BITWA WARSZAWSKA PRZEWODNIK PO ZBIORACH WOJEWÓDZKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ IM. MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W ŁODZI BITWA WARSZAWSKA PRZEWODNIK PO ZBIORACH WOJEWÓDZKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ IM. MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO W ŁODZI Aneta Powalska-Pietrzak Ewa Mec Dział Informacji Naukowej 2020 Spis treści Wstęp ................................................................................................................. 3 Wydawnictwa zwarte ......................................................................................... 5 Fragmenty wydawnictw zwartych .................................................................... 16 Artykuły z czasopism ....................................................................................... 66 Indeks autorski ............................................................................................... 122 1 2 Wstęp Przypadająca w 2020 roku 100. rocznica Bitwy Warszawskiej w kalendarzu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi jest datą szczególnie akcentowaną, bowiem niemal wszystkie kluczowe wydarzenia sierpnia 1920 mają związek z patronem Biblioteki. Kulminacyjny moment wojny polsko-bolszewickiej nazywany w dużym uogólnieniu Bitwą Warszawską, to ciąg krwawych i bardzo dramatycznych potyczek w obronie stolicy, które toczyły się od 13 do 25 sierpnia 1920 roku i obejmowały zasięgiem duży obszar centralnej Polski. Działania wojenne i zwycięstwo oręża polskiego nad Armią Czerwoną to tematyka bardzo złożona, wielowymiarowa, co znajduje odzwierciedlenie w bogatej literaturze naukowej, popularnonaukowej, publicystyce, literaturze wspomnieniowej, a także w beletrystyce, a nawet poezji. Poniższy spis rejestruje publikacje dotyczące Bitwy Warszawskiej dostępne w Bibliotece wydane w latach 1920- 2020: • monografie, • prace zbiorowe i wielotomowe, których część lub rozdział dotyczy Bitwy Warszawskiej, • wspomnienia uczestników wydarzeń, • relacje z pola walki spisane przez żołnierzy, • opracowania ekspertów wojskowych dotyczące strategii, • publikacje zawierające statystyki, wykazy imienne odznaczonych i poległych, • powieści i zbiory wierszy, • artykuły prasowe za lata 1920-2020, Szczególne miejsce w spisie zajmuję publikacje dotyczące udziału mieszkańców regionu łódzkiego w Bitwie Warszawskiej. W spisie nie uwzględniono informacji o filmie „Bitwa Warszawska” (2011), ani relacji z obchodów kolejnych rocznic Bitwy. Opisy bibliograficzne tworzące spis wykonano z autopsji przy zachowaniu oryginalnej pisowni. Forma opisów bibliograficznych na drugim stopniu szczegółowość, została ujednolicona i dostosowana do potrzeb wszystkich kategorii czytelników biblioteki publicznej, w taki sposób, aby identyfikacja poszczególnych dokumentów nie nastręczała trudności i była oczywista. 3 Zrąb główny wykazu podzielono ze względu na formę wydawniczą dokumentów oraz wydzielono część „Mieszkańcy Łodzi i regionu łódzkiego w Bitwie Warszawskiej”. Przekazując w Państwa ręce przewodnik po zbiorach WBP w postaci spisu bibliograficznego pt. „Bitwa Warszawska”, żywimy nadzieję, że okaże się on pomocą i prawdziwym przewodnikiem dla osób zainteresowanych omawianymi wydarzeniami, że pozwoli Państwu bez przeszkód odnaleźć teksty, do których bez dodatkowej pomocy nie byłoby łatwo dotrzeć. Ewa Mec 4 Wydawnictwa zwarte 1. 90. rocznica bitwy pod Cycowem. oprac. Violetta Marciniak, Zofia Szpetko. Łęczna: Starostwo Powiatowe w Łęcznej, 2010, 14 s. Sygn. 392002 KZ T 2. ANUSZ Antoni: Pierwszy Marszałek Polski Józef Piłsudski budowniczy i wskrzesiciel państwa polskiego. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1927, 20 s. Sygn. 336025 KZ NM 3. ARCISZEWSKI Franciszek Adam: Cud nad Wisłą. Rozważania żołnierza. Londyn: nakładem Katolickiego Ośrodka Wydawniczego "Veritas", 1957, 195 s. Sygn. 258870 KZ (w depoz. INF 151 CDN) 4. Bij bolszewika! Rok 1920 w przekazie historycznym i literackim. oprac. Czesław Brzoza, Adam Roliński. Kraków: Wydawnictwo Libertas, 1990, 250 s. Sygn. 1830 CDN 5. Bitwa warszawska 13-28 VIII 1920. Dokumenty operacyjne. Cz. 1. (13-17 VIII). red. Marek Tarczyński. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 1995, 562 s. ISBN 83-86678-05-4. Sygn. 331833 KZ T 6. Bitwa warszawska 13-28 VIII 1920. Dokumenty operacyjne. Cz. 2. (17-28 VIII). red. Marek Tarczyński. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 1996, 935 s. ISBN 83-86678-37-2. Sygn. 336604 KZ T 7. Bitwa warszawska 1920 rok. Łódź: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, 2000, 41 s. Sygn. 344621 KZ T 8. BORKIEWICZ A[dam], GRZEGORCZYK St[anisław]: Walki 1 p.p. Legionów o Białystok. Na tle bitwy warszawskiej 1920 r. Białystok: Białostocka Oficyna Wydawnicza, 1987, 139 s. Sygn. 3380 CDN 5 9. CAMON Hubert: Zwycięski manewr marszałka Piłsudskiego przeciw bolszewikom sierpień 1920. Studjum strategiczne. Bydgoszcz: [s.n.], 2013, 113 s. Sygn. 410363 KZ T Reprint oryginału. 10. CHMIELEWSKI Henryk Jerzy: Tytus, Romek i Atomek w bitwie warszawskiej 1920. Warszawa: Prószyński Media, 2010, 79 s. ISBN 978-83-7648-395-5. Sygn. 609 K MKD 11. CISEK Janusz, CISEK Marek: Bitwa warszawska 1920. O Polskę i Europę. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, cop. 2012, 184 s. ISBN 978-83-7399-473-7. Sygn. 400581 KZ T Zawiera bogaty materiał ikonograficzny. 12. D'ABERNON [Edgar] [Vincent]: Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata. Pod Warszawą 1920 r. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, cop. 1990, 198 s. ISBN 83-01-10255-1. Sygn. 314388 KZ T 13. DROZDOWSKI Marian Marek: Warszawa w obronie Rzeczypospolitej. Czerwiec - sierpień 1920. Warszawa: Warszawska Oficyna Wydawnicza "Gryf" ; Instytut Historii PAN, 1993, 231 s. ISBN 83-85209-25-5. Sygn. 327310 KZ T 14. DRZEWIECKI Jan: Dzięki komu i czemu zwyciężyliśmy w 1920 r.? Warszawa: Wydawnictwo Wojskowego Instytutu Naukowo- Oświatowego, [1937], 43 s. Sygn. 258888 KZ NM 15. DZIKI Tomasz: Włocławek 1920. W obronie Wisły. Warszawa: Bellona, cop. 2018, 99 s. ISBN 978-83-11-15496-4. Sygn. 433990 KZ T 16. ENGELGARD Jan: "Cud nad Wisłą" - 1920 rok. Warszawa: "Pod Prąd", 1988, 40 s. Sygn. 3685 CDN 17. FAURY Louis: Le maréchal Pilsudski. Conférence donné à l'inauguration de la Chaire d'Histoire Militaire de Pologne le 1er mars 1937. Paris: Bibliotèque Polonaise, 1937, 27 s. Sygn. 181333 KZ T 6 18. GAŁUSZKIEWICZ Adam: "Cud nad Wisłą". Referat z 2-ma mapami. Kraków: nakładem Autora, 1930, 24 s. Sygn. 258558 KZ NM 19. GIERTYCH Jędrzej: Rozważania o Bitwie Warszawskiej 1920-go roku. Londyn: nakładem Komitetu Wydawniczego, 1984, 502 s. Sygn. 400188 KZ T 20. GOŁĘBIEWSKI Grzegorz: Płock 1920. Warszawa: Bellona, 2018, 290 s. ISBN 978-83-11-15373-8. Sygn. 103220 KZ T 21. GOSTYŃSKI Władysław: "Cud Wisły" w świetle zasad strategji. (Przyczynek do historji wojennej odrodzonej Ojczyzny). Zamość: Zygmunt Pomerański i Spółka, 1921, 43 s. Sygn. 73458 KZ NM 22. GOWORZYCKI Sławomir N.: Tamtego lata. Zatajona historia Polaków. Lublin: Wydawnictwo WERSET, cop. 2006, 505 s. ISBN 83-60133-25-5. Sygn. 376458 KZ T 23. GRZYMAŁA-SIEDLECKI Adam: Cud Wisły. Wspomnienia korespondenta wojennego. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2007, 176 s. ISBN 978-83-7565-005-1. Sygn. 379882 KZ T 24. KIENZLER Iwona: Waleczne kobiety 1920. Warszawa: Bellona, cop. 2020, 303 s. ISBN 978-83-11-15917-4. Sygn. FA HW ks0612601/2020 25. KOŁODZIEJSKI Paweł: Wojna polsko-bolszewicka 1920 w komiksie. Kraków: Wydawnictwo AA, cop. 2020, 72 s. ISBN 978-83-78649-22-9. Sygn. BD ks0610818 26. Komunikaty Oddziału III Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919-1921. oprac. Marek Jabłonowski, Adam Koseski. Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna ; Warszawa: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytet Warszawski, 1999, 978 s. ISBN 83-88067-05-2. Sygn. 432526 KZ T 7 27. KRÓLIKOWSKI Bohdan: Ułańska jesień. Szkice z dziejów kawalerii II Rzeczypospolitej. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2002, 334 s. Sygn. 360461 KZ T Omawia m.in. udział poszczególnych formacji w Bitwie Warszawskiej. 28. KRÓLIKOWSKI Lech: Bitwa warszawska 1920 roku. Działania wojenne, zachowane pamiątki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, 78 s. ISBN 83-01-10316-7. Sygn. 315775 KZ T 29. KRUKOWSKI Piotr: Nad Wieprzem 1920. Warszawa: Bellona, cop. 2016, 203 s. ISBN 978-83-11-14209-1. Sygn. 427043 KZ T 30. KUKIEL Marian: Bitwa warszawska. Białystok: Dom Wydawniczy "TOTUS", 1990, 27 s. Sygn. 317291 KZ T 31. LEDWOCH Janusz: Bitwa Warszawska 1920. Działania pancerne i lotnicze. Samochód pancerny Ford. Warszawa: Wydawnictwo "Militaria", 2020, 62 s. ISBN 978-83-72194-90-9. Sygn. 446398 KZ T 32. LIBERT Feliks: Materjały do bibljografji wojny polsko-sowieckiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1935, 162 s. Sygn. 57820 KZ NM 33. ŁUKOMSKI Grzegorz, POLAK Bogusław, WRZOSEK Mieczysław: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Działania bojowe. Kalendarium. T. 2. (Marzec-październik 1920 r.). Koszalin: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1990, 166 s. Sygn. 329725 KZ T 34. ŁUKOMSKI Grzegorz, SZUMIEC-ZIELIŃSKA Elżbieta: Zwycięstwo Polski, ocalenie Europy! Bitwa Warszawska 1920 na tle wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921. Łomianki: Wydawnictwo LTW, 2020, 316 s. ISBN 978-83-7565-653-4. Sygn. FA HW ks0613658 CZYT_G 35. MARKOWSKI Jan: Pomoc Węgier w bitwie pod Warszawą. Warszawa: [s.n.], 1935, 19 s. Sygn. 85722 KZ NM 8 36. MEISSNER Janusz: Eskadra. Opowieść o wojnie polsko-sowieckiej 1920 r. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Return, 1991, 130 s. ISBN 83-900105-0-X. Sygn. 368181 KZ T 37. Miejsca pamięci narodowej związane z bitwą warszawską w sierpniu 1920 r. Przewodnik poprzedzony zarysem działań wojennych na przedpolu warszawskim. oprac. M.S. Warszawa: Biblioteka