Obszarowa ocena jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi na terenie miasta i gminy Kluczbork za 2020 rok (na podstawie § 23 rozporz ądzenia Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi – Dz. U z 2017 r., poz. 2294) Na terenie gminy Kluczbork eksploatowane były dwa wodoci ągi, wykorzystywane do zbiorowego zaopatrzenia ludno ści w wod ę do spo życia – Kluczbork i Krzywizna. Administratorem wodoci ągów s ą Wodoci ągi i Kanalizacja „HYDROKOM” Sp. z o.o. z siedzib ą w Kluczborku, ul. Kołł ątaja 7. Na terenie miasta i gminy nie ma producentów wody dostarczaj ących wod ę z indywidualnych uj ęć w ramach działalno ści gospodarczej, do budynków u żyteczno ści publicznej oraz do budynków zamieszkania zbiorowego. Woda przeznaczona do spo życia jest ujmowana ze studni gł ębinowych, z utworów czwartorz ędowych. W tabeli nr 1 przedstawiono wa żniejsze dane nadzorowanych wodoci ągów (źródło: administrator wodoci ągów). Tabela nr 1. Produkcja Liczba ludności Długość sieci Stosowane metody Materiał, z którego Lp. Wodociąg wody zaopatrywanej wodociągowej uzdatniania wykonana jest sieć (m 3/dobę) w wodę (w tys.) (w km) i dezynfekcji wodociągowa napowietrzanie odżelazianie żeliwo, PCV, PEH, 1 Kluczbork 3738 28,2 166,3 odmanganianie azbestocement, chlorowanie napowietrzanie żeliwo, stal, PCV, odżelazianie 2 Krzywizna 802 5,2 91,5 PEH, odmanganianie azbestocement chlorowanie Nadzór nad jako ści ą wody prowadz ą Pa ństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kluczborku w ramach monitoringu jako ści wody oraz administrator wodoci ągów w ramach wewn ętrznej kontroli jako ści wody. Zakres bada ń obejmował parametry okre ślone w rozporz ądzeniu z dnia 07 grudnia 2017 r. (Dz. U. z 2017 r., poz. 2294): − mikrobiologiczne (bakterie grupy coli, Escherichia coli, enterokoki kałowe, ogólna liczba mikroorganizmów w 22±2 0C po 72h ), − organoleptyczne i fizykochemiczne (m.in. mętno ść , barwa, zapach, smak, odczyn, przewodno ść , żelazo, mangan, amoniak, azotany, azotyny, chlorki, fluorki, arsen, ołów, kadm, rt ęć, nikiel, cyjanki, rt ęć , wybrane pestycydy, WWA, benzo(a)piren ), W 2020 r. w wodach surowych eksploatowanych wodoci ągów nie stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W wysokich st ęż eniach wyst ępuj ą głównie żelazo i mangan, z czym zwi ązana jest podwy ższona m ętno ść i barwa wody. 1. Wodoci ąg w Kluczborku Strefa zaopatrzenia w wod ę obejmuje miasto Kluczbork oraz wsie na terenie gminy: Krasków, Kuniów, Ligota Górna, Ligota Dolna, Ligota Zamecka, Bogda ńczowice, B ąków O środek Wypoczynkowy, Bogacica Ba żany, Bogacka Szklarnia, Borkowice, Czaple Stare, Czaple Wolne i Żabieniec. Woda jest uzdatniana w celu obni żenia st ęż enia żelaza i manganu do wymaga ń okre ślonych dla wody pitnej. Proces uzdatniania, w pełni zautomatyzowany, obejmuje napowietrzanie, od żelazianie i odmanganianie. Ze wzgl ędu na okresowo wyst ępuj ące w sieci wodoci ągowej zanieczyszczenia mikrobiologiczne wody, woda podawana do sieci jest dezynfekowana przy użyciu podchlorynu sodu. W ramach nadzoru sanitarnego nad jako ści ą wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi pobrano 71 próbek do bada ń fizykochemicznych i 80 próbek do bada ń mikrobiologicznych. We wrze śniu stwierdzono zanieczyszczenie wody bakteriami grupy coli i enterokokami w O środku Wypoczynkowym w B ąkowie i Bogda ńczowicach. Wydano decyzj ę o braku przydatno ści wody do spo życia. W wyniku podj ętych działa ń naprawczych (czyszczenie i dezynfekcja urz ądze ń wodoci ągowych, płukanie i dezynfekcja sieci wodoci ągowej nast ąpiła poprawa jako ści wody. Administrator wodoci ągu w ramach wewn ętrznej kontroli jako ści wody pobrał 37 próbek do bada ń chemicznych oraz 42 do bada ń mikrobiologicznych. W żadnej z próbek nie stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologicznego. W 2 próbkach stwierdzono przekroczenie st ęż enia żelaza (568µg/l, 398µg/l), w jednej manganu (63,1µg/l). Zdarzenie miało charakter incydentalny. Wg dost ępnych źródeł mangan obecny w wodzie w st ęż eniu 100µg/l (0,1mg/l) powoduje zmian ę smaku, przebarwienia armatury sanitarnej i pranej odzie ży. Dopuszczalna warto ść wynosi 50µg/l. Nie wykazano, aby ilo ści żelaza zawarte w żywno ści i wodzie do picia, nawet je śli kilkakrotnie przekraczaj ą warto ść parametryczn ą, mogły stanowi ć jakiekolwiek zagro żenie dla zdrowia ludzi. Podwy ższone st ęż enia żelaza wyst ępuj ące w wodzie przeznaczonej do spo życia przez ludzi, nawet je śli prowadz ą do niepo żą danych zmian organoleptycznych wody (wzrost barwy i mętno ści, metaliczny posmak) nie wi ążą si ę ze szkodliwo ści ą dla zdrowia ludzi. Okre ślone w przepisach prawnych dopuszczalne st ęż enia żelaza zostały ustanowione nie ze wzgl ędu na ochron ę zdrowia konsumentów, ale zapewnienie akceptowalno ści wody oraz ochron ę systemu dystrybucji wody przed odkładaniem si ę osadów zwi ązków żelaza, trudno rozpuszczalnych w wodzie. Przekroczenie zalecanych warto ści st ęż eń, nawet kilkukrotne nie zagra ża zdrowiu ludzi. 2. Wodoci ąg w Krzywi źnie Strefa zaopatrzenia wodoci ągu w wod ę do spo życia obejmuje wioski na terenie gminy Kluczbork: Biadacz, Gotartów, Krzywizna, Kujakowice Górne, Kujakowice Dolne, Smardy Górne, Smardy Dolne, Unieszów, B ąków, Łowkowice, Maciejów oraz dwie wioski z terenu powiatu oleskiego - Pakoszów i Kobyla Góra. Woda jest uzdatniana w procesach od żelaziania i odmanganiania, po uprzednim jej napowietrzeniu ze wzgl ędu na wysokie st ęż enia żelaza i manganu w wodzie surowej. Woda podawana do sieci jest dezynfekowana (chlorowana) ze wzgl ędu na wyst ępuj ące okresowo w latach poprzednich ska żenia mikrobiologiczne wody. W ramach nadzoru sanitarnego nad jako ści ą wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi pobrano 35 próbek do bada ń fizykochemicznych i 50 próbek do bada ń mikrobiologicznych. Administrator wodoci ągu w ramach wewn ętrznej kontroli jako ści wody pobrał 24 próbki do bada ń chemicznych oraz 28 do bada ń mikrobiologicznych. W żadnej z próbek nie stwierdzono zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody. W dwóch próbkach stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego st ęż enia manganu (94,6µg/l, 58,5µg/l). Podsumowanie Na podstawie wyników bada ń wody oraz ocen okresowych, wydanych za I i II półrocze 2020 r. stwierdzono, że jako ść wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi z wodoci ągów w Kluczborku i Krzywi źnie spełniała wymagania okre ślone w rozporz ądzeniu Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2017 r. w sprawie jako ści wody przeznaczonej do spo życia przez ludzi (Dz. U. z 2017 r., poz. 2294). Zanieczyszczenie mikrobiologiczne wody bakteriami grupy coli stwierdzone w wodoci ągu w Kluczborku miało charakter lokalny i krótkotrwały i nie stanowiło zagro żenia zdrowia dla konsumentów. Bakterie grupy coli (z wył ączeniem bakterii Escherichia coli) nie s ą drobnoustrojami chorobotwórczymi, wyst ępuj ą w środowisku naturalnym człowieka. Woda podawana do sieci dystrybucyjnej z wodoci ągów w Kluczborku i Krzywi źnie jest chlorowana w sposób ci ągły. W zwi ązku z tym w punktach pobierania wody u odbiorców (tzw. punkty zgodno ści) były badane dodatkowe parametry – chlor wolny, chloroform, chloramina, bromodichlorometan, suma THM. St ęż enia tych parametrów nie przekraczały dopuszczalnych warto ści, okre ślonych w przepisach prawnych. Poni żej w tabeli przedstawiono najwy ższe warto ści wybranych parametrów fizykochemicznych w próbkach wody pobranych w 2018 r. ( źródło: badania PSSE w Kluczborku i administratora wodoci ągów). Tabela nr 2. Wartość Parametr Kluczbork Krzywizna dopuszczalna akceptowalna Mętność (NTU) 0,75 0,66 przez konsumentów Odczyn 7,8 7,6 6,5-9,5 Amoniak (mg/l) <0,05 <0,05 0,50 Azotyny (mg/l) <0,03 <0,03 0,50 Azotany (mg/l) 16,4 0,60 50 Chlorki (mg/l) 36,5 64,9 250 Twardość ogólna 203 341 60-500 (mgCaCO 3/l Żelazo (µg/l) 122 98 200 Mangan (µg/l) 29,5 34,4 50 Fluorki (mg/l) 0,18 <0,10 1,5 Chlor wolny (mg/l) 0,07 0,27 0,3 Chloroform (mg/l) <0,001 <0,001 0,030 Bromodichlorometan (mg/l) <0,001 <0,001 0,015 Suma THM (µg/l) <4,0 5,21 100 Ołów (µg/l) <1,0 <1,0 10 Miedź (mg/l) 0,0075 <0,0020 2,0 Nikiel (µg/l) <5,0 <5,0 20 W niskich st ęż eniach (tak że poni żej oznaczalno ści metody) wyst ępuj ą takie parametry jak kadm, cyjanki, rt ęć , chrom, arsen, bor, benzen, WWA, pestycydy. W 2020 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Kluczborku nie zgłoszono żadnych niepo żą danych reakcji zwi ązanych ze spo życiem wody dostarczanej z wodoci ągów Kluczbork i Krzywizna. W wyniku prowadzonego post ępowania administracyjnego wydano dwie decyzje – jedn ą o braku przydatno ści wody do spo życia (zanieczyszczenie mikrobiologiczne wody w Kluczborku) oraz finansow ą. Kluczbork, 23.03.2021 r. Pa ństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Kluczbor.