ZAŁĄCZNIK NR 1 do Uchwały nr …. Rady Powiatu w Pułtusku z dnia ……… STRATEGIA ROZWOJU POWIATU PUŁTUSKIEGO na lata 2016-2030 Pułtusk 2016 125 Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 2 Powiat Pułtuski Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 OPRACOWANIE: Powiat Pułtuski reprezentowany przez Zarząd Powiatu w Pułtusku ul. Białowiejska 5, 06-100 Pułtusk e-mail: [email protected] www.powiatpultuski.pl Fundacja Centrum Rozwoju Lokalnego Al. Spółdzielczości Pracy 28/4 20-147 Lublin e-mail: [email protected] www.rozwojlokalny.pl 3 Powiat Pułtuski Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 4 Powiat Pułtuski Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 WSTĘP Wstęp Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego do 2030 roku to długofalowy dokument, stanowiący ramy konstruowania lokalnej polityki. Zadania realizowane przez samorząd terytorialny mają charakter zadań publicznych, to oznacza, że powinny zaspokajać potrzeby społeczności lokalnej. Strategia rozwoju powiatu jest podstawowym i najważniejszym dokumentem dla samorządu powiatu – stanowi fundament do prowadzenia polityki rozwoju lokalnego. Określa obszary, cele oraz kierunki interwencji polityki rozwoju, prowadzonej w przestrzeni powiatowej, wskazuje również obszary problemowe wymagające poprawy. Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego do 2030 roku przygotowywana została przede wszystkim z uwzględnieniem założeń strategicznych polityki państwa, regionu, a także uwarunkowań członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Tak przygotowany dokument spełniać będzie kilka zasadniczych funkcji. Pierwsza z nich to podstawa dobrego zarządzania przez administrację samorządową, druga to materiał informacyjny określający kierunki rozwoju powiatu. W założeniu Strategia ma umożliwić także sprawne zarządzanie rozwojem, a także stanowić platformę współpracy pomiędzy: samorządami, organizacjami społecznymi i biznesem. Ma także wspierać aplikowanie o zewnętrzne środki finansowe na rozwój powiatu. Proces planowania strategicznego stanowi jeden z podstawowych warunków sprawnego i efektywnego zarządzania rozwojem lokalnym. Ukierunkowuje działalność całej organizacji samorządowej w taki sposób, by wyznaczone cele długoterminowe były realizowane najlepiej i najpewniej, przy ekonomicznym wykorzystaniu dostępnych środków. Planowanie pomaga bardziej wydajnie gospodarować zasobami, przewidywać problemy, które mogą pojawić się w niedalekiej przyszłości, aby odpowiednio wcześnie zacząć im przeciwdziałać. Opracowana strategia rozwoju umożliwia uporządkowanie i odpowiednie rozłożenie w czasie planowanych działań. Pozwala to na uniknięcie realizacji projektów nieprzemyślanych, nie powiązanych ze sobą logicznie i nie wpisujących się w ciąg przyczynowo – skutkowy. Strategia rozwoju pokazuje, że planowane do realizacji zadania są konsekwencją strategicznego myślenia o rozwoju. Główne cechy takiego planowania to: . wieloletność, czyli wieloletnia perspektywa w określaniu celów, planowaniu zadań inwestycyjnych i operacyjnych; . kompletność, czyli podporządkowanie strategii wszystkich planów realizacyjnych jednostek zależnych, bez względu na ich formę prawną; . efektywność, czyli stosowanie przez urząd i wszystkie jednostki zależne pomiarów efektywności dla poprawy zarządzania; . uczestnictwo, gdzie cele i oceny są przedmiotem szerokiego dialogu publicznego. Niniejsza Strategia Rozwoju powiatu Pułtuskiego do 2030 roku ma na celu przedstawienie przyjętych planów strategicznych powiatu, w oparciu o jego zweryfikowany potencjał, zasoby oraz możliwości rozwojowe, w szczególności w kontekście uwarunkowań nowego okresu programowania środków z Funduszy Unii Europejskiej na lata 2014-2020. 5 Powiat Pułtuski Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 Uchwałą nr 210/2016 Zarządu Powiatu w Pułtusku z dnia 9 marca 2016r. powołany został Zespół ds. opracowania Strategii Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030, w następującym składzie: Beata Jóźwiak – Przewodniczący Małgorzata Pajewska – Wiceprzewodniczący Katarzyna Jankowska – członek Monika Wojtczak - członek Marek Szajczyk - członek Konwent ds. Opracowania Strategii Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 tworzyli : Małgorzata Kozłowska – Radna Rady Powiatu w Pułtusku Emilia Gąsecka – Radna Rady Powiatu w Pułtusku Tadeusz Nalewajk – Radny Rady Powiatu w Pułtusku Róża Krasucka –Zastępca Burmistrza Miasta Pułtusk Barbara Polańska – Wójt Gminy Gzy Mariusz Kowalewski – Wójt Gminy Winnica Witold Chrzanowski – Radny Sejmiku Województwa Mazowieckiego/Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Pułtusku Henryk Krasucki – Komendant Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Pułtusku Krzysztof Lewandowski – Zastępca Komendanta Powiatowego Policji w Pułtusku Adam Makowski – Lokalny Przedsiębiorca – przedstawiciel Przedsiębiorstwa Wielobranżowego „Atex” Krzysztof Wiśniewski - Prezes Pułtuskiego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego Andrzej Gurgielewicz – Prezes Pułtuskiego Koła PCK Anna Frejlich – Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Pułtusku Bogdan Łach – Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Obrytem Andrzej Wydra - Dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Ołdakach Łukasz Ruszkowski – Dyrektor Środowiskowego Domu Samopomocy w Pułtusku Dorota Orłowska – Dyrektor ZS im. Bolesława Prusa w Pułtusku Jarosław Druchniak – Dyrektor ZSZ im. Jana Ruszkowskiego w Pułtusku Barbara Meredyk – Dyrektor LO im. Piotra Skargi w Pułtusku Agnieszka Kowalska – Dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pułtusku Aldona Iniarska – Dyrektor Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Pułtusku Agata Łojek – Zastępca Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w Pułtusku Włodzimierz Kaczmarczyk – Dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Pułtusku Ewa Karpowicz – Dyrektor Wydziału Finansów Stella Niedzielska – Dyrektor Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Paweł Mroczkowski – Dyrektor Wydziału Budownictwa i Architektury Anna Makówka – Dyrektor Wydziału Rozwoju i Promocji Edward Chmielewski – Dyrektor Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska Waldemar Balcerowski – Dyrektor Wydziału Komunikacji i Dróg. Zadaniem Konwentu było zgromadzenie materiałów i informacji niezbędnych do opracowania Strategii, jak również udział w warsztatach i konsultacjach strategicznych. 6 Powiat Pułtuski Strategia Rozwoju Powiatu Pułtuskiego na lata 2016-2030 Spis treści Wstęp .......................................................................................................................................... 5 I. CEL, METODOLOGIA I HORYZONT CZASOWY STRATEGII ..................................... 10 II. DIAGNOZA SYTUACJI POWIATU PUŁTUSKIEGO ..................................................... 12 II.1. PRZESTRZEŃ I ŚRODOWISKO ................................................................................ 12 II.1.1. Umiejscowienie powiatu i ogólna charakterystyka poszczególnych gmin powiatu12 II.1.2. Historia Powiatu Pułtuskiego ............................................................................... 14 II.1.3. Sieć osadnicza ...................................................................................................... 15 II.1.4. Środowisko przyrodnicze – zasoby naturalne ...................................................... 17 II.2. SFERA SPOŁECZNA ................................................................................................. 31 II.2.1. Demografia ........................................................................................................... 31 II.2.2. Poziom wykształcenia ludności ........................................................................... 36 II.2.3. Rynek pracy .......................................................................................................... 38 II.2.4. Bezrobocie ............................................................................................................ 39 II.3. INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA........................................................................... 44 II.3.1. Edukacja ............................................................................................................... 44 II.3.2. Kultura .................................................................................................................. 50 II.3.3. Sport ..................................................................................................................... 52 II.3.4. Ochrona zdrowia .................................................................................................. 53 II.3.5. Pomoc społeczna .................................................................................................. 57 II.3.6. Bezpieczeństwo publiczne ................................................................................... 60 II.4. SFERA GOSPODARCZA ............................................................................................ 60 II.4.1. Przedsiębiorstwa .................................................................................................. 60 II.4.2. Rolnictwo ............................................................................................................. 63 II.4.3. Turystyka .............................................................................................................. 66 II.5. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ........................................................................ 69 II.5.1. Transport .............................................................................................................. 69 II.5.2. Infrastruktura ochrony środowiska .....................................................................