Raport z analizy istniejących dobrych praktyk w zakresie współpracy finansowej pomiędzy JST–NGO w ramach projektu „Wzmocnienie mechanizmów współpracy finansowej administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi jako realizatorami zadań publicznych” Gmina Stanisławów: dotacja inwestycyjna Opracowanie: Ewa Biskup, Sławomir Mandes 1 Spis treści Gmina Stanisławów .................................................................................................................................... 3 1. Ogólna charakterystyka gminy: otoczenie, podstawowe informacje ............................................ 3 2. Charakterystyka organizacji pozarządowych i innych podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego na terenie Gminy Stanisławów ............................................................................. 8 3. Współpraca Urzędu Gminy w Stanisławowie i organizacji pozarządowych ................................. 12 4. Wybrany instrument współpracy finansowej: dotacja inwestycyjna ........................................... 17 2 Gmina Stanisławów 1. Ogólna charakterystyka gminy: otoczenie, podstawowe informacje 1.1 Wprowadzenie Gmina Stanisławów, położona w centralnej Polsce, jest jedną z 13 gmin powiatu mińskiego, wchodzącego w skład województwa mazowieckiego. Stanisławów to gmina wiejska, składająca się z 29 sołectw. Zajmuje powierzchnię 106 km2, z czego użytki rolne stanowią ok. 62,7%, zaś lasy i grunty leśne – ok. 28% obszaru gminy. Gmina posiada bardzo korzystne położenie – oddalona zaledwie 40 km od Warszawy i 14 km od Mińska Mazowieckiego, leży na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych. Owa dogodna lokalizacja oraz dobre połączenia komunikacyjne stwarzają szansę na rozwój nowych podmiotów gospodarczych. Póki co jednak, potencjał ekonomiczny gminy jest dość skromny. Głównym nurtem aktywności oraz podstawowym źródłem dochodów ludności jest rolnictwo, które okazuje się dość słabo rozwinięte. Strukturę gospodarczą gminy tworzą przede wszystkim małe rodzinne lub jednoosobowe firmy. Największym zakładem w okolicach Stanisławowa są pobliskie Polish Farm Meat – Zakłady Mięsne Stanisławów, posiadające kilka sklepów zakładowych oraz dwie hurtownie. Do innych większych podmiotów gospodarczych liczących się na lokalnym rynku należą: Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”, Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów, Zakład Tworzyw Sztucznych „Plastan” oraz PPHU „ZDP”. Niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców oraz wysoki wskaźnik bezrobocia stanowią obecnie najpoważniejsze problemy, z jakimi boryka się gmina Stanisławów. Niedostateczna ilość przedsiębiorstw generujących niewielką ilość miejsc pracy sprawia, iż liczba osób bezrobotnych systematycznie wzrasta. Ponadto, gmina składa się w dużej mierze z obszarów wiejskich, charakteryzujących się wysokim wskaźnikiem bezrobocia ukrytego. 1.2 Położenie geograficzne Stanisławów położony jest na piaszczystym płaskowyżu, we wschodniej części Kotliny Warszawskiej, na pograniczu z Wysoczyzną Siedlecką, tj. we wschodniej części Mazowsza, w powiecie mińskim. 1.3 Liczba i rodzaj jednostek pomocniczych 3 Jednostkami pomocniczymi gminy jest 29 sołectw: Borek Czarniński, Choiny, Ciopan, Cisówka, Czarna, Goździówka, Kolonie Stanisławów, Legacz, Lubomin, Ładzyń, Łęka, Mały Stanisławów, Ołdakowizna, Papiernia, Porąb, Prądzewo-Kopaczewo, Pustelnik, Retków, Rządza, Sokóle, Stanisławów, Suchowizna, Szymankowszczyzna, Wólka Czarnińska, Wólka Konstancja, Wólka Piecząca, Wólka Wybraniecka, Zalesie, Zawiesiuchy. Jednostkami organizacyjnymi Gminy Stanisławów są: • Gminny Ośrodek Kultury w Stanisławowie • Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Stanisławowie • Gimnazjum w Stanisławowie • Samorządowy Zespół Oświatowo-Wychowawczy w Stanisławowie • Zespół Szkół w Pustelniku • Zespół Szkół w Ładzyniu • Zespół Szkolny w Stanisławowie 1.4 Skład i krótka charakterystyka władz uchwałodawczych i wykonawczych Organem stanowiącym i kontrolnym jest Rada Gminy, składająca się z 15 radnych. Funkcję Przewodniczącego Rady Gminy pełni obecnie p. Elżbieta Król, wspierana przez jednego zastępcę (Wiceprzewodniczącego Rady Gminy). Rada działa na sesjach i przez swoje komisje, pozostające pod kontrolą Rady, której składają sprawozdania ze swej działalności. Do wewnętrznych organów Rady należą: Przewodniczący, Wiceprzewodniczący, Komisja Rewizyjna, komisje stałe oraz komisje doraźne, powołane do określonych zadań. Do stałych Komisji Rady Gminy należą: 1. Komisja Rewizyjna 2. Komisja Budżetu i Gospodarki 3. Komisja Społeczna, Ekologii i Bezpieczeństwa Organem wykonawczym w gminie Stanisławów jest Wójt Gminy, wykonujący uchwały Rady Gminy określone przepisami prawa, kierujący sprawami gminy i reprezentujący ją na zewnątrz. Stanowisko Wójta Gminy Stanisławów pełni obecnie p. Adam Sulewski (pierwsza kadencja). Poprzedni wójt sprawował władzę w Stanisławowie przez 20 lat. 1.5 Liczba mieszkańców 4 Liczba mieszkańców Gminy Stanisławów, zgodnie ze stanem na 31.12.2014, wynosiła 6586 osób. Największą miejscowością w gminie jest Stanisławów, liczący 1645 osób, najmniejszą - Zawiesiuchy, skupiające na swym terenie zaledwie 42 osoby. 1.6 Dochód na jednego mieszkańca w 2014 roku 3 011,25 zł (GUS-BDL). 1.7 Liczba pracowników Urzędu Gminy, struktura organizacyjna Urząd Gminy Stanisławów jest jednostką organizacyjną i budżetową gminy. Siedzibą Urzędu jest Stanisławów, ul. Rynek 32. Obecnie, Urząd Gminy Stanisławów zatrudnia 35 osób. W skład struktury organizacyjnej Urzędu wchodzą: 1. Wójt Gminy 2. Zastępca Wójta 3. Sekretarz Gminy/Kierownik Referatu Organizacyjnego/Pełnomocnik ds. ochrony informacji niejawnych 4. Skarbnik Gminy/Kierownik Referatu Finansowego 5. Urząd Stanu Cywilnego i spraw obywatelskich, w skład którego wchodzą kierownik USC i spraw obywatelskich oraz jego zastępca 6. Referat Finansowy, w skład którego wchodzą: a. Z-ca skarbnika/z-ca kierownika Referatu Finansowego b. 2 stanowiska ds. wymiaru zobowiązań pieniężnych c. Stanowisko ds. księgowości budżetowej i pozabudżetowej d. Stanowisko ds. księgowości podatkowej e. Stanowisko ds. księgowości podatków i opłat f. Stanowisko ds. księgowości g. Stanowisko ds. rozliczeń kasowych i kadr 7. Referat Organizacyjny, w skład którego wchodzą: a. Stanowisko ds. obsługi Rady Gminy i działalności gospodarczej b. Stanowisko ds. Biuletynu Informacji Publicznej c. Stanowisko ds. informatyki d. Stanowisko ds. obrony cywilnej, spraw wojskowych, ochrony przeciwpożarowej i gospodarki komunalnej e. Stanowisko woźnej 8. Referat Gospodarki Komunalnej, w skład którego wchodzą: a. Kierownik referatu b. Stanowisko ds. utrzymania i ochrony dróg c. 2 stanowiska ds. gospodarki komunalnej d. Stanowisko ds. księgowości opłat komunalnych 5 e. Stanowisko pomocy administracyjnej f. Inkasent ds. poboru opłat g. 5 stanowisk pracowników gospodarczych 9. Referat Inwestycji, Remontów i Ochrony Środowiska, w skład którego wchodzą: a. Kierownik referatu b. Stanowisko ds. zamówień publicznych i inwestycji c. Stanowisko ds. inwestycji i pozyskiwania funduszy ze źródeł zewnętrznych d. Stanowisko ds. gospodarki gruntami, rolnictwa i leśnictwa e. Stanowisko ds. planowania przestrzennego f. Stanowisko ds. ochrony środowiska g. Stanowisko pomocy administracyjnej 1.8 Wydatki i przychody budżetu w 2014 roku Uchwała Nr IV/7/2015 Rady Gminy Stanisławów z dnia 30 stycznia 2015 roku (uchwała budżetowa Gminy Stanisławów) ustaliła: • Dochody budżetu gminy w łącznej kwocie 23.515.735,00 zł, z tego bieżące w kwocie 20.099.811,00 zł oraz majątkowe w kwocie 3.415.924,00 zł • Wydatki budżetu gminy w łącznej kwocie 24.155.735,00 zł, z tego bieżące w kwocie 19.074.118,46 zł oraz majątkowe w kwocie 5.081.616,54 zł. • Deficyt budżetu gminy w wysokości 640.000,00 zł, który miał zostać sfinansowany przychodami z planowanej do zaciągnięcia pożyczki • Przychody budżetu w wysokości 3.314.314,74 zł • Rozchody budżetu w kwocie 2.674.314,74 zł 1.9 Realizowane obecnie strategie, programy samorządowe Kluczowym dokumentem wyznaczającym kierunki rozwoju gminy jest „Strategia Rozwoju Gminy Stanisławów na lata 2015-2025”, znajdująca się obecnie w końcowej fazie tworzenia (poprzedni dokument opracowany na lata 2000-2015 uległ dezaktualizacji, w związku z czym podjęto pracę nad nową strategią rozwoju, w proces jej opracowywania włączając reprezentantów różnych grup społecznych, n.in. przedstawicieli organizacji pozarządowych; w poszczególnych sołectwach odbyły się warsztaty strategiczne, na których przeprowadzono analizę SWOT danej miejscowości, diagnozując najistotniejsze potrzeby jej mieszkańców. Istotnym dokumentem wytyczającym kierunki rozwoju Stanisławowa jest „Plan Odnowy Miejscowości Stanisławów (POMS) na lata 2010-2017”, posiadający zdecentralizowany, lokalny charakter, przygotowany z inicjatywy i przez mieszkańców miejscowości, przy udziale przedstawicieli władz samorządowych. Specyfika planu polega na tym, iż jest on ukierunkowany 6 na zagadnienia cywilizacyjno-kulturowe, koncentrując się na prostych, lokalnych przedsięwzięciach, mających docelowo prowadzić do poprawy standardu i jakości życia mieszkańców. Posiada zatem nie tyle progospodarczy, ile prospołeczny i prokulturowy charakter, dzięki czemu stanowi doskonałe uzupełnienie strategii rozwoju całej gminy, koncentrującej się na zagadnieniach infrastrukturalnych i gospodarczych. Celem POMS jest podtrzymanie lub odtworzenie atrakcyjności wsi jako miejsca zamieszkania i zaplanowanie oraz przeprowadzenie tego w sposób dostępny, oczekiwany i popierany przez lokalną społeczność. Idea odnowy wsi wynika z przekonania, że zrewitalizowana, doinwestowana i ożywiona kulturowo wieś odzyska swą