STRATEGIA ROZWOJU GMINY SZPROTAWA NA LATA 2015- 2023 SZPROTAWA 2015 OPRACOWANIE GMINA SZPROTAWA 2 Spis treści Wstęp ............................................................................................................................................................................ 4 CZĘŚĆ I. DIAGNOZA SPOŁECZNO- GOSPODARCZA .................................................................................... 7 1. Ogólna charakterystyka gminy Szprotawa ........................................................................................................... 7 1.1. Położenie i otoczenie .......................................................................................................................................... 7 1.2. Historia gminy Szprotawa ................................................................................................................................ 11 1.3. Zasoby naturalne i warunki przyrodnicze gminy Szprotawa ............................................................................ 12 1.4. Gleby ................................................................................................................................................................ 19 1.5. Odnawialne źródła energii ................................................................................................................................ 19 1.6. Transport ........................................................................................................................................................... 22 1.6.1. Infrastruktura drogowa .................................................................................................................................. 22 1.7. Infrastruktura techniczna .................................................................................................................................. 23 1.7.1. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna ................................................................................................................ 23 1.7.2. Sieć gazowa ................................................................................................................................................... 24 1.7.3. Gospodarka odpadami ................................................................................................................................... 25 1.7.4. Mieszkalnictwo .............................................................................................................................................. 27 1.8. Analiza wskaźnikowa: infrastruktura techniczna ............................................................................................. 28 2. Sfera społeczna ...................................................................................................................................................... 30 2.1. Struktura demograficzna ................................................................................................................................... 30 2.2. Edukacja ........................................................................................................................................................... 37 2.3. Sport ................................................................................................................................................................. 42 2.4. Kultura .............................................................................................................................................................. 43 2.5. Turystyka .......................................................................................................................................................... 46 2.6. Zabytki .............................................................................................................................................................. 49 2.7. Ochrona i promocja zdrowia ............................................................................................................................. 56 2.8. Pomoc społeczna .............................................................................................................................................. 58 2.9. Bezpieczeństwo publiczne ................................................................................................................................ 61 2.10. Analiza wskaźnikowa: sfera społeczna ........................................................................................................... 63 3. Gospodarka i rynek pracy .................................................................................................................................... 65 3.1. Rolnictwo.......................................................................................................................................................... 65 3.2. Pozarolnicza działalność gospodarcza .............................................................................................................. 67 3.3. Bezrobocie ........................................................................................................................................................ 70 3.4. Administracja publiczna ................................................................................................................................... 72 3.5. Organizacje pozarządowe ................................................................................................................................. 73 3.6. Analiza wskaźnikowa: sfera gospodarcza ........................................................................................................ 74 4. Rewitalizacja zasobów naturalnych i kulturowych na terenie gminy Szprotawa ........................................... 76 5. Zarządzanie finansowe ......................................................................................................................................... 79 5.1. Struktura finansowa budżetu gminy Szprotawa ................................................................................................ 79 6. Analiza SWOT....................................................................................................................................................... 82 CZĘŚĆ II. ZAŁOŻENIA STRATEGICZNE ......................................................................................................... 85 Wizja i misja rozwoju gminy Szprotawa ................................................................................................................ 85 Cele strategiczne i operacyjne .................................................................................................................................. 85 Finansowanie ............................................................................................................................................................. 99 Monitoring i ewaluacja strategii rozwoju gminy Szprotawa na lata 2015-2023 ............................................... 100 CZĘŚĆ III. RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO ..................................................................................... 101 Spisy ......................................................................................................................................................................... 116 3 Wstęp Strategia rozwoju gminy Szprotawa na lata 2015- 2023 jest najważniejszym dokumentem programowym, w oparciu, o który samorząd realizuje obowiązek prowadzenia polityki rozwoju lokalnego. Oddajemy w Państwa ręce dokument nowej strategii rozwoju, której głównym celem jest stworzenie podstaw rozwoju gminy Szprotawa w okresie 2015–2023. Strategia została opracowana w oparciu o perspektywę wizji gminy Szprotawa w 2023 roku, podkreślając jej specyfikę i wskazując na indywidualne rozwiązania, odpowiednie dla jej charakterystyki, wyzwań i potrzeb. Przedłożona strategia określa główne kierunki rozwoju gminy, wyznacza do osiągnięcia określone cele. Niemniej jednak jest to dokument programowy, który nie wskazuje precyzyjnie, co i z jakich środków zostanie zrealizowane. Takie podejście zgodne jest z zasadami przygotowywania dokumentów strategicznych, w których wskazuje się kluczowe obszary interwencji i budowania przewag konkurencyjnych. Natomiast, w celu wskazania szczegółowych zadań do realizacji z uwzględnieniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie oraz właściwych źródeł finansowania, należy stworzyć odpowiednie dokumenty wykonawcze. Kluczowe w planowaniu strategicznym jest umożliwienie udziału w pracach nad założeniami jak najszerszej grupie osób. Włączenie społeczności w prace nad dokumentem strategicznym pozwala na skuteczne jego wdrażanie. Prezentowana strategia była tworzona przy zaangażowaniu przedstawicieli społeczności lokalnej m.in. poprzez warsztaty strategiczne, czy też konsultacje społeczne. Proces tworzenia zapisów strategicznych wsparty był również rzetelnymi analizami oraz wnioskami i sugestiami napływającymi od partnerów społecznych, przedstawicieli władz, a także przedstawicieli różnych dziedzin społeczno-gospodarczych. Dzięki zaangażowaniu w proces budowy Strategii rozwoju gminy Szprotawa na lata 2015- 2023 społeczności lokalnej i funkcjonujących w jej granicach podmiotów, dokument ten wyraża interes publiczny, a także jest ważnym elementem dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego zaangażowanego w sprawy lokalne. Ponadto prezentowany dokument koresponduje ze strategicznymi dokumentami ogólnymi wyższego rzędu takimi jak: Strategia Europa 2020, Strategia Rozwoju Kraju 2020.