T.C. BAŞBAKANLIK DEVLET ARŞİVLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın No: 141 BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI BELGELERİ (SEMPOZYUM BİLDİRİLERİ) DOCUMENTS OF THE 19-21 MARCH 2015 FIRST WORLD WAR ISTANBUL - TURKEY CENTENARY DOCUMENTS OF THE FIRST WORLD WAR (SYMPOSIUM PROCEEDINGS) İstanbul 2017 Proje Yöneticisi / Project Director Prof. Dr. Uğur ÜNAL Devlet Arşivleri Genel Müdürü / General Director of State Archives Proje Sorumluları / Project Managers Sebahattin BAYRAM Genel Müdür Yardımcısı / Deputy General Director Abdulhamit SAĞIROĞLU Daire Başkanı / Head of Department Selim ÜMİT Yayın İşleri Koordinatörü / Coordinator of Publishing Affairs Cevat EKİCİ Konservasyon ve Restorasyon Ünitesi Koordinatörü / Coordinator of Conservation and Restoration Unit Halil İbrahim BEREKETLİOĞLU Dış İlişkiler Koordinatörü / Coordinator of Foreign Relations Yayına Hazırlayanlar / Prepared by Kemal GURULKAN Necla BÜYÜKKIRCALI Gürkan YAMAN Hümeyra Seren ZEYREK Grafik-Tasarım / Graphics-Design Esra AKBURAK Emine Nur KOSAL Baskı / Print SEÇİL OFSET 100. Yıl Mahallesi Matbaacılar Sitesi 4. Cadde No:77 Bağcılar, İSTANBUL www.secilofset.com.tr 0 (212) 629 06 15 ISBN:978-975-19-6472-4 İÇİNDEKİLER CONTENTS İÇİNDEKİLER / CONTENTS .................................................................................................................................3 AÇILIŞ KONUŞMALARI / OPENING REMARKS ........................................................................................7 ÖNSÖZ / PREFACE ................................................................................................................................................23 BİLDİRİLER / PRESENTATIONS .......................................................................................................................29 ALMANYA / GERMANY ......................................................................................................................................31 AVUSTRALYA / AUSTRALIA .............................................................................................................................39 BANGLADEŞ / BANGLADESH .........................................................................................................................45 BELÇİKA / BELGIUM .............................................................................................................................................47 BOSNA-HERSEK / BOSNIA AND HERZEGOVINA.....................................................................................53 BULGARİSTAN / BULGARIA .............................................................................................................................59 ENDONEZYA / INDONESIA ................................................................................................................................63 ESTONYA / ESTONIA ............................................................................................................................................69 FAS / MOROCCO ....................................................................................................................................................73 FİNLANDİYA / FINLAND .....................................................................................................................................77 FRANSA / FRANCE ...............................................................................................................................................81 GÜNEY AFRİKA / SOUTH AFRICA ..................................................................................................................89 GÜRCİSTAN / GEORGIA ......................................................................................................................................101 HIRVATİSTAN / CROATIA ...................................................................................................................................105 HİNDİSTAN / INDIA...............................................................................................................................................111 HOLLANDA / NETHERLANDS ..........................................................................................................................123 İNGİLTERE / UNITED KINGDOM ......................................................................................................................127 İRAN İSLAM CUMHURİYETİ / ISLAMIC REPUBLIC OF IRAN ..............................................................131 İSPANYA / SPAIN ..................................................................................................................................................135 JAPONYA / JAPAN ..............................................................................................................................................143 KANADA / CANADA .............................................................................................................................................155 KAZAKİSTAN / KAZAKHSTAN ........................................................................................................................159 4 KENYA / KENYA .....................................................................................................................................................171 LİBYA / LIBYA ..........................................................................................................................................................173 LİTVANYA / LITHUANIA ......................................................................................................................................179 MALEZYA / MALAYSIA .......................................................................................................................................183 MALTA / MALTA ....................................................................................................................................................187 MOĞOLİSTAN / MONGOLIA ..............................................................................................................................213 MOLDOVA / MOLDOVA .......................................................................................................................................217 NİJERYA / NIGERIA ...............................................................................................................................................221 NORVEÇ / NORWAY ............................................................................................................................................229 POLONYA / POLAND............................................................................................................................................235 RUSYA / RUSSIA ...................................................................................................................................................241 SENEGAL / SENEGAL ...........................................................................................................................................243 SIRBİSTAN / SERBIA ............................................................................................................................................247 SLOVAKYA / SLOVAKIA ......................................................................................................................................251 SLOVENYA / SLOVENIA ......................................................................................................................................255 TATARİSTAN / TATARSTAN .............................................................................................................................263 TUNUS / TUNISIA ..................................................................................................................................................269 TÜRKİYE / TURKEY ...............................................................................................................................................277 VİETNAM / VIETNAM ...........................................................................................................................................295 YENİ ZELANDA / NEW ZEALAND .................................................................................................................299 YUNANİSTAN / GREECE .....................................................................................................................................303 5 AÇILIŞ KONUŞMALARI Opening Remarks 100. YILINDA I. DÜNYA SAVAŞI BELGELERİ DOCUMENTS OF THE FIRST WORLD WAR CENTENARY Recep Tayyip ERDOĞAN Türkiye Cumhurbaşkanı Osmanlı Devleti’nin hakimiyet ve etki sınırları içinde bugün 64 ayrı devlet, bağımsız ülke bulunuyor. Bu 64 ülkenin her birinin bir şekilde Osmanlı Arşivlerine işi düşüyor. Yine dönemin en güçlü devleti olması hasebiyle Osmanlı’yla ilişki içinde olan tüm ülkelerin araş- tırmacıları da kendi tarihlerinin, kendi geçmişlerinin izlerini gelip burada sürüyorlar. Tarih baştan sona ibret vesikalarıyla doludur. Maalesef ülkemizde tarihimizi araştır- makta, elimizdeki vesikaları okumakta, değerlendirmekte uzun süre tembellik yapıldı, ihmal- kar davranıldı. Bizim geçmişten ders çıkarmamız, ibret almamız gereken pek çok örnek, pek çok ha- dise vardır. En somut örnek olarak Birinci Dünya Savaşı’ndan alacağımız çok önemli dersler var. Son 200 yıllık tarihimizin en büyük zaferi Çanakkale ise, en önemli utançlarından biri de Balkan bozgunudur. Yine tarihimizin önemli sayfalarından biri olan ve 100. yılını idrak