43. DÖNEM ETKİNLİKLER PROGRAMI “Her zaman demokrasi” “Demokrasi bizim için her zaman bir hedef, vazgeçilmez bir idealdir. Düşündüklerimiz, denediklerimiz ve yaptıklarımız hep bu hedef içindir. Taksim Toplantıları, ‘her zaman demokrasi’ düşüncemizin bir ürünüdür. Demokrasinin var olması için ihtiyaç duyulan her durumda güçlü bir zemin olarak işlev görmüştür. Kurumsallaşarak, hayallerimizin, ideallerimizin ve çabalarımızın geleceğe taşınacağına inanıyoruz. Bunu hep beraber başaracağız. Cumhuriyeti ve demokrasiyi çok seviyoruz.” Kurucular Kurulu adına Prof. Dr. Nurettin Sözen ONUR KONUŞMACILARI GENEL BİLGİSİ Taksim Toplantıları’na bugüne kadar Türk ve yabancı 5 Cumhurbaşkanı, 8 Meclis Başkanı, 9 Başbakan, 14 Genel Başkan, 96 Bakan, 9 Büyükelçi ve 65 uzman kişilik Onur Konuşmacısı olarak katılmışlardır. Cumhurbaşkanları: Turgut Özal (T.C. 8. Cumhurbaşkanı), Süleyman Demirel (T.C. 9. Cumhurbaşkanı), Rauf Denktaş (K.K.T.C. Kurucu Cumhurbaşkanı), Mehmet Ali Talat (K.K.T.C. 2. Cumhurbaşkanı), Shimon Perez (İsrail 9. Cumhurbaşkanı) Meclis Başkanları: Ferruh Bozbeyli (T.B.M.M. 10. Başkanı), Cahit Karakaş (T.B.M.M. 13. Başkanı), Necmettin Karaduman (T.B.M.M. 14. Başkanı), İsmet Kaya Erdem (T.B.M.M. 16. Başkanı), Hüsamettin Cindoruk (T.B.M.M. 17. Başkanı), İsmet Sezgin (T.B.M.M. 18. Başkanı), Hikmet Çetin (T.B.M.M. 20. Başkanı), Kai Uwe von Hassel (Federal Almanya Meclis Başkanı) Başbakanlar: Süleyman Demirel (30., 31., 32., 39., 41., 43., 49. T.C. Hükümetleri), Naim Talu (36. T.C. Hükümeti), Turgut Özal (45., 46., T.C. Hükümetleri), Yıldırım Akbulut (47. T.C. Hükümeti), Mesut Yılmaz (48., 53., 55. T.C. Hükümetleri), Erdal İnönü (Vekil) (49. T.C. Hükümeti), Tansu Çiller (50., 51., 52. T.C. Hükümetleri), Ferdi Sabit Soyer (25. K.K.T.C. Hükümeti), Hüseyin Özgürgün (38. K.K.T.C. Hükümeti) Bakanlar: Başbakan Yardımcıları; Hikmet Çetin, İsmet Kaya Erdem, Erdal İnönü, Deniz Baykal, Murat Karayalçın, Theodore Pangalos (Yunanistan), Dışişleri; Turan Güneş, Vahit Halefoğlu, Mesut Yılmaz, Coşkun Kırca, Emre Gönensay, Mümtaz Soysal, İsmal Cem, Georgios Papandreu (Yunanistan), Michael G. Papaconstinou (Yunanistan), Faruk Kaddumi (Filistin), Michael Melchior (İsrail - Bakan Yardımcısı). Milli Savunma: Hasan Esat Işık, İsmet Sezgin. Ekonomi Bakanları: Yusuf Kenan Bulutoğlu, Ziya Müezzinoğlu, Yusuf Bozkurt Özal, Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Işın Çelebi, Kemal Derviş, Stephanos Manos (Yunanistan). Adalet Bakanları: Seyfi Oktay, Mehmet Moğoltay, Mehmet Ağar. Milli Eğitim: Necdet Uğur. Turizm Ve Tanıtma: Alev Coşkun, Altan Öymen, Bülent Akarcalı. Diğer: Hasan Fehmi Güneş, Tarhan Erdem, Ali Topuz, Ahmet Taner Kışlalı, Korkut Özal, Mehmet Keçeciler, Prof. Dr. Onur Kumbaracıbaşı, Fayed Qassem Reshtia (Afganistan-Ticaret), Fritz Bolkenstein (Hollanda-Milli Savunma) Genel Başkanlar: Süleyman Demirel, Turgut Özal, Erdal İnönü, Deniz Baykal, Mesut Yılmaz, Tansu Çiller, Doğu Perinçek, Mehmet Ağar, Zeki Sezer, Abdüllatif Şener, Kemal Kılıçdaroğlu, Meral Akşener, Georgios Papandreu (Yunanistan), Stephanos Manos (Yunanistan) Gazeteciler: Uğur Mumcu, Osman Ulagay, Mehmet Ali Birand, G. Pavloviç Smirnov (Sovyet Gazeteciler Merkez Komite Üyesi), Derya Sazak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi: Prof. Luzius Wildhaber (Başkan), Rıza Türmen (Üye) Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri: Orgeneral Doğan Beyazıt Merkez Bankası Başkanı: Rüşdü Saraçoğlu Diplomatlar: Ronald I. Spiers (A.B.D. Ankara Büyükelçisi), Albert Çernişev (S.S.C.B Ankara Büyükelçisi), Henrik Liljegren (İsveç İstanbul Başkonsolosu), Rabah Adid (Cezayir Ankara Büyükelçisi), Ebu Firas (Filistin Kurtuluş Örgütü Ankara Temsilcisi), Costas Zepos (Yunanistan B.M. Baş Delegesi), Kamuran Gürün (Büyükelçi), Kemal Gür (Büyükelçi), Oğuz Çelikkol (Büyükelçi), Mehmet Ali Bayar Sendika Başkanları: Şevket Yılmaz (Türk-İş Genel Başkanı) Diğer: Ian Martin (Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri) TARİHÇE VE MİSYON NOTU Taksim Toplantıları, 1977 yılında başlamıştır ve Türkiye’nin en eski düşünce kuruluşudur. Taksim Toplantıları’nın ilk Düzenleme Kurulu’ndan itibaren görev yapan Prof. Dr. Nurettin Sözen, Prof. Dr. Selçuk Erez, Tarhan Erdem ile Prof. Dr. Kemal Alemdaroğlu ve Prof. Dr. İrfan Devranoğlu bugünkü Kurucular Kurulu’nu oluşturmaktadırlar. Oktay Ekşi ve Prof. Dr. Metin Sözen de önceki dönemlerde görev almışlardır. Taksim Toplantıları, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu felsefe ve ilkeleri ile uyumlu, kuruculara sevgi ve saygısı tartışmasız, kendi alanlarında uzman, bağımsız düşünme niteliklerine sahip, örgütlü toplum inancının taraftarı, önerilerek seçilen ‘demokrat’ kişilerden oluşan bir ‘düşünce atmosferidir’. Taksim Toplantıları ‘Üyeleri’ ve ‘Konuklar’, üniversite öğretim üyeleri, medya mensupları, sendika ve meslek örgütlerinin temsilcileri, yerel yöneticiler, sanatçılar, iş insanları ve diğer aydınlardan oluşmaktadır. Taksim Toplantıları’nın ‘uygar ortamı’ demokratik hoşgörü ve işbirliğinin gelişiminde Türk siyasi tarihinde birçok defa önemli katkılar sağlamıştır: 12 Eylül 1980 öncesi toplumsal-siyasi kamplaşmanın yoğun döneminde, Kurucu ve Üyelerin çoğunluğu sosyal demokrat kimlikleriyle bilinmelerine rağmen, Süleyman Demirel Adalet Partisi Genel Başkanı olarak Taksim Toplantıları’na davet edilmiş ve birbiriyle ‘tartışmalı’ iki kesim, demokratik bir fikir ve etki değişimi gerçekleştirmiştir. Nitekim Süleyman Demirel’in siyasi yasaklı olduğu ve Bursa ve Marmara çevre Baroları tarafından beraberce düzenlenen bir toplantıda son anda konuşmasının iptal edildiği bir dönemde kendisine Taksim Toplantıları ‘demokrasi kürsüsü’ açmış ve yasakların kaldırılması sürecine önemli bir aşama sağlamıştır. Başbakan Turgut Özal kürsüde Onur Konuşmacısı olarak konuşurken, muhalefet partisi lideri Prof. Dr. Erdal İnönü’nün dinleyici olması, kendisini TRT Genel Müdürlüğü’nden görevden alan Süleyman Demirel’e, İsmail Cem’in güncel sorular sorup, alkışlaması, Türkiye’nin en büyük sanayicisi Vehbi Koç ile ‘sosyalist’ Doğu Perinçek’in beraber oturarak toplantı izlemesi o gün için ‘farklı’ etkileri olan tutumlardır. Ekim 1991 Genel Seçimleri sonrasında kurulan Doğru Yol Partisi-Sosyal Demokrat Halkçı Parti koalisyonun sosyal, psikolojik zemini de Taksim Toplantıları’nda bu iki köklü siyasi akımın yönetici ve mensuplarının geliştirdikleri işbirliği, dostluk ve demokratik dayanışma anlayışı ile kurulmuş, güçlenmiştir. Taksim Toplantıları’nın geçmişinden gelen misyon ve gücü ile önümüzdeki yıllar Türkiye’si açısından taşıdığı değer ve önem bulunmaktadır. Türkiye’de demokratikleşme ve evrensel hukuk normları çerçevesinde gelişmelerin sağlanması Taksim Toplantıları’nın da katkı sağlayacağı çabalarla zenginleşecektir. Taksim Toplantıları, çağdaş dünyanın yükselen değerlerine inanan, demokrasiye içtenlikle bağlı, laik, sosyal, hukuk devleti kavramlarını benimseyen ve özümseyen bütün siyaset, meslek, iş ve akademik örgütlenmelerinin öncü kimliklerinin, kurumsal veya kişisel olarak davet edilerek dahil olabildikleri bir iletişim ve ‘düşünce merkezi’dir. Taksim Toplantıları, sistematik anlayış ve işbirliği zemini geliştirilmesi ve yarınki Türkiye’nin ‘toplumsal sözleşmesi’ için verimli şekilde yararlı öneriler ortaya konulmasına katkı çabasındadır. Taksim Toplantıları’nın Üyeleri aydınlık geleceğin bilgili ve etkili mimarları ve kadroları olacaklardır. GEÇMİŞTEN YARINA HER ZAMAN DEMOKRASİ İÇİN... Taksim Toplantıları, adında var olan iki kelimeyi çok zengin bir şekilde yıllardır itibarla ve özenle temsil eder: Taksim, birkaç yüzyıldır ‘demokrasi’ ve ‘özgürlük’ çabalarında, hatta farklı dönemlerde ve şekillerde ödenen ‘bedellerde’ en önemli, bazen de tek adrestir. Taksim, öncelikle 1928 yılında açılan ‘Taksim Anıtı’ ile ‘Cumhuriyet’in sembolüdür. ‘Cumhuriyet devrinde saray kurulmaz’ diyen dönemin Kültür Bakanı Talat Halman’ın isimlendirmesiyle; Taksim, Atatürk Kültür Merkezi ile ayrıca da Mustafa Kemal’dir. Taksim, 1977’de suikast ihbarına rağmen miting meydanına çıkan Bülent Ecevit’tir; cesaret ve halka inançtır. Taksim, 1 Mayıs 1977’de hayatlarını kaybeden 34 yiğit emekçidir, alın teridir. Taksim, kente ve tarihe karşı hoyratlığa karşı çıkan Gezi’dir. Toplantı kelimesi ise bir amaç için bir araya gelmeyi anlatır. Taksim Toplantıları, var edebilen, katabilen, geliştirebilen bütün demokrat insanların özgür buluşma noktası ve etkili düşünce kuruluşu olmayı sürdürecektir. Her biri, birbirinden değerli Kurucular Kurulu üyeleri tarafından inşa edilen bu ‘gelecek binası’, sizlerin de varlık ve desteğinizle, ‘muasır medeniyet’ hedefindeki Türkiye’nin çağdaş yarınlarının sarsılmaz ve yıkılmaz temeli olacaktır. Saygılarımızla, Av. Osman Ataman Düzenleme Kurulu adına, Başkan NE DEDİLER? Vehbi Koç – Koç Holding Kurucusu “…Bu toplantıları düzenleyenleri kutlarım. Her türlü aykırı düşüncenin konuşulabildiği, her fikrin tartışılabildiği bir ortam yaratılmış…’’ Hilmi Yavuz - Şair, Kültür İnsanı, Akademisyen “…Taksim Toplantıları, bir tür ‘Aydınlar Parlamentosu’ sayılabilir. Üniversitelerin, iş dünyasının, sendikaların, basının en seçkin temsilcilerinin bir araya geldiği, belirli bir konuda, en yetkili kişilerin bu konuda söyleyeceklerinin dinlendiği ve sorulan sorularla konunun daha da derinleştirilmesine çalışıldığı bir parlamento: Politik toplumu değil, sivil toplumu içeren bir parlamento ya da isterseniz bir üçüncü meclis…’’ Prof. Dr. Erol Manisalı - Ekonomist, Akademisyen “Her alanda iletişim… Toplantılara katılanlar, her toplantının konuşmacılarını dinlemekle kalmıyorlar, aynı zamanda kendi aralarında sosyal, politik ve ekonomik konularda iletişim kurma imkanı da buluyorlar. Benim için toplantıların en belirgin vasfı, davetliler arasındaki bilgi alışverişi…’’ NE DEDİLER?