GENÇLER TARTIŞIYOR: SİYASETE KATILIM, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GENÇLER TARTIŞIYOR: SİYASETE KATILIM, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ GENÇLER TARTIŞIYOR: SİYASETE KATILIM, SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Copyright © ?????????????? A.Ş. – İstanbul, 2007 Bu kitab›n tüm haklar› TÜSES’e aittir. Kaynak gösterilmeksizin k›smen veya tamamen al›nt› yap›lamaz, hiçbir yöntemle kopya edilemez, ço€alt›lamaz ve yay›mlanamaz. YAYINCI: TÜSES GÖRSEL YÖNETMEN: Özge fien KAPAK TASARIM: Özer Özbey Türkiye Sosyal Ekonomik Siyasal Araflt›rmalar Vakf› Meflrutiyet Caddesi Çavuflo€lu ‹fl Merkezi 131/21 Tepebafl› 34430-‹stanbul TEL: (212) 251 18 35 ISBN: ?????????????????????????? DERLEYEN BASIM ve C‹LT: GD Ofset • Topkapı Tic. Merk. 2. Kısım No:26 Cevizlibağ / İSTANBUL TEL: (212) 671 91 00 CEMİL BOYRAZ İÇİNDEKİLER Grafik ve Tablo Listesi....................................................................................7 Yazarlar........................................................................................................11 Teşekkür......................................................................................................15 Önsöz...........................................................................................................17 Giriş.............................................................................................................19 Makaleler 1- Kemal KILIÇ: Kentsel Gençlik Araştırması Anketi Bağlamında: Gençlerin Siyasal Eğilimlerini Etkileyen Faktörler........................................27 2- Emre ERDOĞAN: Olasılıksızlığın Kuramını Aramak: Türk Gençliği ve Siyasal Partilere Katılım...................................................67 3- Yüksel TAŞKIN: Siyasi Partilerin Gençlik Kolları: Politikleşme Öyküleri ve İdeolojik Yönelimler Üzerinden Bir Değerlendirme...............................95 4- Cemil BOYRAZ: Siyasi Partilerin Gençlik Teşkilatlarında Siyaset ve Demokratik Katılım................................................................127 5- Pınar UYAN SEMERCİ: Gençlerle Beraber Siyasal Alanın Sınırlarını Düşünmek: Günlük Yaşam, Aileler ve ‘Özgürce’ Karar Almak.................161 6- Demet LÜKÜSLÜ: Gençlerin Siyaset Algıları ve Deneyimleri: Yeni Bir Siyaset Modeli Üzerine Düşünmek............................................187 7- Volkan YILMAZ: Siyasi Örgütlenmelerde Genç Olmak: Kurtarmaya Giderken Yakalandıklarımız.................................................213 8- Cemil BOYRAZ - H. Ege ÖZEN: Gençlik ve Siyaset: Uluslararası İlişkileri Anlamlandırmak?....................................................229 9- Barış Gençer BAYKAN - Demet LÜKÜSLÜ: Gençlere Göre Çevre: Küresel Ama Satırarası Bir Sorun.............................................................253 GRAFİK VE TABLO LİSTESİ Grafik 1 – Araştırmaya katılanların demografik dağılımı.....................................................17 Grafik 2 – “Yarın seçim olsa kime oy verirsiniz” sorusunda verilen yanıtlar..........................18 Grafik 3 – “Yarın seçim olsa kime oy verirsiniz” sorusuna cinsiyetlere göre verilen yanıtların dağılımı..........................................18 Grafik 4 – Gençlerin sağ-sol cetvelinde kendilerini nasıl tanımladıklarının dağılımı............20 Grafik 5 – Gençlerin sağ-sol cetvelinde kendilerini nasıl tanımladıklarına göre parti yandaşlıklarının dağılımı.................................20 Grafik 6 – Gençlerin “Büyük sanayi kuruluşların mülkiyeti devletin olmalı mı?” sorusuna verdikleri yanıt ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı....................................................................................21 Grafik 7 – Gençlerin “Devlet gelirlerde eşitlik sağlamak için ekonomiye karışmalıdır” sorusuna verdikleri yanıt ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı....................................................................................23 Grafik 8 – Gençlerin “Üniversiteler dahil bütün okullar ücretsiz olmalıdır” sorusuna verdikleri yanıt ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı....................................................................................24 Grafik 9 – Gençlerin “Türkiye’nin AB üyeliğini ne kadar istersin?” sorusuna verdikleri yanıtın dağlımı, parti bazında verilen yanıtların dağılımı ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı......................25 Grafik 10 – Gençlerin “Kendinizi Türk mü Türkiyeli mi Tanımlıyorsunuz?” sorusuna verdikleri yanıtın dağlımı, parti bazında verilen yanıtların dağılımı ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı.......................27 Grafik 11 – Gençlerin “Hükümet işleri dini kurallara göre düzenlenmeli mi?” sorusuna verdikleri yanıtın dağlımı, parti bazında verilen yanıtların dağılımı ve katılanlarla, katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı......................30 Grafik 12 – Gençlerin “Anadili Kürtçe olan serbest kullanabilmeli ve okullarda öğrenebilmelidir” sorusuna verdikleri yanıtın dağlımı, parti bazında verilen yanıtların dağılımı ve katılanlarla katılmayanların siyasi parti yandaşlıklarının dağılımı....................................................................................31 Grafik 13 – Gençlerin çeşitli dini hassasiyetlerine yönelik olarak sorulmuş olan kimi sorulara ve kendilerine en yakın din/mezhep tanımına yönelik olarak vermiş oldukları yanıtlar....................................................................................32 Grafik 14 – Gençlerin çeşitli dini hassasiyetlerine yönelik olarak sorulmuş olan kimi sorulara vermiş oldukları yanıtlar bazında siyasi parti yandaşlıkları dağılımları...............34 7 Gençler Tartışıyor: Siyasete Katılım, Sorunlar ve Çözüm Önerileri Grafik ve Tablo Listesi Grafik 15 – Gençlerin çeşitli mezhepsel tanımlamaları bazında siyasi parti Tablo 1 – Sosyal, Ekonomik ve Politik diğer sorulara verilen yanıt yandaşlıklarının dağılımları..........................................................................35 ortalamalarının parti bazında ve genel değerleri................................................28 Grafik 16 – Kendilerini Hanefi veya Sünni olarak tanımlayan işsiz gençlerinve işsiz veya ev kadını olan genç kadınların siyasi parti yandaşlıkları dağılımları...............36 Tablo 2 – Çeşitli siyasal düşünce akımlarına gençlerin verdikleri yanıtların, Grafik 17 – Gençlerin kendilerini öncelikle Türk mü, Kürt mü yoksa diğer ortalama, standart sapma ve mode’ları.............................................................39 bir başka kimlikle mi tanımlamasına dair yanıtlar........................................37 Grafik 18 – Kendilerini Kürt olarak tanımlayan gençlerin parti yandaşlıkları Tablo 3 – Parti yandaşlıkları ikişerli şekilde ele alınarak söz konusu on iki dağılımı ve siyasi parti bazında kendilerini Türk veya Kürt olarak faktör üzerinden, C4.5 algoritması kullanılarak yapılan sınıflandırma tanımlayanların oranları...............................................................................38 analizinin test (parantez içerisindeki rakamlar model) verilerinde doğru Grafik 19 – Kendilerini Atatürkçülüğün ve İslamcılığın ne kadar tanımladığı sınıflandırma yapma oranları...........................................................................53 sorulduğunda, gençlerin vermiş olduğu yanıtların dağılımı; kendilerini İslamcılığa yakın veya çok yakın hisseden gençlerin Atatürkçülük ve Tablo 4 – Gençlerin Katılımı: 1999-2008......................................................................55 laikliğin kendilerini ne kadar tanımladığı sorusuna vermiş oldukları yanıtların dağılımı........................................................................................41 Grafik 20 – Kendilerinin Atatürkçülük, laik, milliyetçilik ve İslamcılık kavramlarına yakın ya da çok yakın olduklarını belirtmiş olan gençlerin siyasi parti yandaşlıklarının dağılımları........................................................42 Grafik 21 - Kendilerinin demokrat, muhafazakar, ulusalcılık ve devrimcilik kavramlarına yakın ya da çok yakın olduklarını belirtmiş olan gençlerin siyasi parti yandaşlıklarının dağılımları........................................................43 Grafik 22 – “Siyasete Ne Kadar İlgi Duyuyorsunuz” sorusuna verilen yanıtların dağılımı............................................................................45 Grafik 23 - “Siyasete Ne Kadar İlgi Duyuyorsunuz” sorusuna verilen yanıtların ortalama değerlerinin siyasi parti yandaşlıkları bazında dağılımı..................45 Grafik 24 – Gençlerin siyasi parti veya parti gençlik örgütlerine üye olup olmadıkları sorusuna vermiş oldukları yanıtların dağılımı ve bir şekilde daha aktif olarak katıldığını ifade eden gençlerin siyasi parti yandaşlıkları bazında dağılımları.......................................................................................46 Grafik 25 –Yakın çevreleriyle ne kadar siyaset konuştukları sorularına vermiş oldukları yanıtların ve hemen her gün konuşanların siyasi parti yandaşlıkları bazındaki dağılımları...............................................................47 Grafik 26 – Gençlerin, “Siyasi partilerde yolsuzluk olduğuna katılır mısınız?” sorusuna vermiş oldukları yanıtların dağılımı ve bu yanıtların siyasi parti yandaşlıkları bazında dağılımları................................................48 Grafik 27– Gençlerin, “Siyasi partilerin demokratik yönetime sahip olduğuna katılır mısınız?” sorusuna vermiş oldukları yanıtların dağılımı ve bu yanıtların siyasi parti yandaşlıkları bazında dağılımları............................50 Grafik