Załącznik nr 2 do Uchwały nr XV I/132/2016 Rady Gminy i Miasta w Drzewicy z dnia 31 marca 2016r. STRATEGIA ROZWOJU GMINY i MIASTA DRZEWICA Źródło: Strona internetowa Gminy i Miasta Drzewica, www.drzewica.pl na lata 2015 - 2022 Strategia Rozwoju Gminy i Miasta Drzewica na lata 2015 - 2022 SPIS TREŚCI 1. Wstęp ................................................................................................................... 4 2. Obszar i czas realizacji Strategii .......................................................................... 5 3. Aktualna sytuacja społeczno- gospodarcza na obszarze objętym Strategią ....... 6 3.1. Podstawowe dane dotyczące obszaru ....................................................................... 6 3.1.1. Położenie ......................................................................................................................... 6 3.1.2. Powierzchnia ................................................................................................................... 9 3.1.3. Ludność ......................................................................................................................... 10 3.1.4. Środowisko przyrodnicze ............................................................................................... 11 3.1.5. Rys historyczny .............................................................................................................. 15 3.1.6. Rys kulturowy ................................................................................................................ 17 3.2. Zagospodarowanie przestrzenne ............................................................................. 22 3.2.1. Infrastruktura techniczna ............................................................................................... 22 3.2.2. Własność nieruchomości ............................................................................................... 29 3.2.3. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego ........................................................................ 30 3.2.4. Uwarunkowania ochrony środowiska ............................................................................ 31 3.3. Sfera społeczna ....................................................................................................... 32 3.3.1. Sytuacja demograficzna i społeczna na danym obszarze ............................................ 32 3.3.2. Warunki i jakość życia mieszkańców ............................................................................. 38 3.3.3. Oświata i edukacja......................................................................................................... 44 3.3.4. Opieka zdrowotna .......................................................................................................... 51 3.3.5. Określenie grup społecznych wymagających wsparcia ................................................ 52 3.3.6. Rynek pracy ................................................................................................................... 58 3.4. Sfera ekonomiczna .................................................................................................. 64 3.4.1. Gospodarka ................................................................................................................... 64 3.4.2. Turystyka ....................................................................................................................... 71 3.5. Analiza SWOT ......................................................................................................... 74 3.6. Identyfikacja najważniejszych problemów występujących na danym obszarze ....... 79 4. Cele ogólne i szczegółowe rozwoju danego obszaru ......................................... 82 ~ 2 ~ Strategia Rozwoju Gminy i Miasta Drzewica na lata 2015 - 2022 5. Zadania zmierzające do poprawy sytuacji na danym obszarze ........................ 87 5.1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru ............................................................. 87 5.2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu .................................................................. 88 5.3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury ........................................................... 88 5.4. Poprawa stanu środowiska ...................................................................................... 88 5.5. Poprawa stanu środowiska kulturowego .................................................................. 88 5.6. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców .................................................... 88 6. Realizacja zadań ................................................................................................ 88 6.1. Planowane zadania inwestycyjne w okresie 2015 – 2022 ....................................... 88 6.2. Zadania planowane do realizacji po roku 2022 ........................................................ 89 6.3. Powiązania realizowanych zadań z innymi działaniami realizowanymi na terenie powiatu/województwa ......................................................................................................... 89 7. Oczekiwane wskaźniki efektów realizacji Strategii ........................................... 101 8. Plan finansowy ................................................................................................. 103 9. System wdrażania Strategii .............................................................................. 104 10. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej Strategii .................. 105 10.1. System monitorowania ....................................................................................... 105 10.2. Sposób oceny ..................................................................................................... 106 10.3. Sposób inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym ... 108 i organizacjami pozarządowymi ........................................................................................ 108 10.4. Działania informacyjne i promocja Strategii ....................................................... 112 ~ 3 ~ Strategia Rozwoju Gminy i Miasta Drzewica na lata 2015 - 2022 1. Wstęp Działalność władz samorządowych oparta jest w szczególności na realizacji zadań własnych określonych przez ustawę, podstawowym zaś celem działań powinno być jak najlepsze zaspokojenie indywidualnych i zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej oraz zapewnienie jej jak najwyższego standardu życia. Realizacja tych zamierzeń powinna również sprzyjać długookresowemu rozwojowi lokalnemu. Najlepsze efekty przynoszą dobrze zaplanowane, komplementarne wobec siebie nawzajem, a także wobec już zrealizowanych, działania o charakterze długookresowym. Przynoszą one maksymalizację efektów, przy optymalnym wykorzystaniu zasobów. Postępujący rozwój społeczno- gospodarczy, uwarunkowania endo- i egzogeniczne oraz integracja Polski z Unią Europejską niemalże wymuszają na władzach samorządowych właśnie takiego przemyślanego długofalowego podejścia. Jest ono podstawą do prowadzenia stabilnej polityki wzrostu gospodarczego. Podstawowym narzędziem umożliwiającym zarządzanie jednostką terytorialną w długim horyzoncie czasu jest strategia rozwoju. Strategia rozwoju Gminy i Miasta jest dokumentem poprzedzającym podejmowanie działań, stanowi koncepcję ich realizacji, przy jednoczesnym uwzględnieniu szans i zagrożeń wynikających ze zmiennego otoczenia i działań innych podmiotów, ukierunkowanym przez wartości i opcje uznane przez społeczność lokalną, bazującym na wewnętrznym potencjale sił i uwzględniającym wewnętrzne słabości. Strategia stanowi koncepcję rozwoju, wytycza cele rozwoju oraz kierunki działania. Jest ona instrumentem stymulowania procesów społeczno- gospodarczych zachodzących na terenie Gminy i Miasta, a w szczególności: dyktuje główne kierunki rozwoju Gminy i Miasta; stanowi plan będący podstawą do podejmowania decyzji rozwojowych; zwiększa spójność decyzji podejmowanych przez władze samorządowe; pozwala na lepsze zagospodarowanie zasobów Gminy i Miasta; stanowi podstawę do ubiegania się o środki finansowe z krajowych i zagranicznych funduszy pomocowych; informuje mieszkańców i inwestorów o spodziewanych kierunkach rozwoju Gminy i Miasta. Strategia spełnia zatem funkcję: materiału informacyjnego, określającego aktualny potencjał społeczny, ekonomiczny i gospodarczy Gminy i Miasta; programu działania dla władz lokalnych; formalnej podstawy umożliwiającej ubieganie się o środki wsparcia z budżetu państwa oraz o środki z funduszy pomocowych Unii Europejskiej; materiału promocyjnego. ~ 4 ~ Strategia Rozwoju Gminy i Miasta Drzewica na lata 2015 - 2022 Prace nad strategią Gminy i Miasta Drzewica toczyły się z uwzględnieniem następujących zasad: - zasada koncentracji na realnych siłach Gminy i Miasta Drzewica – największą siłę stanowią zasoby lokalne, historyczne, przyrodnicze, kapitał ludzki oraz wszelkie cenne cechy świadczące o odmienności obszaru. Strategia ma za zadanie wykorzystać je w sposób optymalny, stąd konieczność zebrania pomysłów wszystkich grup społecznych, począwszy od władz samorządowych, mieszkańców oraz organizacji działających na terenie Gminy i Miasta. To właśnie te grupy posiadają największą wiedzę na temat atutów obszaru, a także moc, by je wykorzystać. - zasada koncentracji na zagadnieniach najistotniejszych dla przyszłości – przyjęto, że każdy potencjalny cel strategiczny powinien być rozpatrywany w kontekście jego doniosłości dla przyszłości Gminy i Miasta. Dokonano zatem selekcji i wyodrębniono cele o najwyższym priorytecie;