REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH W POZNANIU PLAN URZĄDZENIA LASU NADLEŚNICTWA KROTOSZYN na okres od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2027 r. PROGRAM OCHRONY PRZYRODY Opracował: mgr inż. Michał Chudzicki Akceptuję Dyrektor Oddziału .................................................................. mgr inż. Zbigniew Cykowiak Poznań 2018 2 SPIS TREŚCI WSTĘP ........................................................................................................................................... 7 1. Podstawy formalno-prawne ochrony przyrody .................................................................................................... 7 2. Zadania i cele Programu ochrony przyrody w nadleśnictwie.............................................................................. 9 3. Forma i zakres Programu ochrony przyrody w nadleśnictwie ......................................................................... 11 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NADLEŚNICTWA ......................................................... 12 4. Miejsce i rola nadleśnictwa w przestrzeni przyrodniczo-leśnej regionu i kraju .............................................. 12 4.1. Warunki fizyczno-geograficzne .................................................................................................................... 12 4.1.1. Położenie geograficzne ............................................................................................................................ 12 4.1.2. Regiony fizyczno-geograficzne ............................................................................................................... 12 4.1.3. Regionalizacja geobotaniczna .................................................................................................................. 13 4.1.4. Regionalizacja przyrodniczo-leśna .......................................................................................................... 15 4.1.5. Regionalizacja klimatyczna ..................................................................................................................... 15 4.2. Społeczno-gospodarcze warunki wielofunkcyjnej produkcji leśnej w regionie ....................................... 16 5. Historia ziem Nadleśnictwa Krotoszyn ................................................................................................................ 18 6. Struktura użytkowania ziemi – kategorie użytkowania ..................................................................................... 23 7. Ogólna charakterystyka głównych kompleksów leśnych ................................................................................... 24 8. Dominujące funkcje lasów .................................................................................................................................... 25 8.1. Podział lasów na kategorie ochronności ...................................................................................................... 26 9. Porównanie wybranych cech taksacyjnych drzewostanów ................................................................................ 27 10. Nadleśnictwo w krajowej sieci korytarzy ekologicznych ................................................................................. 28 WALORY PRZYRODNICZO-LEŚNE ...................................................................................... 29 11. Budowa geologiczna, rzeźba terenu i gleby ....................................................................................................... 29 11.1. Geologia i rzeźba terenu .............................................................................................................................. 29 11.2. Gleby ............................................................................................................................................................. 30 12. Stosunki wodne .................................................................................................................................................... 34 12.1. Wody powierzchniowe ................................................................................................................................. 34 12.2. Wody podziemne .......................................................................................................................................... 35 13. Roślinność............................................................................................................................................................. 37 3 14. Inwentaryzacja siedlisk przyrodniczych ........................................................................................................... 41 15. Drzewostany ......................................................................................................................................................... 44 15.1. Bogactwo gatunkowe ................................................................................................................................... 44 15.2. Struktura pionowa ....................................................................................................................................... 45 15.3. Pochodzenie drzewostanów ......................................................................................................................... 46 15.4. Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z warunkami siedliskowymi ......................................... 46 16. Ekologiczna ocena stanu lasu ............................................................................................................................. 50 16.1. Formy aktualnego stanu siedliska .............................................................................................................. 50 16.2. Formy degeneracji ekosystemu leśnego ..................................................................................................... 52 17. Obiekty kultury materialnej ............................................................................................................................... 56 17.1. Zabytki budownictwa ludowego ................................................................................................................. 56 17.2. Parki (wiejskie, podworskie) oraz aleje ..................................................................................................... 56 17.3. Ważniejsze obiekty kultury materialnej .................................................................................................... 59 17.4. Szlaki turystyczne ........................................................................................................................................ 63 17.4.1. Szlaki rowerowe ................................................................................................................................... 63 17.4.2. Szlaki piesze .......................................................................................................................................... 64 17.4.3. Ścieżki edukacyjne ............................................................................................................................... 64 STAN PRZYRODY .................................................................................................................... 66 18. Formy ochrony przyrody w Lasach Państwowych ........................................................................................... 66 19. Rezerwaty przyrody ............................................................................................................................................ 68 19.1. Dąbrowa koło Biadek Krotoszyńskich ....................................................................................................... 68 19.2. Dąbrowa Smoszew ....................................................................................................................................... 69 19.3. Baszków ........................................................................................................................................................ 70 19.4. Buczyna Helenopol ...................................................................................................................................... 71 19.5. Mszar Bogdaniec ......................................................................................................................................... 71 19.6. Miejski Bór ................................................................................................................................................... 73 20. Park Krajobrazowy Dolina Baryczy.................................................................................................................. 77 21. Obszary Chronionego Krajobrazu .................................................................................................................... 79 21.1. Dąbrowy Krotoszyńskie Baszków - Rochy ................................................................................................ 79 21.2. Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska ..................................................................................... 80 22. Obszary NATURA 2000 ..................................................................................................................................... 82 22.1. Dolina Baryczy PLB020001 ........................................................................................................................ 82 22.2. Dąbrowy Krotoszyńskie PLB300007 ........................................................................................................