Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki w numerze m.in.: Polubowne rozwiązywanie sporów w sektorze energetycznym Przestępstwa korupcyjne – kary dawniej i dziś 04/2019 NR 4 (109) 24 stycznia 2020 ISSN 1506-090X Spis treści Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki 3/ Polubowne rozwiązywanie sporów w sektorze energetycznym Szanowni Państwo! zażaleń na postanowienia Prezesa URE, a także prze- 11/ Przestępstwa korupcyjne – kary dawniej i dziś bieg i koszty mediacji w sprawach tych odwołań. 13/ Informacja PURE nr 78/2019 Ustawa z 23 września 2016 r. o pozasądowym W stałym już cyklu Biuletynu poruszającym te- rozwiązywaniu sporów konsumenckich (ustawa matykę antykorupcji, prezentujemy materiał do- 15/ Informacja PURE nr 79/2019 o ADR) wprowadziła możliwość składania przez tyczący przestępstw korupcyjnych w ujęciu histo- 21/ Informacja PURE nr 81/2019 konsumentów wniosków o rozwiązanie sporów rycznych i teraźniejszym. Warto przypomnieć, że z przedsiębiorcami do podmiotów oferujących nie- gdy ktoś wykorzystuje swoją funkcję lub pozycję, by 23/ Informacje PURE nr 82 i 83/2019 zależne, bezstronne, przejrzyste, skuteczne i szybkie zaspokoić czyjeś oczekiwania, w zamian otrzymując 24/ Informacje PURE nr 84, 85 i 86/2019 metody ich alternatywnego rozwiązywania. nienależne korzyści, mamy wówczas do czynienia Postępowanie w sprawie pozasądowego rozwiąza- z korupcją. W szczególności dotyczy to funkcjona- 25/ Kominukat PURE nr 87 oraz Informacja PURE nr 88/2019 nia sporów konsumenckich ma na celu rozwiązanie riuszy publicznych i osób zawiadujących środkami 28/ Informacja PURE nr 89/2019 konfliktu między konsumentem a przedsiębiorcą, publicznymi. Obecnie kary za przestępstwa korup- wynikającego z zawartej z konsumentem umowy cyjne wskazane w obowiązujących przepisach pra- 31/ Informacja PURE nr 90/2019 i stanowi alternatywę dla ewentualnego wytoczenia wa (np. Kodeksie karnym), to m.in.: pozbawienie 32/ Informacja PURE nr 91/2019 powództwa przed sądem powszechnym. Ponadto lub ograniczenie wolności, grzywna, zakaz zajmo- opiera się na dobrej woli i chęci porozumienia, dla- wania stanowisk, wykonywania zawodu, utrata po- 33/ Informacje PURE nr 92, 93 i 94/2019 tego wymaga zgody obu stron. darunków i korzyści, świadczenia pieniężne na cel 34/ Informacja PURE nr 95/2019 Ustawa o ADR dokonała zmian w ustawie – Prawo społeczny i podanie wyroku do publicznej wiado- energetyczne, powołując m.in. Koordynatora do spraw mości. Jak wyglądała odpowiedzialność urzędników 35/ Informacje PURE nr 96, 97 i 98/2019 negocjacji przy Prezesie URE. W bieżącym numerze za przestępstwa korupcyjne w okresie międzywojen- 36/ Informacje PURE nr 99, 100 i 101/2019 Biuletynu prezentujemy dotychczasowe doświadcze- nym – o tym szerzej w artykule. nia Koordynatora z jego działalności, który w sektorze Zachęcamy także do zapoznania się z istotnymi 37/ Informacja PURE nr 102/2019 energetycznym funkcjonuje już 3 lata. W materiale dla rynku informacjami i komunikatami Prezesa 40/ Informacje PURE nr 103 i 104/2019 przybliżone zostały także: charakter postępowania URE oraz obszerną częścią tabelaryczną dotyczącą przed Koordynatorem oraz jego przebieg, korzyści koncesjonowania. 41/ Informacja PURE nr 105/2019 z postępowania wynikające dla jego stron, ugodowe za- Miłej lektury 42/ Informacja PURE nr 106/2019 kończenie sporu w sprawie odwołania od decyzji oraz Redakcja 46/ Informacja PURE nr 108/2019 47/ Informacja PURE nr 109/2019 WYDAWCA Urząd Regulacji Energetyki, DSK WKS ADRES REDAKCJI 02-222 Warszawa, Al. Jerozolimskie 181, tel. (22) 487 55 90, www.ure.gov.pl FOTO materiały fotograficzne wykorzystano za zgodą właścicieli praw autorskich 54/ Tabele informacyjne – koncesje Nota copyright © do artykułów zamieszczonych w Biuletynie Urzędu Regulacji Energetyki przysługuje autorom tych artykułów ODBIORCA NA RYNKU ENERGIIPRAWO POLUBOWNE ROZWIĄZYWANIE SPORÓW W SEKTORZE ENERGETYCZNYM Polubowne rozwiązywanie sporów w sektorze tej postanowieniem sądu (tzw. sądowej), jak i po- zasądowej (zwanej także prywatną lub umowną). energetycznym Powyższe zmiany na przestrzeni ostatnich nie- spełna 3 lat zdecydowanie potwierdzają dostrze- żenie przez ustawodawcę potencjału polubowne- Janusz Gwiazdowski, sumentów w sektorze energetycznym (dalej: „po- go rozwiązywania sporów także w sektorze ener- Monika Stachura stępowanie ADR”). getycznym, co odzwierciedla generalną tendencję W skutek nowelizacji Kodeksu postępowania promowania polubownego i pozasądowego roz- 10 stycznia 2020 r. minęły 3 lata od wej- cywilnego3) z 2019 r., w przypadku gdy postępowa- wiązywania sporów prawnych tak w kraju, jak i za ścia w życie ustawy z 23 września 2016 r. nie przed Koordynatorem zakończy się bez poro- granicą. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów zumienia a konsument zdecyduje się na skierowa- 1) konsumenckich , która powołała instytucję nie sprawy na drogę sądową, od sierpnia 2019 r. Koordynatora ds. negocjacji przy Prezesie może on skorzystać z obniżenia opłaty od pozwu 1. Postępowanie przed Koordynatorem Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Koor- w sądzie powszechnym o 2/3 jej wysokości, mak- ds. negocjacji przy Prezesie URE dynator”). symalnie jednak o 400,00 zł4). rzedmiotowa ustawa implementowała do Ponadto, od 1 stycznia 2020 r. w sprawach od- Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświad- polskiego ustawodawstwa dyrektywę Par- wołań od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Ener- czenia Koordynatora w sektorze energetycznym, lamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE getyki (dalej: „Prezes URE”) oraz zażaleń na po- warto zwrócić uwagę na charakter postępowa- Pz 21 maja 2013 r. w sprawie alternatyw- stanowienia wydawane przez niego w postępowa- nia przed Koordynatorem, a także na obserwacje nych metod rozstrzygania sporów konsumenckich niach prowadzonych na podstawie przepisów usta- z prawie półtora tysiąca spraw, które wpłynęły do oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 wy z 10 kwietnia 1997 r. ‒ Prawo energetyczne5) niego do końca 2019 r. i dyrektywy 2009/22/WE (dyrektywa w spra- lub przepisów odrębnych, możliwe jest zawarcie Warto podkreślić, że Koordynator jest niezależ- wie ADR w sporach konsumenckich)2). Funkcję ugody w sprawie odwołania do Sądu Okręgowego nym podmiotem i nie działa w imieniu czy na rzecz Koordynatora objął 22 maja 2017 r. Janusz Gwiaz- w Warszawie ‒ Sądu Ochrony Konkurencji i Kon- Prezesa URE. Umiejscowienie Koordynatora przy dowski. W następstwie wpisania Koordynatora sumentów6). W sprawach tych, wbrew pierwotnym Prezesie URE wynika z jego sektorowego przyporząd- 7 września 2017 r. przez Prezesa Urzędu Ochrony założeniom, możliwe jest także dojście stron do kowania i jest konsekwencją przyjętego przez Polskę Konkurencji i Konsumentów do rejestru podmio- porozumienia w wyniku mediacji zarówno wszczę- modelu implementacji dyrektywy 2013/11/UE. tów uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów 3) Ustawa z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywil- konsumenckich (poz. 8), jest on uprawniony do nego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460 z późn. zm.), dalej: „Kpc”. 1.1. Charakter postępowania prowadzenia tychże postępowań w sprawach kon- 4) Art. 13e ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 785). Charakter postępowania oraz jego przebieg 5) Dz. U. z 2019 r. poz. 755 z późn. zm., dalej: „Prawo ener- 1) Dz. U. z 2016 r. poz. 1823, dalej: „ustawa o ADR”. getyczne”. określają: ustawa o ADR, zmienione nią przepisy 2) Dz. U. UE L 165/63 z 18.06.2013 r. 6) Art. 47952a Kpc. Prawa energetycznego oraz przyjęty na podstawie nr 4 (109) 24 stycznia 2020 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki 3 PRAWOODBIORCA NA RYNKU ENERGII POLUBOWNE ROZWIĄZYWANIE SPORÓW W SEKTORZE ENERGETYCZNYM art. 7 ust. 2 ustawy o ADR Regulamin działania Co więcej, postępowania przed Koordynatorem uznaje się, że wyraża zgodę na udział w postę- Koordynatora do spraw negocjacji przy Prezesie prowadzone są w sprawach, w których wartość powaniu w sprawie pozasądowego rozwiązywania Urzędu Regulacji Energetyki i procedury prowa- przedmiotu sporu wynosi co najmniej 50,00 zł i nie sporów konsumenckich. dzenia przez Koordynatora postępowań w spra- więcej niż 50 000,00 zł. Oznacza to, że Koordyna- wie pozasądowego rozwiązywania sporów konsu- tor nie prowadzi postępowań w sprawach niema- menckich7). jątkowych, bądź w których nie można określić war- 1.2. Przebieg postępowania ADR Postępowanie przed Koordynatorem wszczyna tości przedmiotu sporu, oraz w takich, w których się na wniosek konsumenta ‒ odbiorcy paliw ga- wartość przedmiotu sporu jest niższa lub wyższa Postępowanie przed Koordynatorem ma cha- zowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospo- od progów określonych rozporządzeniem przez mi- rakter dobrowolny zarówno dla przedsiębiorstwa darstwie domowym albo prosumenta będącego nistra właściwego ds. energii. energetycznego, jak i dla konsumenta. Oznacza konsumentem. W istocie oznacza to, że nie może Istotnym jest, że postępowanie prowadzone to, że obie strony uczestniczą w postępowaniu za być ono wszczęte z inicjatywy przedsiębiorstwa przez Koordynatora ma charakter poreklamacyjny, obopólną zgodą i na każdym etapie postępowania energetycznego. co oznacza, że warunkiem wystąpienia z wnio- każda ze stron może podjąć decyzję o rezygnacji Postępowanie przed Koordynatorem może być skiem o wszczęcie postępowania przed Koordyna- z udziału. prowadzone w zakresie sporów wynikłych z umów: torem jest uprzednie podjęcie przez konsumenta Postępowanie jest poufne, co oznacza, że zarów- • o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej, próby kontaktu z przedsiębiorstwem energetycz- no Koordynator