ISSN 2518-752X Аzərbaycan Respublikası Тəhsil Nazirliyi AZƏRBAYCAN DĠLLƏR UNĠVERSĠTETĠ Elmi Xəbərlər Research Papers Вестник №3, 2019 Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 12.01.01-ci il tarixli 132 saylı əmri ilə qrif verilmişdir. TƏSĠSÇĠ: AZƏRBAYCAN DĠLLƏR UNĠVERSĠTETĠ Redaksiya heyəti: Abdullayev Kamal (baĢ redaktor) Ġmanov Muxtar (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d, akademik, (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., akademik, AMEA-nın həqiqi üzvü) AMEA-nın həqiqi üzvü) Hacıyeva Aytən (baĢ redaktorun müavini) Ġsmayılov Bilal (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.f.d., dosent) (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., professor) Abdullayev Əfqan Kunina Ġrina (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., professor) (Azərbaycan Dillər Universiteti, s.f.d., dosent) Abdiyeva Ədilə Qasımov RəĢad (Azərbaycan Dillər Universiteti, s.f.d., dosent) (Polis Akademiyası, t.f.d., dosent) BəĢirov Vidadi Qaziyeva Məsməxanım (Azərbaycan Dillər Universiteti, p.f.d., dosent) (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d.,professor) Cəfərov Amil Sabitova Aynur (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.f.d., dosent) (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., professor) Əliyev Əzim ġahmuradov Aqil (Azərbaycan Dillər Universiteti, p.f.d., dosent) (Azərbaycan Dillər Universiteti, t.f.d., dosent) Əliyev Məmməd Veysəlli Fəxrəddin (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., professor) (Azərbaycan Dillər Universiteti, f.e.d., professor) Hüseynzadə Gülnar Zeynalov Əsgər (Azərbaycan Dillər Universiteti, p.e.d., professor) (AzərbaycanbDillərjUniversiteti, f.e.d., professor) Məsləhətçi heyəti: Bejenaru Lyudmila (Rumıniya) Qotsiridze David (Gürcüstan) (Yasski Universiteti, professor) (Tbilisi Dövlət Universiteti, professor) Bondarev Aleksandr (Rusiya) Nesterov Aleksandr (Rusiya) (Moskva Dövlət Linqvistik Universiteti, professor) (Ural Federal Universiteti, professor) KovaĢeç Zoltan (Macarıstan) Taraseviç Larisa (Belarus) (Budapeşt Dövlət Universiteti, professor) (Minsk Dövlət Linqvistik Universiteti, professor) Hartman Ziqlinde (Almaniya) Sertkaya Osman (Türkiyə) (Osvalt fon Volkenştayn Cəmiyyəti, Azərbaycab (İstanbul Dövlət Universiteti, professor) Dillər Universiteti, professor) Məsul katib: ġabanova Aysel Korrektor: Əhmədova Solmaz (Azərbaycan Dillər Universiteti) (Azərbaycan Dillər Universiteti) FOUNDER: AZERBAIJAN UNIVERSITY OF LANGUAGES Editorial board: Abdullayev Kamal (editor-in-chief) Imanov Mukhtar (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., academician, corresponding member of ANAS) academician, corresponding member of ANAS) Hajiyeva Aytan (deputy editor) Ismayilov Bilal (Azerbaijan University of Languages, Phd. (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., assos.professor) professor) Abdullayev Afgan Kunina Irina (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, Phd. professor) assos.professor) Abdiyeva Adila Gasimov Rashad (Azerbaijan University of Languages, Phd. (Azerbaijan Police Academy Phd. assos.professor) assos.professor) Gaziyeva Masmakhanum Bashirov Vidadi (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, Phd. professor) assos.professor) Sabitova Aynur Jafarov Amil (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, Phd. professor) assos.professor) Shahmuradov Agil Aliyev Azim (Azerbaijan University of Languages, Phd. (Azerbaijan University of Languages, Phd. assos.professor) assos.professor) Veysalli Fakhraddin Aliyev Mammad (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., professor) professor) Zeynalov Asgar Huseynzadeh Gulnar (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., (Azerbaijan University of Languages, D.Sc., professor) professor) Advisory Board: Bejenaru Luidmila (Romania) Gotsiridze David (Georgia) (Yassky University, professor) (Tbilisi State University, D.Sc., professor) Bondarev Aleksandr (Russia) Nesterov Aleksandr (Russia) (Moscow State Linguistic University, D.Sc., (Ural Federal University, D.Sc., professor) professor) Tarasevich Larisa (Belarus) Kovashech Zoltan (Hungary) (Minsk State Linguistic University, D.Sc., professor) (Budapest State University,D.Sc., professor) Sertkaya Osman (Turkey) Hartmann Ziglinde (Germany) (Istanbul State University D.Sc., professor) (Osvalt von Volkenstein, Azerbaijan University of Languaged, D.Sc., professor) Executive Secretary: Shabanova Aysel Proofreader: Ahmadova Solmaz (Azerbaijan University of Languages) (Azerbaijan University of Languages) УЧРЕДИТЕЛЬ: АЗЕРБАЙДЖАНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ЯЗЫКОВ Редакционный совет: Главный редактор Абдуллаев Камал д.ф.н.,акад., Газиева Месмеханым д.ф.н., проф., действительный член НАНА, Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Гусейнзаде Гюльнар д.п.н., проф., Заместитель главного редактора Азербайджанский Университет Языков Гаджиева Айтен к.ф.н., доц., Джафаров Амиль к.ф.н., доц., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Абдуллаев Афган д.ф.н., проф., Зейналов Аскер д.ф.н., проф., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Абдиева Адила к.ф.н., доц., Иманов Мухтар д.ф.н.,акад., Азербайджанский Университет Языков действительный член НАНА, Алиев Азим к.п.н., доц., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Исмаилов Билал д.ф.н., проф., Алиев Мамед д.ф.н., проф., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Кунина Ирина к.с.н., доц., Баширов Видади к.п.н., доц., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Сабитова Айнур д.ф.н., проф., Вейселли Фахраддин д.ф.н., проф., Азербайджанский Университет Языков Азербайджанский Университет Языков Шахмурадов Агиль к.и.н., доц., Гасымов Рашад д.и.н., Азербайджанский Университет Языков Полицейская Академия, Азербайджан Экспертный совет: Беженару Людмила проф. Ясски Университет, Серткая Осман проф, доктор наук, Румыния Стамбульский Университет, Турция Хартменн Зигленде проф., Бондарев Александр проф., Витсбургский Университет, Германия Московский Государственный Лингвистический Азербайджанский Университет Языков Университет, Россия Гоциридзе Давид, проф .Тбилисского Ковашеч Золтан проф., Будапештский государственного Университета, Грузия Университет, Венгрия Нестеров Александр проф., Уральский Тарасевич Лариса проф., Федеральный Лингвистический Университет, Минский Государственный Лингвистический Россия Университет, Белоруссия Ответственный секретарь Корректор Шабанова Айсель Ахмедова Солмаз MÜNDƏRĠCAT DİLÇİLİK Ramiqə ġirəliyeva (ADU) ĠNGĠLĠS VƏ AZƏRBAYCAN DĠLLƏRĠNDƏ QEYRĠ-MÜƏYYƏNLĠK BĠLDĠRƏN SÖZLƏRĠN SEMANTĠK XÜSUSĠYYƏTLƏRĠ............................................................11 Gülbəniz Nəcəfova (ADU) ALMAN FRAZEOLOGĠZMLƏRĠNĠN SEMANTĠKASININ MĠLLĠ XÜSUSĠYYƏTĠ HAQQINDA............................................................................18 Tatyana Smirnova-Kote (Volqa Dövlət Texnologiya Universiteti) DEYĠKSĠS – REKLAM ġÜARLARININ TƏRCÜMƏSINDƏ PRAQMATĠK KONTEKSTUAL MƏNA KĠMĠ............................................................25 Tamilla Naibova (ADU) MÜASĠR RUS DĠLĠNDƏ “QARABAĞ” DĠSKURSU (RUS DÖVRĠ MƏTBUATI NÜMUNƏLƏRĠ ƏSASINDA)........................................................................................31 ƏDƏBİYYAT Əhməd Sami Elaydi (Eyn-Şəms Universiteti) ƏZĠZƏ CƏFƏRZADƏNĠN “ELDƏN-ELƏ” ROMANI JANR VƏ FORMA-ÜSLUB KONTEKSTĠNDƏ……………………………………..36 Günel Əliyeva (ADU) BƏDĠĠ ƏDƏBĠYYATDA MAGĠK REALĠZMĠN YARANMA SƏBƏBLƏRĠ VƏ TƏġƏKKÜLÜ..................................................................................45 Günel Səfərova (ADPU) CƏFƏR RƏMZĠ ĠSMAYILZADƏNĠN YARADICILIĞINDA SATĠRĠK TƏMAYÜL.....................................................................................................52 Sevinc Əziz (NDU) CEYN OSTĠNĠN “ĠNGĠLTƏRƏNĠN TARĠXĠ” ƏSƏRĠNDƏ PARODĠYA VƏ ĠRONĠYA............................................................................................58 METODİKA Sevda Ġmanova (ADU) TƏLƏBƏLƏRDƏ XARĠCĠ DĠLLƏRĠN TƏDRĠSĠ PROSESĠNDƏ MƏDƏNĠYYƏTLƏRARASI SƏRĠġTƏNĠN FORMALAġDIRILMASI VƏ QĠYMƏTLƏNDĠRĠLMƏSĠ ĠMKANLARI..............................................................64 5 ADU Еlmi Xəbərlər, № 3, 2019 YaĢar Nuriyev (ADU) XARĠCĠ DĠLĠN MƏNĠMSƏNMƏSĠNĠN SƏMƏRƏLĠLĠYĠNĠ TƏMĠN EDƏN BƏZĠ AMĠLLƏR...................................................................................72 PEDAQOGİKA Mətanət Hüseynova (BDU) MAARĠFLƏNDĠRMƏ PROSESĠNDƏ TELEVĠZĠYANIN CƏMĠYYƏTƏ ƏSAS TƏSĠR FORMALARI..........................................................................................79 Vidadi BəĢirov (ADU) ĠMTAHAN XOFU VƏ DEMOKRATĠYASI.................................................................84 PSİXOLOGİYA Pərvin Əliyeva (ADPU) YENĠYETMƏLƏRDƏ MĠLLĠ XARAKTERĠN FORMALAġMASININ SOSĠAL-PSĠXOLOJĠ MAHĠYYƏTĠ..............................................................................90 Səbinə Məhərrəmova (ADPU) MƏKTƏBƏQƏDƏR YAġLI UġAQLARDA ƏXLAQĠ HĠSSLƏRĠN FORMALAġDIRILMASINI ÖYRƏTMƏYĠN MAHĠYYƏTĠ......................................96 Sevda Mansurova (BSU) AĠLƏDƏ PSĠXĠ SAĞLAMLIĞI ġƏRTLƏNDĠRƏN AMĠLLƏR.................................102 TİBB ELMLƏRİ Zülfiyyə Tağıyeva (ADU) BEYNĠN LĠMBĠK SĠSTEMĠ ĠNSAN EMOSĠYALARININ ĠDARƏETMƏ MƏRKƏZĠ KĠMĠ............................................................................................................106 PERSONALİLƏR CƏLĠL MƏMMƏDQULUZADƏ – 150 ......................................................................112 AĠDA ĠMANQULĠYEVA – 80.....................................................................................115 XRONĠKA.....................................................................................................................118