Bizkaia Asteasu: śumalikár ̄ Jaurrieta: [ez da galdetu] Uharte Garazi: Arrazola (): Ataun: Leitza: suandɔŕ ̄ *sumalikár̄ Zuberoa : ɣurɣ̄ útʃ (?) Azkoitia: xúðaśeɣúr ̄ Lekaroz: Bakio: ɣurβ̄ íʒe (?) Azpeitia: Luzaide / Valcarlos: Altzai: ʃyhýndor,̄ ʃyhandórā (mark.) : Beasain: *śúɣandɔr̄ Mezkiritz: Altzürükü: : Beizama: súmalikár ̄ (?) Oderitz: *súandɔŕ ̄ Barkoxe: Bolibar (Markina-Xemein): ɣurβ̄ íʃe (?) Bergara: Suarbe: Domintxaine: ʃuhándorā (mark.) : Deba: Sunbilla: Eskiula: ʃyhýndyr,̄ débryʃárkia,̄ débryʃárā Dima: *βúrβ̄ uʃ (?) Donostia: Urdiain: (mark.) : Eibar: Zilbeti: Larraine: : Elduain: suándúr ̄ Zugarramurdi: Montori: : Elgoibar: Pagola: ʃyhandor ̄ ɣurɣ̄ útʃ (?) Lapurdi : Errezil: sumandár ̄ Santa Grazi: *syhain̯ maðarikaty : Ezkio-Itsaso: suándar ̄ Ahetze: Sohüta: Gamiz-Fika: Getaria: sumandór ̄ Arrangoitze: Urdiñarbe: syhando : moðóɲo, moðróɲo Hernani: Azkaine: sumalakáRa (?) Ürrüstoi: ʃuhandor,̄ buhameɣyr,̄ : ɣurβ̄ íʒa (?) Hondarribia: Bardoze: debrjan árbola, débruarβól, debryʃáren̄ eɣýrā (mark.) Ibarruri (): ɣúrɣ̄ uʃ (?) Ikaztegieta: *suɣándor̄ súrmaðarikátu : Lasarte-Oria: Beskoitze: Donibane Lohizune: : árakats (?) Legazpi: Mapan sartzen ez diren erantzunak: : Leintz Gatzaga: Hazparne: : Mendaro: xúðas eɣúr ̄ Hendaia: Ürrüstoi (Z): debryʃáren̄ eɣýrā : ɣurβ̄ íʒa (?), ɣurβ̄ íʒe (?) Oiartzun: Itsasu: *deβrúsur̄ : Oñati: śuándor ̄ Makea: de͜aβrusúr ̄ : Orexa: śuándɔŕ ̄ Mugerre: debrusur ̄ Mañaria: búrβ̄ uʃ Orio: *sumándar̄ Sara: suáindor̯ ,̄ oilósiór̯ ̄ : *ɣurɣ̄ úʃ (?) Pasaia: úrí̄ (?) Senpere: *ðeβRúsuR : gúrɣ̄ uʃ (?) Tolosa: suándár ̄ Urketa: débrusúra (mark.) : ɣurβ̄ íʃe (?) Urretxu: Uztaritze: : βurú̄ ʃ (?) Zegama: Nafarroa Beherea : ɣoróśiʎa (?) Nafarroako Foru Komunitatea : Aldude: : *búrɣ̄ uʃ (?) Abaurregaina / Abaurrea Alta: Arboti: : Alkotz: Armendaritze: : Aniz: Arnegi: Zollo (): βúrβ̄ uʃ (?) Arbizu: śuŋgendúr ̄ Arrueta: Zornotza: βúrpū ʃ (?) Beruete: *śúandɔŕ ̄ Baigorri: ʃuháindor̯ ̄ Donamaria: Bastida: Araba Dorrao / Torrano: siméndur ̄ Behorlegi: Aramaio: Erratzu: Bidarrai: Etxalar: Ezterenzubi: ʃuhandór ̄ Gipuzkoa Etxaleku: Gamarte: Aia: sumándar ̄ Etxarri (Larraun): *śúandɔŕ ̄ Garrüze: Amezketa: Eugi: Irisarri: Andoain: śumandár,̄ sumárilikár̄ ̄ (?) Ezkurra: Izturitze: debrusúr ̄ Araotz (Oñati): *śuβándor̄ Gaintza: Jutsi: ʃuhándor ̄ Arrasate: Goizueta: sumáliɣár,̄ sumálikará̄ Landibarre: Arroa (Zestoa): sumándɔr,̄ śumándɔrá̄ Igoa: śúandɔŕ ̄ Larzabale: ʃuhándor,̄ ʃuhándoróndō

EHHA 414 475. Mapa: cornejo / cornouiller / cornel (Cornus mas)

GALDERA: 19290

debru- suandor - Bizkai aldean bereziki, ‘madroño / arbousier’ arbolaren izena Getaria: Zumandor asko da emen bai... makil goorra bai, Jesukristo ere sumandar eman dute lekukoek: burbux, gurbi, gurgutx, modoño; animani arekiñ azótatu omen (zuten), Kalbario mendira gurutzia eaman eziñik sungendur bildu da Nafarroan. Iparraldean ‘bourdaine / arraclán’ landarearen eta gaizki tratatu, eta geo il zeneko zea artan, zea, zumandor makillakiñ izena agertu da: oilokar... (gurutzefi katu zuten). zimendur - Galdera honetako zuhaitzaren izendapen motibatuetan, Mugerre: Debruzura da deabrua ikusten omen delakotz (lanak ematen xühündür konotazio ezezkorra nagusi da: judas egur, debruzur, zur ditu) haren pikatzeko, izigarri zail baita. zuaindor madarikatu, buhamegür. Getarian bildua izan den bezala, arbola Larzabale: Xuhandorra, xederen egiteko re, horra pinpinekin, ta xoriak zuandar hori izan omen zen Jesu-Kristoren gurutzefi katzeko erabilia izan jiten. Eztuk loditzen, pleatzen (da) ta ez hausten, xederen iteko. zumandar zena. Eskiula: Xühündürra, hua zühañ ttipi bat da, üsü phusatzen zien lehenko zumandor - Bestelakoak: arakatz (Larrabetzu), burbux (Dima, Mañaria, zerrallitan, ordin bi süberte baziren, bata berde egoiten zen, bestia zur madarikatu Zaratamo, Zollo), burpux (Zornotza), burrux (Orozko), gorosilla aldiz hollitzen bezala zen, eta gogor ziren, eta franko aise hausten bena zühando (Otxandio), gurbi (Bakio, Bolibar, Gizaburuaga, Lekeitio, gogor. Ondarroa), gurgutx (Arrieta, Errigoiti, Ibarruri, Mendata, xuhandor Mungia), modroño (Getxo), oilozior (Sara), ollakaana (Behorlegi, buhamegür Landibarre), urri (Pasaia), zumalikar (Andoain, Asteasu, Azkaine, judas egur Azpeitia, Beizama, Elgoibar, Goizueta, Hernani, Leitza). bestelakoak

EHHA 415