NR 7 (264) 30.05 – 19.06 ROK 2012 (XXIV)

Cena 2z∏ (5% VAT) NAJSTARSZA GAZETA W OPOLU I OKOLICY 16 drzew na sekund´! W dniach 1-3 czerwca trwaç b´dà „Dni ny i zwierz´ta, dobrze przystosowanymi do Otwarte w Lasach Paƒstwowych”. Prawd´ rekreacji i turystki lasami. powiedziawszy Lasy Paƒstwowe sà otwar- Dla samych Lasów Paƒstwowych „Dni” sà te 24 godziny na dob´, ka˝dego dnia okazjà, by przybli˝yç wszystkim dzia∏alnoÊç i przez ca∏y rok. leÊników, promowaç wiedz´ o przyrodzie, Wszyscy majà swobodny wst´p a leÊni- zdrowy styl ˝ycia w kontakcie z naturà czy za- cy zawsze sà gotowi udzieliç goÊciom lety jedynego ekologicznego i ca∏kowicie od- pomocy czy porad. Z tej mo˝liwoÊci korzy- nawialnego bogactwa naszego kraju – drew- sta co roku przynajmniej kilkanaÊcie milio- na. Zach´camy do spotkaƒ z leÊnikami – na- nów Polaków. szymi sàsiadami przecie˝, bo zarzàdzane Dni Otwarte to jednak szczególna spo- przez Lasy Paƒstwowe tereny zajmujà niemal sobnoÊç, by lepiej poznaç wielu spoÊród czwartà cz´Êç kraju. Wszystkim jest wi´c do niemal 25 tys. leÊników – na co dzieƒ skry- lasów blisko, a b´dzie jeszcze bli˝ej, bo le- tych w cieniu drzew. Bez ich wiedzy, kom- Ênicy wcià˝ sadzà nowe lasy – Êrednio 16 Opole, Witebsk petencji i nie∏atwej pracy nie moglibyÊmy drzew na sekund´! (wi´cej o „Dniach” na cieszyç si´ tak pi´knymi, bogatymi w roÊli- klepce 16) Jaros∏aw ˚aba i ich festiwale Gdy to wydanie „Beczki” trafi do czy- zwaƒ przysz∏oÊci wymaga∏o wówczas telników, w Opolu trwaç b´dzie w∏aÊnie Co Êluza, to zagadka? jego skanalizowania. 49. Festiwal Polskiej Piosenki. Festiwal Fotografii z budowy odrzaƒskich Êluz Zdj´cie zamieszczone poni˝ej pochodzi Polskiej Piosenki kojarzymy zawsze w koƒcu XIX wieku troch´ si´ zachowa- ze zbioru „Kanalisierung der Oder” (Kana- z Opolem, a przecie˝ mo˝e on kojarzyç ∏o. Sà niepowtarzalne w swym przes∏a- lizowanie Odry). Zatytu∏owane jest „Nade- si´ te˝ z bia∏oruskim Witebskiem. Los po- niu. Oddajà klimat wielkiego wysi∏ku paƒ- lwehr in der Oder bei Oppeln, September ∏àczy∏ tym festiwalem Opole i Witebsk. stwa, skoncentrowanego na wodnej in- 1893” (Jazz iglicowy na Odrze ko∏o Opo- DziÊ festiwal w Witebsku nazywa si´ ju˝ ˝ynierii, polepszajàcej ˝eglug´ na odcin- la, wrzesieƒ 1893). Chodzi o jaz mi´dzy wprawdzie „S∏owiaƒski Bazar” i jest ogrom- ku Odry od Koêla do Wroc∏awia (dalej dzisiejszymi opolskimi wyspami Pasieka nà imprezà o zasi´gu wykraczajàcym da- w dó∏ rzeki ˝egluga by∏a jeszcze wtedy i Bolko. O Êluzach i zagadkach z nimi zwià- leko poza Europ´, do Azji, Afryki i Amery- mo˝liwa bez spi´trzania wody). Przysto- zanych wi´cej na klepkach 4 i 6. ki, ale g∏ównym jego korzeniem jest Festi- sowanie wspomnianego odcinka do wy- Józef Moczko – Êwierklanin wal Polskiej Piosenki. Dla Opola to wyjàt- kowa szansa, niestety marnowana. Bolej´ nad tym, jako opolanin z urodzenia. Wi´- cej na klepce 7. Piotr Badura W NUMERZE: G Turawy wojna handlowa G Ojczyzn´ wolnà... G Co z tà Koreà Pó∏nocnà?

KLEPKA 1 Czy mamy baç si´ atomu? FAKTY* Czytelnik spod Opola, ale bywajàcy przez nasze ministerstwo gospodarki G Kurczenie si´ gospodarki w dwóch cz´sto w Niemczech, przys∏a∏ mi wydanie przetarg na przeprowadzenie trzyletniej kolejnych kwarta∏ach uwa˝a si´ za rece- „Sächsische Zeitung” z 30 kwietnia. Uka- kampanii informacyjnej propagujàcej sj´. Na podstawie danych Eurostatu, za∏ si´ w nim artyku∏ o dzia∏aniach podej- energi´ jàdrowà. Ministerstwo wyda na to wed∏ug wspomnianego kryterium rece- mowanych w kierunku zbadania mo˝liwo- 22 mln z∏otych. Kampania rozpocz´∏a si´ sjà obj´te jest obecnie 13 z 27 paƒstw Êci wydobywania uranu w 92 miejscach re- podobno 1 marca. Min´∏y trzy miesiàce Unii Europejskiej. Sà to: Cypr, Czechy, jonu Sudetów i o protestach mieszkaƒców i jakoÊ nie trafi∏em na jej Êlady. Nie zdziwi Dania, Grecja, Hiszpania, Holandia, Ir- tych miejsc. Czytelnik mia∏ ˝al do naszych mnie, gdy na koniec oka˝e si´, ˝e jedy- landia, Portugalia, Rumunia, S∏owenia, mediów, ˝e choç sprawa ma miejsce nym solidnym elementem kampanii by∏y W´gry, Wielka Brytania i W∏ochy. w Polsce, to on musi si´ o niej dowiadywaç te 22 mln z∏otych. G W II pó∏roczu 2011 wÊród 27 paƒstw z mediów niemieckich. JeÊli mamy rozwijaç w Polsce energe- UE najdro˝szy pràd mieli Duƒczycy – in- Choç nie bior´ pretensji czytelnika do tyk´ jàdrowà, a wyglàda na to, ˝e mamy, formuje Eurostat. P∏acili oni po 29,8 eu- siebie, bo wiem ˝e nie chodzi∏o mu o me- to wszystko musi byç robione solidnie rocenta za kWh. Kolejne miejsca to: dia takie jak „Beczka”, ale raczej o telewi- i uczciwie. Idea budowy w Polsce elek- Niemcy (25,3) i Cypr (24,1). Polska by- zje czy czo∏owe gazety, to jednak w rubry- trowni jàdrowej nie cieszy si´ poparciem ∏a dopiero na 21 miejscu (13,5). List´ za- ce „Z innej Beczki” zamieÊci∏em krótkie spo∏eczeƒstwa. Ministerstwo gospodarki myka∏y Rumunia (10,9), Estonia (10,4) streszczenie artyku∏u z „Sächsische Ze- przypuszcza, ˝e winna temu jest zbyt ma- i Bu∏garia (8,7). JeÊli jednak odnieÊç ce- itung”. Mnie te˝ nie podoba si´, ˝e czo∏o- ∏a wiedza ludzi na ten temat. Z poszerza- ny pràdu do p∏ac, to Polska by∏a ju˝ na we media milczà w tej sprawie, choç zdzi- niem tej wiedzy coÊ jednak ministerstwu piàtym miejscu a cztery pierwsze to: wiony tym chyba nie jestem. nie wychodzi. Cypr, W´gry, S∏owacja i Niemcy. W sprawie uranu w Sudetach nie panu- JeÊli w sprawach energetyki jàdrowej lu- G Pod wzgl´dem zainstalowanej mocy je zresztà ca∏kowita cisza. Lokalne media na dzie majà mieç do w∏adz zaufanie, to nic najwi´cej elektrowni wodnych majà dziÊ tamtym terenie troch´ zajmujà si´ sprawà, nie mo˝e byç robione cichcem, za ich ple- Chiny – 200 GW. Kolejne miejsca to: Kana- bo przecie˝ miejscowi i tak o niej wiedzà. Ty- cami. Wydaje si´, ˝e sprawa wydobycia da – 90 GW, USA – 80 GW i Brazylia – 70 le ˝e te lokalne media te˝ jakby nie dosta- uranu w Sudetach jest tak w∏aÊnie w Pol- GW. Unia Europejska jako ca∏oÊç ma 220 wa∏y rzetelnej informacji z oficjalnych êróde∏. sce prowadzona. Trudno wi´c dziwiç si´, GW. Chiny sà te˝ Êwiatowym liderem w mo- Jeszcze w ubieg∏ym roku firma „Part- ˝e ludzie sà nieufni i wolà protestowaç. cy zainstalowanej w elektrowniach wiatro- ner of Promotion” wygra∏a organizowany Piotr Badura wych (53 GW). Do 2015 chcà one mieç w elektrowniach wiatrowych 105 GW, z cze- go 100 GW na làdzie i 5 GW na morzu. G Chiny sà dziÊ najwi´kszym na Êwiecie Z INNEJ BECZKI emitentem CO . Kolejne miejsca to USA 2 I „Wydobywanie uranu mo˝liwe jest w 92 mira Stankiewicza, wspó∏organizatora i Indie. Chiny domagajà si´ jednak, by spotkaƒ przeciwników uranu z Polski, oceniaç kraje pod wzgl´dem emisji na miejscach” – to tytu∏ artyku∏u Arndta Bret- Czech i Niemiec, trzeba widzieç tak˝e mieszkaƒca, bo trudno porównywaç paƒ- schneidera, który ukaza∏ si´ w „Sächsi- przysz∏e negatywne skutki tego wydoby- stwo liczàce miliard ludzi z paƒstwem, sche Zeitung_”. Autor pisze w nim mi´dzy cia, szczególnie dla turystyki. Uzdrowiska które ma milion mieszkaƒców. Liczàc na innymi, ˝e australijska firma chce odnaj- i kurorty, takie jak Âwieradów Zdrój, g∏ow´ w 2009 Chiny mia∏y emisj´ 5,13 to- dywaç w Polsce (na Dolnym Âlàsku) z∏o- Szklarska Por´ba, Kopaniec i Wleƒ, to po- ny, Indie – 1,37 tony, a np. Polska – 7,52 ˝a uranu i wydobywaç go. Wywo∏uje to tencjalne obszary poszukiwaƒ. W Kotlinie tony, Dania – 8,47 tony, Niemcy – 9,16 to- protesty miejscowej ludnoÊci. Polscy po- Jeleniogórskiej i Kotlinie K∏odzkiej obec- ny. Ârednia dla ca∏ej UE to 7,15 tony. litycy milczà jednak. Na pytania o „wydo- bycie uranu na Dolnym Âlàsku_”, nie do- ny poziom 6 milionów turystów i kuracju- G Testy PISA to sprawdzian umiej´tno- staje si´ odpowiedzi. Polska prasa te˝ po- szy, przy wydobyciu uranu by∏by prawdo- Êci 15-latków, prowadzony co trzy lata Êwi´ca ma∏o uwagi sprawie, która sk∏ania podobnie nie do utrzymania. Protestujà- wed∏ug jednolitych kryteriów w ró˝nych ludzi, g∏ównie na zachód od Jeleniej Gó- cych Polaków wspierajà Czesi z czeskich paƒstwach Êwiata. S∏u˝à one ocenie ja- ry, do udzia∏u w ulicznych demonstra- inicjatyw obywatelskich na rzecz walki ze koÊci kszta∏cenia. W tym roku pierwszy cjach. W Starej Kamienicy, a jeszcze bar- skutkami wydobycia uranu. Zwracajà oni raz badaniami obj´to ca∏e Chiny i oka- dziej w sàsiadujàcych wsiach Kopaniec uwag´, ˝e u nich uporanie si´ z niebez- za∏o si´, ˝e poziom edukacji w Chinach i Chromiec pod has∏em „Uran Stop_” ma- piecznymi sk∏adowiskami odpadów po jest bardzo wysoki i wyraênie przewy˝- jà miejsce protesty obywatelskie przeciw wydobyciu uranu nie nastàpi wczeÊniej sza poziom wielu krajów zachodnich. planowanym przez polsko-australijskà fir- ni˝ do 2040 roku, a koszty tej operacji si´- * Wersja faktów obowiàzujàca w dniu zamkni´cia m´ poszukiwaniom z∏ó˝ uranu. Arndt gnà 1,3 miliarda euro. tego wydania „Beczki”. Bretschneider pisze te˝, ˝e wed∏ug S∏awo- Sächsische Zeitung – 30 kwietnia

REKLAMA W „BECZCE” tel. 606 977 733 Krzysztof Kasperek – klimatyzacja – rozruszniki, alternatory Uwaga! Nowy adres! – wysoka skutecznoÊç – autoalarmy – niskie ceny Krzanowice, przy obwod- – centralne zamki nicy, ale od strony Opola e-mail: [email protected] (sterowane pilotem) tel. kom. 609-133-623 – wymiana oleju (GRATIS!)

KLEPKA 2 sprawy gminne w∏adze nie b´dà zachwy- cone i nastàpià kolejne dzia∏ania w han- Turawy wojna handlowa dlowej wojnie. Trudno rozsàdzaç tutaj, kto ma ile ra- W gminie Turawa trwa wojna handlo- nie podmiotów (te inne podmioty to cji. Obowiàzkiem w∏adz gminy jest dbaç wa, zwiàzana z handlem obwoênym. Gmi- przede wszystkim sklepy GS), ale nie o to, by mieszkaƒcy mieli dost´p do pla- na Turawa nie jest tu ˝adnym wyjàtkiem. brzmia∏o to zbyt szczerze, bo stawka cówek handlowych i chodzi tu o normal- Napi´cia zwiàzane z handlem obwoênym 100 z∏ dziennie natychmiast zlikwidowa- ne sklepy, czynne ca∏y czas, a nie o kup- wyst´pujà praktycznie we wszystkich gmi- ∏aby handel obwoêny, a nikt nie podej- ców obwoênych, którzy przyjadà albo nie nach. Gmina Turawa ró˝ni si´ mo˝e tylko rzewa∏ komisji rewizyjnej, ˝e chce zlikwi- przyjadà. Sta∏y sklep to du˝a inwestycja tym, ˝e wojna jest nieco gor´tsza ni˝ dowaç sklepy GS. Co wi´c mia∏oby a wi´c tak˝e du˝e ryzyko. Handlujàcy ob- gdzie indziej a czasem ma te˝ wymiar nie- oznaczaç równe traktowanie, gdy jed- woênie tego ryzyka nie ponoszà. Z han- co humorystyczny. Zacznijmy jednak od nych si´ likwiduje a drugich nie. dlujàcymi obwoênie te˝ zresztà bywa poczàtku. Skarbnik gminy, pani Zubeil przypo- ró˝nie. Jedni pomagajà sklepom, bo np. Dawno, dawno temu zajmujàcy si´ mnia∏a radnym, ˝e w Opolu na Cytrusku majà ca∏kiem inny profil ni˝ sklepy, obok handlem obwoênym na terenie gminy Tu- op∏ata wynosi 14 z∏ za dzieƒ a w innych których dzia∏ajà. Taki handlujàcy nie od- rawa zobowiàzani byli p∏aciç op∏at´ targo- miejscach 5-6 z∏. Zwróci∏a te˝ uwag´, ˝e bierze sklepowi klientów, a cz´sto wr´cz wà w kwocie 15 z∏ za ka˝dy dzieƒ handlo- ustalenie w gminie Turawa op∏aty 100 z∏ za przeciwnie. Jeszcze przyciàgnie dodat- wania. Zdaniem handlujàcych op∏ata by- dzieƒ jest w praktyce wprowadzeniem kowych. Ale gdy handlujàcy obwoênie ∏a wygórowana, zdaniem gminy zbyt ni- zakazu handlu obwoênego, czego gminie obok sklepu ma t´ samà ofert´, tylko nie- ska a inkasenci (so∏tysi) uwa˝ali, ˝e 10 robiç nie wolno. Ostatecznie po dyskusji co taƒszà, bo nie ponosi takich kosztów proc. prowizji nie jest warte przykroÊci radni uchwalili op∏at´ 50 z∏ za jak sklep, to jest niszczàcà zwiàzanej z egzekwowaniem op∏aty. dzieƒ, 10 proc. dla inkasenta ten sklep konkurencjà. Wszyscy byli wi´c niezadowoleni, czyli by- i paragraf 7 w brzmieniu zapro- Z upadku sklepów dla miesz- ∏o normalnie. ponowanym przez komisj´ kaƒców wsi ˝aden po˝ytek. Zmiana nastàpi∏a na sesji Rady Gminy oÊwiaty. Uchwa∏a mia∏a wejÊç W∏adze gminy powinny chy- Turawa w dniu 27 listopada 2009. Przed- w ˝ycie 1 stycznia 2010. ba to widzieç i powinny za- stawiony zosta∏ projekt nowej uchwa∏y Dla handlujàcych obwoênie biegaç, by mieszkaƒcy mieli w sprawie op∏aty targowej. Mia∏o byç da- ta nowa stawka by∏a oczywi- sklepy. Nie wydaje si´, by lej 15 z∏ za dzieƒ i mia∏o byç 10 proc. dla Êcie nie do przyj´cia i niewy- obowiàzkiem w∏adz gminy inkasenta. Mia∏ te˝ byç paragraf 7: „zwol- kluczone, ˝e pod ich naciska- by∏o kierowanie si´ intere- nienie z op∏aty targowej sprzeda˝y prowa- mi radni ju˝ 12 marca 2010 sem tego, czy innego kupca. dzonej podczas festynów i jarmarków skorygowali swà uchwa∏´. Op∏at´ od sto- Obowiàzkiem w∏adz jest raczej pilnowa- oraz imprez sportowo-rekreacyjnych”. Ju˝ iska pod namiotem (bo o te g∏ównie cho- nie interesu mieszkaƒców, a oni chcà przed sesjà projektem zaj´∏y si´ komisje. dzi) obni˝ono z 50 do 25 z∏ dziennie. Sa- mieç we wsi sklep. Mieszkaƒcy chcà te˝ Komisja rolna nie mia∏a uwag. Za to komi- tysfakcja handlujàcych by∏a jednak przed- oczywiÊcie targowisk, ale jestem przeko- sja oÊwiaty zaproponowa∏a zmian´ para- wczesna, bo dodano punkt ustalajàcy, ˝e nany, ˝e w sytuacji albo-albo wybraliby grafu 7 na: „zwalnia si´ z op∏aty targowej jedno stanowisko handlowe liczy si´ do sklep a nie handel obwoêny. sprzeda˝ prowadzonà podczas imprez szeÊciu metrów kwadratowych. Ponie- Prowadzàcych handel obwoêny rozu- kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych”. wa˝ stanowiska handlujàcych przekra- miem. Oni walczà o swój byt i nie jest ich Ta zmiana okaza∏a si´ póêniej wa˝nà. cza∏y te 6 mkw., wi´c inkasent zobowiàza- winà, ˝e stworzono im takie warunki. Komisja zaproponowa∏a te˝ podniesienie ny by∏ traktowaç je jako stanowisko po- Mówi si´ czasem, ˝e konkurencja sprzy- z 10 do 20 proc. (czyli z 1,50 z∏ do 3,00 z∏) dwójne, czyli z podwójnà op∏atà. Zosta∏o ja poprawie oferty, ale tak jest tylko przy prowizji dla inkasenta. wi´c po staremu 50 z∏. cywilizowanej konkurencji. Jakiej popra- Zaszala∏a komisja rewizyjna, którà Handlujàcy jednak te˝ nie w ciemi´ bi- wie sprzyja dzika konkurencja widaç naj- zawnioskowa∏a, by zwi´kszyç op∏at´ do ci. Przypomnieli sobie o paragrafie 7, któ- lepiej po jakoÊci np. w´dlin w hipermar- 100 z∏ za dzieƒ handlu i daç inkasento- ry stanowi∏, ˝e podczas imprez kultural- ketach. Cywilizowana konkurencja jest wi 30 proc. prowizji za pobór tej drakoƒ- nych sprzeda˝ jest zwolniona z op∏aty tar- wtedy, gdy pokonany bez trudu znajdu- skiej op∏aty (teoretycznie oznacza∏o to gowej. No to teraz tylko o˝ywiç ˝ycie kul- je sobie innà prac´. Gdy konkurenci 30 z∏ dla inkasenta za skasowanie ka˝- turalne! Wystarczy zg∏osiç w urz´dzie walczà o byt, to nie ma mowy o cywilizo- dego kupca a praktycznie zero wp∏y- gminy imprez´ kulturalnà, polegajàcà na wanej konkurencji. Wtedy stosuje si´ wów, bo za takie stawki nikt by ju˝ nie g∏oÊnym publicznym czytaniu „Pana Ta- wszystkie chwyty. Tak w∏aÊnie mamy od handlowa∏ i o to chyba chodzi∏o komisji deusza”. Jedna osoba siedzi na krzese∏- ponad dwudziestu lat w Polsce i dopie- rewizyjnej). Wprawdzie przewodniczàcy ku i czyta, a reszta handluje bez op∏aty, bo ro gdy to si´ zmieni, to nie b´dzie wojen komisji rewizyjnej zapewnia∏ radnych, ˝e przecie˝ trwa impreza kulturalna. Spo- handlowych i innych. te 100 z∏ ma zapewniç równe traktowa- dziewaç si´ nale˝a∏o, ˝e takim obrotem Piotr Badura

NOWOÂå! Oprawiamy prace: - dyplomowe tel. 77-46-96-777 - magisterskie www.kuznia.dobrzen.pl - in˝ynierskie Dobrzeƒ Wielki, ul. KoÊcielna (przy koÊciele Êw. Katarzyny)

KLEPKA 3 Co Êluza, to zagadka? Wi´kszoÊç archiwalnych zdj´ç ilustrujàcych budow´ odrzaƒ- skich Êluz w naszej okolicy datowana jest na 1892-93 rok. Te z 1892 to na ogó∏ zaawansowany poczàtek a te z 1893 to ju˝ ro- boty koƒcowe. Zdj´cie pierwsze po lewej jest uzupe∏nieniem do artyku∏u z po- przedniej „Beczki”(Z wizytà w Groszowicach). Ma ono podpis: „Nadelwehr bei Groschowitz. November 1893”, czyli „Jazz iglico- wy w Groszowicach. Listopad 1893”. Zdj´cie zrobiono ze sterów- ki Êluzy. Nie ma na nim groszowickiego koÊcio∏a – naszego punk- tu odniesienia („jest” on z prawej strony poza kadrem) ale za to widaç zabudow´ Groszowic, bo na drzewach nie ma liÊci, które latem zas∏ania∏yby domy. Drugie zdj´cie dotyczy budowy, zlokalizowanej kilka kilome- trów w dó∏ Odrà od Groszowic. Podpisano je: „Maurerarbeiten am Schützenwehr im Mühlgraben bei Oppeln. August 1892”, czyli „Prace murarskie przy jazie na M∏ynówce ko∏o Opola. Sierpieƒ 1892”. Zwiàzane jest ono ze zdj´ciem zamieszczonym na klep- ce 1, pokazujàcym budow´ jazu na Odrze. Oba te jazy by∏y tu˝ obok siebie, w miejscu gdzie Odra rozdziela∏a si´ na dwa koryta obejmujàce wysp´ Pasiek´: M∏ynówk´ i g∏ówny nurt. Jeden jaz powstawa∏ na M∏ynówce, drugi na g∏ównym nurcie. Zdj´cie z klepki 1 pokazuje koƒcowe roboty na jazie przy Êlu- zie obok Wyspy Bolko. Zrobiono je byç mo˝e ze sterówki od strony wyspy Bolko. Na dalszym planie widzimy odejÊcie – po- czàtek M∏ynówki (Mühlgraben), a w tle Êwiat, który ju˝ dawno nie istnieje – „Oppelner – Portland – Cement – Fabriken Actien- gesselschaft vormals F. W. Grundmann (Spó∏ka Akcyjna Opol- skich Fabryk Portland Cementu wczeÊniej F.W. Grundmann). Do- je˝d˝a∏o si´ do tej cementowni przez Bolko Strasse (dziÊ ul. Stru- ga) skr´cajàc troch´ w prawo przed ówczesnym cmentarzem cholerycznym (Cholera Friedhof). DziÊ na miejscu cementowni sà m.in. zak∏ady ASPA (Przedsi´biorstwo Aparatury Spawalni- czej ASPA S.A.). Z lewej strony u do∏u jest powi´kszony fragment zdj´cia z klep- ki 1. Warto zwróciç uwag´ na pewne jego elementy. Za grupà m´˝czyzn w Êrodku zdj´cia widaç biegnàcà po wodzie przegro- d´ (na wysokoÊci pasa m´˝czyzny najbardziej z prawej strony). Za przegrodà wystajà z wody jakieÊ drewniane konstrukcje. Wszystko wyjaÊnia fragment mapy z 1888 roku, zamieszczo- ny na klepce 6 u samej góry. Pokazuje on rozwidlenie Odry na M∏ynówk´ i g∏ówny nurt w miejscu, gdzie zaczyna si´ Wyspa Pa- sieka. W g∏ówny nurt Odry nie mo˝na by∏o w tym miejscu wp∏y- nàç, bo przegradza∏ go „Grosses Oderwehr”, czyli „Du˝y jaz od- rzaƒski”. To chyba jest w∏aÊnie ta przegroda, widoczna za pleca- mi m´˝czyzn. Jaz ten by∏ zapewne potrzebny po to, by przy ni- skich stanach wody zabezpieczyç jej przep∏yw przede wszystkim M∏ynówkà, gdzie porusza∏a ona przecie˝ ko∏a m∏yƒskie. Drewniane konstrukcje za starym jazem to Eisbrecher, czyli lodo∏amy. Wykonane by∏y one z mocnego drewna. Podczas wio- sennego ruszania lodów, wielkie kry, wpychane na lodo∏amy, prze∏amywa∏y si´. Po rozkruszeniu by∏y ju˝ mniej niebezpiecz- ne. Lodo∏amy te uniemo˝liwia∏y jednak ∏odziom wp∏yni´cie w M∏ynówk´. US¸UGI PROTETYCZNE N wykonywanie uzupe∏nieƒ protetycznych N ekspresowa naprawa protez Czynne codziennie od 11.00 do 17.00 tel. 77 44-18-488, ca∏odobowy 501-363-342 Opole, ul. 1 Maja 15 – oficyna, wejÊcie bramà naprzeciw przystanku MZK przy dworcu PKS rabaty – raty – rachunki – kosztorysy

KLEPKA 4 Skoro na wysokoÊci Wyspy Bolko nie mo˝na by∏o wp∏ynàç ∏odzià ani w g∏ówny nurt Odry, ani w M∏ynówk´, to ˝eglowaç musiano po drugiej stronie Wyspy Bolko, czyli Kana∏em Wiƒ- skim, zwanym wtedy Wiƒskà. Dopiero wybudowanie Êluzy obok Wyspy Bolko umo˝liwi∏o ∏odziom p∏yni´cie g∏ównym ko- rytem Odry. Po uruchomieniu tej Êluzy zbudowano na wlocie do Wiƒski jaz i od tego czasu nie by∏a ju˝ mo˝liwe przep∏yni´- cie Wiƒskà. Brak mo˝liwoÊci wp∏yni´cia w M∏ynówk´ (od strony Wyspy Bolko) nie mia∏ ju˝ wtedy wi´kszego znaczenia, gdy˝ z M∏ynów- ki urzàdzono krótko wczeÊniej Port Zimowy (Winterhafen). Czas, w którym z powodu skucia lodem Odra stawa∏a si´ nie- ˝eglowna, ∏odzie mog∏y przeczekaç bezpiecznie na M∏ynówce. Na wlocie do niej by∏y lodo∏amy, a blisko wylotu, przy Ostrów- ku, zbudowano Êluz´ i jaz. Jaz pi´trzy∏ wod´ do wymaganego przez ∏odzie poziomu a Êluza umo˝liwia∏a ∏odziom wp∏ywanie w odcinek M∏ynówki powy˝ej jazu. Jaz i Êluza widoczne sà na drugim fragmencie wspomnianej ju˝ mapy, zamieszczonym wskazywaç, ˝e ten starszy most s∏u˝y∏ do schodzenia na niski u do∏u. Mo˝e nie zniknie te˝ w druku delikatnie zaznaczone brzeg M∏ynówki, gdzie cumowa∏y ∏odzie. Mo˝liwe ˝e w tym miej- w pobli˝u nich po∏o˝enie starszego jazu (Altes Wehr). Bieg∏ on scu po obu stronach M∏ynówki by∏y pomosty do wsiadania i wy- pod skosem, kierujàc wod´ na ko∏a m∏yƒskie. siadania pasa˝erów. ¸adowanie na ∏odzie towarów i ich roz∏ado- W poprzedniej „Beczce” mowa by∏a o zagadce zwiàzanej wywanie odbywa∏o si´ nieco dalej, w miejscu gdzie do M∏ynów- z datà powstania Êluzy i jazu na M∏ynówce ko∏o Ostrówka. Na ki dochodzi dziÊ ul. Powolnego. KiedyÊ dochodzi∏y tam tory bie- stronie internetowej Muzeum Architektury Politechniki Berliƒskiej gnàce od dworca towarowego. zdj´cie z budowy tej Êluzy i jazu podpisane jest: „Schleuse und Wehr am Mühlgraben, Oppeln (1880-1886)_h. Nale˝y z tego ro- DziÊ zarówno przy Êluzie obok Wyspy Bolko, jak i przy Êluzie zumieç chyba, ˝e Êluz´ i jaz budowano w latach 1880-1886. Ta- w Groszowicach, nie zobaczymy ju˝ jazów iglicowych. Sà tam blica umieszczona na Êluzie, informujàca, ˝e wybudowano jà obecnie nowe, nowoczeÊniejsze jazy. Jazy iglicowe sà ju˝ dziÊ w 1862, jest wi´c zapewne b∏´dna. rzadkoÊcià. Jednym z ostatnich jest jeszcze jaz przy Êluzie w Chró- Êcicach, ale niebawem i on b´dzie zastàpiony nowoczeÊniejszym. B∏´dna wydaje si´ te˝ tablica na „MoÊcie Groszowym”, infor- Nowy, z 2007 roku, jest te˝ jaz na wlocie do M∏ynówki. mujàca, ˝e po raz pierwszy most w tym miejscu pojawi∏ si´ na planie miasta z 1894 roku. Na fragmencie mapy u do∏u most Z Odrà w naszej okolicy zwiàzane jest wcià˝ wiele zagadek. w tym miejscu jest ju˝ zaznaczony (Fussgänger Brücke), a ma- Niejednà uda si´ jeszcze rozwiàzaç, ale niektóre pozostanà chy- pa jest z 1888. Warto równie˝ zwróciç uwag´, jak narysowano ba wiecznymi zagadkami. styk tego mostu z wa∏em wzd∏u˝ obecnej ul. Piastowskiej. Tak Józef Moczko – Êwierklanin chyba zaznacza si´, gdy most nie przekracza wa∏u. Mo˝e to (wspó∏praca – Piotr Badura)

KLEPKA 6 Opole, Witebsk i ich festiwale Polska sàsiaduje na wschodzie z Ro- wierzchownego rozeznania w „S∏owiaƒ- sjà, Litwà, Bia∏orusià i Ukrainà. Opole ma skim Bazarze” mogà wyst´powaç arty- uk∏ad partnerski z rosyjskim Bie∏goro- Êci z ka˝dego kraju Êwiata. Ka˝dy ma dem, litewskim Alytus i ukraiƒskim Stani- dwa wyst´py. Podczas pierwszego Êpie- s∏awowem (Iwano-Frankiwsk). Jak z tego wa piosenk´ dowolnà, zwykle ze swego widaç tylko z jednym ze wschodnich sà- kraju, jaki by to nie by∏ kraj. W drugim siadów Opole nie ma uk∏adu partnerskie- wyst´pie artysta musi zaÊpiewaç piosen- go – z Bia∏orusià. Dlaczego? Przecie˝ jest k´ któregoÊ z krajów s∏owiaƒskich. Mo- to najbardziej serdeczny wobec nas ze ˝e to byç polska piosenka, mo˝e byç wschodnich sàsiadów i te˝ najatrakcyj- czeska, ukraiƒska, rosyjska, bia∏oruska, niejszy jako partner. serbska, bu∏garska, chorwacka etc. Ju- mi „S∏owiaƒskiego Bazaru” na temat W Opolu odbywa si´ Krajowy Festiwal ry ocenia oba wyst´py. Suma punktacji ufundowania przez NCPP nagrody za Polskiej Piosenki. W bia∏oruskim Witeb- decyduje o miejscu. najlepsze wykonanie polskiej piosenki na sku odbywa si´ mi´dzynarodowy festi- Na witebskiej estradzie wyst´pujà ar- „S∏owiaƒskim Bazarze” (oczywiÊcie z wy- wal „S∏owiaƒski Bazar”, który wyrós∏ tyÊci z wielu krajów, nie tylko s∏owiaƒ- ∏àczeniem polskich wykonawców, bo to z Festiwalu Polskiej Piosenki. Gdy jesz- skich. W 2011 byli tam np. Patricia Kass nie o to chodzi). JeÊli taka nagroda za- cze w latach ZSRR w Zielonej Górze od- i Didier Marouani z Francji. Polsk´ w 2011 ch´ca∏aby obcokrajowców do przygoto- bywa∏y si´ Festiwale Piosenki Radziec- reprezentowa∏a w Witebsku Ma∏gorzata wywania na witebski wyst´p akurat pol- kiej, to dla zachowania wzajemnoÊci po- G∏ówka. W lipcu Êpiewa∏a na Bia∏orusi skiej piosenki, to by∏oby to z pewnoÊcià stanowiono w Witebsku organizowaç a w paêdzierniku w Warszawie na Turnie- jej promowaniem. A przecie˝ mo˝na iÊç Ogólnozwiàzkowe Festiwale Piosenki ju o Puchar Premiera Donalda Tuska, dalej, mogà byÊ wzajemne goÊcinne wy- Polskiej (co dwa lata). Wybudowano z którym zrobi∏a sobie z tej okazji zdj´cie st´py na opolskiej i witebskiej estradzie. specjalnie dla tego festiwalu wielki amfi- (zamieszczam je tutaj a pobra∏em je ze A mo˝e jeszcze dalej, mo˝e partnerstwo teatr. Pierwszy Festiwal Piosenki Polskiej strony piosenkarki). Specjalnie przywo- miast, mo˝e wspó∏praca gospodarcza... odby∏ si´ w Witebsku w 1988 a nast´p- ∏uj´ premiera Tuska, bo u wielu ludzi wy- Mo˝liwoÊci jest wiele. ny w 1990. Potem nie by∏o ju˝ ZSRR, nie czuwam jakiÊ taki l´k, ˝e kontakty z Bia- Sam Witebsk to przepi´kne miasto, by∏o Festiwalu Piosenki Radzieckiej ∏orusià mog∏yby byç np. êle widziane. Po- stolica województwa (u Bia∏orusinów ob- w Zielonej Górze, ale festiwal w Witebsku kazuj´ wi´c, ˝e tak nie jest, ˝e nikt niko- ∏asti, czyli obwodu). Witebsk ma po- przetrwa∏. Zmieni∏ tylko troch´ formu∏´. mu w Polsce g∏owy nie urywa dlatego, ˝e wierzchni´ zbli˝onà do powierzchni Opo- Sta∏ si´ Festiwalem Piosenki S∏owiaƒskiej np. wyst´puje na bia∏oruskich estradach. la, ale mieszka w nim 365 tys. ludzi, czy- – „S∏owiaƒskim Bazarem”. Mamy w Opolu Narodowe Centrum li trzy razy tyle co w Opolu. Miasto po∏o- Nie sprawdza∏em regulaminu „S∏o- Polskiej Piosenki. Jednym z jego zadaƒ ˝one jest nad Dêwinà przy ujÊciu do niej wiaƒskiego Bazaru”. Mo˝na to zrobiç, je- jest promowanie polskiej piosenki. Mo˝e rzeczki Wiçby, od której zresztà pochodzi Êli b´dzie taka potrzeba. Z takiego po- warto by∏oby rozmawiaç z organizatora- nazwa miasta. Zdj´cie u do∏u to widok na Dêwin´ i Most Kirowa. Wiçba znalaz∏a si´ tu˝ za kadrem, po prawej stronie. P∏ynie tak jakby od do∏u zdj´cia do Dêwiny. Witebski amfiteatr jest wyraênie wi´k- szy od opolskiego. Ma ponad 6200 miejsc na widowni i wszystkie sà os∏oni´- te dachem. Amfiteatr jest przy tym cz´- Êcià wi´kszego kompleksu rekreacyjne- go. W tym roku jeszcze si´ powi´kszy, bo wykonywane jest w∏aÊnie podziemne przejÊcie z amfiteatru do tzw. Miasteczka Mistrzów, czegoÊ podobnego do skanse- nu rzemios∏. Zainteresowani witebskim amfiteatrem znajdà bez trudu w sieci je- go zdj´cia. Poni˝ej adres do jednej z ta- kich galerii (18 zdj´ç): http://gurkov2n.io.ua/album498609 Witebsk to tak˝e miasto przepi´knych Êwiàtyƒ, nie tylko prawos∏awnych, bo sà te˝ katolickie. Zdj´cie jednej z witebskich cerkwi jest na klepce 1, ale czarno-bia∏e zdj´cia, i to jeszcze tak silnie pomniejszo- ne, nie jest w stanie oddaç jej pi´kna. Dla tych, którzy majà dost´p do sieci, http://youtu.be/LZu-fewRXs8 w ramce pod dolnym zdj´ciem sà adre- http://youtu.be/xne0jng7qAc sy trzech filmów pokazujàcych Witebsk. Od nich mo˝na trafiç do dalszych. http://youtu.be/E6YEdyJLxtU Piotr Badura

KLEPKA 7 zale˝y mu na szybkim wyjaÊnieniu przy- czyn katastrofy smoleƒskiej. Im bardziej Ojczyzn´ wolnà... Macierewicz zbli˝a si´ do trzeciej prawdy w góralskiej teorii poznania, przedstawio- Po katastrofie smoleƒskiej co miesiàc Êw. spotkali si´ z jej uczestnikami w przy- nej w filozoficznych rozwa˝aniach ks. Jó- na Krakowskim PrzedmieÊciu wcià˝ ci sa- koÊcielnej sali katechetycznej. Tam swój zefa Tischnera, tym lepiej dla premiera Tu- mi przedstawiciele pisowskiego ludu zawo- poglàd na sytuacj´ spo∏eczno-politycznà ska i jego nieudolnych ministrów. Pisowski dzà najbardziej nabo˝nà pieʃ patriotycz- w kraju przedstawili zebranym pose∏ Ma- lud pope∏nia coraz wi´cej g∏upstw w imie- nà – „Bo˝e coÊ Polsk´”. Nie by∏oby w tym riusz B∏aszczak i senator Stanis∏aw Kogut. niu wywalczonej przez Polaków wolnoÊci. nic zdro˝nego, gdyby w refrenie tej pi´knej By∏y to wystàpienia typowo wiecowe, wy- Grupa rozwydrzonych zwiàzkowców, wy- polskiej pieÊni nie Êpiewano: „Ojczyzn´ g∏aszane do swojego elektoratu – nie wy- korzystujàc s∏aboÊç i niedo∏´stwo w∏adzy wolnà racz nam wróciç Panie”. wo∏a∏y wi´kszych emocji. Owacyjnie nato- publicznej, potrafi bez problemów wziàç miast przyj´to wystàpienie pos∏a Antonie- w „jasyr” wybraƒców narodu wraz z jego Zniewolona Polska? go Macierewicza. By∏o wyraênie widaç, ˝e konstytucyjnym rzàdem. Dotychczas tak Êpiewano jedynie cieszy si´ on ogromnà popularnoÊcià Mo˝na tylko mieç nadziej´, ˝e „za- w czasach hitlerowskiej okupacji oraz w prawicowym elektoracie. MyÊl´, i˝ fascy- jazd”, podobny jak ten na Sejm, ju˝ si´ w okresie PRL, proszàc Boga o przywró- nacja jego osobà bierze si´ nie powtórzy, szczególnie cenie wolnoÊci. Po jej odzyskaniu w 1918 stàd, ˝e jest mistrzem mistyfi- podczas EURO – by∏by to roku, pieʃ „Bo˝e coÊ Polsk´” pretendo- kacji. W sprawie katastrofy niewybaczalny blama˝. wa∏a do miana hymnu paƒstwowego, smoleƒskiej urzàdzi∏ on ze- Zresztà, taki ju˝ zaczyna a refren koƒczy∏ si´ s∏owami: „Ojczyzn´ branym totalne „pranie mó- mieç miejsce, kiedy „naro- wolnà pob∏ogos∏aw Panie”. Tak te˝ po- zgów”. dowy bohater”, pose∏ PiS – winno si´ jà Êpiewaç obecnie. Skàd za- Nawiàzujàc do swej wypo- Jan Tomaszewski pokazuje tem u cz´Êci Polaków powstaje prze- wiedzi w KroÊnie, gdzie stwier- publicznie swojà ksenofo- Êwiadczenie, ˝e Polska jest zniewolona – dzi∏, ˝e Rosja dokona∏a za- bicznà g´b´, i kiedy Jaro- jaka jest prawda? machu na Prezydenta RP, s∏aw Kaczyƒski przywo∏uje Ju˝ w staro˝ytnoÊci by∏o wiadomo, ˝e a tym samym wypowiedzia∏a w Sejmie RP postaç Adolfa prawdy nale˝y szukaç i ˝e nie ma prawdy wojn´ Rzeczypospolitej, Ma- Hitlera. Z∏oÊliwoÊç, niena- powszechnej, a lepsza jest ta, która okazu- cierewicz powiedzia∏, ˝e odrzucenie hipo- wiÊç i nietolerancja zadomowi∏y si´ w pol- je si´ byç praktyczniejsza. Dla chcàcych tezy o zamachu by∏o najwi´kszym b∏´dem skim ˝yciu, szczególnie politycznym. Ich powróciç do w∏adzy liderów PiS, praktycz- – nale˝a∏o jà badaç w pierwszej kolejnoÊci. podsycanie szkodzi ludzkiej wspólnocie, niejszà a wi´c i lepszà jest prawda o znie- Brzoza o Êrednicy 45 cm nie mog∏a bo- a nie ma komu przeciwstawiç si´ tym ne- wolonej Polsce. Wpisuje si´ bowiem do- wiem uszkodziç skrzyd∏a samolotu, bo po gatywnym objawom. Mog∏yby to czyniç brze w przemyÊlanà akcj´ tworzenia nacjo- pierwsze – zosta∏aby Êci´ta, a po drugie – media, ale one zwracajà uwag´ g∏ównie nalistycznego ruchu narodowego, którego samolot lecia∏ nad drzewami. Autorem na w∏asne doraêne korzyÊci – poczytnoÊç celem ma byç obalenie demokratycznie zdj´ç Êci´tych drzew jest cz∏owiek o niskiej i oglàdalnoÊç. wybranych w∏adz RP i przej´cie w∏adzy. wiarygodnoÊci, który wykona∏ je trzy dni po W przesz∏oÊci KoÊció∏ by∏ ostojà odpo- Trudno jednak zrozumieç, dlaczego z po- wypadku, wi´c nie mogà byç ˝adnym do- wiedzialnoÊci za Ojczyzn´. Jednak po glàdem o zniewolonej Polsce mo˝na si´ wodem. Przyczynà tragedii by∏o to, ˝e na 1989, gdy Polska sta∏a si´ krajem coraz te˝ spotkaç w KoÊciele. wysokoÊci 36 m nastàpi∏y dwa silne wstrzà- wi´kszych wewn´trznych konfliktów, nie W drugiej po∏owie kwietnia przebywa∏em sy spowodowane wybuchami. widaç, by KoÊció∏ wyraziÊcie wzywa∏ zwa- w jednym z ma∏opolskich miasteczek, o któ- Macierewicz bezapelacyjnie stwierdzi∏, Ênione strony do pojednania i zgody. Sa- rych mówi si´, ˝e sà bastionami PiS. Mia∏em ˝e w sferze organizacyjnej i politycznej za mo ewangeliczne nawo∏ywanie: „AbyÊcie tam okazj´ uczestniczyç we mszy Êwi´tej, tragedi´ smoleƒskà odpowiedzialny jest si´ wzajemnie mi∏owali” – to za ma∏o na go- odprawianej w intencji ofiar Katynia i Smo- Donald Tusk. Zada∏ te˝ pytanie: Co Rosja- ràce g∏owy niektórych polskich polityków, leƒska. Po mszy, w koÊciele ods∏oni´to nie majà do ukrycia? Jak to mo˝liwe, ˝e niszczàcych wszystko, co dla Polaków by- i poÊwi´cono tablic´, upami´tniajàcà ofiary TU-154 rozbi∏ si´ na tysiàce kawa∏ków, ∏o dotàd dobre i Êwi´te. Jednà z takich tragedii smoleƒskiej, ufundowanà przez spadajàc z zaledwie kilkunastu metrów Êwi´toÊci, którà dzisiaj za sprawà polityków miejscowy Klub Gazety Polskiej. Msz´ ce- w b∏oto? Tak wi´c, na naszych oczach – postrzegamy w kabaretowym Êwietle, jest lebrowa∏ ks. infu∏at Stanis∏aw Mac – by∏y prawda zmyÊlona przeistoczy∏a si´ przes∏anie z 1938 Zwiàzku Polaków proboszcz rzeszowskiej katedry. W kazaniu w prawd´ objawionà. Nikt z kilkuset w Niemczech, zawarte w ich katechizmie mówi∏, ˝e obowiàzkiem ka˝dego chrzeÊci- obecnych na spotkaniu osób nawet nie patriotycznym – „Polak Polakowi bratem”. janina jest poznawanie prawdy, bo tylko ona próbowa∏ jej kwestionowaç – zosta∏a Co to dziÊ oznacza? mo˝e nas wyzwoliç, a Polska b´dzie wtedy przyj´ta na wiar´. Poniewa˝ jednak owa Za kilka dni rozpoczyna si´ u nas naj- wolna, gdy poznamy prawd´ smoleƒskà. prawda nie mo˝e byç przyj´ta przez in- wi´ksza europejska impreza sportowa – Nawiàzujàc do tablicy upami´tniajàcej stytucje paƒstwa, to jeszcze d∏ugo b´- EURO 2012. Dotàd n´ka∏y nas obawy – czy smoleƒskà tragedi´, ksiàdz infu∏at powie- dziemy s∏uchaç nabo˝nego zawodzenia potrafimy jà organizacyjnie przygotowaç. dzia∏, ˝e kamienie b´dà si´ o t´ prawd´ do- o wolnà ojczyzn´. W tym czasie Jaros∏aw Dzisiaj, kiedy prawie wszystkie k∏opoty ma- praszaç. Doda∏, ˝e samo poznanie praw- Kaczyƒski z pomocà Antoniego Maciere- my za sobà, pojawi∏ si´ problem najwi´kszy dy smoleƒskiej jednak nie wystarczy, by wicza b´dà kopali „Smoleƒskiem” coraz – czy podczas EURO potrafimy si´ godnie Polska sta∏a si´ wolnym krajem, paƒstwo g∏´bszy rów pomi´dzy pisowskim ludem zachowaç. By∏oby dobrze dla Polski i Po- musi te˝ przyznaç koncesj´ TV Trwam na a wi´kszoÊcià Polaków. laków – jak patetycznie mawiajà nacjonali- nadawanie na multipleksie cyfrowym. Êci, aby lud smoleƒski, dzia∏acze zwiàzko- Polak Polakowi bratem wi i „inni szatani” nawiàzali do prastarych Prawda objawiona Nie ma komu tego rowu zasypaç, bo to obyczajów i na czas sportowej rywalizacji, Na t´ uroczystoÊç licznie przybyli par- zadanie dla m´˝a stanu, a Donaldowi Tu- chocia˝ na miesiàc, og∏osili „Êwi´ty ro- lamentarzyÊci PiS i po zakoƒczonej mszy skowi jeszcze troch´ do tego brakuje. Nie zejm” w swej ˝enujàcej wojnie domowej. Bernard Sojka

KLEPKA 8 Okruszki historii ✜ „Gazeta Opolska” z 29 czerwca 1912 pisa∏a: Wielki Dobrzyƒ. W Êrod´ odby∏y si´ tu prymicye ks. J. Szymali z W. Do- brzynia. Pi´kne kazanie wyg∏osi∏ przew. ks. dziekan ¸ukowicz z Czarnowàsów. Obecnych by∏o na uroczystoÊci 4 ksi´˝y To by∏ mecz! z p∏aczem. Tak si´ jednak nie sta∏o. i dwóch prymicyantów, jeden z ChróÊci- Gdy w pierwszej po∏owie z wolnego ny, drugi z Popielowa. Udzia∏ ludu by∏ Gra∏y go 20 maja LZS Swornica (B) goÊcie (Gromowcy) zdobyli prowadze- bardzo liczny, a ca∏a uroczystoÊç robi∏a Czarnowàsy i LZS Grom Âwierkle. KtoÊ nie, a drugi wolny zatrzàs∏ s∏upkami bram- bardzo podnios∏e wra˝enie. Z kolei w wy- pewnie powie, ˝e jak dla kogo „to by∏ ki, w dru˝ynie Swornicy zrobi∏o si´ nerwo- daniu z 3 sierpnia informowano o zmia- mecz!”, ale dla fanów dru˝yny Grom, jak wo, nie sz∏o im. W drugiej po∏owie zebra- nach w stanie duchownym, czyli gdzie te˝ dla niej samej by∏ to mecz wielki, li si´ jednak i ruszyli jak sfora. Przycisn´- trafi który ksiàdz. Napisano m.in.: „kap∏an wr´cz presti˝owy, a co najwa˝niejsze li Gromowców, ci jednak wytrzymali. Ma- Êwiecki ks. Jan Szyma∏a w Wielkim Do- wygrany dla goÊci, czyli Gromowców, 1:3 ∏o tego, w koƒcówce powtórzyli cios (0:1) i rozegrany na neutralnym boisku z wolnego i poprawili z karnego ustalajàc brzyniu jako zast´pca w Rogowie pod w Dobrzeniu Ma∏ym. A mieli Gromowcy, wynik. S´dzia odgwizda∏ koniec meczu. Raciborzem”. Niestety nie trafiliÊmy na wed∏ug zak∏adów co do wielkoÊci baga- Presti˝ zosta∏ obroniony (skàd kwestia ˝adne informacje o wspomnianych pry- ˝u, który ani chybi mia∏a im w golach presti˝u, zainteresowani wiedzà). micjantach z ChróÊcic i Popielowa. druga strona sprawiç, wróciç do domu Józef Moczko – Êwierklanin ✜ „Gazeta Opolska” z 12 grudnia 1912 za- mieÊci∏a og∏oszenie zatytu∏owane „Wa˝ne dla robotnic”, w którym August Deter in- formowa∏ tak: „Poniewa˝ prawo z dnia 28. grudnia 1908 r. ju˝ od od 1. kwietnia br. za- kazuje zatrudniania robotnic przy budow- lach oraz przy przewozie materya∏ów bu- dowlanych, a oprócz tego ustawa z dnia 31. maja 1909 r. zakazuje zatrudniania ro- botnic ni˝ej lat 18 przy zrywaniu budowli, przy kamienio∏omach, przy opracowywa- niu surowców kamiennych, do czego te˝ zaliczyç trzeba wytwór szotru i trza- skanie drobnych kamieni, a tak˝e przy odwo˝eniu, prze∏adowywaniu kamieni i odpadków kamiennych, mogà si´ zg∏o- Spo∏eczna pomoc? – W mig! siç robotnice, które chcà nauczyç si´ ro- Tylko troch´ ponad dob´ nieczynne my „Schody KOMOR” gratis go wyremon- bienia cygar, zaraz w moich fabrykach”. by∏o urzàdzenie zabawowe ze zje˝d˝alnià towa∏a. Tak szybko, ˝e fotoreporter nie zdà- W og∏oszeniu by∏a informacja, ˝e ch´tne w Parku SRI – „Âwierkle”, po bezmyÊlnym ˝y∏ nawet tych prac uchwyciç. Druga fotka robotnice majà zg∏aszaç si´: w Opolu nocnym zarwaniu go przez nieznanych pokazuje wi´c to miejsce ju˝ po remoncie. u nadmistrza pana Müncha, w Czarno- sprawców (zdj´cie lewe). Dla dzieci to Zainteresowani bardzo dzi´kujà. Najbar- wàsach u pani Gabriel lub w Kupach wa˝ny element placu zabaw. Rozumiejà to dziej oczywiÊcie milusiƒscy. u werkmistrza pana Blomenkampa. miejscowi spo∏ecznicy i w mig ekipa z fir- Józef Moczko – Êwierklanin

nie ma byç zrealizowane do wrzeÊnia te- Wi´cej miejsca go roku. Na zdj´ciu uczestnicy spotkania Wi´cej miejsca b´dà mia∏y przedszko- w Âwierklach w dniu 4 maja: kierownik laki ze Êwierklaƒskiego oddzia∏u Publicz- referatu budownictwa i gospodarki ko- nego Przedszkola w Czarnowàsach. De- munalnej urz´du gminy – Stefan Warze- cyzja ju˝ zapad∏a. Kilka mniejszych po- cha z panià wójt Irenà Weber rozmawia- mieszczeƒ by∏ego zaplecza po∏àczy si´ jà z pomys∏odawczynià – Krystynà Ra- i powstanie odpowiednie lokum dla do- dlak (dyrektor przedszkola) obok której datkowego oddzia∏u. S∏owem „Êwierklaƒ- stoi pomoc i dobry duch placówki – pa- skie przedszkole” powi´kszy si´. ni Sylwia Koschyk. Czekamy wi´c do Ju˝ opracowuje si´ dokumentacj´. wrzeÊnia. B´dzie og∏oszony ma∏y przetarg. Zada- Józef Moczko – Êwierklanin

„SCHODY – LUBDA” Henryk Lubda NOWE SIOŁKOWICE, ul. PIASKOWA 12 tel. 77 427-57-20 kom. 603-634-177 www.lubda.pl

KLEPKA 9 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY DOBRZE¡ Z dawnych Czarnowàs Niedawno ktoÊ na Allegro zaoferowa∏ do sprzeda˝y osiem pocztówek z dawnych Czarnowàs. Oferta zapewne d∏ugo nie do- czeka si´ kupca, bo ceny wywo∏awcze tych pocztówek sà na po- ziomie 100-150 z∏ za sztuk´. Przy tak wysokiej cenie ma∏a jest szansa na znalezienie kupca. Piszemy tu o ofercie z Allegro, gdy˝ wÊród oÊmiu wspomnia- nych pocztówek jedna przedstawia fabryk´ cygar w Czarnowà- sach, a tej w∏aÊnie fabryki dotyczy archiwalne og∏oszenie, o któ- rym piszemy na klepce 9. W dodatku to archiwalne og∏oszenie jest z 1912 a pocztówka, zdaniem sprzedajàcego jà, jest z oko∏o 1910 roku, czyli tego samego czasu. Zdj´cie poni˝ej pokazuje wyglàd archiwalnej pocztówki (jej wy- dawcà by∏ Motzko). Dolny obrazek to w∏aÊnie czarnowàska Cigar- renfabrik. Dziewcz´ta, którym prawo zabroni∏o wtedy w∏aÊnie ha- rówki w kamienio∏omach etc., mog∏y si´ zg∏osiç do pani Gabriel w Czarnowàsach, która przyuczy∏aby je do zwijania cygar.

Przy Êluzie w ChróÊcicach Kapliczka pokazana na zdj´ciu powy˝ej znajduje si´ w sàsiedz- twie Êluzy w ChróÊcicach. Kapliczk´ t´ wzniesiono pod koniec XIX wieku. Zbudowana jest z czerwonej ceg∏y. Posiada dwuspadowy dach pokryty dachówkà. Po bokach dachu sà murowane wypust- ki, na których umieszczono metalowe krzy˝e. Kapliczka posiada du˝à wn´k´ w której umieszczono figu- r´ Matki Boskiej. Wn´ka jest oszklona. Pod tà oszklonà wn´- kà znajduje si´ niewielka nisza, w której dawniej ustawiano kwiaty. W 1998 roku kapliczka zosta∏a gruntownie odremontowana (ucierpia∏a ona podczas powodzi w 1997 roku). Po remoncie umieszczono w jej niszy tablic´, na której zapisano kto i kiedy do- kona∏ generalnego remontu. Troch´ szkoda, ˝e nie zapisano na tej tablicy tak˝e daty wybudowania kapliczki. Kapliczka stoi na gruncie prywatnym rodziny Piechotta. JeÊli ktoÊ z Czytelników zna wi´cej szczegó∏ów na temat kaplicz- ki przy chróÊcickiej Êluzie, a tak˝e na temat innych kapliczek, to pro- si∏bym o kontakt pod numer telefonu: 77 455-09-56 lub na e-mail: [email protected] Ernst Mittmann

MEBLE NA WYMIAR kuchnie, sypialnie, ∏azienki, www.giesa.pl garderoby, szafy i inne Aran˝acja, pomiar i projekt w cenie mebli Popielów, ul. Klasztorna 3 W ofercie Sklep – Dobrzeƒ Wielki ul. Namys∏owska 22 tak˝e tel. 77 46-95-279, kom. 604-995-183 sprz´t AGD

KLEPKA 10 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY POPIELÓW Sio∏kowice – okruszek historii W archiwalnej „Gazecie Opolskiej” g∏oÊnie si´ temu opar∏o, bo grunt chcieli z 2 lipca 1912 trafiliÊmy na obszernà not- wziàç, ale ten d∏ug, te 7000 marek, co na k´, dotyczàcà problemów, jakie powsta- Sio∏kowicach ci´˝à, to nie. Polowanie ∏y po przeprowadzeniu kolei przez Sio∏- (gon) na tem by wiele ucierpia∏o, ponie- kowice. Cz´Êç pól Sio∏kowic (Starych) wa˝ ta ca∏a cz´Êç przylega do lasu, skàd znalaz∏a si´ za torami. Pola te zosta∏y wychodzi wiele sarn i zaj´cy. Gon przynaj- wi´c przez w∏adze odci´te od Sio∏kowic mniej by o 300 marek rocznie by∏ taƒszy. i do∏o˝one do kolonii ¸azy (to chyba Potem nikt nie chce, kto tam ma rol´ za dawniejsza nazwa Nowych Sio∏kowic). kolejà, do ¸az nale˝eç, wi´c gdy by∏o ze- Oddajmy jednak g∏os autorowi archiwal- branie z powodu tej sprawy zwo∏ane, nikt nej notki. Pisa∏ on tak: nie podpisa∏. Pomimo tego wszystkiego Sio∏kowice. CzemÊ nowem musz´ si´ przys∏ano nam w przesz∏ym tygodniu wy- z czytelnikami „Gazety” podzieliç. Przed rok wydzia∏u powiatowego, ˝e te 250 trzema latami zbudowano kolej ˝elaznà za mórg pola zosta∏y przy∏àczone do ¸az. naszà wioskà. Przez to zosta∏o 250 mórg Zarzàd gminny s∏usznie si´ na to oburzy∏ roli za wyciàgni´tà kolejà. Firma Nogossek i wytoczy skarg´. i Kania wybudowa∏a w∏aÊnie przedtem pa- – Jeszcze jedna sprawa. My tam w wy- rowà pi∏´ na drugiej stronie kolei. Ju˝ dziale powiatowym mamy swego zast´p- o tem w „Gazecie” pisano, zw∏aszcza c´, którego obieramy; jest nim nadleÊni- o tem, co si´ tyczy∏o tej drogi, którà mia∏a czy p. Möhring z Popielowa. Jest to cie- Wyjàtkowe gmina Sio∏kowice na siebie przyjàç, a firma kawa rzecz, jak on nas tam broni∏ i czy Nogossek i Kania chcia∏a za to daç 500 w ogóle w tej sprawie zabra∏ g∏os, bo wydawnictwo marek wynagrodzenia. Z tà drogà nie przy- w Sio∏kowicach polowanie ma wynaj´te Ilustrowany rejestr kapliczek gminy Po- sz∏o do skutku, poniewa˝ Sio∏kowice nie gospodarz p. Kokot, a poniewa˝ te 250 pielów, pi´kny, kolorowy, w twardej ok∏adce, mia∏yby zysku, tylko straty. Pan Nogossek mórg pola przylegajà do lasu, wiele on ukaza∏ si´ ostatnio drukiem. Zatytu∏owano nie by∏ zadowolniony z tego, poniewa˝ je- tam zwierzyny wybija. Przy tem zapytuj´ go „Kapliczki i krzy˝e przydro˝ne gminy Po- go firma przez t´ drog´ by by∏a wiele zy- was ch∏opkowie: czemu˝ w∏aÊnie pana pielów”. Opisano w nim ∏àcznie 213 obiek- ska∏a na wartoÊci, i powiedzia∏ tak: „Wer- tam wybieracie i posy∏acie, czemu˝ nie tów ma∏ej architektury sakralnej, z czego 156 de ich mit euch nicht halten, so werdet ihr jednego ze swoich. Przy ostatnim wybo- to kapliczki, 50 to krzy˝e a 7 to figury. mich nicht malken” – jest po polsku: „Gdy rze mia∏ pan Möhring z gospodarzem p. Wydaje si´, ˝e opracowanie zawiera kom- nie b´dziemy z wami spojeni, nie b´dzie- Piotrem Wosiem równà iloÊç g∏osów, tyl- pletny spis takich obiektów dla ka˝dej wioski my od was dojeni”. ko ciàgnienie losu przez pana landrata gminy (Kaniów, Kar∏owice, Kurznie, Kuênica I co si´ nie zrobi∏o! Ni stàd ni z owàd rozstrzygn´∏o na korzyÊç pana Möhringa. Katowska, Lubienia, Nowe Sio∏kowice, Po- doniesiono gminie Sio∏kowice, ˝e te 250 Prosz´ was ch∏opi pami´taç o tem za- pielowska Kolonia, Popielów, Rybna, Stare mórg, co za kolejà le˝à, mamy odstàpiç wczasu i nie kr´ciç bicza sami na siebie. Kolnie, Stare Sio∏kowice, Stobrawa). kolonii ¸azy. Zast´pstwo gminne jedno- Zag∏oba Ksià˝ka jest ju˝ wa˝kà pozycjà w swej kategorii, w której „nie ma Êcisku”. Jest i rzemios∏a” w dniach 11-16 czerwca przydatna w promowaniu gminy i regio- w Starych Sio∏kowicach. Zg∏oszenia przyj- nu, rozwoju turystyki, poznawaniu lokal- Krótko z gminy muje do 5 czerwca urzàd gminy (tel. 77 nych w∏aÊciwoÊci historycznych i kultural- N Samorzàdowe Centrum Kultury Tury- 427-58-50). Liczba miejsc jest ograniczo- styki i Rekreacji w Popielowie zaprasza nych. Jest ona ilustrowanym rejestrem, na. Decyduje kolejnoÊç zg∏oszeƒ. który mnogoÊcià informacji i opisów jak- na wyjazd rowerowy „Na kole przez po- by prowokowa∏ do ob∏o˝enia jeszcze fa- le” w niedziel´ 10 czerwca. Zbiórka N 20 czerwca (Êroda) o godz. 16:00 bu∏à historycznà ka˝dego opisanego o godz. 13:00 obok Domu Kultury w Po- w Restauracji „Âtantin” w Starych Sio∏ko- obiektu, bo pewnie ka˝dy obrós∏ w takà pielowie. Trasa prowadzi ulicà Moniusz- wicach odb´dzie si´ spotkanie dla przed- fabu∏´, od swego poczàtku do czasów ki do Olszaka, Z∏otych Piasków (postój), si´biorców z terenu Gminy Popielów. In- wspó∏czesnych. Kar∏owic i z powrotem do Popielowa. In- formacja o tematyce spotkania jest na Ksià˝k´ wyda∏a Gminna Biblioteka Pu- formacje i zg∏oszenia tel. 77 469-21-92 gminnej stronie internetowej. Ch´ç udzia- bliczna w Popielowie przy wspó∏finansowa- lub osobiÊcie w biurze centrum. ∏u nale˝y zg∏osiç do 15 czerwca telefo- niu ze Ârodków Programu Rozwoju Obsza- N Gmina Popielów zaprasza do udzia∏u nicznie (77 427-58-36) lub osobiÊcie rów Wiejskich. w projekcie „Warsztaty wiklinowe sposo- w Urz´dzie Gminy Popielów, pokój nr 33, Józef Moczko – Êwierklanin bem kultywowania miejscowej tradycji p. Anna Kliszczak. OKR¢GOWA STACJA KONTROLI POJAZDÓW MI¢DZYNARODOWY PRZEWÓZ Popielów, ul. Szenwalda 39 A, tel. 77 427-56-90 do 92 OSÓB – przeglàdy techniczne (rejestracja) wszystkich typów pojazdów I TOWARÓW – komputerowa diagnostyka silnika – remonty pojazdów – wymiana opon i szyb samochodowych Marcin Nowok Godziny otwarcia: 7.30 – 17.00 MARTI-TRANS, ul. Pokojska 3 kom. 603 193 155 i w ka˝dà sobot´ od 8.00 do 13.00 46-083 Nowe Sio∏kowice tel. 77 46-92-008

KLEPKA 11 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY MURÓW Nagrodzeni A˝ 357 prac plastycznych z okolicz- nych szkó∏ i przedszkoli trafi∏o do Nadle- Ênictwa Kup w ramach konkursu „Mój las”. Uroczyste podsumowanie konkursu odby∏o si´ 25 kwietnia w Izbie Przyrodni- czo-LeÊnej przy NadleÊnictwie Kup. Na- grody i wyró˝nienia otrzymali tam m.in. uczniowie z PSP w Murowie. W kategorii klas I-III wyró˝nienia otrzy- mali Angelika Stanuch oraz Rafa∏ Skrzy- pek. Oboje sà uczniami klasy IIb a ich opie- kunem jest pani Ewa Stasica. W kategorii klas IV-VI na I miejscu zna- laz∏ si´ Jakub Wanzel z klasy Va, II miejsce zaj´∏a Anna Hanuszewicz z klasy Va nato- miast III miejsce przypad∏o Julii Lubacz Juniorzy LZS Stare Budkowice z klasy Vb. Ponadto wyró˝nienia otrzyma- DziÊ kolej na prezentacj´ juniorów. Na biasz Sychta (I Opiekun / Kierownik) i Adrian li w tej kategorii Joanna Gontarz i Kordian zdj´ciu powy˝ej stojà od lewej: Waldemar Waindzioch. Kl´czà od lewej: Denis åwik∏a, Hejna – oboje z klasy Va. Opiekunem Murek (II Opiekun), Patryk Skibiƒski, Mate- Sebastian Kluba, Kamil Mazur, Beniamin Ma- wszystkich uczniów z kategorii klasy IV-VI usz Szcz´sny, Denis Miêdzio∏, Damian Ada- zur, Kevin Wodara-Wolfert, Dawid Koziol jest pani Beata Lewek. miec, Dominik Panicz, Ireneusz Walczak, To- i Fabian Smolka. Monika Fila III Stobrawski Bieg – K´szyce 2012 Na stronie internetowej „Chaty w lesie” Klasa V ch∏opcy 600 m: Adam Kalata – Ekspres D´ty w Bukowie opublikowano ju˝ wyniki majowych biegów. Grabice, Jakub Wanzel – Murów, Miko∏aj W sobot´ 2 czerwca o godz. 12:50 na Bra∏o w nich udzia∏ a˝ 93 mi∏oÊników bie- Chimiak – Stare Budkowice. Stacj´ PKP Bukowo przyjedzie z Opola gania i nordic walkingu. Startowali w 10 ka- Klasa VI dziewczyny 600 m: Ma∏gorzata szynobus z muzykami orkiestr d´tych, tegoriach. Wyniki sà nast´pujàce: Klimczuk – Zagwiêdzie, Karolina Migowska w ramach kolejnej edycji programu „Kolej Najm∏odsi, do III kl. szko∏y podstawowej – Murów, Natalia Czok – Grabczok. na orkiestr´ – Opolski Ekspres D´ty”. 400 m: I – ¸ukasz Pierogowicz – Âwi´ciny, Klasa VI ch∏opcy 1000 m: Kacper Bàbel Zgodnie z programem na Stacji Buko- II – Milena Chimiak – Stare Budkowice, III – Murów, Pawe∏ Lipiƒski – Zopowy, Marcel wo odb´dzie si´ 25 minutowy koncert – Paulina Piechaczek – Opole. Cebula – Stare Budkowice. w wykonaniu kilku orkiestr: Orkiestry Poli- Klasa IV dziewczyny 600 m: Wanessa M∏odzie˝ do lat 18, ch∏opcy 1000 m: techniki Opolskiej, EL-12 Opole Politechnic Suszczyk – Stare Budkowice, Zofia Mi´ki- Aleksander Gladis – Radomierowice, Piotr Band, Orkiestry D´tej ZSE w Opolu oraz na – Murów, Karolina Kasperek – Stare Stiller – Nowe Budkowice, Mateusz CieÊlak Jemielnickiej Orkiestry D´tej – dyryguje Budkowice. – Âwi´ciny. Przemys∏aw Âlusarczyk. Klasa IV ch∏opcy 600 m: Pawe∏ Kowalski M∏odzie˝ do lat 18, dziewczyny 1000 m: Po koncercie „Ekspres” wyruszy w dal- – Murów, Daniel Sysak – Murów, Daniel Bar- Jessica Czorniczek – Murów, Wiktoria Bà- szà tras´, ale w drodze powrotnej, o godz. czyk – Murów. bel – Murów, Anna Lipiƒska – Zopowy. 15:50 jeszcze raz zatrzyma si´ na stacji Bu- Klasa V dziewczyny 600 m: Anna Hanu- Bieg g∏ówny 5000 m: Adam Lipiƒski – kowo, jednak ju˝ tylko na 10 minut. szewicz – Radomierowice, Emilia Kozie∏ – Zopowy, Sebastian Holik – Biadacz, Seba- Komu zale˝a∏o, móg∏ odpowiednio Murów, Joanna Gontarz – Âwi´ciny. stian Koziol – Stare Budkowice. wczeÊnie zarezerwowaç sobie bilet na tra- Najstarszym s´ „Ekspresu D´tego”. Udzia∏ w koncercie uczestnikiem by∏ na stacji Bukowo ˝adnej rezerwacji nie wy- Zdzis∏aw Dobkowicz maga. Organizatorzy serdecznie wszyst- (79 lat) a najm∏od- kich tam zapraszajà. szym Paulina Pie- chaczek (8 lat). Na stronie „Chaty Dzieƒ Dziecka w Grabczoku w lesie” obejrzeç Wyjazd do kina dla wszystkich ch´tnych mo˝na zdj´cia z bie- dzieci z Grabczoka w wieku przedszkol- gów. Tu tylko frag- nym, szkolnym i gimnazjalnym, zaplano- ment jednego z nich. wano na sobot´ 2 czerwca.

OFERUJEMY: SK¸AD OPA¸U w´giel orzech, Stare Budkowice, ul. Targowa 40 w´giel groszek tel./fax 77 421 00 11 kom. 511 391 514 mia∏ oraz koks „Konkurs!”„Konkurs!” Nagroda g∏ówna – 1 tona w´gla Informacja o szczegó∏ach i czasie trwania konkursu – w sk∏adzie opa∏u. !

KLEPKA 12 OPOLE I OKOLICE – DAWNIEJ I DZI Z historii opolskiego piwowarstwa (26) Browar Pringsheima jako browar akcyjny – Oppelner Actien-Brauerei (6) Jak informowa∏em w poprzednim nume- produkcji s∏odu. Dla opolskiego browaru, rze, browar Pringsheima 19. maja 1896 ro- który sam nie potrafi∏ pokryç swojego za- ku zosta∏ przej´ty przez spó∏k´ „Oppelner potrzebowania na s∏ód, by∏a to okazja do Actien-Brauerei und Presshefe-Fabrik – podpisania korzystnej dla obu stron umo- Opolski Browar Akcyjny i Fabryka Dro˝d˝y wy. Opolski Browar Akcyjny zaopatrywa∏ Prasowanych”. Bilans pierwszego roku go- si´ w s∏ód w Gogolinie, dzier˝awiàc od Pri- spodarczego (1895/96) nowo powsta∏ej stera od lutego 1898 roku browar oraz re- spó∏ki, trwajàcego od 1. paêdziernika 1895 stauracj´. Prawdopodobnie produkcji piwa roku, do 30. wrzeÊnia 1896 roku, pozwoli∏ w Gogolinie ju˝ nie uruchomiono, a budyn- na wyp∏acenie 7,5 proc. dywidendy. Sprze- ki po browarze wykorzystywano jako sk∏ad da˝ piwa wzros∏a wprawdzie tylko nie- piwa opolskiego, które by∏o oczywiÊcie znacznie, z 34.576 hl w roku 1894/95, na szynkowane w przybrowarowej restauracji. 34.952 hl (1895/96), ale w roku 1896/97 za- Zainwestowano te˝ w coraz modniejszà notowano ju˝ wzrost o 5.254 hl, na 40.206 pod koniec XIX wieku sprzeda˝ wysy∏kowà hl a zysk firmy pozwoli∏ na wyp∏acenie ak- piwa w dzbanach. Jako partnera pozyska- cjonariuszom 8 proc. dywidendy. no za∏o˝onà w lipcu 1897 roku firm´ „Obe- W drugim roku gospodarczym rozpo- rschlesische Kannen-Bier-Versandgesell- cz´to realizowanie zaplanowanych inwe- schaft Paul Schlaegel & Co.” (GórnoÊlàski stycji, majàcych na celu rozszerzenie ryn- Dom Wysy∏kowy Piwa w Dzbanach) w Gli- ków zbytu. Szukano ich oczywiÊcie przede wicach, w której opolski browar posiada∏ wszystkim na Górnym Âlàsku i znaleziono, znaczne udzia∏y. Firma ta zastrzeg∏a sobie dzi´ki... konkurencji. Przypadek chcia∏, prawo wy∏àcznoÊci nape∏niania i handlu pi- ˝e rozbudowujàcy si´ stale browar Ksi´cia wem w tych zbiornikach. W cenie 30 feni- Pszczyƒskiego w Tychach by∏ zmuszony gów za dzban o pojemnoÊci jednego litra, ze wzgl´du na kolejnà przebudow´ zak∏a- oferowano „Lagerbier-goldenhell” – piwo du wstrzymaç dostawy piwa swemu le˝akowe jasne, oraz dwa rodzaje piwa sto- przedstawicielowi w Bytomiu, Ignatzowi ∏owego „Tafelbier”, warzonego wed∏ug re- Hakubie. Hakuba posiada∏ jenà z najwi´k- ceptury pilzneƒskiej (jasne) i monachij- szych hurtowni piwa na Górnym Âlàsku, skiej (ciemne). Ponadto firma ta nape∏nia- a browar tyski by∏ jednym z jego g∏ównych ∏a opolskie piwo do butelek typu amery- dostawców piwa. kaƒskiego z zamkni´ciem piecz´ciowym, Przerw´ w dostawach piwa tyskiego wy- tak zwanych „Siegelverschlussflaschen”. chym Borze, „Wilhelmshöhe” w Gliwicach korzysta∏a dyrekcja browaru akcyjnego Butelki te by∏y zamykane gumowà uszczel- oraz „Bavaria” w Raciborzu. w Opolu. W styczniu 1897 roku hurtownia kà, wciÊni´tà szczelnie w rowek znajdujà- Rozszerzenie rynków zbytu, sz∏o w pa- Hakuby zosta∏a przej´ta przez spó∏k´ cy si´ po wewn´trznej stronie szyjki. Do rze ze wzrostem produkcji, pojawi∏a si´ z ograniczonà odpowiedzialnoÊcià, w któ- otwarcia takiej butelki wystarcza∏ jakikol- wi´c koniecznoÊç rozbudowy i moderniza- rej opolski browar posiada∏ 55.000 marek wiek cienki, zaostrzony przedmiot, pod- cji browaru. 200.000 marek zaplanowano udzia∏ów. Tym samym hurtownia Hakuby czas gdy do otwierania butelek zamyka- na rozbudow´ fermentowni i le˝akowni, sta∏a si´ jego oficjalnym przedstawiciel- nych korkiem naturalnym, konieczny by∏ których ch∏odzenie zapewnia∏a zakupiona stwem, a jej w∏aÊciciel zosta∏ przyj´ty do korkociàg. Producentem tego typu butelek w 1898 roku nowoczesna ch∏odziarka firmy zarzàdu „Oppelner Actien Brauerei”. by∏a mi´dzy innymi huta szk∏a w Murowie. Linde. Zakup ch∏odziarki pociàgnà∏ za so- W 1898 roku nadarzy∏a si´ kolejna oka- Oprócz hurtowni, browar akcyjny posia- bà rozbudow´ kot∏owni. Aby poprawiç kla- zja na rozszerzenie rynków zbytu. Browar da∏ szereg w∏asnych restauracji, w których rownoÊç piwa i wyd∏u˝yç jego termin przy- braci Overbeck w Gogolinie naby∏ R. Pri- sprzedawano piwo. W Opolu by∏y to mi´- datnoÊci do spo˝ycia, zakupiono w berliƒ- ster, który dotychczas handlowa∏ zbo˝em dzy innymi: restauracje „Bellevue” przy uli- skiej firmie Sellenscheidt nowoczesny filtr i z browarnictwem nie mia∏ nic wspólnego. cy Oleskiej (Rosenbergerstraße 354) do piwa. W ten sposób rozbudowany Prister postanowi∏ zrezygnowaç z produk- i „Schifferheim” przy ulicy Rybackiej (Fi- i unowoczeÊniony browar rozpoczà∏ swo- cji piwa w gogoliƒskim browarze i rozbudo- scherstraße 8). Poza tym spó∏ka posiada- jà ekspansj´ na Górnym Âlàsku. Cdn. wujàc s∏odowni´, skoncentrowaç si´ na ∏a lokale: „Restaurant Steinbruch” w Su- Andrzej Urbanek

Józef Patrzek AUTO ELEKTRYKA Brynica MECHANIKA Diagnostyka komputerem ¸ubniaƒska 31a KLIMATYZACJA – serwis + naprawa tel./fax: NAPRAWA: rozruszników, alternatorów, 77 421-52-48 elektroniki, ABS i sterowników, AIRBAG itp. tel. kom. REGENERACJA TURBOSR¢˚AREK PE¸NA GAMA AKUMULATORÓW 609 381-213 Naprawa i monta˝ zamków centralnych – z pilotem – alarmów, monta˝ sprz´tu audio, naprawa ogrzewania webasto przeglàdy okresowe, elektryka ciàgników i maszyn rolniczych.

KLEPKA 13 OPOLE I OKOLICE – DAWNIEJ I DZIÂ Informacje z ratusza Na stronie internetowej opolskiego ratusza zamieszczono infor- macje o pierwszych sesjach nowych rad dzielnic Groszowic i Gro- towic. Poni˝ej przekazujemy czytelnikom te informacje. Tak˝e za- mieszczone tu zdj´cia pochodzà ze strony ratusza. Groszowice. W poniedzia∏ek 14 maja w opolskim Ratuszu od- by∏a si´ pierwsza sesja I kadencji Rady Dzielnicy Groszowice. Po z∏o˝eniu przez radnych Êlubowania wybrano w tajnym g∏osowaniu kierownictwo rady i zarzàd dzielnicy. Przewodniczàcym rady dzielnicy zosta∏ Tadeusz K∏ak a wiceprze- wodniczàcym Adrian Okos. Na przewodniczàcà zarzàdu dzielnicy wybrano Mariol´ Skrzypczyk, zast´pcà zosta∏ Roman Miko∏ajczak a cz∏onkami zarzàdu – Grzegorz Siemiàtkowski, Grzegorz Cziosek i Grzegorz Zwolak. Na zdj´ciu poni˝ej – groszowicka rada podczas sesji.

Grotowice. Pierwszà sesj´ I kadencji Rady Dzielnicy Grotowi- U góry reklama firmy oferujàcej opolskie piwo w dzba- ce zaplanowano na wtorek 16 maja, godz. 17:30 w sali im. Karo- la Musio∏a w opolskim Ratuszu. Podczas sesji radni z∏o˝yli Êlubo- nach a na poprzedniej klepce szyjka butelki, zamykanej wanie a nast´pnie w tajnym g∏osowaniu zadecydowali, ˝e prze- zamkni´ciem piecz´ciowym. wodniczàcym rady dzielnicy b´dzie Miros∏aw Skorupa a wiceprze- wodniczàcà Ma∏gorzata Oleszycka. Wybrano te˝ zarzàd dzielni- cy. Jego przewodniczàcà zosta∏a Anna Kusakiewicz-Dawid, na za- st´pc´ przewodniczàcego wybrany zosta∏ Piotr Nabrzuchowski a cz∏onkami zarzàdu zostali: Leszek Budy∏owski, Henryk Smerd i Adam Âwitlik. Na zdj´ciu poni˝ej – sesja grotowickiej rady.

Okruszki historii „Gazeta Opolska” z 24 wrzeÊnia 1912 informowa∏a: „Groszo- wice. Aptekarz, pan Proske opuszcza wkrótce Groszowice, by ob- jàç nowo urzàdzonà aptek´ w Knurowie, w powiecie rybnickim”. Warto tu dodaç, ˝e wedle naszej wiedzy groszowicka apteka jest najstarszà z aptek, które dzia∏ajà dziÊ w granicach Opola.

Filtr do piwa firmy Sellenscheidt. Gwarantowa∏ filtra- cj´ piwa bez ubytków dwutlenku w´gla.

GABINET DENTYSTYCZNY

45-531 Opole ul. G. Morcinka 43 Czynne 6 dni w tygodniu tel. 77 423-44-85 w godzinach 9.00 – 21.00 tel. kom. 508 519 192 e-mail:[email protected] www.prestige.opole.pl

KLEPKA 14 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY ¸UBNIANY Ochmanowie Adelajda i Gerhad Ochmanowie to ko- lejna Z∏ota Para, o której piszemy na na- szych ∏amach. Adelajda Âwierc urodzi∏a si´ Binsfeld. Podczas pogaw´dki z udzia- w ¸ubnianach w domu przy Kolanowskiej. ∏em mistrza kuchni Thomasa Winklera Mia∏a siostr´ i dwóch braci. Gerhad pocho- „Jamesa”, pojawi∏ si´ pomys∏ zorganizo- dzi z Brynicy. Jego rodzinny dom stoi przy wania w Domu Wielu Pokoleƒ dwu wie- ulicy 1 maja. Mia∏ tylko siostr´. W trudnej czorów gotowania dla m´˝czyzn – „Goto- codziennej pracy we w∏asnym gospodar- waç z Jamesem”. Panie ucieszy∏y si´, ˝e troch´ odetchnà od kuchni. Panowie przy- stwie rodzinnym ka˝de z nich nabra∏o szli- Mieli z Adelà w∏asne czterohektarowe gotowywali m.in. ró˝norodne sa∏aty. fów, które póêniej by∏y jak znalaz∏. gospodarstwo, a do tego wynajmowali Poznali si´ w Masowie na zabawie wiej- pole, bo hodowali krowy, byd∏o opasowe, Arnstein. Kuchnia wykorzystujàca do skiej u Pietrka. W∏aÊciwie to Gerhad jecha∏ Êwinie. Pracy mieli zawsze bardzo du˝o. sporzàdzania posi∏ków nie tylko mi´so, al- z ch∏opcami na rowerach szukaç wsi, w któ- Dodatkowo przez osiem lat Adela praco- bo mniej mi´sa, jest nie tylko zdrowa, ale rej akurat by∏aby zabawa. Zatrzymali si´ wa∏a w pobliskiej spó∏dzielni, przy tej samej te˝ pe∏nowartoÊciowa i smaczna. W kuch- w Masowie, bo to by∏o po drodze. Najpierw ulicy, kawa∏ek dalej, wi´c nie traci∏a czasu ni tutejszej szko∏y Êredniej odby∏ si´ kurs badali teren przez okna: czy na dojazdy. Liczy∏a si´ ka˝- prowadzony przez nauczycielk´ gotowa- du˝o ludzi, czy sà aby ∏adne da z∏otówka. nia. W jad∏ospisie by∏y lekkie sosy, dipy, dziewczyny – s∏owem – czy Pierwsza na Êwiat przy- dresingi, ciasta z nadzieniem zio∏owo- op∏aca si´ wejÊç. No i zauwa- sz∏a córka Helga, a po czte- warzywnym, do sporzàdzenia których ˝y∏ jedna ∏adnà dziewczyn´ rech lat syn Piotr. u˝yto bio-produktów. S∏owem – wegeta- ∏adnie ubranà. Powiedzia∏ so- W latach 1965-68 wybu- riaƒskie menu z najlepszych surowców. bie wtedy: „Musio∏bych z nio dowali dom, by∏ gotowy do Heugrumbach. Tutejszy Klub Spor- zaciongnoƒç!” Zataƒczy∏ zamieszkania. Po weselu towy obchodzi∏ 50-lecie. Burmistrz Linda z Adelà kilka razy, ale do do- córki przeprowadzili si´ Pappert-Metz doceni∏a udzia∏ Klubu mu jej nie odprowadzi∏, zrobi∏ z powrotem do starego, ro- w dzia∏aniach innych stowarzyszeƒ to kto inny, Walter Buchta, fry- dzinnego domu Adeli, któ- a proboszcz Tadeusz Falkowski podkre- zjer z ¸ubnian. I na razie na ry wymaga∏ remontu. Znów Êli∏, i˝ w zabieganej codziennoÊci i stre- tym si´ skoƒczy∏o. ci´˝ko pracowali. Wszyst- sujàcym ˝yciu dobrze jest mieç miejsce KiedyÊ Adela pojecha∏a kie prace budowlane przy i czas na zabaw´ i sport, co w∏aÊnie or- na zabaw´ do Dàbrówki nowym i starym op∏acali ze ganizuje miejscowy Klub. ¸ubniaƒskiej i tam znów jà sprzeda˝y tego, co wyho- Arnstein. Podczas wiosennego kier- Gerhad spotka∏. Podczas dowali. „OglàdaliÊmy ka˝dy maszu sprawdzano ile energii zu˝ywajà tej zabawy zrozumia∏, ˝e grosz!”– wspomina Adela. stare i nowe urzàdzenia elektryczne. Wy- ma powa˝ne zamiary wo- Wtedy te˝ przyplàta∏a si´ niki przesz∏y najÊmielsze oczekiwania. bec Adeli. By∏ rok 1958.Gra- choroba, odczuwalna do Pomiary zu˝ycia energii udowodni∏y, ˝e li wtedy: Helmut Moj, Józef dziÊ, bo nikt si´ wtedy tak nie op∏aca si´ korzystaç w domu z 20-let- Wiewióra i Sowa. W latach szeÊçdziesià- nie szanowa∏, co by∏o do roboty, musia∏o niej lodówki, nawet gdy wyglàda jak no- tych, gdy si´ odbywa∏y zabawy wiejskie lub byç zrobione, choçby by∏ ogieƒ na dachu. wa, bo zu˝ywa ona ogromnie du˝o ener- weselne, to dziewczyny sta∏y pod oknami. „– By∏y ró˝ne k∏opoty! – mówi Adela – gii, a ta – jak wiemy – jest coraz dro˝sza. Jak wspomina pani Adela „- Az rubo no∏s ale nikt nie go∏do∏ zaraz o rozwodzie! ZaÊ Nowy sprz´t elektryczny jest po prostu by∏o. Dzio∏chy same na zabawy nie jeêdziy- si´ to pokona∏o i dalej! Tera jak modzi ma- energooszcz´dny. ∏y, chyba, ˝e ze swoim sta∏ym kawalerem. jo trocha problymów – zaro∏z rozwod. My Gänheim. Z udzia∏em stra˝aków Pami´tam jeszcze dziÊ, jak przijecha∏a byli przizwyczajoni i do ci´zkiej pracy i burmistrz Lindy Plappert-Metz poÊwi´- wtedy na Dàbrówka Hildka z Karliky Cziur- i do problemów. Kto w tamtych latach bu- cono tu nowà pomp´ stra˝ackà. Pro- loky z Jy∏owej. Ta by∏a fajno∏... Mia∏a tako∏ dowo∏, tyn wiy.” boszcz tutejszej parafii, pochodzàcy rozowo∏ bluzka. Wszyscy na nia zaglonda- Zapyta∏am Jubilatów, jakie mieli naj- z Afryki Bede Nwadinobi, pob∏ogos∏awi∏ li. A ∏ona pochodziy∏a z Dabrówki.” trudniejsze chwile w swym ˝yciu. Gerhad nowy sprz´t nast´pujàcymi s∏owami: W 1959 Gerhad poszed∏ do wojska Ochman udzieli∏ mi zaskakujàcej odpowie- „Bóg b∏ogos∏awi urzàdzenia jak i ludzi, w Jaros∏awiu. Potem po szkole podoficer- dzi: „– Dla mnie trudnych chwil nie by∏o, bo którzy je obs∏ugujà.” skiej, przenieÊli go do PrzemyÊla. Adela ja by∏em przyzwyczajony do trudnoÊci. i Gerhad pisali sobie listy. Gdy przyje˝d˝a∏ ˚ycie samo w sobie jest trudne.” Mo˝e dla- na urlop, chodzili ze sobà. W 1961 Gerhad tego – mimo choroby – uÊmiecha si´. Nie W Je∏owej nowy wróci∏ z wojska, a w 62 by∏o wesele. Zaba- ma w nim ˝adnej z∏oÊci i jest to chyba god- wa weselna zosta∏a urzàdzona w domu, ne podziwu. asfalt M∏yƒskiej w modzie by∏y „tancdile” stawiane na po- Paƒstwo Ochmanowie doczekali si´ ju˝ W miejscowoÊci Je∏owa realizowana dwórku. GoÊcie zape∏nili ca∏e obejÊcie. 5 prawnuków. Wnuczka Julia ma córeczk´ jest budowa nowej nawierzchni ulicy M∏yƒ- maja mieli Êlub cywilny, a 7 – koÊcielny. Milenk´ i synka Wiktora, a wnuk Jarek ma skiej. W ramach tego zadania zostanie wy- Gerhad pracowa∏ w lesie jako drwal, syna Doriana. Widaç, ˝e dziadkowie cieszà konana ponad 600-metrowa nawierzchnia w NadleÊnictwie Je∏owa, a póêniej Turawa si´ wnukami i prawnukami, sà z nich dum- asfaltowa wraz ze zjazdami do posesji. – razem 15 lat. W tym czasie powstawa∏y ni. Sprawiajà im du˝o radoÊci. Koszt budowy wyniesie ponad 320.000 z∏, spó∏dzielnie produkcyjne. Ochman dwa la- ˚yczymy Z∏otym Jubilatom wielu rado- z czego 70 proc. kwoty zostanie dofinan- ta pracowa∏ w spó∏dzielni jako kierowca. snych chwil w towarzystwie wnuczàt i pra- sowane z Funduszu Ochrony Gruntów Potem przeniós∏ si´ do SKR-u, gdzie te˝ wnuczàt a Czytelnikom takiego samego Rolnych. Wykonawcà drogi asfaltowej jest by∏ kierowcà, a póêniej, a˝ do emerytury, podejÊcia do codziennego ˝ycia, jakie mia∏ firma Larix z Lubliƒca. (UG¸) pracowa∏ prywatnie. Gerhad Ochman. Rozwita Pierzyna

KLEPKA 15 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY TURAWA III Turawski Rajd Rowerowy M∏odzie˝owa Rada Gminy Turawa oraz imprezie cz∏onkowie Stowarzyszenia Osób Gmina Turawa we wspó∏pracy z Stowarzy- NarodowoÊci Âlàskiej. szeniem Osób NarodowoÊci Âlàskiej za- EkstremalnoÊç rajdu polega na tym, ˝e praszajà na trzecià ods∏on´ rajdu rowero- ekipy muszà zdobyç jak najwi´kszà liczb´ wego pod nazwà „Ani autem, ani na sku- punktów (decyduje ona ostatecznie o zwy- terze nie jest tak fajnie jak na rowerze”. ci´stwie) w miejscach, które znajdujà si´ Startujemy 2 czerwca, o godz. 11:00 spod w ró˝nej odleg∏oÊci od miejsca mety, pa- Urz´du Gminy w Turawie mi´tajàc przy tym, ˝eby zrobiç to w okre- W ubieg∏ych latach uczestnicy rajdu Êlonym czasie (rajd trwa 3 godziny, od zwiedzili Jeziora Turawskie podczas rajdu 11:00 do 14:00) i nie spóêniç si´ na met´ krajoznawczego, rywalizowali tak˝e w „kon- (spóênienie skutkuje odj´ciem punktów). DzieƒDzieƒ otwarotwartyty kurencjach rowerowych” podczas pikniku Miejsca, w których przewidzieliÊmy kon- NadleÊnictwo Turawa informuje, ˝e z po- rowerowego pod C.H. Turawa Park w Za- kurencje, zlokalizowane b´dà w tym roku m. czàtkiem czerwca zorganizowane zostanà wadzie/Opolu (rajd organizowany wspólnie in. w miejscowoÊciach Turawa, Osowiec, Li- „Dni otwarte w Lasach Paƒstwowych”. Ak- z M∏odzie˝owà Radà Miasta Opole). Trze- gota Turawska, Zakrzów Turawski czy Dyla- cje te w minionych latach cieszy∏y si´ du- cia edycja imprezy to rodzaj rowerowych ki, mówi przewodniczàcy M∏odzie˝owej Ra- ˝à popularnoÊcià, zw∏aszcza wÊród dzieci podchodów w ekstremalnej wersji... dy Gminy Turawa, Patryk Wieczorek. i m∏odzie˝y szkolnej. Dlatego w dniu 1 W tym roku chcemy zaprosiç ekipy III Turawski Rajd Rowerowy „Ani autem, czerwca przeprowadzony zostanie „Dzieƒ dwuosobowe do rywalizacji wymagajàcej ani na skuterze nie jest tak fajnie jak na ro- otwarty w NadleÊnictwie Turawa”. umiej´tnoÊci wspó∏pracy, strategicznego werze” startuje 2 czerwca o godz. 11:00 W ramach Dnia Otwartego w godzinach myÊlenia i czytania map, mówi Sabina No- spod Urz´du Gminy w Turawie. Uczestni- wak, koordynator rajdu z ramienia M∏odzie- ków zapraszamy ju˝ o 10:30 na „zbiórk´ or- od 9:00 do 14:00 proponujemy naszym ˝owej Rady Gminy Turawa. ganizacyjnà”. Przed wyruszeniem w tras´ goÊciom: Uczestnicy za pomocà map b´dà zmie- zostanà przedstawione zasady bezpieczeƒ- ✦ zwiedzenie parku przy NadleÊnictwie rzali do konkretnych miejsc, w których stwa, za∏o˝enia rajdu i regulamin imprezy. Turawa z leÊnikiem lub pracownikiem przygotowaliÊmy konkurencje sprawno- Sebastian Klotka nadleÊnictwa; Êciowe i testy z wiedzy ogólnej. Za wyko- Uwaga: Zg∏oszenia przyjmowane sà ✦ projekcje filmów o tematyce leÊnej nanie zadaƒ i dobre odpowiedzi uczestni- mailowo ([email protected]), telefonicznie w Êwietlicy NadleÊnictwa (sala nr 12 – cy otrzymajà punkty. Ciekawe zadania (698-736-335) i na 30 minut przed rozpo- godz. 10:00 i 12:00); czekajà na uczestników, którzy dojadà do cz´ciem rajdu na miejscu startu (Urzàd ✦ zapoznanie si´ z organizacjà i warun- miejsca, w którym konkurencje i quiz przy- Gminy Turawa). Informacje mo˝na uzyskaç kami pracy NadleÊnictwa Turawa (sala gotowali wspó∏pracujàcy z nami przy tej pod numerem tel. 698-736-335 nr 12 – godz. 11:00); Ponadto, po wczeÊniejszym zg∏oszeniu ist- nia ofert up∏ynie 31 maja. Wybrana firma b´- nieje mo˝liwoÊç: Krótko z gminy dzie mia∏a 45 dni na wykonanie zadania. ✦ zwiedzenia szkó∏ki leÊnej z leÊniczym ✜ Festyn promujàcy zdrowy styl ˝ycia zor- szkó∏karzem i zapoznanie ze specyficz- ✜ W dniach 19-20 maja OSP W´gry obcho- ganizowano 12 maja w Publicznej Szkole nymi uwarunkowaniami produkcji dzi∏a 100-lecie. W sobot´ 19 maja po uroczy- Podstawowej w Osowcu. By∏y wyst´py ar- szkó∏karskiej; stej Mszy Êw. jednostka z towarzyszeniem or- tystyczne w wykonaniu uczniów i degusta- ✦ spotkania z leÊniczymi leÊnictw w ich kiestry i zaproszonych goÊci przedefilowa∏a cja zdrowej ˝ywnoÊci przygotowanej przez kancelariach i zapoznanie si´ ze spe- przez W´gry. Na uroczystym apelu wr´czono dzieci. By∏y te˝ gry i zabawy ruchowe oraz cyfikà pracy s∏u˝by leÊnej. zas∏u˝onym stra˝akom odznaczenia. Potem projekcja filmu „Âmietnik w mojej g∏owie”. NadleÊnictwo Turawa nie wyklucza rów- w namiocie trwa∏a dalsza cz´Êç Êwi´ta (wyst´- Zorganizowano równie˝ pokaz udzielania nie˝ realizacji programu indywidualnego, py artystyczne). Dzieƒ zakoƒczy∏ si´ zabawà pierwszej pomocy, samodzielne mierzenie dopasowanego do Paƒstwa oczekiwaƒ, tanecznà. W niedziel´ 20 maja kontynuowa- sobie ciÊnienia krwi i inne atrakcje. w innym terminie, po wczeÊniejszym no wyst´py a wieczorem znów by∏a zabawa. ✜ W Êrod´ 23 maja goÊci∏a w Kotorzu Wiel- uzgodnieniu. Prosimy ponadto grupy zor- ✜ Przetarg na remont ul. Osiedle w W´grach, kim pielgrzymka z Niemiec, z parafii Rheda. ganizowane o wczeÊniejsze potwierdzenie wraz z w∏àczeniem jej do drogi powiatowej Wizyta rozpocz´∏a si´ uroczystà Mszà Êw. przybycia. zosta∏ og∏oszony przez gmin´ 15 maja. Re- z nabo˝eƒstwem majowym w j´zyku nie- Zapraszamy do skorzystania z naszej oferty. montowany odcinek ma 233 metry d∏ugoÊci mieckim. Potem by∏ pocz´stunek „Pod Osoba odpowiedzialna – Jaros∏aw ˚aba i 3 metry (asfalt) oraz pobocza t∏uczniowe sze- Lipà”. Na stronie parafii: www.kotorz.pl (kontakt tel. w godz. 7:30 – 15:00 – 77 421- rokoÊci 0,5 metra z obu stron. Termin sk∏ada- obejrzeç mo˝na galeri´ zdj´ç z tej wizyty. 20-37 wewn. 29; tel. kom: 604-549-042) OPONY • WULKANIZACJA ❏ Wojciech Filipowicz opony nowe i u˝ywane zachodnich firm do samochodów Kup, ul. 1 Maja 1b czynne 9.00-17.00 osobowych i dostawczych w soboty 9.00-15.00 ❏ monta˝ i wywa˝anie tel. 77 403-26-10 ❏ us∏ugi wulkanizacyjne kom. 607 381 644 ❏ oleje Castrol + wymiana

KLEPKA 16 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY CHRZÑSTOWICE Zaproszenia na festyny ✸ Przedszkole w Suchym Borze i tamtejsze Ko∏o MniejszoÊci Niemieckiej zapraszajà w sobot´ 2 czerwca na Festyn z oka- zji Dnia Dziecka i Dnia Matki – Kinderfest und Muttertag. Roz- pocznie si´ on o godz. 15:00 na boisku przy szkole. W progra- mie sà wyst´py, gry i zabawy przedszkolaków, wyst´p zespo- ∏u „Gryfne Dzio∏ski” z D´bskiej Kuêni oraz wyst´p M∏odzie˝o- wej Orkiestry D´tej z Chrzàstowic – Jugendblasorchester aus Chronstau. B´dzie te˝ dyskoteka dla dzieci, zabawa dla doro- s∏ych i inne atrakcje ✸ W dniach 2-3 czerwca przy Klubie Samorzàdowym w Chrzà- stowicach odbywaç si´ b´dzie Festyn z okazji Dnia Dziecka – Kinderfest. Na sobot´ zaplanowano zabaw´ z Zespo∏em Vegas, a na niedziel´ od 15:00 bogaty program: prezentacje wozu stra- ˝ackiego, wozu policyjnego i TIRa, wyst´p dzieci z Bastelstu- be przy DFK Chronstau, pokaz taƒca grupy Ha∏as z Chrzàsto- wic, zespó∏ wokalny z Daƒca, Zespó∏ Akordeonistów ze Szko- ∏y Muzycznej w Opolu, pokaz brazylijskiej sztuki walki Capoeira, M∏odzie˝owa Orkiestra D´ta, zespó∏ z kó∏karegionalnego przy ZS w D´bskiej Kuêni, gwiazda wieczoru – Norbert i Aneta oraz zabawa taneczna. Zak∏ad budowy motorów i maszyn w D´bskiej Kuêni W „Gazecie Opolskiej” z 8 czerwca 1912, czyli sprzed stu lat znaleêliÊmy reklam´ „Zak∏adu budowy motorów i maszyn”, którà zamieÊciliÊmy tu obok. Mamy nadziej´, ˝e b´dzie wy- starczajàco wyraêna, i czytelnicy b´dà mogli sami jà sobie przeczytaç. Nietrudno domyÊliç si´, ˝e zak∏ad, który reklamowa∏ si´ sto lat temu, jest poprzednikiem firmy istniejàcej dziÊ w D´bskiej Kuêni i dzia∏ajàcej w tej samej bran˝y, a prowadzonej przez pana Wili- balda Nies∏onego, skàdinàd Przewodniczàcego Rady Gminy Chrzàstowice. ZatelefonowaliÊmy wi´c do pana Wilibalda, by o to zapytaç. S∏usznie si´ domyÊlaliÊmy. Reklam´ sprzed stu lat zamieÊci∏ w „Gazecie Opolskiej” Johann Nieslony. Mia∏ on braci Karola i Rudolfa. Rudolf objà∏ w D´bskiej Dzieje rodziny pana Wilibalda zas∏ugujà na wnikliwe zbadanie Kuêni rodzinnà gospodark´, a Karol, który by∏ dziadkiem pana Wi- i zapisanie. To jest historia tej okolicy. O tym, ˝e warto wszystko libalda, szuka∏ szcz´Êcia w dalszych stronach, m.in. w Knurowie, dok∏adnie sprawdziç przekonuje nas fakt, i˝ znaleêliÊmy informa- gdzie przyszed∏ na Êwiat syn Karola, te˝ Johann, jak brat Karola. cj´, której pan Wilibald nie zna∏. Ten w∏aÊnie m∏odszy Johann by∏ ojcem pana Wilibalda. W „Gazecie Opolskiej” z 24 wrzeÊnia 1912 znaleêliÊmy krótkà Karol Nieslony w 1928 przejà∏ od brata zak∏ad w D´bskiej Kuê- notk´ o treÊci: „D´bska Kuênia. Technik Pawe∏ Nies∏ony z∏o˝y∏ ni i sam poprowadzi∏ go dalej. Johann wyjecha∏ zaÊ do O∏awy, w Gliwicach przed odpowiednià komisyà egzamin na budowni- gdzie za∏o˝y∏ fabryk´ maszyn rolniczych. W dniu wybuchu II woj- czego maszyn”. Zdj´cie tej notki te˝ tu zamieÊciliÊmy. Pan Wili- ny Êwiatowej zatrudnia∏a ona 150 pracowników, by∏a wi´c sporym bald nie wie, o jakiego Paw∏a Nies∏onego chodzi. Trudno jednak zak∏adem. wyobraziç sobie, by nie by∏ to jakiÊ cz∏onek rodziny Nies∏onych. Pan Wilibald prowadzi rodzinnà firm´ od 1969 do dziÊ, czyli ju˝ Uda∏o nam si´ dotrzeç jeszcze do jednej strony ksi´gi adre- 43 lata. DowiedzieliÊmy si´ od niego, ˝e korzenie rodzinnego biz- sowej powiatu opolskiego z 1926 (strony z Nieslonymi). Znaleê- nesu si´gajà du˝o dalej ni˝ sto lat wstecz. Budynek firmy stoi nie- liÊmy tam nast´pujàcych Nieslonych: Nieslony Agnes, Auszügle- przerwanie w tym samym miejscu, ale wczeÊniej by∏a to kuênia. rin, Dembiohammer, Nieslony Albert, Kolonist, Tempelhof, Nieslo- Johann, brat dziadka pana Wilibalda rozbudowa∏ jà w 1905 i po ny Ignatz, Häusler und Werkstattarbeiter, Lendzin, Nieslony Jo- tej rozbudowie obiekt uzyska∏ obecny wyglàd. hann, Häusler, Dembiohammer, Nieslony Karl, Schmied, Dembio- Kuênia w 1905 te˝ ju˝ mia∏a swój wiek. Niewykluczone, ˝e pa- hammer, Nieslony Martin, Arbeiter, Groß Kottorz, Nieslony Peter, mi´ta∏a jeszcze rok 1750, gdy pierwszych 11 kolonistów przystà- Eisenbahnschäffner, Groschowitz, Nieslony Rudolf, Kolonist, pi∏o do tworzenia wsi, zwiàzanej, jak sama nazwa wskazuje, z D´- Dembiohammer i Nieslony Stephan, Häusler, Biestrzinnik. biem, ale nakierowanej na prac´ przy metalu. WÊród tych pierw- W ksi´dze adresowej nie ma Paw∏a Nies∏onego, czyli nie wró- szych 11 kolonistów, byli te˝ przodkowie pana Wilibalda. ci∏ on ze Êwiata do D´bskiej Kuêni. Za to z ksi´gi adresowej wi- daç, ˝e dziadek pana Wilibalda, Karol, musia∏ przejàç firm´ wcze- Êniej ni˝ w 1928, bo ju˝ w 1926 on jest wymieniony jako kowal (Schmied) a Johann jako cha∏upnik (Häusler). Gdy trafimy jesz- cze na jakieÊ szczegó∏y, to je opublikujemy.

KLEPKA 17 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY CHRZÑSTOWICE MARMURY–GRANITY Zaproszenia na festyny Firma kamieniarska – Jerzy Iskierka ✸ Przedszkole w Suchym Borze i tamtejsze Ko∏o MniejszoÊci 46-045 Kotórz Ma∏y • ul. Opolska 69 Niemieckiej zapraszajà w sobot´ 2 czerwca na Festyn z oka- zji Dnia Dziecka i Dnia Matki – Kinderfest und Muttertag. Roz- pocznie si´ on o godz. 15:00 na boisku przy szkole. W progra- telefon/fax mie sà wyst´py, gry i zabawy przedszkolaków, wyst´p zespo- 77 421-22-05 ∏u „Gryfne Dzio∏ski” z D´bskiej Kuêni oraz wyst´p M∏odzie˝o- wej Orkiestry D´tej z Chrzàstowic – Jugendblasorchester aus telefon kom. Chronstau. B´dzie te˝ dyskoteka dla dzieci, zabawa dla doro- 601 862-592 s∏ych i inne atrakcje ✸ W dniach 2-3 czerwca przy Klubie Samorzàdowym w Chrzà- stowicach odbywaç si´ b´dzie Festyn z okazji Dnia Dziecka – Kinderfest. Na sobot´ zaplanowano zabaw´ z Zespo∏em Vegas, a na niedziel´ od 15:00 bogaty program: prezentacje wozu stra- ˝ackiego, wozu policyjnego i TIRa, wyst´p dzieci z Bastelstu- be przy DFK Chronstau, pokaz taƒca grupy Ha∏as z Chrzàsto- wic, zespó∏ wokalny z Daƒca, Zespó∏ Akordeonistów ze Szko- produkcja ∏y Muzycznej w Opolu, pokaz brazylijskiej sztuki walki Capoeira, M∏odzie˝owa Orkiestra D´ta, zespó∏ z kó∏karegionalnego przy i monta˝ ZS w D´bskiej Kuêni, gwiazda wieczoru – Norbert i Aneta oraz zabawa taneczna. ✦ schody kamienne Zak∏ad budowy motorów wewn´trzne samonoÊne i maszyn w D´bskiej Kuêni ✦ schody zewn´trzne W „Gazecie Opolskiej” z 8 czerwca 1912, czyli sprzed stu ✦ blaty kuchenne i ∏azienkowe lat znaleêliÊmy reklam´ „Zak∏adu budowy motorów i maszyn”, którà zamieÊciliÊmy tu obok. Mamy nadziej´, ˝e b´dzie wy- ✦ parapety ✦ posadzki starczajàco wyraêna, i czytelnicy b´dà mogli sami jà sobie przeczytaç. Nietrudno domyÊliç si´, ˝e zak∏ad, który reklamowa∏ si´ sto lat temu, jest poprzednikiem firmy istniejàcej dziÊ w D´bskiej Kuêni i dzia∏ajàcej w tej samej bran˝y, a prowadzonej przez pana Wili- balda Nies∏onego, skàdinàd Przewodniczàcego Rady Gminy Chrzàstowice. ZatelefonowaliÊmy wi´c do pana Wilibalda, by o to zapytaç. S∏usznie si´ domyÊlaliÊmy. Reklam´ sprzed stu lat zamieÊci∏ w „Gazecie Opolskiej” Johann Nieslony. Mia∏ on braci Karola i Rudolfa. Rudolf objà∏ w D´bskiej Dzieje rodziny pana Wilibalda zas∏ugujà na wnikliwe zbadanie Kuêni rodzinnà gospodark´, a Karol, który by∏ dziadkiem pana Wi- i zapisanie. To jest historia tej okolicy. O tym, ˝e warto wszystko libalda, szuka∏ szcz´Êcia w dalszych stronach, m.in. w Knurowie, dok∏adnie sprawdziç przekonuje nas fakt, i˝ znaleêliÊmy informa- gdzie przyszed∏ na Êwiat syn Karola, te˝ Johann, jak brat Karola. cj´, której pan Wilibald nie zna∏. Ten w∏aÊnie m∏odszy Johann by∏ ojcem pana Wilibalda. W „Gazecie Opolskiej” z 24 wrzeÊnia 1912 znaleêliÊmy krótkà Karol Nieslony w 1928 przejà∏ od brata zak∏ad w D´bskiej Kuê- notk´ o treÊci: „D´bska Kuênia. Technik Pawe∏ Nies∏ony z∏o˝y∏ ni i sam poprowadzi∏ go dalej. Johann wyjecha∏ zaÊ do O∏awy, w Gliwicach przed odpowiednià komisyà egzamin na budowni- gdzie za∏o˝y∏ fabryk´ maszyn rolniczych. W dniu wybuchu II woj- czego maszyn”. Zdj´cie tej notki te˝ tu zamieÊciliÊmy. Pan Wili- ny Êwiatowej zatrudnia∏a ona 150 pracowników, by∏a wi´c sporym bald nie wie, o jakiego Paw∏a Nies∏onego chodzi. Trudno jednak zak∏adem. wyobraziç sobie, by nie by∏ to jakiÊ cz∏onek rodziny Nies∏onych. Pan Wilibald prowadzi rodzinnà firm´ od 1969 do dziÊ, czyli ju˝ Uda∏o nam si´ dotrzeç jeszcze do jednej strony ksi´gi adre- 43 lata. DowiedzieliÊmy si´ od niego, ˝e korzenie rodzinnego biz- sowej powiatu opolskiego z 1926 (strony z Nieslonymi). Znaleê- nesu si´gajà du˝o dalej ni˝ sto lat wstecz. Budynek firmy stoi nie- liÊmy tam nast´pujàcych Nieslonych: Nieslony Agnes, Auszügle- przerwanie w tym samym miejscu, ale wczeÊniej by∏a to kuênia. rin, Dembiohammer, Nieslony Albert, Kolonist, Tempelhof, Nieslo- Johann, brat dziadka pana Wilibalda rozbudowa∏ jà w 1905 i po ny Ignatz, Häusler und Werkstattarbeiter, Lendzin, Nieslony Jo- tej rozbudowie obiekt uzyska∏ obecny wyglàd. hann, Häusler, Dembiohammer, Nieslony Karl, Schmied, Dembio- Kuênia w 1905 te˝ ju˝ mia∏a swój wiek. Niewykluczone, ˝e pa- hammer, Nieslony Martin, Arbeiter, Groß Kottorz, Nieslony Peter, mi´ta∏a jeszcze rok 1750, gdy pierwszych 11 kolonistów przystà- Eisenbahnschäffner, Groschowitz, Nieslony Rudolf, Kolonist, pi∏o do tworzenia wsi, zwiàzanej, jak sama nazwa wskazuje, z D´- Dembiohammer i Nieslony Stephan, Häusler, Biestrzinnik. biem, ale nakierowanej na prac´ przy metalu. WÊród tych pierw- W ksi´dze adresowej nie ma Paw∏a Nies∏onego, czyli nie wró- szych 11 kolonistów, byli te˝ przodkowie pana Wilibalda. ci∏ on ze Êwiata do D´bskiej Kuêni. Za to z ksi´gi adresowej wi- daç, ˝e dziadek pana Wilibalda, Karol, musia∏ przejàç firm´ wcze- Êniej ni˝ w 1928, bo ju˝ w 1926 on jest wymieniony jako kowal (Schmied) a Johann jako cha∏upnik (Häusler). Gdy trafimy jesz- cze na jakieÊ szczegó∏y, to je opublikujemy.

KLEPKA 17 KLEPKA 18 Brawo ch∏opcy z ¸ubnian! Dru˝yna ch∏opców z Publicznej Szko∏y Podstawowej w ¸ubnia- nach zaj´∏a czwarte miejsce w Finale Wojewódzkim Igrzysk LZS w mini pi∏ce siatkowej Do fina∏u zakwalifikowa∏y si´ cztery najlepsze dru˝yny z woje- wództwa ze Êrodowiska wiejskiego i miast do 2500 mieszkaƒców, wczeÊniej pokonujàc trzy etapy eliminacji (gminny, çwierçfina∏ wo- jewódzki i pó∏fina∏ wojewódzki). Uczniowie z ¸ubnian (zdj´cie obok) zagrali w sk∏adzie: Krzysztof Tront, Waldemar Porwol, Piotr Borosz, Kamil Speda, Rafa∏ Stawecki, Dawid Broniszewski, Ma- teusz Bewko, Jacek Warzyc, Pawe∏ Filip i Kewin Szala. Wi´cej zdj´ç obejrzeç mo˝na na stronie: www.lubniany.pl Mistrzami województwa zosta∏a dru˝yna z Graczy, drugie miejsce zaj´∏y Domaszowice, a trzecie Kowale. Opiekunem dru- ˝yny z ¸ubnian jest pan Dariusz Palt. Norbert Dreier Koszykarze z Je∏owej Fina∏ wojewódzki szkó∏ wiejskich w koszykówce ch∏opców ro- zegrano 14 maja w KroÊnicy. Publiczna Szko∏a Podstawowa w Je- ∏owej, wygrywajàc eliminacje i pó∏fina∏ wojewódzki, zapewni∏a so- bie prawo startu w turnieju fina∏owym. Zmaga∏y si´ w nim cztery najlepsze szko∏y wiejskie w województwie: ZSG w Izbicku, ZSP w Trzeboszowicach, ZSP w Strojcu oraz PSP w Je∏owej. Turniej rozgrywano systemem „ka˝dy z ka˝dym”. W pierwszym meczu uczniowie z Je∏owej wygrali zdecydowanie, bo 17:9, mecz z rywalem z Trzeboszowic. Po tak dobrym starcie pewni siebie przystàpili do pojedynku z faworytem, tj. dru˝ynà ze Strojca. Wal- ka by∏a zaci´ta „kosz za kosz” do czasu, gdy w trzeciej kwarcie Je∏owa opad∏a z si∏. By∏ to przecie˝ ich drugi mecz z rz´du. Po meczu z Trzeboszowicami ch∏opcy mieli tylko dziesi´ç minut na odpoczynek i niestety ponownie musieli wyjÊç na parkiet. Mecz zakoƒczy∏ si´ wynikiem 17:32. Po d∏u˝szej przerwie, w miar´ mo˝liwoÊci zregenerowani, roz- pocz´li rozgrywki o drugie miejsce z gospodarzami zawodów ZSG Izbicko. Walka toczy∏a si´ do ostatnich sekund, gdy˝ ˝ad- na dru˝yna nie chcia∏a oddaç zwyci´stwa. Na nieca∏e dwie minu- Srebrne dziewczyny ty do koƒcowego gwizdka Je∏owa przegrywa∏a jednym koszem W Publicznej Szkole Podstawowej w ¸ubnianach odby∏ si´ 9 (tj. 2 punktami). maja Fina∏ Wojewódzkich Igrzysk LZS w mini pi∏ce siatkowej dziewczàt szkó∏ podstawowych. Prawo startu w finale wywalczy- Przez ostatnie minuty ch∏opcy robili wszystko, by zwyci´˝yç. ∏y cztery dru˝yny, które zosta∏y wy∏onione w eliminacjach gmin- Ostatkiem si∏ starali si´ przejàç pi∏k´ ju˝ na po∏owie rywala, lecz nych, wojewódzkich oraz pó∏fina∏ach wojewódzkich. Oprócz go- gdy im si´ to udawa∏o, to nie umieli trafiç do kosza przeciwnika. spodarzy w finale udzia∏ wzi´∏y dru˝yny ze szkó∏ w Domaszowi- Próbowali rzucaç i z dystansu, i spod kosza, ale pi∏ka si´ ich nie cach, ChróÊcicach i Ujeêdzie. Uroczystego otwarcia mistrzostw s∏ucha∏a. W ostatnich sekundach zawodnik z Izbicka wyprowa- dokona∏ Wójt Gminy ¸ubniany, pan Krystian Baldy. Do sportowej dzi∏ pi∏k´ ze swej po∏owy i zosta∏ sfaulowany podczas akcji rzu- rywalizacji w duchu fair play i goràcego, ale kulturalnego kibico- towej. S´dzia podyktowa∏ dwa rzuty osobiste z czego jeden zo- wania zach´ca∏a dyrektor szko∏y pani Wies∏awa Palt oraz dyrek- sta∏ skutecznie przez przeciwnika wykorzystany powi´kszajàc tor GZEAS-u pani Beata Bort. przewag´ w sumie o trzy punkty (19:22). W finale rozegrano szeÊç meczy systemem,,ka˝dy z ka˝dym”. III miejsce Je∏owej w finale wojewódzkim to wielki sukces, bo Dziewcz´ta z ¸ubnian wywalczy∏y drugie miejsce i zdoby∏y tytu∏ dru˝yna z ma∏ej szko∏y, na co dzieƒ trenujàca w du˝o mniejszej wicemistrzyƒ województwa opolskiego. W pierwszym meczu zwy- sali gimnastycznej, pokaza∏a, ˝e potrafi rywalizowaç z wi´kszymi ci´˝y∏y z Ujazdem w setach 2:1. W drugim ponios∏y pora˝k´ 0:2 szko∏ami. Jacek Wieczorek z póêniejszymi mistrzyniami z Domaszowic. W meczu o drugie miejsce pokona∏y ChróÊcice 2:0. Koƒcowa kolejnoÊç by∏a nast´pujàca: I miejsce – SP Doma- szowice, II – PSP ¸ubniany, III – PSP ChróÊcice i IV – PSP Ujazd. Najlepszà zawodniczà mistrzostw zosta∏a Patrycja Wojnarowska z Domaszowic. Medale i puchary wr´czy∏ przewodniczàcy Wojewódzkiego Zrzeszenia LZS pan Gerard Halama, Który dokonujàc ceremonii zamkni´cia mistrzostw wyrazi∏ swoje uznanie dla poziomu gier i organizacji zawodów. Na zdj´ciu u góry stojà od lewej: Anna Sowa, Dominika West- fal, ¸ucja Trela, Anita Rossa, Maria Nalewaja i Oliwia Wojciechow- ska. Siedzà: Adrianna Boczkowska, Sara Kelner, Dominika Sta- wecka i Zofia Kamiƒska. Za srebrnymi dziewczynami: pan Gerard Halama i trener Dariusz Palt. Dariusz Palt

KLEPKA 19 Brawo ch∏opcy z ¸ubnian! OFERUJEMY: Dru˝yna ch∏opców z Publicznej Szko∏y Podstawowej w ¸ubnia- – LEGALNÑ PRAC¢ nach zaj´∏a czwarte miejsce w Finale Wojewódzkim Igrzysk LZS W HOLANDII w mini pi∏ce siatkowej – WYSOKIE ZAROBKI Do fina∏u zakwalifikowa∏y si´ cztery najlepsze dru˝yny z woje- 45-040 OPOLE – UBEZPIECZENIE wództwa ze Êrodowiska wiejskiego i miast do 2500 mieszkaƒców, Plac Kopernika nr 13 wczeÊniej pokonujàc trzy etapy eliminacji (gminny, çwierçfina∏ wo- telefony: – ZAKWATEROWANIE 77 474-68-08 jewódzki i pó∏fina∏ wojewódzki). Uczniowie z ¸ubnian (zdj´cie 77 474-89-26 Certyfikat nr 273 obok) zagrali w sk∏adzie: Krzysztof Tront, Waldemar Porwol, Piotr www.worksupport.pl e-mail: [email protected] Borosz, Kamil Speda, Rafa∏ Stawecki, Dawid Broniszewski, Ma- teusz Bewko, Jacek Warzyc, Pawe∏ Filip i Kewin Szala. Wi´cej zdj´ç obejrzeç mo˝na na stronie: www.lubniany.pl Mistrzami województwa zosta∏a dru˝yna z Graczy, drugie miejsce zaj´∏y Domaszowice, a trzecie Kowale. Opiekunem dru- ˝yny z ¸ubnian jest pan Dariusz Palt. Norbert Dreier Jej stolarskie korzenie Maria Nalewaja z klasy VI Publicznej Szko∏y Podstawowej w ¸ub- Opole, ul. Krakowska 28 (obok Delikatesów) nianach zaj´∏a I miejsce w Ogólnopolskim M∏odzie˝owym Konkur- tel. 77 453-15-95 w godz. 9.00 – 17.00 Koszykarze z Je∏owej sie Krajoznawczym „Poznajemy Ojcowizn´”. Nagrodzono jà za pra- Uwaga kolekcjonerzy i hobbyÊci! – Tylko u nas Fina∏ wojewódzki szkó∏ wiejskich w koszykówce ch∏opców ro- c´ literackà „Moje stolarskie korzenie”, przygotowanà pod opiekà pa- zegrano 14 maja w KroÊnicy. Publiczna Szko∏a Podstawowa w Je- ni Jolanty Begiƒskiej – wychowawczyni i nauczycielki j´zyka polskie- naprawisz to, czego nikt nie naprawia (odnawianie ∏owej, wygrywajàc eliminacje i pó∏fina∏ wojewódzki, zapewni∏a so- go. Praca uczennicy, wczeÊniej zdobywczyni I miejsca w wojewódz- starych zegarów, dorabianie cz´Êci). twie opolskim, spotka∏a si´ z wielkim uznaniem jury na szczeblu cen- bie prawo startu w turnieju fina∏owym. Zmaga∏y si´ w nim cztery ❖ najlepsze szko∏y wiejskie w województwie: ZSG w Izbicku, ZSP tralnym, wÊród 26 prac nades∏anych z 11 województw. Oprócz typowych czasomierzy naprawiamy równie˝ w Trzeboszowicach, ZSP w Strojcu oraz PSP w Je∏owej. Konkurs „Poznajemy Ojcowizn´” og∏oszony jest przez Ministra zegary wiszàce, kominkowe, pod∏ogowe, Edukacji Narodowej a jego organizatorami na szczeblu centralnym kuku∏ki, radio-budziki, zegary Turniej rozgrywano systemem „ka˝dy z ka˝dym”. W pierwszym sà Zarzàd G∏ówny PTTK w Warszawie oraz redakcja miesi´cznika meczu uczniowie z Je∏owej wygrali zdecydowanie, bo 17:9, mecz „Poznaj swój kraj”. Konkurs ma na celu rozwijanie wÊród dzieci pa- go∏´biarskie, sterujàce, satelitarne z rywalem z Trzeboszowic. Po tak dobrym starcie pewni siebie sji do poznawania i opisywania ziemi ojczystej oraz promowania (funk-uhr), wie˝owe. przystàpili do pojedynku z faworytem, tj. dru˝ynà ze Strojca. Wal- „ma∏ej ojczyzny”, jej przesz∏oÊci i dnia dzisiejszego. ❖ ka by∏a zaci´ta „kosz za kosz” do czasu, gdy w trzeciej kwarcie W dniu 11 maja odby∏o si´ og∏oszenie wyników XIX edycji kon- Prowadzimy tak˝e serwis Je∏owa opad∏a z si∏. By∏ to przecie˝ ich drugi mecz z rz´du. Po kursu, realizowanego w ramach „Roku Szko∏y z Pasjà”. Ka˝dà edy- zegarków szwajcarskich, meczu z Trzeboszowicami ch∏opcy mieli tylko dziesi´ç minut na cj´ koƒczy centralny zlot laureatów, co roku na terenie innego wo- japoƒskich i innych odpoczynek i niestety ponownie musieli wyjÊç na parkiet. Mecz jewództwa. W tym roku spotkanie mia∏o miejsce w naszym woje- producentów. zakoƒczy∏ si´ wynikiem 17:32. wództwie, w Prudniku – w pi´knym pa∏acu Franklów. K. Mittmann Po d∏u˝szej przerwie, w miar´ mo˝liwoÊci zregenerowani, roz- media, jako niepasujàca do obrazu. pocz´li rozgrywki o drugie miejsce z gospodarzami zawodów W Polsce odbywajà si´ Mi´dzynarodowe ZSG Izbicko. Walka toczy∏a si´ do ostatnich sekund, gdy˝ ˝ad- Co z tà Koreà Pó∏nocnà? Konkursy Pianistyczne im. Fryderyka na dru˝yna nie chcia∏a oddaç zwyci´stwa. Na nieca∏e dwie minu- Srebrne dziewczyny „Lepiej byç matkà na Bia∏orusi ni˝ Wyprzedzi∏a ona m.in. takie paƒstwa jak Chopina Dla Dzieci i M∏odzie˝y (w Szafar- ty do koƒcowego gwizdka Je∏owa przegrywa∏a jednym koszem W Publicznej Szkole Podstawowej w ¸ubnianach odby∏ si´ 9 w Polsce – mi´dzy innymi takie wnioski Brazylia, Wietnam, Meksyk czy Indonezja, ni). W tegorocznym jubileuszowym (XX) (tj. 2 punktami). maja Fina∏ Wojewódzkich Igrzysk LZS w mini pi∏ce siatkowej wynikajà z tegorocznego raportu funda- których przecie˝ nie postrzegamy jako dziewczàt szkó∏ podstawowych. Prawo startu w finale wywalczy- cji Save The Children” – napisa∏a dwa ty- obszary g∏odu. Pami´taç przy tym trzeba, wzi´∏o te˝ udzia∏ czworo m∏odych piani- Przez ostatnie minuty ch∏opcy robili wszystko, by zwyci´˝yç. ∏y cztery dru˝yny, które zosta∏y wy∏onione w eliminacjach gmin- godnie temu „Gazeta Wyborcza”, a Syl- ˝e w 1990 Korea Pó∏nocna nie mia∏a jakie- stów z Korei Pó∏nocnej. Konkurs rozgry- Ostatkiem si∏ starali si´ przejàç pi∏k´ ju˝ na po∏owie rywala, lecz nych, wojewódzkich oraz pó∏fina∏ach wojewódzkich. Oprócz go- wia Chutnik, prezeska fundacji MaMa, goÊ tragicznie z∏ego wy˝ywienia. Nie jest wany jest w czterech kategoriach wieko- gdy im si´ to udawa∏o, to nie umieli trafiç do kosza przeciwnika. spodarzy w finale udzia∏ wzi´∏y dru˝yny ze szkó∏ w Domaszowi- stwierdzi∏a, ˝e wynik ten jest dla Polski wi´c tak, ˝e ich sukcesy wynikajà z bar- wych. W najm∏odszej (do 7 lat) pierwsze Próbowali rzucaç i z dystansu, i spod kosza, ale pi∏ka si´ ich nie cach, ChróÊcicach i Ujeêdzie. Uroczystego otwarcia mistrzostw ˝enujàcy. dzo niskiego poziomu na starcie. miejsce zajà∏ Choe Jang Hung a wyró˝- s∏ucha∏a. W ostatnich sekundach zawodnik z Izbicka wyprowa- nienie otrzyma∏a Ri Yu Jong. W grupie dokona∏ Wójt Gminy ¸ubniany, pan Krystian Baldy. Do sportowej O tym, ˝e s∏u˝ba zdrowia, w tym opie- dzi∏ pi∏k´ ze swej po∏owy i zosta∏ sfaulowany podczas akcji rzu- Jak pogodziç dane fundacji z nieustan- drugiej pierwsze miejsce przypad∏o 13-let- rywalizacji w duchu fair play i goràcego, ale kulturalnego kibico- ka nad matkà i dzieçmi, sà na Bia∏orusi lep- towej. S´dzia podyktowa∏ dwa rzuty osobiste z czego jeden zo- nymi publikacjami na temat straszliwego niej Han Si Nae a w grupie czwartej dru- wania zach´ca∏a dyrektor szko∏y pani Wies∏awa Palt oraz dyrek- sze ni˝ w Polsce wiadomo od dawna z rze- sta∏ skutecznie przez przeciwnika wykorzystany powi´kszajàc g∏odu w Korei Pó∏nocnej? Nie da si´ tego gie miejsce zaj´∏a 18-letnia Mi Yong Pak. tor GZEAS-u pani Beata Bort. telnych danych (stale o tym czytelników przewag´ w sumie o trzy punkty (19:22). pogodziç. KtoÊ k∏amie. Âledz´ systema- ˚adne inne paƒstwo nie zgarn´∏o tylu na- W finale rozegrano szeÊç meczy systemem,,ka˝dy z ka˝dym”. „Beczki” informuj´). JeÊli ktoÊ, jak zapew- tycznie informacje FAO o wy˝ywieniu gród. Ja wiem to ze strony naszej amba- III miejsce Je∏owej w finale wojewódzkim to wielki sukces, bo ne Sylwia Chutnik, karmi si´ tylko propa- Dziewcz´ta z ¸ubnian wywalczy∏y drugie miejsce i zdoby∏y tytu∏ w ró˝nych paƒstwach i wiem, ˝e w Korei sady w Pjongjangu, ale kto zaglàda na dru˝yna z ma∏ej szko∏y, na co dzieƒ trenujàca w du˝o mniejszej gandà, to póêniej doznaje szoku, gdy mu wicemistrzyƒ województwa opolskiego. W pierwszym meczu zwy- Pó∏nocnej ludzie ˝ywià si´ lepiej ni˝ np. strony ambasad? sali gimnastycznej, pokaza∏a, ˝e potrafi rywalizowaç z wi´kszymi ci´˝y∏y z Ujazdem w setach 2:1. W drugim ponios∏y pora˝k´ 0:2 jakaÊ zachodnia fundacja ujawnia przykrà w Indiach, nie mówiàc ju˝ o dziesiàtkach Czytelnikom majàcym dost´p do sieci, szko∏ami. Jacek Wieczorek z póêniejszymi mistrzyniami z Domaszowic. W meczu o drugie prawd´. Nie o Bia∏orusi chc´ jednak tym innych paƒstw Êwiata. W Polsce, wg FAO, proponuj´, by wpisali do YouTube tytu∏ miejsce pokona∏y ChróÊcice 2:0. razem pisaç. mamy np. spo˝ycie Êrednio 235 gram mi´- „North Korean Take on me, live in Kirke- Koƒcowa kolejnoÊç by∏a nast´pujàca: I miejsce – SP Doma- Zada∏em sobie trud dotarcia do pe∏ne- sa i ryb na mieszkaƒca dziennie (dane nes”. Znajdà filmik z wyst´pu m∏odzie˝o- szowice, II – PSP ¸ubniany, III – PSP ChróÊcice i IV – PSP Ujazd. go raportu. WÊród wielu ró˝nych rzeczy, z 2007). Pó∏nocni Koreaƒczycy majà tylko wego zespo∏u akordeonistów w norwe- Najlepszà zawodniczà mistrzostw zosta∏a Patrycja Wojnarowska które bada fundacja, jest te˝ problem nie- 72 gramy dziennie, a chcieliby jeÊç jak my. skim mieÊcie Kirkenes. Ten zespó∏ wie jak z Domaszowic. do˝ywienia dzieci przez pierwsze 1000 Ale trzeba pami´taç, ˝e jest wcià˝ wiele wyglàda Êwiat, bo jeêdzi po nim, podob- Medale i puchary wr´czy∏ przewodniczàcy Wojewódzkiego dni ˝ycia (ok. 3 lat). Fundacja oceni∏a, jak paƒstw, które ucieszy∏by taki poziom wy˝y- nie jak m∏odzi pianiÊci, którzy byli w Pol- Zrzeszenia LZS pan Gerard Halama, Który dokonujàc ceremonii radzà sobie z tym ró˝ne kraje i na stronie wienia jak w Korei Pó∏nocnej, bo na razie sce. A przecie˝ z Korei Pó∏nocnej za gra- zamkni´cia mistrzostw wyrazi∏ swoje uznanie dla poziomu gier 18 raportu poinformowa∏a o 15 paƒstwach, majà gorzej. Wiele jest te˝ paƒstw, w któ- nic´ wyje˝d˝ajà w zwiàzku z pracà dzie- i organizacji zawodów. które za lata 1990-2010 trafi∏y do grupy li- rych jest wprawdzie lepiej, ale niewiele. siàtki tysi´cy. Same Chiny wyda∏y ostatnio Na zdj´ciu u góry stojà od lewej: Anna Sowa, Dominika West- derów, gdy chodzi o popraw´ wy˝ywienia Gruzini czy Indonezyjczycy majà 97 gram 20 tys. wiz, chcàcym tam pracowaç fal, ¸ucja Trela, Anita Rossa, Maria Nalewaja i Oliwia Wojciechow- dzieci, i o 15 paƒstwach, w których to wy- mi´sa i ryb dziennie na mieszkaƒca. To nie mieszkaƒcom Korei Pó∏nocnej. Po co ska. Siedzà: Adrianna Boczkowska, Sara Kelner, Dominika Sta- ˝ywienie pogorszy∏o si´. jest du˝o wi´cej. wi´c w naszych mediach wszystkie te wecka i Zofia Kamiƒska. Za srebrnymi dziewczynami: pan Gerard WÊród 15 liderów za lata 1990-2010, na Korei Pó∏nocnej dotyczy te˝ inna, Êwie- k∏amstwa na temat Korei Pó∏nocnej? Halama i trener Dariusz Palt. Dariusz Palt miejscu 6. znalaz∏a si´ Korea Pó∏nocna. ˝a informacja, przemilczana przez nasze Piotr Badura

KLEPKA 19 KLEPKA 20 Jak no∏s Wichtora spojstrzejgli, podnio- Walki z kretami ciàg dalszy Êli do gory ∏obie rance i pokazowali, ize momy byç cicho. No to my byli cicho. No toz Wichtora porobiyli ze starej ko- Toch wzion moja Êtechowka i wro∏co Jo∏ bo∏ siokiyrt, bo yno dwa snurki wysto∏- sule blank maluÊky bojtliki i do kazdego do dom. Jak zejch kobiycie po∏osprawio∏, wa∏y z dziurów, resta by∏a dryny. Co je lo∏s! wraziyli dwa trzi konski skorzupki ze jaky bojtliki Wichtora usyli ze snurkoma, – Paulu – jak te dwa snurki sie straco, Êwiynconych jajec. Jak narobiyli tych boj- ∏ona sie siad∏a na ∏awce pod la∏bo i ∏osta- to bamy lyski rownaç, ja?– blank cicho tlikow, prziÊli po mie, zebych jy pomog te ∏a paw. Yno co kwilka g∏owo kraƒciy∏a. No pejdziejli Wichtora. – Jo∏ do wo∏s wylaza bojtliki do dziurow powciskaç. toch sio∏d kole mojej kobiyty i tez zejch sie – i na palcach wylejêli z lyskow i wzioni – Paulu, jo∏ je fertich. Podê mi pomoc, do∏ we wrozki. Bo to jedyn nic nie wywro- no∏s rajn. bo jo∏ sama nie poradza – Wichtora byli zy. Musio∏ch pomo∏gaç Hejdli. – Co sie sta∏o ze resto tych bojtlikow? u no∏s wcas, z rana zaro∏ski, zebych jy Po∏ejdnie zwoniy∏o, a my jescyk przed – spyto∏ch somsiadki. dzie nie ujecho∏. Hejdla rozumiy starych la∏bo siejdziejli i wrozyli. – Nie wia, w nocy je çma, nic zejch nie wi- ludzi, to nie mia∏a nic dagejgyn. – Zrobia kafeju, ja? – pada∏a naro∏z Hejdla. dzia∏a. Aboch sie zdrzymnona!? Ale jak sie No toch ∏ostawio∏ moja robota i masiy- – Zrob – pejdzio∏ch jej na to i dalej my trocha jaÊniyj zrobiy∏o, snurkow nie by∏o wi- ruja za Wichtoro. A musa wo pejdziejç, ize wrozyli: ∏ona we kuchni jak ceka∏a, aze wo- daç – Wichtora sie napiyli wody ze go∏rka. so doÊç drapcy. da be wrzejç, a jo∏ na ∏awce przed la∏bo. – Lepej, jakbyÊcie poÊli do dom, to tu Jak zejch ujrzo∏ ta kupka bojtlikow we Kafej my bez s∏owa piyli. Prawiech yno be cicho i ∏one wcingno jescy te dwa snur- Wichtorzyny logrodku, to mie na Êmiych pado∏ kobiycie, ize mi smakuje jak rzo∏dko. ki i poƒdo. wziono, ale somsiadka mie ∏o nic nie py- Kole drugej my pojechali na kiercho∏w Hejdla robiy∏a ∏ocy jak karto∏fle, ale nic tali, yno sie chciejli daç do roboty. poplewnoƒc i podlo∏ç. A potyn zejch pa- nie pada∏a, yno „Z Pany Bogy” i my poÊli – Suchej, Paulu, ty bandzies ty Êtily ro- tyki i ga∏aƒzie rombo∏. My ta nic nie wy- do dom. bio∏ wiynkse dziury, a jo∏ bana do nich ciepniymy, drzewo je drogy, to trzeba Za jaky trzi, Êtyry godziny, leco Wichtora. wpuscaç te bojtliki. Widzis – chyciyli jedyn i ga∏aƒzioma hajcowaç. – Paulu! Paulu! Lyski mozymy rownaç! Poç! bojtlik – kazdy mo∏ tako∏ dugo∏ snurka, tos Wiecor prziso∏ doÊç wartko, ani my sie Potrzas zejch siekiyra i kert za Wichto- jak kret zacnie gryêç bojtlik i ciongnoƒc, nie spodzio∏li. A my wrozymy i wrozymy. ro. W ∏ogrodku by∏o jakby nigdy nic: bu∏y to bana widziejç, dzie so i wiela ich je! – We ∏ozku my sie trocha ze Hejdlo onter- po kretowinach i nic wiyncej. Po∏ozgarno- Wichtora by jescyk mogli iÊç na front, tak haltowali. wo∏ch te bu∏y, wyrowno∏, ugrabio∏ ziymia. jy sie tej wojny chcia∏o. – Jo∏ jy zgodza! – – Paulu, ty sie myÊlis, ize jo∏ je gupio∏! – Sie tes to te krety poƒdo z Wichtorzi- padali jescyk, ale blank po cichu. Te bojtliki znali juz nasi starka. Bes to my nego ∏ogrodka – pada∏a Hejdla. – A camu tak sepcecie? Przeca krety nigdy nie wyciepowali uskow ze Êwiynco- – Do∏by Bog, bo no Wichtora ∏ogupie- tera nie Êpio. nych jajec ani my ich nie po∏lyli, bo ∏one jo. Jutro rano przyƒda sie do nich. Hejdlo, – Mozno ja, a mozno ni! Lepej bydêma sie zawse przida∏y we ∏ogrodku, we rze- porzyka∏a zejÊ dzisiej? cicho – septli jescyk i poko∏zali g∏owo na pie, we baniach. Ja, nie zaglondej na mie! Êtil. Dali my sie do roboty. Yno to nie s∏o – Ni, zapomnia∏ach, zaro∏z zerzyko. Jo∏ Taki starcyn bojtlik, to jedna dzio∏cha tak wartko, jak sie Wichtora myÊlejli, bo sie przyƒda s tobo. do Bajerow na roboty wziona, bo sie ze jedne dziury by∏y g∏ambse, jedne blank Hejdla rzyka∏a doÊç dugo, wierza ca∏o∏ kretoma rady nie umiejli daç we dworsky prosto pod ziymio s∏y, inkse by∏y zawalo- tajymnicka, boch usnon i nie wia, kiedy ∏ogrodzie! Yno ludzie tera w nic nie wie- ne. Ale tak ze dziejsiyƒç bojtlikow my do skoƒcy∏a. rzo... Ida po no∏siyniy. dziurow wpuÊciyli. Rano my Ênio∏daniy zjejdli drapko, Sie mi wierzicie, sie ni – do dzisia – Tera ci Bog zap∏aç, mozes iÊç do przed ∏osmo my byli wele Wichtory. Wichtora nie majo na lyskach ani jednej dom Paulu, jo∏ bana na te gidy sama wa- – Jeronie! – zawo∏a∏a Hejdla – ∏oni so kretowiny. Jak chcecie, to sami sie tak howaç. Yno cicho, nie go∏dej za kans. we ∏ogrodzie. zrobcie. Was Paul TRATTORIA • PIZZERIA • RISTORANTE Restauracja Nowy kàcik winny oferuje ponad 40 rodzajów win z ca∏ej Italii „Da Enzo” Jedyny na Opolszczyênie MURÓW specjalny piec do wypiekania pizzy, opalany drewnem, gwarantuje goÊciom ul. WolnoÊci 17b niezapomniane wra˝enia smakowe. telefon 77 421-41-70 N organizujemy wesela, komunie, Szef Vincenzo Viola jest rodowitym urodziny, bankiety, konferencje W∏ochem z Pizy (Toskania). Daje to i inne imprezy okolicznoÊciowe gwarancj´ oryginalnej kuchni w∏oskiej, w salach nawet do 140 miejsc, wzbogaconej doÊwiadczeniem 25 lat N wesela ju˝ od 130 z∏ za osob´, prowadzenia restauracji w Niemczech N oferujemy te˝ 9 komfortowych, oraz 14 lat takiej dzia∏alnoÊci w Polsce. 2-osobowych pokoi z ∏azienkami Zapraszamy tak˝e do naszych dwóch opolskich pizzerii: i oraz sal´ konferencyjnà w Galerii Opolanin – Tesco przy pl. Teatralnym, tel. 77 453-18-33 z mo˝liwoÊcià wideokonferencji. i ul. Sosnkowskiego, tel. 77 457-98-46

KLEPKA 21 Sukcesy przyrodników W czwartek 10 maja odby∏ si´ fina∏ III edycji wojewódzkiego konkursu „Mini Olimpiada Wiedzy Przyrodniczej – Przyjaciel Przyrody 2012”, organizowanego przez Zespó∏ Opolskich Parków Krajobrazowych dla uczniów klas III i IV. Tegorocznym tematem przewodnim by∏a woda w przyrodzie. Uczestnicy zmagaƒ musieli si´ wykazaç wiedzà dotyczàcà w∏a- ÊciwoÊci fizycznych i chemicznych wody, siedlisk wodnych i pod- mok∏ych oraz umiej´tnoÊcià rozpoznawania gatunków roÊlin i zwierzàt zwiàzanych z wodà. Konkurs odbywa∏ si´ równoczeÊnie na terenie trzech parków krajobrazowych naszego województwa i uczestniczy∏o w nim 131 uczniów. Konkurs by∏ sukcesem dla gminy ¸ubniany, którà reprezento- wali uczniowie z PSP w ¸ubnianach (Anna Sowa, Zofia Sobków, V – Jennifer Krause z PSP w Je∏owej. Jakub Paliwoda) pod opiekà pani Bo˝eny Morawskiej-Jednoróg VI – Agnieszka Fia∏ka z PSP w Skorogoszczy oraz z PSP w Je∏owej (Jennifer Krause, Dawid Matuszok, Krzysz- VII – Dominik MaÊliƒski z PSP w Bogacicy tof Cholewa) przygotowywani przez panie Beat´ Tomaszek i Ma∏- VIII – Paulina Junger z PSP w Dobrzeniu Wielkim gorzat´ Pop∏awskà-Vid´. Klasyfikacja Stobrawskiego PK wy∏oni- IX – Patryk Baron z PSP w Popielowie ∏a 10 zwyci´zców. W znalaz∏o si´ w niej a˝ trzech uczniów z gmi- X – Dominik Kuka z SP w Wàsicach. ny ¸ubniany. Ca∏a zwyci´ska dziesiàtka to: Wszyscy uczestnicy otrzymali dyplomy i wartoÊciowe nagro- I – Julia Kulczycka – PSP nr 1 w Brzegu (66 pkt.) dy. Opiekunowie olimpijczyków sà z nich bardzo dumni, a opie- II – Anna Sowa – PSP w ¸ubnianach (65,5 pkt.) kunki z gminy ¸ubniany szczególnie. III – Dawid Matuszok – PSP w Je∏owej (64 pkt.) Wi´cej informacji o konkursie znaleêç mo˝na na stronie: IV – Magdalena Malik z PSP w St. Budkowicach http://spk.zopk.pl/ Beata Tomaszek

taniej w Opolu (ale te˝ uwa˝ano, ˝e piwo jest tam „cienkie”, bo z dolanà wodà). Najstarsza karczma w Opolu W latach 30. obiekt by∏ ju˝ lokalem firmo- Historia karczmy o nazwie „Wigoda” (Wy- (1814-1815) i póêniej nazwà nie tylko karcz- wym producenta piwa Schultheiss. Mo˝na goda) si´ga co najmniej 1784 roku. Wtedy my w Opolu, ale te˝ innych restauracji. Mo- si´ tam by∏o napiç tego piwa lub kupiç je na to pojawia si´ ona na planie Opola, wyda- g∏o to byç zwiàzane z popularnoÊcià cara wynos w mniejszym budynku tu˝ obok, wi- nym przez S. V. Dorna, jako „Kretscham Aleksandra I, jako pogromcy Napoleona. docznym po prawej stronie archiwalnego für dem Goslawitzer Thor Wigoda”, czyli Inna legenda g∏osi, ˝e w 1848 w zajeê- zdj´cia z 1939 roku (ten mniejszy budynek „Karczma Wygoda przy Bramie Gos∏awic- dzie „Zum Russischen Kaiser” nocowaç rozebrano w latach 70.). Szymon Koszyk, kiej”. Brama Gos∏awicka, zwana te˝ Górnà, mia∏ francuski pisarz Honoriusz Balzac, po- znany dzia∏acz spo∏eczny, wspominajàc znajdowa∏a si´ u wylotu obecnej ul. Osmaƒ- dró˝ujàcy do Berdyczowa, gdzie mia∏ si´ przedwojenne czasy, twierdzi∏ ˝e niezale˝- czyka. ÂciÊle rzecz bioràc, skoro karczma spotkaç z Ewelinà Haƒskà. Nie ma jednak nie od bie˝àcej sytuacji politycznej w gospo- by∏a wtedy za bramà, to by∏a poza Opolem. na to ˝adnych dowodów, a poszukujàcy dzie tej zawsze s∏ysza∏o si´ polskà mow´. Brak informacji o losach karczmy a˝ do 1829 ich trafi bez trudu np. na opowieÊç z mia- Po 1945 w dawnym budynku „Wygody” roku, kiedy to na jej miejscu powsta∏ nowy sta Andernach nad Renem. W 1818 mia∏ by∏ bar, który prowadzi∏ Bober. Potem by- budynek. Niejaki Schmidt prowadzi∏ w nim w tamtejszym hotelu nocowaç car Aleksan- ∏a tam „Restauracja Âlàska” a od 1963 Klub zajazd z dumnà nazwà „Zum Russischen der I, w zwiàzku z czym hotel przyjà∏ potem M∏odzie˝owy „Ikar”. DziÊ w obiekcie, któ- Kaiser” czyli „Pod rosyjskim carem”. nazw´ „Zum Russischen Kaiser”. Ale car ry lata ÊwietnoÊci ma ju˝ za sobà, mieÊci Legenda mówi, ˝e car rosyjski Aleksan- nie by∏ jedynym znakomitym goÊciem ho- si´ jad∏odajnia PCK. Pomimo wielu przeró- der I, w drodze do Boles∏awca (Bunzlau), telu w Andernach. W 1840 zatrzyma∏ si´ bek i przebudów zewn´trzny wyglàd bu- gdzie mia∏ si´ spotkaç z dowódcà armii ro- tam na noc podczas podró˝y Renem wy- dynku nie uleg∏ wielkim zmianom, co widaç syjskiej, feldmarsza∏kiem Michai∏em Kutu- bitny francuski pisarz Victor Hugo. na wspó∏czesnym zdj´ciu Jerzego Pie- zowem, zatrzyma∏ si´ na noc w Opolu, w∏a- Od 1880 opolski zajazd prowadzi∏ Salo choty. Przeniesienie wejÊcia na innà jego Ênie w karczmie Wygoda. Warto jednak pa- Heilborn. W r´kach ˝ydowskiej rodziny Êcian´ i znikni´cie wszystkich szyldów mi´taç, ˝e „Zum Russischen Kaiser” sta∏o Heilbornów by∏ on do 1926 roku. Cieszy∏ odebra∏o mu jednak dawny charakter. si´ w latach Kongresu Wiedeƒskiego si´ wtedy opinià sprzedajàcego piwo naj- Romuald Kulik

KLEPKA 22 Richter pisa∏a na ∏amach „nto”, ˝e do za- warte jako z∏om, ni˝ jako monety. Kilo- wodów, w których najtrudniej na Opolsz- gram jednogroszówek to 610 monet, czy- ManowceManowce czyênie o prac´, nale˝à Êlusarze. Powo∏y- li 6,10 z∏. Jako z∏om kilogram jednogro- Czy na Jeziorze Turawskim jest wyspa, wa∏a si´ przy tym na Wojewódzki Urzàd szówek wart jest 15 z∏. Tomcio pisze, ˝e zapyta∏ mnie sympatyk manowców? Prze- Pracy w Opolu, który twierdzi∏, ˝e na koniec w zwiàzku z tym NBP rozwa˝a wycofanie czyta∏ w „nto” z 22 maja jak Tomasz Gdu- 2011 na Opolszczyênie by∏ zarejestrowa- jednogroszówek. la w artykule „Prokurator b´dzie si´ t∏uma- nych 1212 bezrobotnych Êlusarzy. Tomciowi powiem tak: O tym, ˝e jed- czy∏” uzasadnia niewiarygodnoÊç Êwiadka Wydaje mi si´, ˝e nie mo˝na w tym sa- nogroszówki (a tak˝e dwugroszówki) sà koronnego, niejakiego „Grubego” tym, ˝e mym praktycznie czasie twierdziç, ˝e jako z∏om warte wi´cej ni˝ jako monety, zeznawa∏ on o wo˝eniu towaru ∏ódkà „na w Opolu jest tragiczny brak Êlusarzy i tra- „Beczka” pisa∏a ju˝ w paêdzierniku 2010 nigdy nie istniejàcà wysp´ na Jeziorze Tu- giczne bezrobocie wÊród Êlusarzy. Wiem i te˝ nie by∏a to nowoÊç. Gdyby NBP mia∏ rawskim”. Tymczasem par´ dni wczeÊniej ˝e doÊç rzadko zdarza si´, by jakiÊ czytel- w g∏owie olej, to ju˝ dawno zmieni∏by me- dziarscy panowie z OPBP nr 1, wspomina- nik czyta∏ zarówno „nto” jak i „Rzeczpospo- tal na taƒszy. Niepotrzebne do tego pisa- jàc dawne dzieje, zapewniali, ˝e ich oÊro- lità”, masochistów nie jest w koƒcu a˝ tak nie w gazetach, bo NBP wie przecie˝ ile dek wypoczynkowy w Turawie mieÊci∏ si´ wielu, no ale zdarzajà si´. A ponadto sza- p∏aci za te monety. Latami przep∏aca i nie „na jedynej na jeziorze wyspie”. I teraz ju˝ cunek dla czytelnika nakazywa∏by, ˝eby je- robi z tym nic. A obywatele nie powinni nie wie, czy by∏a na tym jeziorze wyspa, Êli ju˝ nie prawd´, to pisaç przynajmniej próbowaç opchnàç jednogroszówek czy jej nie by∏o. Te˝ nie wiem. Mo˝e „nto” w pobli˝u prawdy. w punktach z∏omu, tylko traktowaç je ja- wyjaÊni to. ko oszcz´dnoÊci. Co tydzieƒ wygarniaç ✦✦✦ z portfeli wszystkie jednogroszówki i dwu- ✦✦✦ „Kiepskie p∏ace sà naszà wizytówkà” – groszówki i do jakiejÊ beczki. Takich Inny sympatyk manowców podes∏a∏ mi pisze Edyta Hanszke ogromnym tytu∏em oszcz´dnoÊci nie zjedzà ani myszy, ani artyku∏ z „Rzeczpospolitej”. Ja si´ wpraw- na pierwszej stronie „nto” z 8 maja i doda- inflacja, a przebicie b´dzie wi´ksze ni˝ dzie zwykle zajmuj´ swojskà gazetà, ale ar- je: „Na Opolszczyênie niskie zarobki przed- w jakimkolwiek banku. tyku∏ z „Rzeczpospolitej” dotyczy∏ Opola. stawiane sà jako... atut dla inwestorów. Nic Ukaza∏ si´ 17 maja. Mia∏ tytu∏ „Opole zabie- dziwnego, ˝e Êciàga do nas biznes, który ✦✦✦ ga o Ukraiƒców”. Joanna åwiek, autorka chce konkurowaç chiƒskimi wyp∏atami”. tekstu, twierdzi∏a, ˝e Opole si´ wyludnia, KrzyÊ Zyzik w „nto” z 12-13 maja zasta- Ilustruje te˝ tekst przyk∏adami ró˝nych za- nawia si´, czy wszystko z nim w porzàd- bo w ciàgu 10 lat liczba jego mieszkaƒców wodów. Podaje np. ˝e w budownictwie p∏a- zmala∏a z 1.065 tys. do 985 tys. Ju˝ z tego ku, bo popad∏ w jakieÊ prozdrowotne sza- ce w marcu wynosi∏y 3114 z∏ brutto. Mo˝- leƒstwo z bieganiem, je˝d˝eniem na rowe- widaç, ˝e autorka nie bardzo rozró˝nia na by si´ z tym zgodziç, ale przecie˝ ty- mi´dzy Opolem a Opolszczyznà. Trudno rze, troskà o wag´ etc. ProzdrowotnoÊç dzieƒ wczeÊniej w „nto” zapewniano, ˝e jest te˝ sta∏ym tematem jego rozmów ze jednak oczekiwaç, by w odleg∏ej Warsza- z braku ràk do pracy Opolszczyzna musi wie mieli a˝ tak szczegó∏owà wiedz´ o na- wspó∏pracownikami. KrzyÊ boi si´, ˝e to Êciàgaç obcokrajowców, którym przy pro- nienormalne, ale usprawiedliwia si´, ˝e szej okolicy. stych pracach robotniczych p∏aci si´ 3000 Wi´kszym problemem jest to, ˝e Joan- „coÊ jednak trzeba robiç, by do˝yç tej Tu- z∏ netto, dok∏ada darmowe mieszkanie skowej emerytury”. na åwiek twierdzi, ˝e na Opolszczyênie a czasem jeszcze nawet darmowe wy˝y- Krzysiowi powiem tak: prozdrowotne bardzo brak pracowników. Tak bardzo, ˝e wienie. I oceny te by∏y rzekomo oparte szaleƒstwo nie jest groêne. Jest mo˝e trzeba ich szukaç za granicà. Informacje te o badania Politechniki Opolskiej. To jak troch´ dziwne, ale niegroêne. Twój powa˝- otrzyma∏a z Politechniki Opolskiej, gdzie w koƒcu jest z tym p∏aceniem na Opolsz- ny problem le˝y zupe∏nie gdzie indziej, robiono jakoby stosowne badania. Z ba- czyênie? Trudno si´ ju˝ w tym po∏apaç. daƒ tych wysz∏o, ˝e do zawodów, w któ- a mianowicie w tym, ˝e wierzysz w jakàÊ rych brak pracowników jest szczególnie ✦ ✦ ✦ Tuskowà emerytur´. Ty ju˝ lepiej zbieraj ci´˝ki, nale˝à Êlusarze. A przecie˝ ca∏- W „nto” z 21 maja Tomcio Kapica pi- jednogroszówki. kiem niedawno, bo 3 kwietnia, Dorota sze, ˝e jednogroszówki sà o wiele wi´cej Dyl Sowizdrza∏ (vel Till Eulenspiegel)

Dobrzeƒ Wielki, ul. Strzelców Bytomskich 1 www.kuchniaslaska.opole.pl Regionalna restauracja tel. 77 469-50-80 Wesela ogórki, pieczarki, pomidor, chleb, mas∏o • I KOLACJA – trzy gatunki mi´sa (szasz- ∏yk z kurczaka, udko kurczaka, de Volaille), ziemniaki puree, sa∏atka ze Êwie˝ych • DEKORACJA SALI – serwetki, Êwieczniki, kwiaty • NAPOJE BEZ OGRANICZE¡: warzyw, sa∏atka ziemniaczana lub makaronowa, lub ry˝owa • II KOLACJA – barszcz soki, cola, fanta, sprite, woda mineralna • OWOCE – pomaraƒcze, jab∏ka, man- z krokietem, bigos, chleb. darynki, winogrona, owoce sezonowe • POCZ¢STUNEK – szampan dla wszystkich goÊci • OBIAD – rosó∏, kluski Êlàskie, ziemniaki, kluski ciemne na ˝yczenie, pi´ç Poprawiny gatunków mi´sa (rolada, schabowy z pieczarkami, filet z piersi kurczaka z serem, • OBIAD – rosó∏, kluski Êlàskie, ziemniaki, kluski ciemne na ˝yczenie, pi´ç gatun- pieczeƒ, klopsiki), kapusty (czerwona i bia∏a, kiszona, sa∏atka pekiƒska i inne) • ków mi´sa (rolada, schabowy z pieczarkami, filet z kury, pieczeƒ, udko kurczaka), KAWA, HERBATA • LODY z bità Êmietanà, galaretkà, owocami • CIASTO I TORT kapusty (czerwona i bia∏a kapusta na ciep∏o, kapusta kiszona, sa∏atka pekiƒska WESELNY: osiem gatunków Êlàskiego ciasta domowego, trzypi´trowy tort z owo- i inne) • KAWA, HERBATA • CIASTO • ZIMNA P¸YTA: w´dliny, ser, Êledê w oleju, cami i bità Êmietanà • ZIMNA P¸YTA: w´dliny, ser, Êledê w oleju, galareta z kury, galareta z kury, ogórki, pieczarki, pomidor, chleb. NAJWI¢KSZE PARKIETY • NAJNI˚SZE CENY!!! • NAJWY˚SZA JAKOÂå Trzy sale w trzech stylach: Êlàska – 200 miejsc • pa∏acowa – 130 miejsc • wiejska (pizzeria) – 60 miejsc

KLEPKA 23 PARTNER ADAC CENTRUM 24 h 665-333-777

Bernard CZOK ❍ Blacharstwo, lakiernictwo 46-022 K¢PA, k. Opola ❍ Mechanika pojazdowa ul. Wróbliƒska 17b ❍ Wynajem samochodów Tel./fax 77 456-86-58 ❍ Parking strze˝ony 24 h tel.kom. 602 369 462 (alarmowy – 24 h) CA¸ODOBOWA POMOC DROGOWA (osobowe, dostawcze, ci´˝arowe i autobusy) - dla klientów ASISSTANCE holowanie gratis - holujemy te˝ ciàgniki rolnicze, wózki wid∏owe itp. Wynajem samochodów osobowych i busów dla osób pracujàcych za granicà i firm.

Maria S∏abik Ogrodzenia z ChróÊcic 46-081 Dobrzeƒ Wielki, ul. ks. Fiecka 12 (nad Odrà) tel. 77 469-55-33 BRAMY * OGRODZENIA * BALUSTRADY * STAL NIERDZEWNA KOMPLEKSOWO – MUROWANIE, MONTA˚ oferujemy bogaty wybór artyku∏ów metalowych, budowlanych i sanitarnych Gwarantujemy: – fachowà i kompetentnà obs∏ug´ – konkurencyjne ceny – dowóz w∏asnym transportem Firmom oferujemy rzetelnà 46-080 ChróÊcice, ul. J. Cebuli 14 wspó∏prac´ i upusty cenowe tel./fax +48/77 46-96-368 kom. +48/ 606 935 243 Zapraszamy w godz. 7.30 – 17.30 e-mail: [email protected] www.metal-mr.pl a w soboty w godz. 8.30 – 13.30

Przedsi´biorstwo In˝ynierii Komunalnej OKNA NA KA˚DÑ KIESZE¡ „ECOKOM” Sp. z o.o. OKNA PCV POLECAMY: WIOSNÑ TANIEJ! ✽ projektowanie i wykonawstwo sieci Mikrowentylacja oraz szyba K-1,1 w standardzie – bez dop∏aty! wodno-kanalizacyjnych Pomiar, wycena, transport – bezp∏atnie! ✽ roboty melioracyjne (rowy, przepusty, Ponadto proponujemy: Stare Budkowice ul. Zagwiêdziaƒska 6 drena˝e) PARAPETY – PCV i aluminiowe (naprzeciw ✽ roboty ogólnobudowlane ROLETY – aluminiowe i materia∏owe cmentarza) ✽ roboty ziemne sprz´tem ma∏ogabarytowym ˚ALUZJE – pionowe i poziome tel. 421-01-87 MOSKITIERY PRZECIW MUCHOM tel. komórkowy ✽ doradztwo i nadzór 601 506 967 ROLETY DACHOWE LUX ZAPRASZAMY 46-022 Luboszyce, ul. Opolska 21 Najwy˝sza jakoÊç poniedzia∏ek-piàtek – najni˝sze ceny tel./fax 77 421-57-08, 602-360-980 od 9.00 do 15.00

KLEPKA 24 Czy wiesz, ˝e... Jaz (po niemiecku Wehr) bywa cz´sto nazywany Êluzà (po niemiecku Schleu- se), ale jest to b∏àd. Jaz to przegrodze- klubowa nie rzeki, które ma spi´trzyç wod´ powy- KRZY˚ÓWKA POZIOMO: 1.t∏ucze si´ po piekle, 4.koƒska micha, 8.ksi´- Rozwiàzanie ˝ej niego. Ma te˝ powodowaç, ˝e ener- ˝ycowa bu∏ka, 9.ochrona filaru mostu, 10.si´ga a˝ po W∏a- poprzedniej gia wody nie b´dzie niszczyç koryta rze- dywostok, 11.pan od akademii, 12.pierwsze zoo, 13.p∏ytki krzy˝ówki: ki, ale wydzieli si´ ca∏a na jazie, który jest specjalnie umocniony. Sà jazy bez regu- basenik, 15.w parze z Tetmajerem, 18.roz∏am w koÊciele, POZIOMO: kwant, PtyÊ, lacji, które pi´trzà wod´ zawsze na takà 21.zakaz wywozu lub przywozu, 23.szafa na zastaw´ sto- Warka, bikini, glina, er- wysokoÊç, na jakà je zbudowano. Sà te˝ ∏owà, 24.drewno w rozsypce, 26.˝o∏nierz od granicy, zac, Amor, lombard, so- jazy z regulacjà, które mo˝na podwy˝- 29.jaszczurka jak wà˝, 32.op∏ata mostowa lub drogowa, bótka, czaszka, scho- szaç lub obni˝aç. 33.okulary narciarza, 34.czapeczka bez daszka, 35.w´drow- wek, kokaina, makija˝, Âluza to zwykle komora z dwiema bra- ne polowanie w Afryce, 36.dêwi´k wystrzelonej kuli lub ba- portfel, negatyw, fale, mami, jednà po stronie wy˝szej wody ta, 37.skóra razem z we∏nà, 38.koƒ, ale ognisty. wie˝a, Olimp, jedwab, a drugà po stronie ni˝szej wody. Âluza s∏u- PIONOWO: 1.ma∏y autobus, 2.k∏ujàce pole, 3.˝artowniÊ, drink, AIDS, skaut. ˝y temu, by ∏ódê mog∏a bezpiecznie po- 4.˝yje z co ∏aski, 5.wy∏apywacz bubli, 6.napastnik, 7.butel- konaç ró˝nic´ poziomów wody (czasami PIONOWO: krogulec, ka, 14.nie pogada∏ z obrazem, 16.ha∏as, wrzawa, ∏oskot, jest to du˝a ró˝nica). Po wp∏yni´ciu ∏odzi atrium, tabaka, pok∏ad, do komory zamyka si´ bram´ i zmienia 17.ma 200 papierosów, 19.∏adunek statku lub samolotu, Êwierzb, brezent, parce- si´ bezpiecznie poziom wody w komorze. 20.pismo przypominajàce, ponaglenie, 22.wywo∏uje reak- la, bessa, opcja, kiesa, Gdy wyrówna si´ on z poziomem wody cj´, 25.alzacki lub podhalaƒski, 26.niech´ç, nienawiÊç, z∏oto, kanoe, osika, ˝y- po drugiej stronie, otwiera si´ drugà bra- 27.tak si´ jego dziób zgina, 28.akademickie pó∏rocze, wop∏ot, podwoda, rebe- m´ i wypuszcza ∏ódê. 29.kawa∏ drewna do kominka, 30.podatek od ukrywanego lia, fufajka, nerwus, glo- Kana∏owa Êluza komorowa zosta∏a wy- dochodu, 31.druga strona do muzeum. bus, trioda. naleziona w Chinach w 984 roku przez Qiao Weiyue i szybko si´ tam rozpo- 1 234 567 wszechni∏a. W Europie pierwszà Êluz´ komorowà, o której wiadomo, wybudowa- 8 no w 1373 roku. DziÊ jest na Êwiecie wie- le Êluz ró˝nych typów. 9

Nasz adres: Redakcja „BECZKI” 10 11 Brynica, ul. Powstaƒców Âl. 47 46-024 ¸ubniany 12 tel. 606 977 733 13 14 e-mail: [email protected] Wydawca: PIOTR BADURA 15 16 17

SK¸AD REDAKCJI: 18 19 20 Redaktor naczelny – PIOTR BADURA (telefon kom. 606 977 733) 21 22 Informatory gminne (miejskie): ¸ubniany – ROZWITA PIERZYNA 23 Murów – BOGUS¸AWA DOMINO-PAWELEC (telefon kom. 696 736 688) 24 25 Popielów, Turawa, Chrzàstowice, Dobrzeƒ Wielki – zespó∏ 26 27 28 Nak∏ad: 2100 egz. Dzia∏ kolporta˝u: 602 689 112 29 30 31 Przygotowanie do druku: www.color.media.pl 32 Druk: Drukarnia ART DRUK, Mechnice.

Redakcja nie odpowiada za treÊç reklam i og∏oszeƒ. 33 34 Uwaga: Kopiowanie i wykorzystywanie w ka˝dy inny sposób materia∏ów w∏asnych „Beczki” jest 35 dozwolone, a nawet zalecane. Kopiujàcy i wykorzy- stujàcy w inny sposób materia∏y z „Beczki” nie muszà informowaç skàd one pochodzà, ale zazna- 36 czenie tego b´dzie mile widziane.

Pismo Zwiàzku Âlàzaków 37 38 ISSN 1426-8329

KLEPKA 25