sobota | 9 kwietnia 2016 | nr 41 (LXXI) | cena: 11 kč Pismo ukazuje się we wtorki, czwartki i soboty. www.glosludu.cz

Bohaterowie odnalezieni Wiele pól Czarnobyla w dołach śmierci do zaorania nie trzeba się bać | s. 5 | s. 6 | s. 7 Długo czekamy na REKLAMA Korzystne zakupy w naszych oddziałach:

CZESKI CIESZYN, polskiego parlamentarzystę Rybářská 411 (STAVEBNINY U PŘEHRADY) Koks, węgiel czarny i brunatny, PROBLEM: Polska mniejszość narodowa w Republice Czeskiej nie ma od kilkunastu lat swojego przedstawiciela w czeskim parla- brykiety RFN Materiały budowlane, żwiry, piaski, mencie. Jako ostatniemu udało się zasiąść w ławie poselskiej Marianowi Bieleszowi z Czeskiego Cieszyna po wyborach w 2002 roku. cement, zaprawy murarskie i in. Czy brak przedstawiciela polskiej mniejszości rozwiązałoby wprowadzenie modelu podobnego do tego, jaki istnieje w Polsce, i czy w Brykiety drzewne i torfowe Korzystny wynajem magazynów, ogóle jest szansa, żeby taki model u nas miał szansę zaistnieć? warsztatów i biur Ziarna i mieszanki paszowe Problem ten zasygnalizował w ub. Narzędzia tygodniu na Sejmiku Gminnym w Skup żelaza Orłowej Marian Jędrzejczyk. Suge- i metali kolorowych rował, żeby Kongres Polaków podjął Tel. 733 125 276, 558 711 598 działania, które prowadziłyby do ob- Po-Pt 6.30-16.00, So 6.30-11.00 niżenia progu wyborczego dla przed- TRZYNIEC, Frýdecká stawicieli mniejszości narodowych, (AREÁL TRITREG) tak jak ma to miejsce w Polsce, a z Koks, węgiel czarny i brunatny, czego konsekwentnie korzysta ży- brykiety RFN Żwiry, piaski, cement, wapieniec jąca na Opolszczyźnie mniejszość Brykiety drzewne i torfowe niemiecka. Damian Hutsch, asystent Tel. 558 339 081, 731 118 505 posła niemieckiego na Sejm RP, Ry- Po-Pt 7.00-15.00, So 8.00 – 11.30 szarda Galli, wyjaśnił w rozmowie z Sprzedaż również w sobotę „Głosem Ludu”, że wprowadzenie OFERUJEMY KORZYSTNE CENY! przedstawiciela mniejszości niemie- GL-216 ckiej do Sejmu jest możliwe dzięki ZDARZYŁO SIĘ zapisowi w polskim kodeksie wy- borczym, który zwalnia mniejszości KONIEC narodowe żyjące na terenie Polski PRZESIEDLANIA z obowiązku przekroczenia 5-proc. progu wyborczego na poziomie kra- Program przesiedlania chrześcijań-

ju. – Ten próg byłby dla mniejszości ARC Fot. skich uchodźców do RC nie będzie nierealny. Na poziomie województwa Obrady Izby Poselskiej Parlamentu RC. W roli gościa prezydent RC, Miloš Zeman. kontynuowany. Taką decyzję pod- komitet wyborczy danej mniejszości jął minister spraw wewnętrznych narodowej musi jednak uzyskać co czy głosowaniach plenarnych, mogę którejś z dużych partii politycznych, dwoje swoich przedstawicieli – Da- RC, Milan Chovanec, w reakcji na najmniej 5-proc. poparcie, by zo- jednak wymienić przykłady inicjatyw, która zechciałaby te zmiany przefor- nutę Branną, która została posłanką fakt, że 25 osób zakwaterowanych w stać uwzględnionym przy podziale które się powiodły, chociaż zabiega- sować na szczeblu parlamentarnym. Izby Ludu Zgromadzenia Federalne- Okrouhliku koło Igławy postanowi- mandatów poselskich – sprecyzował łem o nie w pojedynkę. Chodzi np. o Na pewno jednak nie należy rezyg- go z ramienia Forum Obywatelskie- ło wyjechać do Niemiec, kolejnych 8 Hutsch. zwiększenie budżetu dla mniejszości nować, ale podsuwać tę myśl i dążyć go, i Tadeusza Wantułę (również z wrócić do Iraku. – Uchodźcy z naszej W Polsce od lat udaje się to tylko narodowych czy wsparcie dla szkół do celu – stwierdził Szymeczek, któ- FO) w Czeskiej Radzie Narodowej. grupy nie myślą o wyjeździe, boleją mniejszości niemieckiej. W ubiegło- stowarzyszeniowych prowadzących ry uważa, że polski poseł wybrany w W 1992 roku do Izby Ludu ZF we- nad tym, że ich rodacy swoim postę- rocznych wyborach parlamentarnych nauczanie dwujęzyczne. Ponadto demokratycznych wyborach miałby szła komunistka Halina Dorda, zaś powaniem zablokowali przyjazd do Komitet Wyborczy Mniejszości Nie- jako członek Polsko-Niemieckiej autentyczną i niepodważalną legity- w 1996 roku mandat poselski zdobył RC rodzinom, które miały być prze- mieckiej uzyskał na Opolszczyźnie Grupy Parlamentarnej jestem rów- mację do reprezentowania polskich ówczesny prezes Kongresu Polaków, siedlone w następnej turze – powie- 8,1 proc. głosów. To pozwoliło mu nież ważnym partnerem do rozmów interesów i jako taki byłby postrzega- Wawrzyniec Fójcik, startujący z listy dział Zdeněk Kašpárek z Diakonii na wprowadzenie do Sejmu jedne- prowadzonych na płaszczyźnie pol- ny przez całe społeczeństwo. ODS. Jako ostatni polskich intere- Śląskiej, która opiekuje się 19 mi- (dc) go posła, notabene również jedyne- sko-niemieckiej – skomentował swo- Jak na razie Polacy w RC muszą so- sów bronił w Izbie Poselskiej Parla- grantami w Sobieszowicach. go posła mniejszościowego w całej ją rolę w Sejmie poseł Ryszard Galla. bie radzić bez swojego posła, chociaż mentu RC Marian Bielesz. POGODA Polsce. – W ub. kadencjach swoich W ławie poselskiej zasiada od 2005 jeszcze w 1990 roku mieli w Pradze BEATA SCHÖNWALD posłów miały również mniejszości roku. Obecnie jako jedyny przedsta- sobota poniedziałek białoruska i ukraińska. Ich przedsta- wiciel mniejszości niemieckiej, cho- REKLAMA niedziela wiciele startowali jednak z ramienia ciaż w połowie lat 90. ub. wieku było wielkich partii politycznych – zazna- ich jeszcze czterech. czył Hutsch, potwierdzając, że aby Zdaniem prezesa Kongresu Pola- odnieść sukces w wyborach, dana ków, Józefa Szymeczka, model wy- mniejszość musi być skupiona w borczy obowiązujący w Polsce „jest konkretnym regionie oraz być dobrze bardzo ciekawy i mógłby się nam zorganizowana, by móc przeprowa- podobać”. – W Czechach jest jed- dzień: 8 do 9 0C dzień: 10 do 11 0C dzić skuteczną kampanię wyborczą. nak zupełnie inna tradycja, dlatego noc: 7 do 6 0C noc: 8 do 7 0C – To bardzo ważne, że mniejszość wprowadzenie takiego modelu jest wiatr: 3-5 m/s wiatr: 2-3 m/s niemiecka ma swojego przedstawi- mało realne. Aby taki model mógł ciela w Sejmie RP, bo nieobecni nie zaistnieć, wymagałoby to zmian w mają głosu. Co prawda Sejm działa ustawie wyborczej, a tego sami nie w układzie większościowym, czyli jesteśmy w stanie przeprowadzić. Do

liczy się większość głosów w komisji tego potrzebowalibyśmy poparcia GL-027 2 REGION sobota | 9 kwietnia 2016

KRÓTKO ZŁOTY KRZYŻ Szansa na nowe miejsca PRAGA (dc) – Przedstawiciele Wojewódzkiej Straży Pożarnej woj. morawsko-śląskiego otrzymali w W przedszkolu w Boconowicach, czwartek z rąk prezydenta Miloša w którym prowadzane są zajęcia w Zemana Złoty Krzyż Ratowniczy. językach czeskim oraz polskim, nie Odznaczenie zostało im przyznane w odbyła się rekrutacja na rok szkol- kategorii „Najlepsza akcja ratownicza ny 2016/2017. Powodem jest brak profesjonalnej ekipy” za akcję ratow- miejsc. – Ze względu na normy sani- niczą po katastrofi e kolejowej w Stu- tarne liczba dzieci w naszym przed- dence w lipcu ub. roku. Na miejscu szkolu nie może być większa niż 20. zdarzenia działało wówczas sześć za- Na początku bieżącego roku szkol- wodowych i ochotniczych jednostek nego było zapisanych aż 26 dzieci. strażackich. Ich głównym zadaniem Szóstka, po ustaleniach z rodzicami, było wyciągnięcie z rozbitego pociągu została jeszcze w domach. Tak się Pendolino załogi oraz pasażerów. składa, że do klasy pierwszej pójdzie sześć przedszkolaków, więc w następ- * * * nym roku szkolnym przyjęte zostaną MIASTO dzieci, które zapisały się już w 2015 roku – powiedział wójt Boconowic,

DLA BIZNESU ARC Fot. Martin Paduch. Jest szansa, że licz- Tak w przyszłości może wyglądać przedszkole w Boconowicach. TRZYNIEC (maki) – Najlepsze ba miejsc w miejscowym przedszko- podejście do przedsiębiorców, bardzo lu zostanie zwiększona, gdyż gmina nia i kuchnia znajdą się w tej części, du powinna się znaleźć na poddaszu ży i Sportu, niestety bez pozytywne- dobra kondycja fi nansowa, wielcy wnioskuje o dofi nansowanie remon- gdzie mieści się obecnie biblioteka przedszkola – dodał wójt Paduch. go wyniku. Kolejny trafi ł do Zinte- pracodawcy i niskie opłaty – to są tu budynku placówki. Modernizacji gminna, ta z kolei przeprowadzo- Wniosek o dofi nansowanie przebu- growanego Programu Operacyjnego powody, dla których Trzyniec zo- mają się doczekać zaplecze sanitarne, na zostanie do budynku obecnego dowy przedszkola złożony został do Rozwoju Regionalnego. Gmina czeka stał uznany za najlepsze miasto dla jadalnia, kuchnia i poddasze. – Jadal- Urzędu Gminy. Nowa siedziba urzę- Ministerstwa Szkolnictwa, Młodzie- na odpowiedź. (maki) biznesu w województwie morawsko -śląskim. Badania porównawcze pro- wadzone są w RC od ośmiu lat. W tegorocznej edycji wzięło udział po- Sześć lat po nad dwieście miast w kraju. Trzyniec uplasował się, po ubiegłorocznym Uwaga na oszusta katastrofi e czwartym miejscu, na najwyższej po- Po Bystrzycy krąży młody oszust Przez ramię ma przerzuconą ciemną wami wody. Na odległość pokazuje W niedzielę w wielu miastach Pol- zycji po raz pierwszy. Ranking został podający się za pracownika Północ- torbę z logo Puma. jakąś legitymację z nieczytelnymi ski odbędą się obchody upamiętnia- ogłoszony przez tygodnik „Ekonom”. nomorawskich Wodociągów i Kana- – Człowiek ten twierdzi, że jest danymi. – Spółka SmVaK nie ma jące ofi ary katastrofy smoleńskiej. * * * lizacji (SmVaK). Spółka wodociągo- pracownikiem spółki SmVaK i że nic wspólnego z tą działalnością, W ich intencji odprawione zostaną KONTENER CZEKA wa dystansuje się od jego działań. O został upoważniony do oferowania u żadnego dostawcy nie zamówiła msze, pamięci ofi ar dedykowane będą podejrzanym osobniku poinformo- urządzeń do oszczędzania wody. tego typu usług. Pracownicy naszej marsze, koncerty i wystawy. W wie- STONAWA (sch) – W trzech miej- wali w czwartek dostawcę wody sami Powodem ma być wysokie zużycie fi rmy zawsze pokazują legitymację lu miejscach zapłonie 96 zniczy. W scach, przed Urzędem Gminnym mieszkańcy. Jest nim mężczyzna w wody w gospodarstwie domowym pracownika, z wyprzedzeniem uma- niektórych miastach 10 kwietnia o oraz na osiedlach na Górzanach i wieku ok. 30 lat, ostrzyżony na krót- – informuje Marek Síbrt, rzecznik wiają się na wizytę i poruszają się 8.41 zabrzmią syreny. Do katastrofy Nowym Świecie, zostały rozmiesz- ko, o okrągłej twarzy, w okularach. spółki wodociągowej. Oszust wypy- wyłącznie samochodami z logo spół- samolotu pod Smoleńskiem doszło czone czerwone kontenery na zużyty Nosi ciemny garnitur i białą koszulę. tuje o rzeczy niezwiązane z dosta- ki – podkreśla Síbrt. (dc) 10 kwietnia 2010 roku. Zginęło 96 sprzęt elektryczny. Kontenery prze- osób, w tym prezydent Lech Kaczyń- znaczone są wyłącznie do likwidacji ski i jego żona, ostatni prezydent na małych urządzeń elektrycznych, ta- uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, kich jak żelazka, frytkownice, tostery, Lisiczka Chytruska wróciła wysocy urzędnicy państwowi, dowód- czajniki, suszarki do włosów, miksery cy Sił Zbrojnych, parlamentarzyści, czy akumulatorki. Do zagrody na Hukwaldach wró- nie terenu wokół pomnika sfi nan- miątkowej. Model lisiczki trzeba członkowie rodzin ofi ar katyńskich. * * * ciła Lisiczka Chytruska, której sowało z własnych środków biskup- więc było odtworzyć na podsta- W organizację tegorocznych ob- NOWA SŁONECZNA brązowy posąg został skradziony stwo ostrawsko-opawskie, które jest wie dostępnych zdjęć. Udało się chodów rocznicowych w polskich w maju ub. roku. Wczoraj została właścicielem zagrody. to rzeźbiarzowi akademickiemu z miastach włączyły się m.in. władze BOGUMIN (dc) – Miasto nad odsłonięta jej kopia oraz tablica pa- O tym, że Lisiczka Chytruska, Kurzimia, Adamowi Kurhánkowi, lokalne i regionalne, IPN, a także Odrą jest kolejną miejscowością, miątkowa przypominająca pierwsze będąca wyszukiwanym celem tu- który specjalizuje się w nowoczes- uczelnie. W niedzielę w Warszawie której samorząd oferuje na sprzedaż wystawienie opery Leoša Janáčka rystycznym na Hukwaldach, wróci nych 3D technologiach. Na tej zaplanowano kilka zgromadzeń pub- gminne działki pod zabudowę jed- pt. „Lisiczka Chytruska” na Hu- do obory, zadecydowano zaraz po podstawie została później odlana z licznych, uroczystości upamiętniające norodzinną. W ofercie, prócz dwóch kwaldach w 1959 roku. Koszty pro- kradzieży. U krewnych autora po- brązu lisiczka, którą pokryto patyną ofi ary oraz projekcje fi lmów i zdjęć. parcel w Starym Boguminie, jest dukcji nowego posągu w wys. 250 mnika, rzeźbiarza akademickiego tak, by jak najwierniej przypomina- Najwięcej wydarzeń będzie zorgani- dziesięć leżących obok siebie działek tys. koron zostały pokryte z polisy Karla Vávry, odnaleziono jednak ła skradziony oryginał. zowanych przed Pałacem Prezyden- w Zabłociu. Wszystkie będą miały ubezpieczeniowej. Uporządkowa- tylko gipsowy model tablicy pa- (sch) ckim. (ep) dostęp do sieci inżynieryjnych oraz nową drogę dojazdową, która zosta- nie nazwana ul. Słoneczną. Grunty w Zabłociu leżą w pięknym miejscu, otoczonym lasami i zielenią. Nie ma zgody na ordynację kobiet * * * Synod Kościoła Ewangelicko- z procedurą uchwalenie wniosku nauczały, odprawiały nabożeństwa i przy dystrybucji komunii św.), nie UMOWA PODPISANA Augsburskiego w Polsce, jaki odbył dotyczącego zmiany Zasadniczego zajmowały się pracą duszpasterską w mają jednak możliwości samodziel- TRZYNIEC (maki) – W czwar- się na początku kwietnia, nie usta- Prawa Wewnętrznego wymaga uzy- parafi ach. nego prowadzenia parafi i oraz spra- tek została podpisana umowa o nowił prawa, które umożliwiałoby skania większości 2/3 głosów. Aby Od 1999 r., dzięki zmianom w wowania sakramentu komunii św. sprzedaży udziałów miasta w spółce wprowadzenie ordynacji kobiet na wniosek przeszedł, zabrakło więc Pragmatyce Służbowej, kobiety w Mimo że w 2008 r. Synodalna Ko- Nehlsen, która zajmuje się zagospo- księży. Po raz pierwszy w historii za ośmiu głosów. Kościele Ewangelicko-Augsburskim misja Teologii i Konfesji stwierdziła, darowaniem odpadów komunalnych. ich ordynacją opowiedziała się jed- Dyskusja na temat ordynacji w Polsce są duchownymi w posłudze że nie istnieją przeszkody natury Miasto sprzedało 50 proc. swoich nak większość członków Synodu. kobiet w Kościele Ewangelicko- diakona. Mogą podejmować pracę teologicznej w ordynowaniu kobiet udziałów o wartości 57 mln koron. Za przyjęciem ordynacji kobiet na Augsburskim toczy się z przerwami charytatywną, ewangelizacyjno-mi- na posługę księdza, a od 2014 r. po- Umowę o sprzedaży w imieniu spółki księży głosowało 38 osób, 26 było od ponad 70 lat. W 1963 r. umoż- syjną oraz pomocniczą służbę Słowa wrócono do dyskusji w różnych gre- Nehlsen GmbH & Co.KG podpi- przeciw, wstrzymały się 4. liwiono absolwentkom teologii Bożego (m.in. prowadzenie nabo- miach kościelnych w Polsce, Synod sała Claudia Bunkenborg, w imieniu Możliwość ordynacji kobiet na wprowadzenie w urząd nauczania żeństw, ślubów i pogrzebów, sprawo- nie uchwalił takiej możliwości. miasta burmistrz Věra Palkovská. księży przepadła, ponieważ zgodnie kościelnego, dzięki czemu katechetki wanie sakramentu chrztu św., pomoc (wik) ANKIETA CZYTAJ NAS CODZIENNIE! Jaką nazwę w przyszłości mógłby obrać „Głos Ludu” (może być więcej propozycji) www.glosludu.cz Codziennie ...... aktualizowany 15.4. (piątek) godz. 17.00 Piosek, Dom PZKO Piosek 16.4. (sobota) godz. 17.00 Bukowiec, Dom PZKO Bukowiec Imię i nazwisko...... serwis o Polakach 17.4. (niedziela) godz. 15.15 Piotrowice, Dom PZKO Piotrowice, na Zaolziu sejmik również dla Marklowic. Telefon kontaktowy...... sobota | 9 kwietnia 2016 REGION | REKLAMA 3 Najważniejsza jest rola dyrektora

Hawierzów, po Trzyńcu, Karwinie i dych. Za całkiem udane można uznać narzucać. Tak samo, jak nie można Czeskim Cieszynie, jest największym spotkanie z przedstawicielami Sekcji zmusić pochodzących z Zaolzia sty- skupiskiem Polaków w Republice Akademickiej „Jedność”, z kolei Sto- pendystów polskiego rządu, żeby po Czeskiej. W Spisie Powszechnym, warzyszenie Młodzieży Polskiej obie- studiach w Polsce wrócili na Zaolzie, który odbył się pięć lat temu, polską cało podjąć się stworzenia centrum co było kolejnym tematem w dysku- GL-196 Fot. BEATA SCHÖNWALD SCHÖNWALD BEATA Fot. W sejmikowej dyskusji zabrał głos również dyrektor miejscowej polskiej szkoły, Roman Kaderka.

narodowość zadeklarowało tu 2043 mikroprojektów, z których można sji. – Kongres Polaków pomaga tym GL-215 osoby. Na Zgromadzeniu Ogólnym będzie fi nansować różne ciekawe ini- młodym ludziom zdobyć stypendium Kongresu Polaków, które odbędzie cjatywy – przekonywał współtwórca na studia w Polsce, a potem większość się w sobotę 23 kwietnia, będzie miał „Wizji 2035”, dodając, że bez zaanga- tych osób tutaj nie wraca, by spłacić więc aż siedmiu delegatów. Zosta- żowania młodych po Polakach na tym społeczeństwu swój dług – ubolewał li wybrani na Sejmiku Gminnym w terenie pozostaną już tylko skansen i Józef Pietrus, dodając, że nie przybę- Domu PZKO w Hawierzowie-Błę- Muzeum Zaolzia. dzie na Zaolziu Polaków także dzięki dowicach. Tymczasem Małgorzata Rakow- temu, że polskie rodziny z Cieszyna Radna Kongresu Polaków, Mał- ska, odnosząc się do udziału w ha- wysyłają swoje dzieci do podstawów- gorzata Rakowska, przyjechała do wierzowskim Sejmiku Gminnym dy- ki w Czeskim Cieszynie. Błędowic z prezentacją pokazującą rektora Polskiej Szkoły Podstawowej Podczas sejmikowej dyskusji wrócił posłannictwo oraz obszary działania i Przedszkola w Hawierzowie-Błę- też temat poruszany już wcześniej w Kongresu. – Jeździmy po gminach i dowicach, Romana Kaderki, podkre- wielu miejscowościach, a dotyczący ludzie dziwią się, że Kongres Pola- śliła niepowtarzalną rolę, jaką ma do konfl iktu na linii Zarząd Główny ków tak dużo robi – skomentowała spełnienia w polskich środowiskach PZKO i Kongres Polaków. Również swoje doświadczenia z kilkunastu lokalnych właśnie dyrektor szkoły. tutaj uznano go za konfl ikt dwóch sejmików gminnych, na których re- – Rola dyrektora jest tu najważniejsza, osób, prezesów obydwu organizacji, prezentowała ustępującą Radę Kon- bo ma on kontakt zarówno z dziećmi, który niestety rzutuje na całe polskie gresu Polaków. Tym razem towa- jak i z rodzicami – zaznaczyła. społeczeństwo. rzyszył jej nie tylko mąż Zygmunt Pełnomocnik gminny Kongresu Kulminacją Sejmiku Gminnego Rakowski, pomysłodawca i współ- Polaków dla Hawierzowa, Franciszek w Hawierzowie były wybory pełno- autor „Wizji 2035”, ale też członek Jasiok, ciągnąc dalej wątek szkolny, mocnika gminnego i jego zastępcy Rady Nadzorczej Kongresu Polaków, stwierdził z kolei, że należy podjąć ta- oraz delegatów na Zgromadzenie Dariusz Branny. kie działania, żeby dzieci pochodzące Ogólne. Pełnomocnikiem wybrano Rakowski, przedstawiając założenia z rodzin, które przeprowadziły się do ponownie Franciszka Jasioka, które- i cele „Wizji 2035”, z zadowoleniem Hawierzowa z Polski, automatycznie go w razie potrzeby będzie zastępo- GL-121 stwierdził, że wśród uczestników Sej- były skierowane do polskiej szkoły w wać Artur Grudziński. Obaj panowie miku Gminnego w Hawierzowie są Błędowicach. Kaderka oponował jed- zostali również delegatami. Oprócz też przedstawiciele młodszej i średniej nak, że chociaż stara się docierać do nich Hawierzów będą reprezentować: generacji, czyli tej grupy wiekowej, do tych rodzin i przekonywać rodziców Marek Bystroń, Piotr Chroboczek, której apel o utrzymanie polskości na o możliwości dwujęzycznego kształ- Halina Hekera, Radomir Krygiel i Zaolziu jest przede wszystkim skie- cenia dzieci w polskiej szkole, to Roman Pawlas. Delegatem rezerwo- rowany. – Stopniowo udaje się nam ostateczna decyzja zawsze należy do wym został Dawid Ciompa. docierać z „Wizją” również do mło- rodziców i nie można im jej odgórnie BEATA SCHÖNWALD Przypomnienie wspólnych źródeł 14 kwietnia w Gnieźnie zaplano- ziemie Polan właśnie z Pragi, a jaństwa na ziemiach polskich, ale wano uroczystości upamiętniające „kobietą, która przyniosła chrzest” także polskiej państwowości. Od 1050. rocznicę chrztu Polski. Rocz- była według kronikarzy, małżonka tego czasu Polska uznawana jest nicowe obchody odbędą się również Mieszka I, księżna Dobrawa – napi- za członka zachodnioeuropejskiej w Pradze. To szczególne z punktu sała w broszurze wydanej na tę oko- rodziny kulturowej i cywilizacyjnej, widzenia stosunków polsko-cze- liczność ambasador Polski w RC, do której została wprowadzona za skich wydarzenie zostanie uczczone Grażyna Bernatowicz, która weźmie pośrednictwem przyjaznych stosun- już w niedzielę, 10 kwietnia, uro- udział w uroczystej mszy św. wraz z ków z czeskimi sąsiadami. czystą mszą św. o błogosławień- wiceministrem spraw zagranicznych – Polska poprzez chrzest Mieszka, stwo dla narodów Polski i Czech, RP, Aleksandrem Stępkowskim. w którym rolę pośrednika przyjęła odprawioną o godz. 16.00 w bazy- Polscy dyplomaci chcą wykorzy- czeska księżniczka, wstąpiła w krąg lice św. Jerzego na Zamku Praskim. stać tegoroczny jubileusz do podkre- cywilizacji łacińskiej. Tegoroczne GL-217 Eucharystii, w czasie której homilię ślenia silnych historycznych związ- obchody są więc okazją do przypo- wygłosi metropolita poznański abp. ków pomiędzy Czechami i Polską, mnienia wspólnych źródeł naszych Stanisław Gądecki, przewodniczyć a także między Kościołami w obu dziejów i fundamentów, na których Zareklamuj się w »GŁOSIE LUDU« będzie kard. Dominik Duka, arcy- krajach. Ślub Dobrawy z Mieszkiem zbudowane są nasze społeczeństwa biskup praski. uznawany jest bowiem za symbo- – napisała ambasador Bernatowicz. doradca ds. reklamy: tel. 775 700 896 – Chrześcijaństwo przyszło na liczny początek nie tylko chrześci- (wik) 4 OPINIE | INFORMATOR sobota | 9 kwietnia 2016

HYDE PARK W rubryce tej publikujemy materiały nadesłane przez czytelników, wyrażające ich opinie, poglądy i przekonania. Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów.

noviny”, pisma wychodzące do dziś od wieku XIX, także w czasie polskości na Zaolziu i tworzących jego historię. Jeśli powodem jest II wojny światowej. A co z tymi, które nie mają „ludu” w tytule? to, że „GL” jest jedyną polską gazetą na świecie z przydawką „lud”, Nowy »Głos Ludu« Te już są święte? Ponadto „Głos Ludu”, oprócz tekstów politycz- to powinniśmy ten fakt wykorzystać marketingowo i zgłosić ga- Już wkrótce minie miesiąc od podjęcia przez Radę nych, które pojawiały się w każdym tego typu wydawnictwie tam- zetę do Księgi Rekordów Guinnessa. Na pewno znajdą się kolek- Kongresu Polaków w Republice Czeskiej uchwały, tego czasu, przynosił artykuły o nas, o kołach PZKO, szkołach, cjonerzy wśród Polonii świata, którzy zechcą taki rarytas zaabono- imprezach, inicjatywach, o naszych sukcesach itp., przez co był wać. Roman Suchanek, Trzyniec w której zobowiązuje się redakcję „Głosu Ludu” jednym z ważnych spoiw naszej społeczności. I tego mu odmówić do rozpoczęcia kampanii w celu zmiany nazwy ga- nie sposób. Bądźmy sobą zety. Do redakcji, zarówno tradycyjną pocztą, jak i Wracając do pytania, czy Głos jest lepszy od Ludu, pozwolę Szanowna redakcjo: „Bądźmy sobą” – również w nazwie na- na skrzynkę elektroniczną, docierają kolejne głosy sobie przytoczyć parę faktów z nieco odleglejszej perspektywy hi- szej gazety „Głosie Ludu”. Jesteśmy przecież ludem śląskim na- storycznej, i dlatego tym ważniejszej. Słowo „lud” miało w dzie- w tej sprawie. rodowości polskiej, nie magnaterią społeczną, rodową czy kapi- jach Zaolzia znaczenie wyjątkowe. Mieliśmy „Prawo Ludu”, „Głos tałową. Dyskutujmy o treści, nie o nazwie czasopisma. Robotniczy i Ludowy”, „Głos Ludu Śląskiego”, „Śląski Kalendarz Zygmunt Stopa Głos lepszy od Ludu? Ludowy”, we Frysztacie działała Ludowa Drukarnia W. Sembola itd. Dlaczego? Otóż dlatego, że ten właśnie lud, rozumiany jako Szczerze mówiąc, Kongres Polaków wywołał, i to w obliczu „Wizji Zaolzie ma warstwa chłopów, następnie robotników, odegrał kluczową rolę w 2035”, temat ćwierć wieku przestarzały i na dzisiaj zdecydowa- cieszyńskich, też zaolziańskich dziejach polskich. Miał dla nich pozytywne brzmienie nie zastępczy, i bez znaczenia dla tego, co nas czeka i do czego znaczenie podstawowe. Nie było tu, a mamy na myśli czasy jeszcze się przymierzamy. W „Wizji” mowa jest o mobilizacji własnego W przyszłości „Głos Ludu” mógłby się nazywać „Głos Zaolzi- przed I wojną światową, fundamentalne dla kształtowania polsko- potencjału, o skupieniu sił, by ten dokument, pierwszy tego ro- ański”. Po prostu słowo Zaolzie ma bardzo przyjemnie brzmienie ści, ani polskiego kapitału, ani polskiej burżuazji, ani polskich la- dzaju od r. 1920, wypełnić sensownym i wspólnym działaniem, i zbyt mało się go używa. Niewątpliwie niektórzy Zaolziacy wole- tyfundystów. Polski był chłop, robotnik, czyli lud, i inteligencja które powinno zahamować nasze zanikanie. Czy dyskusja wokół liby zupełnie inną nazwę, inni chcą pozostać przy pierwotnym ty- z niego się wywodząca. Dzięki niemu tu dzisiaj jeszcze jesteśmy, nazwy pisma temu sprzyja? Wątpię. Nie jednoczy, ale dzieli. Wię- tule. Zatem „Głos Zaolzianski” jest kompromisem. stąd śmiało można powiedzieć, że w ten sposób pojmowany lud cej się straci, niż zyska. I trzeba sobie zadać pytanie, co jest naszym Janusz Konieczny był klasą społeczną naszego ocalenia narodowego. I to są fakty, priorytetem, a co kwestią marginalną. Stać się bowiem może, iż których się zanegować nie da. Wobec powyższego jestem za za- na Zgromadzeniu Ogólnym właśnie ona zdominuje to, co dla nas Tylko »Głos Ludu« chowaniem dotychczasowej nazwy pisma. Daniel Kadłubiec życiowo ważne. O wiele większy sens miałaby już dyskusja o jako- Dla mnie ta sprawa jest jasna: Lubie poczytać „Głos Ludu”, innej ści pisma, bowiem kłócenie się o to, czy Głos jest lepszy od Ludu, »Głos« do Księgi gazety Polaków w RC pobierać nie będę. Życze dobrych dni. nic nie załatwi. Jolanta Feber Lud, jak mniemam, kojarzy się głównie z władzą ludową i jej pochodnymi, co skłania nas do pogardzania tym wyrazem i jego Rekordów Guinnessa derywatami, ale co w takim razie z kulturą ludową, pieśnią ludową, Panie naczelny, nie wiem na jakiej podstawie Kongres Polaków Dwie propozycje Polskim Towarzystwem Ludoznawczym, Polskim Stronnictwem zdecydował się na zmianę nazwy naszej gazety „Głosu Ludu”. Jeśli Jestem zwolenniczką proponowanej już nazwy „Głos Zaolzia” Ludowym, Europejską Partią Ludową, przy czym niektóre mają są to względy ideologiczne, jest to decyzja małostkowa, bez polotu. (choć podobno takie terytorium nie istnieje). Gazeta mogłaby się korzenie bardzo głębokie i też przeżywały wzloty i upadki, po- Nie wolno nam zapomnieć, że z nazwą „GL” jest związanych wiele też nazywać „Nasz Głos” . Z wyrazami sympatii i życzeniami nie- dobnie jak np. Volkssstimme (czyli po polsku Głos Ludu), „Lidové nazwisk redaktorów i działaczy społecznych działających na rzecz konfl iktowych sytuacji. I.P.

Regionu przy ZG PZKO wysłała do Kongresu to brak wyobraźni organizatorów upamiętniających te tragicz- Warta Polaków w Republice Czeskiej. ne dzieje, będzie zarzewiem konfl iktów w przyszłości. Malut- ki rozumek felietonisty oraz jego rozbuchany libertynizm nie Wszystkiego można się spodziewać w publikacjach „Gło- usprawiedliwiają wydawcy, że pozwolił na opublikowanie tak niewiele warta su Ludu”, ale felieton Jedzoka, przekracza wszystkie granice haniebnego w swej treści felietonu. Dlatego żądamy, by wy- Felieton „Warta niewiele warta” autorstwa Da- przyzwoitości. Tekst przesycony pomówieniami, tragicznym dawca wycofał się z dalszej współpracy z tym „pisarczykiem” riusza Jedzoka, który ukazał się w sobotnim brakiem szacunku dla czczących pamięć poległych naszych oraz przeprosił wszystkich czytelników za niedopełnienie obo- przodków. Przyrównujący działania patriotycznego charakteru wiązku wydawcy. „Głosie Ludu” (2 kwietnia), wzbudził ogromne do nieprzyzwoitych niuansów. Obrażający z imienia i nazwi- W imieniu Sekcji Historii Regionu przy ZG PZKO, emocje. Publikujemy list, który Sekcja Historii ska ludzi, którzy patriotyzm polski wspierają. Insynuujący, że Stanisław Gawlik, przewodniczący Z REDAKCYJNEJ POCZTY Działo się w marcu jąc Wiesława Wanię i Tadeusza Szkucika. Następnego dnia od- kulturalny z niespodzianką oraz pyszny poczęstunek dla wszyst- było się zebranie sprawozdawcze MK połączone z obchodami kich zgromadzonych. Obecne na sali panie zostały obdarowa- Po udanym lutowym turnieju w bowlingu marzec rozpoczę- MDK. Przedstawiono sprawozdania z działalności Koła w roku ne kwiatem. liśmy ponownie na sportowo. W pierwszą sobotę miesiąca od- ubiegłym (odbyło się 16 imprez, m.in. tradycyjne „Palenie cza- Z kolei 10 marca w naszym Domu PZKO odbyło się spo- były się tradycyjne już mistrzostwa Koła w tenisie stołowym. W rownic”, dwie imprezy sportowe dla członków Koła, spotkania tkanie trzynieckiej Rady Obwodowej, gościem był prezes ZG godzinach przedpołudniowych rywalizowały dzieci, po połud- z partnerami z Sibicy i Jasienicy w ramach projektu unijnego, PZKO, Jan Ryłko. Kilka dni później w ramach spotkania Klu- niu zmagali się dorośli. Grupka dzieci ze Szkoły Podstawowej Puchar Lata, Przegląd Kapel Ludowych, dwudniowa wycieczka bu Kobiet odbyły się warsztaty tematyczne. Tym razem panie im. G. Przeczka rywalizowała w kategorii dziewcząt i chłopców. do Wrocławia, impreza dla 60 dzieci „Z książką pod poduszką”, uczyły się koronkowego dekorowania pisanek wielkanocnych. Wśród dziewcząt kolejność była następująca: 1. Agata Bartnic- spotkanie adwentowe z wystawą wieńców adwentowych oraz 10 W Lesznej nie ma czasu na nudę. W kwietniu zaplanowano ka, 2. Eliza Zalisz, 3. Dorota Bartnicka. Wśród chłopców tri- spotkań Klubu Kobiet). Zebrani przyjęli ramowy plan pracy i w ramach Klubu Propozycji spotkanie i dyskusję z redaktorem umfował Andrzej Kroczek, przed Mirkiem Wanią i Mateuszem budżet na rok 2016. Plan pracy przedstawiony przez zarząd jest Jarosławem Drużyckim, autorem książki „Hospicjum Zaolzie”, Bartnickim. W kategorii kobiet zwyciężyła Beata Bartnicka, po- bardzo ambitny. Cieszy to, bo MK w Lesznej Dolnej lubi wy- natomiast w dwa tygodnie po tym spotkaniu chętni zwiedzą konując Renatę Szkucik. Kategorię mężczyzn zdominował Ma- zwania. z przewodnikiem Cieszyn. Zainteresowanych już teraz ser- rek Szkucik (zdobywca pucharu przechodniego), wyprzedza- Po zebraniu panowie z zarządu przygotowali dla pań program decznie zapraszamy. Renata Szkucik

CO W TERENIE szają na spotkanie klubowe w czwar- jaźń” zaprasza swoich członków i na. Zgłoszenia prosimy przesyłać ORŁOWA-PORĘBA – Zarząd tek 14. 4. o godz. 16.00 do Domu przyjaciół na miesięczne spotkanie do poniedziałku 18. 4. Janinie Pro- MK PZKO zaprasza członków i BŁĘDOWICE – Kluby Kobiet i PZKO na Kościelcu. 11. 4. o godz. 17.30 do salki PZKO cner, nr komórki 723 158 041, adres sympatyków w sobotę 16. 4. o godz. Seniora MK PZKO zapraszają w CZ. CIESZYN – Filia Biblioteki Karwina-Nowe Miasto. W progra- e-mailowy: janinaprocner@seznam. 16.00 na Wiosenne Spotkanie z środę 13. 4. o godz. 15.00 na spotka- Miejskiej przy ul. Havlíčka zaprasza mie wojaże zespołu „Permoník” po cz. Piosenkami – konkurs „Jaka to me- nie do Domu PZKO. w poniedziałek 11. 4. o godz. 18.00 Ameryce. Prelegentem będzie dy- KOŚCIELEC – Od Gagarina lodia?” do Domu PZKO. BOCONOWICE – MK PZKO na spotkanie z cyklu „Podróże bli- rektor zespołu, pani Šajnerowa. przez Remka po Hermaszewskiego SEKCJA KOBIET ZG PZKO – zaprasza 17. 4. o godz. 16.00 na skie i dalekie”. Wspomnieniami z KARWINA-RAJ – Klub Seniora dnia 14. 4. od godz. 18.00 na głów- Informuje, iż dnia 16. 4. odbędzie się przedstawienie teatralne autorstwa konnej wędrówki przez Park Naro- MK PZKO zaprasza członków na nej sali pod samolotami w DPŻW. Spotkanie wiosenne Klubów Kobiet państwa Czudków pt. „Stary pachoł” dowy Borjomi-Charagauli w gru- spotkanie 12. 4. o godz. 15.30. Na otwarte spotkanie klubowe z PZKO w Domu MK PZKO w Wę- w wykonaniu teatru MK PZKO zińskim Małym Kaukazie podzieli Klub Kobiet przy MK PZKO okazji 55. rocznicy zdobycia Kos- dryni. Początek spotkania o godz. Milików-Centrum do Domu Kultu- się Beata Indi Tyrna. Karwina-Raj zaprasza na prelekcję mosu zapraszają lotnicy z ZSL i 9.30. W programie kulturalnym ry. Organizatorzy zapewniają świet- JABŁONKÓW – Zarząd MK MUDr. Pryszczowej pt. „Podróż KWMBLM.W programie projekcja występ zespołu teatralnego Wędry- ną zabawę oraz bogaty bufet. PZKO zaprasza na zebranie spra- do Dubaju”, która odbędzie się dokumentu o Gagarinie z nieznany- nia, w części oświatowej informacje CIERLICKO – Zapraszamy na wozdawcze w niedzielę 10. 4. o w czwartek 14. 4. o godz. 15.00 w mi szczegółami, wystrzelenie rakiet i o przygotowywanej wycieczce KK. promocję książki Ladislava Chro- godz. 15.30 do Domu PZKO. Po Domu PZKO. interaktywna prelekcja D. Cymery- Zgłoszenia przyjmujemy do 10. 4. boczka pt. „Jak się budowała nowa programie kulturalnym w wykona- KLUB NAUCZYCIELI EME- sa – jak to wtedy było. Umiejętności STOWARZYSZENIE RODZI- gmina Cierlicko”. Promocja od- niu uczniów Polskiej Szkoły Podsta- RYTÓW W RC (KNE) – Zarząd lotnicze będzie można potrenować NA KATYŃSKA W RC – Zarząd będzie się we wtorek 12. 4. o godz. wowej im. H. Sienkiewicza nastąpi zaprasza na Spotkanie Wiosen- na symulatorze lotniczym. zaprasza swych członków i sympaty- 16.00 w polskiej szkole w Cierlicku. powitanie nowych członków MK ne, które odbędzie się w czwartek NYDEK – MK PZKO zaprasza ków na uroczystość wspomnieniową Serdecznie wszystkich zapraszają PZKO, 21. 4. o godz. 10.00 w Cz. Cieszy- członków Koła na walne zebranie z okazji Dnia Pamięci Zbrodni Ka- dyrekcja szkoły oraz autor książki. prezentacja sprawozdań z działalno- nie na Strzelnicy. Opłata 50 kc. W sprawozdawcze, które odbędzie się tyńskiej, która odbędzie się w środę CIERLICKO-CENTRUM, ści, zaznajomienie z planem pracy na programie pt. „W krainie bajek” w niedzielę 10. 4. od godz. 15.30 w 13. 4. o godz. 15.00 przed pomni- KOŚCIELEC, STANISŁOWI- rok 2016 oraz dyskusja. wystąpią uczniowie Polskiej Szkoły Domu PZKO. W programie wystą- kiem ofi ar na Konteszyńcu w Cz. CE – Kluby Kobiet i Seniora zapra- KARWINA – Klub Seniora „Przy- Podstawowej z Czeskiego Cieszy- pi zespół teatralny MK. Cieszynie. sobota | 9 kwietnia 2016 PUBLICYSTYKA 5 Bohaterowie odnalezieni w dołach śmierci

Ta informacja zelektryzowała miłośników historii. Po latach poszukiwań specjaliści z Instytutu Pamięci Narodowej odnaleźli na początku marca na Opolszczyźnie szczątki żołnierzy legendarnego oddziału Henryka Flame ps. „Bartek”. Partyzanci Narodowych Sił Zbrojnych zostali skrytobójczo zamordowani przez NKWD i UB we wrześniu 1946 r. Podpatrzyliśmy, jak wyglądają prace ekshumacyjne.

– Poszukiwania miejsca ich pochów- nym snem komunistów. Dowodzone ku trwały od dawna i przypominały przez niego oddziały przeprowadziły trochę szukanie igły w stogu siana. W ok. 340 akcji zbrojnych. Najsłyn- końcu jednak doszło do przełomu. W niejszą było zaś opanowanie Wisły tzw. dołach śmierci na terenie ponie- i przeprowadzenie w niej 3 maja mieckiego lotniska w Starym Grod- 1946 r. defi lady wojskowej. Było to kowie spodziewamy się odnaleźć ciała wydarzenie bez precedensu nie tylko około 40 osób – powiedział w ubie- w Polsce, ale w całym bloku wschod- głym tygodniu „Głosowi Ludu” prof. nim. Kim więc był człowiek, który w Maciej Trzciński, kierownik Muze- tak spektakularny sposób rzucił rę- um Archeologicznego we Wrocławiu, kawicę władzy ludowej? Okazuje się, które współpracuje w trakcie tych że pochodził z Zaolzia. Henryk Fla- prac z historykami IPN-u. me urodził się bowiem 19 stycznia Od ponad dziesięciu lat w Pol- 1918 r. we Frysztacie. Był zaś synem sce systematycznie przywracana jest Emeryka i Marii z domu Raszyk. pamięć o żołnierzach podziemia W 1919 r. rodzina Flame prze- niepodległościowego, którzy po II niosła się do Czechowic. W 1936 r. wojnie światowej zbrojnie sprzeciwi- młody Henryk wstąpił na ochotni- li się sowietyzacji Polski, podejmując ka do wojska, rozpoczynając naukę walkę z komunistycznymi służbami w Szkole Podofi cerów Lotnictwa w bezpieczeństwa. 3 lutego 2011 r. Sejm Bydgoszczy. W kampanii wrześnio- RP ustanowił 1 marca Narodowym wej, jako pilot 123. eskadry myśliw- W marcu prace ekshumacyjne prowadzone były w trudnych warunkach. Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych, skiej, bronił nieba nad Warszawą. Po jednocześnie ruszyły badania mające ustaniu walk Flame uciekł na Węgry, szczytowym okresie wynosiła pra- Badania w Grodkowie prowa- wany i rzeczywiście się potwierdził na celu ustalenie miejsc ich spoczyn- gdzie został internowany. W 1940 r. wie pół tysiąca dobrze uzbrojonych dzone są przez Samodzielny Wy- – wspomniał Trzciński. ku. Na początek specjaliści z IPN-u wrócił do Polski i pracował na kolei. i umundurowanych żołnierzy. Skła- dział Poszukiwań Instytutu Pamięci Niestety w innych miejscach na wzięli pod lupę kwaterę na tzw. Łącz- Do partyzantki trafi ł w 1944 r. Swój dające się z kilku oddziałów zgrupo- Narodowej, specjalistów Muzeum Opolszczyźnie specjaliści z IPN-u ce na cmentarzu na warszawskich los połączył z Narodowymi Siłami wanie przeprowadziło łącznie około Archeologicznego we Wrocławiu i Muzeum Archeologicznego we Powązkach. W latach 1945-1956 Zbrojnymi. W szeregach NSZ zdo- 340 akcji zbrojnych. Organizowało oraz żołnierzy z 1. Pułku Saperów Wrocławiu nie mieli tyle szczęś- chowano tam ludzi zamordowanych był doświadczenie bojowe i stopień też akcje likwidacyjne funkcjona- w Brzegu. Archeolodzy zlokalizo- cia. Wiadomo bowiem, że niemal przez organy bezpieczeństwa pub- kapitana. W lutym 1945 r., po zajęciu riuszy UB, karało członków PPR, wali fundamenty nieistniejącego dziś do identycznego mordu doszło licznego, m.in. w więzieniu mokotow- Czechowic przez Armię Czerwoną, skutecznie hamując rozwój tej partii baraku, w trakcie prac znajdując ryn- we wrześniu 1946 r. we wsi Barut. na Podbeskidziu. Siłę partyzantów i grafy, polskie przedwojenne orzełki, Żołnierzy „Bartka” zamknięto tam słabość komunistów pokazała pierw- charakterystyczne czapki, wojskowe w oborze znajdującej się w pobliżu sza połowa 1946 r., kiedy to party- guziki, monety, fragmenty pasów, zamku, którą wysadzono w powie- zanci rozbili posterunki MO m.in. dużo amunicji, a nawet broń. Szcząt- trze. Odgłos detonacji ładunków w Górkach Małych, Zabrzegu, Ko- ki ciał znaleziono natomiast w kilku wybuchowych, a następnie strzały morowicach Krakowskich, Rudzicy, tzw. dołach śmierci. z broni maszynowej były słyszane Strumieniu, Międzyrzeczu, Jeleśni, – Mamy tutaj do czynienia z przez mieszkańców wsi. – Wiemy, Chybiu, Pruchnej czy Kończycach porozrywanymi szczątkami ludz- że po kilku dniach od zdarzenia lu- Wielkich. Ukoronowaniem tych kimi. Urwanymi nogami i rękami, dzie znajdywali w lesie porozrzucane działań były wydarzenia w Wiśle 3 uszkodzonymi czaszkami. Ludzie fragmenty ludzkich zwłok, mimo to maja 1946 r. ci byli wrzucani do bardzo płytkich nasze dotychczasowe poszukiwania dołów, zapewne lejów po bombach, w tej miejscowości nie przyniosły ROZERWANI choć odkryliśmy także masowy dół. rezultatów. Do Barutu powrócimy NA STRZĘPY Pracujemy w kilku miejscach jedno- więc zapewne w przyszłym roku, a UB i milicja długo były bezrad- cześnie i w tej chwili odnaleźliśmy na razie chcemy zakończyć prace ne wobec działań podejmowanych szczątki 13 osób. Badania jednak terenowe w Starym Grodkowie – przez żołnierzy NSZ, jednak sukcesy trwają i ta liczba będzie się zmieniać. przyznał prof. Szwagrzyk. „Bartka” nie mogły trwać wiecznie. Będziemy pracować do skutku. Tak Odnalezione przez jego zespół Do likwidacji zgrupowania UB po- długo, aż zyskamy pewność, że nie szczątki trafi ły do Zakładu Medy- służyło się grą operacyjną. W party- ma już w tym miejscu żadnych ludz- cyny Sądowej we Wrocławiu, gdzie zanckie szeregi przeniknął Henryk kich szczątków – przyznał kierujący poddane zostaną specjalistycznym Wendrowski, agent UB, a wcześ- pracami prof. Szwagrzyk. badaniom. Istnieje też wstępny plan niej żołnierz AK. Przekonał on do- – Podczas prac zmagamy się tak- urządzenia dużej wystawy prezentu- wództwo do przerzutu żołnierzy na że z całkiem prozaicznymi trud- jącej wyniki i historię IPN-owskich ziemie odzyskane w okolice Jeleniej nościami. Wykopy zalewa nam na wykopalisk. – Dziś jednak jest sta- Góry. Wyjazd rzekomo miało zorga- przykład woda. Innym zagrożeniem nowczo za wcześnie, by o tym mówić, nizować dowództwo Okręgu NSZ, a są pamiątki po II wojnie światowej. ponieważ najpierw muszą zakończyć faktycznie stało za nim Ministerstwo Lotnisko było bombardowane, więc się badania w Zakładzie Medycyny Bezpieczeństwa Publicznego. W obraz gruntu zaciemniają liczne leje Sądowej, następnie czeka nas proces oparciu o zeznania byłych członków po wybuchach bomb, natknęliśmy identyfi kacji genetycznej tych ludzi. oddziałów „Bartka” oraz członków się również na minę przeciwczołgo- Jutro przyjadą tutaj krewni ofi ar i ich rodzin, śledczy IPN-u ustalili, wą. Bez pomocy saperów z Brzegu wówczas pobierzemy od nich mate- Zdjęcia: WITOLD KOŻDOŃ Zdjęcia: WITOLD chyba więc byśmy sobie nie poradzili riał DNA. Dopiero po zakończeniu Zamordowani żołnierze „Bartka” wrzucani byli do tzw. dołów śmierci. że w pierwszych dniach września 1946 r., w kilku transportach samo- – dodał Trzciński. tych wszystkich prac będzie można skim. Prace ekshumacyjne prowadzo- Flame ujawnił się i wraz z oddzia- chodowych m.in. z Wisły-Malinki pomyśleć o pogrzebie i uhonorowa- ne pod kierunkiem prof. Krzysztofa łem – zachowując jednak konspira- i Brennej, wyjechało około 150-200 BĘDĄ BADAĆ DNA niu żołnierzy „Bartka” – dodał prof. Szwagrzyka potwierdziły przypusz- cyjne struktury – oddał się do dyspo- uzbrojonych żołnierzy NSZ. Od Naukowcy tłumaczą również, że Szwagrzyk. czenia o masowych grobach ofi ar zycji „władzy ludowej”. Flame objął tego momentu ślad po nich zaginął. wykopaliska poprzedziło kilka lat Wśród zamordowanych we wrześ- zbrodni komunistycznych. Latem stanowisko komendanta miejsco- – Obecnie wiemy, że cała ta ak- żmudnych badań, analiz dokumen- niu 1946 r. znalazł się m.in. Jan Prze- 2012 r. wydobyto tam szczątki 117 wego komisariatu MO. Realizując cja była mistyfi kacją przygotowaną tów, zeznań świadków, starych map woźnik „Ryś”, zastępca komendanta osób, m.in. cichociemnych Bolesława wytyczne dowództwa NSZ skupiał przez NKWD i Urząd Bezpieczeń- czy zdjęć lotniczych. – O tym, że beskidzkich oddziałów, który popro- Kontyma ps. „Żmudzin”, Hieronima wokół siebie ludzi opozycyjnie na- stwa. Oddział „Bartka”, liczący około chodzi o lotnisko w Starym Grod- wadził wiślańską defi ladę. Wiadomo Dekutowskiego, ps. „Zapora” czy do- stawionych do komunistów, zaczął 190 osób, został we wrześniu 1946 r. kowie wiedzieliśmy od dawna. Na natomiast, że „Bartek” uniknął losu wódcy V Wileńskiej Brygady Armii też gromadzić broń. W kwietniu zwabiony do miejsc pułapek i skry- tym ogromnym terenie musieliśmy swych podkomendnych. Andrzej Krajowej, mjr. Zygmunta Szendziela- 1945 r., zagrożony aresztowaniem, tobójczo wymordowany. I dziś znaj- jednak trafi ć we właściwy punkt i Bujak, ps. „Jędrek”, jeden z żołnierzy rza ps. „Łupaszka”. Teraz zespół prof. Flame uciekł ze swoimi ludźmi w dujemy się w jednym z takich miejsc, tutaj pomógł nam przypadek. Miej- wywiezionych na Ziemie Zachodnie, Szwagrzyka odniósł kolejny sukces. pobliskie lasy. Przyjął pseudonim gdzie doszło do tragedii. Tutaj, na sce jest bowiem często odwiedzane zdołał bowiem powrócić do rodzin- W marcu odnalazł bowiem szczątki „Bartek” i zaczął odtwarzać oddzia- skraju dawnego lotniska Luftwaf- przez nielegalnych poszukiwaczy z nej Wisły i złożył relację dowódcy. żołnierzy „Bartka”. ły partyzanckie NSZ, rozpoczynając fe, stał w 1946 r. barak, który przed detektorami. W Polsce to istna pla- Sam Henryk Flame ujawnił się na CZARNY SEN tym samym „drugą konspirację”. Od przybyciem beskidzkich partyzan- ga, ale tym razem tak się szczęśliwie mocy amnestii w 1947 r. Zginął, za- maja 1945 r. do lutego 1947 r. stał tów zaminowano i w odpowiednim złożyło, że to właśnie owi poszuki- strzelony przez milicjanta, 1 grudnia »WŁADZY LUDOWEJ« na czele największego zgrupowa- momencie wraz z żołnierzami wysa- wacze zaczęli odnajdywać na tym tegoż roku w Zabrzegu koło Cze- „Bartek”, nazywany „Królem Pod- nia niepodległościowego na Śląsku dzono w powietrze – wyjaśnił prof. polu pierwsze przedmioty. Sygnał chowic-Dziedzic. beskidzia”, był przysłowiowym czar- Cieszyńskim, którego liczebność w Trzciński. dotarł do IPN-u, został zweryfi ko- WITOLD KOŻDOŃ 6 ZBLIŻENIA sobota | 9 kwietnia 2016 Wiele pól do zaorania

Na naszym terenie działa szereg polskich organizacji. Polacy są aktywni także w innych stowarzyszeniach, które – podobnie jak PZKO czy Macierz Szkolna – od lat wywierają pozytywny wpływ na życie lokalnych społeczności. Jako przykład mogą posłużyć bohaterowie tego artykułu: strażak z Suchej Górnej, działaczka Czeskiego Czerwonego Krzyża z Trzyńca-Osówek oraz działkowiec ze Śmiłowic.

W STRAŻACKIM Niektóre szczególnie zapisały się w Chwistek był w latach 2007-2010 MUNDURZE jego pamięci. W 1997 roku górno- wójtem gminy. Pod koniec kadencji suska ekipa pomagała w czasie dużej zwrócił się do niego jeden z prekur- Czesław Preisner już blisko pół wie- powodzi, interweniowała w Cze- sorów śmiłowickiego sadownictwa, ku jest członkiem Ochotniczej Stra- skim Cieszynie i Karwinie. Mało Władysław Samek, z sugestią, że ży Pożarnej w Suchej Górnej. Nie brakowało, by również położony w warto byłoby ponownie uruchomić bierze już czynnego udziału w ak- centrum Suchej Górnej dom opieki w wiosce klub działkowców rozwią- cjach strażackich, lecz nadal pracuje społecznej dla seniorów znalazł się zany w 1998 roku. Wójt umieścił apel w zarządzie oddziału. Jako skarbnik pod wodą, która zalała przylegający do mieszkańców na łamach gazetki odpowiada za jego sprawy fi nansowe. do niego park. Strażacy przez całą gminnej i razem z żoną zasilił szeregi Obowiązków mu nie brakuje, ponie- noc pilnowali sytuacji, wszystko odrodzonej organizacji. Członkami waż OSP nie tylko wyjeżdża do akcji przygotowane było do ewakuacji. są także obecny wójt Miroslav Nogol gaśniczych, ale także organizuje kil- Strażak dobrze pamięta „swój” i jego żona. – Sadownictwo posiada ka imprez kulturalno-towarzyskich pierwszy większy ogień z 1972 roku. w Śmiłowicach długą tradycję. Przed w ciągu roku. W jednym z baraków naprzeciwko wojną było tu dużo sadów, prawdzi- – Już jako dziecko przychodziłem kopalni wybuchł pożar w oczysz- wym hitem była zaś „Kotasówka”, na do remizy, byłem w strażackiej dru- czalni chemicznej, na domiar złego terenie której obecnie rozciąga się żynie uczniów. Później mój kontakt w drugiej części budynku znajdował ośrodek „Karmel”. Jabłka ze Śmiło- z OSP rozluźnił się, ponieważ w się magazyn, w którym mieściły się wic dostarczano podobno nawet na Suchej nie było drużyny młodzieżo- sztuczne ognie. Strażacy wynosili stół prezydenta T.G. Masaryka – przypomina Chwistek. Dagmar Kożuch pracuje w obu organizacjach w Trzyńcu-Osówkach. Śmiłowicki klub działkowców liczy ok. 30 członków. Co roku działają dwie organizacje: Miejscowe tym pisaliśmy obszernie w jednym organizuje kilka imprez. Sporym Koło PZKO oraz Miejscowe Koło z lutowych numerów „Głosu Ludu”. wzięciem cieszy się wiosenna pre- Czeskiego Czerwonego Krzyża – OGRÓD lekcja Władysława Samka na te- przedstawia fakty Dagmar Kożuch, maty związane z ogrodnictwem i która pracuje w zarządzie obu sto- DAJE RADOŚĆ sadownictwem. Latem działkow- warzyszeń. Gustaw Chwistek pracuje w Hucie cy włączają się w „Dzień Gminy”, Czeski Czerwony Krzyż jest orga- Trzynieckiej, zajmuje się serwisem przygotowując wystawę kwiatów. nizacją, której nie trzeba specjalnie wyrobów. To wymaga częstych wy- Do nowych tradycji należy późno- przedstawiać. Prowadzi działalność jazdów, również za granicę. Po po- jesienne „Winobranie”, odbywające humanitarną, socjalną, zajmuje się wrocie do domu lubi przebywać w się w okolicach św. Marcina. Im- obsługą medyczną imprez i oświatą swoim ogrodzie, który założył przed preza, na której można wypić dobre zdrowotną społeczeństwa. Miejscowe 15 laty, kiedy wraz z żoną wybudo- wino z Południowych Moraw, zjeść Koło CCK w Trzyńcu-Osówkach, wał w Śmiłowicach nowy dom. W pieczeń z gęsi lub kaczki i posłuchać założone w 1958 roku, jest ponad- ogrodzie rośnie dużo drzew, igla- dobrej muzyki, zdobyła już sporą to platformą integrującą miejscową stych i liściastych, sporo krzewów popularność. Co roku przychodzi społeczność. Dawniej prawie każdy ozdobnych, w przylegającym do nie- na nią ok. 100 osób, dużą część sta- mieszkaniec Osówek, bez względu go sadzie ok. 40 drzew owocowych. nowią goście spoza Śmiłowic. Co na narodowość i wykonywany zawód, Uprawia także ziemniaki, a jego dwa lata stowarzyszenia działające był jej członkiem. – Nie pracowa- żona troszczy się o to, by koło domu w gminie urządzają wspólną wy- łam nigdy w służbie zdrowia, byłam „cały czas coś kwitło”. – Sad daje stawę. – Staramy się zawsze, by nie sekretarką, później księgową, lecz nam dużo owoców. Ale mamy wnu- wystawiać tylko owoców i warzyw, zostałam członkiem CCK podobnie ki, więc zamiast cukierków dostają szukamy jakiegoś urozmaicenia. Raz jak wszyscy nasi sąsiedzi – wyjaśnia jabłka i gruszki. Czasem też nasuszę zaprosiliśmy druciarzy ze Słowacji, Dagmar Kożuch. Dawniej Czerwony „pieczek”, które wszystkim smakują innym razem panią z Rzeki, któ- Krzyż urządzał na Osówkach nawet – śmieje się pan Gustaw. ra robi fantastyczne rzeczy z wełny bale, teraz, kiedy baza członkowska skurczyła się (liczy 25 członków), główną imprezą jest letni karnawał połączony z obchodami Dnia Dzie- cka. – Odbywa się w małym parku Czesław Preisner z rzeźbą patrona strażaków, św. Floriana, przed górnosuską remizą. leśnym, który jest własnością MK PZKO. Na karnawał przychodzi wej. Po powrocie z wojska, w 1968 pirotechnikę i starali się zapanować cała wioska. Drugą taką imprezą jest roku, zostałem ofi cjalnym członkiem nad żywiołem, by nie przedostał smażenie placków, urządzane przez OSP. Już rok później wybrano mnie się do magazynu. – To nam się, na PZKO – mówi pani Dagmar. Kar- do Komisji Rewizyjnej. Od tego szczęście, udało. W przeciwnym ra- nawał CCK ma specyfi czny punkt momentu cały czas zajmuję się fi - zie skutki mogły być dramatyczne programu, wynikający z działalności nansami: albo byłem członkiem KR, – przekonuje pan Czesław. Akcję statutowej związku. Jedna z członkiń, albo skarbnikiem – opowiada pan tę zapamiętał nie tylko ze względu która pracowała w ratownictwie me- Czesław. na jej wyjątkowość. Walcząc z og- dycznym, na wstępie przeprowadza Z pierwszego okresu swej dzia- niem, dowiedział się, że jego żonę regularne szkolenie z zakresu pierw- łalności w OSP Preisner pamięta zawieziono właśnie na porodówkę. szej pomocy. – Dokładnie nam poka- jeszcze strażaków urodzonych przed Wkrótce miał się urodzić najstarszy zuje przebieg reanimacji na fantomie. wojną, którzy w większości byli Po- syn państwa Preisnerów. – Mamy Te rzeczy trzeba ciągle powtarzać – lakami, m.in. nauczycieli Leopolda trzech synów, lecz żaden z nich nie przekonuje pani Dagmar. Wałoszka i Władysława Faję. Ściśle udziela się w OSP. Żona nie życzyła Tradycją CCK w Trzyńcu-Osów- współpracował z Rudolfem Mol- tego sobie, widząc, ile czasu i energii kach są wycieczki. Ich program jest drzykiem, który przez długie lata to pochłania. Sama musiała pogo- tak zaplanowany, by nie był uciążli- Zdjęcia: DANUTA CHLUP Zdjęcia: DANUTA był jednym z najbardziej aktywnych dzić się z tym, że często nie ma mnie wy także dla ludzi w zaawansowa- Gustaw Chwistek dobrze się czuje w ogrodzie, który zakładał własnymi rękami. działaczy górnosuskiej straży. w domu – tłumaczy Preisner. nym wieku. – Również ci, którzy – Tutejsza straż pożarna została przez większość roku nie ruszają Hobby Gustawa Chwistka przeło- merino – mówi prezes działkowców. założona w 1903 roku. Była polska. POD ZNAKIEM się z domu, jadą z nami na wyciecz- żyło się na pracę społeczną w miej- Działkowcy wyjeżdżają także na Później, w 1936 roku, założono cze- CZERWONEGO kę. Byliśmy na przykład w Opawie, scowej organizacji Czeskiego Związ- wspólne wycieczki tematyczne do ską. Po wojnie obie zostały połączo- Ołomuńcu, a także w Wiśle czy Kra- ku Działkowców. Od trzech lat jest jej dużych zakładów ogrodniczych w ne w jedną organizację – przypomina KRZYŻA kowie – opowiada działaczka. prezesem. W 2010 roku był jednym Czechach, w Polsce, a nawet w Au- Preisner, pokazując broszurę okolicz- Osówki to wiejska część Trzyńca le- Teraz obie organizacje pozarządo- z tych, którzy po kilkunastoletniej strii. – Śmiłowice są wioską, gdzie nościową, wydaną przed trzema laty, żąca nieco na uboczu, poza obszarem we działające w Trzyńcu-Osówkach przerwie wznowili w Śmiłowicach praktycznie każdy ma ogród, a sporo kiedy górnosuska OSP obchodziła głównych zainteresowań władz mia- realizują wspólny projekt z wykorzy- działalność Związku. Doświadczenia ludzi uprawia jeszcze pole, uważam swoje 110-lecie. sta. Mieszkańcy sami muszą zadbać staniem dotacji miejskiej. Jeszcze w czerpał ze swej kilkunastoletniej pra- więc, że Związek Działkowców ma Pan Czesław opowiada o akcjach o to, by lokalna społeczność żyła, by tym roku w lasku powstanie nowy cy w klubie działkowców w Żukowie, tu rację bytu – stwierdza Chwistek. strażackich, w których brał udział. „coś się tutaj działo”. – Na Osówkach plac zabaw dla dzieci. O projekcie gdzie dawniej miał ogródek. DANUTA CHLUP sobota | 9 kwietnia 2016 ROZMOWA 7 Czarnobyla nie trzeba się bać

Olgierd Schönwald z Krakowa spędził niedawno sześć dni na Ukrainie, w miejscach, gdzie jeszcze trzydzieści lat temu toczyło się normalne życie. Było tak do chwili, gdy 26 kwietnia 1986 roku wybuch w elektrowni jądrowej w Czarnobylu zmienił te tereny w krainę śmierci i zniszczenia. Po powrocie z tej nietypowej wyprawy postanowiłam do niego zadzwonić. Rozmawiamy na ty, jak to w rodzinie.

Jak zapamiętałeś jako nastola- ba ludzi – te wszystkie dziecięce tek wydarzenia związane z wy- buciki, smoczki, butelki, ubranka, buchem elektrowni jądrowej w pieluchy, które pozostały w żłobku, Czarnobylu? a z kolei w szpitalu ubrania leka- Jako 13-letnie dziecko nie bardzo rzy, pielęgniarek, ich buty, zegarki, się w tym wszystkim orientowa- telefony. Nie wiemy, kto z tych lu- łem. Zresztą sami rodzice też nie- dzi zginął, czy te osoby, po których wiele więcej wiedzieli, bo nie było zostały te rzeczy, jeszcze żyją. W żadnych informacji. Dopiero póź- każdym razie taki widok przywodzi niej wypłynęło na światło dzienne, człowiekowi różne dziwne myśli. że właśnie wydarzyła się katastrofa Można to porównać do zwiedza- w elektrowni atomowej. Kiedy więc nia Oświęcimia? zaraz po awarii poszliśmy całą klasą razem z rodzicami do przychodni, Nie. Te dwa miejsca mają całko- gdzie stała pielęgniarka z metalo- wicie odmienny charakter, cho- wym kieliszkiem czegoś okropnie ciaż z punktu widzenia eschato- niesmacznego, co musieliśmy prze- logicznego śmierć to śmierć. W łknąć, czułem strach. To był strach Oświęcimiu ludzie umierali w dziecka, które nie wie, co się dzieje, konsekwencji całkowicie innej sy- potęgowany paskudnym posma- tuacji polityczno-społecznej niż kiem w ustach, po którym zbie- w Czarnobylu, gdzie śmierć była rało mi się na wymioty, a którego Olgierd Schönwald na dachu jednego z budynków mieszkalnych w Prypeci. W tle opuszczone osiedle. wynikiem ludzkiej głupoty, bra- nie można było zapić wodą, żeby ku uwagi i wiedzy ze strony ludzi, zachować odpowiednie stężenie ma ofi cjalnych wycieczek dla tu- Jak wygląda życie w Czarnobylu włącznie ze skromnym wyżywie- którzy mieli w swojej pieczy tak dawki. Chaos, strach i płynne pa- rystów, taka przepustka kosztuje w po trzydziestu latach od wybu- niem, za to z nieszkodliwym pro- potężne narzędzie jak elektrownia skudztwo nie do przełknięcia – to granicach 40-50 dolarów na osobę. chu? mieniowaniem, bo na poziomie 0,3 jądrowa. Wykonując test na reakto- moje wspomnienia Czarnobyla To cena za ryzyko, zabezpieczenie Życie toczy się tam bardzo inten- mikrosilverta. rze już działającym, który należało sprzed trzydziestu lat. dla osoby wydającej przepustki lu- sywnie. Najbliższe okolice Czarno- przeprowadzić przed jego urucho- Które miejsca udało wam się dziom udającym radioekologów. byla podzielone są na dwie strefy. mieniem, spowodowali fatalny w Pomimo tych wspomnień nie- zwiedzić? Czarnobyl na pewno nie jest więc W pierwszej, o promieniu dzie- skutkach wybuch. dawno wybrałeś Czarnobyl jako Plan mieliśmy bardzo ambitny i jak modny. Znajomi, którzy wiedzieli, sięciu kilometrów od epicentrum Czy z takiej wyprawy przywozi cel wycieczki. Dlaczego? się okazało, możliwy do zrealizo- że wyjeżdżam w te strony, twier- wybuchu, leżą wioski Prypeć oraz się do domu jakieś pamiątki? W sierpniu ubiegłego roku byłem dzili nawet, że za żadne skarby Czarnobyl II, czyli stara jednostka wania. Przede wszystkim chcieli- na Spitsbergenie. To był co praw- świata nigdy by tam nie pojechali. wojskowa. Tam nie ma ludzi, są tyl- śmy zobaczyć budynek nr 13, żłob- Z Ukrainy można przywieźć tylko da trochę inny rodzaj wyprawy, bo Ze strachu przed promieniowa- ko zwierzęta, psy, konie, trochę li- ki oraz wspiąć się na 16-piętrowy wódkę, która jest dobra i tania, oraz była to podróż w głąb natury, ale niem. sów i ptaków. Natomiast w drugiej wieżowiec, z którego można było kartki pocztowe. Ze strefy nato- też była to wyprawa bardzo wy- strefi e, 30-kilometrowej, mieszka później obserwować zachód słońca. miast nie można niczego zabierać i Nie bałeś się o swoje zdrowie? magająca. Do wyjazdu w okolice kilka tysięcy ludzi, którzy pracują Zwiedziliśmy centrum ekologicz- to z dwóch powodów. Po pierwsze Czarnobyla również trzeba było Odrobina wiedzy z zakresu ra- w elektrowni przy utrzymaniu i ne, które chociaż jest najbardziej dlatego, że te rzeczy są promienio- odpowiednio się przygotować. Po- diologii, którą można zdobyć w zabezpieczaniu starego sarkofagu, zniszczone, to pozostało w nim twórcze, a po drugie, że każdy oby- konywanie pieszo po kilkanaście internecie, wystarczy, żeby się nie który, jeżeli dobrze pójdzie, w li- najwięcej rzeczy sprzed katastrofy, watel innego kraju jest trzykrotnie kilometrów dziennie oraz wspina- bać. Promieniowanie, które wystę- stopadzie 2017 roku ma przykryć posterunki milicji i straży pożarnej, sprawdzany: najpierw na strefi e nie się na 14-16-piętrowe budynki puje obecnie w Czarnobylu, jest nowy. Stary grozi bowiem zawale- więzienie, które budziło chyba naj- 10-kilometrowej i 30-kilometro- z niedużym, ale jednak, plecakiem, promieniowaniem niewiele wyż- niem i zniszczeniem. W strefi e tej więcej emocji, bo zwiedzaliśmy je w wej, a później na granicy. Dozy- wymagało sprawności fi zycznej, a szym od promieniowania tła. Są toczy się więc w miarę normalne całkowitych ciemnościach, zakłady metry, którymi przeprowadzane są także przygotowania mentalnego. oczywiście miejsca, nazywane „hot życie. Są sklepy, hotele, posterunek elektromechaniczne „Jupiter” oraz kontrole, są w stanie wykryć nawet Budynki, na które wychodziliśmy, spotem”, które wydzielają bardzo milicji. Każde wyjście ze strefy łą- zakłady chemiczne. Wszystko to napromieniowany kawałek szkliwa po 30 latach były już mocno znisz- silne promieniowanie. Jednak aby czy się jednak ze sprawdzaniem wymagało skupienia, pewnego za- czy kamienia. Za to grozi kara wię- czone, w związku z czym stwarzały wchłonięta dawka była szkodliwa paszportów, przepustek oraz mie- bezpieczenia i wspólnego działania. zienia, co skutecznie powstrzymu- pewne ryzyko. Przyroda i warunki dla zdrowia, trzeba byłoby stać rzeniem poziomu napromieniowa- Taką wisienką na torcie był radar, je ludzi przed zabieraniem takich atmosferyczne zrobiły po prostu w takim miejscu przez dwie, trzy nia konkretnego człowieka. który ofi cjalnie nazywa się „Duga” fantów. swoje. godziny, a my nigdy nie przeby- i znajduje się w jednostce wojsko- Czy zdjęcia można było robić? waliśmy w takich miejscach dłużej Gdzie w takim razie była zakwa- wej, która została opuszczona naj- Czy trudno było znaleźć biuro po- niż przez 15-20 minut. Dlatego terowana wasza grupa? później, bo dopiero w 2001 roku. Były ograniczenia wynikające z dróży, które organizuje takie wy- uważam, że w moim przypadku Nocowaliśmy w małym hoteliku, Radar ma 150 metrów wysokości i przepisów bezpieczeństwa, czy- jazdy, czy też przeciwnie – można ryzyko było minimalne czy wręcz czy raczej hostelu, notabene ofe- wejście na niego bez zabezpiecze- li tam, gdzie były dozymetry oraz powiedzieć, że Czarnobyl staje znikome. rującym raczej kiepskie warunki nia grozi śmiercią. posterunki wojskowe, mówiono się modny? nam, że nie wolno fotografować. W Nie ma czegoś takiego jak modny Co wywarło na tobie największe pozostałych miejscach można było Czarnobyl. W Polsce istnieją co wrażenie? dowolnie robić zdjęcia oraz kręcić prawda dwie fi rmy, które organi- Cisza. Kiedy chodziliśmy po bu- fi lmy bez jakichkolwiek zastrzeżeń. zują takie wyprawy, ale to są fi rmy dynkach w Prypeci już po zacho- Czy pojechałbyś tam jeszcze raz? typowo turystyczne z bardzo du- dzie słońca, wpadliśmy na pomysł, żymi ograniczeniami co do miejsc żeby przeprowadzić mały ekspery- Na pewno jeszcze tam wrócę. To i sposobów zwiedzania. To mnie ment. W jednym momencie wy- jest miejsce, które zdecydowanie nie interesowało. Aby dokładnie łączyliśmy latarki, zamknęliśmy chciałbym ponownie odwiedzić, bo spenetrować te tereny, musiałem oczy i przez kilka minut staliśmy w za pierwszym razem zobaczyłem więc znaleźć odpowiednich ludzi milczeniu. W tej ciszy słyszeliśmy może tylko 5-10 proc. tego, co jest i odpowiednie kontakty. Udało mi tylko spadające krople wody i nic do zwiedzenia. Kiedy wchodzili- się namierzyć ekipę, która orga- poza tym. Żadnych odgłosów cy- śmy na przykład do kilkunastopię- nizuje takie właśnie wyprawy do wilizacji, jeżdżących samochodów, trowego budynku, w którym było Czarnobyla. Jak na razie działa na krzyków, rozmów, panowała po ok. 50-60 mieszkań, to każde z zasadach niekomercyjnych. Aby prostu idealna cisza. To zrobiło na nich zaskakiwało, każde było inne. obniżyć koszty, poszukuje ludzi, bo mnie największe wrażenie. Serce Podczas tych oględzin trafi aliśmy im większa grupa, tym taniej moż- mocniej zaczęło też bić, kiedy zo- na ślady z czasów głębokiej ko- na wynająć busa i zarezerwować baczyłem stary sarkofag, który 30 muny, na ówczesne gazety i cza- hotel, tym taniej i szybciej można lat temu powstał na skutek kata- sopisma. Była to bardzo ciekawa też uzyskać przepustki i łatwiej strofy w Czarnobylu. W pierwszym retrospekcja, powrót do przeszło- jest zorganizować wejście do elek- tygodniu w trakcie jego budowy ści, zwłaszcza że większość z nas w trowni. Nikt nie wyda przepustek zginęło tu trzy tysiące robotników. mniejszym lub większym stopniu na wejście do elektrowni dla poje- zapamiętała tamte czasy. Na pewno dynczych osób, ale dla 10-15 bez Czy w takich chwilach odczuwa więc jeszcze powrócę w te strony. większych problemów. Wtedy też się obecność śmierci? Warto. Rozmawiała: stawka jest inna. Przy dużych gru- Pomnik na cześć strażaków, którzy gasząc pożar w elektrowni, zginęli na skutek SCHÖNWALD Zdjęcia: OLGIERD Trudno powiedzieć. Natomiast na pach tzw. radioekologów, bo nie promieniowania jonizującego. pewno robiła wrażenie gardero- BEATA SCHÖNWALD 8 KULTURA sobota | 9 kwietnia 2016 25 25

Od pięciu minut rozdrapuję niedoskonałości w nutką erotyzmu. Co zresztą widać i trudno nie Igrzyska Reaktywacja ścianie tuż obok. Bordowa farba odkryła prze- zauważyć wskazanego przez poetę kierunku. de mną nagość białego tynku. Rozkoszuję się Mogłoby się wydawać, że w wielu sytuacjach dewastacją kolejnego fragmentu regipsu. Rzecz autor mówi wprost, ukazuje bezwstydną na- Niekiedy wiele wody upłynąć musi, by reak- 1815-99), bogacza greckiego z Aleksandrji, mało trwała, estetyczna w swym założeniu, lecz gość, lecz nic bardziej mylnego. Rozbieram cię tywowano jakąś tradycyjną imprezę sportową. który ofi arował 600,000 franków na odbu- bez najmniejszych szans na wieczność. Odpo- ze wszystkich fatałaszków paznokci skór żył – oto Ot na zaolziański „Zjazd Gwiaździsty” czeka- dowanie stadjonu. Prócz tego Aweroff złożył wiedni makijaż, wzorcowa faktura. Doskonale przed czytelnikiem pojawia się czysta dusza, no równo trzydzieści lat, a na ponowne zapale- deklarację, iż po ukończeniu tegorocznych dopasowana ścianka działowa. Wewnętrzna dobroć, doskonałość w krystalicznej oprawie. nie znicza Igrzysk Olimpijskich, tych znanych igrzysk roboty rekonstrukcyjne w stadjonie harmonia. Spokój. Można wręcz odwołać się do świętości, gdyż nam z historii klasycznej – ponad półtora ty- rozpoczną się nanowo jego kosztem, tak, aby Czuję, że to już koniec. Przewierciłem się poeta bez obaw spowiada się... Przed kim? Z siąca. stadjon doprowadzony był do stanu z czasów na drugą stronę. Sił mi brak i nie mam ochoty czego? Niespodziewanie wyłania się obraz „Ateny każą dziś mówić o sobie. W pierw- Heroda Atticusa”. na powtórzenie tego procederu. Oderwałem grzechów niedokonanych. Doskonałość zareje- szym dniu świąt wielkanocnych rozpoczęły się Wprowadzono jednak drobny makijaż. wzrok od ubytków w dużym pokoju. Odzyska- strowana wszystkimi zmysłami odbiera poecie w Grecji wskrzeszone igrzyska olimpijskie, a „Cały stadjon ozdobiony będzie posągami łem energię, by biec. Odrzuciłem nałóg zabi- element samokontroli, która nie jest już po- w chwili, gdy to piszemy, trwają w całej peł- marmurowemi, kopjowanemi z najcelniejszych jania czasu. trzebna. Jest wręcz niepożądana. Czemu grze- ni”, relacjonował dzieł mistrzów sta- Na ekranie mało ambitna produkcja. Aż roi szyłem tak mało? – pyta poeta i żałuje. 9 kwietnia 1896 rożytnej Hellady. się od uśmiechów. Komedia mająca cechy ro- roku „Kurjer War- Wyjątek stanowi mantycznych westchnień. Pełna nadziei. Fil- * * * szawski” w arty- nowoczesny posąg mowy świat odurzony siłą miłości. Power of Życie kule „Wznowienie Aweroff a, wyko- Love. Opowieść o ludziach, którzy nieustannie to takie proste igrzysk olimpij- nany z marmuru poszukują swego szczęścia w otchłani przeciw- jak twój przepis skich”. przez Broutosa, ności losu. Historia nabiera rumieńców. Fran- na zupę „Wiadomo, iż najznakomitsze- cuski, hiszpański, brazylijski klimat gorących szklanka wody w r. 393-im naszej go ze współczes- słów, uroczych spojrzeń, słodkich pocałunków. szczypta soli ery cesarz Teodo- nych rzeźbiarzy Zastanawiam się, czy istnieje scenariusz do- cała reszta zjusz zniósł igrzy- greckich. Stadjon skonały na udany romantyczny fi lm. Bez twar- Prosty przepis na życie. Z pozoru łatwy, niewy- ska olimpijskie i w oświetlony jest dej oprawy, bez zapachu farby drukarskiej, bez magający zbytniego wysiłku. Przepis na pełnię edykcie rozkazał, elektrycznością, łez. Bezbłędna opowieść o szczęśliwości uczuć. szczęścia w zasięgu ręki. Woda i sól – uśmiech aby nigdy nie były wznawiane. Był to cios sro- symbole zaś dekoracyjne przedstawiają prze- Tak! Nie zawaham się. Przytaknę trzy razy. i płacz, lecz trzeci składnik wydaje się być naj- gi dla jedynych już wówczas manifestacyj ży- ważnie sowę Minerwy”. Poezja uczuć, jak w wierszach poety i kryty- ważniejszy... cała reszta. To każdy z nas, nasze cia narodowego hellenów. Od najdawniejszych A co mogli zobaczyć widzowie zebrani na ka literackiego Jana Pichety. Nauczyciel, spiker, uczynki i zaniedbania. Zwycięstwa i porażki. czasów poświęcana ziemia nad Illisem, gdzie stadionie, których – jak podawał „Kurjer” – dziennikarz, felietonista i publicysta. Prawdzi- Prawdziwa fi lmowa opowieść o życiu. Retro- wznosiła się świątynia Jowisza olimpijskiego, było 80 tysięcy? „Program, oczywiście, bardzo wy człowiek renesansu. Picheta współpracu- spekcja daleka i bliska. Tu i teraz rozgrywa się była widownią niezliczonych procesyj, uroczy- mało przypomina klasyczne zapasy olimpiad, je m.in. z miesięcznikiem „Zwrot”. Poniższe nasze jestestwo, by poprzez podjęte decyzje stych ofi ar, przynoszonych bóstwu. Dziś nie- jest bowiem o tyle bogatszy, o ile sport nowo- wiersze pochodzą z tomiku pt. Złoty deszcz ukształtować przyszłość. Sól dodaje smaku, podobna kłaść ścisłej linji demarkacyjnej po- czesny obfi tszy jest od klasycznego w formy (Bielsko-Biała 2015). Książka została opatrzo- by potrawa nie była jałowa. Cała reszta jest między stroną religijną a atletyczną dawnych różnorodne. Znajdujemy więc w programie na pięknymi, a zarazem bardzo tajemniczymi wszystkim. igrzysk olimpijskich. Teodozjusz mniemał, iż biegi piesze, skoki, ćwiczenia bronią, zapasy at- grafi kami autorstwa Agnieszki Nowinskiej po- * * * chrześcijanizm, wówczas już zwycięski, będzie letyczne, ćwiczenia wioślarskie, cyklizm, lawn- chodzącymi z albumu Yab Yum. powstrzymywany przez poganizmem tchnące tennis i kryket. Zapaśnicy należą do różnych za moimi plecami przeszło życie walki atletów”. narodowości. Wszystkie niemal celniejsze bezszelestnie Teodozjuszowi Wielkiemu poza – jak mu kluby gimnastyczne Starego i Nowego świata jak kotka się zdawało – propagowaniem przez ówczes- stanęły do współzawodnictwa. Sędziowie na- z pokoju do pokoju nych sportowców pogańskiego stylu bycia nie leżą do różnych narodowości, ale prezyduje w przede mną przeszła śmierć podobało się jeszcze i to, że impreza ograni- każdym komitecie Grek rodowity. Sam król bezszelestnie czała się jedynie do wspomnianych Hellenów, Jerzy wieńczy zwycięzców wieńcami srebrne- jakbyś zamknęła przede mną jak i fakt, że podczas jej trwania nie ustawały, mi, przypominającemi kształtami wieńce lau- drzwi wbrew szczytnym zapowiedziom, konfl ikty rowe starożytnych olimpiad”. Kolejne zderzenie dwóch sprzeczności będą- zbrojne. Sam zmarł dwa lata po wprowadzeniu Uprzedzając malkontentów „Kurjer” doda- cych równocześnie wspólną rzeczywistością, zakazu, ale żaden z jego następców już tego wał: „Archeologowie znajdą prawdopodobnie gdyż jedno nie może istnieć bez drugiego. Tyl- edyktu nie odwołał. coś do zarzucenia programowi igrzysk olim- ko pozornie życie mieści się w zasięgu naszej Na pomysł reaktywacyjny wpadł natomiast pijskich, w których poczesne miejsca zajmują kontroli. Jan Picheta mówi wprost – za moimi pewien francuski baron, Pierre de Coubertin sporty tak otwarcie nowoczesne, jak cyklizm plecami przeszło życie bezszelestnie. Retorycznie (genealodzy milczą czy był w jakiś sposób spo- lub lawn-tennis. Na to odpowiadają zwolen- pytam, kiedy? Życie przeszło teraz w tej chwili, Fot. ARC Fot. krewniony z cesarzem) inicjator i założyciel nicy nowego rzeczy porządku: »I klasyczne wczoraj. Przebiegle i perfi dnie za plecami. Wy- Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. igrzyska olimpijskie nie ograniczały się na JAN PICHETA czuwalny jest podstęp. Mogłoby się wydawać, Jego wybór padł na Ateny i odkrywany od lat biegach pieszych, ale z czasem bogacone były że życie zachowuje się niczym tchórz. Nie chce * * * siedemdziesiątych XIX stulecia Stadion Pana- rzucaniem dysków, strzelaniem z łuku itp. Wi- być na świeczniku. Ukryta potęga i doskona- teński. „Oddawna już starożytny stadjon roz- docznem więc jest, że i w starożytności celem świat ma łość. Może wynika to z obecności śmierci, któ- brzmiewał odgłosami pracy budowlanej. (…) igrzysk było ogarnięcie wszelkich znanych zbyt mały skorowidz słów ra zachowuje się wręcz odwrotnie. Przede mną wieloletnia praca rąk wielu wydobyła na świat- form ćwiczeń cielesnych.« Jedynie bokserstwo na nazywanie szczęścia przeszła śmierć, bezszelestnie. Śmierć nie kryje ło dzienne z pod pokładów ziemi ślady daw- nie znalazło uznania w oczach organizatorów jednym imieniem się po kątach. Ona jest. Dumna, wyprostowana nego amfi teatru, stworzonego przez naturę na tegorocznych igrzysk, jako sport niegodny lu- mimo to próbujemy się ujawnia się i zwraca na siebie uwagę. Może jed- stokach wzgórzy okolicznych. Była to dolinka, dzi cywilizowanych” (ale już osiem lat później nim na słowo nak ten układ sił zależny jest od nas samych? a raczej kotlina, ściśnięta dwoma pagórkami, boksowano się elegancko na Igrzyskach w na kropkę na milczenie Może wystarczy odwrócić głowę, zmienić kie- szersza z jednego końca. Jak twierdzą history- amerykańskim Saint Louis). na rysunek zasznurowanych ust runek myślenia, działać wbrew logice, przebić cy, fundamenty stadjonu położył Likurg, do- W punktacji medalowej prym wiedli w Ate- na twym wiotkim przegubie mur, dosięgnąć gwiazd. Poprzez taki układ brodziej Aten. On to prawdopodobnie kazał nach Amerykanie, a tuż za nimi gospodarze. Jakże ciekawe zderzenie wielości z jednością poeta daje do zrozumienia, że zależność ży- otoczyć otwarte strony stadjonu murem, nadać A warto wspomnieć, że honorowano wówczas – zbyt mało słów, by nazwać szczęście jednym cia od śmierci ma się tak samo jak zależność arenie formę symetryczną, wreszcie zbudować tylko dwa miejsca: pierwsze – srebrnym me- imieniem. W tej niemocy odnalezienia recepty śmierci od życia. Śmierć to zamknięte nagle stopnie, na których siedzieli widzowie. Później dalem i drugie – brązowym. Wśród uczestni- próbujemy... nazwać słowem, milczeniem. Usta drzwi. Niespodziewane uderzenie i wielka nie- dopiero Herod Atticus kazał ułożyć na sto- ków – i ta wiadomość zapewne wzruszy nie- niczym emotikon urosły do rangi symbolu. wiadoma. kach wzgórza szerokie stopnie marmurowe”. jednego Czytelnika – brali też udział poddani Wszystko w imię uczucia, zauroczenia, dotyku * * * „Arenę stadjonu wykończono najwcześniej. Franciszka Józefa, m.in. kolarz i jednocześnie będącego tatuażem na wiotkim przegubie. Na środku amfi teatru ustawiono dwa olbrzy- szermierz Adolf Schmal (1872-1919), który w miejscu gdzie zwykle * * * mie trony z marmuru greckiego, zbudowane zdobył trzy medale oraz dwaj pływacy, Paul niewiasty skrywają piersi na wzór stal kapłańskich w świątyni Dionyso- Neumann (1875-1932) z Wiednia i najmłod- rozbieram cię patrzą na nas łaskawym wzrokiem sa. Tu zasiedli król i królowa greccy. Mniejsze szy, osiemnastoletni wówczas Alfréd Hajós ze wszystkich fatałaszków duże kocie oczy trony przygotowano dla następcy tronu, Kon- (1878-1955) z Budapesztu, który – jak gło- paznokci skóry żył jakże chciałoby się zbadać ten stantego, i księżniczki Zofj i. Dalej idą siedze- si anegdota – na pytanie króla Jerzego (inne stoję przed twoją nagą duszą fenomen anatomii nia marmurowe dla reprezentantów państw źródła powiadają, że jego syna Konstantyna) o spowiadam się ujawnić reguły zależności zagranicznych oraz dygnitarzy greckich. Bar- to, gdzie nauczył się tak świetnie pływać, miał czemu grzeszyłem między okryciem dzo słusznie przygotowano też miejsce hono- odpowiedzieć rezolutnie „w wodzie Wasza tak mało a odkryciem rowe dla Jerzego Aweroff a (Georgios Awerof, Wysokość, w wodzie...”. (jot) Prezentowane wiersze Pichety są okraszone Marek Słowiaczek sobota | 9 kwietnia 2016 ROZRYWKA 9

KRZYŻÓWKA LOGOGRYF KOLISTY POZIOMO: 3. bezpieczeństwa w wagonie 9. nosze 10. lokalne nagro- madzenie kopaliny 11. spisana prośba 12. Sagrada Familia to jego dzieło 15. biblijny utwór poetycki 18. bagaż podróżnego 19. niezbędna dla powsta- 1. - 4. określany przez pH nia odlewu 20. rozpoczyna zdjęcia na planie 21. rodzaj zamszu 24. część 3. - 6. owoc z jasnożółtą skórką damskiej bielizny 25. najszybszy z kotów 26. 21 w kartach 27. wg Makuszyń- 5. - 8. niebieski barwnik do tkanin skiego działał w siódmej klasie 28. diabeł z opowieści ludowych 29. tętnica 32. jedwabna tkanina 34. onieśmielenie przed występem 35. rab 36. drzwi 7. - 10. Smerf z niespodziankami do stodoły 38. wielka awantura 41. wyrób włókienniczy 42. czubaty ptak 9. – 12. węgierska potrawa z mięsa 43. pocisk 44. stan w USA. 11. - 2. podium dla artysty. PIONOWO: 1. sterta słomy 2. nad Morzem Kaspijskim leży 3. sport konny (BJK) 4. Węgier - nasz bratanek 5. nie pali się do roboty 6. nakrycie głowy szczęś- ciarza 7. hinduska gimnastyka 8. organ pełen posłów 13. wstrząsy załagodzi śród autorów popraw- 14. protestuje w pochodzie 16. właścicielka punktu sprzedaży 17. operacyjne nych rozwiązań zosta- otwarcie jamy brzusznej 21. obraz na desce 22. przekroczył Rubikon 23. cen- Wnie rozlosowana książ- tralny plac w greckich miastach 30. stan wiedzy 31. stewa rufowa 33. ażuro- ka. Termin nadsyłania rozwią- wa torba na zakupy 34. albańska metropolia 36. naczelnik szczepu 37. złota zań upływa w czwartek 21. 4. br. tatarska 39. żeremia buduje 40. kobra. ROZWIĄZANIE DODATKOWE o godz. 10.00. (Znane przysłowie). Opr. JO Nagrodę książkową (do od- bioru w redakcji) za rozwiązanie krzyżówek z 24 marca br. otrzy- muje Janina Procner z Czeskie- go Cieszyna.

Rozwiązanie krzyżówki z 24 marca: Poziomo: 1. KOMUNAŁ 7. BIBUŁKA 11. OŚWIATA 12. KINOBUS 13. RELACJA 14. OPRESJA 18. LA- TOROŚL 22. AKWARELA 26. UJAZD 27. MAGNETYT 28. ŁADOWACZ 29. ORURO 30. HEKSOZAN 31. SZWALNIA 32. OSTĘP 33. JAROSŁAW 37. ISLANDIA 42. WYTRYSK 45. ŻĄDANIE 46. APASZKA 47. ROZPACZ 48. KRAKERS 49. ARTERIA. Pionowo: 1. KĄKOL 2. MONET 3. NABÓR 4. ŁOSOŚ 5. DWÓR 6. MARS. 7. BARAK 8. BALIA 9. ŁĄ- CZE 10. AGAWA 15. PLUTONOWY 16. EWAKUATOR 17. JADŁOSPIS 19. ANATEMA 20. OGNISKO 21. OSTRZAŁ 23. WODEWIL 24. RAWELIN 25. LECHICI 33. JEŻYK 34. RADCA 35. SANIE 36. AWERS 38. SKAZA 39. AMANT 40. DOZÓR 41. AGATA 43. TEZA 44. YUAN. Rozwiązanie dodatkowe: HEJ PRZE- LECIAŁ PTASZEK KALINOWY LASEK, SIWE PIÓRKA NA NIM ZADRŻAŁY. Rozwiązanie krzyżówki kombinowanej z 24 marca: WAKACJE WIOSENNE Rozwiązanie krzyżówki panoramicznej z 24 marca: KRASZANKA WIELKANOCNA Rozwiązanie logogryfu kołowego z 24 marca: WESOŁEGO ALLELUJA Rozwiązanie arytmografu z 24 marca: GDY MOKRO W WIELKĄ NIEDZIELĘ, ROK SIĘ SUCHO ŚCIELE. ALE HECA

Policjanci z drogówki przez cały jak cosi wypije, dycki plecie jakiś umrym. Ale niech pan napisze, że dziyń lepióm kole Skoczowa man- gupstwa. móm AIDS. daty za przekroczyni prędkości. Już A starka z zadniego siedzynio radzi: – Cóż tak, przeca pan mo raka! ku wieczoru jedzie jakiś mercedes i – Bier synku, kase, jak dowajóm. – To wiymy pón dochtór i jo. Ale radar pokazuje, że mo jyny siedem- Przydo ci sie. My, jak sprzedómy insi niech myślom, żech umrzył na dziesiąt kilometrów na liczniku. tego ukadziónego mercedesa, zaroz AIDS. Wtedy, po piyrsze, Latocha, Policjanci kazujóm kierowcy stanyć. kupiymy starzykowi ubrani. Bo w kiery obracoł mojóm babe, sie zesr... Włączo migacze, stowo. I kierowca, tych pasiakach, co w nich uciyk z ha- ze strachu. A po drugi, żodyn ji już i pasażerowie majóm zapięte pasy. restu, byłoby mu zima. do śmierci nie ruszy. Policjant mówi: Wychodzi z bagażnika starzyk i pyto: – Panie kierowco, jeździ pan tak – Czymu stojymy? To już Austryja? * * * wzorowo, że panu dómy pięćset zło- – Snoci mocie słóżóncóm? tych nagrody. Jak długo pan mo pra- * * * – Ni „mómy”, moja baba mo. Za- wo jazdy? Zbyrtek sie dowiedzioł od dochtora, zdroszczym tej dziełuszce. – Ni móm prawa jazdy. że mo nieulyczalnóm chorobe i nie- – Czego?! Na co baba, co siedzi kole niego: długo umrze. Myśli chwile i mówi: – Że kiedy jyny bydzie chciała, może – Niech mu pan władza nie wierzy: – Panie dochtorze, umrym, to od moji baby odynść. Tak było, tak jest

Na widokówce z okresu Monarchii Austro-Węgierskiej z archiwum Władysława Owczarzego ul. Głęboka w Cieszynie. Na współczesnym zdjęciu Marka Santariusa ten sam fragment miasta. 10 KULTURA sobota | 9 kwietnia 2016

roku albumem „Dystopia”, a nie- obliczalna Metallica przymierza się do sfi nalizowania najnowszej płyty w okolicach letnich wakacji. No- wojorska formacja Anthrax, zało- żona w 1981 roku przez gitarzystę Scotta Iana i basistę Dana Lilkera, po pięciu latach przerwy melduje się z jedenastym w karierze albumem studyjnym. „For All Kings” to drugie z rzędu 188 wydawnictwo nagrane z wokali- stą Joeyem Belladonną, który – jak wiele na to wskazuje – szybko nie „Długie włosy, krótki rozum” czmychnie z Anthraxu. Skąd te przypuszczenia? „For All Kings” – z tą wątpliwej jakości mak- złapał Belladonnę w bardzo dobrej symą w czasach socrealizmu formie, podobnie zresztą jak resztę chłopaków z grupy Anthrax. Naj- musiało się zmierzyć wielu fa- małem jeszcze do ukrytego pod nu- kiem strefę spadkową. Dla jednych cji „Charlie Hebdo”. To zarazem nowszy album może nie spowoduje merem trzecim, sześciominutowego właśnie okres z Belladonną za mi- jeden z najlepszych pod względem nów nieco cięższych odmian rewolucji w muzyce metalowej, ale „Monster At Th e End”, który z ko- krofonem to najjaśniejszy punkt muzycznym utworów na albumie. muzyki rockowej. Na kurt- nie tego przecież oczekują fani po lei skojarzył mi się z okresem, kiedy dyskografi i. Dla innych (włącznie ze „Evil Twin” – rozprawiający się z re- pionierach thrash metalu. Wszystko, kach dżinsowych nie zabra- Black Sabbath próbowali zawojować mną) liczy się również współpraca z ligijnym fanatyzmem, bezkompro- co najważniejsze, zostało już prze- nowych fanów mitologcznym hard wokalistą Johnem Bushem, który w misowy w warstwie lirycznej utwór kło wówczas m.in. plakietek cież nagrane – włącznie z genialny- rockiem z Tonym Martinem za mi- latach 90. nagrał z grupą udane płyty potrafi dać też potężnego kopniaka z logo amerykańskiej grupy mi albumami „Persistence Of Time” krofonem. I uciekłem, wówczas za „Sound Of White Noise” i „Stomp w głośnikach. Kawał dobrej roboty Anthrax, „Masters Of Puppets” Me- Anthrax. Legenda thrash me- punkrockową energią Iggiego Popa, 442”. Belladonna, w odróżnieniu od wykonał tu nowy gitarzysta solowy, talliki, „Reign In Blood” Slayer’a i bohatera poprzedniego wydania Pop Busha, śpiewa bardziej melodyjnie, Jon Donais, znany z grupy Shadows talu powraca z jedenastą pły- „Rust In Peace” Megadeth. tą w karierze. Pop Art dawno Artu. Drugą szansę „For All Kings” ale to kwestia gustu, co bardziej na- Fall. Wymiata trochę inaczej, niż otrzymał w zeszłym tygodniu, za na- daje się do niewątpliwie wciąż osza- jego poprzednicy, nie jest może tak nie był tak męski, jak w swojej mową kumpla, który z wypiekami na łamiająco pięknej ściany thrasho- fi nezyjny, jak Rob Caggiano i Dan 188. odsłonie, w której znala- twarzy zapytał mnie przy kawie (tak, wych riff ów, które Anthrax zawsze Spitz, ale zaległości nadrabia wigo- zło się też sporo miejsca dla po czterdziestce rozmowy o muzyce potrafi li dopieścić do najmniejszego rem (gitarzysta Scott Ian, odpowie- toczymy już nie w piwiarni, a ka- szczegółu. Najbardziej ortodoksyj- dzialny za większość materiału na tegorocznego festiwalu Zlot wiarni), co sądzę o najnowszym al- nym utworem na płycie jest zamyka- płycie, spokojnie mógłby być jego w Bystrzycy. bumie Scotta Iana i spółki. Zawsty- jący całość „Zero Tolerance”. Wręcz ojcem). Z tego, co sugerują muzycy MUZYCZNA RECENZJA dzony odrobiłem więc zaległości i za hardcorowa jazda to jak policzek grupy Anthrax, wydawnictwo„For drugim podejściem wytrzymałem do „Górala” Tomasza Adamka wszyst- All Kings” należy traktować w ka- ANTHRAX samego końca, czyli ponad 60 minut kim, którzy zwątpili w ten zespół tegoriach albumu koncepcyjnego. łojenia przeplatanego melodyjnym zaraz na starcie „For All Kings”. Nie wiem, dlaczego chłopaki bawią FOR ALL KINGS wokalem Belladonny. Anthrax, w odróżnieniu od main- się klockami zarezerwowanymi dla Metallica, Slayer, Megadeth i Niefortunny początek albumu streamowej Metalliki, zawsze lubili innych (zwłaszcza zespołów pro- Anthrax – czyli „Wielka Czwór- Szykowałem się do tej recenzji od może zrazić wielu ortodoksyjnych poruszać w swoich utworach tema- gmetalowych), ale mniejsza z tym. ka” thrash metalu, nawet u progu miesiąca. Po pierwszej przymiarce fanów grupy, ale obiecuję, warto ty społeczne. Th rash metal nadaje Moim zdaniem utwory zawarte na czterdziestki łatwo dotrzymuje płyta nie zrobiła na mnie zbyt dobre- przegryźć tych kilka minut, bo stop- się do tego idealnie, bo w szybkich tym krążku bronią się w pojedynkę, kroku dużo młodszym kolegom z go wrażenia. Przeraził mnie począ- niowo thrash metal staje się thrash kawałkach można błyskawicznie a koncepcyjność ma tu raczej sym- branży. Najbardziej „thrashowa” z tek albumu, utrzymany w klimatach metalem z prawdziwego zdarzenia. wykrztusić z siebie palące problemy boliczne albo marketingowe znacze- tej czwórki formacja Slayer swoją power metalu, którego osobiście nie Formacja Anthrax na przestrzeni współczesnego świata. Ukryty pod nie. Z niecierpliwością czekam teraz ostatnią płytę „Repentless” wysłała cierpię. Kiczowate intro przechodzi swojej długiej kariery często zmie- numerem ósmym „Evil Twin” zo- na zapowiadane najnowsze dzieło w świat w zeszłym roku, coraz mniej w jeden ze słabszych kawałków na niała skład, ale szkoleniowiec dru- stał osnuty na kanwie tragicznych kalifornijskiej legendy, Metalliki. „thrashowo” brzmiący Megadeth albumie – „You Gotta Believe”, który żyny, gitarzysta Scott Ian, zawsze wydarzeń, które miały miejsce w Poprzeczkę ustawili w Nowym Jor- uczynił tak na początku bieżącego ciągnie się niemiłosiernie. Wytrzy- dbał o to, aby omijać szerokim łu- ubiegłym roku w paryskiej redak- ku wysoko. Lady Pank gwiazdą czerwcowego Zlotu w Bystrzycy 4 czerwca – to obowiązkowa data w cieszą się niesłabnącą popularnością. kalendarzu dla każdego zaolziańskie- W późnych godzinach nocnych, po go fana dobrego rocka. W tym dniu zakończeniu koncertu głównej gwiaz- w Parku PZKO w Bystrzycy wystą- dy – Lady Pank, swojej porcji wrażeń pi legenda polskiego rocka, formacja doczekają się także miłośnicy współ- Lady Pank. 35 lat działalności, ponad czesnego hip hopu. Koncert młodego 20 płyt, ale także typowe dla gwiazd słowackiego rapera Ego zapowiada się rocka skandale – oto wizytówka jed- arcyciekawie, tym bardziej, że właśnie nego z najlepszych zespołów mu- na Słowacji rap przeżywa renesans, zycznych w historii polskiego rocka. generując bardzo wielu ciekawych Na bystrzyckim Zlocie, organizo- artystów młodego pokolenia. Ego wanym ponownie przez MK PZKO, zaprezentuje w Bystrzycy utwory ze zabrzmią największe przeboje w ka- swojego debiutanckiego krążka „Iní” rierze grupy, a także utwory z zapo- nagranego wspólnie z ekipą Podzem- wiadanej nowej płyty, której premiera gang tworzoną przez młodych, uta- już w najbliższy piątek. – Koncerty lentowanych słowackich muzyków. Lady Pank to prawie dwugodzinna la- Organizatorzy Zlotu podali już wina przebojów, które zna każdy, eks- konkretne godziny rozpoczęcia plozja energii, a także niepowtarzalne wszystkich koncertów zaplanowa- brzmienie gitary Jana Borysewicza i nych w programie tegorocznego fe- charyzmatyczny wokal Janusza Pa- stiwalu. Na pierwszy ogień (15.00) nasewicza – czytamy w ofi cjalnej no- pójdzie bystrzycka grupa S.T.S, po tatce prasowej nadesłanej do redakcji niej na scenie pojawią się Doga przez organizatorów Zlotu. Ostatnim (16.00), Tři Sestry (17.00) i Vidiek studyjnym krążkiem grupy jest wyda- (19.00). Gwiazda wieczoru, Lady ny w 2011 roku album „Maraton”. W głupia, tańcz” czy „Zawsze tam, gdzie które wzięły udział w tym koncercie, skorzystała również legenda czeskie- Pank, startuje o 21.00, a na dobranoc 2012 roku muzycy Lady Pank, trochę ty” w nowych wersjach doczekały się wrażenia były nietuzinkowe. Wiele go punk rocka, grupa Tři Sestry, jak (i dzień dobry) zagra w Bystrzycy ra- w stylu swoich zachodnich kolegów równie ciepłego przyjęcia, co w kla- wskazuje jednak na to, że w czerwcu również kultowa słowacka formacja per Ego z ekipą Podzemgang (23.00). z branży (kłania się m.in. niemie- sycznych, rockowych odsłonach zna- koncert Lady Pank zwabi do Parku Vidiek, grająca oryginalną mieszankę Bilety można zakupić w przedsprze- cka legenda hard rocka, formacja nych z kultowych płyt tej wrocław- PZKO w Bystrzycy nie tylko tłumy ska i reggae z domieszką bratysław- daży w sieci Ticketportal, dostępne Scorpions), odświeżyli swoje stare skiej formacji. Dla muzyków Lady słuchaczy, ale co ważne, widownia skiego poczucia humoru. Bystrzycki są też bezpośrednio w Parku PZKO przeboje, nadając im symfonicznego Pank udział w bystrzyckim Zlocie nie pod sceną zaśpiewa jak jeden mąż Zlot od kilku lat z powodzeniem w Bystrzycy. „Głos Ludu” wspólnie pazura, na świetnie przyjętej przez będzie pierwszą tegoroczną koncer- wszystkie największe hity wspólnie z celuje także w miejscowych arty- z organizatorami Zlotu przygoto- słuchaczy płycie „Symfonicznie”. Rok tową przygodą w Republice Czeskiej. Januszem Panasewiczem. stów. Debiut na Zlocie zaliczy w tym wał dla czytelników darmowe bilety. temu grupa dołączyła do tej kolekcji W marcu Janusz Panasewicz i spółka Lady Pank to jednak niejedyny roku bystrzycki zespół S.T.S., zaś do Szczegóły wkrótce! równie udany album „Akustycznie”. zagrali w wyprzedanej do ostatnie- wykonawca, którego w czerwcu zoba- starych znajomych można zaliczyć Takie przeboje, jak „Mniej niż zero”, go miejsca sali koncertowej Kofola czymy i usłyszymy na żywo podczas trzyniecką grupę hard rockową Doga, Rubrykę przygotował: „Kryzysowa narzeczona”, „Tańcz, Klubu w Karniowie. Z relacji osób, Zlotu w Bystrzycy. Z zaproszenia której występy na Zlocie od wielu lat JANUSZ BITTMAR sobota | 9 kwietnia 2016 INFORMATOR 11

ŻYCZENIA CO W TEATRZE 8.00-16.00. Z życiem „Pogodziarza” -pt: w godz. 8.00-16.00; so: w godz. można się zapoznać w galerii zdjęć 9.00-15.00. SCENA POLSKA – CIESZYN- na portalu www.przedszkolepogo- MUZEUM ŚLĄSKA CIESZYŃ- W niedzielę 10 kwietnia 2016 obchodzi 85. urodziny nasza Kochana DOM NARODOWY: W Paryżu da.unas.cz. SKIEGO, SALA RZYMSKA, ul. pani MARIA BYSTRONIOWA żyje się jak na prowincji (9, godz. WYSTAWY Regera 6, Cieszyn: do 30. 4. wysta- ze Stonawy. 18.00); wa pt. „Albumy cieszyńskie”. Czyn- SCENA „BAJKA” – CZ. CIE- MUZEUM ZIEMI CIESZYŃ- na: wt-nie: godz. 10.00-16.00. Życzenia zdrowia, szczęścia, błogosławieństwa Bożego oraz wielu pogod- SZYN: Otesánek (11, godz. 10.00); SKIEJ, SALA WYSTAW w Cz. WIEŻA PIASTOWSKA I RO- nych lat w kręgu rodziny składają mąż oraz Bronek, Edek i Marta z rodzina- SCENA CZESKA – CZ. CIE- Cieszynie, Praska 3/14: do 24. 7. TUNDA św. Mikołaja, Cieszyn: mi. RK-039 SZYN: Zlatovláska (9, godz. 17.30); wystawa pt. „Ida Műnzberg (1876- Czynna codziennie w godz. 9.00- František z Assisi (10, godz. 1955) – Zacisze, krajobraz, dusza”; 18.00. WSPOMNIENIA 17.30). stała ekspozycja pt. „Obrazki z Informator również na str. 4 CO W KINACH przeszłości Śląska Cieszyńskiego”. Dnia 8. 4. 2016 minęła piętnasta rocznica śmierci nasze- Czynne: po-pt: godz. 8.00-16.30; Ogłoszenia do go Drogiego HAWIERZÓW – Centrum: Řa- nie: godz. 13.00-17.00. chanda (9, 10, godz. 16.00); Moja »Głosu Ludu« SALA WYSTAW w Jabłonko- śp. RAFAŁA BYSTRONIA miłość (9, godz. 17.30); Tata kontra wie, Rynek Mariacki 14: stała eks- przyjmowane są zamieszkałego w Hawierzowie-Błędowicach. tata (9, 10, godz. 19.00); Cloverfi eld pozycja pt. „Z przeszłości Jabłonko- Land 10 (9, 10, godz. 20.00); Ups! w dni powszednie: Wszystkich, którzy Go znali, niechaj wspomną Jego ra- wa i okolicy”. Czynna: po-pt: godz. Arka odpłynęła (10, godz. 10.00); W redakcji „Głosu Ludu“ przy zem z rodziną. GL-232 8.00-16.30; nie: godz. 13.00-17.00. KARWINA – Ex: Moje wiel- ul. Komeńskiego 4, Czeski Cieszyn SALA WYSTAW w Karwi- kie greckie wesele 2 (9, 10, godz. w godz. 8.30-15.30, tel. 558 731 766 nie, Rynek Masaryka 10, Karwi- 17.30); Pat i Mat w fi lmie (9, 10, e-mail: [email protected] Kto znał, niechaj wspomni, na-Frysztat: do 18. 9. wystawa pt. godz. 15.45); Londyn w ogniu (9, W firmie Hudeczek Service, kto kochał, nie zapomni. „Když Evropou nesla se secese”. 10, godz. 19.30); Spotlight (10, 11, sp. z o.o. – Studio Graficzne, Czynna: po-pt: godz. 8.00-16.00, Dnia 10. 4. 2016 minie pierwsza bolesna rocznica śmierci godz. 19.30); Cloverfi eld Land 10 Hudeczek Service sp. z o.o., nie: godz. 13.00-17.00. naszego Kochanego Ojca (11, godz. 17.15); TRZYNIEC – Olbrachcice, Stonawska 340, śp. inż. PAWŁA KUBATKI Kosmos: Barbie: Tajne agentki (9, SALA WYSTAW w Pietwał- w godz. 8.00-15.00. z Czeskiego Cieszyna. 10, godz. 15.00); Cleverfi eld Lane dzie, K Muzeu 89: do 22. 5. wysta- e-mail: [email protected]. wa pt. „Drewniane kościoły, kaplice  Z szacunkiem, wdzięcznością i smutkiem w sercu wspo- 10 (9, 10, godz. 17.30); Teorie tygra W Odd. Literatury Polskiej i dzwonnice Śląska Cieszyńskiego Biblioteki w Karwinie-Frysztacie minają najbliżsi. GL-237 (9, 10, godz. 20.00); Já, Olga Hep- narová (11, godz. 17.30); Pięćdzie- i północno-wschodnich Moraw”; (przy rynku) w po: 13.00-18.00, siąt twarzy Blacka (11, godz. 20.00); stała ekspozycja pt. „Tradycje gór- wt: 8.00-12.30, 13.00-18.00, CZ. CIESZYN – Central: Pat i nictwa”. Czynne: po-pt: godz. 8.00- czw: 8.00-12.30, 13.00-18.00, Dziś, 9. 4. 2016, mija 3. rocznica śmierci 16.00, nie: godz. 13.00-17.00. pt: 8.00-12.30, 13.00-17.00. śp. FRANCISZKA KUFY Mat w fi lmie (9, 10, godz. 15.30); Spotlight (9, 10, godz. 17.30); Clo- CO ZA OLZĄ Poza godzinami otwarcia podanie z Mostów koło Jabłonkowa. verfi eld Land 10 (9, 10, godz. 20.00); ogłoszenia można uzgodnić (telefonicznie pod nr.: Z wdzięcznością i miłością wspominają i o motlitwę proszą żona, córka z CIESZYN – Piast: Kung Fu Panda GALERIA „PRZYSTANEK 596 312 477 lub 724 751 002 rodziną i syn. GL-238 3 (9-11, godz. 14.15, 16.00; 17.45); GRAFIKA” przy Muzeum Dru- e-mail: [email protected] Batman v Superman (9, 10, godz. karstwa w Cieszynie, ul. Głęboka 11.00; 9-11, godz. 19.30). 50: do 19. 4. wystawa grafi ki „Czło- UWAGA Ogłoszenia do „Kroniki rodzinnej” Dnia 8 kwietnia 2016 minęła 20. rocznica śmierci nasze- wiek i przestrzeń” autorstwa Alek- CO NA ANTENIE należy przysyłać bądź przynosić sandry Firlińskiej-Pilorz. Czynna go Drogiego osobiście do redakcji do godz. 12.00 POLSKIE WIADOMOŚCI: wt-pt: w godz. 10.00-17.00. śp. inż. JÓZEFA PUSTÓWKI dnia poprzedzającego wydanie ga- ČT1 SM, niedziela, wiadomości KSIĄŻNICA CIESZYŃSKA, ul zety. W przypadku nekrologów cze- z Czeskiego Cieszyna. regionalne od godz. 6.00; powtórka Mennicza 46, Cieszyn: do 30. 7. kamy do godz. 13.30, prosimy jed- na antenie ČT2, niedziela od godz. wystawa pt. „In hoc signo vinces – nak wcześniej zgłosić telefonicznie O chwilę wspomnień proszą najbliżsi. GL-240 19.20. Chrześcijańskie dziedzictwo w na- fakt zamówienia ogłoszenia. POLSKIE AUDYCJE: po-pt: uce i kulturze polskiej”. Czynna: wt godz. 19.05 Ostrawa 107,3 MHz i ... A tu tęcza spleciona jak warkocz Trzyniec 105,3 MHz. A tu wierzby zielone płaczą Koliba Koliba OFERTY W kopce se zadziwać... W. Przeczek MALOWANIE, PRACE MU- fragment wiesza „Stuletni kalendarz” RARSKIE, płyty gipsowe, wymia- na okien PVC. Tel.: 603 854 651. Dynamicznie rozwijająca się firma z branży odzieżowej W dniu 7 kwietnia 2016 obchodziłby 80. urodziny nasz GL-107 Kochany POSZUKUJE PRACOWNIKA NA STANOWISKO śp. WILHELM PRZECZEK NÁTĚRY STŘECH – FASÁD ASYSTENT SPRZEDAŻY poeta, pisarz, nauczyciel z Bystrzycy nad Olzą. ruční nátěry i vysokotlaké nástříky střech pozink, hliník, trapéz plech, Do obowiązków kandydata należeć będzie praca na stanowisku W dniu 10 lipca w cichej zadumie przypomnimy sobie dziesiątą rocznicę sprzedawcy oraz obsługa sklepu internetowego. vlnitý eternit, eternit, pálené tašky Jego śmierci. Z miłością i szacunkiem wspominają żona Jadwiga, córka Lu- Od kandydatów OCZEKUJEMY: atd. Vše je provedeno odborně cyna, syn Lech z rodzinami. GL-231 s nejvyšší kvalitou. Prodloužená znajomości języków polskiego i czeskiego záruka. Zajímavé slumví ceny. Tel. sprawnej organizacji pracy i dyspozycyjności znajomości obsługi komputera 775 524 815, www.stresnirekon- Dnia 11 kwietnia 2016 obchodziłaby swoje 90. urodziny mile widziane doświadczenie na podobnym stanowisku strukce.cz. GL-223 nasza Kochana Mama, Babcia i Prababcia OFERUJEMY: śp. EUGENIA ŻMIJOWA IPA – STŘECHY novinka na tr- ciekawą pracę w stabilnej firmie hu – bezešvá technologie. Konec se możliwości rozwoju zaś 16 lipca 2016 minie 16. rocznica Jej śmierci. Z mi- zatékáním. Tel. 776 051 335. GL-223 możliwość podnoszenia kwalifikacji zawodowych łością i szacunkiem wspominają córka i syn z rodzinami. OPRAVUJEME SAMOCHO- Miejsce pracy: salon Coccodrillo Havířov, OD ELAN GL-234 DY všech marek AUTOSERVIS Osoby zainteresowane ofertą prosimy o przesyłanieCV -PNEUSERVIS Pamicar s.r.o. – na adres: [email protected] GL-224 NEKROLOGI Tel.: 608 120 706. GL-037 ZAPISY Największa miłość na świecie zgaśnie, Kamieniarstwo WRZOS gdy serce matki na zawsze zaśnie. ORŁOWA-LUTYNIA – Dyrek- cja Szkoły Podstawowej i Przed- Najczęściej wybierana firma w regionie W głębokim smutku pogrążeni zawiadamiamy krew- szkole ogłasza zapisy dzieci do nych, przyjaciół i znajomych, że zmarła w wieku 87 lat przedszkola, które odbędą się we Jakość potwierdzona liczbą zleceń nasza Najdroższa Mamusia, Teściowa, Babcia, Prabab- wtorek dnia 12. 4. w godz. 8.00- Zapraszamy Was do naszego nowoczesnego zakładu cia, Ciocia 10.00 i 14.00-16.00. Potrzebny są śp. MARIA LASOTOWA akt urodzenia dziecka i dowód oso- będącego centrum usług kamieniarskich na Ziemi Cieszyńskiej Przyjeżdżamy także do klienta z domu Czarnohorska bisty jednego z rodziców. Serdecz- zamieszkała w Jabłonkowie, Bezručova 700. nie zapraszamy. Siedziba firmy: Liturgia pogrzebowa Drogiej Zmarłej odbędzie się w poniedziałek, dnia OLDRZYCHOWICE – Przed- Hażlach, ul. Cieszyńska 20B Tel. +48 606 452 479, Filia: Cisownica, ul. Ustrońska 156 11. 4. 2016, o godz. 13.00 w kościele parafi alnym w Bukowcu. Córki z szkola „Pogoda” zaprasza do za- +48 338 567 377 5 km od przejścia granicznego zasmuconymi rodzinami. GL-239 pisów na rok szkolny 2016/2017, www.kamenictvi-wrzos.cz w Górnej Lesznej a to w dniach 18.-22. 4. w godz. GL214

Przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury RC wydaje Kongres Polaków w RC, ul. Komeńskiego 4, 737 01 Czeski Cieszyn, IČO: 00535613, w wydawnictwie POL–PRESS, s.r.o. IČO: 26792575 Adres redakcji: Redakcja „Głos Lu- du”, ul. Komeńskiego 4, Czeski Cieszyn 737 01 Redaktor naczelny: Tomasz Wolff, [email protected] Zastępca redaktora naczelnego, redaktor sportowy: Janusz Bittmar, [email protected] Redaktorzy terenowi: Jacek Si- kora, [email protected] Danuta Chlup, [email protected] Witold Kożdoń, [email protected]Elżbieta Przyczko, [email protected] Doradca ds. reklamy: Beata Schönwald, beata.schonwald@glosludu. cz Telefony: sekretariat/centrala 558 731 766, fax: 558 740 044, e-mail: [email protected] www.glosludu.cz Pismo wychodzi we wtorki, czwartki i soboty Dostawę prenumeratorom prowadzi Česká pošta, s.p., oddělení periodického tisku, Olšanská 38-9, 225 99 Praha 3. Zamówienia: www.periodik.cz, e-mail: [email protected]Reklamacje tel. 800 300 302 Kolportaż: PNS, a.s.Druk: SAMAB PRESS GROUP, a.s., Cyrilská 357/14, 602 00 Brno Materiałów niezamówio- nych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie również prawo ich redagowania i skracania Numer ewidencyjny Ministerstwa Kultury RC: MK ČR E 588, nr Indeksu 42501, ISSN 1212-4222. 12 SPORT sobota | 9 kwietnia 2016 Jeśli biegasz, jesteś biegaczem Dziś piłkarskie Półmaraton – zgodnie z nazwą – to połowa klasycznego maratonu. Połowa dystansu wynoszącego 42,195 km, czyli 21 km i 97,5 grand derby metra. Kto uważa jednak, że połowa klasycznego biegu maratońskiego to już dystans dla każdego, nawet nietrenowanego osobnika, powinien umówić się na spotkanie z Markiem Kożusznikiem z Wielopola. w Trzyńcu! Mocno wyczekiwane przez wszyst- Amatorski długodystansowiec w konanie własnych słabości na tra- kich fanów futbolu zaolziańskie zeszłym roku zaliczył swoje pierw- sie sprawia im największą frajdę. grand derby Trzyńca z Karwiną sze poważne zawody – półmaraton – Długodystansowy bieg to sport rozpoczyna się dziś o godz. 10.15 w Krakowie, w ubiegłą niedzielę indywidualny. Polegasz w nim tyl- na Stadionie Rudolfa Łabaja. Do zaś stanął na starcie półmaratonu w ko na sobie, ale wrażenia są niesa- Trzyńca szykuje się pokaźna grupa Bratysławie. – Bez rzetelnego przy- mowite – stwierdził Kożusznik. W karwińskich kibiców, a także... poli- gotowania nawet półmaraton stwa- jego życiu sport zawsze odgrywał cjantów, którzy będą strzegli porząd- rza zagrożenie dla naszego zdrowia. ważną rolę. Marek Kożusznik już ku w trakcie szlagieru drugiej ligi. Nie polecam tej ruletki. Sam do w Polskim Gimnazjum w Orło- – Pojedynek Trzyńca z Karwiną zo- bratysławskiego biegu ostro treno- wej Łazach należał do czołowych stał sklasyfi kowany jako mecz o pod- wałem przez miesiąc, a wcześniej sportsmenów. – Lubiłem lekcje wyższonym stopniu ryzyka, podobnie regularnie biegałem na krótszych wychowania fi zycznego z nieod- jak poprzednie derby z Opawą – po- dystansach – powiedział „Głosowi żałowanym profesorem Hubertem wiedział „GL” Igor Mainka, rzecznik Ludu” Marek Kożusznik, który po Piszkiewiczem. To były piękne cza- prasowy trzynieckiego klubu. czterdziestce, za namową swoich sy, pomimo że sala gimnastyczna Obie ekipy przystępują do derbów przyjaciół, odkrył nową sportową w Orłowej Łazach nie należała do mocno zmotywowane. Karwinia- pasję – biegi długodystansowe. nowoczesnych. Wtedy jednak wy- cy chcą utrzymać drugie miejsce w – Zawsze lubiłem unihokej, a do magania i standardy były zupełnie drugoligowej tabeli, dla gospodarzy biegów długodystansowych podcho- inne. Nam na pewno nie przeszka- plasujących się przed weekendem na dziłem z lekkim niedowierzaniem dzały tamte skromne warunki, tym dwunastej pozycji liczy się w walce o – stwierdził Kożusznik. – Niektó- bardziej, że lekcje prowadził nasz uratowanie drugoligowej skóry każ- rzy po przekroczeniu czterdziestki ulubiony profesor – zaznaczył Ko- dy punkt. (jb) rezygnują z wszelkiej aktywności ARC Fot. żusznik, który nie zakosztował już Marek Kożusznik (drugi z prawej) za namową swoich przyjaciół, odkrył nową fi zycznej, a aktywny sport zastępują sportową pasję – biegi długodystansowe. przenosin orłowskiej placówki do W SKRÓCIE im transmisje w telewizorze – za- Karwiny, gdzie warunki do upra- znaczył pan Marek. – Ja tymcza- cikiem – wspomina swoją pierwszą a także wielu innych zawodników, wiania sportu były o niebo lepsze. POLSCY SZCZYPIORNIŚCI sem postanowiłem przestawić się na przygodę w gronie międzynarodo- po prostu delektowało się „chwilą”, – Obecnie zaś wszystkie klasy znaj- WALCZĄ O IGRZYSKA. Polscy regularne biegi. To świetny relaks, wych biegaczy Marek Kożusznik. która w razie złego treningu mogła dują się już w Czeskim Cieszynie. piłkarze ręczni rozpoczęli wczoraj w odskocznia od codziennego stresu – Podczas krakowskiego półmara- trwać wiecznie. – Widziałem kilka I z tego, co słyszałem, dyrektor Ergo Arenie walkę o przepustkę do i problemów w pracy. Zresztą mój tonu nachodziły mnie różne myśli, zasłabnięć na trasie. To niezbyt ład- Andrzej Bizoń bardzo stawia na sierpniowych igrzysk olimpijskich w zawód wymaga ode mnie częstych były chwile zwątpienia, ale ważne, ny widok, ale przy takim obciążeniu sport. Myślę, że właśnie w wieku Rio de Janeiro. Biało-czerwoni pod podróży samochodem, a więc po po- że udało mi się dobiec do mety – organizmu trzeba się z tym liczyć. gimnazjalnym formuje się później- wodzą nowego trenera Talanta Duj- wrocie do domu, jak tylko to moż- dodał. Do tegorocznego półmarato- Nie poprawiłem niestety w Braty- szy stosunek do aktywnego sportu szebajewa w piątek (po zamknięciu liwe, wkładam sportowe buty i zni- nu w Bratysławie Marek Kożusznik sławie swojego czasu uzyskanego w – stwierdził bohater artykułu. John numeru) zmierzyli się w turnieju kam – podkreślił. Jesienią ubiegłego przystępował już z bagażem do- Krakowie. Z powodu własnej głupo- Bingham, autor słynnej publikacji kwalifi kacyjnym z Macedonią, a ko- roku Marek Kożusznik postanowił świadczenia, ale jak sam podkreślił, ty, bo nie zabrałem ze sobą na trasę „Marathoning for Mortals”, jeden z lejnymi przeciwnikami będą ekipy wypróbować sił w poważnych zawo- „jeden zaliczony półmaraton jeszcze zegarka – zdradził biegacz. – Na kil- najbardziej znanych ambasadorów Chile i Tunezji. Dla reprezentacji dach. Za namową przyjaciół zgłosił nie czyni wiosny”. – Trasa w Braty- ka kilometrów przed metą zoriento- biegania, napisał: „Jeśli biegasz, je- Polski to ostatnia szansa, by przebić się do prestiżowego półmaratonu w sławie prowadziła m.in. pięknymi wałem się, że biegnę nieco wolniej, steś biegaczem. I nie ma znaczenia, się do igrzysk w Brazylii. Krakowie. – Nie przypuszczałem, zakątkami starego miasta. To jeden niż zakładałem. Było jednak za póź- jak szybko ani jak daleko biegasz. że będzie to aż tak męczący bieg. z efektowniejszych półmaratonów no, by jeszcze coś wskórać w tej ma- Nie ma znaczenia, czy dziś jest * * * Połowa klasycznego dystansu mara- w Europie – zaznaczył Kożusznik. terii. Nie jestem Kenijczykiem, by na Twój pierwszy dzień czy biegasz HOKEIŚCI FRYDKA-MISTKA tońskiego też jest piekielnie trudna, Rzecz jasna zawodowcy w peleto- ostatnich pięciu kilometrach pędzić już dwadzieścia lat. Tu nie ma żad- NAJLEPSI W II LIDZE. Hoke- a ja w swoim debiucie trochę źle roz- nie bratysławskiego półmaratonu sprintem do mety. nego testu, licencji ani karty człon- iści Frydka-Mistka zostali trium- łożyłem siły. Były momenty, że mu- szybko pokazali plecy amatorskim Wszyscy, którzy pasjonują się kowskiej. Po prostu biegasz”. I o to fatorami grupy wschodniej drugiej siałem zwolnić, a nawet biec truch- pasjonatom biegania. Kożusznik, biegami, zgodnie twierdzą, że po- chodzi. JANUSZ BITTMAR ligi i od najbliższego wtorku zagrają o awans do I ligi z zepołami Tábo- OFERTA ra i Jablonca. Drużyna F-M w tym sezonie działa na zasadach ofi cjal- PIŁKA NOŻNA – FNL: Trzyniec – ce – Bystrzyca, Dobratice – Stona- POWIATU KARWIŃSKIEGO: Nawsie – Mosty (dziś, 15.30), Buko- nej farmy ekstraligowego Trzyń- Karwina (dziś, 10.15). DYWIZJA: L. wa, Datynie Dolne – Lutynia Dolna, L. Łąki – Sn Hawierzów, TJ Pietwałd wiec – Palkowice, Piosek – Ostrawica, ca, może więc korzystać również z Piotrowice – Rymarzów (dziś, 15.30), Czeladna – Olbrachcice (dziś, 15.30). – F. Orłowa, B. Rychwałd – Sj Ry- Noszowice – Chlebowice, Gródek – hokeistów, którzy zakosztowali już Hawierzów – Nowy Jiczyn (jutro, IB KLASA – gr. C: Sucha Górna – chwałd, Bogumin B – Cierlicko, Za- Oldrzychowice (jutro, 15.30). gry w najwyższej klasie rozgrywek. 10.15). MISTRZOSTWA WOJE- Nydek, Sn Orłowa – Śmiłowice, Żu- błocie – V. Bogumin (dziś, 15.30), G. * * * Do kluczowych hokeistów Frydka- WÓDZTWA: Herzmanice – Bo- ków Górny – G. Hawierzów, Dobra Błędowice – Sj Pietwałd, Wierznio- Mistka należy w tym sezonie pol- gumin, Czeski Cieszyn – Slavia Or- – Toszonowice (dziś, 15.30), Jabłon- wice – Olbrachcice B (jutro, 15.30). RUGBY – EL. MISTRZOSTW ski napastnik Aron Chmielewski. łowa, Dziećmorowice – Vitkov (dziś, ków – Raszkowice, I. Piotrowice – MISTRZOSTWA POWIATU EUROPY DYWIZJI 2A: RC Reprezentant Polski przed startem 15.30), Krawarze – Wędrynia (jutro, Gnojnik, L. Piotrowice B – Luczina FRYDEK-MISTEK: Liskowiec – Chorwacja (dziś, 14.00, Hawie- mistrzostw świata Dywizji IA prze- 15.30). IA KLASA – gr. B: Veřovi- (jutro, 15.30). MISTRZOSTWA – Baszka, Janowice – Metylowice, rzów). (jb) dłużył o dwa lata kontrakt ze Sta- lownikami. (jb)

REKLAMA Wilgoć w domu, Petr Kastner najlepszy w Wędryni mokre piwnice? W hali sportowej w Wędryni od- przez organizatorów trafi ły w ręce lutnego zwycięzcy, Petra Kastnera, organizator turnieju z PTTS „Beskid Pojawia się pleśń, grzyb był się w minioną sobotę tradycyjny trzech najlepszych zawodników w wręczyli osobiście Bogusław Raszka, Śląski”. Nad sprawnym przebiegiem i nieprzyjemny zapach? turniej tenisa stołowego „O Puchar każdej kategorii. Puchar dla abso- wójt Wędryni i Jan Walek, główny imprezy czuwali ponadto członkowie Straszą wysokie koszty Wójta Gminy”, organizowany przez Klubu 99. ogrzewania? Urząd Gminy Wędrynia, PTTS „Be- WYNIKI skid Śląski” oraz MK PZKO w Wę- Kategoria do lat 39: 1. Petr Kast- Mamy dla Państwa dryni. Puchar wójta Wędryni zdobył ner (Hawierzów-Błędowice), 2. skuteczne rozwiązanie! Petr Kastner, który w bezpośrednim Dagmar Kaňoková (F-M), 3. Raj- Wizyta rzeczoznawcy z dokładną pojedynku pokonał Lumira Holeksę. mund Sikora (Wędrynia) analizą przyczyn zawilgocenia W zawodach rywalizowało 29 gra- Kategoria do lat 69: 1. Lumír oraz oferta cenowa – gratis! czy podzielonych na trzy kategorie Holeksa (Trzyniec), 2. Jaroslav Kra- Stosujemy wyłącznie najlepsze – do lat 39, do lat 69 i powyżej 69 tochvil (F-M), 3. Jindřich Kratochvil materiały z gwarancją producenta lat. – W kategorii bez różnicy wieku (F-M) – to gwarantowana jakość usługi! wzięły udział również trzy kobiety. Kategoria powyżej 69 lat: 1. Eu- www.ajesucho.cz W dodatku, co godne podziwu, jedna geniusz Krupa (Olbrachcice), 2. Petr e-mail: [email protected] z nich, Dagmar Kaňoková, stanęła do Burián (Wędrynia), 3. Kazimierz tel.: 608 772 213 walki z grupą mężczyzn rywalizują- Stańco (Hawierzów). cych w głównej kategorii do lat 39 Kategoria kobiet: 1. Dagmar – poinformował „GL” w imieniu or- Fot. ARC Fot. Kaňoková (F-M), 2. Anna Wojnar ganizatorów Jerzy Czap z Klubu 99. Petr Kastner odbiera z rąk wójta Wędryni, Bogusława Raszki, puchar dla najlep- (Wędrynia), 3. Bronislava Pindorová

Nagrody i dyplomy ufundowane szego zawodnika turnieju. (Bystrzyca). (jb) GL-212