rapportage gemeente hellendoorn

Twente Toerisme Monitor Rapportage Gemeente Hellendoorn

Regio

Albert Groen

Grontmij

Ir. Peter Bergmans Drs. Sjoerd Zegers

December 2009

Inhoudsopgave

1 Inleiding...... 1 1.1 Aanleiding ...... 1 1.2 Twente Toerisme Monitor ...... 1 1.3 Werkwijze...... 2 1.3.1 Consumentenonderzoek...... 2 1.3.2 Secundair bronnenonderzoek...... 4 1.3.3 Rapportage ...... 4 1.4 Leeswijzer ...... 4

2 Dagrecreatie...... 5 2.1 Inleiding...... 5 2.2 Bezoekersprofiel ...... 5 2.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek ...... 8 2.3.1 Fase 1: Oriënterende fase ...... 8 2.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente ...... 10 2.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn...... 11 2.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen ...... 17

3 Verblijfsrecreatie ...... 19 3.1 Inleiding...... 19 3.2 Bezoekersprofiel ...... 19 3.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek ...... 22 3.3.1 Fase 1: Oriënterende fase ...... 22 3.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente ...... 26 3.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn...... 27 3.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen ...... 35

4 Economisch effect...... 37 4.1 Inleiding...... 37 4.2 Bezoekersaantallen ...... 37 4.3 Overnachtingen...... 38 4.4 Bestedingen ...... 39 4.4.1 Dagrecreatie...... 39 4.4.2 Verblijfsrecreatie ...... 41 4.5 Werkgelegenheid ...... 42

1 Inleiding

1.1 Aanleiding

Recreatie en toerisme zijn speerpunten in het gemeentelijke en regionaal beleid in Twente. Door de toeristisch-recreatieve mogelijkheden van Twente beter te benutten, kan de economi- sche impact van de branche toenemen. In het UVT geeft de regio aan hoe zij hier invulling aan wil geven. Om de ontwikkeling in Twente op de juiste manier vorm te geven, is maatwerk be- langrijk. Dit geldt ook voor het cijfermateriaal waarop dit beleid gestoeld is. Voor het formuleren van gefundeerd beleid en het monitoren van effecten is voor Twente geen gebiedsspecifiek en structureel cijfermateriaal voor handen. De veertien Twentse gemeenten hebben daarom in re- gionaal verband als Regio Twente uitgesproken dat het wenselijk is om periodiek regionaal on- derzoek te doen op het gebied van recreatie en toerisme. Hiervoor is de Twente Toerisme Mo- nitor (TTM) ontwikkeld.

1.2 Twente Toerisme Monitor

De TTM is een onderzoek dat representatieve cijfers oplevert voor Twente en de Twentse ge- meenten. Dit onderzoek bestaat uit twee onderdelen, namelijk:

• een consumentenonderzoek Dit onderzoek gaat in op bezoekerskenmerken, activiteiten, motieven, waarderingen en der- gelijke van de toeristen en recreanten die naar Twente komen. Dit onderzoek wordt elke vier jaar gehouden. • een secundair bronnenonderzoek Op basis van ‘De Landelijke R&T Standaard’, opgesteld door IPO, worden de bezoekers- en overnachtingaantallen, werkgelegenheid en bestedingen berekend. Dit onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd.

De TTM is in 2009 van start gegaan met een consumentenonderzoek en een secundair bron- nenonderzoek. De resultaten van dit onderzoek voor de gemeente Hellendoorn zijn weergege- ven in deze rapportage.

Pagina 1

Twente Toerisme Monitor Inleiding

1.3 Werkwijze

1.3.1 Consumentenonderzoek

Het consumentenonderzoek is uitgevoerd door het afnemen van een vragenlijst bij dagrecrean- ten en verblijfsrecreanten. Dit onderzoek valt uiteen in twee deelonderzoeken, namelijk: • Face-to-face enquête op locatie • Uitdeel enquête bij hotels en kleine verblijfsaccommodaties

Voorbereiding In overleg met de verschillende betrokken gemeenteambtenaren van alle 14 gemeenten zijn de vragenlijsten opgesteld en onderzoekslocaties bepaald. Per gemeente zijn twee vragenlijsten opgesteld, namelijk: • Nederlandstalige en Duitstalige enquête voor dagrecreanten, bestaande uit basis vragenlijst en maximaal drie gemeente specifieke vragen • Nederlandstalige en Duitstalige enquête voor verblijfsrecreanten, bestaande uit basis vra- genlijst en maximaal drie gemeente specifieke vragen

Het onderzoek is uitgevoerd bij locaties die door de gemeenteambtenaren zijn aangedragen. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen dagrecreatielocaties en verblijfsrecreatielocaties. • Dagrecreatie: attracties, dagrecreatieterreinen, musea, (recreatieve) winkelcentra, knoop- punten van routegebonden recreatie. • Verblijfsrecreatie: campings, mini-campings, hotels, bed & breakfasts, bungalowparken

Deze locaties zijn door Grontmij gebeld met de vraag of ze willen meewerken aan het onder- zoek. In totaal hebben 209 locaties hun medewerking verleend en 80 locaties geen medewer- king verleend. In tabel 1 zijn de locaties die hebben meegewerkt in de gemeente Hellendoorn weergegeven.

Tabel 1 Onderzoekslocaties in gemeente Hellendoorn Locaties Locaties dagrecreatie verblijfsrecreatie Aktief Landal Landgoed De Hellendoornseberg Aktiviteitencentrum De Wilgenweard Recreatiepark De Tolplas Attractiepark Hellendoorn Vakantiepark Hellendoorn Informatieschuur De Pas Camping De Noetselerberg Nationaal Park Sallandse Heuvelrug - schaapskooi Camping Eelerberg Nationaal Park Sallandse Heuvelrug - TOP Fletcher Hotel Hellendoorn Hotel Restaurant De Uitkijk Mini-camping Bij de Schaapskooi SVR Camping 't Spikkie SVR Mini-camping De Molenhoek

Pagina 2

Twente Toerisme Monitor Inleiding

Afbeelding 1 Regioindeling Twente Toerisme Monitor (op basis van indeling door GOBT)

Sallandse Heuvelrug : Gemeenten Hellendoorn, Rijssen-Holten Zuid-Twente : Gemeenten , , , Stedenband Twente : Gemeenten , Borne, , Noordoost Twente : Gemeenten , , ,

Face-to-face enquête op locatie Bij alle dagrecreatie-locaties en bij de campings en bungalowparken zijn enquêteurs ingezet om de recreanten en toeristen op locatie de vragenlijst voor te leggen. Hierbij is in totaal op 328 verschillende momenten geënquêteerd.

Uitdeel enquête bij hotels en kleine verblijfsaccommodaties Bij hotels en kleine verblijfaccommodaties is de inzet van enquêteurs niet effectief. Een hotelei- genaar wil veelal de gasten niet lastig vallen met een enquête. Bij kleine verblijfsaccommoda- ties is het aantal gasten vaak zo beperkt, dat een enquêteur slechts enkele respondenten zou kunnen ondervragen. Voor deze locaties is het beter om de vragenlijst door de ondernemer te laten uitdelen aan de gasten. De ondernemers die hebben deelgenomen aan het onderzoek hebben de enquêtes uitgedeeld en later weer in ontvangst genomen.

Respons In totaal hebben 5.321 respondenten de vragenlijst ingevuld. Voor de gemeente Hellendoorn geldt dat 275 dagrecreanten en 329 verblijfsrecreanten de vragenlijst hebben ingevuld.

Analyse Bij de analyse van de resultaten wordt rekening gehouden met de systematiek van het UVT, namelijk de vijf fasen van vakantie/uitstapje. Deze vijf fasen zijn: • Oriënterende fase • Gaan naar Twente • Ontvangen worden • Er zijn • Naar huis gaan en terugkomen

Pagina 3

Twente Toerisme Monitor Inleiding

1.3.2 Secundair bronnenonderzoek

Het secundair bronnenonderzoek is uitgevoerd volgens ‘De Landelijke R&T Standaard’ die is opgesteld door het IPO. Deze standaard geeft een voorstel voor het berekenen van bestedin- gen en werkgelegenheid, waarbij onderlinge vergelijkbaarheid met andere gebieden voorop staat. Voor dagrecreatie (uitjes) wordt gerekend met activiteiten van twee uur of langer. Het hanteren van de standaard is in overleg met het Gelders Overijssels Bureau voor Toerisme (GOBT) gebeurd.

De benodigde bronnen voor het secundair onderzoek zijn bij de volgende partijen opgevraagd: • Provincie Overijssel: Landelijk Informatiesysteem Arbeidsplaatsen (LISA) • CBS: Statistiek Logiesaccommodaties (SLA), Statistiek Inkomend Toerisme (SIT) • NBTC-NIPO Research: ContinuVakantieOnderzoek (CVO), ContinuVrijeTijdsOnderzoek (CVTO)

1.3.3 Rapportage

In voorliggende rapportage komen de resultaten voor de gemeente Hellendoorn aan de orde. De respondenten zijn aan deze gemeente toebedeeld op basis van waar zij de vragenlijst heb- ben ingevuld. De recreant en toerist houden bij hun recreatiegedrag echter geen rekening met gemeentegrenzen. Derhalve moet bij het lezen van de resultaten voor de gemeente Hellen- doorn rekening gehouden worden met de mogelijkheid dat een deel van de activiteiten en uit- gaven ook buiten de gemeente hebben plaatsgevonden.

Voorliggende rapportage over de gemeente Hellendoorn maakt deel uit van een reeks van rap- portages, waarin de resultaten van het consumentenonderzoek en het secundaire bronnenon- derzoek worden weergegeven. De gehele reeks bestaat uit: • een rapportage met de resultaten voor Regio Twente; • 14 aparte gemeentelijke rapportages, waarin de resultaten van een specifieke gemeente centraal staan.

In aanvulling op de rapportage voor de Regio Twente, bevatten de gemeentelijke rapportages van een deel van de gemeenten ook enkele extra onderwerpen. Hierbij gaat het om specifieke onderwerpen die alleen gelden voor die gemeente, en tijdens het veldwerk ook alleen aan res- pondenten uit die gemeente gesteld zijn.

Buiten de onderzoeksrapporten is er tevens een technisch rapport opgesteld, waarin de onder- zoeksaanpak nader wordt toegelicht.

1.4 Leeswijzer

In hoofdstuk 2 komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de dagrecreanten aan de orde. In hoofdstuk 3 worden de resultaten voor verblijfsrecreanten besproken. In hoofd- stuk 4 komt de economische betekenis van toerisme en recreatie in Twente aan de orde, aan de hand van de secundaire data-analyse.

Pagina 4

2 Dagrecreatie

2.1 Inleiding

In dit hoofdstuk komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de dagrecreanten aan bod. Bij de analyse van de resultaten is een weging toegepast (op basis van het CVTO). Hiermee wordt de verhouding tussen de activiteiten binnen een gemeente gecorrigeerd en is het mogelijk om uitspraken te doen voor Twente als geheel.

2.2 Bezoekersprofiel

Herkomst 98% van de respondenten in de gemeente Hellendoorn komt uit Nederland. De resterende 2% komt uit het buitenland. Het aandeel buitenlandse gasten in de gemeente Hellendoorn is lager dan het gemiddelde in Twente.

Grafiek 1 Herkomstland respondent gemeente Hellendoorn Tabel 2 Herkomstland respondent Nederland Buitenland Totaal Hellendoorn 98% 2% 100% Buitenland 2% Sallandse Heuvelrug 99% 1% 100% Noordoost Twente 92% 8% 100% Stedenband Twente 91% 9% 100% Zuid Twente 97% 3% 100%

Totaal Twente 94% 6% 100% Nederland 98%

In de tabel op de volgende pagina is weergegeven waar de Nederlandse respondenten in de gemeente Hellendoorn vandaan komen. Het grootste deel van de respondenten, namelijk 37%, komt uit Overijssel.

Pagina 5

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 3 Herkomst-provincie Nederlandse respondenten Zuid- Noord- Noord- Overijssel Gelderland Utrecht Friesland Overig Totaal Holland Holland Brabant Hellendoorn 37% 17% 12% 7% 6% 6% 4% 12% 100%

Sallandse Heuvelrug 35% 17% 13% 7% 6% 6% 4% 12% 100% Noordoost Twente 54% 8% 8% 6% 5% 6% 3% 10% 100% Stedenband Twente 67% 7% 8% 5% 4% 3% 2% 5% 100% Zuid Twente 53% 13% 8% 5% 5% 4% 2% 10% 100%

Totaal Twente 58% 10% 9% 6% 4% 3% 3% 8% 100%

Vertrekpunt In de gemeente Hellendoorn komt 40% van de respondenten vanaf een vakantieadres en 60% vanaf hun woonadres. Hiermee is het aandeel dat van een vakantieadres komt hoger dan ge- middeld in Twente.

Grafiek 2 Vertrekpunt respondent gemeente Hellendoorn Tabel 4 Vertrekpunt respondent Woonadres Totaal Hellendoorn 60% 40% 100%

Sallandse Heuvelrug 56% 44% 100% Noordoost Twente 61% 39% 100% Vakantie- adres Stedenband Twente 73% 27% 100% 40% Zuid Twente 59% 41% 100% Woon-

adres 60% Totaal Twente 67% 33% 100%

Groepssamenstelling In onderstaande grafiek is weergegeven in welk gezelschap de respondent de gemeente Hel- lendoorn bezoekt. Het meest voorkomende gezelschapstype is ‘met partner met kinderen’.

Grafiek 3 Gezelschap bij bezoek aan gemeente Hellendoorn

met partner met kinderen 43% met vrienden/kennissen/overige familie 28%

15% met partner zonder kinderen zonder partner met kinderen 9% alleen 4%

met school/bedrijf/vereniging 2%

anders 0% w il niet zeggen 0%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%

Pagina 6

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 5 Gezelschap bij bezoek met partner met part- zonder met vrienden/ met school/ wil niet alleen zonder kin- ner met partner met kennissen/ bedrijf/ ver- anders Totaal zeggen deren kinderen kinderen overige familie eniging Hellendoorn 4% 15% 43% 9% 28% 2% 0% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 4% 20% 40% 6% 27% 1% 0% 1% 100% Noordoost Twente 4% 43% 16% 4% 30% 1% 0% 1% 100% Stedenband Twente 14% 31% 15% 12% 24% 1% 1% 1% 100% Zuid Twente 5% 35% 23% 9% 27% 1% 0% 0% 100%

Totaal Twente 10% 31% 21% 10% 26% 1% 1% 1% 100%

In onderstaande tabel is weergegeven hoe de gemiddelde groepssamenstelling bij een bezoek aan de gemeente Hellendoorn is. Gemiddeld gezien bestaat een groep die Hellendoorn bezoekt uit 4 à 5 personen. Hierbij gaat het om mensen uit alle leeftijdscategorieën. De groepsgrootte in de gemeente Hellendoorn is hoger dan gemiddeld.

Tabel 6 Gemiddelde groepssamenstelling bij bezoek Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger dan ren van senen van wassenen van senioren Totaal 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Hellendoorn 0,47 1,51 0,81 1,17 0,60 4,55

Sallandse Heuvelrug 0,42 1,10 0,69 1,11 0,68 4,00 Noordoost Twente 0,20 0,39 0,49 1,11 1,49 3,68 Stedenband Twente 0,21 0,68 0,65 0,80 0,76 3,09 Zuid Twente 0,36 0,54 0,41 0,79 1,05 3,16

Totaal Twente 0,27 0,71 0,61 0,87 0,85 3,30

Tabel 7 Gemiddelde groepssamenstelling bij bezoek aan de gemeente Hellendoorn per activiteit Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger ren van senen van wassenen van senioren Totaal dan 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Routegebonden 0,42 1,07 0,76 1,09 0,69 4,02 Zonnen/zwemmen 0,46 1,72 1,02 1,06 0,36 4,61 Recreatief winkelen 0,43 1,42 0,91 1,00 0,56 4,33 Bezoek dorp/stad 0,42 1,34 1,05 1,06 0,52 4,39 Attractie/museum 0,63 2,04 0,82 1,32 0,56 5,37 Overig 0,44 1,33 0,90 1,09 0,50 4,26 Totaal Hellendoorn 0,47 1,51 0,81 1,17 0,60 4,55

In bovenstaande tabel is weergegeven hoe de groepssamenstelling is bij een bezoek aan de gemeente Hellendoorn per ondernomen activiteit. De groepsgrootte varieert niet veel per type activiteit. Opvallend is het hogere aantal bij attractie/museum.

Pagina 7

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Opleidingsniveau Het opleidingsniveau van de respondenten is in onderstaande tabellen weergegeven. Over het algemeen is het opleidingsniveau van de respondent in de gemeente Hellendoorn middel tot hoog. Tussen de verschillende typen activiteiten is niet veel verschil in opleidingsniveau van de respondenten.

Tabel 8 Opleidingsniveau respondent lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Hellendoorn 2% 19% 12% 31% 37% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 2% 16% 13% 28% 41% 1% 100% Noordoost Twente 3% 17% 12% 22% 43% 3% 100% Stedenband Twente 7% 18% 11% 28% 34% 2% 100% Zuid Twente 5% 23% 12% 24% 34% 2% 100%

Totaal Twente 5% 18% 12% 27% 36% 1% 100%

Tabel 9 Opleidingsniveau respondent per activiteit voor de gemeente Hellendoorn lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Routegebonden 2% 16% 8% 30% 43% 0% 100% Zonnen/zwemmen 3% 18% 10% 34% 34% 0% 100% Recreatief winkelen 0% 16% 11% 35% 38% 0% 100% Bezoek dorp/stad 2% 17% 7% 32% 41% 0% 100% Attractie/museum 2% 21% 13% 32% 32% 0% 100% Overig 2% 19% 13% 29% 36% 0% 100% Totaal Hellendoorn 2% 19% 12% 31% 37% 0% 100%

2.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek

2.3.1 Fase 1: Oriënterende fase

Informatiebronnen De recreant heeft de mogelijkheid om zichzelf voor zijn bezoek te oriënteren aan de hand van verschillende informatiemiddelen. In onderstaande grafiek is weergegeven in hoeverre de res- pondent ook daadwerkelijk gebruik maakt hiervan.

Grafiek 4 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar gemeente Hellendoorn (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Eigen ervaring eerder bezoek 37% Familie/vrienden/collega's 18%

Folders verblijfsaccommodatie 14%

Internet 12%

Ik w oon hier/in de buurt 4%

Krant 2% Reisgids 2% Televisie 2% VVV 2% Tijdschrift 2%

Radio 0%

Overig 11%

Weet niet/geen antw oord 0% Geen informatiebron 14%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%

Pagina 8

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 10 Gebruik informatiebronnen voor de komst (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weet niet/geen antwoord informatiebronGeen Totaal

Hellendoorn 18% 37% 2% 2% 14% 2% 0% 2% 12% 2% 4% 11% 0% 14% 120%

Sallandse Heuvelrug 20% 38% 2% 2% 15% 1% 0% 4% 12% 1% 4% 10% 0% 12% 120% Noordoost Twente 25% 41% 3% 1% 5% 1% 0% 4% 13% 2% 8% 11% 1% 5% 120% Stedenband Twente 18% 31% 2% 1% 4% 0% 0% 4% 10% 1% 20% 7% 1% 16% 116% Zuid Twente 25% 35% 6% 1% 7% 0% 0% 6% 9% 1% 11% 9% 0% 8% 118%

Totaal Twente 20% 33% 3% 1% 6% 0% 0% 4% 11% 1% 15% 8% 1% 13% 117%

Tabel 11 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar gemeente Hellendoorn per activiteit (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weet niet/geen antwoord informatiebronGeen Totaal

Routegebonden 16% 33% 3% 1% 18% 1% 0% 3% 13% 1% 4% 10% 0% 15% 119% Zonnen/zwemmen 18% 30% 2% 0% 25% 1% 0% 4% 19% 2% 6% 7% 0% 11% 123% Recreatief winkelen 19% 39% 5% 2% 19% 4% 0% 2% 9% 2% 5% 4% 0% 13% 122% Bezoek dorp/stad 20% 36% 3% 1% 21% 1% 0% 3% 9% 3% 6% 8% 0% 13% 123% Attractie/museum 17% 37% 3% 1% 13% 4% 0% 1% 13% 1% 3% 12% 0% 13% 118% Overig 16% 35% 2% 0% 16% 2% 0% 3% 12% 3% 4% 13% 0% 16% 124% Totaal Hellendoorn 18% 37% 2% 2% 14% 2% 0% 2% 12% 2% 4% 11% 0% 14% 120%

14% van de respondenten geeft aan geen informatiebron gebruikt te hebben. Van de mensen die wel een informatiebron hebben aangegeven, geeft 37% aan Twente al te kennen van een eerder bezoek en 18% geeft aan informatie te hebben gekregen van familie, vrienden of colle- ga’s. Het blijkt dus dat goede ervaringen van de respondent of goede ervaringen van bekenden de belangrijkste bron van informatie zijn. De meest gebruikte promotiemiddelen zijn folders en internet.

Pagina 9

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Toeristisch Bureau Hellendoorn Het Toeristisch Bureau Hellendoorn is een VVV, waar de recreanten informatie kunnen krijgen over Hellendoorn. Aan de respondenten is gevraagd of zij gebruik hebben gemaakt van dit bu- reau en hoe dit gevallen is. 59% van de respondenten kent het bureau niet, terwijl 17% het wel kent, maar er geen gebruik van heeft gemaakt. De respondenten die het bureau wel kennen, geven het overwegend een positieve beoordeling

Grafiek 5 Contact met Toeristisch Bureau Hellendoorn (respondenten Hellendoorn)

w eet niet/geen antw oord 5% zeer goed 4%

behoorlijk goed 4%

goed 10% slecht 1% ik ken het w el, maar heb er geen gebruik van gemaakt 17%

ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn niet 59%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Bekendheid met mogelijkheden Voor verschillende recreatiemogelijkheden is gevraagd of de respondent in Hellendoorn vooraf bekend was met de mogelijkheden hiervoor in Twente. De respondent is het beste bekend met attracties en natuur en landschap.

Grafiek 6 Bekendheid vooraf met mogelijkheden voor verschillende activiteiten in Twente (respondenten Hellendoorn)

Routes Attracties goed op de hoogte Verblijfsmogelijkheden voldoende op de hoogte Stedelijk toerisme matig op de hoogte Natuur en landschap slecht op de hoogte Cultuurhistorie geen mening

Evenementen

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

2.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente

Vervoermiddel Aan de respondenten in Hellendoorn is gevraagd met welk vervoermiddel zij naar de activiteit zijn gekomen, waar de enquêteur ze heeft gevraagd voor deelname aan de enquête. Het groot- ste deel (84%) komt met de auto.

Grafiek 7 Vervoermiddel naar activiteit voor gemeente Hellendoorn

Auto 84% Fiets, scooter, brom/snorfiets 13% Openbaarvervoer 1%

Te voet 1%

Motor 0%

Anders 1% Weet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Pagina 10

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Wordt het gebruikte vervoersmiddel in de gemeente Hellendoorn vergeleken met het gemiddel- de voor Regio Twente, dan valt op dat het aandeel auto hoger is dan gemiddeld.

Tabel 12 Vervoermiddel naar activiteit Fiets, Weet Openbaar Auto scooter, Motor Te voet Anders niet/geen Totaal vervoer brom/snorfiets antwoord Hellendoorn 84% 13% 0% 1% 1% 1% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 80% 14% 3% 1% 1% 1% 0% 100% Noordoost Twente 66% 24% 1% 4% 3% 2% 0% 100% Stedenband Twente 46% 35% 0% 12% 4% 2% 1% 100% Zuid Twente 61% 34% 0% 1% 3% 1% 0% 100%

Totaal Twente 56% 31% 1% 8% 3% 1% 1% 100%

Bereikbaarheid De bereikbaarheid van de activiteiten is goed te noemen in de gemeente Hellendoorn. 90% van de respondenten geeft aan de bereikbaarheid goed te vinden, terwijl 8% aangeeft dat de be- reikbaarheid voldoende is.

Eerder bezoek Aan de respondent is gevraagd of hij al eens eerder in Hellendoorn is geweest. 66% van de respondenten is de afgelopen 12 maanden in Hellendoorn geweest, waarvan een deel zelfs 6 keer of meer.

Grafiek 8 Hoe vaak heeft u de gemeente Hellendoorn bezocht in de afgelopen 12 maanden voor een dagje uit of vakantie (respondenten gemeente Hellendoorn)

w eet niet/geen antw oord 1%

0 keer 33% 1 keer 26%

2-5 keer 23%

6 keer of meer 17%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

2.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn

Motief Het belangrijkste motief om naar de gemeente Hellendoorn te komen voor een dagtocht of acti- viteit is om gezellig met vrienden of familie op stap te zijn. Dit komt overeen met het gemiddelde voor Regio Twente.

Grafiek 9 Motief voor dagtocht/activiteit in gemeente Hellendoorn

gezellig met vrienden of familie op stap 57%

er even tussen uit, de batterij opladen 13%

interesse voor gebied, iets leren 10% fysieke uitdaging, bew eging 8% opgaan in de planten- en dierenw ereld 4%

anders 7% w eet niet/geen antw oord 1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Pagina 11

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 13 Motief voor dagtocht/activiteit gezellig opgaan in interesse met vrien- er even tussen de plan- fysieke weet voor den of uit, de batterij ten- en uitdaging, anders niet/geen Totaal gebied, familie op opladen dierenwe- beweging antwoord iets leren stap reld Hellendoorn 57% 13% 10% 4% 8% 7% 1% 100%

Sallandse Heuvelrug 48% 21% 10% 5% 7% 10% 0% 100% Noordoost Twente 40% 26% 9% 1% 6% 17% 1% 100% Stedenband Twente 45% 17% 5% 1% 6% 26% 2% 100% Zuid Twente 46% 20% 11% 0% 7% 15% 1% 100%

Totaal Twente 45% 19% 7% 1% 6% 21% 1% 100%

Activiteiten Tijdens een dagtocht is het mogelijk om meerdere activiteiten te ondernemen. Aan de respon- denten in de gemeente Hellendoorn is gevraagd welke activiteiten ze hebben ondernomen tij- dens de dagtocht. De meest genoemde activiteiten zijn wandelen, bezoek attracties en bezoek terras.

Grafiek 10 Ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Hellendoorn (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Wandelen 49% Bezoek attracties 49% Bezoek terras 48%

Fietsen 34%

Bezoek restaurant 34%

Bezoek dorp 31% Recreatief w inkelen 24% Zonnen/zw emmen 22% Bezoek stad 20% Bezoek museum/galerie 13%

Bezoek evenement/festival 12% Watersport 8% s Avonds uitgaan 8% Bezoek cultuurhistorische voorziening 6% Mountainbiken/ATB-en 5%

Paardrijden 2%

1% Skaten/skeeleren 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Pagina 12

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Tabel 14 Ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek Totaal

Hellendoorn 49% 34% 1% 22% 5% 8% 2% 24% 31% 20% 49% 13% 48% 34% 8% 12% 6% 366%

Sallandse Heuvelrug 48% 37% 1% 24% 5% 6% 3% 31% 39% 24% 40% 24% 61% 40% 8% 11% 12% 414% Noordoost Twente 36% 47% 1% 16% 3% 2% 1% 43% 46% 42% 16% 19% 71% 41% 10% 16% 24% 433% Stedenband Twente 21% 37% 1% 18% 1% 2% 1% 55% 13% 46% 9% 11% 45% 24% 7% 3% 6% 299% Zuid Twente 35% 55% 2% 22% 2% 2% 3% 29% 45% 22% 22% 19% 54% 32% 10% 9% 14% 376%

Totaal Twente 29% 41% 1% 19% 2% 3% 2% 46% 25% 38% 17% 15% 51% 29% 8% 6% 9% 341%

Waardering Aan de respondenten is gevraagd een waardering te geven voor de verschillende aspecten van het toeristische aanbod in Twente. Bij alle aspecten is het aandeel positieve waarderingen gro- ter dan het aandeel negatieve waarderingen. Het meest positief is de recreant over het aanbod en de kwaliteit van de horeca en de toeristische bewegwijzering. Opvallend is het aandeel res- pondenten zonder mening.

Grafiek 11 Waardering aspecten van toeristisch aanbod in Twente (respondenten Hellendoorn)

Aanbod (aantal) verblijfsaccommodaties. De kw aliteit van de verblijfsaccommodaties.

Het aantal dagattracties.

De kw aliteit van de dagattracties.

Aanbod horeca.

Kw aliteit horeca. uitstekend Aanbod evenementen. voldoende Kw aliteit evenementen. matig slecht Het aantal voorzieningen voor kinderen. geen mening Kw aliteit van de voorzieningen voor kinderen. Het aantal voorzieningen voor senioren.

Kw aliteit van de voorzieningen voor senioren.

Informatievoorziening over de toeristische mogelijkheden. Toeristische bew egw ijzering.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 %

Pagina 13

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

De waardering voor een dagje uit in Hellendoorn is hoog. Gemiddeld haalt Hellendoorn hiervoor een 7,9. Aan de respondenten is ook gevraagd om een waardering te geven voor de verschil- lende activiteiten die ze ondernomen hebben. Deze activiteiten scoren allemaal een dikke vol- doende.

Grafiek 12 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Twente (respondenten Hellendoorn)

Watersport 8,4 Wandelen 8,1 Bezoek evenement/festival 8,1

Mountainbiken/ATB-en 8,0

Bezoek attracties 8,0

s Avonds uitgaan 8,0 Fietsen 7,9 Zonnen/zw emmen 7,9 Bezoek museum/galerie 7,9

Bezoek terras 7,9

Recreatief w inkelen 7,8 Paardrijden 7,7 Bezoek stad 7,7 Bezoek restaurant 7,7

Bezoek cultuurhistorische voorziening 7,7 Bezoek dorp 7,6 Skaten/skeeleren 7,0

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Tabel 15 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de dagtocht in Twente

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek

Hellendoorn 8,1 7,9 7,0 7,9 8,0 8,4 7,7 7,8 7,6 7,7 8,0 7,9 7,9 7,7 8,0 8,1 7,7

Sallandse Heuvelrug 8,2 8,2 7,2 8,0 8,4 8,4 8,4 7,7 7,7 7,8 7,9 8,1 7,8 7,8 8,0 7,9 8,0 Noordoost Twente 8,0 8,3 7,2 7,8 7,9 7,5 8,1 7,7 7,7 7,8 7,6 7,7 7,9 7,8 7,8 7,7 8,0 Stedenband Twente 7,7 8,0 6,2 7,7 6,7 7,4 6,8 7,5 7,4 7,6 7,7 7,9 7,8 7,9 8,3 7,5 7,5 Zuid Twente 8,2 8,2 7,4 7,8 7,9 8,0 8,3 7,7 7,8 7,8 7,9 7,8 7,9 7,9 7,8 7,6 7,7

Totaal Twente 8,0 8,1 6,7 7,8 7,9 7,8 7,8 7,5 7,6 7,6 7,8 7,9 7,8 7,8 8,0 7,7 7,8

Pagina 14

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Imago De respondenten hebben Twente in twee woorden beschreven. In onderstaande tabel wordt de top 10 weergegeven voor gemeente Hellendoorn. Het valt op dat veel van de genoemde woor- den te maken hebben met de natuur en landschapswaarden. Verder is het gezellige, vriendelij- ke en gemoedelijke karakter van Twente een belangrijke bepaler van het imago.

Tabel 16 Associatie met Twente (respondenten Hellendoorn) Gemeente

Hellendoorn (mooie) natuur 19% rust/stilte 18% gezellig/leuk 15% karakteristieke omgeving/prachtig gebied 11% mooi 11% gastvrij 7% natuurschoon/(fris) groen 7% bosrijk 7% landschap/landschappelijk 5% vriendelijkheid 4%

Grafiek 13 Woordparen imago Twente (respondenten gemeente Hellendoorn)

Ver w eg Dichtbij

Historisch Modern Veilig Onveilig

Saai Bruisend

Stedelijk Natuurlijk

Gastvrij Niet gastvrij Gezellig Ongezellig

Veelzijdig Eenzijdig Goed bereikbaar Slecht bereikbaar

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Aan de respondenten zijn enkele woordparen voorgelegd. Aan de respondenten is gevraagd om aan te geven of zij Twente meer bij het linkerwoord vinden passen, of dat het rechterwoord meer van toepassing is.

Uitgaande van bovenstaande resultaten is Twente voor de meeste respondenten: • Meer dichtbij dan ver weg • Gastvrij • Historisch • Gezellig • Veilig • Veelzijdig • Bruisend • Goed bereikbaar • Natuurlijk

Pagina 15

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Aan de respondenten is concreet gevraagd wat hen aanspreekt in de gemeente Hellendoorn. Hierbij is een concrete lijst van antwoordmogelijkheden gegeven en mochten de respondenten maximaal 3 antwoorden geven. Het Avonturenpark Hellendoorn spreekt het meeste aan. 57% van de respondenten heeft dit als antwoord gegeven. Het NP Sallandse Heuvelrug en het aan- bod aan wandel- en fietsroutes worden ook veel genoemd.

Grafiek 14 Wat spreekt u aan in de gemeente Hellendoorn (meerdere antwoorden mogelijk - respondenten gemeente Hellendoorn) avonturenpark hellendoorn 57% nationaal park sallandse heuvelrug 45% 33% aanbod w andel- en/of fietsroutes een evenement (dauw pop, hellendoorn rally, heksendoorn) 10% bezoek aan vrienden en/of familie 10% een bepaalde accommodatie of kampeerplaats 6% landgoed schuilenburg 3% een georganiseerde buitensportactiviteit 3% voorstelling in ZINiN theater 2% sterrenw acht 2% aanbod van musea 2% anders 7% w eet niet/geen antw oord 1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Verbeteringspunten De respondenten hebben de kans gekregen om aan te geven welke voorzieningen ze nog mis- sen. Hieronder staan de suggesties die de dagrecreanten uit de gemeente Hellendoorn hebben gedaan.

• buitenbad/zwemwater/zwemvijver • meer voor kinderen/de jeugd/jongeren • (betere) bewegwijzering/routeaanduidingen • watersport/waterrecreatie • betere horeca/bars/café's/terrasjes • locaties met internet (gratis) • openbaar toilet • overdekt zwembad • pretpark/attractiepark/kermis • meer klederdracht/oude ambachten • bioscoop • beter openbaarvervoer/betere tijden • uitgaansmogelijkheden • discotheken • strand • (betere) fietspaden • meer bankjes/rustplaatsen • meer afvalbakken/prullenbakken • meer/betere routes • meer toezicht op motorrijders (fiets/atb/auto/paardrij/wandel) • zomerrodelbaan • actuele website/betere info op internet

Pagina 16

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Bestedingen De dagrecreanten geven gemiddeld per persoon per dag €25,07 uit in de gemeente Hellen- doorn tijdens een dagtocht. Deze bestedingen zijn lager dan het gemiddelde in Twente. In on- derstaand schema worden deze bestedingen uitgesplitst naar type uitgave.

Tabel 17 Uitgaven per persoon per dag tijdens een dagtocht Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Hellendoorn € 9,37 € 3,04 € 5,31 € 6,38 € 0,97 € 25,07 € 19,76

Sallandse Heuvelrug € 9,69 € 2,95 € 6,46 € 4,43 € 1,36 € 24,90 € 18,43 Noordoost Twente € 14,38 € 10,58 € 8,62 € 0,77 € 1,24 € 35,59 € 26,97 Stedenband Twente € 11,13 € 17,96 € 6,69 € 1,44 € 3,55 € 40,78 € 34,08 Zuid Twente € 9,05 € 5,57 € 4,73 € 1,02 € 0,69 € 21,06 € 16,33

Totaal Twente € 10,82 € 12,95 € 6,50 € 1,83 € 2,56 € 34,67 € 28,16

Tabel 18 Uitgaven per persoon per dag tijdens een dagtocht per activiteit (respondenten gemeente Hellendoorn) Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Routegebonden € 9,86 € 3,49 € 7,60 € 4,25 € 1,19 € 26,40 € 18,79 Zonnen/zwemmen € 10,69 € 7,41 € 5,84 € 7,15 € 1,77 € 32,87 € 27,02 Recreatief winkelen € 12,72 € 6,43 € 6,17 € 7,72 € 1,01 € 34,04 € 27,87 Bezoek dorp/stad € 12,99 € 4,88 € 8,32 € 6,07 € 1,31 € 33,57 € 25,25 Attractie/museum € 9,05 € 3,48 € 3,36 € 10,38 € 0,78 € 27,05 € 23,69 Overig € 12,57 € 4,40 € 6,32 € 6,31 € 1,25 € 30,86 € 24,53 Totaal Hellendoorn € 9,37 € 3,04 € 5,31 € 6,38 € 0,97 € 25,07 € 19,76

2.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen

Aan de respondenten is gevraagd of het huidige bezoek een aanleiding is om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst. 79% van de respondenten uit Hellendoorn geeft aan terug te willen komen.

Tabel 19 Herhaalbezoek naar aanleiding van huidig bezoek weet ik ja nee totaal nog niet Hellendoorn 79% 0% 20% 100%

Sallandse Heuvelrug 84% 0% 15% 100% Noordoost Twente 89% 1% 10% 100% Stedenband Twente 90% 1% 9% 100% Zuid Twente 95% 0% 5% 100%

Totaal Twente 89% 1% 10% 100%

Pagina 17

Twente Toerisme Monitor Dagrecreatie

Pagina 18

3 Verblijfsrecreatie

3.1 Inleiding

In dit hoofdstuk komen de resultaten van het consumentenonderzoek onder de verblijfsrecrean- ten in de gemeente Hellendoorn aan bod. Bij de analyse van de resultaten is een weging toe- gepast (op basis van het CVO). Hiermee wordt de verhouding tussen de verblijfsaccommoda- ties binnen een gemeente gecorrigeerd en is het mogelijk om uitspraken te doen voor Twente als geheel. Door weinig respons bij Hotels en B&B in de gemeente Hellendoorn, is het niet mo- gelijk voor dit verblijfstype om een uitsplitsing van de antwoorden te maken.

3.2 Bezoekersprofiel

Herkomst 98% van de respondenten van Hellendoorn komt uit Nederland. De resterende 2% komt uit het buitenland. Het aandeel buitenlanders in Hellendoorn is nagenoeg even hoog als het gemiddel- de voor Twente.

Grafiek 15 Herkomstland respondent gemeente Hellendoorn Tabel 20 Herkomstland respondent Nederland Buitenland Totaal Hellendoorn 98% 2% 100% Buitenland 2% Sallandse Heuvelrug 99% 1% 100% Noordoost Twente 99% 1% 100% Stedenband Twente 95% 5% 100% Zuid Twente 98% 2% 100%

Totaal Twente 99% 1% 100% Nederland 98%

In de tabel op de volgende pagina is weergegeven waar de Nederlandse respondenten van- daan komen. Van de respondenten uit gemeente Hellendoorn komt het grootste aandeel, na- melijk 33%, uit Zuid-Holland.

Pagina 19

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 21 Herkomst-provincie Nederlandse respondenten Zuid- Noord- Noord- Overijssel Gelderland Utrecht Overig Totaal Holland Holland Brabant Hellendoorn 33% 9% 9% 15% 8% 9% 19% 100%

Sallandse Heuvelrug 29% 9% 10% 13% 11% 9% 19% 100% Noordoost Twente 9% 41% 12% 8% 6% 7% 18% 100% Stedenband Twente 23% 30% 7% 19% 1% 5% 16% 100% Zuid Twente 23% 28% 13% 6% 7% 4% 19% 100%

Totaal Twente 23% 21% 11% 11% 9% 7% 19% 100%

Verblijfsaccommodatie Door de beperkte respons onder bezoekers van hotel en pension zijn deze categorieën niet re- presentatief in de steekproef vertegenwoordigd. Dit is in onderstaande tabel ook zichtbaar. De resultaten voor Twente van de verblijfsrecreant zijn vooral afkomstig van de bungalowgebrui- kers en campinggasten.

Tabel 22 Type verblijfsaccommodatie Bungalow/ Vakantie- Hotel * B&B/Pension * Camping Totaal huisje/Appartement Hellendoorn 2% 0% 78% 20% 100%

Sallandse Heuvelrug 6% 1% 79% 14% 100% Noordoost Twente 2% 1% 17% 80% 100% Stedenband Twente 9% 0% 18% 73% 100% Zuid Twente 0% 3% 49% 48% 100%

Totaal Twente 4% 1% 56% 39% 100% * indicatieve resultaten in verband met lage respons

Groepssamenstelling In onderstaande grafiek is weergegeven met welk gezelschap de respondent in Hellendoorn verblijft. Het meest voorkomende gezelschapstype is ‘met partner met kinderen’. Dit komt over- een met het gemiddelde van Twente.

Grafiek 16 Gezelschap bij verblijf in gemeente Hellendoorn

met partner met kinderen 63% met vrienden/kennissen/overige familie 18%

met partner zonder kinderen 14%

zonder partner met kinderen 3% alleen 1%

met school/bedrijf/vereniging 1%

anders 0% w il niet zeggen 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Pagina 20

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 23 Gezelschap bij verblijf aan Twente met partner met part- zonder met vrienden/ met school/ wil niet alleen zonder kin- ner met partner met kennissen/ bedrijf/ ver- anders Totaal zeggen deren kinderen kinderen overige familie eniging Hellendoorn 1% 14% 63% 3% 18% 1% 0% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 1% 18% 60% 4% 16% 0% 0% 1% 100% Noordoost Twente 2% 36% 44% 3% 15% 0% 0% 1% 100% Stedenband Twente 8% 54% 9% 1% 17% 1% 0% 10% 100% Zuid Twente 2% 35% 45% 3% 14% 0% 0% 1% 100%

Totaal Twente 2% 27% 51% 3% 15% 0% 0% 1% 100%

In onderstaande tabel is weergegeven hoe de gemiddelde groepssamenstelling bij een verblijf in gemeente Hellendoorn is. Gemiddeld gezien bestaat een groep die in Hellendoorn verblijft uit 4 à 5 personen. Bij de verdeling over de leeftijdscategorieën valt op dat alle leeftijdsgroepen vertegenwoordigd zijn in Hellendoorn.

Tabel 24 Gemiddelde groepssamenstelling bij verblijf in Twente Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger dan ren van senen van wassenen van senioren Totaal 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Hellendoorn 0,74 0,99 0,60 1,50 0,50 4,33

Sallandse Heuvelrug 0,68 0,86 0,60 1,29 0,53 3,97 Noordoost Twente 0,42 0,70 0,44 0,98 0,88 3,43 Stedenband Twente 0,02 0,23 0,39 0,64 0,99 2,27 Zuid Twente 0,43 0,89 0,44 0,95 0,84 3,55

Totaal Twente 0,54 0,80 0,52 1,12 0,69 3,69

Tabel 25 Gemiddelde groepssamenstelling bij verblijf in gemeente Hellendoorn per verblijfsaccommodatietype Aantal kinde- Aantal kinde- Aantal volwas- Aantal vol- Aantal ren jonger ren van senen van wassenen van senioren Totaal dan 6 jaar 6 t/m 17 jaar 18 t/m 34 jaar 35 t/m 54 jaar vanaf 55 jaar Hotel / B&B * ------Bungalow e.d 0,84 1,04 0,67 1,62 0,46 4,64 Camping 0,41 0,89 0,35 1,13 0,63 3,41 Totaal Hellendoorn 0,74 0,99 0,60 1,50 0,50 4,33 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Hellendoorn

Pagina 21

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Opleidingsniveau Het opleidingsniveau van de respondenten is in onderstaande tabel weergegeven. Over het algemeen is het opleidingsniveau van de respondent middel tot hoog. Hellendoorn wijkt slechts weinig af van het gemiddelde van Twente.

Tabel 26 Opleidingsniveau respondent lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Hellendoorn 3% 16% 11% 28% 38% 4% 100%

Sallandse Heuvelrug 3% 16% 15% 27% 34% 5% 100% Noordoost Twente 7% 18% 12% 26% 31% 5% 100% Stedenband Twente 8% 25% 8% 14% 30% 16% 100% Zuid Twente 6% 26% 9% 29% 26% 3% 100%

Totaal Twente 5% 19% 13% 26% 32% 5% 100%

Tabel 27 Opleidingsniveau respondent per verblijfsaccommodatietype (respondenten gemeente Hellendoorn) lager on- wil niet vmbo/mavo havo/vwo mbo hbo/wo totaal derwijs zeggen Hotel / B&B * ------Bungalow e.d 4% 15% 12% 28% 40% 3% 100% Camping 2% 24% 8% 32% 25% 9% 100% Totaal Hellendoorn 3% 16% 11% 28% 38% 4% 100% * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Hellendoorn

3.3 De vijf fasen van oriëntatie tot vertrek

3.3.1 Fase 1: Oriënterende fase

Eerder bezoek 58% van de respondenten uit de gemeente Hellendoorn geeft aan dat zij al eens eerder in Twente een vakantie hebben doorgebracht. Gemiddeld hebben deze respondenten al 3 keer eerder een vakantie in Twente doorgebracht.

Grafiek 17 Eerder verblijf in Twente in de afgelopen 10 jaar (respondenten gemeente Hellendoorn)

Nog niet eerder in Al eerder Twente in Twente geweest geweest 42% 58%

Pagina 22

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 28 Eerder verblijf in Twente in de afgelopen 10 jaar Nog niet eerder in Al eerder in Totaal Twente geweest Twente geweest Hellendoorn 42% 58% 100%

Sallandse Heuvelrug 40% 60% 100% Noordoost Twente 29% 71% 100% Stedenband Twente 44% 56% 100% Zuid Twente 29% 71% 100%

Totaal Twente 36% 64% 100%

Informatiebronnen De recreant heeft de mogelijkheid om zichzelf voor zijn bezoek aan Twente te oriënteren aan de hand van verschillende informatiemiddelen. In onderstaande grafiek is weergegeven in hoever- re de respondent uit Hellendoorn ook daadwerkelijk gebruik maakt hiervan.

Grafiek 18 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente (respondenten gemeente Hellendoorn) (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Internet 60% Familie/vrienden/collega's 26%

Eigen ervaring eerder bezoek 22%

Folders verblijfsaccommodatie 19%

Reisgids 14%

Tijdschrift 2% Krant 1% VVV 1% Ik w oon hier/in de buurt 1% Televisie 0%

Radio 0%

Overig 5%

Weet niet/geen antw oord 0% Geen informatiebron 3% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%

Van de mensen die een informatiebron hebben aangegeven, geeft 22% aan Twente al te ken- nen van een eerder bezoek en 26% geeft aan informatie te hebben gekregen van familie, vrien- den of collega’s. Het blijkt dus dat goede ervaringen van de respondent of goede ervaringen van bekenden een belangrijke bron van informatie zijn. Het belangrijkste promotiemiddel is het internet. 60% van de respondenten maakt gebruik van deze informatiebron.

Pagina 23

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 29 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weetniet/geen mening informatiebronGeen Totaal

Hellendoorn 26% 22% 1% 2% 19% 0% 0% 1% 60% 14% 1% 5% 0% 3% 155%

Sallandse Heuvelrug 21% 26% 5% 3% 15% 0% 1% 2% 61% 10% 1% 5% 0% 3% 151% Noordoost Twente 38% 35% 1% 3% 5% 1% 0% 3% 33% 3% 4% 6% 1% 5% 139% Stedenband Twente 30% 21% 0% 1% 6% 0% 1% 5% 37% 4% 6% 13% 0% 6% 131% Zuid Twente 33% 34% 8% 3% 3% 1% 0% 2% 33% 1% 5% 6% 2% 6% 137%

Totaal Twente 28% 29% 5% 3% 10% 1% 0% 2% 48% 6% 3% 6% 0% 4% 145%

Tabel 30 Gebruik informatiebronnen voor de komst naar Twente per verblijfsaccommodatietype (respondenten Hellendoorn - meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Familie/vrienden/collega's Eigen ervaring eerder bezoek Krant Tijdschrift Folders verblijfsaccommodatie Televisie Radio VVV Internet Reisgids Ik woon hier in de buurt Overig Weetniet/geen mening informatiebronGeen Totaal

Hotel / B&B * ------Bungalow e.d 23% 20% 1% 2% 21% 0% 0% 1% 63% 17% 1% 4% 0% 3% 156% Camping 35% 31% 1% 2% 13% 1% 0% 1% 49% 4% 3% 7% 1% 3% 150% Totaal Hellendoorn 26% 22% 1% 2% 19% 0% 0% 1% 60% 14% 1% 5% 0% 3% 155% * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Hellendoorn

Pagina 24

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Toeristisch Bureau Hellendoorn Het Toeristisch Bureau Hellendoorn is een VVV, waar de recreanten informatie kunnen krijgen over Hellendoorn. Aan de respondenten is gevraagd of zij gebruik hebben gemaakt van dit bu- reau en hoe dit gevallen is. 59% van de respondenten kent het bureau niet, terwijl 19% het wel kent, maar er geen gebruik van heeft gemaakt. De respondenten die het bureau wel kennen, geven het overwegend een positieve beoordeling

Grafiek 19 Contact met Toeristisch Bureau Hellendoorn (respondenten Hellendoorn)

w eet niet/geen antw oord 3% zeer goed 3%

behoorlijk goed 6%

goed 10%

0% slecht ik ken het w el, maar heb er geen gebruik van gemaakt 19% ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn niet 59%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Bekendheid met mogelijkheden Als gevraagd wordt aan de respondenten in hoeverre zij vooraf bekend waren met de mogelijk- heden voor verschillende activiteiten, dan blijkt dat de respondent van de meeste mogelijkhe- den goed op de hoogte was.

Grafiek 20 Bekendheid vooraf met mogelijkheden voor verschillende activiteiten in Twente (respondenten gemeente Hellendoorn)

Routes Attracties goed op de hoogte

Verblijfsmogelijkheden voldoende op de hoogte Stedelijk toerisme matig op de hoogte

Natuur en landschap slecht op de hoogte geen mening Cultuurhistorie Evenementen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Overwegingen Bij het oriënteren vooraf overweegt de toerist vaak meerdere opties. Aan de respondent is ge- vraagd of deze vooraf andere regio’s en andere plaatsen heeft overwogen, voordat deze de keuze voor Twente en de locatie van zijn verblijfsaccommodatie heeft gemaakt.

52% van de respondenten geeft aan andere regio’s overwogen te hebben. De meest genoemde regio’s die overwogen zijn, zijn Limburg, Drenthe, de Veluwe en Gelderland. Uiteindelijk is de keuze op Twente gevallen. De hoofdredenen hiervoor zijn de gekozen verblijfsaccommodatie, het landschap en rust/ruimte.

Pagina 25

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Nadat gekozen is voor Twente, heeft de toerist ook een keuze gemaakt voor zijn (locatie van) de verblijfsaccommodatie. Het blijkt dat als eenmaal de keuze voor Twente is gemaakt, het grootste deel van de toeristen dan ook weet naar welke locatie zij willen gaan. Slechts 16% heeft een andere locatie overwogen.

Grafiek 21 Overwegingen bij de keuze voor Twente: andere regio’s (links) en andere plaatsen in Twente (rechts) (Respondenten gemeente Hellendoorn)

Andere plaats overwogen 16% Geen Andere andere regio's regio's overwogen overwogen Geen 52% 48% andere plaats overwogen 84%

3.3.2 Fase 2: Gaan naar Twente

Vervoermiddel Aan de respondenten is gevraagd met welk vervoermiddel zij naar de verblijfsaccommodatie zijn gekomen, waar de enquêteur ze heeft gevraagd voor deelname aan de enquête. De mees- te respondenten (99%) komen met de auto.

Grafiek 22 Vervoermiddel naar verblijfsaccommodatie voor gemeente Hellendoorn totaal

Auto 99%

Fiets, scooter, brom/snorfiets 1% Motor 0% Openbaarvervoer 0%

Te voet 0%

Anders 1% Weet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Tabel 31 Vervoermiddel naar verblijfsaccommodatie Fiets, Weet Openbaar Auto scooter, Motor Te voet Anders niet/geen Totaal vervoer brom/snorfiets antwoord Hellendoorn 99% 1% 0% 0% 0% 1% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 98% 0% 0% 1% 0% 1% 0% 100% Noordoost Twente 96% 1% 0% 0% 0% 3% 0% 100% Stedenband Twente 78% 9% 0% 1% 2% 10% 0% 100% Zuid Twente 97% 1% 0% 1% 0% 1% 0% 100%

Totaal Twente 96% 1% 0% 1% 0% 2% 0% 100%

Pagina 26

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Eerder bezoek Aan de respondent is gevraagd of hij al eens eerder in Hellendoorn is geweest. 59% geeft aan niet te zijn geweest in het afgelopen jaar. Van de respondenten die wel zijn geweest, is het grootste deel 1 of enkele keren geweest.

Grafiek 23 Hoe vaak heeft u de gemeente Hellendoorn bezocht in de afgelopen 12 maanden voor een dagje uit of vakantie (respondenten gemeente Hellendoorn)

w eet niet/geen antw oord 0%

0 keer 59%

1 keer 20%

2-5 keer 13%

6 keer of meer 7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

3.3.3 Fase 3 en 4: Ontvangen worden en er zijn

Motief Het belangrijkste motief om naar Twente te komen voor een vakantie volgens de respondenten in Hellendoorn, is om er even tussen uit te zijn en de batterij op te laden. Dit komt overeen met het gemiddelde van Twente.

Grafiek 24 Motief voor vakantie in Twente (respondenten gemeente Hellendoorn)

er even tussen uit, de batterij opladen 43%

35% gezellig met vrienden of familie op stap interesse voor gebied, iets leren 7% opgaan in de planten- en dierenw ereld 3%

fysieke uitdaging, bew eging 2%

anders 11% w eet niet/geen antw oord 0%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Tabel 32 Motief voor vakantie gezellig opgaan in interesse met vrien- er even tussen de plan- fysieke weet voor den of uit, de batterij ten- en uitdaging, anders niet/geen Totaal gebied, familie op opladen dierenwe- beweging antwoord iets leren stap reld Hellendoorn 35% 43% 7% 3% 2% 11% 0% 100%

Sallandse Heuvelrug 31% 50% 5% 1% 2% 10% 0% 100% Noordoost Twente 29% 43% 8% 3% 3% 15% 0% 100% Stedenband Twente 13% 38% 14% 5% 6% 24% 0% 100% Zuid Twente 24% 44% 9% 2% 3% 17% 1% 100%

Totaal Twente 28% 47% 7% 2% 3% 13% 0% 100%

Pagina 27

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Vakantieduur In onderstaande tabellen is de gemiddelde duur van een vakantie in Twente weergegeven. Daarbij zijn vakanties langer dan 60 dagen niet meegerekend, om zodoende het effect van de beperkte groep respondenten met zeer lange vakanties het gemiddelde niet te veel te laten be- invloeden. De gemiddelde duur van een vakantie in de gemeente Hellendoorn is 12 dagen. De verblijfsduur op een camping is hoger dan bij een bungalowpark.

Tabel 33 Duur vakantie Tabel 34 Duur vakantie in gemeente Hellendoorn Duur Duur vakantie vakantie (in dagen) (in dagen) Hellendoorn 12 Hotel / B&B * - Bungalow/Vakantiehuisje/Appartement 11 Sallandse Heuvelrug 11 Camping 16 Noordoost Twente 15 Totaal Hellendoorn 12 Stedenband Twente 10 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel Zuid Twente 15 meegenomen in totaal Hellendoorn

Totaal Twente 12

Pagina 28

Activiteiten Tijdens een vakantie gaat een toerist veelal uitstapjes maken in de buurt. Aan de respondenten in Hellendoorn is gevraagd welke activiteiten ze hebben ondernomen tijdens hun verblijf in Hel- lendoorn of welke activiteiten ze nog van plan zijn te ondernemen. De meest ondernomen acti- viteiten zijn bezoek aan een dorp, wandelen, zonnen/zwemmen en fietsen.

Grafiek 25 Ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Hellendoorn (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Bezoek dorp 78%

Wandelen 76% 75% Zonnen/zw emmen Fietsen 68% Bezoek attracties 59%

Bezoek restaurant 59% Recreatief w inkelen 57%

56% Bezoek terras Bezoek stad 51% Bezoek evenement/festival 25%

Bezoek museum/galerie 23% Bezoek cultuurhistorische voorziening 21%

Mountainbiken/ATB-en 9%

Watersport 8% s Avonds uitgaan 7% Paardrijden 6%

Skaten/skeeleren 4%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Pagina 29

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Aan de respondenten is door middel van een open vraag de mogelijkheid gegeven om 5 attrac- ties aan te geven die zij tijdens de vakantie bezoeken. Op deze vraag zijn zeer uiteenlopende antwoorden gegeven. In onderstaande grafiek worden de attracties die door meer dan 2% van de respondenten zijn genoemd weer gegeven. De meest bezochte attractie is Avonturenpark Hellendoorn.

Grafiek 26 Bezochte attracties tijdens de vakantie in Hellendoorn avonturenpark hellendoorn 71%

7% boerderij/kinderboerderij ponypark slagharen 6% zw emvijver/zw embad/zw emparadijs 5%

natura docet 5%

bezoekerscentrum sbb 4% sallandse heuvelrug/natuurpark 3%

indoor kart/kart plaza 3%

dierentuin emmen 3% mais doolhof 2%

dolfinarium 2%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%

Tabel 35 Ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente (meerdere antwoorden mogelijk per respondent)

Wandelen Wandelen Fietsen Skaten/skeeleren Zonnen/zwemmen Mountainbiken/ATB-en Watersport Paardrijden winkelen Recreatief dorp Bezoek stad Bezoek attracties Bezoek Bezoek museum/galerie terras Bezoek restaurant Bezoek uitgaan 's Avonds evenement/festival Bezoek voorziening cultuurhistorische Bezoek Totaal

Hellendoorn 76% 68% 4% 75% 9% 8% 6% 57% 78% 51% 59% 23% 56% 59% 7% 25% 21% 680%

Sallandse Heuvelrug 73% 69% 2% 76% 8% 8% 7% 57% 76% 49% 48% 23% 65% 60% 5% 18% 18% 663% Noordoost Twente 60% 77% 2% 62% 5% 4% 6% 54% 75% 56% 29% 27% 63% 59% 10% 26% 26% 642% Stedenband Twente 43% 74% 2% 54% 1% 10% 3% 41% 50% 60% 16% 26% 60% 42% 20% 8% 9% 518% Zuid Twente 66% 79% 4% 63% 7% 10% 6% 59% 78% 56% 33% 20% 60% 54% 8% 25% 16% 643%

Totaal Twente 67% 73% 3% 69% 7% 7% 6% 56% 75% 52% 39% 24% 63% 58% 8% 21% 19% 648%

Pagina 30

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Waardering Aan de respondenten is gevraagd een waardering te geven voor de verschillende aspecten van het toeristische aanbod in Twente. Bij alle aspecten is het aandeel positieve waarderingen gro- ter dan het aandeel negatieve waarderingen. Het meest positief is de recreant over het aanbod en de kwaliteit van de verblijfsaccommodatie en horeca, de informatievoorziening over de toe- ristische mogelijkheden en de toeristische bewegwijzering. Opvallend is ook de hoge score bij dagattractie, die bij andere gemeenten een stuk lager is.

Grafiek 27 Waardering aspecten van toeristisch aanbod in Twente (respondenten gemeente Hellendoorn)

Aanbod (aantal) verblijfsaccommodaties.

De kw aliteit van de verblijfsaccommodaties.

Het aantal dagattracties. De kw aliteit van de dagattracties.

Aanbod horeca.

Kw aliteit horeca. uitstekend Aanbod evenementen. voldoende Kw aliteit evenementen. matig slecht Het aantal voorzieningen voor kinderen. geen mening Kw aliteit van de voorzieningen voor kinderen.

Het aantal voorzieningen voor senioren. Kw aliteit van de voorzieningen voor senioren.

Informatievoorziening over de toeristische mogelijkheden.

Toeristische bew egw ijzering.

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 %

De waardering voor een vakantie in gemeente Hellendoorn is hoog. Gemiddeld haalt de ge- meente hiervoor een 7,8 onder de toeristen. Aan de respondenten is ook gevraagd om een waardering te geven voor de verschillende activiteiten die ze ondernomen hebben. Alle activitei- ten scoren een hoog gemiddelde.

Grafiek 28 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente (respondenten gemeente Hellendoorn) Mountainbiken/ATB-en 8,3

Watersport 8,2 8,1 Wandelen Bezoek attracties 8,1 Fietsen 8,0 Bezoek evenement/festival 7,9 Bezoek cultuurhistorische voorziening 7,9

Bezoek stad 7,8

Paardrijden 7,7 Recreatief w inkelen 7,7 Bezoek museum/galerie 7,7 Bezoek terras 7,7

7,7 Bezoek restaurant Zonnen/zw emmen 7,6 Bezoek dorp 7,6 s Avonds uitgaan 7,5 Skaten/skeeleren 7,1

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Pagina 31

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Tabel 36 Waardering voor ondernomen activiteiten tijdens de vakantie in Twente

Wandelen. Wandelen. Fietsen. Skaten/skeeleren. Zonnen/zwemmen. Mountainbiken/ATB-en. Watersport. Paardrijden. winkelen. Recreatief dorp. Bezoek stad. Bezoek attracties. Bezoek Bezoek museum/galerie. terras. Bezoek restaurant. Bezoek uitgaan. 's Avonds evenement/festival. Bezoek voorziening. cultuurhistorische Bezoek

Hellendoorn 8,1 8,0 7,1 7,6 8,3 8,2 7,7 7,7 7,6 7,8 8,1 7,7 7,7 7,7 7,5 7,9 7,9

Sallandse Heuvelrug 8,0 8,2 8,1 7,6 8,2 7,9 8,2 7,6 7,6 7,6 8,0 7,8 7,8 7,8 7,5 7,9 7,8 Noordoost Twente 8,0 8,2 7,5 7,7 7,2 7,4 8,2 7,5 7,6 7,6 7,6 7,7 7,7 7,6 7,4 7,7 7,6 Stedenband Twente 7,9 8,4 8,0 7,6 8,0 8,5 7,8 7,5 7,6 7,5 8,0 7,1 7,7 7,7 7,9 7,7 7,4 Zuid Twente 8,0 8,2 7,9 8,0 8,5 8,0 8,2 7,6 7,6 7,7 7,6 7,4 7,7 7,8 7,8 7,4 7,7

Totaal Twente 8,0 8,2 7,9 7,7 8,1 7,9 8,2 7,6 7,6 7,6 7,9 7,6 7,7 7,7 7,6 7,7 7,7

Imago De respondenten hebben Twente in twee woorden beschreven. In onderstaande tabel worden de antwoorden die door meer dan 4% van de respondenten zijn gegeven weergegeven. Het valt ook hier weer op, net als bij de dagrecreanten, dat veel van de genoemde woorden te ma- ken hebben met de natuur en landschapswaarden. Verder is het vriendelijke en gemoedelijke karakter van Twente een belangrijke bepaler van het imago.

Tabel 37 Associatie met Twente (respondenten gemeente Hellendoorn) Gemeente Hellen- doorn rust/stilte 45% (mooie) natuur 30% mooi 11% karakteristieke omgeving/prachtig gebied 10% gezellig/leuk 10% ruimte/ruimtelijk 8% vriendelijkheid 7% bosrijk 6% landschap/landschappelijk 6% rustiek/landelijk 5% gemoedelijk 5% ontspanning 4%

Pagina 32

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Grafiek 29 Woordparen imago Twente (respondenten gemeente Hellendoorn)

Ver w eg Dichtbij

Historisch Modern Veilig Onveilig

Saai Bruisend

Stedelijk Natuurlijk

Gastvrij Niet gastvrij Gezellig Ongezellig

Veelzijdig Eenzijdig Goed bereikbaar Slecht bereikbaar

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Aan de respondenten zijn enkele woordparen voorgelegd, waarmee Twente omschreven werd. Aan de respondenten is gevraagd om aan te geven of zij Twente meer bij het linkerwoord vin- den passen, of dat het rechterwoord meer van toepassing is.

Uitgaande van bovenstaande resultaten is Twente voor de meeste verblijfsrecreanten:

• Meer dichtbij dan ver weg • Gastvrij • Historisch • Gezellig • Veilig • Veelzijdig • Bruisend • Goed bereikbaar • Natuurlijk

Aan de respondenten is concreet gevraagd wat hen aanspreekt in de gemeente Hellendoorn. Hierbij is een concrete lijst van antwoordmogelijkheden gegeven en mochten de respondenten maximaal 3 antwoorden geven. Het NP Sallandse Heuvelrug wordt het meeste genoemd. 53% van de respondenten heeft dit als antwoord gegeven.

Grafiek 30 Wat spreekt u aan in de gemeente Hellendoorn (meerdere antwoorden mogelijk - respondenten gemeente Hellendoorn) nationaal park sallandse heuvelrug 53% avonturenpark hellendoorn 44% aanbod w andel- en/of fietsroutes 42% een bepaalde accommodatie of kampeerplaats 35% een evenement (dauw pop, hellendoorn rally, heksendoorn) 7% bezoek aan vrienden en/of familie 5% sterrenw acht 4% aanbod van musea 2% landgoed schuilenburg 1% een georganiseerde buitensportactiviteit 1% anders 8% w eet niet/geen antw oord 1%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%

Pagina 33

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

De respondenten hebben een lijst met mogelijke aspecten van Twente voorgelegd gekregen. Voor elk van deze aspecten kon de respondent aangeven of hij dit aspect bij Twente vindt pas- sen.

Tabel 38 Aspecten van Twente (respondenten gemeente Hellendoorn) percentage

respondenten natuur en landschap 83% fietsroutes 73% wandelroutes 64% bezienswaardigheden op het platteland 29% winkelaanbod 22% cultuur(historie)/erfgoed 19% horeca-aanbod 16% evenementen 12% stedelijke bezienswaardigheden 12% aanbod van elk-weer voorzieningen 10% culturele festivals 6% musea/galeries 5% moderne architectuur 0%

Natuur en landschap en routegebonden recreatie scoren hoog. Twente wordt echter door wei- nig recreanten geassocieerd met culturele festivals, musea/galeries en moderne architectuur.

Verbeteringspunten De respondenten hebben de kans gekregen om aan te geven welke voorzieningen ze nog mis- sen. Hieronder staan de suggesties die de verblijfsrecreanten uit de gemeente Hellendoorn hebben gedaan.

• buitenbad/zwemwater/zwemvijver • meer welness • meer voor kinderen/de jeugd/jongeren • schuilmogelijkheden • (betere) fietspaden • museum voor kinderen • meer evenementen in het hoogseizoen • informatiemap bij aankomst met evenemen- • beter openbaarvervoer/betere tijden ten/activiteiten • (betere) bewegwijzering/routeaanduidingen • fitnessmogelijkheden • jaarmarkt/rommelmarkt/markt • strand • meer/betere routes (fiets/atb/auto/paardrij/wandel) • slecht-weer attracties/activiteiten • stedelijke voorzieningen • betere horeca/bars/café's/terrasjes • viswater/visvijver • meer bankjes/rustplaatsen • betere toegankelijkheid mindervali- den/rolstoelers • waterpretpark • meer op elkaar letten • hondenuitlaatgebied • groter zwembad/een tropisch zwembad • dierentuin • meer/betere voorzieningen voor senioren • informatiekrant/folder/regio-kalender • overdekt zwembad • meer afvalbakken/prullenbakken

Pagina 34

Bestedingen De verblijfsrecreanten geven gemiddeld per persoon per dag €63,31 uit in gemeente Hellen- doorn tijdens een vakantie. Dat is hoger dan het gemiddelde voor Twente. In onderstaand schema worden deze bestedingen uitgesplitst naar type uitgave. Hierbij zijn recreanten die he- lemaal niets uitgeven in de analyse weggelaten. Het meeste wordt uitgegeven aan overnachtin- gen. De uitgaven tijdens een vakantie op een camping zijn lager dan het gemiddelde van de gemeente Hellendoorn.

Tabel 39 Uitgaven per persoon per dag tijdens een vakantie Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Hellendoorn € 14,32 € 13,62 € 25,99 € 4,82 € 4,56 € 63,31 € 37,32

Sallandse Heuvelrug € 14,19 € 10,33 € 30,60 € 3,24 € 3,31 € 61,67 € 31,07 Noordoost Twente € 11,59 € 13,99 € 13,20 € 1,94 € 1,26 € 41,99 € 28,79 Stedenband Twente € 15,89 € 28,55 € 12,61 € 1,34 € 0,64 € 59,02 € 46,42 Zuid Twente € 8,49 € 11,13 € 16,51 € 1,49 € 1,56 € 39,18 € 22,67

Totaal Twente € 12,62 € 12,18 € 23,20 € 2,53 € 2,39 € 52,92 € 29,73

Tabel 40 Uitgaven per persoon per dag tijdens een vakantie per type verblijfsaccommodatie (respondenten gemeente Hellendoorn) Overnach- Totaal, excl. Horeca Winkels Entree Overig Totaal tingen overnachtingen Hotel/B&B * ------Bungalow e.d. € 12,34 € 14,02 € 28,33 € 5,15 € 4,96 € 64,81 € 36,47 Camping € 10,32 € 12,62 € 9,46 € 3,79 € 1,29 € 37,48 € 28,02 Totaal Hellendoorn € 14,32 € 13,62 € 25,99 € 4,82 € 4,56 € 63,31 € 37,32 * niet gerapporteerd in verband met lage respons, wel meegenomen in totaal Hellendoorn

3.3.4 Fase 5: Naar huis gaan en terugkomen

Aan de respondenten is gevraagd of het huidige bezoek een aanleiding is om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst. 75% van de respondenten uit Hellendoorn geeft aan terug te willen komen.

Tabel 41 Herhaalbezoek naar aanleiding van huidig bezoek weet ik ja nee totaal nog niet Hellendoorn 75% 2% 23% 100%

Sallandse Heuvelrug 75% 2% 22% 100% Noordoost Twente 86% 1% 13% 100% Stedenband Twente 86% 0% 14% 100% Zuid Twente 82% 1% 17% 100%

Totaal Twente 80% 2% 19% 100%

Pagina 35

Twente Toerisme Monitor Verblijfsrecreatie

Pagina 36

4 Economisch effect

4.1 Inleiding

Aanvullend op het consumentenonderzoek is een secundair onderzoek uitgevoerd aan de hand van bestaande landelijke bronnen. In dit hoofdstuk komen achtereenvolgens aan bod: • de activiteiten tijdens een dagtocht en bezoekersaantallen van toeristische voorzieningen; • de overnachtingen bij verblijfsaccommodaties • de bestedingen tijdens een dagtocht en een vakantie; • de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector in Twente.

De analyses in dit hoofdstuk zijn uitgevoerd aan de hand van de ‘Landelijke R&T Standaard’ van het IPO. Een uitgebreide beschrijving van de gebruikte cijfers en rekenmethoden staat in het technisch rapport behorende bij dit onderzoek.

4.2 Bezoekersaantallen

In onderstaande tabel wordt, op basis van gegevens uit het CVTO, weergegeven welke activi- teiten de Nederlander onderneemt tijdens een dagtocht in de gemeente Hellendoorn en in Re- gio Twente. Het CVTO heeft voor de gemeenten in de regio Twente slechts een beperkte res- pons, waardoor de cijfers met enige terughoudendheid geïnterpreteerd moeten worden. De to- talen per gemeente en de totalen voor de (sub-)regio’s per activiteitstype zijn volgens het CVTO wel representatief.

Tabel 42 Ondernomen activiteiten in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVTO 2006-2007)* Waterre- Sport- Evene- Winkelen Buiten- Wellness, Attracties (* 1.000) creatie, en wedstrijd menten voor plezier/ Cultuur Uitgaan Totaal recreatie beauty bezocht -sport bezoeken bezocht funshoppen Hellendoorn 2106 99 160 57 1597 103 89 0 534 4745

Sallandse Heuvelrug 3336 294 160 57 1663 195 298 81 1361 7445 Noordoost-Twente 2046 232 67 150 383 283 583 214 1066 5024 Stedenband Twente 5602 576 941 919 2154 1480 6889 2134 5244 25939 Zuid-Twente 3109 213 96 101 1176 131 333 821 1319 7299

Totaal Twente 14093 1315 1264 1227 5376 2089 8103 3250 8990 45707 * cijfers voor afzonderlijke categorieën per gemeente zijn indicatief, totalen per gemeente en (sub-) regio’s zijn representatief

In de gemeente Hellendoorn worden 4745 duizend activiteiten ondernomen door Nederlanders. Het belangrijkste type activiteit is buitenrecreatie. De gemeenten in de Stedenband Twente hebben het grootste aandeel aan activiteiten binnen Twente. In de Stedenband Twente is fun- shoppen de belangrijkste activiteitscategorie. Voor de andere regio’s is buitenrecreatie de be- langrijkste activiteit. Voor Twente als geheel is buitenrecreatie ook de meest voorkomende acti- viteitscategorie. Funshoppen, uitgaan en attracties bezoeken zijn ook veel voorkomende activi- teitscategorieën.

Pagina 37

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Niet alleen Nederlanders ondernemen activiteiten in Twente. In onderstaande tabel wordt op basis van het consumentenonderzoek en het CVTO aangegeven welke activiteiten buitenlan- ders ondernemen in Twente.

Tabel 43 Ondernomen activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007) (* 1.000) Totaal Nederlanders Totaal buitenlanders* Totaal activiteiten Hellendoorn 4745 49 4794

Sallandse Heuvelrug 7445 49 7494 Noordoost-Twente 5024 338 5362 Stedenband Twente 25939 2206 28145 Zuid-Twente 7299 255 7554

Totaal Twente 45707 2848 48555 * Aantal activiteiten door buitenlanders berekend aan de hand van de verhouding tussen Nederlandse respondenten en buitenlandse respondenten uit het consumentenonderzoek. Resultaten buitenlandse gasten zijn indicatief door gering aantal buitenlandse respondenten.

In totaal wordt ongeveer 1% van alle activiteiten in de gemeente Hellendoorn door buitenlan- ders ondernomen. De meeste activiteiten door buitenlanders vinden plaats in de Stedenband Twente.

4.3 Overnachtingen

Het CVO is een jaarlijks onderzoek, uitgevoerd door NBTC-NIPO, dat data verzameld over va- kanties van Nederlanders. De cijfers zijn op subregionaal niveau verkrijgbaar en geven onder andere per verblijfsaccommodatietype aan hoeveel overnachtingen er in een bepaald jaar zijn geweest. In onderstaande tabel zijn deze gegevens voor Twente weergegeven. Hierbij gaat het om toeristische overnachtingen. Zakelijke overnachtingen zijn niet opgenomen. De gemeente Hellendoorn valt binnen de subregio Sallandse Heuvelrug.

Vanwege het geringe aantal respondenten per subregio voor de verschillende verblijfstypen, dienen deze cijfers slechts als indicatie gelezen te worden. De totalen per subregio en de tota- len per verblijfstype voor Twente en Overijssel zijn wel representatief.

Tabel 44 Overnachtingen in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVO 2008)* Herkomst Pension/ Bungalow, Camping, Camping, (* 1.000) Hotel Overig Totaal gasten B&B** appartement toeristisch vast Sallandse Heuvelrug NL 20 0 991 72 103 38 1224 Noordoost-Twente NL 215 13 93 319 106 105 851 Stedenband Twente NL 422 19 22 74 0 85 621 Zuid-Twente NL 33 16 233 194 36 35 547 Totaal Twente NL 690 47 1339 659 245 263 3243 Totaal Overijssel NL 774 241 2827 2225 1036 1175 8279 * cijfers voor afzonderlijke categorieën op subregio-niveau zijn indicatief, totalen per subregio zijn representatief ** grootte steekproef CVO voor Pension/B&B is niet representatief, cijfers zijn indicatief

Pagina 38

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

39% van alle overnachtingen in Overijssel door Nederlanders wordt in Twente ondernomen. Daarbij heeft de subregio Sallandse Heuvelrug de meeste overnachtingen van Twente. Het grootste aandeel overnachtingen in Twente wordt ondernomen in Bungalows en appartemen- ten. Hotels en campings hebben ook een groot aandeel aan overnachtingen binnen Twente.

Het CVO geeft alleen het aantal overnachtingen in Twente door Nederlanders. Op basis van gegevens uit de SLA en SIT kan het aantal overnachtingen door buitenlanders berekend wor- den. In onderstaande tabel zijn de resultaten van de berekeningen weergegeven vanaf 2005. 41% van alle overnachtingen in Overijssel wordt in Twente ondernomen. Het aandeel buiten- landse vakanties in Twente is bijna 4%. Dit aandeel is lager dan voor Overijssel als geheel, dat ongeveer 5% buitenlandse gasten kent.

Tabel 45 Overnachtingen (exclusief overnachtingen op vaste standplaatsen) in Twente vanaf 2005 (bronnen CVO 2008, SLA 2008, GOBT) Herkomst (* 1.000) 2005 2006 2007 2008 gasten Sallandse Heuvelrug NL * 940 1160 1098 1121 Noordoost-Twente NL * 678 600 548 745 Stedenband Twente NL * 604 831 791 621 Zuid-Twente NL * 624 559 543 511

Totaal Twente NL * 2847 3150 2981 2998 Buiten NL ** 101 98 105 119 Totaal 2947 3247 3086 3118

Totaal Overijssel NL * 7376 7300 7358 7243 Buiten NL ** 315 306 330 372 Totaal 7691 7605 7687 7615 * op basis van CVO ** op basis van SLA en SIT

4.4 Bestedingen

4.4.1 Dagrecreatie

Op basis van gegevens uit het CVTO zijn in onderstaande tabel de gemiddelde bestedingen weergegeven voor activiteiten in Twente. Hierbij gaat het om gegevens van Nederlandse gas- ten en bestedingen exclusief vaste kosten. In totaal geven de gasten per jaar 56 miljoen euro uit in de gemeente Hellendoorn. Het meeste wordt uitgegeven aan entree.

Tabel 46 Bestedingen (excl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders (bron CVTO 2006-2007) Euro’s Entree/ Horeca/ Bestedingen in Overige uitgaven Totaal (* 1.000) toegangsprijzen consumpties winkels Hellendoorn 21871 19063 9185 5819 55938

Sallandse Heuvelrug 25666 35793 20655 7141 89255 Noordoost-Twente 8767 30223 68159 19401 126550 Stedenband Twente 253488 123884 265722 22274 665368 Zuid-Twente 13139 37812 18003 5554 74508

Totaal Twente 301060 227712 372539 54370 955681

Pagina 39

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Tabel 47 Bestedingen (excl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007, consumentenenquête TTM) Euro’s Buitenlandse Nederland Totaal (* 1.000) gasten * Hellendoorn 55938 1239 57177

Sallandse Heuvelrug 89255 1239 90494 Noordoost-Twente 126550 9472 136022 Stedenband Twente 665368 91647 757015 Zuid-Twente 74508 5728 80236

Totaal Twente 955681 108087 1063768 * Buitenlandse bestedingen berekend aan de hand van de verhouding tussen Nederlandse respondenten en buitenlandse respondenten uit het consumentenonderzoek en de aangegeven bestedingen van de buiten landse gasten. Resultaten buitenlandse gasten zijn indicatief door gering aantal buitenlandse respondenten. ** Geen informatie over bestedingen voorhanden.

Natuurlijk geven ook de buitenlandse gasten geld uit tijdens hun dagtocht in Twente. In boven- staande tabel is op basis van uitkomsten van het consumentenonderzoek een gemiddelde be- steding voor buitenlandse gasten weergegeven. In totaal komen de buitenlandse bestedingen uit op zo’n 1 miljoen euro in de gemeente Hellendoorn. In totaal zijn de bestedingen in deze gemeente tijdens dagtochten zo’n 57 miljoen euro. In bovenstaande bestedingen zijn alleen de uitgaven tijdens de dagtocht meegenomen.

Vaak worden er echter voorafgaand aan de dagtocht al kosten gemaakt (vervoer, lidmaat- schapskosten e.d.). Dit zijn de zogenaamde vaste kosten. Om een totaalbeeld te krijgen van de bestedingen aan dagtochten in Twente, dienen deze kosten meegenomen te worden. Deze zijn in onderstaande tabel weergegeven. De vaste kosten zijn ongeveer 11% van de totale kosten bij een dagtocht. De vervoerskosten zijn hierbij de hoogste kostenpost.

Tabel 48 Bestedingen (incl. vaste kosten) tijdens activiteiten in Twente door Nederlanders en buitenlanders (bron CVTO 2006-2007, consumentenenquête TTM) Euro’s Totaal Twente (* 1.000) Bestedingen tijdens activiteit 1063768 Vaste kosten 131957 Totaal bestedingen 1195725

Pagina 40

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

4.4.2 Verblijfsrecreatie

Op basis van gegevens uit het CVO zijn in onderstaande tabel de bestedingen voor verblijfsre- creanten in Twente weergegeven. Hierbij gaat het om de Nederlandse gasten. De twee regio’s met de meeste bestedingen zijn de Sallandse Heuvelrug en de Stedenband Twente. De Sal- landse Heuvelrug heeft de meeste bestedingen in de bungalowsector, terwijl in de Stedenband Twente de bestedingen vooral door hotelgasten plaatsvinden.

Tabel 49 Bestedingen (incl. vaste kosten) tijdens vakanties in Twente door Nederlanders per categorie (bron CVO 2008)* Euro’s Herkomst Pension/ Bungalow, Camping, Camping, Hotel Overig Totaal (* 1.000) gasten B&B** appartement toeristisch vast Sallandse Heuvelrug NL 1589 0 37667 1477 1394 1173 43300 Noordoost-Twente NL 17183 393 3148 6068 1322 944 29059 Stedenband Twente NL 35718 693 1170 1344 0 1868 40793 Zuid-Twente NL 1890 528 7897 3111 314 774 14514 Totaal Twente NL 56379 1614 49882 12000 3030 4760 127665 Totaal Overijssel NL 64598 7742 97715 39667 13474 24144 247340 * cijfers voor afzonderlijke categorieën op subregio-niveau zijn indicatief, totalen per subregio zijn representatief ** grootte steekproef CVO voor Pension/B&B is niet representatief, cijfers zijn indicatief

Naast Nederlandse gasten komen er natuurlijk ook buitenlandse gasten naar Twente. De be- stedingen van deze gasten zijn op basis van gegevens van het CBS berekend en weergegeven in onderstaande tabel. In totaal wordt door hen 141 miljoen euro uitgegeven tijdens vakanties in Twente.

De bestedingen in Twente tijdens vakanties vormen ongeveer de helft van alle bestedingen tij- dens vakanties in Overijssel.

Tabel 50 Bestedingen (incl. vaste kosten, excl. overnachtingen op vaste standplaatsen) in Twente (bronnen CVO 2008, SLA 2008, GOBT) Euro’s Buitenlandse Nederland * Totaal (* 1.000) Gasten ** Sallandse Heuvelrug 41906 *** *** Noordoost-Twente 27736 *** *** Stedenband Twente 40793 *** *** Zuid-Twente 14200 *** *** Twente 124635 16867 141502 Overijssel 233866 52710 286576 * op basis van CVO ** op basis van SLA en SIT *** geen cijfers beschikbaar

Pagina 41

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

4.5 Werkgelegenheid

De Landelijke R&T-standaard bepaalt de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector aan de hand van de gegevens uit het LISA-systeem. Deze gegevens zijn door de provincie Overijssel aangeleverd. Bij het bepalen van de werkgelegenheid zoals in deze paragraaf weer- gegeven, zijn de systematiek en wegingfactoren uit de standaard gehanteerd.

Tabel 51 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector per type werkplek (werkzame personen 2008, bron LISA) Full time Part time Uitzend- Totaal Percentage totaal

(vanaf 12 uur/week) (tot 12 uur/week) krachten R&T sector werkgelegenheid Hellendoorn 467 492 9 968 7%

Sallandse Heuvelrug 1057 875 129 2060 6% Noordoost-Twente 1767 1883 80 3729 8% Stedenband Twente 5152 2557 312 8020 5% Zuid-Twente 1315 1182 84 2579 6%

Totaal Twente 9289 6496 603 16389 6% Totaal Overijssel 17039 11703 1310 30052 6%

Uit bovenstaande tabel is op te maken dat van alle werkzame personen in de recreatie en toe- risme sector in Overijssel de helft in Twente werkt. Daarbij heeft 57% een fulltime baan, 40% een parttime baan en werkt 3% als uitzendkracht. In de gemeente Hellendoorn is het aandeel van de werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector nagenoeg hetzelfde als het gemid- delde voor Twente.

Tabel 52 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector per groep (werkzame personen 2008, bron LISA) Cultuur, Detailhandel / Logiesver- Horeca Vervoer recreatie, Sport Overig groothandel strekking amusement Hellendoorn 40 117 381 25 300 41 63

Sallandse Heuvelrug 73 381 940 185 322 61 97 Noordoost-Twente 65 869 2213 200 94 77 212 Stedenband Twente 376 852 4533 846 539 323 554 Zuid-Twente 116 480 1551 190 67 97 76

Totaal Twente 628 2582 9237 1421 1022 559 940 Totaal Overijssel 1168 4472 16652 2251 2032 1104 2373

De sector met de meeste werkgelegenheid in Twente is de horeca. Maar liefst 56% van alle werkende personen in de recreatie en toerisme sector werken in de horeca. Dit is ook voor de gemeente Hellendoorn de belangrijkste sector.

Wordt de ontwikkeling van de werkgelegenheid over de afgelopen jaren bekeken, dan valt op dat de werkgelegenheid op en neer schommelt in de gemeente Hellendoorn.

Pagina 42

Twente Toerisme Monitor Economisch effect

Grafiek 31 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector in de gemeente Hellendoorn per jaar (werkzame personen, bron LISA)

1150

1130

1110 1090 1070 1050 1030 1010 990 970 950 2004 2005 2006 2007 2008

Tabel 53 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector vanaf 2004 (werkzame personen, bron LISA) 2004 2005 2006 2007 2008 Hellendoorn 1069 955 1076 1116 968

Sallandse Heuvelrug 2068 1994 2118 2179 2060 Noordoost-Twente 3377 3450 3544 3586 3729 Stedenband Twente 7705 7430 7566 7835 8020 Zuid-Twente 2534 2636 2576 2577 2579

Totaal Twente 15683 15510 15803 16176 16389 Totaal Overijssel 28104 28102 28520 29257 30052

Wordt gekeken naar het aandeel van de recreatie en toerisme sector van de totale werkgele- genheid, dan valt op dat dit aandeel voor Twente en Overijssel niet is veranderd in de laatste jaren. Ook binnen de subregio’s is weinig veranderd. De gemeente Hellendoorn laat een schommeling zien in het aandeel werkgelegenheid in de recreatie en toerisme sector.

Tabel 54 Werkgelegenheid recreatie en toerisme sector vanaf 2004 (% van totale werkgelegenheid, bron LISA) 2004 2005 2006 2007 2008 Hellendoorn 8,4% 7,5% 8,4% 8,5% 7,2%

Sallandse Heuvelrug 7,1% 6,8% 7,1% 7,0% 6,5% Noordoost-Twente 7,9% 8,0% 8,1% 7,9% 8,0% Stedenband Twente 4,8% 4,6% 4,7% 4,7% 4,7% Zuid-Twente 6,2% 6,5% 6,4% 6,2% 6,0%

Totaal Twente 5,7% 5,7% 5,7% 5,7% 5,6% Totaal Overijssel 5,6% 5,6% 5,6% 5,6% 5,6%

Pagina 43

Bijlage Het enquêteformulier

Datum:

……………………..…….. Locatie: Twente Toerisme Monitor - enquête dagrecreatie Hellendoorn – ……………………………. ______U bent op dit moment te gast in Twente. De veertien Twentse gemeenten zijn bezig met een onderzoek onder toeristen in Twente. Graag zouden wij u enkele vragen stellen over uw bezoek aan Twente. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 5 minuten. Alvast bedankt voor uw medewerking.

Controlevraag: Bent u vandaag op een recreatief dagje uit, al dan niet als onderdeel van een vakantie? Indien het antwoord ‘nee’ is, dan vragenlijst niet starten!

1. Komt u vandaag vanaf uw thuisadres of vanaf uw 5. Met welk vervoermiddel bent u naar deze locatie vakantieadres naar deze locatie? gekomen?

$$$ Thuisadres $$$ Auto $$$ Vakantieadres, namelijk in de plaats $$$ Fiets, Scooter – brom – snorfiets $$$ Motor ……………………………………………………………. $$$ Openbaar vervoer $$$ Te voet $$$ Anders

2. Welke informatiebron(nen) heeft u gebruikt bij het

maken van uw keuze om vandaag naar deze locatie te 6. Wat is uw oordeel over de bereikbaarheid van deze komen? (meerdere antwoorden mogelijk) locatie?

$$$ Familie/vrienden/collega’s $$$ Televisie $$$ $$$ Eigen ervaring eerder bezoek $$$ Radio Goede bereikbaarheid $$$ $$$ Krant $$$ VVV Voldoende bereikbaarheid $$$ $$$ Tijdschrift $$$ Internet Matige bereikbaarheid, omdat $$$ Folders verblijfsaccommodatie $$$ Reisgids $$$ Geen informatiebron $$$ Ik woon hier ……………………………………………………………. $$$ Anders, namelijk

………………………………………………………… 7. Wat vindt u van de volgende aspecten van het

toeristische aanbod in Twente?

3. In hoeverre was u vooraf op de hoogte van de mogelijkheden voor de verschillende activiteiten in Twente? Uitstekend Voldoende Matig Slecht mening Geen Aanbod (aantal) $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Activiteit verblijfsaccommodaties De kwaliteit van de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Het aantal dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Goed op de hoogte hoogte Goed de op hoogte de op Voldoende hoogte de Matig op hoogte de op Slecht mening Geen De kwaliteit van de dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Routes (wandelen / fietsen) $ $ $ $ $ Attracties $ $ $ $ $ Aanbod Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Verblijfsaccommodaties $ $ $ $ $ Mogelijkheden stedelijk toerisme $ $ $ $ $ Kwaliteit Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuur & landschap $ $ $ $ $ Cultuurhistorie $ $ $ $ $ Aanbod evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Evenementen $ $ $ $ $ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Kwaliteit evenementen Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ 4. Wat was voor u het belangrijkste motief om naar deze kinderen Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ locatie te komen? kinderen Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Gezellig met vrienden of familie op stap senioren $$$ Er even tussen uit, de batterij opladen Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Interesse voor gebied, iets leren senioren $$$ Opgaan in de planten- en dierenwereld Informatievoorziening over de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Fysieke uitdaging, beweging toeristische mogelijkheden $$$ Anders Toeristische bewegwijzering $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Twente Toerisme Monitor - 1

8. Hieronder staan enkele activiteiten. Welke van deze 11. Nu volgt een aantal woordparen, die Twente activiteiten heeft u vandaag ondernomen of gaat u beschrijven. Kunt u per woordpaar door middel van vandaag nog ondernemen? een kruisje aangeven welk van de woorden u met meest van toepassing vindt voor Twente? Als u een activiteit al heeft ondernomen, kunt u met een Vindt u dat Twente het meest bij het linkerwoord past, dan rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het hoogste cijfer) kiest u nummer 1. Vindt u dat Twente het meest bij het aangeven hoe de activiteit u is bevallen. rechtwoord past, dan kiest u nummer 5. U kunt ook tussenliggende antwoorden geven, indien u vindt dat Ondernomen of beide woorden in een bepaalde mate passend zijn. Activiteit van plan te Cijfer ondernemen? 1 2 3 4 5

Wandelen $ Ja $ Nee Ver weg $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Dichtbij ………… Historisch $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Modern

Fietsen $ Ja $ Nee Veilig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Onveilig ………… Saai $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bruisend

Skaten / skeeleren $ Ja $ Nee Stedelijk $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuurlijk ………… Gastvrij $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Niet gastvrij

Zonnen / zwemmen $ Ja $ Nee Gezellig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Ongezellig ………… Veelzijdig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Eenzijdig

Mountainbiken / ATB-en $ Ja $ Nee Goed bereikbaar $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Slecht bereikbaar …………

Watersport (kanoën etc.) $ Ja $ Nee …………

Paardrijden $ Ja $ Nee 12. Welke specifieke voorzieningen mist u in het aanbod ………… van recreatie en toerisme in Twente? Recreatief winkelen $ Ja $ Nee …………

Bezoek dorp $ Ja $ Nee …………………………………………………………. …………

Bezoek stad $ Ja $ Nee ………… …………………………………………………………

Bezoek attracties $ Ja $ Nee …………

Bezoek museum / galerie $ Ja $ Nee 13. Hoeveel geeft u en uw gezelschap (inclusief kinderen) ………… samen vandaag naar verwachting in totaal uit aan de Bezoek terras $ Ja $ Nee ………… volgende zaken (indien van toepassing).

Bezoek restaurant $ Ja $ Nee ………… Bedrag

’s Avonds uitgaan $ Ja $ Nee Consumpties en maaltijden in ………… horecagelegenheden X ……………………. Bezoek evenement / $ $ Ja Nee Uitgaven in winkels festival ………… X ……………………. Bezoek cultuurhistorische $ Ja $ Nee Overnachtingen (omgerekend voorzieningen ………… naar prijs per nacht) X …………………….

Entree voor attracties / musea X ……………………. Overige uitgaven (vervoer, 9. Kunt u, door het geven van een rapportcijfer, fietshuur etc.) X ……………………. aangeven hoe tevreden u bent over dit dagje uit in

Twente?

14. Op hoeveel personen hebben bovenstaande Cijfer: ……….. bestedingen betrekking?

………. personen 10. Als u Twente in twee woorden zou moeten

omschrijven, welke woorden komen dan spontaan bij

u op? 15. Is het huidige bezoek voor u aanleiding om Twente

nog eens te bezoeken in de toekomst? 1 ………………………………………………………………

$$$ Ja 2 ……………………………………………………………… $$$ Weet ik nog niet $$$ Nee, omdat

……………………………………………………………

Twente Toerisme Monitor - 2

U bevindt zich nu in de gemeente Hellendoorn. De volgende Tenslotte willen wij u nog enkele algemene vragen vragen gaan specifiek over deze gemeente. stellen.

16. Hoe vaak heeft u de gemeente Hellendoorn bezocht 19. Wat zijn de vier cijfers van uw postcode (vaste woon- / voor een dagje uit of een vakantie in de afgelopen verblijfsplaats)? 12 maanden, uw huidig bezoek niet meegerekend?

$$$ 0 keer $$$ 1 keer $$$ 2-5 keer $$$ Ik kom niet uit Nederland, maar uit het buitenland, $$$ 6 keer of meer namelijk

……………………………………………………….. 17. Wat spreekt u het meeste aan in de gemeente (land) Hellendoorn?

(Maximaal drie antwoorden aankruisen)

$$$ Avonturenpark Hellendoorn 20. Wat is uw hoogst genoten opleiding? $$$ Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug (ook bezoekerscentrum en Speelbos) $$$ Lager onderwijs $$$ MBO $$$ Aanbod van wandel- en/of fietsroutes (ook Nordic $$$ VMBO / MAVO $$$ HBO / WO Walking) $$$ HAVO / VWO $$$ Voorstelling in ZINiN theater $$$ Sterrenwacht $$$ Een bepaalde accommodatie of kampeerplaats $$$ Aanbod van musea 21. Met welk gezelschap bezoekt u Twente? $$$ Landgoed Schuilenburg (ook Bouwhuis en Sagenschuur) $$$ Alleen $ $$ Een georganiseerde buitensportactiviteit $$$ Met partner zonder kinderen $ $$ Een evenement (bijvoorbeeld Dauwpop, $$$ Met partner met kinderen Hellendoorn Rally, Heksendoorn) $$$ Zonder partner met kinderen $ $$ Bezoek aan vrienden en/of familie $$$ Met vrienden / kennissen / overige familie $ $$ Anders $$$ Met school / bedrijf / vereniging $$$ Anders, namelijk

………………………………………………………… 18. Indien u gebruik heeft gemaakt van de diensten van

het Toeristisch Bureau Hellendoorn (VVV), hoe heeft u

de mondelinge en/of schriftelijke 22. Kunt u hieronder de groepssamenstelling aangeven informatievoorziening ervaren? waarmee u Twente bezoekt? (aantallen invullen a.u.b.)

$$$ Zeer goed

$$$ Behoorlijk goed Kinderen jonger dan 6 jaar $$$ Goed

$$$ Slecht Kinderen tussen 6 en 18 jaar $$$ Zeer slecht $$$ Ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn wel, Volwassenen (tussen 18 en 35 jaar) maar ik heb daar geen gebruik van gemaakt $$$ Ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn niet en Volwassenen (tussen 35 en 55 jaar) heb daar dus geen gebruik van gemaakt

Senioren (vanaf 55 jaar)

DIT IS HET EINDE VAN DE VRAGENLIJST BEDANKT VOOR UW MEDEWERKING!

Twente Toerisme Monitor - 3

Datum:

……………………..…….. Locatie: Twente Toerisme Monitor - enquête verblijfsrecreatie Hellendoorn – …………………………….

U bent op dit moment te gast in Twente. De veertien Twentse gemeenten zijn bezig met een onderzoek onder toeristen in Twente. Graag zouden wij u enkele vragen stellen over uw bezoek aan Twente. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 10 minuten. Alvast bedankt voor uw medewerking.

1. Bent u in de afgelopen 10 jaar als eens eerder in 5. Wat is de specifieke reden dat u naar Twente bent Twente geweest voor een vakantie? gekomen? (meerdere antwoorden mogelijk) $$$ Nee $$$ Ja, namelijk _____ keer $$$ Mogelijkheden om actief bezig te zijn $$$ Combinatie stad-platteland $$$ Rust $$$ Landschap en natuur 2. Welke informatiebron(nen) heeft u gebruikt bij het $$$ Ontdekken van een stukje Nederland maken van uw keuze om naar Twente te komen? $$$ Komen hier vaker / gewoonte $$$ (meerdere antwoorden mogelijk) Specifieke attracties/voorzieningen/evenementen $$$ Cultuur en historie $$$ De steden in het gebied $$$ $$$ Familie/vrienden/collega’s Televisie $$$ Kunst $$$ $$$ Eigen ervaring eerder bezoek Radio $$$ Anders, namelijk $$$ $$$ Krant VVV $$$ $$$ Tijdschrift Internet …………………………………………………………… $$$ Folders verblijfsaccommodatie $$$ Reisgids $$$ Geen informatiebron $$$ Anders, namelijk 6. Heeft u, voordat u besloot naar Twente te komen, ook ………………………………………………………… andere regio’s overwogen om deze vakantie door te

brengen?

3. In hoeverre was u vooraf op de hoogte van de $$$ Nee mogelijkheden voor de verschillende activiteiten in $$$ Ja, namelijk de regio(‘s) Twente? ………………………………………………………….

7. Wat heeft de doorslag gegeven om in Twente op vakantie te gaan?

Activiteit …………………………………………………………………..

…………………………………………………………………..

Goed op de hoogte hoogte Goed de op hoogte de op Voldoende hoogte de Matig op hoogte de op Slecht mening Geen Routes (wandelen / fietsen) $ $ $ $ $ 8. Heeft u, voordat u besloot naar deze plaats (dorp/stad) Attracties $ $ $ $ $ te komen, ook andere plaatsen binnen Twente $ $ $ $ $ Verblijfsaccommodaties overwogen om deze vakantie door te brengen? Mogelijkheden stedelijk toerisme $ $ $ $ $ Natuur & landschap $ $ $ $ $ $$$ Nee Cultuurhistorie $ $ $ $ $ $$$ Ja, namelijk de plaats(en) Evenementen $ $ $ $ $

…………………………………………………………….

4. Wat was voor u het belangrijkste motief om op deze vakantie te gaan? (slechts 1 antwoord geven a.u.b.) 9. Met welk vervoermiddel bent u naar Twente gekomen? $$$ Gezellig met vrienden of familie op stap

$$$ Er even tussen uit, de batterij opladen $$$ Auto $$$ Interesse voor gebied, iets leren $$$ Fiets, Scooter – brom – snorfiets $$$ Opgaan in de planten- en dierenwereld $$$ Motor $$$ Fysieke uitdaging, beweging $$$ Openbaar vervoer $$$ Anders $$$ Anders, namelijk

…………………………………………………………….

Twente Toerisme Monitor - 1

10. Van welk type onderkomen maakt u gebruik? 13. Een attractie is een aantrekkelijk punt voor toerisme of recreatie, waar je een bepaalde tijd op bezoek bent $$$ Camping zonder daar te overnachten (bijvoorbeeld dierentuin, $$$ Vakantiehuisje/bungalow/appartement $$$ Hotel museum e.d.). $$$ Pension $$$ Bed & Breakfast Welke attracties heeft u bezocht in Twente of wil u $$$ Anders, namelijk nog gaan bezoeken? Aub de naam van de attractie

……………………………………………………………. invullen.

Als u een attractie/locatie al heeft bezocht, kunt u met 11. Hoe lang duurt deze vakantie in Twente? een rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het hoogste cijfer) aangeven hoe het u is bevallen. …………… dagen Attractie Cijfer

………………………………………….…………... … 12. Hieronder staan enkele activiteiten. Welke van deze activiteiten heeft u ondernomen of gaat u nog ………………………………………….…………... …

ondernemen tijdens uw verblijf in Twente? ………………………………………….…………... …

Als u een activiteit al heeft ondernomen, kunt u met ………………………………………….…………... … een rapportcijfer van 1 tot en met 10 (10 is het ………………………………………….…………... … hoogste cijfer) aangeven hoe de activiteit u is

bevallen.

Ondernomen of 14. Wat vindt u van de volgende aspecten van het Activiteit van plan te Cijfer toeristische aanbod in Twente? ondernemen?

Wandelen $ Ja $ Nee …………

Fietsen $ Ja $ Nee …………

Skaten / skeeleren $ Ja $ Nee …………

Zonnen / zwemmen $ Ja $ Nee ………… Uitstekend Uitstekend Voldoende Matig Slecht mening Geen $ $ Mountainbiken / ATB-en Ja Nee Aanbod (aantal) ………… $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Watersport (kanoën etc.) $ Ja $ Nee ………… De kwaliteit van de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ verblijfsaccommodaties Paardrijden $ Ja $ Nee ………… Het aantal dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Recreatief winkelen $ Ja $ Nee ………… De kwaliteit van de dagattracties $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek dorp $ Ja $ Nee ………… Aanbod Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek stad $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit Horeca $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek attracties $ Ja $ Nee ………… Aanbod evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek museum / galerie $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit evenementen $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Bezoek terras $ Ja $ Nee ………… Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ kinderen Bezoek restaurant $ Ja $ Nee ………… Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ kinderen ’s Avonds uitgaan $ Ja $ Nee ………… Het aantal voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bezoek evenement / senioren $ Ja $ Nee festival ………… Kwaliteit van de voorzieningen voor $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bezoek cultuurhistorische senioren $ Ja $ Nee voorzieningen ………… Informatievoorziening over de $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ toeristische mogelijkheden

Toeristische bewegwijzering $$$ $$$ $$$ $$$ $$$

Twente Toerisme Monitor - 2

15. Kunt u, door het geven van een rapportcijfer, 19. Welke specifieke voorzieningen mist u in het aanbod aangeven hoe tevreden u bent over deze vakantie in van recreatie en toerisme in Twente? Twente? …………………………………………………………. Cijfer: ………… …………………………………………………………

16. Als u Twente in twee woorden zou moeten omschrijven, welke woorden komen dan spontaan bij 20. Hoeveel geeft u en uw gezelschap (inclusief kinderen) u op? samen vandaag naar verwachting in totaal uit aan de volgende zaken (indien van toepassing). 1 ……………………………………………………………… Bedrag Consumpties en maaltijden in 2 ……………………………………………………………… horecagelegenheden X …………………….

Uitgaven in winkels X ……………………. 17. Bij welk van de volgende aspecten denkt u aan Overnachtingen (omgerekend naar prijs per nacht) X ……………………. Twente? (meerdere antwoorden mogelijk)

Entree voor attracties / musea X ……………………. $$$ Cultuur(historie) / erfgoed Overige uitgaven (vervoer, $$$ Musea / galeries fietshuur etc.) X ……………………. $$$ Natuur en landschap $$$ Fietsroutes $$$ Wandelroutes $$$ Bezienswaardigheden op het platteland 21. Op hoeveel personen hebben bovenstaande $$$ Stedelijke bezienswaardigheden bestedingen betrekking? $$$ Aanbod van elk-weer voorzieningen $$$ Culturele festivals $$$ Evenementen ………. personen $$$ Moderne architectuur $$$ Horeca-aanbod $$$ Winkelaanbod 22. Is het huidige bezoek voor u aanleiding om Twente nog eens te bezoeken in de toekomst? 18. Nu volgt een aantal woordparen, die Twente $$$ Ja beschrijven. Kunt u per woordpaar door middel van $$$ Weet ik nog niet een kruisje aangeven welk van de woorden u met $$$ Nee, omdat meest van toepassing vindt voor Twente? …………………………………………………………… Vindt u dat Twente het meest bij het linkerwoord past, dan

kiest u nummer 1. Vindt u dat Twente het meest bij het rechtwoord past, dan kiest u nummer 5. U kunt ook tussenliggende antwoorden geven, indien u vindt dat beide woorden in een bepaalde mate passend zijn.

1 2 3 4 5 Ver weg $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Dichtbij Historisch $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Modern Veilig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Onveilig Saai $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Bruisend Stedelijk $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Natuurlijk Gastvrij $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Niet gastvrij Gezellig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Ongezellig Veelzijdig $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Eenzijdig Goed bereikbaar $$$ $$$ $$$ $$$ $$$ Slecht bereikbaar

Twente Toerisme Monitor - 3

U bevindt zich nu in de gemeente Hellendoorn. De volgende Tenslotte willen wij u nog enkele algemene vragen vragen gaan specifiek over deze gemeente. stellen.

23. Hoe vaak heeft u de gemeente Hellendoorn bezocht 26. Wat zijn de vier cijfers van uw postcode (vaste woon- / voor een dagje uit of een vakantie in de afgelopen verblijfsplaats)? 12 maanden, uw huidig bezoek niet meegerekend?

$$$ 0 keer $$$ 1 keer $$$ 2-5 keer $$$ Ik kom niet uit Nederland, maar uit het buitenland, $$$ 6 keer of meer namelijk

……………………………………………………….. 24. Wat spreekt u het meeste aan in de gemeente (land) Hellendoorn?

(Maximaal drie antwoorden aankruisen)

$$$ Avonturenpark Hellendoorn 27. Wat is uw hoogst genoten opleiding? $$$ Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug (ook bezoekerscentrum en Speelbos) $$$ Lager onderwijs $$$ MBO $$$ Aanbod van wandel- en/of fietsroutes (ook Nordic $$$ VMBO / MAVO $$$ HBO / WO Walking) $$$ HAVO / VWO $$$ Voorstelling in ZINiN theater $$$ Sterrenwacht $$$ Een bepaalde accommodatie of kampeerplaats $$$ Aanbod van musea 28. Met welk gezelschap bezoekt u Twente? $$$ Landgoed Schuilenburg (ook Bouwhuis en Sagenschuur) $$$ Alleen $ $$ Een georganiseerde buitensportactiviteit $$$ Met partner zonder kinderen $ $$ Een evenement (bijvoorbeeld Dauwpop, $$$ Met partner met kinderen Hellendoorn Rally, Heksendoorn) $$$ Zonder partner met kinderen $ $$ Bezoek aan vrienden en/of familie $$$ Met vrienden / kennissen / overige familie $ $$ Anders $$$ Met school / bedrijf / vereniging $$$ Anders, namelijk

………………………………………………………… 25. Indien u gebruik heeft gemaakt van de diensten van

het Toeristisch Bureau Hellendoorn (VVV), hoe heeft u

de mondelinge en/of schriftelijke 29. Kunt u hieronder de groepssamenstelling aangeven informatievoorziening ervaren? waarmee u Twente bezoekt? (aantallen invullen a.u.b.)

$$$ Zeer goed

$$$ Behoorlijk goed Kinderen jonger dan 6 jaar $$$ Goed

$$$ Slecht Kinderen tussen 6 en 18 jaar $$$ Zeer slecht $$$ Ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn wel, Volwassenen (tussen 18 en 35 jaar) maar ik heb daar geen gebruik van gemaakt $$$ Ik ken het Toeristisch Bureau Hellendoorn niet en Volwassenen (tussen 35 en 55 jaar) heb daar dus geen gebruik van gemaakt

Senioren (vanaf 55 jaar)

DIT IS HET EINDE VAN DE VRAGENLIJST BEDANKT VOOR UW MEDEWERKING!

Twente Toerisme Monitor - 4