Lokalni gender akcioni plan
LOKALIZIRANJE GENDERA U FEDERACIJI BOSNE I HERCEGOVINE
LOKALNI GENDER AKCIONI PLAN OPĆINE NOVI TRAVNIK
1
Lokalni gender akcioni plan
SADRŽAJ
1. UVOD ...... 4
2. METODOLOGIJA ...... 6
3. GENDER SENZITIVNA SITUACIONA ANALIZA ...... 7
3.1. Profil općine ...... 7
3.1.1. Geografski i prirodni resursi i upravljanje prostorom ...... 7
3.1.2. Demografske karakteristike i kretanja ...... 9
3.1.3. Obrazovanje, sport i kultura ...... 13
3.1.4. Zdravstvo i socijalna zaštita ...... 17
3.1.5. Dostupnost fizičke infrastrukture, urbanizam i zaštita okoliša ...... 21
3.1.6. Stanovanje ...... 21
3.1.7. Sigurnost ...... 22
3.2. Analiza pravnog i regulatornog okvira i razvojnih politika ...... 24
3.2.1. Analiza regulatornog okvira definiranog od strane općine ...... 24
3.2.2. Analiza razvojnih politika općine ...... 27
3.2.3. Veza sa razvojnim politikama viših razina vlasti i analiza njihovog utjecaja ...... 29
3.2.4. Kulturološke vrijednosti, društveni stavovi i percepcije u lokalnoj zajednici ...... 30
3.2.5. Kulturološke vrijednosti, društveni stavovi i percepcije koji definiraju poziciju ...... 30
žene i muškarca u sferi ekonomije ...... 30
3.2.6. Kulturološke vrijednosti, društveni stavovi i percepcije koji definiraju poziciju žene i muškarca u sferi politike ...... 33
3.2.7. Ekonomija - Pregled stanja i kretanja u lokalnoj ekonomiji i tržištu rada i dostupnosti i kontrole resursa ...... 36
3.2.8. Politika i civilno društvo ...... 45
3.2.9. Pregled stanja u sferama politike i funkcioniranja civilnog društva ...... 46
3.2.10. Analiza ključnih aktera (zainteresiranih strana) u sferi politike i civilnog ...... 49 društva (stakeholder analiza) ...... 49
3.2.11. SWOT analiza pozicije žena u sferi politike i civilnog društva ...... 51
2
Lokalni gender akcioni plan
3.2.12. Analiza općinskog proračuna ...... 52
3.2.13. Rodno odgovorno budžetiranje...... 54
4. LOKALNI GENDER AKCIONI PLAN ...... 60
4.1. Definicija ključnih pitanja ...... 60
Ključna pitanja u području politike ...... 62
4.2. Prijedlog projekata i mjera ...... 66
4.3. Obrazloženje odabira projekata, mjera i rezultata i utjecaja projekata ...... 70
4.4. Organizacijska struktura za implementaciju Lokalnog gender akcionog plana ...... 71
4.5. Vremenski plan implementacije LGAP-a ...... 71
4.6. Finansijski plan Lokalnog gender akcionog plana Općine Novi Travnik za ekonomsko i političko osnaživanje žena ...... 71
4.7. Monitoring i evaluacija ...... 72
5. PRILOZI ...... 73
5.1. Tabelarni dio akcionog plana ...... 74
5.2. Zapisnik sa održanih fokus grupa ...... 81
5.3. Spisak članica i članova Gender radne grupe općine Novi Travnik ...... 87
3
Lokalni gender akcioni plan
1. UVOD
U Ustavu Bosne i Hercegovine, kao i entitetskim ustavima, jednakopravnost polova navedena je kao jedna od odrednica ljudskih prava, pa je u skladu s njom usvojen i Zakon o ravnopravnosti polova u Bosni i Hercegovini koji uređuje, promovira i štiti jednakopravnost polova, te jamči jednake mogućnosti svim građanima u svim sferama društva, a naročito u oblastima obrazovanja, rada, pristupa resursima, socijalne i zdravstvene zaštite, sporta, kulture, javnog života i medija.
Također, u osnovni pravnih principa EU, princip ravnopravnosti polova, jednakog tretmana i jednakih mogućnosti za žene i muškarce sadržan je u osnivačkom ugovoru EU - Amsterdamskom ugovoru/sporazumu, kao i u mnogim direktivama, koje su ugrađene u unutarnje zakonodavstvo država članica.
EU Povelja osnovnih prava, iz 2000. godine, potvrđuje zabranu diskriminacije i obavezu osiguranja ravnopravnosti muškaraca i žena u