www.gazetekadikoy.com.tr

Yıl: 21 / Sayı: 1015 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 Kadınlardan İstanbul’un havası “hassas” değerlerde Raporlara göre, hava kirliliği limit değerleri aştı. Çevre mühendisi Meryem Kayan, “İstanbul’un kampanya yapılaşması, inşaatlar ve trafik kaynaklı kirlilikler, sorunu arttırıyor” dedi l Sayfa 2'de

Adalar fayı kırılırsa tsunami riski var Marmara Denizi’nde deprem araştırması yürüten Prof. Dr. Ziyadin Çakır, “Adalar fayının kırılması durumunda tsunami oluşacaktır." açıklamasında bulundu l Sayfa 3'te

Ispanak suçlu değil kurban! Kadıköy Belediyesi’nin kadın çalışanları, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı “Mesele sadece ıspanak Uluslararası Mücadele Gününe dikkat çekmek için farkındalık çalışması başlattı. değil!” diyen 100’e yakın Sivil Kadınlar, Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine dair kanunun Toplum Örgütü, Dünya Sağlık Örgütü tarafından açıklanan l Sayfa 8’de numarası olan “6284” sayısını Kadıköy’ün farklı noktalarına taşıdı pestisitlerin yasaklanması için imza kampanyası başlattı l Sayfa 10'da

Simone de Bir sınıf meselesi… Kadınlar vardır! Koltuğumuzdan Beauvoir’ın İkinci kalkma zamanı Cinsiyet’inin Güncelliği ZEYNEP DİREK 10’da UĞUR VARDAN 7’de MÜGE İPLİKÇİ 8’de BAĞIŞ ERTEN 13'te

Eşitlik için mücadele devam ediyor Türkiye’nin FIFA kokartlı ilk kadın futbol hakemi Lale Orta, Dostlukspor’da başlayan futbolculuk kariyerini, hakemlik serüvenini “Saz” ile başlayan yolculuk ve Türkiye’de kadın futbolunu anlattı. Orta, “Büyük haksızlıklar var. ‘Saz’, müziğin gücünü gösteren ve Ama eşitlik için mücadeleler devam ediyor ve etmeli” diyor l Sayfa 13’te dünyanın sınırlarını zorlayan bir yol filmi. Bunu beyaz perdeye taşıyan Fransız yönetmen Stephan Talneau ise filmin ardından Kadıköy’e yerleşti. Talneau ile konuştuk l Sayfa 7'de

“Şimdi erkekler düşünsün” Oyuncu ve yönetmen Laçin Ceylan bu yıl sahneye koyduğu kalabalık kadrosu ve sıra dışı bir konusu olan “Çıplak Vatandaşlar” ile kadını arzu İki farklı kuşak, tek sergi nesnesi olarak gören sisteme ABD’li 74 yaşındaki Slobodan Dan Paich itiraz ediyor. Ceylan ile dizi ve 11 yaşındaki Derin Su Baldemir dünyasını, sosyal medyayı ve birlikte sergi açtı. Dan Paich, “Deneyimli bir sanatçı ile yetenekli bir çocuğun Çıplak Vatandaşlar’ı konuştuk sinerjisini incelemek, sanatın sürekliliği l Sayfa 5'te için en faydalı şey.” diyor l Sayfa 11’de 2 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 Çevre

TEMİZ HAVA İÇİN ÖNERİLER Temiz hava hakkı için çalışmalar yapan Temiz Hava Hakkı Platformu ise şu önerilerde bulunuyor: Ölçüm: Hava kirliliği konusunda veri güvenliği geliştirilmeli, anlaşılabilir, erişilebilir, gerçek zamanlı kanallar ile doğru ve güncel veriler halka sunulmalı, ölçüm yapılan ama bilgileri paylaşılmayan istasyonlardaki geriye dönük tüm veriler paylaşılmalı. Kamuya açık veri: Hava kirliliğinin sağlığa etkilerini ve Havamız Türkiye’de her ildeki tahmini erken ölüm sayısını ortaya koyabilecek tüm veri kaynakları kamuoyuna açıklanmalı. Yasa ve politikalar: PM10, PM2.5 başta olmak üzere tüm kirletici limitler DSÖ’nün limitleri ile uyumlu hale getirilmeli. PM2.5 limitleri: DSÖ’nün önerdiği değerler ile uyumlu yasal limitler konusunda bağlayıcı mevzuat kabul edilmeli. Alternatifler: Kentlerde toplu taşıma ve bisikletli ulaşım teşvik edilmeli, motorlu araç trafiğine kapalı iyi değil alanlar yaratılmalı. Ormanların korunması ve artırılması sağlanmalı, araçlardan kaynaklanan kirletici emisyonları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Sürekli İzleme Merkezi hava kirliliği azaltacak yasal değişiklikler yapılmalı. İşbirliği: Hava kirliliğinin sağlık etkilerinin raporlarına göre, İstanbul’un bazı ilçelerinde hava kirliliği değerleri değerlendirilmesi ve kirlililiğin azaltılması ile ilgili politika sınır değeri aştı, Kadıköy’ün de hava kalitesi “hassas” çıktı geliştirilmesinde özellikle Sağlık ve Çevre ve Şehircilik bakanlıklarının koordinasyonu arttırılmalı. Çevre ve sağlık alanında çalışan meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği içinde çalışmalar yürütülmeli. l Erhan DEMİRTAŞ milyon kişinin erken ölümüne neden olduğunu söyle- yen Kayan, erken ölümlere, kansere ve solunum yolu hastalıklarına 2,5 mikronluk veya daha küçük parti- evre ve Şehircilik Bakanlığı Sürekli İzleme kül maddelere maruz kalınmasının neden olduğunu Merkezi tarafından güncel olarak paylaşı- söyledi. Ç lan hava kirliliği raporlarına göre, İstanbul Kayan’ın verdiği bilgilere göre: “Tahminlere göre genelinde birçok noktada olduğu gibi Ka- bu erken ölümlerin yüzde 58’i kemik kalp hastalığın- dıköy’de de hava kirliliği oranı tehlikeli boyuta ulaş- dan ve felçten; yüzde 18’i kronik akciğer hastalığın- tı. Özellikle partikül madde ölçümlerde (toz ve karbon- dan ve akut alt sonumun yolu hastalığından ve yüzde monoksit) alınan parametrelerin sınır değerlerin 2-3 kat 6’sı akciğer kanserinden kaynaklanıyor. Kirli hava- üzerinde olduğu tespit edildi. ya maruz kalan gebeliklerin prematüre doğum yapma oranları da yüksek. Ayrıca, hava kirliliği çocukların GÖZTEPE’DE 3 KATI AŞTI sinirsel ve zihinsel gelişimini etkilemekte ve kanser Partiküler madde (PM10) olarak nitelendirilen hava ve astımı tetikliyor. Hava kirliliğine maruz kalan ço- kirliliği parametresi değeri Alibeyköy, Kağıthane ve cukların, hayatlarının geri kalanında kronik hastalık- Göztepe’de limit değerlerinin üzerine çıktı. Hava Ka- NEDEN KIŞ MEVSİMİYLE ARTIYOR? lar ile yaşaması riski var.” litesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre Hava kirliliği kış mevsimiyle birlikte artıyor. Ka- limit değeri 50 μg/m3 olması gereken “PM10” değe- yan, bunun sebeplerini ise şöyle açıkladı: “Kentlerde ÇOCUKLAR VE YAŞLILAR RİSK ALTINDA ri Alibeyköy’de 173 µg/m³, Kağıthane’de 211 µg/m³, kış mevsimi ile birlikte kirliliğin artmasının temel se- Hava kirliliğinin çocuk ve yaşlılar üzerinde Göztepe’de ise 195 µg/m³ oldu. Bir diğer kirlilik pa- bebi sanayi kaynaklı ve trafik(ulaşım) kaynaklı kir- daha fazla risk oluşturduğuna dikkat çeken Ka- rametresi azot oksitler (NO2), limit değer yıllık orta- letici salımına (emisyon) ısınma kaynaklı (konut ve yan, şöyle devam etti: “Türkiye için hava kirliliği- lama 40 μg/m3 olmasına rağmen Göztepe’de 187 μg/ sanayi) salımın eklenmesidir. Şehirler için birinci de- ne bağlı ölümlerin sayısı, OECD tarafından her yıl m3 oldu. receden kirletici kaynağın mevsimsel olarak karbon yaklaşık 30 bin olarak tahmin ediliyor.15 yaş altı kaynaklı yakıtlar ile ısınma olduğunu ifade edebili- çocukların yüzde 93’ü DSÖ’nün belirlediği PM2,5 “TEMEL SEBEBİ PLANSIZLIK” riz.” sınır değerini aşan bölgelerde yaşarken, 5 yaş altı Çevre Mühendisleri İstanbul Şube Başkanı Mer- çocuklar içinse, her 10 ölümden biri hava kirlili- yem Kayan konuyla ilgili gazetemize açıklama yaptı. KİRLİLİĞİ NASIL ANLARIZ? ği kaynaklı..” İstanbul’da ve Kadıköy’de de hava kirliliğinin temel “Havanın kirli olup olmadığını en basit şekilde öl- rinin altında bir yağışı işaret ediyor oluşu kötümser sebeplerinden birinin plansızlık olduğunu ifade eden çüm sonuçlarına bakarak anlarız.” diyen Kayan, bu- beklentiyi arttırıyor. Yağışın olması halinde havada- “KAMUSAL ÖNLEM ALINMALI” Kayan, “İstanbul’un sahil bölgelerinin hâkim rüzgârlar nun için en doğru adresin havaizleme.gov.tr olduğu- ki kirletici parçacıkların kimilerinin yağmur damlası “Hava kalitesinin çok kötü olduğu ve uyarıların olan poyraz ile temizlenmesi ve bu bölgenin en temiz nu ifade etti. Bunun dışındaki yöntemlerin yanıltıcı çekirdeği haline gelmesi, kimilerinin ise yağış ile bir- yapıldığı günlerde dışarı çıkılmamalı, çıkılacaksa da yerler haline gelmesi beklenirdi. Ancak İstanbul’un ya- olabileceğine dikkat çeken Kayan, “Kimi kirleticiler likte atmosferden süpürülmesi mümkün. Bunun ek- maske takılmalı” uyarısında bulunan Kayan, “Hava pılaşması, sürekli inşaat ve trafik kaynaklı kirlilikler havada güneş ışıklarının farklı şekillerde kırılmasına sikliğini yaşıyoruz ancak küresel iklim krizine kader kirliliğinde bireysel olarak alınacak önlemler dışında sorunu katmerlendiriyor. Özellikle normal şartlarda ol- ve gökyüzünün renginin değişmesine neden olabilir. gibi sarılmak doğru değil. Öncelikle buna karşı acil aslında kamusal önlemlerin tüm ülke için acilen alın- dukça temiz bir havası olması gereken Selimiye istas- Bir kısmı kanserojen olan kimi kirleticileri göz ya da bir plan oluşturulmalı.” değerlendirmesinde bulundu. ması gerekiyor. Yani sorunun kaynağından çözülme- yonunun son yıllarda olumsuz değerler sunmasının Av- koku ile ayırt etmemiz mümkün olmayabilir.” dedi. si gerekiyor. Vatandaş olarak öncelikle bunu talep et- rasya Tüneli ve buradaki taşımacılığın egzoz çıkışı ile “Küresel iklim krizi kirliliği doğrudan etkiliyor.” “KANSER VE ASTIMI ETKİLİYOR” mek gerekiyor. Sonrasında özellikle risk grubundaki ilgili olabileceği doğrultusundaki endişelerimizi arttır- diyen Kayan, “Örneğin bu yıl beklenen yağışların Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tahminlerine göre çocuk ve yaşlıların korunmasına yönelik önlemler mış durumda.” dedi. yaşanmaması ve tahminlerin de mevsim normalle- hava kirliliğinin 2016 yılında dünya genelinde 4,2 alınmalı.” şeklinde konuştu.

Kadıköy Belediyesi ve Kadıköy Belediyesi İklim Elçileri “Kara Cuma”ya karşı takas şenliği Toprağın ayak izinde… ortaklığında düzenlenen “İklimin Ayak İzleri Semineri”nin üçüncüsü “Toprağın Ayak Fridays for Future, 4. Küresel İklim İzleri”, 7 Aralık Cumartesi günü Grevi günü olarak belirlenen 29 Kozyatağı Kültür Merkezi’nde Kasım’da takas şenliği düzenleyecek gerçekleştirilecek. Saat 14.00’te başlayacak seminerin moderatörlüğünü Kadıköy Dünyada ve Türkiye’de yaptıkları farkındalık Belediyesi İklim Elçileri eylemleriyle iklim krizine dikkat çeken Fridays Koordinatörü Işık Baştuğ for Future (Gelecek için Cumalar) üyeleri, 4. yapacak. Konuşmacılarsa Küresel İklim Grevi günü olarak belirlenen 29 İstanbul Üniversitesi Orman Kasım’da takas şenliği düzenliyor. Tasarım Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Atölyesi Kadıköy’de gerçekleştirilecek şenlik, ABD ‘EM’ Öğretim Üyesi Saat 17.00’de başlayacak. Herkesi şenliğe Prof. Dr. M. Doğan Kantarcı ve Ege Üniversitesi Ziraat davet eden iklim grevcileri şu açıklamayı yaptı: Fakültesi Peyzaj Mimarlığı “Black Friday’e, önüne geçilemeyen üretim- Bölümü’nden Doç. Dr. Çiğdem tüketim çılgınlığının doğal kaynaklarımıza ve Coşkun Hepcan olacak. iklim krizine etkilerine karşı duruşumuzu hep “İklim Değişikliği ve İstanbul birlikte takas yaparak sergiliyoruz.”Kıyafet, Havalimanının Yaratacağı kitap ve düzgün kullanılmış eşyaların getirileceği Isı Adası Üzerine Ekolojik etkinlikte herkes getirdiği eşya kadar eşyayı Değerlendirmeler” ve “İklim stantlardan alabilecek. Katılım göstermek isteyen Değişikliği Kent Ekolojisini Nasıl kişiler okul temsilcilerine eşyalarını teslim Etkiliyor?” konularının yer aldığı edecek. Daha sonra okul temsilcisinden getirdiği seminer ücretsiz ve konuya duyarlı herkes davetli! eşya sayısı kadar kupon alacak. Bu kuponlarla stantlardan istediği eşyayı alabilecek.

Sonbaharda biz GÜNLÜK TURLAR 02 ARALIK PAZARTESİ KETENCİLER KÖYÜ - NOSTALJİK HEREKE’ DE KESTANE KEBAP ( EKOLOJİK LEZZETLER ) 05 ARALIK PERŞ. SAPANCA EŞME ‘DE SONBAHAR - ORMANYA TABİAT PARKI & HAYVANAT BAHÇESİ (YEMEKLİ ) 07 ARALIK CMT./ 15 ARALIK PZR . TARİHİ EDİRNE - KARAAĞAÇTA SEÇKİN YAŞLI BAKIM VE HUZUR EVİ SONBAHAR ( YEMEKLİ ) 08 ARALIK PZR ÇUBUK GÖLÜ - GÖYNÜK - KARAGÖL YAYLASI ( YEREL Size ikinci bir hayat vadediyoruz. MENÜ DAHİL) Huzurevimiz uzman ekibi ile aile büyükleriniz için hak ettikleri özel ilgi ve yasam standartlarında bir ortam sunmaktadır. KONAKLAMALI TURLAR VERİLEN HİZMETLER : 24 Saat Doktor Hizmeti, Hemşire Hizmeti, Fizik Tedavi Merkezi, Diyaliz 14 -15 ARALIK CMT.- PZR. SAFRANBOLU - AMASRA - CAM TERAS - Hizmeti, Laboratuvar Hizmeti, Vakum Yardımlı Yara Tedavisi Hizmeti,· ÇİKOLATA MÜZESİ - TERS EV (1 GECE- 2 GÜN ) Konaklama Hizmeti, Temizlik Hizmeti, Yemekhane Hizmeti, Medikal El Ayak Ve Tırnak Bakımı, Sosyal Etkinlik Ve Faaliyetler Bağdat Cad. No: 517 Çatalçeşme - Bostancı Tel: (0216) 372 35 77 / (0533) 384 62 93 Altıntepe Mah. Galipbey Cd. Cephanelik Yolu Sk. No: 5 Maltepe facebook adresİ : Sezon TUR / Instagram : sezon_tur Tel: 0552 388 60 10 - (0216) 388 60 10 / Web: seckinhuzurevi.com.tr Haber 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 3 Deprem tehlikesi cİddİ mİktarda İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ziyadin Çakır: “5.6 büyüklüğündeki deprem arttı kırılmasını beklediğimiz dığını söyleyen Çakır projenin reler elde edilecek. Ayrıca kendisinden 5 kilometre ana fay üzerinde değil detaylarını şu şekilde açıkladı: uzaklığa uzanan 4 kolunun üzerinde deprem kayıt ci- “Bunlar dört ana başlıkta top- hazları bulunduracak. Bu cihazlar sayesinde deprem- ondan ayrılan bir yan kol lanmaktadır: Deniz tabanı sis- ler ve diğer fiziksel değişimler anlık izlenebilecek ve üzerinde ama çok yakınında molojisi, deniz tabanı jeodezisi, veriler AFAD veya Kandilli’ye direkt gerçek zaman- deniz tabanı gözlem istasyo- lı olarak aktarılabilecek. meydana geldi. Ana faya nu tasarımı ve tsunami. Deniz gerilme yükleyerek deprem tabanı jeodezisi (harita bilimi) “KISA VADEDE TAHMİN ZOR” çalışmalarından Silivri fayının “Deprem biliminin ulaştığı nokta itibariyle dep- tehlikesini ciddi miktarda yüzeyde tamamen kilitli olduğu remlerin bilimsel ve de güvenilir yöntemler kullanı- arttırdı” ve üzerinde gerilme biriktirdiği larak kısa vadelerde tahmin edilmesi mümkün de- ortaya çıkartıldı. Bu sonuca de- ğildir.” diyen Çakır, araştırmalara finansal destek l Erhan DEMİRTAŞ niz tabına yerleştirilen 10 adet sağlamak için TÜBİTAK ve Avrupa Birliği’ne pro- hassas mesafe ölçen cihazların jelerin yazılacağını belirtti. Çakır, elde edilen verile- 2 buçuk sene boyunca yapmış rin Kandilli Rasathanesi’nde görev yapan araştırma- ÜBİTAK, Fransa Ulusal Araştırma Ajan- olduğu ölçümlerden ulaşıldı.” cılarla paylaşıldığını da aktardı. sı (ANR) ve Avrupa Çok Disiplinli Deniz 26 Eylül’de Silivri açıklarında meydana gelen livri fayının kırılması durumunda tsunami sadece de- Tabanı ve Su Kolonu Gözlemevi (EMSO) depremin büyük İstanbul depremi ile bağlantısını da niz altı heyelanlarının tetiklenmesiyle meydana ge- ÖLÇÜM CİHAZLARI BIRAKILIYOR T desteğiyle Marmara Denizi’nde 2 buçuk değerlendiren Çakır, “26 Eylül’de meydana gelen lebilir. Ancak bunlar uzak doğudaki gibi çok büyük Bilim insanları, araştırma için 6 ayda bir İstanbul yıldır İstanbul (MAREGAMİ) Projesi adında bir pro- 5.6 büyüklüğündeki deprem kırılmasını beklediği- tsunamiler olmayacaktır.” Üniversitesi’ne ait Yunus-S araştırma gemisiyle Mar- je yürütülüyor. Marmara Denizi’nde deprem araştır- miz ana fay üzerinde değil ondan ayrılan bir yan kol mara Denizi’ne açılarak, fay hattı üzerinde belirledik- malarının yapılmasını ve deniz tabanında bir gözlem üzerinde ama çok yakınında meydana geldi. Ana faya GÖZLEM İSTASYONU KURULACAK leri, derinliği yer yer 800 metre ile 1300 metre arasında istasyonunun tasarlanmasını içeren bu projenin de- gerilme yükleyerek deprem tehlikesini ciddi miktarda Projenin amaçlarından biri de deniz tabanında bir değişen noktalara, çeşitli tiplerde algılayıcılara sahip taylarını, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Maden arttırmıştır.” dedi. gözlem istasyonu kurulması. Çakır, kurulmak iste- ölçüm cihazlarını bırakıyor. Cihazlar, akustik modem Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. nen istasyonun deprem araştırmalarına etkisini şöyle aracılığıyla 6 ayda bir denizden çıkarılıyor ve kaydetti- Dr. Ziyadin Çakır, gazetemize anlattı. “ADALAR’DA OLURSA TSUNUNAMİ OLUR” açıkladı: Bu istasyon deniz tabanına bir şamandıraya ği bilgiler alınarak bilgisayarlara aktarılıyor, cihaz ba- Proje kapsamında Marmara Denizi tabanında, Si- Adalar fayının kırılması durumunda tsunaminin bağlı olarak yerleştirilecek. Üzerinde 10’a yakın sen- taryaları yenilenerek yeniden hazır hale getiriliyor ve livri açıklarında çeşitli bilimsel araştırmalar yapıl- oluşacağını söyleyen Çakır, şu bilgileri paylaştı: “Si- sör bulundurup birçok fiziksel ve kimyasal paramet- fay hattında belirlenen yeni noktaya bırakılıyor. İBB’den kışa hazırlık çalışmaları İstanbul’da hayatın aksamaması için 6 bin 882 personel ile bin 373 araç görev yapacak. Kentin 60 kritik noktası BEUS sistemiyle sürekli izlenecek, buzlanma öncesi tedbirler alınarak kazaların önüne geçilmesi hedefleniyor Müdürlüğü ekipleriyle koor- BEUS İLE TAKİP EDİLECEK terk edilmiş mekânlarda yaşayan kişiler için barınma dine olunarak, ihtiyaç duyul- Kış şartlarıyla etkin mücadele için 60 kritik nok- merkezleri de planlandı. 153 İBB Beyaz Masa, 112 ması halinde, her türlü des- ta BEUS (Buzlanma Erken Uyarı Sistemi) ile takip Acil Çağrı Merkezi, Zabıta Birimleri ve Polis vasıta- tek verilecek. edilecek. İstanbul genelinde kritik noktalar ve kav- sıyla bildirilen evsiz vatandaşlar; zabıta, polis ve am- Üstgeçitler, otobüs du- şaklara ise vatandaşların kullanımı için tuz torbaları bulanslar ile alınarak sağlık kontrollerinin ardından rakları, meydanlar gibi ka- (10 bin ton) bırakılacak.Yoğun kar yağışlarında mo- İBB tesislerinde misafir edilecek. Misafirhanelerde musal alanlarda torba ve bil büfeler ile hastanelerin acil servisleri, iskeleler ve beslenme, barınma, temel sağlık hizmetleri, ilaç des- kutu tuzlar bekletilerek kar yollarda trafikte bekleyen sürücülere sıcak içecek, teği hizmeti, öz bakım ve hijyen, giyim yardımı ve birikintilerine ve buzlanma- çorba ve su servisi yapılacak. memlekete gitmek isteyenleri memleketlerine gönder- lara ekipler tarafından müda- mek gibi olanaklar sağlanacak. Veteriner Hizmetle- hale edilecek. BARINMA MERKEZLERİ ri Müdürlüğü, kış şartlarından olumsuz etkilenen can Psikolojik, ekonomik veya sosyal durumlarından dostlarımıza şehrin neresinde olursa olsun mama des- 24 SAAT GÖREV dolayı belirli bir ikamet yeri olmayan, sokakta veya teğini mevsim şartları iyileşinceye kadar sürdürecek. Anadolu ve Avrupa ya- kasının kritik noktalarda araç kazaları ve kaymalar nede- İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), olumsuz hava niyle kapanan trafiğe müdahale etmek için 53 adet koşulları ile mücadele kapsamında kışa hazırlık top- çekici vinç, 24 saat hazır bekletilecek. Metrobüs gü- lantısını gerçekleştirdi. Toplantıda İstanbulluların zergahında herhangi bir aksaklık yaşanmaması için kış aylarının olumsuz koşullarından etkilenmeme- 33 kışla mücadele aracı görev yapacak. Ana arter si ve şehir hayatının normal akışında devam etmesi ve çevre yollarında çekici ve kurtarıcı araçlar hazır için çalışmalar gözden geçirildi. Kentte, sorumluluk bekletilerek, olası trafik kazaları ve yolda kalmalara alanındaki 4 bin 23 kilometrelik yol ağında 400 mü- hızlıca müdahale edilecek. Köy içi yollarda kullanıl- dahale noktası belirleyen İBB, kar küreme ve tuzla- mak üzere muhtarlıklara 147 küreme aparatlı trak- ma ekiplerini yolların açık kalması için hazır tuta- törler verilerek şehir merkezinden uzak yolların da cak. Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Karayolları Genel açık kalması sağlanacak. 4 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 Yaşam Felsefe ve edebiyat birbirinden koparılamaz Tarih, Edebiyat ve Sanat Kütüphanesi’nin düzenlediği “Perşembe Edebiyat Konuşmaları” devam ediyor. Söyleşilerin bu haftaki konuğu Afşar Timuçin oldu

interaktif bir söyleşi Prof. Dr. Rona Aybay, Kadıköy Belediyesi Haldun Taner Müze Evi’nde insan hakları üzerine bir söyleşi gerçekleştirdi Bosna Hersek İnsan Hakları Mahkeme- si’nde Avrupa Konseyi tarafından seçilen ilk Türk yargıç olan ve hukuk alanında önemli çalışmalar gerçekleştiren Prof. Dr. Rona Aybay, “İnsan Hakları Nedir?” so- rusunun yanıtını Kadıköy’de anlattı. Ka- adıköy Beledi- dıköy Belediyesi’nin katkılarıyla 23 Ka- yesi tarafından sım Cumartesi günü Haldun Taner Müze hayata geçirilen Evi’nde gerçekleştirilen söyleşiye insan K Tarih, Edebiyat hakları ve hukukla ilgili bilgi almak iste- ve Sanat Kütüphanesi (TE- yen katılımcıların ilgisi yoğun oldu. SAK)’ta düzenlenen “Per- Osmanlı döneminden Cumhuriyet dö- şembe Edebiyat Konuş- nemine kadar insan haklarının geçirmiş maları” kasım ayı söyleşi olduğu evreleri mizahi bir dille anlatan dizisinin bu haftaki konuğu Aybay “İnsan hakları önemli bir kavram- felsefeci, şair, yazar ve çe- dır. Türkçemize ‘hukuku beşer’ kelime- virmen Afşar Timuçin oldu. siyle girmiştir. Zaman zaman ülkemiz- 21 Kasım Perşembe akşamı de çok büyük beklentilerin hayal kırıklığı düzenlenen söyleşide “Ede- olan insan hakları, işte bu yüzden ne melek ne de şey- Ancak bu alan ekonomiden ziyade bir idealdir ve be- biyattaki Felsefe, Felsefede- tandır.” ifadelerini kullandı. nimsenmesi gerekir.” dedi. ki Edebiyat” başlığı altında İnsan hakları evrensel bildirisi hakkında açıkla- İnsan haklarının bireyi sadece haksızlığa ya da konuşan Afşar Timuçin, top- malar yapan Aybay “Türkiye de dâhil olmak üzere işkenceye karşı korumak gibi amaçlarla yetinmedi- lum olarak felsefeye sürekli kuşkuyla yaklaştı- lantıda olduğu bir dönemde edebiyat ve felsefeyi dünyada hemen hemen 365 dile çevrildiğini tespit et- ğini söyleyen Aybay sanatı ve sanatçıyı gözeten hak- ğımızı söyledi. Timuçin, “Felsefe ve edebiyatın harmanlayan en iyi isim Montaigne’dir. Düşün- tim. Bunlar içerisinde adını bile duymadığımız lisan- ların da yer aldığını belirtti. Aybay sözlerini “Dünya- birbirinden bağımsız ayrı alanlar olduğunu zan- ce dünyamızda derin izler bırakır.” dedi. lar vardır. Böylesine önemli bir bildirinin Türkçeye nın bir geleceği varsa bunun insan haklarına saygıyla nediyorlar. Aksine edebiyat ve felsefe birbirini çevirisi yapılırken bazı hükümleri atlanmıştır, buna oluşacağına inanıyorum.” diyerek bitirdi. besleyen kaynaklardır. Çünkü düşünmeyen bir “İNSANLAR DÜŞÜNMEYİ BIRAKMADI” anlam veremedim.” şeklinde konuştu. Söyleşiye katılan ve Aybay’ın öğrencilerinden edebiyat, edebiyat değildir.” şeklinde konuştu. Söyleşi sonrasında Afşar Timuçin ile kısa bir olan Muhammed Uzman “İnsan haklarıyla ilgili çok Timuçin konuşmasını şu sözlerle sürdürdü; “Ye- sohbet şansı yakaladık ve “Felsefenin geleceği- “İNSAN HAKLARI BİR İDEALDİR” güzel bilgiler not edindik. Kendisi zaten alanında terince düşünmediğimiz zaman edebiyat, felse- ni nasıl görüyorsunuz?” sorusunu yönelttik. Ce- Dünyanın birçok yerinde milletlerin insan hak- çok uzman birisi olduğu için bu söyleşiyi kaçırmak fe ve bilimi kapalı olarak algılarız. Sanat insanı vap olarak “Edebiyat ve felsefe kopmadığı sü- larıyla ilgili derin mücadeleler verdiğini ifade eden istemedim.” şeklinde konuştu. bilime kapalı olmamalıdır. Onun ruhunu algıla- rece parlak olacaktır. Biz felsefede dâhil olmak Aybay “İnsan hakları belirli kesimler tarafından en- Söyleşi katılımcıların soru cevap bölümünün ar- malıdır. Ben edebiyattan anlamam diyen felsefe üzere bütün insanların geleceğini iyi görüyo- düstriyel ekonomik bir alan olarak kullanılmıştır. dından son buldu. adamı hiçbir işe yaramaz” dedi. ruz. Maalesef ekonomik sebepler sanat dünya- sını zora soktu ancak insanlar düşünmeyi hiçbir “SANAT ŞÖHRET İÇİN YAPILMAMALI” zaman bırakmadı.” şeklinde konuştu. Felsefeden uzak yazarlara sert eleştirilerde Söyleşide yer alan konuklardan Mutlu Maz- bulunan Timuçin, “Sanatçı sanatını oluşturur- gal “Yaklaşık olarak üç haftadır kasım ayı söy- ken kendisine ‘insan nedir?’ sorusunu sormalı- leşilerine katılıyorum. Alanında çok etkin insan- lar söyleşileri gerçekleştiriyor. Afşar Timuçin Zuhal Olcay dır. İnsanı tanımadan halktan uzak yazılan ya- zılar başarılı olamaz ve kalıcı değildir. Sanat ün de Türkiye’nin yetiştirmiş olduğu en iyi filo- ve şöhret için yapılmamalıdır aksi halde toplum zoflardan bir tanesidir. Kitaplarının birçoğun- hiçbir şey kazanamaz.” ifadelerini kullandı. Fel- dan yararlandım ve özellikle gençlere çok fay- öğretmenler sefenin edebiyat türlerinden denemeye daha ya- dalı oluyor.” dedi. üSöyleşi yazarın okurları için kın olduğunu belirten Timuçin “Felsefenin sal- kitaplarını imzalamasıyla son buldu. için söyledi Kadıköy Belediyesi 24 Kasım Öğretmenler KAYIP İLANI Günü’nü her yıl İNGİLİZCE ÖZEL DERS olduğu gibi bu yıl Kadıköy Belediyesi’nden almış da öğretmenler için YDS,YÖKDİL sınavlarına hazırlık olduğum Göztepe Mahallesi Tütüncü Mehmet ve üniversitelerin hazırlık atlama Efendi Cad. 90/D adresindeki işyerime düzenlediği özel bir ‘iŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞTIRMA’ ruhsatını geceyle kutladı PROFICIENCY sınavları konusunda uzman kaybettim. Hükümsüzdür. öğretmenden özel ders. BENDESİ GIDA SAN. ve TİC.LTD.ŞTİ

Tel: 0 (532) 522 13 28 Kadıköy Belediyesi’nden almış olduğum I 904275 no’lu tahsilat makbuzumu kaybettim. Hükümsüzdür. YUSUF SEYREKOĞLU Bostancı Gösteri Merkezi’nde düzenlenen ve sadece öğretmenlerin davetli olduğu 24 Kasım Öğretmenler Günü kutlamasında Zu- hal Olcay şarkılarıyla öğretmenlere keyifli bir gece yaşattı. Kadıköy Belediye Başka- nı Şerdil Dara Odabaşı ve eşi Rojvan Oda- başı’nın ev sahipliği yaptığı gecede öğret- Genel Yönetmen: Prof. Dr. Paşa Göktaş menlere kendisi de öğretmen olan ve 1993 yılında vefat eden yazar Rıfat Ilgaz’ın ki- “TÜRKİYE’ NİN İLERİ LABORATUVAR MERKEZİ” tapları hediye edildi. da, atanamadığı için canına kıyan Kevser öğ- • 2000’ den fazla çeşitli laboratuvar testi • Türkiye’ de yalnızca Gelişim’ de yapılan testler ODABAŞI AYAKTA ALKIŞLADI retmenin abisiyim” diye konuştu. Kadıköy • İleri genetik test panelleri Başöğretmen Mustafa Kemal Atatürk ve Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı ve eşi • İleri kanser test panelleri kaybettiğimiz tüm öğretmenler için yapılan Rojvan Odabaşı, salonu dolduran öğretmen- • İleri ve kapsamlı moleküler test panelleri saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması- leri ayakta alkışladı. • Farklı ve spesifik test panelleri nın ardından açılış konuşması yapan Kadıköy • TÜRKAK ISO 15189 Laboratuvar Akreditasyonu Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı “Var- ZUHAL OLCAY SAHNE ALDI • Ekonomik olarak ulaşılabilir, erişilebilir düzey lığınızla aklımızı ve kalbimizi, fedakârlıkla- Konuşmanın ardından sanatçı Zuhal Ol- rınızla coğrafyamızı ve dünyamızı aydınla- cay Kadıköylü öğretmenlere, kendisine sah- facebook.com/gelisimtiplab instagram.com/gelisimtiplab tan, her şartta Başöğretmen Mustafa Kemal nede eşlik eden ekibiyle unutulmaz bir kon- Atatürk’ün izinde yürüyen, azı çok eden öğ- ser verdi. Kadıköy Belediyesi tarafından retmenlerim hoş geldiniz. Ben şimdi sizlerin ücretsiz olarak düzenlenen ve yaklaşık 2 bin karşısında, 24 Kasım 1928’de başöğretmen 500 öğretmenin katıldığı konserde Zuhal olan Mustafa Kemal Atatürk’ün, Musta- Olcay “Pervane”, “Yalnızlığım”, “Ebruli” fa Necati’nin, Reşit Galip’in, Hasan Ali Yü- “Pencereler Önünde” gibi en sevilen şarkı- cel’in öğrencisiyim. Bugün burada, başta şe- larını seslendirdi. Ünlü sanatçı konserin so- hit öğretmen Kubilay olmak üzere, bütün nunda, salonu dolduran seyirciler tarafından şehit öğretmenlerin kardeşiyim. Bugün bura- ayakta alkışlandı. Kültür - Sanat 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 5 Şimdi erkekler DÜŞÜNSÜN! l Leyla ALP ● Sahneleyeceğiniz oyunları neye göre seçiyor- sunuz? Çıplak Vatandaşlar, Cansel Elçin’in dikkatini çe- açin Ceylan’ı oynadığı dizilerden, yetiş- ken bir teksti. Ama benim tam kalemimdi. O söyle- tirdiği oyunculardan, sosyal medyadaki yince ben heyecanlandım. Çatışma ne kadar samimi hem güldüren hem düşündüren paylaşım- ve sertse beni o kadar ilgilendiriyor. Çıplak Vatan- L larından ve yönettiği oyunlardan biliyo- daşlar, bir yandan çeşitli sorgulamaların yanında dü- ruz. Etliye sütlüye karışmayan pek çok sanatçının rüst olmayı da anlatıyor. Hele köşeye sıkışmışsan, tersine hayata dair inatçı sözleri olan Ceylan bu yıl hele mecbur kalmışsan artık ikiyüzlü davranmayalım sahneye koyduğu kalabalık kadrosu ve sıra dışı bir diyen bir oyun. Oyun her zaman talep edilmesine alı- konusu olan “Çıplak Vatandaşlar” oyunu ile kadını şılan kadının bedenini alıp oraya erkek bedenini ko- arzu nesnesi olarak gören sisteme itiraz ediyor. La- yuyor. Ben buna bayıldım. Onun güzel olmak zorun- çin Ceylan ile hem dizi dünyasını, sosyal medyayı ve luluğu. Ya nasılmış bir de siz çalışın görelim. hem de Çıplak Vatandaşlar’ı konuştuk. ● Aklımızda kalan pek çok dizide yer aldınız. “KADIN SEYİRCİ KENDİNDEN GEÇİYOR” Dizi seçimleri nasıl oluyor? ● Seyirciden nasıl tepkiler var? Aslında çok fazla dizide rol almadım. Saysanız Özellikle kadın seyirciler keyiften kendilerinden 9-10 dizide falan oynamışımdır. Fakat Hatırla Sevgi- geçtiklerini söylüyor. Final bir şok yaşatıyor. Kadı- li, Karanlıkta Koşanlar seyircinin kalbinde yer eden nın kendi tarafını kendisinin seçeceğini de hatırlatı- dizilerdi. Ama yer etmeyen dizilerde de oynadım yor. Kendisine biçilen şeyi alsın bir değerlendirsin. (Gülüyor). Tabii ki hiçbir taraf öyle olmasın; kadın erkekleşip RTÜK bunca yoğun devreye girdiğinden beri, parçalayıcı ve yok edici bir şey yürütmesin. aşırı seçici olmanın hiç çalışmamak anlamına geldi- Kadının öne çıkmak için değerli vasıflarını bir ke- ğini fark ettiğimden beri daha başka kriterleri de öne nara atıp daha güzel, estetik olmak gibi bu tarz sıfat- Yönetmenliğini yaptığı Çıplak Vatandaşlar oyunu ile kadını arzu aldım, karakteri sevmek gibi. Karakteri sevmez ve larla öne çıkma mücadelesini anlatmak istedik. “Böy- oynayacağınıza inanmazsanız güzel bir şey veremez- le bir dünya çok mu güzel?” diye erkeklere sormak nesnesi haline getiren ‘erkek’ dünyasına adeta dinamit atan siniz. Bir de ekibe bakıyorum. Politik olarak çok yan- istedik. Oyun biraz da erkekler düşünsün diye. Er- Laçin Ceylan “Şimdi erkekler düşünsün” diyor lış şeyler verip vermediğine bakıyorum. Bu yıl yapım kekleri bakış açılarını biraz değiştirmeye çağırıyoruz. şirketi 12 saati geçirmeyen bir çalışma süresine dik- ● Oyunda 6 erkek oyuncu var. Fiziki olarak Çok güzel çalışmalar yaptık. Uluslararası işler yap- kat ediyor. Bu benim hoşuma gitti. Bu da sete insani farklılar. Yani şahane bir fizikleri falan yok ve so- tık, kültürler arası alışveriş oldu. Başka tiyatrolara bir şey getiriyor. yunuyorlar… Buna nasıl ikna oldular? da ev sahipliği yaptı. Bitiyatro biraz kültürel buluş- Oyun çalışma süresi kadar kast çalışması oldu. Her ma noktası oldu. Üç kez kitap tanıtımı yapıldı, kon- “10 DAKİKA AZ ÇEKİLSE...” bir rolü uzun uzun düşündük. Çünkü her oyuncunun is- ser oldu. Bir çok şeyi yapabildiğini mekan bize ken- ● Yapım firması günde 12 saati geçirmiyor dedi- tek ve zevkle gelmesini arzu ediyorduk. Öyle de oldu. disi anlattı. Bu yıl biraz daha kalabalıklaştık. Kabile niz. Normalde çalışma süresi 8-9 saattir ama? Sonuçta oyuncu da insan. Kimse de bir anda hadi Sahne’den Barış Yücedağ ile biraraya geldik, birlik- İlk adım olarak bunun insani bir adım olduğunu ben soyunayım demek istemez. Ama öyküye çok te çalışacağız. düşünüyorum. Bunu dikkate alıp uygulamaya başla- inandıkları, buradaki çatışmaya inandıkları ve bu in- ● Siz aynı zamanda iyi bir sosyal medya kullanı- maları ve özen göstermeleri önemli bir şey. Dizi sü- sanların hikâyesinden etkilendikleri için yer aldılar. cısısınız. Sanatçılar politik görüşlerini sosyal med- releri ile ilgili Çalışma Bakanlığı’nın el koyması la- Hepsi çok iyi oyuncu. Hiç kimse soyunmayı bir so- yada pek açık etmiyorlar iş alamama kaygısıyla… zım. Dizi süreleri bu kadar uzun olursa kaçarı yok run olarak sahneye getirmedi ama o parlak iç çama- Siz bunu yaşamıyor musunuz? uzun çalışılacak. Bu işten çok fazla insan ekmek yi- şırlarının giyildiği gün, bir öncü olması gerekiyor- Ben bunu annemle ilgili yaşıyorum. Annemden yor. Oyuncunun üç beş katı insan çalışıyor. İnsanlar du. O gün Reha’nın (Özcan) çekimi vardı. Öncülüğü daha büyük bir sansür uygulayıcısı görmedim (Gü- susmak ve devam etmek zorunda kalıyor. Ve bu iş Cansel çekti (Elçin). O çamaşır giyip ortada dolaştı. lüyor). ‘Bunlar acımasız ve sevgisiz insanlar, senin kazalarına neden oluyor. Ne yapıp edip bir an önce O herkesi biraz rahatlattı. bunu vicdanla sevgiyle paylaştığını düşünmeyecek- dizi sürelerini kısaltsınlar. Dizi 10 dakika bile az çe- ● Aynı zamanda oyuncu koçluğu da yapıyorsunuz. ler’ diyor. Ben paylaşımlarımda sevgi ve vicdanı ÇIPLAK VATANDAŞLAR kilse, bu itiş kakışta bir ferahlama olacak. Ama maa- Oyuncu olmaya niyetlenenler kapınızı nasıl çalıyor? öne çıkarmaya çalışıyorum. Birini eleştiriyorsan bile Özelleştirildiği için kapanan Sheffield çelik fabrikası ça- lesef kapitalizm her şeye karar verir oldu. Yoğunluktan bir süredir oyuncu koçluğu yapama- eleştiri nasibini vicdandan ve sevgiden alacak. lışanları artık işsizdir. Yıllarını mesleklerine vermiş iş- En büyük ödevimiz ve gardımızı almamız gere- dım ama bitiyatro’ya gelen öğrencilerimizle başta şu ● Siz attığınız tweetlerle hem güldürüyor hem de çiler, geçinemez hale gelir. İçlerinden Gaz'ın aklına bir fikir gelir. Şehirdeki kadınların genç erkek striptizcile- ken şey kapitalizm diye düşünüyorum. İnsanoğlu yıl- konuşmayı yapıyorum; “Biz burada tiyatro oyuncusu düşündürüyorsunuz. Peki yazıyor musunuz? Yazmak benim hep ihmal ettiğim hep evlenmek- re gösterdiği büyük ilgi Gaz'ı ve diğer işsiz arkadaşları- lardır buradan sınav veriyor. Bizim oyunun, Çıplak yetiştiriyoruz. Bununla ilgili çalışmalar yapmayı öne nı da yanına alarak striptiz dünyasına adım atmaya ve Vatandaşlar’ın konusu da o. alacaksanız buyurun gelin, hiçbir zaman bir dizi vaa- le kandırdığım sevgilim gibi bir şey. İçimde bir yara. para kazanmaya iter. Fakat striptiz nasıl yapılır hiçbir fi- Çelik fabrikasının Teacher tarafından özelleş- dimiz olamaz.” Bunu kabul edenle çalışıyoruz. Yazdığım şeyler var ama nasıl yazarım bilmiyorum. kirleri yoktur. Üstelik rekabet büyüktür ve bilmedikleri tirilmesiyle vasıflı, vasıfsız özellikle erkeklerin yo- Herkesin çalışması kendine çok ama biz iki günlük bu yolda başlarına gelmedik kalmaz. Gösteri günü hızla ğun olduğu işçiler bir anda işsiz kalıyor. Bu erkekler BİTİYATRO İKİNCİ OKULUM OLDU planlarla ve yoğun çalışıyoruz. Yazmak her ilişki gibi yaklaşmaktadır. bir anda kimlik, konum değiştiriyorlar. Ve kadın ha- ● Bitiyaro’nun da kurucularındasınız. 12 yıl na- özen isteyen bir şey. Simon Beaufoy’un kaleme aldığı Laçin Ceylan’ın yönet- reketinin de en çok yükselmeye başladığı dönemler. sıl geçti? 12 yıl önce bu kadar özel tiyatro yoktu… ● En son Cinsel Şiddetle Mücadele Derne- tiği oyunda Cansel Elçin ve Reha Özcan’ın yanı sıra; Er- Kadın işçinin de daha tercih edildiği dönemler çünkü Kolay değildi. Biraz Beyoğlu’nun kimlik değiştir- ği’nin#Öyledeğilböyle kampanyasında yer aldınız. dal Uğurlu, Alican Altun, Bedir Bedir, Sedat Mert, Yu- daha az ücrete çalıştırılıyor. Ve kadın- erkek kimliği- mesine de denk geldi. Ama inatla devam ettik. Bir Medyada kullanılan dilin, dizilerin bu meselede na- suf Vardar, Suna Yıldızoğlu, Dilşad Çelebi, Burcu Görek, Adıhan Şentürk, Süleyman Arda Eminçe, Nur Dilara Gül, nin yer değiştirmesi ile dalga geçen bir oyun. marangozhaneyi alıp aslına uygun bir şekilde tamir sıl bir etkisi var? Çok fazla etkisi var. Televizyon insanların içinde. Ebru Sarıtaş, Oğuz Edis ve Muharrem Fındıcak rol alıyor. ● Oyun 80’li yılların İngiltere’sinde geçiyor edip tiyatroya dönüştürdük. Ben kendi evimi tamir et- Çıplak Vatandaşlar, Anadolu yakasında 7-8 Aralık’ta ama bugünün Türkiye’sini de görüyoruz. Bu yıl tirmemiştim, bir tiyatro yapmış oldum. Arkadaşlarım İnsanların evine kafanızı sokuyorsunuz. Orada üretti- Duru Ataşehir Anasahne’de, 16 Aralık’ta Kozyatağı Kül- sahneye konması tesadüf mü? da hem fikir vermekte yardımcı oldu. Atölye gibi baş- ğiniz dil, ürettiğiniz biçimler insanlarda anında karşı- tür Merkezi’nde, 18 Ocak’ta Duru Ataşehir Anasahne’de Tesadüfe çok inanmıyorum. Şu anki hayatımızla ladık, sonra oyunlar oynamaya başladık. Zaman içinde lık buluyor. Dolayısıyla orada yapıcı, olumlu kullan- ve 27 Ocak’ta Caddebostan Kültür Merkezi’nde izleyi- karşılık bulmasaydı başka oyun arardık. seyircisi oluştu. Bitiyatro benim ikinci okulum oldu. mak gerekiyor. ciyle buluşacak. Biletler biletix’ten temin edilebilir.

KITAPLARDA KADIKÖY SATIRLARDA HAYAT nunda tek bir sonuçla karşılaşıyoruz bana kalırsa: Önüne Sonrası için yine anlatıcıya kulak verelim: “(...) Böyle ha- geçilemeyecek bir anlamsızlaşma, değersizleşme; daha valarda cıvıl cıvıl olurdu sahil. Denizin mavisi Moda’nın KADIKÖY’ÜN PENCERESİNDEN BİR HAYAT basit bir ifadeyle bir içi boşluk ya da sadece “yapma”, yeşiliyle birleşir, mutlu insanlar dünyaya getirirdi yaz Beste NÂSIR ma içinde ve belki, en önemlisi de, gözleri hep mutlulu- gerisiyle hiç ilgilenmeme. İlerleyişin böylesi yayıldıkça da boyu. Kayıkhane yokuşundan inip deniz kenarına vardı- ([email protected]) ğu, huzuru arar halde... hem kişisel hem de toplumsal pek çok tahmin edilebilir ğında, gözlerini uzun süre karanlıkta kalmış birinin yap- Şimdi, biz önce Kadıköy’e sonra Suphi Bey ya da edilemez tehlikeler yaratıyor tabii. tığı gibi kısarak, etrafını izlemeye başladı. İnadına devam Bu ay, yine adım adım Kadıköy sokak- Apartmanı’nda yaşayanlara uzanalım. eden bir hayat vardı dışarıda ve o, nicedir uzak kalmış- larında dolaştığımız bir ilk roman kö- Romanın dördüncü bölümüne Yeldeğirme- “Denizin mavisi Moda’nın yeşiliyle birleşir, mutlu tı bu hayattan”. Peki, hayat inatla devam ederken her bi- şemizde. Ekonometri Bölümü mezu- ni’nde gün doğumunu anlatarak başlıyor insanlar dünyaya getirirdi yaz boyu” rimiz ne kadar hayatın içinde olabiliyoruz, keyif aldığımız nu Burak İhsan’ın “Haziran Kalsın” adlı Burak İhsan ve bizde de Kadıköy’le ilgili ga- Suphi’den sonra biraz da annesi Suna’ya bakalım. Şun- anları ne kadar tekrarlayabiliyoruz? Günlük hayatın yo- kitabı yazarın ilk romanı çünkü. Kitap- yet hoş bir tablo oluşuyor böylece. Burak ları söylüyor anlatıcı onunla ilgili: “(...) Geçmişle hesabı- ğun temposundan, içinde sıkışıp kaldığımız zorunluluk- ta hem aşk hem “yasak aşk” var, hem İhsan’a kulak verelim o halde: “Gün doğu- nı kapatmıyordu bir türlü. Aklı yaşayamadıklarında, hak- larımızdan dolayı belki çoğumuz gün içinde gökyüzüne geçmişte takılıp kalma hem gelecek için mu, efsunlu bir andır Yeldeğirmeni’nde. Kır- sızlık olduğunu düşündüklerinde, yitirdiklerinde takılıp bile bakamıyoruz. heyecan duyma var. İşte, bana kalırsa daki horozların vazifesini burada martılar kalmıştı. Annesinin yorucu hastalığı, bu hastalığın baba- Ben, yine romandaki bütün karakterlerin yaşamına ve kitabın adının “Haziran Kalsın” olması da üstlenir. Her daim aç olan karınlarını do- sını da ardından sürüklemesi; babası yüzünden evlendi- önemli olan bütün ayrıntılara dokunamayacağım, ama gelecek için duyulan bu heyecanla ilgili. yurmanın telaşından mıdır yoksa güneşe ği adamın ona yaşattıkları, ardında küçük bir çocuk bıra- şunu söylemeden de geçmeyeyim: Burak İhsan, bu ilk Kitap bir yandan Kadıköy’de bir aile yaptıkları bir serenat mı bilinmez, çatıla- karak sorumsuzca göçüp gitmesi; cesedinin üzerinden romanında günlük hayattaki problemleri gayet açık bir - apartmanında yaşayanların hayatlarına rın üzerinde avaz avaz dönmeye başlarlar çıkan mektup, yaptıklarından pişman oluşu, hatalarını dille gözlerimizin önüne seriyor. Bunun yanında koca - man bir hayat canlanıyor zihnimizde acısıyla tatlısıy- odaklanıyor bir yandan da bir kent ola- ilkin. Semtin yeni sakinlerine kalk boru- telafi etme arzusu... Her biri elbirliği yapmış, aklını esir al rak Kadıköy’ün izini sürmemize yardım- su olan bu çığlıklar, zamanla sabah uyku- mışlardı. Geçmişin yükünden, acılarından, ihtimallerin- la, pişmanlıklarıyla şaşkınlıklarıyla. Yani, romanda bü- cı oluyor. larını mayalayan tatlı bir ezgiye dönüşür. den kurtaramıyordu yakasını. Günü göremiyor, anı yaşa- tün olup bitenler hayatın içinde rahatlıkla yer bulabilecek Artık romana daha yakından bakmaya Güneşin ilk ışıkları, denize çıkan sokaklara vurur önce. yamıyor, geleceği ise aklına bile getiremiyordu”. Bütün türde. Olası bir hayata kapı aralayıp bizleri de bu hayata ne dersiniz? Sözünü ettiğim aile apartmanı Suphi Bey Suyun durgun yüzeyinden yansıyan parıltı binaları baş- bunlardan dolayı yardım aldığı klinikten çıktığında Mo- davet etmek istemiş sanki Burak İhsan. Böyle bir daveti Apartmanı. Kadıköy’de bulunan bu apartmanda Sup- tan aşağı yıkar (...)”. da’ya, sahile gitmeye karar veriyor Suna bir yaz günü. kaçırmayalım bence. hi Bey ve ailesi yaşıyor. Aslına bakılırsa Suphi Bey bu Bu güzel Kadıköy izleniminden sonra Suphi Bey apartmanı eşi ve üç çocuğunun geleceğini düşündüğü Apartmanı’na dönelim tekrar. Apartmanda üç için alıyor. Aradan geçen zaman içinde Suphi Bey ve eşi kardeş aileleriyle birlikte yaşıyor ve bir de komşu- Dilşad Hanım ölünce apartmanda iki kız bir erkek kardeş ları Ahsen var. Zamanla en büyük kardeş Su- eşleri ve çocuklarıyla birlikte yaşamaya devam ediyorlar. na’nın oğlu Suphi Ahsen’e âşık oluyor. Tanış- BİZE GELENLER tıkları sırada Ahsen’in üniversiteden mezun Hem ne yazık ki hem iyi ki! olduktan sonra iş bulamadığı için işletme yük- Yaşam, Suphi Bey Apartmanı’nda yaşayanlar için de sek lisansına başladığını öğrenen Suphi ona inişli çıkışlı, hem sürprizli hem sorunlu akıyor elbet- şunları söylüyor: “Ne yazık ki sistem insanla- te. Hemen her birimizin hayatı gibi yani. Bir yanda gü- rı sürekli makyaj yapmaya zorluyor. (...) Kimi lümsemeler, heyecanlar var, ama başka bir tarafta da daha güzel, kimi ise daha bilgili görünmek için ölüm, hüzün, hayal kırıklıkları, çeşit çeşit sorunlar hiç ek- durmadan bir şeyler yapmak zorunda hisse- sik olmuyor. Zaten hayat dediğimiz, içinde sürekli çır- diyor kendini. Hâlbuki sizin ikisine de ihtiyacınız yok gibi”. Gerçekten de, içinde bulunduğumuz Komiser Nazlı Babamın Masalı Makriköy’e Dönüş Yalan Yanlış Bıçak pınıp durduğumuz şey de böyle bir şey; hem ne yazık ki Polisiyeleri (Bir Osmanlı Kadınının Yazarı: Hayatlar Yazarı: Jo Nesbo bu dönemde kendimiz için isteyerek, içimizden hem iyi ki. Peki insan? İnsan bu iki uç arasında gidip gel- (İkinci İntikam) İlk Yolculuğu) Selçuk Erez Yazarı: Altay Öktem Yayınevi: gelerek yaptığımızı sandığımız, ama aslında mekle görevli sanki; çoğu kez hayatın ona dayattıkları- Yazarı: Deniz Gürsoy Yazarı: Tülay Uluser Yayınevi: Oğlak Yayınevi: Doğan Doğan Kitap nı yaşamak zorunda kalan ve hatta hayatın ezici gücüy- hiç de öyle olmayan bir şeylerin peşinden sü- Yayınevi: Yayınevi: Oğlak Yayınları Kitap Sayfa Sayısı: 591 le hiçbir zaman tam olarak mücadele edemeyen acınası rükleniyoruz sürekli. Bu sürüklenişler hayatın Maceraperest Yayınları Yayınları Sayfa Sayısı: 238 Sayfa Sayısı: 247 bir canlı... Öyle sıkışıp kalmış, yalnız, sürekli bir koşuştur- her alanı için farklı farklı ortaya çıksa da en so- Sayfa Sayısı: 247 Sayfa Sayısı: 212 6 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 Kente Kadıköy'den Bak

Hazırlayan: Semra ÇELEBİ / [email protected]

HAFTANIN Kadıköy, yenİ bİr gösterİ evİne kavuşuyor: HAFTANIN KAÇMAZLARI PUSULASI KONFERANS KİTAP Erkek Şiddetinden Kaçarken: Türkiye’de Kadın ve LGBTİ+ Sığınmacılar Gazeteci ve hukukçu Beril Eski ve akademiyen koma Emel Coşkun’un kaleme aldığı ” ‘Yol’un psikolojisi Erkek Şiddetin- den Kaçarken: A&B Düşünce Atölyesi, 3P (Psikiyatri, Türkiye’de LGBTİ+ Psikoloji, Felsefe) Güz Okulu’nun bu yıl İsmiyle tınlayan birçok anlamı kucaklayan Koma, Söğütlüçeşme mevkiini Sığınmacılar” gerçekleştireceği ikinci toplantısında her Sosyal Araştırma- yönüyle, her boyutuyla “yol”u tartışacak. hareketlendirmek üzere Kadıköylülerle buluşmaya hazırlanıyor Bir grup sanatçının hayallerini gerçekleştir- Çarşambaları ise Öteki Sinema işbirliği ile gerçek- lar Vakfı tarafından Psikiyatri, psikoloji, felsefe, sosyoloji, yayımlandı. siyaset, ekonomi, sanat gibi çeşitli mek amacıyla seçtiği yüksek tavanlı boş leşecek gece sineması kuşağıyla drama odaklı sosyal- Kitap, sığınmacı disiplinlerde çalışan, eğitim gören, uğraş bir dükkânda dört ay içinde mekânlaşan leşmeyi destekliyor. Koma’da 20.30 oyunlarından son- ve mülteci kadınların yolculukları sırasında gösteren, ilgi duyan herkesin katılabileceği Koma; tiyatro, sinema ve müzik alanla- ra konser ve şovlar olacak. Uzun hafta sonları boyunca ve Türkiye’ye vardıktan sonraki süreçte Güz Okulu’na katılım 120 kişi ile sınırlı ve rında çağdaş iç yapımlar üretmek üzere atölyeler, oyunlar, filmler, konserler peşi sıra gelecek. maruz kaldıkları farklı cinsel ve toplumsal kayıtta başvuru sırası dikkate alınacak. kurulduysa da, her ay farklı disiplinlerden cinsiyete dayalı şiddet biçimlerine odakla- Konferans sonunda katılım belgesi de pek çok etkinliğe de ev sahipliği yapacak. KONUKLAR DA VAR nıyor. Araştırma, Uganda, Afganistan, Irak verilecek. 29-30 Kasım’da Barış Manço Aralık ayından itibaren tiyatro, perfor- Berika Collective işi Altar, EKİP Tiyatrosu’n- ve İran da dâhil olmak üzere farklı ülke- Kültür Merkezi Tiyatro Salonu’nda. mans, dans, müzik, sinema, atölye, söyleşi dan Dünyanın En Güzel Arabistanı, Fiziksel Ti- lerden gelen kadın LGBTİ + sığınmacılarla ve seminerlerle seyirciye ulaşacak Koma, yatro Araştırmaları’ndan Şato’nun Altında, Seyyar ve yöneticiler, tercümanlar ve sosyal çalı- bünyesinden üreteceği işleri tasarım ve Sahne’den Trom ve Yılın En İyi Kadın Oyuncusu, şanlar dahil olmak üzere STK çalışanlarıyla yapılan görüşmeler sonucunda kaleme SERGİ teknoloji anlamında altyapıya da sahip. Uyumsuz Tiyatro’dan Personas Kuartet, Mek’an’dan alınmış. Türkiye’nin iltica başvuru ve kabul Dansöz ve Olası İşler’den Altın Elma, Krops’tan Kas- süreçlerinin toplumsal cinsiyete duyarlı ETKİNLİKLER BAŞLIYOR sandra, Galata Perform’dan Yüzyılın Evi gibi tiyatro olmadığını ortaya koyan kitap, ne BM’nin 29 Kasım akşamı farklı disiplinlerden yapımları Aralık’ta Koma’da olacak. İlyas Odman ve ne de Türkiye’nin resmi süreçlerinde kadın çok sayıda sanatçının katılımıyla uzun Dicle Doğan gibi çağdaş dans ve performans alanında ve LGBTİ + sığınmacılara cinsiyete duyarlı bir parti eşliğinde kapısını açmaya hazır- etkin isimlerin işleri, Derya Alabora, Mine Çerçi, Öz- bir destek sağlanmadığını, ayrıca, sığınma lanan Koma, bir içyapım işbirliği olan ti- lem Hemiş ve Aylin Alıveren gibi isimlerin ‘çok işe talebinde bulunan kadın ve LGBTİ+lerin, yatro oyunu Bahane’nin prömiyeri ile 30 Kasım Cumartesi yarayacak’ atölyeleri; Ceren Gündoğdu, Kadirhan Ay- bu süreçte cinsel ve toplumsal cinsiyete akşamı etkinliklerine başlayacak. ter, Yeşim Salkım, Can Ozan gibi müzisyenlerin akustik kon- dayalı şiddete maruz kaldığını anlatıyor. Yine bir Koma iç yapımı olan bir başka tiyatro oyunu Te- serleri de programda öne çıkıyor. Sosyal Araştırma Vakfı Yayınları / 128 sf / 22 TL 60 yılın sergisi essür’ün mekâna yönelik yeni tasarımının prömiyeri ise 4 Programın sürpriz etkinliği ise Aslı Tohumcu ve Deniz Ressam Muhsin Kut, 1959’dan 2019’a Aralık Çarşamba akşamı yapılacak. Koma işbirliği projeleri Durukan’da. İkili 11 Aralık günü Sezgin Tanrıkulu’nu ağırla- İmge Kitabevi’nden aldığımız bilgiye göre 60 Yılın İzleri sergisiyle Kızıltoprak Sanat kapsamında çalışılacak olan Merve Engin işi Acqua Minerale yacak. Sanatçı katılımlı ve sohbetli Koma Film kuşaklarında haftanın çok satan kitapları şunlar oldu: Galerisi’ne konuk oluyor. Sanatçının 60 ■ Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev / Etienne de 19 Aralık Perşembe akşamı prömiyer yapacak. Mekânın Küçük Kıyamet ve Cansel Elçin-Doğu Yücel, Daha ve Onur De La Boétie / İmge yıl boyunca yaptığı eserlerden seçmeler, misafir prömiyeri ise Berika Collective’in yeni performans Saylak, Sarmaşık ve Tolga Karaçelik-Hakan Karsak, Masu- 30 Kasım- 26 Aralık günleri arasında ■ Hukuk Devletinin Sonu / Jean-Claude görülebilir. düşüncesi DreamBazaar. miyet ve Derya Alabora, Kader ve Ufuk Bayraktar yer alacak. Paye / İmge Haftanın günlerini kuşak mantığıyla değerlendiren yapı, Adres: Hasanpaşa Mah. Derici Zeynel Sokak No: 15/A ■ Suçlar ve Cezalar Hakkında / Cesare pazartesi akşamlarını modern dans ve performans sanatına Kadıköy İletişim: 537 526 53 36 komabilgi@komasahne- Beccaria / İmge SİNEMA ayırıyor. si.com ALBÜM Serhan Erkol / Kuştepe Blues Nezihe Meriç Kadıköy’de Caz müziğin başarılı temsilcilerinden İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Nezihe Me- Serhan Erkol, yeni riç’in yazdığı, Hülya Karakaş’ın yönettiği “Çın Sabahta” adlı oyu- single çalışması nu bu hafta seyirciyle buluşturuyor. “Kuştepe Blues” ile Toplumun çok farklı kesimlerinden gelen, mutluluğu yakalaya- dinleyici karşısında. mamış, duyarlı, sevecen iki kadının hüzün dolu öyküsünün ak- Parça, Erkol’un 6 tarıldığı oyunda, insanların birbirlerinin yaşamlarından nasıl Aralık’ta yayımla- Shino Kendi Adını Söyleyemiyor ders alıp hayata umutla bakabilecekleri aktarılıyor. nacak olan “Melting Kadıköy Belediyesi, Japonya İstanbul Baş- Oyunun yönetmeni Hülya Karakaş, “Çın Sabahta”yı şöyle an- Pot” isimli albü- konsolosluğu ortaklığı ile Japon filmleri üc- latıyor: münün habercisi. retsiz olarak Yeldeğirmeni Sanat’ta izleyi- “1980’den 1995’e… Kültürel çeşitliliğe dikkat çeken “Kuştepe cisiyle buluşturuyor. Bu hafta gösterilecek Hayatını çantasının içine sığdıran, hiç ağırlık hissetmeden taşı- Blues”, dinleyiciye, blues formunda bir film ise “Shino Kendi Adını Söyleyemiyor”. yan bir kadınla, bavulunun ağırlığı altında ezilen bir başka kadı- roman melodisi sunuyor. Film 2 Aralık Pazartesi 20.00’de Yeldeğir- nın; gelenek, görenek farklılığı, uzun uzun konuşmalarını, birbir- Saksafon ustası Serhan Erkol, albümün meni Sanat’ta ücretsiz izlenebilir. lerine iç dökmelerini engellemez. Çünkü, kadınların iç dünyası, habercisi “Kuştepe Blues”u Lin Records dış dünyada gözüktüğü gibi işlemez. Nezihe Meriç'in dilinde tı- etiketi ile yayımladı. Canlı kaydedilen parça kanıklık olmaz; tıkır tıkır işler, nakışlı ipek mendil gibi akar. NE- Hayyam Stüdyoları’nda, Sinan Sakızlı ZİM bizi sözcüklerin nehrine atar, berrak sularda yüzdürür. Bu tarafından kaydedildi. Beste ve düzenleme- KONSER sularda batmak yoktur, hep yukarı çıkılır, hep ışığa bakılır; ille de rin Kadıoğlu’nun çektiği oyunda Hülya Karakaş ve Ayşe Günyüz sinin Erkol’a ait olduğu ‘Kuştepe Blues’da İDOB’dan kış konseri "Çın Sabah"lar görülür. Sabahı görmek, hayata yeniden başla- Demirci rol alıyor. saksafon, vokal ve elektronik öğelerde de İstanbul Devlet Opera mak, umudu diri tutmak demektir.” Oyun, 27-30 Kasım 2019 tarihleri arasında Kadıköy Haldun Ta- kendi imzası var. Erkol’a parçada trompette ve Balesi’nin Winter- Müziğini Cihan Kurtaran’ın, dramaturgisini Hatice Yurtduru’nun, ner Sahnesi’nde, 4-7 Aralık 2019 tarihleri arasında Kadıköy Hal- Doğukan Yazıcı, tuşlu çalgılar, hammond org reise konseri, 4 ve 6 sahne-kostüm tasarımını Almila Altunsoy’un, ışık tasarımını dun Taner Sahnesi’nde, 18-21 Aralık 2019 tarihleri arasında Fa- ve klavyede Adem Gülşen ve Kaan Bıyıkoğ- Aralık 2019 tarihlerinde Mahmut Özdemir’in, efekt tasarımını Nesin Coşkuner’in, video tih Reşat Nuri Sahnesi’nde, 25-28 Aralık 2019 tarihleri arasında lu, basgitarda Caner Üstündağ, davulda Ediz Kadıköy Belediyesi tasarımını Mustafa Emin Duman’ın yaptığı, fotoğraflarını Nes- Üsküdar Kerem Yılmazer Sahnesi’nde. Hafızoğlu’ndan oluşan seçkin bir kadro eşlik Süreyya Opera Sahne- ediyor. Single kapak çizimi Kemal Baran’a si’nde. Franz Schu- tasarımı ise Yiğit Gürevin’e ait. bert’in en önemli şarkı Ruhu doyuran şarkılar: dizilerinden Winterreise Çocuklara sinema kitabı: ■ Papatyanın Yeri / Billur Yapıcı (Kış Yolculuğu), bariton ■ Falling Water / Peter Oren Kevork Tavityan ve ■ Nobahari / Mohsen Namjoo piyanist Can Okan tarafından sunuluyor. CANLAN! Biraz Sezen Biraz Ben Deniz Seki Sinemacı Gürşat Özdamar’ın “Çocuklarla DİZİ Deniz Seki yeni kon- ser serisinde müzik Sinema Atölyeleri” notlarından derlediği The End Of The F***ing World severlerin kalbine CANLAN! adlı sinema kitabı çıktı. Kitap, The End of dokunan ve sah- 8-12 yaş aralığındaki çocuklara sinema the F***ing nede söylemekten World’un ikinci zevk aldığı Sezen bilgisi vermeyi hedefliyor sezonu Netflix’te Aksu imzalı şarkıları, Çocuklarla atölyeler düzen- yayımlandı. Bu şarkıların yanı sıra, sezonu Charles sözü müziği kendisi- leyen sinemacı Gürşat Özda- Forsman’ın ödüllü ne ait olan şarkılar- mar, “İstopmotion Çocuklar- çizgi-romanların- dan oluşan özel bir la Sinema Atölyeleri” çalışma dan ilham alarak repertuvar ile sahne notlarından derlediği CAN- Charlie Covell alacak. 4 Aralık Çarşamba 20.30’da Cadde- LAN! adlı kitabını okurlarla yazdı. Dizinin or- bostan Kültür Merkezi’ndeki konserin bilet Balenin sahne arkası buluşturdu. Kitap, hem çocuk- jinal şarkıları yine fiyatları: 1. Kategori 120 TL, 2. Kategori 100 lara hem de her yaştan merak- Graham Coxon TL, 3. Kategori 80 TL fotoğraflarda lılara, stopmotion konusunda imzasını taşıyor. Dizinin yönet- Salih Güler’in küratörlüğünde ve İstanbul Devlet Opera başlangıç düzeyindeki bilgile- ri vermeyi amaçlıyor. menliğinde ise İngiliz yönetmenler Lucy ve Balesi’nin işbirliği ile hazırlanan “12” Fotoğraf Sergisi, Forbes ve Destiny Ekaragha yer alıyor. SÖYLEŞİ bir balenin sahne arkasını ve dansçılarının her anının ilk Kitabı hakkında bilgi ve- Geçen yıl ilk sezonu izleyenlerin, hasretle kez konu alınması ile öne çıkıyor. ren Özdamar, “Fon ya da ve merakla beklediği ikinci sezon da hayal Banu Tanverdi, Beril Baytan, Canan Çalışkan, Canan sponsor olmadan, kendi imkanlarımızla ve bir çok kişi- kırıklığı yaratmadı ve gerek oyunculuklarla Erenmemişoğlu, Figen Ongun, Harika Yücel, İlkem Özar, nin dayanışmasıyla basıldı bu kitap. Çocuklarla Sinema gerekse zaman zaman absürt sahneleriyle Murathan Yıldız, Neşe Karaarslan, Nurhayat Baysal, Seda kitabı ile çocuklar, bir stopmotion film fikrinin oluşma- ilk sezondaki keyfi izleyiciye yaşatmayı Welsh ve Şemsi Spencer’dan oluşan 12 fotoğrafçının es- sından senaryosunu yazmaya, karakter ve sahne hazırlı- başardı. İlk sezonun son sahnesinde polis tetik bir dille hazırladığı “12” Fotoğraf Sergisi 30 Kasım ğından çekimine, sosyal medyada yayınlanmasına kadar tarafından vurulmuş kumsalda yatar- Cumartesi günü Kadıköy Belediyesi Süreyya Opera Sah- geçen süreci deneyimleyecek, kendi stopmotion filmleri- ken bıraktığımız James’in öyküsü ayrı bir nesi Fuayesi’nde kapılarını tüm sanatseverlere açıyor. kulvarda ilerlerken, biz bu sezon özellikle, Sergi ile ilgili projenin küratörü Salih Güler, “Amacımız, ni tasarlamak ve gerçekleştirmek için en gerekli bilgileri edinmiş olacaklar.”dedi. sorunlarıyla baş başa mücadele etmek Sinemayla Şiir Yazanlar: çok değerli bale sanatçılarımızın, sahne önünden ziyade zorunda kalan Alyssa’ya odaklanıyoruz. ‘önce insan’ olmanın ipuçlarını yansıtan arka plan fotoğ- Yaşamın Bilgisi Kitaplığı’nın ilk çalışması olan 48 Toplumun beklentilerini karşılayamayan, Tarkovski ve Angelopoulos raflarını çekerek izleyicilere ulaştırmak. Umarım yaptı- sayfalık kitap, sade anlatımı ile bu alandaki önemli bir Bir sinema anlayışı olan “şiirsel sinema”nın kendi şahsına münhasır bu iki karakteri ğımız “12” Fotoğraf Projesi ile el üstünde tutmamız ge- boşluğu dolduracak nitelikte. Çeşitli alıştırmalara da yer izlemek hayli zevkli olsa da, bu sezon bu ustalarından Tarkovski, “şiirsel sinema” reken az sayıdaki bale sanatçılarımıza gereken değeri diye bir tür olmadığını, sinemanın zaten verilen kitaptaki görseller atölyelere katılan çocukla- ikiliye biri daha katılıyor: Bonnie. Bonnie vermiş oluruz. Onlar çok daha fazlasını hak ediyorlar.” rın çalışmalarında kaydedildi. Kitapta film örneği ola- rolüyle seyircilerin karşısında çıkan Naomi şiirin ta kendisi olduğunu öne sürer... diyor. Şair, yazar ve öğretim üyesi Salih Bolat rak yine atölye katılımcılarından ve kitabın hazırlanması- Ackie, BIFA ödüllü, Leydi Macbeth ve Star Başta İstanbul Devlet Opera ve Balesi olmak üzere Mas- na katkı da sunan 10 yaşındaki Ulaş Karataş’ın Başlangıç Wars: Skywalker’in Yükselişi’ndeki rolleri ile 5 Aralık Perşembe 18.00’de TESAK’taki tercard, Marufane, Le Meridien ve Adil Varlık Yönetim’in söyleşisinde sinema-şiir ilişkisini imge isimli filmi var. Ekolojik yıkımların konu edinildiği bu tanınıyor. desteği ile gerçekleşen sergi 30 Aralık Pazartesi gününe Dediğimiz gibi birinci sezonu izleyip sevdiy- üzerinden yorumlayacak. kadar ziyarete açık olacak. 1,5 dakikalık stopmotion film, bu yıl gerçekleşen 3. Can- landıranlar Film Festivali’nde gösterim seçkisine seçildi. seniz, bu sezonu da kaçırmayın! Şehrin Kadıkeyfi 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 7

ru düzgün teşhis koyamadılar, mese- politik bir duruş sergileyen, mizahla örül- (aslında anlıyorum tabii ki!). Hele hele ‘çağ Bir sınıf meselesi… leyi anlayamadılar, evde dinlenirken müş, entelektüel fikirlerle bezeli ve duy- dışılık’ suçlaması ne ola ki? Bu çağın sömü- akşam ağırlaştı, gece tekrar hastane- gusallığını asla kaybetmeyen bir bakış açı- rülenlerini anlatmak mı çağ dışılık? yi gittik ama iş işten geçmişti; üre kana sının izlerini sürdük Ken Loach filmlerinde Bense 83 yaşında hâlâ inancını, sömü- karışmış ve farkında olmadan zehirlenmişti. hep... Onca detayla örülü işçi sınıfı portre- rü düzenine karşı mücadelesini, ezilenlerin 6 Eylül 1985’te kaybettik kendisini… lerini paylaştı izleyicisiyle. Onun karakterle- yanındaki duruşunu kaybetmemiş bir yö- UĞUR O zamanlar farkında olmadığım bir ha- rinin büyük hayalleri ve emelleri yoktu; te- netmenin heyecanını yitirmeksizin haya- yat dersiydi varlığı. Taşlar sonradan yerine mel ihtiyaçlarını elde etmek için mücadele tın içinden bulup çıkardığı gerçekçi hikâye- oturmuş ve gündelik rutinin içinden bir kah- eder, futbol oynamak (bazen de izlemek) leri perdeye taşımasının çok çok kıymetli, VARDAN raman olduğunu anlamıştım. Ben de ortao- veya pub’da arkadaşlarını görmek gibi basit değerli ve ‘yaratıcı’ olduğunu düşünüyorum. kul-lise zamanları, üniversiteye hazırlanır- zevkleriyle de hayatlarını şekillendirirdi. Bü- Elbette herkesi aynı parantezin içine koy- ken ve hatta kazanıp birinci sınıfı okuduğum tün bu sade hayat modelleri içinde hikâye- mak istemem ama ‘Loach sineması’na bu Babam kasaptı. Ne yazık ki işleri ters git- yaz olmak üzere yanında inşaatlarda çalış- leri, mevcut ekonomik sisteminin amaçlara tür eleştiri getirenlerin hayata, sanata ve ti, iflas bayrağını çekti ve bir müddet son- mıştım. Kum karmak, beton dökmek, kalıp ulaşmayı ne kadar çok zorlaştırdığını an- de sinemaya bakışlarında pek de ideolojik ra doğup büyüdüğü şehri terk etmek, hem sökmek, toprağı kazımak bildiğim, yaptığım ya da desteğime ihtiyaçları yoktu; kapitalist latmaya ve bu yolla seyircisini bir anlamda dertlere sahip olmadığı kanısındayım. Bu si- kendisine hem de ailesine yeni bir kader (ya işlerdi (hatta üniversite sınavında mimarlı- düzen işledikçe, sömürenler ve sömürülen- uyarlamaya, düzene karşı sesini yükselt- nemayı ve anlattıklarını sevmemek önce- da gelecek) çizmek zorunda kaldı. Zongul- ğı kazanınca pratiğini yaptığım işin teorisine ler oldukça anlattıkları her daim güncelliğini, meye yönelikti.” Ekim 2000’de aramızdan likle bir ‘sınıf meselesi’; emekle, alın teriyle dak artık geride kalmıştı. 34 yaşında o artık de vâkıf olacağımı düşünmüştüm!). Genç- yakıcılığını, gerçekçiliğini koruyacaktı. ayrılan The New York Times gazetesi si- bir derdiniz olmadığında, hayatı çoklukla bir bir inşaat işçisiydi (ya da mesleki unvanıy- tim, yaşım gereği nispeten güçlüydüm ama Üstadın son filmi ‘Üzgünüz, Size Ulaşa- nema eleştirmeni Vincent Canby’nin onun ‘mirasyedi’ gibi yaşadığınızda, filmler, sine- la ‘ustası’). Balıkesir’de Seka Kâğıt Fabrika- koşullar, inşaatta çalışmanın ne kadar zor madık’ (‘Sorry We MissedYou’) bir haftadır hakkındaki teşhisi de şöyleydi: “Loach’un ma sizin için kaçışın ifadesine dönüştüğün- sı Tesisleri’nin yapımında başlayan yeni se- olduğunu herkes gibi bana da hatırlatıyordu. salonlarımızda. Daimi senaristi Paul Lavert- filmleri gelecek zaman dilimlerinde bir ulu- de, genel ve muğlak tanımlara sığınmaktan rüveni, ömrünün sonuna kadar devam etti. Neyse, sonuçta ‘işçi’ denen varlığın ve sını- y’nin kaleme aldığı öyküde Loach, Ricky adlı sun kolektif bilinci ya da bilinçsizliği hakkın- başka çareniz kalmıyor tabii. Oysa Loach’un İnşaat işçiliği yaşlandıkça vücuda farklı ağır- fın hayatından, pratiklerinden, sistem için- bir karakter ve ailesi odağında İngilizlerin da, aynı coğrafyaya ait diğer yönetmenlerin filmlerinde anlattığı karakterlerin derdi, sö- lıklar yükleyen mesleklerdendir. Zaten ufak deki konumundan, değerinden görerek ya- deyişiyle ‘Gig Economy’ denen şimdiki za- işlerinden daha fazla kaynak ve belge vazi- mürü düzeni karşısında bir şekilde ayakta tefek bir adamdı. Fıtık olmuş ve ameliyat şayarak haberdar olmuştum. man kapitalizm çarkının içinde giderek yo- fesi görecektir…” kalmak. Bence gerçek yaratıcılık da bu… masasına yatmıştı. Doktorlar “Bundan böy- Sonraki yıllarda filmlerini sıklıkla izle- lunu kaybeden ve yok oluşa doğru hızla iler- Öte yandan özellikle son iki filmi itiba- ** le ağır şeyler kaldırmak yok” demişti. Lakin diğim bir yönetmenin perdeye taşıdığı ka- leyen emekçileri anlatıyor… Keza bir önceki riyle Ken Loach sineması hakkında “Kendini şantiyede böyle bir iş dağılımı yoktur, ‘Pe- rakterler bana hep rahmetli babamı hatır- adımı ‘I, Daniel Black’te de sistemin sağlık tekrarlıyor, hep aynı şeyleri anlatıyor, yara- PUAN CETVELI der bey’ de hem yaşını başını almış bir usta latıyordu. Belki de bu yüzden (tam adıyla) sektöründeki acımasızlığına, bürokrasinin tıcılıktan uzak, çağdışı” türü ifadelere rast- Üzgünüz, Size Ulaşamadık olarak hem de kuşağının öğretileri doğrul- Kenneth Charles Loach imzalı yapımlara işleyişine, sömürü düzenine ve yine emek- lıyoruz. Elbette kimse eleştirilemez değil; tusunda kendisinin kayırılmasına izin vere- hem seyirci olarak hem de eleştirmen kimli- çilerin problemlerine değiniyordu. üstadın sineması ve anlattıkları da bu ge- Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu cek yapıda değildi. Ameliyattan sanırım üç ğiyle hep farklı baktım, hep özel bir sempa- Bu noktada kendisi hakkında geçmiş- nel kuralın dâhilindedir. Ama doğrusu bu tür Doktor Uyku ay kadar sonrasıydı; ağır kaldırdığı için fıtığı ti besledim, hep önemsedim ve her zaman te kaleme aldığım uzun bir tanıtım metnin- eleştirilere soyunanların ‘Loach sineması’n- Küçük Şeyler yeniden sorun çıkarmıştı. Bir sabah işe gi- özel bir gayretle savundum… Ama Ken Lo- deki ifadeleri tekrarlamak istiyorum: “Genel dan neler beklediğini, yaratıcılık adına neyi Midway demedi, hastanenin yolunu tuttu ama doğ- ach filmlerinin zaten benim özel savunuma bir çerçevede bakıldığında didaktik olmadan kast ettiklerini pek anlayabilmiş değilim Charlie’nin Melekleri

SİNEVİZYON Berlin’den Yeldeğirmeni’ne Monos “Masal dünyasın- da geçen bir kâbus”, “Kolombiya usulü Sinek- “Saz”ın peşinde lerin Tanrısı” Yaşamının büyük çoğunluğu denilen Almanya’da geçen Fransız yönetmen Monos’u, Guillermo Stephan Talneau, geleneksel çalgımız del Toro da bağlamanın peşine düşen müzisyen “güçlü, yeni bir yönet- Petra Nachtmanova ile bir belgesel menden çekti ve Berlin’den Horosan’a kadar büyüleyici bir sazın yolculuğunu belgeledi. Talneau bu film” sözleriyle övüyor. Geçit ver- meyen ormanın tehditkâr gölgeleri yolculuğun sonunda “bizimki bir aşk arasında, savaşçı lakapları takınmış hikâyesi” dediği Kadıköy’e yerleşti sekiz çocuk asker, yaz kampı- nı andıran bir yerde Amerikalı bir l Semra ÇELEBİ kadını rehin tutmaktadır. Sürpriz bir baskına uğrayınca çocukların görece huzurlu günleri sona erer ve birbir- lman müzisyen Petra Nachtmanova kendi- lerine duydukları güvenle bağlılıkları ni keşfetmek için Berlin’den başlayarak Anado- sarsılan grup, üslerinden ayrılarak lu’dan Horasan’a kadar uzanan uzun bir yolculu- ormanın derinliklerine sığınmak A ğa çıkıyor. Sırtında efsanevi çalgı bağlamayla… zorunda kalır. Kolombiya’nın Oscar Yolculuğu Berlin’den İstanbul’a, Anadolu’dan, Kafkas Dağla- adayı Monos, merkezine ideolojiden rı’nın karlı tepelerinden İran’ın doğu çöllerine uzanıyor. Bos- çok hormonlarının etkisi altındaki nalı saz ustaları, takım elbiseleriyle dağlara çıkan müzik er- ergen kahramanları yerleştiren, her bapları ve Blues Rock’un muhtemel mucitlerinden sigara yönüyle alışılmadık, fantastik bir tiryakisi Türkmenlerle tanışıyor. Her karşılaşmada tek bir savaş ve hayatta kalma hikâyesi şey istiyor: “Bana eve götürebileceğim bir şarkı çalın”. anlatıyor. Başlardaki kuşkucu şaşkınlık, yerini önce hayranlığa, en so- Stephan Talneau ve Petra Nachtmanova nunda da derin bir güvene bırakıyor. Küçük Şeyler ‘Saz’, müziğin gücünü gösteren ve dünyanın sınırlarını zorla- yan bir yol filmi, aynı zamanda da hayatın anlamını keşif için Moment” başlığı altında topladım; bu internette yayınladı- Ödüllü Asya’yla Avrupa arasında geçen nefes kesici bir seyahat. İn- ğım, içinde yaklaşık 100 filmin olduğu bir seri. Bütün bu ça- yönetmen sanların günlük sıkıntılarına rağmen onları birarada tutan bu lışmaların ve müzikle olan iç içe yaşamımın sonucunda Petra ve senarist “özel şey” sazın hikâyesi. ile tanıştım. Saz’a karar verdiğimde bu benim için yönetmen Kıvanç Se- Petra’yla birlikte bu yolculuğun peşine düşen ve her şeyi ka- Laniepce Richard Foto: olarak ilk büyük proje oldu ve 2014’te çekimlere başladık. zer’in ikinci yıt altına alansa yönetmen Stephan Talneau. Birkaç aydır Bütün televizyon deneyimimi ve kaotik müzik ortamımı bir uzun metraj Kadıköy’e yerleşen Stephan ile “mahallem” dediği Yeldeğir- araya getirdim ve bunun sonucu olarak Saz ortaya çıktı. Ve filmi başrol- meni’nde buluştuk; hem sazla başlayan öyküyü hem de İs- bütün bu kaosun ortasında Türkiye’ye âşık oldum. Özellik- lerini Alican tanbul ve Kadıköy ile olan ilişkisini konuştuk… le de İstanbul’a… Yücesoy ve ◆Gerçekten mi? Neden? Başak Özcan ◆ Önce bu ilginç filmle başlayalım. Türkiye müziğinin ana ens- Bilmiyorum gerçekten. Her zaman söylerim; İstanbul benim paylaştı- trümanlarından biri olan “saz”ı anlatan bir film yapmaya nasıl için bir aşk hikâyesi. Her zaman bu şehre geri dönüyorum. ğı “Küçük karara verdiniz? Neden bilmiyorum. Saz’dan önce, 2007’de başladı bu aşk. Bu Şeyler”, 29 Petra’yla neredeyse 10 yıl önce Berlin’de tanıştım. O zaman “SAZ KOLEKSİYONU” 1 ARALIK’TA YAYINDA şehirden çok etkilendim, ufak detaylardan, ışığından, insan- Kasım’da sinemalarda! Petra saz çalmaya başlamıştı ve ben bu enstrümanı Pet- Saz film ekibi yolda çektiği bütün müzik kliplerini larından, vapurlarından… Benim için fazlasıyla etkileyiciydi. Beyaz yakalıların yaşamdaki du- ra’yı tanıdıktan sonra keşfetmeye başladım. Birlikte video- paylaşacak. 1 Aralık’tan itibaren her hafta iki tane Ve o yıldan sonra hep bu şehre gelmek için nedenler yarat- ruşlarını kariyerizm, bir ilişki, biraz lar yaptık ve bu videolar çok büyük ilgi gördü; Alman bir ka- yeni klip, belgeselin Youtube/Facebook/Instagram tım. Defalarca gidip geldim. Ve sonunda da buraya Kadıköy’e aldırmazlık üzerinden mizahi bir dın saz çalıp türkü söylüyordu. Birçok insan çok sevdi, saz sayfalarından yayınlanacak. https://tr.sazfilm.com/ yerleştim (gülüyor). hakkında konuşmaya başladı ve ben de sazı, bağlamayı çok dille beyaz perdeye taşıyan “Küçük sevdim. Farklı ülkelerden insanlar Petra’nın saz çalışını, tür- “KADIKÖY’DE YAŞAMAK BİR ZEVK” Şeyler”de aynı zamanda; Bülent kü söyleyişini hayranlıkla dinlemeye, takip etmeye başladı- ◆Peki, neden yaşamak için Kadıköy’ü seçtiniz? Gerçekten Emrah Parlak, Seda Türkmen, Müfit lar. Bir gün Petra bana dedi ki; “Hiçbir ülkede sazı anlatan bir “NİSANDA VİZYONA GELECEK” merak ediyorum çünkü çoğu Avrupalı sanatçı için Beyoğlu, Ci- Kayacan, Nihal Koldaş, Ece Dizdar, film yok.” Çok ilgimi çekti. Petra’nın ana karakteri olduğu bir ◆ Peki hala izlemeyenler ve bu röportajı okuduktan sonra hangir, Taksim çevresi hala daha çok tercih edilen bir bölge. Zeynep Dinsel ve Kubilay Tuncer gibi filmin; başrolünde sazın büyüsüne kapılmış bir kadının oldu- merak edip izlemek isteyenler için bir önerin var mı? Sizi buraya çeken ne oldu? isimler de rol alıyor. ğu bir filmin dikkat çekeceğini düşündüm. Sonuç olarak bir- Kimseyi kızdırmak istemem ama Türkiye’de bir filmi göster- Hiçbir zaman seçimimi yerlere göre yapmadım, insanlardan Yeni fragmanı yayınlanan film; maddi likte karar verdik bu filmi yapmaya. Sadece sazla ilgili bir film mek gerçekten çok zor. Televizyonlarla iletişime geçmeye yana yaptım. Nisandan beri ne zaman Kadıköy’de yürüsem, kaygılar nedeniyle hayatlarında yeni değil bu, Avrupalı bir kadının sazı keşfetme öyküsü desek çalıştım defalarca ama ulusal televizyonlar telefonlarıma ce- günümü burada geçirdiğim için mutlu oluyorum. Çok basit. bir döneme giren, zaman zaman daha doğru olur. vap vermedi. Hala bunun için çabalıyorum. Nisanda sinema- İnsanlar, kafeler, sakinlik, bir yandan gerçekten köy gibi his- kendilerine dahi yabancılaşan Onur ◆ Ne kadar sürdü çekimler? da vizyona sokabilmeyi umuyorum. Vizyondan önce de bü- settirmesi…Buraya yerleştikten sonra çok da arkadaş edin- ve Bahar çiftine odaklanan bir beyaz 12 hafta sürdü. Her gün müzisyenlerle buluşup, bazen orga- yük bir “Saz Festivali” organize etmek istiyoruz. İki gecelik dim. Birlikte pek çok proje yapmaya devam ediyoruz. Ne is- yaka komedisi. nize olarak bazen olmayarak, çekimler yaptık. 4 hafta Bal- bir festival olacak ve film boyunca yolumuzun kesiştiği mü- tersem onu yapıyorum. Gerçekten büyük zevk alıyorum kanlar’da, 4 hafta Anadolu’da, 4 hafta da Azerbaycan ve zisyenleri davet edeceğiz. Nisanda bir festival ve sonrasında buradaki yaşamımdan. Kadıköy Sineması İran’da çalıştık. filmin sinemada gösterilmesi, şu andaki planım ve hayalim ◆Nasıl projelere bunlar? Monos: 12.30, 16.15, 19.00, 20.45 bu. Televizyonda yayınlanabilmesi için de çok uğraşıyorum Kadıköy Theatron’da çekimler yapıyorum aynı zamanda Kolek- Parazit: 13.45, 16.30, 18.15, 21.00 “İLK GÖSTERİMDE ÇOK KORKTUM” ve umarım başaracağım. Vizyondan sonra televizyonlardan tif İstanbul müzik grubuyla çalışıyorum, konserlerini takip edip Ve Sonra Dans Ettik: Her Gün - ◆ Filme tepkiler nasıl oldu? da geniş kitlelerle buluşmasını istiyorum. videolar hazırlıyorum. Sevdiğim insanlarla çalışıyorum. Bu za- 14.30, 5 Aralık – 14.30, 16.30 Çok özel tepkiler aldık. Film gösterilmeden önce, böyle bir ◆ Festival yolculuğunuz sürüyor mu? manlar benim için keşif zamanları… Sarmaşık: 29 Kasım – 22.45 filmin fikri bile internette hayli popüler olmuştu. Hala ilgi Yunanistan’da hem sinemada gösterime girdi hem de tele- ◆ Saz gibi büyük bir proje var mı gelecekte? Kelebekler: 1 Aralık – 20.45 görmemizin nedeni de bu sanırım. Dünya prömiyerini Nisan vizyonda. Azerbaycan’da da gösterimi oldu ve çok beğenil- Evet ama henüz düşünce aşamasında. Biri mutlaka İstanbul Küçük Joe: 4 Aralık – 18.30 2019’da İstanbul Film Festivali’nde yaptık, benim için ger- di. Irak Film Festivali’ne katıldık. Türkiye’de de İstanbul Film ile ilgili olacak. Özellikle İstanbul’da elektronik müzik olmak ** Olası iptal durumları ve çekten çok korkutucuydu çünkü daha önce hiç gösterim Festivali’nin ardından Adana Film Festi- üzere gece yaşamına yayılan yeni müzik dalgalarıyla ilgili… saat değişiklikleri için www. yapmamıştık ve iyi bir film yapıp yapmadığımızı bilmi- vali’nde gösterildi filmimiz. Aralık ayın- kadikoysinemasi.com adresimizden, yordum. Saz, Türkiye müziğiyle özdeşleşmiş da yine İstanbul’da bir kısa film festiva- “KADIKÖY MOMENT: NEDEN OLMASIN?” sosyal medya hesaplarımızdan veya bir enstrüman ve ilk gösterim Türkiye’de! İn- line katılacağız. ◆ Özellikle Kadıköy’le ilgili bir proje var mı? gişemizi arayarak seans bilgilerini sanların nasıl tepki vereceğini hiç kestiremi- Kadıköy’ün yaşamına dair çok fazla çekim yaptım, yapma- teyit edebilirsiniz. yordum. Ama çok sıcak, güzel tepkilerle karşı- “BİZİMKİ BİR AŞK HİKÂYESİ” ya da devam ediyorum; fotoğraflar, videolar… Şu an güçlü bir Adres: Osmanağa Mahallesi, laştık. Seyirci yaptığımız işi sevdi. Film sonrası, ◆ Evet, biraz da senin hikâyeni dinle- proje fikrim yok. Henüz insanlardan öğrenme aşamasında- General Asım Gündüz Cad. bizlerle filmle ilgili konuşmak istediler, çok so- yelim. Yönetmen olmaya, müzikle ilgili yım. Daha çok öğrenci gibiyim. Buradaki insanlar çok ilham (Bahariye Cad.) No: 25/24 0 (216) ruları vardı. Özellikle Petra’yı çok merak etti- filmler yapmaya nasıl karar verdin? verici ve bu yaşamla ilgili öğreneceğim çok şey var. Ama 337 74 00 ler. Petra bütün soruları yanıtladı çünkü filmin Uzun yıllar Fransa ve İngiltere’de te- belki bir gün elimde biriktirdiğim tüm Kadıköy yaşamına dair merkezinde o vardı ve öyküsü çok kıymetliydi. levizyonlarda çalıştım. Belgeseller- dökümanı Berliner Moment gibi Kadıköy Moment başlığı al- Kadıköy Rexx Filmi, İstanbul Film Festivali’nde üç kere göster- tında toplayabilirim. Neden olmasın? de editörlük yapıyorduk ve müzik de Cep Herkülü: Naim Süleymanoğlu: dik ve salonlar hep doluydu. 7-8 yıllık bir çalış- ◆Yeldeğirmeni hakkında ne düşünüyorsun? Çünkü aylardır bu her zaman yaşamımın merkezindey- 11.00 13.30 16.00 18.45 21.30 manın ardından böyle bir ilgi görmek bizi ger- tarihi ve ciddi değişim geçiren semtte yaşıyorsun… di. 2008’de Berlin’de müzisyenle- Doktor Uyku: 12.00 15.00 18.00 çekten çok mutlu etti. Arkadaşlarıma söylediğim bir şey var: Kadıköy’e âşık oldum rin yaşamını çekmeye başladım. Pek 21.00 ◆ Petra neler yapıyor şimdi? evet ama, Yeldeğirmeni’ne gerçekten ama gerçekten âşık çok müzisyeni çektim. Her hafta 2 Cinayet Süsü 12.15 14.30 16.45 19.00 Petra bir aile kurdu, yeni bir bebeği oldu ve onun- oldum (gülüyor). Günlerimi kafelerde çalışarak, insanlarla ile- veya 3 konsere gidiyordum ve ge- 21.15 la ilgileniyor şu sıralar daha çok (gülüyor). Tabii ki celerini çekiyordum. Bir süre son- tişim kurarak geçiriyorum. Analiz etmek gerekirse, Yeldeğir- Adres: Caferağa Mahallesi, Sakız hala müzisyen ve çalışmalarına da devam ediyor. ra sadece konserlerini değil, sosyal meni bir değişimin ortasında ama güzel bir dönemini yaşıyor. Berlin’de müzik etkinlikleri düzenliyor; farklı ülke- ve politik yaşama nasıl katıldıkla- Pek çok sanatçı burada, yeni dalga kafelerde projeler üreti- Gülü Sok. No:20, 34710 Kadıköy lerden müzisyenleri buluşturuyor. İyi müzisyenleri rını da belgelemeye başladım. Bü- yor ama aynı zamanda eski yerel halkı da hala burada yaşa- (0216) 337 05 65 bulmakta çok iyidir. tün çektiğim videoları “Berliner maya devam ediyor. Güzelliği de burada zaten. Birlikte barış 8 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 Haber

MÜGE İPLİKÇİ Kadınlar vardır! 25 Kasım’ı (Kadına Yönelik Şiddete Karşı Ulus- lararası Mücadele Günü) geride bırakırken, son iki yılda yitirdiğimiz kadınların sayısı karşısında- ki çaresizliğimiz, çaresizlik olarak kalmaya de- vam ediyor. Karşımıza çıkan ve duvarlardan bize seslenmeye devam eden 6284 ‘daveti’ ise ya- şadığımız cendereye geç kalmış bir farkındalık misali, hayata geçmeyi bekliyor. Hukuk mu ha- yat mı diye sorulduğunda, kuşkusuz hayat daha hızlı. Ancak hayatın da zaman zaman sus işaret- leriyle beklemeye alındığı, sorgulandığı, yüzleş- meye açık bırakıldığı yerler olabilmeli. Zira hukuk gibi hak ve özgürlüklerimizin temel koruyucu- su konumundaki adımların, falsolu adımlara dö- nüşmüş olma ihtimali (ihtimal burada iyimser bir sözcük elbette!) hayat ve hayat içerisindeki ref- leksleri öne çıkarmayı zorunlu kılabiliyor. Bu reflekslerden biri de kadın canları. Bu topraklarda büyümüş, serpilmiş kadınların ses- leri, izleri, ruhları son yıllardaki deli rüzgarla lime lime ediliyor... Lime lime ediliyor da bu bir kabul- lenişe işaret mi vermeli? Asla değil! Kadınların varlığı, en son 25 Kasım yürüyüşünde üzerleri- ne sıkılan gazla püskürtülemeyecek kadar ger- çek, orada ve şimdi olarak devam etmeye açık bir gerçek. Yıllar ötesinden gelen o sesle yinele- mek gerekirse: Kadınlar vardır! *** Bu sesi takip ederek ilginç bir kitap okudum. Acı Portakal. Yiğit Bener’in bu son romanında sözünü ettiğim ilahi hakikat (kadınlar vardır), bir erkek kaleminden olabildiğince sahici bir pers- pektifle aktarılıyor. Kitabın çoğu satırının ev sahipliğini Ams- terdam yapıyor yapmasına, ancak kitapta bir o kadar da Kadıköy var! Kadıköy’ün o satırlarını bir baba kızın gözünden okur ve aynı zamanda gençlik, genç kadınlık, babalık, erkeklik, geçmiş ve gelecek koordinatlarında gezinirken, durak- lardan en büyüğü olarak kadın gerçeği karşımıza çıkıveriyor. Bununla birlikte Bener’in yapı bozu- Kadıköy sokaklarında bir hayalet: ma uğratarak kaleme aldığı ataerkil ezberin işin erkek yanına nasıl sirayet ettiği de tartışılıyor. Kısacası, bugün ülkemizde ve dünyanın birçok yerinde yaşanan kadın temelli sorunların köke- nindeki eril sistemin, öncelikle erkekler, son- rasında sistemin hiyerarşiyle beslendiği bütün alanlarında nasıl da hakimiyetini sürdüregeldiği ele alınıyor. Buradan varılan sonuçsa hemen he- pimizin bildiği ama kabullenemediği bir sancının kıyısına bırakıyor bizi: 7’den 70’e esasen bütün Kadıköy’ün Bahariye, Moda, Yeldeğirmeni başta olmak üzere birçok farklı noktasında erkeklerin aynadaki yüzleriyle ‘yüzleşmeleri’ prensibine... Bu yüzleşme olduğunda ise kendi- “6284?” şeklinde grafiti, yazılama ve afişler dikkat çekiyor. Peki, 6284 nedir? ne okur, yazar, okumaz, yazmaz, düşünür, dü- şünmez bütün erkeklerin nerelerde bu ataerkil adıköy Belediyesi’nin kadın çalışanları, sisteme yenildikleri gerçeğini keşfetme şansla- 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Kar- rının, onları yeniden ‘doğuracak’ bir gerçeğe ka- şı Uluslararası Mücadele Gününe dikkat nat açması mümkün olacak. Peki bu gerçekte K çekmek için farkındalık çalışması başlattı. ne var? Öncelikle bir özür... Tıpkı Bener’in kah- Kadınlar, Ailenin Korunması ve Kadına Karşı ramanının yaptığı gibi sahici bir özür. Atlanılmış, yok sayılmış bütün anlardaki ‘dişiliğe’ dair bir Şiddetin Önlenmesine dair kanunun numarası olan özür. İnanıyorum ki sırf bu yüzleşme sayesin- “6284” sayısını Kadıköy’ün farklı noktalarına taşıdı. de bile birçok olası cinayetin önüne geçme nok- 6284 sayılı yasa ve yasanın dayanağı olan İstan- tasına ulaşabileceğiz... ‘Sırf’ dediğime bakmayın. bul Sözleşmesine dikkat çekmek için Kadıköy’ün İşin özü bu aslında! farklı noktalarına “6284?” şeklinde grafiti ve yazılar Acı Portakal, insanın tam da bu noktada içini yazıldı, afişler asıldı. ferahlatan bir kitap. Zorluğu okunmasında değil, tartıştığı, ele almaya cesaret edebildiği konular- YASAYI RAP MÜZİKLE ANLATTILAR da saklı. Kadıköy Belediyesi, 2012 yılında yürürlüğe giren Biz okurlara düşense hiyerarşilerden azade 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şid- bir dünyanın içinde, onun anlattıklarını dinlemek. Kitaptan: detin Önlenmesine Dair Kanunu anlatmak için bir de “Ve sadece ben değil, yüz milyonlarca ka- video hazırladı. Kadıköy sokaklarında kadınlar tara- dın bize yaşattığınız tüm acılara rağmen sizler- fından yürütülen farkındalık çalışmasından görüntüle- den nefret etmemeyi seçiyor, nefrete kapılma rin yer aldığı videoda rap müzik eşliğinde 6284 sayılı kolaycılığını reddediyor. Çünkü sizlerin anaları yasa anlatıldı. 6284 Nedir? isimli video Kadıköy Be- da biziz. Sizi de biz doğuruyor, biz emziriyoruz. lediyesi’nin youtube hesabından izlenebiliyor. Ve aslında size rağmen, bazen kendimizi baya- ğı zorlayarak da olsa sizlerle birlikte yaşamayı PEKİ, 6284 NEDİR? kabulleniyoruz. Tüm şiddetinize rağmen hayatı 20 Mart 2012’de Resmi Gazete’de yayımlanan ve sizlerle paylaşmaya devam ediyoruz...” dayanağı İstanbul Sözleşmesi olan 6284 sayılı Ailenin Evet! Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, şiddete maruz kalan ya da şiddete uğra- ma ihtimali olan kadınların ve beraberindeki çocukla- rının, ısrarlı takip mağduru kadınların ve şiddete ma- ruz kalan aile bireylerinin korunmasını hedefliyor. Kadının aileden bağımsız olarak ele alındığı 6284 sayılı kanun ile şiddet mağduru kadın ve var ise be- raberindeki çocuğa barınma hizmetinin sağlanma- sı, hayati tehlikesi var ise koruma altına alınmasının sağlanması, kadın ve çocuğa geçici maddi yardımlar yapılması, psikolojik, sosyal ve hukuki desteğin sağ- lanması, kreş desteğinin sağlanması gerekiyor. Bu ka- 6284 SAYILI KANUN’UN SAĞLADIĞI HAKLAR nun ile şiddet mağduru kadın; kimlik bilgilerinin de- ◆ Şiddete uğrayan kadının kendine ve beraberin- ğiştirilmesini, koruma ve bakım altına alınmayı, adres deki çocuklara barınma yeri sağlanması ◆ Geçici maddi yardım sağlanması ◆ Korunan kişilerin bulundukları konuta, iş yeri gizliliğini, şiddet uygulayıcısına uzaklaştırma kararı- ve okula uzaklaştırma kararı nı, geçici velayet ve nafaka, geçici maddi yardım, ge- ◆ Hayati tehlikesinin olması halinde geçici koru- ma altına alınması ◆ Şiddet uygulayan kamu görevlisi olsa bile, sila- nel sağlık sigortasından yararlanmayı talep edebiliyor. hını kolluğa teslim etmesi MOR LISTE, 6284 sayılı kanuna göre koruyucu tedbir kararla- ◆ Korunun kişi bakımından hayati tehlikesinin bu- lunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbir- ◆ Korunan kişiye barınma, geçici maddi yardım, rının verilmesi için şiddete ilişkin delil ya da belge sağlık, adli yardım hizmetlerinin koordine edilmesi, aranmıyor, kadının beyanı esas olarak kabul ediliyor. lerin yeterli olmayacağının anlaşılması halinde kimlik SENDIKA ve diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi ◆ Şiddet önleme ve izleme merkezlerinin kurulması. YÖNETIMINE ADAY lerinde de... Ama sendikanın karar alma süreçlerinde KADIKÖY BELEDIYE BAŞKANI ODABAŞI’NDAN Kadınlardan oluşan Mor Liste, yokuz. Şubenin tüm yöneticileri erkek, Genel Mer- DİSK Genel İş İstanbul Anadolu kezin yöneticileri erkek. Bu suskunluğu devam etti- Yakası 1 No’lu Şube’nin olağanüstü rirsek hiç bir zaman var olamayacağız.” KADINLARA MOR MEKTUP seçimine gireceğini açıkladı “OMUZ OMUZA YÖNETECEĞİZ” Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, 25 Bu “teorik” meşrulaştırma çabaları, her ne kadar “Kadın-erkek eşitsizliği, ne yazık ki bugün Türki- Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası erkek egemen sistem tarafından reddediliyor, kınanı- DİSK Genel-İş Sendikası Anadolu Yakası 1 No’lu Şube, ye’de sadece siyasetin değil sendikal örgütlenmele- Mücadele Günü’nde Sosyal Destek Hizmetleri Mü- yorsa da sistem, İstanbul Sözleşmesi’ne ve 6284 Sa- yeni yönetimini belirlemek üzere 8 Aralık Pazar günü rin de bir gerçeği. Artık bu eşitsizliğe son vermek is- olağanüstü seçime gidiyor. Yönetime aday olan ekip- tiyoruz.” ifadeleriyle açıklamayı sürdüren kadınlar, dürlüğü’nden destek alan kadınlara ‘Mor Mektup’ yılı kanuna uymamakta direniyor. İşte bu direniş kar- lerden biri de sadece kadınlardan oluşan Mor Liste. “Bundan böyle kadınların emek mücadelesinde süs yolladı. şısında, Kadıköy Belediyesi olarak, her Mor Liste, bir basın açıklaması yaparak adaylığını gibi görülmesini, sembolik konumlara razı edilmesini “Değerli Kadın Arkadaşım” hitabı ile başlayan türlü taciz, şiddet ve cinayete kar- duyurdu. “Her gün emeğimizle hayata değer katan kabul etmeyeceğiz. Omuz omuza çalışıyorsak, omuz ve 4 bin 680 kadına postalanan mektupta, şair Ümit şı kadınların yanında, İstanbul Söz- işçi kadınlarız... Bazen belediye etkinliklerinde, bazen omuza yöneteceğiz.” dedi. Yaşar Oğuzcan’ın “Sana Bir Tanrı Getirdim” şii- leşmesi’nin arkasındayız. Çünkü çöp arabasının direksiyonunda, bazen parklarda so- rindeki “sen sevildiğin için güzelsin bu kadar, ben biliyoruz, cinayetlerin faille- kaklarda, bazen masa başında vatandaşlara hizmet “NE YAPACAĞIZ?” sevilmediğimden böyle çirkinim…” dizelerine yer ri kadar, kadınların yasal hakla- ederken görürsünüz bizi.” diyen belediye çalışa- Mor Liste’nin amaçları ise şöyle açıklandı: Sendika- verildi. Odabaşı, “Yüz yıllardır uğradı- rını uygulamalarını engelleyen- nı kadınlar, açıklamayı şöyle sürdürdü: “Dünya nüfu- yı eşitlik ve çoğulculuk temelinde yöneteceğiz. Lis- ğınız şiddetin ve bu şiddetin gerçekleri- ler, şiddetin ve cinayetlerin asıl sunun yarısıyız… Sendikanın yarısıyız... Buna rağmen tenin kadınlardan oluşması kadın egemenliği veya ni bilen bir yurttaş, uğradığınız haksız- sorumlularıdır. Biz, yerel yönetim yok sayılıyoruz. Temsil edilmek hakkımız. Çünkü va- üstünlüğü anlamına gelmiyor. Kadınlardan oluşan rız, buradayız, kadınız, LGBTİ+’yiz, işçiyiz, emekçi- bu liste, tamamı erkeklerin egemenliğinde olan koca lıkları gören bir hukukçuyum” diyerek olarak üzerimize düşeni yapmaya yiz, sendikalıyız. Emeğimizin karşılığını görmek için bir sistemdeki eşitsizliğe dikkat çekmeyi ve eşitliğin başladığı mektubunda şu ifadeleri kullan- hazır ve istekliyiz. Son söz olarak eşitlik temelinde birarada mücadele etmek istiyoruz. sağlanmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. dı: “Kadın cinayetleri politiktir. Erkek ege- şunu söylemeliyim ki; Kadıköy’de- Eylemlerde de varız, Toplu İş Sözleşmesi görüşme- Bu bir başlangıç, sadece başlangıç, küçük bir adım…” men sistemden alır gücünü. Ve yine aynı sis- siniz ve Kadıköylüler sizin yanınız- temle teorize edilip, “tahrikle” meşrulaştırılır. da. Dayanışma ve sevgiyle”. Haber 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 9 Yasayı Uygula

Nihat Palandöken Kadınları Yaşat Açelya Şengül l Seyhan KALKAN VAYİÇ İstanbul Kadın Meclisi, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Dayanışma ve Mücadele Günü nedeniyle Kadıköy’de stanbul Kadın Meclisi, 25 Kasım Kadına Yönelik Şid- eylem yaptı; eyleme öldürülen kadınların yakınları da katıldı dete Karşı Uluslararası Da- İ yanışma ve Mücadele Günü nedeniyle kadın cinayetlerini durdura- caklarını yüksek sesle bir kez daha dile getirmek için 24 Kasım Pazar günü Ka- Gülsüm Kav dıköy Beşiktaş İskelesi önünde eylem yaptı. “6284 ve İstanbul Sözleşmesi uy- gulanacak, Kadın Cinayetlerini Durdu- racağız” pankartı etrafında bir araya ge- len kadınlar, “Yasayı uygula, kadınları yaşat”, “Kadın cinayetlerini durduraca- ğız”, “Ölmek istemiyoruz”, “Hayatın içinde her yerdeyiz”, “Asla yalnız yürü- meyeceksin” ve “Rabia Naz’a ne oldu” sloganı attı. Eyleme erkek şiddeti nede- niyle hayatını kaybeden kadınların ai- leleri ile Giresun’un Eynesil ilçesinde şüpheli bir şekilde hayatını kaybeden se de yaşamaz. Biz mücadele ediyoruz. Rabia Naz Vatan’ın babası Şaban Va- Karşımıza çıkan engeller bizi yıpratı- tan da katıldı. yor. Ağaca, çocuğa, kadına ve hayvana Eylemde ilk sözü alan İstanbul Ka- hep beraber sahip çıkarsak, kadın cina- dın Meclisi üyesi Dilber Sünnetçioğlu, yetlerini ve diğer tüm yanlışları durdu- kadınların çalışmak istediği, erkeği red- rabileceğimizi düşünüyorum.” dettiği ve boşanmak istediği için öldü- rüldüğüne dikkat çekti ve konuşmasına “SİLAHLANMAYA KARŞIYIZ” şöyle devam etti; “Büyük acılar büyük 17 yaşında öldürülen Helin Palandö- mücadeleler gerektirir. Tek bir kadın ken’in babası Nihat Palandöken, “Kızım kardeşimiz öldürülmeyene sırtında çantası olan bir öğrenciydi. Arkadaşlığı red- kadar mücadelemiz devam dettiği için internetten alınan pompalı silahla okulun edecek. 6284 sayılı kanun 50 metre ilerisinde katledildi. Ağırlaştırılmış müebbet etkin bir şekilde uygulanırsa verildi. Ama acımız dinmedi. Mücadelemiz bitmedi. ve İstanbul Sözleşmesi’nin Başka bir can daha gitmesin. O yüzden bireysel silah- şartları yerine getirilirse ka- lanmaya karşı imza kampanyaları yapıyoruz.” dedi. dın cinayetleri durur. Kadın Evinin önünde vurularak öldürülen Fatma Şengül’ün ile erkek arasındaki eşitsizli- kızı Açelya Şengül de “Annem 30 Mart günü evimi- ği yok ettikçe şiddet azalır ve zin önünde ‘senin işini yapmak istemiyorum’ dediği kadın cinayetleri son bulur. Cinsiyetçi politikalar der- için iş arkadaşı tarafından 4 kurşunla katledildi. Katil hal bırakılmalı.” Esra Kotan ifadesinde ‘Peynir almaya gidiyordum. Fatma’yı yol- Şaban Vatan da gördüm. Selam vermek istedim. Fatma bana haka- “KAMU SPOTU DEĞİL ADALET” ret etti. Ben de dayanamadım 2-3 el ateş ettim.’ di- Sünnetçioğlu’nun ardından erkekler tarafından yor. Annem ağzına kadar dolu ruhsatsız bir tabancı ile katledilen kadınların aileleri de düşüncelerini dile ge- tini aradım. Katiller yargılansın ve cezasını çeksin is- öldürüldü. Silahlara bu kadar kolay nasıl ulaşılıyor. tirdi. 2013 yılında kardeşi Muhterem Evcil’i kaybe- tedim. Çocuğumun otopsi raporunu izlemek zorunda Devlet bunu nasıl önleyemiyor. Bireysel silahlanma den Çiğdem Evcil, “Tek isteğim çıkarttıkları yasaları kaldım. Bu aileye yapılan büyük bir şiddettir. Yöne- yüzünden kadınlar ölüyor.” şeklinde konuştu. uygulamaları. Her yerde mücadele ediyoruz. Bu sis- ticilerimiz adaleti sağlamalıyız demeli. Rabiz Naz’ın tem bizi duymamakta kararlı. Kadına yönelik şiddetle katilleri Rabia Naz’ı oraya bırakanlardır.” şeklinde “MÜCADELEYE DEVAM” ilgili sadece kamu spotu yayınlanıyor. Ama bu bizim konuştu. Yapılan konuşmaların ardından son sözü alan canımızı acıtıyor. Biz kamu spotu değil gerçek adalet Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Genel istiyoruz” dedi. “HAYALLERİ YARIM KALDI” İsmail Çet Temsilcisi Gülsüm Kav da düşüncelerini şöyle dile “Neredeyse 2 yıl olacak ve her geçen gün daha ka- Ankara’da bir plazanın 20. katından şüpheli bir getirdi; “Kadın cinayetlerini elbette durduracağız. ranlık bir güç üzerine çökerek kapatılmaya çalışılıyor şekilde düşerek hayatını kaybeden üniversite öğren- Yıllardır birbirimize sahip çıkıyoruz. Mücadelemizi ama babası güneşi doğuruyor.” diyen Rabia Naz’ın cisi Şule Çet’in babası İsmail Çet ise “4 Aralık’ta An- fekle katledilen Merve Kotan’ın ablası Esra Kotan da büyüterek devam ettiriyoruz. Haklarını arayan ailele- babası Şaban Vatan, “Birçok saldırıya maruz kaldım. kara’da mahkemeye bekliyoruz. Adalete güveniyo- şunları söyledi; “19 yaşındaydı. Üniversite sınavına rimize saygı duyuyorum. Bize de onların acısını pay- Nezarete atıldım. Akıl yargılaması yapıldı. Çünkü ruz. Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alacaklarına hazırlandı. Birçok hayali vardı. Ama hayalleri yarım laşmak ve mücadele etmek düşüyor.” Eylem konuş- susturulmak istendim. Ben ne yaptım; kızımın adale- inanıyoruz.” derken 15 Ağustos 2019’da pompalı tü- kaldı. Bu acı yaşanmadan anlatılmaz. Umarım kim- maların ardından son buldu.

dı. Böylece tüm toplumu ilgilendiren bu sorunun, CİNSEL ŞİDDET NEDİR, medyada yaygın olarak kullanılan hatalı dile dik- kat çekerek konuşulur kılınması hedeflendi. Başta Kadıköy olmak üzere pek çok belediye ile de işbir- NE DEĞİLDİR? liği yapan Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nin Cinsel Şiddet: Onay almaksızın, onay inşa ede- rek veya onay almanın söz konusu olamayacağı bu kampanyasının görselleri şehirdeki kimi billbo- durumlarda kişinin/kişilerin uyguladığı, cinselliğe ardlarda yer aldı. yönelik teşebbüs ve tehdit içeren her türlü ey- Oyle değil lem, davranış ve müdahale. “ERKEKLER DE CİNSEL ŞİDDETE UĞRAR” Cinsel şiddet türleri neler? Cinsel Şiddetle Mücadele Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nden yapı- Cinsel şiddetin bilindiğinin aksine taciz, teca- lan açıklamada kampanyanın erkeklerle de ilgili vüz ya da cinsel istismar dışında oldukça faz- Derneği, cinsel şiddete karşı olduğu belirtiliyor; “Her ne kadar kampanya gör- la türü var. Bu türler bireye yönelik olabildiği gibi “Öyle Değil Böyle” adlı bir sellerinde temsili olarak yer alamasa da, cinsel şid- bir gruba-kitlelere yönelik de olabilir. Bireylere farkındalık kampanyası dete erkeklerin ve cinsiyetinden bağımsız herkesin yönelik cinsel şiddet türlerine örnek olarak cin- maruz bırakılabileceğinin altını çizmek istiyoruz. sellik içeren ve istenmeyen tüm sözel ya da fi- böyle! ziksel davranışları ifade eden özel ya da kamusal başlattı. Dernek, konuyla Türkiye’de erkeklerin cinsel şiddete maruz bıra- alanda da gerçekleşebilen taciz, çocuk, gençle- l Gökçe UYGUN ilgili toplumsal farkındalığın kılmadığı, bırakılsalar bile bundan mağdur olma- re yönelik cinsel istismar, birinci derece kan bağı dıkları gibi yanlış bir inanış/varsayım var. Elbette olanların uyguladıkları cinsel istismar veya cinsel artması için toplumun bizler de erkek sanatçıları/ünlüleri kampanyamıza şiddet, partnerlik ilişkisi içinde gerçekleşebilen Merkezi Koşuyolu’nda bulunan Cinsel Şiddetle her kesimini çözümün katılmaya davet ettik, en az altı kişiyle bire bir ko- flört şiddeti, dijital ya da kamusal alanda gerçek- Mücadele Derneği, cinsel şiddeti ortaya çıkaran ve nuştuk fakat ne yazık ki iletişim kurduğumuz er- leşebilen musallat olma, iş yerlerinde gerçekle- besleyen toplumsal algının, normların, davranışla- bir parçası olmaya kekler programları- şen mobbing, akran zorbalığı, meslek uzmanları rın ve pratiklerin değişmesine yönelik farkındalık çağırıyor… nı ayarlayamadılar. tarafından yapılan cinsel şiddet biçimleri sayıla- arttırıcı çalışmalar yürütüyor. Dernek yaptığı ça- Bunların içinde ka- bilir. Kitlelere yönelik cinsel şiddet biçimleri ise lışmalarla sessizliğin, utancın, mağduru suçlayan ve yeniden üreten bir dil yerine, şiddetin tılım için çaba gös- çocukların evlendirilmeleri ile gerçekleşen cin- sel istismar, translara yönelik zorunlu kısırlaştır- yaklaşımın önüne geçmeye ve cinsel şiddetle ilgi- dilde başladığını savunan bir toplumsal terenler de oldu tabii li yanlış inanışları (mitleri) değiştirmeye yönelik; ma ameliyatları, erkeklere yönelik cinsel şiddet, algıyı inşa etmeyi hedefliyor. ki. Cinsel şiddet ko- lezbiyenlere yönelik düzeltme tecavüzleri, inter- tüm bireyleri kapsayan, hak temelli ve güçlendiri- nusunda etiketleme sekslere uygulanan cinsiyet atama ameliyatla- ci bir algının oluşmasına katkı sunmayı hedefliyor. MİTLER VE GERÇEKLER bu kadar yüksekken, rı, futbolda kadınları, eşcinselleri, farklı ırkları ve O kampanyalardan biri de “Öyle Değil Böy- Bu kampanya için mitlere karşılık mağduriyeti meşru kültürleri aşağılayıcı cinsel şiddet içeren teza- le”. Cinsel şiddete maruz bırakılanı suçlayan ve gerçeklerin yaygınlaşması için kamuo- varsayılan kadınların hüratlar, küfürler ve ritüeller, hayvanlara yönelik faili aklayan toplumsal algı ve yaklaşıma müdaha- yunda tanınan, bu konuda söz üreten, bile bu konuyla ilişki- cinsel istismar, doğum kontrol yöntemlerine ula- le eden bu kampanya, cinsel şiddete maruz bırakı- cinsiyet eşitlikçi bakış açısı olan ve hak li kampanyalara katıl- şımın engellenmesi, kürtajın yasada veya fiilen lan kişilerden bahsederken acıyan, mağdurlaştıran, ihlallerine tepki gösteren isimler olarak maktan çekinmesi bir yasaklanması, savaş tecavüzleri, engellilere yö- kurbanlaştıran, yargılayan, utandıran bir toplum- Ayça Damgacı, Berrak Tüzünataç, Ce- veridir. Erkeklerin ka- nelik cinsel şiddet olarak sıralanabilir. Türkiye’de toplumsal cinsiyete dayalı şiddet na- sal dil ve yaklaşım yerine; güçlendirici, dayanış- ren Moray, Esra Dermancıoğlu, Hasi- tılmaması/katılama- macı ve hak temelli bir dil ve yaklaşımı öne çıkarı- sıl ele alınıyor? be Eren, Laçin Ceylan, Seyhan Arman ması önemli bir veridir. Yasal ve kimi zaman sivil toplum seviyesinde, ev yor. ‘Öğrenilen bir şiddet biçimi olan cinsel şiddet, ve Tülin Özen tercih edildi. Cinsel şiddetten hayatta içi şiddete odaklı, şiddeti aileye yönelik bir teh- ancak onu besleyen toplumsal algı ve medya dili- Kampanya görsellerinde yer alan kalan gerçek kişilerin ne dit olarak algılayan, en iyi durumda kadınlara yö- nin dönüşmesiyle önlenebilir’ inanışından hareket- mesajlar, mit ve gerçek olmak üzere tip damgalamalara veya nelik koruyucu tedbirlerle sınırlı (ancak yetersiz), le yola çıkılan kampanya, cinsel şiddetten bahse- iki kategoride yer alıyor. Bu mesajlar yargılamalara maruz bı- şiddetin farklı türlerinin (taciz, flört şiddeti, ak- derken maruz bırakılanın eylemlerine değil, failin kolektif olarak üretildi, katılımcılarla rakıldığını, haklarından ran şiddeti vs.) gündemleştirilmesinin sınırlı ol- ve kurumların sorumluluklarına odaklanmayı öne- paylaşıldı ve üzerinde tartışıldı. Mitler faydalanmakta, desteğe duğu, kesişen eşitsizlik eksenlerini içeremeyen riyor. Ayrıca herkesin cinsel şiddetin faili olabile- için ana akımda yer alan haber başlık- erişmekte ne kadar zor- (mülteci LGBTİ+’lar vs.) ve şiddeti ortaya çıka- ceği/herkesin şiddete maruz kalabileceği gerçeği- ları tarandı. Ve bu mitlere karşılık ger- lanabileceklerini tah- ran sorunları (bkz. mitler, cinsiyetçi kalıp yargılar ne dikkat çeken kampanya, şiddeti estetikleştiren çekte olan ve olması gerekenleri yazıl- ve önyargılar vs.) sorunsallaştıramayan şekilde min edebiliriz.” ele alınıyor. 10 29 KASIM - 5 KASIM 2019 Yaşam

ZEYNEP DİREK Mesele Simone de Beauvoir’ın İkinci Cinsiyet’inin Güncelliği Koç Üniversitesi Yayınları Simone de Beauvoir’ın Le Deuxième Sexe’ini yeniden Türkçe’ye çevirtti. Pa- yel Yayınları’ndan çıkan 3 cilde bölünmüş eski çeviri sadece ıspanak ne feminizm ne de felsefe bilgisiyle yapılmıştı ve hiç okunaklı değildi. Çevirmen olarak Gülnur Acar Sav- ran hem feminist düşüncenin tarihini hem de varo- Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın, “Zehirsiz luşçuluğun dilini çok iyi bilen bir entelektüel oldu- ğu için gerçekten mükemmel bir seçim. Ben de Koç Sofralar Konferansı”nda, pestisitlerin zararları ve Kam’ın ve Koç Üniversitesi Yayınları’nın davetiyle kitaba bir önsöz yazdım. Kitap son derece şık bas- alternatif yöntemler konuşuldu, çok zehirli 13 pestisitin kısıyla bu hafta kitapçılarda olarak okura ulaşacak. değİl! yasaklanması için bir imza kampanyası başlatıldı İkinci Cinsiyet’te Beauvoir zamandan bağım- sız, ebedi bir kadın veya erkek özü olduğunu red- deder. Varoluş özden önce geldiği için, önceden ürkiye’deki 95 kurumdan oluşan Zehirsiz verili bir özümüz olmadığı için, verili bir durumun Sofralar Sivil Toplum Ağı, 23 Kasım Cu- çizdiği sınırlar içerisinde insan kendi özünü ken- di seçimleriyle oluşturur. Başka bir deyişle, içinde martesi günü pestisitlerin zararları ve alter- T natif yöntemlerin konuşulduğu “Zehirsiz bulunduğum durumda ben bir kadın olarak kendi özümü inşa edebilirim, ne olduğuma karar verebi- Sofralar” başlıklı bir konferans düzenledi. Konferans PESTİSİT NEDİR, NE DEĞİLDİR? lirim. Dahası, kadın olmanın tek bir biçimi, tarzı, sti- kapsamında çok zehirli 13 pestisitin yasaklanması için li yoktur. Simone de Beauvoir kadının durumundan bir imza kampanyası başlatıldı. “Tüm canlılar için Ze- Endüstriyel tarımda “mantar, böcek, yabani bahsettiği için bir kadın kategorisi oluşturmaz. Peki hirsiz Sofralar” imza kampanyası, tarımda kullanılan kadın olmak için ille de kadın cinsel organlarıyla mı ot vb. gibi bir tarımsal ve insan sağlığına olumsuz etkileri Dünya Sağlık Ör- arazide yetiştirilen doğmuş olmak gerekir? Buna dair bir şey söylemi- gütü tarafından açıklanan pestisitlerin yasaklanması- yor Beauvoir. Ancak benim şahsi yorumum, Beau- ürün dışında kalan voir’a göre kadın olmak için dişi cinsel organlarıyla nı amaçlıyor. çeşitli etkenlere karşı doğmanın bir koşul olmadığı yönünde. kullanılan zehirli Ünlü sözünü hatırlarsak “kadın doğulmaz, ka- ZEHİRSİZ SOFRALAR kimyasallar” demek dın olunur” diyor Beauvoir. Peki doğada dişi cinsi- Basın toplantısında konuşan gıda mühendisi Dr. olan pestisitler toprakta, yetin varolduğunu reddetmek anlamına gelir mi bu Bülent Şık, sağlıklı bir yaşamın ancak gıda güvence- suda ve gıdalarda kalıntı söz? Hayır, İkinci Cinsiyet’in biyoloji bölümüne ba- si ve güvenliğinin sağlanması ile sürdürülebileceğini bırakırken tarım işçileri karsak Beauvoir’a göre doğada eril ve dişi cinsiyet belirterek, “Pestisit kalıntısı içeren gıdaların yenme- ve çiftçiler pestisit vardır. İnterseks bedenlerin doğadaki küçük oran- kullanımından doğrudan si veya kirli suların içilmesi insanlarda akut ve kronik etkileniyor. Pestisitlere lardaki varlığı cinsiyetin bir spektrum veya sayıla- olarak gözlenen çeşitli sağlık sorunlarına neden olur. maz kadar çok olduğunu göstermez. Ancak Be- maruz kalmak akut ve auvoir doğal farkların belirleyici olduğunu kabul Pestisitlerin bebek ve çocuklarda hormonal ve nöral kronik sağlık sorunlarına etmiyor. Doğada gerçek farklılıkların olması onla- sistem üzerinde toksik etkilere yol açtığına dair cid- neden oluyor. rın toplumsal hayatı belirlediğini kabul etmeyi ge- di şüpheler vardır. Bunlara ek olarak, pestisitler do- rektirmez. Zaten feminizm buna bir itirazdır. O hal- ğal hayattaki çok sayıda canlı türünde toksik etkile- Rakamlarla Pestisitler de ‘kadın olmak’ ile ‘dişi olmak’ arasında bir bağ var re neden olmaktadır. Faydalı böcekler, kuşlar ve arılar Açlığı ortadan kaldırmak mı ve varsa bu bağ nasıl kurulmalı? Bir vajina ile başta olmak üzere uçucu böcek türlerindeki dünya ge- ve tüm dünya nüfusuna doğmak patriarkal kültürde o bedene tarihsel bir nelinde azalmanın, bir başka deyişle biyolojik çeşitli- yetecek miktarda ürün miras yükler, bu organla doğdukları için bazı be- likteki kaygı verici azalmanın en önemli nedenlerin- yetiştirebilmek için denler ‘kadın’ olarak sınıflandırılıp erkekler tarafın- tarımsal üretimde pestisit kullanılmasının bir koruma ürünleri aktif madde miktarı 37 bin 651 dan ezilmişlerdir. Buna karşın, kadın olmak için va- den biri pestisit kullanımıdır.” gereklilik olduğu söylense de mevcut durum ton iken; bu miktarın 2018 yılında 59 bin tona jina ile doğmak şart mıdır? Simone de Beauvoir’ın Pestisitlerin zararlarını anlatmak ve pestisit kul- bu söylemin doğru olmadığını göstermekte. ulaştığı tahmin edilmekte. Öte yandan Türkiye kendisi bu soruyu sormamış olsa bile, onun çerçe- lanımını azaltmak için kurumların yan yana geldiği- Pestisit kullanımı açlığa çare olmadığı gibi dünya Sosyal Güvenlik Kurumu’nun verilerine göre vesinden baktığımızda biz Beauvoir’ın takipçile- ni ve harekete geçtiğini ifade eden Greenpeace Akde- genelinde insan sağlığı için önemli bir tehdide, 2008’de 1 milyon 127 bin olan çiftçi sayısı 2018’de ri olarak söz konusu soruya hayır yanıtını verebili- niz Tarım ve Gıda Proje Sorumlusu Berkan Özyer de, biyolojik çeşitlilik kaybına ve yaygın bir çevre 697 bine kadar düştü. Türkiye İstatistik Kurumu riz. Verili bir durumun getirdiği sınır içerisinde kadın Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın güvenilir gıda kirliliğine yol açtı ve açmaya devam etmekte. verilerine göre ise 2002’de 26 milyon 579 bin kimliği ile özdeşleşme, özünü kadın olarak kurma hakkı için çok önemli bir birliktelik olduğunu vurgu- Dünyada pestisit kullanımı her geçen yıl artarken hektar olan tarım arazisi, 2017’de 23 milyon eylemi, şüphesiz kadınların ezilme tarihiyle bir iliş- ladı. Kampanya metnini ve hedeflerini açıklayan Doğa 2018 yılında dünya genelinde kullanılan pestisit 379 bin hektara düşmüş durumda. Bu rakamlar ki kurmaktır, onu üstlenmektir, o mirası taşımak, miktarı 3,8 milyon ton olarak açıklandı. ülkemizde çiftçi sayısı ve tarım alanı azalırken ve belki de o bedeli, cinsiyet ile toplumsal cinsiyet Derneği temsilcisi Pınar Gayretli ise doğayı ve insan- ları zehirleyen pestisitlerin yasaklanması kadar, ze- Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kullanılan toplam pestisit miktarının arttığını arasındaki toplumsal olarak kurulu denklem ih- verilerine göre 2009 yılında bayilere satılan bitki ortaya koymakta. lal edildiği için daha da ağır bir biçimde ödemektir. hirsiz tarım yöntemlerinin teşvik edilmesinin ve doğa Bugün yaşasaydı Beauvoir da trans kadınlar ka- dostu üretim yapan küçük çiftçilerin desteklenmesinin dındır diyebilirdi. de ana hedeflerinden biri olduğunu belirtti. Bununla birlikte, Beauvoir’ın altını çizdiği Zehirsiz Kampanya’nın Tarım ve Orman Bakanlı- önemli bir nokta var: Çok küçük yaşlardan itibaren, ğı’ndan talepleri şu şekilde: • Pestisitlerin tamamının 2030 yılına kadar ya- desteklensin; üreticileri doğa dostu, zehirsiz yöntemler çocuklar davranışları ve psikolojik eğilimleri bakı- • Dünya Sağlık Örgütü tarafından “son derece teh- saklanması, doğa dostu, zehirsiz yöntemlerle tarımsal kullanmaya teşvik edecek politikalar uygulansın. mından birbirinden farklı olabilirler. Bu davranış- ların ve eğilimlerin bazılarını “kız davranışı” diğer- likeli”, “yüksek seviyede tehlikeli” ve “muhtemel kan- üretim yapılması için Tarım ve Orman Bakanlığı ta- • Türkiye’de tarım ve gıda ürünlerinde kullanılan lerini “oğlan davranışı” olarak biz kodluyoruz, yani serojen” olarak belirlenen ve tarımda kullanılan 13 et- rafından gerekli adımlar atılsın; doğa dostu tarım yön- pestisitlerle ilgili denetimler artırılsın, elde edilen de- toplum tanımlıyor. Kız davranışları ve eğilimleri adı ken madde öncelikle ve acilen yasaklansın. temleri ve bu yöntemlerle tarım yapan küçük üreticiler netim sonuçlarıyla ilgili şeffaflık sağlansın. verilen her neyse, onları sergileyen çocuk (bugü- nün deyişiyle “atanmış cinsiyet”i nasıl olursa ol- sun) sanki biyolojik bir kadın özünü vücuda getiri- yormuş gibi düşünülmemelidir. Erkek davranışları ve eğilimleri olarak kodlanan davranış ve eğilimler Ekolojik de, bunlar hangi cinsiyetin atandığı bir çocukta or- Robot taya çıkarsa çıksın, o çocukta ebedi, değişmez bir Terra ile erkek özünün bulunduğunun belirtisi olarak ele alı- namaz. Aksi tezi savunmak, ebedi bir kadın özü ve Uygulamalı ebedi bir erkek özü olduğunu iddia etmektir ki bu Bilim da özcülük ve dahası biyolojik belirlenimciliktir. Atölyesi’ne Beauvoir’a göre her insan varoluşu durumuy- la tanımlanır, yani onu anlamak için tarihsel, kül- katılan İnönü türel, toplumsal ve ekonomik sınırlara bakmak İlkokulu gerekir. Kadınların varoluşunu doğal ve tarihsel ol- 4D sınıfı mayan bir dişi öze bağlarsak onu anlaşılmaz kı- larız. Bununla birlikte dişi özün varlığını yadsımak öğrencileri bizi gerçek farklılıkların varlığını inkâr etmeye gö- rüzgâr türmemeli. Gerçek farklılıklar doğada da vardır türbini yaptı toplumda da. Örneğin ezilme ilişkileri toplumsal Üniversiteliler anlamda gerçek farklılıklara yol açabilir. Doğada- ki gerçek farklılıklar yüzünden de ezilebiliriz. Eğer su enerjisinin önemi ile ambalaj atıkları- derimin rengi yüzünden veya kültürüm yüzünden nın, atık pillerin ve bitkisel atık yağların ezilmişsem rengim ve kültürüm hayatımda gerçek çevreye verdiği zararlar hakkında ayrın- bir farktır, yaşanmışlıklar, tarihselliğim, deneyim- tılı bilgi verdi. Bilgiler ışığında çocuk- geleceğİ konuştu lerim onu gerçek yapar. Çocuklar lar materyaller kulla- Marmara Üniversitesi Denetim Kulübü’nün gelenek- Gördüğümüz gibi, Beauvoir hala güncel ve bize narak grup çalışması sel hale getirdiği Inspirational Talks (İlham Verici çok şey öğretebilir. Yeter ki biz birbirimizin söyle- diklerini gerçekten anlamaya çalışarak ve çarpıt- ile rüzgar türbini yap- Konuşmalar) etkinliği bu sene de yoğun bir katılımla mayarak doğru dürüst tartışmayı başarabilelim. tı; elektrik enerjisi- gerçekleştirdi. Mustafa Kemal Atatürk’ün “Zamanın rüzgâr türbini nin nasıl ortaya çık- gereklerine göre bilim ve teknikten ve her türlü uygar tığını öğrendi. Yeni buluşlardan azami derecede istifade etmek zorunlu- l Seyhan KALKAN VAYİÇ bir şey öğrenmenin dur” sözünden esinlenerek etkinliğin bu yılki teması ve üretmenin verdi- Inspiring Future (İlham Verici Gelecek) olarak belir- ği mutluluk gözlerin- ledi. Konu başlıkları arasında ise gelecek, yapay zekâ Haftalık süreli yerel gazete Kadıköy Belediyesi Ekolojik Yaşam Mer- yaptı den okunan çocuklar, ve yeni medya vardı. Kadıköy Belediyesi ve Kadıköylüler adına kezi, yetişkinlere ve çocuklara yönelik atık Ekolojik Robot Terra ile birlikte atık pillerin, am- Etkinliğin açılışında konuşan İşletme Fakültesi Sahibi Kadıköy Belediye Başkanı yönetimi, iklim değişikliği, ekoloji ve doğal ya- balaj atıklarının ve bitkisel atık yağların toplanma Dekanı Prof. Dr. Nuran Cömert, Marmara Üniversi- Av. Şerdil Dara ODABAŞI şam gibi konu başlıkları çerçevesinde hafta içi ve süreçlerini eğlenceli bir şekilde gözlemledi. tesi Denetim Kulübü’nün kurulmasının geleceğe atı- hafta sonu hem öğreten hem de eğlendiren atöl- YAYIN KURULU lan adımlardan olduğunu söyledi. Cömert’in ardın- yeler düzenlemeye devam ediyor. Bu atölyeler- “PROBLEM ÇÖZME YÖNÜ GELİŞİR” dan konuşan Türkiye İç Denetim Enstitüsü Kurucu Dinç ÇOBAN, den birisi de 8-14 yaş aralığındaki çocuklara çev- Alternatif eğitim yöntemlerini kullanarak geri ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun, bugüne bakış Ayten GENÇ, Leyla ALP reci çözümler oluştururken bilimden faydalanma dönüşüm uygulamaları ve yenilenebilir enerji açımızın geleceğimizin şekillenmesinde büyük rol Yazı İşleri Müdürü alışkanlığı kazandırmak, teknoloji tabanlı üretim kaynaklarının anlaşılmasına katkıda bulunmanın alacağını vurguladı. Gelişimin ancak ve ancak kon- Semra ÇELEBİ anlayışını ortaya çıkarıp erken yaşta üretime yö- atölyenin amaçları arasında yer aldığına dikkat for alanımızın dışında gerçekleşebileceğine değinen nelik becerilerini geliştirmek, temiz enerji ve geri çeken Çevre Mühendisi Gizem Yumuşak, atöl- Uzun, “Geleceğe yön vermenin en iyi yolu onu yarat- Sayfa Tasarımı dönüşüm uygulamaları konularında bilgi vermek Yasemin ÖZGÜNEŞ - Sinem HAMARAT yenin çocuklara kazandırdıklarını şöyle sıraladı; maktır” diyerek konuşmasını sonlandırdı. amacıyla yola çıkan Ekolojik Robot Terra ile Uy- “Analitik düşünme, problem çözme, iletişim, ta- Yapay zekâ alanında sunum yapan Anadolu Üni- Sorumlu Yazı İşleri Müdürü gulamalı Bilim Atölyesi. Kadıköy Belediyesi kım çalışması becerileri gelişir. Gerçek durumu versitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Melih Erdoğan, Serkan OKAY Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü’nde Çevre inceler. Gerçek durum ile uygulama örneği ara- yapay zekânın günümüzde hangi alanlarda hayatımı- Mühendisi Gizem Yumuşak ile Fizik Mühendisi sında bağlantı kurar. Enerji korunumu, aktarı- za entegre olduğunu, gelecekte ise bize ne gibi ye- Haber Merkezi Aylin Aydın’ın eğitmen olarak yer aldığı atölye- mını açıklar ve enerjinin bir türden diğerine dö- Gökçe UYGUN - Erhan DEMİRTAŞ nilikler getireceğini anlattı. “Organik İnsan” kurucu- nin 27 Kasım Çarşamba günü misafirleri İnönü İl- nüşebileceği çıkarımını yapar. Yenilenebilir ve su Elif Şen ise teknolojinin gelişimiyle haberleşme ve Reklam Servisi kokulu 4D sınıfı öğrencileriydi. yenilenemez enerji kaynaklarının avantaj ve de- iletişim şeklimizin ne denli değiştiğine ve ileride nasıl Özge ÖZVEREN MUSLU zavantajlarını (maliyet, çevre kirliliği vb) toplum, bir durumda olacağına dair bir sunum gerçekleştirdi. “RÜZGÂR TÜRBİNİ YAPTILAR” Reklam: (216) 345 82 02 teknoloji ve çevre faktörlerini göz önünde bulun- Günün son konuşmasını ise İyzico Start-Up İliş- İlk olarak yenilenebilinir enerji kaynakları- Adres: Osmanağa Mahallesi www.gazetekadikoy.com.tr durarak karşılaştırır.” kileri ve Pazarlama Müdürü Pamir Yanık gerçekleş- Söğütlüçeşme Cad. www.facebook.com/gazetekadikoy nın neler olduğunu sorarak atölyeyi başlatan Fi- tirdi. Öğrenciler ve Pamir Yanık arasında interaktif Kalem Sok. No: 7/2 A Blok www.twitter.com/gazetekadikoy zik Mühendisi Aylin Aydın, soru ve cevap kıs- Kadıköy E-posta: [email protected] Ekolojik Robot Terra İle Uygulamalı Bilim Atölyesi ile bir şekilde ilerleyen oturumda kurumsal bir şirkette Tel: (216) 348 70 60 Dağıtım: Mehmet Gündoğdu mının ardından çocuklara yenilenebilir enerji merkezdeki diğer atölyeler ve etkinlikler hakkında (0532) 727 01 07 çalışma ve bir Start-Up çalışanı olma arasındaki fark- Reklam: (216) 345 82 02 kaynaklarını anlatan kısa bir film izletti. Eğitmen ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler için telefon Baskı: İleri Basım Matbaacılık Amb. Reklam Tanıtım Yayıncılık ve Teknik Hizmetleri Ticaret A.Ş. lar konuşuldu. Türkiye Start-Up ekosisteminin mev- Merkez Mah. 29 Ekim Cad. İhlas Plaza No:11 A/21 Yenibosna / İSTANBUL Aylin Aydın, filmin ardından güneş, rüzgâr ve numarası (0216) 356 25 82. cut durumu, gelecekte nasıl şekilleneceği ise tartışı- Gazetemizde yayınlanan yazıların yasal sorumluluğu yazı sahibine aittir. lan diğer bir konuydu. Kültür - Sanat 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 11

halka sanat projesi, “Kuşaklar: Kendi Gelen Devamlılık” sergisinde 11 yaşındaki Dede Derin Su Baldemir ile 74 yaşındaki Slobodan Dan Paich’in ve çizimlerini biraraya La Diva Turca getiriyor torun Süreyya’da 20. yüzyılın en önemli opera sanatçılarından Ley- la Gencer’in hayatını ve sanatını konu alan ilk bel- gesel olma özelliğini taşıyan Leyla Gencer: La Diva Turca, 1 Aralık Pazar günü saat 18.00’de, Kadıköy Belediyesi Süreyya Operası’nda İstanbulluların hu- zuruna çıkıyor. Yapımcılığını, Leyla Gencer Arşivi’ni de bün- l Çizimleride ilerledi. Geçtiğimiz yıl bana yesinde bulunduran İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın Gökçe UYGUN coşkulu bir meyve ağacı ve ya- (İKSV) ve yönetmenliğini Selçuk Metin’in üstlen- nındaki salıncağın çizimini gön- diği belgeselin metni ve senaryosunda gazeteci ve ağmuru ‘bulutla- derdikten sonra, Derin’in çi- yazar Zeynep Oral’ın imzası bulunuyor. Halit Er- rın neşesi’ diye ta- zimlerini sergileme zamanının genç’in sesiyle güçlenen yapımın çekimleri 2018 bo- rifleyip rengârenk geldiğini fark ettim. yunca Milano, Roma, Napoli ve İstanbul’da yapıldı. Y çizgilerine döken • İki farklı kuşaktan iki ki- Filmin gösteriminden önce Leyla Gencer’in anı- genç yetenek Derin ve kuşla- şinin böyle bir sergide buluş- sına bir mini konser de müzikseverleri bekliyor. rın gemicileri sevmesini mavi ması az rastlanan bir durum. Konserde üç soprano; Özgecan Gençer, Hale Soner tonlarıyla kâğıda yansıtan kı- Neden böyle bir sergi kurgula- ve Ayten Telek’in sesine piyanoda Fügen Yiğitgil demli sanatçı Slobodan… dınız? eşlik edecek. Belgesel gösteriminden sonra ise Zey- Ve biri 11, diğeri 74 yaşın- Tek başıma sergi yapmakla nep Oral ve Selçuk Metin soruları yanıtlayacak. daki bu iki kişinin ortak ser- asla ilgilenmiyorum, sergi ala- İKSV, Leyla Gencer’i, vefatının onuncu yılın- gisi; “Kuşaklar: Kendi Gelen nını diğer birkaç sanatçıyla pay- da 9. Leyla Gencer Şan Yarışması ve Primadonna Devamlılık” laşmayı seviyorum. Bugünün ve Yalnızlık başlıklı sergiyle anmıştı. Leyla Gencer: Bu serginin hikayesi, Mo- bölünmüş dünyasında, çocuklar La Diva Turca belgeselinin ilk gösterimi de yine bu da’da bulunan halka sanat çok nadiren yetişkinlerle ortak kapsamda gerçekleşmişti. projesi’nin rezidans progra- bir sergi yapma şansı buluyor- mına dayanıyor. Dünyanın lar. Yetenekli çocuklar akranla- farklı yerlerinden sanatçı- hibi. Kafe, halka sanat’ın tam rı arasında yalnız, ve yalnız mücadele etmek zo- ları Moda’daki mekan- karşısında ve kahvaltı için her runda kalıyor. larına misafir eden hal- gün oraya giderim. Bundan 3-4 Çizme dürtüsü, dışarı çıkmak, dünyaya ulaş- ka sanat, bu konuda San yıl önce, ben oradayken, genç mak ve insan yakınlığına katkıda bulunmak iste- Francisco merkezli sanat bir kız annesini bekliyordu ve yen bir iç armağanın işaretidir. Bu nedenle, Dede inisiyatifi Artship Initiati- çizim yapıyordu. sıfatlı deneyimli bir sanatçı ile genç yetenekli bir ves ile 8 yıllık bir işbirliği • Çizim yapan biri olarak çocuğun sinerjisini incelemek, sanatın sürekli- halinde. Yılda 5 ay birlikte sizin de ilginizi çekmiş olmalı... liği için yapabileceğiniz en faydalı şey gibi gö- sergi ve hikaye anlatımlı Evet, ben de çocukluğum- rünüyor. Sergi için motivasyon da şuydu; çizim performanslar yapıyorlar. dan beri her gün çiziyorum. araçlarını ellerinde tutan, parçalanabilecek ve ke- Artship Initiatives Sanat Direktörü Slobodan Derin’le tanıştığım o gün, daha yeni çizmeye yiflenebilecek bir kağıda iz bırakan iki nesli; iş- Bitkov Fedor Fotoğraf: Dan Paich de her sene yılın altı ayını Moda’da başlamıştım ki Derin’in büyükannesi mutfak- lerini ayrı ayrı sergileyerek aynı mekanda birara- geçiriyor. halka sanat projesi rezidans programı tan çıktı ve masama gelerek onu benimle tanış- ya getirmek. konuğu olarak bir çok serginin yaratımında yer tırdı. Sonra birlikte çizmeye başladık. O günden • Pek çok çiziminiz vardır. Hangilerini, sergi Evgeny Grinko alıyor. Sanat dünyasında bir dede olarak yeni sonra, Derin’i nadir de olsa ara sıra görmeye de- için nasıl seçtiniz? nesli buyur etmekten mutlu olan Paich’in yara- vam ettim. Galeride önce Derin’in işlerini ortaya koy- tımlarından en sıradışı olanı da torunu yaşındaki • Ona çizimlerde yardımcı oldunuz mu? duk. Sonra halka sanat projesi’nin kurucusu/ kü- yeniden Kadıköy’de genç bir yetenekle ortak sergi açması oldu. Onun resim öğretmeni değilim ama farklı ratörü İpek Çankaya eserlerimin arasından seriye Rus müzisyen Evgeny Geçtiğimiz günlerde açılan ve 8 Aralık’a zi- konferanslardan veya San Francisco’dan Kadı- uygun olanları seçti ve çok hoşuma gitti. Bazen Grinko, Bayhan Pro- yaretçilerini ağırlayacak olan sergiyi Slobodan köy’e döndüğümde Derin için çeşitli sanat mal- sanatçıların kendileri çalışmalarına çok yakın düksiyon organizasyo- Dan Paich konuştuk. zemeleri, fırçalar, boyalar getiriyordum. O da oluyorlar ve anlamları karışabiliyor. İpek Çanka- nuyla 2 Aralık Pazarte- • Derin’le nerede, nasıl tanıştınız? bazen bana güzel çizimler gönderiyordu. Zaman- ya gibi iyi küratörler, bir müzisyenin enstrüma- si akşamı saat 21.00’de Derin’in ailesi Moda’daki 700 gr kafe’nin sa- la bu iletişim böyle güzel ve minimal bir şekil- nını akord etmesi gibi galeriyi düzene sokuyor. Bostancı Gösteri Mer- kezi’nde sahne alacak. İlk bestesini 16 ya- 11 yaşındaki Derin Su şında iken üyesi oldu- Baldemir anlatıyor: ğu bir punk grubu için

Nişantaşı Maçka Pakmaya yapan Grinko, bestele- Abdrshin Valeriy Fotoğraf: Hüsamettin Ziler Ortaokulu rini bu zamanda dinle- 6. sınıftayım. 6 yaşımdan diğinde kendisine ait olduğuna inanamasa da punk beri resim yapmayı onun için müziğe ilk adım. Piyano ile klasik müziğe seviyorum. Çizimle geçmesi ise 24 yaşında minimalist müziğe duyduğu ilgileniyorum. Daha çok merakla ve piyano çalmayı öğrenmesiyle başlıyor. okulda boş kâğıtlara kurşun Grinko, büyüdüğü ülke ve kültürden büyük izler kalemle kadın modelleri taşıyor ve bunları bestelerine aktarıyor. Grinko’nun çiziyorum. Annem izin verse Zhukovsky’de bestelediği ve tek başına kaydedip odamın duvarlarını bile mixlediği Cinematic Melodies EP’sinin (2009) ka- boyayabilirim! panış şarkısı Morning in Pripyat, Kuzey Ukrayna’da Resim yaparken elimi bulunan Pripyat şehrini anlatıyor. Pripyat 1970’de serbest bırakıyorum. Çernobil Nükleer Santrali çalışanları için inşa edil- Ortaya belli belirsiz bir di. Son olarak kayıtlarını İstanbul’da gerçekleştir- resim çıksa da ben öyle diği Silent Like Water adlı kısa albüm yayınlayan çizmeye devam ediyorum. Bazen aklımda çizim yeteneğimi geliştiriyorum. Özetle; sinirli ya sanatçı bu kısa albümde Lev Knipper’in Polyushko bir resim belirliyorum, onu yapmaya çalışıyorum. da üzgün olsam bile çizerken kendimi iyi ve özgür Polye eserini Field adıyla yorumlamıştı. Dinleyen- Elimi kâğıttan ayırmadan ve resmime hiç bakmadan hissediyorum. leri düşsel yolculuklara çıkaran tarzı ve duygusal ya da silmeden sonuna kadar, elim yorulana kadar Slobodan’la karşılıklı oturup resim çizmek bile beni bestelerle dolu iki albümü “Cinematic Melodies” ve çizmeye çalışıyorum ve sonunda kafamı kaldırdığımda çok heyecanlandırıyor. Sergimiz olsun ya da olmasın, “Winter Sunshine” ile kazandığı ünü, “Valse” adlı düşündüğümden de güzel bir çizimle karşılaşıyorum. onunla resim yapmaktan büyük zevk alıyorum. Ve şarkısıyla pekiştiren sanatçı, bu şarkısıyla YouTu- Çoğu çocuk okulda defterlerime çizdiğim kadınların elbette resimlerimizin sergide buluşması beni daha da be’da 10 milyondan fazla görüntülenme rekoru kırı- vücut şekilleriyle ya da çıplaklıklarıyla dalga geçse mutlu etti. Daha önce okul aracılığıyla bazı yarışmalara yor. Moskova’nın yakınında Zhukovsky adlı küçük bile hocalarım resimlerimi çok seviyor ve onlar katılıp oralardan resimlerimin sergilendiği olmuştu bir kasabadan çıkan fakat kısa sürede adını tüm dün- sayesinde ben de çizmeye devam ediyorum ve ama bu kadar çok resimle katıldığım ilk sergim bu. yaya duyuran genç piyanist, geniş bir keman ailesi ve akordeoncu 5 müzisyen ile sahne alıyor. Grinko, konserlerinde piyano haricinde gitarda ve davulda da hünerlerini gösteriyor.

T.C. KADIKÖY İLÇESİ BELEDİYE BAŞKANLIĞINDAN Kadıköy Belediye Meclisinin 8. Seçim Dönemi, 1. Toplantı Yılında yapacağı Aralık Ayı Toplantısı 02 Aralık 2019 Pazartesi günü başlayacaktır. Aralık Ayı Toplantısının ilk birleşimi 02 Aralık 2019 Pazartesi günü, saat 10.00’da Kadıköy Belediyesi Meclis Binası, Meclis Salonunda yapılacağından Sayın Meclis Üyelerinin toplantıya teşriflerini rica ederim. Şerdil Dara ODABAŞI Belediye Başkanı GÜNDEM: 1. Plan ve Proje Müdürlüğünün, SuadiyeMah. 86 pafta, 350 7. Park ve Bahçeler Müdürlüğünün, Görev ve Çalışma ada, 21,41 ve 82 parseller ile kadastral boşluğa Yönetmeliği ile ilgili teklifi ilişkin plan değişikliği teklifi. 8. Sosyal Destek Hizmetleri Müdürlüğünün, Sosyal 2. Plan ve Proje Müdürlüğünün, Göztepe Mah. 109 pafta, 501 Ekonomik Destek Yönetmeliği ile ilgili teklifi. ada, 21 parsele ilişkin plan değişikliği teklifi. 9. İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğünün, Sözleşmeli 3. Plan ve Proje Müdürlüğünün, Suadiye Mahallesi, 123 pafta, Personel Disiplin Yönetmeliği ile ilgili teklifi. 969 ada, 8 parsel ile ilgili teklifi. 10. Kurumsal İletişim Müdürlüğünün, Kadıköy Belediyesi 4. Plan ve Proje Müdürlüğünün, Bostancı Deniz Otobüsü ile Soğukpınar Belediyesi arasında kardeş kent ilişkisi İskelesine ilişkin 1/5000-1/1000 ölçekli İmar Planları ile ilgili kurulması ile ilgili teklifi. teklifi. 11. Zabıta Müdürlüğünün, Zabıta personelimizin 2020 yılı 5. Emlak ve İstimlak Müdürlüğünün,Kadıköy- Sahrayıcedit aylık maktu fazla çalışma ücreti ile ilgili teklifi. Mah. 1438 ada, 148 parselin yoldan ihdas edilen 12,58 12. Hukuk ve Kültür,Turizm, Sanat Komisyonlarının, m2’lik taşınmazın kat karşılığı inşaat yaptırmak suretiyle Caferağa Mah. Sınırları içerisinde yer alan “Kılaptancı değerlendirilmesi ile ilgili teklifi. Sokağı”na “Prof. Dr. Acar Sevim”in isminin verilmesine 6. Mali Hizmetler Müdürlüğünün, kiralık Kick-Scooter ile ilgili ilişkin tavsiye kararı alınması ile ilgili, 15.11.2019 gün ve teklifi. 2019/1 sayılı müşterek raporu. 12 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 Sağlık - Yaşam İntihara karşı Bireysel Hastane var ruhsat yok! Farkındalık Lösemili Çocuklar Sağlık ve Eğitim Vakfı (LÖSEV)’in kurduğu LÖSANTE Psikolog Cansu Nazlı Özkazanç Çocuk ve Yetişkin Hastanesi’nin Yakın zaman- ruhsat sorunu hala devam ediyor. da peş peşe ger- çekleşen intihar LÖSEV yetkililerine hem lösemi vakaları toplum hakkında merak edilenleri hem olarak daha du- yarlı olmamızın de ruhsat konusunda ne aşamada gerekliliğine işa- olunduğunu sorduk ret ediyor. İntihar oranının artması Psikolog Cansu l Leyla ALP ekonomik, eğitim Nazlı Özkazanç ve sağlık imkan- larına ulaşmada eşitsizlik ile ilişkili ol- an kanseri yani Lösemi en çok korkulan duğunu yadsıyamayız. Bir birey olarak hastalıkların başında yer alıyor. Özellik- toplumsal sorunları “ben çözecek de- le çocuklarda sıklıkla görülen, ilik nakli- ğilim diyor “olabilirsiniz. Ancak çevre- K nin oldukça önemli olduğu bu hastalık teda- nizdeki kişilere, ailenize, sevdiklerinize vi edilmezse ölümle sonuçlanıyor. Lösemili Çocuklar karşı bireysel farkındalığınızı ve has- Sağlık ve Eğitim Vakfı (LÖSEV) özellikle çocukların sasiyetinizi arttırarak onları kaybet- sağlık, eğitim gibi ihtiyaçlarını karşılamak için çeşit- menin önüne geçebilirsiniz. li çalışmalara imza atıyor. LÖSEV tarafından yapılan LÖSANTE Çocuk ve Yetişkin Hastanesi Sağlık Ba- lerden (verici-donör) alınarak lösemi hastasına verilmesi- LÖSANTE’NİN RUHSAT SORUNU Çevrenizdeki kişilerde bunları kanlığı’nın engeline takıldı ve ruhsat alamadı. LÖSEV dir. Böylece normal kan yapımı sağlanmış olur. Toplama ● Lösev’in kurduğu Lösante’nin bitmeyen bir ruh- gözlemliyor musunuz? yetkilileriyle hastalığın seyrini, ilik naklinin önemini işlemi ameliyathane koşullarında genel anestezi altında sat sorunu var. Bunu biraz anlatabilir misiniz? Son du- ◆ Normalden daha sessiz olma ve yaşadıkları ruhsat sorununu konuştuk uyutularak yapılır. Özel iğneler kullanılarak kemik içine rum nedir? ◆ Sosyal iletişiminde azalma ● Lösemi nasıl bir hastalık? Belirtileri neler, nasıl girilerek ilik enjektörlere çekilir. Belirli miktarda alınan “Bir Tuğla Da Sen Koy” projemiz kapsamında hayata ◆ Çok az ya da çok fazla uyumak başlıyor nasıl bir süreç izliyor? ana-kök hücreler özel torbalarda, filtre edilerek bekletil- geçen LÖSANTE hastanesi Ankara’da bulunan 400 yatak ◆ Normalden daha az kendi hakkında Lösemi en kısa tanımıyla kan kanseri demektir. Özel- meden lösemi hastasına damar yoluyla verilir. kapasiteli çocuk-yetişkin hastanesidir. konuşma likle 0-13 yaş arası çocuklarda ciddi oranda görülen ve ● Kemik iliği naklinin başarı oranı ne? LÖSANTE Çocuk ve Yetişkin Hastanesi olarak vizyo- ◆Sürekli düşünceye dalma ve bunları çocukluk çağı kanseri olarak bilinen bir hastalıktır. Vü- Dünyanın gelişmiş hematoloji merkezlerinde olduğu numuz; ülkemizin kaliteli sağlık hizmetine öncülük eden, paylaşmama cuttaki morarmalar, deri altı kanamaları denen kırmızı be- gibi ülkemizde de kemik iliği nakli başarıyla yapılmakta- sadece hastalarına ve çalışanlarına değil, birlikte ilerledi- ◆ Aşırı gerginlik, ani öfkelenme, nekler, yüksek ateş, kuru öksürük, kol ve bacaklardaki ke- dır. Löseminin cinsine ve vericinin uygunluğuna göre de- ği bütün paydaşlarına da değer katan, “iyilik = sağlık” fel- ◆ İşe gitmeme, normalde yaptığı işle- mik ağrıları önemli belirtilerdir. ğişmekle birlikte sonuçlar olumludur. Yüzde 43 ile yüzde sefesi ile toplumun gereksinimlerini takip ederek ve ön- ri yapmama ● Sadece çocuklarda mı görülüyor? 83 oranında başarı elde edilmektedir. görerek sağlık, eğitim ve refah düzeyine katkıda bulunan, ◆ Ölüm üzerine konuşma Çocukluk çağı kanseri olarak bilinmekle birlikte yetiş- ● LÖSEV’in kuruluş süreci ve çalışmalarından bah- bunları yaparken kaynaklarını etkin olarak kullanan ve gi- ◆ Ölümcül araçlara erişmenin bir yolu- kin hastalarda da görülen bir kanser türüdür. seder misiniz? derek geliştiren, mensubu olmaktan gurur, hastası olmak- nu aramak LÖSEV’i kur- tan memnuniyet duyulan ulusal ve uluslararası alan- “YÜZDE DOKSAN İYİLEŞME OLUYOR” maktaki amacımız da saygın ve lider bir hastane olmaktır. Devam eden Çevrenizdeki kişilerden bunları ● Nasıl bir tedavi süreci var? İyileşme oranı nedir? lösemili ve kan has- bu süreçte şu ana kadar 75 yatak ruhsat almış ve hiz- duyuyor musunuz? LÖSANTE hastanemiz ile birlikte yüzde 92’lere va- tası çocukların, sağ- met verir durumdadır. Bu süreçte tüm çalışmaları- “Kendimi yük gibi hissediyorum” , “Öl- ran iyileşme oranlarından bahsediyoruz. Ortalama üç, 3 lık ve eğitim başta mız, gerekli kurum ve bakanlıklarla iletişimlerimiz sem de kurtulsam”, “Herkes bensiz buçuk yıl süren bir tedavi sürecinden bahsediyoruz. Te- olmak üzere her tür- devam ediyor. daha mutlu olacak”,“Bu hayata da- davi olumlu olarak sonuçlandıktan sonra ise hastalarımı- lü ihtiyaçlarının sağ- ● LÖSEV’e gönüllü olmak için ne yapmak ge- yanamıyorum” Bazen kişiler kötü za- zın yıllık ömür boyu kontrolleri ve takibi devam ediyor. lanmasına yardım- rekiyor? Gönüllü olmak ne demek? Herkes gönül- manlar geçirir ve bu cümleleri mecazi ● Türkiye’de ne kadar lösemi hastası var? cı olmak, bunun yanı lü olabilir mi? olarak kullanabilirler. Ancak bu kişiler Vakfımıza kayıtlı bulunan 35 bin civarı kanser hasta- sıra, kalıtsal ve edin- Lösemili çocuklarımız ve onların ailelerine diğer belirtilere de sahipse hayatına mız mevcuttur. Türkiye’de her yıl 2 bin yeni lösemili ço- sel kan hastalıkla- yardımcı olmak isteyen herkes birer LÖSEV Gö- son verme düşünceleri ciddi olabilir. cuk vakası ortaya çıkıyor. rı konusunda ulusal nüllüsü olabilir. www.losev.org.tr/gonullu adresini ● Lösemi tedavisinde kemik iliği nakli çok önemli, düzeyde tedavi, eği- ziyaret ederek LÖSEV gönüllüsü olabilir, çalışma- İntihar belirtileri varsa ne ana-kök hücre nedir? Kemik iliği nakli nasıl yapılıyor? tim ve araştırma ku- larımızı Türkiye’nin her köşesinde devam ettirme- yapmalısınız? Kemik iliği naklinde temel prensip, kan hücreleri- rumları kurmak ve mize, lösemili çocuklarımızın ve kanser hastaları- nin yapımını sağlayan ana-kök hücrelerin sağlam birey- işletmektir. nın sesini duyurmamıza yardımcı olabilirsiniz. 1- İntihar düşünceleri hakkında soru sormaktan korkmayın Direkt olarak “Hiç hayatına son ver- meyi düşündün mü?” diye sorabilir- siniz. Böbrek taşından korunmanın Birçok insan intihar sorusu ile kişinin aklına bu düşünceyi koyabileceğinden korkuyor, sormaya çekiniyor. Araş- tırma bulgularına göre, intiharı kabul 7 etkİlİ yolu etmek ve bahsetmek, aslında intihar Özellikle de gece saatlerinde şiddetli fikrini arttırmak yerine azaltma etki- sancılarla uykudan uyandıran, yaşa- si var. İntihar hakkında soru sormak, mı kâbusa çeviren bir sorun; böbrek karşınızdaki kişiye yanındayım, nasıl taşı. Acıbadem Kozyatağı Hasta- hissettiğinin farkındayım ve sana dik- nesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan kat ediyorum mesajı verir. Özveri, böbrek taşının en çok ye- tersiz sıvı alımından kaynaklandı- 2- Kaygılı değil tedbirli olun ğını belirterek “Son yıllarda sağ- İntihar düşüncesi olan kişiye bir planı lıksız beslenme, aşırı tuz tüketimi olup olmadığını sorun. Eğer ne zaman ve yüksek proteinli diyetler yapılma- sı da idrardaki mineral yoğunluğunun, ve nasıl yapacağına dair bir planı var- böbreğin eritebileceğinden fazla miktar- sa acil olarak müdahale gereklidir. Ki- da olmasına ve böbrek taşları oluşumuna neden oluyor” diyor. şiyi bir saniye bile yalnız bırakmama- Taşa bağlı bir idrar yolu tıkanıklığının, böbreklerde hızla ilerleyen lısınız. Ateşli silahlar, ilaçlar ve zehirler bir enfeksiyona zemin ha- gibi intihar yöntemlerine erişimini en- zırlayabildiğini, hastalarda gellemelisiniz. Hastaneye götürebilir ateş, üşüme ve titreme- ya da ambulans çağırabilirsiniz. Uygun nin de görülebildiğini belir- tıbbi yardımı alana kadar gözetimsiz ten Doç. Dr. Hakan Özveri, bırakmayın. böbrek taşı tedavi edilme- diği takdirde ileride böbrek kaybına bile yol açabildiği- 3- Sihirli sözcük diye bir şey yok ni söylüyor. Özveri, böbrek Kişiyi etkili sözlerle ikna edebileceği- taşından korunmanın 7 et- nizi düşünmeyin. İntihardan vaz geçir- kili yolunu anlattı, önem- mek adına hayat hakkında öğüt ver- li uyarılar ve önerilerde bu- mekten kaçının. İntiharın doğruluğunu lundu. ve yanlışlığını tartışmayın. Önemli olan Bol su için: Yetersiz su ve sıvı tüketimi onun hislerini anladığınızı ve destek böbrek taşı sorununa yol açan temel vermek için yanında olduğunuzu gös- etkenlerin başında geliyor. Her gün termek. Sizinle paylaştığı için sevindi- mutlaka yeterli miktarda su iç- ğinizi belirtin. Yargılayıcı değil, destek- meye özen gösterin, günde 2,5 leyici ve umut verici şeyler söyleyin. litre su için. Kesinlikle ona inanmadığınızı hisset- Egzersiz yapın: Bu nedenle dü- tirmeyin. zenli yürüyüş ve egzersiz yap- maya dikkat edin. Haftada en az 4- Yönlendirin üç gün 45 dakikadan az olmamak üzere tempolu yürüyüş yapmayı İntihar eğilimi gözlemlediğiniz kişinin alışkanlık haline getirin. bir planı ve gerçekleştirme riski yoksa fazla ertelemeden profesyonel yardım Aşırı tuz tüketiminden kaçının: Dünya Sağ- lık Örgütü günlük tuz tüketiminin 5 gramdan fazla olmama- alması için destekleyin. Randevu alır- sı (1 çay kaşığı) konusunda uyarıyor. Tuz tüketiminizi kısıtlayın. ken ve ilk görüşmeye giderken yanın- Hazır gıdalar da yüksek tuz içerdiğinden dolayı fast-food tarzı da olmanız destekleyici olacaktır. beslenmeden ve ambalajlı hazır gıdalardan uzak durun. İdeal kilonuza ulaşın: Vücutta oluşan fazla yağ taş oluşumunda 5- Özellikle ergenlerde dürtüsel dav- etkili hormonal ve mineral mekanizmaların bozulmasına ve taş ranışlara dikkat edin oluşumuna neden oluyor. Vücut kitle endeksinizi yaşınıza ve Prefrontal korteks, insan beyninin cinsiyetinize göre ideal tutmaya özen gösterin. dürtüsellik ve karar alma ile ilişkili kıs- Hayvansal proteinleri ölçülü tüketin: Özellikle hayvansal prote- mıdır. 25-30 yaşlarına kadar insan- inleri ölçülü tüketin çünkü hayvansal proteinlerden zengin bes- larda tam olarak gelişimini tamamla- lenme taş oluşumu açısından risk içeriyor. Salam, sucuk, sosis mamaktadır. Bu nedenle yetişkinlerde gibi işlenmiş etler de sağlığa zararlarının yanı sıra, ciddi miktar- intihar düşüncesi ile planlaması ve da tuz içerdiğinden böbrek taşının oluşmasında da önemli rol gerçekleştirme zamanı ergenlere göre oynuyor. daha fazladır. Ergenlerde intihar dav- Genetik inceleme yaptırın: Düzenli kontroller ile saptanan taş- ranışı daha ani ve hızlı gelişebilmek- ların takibi ve büyümesini engelleyici, koruyucu tedbirlerin tedir. Ergenler için davranışlarının planlanması şart. Ailenizde böbrek taşı hastalığı öyküsü varsa sonuçlarını kapsamlı olarak değerlen- genetik inceleme yaptırmayı ihmal etmeyin. dirmek daha güçtür. Bu nedenle ebe- Her gün limon tüketin: Limon suyu içerdiği sitrat nedeni ile taş veynlerin potansiyel ölümcül nes- oluşumunda engelleyici ve koruyucu bir rol oynuyor. Özellikle nelere erişimi ortadan kaldırması ve sabah saatinde başlamak üzere günlük tüketilmesi planlanan tedbirli davranması faydalı olacaktır. suyun içerisine 1-1.5 limonun kesilerek konulması taş oluşu- munun azaltılmasında büyük fayda sağlıyor. Spor 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 13

BAĞIŞ ERTEN Bİr erkeğİn mesleğİnİ Koltuğumuzdan kalkma zamanı Teorik olarak sonbaharın son günlerindeyiz. Pratikte ise uzatılmış Eylül sanki. Bitmek bil- meyen güneşli günler, ince kazaklar, hatta ti- elİnden alıyormuşum gİbİ… şörtler. Bazılarımız, “Ne güzel, zamlarla kor- kutucu hale gelen doğalgazdan kurtuluruz” Futbolda ezberleri bozan kadın olan diyor. Ama kazın ayağı öyle değil. Ocağın altı Lale Orta, Kadıköy’de kadınlarla yavaş yavaş açılıyor ve suyumuz kelimenin her anlamıyla ısınıyor. Mis gibi ılık geliyor ya buluştu. Kişisel deneyimlerinden şimdilerde; kaynamaya başlayınca pek mutlu yola çıkarak kadın ve futbol olmayacağız, bunu biliyoruz değil mi? Bienal’in bu seneki tanıtımını görmüşsü- ilişkisini konuşan Orta, “Federasyon nüzdür. Yedinci Kıta’nın temsilcisi diye plas- kadınlara sanki ‘şöyle kenarda tikten oluşan bir elçi diğer kıtalarla ‘temaslara’ geliyor. Avrupa kıtası büyüklüğünde bir plas- köşede oynayın da çok göz önünde tik ada düşünebiliyor musunuz? Durum o de- olmayın’ gibi bir bakış açısı rece vahim. Üstelik her geçen gün daha da bü- yüyor. Küresel ısınma, iklim değişikliği… Adını sergiliyor” dedi ne koyarsanız koyun, minnacık çocukları isya- l Erhan DEMİRTAŞ na sürükleyen bu tehlike artık hiç olmadığı ka- dar başucumuzda. Peki biz ne yapabiliriz? Büyük başın der- di de büyük olur deyip her şeyi devlete bırakıp ale Orta, Türki- kenara mı çekileceğiz? Hiçbir konuda güven ye’nin FIFA ko- telakki etmeyen lacivert takım elbiselilerin kartlı ilk kadın sorunu çözmesini mi umacağız? Her türlü tü- L futbol hake- ketim kültürünü pompalayan, kapitalizmi kış- mi ve Kadıköy’de kurulan kırtan büyük ülkelerden mi medet umacağız? Türkiye’nin ilk kadın fut- İlkim değişikliğiyle ilgili her belgeye imza atan, bol takımı Dostlukspor’un ülkesinde steril bir ortam kuran, ama sonra gi- da oyuncularından. Türki- dip uzak Asyalarda her türlü pis işi yaptıranlar ye futbol liglerinde düdük mı deva olacak? Hayır, her şey önce kendi- mizden başlayacağız. Önce biz hayatımızı de- çalan Orta, Avrupa’da da bir- ğiştireceğiz. çok maç yönetti. Okan Üniver- Diyeceksiniz ki bu yazının spor neresin- sitesi’nde Uygulamalı Bilimler Fa- de? İşte tam da burasında! Arabaya binmeyip kültesi’nde dekan yardımcısı olan Orta, yürüyüş yapmayı tercih etmenizde. Elektrikli kariyerine akademisyen olarak devam ediyor. Futbol- taşıtları kullandığınızda. Yediklerinizi eritmek da kalıpları ve önyargıları yıkan Lale Orta, 24 Kasım için, obeziteden uzak durmak için döktüğü- Pazar günü Bomovu Derneği’nin düzenlediği etkinliğe nüz terde. Hareket etmenizde! konuk oldu ve kadınlarla söyleşti. Bütün uzmanlar aynı şeyi söylüyor. Spo- run sadece kişisel sağlığa katkısı yok, top- “TOP PEŞİNDE KOŞTURURDUM” lumsal ve önleyici sağlığa da desteği büyük. Fiziksel olarak iyi geldiği gibi, hem bilince, hem Çocukken süslü giyin- zihne de ferahlık veriyor. mediğini ve çok yaramaz Peki biz ne kadar aktifiz? Sadece yüzde olduğunu söyleyen Orta, 4’ümüz düzenli sporu yapıyor. Avrupa’nın en futbola ilgisinin nasıl baş- kötüsüyüz. Türkiye’nin kaliteli yaşam endek- ladığını şöyle anlattı: si en yüksek ilçelerinden biri olan, Batı’nın ya- “Daha çok şortla sokak- şam kültürüne belki de en yakın yerdeki Ka- larda oynardım, top pe- dıköy’de bile durum parlak değil. Çevrenizde şinde koştururdum. Sonra sporu gündelik hayatının bir parçası haline futbolu çok sevdim ger- getiren insanlar ne kadar az farkında mısı- çekten. Kabına sığmayan nız? Özel faaliyetinden bahsetmiyorum far- kındaysanız. ‘Spora gitmek’ değil konu. İşin çocuklardandım, enerjim doğallığında sporu hayatına yedirmek. İşe çok yüksekti. 11 yaşın- bisikletle gitmek mesela. Dolmuşa, taksi- da Vefa Kulübü’nde bas- ye binmek yerine bol bol yürümek. Market ketbola yönlendirdi ailem torbalarını görevlilere taşıtmak değil, kendi- beni. Bir spor mecmua- miz taşımak. Yani özel bir faaliyet olarak değil, sında Dostlukspor’un fut- kendiliğinden spor yapmak. bolcu aradığını okudum 1970’lerin sonu olmalı. Kıbrıs’tan eşof- ve kaydolmayı istedim. man getirmişti dayım. Spor yapacağız de- Fakat ailem çok rıza göstermedi çünkü 70’li yıllardı, mişti. Öyle futbol falan oynayan bir adam ‘futbol kadın için uygun bir spor değildi’. Hâlâ bu ba- Lale Orta, uzun bir süre Dostlukspor’da kalecilik ve değildi. Basketboldan, voleyboldan hiç anla- kış açısı var. Babam, futbolu neden istediğimi epey mazdı. Ama spor ‘gazına’ gelmişti bir kere. O kaptanlık yapmış. 1985 yılında ise C futbol antrenör- sömestrde her sabah önce esnemelerle baş- sorgulamıştı. Ama ben o kadar ısrarcı davrandım ki so- lük kursuna başvurmuş. Ancak 30 kişilik kontenjanda lardık. Sonra mekikler, şınavlar gırla gidiyordu. nunda kabul etti. İki tane ablam var, babam ‘onlarla sadece bir kadına yer verilmiş. Orta, Dostlukspor’dan Eve bir de barfiks barı yapmıştık. O minnacık beraber gidersen olur’ dedi. Dostlukspor’a 76 yılında takım arkadaşıyla tek kişilik kontenjana talip olmuş. halimle 15 barfiks falan çekerdim. Sanırım ha- geldim. Caferağa’ya antrenmanlara geliyorduk. O za- Kursa gidecek olanı belirlemek için de yazı tura atışı yatımın düzenli spor yaptığım ender dönem- manlar çok idealist bir yönetim kurulu vardı. Dostluks- yapmışlar. Kurayı Orta kazanmış. lerinden biriydi. Şimdi eski bir anı gibi duruyor. por, Türkiye’nin ilk kız futbol takımı. Kadın futbolu- Bu yazıyı evde koltuğuma gömülü bir şe- nun yaygınlaşması adına çok önemli misyon üstlendi.” kilde yazıyorum. 10 kilo kadar fazlam var. Kı- “DAHA ÇOK ÇALIŞTIM” sacık boyuma rağmen 78 kiloyum. Ama gör- Orta, “Bazen bazı şeyler insanın yaşamını değişti- “YAZI-TURAYLA BAŞLAYAN DEĞİŞİM” riyor, o kurayı kaybetseydim yine futboldan kopmaz- düğünüz gibi size talkımı veriyorum. Peki ne Gazetecilerle ve emekli futbolcularla maç yaptık- yapmalıyım? O zaman ben de kendimden dım ama daha farklı olurdu. İlk kursa gittiğim zaman başlayayım. Bu yazıyı hızla bitireyim ve ha- larını söyleyen Orta, “İnönü’deki maçların gerçekten çok yadırgandı, ‘bir erkeğin mesleğini elinden alıyor- rekete geçeyim. Yoksa önce kendi sağlığımı, çok önemi var çünkü bu maçlar kadın futbolunu tanı- muşum gibi’. Kurs boyunca gördüler ki diğerlerinden sonra yaşadığım bölgeyi, sonra ülkemi, en son tan maçlar oldu. Önceden rakiplerimizin hepsi erkek- daha fazla çalışıyorum, emek veriyorum ve kursu da bi- da yaşadığım dünyayı kaybedebilirim. Öyle ti. İlk başta çok ciddiye almıyorlardı. Fakat sonradan rincilikle bitirdim. O günden sonra herkesin bakış açısı değil mi? gol yedikleri zaman sahadan mağlup ayrılmak istemi- değişmeye başlamıştı.” dedi. yorlardı.” dedi. ANTRENÖRLÜKTEN HAKEMLİĞE FUTBOLDA GELİR ADALETSİZLİĞİ Orta, antrenörlükten hakemliğe uzandığı o yılları Türkiye’de, kadınların evlendikten sonra sporu bı- ise şu sözlerle anlattı: “Antrenörlük yaparken ‘3 orta rakması gerektiği gibi bir algının olduğunu söyleyen 5 yan maç yönetme’ koşulu vardı. ‘Madem hakemlik Orta “Ben ne eşimden ne de futbolumdan ayrı kalmayı yapacağım, bari kursuna gideyim’ dedim. 8 maç yapıp düşündüm. Eşim de anlayışlı bir insandı. Ama zaten an- hakemliği alacaktım ama hakemlik yapmayı düşünmü- layışlı olmasaydı ben öyle bir evlilik yapmazdım. Onun yordum. Fakat hakem hocaları beni çok başarılı bul- için seçiminiz ve neyi yaşamak istediğiniz çok önem- du ve devam etmem gerektiğini söylediler. Ben de sev- li.” diye konuştu. Parasal anlamda kadın ve erkek fut- dim. Hakemlik öyle bir şeydir ki insanın içine bir virüs bolu arasında yüksek bir uçurumun olduğunu vurgula- gibi girer ve ondan kurtulamazsınız. Ya hiç sevmezsi- yan Orta, “Türkiye’de kadın futbolcu en fazla 5 bin lira niz ya da gerçekten severek yaparsınız. Ben de seven- alırken, erkekler milyon dolarlardan bahsediyor. FI- lerden oldum. İlk kez 1990 senesinde Süperlig’de Gala- FA’nın, UEFA’nın uygulamalarında da eşitlik şu anda tasaray-Sarıyer karşılaşmasına yardımcı hakem olarak yok ama eşitlenmeye çalışılıyor. Mesela en son dünya çıktım.” kupasında ekonomik olarak şampiyon olan kadın takı- mına 800 bin dolar para verilirken, erkeklere 1,5 milyar “BANA MAÇ VERMİYORLARDI” verilmiş.” dedi. “Bu maçtan evvel benimle beraber kursa başlayan hakem arkadaşlarım – ki aynı antrenmanları yapıyoruz, “BÜYÜK HAKSIZLIKLAR VAR” onlardan belki daha hızlı ve daha çok koşuyorum, daha Türkiye’de kadın futboluna gereken önemin ve des- çok çalışıyorum – maça çıkıyordu ama bana maç ver- teğin verilmediğinin altını çizen Orta, konuşmasını şu miyorlardı. Tamamen kadın olduğum için verilmiyor- sözlerle sürdürdü: “Türkiye’de futbol federasyonu ka- 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü kapsamında du. Kamuoyunun henüz böyle bir şeye hazır olmadığı- dınlara sanki ‘Şöyle kenarda köşede onayın da çok göz kadın futbol takımları, Kadıköy Belediyesi Kalamış Spor Tesislerinde buluştu nı düşünüyorlardı. Bir gün Merkez Hakem Kurulu’nun önünde olmayın, biz de görevimizi yerine getirelim’ toplantısına gittim ve ‘Neden bana maç vermiyor- gibi bir bakış açısı sergiliyor maalesef. Şu anda bir ka- l Simge KANSU takımıyla karşı karşıya geldi. Dostluk Veteran takımı sunuz?’ diye sordum. Onlar da ‘Torpil mi yapmamı- dın departmanı yok. Kadın futbolu bir şeylerin altına oyuncularından Berrin Göçmen, “Biz kadın futboluna zı istiyorsun?’ dediler. ‘Torpil yapmanızı değil, za- eklemlenmiş durumda. Bir şeyi geliştirmek isterseniz çok emek verdik. Şu an da kadın futbol takımlarının ten hakkım olanı istiyorum’ dedim. Benim cesaretim geliştirirsiniz. Projeleriniz, hedefiniz, planlarınız olur. Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi Kadın Futbol çoğalması bizi çok onurlandırıyor.” ifadelerini kullan- dı. Cadıköy Kaptanı Nazan Çam ise, turnuvada ol- ve hakkımı aramam onların hoşuna gitmiş. ‘Tamam bu Birkaç sene önce Kadın Futbol Kulüpleri Derneği oluş- Takımı’nın girişimi ve Kadıköy Belediyesi’nin deste- hafta maç verelim ama nerede verelim?’ demişler. ‘Çok turuldu. Hatta geçen sene bu anlamda onlarla Kadın ve ğiyle, 23 Kasım Cumartesi günü Kalamış Spor Tesis- maktan dolayı çok mutlu olduklarını dile getirdi. leri’nde 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Ulus- göz önünde olmasın, hata yaparsa gözükmesin’ diyerek Futbol Çalıştayı yaptık. Bir şeyler olsun diye çalışmala- lararası Mücadele Günü turnuvası yapıldı. Turnuvada FUTBOL ERKEK SPORU DEĞİL Anadolu’nun en uzak yerine verdiler. Daha sonra beni rımız devam ediyor ve olana kadar da bırakmayacağız dört kadın futbol takımı karşılaştı: Dostluk Veteran, Turnuvayı düzenleyen ve Marmara Üniversitesi İşlet- Galatasaray-Sarıyer maçında görevlendirdiler. Çok ke- mücadeleyi. Büyük haksızlıklar var. Ama eşitlik için Karşı Lig, Marmara Üniversitesi İşletme Fakül- me Fakültesi Kadın Futbol Takımı’nın ku- yifliydi. Maça çıktım, bir hafta boyunca tartışıldı. Bazı mücadeleler devam ediyor ve etmeli.” tesi Kadın Fut- rucusu olan İlkim Ecem Emre, bu spor- köşe yazarları ‘dünyanın neresinde görülmüş’ diye yaz- “Hakemlik beni belki daha kararlı ve güçlü yaptı bol Takımı ve Ka- da kadınların da varlık gösterebileceğini dı. O maçtan sonra da Türkiye’de bir kadın hakem pat- ama kendi kişiliğim de hakemliğimi güçlendirdi” diyen dıköy Belediyesi vurgulamak istediklerini belirtti. Top- laması oldu ve bir farkındalık oluştu. 1995’te FIFA Orta, “Ben güçlü olmayı çocukluğumda öğrendim, ai- Kadın Futbol Ta- lumsal cinsiyet normlarının kırılma- kokartı aldım. ‘Buza yazı yazmak’ gibi bir şeydi. Dün- lemin bana güvenmesi de bunda etkili oldu. Sadece güç kımı Cadıköy. sı gerektiğinin altını çizen Emre, erkek sporu olarak görülen futbolun kadınlar yadaki ilk FIFA kokartlılardan biri oldum. Avrupa’da de yetmez, eğitiminizin, bilginizin bunu desteklemesi “Kadın Cinayetleri yaklaşık 150 tane maç yönettim. Elit kategoridey- gerekir. Onu kullanabilmek için diğer şeyler size yar- Politiktir” pankar- tarafından da oynanabileceğini söyledi. tıyla sahaya çıkan Bütün takımların birbiriyle karşılaştı- dim, Avrupa’nın en iyi 17 kadın hakemi arasındaydım. dımcı olur. Onun için ben eğitimime de devam ettim. Cadıköy, Türki- ğı, mücadelenin çok kazananın daya- 2005-2006, 2006-2007 sezonlarında da Merkez Hakem Bunların hepsi birbirini tamamlayan şeyler oldu. Daha ye’nin ilk kadın fut- nışma olduğu turnuva sonunda bütün Kurulu üyeliği yaptım. Bir kadın olarak ilk kez görev yetkin, daha kararlı, kendine güvenli, adaletli olmamı bol takımlarından takımlar birbirlerine madalya takarak aldım ama benden sonra da görev alan kadın olamadı sağladı. Hakemlik bir yandan sahada kendi iç dünyanızı Dostluk Veteran fotoğraf çektirdi. maalesef. Çok erkekçi bir yönetim anlayışı var.” ve karakterinizi ortaya koymanız oluyor.” dedi. 14 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 Yaşam Gönüllülerden KADIKÖY BELEDİYESİ GÖNÜLLÜLERİ menler Günü Kutla HAFTALIK ETKİNLİK ğret ması PROGRAMI Ö Kadıköy Belediyesi Gönüllüleri, 30 KASIM - 6 ARALIK 2019 24 Kasım Öğretmenler Günü’nü çeşitli Başvuru Tel: 0216 346 57 57 KADIN SAĞLIĞI SEMİNERİ etkinliklerle kutladı Çiğdem Üstün Şükür ve Tuğçe Sümeyra Özkan Tarih/Saat: 30.11.2019 / 14.00 Yer: Osmanağa Gönüllü Evi Düzenleyen: Osmanağa Gönüllüleri

NEFES SEANSI Dilek Bayramin Tarih/Saat: 30.11.2019 /14.00 Yer: Osmanağa Gönüllü Evi Düzenleyen: Osmanağa Gönüllüleri Not: 20 kişi ile sınırlıdır bilgi için 5388274544

ASTROLOJİ SEMİNERİ Astrolog Gülsen Yılmaz ERENKÖY SAHRAYICEDİD MODA Tarih/Saat: 2.12.2019 /14.00 Yer: Osmanağa Gönüllü Evi Erenköy Gönüllüleri İletişim Komitesi Öğret- Sahrayıcedid Gönüllüleri, Öğretmenler Günü do- 24 Kasım Öğretmenler Gününün kutlandığı yerlerden Düzenleyen: Osmanağa Gönüllüleri menler Günü’nü kutladı. Erenköy Gönüllü Evi’n- layısıyla etkilik düzenledi. Gönüllülerin ve öğret- biri de Moda Gönüllü Evi oldu. Moda Gönüllüleri, gö- de yapılan etkinliğe Prof. Dr. Fatma Esin’in yanı menlerin katıldığı etkinlikte şiirler okundu öğret- nüllü evinde eğitim veren kurs öğretmenleri ve ma- MANDALA ATÖLYESİ sıra emekli öğretmenler katıldı. Öğretmen konulu menlik ile ilgili anılar paylaşıldı. halledeki öğretmenlerin katılımıyla müzik eşliğinde Dilek Altunay şiirlerin okunduğu etkinlikte Başöğretmen Mus- Öğretmenler Günü kutlaması yaptı. Gönüllüler, öğret- Tarih/Saat: 2.12.2019 /14.00 tafa Kemal Atatürk başta olmak tüm öğretmenle- menlere verdikleri emekten dolayı teşekkür etti. Yer: Rasimpaşa Gönüllü Evi rin Öğretmenler Günü kutlandı. Program sonun- Düzenleyen: : Rasimpaşa da misafirlere İletişim Komitesi üyesi olan Hatice Gönüllüleri Dökmen ve Dilek İşcen Akış’ın kitapları hedi- ye edildi. GÜZELLİĞİN BİLİMSEL TANIMI Doç. Dr. Haluk Berkmen FENERBAHÇE Tarih/Saat: 2.12.2019 /14.30 Yer: Göztepe Gönüllü Evi Fenerbahçe Gönüllü- Düzenleyen: Göztepe Gönüllüleri leri her yıl olduğu gibi yoğun katılım ve coş- ATIKSIZ YAŞAM ku ile Öğretmenler Çevre Mühendisi Günü’nü kutladı. Ni- Ayşe Nihan Ayışık şantaşı Işık Lisesi öğ- Tarih/Saat: 2.12.2019 /14.00 retmenlerinin katıldığı FENERYOLU Yer: Zühtüpaşa Gönüllü Evi etkinlikte günün an- Düzenleyen: Zühtüpaşa Gönüllüleri Feneryolu Gönüllüleri, Kültür Sanat Komitesi öncülüğünde geniş bir lam ve önemine iliş- katılımla Öğretmenler Gününü kutladı. Etkinliğe katılan öğretmenler, kin görüşler payla- AKRAN ZORBALIĞI günün anlam ve önemini anlatarak şiirler okudu, anılarını paylaştı. Fe- şıldı. Uzman Klinik Psikolog Nursel neryolu Gönüllüleri TSM korosu sevilen şarkıları ve marşları seslendi- Akhan rirken gönüllü evinde ders veren öğretmenlerin de günü kutlandı. Tarih/Saat: 3.12.2019 / 14.30 Yer: Göztepe Gönüllü Evi Düzenleyen: Göztepe Gönüllüleri

ENGELLİ HAKLARI Avukat Nevzat Yağız Tarih/Saat: 3.12.2019 /16.30 Yer: Osmanağa Gönüllü Evi Düzenleyen: Osmanağa Gönüllüleri

ŞİDDETSİZ İLETİŞİM Arabulucu Avukat Birsen Atakan Tarih/Saat: 3.12.2019 /14.00 Yer: Rasimpaşa Gönüllü Evi Düzenleyen: : Rasimpaşa Göztepe’den Çevre Etkinliği Erenköy’den Doğa Gezisi Gönüllüleri Kriton Curi’den Gölyaka Gezisi Göztepe Gönüllüleri Çevre ve Kentlilik Bilinci komitesinin Erenköy Gönüllüleri, Ormanya, Sapanca Gölü ve düzenlediği etkinlikte, Nevzad Ayasbeyoğlu Ortaokulu Kriton Curi Gönüllüleri doğa gezisi düzenledi. Gönüllüler Maşukiye’ye gezi düzenledi. Gönüllüler gezide dört ALATURKA TSM KOROSU 6/B sınıfı öğrencileri, TEMA Göztepe Sorumlusu Tamer bin dönümlük alanıyla dünyanın üçüncü, Avrupa’nın gezide Samandere, Güzeldere şelaleleri, Efteni Gölü’nü Şef Erdem Özgen gezdi. Gölyaka mevkiinde bulunan ve 2005 yılında Aner’in eşliğinde, meşe palamudu toplama ve tüplere en büyük doğal yaşam alanı olan Ormanya’da, farklı Yaban Hayatı Geliştirme sahası olarak tescillenen Efteni ekimini gerçekleştirdi. Validebağ Korusunda yapılan coğrafyalara ait hayvanları görme fırsatı buldu. Tarih/Saat: 3.12.2019 /20.00 Gölü’ndeki 175 kuş türünün 123’ü Dünya Doğayı Koruma etkinlikte, meşe ağacını tanıyan öğrenciler, doğayı Yer: Kadıköy Belediyesi Evlendirme Birliğinin korumasında bulunuyor. algılama oyunları da oynadılar. Dairesi Düzenleyen: Müzik Gönüllüleri

LEY HATLARI Yeditepe Üni. Öğr. Gör. Ayşen Arıç Tarih/Saat: 4.12.2019 /14.00 Yer: Caddebostan Kültür Merkezi Düzenleyen: Suadiye Gönüllüleri

BURHAN KUL TÜRK MÜZİĞİ TOPLULUĞU Şef Burhan Kul Tarih/Saat: 4.12.2019 /20.00 Yer: Kadıköy Belediyesi Evlendirme Çocuk Davranışlarını Yorumlama Deprem Bilinçlendirme Semineri Diyabet Cerrahisi Dairesi Göztepe Gönüllüleri Kişisel Gelişim komitesi ve Kadıköy Suadiye Gönüllüleri, Caddebostan Kültür Merkezinde Kriton Curi Gönüllü Evi’nde Prof. Dr. Mustafa Taşkın ta- Düzenleyen: Müzik Gönüllüleri Belediyesi Çocuk Koruyucu Ruh Sağlığı Merkezi ‘Deprem Bilinçlendirme’ semineri gerçekleştirdi. AKUT rafından ‘Diyabet Cerrahisi’ konulu bir seminer verildi. “Çocuklarınız Davranışlarıyla Size Ne Anlatmak İstiyor” Arama Kurtarma Derneği’nden Ertuğ Karaduman’ın Mustafa Taşkın, diyabet hastalığı evreleri, tedavisi, alı- KRONİK ENFLAMASYON ve isimli seminer düzenledi. Seminerde konuşan Uzman konuşmacı olarak katıldığı seminerde, deprem nacak önlemler ve beslenme konularında bilgi verirken BESLENME Klinik Psikolog Sibel Pilosof, ebeveynlerin çocuklarının öncesi yapılacak hazırlıklar, deprem anında neler katılımcıların sorularını da cevapladı. Etkinlik sonun- Fitoterapist Dr. Murat Keklikoğlu davranışlarını yorumlama ve onlara doğru yaklaşma yapılmalı, deprem sonrası davranış şekilleri üzerine da Kriton Curi Gönüllü Evi başkanı Aynur Kurt Mustafa Tarih/Saat: 4.12.2019 /14.00 yolları hususunda bilgiler verdi. bilgilendirmeler yapıldı. Taşkın’a Hatıra Ormanı sertifikası hediye etti. Yer: Fenerbahçe Gönüllü Evi Düzenleyen: Fenerbahçe Muhtarlık Bilgilendirme Toplantısı Gerçekleşti Gönüllüleri Astroloji ve Yaşamımızdaki Yeri Moda Gönüllü Evi’nde, Zühtüpaşa Gönüllü Evi’nde, Astrolog Yazar Hülya Nida Şa- Caferağa mahalle muhtarı ZEYTİNDEN ZEYTİNYAĞINA hin tarafından ‘Astroloji ve Yaşamımızdaki Yeri’ konulu semi- Zeytinyağı Tadım Uzmanı Zeynep Ayman’ın ner verildi. Seminerde astrolojinin kişilerin şimdiki, geçmiş ve katılımıyla mahallenin gelecek yaşantılarına nasıl etki ettikleri, astrolojinin yanı sıra Nil Ünsal sorunlarının konuşulduğu, benlik, ego, kendini tanıma, yaşam döngüsünün farkına var- Tarih/Saat: 4.12.2019 /14.00 muhtarlık faaliyetleri ma gibi konulara değinen Hülya Nida Şahin, astroloji yardımıy- Yer: Zühtüpaşa Gönüllü Evi hakkında bilgilerin iletildiği la ilişki, aile, kariyer, para, sağlık gibi konularda karşımıza çıkan Düzenleyen: Zühtüpaşa Gönüllüleri aylık muhtar bilgilendirme engelleri aşabilme yolları üzerine aydınlatıcı bir seminer verdi. toplantısı gerçekleşti. DOĞUM ÖLÜM DÖNGÜSÜ Doç.Dr.Haluk Berkmen Tarih/Saat: 5.12.2019 /14.00 Emlak verginizi ödemeyi UNUTMAYIN! Yer: Fenerbahçe Gönüllü Evi Kadıköy Belediyesi Emlak ve Çevre vergisi ÖDEME NOKTALARI Düzenleyen: Fenerbahçe ödeme dönemi 2 Aralık’ta sona erecek. Ka- Emlak ve Çevre Temizlik Vergisi, Gönüllüleri dıköy Belediyesi, Emlak ve Çevre Temizlik 6763,7020 ve 7143 sayılı yasa ile vergi Vergisi ödemelerinde mükelleflerin mağ- affı taksitlerinin ödenebileceği ödeme RUHUN RENGİ duriyet yaşamaması için hafta sonu tahsi- noktaları şöyle: Sabahat Tanrıverdi ve Habibe Hazar lat veznelerini açık bulunduruyor. Beledi- www.kadikoy.bel.tr Tarih/Saat: 5.12.2019 /13.00 yenin Hasanpaşa hizmet binasında bulunan Kadıköy Belediyesi Hizmet Binası, Yer: Bostancı Gönüllü Evi ödeme vezneleri 30 Kasım Cumartesi ve Hasanpaşa 1 Aralık Pazar günü 09.00-16.00 saatle- Kadıköy Belediyesi Meclis binası, Kozyatağı Düzenleyen: Bostancı Gönüllüleri ri arasında hizmet verecek. Her türlü öde- Caddebostan Kültür Merkezi me işlemi veznelerin yanı sıra, anlaşmalı Süreyya Operası ASTROLOJİ YORUMLARI bankalardan ve www.kadikoy.bel.tr adre- Bostancı Zabıta birimi Astrolog Gülsen Yılmaz sinden kolay bir şekilde yapılabiliyor.Eski Ataşehir Tapu Sicil Müdürlüğü Tarih/Saat: 6.12.2019 /14.00 yıllardan vergi borcu bulunan ve taksitlen- Anlaşmalı en yakın banka ( Denizbank, Yer: Erenköy Gönüllü Evi dirme yapan yurttaşların taksit dönemle- Halkbank, Şekerbank, TEB, Vakıfbank) Düzenleyen: Erenköy Gönüllüleri rinde ödemelerini yapmaları gerekiyor. Yaşam 29 KASIM- 5 ARALIK 2019 15 Tiyatro, kedi ve çocuklar… İNCESU’DAN 23. İstanbul Tiyatro Festivali’nin çocuk kitabı “Tiyatroda Bir Gün”, minik okurları festivalde dile gelenler… bir tiyatro oyununun nasıl gerçekleştiğini görmeye ve RKUŞ tiyatronun büyülü dünyasını keşfe çağırıyor. Ücretsiz kitabı Kadıköy’den edinmek mümkün stanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV)

tarafından 13 Kasım - 1 Aralık ta- Sabine E Fotoğrafa: rihleri arasında düzenlenen 23. İs- tanbul Tiyatro Festivali kapsamın- şansı buldular. Tiyatroda Bir Gün kitabının nen atölyeye, İstanbul’un çeşitli bölgelerinden İ okuma etkinlikleri, festivalin ardından İKSV 7-9 ve 10-12 yaş gruplarında 30 çocuk katıl- da, Bernard van Leer Vakfı’nın desteğiyle bir çocuk kitabı yayımlandı. Alt Kat’ta (Şişhane) Cuma günleri devam dı. Çocukların atölyede oluşturdukları ma- Yazar Sevinç Erbulak ve çizer Gözde edecek. Okullar ve gruplar için altkat@iksv. salları paylaşacakları Masal Sahnesi, festival Eyce tarafından hazırlanan, yayın yönetmen- org adresinden bilgi almak mümkün. kapsamında 1 Aralık 2019’da Salon İKSV’de liğini Burcu Ural Kopan’ın üstlendiği “Tiyat- gerçekleştirilecek. Atölye boyunca yazılan ve roda Bir Gün”adlı kitapta, çocuklar İstanbul MASAL SAHNESİ KURULUYOR çocuklar tarafından resmedilen masallar Na- Gazeteci Gazeteci Kadir İncesu’nun çeşitli dönemler- Tiyatro Festivali’nde bir gösterinin nasıl ger- İKSV Alt Kat ve İstanbul Tiyatro Festi- ristan isimli özel bir kitapta biraraya getirildi. de yaptığı söyleşilerin bir bölümü “Dile Ge- çekleştirildiğini görebilecek ve tiyatroya dair vali işbirliğiyle, Nisan – Temmuz 2019’da Kitap, Masal Sahnesi etkinliğinin ardından iz- Kadir İncesu, len Kalem” adıyla Usar Yayınları tarafından yepyeni şeyler öğrenebilecekler. Türkçe, İn- gerçekleştirilen İstanbul Masalları Yazım ve leyicilere armağan edilecek. Ücretsiz gerçek- mesleki yayımlandı. Kitapta Pakize Türkoğlu, Gün- gör Gençay, Nihat Ziyalan, Ülkü Tamer, Me- gilizce ve Arapça olmak üzere üç dilde ha- Anlatım Atölyesi’nde çocukların yazdığı ma- leştirilecek Masal Sahnesi etkinliğiyle ilgili söyleşilerini zırlanan Tiyatroda Bir Gün kitabı Boğaziçi sallar, festivalde seyircilerle buluşacak. İstan- bilgi almak ve rezervasyon yaptırmak için: ti- tin Demirtaş, Ayla Kutlu, Afşar Timuçin, Refik Durbaş, Necati Tosuner, Feyza Hepçilingir- Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Prof. Dr. bul Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle, Deniz yatro.iksv.org/tr/yirmiucuncu-istanbul-tiyat- bir kitapta Soruklu Evren’in yürütücülüğünde düzenle- ro-festivali-2019/masal-sahnesi ler, Öner Yağcı ve Osman Bozkurt ile yapılan Feyza Çorapçı’nın danışmanlığında hazır- topladı söyleşiler yer alıyor. landı. Kitabı okuyan çocuklar ve yetişkinle- Söyleşi ve yazıları Evrensel, Evrensel Kitap, re, tiyatroda dolaşırken kedi Romeo da eşlik Cumhuriyet, Cumhuriyet Kitap, Yurt Kitap, Birgün, Birgün Kitap, Var- ediyor. Tiyatroda Bir Gün, festival boyun- lık, Berfin Bahar, Kar, Tay, Şehir, Kurşun Kalem, Yaşam Sanat, Kıyı, ca performans günlerinde Caddebostan Kül- Gazete Kadıköy, Sanat Yaprağı’nda yayınlanan İncesu bugüne kadar tür Merkezi, DasDas, Moda Sahnesi, Toy İs- her daim örnek aldığı Güngör Gençay ile “Maviden Yeşile Naci Gir- tanbul, UNIQ Hall, Zorlu PSM’nin yanı sıra ginsoy” (Gerçek Sanat Yayınları, 2010), Osman Bozkurt ile “Güngör İKSV Alt Kat’tan ve anlaşmalı kitabevlerin- Gençay’ın Ardından” (Usar Yayıncılık Mayıs 2013), Osman Bozkurt ve den ücretsiz olarak temin edilebiliyor. Çağlar Mirik ile “Bülent Habora” (Yar Yayınları Nisan 2014) adlı kitap- lara imza attı.

CUMALARI ÜCRETSİZ ETKİNLİKLER YAZARLAR KENDİNİ ANLATIYOR Tiyatroda Bir Gün kitabı, 23. İstanbul Yazar Osman Bozkurt, kitap için kaleme aldığı arka kapak yazısın- Tiyatro Festivali sırasında kitabın yazarı Se- da, bu kitabın Kadir İncesu’nun yıllarca biriktirdiği emeğinin hatırı sa- vinç Erbulak’ın katılımıyla düzenlenen et- yılır bir meyvesi olduğunu belirterek, “İçinde birbirinden farklı bakış kinliklerle çocuklarla buluşuyor. 22 Kasım açıları olan şairler, deneme ve öykü yazarları ile romancılarımızı bu- Cuma günü Kadıköy’deki Baba Sahne’de lacaksınız. İncesu’nun sorularıyla dile gelen şair ve yazarlarımızın, bu gerçekleştirilen etkinlik, 23 Kasım’da da kez kendi dünyalarına, yaşam felsefelerine, şiir ve nesirlerine ilişkin UNIQ Hall’de yapıldı. 3-5 ve 6-8 yaş grup- görüşlerine erişeceksiniz. Dile Gelen Kalem, edebiyat dünyamızda- larına yönelik olarak yapılan etkinliklerde, ki bu kalemlerin yazdıklarıyla yaptıkları arasın- daki köprülerin kurulmasını ve eser- çocuklar Sevinç Erbulak ile birlikte tiyat- lerinin daha sağlıklı yorumlanmasını ronun sahne arkasını birlikte deneyimleme kolaylaştıracaktır. Çünkü ne öykü, ro- man ve deneme yazarları ne de şair- ler genellikle kendi ürünleri ve hayat- ları hakkında yazmazlar. Her yazarın ÇOCUKLAR İÇİN İKSV YAYINLARI hazırlamaya başlayan İKSV, 2017 yılında 15. İs- için gökkuşağından ilham alarak hazırlanan Renk kitaplarında kısaca doğum bilgileriy- tanbul Bienali kapsamında Opti ile Pesi: Komşu- Renk Caz, 16. İstanbul Bienali kapsamında ço- le yaşadıkları şehir ve eserleri yer alır. İKSV, Bernard van Leer Vakfı’nın desteğiyle 2017 luk Şarkısı kitabını, 2018 yılında 4. İstanbul Tasa- cuklara bir yandan bienalin teması Yedinci Kıta’yı, Nadiren anılarını kitaba dönüştüren- yılından bu yana festival ve bienaller kapsamın- rım Bienali kapsamında domates soslu makarna sergi mekânlarını ve sanat eserlerini tanıtırken, lere rastlansa da bunlar, okur ve ede- da 6 farklı çocuk kitabı yayımladı. Tiyatroda Bir yapımı üzerinden çocukları tasarım fikri ve ölçü diğer yandan çocukları iklim hareketinden ilham biyat tarihçileri tarafından haklı olarak Gün kitabı, İKSV’nin çocuklara yönelik hazırladığı birimleriyle tanıştıran Uzun, Kocaman, Çok! ki- alan keyifli bir yolculuğa çıkaran Opti ile Pesi: Bu daha bir kuşkuyla değerlendirilir. Çünkü altıncı ve 2019 yılının son çocuk kitabı oldu. İKSV, tabını, 2019 yılında ise 47. İstanbul Müzik festi- Dünya Hepimizin başlıklı çocuk kitabını yayımla- insanın doğası gereği kendine karşı ta- 2015 yılında, çocuklara 1987 yılından bu yana dü- vali kapsamındaçocuk okurları festival mekân- dı. Proje kapsamında, Türkçe, İngilizce ve Arapça rafsız olmakta zorlanacağı bilinir. Bu ne- zenlenen İstanbul Bienali’nin tarihini anlatan Za- larında gezdirerek enstrümanlar, besteciler ve olmak üzere 3 dilde hazırlanan çocuk kitapları- denle söyleşi ve günce gibi başka edebi man Makinesi ile Renkli Bir Gezinti: Çocuklar İçin klasik müzik terimleriyle tanıştıran Fanfar: Mü- nın toplam 100.000’in üzerinde kopyası ücretsiz türler hem okurlar hem de edebiyat ta- İstanbul Bienalleri başlıklı kitabı yayımlamış- zikli Bir İstanbul Masalı, 26. İstanbul Caz Festiva- olarak çocuklara ulaştırıldı. İKSV’nin çocuklar için rihçileri için önemli bir kaynak işlevi gö- tı. Daha sonra Bernard van Leer Vakfı’nın des- li kapsamında caz müziğinin farklı unsurlarını ve hazırladığı tüm yayınları İKSV Alt Kat’taki çocuk rür.” diyor. teğiyle ücretsiz olarak dağıtılan çocuk kitapları renkli dünyasını genç müzikseverlere29 tanıtmakKasım 2019 11/25/19 kitaplığında 10:11 AM Page 1bulmak mümkün.

BULMACA 29 Kasım 2019 Cuma

SOLDAN SAĞA: 1 2345678910 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1-‘Üç Yirmi Dört Saat’, ‘Kurtlar’, ‘Pay Kavgası’ gibi romanlarıyla tanınan yazar… Kadıköy’de bir semt. 2-Kısa çizme… Devlet kurumlarında çalışan üst düzey yöneticiler 1 topluluğu… İkaz, ihtar. 3-Çelişme, çelişki… Bir nota… Bir tiyatro sahnesinin önünde, ışık ve ışıldakların yerleştirildiği izleyiciye en yakın yer… Kirmen, eğirmen. 4-Mecazen, 2 çok zayıflama… Hayırlı, uğurlu… Durum, vaziyet… Dört tekerlekli, içinde dingillere paralel olarak düzenlenmiş karşılıklı iki oturma sırası bulunan, üstü açılıp kapanabilen 3 çift körüklü binek arabası. 5-Kumaşla astar arasına konularak giysinin dik durmasını sağlayan kolalı bez… Gelecek… Yasal… Telefon konuşmasında kullanılan ilk sözcük. 6-İstek uyandırmak için kullanılan ünlem… Kaygı… Baran Seyhan’ın yönettiği ‘Söz 4 Vermiştin’ adlı filmde başrol oynayan aktris. 7-Fakat, lakin… Halk dilinde belleme… Mecazen, içinde az eşya bulunan… Duyuru. 8-Niyobyumun simgesi… Zihin… ‘… Nin’ 5 (Yazar)… Obje, şey… Seryumun simgesi. 9-Barış Manço’nun bir şarkısı… Çiçeğin dıştan ikinci halkasında bulunan yaprakların hepsi… Büyükbaş hayvan. 10-Kriptonun simgesi… 6 Bir dinin öğrenilmesi gereken inançlarının ve tapınma kurallarının tümü… Alınması gerekli şey… Eski dilde su. 11-Bromun simgesi… Alt tarafı çan biçiminde genişleyen (etek)… Kaz 7 Dağları’nın mitolojik dönemlerdeki adı… Ağır, sert ve siyah renkli tahta. 12-Ağ yatak… Emile Zola’nın bir romanı… Sancağı, yelkeni ya da sereni direkten aşağı alma. 13-Büyük tren istasyonu… Som… Brezilya’nın başkenti. 14-Hayalci… İstanbul Ticaret Odası’nın kısa 8 yazılışı… Hollanda’nın plak işareti… Mağara… Demir elementinin simgesi. 15-Bir kimseye ya da aileye sonradan takılmış ad… Geminin sol yanı… Nitelikler, vasıflar. 16-Usanç 9 belirten bir seslenme ünlemi… “… gözlerini sevdiğim dilber / Seni görmeyeli göresim geldi” (Karacaoğlan)… Bakırtaşı… Polonya halkından olan kimse. 17-Güzel yazı sanatında 10 boş yer bırakmayacak biçimde iç içe istif edilmiş (yazı)… Bir işi para akaznmak için değil, yalnız zevki için yapan, hevesli… Erkekler. 18-Mecazen, kimlik… Dayak, patak… Çivit. 19-Dolambaçlı… Hükümdar, devlet büyüğü vb. bir kişiye dayanan soy, büyük aile… Kez, 11 kere, sefer. 20-Hitit… Cılız, zayıf, güçsüz… Dürüst, iyi ahlaklı… Yalan söz, haber. 12 YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1-2019 Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan yazar… Zeki Ökten’in bir filmi. 2-Fiyat, paha… 13 Yiyecek ve bazı eşyanın saklandığı yer… Şah İsmail’in şiirlerinde kullandığı mahlas… Satrançta bir taş. 3-Burun iltihabı… MS 1600-1750 yılları arasındaki klasik sanatı 14 izleyen resim ve mimarlık üslubu… Genellikle dört kişi arasında oynanan bir iskambil oyunu. 4-Bir yerde oturma, eğleşme… Tehlike anında verilen işaret... İki ülke parasının karşılıklı değeri. 5-Leylekgillerden, başı tüysüz, uzun gagalı bir kuş… Tatlı ve tuzlu sularda 15 yaşayan bir hücreli bir canlı… Alışverişte kullanılan ağ torba. 6-Avrupa Yayın Birliği’nin kısa yazılışı… Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın bir kitabı… Sarkaç, pandül… Faal, aktif. 7-Az, azıcık, 16 pek az… Kendisinden başka diller ya da lehçeler türemiş olan dil… Üslup, tarz… Zeybek. 8-Erken… Evet anlamında ünlem… İnsan, hayvan ve bitkilerin yapısını ve organlarının 17 birbiriyle olan ilgilerini inceleyen bilim… ‘Beren …’ (Aktris). 9-Vladimir Nabokov’un bir romanı… Mecazen, tuzak… Sevecen, şefkatli, müşfik… Halk dilinde evet. 10-Halk dilinde ağabey... Bir ülkeyi silah gücüyle ele geçirme… Hoşlanarak bakma, seyretme. 18 11-Lorentiyum elementinin simgesi… ‘Rüya Zamanı’ adlı yeni kitabı geçenlerde yayımlanan şair… Japon tiyatrosunda geleneksel bir tür. 12-Yarı açık, tam kapanmamış… 19 Radyo dalgalarının yankısını alarak cisimlerin yerini ve uzaklığını bulabilen, genellikle uçak ve gemilerde kullanılan cihaz… Kertenkele. 13-Bir görevde temelli olarak, asıl 20 olarak… Sevgili… Behçet Necatigil’in bir şiir kitabı. 14-Arap alfabesinde bir harf… Fırında pişirilerek kurutulmuş yuvarlak ve uzun peksimet… İtaatli, yumuşak başlı… Lezzet. GEÇEN SAYININ ÇÖZÜMÜ 15-Maksat, niyet… Ötücü bir kuş… Yıkık, harap. 16-Bir gösterme sıfatı… ‘Ayşegül …’ (Pop SOLDAN SAĞA: 1-Latife Tekin, Asap, Org 2-Ulusal, Caddebostan 3-Cinas, Vira, Rami, Lale 4-Hm, Bas, Ramak, Ulviyet 5-Sefir, Menent, Az, Ha 6-Nefti, Ula, müzik şarkıcısı, aktris)… Mermi çekirdeği üzerindeki fiziksel değişimleri inceleyerek Ani, Enayi 7-Ole, Semazen, Hak, Ramp 8-Naomi, Operakomik 9-İnka,Tve, Anason, Fa 10-Ses, Papak, Ah, Bel, Ark 11-Co, İlk, Bask, Ge, Afra 12-Onama, Sirtaki, merminin çıktığı silahın tanımlanmasını sağlayan işlem. 17-Dinsel tören… Yaşa anlamında Raks 13-Zeki Demirkubuz 14-Tamzara, Erendiz, Nine 15-İzan, İniş, Taarruz, İt 16-İn, And, La, Yp, Unesco 17-Uyarı, Acente, Ahu, Pes 18-Taka, Alarga, Avutma ünlem… Yat limanı… Bir nota. 18-Gürültü patırtı, telaş, karmakarışık durum… Engel, 19-Ad,Cet, Ulema, Mambo 20-Hezaren, Eti, Alpay, İp. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1-Luchino Visconti, Utah 2-Alim, El, Neon, Aziyade 3-Tun, Sfenks, Almanak 4-İsabet, Aa, İm, Zn, Raca 5-Fasafiso, Plaza, Aı, Er 6-El, Si, mani… Keten ve yünden dokunan kumaş. 19-Erkek… Bütün, elde bulunanın hepsi… Rey… Emlak, Erin, Ate 7-Rumi, Skandal 8-Ecir, La, Tabii, Caz 8-Karamazov Kardeşler 10-İdame, Epe, Ster, Angut 11-Nd, Anane, Akamet, Tali 12-Erken, Rah, Kinaye Bantlarla süslenmiş. 20-Büyük çivi… Bir sayı… ‘… Taylor’ (Efsanevi aktris)… Dar, çok ince 13-Aba, Nihan, Girdap, Ama 14-Somut, Akabe, Kir, Aval 15-Asil, Ekose, Tuzruhu 16-Pt, Van, Mola, Unutma 17-Alizarin, Frunze, May 18-Onay, Yak, Arazi, Spam metal parça. 19-Lehim, Frak, Nice, Bi 20-Greta, Plak, Stetoskop Adres:­ Osmanağa Mahallesi www.gazetekadikoy.com.tr Söğütlüçeşme Cad. Kalem Sok. No: 7 Kat: 2 / A Blok Kadıköy / İSTANBUL Tel: (0216) 348 70 60 Reklam: (216) 345 82 02 E-posta: [email protected] Dağıtım: Mehmet Gündoğdu (0532) 727 01 07 Yıl: 21 / Sayı: 1015 29 KASIM - 5 ARALIK 2019 Kadıköy’ün tramvaylı yılları Kadıköy’de 37 yıl boyunca hizmet veren ama değişikliğe direnemeyen semtin tramvaylarıyla zaman tünelinden geçiyoruz. Atlı, elektrikli ve tabii ki vardacılarıyla ünlü tramvaylar... l Erhan DEMİRTAŞ tan Sokağı -Tepebaşı-Taksim-Pangaltı-Şişli, Beya- zıd-Şehzadebaşı, Fatih-Edirnekapı-Galatasaray-Tü- nel ve Eminönü-Bahçekapı hatları açılmış. Daha ugünlerde “nostaljik” olarak adlandırılan önce yolcunun istediği yerde durmak zorunda kalan ama bir dönem şehir içi toplu taşımanın tramvaylar için değişiklik yapılmış ve 1880 yılında B en önemli araçlarından biri olan tram- durak uygulamasına geçilmiş. vayları hatırlıyor musunuz? Geçtiğimiz yüzyılda İstanbul’un merkez semtlerinde bir günde TRAMVAYSIZ YILLAR yüzlerce sefer yapan tramvaylardan geriye birkaç ta- 1912 yılında Balkan Savaşı’nın başlaması üze- nesi kaldı. Artan nüfus, değişen şehir mimarisi, ula- rine İstanbul Tramvay Şirketi’ne ait tüm atlar (430 şım planlarının büyümesi...İstanbul adet) 30 bin liraya satın alınınca İs- büyüdükçe tramvaylar da bir o ka- tanbul bir yıl süreyle tramvaysız kal- dar azaldı. Peki, Bahariye’den ya da mış. İki yıl sonra Birinci Dünya Sa- Moda’dan bindiğiniz, hiç kullanma- vaşının başlaması üzerine bu sefer sanız da sesini işittiğiniz tramvaylar de İstanbul’da ulaşım sekiz ay sü- hakkında neler biliyorsunuz? reyle durmuş. İstanbul’da toplu ula- İstanbul’da tramvay inşaatı Kos- şımın miladı sayılan, yayaları uyar- tantin Karapano Efendi’ye verilen mak için elindeki borazanıyla (nefir) imtiyaz neticesinde gerçeklemiş ve varda (kenara çekilin) diyerek yaya- ilk hat 31 Temmuz 1871 tarihinde ları uyarmak için atların önünde ko- Azapkapı-Beşiktaş arasında, Topha- şarak giden “vardacılarıyla” ünlü ne’de yapılan törenle hizmete açıl- atlı tramvayların işletmeciliğine mış. İlerleyen yıllarda faali- 1945-46 öğretim yılı 1914 yılında son verilmiş. Böylece öğrenci kartı yet alanı genişleyen şirket, 45 yıl süren atlı tramvay serüveni de 1881’den itibaren ‘Dersaadet son bulmuş. Tramvay Şirketi’ olarak anıl- maya başlanmış. ELEKTRİKLİ TRAMVAYLAR İlk atlı tramvaylar Azapkapı-Beşiktaş ara- 1913 yılında Türkiye’nin ilk elektrik fabrikası Si- sında kurulurken bu hat daha sonra Ortaköy’e lahtarağa’da kurulmuş ve 1914 elektrikli tramvay iş- uzatılmış. Ardından Eminönü-Aksaray, Aksa- letmeciliğine geçilmiş. Tramvay İşletmesi 16 Hazi- ray-Yedikule ve Aksaray-Topkapı hatları açı- ran 1939 tarihinde millileştirilerek 3645 sayılı yasa larak ilk işletme yılında 430 at kullanılarak 4,5 uyarınca İETT İşletmeleri Umumum Müdürlüğü’ne milyon yolcu karşılığında 53 bin lira gelir elde bağlanmış. edilmiş. Daha sonraları Voyvoda’dan Kabris- KADIKÖY’E TRAMVAY GELİYOR Anadolu yakasında ise ilk çalışmalar 1927 yılın- Mavralarla Kadıköy’e taşınan tramvaylar da başlatılmış. İlk olarak, 1928’de Üsküdar-Bağlar- başı-Kısıklı hattı hizmete girmiş. Bir yıl sonra Bağ- larbaşı-Haydarpaşa ve Üsküdar-Haydarpaşa hatları hizmet vermeye başlamış. Tramvayların kâra geçtiğini gören yetkililer, iler- leyen dönemlerde Bostancı, Moda, Feneryolu hat- larını açmış. 2 Temmuz 1928 tarihinde Nafia Veki- li Recep ve İstanbul Şehremini Hamit Bey arasında imzalanan anlaşma ile Üsküdar, Kadıköy çevresi ile Beykoz ve Anadolu Feneri’ ne kadar olan bölgede tramvay işletmesi hakkı, Üsküdar ve Havalisi Halk Tramvayları Şirketi’ ne devredilmiş. Anlaşma gere- ğince; Üsküdar - Haydarpaşa; Karacaahmet - Bağlar- başı; Haydarpaşa - Kadıköy; Kadıköy - Kızıltoprak - Feneryolu ve Kadıköy - Moda hatlarının 5 yıl boyun- ca çalıştırılması kararlaştırılmış. Bu hatların dışında; Kadıköy-Gazhane, Feneryolu - Fenerbahçe, Feneryo- lu - Bostancı, Üsküdar - Beykoz, Kadıköy - Acıbadem - K.Çamlıca hatları ile Gazhane- Merdivenköy, Mer- divenköy - Erenköy, Caddebostan- Bostancı hatların- da isteğe bağlı seferler düzenlemiş. Bostancı’ya 4, Fe- nerbahçe’ye 6, Hasanpaşa’ya 8, Moda’ya ise 20 hat numaralı tramvaylar çalıştırılmış. 12 numaralı Kadı- köy - Üsküdar hattı da Kadıköy’den kalkıp, Selimiye - Karacaahmet- Tunus Bağı - Ahmediye üzerinden son durağı Üsküdar’da seferini noktalarmış.

SONUN BAŞLANGICI 1936 yılında Atatürk’ün davetiyle Türkiye’ye ge- len ve İstanbul’un Nazım Planı’nı oluşturmakla gö- revlendirilen, dönemin önde gelen şehir plancıların- dan Henri Prost’un adıyla anılan “Prost Planı” 1950 yılında sonlandırılmış ve “Menderes İmarı” başla- mış. Bu değişiklikle birlikte 1956 yılında tramvayla- rın köprüden geçişi yasaklanmış. İstiklal Caddesi’nde raylar sökülürken, tünel hattı iptal edilmiş. 1960 yılı- na gelindiğinde Avrupa yakasında sadece 16 hat kal- mış. 1961 yılının 12 Ağustos’unda tramvayların Av- rupa yakasında son seferlerine çıkacağı bildirilmiş.

TRAMVAYLAR KADIKÖY’E TAŞINIYOR Artık Avrupa yakasında kullanılmayacak tram- vaylar mavnalara yüklenerek, Anadolu yakasına geçirilmiş. Bu değişiklikle birlikte Kadıköy’deki tramvay sayısı ve seferleri artmış; Kadıköy- Sela- miçeşme, Kadıköy-Fenerbahçe, Kadıköy-Hasanpa- şa ve Üsküdar-Kadıköy... Ancak tramvayların ömrü uzun sürmemiş ve 1966 yılında tramvay işletmeci- liğine Anadolu yakasında son verilmiş. Tramvaylar Kuşdili’ndeki depoya çekilmiş ve uzun süre bura- da bekletilmiş. İETT, yazlık sinema işletmecilerinin tramvayların sandalyelerinin alacağını düşünerek , gazetelere “satılık sandalye” ilanı vermiş. 15-20 va- gon elden geçirilmiş ve Kuşdili’ndeki tramvay depo- su İETT Taşıtlar Müzesi olarak hizmet vermeye baş- lamış. Ancak binanın bir kısmı Kadıköy İtfaiyesi’ ne verilince müzede tramvaylara yer kalmamış. 1990’da iki tramvay yenilenip sefere konmuş ve Taksim-Tü- nel hattında Kadıköy - Moda tramvayı da 2003 yılın- da tekrar seferlere başlamış.