www.sportenstrategie.nl april 2010 Jaargang 4 Editie 3 17

The American Way Sportief ondernemen in de marge Professioneel vecht voor zijn bestaan

Lacrosse is voor de meeste Europeanen een onbekend fenomeen. De razendsnelle en harde bal- sport waarbij spelers in American football-uitrusting met een soort vang- en lanceerstok elkaar de bal toespelen en deze in een doel trachten te werken, geniet eigenlijk alleen in Engeland enige populariteit. In Canada en Amerika, waar de sport van oudsher is geconcentreerd in de (oostelijke) regio’s, neemt de populariteit van lacrosse hand over hand toe. Op colleges en uni- versiteiten is het inmiddels één van de snelst groeiende sporten. En Amerika zou Amerika niet zijn als er niet ook een professionele lacrosse-league zou zijn. Sterker nog, er zijn er zelfs twee!

met horten en stoten ontwikkelde. komst met het sportstation ESPN. Wegens teleurstellende financiële Dat ging lacrossewedstrijden uit- resultaten verhuisde de Bridge- zenden op ESPN 2 en het internet- port-franchise in 2004 naar Phila- platform ESPN360.com. In 2007 delphia. Ook het team uit Balti- werd de overeenkomst verlengd Door Pieter Verhoogt more redde het niet: in 2006 tot 2016. Sindsdien worden alle verhuisde het naar Washington, MLL-wedstrijden, inclusief de All- De bekendste league is Major om twee jaar later opnieuw te ver- Star Game en de play-offs, live uit- League Lacrosse, ofwel MLL. kassen, ditmaal naar Annapolis. gezonden via ESPN360.com. Het Uiteraard van een andere orde Het seizoen 2006 begon de Major succes van de MLL-uitzendingen dan NBA, NFL en NASCAR, League Lacrosse met vier nieuwe, was mede terug te voeren op een maar wel opgezet vanuit de- zogenaamde ‘expansion teams’ in aantal aansprekende productver- zelfde intenties: to make money! Los Angeles, Denver, San Francis- nieuwingen. MLL durfde enkele MLL is een businessinitiatief co en Chicago. Deze vier teams stappen te zetten die voor de gro- van Jake Steinfeld, Dave Mor- vormden samen de Western Con- tere leagues en hun sterke spelers- row en Tim Robertson. Fitness- ference. MLL bestond inmiddels vakbonden nog een brug te ver goeroe Steinfeld is in Amerika uit tien teams. waren. Het uitrusten van spelers bekend als de man achter de met microfoons, het bevestigen toonaangevende lijn van ‘Body Toeschouwers van camera’s op helmen en het by Jake’-fitnessapparatuur en MLL was continu op zoek naar vroegtijdig overstappen op HD- -video’s. Hij las in 1998 een arti- nieuwe en meer winstgevende registratie, gaven een extra dimen- kel over de groei van lacrosse, markten. Onorthodoxe stappen sie aan de MLL-uitzendingen. zag marktkansen en zocht con- werden niet geschuwd. Zo werd tact met één van de experts die bij wijze van marktonderzoek be- Economisch gezien is de Major in het artikel aan het woord sloten om in 2008 alle thuiswed- League Lacrosse een league van kwamen: Dave Morrow. Mor- strijden van de Philadelphia Bar- bescheiden niveau. Dat komt ook row was ooit een lacrossetop- rage in andere steden af te werken. tot uitdrukking in de spelerssala- per en werd daarna president De Barrage speelde zijn thuiswed- rissen. Waar het gemiddelde sala- FOTO: DREAMSTIME.COM van Warrior Lacrosse, een fir- strijden in onder meer North Ca- ris in NHL, de kleinste van de big De werkt zijn wedstrijden af in ijshockeystadions, ma in lacrossekleding en -ma- rolina, Virginia, Oregon, Texas en four-sporten, circa 1,5 miljoen dol- waarbij de boarding en de afscherming van plexiglas intact blijven en de ijsvloer teriaal. Vervolgens werd ook Missouri. Bovendien werd de lar bedraagt, verdienen ervaren wordt afgedekt met groen kunstgrastapijt. Robertson, een businesspart- thuiswedstrijd tegen Boston om MLL-spelers gemiddeld zo’n ner van Steinfeld, erbij gehaald. economische redenen gespeeld in 13.500 dollar per jaar. Rookies ont- timore, Philadelphia en New Jer- kening onder een nieuw zeven- Boston. vangen gemiddeld 6.500 dollar sey) en een seizoen van zes speel- jarig contract en ging het sei- Gedetacheerd per seizoen. ‘Professionele’ la- ronden. Maar liefst 124.500 zoen toch van start. Met twaalf In 1999 werd de Major League crossespelers zijn dus semiprofs mensen bezochten dat jaar een teams in plaats van de ver- Lacrosse opgericht en twee jaar die naast hun sport nog een ‘nor- wedstrijd van de nieuwe league. wachte veertien, omdat de fran- later ging de eerste officiële male’ baan hebben. chises in Boston en Arizona competitie van start. Die be- MLL durfde stappen niet konden leven met de ge- stond uit twee divisies: de te zetten die voor de Enkele MLL-teams boekten vol- maakte afspraken. American Division, met teams gens commissioner David Gross in in Boston, Bridgeport en Long grotere leagues nog 2008 een bescheiden winst. De Uithuilen en opnieuw Na enkele verhuizingen en fail- Island. En de National Divisi- een brug te ver waren economische crisis heeft sinds- lissementen bestaat de NLL on, met teams in Baltimore, dien echter stevig huisgehouden. beginnen, ook dat is momenteel uit elf teams (drie New Jersey en Rochester. Aan- Na het seizoen 2008 werden vier sportbusiness in Canada en acht in de VS), vankelijk speelde men een teams wegens financiële proble- verdeeld over twee divisies. De competitie van veertien wed- men opgedoekt. Na het wegvallen league werkt zijn wedstrijden strijden, maar in 2003 werd dat Het MLL-seizoen loopt van mei van Los Angeles, New Jersey, af in ijshockeystadions, waarbij teruggebracht tot twaalf (zes tot augustus. De meeste MLL- Philadelphia en San Francisco be- de boarding en de afscherming thuis, zes uit). In de afsluitende teams spelen hun thuiswedstrij- sloot MLL de vijf resterende teams In 1989 traden twee nieuwe teams van plexiglas intact blijven en play-offs spelen de vier beste den in universiteitsstadions; in onder te brengen in één Conferen- toe (Detroit en New England) en de ijsvloer wordt afgedekt met teams om het nationale kampi- 2009 trokken ze gemiddeld 5.500 ce. Vlak voor de start van het sei- veranderde de league zijn naam in groen kunstgrastapijt. Het re- oenschap. Interessant is dat toeschouwers, het hoogste aantal zoen 2009 werd Toronto Nationals Major Indoor Lacrosse League guliere seizoen bestaat uit zes- MLL een zogenaamde ‘single sinds de oprichting en een groei toegevoegd, dat de rechten had (MILL). Ook deze organisatie ken- tien speelrondes (acht thuis, entity sport league’ is, wat in- van 23 procent ten opzichte van overgenomen op het team Roches- de een onstuimig ontwikkelpad. acht uit) en loopt van december houdt dat alle kosten en op- 2008. De Denver Outlaws hadden ter Rattlers. Staf en spelers ver- Onrendabele franchises verhuis- tot april. De indoorwedstrijden brengsten voor rekening van voor het vierde jaar op rij de mees- huisden naar Toronto, maar naam, den naar betere markten of gingen zijn vanwege de beperkte ruim- de league zijn. Ook staan de te toeschouwers, gemiddeld ruim logo en teamkleuren bleven achter failliet en werden vervangen door te buitengewoon spectaculair. spelers onder contract bij MLL. 10.000 per wedstrijd. Op 4 juli 2009 in Rochester, voor een mogelijk nieuwe toetreders. In 1997 werd De NLL-spelers verdienen ge- Vanuit de league worden zij ge- vestigde de ploeg bovendien een nieuw team in de toekomst. MILL zelfs geconfronteerd met middeld iets meer dan hun out- detacheerd bij een van de record. Op de thuiswedstrijd te- In 2009 en 2010 werd de landelijke een rivaliserende indoor league: doorcollega’s. teams. gen de Washington Bayhawks competitie dus afgewerkt met zes de National Lacrosse League kwamen 21.952 fans af. In totaal teams. MLL moet alle zeilen bij- (NLL). Deze league was geen ‘sin- Uithuilen In 2003 werd het sportmerk trokken de zes MLL-teams in 2009 zetten om zijn product overeind te gle entity’, maar net als de grote MLL en NLL zijn economisch New Balance partner van MLL. ruim 200.000 toeschouwers. houden. Expansieplannen zijn Amerikaanse sportleagues geba- lang niet zo sterk als de grote Dit betekende een forse impuls even niet aan de orde, maar in af- seerd op het traditionele franchi- Amerikaanse leagues. Er is eer- voor de jonge, ambitieuze Media, spelers en de crisis wachting van betere tijden houdt semodel. Na een korte strijd fu- der sprake van een Europees league, die zich gestaag, maar In 2003 sloot MLL een overeen- de league de ogen gericht op de seerden beide leagues en gingen schaalniveau, met semiprofs, markten van Cincinnati, Dallas, ze verder onder de naam en met bescheiden bezoekersaantallen Tabel 1 Lacrosseteams in de Verenigde Staten. Detroit, Portland, Salt Lake City, de structuur van de National La- en wankele begrotingen. Regel- San Diego, Seattle en St. Louis. crosse League. matig gaan er lacrosse-onder- Major League Lacrosse National Lacrosse League nemers met hun franchise fail- Boston Cannons Indoor lacrosse Debacle liet. In de Amerikaanse Naast MLL is er in de Ameri- De NLL groeide gestaag en om- sportmarkt laat men zich daar- Chicago Machine kaanse markt nóg een professio- vatte in 2001 veertien teams, om door echter niet uit het veld Denver Outlaws nele lacrosse-league: een indoor daarna weer te krimpen. In 2007 slaan. Uithuilen en opnieuw league. Deze is het geesteskind ging het mis. In oktober, twee beginnen is het devies. Eens Long Island Lizards van twee andere ondernemers: maanden voor het begin van de moet het lukken. Sportief on- Toronta Nationals Chris Fritz en Russ Cline. Zij na- competitie, meldde toenmalig dernemen in de marge. Ook dat men in 1986 het initiatief tot de commissioner Jim Jennings dat de is sportbusiness. Washington Bayhawks Orlando Titans oprichting van de Eagle Pro Box onderhandelingen met de spelers- Philadelphia Wings Lacrosse League (EPBLL). Bij in- vakbond waren stukgelopen en door lacrosse hebben teams zes dat er niets anders opzat dan het Pieter Verhoogt is directeur van man op het veld in plaats van seizoen 2008 af te blazen. Een sporteconomisch adviesbureau Sport2B tien, zoals in de outdoorvariant. sportief en economisch debacle (www.sport2b.nl). Hij is tevens gastdocent De EPBLL ging in 1987 van start dreigde. Enkele dagen later zetten sporteconomie aan de Hogeschool van met vier teams (Washington, Bal- beide partijen alsnog hun handte- Arnhem en Nijmegen.