IBIZA – MALLORCA – FORMENTERA – MENORCA 2 3
van reizigers voor reizigers
TR TTER
IBIZA – MALLORCA – FORMENTERA – MENORCA Olivier Page, Alain Pallier, Anne Poinsot en André Poncelet. Poncelet. André en Poinsot Anne Pallier, Alain Page, Olivier Lemauf-Beauvois, Géraldine Dumas, Anne-Caroline Debrabander, Fiona Chardon, de Véronique B-8700 Tielt B-8700 97 Kasteelstraat Lannoo Uitgeverij trotter vertaling ervan. gevolgen de of fouten eventuele voor gesteld worden aansprakelijk niet kan uitgever De prijsklasse. dure de tot uiteraard €75 neertelt je waar hotel een behoort betaalt, €25 ongeveer hotelletje goedkoop een in je Als land. het op afgestemd steeds zijn gebruikt, worden Trottergidsen de in die prijscategorieën De e 4 microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. de van toestemming schriftelijke voorafgaande zonder ook wijze welke op of microfilm fotokopie, druk, van middel door gemaakt openbaar en/of verveelvoudigd worden mag uitgave deze uit Niets 512 014 8–NUR 94 978 3223 D/2016/45/301 –ISBN www © © redacteuren adjunctredacteuren stichters directeur oorspronkelijke oorspronkelijke omslagfoto opmaak ontwerp omslagontwerp reisinformatie www Dank bij voorbaat. Ons adres: Ons voorbaat. bij Dank aanpassen. kunnen manier correcte een op herdruk eerstvolgende de we zodat wijzigingen, eventuele van brengt hoogte de op ons je als stellen prijs op bijzonder daarom het We zouden zijn. verrassend en sympathiek zo ze omdat juist ‘fragiel’, wat bovendien zijn Trotters de in suggesties en Veel adressen zijn. gewijzigd opnieuw al toch gids deze in gegevens bepaalde dat vaststelt plaatse ter je dat uitgesloten niet het is actualiseren, te en testen te uitgebreid gids deze in gegevens de al om heeft gespaard inspanningen geen men Hoewel beamen. te dat om eerste de is wereldreiziger Een draaien. met op niet houdt wereld De - mail Cartografie Hachette Tourisme Hachette Cartografie 2016 nv, Tielt, Lannoo Uitgeverij landen), alle voor gereserveerd bewerking en reproductie vertaling, voor rechten (alle Hachette . . trotterclub lannoo : Keppie & Keppie trotter
binnenwerk Philippe Gloaguen en Michel Duval Michel en Gloaguen Philippe Petra van Caneghem van Petra
van Karol Kozlowski / Shutterstock.com / Shutterstock.com Kozlowski Karol Isabelle Al Subaihi, Mathilde de Boisgrollier, Thierry Brouard, Marie Burin des Roziers, Roziers, des Burin Marie Brouard, Thierry Boisgrollier, de Mathilde Subaihi, Al Isabelle
de . vlaanderen com Studio Jan de Boer / Helga Bontinck / Helga Boer de Jan Studio
uitgever titel @ reeks lannoo . Imago Mediabuilders com Benoît Lucchini en Amanda Keravel Amanda en Lucchini Benoît Le Routard – Baléares –Baléares Routard Le
en
Hachette, Paris Hachette, auteur
en . be
nederland Philippe Gloaguen Philippe Wegwijzer, Brugge Wegwijzer, NL-3990 DB Houten NL-3990 97 Postbus Terra Lannoo Uitgeverij 5 HOE GEBRUIK JE DEZE GIDS?
14
Op deze pagina’s zetten we de toeristische highlights TOPERVARINGEN van een land of regio voor je op een rijtje – stuk voor 20 stuk zijn het met recht topervaringen die je niet VAN TROTTER mag missen!
OP IBIZA 3 Stort je op een portie knapperig 1 Wandel langs de 2600 jaar oude gefrituurde vis in een van de walmuren om het hogergelegen kraampjes bij een azuurblauwe kreek. stadsdeel van Eivissa, de hoofdstad Blz. 130 van het eiland die door de Unesco op de Werelderfgoedlijst werd gezet. 4 Observeer de vele trekvogels
Blz. 108 in het natuurreservaat parque ▲ natural de Ses Salines. Het gebied Ses Salines is een paradijs voor trekvogels – je kunt er flamingo’s, kwikstaartjes, Eleonora’s valken en nog veel meer zien. Blz. 114
OP MALLORCA 5 Bezoek het museum van de Fundació Miró ten westen van de baai van Palma, haal je de heuvel van Porto Pí voor de geest toen hier alleen pijnboombossen en villa’s
stonden. Blz. 174 ▲
2 Bejubel de zonsondergang in Sant Antoni, ga zitten in het Café del Mar en dompel je daarna onder in 90.000 l water tijdens de fiesta del agua in discotheek Es Paradis, samen met twee- tot drieduizend vrienden voor In het hoofdstuk ‘Praktisch’ 24 een avond ... Blz. 142 vind je alle nuttige informatie ABC VAN DE BALEAREN oppervlakte van de balearen - 5100 km². Mallorca: 3640 km² (96 bij 78 km). Me- norca: 700 km². Ibiza (Eivissa): 541 km². Formentera: 83 km². Cabrera: 48 km². over de bestemming. Lees bevolking van de balearen (2014) - 1.103.442 inwoners. Mallorca: 858.313 inwo- ners. Menorca: 93.313 inwoners. Ibiza: 140.271 inwoners. Formentera: 11.545 inwoners. er alles wat je moet weten hoofdstad - Palma de Mallorca. munteenheid - de euro. officiële talen - Catalaans en Castillaans. over bijvoorbeeld verkeer administratieve structuur - autonome gemeenschap van Spanje. regering - sinds juli 2015 de Partido Socialista Obrero Español (PSOE). en vervoer, geldzaken, taal president van de autonome regering - Francina Armengol. inflatie - -0,42 % (in Spanje, augustus 2015). en gebruiken. werkloosheidsgraad - 16,5% (tegenover 22,4% in Spanje, 2de trimester 2015). ALVORENS TE VERTREKKEN
Nuttige adressen
In België In Nederland spaanse dienst voor toerisme - Ko- spaans verkeersbureau - : infola-
ningsstraat 97, 1000 Brussel T 02 280 19 [email protected] o spain.info/nl`. 26 of 02 280 19 29 : bruselas.crm@ ambassade van spanje - Lange Voor- ABC VAN DE BALEAREN ABC VAN tourspain.es o spain.info`. hout 50, 2514 EG Den Haag T (070) 302 De gedeeltes die in twee ambassade van spanje - Wetenschaps- 49 99 : [email protected]. straat 19, 1040 Brussel T 02 230 03 40. Fax: instituto cervantes - Domplein 3,
02 230 93 80 : [email protected]`. 3512 JC Utrecht T (030) 233 42 61. Fax: kolommen zijn gezet instituto cervantes - Louizalaan 140, (030) 233 29 70 : [email protected]
1050 Brussel T 02 737 01 90. Fax: 02 735 o cervantes.nl`. bevatten nuttige informatie, 44 04 : [email protected] o bruselas. In Spanje cervantes.es`. Instituut voor de Spaanse taal zoals adresgegevens van DE BALEAREN PRAKTISCH en cultuur. ambassade van belgië - Paseo de la wegwijzer reisinfo - Beenhouwers- Castellana 18, 28046 Madrid T (091) 577 straat 9, 8000 Brugge T 050 33 75 88 63 00. Fax: (091) 431 81 66 : madrid@ instanties en webadressen : [email protected] o wegwijzer.be`. diplobel.fed.be o diplomatie.be/madridnl`. Onafhankelijk reisinformatiecentrum met ambassade van nederland - Paseo ter voorbereiding op de reis. leeszaal (reisgidsen, tijdschriften, kaarten, de la Castellana 259D, 28046 Madrid reisverslagen). Uitgever van het magazine T (091) 353 75 00. Fax: (091) 353 75 65 Reiskrant. Organisator van Reismarkt (rei- : [email protected] o espana.
zigers informeren reizigers), workshops en nlembajada.org`. andere activiteiten. Jeugddienst en leden- vereniging.
Identiteitsbewijzen 50 In België gen identiteitsbewijs met foto, verkrijgbaar Een identiteitskaart volstaat. Kinderen tot bij de gemeentediensten vanBEROEMDE de woon- PERSONEN 12 jaar moeten in het bezit zijn van een ei- plaats. Reist het kind met een• vanRamón de ou Llull- (1235-1315): deze telg uit een gegoede familie uit Palma was een onver- moeibaar minnaar, een briljant schrijver en een van de grootste denkers van zijn tijd. Toen hij een visioen kreeg, liet hij zijn leven van genieten en plezier achter zich en wijd- de hij zich voortaan aan het verspreiden van het christelijke geloof onder de moslims. Zijn literaire nalatenschap is enorm: in enkele honderden werken legde hij de grondslag van een leer die geloof, wetenschap en filosofie combineert, schetste hij een wereld waar- in de mensen verenigd zijn in een ideale samenleving, een samenleving van gevoelens en interesses. Zijn logische conclusie was dan ook dat prediking beter was dan een bloedbad om ongelovigen te bekeren. Llull werd missionaris en reisde zowel naar het Oosten als naar het Westen. Hij was ervan overtuigd dat het kennen van talen essentieel was voor een missie als de zijne. Hij richtte meerdere talenscholen op in Europa en Noord-Afrika. Hij werd door de Kerk zalig verklaard. • Abraham Cresques (1326-1387): werd geboren in een Joodse familie op Mallorca. Abraham Cresques was meester in de kunst van het maken van klokken, kompassen en miniatuurschilderijen, maar hij was vooral het hoofd van de Mallorcaanse cartografie- school, de grootste van die tijd. Hij genoot een goede reputatie. Don Juan van Aragon bestelde bij hem een kaart van de Nieuwe Wereld, een geschenk voor de jonge Karel VI. In het hoofdstuk ‘Mens, maatschappij, natuur en Dit werk zou de geschiedenis ingaan als de Catalaanse Atlas (die vandaag bewaard wordt in de Parijse Bibliothèque nationale en die je kunt zien op o expositions.bnf.fr/ciel/cata- cultuur’ gaan we dieper in op onder andere de lan/index.htm). De kaart dateert van 1375, is getekend op acht planken van zo’n 4 m lang en 70 cm hoog en laat de wereld zien DE STERREN VOLGEN geschiedenis, het cultureel erfgoed en de geografie BEROEMDE PERSONEN van de Atlantische Oceaan tot China, zoals Voor het kompas uitgevonden was, kon de Mid- die in die tijd gekend was. De koningen van dellandse Zee alleen tussen april en oktober van het land of gebied dat je bezoekt. Een ideale Aragon beschermden de familie Cresques bevaren worden, wat toen de astronomische en gingen zelfs zo ver dat ze het symbool zeevaart heette (binnen dezelfde breedtegra- van het rad (verplicht voor Joden) niet den, gebaseerd op de observatie van sterren). selectie om alvast thuis of tijdens de heenreis door hoefden te dragen. Yehuda, de zoon van Maar met het kompas lag de zee nu het hele Abraham, bekeerde zich in 1391 tot het jaar open. Dat kwam de handelsvaart op de te nemen. christendom en noemde zich voortaan Middellandse Zee alleen maar ten goede. Jaume Riba. Hij werd Magister cartorum navigandi aan het hof. • Richard Kane (1666-1736): de Brit Kane werd in 1713, na de ondertekening van het Verdrag van Utrecht, gouverneur van Menorca, een functie die hij tot zijn dood in 1736 bekleedde. Hij verhuisde van Ciutadella naar Maó, de hoofdstad van het eiland, om af-
EN CULTUUR NATUUR MENS, MAATSCHAPPIJ, stand te creëren met de clerus en de aristocratie die het niet zo begrepen hadden op de hervormingen: wilde Kane niet de inquisitie afschaffen en scholen oprichten? Maar ook door zijn bouwwerken zou zijn naam in de geschiedenisboeken komen: hij richtte grote werven in, legde wegen aan (de camí d’en Kane is daar een tastbaar overblijfsel van), re- organiseerde de havens en verbeterde de landbouw. • Joan Ramis i Ramis (1746-1819): advocaat en historicus, geboren in Maó. Hij woonde en studeerde enige tijd in Avignon. Ramis i Ramis was in 1778 een van de oprichters van
de Societat Maonesa de Cultura. Hij schreef neoklassieke tragediën in het Catalaans. Vele
generaties verlekkerden zich bij de Catalaanse zeekrabben in zijn Lucrècia. • Mateu Orfila i Rotger (1787-1853): geboren in Maó. Op zijn twintigste trok hij naar Parijs, waar hij een studie geneeskunde begon. Tien jaar later mocht hij twee publicaties achter zijn naam zetten: het Traité des poisons, dat een referentiewerk werd en waarmee 8 X
VEELGESTELDE VRAGEN 14 Media 71 Milieu 71 20 TOPERVARINGEN Sport en ontspanning 73 VAN TROTTER 16 Talayoten 74 Werelderfgoed van Unesco 74 REIZEN NAAR DE BALEAREN 18 Zeden en gewoonten 74
DE BALEAREN PRAKTISCH 23 ABC van de Balearen 24 IBIZA Alvorens te vertrekken 24 Budget 26 Eivissa (Ibiza-stad) 86 Feesten en feestdagen 28 Santa Gertrudis de Fruitera 115 Geldzaken 29 Sant Jordi (San Jordi) 116 Gezondheid 30 Sante Josep de sa Talaia (San José) 117 Klimaat 31 Santa Eulària des Riu (Santa Eulalia del Río) 121 Noodgevallen 31 Sant Carles de Peralta (San Carlos) 128 Openingstijden 31 De stranden in de omgeving van Sant Carles 129 Overnachten 33 Cala Sant Vicent (San Vincente) 132 Post 35 Sant Llorenç de Balafia (San Lorenzo) 133 Reisliteratuur 35 Sant Joan de Labritja (San Juan) 134 Reisroutes 36 Cala Portinatx 135 Risico’s en ergernissen 38 Sant Miquel de Balansat (San Miguel) 136 Roken 39 Sant Antoni de Portmany (San Antonio) 137 Taal 39 Santa Agnès de Corona (Santa Ines) 145 Telecommunicatie 42 Sant Mateu d’Aubarca (San Mateo) 146 Vervoer 44 Winkelen 46 MALLORCA MENS, MAATSCHAPPIJ, NATUUR EN CULTUUR 49 Palma de Mallorca 152 Beroemde personen 50 De baai van Palma 175 Drank 53 Dansen 54 SERRA DE TRAMUNTANA 176 Economie 55 Port d’Andratx 176 Geografie 57 Sant Elm 178 Geschiedenis van de Balearen 58 Estellencs 179 Godsdienst en geloof 64 Banyalbufar 180 Jetset 65 Esporles 181 Keuken 66 Valldemossa 182 Massatoerisme 69 Deià 185 9
INHOUD
Sóller 188 Es Pujols 251 Port de Sóller 195 Sant Ferran (San Fernando) 254 Orient 198 Platja Es Caló 255 Alaró 199 De vuurtoren van La Mola (Faro de Sa Malo) 256 Sa Calobra en omgeving 200 Platja Es Arenal 257 Klooster van LLuc 202 Platja Migjorn (Playa Mitjorn) 258 Pollença 204 Cap de Barbaria 259 Cala Sant Vicenç (San Vicente) 209 Cala Saona 260 Port de Pollença 210 Punta Pedrera 260 Het schiereiland Formentor 213
DE NOORDKUST 214 MENORCA Alcúdia 214 Schiereiland Cap des Pinar 218 Maó (Mahón) 267 Parque natural de S’Albufera 219 Artà 220 HET OOSTEN VAN HET EILAND 276 DE OOSTKUST 223 Es Castell 276 Capdepera 223 Sant Lluís 277 Cala Ratjada 224 Cala d’Alcalfar 278 Porto Cristo 227 Parque natural de S’Albufera d’Es Grau 279 Portocolom 230 Cala en Porter 280 Santuari de Sant Salvador 231 Santanyí 232 HET CENTRUM Cala Figuera 232 VAN HET EILAND 281 Alaior 281 DE ZUIDKUST 233 Son Bou 282 Het eiland Cabrera 233 Es Migjorn Gran 283 Cala Pí 234 Es Mercadal 283 Fornells 284 HET BINNENLAND Ferreries 288 VAN MALLORCA 236 De Puig Randa 236 HET WESTEN Sineu 236 VAN HET EILAND 291 Ciutadella 291
FORMENTERA REGISTER 302
La Savina 245 Sant Francesc Xavier (San Francisco Javier) 249 28
probeer zeker eens de typisch spaanse tapas
in een van de vele gezellige restaurantjes.
• Heel luxueus: meer dan € 50. Houd er rekening mee dat de trendy adressen op Ibiza in de categorieën ‘Luxueus’ en FEESTEN EN FEESTDAGEN ‘Heel luxueus’ vaak 30 tot 50% duurder zijn!
Bezoeken, parkeren ... Sommige musea zijn gratis en als dat niet zo is, is de toegangsprijs vaak niet duur: meestal € 2-4, tenzij het om echt heel belangrijke trekpleisters gaat. Voor de kerken moet je daarentegen meestal wel betalen, een bezoek aan de drukste is best duur! Wat je zeker ook niet mag vergeten als je met de auto reist, zijn de dure parkeerter- reinen. Wij proberen je op de gratis parkeerterreinen te wijzen, maar die kennen de DE BALEAREN PRAKTISCH andere toeristen natuurlijk ook en soms zijn er gewoon geen! De prijs per dag kan oplo- pen tot € 15-20 en zelfs tot € 25 in Palma (maar daar gebruik je beter het openbaar ver- voer). Er zijn hotels die een eigen parkeerterrein hebben, dat vaak goedkoper is, of je krijgt kortingen voor de nabijgelegen parkeerterreinen: vraag inlichtingen wanneer je reserveert of zodra je aankomt.
FEESTEN EN FEESTDAGEN Spanje is het katholieke land bij uitstek en dat merk je aan de lange lijst met feestdagen! • 1 januari: Nieuwjaar. • 6 januari: Driekoningen. • In maart of april: 3 dagen voor Pasen, Witte Donderdag (13 april 2017), twee dagen voor Pasen, Goede Vrijdag (14 april 2017), op deze dagen is alles gesloten! • 1 mei: Feest van de Arbeid. • 5 augustus: feest van de Maagd (alleen op Ibiza). • 15 augustus: Maria-Hemelvaart. 29
• 1 oktober: nationale feestdag. • 1 november: Allerheiligen. • 8 december: Onbevlekte Ontvangenis. • 25 december: Kerstmis. • 26 december: San Estebán. Dit zijn de feestdagen voor de Balearen: • 5 januari: Cabalgada de los Reyes Magos. De avond voor Driekoningen, aankomst van de Drie Wijzen die speelgoed en snoep uitdelen. • 16 en 17 januari: Revelta de Sant Antoni op Ibiza. ‘s Avonds gezellig samen zijn, dan- sen en vreugdevuur (maar geen duivels, die zitten op Menorca ...). • In februari en maart: carnaval, optochten met karren, helaas steeds vaker gespon- sord, duivels en reuzen. Groot volksfeest. • 1 maart: feest van de autonome gemeenschap. • In maart of april: Goede Week, van Palmzondag tot Pasen (9-17 april 2017). Net als op het Spaanse vasteland trekken ook hier de boetelingen (los encapuchados) met hun capuchas en fakkels door de straten. Indrukwekkend. • 24 juni: feest van Sant Joan. Het feest van de H. Johannes is stiekem de aanleiding voor een heidense viering van de zomerzonnewende ... Een poging om de langste dag DE BALEAREN PRAKTISCH van het jaar nog wat te rekken. Vuurwerk. • 29 juni: feest van Sant Pere (H. Petrus, patroonheilige van de vissers). Optochten aan land en op zee (bootjes versierd met bloemen), folkloristische dansen en vuurwerk.
GELDZAKEN Wisselen: de Spaanse euro wordt onderverdeeld in céntimos. GELDZAKEN Banken • Openingsuren: de banken zijn meestal geopend van maandag tot vrijdag van 9.30 tot 14.00 u; sommige zijn ook op zaterdagochtend geopend. • In de meeste banken kun je geld wisselen en betaal je een provisie op reischeques, die sterk kan verschillen van bank tot bank. Vermijd banken bij monumenten en toeristi- sche trekpleisters.
Geldautomaten In bijna alle steden en dorpen kun je met je MasterCard, Visa of Maestro geld uit de muur halen bij de geldautomaten (cajeros automáticos). • Voorzorgsmaatregel: als je geld afhaalt bij een automaat, doe dat dan bij een bank- kantoor. Bij problemen met je kaart (ingeslikt, verkeerde code ...) kun je tijdens de ope- ningsuren bij iemand terecht.
Betaalkaarten Elke bank heeft voor het blokkeren van een Voor je vertrekt, noteer je het nummer van betaalkaart een eigen telefoonnummer! je bank (achteraan op het ticket als je geld Medische bijstand is beperkt tot de hebt afgehaald, op je contract of bij de geld- eerste 90 dagen van je reis. De voertuigen- automaat) en je kaartnummer met 16 cijfers. verzekering geldt alleen voor de duurste Bewaar deze gegevens op een veilige plek en kaarten (vraag inlichtingen bij de bank). niet bij je betaalkaart. Vergeet niet: CONTROLEER DE VER- - - is een is oli amb pa (in azijn opgelegde etenswaren). opgelegde (in azijn SPEK MET… Als we mogen afgaan op wat ze schrijft, heeft al te beste herinneringen George Sand geen overgehouden aan de keuken van Mallorca! schrijf- de verbleef 1833 van winter de Tijdens ster samen met een zieke Frédéric Chopin in De relatie met de dorpelingen Valldemossa. was niet goed. In die tijd had de Spaanse koning de eilandbewoners het recht gegeven varkensvlees te verhandelen. Het resultaat ham- en zwoerd van dieet eentonig een was metjes ... ). Het ‘broodje met olie’ is de ideale middagsnack, maar de ei- maar de ideale is middagsnack, olie’ met ‘broodje ). Het - wijnkel , de oude in het Castiliaans. Het Het Castiliaans. in het een klein maar heel belangrijk detail: het Mallorcaanse brood dat je in de bak - dat brood Mallorcaanse detail: het belangrijk een heel klein maar pa amb tomàquets pa amb chiringuitos en kocht dan zelf ook maar een schitterende finca waar hij zo vaak hij kan, naar kan, zo vaak hij hij waar finca een schitterende ook maar zelf dan en kocht Samen met het toerisme palmde ook de internationale keuken bepaalde plekjes van van bepaalde keuken plekjes toerisme palmde het ook met de internationale Samen - trekpleis een de Balearen grote Omdat Ibiza is minder koninklijk dan Mallorca, het mikt op het kruim onder de dj’s, voet- de dj’s, kruim het onder op mikt het Mallorca, dan koninklijk minder is Ibiza Brood:
landbewoners zijn er zo verzot op dat ze het ook serveren als basis van de avondmaaltijd, ook serveren ze het de avondmaaltijd, als van basis dat op er zo verzot zijn landbewoners en envinagrados kaas vleeswaren, fijne met gecombineerd - de Cata van tegenhanger (de look en tomaat je besmeert dat olijfolie, brood met sneetje laanse kerijen naast het andere brood vindt, is brood zonder zout! Het past dus prima bij de bij prima dus past Het zout! zonder brood is vindt, brood andere het naast kerijen De in evenwicht. mooi de smaken brengt en schotels zoute kruidigeof • Specialiteiten van de Balearen Specialiteiten van 66 - brood met tentje het van groot: is aanbod gastronomische het tot jes, en snacks drank gevallen- gespe in de meeste dat restaurant cialiseerd in vis en zeevruchten. is Dat varkensvlees en reuzel nu op alle tafels van de eilandengroep staan, is te danken aan aan danken te is staan, de eilandengroep van alle tafels op nu en reuzel varkensvlees Dat de is voeding evenwichtige onze Gelukkig voor de 19de eeuw. edict uit een koninklijk De staan een eilanden geleden. pakweg kleiner eeuw al dan veel hoeveelheid vandaag ook voor maar vis, schaal- en schelpdieren, de uitstekende voor ook bekend natuurlijk fruit. gerijpt zon en in de mediterrane de ruime porties groenten - bereidin lokale van koste vaak ten beton), meeste het in (die met helemaal de eilanden bezig, een opmars aan opnieuw jaren de laatste is gastronomie die traditionele Maar gen. in de cellers name met de de Balearen Zoals ook op is ders. overal - de geschie van een weerspiegeling keuken de bevolkingsgroe- van sporen met denis, Ara- proeft Je pengeleefd. hebben hier die joodse ook Valenciaanse, maar bische, meer. veel en nog invloeden Zeegebied, Middellandse het in zijn ter - en -restau de strandbars er van het wemelt rants, KEUKEN dencia toe trekt. net eiland, het op heeft een (die huis Polanski Roman namen: bekende ballersandere en - celebrity het of DiCaprio Leonardo Hilton, Paris Michael, George Gere), als Richard Almodó- en Pedro Armani ook Giorgio maar West, en Kanye Kardashian Kim koppel elke hier in de zomer komt Guetta ook David maar vergeten, bijna het zouden We var. kan Zelfs kleine het Formentera Famous-party. I’m me beroemde Fuck zijn voor week Pitt Brad of Moss Kate Campbell, Naomi je van dacht Wat vips. een schare op rekenen uit! je ogen je kijkt volk, Mooi Jolie ... en Angelina - middeleeuw een tot toegangsweg de om niet heeftze zich bekommerd terrein haar van neer. zich ze naast de bezoekers en legde de eilandbewoners van protest het se toren, Resi in de verblijf zijn aan goede Douglas had herinneringen Michael bijna-buur Haar
CULTUUR EN NATUUR MAATSCHAPPIJ, MENS,
KEUKEN MENS, MAATSCHAPPIJ, NATUUR EN CULTUUR KEUKEN - - is 67 in het . Bepaal- pez de San - (goudbra (brood, pa - (brood, of butifarrón of dorada (witte tonijn). De betere tonijn). (witte of geroosterd speenvarken, speenvarken, geroosterd of op de kaart. op (blauwbaars) en de en (blauwbaars) (grote rode garnalen), rode (grote gambas , een stoofpotje van eend of kal- eend of van , een stoofpotje sirvia . of calamars TAAL OF STIJL? TAAL tegen zeevruch- Zeg niet zomaar eender wat ten! Garnalen zijn in het Spaans gambas, zijn dan weer langustinos en maar gamba’s Je raakt er langoustines, die worden cigala ... het noorden bij kwijt en misschien wacht je wel een verrassing wanneer je je bord onder je neus geschoven krijgt! (langoesten), (langoesten), genoemd), een heerlijke zandvis, rotja zandvis, een heerlijke genoemd), (rogge) of bacoreta of (rogge) - en van gedroogde vis (meestal rogge), hard brood, brood, hard (meestal vis rogge), gedroogde van op llagostas daurada (zwaardvis), of espasa peix (Menorcaanse soep met look, tomaat en ui). Maar je ui). Maar en soep look, tomaat met (Menorcaanse of , op basis van gehakt varkensvlees, gemengd met zoete met gemengd varkensvlees, gehakt van basis , op of ratjada (te vergelijken met scheermessen). niet met de zeevenkel Sla vergelijken (te (gebakken or (gebakken palomo con col , een piepklein, spierwit en hemels lekker visje uit de familie van van de familie visje uit lekker spierwit en hemels , een piepklein, langostas sobrasada (gemarineerde, (gemarineerde, i frita marina (gevulde de rajada calamarissen), in het Catalaans, de smakelijke smakelijke de Catalaans, het in , die lijkt op een vissoep met langoesten, maar waarvoor je maar diep in een vissoepop langoesten, met , die lijkt (langoustines) en calamares (langoustines) of de smakelijke pata de smakelijke of negra cap roig (schorpioenvis, ook wel raón ook wel (schorpioenvis, is een steak met kool, rozijnen rozijnen een kool, is steak met (tandbaars), rajada (tandbaars), , paprika en aardappel) en de en aardappel) , paprika wat je zeker moet proberen, is de asado is de moet lechona proberen, je zeker wat raor meru (zonnevis). Het hoeft echter niet altijd zo verfijnd te zijn, wat zijn, te verfijnd zo niet altijd hoeft echter Het (zonnevis). Pere of Sant de peix , een stoofpotje van kalfspens. De van , een stoofpotje is dan weer een soort worst van varkensvlees en spek. Net als in de rest als de rest in Net en spek. varkensvlees van een weer soort dan is i xua worst carn De meeste vis en zeevruchten worden op Menorca gegeten. Het bekendste gerecht is is gerecht bekendste Het gegeten. Menorca op worden zeevruchten en vis Demeeste calamares rellenos caldera de llagosta caldera wat in de wateren rond de eilanden wordt gevangen, is natuurlijk natuurlijk is gevangen, wordt de eilanden rond zeevruchten: en in de wateren Vis wat Vlees: je start de maaltijd meestal met een ruime waaier aan tapas meestal een aan je met ruime start de maaltijd waaier Voorgerechten: Fijne vleeswaren:Fijne sope de reuzel: en Soep: varkensvlees mallorquine van basis meestal op
dacht je van een stukje emperador een je stukje van dacht Pedro Castiliaans of of Castiliaans sem), ook zetten restaurants of escamarlàscigalas de ook Proef worden. vissoorten bereid De moet soep tasten. andere je ook met buidel kan de twijfel zonder is gerecht origineelste het heet. Maar mar de (fonoll) die hier hinojo over, jonquillo met de kroket koornaarvissen. of de Atherinidae gebakken rogge), de dátiles rogge), gebakken niet voldoende voor alle toeristen die hier in de zomer neerstrijken. Als je kiest voor vis of vis of Als je voor kiest neerstrijken. alle die hier in de zomer toeristen voor niet voldoende (hoofdzakelijk verorbert schiereiland het uit je producten dat groot de kans is zeevruchten, ver kunt die je restaurants in lokale eenrijtje, vissoorten op enkele zetten Galicië). We van Spanje gaan ook deze eilanden prat op een ruim aanbod aan rauwe hammen: ser hammen: een rauwe ruim op aan aanbod ook prat deze eilanden gaan Spanje van - en pijnboompit anijs met smaak gebracht meestal op een kruidige kleine, bloedworst, ten; bellota ibérico, rano, wachten: lomo con col rode peper, die je op een broodje smeert of warm opsmult. De butifarra opsmult. warm smeert een of broodje die je op peper, rode ook de escaldum Maar uitstek! bij een zondagsgerecht meer is amandel, en aardappel koen met geniet, graag intens Wie de moeite. dan de frit voor gaat mallorquí ui), de paprika, aardappel, met gaanvlees sobrasada en kip, (lamsvlees pagès sofrit butifarrón callos De pijnboompitten. en • • • • • de restaurants, die mikken op een verfijndere marktkeuken, serveren voorgerechten op voorgerechten serveren marktkeuken, een verfijndere die mikken op de restaurants, zijn. kunnen zo goed die net een en zeevruchten, hoofdmaaltijd groenten van basis in ieder geval de ensaladaProef payesa maar! smullen en aardappel: paprika tomaat, (alleen hoogseizoen) het in is Formentera gerold wordt koolblad in een eendat duifje en gaart in de oven. prika, ui, tomaat) of de oliaigua of tomaat) ui, prika, peix de caldera de vissoep aan denk bestellen, maar overheerlijke er ook een bord kunt de sopaof de Formentor. 128 In de omgeving van Santa Eulària des Riu
X De hippiemarkt van Punta Arabi: 1 km buiten Es Canar vanuit Santa Eulària T 971 33 06 50. April-okt. wo. 10.00-18.00 u. Een toeristenfabriek, echt niet aangenaam! Als je 1 km voorbij de markt rijdt, ontdek je een mooi strand, iets groter dan het piep- kleine strookje zand bij Es Canar. X Cala Niu Blau: net buiten Santa Eulària aan de weg naar Es Canar (Cana), 2 km ver- ibiza derop aan de rechterkant. De vlaggen van de nachtclubs wijzen je op de aardeweg die je over 200-300 m volgt. Je komt uit bij een leuke baai omzoomd met pijnbomen. In de schaduw ligt een chiringuito. Je eet en drinkt met je voeten in het water.
SANT CARLES DE PERALTA (SAN CARLOS) POSTCODE 07850 | 3120 INWONERS Een typisch dorpje met een van de mooiste kerken van het eiland (azulejos, Griekse kruisen, mooie houten altaars). Het café, bar Anita (zie verder), is ook het postkantoor en was in de jaren 1970 hét verzamelpunt voor hippies. De regio was erg geliefd bij natuurfans en men- sen op zoek naar afzondering, niet alleen omdat de omgeving zo mooi was, maar ook om- dat in deze streek toen heel wat finca’s te huur waren voor weinig geld. Nu kom je hier vooral voor de markt Las Dalias, al kun je de sfeer niet echt meer vergelijken met toen.
• Santa Eulària, Cala Llenya en Es Figu- HEEL, HEEL LUXUEUS eral: bus 16, mei-okt. 6-9 bussen za. 8.50-19.30 u, vertrek in Santa Eulària, ma.-vr. 5 bussen. Bus 16a HR Agriturismo Can Talaías: ctra Pou des naar Cala Llenya, half mei-half okt. 3 bussen per Lleó T 971 33 57 42 : info@hotelcantalaias. dag (za. 4 bussen), idem voor Es Figueral, maar com o hotelcantalaias.com. Neem richting Cala bus 16b. Geen bussen in het laagseizoen. Boix en daarna een aardeweg bij het bord naar
• Patroonfeest: 4 nov.` rechts. Geopend april-okt. Tweepersoonskamer € 155-270, suites € 260-370, afhankelijk van het SLAPEN, ETEN, seizoen; ontbijt inbegrepen. Voor de gasten, maal- IETS DRINKEN tijd € 15-30. Internet, wifi`. Deze finca werd in de GOEDKOOP jaren 1960 gekocht door de Britse komiek Terry Thomas. Fans van La Grande Vadrouille herken- RD Bar Anita: plaça de la Església T 971 nen hem meteen aan het spleetje tussen zijn tan- 33 50 90. Het hele jaar door geopend, dag. 7.00- den, dat hem beroemd maakte. Na zijn dood ging 1.00 u (in de winter vroeger gesloten). Tapas en de finca over in de handen van zijn zoon Cushon, bocadillos € 5, maaltijd circa € 20 (minder voor die de portretten en de filmaffiches van zijn vader
een pizza).` Een lokaal instituut waar je een cor- liet hangen. Een mooie, eeuwenoude finca met tado drinkt onder het prieel en smult van een drie sterren en acht ruime, comfortabele kamers bocadillo tostado met jamón serrano (rauwe en suites met airco, centrale verwarming en koel- ham). Ook salades, pasta en platos combinados. kast. De mooiste van de twee suites is de kamer Gevarieerd clientèle: veel toeristen en enkele van de acteur zelf, in de ronde toren. De kamer is stamgasten die opgaan in de massa! Authen- dus ook rond, net als het terras. Britse humor, on- tiek. Afronden doe je met een van de overheer- getwijfeld! Mooi zwembad in natuursteen, een lijke hierbas ibicencas. Nog een minpuntje: dit tuin met heel wat vetplanten en een ruim terras adres ligt in een bocht waar auto’s aarzelen om met een mooi uitzicht op het pijnboombos en de echt voluit te gaan. zee, de plek bij uitstek om heerlijk te schommelen in een hangmat. Frans-Brits beheer (en gasten). 129
ibiza staat bekend om haar hippiemarkten. DE STRANDEN IN OMGEVING VAN SANT CARLES
HR Can Curreu: ctra Sant Carles, km 12 dan de markt van Punta Arabi. Za. 10.00-20.00 u T 971 33 52 80 : [email protected] (ook avondmarkt juni-sept. ma.-di; en aug. zo. o cancurreu.com. Voorbij Las Dalias naar links 19.00-1.00 u). In een heerlijk tuintje van een oude, als je vanuit Eivissa komt, 700 m verder op een fraaie finca die omgetoverd werd tot een restau- heuvel. Het hele jaar door geopend. Tweeper- rant, café en cultuurhuis T 971 32 68 25 o las- soonskamer € 195-295, suites € 250-495, afhan- dalias.com. Het hele jaar door za. 7.00-1.00 u.
kelijk van het seizoen; ontbijt inbegrepen. Wifi`. Parkeren: € 3,50 per dag, parkeer verderop!` In de Een heel mooie finca met de typische architec- zomer elke wo. 23.00 u, voorstelling van het Indi- tuur van het eiland. Torent uit boven de omge- aas geïnspireerde Namasté, de gelegenheid bij ving. Je komt er via een laan omzoomd met si- uitstek om te feesten: muziek, dans, vegetarische naasappelbomen, citroenbomen en prachtige maaltijden ... Las Dalias is een echte trekpleister rozenstruiken. Het oude postkantoor is nu een geworden voor een feestelijke avond, affiches charmante woning met een twintigtal comforta- verspreid over het hele eiland (naast de thema- bele en prachtig gemeubileerde kamers. In de avonden zijn er niet minder dan drie avondmark- suites is een jacuzzi gezet. Het etablissement ten per week in augustus!). Snuisteraars zullen heeft ook een gastronomisch restaurant, een echter ontgoocheld zijn te zien dat de legendari- bar, een gymnastiekzaal, een solarium en spa sche markt nu niet meer dan een toeristische hot- met zwembad, een paardenclub ... spot is geworden. Een overdaad aan bloemen- kransen, juwelen of T-shirts met een bedrukking, WAT IS ER TE ZIEN? het artistieke heeft plaats geruimd voor het de- X Hippiemarkt Las Dalias: net buiten het vies van het eiland: geld is koning! dorp, links als je van Santa Eulària komt. Leuker
DE STRANDEN IN DE OMGEVING VAN SANT CARLES
Je bent maar beter een ochtendmens als je van de strandjes wilt genieten. De meeste lig- gen aan een doodlopende weg of zelfs heel afgelegen. Er zijn er die je met de bus bereikt, maar de beste manier om er te komen, is je eigen vervoer te huren. de componist chopin en schrijfster george sand verbleven in de winter van 1838-1839 in valldemossa. 149
Menorca
P S P
Mallorca S Ibiza
Formentera MIDDELLANDSE ZEE
MALLORCA
XXX De clichés over het grootste eiland van de Balearen heb je Catedral 169 vast allemaal gehoord. En toch is Mallorca meer dan zon, Llotja 172 strand en hotels. We kunnen je meteen geruststellen, de be- Wandeling langs tonwoede is beperkt gebleven tot bepaalde, goed afgeba- de patio's 172 Fundació Pilar i Joan Miró 174 kende zones: de baaien van Palma, Alcúdia en Pollença in Palma Aquarium 175 het noorden en natuurlijk een groot stuk van de oost- en Jardines de Alfàbia 193 zuidoostkust — plaatsen die erg in trek zijn bij onze Britse De ravijn van Biniaraix 194 en Duitse buren. Van juni tot september kun je er over de Torrent de Pareis 201 De afdaling van koppen lopen. Maar een tiental kilometers verderop hangt de Torrent de Pareis 201 een heel andere sfeer ... Het hart van het eiland is het terrein Atalaia d'Albercutx 213 van ingedommelde dorpjes waar olijven en amandelen ge- kweekt worden, die in februari het landschap tooien met hun witte bloesems. De hoofdstad van de archipel, Palma de Mallorca, heeft heel wat mooie verrassingen in petto achter de muren van de oude stad. De wervelende serra de Tramuntana, door de Unesco op de Werelderfgoedlijst ge- zet, is betoverend mooi. De streek beslaat de hele westkust van het eiland en is bezaaid met kliffen en grillige toppen die soms 1000 m boven de zeespiegel liggen. Je ontdekt hooggelegen dorpjes tussen citrusplantages, maar net zo goed schattige haventjes in piepkleine baaien — waar je al- leen komt langs slingerende weggetjes met duizenden bochten. George Sand, die het niet zo had voor de inwoners van Mallorca, kon niet anders dan verliefd worden op hun eiland. Ze schreef dat het ‘bloeit onder de kussen van een vurige hemel en glimlacht onder de geselingen van de warme wind die van over zee waait’. 150
NOORDEN
S C T. d e areis SERRA Cala Tuent P a n DE TRAMUNTANA a t P S 7 n 176 Cap Gros u m a Kliffen van r Sa Foradada S T mallorca n arr D e Jardines d de Alfàbia O a r 7 r e 7 7 S E 7
E a ran a