Partijblad van de Volkspartij voor VrUheid & Democratie Richard Ellis DOCUMENTATIECENTRUM ISSN: 0166-8498 NEDERLANDSE POLITIEKE lnternati.onal PARTIJEN Property Consultants

Gebouw Hirsch Leidseplein 29 1017 PS Amsterdam Telefoon 020-626 26 91

;EPTEMBER 1991, NR. 1398 HOOFDREDACTEUR: RENY DIJKMAN CORRESPONDENTIE-ADRES WO, POSTBUS 30836,2500 GV 'S-GRAVENHAGE

INHOUDSOPGAVE

Leendert Ginjaar, voorzitter in crisistijd, neemt afscheid. Leendert Ginjaar, Een terugblik met hem op vijf - roerige jaren. Pagina 1. De overdracht van de voorzit­ tershamer aan Dian van door Leeuwen-Schut zal plaats­ RENY DIJKMAN vinden op vrijdagavond voorzitter in crisistijd 4 óktober aanstaande. Zie pagina 10. Kamerfractie over het voetlicht wordt gebracht steeds meer kie­ zers zal trekken." Op 27 juni 1991 verloor de VVD haar erelid, mr. W. J. Geertsema. Gemeenschappelijk Hans Wiegel, zijn opvolger als bestuur politiek leider, portretteerde Voorzitter Ginjaar hecht heel deze liberaal in hart en nieren. · sterk aan de filosofie dat het be­ Zie pagina 3. sturen een gemeenschappelijk gebeuren is. "Je doet het geza­ menlijk. In mijn opvatting kan de Wat gebeurde er met het rap­ voorzitter wel een bepaalde port "Ongebroken Lijnen" van sturende rol vervullen, maar het de commissie-Nord? bestuur als geheel bestuurt." Zie pagina 5. De lijnen daartoe werden op alle fronten tegelijk uitgezet. Zo­ Dominique Peters verhaalt als bijvoorbeeld: over haar eerste ervaringen - de dialoog met de leden in de als voorlichter van de VVD­ vorm van inhoudelijke discussies fractie in de Tweede Kamer. werd weer opgezet. Achtereen­ Want waarom komt onze par- . volgens werden het rapport "Li­ tij zo Wl;linig in het nieuws? beraal Bestek" van de commissie­ Pagina 6. Geurtsen, het programma-'I'o­ xopeus en als laatste de "Onge­ broken Lijnen" van de commissie­ De wet op de Basisvorming Op 4 oktober is het voor hem over. Dan draagt VVD-voorzitter Ginjaar na vijfjaren de bestuurs­ Nord door het gehele actieve deel heeft na marathondebatten hamer over aan Dian van Leeuwen-Schut. Leendert Ginjaar, sinds 1959 actief binnen de partij, van de partij besproken en gaven voor het reces tot een weinig kent de VVD door en door. In het verleden nam hij het voorzitterschap op zich van het toen als algemene vergaderingen daar bevredigend resultaat geleid: moeilijk bestuurbaar beschouwde Rijswijk. Hij was verder ondermeer voorzitter van de VVD­ hun oordeel over. Binnen de VVD De VVD-Tweede-Kamerfrac­ statenfractie Zuid-Holland. voorzitter van de programcommissie 1986 en minister van Volks­ is die algemene vergadering - ge­ tie stemde tegen dit wetsont- gezondheid en Milieuhygiëne in het kabinet Van Agt-Wiegel en is thans nog VVD-Eerste-Kamer­ vormd door de stemmen van de werp. Onderwijsdeskundige lid. leden - het hoogste orgaan. Jan Franssen gaat nader op Nu het bestuurlijke doek voor hem valt, kijken we met hem terug op vijf turbulente jaren, - vorming en scholing kregen een de feiten in. Zie pagina 7. die binnen de partij met windkracht 7 begonnen, maar waarin hij de VVD in rustiger vaarwater nog zwaarder accent dan voor­ bracht en de liberalen eindelijk weer aan de winnende hand zijn. heen. "Wij vinden dat het gaat om Over zichzelf wil Ginjaar het zo min mogelijk hebben. Het liefst vertrekt hij ook in stilte. het ontdekken en stimuleren van Partijraad op 21 september ("Geen heisa rond mijn afscheid. Ik draag de hamer over"), maar onder een terug- en een kwaliteit," zegt voorzitter Gin­ 1991, pagina 4. toekomstblik kon hij natuurlijk niet uitkomen. jaar. "Daar het draait om het be­ Veel ingezonden brieven dit­ sturen van een partij in al haar maal in de "Mijn Opinie is"­ Rondtocht zoveel tijd als het ware hun huid in de richting van de kiezers wor­ geledingen, maar ook om het po­ rubriek pagina 15. moeten afschudden en zich een den overgebracht met daarbij litiek functioneren in vertegen­ Van A tot Z ... pagina 16. "Na mijn benoeming hebben nieuwe huid moeten aanmeten, steeds de vraag voor ogen of bij woordigende lichamen moeten wij als dagelijks bestuur snel een zoals dat ook in de natuur wel deze twee zaken wel voldoende deze activiteiten steeds worden rondtocht georganiseerd langs gebeurt. Natuurlijk niet op een rekening wordt gehouden met de geïntensiveerd en vernieuwd." De stellingen voor de thema­ alle kamercentrale-besturen. Wij wijze dat daarmee de politieke veranderende maatschappelijke - het herzien van de communica­ dag "Ontgroening en vergrij­ hebben die rondgang in een heel beginselen overboord worden ge­ omstandigheden. We zijn eruit tie. "Als een politieke partij geen zing" plus het dagprogramma hoog tempo afgewerkt om op basis zet. Maar wèl bezinning op de gekomen, alle tekenen wijzen informatie geeft aan haar leden met daarnaast nog de mo­ van die gesprekken en op grond vraag op welke wijze de uitwer­ daarop. Ik ben er daarbij van en kiezers over wat zij wil dan gelijkheid om het gelijk­ van onze eigen gedachten tot het king van die beginselen moet overtuigd dat de politiek van de namige rapport van de Tel­ uitzetten van een aantallijnen te plaats vinden. Vervolgens hoe die VVD zoals die door de Tweede- (vervolg op pagina 2) rlersstichting te bestellen in­ komen," zo schetst hij zijn eerste dien u op 9 november deel­ stappen op het voorzitterspad. neemt treft u op pagina I "Die dialoog tussen de achterban van de bijlage. en het bestuur was naar de me­ ning van velen achterop geraakt." Wat is het VVD-standpunt Zijn eufemisme slaat op de pe­ De polyethyleen verpakking riode waarin de VVD na een ver­ waarin V&D aan u wordt ge­ kiezingsnederlaag van 9 zetels zonden is onschadelijk in de aan een inzinking leed. Inzinkin­ doorHANSHOOGERVORST vuilverbranding en is even­ over de WAO? gen waaraan politieke partijen min van invloed op de kwali­ beurtelings lijden. teit van het grondwater! Het Op 14julipresenteerde het kabinet een pakket van maatregelen Het VVD-voorstel Ginjaar: "Als je gaat kijken motief van deze verpakking inzake de arbeidsongeschiktheid en het ziekteverzuim. Het naar de crises, waar eerst het pakket veroorzaakte een enorme commotie, vooral binnen de In het tumult rond de ka­ leest u in "Incasso en gift" CDA onder gebukt gingen en nu pagina 11 van de bijlage. achterban van de PvdA. De protesten spitsten zich toe op WAO­ binetsvoorstellen is het standpunt de PvdA en die wij achter de rug maatregelen. Het kabinet stelde voor de duur van de WAG­ van de VVD in de media niet goed hebben, dan zie je dat heel duide­ uitkering afhankelijk te maken van het arbeidsverleden. Na tot zijn recht gekomen. Toch is ons lijk steeds sprake is van een af­ verloop van tijd valt iedere arbeidsongeschikte dan terug op standpunt glashelder. De VVD brokkelende aanspreekbaarheid een AAW-uitkering van ongever f 1.100,- netto per maand. Dit heeft als eerste partij erkend dat Het volgend nummer van op grond van de politieke benade­ systeem zou niet alleen gelden voor toekomstige WAO-ers, maar het aantal arbeidsongeschikten zo Vrijheid & Democratie zal ring." ook voor de huidige arbeidsongeschikten. Alleen de leeftijds­ snel groeide, dat een doortaste~de i.p.v. op 8 oktober op groep boven 50 jaar werd van de maatregelen uitgezonderd. ingreep onontkoombaar was. Nog 15 oktober verschijnen. Nieuwe huid Nog vóór het kabinet dit WAO-pakket bij de Kamer had inge­ voordat het kabinet met voorstel­ diend, hebben de PvdA-bewindslieden al om belangrijke wij­ len kwam, heeft de VVD-fractie "Ik denk dat alle politieke par­ zigingen gevraagd. Bij het ter perse gaan van deze "V&D" waren tijen," zo vervolgt hij, "eens in de deze wijzigingen nog niet bekend. (vervolg op pagina 7) SEPTEMBER 1991 Leendert Ginjaar, VVD-voorzitter in crisistijd (vervolg van pagina 1-) kun je net zo goed ophouden met wat achter. Het is een algemeen gelijkse gang van zaken op Het functioneren. Het bestuur heeft maatschappelijk vraagstuk, maar Binnenhof bemoeien. daartoe Vrijheid & Democratie wel gevaarlijk. Politiek bepaalt onder de loep genomen; de 'blauwe tenslotte ons aller leven." Natuurlijk is het leven sterker boekjes' in ere hersteld en geluk­ dan de leer en treedt regelmatig kig is ook de VVD-Expresse aan Combinatie een vervaging van de grenzen op. een revival begonnen." Dat is niet erg zolang men maar In zijn werk heeft Ginjaar al­ goed in de gaten heeft wat de ver­ Stroomlijning tijd gestreefd naar veelzijdigheid. schillende verantwoordelijkheden Zijn voorzitterschappen van de zijn; dan is er niets aan de hand." Deze zaken - zichtbaar voor de Gezondheidsraad en van de Cen­ buitenwacht - werden nog aange­ trale Raad voor Milieuhygiëne En het vertrek van Voorhoeve vuld met een stroomlijning van de vormden al een complete dagtaak. dan? partij. Voorzitter Ginjaar: "Dat Daarnaast is hij nog deeltijd Ginjaar: "Het hoofdbestuur heeft behelst een vereenvoudiging van hoogleraar aan de Universiteit mede tot taak geluiden uit de par­ de reglementen; het veel minder van Maastricht en Eerste-Ka­ tij door te geven en onder omstan­ voorschrijven van bovenaf aan af­ merlid. Activiteiten, die volgens digheden daar een oordeel over te delingen, ondercentrales en ka­ hem alle in elkaars verlengde lig­ geven. Op zichzelf vind ik dat een mercentrales, maar hen juist gen doordat zij betrekking hebben dergelijke uiting van het hoofdbe­ meer vrijheid laten. Ons streven op dezelfde onderwerpen: volks­ stuur geen absolute waarde mag was en is gericht op een intenser gezondheid en milieu. hebben, in die zin dat van de zijde contact van het hoofdbestuur met van het hoofdbestuur een derge­ de kamercentrales. Van kamer­ "Daarbuiten stond het voor­ lijke mening dwingend is. Dat centrales met ondercentrales en zitterschap van de VVD. Vanaf geldt voor alle politieke zaken. afdelingen. Dat was geen doel op het begin heb ik gezegd dat ik van Politici dienen hun eigen verant­ zich, maar het middel om de in­ mening ben dat het voorzitter­ woordelijkheid te dragen." terne meningsvorming binnen de schap van een politieke partij in partij weer op gang te krijgen." feite een volledig betaalde baan FPÖ moest zijn. De VVD was daar nog Als een van de belangrijkste niet aan toe. Ikzelf zou overigens Ginjaar wil niet praten over elementen noemt hij de reorgani­ een dergelijk voorzitterschap niet "zwarte bladzijden" uit het verle­ satie van het hoofdbestuur. Het op mij hebben genomen. Ik ben den. "Dat is voor de geschied­ WO-voorzitter Ginjaa1 hoofdbestuur-oudestijl, gevormd blij dat de partij een (althans ge­ schrijving misschien interessant, door 7 tot 9 dagelijks bestuurs­ deeltelijk) gehonoreerd voorzit­ maar we moeten nu vooruit kij­ dergelijke club nog wel thuis­ de fakkel overneemt. Ik ben ervanl leden en vertegenwoordigers van terschap heeft ingesteld. Een ver­ ken." Wat hem wel erg hoog zit is horen. Persoonlijk denk ik van overtuigd dat Dian van Leeuwen alle kamercentrales, trad in 1989 dere stap op weg naar de noodza­ het feit dat de Oostenrijkse FPÖ niet." dat wel goed zal doen."

af om plaats te maken voor een kelijke professionalisering." nog steeds deel uitmaakt van de I hoofdbestuur waarvan alle 13 le­ Liberale Internationale. "We zijn Fakkel Boom I den worden gekozen door de alge­ Scheiding van er nog niet in geslaagd deze zoge­ ! mene vergadering. "Het lijkt een bevoegdheden naamde liberale partij uit de L.I. Leendert Ginjaar laat een VVD Over de toekomst van de VVD kleinigheid of een formaliteit, te verwijderen. Er is nu een nieu­ achter die weer groeit, waarin de is hij optimistisch. "In de tuin van: maar het is het niet." Overigens Heel expliciet is Ginjaar ook we situatie ontstaan doordat Rai­ discussies weer tot bloei zijn ge­ het Thorbeckehuis staat een heel worden de contacten met de ka­ over de scheiding tussen de be­ der weer onmogelijke dingen heeft komen en de eenheid is hersteld. grote beuk. Daar keek ïk laatst mercentrales nu onderhouden voegdheden van bestuur en po­ gezegd, waardoor de FPÖ weer bij Toch vertrekt hij nu vóór het ver­ nog naar en ik dacht: 'Die boom is door de weerkerende bezoeken litici. "Daar is een heel duidelijke de Liberale Internationale ter strijken van zijn voorzitterster­ in feite symbolisch voor de partij. van het hb aan de centrales en taakafbakening. Ik vind dat de discussie staat. Ik vind het ont­ mijn. Hij zegt daarover: "Be­ , Die beuk is vele jaren oud. Hij, doÓr het periodiek ovérleg met de fräét!es en' vooràl de Twéede:Kà• zettendJammer dat wij ondanks stuursfuncties moet je niet onein­ staat met heel grote wortels in de voorzitters. merfractie het politiek gezicht van alle inspanningen, vooral van Jan dig doen. Ik zit al vanaf 1983 in grond en heeft een enorm gezond de partij zijn. Die fractie heeft de Dirk Blaauw, de andere liberale het hoofdbestuur. Daarnaast vind bladerdek Die boom is het sym­ Een ander belangrijk element beleidslijnen van de partij naar partijen er nog niet van hebben ik dat de VVD in een positie is bool van het liberalisme, van de is de nieuwe opzet van de kan­ buiten te brengen en is daarvoor weten te overtuigen dat dit moet gekomen waarbij veel dingen VVD en van al die mensen die didaatstelling voor vertegen­ aan de partij verantwoording gebeuren. Al heb ik goede hoop op de rails zijn gezet. Het gezamenlijk met grote inzet en woordigende lichamen. "Was verschuldigd. Het hoofdbestuur dat het nu wél moet gaan lukken. Verenigingsplan geeft een duide­ energie aan dat liberalisme, aan vroeger de kandidaatstellings­ heeft 'alleen maar' te zorgen dat Indien men er nu nog niet aan lijk beleid. In politiek opzicht is de de VVD gestalte geven.' procedure met name van de de partij op een zodanige wijze wil, komt dat naar mijn mening VVD bezig haar taak te hervin­ Er zal altijd een VVD zijn. Net Tweede Kamer een soort tombola functioneert dat inderdaad po­ doordat andere liberale partijen den. Het kost ontzettend veel zo goed als er altijd liberalisme zal geworden, door de nu aange­ litieke meningsvorming binnen in het buitenland toch die mening energie en aandacht om als par­ zijn. De mensen die door dik en nomen procedure hopen wij een die partij kan plaatsvinden. van Raider en de zijnen niet ver­ tijvoorzitter dat hele proces te be­ dun die partij zijn blijven steunen, meer op objectieve criteria ge­ Daarbij kan het hoofdbestuur heel werpelijk vinden. En dan denk ik geleiden. Dan wordt het tijd dat ondanks de kritiek die men had, baseerde samenstelling te berei­ duidelijk sturend optreden, maar dat de VVD zich'er maar eens goed iemand anders met nieuwe ener­ zijn de typische vertaling van die ken. En een ander belangrijk punt het moet zich niet met de da- over moet beraden of we in een gie, nieuw elan en nieuwe ideeën gedachte." • is dat de algemene vergadering met een eenvoudige meerderheid het laatste woord heeft." Gaande is nog de reorganisatie In llle:rnoriaitl :mr. W. J. Geertsenta van de partijraad, waardoor hij wat sneller bij elkaar kan komen -Ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw en Grootofficier in de orde van Oranje-Nassau- en slagvaardiger kan reageren en advisenm. Tot aan zijn dood op 27 juni dat ten koste van of buiten de Commissaris der Koningin van Mr. W. J. Geertsema heeft zich 1991 heeft mr. W. J. Geertsema partij gedaan. Gelderland. Een functie die hij in zijn laatste jaren niet ontzien. "Al deze elementen waren en zich intensief met het liberalisme Het was ook zeer terecht dat op tienjaar zou vervullen. Zijn actie­ Hij bleef actief. Zo ontving hij nog zijn nodig om de VVD weer als beziggehouden en zich daarvoor 14 maart 1975 de heer Geertsema ve loopbaan binnen de VVD sloot kort voor zijn dood een delegatie politieke partij te kunnen laten ingezet op talloze wijzen en in vele voor zijn vele verdiensten voor de hij af met het Eerste-Kamerlid­ van het JOVD-bestuur en onder­ functioneren en niet als kiesvere­ functies. Ook de laatste jaren, na partij werd benoemd tot erelid van maatschap. hield hij zoveel mogelijk zijn vele niging." Maar hij benadrukte dat zijn terugtreden uit de Eerste Ka­ de VVD. contacten. er nog veel te doen is: "We mogen mer in 1987, was hij een trouw Geertsema had echter te veel niet denken op lauweren te kun­ bezoeker van de algemene verga­ De in 1918 geboren liberaal energie om zich aan één zaak te Door het overlijden van mr. W. nen rusten." deringen en door de media een had er toen al een zeer arbeids­ binden. Hij vervulde vele maat­ J. Geertsema verliest de VVD een veelgevraagde belangrijke VVD­ zaam leven opzitten. Met een to­ schappelijk-sociale functies en van haar sterkste en kleurrijkste I Actieve leden prominent. 'meloze energie (aan vieruur slaap toonde voor praktisch alle essen­ persoonlijkheden. Een liberaal in had hij voldoende) heeft hij vele tiële zaken een grote belangstel­ hart en nieren, die altijd op de Groot is Ginjaar's waardering Geertsema, "Molly" voor inti­ functies binnen de VVD bekleed ling, die gepaard ging aan grote bres stond voor het vrijheidsi­ voor al die actieve leden, die de mi, was in de goede zin van het na zijn rechtenstudie. Al in Lei­ kennis. Meestal als voorzitter deaal, die zijn mening nimmer partij door dik en dun zijn blijven woord een ,;eigenzinnig" liberaal den was hij lid van de VVD-ge­ heeft hij deel uitgemaakt van onder stoelen of banken stak en - steunen. Zij vormen de pijlers van in hart en nieren. Dat blijkt ook meenteraadsfractie. Burgemees­ tientallen besturen, om er enkele wat voor hem persoonlijk de con­ de VVD. "Wel maak ik me zorgen duidelijk uit het herdenkingsar­ terschappen volgden. Eerst te te noemen het Koningin Julia­ sequenties ook mochten zijn - deze over het feit dat de belangstelling tikei dat Hans Wiegel over hem in W arffum en vervolgens van Was­ nafonds, de Koninklijke Heide­ luid en in klare taal verkondigde. voor het actief bezig zJjn in de po­ dit blad schrijft. Hij had uitge­ senaar (1961-1971). Deze laatste maatschappij, Het Economisch In onze partij zal zijn herinnering litiek in het algemeen afneemt. sproken meningen en men moest post combineerde hij met het Technologisch Instituut en de voortleven als aan een der werke­ Het geldt voor alle politieke par­ van zeer goeden huize komen om VVD-Tweede-Kamerlidmaatschap, provinciale VVD in Zuid-Holland. lijk grote liberalen. tijen, succesvol of niet. Je kunt er hem van opinie te doen veran­ zelfs tweemaal met het fractie­ Een belezen mens. Een man i heel lang over filosoferen. Er zijn deren. Tegelijkertijd respecteerde voorzitterschap. In die Tweede die fel op de bres ging staan voor Ons medeleven gaat uit naar • mensen die zeggen: 'Er is tegen­ hij de mening van anderen. Die­ Kamer had hij zitting van 1959 minderheden. Hij haalde de ho­ zijn vrouw en kinderen. · woordig veel meer te doen dan zelfde instelling verwachtte hij tot 1971. Vervolgens werd hij mi­ mofilie uit de verdoemsfeer en le­ vroeger. Toen had je alleen de ra­ van een ieder die zich liberaal nister van Binnenlandse Zaken in venslang was hij een warm pleit­ dio en nu zijn er zoveel activitei­ noemt of voelt. Het "leef en laat het kabinet-Biesheuvel, waarna bezorger voor de belangen van ten voor de avonden en het week­ leven" was hem op het lijf ge­ hij weer in de Tweede Kamer te­ jongeren, maar ook met een grote Namens het bestuur, end.' Bij die keuze loopt de politiek schreven. Nimmer echter heeft hij rugkeerde tot zijn benoeming als sociale bewogenheid. L. Ginjaar, voorzitter. SEPTEMBER 1991 3 n Men1oriaJn Mr. W. J. Geertsen1a ! Van de iin 1963 eindigde het tijdperk­ nam hij de tijd, luisterde, gaf hij ~d. Mr. E. H. Toxopeus werd advies. Zo heb ik veel van hem voorzitter jstaanvoerder van de VVD en geleerd, wat mij later - toen ik zelf ,rad na de kabinetsformatie toe fractievoorzitter was geworden - cot het kabinet-Marijnen, zo zijn ook · zeer aansprak: ruimte, ambt van Minister van Binnen­ vrijheid en eigen verantwoorde­ landse Zaken -gestart in het ka­ lijkheid geven aan je fractiegeno­ binet De Quaij - voortzettend. ten. Als fractievoorzitter in de In de jaren, waar ik over Tweede Kamer werd hij opgevolgd schrijf, was het kabinet De Jong door mr. W. J. Geertsema, die in aan het bewind. Een gedegen 1959 tot lid van de Tweede Kamer ploeg, politiek niet zo uitgespro­ was verkozen. Na de val van het ken: passen op de winkel, noemde kabinet-Marijnen maakte Geert­ de Premier zijn werk. Er werd demloos kijkt de wereld toe sema als politiek aanvoerder heel goed op de winkel gepast. En naar de ontwikkelingen zo­ plaats voor Toxopeus en volgde als het er wat hectisch aan toeging A als die zich in de Sovjet­ hem in 1969, toen Toxopeus tot (Amsterdam, provo's, de eerste Unie afspelen. Onwikkelingen Commissaris der Koningin in Molukse actie) was de kleine ka­ waarvan wij de draagwijdte en de Groningen werd benoemd, weer pitein op de brug om het roer recht consequenties .voor nu en later op. te houden. nauwelijks kunnen overzien. Geertsema werd lijstaanvoerder De KVP liet Piet de Jong in in 1971, daarna Minister van 1971 vallen, nadat in 1970 de Na decennia lang verstikkende Binnenlandse Zaken in het ka­ fractievoorzitters van de re­ communistische dictatuur is dank binet-Biesheuvel. Na de val van geringspartijen: Schmelzer, Bies­ zij glasnost en perestroijka de dat kabinet, in de zomer van 1972, heuvel, Mellema en Geertsema, roep om vrijheid - dat wezensken­ liet hij het lijsttrekkerschap bij de tijdens een gemeenschappelijke merk van het menselijk bestaan verkiezingen die daarop volgden, reis naar Londen al over de toe­ is- ook in de Sovjet-Unie ten lan­ aan mij. komstige Kabinetssamenstelling gen leste onstuitbaar geworden. hadden gebrainstormd. Vol verwondering zien wij beelden Ik noem deze voorgeschiedenis Dat laten vallen door de KVP uit de Sovjet-Unie, die enkele ja­ in dit "In Memoriam", niet alleen van premier De Jong was onbe­ ren geleden onvoorstelbaar wa­ omdat nog weinigen in de VVD die grijpelijk. ren. Dat zien ervan trouwens ook: zelf van nabij hebben mee­ Zoals ik het ook onbegrijpelijk Vol spanning ook wachten wij gemaakt, maar ook - en vooral - vond dat Geertsema, toen hij in de volgende ontwikkelingen af. omdat ze veel zegt over Molly 1971 Minister werd, er niet voor Laten wij hopen dat h~t verdere Geertsema, zijn karakter en ei­ voelde De Jong voor te dragen als pad naar de vrijheid pp beheerste genschappen. Mr. W. J. Geertsema Vice-President van de Raad van wijze wordt afgelegd. Samen, beter gezegd: om beurten, State. Geertsema's argument hebben Toxopeus en Geertsema treffende "In Memoriam" in vraagd - nooit nam hij ons dat in was: De Jong is geen jurist, daar­ .Ook in ons eigen landje beleven de VVD van 1963 tot 1972 geleid. "Trouw" van zaterdag 29 juni van z'n hart kwalijk. Hij was het niet aan alle intrinsieke kwaliteiten we spannende politieke tijden. Een kleine tien jaar. de hand van Theo Joekes- waard met ons eens, legde uit waarom van de voormalig premier onder­ Het kabinet is in grote moeilijk­ Dat in 1963 - toen Toxopeus, be­ om door u allen te worden gele­ hij alzo was opgetreden, maar het geschikt makend. Rechtlijnig, heden. Op het moment dat iK dit grijpelijk, zijn Ministerschap wil­ zen - komt dat ter sprake. ons echt kwalijk nemen deed hij niet van zijn opvattingen af te schrijf is nogvolstrekt onduidelijk de ·voortzetten - Geertsema frac­ Na amper twee jaar fractievoor­ niet. Dat zegt veel over zijn li­ brengen, soms bruusk, dat was hoe de afloop zal zijn. Maar wel tievoorzitter werd, lag wel voor de zitterschap terugtreden, laat zien berale opvattingen. ook Molly Geertsema. is duidelijk hoe dit kabinet zelf hand, maar was niet zeker. In het dat Molly Geertsema het belang verantwoordelijk is voor de kom­ van de VVD voor zijn persoonlijke Vanaf april 1967 maakte ik Politiek was het, nu twintig mervolle omstandigheden. die we ambitie liet gaan. hem elke week mee tijdens de jaar geleden, een interessante tegemoet gaan, indien het blijft fractievergaderingen. Toxopeus tijd. Ik beperk mij tot de opstelling zitten. Denkt u maar aan de door Daarna, in 1969 weer drie jaar zat voor, Zegering Hadders - er­ van de VVD, onder leiding van dit kabinet veroorzaakte inflatie later, nam hij blijmoedig en met varen en met een enorm goed Geertsema, die als fractievoorzit­ tengevolge van accijns- en huur­ plichtsbesef het roer weer over - praktisch politiek gevoel - Berk­ ter en lijsttrekker uiteraard de verhoging. En wat denkt u ovèri­ terwijl ook hij graag het Commis­ houwer, Haya van Someren en de koers bepaalde. gens van de afschaffing van de in­ sariaat der Koningin in Gronin­ fractiesecretarissen J oekes en De VVD koos in die tijd voor flatiecorrectie. Dat is toch geen gen zou hebben verworven. Portheïne zaten, net als Geert­ het sluiten van stembusakkoor­ beleid. Dit kabinet dient zo snel sema, aan de kop van de tafeL den voor de verkiezingen. Geert­ mogelijk te verdWijnen. Vrijheid en In 1971 Minister van Binnen­ sema streefde naar zo'n akkoord Democratie landse Zaken - voor hem de ver­ Geertsema kwam soms wat la­ van de VVD, met de KVP, ARP, Tenslotte. Geen tegenkan­ vulling van de wens van zijn hart ter binnen, hij was dan eerst nog CHU en D'66. Samenwerking met didaten tegen mevrouw Van maandblad voor de Volkspartij en hem op het lijf geschreven door op het gemeentehuis in Was­ de PvdA werd door hem in 1971 Leeuwen-Schut als mijn opvolg­ voor Vrijheid & Democratie zijn kennis van zaken, belang­ senaar geweest. Heerlijk vond hij uitgesloten. D'66 liet het afweten, ster, zodat ik op 4 oktober aan­ stelling en gevoel voor traditie. het om te werken, overdag en koos publiekelijk - in een debat staande met veel genoegen de ha­ Nummer 1398 's nachts. Wij keken hem altijd tussen Geertsema en Van Mierlo mer aan haar kan overdragen. Dit augustus 1991 In 1972 stelde Geertsema zich met een mengeling van bewon­ (nadat Rudolf de Korte de vraag verheugt mij zeer. Ik ben ervan niet ter beschikking voor het dering en verbazing aan, als hij aan Van Mierlo had gesteld: als u overtuigd dat de partij bij haar in lijsttrekkerschap - ik kom daar daar smakelijk over vertelde. Net nu met het pistool op de borst heel goede handen is. Ik wens Hoofdredacteur: nog op terug - en maakte zo de als over die kleine typische .dingen moet kiezen tussen PvdA en VVD, haar heel veel succes toe. Reny Dijkman cirkel, van het vóór laten gaan van als 's-avonds laat sherry drinken, wie kiest u dan?) - voor samen­ Redactie: dat wat hij zag als het belang van chocolade eten en beurteling een werking met de socialisten. Hans de Bie de VVD, weer rond. halfjaar wel, en een halfjaar niet, Verschillende gesprekken tus- · Victor Hafkamp Mijn eerste kennismaking met roken. sen KVP, ARP, CHU en VVD Jan van de Ven Molly Geertsema dateert uit 1963, werden gehouden. Tot een ak­ Redactiesecretariaat: het jaar waarin hij fractievoorzit­ Hij gaf anderen altijd een kans koord vooraf kwam het niet, Petra Beijersbergen, ter werd. Ik was toen net vice­ en de ruimte. Ik durfde in 1967, maar- J. J. van Aartsen schrijft VVD, Postbus 30836, voorzitter van het hoofdbestuur toen ik volkshuisvesting moest dat in zijn uitstekend "In Me­ 2500 GV 's-Gravenbage Tel.: 070 - 3613002 van de JOVD geworden. Een gaan doen, nauwelijks te vragen moriam" in NRC Handelsblad van hij, bijna honderd jaar nadat zijn Fax: 3608276 br~isende, opgewekte club van of ik misschien ook niet plaats­ dinsdag 2 juli terecht - er werd zo overgrootvader, mr. J. H. Geert­ jongelieden, die politiek en feest­ vervangend lid van de vaste com­ voor de vorming van het kabinet­ sema daar, van 1872tot 1874, had Ledenadministratie: vieren combineerden en die, uit missie voor Binnenlandse Zaken Biesheuvel heel wat nuttig voor­ gezeten, nu resideerde. 070 - 3613061 een mengeling van het hooghou­ in de Tweede Kamer mocht wor­ werk verricht. Maar, voor het zover was, moest Druk: den van de liberale principes en den, omdat het bii:menlands be­ Een ander te memoreren feno­ nog worden beslist, wie Minister, Ten Brink Meppel b.v. het plezier af en toe de VVD op stuur mij zo interesseerde. Geert­ meen was het indienen, samen wie Staatssecretaris, wie fractie­ de tenen te gaan staan, somtijds sema en Toxopeus vonden het met de KVP-er Kolfschoten, in voorzitter moest worden. Vormgeving: Siem Willeros kritische geluiden afgaven. prima, vonden dat ik ook lid van maart 1971, van een motie, waar­ Geertsema deed ook dat con­ de commissie voor de Grondwets­ in om een door de Tweede Kamer scientieus. Elk fractielid werd bij Redactieraad: Zo'n één of twee keer per jaar herziening moest worden en lie­ te kiezen formateur werd ge­ hem geroepen en gevraagd naar Mr. I.W. Opstelten, vz. dineerde het dagelijks bestuur ten mij de ruimte om mijn mai­ vraagd. zijn of haar belangstelling. Zo W.J.A. van den Berg, secr. Drs. H.B. Eenhoorn van de JOVD met de beide frac­ denspeech over de Provinciewet te Enerzijds was dit een antwoord herinner ik mij nog dat Molly H.F. Heijmans tievoorzitters, in 1963 Geertsema houden. op de lijn die D'66 en de PvdA, Geertsema mij vroeg of ik staats­ H.A.M .. Hoefnagels en Van Riel. Spannend en mach­ met hun door de kiezers te kiezen secretaris van Volkshuisvesting J. Kamminga tig interessant. Voor dit artikel Uiteraard zelf m'n verhaal ge­ formateur en premier, hadden in­ onder de komende Minister U dink J. van Lier haal ik slechts een herinnering op. maakt, gelukkig goed gegaan, an­ gezet. Anderzijds vloeide dit Ir. D~ Tuijnman wilde worden. Ik zei hem toen dat Wat wij ook aan kritiek op de VVD ders fiks op m'n duvel gekregen. voorstel ook voort uit de opvattin­ ik daar niet voor voelde, dat Advertentie­ afgaven - o.a. een scherpe afkeu­ Ook dat is een persoonlijke herin­ gen van Geertsema over de in­ staatssecretaris voor de politie, exploitatie: rende verklaring, omdat Geert­ nering aan Molly Geertsema, die vloed van het Staatshoofd en de onder de gezamenlijke verant­ Bureau van Vliet b.v. Postbus 20 sema, samen met de fractievoor­ ik alleen maar releveer, omdat ze adviseurs in directe nabijheid van woordelijkheid van de Ministers 2040 AA Zandvoort zitters van KVP, ARP, CHU het iets zegt over hem. En toen hij in het Staatshoofd op de kabinets­ van Binnenlandse Zaken en Jus­ tel.: 02507- 14745 TV-programma "Zo is het toeval­ 1969 weer fractievoorzitter werd, vorming. titie mij wel wat leek en dat ik - lig ook nog eens een keer" in Ka­ was er geen vrees voor de stentor­ Minister in 1971. In het To­ als dat er niet in zat - gewoon in mervragen had gehekeld en han­ stem, maar kon je- als je hem echt rentje: de vervulling - ik schreef delen van de regering had ge- nodig had - altijd binnenkomen, het - van een hartewens, trots dat (vervolg op pagina 12) SEPTEMBER 1991 In Me:rnoriain Jongerenbeleid in actie

"Jongeren hebben de toekomst", een steed~ meer gehoorde kreet, ook in alle lagen vandeWD

Voor de Landelijke Commissie Naar aanleiding van verkregen Jongerenbeleid is dit gegeven gegevens wordt een vervolgtraject aanleiding voor een aantal geïnitieerd in de vorm van een nieuwe acties in het komende enquête voor alle ruim tweedui­ seizoen. zend VVD-leden jonger dan 28 jaar. Ook hen zal gevraagd wor­ Om actie te kunnen onderne­ den om ideeën naar voren te men, is het belangrijk om te be­ brengen en actief mee te werken schikken over zoveel mogelijk ge­ aan nieuw beleid. gevens. Mede daarom is een spe­ Voor jonge mensen moet ruim­ ciale werkgroep gekomen tot het te zijn om mee te werken, mee te Roelof Zegering Hadders opstellen van een bijzondere en­ denken en mee te beslissen bin­ quête. nen de VVD. Voor een belangrijk deel zullen die mogelijkheden (1912-1991) Deze enquête, die al eind au­ binnen afdelingen moeten worden "De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie staat als gustus werd verstuurd naar alle geboden. Vandaar dat er zo'n[ liberale partij open voor een ieder die de overtuiging heeft, afdelingsbesturen, is bedoeld oni groot belang wordt gehecht aan dat vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, inzicht te verkrijgen in een aantal het invullen van de enquête door sociale rechtvaardigheid en de gelijkwaardigheid van alle zaken. Allereerst is daar de vraag de afdelingsbesturen en worden[ mensen de fundamenten behoren te zijn van elke hóe jongeren worden ingezet in de de reacties met spanning te-l samenleving." organisatie, wáár ·jongeren wor­ gemoet gezien. 'i den ingezet, en wat daarvan het Om ook onder jongeren steeds 1 Uit: artikel 1 van de beginselverklaring van de VVD resultaat is. Teh tweede stelt de meer stemmen op te laten gaan werkgroep de vraag hoe, hoe vaak voor het liberalisme, werkt het en met welk resultaat tot nu toe reclamebureau van de VVD, in Men kan rustig stellen dat bo­ nog als de dag van gisteren te naoorlogse Emmen te maken tot activiteiten voor jongeren zijn opdracht van het hoofdbestuur,, venstaand kernthema van het herinneren hoe hij tijdens frac­ wat het nu is. ontplooid. Ten derde wil men aan een ni~uwe folder speciaa( liberalisme het centrale "leit­ tievergaderingen met de bril op graag weten hoe in het verleden gericht op jonge mensen. I motiv" is geweest in het leven de punt van de neus in zijn pa­ Zelf zei hij in 1983 over deze de samenwerking met betrekking Met gegevens uit de enquêtes: van de heer R. Zegering Had­ pieren zat te bladeren alsof de periode: "Ik heb een goddelijke tot het jongerenbeleid is geweest en de nieuwe folder als gereed-, ders. Op vrijwel ieder terrein gedachtenwisseling hem ont­ tijd beleefd. In tienjaar tijd heb­ met andere afdelingen, ondercen­ schap, werkt de Landelijke Com- ', van het politiek, maatschappe­ ging. Dan, ineens naar voren ben we alle scholen of helemaal trales en kamercentrales als ook missie Jongerenbeleid met nieuw: lijk en kerkelijk leven heeft hij schietend en het woord vragend. vernieuwd of gemoderniseerd. met de JOVD. Het laatste aan­ elan aan de toekomst. Zij ver- . met woorden, maar vooral ook Vooral als hij zijn (korte) inter­ Toen ik wegging waren er zestig dachtspunt betreft de contributie wacht steun en enthousiaste me­ metterdaad deze liberale le­ ventie begon met te zeggen: gymnastieklokalen en vijf voor jongeren, en de subsidies dewerking vanuit de afdelingen· venshouding uitgedragen. Dit "voorzitter ik ben maar een ge­ speelzalen. Toen ik kwam was voor het ontplooien van nieuwe bij de uitvoering van haar plan­ gevoegd bij zijn altijd joviale, wone Drentse heidehaas, er één openbare ULO. Toen ik initiatieven. nen. . "~~~J~?~e.~~se t;~" ?~~~~is~~~-9h~.}a~~ maar... " lette iedereen op en wegging was er een lyceum met Met deze activiteiten worden · · vensnoua1ng neer't nem voor e kwam· ëi-~'éëii"'a:'dVJ.ë8' d'at ''älH}d. honderden leerlingen, drie '~"ü'{feï·á'àrcl' 1s' de"werkgroep ook d.ë" aaütrèk'Kiîigskraclit ·-vä:n 'êie. velen die hem gekend hebben getuigde van politiek vingertop­ MA V O's, drie nijverheids­ bijzonder nieuwsgierig naar en­ VVD en haar uitstraling naar onvergetelijk gemaakt. pengevoel en van groot taktisch scholen en ga zo maar door. Als thousiaste ideeën die leven in de jongeren, gestimuleerd. · Het is moeilijk, zo niet on­ inzicht. je het dán niet leuk vindt om afdelingen en misschien al tot re­ mogelijk, in kort bestek het on­ Het is opvallend om van ie­ wethouder te zijn, dan vind je sultaat hebben geleid. Wellicht De jongeren hebben de toe­ voorstelbaar actieve en produk­ mand als de heer Wiegel te ho­ nooit meer iets leuk." zijn deze initiatieven· aanleiding komst ook in de WD. Met jonge tieve leven van de heer Zegering ren: "Wij jongeren van toen ge­ om in andere afdelingen ook tot mensen heeft de WD een toe­ Hadders te schetsen. Daarvoor noten van zijn wijze lessen, zijn En leuk vond hij het. Niet al­ nieuwe activiteiten te komen. komst. B is zijn staat van dienst te lang inzicht, zijn enthousiaste ver­ leen met tomeloze inzet, maar en te veelomvattend. halen, de etentjes in 'Het gulden ook met het grootste genoegen Anker' en van de ruimte die wij vervulde hij zijn ambt. Hij was Groot is zijn betekenis ge­ kregen." daarbij geen bestuurder op af­ weest voor de opbouw van het stand. Hij stond en leefde mid­ Openbare naoorlogse liberalisme. Direct in De leerling van 1946 was in den in de Emmer samenleving 1946 werd hij gekozen als lid van 1967 leraar geworden. Zijn ken­ die hij kende als geen ander. partijraadsvergadering de Eerste Kanier' voor de Partij nis en inzicht, maar vooral ook inzake Troonrede en van de Vrijheid. zijn liberale levenshouding werd En dat alles, dat is het wat de In een interview dat schrijver zo overgedragen op een jongere heer Zegering Hadders tot één Miljoenennota van dit "in memoriam" met hem generatie. Maar naast het leer­ van de groten in de VVD heeft had ter gelegenheid van het meester zijn was hij ook de par­ gemaakt. Zo zal hij ook in onze Datum: Zaterdag 21 september 1991. veertigjarig bestaan van de VVD lementariër pur sang, gedegen herinnering blijven; blijmoedig, in 1988 zei hij zelf over deze pe­ en degelijk. Zijn benoeming tot opgewekt, verdraagzaam, ver­ Aanvang: 11.00 uur. riode: "Ik was daar in de ge­ Commandeur in de orde van antwoordelijk, respect voor de legen~flid ontzettend veel te le­ Oranje Nassau na zijn afscheid medemens van welke signatuur Plaats: Jaarbeurs Congrescentrum te Utrecht. ren. Ik besef terdege dat ik dan van de landspolitiek onder­ ook. Kortom een liberaal m.ens, ook wel gezegend ben geweest streept dan ook terecht zijn grote een fijn mens. Agenda · met twee eminente leermees­ verdiensten in dezen. 11.00-11.10 uur: Opening door de voorzitter, dr. L. Ginjaar. ters. Collega's durfde ik helaas Zijn intensieve arbeid heeft niet te zeggen. Mr. D. U. Stikker Groot ook is zijn betekenis blijvende vruchten gedragen 11.10-11.45 uur: Rede door de voorzitter van de Tweede-Ka­ en prof. mr. A. N. Molenaar. geweest voor zijn woonplaats voor de samenleving. Het is merfractie, mr. drs. F. Bolkestein. Twee grootheden in de liberale Emmen. De naoorlogse ontwik­ vooral zijn levenshouding die wereld van na de oorlog. Daar keling van Emmen is gigantisch voor mij en voor vele, vele an­ 11.45-13.30 uur: Discussie in groepen. zat ik dan tussen als 34-jarige geweest. In één van de regionale deren een lichtend voorbeeld is De mogelijkheid bestaat om in zes groepen Drentse heidehaas." dagbladen werd hij getypeerd geweest en zal blijven. Het is gebaseerd op de clusterindeling, zoals deze als een van de "founding mede aan mensen als de heer binnen de Tweede-Kamerfractie wordt toe­ Het typeert de heer Zegering fathers" van het nieuwe Emmen. Zegering Hadders te danken dat gepast, met leden van de Kamerfracties te Hadders in zijn bescheidenheid. Gedurende 25 jaar was hij wet­ de algemeen secretaris in het discussiëren over binnenlandse zaken, bui­ Anderen waren in zijn ogen be­ houder van deze gemeente. En jaarverslag van de VVD over tenlandse zaken, financiën en economie, kwaam en deskundig en hij was dat terwijl, numeriek gezien, 1989, Drenthe kon bestempelen leefbaarheid, onderwijs en welzijn. maar een "eenvoudige Drentse deze zetel eerder aan de PvdA als een "vanouds liberaal bol­ Er wordt per discussiegroep gerapporteerd heidehaas". Zo typeerde hij zich toekwam. Het getuigt van het werk". en voor een ieder wordt de mogelijkheid ge­ zelf vaak; relativerend met een groot respect dat hij genoot. En opend in het middagprogramma een inbreng vleugje van zelfspot. Een hou­ terecht! Ook, misschien: wel Een man met grote gaven van in de plenaire discussie te leveren. Tijdens ding die herri ook gedurende zijn vooral, in deze furietie heeft hij hart en hoofd, een liberaal in deze groepsdiscussie is er gelegenheid om langdurig lidmaatschap van de zijn liberale ideeën in .praktijk hart en nieren is van ons heen­ van een lunch gebruik te maken. Tweede Kamer van 1948-1971 kunnen brengen. Als wethouder gegaan. zou blijven karakteriseren. Wat van Onderwijs en Sportzaken, 13.30-14.00 uur: Korte pauze. kon hij boeiend en vooral ook maar vooral als de all-round be­ smakelijk vertellen over die pe­ stuurder die samen met de Jan van Heukelum 14.00-15.30 uur: Rapportage uit de groepen en plenaire dis­ riode. Fractieleden die hem nog toenmalige PvdA-burgemeester voorzitter Kamercentrale cussie. hebben meegemaakt weten zich Gaarlandt er in is geslaagd het Drenthe 15.30-15.45 uur: Sluiting door de voorzitter. SEPTEMBER 1991 5 van een driehoeksrelatie die _9-e grote politieke stromingen onder­ ling vertonen. Zij zijn de drie po­ litieke elementen die het krach­ ,,Ongebroken lijnen" tenveld beheersen... " Bevestiging Met grote voldoening stelt volgens plan verlopen Hans Nord vast: "Terwijl wij nog bezig waren met ons rapport en door RENY DIJKMAN ook nadat het de partij was inge­ gaan, is er veel gebeurd dat de DEN HAAG - Mr. Hans Nord, voorzitter van de commissie "On­ een dergelijke operatie krijgen. spectrum in ons land pleegt in juistheid, bevestigde van de rich­ gebroken lijnen", is een tevreden mens. Zijn commissie heeft We moeten kort zijn, minder de­ beeld te worden gebracht door ting die naar onze mening moest roet grote waardering voor de inzet van de actieve leden deel­ tails geven en het algemeen ge­ middel van een rechte lijn, waar­ worden ingeslagen. Ook uit in­ genomen tijdens de algemene vergaderingen aan de uitvoerige noeg houden om de algemene ver­ langs de diverse partijen van ui­ vloedrijke kringen van PvdA en discussies over het door haar voorgelegde liberaal perspectief. gadering zélf conclusies te laten terst links tot extreem rechts hun CDA waren geluiden van soortge­ trekken." plaatsen krijgen toegewezen. Wij lijke strekking te horen. Wat heb­ De meer dan 500 door de leden "Daarom ook," stelde Nord, menen dat deze beeldvorming die ben we Wöltgens, Kok en Brink­ ingediende resoluties vergden ter "was dit een discussiestuk waar­ tot groot gedrang in het 'midden' man horen zeggen over zaken als behandeling twee volle vergader­ bij de resoluties een ander karak­ leidt, teveel op het verleden is overheidsfinanciën, misbruik van dagen plus nog een ochtend ter hadden. Nu ging het om de geënt en niet goed meer bij de sociale wetten en individualise­ "Krasnapolsky". En daarmee is strekking. Wij hebben geen pan­ huidige omstandigheden past. Wij ring... dat lag allemaal in onze de kous niet af, want op verzoek klare conclusies aangeleverd. Dat geven de voorkeur aan het beeld lijn." • van de vergadering zijn de uit­ was trouwens ook niet de bedoe­ spraken alle gebundeld. Deze ling van het hoofdbestuur. Een kunnen worden opgevraagd bij aantal resoluties die door de ge­ het algemeen secretariaa_i;_, Met hele algemene vergadering wer­ dit drieluik, -oesfaailde-uit het den gesteund hebben we dan ook De ID.acht van de Inedia "Ongebroken lijnen"-rapport, de zo overgenomen." gedrukte resoluties en de gedruk­ te uitspraken, heeft straks de Kwaliteit en de jongeren programcommissie een belangrij­ ke bouwsteen in handen. Duide­ Nord is zeer te spreken over lijk dus een moment om met Hans het niveau en de kwaliteit van de innen één week veranderde Het Sovjetvolk heeft razendsnel N ord nog eens terug te blikken op discussies. "Natuurlijk, soms de wereld in de Sovjet-Unie. geleerd, maar het heeft tot nu toe een hektische periode. dwaal je onvermijdelijk even op B In de derde augustusweek slechts een vleugje van de geur van een zijspoortje, maar voorname­ werd versneld geschiedenis ge­ "vrijheid" kunnen opvangen. Geslaagd lijk is er over de hoofdpunten ge­ schreven in een mondig geworden Nogmaals, ontstaan door Gor­ sproken. Wat mij bijvoorbeeld op­ Sovjet-Unie. batsjov. Dat volk heeft de smaak "Mijn eigen indruk is dat we viel was dat onze vrij algemene van de vrijheid te pakken gekre­ in onze doelstelling redelijk zijn benadering van de bestuurlijke Wie had zich twee jaar geleden gen. Ondanks honger, ondanks de geslaagd. De gehele procedure is Hans Nord organisatie via een resolutie van kunnen voorstellen 'dat het Russi­ sabotage bij de voedselvoorzie­ volgens plan verlopen. We zijn Dienstplicht de Vereniging van Staten- en sche volk - meer dan een eeuw ge­ ning toegevoerd uit het rijke Wes­ begonnen - en dat was ook onze Raadsleden en de partijcommissie knecht door de Tsaren en het ten. Dat volk verdient thans de opdracht - om op een aantal Als voorbeeld noemt Nord de Binnenlandse Zaken, die de uit­ communisme - een coup ongedaan volledige steun van de wereld. hoofdpunten de inhoudelijke uit­ passage over de dienstplicht. "Die drukkelijke steun kreeg van de had kunnen maken? De groei van dagingen vast te stellen waarvoor was vrij provocerend. Tijdens de algemene vergadering, behoorlijk een democratie - het recht op een De media - met uitzondering liberalen in de komende jaren vergadering is duidelijk gebleken is aangescherpt." vrije meningsuiting, maar vooral van de staatsbladen die nu zijn zullen komen te staan. We hebben dat daar nog veel binnen de partij de moed daartoe - vergt tijd, ver­ verboden - hebben samen met de rekening gehouden met de Begin­ over gediscussieerd moet wor­ Gezamenlijke eist soms generaties. In de Sovjet­ jongeren definitief een streep ge­ selverklaring van de VVD, met den." standpunten Unie liep het anders. Enkelejaren trokken onder welke vorm van het Liberaal Manifest en het hui­ Overigens heeft hij zich amper "glasnost" waren voldoende. dictatuur dan ook. Alleen door­ dig verkiezingsprogramma, maar gerealiseerd wat voor een enorme Voor de commissie-Nord zit de communicatie was het immers ook met het ELD-verkiezingspro­ kluif werk hij op zich had geno­ taak er nu op. "De operatie was Het was Boris Jeltsin die zijn mogelijk om 100.000 man als een gramma. Daaruit is onze nota ge­ men. "Het leek me leuk, maar wel bedoeld om de aandacht binnen de staat bijeen hield, die met doods­ levend kordon rond het parlement resulteerd, die de partij is inge­ was ik vanaf het begin me ervan partij te richten op zaken waar we verachting de moed had om op een van Jeltsin te vormen. Om 150.000 gaan met het verzoek te reageren bewust dat ik zelf de redactie in gezamenlijk voor staan. Ik heb het tank te klimmen en het volk de man in Leningrad op de been te in de vorm van resoluties op handen moest houden. Dat maakt gevoel dat de interne sfeer - nu we waarheid te vertellen. Het waren krijgen tegen de coup. Staats­ hoofdpunten. Deze zijn naar alle het werken in een commissie weer over zaken en niet meer over vooral de jongeren in het leger en grepen zullen voortaan worden afdelingen gezonden en door ons plezieriger. Je werkt dan geza­ personen praten - behoorlijk is daarbuiten, die na een vleug van bepaald door de waarachtigheid per onderwerp van een kort com­ menlijk aan de hand van ideeën, opgeklaard. Trouwens, de opinie­ vrijheid te hebben geproefd, het en moed van de media. Daarom is mentaar voorzien. dus niet met amendementen of polls wijzen dat ook uit." verdomden om weer onder het juk die onafhankelijkheid zo be­ Het grote voordeel van deze letterlijke formuleringen. De her­ Voor Hans N ord was het - los van een nieuwe tirannie gebukt te langrijk dat het niet te omschrij­ resoluties wa:s dat alle een inhou­ ziene redactie kon ik na de ge­ van zijn lijsttrekkersschap voor gaan. ven is. Ook de Irak-oorlog heeft dat delijk karakter hadden en ze niet dachtenwisseling maken en die :Pet Europees parlement - de eer­ Het was Michael Gorbatsjou bewezen. gingen over formuleringen, pun­ werd dan opnieuw besproken in ste grote nationale operatie. Wel die hen mondig maakte. Nobel­ ten of komma's. Voor de plenaire~ een volgende commissievergade­ was hij in het verleden twee keer prijswinnaar voor de vrede. De Hoe het verder zal gaan met de behandeling hebben de indi­ ring. Daardoor krijg je ook een lid geweest van de commissie die man die de buitenwereld verbond Sovjet-Unie - ik schrijf dit op 25 viduele leden van de commissie eenheid van stijl, die het geheel zich bezig hield met het Europees met "zijn" Sovjet-Unie. De leider augustus over de deadline heen - de nodige spreekbeurten over het wat leesbaarder maakt." Liberaal verkiezingsprogramma; die steun zocht bij al die wel­ weet nog niemand. De communis­ rapport gehouden. Natuurlijk had waarvan een keer als voorzitter. varende landen om zijn eigen tische partij is inmiddels opgehe­ ieder zo zijn eigen accenten, maar Ervaring Vanuit die situatie kijkend naar moederland, bestaande uit vele ven. De standbeelden van de ge­ de club heeft zich goed gecoör• de Nederlandse liberalen con­ deelstaten, uit het economisch hate oprichter van de KGB en Le­ dineerd opgesteld ondanks het feit Wijs geworden door de erva­ stateert hij: "Doordat in Neder­ puin te halen. Voor hem restte te nin zijn van de sokkels getrokken. dat er verschillende punten waren ringen van vorige commissies had land geen conservatieve partij be­ weinig tijd om de taxatiefouten die De Pravda verschijnt niet meer. De waarop de commissie geen een­ deze club gesteld: "We moeten staat, houd je in de VVD ook con­ hij op eigen grondgebied maakte, oude Tsarenvlag heeft de plaats parig antwoord had." zorgen dat we geen herhaling van servatieven. Dat kan heel goed. te analyseren. ingenomen van het dundoek met Conservatisme hoeft echt niet al­ Het was Boris Jeltsin die de hamer en sikkel. tijd te betekenen, 'alles houden fakkel overnam, na het vastzetten De Sovjet-Unie èn de rest van zoals het is'. Lange tijd hebben van Gorbatsjou op de Krim. Het de wereld mogen hopen dat Jeltsin velen in de zegeningen van het waren de "illegale" en buiten­ na zijn heldhaftig en vastberaden bureaucratische collectivisme ge­ landse media die het Russische optreden gedurende de "coup-da­ MEDEDELINGVAN HET loofd. Zij die dat niet deden wer­ volk op de hoogte konden houden gen" thans wezenlijk invulling den als 'conservatieven' afgedaan. van alle werkelijke ontwikkelin­ weet te geven aan de hem door het HOOFDBESTUUR Als je nu kijkt naar de ex- of nog gen die gaande waren tegen de volk toebedachte leidersrol. Gor­ halfcommunistische landen dan leugens in van "de bende van batsjou had de steun van het bui­ De uitspraken van de algemene vergadering in april1991 inzake spreekt men over conservatieven acht". De boodschap werd het felst tenland; Jeltsin van de nog niet de nota "Ongebroken lijnen" zijn door het hoofdbestuur in zijn als men het heeft over de harde opgepakt door de jongeren. Er vie­ tot zelfstandigheid ontwikkelde vergadering van 19 augustusjl. goedgekeurd nadat de heer Nord kern van echte communisten. len drie doden. Jonge mensen die deelstaten. Het is te hopen dat in en enige andere leden van de commissie-Hoofdlijnen deze hebben Ik ben er dan ook bijzonder ge­ heel bewust hun leven gaven voor de directe toekomst tussen beiden geconcipieerd. lukkig mee dat de algemene ver­ vrijheid. En het volk zag... En dat een synthese zal ontstaan over de De uitspraken zijn conform het besluit van de afgelopen ver­ gadering onze formule van een volk - in alle armoede - begréép invulling van de taak om alle gadering als appendix toegevoegd aan de nota. nieuwe politieke deling, zoals die het gevaar dat dreigde: een nieuwe deelstaten van de Sovjet-Unie Nota en uitspraken zijn thans beschikbaar voor afdelingen en is verwoord in hoofdstuk 10 van dictatuur. weer menselijk en economisch op centrales, die een exemplaar ontvangen terwijl individuele leden onze nota, heeft overgenomen. poten te zetten. op aanvraag een exemplaar krijgen toegezonden. Daarin staat o.m. We hebben allen aan de televi­ Als die synthese ontstaat kan 'Ondanks de veelheid van politie­ sie gekluisterd gezeten. We hebben de wereld en met name de EG niet Aanvraag te richten tot: ke formaties wordt het beeld van voor het eerst de Moskovieten en langer aarzelen met het geven van VVD algemeen secretariaat, ons hedendaagse partijwezen in de inwoners van Leningrad in steun: financieel, economisch en Postbus 30836, hoofdzaak bepaald door drie grote massale opkomsten gezien als management-technisch. 2500 GV 's-Gravenhage democratische stromingen: die mensen. Mensen met dezelfde of telefonisch: 070-3613061. van de christen-democraten; de emoties zoals ze hier heersten tij­ sociaal-democraten en de liberaal­ dens en na de Tweede Wereldoor­ RENY DIJKMAN • • democraten... ' en 'Het politiek log. 25 augustus 1991 SEPTEMBER 1991 6 Connnunicatie :met :media geen eenrichtingsverkeer doorDOMINIQUEPETERS, WD:frnctievoonichter

Het zou mij niet verbazen als u als VVD-lid zich af en toe oud papier in stand te kunnen volgens Te Veldhuis. Te goed bij­ teleurgesteld voelt over het imago van de VVD zoals dat door houden dan wel te kunnen verbe­ na. En moet uitkijken straks niet de media wordt opgeroepen. We komen te weinig in het nieuws teren. Waarom was dit nodig? In het afvalland van Europa te wor­ vindt u misschien. Of op een andere manier dan u zou willen. ons land is de papier-herverwer­ den. En daar is de afdeling voorlichting toch voor? Wat doen ze daar kingsindustrie zo goed geregeld Maar wat komt er in de krant? eigenlijk in Den Haag? dat het voor andere landen inte­ Ondanks het feit dat dit betoog Als kersverse voorlichter bij de Tweede Kamerfractie (sinds ressant is om hun oud papier bij aan de pers is gefaxt en uit­ april) wil ik graag proberen een antwoord te geven op die vraag. ons te droppen. Dat is vooral het gedeeld. Het verhaal dat de extra Niet in het minst omdat ik aan den lijve heb ondervonden hoe geval voor de VS en Duitsland die heffing nodig is om de Nederland­ groot het verschil op mij overkwam tussen het beeld dat ik van dat dan ook in grote hoeveelheden se herverwerkingsindustrie voor de VVD had (grotendeels via de media) voor ik in Den Haag doen. Het gevolg hiervan is dat . oud papier in stand te houden en kwam en daarna. onze markt voor oud papier totaal dat de VVD hiertegen is. Weer is overbelast is. Waar vroeger ker­ daar het onterechte beeld van de Actief en passief rnatie maar door hoefden te geven ken, scholen en sportverenigingen VVD als een partij die niet of nau­ en de media die vervolgens zou- papier en daarmee geld inzamel­ welijks in het milieu is geïn• U moet zich voorstellen hoe den afdrukken of uitzenden. Maar den, moeten ze nu bijna geld bij­ teresseerd. mijn collega Clemens Cornielje en helaas, zo werkt het niet. Al is dat betalen als ze met een stapel aan­ ik een kamer delen op het Bin- maar goed ook. komen. Papier is afval. Er is spra­ VVD-Expresse nenhof. De hele dag lopen daar Communicatie met de media is ke van een overschot. journalisten en kamerleden in en geen eenrichtingsverkeer. Willen Dominiqua Peters En wat doet minister Alders? En hiermee kom ik bij de VVD­ uit en onze telefoons houden niet de media opnemen wat we te ver­ Hij heft een milieubelasting om Expresse. Het communicatiemid­ op met rinkelen. We hebben er tellen hebben, dan moet het ten Een goed voorbeeld van het dit overschot aan te kunnen, dat del tussen de fractie en de actieve alle kra~ten en teletekst staat de eerste nieuws zijn. En ook al vin­ laatste zijn de VVD-vragen over lijkt misschien logisch, maar is kaderleden, dat vorig jaar nieuw hele dag aan. den wij iets nieuws, journalisten de tewerkstellingsvergunning het niet. Want de boosdoeners zijn leven in is geblazen. Het boven­ Voorlichting bedrijven we op zijn dat niet altijd met ons eens. van de Poolse verpleegsters in het niet de Nederlanders. Zij leggen staande maakt hoop ik duidelijk twee manieren: actief en passief. Op dit moment zitten we wat dat VU-ziekenhuis. Er kwam wel in hun oud papier braaf apart om in dat dit geen overbodige luxe is. In Met passief voorlichten bedoel ik betreft als oppositie in een extra de krant dat zij omdat die ver­ de papierbak te doen en hebben de VVD-Expresse staan de stand­ dat we antwoord geven op de vra- nadelige positie en hoe vaak ik in gunning er niet was, niet op 1 juli een goed verwerkingssysteem op­ punten die de diverse kamerleden gen die we krijgen. Vragen van de korte tijd dat ik op het Binnen­ aan het werk zouden gaan. Maar gezet. En nu worden zij gestraft hebben ingenomen compleet met; journalisten als: "Wie is jullie hof zit al niet gehoord heb: "Ja, nergens stond dat dit naar aan­ voor hun goede milieugedrag met de argumenten waarmee zij hun woordvoerder op dat terrein?", dat jullie dat vinden weten we leiding van VVD-vragen gebeur­ een extra heffing. De VVD was betoog staven. Dit is onmisbare "Hebbenjullie de inbreng voor dat wel". En hoe hard we ook roepen: de. dan ook tegen de extra heffing. informatie, want de media schrij­ mondeling overleg op papier?" en "Maar dit is echt nieuws" en Zoals trouwens tegen elke vorm ven of zenden nu eenmaal niet al­ "Gaan jullie deze week nog iets "Weten jullie lezers dat ook?" Het Nederland afvalland van lastenverzwaring. Een van de les uit wat wij graag zouden wil­ leuks doen?" helpt niet. Maar ook als onze alternatieven van VVD-milieu­ len. Ook al doen wij nog zo ons Met actief bedoel ik zorgen dat standpunten, uitspraken en reac­ Het eerste voorbeeld (wel het woordvoerder Jan te Veldhuis was best bij voorlichting. Wel kan er we voortdurend over de juiste in- ties wel interessant genoeg zijn standpunt, maar zonder bijbeho­ om een importheffing in te stellen nog het een en ander verbeteren . formatie beschikken, persberich- om op te nemen, is dat nog geen rende argumenten) zal ik uitwer­ op het Amerikaanse oud papier. en ik verzeker u dat Clemens ten maken, teletekst en de media garantie dat ze ook zo worden af­ ken aan de hand van het mon­ V oor Duitsland ~an dit niet met Cornielje en ik daar dag in dag uit bijhouden of er iets gebeurt waar- gedrukt of uitgezonden zoals wij deling overleg over oud papier dat het oog op het opengaan van de aan werken. op wij kunnen en of moeten rea- dat zouden willen. kort voor het zomerreces in de grenzen. Aiders zou Duitsland Wellicht helpt het ook als wij ger,en en proberen artikelen in.de ~· " Meestal komt het er-anders.uit Kamer plaatsvond.- moeten vragen een eigen-herver­ straks--wee:r --deel-uit'"maken-van. krant te krijgen. Ook nemen we te zien. Dat gebeurt op verschil­ Minister Aiders had voorgesteld werkingssysteem op poten te zet­ de regering. Maar ook dan zal de. zodra we weten dat een van onze lende manieren. Zo komt het voor om op kranten en tijdschriften zo­ ten en in de tussentijd haar eigen VVD-Expresse voor u een onmis­ kamerleden iets interessants gaat dat een VVD-standpunt wel de genaamde opcenten te heffen om papier zelf op te slaan. Nederland bare bron van informatie blijven. zeggen contact op met redacties krant haalt, maar zonder de bij­ de herverwerkingsindustrie van heeft haar zaakjes goed geregeld om te proberen dat in de krant of behorende argumenten. Of zonder • in de ether te krijgen. bijbehorende nuancering. Een derde mogelijkheid is dat een be- "Dat weten we wel" paald resultaat wel de krant haalt, maar zonder de vermelding Augustusoffensief, een jaarlijks Het zou natuurlijk heel prettig dat dit op instigatie van de VVD zijn als wij als VVD onze infor- gebeurde. w-eerkerend spektakel

VVD-EXPRESSE Traditioneel is augustus voor campagne. En dat het werkt, is Eindjuni heeft de opnieuw uitgegeven VVD-Expresse haar succesvol verlopen de JOVD politiek gezien een gebleken. Het promotieteam heeft eerstejaargang afgesloten. Bijna 1.000 abonnees lieten zich dit parlementaire rustige maand. Het junicon­ enkele tientallen afdelingen aan­ jaar informeren over meer dan 200 verschillende onderwerpen.' gres is- geweest, met een in­ gedaan, waar in samenwerking Deze maand begint de VVD-Expresse met haar tweede jaargang. Aangezien grijpende bestuurswisseling, met enthousiaste leden de nieuwe de VVD-Expresse wekelijks verschijnt, met uitzondering van de recesperio­ het aannemen van de Oost­ scholieren en studenten op het moeilijk moet zijn er met het been den, betekent dit dat er dit jaar ongeveer 38 nummers zullen uitkomen. Met Europa-resolutie en een be­ bestaan van de JOVD werd ge­ vandoor te gaan, krijgt de JOVD items over kamerdebatten, liberale discussiethema's, reacties op het nieuws spiegeling van de nieuwe wezen. er weer een paar honderd leden en informatie over belangrijke spreekbeurten en werkbezoeken blijft u op de voorzitter over de JOVD. bij. hoogté vande activiteiten van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Een "must" voor liberale bestuurders en kaderleden en een handig naslag­ En het heeft gewerkt. Terwijl werk voor leden en geïnteresseerden die willen weten hoe de liberale stand­ Het novembercongres waar Nederland zich vrolijk maakt over Voorlopig lijkt de vijfjaren­ punten in de landspolitiek worden vertaald. een minderheden- en jongeren­ een fietsende Sint, de vakbonden maatregel voor studenten geluk­ beleidresolutie voorliggen is nog zich opmaken voor de heetste kig (nog) geen invloed te hebben Het abonnementsgeld komt voor het parlementaire jaar van september 1991 een eind weg, hoewel al veel afde­ herfst sinds jaren, de regerings­ op het ledental van de JOVD. tot juli 1992 op f 75,-. Omgerekend kost het u dus f 1,95 per week om· lingen druk bezig zijn met de partijen een wedstrijdje lijken te Maar bezien moet worden of deze volledig op de hoogte te zijn. U kunt u middels onderstaande bon aanmelden amendering van de conceptver­ houden hoe het snelst zoveel mo­ nieuwe leden evenveel tijd blijken voor een abonnement, waama u tot en met juni 1992 elke zaterdag de VVD­ sies van deze resoluties. gelijk aanhang te verliezen, over te h~bben voor de JOVD als Expresse in de brievenbus krijgt. waarbij het voor de VVD niet de huidige leden. Tijd van veel Maar hoewel het in de JOVD Bent u nog geen abonnee? Geeft u zich dan nu op voor een abonnement op vrijwilligers die de JOVD maakt de VVD-Expresse dus politiek relatief rustig is, be­ Marco Frijlink tot wat zij is. tekent dat geenszins dat er niets Naam:...... wordt gedaan. Er worden leden Hopelijk blijft dat zo, maar geworven. Augustus en begin moeilijke tijden liggen in het ver­ Adres: ...... september is hiervoor de gelegen­ schiet. De subsidie van WVC heid bij uitstek; de scholen begin­ Postcode: ...... wordt volgend jaar met maar nen weer, evenals de universitei­ liefst 25% gekort en als de pro­ Woonplaats: ...... ten en de HBO-instellingen, die peadeusemaatregel ook nog door­ vaak introducties organiseren. gaat, zal het er voor de JOVD niet Handtekening: ...... Reden voor de JOVD om een uit­ gemakkelijker op worden. gebreide ledenwerfcampagne op Bon opsturen naar: te zetten, al enige tijd bekend on­ Maar het gaat nog goed. Met VVD-Expresse der de naam "Augustusoffensief'. VVD-fractie het augustusoffensief heeft de Tweede Kamer der Staten-Generaal JOVD haar basis weer verbreed Postbus 20018 60.000 Informatiekranten, een en een voorschot genomen op we­ 2500 EA Den Haag landelijk promotieteam à la Vero­ derom een actief politiek jaar! nica, honderden posters en dui­ zenden ballonnen, kortom alle in­ MARCO FRIJLINK, grediënten voor een geslaagde voorlichter JOVD SEPTEMBER 1991 7 Wet op de basisvo •

weinig bevredigend door RENY DIJKMAN

DEN HAAG- Het vóór het zomerreces behandelde wetsontwerp red.) ... "De PvdA kan wijzen op >Ver de invoering van basisvorming heeft voor geen enkele zijn succes: de middenschool ging politieke partij tot een bevredigend resultaat geleid. Ook de niet door, maar de basisvorming is reacties uit de onderwijswereld zijn hoofdzakelijk negatief. De er gekomen, inclusief verzorging. VVD heeft dan ook tegen dit wetsontwerp gestemd. Mét de VVD­ Het CDA kan bogen op zijn succes: [)nderwijsspecialist, Jan Franssen, blikken wij terug op een de middenschool is er niet geko­ m.arathondebat van circa 40 uur. Zijn inzet was groot, zijn men en de basisvorming biedt inspanningen tot het voeren van een consequente lijn zijn door voldoende vrije ruimte voor de de onderwijswereld geprezen, maar vreugde heeft hij aan de scholen om de eigen school te ~evoerde politieke koehandel niet beleefd kunnen profileren. De VVD zal waarschijnlijk tegenstemmen, Eerst in grote lijnen zijn schets moeten opzadelen met een pakket want zij komt met lege handen uit van de standpunten van de drie dat · tot een nog grotere groep het debat ondanks de voortreffe­ grote partijen. "De PvdA heeft een voortijdige schoolverlaters leidt." lijke inbreng van Jan Franssen. oplossing nagestreefd waarbij het De overige partijen zullen ver­ begrip gemeenschappelijkheid in Voorwaarden moedelijk wel voorstemmen. En de periode van basisvorming zo het onderwijs? Dat gaat gewoon moet worden geïnterpreteerd De voorwaarden die de VVD door. Onderwijs heet voortaan dat alle kinderen tussen de 12 en aan de invoering van de basisvor­ basisvorming. 15 jaar zo lang mogelijk hetzelfde ming stelt, formuleert Jan Frans­ Zo is politiek een punt gezet leerprogramma krijgen aangebo­ sen als volgt: achter een discussie die twintig den. De PvdA legde daarmee de - Een inhoudelijke herformule­ Jan Franssen, WD-Tweede-Kamerlid jaar te lang geduurd heeft en rradruk op de tijdsduur en niet op ring van het onderwijsaanbod grotendeels over het verkeerde de inhoud van het lesprogramma. dat aangepast moet worden aan de zgn. "Kerndoelen". (Die ove­ de eindtermen en liggen nog tal­ onderwerp ging, namelijk over de Bovendien streven de sociaal-de­ de eisen van deze tijd. rigens tamelijk vaag zijn, red.) loze vragen open met betrekking structuur van het voortgezet on­ mocraten naar de vorming van - Invoering van basisvorming op tot de toetsing en de integratie derwijs in plaats van over de in­ brede scholengemeenschappen, één niveau met voluit ruimte Geen profiel van de vakken." houd daarvan, met een oerhol­ van waaruit het mogelijk wordt voor tempo-differentiatie en landse ontknoping: Gegoochel dat in de toekomst één schooltype heldere eindtermen. Jan Franssen maakt zich grote Lege handen met getallen in de marge, waarbij de basisvorming zal verzorgen. - Ruimte voor leerlingen om zich zorgen over de wijze van invulling de kruideniersvraag veelvuldig Dat is opnieuw het leggen van het zoveel mogelijk naar eigen aard die door de scholen aan de basis­ Tot slot een citaat uit het com­ gesteld zal zijn geweest door beide fundament voor de middenschool. en aanleg te ontwikkelen, vorming zal worden gegeven. Het mentaar van het NGL-Weekblad partijen (CDA en PvdA, red.) in "Het CDA," vervolgde Frans­ waarin het voldoen aan de hel­ thans door de Tweede Kamer van 27 juni 1991 (dat overigens het overleg: "Mag het een ietsje sen, "stond oorspronkelijk met der geformuleerde eisen van aangenomen wetsvoorstel bevat voor de eindstemming verscheen, meer zijn?" • zijn uitgangspunten niet ver af basisvorming ligt besloten. Dus nog zoveel vaagheden, open ein­ van de VVD. Beide partijen waren basisvorming met leefruimte den en wazige compromissen dat van mening dat basisvorming voor het voorbereidend be­ hij nog nét niet het woord "flod­ moest worden ingevoerd en inge­ roepsonderwijs en het gym­ derig" wil gebruiken. bed in het bestaande stelsel van nasium. De VVD-fractie in de Tweede het onderwijs. Daarbinnen zou de - Geen eenzijdige nadruk op de Kamer heeft tegen gestemd. lkwali.t!O\itN;;tn. ,de .cindEl")i;ilUJ.®l'h{;).P-, - ,v;Qr,nün,g..,,.. y_çu;J, "J>r.e,

door FLORUS WIJSENBEEK, ELD-Iid Europees Parlement

Na een aantal gesprekken met VVD-leden, in het bijzonder in oefenen. Onvermijdelijk komen Flevoland, Friesland en Zeeland, wil ik in ons eigen blad nog dan beide doelstellingen met el­ eens proberen weer te geven wat mij ten aanzien van de land­ kaar in botsing, hetgeen zich ver­ bouw zorgen baart en bezig houdt. taalt in oplopende kosten voor de landbouw in de vorm van mestop­ Voorop gesteld dient te worden slàg en verwerking, of lagere op­ dat de landbouw voor Nederland brengst door verminderd gebruik van het allergrootste belang is. van kunstmest en chemische Meer dan dertig procent van onze ziektebestrijdingsmiddelen, zo­ export komt er vandaan, hetgeen genaamde extensivering. De ex­ weer een grote weerslag heeft op tensivering wordt tevens toe­ allerlei andere takken van han­ gepast voor de biologisch dynami­ del, nijverheid en dienstverlening. sche milieuvriendelijke produk­ Zo valt ter illustratie van dat be­ tie, vaak voor speciale produkten lang te stellen dat alleen al in de als speciaal broodgraan en brou­ provincie Friesland 25 % van alle wersgerst. De opbrengst en werkgelegenheid van de land­ marktprijs daarvan moeten dan bouw afhankelijk is. In het bij­ wel hoger gesteld worden. zonder in een provincie waar de werkloosheid met 15 % nog ver Zo wordt het steeds meer een ONDER AUSPICIËN VAN DE LIB.-DEM. FRACTIE boven het landel~jk gemiddelde tegenspraak wanneer men aan de ligt, mJ'et men met dat uitstra­ doelstellingen van artikel 39 van lingseffect dus wel degelijk reke­ het Verdrag van Rome moet vol­ mestproduktie afneemt. Aan het P.S.: ning houden. Niet in de laatste doen, omdat daar naast verbete­ mestprobleem tracht men ook wat Inmiddels heeft landbouwcommissaris ·plaats is de landbouw van belang ring van de produktiviteit, stabi­ te doen door de samenstelling van McSharry eerder dan verwacht zijn her­ voor ons vervoerend bedrijfsleven, lisering van de markt, een verze­ het veevoeder. Aan het melkover­ vormingsplannen ingediend. Nadat het het terrein waar ik mij allereerst kerde voedselvoorziening en schot wil de landbouw iets gaan college van Europese .Commissarissen zijn eerste voorstellen had afgewezen, Florus Wijsenbeek doen door de produktie van meer op richt in mijn parlementaire redelijke prijzen voor de con­ kreeg hij voor de huidige versie de ruime werkzaamheden. Nederland is na sumenten, ook redelijke opbreng­ en andere kaassoorten, door het meerderheid van de 17 leden mee, bij de Verenigde Staten de grootste sten voor de producenten vermeld beïnvloeden van de samenstel­ 4 onthoudingen en geen tegenstemmen. landbouwexporteur ter wereld. derde is van alleen de Nederland­ staan. In verhouding tot de in­ ling met minder vet en meer eiwit. Het is niet aan mij om hier een gedetail­ Dat is een geweldige prestatie. se begroting voor 15 miljoen in­ komsten in andere beroepsgroe­ In regulerende zin door mogelij­ leerde weergave van het voorstel te ge­ Een zorgvuldige aanpak van de woners, namelijk 55,5 tegen 85,7 pen, maar ook in verhouding tot kerwijs het systeem in te voeren, ven, maar ik kom niet om een commentaar problemen is dus vereist. miljard ECU. het aandeel van het inkomen dat dat thans voor suiker geldt: heen. Dit neemt niet weg dat die po­ de consumenten aan voedsel be­ a. quota met interventie; sitie niet onaantastbaar is of dat Van de EG-begroting wordt steden, blijft het inkomen in de b. met medeverantwoordelijk­ De reactie van de landbouwcommis­ sie van het Europees Parlement was mild: % landbouw sterk achter en is het de heirlsheffing en er zich geen problemen voordoen. meer dan 60 aan de landbouw uiteindelijk wordt er een inkomensgaran­ De bedreigingen die ik in· eerste uitgegeven, in guldens is dat on­ laatste paar jaar in de akkerbouw c. quota tegen wereldmarktprij­ tie, bij negatieve of afnemende inkomens instantie zie zijn er drie: geveer 75 miljard, minder dan 1% zelfs gemiddeld negatief geweest. zen. in de huidige situatie; in het vooruitzicht van het .bruto EG nationaal pro­ Met name omdat er een overschot Budgettair zal dat geen gèvolgen gesteld. De exportrestituties blijven ge­ A. DeGATT dukt, per burger zo'n 250 gulden. aan graan in de wereld is en de hebben. handhaafd, er komt extensivering en een onderhandelingen Daar heeft het Europees Par­ prijs van dat produkt een spil­ groot aantal steunmaatregelen voor alter­ lement maar indirect bemoeienis functie in de akkerbouw vervult. Initiatieven natieve en milieuvriendelijke produkten. In de Uruguay ronde van we­ mee, omdat wij als mede begra­ Daar moet door de politiek in Alleen de allergrootste boeren, waar in reldhandelsafspraken wordt voor tings-autoriteit niet over de zoge­ overleg met de landbouw toch wel Zo zal ook ondergetekende ons land een aantal melkveehouders on­ het eerst getracht mede over de naamde verplichte uitgaven mo­ een oplossing voor gevonden wor­ wiens eerste verantwoordelijk­ der vallen, krijgen geen inkomenssteun. landbouw tot afspraken te komen. gen meebeslissen (d.w.z. die uit­ den. Al was het alleen maar om heid op het gebied van het vervoer Toch zijn er nogal wat negatieve pun­ Met name door de Verenigde gaven die rechtstreeks uit het het voedselaanbod voor een ligt, zich meer moeten gaan be­ ten te ontdekken in de plannen van Mc­ Staten wordt aangedrongen op Verdrag voortvloeien). Wanneer . groeiende en hongerende wereld­ zighouden met alternatieven voor Sharry: Omdat er allerlei ontsnappings­ vermindering van de subsidies wij het daar niet mee eens zijn, bevolking zeker te stellen. een gezonde landbouw. Als eerste mogelijkheden zijn, zoals het opsplitsen voor de landbouw. In de Europese kunnen wij slechts de begroting in aanzet tot zo'n actie wordt in onze van het bedrijf, en de controles en admini­ Gemeenschap worden die voor­ zijn geheel verwerpen. Waar oor­ De oplossingen moeten in het fractie een groep landbouwers stratieve procedures ingewikkeld en on­ namelijk in tweeërlei vorm ge­ spronkelijk eigenlijk alleen het bijzonder in de alternatieve ge­ ontvangen, die een plan ontwik­ mogelijk zijn, nemen fraude-mogelijkhe­ geven: door een bodemprijs voor landbouwbeleid echt van de grond bruikswijze van graan gezocht keld hebben om tot verplichte bij­ den alleen maar toe. een aantal produkten en door een gekomen was en dus geld kostte, worden, bijvoorbeeld door de ver­ menging van bio-ethanol in au­ Het belangrijkste element en vanuit ti- , vanging van fossiele brandstof beraal oogpunt het moeilijkst, is het tataall subsidie voor export. Beide zijn worden nu op steeds meer be­ tobrandstof te komen. loslaten van de markt, in plaats daarvan . nauw met elkaar verbonden: zo­ leidsterreinen verplichtingen van door bio-ethanol. Dat zal niet gaan wordt een sociale politiek voorgesteld lang de wereldhandelsprijs be­ de Gemeenschap aangegaan. zonder wettelijke voorschriften, Tevens wordt aan de Commis­ echter totaal afhangt van de welwillend­ neden de Europese interventie­ Voorbeelden daarvan: milieu, in­ mocht dat echter geschieden dan sie door middel van parlementaire heid van de begratingsraad Omdat er prijs ligt wordt dat verschil door frastructuur en sociaal beleid. Dat zal ook het milieu daar wel bij vragen opgedragen melkquota geen extra ruimte is in de gemeenschaps­ de EG overbrugd. Omdat er in de beleid kost geld en dus begro­ varen, omdat bio-ethanol minder niet meer nationaal, maar op ge­ begroting en het zo goed als uitgesloten GATT meer belangen op het spel tingsruimte, anders dan bijvoor­ schadelijk effect sorteert voor meenschapsniveau te behan­ is, dat de lid-staten extra zullen bijleggen, staan en een handelsoorlog, zeker beeld de ook in de beginperiode onze leefomgeving. Evenzo zal delen. Bovendien wordt aan de dat bovendien landen als Spanje en Italië in de hu1dige politieke constellatie onwikkelde concurrentiepolitiek smeerolie uit koolzaad voor ons Commissie voorgesteld om maat­ in plaats van netto-ontvanger, betalers moeten worden, lijkt mij dit geen grote waar de VS zo opkomen ook voor Het ligt voor de hand dat wanneer . milieu een gunstig effect kunnen regelen ten gunste van het milieu, kans van slagen te hebben. Zelfs als het de belangen van Europa, in ieder er meer en andere uitgaven ge­ hebben. Een ander alternatief als bijvoorbeeld hier te lande het voor dit jaar wel zou lukken omdat er in geval vermeden moet worden, daan moeten worden en er geen voor de akkerbouw wordt gezien Nationaal Milieubeleidsplan niet de landbouw iets gedaan moet worden zullen we inderdaad onze export­ tekorten, door leningen gedekt, in het opnieuw in grotere schaal alleen te communautariseren om verdere toename van de overschotten subsidies moeten afbouwen. Doen mogen ontstaan men van de in produktie nemen van vlas ,.en maar tevens in te brengen in de tegen te gaan, lijkt het mij geen comfor­ we dat niet dan zullen er proble­ grootste uitgavenpost, de land­ soortgelijke hennep-achtige plan­ GATT-onderhandelingen op tabele positie jaar in jaar uit van de welwil­ men ontstaan, juist in die gedeel­ bouw wil gaan afsnoepen. Dat ten. Hieruit zal in de nabije toe­ mondiaal niveau. lendheid van de ministers van Financiën ten van de agrarische bedrijfstak moge dan wel niet terecht en voor komst papier, afbreekbaar plastic afhankelijk te zijn. waar men afhankelijk is van de de agrarische wereld zeer nadelig en andere industriële produktie Ondersteuning van enke\e mi­ invoer van goedkope veevoeders zijn, met een teruglopende be­ gehaald kunnen worden. Reeds lieuvriendelijke produktieme­ uit de Verenigde Staten en de roepsbevolking en dus een afne­ nu bestaat de mogelijkheid om thoden wordt bepleit, zoals bij­ derde wereld, zoals maisgluten, mende invloed, valt dat niet tegen binnenpanelen van auto's en pa­ voorbeeld het niet meer met her­ citruspulp, soya en tapioca. te houden. nelen voor huizen- en standbouw biciden en pesticiden behandelen EG-BELEID uit deze produkten te maken. van akkerranden, hetgeen de JEGENS C. Milieu versus Weer anderen hebben het plan wildstand ten goede komt en B. De EG­ OOST-EUROPA begrotingsruimte landbouw gelanceerd om in polders de wa­ daarmee de jacht als alternatieve terstand dusdanig anders te re­ inkomstenbron voor de landbouw De notitie van de partijcom­ Zoals alle overheden in ons Eigenlijk zou dit geen tegen­ guleren dat er op industrieel toe­ meer tot een realiteit maakt. missie Europese Zaken over werelddeel zit de Europese Ge­ stelling moeten vormen maar pasbare wijze riet geteeld kan het EG-beleid jegens Oost-Eu­ meenschap· in de begrotingspro­ eerder elkaar versterkende en worden. Ook in de veeteelt wordt Door mijn recente bezoeken ropa kan door geïnteresseer• blemen, terwijl wij daar niet - zo­ ondersteunende beleidsterreinen nijver naar alternatieven ge­ aan die kamercentrales van ons de leden gratis worden aange­ als de nationale overheden - de moeten zijn. Maar juist in een zo speurd: naast melkvee ziet men waar de landbouw een belangrijke vra,agd bij de VVD, postbus tekorten met leningen mogen dichtbevolkt land als het onze, ook in de Nederlandse weiden te­ positie inneemt, ben ik mij meer 30836, 2500 GV · 's-Graven­ dekken. De beperktheid van de met de daaruit voortvloeiende genwoordig speciale vleesrassen dan ooit bewust geworden van het hage, t.a.v. drs. L. H.M. Oster­ EG-begroting is, misschien mede hoge grondprijzen, is het noodza­ van hoogwaardige kwaliteit zoals feit dat wij in ons land en in de holt. daarom, dusdanig dat het totaal kelijk om de meer intensieve - en Charolais en Angevin. In de ·var­ Europese Gemeenschap geen toe­ van de EG-begroting voor 340 dus per hectare meer opbrengen­ kensfokkerij streeft men naar komst hebben zonder een gezonde miljoen burgers ongeveer twee- de - vormen van landbouw uit te meer biggen per zeug, zodat de landbouw. • SEPTEMBER 1991 9

helpt Oosteuropese *EP**** politici :m.et raad en daad * PE ..Je door WIBO VAN DE LINDE ***** Voor een journalist uit paradijselijk Nederland is het een leer­ in studie en loopbaan. Nu de eu­ Schandalig voorbeeld den we weggevaagd en opnieuw zame belevenis om eens van dichtbij geconfronteerd te worden forie van de bevrij dingsgolf in vergeten." Haar Albanese collega met de worsteling van Oosteuropese democraten. Mij over­ Oost-Europa voorbij is, wordt Bolkestein toonde zich veront­ Arben Imami verwoordde een an­ kwam dat .eind juni in Stirin, een uurtje buiten Praag, waar duidelijk dat de strijd van de de­ waardigd over de onwillige W es­ der verschijnsel in de Oosteu­ vijftig politici uit zeven voormalige Oostbloklanden waren bij­ mocraten nog lang niet gestreden terse houding ten aanzien van de ropese journalistiek: "B~j ons zijn eenkomen voor een intensieve driedaagse training. De con­ is. In een aantal landen hebben import van Oosteuropese produk­ ze zó losgeslagen dat bij het min­ ferentie was georganiseerd door de Dettmeyer Stichting van communisten het al voor elkaar ten. Hij noemde dit "Een schan­ ste verzoek om aandacht al hoog­ de VVD, the Institute for East-West Security Studies (IEWSS) gekregen om onder vage partij­ dalig voorbeeld van protectionis­ hartig wordt geroepen dat de vrije en the National Demoeratic Institute for International Affairs aanduiding-en aan de macht te me dat zo spoedig mogelijk tot het pers zélf wel zal uitmaken welke (NDI). blijven. Bovendien duiken allerlei verleden moet behoren." Aan de onderwerpen behandeld worden". fascistische stromingen op die andere kant waarschuwde hij Het IEWSS beschikt in Stirin persoonlijke adviseringen. Die misbruik maken van de groeiende voor valse hoop op versnelde toe­ Ook al zullen sommige verha­ over een schitterend kasteeltje laatste vorm van communicatie· teleurstelling onder de bevolking treding van Oosteuropese landen len wat overdreven zijn, er is stel­ waarin ze haar Europese hoofd­ was zeer zinvol. De deelnemers over uitblijven van snelle econo­ tot de Europese Gemeenschap. lig sprake van een communicatie­ kwartier heeft gevestigd.. Onder werden bij aankomst ingeschre­ mische verbeteringen. Bolkestein zou graag zien dat voor stoornis in Oost-Europa. En de de titel "Liberale Politiek - Theo­ ven door de deskundigen. In zo'n Oosteuropese aspirantleden een haast van democratische politici rie en Praktijk" discussieerden de eerste contact werd direct geïn• De taak van democratische po­ speciale overgangsregeling wordt maakt die kwestie er niet eenvou­ Oosteuropese politici met een do­ formeerd naar specifieke wensen litici in Oost-Europa is enorm. Om getroffen middels associatie­ diger op. Ze willen het ijzer zijn deskundigen uit Canada, en aandachtspunten. Daaruit aan de communistische chaos te overeenkomsten, gericht op eco­ smeden nu het heet is, maar on­ Amerika, Engeland, België, De­ ontstond een schema van afspra­ ontsnappen moet een vrije markt nomische, wetenschappelijke en derschatten de aanpassingspro­ nemarken en Nederland over on­ ken voor individuele gesprekken economie op poten worden gezet. culturele samenwerking. blemen van de doorsnee media­ derwerpen als partijvorming, om de eigen problemen aan te Ga er maar eens aanstaan! Dat mens na vele decennia van "leven campagne-organisatie, markton­ pakken. In mijn geval liepen dat betekent opbouw én bemanning Tobben met media onder een rotsblok" zoals de derzoek en mediastrategie. soort zaken uiteen van advies aan van een compleet nieuw juridisch Tsjechoslowaakse president Ha­ een jonge woordvoerster die en bureaucratisch systeem. Frits De afgevaardigden maakten vel dat zo treffend onder woorden Presentaties kampte met de grillen van haar Bolkestein hield een pleidooi voor duidelijk dat ze ernstig tobben heeft gebracht. De Oosteuropese minister tot beoordeling van Westerse technische hulp bij de met de media. Ik hoorde veel fru­ democraten zullen het geduld De training was perfect geor­ nieuwe posters. vorming van die Oosteuropese stratie over journalisten die zich moeten opbrengen voor uitvoerige ganiseerd. Plenaire bijeenkom­ De deelnemers bleken interes­ marktstructuur. Zolang er geen opnieuw door de communisten la­ discussie met en over de media. sten, opgewarmd door betogen sante, gedreven mensen te zijn. Ze tekenen zijn dat het vrije onder­ ten inpakken. "We krijgen geen Muren, mijnen en prikkeldraad van Frits Bolkestein en de hebben steeds consequent gewei­ nemerschap in beweging komt, is schijn van kans," vond de Bul­ zijn dan wel met verrassende "Vlaamse Leeuw" Willy de Clerq, gerd lid te worden van de com­ immers geen massale belangstel­ gaarse letterkundige Elka Kon­ snelheid opgeruimd; de menselij­ werden afgewisseld met onder­ munistische partij. Velen zijn als ling van buitenlandse investeer­ stantinova, "de Westerse media ke ziel reist te paard. werp-gerichte presentaties en gevolg daarvan gediscrimineerd ders te verwachten. moeten ons helpen, anders wor- •

Europa, ons land no. 7 door DRS. JOOP DE BOER

In twee Intergouvernementele Al met al geen kleinigheden om dit om handelsverdragen, as­ slissing van toepassing is. Boven­ Conferenties wordt door de par­ Europees over te denken. sociatie-overeenkomsten en der­ dien zal het parlement in de toe­ lementariërs van de lidstaten in gelijke gaat. Zodra echter buiten­ komst meer invloed krijgen in de 1991 de grondslag gelegd voor Interne aspecten lands- en veiligheidsbeleid aan de benoeming van de leden van de twee ingrijpende aanvullingen op orde komt, om van pure defensie Commissie, het dagelijks bestuur het Verdrag van Rome, zeg maar De lange lijst van voorstellen maar helemaal niet te spreken, van Europa. Het parlement vindt de Grondwet van "ons land". De tot uitbreiding van het werk­ wordt dat anders. Over het Eu­ echter de voorstellen lang niet ver conferentie over de Economische gebied van de Europese instellin­ ropese gehannes tijdens en na de genoeg gaan. In buitenlands- en en Monetaire Unie werd vorige gen vraagt om een diepgaande Golfoorlog stijgt iedere recht­ veiligheidsbeleid blijft de Raad VLOOIEN IN HET maand behandeld. Nu gaat het discussie. Er is een brede consen­ geaarde Europeaan het schaam­ oppermachtig. Deze pijlerstruc­ EUROHEMD over de tweede, de Politieke Unie. sus dat op Europees niveau een rood naar de kaken. Eén van de tuur, verschillende beslissings­ De opdracht aan deze con­ vorm van kaderwetgeving nood­ verklaringen is dat de verhouding procedures voor verschillende Europees bewustzijn is nog ferentie is een zeer zware, de om­ zakelijk is op onderdelen van mi­ van de individuele lidstaten tot werkterreinen, verdient dan ook geen wijd verbreid gedachten­ vorming van de Economische Ge­ lieu, soCiaal beleid, gezondheid, derde landen, vaak op historische niet de schoonheidsprijs. Een goed. Europese Nederlanders meenschap tot een echte Europese cultuur en onderwijs. Minder gronden, compleet verschillend is. voorbeeld: als op intergouver­ denken nog steeds compleet Unie. Er zal op de betrokken po­ vanzelfsprekend achten de mees­ Het overdragen aan een Europees nementeel niveau, in de.Raad dus, anders dan Nederlandse Eu­ litici een beroep worden gedaan te lidstaten de uitbreiding van het kader van dit beleid stuit bij de besloten wordt tot een boycot van ropeanen. Onlangs werd dit het Europees bewustzijn te stellen communautaire werkterrein tot nationale regeringen op proble­ een bepaald land ligt de uitwer­ weer eens prachtig geïllus• boven de nationale belangen. De samenwerking tussen politie en men. Het overdragen aan de ge­ king daarvan en de controle daar­ treerd in de discussie over de vorming van de Unie vraagt bin­ justitie binnen Europa en het Eu­ bruikelijke Europese bestuur­ op op communautair niveau, bij vaste oeververbinding in de nen Europa dat naast het econo­ ropees burgerschap. Veel kritiek structuur - Commissie (initiatie­ parlement, Commissie en Raad W esterschelde. mische ook andere beleidsterrei­ krijgen de voorstellen om de Eu­ ven); Parlement (beoordeling en · dus. Hoe deze democratische Provinciale Staten van Zee­ nen waar nodig op communautair ropese rol in industriebeleid, bur­ advies) en Raad (beslissing)- stuit chaos in de praktijk gaat werken lm:id: "De oeververbinding is niveau worden gebracht. Dit is gerbescherming en defensiein­ ronduit op verzet. De actuele moet worden afgewacht. Nl.]. moe­ urgent om Zeeuws-Vlaanderen alleen aanvaardbaar wanneer de dustrie uit te breiden. De be­ voorstellen schuiven dan ook veel ten we de praktijk van dit gebrek nu eindelijk eens uit zijn isole­ democratische controle beter is staande Europese wetgeving op macht in dit vlak naar de Raad en aan democratie niet overdrijven. ment te verlossen". gewaarborgd dan nu het geval is. laatstgenoemde terreinen geeft al van parlementaire controle is niet De leden van de Raad weten zich Een Nederlandse Europeaan Voorts is iedereen het er over eens ruime mogelijkheden voor com­ of nauwelijks sprake. Het is ook natuurlijk heel duidelijk aan een woonachtig in Zeeuws-Vlaan­ dat alleen die zaken op Europees munautair beleid. allemaal erg ingewikkeld, want eindcontrole onderworpen. W au­ deren: "De oeververbinding is niveau moeten worden behandeld Uiteraard worden de con­ het kan natuurlijk niet dat be­ neer bijv. Van den Broek in zijn urgent omdat anders in het die niet of onvoldoende effectief sequenties van al deze uitbrei­ staande overeenkomsten in Raad een maatregel zou afspre­ nieuwe Europa de eilanden in door de lidstaten zelf kunnen dingsvoorstellen voor de Europese . NAVO, EPS, WEU, CVSE-ver­ ken die absoluut in strijd zou zijn de delta in een maatschappe­ worden behartigd, in het E.G.­ begroting en de financiering band, etc., en het lidmaatschap met de ideeën die daarover in Ne­ lijk onaanvaardbaar isolement jargon het subsidiariteitsbeginsel. daarvan mede in beschouwing van de veiligheidsraad van Enge­ derland leven, wordt hij bij thuis­ komen te verkeren". Hoe staat Tenslotte mag van een Europese genomen. Bovendien wordt ge­ land en Frankrijk maar even ter­ komst natuurl~jk zo door het Ne­ het met ons Europees bewust­ Unie gevraagd worden dat deze dacht de huidige moeizame pro­ zijde worden geschoven .. Hoe dit derlandse parlement in de W.A.O. zijn??? internationaal met één stem en cedure van Europese richtlijnen alles zich tot een verantwoord en geschopt. Nee, van "gevaarlijke gezaghebbend kan spreken. Vrij­ die dan nationaal in wetten wor­ bestuurbaar buitenlands- en vei­ dictatuur" van de Raad zal niet zo wel alle politieke partijen, evenals den omgezet te vervangen door ligheidsbeleid van "ons land" gauw sprake zijn, hoogstens van de regeringen van de meeste lid­ direct voor alle burgers geldende moetontwikkelen is nog niet dui­ een "verlichte". Een gestroom­ de Liberalen uiteraard voorop. In staten zijn van mening dat het Europese wetten. delijk. lijnde democratie zoals we die in tegenstelling tot de meeste andere nieuwe Europa noch economisch Nederland kennen is voorlopig op partijen weten de Euroliberalen noch politiek-strategisch een fort Internationale Democratie Europees niveau niet haalbaar. zich echter gesteund door hun na­ mag worden, iets waarvan zowel aspecten Dat is ook geen wonder, in ver­ tionale collega's. Als liberalen de USA als Japan ons beschul­ De zeggenschap van het par­ scheidene lidstaten vertonen zullen we pas rusten als het nieu­ digen. Msluiting van de rest van Een enkele uitzondering daar­ lement was voor de wetgeving macht en mandaat van regering we Europa een democratisch de wereld zou trouwens voor Eu­ gelaten zijn de politici het er over rond de open Europese markt al en parlement ingrijpende ver­ voorbeeld voor de wereld kan zijn. ropa zoal mogelijk, in ieder geval eens dat de Europese Unie in in­ drastisch uitgebreid in 1986. De schillen en ieder vindt zichzelfhet erg dom zijn, daarvoor zijn we te ternationaal verband als een een­ huidige voorstellen voorzien in mooist en het best. Het Europees veel afhankelijk en verbonden heid moet kunnen opereren. Veel een uitbreiding van het aantal parlement blijft streven naar • *EP**** lllet de rest van de wereld. problemen geeft dat niet zolang terreinen waarop deze medebe- . dichting van dit democratisch gat, * PE * * * SEPTEMBER 1991 10 Conferentie over Infrastructut1r en *EP**** Ruimtelijke Ordening in Europa * PE * (2 en 3 oktober 1991 in de .Ridderzaal in Den Haag) ***** Op 2 en 3 oktober 1991 organiseren de Liberale en Democrati­ 17.15 uur: sche Fractie van het Europese Parlement (ELDR) en de Prof. Sluiting van het officiële gedeelte Mr. B. M. Teldersstichting een conferentie met betrekking tot van de conferentie door de voor­ AANMELDINGSFORMULIER· de gewenste infrastructuur ten behoeve van verkeer en vervoer zitter CONFERENTIE in het Europa zonder grenzen. Aan de conferentie zullen deel­ 18.00 uur: nemen: vertegenwoordigers van de aan de ELDR deelnemende Ontvangst door het gemeentebe­ 2 EN 3 OKTOBER 1991 partijen uit de lidstaten van de EG, vertegenwoordigers van stuur van Den Haag nationale, regionale en plaatselijke overheden, volksvertegen­ 20.00 uur: Naam woordigers en leden van de pers. De conferentie wordt gehou­ Diner Adres •• .. •••••••••~•--• • ~. oo u••••••••••••••••• H•••••• ••••H' oouo ou••••••••••••••• ••••• ouo o•••••••••• den in de Ridderzaal te 's-Gravenhage. donderdag 3 oktober (Voort­ Postcode Gedurende de plenaire bijeen­ dingsformulier staan de prijzen zetting van de conferentie in de Woonplaats komst op 2 oktober zullen de vermeld voor de verschillende on­ Ridderzaal) thema's van de conferentie wor­ derdelen van het programma. In­ 9.30-12.30 uur: Telefoonnr. den ingeleid. Deze bijeenkomst dien belangstelling bestaat voor Workshops A, Ben C* Instelling wordt geoperid door de voorzitter deelname aan (gedeelten van) de 13.00-14.00 uur: van de ELDR-fractie, de heer Va­ conferentie, dan dient bijgaand Lunch Telefoonnr. léry Giscard d'Estaing en door mr. aanmeldingsformulier zo spoedig 14.00-16.00 uur: drs. Frits Bolkestein. Mevrouw mogelijk ingevuld te worden ge­ o zal deelnemen aan de gehele conferentie "Infrastructuur en Ruimtelijke Plenaire rapportage door de rap­ Ordening in Europa", zowel op 2 als op 3 oktober. Kosten f 150,-. drs. N. Smit-Kroes, oud-co-voor­ zonden naar de Teldersstichting porteurs plus discussies o zal op 2 oktober deelnemen aan: zitter van de door de Europese in Den Haag. Daarna zal u een 16.00-17.00 uur: o het middagprogramma. Kosten f 40,-. Commissie in het leven geroepen acceptgirokaart worden toege­ Conclusies Willy de Clerq o het middagprogramma en de receptie. Kosten f 40,-'. groep "Transport 2000", oud-mi­ stuurd. 17.00 uur: o het middagprogramma, de receptie en het diner. Kosten f 80,-. nister van Verkeer en W aterstÇJ.at Meer informatie bij de Prof. Sluiting van de conferentie door o zal op 3 oktober deelnemen aan: en voorzftter van "Nederland Mr. B. M. Teldersstichting, Ko­ de voorzitter. de workshop o A Distributieland", zal een inleiding ninginnegracht 55a, 2514 AE Den Daarna vertrekken de deelnemers o.B houden over het Communautaire Haag, telefoon: 070-3631948. naar Rotterdam voor een ont­ 0 c Verkeersbeleid. Dr. Otto Graf Kosten f 35,00. vangst/diner in World Trade Cen­ o de workshop o A Lambsdorff, voorzitter van de PROGRAMMA tre, stadhuis, of in het Maritiem o B FDP en oud-minister van Econo­ conferentie Museum (aangeboden door het 0 c mische Zaken van de BRD, is ge­ "Infrastructu_ur en Ruimtelij­ gemeentebestuur van Rotterdam èn de receptie en het diner. Kosten f 70,-. vraagd een inleiding te houden ke Ordening in Europa" en/of het bedrijfsleven van Rot­ over de financiering van grens­ 2 oktober en 3 oktober 1991 terdam). Datum overschrijdende infrastructuur. Voorts wordt er op 2 oktober een woensdag 2 oktober * Workshop A (Financiering en Handtekening : inleiding gehouden over de in­ 14.30 uur: Infrastructuur) stitutionele aspecten van grens­ Opening conferentie (Ridderzaal) voorzitter : J. Simons Dit formulier zenden naar: overschrijdende ruimtelijke or­ door: inleider T.P. Treumann Prof Mr. B. M. Teldersstichting, Koninginnegracht 55a, 2514 AE Den Haag. dening. - Valéry Giscard d'Estaing co-referent : J.-Y. Durance Op 3 oktober a.s. zal een drietal - Frits Bolkestein rapporteur : H.P. Talsma werkgroepen bijeenkomen, ten­ 15.00 uur: * Workshop B (Institutionele be­ einde een rapportage over de drie Inleiding door Otto Graf Lambs­ lemmeringen en grensoverschrij­ thema's van de conferentie voor dorff over subthema A (Financie­ dende Ruimtelijke Ordening) te..he:r:eiden, Da..conf~re.ntie.. w..o.t:dt. ring en Infrastructuur;!., ·~•"""'"" vJlorzitte;r;, ~: 4L. vatt.Leeuwe.n " Landbouw-, natuur.. en"_,., afgesloten met plenaire rappor­ 15.45 uur: inleider J.P. Raffarin tages van de werkgroepen, op ba­ Inleiding over subthema B (In­ co-referent : J. Drevet sis waarvan zal worden getracht stitutionele belemmeringen (pro­ rapporteur : nog niet bekend nrllieu conclusies te formuleren. Het cedures) en grensoverschrijdende '" Workshop C (Communautair voorlopige programma volgt hier­ Ruimtelijke Ordening) Verkeersbeleid) Op 10 juni jl. heeft het hoofd­ Alvorens tot de discussie over onder. 16.30 uur: voorzitter Mw. M. von bestuur van de VVD de werk­ te gaan wil de werkgroep de pro­ De kosten die zijn verbonden Inleiding door Neelie Smit-Kroes Alemann groep "Landbouw, natuur en blemen, die van provincie tot pro­ aan deelname aan de gehele con­ over subthema C (het com­ inleider R. Amaral milieu" geïnstalleerd. vincie sterk verschillen, inven­ ferentie (waaronder diners) be­ munautaire beleid inzake verkeer co-referent : G.J. Wolffensperger tariseren. Daarbij vraag ik graag dragen f 150,-. Op het aanmel- en vervoer) rapporteur: F.A. Wijsenbeek Deze werkgroep gaat zich de uw medewerking. Wellicht heeft komende maanden bezig houden u in uw omgeving te maken met met de problematiek van de land­ problemen die zich op bovenge­ bouw en van het platteland. noemde terreinen voordoen en heeft u suggesties voor de wijze Overdracht Bij de rapportage moeten onder waarop deze problemen aange­ meer aan de orde komen: pakt moeten worden. De werk­ groep wil dit dan graag van u we­ partijvoorzitterschap * de spanningsvelden tussen ten. Wilt u de door u gesignaleer­ landbouw en milieu; de knelpunten en, eventueel, de * de spanningsvelden tussen mogelijke aanpak in het kort op­ Op vrijdagavond 4 oktober a.s. zal tijdens de Buitengewone waardering van de partij voor zijn landbouw en economie; schrijven en voor 1 oktober a.s. AlgemeJ}e Vergadering te Veldhoven afscheid worden genomen voorzitterschap te verwoorden. * de consequenties van het land­ zenden aan de secretaris van de van partijvoorzitter dr. L. Ginjaar. Tevens zal dezelfde avond Maar ook om terug te blikken en bouwbeleid voor de bevolkings­ werkgroep, ir. Lena J. Kolff, p/a de overdracht van de voorzittershamer plaatsvinden aan me­ te herinneren aan goede en moei­ samenstelling van het platte­ Prof. Mr. B. M. Teldersstichting, vrouw mr. E. J. J. E. van Leeuwen-Schut. lijke tijden waarin dr. L. Ginjaar land; Koninginnegracht 55a, 2514 AE zich een krachtig bestuurder * de effecten van het gevoerde Den Haag. Bij voorbaat dank voor Ter gelegenheid van het af­ en prof. dr. L. Reijnders (Stichting toonde. Tenslotte heeft het her­ beleid voor kleine kernen, uw medewerking. scheid van dr. L. Ginjaar als voor­ Natuur en Milieu) een bijdrage stelproces, dat zich in de partij scholen en middenstand; zitter van de VVD zal een sym­ leveren. heeft ingezet, mede onder zijn lei­ * de problematiek van de ver­ JOHAN REMKES • posium worden gehouden met de De heer Ginjaar zal tevens in de ding plaatsgevonden. keers- en vervoersinfrastruc­ Voorzitter van de werkgroep zeer actuele titel: "Hoe ziet een gelegenheid worden gesteld om op Na overdracht van de hamer tuur. Landbouw, Natuur en Milieu milieuvriendelijk Nederland de diverse sprekers te reageren. zal deze voor de tweede maal in eruit?" Ook zal een korte discussie van de de geschiedenis van de VVD ge­ zaal met de sprekers mogelijk hanteerd worden door een vrou­ Dit symposium, als onderdeel zijn. welijke partijvoorzitter. Door van de Buitengewone Algemene Kortom, een boeiend sym­ slechts één kandidaat te stellen .Tl·. · · MAKELAARS Vergadering te Veldhoven, zal posium met prominente sprekers voor het partijvoorzitterschap • . •. .. ~_AXATEURSO. . G. vrijdagavond 4 oktober 1991 aan­ over een thema met een grote heeft de VVD opnieuw haar . .· ... 070-3600913 vangen om 19.30 uur. Ir. D. Lu­ maatschappelijke relevantie. kracht bewezen. Mevrouw mr. E. ll teijn, VVD-fractievoorzitter in de J. J. E. van Leeuwen-Schut zal Eerste Kamer, zal als voorzitter Van 21.30 tot 21.45 uur zal een dan ook als de nieuwe VVD-voor­ VAN DER HORST & VERBEEK optreden. korte pauze worden ingelast. Dan zitter het formele vrijdagavond­ Tijdens het symposium zal het nadert het moment waarop dr. L. gedeelte afsluiten. onderwerp vanuit diverse invals­ Ginjaar de voorzittershamer zal Na afloop, om ca. 22.30 uur, HUIZENBEHEER hoeken worden belicht door een gaan overdragen. zal een ieder in de gelegenheid Een kwestie van vertrouwen en deskundigheid. Niet alleen in . aantal sprekers. Hieraan zullen Ongetwijfeld zullen enkele worden gesteld om afscheid te ne­ drs. G. M. V. van Aardenne (oud­ sprekers, waaronder de onder­ men van dr. L. Ginjaar en om Wassenaar/Den Haag/Leidschendam, maar ook in de omlig­ vicepremier en oud~minister van voorzitter van de VVD, mr. I. W. mevr. mr. E. J. J. E. van Leeuwen­ gende gemeenten beheren wij zowel Uw particulier- als com­ Economische Zaken), prof. dr. L. Opstelten en de politiek leider van Schut te verwelkomen. mercieel onroerend goed. Bel vrijblijvend voor informatie! A. Ciarenburg (bijzonder hoogle­ de VVD, mr. drs. F. Bolkestein, raar milieukunde), prof. ir. H. P. bij dit moment willen stilstaan. D. VAN KALKEREN, • LAAN COPES VAN CATTENBURCH 127 M FAX 070- 3 60 29 67 van Heel (Hoechst Holland NV) Natuurlijk om de dank en de ceremoniemeester 2585 EZ DEN HAAG ••• SEPTEMBER 1991 11 "Vrouw-elijke leden zijn volwaardige leden van Onze partij" door LODY PIETERS vrouwen Waarom een almanak van alleen vrouwelijke VVD-leden? toekomst ongetwijfeld gemakke­ Heeft de partij soms iets goed te maken? lijker te realiseren zijn. Waarom is juist voor deze vorm gekozen? Dat betekent natuurlijk niet geval krijgen hoofbestuur, ka­ []) Het enquêteformulier dat in juni aan ruim 20.000 VVD-sters dat de mensen in de almanak nu mercentrales, Tweede-Kamer­ is verstuurd, heeft behoorlijk veel reacties teweeg gebracht. of in de toekomst verzekerd zijn fractie en vrouwenorganisatie een Positieve reacties, maar ook enkele tientallen kritische tele­ van een functie in of buiten de exemplaar van de almanak. Afde­ foontjes en brieven. In een vraaggesprek met Wim van den partij. Met de almanak willen wij lingen kunnen de almanak van worden niet in de almanak opge­ Berg, partijsecretaris en sprekend namens het hoofdbestuur, deskundigheden en ervaringen hun KC-secretaris raadplegen. nomen. Hun formulier wordt wel en Monique de Vries, voorzitter van de Organisatie Vrouwen van leden zichtbaar maken en de Maar in principe :rp.oet het ook bewaard om eventuele fouten die in de VVD, wordt het hoe en waarom van de almanak uitgebreid drempel om hen bij activiteiten te mogelijk zijn om tegen kostprijs bij het opzetten van de almanak toegelicht. betrekken verlagen." een exemplaar aan te vragen." worden gemaakt, te kunnen ach­ terhalen en corrigeren. Maar het De Vries: "Voor bijvoorbeeld De Vries: "Natuurlijk moet de is niet te vermijden dat gegevens Wat is eigenlijk de aanleiding In de aanbiedingsbriefvan het een themadag over gezondheids­ almanak niet gezien worden als in de almanak ook buiten de partij geweest voor deze almanak; hoofdbestuur wordt als één zorg zou je alle mensen uit de al­ een verzameling gedetailleerde worden gebruikt, bijvoorbeeld als en dan nog wel een almanak van de doelstellingen van de manak kunnen lichten die een CV's. Het is bedoeld als een weg­ men iemand zoekt voor een be­ voor alleen vrouwelijke le­ almanak genoemd "het ont­ functie of deskundigheid hebben wijzer binnen de partij, waarmee stuursfunctie buiten de partij." den? plooien van netwerkactivitei­ op het gebied van gezondheids­ het zoeken naar een geschikte ten"; wat moeten wij ons daar zorg. Per brief zou je hen kunnen kandidaat voor een vacature ver­ Van de Berg: "Wij vinden dat Van den Berg: "Eigenlijk was concreet bij voorstellen? attenderen op de themadag. Zij gemakkelijkt wordt. Persoons­ als deze mensen naderhand hun het een samenloop van omstan­ kunnen gemotiveerd worden om gegevens kunnen daarom m;:tar gegevens toch in de almanak op­ digheden. Binnen de partij waren Van den Berg: "We kunnen naar partijbijeenkomsten te ko­ heel beperkt worden opgenorp.en, genomen willen zien, zij die kans we al heel lang aan het praten met de almanak op eenvoudige en men waar zij mensen met gelijk­ ervan uitgaande dat een kan­ moeten krijgen. Deze 'spijtoptan­ over het opzetten van een des­ doeltreffende wijze putten uit het waardige ervaring, functie, know­ didaat in een gesprek zijn/haar ten' kunnen alsnog een formulier kundigenbestand. Maar door ge­ ongetwijfeld ruime reservoir van how kunnen ontmoeten. Zij kun­ deskundigheid uitgebreid kan insturen. In ieder geval zullen brek aan middelen en mogelijk­ kennis en ervaring binnen de nen als ter zake deskundigen een toelichten." nieuwe leden in de toekomst bij heden kwam daar nog niets van partij. Het komt namelijk vaak wezenlijke inbreng hebben in dis­ hun informatiepakket een in­ terecht. In 1990 konden politieke voor dat we iemand nodig hebben cussies. Het is voor'de partij heel In de begeleidende brief bij de schrijvingsformulier voor de al­ partijen van de overheid een sub­ die deskundig is op een bepaald belangrijk dat zij op deze wijze enquête staat dat de almanak manak krijgen." sidie krijgen om meer vrouwen te (deel)gebied. Waar vinden we zo informatie krijgt 'uit het veld'." toegankelijk is voor een ieder betrekken bij het openbaar be­ iemand? In onze ledenadmini­ binnen de VVD, maar eventu­ In de aanbiedingsbrief staat stuur en de politiek. De Vrouwen stratie zijn deskundigheden niet Voor wie is de almanak be­ eel ook daarbuiten gebruikt "Het ligt in onze bedoeling om in de VVD kwamen toen met het opgenomen. Wij weten · bijvoor­ stemd? zal worden. Hoe zit het met de het bestand eenmaal in de voorstel om met die subsidie een beeld niet hoeveel medici wij in bescherming van persoonlijke twee jaar te actualiseren". Is bestand-van deskundige weuwen-­ onze ·geledel'en ~hebben,-· Bi} deo-saJ· Van den~Be'l'g:· ,;Be ·almanak-is· informatie?~--~~ ·- ~- ····- --~ -·--- dit- een·vrome-wens of-een·reë• op te zetten. Omdat dat voorstel menstelling van het hoofdbe­ niet alleen voor het hoofdbestuur Je gedachte? gedeeltelijk strookte met het oor­ stuur-nieuwe-stijl hebben wij ge­ van wezenlijk belang. Op alle ni­ De Vries: "Wij hebben het be­ spronkelijke plan van het hoofd­ probeerd rekening te houden met veaus binnen de partij - of het nu stand van de almanak aangemeld Van den Berg: "De investering bestuur, hebben wij het voorstel een evenredige vertegenwoor­ een kamercentrale, een commis­ bij de Registratiekamer in het in tijd en geld is alleen maar zin­ van de Vrouwen van harte onder­ diging van vrouwen. Dat is helaas sie of een afdeling is - kan het kader van de Wet op de Persoons­ vol, als het een continu proces is. steund, ook financieel. Eén van de niet gelukt, maar de intentie belangrijk zijn om te weten welke registratie. Mensen die te kennen Anders is het weggegooid geld." voorwaarden was dan wel dat het daartoe was optimaal aanwezig. experts er in hun directe omge­ hebben gegeven hun gegevens deskundigenbestand zou worden Met de almanak zal zoiets in de ving beschikbaar zijn. In ieder niet openbaar te willen maken, (vervolg op pagina 12) gekoppeld aan het VVD-ledenbe- · stand en de ledenadministratie. Monique de Vries en Wim van den Berg Het hoofdbestuur beschouwde het als een eerste ·aanzet van het pro­ ject, waarin onvermijdelijk start­ fouten worcien gemaakt. Het is in ieder ·geval zo opgezet dat het aansluit bij een toekomstige des­ kundigenbestand van de gehele partij."

De Vries: "Eigenlijk spreken wij liever van een almanak dan van een deskundigenbestand. Onze Organisatie heeft namelijk al een deskundigenbestand, maar dat is veel beperkter van opzet dan de almanak. Ten eerste zijn in dat deskundigenbestand uit­ sluitend aangeslatenen bij onze Organisatie opgenomen, terwijl de almanak bedoeld is voor alle vrouwelijke VVD-leden. Het tweede verschil is dat in ons des­ kundigenbestand ook de belang­ stelling van vrouwen is geregis­ treerd. Maar belangstelling voor een onderwerp impliceert niet automatisch dat je dat onderwerp ook beheerst. De almanak wil ei­ genlijk een overzicht geven van die gebieden waarop vrouwen er­ varing hebben en waarin zij des­ kundig zijn.

Een praktisch verschil is dan nog dat het deskundigenbestand niet gekoppeld is aan het VVD­ ledenbestand. Naams- en adres­ wijzigingen, opzeggingen en aan­ meldingen moeten dus ook in het deskundigenbestand worden ver­ Werkt, met het risico van fouten en achterstand." SEPTEMBER 1991 ,,Vrouw-elijke leden zijn volw-aardige leden van onze partij" (vervolg van pagina 11)

"De partij heeft inderdaad Op het formulier kon je ook momenteel op de Koninginne­ nogal wat geld gefourneerd niet je ervaring op het gebied gracht verwerkt. Wij hebben er voor dit project naast de sub­ van het geven van cursussen een speciaal computerprogramma sidie van het ministerie. Boze en spreekbeurten, het deelne­ voor laten maken dat gelieerd is tongen beweren dat de partij men aan fora en discussies en aan ons ledenbestand. Daardoor dit heeft gedaan om 'Lunteren dergelijke kwijt. is de kans op fouten minimaal. 1991' goed te maken." Een aantal persoonsgegevens De Vries: "Je kon dat wel de­ wordt rechtstreeks uit het leden­ Van den Berg: "Daar is geen gelijk aangeven. Wij vroegen bij bestand in het almanakbestand sprake van. De aanzet tot deze 'Deskundigheid' en 'Functie en overgenomen, zoals geboorteda­ activiteiten is al in een veel vroe­ Opleiding' niet naar een diploma. tum, naam en adres. De snelheid ger stadium gegeven. Bovendien Je kunt bijvoorbeeld account-ma­ van verwerking hangt nauw sa­ wil het hoofdbestuur serieus zijn nager zijn en regelmatig spreek­ men met de capaciteit op kantoor, in zijn streven om meer vrouwen beurten geven over de milieupro­ maar is ook afhankelijk van de bij het werk binnen de VVD te blematiek. Dan vul je bij Deskun­ extra specificaties die in het re­ betrekken." digheid 'milieu' in. Bovendien, als cord moeten worden aangebracht. VVD. DE ENIGE LIBERALE PARTIJ je op basis van de almanak be­ Daarna wordt de almanak uit­ Een ander punt van kritiek naderd wordt, zul je in een per­ gedraaid en in een aantrekkelijke VAN NEDERLAND. was dat in de enquête niet ge­ soonlijk gesprek je deskundig­ vorm gegoten. Vóór het eind van vraagd is naar vaardigheden heden kunnen toelichten. Je kunt dit jaar willen wij de almanak en ervaring opgedaan in on­ niet alles op een A4 kwijt." presenteren, liefst nog vóór 1 de­ betaalde arbeid c.q. vrijwil­ cember." ligerswerk. Er is evenmin gevraagd naar ervaring en deskundigheid op De Vries: "De almanak moet in De Vries: "In de rubriek 'Des­ het gebied van wat men - ove­ ieder geval gebruikersvriendelijk kundigheid' werd niet gevraagd rigens onterecht - "vrouwen­ worden vormgegeven. Hij moet waar ep hoe die deskundigheid zaken" noemt, zoals kin­ toegankelijk en praktisch han­ opgedaan is, professioneel of als deropvang, herverdeling van teerbaar zijn voor een ieder die op vrijwilliger. Dat is voor ons niet arbeid, sociale wetgeving." zoek is naar deskundige vrouwen van belang. Iemand kan bijvoor­ en in een later stadium - als de beeld als vrijwilliger bij Green­ De Vries: "De onderwerpen die almanak ruimer wordt opgezet - peace een jarenlange ervaring op je nu noemt, zijn bij uitstek zaken naar deskundige leden. Wij rea­ het gebied van milieu hebben op­ die thuishoren onder Sociale Za­ liseren ons wel dat wij de eerste gebouwd. We zijn uitgegaan van ken en Werkgelegenheid. De par­ tijd voortdurend op de almanak die onderwerpen die politiek van tij wilde een overzicht van vrou­ zullen moeten attenderen. De be­ belang (kunnen) zijn. We zijn ten­ welijke leden die deskundig zijn reidheid om met de almanak te slotte een politieke partij. op alle voor de partij relevante werken is tenslotte belangrijker onderwerpen en die in alle par­ dan het ontwikkelen ervan. Ei­ Toch wordt er door critici ge­ tijgeledingen inzetbaar zijn. On­ genlijk begint het project nu pas." zegd dat de vraagstelling in de der vrouwelijke leden is ongetwij­ • • enquête niet aansluit bij het feld veel ervaring en deskundig­ politieke bedrijf, maar meer heid te vinden op allerlei gebie­ bij het bedrijfsleven. den, niet alleen in specifieke 'vrouwenzaken'." De Vries: "Bij de vraag naar In Me~norian1 Mr. W. J. Geertse~na deskundigheid ~zijn we uitgegaan Bovendien ·is in mei in de dis­ (vervolg van pagina '3) · ·· van die onderwerpen waarmee cussie over de Organisatie duide­ een politieke partij te maken lijk naar voren gekomen dat de de Kamer wilde blijven. hij met zoveel inzet en plezier Mi­ Feitelijk was hij tijdens zijn krijgt. Bij functie en opleiding Organisatie ten aanzien van haar Het liep toch weer anders. Na nister was. Ministerschap onze politieke waren wij door de beperkte ruimte aangeslatenen een taak heeft op zorgvuldige aftasting en overden­ In juli 1972 liep het fout. Tus­ aanvoerder gebleven. genoodzaakt om uit te gaan van het gebied van 'vrouwerizaken' èn king was de partijtop tot de con­ sen de bewindslieden ging het po­ Ik weet het: Wij huldigen in hoofdfuncties. Bij 'overig' kon men van de algemene politiek. clusie gekomen dat ik Molly litiek, maar vooral ook persoon­ de VVD het - formeel ook juiste - echter de niet genoemde functies Ook bij het bepalen van een thema Geertsema als fractievoorzitter lijk, niet goed. Minister-President standpunt dat de fractievoorzitter vermelden, zoals 'huisvrouw'. In voor een congres blijken vrouwen moest opvolgen. Ik zal het nooit Biesheuvel slaagde er niet in zijn in de Tweede Kamer de politieke de computer hebben wij de mo­ evenzeer geïnteresseerd te zijn vergeten, op een zonnige dag, vlak ploeg, met Boersma, De Brauw, leider is. De werkelijkheid is na­ gelijkheid om onder 'Overig' de in algemene politieke onderwer­ voor m'n dertigste verjaardag, Drees en Nelissen, bijeen te hou­ tuurlijk gecompliceerder. Diegeen functie nader te specificeren." pen als defensie, verkeer en wa­ thuis bij Haya, legden Haya en den. is de eerste man of vrouw, die op terstaat, volkshuisvesting en niet Molly Geertsema mij uit, waarom cruciale momenten beslist wat er Gaat de enquête door haar alleen in emancipatie. Onze aan­ zij tot hun conclusie waren geko­ Ook van buitenaf was het ka­ gebeurt. vraagstelling niet voorbij aan geslotenen zijn op de eerste plaats men. Ik heb er een week over na­ binet op scherp gezet. Van Aart­ Ik zag in 1972 mijn plaats, zo­ de grote groep vrouwen van VVD-lid en pas in tweede instan­ gedacht en toen de knoop door­ sen herinnert daar in Zijn artikel als Geertsema die zag in 1965, ten middelbare leeftijd die nooit tie lid van de Organisatie. Binnen gehakt. aan. In een vergadering van de opzichte van Toxopeus. Plaats­ heeft gewerkt, nooit heeft de Organisatie leggen wij na­ fractie, waar de Ministers bij uit­ vervanger dus. kunnenVmogenwerken? tuurlijk onze accenten op speci­ Geertsema hield ook als Mi­ genodigd waren, uitte ik met klem fieke onderwerpen, zoals de po si­ nister de liberale staatsrechtelij­ onze wens dat er forser, dan tot Direct nadat het besluit was De Vries: "Dat verwijt is niet tie van de vrouw op de arbeids­ ke opvattingen hoog. Eén facet dan toe door het Kabinet was be­ genomen dat er vervroegde ver­ terecht. De leeftijdsgroep van markt." moet hier in ieder geval gememo­ slist, moest worden bezuinigd. kiezingen zouden komen, heb ik vrouwen die wij benaderen va­ reerd worden. Dat van de verhou­ Geertsema wees erop dat de kans tegen Molly Geertsema gezegd rieert v.an ongeveer 25 jaar tot in Van den Berg: "Vrouwelijke ding tussen de bewindslieden en dat het kabinet zou vallen door dat ik vond dat hij, net als in 1971 de 90 jaar. Bij 'Functie en Oplei­ leden zijn volwaardige leden van de geestverwanten in de volks­ onze eis, zou worden vergroot, weer lijsttrekker worden moest. ding' staan inderdaad veel func­ onze partij. Zij hebben zich van vertegenwoordiging. maar nam de wens van de fractie Onmiddellijk zei hij dat hij dat ties die 20 jaar geleden onbekend oudsher altijd over alle zaken uit­ Vrijdag tussen de middag, mee naar het kabinet. niet wilde, dat hij vond dat het het waren. Maar eÈm grote groep gesproken. Dat is ook de intentie lunchten de liberale bewindslie­ Het is het kabinet-Biesheuvel belang van de partij was dat ik de VVD-vrouwen tussen 25 en 35 geweest van de Organisatie den zo af en toe samen met de niet gelukt er gezamenlijk uit te kar zou trekken. jaar is in dit soort functies werk­ Vrouwen in de VVD: niet partieel beide fractievoorzitters op Bin­ komen. zaam. Dat is een groep die nu voor werkend, maar met een open oog nenlandse Zaken. Van Riel en ik Het ontbrak aan daadkracht, Molly Geertsema de partij vrijwel ·onzichtbaar is, voor alle maatschappelijke ver­ hoorden daar wat er in het ka­ maar meer nog aan onderling Eigenzinnig, karaktervast, maar die met het oog op de toe­ schijnselen. binet speelde. Geertsema was - als vertrouwen. Men vergaderde door recht-uit zijn mening gevend, vol komst belangrijk kan zijn. Bepaalde activiteiten die in de altijd in zijn functioneren - open­ tot diep in de nacht, praatte zich­ plichtsbesef. VVD-vrouwen die nooit pro­ partij worden ondernomen, lijken hartig. Natuurlijk werd er af en zelf vast. Het liberalisme zeer toe­ fessioneel werkzaam zijn geweest, door omstandigheden een typi­ toe geprobeerd ons te binden aan Ook hier een persoonlijke gedaan. Tot op het laatst zoveel hebben wellicht maatschappelijke sche mannenaangelegenheid. komende besluitvorming binnen herinnering. Het was 16 juli 1972, mogelijk op VVD-bijeenkomsten ervaring opgedaan in bijvoorbeeld Bijvoorbeeld in de praktijk lijken het kabinet. En zeker legden de ik was in Hoogeveen. aanwezig. Voor de JOVD, schrij­ een schoolbestuur of een ouder­ alleen mannen geïnteresseerd bewindslieden Van Riel en mij uit Geertsema belde om vijf uur ven E. A. H. van der Biezen en C. commissie. Die bestuurlijke erva­ en deskundig te zijn in defensie­ op welk voortreffelijk beleid zij 's-middags op en meldde dat het Schagen in "De Driemaster", een ring kan voor de partij van grote problematiek, terwijl er ook vrou­ aankoersten. niet goed ging. Belde daarna om inspirerende ere-voorzitter. waarde zijn. wen bij betrokken zijn. Met de al­ Van Riel en ik hadden ons tij­ twaalfuur 's-nachts, zeggende dat Kleurrijk, daardoor ook geliefd Wij hebben ook niet gevraagd manak willen wij deze vrouwelij­ dens deze bijeenkomsten nooit het mis liep. Toen ik vroeg: zouden bij het journaille. Leest u het ver· naar studierichting. Als je name­ ke deskundigen zichtbaar ma­ gecommitteerd. Wel advies ge­ jullie dan niet scho.rsen, ga toch haal dat Jan Tromp in "de Volks· lijk aangeeft deskundig te zijn op ken." geven, meer niet. En al was dat na het weekend, maandag, rustig krant" van 29 juni schreef. bijvoorbeeld milieugebied, dan is misschien voor de bewindslieden verder, bleek de zaak al zo ver het niet van belang dat je Frans Hoe groot is de respons ge­ soms teleurstellend, zo hoorde - en doorgedraaid dat ook hier niets in Met dankbaarheid en respect hebt gestudeerd en wanneer je weest op de enquête? hoort het. Juist Molly Geertsema werd gezien. denk ik aan hem. bent afgestudeerd. Het oplei­ begreep en respecteerde dat. De val van het kabinet-Bies­ dingsniveau is wel gevraagd, om­ Van den Berg: "Er zijn meer heuvel betekende, achteraf ge­ dat dat een indruk kan geven van dan 2.500 enquêteformulieren Het kabinet-Biesheuvel heeft zien, het einde van Molly Geert­ hoe snel iemand zich een bepaalde binnengekomen, een response van ons land maar kort bestuurd. Ze­ sema's loopbaan in de Haagse po­ materie eigen kan maken." ruim 10%. De gegevens worden ker voor Geertsema te kort, omdat litiek. Hans Wiegel 2 DE REGIO SEPTEMBER 1991 13 Ed Nijpels, Jan Kamminga, Wim van Eekelen, Jos van Rey, Jan Luxemburg, tien jaar Dirk Blaauw, Erica Terpstra, REGIO Frans W eisglas en Annemarie ondercentrale WD Jorritsma. Gedurende het Luxemburgse LUXEMBURG - Sinds 10 jaar weg-wijzend" kunnen optreden bij voorzitterschap van de BeNeLux­ heeft de VVD een afdeling, nee de wel zeer ingewikkelde proce­ assemblee, dat circa een jaar ge­ een echte "ondercentrale" met dure die Nederlanders buiten­ leden afliep, hebben VVD-afge­ gemiddeld zo'n 50 leden in gaats moeten bewandelen om hun vaardigden in die assemblee Luxemburg. stem uit te brengen. Bijna elke steeds van hun aanwezigheid hier VVD-bezoekende spreker kan re­ gebruik gemaakt om in informele Deze ontstond door een bezoek kenen op vragen hierover met sfeer, met een glas wijn buiten in van Annelien Kappeyne van de daarnaast het advies om te bevor­ de schaduw van een boom bij­ Coppello in 1981. Een aantal deren dit eenvoudigweg op de Ne­ voorbeeld op een warme zomer­ VVD-gezinden in Nederland heeft derlandse Ambassade in Luxem­ avond, een boekje open te doen haar aanwezigheid benut om te burg te laten doen. over de keuken van de Neder­ toetsen of in Luxemburg onder de landse politiek. Dat waren Jan te daar wonende Nederlanders een Groeiende interesse Veldhuis, Dick Dees, Loek Her­ "markt" voor het VVD-gedach­ mans en de Eerste-Kamerleden tengoed zou bestaan. Dat was er. Kortom de Nederlanders die in Van Boven, Van de Werffen Van Luxemburg wonen en lid zijn van Bemmelen. Mentor de VVD werden dat uit interesse in de vaderlandse, maar vooral de Vanuit de Limburgse kamer­ De start was als onderafdeling liberale Nederlandse politiek. Die centrale, waar onze ondercentrale van de afdeling Brussel, maar al belangstelling is met de komst onder valt waren het Sjeng Derks LUXEMBURG snel ontstond de wens tot verzelf­ van RTL Veronique, het latere en Frans Breukers die de contac­ Inlossing standiging. Die werd in 1983 ge­ RTL 4, enorm toegenomen. Daar­ ten met onze 'ondercentrale hecht Afscheid realiseerd. Dat verlangen was ge­ om vinden wij het van groot be­ hielden. Samen met deze kamer­ Tijdens de viering van het 10- baseerd op de verschillen die nu lang dat wij regelmatig uit de eer­ centrale werd zo'n drie jaar ge­ jarig bestaan loste politiek leider Els Veder-Smit eenmaal bestaan tussen een grote ste hand het een en ander horen leden een kaderweekeinde geor­ Frits Bolkestein zijn belofte in stad als Brussel en het meer lan­ over feiten en achtergronden. Dat ganiseerd, waar de aanwezigen door bij ons een spreekbeurt te delijke Luxemburg. Daarnaast kan door spreekbeurten van Ne­ nu nog over spreken. houden. Eind mei gaf hij voor zijn Op donderdag 13 juni jl. vond speelde ook een rol dat twee VVD­ derlandse liberale politici die be­ Luxemburgs gehoor een analyse een bijzondere Kamercentrale Europarlementariërs in Luxem­ reid zijn daartoe vanuit Neder­ Als buitenlandse liberale spre­ van wat er in Nederland op het vergadering plaats in Fries­ burg woonden, namelijk Hans land over te komen. Het gehoor kers mochten wij Colette Flesch ogenblik aan de hand is. Naast land, die in het teken stond Nord en Jessica Larive-Groenen­ moge dan uit een betrekkelijk be­ en Henri Grethen ontvangen. In de algemene politieke en sociaal­ van het afscheid van mevrouw daal. N ord heeft als mentor ge­ perkt aantal mensen bestaan, dit internationale kader viel ook economische situatie besteedde Els Veder-Smit als lid van de fungeerd bij de ontwikkeling van men heeft wel de kans om vrij uit de organisatie van het ELD-con­ hij aandacht aan de positie van Eerste Kamer. de ondercentrale tot wat zij nu is. te spreken daar de Nederlandse gres in 1988. een klein land als Nederland in de We hadden het tij mee, want juist pers afwezig is. Omgekeerd neemt Luxemburg Europese en NATO-besluitvor­ Ter gelegenheid hiervan be­ in die tijd kregen Nederlanders ook deel aan Nederlandse partij­ mingsprocessen. dankten de vrouwelijke politici die buiten hun land woonachtig VVD-prominenten activiteiten. Veel kc-vergaderin­ Die avond met Bolkestein ein­ van de VVD in Friesland Els Ve­ waren stemrecht voor het Neder­ gen van Limburg worden door ons digde met de vaststelling dat er der met een cadeau in de vorm lands parlement en - binnen de Gelukkig heeft een groot aan­ bezocht, maar ook die van de met het huidige kabinet niet zo­ van een "statie-portret". EG wonend - voor het Europees tal VVD-prominenten het nut van commissie Buitenlandse Zaken, veel mis is, behalve-dat het slecht Op onderstaande foto Els Ve­ parlement. Daardoor won de on­ onze buitenlandse ondercentrale thans Europese Zaken, en mid­ naar de VVD luistert. der-Smit temidden van de huidige dercentrale aan inhoudelijk be­ ingezien en daartoe de reis onder­ dels een partijraadsvertegen­ politieke bestuurders in Fries­ lang. Zij heeft aansporend en "de- nomen. Om er enkelen te noemen: woordiging. BRAM SCHIM VAN DER LOEFF • land. E.xcu.rs.i.e,.,,P.QI.i.tiek ..in-Praktij.k!..~ ...... "~···· Jonge WO-ers nemen kijkje in keuken van politiek

Op 11 juni vond een vanuit de KC-Leiden georganiseerd uitje plaats met het doel jonge VVD-ers in contact te brengen met politici op lokaal, provinciaal en landelijk niveau. Daartoe wer­ den de VVD-fracties op die niveaus in Den Haag bezocht. Dat de belangstelling voor de excursie groot was, bleek uit het grote aantal deelnemers dat zich, afkomstig uit de diverse ondercen­ trales en zelfs van buiten de kc-Leiden, in Den Haag had verza­ meld.

Om 17.00 uur werd de groep niet meer gezien... verwelkomd door de (bijna voltal­ lige!) VVD-gemeenteraadsfractie De heer Korthals zette zijn be­ van Den Haag. Mevrouw En­ langen in de politiek uiteen. Een gering leidde het geheel in. Onder telefoontje van het NOS-journaal het genot van een hapje en een maakte een abrupt einde aan dit drankje konden de jongeren de onderdeel. Als dat geen politiek in fractieleden volop vragen stellen. praktijk is! Na dit informele deel werden we Maar er stond meer op het pro­ rondgeleid door de mooie vertrek­ gramma: ontvangst op het Pro­ ken van het oude stadhuis. vinciehuis door gedeputeerde Jansen en de statenledenNolten Maar de tijd verstreek snel en en Klein Molekamp. De stapels om kwart over zes stond de Twee­ papier van de heer Jarisen deden de Kamer op de agenda. Dus óp niet onder voor die van Wiebengal naar het Binnenhof. De hele ploeg Uitgebreid werd uiteengezet wat nam plaats in de fractiekamer van de week van een gedeputeerde de VVD, waar ons een introduc­ zoal vult. Werkbezoeken nemen tiefilm werd getoond. Vervolgens een belangrijke plaats in. Een werd hier gegeten, waarna de diaserie verduidelijkt het een en persoonlijke medewerkers Bertje ander. Voor de provincie bleken Onderste rij van links naar Miedema, r-W onseradeel, G. Klerk en Peter Vorenkamp uit­ milieu, ruimtelijke ordening en rechts: (r = raadslid), mr. J. F. Krap-van Dijk, r-Het Bildt, F. J. Lustrumviering eenzetten wat hun taak precies natuur belangrijke aandachts­ Rouwé-Danes, r-Ferweradeel, L. L. Sijbrandij-Meijer, r-Wymbrit­ inhield. De "baas" van Bertje punten. Er volgde een kleine C. B. Jonkers, r-Smallingerland, seradeel, F. J. van illzen-Hakker, Klerk, de heer Wiebenga, deed rondleiding. Msluitend hielden de D. J. Aukes-Huizinga, Wethouder­ r-Leeuwarden, M. A. D. Waal­ JOVD-Noord daarna zijn agenda open en dat heren Nolten en Klein Malekamp Boarnsterhim, J. T. van Beu­ keus, r-Leeuwarden, M. J. Mon­ bleek ruim voldoende om een in­ hun betoog, onder het motto: "Als kering-Dijk; burgemeester-Ter­ tanus-Jongstra, r-Smallinger­ (rectificatie) druk te krijgen van het leven van u's morgens opstaat, wat dan... ?" schelling, mr. E. Veder-Smit, land, A. G. de Boer-Vethman, r­ een Tweede-Kamerlid. Grote Dat de VVD dan niet als eerste in Leeuwarden, A. Jorritsma-Leb­ Menaldumadeel. In aanvulling op de medede­ stapels papier en lange werk­ hen opkomt werd door de vingers bink, 2e Kamerlid- Bolsward, P. lingen over de Lustrumviering dagen zijn eerder regel dan uit­ gezien. Van Zandbergen-Scheffer, r­ Helaas konden wegens vakan­ JOVD District Noord die zijn ge­ zondering. Tenslotte werd het De reacties van de jongeren Skarsterlän en statenlid in Fries­ tie de vrouwelijke raadsleden van plaatst in het juninummer van borstbeeld van de heer Oud ge­ waren zeer positief. Over het ver­ land, E. J. Richert-Mooij, voorzit­ Heerenveen, Opsterland en Vlie­ V&D de volgende rectificatie: De toond. Het hoofd kan gedraaid kleinen van de afstand tussen be­ ter vrouwen in de VVD-Friesland, land niet aanwezig zijn. • datum van de debatingwedstrijd worden. Wanneer het liberale ge­ stuurders en bestuurden wordt J. A. Feitsma-Wibbens, r-Oost­ is verschoven van 26 september halte in de fractiekamer daalt - veel gesproken. Op 11 juni werd stellingwerf. naar 3 oktober a.s. zo gaat de hardnekkige legende - er in ieder geval iets aan gedaan. Bovenste rij van links naar Plaats: Café-Restaurant "De wendt Oud zijn hoofd af. Gedu­ rechts: R. Santema-Jansma, r­ Beurs" te Groningen. rende onze aanwezigheid hebben MICHAEL KOUTSTAAL • Boarnsterhim, B. A. Hylkema- Tijdstip: vanaf 19.30 uur. • wij het voorhoofd van de heer Oud SEPTEMBER 1991 Burgemeester Zevenbergen van Bergen op Zoom leidt de Kon. Ned. Wielren Unie met plezier

door HANS DE BIE, foto: LUUK GOSEWEHR

Pieter Zevenbergen: sinds 1982 voor de liberalen burgemeester brengen tussen het wedstrijd­ wil teruggooien. Als we als wie­ Maagd" met een jaarprijs beloon­ van Bergen op Zoom. Na het wethouderschap van Zoetermeer gebeuren en het alcoholgebruik. Ierbond internationaal willen de. en burgemeesterschappen op Ameland en in Voorst. In het Ook in eigen partij maakte Ze­ meedoen, moeten er voor oplei­ eeuwenoude en katholieke Bergen op Zoom de eerste VVD­ venbergen zich verder verdien­ dingscursussen en kadervormin­ Veel inspanningen burgemeester in één van de negen grote steden van Noord­ stelijk. Hij was lid van enkele gen financiën beschikbaar worden Brabant, notabene als geboren protestant. · partijcommissies van de VVD en gesteld. D'Ancona zal de weging Cultuurbehoud zit Pieter Ze­ moeten maken vàn wat wil ik met venbergen aan zijn hart gebak­ Pieter Zevenbergen: sinds 1989 de sportbonden op langer termijn ken. Hij leverde veel inspannin­ voorzitter van de Koninklijke Ne­ doen? Kijk wat er in Italië met gen om het Markiezenhof, nog het derlandse Wielren Unie. Geboren jonge veelbelovende renners ge­ enige middeleeuwse woonpaleis in de Hoeksewaard, de plaats beurt. Ze krijgen heel veel steun in Nederland, in goede staat voor waar ook Dick Groeneweg van­ van de overheid. Nederland loopt het nageslacht te bewaren. Dat daan komt. De oud-voorzitter van hierbij beslist niet voorop." betekende sponsors zoeken en de Vereniging van Beroepsren­ vakmensen aantrekken, die ca­ ners. Evenals Zevenbergen een Goede reputatie pabel genoeg waren om oude ge­ wieierliefhebber bij uitnemend­ bruiksvoorwerpen op te sporen en heid. Na dus burgemeester te zijn In Bergen op Zoom heeft de te conserveren. Zevenbergen: geweest in Voorst, de plaats waar burgemeester zich een goede re­ "Toen ik in Bergen op Zoom ook wieierprominent Henk Lub­ putatie verworven als beschermer kwam, was een derde van het berding ~woont. Nu dus burge­ en bewaarder van cultuurgoed. Zo Markiezenhof klaar. In 1987 was meester van Bergen op Zoom, kwam dankzij zijn initiatief in de het gehele project gereed met di­ waar Erik Brenkink ooit woonde. voormalige rooms-katholieke verse hoogst interessante stijl­ Zevenbergen's levenslijnen van de kerk "De Maagd", op een steen­ kamers. De burgemeester laat politiek en het wielrennen lopen worp afstand van het stadhuis, delen van het Markiezenhof met regelmatig door elkaar heen. een uniek theater tot stand. Een enige trots zien, waarvoor hij ons, monumentale kerk uit 1829 in overhemd met korte mouwen, transformeerde in 1990 door het door de drukke winkelstraten van Brenkink doorduwen van Zevenbergen tot Bergen op Zoom naar het oud Over de politiek zegt Zeven­ een sfeervol theater met 650 woonoord van de vroegere mar­ bergen: "Ik heb twee jaar nog Ed plaatsen en een toneelopening die kiezen van zijn stad meeneemt. Nijpels in de gemeenteraad van even groot is als van de Amster­ Want zo is Pieter Zevenbergen. Bergen op Zoom gehad. Hij was damse Stadsschouwburg. Zeven­ Als hij spontaan iets wil tonen, toen hier raadslid en ook Tweede­ bergen looft architect Otto Grei­ waar hij met hart en ziel achter Kamerlid in Den Haag. Toen Nij­ ner met zijn bijna onmogelijke staat, vallen de plichtplegingen pels partijleider werd, stapte hij klus. Het was een grote dag voor weg. Dat ervaarden de inwoners op uit onze raad." Over het wiel­ Bergen op Zoom's burgemeester van Bergen op Zoom bij het thea­ rennen zegt Zevenbergen: "Toen toen in augustus 1990 prinses ter "De Maagd" en bij het Mar­ Breukink vorig jaar derde in de Margriet, in aanwezigheid van kiezenhof Zevenbergen: gewoon Tour de France werd, was Bergen bisschop Ernst; het nieuwe thea­ die hardwerkende eerste burger, op Zoom de eerste stad in Neder­ ter officieel opende. De architec­ die enthousiaste wielervoorzitter, land waar hij kwam fietsen. Als tuur door Greiner imponeerde zo, die doorduwende cultuurbewaar­ hij de Tour ditjaar gewonnen had, dat de Bond van Nederlandse Ar­ der. De eerste onder zijn gelijken. zou zijn gele shirt onze kerktoren chitecten het inwendige van "De Niet meer en niet minder! • hebben versierd." Over de politiek en het fietsen samen zegt Zeven­ bergen: "Je moet op een gegeven . moment een keuze maken. Bij het wereldkampioenschap wielren­ Burgemeester f=!ieter Zevenbergen voor het theater "Oe Maagd". nen in het Limburgse Meersen In llleJD.oriaDl heb ik maar weinig kunnen zien, terschap Agger, tot 1 januari jl. bij de samenstelling van het laat­ omdat ik naar Bergen op Zoom voorzitter van de Nederlandse ste verkiezingsprogramma voor­ moest voor de .Maria-omgang. Ik J eugdherbergcentrale, voorzitter zitter van de commissie-leefbaar­ Ad Huihers zie natuurlijk niet graag, dat een Commissie Onderzoek Financieel heid. Zevenbergen reageert nogal Officier in de Orde van Oranje Nassau WK-wielrennen gelijk zou vallen Waterbeheer en voorzitter van het laconiek op de vraag of hij nog met de behandeling van de ge­ produktschap bier. Deze laatste vrije tijd overhoudt. "Dat houdt meentebegroting. functie· heeft Zevenbergen's bij­ me tenminste van de straat!". Op 16 juli jl. is Ad Huibers, in politiek Den Haag had, zondere belangstelling. Het pro­ oud-voorzitter van de Kamer­ mede vanwege zijn functie als Duizendpoot duktschap houdt zich ondermeer Grote plaats centrale Gelderland, op 55-ja~ secretaris (en daarvoor voor­ bezig met de reclame-code, met rige leeftijd van ons heen­ zitter) van de Nederlandse Bergen op Zoom's burgemees­ milieuproblematiek en met het Het wielrennen neemt in Ze­ gegaan. Met hem verloor de Vereniging van Makelaars in ter lijkt in feite op een duizend­ fl.essenretoursysteem. Als voor­ venbergen's leven een grote plaats VVD-Gelderland in korte tijd Assurantiën en Assurantiead­ poot. Zêvenbergen vult zijn over­ zitter van dit produktschap heeft in. Hij vertelt er boeiend over. haar derde prominente VVD­ viseurs NVA, zich in het po­ gebleven tijd met een aantal nut­ Zevenbergen onlangs het con­ "Toen men mij in 1989 als voor­ er, na het overlijden van de litieke vaarwater thuis voelde. tige functies. Zoals: lid van de venant ondertekend over de ten zitter van de KNWU vroeg, zocht oud-commissaris Geertsema en Raad voor de Waterstaat, het ad­ behoeve van het milieu meest men iemand die als beleidsmana­ de commissaris De Bruyne. · Zijn sterke betrokkenheid viesorgaan van de minister op het aanvaardbare verpakkingen. ger kan optreden. Het is in mijn bij de maatschappij bleek uit terrein van infrastructuur met als Met zijn werk voor het pro­ functie erg belangrijk er voor te Ad Huihers was een rasech­ de vele functies die hij bij een specifieke belangstelling ont­ duktschap voor bier bevindt Pie­ zorgen· de amateurs en de profs te VVD-er die zijn "aange­ breed scala van instellingen grondingen. Burgemeester Ze­ ter Zevenbergen zich in het, hem bij elkaar te houden. Beide secties boren" liberale gedachten eerst had. Ad deed zijn werk met I ' venbergen hierover: "Water is een bevriende, gezelschap van Von­ vind ik even belangrijk. Het Ne­ bij de JÖVD heeft uitgedragen. grote inzet, daadkrachtig, ver­ intrigerend deel van het land­ hoff, die voorzitter is van het Pro­ derlandse kampioenschap heeft Daarna via vele activiteiten nieuwend en stimuleerde zijn schap. We komen binnen afzien­ duktschap voor frisdranken en een grote uitstraling. Kun je na­ binnen de VVD werd hij voor­ medebestuurders op een hart­ bare tijd met een rapport hier­ Gruijters, die deze zelfde functie gaan, dat het laatste NK in het. zitter van de afdeling Arnhem verwarmende wijze. Dat zijn over, dat interessant nieuws bekleedt bij het Produktschap Limburgse Meersen liefst 80.000 en later een aantal jaren voor­ voortrekkersrol, zowel in zijn oplevert." Voorzitter van het voor gedistilleerd. Burgemeester toeschouwers trok. Ik sta aan het zitter van de Kamercentrale assurantiebranche als in zijn streekgewest, lid van het dage­ Zevenbergen stelt nadrukkelijk hoofd van een enorm groot leger Gelderland. In het afgelopen vele maatschappelijke func- lijks bestuur Hoogheemraad­ vast dat het heel erg belangrijk vrijwilligers, die ongelofelijk vak­ voorjaar moest hij vanwege zijn ties, in het afgelopen voorjaar schap, vice-voorzitter van het wa- is een duidelijke scheiding aan te bekwaam zijn. Kijk naar de ju­ ziekte definitief als voorzitter beloond werd met zijn benoe­ rykorpsen, die komplete opleidin­ afhaken. Ad is niet zomaar een ming tot Officier in de Orde van gen moeten volgen, voordat ze 1;1an van de voorzitters geweest, Oranje Nassau is meer dan te­ hun taak mogen beginnen. Ik ben want hij wist als geen ander recht. zelf in voldoende mate in staat om stimulansen te geven tot aan­ ~~ B.E.O. Designs b.v. te fietsen. Naar mijn werk in het pak van vele activiteiten die Wij wensen zijn vrouw en ENGINEERS & CONTRACTORS stadhuis ga ik op de gewone fiets, nodig zijn binnen een politieke kinderen veel kracht toe om Electronica - Energietechniek maar daarnaast breng ik wel wat partij. . het_ verlies van man en vader Proces- en produktie-automatisering uurtjes door op de racefiets." Ook binnen het voorzitters­ te kunnen dragen. Werktuigbouwkundige installaties De KNWU-voorzitter is overleg werd zijn ruime in­ Postbus 2020 - 1110 PA Diemen kritisch op de regering. "Bij WVC · breng zeer gewaardeerd. Het voorzitter VVD-Kamer­ Telefoon (020) 6950536 toont men niet veel toekomstvisie. was duidelijk te merken dat hij centrale Gelderland Doordat minister D'Ancona de . door de vele contacten die hij Ing. P. H. Tirion. sportbonden geheel op zich zelf SEPTEMBER 1991 15 2. Etnische Jor Schagen, nieuwe minderheden Ik vind dat we nu eens moeten op­ houden - ook in de WD - om elkaar in dit land in te delen, al generaliserend roorzitter van de JOVD (want het is zo gemakkelijk, en het levert al snel succes op!), in groepen, en dan daaraan een naam te geven, om dan des te vlugger te kunnen roepen over "min­ derheidsbelangen komen in het gedrang" of nog erger "discriminatie'! ofschending van de "privacy"! (waarvoor we niet eens een Nederlands woord hebben). Dus nu heeft iedereen het over allochtonen en autochtonen. 0 ja? Wat zijn dat eigen­ lijk? Waarom niet gewoon "Nederlan­ De migrant in de ogen van de ders" en "buitenlanders"? Dan weten we spruitjeseters, toch allemaal waar we het over hebben! onder deze wat provocerende kop Is een buitenlander die een Neder­ heeft het echtpaar Korbee-Yildiz in lands paspoort heeft gekregen plotseling het juninummer van Vrijheid & De­ een Nederlander? En hoe zit het met ie: mocratie de gastrubriek geschre­ mand, die in Suriname zwart geboren is, ven. Beiden zijn voorzitter, resp. lid en hier komt met een Nederlands pas­ van de Ondersteuningscommissie poort? Dat is dus een Nederlander? Schei Etnische Medelanders van de VVD­ toch uit. afdeling Rotterdam. Zij verrichten Er is nog zoiets als cultuur, als nor­ in die fundie bijzonder veel en goed men en waarden, en taal. Vooral dat werk. laatste: taal, daar schrijft men veel over: Dat hun artikel reacties op zou roe­ wie leert wie een taal, op wiens kosten?? pen, hadden wij verwacht. We heb­ Een taal spreken is nog iets anders dan ben echter uit de voornamelijk zeer een taal begrijpen, en begrijpen is nog lange brieven een keuze moeten iets anders dan verstaan. Ik heb in mijn maken. Deze keuze is mede geba­ jarenlange leven in de commercie (wat seerd op brieven die om een ant­ een vies woord) geleerd - soms op een woord vroegen. harde manier- datje niets van een ander volk kunt begrijpen als je de taal niet Reny Dijkman, vloeiend spreekt. Hetgeen betekent, datje hoofdredacteur. ook in die taal kunt denken (en niet steeds ver-talen). Vandaar dat een bui­ tenlander pas een Nederlander wordt, als hij dat kan. Een Amerikaan, die na - laten we zeggen - tien jaar naturaliseert en niet aan die voorwaarde voldoet of De wisseling van de wacht, links Mark Rutte en naast Beethoven en Mozart, Gor Schagen (foto: Hans Kouwenhoven). kan volden, is voor mij geen Nederlander 1. Etnische geworden! Hij is 22 en studeert bedrijfseconomie in Rotterdam. Cor ren. "Nog steeds is de cultuur in minderheden Over dit aspect zou ik het eerst 'ns Schagen verwacht dat zijn tot nu toe hoge studietempo "wel de VVD zo, dat je tot je dertigste eens willen worden, voordat wij verder enige vertraging'' zal oplopen doordat hij voorzitter van de folders moet uitdelen, dat je vanaf Over het onderwerp etnische min· praten. Alle verschillen van mening zijn JOVD is geworden. je dertigste een informatieve derheden kan in Nederland kennelijk daarop terug te voeren, en daarom be­ vraag mag stellen, en tegen je (nog) steeds niet op een zakelijke en open grijpt men elkaar niet. Ook niet omdat wijze worden geschreven. Ook het uitge­ men dit probleem niet erkent. En boven­ Cor volgde vlak voor het zo­ veel VVD-bestuurders en -politici vijfendertigste misschien een breide stuk in V&D van juni '91 van dien is het zo beschamend, dat ons taal­ merreces Mark Rutte op, die na met genoegen terug op htl.n kritische. Wie dan de moed nog het echtpaar Korbee-Yildiz is hiertoe m.i. onderwijs daar helemaal geen rekening 3 jaren voorzitterschap, nu snel JOVD-periode (Jacobse, Wiegel, niet heeft opgegeven mag in de geen bijdrage. Om bij onwelgevallige op­ mee houdt. (Of vinden wij het steenkolen­ hoopt af te kunnen studeren. Nijpels en Frank de Grave bij­ lijn van de partij meediscussiëren. merkingen te schermen met de Grond­ engels van meneer Lubbers en talloze Daarna gaat Mark voorlopig op voorbeeld), anderzijds reageert Velen houden dat niet vol en ha­ wet, het Wetboek van Strafrecht, Xenofo­ andere Hagenaars wel voldoende?) zoek naar een baan in het be­ een andere groep "gebeten" alleen .ken op,j,QMtlJeeitijd voor,.tüdig af, bie .~'L !!l'!~Ette over ~rlJ.itjesetez:.~te drijfsleven. Mark vindt een perio­ al hj het horen van de naam Het resultaat. is een vergrijsde praten lost niets op, integendeel. H. T. C. Koning, de van 3 jaar welletjes. "Er moet "JOVD". partij geworden." Het gevolg zou kunnen zijn dat velen Putten. doorstroming zijn op die be­ Cor Schagen hamerde tijdens geen kritische opmerkingen over dit on­ derwerp meer durven te maken, bang om stuursposten. Als je dit werk te zijn eerste congresspeech op de Ten opzichte van het CDA kan als racist te worden beschouwd. Alles 3. Etnische lang doet, ga je je erop betrappen noodzaak: "Meer politiek, meer de JOVD ook geen mildheid wor­ gaat dan de doofpot in en daarvan pro­ minderheden dat je af en toe bij bepaalde zaken en betere discussies, meer nieuwe den verweten, want Cor Schagen fiteren juist de uiterst rechtse partijen. denkt: 'Dat heb ik al eerder mee en sprankelende politieke ideeën. noemde het tijdens het JOVD­ Enkele korte opmerkingen over de in­ Het artikel van Korbee en Yildiz in gemaakt."' Zijn belangrijkste twee Op die manier zullen we erin congres "Onaanvaardbaar dat de houd van het stuk: V&D vanjunijl. is op zijn zachtst gezegd doelstellingen: de JOVD laag­ slagen om onze doelen als liberale, confessionelen voor ons willen be­ - Het historisch overzicht. Hierin wordt misleidend en onbehoorlijk. Dat doet de drempeliger maken en onder de politieke jongerenorganisatie te palen in welk verband we mogen voorbijgegaan aan het feit dat na de eer­ zaken van de migranten in Nederland oudere leden meer inhoudelijke bereiken. Als waakhond van het samenleven. Invloed willen uit­ ste instroom van de zogenaamde gastar­ geen goed. Het misleidende zit in het gegeven discussies, vindt hij in die periode liberalisme en als initiator van oefenen op de politieke en beiders, het niet de bedoeling was dat zij zich hier blijvend zouden vestigen. De dat in de inleiding een aantal citaten wel bereikt. · politieke discussie." geloofsovertuiging van rechters. overheid beoogde het niet en de gastar­ van briefschrijvers wordt gebruikt en dat En sterker nog, niet willen toe­ beiders zelf ook niet. daar vervolgens onder wordt gezet dat Desinteresse Opleidingsinstituut staan dat ikzelf beschik over mijn - Culturele verrijking. diverse afdelingen van de WD, waar­ eigen leven en dood." Dat is een zuiver subjectief onderwerp. onder Oss, zich op de JAV over "Onge­ Cor Schagen, thans voorzitter Van groot belang acht hij de Tegenover de vele positieve staan ook vele broken Lijnen" op een dergelijke wijze van de grootste onafhankelijke mogelijkheden die de JOVD biedt. De JOVD heeft wederom een negatieve punten. hebben uitgelaten. jongerenorganisatie, is vast van "De JOVD is natuurlijk ook een voorzitter getroffen die geen blad - Ons royale sociale stelsel. Hierdoor worden deze citaten, waar­ plan die inhoudelijke discussies te opleidingsinstituut. Honderden voor de mond neemt. Die net als Het zal best zo zijn dat geen mens huis van wij ons nadrukkelijk wensen te dis­ tantiëren, in relatie gebracht met onze bevorderen. Sinds 1987 is hij ac­ JOVD-ers worden tijdens hun zijn voorgangers pleitbezorger is en haard verlaat om hier een uitkering op te strijken. De andere kant is, dat het afdeling. tief in de JOVD en vanaf novem­ lidmaatschap politiek en be­ en zal zijn van een rood-blauwe royale stelsel ertoe heeft bijgedragen dat Onbehoorlijk is het artikel omdat de ber vorig jaar vice-voorzitter Or­ stuurlijk getraind. Velen van hen coalitie zonder confessionelen. van een remigratie bijna niets terecht is auteurs (Korbee en Yildii) niet de moeite ganisatie. Het bestuur koos hem besluiten om tijdens of na hun Niemand, die deze club goed kent, gekomen. hebben genomen om de door onze afde­ uit twee kandidaten en uit de af­ JOVD-lidmaatschap actief te had ook anders verwacht. Het is jammer dat in het stuk van het ling ingediende resoluties goed te lezen delingen werden geen tegenkan­ worden in een politieke partij. Het echtpaar Korbee, de problemen die er zijn en uit te leggen op de wijze waarop deze didaten gesteld. spreekt voor zich dat een aan- niet worden aangehaald. Deze proble­ resoluties zijn bedoeld. Waarschijnlijk Cor hoopt onder jongeren de zienlijk deel van hen kiest voor de • men moeten worden herkend en gedefi­ gaat het om onze resolutie 47 (blz. 13) groeiende desinteresse in de po­ VVD." Maar op het JOVD-congres nieerd om tot een oplossing te komen. waarin de WD-afdeling Oss meer na­ druk wenst te leggen op de eigen verant­ litiek te verminderen. Daarom is De voornaamste facetten zijn: bekritiseerde hij ook zijn bezwa- - De werkloosheid onder de etnische woordelijkheid en plichten van de mens. het ook volgens hem van essen­ ren tegen de houding van veel I minderheden is extreem hoog. In het Het in de toelichting genoemde voorbeeld tieel belang dat er meer politieke Midden- en Kleinbedrijf, de Zorgsector van de Oostduitse burgers dient alleen discussies worden gevoerd in de .VVD.... -e•r•s .. te•n .. o•p•z•ic•h•t•e•v•a•n .. jo•n•g•e•-...... • ...... en enkele gemeentelijke diensten zijn vele ter illustratie van het gevolg van een JOVD inplaats van te vergaderen banen, waarvoor de immigrant met de staat, waarin de burger geen eigen ver­ over interne, statutaire of organi­ wil en inspanning van beide kanten op­ antwoordelijkheid mocht dragen, maar satorische zaken. Tijdens zijn geleid zou kunnen worden. waar de staat heeft gemeend te moeten maidenspeech merkte hij daar­ - Het hoge criminele gedrag onder enkele bepalen wat goed voor de burger was. over op: "We mogen niet vervallen groepen. Hier moet in alle openheid over De intentie van resolutie 202 (blz. 47), TV-UITZENDINGEN VVD gediscussieerd kunnen worden. Rappor­ waarin door de afdeling Oss wordt ge­ tot navelstaarderij. De JOVD ten over dit onderwerp moeten toch niet steld dat met betrekking tot de ontwikke­ moet in de eerste plaats kijken De reguliere VVD-t.v.-uitzendingen worden via Nederland 3 van in bureauladen verdwijnen om heibel te ling van milieubeleid en ruimtelijke or­ naar' de wereld buiten de eigen 19.55-20.00 uur wisselend op woensdag en vrijdag uitgezonden. voorkomen. dening men eerst nadrukkelijk dient stil club. Maatschappelijke en po­ Het schema ziet er als volgt uit: - Het integratiebeleid. te staan bij de .gevolgen van een verdere litieke ontwikkelingen kritisch 6 september 1991 .22 januari 1992 Hiermee is vrij laat een begin gemaakt bevolkingsgroei. Er wordt hier, ook niet volgend. Nieuwe ideeën aanle­ 2 oktober 1991 21 februari 1992 en tot nu toe met weinig resultaat. Dat impliciet, geen relatie gelegd met migra­ verend. Daar ligt de rechtvaar­ 1 november 1991 18 maart 1992 ligt niet alleen aan de Nederlanders. De tiebeleid, doch een uitspraak gevraagd diging van ons bestaan." 27 november 1991 17 april1992 overheid en de burgers hebben de plicht over het te verwachten inwonertal in Ne­ 27 december 1991 13 mei 1992 de voorwaarden te scheppen om die inte­ derland in de toekomst. Bij een verdere 12juni 1992 gratie mogelijk te maken. Dat neemt niet groei wordt gewezen op de gevolgen voor Waakhond weg, hoe men het ook wendt of keert, dat het te formuleren beleid. de grootste inspanning en aanpassing Wij distantiëren ons ook van uit­ Cor ziet de functie van de RADIO~UITZENDINGEN VVD van de immigrant zelf zal moeten komen. spraken gedaan tijdens de discussie over JOVD vooral als die van waak­ Woensdagavond om de veertien dagen· te beginnen op .woensdag· dit onderwerp door de heer Van Aarden­ hond. Een beeld dat wel aan­ 4 september van 18.20-18.30 uur op de zender Radio 5. • J. Cornelissen, ne, dat door bevolkingsstilstand of -ver­ spreekt, want enerzijds kijken Hilversum. mindering, een ongebreidelde stroom SEPTEMBER 1991 16 buitenlanders naar Nederland zou ont­ datzelfde nummer geschreven door het tachtig-negentig en daar zit hem de volgende gegevens staven: door de toene­ daard" Algemene Plaatselijke Strafver­ staan. echtpaar Korbee-Yildiz uit Rotterdam. moeilijkheid. Naarmate ons land bekend mende vergrijzing en ontgroening van de ordening stelt hier een dergelijke ver­ Wij menen dat tijdens een logische en Uit de introductie van de redactie tot staat om zijn royale toelatings- c.q. ge­ Nederlandse bevolking zal er in toene­ gunning als voorwaarde. En we mogen objectieve discussie men niet tot zulke laatstgenoemde bijdrage blijkt dat het doogbeleid (met de daaraan verbonden mende mate behoefte zijn aan buiten­ aannemen dat het merendeel van de Ne­ uitspraken zal komen. Om n.a.v. deze echtpaar zich in de sympathie van de uitkeringen en faciliteiten) zal de druk landse arbeidskrachten; Gezinshere­ derlandse gemeenten deze "standaard"­ opmerkingen (resoluties) een relatie te redactie mag verheugen, hetgeen status­ van de aanmeldingen groot zijn en het niging vindt nog steeds plaats; de bin­ verordening van de VNG heeft aanvaard. leggen met allerlei ongepaste citaten van verhogend werkt. daarmee samenhangende ambtenaren­ nenkort te openen grenzen binnen de EG Maar het is meer waarschijnlijk dat een briefschrijvers, is beslist onbehoorlijk. Mij in hoofdzaak tot deze !Jijdrage apparaat uitgebreid. Het doet er. niet toe kunnen leiden tot een migratiestroom paar "vrije" ondernemers heeft aange­ Wij doen een dringend beroep op het beperkend, moet ik helaas zeggen dat le­ of men binnenslands het toelatingsbeleid naar Nederland; politieke vluchtelingen nomen dat het hier met het toezicht op echtpaar Korbee-Yildiz om voortaan zing ervan mij niet 'Vrolijker heeft ge­ niet royaal vindt, zoals drs. Van Herk, zal Nederland ook in de toekomst opne­ de regelgeving niet zo'n vaart zou lopen. zorgvuldiger om te gaan met informatie maakt, laat staan dat die bijdrage mij maar bepalend is welke indruk ons doen men. De WD heeft dit dogma op haar Wat is er aan visuele verloedering te om ons dit soort artikelen in V &D verder overtuigd heeft van de onjuistheid van en laten terzake in het buitenland maakt. laatste jaarlijkse algemene vergadering doen? Men kan wachten tot de rijksbe­ te besparen. mijn zienswijze. Welnu, onze reputatie brengt een zeer aangenomen. heerder van de autosnelwegen het pro­ Het is jammer dat het echtpaar be­ groot aantal aanmeldingen teweeg. Dit 2. Nederland laat slechts zeer wein,ig bleem via honderden gemeenten gaat be­ De werkgroep "Ongebroken Lijnen", gint met kwalificaties in mijn richting komt ons aan kosten op jaarlijks 600 à politieke vluchtelingen toe. Binnen de EG strijden. Maar dat kan een lange, kost­ Oss. als: xenofobie, bedenkelijk allooi, in 800 miljoen te staan aan ambtenaren en staat Nederland op één der laatste bare en tijdrovende aangelegenheid strijd met de Wet, kwetsend, apert on­ bijkomende omstandigheden. Niemand plaatsen. Duitsland is bijvoorbeeld veel worden. We kunnen ook als partij met liberaal en in ieder geval zeer onnozel. kan zeggen waar die kosten in de toe­ ruimhartiger. Nederland staat wat dit een goede organisatie zelf de handen uit Reactie Korbee-Yildiz: Voorts wordt een zienswijze als de mijne komst op uit zullen draaien. Aantallen betreft in het buitenland niet goed be­ de mouwen steken. De afdelingsbesturen De resolutie van de afdeling Oss geacht voort te komen uit de sfeer van en kosten lopen ons uit de hand. Wij kend. Liberalen behoren overigens van­ zorgen voor het inventariseren van de waarover wij vielen was resolutie 202, spruitjes. Deze laatste kwalificatie haal­ stellen toelatingscriteria en wachten uit oogpunt van gerechtigheid en ver­ ontsierende, hinderlijke en gevaarlijke waarbij in de toelichting wordt gespro­ de de kop van de bijdrage van het echt­ vervolgens af hoeveel immigranten over draagzaamheid voor een ruimhartig reclameborden langs de snelwegen. Deze ken over een "volgens sommige deskun­ paar. Ik hoop dat de redactie daarin niet ons heen komen. Het is een "open einde"­ toelatingsbeleid voor politieke vluch­ informatie geven ze vervolgens door aan digen ( ... ) ontoelaatbare overbevolking" de hand heeft gehad. Het is namelijk regeling. Het probleem van het beheersen telingen te zijn. de raadsfracties, die op hun beurt de col­ in Nederland. Gezien onder meer deze allemaal flauwekul. van de Rijksuitgaven in verband met leges van B & W op eventuele tekort­ woorden uit de resolutie en het feit dat Wie de toonzetting van mijn inzen­ open einde-regelingen voor rijkssub­ Suzanne Korbee-Yildiz en komingen op dit gebied attenderen. Met deze resolutie was geplaatst in een clus­ ding vergelijkt met de toon van het echt­ sidies en rijkstoelagen ligt ons nog vers Robert Jan Korbee. een dergelijke procedure kunnen we op 5 ter, waarin ook resoluties waren opge­ paar moet de vraag stellen wie van de in het geheugen. december a.s. weer van deze ellende af nomen die een direct verband leggen tus­ discussiepartijen nu eigenlijk kwetsend Ik zou wensen dat wij naast toe­ Vragenformulier zijn. sen immigratiebeleid en beperking van is. latingscriteria ook een jaarlijks aantal­ de bevolkingsgroei, hebben wij de re­ Maar goed, thans de materie zelf Het lenquotum zouden kennen, waarboven Onlangs ontving ik van de algemeen G. J. van de Griendt, solutie van de afdeling Oss negatief ge­ echtpaar zegt: wij mogen als gegeven be­ niet wordt toegelaten. Aanvragen om een secretaris van de WD het verzoek om een Heeze. waardeerd. Het blijkt thans dat wij de schouwen dat Nederland een immigra­ entree-visum zouden via onze buiten­ vragenformulier, dat aan alle (20.000) resolutie van de afdeling Oss ten onrech­ tieland is en zal blijven. Kijk, dat is een landse vertegenwoordigingen moeten vrouwelijke WD-leden was gestuurd, in Democratisch Europa? te op één lijn hebben gesteld met de door dogma. Het gemak van dogmata is dat lopen. te vullen en terug te sturen. ons gelaakte citaten omtrent migranten. ze geen argument meer behoeven. De dis­ Al diegenen die "pardoes" zonder en­ Het doel daarvan is om met de daar­ Op de 44e JAV pleitten YV_D-par­ Gezien de gekozen bewoordingen van de cussies zijn gesloten. Dus moet ik vol­ tree-visum voor onze neus staan-zouden uit verkregen gegevens een almanak op lementarie:rs voor meer bevoegdheden resolutie lag een interpretatie zoals door staan met te vragen: 0 ja, is dat zo? En even "pardoes" weer moeten worden te­ te zetten van vrouwelijke WD-leden met aan het Europees Parlement "om demo­ ons gegeven wel voor de hand. Het ver­ verder: Is hier ook sprake van een dogma ruggestuurd. Een dergelijk beleid zou specifieke professionele ervaring en des­ cratische controle mogelijk te maken". heugt ons echter dat de intentie van de van de partij? Naast een dogma kan men gauw genoeg algemeen bekend raken. De kundigheid. Op deze wijze zou een pro­ Worden de besluiten in de EG echter niet resolutie een andere is dan ons eerst toe­ slechts een ander dogma stellen. Ik zou toestromingsdruk zou er aanmerkelijk fessioneel beleid verkregen kunnen wor­ genomen door ministers die verantwoor­ scheen. dan zeggen: Nederland is overbevolkt door afnemen. Het lijkt erop dat de im­ den van het vrouwelijk potentieel binnen ding schuldig zijn aan hun eigen natio­ Overigens merken wij nog op dat wij (we merken het dagelijks aan de milieu­ migratiekwestie nog niet voldoende in de de partij. nale parlementen? Het "democratisch inmiddels contact hebben gehad met de heisa die we maken) en dus is ons land partij is uitgediscussieerd, ondanks de Blijkbaar is men bij de WD ge­ tekort" zit dan ook niet in een Europees werkgroep over deze zaak. De zaak is met geen immigratieland. schijn van het tegendeel na de recente schrokken van het aantal vrouwelijke Parlement met beperkte bevoegdheden de werkgroep uitgesproken en zowel de Bij de beoordeling van zich aanmel­ bespreking ter gelegenheid van "Onge­ WD-Eerste-Kamerleden, te weten 1 van maar in een Tweede Kamer die nalaat werkgroep als wij beschouwen de zaak dende immigranten maakt dat verschil broken Lijnen". de 12 (zie V&Djuni blz. 5). controle uit te oefenen over het Brussels na deze rechtzetting als afgedaan. in dogma natuurlijk nogal wat uit. In Overigens, of zo'n volle discussie beleid van onze ministers. Omdat demo­ ieder geval is het niet voldoende om vast consensus zou kunnen opleveren is mis­ Mr. W. Oerritsen van· der Hoop-Smit, cratie zo dicht mogelijk bij de burger S. Korbee-Yildiz en J. J. Korbee. te stellen waarom de betrokkene zijnl­ schien wel twijfelachtig. Er kan een Driebergen-Rijsenburg. moet staan, vinden wij grotere bevoegd­ haar land heeft verlaten. Het is daar­ breuklijn blijken te liggen tussen libera­ heden aan het Europees Parlement ten naast nodig vast te stellen waarom hij/zij len en liberalen. Het echtpaar Korbee koste van de bevoegdheden van ons par- i 4. Etnische niet naar bijv. Zambia of Botswana is moet niet zo vlug zijn met iemand voor Reclame langs lement in Den Haag zelfs een verslech­ minderheden gegaan en in het bijzonder waarom hiji­ on-liberaal te houden die het niet met autosnelwegen tering van onze democratie. zij in die hele wijde wereld naar Neder­ hen eens is. Toen ik een aantal jaren geleden in land is gekomen. Recentelijk is een wildgroei van re­ dit blad de vraag stelde wat er leuk aan Het echtpaar Korbee-Yildiz onder­ W. L. de Vries, clameborden langs de autosnelwegen te is van Nederland een multi-raciale sa­ scheidt twee categorieiin immigranten. Doorn. zien. Die borden staan niet op de bermen L. Nelen, G. H. M. Reynen, 1 menleving aan de Noordzee te maken, De eerste zijn de aan de gastarbeider uit van de rijksweg maar op aangrenzende Kruis land. Heerhugowaard. volgde een oorverdovende stilte. Nu ik de jaren 1960170 verbonden gezinshere­ lapjes grond, liggend in diverse gemeen­ aanleiding had" op die vraag in V &D van nigingskandidaten. Je zou zeggen dat Reactie echtpaar ten. R. Koot, Ir. P. M. Vrijlandt, mei jl. terug te komen, oogstte ik meer het met die mensen zo langzamerhand Korbee: Het zou kunnen zijn dat voor al die Culemborg. Hilversum. succes. Ik verwijs naar de·inzending in weleens afgelopen zou kunnen zijn. De borden vergunning is gegeven door de V &D van juni dit jaar van de heer A L. tweede categorie wordt gevormd door de 1. Dat Nederland een immigratie­ betreffende colleges van burgemeester en E. Bloem, W. van Herk en naar de Gastrubriek in "politieke vluchtelingen" uit de jaren land is en zal blijven, laat zich door de wethouders. Want art. 175 van de "stan- Rotterdam.

KAMERCENTRALE DORDRECHT/ OEGSTGEEST - 30 september. Mr. H. vang 20.00 uur. Miljoenennota. ZUIDWOLDE - 7 oktober. H. F. Dijk­ ROTTERDAM - 30 september. R. L. 0. E. Koning. Gemeentecentrum, Lytweg stal. Camping "Ekelenbergh", Slagen­ Linschoten. Restaurant "Engels", 9, Oegstgeest. Aanvang 20.30 uur. Ac­ WASPIK - 14 oktober. Mevr. E. G. dijk 2, Zuidwolde. Aanvang 20.00 uur. S~ationsplein 45, Rotterdam. Aanvang tuele politiek in het licht van de Troon­ Terpstra. Café Rest. "Le Coin", 't Vaar­ Algemene Beschouwingen. 20.00 uur. Miljoenennota. rede. tje 1, Waspik. Aanvang 20.00 uur. Po­ litiek café. ZWOLLE/VVD&ABTB+CBTB - 7 ok­ ONDERCENTRALE GOUDA - 9 sep­ OOSTERHOUT - 30 september. A. A. tober. P. M. Blauw. Rest. "Urbana", tember. H. F. DijkstaL Zalencentrum M. E. van Erp. Café "De Kloek", (voor­ ONDERCENTRALE WESTER­ Wipstrikkerallee 213, Zwolle. Aanvang "Zeezicht", Nobelstraat 2, Utrecht. heen 't Pauske), Leysenhoek 6, Ooster­ KWARTIERITOLBERT - 23. septem­ 20.00 uur. VVD-Landbouwvisie. In deze rubriek worden alleen Aanvang 20.00 uur. Immateriële po­ hout, Aanvang 20.00 uur. Miljoenen­ ber. Mevr. A. Jorritsma-Lebbink. Rest. aankondigingen opgenomen litiek. nota. "De Postwagen", Hoofdstraat 53, Tol­ • van openbare bijeenkomsten hert. Aanvang 20.00 uur. Actuele po­ (voor iedereen toegankelijk) 'S-GRAVENHAGE -19 september. Mr. RENKUM- 30 september. H. F. Dijk­ litiek. waar landelijke VVD-politici H. E. Koning. Paviljoen Rigter, Presi­ stal. Rest. "Klein Hartestein", Utrecht­ het woord voeren. dent Kennedylaan 1 (achter Univer­ seweg 226, Oosterbeek. Aanvang 20.00 ZOETERMEER- 2 oktober. Dr. R. de sum), 's-Gravenhage. Aanvang 20.00 uur. Actuele politiek. Korte. Rest. "De Sniep", Broekweg uur. Commentaar op de Troonrede. ... Schouw 211, Zoetermeer. Aanvang 20.00 RHEDEN/ROZENDAAL - 23 septem­ uur. Algemene Beschouwingen. AMSTERDAM - 16 september. Mr. H. GRONINGEN- 23 september. Mevr. E. ber. R. L. 0. Linschoten. "De Water­ E. Koning. Café "Hooghoudt", Re­ G. Terpstra. Café "Leto", A-kerkstraat molen", Avelinghstraat 154, Velp. Aan­ OC ZUID-LIMBURG - 7 oktober. J. guliersgracht, Amsterdam. Aanvang 20, Groningen. Aanvang 20.00 uur. Ac­ vang 20.00 uur. Miljoenennota. Franssen. Baron Hotel, Wilhelmina­ 20.00 uur. Bespiegelingen op de Miljoe­ tuele politiek. plein 16/18, Heerlen. Aanvang 20.15 nennota. ROOSENDAAL - 23 september. Mr. Y. uur. Forumdiscussie Commissie HAARLEM - 1 oktober. R. L. 0. Lin­ P. W. van der Werff. Schouwburg "De Rauwenhoff-Beroepsonderwijs. ONDERCENTRALE BARONIE VAN schoten. Hotel Rest. "Lion d'Or", Kruis­ Kring", Roosendaal. Aanvang 20.00 uur. BREDA/BREDA- 30 september. J. F. weg 34, Haarlem. Aanvang 20.00 uur. Jubileumavond 25-jarig bestaan. B. van Rey. Rest. "Bovigne", Bovig­ Actuele politiek. nelaan 3, Breda. Aanvang 20.15 uur. ROTTERDAM- 23 september. H. F. Miljoenennota. HEEMSKERK- 23 september. A. A. M. DijkstaL Café "Engels", Stationsplein E. van Erp. Cult. Centrum "De Jans­ 45, Rotterdam. Aanvang 20.00 uur. Mil­ BRUSSEL - 23 september. Mr. A. H. heeren", Kerkweg 47, Heemskerk. Aan­ joenennota. Korthals. Gebouw "De Nederlandse vang 20.00 uur. Actuele politiek n.a.v. Vereniging", Gallierslaan, BrusseL Miljoenennota. UTRECHT - 10 september. Mr. A. H. Aanvang 12.30 uur. Lunchbijeenkomst Korthals. "De Brug", Dunantiaan 1, Miljoenennota. HEERENVEEN - 30 september. Mevr. Reeuwijk. Aanvang 20.30 uur. Identifi­ E. G. Terpstra. Postiljon Heerenveen. catieplicht. DELFT ~ 23 september. Drs. F. W. Invalsweg, Heerenveen-Noord. Aan­ Weisglas. Hotel Centraal, Wijnhaven 6, vang 20.00 uur. Algemene politiek. VOORBURG- 1 oktober. J. D. Blaauw. Delft. Aanvang 20.30 uur. Actuele po­ Dalton-scholengemeenschap Voorburg/ litiek. Leidschendam, Looiaan 125, Voorburg. HELMOND - 7 oktober. A. A. M. E. Aanvang 13.30 uur. Forumdiscussie ONDERCENTRALE DOKKUM - 3 van Erp. Hotel Westende, Steenstraat 1, Oost Europa. oktober. J. Franssen. Hotel Rest. "De Helmond. Aanvang 20.00 uur. Actuele Posthoorn", Diepswal 21, Dokkum. MKB-problematiek. VRIES - 23 september. Mr. H. Th. M. Aanvang 20.00 uur. Onderwijsproble­ Lauxtermann. Hotel "Sint Nicolaas", matiek LARENNROUWEN IN DE VVD - 23 Brinkstraat 1, Vries. Aanvang 20.00 september. Mevr. S. van Heemskerck uur. Miljoenennota. DOORN - 30 september. Dr. R. de Kor­ Pillis-Duvekot. Rest. "Blarcom", te. Sporthal ."Steinheim", Wijngaardse .Schoolstraat 3, Blaricum. Aanvang WAALRE- 23 september. Mevr. drs. N. Steeg, Doorn. Aanvang 20.00 uur. Mil­ 10.00 uur. Nederland in breder NATO­ · Rempt-Halmmans de Jongh. Wijkcen­ joenennota. verband. trum "De Pracht", Aalst/Waalre. Aan- SEPTEMBER 1991 Stellingen them.adag ,,Ontgroening en Vergrijzing" over de arbeidsmarkt en het onderwijs, over de sociale zekerheid en over zorgbeleid KORTINGSBON VOOR DEELNEMERS I. ARBEIDSMARKT wustwordingsactiviteiten, zoals keringen die (immers) gerelateerd stelling 10 THEMADAG EN ONDERWIJS, zij dat nu reeds doet. Daaren­ zijn aan de arbeidsmarkt, de AOW De Wet Gelijke Behandeling dient VOLUMEBELEID boven zullen bedrijven uit eigen­ dient als inkomensonafhankelijk behalve discriminatie op huids­ Voor degenen die op 9 novem­ ARBEIDSMARKT belang steeds meer investeren in "basispensioen" gehandhaàfd te kleur, geslacht, seksuele geaard­ ber a.s. de themadag "Ont­ om- en bijscholing van oudere blijven en gelijk op te gaan met de heid etc. ook discriminatie op groening en Vergrijzing" zullen a. arbeidsmarkt werknemers en potentiële herin­ ontwikkelingen van de lonen in de leeftijd strafbaar te stellen. bijwonen bestaat de mogelijk­ treders. marktsector. toelichting bij stelling 10 heid met korting het gelijk­ stelling 1 toelichting bij stelling 3 toelichting bij stelling 6 Het gaat hier duidelijk om onge­ namige rapport van de Tel­ Dat een aantal bedrijfstakken Schatting deelname (excl. leer­ Thans kent de AOW in een aantal lijke behandeling van in wezen clersstichting te ontvangen. (detailhandel, horeca, gezond­ lingwezen en arbeidsvoorziening) situaties een toeslag waarvan de gelijke gevallen. Daar waar het De prijs voor intekenaars is heidszorg en metaal) een tekort private sector: 800 duizend per­ hoogte afhankelijk is van het in­ hanteren van een leeftijdsgrens f 15,- (incl. porti) i.p.v. aan jongeren heeft, ligt - zeker tot sonen (25 % van de werkenden); 3 komen van de partner die de leef­ gerechtvaardigd is, is dat toelaat­ f 20,-. Inzenders van deze het jaar 2000 - niet in de eerste miljard gulden (geheel geen over­ tijd van 65 jaar nog niet heeft be­ baar. bon krijgen na storting op gi­ plaats aan ontgroening van de sa­ heidsbijdrage). Hier is sprake van reikt. Die inkomensafhankelijk­ rorekening 3349769 t.n.v. De menleving. Dit tekort wordt een toenemende economische heid dient te worden afgeschaft. stelling 11 Teldersstichting, Koningin- primair veroorzaakt doordat jon­ noodzaak. En, i.t.t. algemene v.e., De verzorgingstehuizen moeten negracht 55a, 2514 AE geren er de voorkeur aan geven in hier is sterke leeftijdsdiscrimina­ b. kinderbijslag bij voorrang worden onderge­ 's-Gravenhage het rapport andere sectoren werkzaam te zijn. tie. Het verschil in participatie­ stelling 7 bracht in de AWBZ, in plaats van toegezonden. Het tekort aan jongeren in die be­ graad pér leeftijdsklasse aan v.e. Naast de doelstelling van inko­ huisartsenhulp en/of geneesmid­ drijfstakken kan dus alleen wor­ is grotendeels toe te schrijven aan mensherverdeling ten bate van delenvoorziening. den opgeheven door specifieke een vijf maal zo hoge deelname mensen met kinderen dient de De woonfunctie wordt dan afzon­ PROGRAMMA maatregelen binnen die bedrijfs­ aan bedrijfsopleidingen van de 20- kinderbijslag te worden gebruikt derlijk privaatrechtelijk geregeld, takken. Een vergroting van de 40 jarigen in vergelijking met ter ondersteuning van emancipa­ hetgeen erop neer zal komen dat voor de themadag "Ontgroe­ overheidsbemoeiing leidt niet tot 40+. Opleidingsintensiteit in tiepolitiek Daarvoor is noodza­ de kosten daarvan voor rekening ning en Vergrijzing" op 9 no­ een oplossing van dit probleem. kleinbedrijf (< 100 werkn.) vijf kelijk dat een visie wordt ontwik­ van de betrokkene komen, of via vember 1991 toelichting bij stelling 1 maal zo laag als in grote bedrijven keld op d~ kostencomponenten een nominale AWBZ-premie be­ Plaats: Hotel "De Keizers­ Uit het recent beschikbaar statis­ (> 500 werkn.). van kinderen. kostigd. kroon", Koningstraat 7 te tisch materiaal van de Organisa­ Politiek issue: wie gaat betalen? toelichting bij stelling 7 toelichting bij stelling 11 Apeldoorn tie van Strategisch Arbeids­ Risico: bedrijfleidt op, werknemer De SER formuleerde in zijn in De functie van het verzorgings­ marktonderzoek over de toekom­ vertrekt. 1964 uitgebrachte advies over de tehuis heeft zich in de afgelopen 10.00-10.30 uur: stige verwachtingen van vraag en Oplossingen: hoogte van de kinderbijslag de jaren verbreed. Zowel de kort­ inschrijving en koffie aanbod op de arbeidsmarkt valt - verplichte afdracht aan een be­ doelstelling van de kinderbijslag­ durende opname als de dagver­ 10.30-10.40 uur: op te maken dat er - zeker tot het drijfstak-opleidingsfonds, wetgeving aldus: "de kinderbij­ zorging en de nachtopvang zijn opening door de voorzitter van de jaar 2000 - voldoende jongeren op waarmee de kosten van oplei­ slagvoorziening beoogt een cor­ belangrijke nieuwe vormen van werkgroep "Ontgroening en Ver­ de arbeidsmarkt zullen toetreden. den gecollectiveerd worden (ge­ rectie aan te brengen op de dienstverlening. V oor een grijzing", mevrouw C. van Ber­ Op deelmarkten zullen daar waar beurt nu al in enkele cao's); primaire inkomensverdeling ten­ adequate financiering van deze kestijn-Terlingen die niet aantrekkelijk zijn, tekor­ - betaald educatief verlof; einde inkomenstrekkers die kin­ taken, en om zowel verpleeg­ 10.40-10.45 uur: ten optreden. - overheidsfinanciering; deren te hunnen laste hebben, een tehuizen als verzorgingstehuizen korte inleiding door dagvoorzitter tegemoetkoming te verschaffen in als thuiszorg in één· financie­ mevrouw S. Dekker stelling 2 c. volumebeleid de kosten van het ·levensonder­ ringscircuit te brengen, is het van 10.45-11.15 uur: Sectoren die relatief veeljongeren arbeidsmarkt houd en van de opvoeding van groot belang de verzorgingstehui­ inleiding door J. Karurninga (ar­ willen aantrekken - en dus hevig stelling 4 deze kinderen". zen onder de AWBZ te brengen. beidsmarktproblematiek) moeten concurreren met andere Er is in Nederland geen behoefte De SER onderschreef deze doel­ Het is echter niet noodzakelijk en 11.15-11.30 uur: bedrijven - en sectoren die willen aan een bevolkingspolitiek, stelling in zijn recent uitgebrach­ evenmin wenselijk dat verzor­ vragenronde inspelen op andere gelijktijdige waarbij op het krijgen van kin­ te advies over de structuur van de gingstehuis en verpleegtehuis 11.30-12.00 uur: ontwikkelingen op de arbeids­ deren een materiële of immate­ kinderbijslagen. De KB kan ech­ worden samengevoegd tot één inleiding door dr. C. G. M. Sterks markt (aanbod van meer oudere riële prikkel wordt gezet. ter ook een instrument zijn voor voorziening. (sociale zekerheid) vrouwen en allochtonen) zouden: toelichting bij stelling 4 andere doeleinden. In Frankrijk 12.00-12.15 uur: 1. hun arbeidsvoorwaarden meer De problemen die door ontgroe­ wordt de KB gebruikt voor het stelling 12 vragenronde moeten afstemmen op de markt, ning worden veroorzaakt, dienen voeren van een bevolkingspoli­ Aan de terminale zorg dient bij­ 12.15-13.30 uur: overheidsbemoeiing met arbeids­ op een andere wijze te worden op­ tiek. Voor emancipatoire doelein­ zondere aandacht te worden be­ lunch voorwaarden past hierbij niet en gelost. Overigens is er mondiaal den is de KB ook een geschikt in­ steed. Zij, die het einde van hun 13.30-14.00 uur: dus: van ontgroening geen sprake. strument. leven tegemoet gaan, mogen aan­ inleiding door prof. dr. J. M. Greep - dient de waggs niet meer te spraak maken op persoonlijke (zo:r:gbeleid) worden toegepast; stelling 5 stelling 8 aandacht van familie, vrienden en 14.00-14.15 uur: - dient men af te zien van het Indien men kiest voor bevolkings­ Bij kinderbijslag gaat het om in­ andere toegewijden en op profes­ vragenronde systeem van algemeen verbin­ politiek, moet het huidige immi­ dividuele rechten van kinderen sionele verzorging. Overigens 14.15-15.30 uur: dend verklaring van cao's. gratiebeleid worden vervangen zelf. Dit betekent dat de hoogte dient er op het einde van het leven discussie 2. het anciënniteitsbeginsel door "gewogen" immigratie. van de bijslag niet door andere vrijheid van keuze te zijn. 15.30-15.45 uur: moeten loslaten. toelichting bij stelling 5 factoren dan die van de kinderen toelichting bij stelling 12 theepauze Plaatsing van mensen op basis In tegenstelling tot het bestaande zelf mag worden bepaald. Dif­ Deze stelling is gebaseerd op het 15.45-16.45 uur: van prestatie en vermogen tot immigratiebeleid met beperkte ferentiaties in de rechten of be­ beginsel van de eigen verant­ plenaire bijeenkomst prestatie in plaats van persoons­ algemene regels voor vestiging is dragen al naar gelang het type woordelijkheid van het individu. 16.45 uur: kenmerken leidt ertoe dat de juis­ een immigratiebeleid denkbaar huishouden of het inkomensni­ afsluiting te persoon op de juiste plaats waarbij de toelating afhankelijk veau, moeten worden afgewezen. • komt. De stijging van kosten die wordt gesteld van de behoefte van toelichting bij stelling 8 dit met zich brengt, dient te wor­ de arbeidsmarkt en de kennis en Zoals bekend is, is de KB thans den doorberekend. opleiding van de migrant. o.a. mede afhankelijk van het BON THEMADAG toelichting bij stelling 2 Canada en de Verenigde Staten aantal kinderen per gezin. Naast het slechte imago, een pro­ kennen al jaren een punten- Em "ONTGROENING EN bleem gerelateerd aan het karak­ quotasysteem, Oostenrijk expe­ VERGRIJZING" ter van de sector zelf, worden de rimenteert er mee. III. ZORGBELEID arbeidsmarktproblemen veroor­ Dit zou een breuk betekenen met 9 november 1991, De Keizerskroon zaakt door structurele starheden het huidige immigratiebeleid, dat stelling 9 Koningstraat 7 op de arbeidsmarkt. voornamelijk gestoeld is op socia­ Het ouderenbeleid dient te wor­ Apeldoorn le, humanitaire en politieke over­ den afgeschaft. De VVD pleit voor b. onderwijs wegingen. Zelfs als de "gewogen" een "inclusief' beleid: een beleid Naam: stelling 3 immigratie in het beleid wordt dat in al zijn facetten wordt ge­ Adres: Gelet op de overschotten bij de bij opgenomen, met handhaving van toetst op het belang van alle bur­ CAO opgerichte opleidingsfond­ het huidige beleid is het nog de gers, met inbegrip van de ou­ Postcode: ...... sen en gelet op de ervaringen in vraag of er voldoende aanbod zal deren. Frankrijk worden verplichte af­ zijn van de hogergeschoolde mi­ toelichting bij stelling 9 Woonplaats: ...... drachten aan fondsen of vormen grant waaraan Nederland in de Bepalend voor een liberale visie van scholingsverlof als methode eerste plaats behoefte heeft. op de ontgroening en vergrijzing geeft zich op voor de themadag "Ontgroening en Vergrijzing" die op 9 novem­ om opleiding bij het MKB te be­ van de samenleving dient te zijn ber a.s. wordt gehouden in hotel "De Keizerskroon" te Apeldoom. De kosten vorderen afgewezen. De overheid II. SOCIALE een fundamentele herwaardering van deze dag: 35 gulden, moeten aan de zaal worden voldaan. kan, buiten·de huidige ondersteu­ ZEKERHEID van de plaats van de individuele oudere burger in de samenleving. Inzenden mogelijk t/m 26 oktober 1991 aan: ning van het leerlingwezen, mede Mevrouw M. J. Essers-Huiskamp, gegeven de financiiile positie, stelling 6 Ouderen zijn niet per definitie Emmalaan2, Weinig meer doen dan het organi­ De AOW dient nadrukkelijk los­ ziek, zwak en misselijk. Ook zij 7315 AK Apeldoom seren van voorlichtings- en be- gekoppeld te worden van alle uit- doen mee. SEPTEMBER 1991 11 Contributie 1992 Incasso en

door DAAN ZWART (staffunctionaris organisatie en administratie)

Met ingang van de contributie-inning voor het komende jaar vergadering vastgestelde contri­ contributiebedrag in het vervolg een vrijwillige bijdrage hebben zal automatische incasso van de contributie mogelijk zijn. Voor butiebedrag van uw rekening af wordt voorbedrukt kan dit niet overgemaakt. U weet toch dat een ondersteunende gift· aan de afdeling wordt een aparte ac­ te schrijven. meer via de contributie accept­ contributie en giften aan politieke cept toegezonden. Met de rode kaart trekt u die giro. Om giften aan afdelingen partijen (met inachtneming van machtiging - wanneer u dat wenst toch mogelijk te maken, wordt een de daarvoor gestelde minimum en Jongeren kan worden, zoals algemene in­ - zonder problemen weer in. aparte acceptgiro toegezonden, maximum grenzen) aftrekbaar formatie, inhoudelijke discussie waarmee een door u zelf te be­ zijn van de inkomstenbelasting? Als direct gevolg van de beslis­ en public relations. De gele kaart geeft u volledige palen bedrag aan de afdeling kan sing van de 84e algemene verga­ controle over het af te schrijven worden overgemaakt. Even anders dering de contributie voor toe­ Het hoofdbestuur heeft daar­ bedrag. Zo u het om een of andere Deze vrijwillige gift geeft de slagplichtige leden van de Ver­ om besloten automatische incasso redenen niet eens bent met het afdeling waartoe u behoort de Contributie 1992. Het zal even eniging van Staten- en Raadsle­ van de contributie mogelijk te afgeboekte bedrag dan wordt dit mogelijkheid betere afdelingsac­ anders gaan dan u gewend bent. den (dat zijn de VVD-leden die maken. Voor verwerking van een zonder meer aan u teruggestort. tiviteiten te ontplooien. Activitei­ Met het november-nummer van zitting hebben in vertegenwoor­ incasso wordt door de Postbank en Zoals u ziet loopt u geen enkel ten die u van een VVD-afdeling V&D ontvangt u twee accept­ digende lichamen) tezamen met de andere banken een aanmerke­ risico, terwijl u de VVD juist helpt mag verwachten zoals bijeen­ giro's: één voor de contributie en de VVD-contributie te innen, zal lijk lagere prijs berekend. de kosten te drukken die het ver­ komsten waarin u als lid kunt één voor de gift, of indien u een het contributiebedrag in het ver­ vaardigen, verzenden en verwer­ meewerken aan het tot stand ko­ incasso machtiging voor 19 ok­ volg op de acceptgiro worden Uiteraard is automatische in­ ken van acceptgiro's met zich mee men van een kandidatenlijst voor tober aan ons retourneert, alleen voorbedrukt. casso van de contributie alleen brengen. bijvoorbeeld de gemeenteraad of een accept voor de gift aan uw Voor de meeste VVD-leden is mogelijk indien daarvoor een Tweede Kamer of verkiezings­ afdeling. · dit hetzelfde contributiebedrag machtiging wordt afgegeven. Bij Indien u de groene kaart inge­ campagnes om meer stemmen op als vorig Jaar. Indien de buiten­ dit V&D nummer is daarom zo'n vuld en ondertekend aan ons doet te laten gaan voor het liberalisme. Hoe dan ook, we vertrouwen gewone algemene vergadering incasso formulier ingestoken. toekomen steunt u de VVD niet Het hoofdbestuur draagt er erop dat u ook voor het komende van 4 oktober a.s. het hoofdbe­ alleen wederom met uw lidmaat­ zorg voor dat uw gift aan de afde­ jaar weer uw zeer gewaardeerde stuursvoorstel terzake aanvaardt Machtiging schap, doch tevens ook om de toe­ ling wordt afgedragen en infor­ steun geeft als lid van de enige zal echter voor de categorie jonge­ nemende kosten in de hand te meert uw afdelingsbestuur wie liberale partij van Nederland. Bl ren van 18 tot en met 23 jaar de Vaak is er terughoudendheid houden. De incasso wordt jaar­ contributie aanzienlijk worden om een automatische incasso af lijks in de laatste week van de­ verlaagd, namelijk van f 55,- tot te geven. "Ik wil zelf over mijn cember geïnd. f 25,-. Het hoofdbestuur hoopt uitgaven kunnen beschikken", is hierdoor meer jongeren te stimu­ een veel gehoord argument om Voor het geval een mach­ Mededelingen van het leren lid te worden van de VVD. niet tot afgifte van een machtiging . tigingsformulier niet is bijgeslo­ over te gaan. ten of indien u meer formulieren Hoge kosten nodig heeft (bijv. voor gezinsle­ hoofdbestuur Daarom is het groen-rood-gele den) sturen wij u ze graag toe 1. Daar geen overige kandidaten 2. Met nadruk wordt erop gewezen Per 1 juli 1991 berekenen de kaart systeem ontwikkeld. Het (070-3613060). voor het voorzitterschap door de leden­ dat afgevaardigden en overige bezoekers Postbank en de andere banken verzekert u van gemakkelijke be­ vergaderingen van de afdelingen zijn van de 87ste algemene vergadering hoge kosten voor verwerking van taling van de VVD-contributie Gift aan afdeling gesteld, zal overeenkomstig een eerdere naast de mogelijkheid, die op initiatief een acceptgiro. Op ca. 60.000 ver­ zonder op enigerlei wijze de con­ mededeling mevrouw mr. E. J. J. E. van van mevrouw Hohenkamp is gepresen­ In voorgaande jaren werd veel Leeuwen-Schut door de voorzitter op 4 teerd om bij mede VVD-leden te over­ werkte acceptgiro's betekent dit trole over het af te schrijven be­ oktober a.s. verkozen verklaard worden gebruik gemaakt van de mo­ nachten, vanzelfsprekend ook overnacht nu jaarlijks een grote extra kos­ drag te verliezen. (art. 73 hr.). De 87ste algemene verga­ kan worden in hotels in Veldhoven zelf tenpost voor de VVD bij het innen gelijkheid een extra bedrag over dering zal dientengevolge op vrijdag­ of in de naaste omgeving. De afgevaar­ van de contributie. Geld dat dus Met de groene kaart machtigt te maken t.b.v. de afdeling waar­ avond 19.30 uur aanvangen. digde moet overigens zelf de hotelkamer niet aan andere zaken besteed u de VVD om het door de algemene toe men behoort. Aangezien het reserveren! •

87ste algemene vergadering gen nr. 241 de beschrijvingsbrief 3. gewone leden van 27 t/m 64 doen toekomen. jaar Voorts zijn afdelingen en centra­ 4. gewone leden ·van 65 jaar en • les gewezen op de noodzaak om ouder nog in de 'vakantieperiode' een 5. aspirant leden g bijeenkomst te beleggen (zie ac­ 6. inwonende gezinsleden of tiviteitenschema van oktober huisgenoten van een gewoon 1990). lid, erelid oflid van verdienste'. Gelet op de veelheid van amen­ dementen uit een groot aantal af­ Toelichting: delingen hebben die besturen dan Ten onrechte zijn de 'aspirant le­ beschrijvingsbrief ook de leden in de gelegenheid ge­ den' (geen stemrecht) gevoegd bij steld deze . beschrijvingsbrief te de gewone leden van de nieuwe behandelen. groep 'gewone leden van 18 t/m (buitengewone algemene vergader~ng) 23 jaar' (wel stemrecht). Als de De werkdruk om het gehele pro­ overweging hiervoor is gelijkheid Bij het ~oofdbestuur zijn tot 15 augustus 1991 op de beschrij­ Kamerfractie, mr. drs. F. Bolke­ gramma van 'Functie en Struc­ van contributie kan ook de groep vingsbriefvoor de 87ste algemene vergadering (te houden op 4 stein (circa 11.30 uur). tuur' uit te voeren was dermate van inwonende gezinsleden hier en 5 oktober 1991 in de Koningshof te Veldhoven)- gepubliceerd groot dat niet eerder tot publika­ nog bij gevoegd worden, die im­ in het juninummer van Vrijheid en Democratie (en tevens op 1. Motie: KC Amsterdam tie kon worden overgegaan. mers ook deze contributie heeft. 30 mei jl. toegezonden aan de besturen van afdelingen en cen­ Betreft: algemeen Die werkdruk heeft ook veroor­ Ook in de ledenadministratie zijn trales) - de onder volgende motiesen/ofamendementen binnen­ Tekst: zaakt dat een integrale herziening aspirant leden afzonderlijk gead­ gekomen die in deze aanvulling nader worden vermeld. De ledenvergadering van de VVD van statuten en huishoudelijk re­ ministreerd! op 4 en 5 oktober in vergadering glement is verschoven naar de Gelet op het groot aantal amen­ De vergadering zal beginnen op: bijeen, van mening dat verga­ jaarlijkse algemene vergadering Advies hoofdbestuur: dementen inzake statuten, hr. en vrijdagavond om 19.30 uur*) deringen van afdelingen niet in van 1992, behoudens eventuele Artikel 64.1 st. heeft uitsluitend PS zal de behandeling van punt het zomerreces gehouden dienen omstandigheden die zulks zullen betrekking op contributie-catego­ VIII van de beschrijvingsbrief *) N.B. Het vrijdagmiddag-ge­ te worden, verhinderen! rieën. In de artikelen 7 t/m 9 (Richtlijnen GR) verplaatst wor­ deelte vervalt daar ingevolge art. wordt aangegeven wie lid is. Dit den naar de 88ste algemene ver­ 73 hr.mevrouw mr. E. J. J. E. van spreekt zijn afkeuring uit over de VI. Behandeling voorstellen amendement is dus overbodig. gadering van 23 november. Leeuwen-Schut te Zoetermeer procedurele voorbereiding van de inzake enige WIJZigingen Wel dient voor aanpassing in de Mede gelet op het feit dat er ver­ door de voorzitter verkozen ver­ algemene ledenvergadering in statuten en huishoudelijk re­ hoogte van de contributie het sys­ zoeken van afdelingen zijn bin­ klaard zal worP.en. oktober, zoals door het hoofdbe­ glement (bijlage I) teem van een indeling in catego­ nengekomen tot uitstel van de be­ stuur aan de afdelingen opgelegd, rieën te worden gehandhaafd. handeling GR omdat deze richt­ Elders m dit nummer van 2. Amendement: Het hoofdbestuur acht financieel lijnen voor het functioneren van Vrijheid en Democratie wordt ge­ en verzoekt het hoofdbestuur in afdeling Utrecht gezien het samentrekken van alle de afdelingen van wezenlijk be­ wezen op het programma van de het vervolg zodanige termijnen te Betreft: artikel 64.1 st. contribuanten in de leeftijd 18 t/m lang zijn en gelet op het feit dat vrijdagavond ter gelegenheid van kiezen dat ledenvergaderingen Tekst: 23 jaar echter verantwoord mede de vergadertijd op 5 oktober be­ de wisseling van het voorzitter­ niet meer in de zomervakantie De voorgestelde tekst wijzigen als in het licht van uitspraken van de perkt is, heeft het hoofdbestuur schap. bijeen hoeven te komen ten einde volgt: 'Op voorstel van het hoofd­ algemene vergadering zelf. besloten de afdelingen nogmaals algemene vergaderingen voor te bestuur stelt de algemene verga­ in de gelegenheid te stellen zaterdagmorgen om 10.00 uur**) bereiden. dering de hoogte van de jaarlijkse 3. Amendement: amendementen op GR in te die­ bijdrage vast. voor: KC Amsterdam nen. De periode van behandeling **) N.B. Dit gedeelte van de ver­ Advies hoofdbestuur: 1. gewone leden van 18 tlm 23 Betreft: artikel64.1 hr. door afdelingen en centrales is gadering zal onderbroken worden Het hoofdbestuur heeft tijdig (30 jaar Tekst: daardoor verlengd. De sluitings­ door een politieke redevoering van mei jl.) de besturen van afdelin­ 2. gewone leden van 24 tlm 26 Verandering: datum is 18 oktober 1991. de voorzitter van de VVD-Tweede- gen en centrales met Mededelin- jaar 1. aspirant leden en gewone le- SEPTEMBER 1991 lil den van 18 tlm 23 jaar Advies hoofdbestuur: vergaderingen (zie art. 24.4 onder Toelichting: Toelichting: 2. gewone leden van 24 tlm 26 Het hoofdbestuur is uitgegaan 2 st.). Deze wijziging hangt samen met Indien de verantwoordelijkheid jaar van de wens van de partij om tot Het hoofdbestuur wijst dit amen­ de motie, waarin het hoofdbestuur voor de uiteindelijke vaststelling 3. gewone leden van 27 t/m 65 bekorting van de procedure te ko­ dement dan ook af. wordt gevraagd artikel 41.2 hr. te van de besluitenlijst bij de secre­ jaar men. Dit amendement geeft de wijzigen. taris als persoon en drie overige 4. etc. niet gewenste mogelijkheid om 10. Motie: afdeling Eindhoven Het laatste deel van artikel 41.5 door de algemene vergadering te pas na 30 dagen de procedure te Betreft: artikel 24.2 st. hr. spreekt van een overeenkom­ benoemen personen berust, dan is wijzigen in: starten. Het hoofdbestuur wijst Tekst: stige toepassing van artikel 41.2 het draagvlak te klein. De rol van 1. aspirant leden en gewone le­ derhalve het amendement af. Een soortgelijke wijziging als hr. Dit is op zich logisch, maar de secretaris dient daarom ruim ' den van 18 tlm 26 jaar voorgesteld voor art. 24.2 statuten leidt door het gebruik in artikel te worden geïnterpreteerd als ~ gewone leden van 26 t/m 65 7. Motie: afdeling Zeist moet ook worden doorgevoerd 41.2 hr. van de datum 15 decem­ uitdrager van het bestuursstand­ 1. jaar Betreft: artikel 24.2 st. voor besturen van afdelingen en ber tot een onjuiste bedoeling. punt. 3. etc. Tekst: centrales in art. 11.3 hr. Door dit amendement en de motie Mdeling Zeist van de VVD stelt betreffende artikel 41.2 hr. wordt Advies hoofdbestuur: Toelichting: voor het thans bestaande artikel Advies hoofdbestuur: elk misverstand over de indiening Het hoofdbestuur heeft gevolg ge­ In het kader van de vereenvou­ 24.2 statuten onverkort te hand­ Zie advies onder 7. van een kandidatuur bij een tus­ geven aan de wens geuit op de diging van statuten en reglemen­ haven. sentijdse verkiezing weggeno­ 44ste JAV om de verslaglegging ten heeft het voorstel om als 2 op 11. Amendement: men. meer dan tot nu toe het geval is te nemen de leden van 24 t/m 26 Toelichting: afdeling Amersfoort te doen controleren door de alge­ jaar geen enkele toegevoegde Invoering van het thans voorlig­ Betreft: artikel 24.2 st. Advies hoofdbestuur: mene vergadering. waarde; dit roept alleen maar gende voorstel leidt naar onze Tekst: Zie het advies onder 6. Dit amendement dient derhalve vragen op, temeer daar de gemid­ mening tot repeterende proble­ Voorstel hoofdbestuur niet over­ te worden afgewezen. delde student tot zijn 26e men bij de vaststelling van het nemen in de gepresenteerde vorm, 14. Motie: studeert. rooster van aftreden van be­ maar huidige tekst 24.2 hand­ afdeling Leidschendam 17. Amendement: stuursleden. haven en uitbreiden Betreft: artikel41.2 hr. KC Amsterdam Advies hoofdbestuur: Anderzijds zou bij het volgen van Tekst: Betreft: art. 46 hr. Zie advies onder 2. uw voorstel het aanbeveling ver­ 24.2 huidige tekst + toevoegen De VVD, bijeen in buitengewone Tekst: dienen artikel12.3 van het model­ 'tenzij de tussentijdse benoeming algemene vergadering van 5 ok­ Bij 46.2 toevoegen: 4. Amendement: reglement voor afdelingen van de minder dan 18 maanden geleden tober 1991 nodigt het hoofdbe­ De stèmverhoudingen worden in afdeling Heemstede VVD en eventueel andere daar­ plaatsvond. In dat geval treedt de stuur uit artikel 41.2 van het de besluitenlijst vermeld. Betreft: artikel64.1 st. voor in aanmerking komende mo­ tussentijds benoemde af op de huishoudelijk reglement met het Tekst: del-reglementen conform aan te eerstvolgende algemene verga­ oog op een correcte toepassing van Advies hoofdbestuur: Bij punt 5 vóór 'huisgenoten' het passen. dering die plaats vindt nadat drie artikel 41.5 laatste deel zodanig Het hoofdbestuur beveelt dit woord 'samenwonende' voegen. jaar zijn verstreken sinds de tus­ aan te passen dat in artikel 41.2 amendement aan. Advies hoofdbestuur: sentijdse benoeming'. de woorden 'uiterlijk 15 december' Toelichting: Het hoofdbestuur acht 'repete­ worden gewijzigd in 'uiterlijk op 18. Amendement: Huisgenoten kunnen ook onder­ rende' problemen bij de vaststel­ Toelichting: de laatste dag van de kandidaat­ KC Amsterdam huurders zijn, aldus komt de geest ling van het rooster niet aanwe­ Het voorstel van het hoofdbestuur stelling'. Betreft: art. 46 hr. van de tekst, de bedoeling beter zig. is een te grote afwijking van het Tekst: naar voren. Op natuurlijke wijze zal steeds 1/3 rooster van aftreden. Bovendien Toelichting: Bij 46.2 schrappen: of nagenoeg 1/3 van de leden van behoort tussentijds aftreden uit­ Deze motie hangt samen met het In de laatste zin het woord 'de­ Advies hoofdbestuur:Overbodig. het hoofdbestuur (nieuwe stijl) zondering te blijven. Een regeling amendement op artikel41.1 hr. finitief. Samenwonenden zijn huisge­ wisselen. die voorkomt dat een bestuurslid Zie overigens de toelichting bij het noten. Bij de aanpassing van de model­ (behoudens motie van wan­ amendement. Advies hoofdbestuur: reglementen zal de onderhavige trouwen of schorsing) slechts en­ Het hoofdbestuur ontraadt het 5. Amendement: problematiek worden meegeno­ kele maanden kan functioneren, Advies hoofdbestuur: aanvaarden van het amendement. afdeling Zeist men wanneer statuten en hr. in­ lijkt voldoende. Tenslotte beoogt Zie het advies onder 6. Want de besluitenlijst moet wel Betreft: artikel 64.2 hr. tegraal worden herzien. de tekst in het amendement te definitief zijn willen de besluiten Tekst: voorkomen dat interpretatiepro­ 15. Amendement: ook worden uitgevoerd. Redactionele aanpassing: 8. Motie: afdeling Amersfoort blemen ontstaan i.v.m. voor- en afdeling Leidschendam Op een daartoe strekkend verzoek Betreft: artikel 24.2 st. najaarsvergaderingen, benoe­ Betreft: artikel41.4 hr. 19. Amendement: aan het afdelingsbestuur worden Tekst: ming in april en aftreden in mei Tekst: KC Amsterdam gewone leden, vallende in de leef- De algemene vergadering van de en omgekeerd. De formulering In artikel41.4 hr. de termijn van Betreft: art. 46 hr. tijdsgroep 3 als genoemd ...... VVD in vergadering bijeen te van het hoofdbestuur roept die 3 maanden te wijzigen in 3 maan­ Tekst: Veldhoven op 4 en 5 oktober 1991 interpretatieproblemen op. In­ den en 1 week. Bij 46.3 schrappen: Toelichting: overwegende: dien in 1994 eind mei en medio Een besluitenlijst kan na de vast­ Het afdelingsbestuur is beter en dat het hoofdbestuur wijziging november algemene vergaderin­ Toelichting: stelling door de commissie niet sneller in staat de juistheid van voorstelt ten aanzien van de zit­ gen plaats vinden, moet de par­ In de jaarlijkse procedure ver­ meer worden gewijzigd. de gronden, waarop om vermin­ tingsduur van tussentijds be­ tijvoorzitter dan volgens het RB­ woord in artikel 41.1 (nieuw cf. dering vari de jaarlijkse bijdrage noemde hoofdbestuursleden; voorstel op de algemene verga­ het voor het van het hoofdbestuur Advies hoofdbestuur: wordt verzocht te beoordelen, c.q. dat het aanbeveling verdient dat dering in mei aftreden of mag en ook na aanname van het Zie advies onder 18. controleren. de regelingen m.b.t. zittingsduur worden gewacht tot medio no­ amendement van de afdeling Een verminderde jaarlijkse bij­ van bestuursleden in beginsel vember? Leidschendam op art. 41.1) en ar­ 20. Amendement: drage is primair van directe in­ uniform zijn in de VVD roept het tikel41.2 (oud of nieuw na aanna­ KC Amsterdam vloed op de financiële positie van hoofdbestuur op Advies hoofdbestuur: me van de motie van de afdeling Betreft: art. 46 hr. de betreffende afdeling. overeenkomstige wijziging van Interpretatieverschillen zijn uit­ Leidschendam op artikel 41.2) is Tekst: Hieruit voortvloeiend stelt afde­ modelreglementen voor kamer­ gesloten omdat er in één jaar sprake van een termijn van 3 Bij 46.3 toevoegen nieuwe tekst: ling Zeist van de VVD uw bestuur centrales, ondercentrales en af­ slechts één jaarlijkse algemene maanden en 1 week vóór de eind­ In de eerstkomende algemene tevens voor de regeling terzake delingen voor te bereiden over­ vergadering is. De overige zijn datum van de kandidaatstelling. vergadering wordt de besluiten­ zodanig aan te passen, dat jaar­ eenkomstig de besluitvorming ten buitengewone algemene verga­ In de huidige artikelen 41.4 en lijst door de leden formeel vastge­ lijks opnieuw bij het betreffende aanzien van artikel 24.2 van de deringen! 41.5 is de vergadering op zijn steld. afdelingsbestuur om verlaging statuten op de 87ste algemene De JAV dient steeds voor 1 juni te vroegst 5 maanden na de kennis­ van de verminderde contributie­ vergadering; worden gehouden. geving, begint de kandidaatstel­ Toelichting: betaling dient te worden verzocht. en gaat over tot de orde van de ling twee maanden na de kennis­ Het zijn de leden die besluiten de­ Dit voorkomt naar onze mening, dag. Tussentijds aftreden komt overi­ geving en eindigt 3 maanden later finitief bekrachtigen en niet een dat tot in lengte vanjaren gebruik gens in het hoofdbestuur zelden = 5 maanden na de kennisgeving. commissie. gemaakt wordt van een regeling, Advies hoofdbestuur: voor. In het door het hoofdbestuur die door zich inmiddels gewijzigd Zie het advies onder 7. voorgestelde artikel 41.4 ·is de Advies hoofdbestuur: hebbende omstandigheden het 12. Amendement: vergadering op zijn vroegst 3 Zie advies onder 18 met hier de karakter 'oneigenlijk' verkregen 9. Amendement: KC Amsterdam maanden na de kennisgeving, be­ toevoeging dat als dit amen­ heeft. afdeling Oegstgeest Betreft: artikel 24.2 st. gint de kandidaatstelling 1 week dement wordt gevolgd besluiten Betreft: artikel 24.2 st. Tekst: na de kennisgeving en eindigt 3 eerst een volgend jaar kunnen Wellicht ten overvloede wijst het Tekst: verandering: maanden later ~ 3 maanden en 1 worden uitgevoerd. bestuur van de afdeling Zeist van ' ...... , treedt af in de jaarlijkse al­ 'zijn verkiezing' week. de VVD er op, dat het om een meer gemene vergadering die ten hoog­ wijzigen in: De bedoelde vergadering kan der­ VII. Behandeling concepten principiële dan om een kwantitie­ ste de derde jaarlijkse algemene 'de verkiezing' halve gehouden worden vóór het voor reglementen PS (bijlage ve zaak gaat. vergadering is na het tijdstip van einde van de termijn van kan­ lla en Ilb) zijn verkiezing'. Toelichting: didaatstelling. Advies hoofdbestuur: Is onzijdig. Nota van wijziging van het hoofd­ Hoewel in het kader van sociale Toelichting: Advies hoofdbestuur: bestuur inzake PSE als PSM controle dit amendement Jaarlijkse algemene vergaderin­ Advies hoofdbestuur: Zie het advies onder 6. Het hoofdbestuur heeft van een adequaat is, acht het hoofdbe­ gen worden niet steeds op dezelfde Zijn slaat hier op het desbetref­ aantal individuele leden en afde­ stuur het toch om redenen van datum gehouden. Met een vast­ fende lid van het hoofdbestuur. 16. Amendement: lingen een reactie op de voorstel­ privacy beter de bevoegdheid te legging van een termijn van drie Dus er is geen sprake van on­ afdeling Tilburg len ontvangen. Mede naar aanlei­ laten liggen bij de meer neutrale jaar (1095 of 1096 dagen) zal re­ zijdigheid. Betreft: artikel46.1 hr. ding van die reacties acht het instantie c.q. het hoofdbestuur. gelmatig dispensatie ten aanzien Tekst: hoofdbestuur het zinvol nog enige van dit artikel moeten worden ge­ 13. Amendement: Van iedere algemene vergadering wijzigingen (de meeste van re­ 6. Amendement: vraagd. De geamendeerde tekst afdeling Leidschendam stelt de algemeen secretaris, of hij dactionele aard) aan de algemene KC Amsterdam voorkomt dit zonder de strekking Betreft: artikel41.1 hr. die hem vervangt, een lijst op van vergadering voor te leggen. Betreft: artikel 23.7 st. aan te tasten. Tekst: de door de algemene vergadering - Redactioneel overal te wijzigen Tekst: Toe te voegen aan artikel41.1 hr. genomen besluiten. Deze lijst, die provinciale kieskring in staten­ verandering: Advies hoofdbestuur: na de woorden 'de ledenvergade­ tevens een beknopte aanduiding kieskring; 'tenminste een week te belopen' Ook thans geldt een termijn van ring van elke afdeling' en vóór de dient te geven van de achtergron­ - in PSM art. 9.2: wijzigen art. 4.2 wijzigen in drie jaar, waarin een jaar gelijk woorden 'tussen 15 september en den die tot een besluit hebben ge: in 5.2; 'ten hoogste een maand te. be­ wordt gesteld aan een periode 15 december' de woorden 'in een leid, dient de goedkeuring van het -- in PSM art. 17.2: wijzigen art. lopen' tussen twee jaarlijkse algemene periode van kandidaatstelling'. hoofdbestuur te hebben. 14.3 in 15.3; SEPTEMBER 1991 IV - in PSE art. 17.3: wijzigen pro­ Motie betreffende reglement PSE, artikel8.1 resp. 9.1 PSM bereiden op de verkiezingen zelf voor de leden van de Tweede Ka- vinciale centrale in provincie­ artikel 1.9 constateert de afd. Tekst: (o.a. propaganda). rner. centrale; Zeist van de VVD, dat in het door De VVD, bijeen in buitengewone - in PSM art. 18.3: wijzigen pro­ het hoofdbestuur gedane voorstel algemene vergadering van 5 ok­ 27. Amendement: De wijziging van 13.2 is nodig als vinciale centrale in provincie­ geen onderscheid meer wordt ge­ tober 1991, stelt vast dat in deze KC Amsterdam de gedachte verwoord in het eer­ centrale; maakt tussen verkiesbare en niet­ vergadering op voorstel van het Betreft: Reglement PSE, -.... ste deel van het amendement door - in PSE art. 16.5: wijzigen 'in een verkiesbare (voorlopige) kan­ hoofdbestuur wijzigingsvoorstel­ artikel8.5 de algemene vergadering wordt plaats volgende .. .' in een vol­ didaten, alsmede tussen verkies­ len worden behandeld die beogen Tekst: aanvaard. gende plaats; bare en niet-verkiesbare plaatsen. de procedure voor de kandidaat­ Schrappen: - in PSM art. 17.5: wijzigen ' ... De afdeling Zeist van de VVD stelt stelling van leden van het hoofd­ 8.5 gehele tekst. Advies hoofdbestuur: een plaats volgende ... .' in een voor ook in het nieuwe reglement bestuur te bekorten. Toevoegen nieuwe tekst: Overnemen. volgende plaats; bovenvermeld onderscheid te De vergadering constateert dat de Alleen leden van de VVD kunnen - in PSE: art.' 14.5 'aanvullen: ... handhaven. intervallen tussen de data ge­ zich laten kandideren. Het tijdstip 31. Motie: benoemde afgevaardigden of noemd in de artikelen 5.1, 6 en 7.1 van de aanvang van hun lidrnaat­ afdeling Leidschendam hun plaatsvervangers naar de Toelichting: PSE alsmede 7.1 en 7.2 PSE resp. schap dient gelegen te zijn voor 1 Betreft: Reglement PSE, jaarlijkse algemene verga­ In de praktijk blijkt regelmatig, 6.1, 7 en 8 PSM alsmede 8.1 en september van het jaar dat aan artikel13/14 resp. 14/15 PSM dering; dat het verkrijgen van voldoende 8.2 PSM zeer royaal zijn voor ac­ het jaar waarin de periodieke. Tekst: - in PSM: art. 15.5 aanvullen: ... kandidaten op problemen stuit. tiviteiten te verrichten door het verkiezing plaatsvindt, vooraf­ De VVD, bijeen in buitengewone benoemde afgevaardigden of Juist door het fenomeen 'onver­ provinciale centrale bestuur en gaat. algemene vergadering van 5 ok­ hun plaatsvervangers naar de kiesbaar' blijken kandidatenlijs­ verzoekt het hoofdbestuur voor de tober 1991 constateert dat in het jaarlijkse algemene verga­ ten, waar het hier in de staart behandeling door de afdelingen in Advies hoofdbestuur: reglement PSM en met name in dering. van de kandidatenlijst veelal toch dezen gelijke termijnen te han­ Het hoofdbestuur staat sympa­ de artikelen 14 en 15 c.q. het re­ sternmentrekkende kandidaten teren. thiek t.o.v. dit amendement. Maar glement PSE en met name in de 21. Motie: betreft, optimaal bezet te kunnen de vraag laat zich stellen of deze artikelen 13 en 14 genoemde tijd­ afdeling Leidschendam worden. Toelichting: wijziging in de praktijk de VVD stippen te weinig tijd beschikbaar Betreft: Reglementen PS, De afd. Zeist verwijst hier tevens De inhoud spreekt voor· zich. Be­ in de provincie niet berooft van is voor een conform het afdelings­ algemeen naar het niet onbekende ver­ nadrukt wordt echter dat de kring mogelijke nieuwe talenten. reglernent (model VVD) te houden Tekst: schijnsel van het lijstduwerschap. van voorbereiders veel en veel ledenvergadering en nodigt het De VVD, bijeen in buitengewone meer tijd wordt toegemeten dan 28. Amendement: hoofdbestuur uit de reglementen algemene vergadering van 5 ok­ Advies hoofdbestuur: de afdelingen. afdeling Heemstede PSM en PSE op dit punt aan te tober 1991, overwegende dat na Het hoofdbestuur volgt de wens, Betreft: Reglement PSE, passen. de inwerkingtreding van de ge­ uitgesproken door de algemene . Advies hoofdbestuur: artikel11.1 wijzigde Kieswetverkiezingen ge­ vergadering bij behandeling REG­ Het hoofdbestuur verwacht dat de Tekst: Toelichting: houden kunnen worden op voorstellen, om het onderscheid te besturen van de provinciecentra­ 2e zin 'welke lijst bevat ... ' moet Stel de centrale ledenvergadering woensdagen gelegen in school­ laten vervallen. Inmiddels geeft les bij deze gedecentralis~erde worden: 'deze lijst bevat ...... ' als bedoeld in artikel 17 PSE/18 vakanties dan wel daags na de gewijzigde Kieswet veel meer opzet die belangen terzake van de PSM wordt gehouden op 1 decem­ schoolsluitingen; mogelijkheden voorkeursstern­ afdelingen adequaat ook qua tijd­ Toelichting: ber. De secretaris van de provin­ de sternlokalen vaak worden in­ men uit te brengen. pad zullen behartigen. Wijst der­ Taalkundige verbetering. ciecentrale moet cf. artikel 13.2 gericht in scholen; Dat betekent dat allen die op een halve de motie af. Deze correctie moet ook worden PSE/14.2 PSM de stukken uiter­ dat de sternlokalen daags vóór de kandidatenlijst (kieslijst) yoorko~ toegepast op: lijk 2 november verzenden, ont­ verkiezingen moeten worden in­ men gekozen kunnen worden, met 26. Motie: blz. 24 en 27 in de artikelen 12.3, vangst door de afdelingssecreta­ gericht; alle gevolgen van dien. afdeling Leidschendam 17.3 en 17.5. rissen 4 november. dat de scholen dan wegens va­ Juridisch is er geen onderscheid. Betreft: Reglement PSE, Aannemende dat het afdelings­ kantie of vrije dagen gesloten artikel8.1 resp. 9.1 PSM Advies hoofdbestuur: bestuur al besloten had tot een kunnen zijn en inrichting dan niet 23. Amendement: Tekst: • Overnemen. ledenvergadering, roept hij de le­ of uiterst moeilijk mogelijk is en afdeling Den Haag In artikel 8.1 PSE en 9.1 PSM de denvergadering uit. Daarvoor dat sternlokalen in scholen op de Betreft: Reglement PSE, data 1 t/rn 9 september te wijzigen 29. Amendement: moet echter door de afdelingsse­ dag van de verkiezingen niet of artikel5 in 15 september t/rn 15 oktober. afdeling Heemstede cretaris een agenda opgesteld nauwelijks beschikbaar zijn; Tekst: Betreft: Reglement PSE, worden - hetgeen eerst mogelijk is dat deze planning van verkiezin­ Na provincie toevoegen: 'Het be­ Toelichting: artikel 11.3 onder 2 na ontvangst van de stukken - en gen ook gevolgen kan hebben voor stuur kan de commissie ook ge­ Het uitschrijven van bedoelde le­ Tekst: moeten de ontvangen stukken be­ de opkomst; heel of gedeeltelijk uit haar mid­ denvergadering in genoemde pe­ 'in bij zondere gevallen .... bevoegd studeerd, vermenigvuldigd en dat opschuiving van de in de den benoemen'. riode is de eerste week na het ein­ ..... 'moet worden verzendgereed gemaakt worden Kieswet neergelegde data deze de van de laatste periode van de 'het bestuur in bijzondere geval­ in zijn vrije tijd. Benodigde tijd problemen kan voorkomen; Toelichting: schoolvakantiespreiding. Voor die len gebruik maakt van zijn be­ minstens 10 dagen, waarna ver­ nodigt het hoofdbestuur uit de Het amendement maakt, wellicht afdelingen die in de laatste sprei­ voegdheid in het ontwerp als be­ zending, stel 14 november. Uit­ VVD-fractie in de Tweede Kamer ten overvloede, duidelijk dat het dingsperiade zomervakantie heb­ doeld .... vermeld'. roeptijd is 10 dagen, dus de leden­ in overweging te geven een initia­ niet verplicht is een commissie ben is het niet alleen nauwelijks vergadering kan op zijn vroegst tief tot wetgeving in te dienen dat van uitsluitend niet bestuurs­ mogelijk een ledenvergadering Toelichting: gehouden worden op 24 november beoogt de Kieswet in dezen aan te leden te benoemen. goed voor te bereiden (agen- Taalkundige verbetering en dui­ = 20 dagen na verzending door de passen. -davoorbereiding, druk convoca­ delijker. provinciecentralesecretaris. Na­ Advies hoofdbestuur: ties uiterlijk 10 dagen voor een bewerking door de afdelingssec­ Toelichting: Overnemen. dag tussen 1 en 9 september uit­ Advies hoofdbestuur: retaris van de uitkomsten van Het is de afdeling Leidschendam sturen over een groslijst die eerst Overnemen. de afdelingsledenvergadering 1 bekend dat de minister van Bin­ 24. Amendement: na 16 augustus zekerheid geeft week ontvangst door de provin- . nenlandse Zaken op dit punt is afdeling Zeist over de zittende fractieleden. De 30. Amendement: ciecentralesecretaris 3 december geattendeerd, maar dat hij, om Betreft: Reglement PSE, afdelingsvergadering moet dan afdeling Groningen = 14 dagen vóór de centraleverga­ reden dat dit verschijnsel zich artikel5 met de agenda uitgeschreven Betreft: Reglement PSE, dering cf. artikel 14.6 PSE/15.6 slechts zelden voordoet, ni~t be­ Tekst: zijn). Evenmin is het voor de leden artikel 11.3 PSM, waardoor deze vergadering reid gebleken de Kieswet op dit Het bestuur benoemt desgewenst mogelijk zich voldoende voor te onmogelijk gehouden kan worden punt aan te passen. ten laatste vóór 1 februari ...... bereiden. De groslijst met levens­ Tekst: op 1 december, maar eerst op 17 De alom in ontwikkeling zijnde beschrijvingen kan door zijn om­ Er dient een aanvullend lid 11.3.3 december = 6 weken + 3 dagen na spreiding van de vakantie, mede Toelichting: vang en daarmee samenhangende gemaakt te worden, inhoudende: de verzending bedoeld in artikel gebaseerd op besluiten van de op­ De afd. Zeist van de VVD acht het kosten niet vermenigvuldigd en Indien de artikelen 11.1 en!of 11.2 13.2 PSE/14.2 PSM. eenvolgende kabinetten, leidt er verplicht instellen van een com­ verzonden worden, maar moet ter worden toegepast, dan wordt er Conclusie: tussen het verzenden toe dat de verkiezingen gehouden missie niet wenselijk. De praktijk inzage worden gelegd. door het bestuur van de provin­ als bedoeld in artikel 14.6 kunnen .worden in- schoolvakan­ leert, dat juist het KC bestuur het Dit alles is niet in het belang van ciecentrale een aanvullende gros­ PSE/15.6 PSM dient ten minste 5 ties. Dit werkt in het nadeel van nauwst betrokken is bij het func­ een zorgvuldige procedure. Inclu­ lijst gemaakt. weken te zitten. Gevolg: artikel de opkomst. Bovendien zullen tioneren van de provinciale sief een zorgvuldige voorbereiding 14.1 PSE/15.1 PSM dient ge­ scholen niet zonder meer toegan­ statenleden. Het ligt derhalve is opschuiving naar oktober nood­ In verband met het voorafgaande wijzigd te worden in ten minste 4 kelijk zijn voor de inrichting van voor de hand, dat bij installatie zakelijk. moet er verder een wijziging in weken en artikel 13.1 PSE/14.1 de sternlokalen en het houden van van een speciale commissie - wil I.v.m. de herfstvakantiespreiding artikel11.3.2 komen, door: PSM dient gewijzigd te worden in de verkiezingen, m.n. bijzondere deze een gefundeerd oordeel heb­ en voor d~ afdelingen waar de zo­ ...... de in artikel11.1 en 13.1 ver­ ten minste 7 weken. Gelet op arti­ scholen, maar ook openbare ben. - deze zal bestaan uit leden mervakantie eerder eindigt, melde ..... kel17 PSE/18 PSM dienen te ter­ scholen. van het bestuur van de KC(s). wordt een ruimere periode geko­ te wijzigen in: mijnen vanaf het begin van de Verkiezingen in de krokusvakan­ Bovendien verdient het o.i. aan­ zen...... de in artikel11.1, 11.3 en 13.1 procedure vervroegd te worden. tie ( = op vastenavondlaswoens­ beveling expliciet in het artikel op vermelde ...... dag) brengen in het zuiden en te nemen, dat het hier uitdrukke­ Overigens zij opgemerkt dat ook Advies hoofdbestuur: oosten van het la_nd met zich mee lijk gaat om een adviescommissie, in de Kieswet zelf weinig rekening Toelichting: Zie het advies onder 25. dat op de dag voorafgaande aan die vertrouwelijk rapporteert aan is gehouden met schooisluitingen De leden moeten de kans hebben de verkiezingen ook met moeite uitsluitend het KC-bestuur. door verkiezingen uit te schrijven om in de afdeling gezamenlijk te 32. Motie: afdeling Zeist personeel beschikbaar is om de op woensdagen dat de scholen ge­ gaan discussiëren over alle kan­ Betreft: Reglement PSE, sternlokalen in te richten. In het Advies hoofdbestuur: sloten zijn. De inrichting van didaten, waaruit op -de centra­ artikel14.1 en 14.2 algemeen kan volstaan worden Het hoofdbestuur is bij het con­ sternlokalen wordt daardoor niet levergadering gekozen kan wor­ Tekst: met opschuiving van de verkie­ cipiëren van dit reglement uit­ goed mogelijk. De fractie van de den. De afdeling kan dan haar af­ Bij onverkorte overname van ver· zingen met één week. gegaan van de strekking terzake Tweede Kamer kan hier d.m.v. gevaardigden een gemotiveerd melde artikelen zal enerzijds de bij de door de algemene verga­ een initiatief wetsontwerp wij­ advies geven ten aanzien van alle periode, waarbinnen een afde­ Advies hoofdbestuur: dering vastgestelde reglementen ziging in brengen. Daartoe heeft kandidaten. Door de eventuele lingsvergadering bijeen geroepen De motie zal onder de aandacht EP, EKen TK. de afdeling Leidschendam een aanvulling van de groslijst vier kan worden, te kort blijken. An· gebracht worden van de Tweede­ Het hoofdbestuur verwacht dat de motie ingediend. weken voor de centrale verga­ derzijdsis het houden van een af· , Kamerfractie. algemene vergadering die lijn dering naar de afdelingen te stu­ delingsvergadering te vrijblijvend ,. wenst door te trekken. Advies hoofdbestuur: ren, krijgen de leden deze ge­ door het gebruik van het woord 22. Motie: afdeling Zeist Het hoofdbestuur acht een latere legenheid. De algemene verga­ 'kan' in art. 14.2 eerste zin. 1' Betreft: Reglement PSE, 25. Motie: termijnstelling niet juist. De pro­ dering heeft in Hilversum een Het gevolg hiervan zou kunnen artikel1.9 afdeling Leidschendam cedure moet tijdig worden beëin­ vergelijkbare regeling gewenst zijn, dat afdelingen uiteindelijk in Tekst: Betreft: Reglement PSE, digd, wil een provincie zich voor- ten aanzien van de kandidatuur het geheel geen ledenvergadering SEPTEMBER 1991 V )leggen en dat daardoor de en penningmeester'. Advies hoofdbestuur: noemde data in de richtlijn wor­ gen PS zal daar steeds op worden deninbreng op de vaststelling Zie advies onder 25. den gedaan, of door middel van gewezen. Zie o.a. huidig Vademe­ m de kandidatenlijst onthouden Toelichting: een algemene eenduidige verwij­ cum voor de bestuurders van de ordt. Het benoemen van de grootte van 42. Amendement: zing. VVD. ~vens ontbreekt in het voorstel, het bestuur en de functies is hel­ afdeling Roermond .s onderdeel van de totale proce­ der en de taken liggen daarmee Betreft: algemeen Toelichting: ~re, het komen tot een gewogen tevens in grote lijn vast. Tekst: Dient de duidelijkheid ~middelde voor de uiteindelijke Er dient een betere verwiJZing ~ststelling van de volgorde op de Advies hoofdbestuur: naar het jaar van de verkiezingen Advies hoofdbestuur: rndidatenlijst (Moddermanlijst). Het hoofdbestuur laat in deze ge­ te komen. Dit kan bij alle ge- In de handleiding voor verkiezin- decentraliseerde opzet het voor­ ;dvies hoofdbestuur: gestelde aantal en de functiever­ Iet Moddermansysteem is door deling gaarne over aan de desbe­ de partij verlaten, zie voorts het treffende provinciecentrale. advies onder 25. 88ste algemene vergadering. 37. Amendement: 33. Amendement: KC Amsterdam afdeling Heemstede Betreft: Reglement PSM, Betreft: Reglement PSE, art. 9.5 artikel16.3 Tekst: Tekst: schrappen: Beschrijvingsbrief laatste zin: 'tijdens de stemmin­ 9.5 gehele tekst. gen .. . . niet meer beraadslaagd' Toevoegen nieuwe tekst: dient te vervallen. Alleen leden van de VVD kunnen (buitengewone algemene vergadering) zich laten kandideren. Toelichting: Het tijdstip van de aanvang van te houden op zaterdag 23 november 1991 in 't Spant te Bus­ Tast het democratisch gehalte van hun lidmaatschap dient gelegen sum(aanvang 10.00 uur). 49.4. De voorzitter kan van ie­ de vergadering aan. De voorzitter te zijn vóór 1 september van het dere afgevaardigde verlangen dat leidt de beraadslaging vooraf­ jaar dat aan het jaar waarin de Deze algemene vergadering is 20.5. De afgevaardigden van een deze zijn bevoegdheid aantoont, gaand aan de stemming, maar periodiekeverkiezing plaatsvindt, noodzakelijk in verband met ge­ afdeling worden benoemd door de bij gebreke waarvan de betrokken wanneer er toch nog onduidelijk­ voorafgaat. brek aan vergadertijd voor de be­ ledenvergadering van die afde­ afgevaardigde geen stemmen heden blijken te zijn moet er als­ handeling Richtlijnen GR op de ling. meer mag uitbrengen. nog beraadslaagd kunnen wor­ Advies hoofdbestuur: 87ste algemene vergadering, den. Zie advies onder 27. mede op dringend verzoek van 20.6. Iedere afgevaardigde stemt N.B.2: enige afdelingen en centrales. in de algemene vergadering zon­ Het is noodzakelijk dat de spre­ Advies hoofdbestuur: 38. Amendement: De afdelingen en centrales wor­ der last, naar vrije overtuiging. kers zich tijdig voor het betreffen­ De strekking van dit overigens afdeling Heemstede den hierbij in de gelegenheid ge­ de agendapunt aan de orde komt, ongewijzigde artikel is dat als een Betreft: PSM, artikel 12.1 steld (weder)om moties c.q. 49.1. Bij benoeming van afge­ hebben aangemeld bij de alge­ stemming eenmaal in gang is ge­ Tekst: amendementen op het voorstel, bij vaardigden als bedoeld in artikel meen secretaris, opdat een even­ zet er niet meer wordt beraad­ 'Welke lijst bevat ..... ' wordt: 'Deze punt VII van de agenda voor de 20.5 van de statuten, benoemt de redige verdeling van de beschik­ slaagd. Dus tussen de stemperio­ lijst bevat...... ' 87ste algemene vergadering ver­ ledenvergadering een of. meer bare spreektijd kan worden vast­ de kan er wel degelijk beraadsla­ meld, in te dienen. De sluitings­ plaatsvervangers, al dan niet per gesteld. ging plaatsvinden. Toelichting: datum is 18 oktober 1991. afgevaardigde. Taalkundige verbetering. Amendementen c.q. moties kun­ N.B.3: 34. Amendement: nen worden ingeleverd d.m.v. 49.2. Indien de ledenvergadering Afgevaardigden dienen zich bij de afdeling Heemstede Advies hoofdbestuur: hetzelfde (model)formulier als is meer dan een afgevaardigde be­ aanvang van de vergadering te Betreft: Reglement PSE, Zie Nota van Wijziging. gebruikt t.b.v. de 87ste algemene noemt, kan zij tevens vaststellen laten registreren, waarna stem­ artikel16.5 vergadering. hoeveel stemmen iedere afge­ kaarten en stemboekjes worden Tekst: 39. Amendement: vaardigde met inachtneming van uitgereikt. Met klem wordt er op ' .... betrokken voor een plaats vol­ afdeling Roermond ...... zaterdagmorgen 23 no­ het in artikel 20 van de statuten aangedrongen dat de afgevaar­ gende op de kandidatenlijst' moet Betreft: PSM, artikel 12.3.2 vember 1991, aanvang: 10.00 uur bepaalde aantal stemmen ter al­ digden (conform art. 49.4 hr.) hun worden '...... betrokken voor een Tekst: gemene vergadering zal uitbren­ bevoegdheid, tot het uitbrengen volgende plaats op de kandida­ Wat is een bijzonder geval? gen; toezicht op de naleving van van stemmen, kunnen aantonen tenlijst'. Indien dit onvoldoende wordt AGENDA: zodanig besluit berust bij de afge­ en voorts conform het reglement vastgelegd dient dit artikel ge­ vaardigden van de afdeling zelf. handelen als het gaat om het Toelichting: schrapt te worden. I Opening door de voorzitter machtigen van andere afgevaar­ Taalkundige verbetering en dui­ 49.3. Afgevaardigden kunnen digden. delijker. Advies hoofdbestuur: II Redevoeringdoor mr. drs. F. hun vertegenwoordiging over­ Is ongewiJzigd uit thans vigerend Bolkestein, voorzitter van dragen aan andere afgevaardig­ Ondervolgende modellen kunnen Advies hoofdbestuur: reglement overgenomen. Met het de Tweede-Kamerfractie den van dezelfde of van een ande­ gelet op de artikelen 49.3 en 49.4 Zie Nota van Wijziging. 'bijzondere' kan de VVD in niet te re afdeling. hr. worden gebruikt. voorziene situaties toch adequaat III Behandeling van de richt­ 35. Amendement: Vereniging handelen. lijnen GR van Staten- en Raadsleden 40. Amendement: IV Rondvraag Betreft: Reglement PSE, MODEL I artikel17.1 · KC Amsterdam Betreft: Reglement PSM, V Sluiting door de voorzitter. Tekst: Ondergetekende voorzitter/secretaris* van de afdeling: Artikel 17.1 wijzigen vier weken art. 17.5 in tien weken. Tekst: N.B.1: wijzigen in laatste zin: De aandacht van de afdelingen 'plaats volgende op de kandida­ wordt gevestigd op art. 20 van de Toelichting: verklaart hierbij (conform art. 49.4 hr.) dat door de ledenver­ tenlijst' in 'volgende plaats op de statuten en op art. 49.1 t/m 49.4 Het door het hoofdbestuur voor­ gadering van zijn afdeling de volgende afgevaardigde(n) naar de kandidatenlijst'. van het huishoudelijk reglement gestelde leidt ertoe dat pas in een 88ste AV werd(en) benoemd: laat stadium (en net voor het van de partij die als volgt luiden: Kerstreces) bekend is wie lijst­ Advies hoofdbestuur: aanvoerder wordt. Omwille van Zie Nota van Wijziging. 20.1. Het stemrecht in de alge­ een goede campagneopzet is het mene vergadering wordt uitgeoe­ wenselijk dat reeds medio no­ 41. Amendement: Vereniging fend door afgevaardigden van de vember de lijstsamenstelling be­ van Staten- en Raadsleden afdelingen. kend is. Betreft: Reglement PSM, art. 18.1 20.2. Voor iedere vijftig leden van Indien dit amendement wordt * doorhalen wat riiet van toepassing is aangenomen, zal in een aantal Tekst: een afdeling per één januari on­ Artikel 18.1 wijzigen vier weken derscheidenlijk één juli van het andere artikelen ook met ter- ...... 1991 mijnen dienen te worden ge­ in tien weken. lopende jaar wordt een stem uit­ schoven. Enige tijdwinst is overi­ gebracht; daarbij wordt het aantal Ondertekening: gens te behalen door de termijn Toelichting: leden van elke afdeling naar bo­ van vier weken als genoemd in Het door het hoofdbestuur voor­ ven afgerond tot vijftig of een art. 13.1 te wijzigen in twee we­ gestelde leidt ertoe dat pas in een veelvoud daarvan. ken. Hierdoor hoeven niet alle laat stadium (en net voor het termijnen met zes weken te wor­ Kerstreces) bekend is wie lijst­ 20.3. Voor afdelingen, die na MODELil ~en vervroegd. aanvoerder wordt. Omwille van een januari onderscheidenlijk één juli van het lopende jaar zijn een goede campagneopzet is het Ondergetekende, afgevaardigde van de afdeling: Advies hoofdbestuur: wenselijk dat reeds medio no­ opgericht of waarvan de grenzen Zie advies onder 25. vember de lijstsamenstelling be­ na die data zijn gewijzigd, wordt kend is. het aantal stemmen op de in arti­ kel 20.2 bepaalde wijze vastge­ 36. Amendement: Indien dit amendement wordt draagt hierbij (conform art. 49.3 hr.) over aan afdeling Heemstede aangenomen, zal in een aantal steld op grondslag van het aantal Betreft: Reglement PSM, andere artikelen ook met ter­ leden dat een week voor de dag van de vergadering tot de afdeling artikel3.1 mijnen dienen te worden ge­ afgevaardigde van de afdeling: ...... behoort. Tekst: schoven. Enige tijdwinst is overi­ t.b.v. het uitbrengen van stemmen op de 88ste AV. Toevoegen hoeveel leden het be­ gens te behalen door de termijn 20.4. De aspirant-leden worden stuur ten minste (bv 3) en ten van vier weken als genoemd in ...... 1991 hoogste kan bevatten (bv 7). 'On­ art. 14.1 te wijzigen in twee we­ voor de bepaling van het ledental derling wordt .... teken' vervangen ken. Hierdoor hoeven niet alle van een afdeling als bedoeld in Ondertekening: door: 'Het bestuur kiest uit zijn termijnen met zes weken te wor­ artikel 20.2 en 20.3 buiten be­ midden een voorzitter, secretaris den vervroegd. schouwing gelaten. SEPTEMBER 1991 VI Besluiten NOTITIES van de 44ste jaarlijkse algemene vergadering en de toezeggingen van het hoofdbestuur

1. Naar aanleiding van een Daaraan ten grondslag lag het feit jaar met het oog op de eventuele voorstel van de kamercentrale dat er reeds 22 partijcommissies financiële consequenties van het Den Helder werd· gesproken over zijn, dat het beleidsterrein in ver­ in gang gezette pr-beleid. Voor de de wijze van vastlegging van de gelijking met andere partijcom­ jaarlijkse algemene vergadering besluiten van de algemene verga­ missies niet omvangrijk is, dat de in 1992 zal een voorstel voor de dering en de toezeggingen van het betrokkenheid van de centrale zgn. solidariteitsheffing bij de hoofdbestuur. Deze gedachten­ overheid sterk is afgenomen en contributieverdeling aan de orde wisseling mondde uit in een drie­ dat de kamerleden openstaan voor komen. Toegezegd werd dat in het tal conclusies die in de vorm van contacten met deskundigen over overleg van de penningmeester een toezegging door de voorzitter knelpunten. met de penningmeesters van de werden verwoord. 5. Toegezegd werd namens het kamercentrales gesproken zal a. Er bestaat bij de algemene hoofdbestuur dat ernaar zal wor­ worden over een zgn. introductie­ vergadering een duidelijke wens den gestreefd om bij de komende contributie. om zo spoedig mogelijk na de al­ themadagen meer tijd voor dis­ 14. Besloten werd het aantal gemene vergadering de beschik­ cussie in het programma op te ne­ van 13 hoofdbestuursleden on­ king te hebben over een beslui­ men. gewijzigd te laten; herkozen wer­ tenlijst waarin meer dan thans 6. Het hoofdbestuur onder­ den mevr. J.C. van Dijk-Sturm te het geval is de argumenten zijn schrijft de mening van de kamer­ Middelburg, drs. J. Gmelich opgenomen die in de discussie een centrale Den Helder omtrent een Meijling te Den Helder en drs. F. rol hebben gespeeld en die aan de adequate inschakeling van exter­ G. J. Steenmeijer te Oosterwolde; uiteindelijke besluitvorming ten ne deskundigen bij de opleiding verkozen werd drs.P.A.van Vugt grondslag hebben gelegen. van cursusinleiders en omtrent de te KaatsheuveL b. Of en zo ja op welke wijze een gezamenlijke verantwoordelijk­ 15. Besloten werd een tele­ toetsing v~n de besluitenlijst door heid van hoofdbestuur en afdelin­ gram te zenden aan Hare Majes­ de algemene vergadering dient te gen/centrales bij het motiveren tot teit de Koningin van de volgende geschieden werd geen uitspraak het volgen van cursussen. De inhoud: "De Volkspartij voor gedaan. Suggesties die gedaan hierover ingediende moties wer­ Vrijheid en Democratie, op zijn liepen uiteen tussen het toe­ den ingetrokken. vrijdag 26 en zaterdag 27 april zenden van de besluitenlijst aan 7. Toegezegd werd namens het 1991 te Amsterdam in jaarlijkse alle afdelingen en centrales met hoofdbestuur dat een nader voor­ algemene vergadering bijeen, be­ een verzoek om commentaar, tot stel van het reclamebureau tuigt trouw en aanhankelijkheid het benoemen van een zgn. no­ PPGH/JWT voor de invulling van aan uwe majesteit en haar huis". tulen-commissie. Duidelijk is wel een toekomstige samenwerking dat de uitvoering van de besluiten besproken zal worden met de LPC Namens het hoofdbestuur, niet wordt opgeschort totdat de op een zodanig tijdstip dat een de algemeen secretaris. eventuele toetsing door de alge­ reële mogelijkheid voor het le­ mene vergadering heeft plaats­ veren van een inbreng vooraf­ N.B. gevonden. gaand aan de besluitvorming mo­ De uit de behandeling van de nota c. Tijdens de algemene verga­ gelijk is. "Ongebroken Lijnen" getrokken dering in oktober zal het hoofdbe­ 8. Rekening en verantwoor­ conclusies op de tweede dag van stuur een voorstel voor een toe­ ding en jaarverslag van de pen­ de 44ste JAV zullen gebundeld komstige gedragslijn uiteenzet­ ningmeester over 1990 werden worden met die van de 85ste alge­ ten, over de logistieke aspecten toegekeurd. mene vergadering. Conform het waarvan overleg gepleegd zal 9. De algemene vergadering besluit van de algemene verga­ worden met de kc-voorzitters. nam kennis van het conform arti­ dering zullen deze conclusies aan 2. Voldaan werd aan het voor­ kel 18.3 statuten uitgebrachte de nota worden gevoegd. stel van de afdeling Breda om het jaarverslag 1990. rapport "Ruimte voor liberalis­ 10. Voor kennisgeving werden • me" te agenderen voor de jaarver­ aangenomen twee moties van de gadering. Deel I van het rapport afdeling Groningen met betrek­ werd betrokken bij het agenda­ king tot het tijdpad en de evalua­ punt "Beleid van het hoofdbe­ tie van nieuw te ondernemen ac­ stuur"; deel II werd door middel tiviteiten. Deze evaluatie zal van publikatie in de beschrij­ steeds bij de bespreking van het vingsbrief voor de BAV op 5 en 6 beleid van het hoofdbestuur tij­ april onder de aandacht gebracht dens de jaarlijkse algemene ver­ van de afdelingen en centrales en gadering plaatsvinden. is als zodanig betrokken bij de be­ 11. Aanvaard werden twee handeling van de nota "Ongebro­ moties van de afdeling Haarlem ken lijnen". waarin ervoor werd gepleit de 3. Verworpen werd een voor­ aanbevelingen uit het rapport stel van de kamercentrale Lim­ "Ruimte voor Liberalisme" te vol­ burg waarin aan het hoofdbestuur gen. Het hoofdbestuur heeft deze werd verzocht in een reglements­ aanbevelingen overgenomen met wijziging_ vast te leggen dat de dien verstande dat de in gang ge­ Commissie van Beroep zich bij de zette procedures voor de thema­ toetsing met betrekking tot een congressen niet abrupt worden ontzetting uit het lidmaatschap gewijzigd. van de VVD dient te beperken tot 12. Tot leden van de Commis­ de gevolgde procedure. Het sie van drie ter voorlichting van hoofdbestuur deelde mee zich te de algemene vergadering bij de kunnen vinden in de door de com­ behandeling van de rekening en missie van Beroep geformuleerde verantwoording van de penning­ tekst met betrekking tot de taak­ meester over het jaar 1991 wer­ stelling: "De Commissie beoor­ den benoemd de heer W. Donker deelt niet alleen procedurele as­ te Lelystad, drs. Th. A. J. Meijs te pecten, maar gaat ook na of door Amsterdam en ir. J. Boeve te bemiddelingspogingen of anders­ Zuid-Beijerland. Als plaatsver­ zins is getracht het gerezen ge­ vangende leden worden benoemd schil tot een oplossing te brengen mevr. W. J. M. Bregman-Kaaks te anders dan door ontzetting uit het Roden, mevr. M.H.G. C. Kleijn­ lidmaatschap en of bij die bemid­ v.d. Wulp te 's-Gravenhage en ing. delingspoging op evenwichtige P. H. Tirion te Oosterbeek. wijze rekening is gehouden met 13. Toegezegd werd namens de belangen van degene die uit­ het hoofdbestuur dat in de bui­ eindelijk - wegens het uitblijven tengewone algemene vergadering van een minnelijke oplossing - uit op 4 en 5 oktober een voorstel voor het lidmaatschap is ontzet". Het een wervehd contributietarief hoofdbestuur zal dit in de regeling voor jonge leden zal worden be­ van de Commissie van Beroep op­ sproken; voor 1992 wordt voor het nemen. overige geen wijziging in de con­ 4. Verworpen werd een voor­ tributiebedragen aangebracht. stel van de afdeling Enkhuizen tot Verworpen werd een motie van de het opnieuw instellen van een afdeling Tilburg om de beslissing commissie Sport en Recreatie. daarover uit te stellen tot het na- SEPTEMBER 1991 VIl N"OTITIES NOTITIES De eerste hot-dog op de hoekvan Unter Dat is misschien gek, maar ook wel begrijpelijk. hebben bepaald van de twee vorige kabinetten. den Linden en Alexanderplatz. De eerste etala­ Want tegenover alle vrijheden en verwor­ Dat de overheid, net als elk bedrijf en ges voorbij de Brandenburger Tor. venheden, staan ook verplichtingen en verant­ iedere particulier, aan haar verplichtingen moet De eerste omhelzing op de motorkap van woordelijkheden. voldoen. een grijze Trabant. Het zijn emoties die wij in En de VVD heeft nooit nagelaten daarop En dat we onze schulden moeten afbeta­ Nederland hooguit kennen van de Surprise Show te wijzen. I ets wat de verkiezingsuitslag nog wel len volgens de regels van modern management. van Henny Huisman. eens kan beïnvloeden. Het is dan ook teleurstellend te zien Bij vrijheid en bevrijding denken we mis­ Toch zal dat bij de VVD niet leiden tot mo­ hoe het huidige CDA/PvdA-kabinet de klok weer schien nog wel het eerst aan een van de boeken dieuze meningen of opvattingen die lijken te zijn terugdraait. van dr. Lou de Jong. ingegeven door de computer van Maurice de Hond. Hoe oude stokpaardjes weer worden

Totdat je plotseling de tanks ziet op het De VVD is niet opeens "groen'~ De VVD is bereden. Hoe in de tussenbalans belastingverho­ plein van de Hemelse Vrede. Of de gewapende niet opeens "nieuw flinks". De VVD is liberaal. gingen weer de plaats innemen van echte bezui­ pantservoertuigen voor het parlementsgebouw En natuurlijk zijn we verheugd dat steeds rpeer nigingen. in Vilnius. mensen het met ons eens zijn. Maar nog ernstiger is het dat de geloof­ Elke dag wordt er in de wereld gevoch­ Dat er, orn een voorbeeld te geven, ein­ waardigheid van de overheid wordt aangetast. ten voor de vrijheid. Van Moskou tot Managua. delijk erkenning komt voor de rol van de NAVO Dat de christen-dernocraten in het Van Koeweit tot Kaapstad. in het vredesproces. ene kabinet geven, wat ze in het andere kabinet Die vrijheidsgedachte, dat verlangen orn Dat er eindelijk gehoor komt voor com­ weer nemen. te denken, te zeggen en te zijn wie of wat je wilt, merciële televisie. Het is om wanhopig van te worden hoe is de kern van het liberalisme. Dat er eindelijk serieus wordt nagedacht het huidige kabinet voorbijgaat aan de tijdgeest. Het is ook artikel 1 van de beginselver­ over criminaliteitsbestrijding. Dat links en rechts verouderde begrippen klaring van de VVD. De enige liberale partij van Dat er eindelijk wordt ingezien dat inko­ zijn. Dat links misschien wel rechts is. En rechts Nederland. Tot zover niets bijzonders. Al vinden mensnivellering de belangrijke prikkel orn te misschien wel links. we één ding op zijn minst opmerkelijk. werken wegneemt. Gelukkig gaan we in Nederland steeds Terwijl er overal meer sternmen opgaan_ En dat je pas werkelijk van sociale ver­ liberalerden ken. Steeds meerop de langeterrnijn. voor het liberalisme, moet de VVD bij de komende nieuwing kunt spreken als je van de WAO een Steeds Europeser ook. Statenverkiezingen alle zeilen bijzetten om even trampoline maakt. En geen hangmat. In Nederland· en in de wereld gaan er groot te blijven als twee jaar geleden. Dat er eindelijk wordt ingezien dat de steeds meer sternmen op voor het liberalisme. Het liberalisme is populairder dan de VVD. liberalen voor een belangrijk deel de richting Laat de uwe niet verloren gaan, overmorgen. ~ VVD. DE ENIGE LIBERALE PARTIJ VAN NEDERLAND. VVD. POSTBUS 30836,2500 GV 'S-GRAVENHAGE, TELEFOON 070 3613061, TELEFAX 070-3608276.