Verslag Stuurgroep OKAN – 8 oktober 2012

Aanwezig Annemie Daemen, Aziz Ifrassen, Pia Melis, Dominique Devel, Erik Hellinck, Marc Van de maele, Chris Aerts, Katrien Abrams, Lara Mariën, Christine Broeckx, Linda Seeuws, Petra Rotthier, Tine Vreys, Hilde Baeten

Verontschuldigd Marina Schoenmaekers, Koen Vanvelk, Hans Deconinck, Katrien Theunissen, Dorine Stammen, Daniel Gebruers, Chantal Dierckx

Besluiten - De PowerPointpresentatie van Chama en de nota van worden bij dit verslag gevoegd. - We vragen Chama dat ze op 14 januari een stand van zaken komt geven op ons stuurgroepoverleg. - In de signaalnota nemen we op dat een afwijking op basis van leeftijd na een individuele afweging terug mogelijk moeten worden voor 11-jarigen. - In de signaalnota vragen we ook om flexibele trajecten bij de afstemming school/arbeidsmarkt. Een samenwerking met de VDAB zou moeten mogelijk worden ook voor -18-jarigen. - We dringen aan op een opheffing van de programmatiestop voor onthaalonderwijs. - We geven ook aan dat anderstalige nieuwkomers diverse profielen hebben. Dat profiel bepaalt het zorgaanbod. - We vragen Chris Smets (via Bob Van de Putte) om de codi’s van het arrondissement Turnhout samen te brengen om de onevenwichtige spreiding van ex-okanners te bespreken. - Cijfers van het Huis van het Nederlands worden toegevoegd aan dit verslag. - We agenderen problematisch spijbelgedrag in het onthaalonderwijs op het overleg van de werkgroep schoolverzuim van 9 november. - We komen opnieuw samen op maandag 14 januari ’13 en 27 mei ’13 telkens om 13:30u. - Agendapunten voor 14 januari zijn ook de vragen van CENTUUR (zie: addendum).

Agenda 1. Vervolg op het overleg met de kabinetten Smet/De Block 2. Goedkeuring van het verslag van de vorige vergadering ( 3. Stand van zaken aantal anderstalige nieuwkomers (AN) in basis en secundair: uitwisseling van informatie & signalen 4. Thema’s voor het basisonderwijs a. Ervaringsweek Taal in het park (terugblik) 5. Thema’s voor het secundair onderwijs a. 11-jarigen als vrije leerlingen in OKAN? b. Onthaalonderwijs in het arrondissement () c. Willen vervolgscholen zich engageren om het advies van de onthaalschool te volgen? 6. Thema’s vanuit het volwassenenonderwijs

- 1 -

7. Cultuursensitieve zorg: stand van zaken 8. Planning 2012-2013 9. Variapunten 1. Vervolg op het overleg met de kabinetten Smet/De Block - Er komt een vergelijkende studie over anderstalige nieuwkomers in de centrumsteden. - Op het overleg van de centrumsteden is een PowerPointpresentatie getoond. In die presentatie is een overzicht gegeven van het aantal anderstalige nieuwkomers in basis en secundair in de centrumsteden. Opvallend was dat Turnhout in zowat alle categorieën bij de grote stijgers zat. Om een vergelijkende studie mogelijk te maken zijn LOP’s en lokale besturen een aantal vragen voorgelegd. - Op het overleg met de kabinetten heeft Turnhout een aantal vragen gesteld: a. Kunnen de uren vervolgcoach herverdeeld worden a rato van de taakbelasting? b. Kan er een financiële input komen voor bijkomende infrastructuurkosten die een onthaalschool moet maken? c. Kunnen verdere inplantingen van Fedasil in de Kempen worden vermeden? d. Kan er extra ondersteuning worden geboden voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen?

Reacties - Voor de berekening in het basisonderwijs van uren voor anderstalige nieuwkomers en gewezen anderstalige nieuwkomers gelden andere normen. - Bij de bepaling van de maximumcapaciteit van 8 anderstalige nieuwkomers in het nieuwe inschrijvingsdecreet is er geen rekening gehouden met autonome kleuter- en lagere scholen. - Sommige anderstalige nieuwkomers schrijven zich in het hoger onderwijs in louter omwille van een verblijfsvergunning. - Er is ook extra ondersteuning nodig voor anderstalige nieuwkomers zonder schoolse achtergrond. - Er is nood aan meer flexibiliteit bij de afstemming school/arbeidsmarkt. Een samenwerking met de VDAB zou ook mogelijk moeten worden voor -18-jarigen. - Soms is er onduidelijkheid over het statuut van een anderstalige nieuwkomers. Een afwijking vraagt tijd, zowel voor wie de afwijking aanvraagt als voor wie ze moet beoordelen. - Er zijn te weinig plaatsen in het deeltijds onderwijs voor ex-okanners. - Binnen de groep anderstalige nieuwkomers zijn er diverse profielen. Het profiel bepaalt het zorgaanbod.

Besluiten - De PowerPointpresentatie van Chama en de nota van Turnhout worden bij dit verslag gevoegd. - In de signaalnota vragen we ook om flexibele trajecten bij de overstap school/arbeidsmarkt. Een samenwerking met de VDAB zou moeten mogelijk worden ook voor -18-jarigen. - We geven ook aan dat anderstalige nieuwkomers diverse profielen hebben. Dat profiel bepaalt het zorgaanbod. - We vragen Chama dat ze op 14 januari een stand van zaken komt geven.

2. Goedkeuring vorig verslag Het verslag wordt goedgekeurd.

3. Stand van zaken AN in basis & secundair

- 2 -

Basisonderwijs Katrien geeft een overzicht. - Er zijn 45 anderstalige nieuwkomers. 29 zijn dit schooljaar gestart. - De anderstalige nieuwkomers zitten in 10 basisscholen. 5 hebben onthaaluren. - Er zijn 30 gewezen anderstalige nieuwkomers.

Secundair onderwijs - Er zijn 103 anderstalige nieuwkomers in HIVSET en 45 in de Campus Boomgaard. - 16 okanners zijn gestart in Herentals, 22 in St-Victor. HIVSET telt 25 nationaliteiten. Er zijn nu minder Afghanen, maar meer Roemenen en Polen. - Marc heeft dossiers van ex-okanners verstuurd naar 76 vervolgscholen. Veel ex- okanners verliezen we uit het oog. - De Stedelijke Handelsschool is gestart met flexibele leertrajecten. 6 leerlingen zitten in een speciaal traject voor Frans. Het gaat om 4 Nederlanders en 2 ex-okanners. De ouders van die leerlingen hebben een STICORDI-contract getekend. HIVSET begeleidt 52 flexibele trajecten voor Frans en voortgezet Nederlands. Er zijn 3 doelgroepen: ex-okanners, Nederlanders en leerlingen uit het buitengewoon onderwijs. De instap is afhankelijk van een niveautoets. De klassenraad oordeelt of het traject al of niet verlengd moet worden.

Reacties - Een snuffelstage verhoogt de kans op een goede oriëntering. - De overstap van basis naar secundair wordt begeleidt door de basisschool en het CLB. - Ook in het basisonderwijs worden individuele trajecten aangeboden.

4. Thema’s voor het basisonderwijs

a. Taal in het park - 88 anderstalige nieuwkomers hebben een uitnodiging ontvangen. Een 50-tal zijn komen opdagen. In de voormiddag werden door een 15-tal leerkrachten talige stimulansen gegeven. In de namiddag was er een kennismaking met het plaatselijke vrijetijdsaanbod. 5 buddy’s zijn ingezet om anderstalige nieuwkomers toe te leiden naar dat vrijetijdsaanbod. - Er komt in de krokusvakantie een vervolg voor kinderen en jongeren die in Turnhout zijn toegekomen na 1 juni en kunnen blijven. - Er wordt samengewerkt met Djapo en DocAtlas.

5. Thema’s voor het secundair onderwijs

a. 11-jarigen in OKAN - 11-jarigen blijven een moeilijke groep. Het vraagt tijd om een correcte niveaubepaling te doen. - 11-jarigen kunnen als vrije leerling (soms) terecht in OKAN. - Er moet op maat van de individuele leerling worden geoordeeld. - In worden 11-jarigen regelmatig toegeleid naar OKAN. Nadien starten ze in 1B en zitten vervolgens over in 1A. - Individuele afwijkingen op basis van leeftijd zouden terug mogelijk moeten worden voor 11-jarigen.

Besluit - In de signaalnota nemen we op dat een afwijking op basis van leeftijd na een individuele afweging terug mogelijk moeten worden voor 11-jarigen.

b. Onthaalonderwijs in het arrondissement

- 3 -

In het Scheppersinstituut in Herentals beginnen in september 2 groepen anderstalige nieuwkomers (samen 16 leerlingen). Het gaat vooral om leerlingen met een schoolse achtergrond. De programmatiestop voor onthaalonderwijs wordt best opgeheven. Er is een onevenwichtige spreiding van ex-okanners binnen het arrondissement. De Turnhoutse scholen nemen zeer veel ex-okanners op. Ex-okanners zijn ondervertegenwoordigd in het arrondissement Turnhout

Besluiten - We vragen om een opheffing van de programmatiestop voor onthaalonderwijs. - We vragen Chris Smets (via Bob) om de codi’s van het arrondissement Turnhout samen te brengen om de onevenwichtige spreiding van ex-okanners te bespreken.

c. Het advies van de onthaalschool Willen vervolgscholen in de Kempen zich engageren om het advies van de onthaalschool op te volgen?

Reacties - Toelatingsklassenraden zijn zinvol voor leerlingen die instromen vanuit Nederland. - Ook voor ex-okanners die het advies van de onthaalschool naast zich neerleggen kan een toelatingsklassenraad zinvol zijn. - Als een toelatingsklassenraad een negatief advies formuleert, wie is dan verantwoordelijk voor de verdere toeleiding van de betrokken ex-okanner?

6. Thema’s uit het volwassenonderwijs In het Huis van het Nederlands is een daling zichtbaar van ca. 30%. In 2011 waren er 594 cursisten, in 2012 nog 414. De sluiting van het Rode Kruiscentrum in Weelde is een belangrijke factor. Meer Roemenen en Polen melden zich aan. In komt er een uitbreiding van de capaciteit. Er komt een decreetaanpassing rond inburgering. Inburgering zal niet enkel verantwoordelijk zijn voor de toeleiding van 16-18-jarigen, maar ook voor het uitstippelen van een geschikt traject.

Besluit Cijfers van het Huis van het Nederlands worden toegevoegd aan dit verslag.

7. Cultuursensitieve zorg De provincie Antwerpen heeft het CAW Kempen € 4000 toegekend in 2012 en in 2013 voor een project cultuursensitieve zorg. Welzijnswerkers uit de 4 sectoren (CLB, CAW, CGG, bijzondere jeugdzorg) zullen vorming en intervisie van expertisecentrum CIMIC krijgen. Er komt ook een inspiratiedag voor een breed publiek op 18 april 2013.

8. Variapunten - De wachtlijsten bij Basiseducatie zijn grotendeels afgebouwd. - Op dinsdag 4 december wordt in Hof Van Liere (Antwerpen) een studiedag georganiseerd over schoolloopbanen van jongeren met een migratieachtergrond. http://oprit14.drupalgardens.com/content/agenda - Schoolverzuim is een belangrijk aandachtspunt in het onthaalonderwijs.

Besluit We agenderen problematisch spijbelgedrag in het onthaalonderwijs op het overleg van

- 4 -

de werkgroep schoolverzuim van 9 november.

Addendum Volgende vragen/bedenkingen van CENTUUR zijn nog doorgestuurd. 1) Zou het voor het lager onderwijs ook niet zinvol zijn om de leerlingen in het begin een taalbad te geven zoals in de OKAN-klas in het middelbaar. Hiermee bedoelen we alle AN in de voormiddag samen in een klas en in de namiddag gewoon in de eigen klas. Dit is een idee, een denkpiste, naar analogie Sint-Clara in bij Erwin Cools. 2) Is het misschien zinvol om een interculturele bemiddelaar aan scholen te verbinden? 3) Er is ook vraag naar vorming rond agressie bij AN. 4) Kan er nog eens een studiedag ingericht worden rond verschillende culturen. Jullie hebben nu vandaag daar al enkele antwoorden op gegeven: interculturele zorg

We agenderen dit op ons volgende overleg.

- 5 -