CZASOPISMO PRACOWNIKÓW GRUPY FCA • SIERPIEŃ 2018

500C SPIAGGINA POWRÓT LEGENDY Czasopismo pracowników Grupy FCA w Polsce • Rok XXII/3 Numer 134 Sierpień 2018

ODSZEDŁ

Gdy oddawaliśmy naszą gazetę do druku, dotarła wiadomość, że 25 lipca, w szpitalu w Zurychu, zmarł dyrektor pełnomocny Grupy FCA, Sergio Marchionne. Informację tę ogłosił , prezes holdingu i Grupy FCA: „Stało się niestety to, czego się obawialiśmy. Odszedł od nas człowiek i przyjaciel. Myślę, że najlepszym sposobem na upamiętnienie Jego osoby będzie dobre wykorzystanie tego, co po sobie pozostawił, przykładu, jaki nam dawał, kultywowanie wartości ludzkiego podejścia, odpowiedzialności i otwartości umysłowej, których był promotorem, i to bardzo przekonującym. Ja i moja rodzina będziemy mu zawsze dozgonnie wdzięczni za to, czego dokonał. Myślami jesteśmy z Manuelą oraz synami Alessio i Tylerem”.

To, co od samego początku ujęło mnie w Sergio, kiedy spotykaliśmy się, by porozmawiać o możliwości Jego pracy w Grupie, to poza oczywiście Jego wyjątkowymi umiejętnościami menedżerskimi i niepospolitą inteligencją, również Jego cechy jako człowieka, Jego wielkoduszność i sposób postrzegania ludzi. Przez ostatnie 14 lat przeżyliśmy wspólnie sukcesy i trudniejsze momenty, wewnętrzne i zewnętrzne kryzysy, ale też chwile wyjątkowe i niepowtarzalne, zarówno z osobistego, jak i z zawodowego punktu widzenia. Dla wielu Sergio był niemającym sobie równych wzorem lidera o światłym umyśle. Dla mnie był kimś, z kim mogłem o wszystkim porozmawiać i komu mogłem prawdziwie zaufać; był mentorem, ale przede wszystkim przyjacielem. Nauczył nas nietuzinkowego myślenia i odwagi do wprowadzania zmian, często w niekonwencjonalny sposób, zawsze postępując z poczuciem odpowiedzialności za firmy i pracujących w nich ludzi. Nauczył nas, że jedyne pytanie, jakie warto sobie zadać pod koniec każdego dnia, to czy udało nam się coś zmienić na lepsze. Sergio bowiem zawsze, gdziekolwiek się pojawiał, czy to w pracy, czy w życiu wielu osób, potrafił zmienić coś na lepsze. Dzisiaj zmiany te widać w kulturze, jaką wprowadził we wszystkich spółkach, którymi kierował, i która stała się integralną ich częścią. To, że przez wszystkie te lata mogłem stać u Jego boku, było dla mnie prawdziwym wyróżnieniem i przywilejem. John Elkann

FCA wokół Nas 3

37

8 16 34

32 26

FCA wokół Nas Zoom: Zmarł Sergio Marchionne 3 SIERPIEŃ 2018 Newsy: Na pierwszym planie 6 rok XXII/3 • numer 134 Nagrody dla dzieci za wyniki w nauce 8 Wydawca Polska Sp. z o.o. Spiaggina ‘58 i Collezione – nowe wersja Fiata 500 12 Odpowiedzialny za edycję w Grupie FCA Claudio D’Amico Nowy Renegade z polskim sercem 16 Redaktor Naczelny Filippo Gallino Panda Waze 22 Z-ca Redaktora Naczelnego Francesco Novo Ze świata FCA 24 Redakcja Satiz Sp. z o.o. Mirosława Malich 41. Beskidzki Rajd Pojazdów Zabytkowych 26 Jakub Wężyk

Studio graficzne 124 Rally 30 Irena Nycz-Imielska Maciej Feodorów Andrzej Jancza Konkurs bezpieczeństwa w Iron Poland 32 Reklama Gabriela Kolonko tel.: 33 8132761 [email protected] Dzień Rodzinny w Powertrain Poland i bielskich spółkach 34 Opracowanie, łamanie i przygotowanie do druku Satiz Poland Dzień Rodzinny w spółkach 37 SATIZ POLAND Sp. z o.o. ul. Sempołowskiej 19 43-300 Bielsko-Biała Danie specjalne: Styria 40 www.satiz.pl e-mail: [email protected] Kuchnia: pulpety 46 Druk Dimograf Bielsko-Biała Książki 48

Nakład 11.600 egz. Poradnik: Smartfonowy detoks 49

Oddano do druku 3 sierpnia 2018 r. Gadżety 50 W NUMERZE

FCA wokół Nas 5 NA PIERWSZYM PLANIE

Zmiany w kierownictwie FCA 21 lipca br., w związku z pogarszającym się stanem zdrowia Sergio Marchionne, który zmarł kilka dni później, odbyło się posiedzenie zarządu FCA, podczas którego podjęto decyzję o mianowaniu Mike’a Manley’a na CEO Grupy FCA. W oczekiwaniu na Walne Zgromadzenie zarząd przyznał dotychczasowemu szefowi marek Jeep i Ram wszystkie niezbędne uprawnienia. Mike Manley i jego zespół przystąpią do realizacji strategii na lata 2018-2022, przedstawionej w dniu 1 czerwca bieżącego roku w formie planu, który zapewni FCA silną i niezależną przyszłość. Dnia 23 lipca Fiat Chrysler Automobiles ogłosił ponadto, że Alfredo Altavilla odchodzi z Grupy w związku z innymi planami zawodowymi. W tej sytuacji Mike Manley, CEO Grupy, został powołany ad interim na stanowisko dyrektora operacyjnego regionu EMEA. W celu zapewnienia płynnego przekazania obowiązków Alfredo Altavilla będzie współpracował z Mikiem Manley’em do końca sierpnia. Cost Deployment Week w Teksid Iron Poland

Cost Deployment, czyli analiza kosztów, jest jednym z filarów technicznych World Class Manufacturing, metodologii zarządzania przedsiębiorstwem oraz procesami produkcji wg najwyższych standardów światowych. Dzięki wdrażaniu nowoczesnych narzędzi pozwala ona na ciągłe doskonalenie funkcjonowania systemu organizacyjnego przedsiębiorstwa w celu zredukowania do minimum kosztów jego funkcjonowania. Doskonalenie, realizowane poprzez permanentne eliminowanie z procesów strat produkcyjnych, wyrażane jest za pomocą analizy kosztów w filarze Cost Deployment. I właśnie ten obszar był tematem tygodniowego spotkania pn. „Cost Giulia Deployment Week”, zorganizowanego w Teksid Iron Poland, które odbyło się w dniach od 23 do 26 lipca. Do Skoczowa przybyli wygrywa „Compasso przedstawiciele odlewni z Włoch, Portugalii, Brazylii, Chin oraz d’Oro ADI” Meksyku, którzy rozmawiali o narzędziach i standardach World Class Manufacturing oraz ich optymalizacji, szczególnie w zakresie Cost Alfa Romeo Giulia została zwycięzcą XXV edycji Deployment. Poza spotkaniami roboczymi goście byli z wizytą konkursu „Compasso d'Oro ADI”, najbardziej w Zakładzie FCA Poland oraz w Magneti Marelli Suspension prestiżowej na świecie nagrody w dziedzinie Systems Bielsko; mieli też możliwość zwiedzenia Krakowa, Kopalni wzornictwa. Ustanowiona w 1954 roku nagroda Soli w Wieliczce i obozu zagłady KL Auschwitz w Oświęcimiu. „Compasso d'Oro ADI” jest przyznawana w oparciu o kryteria przeprowadzane przez tzw. obserwatorium Stowarzyszenia ADI, komisję, w skład której wchodzą eksperci, projektanci, krytycy, historycy oraz branżowi dziennikarze, którzy rok po roku zbierają informacje, oceniają i wybierają najlepsze produkty pod kątem designu. Wręczenie prestiżowej nagrody odbyło się w Castello Sforzesco – Cortile della Rocchetta w Mediolanie, gdzie publiczność mogła podziwiać Alfę Romeo Giulię Quadrifoglio, najmocniejszy w historii marki sedan przeznaczony do użytku cywilnego oraz ekskluzywne 4C Spider ze specjalnej serii „Italia”.

6 FCA wokół Nas przygotowane przez redakcję

Nagrody dla marek Grupy FCA

28 maja ogłoszono wyniki plebiscytu Fleet Awards Polska 2018. Najlepszym samochodem dla przedsiębiorców, wybranym przez magazyn MŚP Biznes, został bestsellerowy Fiat Tipo. Na podium uplasowały się również dwa Fiaty Professional: Talento zdobył tytuł Najlepszego Flotowego Średniego Samochodu Dostawczego, a Ducato 42. Rajd HDK-PCK zwyciężył wśród Dużych Aut Dostawczych. Plebiscyt Fleet Awards Polska jest corocznym konkursem, „Czerwona Róża” który już od ponad dekady wskazuje najlepsze samochody, produkty i usługi flotowe dostępne na Członkowie koła PCK i klubu HDK przy zakładzie FCA Poland polskim rynku. w Tychach wzięli udział w 42. Rajdzie HDK-PCK „Czerwona Róża”. W odbywającej się w Sulejowie imprezie startowało 13 klubów z całej Polski, a tyska ekipa liczyła aż 35 osób. Jako drużyna zajęli pierwsze miejsce w konkursie z wiedzy o regionie (na pytania z tego tematu odpowiadała Ineza Swachta, która otrzymała puchar). W konkursie z wiedzy o HDK-PCK drużyna przy Zakładzie Tychy uplasowała się na czwartym miejscu. Tyscy klubowicze zajęli także trzecie miejsce w klasyfikacji ogólnej i również otrzymali puchar. Rajd odbywał się w dniach od 6 do 10 czerwca.

Kolejnym nagrodzonym samochodem marki FCA jest Fiat Doblò Cargo, który został uznany za najlepszy Mały Samochód Dostawczy 2018 Camp Jeep® 2018 w testach Fleet Cars&Vans, organizowanych przez redakcję miesięcznika Fleet. Wydarzenie, które Camp Jeep® co roku pozwala użytkownikom SUV-ów z najbardziej odbyło się w czerwcu na Torze Kielce w Miedzianej utytułowanej gamy, wyrazić swoją miłość do marki Jeep. W tym roku Górze, ma na celu prezentację dostępnych na w imprezie, zorganizowanej w malowniczej scenerii Austrii, uczestniczyli polskim rynku modeli samochodów dla biznesu klienci i fani z około 20 europejskich krajów: ponad 1200 osób, w tym wraz z ofertą ich finansowania. W tym roku do całe rodziny z dziećmi oraz 600 załóg pochodzących z wielu krajów testów zostało zgłoszonych aż 90 aut, które Europy. Podczas imprezy światła reflektorów skierowane były na oceniało blisko stuosobowe jury złożone z osób nowego Jeepa Wranglera, gwiazdę emocjonujących jazd testowych. reprezentujących branżę flotową, od największych W wydarzeniu licznie uczestniczyli też właściciela Jeepa Renegade'a, korporacji po niewielkie przedsiębiorstwa. Jeepa Compassa, Jeepa Cherokee i Jeepa Grand Cherokee. Do jazd offroadowych została udostępniona ogromna przestrzeń, z trasami o różnych stopniach trudności, pozwalającymi przetestować legendarne możliwości 4x4 modeli Jeep oraz własne umiejętności jazdy w terenie przy wsparciu Jeep Academy. KONSEKWENTNA INWESTYCJA W MŁODEGO CZŁOWIEKA

Jakub Wężyk, Mirosława Malich, zdj.: M. Feodorów „Albert Einstein powiedział, że prawda to dążenie do wyznaczania z niewiadomej. My wszyscy dążyliśmy do odkrycia tej prawdy, którą możemy dzielić się z całym światem”.

łowa Alberta Einsteina przy- 22. edycja tej ceremonii miała nadzorczej FCA Poland, która była Stoczyła Aleksandra Roz- miejsce 29 czerwca w Teatrze gospodarzem tego wydarzenia. „To nowska – jedna z 82 dzieci Polskim w Bielsku-Białej, a dla wielka przyjemność – mówiła – pat- pracowników spółek, nagrodzo- dzieci pracowników CNH Industrial rzeć na fantastyczną grupę młodych nych przez Grupę FCA i CNH In- 21 czerwca w Auli Urzędu ludzi, którzy swoją pracą i determi- dustrial w Polsce za bardzo dobre Miasta Płock, gdzie nagrodzono nacją, przy wsparciu rodziny oraz wyniki w nauce, dziękując w ten 7 osób. W Bielsku-Białej w uro- nauczycieli, osiągnęli tak wiele. sposób rodzicom, promotorom oraz czystości uczestniczyli przedstawi- Fakt, że jako FCA i CNH Industrial spółkom Grupy FCA i CNH Industrial ciele spółek grupy FCA w Polsce, nagradzamy tego typu wyniki już w Polsce, które aktywnie wspierają władz lokalnych i uczelni, służb po raz 22. pokazuje, jak istotna rozwój nauki w naszym kraju, za mundurowych oraz duchowieństwa, jest dla nas ta kwestia. To jest pomoc, jaką udzielali młodym lu- by wyrazić uznanie dla młodych lu- przedsięwzięcie, które nie podlega dziom, gdy zdawali egzaminy ma- dzi za ich wybitne osiągnięcia na modom, humorom czy zmianom. turalne, pisali prace licencjackie, polu naukowym. Podkreślała to Nasza firma konsekwentnie reali- magisterskie czy inżynierskie. Henryka Bochniarz, członek rady zuje je nie tylko w Polsce, ale także

8 FCA wokół Nas w takich krajach jak: Argentyna, dych ludzi wyraził również ks. Se- Belgia, Brazylia, Chiny, Czechy, bastian Rucki, dyrektor Wydziału Francja, Hiszpania, Indie, Kanada, Duszpasterstwa Ogólnego Kurii Meksyk, Niemcy, Portugalia, Serbia, Diecezji Bielsko-Żywieckiej, który Stany Zjednoczone, Szwajcaria, w imieniu bpa Romana Pindla skie- Wielka Brytania oraz Włochy. FCA, rował do nagrodzonych następujące posiadając tak długą tradycję, stała słowa: „Dzisiejszy świat chce od się nie tylko synonimem rozwoju Was, byście byli bohaterami historii polskiego przemysłu motoryzacyj- – bo życie jest piękne zawsze wtedy, nego, ale także przedsiębiorstwem, kiedy chcemy je aktywnie prze- które zawsze dbało o dobro swoich żywać i pozostawiać po sobie pa- pracowników i ich rodzin. Dowodem mięć”. Gratulacje laureatom złożyli tego jest fakt, że przez wszystkie także ks. dr Robert Kaczmarek, opie- edycje konkursu wręczyliśmy na- kun Wydziału Katechetycznego Kurii grody ponad 3 tys. dzieci naszych Metropolitarnej w Katowicach, który 224 tys. zł. Uroczysta gala zakoń- pracowników”. Henryka Bochniarz reprezentował abpa Wiktora czyła się przeglądem piosenek ze- Na stronie obok: wyraziła także nadzieję, że nagro- Skworca, oraz wiceprezydent Biel- społu Abba, które wykonali aktorzy Henryka dzone osoby, dzięki swojej wiedzy ska-Białej, Jarosław Kamiński. Teatru Polskiego w Bielsku-Białej. Bochniarz, dyr. i kreatywności, będą miały realny W tym roku polska Komisja ds. Na- personelu FCA wpływ na kształtowanie przy- gród FCA i CNHI – w skład której NAGRODZENI Poland Andrzej szłości naszego społeczeństwa. wchodzą: przedstawiciele Grupy Aleksandra Roznowska, córka Piętka wraz „Jesteście grupą ludzi, która ma FCA w Polsce, profesorowie polskich Małgorzaty, pracownicy Mag- z nagrodzonym możliwość tworzyć nowe technolo- uczelni oraz pracownicy naukowi – neti Marelli Poland, nagrodzona Michałem gie, a co za tym idzie, rozwijać po- rozpatrzyła 128 wniosków konkur- za bardzo dobre osiągnięcia, w trak- Nowakiem. Obok: szczególne gałęzie przemysłu. sowych za bardzo dobre wyniki cie studiów magisterskich dotyczą- Aleksandra Dzięki temu możecie przyczynić się w nauce osiągnięte w okresie od cych chemii kwantowej, na Uniwer- Roznowska, do tego, by nasze otoczenie stawało 01.07.2016 r. do 30.06.2017. Na- sytecie Jagiellońskim w Krakowie. Mateusz się coraz bardziej przyjazne, a świat grodzono 82 dzieci pracowników, „Pasja do chemii została we mnie Rutowicz w którym żyjemy – coraz lepszy. a łączna wartość nagród wyniosła zaszczepiona w gimnazjum. W li- Dlatego dziś gratuluję Wam; myślę, ceum niestety moje zainteresowanie że możecie być z siebie dumni”. tą dziedziną nieco zmalało, ale póź- Uczestniczący w uroczystości prof. niej, kiedy przyszedł czas wyboru Marek Trombski, członek komisji studiów, dowiedziałam się, że ist- przyznającej nagrody, zwrócił nieje taki kierunek, jak chemia uwagę na zaangażowanie obu grup kwantowa teoretyczna, który łączy nie tylko w rozwój samych pracow- matematykę, fizykę, chemię i infor- ników, ale także członków ich ro- matykę. Podjęłam decyzję o jego dzin. Zaznaczył także, że nauka wyborze i jestem bardzo zadowo- jest procesem ciągłym, który lona. Obecnie odbywam studia dok- nigdy się nie kończy. „W obecnym toranckie, więc postawiłam na dal- rozwoju techniki i nauki nie ma in- szy rozwój naukowy i planuję zostać nego wyjścia. Przedstawiciele obu w przyszłości na uczelni. Nagrodę koncernów to wiedzą i zachęcają przeznaczę na bilety na kilka naj- swoją młodzież, by tak właśnie po- bliższych koncertów”. stępować. Nagradzanie dzieci swo- Mateusz Rutowicz, syn Bożeny, ich pracowników jest także potwier- pracownicy FCA Poland, zdobył dzeniem, że spółkom zależy na tym, nagrodę za dobre wyniki osiągnięte by życie rodzinne ich pracowników na studiach inżynierskich na Poli- dobrze się rozwijało. Wiadomo bo- technice Śląskiej w Gliwicach, kie- wiem, że dobrze zmotywowani pra- runek inżynieria materiałowa. „Takie cownicy, to lepsi pracownicy”. uroczystości, jak dzisiejsza, bardzo Swoje uznanie dla osiągnięć mło- nas podbudowują i są świadectwem

FCA wokół Nas 9 tego, że było warto, że ktoś docenia nauki dążyłem do tego, by skończyć Po prawej: trud wniesiony przez nas w naukę tę renomowaną uczelnię z jak naj- Agnieszka i stara się uhonorować w ten sposób lepszym rezultatem, dlatego zdarzały Jasek i Jakub Siwiec. nasz wysiłek. Z drugiej strony jest się wieczory czy też weekendy, że Na stronie to rodzaj inwestowania Grupy FCA musiałem rezygnować z przyjemno- obok: w dzieci swoich pracowników po- ści, by usiąść przy książce. Myślę Agnieszka przez nagradzane ich za osiągnięcia jednak, że to w przyszłości zapro- Suchy w nauce. Tylko nieliczne spółki ho- centuje. Nagroda FCA też z pewno- i Paweł Kłósko norują w ten sposób swoich pra- ścią trochę mobilizowała mnie do cowników i ich dzieci. Obecnie jes- nauki, bo ona pokazuje, że ta ciężka tem przed obroną pracy magister- praca jest premiowana i dlatego skiej, na tej samej uczelni i tym sa- warto poszerzać wiedzę. Obecnie mym kierunku. Ponieważ studia ma- kończę magisterkę i jednocześnie gisterskie kończę w systemie za- pracuję w jednej z podkrakowskich ocznym, dlatego już pracuję, firm. Trzeba bowiem, oprócz wiedzy w branży automotive, w firmie zaj- cyjny odpoczynek. Dobrze jest ze- teoretycznej, zdobywać także trochę mującej się obróbką plastyczną me- brać siły, by później prawidłowo wy- doświadczenia i wiedzy praktycznej tali. Moje plany przewidują dalszy konywać swoje obowiązki”. w przemyśle. Na razie jednak na- rozwój: chcę się uczyć języków, my- Jakub Siwiec, syn Krzysztofa, grodę postaram się przeznaczyć na ślę też o studiach podyplomowych. pracownika FCA Powertrain, na- jakiś wyjazd, bo wypoczynek po tych Nie mam jeszcze sprecyzowanego grodzony za dobre wyniki uzyskane trudach związanych z nauką na kierunku, ale chciałbym uzupełnić na dyplomie inżynierskim na Aka- pewno także mi się przyda”. wiedzą teoretyczną związaną demii Górniczo-Hutniczej w Krako- Agnieszka Suchy, córka An- z obecnie wykonywaną pracą. Dla- wie, na kierunku inżynieria materia- drzeja, pracownika Teksid Iron, tego część z otrzymanej dziś na- łowa, wydział Inżynierii metali i in- nagrodzona za tytuł magistra zdo- grody przeznaczę właśnie na dalszy formatyki przemysłowej. „Aktualnie byty na Akademii Techniczno-Hu- rozwój, a część na przyjemności, kończę stopień magisterski na tym manistycznej w Bielsku-Białej, na fi- czyli na wakacje”. samym kierunku i mam nadzieję, że lologii angielskiej. „Dzisiejszą na- Agnieszka Jasek, córka Bar- za rok znowu znajdę się w tym gro- grodę traktuję jako wyróżnienie bary, pracownicy FCA Poland, nie, ponieważ wyniki ukończenia i przede wszystkim docenienie mo- nagrodzona za dyplom magisterski studiów magisterskich mam równie jego wysiłku, ale także pokazanie otrzymany na Akademii Pedagogiki dobre, a właściwie nawet trochę lep- młodym ludziom, że warto się sta- Specjalnej w Warszawie, na kie- sze niż inżynierskie. Od początku rać. Takie gratyfikacje są bardzo mo- runku pedagogika pracy i zarządza- nie zasobami ludzkimi. „Odkąd pa- miętam, wiedziałem, że chcę pra- cować z ludźmi, więc możliwość za- rządzania zasobami ludzkimi, czyli tym, co każdy człowiek ma w sobie najcenniejszego i co można rozwijać, zdecydowanie leży w kręgu moich zainteresowań. Myślę więc, że wy- bór kierunku był świadomy – jestem dumna ze studiów, które ukończy- łam. Dzięki nim mogę pracować w wymarzonym zawodzie, co jest dla mnie zaszczytem. Patrząc na pierwszy rok mojej pracy, który właś- nie minął, stwierdzam, że dokładnie tak wyobrażałam sobie jej charakter. Otrzymaną dziś nagrodę najpraw- dopodobniej przeznaczę na waka-

10 FCA wokół Nas tywujące. Ja wprawdzie nie potrze- zawsze mnie interesowała. Moim bowałam dopingu, bo zawsze lubi- zdaniem jest to obszar, który nie tylko Lista nagrodzonych łam się uczyć. Oczywiście, im dalej, oferuje zatrudnienie, ale także daje tym nauki było coraz więcej, dlatego perspektywę rozwoju. Obecnie sta- Świadectwo dojrzałości: 9 osób nie zawsze proste było jej pogodze- ram się zdobywać wiedzę i doświad- FCA Poland Ewa Bebak, Marta Kachnic nie z innymi obowiązkami. Mimo to czenie w pracy zawodowej. Niewy- FCA Powertrain Poland Michał Nowak systematycznie poświęcałam czas kluczone jednak, że w przyszłości CNH Industrial Kutno Justyna Lewandowska na poszerzanie wiedzy i muszę przy- zdecyduję się na studia doktoran- Magneti Marelli Poland Weronika Salwińska, znać, że uczę się nadal, chociaż rok ckie. Pieniądze, które dziś otrzyma- Kinga Szczerba Plastic Components and Modules Poland temu skończyłam studia i już pra- łem dodam do puli, którą zbieram Katarzyna Bednarz cuję. Przyjemność po prostu sprawia na nowy samochód”. Plastic Components Fuel Systems Poland Emilia Dziób, mi fakt, że coraz więcej wiem i mogę Kinga Kierasińska to na co dzień wykorzystywać. Tym Dyplom licencjata: 13 osób bardziej że jestem lektorem języka FCA Poland Marta Charkot, Angelika Cicha, Ewa Drobny, angielskiego, ale także tłumaczem, Alicja Kosmala, Julia Kosmala, Gabriela Kramarz, uzupełnianie wiedzy traktuję więc Natalia Rączka jako konieczność. Także otrzymaną FCA Powertrain Poland Izabela Adamczyk, dziś nagrodę powinnam przeznaczyć Iwona Pijanowska, Seweryn Radgowski na jakiś dodatkowy kurs. Ale znając Magneti Marelli Suspension Systems Bielsko siebie, odłożę ją na ważniejszy cel, Dawid Niewdana chociaż nie jest on jeszcze do końca Sirio Polska Kinga Świerkosz sprecyzowany”. Teksid Iron Poland Magdalena Lach Paweł Kłósko, syn Wiesławy, Dyplom inżyniera: 18 osób pracownicy FCA Services, nagro- FCA Poland Piotr Fajczyk, Grzegorz Kuliński, dzony za dyplom magisterski otrzy- Mateusz Rutowicz many na Akademii Górniczo-Hutni- FCA Powertrain Poland Sara Duda, Łukasz Krywult, czej w Krakowie. „W mojej pracy Monika Pieszka-Łysoń, Jakub Siwiec FCA Services Polska Paweł Kłósko, Marcin Miarka, magisterskiej skupiłem się na bez- Konrad Wrzeszcz, Łukasz Zeman pieczeństwie wykonywania robót Magneti Marelli Poland Patrycja Zając z wykorzystaniem materiałów wybu- Magneti Marelli Suspension Systems Bielsko chowych i ich wpływu na otoczenie. Krzysztof Kobiela Moja kariera naukowa związana jest Plastic Components and Modules Poland Dominika Kobus z górnictwem – branża wydobywcza Plastic Components Fuel Systems Poland Agnieszka Rejdak Sirio Polska Aleksandra Lewandrowska, Radosław Pudełko Teksid Iron Poland Maksym Kądziołka Dyplom magistra lub lekarza: 42 osoby FCA Poland Sonia Bargiel, Adam Bochenek, Klaudia Bryś, Leszek Carbol, Wojciech Fajczyk, Małgorzata Gacek, Anita Głąb, Aleksandra Jabłońska, Martyna Janusz, Sandra Jarych, Agnieszka Jasek, Paulina Kazimierczak, Adrian Kłusek, Sebastian Krywult, Michał Pieróg, Patrycja Podraza, Klaudia Prochas, Sylwia Przybyło, Jakub Reichert, Michał Wieczorek FCA Powertrain Poland Aleksandra Kania, Natalia Lasik, Sabina Nowak, Joanna Popadiuch, Dominika Rogacz, Anna Tetłak FCA Services Polska Przemysław Jędrzejowski CNH Industrial Kutno Marcin Andrzejewski CNH Industrial Polska Mariola Baranowska, Przemysław Jarosiński, Kacper Sarnacki, Ewelina Świętlicka, Ewelina Wróbel Magneti Marelli Poland Aleksandra Roznowska, Adam Stemplewski Magneti Marelli Suspension Systems Bielsko Joanna Bojczuk Plastic Components Fuel Systems Poland Daniel Gierek, Dominika Szumlińska Sirio Polska Magdalena Krasiejko, Martyna Pluta Teksid Iron Poland Agnieszka Suchy, Aleksandra Wróblewska KRÓLOWA WERSJI SPECJALNYCH Wraz z najnowszymi wersjami „Collezione” i „Spiaggina ’58” powstało już ponad trzydzieści unikalnych i ekskluzywnych serii specjalnych modelu 500.

Filippo Gallino, zdjęcia: archiwum FCA Group

12 FCA wokół Nas d swojego debiutu Fiat wadzoną serię Collezione poświę- MIT MODELU SPIAGGINA 500 był poddawany coną modzie, niesamowite wersje Latem 1958 roku stał się Owielu nietuzinkowym Riva i Abarth Rivale nawiązujące prawdziwym przedmiotem kultu, zmianom, które przyczyniły się do do branży luksusowych jachtów, kiedy zadebiutowała jego pierwsza powstania niezliczonych show cars oryginalne serie Anniversario seria specjalne: 500 Jolly, bardziej i serii specjalnych, które produ- i 500-60 upamiętniające ten sam znana pod nazwą „Spiaggina” kowano w mniej lub bardziej limi- model z dawnych lat, a także 500 (z włoskiego spiaggia – plaża). Eks- towanych edycjach. Były to mody- Mirror, model stworzony z myślą kluzywna wersja, wykonana przez fikacje stylistyczne mające podkre- o pokoleniu millennialsów i łączno- Carrozzeria Ghia, produkowana była ślić powiązania tego modelu ści ze światem. Tym razem kilka aż do 1965 roku, a sprzedawana z modą, sztuką, sportem i naj- słów chcielibyśmy poświęcić „Fia- w Europie, Stanach Zjednoczonych nowszymi panującymi trendami towi 500 Spiaggina ’58”, który i nawet w RPA. Specjalna „plażowa” lub upamiętniać wydarzenia histo- powstał z okazji 60. rocznicy pierw- edycja zdobyła serca najbardziej ryczne czy też jubileusze. Warto wy- szej „plażowej” wersji specjalnej, wpływowych osobowości tamtych mienić wśród nich między innymi która sławę zyskała dzięki czaso- lat – między innymi znanego arma- tak znane edycje, jak Fiat 500 Die- pismom wydawanym w latach tora Arystotelesa Onassisa i aktora sel, Gucci, GQ, niedawno wpro- „Dolce Vita”. Yula Brynnera, którzy zabierali swoje

FCA wokół Nas 13 Aby pozwolić sobie na serię specjalną, samochód musi cechować się idealną równowagą pomiędzy designem, historią, modą i technologią oraz aspirować do bycia dyktatorem trendów

ninfarina, a z drugiej poprzez serię jest naprawdę wyjątkowy: obniżona specjalną Fiata 500C w edycji li- szyba przednia; wykończenie pod- mitowanej. łogi komory ładunkowej z płyty kor- kowej, nawiązującej do listew SHOW CAR „SPIAGGINA z drewna tekowego, którymi wy- BY GARAGE ITALIA” kańczane są luksusowe jachty; dwa Model nie ma dachu, a miejsca zaj- siedzenia przednie zastąpione ławą, mowane przez pasażerów zostały która swym wyglądem przypomina tak przebudowane, iż powstała ławy, jakie montowano w samocho- w nim obszerna wnęka bagażowa dach z lat ’60, a także tapicerka ze z wbudowanym prysznicem, skóry Foglizzo Leather w kolorze w której można pomieścić wszystko białym i błękitnym. Wersja wyko- małe auta na jachty i używali je jako co niezbędne podczas plażowania. nana przez Garage Italia nie będzie Fascynujący „wózki golfowe” w swoich luksuso- Modyfikacja tego typu była możliwa jedynie show carem, ponieważ bę- showcar wych posiadłościach. Fiata 500 dzięki wsparciu specjalistów z Pi- dzie realizowana pod indywidualne „Spiaggina by Garage Italia” Jolly można było podziwiać nawet ninfariny, którzy towarzyszyli per- zamówienie. na bazie 500C w kolekcji samochodów prezydenta sonelowi Garage Italia przy projek- z wbudowanym Lyndona B. Johnsona. towaniu wzmocnień strukturalnych, WERSJA SPECJALNA prysznicem Fiat postanowił więc podwójnie między innymi tylnego pałąka FIATA 500C upamiętnić tamte czasy: z jednej ochronnego. Nowy „Fiat 500 Spiaggina ’58” – strony tzw. „one-off carem” wy- Wiele różnych detali sprawia, że w edycji limitowanej liczącej 1958 konanym przez Garage Italia Cus- ostatni projekt centrum kreatyw- egzemplarzy – dostępny jest wy- toms we współpracy z marką Pi- nego należącego do Lapo Elkanna łącznie w wersji kabriolet w kolorze

14 FCA wokół Nas Jak szanujące się domy mody, również Fiat 500 zaprezentował swoją „Collezione” wiosna- Mit Spiagginy lato wyróżniającą się dwiema wersjami Model Spiaggina powstał w okresie powojennym dwukolorowymi: z inicjatywy kilku włoskich projektantów Primavera (biało-szara) samochodów, którzy postanowili przekształcić i Acquamarina (biało-zielona) seryjnie produkowane popularne samochody tak, by spełniały one potrzeby zamożnych klientów 500e podczas ich wypoczynku nad morzem. Zmiany, stormtrooper wprowadzane zgodnie ze wskazówkami by Garage Italia Customs. Show zleceniodawców, zazwyczaj przewidywały car zainspirowany usunięcie dachu i zastąpienie go bawełnianym siódmym filmem płótnem, montaż siedzeń z płótna lub wikliny z serii Star Wars (Los Angeles oraz pozbawienie pojazdu drzwi i bocznych oraz 2015) tylnych powierzchni przeszklonych. Od drugiej połowy lat 50. modele „plażowe” produkowane były w niewielkich seriach przez głównych Fiat 500 Ron producentów włoskich aż do początku lat 90. Arad Edition z 2014 roku. Model taki skonstruował między innymi zakład Na bokach karoserii Moretti z Turynu, który – po takich nadwozia wersjach, jak „127 midimaxi” i „126 minimaxi” – uwagę zwraca grafika modelu stworzył unikalną Spiagginę z napędem na z 1957 roku cztery koła, a także model Moretti Panda Rock, który produkowany był do grudnia 1989 roku. Azzurro Volare z beżowym składa- a w części górnej w kolorze kości Później termin „spiaggina” popadł nym dachem, przyozdobionym białą słoniowej. Dopełnieniem elegan- w zapomnienie, przede wszystkim z powodu linią i felgami ze stopów lekkich ckiego wnętrza są specjalne dywa- wprowadzenia surowszych norm w zakresie w rozmiarze 16 cali w stylu vin- niki i kierownica z mocno zaakcen- bezpieczeństwa. Samochody te nadal jednak tage. Te wyjątkowe kolory nawią- towanym logo vintage. zują do słynnej piosenki Domenico Jeśli chodzi o systemy zapewnia- cieszą się sporą popularnością, a na aukcjach na Modugno, który wygrał Festiwal jące łączność ze światem, nowa se- całym świecie odnotowują rekordowe kwoty. w San Remo właśnie w 1958 roku, ria specjalna „Spiaggina ’58” ofe- a urok tego modelu podkreślają do- ruje liczne dobrodziejstwa techno- datkowo takie elementy, jak listwy logii: seryjnie występuje w niej sys- boczne z logo 500, chromowane tem Uconnect 7” HD LIVE z ekra- obudowy lusterek, logo w stylu vin- nem dotykowym, przystosowany do tage i elegancki napis „Spiaggina Apple CarPlay i kompatybilny ’58” na pokrywie tylnej. z Android Auto™, a także nawi- Jednakową klasę i elegancję gacja z mapami Tom Tom i cyfrowe można dostrzec we wnętrzu, w któ- radio DAB. W standardzie dostępny rym uwagę zwracają nietypowo do- jest również 7-calowy wyświetlacz brane elementy. Na pierwszy rzut TFT, największy w tej klasie samo- oka wyróżnia się deska rozdzielcza, chodów, klimatyzacja automa- która również wykonana jest w ko- tyczna, tylne czujniki parkowania, lorze Azzurro Volare, a siedzenia po- siedzenia z regulacją wysokości kryto tapicerką dwukolorową, i kieszenie na różne przedmioty na szarą z paskami na siedzisku, oparciach siedzeń przednich.

FCA wokół Nas 15 NOWY JEEP RENEGADE Z POLSKIM SERCEM

Jesienią w europejskich salonach sprzedaży pojawi się nowy Jeep Renegade 2019. W modelu zadebiutuje także nowy silnik turbo produkowany w bielskiej spółce FCA Powertrain Poland.

16 FCA wokół Nas czasie trwającego w Turynie salonu sa- mochodowego, jednej z największych Wtego typu imprez w Europie, pokazano wiele nowości. Wśród nich znalazł się nowy Jeep Re- negade łączący właściwości off-roadowe marki z miejskim charakterem i lifestylową stylizacją, wychodząc naprzeciw ewolucji rynku i nowym wyma- ganiom klientów. Oni zaś zaakceptowali Jeepa Rene- gade’a właściwie od początku, czyli od wprowadzenia w 2014 roku tego modelu, którym marka zadebiutowała w segmencie B. Od kilku lat jest on najlepiej sprzeda- jącym się SUV-em marki Jeep w Europie. W ub.r. kupiło go ponad 73 200 klientów, a w kwietniu br. jego sprzedaż wzrosła o 3,3% w stosunku do tego samego okresu 2017 roku. Renegade to zarówno świetny sa- Odświeżony mochód na krótkie wycieczki po mieście dzięki swojej Jeep Renegade zwinności i właściwościom jezdnym, jak i idealny SUV to samochód do odkrywania nowych szlaków, dzięki doskonałym dla miłośników właściwościom terenowym. wolności oraz entuzjastów miejskich JEGO INSPIRACJĄ JEST WRANGLER przygód Nowy Jeep Renegade, choć zachował solidne i mocno wyprofilowane kształty nadwozia, ma odświeżony, bar- dziej nowoczesny wygląd, w którym widać stylistyczne wpływy zainspirowane designem modelu Wrangler. Uzyskano je, wprowadzając nowy pas przedni, w któ- (umieszczonego teraz z tyłu podłokietnika środkowego, rym został umieszczony odświeżony siedmioszczelinowy ułatwiająca korzystanie pasażerom tylnego siedzenia), „grill” – podobny do tego we Wranglerze, a także nowe w standardzie od wersji Longitude. Te sprytne rozwią- reflektory ze światłami do jazdy dziennej, drogowymi, zania zapewniają ponad 1,2 litra dodatkowej przestrzeni mijania i przeciwmgłowymi w wersji Full LED (opcja do przechowywania różnych przedmiotów. w wersjach Limited i Trailhawk). To zmienione oświet- Inne nowości obejmują odświeżone ramki ozdobne ra- lenie przednie zwiększa o 50% widoczność w stosunku dia, otworów wentylacyjnych, tunelu centralnego i głoś- do reflektorów halogenowych i poprawia jasność o 20% ników. Niektóre elementy Renegade’a są wspólne z mo- w porównaniu z ksenonami. delem Wrangler, m.in. szeroki, poziomy zestaw wskaź- Z tyłu znajdują się nowe światła LED-owe, dostępne ników i trapezoidalne elementy wykończenia. w wersjach Limited i Trailhawk. Oprawy reflektorów wyróżniają się charakterystycznym wzorem w formie SYSTEMY MULTIMEDIALNE X, inspirowanym Wranglerem. To kolejna cecha de- Takim samochodem można czarować w mieście i na signu Jeepa, określająca charakter obu modeli. szosie. Kierowca zasiadający za kierownicą nowego Nowy wygląd nadwozia Renegade’a podkreślają też Jeepa Renegade’a ma do dyspozycji (w zależności od zmienione obręcze kół – aż siedem ich rodzajów, wersji wyposażenia) systemy multimedialne Ucon- w tym rozmiary 16”, 17”, 18” i 19” (te ostatnie wpro- nect™ 5,0”, Uconnect™ 7,0” lub Uconnect™ wadzone po raz pierwszy i dostępne wyłącznie w wersji 8,4” NAV z ekranem dotykowym, pozwalające sterować Limited). Dzięki temu auta mogą uzyskać indywidualny bezpośrednio z wyświetlacza klimatyzacją, systemem i ekskluzywny charakter. audio i wieloma innymi funkcjami. Spośród nich na Wnętrze wersji Renegade’a 2019 zostało nieznacznie zmienione, by jeszcze bardziej uwydatnić funkcjonalność auta. Osiągnięto to, wprowadzając nową konsolę Nowa stylizacja Jeepa centralną z wbudowanym uchwytem na smartfon, nowe uchwyty na kubki i dodatkowe schowki, w tym zawiera typowe elementy kieszeń na iPada Mini lub inne drobne akcesoria. No- wością jest także pozycja dodatkowego portu USB kultowej marki

FCA wokół Nas 17 Kabina oferuje funkcjonalność, jakość i wygodę

droid Auto, w pełni wykorzystujący w aucie takie funk- cje Google, jak np. wyświetlenie informacji o natężeniu ruchu drogowego, korzystanie z map, uzyskiwanie wskazówek dotyczących dojazdu. Ponadto Waze na Android Auto pozwala na pełne wykorzystanie możli- wości tej bezpłatnej aplikacji nawigacyjnej bezpośrednio na centralnym wyświetlaczu samochodu. szczególną uwagę zasługują zestaw głośnomówiący, System obsługa za pośrednictwem komend głosowych oraz DZIELNY W TERENIE zarządzania odczytywanie wiadomości, co zapewnia bezpieczną Renegade może czarować nie tylko w mieście. Dla mi- trakcją Jeep Selec-Terrain i bezstresową jazdę w kontakcie ze światem. Wbudo- łośników Jeepów ważne są przede wszystkim ich włas- jest wane w radio aplikacje umożliwiają kierowcy i pasaże- ności terenowe, nawet wówczas, gdy zamiast kla- wyposażony rom słuchanie internetowych stacji radiowych w trybie sycznej terenówki mają SUV-a. Tu Renegade ich za- w 4 tryby: Streaming za pośrednictwem Bluetooth i podłączanie skoczy, zwłaszcza kiedy jest w wersji z napędem na Auto, Śnieg, swoich urządzeń do gniazd USB lub AUX. Nawigacja cztery koła. Jego możliwości poruszania się w terenie Piasek i Błoto Uconnect™ ze szczegółowymi wskazówkami to stan- zapewniają dwa zaawansowane systemy 4x4: Jeep oraz Rock dard w wersji Uconnect™ 8,4” NAV. Jest to intuicyjny Active Drive i Jeep Active Drive Low, gwarantujące (model Trailhawk) system komend głosowych, dzięki któremu klienci marki wzorcowe osiągi w każdych warunkach użytkowania. zapewniające Jeep, po wypowiedzeniu danego adresu, mogą rozpo- Jeep Active Drive jest w pełni automatyczny i za- optymalne cząć jazdę do celu według wskazówek. pewnia bezproblemową pracę z napędem na cztery osiągi Systemy Uconnect™ 7,0” i 8,4” NAV nowego Jeepa koła lub bez niego przy każdej prędkości, zmniejszając na dowolnej Renegade pozwalają na integrację z Apple CarPlay, straty energii, gdy napęd 4x4 nie jest potrzebny, co nawierzchni najinteligentniejszym i najbezpieczniejszym sposobem przekłada się na niższe zużycie paliwa. System ten nie korzystania z iPhone’a podczas jazdy. Z nowym syste- wymaga interwencji kierowcy, sam dokonuje niezbęd- mem multimedialnym kompatybilny jest również An- nych korekt zapewniających stabilność samochodu,

18 FCA wokół Nas poprawiając jego reakcję zarówno w warunkach pod- równym lub śliskim terenie bez konieczności naciskania Kabina sterowności, jak i nadsterowności. Jeep Active Drive przez kierowcę pedału hamulca. charakteryzuje może przekazać nawet 2000 Nm dostępnego momentu Osoby pragnące przeżyć off-roadowe przygody w ty- się dbałością obrotowego silnika na tylne koła, umożliwiając opty- powo „jeepowskim” stylu mogą skorzystać z aplikacji o szczegóły, malną przyczepność w warunkach niskiej trakcji. Pra- Jeep Skills, zawartej w systemie Uconnect™ 8,4” ciekawymi cujące w trybie zmiennym sprzęgło mokre umieszczone NAV. Na bieżąco informuje ona kierowcę o systemach kolorami w module tylnego napędu wykorzystuje opatentowane terenowej jazdy, a na ekranie pokazują się wskazówki i wysokiej przez markę Jeep algorytmy, aby zapewnić właściwy w postaci określonych parametrów, takich jak: rozdział jakości materiałami. moment we wszelkich warunkach jazdy, w tym na na- napędu, przechyły nadwozia, ciśnienie i wysokość nad Dostępne są wierzchniach o niskiej przyczepności, przy agresywnym poziomem morza. Dodatkowe informacje obejmują ciś- także dwa ruszaniu lub dynamicznej jeździe. nienie oleju, kąt skrętu kół, przyspieszenie boczne, na- systemy Możliwości systemu Jeep Active Drive poszerza Jeep cisk na pedał gazu oraz hamulca, przyspieszenie od 0 otwieranego Active Drive Low. System, występujący w połączeniu do 50 km/h i od 0 do 100 km/h oraz drogę i szybkość dachu z 2-litrowym silnikiem diesla i 9-biegową skrzynią au- hamowania. tomatyczną, daje najlepsze w swojej klasie możliwości podczas ekstremalnej jazdy terenowej. Jeep Active Drive Low dodaje do systemu sterowania trakcją Selec-Terrai n – funkcję kontroli zjazdu ze wzniesienia (Hill-Descent Control). Pozwala ona na płynny i kontrolowany zjazd w nie-

FCA wokół Nas 19 Nowa rodzina silników to zwiększone osiągi i oszczędność paliwa

JEEP Z POLSKIM SERCEM Wszystkie osiągi Jeepa Renegade 2019 są możliwe dzięki nowym silnikom turbo, debiutującym w tym modelu. Ich rodzina, opracowana przez FCA Group, za- oferowała gamę mniejszych silników benzynowych, charakteryzujących się niskim zużyciem paliwa i sa- tysfakcjonującymi osiągami. Silniki, oparte na modułowej konstrukcji, są dostępne w dwóch konfiguracjach: 1-litrowy trzycylindrowy silnik mający moc 120 KM i 190 Nm maksymalnego momentu obrotowego w połączeniu z sześciostopniową, manualną skrzynią biegów i 1,3-litrowy czterocy- lindrowy silnik o mocy 150 KM współpracujący z sześciostopniową, automatyczną skrzynią DDCT (dwu- sprzęgłowa ze sprzęgłem suchym) – oba z napędem Lepsze osiągi i większą oszczędność paliwa uzyskano na przednie koła. Dostępny jest również silnik turbo dzięki 70-milimetrowej średnicy cylindrów i 10-mili- o pojemności 1,3 litra i mocy 180 KM współpracujący metrowemu przesunięciu korbowodu. Tworzy to bardzo z dziewięciostopniową, automatyczną skrzynią biegów zwartą komorę spalania. Ta kompaktowa konstrukcja z konwerterem momentu obrotowego i napędem na zapewnia szybkie spalanie i powoduje korzyści w za- cztery koła. Maksymalny moment obrotowy obu silników kresie sprawności cieplnej. Wysoki poziom zaawanso- 1,3-litrowych wynosi 270 Nm. wania technologicznego nowego układu napędu po- Silniki są wykonane z aluminium, co zapewnia ich lek- twierdzają liczne innowacyjne funkcje techniczne, kość (już od 93 kg). Korpus silnika, opracowany we takie jak bezpośredni wtrysk paliwa i turbosprężarka współpracy z firmą Teksid, zrobiono z wysokociś- o niskiej bezwładności, zarządzana przez sterowany nieniowego odlewu aluminiowego. Aby zwiększyć elektrycznie siłownik Wastegate, który w celu zapew- wytrzymałość konstrukcji, zastosowano tuleje z odle- nienia szybszej reakcji w fazach przejściowych, połą- wów żeliwnych. Ich grubość wynosi 1,8 mm i są po- czony jest z chłodzonym wodą modułem turbodołado- kryte od zewnątrz aluminium, tworząc „metalurgiczne wania w kolektorze dolotowym. spoiwo” pomiędzy tuleją a blokiem. Po przeanalizo- W nowych silnikach GSE Turbo zadebiutowała trzecia waniu różnych konstrukcji korpusu silnika wybrano ar- generacja ekskluzywnej technologii MultiAir, która po- chitekturę z korpusem dolnym, zapewniającym naj- prawia efektywność spalania poprzez ciągłą regulację lepszą równowagę między hałasem, wibracjami, masą wzniosu i faz zaworów. Technologia MultiAir III może i osiągami strukturalnymi. zmniejszyć rzeczywisty stopień sprężania, lepiej kon-

20 FCA wokół Nas troluje spalanie stukowe zwalają jedno- i znacznie poprawia efek- cześnie na re- W nowym tywność paliwową również dukcję emisji za- modelu Renegade wtedy, kiedy silnik dostarcza nieczyszczeń zgod- debiutują nowe dużą moc. nie z europejską silniki turbo. Są Aby potwierdzić solidność i nieza- normą Euro 6D, to 1-litrowy wodność nowych silników turbo, były która będzie obowiąz- silnik o mocy one sprawdzane przez ponad 60 kowa dla producentów 120 KM tysięcy godzin na stanowis- samochodów od wrześ- i 1,3-litrowy kach testowych i na drogach. nia 2018 roku. silnik o mocy 150 KM lub Pokonały 5 mln km zarówno na szo- Nowe silniki będą nie 180 KM sach, jak i na trasach off-roadowych, tylko „sercami” Jeepów (ten ostatni Nowy Jeep Renegade jest pierwszym mo- Renegade. Zostaną wpro- z napędem na delem grupy wyposażonym w tę innowacyjną wadzone również w innych cztery koła) gamę silników benzynowych turbo, zaprojektowaną modelach Grupy FCA i to z myślą o poprawie wrażeń z jazdy, jakich klienci ocze- przed końcem roku. Zdolność kują od SUV-a Jeepa, jednocześnie oszczędzając do produkcyjna pierwszej, obecnie za- 20% paliwa w stosunku do swoich poprzedników. instalowanej linii produkcyjnej w Biel- Jednostki napędowe do Jeepów Renegade powstają sku-Białej wynosi 200 tys. silników rocznie. Do w zakładzie FCA Powertrain w Bielsku-Białej, na- końca 2019 roku planowane jest uruchomienie drugiej leżącym do grupy Fiat Chrysler Automobiles. Ich pro- linii. Wówczas moce produkcyjne zakładu wzrosną do dukcja rozpoczęła się w maju i obejmuje 3-cylindrowe 400 tys. sztuk rocznie. silniki o pojemności 1 litra i mocy 120 KM oraz silniki Nieprzypadkowo produkcję tych najnowszych jednostek 4-cylindrowe o pojemności 1,3 litra, o mocy 150 KM napędowych ulokowano w Bielsku-Białej. FCA Power- lub 180 KM. train Poland Sp. z o.o. od chwili powstania w 2003 r. To rodzina dynamicznych silników, równocześnie pali- opuściło już ponad 7 mln silników. Fabryka była też wooszczędnych i przyjaznych dla środowiska. Wszystkie pierwszym z zakładów FCA na świecie, który osiągnął wersje są wyposażone w filtry cząstek stałych i zapro- najwyższy poziom (tzw. Gold Level) w programie WCM jektowane tak, aby dobrze sprawdzały się w połączeniu – będącym zintegrowaną metodologią zarządzania z elektrycznymi układami napędowymi. Zastosowane przedsiębiorstwem oraz procesem produkcji według technologie – zapewniając wysoki komfort jazdy – po- najwyższych światowych standardów.

FCA wokół Nas 21 W DROGĘ Z PANDĄ WAZE Około 200 kolorowych Pand ustawiło się przed zamkiem w Pandino (Lombardia) i stworzyło napis „Panda Waze” – nazwę nowej edycji małego miejskiego Fiata.

aze to jedna z największych społeczno- gami posprzedażnymi dla samochodów FCA, pozwala ściowych aplikacji nawigacyjnych. kierowcom skupiać się na jeździe, a także korzystać WDzięki swym użytkownikom informuje kie- z niezliczonej ilości usług. rowców o korkach i innych zagrożeniach czyhających Panda Waze zbliża do siebie dwie duże społeczności: na drogach, m.in. ostrzega o wypadkach, pozwala wy- 7,5 miliona posiadaczy i miłośników Fiata Panda, któ- znaczać najkorzystniejsze trasy podróży i czas ich po- rzy wybierają te samochody od 1980 roku jako symbol konania, znaleźć np. najtańszą stację benzynową. Tę „wolności na czterech kółkach” oraz ponad 100 mi- aplikację znajdziemy w nowej, specjalnej wersji Fiata lionów użytkowników Waze połączonych ze światem Panda, której nadano nazwę Panda Waze. dzięki tej aplikacji. Ich aktywna współpraca pozwala Jest to pierwsze auto z segmentu samochodów miej- dzielić się w czasie rzeczywistym informacjami na skich, oferujące integrację aplikacji nawigacyjnej temat ruchu drogowego, by podróżować w najbardziej Waze z równie znaną aplikacją „Panda Uconnect”. przemyślany i dogodny sposób. Umożliwia to równoczesne korzystanie z ich obu, prze- Dzięki integracji dwóch wyjątkowych aplikacji Waze chodzenie z jednej do drugiej poprzez proste naciśnięcie i „Panda Uconnect” wystarczy swój smartfon umieścić ekranu smartfona. Ten układ, zaprojektowany przez w specjalnym uchwycie zamocowanym na desce roz- , markę FCA zajmującą się produktami i usłu- dzielczej Fiata Panda Waze i można rozpocząć podróż

22 FCA wokół Nas – bezpieczną i w łączności z bliższym oraz dalszym otoczeniem. System nawigacji Waze jest wbudowany w aplikację „Panda Uconnect” obsługującą urządzenia z oprogramowaniem Android i iOS, która pozwala użytkownikowi swobodniej korzystać ze swojego tele- fonu. Bezpośrednio z ekranu urządzenia można wejść do wszystkich funkcji systemu multimedialnego, między innymi zmieniania stacji radiowych, wybierania playlisty, regulacji głośności, odbierania rozmów telefonicznych i wiadomości tekstowych, a także przeglądania swojego kalendarza i sprawdzania prognozy pogody. Aplikacja „Panda Uconnect” współpracuje z systemem multi- medialnym samochodu, który obejmuje technologię Bluetooth 2.1, streaming audio, funkcję rozpoznawania głosowego i obsługuje odczyt danych z pamięci USB oraz odtwarzaczy MP3. W Pandzie Waze można korzystać z obu aplikacji jednocześnie. Gdy na pierwszym planie w smartfonie wyświetla się „Panda Uconnect”, nawigacja Waze widoczna jest w okienku na ekranie, gdzie ukazują się wskazówki nawigacyjne oraz informacja o szacowanym czasie do- tarcia do celu. W odwrotnej sytuacji można na pierw- szym planie wyświetlać aplikację Waze, wtedy „Panda Uconnect” będzie widoczna na ekranie w formie ikony. Gdy w samochodzie zaświeci się kontrolka rezerwy pa- liwa lub niskiego ciśnienia w oponach, na ekranie smar- tfona pojawi się stosowne powiadomienie. Wówczas miliona. Model ten zawsze wyprzedzał trendy tech- użytkownik będzie mógł wybrać najdogodniejszą z trzech nologiczne w swoim segmencie. Warto przypomnieć, stacji paliw lub jeden z najbliższych serwisów wskaza- że to Panda była pierwszym miejskim samochodem nych przez aplikację Waze. Wystarczy wybrać cel i na- z napędem 4x4, a w 2006 roku została pierwszym wigacja zasugeruje najlepszą trasę, by do niego dotrzeć. miejskim samochodem produkowanym na szeroką Zamówienia na Pandę Waze rozpoczęły się w lipcu. skalę z zasilaniem na metan. W 2013 roku z kolei był Jak rozpoznać ten nowy model? Przede wszystkim po to pierwszy samochód w swoim segmencie, który wpro- logo „Waze” umieszczonym na przednich błotnikach wadził system aktywnego hamowania. Teraz zaś auta. Poza tym wersja ta wyróżnia się z zewnątrz deta- Panda stała się pierwszym miejskim samochodem no- lami w czarnym kolorze, takimi jak listwy boczne, obu- szącym nazwę Waze, bowiem funkcje aplikacji zinte- dowy lusterek, relingi oraz klamki drzwi. W środku sa- growano z jej własnym systemem multimedialnym. mochodu wprowadzono ciemnoszarą deskę roz- dzielczą, z którą współgrają nowe poszycia siedzeń. Seryjne wyposażenie Pandy Waze obejmuje radio z sys- temem Bluetooth oraz na desce rozdzielczej, uchwyt Lider sprzedaży na smartfon, klimatyzację, 4 poduszki powietrzne, ESC Dzięki wersji specjalnej Panda Waze poszerza się gama miejskich z Hill Holderem (asystentem ruszania na wzniesieniu), samochodów, które wraz z Fiatem 500 są najlepiej sprzedającą się czujniki ciśnienia w oponach, zamek centralny z pilotem oraz kierownicę z regulacją wysokości. gamą w Europie od 2003 roku. Rekord ten potwierdził się również I na zakończenie jeszcze kilka słów o międzynarodowym w pierwszych czterech miesiącach 2018 roku, w których Panda zlocie „Panda w Pandino”. To druga edycja tej im- wraz z Fiatem 500 były w Europie liderami w swoim segmencie, prezy, w której uczestniczyło 365 tych samochodów z udziałem w rynku równym 28,4%. Ponadto, zajmuje i ich kierowców z różnych krajów Europy. W czerwcu pierwsze miejsce w ogólnej klasyfikacji we Włoszech (z udziałem w Pandino stanęły obok siebie różne odmiany Pand – samochody o tej nazwie produkowane są przez Fiata prawie 40%) i Grecji, a w Hiszpanii, Portugalii, Austrii i Szwajcarii od 1980 roku i do tej pory liczba ich przekroczyła 7,5 plasuje się w pierwszej trójce.

FCA wokół Nas 23 ZE ŚWIATA FCA

USA FreakOut, impreza na Florydzie 35. edycja FreakOut, tradycyjnego spotkania pasjonatów marek Fiat, i Alfa Romeo, będzie bardziej magiczna niż kiedykolwiek wcześniej. Co roku miłośnicy tych samochodów przyjeżdżają z różnych zakątków USA, by spędzić weekend pełen atrakcji, nagród i wycieczek z przewodnikiem. W tym roku impreza, zorganizowana od 15 do 19 sierpnia, odbyła się po raz pierwszy w Walt Disney World Resort w Orlando, znanym jako „najbardziej magiczne miejsce na Ziemi”. Jednym z wydarzeń w programie było zwiedzanie słynnego parku rozrywki. Obowiązkowym punktem imprezy były odwiedziny Luigiego, bohatera filmu animowanego pt. „Auta”, który jest żółtym Fiatem 500 z lat 50.

WIELKA BRYTANIA Marki FCA bohaterami w Goodwood Również w tym roku Grupa FCA wzięła udział w jednym z najbardziej prestiżowych wydarzeń w międzynarodowym świecie sportów motorowych: słynny „Goodwood Festival of Speed”, który odbył się w dniach od 12 do 15 lipca w przepięknym parku willi książąt Richmond & Lennox, w brytyjskim hrabstwie West Sussex. „Festival” to między innymi wyścig górski, wystawy tematyczne i ekspozycje samochodów dawnych oraz aktualnych, ale też okazja do spotkania się blisko 200 tysięcy pasjonatów i kolekcjonerów. Tegoroczna edycja była wyjątkowa: obchodzono bowiem jej 25. rocznicę. W imprezie zaprezentowała się Alfa Romeo Stelvio Quadrifoglio, która przy tej okazji miała swój debiut w Wielkiej Brytanii. Obok niej stanął samochód pokazowy C37 Alfa Romeo Sauber F1 Team, który uczestniczy w Mistrzostwach Świata. BRAZYLIA Jeep Renegade, niezły z niego aktor! Podróż, przygoda, sugestywne krajobrazy i ciekawa ścieżka dźwiękowa: oto elementy najlepszych „filmów drogi”. I niemal zawsze jednym z ich bohaterów jest jakiś wyjątkowy samochód. Tak było również w przypadku „Acqua Movie”, filmu brazylijskiego reżysera Lino Ferreiry. W jego „obsadzie” znalazł się Jeep Renagade 4x4 w kolorze białym. Solidny, niezawodny, okryty kurzem i błotem, mały Jeep okazał się aktorem, który nie ma sobie równych. Doskonale pasował do pustynnych krajobrazów Sertăo de Pernambuco, gdzie kręcono film.

24 FCA wokół Nas przygotowane przez redakcję

CZECHY Jeep świętuje 115-lecie marki Harley-Davidson W dniach od 5 do 8 lipca, w Pradze, legendarny amerykański producent motocykli obchodził 115. rocznicę swoich „urodzin”. Na najważniejszej międzynarodowej imprezie marki Harley-Davidson nie mogło oczywiście zabraknąć Jeepa, którego z marką motocyklową łączą fundamentalne wartości, jak pasja, wolność i poczucie przynależności. Przybyli goście mieli okazję podziwiać nowy model Cherokee i nowego Wranglera, który otwierał spektakularną paradę pod koniec obchodów. Można było wykonać jazdę testową modelem Renegade MY19, w którym zamontowane były liczne akcesoria z bogatego katalogu marki Mopar.

SZANGHAJ Magneti Marelli INDIE na Consumer Electronics Show Największy w historii Po sukcesie odniesionym w styczniu na targach CES w Las Vegas Jeep Trails w Himalajach spółka Magneti Marelli postanowiła wziąć udział również w wystawie CES Azja 2018, która odbyła się w Szanghaju. Targi były doskonałą okazją do pokazania zaawansowanych innowacji w dziedzinie HMI (interfejs człowiek-maszyna), systemów łączności w zakresie inteligentnych miast, technologii jazdy autonomicznej, inteligentnego oświetlenia samochodowego i zaawansowanych rozwiązań pod względem układów napędowych. Impreza w Szanghaju pozwoliła Magneti Marelli zaprezentować chińskiej publiczności osiągnięcia technologiczne i ofertę produkcyjną spółki w dziedzinie systemów elektronicznych, opracowywaną w centrum badawczo-rozwojowym w Kantonie. Magneti Marelli obecna jest w Chinach od 1996 roku, mając tam swoje zakłady produkcyjne i centra R&D.

Spółka FCA Indie zorganizowała u podnóża Himalajów imprezę pt. „Legendary Jeep Trails”, czyli ekspedycję na liczącym ponad 2000 km odcinku dróg asfaltowych i tras terenowych. Wyprawa odbyła się w regionie Ladakh, otoczonym pięknymi krajobrazami, gdzie do pokonania były odcinki górskie przy różnych warunkach pogodowych, niskich poziomach tlenu i po trudnych nawierzchniach. Dzięki właściwościom napędów 4x4 modeli Compass i Wrangler, którymi może poszczycić się tylko marka Jeep, ponad 30 uczestników przeżyło niezapomnianą przygodę.

FCA wokół Nas 25 RAJD IKON Jakub Wężyk, zdjęcia: Jacek Wężyk, Ireneusz Kaźmierczak, MOTORYZACJI Marek Kowalski W dniach 11-15 lipca na Podbeskidziu miał miejsce 41. Beskidzki Rajd Pojazdów Zabytkowych. W spotkaniu wzięło udział ok. 75 zespołów, które w tym czasie zaprezentowały wyjątkowe auta, jakich próżno dziś szukać na naszych drogach.

26 FCA wokół Nas ą wśród mi ło śni ków mo to ry za cji lu dzie, któ rzy in te re su ją się wy łącz nie sa mo cho da mi no wy - Smi, bo są szyb kie, ci che, bez piecz ne, eko lo - giczne i beza wa ryj ne. Są jednak i tacy, którzy w każ- dym „wie ko wym” po jeź dzie po tra fią do strzec du szę oraz ser ce, któ re w je go po wsta nie, po za swo ją wie dzą i umie jęt no ścia mi, wło ży li in ży nie ro wie. Przed sta wi cie - le tej dru giej gru py, czy li za byt ko wych aut, wzię li udział w po ło wie lip ca w 41. Raj dzie Po jaz dów Za byt ko - wych, udo wad nia jąc, że ich au ta wciąż do sko na le ra - dzą so bie na dro dze. w Tychach, przero sło ich oczeki wa - SPOTKA NIE NOWO CZE SNO ŚCI Z KLA SY KĄ nia. Byli zdumie ni ogromem zakła - „Orga ni zo wa na przez nas impre za odby ła się w kate go - du i po zio mem tech nicz nym rii FIVA B (FIVA – Mię dzy na ro do wa Fede ra cja Pojaz dow pro duk cji sa mo cho dów. Sło wa Zabyt ko wych zajmu ją ca się m.in. patro na tem nad im- uzna nia dla FCA na le żą się tak że pre zami tego ty pu) –mó wi Ja cek Ba lic ki, or ga ni za - za orga ni za cję spotka nia w tyskim tor i koman dor rajdu . – Jest ona jedno cze śnie czwar- za kła dzie, bo w wi zy cie tej bra ła tą run dą mi strzostw Pol ski w tej ka te go rii. Poza udział spora grupa uczestni ków, naj ład niej szy mi w Pol sce po jaz da mi za byt ko wy mi na im - dla te go dla or ga ni za to rów by ło to pre zę przy je cha ły tak że sa mo cho dy z Au strii, Czech, Sło - z pew no ścią du że wy zwa nie lo gi - wa cji, Nie miec i Ro sji. W tym ro ku pro gram bo ga ty był stycz ne: „raj dow cy” prze wo że ni by li nie tyl ko w prze jaz dy po ma low ni czych dro gach Pod be - w różne miejsce zakła du specjal nie ski dzia, prze bie ga ją cych przez ta kie miej sco wo ści, jak przygo to wa nym auto bu sem, nie za- Ja wo rze, Je le śnia, Wę gier ska Gór ka czy Szczyrk, ale brakło nawet charak te ry stycz nej dla plene ro wych im- również w poka zy, kiedy pojaz dy stały zapar ko wa ne obok prez grochów ki. Duże wraże nie zrobił na nich również Jacek Balicki, sie bie tak, by jak naj wię cej osób mo gło je po dzi wiać. znajdu ją cy się nieopo dal fabry ki samo cho do wytor organizator Istot nym punk tem pro gra mu by ła wi zy ta w fa bry ce testo wy. Zwłasz cza prze jazd i pró by spraw no ścio we, i komandor FCA Po land w Ty chach. „Raj dow cy” obej rze li mo de - gdyż tor charak te ry zu je się dużym nachy le niem. Gdy- rajdu. Zdjęcie le sa mo cho dów, któ re pro du ko wa ne by ły od chwi li po - by obiekt ten zlo ka li zo wa ny był bli żej Biel ska -Bia łej, na górze i na wsta nia fa bry ki (od Sy re ny, przez Fia ta 126p, Ci nqu - na pewno byśmy na nim częściej bywa li. Jednym sło- dole strony: wizyta ecen to, Se icen to, Pan dę), aż po wy twa rza ny obec nie wem, czas spę dzo ny w ty skim za kła dzie do star czył uczestników mo del 500. Zwie dzi li tak że li nie pro duk cyj ne, gdzie za - pozy tyw nych wrażeń zarów no uczestni kom rajdu, jak rajdu w fabryce sko cze ni by li ich stop niem au to ma ty za cji. Pod czas raj - i oso bom, któ re się tam po ja wi ły, by obej rzeć za pre - FCA Poland dów po całej Polsce miło śni cy starych aut mają bo- zento wa ne na parkin gu zakła do wym samo cho dy” – w Tychach wiem okazję zwiedzać różne zakła dy, ale to, co zasta li doda je Jacek Balic ki. Na zdjęciach: 518 Cabrio, poniżej Fiat Abarth 127, na dole po prawej Lancia Fulvia Rally

rzad ko” – mó wi ło wie lu na wi dok bia łe go eg zem pla rza Au to bian chi500 Giar di nie ra, sto ją ce go w cen tral - nym punk cie eks po zy cji. Po za nim uwa gę zwra ca ły nie - zwy kle za dba ne mo de le Pol skie go Fia ta 125p – za - rów no w nad wo ziu se dan, jak i kom bi, Lan cia Fu lvia Ral ly oraz Fiat Abar th 127 w barwach włoskich linii lotni czych, które, choć nie brały udziału w rajdzie, wzbo- ga ci ły swo ją obec no ścią tę im pre zę. Nie wąt pli wym bo - ha te rem te go wy da rze nia był na to miast przy wie zio ny z Litwy Pol ski Fiat 518 Cabrio z 1935 r., przy którym nieprze rwa nie groma dzi ły się tłumy podzi wia ją cych go lu dzi. Je go po pu lar ność nie wzię ła się zni kąd: we dług Jacka Balic kie go to prawdo po dob nie jedy ny na świecie za cho wa ny eg zem plarz ze skła da nym mięk kim da chem. Szczegól ne walo ry tego modelu doce ni ło także jury koń-

KLA SYCZ NA MOTO RY ZA CJA Mi mo że tra sy, ja kie po ko ny wa no pod czas raj du, obej - mo wa ły za rów no stro me wznie sie nia, jak i ostre za krę - ty, wszystkie samo cho dydo brze sobie z nimi po- ra dzi ły. „Na wszel ki wy pa dek za pew ni li śmy uczest ni - kom po moc dro go wą. Oka za ło się jed nak, że by ła ona prak tycz nie bez czyn na w cza sie trwa nia im pre zy. Po - słu szeń stwa od mó wił bo wiem tyl ko je den po jazd i sta - ło się to ostatnie go dnia – co oczywi ście miało prawo się wy da rzyć, zwa żyw szy na je go za cny wiek” – tłu ma - czy Ja cek Ba lic ki. W sobo tę, w ostatnim dniu rajdu, sa mo cho dypre - zen to wa łysię na Pla cu Ra tu szo wymw Biel sku - -Białej. „Widzę ten samo chód po raz pierwszy, ale po - do ba mi się tak sa mo, jak kul to wa 500-ka; to uro cze autko, które dodat ko wo musi być niezwy kle praktycz ne – szkoda, że tak wyjąt ko we samo cho dy widu je się tak

28 FCA wokół Nas czą ce go rajd Konkur su Elegan cji, które przyzna ło zarów no jemu, jak i jego właści cie lo wi pierwszą na- grodę, uznając ten samo chód za najbar dziej eleganc - ki pod czas te go rocz nej edy cji im pre zy. Wła ści ciel zwy - cięskie go pojaz du, ciesząc się z nagro dy, opowiedział histo rię tego egzem pla rza, która jest równie cieka wa, jak sa mo au to. „Pod czas II woj ny świa to wej zo stał on ro ze bra ny na czę ści oraz do brze scho wa ny, dzię ki cze - mu nie wpadł w niepo wo ła ne ręce. Na drogę ponow - nie wyje chał w latach 70., ponie waż dopie ro wtedy jego ówcze snym właści cie lom mieszka ją cym w Wilnie uda ło się go za re je stro wać – mó wi Aleksan derOby - maha, obecny właści cielpo jaz du. – Po sia dam ten sa mo chód od 30 lat; aż 20 lat za ję ła mi je go re no wa- cja. Wyni ka ło to głównie z faktu, że praktycz nie nie istnie ją w ogóle części zamien ne do tego mode lu. Jak się bowiem okazu je, samo chód ten, mimo że został zbudo wa ny w oparciu o włoskie go Fiata Ardi tę, posia - da inne podze spo ły niż włoski pierwo wzór. W mode lu tym większość części koniecz nych do odbu do wy zo- stała zatem podda na bądź to komplek so wej rege ne - racji, bądź też wypro du ko wa na na specjal ne zamó - wienie. Obecnie jednak ten Polski Fiat jest w pełni od- re stau ro wa ny i jeź dzi mi się nim bar dzo do brze. To auto o optymal nych rozmia rach – nie jest ani za ma- łe, ani za duże. Pod maską znajdu je się 2-litro wy sil- nik połą czo ny ze skrzynią biegów o czterech przeło że - niach. Taki zespół napę do wy pozwa la na komfor to we przemiesz cza nie się, choć oczywi ście najwięk szą przy- jemność z jazdy ten samo chód dostar cza, poru sza jąc się bez po śpie chu” – przy zna je wła ści ciel. Oprócz za byt ko wych aut na Pla cu Ra tu szo wym za pre - zen to wa ły się tak że trzy naj now sze mo de le ma rek

FCA, wy sta wio ne przez Cen trum Sprze da ży Gru py. By ły to: Ala Romeo Stelvio, Jeep Compass i Abarth Na zdjęciu od . Nie zwy kłe po łą cze nie no wo cze snych sa - góry: 124 Spider Polski Fiat mo cho dów z za byt ko wy mi klej no ta mi spra wi ło, że wy - 125p w wersji sta wa by ła praw dzi wą ucztą dla fa nów mo to ry za cji sedan, Or ga ni za tor 41. Be skidz kie go Rajdu Po jaz dów Za byt - ko wych przy znał, że at mos fe ra, ja ka pa no wa łana 500 Giardiniera tej im pre zie by ła fan ta stycz na. „Mam tu na myśli za rów no sa mych uczest ni ków raj du, któ rzy cie szy li się każ dą wspól nie spę dzo ną chwi lą, jak i oso by oglą da ją - ce pre zen to wa ne po jaz dy. To oni nie jed no krot nie wy ra - ża li swój po dziw wo bec wła ści cie li za to, że dzię ki ich sta ra niom sa mo cho dy te za cho wa ły swój blask, cie - sząc oczy każ de go, ko go mi ja ją na swo jej dro dze. Wszyst ko to wzbu dza we mnie chęć zor ga ni zo wa nia ko lej nej edy cji raj du po jaz dów za byt ko wych, któ rej swo - ją dro gą nie mo gę się już do cze kać”.

FCA wokół Nas 29 ABARTH 124 RALLY MIĘDZYNARODOWY SUKCES Model biorący udział w ośmiu mistrzostwach krajowych oraz w licznych innych zawodach w sezonie 2018 nie ma sobie równych.

ierwsza część międzynarodowego sezonu spor- kierowców i publiczności. Tak jak miało to miejsce tów motorowych 2018 pozwoliła Abarthowi 124 podczas Rajdu Korsyki, nazywanego często „rajdem Prally pokazać, że trudno mu dorównać. Model 10 tysięcy zakrętów” ze względu na olbrzymią liczbę ten bierze udział w aż ośmiu różnych mistrzostwach zakrętów, gdzie model ten, jak żaden inny, wchodził krajowych, a także w Pucharze FIA R-GT – Mistrzo- zwinnie w zakręty, dzięki czemu aż cztery ekipy za- stwach Świata Samochodów typu Gran Turismo – oraz jęły pierwsze cztery miejsca w ramach Pucharu FIA w Abarth 124 rally Selenia International Challenge. R-GT. Tutaj nikt nie miał wątpliwości co do zalet tego 15 zwycięstw w kategorii R-GT, pięć sukcesów modelu, jeśli chodzi o osiągi i niezawodność. Wygrał w kategorii „Napęd na 2 koła” i niezwykle wysokie francuski zespół Milano Racing, którego członkami pozycje w innych zawodach świadczą o tym, że są Raphael Astier i pilot Frederic Vauclaire, a tuż za samochody ze skorpionem w logo odnajdują się nimi w kategorii R-GT uplasowali się Włosi, Andrea świetnie w każdych warunkach, między innymi Nucita i Marco Vozzo, jadący Abarth teamem Bernini dzięki wyszukanemu systemowi elektronicznej Rally. Trzecią pozycję zajęli Francuzi Philippe Gache kontroli trakcji i generowania mocy, który pozwala i Nicolas Rivičre, a młodziutki Andrea Modanesi wraz kierowcom zmieniać parametry podczas odcinków z Marco Menchinim, dojechali na metę jako czwarty specjalnych, znajdując idealne rozwiązanie na każdy zespół. W klasyfikacji mistrzostw świata Pucharu FIA typ nawierzchni. R-GT mamy więc czterech kierowców prowadzących Nieprzypadkowo najlepsze osiągi Abartha 124 rally Abartha 124 rally na pierwszych czterech miejscach, zauważono właśnie w najtrudniejszych warunkach, a do końca pozostały już tylko trzy etapy. na śniegu i lodzie podczas Rajdu Monte Carlo, na Wielu kierowców jadących Abarthem 124 rally to którym Włoch, Andrea Nucita, uzyskał czwarty czas osoby niezwykle młode. We Francji Nicolas Ciamin, w klasyfikacji ogólnej na najbardziej zaśnieżonym objęty opieką Francuskiej Federacji w projekcie dla odcinku, rywalizując z biorącymi udział w Mistrzo- młodych, osiąga doskonałe rezultaty w mistrzostwach stwach Świata samochodami WRC. Spider spod znaku krajowych, jeżdżąc samochodem zespołu Milano skorpiona okazał się samochodem łączącym wyszu- Racing. I to właśnie za sprawą tego transalpejskiego kaną technologię z niesamowitymi właściwościami zespołu, prowadzonego przez prawdziwego eksperta napędu tylnego, czym wywołał duże emocje wśród Patricka Canavese, osiąga on tak doskonałe wyniki. Ma na swoim koncie nie lada sukces także w Rally Lyon-Charbonnieres, który pozwala mu walczyć Jego zalety ujawniają się o pozycję w mistrzostwach zarezerwowanych dla GT+. We Włoszech 19-letni Cristopher Lucchesi wy- w najtrudniejszych grał czterokrotnie w swojej kategorii, w czterech rajdach, które dotychczas się odbyły, dzięki czemu wyzwaniach jest coraz bliżej zdobycia tytułu.

30 FCA wokół Nas munii, na których młody, obiecujący kierowca Flo- rin Tincescu, w parze z Aliną Pop, zaliczyli świetne czasy na wszystkich nawierzchniach drogowych. Zgodnie ze strategią Customer Sport Abarth wspiera Podczas najważniejszej imprezy, Rally Transilvania, również zespoły prywatne biorące udział w poszcze- wyprzedzając liczne samochody z napędem na cztery gólnych mistrzostwach krajowych właśnie Abarthem koła, dojechali Abarthem 124 rally na 4. miejscu 124 rally. Na drogach Półwyspu Iberyjskiego Abarth w klasyfikacji ogólnej, która uwzględniana jest 124 rally zespołu SMC Junior Motorsport, prowadzony w Pucharze Europy. przez Alberto Monarriego i Rodrigo Sanjuàn, wyraźnie Spore sukcesy i doskonałe wyniki kierowcy osiągnęli prowadzi w Pucharze Hiszpanii w kategorii napędu także w Czechach, gdzie ścigał się zespół Agrotec na 2 koła, a także w kategorii R-GT. Doskonałe wyniki Abarth Martina Rady i Jaroslava Jugasa; w Bel- odnotowywane są również w Mistrzostwach Słowacji, gii, gdzie za kierownicą zasiadał Cédric De Cecco, w których Włosi Andrea Nucita i Marco Vozzo, wy- oraz w Szwajcarii, gdzie zespół Zeughaus Garage grywając w kategorii R-GT, uplasowali się na trzeciej reprezentowali Beat i Janine Weissen, czyli ojciec pozycji w Rally Vipavska dolina. Spektakularną jazdę z córką, oboje będący wielkimi pasjonatami marki można było zobaczyć również w Mistrzostwach Ru- spod znaku skorpiona.

FCA wokół Nas 31 ZWYCIĘSKA DRUŻYNA Pracownicy Teksid Iron Poland zwyciężyli w aż 4 z 6 kategorii konkursu nt. bezpiecznej pracy. Jako zwycięzcy gościli przez trzy dni przedstawicieli pozostałych fabryk, które wzięły udział w tej rywalizacji.

Tekst i zdjęcia a fe ty So ccer Cup: tak na zwa no grę, w któ rej BEZ PIE CZEŃ STWO PRZEDE WSZYST KIM Jakub Wężyk wzię ły udział fa bry ki: Fun frap w Por tu ga lii, Hua „Kon kurs, któ ry roz strzy gnię to po cząt kiem 2018 ro ku SDong Tek sid w Chi nach, Tek sid Alu mi nium we zor ga ni zo wa no tak, by na wy dzia łach wy od ręb nić ze - Wło szech, Tek sid do Bra sil Iron, Tek sid do Bra sil Alu - spo ły bez pie czeń stwa i ry zy ka, któ re w tym wy pad ku mi nium, Tek sid Hier ro de Me xi co oraz Tek sid Iron Po - peł ni ły ro lę ry wa li zu ją cych ze so bą dru żyn – wy ja śnia land. Choć nazwa ta jedno znacz nie koja rzy się z piłką Łu kasz Du da, kierow nik BHP i Ekolo gii w Teksid Iron noż ną, w rze czy wi sto ści do ty czy zu peł nie in nej dys cy - Po land. – Za stwier dzo ne ne ga tyw ne uwa run ko wa nia pli ny. W tym wy pad ku cho dzi o pro mo wa nie bezpiecz - oraz za cho wa nia przy zna wa no ujem ne punk ty; za po - nych za cho wańpod czas pra cy wśród osób za trud - zy tyw ne re ak cje i ak tyw ne sto so wa nie na rzę dzi Sa fe - nio nych w tych fa bry kach. Na zwa ry wa li za cji nie wzię - ty – punk ty do dat nie. Róż ni ca mię dzy ni mi prze kła da ła ła się jed nak zni kąd, po dob nie bo wiem jak za wo do wi się na wy nik koń co wy. Je śli za tem w da nym za kła dzie spor tow cy in ten syw nie tre nu ją, by po pra wić swo je re - od no to wa no prze wa gę punk tów do dat nich, wy gry wa ła zul ta ty, tak pra cow ni cy Tek si du pod ję li wy si łek, by wy - „dru ży na” bez pie czeń stwa, co prze kła da ło się rów nież eli mi no wać te ob sza ry swo jej pra cy, któ re mo gły by sta - na zwycię stwo w danej kate go rii. Wszystkie fabry ki no wić ewen tu al ne za gro że nie wy stą pie nia wy pad ku. oce nia ne by ły we dług tych sa mych kry te riów”.

32 FCA wokół Nas GRA ZE SPO ŁOWA Sa fe ty Soc cer Cup zor ga ni zo wa no w za kła dach Tek sid po raz pierw szy i do ty czył wy ni ków, ja kie osią gnę ły one w 2017 r. Jak podkre śla Łukasz Duda, sukces sko- czow skiej od lew ni wynikał z za an ga żo wa nia ca łe go ze - spo łu. „Kie dy na po cząt ku 2017 ro ku pod su mo wa li - śmy poprze dza ją cy go rok, okaza ło się, że nasz zakład od no to wał bar dzo do bre wy ni ki w kwe stii bez pie czeń - stwa. Ta in for ma cja bar dzo nas ucie szy ła, ale jed no - cześnie poja wi ła się obawa, czy uda nam się utrzymać tak do bre re zul ta ty w ko lej nym ro ku – zwłasz cza ma - jąc na uwadze rywa li za cję, w której mieli śmy wziąć udział. Okaza ło się, że te obawy były bezpod staw ne, po nie waż na si pra cow ni cy moc no za an ga żo wa sięli w tur niej, osią ga jąc jesz cze lep sze wy ni ki w za kre sie bez piecz nej pra cy. Swój wkład w te sta ra nia mie li przed - stawi cie le wszystkich wydzia łów, dzięki czemu nasz zakład zwycię żył w 4 z 6 kate go rii: To pial nia, For - mier nia i Ob rób ka Osta tecz na; czwar ta ka te go ria by ła na to miast łą czo na i obej mo wa ła Na rzę dziow nię oraz Kon tro lę Ja ko ści”. W GRU PIE SI ŁA Tek sid Iron Po land, ja ko zwy cię ski za kład przez trzy dni mi zmaga ją się zakła dy Teksid, są wszędzie takie sa- go ścił przed sta wi cie li po zo sta łych od lew ni, bio rą cych me. Przez rok każ da z fa bryk wal czy ła o to, by osią - Od góry: udział w tur nie ju. W tym cza sie wspól nie dys ku to wa no gnąć jak naj lep sze wy ni ki, a co za tym idzie – re du ko - Sara Cuniberti EHS Teksid, nad po pra wą bez pie czeń stwa w każ dej z nich, ana li zu - wać ry zy ko wy stą pie nia wy pad ku, zwięk sza jąc tym sa - dyr. Teksid Iron jąc spo sób pra cy po szcze gól nych ob sza rów za kła du w mym bez pie czeń stwo wy ko ny wa nej pra cy. Bar dzo się Poland Marek Sko czo wie. Od wie dzo no tak że FCA Po land w Ty chach cieszę, że Teksid Iron Poland może się pochwa lić tak Kanafek oraz oraz Ma gne ti Ma rel li Shock Ab sor bers w Biel sku -Bia - zna ko mi ty mire zul ta ta miw tej kwe stii. My ślę, że Luciano Curti łej, co było okazją do zapo zna nia się z wielo ma stoso - klu czem do te go suk ce su jest od po wied nia men tal - EHS Manager wa ny mi tam do bry mi prak ty ka mi, któ re mo gły by zo - ność pra cow ni ków, a tak że ich świa do mość do ty czą ca Teksid stać za im ple men to wa ne tak że w za kła dach gru py Tek - bez piecz nej pra cy w za kła dzie. Choć obec nie w kwe - Poniżej: Łukasz sid.„To trzydnio we spotka nie to dla nas dosko na ła oka- stii bez pie czeń stwa wie le na szych fa bryk wy su wa się Duda oraz zja do dzie le niasię cen ny mi in for ma cja mipo mię - na pro wa dze nie, pod czas gdy in ne wciąż sta ra ją się im ranking dzy naszy mi fabry ka mi znajdu ją cy mi się w różnych czę- do rów nać, naj waż niej szy jest fakt, że wszy scy zmie - kategorii ściach świa ta – mó wi Lu cia no Cur ti, EHS Ma na ger Tek - rza my w jed nym kie run ku: do pro wa dze nia do sy tu acji, konkursu sid. – Sa ma ry wa li za cja, w któ rej bra li śmy udział, po - w któ rej ry zy ko wy stą pie nia wy pad ku zre du ko wa ne zo - zwo li ła nam na to miast zro zu mieć, że wy zwa nia, z ja ki - sta nie do ze ra” . Na stronie obok: uczestnicy rozdania nagród, a na dole pracownicy Teksid Iron Poland biorący udział w warsztatach oceny ryzyka przy pracach nierutynowych

FCA wokół Nas 33 JEDYNY TAKI DZIEŃ W ROKU Radosna atmosfera i mnóstwo atrakcji. Pracownicy bielskich spółek FCA i dostawców bawili się w lipcową niedzielę na Family Day.

Anna Szafrańska, zdjęcia: Maciej Feodorów

zień Rodzinny w Kom- CHRZĄSZCZ BRZMI Dprensorio w Bielsku-Białej W TRZCINIE... zgromadził ponad osiem Wielkim wygranym tegorocznego tysięcy pracowników i rodzin FCA Dnia Rodzinnego jest Marek No- Powertrain Poland, FCA Services wak (na zdjęciu obok). Na zapla- Polska, Sirio Polska, Sadi Polska, nowany wypoczynek pojechał Gestin Polska, Magneti Marelii Sus- z nową walizką, główną wygraną pension Systems Bielsko, oraz do- w konkursie, który wymagał dosko- stawców: m.in. Fenice Poland, Ceva nałej dykcji i dystansu do siebie. Logistics Poland i Sistema Poland. Zmagania z językiem polskim od- Teren fabryki w Bielsku-Białej przy- bywały się na dużej scenie. Uczest- wdział odświętny wystrój. Girlandy nicy musieli szybko i bezbłędnie po- kolorowych balonów podkreślały at- wtarzać łamańce językowe. Po- mosferę rodzinnego festynu. prawną wymowę utrudniał lizak

34 FCA wokół Nas w ustach. Z ośmiu śmiałków do fi- sław Kieliński, który przyjechał „Synowie uwielbiają opowieści nału zakwalifikowały się trzy osoby. z Gdańska. Obaj panowie żywo o nowinkach technicznych. Wszyst- Poniżej: „Czarna krowa w kropki bordo, dyskutowali przy wyeksponowa- kiego by chcieli dotknąć. Jakbym Stanisław Kawa gryzła trawę kręcąc mordą”, nych egzemplarzach silników. taki silnik ustawił w domu, to nie i Mieczysław „W Szczebrzeszynie chrząszcz „Taką fabryką to się chwalić trzeba. musiałbym już żadnych zabawek im Kieliński oraz brzmi w trzcinie” – Marek Nowak 35 lat tu jestem i wiem, jak zbudo- kupować” – śmiał się Dariusz Droź- Krzysztof oba zdania wypowiedział szybko. wane są te wszystkie napędy” – dzik. Po zwiedzeniu fabryki cała ro- Pieczonka Tuż po odebraniu nagrody powie- opowiadał Kawa. Podkreślił, że dzina udała się na wielki plac za- z rodziną. dział, że nie spodziewał się wygra- trzeba sporej wiedzy, by zrozumieć baw, w jaki tego dnia zamieniło się Na dole strony, nej. „Trochę mi się język poplątał jak działają zaawansowane tech- otoczenie hal. „Nastawiamy się na od lewej: Bernadeta przy ostatnim zdaniu, ale dałem nologicznie silniki benzynowe z tur- zabawę z dziećmi, a jest tu tyle at- Biedroń radę. Lizak tak bardzo nie utrudniał bodoładowaniem. „Przy nich serca rakcji, że do wieczornego koncertu i Dariusz mówienia. Lubię brać udział w róż- do Fiata 126p były bardzo proste” na pewno nie będziemy się nudzić Droździk nych konkursach, a przy okazji po- – przyznał. – podkreślił dumny tata. żartować i z siebie się pośmiać” – Dawid Biesik zwiedzał halę w to- mówił uśmiechnięty. TECHNOLOGIA XXI WIEKU warzystwie synów Filipa i Konrada. Na pytanie co jest bardziej skom- Po hali 3D, gdzie powstają najno- Obaj bardzo chcieli zobaczyć, gdzie plikowane: język polski czy nowe wocześniejsze silniki benzynowe, ro- tata pracuje. „Ta fabryka jest napędy schodzące z taśm bielskiej dzinę oprowadzała Bernadeta ogromna. Myślę, że mój tata ma fabryki, Nowak przyznał, że: „Silniki Biedroń. Razem z mężem Rafa- trudną pracę” – powiedział Konrad. są bardziej skomplikowane. Język łem związani są z fabryką od 15 polski dla kogoś, kto się nim od lat. Co roku starają się uczestniczyć małego posługuje, nie jest trudny” w Dniu Rodzinnym. „Wyjaśniamy – dodał. Marek Nowak na co dzień dzieciom co to za miejsce i dlaczego pracuje na obróbce korpusu Twin- jest takie wyjątkowe. Ja pracuję Aira. W bielskim Dniu Rodzinnym w FCA Services Polska, obsługuję uczestniczył po raz drugi. Towarzy- środki trwałe, dotyczące nowego sil- szyła mu żona i córka. nika” – powiedziała. Na Rafale Bied- roniu największe wrażenie zrobiła PODRÓŻ SENTYMENTALNA czystość panująca w hali. „To bar- Dzień Rodzinny to jedyna okazja dzo nowoczesne miejsce. Dużo w roku, by bliscy i znajomi pracow- robotów, które zastępują czło- ników spółek FCA zwiedzili miejsca, wieka” – podkreślił. Rodzicom to- gdzie powstają silniki. Krzysztof warzyszyli córka Maja i syn Dawid. Pieczonka, który przyszedł do za- Hale produkcyjne odwiedził także kładu, w tym roku obchodzi jubile- Dariusz Droździk z synami Kimo usz 45 lat pracy w fabryce. Przy- i Jasiem. Chłopcy w wieku 2,5 znaje, że od momentu, gdy pojawił i 3,5 roku z zainteresowaniem słu- się tu po raz pierwszy, bardzo dużo chali o tym, jak powstają silniki. się zmieniło. „Teraz jest bardzo czysto. Zakład się rozbudował. 45 lat temu w miejscu, gdzie teraz produkowane są sil- niki benzynowe najnowszej generacji, były jeszcze wy- kopaliska” – podkreślił z uśmiechem. Stanisław Kawa zwie- dzanie rozpoczął od hali, w której produkowany jest silnik SDE. Towarzy- szył mu szwagier, Mieczy- nio siadł mi na kolanach za kierow- nicą i poprosił abyśmy kawałek po- jechali. Widzę, że za kierownicą idzie mu całkiem nieźle” – podsu- mował. Mieszkaniec Jasienicy z FCA Powertrainem związany jest od 28 lat. „Jestem dumny, że mogę być częścią tego zespołu. Bardzo dobrze się tu pracuje, bo ludzie są bardzo mili” – podkreślił. Wraz z sy- nem i córką Weroniką z niecier- larnością. Emocje udzielały się na pliwością czekali na gwiazdę wie- ściance wspinaczkowej, na której czoru – Sylwię Grzeszczak. „Lubię wierzchołek wszedł Krystian Pa- piosenki tej artystki. Dziś czekam cek. „Po raz pierwszy zdobyłem na jej najnowszy przebój pt.: Dobre szczyt, chociaż chwilami stopy ze- myśli” – powiedziała Weronika. ślizgiwały mi się z uchwytów” – cie- Amatorzy mocnych wrażeń mogli szył się chłopak. Wyczyny wnuka spróbować jazdy „wprost do nieba” obserwowała babcia – Janina Pa- na fotelu pasażera Jeepa. Od takiej Pan Dawid wcześniej pracował przy cek. „Pracowałam tu w latach 80. właśnie atrakcji Dzień Rodzinny roz- Od góry: produkcji silnika SDE. Dzień Rodzinny ubiegłego wieku. Wtedy panowały poczęła Anna Weremczuk. „Je- Dariusz Kusiak, był okazją, by ciekawie spędzić czas trudne warunki. Teraz hale to labo- chałam i Jeepem Wranglerem, Anna Weremczuk z dziećmi. „Dla osób z zewnątrz, nie- ratoria. Ludzie idą do pracy, wycho- i Cherokee. Wrażenia porówny- i Krystian wtajemniczonych w to, co się tu dzą i pachną” – podkreśliła. walne. Bardzo lubię ekstremalne Pacek. dzieje, odwiedziny w tej fabryce, to Dariusz Kusiak z uwagą obser- doznania i właśnie takich mi ta at- Po prawej, wielkie przeżycie” – podkreślił. wował 9 – letniego syna Wojtka, rakcja dostarczyła” – mówiła zado- od góry: Hala 3D to wciąż miejsce, gdzie in- który próbował swoich sił jako kie- wolona. Na co dzień pracuje w dziale Sylwia stalowane są nowe maszyny, więc rowca na symulatorze jazdy. „Ostat- pasywnym FCA Services, zajmuje Grzeszczak o bezpieczeństwo odwiedzających się rynkiem zagranicznym. „Dzień i Tomasz Tomasz Stokłosa Stokłosa. dbał , z fabryką Rodzinny to fantastyczny czas. Na dole strony: związany od 14 lat. Zaczynał od Wszyscy możemy się dziś poznać Dawid Biesik obróbki wału korbowego silnika na innej płaszczyźnie niż praca. Bar- SDE. „Praca w tym miejscu to za- dzo dobrze, że jest taki jeden dzień szczyt” – przyznał. w roku” – dodała uśmiechnięta. Dzień Rodzinny to wydarzenie, na GWIAZDA WIECZORU które pracownicy FCA Powertrain Dzień Rodzinny to masa atrakcji dla i spółek zlokalizowanych w bielskim milusińskich, którzy już przy wejściu Komprensorio oraz dostawców cze- zostali obdarowani słodkościami. kają 12 miesięcy. Atrakcje, wspa- Dmuchane zjeżdżalnie, tory prze- niałe potrawy z grilla, coś dla ucha szkód, gry i zabawy, w których naj- i oka są wspaniałą okazją, by wspól- młodsi występowali sami lub z ro- nie i radośnie spędzić czas. Kolejny dzicami cieszyły się wielką popu- Dzień Rodzinny znów za rok.

36 FCA wokół Nas CZAS RADOŚCI I UŚMIECHÓW Dzień Rodzinny Magneti Marelli w Polsce to czas niezwykły. Nie tylko dla pracowników, ale także ich rodzin, a zwłaszcza dzieci, na których tego dnia czeka zawsze wiele atrakcji.

Mirosława Malich, zdjęcia: Maciej Feodorów

apraszanie pracowników minigolf, gadżety zakładowe, wata osób. Przybyłych witał ze sceny To- spółek wraz z rodzinami cukrowa, popcorn oraz robot roz- masz Kargol, który zapraszał wszyst- Zstało się już tradycją wpi- dający małe balony i minionki. Nie- kich do rodzinnych konkursów. saną na stałe w kalendarz wydarzeń spodziankę zarówno dla starszych, W wolnych chwilach czas zebranym Magneti Marelli. Już od kilku lat za- jak i młodszych stanowiła możliwość umilały utwory dyskotekowe przygo- trudnieni w Automotive Lighting, założenia alkogogli i narkogogli, sy- towane przez DJ Tomka oraz zespół Exhaust Systems, Magneti Marelli mulujących upośledzenie zmysłów Chrząszcze, wykonujący najlepsze AfterMarket, Plastic Components po spożyciu alkoholu i narkotyków. przeboje słynnego przed laty zespołu and Modules Poland i Plastic Com- Po południu pracownicy wraz z ro- The Beatles. Pod ogromnych roz- ponents Fuel Systems Poland mogą dzinami spotkali się na Stadionie miarów namiotem można było po- pokazać swoim bliskim zakład Ludowym w Sosnowcu, gdzie zwolić odpocząć nogom, spożyć gril- i miejsce pracy, gdzie, jak co roku, wraz ze swoimi rodzinami spędzili lowane specjały, porozmawiać ze czeka na nich wiele atrakcji. W tym czas na doskonałej zabawie, przy znajomymi. Jednak najwięcej atrak- roku były to m.in. kolejka, która roz- dobrej muzyce, grillowanych specja- cji, jak zawsze, przygotowano dla woziła dzieci po terenie zakładów, łach i w doborowym towarzystwie. dzieci, a ich zawrotna liczba i duży przejażdżka samochodzikami i ma- W tym roku odświętnie przystrojony wybór sprawiły, że żadna pociecha łymi autkami po wyznaczonym torze, obiekt gościł 17 czerwca ok. 7 tys. nie mogła narzekać na nudę.

FCA wokół Nas 37 Marelli Exhaust, która przybyła na wolone i „wybawione”. Organizowa- piknik z mężem Jarosławem nie takiej imprezy świadczy o tym, Gajdą i 2-letnim synkiem Kacper- że nasz spółka myśli o swoich pra- kiem. – Kacperek zjeżdżał z dmu- cownikach. Wszak nie tylko praca chanych zamków, łowił na wędkę i wyniki są ważne, ale również wy- zabawki, malował buzię i tańczył. poczynek”. Atrakcji nie brakuje także dla nas. Zadowolenia z imprezy nie ukrywają Mamy okazję spotkać się z kole- Agata i Maciej Piechowiczowie gami i ich rodzinami poza miejscem z Automotive Lighting, którym towa- pracy, które stwarza duże szersze rzyszą 10-letni syn Maks, 7-letni możliwości lepszego poznania się”. Marcel i 1-roczna Liliana: „Zamie- „Poza tym to jest taka odskocznia rzamy znaleźć coś atrakcyjnego dla od dnia codziennego i tych rutyno- dzieci, bo najważniejsze jest, by one wych obowiązków, dzięki czemu się dobrze bawiły. Maks marzy np. możemy miło spędzić niedzielę” – o skorzystaniu z symulatora dacho- dodaje pan Jarosław. wania, chociaż chyba jest jeszcze na 11-letnia Julia Brzyś z kuzynką to zbyt mały. Ale do wyboru jest mnó- Wiktorią i mamą Gabrielą pracu- stwo innych atrakcji, także bardziej jącą w Automotive Lighting oraz mechanicznych dla chłopców, które Maluszkom największą radość spra- z bratem Pawłem i wujkiem mówi: im się najbardziej podobają”. Pracownicy wiało m.in. malowanie buziek, bańki „Brałam już dziś udział w wielu kon- Męska część uczestników festynu z rodzinami, mydlane, układanie klocków i puzzli, kursach, bo są do wygrania fajne mogła np. podziwiać wystawę po- od góry: dmuchańce, zjeżdżalnie, skoki na li- nagrody. W ogóle jest dużo super jazdów dwukołowych. „Przyjecha- Żaneta Mirek, Gabriela Brzyś. nach i trampolinach, budowanie za- atrakcji, dlatego bardzo lubimy tu liśmy na zaproszenie organizatorów, Poniżej: mków i wiele konkursów. Starsze przychodzić”. „Do południa zwiedza- aby zaprezentować motocykle – Agata i Maciej dzieci i młodzież zainteresowane były liśmy także zakład – dodaje pani mówi Ewa Ryłko oraz Krzysztof Piechowiczowie zwłaszcza symulatorem dachowania, Gabriela. – Roboty rozdawały tam Solana, który na co dzień pracuje oraz Magda torem wyścigowym, nauką udziela- dzieciom lizaki i minionki. Było to faj- w Przychodni Zdrowia w Zakładzie i Daniel Azemi nie pierwszej pomocy, rożnymi dmu- nie zorganizowane. Warto więc brać Tychy FCA Poland. – Jesteśmy chanymi torami przeszkód, ścian- udział w Dniu Rodzinnym, gdyż dzie- ze Stowarzyszenia Motocyklowego kami wspinaczkowymi i innymi. ciaki mają prawdziwą radochę”. Dawcy Uśmiechu i z Klubu Motocy- „Korzystamy dziś ze wszystkich at- Paulina i Przemysław Sikora klowego Lekarzy DoktorRiders. Ob- rakcji przygotowanych dla młod- z Magneti Marelli Exhaust zjawili się raliśmy sobie za cel pomaganie dzie- szych dzieci, a takich podczas na festynie z córkami: Antoniną (2,5 ciom z domów dziecka z wojewódz- Dnia Rodzinnego nie brakuje lata) i Zuzią (10 lat). „Przychodzimy twa śląskiego, uczymy też zasad – mówi Żaneta Mirek tutaj co roku głównie dla dzieci, które udzielania pierwszej pomocy na dro- pracująca w Magneti po takim dniu są szczęśliwe, zado- gach. Dzisiaj sporo ludzi podchodzi

38 FCA wokół Nas do nas, pyta o motocykle i porównuje rektor podkreślił również znaczenie je ze swoimi. A jest na co popatrzeć, wdrażanego w spółkach systemu bo są marki sportowe, turystyczne, WCM, a życząc wszystkim dobrej choppery i skutery”. zabawy i miłego spędzenia czasu, Magda i Daniel Azemi z Automo- podziękował pracownikom za zaan- tive Lighting z 3-letnią córką Lilianą gażowanie pozwalające osiągnąć tak i jej koleżanką Antoniną mówią: „Bar- dobre wyniki i zaufanie klientów. dzo dobrze się bawimy. Jesteśmy na Gianluca Guarnieri wręczył także Dniu Rodzinnym już trzeci raz. Jest medale i puchary zwycięzcom mię- wiele atrakcji dla dzieci, dlatego cie- szymy się, że możemy tutaj być. Dziewczynki skakały już na dmucha- nym zamku, łowiły rybki na wędkę i układały swoje ulubione klocki”. Nieco dalej spotykamy uśmiechnię- tych Iwonę i Mariusza Brudnic- kich z Automotive Lighting z 13-let- nią Mają i 12-letnim Marcelem. „Jest fantastycznie. Dzieci mogą skorzystać za darmo z bardzo wielu atrakcji, jest też pyszne jedzenie. Przychodzimy tu co roku, co roku dopisuje również pogoda. Dzieci po- trzebują spędzenia wolnych chwil Powyżej, z rodzicami, bo wielu nie ma na to od lewej: czasu. Do południa byliśmy w zakła- Paulina dzie i jak co roku zbieraliśmy zabawki i Przemysław z tworzywa sztucznego, produko- Sikora, Iwona wane przez przygotowane do tego i Mariusz maszyny. W tym roku były to mi- Brudniccy oraz Gianluca nionki, które bardzo podobają się na- Guarnieri szym dzieciom. Podczas zwiedzania wręczający zakładu zorganizowany był także medale. konkurs dla dzieci, w którym – na Na dole: podstawie specjalnej mapy, trzeba Ewa Ryłko oraz było zebrać pieczątki. Dzieci mogły Krzysztof zapoznać się z miejscem pracy taty dzyzakładowych rozgrywek piłkar- Solana i zobaczyć, na czym ona polega”. skich, które odbyły się tego dnia „Z wielką przyjemnością odnotowuję, w godzinach porannych. W turnieju że jak co roku zgromadziliśmy się piłki nożnej I miejsce zajęła drużyna licznie w dniu przeznaczonym dla Automotive Lighting, II – Plastic rodzin całej naszej wspólnoty Mag- Components and Modules, a III – neti Marelli w Polsce” – mówił do Magneti Marelli Suspension Sys- zebranych Gianluca Guarnieri. Dy- tems Bielsko. Najlepszym strzelcem rektor finansowy spółki poinformował został Artur Pałasz, a najlepszym o wynikach firmy na świecie, ale bramkarzem – Paweł Łapka. przede wszystkim o działalności po- W turnieju piłki siatkowej zwyciężył szczególnych zakładów i spółek zespół o nazwie Zryw Betlejem w Polsce, o uruchomieniach nowych Exhaust Systems, II miejsce zajęła produktów i związanych z tym zmia- FC Dziki Exhaust Systems, a III nach, a także o inwestycjach i pla- – Logistyczne Nieporozumienie nach na najbliższą przyszłość. Dy- Exhaust Systems.

FCA wokół Nas 39 STYRIA PORUSZA ZMYSŁY

40 FCA wokół Nas Styria to zielone serce Austrii. Tu każdy może spędzić urlop zgodnie ze swoimi potrzebami i oczekiwaniami. Są tu góry, płodne winnice, urokliwe miasta i miasteczka, słynne wody termalne, kryształowo czyste jeziora oraz stare zamczyska. Łagodne wzgórza i górskie hale Styrii doskonale nadają się na piesze wędrówki, jazdę na rowerze i jazdę konną.

Anna Lubertowicz-Sztorc, zdjęcia: Rogner Bad Blumau © Hundertwasser Architekturprojekt; © Thermalquelle Loipersorf GmbH & CoKG; Fotolia

FCA wokół Nas 41 udze chwalicie… mógłby ktoś powiedzieć, ale Na poprzedniej w tym przypadku zachwyt ten ma swoje uza- stronie: sadnienie. Zaledwie 600 km z Krakowa i jes- Grüner See. C Poniżej Rogner teśmy w miejscu, gdzie nawet w pełni sezonu letniego, Bad Blumau – w najbardziej „wyjazdowe” długie weekendy znajdziemy symbioza spokój, ciszę i wiele atrakcji dla samotników i całych natury rodzin. Po prostu inny świat. i architektury Styria, położona niezbyt daleko od wielkich metropolii projektu Polski i z łatwym dojazdem, jest jeszcze mało znana Friedensreicha naszym rodakom, zwłaszcza w lecie lub jesieni. Tę Hundertwassera część Austrii warto odwiedzić nie tylko ze względu na przyrodę, łagodny klimat i pagórkowaty, powulkaniczny krajobraz. Atrakcję zapewnią także zamki, winnice, cie- kawa kultura ludowa i unikalna kuchnia. Jednak praw- dziwą zachętą do wojaży po tym regionie są termy i lecznictwo termalne, SPA oraz wellness. TERMY – ZDROWIE, URODA, RELAKS Styria słynie przede wszystkim z wód termalnych, które odkryto w tym regionie w latach 70. XX w. Aż 80% tu- rystów przyjeżdża tu po to, aby korzystać właśnie z go- sdorf, Bad Waltersdorf, Bad Blumau), są nie do prze- rących źródeł. Ich bogate zasoby od lat wykorzystywane cenienia. Ponadto wody z odwiertów: „Vulkania” w Bad są głównie na potrzeby balneoterapii i rekreacji, a uzna- Blumau i „Maxquelle” w Bad Gleichenberg zawierają nie ich za wody o właściwościach leczniczych sprawiło, naturalnie występujący dwutlenek węgla (w ilości po- że zaczęły tu powstawać liczne ośrodki termalne. wyżej 1000 mg/dm3, a zatem określane są jako Najwięcej kompleksów termalnych występuje w połu- szczawy). Leczą one różnorodne schorzenia, takie jak dniowo-wschodniej części Styrii. Wydzielono nawet np. choroby reumatoidalne, osteoporoza, choroby sta- osobny region turystyczny o nazwie Styryjski Land Ter- wów i kręgosłupa, choroby dermatologiczne i kobiece, malny. Obecnie do dyspozycji odwiedzających ten region zaburzenia układu pokarmowego i przemiany materii, jest kilka miejscowości położonych na stosunkowo nie- a także mają dobroczynny wpływ na leczenie i rehabi- wielkim obszarze, w których znajdują się bardzo atrak- litację stanów pooperacyjnych po urazach stawów, ko- cyjne i luksusowe kompleksy. Główne ośrodki termalne ści, mięśni. Zabiegi balneoterapeutyczne wspomagają Styrii to: Rogner-Bad Blumau, terma lecznicza Bad Wal- również leczenie dolegliwości układu krążenia i ner- tersdorf, terma rodzinna Loipersdorf, centrum termalne wowego, wzmacniają układ odpornościowy organizmu i uzdrowiskowe Bad Gleichenberg, terma parkowa Bad oraz zapobiegają stanom depresyjnym i wspomagają Radkersburg, terma Nova w Köflach oraz Aqualuxthe- odreagowanie stresu. reme w Fohnsdorf. Mimo że w bliskiej odległości jest tak wiele kompleksów Lecznicze właściwości styryjskich wód sodowo-wodo- termalnych nie konkurują one ze sobą, a każdy może rowęglanowych, często z domieszką chlorków (Loiper- znaleźć termę najbardziej odpowiadającą jego upodo-

42 FCA wokół Nas Styria - zielone serce Austrii Styria to drugi co do wielkości kraj związkowy Austrii. Powierzchnię ponad 16 tys. km2 pokrywają lasy, łąki oraz hektary upraw owoców i winorośli. Region ten na południu graniczy ze Słowenią, a wokół pozostałych granic znajdują się inne austriackie kraje związkowe – Burgenland, Dolna Austria, Górna Austria, Salzburg i Karyntia. Z Bielska-Białej odległość do Bad Blumau to zaledwie 500 km, z Krakowa 600, a z Warszawy 900 km.

środowiska zaprojektował tu niesamowity obiekt, sym- biozę natury i architektury, gdzie krajobraz hotelu, term Po lewej oraz saun stanowi robiącą wrażenie całość. Ten ter- i u dołu Termy Loipersdorf malny hotel został założony przez austriackiego przed- – jeden siębiorcę Roberta Rognera seniora i otwarty w maju z największych 1997 roku, a cztery lata później Bad Blumau otrzymało kompleksów miano kurortu uzdrowiskowego. termalnych baniom i potrzebom. Bad Gleichenberg to jeden z naj- W miejscowości tej istnieją trzy ważne odwierty ter- starszych kurortów w Styrii, największy jest kompleks malne: „Vulkania”, „Melchior” i „Balthasar”. Woda z od- termalny Loipersdorf, najnowszym obiektem termalnym wiertu „Vulkania” wydobywana jest z głębokości prawie i zarazem przeznaczonym dla najmłodszych gości jest 3000 tys. m i ma najwyższą mineralizację wśród wód kompleks termalny w Sebersdorf o nazwie „H2O Hotel- termalnych Styrii i dzięki temu wyjątkowe właściwości Therme-Resort”. Bad Waltersdorf to geotermalne balneoterapeutyczne. Znajduje się m.in. w zewnętrznym „źródło spokoju”. W tej miejscowości w 1975 roku za- basenie w hotelu Rogner. Woda z odwiertu „Melchior” miast spodziewanej ropy naftowej w odwiercie z głę- wydobywana jest z głębokości ok. 1000 m i znajduje bokości 1200 m wytrysnęła woda geotermalna o tem- się w basenach wewnętrznych i zewnętrznych hotelu. peraturze 62ºC. Teraz, dzięki temu, że otwarto tu ter- Termy w Bad Blumau są wyjątkowe, ponieważ woda malny kompleks basenów i centrum SPA, jest to jedna geotermalna wydobywana jest z największej głębokości z najbardziej znanych i luksusowych miejscowości w tym regionie, odznacza się zatem najwyższą tempe- uzdrowiskowych. Terma w Bad Waltersdorf o nazwie raturą (ok. 110ºC), przez co może być wykorzystywana „Heiltherme” oferuje przede wszystkim możliwość wy- także do wytwarzania energii elektrycznej. Jest to jeden ciszenia się, odpoczynku i skorzystania z różnych cie- z nielicznych takich projektów w Europie. Warto więc kawych form, nie tylko balneoterapii. Znajduje się tu 7 w termach tych spędzić więcej czasu – niestety, hotel basenów wypełnionych wodą termalną o różnej tem- jest bardzo drogi, ale można wykupić całodzienny wstęp peraturze oraz wiele saun. Cechą wyróżniającą ośrodek na termy lub spacerując po włościach hotelu, kontem- termalny w Bad Waltersdorf jest wykorzystywanie spe- plować go jako dzieło sztuki nowoczesnej. cjałów regionu do zabiegów relaksujących (np. olej z pestek dyni, jabłka z lokalnych sadów i wiele innych) w ramach unikalnej marki „Tradycyjna Styryjska Me- dycyna”. Na bazie wody termalnej i produktów regio- nalnych wytwarzane są również kosmetyki. Terma „Heil- therme” prowadzi m.in. program zapobiegający syn- dromowi wypalenia zawodowego. ROGNER BAD BLUMAU – GEOTERMALNA BAJKA Rogner Bad Blumau to miejsce, które robi ogromne wrażenie. Friedensreich Hundertwasser, austriacki ma- larz, grafik, rzeźbiarz, performer i aktywista ochrony

FCA wokół Nas 43 PODRÓŻUJEMY – PIESZO, ROWEREM, KAJAKIEM Styria to nie tylko sielska prowincja – można tu wiele zobaczyć i zwiedzić oraz skorzystać z aktywnego wy- poczynku. Jeżeli lubimy ruch, gwar i artystyczną at- mosferę, na pewno warto odwiedzić stolicę landu – Graz. To miasto z niepowtarzalnym klimatem – miesz- kają tu designerzy, muzycy, architekci, aktorzy. Odbywa się tu wiele wydarzeń kulturalnych – najbardziej znane to adresowana do wielbicieli muzyki klasycznej impreza Styriarte oraz poświęcony teatrowi, filmowi i sztukom plastycznym festiwal Styryjska Jesień. Styrię można również odkrywać na rowerze – napawać się zapachem natury, odpoczywać w chłodzie lasów, wstąpić do przy- drożnej chaty lub winiarni. Zaplanować rowerowo- wodne trasy możemy wedle swoich upodobań. Dla jed- nych będą to koryta rzek i wodnych żył regionu, dla in- nych trasy smaku według kulinarnych atrakcji, jeszcze

dowej barwy wody i jest mekką nurków. Fanów pieszych wędrówek zachwycą widoki w parku narodowym Ge- säuse, jeden z trzech największych na terenie kraju. Styria to także zielone pastwiska, bujna zieleń, rwące strumyki, rzeki i szczyty górskie (najwyższy z nich to Hochtor – 2.369 m. n.p.m.), a także różne gatunki zwierząt począwszy od świstaków, a na kozicach skoń- czywszy. Nieważne na jaką opcję i miejsce zwiedzania się zdecydujemy, ważne, że będziemy czuli się jak pio- nierzy odkrywający nieznane miejsca, bo wszędzie jest cisza, spokój, klimatyczne chaty z pysznym jedzeniem i nieliczni turyści. DLA KAŻDEGO COŚ... DOBREGO Kulinaria w Styrii to osobny, bardzo ciekawy rozdział. Gotowanie jest teraz modne, więc chętnie próbujemy nowe potrawy w różnych częściach świata. Po powrocie inni będą zwiedzać zamki i klasztory. Jedną z najpięk- z Austrii możemy urządzić styryjską kolację, przygoto- niejszych tras rowerowych w tej okolicy jest trasa Mur- wując dania, które tam jedliśmy i używając produktów radweg. Biegnie od Wysokich Taurów, wzdłuż rzeki przywiezionych z tego regionu. A jest co przywozić i co Mury, przez kulinarną stolicę Austrii Graz aż do obszaru jeść. Nie bez powodu region ten nazywany jest „deli- granicznego ze Słowenią i Węgrami znanego z wina. katesami Austrii”. Powstał np.: szlak jabłkowy (Apfel- Amatorzy bardziej ekstremalnych wrażeń mogą korzys- straße) i szlak winny (Weinstraße). Sady ze styryjskimi tać z oznakowanych i świetnie przygotowanych tras jabłkami, z których produkowane są mocne trunki, zdo- dla rowerów górskich. Rodzinnie zwiedzać można zamki, bią wschód landu, a jego zachód słynie z doskonałego twierdze i klasztory, których w tym regionie nie brakuje. oleju z pestek dyni, zwanego zielonym złotem. Pachnie Poza tym w Styrii jest co najmniej kilka wspaniałych cudownie, ma smak orzechowy, ciemnozielony kolor jezior np. Altausseer See, Grüner See czy Mittersee i wzbogaca smak wielu potraw. W miejscach, gdzie znanym również jako Spiegelsee. Są doskonale zagos- sprzedaje się olej, można również degustować i kupo- podarowane, jednocześnie sprawiając wrażenie dzikich wać pestki, pesto z dyni, a także marmolady. Dynia i niedostępnych. Największym zainteresowaniem cieszy jest również głównym składnikiem bardzo popularnej się Grüner See, które słynie z przejrzystej i szmarag- w Styrii zupy-krem, wzbogacanej dodatkiem wina i zmi-

44 FCA wokół Nas ksowanych warzyw. Wina o światowej renomie produ- Felber produkuje ręcznie tabliczki czekolady. Na spe- kowane są w zalanych słońcem winnicach na połu- cjalne okazje proponuje również czekolady według oso- U dołu: dniowym krańcu Styrii – z wakacji w Austrii koniecznie bistych upodobań. Płynne linie, okrągły kształt, przywieźmy butelkę doskonałego trunku z odmiany Jedzenie w Styrii jest proste, ale różnorodne. Czasem kolorowe sauvignon blanc. Koneserzy i miłośnicy piwa w licznych można w nim wyczuć wpływy śródziemnomorskie i bał- fasady i złote browarach mogą próbować różnych gatunków piwa kańskie, np. w pikantnych daniach mięsnych i rybnych. kopuły i dowiedzieć się więcej o samej jego produkcji. Jedno Ze względu na wyjątkowe czyste środowisko naturalne w otoczeniu z muzeów piwnych Austrii znajduje się w starodawnej tego regionu, produkty te należą do najlepszych w kraju. pól i łąk piwnicy browaru w Murau. Land przygotował też coś Wiele z nich uhonorowanych zostało unijnym chronio- tworzą część dla osób lubiących słodkie produkty – można odwiedzić nym oznaczeniem geograficznym np. olej z pestek dyni sztuki. W hotelu fabrykę czekolady. Słynne są czekolady z manufaktury i chrzan, który najczęściej trze się bezpośrednio na znajduje się Zotter, a firma stawia na innowacje, różnorodność i ja- chleb i podaje z regionalną wędliną. 2400 różnych kość. Powstają tu wyjątkowe czekoladowe kreacje, jak Jednak to termy, tak liczne w tym landzie, czynią Styrię okien i 330 np. czekolada o nazwie „Różowy kokos i rybne żelki”. coraz bardziej popularną wśród turystów. Niezależnie kolumn Fabrykę Zotter można zwiedzać, śledząc od pory roku region ten jest jednym z najbardziej proces produkcji i zajadać się uznanych i lubianych miejsc spędzania wy- czekoladą bez umiaru. poczynku. I trudno się temu dziwić. Inna, rodzinna firma Więcej informacji o regionie: www.steiermark.com/pl

FCA wokół Nas 45 KUCHNIA

Katowice, ul. Roździeńskiego 191A www.terramare.pl POLPETTE E POLPETTONI, Agnieszka Kudłacik, zdjęcia: Dino Trentin CZYLI KLOPSY I KLOPSIKI

Przez dłuższy czas zastanawiałam się, o czym napisać kolejny artykuł i doszłam do wniosku, że warto byłoby spróbować zrehabilitować pulpety, klopsy i klopsiki. Z racji wieku doznałam tzw. „dobrobytu” komunizmu, więc pamiętam jeszcze kotlety z mortadeli i wszechobecne klopsy z byle czego, kiedy mieliło się, mówiąc kolokwialnie, co popadnie. A przecież jest tyle wspaniałych przepisów wykorzystujących składniki pierwszej jakości. Dlatego zapraszam do wypróbowania tych kilku receptur, a na pewno nie będą Państwo zawiedzeni! Wszystkie przepisy są na 4 osoby.

 POLPETTONE DI TONNO E CAPPERI, czyli pulpet z tuńczyka i kaparów 3 puszki tuńczyka w naturalnej zalewie, każda po 200 g, (proponuję zainwestować w tuńczyka dobrej jakości, czyli w kawałkach), kilka ugotowanych ziemniaków przeciśniętych przez praskę, 2 białka (ugotowane), 50 g startego Parmigiano Reggiano lub Grana Padano, 2-3 łyżki kaparów w zalewie octowej, 4-5 filecików anchois, 6-7 liści świeżej bazylii, 1 cytryna, 3-4 łyżki oliwy extra vergine, sól. Tuńczyka odcedzamy i miażdżymy widelcem. Przekładamy do miksera razem z białkami, serem, odrobiną soli, skórką startą z cytryny i anchois. Miksujemy i dodajemy kapary w całości. Dodajemy ziemniaki. Moczymy kawałek papieru do pieczenia. Na środek nakładamy farsz i formujemy wałek na kształt pulpetu. Ściskamy dość mocno i obwiązujemy sznurkiem spożywczym. Na gazie ustawiamy garnek z wodą i kiedy tylko zacznie wrzeć, wkładamy delikatnie pulpet. Gotujemy na małym ogniu ok. 45 minut. Wyciągamy i zostawiamy do ostygnięcia. Wkładamy do lodówki, żeby stężał. Kroimy w plastry. Przed podaniem miksujemy bazylię z oliwą i polewamy nią pulpet przed podaniem. Obok możemy podać grzanki i mix sałat.

46 FCA wokół Nas  POLPETTINE DI FARINA DI CECI, czyli klopsiki z mąki z ciecierzycy 500 g mąki z cieciorki, 25 g drożdży piwnych, pęczek pietruszki lub majeranku, olej do smażenia, sól. Drożdże rozrabiamy z odrobiną ciepłej wody i łączymy z mąką, dokładnie wyrabiając. Miskę przykrywamy i pozostawiamy do wyrośnięcia najlepiej na całą noc. Po tym czasie dodajemy zioła, doprawiamy do smaku. Na patelni  CROCCHETTE DI PATATE E SALAME, czyli ziemniaczane rozgrzewamy sporo oleju. Z masy formujemy klopsiki krokieciki z salami i smażymy do zrumienienia. Podajemy gorące.

400 g ziemniaków, 400 g oczyszczonego kalafiora, 2 jajka, 2 żółtka, 50 g sera pecorino lub Grana Padano, 100 g salami, bułka tarta, sól, pieprz, olej do smażenia. Obieramy ziemniaki i gotujemy z kalafiorem do miękkości, najlepiej na parze. Przeciskamy warzywa przez praskę, dodajemy 2 żółtka, ser i salami pokrojone w kosteczkę. Formujemy kulki, obtaczamy w jajkach i w bułce tartej. Smażymy na rozgrzanym oleju. Podajemy gorące.

 POLPETTONE FREDDO CON  CROCCHETTE DI MERLUZZO AL FORNO, czyli rybne VERDURE, czyli pulpet na zimno krokieciki z pieca z warzywami 500 g filetów rybnych (najlepszy dorsz), 2 jajka, 200 g mielonej cielęciny, 350 g ziemniaków, 1 ząbek czosnku, pęczek pietruszki, 200 g mielonej wołowiny, 100 g chleba tostowego, 200 g mielonej wieprzowiny, 1 cytryna, gałka muszkatołowa, 200 g ricotty, 2 jajka, oliwa z oliwek, sól, pieprz. 50 g startego sera Grana Padano, Gotujemy ziemniaki i jeszcze gorące przeciskamy przez 1 ząbek czosnku, pęczek pietruszki, 1 marchew, praskę. Siekamy drobno pietruszkę i rozcieramy ją 150 g fasolki szparagowej, 100 g mrożonego groszku, z czosnkiem. Rybę kroimy w kostkę i miksujemy z jajkami, 3 pomidory, garść świeżej bazylii, gałką muszkatołową, pietruszką. Mieszamy razem z pure oliwa extra vergine, sól, pieprz. ziemniaczanym, doprawiamy do smaku. Formujemy Marchew obieramy i kroimy w słupki, razem z fasolką krokieciki. Miksujemy chleb tostowy i obtaczamy w nim obgotowujemy przez 3-4 minut. W misce mieszamy mięsa kulki rybne. Układamy na blaszce na papierze do pieczenia, razem z jajkami, czosnkiem, pietruszką, ricottą, serem, skrapiamy oliwą i pieczemy w rozgrzanym piekarniku solimy i pieprzymy. do 180 st. około 20 minut. Serwujemy z cząstkami cytryny. Przygotowujemy papier do pieczenia, na którym rozkładamy masę mięsną na grubość ok. 2 cm. Na wierzchu układamy fasolkę, marchewkę i groszek. Zwijamy pulpet dość ciasno. Układamy na blasze do pieczenia, przykrywamy folią aluminiową i pieczemy w nagrzanym piekarniku w temperaturze 200 st. ok. 45 minut. Odkrywamy i dopiekamy jeszcze 15 minut. Zostawiamy do wystygnięcia. Z pomidorów przygotowujemy sałatkę z bazylią. Serwujemy ją z pulpetem skropionym oliwą. KSIĄŻKI

DLA MAŁYCH O PRZYGODACH LICZNEJ DENDROLOGÓW KSIĄŻKOWEJ RODZINY

Nawiązując do tematu natury, Uwielbiana przez czytelników seria o wielodzietnej rodzinie wydawnictwo Dwie Siostry doczekała się kolejnego tomu. Tym razem rodzinka wydały kolejną po mieszkająca w lesie bestsellerowych „Pszczołach” boryka się ze zmianami pozycję duetu Grajkowski, cywilizacyjnymi, które Socha. 34 wielkoformatowe dosięgły ich miejsce karty to misterne ilustracje zamieszkania. Nagle przeróżnych drzew opatrzone w leśnych odstępach zwięzłym i interesującym pojawiają się mężczyźni komentarzem. Dzieci mogą z dziwnymi urządzeniami się zapoznać z historiami, na trójnogach i dzieciaki które działy się z „drzewem odkrywają, że w tle”, np. prześledzić biblijną wybudowano drogę, ale opowieść o Adamie i Ewie czy legendę o Robin Hoodzie. prawdziwa zagadka to Poznają też dokładnie pracę drwali i dowiedzą się, do czego zniknięcie krowy, która służą drzewom poszczególne części. Ilustracje zapierają dech ulatnia się „jak kamfora” w piersiach, zadziałają kojąco nawet na dorosłych miłośników z łąki w lesie. Zostaje po niej jedynie dzwonek zawieszony na dendrologii. gałęzi oraz ślady racic i ludzkich butów. Drzewa 8+2 i promenada Babci Wojciech Grajkowski, Piotr Socha Anne Cath. Vestly Wydawnictwo Dwie Siostry Wydawnictwo Dwie Siostry Warszawa 2018 Warszawa 2018 ZIOŁA W KUCHNI DLA WIELBICIELI I W ŁAZIENCE „CZARNYCH” KLIMATÓW

Jesteśmy krajem, w którym spożycie suplementów diety jest Mistrz islandzkiego kryminału, który swoim mrocznym jednym z najwyższych w Europie. W 2015 r. sprzedano klimatem nie ma sobie równych, tym razem wysyła swego w sumie 190 mln opakowań, a do ich regularnego spożywania bohatera – inspektora kryminalnego na spotkanie klasowe przyznaje się 48% Polaków. Część z nich zawiera szkodliwe dla w okazji rocznicy matury. Oli, po spotkaniu z tzw. „ludźmi człowieka składniki – sorbitol, aspartam. Patrycja Machałek sukcesu”, jest przygaszony zachęca do odstawienia sztucznych „wspomagaczy” i smutny, czuje, że on sam nic i zastąpienia ich ziołowymi odpowiednikami. Każdy ze swojego nie osiągnął. Z depresji domu pamięta takie czy inne zastosowanie naparów – mięta na wyciąga go dawny kolega, problemy gastryczne, lipa, maliny – na przeziębienie, melisa – który padł ofiarą szantażu po na uspokojenie nerwów, płukanki z pokrzywy na piękne włosy, spotkaniu swingersów. Kiedy skrzyp na dorodne paznokcie. Na szczęście w ostatnim czasie szantażystka niespodziewanie obserwuje się renesans zainteresowania naturalnymi lekami zostaje zamordowana, czy kosmetykami. Autorka przedstawia sporo receptur na Oli, chcąc nie chcąc, musi się ziołowe środki pielęgnacji urody, zaangażować w śledztwo. książka jest pięknie wydana Indridason zwala z nóg, i opatrzona ładnymi fotografiami. jak zwykle. Siła ziół Czarne powietrza Patrycja Machałek Arnaldur Indridason Wydawnictwo Znak Wydawnictwo WAB Kraków 2018 Warszawa 2018

48 FCA wokół Nas PORADNIK Joanna Lasek

DLA MŁODYCH FANÓW PIŁKI NOŻNEJ

Niedawno mogliśmy oglądać prawdziwe piłkarskie święto – Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej, które odbyły się w Rosji i przy ich okazji widać było, jak wielkim zainteresowaniem się cieszą pośród najmłodszych kibiców. Dla nich specjalnie Michał Gąsiorowski – SMARTFONOWY DETOKS dziennikarz sportowy – „Inteligentne telefony” od ponad 10 lat zachwycają nas swoimi napisał książkę, w której przybliżył historię futbolu, możliwościami, które wciąż są rozwijane przez ich producentów. Dziś przytoczył mnóstwo zabawnych anegdot związanych z tą bowiem, korzystając z tych urządzeń, możemy pracować, relaksować się dyscypliną, pokazał kulisy pracy sędziów, a także zmiany, przy książce, muzyce czy filmie, planować dietę oraz komunikować się ze które w futbolu zaistniały przez te wszystkie lata i na pewno światem. Mimo że każda z tych funkcji znacząco ułatwia nam codzienne każdy młody fan piłki będzie wiernym czytelnikiem tej pozycji życie, należy pamiętać, że korzystanie z nich może sprawić, iż będziemy książkowej. sięgać po nasz telefon coraz częściej, aż w końcu przestaniemy się z nim To jest futbol! Krótka historia piłki nożnej rozstawać, zamykając się na świat, który nas otacza. Tak – od smartfona Michał Gąsiorowski można się uzależnić tak samo, jak od używek, zakupów czy hazardu. Nasza Księgarnia Dlatego poniżej zamieszczamy 10 wskazówek pozwalających uniknąć Warszawa 2018 sytuacji, w której smartfon stał się naszym jedynym oknem na świat.

1. ODINSTALOWAĆ APLIKACJĘ FACEBOOK KUCHNIA Ta porada nie dotyczy wyłącznie najpopularniejszego medium WEGETARIAŃSKA społecznościowego, ale odnosi się także do innych, podobnych portali. W sytuacji, kiedy na niektórych smartfonach tego typu aplikacje zainstalowane są fabrycznie, wystarczy wylogować się z nich i odwiedzać Yotam Ottolenghi to urodzony je z poziomu przeglądarki internetowej. To wymagać będzie od nas w Jerozolimie jeden z najbardziej dodatkowych czynności, co z pewnością zniechęci nas do częstego rozpoznawalnych szefów kuchni. korzystania z tych portali, a co za tym idzie, zmniejszy częstotliwość Dzięki kosmopolitycznemu sięgania po smartfon. spojrzeniu na gotowanie, jest kreatywny i inspirujący. Sam nie 2. OGRANICZYĆ POWIADOMIENIA jest wegetarianinem, ale ma tak W większości inteligentnych urządzeń powiadomienia włączone są elastyczne spojrzenie, jeśli chodzi domyślnie przez ich producentów. W takiej sytuacji nasz telefon informuje o wykorzystywanie składników, że nas o zmieniającej się pogodzie, przychodzących mailach, stanie naszego bez trudu zakochujemy się w jego propozycjach na przyrządzenie konta, aktualizacjach zainstalowanych aplikacji itp. Wyłączenie bakłażanów, pomidorów, zieleniny, kasz itp. W książce znajduje przynajmniej części tych informacji nie tylko sprawi, że będziemy mogli się 120 wegetariańskich przepisów okraszonych przepięknymi skupić naszą uwagę na innych istotnych rzeczach, ale zmniejszy również zdjęciami. Zbliża się pora największej roślinnej uczty, warto poziom obciążenia baterii, przez co rzadziej będziemy musieli podłączać więc skorzystać z nowych inspiracji. „Obfitość” to kulinarna nasze urządzenie do ładowarki. książka roku według „Observer Food Monthly”. Obfitość 3. MIEĆ WŁĄCZONY DŹWIĘK, TAM GDZIE TO MOŻLIWE Yotam Ottolenghi Są takie miejsca i sytuacje, w których bezwzględnie należy wyciszyć Wydawnictwo Filo telefon. Kiedy jednak nie ma takiej konieczności, zdecydowanie lepiej jest Warszawa 2015 mieć włączony dźwięk. Kiedy bowiem nasze urządzenie jest wyciszone, sięgamy po niego częściej, sprawdzając czy np. przypadkiem ktoś do nas nie dzwonił. Telefon z włączonym dźwiękiem informuje nas, że któraś z powyższych sytuacji miała miejsce, więc sięgamy po niego tylko wówczas, gdy to faktycznie konieczne. GADŻETY

ZDROWE GRILLOWANIE

Grille Safire są zaprojektowane głównie z myślą o turystyce pieszej i karawaningu, jednak mogą z nich korzystać również wielbiciele przydomowego pichcenia. Grill został wymyślony 4. SPRAWDZAĆ MAILE RĘCZNIE w RPA. Waży zaledwie 3,7 kg, można na nim smażyć, piec, grillować Większość aplikacji umożliwiających korzystanie z poczty elektronicznej i dusić. Średnica paleniska na smartfonie powiadamia nas, że otrzymaliśmy wiadomość mailową. wynosi około 30 cm, dzięki Często powiadomienia te dotyczą reklam, które w dużych ilościach czemu jest bardzo pojawiają się w naszych skrzynkach. Lepiej wyłączyć tę funkcję i co mobilny i łatwy do jakiś czas sprawdzać pocztę ręcznie, kiedy faktycznie oczekujemy przechowywania. Jest wiadomości. również oszczędny – 400 g brykietu starcza 5. NIE KORZYSTAĆ ZE SMARTFONA PO 22.00 na 3 godziny gotowania. Wiele nowoczesnych smartfonów wyposażonych jest w tryb Olej i tłuszcz nie kapią na ograniczający niebieskie światło, które niekorzystnie wpływa na nasz rozżarzone węgle, co spodoba sen. Mimo to co najmniej pół godziny przed zaśnięciem dobrze jest się fanom zdrowego odżywiania. odłożyć smartfon na bok i wyciszyć się przed snem. Grill ma nawet specjalny chwytak, który umożliwia 6. W NOCY ZOSTAWIAĆ SMARTFON W INNYM POKOJU zamocowanie go na łodzi, NIŻ NASZA SYPIALNIA istnieje także możliwość Prosty nawyk zostawiania telefonu na noc w sąsiednim pokoju może dokupienia specjalnych sprawić, że przestaniemy tuż po przebudzeniu sięgać po to urządzenie, bezdymowych brykietów. zaczynając dzień od bombardowania umysłu natłokiem informacji. W godzinach, w których śpimy dobrze jest też ustawić tryb „nie przeszkadzać”, dzięki któremu będą mogły się z nami kontaktować OCZYSZCZANIE wyłącznie te osoby, dla których musimy być osiągalni. POWIETRZA 7. KORZYSTAĆ Z KONWENCJONALNEGO BUDZIKA Wielu z nas, po wyłączeniu budzika w naszym smartfonie przy okazji Temat smogu odżywa coroczne w sezonie zimowym, przegląda najnowsze informacje na portalach społecznościowych, bądź jednak mało kto pamięta, że miasta są zanieczyszczone sprawdza pocztę. Dlatego lepiej zaopatrzyć się w zwyczajny budzik, po również w lecie. Są rodziny, które korzystają z oczyszczaczy powietrza przez cały rok. Oczyszczacz którego wyłączeniu będziemy mogli zacząć dzień w dużo lepszy Sharp KC – G działa czteroetapowo. sposób, np. od dobrej kawy czy pożywnego śniadania. Najpierw zatrzymywane są większe 8. RANKIEM WYŁĄCZAĆ SMARTFONA, DOPÓKI NIE zanieczyszczenia typu włosy, kurz, WYJDZIEMY Z DOMU alergeny, następnie neutralizowane są bakterie i drobnoustroje Dzięki temu w tygodniu zyskamy sporo czasu na przygotowanie się do chorobotwórcze. Filtr HEPA H13 jest pracy, a w weekendy – na dobrą książkę lub gazetę. zdolny do wyłapywania drobin 9. WYŁĄCZYĆ TELEFON PODCZAS POSIŁKÓW o wielkości 0,3 mikrometra, w tym cząsteczek PM2,5 i PM10 uznanych Dobrze jest cieszyć się każdym posiłkiem – zwłaszcza gdy spożywamy przez WHO za najbardziej szkodliwe go w gronie najbliższych. Dlatego właśnie w tym czasie telefon nie dla zdrowia. Urządzenie można powinien znajdować się na stole, gdzie odciąga naszą uwagę od wykorzystywać także jako nawilżacz. towarzyszących nam osób. Posiada wskaźnik natężenia pyłów 10. KORZYSTAĆ ZE SMARTFONA W SPOSÓB PM2,5 i sygnalizuje, kiedy zamknąć „INTELIGENTNY” okno, aby oczyścić powietrze, które dostało się do domu. Smartfon to wspaniałe osiągnięcie techniki, które może być naszym dobrym towarzyszem każdego dnia. Aby jednak tak się stało, musimy nauczyć się korzystać z niego tak, by faktycznie ułatwiał nam życie, nie sprawiając, że staniemy się jego niewolnikami. Jak to zrobić? Wystarczy skorzystać z powyższych rad, które można sobie wgrać… do pamięci naszego smartfona, by o nich nie zapomnieć. stan na 15 lipca 2018 r. Spółki Grupy Fiat Chrysler Automobiles

al. Wyścigowa 6 (Catalina Bldg., VII piętro) 1. Fiat Chrysler Polska Sp. z o.o. 02-681 Warszawa, tel. (22) 6074350 reprezentacja i koordynacja Prezes Zarządu: Alfredo Altavilla działalności Grupy FCA w Polsce ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała 2. FCA Poland S.A. Tel. (33) 8132100, Fax (33) 8132036 produkcja Prezes Zarządu: Alfredo Leggero samochodów osobowych ul. Ciężarowa 49, 43-430 Skoczów 3. Teksid Iron Poland Sp. z o.o. Tel. (33) 8538200, Fax (33) 8532964 produkcja odlewów żeliwnych Wiceprezes Zarządu: Marek Kanafek dla przemysłu samochodowego ul. Gen. M. Zaruskiego 11, 41-200 Sosnowiec 4. Magneti Marelli Poland Sp. z o.o. Tel. (32) 2960111, Fax (32) 2960333 produkcja części samochodowych Prezes Zarządu: Ermanno – oświetlenie i układy wydechowe ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała 5. Magneti Marelli Suspension Systems Tel. (33) 8132199, Fax (33) 8132955 produkcja części samochodowych Bielsko Sp. z o.o. Prezes Zarządu: Antonio Cesare Ferrara – zawieszenia Plac pod Lipami 5, 40-476 Katowice 6. Magneti Marelli Aftermarket Sp. z o.o. Tel. (32) 6036107, Fax (32) 6036108 Prezes Zarządu: Stefano Sancassani handel częściami zamiennymi ul. Gen. M. Zaruskiego 11, 41-200 Sosnowiec produkcja komponentów 7. Plastic Components and Modules Tel. (32) 3681200, Fax (32) 2930839 samochodowych z tworzyw sztucznych Poland S.A. Prezes Zarządu: Mario Sabena – deska rozdzielcza, zderzaki ul. Jedności 44, 41-200 Sosnowiec produkcja komponentów 8. Plastic Components Fuel Systems Tel. (32) 3681200, Fax (32) 2930839 samochodowych z tworzyw sztucznych Poland Sp. z o.o. Prezes Zarządu: Mario Sabena – systemy zasilania paliwem, zbiorniki ul. Węglowa 72, 43-346 Bielsko-Biała 9. FCA Services Polska Sp. z o.o. Tel. (33) 8132182, Fax (33) 8134108 administracja księgowa, Wiceprezes Zarządu: Ettore Actis Goretta personalna i płace ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała zakupy ma te ria łów pośrednich 10. FCA Group Purchasing Poland Sp. z o.o. Tel. (33) 8132549, Fax (33) 8126988 i bezpo śred nich do produkcji Dyrektor Spółki: Rafał Staciwa samochodów ul. Konwojowa 51, 43-346 Bielsko-Biała 11. Sadi Polska – Agencja Celna Sp. z o.o. Tel. (33) 8135323, Fax (33) 8134113 Wiceprezes Zarządu: Ettore Actis Goretta usługi celne ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała 12. Sirio Polska Sp. z o.o. Tel. (33) 8132485, Fax: (33) 813 5333 ochrona osób, mienia i ochrona Prezes Zarządu: Filippo Ricciarelli przeciwpożarowa oraz transport ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała 13. FCA Powertrain Poland Sp. z o.o. Tel. (33) 8132452, Fax (33) 8132451 Dyrektor Generalny: Davide Guerra produkcja silników do samochodów ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała 14. Gestin Polska Sp. z o.o. Tel. (33) 8132272 zarządzanie i utrzymanie nieruchomości, Prezes Zarządu: Jan Maślorz usługi

Spółki joint venture

al. Wyścigowa 6, 02-681 Warszawa 1. FCA-Group Bank Polska S.A. Tel. (22) 6074990, Fax (22) 6074879 Prezes Zarządu: Grażyna Portas usługi bankowe al. Wyścigowa 6, 02-681 Warszawa 2. FCA Leasing Polska Sp. z o.o. Tel. (22) 6074800, Fax (22) 6074982 leasing samochodów, usługi finansowe Prezes Zarządu: Lucyna Bogusz i leasingowe

Spółki koncernu CNH Industrial

ul. Otolińska 25, 09-407 Płock 1. CNH Industrial Polska Sp. z o.o. Tel. (24) 2679600, Fax (24) 2679605 produkcja Dyrektor Zakładu: Giacomo Stella maszyn rolniczych Al. Wyścigowa 6, 02-681 Warszawa 2. Poland Sp. z o.o. Tel. (22) 5784300, Fax (22) 5784318 import i sprzedaż samochodów Dyrektor Generalny: Daniel Wolszczak dostawczych i ciężarowych ul. Metalowa 15, 99-300 Kutno 3. CNH Industrial Kutno Polska Sp. z o.o. Tel. (24) 355 96 15, fax: (24) 355 96 35 produkcja Dyrektor Operacyjny: Dariusz Błaszczyk maszyn rolniczych

NOC NALEŻY DO ODWAŻNYCH

NA PRZYGODĘ ZAWSZE JEST CZAS. JEEP RENEGADE I JEEP COMPASS W LEASINGU 100% DLA FIRM. ® ® Leasingodawca: FCA Leasing Polska Sp. z o.o., al. Wyścigowa 6, 02-681 Warszawa. Oferta leasingu jest skierowana tylko do przedsiębiorców i dotyczy wybranych modeli Jeepa z roczników produkcji 2017 i 2018 (wyłącznie wybrane wersje). Szczegóły promocji są dostępne u autoryzowanych dealerów sieci FCA Poland (dane spółki: FCA Poland S.A., ul. Grażyńskiego 141, 43-300 Bielsko-Biała). Parametry leasingu: okres 36 miesięcy, czynsz inicjalny 20% ceny pojazdu, 35 miesięcznych rat, wykup 1% ceny pojazdu, całkowity koszt leasingu 100%. Podane warunki obowiązują przy skorzystaniu z ubezpieczenia GAP lub ubezpieczenia Bezpieczny Leasing – oferowanych przez FCA Leasing Polska Sp. z o.o. (składka będzie doliczana do rat leasingowych). Szczegółowe warunki leasingu określone są w umowie. Zawarcie umowy jest uzależnione od oceny zdolności leasingowej Klienta. Niniejszy materiał nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego i ma charakter wyłącznie informacyjny. Rzeczywisty wygląd i cechy pojazdu mogą się różnić od prezentowanych w materiale reklamowym. Jeep jest zastrzeżonym znakiem handlowym FCA US LLC. Jeep Renegade: emisja CO od 118 ® ® 2 do 155 g/km, zużycie paliwa w cyklu mieszanym od 4,5 do 6,9 l/100 km. Jeep Compass: emisja CO od 117 do 160 g/km, ® 2 zużycie paliwa w cyklu mieszanym od 4,4 do 6,9 l/100 km. Informacje o odzysku i recyklingu samochodów wycofanych z eksploatacji na stronie http://jeep.mopar.eu/jeep/pl/pl/recykling. THERE’S ONLY ONE