6 december 2019 - nr. 363 Het blad van/voor muziekliefhebbers

Met alle jaarlijstjes van 2019!

ALBUM VAN HET JAAR Michael Kiwanuka major muscle • independent spirit

proudly presents

Beck 22.11 Het nieuwe album van zevenvoudig Grammy-winnaar Beck is uit. ‘Hyperspace’ heeft een fris geluid en staat vol met onder andere Pharell Williams en Chris Martin.

Underworld Van Morrison 01.11 25.10 “Een indrukwekkend “Eerlijke verhalen op drie project, ze weten nog steeds akkoorden meer heeft Van hoe ze luisteraars moeten Morrison niet nodig om te bewegen op een manier dat imponeren in een tijdloos geen enkele andere werkstuk.” elektronische act kan...” - Written in Music - Clash Magazine

Kate Tempest 14.06 ‘The Book Of Traps And Lessons’ werd lovend ontvangen en onlangs stond Kate Tempest nog in een uitverkochte Paradiso. Ze vertelt verhalen die worden ondersteund met muziek.

De Staat Loyle Carner 18.01 19.04 2019 is een jaar met ‘Not Waving, But Drowning’ hoogtepunten geweest presenteert een complexe voor De Staat. Met boodschap tegen een release van Bubblegum achtergrond van soulvolle en de headline show op instrumentatie, prachtige Lowlands. hooks. Hij staat 7 december 2019 in de Melkweg. MANIA

top 30 2019

1. Michael Kiwanuka - Kiwanuka 2. Fontaines D.C. - Dogrel 3. Big Thief – U.F.O.F. 4. Nick Cave & The Bad Seeds – Ghosteen 5. Billie Eilish - When We All Fall Asleep, Where Do We Go? 6. Thom Yorke - Anima 7. Tyler, The Creator – Igor 8. L’Epee - Diabolique 9. Black Pumas – Black Pumas 10. Bon Iver – I,I 11. Bruce Springsteen - Western Stars 12. Angel Olsen – All Mirrors 13. Yola - Walk Though Fire 14. Teskey Brothers - Run Home Slow 15. Lana del Rey – Norman Fucking Rockwell 16. Little Simz – Grey Area 17. James Blake – Assume Form 18. FKA Twigs - Magdalene 19. Claypool Lennon Delirium - South Of Reality 20. Black Midi – Schlagenheim 21. Apollo Brown – Sincerely, Detroit 22. Altın Gün - Gece 23. Weyes Blood – Titanic Rising 24. Sasami - Sasami 25. Big Thief - Two Hands 26. Patrick Watson - Wave 27. Julia Shapiro – Perfect Version 28. Freddie Gibbs & Madlib - Bandana 29. Delines - The imperial 30. Allison Moorer - Blood

3 MANIA

COLOFON MANIA 363

Hoofdredactie Bert Dijkman BESTE Redactie Jorn van der Linde, Dick van Dijk, MANIALEZER, Henri Drost, Menno Borst December is de maand van tradities en onze traditie is het verkiezen van de Plaat van het Jaar. Uit alle lijstjes die de win- Ontwerp kelmedewerkers en de schrijvers van de Mania wordt een top Guus Klomp, www.designkantine.nl 30 samengesteld die dit jaar wordt aangevoerd door Michael Kiwanuka. Dat we eigenwijs zijn, mag blijken uit de enorme Opmaak Jenny Bakker, www.jennybakker.nl hoeveelheid platen die werd genoemd – meer dan tweehonderd verschillende titels passeerden de revue! Verder hebben we Druk natuurlijk weer een hoop fijne recensies en een leuk interview Graphius Group, Gent (België) met Henk Hofstede van Nits. Veel leesplezier en tot februari Medewerkers 2020! Niels Achtereekte, Ronald Baden, Jos van den Berg, Frits Broekema, Cecile Bol, Bert Dijkman Ron Bulters, Erik Damen, Dennis Dekker, Fons Delemarre, Jan Doense, Henri Drost, Hermen Dijkstra, Ruben Eg, Sanna Marije van Elst, Luc van Gaans, Robin Ferdinand INHOUDSOPGAVE Groot, Jeroen van Heukelom, Barend Florijn, Tim Jansen, Albert Jonker, Martin Kikkert, Dries Klontje, Stefan Koer, Martijn 3. ALBUM VAN HET JAAR Koetsier, Wim Koevoet, Marjan Kok, Ron 29. VINYL MANIA Loontjens, Hans van der Maas, Paul Maas, 33. REISSUES Max Majorana, Remco Moonen, Erik 41. BOEKEN Mundt, Godfried Nevels, Corné Ooijman, Bram Peeters, Rena Postma, Jasper van 42. KLASSIEK Quekelberghe, Marco van Ravenhorst, 44. TV SERIES & FILMS Linda Rettenwander, Peter Simmers, 47. JAARLIJSTJES Jelle Teitsma, Sanne den Toom, Menno 62. BINNENKORT BINNEN Valk, Louk Vanderschuren, Ruud Verkerk, Jesse Voorn, Jurgen Vreugdenhil, Arnout de Vries, Jan de Vries, André de Waal, Wim Velderman, Michel Weber, Jeroen 6. Grand Cru: Wierstra, Enno de Witt, Erwin Zijleman, Leonard Cohen – Thanks For The Dance Wil Zenhorst. Met dit album laat Cohen een prachtig testament achter. Het is tekenend dat Cohen zelfs na zijn dood meer te zeg- Adverteren? gen heeft dan menig jong artiest. Vraag naar de mogelijkheden. Stuur een e-mail naar [email protected]

Adres Postus 71, 7400 AB Deventer, email: [email protected]

Abonneren: Wil je de Mania thuis ontvangen? Dat kan! Abonneer je nu door 20,- over te maken voor 10 nummers van de Mania – er verschijnen jaarlijks 10 Mania's. Maak het bedrag over naar Plato Nederland IBAN NL67INGB0682214655 o.v.v. mania abonnement. Vergeet niet je naam en adres erbij te vermelden! Voor Belgische lezers is het bedrag 30,- i.v.m. hogere portokosten. IBAN NL67INGB0682214655 BIC INGBNL2A

Mania 364 verschijnt op 7 februari 2020

4 MANIA

23. Nits - Knot Het uit duizenden herkenbare geluid van Nits ver- INHOUDSOPGAVE rast natuurlijk niet meer maar op de een of andere 11. Coldplay Everyday Life is de naam manier vindt de band zich via een telkens andere van de opvolger van A Head invalshoek opnieuw uit. Ron vraag Henk Hofstede Full Of Dreams uit 2015. En er alles over in het interview. wanneer je kiest voor vinyl dan krijg je het heel luxe: een dubbelalbum met maar liefst zestien nummers. De plaat is verdeeld in twee delen genaamd Sunrise en Sunset. Er zijn enkele opwindende gas- toptredens op Everyday Life, namelijk door Stromae, Femi Kuti, Tiwa Savage en Jacob Collier.

8. Beck Becks nieuwe album is spacey en trippy met psychedelische ondertonen en een hint van hiphop. Een consistente dromerige plaat die nergens saai wordt en geen slechte songs kent. Hoogtepunten zijn er in de vorm van het titelstuk en het prachtige Stratosphere, waaraan Chris Martin meewerkte.

5 MANIA GRAND CRU

LEONARD COHEN Thanks For The Dance (Columbia/Sony Music) LP, CD ‘I can’t make the hill / the system is shot / I’m living on pills / for which I thank God.’ De openingsregels van The Hills gaan door merg in been. Het zijn niet de enige regels die aankomen, want Cohens postume album is een zeer persoonlijk afscheid. Om de sceptici maar vast de mond te snoeren: Thanks For The Dance is geen ‘scraping the bottom of the barrel’ of een verzameling restjes. Het is een album dat Cohen door zijn dood niet kon afmaken, maar waarvoor hij zoon Adam instructies gaf het te voltooien. Hoewel Cohen meer voordraagt dan zingt – de prachtige opener What Happens To The Heart uitgezonderd – is het een onmiskenbaar Cohen-album. Hoewel hij geen toelichting meer kan geven, lijkt het album een zeer persoonlijk statement. Zo lijkt Moving On een eerbetoon aan zijn muze Marianne, aan wie hij een prachtige afscheidsbrief schreef voor haar dood. De dood en menselijk verval zijn belangrijke thema’s op deze plaat, maar door Cohens prachtige teksten worden deze tragedies troostvol. Behalve in Puppets, waar de strijd van de Duitsers tegen de joden aan bod komt. Lichtere songs zijn er ook. In The Night Of Santiago beschrijft Leonard Cohen een erotische belevenis. Waar het bij andere hoogbejaarden al snel een gênant gevoel achter zou laten: Leonard Cohen komt er glansrijk mee weg. En ook Listen To The Hummingbird straalt hoop uit. Met dit album laat Cohen een prachtig testament achter. Het is tekenend dat Cohen zelfs na zijn dood meer te zeggen heeft dan menig jong artiest. (Ron Bulters)

6 MANIA

OSCAR BENTON & rond. Het is een productieve band, want vorig jaar JOHNNY LAPORTE H verscheen Find A Light en ook hier grossiert de Mirrors Don’t Lie band in de Southern-traditie gedrenkte rocksongs. ROOTS Bovendien swingt het als een tierelier en is de (Suburban) band een van de acts die je gezien moet hebben. LP, CD Homecoming: Live In Atlanta is een concert uit Op Mirrors Don’t Lie, het 2018 dat de band deed op hun jaarlijkse Sisters nieuwe muzikale avontuur Holiday Homecoming Event in Atlanta’s Tabernacle. van Oscar Benton en Hier halen ze geld op voor het goede doel en Johnny Laporte, hoor je een grote verscheidenheid in de laatste zes jaar is al $350,000 opgehaald emoties en gevoelens. Er is vette blues, met voor doelen die werken met kinderen die kanker bluesharp van Kim Snelten en funky stuff met hebben. De energie en het spelplezier spat uit de Saskia Laroo op trompetten. Heel anders, en wat groeven. (Bert Dijkman) mij betreft het hoogtepunt van Mirrors Don’t Lie, is de soundscape Saint Petersburg Cries, waarin niet APOLLO BROWN alleen meeuwen rondvliegen, maar ook de sound Sincerely Detroit HIPHOP van Little Axe (zoek maar op) in de verte doorklinkt. Hiphopproducer Apollo Brown komt ‘Eclectische blues’ is misschien de beste vlag om de uit Grand Rapids, een klein stadje ten lading te dekken. (Fons Delemarre) noorden van Minneapolis. In 1996 verhuisde hij naar Detroit en dat is sindsdien zijn BONNIE BISHOP werkplek. Hij groeide op met soul en klassieke The Walk rhythm & blues en laat zich voor zijn beats inspireren Ain't Who I Was heette het album door muziek uit alle windstreken. Detroit is een waarmee Bonnie Bishop drie jaar stad waar de mentaliteit hard is. Geen wuivende geleden in beperkte kring veel indruk palmbomen, maar een sterk arbeidersethos typeert maakte. Een toepasselijke titel, want de zangeres, de sfeer. Ook in de hiphop is het een belangrijke die toen al een paar albums op haar naam had stad met artiesten als J Dilla en Black Milk. Apollo staan, had de hoop te kunnen leven van de muziek Brown wist zich op de hiphopkaart te zetten met zo ongeveer opgegeven toen ze producer Dave albums als Skilled Trade en Make Do en werkte met Cobb (Chris Stapleton, Jason Isbell, Sturgill Simpson) zowat de hele plaatselijke scene. Zijn nieuwe album ontmoette. Met hem achter de knoppen gooide ze Sincerely Detroit is een liefdesbrief aan deze scene het roer om en werd er flink wat soul en blues in haar en de stad. Gastrollen zijn er o.a. voor Royce Da countrysound geïnjecteerd. Die lijn trekt ze door op 5’9”, Black Milk, Trick Trick, Elzhi en Slum Village en haar nieuwe plaat, opgenomen met uitgediende met hen weet Apollo alle smaken van Detroit op Steve Jordan (John Mayer, Patti Scialfa, Solomon plaat te zetten. (Bert Dijkman) Burke). De hoofdrol is echter voor de soulvolle stem van Bonnie Bishop zelf. Haar warme en ijzersterke DANNY BROWN H mix van country, soul, gospel en blues is zonder Uknowhatimsayin? meer een aanrader voor de liefhebbers van Bonnie HIPHOP Raitt (die al nummers van haar opnam), Beth Hart en (Warp/V2) eigenlijk alle al eerder genoemde namen. (Marco LP, CD van Ravenhorst) Uknowhatimsayin? is het vijfde album van de BLACKBERRY SMOKE H niet alledaagse Detroit- Homecoming - Live In rapper Danny Brown. Atlanta Hoewel zijn uiterlijk vertoon nu normaler is dan (Earache/Warner) voorheen, geen fietsenrek meer in zijn mond en 3LP, 2CD geen wazig kapsel, hebben we nog altijd te maken Al bijna twintig jaar rockt met een rusteloze ziel. Voor de opvolger van het Blackberry Smoke rond geniale Atrocity Exhibition uit 2016 zocht Danny de wereld met hun mix Brown de samenwerking met niemand minder dan van gelijke delen Lynyrd Q-Tip van A Tribe Called Quest. Ook Paul White Skynyrd en Outlaw Country. Met het album Holding en Flying Lotus hebben zich met de productie All The Roses uit 2015 had de band groot succes beziggehouden. Er zijn gastbijdragen van Run The en braken ze vooral in de VS de zalen af. Een jaar Jewels, Blood Orange, JPEGMAFIA, Standing On later volgde Like An Arrow en toerden ze de wereld The Corner en meer. Dit album heeft een bepaalde

7 MANIA

BECK Hyperspace (Caroline/Universal) LP coloured, CD Hoewel de samenwerking begon met het oog op een medewerking van Beck aan een album van Pharell Williams is het resultaat juist het omgekeerde. Ze werken samen op maar liefst zeven van de elf tracks van Becks veertiende album Hyperspace, dat ook bijdragen kent van onder andere Chris Martin en Greg Kurstin. Niet dat plaat de richting van Pharells Happy op gaat, want Hyperspace is een onmisbaar Beck-album. Maar zoals we gewend zijn is het uitgangspunt van dit album anders dan zijn vorige (het meer dansbare album Colours uit 2017). De titel van het album dekt de lading volledig. Het album is spacey en trippy met psychedelische ondertonen en een hint van hiphop. Een consistente dromerige plaat die nergens saai wordt en geen slechte songs kent. Hoogtepunten zijn er in de vorm van het titelstuk en het prachtige Stratosphere, waaraan Chris Martin meewerkte, al is zijn bijdrage bepaald niet prominent. De samenwerking met Pharell Williams resulteert in veelvuldig gebruik van drumcomputers en primitieve synthesizers die de songs laten klinken als een soort ruimtereizen (titels als Stratosphere, Hyperspace of Star zijn tekenend) – of een drugstrip. De tekst ‘I am so high in chemical’ kan op beide slaan. Dit soort nummers wordt afgewisseld door bijvoorbeeld het catchy Saw Lightning. Hyperspace ademt de sfeer uit van oudere albums als Sea Change, zonder dat het ergens deprimerend wordt. En daarmee levert Beck met Hyperspace een van de betere albums af uit zijn inmiddels circa dertig jaar durende carrière. (Ron Bulters)

8 MANIA old school vibe, maar wel met uiterst originele muzikale vondsten en heerlijk bizarre rijmelarij. Hiermee bewijst Danny Brown dat hij nog altijd een vernieuwer van het genre is en dat hij nog altijd LUISTER hiphops favoriete curiositeit is. (Erik Damen) TRIP BRUUT & ANTON GOUDSMIT H Go Surfing (V2) LP, CD De Amerikaanse surfdudes hadden het in de zestiger jaren goed voor elkaar. Meiden met lange benen en lang blond haar, lange golven en véél, héél véél muziek. Surfmuziek, natuurlijk. De soundtrack van hun leven werd toen vertolkt door Dick Dale en consorten. De altijd strak in het pak gestoken muzikanten van BRUUT! lieten zich inspireren door de surf. Daarbij perfect ondersteund door alleskunner en alleswiller CHROMATICS Anton Goudsmit, de fabelachtige gitarist met het Closer To Gray ogenschijnlijk loszittende hoofd. Resultaat is de (News/PIAS) niet-bestaande soundtrack van de niet-bestaande 2LP coloured, CD nieuwste film van Quentin Tarantino. Elf korte, Het was het wachten waard, zoals dat dan heet. moddervet klinkende nummers spatten uit de En misschien maakt juist het lange wachten speakers. Het ene nog meer vrolijk makend dan (voorganger en een van de mooiste platen van het ander. Tenzij je niet van surfmuziek houdt, dat jaar Kill For Love dateert uit 2012) dat de natuurlijk. Voor alle anderen liefhebbers geldt: nieuwste Chromatics een synthipopknaller van op naar de golven van Hawaii en California en jewelste is. Wachten? Closer To Grey liet zich GAAN! met BRUUT! en Anton Goudsmit! Surfergirl vanaf 2015 inluiden door een stroom ‘komt-wel- (Beach Boys) en Jolene (Dolly Parton!) zijn de komt-niet-komt-nooit’-geruchten. Uitstel is nog enige rustpunten op SURF! De rest van de muziek steeds geen afstel. En dus luisteren we andermaal raast onverdroten over en tegen de golven in. naar een dromerig klinkende Ruth Radelet en old Zelfverzekerd als altijd speekt Goudsmit over ‘Echt skool-synthesizers die hier zwoel en daar zwaar verbluffende muziek!’ BRUUT! en Anton Goudsmit klinken. Hoogtepuntje is de track On The Wall, toeren van eind september 2019 tot april 2020. een hypnotiserende cover van The Jesus & Mary (Fons Delemarre) Chain. Verbazing is er ook, want een uitvoering van het onuitroeibare Sound Of Silence. Juist dat THE COMET IS COMING nummer bewijst dat The Chromatics zich overal The Afterlife JAZZ aan kunnen wagen zonder af te dwalen van hun LP, CD eigen geluid. Tenslotte betekent chromatiek Een half jaar na hun tweede volledige zoiets als een uitbreiding van de diatoniek door album Trust in the Lifeforce of the Deep het gebruik van verhogingen en verlagingen van Mystery, komt het Londense The Comet Is Coming ( tonen met (ongeveer) een halve toonafstand. TCIC ) met een sequel/vervolg EP The Afterlife. Spil Het is dat het jaar zo goed als verstreken is en saxofonist Shabaka Hutchings is een voornaam én aldus ontbreekt de tijd, anders had deze plaat voorman binnen de vernieuwende Londense jazz aanspraak gemaakt op een hoge notering in de scene met zijn drie projecten op ’t Impulse label : eindejaarslijstjes. (Cees Visser) Sons of Kemet en de Zuid-Afrikaanse spirtituele jazz van z’n Shabaka and the Ancestors zijn de andere 2. De tracks van dit album werden al tijdens de opnames van Lifeforce gemaakt en staan los & op zichzelf van het 2de album. Ronduit bijzonder hoe TCIC met de gangbare ‘wetten’ van een jazz trio

9

MANIA

COLDPLAY Everyday Life (Parlophone/Warner) 2LP, CD De fans werden de afgelopen maanden zo’n beetje radeloos; kwam er nou nieuw werk van Coldplay en was er dan sprake van een single track, een ep of…? En nu is er eindelijk duidelijkheid. De heren van Coldplay weten hoe ze de geruchten de wereld in moeten slingeren. Met mysterieuze posters over de hele wereld, krantenadvertenties en een nieuwe zon-maan-profielfoto op de sociale media, veroorzaakten ze enige verwarring in de herfst. Met een brief aan hun fans kwam eindelijk duidelijkheid: in november 2019 een nieuw album van de Britten, een dubbelalbum. Het heet Everyday Life. Ze zijn terug en hoe! Everyday Life is de opvolger van A Head Full Of Dreams uit 2015. En wanneer je kiest voor vinyl, dan krijg je het heel luxe: een dubbelalbum met maar liefst zestien nummers. De plaat is verdeeld in twee delen genaamd Sunrise en Sunset. Er zijn enkele opwindende gastoptredens op Everyday Life, namelijk door Stromae, Femi Kuti, Tiwa Savage en Jacob Collier. Vriend en vijand zullen verbaasd zijn hoe Coldplay zichzelf opnieuw heeft uitgevonden. Herkenbare sound en tracks worden afgewisseld met bewonderenswaardig creatieve sounds en arrangementen. Vanaf de Sunrise pakt het album je door de afwisseling, door de geweldige songs en teksten. Het is niet zo gemakkelijk om los te komen van songs als Arabesque en Trouble In Town. Wat dacht je van het voor velen ontroerende Daddy? Een track die bij veel mensen een speciaal plekje zal krijgen? Vele facetten van het dagelijks leven en de dingen die voorbij gaan. Every Day Life is een blijvertje. (Wim Velderman)

11 MANIA aan de haal gaat en vernieuwend te werk weet te nog op een hoop liefhebbers kan rekenen. Eén gaan en in die zin dan ook verschilt met Shabaka’s daarvan is Jan Eilander, schrijver en scenarist, maar andere projecten. Het muzikale palet refereert muzikaal vooral bekend als voorman van Trio Bier. aan het oppervlak aan de kosmische geluiden van Samen met filmcomponist Rainer Hensel zette hij Sun Ra, minimaal ook, maar over de gehele linie de gedichten van t ‘Hooft op muziek, waar deze in de kern aards maar ook rauw, prikkelend en zich hoorbaar uitstekend voor lenen. De gevoelens elektriserend. Dit is niet in ’t Jazz-hoekje te stoppen; van de adolescent die op het punt staat volwassen grensverleggend is het zonder meer. Ik kan het te worden, worden verwoord in Eenzaamheid, niet sterker verwoorden dan dat zij het zelf op hun ‘De lucht is zwanger van mijn zaad dat doelloos site stellen: The Afterlife - Finding meaning in that weggeschoten geen sporen laat’, prachtige which you cannot grasp and finding the truth in the volzinnen met een theatrale ondertoon. Spinvis existence of a primordial / oer-energy. (Paul Maas) komt langs in Schreeuwlandschap, daarnaast wordt het geheel muzikaal ingevuld met zowel ELLEN TEN DAMME H elektronische drumloops, als meer traditioneel Casablanca instrumentarium als cello en bandoneon. (PIAS) Onverwacht mooi muzikale poëzie en een prachtige LP, CD kennismaking met een helaas reeds lang geleden Ellen ten Damme vertrokken talent. (Jurgen Vreugdenhil) houdt er de laatste jaren van een stad als FEVER RAY uitgangspunt te nemen Plunge Remix voor haar theatershows 2LP, CD en albums. Na eerder Berlijn en Parijs muzikaal in Het is alweer twee jaar geleden dat het zonnetje te hebben gezet, schijnt ze nu haar Fever Ray (vooral bekend als zangeres van de licht op de Marokkaanse stad Casablanca. Samen Zweedse band The Knife) haar tweede album met The Magpie Orchestra neemt ze je mee op een Plunge uitbracht. Sindsdien zijn er een tal van reis van Franstalige songs (op het Nederlandstalige remixes gemaakt die in de afgelopen twee jaar zijn God Is Liefde na) en ze doet dat met aanstekelijke uitgekomen. Bij het uitbrengen van de nieuwste overtuiging en ongebreideld vakmanschap. remix Falling (Glasser Remix) is gelijk het album Wanneer Ellen ten Damme een song onder handen Plunge Remix aangekondigd. Dit compilatiealbum neemt, krijgt het een eigen ziel. En dan maakt het op Rabid Records zorgt ervoor dat je nog heel niet uit of ze Non Non Rien N’a Changé van Les lang nieuwe dingen blijft horen in de rauwe Poppys zingt, Hier Encore van Charles Aznavour elektronische muziek van Fever Ray en dat Plunge of Voici Les Clés van Gerard Lenorman, alles ook in de Remix aan kwaliteit wint. (Red) klinkt even oprecht en indringend. Wie van haar muziek houdt, moet ook even langs een theater, FOLK ROAD SHOW want behalve een begenadigd zangeres is Ellen Thought You’d Never Ask ten Damme ook een uitstekende performer. CD Prachtplaat. (Hans van der Maas) Stop een Nieuwzeelander, twee Canadezen en een Nederlander die prachtig ZATERDAG 28 DECEMBER SPEELT ELLEN vierstemmig kunnen zingen in een band. Noem die TEN DAMME LIVE IN CONCERTO. band Folk Road Show, neem in Canada een ep met AANVANG 16.30 U. zes catchy nummers op en voilà: Thought You’d Never Ask. De productie van het album is prachtig: JAN EILANDER H volle klank, melodisch en transparant tegelijk. Zingt Jotie ’t Hoofd Folk? Zeker, maar dan wel moderne folk met een (Concerto Records) forse dosis pop. Beluister ze live, koop de ep bij je LP, CD muziekdealer en je hebt gegarandeerd een prettige Jotie t ‘Hooft is het soort avond.(Fons Delemarre) dichter waaruit mythes voortleven. Slechts 21 jaar was hij toen hij, al dan niet per ongeluk, in 1977 door een overdosis cocaïne het leven liet. Ook tijdens zijn leven en in zijn werk kon enig gevoel voor drama deze Vlaming niet ontzegd worden, ongetwijfeld de reden dat hij anno 2019

12 MANIA

IDLES H A Beautiful Thing Idles Live At Le Bataclan (Partisan/PIAS) LUISTER 3 x 2LP coloured, 2CD Idles bouwde in korte TRIP tijd een reputatie op als een van de spannendste gitaarbandjes uit Engeland. Na een weergaloos optreden op Glastonbury en verscheidene prijzen werd het tijd om die feilloze live-reputatie op plaat vast te leggen. Muzikaal ligt de vergelijking met een modernere Sex Pistols en Wire voor de hand maar daarmee doe je de band tekort. ‘For the last time, we're not a fucking punk band!’ aldus de zanger. Opgenomen in de Bataclan aan het einde van een slopende tour was dit een pure ontploffing aan emotie en opluchting: nog één avond knallen! Op een zestal nummers na komt alles van de studioalbums voorbij. Er wordt gespeeld met urgentie, passie maar bovenal veel CLEAN PETE plezier. De mix van een motorische ritmesectie, Gloria vuige bas, smerige gitaren en een strot zo (Excelsior) energiek en grimmig als Ian Curtis houden het LP+CD, CD tempo hoog. ‘Goes and it goes and it goes’ en Liefhebbers van de Nederlandstalige kleinkunst zo horen we dat graag! (Tim Jansen) kunnen al een paar jaar niet meer om de prachtige samenzang van Loes en Renée Wijnhoven JESPER LINDELL H heen. Zij transformeerden in een paar jaar tijd Everyday Dreams van een schattig kleinkunstduo naar een heuse (Alive/V2) Nederlandstalige indieband, waarmee zij vorig LP, CD jaar hun derde album, Afblijven, uitbrachten. In 2017 werd Jesper Naast hun liefde voor de muziek hebben zij ook Lindell in Zweden een enorme fascinatie voor de kerst. Dat uitte binnengehaald als zich de afgelopen jaren in diverse kerstsingles een nieuwe sensatie. én in 2018 volgde daarop de eerste echte Clean Zijn debuut-ep – Pete Kerstshow in een uitverkocht Doornroosje geproduceerd door Benkt Söderberg, vader (in Nijmegen, de thuisstad van de zusjes), die dit en producer van het duo First Aid Kit – was jaar een vervolg krijgt! Wederom organiseren ze dan ook behoorlijk sensationeel. Lindell mixt dit jaar een kerstshow, maar er is meer; een heuse rock, folk, blues en soul en is een bevlogen kerstplaat. Of zoals de zusjes verkondigen: ‘De liefhebber van Stax-Volt soul en oude rock 'n eerste Nederlandstalige Indie-Kerstplaat’. Hierop roll. De 26-jarige zanger beschikt over een wordt het duo bijgestaan door onder meer Thijs heerlijke rauwe strot en zingt even gemakkelijk Boontjes, Lucky Fonz III, Ruben Hein en Stefano als zijn grote voorbeeld Van Morrison. Voor Keizers. Met hertalingen van Fairytale Of New Everyday Dreams werkte Lindell samen met York tot en met klassiekers als We Three Kings is Zack Anderson, de bassist van Blues Pills. dit dé kerstplaat die je dit jaar in huis moet halen! In de Lindbacka Sounds in Örebro werd (Remco Moonen-Emmerink) het album opgenomen en ook hier horen we een aanstekelijk mengsel van soul, rock en americana. Lindell heeft het hart op de goede plek en zal met dit album zeker zijn succesverhaal continueren. (Bert Dijkman)

13 MANIA

MARILLION H MATT WINSON H With Friends From The Oscillate Orchestra (V2) (Earmusic/V2) LP, CD 2LP coloured, CD De folkband uit Leiden Officieel is dit een kende in 2017 een tussendoortje, maar behoorlijk vliegende start wat voor een! Marillion met hun debuutalbum, is een tijdje de studio wat resulteerde in lange ingetrokken met hun zogenaamde vrienden van tournees en zelfs internationale aandacht. Bij het het orkest. Om kort te gaan: een strijkkwartet en tweede album is trompettist Magnuss Baugis een paar blazers. Nu kan dit helemaal fout aflopen verdwenen en vervangen door gitarist Maikel door deze een dusdanige muzikale plek te geven Warmerdam. Of dat de koerswijziging van album dat ze min of meer gelijkwaardig zijn aan de band. nummer twee verklaart is niet helemaal duidelijk, Daar zijn genoeg voorbeelden van. Hier is daar juist maar duidelijk hoorbaar is er gekozen voor een niet voor gekozen. De extra instrumenten worden meer experimentelere sound, waarin de vaste elegant en ingetogen ingezet. De arrangementen folkingrediënten zijn vervangen door loops en zijn nergens pompeus, integendeel. Als je niet zou elektronica. Niet dat de liefhebbers van het eerste weten dat dit een speciale opname is, zou je deze uur meteen zullen afhaken, want gebleven zijn de liedjes zomaar als de standaard kunnen zien. Die sterke songs en de warme productie. Opmerkelijk liedjes zijn bovendien van een wonderbaarlijke zijn ook de klassieke invloeden. Met Oscillate zullen schoonheid. Estonia, This Strange Engine, Ocean de folkliefhebbers die vielen voor de traditionele Cloud en The Sky Above The Rain zijn slechts vier sound van het debuut zeker de handen vol hebben, van de negen nummers die deze plaat telt. Eigenlijk maar juist door muzikale grenzen te slechten, zullen is de hele plaat een grote ontdekkingstocht en een ze nog veel meer mensen gaan aanspreken dan haast emotionele reis. In die zin bevalt hij mij beter voorheen. (Jurgen Vreugdenhil) dan FEAR en dat was ook al geen misselijke plaat. With Friends From The Orchestra mag dan ook gerust gezien worden als een hoogtepunt in het oeuvre van de band. (Hermen Dijkstra)

Op jacht. Jimmi Jo Hueting is op jacht. Luister naar het JO GOES tweede album van zijn illus- HUNTING tere band Jo Goes Hunting FRONT ROW en het blijkt aan alles; deze muzikant is op jacht naar een (GRAND DOUCHE/BERTUS) prooi van muzikale uitdag- LP+ CD, CD ing. Naar een rijke, weelder- ige vangst van songs die nét even anders klinken dan anders. Naar een muziekpl- ek waar grenzen nog meer opgerekt worden als je het compositorische keuzes. vergelijkt met het debuut Bomvol avontuur, virtuos- ‘Come, Future’ uit 2017. iteit en spanning. Noem het Hoe gekker, hoe beter, zo dansbare indierock (Easy lijkt het. Dat is Front Row. De maker zelf zit op Way To Release). Of elektronische psychedel- de eerste rij. Pal voor het podium waarop de ica (Ticket, Careful). Of funky-freejazz (That’s voorstelling ‘leven’ gespeeld wordt, zo meldt Not Me, Lake Of Pavement). Het kan allemaal, hij in een persbericht. Welnu; dit muzikale het klopt allemaal. De tweede plaat van Jo leven van de persoon waar deze eigenzinni- Goes Hunting is er één zoals je ze maar weinig ge band om draait, zit bomvol interessante, hoort. (Dennis Dekker)

14 MANIA

MILK CARTON KIDS The Only Ones 10 inch Vorig jaar verscheen het derde album LUISTER voor het ANTI-label met een hele band en een uitgebreide productie van Joe Henry. Ze keerden TRIP weer terug naar de basis en de touwtjes zijn weer in eigen handen op dit veel te korte maar smakelijke debuut voor hun eigen labeltje. Als duo komt The Milk Carton Kids echt tot hun recht met melancholieke liedjes, verfijnd gitaarspel en harmonieuze samenzang hoorbaar op I Meant Every Word I Said en My Name Is Ana. (Corné Ooijman)

NEW COOL COLLECTIVE H Dansé Dansé JAZZ (Dox/Sony Music) LP, CD Vanaf de eerste tel is het raak. Stampende beats en kolkende ritmes slaan je rond de oren en de aanstekelijke muziek dwingt tot beweging. Hoe kan het ook anders, alweer ruim 25 jaar zijn LINDEMANN we niet veel anders gewend van de formatie van F&M saxofoongrootheid Benjamin Herman. In 2018 werd (Vertigo/Universal) het jubileum gevierd en bezegeld met een album 2LP, CD, CD Deluxe waarop een psychedelisch cumbia-geluid centraal F&M Is de nieuwe plaat van het vriendenduo stond. Op Dansé Dansé grijpt de band weer terug Till Lindemann (Rammstein) en Peter Tӓgtgren op vertrouwdere klanken als de dansbare jaren (Hypocrisy, Pain). Hun samenwerking kreeg een tachtig drumcomputers en Afrikaanse ritmes. nieuwe impuls na een verzoek van Lindemanns Albumopener Snowball grijpt terug op de obscure, dochter om muzikale ondersteuning bij een inmiddels uit zwang geraakte, discosound en roept werkproject over het sprookje van Hans en sterke associaties op met Papa’s Got A Brand New Grietje. De muziek voor het sprookjesproject Pig Bag. Het ronduit grappige Bidibidi bewijst dat was een katalysator die uiteindelijk leidde tot ook eenvoudige muzikale thema’s dansbaar zijn, dit nieuwe F&M, wat overigens staat voor Frau mits vakkundig aangevlogen. En dat is New Cool Und Mann. Net als op debuut Skills In Pills Collective wel toevertrouwd. Het 21e album alweer uit 2015 was Till Lindemann verantwoordelijk en een spetterende tour voor de boeg. Een warm voor de (ditmaal Duitse) teksten en Tӓgtgren vooruitzicht in de frisse wintermaanden! (Luc van voor de muziek en de productie. Natuurlijk Gaans) mogen we Lindemann niet vergelijken met Rammstein, maar de overeenkomsten zijn NO-MAN H te voor de hand liggend en ook als hij een Love You To Bits supermarktvoorraad lachgas heeft ingeademd SYMFO en van achter naar voren in het Chinees zingt, (Caroline/Universal) blijft de notoire, raspende en onheilspellende LP, CD stem van Lindemann uit duizenden herkenbaar. Elf jaar heeft het geduurd Daar moeten we niet moeilijk over doen. F&M voordat Steven Wilson is een heerlijke, stuwende, afwisselende en en Tim Bowness een op details verrassende plaat waarop vooral nieuwe plaat met hun Peter Tӓgtgren het muzikale verschil maakt project No-Man uitbrachten. Opgebouwd uit een met zijn industriële aanpak en het prachtige, tweetal vijfdelige stukken, Love You To Bits en transparante geluid. (Menno Valk) Love You To Pieces. Beide heren delen de laatste jaren meer en meer een interesse in elektronische

15 “De liefde voor muziek JOUW GIDS druipt van de pagina’s” IN DE WERELD De Volkskrant VAN ROOTS/FOLK, POP/ROCK, WERELD, BLUES/JAZZ/ SOUL

Word abonnee. 1e jaar (6 nrs) slechts Mijn gegevens € 22,50 (i.p.v € 39,50) + 2 eerder verschenen nummers + cd naar keuze naam

Daniel Norgren Wooh Dang (cd) straat en huisnummer Eli ‘Paperboy’ Reed 99 Cent Dreams (cd) Yorick Van Norden Happy Hunting Ground (cd) postcode en plaats

Ik machtig Heaven hierbij het verschuldigde telefoon bedrag af te schrijven van mijn IBAN-rekening- nummer (alleen in Nederland) e-mail NL

Ik kies voor een acceptgiro (administratiekosten € 3,00) datum en handtekening Stuur (een kopie van) deze bon in een envelop (vanuit NL zonder postzegel) naar: Jaarabonnementen worden jaarlijks verlengd, mits twee maanden voor HEAVEN, Antwoordnummer 7086, 3700 TB Zeist vervaldatum opgezegd. Welkomstgeschenken worden na betaling van het abonnementsgeld toegestuurd. De cd zo lang de voorraad strekt, Of ga naar www.popmagazineheaven.nl/abonneer anders een andere titel. Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden. (MANIA356)

WWW.POPMAGAZINEHEAVEN.NL MANIA muziek en pop, wat op Wilsons laatste plaat To The Bone al doorschemerde. De discobal op de hoes is dan ook een niet bepaald subtiele hint dat we geen traditionele progplaat kunnen verwachten, LUISTER maar toch ben ik enorm verrast. Een mengelmoes van eighties synthpop, dance uit de nineties met TRIP een vleugje Giorgio Moroder in een licht progjasje wordt compleet gemaakt door de fluweelzachte stem van Tim Bowness. Een combinatie die op papier niet zou moeten werken, maar dat toch doet. Een complete verrassing, afwisselend maar vooral een grote muzikale trip die van begin tot eind weet te boeien en de muzikale reis van twee grootheden laat zien. (Tim Jansen)

NOVASTAR H Live Is All – In The Cold Light Of Monday – Stripped (Sony Music) 2LP Het is lente 2018. Liedjesschrijver Joost Zweegers en de zijnen VARIOUS zijn neergedaald in de ICP Studio’s in Brussel. Een Peaky Blinders piano en een halve cirkel met gitaren. Meer heeft (Universal) Novastar deze dag niet nodig. Het album In The 3LP, 2CD Cold Light Of Monday is af. En zal later dat jaar, in Er zijn een hoop fantastische tv-series september, uitkomen. Vandaag worden de twaalf tegenwoordig, maar er is maar één Peaky nummers gestript. Uitgekleed, om vervolgens Blinders. Snoeihard, extreem spannend en puur en akoestisch ten gehore te brengen. De met heel, heel veel stijl vormgegeven. De plaat zelf is in 2017 opgenomen in een kleine avonturen van de gebroeders Shelby, zwaar studio in Brighton. De titel verwijst naar doorgaans getraumatiseerde WW1-veteranen die de euforische bandleden die zichzelf en elkaar na straatbende in Birmingham naar grote hoogtes een sessie op vrijdagavond luidop afvragen brengen, wordt begeleid door een al even hoe ze de maandag erop over de sound zullen fenomenale soundtrack. In een vlaag van denken: ‘Let’s see how it sounds in the cold light genialiteit kozen de makers niet voor muziek of Monday.’ Wees gerust. Beeldschoon. Ook naakt uit de periode waarin het zich afspeelt, maar en akoestisch. Het doet de onkreukbaarheid en voor harde, eigentijdse gitaarmuziek. Een treurnis alleen maar goed. Met Life Is All, Home Is aantal klassiekers van Black Sabbath en Joy Not Home en het ongenaakbare Holly als absolute Division daargelaten zijn het Nick Cave, met hoogtepunten. (Jelle Teitsma) onder andere de themasong Red Right Hand, The Arctic Monkeys, The White Stripes en OTTLA H Dan Auerbach die de toon zetten. Speciale Ottla vermelding voor rarities van, alweer, Nick Cave, (News/PIAS) Jack White (Love Is Blindness), en een speciaal 2LP coloured, 2CD opgenomen cover door Richard Hawley, die Zanger, songwriter en Dylans Ballad Of A Thin Man onder handen gitarist Bert Dockx ken neemt. Gelardeerd met de altijd scherpe je misschien van de dialogen uit de serie en een enkele score- Belgische bands Flying compositie is deze soundtrack een prachtige Horseman, Dans Dans luistertrip. Niet dat je een keus hebt, want als en Strand. Ottla is zijn nieuwe project waarin hij de Peaky Focking Blinders zeggen dat je iets een hybride maakt van stemmingen en stijlen. moet doen, dan doe je dat gewoon… (Jurgen Vernoemd naar Franz Kafka's zus bestaat Ottla Vreugdenhil) uit zes muzikanten met een opvallende rol voor

17

MANIA de twee saxofonisten. Ze hebben een jaar in renoveerde het compleet. Het nieuwe album is de oefenruimte gewerkt aan het geluid van de niet alleen gebaseerd op zijn muzikale reis van de band en dat is goed te horen. Het album dat nu afgelopen tien jaar, maar het bevat ook invloeden is verschenen laat een ingespeeld gezelschap van de muziek die hij als kind hoorde. (red) horen dat een bijzonder en zeer eigen geluid heeft weten te creëren. Invloeden komen uit PINEAPPLE THIEF H de jazz, psychedelica en rock en misschien wel Hold Our Fire SYMFO veelzeggend bevat het album een cover van Sun (K-Scope/Bertus) Ra en een van Thelonius Monk. Koen Gisen is de LP, CD producer en hij heeft de acht songs een glashelder The Pineapple Thief geluid meegegeven. De drums van Louis Evrard (TPT) weet zijn fans klinken alsof hij in je kamer zit te spelen en de te bedienen door wisselwerking tussen de gitaar en saxen is mooi regelmatig livereleases uitgebalanceerd. (Bert Dijkman) uit te brengen, en na het voor de band ongekende succes van de laatste JACK PENATE studioplaat uit 2018, Dissolution, is het raak met After You Hold Our Fire (Live). Daarop vind je een bijna LP, CD integrale uitvoering van dat prachtige album, op De weg naar After You was niet één nummer na en in een iets gewijzigde volgorde. eenvoudig. Toen Jack Peñate tien jaar Dat ontbrekende nummer is gelukkig niet de epic geleden klaar was met de tour voor Everything Is White Mist, waarbij topgitarist David Torn live New kwam hij tot de realisatie dat hij fysiek niet vervangen wordt door gitarist George Marios. in staat was om een nieuw album op te nemen. De plaat klinkt prima met inderdaad veel energie. Na een jaar in een studio met Paul Epworth Alleen … waarom maar een enkelvoudige plaat? besefte Peñate dat hij nog veel wilde groeien in Uit het inmiddels uitgebreide oeuvre van TPT wordt zijn productievaardigheden. Hij vond een oude alleen 3000 Days (van het album Someone Here Is stookruimte zonder ramen in Oost-London en

Helge - Polar

‘Een echt, ouderwets album dus. Steengoed ook. Ga er vooral voor zitten’ - R. Timmers. Oor

Limited edition wit vinyl

19 MANIA

Missing uit 2010) aan de setlist toegevoegd, voor de rest … niets. Hold Our Fire is absoluut een verplichte aanschaf voor de fan maar tegelijkertijd LUISTER licht teleurstellend door de magere 50 minuten van TRIP deze release. (André de Waal) ROD STEWART You're In My Heart (With The Royal Philharmonic Orchestra) 2CD Zo rond de kerst is het altijd om de orkesten van stal te halen. Het winterseizoen is begonnen. Rod Stewart wijdt er zelfs een dubbelaar aan. De zanger opent met Maggie May om zo dwars door zijn carrière te gaan, met dat orkest dus. Het is even wennen. Hier en daar vervreemdend, maar op sommige momenten ook zeer fraai. It Takes Two wordt hier gebracht met Robbie Williams en daar krijgt het orkest een minder prominente plaats. Was deze plaat nodig? Eigenlijk niet. Is deze plaat leuk? Ik vind zeker van wel. (Hermen Dijkstra) ALLISON MOORER Blood STONE SOUR H (Autotelic/Bertus) HELLO YOU CD BASTARDS; LIVE IN Onder liefhebbers van rootsmuziek is ze RENO een bekende naam vanwege haar heldere, (Cooking Vinyl/V2) soulvolle stem en mooie, met soul, blues en 2LP, CD pop aangeklede countrysongs. Over Blood Stone Sour released voor is echter meer te vertellen dan dat het een het eerst een live album! mooie rootsplaat is: het sluit namelijk aan bij In elk geval staan alle haar gelijknamige autobiografie. Centraal publieksfavorieten erop. Absolute Zero, Through daarin staat het gezinsdrama waarbij Allison Glass, Song #3 en natuurlijk een van de platen Moorer en haar zus Shelby Lynne – ook die de band een doorbraak bezorgde: Get Inside. befaamd in rootsland – als tieners hun ouders Rauwe plaat, niet foutloos maar in ieder geval geen verloren. Die gebeurtenis vertelt ze in het kale overdubs. Fans hebben gewacht op dit album. In countrywalsje Cold Cold Earth. Toch is Blood 2019 gaf zanger Corey Taylor aan een stap terug geen plaat vol melodrama of zelfmedelijden; te doen om main project Slipknot ruimte te geven, de kwetsbare, maar ook zelfverzekerde manier en nu is hij ‘razend benieuwd of de fans de band waarop Moorer haar verhaal vertelt maakt gemist hebben’. Eh, ja dat hebben ze. Zou dit album indruk. In tien fraaie songs, die uiteenlopen Hydrograd (2017) kunnen toppen? Het is jammer dat van akoestische country (Set My Soul Free), deze release niet vergezeld gaat van een DVD, shows een lieflijke shuffle (The Ties That Bind) tot van Stone Sour zijn vaak ook visuele spektakels. Maar stoere countryrock (All I Ever Wanted), hoort ook zonder beelden stelt deze live-registratie niet de luisteraar over bange avonden waarop de teleur. Whats you hear is what you get, soortvan. zussen steun bij elkaar zochten (Nightlight), Rock/metal zonder poespas. (Alexander Gout) een eerbetoon aan hun moeder (The Rock And The Hill) en zelfs een achtergebleven tekst van MEINDERT TALMA H hun vader die door Shelby Lynne op muziek is De Domela Passie gezet (I’m The One To Blame). Wat het meeste (Excelsior) bijblijft, zijn songs als Set My Soul Free, Blood Boek+CD en Heal waarin ze met haar geschiedenis in Het is lang geleden het reine probeert te komen. Al met al een dat Meindert Talma aangrijpend verhaal op prachtige muziek. (Louk kolderieke liedjes Vanderschuren) als De Versmobiel Ondernemer maakte.

20 MANIA

Na het aandoenlijke verhaal over dammer Jannes dertien jaar – was in korte tijd volledig uitverkocht. van der Wal heeft Talma nu een derde muzikale Nu verschijnt een exclusieve, nieuwe uitgave van Fear biografie gemaakt: De Domela Passie. Strak Inoculum. Deze uitgave bestaat naast de cd uit een gecomponeerde, streng gezongen liederen – als uitgebreid boekwerk met nooit eerder vertoonde ware het psalmen – beschrijven het leven van de kunst, vijf grafische 3D-kaarten en een videodownload visionaire revolutionair Fries Ferdinand Domela van het baanbrekende, visuele meesterwerk bij de Nieuwenhuis (1846-1919). Muzikaal pakt Talma fors track Recusant Ad Infinitum. (Red) uit: strijkers, een zangkoor, een heerlijke band die soms lekker rammelt. En naast lekkere meezingers FEAR INOCULUM NU TE KOOP IN EEN (Recht Voor Allen), staan er ogenschijnlijk onhandig NIEUWE UITGAVE. gezongen, aandoenlijke liederen op het album (De Vier Johanna’s, Begraven In Het Hart Van Het VARIOUS Proletariaat). In Domela Passie klinkt soms de Still Believe geest van De Kift door; zijn werk is net zo poëtisch, LP coloured, CD maar minder carnavalesk en absurdistisch. Het Hans La Faille was vakkundig slagwerker muzikale verhaal van Talma wordt versterkt door in roemruchte bandjes als o.a. Sweet het prachtige fotoboek bij het album. Wederom ‘D Buster, Bertus Borgers, Cuby & Blizzards en de heeft Talma een serieus, inhoudelijk, fraai en zéér band van Herman Brood. Hij verzamelde samen eigenzinnig album gemaakt! (Fons Delemarre) met Bertus Borgers veel van zijn oude bandmakkers om zich heen aangevuld met een aantal jongere TOOL H muzikanten. Allemaal top in hun genre en er was een Fear Inoculum plan een album uit te brengen waarop het repertoire (Debt/Sony Muisc) van genoemde bands nog eens in het zonnetje zou CD worden gezet. Songs van toen als Still Believe, Night Tool bracht Fear Inoculum Cat, Sometimes en Get Lost werden alle opnieuw eind augustus uit als gearrangeerd en dat levert een geweldig resultaat deluxe limited edition op. Het album werd in samenwerking met de Herman cd-box. Het veelgeprezen Brood Experience in Zwolle gerealiseerd en tijdens een album – hun eerste in tweetal concerten gepresenteerd. (Wim Velderman)

Eerlijk zeggen: wie kende de band Nightwish voordat NIGHTWISH zangeres Floor Jansen DECADE: LIVE IN meedeed aan het tv- BUENOS AIRES programma De Beste Zangers? Toch draait de symfonische (NUCLEAR BLAST/WARNER) heavy metalband al sinds 3LP, 2CD, 2CD+BLURAY 1996 mee. Maar sinds het programma explodeerde de bekendheid. En terecht, zo blijkt ook weer uit het album Live In Buenos Aires, waarop alle bijzondere facetten van de band samenkomen. Natuurlijk is daar de loepzuivere stem van onze ‘eigen’ Floor Jansen, maar ook de om af en toe op adem te komen en toont aan beheersing van de elementen die dit genre zo een vooraanstaande rol te spelen in het genre. speciaal maken: dreunende drums, gierende Als hoogtepunten gelden Wish I Had An Angel, powergitaren en regelmatige tempowisselingen. Deep Silent Complete en een wervelende, Nightwish steekt op dit album in uitstekende bloedstollend mooie versie van Dead Boy’s Poem. vorm, biedt voldoende ruimte in al het geweld (Hans van der Maas)

21 MANIA

RYLEY WALKER & CHARLES RUMBACK H Little Cotton Twist LUISTER (Thrill Jockey/ Konkurrent) TRIP LP, CD Twee adelaars sieren de nogal psychedelische hoes van Little Cotton Twist. Vogels die bekend staan om hun brede vleugels en scherpe klauwen, maar ook om de onafhankelijkheid die ze voor Amerikanen symboliseren. Treffende dieren dus voor drummer Charles Rumback en gitarist Ryley Walker, die hun beider sporen in respectievelijk de jazz- en folkscene van Chicago al lang en breed hebben verdiend. Ze maakten enkele jaren geleden al een volledig geïmproviseerde plaat samen. De opvolger van dat nogal chaotische Cannots is compacter, rustiger, maar ook avontuurlijker. Dat ligt met name aan de verscheidenheid aan stemmingen. Opener Half Joking heeft iets knus en pastoraals, terwijl het VARIOUS fraai onheilspellende If You’re Around & Down niet If You're Going To The City: A Tribute To alleen door haar titel lijkt te verwijzen naar Walkers Mose Allison recente bekentenis te kampen met verslaving en (Fat Possum/Bertus) depressies. Het mysterieuze Menebhi is met haar LP+DVD, CD+DVD drones en geprogrammeerde drums dan weer Het ooit door Victoria Williams opgerichte vooral een fascinerende oefening in textuur. Een Sweet Relief fonds heeft al een paar mooie van de mooiste albums die dit jaar op Thrill Jockey tribute albums opgeleverd. Om muzikanten verschenen is. (Max Majorana) met een hoge medische rekening te helpen is er nu het eerbetoon aan Mose Allison, die zelf WALTZBURG H in redelijk goede gezondheid de mooie leeftijd Cut The Wire van 89 bereikte voor hij in 2016 overleed. (Snowstar/Bertus) Geboren in de Mississippi Delta groeide hij LP, CD op tussen de jazz en blues, en wist hij de De titel van het brug te slaan naar de rock en pop muziek. debuutalbum van de Van Morrison, The Clash en Elvis Costello nieuwe Nederlandse coverden zijn werk al in het verleden. Die groep Waltzburg is goed laatste vinden we ook terug op dit eerbetoon, gekozen, de teksten zelfs in duet met Mose’s dochter Amy in het gaan over keuzes maken en knopen doorhakken. mooie Monsters Of The Id. Daarnaast komen Het is een fris album geworden, met invloeden uit er artiesten van zeer diverse pluimage langs. new wave, zoals Talking Heads en pure pop als Mooie blues van Taj Mahal in Your Mind Is On 10cc. Er is wel degelijk nagedacht over de teksten, Vacation, het titelnummer in de respectvolle ze zijn scherp en hebben de juiste hoeveelheid benadering van Iggy Pop, en Engelse invloeden melancholie. Knopen doorhakken hoort erbij en in Parchman Farm, misschien wel Allisons zo te horen doen de bandleden dat op het juiste bekendste nummer, hier in de uitvoering van moment, in ieder geval kunnen ze er iets zinnigs Richard Thompson. Grote namen, die maar over schrijven. En het moet gezegd worden, het nog eens laten zien dat Mose Allison ook een album wordt beter naarmate het duurt. Bewaren hele grote was, genre-overschrijdend, en een ze het beste voor het laatst? Het lijkt erop. Zeer geweldig muzikant. (Jurgen Vreugdenhil) goeddoordacht debuutalbum. (Erik Mundt)

22 MANIA

RONNIE WOOD WITH HIS WILD FIVE H Mad Lad: A Live Tribute To Chuck Berry LUISTER (BMG/Warner) LP, 2LP Deluxe, CD TRIP Chuck Berry vormt een van de pijlers van de rock ‘n roll en de popmuziek in het algemeen. Zijn werk werd door zowel The Beatles als The Stones aanbeden en op de plaat gezet. In het laatste geval weliswaar vooral in de tijd dat Ron Wood nog geen deel uitmaakte van het gezelschap, maar toch. Mad Lad is een mooi eerbetoon aan Berry – en door het prachtige pianowerk van Ben Waters ook een beetje aan diens pianist Johnnie Johnson. Live opgenomen in een klein theatertje in Engeland, werkte Wood zich door een mooie setlist heen van een aantal bekende en minder bekende nummers van Berry, waaronder Rock ‘n’ Roll Music, Little Queenie en Talking About You. Daarnaast zingt Imelda May op een aantal nummers, waaronder een fraaie NITS uitvoering van Wee Wee Hours. Ron Woods liefde Knot voor Chuck Berry is groot en het speelplezier is (Werf/Bertus) overduidelijk aanwezig op dit mooie eerbetoon. LP, CD (Ron Bulters) Ze doen het vaker, Henk Hofstede, Robert Jan Stips en Henk Kloet van Nits: hun albums een ZWANGERE GUY titel geven met een woord van vier letters. We Brutaal herinneren ons vast nog wel Henk, Omsk, Ting en 2LP, CD Wool. Angst, de vorige plaat, doorbrak de traditie Wie is Guy? De plaat (ondertussen die zo’n 45 jaar geleden alweer met Tent werd goed voor goud!) leverde de ingezet. Dat was trouwens een valse start maar antwoorden. Guy is Brutaal. Onbeschaamd. tegelijk ook de enige misser van de band die toen Oneerbiedig en onbeschoft. Eerlijk, rechtuit en ook een andere bezetting kende. Want ook Knot, luid. Zwangere Guy speelde afgelopen zomer alle het nieuwste werkstuk, is zoals altijd een mooi, festivals plat. Ondertussen werd hij 'Brusseleir van sprankelend, spannend en gedurfd album. Het ’t joêr’ en zit zijn agenda de komende maanden uit duizenden herkenbare geluid van Nits verrast bomvol. Niemand is het eerste nummer uit zijn natuurlijk niet meer maar op de een of andere nieuwe album. Rauw en roekeloos, maar eerlijk ‘to manier vindt de band zich via een telkens andere the bone’ en nog steeds van de straat. (Red) invalshoek opnieuw uit. Zo ook met Knot, dat is ontstaan uit ‘instant composing’. De drie doken zonder echt plan hun eigen studio in Amsterdam in, improviseerden daar in totaal twintig uur en namen alles op. Uit die enorme berg bouwstenen hebben ze elf nieuwe liedjes weten te smeden. Op vergelijkbare wijze zijn de songteksten van Henk Hofstede ontstaan. Knot is niet een liedjesalbum zoals bijvoorbeeld Henk, Malpensa of Omsk geworden, Er staan geen Nescio’s, Dutch Mountains of J.O.S. Days op. Knot vereist ook een aantal draaibeurten alvorens deze bijzondere muziek écht binnen komt. Maar je kunt er volledig gerust op zijn: Knot gáát binnenkomen. In hoofd, hart en onderbuik. (Wim Koevoet)

23 MANIA

Interview met Henk Hofstede - Nits Door Ron Bulters

Het is 45 jaar geleden dat Nits opgericht werd. Henk Hofstede kon destijds niet bevroeden dat hij van het maken van kunst zou kunnen leven, laat staan dat de band nog steeds zou bestaan.

‘Het geheim van ons succes? Ik weet het niet. Ik weet niet wat de formule is. Die is er ook niet maar wat wel belangrijk is dat we vanaf het begin heel zelfstandig zijn gebleven.’ Dat Nits zelfstandig kan opereren is goed te merken aan Knot. Geen duidelijke structuren. Het album komt voort uit een aantal improvisatiesessies. Het moet geen gemakkelijke opgave zijn geweest om daar teksten bij te maken? ‘We hadden vier uur muziek. Dat is veel maar een deel kan je ook weggooien. Maar er zitten zo veel dingen in en sommige dingen waren al kant en klaar. Er waren al flarden tekst want ik zing gewoon zonder dat ik er over nadenk in een geheimtaal tussen Engels en Esperanto. En er zitten wel vermoedens van een refrein in sommige nummers.’ Het meest trots is hij op The Delta Works. Het is in één take opgenomen en afgezien van het koortje is er niets meer aan toegevoegd.

24 ‘Ik heb wel de tekst veranderd maar het deel over mijn tante zat er ook al deels in.’ Het is niet het enige nummer waarin zijn familie aan bod komt. ‘Het album gaat ook over verlies. Mijn moeder is overleden en het huis moest leeg,’ vertelt Henk als ik vertel dat The Concrete House zo mooi vind. ‘Mijn moeder had vloerbedekking in de keuken en toen we het weghaalden lag het beton er als een soort fossiel. Daar schreef ik ook Une Petite Allumette over. Maar dat is dus The Concrete House en daarin verwerk ik vervolgens ook nog iets over de kunstenares Rachel Whiteread die bijvoorbeeld betonnen objecten maakt van de inhoud van een huis en zo komen dingen samen.’ Nits is nog geen dichtgeslagen boek. ‘We blijven nog wel even spelen denk ik. We hebben het geluk dat we nog allemaal leven en dat het lichamelijk nog allemaal te doen is. We kunnen nog twee uur spelen zonder dat we daarna aan een ijzeren long moeten!’

25 MANIA

LUISTER TRIP

WAYLON HUMAN (WARNER) CD

VARIOUS Come On Up To The House: Women Sing Waylon lijkt op de muzikale plek te zijn Waits beland waar hij zich het meest thuisvoelt én (SPV/Suburban) waar hij het best tot zijn recht komt. Met 2LP, CD zijn vorig jaar verschenen album The World Tom Waits zei ooit dat hij maar twee soorten Can Wait keerde de muzikant terug naar liedjes schrijft: grim reapers en grand zijn roots, de country en americana, gevol- weepers. Het is vooral die laatste categorie gd door de huidige theatertournee My die ruimschoots vertegenwoordigd is op dit Heroes Have Always Been Cowboys. Die tribute album, dat verschijnt ter ere van Waits’ lijn wordt doorgetrokken met Human, een zeventigste verjaardag. Producer Warren album met twee muzikale gezichten: catchy Zanes, zelf een enorme fan, vroeg een aantal countrytracks (I Should Be Loving You, My zangeressen, waaronder Rosanne Cash, Aimee Heart Don’t Break) en meer ingetogen Mann en Iris Dement, of ze een van Waits’ nummers en ballads (Lie With Me, Just A liedjes wilden zingen en het resultaat is zonder Dream). Op Freedom To You laten Waylon enige twijfel het beste Tom Waits coveralbum en zijn band horen dat ze ook in staat zijn dat ooit verscheen. Hoogtepunten aanwijzen is om ouderwets te rocken, een aanstekelijk ondoenlijk, dit zijn stuk voor stuk pareltjes die nummer met een vette gitaarriff waar je je bijna aan één stuk door kippenvel bezorgen. geen genoeg van kan krijgen. Human en Dat begint al meteen met de titelsong, Blessed For Sure zijn de meest persoonlijke bloedstollend mooi vertolkt door de zusjes van songs van het album, waar Waylon in het Joseph. Twee andere zusjes, Shelby Lynne en laatstgenoemde nummer deelt hoe geluk- Allison Moorer, geven nieuwe glans aan het kig en dankbaar hij is. Evenals de voor- aloude Ol’ 55. Zeer aangrijpend is nieuwkomer ganger is ook Human in Nashville opge- Phoebe Bridgers’ vertolking van Georgia Lee, nomen, een betere plek was voor dit album een waargebeurd verhaal over een meisje dat in niet denkbaar geweest. Met slechts acht 1997 op twaalfjarige leeftijd werd ontvoerd en nummers had de nieuwe release best iets vermoord. Deze plaat is een waardig eerbetoon langer mogen zijn, maar afgezien daarvan aan een van de grootste songwriters van de heeft Waylon met Human een grote stap afgelopen vijftig jaar. (Jos van den Berg) voorwaarts gezet. (Godfried Nevels)

26 MANIA

LUISTER TRIP

PlatoSonic THE WHO 16 t/m 18 januari The Who (Polydor/Universal) 2020 met zo’n 50 acts live! LP+Best Of LP, CD+bonustracks - Indie Only Het was een nogal gewaagde uitspraak die Roger Daltrey deed over het nieuwe album van The Who, toen hij deze omschreef als het Er zijn nog enkele tickets voor Eu- beste album van de band sinds het in 1973 rosonic verkrijgbaar, maar wil je een verschenen meesterwerk Quadrophenia. Maar flink aantal acts bezig zien van Eu- eerlijk is eerlijk, de zanger zit er niet ver naast. rosonic / Noorderslag kom dan naar De nieuwe release klinkt fris en energiek, met het officiële Day Time Festival - de All This Music Must Fade als inspirerende 22e Editie van het Platosonic - Coffee openingstrack. Verwacht geen conceptalbum in Company & Music. De Oude Ebbinge- de stijl van Tommy of Quadrophenia, maar meer straat is the place to be during the day een verzameling van nummers over universele at Eurosonic / Noorderslag. Zoals ge- thema’s als sterfelijkheid en spiritualiteit. De bruikelijk bij Plato en de Coffee-Com- muzikale verscheidenheid die is te horen, werd pany waar weer een flink aantal bands kort geleden door Pete Townshend treffend een showcase komt verzorgen. Het samengevat: ‘dark ballads, heavy rock stuff, programma wordt bekend gemaakt op experimental electronica, sampled stuff and vrijdag 3 januari 2020. Wil je helemaal Who-ish tunes that began with a guitar that op de hoogte blijven van alle acties die goes yanga-dang.’ Ook politieke kwesties we die dagen gaan doen, volg dan de komen aan bod, zoals de single Ball And sociale media van Plato Groningen en Chain laat horen (een aanklacht tegen het www.platomania.nl. Je kunt ongeveer detentiecentrum op Guantanamo). Of dit album 50 acts in drie dagen verwachten. in de toekomst net zo wordt gewaardeerd als De toegang is GRATIS maar vol is vol Tommy, Who’s Next of Quadrophenia valt nog dus kom op tijd. te bezien, maar het is The Who wel gelukt om een verrassend goede plaat neer te zetten. De Britse rockers op leeftijd zijn nog steeds ‘in the game’. (Godfried Nevels)

27 MANIA VINYL LUISTER TRIP

Warp Records 30th Anniversary

Warp Records werd in 1989 op- gericht in Sheffield, Engeland.

Het label dat al jaren grossiert in uitstekende dance DANNY VERA en elektronica Pressure Makes Diamond Live bestaat dus dertig (Excelsior) jaar en dat moet 2LP+CD, CD gevierd worden. Zo langzamerhand is Danny Vera tot de eredivisie van de Nederlandse muziek gaan Zo verschijnen er horen. En 2019 was voor hem het jaar dat 12 inches onder hij echt ging scoren: een gouden plaat, de titel WXAX- een hit met Roller Coaster en een hele RXP Sessions met serie uitverkochte voorstellingen die hem onbekend werk naar Carré bracht en in april komend jaar van o.a. Bibio en zelfs voor het eerst een show in AFAS Live Mount Kimbie. (binnen vier dagen uitverkocht!). Natuurlijk kan dan een live-album van die succesvolle Verder zijn er Peel tournee niet ontbreken. Op dubbel-lp met Sessies uitgebracht twintig en op cd met achttien tracks kun van o.a. LFO, je nog nagenieten van de shows die Vera Seefeel, Aphex gaf in Haarlem en Oss. Uiteraard is Frans Twin, Plaid en Hagenaars verantwoordelijk voor de frisse Boards Of Canada. mix die in de Wisseloord werd gedaan. Vera en band spelen het album Pressure Makes Diamonds integraal en op de vinylversie staan als bonus Bye Bye Eddie en Higher And Higher. (Red)

28 MANIA VINYL

MUMFORD & SONS – SIGH NO MORE SESSIONS 6x7 inch Boxset release 13-12 Verzameling live-opnames, gemaakt ten tijde van het verschijnen van het album tien jaar geleden, waaronder een opname van 3FM.

THE CLASH – LONDON CALLING 2LP 40th Anniversary Edition met speciale clear slipcase met Ray Lowry’s artwork.

FLEETWOOD MAC COLOURED VINYL: - Fleetwood Mac - Tango/ - Mirage

29 MANIA

EINDEJAARS VINYL SALE

Editors – Violence Editors - The Weight Balthazar – Rats Beach House – Thank Your Of Your Love Lucky Stars

Father John Misty – Goldfrapp – Silver Eye Joan As Police Wom- Neil & Liam Finn – Pure Comedy an – Real Life Lightsleeper

Pink Floyd – Division Bell 2LP blauw vinyl Release 7 juni

Soap & Skin – Narrow Temples – Volcano Melanie de Biasio – No Dead Can Dance – Dio- Deal nysus

30 MANIA

EINDEJAARS VINYL SALE Verwacht in januari

My Baby – Live LP release 03-01

DeWolff – Tascam Tapes LP coloured release 10-01

Georgia – Seeking Thrills LP coloured release 10-01

Marcus King – El Dorado LP release 17-01

Eefje de Visser – Bitterzoet LP coloured release 24-01

Tame Impala – Slow Rush 2LP coloured release 14-02

31 MANIA

REISSUES

Nu bij drie Jazz Images LP’s gratis Boek+CD!

Bij drie LP's uit de Jazz Images serie krijg je het boek The Best 100 Jazz Albums cadeau. Inclusief een cd met Selected Tracks From Jazz Images!

John Coltrane & Kenny Burrell – John Coltrane & Kenny Burrell

Dexter Gordon – A Swingin’ Affair

Art Blakey – Moanin’

John Coltrane – Blue Train

Thelonious Monk Trio – Reflections

Miles Davis – Kind Of Blue

Sonny Rollins – Saxophone Colossus

Chet Baker – Sings

Billie Holiday – Lady In Satin

Ella & Louis – Ella Fritzgerald & Louis Amstrong

Charles Mingus – Mingus Ah Um

32 MANIA

REISSUES DESERT ISLAND DISC

RAMSES SHAFFY Door Alles Heen (JEA/ Universal) Boek+2CD Tien jaar geleden overleed hij. Een mooi punt om het werk van Shaffy weer in het zonnetje te zetten. Met een boek met bekend en onbekend werk van de meester zelf en een prachtig eerbetoon door Maarten Heijmans. Hij had wellicht een internationale allure à la Jacques Brel kunnen hebben, maar zoals het boek Door Alles Heen van Sylvester Hoogmoed duidelijk maakt, ontbrak het Ramses Shaffy vaak aan punctualiteit en structuur. Om over zijn voorliefde voor drank en drugs nog MAARTEN HEIJMANS maar te zwijgen. Aan de andere kant: door zijn BAND H vrije geest werd Shaffy juist de legende die hij is Ramses geworden. Hoogmoed beschrijft in een heerlijk (Concerto Records) weg lezende biografie vol prachtige foto’s de LP, CD levensloop van Shaffy mede gebruikmakend Maarten Heijmans van quotes van de mensen om hem heen en maakte al veel indruk recensies van zijn werk. Over zijn carrière, met zijn vertolking maar vooral over de mens Shaffy. Over zijn van Ramses in de verwarrende jeugd en de van zijn moeder gelijknamige serie en concerten. Uit deze geërfde eigenschap om altijd schuldeisers achter concertserie komt zijn eerbetoon Ramses voort. zich aan te hebben (dat Shaffy briefjes van 1000 Heijmans steekt op dit album bekende en verscheurde omdat Vondel erop stond hielp ook minder bekende songs van Shaffy in een nieuw niet), over drank die Liesbeth List voor Ramses jasje. Hij weet hiermee een compleet nieuw verborg en die Ramses zelf verstopte zodat elan te geven aan de nummers, zonder hiermee Liesbeth er niet achter kwam. Naast een zeer de essentie van de oorspronkelijke versies te welkome index met al zijn artistieke uitingen zijn verliezen. In Maartens uitvoeringen zijn de als bonus een tweetal cd’s toegevoegd. Eentje songs van Shaffy even tijdloos als de originelen met zijn bekendste nummers, maar ook een met op een gedurfde maar geslaagde manier. ‘Laat onuitgebracht werk, waaronder een prachtige mijn liedjes nu maar zwerven,’ zong Ramses alternatieve versie van Laat Me en de Franse ooit. Bij Maarten hebben ze een prachtig thuis versie van Wij Zullen Doorgaan. (Ron Bulters) gevonden. (Ron Bulters)

33 MANIA

PRINCE 1999 (Warner) 10LP+DVD, 2LP coloured, 4LP Deluxe, 2CD, 6CD Het jaar 2016 begon en eindigde met het onverwachte overlijden van een popicoon: in januari overleed David Bowie aan de gevolgen van leverkanker, in december stierf George Michael een natuurlijke dood. Ook het plotselinge overlijden van Prince op 21 april 2016 sloeg in als een bom. Maar het definitieve afscheid van de muzikant uit Minneapolis betekent niet dat we geen nieuwe muziek meer van hem gaan horen. Zo verscheen in 2018 het album Piano And A Microphone 1983, afkomstig van een opnamesessie die in de kluis van Prince op een cassettebandje was aangetroffen. Een jaar later volgde het album Originals, een verzameling van originele demotracks van nummers die Prince voor andere artiesten heeft geschreven. Ook de nieuwe release van 1999, het album waarmee Prince in 1982 zijn internationale doorbraak maakte, zit vol met interessant bonusmateriaal. Vooral de niet eerder uitgebrachte studiotracks, met titels als Bold Generation, Purple Music en Money Don’t Grow On Trees, zijn een genot om naar te luisteren. Verder horen we de oorspronkelijke versie van Something In The Water (Does Not Compute) en komen de hitsingles 1999, Little Red Corvette en Delirious in verschillende versies voorbij. Naast een remaster van het originele album is de nieuwe release (onder andere) verkrijgbaar als dubbel-cd en deluxe boxset, bestaande uit vijf cd’s en een dvd met de registratie van een optreden tijdens de 1999 Tour (Houston op 29 december 1982). De bonustracks van 1999 laten zien hoe productief Prince was in het begin van de jaren tachtig. Ik ben benieuwd welke muzikale verrassingen we nog meer uit zijn kluis kunnen verwachten! (Godfried Nevels)

34 MANIA

THE BEATLES H CURT BOETTCHER & Singles Collection FRIENDS H (Universal) Looking For The Sun 23x7 inch (High Moon/V2) Ten tijde van het LP, CD uitkomen van de 2009 Op een dag in 1966 is remasters op vinyl, Gary Usher met Brian en later opnieuw bij Wilson in de studio de release van de aan het werk. Tijdens monoversies, is er al de vraag waarom de singles een break hoorden ze uit de aangrenzende studio niet in een nieuwe versie verschijnen. Die gebeden een geluid dat beiden versteld deed staan. Daar worden nu verhoord. Men heeft ervoor gekozen was iemand aan het werk die verder ging dan om de 22 singles uit de actieve tijd van de Beatles Wilson ooit voor mogelijk had gehouden en hij trok opnieuw uit te brengen. Verwacht dus geen Beatles volgens de overlevering wit weg. Het bleek Curt Movie-medley of dat soort fratsen, alhoewel er wel Boettcher te zijn die aan een single van Lee Mallory een extra single toegevoegd is in de vorm van Free werkte. Boettcher was al een tijdje bezig naam te As A Bird met op de B-kant Real Love. Heeft die maken als The Next Wonder Boy dankzij producties single niet de oorspronkelijke B-kant, de andere 22 voor o.a. The Association en zijn eigen bands The hebben dat wel. Wel is gekozen om de singles niet Ballroom en The Millenium. Deze collectie richt zich te voorzien van de oorspronkelijke hoezen, slechts op de minder bekende producties van Boettcher en Let It Be zit in een Engelse hoes. Om de andere wat meteen in de credits opvalt, is dat de kern van singles zit een keer een van de internationale de musici waar hij mee wekt vrijwel altijd hetzelfde hoezen, variërend van de Turkse hoes om is. De fraaie harmonieën komen van leden van zijn Paperback Writer en de Noorse versie bij From Me bands en we komen ook een aantal namen van The To You tot aan de Chileense I Want To Hold Your Wreckng Crew en de TCB band van Elvis Presley Hand en de Argentijnse Eleonor Rigby. Wij kunnen tegen. Zoals altijd bij Boettcher ligt de lat hoog trots zijn op onze hoes voor I Want To Hold Your en is iedere song een voltreffer voorzien van een Hand! Ik kan mij voorstellen dat puristen hierover prachtige productie. (Bert Dijkman) vallen, aan de andere kant hebben we al te maken met een heruitgave. Qua uiterlijk sluit het boxje aan CHEMICAL BROTHERS bij de eerdere vinylboxen. Mede gezien de prijs is Surrender Deluxe dit een liefhebbersitem, maar wel een hele fraaie! (Universal) (Hermen Dijkstra) 4LP, 2CD, 3CD+DVD In hetzelfde jaar dat The Chemical BODINE Brothers hun negende album album No Geography Anthology uitkomt, viert hun derde plaat Surrender zijn 4CD twintigste verjaardag. Deze deluxe reissue bevat De Nederlandse hardrockband Bodine naast het reguliere album extra tracks, waaronder brengt zijn eerste plaat uit in 1981. remixen, B-sides en een aantal ‘secret psychedelic’ De plaat bevat prima stevige in blues geschoeide remixen van het duo zelf. De big beats vliegen je hardrock en valt tevens op door de meer dan om de oren, op deze prachtige heruitgave met uitstekende zanger Jay van Feggelen. Deze is klassiekers als Hey Boy Hey Girl en Out Of Control. echter op de tweede plaat vertrokken, terwijl Axel (Jasper van Quekelberghe) Langemeijer als zanger en Arjen Lucassen als extra gitarist toetreden. Bold As Brass is echte hardrock JIMI HENDRIX H maar klinkt zeker lekker. Ook Three Times Running Songs For Groovy is een lekkere hardrockplaat. Voor de gelegenheid is Children een extra schijfje toegevoegd met demo’s, outtakes (Legacy/Sony Music) en enkele jingles van Alfred Lagarde. Indruk maakt 8LP, 5CD de originele versie van Regular Rocker met een Songs For Groovy showcase voor Van Feggelen. Kortom Anthology is Children geeft een een prachtig boxje. (Hermen Dijkstra) verslag van de concerten die Jimi Hendrix gaf op oudejaarsdag 1969 en nieuwjaarsdag 1970. In het verleden zijn hier al gedeeltelijk elkaar overlappende registraties van uitgebracht zoals Band Of Gypsys

35 MANIA uit 1970, Live At The Fillmore East uit 1999 en te vinden waren. Deze laatste onderdelen hadden Machine Gun: The Fillmore East First Show uit wat mij betreft wel gewoon op de cd’s toegevoegd 2016. Toch is Songs For Groovy Children van een mogen worden. Ook zonder deze opmerking is dit andere categorie. Vijf cd’s in een box of acht lp’s echter opnieuw een fraaie reissue, al is het maar en alles opnieuw gemixt en dus we kunnen weer vanwege het fraaie artwork. Het audiodeel, dus op ontdekkingsreis. Alle vier concerten zijn hier zonder het blu-raymateriaal is ook verkrijgbaar in aanwezig, waarbij de opmerking gemaakt moet een bijzonder fraai uitgevoerde lp-box. (Hermen worden dat het tweede 31 december-concert niet Dijkstra) helemaal compleet is. Twee nummers zijn simpelweg niet professioneel opgenomen, twee nummers GERRY MULLLIGAN leden onder een slechte gitaarstemming en een AND THE CONCERT werd halverwege gestopt. Deze nummers zijn el JAZZ BAND H terug te vinden in versies van andere dagen, dus er Young Blood is eigenlijk geen man over boord, alhoewel de freak (Nederlands Jazz ze waarschijnlijk wel had willen hebben. Inhoudelijk Archief) is er genoeg te genieten: de verschillende versies CD van Machine Gun, de versies van Power Of Soul, Het nieuwste deel in maar ook Stone Free en Stepping Stone zijn niet te de serie Jazz At The versmaden nummers. Eigenlijk kunnen we zo ook Concertgebouw is opnieuw gewijd aan Gerry nog wel even door gaan. Ook al bestond de band Mulligan. Eerder bracht het Nederlands Jazz met Billy Cox op bas en Buddy Miles als drummer Archief al een cd uit met opnamen van een sextet- en (achtergrond)zanger maar kort, het is wel een concert uit 1956, ditmaal betreft het een optreden essentieel onderdeel in de carrière van Hendrix. uit 1960 van de Concert Jazz Band, waarmee Deze box geeft dat zeer goed weer. (Hermen de baritonsaxofonist een verpletterende indruk Dijkstra) maakte. De critici waren unaniem in hun lof en terecht, want we horen hier een bigband aan het MARGARET LEWIS werk die zich moeiteloos kon meten met de grote Reconsider Me – The RAM Singles bigbands van Duke Ellington en Count Basie. Het & More Southern Gems repertoire bestaat uit populaire stukken zoals My CD Funny Valentine, Walkin’ Shoes en Young Blood. Al in 1995 verzamelde Ace het vroege singles werk Wederom is tenorsaxofonist Zoot Sims van de van Margaret Lewis en na haar overlijden eerder partij, die van de ballad Come Rain or Come Shine dit jaar besloten zij die release nog eens over te een van de hoogtepunten van dit concert maakt. doen, uiteraard voorzien van de nodige extra’s. De geluidskwaliteit van deze opname is misschien Opererend op het snijvlak van country, rock ’n roll niet optimaal, de muziek zelf is dat zeer beslist wel en rhythm & blues, is de uit Shreveport afkomstige en maakt ook dit veertiende deeltje in de reeks tot zangeres nog steeds een zwaar ondergewaardeerd verplichte kost voor jazzliefhebbers. (Jos van den talent, bijvoorbeeld in vergelijking met haar stijl- en Berg) tijdgenoot Wanda Jackson. (Jurgen Vreugdenhil) MUSE H MARILLION Origin Of Muse Box Afraid Of Sunlight Deluxe (Warner) 5LP, 4CD+Bluray 4LP coloured+9CD Box Het volgende deel in de EMI- Muse-fans kijken al reissues van Marillion is Afraid Of Sunlight. De enige tijd reikhalzend vierde plaat met Steve Hogarth als zanger zou de uit naar de Origin laatste zijn die voor EMI gemaakt zou worden. Na Of Muse-boxset. Brave is deze plaat wat directer maar bevat net Deze fraai uitgevoerde release vertelt het verhaal zulke prachtige muziek. Veel nummers staan dan van de Britse spacerockers vanaf hun eerste ook heden ten dage nog met enige regelmaat op demo’s en debuutalbum tot doorbraakalbum de setlist. Voor deze gelegenheid is gekozen voor Origin Of Symmetry. Muse zou Muse niet zijn als een remix op de eerste cd, de originele 1995-mix op het ook deze keer de zaken niet op grootse en de tweede en een concert uit Ahoy, Rotterdam dat overdonderende wijze zou aanpakken. De box eveneens uit 1995 komt. De blu-ray bevat naast de bevat maar liefst negen cd's en vier gekleurde remix ook een documentaire, jams, vroege versies en vinylplaten met 113 nummers , waarvan er ruim de bonustracks die eerder op de heruitgave uit 1999 40 nog niet eerder verschenen. Op de cd’s vinden

36 MANIA we vroege demo's, de eerste ep's, B-kantjes en Nick Mason en keyboardpartijen die Rick Wright live-opnames. Waaronder BBC-shows van eind jaren speelde tijdens tournee 1987-1989. Hiermee wordt negentig en het gedenkwaardige optreden tijdens getracht meer creatieve balans te krijgen tussen het Reading Festival van 2011 waar de band het de drie musici. Delicate Sound Of Thunder is flink album Origin Of Symmetry van de eerste tot de aangevuld met tracks die de originele plaat niet laatste noot speelde. Vinylliefhebbers zullen blij haalden. Verder zijn er registraties van Knebworth worden van de vier gekleurde 180 grams lp’s, met 1990 en een ooit eerder uitgebracht concert in remasters van Showbiz en Origin Of Symmetry. Al Venetië. Daarnaast zijn er de nodige 5.0 remixes dit moois is verpakt in een 48 pagina’s tellend boek gemaakt en is de doos gevuld met allerlei fraaie met een bandinterview, setlists, foto’s en posters memorabilia. (Red) die uit het boek kunnen worden gehaald. (Rob Hendriks) KEITH RICHARDS H Main Offender HARRY NILSSON H (BMG/Warner) Losst And Founnd LP, CD (Omnivore/Warner) MICK JAGGER H LP, CD She’s The Boss / Toen Harry Nilsson in Primitive Cool / 1994 overleed op slechts Wandering Spirit 52-jarige leeftijd was / Goddess In The hij al een tijd niet meer Doorway actief in de muziek. Een (Universal) leven vol drank en drugs had zijn lijf en stem flink 4x LP aangetast, waardoor de Amerikaanse muzikant Na de heruitgave in de jaren tachtig al geen schim meer was van van Keith Richards’ de singer-songwriter die in de late jaren zestig Talk Is Cheap, is Main en vroege jaren zeventig met de besten mee kon Offender nu ook en onder andere John Lennon tot zijn grote fans aan de beurt. Was mocht rekenen. Harry Nilsson bracht in de laatste Talk Is Cheap voor dertien jaar van zijn leven geen album meer uit, veel mensen een maar maakte nog wel muziek. Het album waaraan aangename verrassing, met Main Offender had hij in de laatste jaren van zijn leven werkte met Richards iets te bewijzen, ook al waren The Stones producer Mark Hudson is nu door laatstgenoemde weer uit hun as herrezen. De plaat uit 1993 opent afgemaakt. Losst and Founnd laat horen dat Harry met 999, waarop Richards gelijk laat horen dat Nilsson de hoge noten niet meer wist te halen in hij gewoon op de ingeslagen weg verder gaat. de nadagen van zijn carrière, maar het schrijven van Wicked As It Seems opent als een echte Stones- geweldige songs was hij gelukkig niet verleerd. Het plaat (vergelijk Love Is Strong) en maakt duidelijk met een aantal muzikale vrienden gemaakte Losst dat Richards het erfgoed opeist. Eileen, Yap Yap en And Founnd is mooi opgepoetst en laat meer dan Hate It When You Leave, gewoon allemaal lekker. eens de genialiteit van Harry Nilsson horen. (Erwin Tegelijkertijd verschijnen de vier soloplaten van Zijleman) Mick Jagger opnieuw op half-speed mastered vinyl. Zeker de eerste twee zijn nogal wisselvallig. PINK FLOYD H Opent She’s The Boss uit ’85 nog met een Jagger/ The Later Years Richards-compositie Lonely At The Top, overigens (Parlophone/Warner) niet hun beste, het is vooral Just Another Night 2LP, CD, 5CD+6Bluray+ dat de aandacht trekt. Primitive Cool (’87) lijdt 5DVD+2X7 INCH een beetje aan het zelfde probleem. Wandering Na uitputtende boxen Spirt, (’93) in tegenstelling tot het origineel nu van The Early Years en de albums die na 1972 uitgebracht als dubbel-lp, is dan andere koek. volgden, is Pink Floyd nu aangekomen bij The Later Opener Wired All Night, Sweet Thing en Out Of Years 1987-2019. Roger Waters heeft de band Focus zetten de toon voor de plaat. Doordacht, dan verlaten en deze box concentreert zich op de goed uitgewerkt en gewoon uitstekend. Goddess albums A Momentary Lapse Of Reason (1987), The In The Doorway uit 2001 sluit dit viertal af. (Hermen Division Bell (1994) en The Endless River (2014). Dijkstra) Van A Momentary Lapse Of Reason is een update gemaakt met nieuw opgenomen drums door

37 MANIA

SIMPLE MINDS teksten van Ron, falsetstem van Russell en redelijk 40: The Best Of 1979-2019 manische arrangementen zijn even wennen voor 2LP, 3CD, CD het grote publiek aldaar en de Maels vertrekken De Simple Minds bestaan veertig naar Engeland alwaar producers als Muff Winwood jaar en vieren dat met een nieuwe tour en een (broer van), Tony Visconti en Giorgio Moroder Sparks verzamelaar die een overzicht geeft van hun hele door de jaren zeventig heen aan een geheel eigen indrukwekkende oeuvre tot nu toe. Vanaf hun eerste geluid helpen zoals te horen op de 3cd Past Tense dagen als experimentele new wave-band tot aan de met liefst 58 nummers waar de 3lp er slechts 27 hits uit de jaren tachtig en negentig en de periode heeft. Daarnaast verschijnt nu hun jaren negentig erna. Deze compilatie bevat ook nummers van hun hitklapper Gratuitous Sax And Senseless Violins op nieuwere albums die goed werden ontvangen, zoals een fantastisch verzorgde driedubbele cd en lp met Big Music uit 2014 en het vorig jaar verschenen Walk alle mogelijke opnames van destijds daaromheen. Between Worlds. Als kers op de verjaardagstaart is Een feestelijk rariteitenkabinet ergens tussen de Pet er een nieuwe track: een cover (For One Night Only) Shop Boys, Pulp en Yello. (Albert Jonker) van de eveneens uit Schotland afkomstige King Creosote. (Rob Hendriks) CAT STEVENS/YUSUF Back To Earth SPARKS LP, CD Gratuitous Sax Deluxe/Past Nadat hij bijna verdronk en een Tense: Best Of gered werd door – naar zijn zeggen – God, zou Cat 3LP, 3CD, CD / 3LP, 3CD, 2CD Stevens met Back To Earth afscheid genomen van De Schotse band Franz Ferdinand de muziek. Gelukkig maakt hij al weer jaren als Yusuf bracht in de zomer van 2015 een nieuwe generatie prachtige platen. Back To Earth is, mede door het op het spoor van de van oorsprong Amerikaanse ontbreken van hits, niet het bekendste album van (L.A.) broers Ron en Russell Mael, die al in 1971 met Stevens maar meer dan veertig jaar na dato heeft het Todd Rundgren aan hun debuutplaat werken en album vol prachtige ingetogen songs nog niets aan dan besluiten zich Sparks te noemen. De bizarre zeggenschap ingeboet. (Ron Bulters)

VARIOUS Twintig Jaar Top 2000 / Het Beste Uit Twintig Jaar Top 2000 (Universal) Boek+10 inch / 7CD Het wordt elk jaar een groter fenomeen waar miljoenen muziekliefhebbers naar luisteren: de Top 2000 op Radio 2. Ook de afleveringen van het televisieprogramma Top 2000 A Go-Go, met onder meer de mini- Roeleven en Arjan Vlakveld – in de verhalen achter documentaires van Leo Blokhuis, zijn enorm de hits en wordt de lezer meegenomen achter de populair. Voor veel mensen betekent deze schermen van het populairste muziekprogramma reis langs de grote hits van de popmuziek een van Nederland. Daarnaast verschijnt een veertien nostalgische terugkeer naar hun jeugd, voor cd’s tellende boxset, onder de titel Het Beste anderen is het een mooie gelegenheid om te Uit Twintig Jaar Top 2000, met een overzicht van genieten van tijdloze popklassiekers. Om te vieren bekende hits van de jaren vijftig tot nu. Onder de dat de Top 2000 dit jaar twee decennia bestaat, noemer Long Versions is er gelukkig ook ruimte wordt een mooi vormgegeven jubileumboek voor de volledige versie van een aantal langere uitgegeven. In Twintig Jaar Top 2000 duiken de nummers, zoals Innuendo, Child In Time en It’s A vier auteurs – Leo Blokhuis, Norbert Pek, Dirk Jan Long Way There. (Godfried Nevels)

38 MANIA

VARIOUS werk. Een uittreksel van de box zal als dubbel-cd Tim Burgess & Bob Stanley Present uitgebracht worden als The Ultimate Vengeance! TIM PEAKS – Songs For A Late- (Hermen Dijkstra) Night Diner 2LP, CD VARIOUS In het Engelse Northwich in het graafschap Cheswire She Came From Liverpool! hangt een zeer specifieke ambiance, bepaald door met Merseyside Girl-Pop 1962-1968 name de mystieke natuur en de beroemde zoutmijnen, CD ideaal voor David Lynch om Twin Peaks te filmen. Bob Het onvolprezen Ace label komt met een compilatie Stanley (bandlid St Etienne en beroepssamensteller) rond een geografische regio, de stad die in het is al dertig jaar lang voetbalvrienden (Witton Albion begin van de jaren zestig de leidende rol van de FC) met Tim Burgess van The Charlatans (zanger), Amerikanen overnam (van april ‘63 tot en met inwoner aldaar en (dus) kenner van de regio en wilde april ‘64 stonden bands uit deze stad 45 weken die sfeer vastleggen maar dan wel tegen sluitingstijd. bovenaan de hitlijsten!) met een geheel eigen Dat bleek Burgess al in levende lijve ter plekke te geluid, de Merseybeat, vernoemd naar de rivier waar doen op festivals onder genot van (Yorkshire) thee Liverpool aan ligt. Merseybeat is een combinatie en koffie, het zogeheten Tim Peaks Diner. De Twin van rock-'n-roll, skiffle en rhythm and blues met Peaks soundtrack van Angelo Badalamenti is nooit ver als meest kenmerkende eigenschap de 'beatslag': weg, zelfs die beroemde hoesfoto roept precies die een stuw met de vingers op de bovenste snaren sfeer op. Ongrijpbaar, tijdloos en van eenzame klasse. van de slaggitaar en veelal met een Merseyside (Albert Jonker) English accent ook wel Scouse genaamd. Liverpool’s pop queens Cilla Black en Beryl Marsden zijn met VARIOUS 4 tracks wellicht de bekendste namen.en direct The London American Label Year gerelateerd aan de Fab 4. Komt met 28 pagina’s By Year 1967 gedocumenteerd en geïllustreerd boekwerkje. (Paul CD Maas) Hoera, het neusje van de zalm op het historisch belangrijk(st)e label van 78/45 toeren singletjes FRANK ZAPPA H geboekstaafd door Ace vanaf het jaar 1956 wordt Hot Rats 50th vervolgd! Onvervalste rock 'n roll van Carl Perkins, Chuck Anniversary Berry en Little Richard stonden op dat eerste deel (2012) (Universal) tussen nauwelijks mindere goden als Willie Dixon, Fats LP coloured, 6CD Domino en Big Joe Turner. Inmiddels beland in 1967 Zo krijgen we niets, zo en (weer) volop gevuld met soul, country, folkrock, krijgen we de ene na de psychedelica en anderszins is het amusant en leerzaam andere fraaie heruitgave om de ontwikkeling van de popmuziek te zien. Even van Zappa. Alle toeters dachten we dat het gedaan was met deze langlopende en bellen qua verpakking hoeven van mij niet, serie, maar de bijgeleverde annotaties stellen ons gerust maar wat worden we de laatste tijd verwend. voor de toekomst. (Albert Jonker) Na de live-boxen krijgen we nu een thematische uitgave. Hot Rats! Deze eerste soloplaat van Frank VENGEANCE komt hier uitgebreid aan bod. Peaches En Regalia, Power Of The Rock: Anthology Willie The Pimp, Son Of Mr. Green Genes, Little 1983-98 Umbrellas, The Gumbo Variations en It Must Be 9CD A Camel… Zes tracks die hun plek in de muzikale Arjan Lucassen zullen velen kennen van Ayron, de geschiedenis veroverd hebben. De originele plaat oude rotten kennen hem echter van Vengeance. De in de 1987-remix en 59 [!] nieuwe tracks vinden band met in Leon Goewie een uitstekende zanger een plek in deze zes cd’s tellende box. Die nieuwe vormde met een aantal andere bands als Helloïse stukken bestaan uit sessies, overdubs, remakes en het front in de Nederlandse hardrock destijds. Power delen van nummers waarvan het de bedoeling was Of The Rock is een mooi overzichtsboxje met de zes dat die later samengevoegd zouden worden. Voor platen die de band in de jaren tachtig en negentig de leek niet de gemakkelijkste kost dus. Natuurlijk uitbracht. Hiervan zouden Take It Or Leave It en zijn dit liefhebbersuitgaves maar wie er voor Arabia tot de klassiekers van de band gaan behoren. gaat zitten, krijgt een bijzonder mooi inzicht hoe Naast de zes platen staat het boxje verder vol met deze plaat tot stand gekomen is. Deze prachtige nummers die niet op de reguliere platen stonden, vijftigste verjaardagversie van Hot Rats is dan ook live-werk, demo-opnames en onuitgebracht een mooie aanwinst! (Hermen Dijkstra)

39 The brand new studio album! Available on CD, LP and digital

Alle 23 singles van The Beatles, ieder in een unieke foto hoes uit verschillende landen. Limited Edition!

JOIN US ON FACEBOOK UNIVERSAL MUSIC LEGENDS facebook.com/UniversalMusicLegends MANIA BOEKEN

PRINCE – THE BEAUTIFUL hitparadenoteringen te reproduceren. Eregalerij ONES der Nederpop is het resultaat van een jarenlange Prince besloot in 2015 muzikale zoektocht. Van vele tientallen gesprekken om samen met journalist met artiesten, sessiemuzikanten, producers, Dan Piepenbring zijn studiopersoneel en managers. Wat begon als een langverwachte memoires te aantal kaders in het standaardwerk Dutch Mountains schrijven. Ze voerden vele groeide uit tot een heuse eregalerij der Nederpop. openhartige gesprekken en Prince schreef de JAAP VAN EIK – DE BAS eerste vijftig pagina's van MOET KNORREN zijn levensverhaal. Kort daarna overleed hij. The Jaap van Eik was bassist in Beautiful Ones is een uniek en origineel literair werk, talloze Nederlandse bands The brand new studio album! vol met Prince' ideeën en visies. De handgeschreven en heeft daarnaast de gave pagina's en Dans ontroerende verslag van hun dat hij een fijne pen heeft. Zo Available on CD, LP and digital samenwerking brengen Prince dichterbij dan ooit. waren zijn Deep Purple- en De nooit eerder getoonde foto's, hersenspinsels, Focus-biografieën prima kost songteksten en ander materiaal uit Paisley Park en was hij een fijne schrijver completeren zijn laatste monumentale geschenk aan voor de Music Maker. Ook de wereld. zijn boekjes uit het leven van een muzikant heb ik met veel plezier gelezen. In De bas moet knorren ELTON JOHN – IK ELTON beschrijft Van Eijk zijn belevenissen in bands als The JOHN Moans, Cuby, Bues Dimension, The Motions, Focus, De cijfers zijn indrukwekkend. Livin’ Blues en zo kan je nog wel even doorgaan. Elton John verkocht tijdens Het boek leest vlot en Van Eik beschrijft op een fijne zijn lange loopbaan meer manier de positieve en minder positieve kanten dan 300 miljoen albums. van het bandjesleven. Voor de liefhebber van Een nieuwe versie van muziekboeken en Nederlandse bands een aanrader! zijn Candle In The Wind, (Hermen Dijkstra) bewerkt als eerbetoon aan de verongelukte Princes HOLLY GEORGE-WARREN Diana, ging 33 miljoen keer over de toonbank en – JANIS: HAAR LEVEN EN staat te boek de best verkochte single aller tijden MUZIEK in Engeland en Amerika. En er wordt nog altijd met Janis Joplin was zowel een ontzag gesproken over de extravagante shows die muzikale pionier als een rebel hij in de jaren zeventig op de planken bracht. Lang die de grenzen van gender wees niets er op dat Elton John zou uitgroeien tot en seksualiteit verlegde, lang zo’n kleurrijke popster. In de jaren zestig trad hij op voor dit sociaal aanvaardbaar met een eigen bandje, maar stelde zich als muzikant was. Als kind al viel ze, als Alle 23 singles van en componist vooral ten dienste van andere nieuwsgierige tomboy, op in muzikanten. haar conservatieve oliestadje. Op de middelbare The Beatles, school werd ze met de nek aangekeken door haar ieder in een unieke foto PETER VOSKUIL – leeftijdsgenoten vanwege haar liefde voor de hoes uit verschillende EREGALERIJ DER beatgeneratie en haar progressieve opvattingen NEDERPOP IN 100 over ras. Janis Joplin was als onbezonnen, landen. EN ENIGE STUDIO- gepassioneerde ziel gedoemd ten onder te gaan Limited Edition! OPNAMEN aan de roem. Ze was gevoelig en zoekende, wilde Ramona (The Blue trouwen en zich settelen – maar kon of deed dat Diamonds). Touch (The niet. Ze was een Texaanse die ernaar verlangde Outsiders). One way Texas te ontvluchten maar er nooit helemaal van wind (The Cats). Over de kon loskomen – zelfs niet toen ze in San Francisco muur (Klein Orkest). Verzamelaars koesteren de het icoon van de tegencultuur was geworden. JOIN US ON FACEBOOK originele singles, freaks weten feilloos bijpassende Janis is geschreven door Holly George-Warren, UNIVERSAL MUSIC LEGENDS facebook.com/UniversalMusicLegends 41 MANIA een van de meest gewaardeerde kroniekschrijvers deel 2 (2018), dat inzoomde op de vaderlandse van de Amerikaanse muziekgeschiedenis, die variant, maar ook Blondie, The Clash, fanzines en sprak met Joplins familie, vrienden en bandleden, de verwantschap met reggae) breed uitwaaierende en toegang kreeg tot archieven en lang verloren stroming in onze vermaarde hoofdstedelijke gewaande interviews. Een compleet portret van een poptempel specifiek. Weer een jaar later (2019/1979) opmerkelijke artiest. verschijnt heden deel 3, handelend over de opkomst van de new wave, post-punk en poëzie (Mupo) en hoe de opkomst van de discomuziek OSCAR SMIT - DE dit alles veroorzaakt en zelfs de pure punk naar de PARADISO PUNKJAREN achtergrond doet verdwijnen, hoewel nog niet in DEEL 3 ons land op dat moment. De dood van Sid Vicious The Sex Pistols in 1977 als op 2 februari van dat jaar is een nieuw dieptepunt. oerknal van de punk was in Voorts 1979 in vogelvlucht: Joe Jackson. The Police. 2017 veertig jaar geleden Rock Against Racism. Fischer Z. Link Wray en Robert en voor Oscar Smit, die Gordon. Devo. William Burroughs. Brion Gysin. als muziekjournalist (OOR/ Jim Carroll. John Cooper Clarke. J.A.Deelder. Dan: Gonzo(circus)), DJ, producer, Motörhead! The Only Ones. The Stranglers. The archivaris, radiomaker (VPRO) B-52's. The Ruts. XTC. De eindbalans (hoofdstuk 7) etcetera als autoriteit mag gelden de aanleiding rept over The Eighties, met ska in het vooruitzicht! gedetailleerd in te gaan op die (zo bleek later in Deel 4? (Albert Jonker)

KLASSIEK

CECILIA BARTOLI, IL cello, contrabas, klarinet, fagot en hoorn van tijdgenoot GIARDINO ARMONI H Ludwig van Beethoven. Met beide werken is iets aan de FARINELLI [4040448] hand. Reicha's Grande Symphonie de Salon no. 1 (uit 1825) Opnieuw duikt Cecilia Bartoli werd pas in 2017 ontdekt en voordien waarschijnlijk nooit in de wereld van de muziek die uitgevoerd. Het beleeft hier zijn cd-première. Beethovens in de 18e eeuw speciaal werd septet op. 20 (in 1800 al een keer uitgevoerd) werd pas geschreven voor castraten. Na standaardrepertoire zo vanaf 1860. De salonsymfonie van haar album Sacrificium en haar Reicha, die nog veel klassieke kenmerken vertoont, blijkt een bijdrage aan het Porpora-album van Jaroussky staat méér dan leuk en onderhoudend werk te zijn, evenals het het Italiaanse fenomeen Farinelli centraal op haar septet van Beethoven dat soms iets meer diepgang heeft. nieuwe album. In zijn tijd had deze castraatzanger Een geïnspireerd Concert de la Loge speelt hier met een een status vergelijkbaar met hedendaagse prettige losheid en veel innerlijke rust, alles in een mooie wereldsterren. Begeleid door een gretig Il Giardino onderlinge balans en homogeen van klank. (Frits Broekema) Armonico laat Bartoli haar stembeheersing en expressie ten volle horen. Het is geen 100% KARINE DESHAYES castratenzang want daarvoor is haar klankkleur Une amoureuse flame [4044692] te donker, maar wel een aangename uitgave voor De Franse mezzosopraan Karine Deshayes liefhebbers van barokke coloratuurzang. Met de staat al enige jaren met groot succes keuze van de hoes wil ze een statement maken in zowel op Frans podia als die in New York, Moskou, de huidige genderdiscussie zonder hierbij Farinelli Madrid en Salzburg. De zangeres laat op deze release, te willen portretteren. (Peter Simmers) met liefdesvlam als titel, Frans repertoire uit de 19e eeuw haar stem ten volle klinken. Deshayes neemt REICHA EN BEETHOVEN je mee op een emotievolle reis van Assepoester via Julien Chauvin [4044075] Catharina van Aragon en Fausts Marguerite naar Het ensemble Le Concert de la Loge Balkis. Bijzonder is de alternatieve aria uit de eerste heeft hier gekozen voor een strijkkwartet acte van Carmen, die Bizet verving door de Habanera plus contrabas, hobo, klarinet, fagot en hoorn van die hij ‘leende’ van de Spaanse componist Sebastien Anton Reicha en voor een septet voor viool, altviool, Yradier.(Peter Simmers)

42 MANIA

FREIBURGER BAROCKORCHESTER JOSEPH HAYDN RENE JACBOS Missa Cellensis [4044622] Beethoven Leonore [4017263] De ontstaansgeschiedenis van deze Gebaseerd op dezelfde Franse Missa Cellensis, mis voor Zell oftewel tekst van Jean Nicolas Bouilly schreef Ludwig van het bedevaartsoord Mariazell, is niet bekend. Wel Beethoven, net als de componisten Ferdinando Päer heeft deze mis lang bekendheid genoten als de en Pierre Gaveaux voor hem, een bevrijdingsopera Missa Sanctae Caciliae en werd deze gebruikt voor onder de titel Leonore. Beethoven maakte drie de gedenkdag op 22 november van St. Cecilia, de versies met vier verschillende ouvertures, waarbij beschermheilige van musici. Justin Doyle voegt een de laatste en uiteindelijke versie de naam Fidelio mooie versie toe aan de reeks uitvoeringen van deze kreeg. René Jacobs ging evenwel terug naar de prachtige mis van Haydn. Koor, orkest en solisten oorspronkelijke versie en maakte daarnaast ook vormen een fijn geheel waarbij er volop dramatiek eigen aanpassingen, wat enigszins in tegenspraak en beleving is te horen. Speciaal dient de sopraan is met elkaar. Er wordt gedegen gespeeld door Johanna Winkel te worden vermeld voor haar fraaie het Freiburger barokorkest en de zangers en coloratuurpartij. (Peter Simmers) zangeressen zingen verdienstelijk hun partij. Fraai vormgeven is het boekwerk met teksten en TEN HOLT achtergrondinformatie. (Peter Simmers) Canto Ostinato – NS8 [4048376] Wie kent de Canto Ostinato van Simeon DAAN MANNEKE H ten Holt niet? Die zee van muziek met GROTE ARCHIPEL zijn bijna hypnotiserende effect. Het werk kent al vele [4052185] uitvoeringen in diverse combinaties van instrumenten De Grote Archipel markeert met o.a. orgel, marimba, synthesizer en natuurlijk de de tachtigste verjaardag van piano. Daaraan is nu een uitvoering voor acht saxofoons de Nederlandse componist toegevoegd. Stefan de Wijs tekende voor de bewerking KLASSIEK Daan Manneke. Deze en het NS8 zorgt voor een canto van lucht en kleppen. compositie in zes delen wordt Uiteraard is het timbre van een saxofoon anders dan uitgevoerd door evenzoveel pianisten aan wie hij van de piano; hierdoor ontstaat een ander totaalgeluid. het werk opdroeg. Voor elk van de zes schreef hij De genialiteit van het klankpalet van Ten Holt blijft een stuk dat aansluit bij hun speelstijl, voorkeur echter ten volle gehandhaafd. NS8 heeft een waardige en toonvorming. Deze live-opname geeft aan dat versie toegevoegd met prachtige invulling van de Manneke nog altijd een bijzondere componist vrijheid die het stuk biedt. (Peter Simmers) is en dat er in Nederland geweldige pianisten zijn. Daarnaast is het album een hommage aan BACH Zeeland onder vermelding van de wapenspreuk Ouvertures for orchestra [4039072] Luctor et emergo en het gedicht Ruimte van Ouvertures waren in de Duitse barok de Zeeuwse dichter J.C. van Schagen. (Peter zeer populair. Het is dus geen verrassing Simmers) dat ook Johann Sebastian Bach zich er tussen het schrijven van zijn meer hemelgerichte muziek mee MARTIN WAHLBERG bezig heeft gehouden. Er zijn vier overgeleverd van Gretry – Raoul Barbe Bleu wat waarschijnlijk meer waren. De ouvertures waren [4044691] volgens traditie als een suite opgebouwd uit een aantal Aan de vooravond van de Franse revolutie vond in dansstukken. Dat verklaart ook het opgewekte karakter 1789 in Parijs de première plaats van Raoul Barbe van dit viertal. De bezetting is in de historische aanloop Bleu, een komische opera. Gecomponeerd door naar het volledige symfonieorkest geconcentreerd de in Luik geboren Andre Gretry gebaseerd op het rond een klein gezelschap van strijkers en blazers, verhaal van Charles Perrault en een middeleeuwse in dit geval Concerto Italiano, dat onder leiding van roman: Blauwbaard met een happy end derhalve. Rinaldo Allesandrini met opgewekte verve speelt en de De partijen van Isaure en Raoul worden vertolkt met toegevoegde extra's van Bachs achterneven net zoveel de intonatie die de rol verlangt, in tegenstelling tot diepte en reikwijdte geeft als het werk van de meester die van Osman waarbij recitatieven en zang niet in zelf. (Enno de Witt) overeenstemming zijn met elkaar. Samen met een uitgebreid en verzorgd boekje inclusief de teksten FRANZ SCHUBERT maakt dit het repertoire van Gretry weer een stukje Notturno & Opus 100 [4030605] toegankelijker. (Peter Simmers) Het pianotrio Notturno is één van de laatste stukken die Schubert

43 MANIA componeerde. Het geserreerde, weemoedige die het Freiburger Barockorchester onder leiding van karakter drijft de moderne luisteraar ongewild naar Gottfried von der Golz hier heeft opgenomen, de het beeld van de naderende schaduw van de dood, jongste geschreven toen Mozart alweer tien was. Met maar dat is natuurlijk onzin. We luisteren naar een het componeren van dansmuziek was Mozart al op componist op het toppunt van zijn kunnen. Het zijn vijfde begonnen, de vijfentwintig contradansen trio opus 100 stamt uit dezelfde late periode en die de symfonieën omlijsten omspannen zijn gehele werd geschreven voor het verlovingsfeest van zijn carrière. (Enno de Witt) vriend Josef von Spaun. Het pakt ook qua lengte wat grootser uit, al houden de beperkingen van een MAHLER SYMPHONY NO. 1 kleine bezetting – piano, viool, cello – alles in toom. RCO [3873771] Het Hamlet Piano Trio koos ditmaal voor het gebruik Het Concertgebouw orkest is natuurlijk van authentieke instrumenten, wat gekoppeld aan niet onbekend met het werk van Gustav doorwrochte kennis van beide stukken de opname Mahler. Sterker nog, Mahler behoort tot boven de concurrentie uittilt. (Enno de Witt) het standaard repertoire van het wereldberoemde orkest. Mahler’s symfonie No. 1 in D-groot werd W.A. MOZART in 1903 al door de maestro zelf in Amsterdam Youth Symphonies [4052266] gedirigeerd. Zowel Gustav als zijn vrouw Alma Wolfgang Amadeus Mozart was een waren lyrisch over de prachtige klank van het orkest wonderkind, en toch word je telkens en de wijze waarop chef dirigent Mengelberg het weer omvergeblazen als je je realiseert dat hij zijn had ingestudeerd. Begin 2018 werd de symfonie eerste symfonie (KV 16) schreef toen hij pas acht jaar (opnieuw) live vastgelegd, ditmaal onder leiding was. Niks eerst nog wat leren en worstelen, maar van dirigent Daniele Gatti. Onder zijn vakmanschap meteen een niveau bereiken dat slechts weinigen ooit produceert het orkest wederom een boeiende gegeven werd. Natuurlijk wortelend in de traditie, uitvoering die meer dan prachtig klinkt in de alom maar toch meteen al een eigen, zeer herkenbare bejubelde concertzaal. (Luc van Gaans) toon. Dat geldt ook voor de andere vier symfonieën

TV SERIES

DE LUIZENMOEDER NARCOS MEXICO SEIZOEN 2 De eerste drie seizoenen FILMS De Luizenmoeder speelt van Narcos waren zich af op de basisschool gewijd aan de opkomst en volgt ouders en leraren en ondergang van de die over de hoofden van de grote drugsbaronnen en kinderen hun vetes uitvechten. -kartels van Colombia. Vastberaden om haar leven Dit vierde seizoen verlegt na de scheiding zo snel de focus naar een land mogelijk op de rit te krijgen, waar drugscriminaliteit stort Hannah, de nieuwe moeder met een dochter in minstens zoveel leed en chaos heeft veroorzaakt: groep drie, zich in de wereld die zich afspeelt op en Mexico. Het verhaal begint in de vroege jaren rondom het schoolplein van basisschool de Klimop. ’80. De Mexicaanse drugssmokkel is in die Inburgeringscursussen worden helaas niet gegeven, tijd nog nauwelijks georganiseerd. Daarin dus met vallen en opstaan probeert Hannah zich komt snel verandering als Félix Gallardo het de mores van het schoolplein eigen te maken. Ook beruchte Guadalajarakartel opricht. Onder zijn al had ze zich voorgenomen zich op deze school leiding groeit de organisatie uit tot een waar niet voor het karretje te laten spannen, maken imperium dat jarenlang een schrikbewind voert. vreemde leerkrachten en de allesoverheersende Als undercoveragent Kiki Camarena namens 'moedermaffia' het haar echter niet makkelijk. de Amerikaanse DEA wordt gestationeerd in

44 MANIA Guadalajara, beseft hij al snel dat hij is begonnen politicus Pietro even onmogelijk om te veranderen. aan een levensgevaarlijke en misschien wel hopeloze Zelfs nu hij een kantoor heeft in de gebouwen missie. van de premier in Rome, kan hij zijn oude slechte gewoonten nog steeds niet afwijzen. Evenmin GAME OF THRONES kan hij de enige vrouw vergeten van wie hij ooit SEIZOEN 8 heeft gehouden. Een voormalig tv-sterretje dat nu De meest bekroonde politicus en congresvrouw is geworden, Veronica Emmy Award serie Game moet beslissen wie de man van haar leven wordt. Ze of Thrones is terug met een heeft zich gerealiseerd dat ze niet langer alleen een laatste seizoen vol bedrog vrouw aan de arm van krachtige mannen wil zijn. Het en verraad, adel en eer… en is het begin van haar eigen drang naar macht. eenlegendarische strijd tussen de levenden en de doden. BEFORE WE DIE Jon, Dany en hun legers Marie Richardson, Adam bereiden zich voor op de komst van het leger van Pålsson en Alexej Manvelov de Night King. De ontknoping die al acht seizoenen spelen hoofdrollen in de op zich laat wachten nadert en zal antwoord tiendelige Nordic Noir, een geven op de ontelbare vragen over het lot van de meeslepende thriller over hoofdpersonages. familiebanden, gevaarlijke liefdes en een brutale 1994 machtsstrijd in de onderwereld. Er komt een nieuwe republiek. Hanna Svensson, een Na het uiteenvallen van de rechercheur met een hoge moraal en vaste principes, oude regering, en daarmee verkeert in een crisis. Ze is niet langer de ster bij de de Eerste Republiek, is Italië afdeling georganiseerde misdaad in Stockholm. in 1994 definitief veranderd. Een gezin heeft ze ook niet meer sinds ze haar zoon Spinster Leo is zich hier maar Christian opofferde voor haar carrière. Christian al te goed van bewust. Hij heeft net een gevangenisstraf van twee jaar voor duwde hard om Berlusconi drugshandel uitgezeten en wil geen contact meer met tot premier te zien worden. zijn moeder, omdat zij hem liet arresteren. Hij heeft nu Hij weet dat het niet gemakkelijk is om macht te een baantje als bordenwasser in een restaurant, waar winnen, maar vasthouden aan het grenst aan het het hoofd van de Mimica familie, Davor, hem onder TV SERIES onmogelijke. Evenzo lijkt het voor populistische de arm heeft genomen.

FILMS

ASK DR. RUTH BEACH BUM Regie: Ryan White Regie: Harmony Korine Cast: Ruth Westheimer Cast: Matthew Ask Dr. Ruth vertelt het McConaughey, Snoop ongelofelijke levensverhaal van Dogg, Isla Fisher Dr. Ruth Westheimer, die als Moondog (Matthew kind de Holocaust overleefde McConaughey) is een en de eerste en beroemdste succesvolle dichter die zijn sekstherapeut werd op de leven volgens zijn eigen Amerikaanse televisie. Nu regels leeft. Samen met zijn bijna 90 jaar oud, staat zij nog volop in het leven. In de rijke vrouw (Isla Fisher), zijn verwaande agent (Jonah documentaire kijkt ze terug op haar traumatische jeugd Hill) en zijn beste vriend (Snoop Dogg) is het leven en hoe zij één van de belangrijkste woordvoerders één groot feest vol drugs en drank. Moondog is de werd in de seksuele revolutie. "Ask Dr. Ruth is een rockster onder de dichters, ook al heeft hij de laatste eerbetoon, doordrenkt van liefdevol respect voor haar jaren niet veel op papier gezet. Wanneer het noodlot doorzettingsvermogen.” De Volkskrant plotseling toeslaat, moet hij zich echter herpakken

45 MANIA en zich richten op zijn grote talent: schrijven. Maar NOTTI MAGICHE dat lijkt makkelijker gezegd dan gedaan wanneer Regie: Paolo Virzi het merendeel van je dagen in het teken staan van Cast: Giovanni Toscano, drank, drugs en vrouwen. "Matthew McConaughey Mauro Lamantia, Irene schittert als de verlopen dichter Moondog" De Vetere, Giancarlo Giannini, Morgen Ornella Muti Rome, 1990. Op dezelfde THE DEAD DON’T DIE zomerse avond dat Argentinië Regie: Jim Jarmusch thuisland Italië uitschakelt Cast: Adam Driver, Bill in de halve finale van het Murray, Chloë Sevigny, Tilda wereldkampioenschap Swinton voetbal, wordt het lichaam van filmproducent Er is iets in het rustige, kleine Leandro Saponaro opgevist uit de Tiber. De stadje Centerville wat niet belangrijkste verdachten zijn drie jonge scenaristen helemaal klopt. De maan die in Rome zijn voor een prestigieuze prijsuitreiking. hangt groot en laag in de Aan de lokale politie vertellen ze over hun uit lucht, de uren daglicht worden de hand gelopen avontuur vol bacchanalen, onvoorspelbaar en dieren beginnen ongewoon extravagante showgirls, listige producenten en gedrag te vertonen. Niemand voorziet de vreemdste grijpgrage acteurs. Notti Magiche van regisseur en meest gevaarlijke terugslag die op het punt Paolo Virzì (The Leisure Seeker, La Pazza Gioia, staat de stad te kwellen: The Dead Don't Die en de Il Capitale Umano), speelt zich af in de laatste bewoners moeten vechten om te overleven. gloriedagen van de Italiaanse cinema waarin oude meesters als Fellini en Scola nog de filmsets in chaotisch Rome bevolken. Een nostalgische ode aan de magische wereld van Italiaanse klassiekers, maar tegelijkertijd ook een satirisch commentaar op de corruptie en excessen achter de schermen.

ONCE UPON ELKE MAAND A TIME IN HOLLYWOOD H DE FILMKRANTWORD ABONNEE!PLUS Regie: Quentin IN DE BUS? Tarantino ALLE NIEUWE FILMS, INTERVIEWS,FILMNIEUWS, OPINIES FILMAGENDA, & ACHTERGRONDEN VIDEO ESSAYS EN MEER OP FILMKRANT.NL Cast: Leonardo DiCaprio, Brad Pitt De zomer van 1969. Rick Dalton, een acteur op zijn retour, voelt aan dat zijn dagen als leading man in

Stort € 42,50 of meer op rekening NL28 INGB 0005 3933 95 tnv Stichting Fuurland, Amsterdam ovv ‘nieuwe abonnee’ & adres tv-westerns stilaan geteld zijn. Hij vindt troost bij zijn rechterhand en stuntman, Cliff Booth genaamd, die tevens zijn chauffeur en klusjesman is. Rick ziet met lede ogen aan hoe Hollywood een nieuw tijdperk ingaat, waarin het toeval wil dat Daltons huis zich vlak naast dat van de beroemde Poolse regisseur Roman Polanski en diens mooie vrouw Sharon Tate bevindt. De negende film van schrijver en regisseur Quentin Tarantino is een eerbetoon aan het gouden Hollywood-tijdperk, met meerdere verhaallijnen en een imposante ensemblecast.

46 MANIA

jaarlijstjes 2019

47 MANIA

reissues 2019 heavy top 5 2019

01. Tool - Fear Inoculum 01. The Beatles - Abbey Road 02. Rammstein - Rammstein 03. Opeth - In Cauda Venenum 04. Flotsam & Jetsam - The End Of Chaos 02. Gene Clark - No Other 05. Rival Sons - Feral Roots 03. Bob Dylan - Bootleg 15; Travelin’ Thru 04. Marvin Gaye - You’re The Man 05. Rory Gallagher - Blues 06. Fatal Flowers – Radio Sessions 07. John Coltrane- Blue World 08. Neil Young & The Stray Gators - Tuscaloosa symfo top 5 2019 09. Prince – Originals 10. V.A. - Dave Godin's Deep Soul Treasures Vol.5

01. Dream Theater - Distance Over Time

02. Bruce Soord - All This Will Be Yours 03. Bjorn Riis - A Storm Is Coming 04. Flying Colors - Third Degree 05. Flower Kings - Waiting For Miracles

48 MANIA

jazz top 5 2019 world top 5 2019

01. Comet is Coming - trust in the 01. Altin Gun - Gece lifeforce

02. Rymden – Reflections & Odysseys 02. Tinariwen - Amadjar 03. Nerija - blume 03. Kokoko! - fongola ! 04. Ben van Gelder & Reinier Baas - Mokum 04. Yin Yin – The Rabbit That Runs ! 05. Maarten Hoogenhuis Trio - Rise & Fall. 05. Eric Vaarzon Morel - Cadiz

roots top 5 2019 soul top 5 2019

01. Teskey Bros - Run Home Slow 01. Lizzo - Coz I Love You

02. Delines - Imperial 02. Black Pumas - Black Pumas 03. Yola- Walk Through Fire 03. PP Arnold- New Adventures 04. Garrett T. Capps – Allright, All Night 04. Durand Jones – American Love Call 05. Tim Knol & Bluegrass Boogiemen - 05. Solange - When I Get Home Happy Hour

49 MANIA

hiphop top 5 2019 techno/electronica top 5 2019

01. Tyler the Creator - Igor 01. Cinematic Orchestra – To Believe

02. Freddie Gibbs & Madlib 02. Flying Lotus – Flamagra 03. Gang Starr - One Of The Best Yet 03. Weval – The Weight 04. Apollo Brown – Sincerely, Detroit 04. Floating Points – Crush 05. Sampa The Great – The Return 05. De Ambassade – Duistre Kamers

klassiek top 5 2019 film top 5 2019

01. Maria en Natalia Milstein - 01. Tarkovsky Collectie Ravel Voyageur 02. Werk Ohne Author 02. Jean-Guihen Queyras - Nomaden 03. Cold War 03. Bram van Sambeek - Orbi - 04. Shoplifters The Oscillating Revenge 05. If Beale Street Could Talk 04. Caspar Vos - Restart 05. Harriet Krijgh - Vivaldi.

50 MANIA

tv serie top 5 2019 muziekboeken top 5 2019

01. Ernesto Assante - Woodstock ’69 De Rock ’n Roll Revolutie 01. Chernobyl 02. Trapped 2 02. Mark Stakenburg - Music Trails USA 03. True Detective 3 03. James Ball - Should I Stay Or 04. Stockholm Requiem Should I Go? 05. Game of Thrones 7/8 04. Ramses Shaffy – Door Alles Heen (boek en 2CD’s) 05. Elton John - Ik Elton

51 MANIA

jaarlijstje top 3 winkelmedewerkers en schrijvers

redactie Concerto

Anton Speijers Bert Dijkman 1. Dope Lemon-Smooth Big Cat 1. Allison Moorer - Blood 2. Purple Mountains- Purple 2. Yola - Walk Though Fire Mountains 3. North Mississippi All Stars - Up 3. L’Epee -Diabolique And Rolling Dirk Wiertz Kenan de Leeuw Jorn van der Linde 1. Sasami - Sasami 1. Moon Duo - Stars are the Light 1. Apollo Brown – Sincerely 2. the Exaltics - II Worlds 2. The Comet is Coming - Trust in Detroit 3. Tool - Fear Inoculum the Lifeforce of the Deep Mystery 2. Michael Kiwanuka – Michael 3. FKA Twigs - Magdalene Kiwanuka Dirk Derks: 3. Tyler Childers - Country Squire 1. A.A. Bondy - Enderness Alex Koster 2. De Ambassade - Duistre Kamers 1. O.S.T. - Once Upon A Time In Menno Borst 3. Wives - So Removed Hollywood 1. De Ambassade - Duistre 2. Chromatics - Closer To Grey Kamers Lara Heetveld 3. Julia Kent - Temporal 2. L’Epee - Diabolique 1. The Murder Capital - When I 3. Chromatics - Closer To Grey Have Fears Mike 2. WIVES - So Removed 1. Amato & Adriani ‎– Présence Du Dick van Dijk 3. Lightning Dust - Spectre Future 1. Michael Kiwanuka – Kiwanuka 2. Aleksi Perälä ‎– Sunshine 3 2. Black Pumas – Black Pumas Jeroen Dekker 3. Barker ‎– Utility 3. Nick Cave – Ghosteen 1. Julia Shapiro – Perfect Version 2. Apollo Brown – Sincerely, Detroit Oksana Khrebtova Henri Drost 3. Karenn – Grapefruit Regret 1. Kit Sebastian - Mantra Moderne 1. Nick Cave - Ghosteen 2. Stereo Total - Ah! Quel Cinéma! 2. Better Oblivion Community Stefan Koer 3. Sampa the Great - The Return Center - idem 1. Rustin Man - Drift code 3. Bruce Springsteen - Western 2. Ela Orleans - Movies For Ears Esther Slikker stars 3. Darrin Bradbury - Talking Dogs & 1. Sasami - Sasami Atom Boms 2. Pye Corner Audio - Hollow Earth 3. The Exaltics - II Worlds Marc 1. Thom Yorke - Anima Dave van den Bosch 2. Fat White Family - Serfs Up! 1. Vanishing Twin - Age of 3. TOY - Happy in the Hollow Immunology 2. Michael Kiwanuka - Kiwanuka Hans Joustra 3. De Ambassade - Duistre Kamers 1. Charles Wesley Godwin - Seneca 2. Three Times (Garrett T. Capps) - Sounds of San Antone 3. Garrett T. Capps - All Right, All night

52 MANIA

Plato Apeldoorn/Mansion 24 Plato Leiden

Samuel Sicco: 1. Michael Kiwanuka - kiwanuka 1. Faye Webster – Atlanta 2. Anderson .Paak - Ventura Millionaires Club 3. Dope Lemon - smooth big cat 2. Lana del Rey – Norman Fucking Plato Groningen Rockwell! Kim 3. Black Tarantula – Nederkraut 1. Billie Eilish - when we all fall Appie Clermonts asleep, where do we go? 1. Original Motion Picture Sam: 2. Michael Kiwanuka - Kiwanuka Soundtrack - Echo in the Canyon 1. Jay Som – Anak Ko 3. Ry x - Unfurl 2. The Teskey Brothers - Run Home 2. Men I Trust – Oncle Jazz Slow 3. The Mystery Lights – Too Much Robin 3. Frankie Lee - Stillwater Tension! 1. Michael Kiwanuka - Kiwanuka 2. De Staat - Bubble Gum Marko Heslinga Nora: 3. Teskey Brothers - Run Home Slow 1. Altin Gün – Gece 1. James Blake – Assume Form 2. Pat Thomas & Kwashibu Area 2. Billie Eilish – When We All Fall Band – Obiaa Asleep, Where Do We Go? 3. Karen O & Danger Mouse – Lux 3. Yuna – Rouge Plato Deventer Prima Martijn: Bart Koldewee Michel Weber 1. Devin Townsend – Empath 1. King Gizzard & The Lizard Wizard 1. L’Epee – Diabolique 2. Prince – Originals - Infest The Rats' Nest 2. Karen O & Danger Mouse – Lux 3. Sabaton – The Great War 2. Whitney - Forever Turned Around Prima 3. Julia Jacklin - Crushing 3. Black Mountain – Destroyer Wesley: 1. Little Simz – GREY Area Niels van der Ree 2. black midi – Schlagenheim 1. Nick Cave - Ghosteen 3. (Sandy) Alex G – House of Sugar 2. Michael Kiwanuka - Kiwanuka 3. King Gizzard & the Lizard Wizard - Infest the Rat’s Nest

Scott Eykelenkamp 1. Nick Cave and the Bad Seeds - Ghosteen 2. Leonard Cohen - Thanks for the Dance 3. Michael Kiwanuka - Kiwanuka

53 MANIA Plato Utrecht Plato Zwolle Willem de Vries 1. Billie Eilish – When we all fall Paul van ‘t Veer asleep 1. Giulio Aldinucci – No Eye Has an 2. Songs ohia – Love & work: Equal Lioness sessions 2. Alessandro Cortini – Volume 3. Lana delRey – Norman fuckin Massimo Kroese Arnhem Rockwell 3. Pye Corner Audio – Hollow Earth Henk Visser Jeroen Vedder Jitze Katerberg 1. Fontaines DC - Dogrel LP: Les Grys-Grys – Les Grys-Grys 1. Yola – walk through fire 2. Corridor - Junior Single: Fleur – Mon Ami Martien/ 2. Portland – your colours will stain 3. Portland – Your Colours will stain Mais Vraiment… 3. Slow Show – lust and learn Live: Les Grys-Grys (Cinetol, Erik Damen Amsterdam) Tom 1. Julia Jacklin – Crushing 1. Makaya McCraven – Where we 2. Black Midi – Schlagenheim Iris come from 3. Brittany Howard – Jaime 1. Loscil – Equivalents 2. Teskey Brothers – Run home slow 2. Nils Frahm – Encores 3 3. Black Keys – Let’s Rock Tijn Jongedijk 3. The Chats – Get This in Ya 1. Freddie Gibbs & Madlib - Robin Ferdinand Groot Bandana Bo Menning 1. Nilüfer Yanya - Miss Universe 2. Little Simz – GREY Area 1. Chastity - Home Made Satan 2. Floating Points - Crush 3. Lizzo – Cuz I Love You 2. Crows - Silver Tongues 3. Mayra Andrade - Manga 3. Angel Olsen - All Mirrors Pieter Kwant Marike Boonstra 1. L’Épée - Diabolique Clasine Haringsma 1. Patrick Watson - Wave 2. Better Oblivion Community 1. Wand - Laughing Matter 2. The Teskey Brothers - Run Home Center - Better Oblivion 2. Big Thief - Two Hands Slow Community Center 3. DIIV - Deceiver 3. Daniel Norgren - Wooh Dang 3. Corridor – Junior

54 MANIA

55 MANIA

Sounds Venlo Velvet Alkmaar

Geert Driessen Ron Bulters 1. Richard Dawson - 2020 1. Leonard Cohen - Thanks For The 2. The comet is coming - Trust in Dance the lifeforce of the deep mystery 2. Black Pumas – Black Pumas 3. Sarathy Korwar - More arriving 3. VanWyck – Molten Rock

Leo Hagens Tim Jansen 1. Delines - The imperial 1. Alcest - Spiritual Instinct 2. Robert Forster - Inferno 2. Frank Carter & The Rattlesnakes - 3. Yola - Walk through fire End Of Suffering 3. The Menzingers - Hello Exile Marlies Driessen 1. James Blake - Assume form Lotte 2. The comet is coming - Trust in 1. Claypool Lennon Delerium – the lifeforce of the deep mystery South of Reality Kroese Nijmegen 3. Billie Eilish - When we all fall 2. Mooon – Safari asleep, where do we go? 3. Desert Sessions – Volume 11 & 12 Daan 1. Nick Cave-Ghosteen Henk Huys 2. Thom Yorke-Anima 1. Karen O & Danger Mouse - Lux Velvet Amsterdam 3. Fontaines D.C. –Dogrel prima 2. Patrick Watson - Wave Esther Bert 3. Ian Noe - Between the country 1. Weyes Blood – Titanic Rising 1. Billie Eilish- When e all fall asleep 2. Aldous Harding – Designer 2. Nick Cave- Ghosteen Thessy Segers 3. Julia Jacklin - Crushing 3. Sharon van Etten—Remind Me 1. Toy - Happy in the hollow Tomorrow 2. Sandro Perri - Soft landing Merel 3. Vanishing Twin - Age of 1. Angel Olsen – all mirrors Paul immunology 2. Big Thief – UFOF 1. Bon Iver-I.I. 3. Karen O & Danger Mouse – Lux 2. Steve Gunn- Unseen in Between Niek Kiefer Prima 3. Patrick Watson-Wave 1. Brad Armstrong - I got no place remembers me Joep 2. Midland - Let it roll 1. Weyes Blood – Titanic Rising 3. Tyler Childers - Country sguire 2. Angel Olsen – All Mirrors 3. Drugdealer – Raw Honey Stan van Betteraij 1. Fontaines D.C. - Dogrel 2. Tyler Childers - Country squire Velvet Eindhoven 3. Oh Sees - Face Stabber Joep Siepman 1. Lana DelRey - Norman fucking rockwell 2. IQ - Resistence 3. Dope Lemon - Smoot big eat

Rob Gosenson 1. Ilse DeLange - Gravel & Dust 2. Vince Gill - Okie 3. Mostly Autumn - White rainbow.

56 Record Mania

MANIA

Velvet Amersfoort

Henk 1. J.J. Cale : Stay Around 2. Van Morrison : Three Chords & The Truth 3. William Tyler : Goes West

Vos 1. Tyler The Creator : IGOR 2. Fontains D.C : Dorgel 3. Little Simz : Grey Area

Bas 1. Tyler The Creator : IGOR 2. Balthazar 3. Michael Kiwanuka : Kiwanuka

Ilse 1. Tyler The Creator : IGOR 2. Thom Yorke : Anima 3. DIIV : Deceiver

Thom 1. The Raconteurs ; Help Us Stranger 2. Liam Gallagher : Why Me? Why Not. 3. Starcrawler : Devour You

Jos Velvet Delft Velvet Dordrecht 1. Loyle Garner : Not Waving But Drowning Ronald Peter Paul van der Hout 2. Helado Negro : This Is How You 1. Thom Yorke – Anima 1. Battles – Juice B. Crypts Smile 2. Nick Cave & The Bad Seeds – 2. Ex Hex – It’s Real 3. Michale Kiwanuka : Kiwanuka Ghosteen 3. Karen O & Danger Mouse – Lux 3. Big Thief – U.F.O.F. Prima Martijn 1. Michale Kiwanuka : kiwanuka Peter Ed van der Hout 2. Fontaines DC : Dorgel 1. Wovoka Gentle – Start Clanging 1. Aldous Harding - Designer 3. Kate Tempest Cymbals 2. Fontaines D.C. – Dogrel 2. P.P. Arnold – The New 3. Helado Negro - This Is How You Adventures of P.P. Arnold Smile 3. Marlon Williams – Live at Auckland Town Hall Mark van Etten 1. Freddie Gibbs & Madlib - Maurijn Bandana 1. Tyler, the Creator – Igor 2. Sudan Archives - Athena 2. Thom Yorke – Anima 3. Ari Lennox - Shea Butter Baby 3. Sandy Alex G – House of Sugar

Jurgen 1. Krezip – Sweet High 2. Barry Hay & JB Meijers – For You Baby 3. Celine Dion - Courage

57 MANIA

Velvet Leiden Velvet Breda Platenhuis t'Oor Hilversum

Ruben Gerard Kamer: 1. Big Thief – Two Hands Arend van Maaren 1. Big Thief - U.f.o.f. 2. Big Thief – U.F.O.F. 1. James Blake – Assume Form 2. Delines - Imperial 3. Purple Mountains – Purple 2. Lana del Rey – Norman Fucking 3. Fontaines D.C. - Dogrel Mountains Rockwell 3. Weval – Weight Jorn Hulsman: Floris 1. Big Thief - U.f.o.f. 1. Big Thief – U.F.O.F. 2. Finn Andrews - One Piece at a 2. Bon Iver – I,I Velvet Ede Time 3. Thom Yorke – Anima 3. Delines - Imperial Remco Moonen-Emmerink Geert 1. Bring Me The Horizon - AMO Roos Manintveld: 1. Daniel Norgren – Wooh Dang 2. Billie Eilish - When We All Fall 1. Paulusma - Somehow Anyhow 2. Andrew Bird – My Finest Work Asleep, Where Do We Go? 2. Fontaines D.C. - Dogrel Yet 3. Lizzo - Cuz I Love You 3. Claypool Lennon Delirium - 3. Eilen Jewell – Gipsy South of Reality

Hans Velvet Rotterdam Bob Rusche 1. Big Thief – U.F.O.F. 1. King Midas Sound - Solitude 2. Michael Kiwanuka – Kiwanuka Peter 2. Ulver - Drone Activity 3. Wilco – Ode To Joy 1. Fontaines DC- Dogrel 3. Caterina Barbieri - Ecstatic 2. Flaming Lips - king’s mouth Computation Mark S. 3. Aldous Harding - desinger 1. Billie Eilish – When We All Fall Asleep, Where Do We Go? Martin De Drukkery Middelburg 2. Michael Kiwanuka – Kiwanuka 1. Angel Olsen-all mirrors 3. Big Thief – U.F.O.F. 2. Black Pumas-idem Evelien: 3. Flaming Lips – king’s mouth 1. Big Thief – U.F.O.F. Sarah 2. Bon Iver – I,I 1. Rosie Lowe –Yu 3. Kate Tempest – the Book of Traps 2. Jordan Rakei – Origin Waterput Bergen op Zoom and Lessons 3. Leif Vollebekk – New Ways Gilly Verrest Steffen: Hoonaard 1. Nick Cave & The Bad Seeds – 1. Altin Gün – Gece 1. Big Thief – Two Hands Ghosteen 2. The Black Keys – Let’s Rock 2. Michael Kiwanuka 2. Fontaines DC – Dogrel 3. Christof van der Ven – You Were 3. Isbells –Sosei 3. Compro Oro – Suburban Exotica The Place

Robert Frans Verwoerd. Margriet: 1. James Blake – Assume Form 1. Waste Of Space Orchestra - 1. Black Pumas – Black Pumas 2. Vampire Weekend – Father of Syntheosis. 2. Slow Show – Lust and Learn the Bride 2. Apparat - LP 5. 3. Teskey Brothers – Run Home 3. Girl Band – The Talkies 3. Oh Sees - Face Stabber. Slow

Mark K. Willem Jongeneelen 1. Kraak & Smaak – Pleasure Center 1. Billy Ellish – When We All Fall 2. Michael Kiwanuka – Kiwanuka Asleep Where Do We Go? 3. Little Simz – Grey Area 2. Tool - Fear Inoculum 3. Zwangere Guy – Brutaal

Yannick Verrest 1. FKA twigs - Magdalene 2. Nilüfer Yanya - Miss Universe 3. Kim Gordon - No Home Record

58 MANIA

59 MANIA

Mania schrijvers Wim Koevoet Sanne den Toom 1. Scott Stapp - The Space Between 1. Bruce Springsteen - Western The Shadows Stars Jos van den Berg 2. IQ - Resistance 2. Post Malone - Hollywood's 1. Rhiannon Giddens & Francesco 3. The Flower Kings - Waiting For Bleeding Turrisi - There Is No Other Miracles 3. Ariana Grande - Thank you, next 2. Brad Mehldau - Finding Gabriel 3. Snarky Puppy - Immigrance Paul Maas Menno Valk 1. Swans – Leaving Meaning 1. Vltimas - Something Wicked Fons Delemarre 2. L’Epee - Diabolique Marches In 1. Matteo Myderwyk - Ataraxa 3. Kokoko! - Fongola 2. Flotsam & Jetsam - The End Of 2. Ricky Lee Jones - Kicks Chaos 3. Jesse Dayton - Mixtape Vol.1 Hans van der Maas 3. Tool - Fear Inoculum 1. Bear’s Den - So that you might Hermen Dijkstra hear me Louk Vanderschuren 1. Elvis Presley – Live 1969 2. John Blek - Thistle & Thorn 1. Pip Blom - Boat 2. The Rolling Stones – Bridges To 3. IQ - Resistance 2. Joanne Shaw Taylor - Reckless Bremen Heart 3. Sons Of Apollo - Live With The Max Majorana 3. Rymden - Reflections & Plovdiv Psychotic Symphony – 1. black midi - Schlagenheim Odysseys MMXVIII 2. Whitney - Forever Turned Around 3. Katadreuffe - To Stop And Stare Jurgen Vreugdenhil Jan Doense And Start Again 1. Michael Kiwanuka - Kiwanuka 1. Willie Farmer - The Man from 2. Yola - Walk Through Fire the Hill Erik Mundt 3. The Black Keys - Let’s Rock 2. Skids - Peaceful Times 1. Kacy & Clayton - Carrying On; 3. Christone “Kingfish” Ingram - 2. O.R.K. - Ramagehead; André de Waal Kingfish 3. Mini Mansions - A Guy Walks Into 1. Björn Riis – A Storm Is Coming A Bar...; 2. Snowy White & White Flames – Luc van Gaans The Situation 1. Claypool Lennon Delirium - Godfried Nevels 3. The Cure – Curration-25 + South Of Reality 1. Bruce Springsteen - Western Stars Anniversary 2. Daniël Norgren - Wooh Dang 2. Iggy Pop - Free 3. The Beatles - Abbey Road 3. Whitesnake - Flesh & Blood Erwin Zijleman 1. Allison Moorer - Blood Rob Hendriks Corné Ooijman 2. The Lumineers - III 1. Bruce Springsteen - Western 1. Violent Femmes - Hotel Last 3. Big Thief - Two Hands Stars Resort 2. Nona - Nona 2. Bill Callahan - Shepherd in a 3. Marillion - With Friends From The Sheepskin Vest Orchestra 3. Tom Russell - October in the Railroad Earth Albert Jonker 1. Ashley Henry – Beautiful Vinyl Jasper van Quekelberghe Hunter 1. FKA twigs - Magdalene 2. Ivan ‘Mamão’ Conti – Poison Fruit 2. Jenny Hval - The Practice Of Love 3. Purple Mountains – Purple 3. The Chemical Brothers - No Mountains Geography

Dries Klontje Marco van Ravenhorst 1. Hawkestrel - The Future is Us 1. Wilco - Ode To Joy 2. Pernice Brothers - Spread the 2. Josh Ritter - Fever Breaks Feeling 3. Bruce Springsteen - Western 3. Altın Gün - Gece Stars. Songs From The Film

60 MANIA

61 BINNENKORTBinnenkort BINNEN Binnen

3 januari My Baby – Live!

10 januari Dewolff – Tascam Tapes Live in de winkels Georgia – Seeking Thrills 17 januari Algiers – There Is No Year And You Will Know Us By The Trail Of Dead – X: The Godless Void And Other Stories Bombay Bicycle Club – Everything Else Has Gone Wrong Jacob Collier – Djesse Vol. 2 Halsey – Manic Marcus King – El Dorado Roosbeef – Lucky Sons Of Apollo – MMXX

24 janiari Black Lips – Sing In A World That's Falling Apart Sam Cooke – The Complete Keen Years 1957- 1960 Pet Shop Boys – Hotspot *Supergrass – Strange Ones 1994-2008 Eefje De Visser – Bitterzoet

31 janiari *Isobel Campbell – There Is No Other

7 februari Green Day – Father Of All… Oh Wonder – No One Else Can Wear Your Crown Sepultura – Quadra

14 februari David Gray – White Ladder 20th Anniversary Tame Impala – The Slow Rush

21 februari *The 1975 – Notes On A Conditional Form Grimes – Miss Anthropocene Klangstof – LP2 Agnes Obel – Myopia BESTEL NU IN EEN VAN ONZE WEBWINKELS

ALBUM MICHAEL KIWANUKA VANHET Kiwanuka JAAR

LEONARD COHEN GRAND Thanks For The Dance CRU

LUISTER TRIPS

CHROMATICS CLEAN PETE LINDEMANN ALLISON MOORER Closer To Gray Gloria F+M Blood

NITS Various - If You're Going To Various - Come On Up Various - Peaky Blinders Knot The City: A Tribute To Mose To The House; Women Allison Sing Waits

DANNY VERA THE WHO Pressure Makes Diamond Live The Who

PEAKY BLINDERS THE MUSIC FROM THE FIRST 5 SEASONS, NOW AVAILABLE ON 2CD AND 3LP

INCLUDING NICK CAVE & THE BAD SEEDS, PJ HARVEY, THE WHITE STRIPES, ARCTIC MONKEYS, RADIOHEAD, QUEENS OF THE STONE AGE, DAVID BOWIE, JOY DIVISION, LAURA MARLIN AND MANY MORE.

JOIN US ON FACEBOOK UNIVERSAL MUSIC LEGENDS facebook.com/UniversalMusicLegends