URZĄD GMINY NIECHANOWO WÓJT GMINY NIECHANOWO – EUGENIUSZ ZAMIAR

ZAŁĄCZNIK NR 1

GMINA NIECHANOWO

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

CZĘŚĆ I

UWARUNKOWANIA

2014 r. Z NANIESIENIEM ZMIANY STUDIUM W FORMIE UJEDNOLICONEGO TEKSTU I UJEDNOLICONEGO RYSUNKU

RADA GMINY NIECHANOWO UCHWAŁĄ NR VI/32/1999 z dnia 29.06.1999 r. UCHWALA W/W STUDIUM

PRZEWODNICZĄCY RADY

RADA GMINY NIECHANOWO UCHWAŁĄ NR ...... /2014 z dnia ...... 2014 r.

UCHWALA W/W ZMIANĘ STUDIUM

PRZEWODNICZĄCY RADY Zdzisław Sikora 1999 r. 2014 r.

STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

SPORZĄDZAJACY STUDIUM W 1999 r.

WÓJT GMINY NIECHANOWO

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY

SPORZĄDZAJACY ZMIANĘ STUDIUM W 2014 r.:

WÓJT GMINY NIECHANOWO EUGENIUSZ ZAMIAR

PRZEWODNICZĄCY RADY GMINY ZDZISŁAW SIKORA

2 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

ZESPÓŁ PROJEKTOWY: 1999 r. mgr inż. arch. MANFRED PIETZ - GENERALNY PROJEKTANT mgr inż. arch. EWA PIETZ - układ przestrzenny mgr inż. arch. KRZYSZTOF URBANIAK - układ przestrzenny mgr MARIA KACZMAREK - program i tok formalno- prawny mgr MARIA MIELCAREK - środowisko przyrodnicze mgr inż. HALINA JUSZCZAK-KOŚCIELSKA - zaopatrzenie w wodę i odprowadzenie ścieków inż. STEFAN DUTKOWIAK - komunikacja, energetyka, gaz mgr HENRYK KACZMAREK - współpraca JOANNA PIETZ - współpraca ADAM SOĆKO - współpraca DANUTA DOBRZYŃSKA - opracowanie graficzne

ZESPÓŁ PROJEKTOWY – 2O14 r. mgr inż. arch. Ewa Pietz – Główny Projektant upr. 771/88 Nr czł. ZOIU – 133 mgr Maria Kaczmarek – Polityka rozwoju przestrzennego upr. 923/89 Nr czł. ZOIU – 131 dr Grażyna Łyczkowska – Środowisko przyrodnicze

Prognoza oddziaływania na środowisko

Krzysztof Kaźmierski – Współpraca

Iwona Raczkowska – Asystent

Ewa Musiał - Asystent

3 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 SPIS TREŚCI

1.0. INFORMACJE FORMALNO MERYTORYCZNE 1.1. Podstawa opracowania 1.2. Tok formalno - prawny 1.3. Cel i zakres opracowania 1.4. Podstawowe funkcje 1.5. Powiązania zewnętrzne 2014 r. Uzupełnienie o informacje formalno – prawne i o uchwały 1.6. Informacje formalno – prawne, uchwały 1.7. Dorobek planistyczny Gminy 1.8. Wybrane informacje o Gminie rzutujące na kształtowanie polityki przestrzennej

1 a UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE 2014 r. Uzupełnienie o aktualne uwarunkowania zewnętrzne 1.9. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) 1.10 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego 1.11 Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego na lata 2012 - 2015 1.12. Plan gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012–2017 1.13. Strategia Rozwoju Gminy Niechanowo na lata 2002-2011 1.14 Plany odnowy miejscowości 1.15. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Niechanowo 1.16 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Niechanowo

2.0. DOTYCHCZASOWE PRZEZNACZENIE, ZAGOSPODAROWANIE I UZBROJENIE TERENÓW, STAN ŁADU PRZESTRZENNEGO NA TERENACH OBJĘTYCH ZMIANĄ STUDIUM 2014 r. 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 1, pkt 2 ustawy 2.1 Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 2.2 Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony

3.0. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARTOŚCI ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 3.1. Uwarunkowania zewnętrzne - położenie gminy w systemie przyrodniczo – ochronnym 3.2. Obiekty i tereny chronione 3.3. Środowisko przyrodnicze i rolnicza przestrzeń produkcyjna, w tym: budowa geologiczna, wody podziemne, wody powierzchniowe, warunki klimatyczne, lasy, rolnicza przestrzeń produkcyjna 3.4. Uwarunkowania wynikające ze stanu środowiska 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 3 i pkt 9 ustawy 3.5. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 3.6. Stan środowiska w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 3.6.1. Stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej

4 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

3.6.2. Stan i jakość wód podziemnych 3.6.3. Stan i jakość wód powierzchniowych 3.6.4. Jakość powietrza atmosferycznego 3.6.5. Klimat akustyczny 3.6.6. Występowanie poważnych awarii 3.6.7. Zanieczyszczenie gleb

4.0. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z OCHRONY DÓBR KULTURY 4.1. Przedmiot ochrony 4.2. Zakres i cel ochrony 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 4 i pkt 9 Ustawy 4.3. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r 4.4. Obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych 5.0. SFERA SPOŁECZNO - GOSPODARCZA 5.1. Demografia 5.1.1 Prognoza demograficzna 5.1.2 Przyrost siły roboczej 5.1.3 Scenariusz obszaru osadniczego do 2020 5.2. Osadnictwo - uwarunkowania wynikające z diagnozy sytuacji społeczno - gospodarczej i określonego programu rzeczowego 5.2.1 Mieszkalnictwo 5.2.2 Usługi 5.2.3 Tereny działalności gospodarczej 5.2.4 Wypoczynek 5.3. Rolnictwo 5.3.1 Główni inwestorzy produkcji rolnej 5.3.2 Wielkość gospodarstw rolnych 5.3.3 Rola samorządu w marketingu polityki rolnej 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 5, pkt 6, pkt 7, pkt 8 Ustawy 5.4. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony zdrowia w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 5.5. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia 5.6. Potrzeby możliwości rozwoju Gminy 5.7. Stan prawny gruntów

6.0. ZAGROŻENIA GEOLOGICZNE, ZŁOŻA KOPALIN I WÓD PODZIEMNYCH, TERENY GÓRNICZE, OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA NA TERENACH OBJĘTYCH ZMIANĄ STUDIUM 2014 r. 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 10, pkt 11, pkt 12, pkt 15 ustawy 6.1. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych 6.2. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych 6.3. Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych 6.4. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej

7.0. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 7.1. Zaopatrzenie w wodę

5 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

7.2. Odprowadzenie ścieków 7.3. Komunikacja 7.3.1 Sieć drogowa 7.3.2 Komunikacja kolejowa 7.4. Elektroenergetyka 7.5. Abonenci telefoniczni 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust.1, pkt 13, pkt 14 ustawy 7.6. Stan systemów komunikacji w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r 7.6.1. Komunikacja drogowa 7.6.2. Komunikacja kolejowa 7.7. Stan infrastruktury technicznej w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r 7.7.1. Zaopatrzenie w wodę 7.7.2. Odprowadzenie ścieków 7.7.3. Elektroenergetyka 7.7.4. Zaopatrzenie w gaz 7.7.5. Telekomunikacja 7.7.6. Urządzenia melioracyjne 7.7.7. Kontekst lotniska wojskowego w Powidzu 7.7.8.Odprowadzenie wód opadowych i roztopowych 7.8. Stan gospodarki odpadami 7.9. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r.

6 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.0. INFORMACJE FORMALNO MERYTORYCZNE 1.1. Podstawa opracowania 1.2. Tok formalno - prawny 1.3. Cel i zakres opracowania 1.4. Podstawowe funkcje 1.5. Powiązania zewnętrzne 2014 r. Uzupełnienie o informacje formalno – prawne i o uchwały 1.6. Informacje formalno – prawne, uchwały 1.7. Dorobek planistyczny Gminy 1.8. Wybrane informacje o Gminie rzutujące na kształtowanie polityki przestrzennej

7 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.1 Podstawa opracowania Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo zwane dalej "Studium" - opracowane zostało w trybie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 89 poz. 415 z późniejszymi zmianami). W celu określenia polityki przestrzennej gminy, Rada Gminy Niechanowo 16 czerwca 1998 r. podjęła uchwałę Nr XXVII/121/98 w sprawie zagospodarowania przestrzennego gminy".

Studium nie jest przepisem gminnym i nie stanowi podstawy do wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - jest natomiast jedynym obowiązującym opracowaniem planistycznym obejmującym obszar całej gminy, na podstawie którego Zarząd Gminy określa politykę w zakresie gospodarki przestrzennej z uwzględnieniem uwarunkowań przyrodniczych i społeczno - gospodarczych - art. 6 ust. 1 i 7 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.

1.2. Tok formalno - prawny Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym o której mowa wyżej określa tryb formalno prawny postępowania w toku opracowania Studium. Z formalnego punktu widzenia wymagany tryb postępowania ogranicza się do podjęcia uchwały o opracowaniu studium oraz o przeprowadzeniu opiniowania określonego ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym. Zarząd jednak uznał za celowe dokonanie dodatkowych oficjalnych wystąpień do organów i instytucji mających opiniować studium z prośbą o przedłużenie wg swojej właściwości materiałów i wniosków do studium. Wystąpienie to jakkolwiek nie dyktowane przepisami ustawy, pozwala tym instytucjom zapoznać się z problematyką, którą w następnym etapie będą opiniować, a w przyszłości na etapie opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego będą uzgadniać.

Zarząd wystąpił również do instytucji, które formalnie nie biorą udziału w procesie opiniowania, a są to placówki naukowe, badawcze, jednostki i przedsiębiorstwa państwowe działające głównie w zakresie infrastruktury technicznej z prośbą o współpracę i przekazywanie informacji. Celem tego postępowania jest możliwe szerokie wykorzystywanie wyników prac i zamierzeń tych instytucji. Jest to również okazja do wzbogacania bazy informacyjnej oraz możliwość merytorycznej podbudowy treści studium.

Z formalnego punktu widzenia ,,Studium" zaopiniowano z: Wojewodą Wielkopolskim, Zarządem Województwa Wielkopolskiego, Zarządami gmin sąsiednich, Wojewódzkim Sztabem Wojskowym, Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, Komendą Wojewódzką Policji, Generalną Dyrekcją Dróg Publicznych Wielkopolskim Inspektorem Sanitarnym dla Województwa Wielkopolskiego, Dyrekcją Okręgową Infrastruktury Kolejowej w Poznaniu Energetykę Poznańską S.A.

1.3. Cel i zakres opracowania Celem opracowania ,,Studium" jest:

8 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1. Określenie polityki gminy w zakresie gospodarki przestrzennej z uwzględnieniem uwarunkowań społeczno - gospodarczych i przyrodniczych.

2. Określenie kierunków rozwoju zagospodarowania przestrzennego, które w miarę w pełni zaspokoją potrzeby społeczności lokalnej możliwości zagospodarowania terenów przez indywidualnych inwestorów.

3. Zachowanie ciągłości systemu ekologicznego w przestrzeni i czasie.

4. Określenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

W związku z powyższym rysunek ,,Studium" powinien odpowiadać na pytanie ,, do jakich funkcji predysponowane są poszczególne tereny”. Efektem formalnym opracowania,, studium" jest stworzenie dokumentu, który nie jest przepisem gminnym, ale jest m.in. jedną z podstaw do tworzenia aktów prawnych.

W oparciu o wykonane studium będzie ustalona:

kolejność i zakres opracowywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, określenie realizacji inwestycji zaliczonych do celów publicznych (m.in. infrastruktury techniczna) opracowanie strategii rozwoju , określenie skali i kolejności zadań związanych z realizacją polityki społeczno - przestrzennej (mieszkalnictwo, miejsca pracy, turystyki itp.) Równocześnie zwraca się uwagę, że uchwały Rady Gminy w sprawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego powinny być spójne z opracowanym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy art. 18 ust. 2 pkt. 2a ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Jeżeli nastąpiła zmiana uwarunkowań wskazująca na inne niż w ,,studium" przeznaczenie terenu - to zmiana ta , powinna być równocześnie zmianą studium. Taki tok postępowania zapewni aktualną podstawę do wykonywania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

1.4. Podstawowe funkcje Położenie gminy na obszarze o szczególnie dobrej bonitacji gleb sprawia, że podstawą egzystencji mieszkańców jest produkcja rolna. Równocześnie wymagane są działania zmierzające do rozwoju funkcji osadniczych i usługowych, co jest wynikiem położenia gminy w sąsiedztwie obszarów, które są kolebką państwowości polskiej.

Rozwój funkcji o której mowa wyżej jest podyktowany również procesami restrukturyzacji rolnictwa, które pojawiają się na obszarach wiejskich niezależnie od stanu gospodarowania jak i warunków glebowych.

Wymienione wyżej funkcje predysponowane do rozwoju gminy Niechanowo nie są jedynymi, które mogą się pojawiać. Gmina może zaoferować teren pod pewnymi warunkami, dla prawie wszystkich form aktywizacji gospodarczej, ponieważ zasada jak się realizuje jest ważniejsza od poglądu co się realizuje. Na obszarze gminy nie powinny się pojawić obiekty zaliczane do grupy szczególnie szkodliwych dla środowiska i ludzi.

9 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.5. Powiązania zewnętrzne Gmina Niechanowo położona jest w rejonie Szlaku Piastowskiego, w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Gniezna graniczy z gminami: Gniezno, Czerniejewo ,Września i Witkowo. Obszary gminy połączony jest z sąsiednimi gminami poprzez projektowany Wielkoprzestrzenny System Obszarów Chronionych Górnej Wełny. Doliny cieków przecinających gminę w kierunku południowym i równoleżnikowym pełnią rolę łączników ekologicznych między gminami. Połączenia drogowe z systemu dróg krajowych o znaczeniu regionalnym są za pośrednictwem drogi nr 260 relacji Gniezno – Witkowo oraz drogi nr 259 relacji Gniezno – Września – Miłosław.

2014 r. Uzupełnienie o informacje formalno-prawne i o uchwały

1.6. Informacje formalno-prawne, uchwały Zmianę Studium dotyczącą obszaru części wsi Niechanowo sporządzono na podstawie: uchwały nr XXII/226/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 11 lipca 2013 r. uchwały nr XXII/227/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 11 lipca 2013 r. uchwały nr XXIV/262/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 31 października 2013 r. uchwały nr XXIV/263/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 31 października 2013 r.

Czynności formalno – prawne zgodnie z art. 11 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym obejmują:

 ...... Rozstrzygniecie Wójta Gminy Niechanowo dot. rozpatrzenia zgłoszonych wniosków,  ...... Pozytywną opinię Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej,  ...... Uzgodnienie projektu zmiany Studium z Zarządem Województwa Wielkopolskiego,  ...... Uzgodnienie projektu zmiany Studium z Wojewodą Wielkopolskim.

Od ...... do...... projekt zmiany Studium zgodnie z art. 11 pkt 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zaopiniowano z:

Starostą Powiatu Gnieźnieńskiego, ul. Jana Pawła II 9/10, 62-200 Gniezno Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Poznaniu, ul. Gołębia 2, 61-834 Poznań Wojewódzkim Sztabem Wojskowym, ul. Solna 21, 61-736 Poznań Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Poznaniu, ul. Rolna 43-53, 61-487 Poznań Lubuskim Oddziałem Straży Granicznej, ul. Poprzeczna, 66-600 Krosno Odrzańskie Marszałkiem Wojew. Wlkp. Departament Środowiska, Pl. Wolności 18, 61-739 Poznań Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej, ul. Szewska 1, 61-760 Poznań Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Poznaniu, ul. 28 Czerwca 1956, 61 -485 Poznań Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Gnieźnie, ul. Św. Wawrzyńca 18, 62-200 Gniezno Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu, ul. Noskowskiego 23, 61-705 Poznań Komendantem Państwowej Powiatowej Straży Pożarnej w Gnieźnie, ul. Bolesława Chrobrego 22, 62-200 Gniezno 10 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Wojewódzkim Inspektorem Ochrony Środowiska, ul. Czarna Rola 4, 61-627 Poznań Projekt zmiany Studium wraz z prognozą oddziaływania na środowisko był wyłożony do publicznego wglądu w Urzędzie Gminy Niechanowo w dniach od ...... do ......

W dniu ...... przeprowadzono dyskusje publiczną.

W toku wyłożenia projektu Studium wraz z prognozą oddziaływania na środowisko do publicznego wglądu na piśmie nie wpłynęły żadne uwagi.

Potwierdzeniem jest Rozstrzygnięcie Wójta Gminy Niechanowo z dnia ......

11 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

12 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

13 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

14 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

15 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

16 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

17 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

18 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

19 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

20 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

21 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

22 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

23 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

24 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

25 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

26 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

27 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

28 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

UCHWAŁA NR /2014

RADY GMINY NIECHANOWO Z DNIA ...... 2014 r. w sprawie: uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Niechanowo

Na podstawie art.18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. 2013 poz. 594) oraz art.12 ust.1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2012 poz. 647) Rada Gminy Niechanowo uchwala co następuje:

§ 1 Postanawia się o zmianie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Niechanowo uchwalonego uchwałą Rady Gminy Niechanowo nr VI/32/1999 z dnia 29.06.1999r. w zakresie przedstawionym w formie ujednoliconego rysunku studium z wyróżnieniem dokonanej zmiany dotyczących działek położonych w obrębach: Marysin, Gurowo, Mikołajewice, Grotkowo, Jelitowo, Żółcz, Żelazkowo, Kędzierzyn, Niechanowo I, Cielimowo, Potrzymowo, Drachowo, Goczałkowo i Gurówko. W każdym z wymienionych obrębów na załączniku graficznym zaznaczono kolorem tereny podlegające zmianie. Integralną część niniejszej uchwały stanowią: 1) Załącznik nr 1 zatytułowany "Gmina Niechanowo - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego CZĘŚĆ I UWARUNKOWANIA” stanowiący ujednolicony tekst z wyróżnieniem projektowanej zmiany. 2) Załącznik nr 1a zatytułowany "Gmina Niechanowo - Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego CZĘŚĆ II KIERUNKI" stanowiący ujednolicony tekst z wyróżnieniem projektowanej zmiany. 3) Załącznik nr 2 "rysunek studium” stanowiący ujednoliconą treść 4) Załącznik nr 3 Rozstrzygnięcie Rady Gminy Niechanowo w sprawie rozpatrzenia uwag zgłoszonych na podstawie art. 11 pkt 11 ustawy z dnia 23 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do wyłożonego projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.

29 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

§ 2 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Niechanowo

§ 3

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia

Przewodniczący Rady Gminy

Zdzisław Sikora

30 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

UZASADNIENIE

DO UCHWAŁY NR ...... /...... /......

RADY GMINY NIECHANOWO

z dnia ......

Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Niechanowo w roku 2014 r. została opracowana na podstawie uchwał: nr XXII/226/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 11 lipca 2013 r. nr XXII/227/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 11 lipca 2013 r. nr XXIV/262/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 31 października 2013 r. nr XXIV/263/2013 Rady Gminy Niechanowo z dnia 31 października 2013 r. Wnioski, które wpłynęły do projektowanej zmiany studium w oparciu o wymienione wyżej uchwały zostały w pełni uwzględnione, zgodnie z Rozstrzygnięciem Wójta Gminy Niechanowo z dnia ...... Projekt zmiany studium uzgodniono z:

Wojewodą Wielkopolskim w zakresie zgodności z ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w dniu ...... Zarządem Województwa Wielkopolskiego w zakresie jego zgodności z ustaleniami planu zagospodarowania województwa w dniu ...... Opinie dotyczące rozwiązań przyjętych w projekcie studium uzyskano w okresie od ...... do ...... zgodnie z wymogami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz obowiązującymi ustawami odrębnymi.

Projekt zmiany studium wraz z prognozą oddziaływania na środowisko był wyłożony do publicznego wglądu w Urzędzie Gminy Niechanowo w dniach od ...... do ......

W toku wyłożenia w dniu ...... zorganizowano publiczną dyskusję nad przyjętymi rozwiązaniami. Do projektu zmiany studium oraz prognozy oddziaływania na środowisko, udostępnionych do publicznego wglądu nie wpłynęły uwagi.

Dokumenty dotyczące wymaganych czynności formalno-prawnych, o których mowa w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 28.04.2004r. zawarte są w dokumentacji formalno-prawnej.

31 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Zmiana studium dotyczy przeznaczenia części terenów pod usługi z zakresu kultury, kultury fizycznej, tereny mieszkaniowe i działalności gospodarczej.

Ponadto na obszarze gminy wyznaczono tereny pod urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł o mocy przekraczającej 100 kW a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniem w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów oraz znaczącego oddziaływania tych urządzeń na środowisko.

Wójt Gminy Niechanowo

Eugeniusz Zamiar

32 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Załącznik Nr 3

do Uchwały ......

Rady Gminy Niechanowo

z dnia ...... roku

w sprawie: uchwalenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo

ROZSTRZYGNIĘCIE RADY GMINY NIECHANOWO

w sprawie rozpatrzenia uwag zgłoszonych na podstawie art. 11 pkt. 11 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym do wyłożonego projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2012 poz. 647) Rada Gminy Niechanowo r o z s t r z y g a, co następuje:

Na podstawie rozstrzygnięcia Wójta Gminy Niechanowo z dnia ...... w sprawie braku uwag do projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo wyłożonego do publicznego wglądu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko w dniach od ...... do ...... nie rozstrzyga się o sposobie ich rozpatrzenia.

Przewodniczący Rady Gminy

Zdzisław Sikora

33 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.7. Dorobek planistyczny Gminy

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 23 poz. 197 z 1997 r. Uchwała nr XXIII/99/97 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oczyszczalni ścieków przy ul. Topolowej, część działki nr 138 – zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 34 poz. 541 z 2001 r. Uchwała nr XVIII/110/2001 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego stanowiącego fragment obszaru wsi Cielimowo

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 34 poz. 542 z 2001 r. Uchwała nr XVIII/111/2001 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu budownictwa mieszkaniowego stanowiącego fragment wsi Cielimowo II

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 100 poz. 2515 z 2002 r. Uchwała nr XXVI/151/2002 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów działalności gospodarczej oraz terenu mieszkaniowo – usługowego Nowa Wieś Niechanowska

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 100 poz. 2516 z 2002 r. Uchwała nr XXVI/152/2002 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowo – usługowej i usług telekomunikacji – Cielimowo

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 108 poz. 1766 z 2009 r. Uchwala nr XXI/129/2008 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami w Cielimowie

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 182 poz. 3391 z 2010 r. Uchwała nr XXXII/232/2010 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami w Kędzierzynie

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 229 poz. 4222 z 2010 r. Uchwała nr XXXII/231/2010 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowiącego zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w Cielimowie

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 127 poz. 2068 z 2011 r. Uchwała nr III/14/2010 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej we wsi Niechanowo – część działki nr ewidencyjny 13/1

34 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 197 poz. 3620 z 2010 r. Uchwała nr XXXII/233/2010 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami w Niechanowie – działka nr 70/103, obręb Niechanowo I

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 137 poz. 2183 z 2010 r. Uchwała nr III/15/2010 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej we wsi Trzuskołoń – działka nr 81

Dz. U. Wojew. Wlkp. Nr 326 poz. 5429 z 2011 r. Uchwała nr VII/83/2011 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej we wsi Gurówko – działka nr ewidencyjny 35/7

Dz. U. Wojew. Wlkp. poz. 5168 z 2012 r. Uchwała nr XIV/142/2012 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębie wsi Gurówko

Dz. U. Wojew. Wlkp. poz. 5870 z 2012 r. Uchwała nr XV/159/2012 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu zabudowy usługowej dla obszaru działek nr ewid. 59/4 i 59/9 stanowiącego zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami w Cielimowie

Dz. U. Wojew. Wlkp. poz. 683 z 2013 r. Uchwała nr XIV/141/2012 Rady Gminy Niechanowo w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębie wsi Cielimowo

1.8. Wybrane informacje o Gminie rzutujące na kształtowanie polityki przestrzennej Teren gminy Niechanowo posiada w granicach administracyjnych powierzchnię 10 531 hektarów i jest zasiedlony przez ponad 5 350 osób. Dotychczas obowiązujące Studium wymaga zmiany w związku z zamierzeniami Samorządu Gminy, mającymi na celu poprawę standardu zasiedlenia mieszkańców gminy oraz w związku z koniecznością dostosowania do obecnych wymagań prawnych polityki w zakresie lokalizowania urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii. Dla realizacji ww. zamierzeń wymagana jest częściowa zmiana w stosunku do obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo, obejmujące tylko tereny, w stosunku do których planuje się zamiany.

35 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1 a UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE 2014 r. Uzupełnienie o aktualne uwarunkowania zewnętrzne 1.9. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) 1.10 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego 1.11 Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego na lata 2012 - 2015 1.12. Plan gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012–2017 1.13. Strategia Rozwoju Gminy Niechanowo na lata 2002-2011 1.14. Plany odnowy miejscowości 1.15. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Niechanowo 1.16 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Niechanowo

36 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.9. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) W dniu 13 grudnia 2011 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę o przyjęciu KPZK 2030 (Uchwała Nr 239 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 2011 r.). Jest to obecnie najważniejszy dokument dotyczący ładu przestrzennego Polski. Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych ma na celu osiągnięcie konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia i większej sprawności państwa oraz spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej w długim okresie. KPZK 2030 kładzie szczególny nacisk na budowanie i utrzymywanie ładu przestrzennego, ponieważ decyduje on o warunkach życia obywateli, funkcjonowaniu gospodarki i pozwala wykorzystywać szanse rozwojowe. Koncepcja formułuje także zasady i działania służące zapobieganiu konfliktom w gospodarowaniu przestrzenią i zapewnieniu bezpieczeństwa, w tym powodziowego.

Zgodnie z dokumentem, rdzeniem krajowego systemu gospodarczego i ważnym elementem systemu europejskiego stanie się współzależny otwarty układ obszarów funkcjonalnych najważniejszych polskich miast, zintegrowanych w przestrzeni krajowej i międzynarodowej. Jednocześnie na rozwoju największych miast skorzystają mniejsze ośrodki i obszary wiejskie. Oznacza to, że podstawową cechą Polski 2030 r. będzie spójność społeczna, gospodarcza i przestrzenna. Do jej poprawy przyczyni się rozbudowa infrastruktury transportowej (autostrad, dróg ekspresowych i kolei) oraz telekomunikacyjnej (przede wszystkim Internetu szerokopasmowego), a także zapewnienie dostępu do wysokiej jakości usług publicznych.

1.10 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego W dniu 26 kwietnia 2010 r. Sejmik Województwa Wielkopolskiego podjął uchwałę Nr XLVI/690/10 w sprawie uchwalenia zmiany Planu zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego (poprzedni plan - uchwała nr XLII/628/2001 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 26.11.2001 r., Dz. Urz. Woj. Wlkp. 35/2002 poz. 1052 z 5.03.2002). W świetle założeń ogólnych, jest to jeden z trzech dokumentów – obok Strategii rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 r. i Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, które współdecydują o przyszłości regionu.

Aktualny Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego uwzględnia zasady i przesłanki, jakie dla rozwoju województwa definiuje Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do roku 2020. Strategia rozwoju województwa pozostaje w ścisłej zależności od Strategii Rozwoju Kraju, która określa cele i priorytety rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Podstawową misją województwa wielkopolskiego jest skupienie wszystkich podmiotów publicznych działających na rzecz wzrostu konkurencyjności regionu i poprawy warunków życia mieszkańców w tym jakości przestrzeni województwa, systemu edukacji, rynku pracy, gospodarki oraz sfery społecznej.

Przetwarzając wytyczne wynikające z dokumentów wyższego rzędu, Plan zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego sprecyzował, że „Celem Planu jest zrównoważony rozwój przestrzenny regionu jako jedna z podstaw wzrostu poziomu życia mieszkańców”. Zgodnie z generalną zasadą polityki przestrzennej kraju, struktura przestrzenna tworzy układ systemowy, gdzie poszczególne elementy sieci osadniczej powiązane są wzajemnymi relacjami. Najważniejszymi elementami tej sieci są: ośrodek krajowy, ośrodki ponadregionalne i regionalne. Najważniejszym ogniwem województwa wielkopolskiego jest Poznań, miasto o znaczeniu krajowym wraz z obszarem funkcjonalnym. Drugim ogniwem regionu jest miejski układ dwubiegunowy: Kalisz-Ostrów Wielkopolski. Kolejne miejsce w hierarchii sieci osadniczej zajmują miasta średnie a wśród nich miasta o znaczeniu regionalnym: Gniezno, Konin, Leszno i Piła oraz miasta o znaczeniu ponadlokalnym. 37 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Gmina Niechanowo położona jest w zasięgu oddziaływania miasta Gniezna, - regionalnego ośrodka równoważenia rozwoju. Znajduje się poza strefami aktywności przemysłowej i należy do gmin o jednym z najwyższych wskaźników waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej w województwie. W obrębie gminy nie występują obszary Natura 2000, w północnej części gminy znajduje się droga migracji zwierząt i roślin. Przez gminę przebiega na krótkim odcinku przez miejscowość Cielimowo droga krajowa Nr 15 Trzebnica- Krotoszyn – Jarocin – Miąskowo – Miłosław – Września – Gniezno klasy G, planowana jako GP . Znacznie dłuższy przebieg posiada droga wojewódzka Nr 260 Gniezno – Witkowo – Wólka klasy G, planowana jako G/GP.

Z ramach stref zróżnicowanej polityki przestrzennej gmina Niechanowo znajduje się poza obszarem funkcjonalnym miasta Poznania, lecz z nim graniczy. Znajduje się natomiast w strefie intensywnej gospodarki rolnej.

Ogólne zasady zagospodarowania przestrzeni objętych zmianą Studium, zawarte w zapisach Planu zagospodarowania przestrzennego województwa są następujące: ochrona dziedzictwa kulturowego, tożsamości i tradycyjnych elementów środowiska miejskiego, takich jak: zabytkowe dzielnice, budynki, dominanty przestrzenne, panoramy, tereny zielone i tereny otwarte; respektowanie zaleceń wynikających z przepisów ochronnych i poszerzanie zakresu ochrony prawnej, utrzymywanie powierzchni biologicznie czynnych w obrębie terenów zurbanizowanych w formie korytarzy zieleni, zagospodarowanie i retencjonowanie wód opadowych w kierunku umożliwiającym zwiększenie zasilania wód podziemnych podnoszenie wymogów architektonicznych, szczególnie w stosunku do obiektów realizowanych na obszarach śródmieść oraz w pobliżu terenów o najwyższych walorach kulturowych i przyrodniczych, zapewnienie sprawnego transportu publicznego oraz wprowadzenie ułatwień w ruchu pieszym i rowerowym, planistyczne przygotowanie oferty terenów dla inwestorów – dotyczy to zarówno terenów mieszkaniowych, jak i przeznaczonych pod usługi i działalność gospodarczą, dozbrojenie terenów w infrastrukturę techniczna, zabezpieczenie terenów pod inwestycje publiczne, zapobieganie nadmiernemu wydłużaniu zabudowy wzdłuż głównych tras komunikacyjnych, projektowanie nowych układów urbanistycznych odznaczających się zwartością i różnorodnością funkcji, z poszanowaniem istniejących układów ruralistycznych, zachowanie ciągłości ochrony systemów terenów otwartych, parków i terenów rekreacyjnych przyjętych na obszarze miasta, wprowadzanie zróżnicowanych form przestrzeni publicznych – alei, miejsc spotkań, skwerów, placów zabaw itp., wypracowanie koegzystencji dominujących form zagospodarowania zabudowy mieszkaniowej i działalności gospodarczej oraz środowiska przyrodniczego, koncentracja zainwestowania w istniejących jednostkach osadniczych położonych przy drogach lub w ich pobliżu, 38 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

projektowanie struktur odznaczających się zwartością i rozwijających w harmonijny sposób lokalne układy miejskie lub wiejskie, na bazie istniejących układów komunikacyjnych, ograniczenie możliwości przekształceń gruntów rolniczych, szczególnie w strefie intensywnej gospodarki rolnej, na cele nierolnicze, projektowanie dróg serwisowych oraz węzłów komunikacyjnych, umożliwiających sprawne włączenie ruchu lokalnego do głównych tras, ochrona charakterystycznych układów ruralistycznych oraz zespołów sakralnych, pałacowo – parkowych, folwarków, ochrona zabytkowych budynków mieszkalnych, gospodarczych, wiatraków, remiz, szkół, kuźni, młynów, gorzelni, kapliczek, krzyży i innych elementów specyficznych dla architektury wiejskiej, zabezpieczanie terenów o różnych funkcjach, wzbogacających monofunkcyjną zabudowę wiejską – usługowych, produkcyjnych, sportowych, rekreacyjnych, sakralnych, itp. przekształcanie monotonnego krajobrazu równin użytkowanych rolniczo poprzez wprowadzenie pasmowych i kępowych zadrzewień i zakrzewień wokół zbiorników, wzdłuż cieków wodnych, rowów melioracyjnych, wododziałów, dróg, miedz i skarp, tworzenie korytarzy infrastrukturalnych poprzez prowadzenie nowych urządzeń sieciowych przy już istniejących magistralach i liniach elektroenergetycznych.

1.11 Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego na lata 2012 - 2015 W 2011 roku Zarząd Województwa Wielkopolskiego przystąpił do kolejnej aktualizacji Programu ochrony środowiska. Obecnie tj. w roku 2014 obowiązuje Program Ochrony Środowiska dla Województwa Wielkopolskiego na lata 2012 – 2015. Jest to dokument strategiczny, wykorzystywany przez Samorząd Województwa, jako narzędzie zarządzania środowiskiem w skali regionalnej. Zgodnie z tym dokumentem celem strategicznym polityki ekologicznej województwa wielkopolskiego do 2015 roku jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego województwa (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) oraz harmonizacja rozwoju gospodarczego i społecznego z ochroną walorów środowiskowych. Celowi temu podporządkowane są cele szczegółowe, których realizacja będzie miała miejsce poprzez przypisane im kierunki działań. Cele szczegółowe zostały ujęte w trzech blokach tematycznych, tj.: ochrona zasobów naturalnych, poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego oraz działania systemowe. Cele wojewódzkiej polityki ekologicznej są zgodne z "Polityką ekologiczną państwa na lata 2009 - 2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016" i wpisują się w osiąganie celów polityki państwa. Program Ochrony Środowiska Województwa Wielkopolskiego należy postrzegać jako źródło wytycznych do formułowania programów powiatowych i gminnych. Podstawowe cele i kierunki działań polityki ekologicznej województwa wielkopolskiego, które zostały uwzględnione w zmianie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo to m.in.: Zachowanie różnorodności biologicznej i jej racjonalne użytkowanie oraz stworzenie spójnego systemu obszarów chronionych, Prowadzenie zrównoważonej gospodarki leśnej i zwiększanie lesistości, Zrównoważone użytkowanie zasobów wodnych oraz ochrona przed powodzią i suszą, Ochrona i racjonalne wykorzystanie powierzchni ziemi oraz rekultywacja terenów zdegradowanych, 39 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Zrównoważone użytkowanie zasobów kopalin oraz ochrona środowiska w trakcie ich eksploatacji, Zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska wodnego, usprawnienie systemu zaopatrzenia w wodę, Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza oraz standardów emisyjnych z instalacji, wymaganych przepisami prawa, Zmniejszenie zagrożenia mieszkańców województwa ponadnormatywnym hałasem, zwłaszcza emitowanym przez środki transportu drogowego, Stała kontrola potencjalnych źródeł pól elektromagnetycznych oraz minimalizacja ich oddziaływania na zdrowie człowieka i środowisko, Minimalizacja skutków poważnych awarii przemysłowych dla ludzi i środowiska, Kształtowanie harmonijnej struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa, sprzyjającej równoważeniu wykorzystania walorów przestrzeni z rozwojem gospodarczym, wzrostem jakości życia i trwałym zachowaniem wartości środowiska.

1.12 Plan gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012–2017 W związku ze zmianą przepisów z zakresu gospodarki odpadami opracowano „Plan gospodarki odpadami dla województwa wielkopolskiego na lata 2012–2017” przyjęty Uchwałą Nr XXV/440/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 27.08.2012 roku), zgodnie z którym gospodarka odpadami komunalnymi w województwie opierać się będzie na regionalnych i zastępczych instalacjach do przetwarzania odpadów komunalnych działających w poszczególnych regionach. Na obszarze województwa wielkopolskiego wyznaczono 10 regionów gospodarki odpadami. Odpady komunalne zmieszane, pozostałości z sortowni odpadów komunalnych przeznaczone do składowania oraz odpady zielone muszą być zbierane i przetwarzane w ramach regionu, na którym zostały wytworzone. Region gospodarki odpadami komunalnymi to określony w wojewódzkim planie gospodarki odpadami obszar liczący co najmniej 150 000 mieszkańców. Regionem gospodarki odpadami komunalnymi może być także gmina licząca powyżej 500 000 mieszkańców. Stosowane w regionach instalacje, ich przepustowość oraz wyposażenie muszą gwarantować realizację celów zakładanych dla województwa wielkopolskiego w zakresie gospodarowania odpadami. W każdym z regionów docelowo zapewniona zostanie odpowiednia przepustowość instalacji do przetwarzania odpadów, które winny przyczynić się do osiągnięcia wymaganych celów w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w tym osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu, przygotowanie do ponownego użycia, odzysku oraz ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania. Powiat gnieźnieński, w tym gmina Niechanowo, wchodzi w skład Regionu VII gospodarki odpadami komunalnymi w województwie wielkopolskim. W Regionie VII brak jest regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Instalacjami przewidzianymi do zastępczej obsługi Regionu VII są: sortownia odpadów w Bieganowie (gmina Kołaczkowo); składowiska odpadów w Lulkowie (gmina Gniezno), w Miatach (Święte) (gmina Trzemeszno), w Chłądowie (gmina Witkowo) oraz w miejscowości Bardo (gmina Września). Na terenie powiatu gnieźnieńskiego w 2012 r. funkcjonowały 3 składowiska odpadów komunalnych w miejscowościach: Lulkowo, Miaty (Święte), Chłądowo. Odpady z gminy Niechanowo kierowane były na składowisko w Lulkowie i w Koninie

40 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

1.13. Strategia Rozwoju Gminy Niechanowo na lata 2002-2011 Opracowana w roku 2004 przez Gnieźnieńską Agencję Rozwoju Gospodarczego Strategia dla Gminy Niechanowo zawiera analizę SWOT, w której określono m. in. następujące mocne strony, słabe strony gminy: Mocne strony: dobra jakość obsługi mieszkańców przez Urząd Gminy, wysoko rozwinięte rolnictwo dzięki dobrej jakości gleb, dobrze rozwinięta sieć drogowa, nie skażone środowisko naturalne, wybudowana oczyszczalnia ścieków, dobrze rozwinięta sieć edukacyjna, funkcjonujący system zachęt podatkowych, doświadczenie gminy w ubieganiu się ośrodki finansowe, stosunkowo dobrze rozwinięta baza sportowa. Słabe strony: brak kanalizacji sanitarnej, brak nadzoru nad składowaniem odpadów stałych i płynnych, niezadowalająca jakość wody dostarczanej do mieszkań (do posesji), brak dostępnych terenów pod inwestycje przemysłowe (produkcyno – usługowe), mała ilość podmiotów gospodarczych gotowych zwiększyć zatrudnienie, słabo rozwinięta komunikacja wewnątrz gminy, brak posterunku policji, brak grup producenckich, brak zainteresowania gospodarstwami agroturystycznymi.

Na podstawie przeprowadzonej analizy SWOT wyznaczono wizje misje, cele strategiczne, cele operacyjne oraz zadania i działania.

Wizja (próba określenia pożądanego stanu gminy w perspektywie 15 lat): Gmina Niechanowo, przyjmując do realizacji Strategię Rozwoju, zakłada, że w ciągu najbliższych 15 lat, w wyniku realizacji działań zapisanych w Strategii: zwiększy się liczba osób osiedlających się w Gminie Niechanowo, zwiększy się liczba osób zamieszkujących Gminę Niechanowo, które znajdą zatrudnienie poza rolnictwem, zwiększy się konkurencyjność gospodarstw rolniczych zlokalizowanych w Gminie Niechanowo, zwiększy się liczba przedsiębiorstw (szczególnie w sektorze usług oraz sektorze rolno – spożywczym), poprawi się jakość kształcenia dzieci i młodzieży oraz poprawi się dostęp mieszkańców Gminy do bazy rekreacyjno – sportowej, co doprowadzi w rezultacie do poprawy warunków życia mieszkańców Gminy Niechanowo, a tym samym przyczyni się do jej rozwoju gospodarczego i społecznego.

41 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Misja (opis docelowego, oczekiwanego stanu i zakresu funkcji spełnianych przez Gminę wobec jego mieszkańców i otoczenia): Gmina Niechanowo wykorzystując dobrą jakość gleb, wysoko rozwinięte rolnictwo i nie skażone środowisko naturalne, poprzez wspieranie rozwoju społecznego i gospodarczego, dąży do poprawy jakości życia jej mieszkańców.

Mając na uwadze wizję, misje oraz analizę SWOT, określono cztery cele strategiczne: Rozwój infrastruktury technicznej, Rozwój gospodarczy i społeczny Gminy Niechanowo, Rozwój usług społecznych, Promocja i estetyka gminy.

W kolejnym etapie prac nad Strategią Rozwoju Gminy Niechanowo sformułowano cele operacyjne. Cele te (grupy celów operacyjnych) ściśle odpowiadają poszczególnym celom strategicznym. W dalszej kolejności dla każdego celu operacyjnego wyznaczone zostały zadania, jakie należy podjąć dla jego osiągnięcia, a także działania, które należy zrealizować w ramach tych zadań.

1.14. Plany odnowy miejscowości W roku 2010 w oparciu o uchwały Rady Gminy Niechanowo sporządzono Plany Odnowy Miejscowości dla następujących miejscowości: DRACHOWO, GOCZAŁKOWO, GROTKOWO, GUROWO, GURÓWKO, JARZĄBKOWO, JELITOWO, KARSEWO, KĘDZIERZYN, MALCZEWO, MARYSIN, MIERZEWO, MIKOŁAJEWICE, MIROSZKA, NIECHANOWO, NOWA WIEŚ, POTRZYMOWO, TRZUSKOŁOŃ, ŻELAZKOWO, ŻÓŁCZ.

Sporządzenie i uchwalenie tych dokumentów stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki unijne. Plany Odnowy Miejscowości przedstawiają sytuację społeczno-ekonomiczną miejscowości, zawierają opis strategii zmierzającej do osiągnięcia zakładanego rozwoju społecznego i gospodarczego. W planach tych zawarte są kierunki działań i zaangażowanie środków funduszy strukturalnych i środków własnych Gminy Niechanowo. W skład każdego opracowania wchodzi analiza SWOT – czyli określenie mocnych i słabych stron miejscowości oraz opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczności.

Znaczny wpływ na ostateczny kształt każdego dokumentu mieli sami mieszkańcy wsi. W procesie powstawania wszystkich planów posłużono się metodą konsultacji społecznych w celu ustalenia sposobu postrzegania przez samych mieszkańców jakości życia oraz oczekiwań w odniesieniu do przyszłych kierunków rozwoju miejscowości.

Dokumenty mają charakter otwarty, zakłada się ich weryfikację i aktualizację w zależności od potrzeb społecznych i uwarunkowań finansowych.

1.15. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Niechanowo

Głównym celem opracowania „Programu Ochrony Środowiska dla gminy Niechanowo ”jest wdrożenie polityki ekologicznej państwa na poziom lokalny oraz analiza stanu środowiska na terenie gminy. Program ochrony środowiska powinien na każdym szczeblu administracyjnym stwarzać warunki dla takiego stymulowania procesów rozwoju, aby ograniczyć do minimum ich negatywny wpływ na środowisko. Ponadto program ochrony środowiska przedstawia propozycje zadań 42 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 kompleksowego rozwiązania problemów ochrony środowiska oraz wskazuje rozwiązania techniczne, ekonomiczne i formalno- prawne dla proponowanych działań proekologicznych.

„Program Ochrony Środowiska dla gminy Niechanowo ” uwzględnia założenia Strategii gminy Niechanowo i koreluje zadania związane z ochroną środowiska z planem operacyjnym do roku 2017, zawartym w Strategii.

Najważniejsze cele wynikające z Programu Ochrony Środowiska dla gminy Niechanowo, wypracowane w korelacji ze strategią to: - uporządkowanie gospodarki ściekowej, w tym również ścieków pochodzenia rolniczego, - system prawidłowego zagospodarowania odpadów, a tym samym ochrona środowiska zwłaszcza gruntowo-wodnego, - gazyfikacja gminy, - usprawnienie komunikacji na terenie gminy.

W „Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Niechanowo” zostały zawarte listy przedsięwzięć Gminy, koordynowane w podziale na inwestycyjne i pozainwestycyjne. Jedną z najpoważniejszych barier zrównoważonego rozwoju gminy jest nie wystarczająco rozwinięta infrastruktura techniczna, przede wszystkim w zakresie kanalizacji. Dbałość o środowisko wymaga kontroli i likwidacji nieszczelnych szamb oraz ograniczenie niekontrolowanego odpływu ścieków ze źródeł rolniczych – gnojówka, gnojowica, obornik.

Kolejnym priorytetem inwestycyjnym dla rozwoju gminy jest gazyfikacja. Udostępnienie paliwa ekologicznego stanowi niezbędny warunek dla zapewnienia czystości powietrza. Z planowanym rozwojem turystycznym, czy też agroturystycznych wiąże się konieczność stosowania paliw wnoszących jak najmniej zanieczyszczeń do powietrza.

Warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa jest usprawnienie komunikacji na terenie gminy, a zwłaszcza prowadzenie remontów dróg oraz budowa chodników. Będzie to równocześnie działanie na rzecz ochrony przed ponadnormatywnym hałasem.

1.16 Plan Gospodarki Odpadami Gminy Niechanowo

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz. U. z 2013r., poz. 21), plany gospodarki odpadami są opracowywane wyłącznie na poziomach: krajowym i wojewódzkim. Został natomiast zniesiony obowiązek tworzenia powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami. Cele wskazane w wojewódzkim Programie gospodarki odpadami są realizowane przy pomocy regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, sporządzanym na podstawie ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W przeciwieństwie do gminnego planu gospodarki odpadami, regulamin jest aktem prawa miejscowego. Na mocy Uchwały Nr XVI/164/2012 Rady Gminy Niechanowo z dnia 24 października 2012 r., dostosowano Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Niechanowo do wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami.

43 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

2.0. DOTYCHCZASOWE PRZEZNACZENIE, ZAGOSPODAROWANIE I UZBROJENIE TERENÓW, STAN ŁADU PRZESTRZENNEGO NA TERENACH OBJĘTYCH ZMIANĄ STUDIUM 2014 r. 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 1, pkt 2 ustawy 2.1 Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 2.2 Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony

44 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

2.1 Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. W celu zachowania czytelności przy określeniu przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenów objętych zmianą posłużono się obrębami geodezyjnymi. Zasięg przestrzenny pokazano na ujednoliconym rysunku – zał. nr 2 z przypisaniem dominującej funkcji oznaczonej symbolem.

KĘDZIERZYN Teren 1.1 - obejmujący część działki nr ewid. 29/54 w dotychczas obowiązującym Studium oznaczony symbolem D, O1, O –tereny lasów, zalesień, korytarzy ekologicznych, użytki rolne, przewiduje się przeznaczyć pod tereny mieszkaniowe. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna – uprawy polowe. Teren położony jest przy drodze gminnej, będzie stanowić poszerzenie istniejących i projektowanych w Studium terenów osadniczych. Niezbędne jest doprowadzenie sieci wodociągowej. Powierzchnia zmiany Studium - ok. 7,0 ha.

ŻELAZKOWO Teren 2.1 - obejmujący działki nr ewid. 112, 114, 115, 116, 117, 118, 119 położony w dotychczas obowiązującym Studium częściowo na terenach osadniczych – OM, terenach lasów, zalesień i korytarzy ekologicznych – DŁ, przewiduje się przeznaczyć pod zabudowę usługową. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna – uprawy polowe. Obszar objęty zmianą przylega do drogi powiatowej Nr 2228P i przylega do terenów zainwestowanych, które są zwodociągowane. Powierzchnia zmiany Studium – ok.8,0 ha.

MARYSIN Teren 3.1 – część działki nr ewid. 58/4 stanowi obecnie łąkę, częściowo wykorzystywaną pod boisko dla młodzieży. W dotychczas obowiązującym Studium teren ten zapisany jako usługi turystyczne UT. Obecnie będzie przeznaczony pod teren sportu i rekreacji. Obszar objęty zmianą przylega do drogi powiatowej Nr 2228P, jest wyposażony w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium – ok. 1,50 ha.

MIKOŁAJEWICE Teren 4.1 – działka nr ewid. 58/1 i część działki nr ewid. 58/2 położony jest w obrębie terenów zainwestowanych miejscowości. Działka nr ewid. 58/1 w 80% jest nieużytkiem, pozostała część terenu objęta zmianą stanowi rolę. W dotychczas obowiązującym Studium teren ten był przeznaczony pod zabudowę usługową U oraz tereny łąk i pastwisk DŁ. Przewiduje się przeznaczyć ten obszar pod teren sportu i rekreacji. Teren przylega do dróg powiatowych Nr 2226P i 2227P, jest wyposażony w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium ok. 0,60 ha.

JELITOWO Teren 5.1 – działka nr ewid. 10/12 położony w dotychczas obowiązującym Studium na terenach osadniczych oznaczonych O1M – z uwagi na bliskie sąsiedztwo terenów mieszkaniowych przewiduje się przeznaczyć go pod teren sportu i rekreacji. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Teren położony jest przy drodze gminnej i wyposażony jest w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium ok. 1,30 ha.

GROTKOWO 45 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Teren 6.1 –działka nr ewid. 19, jako część terenu oznaczonego w studium ZP – jako obszar parków podworskich. Stanowi obecnie nieuporządkowany zakrzewiony plac, który przewiduje się przeznaczyć pod teren sportu i rekreacji. Teren objęty zmianą przylega do drogi gminnej; jest wyposażony w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium ok. 1,40 ha.

ŻÓŁCZ Teren 7.1 – część działki nr ewid. 14/1 położony w dotychczas obowiązującym Studium DŁ – tereny lasów, zalesień, korytarzy ekologicznych na użytkach zielonych przewiduje się przeznaczyć pod teren sportu i rekreacji. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Projektowane przeznaczenie uzasadnia sąsiedztwo budynków mieszkalnych wielorodzinnych, zagospodarowanie przedmiotowego terenu podniesie standard zasiedlenia. Teren położony jest przy drodze gminnej i wyposażony w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium ok. 1,10 ha.

GUROWO Teren 8.1 – część działki nr ewid. 47/5 stanowi część działki zabudowanej budynkiem wielorodzinnym i budynkami gospodarczymi. Otoczenie działki stanowi park wpisany do rejestru zabytków (działka nr ewid. 47/6). W dotychczas obowiązującym Studium cały teren tj. działki 47/5 i 47/6 były oznaczone symbolem ZP. Teren objęty zmianą jest obecnie nieuporządkowany. W ewidencji zapisany jako pastwisko i zakrzewienia przewiduje się przeznaczyć pod teren sportu i rekreacji. Obszar objęty zmianą przylega do drogi powiatowej Nr 2160P jest wyposażony w sieć wodociągową. Powierzchnia zmiany Studium 0,15 ha. Teren 8.2 - część działki nr ewid. 20/2 przewiduje się przeznaczyć pod teren lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownię wiatrową. Na rysunku Studium zostały wrysowane strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów w zakresie izolinii poziomu hałasu o natężeniu 45 dB oraz izolinie poziomu hałasu o wartości 40 dB. W dotychczas obowiązującym Studium teren ten był oznaczony symbolem O - grunty rolne zwartych kompleksów gleb kl. II - IV b pod ochroną. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Posiada dostęp do drogi powiatowej Nr 2225P. Powierzchnia zmiany Studium ok. 4,00 ha.

NIECHANOWO Teren 9.1 - część działki nr ewid. 14 przewiduje się przeznaczyć pod teren lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownię wiatrową. Na rysunku Studium zostały wrysowane strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów w zakresie izolinii poziomu hałasu o natężeniu 45 dB oraz izolinie poziomu hałasu o wartości 40 dB. W dotychczas obowiązującym Studium teren ten był oznaczony symbolem O1 - grunty ekonomiczne słabsze V położone wśród kompleksów gleb pod ochroną. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Posiada dostęp do drogi gminnej. Powierzchnia zmiany Studium ok.3,5 ha.

DRACHOWO Tereny 10.1, 10.2, 10.3, 10.4 - części działek nr ewid. 120, 115, 112, 41 przewiduje się przeznaczyć pod tereny lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownie wiatrowe. Na rysunku Studium zostały wrysowane strefy 46 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów w zakresie izolinii poziomu hałasu o natężeniu 45 dB oraz izolinie poziomu hałasu o wartości 40 dB. W dotychczas obowiązującym Studium tereny te były oznaczone symbolem O - grunty rolne zwartych kompleksów gleb kl. II - IV b pod ochroną oraz symbolem O1 - grunty ekonomiczne słabsze V położone wśród kompleksów gleb pod ochroną. Obecnie są użytkowane jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Posiadają dostęp do dróg gminnych. Powierzchnia zmiany Studium: 10.1 - ok. 2,1 ha, 10.2 – ok. 2,7 ha, 10.3 – ok. 2,4 ha, 10.4 – ok. 1,7 ha.

POTRZYMOWO Tereny 11.1 i 11.2 - części działek nr ewid. 67, 19/2 przewiduje się przeznaczyć pod tereny lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownie wiatrowe. Na rysunku Studium zostały wrysowane strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów w zakresie izolinii poziomu hałasu o natężeniu 45 dB oraz izolinie poziomu hałasu o wartości 40 dB. W dotychczas obowiązującym Studium tereny te były oznaczone symbolem O - grunty rolne zwartych kompleksów gleb kl. II - IV b pod ochroną. Obecnie są użytkowane jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Teren 11.1 posiada dostęp do drogi gminnej a teren 11.2 do drogi powiatowej Nr 2225P. Powierzchnia zmiany Studium: 11.1 - ok.2.3 ha, 11.2 – ok. 1,5 ha.

CIELIMOWO Teren 12.1 - część działki nr ewid. 90/6 przewiduje się przeznaczyć pod teren lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownie wiatrowe. Na rysunku Studium zostały wrysowane strefy ochronne związane z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów w zakresie izolinii poziomu hałasu o natężeniu 45 dB oraz izolinie poziomu hałasu o wartości 40 dB. W dotychczas obowiązującym Studium teren ten był oznaczony symbolem O1 - grunty ekonomiczne słabsze V położone wśród kompleksów gleb pod ochroną. Obecnie jest użytkowany jako rolnicza przestrzeń produkcyjna. Posiada dostęp do drogi powiatowej Nr 2160P. Powierzchnia zmiany Studium ok. 2,7 ha.

ŻELAZKOWO, MIKOŁAJEWICE, JELITOWO, GUROWO, NIECHANOWO, DRACHOWO, POTRZYMOWO, CIELIMOWO, GOCZAŁKOWO, GURÓWKO

Teren 13.1 – pozostający w zasięgu oddziaływania hałasu związanego z lokalizacją elektrowni wiatrowych. W obrębie tego terenu wyróżniono: tereny stref ochronnych w obrębie izolinii poziomu hałasu o wartości 45 dB – A1, A2, A3, oraz teren położony pomiędzy izoliniami poziomu hałasu o wartości 45 dB a 40 dB jako teren B. Strefy ochronne wraz z terenami lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW–elektrowni wiatrowych o symbolach EW stanowią obszary rozmieszczenia urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW. Powierzchnia zmiany Studium ok. 1000,0 ha.

W obrębie stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie, zagospodarowaniu i użytkowaniu terenów oraz znaczącego oddziaływania na środowisko urządzeń do wytwarzania

47 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

energii ze źródeł odnawialnych o mocy przekraczającej 100kW oznaczonych A1, A2, A3 dotychczasowe przeznaczenie terenów obejmowało: - rolniczą przestrzeń produkcyjną o symbolach O, O1, OR, - korytarze ekologiczne o symbolach D, O1D, DŁ, - w miejscowościach Gurowo i Niechanowo projektowane tereny osadnicze o symbolu O1M, - orientacyjne lokalizacje oczyszczalni ścieków. Obecnie przewiduje się zastąpienie terenów przeznaczonych poprzednio pod tereny osadnicze, przeznaczeniem pod rolniczą przestrzeń produkcyjną, wprowadzenie drobnych korekt w zakresie przebiegu lokalnych korytarzy ekologicznych i korytarzy ekologicznych wzdłuż istniejących cieków oraz zrezygnowanie z wyznaczania miejsc lokalizacji oczyszczalni ścieków.

W obrębie terenu B dotychczasowe przeznaczenie terenów obejmowało: - rolniczą przestrzeń produkcyjną o symbolach O, O1, OR, - korytarze ekologiczne o symbolach D, O1D, DŁ, - w miejscowościach Gurowo, Niechanowo, Drachowo, Potrzymowo, Cielimowo adaptowaną zabudowę mieszkaniową jednorodzinną o symbolu MN, - w miejscowościach Gurowo, Niechanowo, Drachowo, Potrzymowo, Cielimowo projektowane tereny osadnicze o symbolu O1M, - w miejscowościach Gurowo i Cielimowo adaptowane tereny parków o symbolu ZP, - w miejscowościach Gurowo, Drachowo i Potrzymowo adaptowane tereny cmentarzy o symbolu ZC, - w miejscowościach Drachowo i Cielimowo adaptowane tereny usług o symbolu U, - w miejscowości Cielimowo adaptowany teren przemysłu o symbolu P, - orientacyjne lokalizacje oczyszczalni ścieków. Obecnie przewiduje się wyznaczenie terenów zabudowy mieszkaniowo-usługowej, obejmujących adaptowaną zabudowę istniejącą oraz rezerwę w miejscowościach Gurowo, Niechanowo, Drachowo, Potrzymowo, Cielimowo, wprowadzenie terenu zabudowy usługowej w miejscowości Cielimowo, wprowadzenie drobnych korekt w zakresie przebiegu lokalnych korytarzy ekologicznych i korytarzy ekologicznych wzdłuż istniejących cieków. Znaczna część terenów nie ulegnie zmianie w zakresie przeznaczenia w stosunku do dotychczasowego zapisu Studium.

W obrębie terenu 13. 1. przebiegają drogi powiatowe: Nr 2160P, Nr 2227P, Nr 2225P oraz drogi gminne. Stan pozostałego uzbrojenia terenu omówiono w rozdz. 7 „Infrastruktura techniczna”.

2.2 Stan ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony W dokonywanej zmianie Studium w zakresie stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony dokonano generalizacji terenów według wiodących cech, wyróżniając:

Tereny o przewadze zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej: Na tych terenach przeważa zabudowa mieszkaniowa ze stromymi dachami uzupełniona budynkami gospodarczymi, zabudową gospodarczą związaną z prowadzeniem rodzinnych gospodarstw rolnych, niekiedy usługami. Zagospodarowanie nowych terenów o podobnej funkcji wymaga stosowania form zabudowy 48 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 nawiązujących do tradycyjnych wzorców zabudowy mieszkaniowej na obszarach wiejskich oraz zastosowania ogólnych zasad wynikających z przepisów odrębnych w zakresie gospodarki przestrzennej, kształtowania zabudowy, komunikacji i infrastruktury, ochrony przyrody, krajobrazu i ochrony środowiska. Tereny występowania zespołów zabudowy usługowej: Stanowią niewielkie zespoły, często zlokalizowane w pobliżu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz wzdłuż ważniejszych dróg. W związku z tym ich gabaryty tylko w niewielkim stopniu przekraczają wysokość zabudowy mieszkaniowej. Taka tendencja powinna być w dalszym ciągu kontynuowana przy dopuszczeniu budowli i urządzeń przekraczających wysokością średnie gabaryty zabudowy oraz możliwości stosowania nietypowych rozwiązań formalnych wynikających z technologii. Lokalizacja tego rodzaju zabudowy również wymaga zastosowania wszystkich niezbędnych przepisów odrębnych, podobnie jak w poprzedniej grupie terenów. Tereny przewidziane pod funkcje unikalne, występujące sporadycznie: W przypadku gminy Niechanowo będą to przede wszystkim tereny lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczających 100kW– elektrownie wiatrowe. Wysokość tych urządzeń znacznie przekracza dotychczasowe gabaryty zabudowy i w związku z tym ich lokalizacja wymaga oprócz zastosowania ogólnych zasad wynikających z przepisów odrębnych wymienionych poprzednio, uwzględnienia kontekstu krajobrazu. Ograniczanie wysokości stanowi także kontekst lotniska wojskowego w Powidzu. Tereny sportowe lokalizowane w ramach d. parków podworskich oraz na innych terenach: Dopuszczenie wprowadzenia nowych funkcji w zależności od stanu zachowania parków i rangi ochrony oraz przy poszanowaniu pierwotnego założenia kompozycyjnego. Dla terenów objętych ochroną prawną będzie wymagane dostosowanie się do specjalnych zaleceń konserwatorskich zapisanych w rozdz. 4 Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków - w części „Kierunki”. Na pozostałych terenach należy uwzględnić konieczność wprowadzenie elementów nowej zakomponowanej zieleni.

49 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

3.0. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WARTOŚCI ZASOBÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 3.1. Położenie gminy w systemie przyrodniczo – ochronnym 3.2. Obiekty i tereny chronione 3.3. Środowisko przyrodnicze i rolnicza przestrzeń produkcyjna, w tym: budowa geologiczna, wody podziemne, wody powierzchniowe, warunki klimatyczne, lasy, rolnicza przestrzeń produkcyjna 3.4. Uwarunkowania wynikające ze stanu środowiska 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 3 i pkt 9 ustawy 3.5. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 3.6. Stan środowiska w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 3.6.1. Stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej 3.6.2. Stan i jakość wód podziemnych 3.6.3. Stan i jakość wód powierzchniowych 3.6.4. Jakość powietrza atmosferycznego 3.6.5. Klimat akustyczny 3.6.6. Występowanie poważnych awarii 3.6.7. Zanieczyszczenie gleb

50 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

3.1. Położenie gminy w systemie przyrodniczo - ochronnym i w systemie przyrodniczo - gospodarczym Gmina Niechanowo położona jest w "oku" sieci projektowanego Wielkoprzestrzennego (Ekologicznego) Systemu Obszarów Chronionych, pomiędzy o. ch. k. Lasów Czerniejewskich a o. ch. k. Górnej Wełny1 oraz ustanowionym już o. ch. k. Powidzko - Bieniszewskim2 oraz projektowanym Powidzkim Parkiem Krajobrazowym. Z tego względu przecinającego gminę w kierunku południkowym i równoleżnikowym dolin cieków pełnią rolę lokalnych łączników ekologicznych tworząc strukturalny układ korytarzy i pasm terenów otwartych, zielonych.

Gmina Niechanowo położona jest na skraju rozległej Równiny Wrzesińskiej przy jej styku od strony północnej z Wysoczyzną Gnieźnieńską. Jest to region rolniczy. Decydują o tym oprócz uwarunkowań historyczno gospodarczych, uwarunkowania rzeźby terenu (tereny płaskie) oraz glebowe (rejon najlepszych gleb w województwie). Biorąc pod uwagę produkcyjność i waloryzację rolniczej przestrzeni produkcyjnej gmina Niechanowo zaliczona jest do regionu glebowo - rolniczego 6 - Średzko - Wrzesińskiego3 obejmującego środkowo wschodnią część województwa poznańskiego.

Tylko część północna gminy, gdzie rozpoczynają się tereny piaszczyste sandru gnieźnieńskiego włączona jest w ubogi dla rolnictwa region 4 - Murowanej Gośliny obejmującego pas ciągnący się prawie równoleżnikowo od Murowanej Gośliny do granic wschodnich województwa wzdłuż strefy pagórków czołowo - morenowych i sandru czerniejewsko - gnieźnieńskiego.

Gmina Niechanowo leży też w zasięgu Wielkopolskiej Doliny Kopalnej - bogatej czwartorzędowej struktury wodonośnej ciągnącej się równoleżnikowo przez całe województwo poznańskie, na południe od Gniezna. Stwarza to możliwości lokalizacji działalności gospodarczej wodochłonnej (pod warunkiem prawidłowej utylizacji ścieków produkcyjnych, technologicznych), np. przetwórstwa rolno - spożywczego.

3.2. Obiekty i tereny chronione4 W gminie Niechanowo niema ustanowionych wielkoprzestrzennych obszarów chronionych w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody. Jedynie północno - wschodni skraj gminy został zaproponowany do włączenia w obszar chronionego krajobrazu "Górnej Wełny".

1 Na podstawie materiałów dot. Studium zagospodarowania przestrzennego województwa poznańskiego 1998 WBPP Poznań

2 W granicach gminy Niechanowo znajduje się tylko południowy skraj proj. O. ch. k. Górnej Wełny obejmującego fragment kompleksu leśnego leśnictwa Krzyżówka obręb Skorzęcin nadl. Gniezno, stykający się na granicy gminy z o. ch. k. Powidzko - Bieniszewskim ustanowionym Uchwałą nr 53 z dnia 29 stycznia 1986 r. Wojewódzkiej Rady Narodowej w koninie w sprawie ustalenia obszarów krajobrazu chronionego na terenie województwa konińskiego i zasad korzystania z tych obszarów.

3 Na podstawie: Warunki przyrodnicze produkcji rolnej województwa poznańskiego 1989: Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa PAN, Puławy

4 Jnformacje na temat obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych, aktualnych dla zmiany Studium 2014 r. zawiera pkt. 3.5.

51 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

W rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody figuruje tylko jeden pomnik przyrody. Jest to dąb szypułkowy Quercus robur o obwodzie 390 cm i wysokości 25 m, rosnący przy osadzie leśnictwa Jelonek.

W gminie jest też 9 parków podworskich chronionych na podstawie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz ustawy o ochronie dóbr kultury i muzeach. Znajdują się one w następujących wsiach: Arcugowo, Czechowo, Grotkowo (nie figuruje w rejestrze zabytków), Gurowo, Jelitowo, Malczewo, Mierzewo, Niechanowo, Żółcz.

3.3 Środowisko przyrodnicze i rolnicza przestrzeń produkcyjna Ukształtowania terenu Gmina Niechanowo położona jest według podziału J. Kondrackiego w makroregionie Pojezierze Wielkopolskie - subregion Równina Wrzesińska (315.56). W podziale geomorfologicznym natomiast (B. Krygowskiego) zaliczana jest do Wysoczyzny Gnieźnieńskiej - subregion Równina Wrzesińska.

Obszar gminy jest prawie płaski, lekko opadający w kierunku południowym. Wyjątkiem są północne fragmenty gminy nachylone w przeciwnym kierunku, w stronę dorzecza Małej Wełny.

Deniwelacje terenu nie przekraczają kilku , lokalnie kilkunastu metrów. W rzeźbi terenu dość wyraźnie zaznaczają się doliny Strugi Rudnik i Mąkawy.

Budowa geologiczna Obszar gminy od powierzchni budują głównie gliny zwałowe wysoczyzny morenowej płaskiej i falistej z okresu zlodowacenia bałtyckiego, poprzecinane systemami dolin rzecznych, wciętych na głębokość od kilku do kilkunastu metrów. Dna dolin na ogół wyścielone są osadami organicznymi. Głębokość wcięcia koryt rzecznych w dna dolin z reguły nie przekracza 1 m. Obrzeża gminy , zachodnie i wschodnie, budują utwory sandrowe o niewielkich miąższościach. Budowa głębszego podłoża ma znaczenie dla określenia zasobów surowcowych i wód podziemnych. Strop utworów mezozoicznych na obszarze gminy budują utwory kredy górnej, wykształcone w postaci margli i wapieni marglistych. Utwory kredy przykrywają osady miocenu o miąższości 25 - 50 metrów, przykryte od powierzchni utworami pliocenu o miąższości do 10 metrów. Na terenach sąsiednich, rejon Gniezna, stwierdzono lokalne braki pokrywy utworów plioceńskich, rozdzielających utwory trzeciorzędu i czwartorzędu. Miąższość utworów czwartorzędowych na obszarze gminy wynosi 75 - 100 metrów i 50- 75 metrów na obrzeżach północnych i południowych.

Wody podziemne Na obszarze gminy wody podziemne występują w utworach czartorzędowych, trzeciorzędowych i stropowych partiach mezozoiku -kredy górnej.

W obrębie utworów czwartorzędowych występują 3 główne poziomy wodonośne: gruntowy, międzyglinowy górny, międzyglinowy dolny (wielkopolskiej doliny kopalnej). Poziom gruntowy związany jest głównie z systemami dolin rzecznych i lokalnych spiaszczeń utworów gliniastych budujących wysoczyznę morenową.

Poziom międzyglinowy górny zbudowany z piasków i żwirów fluwioglacjalnych zlodowacenia bałtyckiego i środkowopolskiego oraz rzecznych interglacjału eemskiego charakteryzuje się znaczną zmiennością miąższości ( 1 - 15 metrów ) utworów wodonośnych, ich nieciągłości i słabą wydajnością. Poziom międzyglinowy dolny zbudowany z piasków i żwirów interglacjału wielkiego miąższości 52 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 przeważnie 15 - 25 metrów zalega na głębokości 40 - 70 metrów i charakteryzuje się występowaniem wód naporowych o ciśnieniu do około 500 kPa. Wodonośność potencjalna typowego otworu ujmującego wody z tego poziomu wynosi 70 - 120 m3/h. Poziom ten jest dobrze izolowany od powierzchni. Poziom mioceński występujący na obszarze gminy na głębokości 100 - 130 metrów jest słabo rozpoznany. Zasilanie poszczególnych poziomów odbywa się na drodze infiltracji wód opadowych do poziomu gruntowego, a następnie przesączania do niżej zalegających poziomów wodonośnych. Poziomy wód wgłębnych są zasilane na drodze przesączania z nadległych poziomów wodonośnych lub infiltracji przez słaboprzepuszczalny nadkład glin zwałowych, mułków i iłów. Moduły odnawialności ( infiltracja, przesączanie ) wynoszą dla: poziomu gruntowego 1,1 - 4,6 l/s km2; poziomu międzyglinowego górnego 1,0 - 2,2 l/s km2; poziomu międzyglinowego dolnego 1,55 l/s km2; i mioceńskiego 0,32 l/s km2. W zaopatrzeniu ludności w wodę decydujące znaczenie ma budowa ujęć bazujących na wodach wgłębnych, ujmowanych z poziomu międzyglinowego dolnego wielkopolskiej doliny kopalnej, charakteryzującego się dobrą wydajnością i dobrą jakością wód. Poziomy płytsze, dość powszechnie ujmowane, ze względu na słabą odporność na degradację i dość powszechne zanieczyszczenie nie powinny być ujmowane na potrzeby zaopatrzenia ludności w wodę.

Wody powierzchniowe Gmina Niechanowo położona jest w całości w dorzeczu Warty. Północne krańce gminy odwadniają drobne cieki i rowy spływające w kierunku północnym, do dorzecza Małej Wełny. Obszar położony na północy - zachód i zachód od Niechanowa odwadniany jest przez Małą Wrześnicę spływającą na południe, do Wrześnicy i dalej do Warty. Centralna część gminy odwadniana jest przez Strugę Rudnik, rozpoczynającą swój bieg w obniżeniu położonym między Niechanowem a Mikołajewicami i kierującą swój bieg na południe. Obszar położony na północny - zachód i zachód od Niechanowa odwadniany jest przez Mąkawę. Obydwa cieki - Struga Rudnik i Mąkawa - uchodzą do Strugi, płynącej na południe, do Warty.

Topograficznie działy wodne rozdzielające rzeki uchodzące do Warty - III rzędu, jak i lokalne działy wodne - V rzędu, na ogół dość słabo zaznaczają się w rzeźbie terenu. W wielu miejscach działy wodne przerywane są bramami wodnymi powstałymi w związku z pogłębieniem rowów melioracyjnych i włączeniem lokalnych zagłębień do sieci rzecznej. Nie zmieniło to jednak w sposób znaczący kierunków odpływu wód powierzchniowych, ponieważ uniemożliwia to równinny charakter obszaru jak i mała głębokość wcięcia cieków w wysoczyznę. Na obszarze gminy brak jest większych zbiorników wodnych. Ze względu na brak na rozpatrywanym obszarze posterunków wodowskazowych wód powierzchniowych IMGW, charakterystykę hydrologiczną obszaru gminy można przedstawić tylko na podstawie materiałów zawartych w opracowaniach dotyczących obszarów sąsiednich. Dane dotyczące Wrześnicy wskazują, że charakteryzuje się ona śnieżno - deszczowym reżimem zasilania z jednym maksimum i jednym minimum w ciągu roku. Wysoki długotrwały stan wody występujący na wiosnę, jest efektem roztopów. Po wezbraniu następuje powolne obniżanie się stanów aż do jesieni, z drugorzędną niekiedy kulminacją letnią, powstałą w następstwie wysokich i długotrwałych opadów. Kulminacje stanów występują najczęściej w lutym, marcu i kwietniu. Po kulminacji wiosennej następuje szybkie przejście do stanów niżówkowych, które na ogół rozpoczynają się w czerwcu, są stabilne i utrzymują się do końca roku hydrologicznego. Najniższe stany występują z reguły w lipcu i sierpniu. Niżówki występują niekiedy również zimą, jako następstwo długotrwałych ujemnych temperatur powietrza. Odpływy rzeczne notowane na omawianym obszarze należą do najniższych w Polsce. Średnia roczna wartość spływu jednostkowego, mierzona w Samarzewie na

53 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Wrześnicy ( 19961 - 1975) wynosi q = 2,6 l/s-1/km2. W warunkach przeciętnych niżówek letnich wartości spływu jednostkowego wynoszą: q= 0,55 l/s-1/km2, natomiast w warunkach minimum q= 0,11 l/s-1/km2. Niskie wartości odpływu wynikają zarówno z niedoboru odpadów, jak i z małej zdolności retencyjnej tych obszarów. Potwierdzeniem tego jest bardzo wysoki wskaźnik nieregularności przepływów mierzony ilorazem przepływu maksymalnego do minimalnego, który na Wrześnicy wynosi 235. Wysoka wartość wskaźnika wskazuje na dominację spływów powierzchniowych i podpowierzchniowych do rzeki w czasie trwania najwyższych wezbrań. Na obszarze miny Niechanowo, w której utwory powierzchniowe zbudowane są głównie z utworów gliniastych, można spodziewać się odpływów niższych niż zanotowane na Wrześnicy.

Stan czystości wód powierzchniowych na terenie gminy, według informacji PIOŚ w Poznaniu, jest bardzo słabo rozpoznany. Jedyny punkt pomiaru jakości wód powierzchniowych był zlokalizowany na całej Wrześnicy w Żydowie. Stan czystości wód w badanych przekroju nie odpowiadał normom w zakresie wskaźników fizykochemicznych, biologicznych i sanitarnych. Głównym źródłem zanieczyszczenia rzeki są ścieki z Żydowa. Pozostałe cieki, przyjmujące zanieczyszczenia z terenów wiejskich (powierzchniowe z pól i punktowe z wsi) są prawdopodobnie równie silnie zanieczyszczone. Najgorsza sytuacja panuje zapewne w czasie trwania produkcji kampanijnej zakładów przemysłu rolno - spożywczego.

Warunki klimatyczne Według podziału rolniczo - klimatycznego Polski R. Gumińskiego, obszar gminy leży w dzielnicy Środkowej (VII).

W obszarze tym występują najniższe opady roczne (poniżej 500 mm), największa liczba dni słonecznych (ponad 50) oraz najmniejsza liczba dni pochmurnych w Polsce (poniżej 130). Liczba dni mroźnych waha się od 30 do 50, a z przymrozkami od 100 do 110. Przeciętny czas trwania pokrywy śnieżnej wynosi od 38 do 60 dni. Średnia temperatura roczna powietrza wynosi 8 ° C, a czas trwania okresu wegetacyjnego wynosi od 180 - 200 dni. Rozpatrywany obszar leży w strefie największych deficytów wodnych. Niedobór Wody mierzony różnicą rocznych sum opadowych i rocznej wartości parowania z wolnej powierzchni wody wynosi około 300 mm. Opady na rozpatrywanym obszarze można scharakteryzować na podstawie danych z posterunków IMGW znajdujących się poza obszarem gminy Niechanowo, w Witkowie i Czerniejewie.

Zestawienie opadów normalnych (a), roku wilgotnego (b) i roku suchego w posterunkach opadowych IMGW Suma opadów w mm Posterunek I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Rok

a 37 30 30 38 53 55 85 59 47 41 41 45 561 Czerniejewo 13 13 b 54 65 57 34 88 67 39 61 55 81 871 (1952-1983) 1 9 c 44 7 32 45 42 25 17 25 4 10 17 47 315 Witkowo a 30 25 26 27 51 60 80 79 43 42 36 39 528

54 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

(1956-1980) 16 15 b 55 58 32 27 92 40 42 64 36 76 868 5 1

10 c 27 10 17 13 26 41 6 3 4 7 81 341 6

Opad normalny wyznaczony dla tych stacji wynosi od 528 do 561 mm i maleje z zachodu na wschód. Najwyższe opady występują w lipcu i sierpniu, a najniższe w lutym i marcu. Różnica między sumą opadów roku wilgotnego i w roku suchego wynosi w Czerniejewie i Witkowie odpowiednio: 556 i 527 mm. Z punktu widzenia hydrologii istotne znaczenie mają długotrwałe okresy opadów niskich jak i okresy o wysokich sumach opadów.

Lasy Lasy zajmują w gminie niewielką powierzchnię - 981 ha, co stanowi 9,3 % powierzchni gminy. Nie są też równomiernie rozmieszczone. Skupione są głównie w północnej części gminy i stanowią fragmenty większych kompleksów leśnych w rejonie Gniezna. Administracyjnie lasy te należą do nadleśnictwa Gniezno, obręb Popowo - Podleśne, leśnictwo Jelonek oraz obręb Skorzęcin, leśnictwo Krzyżówka. Lasy te z racji usytuowania w strefie wododziałowej pomiędzy zlewniami Wełny, Wrześnicy i Strugi pełnią ważną rolę retencyjną i alimentacyjną dla wymienionych obszarów.

Rolnicza przestrzeń produkcyjna Gmina Niechanowo zajmuje I miejsce w województwie poznańskim pod względem jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej, ze wskaźnikiem 82,7 pkt. (przy średniej wojewódzkiej 67,6 pkt. I ogólnopolskiej 65,3 pkt. ) w skali 100 punktowej5 .

Charakteryzuję się przewagą gleb kompleksu 2 pszennego dobrego i 4 - pszenno żytniego z dużym udziałem 5 - żytnio - ziemniaczanego i 8 - zbożowo - pastewnego mocnego. Reprezentuje wysoki stopień kultury rolnej i średnio korzystne warunki wodne. Około 70 % gruntów ornych jest położona na żyznych glebach brunatnych i czarnych ziemiach klas II, IIIa, IIIb.

Natomiast słabe gleby kl. V i VI piaszczyste w największym skupieniu występują w północnej części gminy od Cielimowa do Trzuskołonia, w rejonie równiny sandrowej i strefy wododziałowej między Wełną a Wrześnicą i Meszną.

Bonitację gruntów w gminie - stan 1.01.1997 r. przedstawia poniższe zestawienie:

grunty orne sady łąki pastwiska Wyszczególnienie ha % ha % ha % ha %

Pow. Ogółem w tym: 100 100 100 100

5 Na podstawie: Warunki przyrodnicze produkcji rolnej województwa poznańskiego 1989 Instytut Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa Puławy.

55 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Kl. I

Kl. II

Kl. III a

Kl. III b

Kl. IV a

Kl. IV b

Kl. V

Kl. VI

Kl. VII z Źródło: Urząd Rejonowy w Gnieźnie Udział poszczególnych kompleksów glebowo - rolniczych w gminie zestawiono poniżej: grunty orne i sady

w% ogółu Nr kompleksu Nazwa kompleksu glebowo - w ha gruntów glebowego rolniczego rolnych

1 Pszenny bardzo dobry 26 0,32

2 Pszenny dobry 3.818 46,3

3 Pszenny wadliwy 3 0,04

4 Pszenno - żytni 1.733 21,0

5 Żytnio - ziemniaczany dobry 995 0,32

6 Żytnio - ziemniaczany słaby 685 8,3

7 Żytnio - łubinowy 429 5,2

8 Zbożowo - pastewny mocny 430 5,2

9 Zbożowo - pastewny słaby 127 1,54

Ogółem 8246 100,0

użytki zielone:

56 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Nr kompleksu Nazwa kompleksu glebowo - w % ogółu w ha glebowo - rolniczego rolniczego użytków rolnych

1 z Użytki zielone bardzo dobre i dobre - - 2 z Użytki zielone średnie 364 73,7 3 z Użytki zielone słabe i bardzo słabe 130 26,3 Ogółem 494 100,0

Reasumując, gminy pod względem jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej ma bardzo korzystne warunki dla rozwoju rolnictwa:

zdecydowana przewaga, bo przeszło 70 % gruntów ornych i sadów stanowią gleby bardzo dobre i dobre rolniczo, użytki zielone zajmują stosunkowo dużą powierzchnię i są w większości wartościowe, gmina posiada dobre warunki pod względem możliwości różnorodnych upraw (dobre warunki agroklimatu, warunków wodnych i rzeźby terenu), utrzymanie produkcyjności dobrych gruntów rolnych wymaga kształtowania krajobrazu rolniczego poprzez wzbogacenie w zadrzewieniu śródpolne, inwestycje w zakresie "małej retencji" celem zachowania właściwej wilgotności gleb.

3.4. Uwarunkowania wynikające ze stanu środowiska Najważniejszymi zasobami gminy Niechanowo wpływającymi na jej rozwój są bardzo dobre gleby oraz zasoby wód wgłębnych. Natomiast niewielkie są zasoby wód powierzchniowych mających znaczenie dla produkcji rolnej. Gmina Niechanowo położona jest na obszarze występowania deficytów wodnych, w strefie niskich sum opadów rocznych, dobrego usłonecznienia i wysokich średnich temperatur rocznych. Ukształtowanie powierzchni i budowa litologiczna terenu sprawiają, że cieki na terenie gminy są niewielkie, mało zasobne w wodę.

Przeprowadzone melioracje doprowadziły do przyspieszenia odpływów wód opadowych i wydłużenia przez to czasu trwania niżówek na rzekach. Ze względu na wspomniane wyżej uwarunkowania budowa dużych zbiorników retencyjnych wód powierzchniowych na terenie gminy jest niemożliwa. Jedyną drogą do zwiększania zasobów wód powierzchniowych, zmniejszenia tempa odpływu wód, jest zastosowanie na szerszą skalę metod małej retencji podlegającej na budowie lokalnych stopni wodnych, zastawek, jazów.

Szczególnej ochronie powinien podlegać rejon zlewni Małej Wrześnicy, przepływającej przez obszar największych wydajności studni czwartorzędowych. Położenie północnej części gminy na ważnej strefie wododziałowej powoduje konieczność szczególnej ochrony istniejących tam lasów oraz wprowadzania nowych zalesień.

Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 3 i pkt 9 Ustawy

57 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

3.5. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r.

Obszary objęte zmianą Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo 2014 r. położone są poza obszarami chronionymi w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r., poz. 627).

3.6. Stan środowiska w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r.

3.6.1. Stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej Lasy zajmują w gminie Niechanowo około 9,3 % powierzchni całej gminy. Nie są one równomiernie rozmieszczone. Skupione są głównie w północnej części gminy Niechanowo i stanowią fragmenty większych kompleksów leśnych w rejonie Gniezna. Z racji usytuowania lasów w strefie wododziałowej pomiędzy zlewniami Wełny, Wrześnicy i Strugi, pełnią one ważną rolę retencyjną i alimentacyjną. Gmina Niechanowo charakteryzuje się przewagą gleb kompleksu 2 pszennego dobrego i 4 pszenno-żytniego z dużym udziałem 5 żytnio-ziemniaczanego i 8 zbożowo-pastewnego mocnego. Reprezentuje wysoki stopień kultury rolnej i średnio korzystne warunki wodne. Około 70% gruntów ornych jest położona na żyznych glebach brunatnych i czarnych ziemiach klas II, IIIa, IIIb, wymagających ochrony. Natomiast słabe gleby klas V i VI piaszczyste w największym skupieniu występują w północnej części gminy od Cielimowa do Trzuskołonia w rejonie równiny sandrowej i strefy wododziałowej miedzy Wełną a Wrześnicą i Meszną. Najważniejszymi zasobami gminy Niechanowo są bardzo dobre gleby oraz zasoby wód podziemnych. Natomiast (podobnie jak w całym województwie wielkopolskim), niewielkie są zasoby wód powierzchniowych mających znaczenie dla produkcji rolnej. Gmina Niechanowo położona jest na obszarze występowania deficytów wodnych - w strefie niskich sum opadów, dobrego usłonecznienia i wysokich średnich temperatur. Ukształtowanie powierzchni i budowa litologiczna terenu sprawiają, że cieki na terenie gminy są niewielkie oraz mało zasobne w wodę. W gminie Niechanowo problemy rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej dotyczyć mogą: niewłaściwego sposobu nawożenia mineralnego i organicznego, nieprawidłowego magazynowania obornika i gnojowicy. Wzbogacenia wymagają niewielkie i nierównomiernie rozmieszczone powierzchnie leśne, zalecana jest racjonalna ich eksploatacja, renaturalizacja, poprawa stanu zdrowotnego, czy ochrona przed pożarami.

3.6.2. Stan i jakość wód podziemnych

W roku 2012 badania jakości wód podziemnych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska na terenie powiatu gnieźnieńskiego prowadzone były przez: Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w ramach monitoringu operacyjnego, którym objęto jednolitą część wód podziemnych nr 63, właściwą m.in. dla gminy Niechanowo. Zgodnie z zapisami Ramowej Dyrektywy Wodnej do roku 2015 należy osiągnąć dobry stan wszystkich wód, zaś JCWPd nr 63 nie jest częścią zagrożoną nieosiągnięciem celów środowiskowych. 58 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Badania w tej części prowadzono dwa razy w roku – wiosną i jesienią. Jakość wód podziemnych tej części mieściła się w granicach III klasy (wody zadowalającej jakości). Wskaźniki decydujące o klasie jakości wód to wapń, wodorowęglany, żelazo. W roku 2013 nie realizowano badań jakości wód podziemnych w punktach pomiarowych jednolitej części wód podziemnych nr 63.

3.6.3. Stan i jakość wód powierzchniowych

Przedmiotem badań monitoringowych jakości wód powierzchniowych są jednolite części wód powierzchniowych (JCW). Północne krańce gminy Niechanowo odwadniają cieki spływające w kierunku północnym do dorzecza Małej Wełny. Obszar położony na północny-zachód i zachód od Niechanowa odwadniany jest przez Małą Wrześnicę, spływającą na południe do Wrześnicy. Pomimo iż na terenie gminy Niechanowo nie prowadzi się badań JCW płynących i stojących, jednolitymi częściami wód płynących właściwymi dla gminy Niechanowo, są Mała Wełna i Wrześnica. Najbardziej aktualne wyniki badań Małej Wełny pochodzą z roku 2011, zaś ocena za rok 2012 jest oceną dziedziczoną. Rzeka była badana w trzech punktach pomiarowych. Wyniki tych badań przedstawiają się następująco: Mała Wełna od wypływu z Jez. Gorzuchowskiego do dopł. z Rejowca w miejscowości Młyn Piłka (typ 24 - mała i średnia rzeka na obszarze będącym pod wpływem procesów torfotwórczych): klasa elementów biologicznych – II (potencjał dobry), klasa elementów fizykochemicznych – potencjał poniżej dobrego, klasa elementów hydromorfologicznych – II, potencjał ekologiczny JCWPd silnie zmienionej – umiarkowany. Mała Wełna od Dopływu z Rejowca do ujścia w miejscowości Rogoźno (typ 25 – ciek łączący jeziora): klasa elementów biologicznych – III (potencjał umiarkowany), klasa elementów fizykochemicznych – potencjał poniżej dobrego, klasa elementów hydromorfologicznych – II, potencjał ekologiczny JCWPd silnie zmienionej – umiarkowany. Mała Wełna do wypływu z Jez. Gorzuchowskiego w miejscowości Zakrzewo (typ 25 – ciek łączący jeziora): klasa elementów biologicznych – III (stan umiarkowany), klasa elementów fizykochemicznych – stan poniżej dobrego, klasa elementów hydromorfologicznych – I, stan ekologiczny – umiarkowany.

Najbardziej aktualne wyniki badań rzeki Wrześnica pochodzą natomiast z roku 2013 (gmina Lądek, powiat słupecki). Jest to rzeka o kodzie PLRW60001718389 i typie 17 tj. reprezentuje potok nizinny piaszczysty. Klasa elementów chemicznych reprezentowała w roku 2013 stan poniżej dobrego.

Działania na rzecz poprawy stanu wód podziemnych i powierzchniowych

59 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Zgodnie z polityką ekologiczną państwa, celem strategicznym do realizacji w perspektywie do roku 2015 jest osiągniecie dobrego stanu ekologicznego wód tak pod względem jakościowym jak i ilościowym. Wymóg ten obowiązuje dla wszystkich krajów Unii Europejskiej, zgodnie z dyrektywą 2000/60/WE (tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna). W myśl ustaleń strategicznych, wizją przyszłości gminy Niechanowo jest jej funkcjonowanie według reguł gwarantujących zrównoważony rozwój. W strategii zrównoważonego rozwoju gminy główny nacisk kładzie się na poprawę jakości wód powierzchniowych i podziemnych. W „ Programie ochrony środowiska gminy Niechanowo”, dla realizacji tego celu przewiduje się priorytetowe kierunki działań, omówione w zmianie Studium 2014 r., w części KIERUNKI (rozdział 3.6.).

3.6.4. Jakość powietrza atmosferycznego

Na jakość powietrza atmosferycznego wpływ mają przede wszystkim: emisja zanieczyszczeń powstających w wyniku spalania surowców energetycznych dla celów grzewczych, powstająca w wyniku procesu technologicznego zakładów produkcyjno-usługowych oraz emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych. Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013r., poz. 1232 ze zmianami), od 2002 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, na podstawie wyników pomiarów stężeń zanieczyszczeń w powietrzu, przeprowadza coroczną ocenę jakości powietrza atmosferycznego. W roku 2014 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu opracował najbardziej aktualną roczną ocenę jakości powietrza atmosferycznego za rok 2013. Ocena i wynikające z niej działania odnoszone są do obszarów nazywanych strefami. Podział kraju na strefy jest zgodny z zapisami założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, stanowiącej transpozycję Dyrektywy 2008/50/WE do prawa polskiego. Strefę stanowi: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy (strefa aglomeracja poznańska obejmująca Poznań - miasto na prawach powiatu), miasto o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy (strefa miasto Kalisz - miasto na prawach powiatu), pozostały obszar województwa (strefa wielkopolska obejmująca: Konin i Leszno - miasta na prawach powiatu, powiaty: czarnkowsko - trzcianecki, chodzieski, wągrowiecki, wrzesiński, gnieźnieński, słupecki, leszczyński, gostyński, rawicki, krotoszyński, jarociński, pleszewski, kaliski, koniński, kolski, turecki, kościański, śremski, średzki, międzychodzki, nowotomyski, grodziski, wolsztyński, ostrowski, ostrzeszowski, kępiński, złotowski, pilski, szamotulski, obornicki, poznański). Oceny dokonuje się z uwzględnieniem dwóch grup kryteriów: ustanowionych ze względu na ochronę roślin. Wyniki badań w oparciu o to kryterium są realizowane w strefach na terenie całego kraju, z wyłączeniem obszarów miast, ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi (dla terenu kraju i uzdrowisk). W wyniku oceny za rok 2012 (WIOŚ, Poznań 2013r.) podjęto następujące wnioski: 1. W wyniku oceny: pod kątem ochrony roślin strefę wielkopolską (w tym gminę Niechanowo):

60 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

dla SO2 i NOx zaliczono do klasy A, dla ozonu zaliczono do klasy C, Stwierdzono również przekroczenie wartości normatywnej ozonu (6000 µg/m3×h) wyznaczonej jako poziom celu długoterminowego. Termin osiągnięcia poziomu celu długoterminowego określono na rok 2020. pod kątem ochrony zdrowia sklasyfikowano: dla poziomu dopuszczalnego dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla oraz poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu – wszystkie strefy w klasie A (w tym gminę Niechanowo), dla poziomu dopuszczalnego pyłu PM2,5 – strefę aglomeracja poznańska i strefę wielkopolską w klasie A (w tym gminę Niechanowo), natomiast strefę miasto Kalisz – w klasie C, ze względu na przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla 24 godzin, dla pyłu PM10 − wszystkie strefy w klasie C (w tym gminę Niechanowo), ze względu na przekroczenia poziomu docelowego benzo(a)pirenu – wszystkie strefy w klasie C (w tym gminę Niechanowo), ze względu na poziom docelowy dla ozonu – wszystkie strefy w klasie A (w tym gminę Niechanowo), dla poziomu celu długoterminowego ozonu – wszystkie strefy w klasie D2 (w tym gminę Niechanowo). 2. Przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla pyłu PM10 dotyczą wyłącznie stężeń uśrednianych dla 24 - godzin. Nie są przekraczane stężenia średnie dla roku. 3. Należy podkreślić, że stężenia pyłu PM10 wykazują wyraźną zmienność sezonową – przekroczenia dotyczą tylko sezonu zimnego (grzewczego). 4. Zaliczenie strefy do klasy C dla danego zanieczyszczenia oznacza konieczność wyznaczenia obszarów przekroczeń i zakwalifikowanie strefy do opracowania programów ochrony powietrza. 5. Zarząd Województwa Wielkopolskiego przygotowuje program naprawczy mający na celu osiągnięcie poziomu docelowego substancji w powietrzu dla benzo(a)pirenu i aktualizację programu dla pyłu PM10.

Zaliczenie strefy do klasy C dla danego zanieczyszczenia oznacza konieczność wyznaczenia obszarów przekroczeń i zakwalifikowanie strefy do opracowania programów ochrony powietrza. Dla poprawy jakości powietrza w poszczególnych strefach, wdrażanie w życie zaleceń Programów ochrony powietrza dla stref będzie odbywać się sukcesywnie. Sejmik Województwa Wielkopolskiego uchwalił Programy ochrony powietrza i Aktualizacje Programów ochrony powietrza. Dla strefy wielkopolskiej uchwalono „Program ochrony powietrza dla strefy wielkopolskiej ze względu na ozon”, przyjęty na podstawie Uchwały Nr XXIX/565/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. Program ten jest dokumentem przygotowanym w celu określenia działań, których realizacja ma doprowadzić do osiągnięcia wymaganej jakości powietrza. Jest elementem polityki ekologicznej regionu, stąd zaproponowane w nim działania muszą być zintegrowane z istniejącymi planami, programami, strategiami, innymi słowy wpisywać się w realizację celów makroskalowych oraz celów regionalnych i lokalnych. 61 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Konieczne jest przy tym uwzględnienie uwarunkowań gospodarczych, ekonomicznych i społecznych. Mając na uwadze, że głównymi prekursorami ozonu są tlenki azotu oraz niemetanowe lotne związki organiczne oraz, w mniejszym stopniu, CO i SO2, można wyróżnić podstawowe kategorie działalności, przyczyniających się do wzrostu emisji tych zanieczyszczeń. W dalszej kolejności należy dążyć do ograniczenia ich negatywnego oddziaływania. Pamiętać jednak należy, że ozon jest zanieczyszczeniem specyficznym i największy wpływ na wielkość stężeń ozonu mają warunki meteorologiczne, a szczególnie usłonecznienie, czyli czynniki niezależne od działań podejmowanych w zakresie ograniczenia emisji prekursorów ozonu.

3.6.5. Klimat akustyczny

Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r., poz. 112). Należy podkreślić, iż przywołane rozporządzenie wyróżnia tereny podlegające ochronie przed hałasem. Na terenach objętych projektem zmiany Studium ochronie akustycznej podlegać będą w szczególności tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Stosownie do obowiązujących przepisów, dla nowo projektowanych terenów podlegających ochronie przed hałasem, konieczne jest dotrzymanie wartości dopuszczalnych. Dla klas terenu wyróżnionych ze względu na sposób zagospodarowania i pełnione funkcje podano dopuszczalny równoważny poziom hałasu LAeqD w porze dziennej i LAeqN w porze nocnej oraz dopuszczalne wartości wskaźników długookresowych LDWN i LN dla poszczególnych rodzajów źródeł hałasu i określonych przedziałów czasu. Podstawą określenia dopuszczalnej wartości poziomu równoważnego hałasu dla danego terenu jest zatem zaklasyfikowanie go do określonej kategorii, o wyborze której decyduje sposób zagospodarowania. Przestrzeganie wymogów ww. rozporządzenia nie zawsze gwarantować będzie całkowitą eliminację negatywnych oddziaływań akustycznych, ale zapewni kompromis pomiędzy oczekiwaniami społecznymi, a realnymi możliwościami ograniczania hałasu. Hałas komunikacyjny, spośród wielu rodzajów hałasu, ze względu na obszar i liczbę osób objętych jego oddziaływaniem oraz możliwości jego eliminacji lub ograniczenia stanowi najtrudniejszy problem. W skład sieci dróg gminy Niechanowo wchodzi droga krajowa nr 15, droga wojewódzka nr 260, drogi powiatowe i gminne. Wykonane w roku 2010 przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad pomiary poziomu hałasu na drodze krajowej nr 15, mogą pośrednio posłużyć do oceny narażenia na hałas ze źródeł komunikacyjnych na analizowanym obszarze. Generalny Pomiar Ruchu w 2010 roku zarejestrował na tej drodze pojazdy samochodowe korzystające z dróg publicznych w podziale na 7 kategorii: motocykle, samochody osobowe, lekkie samochody ciężarowe (dostawcze), samochody ciężarowe bez przyczep, samochody ciężarowe z przyczepami, autobusy, ciągniki rolnicze. Droga ta była badana w kilku punktach pomiarowych. Dla gminy Niechanowo właściwe są wyniki z odcinka Żydowo - Gniezno (8382 poj. samochodowych ogółem/dobę). Na odcinku tym w roku 2010 nie dochodziło do przekroczenia średniego dobowego ruchu pojazdów na drogach krajowych w Wielkopolsce (który wynosi 9013 poj. samochodowych ogółem/dobę). Dla odcinka Żydowo – Gniezno sporządzono również mapy akustyczne dla następujących fragmentów drogi: Odcinek Żydowo – Gniezno od 127+544 km do 128+755 km,

62 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Odcinek Żydowo – Gniezno od 128+755 km do 130+895 km, Odcinek Żydowo – Gniezno od 130+895 km do 137+174 km. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dla terenów objętych przekroczeniami dopuszczalnych wartości poziomu hałasu w środowisku w terminie jednego roku od wykonania mapy akustycznej wymagane jest opracowanie programów ochrony przed hałasem. Jednak ze względu na zmianę przepisów dotyczących dopuszczalnych wartości poziomu hałasu w środowisku, dokonaną 1 października 2012 roku, ustalenia map akustycznych w zakresie przekroczeń obowiązujących standardów wymagają aktualizacji. W 2010 roku Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich przeprowadził generalny pomiar ruchu na drogach wojewódzkich województwa wielkopolskiego. Pomiar wykonano w oparciu o „Wytyczne pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010r.”, opracowane w 2009r. na zlecenie Departamentu Dróg i Autostrad Ministerstwa Infrastruktury. Pomiar został przeprowadzony sposobem ręcznym, z wyłączeniem odcinków dróg wojewódzkich przebiegających w granicach miast na prawach powiatu. Rejestracji podlegały pojazdy samochodowe w podziale na 7 kategorii oraz rowery. Może on pośrednio posłużyć do oceny narażenia na hałas z ze źródeł komunikacyjnych na danym obszarze. W przypadku drogi wojewódzkiej nr 260 właściwe są wyniki dla odcinka Gniezno - Witkowo (5470 poj. samochodowych ogółem/dobę). Jest to odcinek charakteryzujący się przekroczeniem średniego dobowego ruchu pojazdów na drogach wojewódzkich w Wielkopolsce (który wynosi 4007 poj. samochodowych ogółem/dobę). Na drogach powiatowych i gminnych nie realizowano okresowych pomiarów hałasu przez zarządców tych dróg. Hałas przemysłowy może powodować lokalnie przekroczenie norm, jednak jego zasięg jest mniejszy w odniesieniu do hałasu komunikacyjnego, a techniczne możliwości oraz koszty jego likwidacji, ze względu na punktowy charakter, są łatwiejsze do zaakceptowania. W gminie Niechanowo problem stanowić mogą małe zakłady rzemieślnicze i usługowe powstające na terenach o dominującej funkcji mieszkaniowej. Na terenie gminy Niechanowo nie są natomiast zlokalizowane zakłady posiadające decyzję o dopuszczalnej emisji hałasu do środowiska lub pozwolenie na emitowanie hałasu do środowiska.

3.6.6. Występowanie poważnych awarii

Ochrona środowiska przed awarią oznacza zapobieganie przed zdarzeniami mogącymi powodować awarię oraz ograniczanie jej skutków dla środowiska. Do ochrony środowiska przed awariami zobowiązane są podmioty prowadzące zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienia awarii, stosujący lub magazynujący substancje niebezpieczne, dokonujący przewozu tych substancji oraz organy administracji (WIOŚ, Poznań 2010). Zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, w zależności od rodzaju, kategorii i ilości znajdujących się w nich substancji niebezpiecznych określa się jako zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii (ZZR), albo jako zakłady o dużym ryzyku wystąpienia awarii (ZDR). W gminie Niechanowo nie ma żadnych zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii ZZR ani też zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii ZDR (według informacji WIOŚ – stan na dzień 14 listopada 2013r.).

63 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

3.6.7. Zanieczyszczenie gleb

Monitorowanie chemizmu gleb ornych prowadzone jest w systemie monitoringu krajowego przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach. Badania te wykonywane są cyklicznie, w okresach pięcioletnich. Ostatnie badania gleb pochodzą z roku 2010. W ramach sieci krajowej, na którą składało się 216 punktów pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych na glebach użytkowanych rolniczo, w Wielkopolsce wytypowano do badań 17 punktów pomiarowych, w tym na terenie powiatu gnieźnieńskiego – 2 punkty w miejscowościach: Zdziechowa (gmina Gniezno) i Popielewo (gmina Trzemeszno). Nie prowadzono badań gleb w gminie Niechanowo. Na podstawie uzyskanych wyników uznano, że przebadane gleby nie są zanieczyszczone, posiadają naturalne zawartości metali śladowych. Mogą one być przeznaczone pod wszystkie uprawy ogrodnicze i rolnicze, zgodnie z zasadami racjonalnego wykorzystania rolniczej przestrzeni produkcyjnej.

64 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

4.0. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z OCHRONY DÓBR KULTURY 4.1. Przedmiot ochrony 4.2. Zakres i cel ochrony 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 4 i pkt 9 Ustawy 4.3. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 4.4. Obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych

65 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

4.1. Przedmiot ochrony6 Przedmiotem ochrony są te dobra kultury - zabytki, których egzystencja zależy bezpośrednio od przewidywanych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy Niechanowo: 1) wpisane do rejestru zabytków WKZ 2) wpisane do ewidencji zabytków WKZ 3) potencjalne - spodziewane w obrębie obszarów eksploracji archeologicznej 4) inne zasługujące na ochronę Pod względem rzeczowym są to w szczególności: układy urbanistyczne miejscowości zespoły budynków - sakralnych, mieszkaniowych, usługowych, przemysłowych, folwarcznych, zagrodowych pojedyncze budynki i budowle obiekty archeologiczne parki cmentarze tereny niezbędne dla właściwej ekspozycji tzw. szlak tj. tradycyjnie uczęszczane trasy turystyczne obejmujące obiekty związane z określoną tematyką np. szlak piastowski, szlak cystersów, szlak dwory i pałace Wielkopolski itp.

4.2. Zakres i cel ochrony7 Zakres ochrony obiektów wpisanych do rejestru zabytków, ewidencji zabytków czy terenów eksploracji archeologicznej regulują odrębne przepisy. Wyjaśnienia wymaga zakres ochrony dóbr kultury wyszczególnionych jako" inne zasługujące na ochronę". Chodzi tu przede wszystkim o obiekty oraz zjawiska przestrzenne charakterystyczne i istotne dla kultury lokalnej. Wychwycenie specyficznych elementów środowiska kulturowego, ocena obiektów i zjawisk ma na celu doprowadzenie do sformułowania wytycznych pod adresem współczesnej przyszłej zabudowy. Obecnie, mimo daleko posuniętej dowolności w zakresie stosowania form architektonicznych istnieje silna potrzeba poszukiwania stylu regionalnego w odniesieniu do zabudowy miejskiej a szczególnie wiejskiej. Uroda starych zespołów architektonicznych wynika z respektowania przez wszystkich uczestniczących w procesie inwestowania (w różnych miejscach i w zróżnicowanym czasie) stałych zasad regulujących. Zasady te powinny obowiązywać począwszy od ogólnego rozplanowania miejscowości. Elementami najbardziej identyfikowanymi i zapamiętywanymi są jego komponenty: układy placowe, charakterystyczne ulice, aleje, osie widokowe, dominanty przestrzenne, charakterystyczne obiekty - kościoły, pałace, pasma zieleni - doliny rzek, jezior. Cechy specyficzne mniejszych miejscowości - wsi uzależnione są od zwartości lub rozproszenia zabudowy, ukształtowania terenu, występowania dominant przestrzennych obiektów unikalnych czy charakterystycznego wystroju budynków. Kapitalne znaczenie dla pozytywnego odbioru przestrzeni

6 Dane zawarte w rozdz. 4.1.dotyczace przedmiotu ochrony były aktualne w roku 1999.

7 Dane zawarte w rozdz. 4.2.dotyczace zakresu i celu ochrony były aktualne w roku 1999.

66 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 poszczególnych miejscowości posiada fakt występowania zespołów zieleni, zwłaszcza wówczas gdy stanowi ona odpowiednie tło architektury lub sama w sobie tworzy atrakcyjną kompozycję. Zasady ukształtowania samych budynków winny być zróżnicowane w zależności od położenia: inne dla zabudowy w obrębie miejscowości, inne dla zabudowy rozproszonej, a także w zależności od sposobu użytkowania: inne dla najpowszechniejszej zabudowy mieszkaniowo- usługowej i inne dla unikalnych obiektów usługowych. Zasady regulacyjne przesądzają o: sposobie usytuowania budynku na działce ( odległość od granic, określenie frontu) procentowym udziale powierzchni zabudowanej działki w stosunku do powierzchni niezabudowanej liczbie kondygnacji rodzaju dach i sposobie ustawienia kalenic zalecanych detalach architektonicznych i sposobie wykończenia oraz w niektórych przypadkach o: zalecanych rozwiązaniach funkcjonalnych nawiązujących do rozwiązań tradycyjnych np. układ budynków w zagrodzie specjalnych wymogach kompozycyjnych np. określone proporcje, osiowość itp. elementach małej architektury takich jak ogrodzenia, nawierzchnie, śmietniki, latarnie, ławki, kioski, słupy ogłoszeniowe, stacje transformatorowe, studnie itp.

2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 4 i pkt 9 Ustawy 4.3. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej Dwa z terenów objętych zmianą Studium 2014 r. są położone w bliskim sąsiedztwie z obszarami wpisanymi do rejestru zabytków: Teren 5.1 (działka nr ewid. 10/12) w miejscowości JELITOWO oraz Teren 8.1 (działka 47/5) w miejscowości GUROWO. Teren w Jelitowie jest niezabudowany i oddzielony od granicy parku na działce nr ewid. nr 7/2 drogą gminną. Teren w Gurowie jest w części zabudowany budynkami o charakterze gospodarczym, w części z mieszkaniami, których stan jest przeciętny, lecz nie są one wpisane do rejestru ani do ewidencji zabytków. Stan obiektów i obszarów umieszczonych w gminnej ewidencji zabytków, położnych w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. lub w ich otoczeniu przedstawia się następująco:, - Cielimowo – pozostałości zespołu folwarcznego, w tym: obora, chlew, spichlerz – stan zły. - Drachowo – cmentarz ewangelicki – miejsce cmentarza zaznaczone krzyżem, bez mogił; szkoła, domy i zagrody – użytkowane głównie jako zabudowa mieszkaniowa, stan średni. - Grotkowo – zespół dworski, w tym: dwór, łaźnia - użytkowane jako mieszkania; park krajobrazowy - teren objęty zmianą stanowi grunt porośnięty trawą, na obrzeżach z krzewami i drzewami, bez zabudowy; zespół folwarczny, w tym: obora, stodoła, magazyn użytkowane gospodarczo. - Gurowo – cmentarz ewangelicki – istnieją pozostałości nagrobków, lecz wymaga uporządkowania. - Gurówko – dwie szkoły, dom - użytkowane głównie jako zabudowa mieszkaniowa, stan średni; zespół folwarczny użytkowany gospodarczo. - Marysin – zespół folwarczny, w tym: stajnia, obora, owczarnia, stodoła, magazyn – poza obszarem objętym zmianą – funkcja mieszkaniowa i hodowla drobiu. Teren objęty zmianą stanowi grunt rolny bez zadrzewień i zakrzewień. 67 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

- Mikołajewice – założenie folwarczne – w części użytkowane jako mieszkania, w części ruina. - Potrzymowo – cmentarz ewangelicki – miejsce cmentarza zaznaczone krzyżem, bez mogił; domy użytkowane głównie jako zabudowa mieszkaniowa, stan średni.

Pozostałe obiekty i obszary umieszczone w gminnej ewidencji zabytków wg wykazu w pkt 4.4. nie są położone w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r.

4.4. Obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych W obrębie miejscowości objętych zmianą Studium występują następujące zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków:

Gurowo park, II poł. XIX w., nr rej.: 1991/A z 25. 04. 1985,

Jelitowo zespół dworski, II poł. XIX w., nr rej.:2107/A z 22. 10. 1986 i 06. 02. 2002: dwór, park, Aktualizacja 06. 02. 2002

Kędzierzyn wiatrak paltrak, 1887, nr rej. 1750/A z 13. 009. 1976, w roku 1977 przeniesiony do skansenu w Dziekanowicach, Zespół kościoła par. p.w. św. Andrzeja Ap, nr rej.: 103/Wlkp./A z dnia 27. 08. 2002: kościół, 1840, rozbudź. W l. 1877 – 1882, cmentarz przykościelny z kamienno-ceglanym murem, plebania, 1840, rozbudź. 1916,

Niechanowo kościół par. p.w. św. Jakuba, drewn. 1776, nr rej.: 974/A z 06. 03. 1970 zespół pałacowy, XVII-XIX: pałac, nr rej. 2522A z 07.10 1955, oficyna, nr rej. : 1552/A z 18. 07. 1974, park nr rej. j.w.

Żółcz zespół dworski, k. XIX, nr rej.: 2108/A z 11. 11. 1986: dwór, park .

W obrębie miejscowości objętych zmianą Studium 2014 r. występują następujące zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków , wyznaczone przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do ujęcia w gminnej ewidencji zabytków Gminy Niechanowo (wykaz zgodnie z numeracją uzyskaną od WWKZ):

68 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

CIELIMOWO 4. POZOSTAŁOŚCI ZESPOŁU FOLWARCZNEGO a. obora, mur., 4 ćw. XIX, b. chlew, mur., 4 ćw. XIX, c. spichlerz, mur,. 4 ćw. XIX.

DRACHOWO 5. CMENTARZ ewangelicki, ok. 1860 6. SZKOŁA, ob. Dom Nauczyciela nr 10, mur., 1 ćw. XX 7. DOM NR 1, mur., pocz. XX 8. ZAGRODA NR 5 a. dom, mur., 1892 b. budynek gospodarczy, mur., 4 ćw. XIX 9. ZAGRODA NR 9 a. dom, mur., 1900-10 b. obora, mur., 1900-10 10. DOM NR 14, mur., 1900-10 11. DOM NR 3 Z KUŹNIĄ, mur., 1910

GOCZAŁKOWO 12. SZKOŁA, mur., 1900-10 13. ZAGRODA NR 7 a. dom, mur., 1915 b. obora, mur., 1919 14. DOM NR 5, mur., 1910-20 15. DOM NR 6, mur., 1910-20 16. DOM NR 13a, mur., 1900-10 17. DOM NR 15, mur., 1910-10 18. KUŹNIA, mur., 1 ćw. XX

GROTKOWO 19. ZESPÓŁ DWORSKI a. dwór, wł. UG, mur., 4 ćw. XIX b. łaźnia, mur., 1911 c. park krajobrazowy, 2 poł. XIX 20. ZESPÓŁ FOLWARCZNY a. obora, mur., 3 ćw. XIX b. stodoła, ob. Magazyn, mur., k. XIX w. c. magazyn zbożowy, mur., 1908

GUROWO 21. CMENTARZ ewangelicki, ok. 1870 r.

GURÓWKO 22. CMENTARZ EWANGELICKI, ok. 1910 23. SZKOŁA, mur., 1910 – 1920 24. DOM NR 13, mur., 1900-10 25. SZKOŁA, mur., 1921 26. ZESPÓŁ DWORSKI a. dwór, mur., 1892 b. park krajobrazowy, k. XIX w. 27. ZESPÓŁ FOLWARCZNY a. 3 czworaki, mur., pocz. XX w. 69 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

b. obora, mur., 4 ćw. XIX c. stodoła, ob. magazyn, mur., 1852 d. spichlerz, mur., 1905 e. magazyn i stajnia, mur., k. XIX w.

KĘDZIERZYN 28. ZESPÓŁ KOŚCIOŁA PAR. P.W. ŚW. ANDRZEJA a. kościół, mur., 1840, restaur. 2 poł. XIX w. b. kaplica, mur., XIX c. grobowiec Gruszczyńskich, mur., 2 poł. XIX w. d. plebania, mur., XIX/X e. cmentarz przykościelny, XIX w. 29. CMENTARZ parafialny, 1899 30. SZKOŁA, mur., 1902 31. DOM STARCÓW, ob. Nauczycieli, mur., 1889 32. ZAGRODA NR 10 a. chlew, mur., XIX/XX w. b. stodoła (obora), mur., 1900 – 10 33. ZAGRODA NR 11 a. dom. mur., 4 ćw. XIX w. b. obora, mur., 4 ćw. 34. DOM NR 13, mur., 1900-10 35. DOM NR 19., mur., 1900-10 36. DOM NR 26, mur., 4 ćw. XIX w. 37. DOM NR 35, mur., 2 poł. XIX w.

MARYSIN 38. ZESPÓŁ FOLWARCZNY a. stajnia, mur., 1928 b. obora ob. magazyn mur., pocz. XX w. c. owczarnia, mur., 1909 d. stodoła, mur., drewniany., I ćw. XX w. e. magazyn wełny, mur., pocz. X w.

MIKOŁAJEWICE 39. ZAŁOŻENIE FOLWARCZNE a. rządcówka, mur., pocz. XX w. b. 2 czworaki, mur., k.XIX w. c. obora, mur., 4 ćw. XIX w. d. stodoła, mur., k. XIX w. e. stodoła, mur., 1900 f. magazyn, chlewnia, stajnia, mur., 1900

NIECHANOWO 40. UKŁAD RURALISTYCZNY, XV, XIX r. 41. KOŚCIÓŁ PAR. P.W. ŚW.JAKUBA, mur., 1776, 1908 – przebudowa i rozbudowa wg. proj. Lutscha z Berlina 42. CMENTARZ przykościelny, 1792 r. 43. CMENTARZ choleryczny, ok. 1860 -65 r. 44. SZKOŁA, ul. Różana, mur., 1 ćw. XX w. 45. DWORZEC KOLEI WĄSKOTOROWEJ, ul. Kolejowa mur., pocz. XX w. 46. ZESPÓŁ PAŁACOWY

70 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

a. pałac, mur., 1783-94, remont XIX, XX w. b. oficyna płd., ob. ośrodek zdrowia, mur., 1 ćw. XIX w. c. oficyna PN., mur., 2 poł. XIX w., proj. Ludwik Ballenstaedt d. ogrodzenie, mur., k. XIX w. e. brama, mur., k. XIX w. f. park krajobrazowy, XVIII/XIX w. 47. ZESPÓŁ FOLWARCZNY a. 3 czworaki, mur., poł. XIX w. I pocz. XX w. b. stajnia – obora, ob. magazyn mur., poł. XIX w. c. chlewnia, mur., k. XIX w. d. obora, mur., 1 ćw. XX w. e. stodoła, mur., 4 ćw. XIX w. f. spichlerz, mur., 1919 r. ul. Brzozowa 48. DOM NR 8, mur., 1910-20 ul. Kolejowa 49. DOM NR 1, mur., 2 poł. XIX w. ul. Różana 50. DOM NR 4, mur., 1 ćw. XX w. 51. DOM NR 16, glin. – drewn., 4 ćw. XX w. 52. DOM NR 26, mur., XIX/XX w. 53. DOM NR 30, mur., XIX/XX w. 54. DOM NR 38, mur., 1937 r. 55. DOM NR 48, mur., 1910-20 56. DOM NR 51, mur., 2 poł XIX w. 57. DOM NR 52, mur., 1910 – 20 58. GORZELNIA, mur., XIX/XX w. 59. MLECZARNIA, mur., XIX/XX w. 60. PIEKARNIA, ul. Gnieźnieńska, mur., 1 ćw. XX w.

POTRZYMOWO 61. CMENTARZ ewangelicki, ok. 1900 r. 62. DOM NR 12, mur., k. XIX w. 63. DOM NR 13, szach.-mur., 3 ćw. XIX w. 64. DOM NR 25, mur., XIX w.

ŻELAZKOWO 65. ZESPÓŁ FOLWARCZNY a. obora, mur., k. XIX w. b. obora, ob. magazyn i stajnia, mur. k. XIX w. c. chewnia, mur., 1881 r. d. 2 stodoły, drewn., pocz. XX w. e. spichlerz, ob. magazyn mur., 1 ćw. XX w. 66. DOM NR 6, mur., 1 ćw.XX w. 67. DOM NR 22., mur., 1895 r,. 68. DOM NR 25, mur., XIX/XX w. 69. DOM NR 41, mur.. XIX/XX w.

ŻÓŁCZ 70. ZESPÓŁ DWORSKI a. dwór, mur., 2 poł. XIX w. b. czworak nr 7, mur., k. XIX w. 71 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

c. ośmiorak nr 3, mur., 1 ćw. XX w. d. obora, mur., XIX/XX w. e. obora, mur., 4 ćw. XX w. f. obora, ob. owczarnia, mur., 4 ćw. XIX w. g. stodoła, mur., k. XIX w. h. ogrodzenie, mur., k. XIX w. i. park krajobrazowy, k. XIX w.

Strefy ochrony konserwatorskiej zabytków archeologicznych Przedmiotem ochrony w archeologicznej strefie ochrony konserwatorskiej są znajdujące się w niej zabytki archeologiczne

Zakres i warunki ochrony konserwatorskiej zabytków archeologicznych będą określone w części „Kierunki” w następujących grupach: 1. Miejscowość GUROWO - teren 8.1., którego granice są położone w całości w obrębie strefy średniowiecznych i nowożytnych nawarstwień kulturowych parku wpisanego do rejestru zabytków pod nr 1991/A z 25.04.1985 r. 2. Miejscowości: KĘDZIERZYN - teren 1.1, którego granice są położone w całości w obrębie strefy zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych, ujętych w wojewódzkiej ewidencji zabytków, 3. Miejscowości objęte granicą terenu 13.1. ŻELAZKOWO, MIKOŁAJEWICE, JELITOWO, GUROWO, NIECHANOWO, DRACHOWO, POTRZYMOWO, CIELIMOWO, GOCZAŁKOWO, GURÓWKO, w obrębie którego część gruntów może być objęta strefami zewidencjonowanych stanowisk archeologicznych ujętych w wojewódzkiej ewidencji zabytków 4. W miejscowościach: MARYSIN - teren 3.1, JELITOWO - teren 5.1, GROTKOWO - teren 6.1, ŻÓŁCZ - teren 7.1 nie zewidencjonowano stanowisk archeologicznych objętych ochroną konserwatorską.

W obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. nie występują obiekty lub tereny zaliczane do dóbr kultury współczesnej.

72 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

5.0. SFERA SPOŁECZNO - GOSPODARCZA 5.1. Demografia 5.1.1 Prognoza demograficzna 5.1.2 Przyrost siły roboczej 5.1.3 Scenariusz obszaru osadniczego do 2020 5.2. Osadnictwo - uwarunkowania wynikające z diagnozy sytuacji społeczno - gospodarczej i określonego programu rzeczowego 5.2.1 Mieszkalnictwo 5.2.2 Usługi 5.2.3 Tereny działalności gospodarczej 5.2.4 Wypoczynek 5.3. Rolnictwo 5.3.1 Główni inwestorzy produkcji rolnej 5.3.2 Wielkość gospodarstw rolnych 5.3.3 Rola samorządu w marketingu polityki rolnej 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 5, pkt 6, pkt 7, pkt 8 Ustawy 5.4. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony zdrowia w obrębie terenów objętych zmianą Studium 2014 r. 5.5. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia 5.6. Potrzeby możliwości rozwoju Gminy 5.7. Stan prawny gruntów

73 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

5.1. Demografia

5.1.1. Prognoza demograficzna W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego demografia pełni rolę wykładni w zakresie: - zapisania prawdopodobnego scenariusza wielkości demograficznej gminy w tym również do selekcji jednostek osadniczych o ustabilizowanym poziomie zaludnienia, - określenia skali potrzeb w zakresie usług publicznych, - ustalenia ramowego programu mieszkaniowego, aby poznać skalę niezbędnego przyrostu mieszkań co spowoduje średni wzrost standardu zamieszkania. Według stosowanych prognoz ze "studium zagospodarowania przestrzennego województwa poznańskiego", które opracowano w latach 1995 w oparciu o prognozy: biologiczną i migracyjną gmina Niechanowo w 2020 r. ma osiągnąć stan zaludnienia na poziomie 4.700 osób - co oznacza spadek w stosunku do stanu z 1997 r. o ok. 350 osób w ciągu 20 najbliższych lat tj. średnio - 170 osób/rok. Wyżej wymieniona prognoza należy do grupy prognoz długookresowych, co w warunkach gospodarki rynkowej oraz zmian społeczno - gospodarczych może sprawić, że nie będzie trafna. Wobec powyższego dla potrzeb niniejszego studium, posługując się intuicją i uproszczonymi obliczeniami stwierdza się, że gmina Niechanowo przy: przyroście naturalnym na poziomie 6‰ saldzie migracji na poziomie "O" w 2020 r. może osiągnąć wielkość 5.400 osób, a przy dodatnim saldzie migracyjnych w skali + 10, wielkość zaludnienia może dojść do 5.600 osób. Śledząc procesy migracyjne na przestrzeni minionych 11 lat, zauważa się tendencje stabilizacyjne. Dotyczy to głównie końca lat 1990 tych - patrz zest. Nr 1. Poza tym zjawisko poszukiwania przez ludzi "interesu" dobrych miejsc pod mieszkanie i gospodarowanie, stwarza gminie szansę na dodatnie saldo migracji.

Zaludnienie i migracje w latach 1987 - 1997 na obszarze gminy Niechanowo Zest. nr 1 Lata Liczba osób Saldo migracji Przyrost naturalny 1987 4871 - 56 11,4 1988 4810 - 122 12,5 1989 4809 - 41 10,2 1990 4806 - 56 11,7 1991 4833 - 38 9,9 1992 4881 + 4 9,0 1993 4954 + 2 7,8 1994 5021 + 19 9,6 1995 5065 + 13 5,9 1996 5071 - 11 5,3 1997 5075 - 27 6,7

74 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

5.1.2 Przyrost siły roboczej Podstawą prognozowania zasobów siły roboczej oraz struktury zatrudnienia dla gminy Niechanowo na rok 2020 są materiały do ,,studium zagospodarowania przestrzennego województwa poznańskiego" oraz prognoza głównego Urzędu Statystycznego opracowane przez profesjonalne zespoły. Wobec powyższego ustalenia wysokości zasobów siły roboczej oraz struktury zatrudnienia dla gminy Niechanowo w ww zakresie poprzedza się przedstawienie tendencji w skali ogólnopolskiej. Polska po okresie trwającego do 1990 r. niżu przyrostu roczników w wieku produkcyjnym, weszła w okres wchodzenia w wiek zdolności do pracy licznych roczników urodzonych w drugiej połowie lat 70 - tych i pierwszej połowie 80 lat. ,,Fala" tej wysokiej podaży potencjalnych zasobów pracy w Polsce ma trwać do 2005 r. natomiast końcowe lata pierwszej dekady w XXI wieku charakteryzować się już będą stabilizacją liczby ludności w wieku produkcyjnym. Według prognoz Głównego Urzędu Statystycznego końcowo wysokim wzrostem potencjału zasobów pracy w całym okresie do 2010 r. charakteryzowało się będzie województwo poznańskie oraz warszawskie.

W zakresie struktury zatrudnienia w Polsce w latach po 1980 r. sektorowa struktura pracujących uległa następującym zmianom ( w % ):

Sektory 1980 r. 1993 r. Zmiana

I rolnictwo 32,1% 26,2% -5,9% leśnictwo II przemysł 39,9% 31,1% -8,6% budownictwo III usługi 28,0% 42,5% +14,5% ( dane GUS dot. Polski) Wg powyższych materiałów zakłada się, że w przyszłości dynamika spadku w sektorze I i II będzie nadal wysoka. Do 2020 r. udziału sektora I może ulec zmniejszeniu do ok. 8 %. Zmniejszy się nieco, bo o ok. 3% udziału pracujących w sektorze II. Natomiast powinien wzrosnąć, bo aż do ok. 64% udziału pracujących w sektorze usług. W efekcie, struktura sektorowa pracujących zbliży się do obecnej, przeciętnej struktury w krajach Unii Europejskiej, gdzie udział sektora I = 8%, sektora II = 28% i sektora III = 64%.

Posługując się powyższymi prognozami przy przewidywanym potencjalnie siły roboczej obraz zatrudnienia w 2020 roku będzie następujący : potencjał siły roboczej 2.400 zatrudnionych przy zaludnieniu 5.400 osób oraz 45% aktywności zawodowej ( co oznacza przyrost około 120 zatrudnionych w stosunku do 1997 r. ) zatrudnienie wg sektorów: sektor I - 8%= 190 zat. sektor II - 28% = 670 zat. 75 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

sektor III - 64% = 1540 zat. Podane wyżej wartości obrazują kierunki przemian w sektorze zatrudnienia, które nastąpią przede wszystkim w sektorze rolnictwa i usług. Gmina Niechanowo jako typowy obraz rolniczy będzie tym przemianom podlegać, ale na pewno w dłuższym podziale czasu. Miernikiem, który pozwoli ww procesy przedstawić bardziej obrazowo jest zatrudnione na 100 ha użytków rolnych. Wykonane przez specjalistów obliczenia podają, że liczba zatrudnionych w rolnictwie w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych powinna wynosić poniżej 5, wtedy nie zachodzi zjawisko utajnionego bezrobocia. Natomiast droga do podanego wyżej wskaźnika na terenie gminy Niechanowo prowadzi z poziomu: 23 zatrudnionych/100 ha użyt. rol. w gospodarstwach indywidualnych, które gospodarują na areale 4.450 ha dając zatrudnienie ok. 1100 osobom (szacunek indywidualny ) 11,5 zatrudnionych/100 ha użyt. rol. w gospodarstwach pozostałych tj. RSP, GHR Żydowo, GPRU - Czerniejewo, które gospodarują na 4400 ha, dając zatrudnienie 380 osobom ( wg ewidencji GUS ) Gmina Niechanowo chcąc uzyskać poziom zatrudnienia 5 osób/100 ha użyt. rolnych przy areale ok. 8000 ha powinna zatrudniać ok. 400 osób - co w porównaniu z obecnym zatrudnieniem - 1480 osób - obrazuje skalę i czasokres przemian w rolnictwie. O konsekwencjach opisanego wyżej zjawiska mówi się również w rozdziale 4.3. niniejszego opracowania.

5.1.3. Scenariusz obszaru osadniczego do 2020 r. Zagadnienia demograficzne i powiązane z nimi procesy społeczno - gospodarcze są między innymi podstawą do wnioskowania w zakresie "obrazu" sieci osadniczej a w polityce przestrzennej gminy zajmują jedną z czołowych pozycji. W związku z tym przeprowadzono analizę 24 miejscowości sołeckich pod kątem: wielkości zaludnienia w ciągu 28 lat ( 1970 - 1997r. ), poziom gospodarki rolnej ocenianej pod kątem wielkości gospodarstwa i ich areału w granicach wsi, aktywności w tworzeniu miejsca pracy poza rolnictwem, wyposażenia miejscowości w usługi komercji i publiczne, położenia komunikacyjnego.

Wymieniony wyżej zestaw elementów ,, charakteryzujących" pozwolił wytypować miejscowości o ustabilizowanym poziomie osadniczym, których zaliczono:

CIELIMOWO 260 osób ŻELAZKOWO 229 osób KĘDZIERZYN 193 osób TRZUSKOŁOŃ 324 osób NIECHANOWO 1549 osób MARYSIN 160 osób MALCZEWO 248 osób MIERZEWO 293 osób JARZĄBKOWO 253 osób 76 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

JELITOWO 209 osób GROTKOWO 198 osób CZECHOWO 183 osób

Pozostałe wsie - patrz schemat nr 1; o niskim zaludnieniu 100 osób, funkcjonują w sieci osadniczej przede wszystkim, dzięki prowadzeniu gospodarki rolnej. W każdej z tych miejscowości działa około dziesięć gospodarstw o średniej wielkości 10 ha, wsie mają skromną infrastrukturę społeczną.

Do "najsłabszych" wsi pod względem demografii i głównego źródła utrzymania - rolnictwa zalicza się:

GUROWO - 88 osób, cztery indywidualne gospodarstwa rolne o areale od 8 do 20 ha,. Cześć mieszkańców utrzymuje się z pracy na obszarze GHR Żydowo, które gospodaruje tutaj areałem o powierzchni 160 ha,

MIKOŁAJEWICE - 101 osób, trzy indywidualne gospodarstwa rolne o areale od 1,0 ha do 15 ha,

ŻÓŁCZ - 67 osób brak gospodarstwa indywidualnych mieszkańcy zatrudnieni są wyłącznie w innych gospodarstwach JELONEK - 26 osób brak gospodarstw indywidualnych. Do 2020 r. prawdopodobny przyrost zaludnienia nastąpi głównie na obszarze wsi Niechanowo, która może zwiększyć swój potencjał demograficzny do 1800 osób. Ponadto prawdopodobny wzrost demograficzny nastąpi na obszarach wsi, położonych w sąsiedztwie z miastem i gminą Gniezno, gdzie należy spodziewać się napływu nowych mieszkańców głównie z tytułu pozyskiwania gruntów pod mieszkalnictwo i działalność gospodarczą. 5.2. Osadnictwo

5.2.1. Mieszkalnictwo Niezależnie od zmieniających się uwarunkowań społeczno - gospodarczych i prawnych - konieczność stałego zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jest zjawiskiem trwałym i siłą motoryczną do realizacji programu mieszkaniowego. W związku z powyższym zagadnienia mieszkalnictwa omówiono w dwóch ujęciach:

pierwszym; to rozpoznanie statystyczne, oparte na prognozie demograficznej i standardach ilościowych dla 2020 r.,

drugie; to mieszkalnictwo w ujęciu terenowym - strategia w wyznaczaniu terenów osadniczych w ramach których tereny mieszkaniowe zajmują ok. 60 % obszaru Potrzeby mieszkaniowe do 2020 r. w ujęciu statystycznym. Wysoki stopień niepewności związany z prognozowaniem, szczególnie w warunkach gospodarki rynkowej oraz wobec nienormowanych procesów społeczno - gospodarczych i braku polityki mieszkaniowej sprawiają, że rozważania dot. programu mieszkaniowego sprowadzono do zbadania konsekwencji przyjęte dla gminy poprawy standardu mieszkaniowego.

77 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Poprawa standardu, wyrażonego w m2pu/osobę nastąpi niezależnie od uwarunkowań społeczno - gospodarczych.

Bazą wyjściową do określenia programu mieszkaniowego dla 2020 r. jest: STAN ZASOBOWY - gmina ogółem: Rok 1996 - 1197 mieszkań - 4677 izb mieszkalnych - 90188 m2 pow. użytkowej

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA - gmina ogółem Rok 1996 - 5075 osób Rok 2020 - 5400 osób

ZAŁOŻENIA DOT. STANDARDU - gmina ogółem: Rok 1996 - 17,8 m2 pow. uż./osobę Rok 2020 - 22,5 m2 pow. uż./osobę = wzrost o 4,7 m2 = 0,19 m2 /rok.

Przyjmując stosunkowo niski trend wzrostu, kierowano się komercjalizacją i zasadami rynkowymi w obrocie mieszkaniowym. Dotychczasowy, względnie wyrównany poziom majątkowy społeczeństwa polskiego rozwarstwia się. Pojawia się grupa społeczna uboga oraz średnio zamożna, która będzie dążyć do zasiedlenia mieszkań niedrogich. Obniżanie ceny będzie prawdopodobnie odbywać się kosztem standardu wyposażenia w infrastrukturę a raczej kosztem powierzchni mieszkania, stąd przyjęte standardy.

POTRZEBY wyrażone w przyroście: m2 pow. użytkowej: Rok 2020 - przyrost + 31.312 m2 Dla "uczytelnienia" wyliczonego wyżej przyrostu m2 pow. użytkowej wielkość tę przeliczono na potrzeby wyrażone liczbą mieszkań. W związku z powyższym dla 2020 r. przyjęto średnią wielkość mieszkania na poziomie 75 m2 pow. uż. Co oznacza następujące realizacje: ROK 2020 - przyrost 417 mieszkań = 16 mieszkań/rok (w okresie 1997 - 2020) Dla porównania ww skali realizacji podaje się niżej średnio - rocznie realizacje za okres 1990 - 1995 r. : 1990 rok - 8 mieszkań/rok 1991 rok - 25 mieszkań/rok 1992 rok - 14 mieszkań/rok 1993 rok - 2 mieszkania/rok 1994 rok - 2 mieszkania/rok 1995 rok - 1 mieszkanie/rok

ŚREDNIO W LATACH 1990 - 1995 realizowano 8,7 mieszkań/rok Porównanie ww średniorocznych realizacji z okresem 1997 - 2020 oznacza, że gmina przy złożonym wzroście demograficznym do 5400 osób musi podwoić liczbę oddawanych obecnie mieszkań, jeżeli zamierza się w rankingu wojewódzkim na średnim poziomie standardu.

78 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Zakładając wariant "stagnacji" demograficznej gminy, średnioroczny przyrost mieszkań powinien być na poziomie 12 mieszkań.

GMINA NIECHANOWO na tle średnich standardów w WOJEWÓDZTWIE (stan na 1997 r. ) WOJEWÓDZTWO - tereny wsi - 19,0 m2p.uż./osobę gmina NIECHANOWO - 17,8 m2p.uż/osobę gmina Gniezno - 17,5 m2 p.uż./osobę gmina Mieleszyn - 17,7 m2 p.uż./osobę gmina Kłecko - 15,8 m2 p.uż./osobę gmina Miłosław - 18,3 m2 p.uż./osobę gmina Czerniejewo - 19,1 m2 p.uż./osobę gmina Kołaczkowo - 19,9 m2 p.uż./osobę gmina Kiszkowo - 17,2 m2 p.uż./osobę gmina Września - 17,6 m2 p.uż./osobę

Mieszkalnictwo w ujęciu terenowym Dla gminy Niechanowo zakłada się, że popyt na terenie osadnicze będzie wynikał głównie z dążenia mieszkańców do poprawy standardu zamieszkania oraz za zapotrzebowania osób, które będą chciały się w tej gminie osiedlić, przede wszystkim z tytułu bezpośredniego sąsiedztwa z miastem Gnieznem. W związku z powyższym w STUDIUM wskazuje się tereny możliwe do inwestowania, które można ująć w trzy zasadnicze grupy: pierwsze to tereny w bezpośrednim sąsiedztwie obecnego zainwestowania. Określono je w oparciu o uwarunkowania środowiska naturalnego i sytuacji społeczno - gospodarczej. Zakłada się, że na tych obszarach w pierwszej kolejności będą następowały działania inwestycyjne wywoływane głównie procesami restrukturyzacji rolnictwa. Największe możliwe przyrosty terenowe zaznaczono we wsiach: Niechanowo + 25 ha, Arcugowo i Mierzewo po + 18 ha, Żelazkowo i Kędzierzyn po + 10 ha. druga to tereny położone w sąsiedztwie istniejących wsi - o ich rejonie i skali występowania zadecydowały głównie uwarunkowania środowiska naturalnego i położenie. Mając powyższe rozpoznanie są większe możliwości wyboru terenów pod zainwestowanie. Ta forma osadnicza oznacza w STUDIUM symbolami OM i O1M występuje głównie w rejonie wsi NIECHANOWO, MIKOŁAJEWICE, GROTKOWO, CZECHOWO, JARZĄBKOWO, KARSEWO. trzecia grupa to: TERENY OFERTY DO ZASIEDLENIA Chcąc zachęcić przyszłych inwestorów do działania na ternie gminy Niechanowo, w STUDIUM wskazuje się w północnej części obszaru gminy tj. na styku z gm. Gniezno i miastem tereny osadnicze na których można realizować różne formy zabudowy w tym m. innymi: zabudowę wielorodzinną tj. typu małe domy mieszkalne, wyposażone w mini ogródki, kondominia mieszkaniowe czyli zgrupowania w których wydziela się własność indywidualną gospodarstwa domowego - mieszkania oraz własność wspólną, obiekty rekreacyjne, parkingi, zieleń komunikacyjną,

79 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

zabudowę szeregową jednorodzinną, tereny o wiejskim stylu zamieszkania na działkach o dużych powierzchniach, tereny osadnicze z możliwością prowadzenia działalności gospodarczej, realizowane w formie "parków przemysłowych".

Przyrosty terenowe w tej grupie obszarów osadniczych szacuje się na: 30 ha we wsi Cielimowo, 80 ha we wsi Gurówko, 70 ha we wsi Goczałkowo i 120 ha we wsi Kędzierzyn.

5.2.2. Usługi Sytuacja społeczno - gospodarcza kraju, która ulega zasadniczym zmianom spowodowanym nowymi uwarunkowaniami, głównie gospodarki rynkowej, sprawia, że dotychczasowe metody prognozowania operujące przede wszystkim ekstrapolacją istniejących trendów oraz zwykłym podejściem normatywnym, nie mogą sprostać stawianym nowym wymaganiom. Ponadto pojawił się podział usług na publiczne i komercyjne, którymi rządzą odmienne uwarunkowania lokalizacyjne, skala potrzeb ilościowych, jakościowych oraz nakładów inwestycyjnych. Do usług publicznych w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami z 1997 r. poza urządzeniami komunalnymi zalicza się: dobra kultury w rozumieniu przepisów o ochronie dóbr kultury, urzędy administracji państwowej, wymiaru sprawiedliwości, szkolnictwo publiczne, przedszkola, ochrona zdrowia, opieka społeczna, placówki opiekuńczo - -wychowawcze, cmentarze, obiekty obronności itd. Wobec powyższego w niniejszym studium posłużono się zapisem scenariuszowym, polegającym głównie na identyfikacji zjawiska jako problemu, który wymaga wyprzedzających działań, aby "zneutralizować" jego negatywne efekty. W związku z powyższym na etapie z zakresu USŁUG PUBLICZNYCH prześledzono skalę wzrostu potrzeb, przede wszystkim urządzeń dziecięcych, oświaty i opieki społecznej. W tym celu posłużono się strukturą wieku dla grupy przedprodukcyjnej oraz poprodukcyjnej w oparciu o którą wyliczono wartości bezwzględne.

POTRZEBY - GRUPA PRZEDPRODUKCYJNA (0-19 LAT) przy zaludnieniu 1997 r. - 5070 osób 2020 r. - 5400 osób 0 - 2 lat 3 - 6 lat 7 - 14 lat 15 - 19 lat ogółem

1997 r. struktura 3,4 5,2 13,0 4,9 26,5 l. bezwzgl. 172 263 659 248 1342

2020 r. struktura 3,4 4,9 10,8 4,0 23,1 l. bezwzgl. 183 264 583 216 1246

Przyrost +11 +1 -76 -32 -97 1997 - 2020

80 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Analizując powyższe wartości wyniki zauważamy, że w grupie PRZEDPRODUKCYJNEJ z której "odczytuje" się wielkość zapotrzebowania na urządzenia dziecięce, nie nastąpi wzrost zapotrzebowania na nowe miejsca. Jest natomiast potrzeba poprawy jakości świadczonych usług zarówno pod względem standardu wyposażenia jak i zagospodarowania terenu. POTRZEBY - GRUPA POPRODUKCYJNA (K 60 i w lat, M. 65 i w. Lat)

1997 r. struktura - 13,5

l. bezwzgl. - 684

2020 r. struktura - 18,7

l. bezwzgl. - 1009

Przyrost 1997 - 2020 -+325

Efektem ww. rozpoznania jest informacja, że w grupie poprodukcyjnej w 2020 r. nastąpi na terenie gminy przyrost o +325 osób co oznacza wzrost o 47 % w stosunku do stanu istniejącego. Zjawisko to jest sygnałem do odpowiedniego ustawienia polityki przestrzennej w zakresie opieki społecznej.

Usługi komercyjne Grupa usług komercyjnych obejmuje głównie obiekty i urządzenia limitowane popytem - oznacza to, że o ich ilości i jakości decyduje przede wszystkim gospodarka rynkowa. Zadaniem samorządu jest natomiast czuwanie nad mechanizmami równowagi. Do głównych urządzeń usługowych zaliczyć należy handel, rzemiosło, gastronomię, obsługę prawną, turystyczną, mieszkaniową oraz cały szereg usług, które pojawiają się z rozwojem gospodarki rynkowej. Zadaniem planowania przestrzennego jest zabezpieczenie terenowe pod ich lokalizacje. W związku z tym, przy określeniu standardów zagospodarowania skierowanych do PROJEKTANTÓW miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zawarte są wytyczne o możliwości dopuszczania funkcji usługowej na terenach mieszkaniowych. Tereny pod usługi publiczne oraz usługi komercyjne w nim. STUDIUM zabezpieczone są na obszarach przeznaczonych pod osadnictwo. 5.2.3. Tereny działalności gospodarczej Nowe warunki społeczno - ustrojowe; w tym przede wszystkim rynkowy model działania sprawiają, że pojawia sie grupa osób prowadząca tzw. działalność gospodarczą w wymiarze statystycznym są to podmioty gospodarcze umieszczone w rejestrze REGON. Natomiast w wymiarze przestrzennym są to obszary wyznaczone pod tzw. aktywizację gospodarczą. Ta forma działania w początkowej fazie osadzona jest najczęściej na istniejących działkach i w istniejących budynkach mieszkalnych. Nie mniej ich pojawienie się w bardziej dynamicznej formie na pewno nastąpi i dlatego w studium musi być zapis umożliwiający ich realizację. Podstawowym źródłem pozyskiwania terenów pod działalność gospodarczą na terenie gminy Niechanowo są istniejące ośrodki techniczne produkcji polowej lub zwierzęcej; nie w pełni 81 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 wykorzystane dla celów rolniczych. Ich restrukturyzacja to dostosowanie nowej produkcji do uwarunkowań środowiska oraz poprawy własnego wizerunku przestrzennego. Obecnie na terenie gminy jest 7 ośrodków, które mogą być przekształcone w nowe miejsca pracy. Następne obszary, którymi zainteresowani są przyszli inwestorzy to tereny przy głównych drogach z uwagi na dostępność komunikacyjną i wizualną. Wobec powyższego tendencje te, należy ująć w ramy uwarunkowań urbanistyczno - technicznych, zapisując warunki na jakich mogą być uruchamiane. Dla części inwestorów tereny pod działalność gospodarczą wyznaczone są w obrębie obszarów osadniczych. O poziomie inicjatyw społecznych mieszkańców gminy Niechanowo świadczy ilość zarejestrowanych podmiotów gospodarczych: Na terenie gminy wg stanu na 1998 r. zarejestrowanych było 161 podmiotów. Podobny poziom reprezentują gminy rolnicze województwa wielkopolskiego np. gminy Kleszczewo 166, Krzykosy 246, Łubowo 185. Aktywność zawodowa mieszkańców gminy o której mowa wyżej jest jedną z form ratowania poziomu ekonomicznego rodzin utrzymujących się z rolnictwa.

5.2.4. Wypoczynek Gmina otwierając ofertę terenową pod mieszkalnictwo oraz chcąc utrzymać obecny stan osadniczy musi stwarzać mieszkańcom warunki do różnych form wypoczynku. Zadaniem samorządu jest promowanie istniejących zasobów do których zaliczyć należy wartości kulturowe, o których mowa w pkt. 4.0. Samorząd ponadto powinien rozbudzić potrzebę różnorodnych wydarzeń kulturalnych, które są środkiem do kształtowania tożsamości gminy, są stymulatorem rozwoju kulturowego oraz gospodarczego. Zadaniem polityki przestrzennej jest umożliwienie korzystania z obecnej bazy obiektów kultury, miejsc spotkań oraz stałe podnoszenie ich prestiżu poprzez podnoszenie standardu wyposażenia i zagospodarowania. Zjawiska kulturalne, aby mogły przyciągnąć uczestników z zewnątrz gminy, aby zaistnieć w ,,kalendarzu imprez,, - muszą być na wysokim poziomie artystycznym i intelektualnym. Dlatego w początkowej fazie należy korzystać z pomocy doświadczonych organizatorów wkład poczyniony na rozbudzenie społeczności na pewno szybko zostanie odzyskany. Brak terenów leśnych oraz jezior sprawia, że gmina w celu rozwoju turystyki i wypoczynku musi poszukiwać innych form spędzenia czasu. Jedną z ofert do penetracji przestrzeni środowiska naturalnego są trasy rowerowe. Funkcję zmienną brakujących lasów czy jezior muszą przejąć miejsca zatrzymania dla których wyznacznikami mogą być: obiekty kulturowe, dobra tania gastronomia. Połączenie punktów zatrzymania systemu dróg rowerowych prowadzonych wzdłuż pól, alei, projektowanych ciągów ekologicznych, a wzbogaconych reklamą zapraszającą do konsumpcji lub sprzedaży rodzimego produktu są dużą atrakcją dla osób z zewnątrz a dla mieszkańców gminy być wykorzystywane dla kontaktów rodzimych czy sąsiedzkich. Zimą trasy te mogą zamienić się w organizowanie kuligów. Zjawiska socjologiczne, które rodzą się w wyniku przemian społeczno - gospodarczych wskazują na coraz częstsze poszukiwania przez mieszkańców miast miejsc na krótki tani odpoczynek w naturalnym środowisku. - agroturystyka. 82 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Zorganizowanie tego wypoczynku w domu o wiejskich tradycjach oraz zapewnienie innych atrakcji: jazda konna, bryczka, kulig jest dużą szansą dla siedlisk rolniczych gminy Niechanowo. Bliskość ,,zaplecza" potencjalnych użytkowników tj. miast Gniezna, Poznania sprawia, że nastawienie się właścicieli na ten rodzaj działalności ma duże szanse powodzenia. Samorząd gminy, który jest odpowiedzialny za promowanie wszystkich inicjatyw gospodarczych winien zadbać o pomoc i promocje tych siedlisk.

5.3. Rolnictwo Rolnictwo jest gałęzią gospodarki narodowej, która podlega ogromnej przemianie. Od 1990r. powstało szereg dokumentów prawnych i ustaw sejmowych, które regulują znaczne obszary polityki rolnej. Do najważniejszych należy - Układ Europejski sporządzony dnia 16.12.1991 roku w Brukseli ustanawiający stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską z jednej strony a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z drugiej. Omawiając politykę rolną na obszarze gminy Niechanowo nie można pominąć tej decyzji, ponieważ jest ona wykładnią dla zachodzących zjawisk społeczno produkcyjnych na wsi. Dla upowszechnienia zawartych tam treści cytujemy art. 77 Układu Europejskiego, który odnośnie rolnictwa brzmi: „Współpraca w tej dziedzinie będzie miała na celu zwiększenie efektywności rolnictwa i sektora rolno - przemysłowego i w szczególności będzie ona dotyczyć: rozwoju gospodarstw prywatnych, a także kanałów dystrybucyjnych, metod składowania, marketingu, itd.; modernizacji infrastruktury wsi (transport, zaopatrzenie w wodę, telekomunikacja); planowania przestrzennego wsi, w tym budownictwa i planowania urbanistycznego; polepszania wydajności i jakości poprzez stosowanie odpowiednich metod i produktów; prowadzenia szkoleń oraz kontroli w stosowaniu metod zapobiegania zanieczyszczeniom związanym z produkcją; rozwoju i modernizacji zakładów przetwórczych raz technik marketingu; popierania komplementarności w rolnictwie; popierania współpracy przemysłowej w rolnictwie oraz wymiany know - how, zwłaszcza miedzy sektorami prywatnymi w Polsce i we Wspólnocie; rozwoju współpracy w dziedzinie sanitarnej, stanu sanitarnego produkcji roślinnej i zwierzęcej, w tym ustawodawstwa w dziedzinie weterynarii i inspekcji, ustawodawstwa dotyczącego stanu sanitarnego roślin, w celu osiągnięcia - poprzez pomoc w kształceniu i organizowaniu kontroli - stopniowej harmonizacji z normami Wspólnoty. 1. Dla realizacji powyższych celów Wspólnota udzieli stosownej pomocy technicznej".

Komentarz do ww. cytatu zostawiamy rolnikom oraz władzom samorządu. Natomiast z punktu widzenia potrzeb planowania przestrzennego oraz kreowania polityki rolnej przez władze samorządu przedstawiamy aktualne rozpoznanie w zakresie: głównych "inwestorów" produkcji rolnej, ilości małych gospodarstw rolnych roli samorządu w marketingu polityki rolnej , co pozwoli zobrazować stan rolnictwa w gminie na tle tendencji i założeń polityki rolnej państwa, kreowanej przez różne biura

83 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

studiów i rozwoju rolnictwa, Akademię Rolnicza, ośrodki doradztwa rolniczego, firmy konsultingowe, służby administracji rządowej itp.

5.3.1. Główni "inwestorzy" produkcji rolnej Omówienia głównych "inwestorów" produkcji rolnej dokonano głównie w aspekcie; formy własności i wielkości gospodarstwa. Wymienione dwa czynniki są bowiem podstawowymi miernikami określenia prawdopodobnej skali procesu restrukturyzacji rolnictwa na terenie gminy, która niezależnie od woli mieszkańców będzie następować. Głównym inwestorami produkcji rolnej na terenie gminy Niechanowo są:

Gospodarstwa indywidualne, które gospodarują na areale 4750 ha - stanowią 40 % ogólnej liczby użytków rolnych. Na terenie gminy jest łącznie 409 gospodarstw z tego:

w grupie do 5 ha - 80 gosp. o areale 182 ha do 10 ha - 66 gosp. o areale 500 ha do 15 ha - 88 gosp. o areale 1090 ha do 20 ha - 66 gosp. o areale 1136 ha powyżej 20 ha - 65 gosp. o areale 1777 ha Dla efektywności produkcji rolnej najcenniejsze są gospodarstwa duże o powierzchni powyżej 15 ha, których najwięcej jest we wsiach:

Trzuskołoń - 18 gosp. - 386 ha Niechanowo - 15 gosp. - 382 ha Jarząbkowo - 14 gosp. - 276 ha Kędzierzyn - 13 gosp. - 345 ha Mierzewo - 11 gosp. - 281 ha Karsewo - 10 gosp. - 223 ha Rolnicza Spółdzielnia produkcyjna w Niechanowie, która gospodaruje na areale ok. 370 ha co stanowi 4 % ogólnej liczby użytków rolnych. Grunty RSP występują we wsiach: Niechanowo -317 ha N.W. Niechanowska - 19 ha Drachowo - 21 ha Mikołajewo - 3 ha

Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Żelazkowie, która gospodaruje na areale 250 ha, co stanowi ok. 3 % ogólnej liczby użytków rolnych. Grunty RSP Żelazkowo występują we wsiach:

Żelazkowo - 217 ha Niechanowo - 18 ha Drachowo - 12 ha

Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Mierzewo, która gospodaruje na areale 340 ha, co stanowi 4 % ogólnej liczby gruntów rolnych. Grunty RSP Mierzewo obejmują tylko wieś Mierzewo. 84 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Gospodarstwo Rolno - Hodowlane - Żydowo gospodaruje na areale 1260 ha co stanowi 14 % ogólnej liczby gruntów rolnych. Grunty GRH Żydowo występują na obszarze 11 wsi, z tego największy areał jest we wsiach:

Grotkowo - 268 ha Jelitowo - 263 ha Gurowo - 159 ha Karsewo - 149 ha Mierzewo - 144 ha Cielimowo - 121 ha Potrzymowo - 113 ha

Gospodarstwo Produkcyjno Rolno - Usługowe Czerniejewo gospodaruje na areale 200 ha co stanowi 2 % ogólnej liczby gruntów rolnych. Grunty GPRU - Czerniejewo występują głównie na terenie wsi Arcugowo 170 ha i Drachowo 22 ha oraz w Niechanowie 10 ha.

Do grupy mniejszych inwestorów zaliczają się: Animex Marysin - areał 130 ha we wsiach Marysin i N.W. Niechanowska o profilu hodowlanym,

Polsko - amerykańska spółka akcyjna RAPS Malczewo - areał 80 ha we wsiach Malczewo, Drachowo, Mikołajewice i Arcugowo o profilu usługowo - produkcyjnym.

Właścicielami gruntów rolnych na terenie gminy Niechanowo są ponadto: - władze kościelne, które dysponują areałem łączonym ok. 200 ha we wsiach: Jarząbkowo - ok. 52 ha Kędzierzyn - ok. 118 ha Niechanowo - ok. 7 ha Grunty te są dzierżawione rolnikom.

- Nadleśnictwo Gniezno - ok. 21 ha w siedmiu miejscowościach: Cielimowo, Gurówko, Kędzierzyn, Malczewo, N.W. Niechanowska, Trzuskołoń i Żelazkowo.

- Grunty komunalne o łącznej powierzchni ok. 65 ha występują we wsiach:

Kędzierzyn - ok. 20 ha N.W. Niechanowska - ok. 17 ha Niechanowo - ok. 9 ha Jarząbkowo - ok. 6 ha Mierzewo - ok. 4 ha Marysin - ok. 3 ha Trzuskołoń - ok. 3 ha Karsewo - ok. 2 ha Żelazkowo - ok. 1 ha

Reasumując stan rolnictwa wg form własności, na terenie gminy Niechanowo - kierunek polityki rolnej określony na dominację sektora indywidualnego jest zachowany. 85 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Wg stanu na 1997 r. gospodarstwa indywidualne obejmują 53 % areału użytków rolnych, sektor społeczny - RSP 11 % a grunty kościelne i komunalne dzierżawione przez rolników indywidualnych obejmują ok. 3 % użytków rolnych.

5.3.2. Wielkość gospodarstw rolnych Drugi miernik skali procesu restrukturyzacji - wielkość gospodarstw dotyczy głównie gospodarki indywidualnej. Przedstawiony na str. 47 wykaz liczby gospodarstw wg ich wielkości i areału, świadczy, że średni areał gospodarstwa indywidualnego wynosi 11,6 ha, a liczba gospodarstw małych do 5,0 ha obejmuje 19,5 % wszystkich siedlisk. Ten obraz faktyczny porównany z opracowaniami specjalistów o których mowa niżej, jest informacją, że proces podwojenia średniego gospodarstwa na terenie gminy będzie następował. Według teoretycznych rozważań wielkość średniego gospodarstwa, z którego produkcja pokryłaby koszty gospodarowania oraz pozwoliła na utrzymanie rodziny na godnym poziomie powinna wynosić w zależności od rodzaju gospodarstwa i poziomu dochodu: min. maxim. dla: gospodarstwa bezinwentarzowego - 15,6 ha - 20,7 ha gospodarstwa z hodowlą bydła - 9,3 ha - 15,4 ha gospodarstwa z hodowlą trzody - 13,4 ha - 21,0 ha gospodarstwa z hodowlą owiec - 17,8 ha - 29,7 ha

Wielkość areału indywidualnych gospodarstw rolnych z podziałem na grupy Gospodarstwa rolne o powierzchni:

Miejscowość do 5 ha do 10 ha do 15 ha  15 ha ilość - ha ilość – ha ilość – ha Ilość - ha 1. Arcugowo 8 -12.85 1 - 8.63 1 - 11.89 6 - 19.50

2. Cielimowo 14 - 26.45 - 2 - 26.87 2 - 37.84

3. Czechowo 3 - 10.59 6 - 49.85 8 - 97.77 3 - 62.72

4. Drachowo 3 - 6.73 4 - 34.81 8 -108.02 4 - 78.96

5. Goczałkowo 3 - 11.43 6 - 48.71 2 - 23.09 6 - 176.89

6. Grotkowo 1 - 4.91 1 - 6.49 2 - 21.96 1 - 15.66

7. Gurowo - 1 - 8.19 2 - 22.04 1 - 24.50

8. Gurówko - 3 - 24.63 7 - 83.96 7 - 146.63

9. Jelitowo - - - -

86 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

10. Jarząbkowo 12 -32.34 11 - 83.42 10 – 133.76 14 - 276.69

11. Karsewo 3 - 6.41 1 - 7.56 10 – 128.65 10 - 223.26

12.Kędzierzyn 8 - 20.16 1 - 9.67 3 – 38.77 13 - 345.86

13. Malczewo 1 - 0.93 2 - 15.05 1 – 11.74 1 - 34.49

14. Marysin 2 - 3.63 1 - 7.50 1 – 10.40 -

15. Mierzewo 3 - 11.36 7 - 48.80 7 – 81.92 11 - 281.09

16.Mikołajewice 1 - 0.86 - 2 – 15.12 -

17. Miroszka 2 - 3.31 3 - 20.21 2 – 23.27 6 - 114.16

18. Niechanowo 18 - 30.85 7 - 51.16 8 – 97.30 15 - 382.36

19.Nowa Wieś 2 - 0,52 2 - 11.77 3 – 41.65 4 - 71.94

20. Potrzymowo 4 - 6.41 4 - 32.37 3 - 36.23 2 - 52.34

21. Trzuskołoń 17 - 37.01 9 - 70.78 7 - 88.83 18 - 386.79

22. Żelazkowo 5 - 8.29 4 - 30.38 5 - 65.37 6 - 129.95

23. Żółcz - - - -

24. Jelonek - - - -

Razem 111 - 235.02 74 - 569.98 94 – 1168.61 130 - 2864.63

Śred.pow.gospod 2,1 ha 7,7 ha 12,5 ha 22,0 ha

5.3.3. Rola samorządu w marketingu polityki rolnej Wobec zaistnienia procesu powiększenia areału gospodarstw i narastającego ubóstwa małych siedlisk, samorząd powinien włączyć się w ten proces m. Innymi poprzez pomoc edukacyjno - prawną skierowaną głównie na ,,zmiany warsztatu pracy". W zmianie ,,warsztatu" o której mowa wyżej tkwi ratunek ekonomiczny dla gospodarstw. Majątek małych gospodarstw polega na terenie i zabudowaniach, których rolnicy są właścicielami. Brakuje im natomiast inicjatywy spowodowanej często brakiem wiedzy co i jak robić. Dlatego w tym momencie niezwykle ważną rolę spełnia samorząd i jego polityka społeczno gospodarcza. Samorządy włączają się w proponowanie różnych dziedzin działalności ze sfery usług lub produkcji w celu zapobiegania ubóstwu ludzi żyjących z rolnictwa.

87 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Popieranie małego biznesu to przede wszystkim rozbudzenie świadomości mieszkańców, rozmowy, szkolenia poprzez zapraszanie fachowców od marketingu, który nie tylko na przykładach otwierania działalności gospodarczej uczą, ale i służą radą, są łącznikami na partnerskim poziomie ze społecznością lokalną w realizowaniu celu. Samorząd poza ,,ratowaniem" małych siedlisk w polityce działania powinien włączyć się w marketingowe podejście do produkcji rolnej. Według założeń doświadczonych praktyków, rolnictwo może być ukierunkowane proprodukcyjnie lub pro marketingowo. Ukierunkowanie proprodukcyjne polega na wykorzystaniu wszelkich możliwości zwiększania produkcji a następnie na poszukiwaniu rynku na którym najkorzystniej sprzeda się wytworzony produkt. Ukierunkowanie promarketingowe polega najpierw na rozeznaniu co, gdzie i jak można sprzedać, czyli na zapewnieniu rysunku zbytu a następnie podjęciu decyzji o produkcji. Rolnicy są najczęściej zorientowani proprodukcyjnie i dlatego ponoszą konsekwencje wynikające z braku rozeznania mechanizmów rynkowych. Niezależnie od ww. działań skierowanych na wspieranie lokalnych inicjatyw i własnych inwestorów - rolników gmina powinna również rozpocząć walkę o inwestorów z zewnątrz, szczególnie o inwestorów zainteresowanych przetwórstwem rolnym. W staraniach tych należy oprzeć się m. innymi na promocji walorów gminy, do których należy; zaplecze siły roboczej, dobre położenie komunikacyjne, dobry wizerunek jednostek osadniczych, wspieranie przez gminę inicjatyw życia kulturalnego, tworzenie warunków do wypoczynku. Wszystkie te sfery podnoszą gminę na wysoki poziom, są czynnikami promocji życia gospodarczego gminy - a to daje szansę ludziom, którzy obecnie z trudem gospodarują na roli.

2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 5, pkt 6, pkt 7, pkt 8 Ustawy

5.4. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrony zdrowia

Głównym ośrodkiem zapewniającym odpowiednią jakość życia mieszkańców gminy jest obręb Niechanowo. W miejscowości tej istnieją w koncentracji najważniejsze obiekty służące potrzebom lokalnym i ponadlokalnym. W rejonie „centrum” miejscowości wykształcony jest obszar o znaczeniu kulturalno – oświatowym reprezentowany przez kompleks budynków: Gimnazjum, Szkoła Podstawowa, Gminny Ośrodek Kultury. Uzupełnieniem są tereny sportowo – rekreacyjne. W sąsiedztwie opisanej strefy funkcjonalnej znajduje się ośrodek administracyjny - Urząd Gminy, bank, pomoc medyczna, hotel i lokal gastronomiczny. Znaczącym akcentem w strukturze przestrzennej miejscowości są Pałac i kościół. Funkcjonują przy nich parkingi. Miejscowość Niechanowo jest wielofunkcyjnym ośrodkiem wiejskim, w którym poszczególne funkcje powiązane są przestrzeniami publicznymi o charakterze reprezentacyjnym, co wyraża się poprzez szczególną dbałość o zagospodarowanie placów, ulic, oświetlenia i wprowadzanie zieleni do wnętrz urbanistycznych.

 Potencjał demograficzny Aktualnie spośród 24 miejscowości, osiem - tj. Niechanowo, Cielimowo, Czechowo, Jarząbkowo, Malczewo, Mierzewo, Trzuskołuń i Żelazkowo to miejscowości o zaludnieniu powyżej 200 osób, które skupiają 69% potencjału demograficznego – 4.008 osób (a po odłączeniu Niechanowa 40% ludności mieszka w ww. siedmiu miejscowościach).

88 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Na uwagę zasługuje również ich rozmieszczenie. Poza ośrodkiem Gminnym Niechanowo na północy rejonami koncentracji demograficznej są: Cielimowo, Trzuskołoń i Żelazkowo a w południowej części gminy: Jarząbkowo, Mierzewo, Czechowo i Malczewo. Wymienione miejscowości mają dobre powiązania komunikacyjne z gminami sąsiednimi tzn. z m. Gniezno, gminą Gniezno, gminą Czerniejewo oraz gminą Września.

Demografia na przestrzeni ostatnich 10 lat – 2003 – 2014 Lp. Miejscowość Liczba ludności STYCZEŃ STYCZEŃ STYCZEŃ STYCZEŃ 2014 2010 2005 2003 1. Arcugowo 154 158 159 156 2. Cielimowo 748 623 439 382 3. Czechowo 207 214 198 189 4. Drachowo 133 124 113 116 5. Goczałkowo 76 70 72 75 6. Grotkowo 188 189 191 199 7. Gurowo 74 71 82 86 8. Gurówko 87 91 93 91 9. Jarząbkowo 257 258 252 246 10. Jelitowo 172 184 200 201 11. Jelonek 26 26 29 28 12. Karsewo 151 157 146 143 13. Kędzierzyn 184 179 180 181 14. Malczewo 220 235 250 248 15. Marysin 196 194 191 181 16. Mierzewo 315 282 273 283 17. Mikołajewice 89 98 102 102 18. Miroszka 106 99 105 107 19. Niechanowo 1692 1662 1610 1614 20. Nowa Wieś 71 72 69 62 21. Potrzymowo 53 56 50 50 22. Trzuskołoń 330 323 327 317 23. Żelazkowo 239 242 231` 233 24. Żółcz 67 67 69 62

89 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

RAZEM 5835 5674 5431 5352

 Zasoby mieszkaniowe Na przestrzeni lat 1996 – 2013 nastąpiła znaczna poprawa standardu zasiedlenia wyrażona w m² powierzchni użytkowej/mieszkańca. Nastąpił także wzrost zasobów mieszkaniowych o 53 750 m² przy zmianie stanu zaludnienia z 5076 osób na 5830 osób, co spowodowało wzrost pow. uż/mk z 17,8m² na 24,6m²/mk.

 Zatrudnienie w rolnictwie Znaczącym rynkiem pracy na terenie Gminy jest rolnictwo. Sprzyja temu wysoka kultura rolna i warunki gruntowe. Obszar gminy zaliczany jest do terenów o najwyższym wskaźniku bonitacji gleb w województwie wielkopolskim. Gleby posiadają wysoką wartość użytkową a stosunki wodne w glebie są bardzo dobre. Tereny gminy w większości nadają się pod uprawę roślin o wysokich wymaganiach. Jedynie część północna gminy, gdzie rozpoczynają się tereny piaszczyste sandru gnieźnieńskiego, uważana jest za ubogą dla rolnictwa.

Grunty orne w klasach bonitacyjnych: I II IIIa IIIb IVa IVb V VI 0,00 400,38 3514,50 1274,03 1855,10 803,89 703,90 247,65

Ogółem – 8.799,0 ha w tym gleby od II i III klasy to 59% ogólnego areału a łącznie z IV klasą bonitacyjną – 89,0%. W gminie znajduje się 497 gospodarstw indywidualnych. Poniżej 1 ha jest 156 gospodarstw: 1-5 ha 78 gospodarstw, 5-10 ha 52 gospodarstwa, 10 – 15 ha 68 gospodarstw a powyżej 15 ha jest 146 ha. W rolnictwie działają: Gospodarstwa w formie zarządu spółek itp. Gospodarstwo Rolno + Hodowlane Sp. z o.o. Żydowo – areał 2 440,9994 ha Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Żelazkowo – areał 247,1052 ha Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Niechanowo – areał 417,6270 ha Parafia Jarząbkowo – areał 81,75 ha Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo Usługowe „AGRO-MAR” K. Szymański Marysiun – areał 91,8910 ha Ekoferma Czeluścin – areał 4,1875 ha

 Zakłady o charakterze produkcyjno – usługowym Zakłady o charakterze produkcyjno – usługowym są reprezentowane przez: Browar Niechanowo Sp.z o.o. , Gminna Spółdzielnia „SCh” Niechanowo, Gospodarstwo Rolno Hodowlane Sp. z o.o. z siedzibą w Żydowie, Przedsiębiorstwo produkcyjno-handlowo-usługowe AGRO-MAR, Przedsiębiorstwo Inżynieryjno - Drogowe Stawoj Plus Cielimowo, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Żelazkowo, Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna Niechanowo, Spółdzielnia Kółek Rolniczych Żelazkowo, Tartak Cielimowo, Piekarnia Kajmak Niechanowo, Cukiernia Jaśmin

90 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Niechanowo, Afatex Cielimowo (przemysł tekstylny), „Elektro- Tech Cielimowo, „ Krawczyk”, Usługi transportowo-sprzętowe Cielimowo.

 Szkolnictwo – oświata Gmina Niechanowo zabezpiecza edukację na poziomie podstawowym w Niechanowie i w Jarząbkowie a na poziomie gimnazjum w Niechanowie. Przedszkole zlokalizowane jest w Niechanowie.

 Kultura Na terenie gminy mieszkańcy mają do dyspozycji Gminny Ośrodek Kultury w Niechanowie i Wiejski Dom Kultury w Jarząbkowie. Pozostałe 23 miejscowości z wyjątkiem wsi Grotkowo są wyposażone w świetlice.

 Sport Obiekty sportowe typu sale gimnastyczne są zlokalizowane przy budynkach szkolnych w Niechanowie i Jarząbkowie. Natomiast w Niechanowie istnieje boisko sportowe do piłki nożnej, a w Cielimowie boisko typu Orlik.

 Ochrona zdrowia Podstawową opiekę medyczną mieszkańcom gminy zapewnia spółka lekarska – GalMed w Niechanowie. Usługi lecznictwa zamkniętego oraz specjalistyczne poradnie lekarskie dostępne są w Zespole Opieki Zdrowotnej w Gnieźnie, ul. Św. Jana 9 oraz w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie chorych Dziekanka przy ul Poznańskiej w Gnieźnie. Na terenie gminy czynna jest apteka w Niechanowie.

5.5. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia

Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi oraz wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej w obrębie terenów objętych zmianą 2014 r. Dla województwa wielkopolskiego obowiązują studia ochrony przeciwpowodziowej ustalających granice zasięgu wód powodziowych o określonym prawdopodobieństwie występowania oraz określenie kierunków ochrony przed powodzią. Zostały one wyznaczone dla rzek: Warty, Prosny, Noteci i Gwdy. W interpretacji ustawy Prawo wodne uznaje się je za obszary szczególnego zagrożenia powodzią. Studia te zachowują ważność do dnia sporządzenia map zagrożenia powodziowego. Gmina Niechanowo znajduje się poza zasięgiem obszarów szczególnego zagrożenia powodzią. Zgodnie z Ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) ochronę przed powodzią prowadzi się z uwzględnieniem map zagrożenia powodziowego (MZP), map ryzyka powodziowego (MRP) oraz planów zarządzania ryzykiem powodziowym. Mapy te zostały sporządzone w skali 1:10 000 na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska, Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministra Administracji i Cyfryzacji oraz Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 21 grudnia 2012 r. w sprawie opracowywania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego (Dz. U. z 2013 r. poz. 104). Dotychczas na terenie gminy Niechanowo nie wskazano żadnych obszarów zagrożenia i ryzyka powodziowego.

Ryzyko występowania poważnych awarii w obrębie terenów objętych zmianą 2014 r.

91 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Ochrona środowiska przed awarią oznacza zapobieganie przed zdarzeniami mogącymi powodować awarię oraz ograniczanie jej skutków dla środowiska. Do ochrony środowiska przed awariami zobowiązane są podmioty prowadzące zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienia awarii, stosujący lub magazynujący substancje niebezpieczne, dokonujący przewozu tych substancji oraz organy administracji (WIOŚ, Poznań 2010). Zakłady stwarzające zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, w zależności od rodzaju, kategorii i ilości znajdujących się w nich substancji niebezpiecznych określa się jako zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii (ZZR), albo jako zakłady o dużym ryzyku wystąpienia awarii (ZDR). W gminie Niechanowo nie ma żadnych zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii ZZR ani też zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii ZDR (według informacji WIOŚ – stan na dzień 14 listopada 2013r.). Według danych Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Poznaniu, rok 2012 był drugim rokiem cyklu badań poziomu pól elektromagnetycznych (PEM) w środowisku, obejmującego lata 2011–2013. Badania, prowadzone w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, realizowane są w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221, poz. 1645). W roku 2012, podobnie jak w latach ubiegłych, w trakcie badań na obszarze całej Wielkopolski w żadnym z punktów pomiarowych nie stwierdzono przekroczeń poziomów PEM. Mimo postępującego wzrostu liczby źródeł pól elektromagnetycznych nie obserwuje się znaczącego wzrostu natężenia poziomów pól w środowisku.

Ruchy masowe ziemi w obrębie terenów objętych zmianą 2014 r. Obszary zagrożone osuwaniem się mas ziemnych wskazuje się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 20 czerwca 2007 r. w sprawie informacji dotyczących ruchów masowych ziemi (Dz. U. Nr 121 poz. 840 z dn. 6 lipca 2007 r.). W województwie wielkopolskim obszary te ustalono na podstawie rejestrów terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi ziemi, jakie prowadzone są przez starostwa powiatowe oraz urzędy miast na prawach powiatu. Starostwo Powiatowe w Gnieźnie dotychczas nie wyznaczyło w granicach całego powiatu gnieźnieńskiego (w tym w gminie Niechanowo) żadnych terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy. Na zlecenie Ministra Środowiska realizowany jest projekt pod nazwą System Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), który ma na celu udokumentowanie na mapach 1:10 000 wszystkich osuwisk oraz terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi w Polsce. W 2007 r. Państwowy Instytut Geologiczny, w ramach realizacji projektu SOPO, przedstawił wstępne informacje dotyczące problematyki ruchów masowych ziemi. Na terenie województwa wielkopolskiego wskazane zostały udokumentowane osuwiska, badane na przestrzeni ostatnich 30–40 lat. Przedstawiono także zasięgi obszarów o możliwej predyspozycji (wynikającej głównie z budowy geologicznej i morfologii) do rozwoju ruchów masowych. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego występują pewne obszary predysponowane do występowania ruchów masowych oraz osuwiska (gminy Gniezno, Trzemeszno), nie ma ich jednak na terenie gminy Niechanowo.

5.6. Potrzeby możliwości rozwoju Gminy

W opracowanej na lata 2002 – 2011 Strategii Rozwoju Gminy Niechanowo założono Misję:

92 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

„Gmina Niechanowo wykorzystując dobrą jakość gleb, wysoko rozwinięte rolnictwo i nieskażone środowisko naturalne, poprzez wspieranie rozwoju społecznego i gospodarczego, dąży do poprawy jakości życia jej mieszkańców” poprzez: „Rozwój infrastruktury technicznej, Rozwój gospodarczy i społeczny Gminy Niechanowo, Rozwój usług społecznych, Promocje i estetyka gminy” Ponadto w aktualnym Planie zagospodarowania przestrzennego Województwa Wielkopolskiego Gmina Niechanowo znajduje się w strefie intensywnej gospodarki rolnej, należy do gmin o jednym z najwyższych wskaźników waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej w województwie - poza strefami aktywności przemysłowej. Gmina położona jest także w zasięgu oddziaływania miasta Gniezno – regionalnego ośrodka równoważenia rozwoju.

Przez gminę przebiega (na krótkim odcinku przez miejscowość Cielimowo) droga krajowa Nr 15 Trzebnica – Krotoszyn – Jarocin – Miąsowo – Miłosław – Września – Gniezno klasy G, planowana jako G. Znacznie dłuższy przebieg posiada droga wojewódzka Nr 260 Gniezno – Witkowo – Wólka klasy G, planowana jako G/GP. W ramach stref zróżnicowanej polityki przestrzennej gmina Niechanowo znajduje się poza obszarem funkcjonalnym miasta Poznania, lecz z nim graniczy. Wymieniona wyżej Strategia przekłada się na działania w kierunku podnoszenia poziomu życia mieszkańców i aktywizacji terenów wiejskich poprzez: tworzenie warunków dla lokalnej gospodarki i przedsiębiorczości mieszkańców w formie zabezpieczenia terenów pod ich realizację – wyznaczenie terenów mieszkaniowych w Kędzierzynie i usługowych w Żelazkowie porządkowanie i zabezpieczenie terenów pod tereny sportu i rekreacji w miejscowościach : Marysin, Mikołajewice, Jelitowo, Grotkowo, Żółcz, Gurowo.

5.7. Stan prawny gruntów Zasięg zmiany Studium w 2014 r. obejmuje części terenów w 12 obrębach o łącznej powierzchni ok. 21,0 ha co stanowi zaledwie 0,20% powierzchni administracyjnej gminy (10531,0 ha) oraz obszary pozostające w zasięgu oddziaływania hałasu związanego z lokalizacją elektrowni wiatrowych wyznaczone izoliniami poziomu hałasu o wartości 45 dB i 40 dB, które wynoszą ok. 1000,00 ha; co stanowi ok. 10,0% powierzchni administracyjnej gminy. Grunty objęte zmianą Studium – łącznie ok. 1021,0 ha, własnościowo stanowią: - 85,0% t.j. 860,0 ha - grunty prywatne, - 15,0% t.j. 161,0 ha - grunty Agencji Nieruchomości Rolnych, Oddział w Poznaniu oraz grunty gminy Niechanowo

93 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

6.0. ZAGROŻENIA GEOLOGICZNE, ZŁOŻA KOPALIN I WÓD PODZIEMNYCH, TERENY GÓRNICZE NA TERENACH OBJĘTYCH ZMIANĄ STUDIUM 2014 r. 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust. 1, pkt 10, pkt 11, pkt 12, pkt 15 ustawy 6.1. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych 6.2. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych 6.3. Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych 6.4. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej

94 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

6.1. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych

Obszary zagrożone osuwaniem się mas ziemnych wskazuje się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 20 czerwca 2007 r. w sprawie informacji dotyczących ruchów masowych ziemi (Dz. U. Nr 121 poz. 840 z dn. 6 lipca 2007 r.). W województwie wielkopolskim obszary te ustalono na podstawie rejestrów terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi ziemi, jakie prowadzone są przez starostwa powiatowe oraz urzędy miast na prawach powiatu. Starostwo Powiatowe w Gnieźnie dotychczas nie wyznaczyło w granicach całego powiatu gnieźnieńskiego (w tym w gminie Niechanowo) żadnych terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy.

Na zlecenie Ministra Środowiska realizowany jest projekt pod nazwą System Osłony Przeciwosuwiskowej (SOPO), który ma na celu udokumentowanie na mapach 1:10 000 wszystkich osuwisk oraz terenów potencjalnie zagrożonych ruchami masowymi w Polsce. W 2007 r. Państwowy Instytut Geologiczny, w ramach realizacji projektu SOPO, przedstawił wstępne informacje dotyczące problematyki ruchów masowych ziemi. Na terenie województwa wielkopolskiego wskazane zostały udokumentowane osuwiska, badane na przestrzeni ostatnich 30–40 lat. Przedstawiono także zasięgi obszarów o możliwej predyspozycji (wynikającej głównie z budowy geologicznej i morfologii) do rozwoju ruchów masowych. Na terenie powiatu gnieźnieńskiego występują obszary predysponowane do występowania ruchów masowych oraz osuwiska (gminy: Gniezno, Skoki, Trzemeszno), nie występują one w gminie Niechanowo.

6.2. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych

Na terenie gminy Niechanowo znajdują się następujące złoża czwartorzędowych piasków budowlanych, określone na podstawie serwisu MIDAS, prowadzonego przez Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy (2014 r.): złoże piasków budowlanych Gurówko eksploatowane okresowo, powierzchnia złoża 6,25 ha, dwa poziomy: I. miąższ. 0.7 do 2.5 m, II. miąższ. 2.5 - 5.9 m, eksploatacja odkrywkowa o systemie ścianowym, złoże piasków budowlanych Gurówko I eksploatowane okresowo, powierzchnia złoża 1,81 ha, eksploatacja odkrywkowa, złoże piasków budowlanych Gurówko II eksploatowane okresowo, powierzchnia złoża 1,92 ha, złoże zagospodarowane. złoże piasków budowlanych Trzuskołoń, powierzchnia złoża 1,88 ha. Żadne z tych złóż nie występuje na terenach objętych zmianą Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Niechanowo 2014 r.

Część wód podziemnych, ze względu na wysoką zasobność i walory użytkowe, uznana została za tzw. Główne Zbiorniki Wód Podziemnych (GZWP). W gminie Niechanowo występują fragmenty dwóch GZWP:

95 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Główny Zbiornik Wód Podziemnych w utworach czwartorzędowych występuje w południowej części gminy. Jest to czwartorzędowy GZWP nr 144 Wielkopolska Dolina Kopalna. Średnia głębokość ujęć – 60 m, szacunkowe zasoby dyspozycyjne – 480 tys. m3 na dobę. Z zasięgiem zbiornika czwartorzędowego w obrębie gminy Niechanowo pokrywa się zasięg głębiej położonego i słabiej rozpoznanego trzeciorzędowego Subzbiornika Inowrocław – Gniezno (GZWP nr 143). Budujące go piaski i żwiry zalegają na głębokości od 40 do 70 metrów i osiągają miąższość od 15 do 25 metrów. Średnia głębokość ujęć – 120 m, szacunkowe zasoby dyspozycyjne – 96 tys. m3 na dobę.

6.3. Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych

Na terenach objętych zmianą Studium 2014 r. nie zostały wyznaczone tereny górnicze w rozumieniu przepisów odrębnych.

6.4. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej

Gmina Niechanowo znajduje się poza zasięgiem obszarów szczególnego zagrożenia powodzią. Dotychczas na terenie gminy nie wskazano również obszarów zagrożenia i ryzyka powodziowego. Na terenie gminy oraz w granicach obszarów objętych zmianą Studium 2014 r. nie zostały wyznaczone wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej, zgodne z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej.

96 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

7.0. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA 7.1. Zaopatrzenie w wodę 7.2. Odprowadzenie ścieków 7.3. Komunikacja 7.3.1 Sieć drogowa 7.3.2 Komunikacja kolejowa 7.4. Elektroenergetyka 7.5. Abonenci telefoniczni 2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust.1, pkt 10, pkt 11, pkt 12, pkt 13, pkt 14 ustawy 7.6. Stan systemów komunikacji 7.6.1. Komunikacja drogowa 7.6.2. Komunikacja kolejowa 7.7. Stan infrastruktury technicznej 7.7.1. Zaopatrzenie w wodę 7.7.2. Odprowadzenie ścieków 7.7.3. Elektroenergetyka 7.7.4. Zaopatrzenie w gaz 7.7.5. Telekomunikacja 7.7.6. Urządzenia melioracyjne 7.7.7. Kontekst lotniska wojskowego w Powidzu 7.7.8.Odprowadzenie wód opadowych i roztopowych 7.8. Stan gospodarki odpadami 7.9. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych

97 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

7.1. Zaopatrzenie w wodę Na terenie gminy działają cztery wodociągi komunalne oraz osiem wodociągów zakładowych (AWRSP, RSP ). Wodociągami objęte są wszystkie miejscowości. Największe wodociągi grupowe z ujęciami i stacjami zlokalizowane są w Niechanowie, Żelazkowie i Jarząbkowie, które obsługująca 80 % mieszkańców gminy. Wodociąg "Niechanowo" zaopatruje w wodę wieś Niechanowo, RSP Niechanowo, wieś Marysin, PGR Marysin, wsie Miroszka, Trzuskołoń, Nowa wieś Niechanowska i Arcugowo. Wodociąg ten pracuje w oparciu o ujęcie o zatwierdzonych zasobach 72 m2/h = 1728 m2/db. Ujęcie posiada studnię awaryjną. Wydajność stacji wodociągowej wynosi 45 m3/h, a obecna produkcja wody 363 m3/db. Wodociąg współpracuje ze zbiornikami wyrównawczymi o pojemności 200 m3. Obecna produkcja wody wynosi ca 30 % wydajności ujęcia i ca 35 % wydajności stacji wodociągowej. Wsie obsługiwane przez ten wodociąg zamieszkuje 2352 osoby i obecny wskaźnik zużycia wody wynosi ca 155 dm3/ mk db. Wodociąg "Żelazkowo" komunalny wodociąg grupowy zaopatruje w wodę wieś i RSP Żelazkowo oraz wsie: Cielimowo, Drachowo, Goczałkowo, Gurowo, Górówko, Kędzierzyn, Potrzymowo o łącznej liczbie 1100 mieszkańców. Zatwierdzone zasoby ujęcia wody wynoszą 65 m3/h = 1560 m3/db. Ujęcie składa się ze studni podstawowej i awaryjnej. Wydajność stacji wodociągowej wynosi 46 m3/h, współpracuje ona ze zbiornikami wyrównawczymi o pojemności 300 m3. Obecna produkcja wodociągu wynosi 193 m3/db i wykorzystuje możliwości ujęcia i stacji w ca 17 %. Scalony wskaźnik zużycia wody wynosi ca 175 dm3/mk db. Wodociąg "Jarząbkowo" komunalny wodociąg grupowy" obsługuje wsie Jarząbkowo, Czechowo, częściowo Mierzewo oraz Czeluścin w gm. Czerniejewo. Wodociąg którego ujęcie składa się ze studni podstawowej i awaryjnej posiada zatwierdzone zasoby w wysokości 60 m3/h = 1440 m3/h. Wydajność stacji wodociągowej wynosi 45 m3/h a obecna produkcja wody 162 m3/db. Z powyższych danych wynika, że możliwości wodociągu są w ca 15 %. Wodociąg ten obsługuje ok. 800 mieszkańców a scalony wskaźnik zużycia wody wynosi ca 205 dm3/mk db. Wodociąg komunalny "Karsewo" zaopatruje w wodę wieś i były PGR Karsewo oraz wieś Mierzewo Huby II tj. około 200 mieszkańców. Ujęcie wody ( studnia podstawowa i awaryjna ) posiada zatwierdzone zasoby 40 m3/h = 960 m3/db. Stacja wodociągowa o wydajności 20 m3/h produkuje obecnie 35 m3/db wody. Wodociąg wykorzystywany jest w ca 10 %. Scalony wskaźnik zużycia wody na mieszkańca wynosi ca 175 dm3/mk db. Ponadto na terenie gminy działają wodociągi zakładowe AWRSP I RSP. Wodociągi zakładowe dostarczają również wodę dla wsi Grotkowo, Malczewo, Mikołajewice natomiast tylko dla Zakładów w Arcugowie, Cielimowie, Jelitowie, Mierzewie, Żółczy. W wodociągach tych charakterystyczne parametry tj. zatwierdzone zasoby ujęcia, wydajności stacji, produkcja wody kształtuje się: Arcugowo 17 m3/h 8,5 m3/h 11 m3/db

Cielimowo 35 m3/h 18 m3/h 18 m3/db Grotkowo 18 m3/h 21,5 m3/h 40 m3/db

Jelitowo 30 m3/h 15 m3/h 40 m3/db

Malczewo 15 m3/h 14 m3/h 50 m3/db Mierzewo 21 m3/h 10,5 m3/h 35 m3/db

98 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Mikołajewice 47 m3/h 19 m3/h 57 m3/db Istniejące wodociągi na terenie gminy posiadają znaczne rezerwy. Stopień wykorzystania zasobów wody w wodociągach komunalnych kształtuje się na poziomie 20 - 30 % w wodociągach zakładowych 5 - 20 %. Łączne zatwierdzone zasoby wody komunalnych wodociągów wynoszą 237 m3/h = 5688 m3/db. Zasoby te z dużą rezerwą zapewnią dostawę wody dla przewidywanego wzrostu mieszkańców w gminie. Zaspokojenie potrzeb wody dla 5600 mieszkańców może być pokryte w wysokości 780 dm3/mk db. Natomiast założenie zużycia wody na poziomie 200 dm3/mk db zabezpieczy ją dla ok. 20 tysięcy mieszkańców. Przeprowadzone szacunki pozwalają na stwierdzenie, że dla ofertowych terenów pod zabudowę mieszkaniową i turystyczną w gminie będzie wystarczająca ilość wody. Dodatkowe rezerwy istnieją w ujęciach wodociągów zakładowych, których łączne zatwierdzone zasoby wynoszą 192 m3/h.

7.2. Odprowadzenie ścieków Miejscowości na terenie gminy Niechanowo pozbawione są sieci kanalizacji sanitarnej i oczyszczalni ścieków, przy jednoczesnym zaopatrzeniu wszystkich wsi w wodę z wodociągu. Ścieki komunalne unieszkodliwione są w oczyszczalniach Gniezna i Wrześni. W zakresie kanalizacji sanitarnej w Niechanowie występują lokalne krótkie odcinki kanałów do zbiorników bezodpływowych, które obejmują budynki użyteczności publicznej oraz znaczną liczbę budynków mieszkalnych. Niechanowo posiada opracowaną dokumentację na sieć kanalizacji sanitarnej i oczyszczalnię ścieków. Oczyszczalnia ta przewidziana jest dla obsługi Niechanowa i Marysina z wyłączeniem ścieków browaru. Rozwiązanie problemu oczyszczania ścieków przemysłowych będzie odrębne. Oczyszczalnię zaprojektowano na perspektywiczną przepustowość 300 m3/db w tym 50 m3/db mają stanowić ścieki dowożone. Przepustowość oczyszczalni dla obecnie realizowanego etapu wynosi 200 m3/db i będzie wystarczająca dla obecnej wielkości obu wsi. Realizowany jest obecnie rurociąg tłoczny, który odprowadzi ścieki do kanalizacji miasta Gniezna z terenu gminy Czerniejewo i z gminy Niechanowo z Cielimowa. W pozostałych miejscowościach rozwiązanie gospodarki ściekowej jest problemem otwartym. Dla miejscowości o zwartej budowie zakłada się wspólną kanalizację i oczyszczalnię, natomiast rozproszona zabudowa bazować będzie na rozwiązaniach indywidualnych, które między innymi uzależnione będą od lokalnych warunków gruntowo - wodnych. Odbiornikiem ścieków oczyszczonych będą rowy melioracyjne dopływające do trzech głównych cieków na terenie gminy tj. Struga Rudnik, Struga Mąkowa i Wrześnianka. W zlewni Strugi Rudnik leżą wsie: Drachowo, Mikołajewice, Grotkowo, Malczewo, Jelitkowo, Czechowo, Jarząbkowo, Mierzewo. Zlewnia Strugi Mąkowa to wsie: Kędzierzyn, Nowa Wieś Niechanowska, Niechanowo, Trzuskołoń, Arcugowo, Miroszki. Zlewnia Wrześnianki: Goczałkowo, Gurowo, Gurówko, Potrzymowo, Cielimowo, Żółcz, Żelazkowo leży na wododziale Strugi Mąkowej i Wrześnianki. Przy indywidualnych oczyszczalniach dla zabudowy rozproszonej oczyszczone ścieki przy korzystnych warunkach mogą być rozsączkowane. Wymagać to będzie każdorazowo dokładnego rozpoznania warunków gruntowo - wodnych. 7.3. Komunikacja 7.3.1. Sieć drogowa 99 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Wg klasyfikacji obowiązującej do 31.12.1998 roku przez gminę Niechanowo przebiegały dwie drogi krajowe o znaczeniu regionalnym: nr 259 Gniezno - Września - Miłosław ( przebiega przy zachodniej granicy gminy), nr 260 Gniezno - Niechanowo - Witkowo - Strzałkowo.

Przez obszar gminy przebiegało 9 dróg wojewódzkich zapewniających połączenie między wsiami w gminie i poza jej obszarem:

droga nr 32409 Czerniejewo - Żydowo - Niechanowo, droga nr 32433 Żelazkowo - Goczałkowo droga nr 32434 Niechanowo - Nowa Wieś Niechanowska - Kędzierzyn - do drogi 260, droga nr 32435 Miroszka - Trzuskołoń - granica województwa ( Folwark ), droga nr 32441 Czerniejewo - Szczytniki Czerniejewskie - Karsewo - granica województwa, droga nr 32441 Czerniejewo - Szczytniki Czerniejewskie - Karsewo - granica województwa, droga nr 32445 Czeluścin - Jarząbkowo - Mierzewo - granica województwa, droga nr 32446 Sokołowo - Jarząbkowa - Niechanowo, droga nr 32447 Grzybowo - Karsewo - Niechanowo, droga nr 32449 Arcugowo - granica województwa (Małachowo). W Dzienniku Urzędowym Województwa Poznańskiego Nr 13 z dnia 27.12.1986r. wyszczególniono następujące drogi gminne: 1) droga w m. Kędzierzyn 2) Kędzierzyn - Szczytniki Duchowne, 3) Kędzierzyn do drogi Gniezno - Witkowo 4) Kędzierzyn - Niechanowo, 5) Kędzierzyn - Wola Skorzęcka, 6) Kędzierzyn - Nowa Wieś - Trzuskołoń - Witkowo, 7) Trzuskołoń - Folwark, 8) Nowa Wieś - Miroszka, 9) Trzuskołoń - leśniczówka, 10) Trzuskołoń - Witkowo, 11) Niechanowo - Miroszka - Małachowo, 12) Arcugowo - Miroszka, 13) Arcugowo - Karsewo, 14) Droga w m. Karsewo, 15) Karsewo - Malenin, 16) Karsewo - Gorzykowo, 17) Od drogi Mierzewo - Karsewo do m. Gorzykowo 18) Od drogi Mierzewo - Karsewo do Huty Mierzeskie 19) Mierzewo - Królewiec, 20) Od drogi Wódki - Mierzewo Huby Mierzeskie, 21) od drogi Mierzewo - Jarząbkowo do Huty Mierzeskie, 22) Mierzewo - Grotkowo, 23) Ulica w m. Jarząbkowo, 24) Od drogi Jarząbkowa - Czeluści do Huby Jarząbkowskie,

100 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

25) Od drogi Czeluścin - Jarząbkowa przez Żółcą do Jelitowa 26) Obwodowa od Zlewni Mleka do drogi Jarząbkowa - Czeluścin, 27) Cechowo - Grotkowo, 28) Potrzymowo - Jelitowo, 29) Malczewo - Drachowo - Goczałkowo - Gniezno, 30) Cielimowo - Gniezno, 31) Górówko - Gniezno, 32) Gurówko - Cielimowo 33) Od drogi Gniezno - Września do Wytwórni Mas Bitumicznych, 34) Ulica Boczna w m. Niechanowo, 35) Niechanowo - Goczałkowo 36) Niechanowo do drogi Gniezno - Witkowo, 37) Niechanowo - Marysin, 38) Ulice w m. Niechanowo. W 1997 roku na terenie gminy było ogółem 87 km dróg gminnych, w tym o nawierzchni twardej 68 km. Na 100 km2 powierzchni przypadało 82,6 km dróg gminnych czyli powyżej średniej wojewódzkiej, która wynosiła 63,6 km.

7.3.2. Komunikacja kolejowa Przez obszar gminy przebiega linia kolejowa wąskotorowa o prześwicie szyn 750 mm Gniezno - Anastazewo, przebiegająca przez grunty miejscowości jelonek, Żelazkowo, Niechanowo, Miroszka. Przewozy towarowe na tej linii prowadzone są w wagonach normalno towarowych na transporterach. Przewozy pasażerskie kolej dojazdowa wykonuje na zamówienie organizacji, stowarzyszeń i szkół itp. wg. uzgodnionego z zamawiającym rozkładu jazdy - pociągi obsługiwane są trakcją parową. Głównie są to wycieczki w celach rekreacyjnych. W najbliższych latach linia ta nie jest przewidziana do zawieszenia przewozów i fizycznej likwidacji. Na zlikwidowanych liniach wąskotorowych Niechanowo - Mierzewo - Września przez Arcugowo - Mikołajewice, Grotkowo o odgałęzienie Arcugowo - Mielżyn grunty w większości zostały zrekultywowane, lecz nie został przeprowadzony rozdział geodezyjny, stąd brak decyzji o ich przejęciu przez Skarb Państwa. Rozwoju infrastruktury kolei dojazdowych na terenie gminy nie przewiduje się. Poza obszarem gminy przebiegają dwie linie kolejowe dwutorowe zelektryfikowane: Poznań - Gniezno - Mogilno - Inowrocław, Jarocin - Września - Gniezno. Ze stacji kolejowej Gniezno odległej o 9 km od Niechanowa jest zapewnione bezpośrednie połączenie gminy z Poznaniem oraz miejscowościami położonymi przy linii kolejowej Poznań - Inowrocław.

7.4. Elektroenergetyka Przez południowy teren gminy przebiega linia energetyczna wysokiego napięcia 220 V, relacji Pątnów - Poznań. Linia ta ważnym elementem sieci przemysłowej krajowego systemu elektroenergetycznego i umożliwia wyprowadzenie znacznej mocy elektrycznej z elektrowni Pątnów do stacji rozdzielczych 220/110 kV. Ze stacji tych poprzez elektroenergetyczną sieć dystrybucyjną

101 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014 przesyłana jest energia elektryczna także do odbiorców gminy Niechanowo. Przez północno - wschodnią część gminy przebiega linia 110 kV relacji Pątnów - GPZ Gniezno - Wschód. Na terenie gminy nie ma stacji rozdzielczych 110/15 kV. Stacje rozdzielcze 110/15 kV znajdują się: w Gnieźnie i we Wrześni. Ze stacji 110/15 kV w Gnieźnie i Wrześni wyprowadzone SA linie średniego napięcia 15 kV, które zasilają stacje transformatorowe 15/0,4 kV. Ze stacji transformatorowych 15/0,4 kV wyprowadzone są linie niskiego napięcia, które dostarczają prąd o napięciu 220 V i 380 V do odbiorców. Stacje transformatorowe 15/0,4 kV znajdują się w Cielimowie ( ilość 4 ), Goczałkowie ( 2 ), Jelitowie ( 1 ), Malczewice ( 2 ), Marysinie ( 1 ), Mikołajewicach ( 1 ), Nowej Wsi ( 1 ), Mikołajewicach ( 1 ), Grotkowie ( 1 ), Mierzewie ( 4 ), Gurowie ( 1 ), Czechowie ( 2 ), Karsewie ( 2 ), Drachowie ( 1 ), Arcugowie ( 2 ), Niechanowie ( 7 ). Dla nowych osiedli mieszkaniowych, urządzeń komunalnych, zakładów przemysłowych zajdzie konieczność budowy nowych stacji transformatorowych 15/0,4 kV a także linii zasilających SN - 15 kV.

7.5. Abonenci telefoniczni W 1997 roku na 1000 ludności przypadło 134 abonentów telefonicznych, jest to wartość wyższa od średniej wojewódzkiej dla gmin wiejskich która wynosiła 114.

2014 r. Uzupełnienie w zakresie art. 10, ust.1, pkt 10, pkt 11, pkt 12, pkt 13 7.6. Stan systemów komunikacji

7.6.1. Komunikacja drogowa Sieć drogowa Według obowiązującej klasyfikacji dróg przez Gminę Niechanowo przebiegają drogi o następujących kategoriach: . jedna droga krajowa o znaczeniu regionalnym Nr 15 Trzebnica- Krotoszyn – Jarocin – Miąskowo – Miłosław – Września – Gniezno klasy G, przebieg w zachodniej części gminy na krótkim odcinku przez miejscowość Cielimowo. Droga krajowa Nr 15 jest planowana zgodnie z Planem zagospodarowania województwa wielkopolskiego, jako droga klasy GP . . jedna droga wojewódzka o znaczeniu regionalnym nr 260 Gniezno – Witkowo – Wólka klasy G, planowana zgodnie z Planem zagospodarowania województwa wielkopolskiego jako G/GP. . osiem dróg powiatowych, zapewniających połączenie między wsiami w gminie i poza jej obszarem: - droga nr 2158P Czerniejewo – Grotkowo – Karsewo - Witkowo, - droga nr 2160P Czerniejewo - Żydowo - Niechanowo, - droga nr 2163P Niechanowo – Karsewo - Mierzewo, - droga nr 2221P Szczytniki Czerniejewskie – Czeluścin – Mierzewo - Mielżyn, - droga nr 2225P Żelazkowo – Gurowo - Grotkowo - droga nr 2226P Niechanowo – Malczewo - Jarząbkowo, - droga nr 2227P Potrzymowo – Arcugowo – Kołaczkowo, - droga nr 2228P Żelazkowo – Nowa Wieś Niechanowska - - Niechanowo

. drogi gminne zapewniające połączenie w obrębie poszczególnych miejscowości i między wsiami

102 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

w gminie. Spośród terenów objętych zmianą Studium 2014 r. żaden z nich nie jest położony przy drodze krajowej Nr 15 ani przy drodze wojewódzkiej nr 260. Przy drogach powiatowych są położone następujące tereny: - Miejscowość ŻELAZKOWO, teren 2.1. - do drogi powiatowej nr 2228P, - Miejscowość MARYSIN, teren 3.1. - do drogi powiatowej nr2228P, - Miejscowość Mikołajewice, teren 4.1. - do dróg powiatowych nr2226P i nr 2227P, - Miejscowość GUROWO, teren 8.1. - do drogi powiatowej n r2160P, - Miejscowość GUROWO, teren 8.2. - do drogi powiatowej nr2225P, - Miejscowość POTRZYMOWO, teren 11.2. - do drogi powiatowej nr2225P, - Miejscowość CIELIMOWO, teren 12.1 – do drogi powiatowej nr2160P. Ponadto przez teren 13.1. przebiegają następujące drogi powiatowe: Nr 2225P, Nr 2227P i Nr 2160P. Pozostałe tereny posiadają dostęp do dróg gminnych. Gmina posiada 66,76 km dróg utwardzonych i 20,23 km dróg nie utwardzonych. Pod drogami znajduje się na terenie gminy 142,45 ha gruntów.

Stan dróg w Gminie Niechanowo można określić jako dobry. Nie występuje potrzeba tworzenia nowych połączeń między miejscowościami. Konieczne są jednak bieżące naprawy i remonty a w przyszłości także modernizacja i dostosowanie dróg do obowiązujących standardów i wzrastających wymagań obciążeniowych.

7.6.2. Komunikacja kolejowa Gnieźnieńska Kolej Wąskotorowa (GKW) z Gniezna do Anastazewa na odcinku Gniezno – Niechanowo – Witkowo – Powidz – Ostrowo służy mieszkańcom Powiatu Gnieźnieńskiego oraz powiatów ościennych i posiada charakter atrakcji turystycznej. Pociągi relacji kursują każdego roku od połowy czerwca do końca sierpnia, w soboty, niedziele i święta. Długość trasy wynosi ponad 30 km, a czas przejazdu około 3 godzin, co daje średnią prędkość pociągu 10 km/godz. Skład tworzą najczęściej: lokomotywka spalinowa i dwa wagoniki. W 2003 roku Gnieźnieńska Kolej Dojazdowa Powiat Gnieźnieński przekazała opiekę nad GKW Towarzystwu Miłośników Gniezna.

7.7. Stan infrastruktury technicznej

7.7.1. Zaopatrzenie w wodę Gmina Niechanowo jest w 99,99 % zwodociągowana, mieszkańcy gminy zaopatrywani są w wodę z ujęć wody zlokalizowanych w miejscowościach: Niechanowo, Żelazkowo, Karsewo i Jarząbkowo. - Wodociąg Niechanowo zaopatruje w wodę wsie: Niechanowo, Miroszkę, Nową Wieś Niechanowską, Trzuskołoń, Marysin, Arcugowo. Długość całego wodociągu wynosi 23.325 kmb - Wodociąg Żelazkowo zaopatruje w wodę miejscowości: Żelazkowo, Kędzierzyn, Goczałkowo, Gurówko, Drachowo, Potrzymowo, Cielimowo i Gurowo. Długość całego wodociągu wynosi 36.929 kmb - Wodociąg Jarząbkowo zaopatrujący w wodę wsie: Jarząbkowo, Mierzewo Huby, Czechowo, Sobiesiernie. Długość całego wodociągu 27.126 kmb - Wodociąg Karsewo zaopatruje w wodę wsie Karsewo i Mierzewo Huby. Długość wodociągu 6.800 kmb

103 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

- 7 studni głębinowych

Wodociągami objęte są wszystkie miejscowości. Największe wodociągi grupowe z ujęciami i stacjami uzdatniania wody zlokalizowane są w Niechanowie, Żelazkowie i Jarząbkowie. Obsługują one około 80% mieszkańców gminy. Wodociąg Niechanowo zaopatruje w wodę wieś Niechanowo, RSP Niechanowo, wsie Marysin, Miroszka, Trzuskołoń, Nowa Wieś Niechanowska, Arcugowo oraz Mikołajewice. Wodociąg ten pracuje w oparciu o ujęcie o zatwierdzonych zasobach 72 m3/h = 1728 m3/db. Ujęcie posiada studnię awaryjną. Wydajność stacji wodociągowej wynosi 45 m3/h, a obecna produkcja wody 363 m3/db. Wodociąg współpracuje ze zbiornikami wyrównawczymi o pojemności 200 m3. Obecna produkcja wody wynosi około 30% wydajności ujęcia i około 35% wydajności stacji wodociągowej. Wsie obsługiwane przez ten wodociąg zamieszkuje około 2400 osób i obecny wskaźnik zużycia wody wynosi około 155 dm3/mk db. Można jednoznacznie stwierdzić, że wodociągi na terenie gminy posiadają znaczne rezerwy. Zaopatrzenie Gminy Niechanowo organizowane jest na zlecenie Gminy przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „WODKAN” Tadeusz Szustek. Zaopatrzenie w wodę odbywa się na podstawie „Regulaminu dostarczania wody” obowiązującego na terenie Gminy Niechanowo. Urządzenia wodociągowe stanowią własność gminy i są przekazywane ww. przedsiębiorstwu w drodze umowy. Odbiorcy wody pokrywają koszty przyłącza, przekazując je przedsiębiorstwu do eksploatacji. Przedsiębiorstwo ma obowiązek zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych do realizacji dostawy wody w wymaganej ilości i jakości i pod odpowiednim ciśnieniem Woda przeznaczona do spożycia przez ludzi i na potrzeby gospodarcze winna odpowiadać wymaganiom określonym stosowanymi przepisami prawa. Długość sieci wodociągowej gminy wynosi 91,2km.

7.7.2. Odprowadzenie ścieków Gmina Niechanowo skanalizowana jest w 40 %, ścieki z kanalizacji sanitarnej odprowadzane są do oczyszczalni ścieków w Niechanowie i w Gnieźnie. Przepompownie i sieć sanitarna wraz z przykanalikami o długości 20,45 km. Sieć kanalizacyjna obejmuje miejscowości Niechanowo (ok. 90 % miejscowości) i Cielimowo (ok. 50 % miejscowości). Ścieki z Niechanowa są odprowadzane do oczyszczalni w Niechanowie (przepustowość 200 m3 , oczyszczalnia mechaniczno - biologiczna ). Sieć Cielimowo jest podłączona do kolektora Żydowo – Gniezno, który odprowadza ścieki do oczyszczalni w Gnieźnie. Oprócz tego na terenie Gminy Niechanowo znajduje około 15 przydomowych oczyszczalni ścieków. Istnieją również przyzagrodowe zbiorniki bezodpływowe okresowo opróżniane wozami asenizacyjnymi wywożącymi ścieki do oczyszczalni ścieków. Nieznany jest stan techniczny tych zbiorników, istniejących od wielu lat. Trudno zatem mówić o gromadzeniu ścieków bytowych w zbiornikach bezodpływowych. To rozwiązanie może być traktowane jako rozwiązanie tymczasowe, przy braku kanalizacji sanitarnej na danym terenie. Stopień zagrożenia środowiska przyrodniczego gminy Niechanowo najbardziej widoczny jest w hydrosferze. Zasoby wodne obszaru ubożeją na skutek użytkowania gospodarczego.

7.7.3. Elektroenergetyka Sieć elektryczno – energetyczna na terenie Gminy Niechanowo jest w przeważającej części napowietrzna i ma charakter wiejski (bez powiązań drugostronnych z licznymi rozgałęzieniami). Energię elektryczną dla wsi Niechanowo dostarcza ENEA Operator Sp. z o.o., Zakład Dystrybucji Energii Gniezno.

104 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

7.7.4. Zaopatrzenie w gaz W 2008 r. została doprowadzona sieć gazowa dla miejscowości Cielimowo. Sieć jest prowadzona z Gniezna i ma na celu zaopatrzenie w gaz PRD Cielimowo i Stawoj Cielimowo oraz posesje znajdujące się na osiedlu mieszkaniowym w Cielimowie. W 2009 r. zostały rozpoczęte prace mające na celu doprowadzenie sieci gazowej do kolejnych miejscowości w Gminie Niechanowo. Sieć prowadzona jest z Trzemeszna do Witkowa, przed Witkowem w miejscowości Chłądowo jest rozdzielenie sieci na kierunek Witkowo i Gniezno. Sieć ma przebiegać przez miejscowości Trzuskołoń, Nowa Wieś Niechanowska, Kędzierzyn, Żelazkowo i Jelonek i zaopatrywać w gaz Gniezno. Z Nowej Wsi Niechanowskiej zostanie doprowadzona sieć gazowa przez Marysin do Niechanowa.

7.7.5. Telekomunikacja Na terenie gminy funkcjonuje nowoczesna sieć telefoniczna. W gminie nie ma obecnie problemu z podłączeniem nowego numeru. Niestety nie istnieje dobra sieć w zakresie łączy internetowych. Konieczne jest zastosowanie w tym zakresie innych dostępnych rozwiązań, połączenia radiowe czy satelitarne.

7.7.6. Urządzenia melioracyjne Opracowany przez Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu „Program budowy urządzeń małej retencji wód powierzchniowych do 2015 r. z uwzględnieniem potrzeb obszarowych małej retencji, warunków efektywności ekonomicznej”, potwierdził w województwie wielkopolskim możliwość budowy zbiorników dolinowych, podpiętrzenia jezior, wykonania stawów wiejskich, realizacji budowli piętrzących na ciekach, zbiorników śródleśnych oraz budowli piętrzących na ciekach leśnych. W gminie Niechanowo, na terenach objętych zmianą Studium 2014 r. takich inwestycji nie przewiduje się.

7.7.7. Kontekst lotniska wojskowego w Powidzu Część obszaru objętego zmianą Studium jest położona w obrębie strefy podejścia do lotniska wojskowego w Powidzu (gm. Witkowo). W obrębie tej strefy znajdują się następujące tereny: teren 6.1 Grotkowo, teren 10.1 w Drachowie oraz części terenu 13.1.w zakresie miejscowości: MIKOŁAJEWICE, JELITOWO, GUROWO, DRACHOWO, POTRZYMOWO. Pozostałe miejscowości położone w obrębie strefy podejścia do lotniska wojskowego w Powidzu nie są przedmiotem zmiany Studium.

7.7.8. Odprowadzenie wód opadowych i roztopowych W gminie Niechanowo siecią kanalizacji deszczowej objętych jest tylko kilka ulic w miejscowości Niechanowo.

7.8. Stan gospodarki odpadami Powiat gnieźnieński, w tym gmina Niechanowo, wchodzi w skład regionu VII gospodarki odpadami komunalnymi. W regionie VII brak jest regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Instalacjami przewidzianymi do zastępczej obsługi regionu VII są: sortownia odpadów w Bieganowie (gmina Kołaczkowo); składowiska odpadów w Lulkowie (gmina Gniezno), w Miatach (Święte) (gmina Trzemeszno), w Chłądowie (gmina Witkowo) oraz w miejscowości Bardo (gmina

105 STUDUIM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO

ZMIANA STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY NIECHANOWO UWARUNKOWANIA 2014

Września). Odpady komunalne z gminy Niechanowo kierowane są na składowisko w Lulkowie i w Koninie.

7.9. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych dotyczą terenów objętych zmianą Studium w następujących sferach: - Opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami- obiekty i tereny wpisane do rejestru zabytków, zgodnie z zapisem rozdz. 4.1.; - Wykonywanie obiektów i urządzeń z zakresu łączności publicznej na terenach objętych zmianą 2014 r. służących zapewnieniu publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w zakresie ponadlokalnym; - Budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń – realizacja sieci gazowej, budowa sieci elektroenergetycznych dla odprowadzenia energii z odnawialnych źródeł energii w zakresie ponadlokalnym, szczególnie odprowadzenia energii do sieci WN - 110 kV i SN-15 kV; - Budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków - budowa sieci wodociągowej, sieci kanalizacji sanitarnej na terenach objętych zmianą Studium 2014 wymienionych w części dotyczącej obsługi terenów w infrastrukturę techniczną - w zakresie ponadlokalnym; - W zakresie ponadlokalnym regionalne powiązania ekologiczno-ochronne stanowią podstawę do podjęcia koniecznej współpracy gminy w zakresie ochrony wód całych zlewni na szczeblu związku gmin, starostwa lub województwa. Ponadto wskazuje się potrzebę zalesiania gruntów porolnych m.in. w miejscach występowania niskourodzajnych gleb, czy w obszarach wodonośnych i wododziałowych.

106