Ontwikkelbuurten 2020

Zo staat het met de 32 ontwikkelbuurten in Amsterdam Ontwikkelbuurten 2020

Voor u ligt de jaarrapportage 2020 van de Inhoud aanpak in de 32 ontwikkelbuurten in onze 3 Voorwoord stad. Alle 32 ontwikkelbuurten komen in 4 Inleiding deze rapportage aan bod. In stadsdeel 9 Besteding incidentele middelen 2020 Nieuw-West zijn de 19 ontwikkelbuurten geclusterd in 10 rapportages. In het Nieuw-West voorwoord en de inleiding gaan we in op 12 Slotermeer Noordoost 15 Couperus- en Dichtersbuurt en de actuele stand van zaken in de ontwikkel­ de Noordoever Sloterplas buurten en lichten we een aantal 18 Slotermeer Noordwest gezamenlijke, overkoepelende keuzes en 21 Confuciuspleinbuurt inspanningen toe. 24 Lodewijk van Deysselbuurt 27 Geuzenveld Na de inleiding staat per buurt een 30 Jacob Geelbuurt overzicht van de inspanningen die de 33 Wildeman- en Blomwijckerbuurt 36 Reimerswaalbuurt gemeente en haar partners in 2020 hebben 39 De Punt gedaan. Ook brengen we de belangrijkste doelstelling voor de desbetreffende buurt in Zuidoost beeld en wordt duidelijk welke inspanningen 42 E-/G-buurt Noord hieraan bijdragen. Per buurt zetten we een 45 K-buurt project van het afgelopen jaar in de 48 Venserpolder 51 H-buurt schijnwerpers en geven we inzicht in 54 Holendrecht initiatieven voor de verduurzaming van 57 Reigersbos woningen. Hoewel de rapportage gericht is op 2020 biedt deze ook een doorkijk naar Noord de aanpak voor 2021. 60 IJplein-Vogelbuurt 63 Volewijck 66 De Kleine Wereld 69 Waterlandpleinbuurt 72 Banne Noord 75 Banne Zuid 78 Molenwijk

Bijlagen 81 Bijlage 1: Duurzaamheid van de woningen 82 Bijlage 2: Financiën: terugblik en vooruitblik 84 Bijlage 3: Stand van zaken plaberum ­ontwikkelbuurten

Het vernieuwde Stangenpark in Holendrecht. Foto: Brian Juan Pedro

2 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Voorwoord Ontwikkelbuurten 2020

Geachte leden van de gemeenteraad,

De afgelopen periode zijn wij als stad voor grote Om het belang van aandacht voor deze kwetsbare uitdagingen gesteld. De gevolgen van de coronacrisis buurten kracht bij te zetten heeft burgemeester in de Amsterdamse ontwikkelbuurten zijn groot. Halsema op 16 juni 2020 met een aantal collega-­ Amsterdammers die al een kwetsbare uitgangspositie burgemeesters een manifest aangeboden aan de hadden, zijn hard getroffen. We hebben lange rijen ministers van Binnenlandse Zaken, Onderwijs en gezien voor de voedselbanken, mensen die hun baan Volksgezondheid. Hierin pleiten zij voor een sociaal verloren of zich eenzaam voelen. Maar ook kinderen offensief in wijken die het sinds de coronacrisis extra die op zichzelf aangewezen waren in de periode hard nodig hebben. Amsterdam heeft naar aanleiding waarin zij thuisonderwijs volgden. Deze signalen van deze ontwikkelingen extra geïnvesteerd in de maken des te meer duidelijk hoe belangrijk de meest kwetsbare delen van de stad. Vanuit het Ontwikkelbuurtenaanpak is die wij als college in 2017 kabinet is ingezet op een versnelling en doorbraken zijn gestart. op thema’s als schulden, werkloosheid, wonen en multi-probleemhuishoudens. Dit zal met voorrang Gelukkig hebben we ook heel veel hartverwarmende gebeuren in 16 stedelijke vernieuwingsgebieden solidariteitsinitiatieven van Amsterdammers gezien. waaronder de stadsdelen Nieuw-West en Zuidoost. Denk aan bewoners van Zuidoost die vlak na de Tevens zetten we extra in op het thema werkgelegen- eerste lockdown in het voorjaar van 2020 voedsel­ heid met als doel de kansen van bewoners op werk te pakketten van het leger uitdeelden. Op andere vergroten. Deze opgave wordt in samenhang met de plekken in de ontwikkelbuurten konden projecten Ontwikkelbuurtenaanpak opgepakt en uitgevoerd. die al waren begonnen niet op dezelfde manier doorgaan, maar werden creatieve manieren gevon- 2020 was een bijzonder jaar waarin wij bij het reali­ den om kwetsbare bewoners extra te ondersteunen. seren van onze ambities voor uitdagingen zijn komen Het buurttheater van Frascati in de Lodewijk van te staan. Sommige projecten zijn tijdelijk on hold Deysselbuurt begon voedselpakketten uit te delen, gezet vanwege obstakels in het proces van partici­ de buurtkeuken in Holendrecht organiseerde zo veel patie en democratisering. Of het bereiken van mogelijk coronaproof afhaalmomenten en digitale bewoners in lokale buurtgerichte voorzieningen werd bijeenkomsten om toch mogelijkheden voor ontmoe- door de quarantainemaatregelen bemoeilijkt. Voor ting en samenzijn te creëren. het overgrote deel zijn nieuwe en creatieve manieren van werken ontwikkeld. Ondanks dat dit tijd heeft gekost, zijn het afgelopen jaar veel ambities omgezet Betrokkenen bij Station Wildeman in de Wildeman- in resultaten. Blomwijckerbuurt brengen thuis soep langs in coronatijd. In deze rapportage nemen we u per buurt mee in de opbrengsten van de Ontwikkelbuurtenaanpak in 2020.

Laurens Ivens, wethouder ontwikkelbuurten Simone Kukenheim, coördinerend wethouder voor de sociale portefeuilles in de ontwikkelbuurten Erna Berends, portefeuillehouder ontwikkelbuurten stadsdeel Noord Dirk de Jager, portefeuillehouder ontwikkelbuurten Stadsdeel Zuidoost Ronald Mauer, portefeuillehouder ontwikkelbuurten stadsdeel Nieuw-West

3 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Inleiding Ontwikkelbuurten 2020

Start sport- en speelplekken

32 Samen met bewoners werken aan de verbetering van buurten: in 2020 was dit belangrijker dan ooit. Helaas zijn er buurten in Amsterdam waar het op bepaalde terreinen minder goed gaat dan in de rest van de stad. Met de Ontwikkelbuurtenaanpak investeren we daarom gericht in dat wat een buurt nodig heeft, zowel vanuit de extra – als de reguliere middelen. Vanaf 2016 en na de bestuursopdracht van 2017 hebben we deze aanpak in de steigers gezet. In de 8 daarop volgende jaren konden bewoners steeds meer van de grote en kleine verbeteringen in hun buurten Start sport- en zien en merken. Dit jaar is de aanpak met volle kracht speelplekken op stoom gekomen. 2019 2020 Start buurtplekken (zoals buurtkamers)

Met deze verbeteringen werken we aan de 5 doel­ 7 7 stellingen voor de Ontwikkelbuurten: 1. Verbetering van de kwaliteit van woningen, woon- omgeving en gebouwde voorzieningen 2. Verbetering van de leefbaarheid 3. Verbetering van de sociale en sociaaleconomische positie van de buurt en zijn bewoners 4. Koppeling van stedelijke ontwikkelingsgebieden aan strategische buurtontwikkeling door verbindingen aan te gaan met omliggende buurten 5. Verbetering van de energetische kwaliteit (duur- zaamheid) van de woningen Start buurtplekken (zoals buurtkamers) De Ontwikkelbuurtenaanpak loopt inmiddels gelijk op 2019 2020 met een aantal andere aanpakken in de stad. In januari 2021 heeft het college ingestemd met de ambities van het Masterplan Zuidoost. Met dit plan zet een samenwerkingsverband van het Rijk, de politie, woning- corporaties, scholen, bedrijven en bewoners in op een Bewoners weten wat er in hun buurt moet veilig, dynamisch, divers, sterk en zelfbewust Zuidoost veranderen waar het fijn is om te wonen en werken. Voor Nieuw- Er spelen soms vergelijkbare uitdagingen in meerdere West heeft het college in december 2020 ingestemd buurten, tegelijkertijd is geen enkele buurt hetzelfde. met het – samen met partners - ontwikkelen van een Bewoners weten wat er in hun buurt moet verande- Masterplan Nieuw-West. Bij het uitwerken van de ren. De projecten in de ontwikkelbuurten zijn daarom initiatieven vanuit de Ontwikkelbuurtenaanpak wordt in nauwe samenwerking met de buurt tot stand gelijk opgetrokken met het ontwikkelen en uitwerken gekomen. Een bewoner die meewerkt aan de van de masterplannen voor Zuidoost en Nieuw-West. vernieuwing van Plein ’40-’45 in Nieuw-West zei daarover: “Als bewoners, ondernemers en als Buurtkamers en talenthuizen, grondig vernieuwde gemeente hebben we ons verenigd. Samen gaan we speeltuinen en schoolpleinen, extra investeringen in voor de vernieuwing van het plein en de buurt. Toen jeugdwerk en studiezalen, meer groen in de buurten: ik er net als bewoner bij betrokken raakte, ging het de komende pagina’s nemen we u mee langs de vooral over stenen. Nu we wat verder zijn met elkaar, resultaten in de 32 Ontwikkelbuurten in 2020. Met gaat het vooral ook over mensen. Investeren in dank aan de inzet van talloze bewoners, partners en bewoners. Samen bouwen aan een netwerk, ieder collega’s hebben we veel verbeterd. vanuit zijn eigen invalshoek.”

4 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Inleiding

De werkbrigade in actie

Met de projecten van de Ontwikkelbuurtenaanpak gebouw is nu speciaal voor jongeren. Zij mochten zelf spelen we in op dat wat een buurt echt nodig heeft. de inrichting van hun ruimte bepalen. Ook is er een Dat kunnen, zoals gezegd, buurtkamers zijn: toe­ verdieping voor het wijk- en servicewerk en op de gankelijke en laagdrempelige plekken waar bewoners begane grond willen we buurtactiviteiten organiseren. elkaar ontmoeten en samen activiteiten ondernemen. Ondanks corona is Station Wildeman gestart met een Zo runt een groep bewoners sinds 2020 het bescheiden programma. JaComenius-buurthuis ten noorden van de Jacob Geelbuurt in Nieuw-West. Van hieruit worden verschil- Een van de buurten waar de gemeente op een lende activiteiten georganiseerd voor en door de nieuwe innovatieve manier met bewoners naar buurt: taallessen, bijlessen en andere buurtactivitei- oplossingen zoekt voor uitdagingen is de K-buurt in ten.1 Ook in andere buurten zetten we dergelijke Zuidoost. Met buurtplatform Hart voor de K-buurt is buurtkamers of talentenhuizen op, zoals in een lijst met 71 projecten opgesteld. Allerlei grotere Reigersbos, de K-buurt, Waterlandpleinbuurt en en kleinere wensen van bewoners kunnen op deze Molenwijk. Deze plekken maken het mogelijk om manier worden uitgevoerd, waaronder een nieuw talent te ontwikkelen en de buurt nieuwe positieve voetbalveld en bankjes voor ouderen. In de IJplein- energie in te blazen. Vogelbuurt in Noord werken we op een innovatieve manier samen met bewoners en ervaringsdeskundi- Op sommige plekken geven we ongebruikte locaties gen aan het terugdringen van problematische een nieuwe bestemming. Zo kwam in januari 2019 het schulden. In de Lodewijk van Deysselbuurt in Nieuw- gebouw van de Prof. Dr. H. Kraemerschool in de West is de kansengelijkheid van jongeren een Wildemanbuurt leeg te staan, een unieke kans om er belangrijk aandachtspunt. Daar hebben we een een multifunctioneel gebouw van te maken voor en coachingstraject opgezet dat hen ondersteunt in het door de buurt. Voordat het zover was, werd er eerst werken aan een startkwalificatie. een kerngroep gevormd met bewoners, ondernemers en de gemeente. De eerste verdieping van het Een investering in een ontwikkelbuurt staat niet op zichzelf maar raakt vaak aan meerdere doelstellingen van de aanpak. In 2020 en 2021 hebben we bijvoor- 1 Alle activiteiten in de Ontwikkelbuurten werden in 2020 uitgevoerd beeld het gebied rondom het Cruyff Court in volgens de coronarichtlijnen van het RIVM.

5 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Inleiding

De foto’s laten de verschillende stadia zien van de verbeteringen bij het Diereneiland in de Molenwijk in Noord: links een foto van voor de aanpak, in het midden een foto van hoe het er nu uitziet en rechts hoe deze natuurspeeltuin eruit gaat zien.

Holendrecht samen met enkele drijvende krachten uit de ontwikkelbuurten. De Werkbrigade van de directie de wijk flink opgeknapt met nieuwe materialen en Werk bestaat uit werkzoekenden die van de gemeen- goede ondergrond. Het is nu niet alleen een plek te een arbeidscontract voor het minimumloon waar Holendrechters voor een goede work-out ontvangen. Dagelijks zijn 120 medewerkers volop terecht kunnen, maar ook een plek met een prettige bezig om de buurten schoon en veilig te maken. en veilige uitstraling. Ook in De Kleine Wereld in Belangrijk werk en voor hen een mooie gelegenheid Noord wordt van een anoniem stukje een fijne groene om werkervaring op te doen en een weg te vinden plek voor de buurt gemaakt. Daarmee knappen we naar een reguliere baan. de openbare ruimte op en maken we een ontmoe- tingsplek voor bewoners. We werken aan het verbeteren van de leefbaarheid en het tegengaan van ondermijning in de buurten. Reguliere inspanningen met extra focus op Met extra inzet op straat van onder andere gastheren, de Ontwikkelbuurten coaches en toezichthou-ders creëren we extra ogen Met deze verschillende initiatieven dragen we bij aan en oren voor veilige buurten. De aanpak van onder- de wensen en noden van een buurt. Daarnaast kijken mijning en het terugdringen van drugshandel gebeurt we ook hoe we bij de reguliere inspanningen van de door koppeling met de programma’s Weerbare Stad gemeente extra focus kunnen geven op de en Weerbare mensen, weerbare wijken. Een regie- Ontwikkelbuurten. Dus dat we heel gericht kiezen en team in Nieuw-West werkt nauw samen met de kijken waar noodzakelijke activiteiten van de gemeen- Ontwikkelbuurtenaanpak. Tegelijkertijd investeren we te, versneld of eerst in deze buurten tot uitvoering vanuit het Masterplan Reiniging en Handhaving extra kunnen komen. in Nieuw-West en Zuidoost. Hier voeren we een mix van maatregelen door waaronder extra schoonmaak Zo werken we aan het verder vergroenen van de en de inzet van Handhaving op afval, sociale overlast Ontwikkelbuurten met hulp van de groengelden van en verkeer. de directie Ruimte & Duurzaamheid. Denk aan de fruittuin die is aangelegd in de Lodewijk van Vergroening in de Lodewijk van Deysselbuurt Deysselbuurt door sociale onderneming Cascoland. Het was een wat rommelige plek, nu staat er een prachtige fruittuin. In de K-buurt wordt gewerkt aan een heus voedselbos, dat bewoners in eigen beheer hebben. In de IJplein-Vogelbuurt hebben bewoners op een braakliggend terrein bij de Sixhaven met behulp van de groengelden een mooie groene plek gecreëerd met ruimte voor buurtinitiatieven.

Ook op andere terreinen kijken we hoe we investerin- gen van de gemeente kunnen inzetten voor de buurten die dat nodig hebben. Ook in 2020 is er door de Werkbrigade bijvoorbeeld weer volop gewerkt in

6 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Inleiding

Ontmoetingsplek Lola Buitenpost in de G-buurt Noord

Ook op sociaal en economisch vlak geven we de bijdrage aan de hand van de Samenwerkings­ Ontwikkelbuurten nieuwe impulsen. Met het afspraken 2020-2023. Met onderhoud en renovatie Amsterdams Ondernemingsprogramma 2019-2022 realiseren zij energielabelstappen. De corporaties werken we aan ondernemershubs en bedrijfsruimten plaatsen ook veel zonnepanelen op hun bezit, een in de stadsdelen met ontwikkelbuurten. De gemeente deel hiervan in de ontwikkelbuurten. Ook werken we gaat gericht in gesprek met vastgoedpartijen over het in deze buurten aan het aardgasvrij maken van de investeren in winkelvastgoed. Dit is noodzakelijk om woningvoorraad en stimuleren en ondersteunen we winkelgebieden te versterken en ervoor te zorgen dat woningeigenaren (corporaties en particulieren) bij buurt- en wijkcentra ook in de toekomst van beteke- isolatiemaatregelen. Hiermee zijn, mede dankzij het nis blijven. Met de subsidies van de Sociale Basis en duurzaam herstelpakket dat de raad heeft aangeno- het Programma Kansengelijkheid (waarin we extra men, ook veel nieuwe banen gemoeid. focus hebben aangebracht voor de Ontwikkelbuurten) investeren we in de zelfredzaamheid en het tegen- Samenwerking met maatschappelijke gaan van segregatie in de stad. partners­ Naast bewoners werkt de gemeente met maatschap- Ook investeren we op verschillende manieren in de pelijke partners aan de 5 doelstellingen van de verduurzaming van woningen in de ontwikkelbuurten. ontwikkelbuurten. De Hogeschool van Amsterdam De woningbouwcorporaties leveren een grote heeft het afgelopen jaar bijvoorbeeld buurtgericht onderzoek gedaan in de Louis Couperusbuurt (Nieuw- West), de IJplein-Vogelbuurt (Noord) en Reigersbos Bewoners van de Molenwijk (Zuidoost). Op basis van de intensieve gesprekken met bewoners en professionals in deze buurten geven de onderzoekers aanbevelingen voor de toekomst.

De bewonersadviseurs van stichting !WOON onder- steunen bewoners in de ontwikkelbuurten. Denk aan advies bij groot onderhoud, renovatie en verduur­ zaming, het stimuleren van bewonersinitiatieven, betrekken van bewoners bij verdichtingsplannen en het ondersteunen bij netwerkvorming. Juist in de ontwikkelbuurten is onder bewoners veel behoefte aan meer grip op de ontwikkelingen en wensen zij zich echt gehoord te voelen. Stichting !WOON is in een aantal van de 32 buurten actief, voor een belang- rijk deel gefaciliteerd door de middelen van de Ontwikkelbuurtenaanpak.

7 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Inleiding

Samen met de woningcorporaties geeft de gemeente een fysieke en sociale impuls aan de buurten en aan verbeteringen op het gebied van duurzaamheid. In 2020 springen een aantal voorbeelden van deze samenwerking eruit:

In Zuidoost hebben Rochdale en de gemeente een intentieovereenkomst getekend voor de integrale aanpak van de G-buurt Noord. De partijen hebben zich vastgelegd om voor een periode van acht jaar bij te dragen aan de doelstellingen van de Ontwikkel­ buurtenaanpak. In stadsdeel Nieuw-West komt een grootscheepse aanpak van 3 ontwikkelbuurten: de Van Deysselbuurt, de Dichtersbuurt en de Couperusbuurt. De gemeente en Rochdale, Stadgenoot en Eigen Haard gaan een langdurige samenwerking met elkaar aan (10 jaar) om de buurten zowel fysiek als sociaal een flinke impuls te geven. We investeren in leefbaarheid, renovatie en verduurzaming van woningen, in nieuwbouw, de openbare ruimte en voorzieningen voor de jeugd. Intensief overleg met bewoners staat centraal bij de verdere concretisering van de plannen. Het uitgangspunt is dat zij optimaal profiteren van de ontwikkelingen.

In stadsdeel Noord is in 2018 een intentieovereen- Jongeren kijken naar het vernieuwde standenpark in komst getekend tussen de gemeente en woningcor- Holendrecht. Foto: Brian Juan Pedro poraties Ymere, De Key, Eigen Haard, Rochdale en Stadgenoot voor betere woningen en een betere leefbaarheid in de IJplein-/Vogelbuurt. De gemeente en de woningcorporaties hebben 8 doelen afgespro- ken met betrekking tot de woonvoorraad en woon- gebiedsontwikkeling in elke buurt. De rapportage strategie. Daar werken we de komende 10 jaar aan. sluit af met een aantal bijlagen. Ook hebben we afspraken gemaakt over de open­ bare ruimte en economische- en sociale aspecten in Deze rapportage geeft per buurt een overzicht van de buurt. de voortgang van de status van de energielabels per buurt. Dit overzicht richt zich uitsluitend op corpora- Deze rapportage tiewoningen in het jaar 2019. In de Rapportage In de volgende pagina’s nemen we u mee langs de Ontwikkelbuurten 2019 is een nulmeting van de 32 ontwikkelbuurten in de stadsdelen Nieuw-West, energielabels van alle woningen opgenomen. Door Zuidoost en Noord. Eerst presenteren we een lijst me keuzes van externe partijen kunnen de data die de resultaten van het werk in 2020. Vervolgens geven daaraan ten grondslag liggen nu niet meer geleverd we per buurt een overzicht van de resultaten in alle worden. De corporaties werken ondertussen aan het ontwikkelbuurten in dat jaar. We schetsen de prio­ in kaart brengen van energielabelstappen in het riteiten waarin wij investeren en de verschillende kader van de CO2-monitor van de Samenwerkings­ initiatieven die daaraan hebben bijgedragen. Per afspraken 2020-2023. De raad wordt hierover buurt zetten we 1 initiatief extra in de schijnwerpers. geïnformeerd in de monitor Samenwerkings­ Ook geven we een overzicht van de planvorming en afspraken.

8 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Besteding incidentele middelen Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Fysiek Participatie

■ Vernieuwen speelplek Wigbolt Ripperdastraat ■ Co-creatie met de buurt Plein ’40-‘45 ■ Vernieuwen en uitbreiden speelplek Jan Cupidohof ■ Participatie rondom Lambertus Zijlplein ■ Vernieuwen speelplek Vredeman de Vriesstraat ■ Inzet New Metropolis (Pakhuis de Zwijger) ■ Opknappen speelplek Burgemeester van Leeuwenlaan ■ Opknappen speelplek Pieter Buyskensstraat ■ Sociaal ■ Beter positioneren speelplek Suze Groenewegplantsoen ■ Brede talentontwikkeling en extra naschoolse ■ Plaatsen hek basketbalveld Meerwaldtplantsoen activiteiten in de wijk ■ Aanleg tuin bij Jacomenius ■ Samen Leren in de Wijk (kwartiermaker en ■ Herdenkingsmonument kunstwerk programmering) Meerwaldtplantsoen ■ Jongerenambassadeurs Young Amsterdam ■ Landmark Carillon Plein ’40-‘45 ■ 1 team 1 opgave jeugdwerk Geuzenveld ■ Aanpak verlichting Luifels Lambertus Zijlplein Slotermeer ■ Actiebudget voor direct zichtbare inzet in de ■ Hotspotaanpak jongeren Ontwikkelbuurten buurten ■ Talentontwikkelingsprogramma Slotermeer – ■ Geef straten een Gezicht (Geuzenveld) kwartiermaker en inrichten ruimtes ■ Street art in OR voor tegengaan van verloederde ■ Zo Blijven Wij Gezond in het Voortgezet Onderwijs uitstraling buurt ■ Bewegen voor vaders en jonge kinderen. ■ Interventies bij de hangplek Van Moerkerkenstraat ■ ‘Bewegen Doet Leven’ – beweegaanbod ■ Opknappen speelplek Plutarchusstraat kwetsbare volwassenen ■ Placemaking Beckmanbuurt ■ Van Overleven Naar Leven ■ Programmering Plein ‘40-’45 ■ Hospitality Leerbedrijf vrouwen Slotermeer ■ Placemaking interventies plein 40-45 ■ Taal en participatie traject vrouwen Lodewijk van ■ Programmering Lambertus Zijlplein Deijsselbuurt ■ Voorbereiden opknappen openbare ruimte ■ Integraal persoonlijk ontwikkelingstraject vrouwen Lucaskerk/HOOD Osdorp ■ Voorbereiden creëren ontmoetplek ouderen ■ ‘Gouden Mannen’ – participatie traject 40+ mannen rondom Leo Polak. ■ Buurtwerkkamer ■ Kunst en Cultuur-activiteiten met jonge kunstenaars ■ ‘Cascoland’ – bewoners participatie en ■ Ingrepen/interventies Osdorperban gericht op ontwikkeling van Deysselbuurt beter gebruik van de openbare ruimte ■ Ondersteuning bewonersgroepen vanuit Voorbereiden aanpak openbare ruimte Notweg. Stadsboerderij ■ Voorbereiden opknappen speeltuin Braak en Bosch ■ ‘De Waterlelie’ – ontmoetingsruimte senioren in de ■ Recycle Valley Punt ■ Voorbereiden herinrichting Nigel de Jongveldje / ■ Versterken buurtontmoetingsruimte JA Comenius A. Nouriplein ■ Inbraakpreventie de Punt ■ Vergroening hoek Hooge Venne (Osdorper Ban) ■ Inzet Vooruit jongeren in de Couperusbuurt ■ Voorbereiden aanpak wateroverlast ■ Intensiveren-uitbreiden buurtspreekuren in Meerwaldtplantsoen ontwikkelbuurten ■ Programmering New Metropolis (Pakhuis de ■ Exploitatie en programmering Ons Huis Zwijger) ■ Buurttheater Lodewijk van Deijsselbuurt ■ Zero Mica Plein ’40-‘45 ■ Bewonersbetrokkenheid aanpak zwerfvuil ■ Geef straten een Gezicht Slotermeer

9 Besteding incidentele middelen Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

Fysiek Sociaal

■ Kunst in twee onderdoorgangen bij scholen en bij ■ Inzet op werkgelegenheid via Zuidoost Werkt een moestuin in de H-buurt ■ Opzetten van een tijdelijke jeugd- en ■ Opknappen speelveldje bij Renkumhof & kleine jongerenvoorziening in het schoolgebouw aan het ingegrepen in de OR Mijehof met een ROC Installatietechniek ■ Opknappen en veiliger maken tunneltjes ■ Pilot activiteit voor groepsmannen ■ Opzetten buurtfunctie Kazerne in Reigersbos ■ Ondersteuning bewoners met een psychische ■ Verbeteren (veiligheid) route naar winkelcentrum kwetsbaarheid Holendrecht ■ Verhogen instroom HAVO/VWO ■ Verbeteren veiligheid en uitstraling winkelcentrum ■ Stimulering van sport en beweging Holendrecht ■ Opzetten zelfredzame buurtplek ■ Gebied rond het Cruijff Court aanpassen zodat hier ■ Programmering & beheer 3 talentenhuizen: H-bus, beter gesport kan worden K-buurt + Kazerne Reigersbos ■ Aanpassingen Mijehof Groene Hub ihkv ■ Integrale aanpak scholen duurzaamheid ■ Drillgroepen mediation ■ Grofvuilpilot bijdrage vanuit ontwikkelbuurt ■ Preventie jeugdcriminaliteit Venserpolder ■ Aanpak schoolveiligheid ■ Verbeteren openbaar schoolplein de Schakel in ■ Aanpak huiselijk geweld Venserpolder door middel van vergroening en een ■ Buurtactiviteiten Reigersbos tiny forest ■ Buurtactiviteiten G-buurt Noord ■ Verbeteren Binnentuinen Boeninhuis, blok 4 en ■ Management & beheer Spinnewiel blok 9 ■ Armoedeaanpak ■ Verbeteren onderdoorgang Dolingadreef ■ Aanpak laaggeletterdheid ■ Een lange lijst met initiatieven in de openbare ■ Intensiveren sportstimulering ruimte van en door de bewoners van de K-buurt: ■ Programmering sportcontrainers van bankjes, tot de aanpassing van grofvuillocaties ■ Bike Pitstop - G-Noord tot een voetbalveld ■ Ontmoetingsplek Casa Hofgeest ■ Sport, spel en ontmoeten in de binnentuin van ■ Kindercommissies in het hele stadsdeel Geldershoofd – Gravestein ■ Buurtactviteiten tbv bewoners Kortvoort ■ Inrichten openbare ruimte rondom Lola Buitenpost ■ Ondersteunen buurtkeuken in Reigersbos ■ Biovergister Gaasperdam ■ Realisatie studio Toekomstmuziek ■ Aanpak rattenoverlast Holendrecht ■ Muziek sociale doelen ■ Opzetten voedselbos K-buurt samen met bewoners ■ Talentontwikkeling bij jongeren met community ■ Keurmerk veilig ondernemen Venserpolder coaches in Venserpolder ■ Sportstrook bij de Dolingadreef aanleggen ■ Pilot met buurtbanen in Holendrecht ■ Aanleg nieuw voetbalveld H-buurt ■ Nieuwe speeltoestellen Hogevecht ■ Nieuwe beplanting binnentuinen H-buurt & opknappen monumentale herdenkingsbeuk ■ Aanleg moestuin Hoptille ■ Verbeteren van de routes naar het winkelcentrum Holendrecht om het winkelcentrum te stimuleren ■ Opzetten en beheer van een laagdrempelig infopunt voor vragen over de buurt, werk en schuldhulpverlening ■ Grondig opknappen van het schoolplein van De Tamboerijn in Reigersbos ■ Ondersteuning van een buurtkeuken in Reigersbos’

10 Besteding incidentele middelen Ontwikkelbuurten 2020 Noord

Fysiek Sociaal

■ Aanpak Loggershof in de Banne ■ Stichting Vooruit in Banne Zuid ■ Placemaking Banne Noord ■ Aanpak kwetsbare huishoudens in de Volewijck/ ■ Bewonersbeheer in de Molenwijk Gentiaanbuurt ■ Verbeteren bereikbaarheid voor Diereneiland in de ■ Inzet van outreachend opbouwwerk in de Molenwijk Waterlandpleinbuurt en de Kleine Wereld ■ Buurtconcierges in de IJplein-Vogelbuurt en de ■ Extra inzet participatiewerk De Kleine Wereld & de Volewijck Waterlandpleinbuurt ■ Aanleg van bloementapijten rond de resterende ■ Programma EPJO in alle buurten afvalcontainers in de Molenwijk ■ Tijdelijke extra inzet startjaar jeugdvoorziening in ■ Aanpak Bussumstraat speelplein in de Banne Noord Waterlandpleinbuurt ■ Beweegcoach in de Kleine Wereld ■ Aanleg Plantenvak Nachtegaalstraat in de IJplein- ■ Framer Framed in de Molenwijk Vogelbuurt ■ Naschoolse activiteiten in de Molenwijk ■ De Wieden, verbeteren verbinding ■ Begeleiding Jeugd Vogelbuurt & Volewijck ■ Verbeteren van de hangplek voor jongeren in de ■ De Armen Ineen in de IJplein-Vogelbuurt Wieden ■ Spechtstraat Voordeuraanpak in IJplein-Vogelbuurt ■ Planten en boombakken Vogelbuurt ■ St. NoorderPark voorfinanciering ■ Verbeteren Spechtstraat ■ Helens Foodmarket in de IJplein-Vogelbuurt ■ Afsluiten achterpaden Heggerankweg in 2021 ■ Tijdelijke ruimte maatschappelijke voorzieningen in ■ Actieplan Pekmarkt in de Ijplein-Vogelbuurt de Kleine Wereld ■ Plaatsen van een Diamantlamp in Banne Noord ■ Stagecarrousel in IJplein-Vogelbuurt ■ Hekwerk Overslaghof ■ Zomeractiviteiten 2020 in alle buurten tbv extra ■ Aanpak grofvuil locaties in de Molenwijk inzet tijdens de coronacrisis ■ Hangplek voor jongeren in de openbare ruimte in ■ Versterking jongerenwerk in Molenwijk en de de Molenwijk Banne ■ Kleine uitbreiding speelplein Krijtmolen ■ Beter bereik sociale voorzieningen ■ Laad en Losplaats Gentiaanstraat ■ Opknappen Waalenburggroen in de Waterlandpleinbuurt ■ Vergroening speeltuin Sterspelers ■ Vergroening Diereneiland in de Molenwijk in 2021 ■ Opstarten van het vergroenen van de H. Cleyndertweg in de Kleine Wereld ■ Vergroenen Buikslotermeerpark

11 Nieuw-West

Slotermeer Noordoost

1. Slotermeer Noordoost

1.1 Inleiding 1.3 Initiatieven

Slotermeer Noordoost is een cluster van We zijn aan de slag gegaan om samen met bewoners de openbare ruimte van Slotermeer Noordoost de Dobbebuurt en de Burgemeestersbuurt. verder op te knappen. Plein ‘40-‘45 is het hart van Deze buurten kennen enkele grote Slotermeer en het tweede plein van Nieuw-West. uitdagingen die we samen met bewoners Bewoners denken hier niet alleen mee over de te lijf gaan. Plein ‘40-‘45 en omgeving is toekomst van het plein, ze doen ook actief mee met zeer sterk in ontwikkeling. Dit wordt een de invulling ervan. Deze activiteiten zijn gebaseerd op plein dat bewoners samen met actieve een nieuwe vorm van eigenaarschap: de common. ondernemers en bezoekers herontwerpen Dat is een andere vorm van samenwerken tussen bewoners, ondernemers en gemeente. Hier doen ze en programmeren volgens de identiteit dat onder de naam Wij Zijn Plein ’40-’45. van Nieuw-West (en Slotermeer in het bijzonder). De voorzieningen (winkels, markt Zeker in tijden van corona heeft de buurt behoefte en horeca) op en rondom het plein trekken aan het versterken van de sociale cohesie. Het ook bezoekers van buiten Amsterdam. afgelopen jaar hebben de lokale community versterkt met onder andere een online zzp-café en het opzet- ten van een buurtprofessionalpool. Ook staat sinds 1.2 Prioriteiten november het Glazen Huis op het plein. Dat wordt de plek waar we met bewoners, ondernemers, partners De prioriteiten van de aanpak van Slotermeer uit de wijk en gemeente samenwerken aan de Noordoost zijn: ontwikkeling van het plein en de buurt. Er zijn ook ■ De verloedering verminderen en de openbare veel plannen voor evenementen op Plein ’40-’45, ruimte verbeteren, waaronder Plein ’40-’45 en maar die staan tijdelijk on hold door de coronamaat- directe omgeving; regelen. Bewoners hebben wel veel behoefte aan ■ Tegengaan armoede en laaggeletterdheid; ontmoeting. Als alternatief zijn daarom digitale ■ Versterken van de sociale cohesie en ontmoeting in bijeenkomsten georganiseerd, zoals een wekelijks de buurt. Het doel daarbij is om lokale spanningen online koffie-uur. te verminderen. Andere plekken in de buurt heeft het stadsdeel opgeknapt en verbeterd. Op Plein ’40-’45 werken we met bewoners en ondernemers ook samen aan het terugdringen van plastic zwerfafval, bijvoorbeeld door duurzame tassen als alternatief aan te bieden. Op andere plekken in de buurt zijn hekwerken en fietsnietjes geplaatst.

12 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 1. Slotermeer Noordoost

In het Meerwaldtplantsoen slaan we twee vliegen in Daarnaast werken we aan een investeringsnota voor een klap. Op verzoek van bewoners hebben we hier de Nieuwenhuysenbuurt, die begin 2021 vastgesteld een herdenkingsmonument voor verzetsstrijders kan worden. Hier worden bijna 300 woningen ge- geplaatst. Daarnaast zijn we bezig het park te sloopt en er komen ruim 450 nieuwe woningen terug. renoveren en de wateroverlast terug te dringen. Tegelijkertijd werken we aan het verbeteren van de Samen met bewoners zetten we ook verschillende openbare ruimte. In de Dobbebuurt renoveert tijdelijke maatregelen op in de Wiardi Beckman- en woningbouwcorporatie Rochdale de woningen in Johannes Postbuurt. Veel mensen vragen zich af waar verschillende fases. Op dit moment zijn de woningen hun straatnamen naar verwijzen. Daarom hebben we aan de oostkant aan de beurt. De totale renovatie in de straten van Slotermeer foto’s bij de straatnaam- duurt nog 3 tot 4 jaar. bordjes gehangen – net zoals in de Baarsjes al is gebeurd. Bewoners zijn blij dat nu duidelijk is naar welke historische verzetshelden straatnamen in de 1.5 Duurzaamheid buurt naar verwijzen. De Dobbebuurt wordt gefaseerd aardgasvrij ge- Naast de activiteiten voor het verbeteren van de maakt. In het ene deel van die buurt is de aansluiting leefomgeving, voeren we een reeks sociale interven- van woningen op het warmtenet in volle gang. In het ties uit die gericht zijn op het vergroten van de andere deel onderzoeken we de haalbaarheid en kansen en het aanboren van de talenten van de jeugd hebben bewoners een startbrief gekregen. en jongeren van Slotermeer en Nieuw-West. We Tegelijkertijd worden er zonnepanelen geplaatst op zetten extra in op het tegengaan van laaggeletterd- de panden. Bij de renovatie van de woningen wordt heid met een nieuw taaltraject (zie daarvoor de meer prefab-onderdelen gebruikt dan normaal. Dat

Lodewijk van Deysselbuurt) en het financieren van zorgt voor minder CO2-uitstoot. De netto-opbrengst extra taalaanbod vanuit de Sociale Basis. van de verduurzaming leidt uiteindelijk tot lagere woonlasten voor de bewoners. Het energielabel van Eind 2020 hebben we de naschoolse activiteiten voor de woningen gaan van energielabel G-D naar A+. kinderen in het stadsdeel uitgebreid, onder andere talentontwikkeling in de OBA. Daarnaast hebben we De meerderheid van de corporatiewoningen in deze in het hele stadsdeel een netwerk gevormd van buurten heeft in 2019 label D (34%). De woningen in zestien jongeren die als ambassadeurs optreden voor deze buurten zijn verduurzaamd ten opzichte van het leeftijdsgenoten. Zij zetten in 2020 zelf maatschappe- jaar ervoor: er is toename in woningen met label A lijke activiteiten op voor jongeren uit de buurt, op (8%). onderwerpen die zij zelf aandroegen.

1.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming We maken ook middellange termijnplannen om Slotermeer Noordoost structureel te verbeteren. Veel bewoners herinneren zich nog dat soortgelijke plannen in 2008 stil kwamen te liggen vanwege de bankencrisis. Dat gaan we nu anders doen. De gemeente werkt nauw samen met bewoners en ondernemers rond Plein ’40-’45 in een samen-met- de-buurt-commons-aanpak. Het plein is van iedereen. We ontwerpen een nieuwe openbare ruimte en kijken naar de ontwikkelpotentie van gebouwen aan het plein. Op dit moment werken we aan een investerings­nota voor Plein ’40-‘45 die in 2021 aan de gemeenteraad ter besluitvorming wordt aangeboden.

13 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 1. Slotermeer Noordoost

1.6 Wij zijn Plein ’40-’45 verbetert de buurt

Wie weten er meer over de dagelijkse gang van buurt. We verbeteren de buurt door gebruik te zaken en wat er nodig is op en rondom Plein maken van wat er al is. En dat is veel.” ’40-’45 dan bewoners en ondernemers zelf? Juist! Daarom hebben zij zich verenigd, want door Maatschappelijk belang krachtenbundeling sta je sterker. De gemeente Jeroen Jonkers: “Bewoners hebben wensen op doet ook mee. ‘Wij zijn Plein ’40-’45’ laat van zich basis van een eigen ervaring of beleving. Als horen. gemeente vertalen we dat in acties. Samen bepalen we wat de meeste prioriteit heeft. Dat wegen we “Samen gaan we voor de vernieuwing van het plein zorgvuldig af vanuit een maatschappelijk belang. en onze buurt”, vertelt Melissa Valk. Toen zij er als We zien op onze sociale media zien we dat mensen bewoner bij betrokken raakte, ging het vooral over opkomen voor hun eigen belang, maar steeds meer stenen. “Nu we wat verder zijn, gaat het zeker ook ook voor dat van de ander. Dat maakt de dialoog over mensen en het investeren in bewoners. Samen zoveel vriendelijker.” bouwen we aan een sterk netwerk, ieder vanuit zijn eigen invalshoek.” Trots Er is trots op de informele netwerken. “Denk aan Gelijkwaardig partnerschap Cascoland, Esan (Energieke Senioren Amsterdam Tot voor kort was het nog bewoners versus over- Nieuw-West), de moedernetwerken”, aldus Jeroen. heid. “Maar dat verandert”, vertelt Jeroen Jonkers, “En wat te denken van het project Schoonste Plein, regisseur Stedelijke Vernieuwing Plein ’40-’45 bij de de winnaar van het buurtbudget in de eerste ronde? gemeente. “Twee jaar geleden begonnen we te Ook Jong Plein ’40-’45 draagt een steentje bij. Ik investeren in een partnerschap met de bewoners en ben ook trots op de vrijwilligers van buurtredactie. ondernemers. We zijn een werkrelatie aangegaan Met hun inspirerende verhalen in de buurtkranten om de buurt verbeteren.” en sociale media bereiken ze veel mensen.”

Kritisch Op het plein staat intussen een Glazen Huis. “Als de Het stadsdeel is heel aanspreekbaar zegt Melissa coronamaatregelen voorbij zijn, wordt dat de plek Valk. “We gaan op voet van gelijkwaardigheid en waar we samen komen”, zegt Melissa. “Er is zelfs respect met elkaar om. Soms zijn we kritisch, maar een uitleenkiosk met spellen en spullen. Vanuit hier dat moet kunnen. We hebben het vaak over werken we verder aan de buurt. Ik vind het gewel- gentrificatie, iets dat we niet willen. Wij willen juist dig dat we dit nu hebben.” voortbouwen op datgene wat van waarde is in de

14 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Couperus- en Dichtersbuurt en de Noordoever Sloterplas

2. Couperus- en Dichtersbuurt en de Noordoever Sloterplas

2.1 Inleiding 2.3 Initiatieven

De Couperusbuurt, de Dichtersbuurt en We promoten graag een gezonde leefstijl onder Amsterdammers. Op middelbare scholen in Nieuw- de Noordoever van de Sloterplas liggen West zijn we in 2020 begonnen met een innovatief in het noordoosten van stadsdeel Nieuw- lesprogramma waarin docenten worden getraind en West, ten zuiden van het Gerbrandypark. leerlingen bewust worden gemaakt van hun eigen De noordoever van de Sloterplas is leefstijl. Door corona kon dit programma niet in alle een bijzonder beschermd stadsgezicht ontwikkelbuurten in het stadsdeel doorgaan, maar vanwege de kenmerkende bouwstijl van wel aan de Noordoever van de Sloterplas. stedenbouwkundige Van Eesteren. Het Het is belangrijk dat bewoners nauw betrokken afgelopen jaar hebben we veel geïnvesteerd blijven bij de veranderingen in hun buurt. Daarom is in het terugdringen van eenzaamheid en het New Metropolis, een dependance van Pakhuis de opknappen van de openbare ruimte. Zwijger, aan de Noordoever van de Sloterplas een plek waar bewoners, ondernemers en andere betrok- kenen samenkomen om van gedachten te wisselen 2.2 Prioriteiten over de toekomst van de ontwikkelbuurten in heel Nieuw-West. Daarbij is er specifiek aandacht voor de De prioriteiten van de aanpak in deze buurt zijn: kansengelijkheid van jongeren. Sinds de coronacrisis ■ Tegengaan verloedering en verbeteren van de werkt New Metropolis veel met livestreams, tentoon- openbare ruimte; stellingen en (in de zomer) met een burgerschapspro- ■ Tegengaan van armoede en eenzaamheid; gramma voor jonge Nieuw-Westelingen. Hieraan ■ Verbeteren van de sociale cohesie en (het gevoel doen veel bewoners mee. van) veiligheid versterken, onder andere door de komende jaren te investeren in ontmoetings­ Verder zijn we continu in gesprek met bewoners en plekken en voorzieningen. Bijvoorbeeld aan de partners (politie, corporaties) in de wijk over mogelijke noord­oever van de Sloterplas zodat het Sloterpark knelpunten. Op deze manier werken we aan het met de wijk wordt verbonden. versterken van het vertrouwen van bewoners en dragen we bij aan de leefbaarheid in de wijk.

In 2020 zijn we gestart met de huisvesting van 20 net afgestudeerde jongvolwassenen in de Couperusbuurt. Daarmee slaan we twee vliegen in een klap: we bieden woningen aan jongvolwassenen en zetten in op het terugdringen van eenzaamheid. Tegen een vrijwilligersvergoeding gaan de nieuwe bewoners contact maken met zittende huurders en deze met elkaar in verbinding brengen.

15 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 2. Couperus- en Dichtersbuurt en de Noordoever Sloterplas

Bij een fijne buurt met een prettige openbare ruimte duurzaamheid. De komende tijd worden deze ideeën horen mooie speelplekken. Daarom heeft het stads- samen met bewoners verder uitgewerkt. deel het afgelopen jaar de speeltuin bij het Jan Cupidohof opgeknapt en uitgebreid. Op verzoek van Tegelijkertijd werken we aan de vernieuwing van buurtbewoners zijn er een nieuwe schommel en een delen van deze buurt. Voor de Couperusbuurt werkt klimtoestel geplaatst naast de oude bekende ‘iglo’ de gemeente aan een investeringsnota over de van ontwerper Aldo van Eyck. Ook de zandbak is vernieuwing van ongeveer 700 woningen die eind gebleven. In overleg met Monumenten & Archeologie 2021 gereed moet zijn. Parallel hieraan werken we is de sfeer van Van Eyck in het nieuwe ontwerp aan een investeringsnota voor 400 woningen in de behouden. Verder troffen we in 2020 voorbereidingen Dichtersbuurt. Onderdeel van deze plannen is de voor het opknappen van de speelplek aan de Röellstraat die we willen omvormen tot een stadslaan, Burgemeester van de Pollstraat, zodat ook de met ruimte voor extra voorzieningen. We werken kinderen van deze buurt goed kunnen spelen. Het daarvoor aan een nota van uitgangspunten voor de opknappen gebeurt in 2021. Verder is er een voetbal- hele straat, die vervolgens kan worden uitgewerkt op kooi geplaatst op het plein in de Burgemeester buurtniveau. Rendorpstraat en zijn er fietsnietjes in de openbare ruimte geplaatst. 2.5 Duurzaamheid Verder werken we aan het vergroenen en opknappen van de openbare ruimte, onder andere in In de Dichtersbuurt wordt vanuit het programma Burgemeester Rendorpstraat (vanuit de groengel- Aardgasvrij verkend welke woningen van het aardgas den). Verder zijn we ook vanuit de reguliere inzet aan af kunnen. In de Couperusbuurt zit de verkenning in de slag gegaan met het het vergroenen van twee de volgende fase, de haalbaarheidsfase. locaties in de buurt met plantenbakken, de herprofile- ring van de H.M. Kraaijenvangerstraat en de onder- In 2019 heeft de meerderheid van de corporatie­ doorgang bij de Krijnbreursstraat. woningen in deze buurten label C (39%). De wonin- gen in deze buurten zijn iets verduurzaamd in 2019 met een afname van woningen met label E (5%) en 2.4 Gebiedsontwikkeling en een toename in woningen met label C (6%) en label planvorming A(5%). Een belangrijke focus voor deze buurt is het verbete- ren en het differentiëren van het woningaanbod. De Couperus- en Dichtersbuurt zijn samen met de Lodewijk van Deysselbuurt onderdeel van de groot- schalige fysieke en sociale plannen die de gemeente en corporaties maken voor de komende jaren. Eind 2020 hebben de gemeente en Rochdale, Eigen Haard en Stadgenoot afgesproken dat ze intensief gaan samenwerken om de sociale en fysieke omstandighe- den in de Röellbuurten (dat zijn de Lodewijk van Deyssel-, Dichters- en Couperusbuurt) te verbeteren. Ze gaan een langduri­ge verbintenis aan om de operatie, die 10 jaar gaat duren, in goede afstem- ming met de huidige bewoners­ uit te voeren. In de Couperusbuurt is hiervoor veel overlegd met de bewonerscommissie. In de Dichtersbuurt worden door corporatie Eigen Haard twee varianten uitge- werkt ten aanzien van renovatie en/of sloop-nieuw- bouw. Deze worden voorgelegd aan de bewoners. Het doel is om de buurten te verbeteren op een aantal specifieke thema’s: woningen, leefbaarheid, sociaaleconomische­ positie, buurtontwikkeling en

16 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 2. Couperus- en Dichtersbuurt en de Noordoever Sloterplas

2.6 VoorUit koppelt studenten aan bewoners voor meer verbinding in de buurt

Hoe zorg je voor meer onderlinge verbinding Toegankelijke buren in een buurt? En hoe zorg je dat het contact In de Couperusbuurt gaan de stichting en het tussen bewoners ook leidt tot meer zorg voor stadsdeel nu iets nieuws proberen. Floor: “In elk van elkaar? Stichting VoorUit koppelt jongeren aan de 10 hofjes willen we een mix van (oud-)VoorUiters buurtbewoners om de sociale samenhang en en nieuwe deelnemers van het project laten wonen, leefbaarheid in een wijk te vergroten. In ruil het liefst jongeren die in deze buurt zijn opge- daarvoor mogen jongeren in een woning in de groeid. Als je hier bent opgegroeid weet je vaak als buurt gaan wonen. geen ander wat nodig is.” De jongeren van VoorUit zijn toegankelijk voor Stichting VoorUit begon 14 geleden in buurten waar bewoners. “Je wordt buren en in tegenstelling tot stedelijke ontwikkeling gaande is of waar dat juist is veel professionals zijn je buren vrijwel altijd dicht- uitgesteld. “Ingrijpende verbouwingsplannen bij”, aldus Floor Wijnands. “De VoorUiters worden hebben invloed op hoe mensen in de buurt met de ogen en oren van de buurt.” elkaar omgaan”, zegt Floor Wijnands van VoorUit. “Het doet iets met de sociale cohesie in een buurt. Goed onderling contact Samen met de gemeente en corporaties proberen Stichting VoorUit heeft een groot lokaal netwerk. wij de buurten leefbaarder te maken.” “We hebben goed contact met veel verschillende netwerken in de buurt”, zegt Floor Wijnands. In ruil voor vrijwilligerswerk “We zijn trots dat de gemeente ons weer heeft Via VoorUit mogen studenten in corporatiewoningen gevraagd om onze expertise in te zetten. Onze in een bepaalde buurt wonen. “In ruil daarvoor aanpak zorgt ervoor dat de buurt weer in verbin- werken zij 10 uur per week voor de buurt”, vertelt ding komt met elkaar. Mensen krijgen weer goed Floor Wijnands. “Voor de bewoners en liefst ook onderling contact. We weten dat bewoners van de samen met bewoners. Denk aan voorlezen op de Couperusbuurt genoeg wensen hebben. Daar gaan voorschool, sporten met basisschoolleerlingen, we samen verder mee aan de slag.” taalles geven aan migranten, een gezamenlijke moestuin opzetten, of de plaatselijke buurtkamer beheren.”

17 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Slotermeer Noordwest

3. Slotermeer Noordwest

3.1 Inleiding 3.3 Initiatieven

Slotermeer Noordwest bestaat uit de Een groene buurt is een prettige en leefbare buurt. Bewoners rond het A.E. Kokplantsoen gaven aan dat Jan de Louterbuurt, de Struijckenkade het parkje een opknapbeurt kon gebruiken. De en de Westentree. Het tegengaan van de laatste maanden van 2020 hebben we gewerkt aan verloedering en het opknappen van de het opknappen van de paden en nieuwe beplanting. openbare ruimte is een belangrijk speerpunt Bewoners beheren delen van het plantsoen nu zelf. voor de komende jaren. We werken, samen Zo maken regentonnen een nabijgelegen flat rain­ met bewoners, aan het opknappen van de proof, zorgen de bewoners voor het bijhouden van openbare ruimte en het terugdringen van het plantsoen en hebben ze een vlindertuin en bijvriendelijke stukken gecreëerd. armoede in de buurt. De Ontwikkelbuurtenaanpak maakt het mogelijk dat we snel kunnen inspringen op wat een buurt wil. 3.2 Prioriteiten Buurthuis De Schakel wordt veel gebruikt, met name door oudere bewoners. Dit jaar hebben we het pand De prioriteiten van de aanpak van Slotermeer opgeknapt en geluidsisolatie aangebracht in Noordwest zijn: ­samenwerking met woningbouwcorporatie Rochdale. ■ Terugdringen van armoede en laaggeletterdheid; Ook hebben we een aantal fietsnietjes geplaatst ■ Aanpakken van de verloedering van de openbare en werken we aan het verbeteren van het verkeers­ ruimte; infrastructuur aan de achterkant van de ■ Verbeteren van de sociale cohesie en terugdringen Slotermeerlaan. van eenzaamheid. We investeren ook in het terugdringen van de armoede in Slotermeer Noordwest. In 2020 zijn we een pilot gestart, die doorloopt tot eind 2021, waarin bewoners (vooral alleenstaande moeders) met een afstand tot de arbeidersmarkt hulp krijgen bij het behalen van een goede startkwalificatie en arbeids­ bemiddeling. Dit ‘hospitality leerbedrijf’, is actief in alle ontwikkelbuurten in Slotermeer. Hier kunnen mensen zich scholen en dragen zij door stages bij buurtvoorzieningen ook bij aan een betere buurt.

Ook werken we aan het terugdringen van laaggelet- terdheid met een extra taaltraject (zie daarvoor de Lodewijk van Deijsselbuurt) en het Hospitality Leerbedrijf. Het verhogen van taalvaardigheid is

18 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 3. Slotermeer Noordwest daarbij onderdeel van het verbeteren van de toegang 3.5 Duurzaamheid naar werk. Alle nieuwbouwwoningen in Slotermeer Noordwest Iedereen heeft recht op toegang tot sportfaciliteiten. worden aardgasvrij en voldoen aan de geldende In Slotermeer Noordwest, de Confuciuspleinbuurt, duurzaamheidseisen. De gemeenteraad stimuleert Lodewijk van Deysselbuurt en Jacob Geelbuurt het aardgasvrij maken van 270 woningen in de bieden we bewoners met een kleine portemonnee de Bernhard Loderbuurt met het bestedingsvoorstel kans om extra te sporten bij een sportaanbieder in de ‘Aardgasvrij subsidie Bernard Loderbuurt’ uit 2020. buurt. Dit project loopt tot begin 2021. Hier is het aardgasvrij maken van 132 woningen eind 2020 afgerond. Het programma-aanbod voor jongeren in de wijk is verbrokkeld. Om jongeren activiteiten aan te bieden In 2019 heeft de meerderheid van de corporatie­ en overlast in de buurt terug te dringen, hebben we woningen in deze buurten label E (32%). In 2019 zijn in 2020 in Slotermeer Noordwest (en in de overige er in deze buurt geen significante stappen gemaakt in ontwikkelbuurten van Geuzenveld-Slotermeer) extra het verbeteren van de energielabels. ingezet op jeugdwerk. Het aanbod van jongerenwerk, veldwerk, sportbuurtwerk en talentontwikkeling hebben we zoveel mogelijk gecombineerd aan­ geboden. Daarbij is extra aandacht besteed aan activiteiten voor meiden van 12-23 jaar.

3.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming Naast de fysieke en sociale initiatieven maakt de gemeente middellange termijnplannen voor Slotermeer Noordwest. Op dit moment werken we aan een investeringsnota voor de Struijckenkade die in het voorjaar aan de gemeenteraad ter besluitvor- ming wordt aangeboden. In dit gebied worden 110 sociale huurwoningen vervangen door 300 nieuwe woningen in een mix van sociale huur en middeldure huurwoningen.

Woningbouwcorporatie Eigen Haard is druk bezig met het vernieuwen van de woningen in het gebied. Zo worden 132 woningen aan de Bernard Loderstraat ingrijpend gerenoveerd en aardgasvrij gemaakt. Eveneens worden in 2021 in de Bernard Loderstraat ongeveer veertig woningen gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Tegelijkertijd zorgt de gemeente voor de herinrichting van de openbare ruimte. Eigen Haard overlegt ook met de bewonerscommissie over een plan voor de vernieuwing van 72 woningen in de Jan de Louterstraat. Mits er voldoende draagvlak is bij bewoners worden de 72 sociale huurwoningen gesloopt en vervangen door een mix van ongeveer 115 sociale huur en middeldure huurwoningen. De uitvoering staat gepland voor 2023.

19 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 3. Slotermeer Noordwest

3.6 Denktank laat jongeren in actie komen voor de eigen leefomgeving en die van anderen

Young Amsterdam is een actief jongerenplatform creëren in de buurt. Samen heten ze nu: dat jongeren van 12 tot 16 jaar een stem geeft. het Denk Doen Team Slotermeer & Geuzenveld. Via dit platform kunnen zij hun mening geven en krijgen ze de kans om actief betrokken te zijn bij Bijdragen aan oplossingen hun eigen leefomgeving. De organisatie is door Op deze manier kunnen jongeren zelf een bijdrage de hele stad actief. Een van de drijvende krachten leveren aan de oplossing van een maatschappelijk is Mourad el Otmani. probleem of het overwinnen van persoonlijke obstakels Momenteel denken veel jongeren na over Mourad el Otmani heeft in Geuzenveld-Slotermeer de toekomst, weet Mourad el Otmani. “De meesten een jongerendenktank opgericht in opdracht van kunnen daar wel wat inspiratie van anderen bij het stadsdeel: Young Amsterdam. “De jongeren in gebruiken. Daarom voeren we samen gesprekken deze buurt hebben het idee dat ze in een vergeten over hun talenten, maar bijvoorbeeld ook over stuk stad wonen en dat ze weinig aandacht krijgen”, ondernemerschap. Dat helpt om jongeren meer vertelt hij. “In september ben ik met een groep van perspectief te bieden.” ongeveer 5 jongeren gestart. Samen organiseren van een aantal coronaproof activiteiten zoals Praten met stadsdeel en corporaties brainstormsessies, themabijeenkomsten en projec- Ze hebben het met elkaar natuurlijk ook over de ten. Die hebben een gemiddeld bereik van onge- gevolgen van de coronacrisis. Mourad el Otmani: veer 50 jongeren. Dit groepje kan weer anderen “Onze jongeren komen vrijwel allemaal uit grote inspireren om mee te doen en hen stimuleren zelf gezinnen die klein behuisd zijn. Velen hebben geen activiteiten op te zetten voor jongeren in de buurt. plek om fatsoenlijk hun schoolwerk te maken. Dat zal zich als een olievlek gaan uitbreiden.” Daarom zijn ze met plannen bezig om binnenkort Sindskort bundelt Young Amsterdam de krachten met het stadsdeel en de corporaties te gaan praten. met andere buurtorganisaties als Dock, IMD en Want misschien is het wel mogelijk om in de wijk Stichting Unite, om een nog groter bereik te een studeerplek in te richten.”

20 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Confusiuspleinbuurt

4. Confuciuspleinbuurt

4.1 Inleiding 4.3 Initiatieven

De Confuciuspleinbuurt bestaat onder Speelplekken zijn belangrijk voor kinderen en hun families om samen te komen en vrij te kunnen spelen. andere uit de Wijsgerenbuurt, Bierens de De speeltuin aan de Parmenidusstraat wordt een Haanbuurt, Rousseaubuurt en Descartes­ mooie natuurspeelplek met een nieuwe glijbaan. In buurt. De wijk ligt ten noordwesten van de 2020 is hier met ouders en kinderen bedacht hoe Sloterplas tussen de Slotermeerlaan, deze eruit moet komen te zien. De speelplek moet in Burgemeester Röellstraat en een gedeelte de eerste helft van 2021 klaar zijn. Ook hebben kinde- van het Sloterpark (tot de kinderboerderij). ren rond de Plutarchusstraat uitgebreid meegedacht In 2020 hebben wij ingezet op de over hun speeltuin in die straat. Zij wilden een klim- en klautertoestel, dat inmiddels is geplaatst. verbetering van de openbare ruimte in deze buurt en op het verbeteren van de Bewoners weten het beste waar het groen in hun gezondheid van bewoners. buurt beter kan. Hun idee was om bloembollen in de buurt te planten en vlinderbeplanting met gras aan te leggen op de plek van een oude speeltuin. Zo wordt 4.2 Prioriteiten de omgeving een prettigere verblijfplek voor buurt- bewoners. Ook hebben we met bewoners gekeken De prioriteiten van de aanpak van de naar hun eigen Confuciusplein. Hoe kan dit plein voor Confuciuspleinbuurt zijn: iedereen nog beter worden? Door corona hebben ■ Verbeteren van de gezondheid van de bewoners; we de ideeën nog niet kunnen uitwerken. Dat doen ■ Aanpakken van eenzaamheid door ruimte te we in 2021. bieden voor ontmoeting; ■ Tegengaan van verloedering en het verbeteren van Op sociaal vlak maken we ons, net als in andere de openbare ruimte. buurten, sterk voor het verbeteren van de gezond- heid, terugdringen van eenzaamheid, het uitbreiden van naschoolse activiteiten, het verkleinen van de afstand tot de arbeidsmarkt en extra jeugdwerk.

Een groep meiden uit onder andere de Confucius­ plein­buurt heeft een training gevolgd voor een gezonde leefstijl. Op de grens van de Confucius­ pleinbuurt bevinden zich de Buurtwerkkamer en de Social Garden. In 2020 hebben zij met ondersteuning vanuit de Ontwikkelbuurten en de Sociale Basis activiteiten georganiseerd, onder andere voor bewoners uit de Confuciuspleinbuurt.

21 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 4. Confusiuspleinbuurt

4.4 Gebiedsontwikkeling en 4.5 Duurzaamheid planvorming Alle nieuwe woningen in het Diderotblok worden We werken in de Confuciuspleinbuurt aan het aardgasvrij gemaakt. In 2021 wordt verkend welke vernieuwen van de woningen en de openbare ruimte. woningen vanuit het programma Aardgasvrij van het Ymere gaat onder andere de wooncomplexen aardgas gehaald kunnen worden. renoveren langs de Burgemeester Röellstraat. In 2019 heeft de meerderheid van de corporatie­ Stadgenoot knapt tussen omstreeks 2022 en 2027 de woningen in de Confuciuspleinbuurt label C (36%). wooncomplexen in de Rousseaubuurt op. De corpo- In 2019 zijn de woningen in deze buurt flink verduur- ratie start eerst met de sloop-nieuwbouw van het zaamd met een afname in energielabels F (8%) en E Diderotblok (2021-2022) waarna de gemeente de (10%) en een toename in energielabels D (4%) en C openbare ruimte rondom het Diderotblok herinricht. (8%). Opvallend is er ook een lichte percentuele Deze herinrichting omvat bijna de complete stijging van woningen met label G (3%). Rousseaubuurt omdat er extra autoparkeerplaatsen worden aangelegd als gevolg van de toevoeging van 116 sociale huurwoningen in het Diderotblok.

Een volgende vernieuwing in de Rousseaubuurt, namelijk op de gemeentelijke Thomas à Kempislocatie, is alleen mogelijk na de invoering van een parkeerregime. Na participatie over nieuwbouw op deze locatie wordt een investeringsbesluit voorbe- reid. In de principenota (2019) is deze locatie aange- wezen als hoogteaccent.

Tot slot gaan we in 2021 de Burgemeester van Leeuwenlaan herinrichten om de uitstraling en de verkeersveiligheid te verbeteren.

22 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 4. Confusiuspleinbuurt

4.6 Een opgeknapt speelpleintje is ook voor ouders een fijne ontmoetingsplek

R’kia woont vlakbij het Confuciusplein en is deze groep gevraagd. Medewerkers van het zeer betrokken bij haar buurt. Het speelpleintje stadsdeel zijn hier geweest om onze wensen te tegenover haar huis wordt veel gebruikt door de inventariseren. Ze zijn ermee aan de slag gegaan buurtkinderen en het is een fijne ontmoetingsplek en binnenkort horen we meer. Er worden volop voor de ouders. Alleen, het speelpleintje heeft plannen gemaakt, maar het is nog niet precies een opknapbeurt nodig. Samen met de gemeente bekend wanneer een en ander concreet wordt. werken R’kia en andere bewoners aan een nieuw Het is ook wel een beetje een lastige tijd. We zijn in plan voor een mooi pleintje. ieder geval blij met de samenwerking met het stadsdeel!” Samen met andere ouders houdt R’kia het pleintje zo veel mogelijk netjes en schoon. “Al heb ik nog De bewoners spreken onderling veel met elkaar niet zo lang geleden wel geklaagd omdat er zo en helpen elkaar als het nodig is. “Het is hier leuk weinig vuil werd opgehaald”, vertelt ze. “Een tijdje en gezellig om te wonen”, vertelt R’kia. “Iedereen geleden hebben we zelf wat straatbezems gekocht.” is hier welkom. We organiseren geregeld leuke activiteiten en we spreken onze kinderen erop aan R’kia ziet dat kleine kinderen het leuk vinden om als dingen echt niet kunnen. We zijn echt trots op hier te spelen, maar voor de iets groteren, tot een onze onderlinge samenwerking en die met de jaar of twaalf, is er weinig lol aan. “Daarom hebben gemeente. Het maakt onze buurt leefbaarder, we bij de gemeente om extra speeltoestellen voor leuker en veiliger.”

23 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Lodewijk van Deysselbuurt

5. Lodewijk van Deysselbuurt

5.1 Inleiding 5.3 Initiatieven

De Lodewijk van Deysselbuurt ligt in het De Lodewijk van Deysselbuurt wordt de komende jaren grootschalig verbeterd. De woningen, het vierkant tussen de Burgemeester Röellstraat, maatschappelijk - en het commercieel vastgoed Slotermeerlaan, Du Perronstraat en het worden vernieuwd. Er is in de buurt grote behoefte Heksenpad. Het is een krachtige buurt, aan laagdrempelige buurtvoorzieningen voor onder- maar kan ook verbeteringen gebruiken. steuning, ontwikkeling en ontmoeting. Daarop voor­ Het afgelopen jaar hebben we daarom uitlopend openden we in 2017 samen met Rochdale veel initiatieven op touw gezet om samen een sociaal spreekuur in Buurtpunt de Leeuw: een met bewoners een aantal hardnekkige inloopspreekuur waar bewoners ondersteuning krijgen op het gebied van inkomen, participatie/werk, problemen te lijf te gaan: armoede, schulden en armoede. In de afgelopen 3 jaar zijn hier kansenongelijkheid en de slechte staat van 500 bewoners geholpen. Vanwege de coronacrisis ligt sommige plekken van de openbare ruimte. het bewonersbereik nu lager. Het spreekuur wordt te De gemeente en woningbouwcorporaties zijner tijd geïntegreerd in het buurtteam. hebben in 2020 afspraken gemaakt om de buurt de komende jaren op deze terreinen Daarnaast is Cascoland in opdracht van Rochdale en de gemeente aan de slag gegaan om de buurt samen flink te verbeteren. met bewoners prettiger te maken. Zo hebben buurt- bewoners in een ‘Eendagszaak’ kennisgemaakt met maatschappelijk ondernemen. Hierdoor hebben 5.2 Prioriteiten verschillende bewoners een eigen zaak kunnen opstar- ten in de buurt. Verder is de buurthuiskamer opnieuw De prioriteiten van de aanpak van de Lodewijk ingericht en is de openbare ruimte op plekken verbe- van Deysselbuurt zijn: terd, bijvoorbeeld door de plaatsing van fietsnietjes. ■ Inzet op het opknappen en goed beheer van de achterstallige openbare ruimte; Ook faciliteren we laagdrempelig aanbod voor ■ Bevorderen kansengelijkheid jeugd; mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. ■ Verminderen van jeugdoverlast; Sinds augustus 2020 nemen dertig tot zestig kwets­ ■ Tegengaan van armoede en laaggeletterdheid. bare mannen deel aan extra taal- en sportaanbod. Daarnaast hebben we een taaltraject opgezet voor vijftig vrouwen. Voor een kinderoppas voor moeders met jonge kinderen bleek te weinig animo, omdat deelneemsters besmetting met corona vreesden. Tegelijkertijd hebben we hier (evenals in De Louterbuurt) gezorgd voor sportaanbod voor vaders en kinderen om de gezonde leefstijl in gezinnen te stimuleren sportparticipatie in de buurt te verhogen.

24 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 5. Lodewijk van Deysselbuurt

Een derde van bewoners van de Lodewijk van fysieke omstandigheden in de Röellbuurten (dat zijn Deysselbuurt leeft onder de armoedegrens. In 2019 de Lodewijk van Deyssel-, Dichters- en en 2020 hebben we met een vernieuwende samen- Couperusbuurt) te verbeteren. Ze gaan een langduri- werking tussen de subsidiepartners een doorlopende ge verbintenis aan om de operatie, die 10 jaar gaat leerlijn opgezet voor 15 vrouwen zodat zij kunnen duren, in goede afstemming met de huidige bewo- werken aan hun taalvaardigheden, participatie en de ners uit te voeren. De ideeën worden samen met route richting werk. Vanwege de coronacrisis en bewoners verder uitgewerkt. moeizame aansluiting van de deelneemsters op het alternatieve digitale aanbod namen uiteindelijk 5 Het uitgangspunt is dat de huidige bewoners opti- vrouwen deel. We werken samen met maatschappelij- maal profiteren van de veranderingen in hun buurt. Bij ke organisaties om de vrouwen te laten doorstromen renovatie of sloop moeten bewoners tijdelijk op een naar een vervolgactiviteit. andere plek dicht in de buurt kunnen wonen of worden geholpen met verhuizing ergens anders heen. In 2019 en het eerste kwartaal van 2020 heeft Frascati Op dit moment werken we aan de afronding van een meerdere edities van “Radio van Deyssel” gemaakt. investeringsnota die in 2021 aan het bestuur wordt Dit is een succesvolle manier om verhalen vanuit de voorgelegd. Het voorgestelde plan is om woningen buurt te vertellen, waarbij bewoners een rol krijgen in grondig te verbeteren door renovatie en sloop-nieuw- de planvorming voor hun buurt. Bewoners konden bouw, en om de maatschappelijke en economische naar Frascati voor een theatervoorstelling, een voorzieningen te optimaliseren. Ook de openbare muziekmaand, jeugdvoorstellingen, theaterlessen en ruimte wordt opnieuw heringericht. Onderdeel van de een voorstelling van het Amsterdams Andalusisch plannen is het toevoegen van woningen in de Orkest. Door corona zijn de activiteiten aangepast. Zuidstrook. We kijken hoe de leefbaarheid met Zo heeft het theater onder andere een muziekoptre- fysiek-sociale ingrepen kan worden verbeterd. den georganiseerd in de gezamenlijke binnentuinen van de wooncomplexen en voedselpakketten uitge- De fysieke veranderingen staan niet op zichzelf, maar deeld aan bewoners met een kleine portemonnee. gaan gepaard met sociale investeringen, onder andere vanuit het budget voor de Ontwikkelbuurten Het percentage jongeren met een startkwalificatie is maar ook door het budget voor de Sociale Basis uit te laag (49% ten opzichte van 62% in heel Amsterdam). breiden. Daarom hebben we voor een groep van 75 jongeren bij wie de schoolprestaties achterblijven en schooluit- val dreigt, een coachingstraject opgezet. Het doel is 5.5 Duurzaamheid motivatie terugvinden, perspectief bieden en actief werken aan een startkwalificatie. De verkenning voor het aardgasvrij maken van de woningen in de Lodewijk van Deysselbuurt zit in de Verder hebben we samen met bewoners de openbare haalbaarheidsfase. De nieuw te bouwen en te ruimte in de Van Moerkerkenstraat een upgrade renoveren woningen worden aardgasvrij. Daarnaast gegeven. Dit is nu van een notoire hangplek omge- zullen ze voldoen aan de laatste energie-eisen. vormd in een boomgaard met fruittuin in beheer van Qua materialen wordt gebruik gemaakt van FSC- bewoners. Vanuit de keuken in de straat wordt eten gecertificeerd hout en worden er geen uitlogende verzorgd voor een zacht prijsje. materialen toegepast. Er is extra aandacht voor het hergebruik van materialen volgens de principes van circulair bouwen. Zowel bij de gebouwen als de 5.4 Gebiedsontwikkeling openbare ruimte wordt rekening gehouden met en planvorming klimaatadaptatie, waaronder het tegengaan van oververhitting en voldoende waterberging (rainproof). De gemeente en corporatie gaan fors investeren in de Lodewijk van Deysselbuurt. En wel op twee In 2019 heeft de meerderheid van de corporatie­ manieren: door het verbeteren van woningen en de woningen in de Lodewijk van Deysselbuurt label C woonomgeving en door flinke sociale investeringen in (32%). In 2019 zijn er nog geen signifi­cante stappen de buurt. Eind 2020 hebben de gemeente en gemaakt in het verbeteren van de energielabels. Rochdale, Eigen Haard en Stadgenoot afgesproken dat ze intensief gaan samenwerken om de sociale en

25 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 5. Lodewijk van Deysselbuurt

5.6 Hangplek verandert in groene fruittuin voor en door de buurt

De mensen van sociale onderneming Cascoland groenstroken en bosjes rondom een lagere school. hebben een bloeiende fruitboomgaard Roel Schoenmakers: ‘‘’s Avonds parkeerden hier veel aangelegd: de Fruittuin van Moerkerken. jongeren hun auto of scooter om drugs en lachgas te Waar? In het openbaar groen rond de Van gebruiken. Vervolgens moesten ouders hun kinde- Moerkerkenstraat 83. ren bij de school afleveren tussen de puinhopen van de nacht ervoor. Inmiddels zijn de parkeervakken Midden in de boomgaard staat een huisje van weggehaald en onderdeel geworden van de waaruit Cascoland met buurtbewoners de Fruittuin fruittuin. Het is hier ’s nachts ook een stuk rustiger.” onderhoudt. “Ernaast staat een openbare glazen kas van 4 bij 10 meter”, vertelt mede-initiatiefnemer Plek voor meer initiatieven Roel Schoenmakers. “Daar kunnen we het hele jaar Intussen hebben in het huisje aan de Van door koken en eten conserveren met ingrediënten Moerkerkenstraat 83 ook andere initiatieven een uit onze fruittuin. Maar ook met ‘geredde’ groenten plek gekregen, zoals de Eendagszaak, de Werk­ en fruit van de markt van Plein ’40 -’45. Zo produce- plaats en de Social Garden. “Zo is de Fruittuin Van ren we betaalbaar en gezond voedsel in en voor de Moerkerken een belangrijke plek geworden voor buurt.” betrokken buurtbewoners, een publieke ruimte in het openbare groen”, besluit Roel Schoenmakers. Rommelige groenstroken “Deze ruimte is van en voor iedereen. Hopelijk blijft Nog geen jaar geleden was dit deel van de Van dat zo tijdens de grootschalige renovatie- en Moerkerkenstraat een gebiedje met rommelige nieuwbouwronde die de buurt te wachten staat.”

26 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Geuzenveld

6. Geuzenveld

6.1 Inleiding 6.3 Initiatieven

Geuzenveld bestaat uit een aantal De Ontwikkelbuurtenaanpak helpt om op korte termijn initiatieven op te starten die een buurt nodig ontwikkelbuurten: de Wegener Sleeswijk- heeft. Bewoners gaven aan behoefte te hebben aan en Dudokbuurt Zuid, de Van Tijenbuurt, ontmoetingsplekken. Sinds 2019 is in samenwerking Bakemabuurt en het Lambertus Zijlplein, de met Eigen Haard, Stadgenoot en Rochdale een het Beerenbrouckbuurt en het Eendrachtspark. stadsdeel een nieuwe buurtwerkkamer gestart in de Deze buurten liggen ten zuiden van de Wegener Sleeswijkbuurt (ook voor bewoners in de Haarlemmerweg (N200), ten westen van naastgelegen Lodewijk van Deysselbuurt). Tijdens de Slotermeer Noordoost en ten oosten coronacrisis is het des te meer een belangrijke plek geworden voor bewoners contact met elkaar te van de Tuinen van West. Hier werken we houden, elkaar en buurtgenoten te ondersteunen en samen met bewoners aan het verbeteren en talenten te ontwikkelen. van de openbare ruimte. Er moeten meer voorzieningen komen en activiteiten voor Het Lambertus Zijlplein is het hart van Geuzenveld, de buurtbewoners om daarmee enkele maar bewoners en ondernemers willen meer reuring. uitdagingen (zoals langdurige armoede) Dit stimuleren we op verschillende manieren. Door corona waren de mogelijkheden voor evenmenten tegen te gaan. beperkt. Wel zijn kleinschalige kunstperformances op het plein georganiseerd en activiteiten voor kinderen. Bewoners geven al een aantal jaren aan de verblijfs- 6.2 Prioriteiten kwaliteit op het plein niet prettig is. Het plein is stenig, er is veel wind en ook sprake van overlast De prioriteiten van de aanpak van Geuzenveld zijn: door groepen op het plein. We hebben samen met ■ Verminderen van de verloedering en verbeteren bewoners en ondernemers uitgebreid nagedacht over van de openbare ruimte, vooral de verblijfskwaliteit de verblijfskwaliteit van het plein, over mogelijk nieuw rondom het Lambertus Zijlplein en het Eendrachts- groen en een kunstwerk. In 2021 voeren we het park; voorlopige ontwerp van meer groen op het plein uit. ■ Tegengaan van armoede, laaggeletterdheid en een Stadgenoot gaat de luifels opknappen en samen met ongezonde leefstijl van buurtbewoners; de gemeente wordt de pleinverlichting verder ■ Realiseren en uitbouwen van voorzieningen en verbeterd (op verzoek van bewoners) en de armatu- versterken van de programmering gericht op ren verduurzaamd. Verder wordt de belettering en ontmoeting, taal en participatie. Meer en betere het logo van het plein nieuw op de luifel aangebracht. voorzieningen (zoals een duurzame technische havo/vwo-school) moeten ervoor zorgen dat Op veel plekken in Geuzenveld werken we aan de volwassenen, jongeren en kinderen zich in (de openbare ruimte. Kinderen moeten overal goed omgeving van) de eigen buurt kunnen ontwikkelen. kunnen spelen. Daarom hebben we een hele reeks

27 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 6. Geuzenveld speelplekken opgeknapt: bij het Suze Groeneweg­ 6.4 Gebiedsontwikkeling plantsoen, de Wigbolt Ripperdastraat, Pieter en planvorming Buyskens­straat en de Vredeman de Vriesstraat. Bewoners wilden graag een kunstwerk in de open­ Geuzenveld verandert. De uiteenlopende fysieke en bare ruimte bij het Eendrachtspark op de hoek van de sociale initiatieven lopen gelijk op met de uiteen­ Aalbersestraat en Cornelis Outshoornstraat. Samen lopende plannen en ontwikkeling in Geuzenveld. met bewoners wordt begin 2021 een kunstwerk Hiermee werken we aan een prettigere woonomge- uitgekozen, deze wordt dan in 2021 gerealiseerd, ook ving en verbeterde woningen en voorzieningen in de als nieuwe entree naar het Eendrachtspark. Bewoners buurt. In de Bakemabuurt worden medio 2021 de van de Nicolaas Ruychaverstraat hebben aangegeven laatste 4 blokken met 89 sociale huurwoningen hun straat te willen verbeteren en te vergroenen. opgeleverd. Tegelijkertijd knappen we de openbare Hiervoor is in 2020 uitgebreid met bewoners en ruimte op. In het zuidelijke deel van het Bakemapark ondernemers gesproken om tot een voorlopig starten we in het eerste kwartaal van 2021 met de ontwerp te komen. In 2021 wordt deze straat, bouw van 127 middensegmentwoningen met een voorafgaand aan de definitieve aanpak, groener publiekstoegankelijke binnentuin. en wordt er onder andere tijdelijk straatmeubilair geplaatst. Ook elders zijn we bezig het groen op Dat is niet alles. Naar verwachting starten we medio te knappen en op te fleuren: in het Eendrachtspark 2021 met de sloop van 146 sociale huurwoningen en komt meer biodiversiteit en bij de toegang naar de nieuwbouw van 189 woningen - waarvan 2/3 sociale Tuinen van West komen extra bloemen. huurwoningen en 1/3 middeldure huur - op de plek van de Nolensblokken, waarvan 2/3 sociale huur­ Een grote tragedie voor Geuzenveld was de hart­ woningen en 1/3 middeldure huur. In de Wegener- stilstand van Abdelhak Nouri in 2017. Een bewoner Sleeswijkbuurt Noord bespreken de gemeente en bedacht dat hij ‘zijn’ plein als eerbetoon wilde laten Eigen Haard ideeën voor de vernieuwing van de omdopen in het A. Nouriplein, omdat ‘Appie’ daar als buurt. Naar verwachting wordt in de Wegener kind ook altijd voetbalde. In 2020 zijn we gestart met Sleeswijkbuurt Zuid aan het eind van 2021 / begin de voorbereidingen van een nieuw voetbalplein voor 2022 gestart met de realisatie van 55 woningen en de hele buurt, waar Nouri’s rugnummer 34 op de een buurtkamer. Rond de nieuwe woningen in de middenstip moet komen. Van Tijenbuurt werken we aan de verbetering van het verkeer en het groen. Bewoners nemen het groen In 2020 hebben we in Geuzenveld en Slotermeer hier in eerste instantie in zelfbeheer. gewerkt aan het terugdringen van taalachterstanden en participatie met extra taallessen voor bewoners, waaronder vrouwen. We doen veel extra’s voor jonge- 6.5 Duurzaamheid ren in Geuzenveld die dat nodig hebben. Het afgelo- pen jaar hebben we onder andere extra ingezet op Alle nieuwbouwwoningen die in Geuzenveld worden veldwerk op straat, vooral rond het Lambertus gebouwd, worden aardgasvrij. In 2019 zijn de corpo- Zijlplein, om jongeren die weg dreigen te glijden ratiewoningen in de buurten in Geuzenveld erg (bijvoorbeeld vanwege verslaving) te ondersteunen duurzaam met een meerderheid van de woningen en te begeleiden. Ook hebben we het sportaanbod, met label A (43%). In 2019 zijn de woningen flink in combinatie met maatschappelijk werk, uitgebreid. verduurzaamd met een afname in woningen met label Zeker ook tijdens de vakanties in de coronamaanden. D (6%) en toename in de woningen met label A (13%).

Bewoners hebben soms behoefte aan extra onder- steuning bij vragen over lichamelijke of geestelijke gezondheid. Omdat de zorg laagdrempelig en toegankelijk moet zijn voor iedereen, hebben we vanaf eind 2020 de buurtspreekuren in de wijken van Nieuw-West uitgebreid, zoals bij de Kandelaar in Geuzenveld.

28 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 6. Geuzenveld

6.6 Met een betere speelplek investeren in het welzijn van de jeugd

Bewoners van de Wigbolt Ripperdastraat hebben in om bewoners te vragen naar hun mening. Wat veel ideeën om de omgeving rondom hun huis wilden ouders en kinderen precies? Hoe moest het aan te pakken. Een ervan is het opknappen van eruit zien en aan welke soort speeltoestellen de speelplek aan de Wigbolt Ripperdastraat. dachten ze? Toen we daar een beeld van hadden, Gebiedsmakelaar Merijn van de Reep onder­ vroegen we aan drie gespecialiseerde aannemers steunde de bewoners daarbij. een advies. Hun ontwerpen lieten we zien aan de bewoners, weer vanuit een bus op locatie. De Kinderen maar ook hun ouders waren niet erg aannemer van het ontwerp met de meeste stem- enthousiast over de speeltuin. Die was niet erg men, kon daarna snel aan de slag.” uitnodigend door veroudering en weinig uitdagen- de speeltoestellen. Dat moest anders. De wens Meer welzijn werd aangekaart bij Merijn van de Reep en samen De vernieuwde speelplek is eind 2020 opgeleverd. met bewoners werkte het stadsdeel aan een plan “Het is ons gelukt om vrijwel alle wensen van de voor een betere speelplek. Het opknappen kon bewoners mee te nemen”, besluit Merijn van de ­worden gefinancierd vanuit de aanpak ontwikkel- Reep. “Er is een enorm groot houten klimtoestel buurten. Na een jaar van samenwerking en voor­ geplaatst met eilandjes en een kruipdoor-sluipdoor. bereiding ging de eerste schop de grond in. Het nodigt kinderen van alle leeftijden echt uit om te bewegen en te spelen en ze kunnen er met veel Met een buurtbus ideeën ophalen tegelijk op. De nieuwe plek draagt zo bij aan het “Dit project startte met een enquête”, vertelt Merijn welzijn van onze jonge buurtbewoners.” van de Reep. “Met een buurtbus gingen we de wijk

29 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Jacob Geelbuurt

7. Jacob Geelbuurt

7.1 Inleiding 7.3 Initiatieven

De Jacob Geelbuurt ligt in Slotervaart aan De bewoners staan centraal bij de verbeteringen in ‘hun’ ontwikkelbuurten. Zo runt een bestuur bestaan- de oostflank van Nieuw-West. De buurt de uit een groep bewoners nu zelf het JaComenius- ligt niet ver van de Sloterplas en wordt buurthuis. Het wordt een bruisende plek voor alle aan oostelijke zijde begrensd door de mensen uit de buurt: ouderen die een kerstkaart Ringspoordijk. De bouw dateert voor een willen maken, vaders die samen willen komen, groot deel uit de jaren vijftig. Hier vindt jongeren die activiteiten organiseren, studenten die stedelijke vernieuwing plaats. Het is een vrijwilligerswerk doen. De bewoners onderhouden buurt waar kinderen niet altijd dezelfde ook een nieuw aangelegde permacultuurtuin voor de deuren van de buurtruimte waar ze zelf groente kansen hebben als leeftijdgenootjes op kweken. andere plekken in de stad. Daar moeten we wat aan doen, met goed lokaal Ook op andere plekken verbeteren we het groen. basisonderwijs voor iedereen. Ook runnen In het westen van de buurt leggen we een nieuwe bewoners sinds kort een mooi nieuw moestuin aan die de plek een mooie uitstraling geeft. buurthuis. Ook deze tuin komt in zelfbeheer van bewoners, draagt bij aan de biodiversiteit en is rainproof. In 2021 moet de tuin klaar zijn. 7.2 Prioriteiten Elke leerling heeft recht op goed onderwijs. Samen De prioriteiten van de aanpak van de Jacob met de scholen in de buurt pakken we het leraren­ Geelbuurt zijn: tekort aan en organiseren we extra naschoolse ■ Aanpakken van verloedering en de vervuiling van activiteiten voor kinderen. Daarbij werken we nauw de openbare ruimte; samen met de ouders. ■ Creëren van een divers woningaanbod; ■ Terugdringen van sociale problematiek, onder In de Jacob Geelbuurt is het nodig om de zelfred- andere door mensen beter te laten gebruikmaken zaamheid van bepaalde bewoners te vergroten. Vorig van (armoede)voorzieningen. jaar hebben we een middag per week activiteiten aangeboden aan mannen, denk aan samen sporten en begeleiding bij het versterken van hun taalvaardig- heid. Dit project loopt door tot en met de eerste helft van 2021. Net als in Slotermeer bieden we volwassen in de buurt extra mogelijkheden voor sport om daarmee hun gezondheid te verbeteren.

30 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 7. Jacob Geelbuurt

7.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming We maken plannen om de woningen en woon­ omgeving van de buurt te verbeteren. In 2019 is het investeringsbesluit voor de Jacob Geelbuurt Oost vastgesteld. De Jacob Geelbuurt Oost is in de laatste fase van de vernieuwing van de woningen in het gebied aan de beurt. Eerder heeft De Alliantie de ­woningen in het westelijk deel van de buurt al gerenoveerd. De Alliantie heeft ruim 70 nieuwe sociale huurwoningen gebouwd in het Comeniusblok en de woningen aan de Hemsterhuisstraat gereno­ veerd. In 2021 start de sloop en nieuwbouw van een deel van de Jacob Geelbuurt Oost. Hier komen in totaal ruim 500 woningen in een mix van sociale huur, middeldure huur en vrije sector. Er komt ook een wooncoöperatie in de buurt.

Het voorzieningenniveau in de buurt is sinds de start van de fysieke vernieuwing in 2016 verbeterd met de nieuwbouw van de Huizingaschool en de vernieuw- bouw van het Comeniuslyceum. Tevens is er een nieuw speelplein aangelegd in het hart van de buurt.

7.5 Duurzaamheid

De nieuwbouw in de Jacob Geelbuurt wordt aardgas- vrij. Ook de woningen aan de Hemsterhuisstraat zijn bij de renovatie aardgasvrij gemaakt. Het Comenius­ lyceum en Huizingaschool zijn aangesloten op het stadswarmtenet. De haalbaarheidsstudie voor aardgasvrij is afgerond en het warmtenet is de voor de hand liggende oplossing voor de buurt. Nu wordt gewerkt aan een investeringsnota.

De corporatiewoningen in de Jacob Geelbuurt waren in 2019 erg duurzaam met een meerderheid van de corporatiewoningen met label A (40%). De corpora- tiewoningen in deze buurt zijn in 2019 flink verduur- zaamd met een toename in corporatiewoningen met label A (9%).

31 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 7. Jacob Geelbuurt

7.6 Bloeiende buurtkamer JaComenius in trek bij diverse groepen buurtbewoners

Lange tijd diende een oude conciërgewoning als de ruimte. Sinds zijn komst bloeit de buurtkamer ontmoetingsplek voor de buurt. Na de sloop van weer op. Er melden zich steeds meer mensen. Het is het pand was er een tijd niets voor bewoners. heel laagdrempelig.” Maar sinds kort heeft de Jacob Geelbuurt weer een buurtkamer en groene ontmoetingsplek: Verschillende gebruikers JaComenius. En die wordt geleid door bewoners Zo is de buurtkamer in trek bij de buurtvaders en zelf. komt er een groep oudere dames die kaarten maken. Maar ook jongerenclubs, meidenwerk en De nieuwe plek is een ruimte op de begane grond oudere heren komen er nu. De buurtkamer wordt van het Comenius Lyceum, met keuken. “Er vinden eveneens gebruikt door de vrijwilligers van Stichting weer allerlei activiteiten plaats”, vertelt gebieds­ Vooruit. Dat zijn studenten die in ruil voor gratis makelaar Ralph Janssen Daalen. “Het stadsdeel wonen 15 uur per week vrijwilligerswerk doen voor huurt de ruimte. Vijf bewoners die er veel gebruik de buurt. Ook is er een spreekuur voor bewoners van maken, beheren het.” Dat leverde in het begin die de weg naar de hulpverlening niet goed weten wel eens wat gedoe op. “Bijvoorbeeld over de te vinden.” schoonmaak van de ruime. En er was irritatie doordat er niet goed gecommuniceerd werd met Tuin en vergroening schoolplein elkaar. Maar, sinds de komst van Alain Klein is daar Op 26 november werd de openbare tuin langs de verandering in gekomen. Hij leidt alles in goede buurtkamer opgeleverd. Ralph Janssen Daalen: banen.” “Hier gaan we samen met bewoners een moestuin verzorgen. Het groen wordt zo ook een ontmoe- Oogje in het zeil tingspunt voor de buurt. Verder pakken we het Alain is hier opgegroeid en voelt een bijzondere plein aan van de aangrenzende Huizingaschool: band met deze buurt. “Bovendien is Alain een 1600 vierkantenmeter aan tegels gaat eruit. uitstekende verbinder”, zegt Ralph Janssen Daalen. Uiteraard betrekken we de bewoners bij de “Hij zorgt voor de administratie en het beheer van ­vergroeningsplannen.”

32 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Wildeman- en Blomwijckerbuurt

8. Wildeman- en Blomwijckerbuurt

8.1 Inleiding 8.3 Initiatieven

De Wildeman- en Blomwijckerbuurt is een Buurten verdienen extra aandacht tijdens de corona- crisis. Het afgelopen jaar hebben we daarom in de centraal gelegen wijk in stadsdeel Nieuw- Wildeman- en Blomwijckerbuurt extra aandacht West. De buurt ligt tussen de Ookmeerweg besteed aan jeugdwerk in de buurten. Dat deden we (noord) en het winkelcentrum Osdorpplein ook in de andere buurten van Osdorp: De Punt en de (zuid) en is deel van Osdorp. De buurt Reimerswaalbuurt. We trokken de buurten in met telt ongeveer 5000 bewoners. Ook hier extra aanbod, vooral tijdens de herfst- en kerstvakan- hebben sommige bewoners te maken met ties. We zorgden voor extra begeleiding van jongeren langdurige armoede. Daar doen we samen in combinatie met sport, meidenvoetbal en maat- schappelijk werk. wat aan met een speciale schuldenaanpak. Gelukkig heeft de buurt ook sinds 2020, Naast initiatieven voor kinderen hebben we ook voor dankzij de inzet van veel betrokkenen, een ouderen uit de Wildemanbuurt en Blomwijckerbuurt mooie nieuwe buurtkamer. Dit geeft veel activiteiten georganiseerd tijdens de eerste lock- nieuwe energie aan de buurt. down. Samen met partners in de wijk zijn er voor oudere bewoners sportactiviteiten georganiseerd vanaf de balkons. Die activiteiten zijn heel positief 8.2 Prioriteiten ontvangen door bewoners.

De prioriteiten van de Wildeman- en Armoede kan ervoor zorgen dat je van de regen in de Blomwijckerbuurt zijn: drup beland. Dit voorkomen we door mensen in ■ Investeringen in betere huizen en voorzieningen langdurige armoede en met meerdere problemen te ■ Aanpakken van achterstallig onderhoud, naar een ondersteunen. In de Wildeman- en Blomwijckerbuurt, schone openbare ruimte, o.a. met behulp van De Punt, Reimerswaalbuurt en de Lodewijk van samenhangende ingrepen vanuit het gebied zelf Deysselbuurt hebben we 86 gezinnen met problema- ■ Verminderen (jeugd)overlast en vergroten tische schulden geholpen om hun leven op orde te ­kansengelijkheid krijgen. Daarbij kijken we niet alleen naar het gezin, maar ook naar hun netwerk en naar de stress die mensen in het dagelijks leven kunnen ervaren.

Buurten hebben baat bij bruisende plekken waar bewoners kunnen samenkomen. Vanaf het najaar 2020 is Ons Huis, een nieuwe buurthuiskamer in de Wildemanbuurt, open voor publiek. Het doel is om op deze plek onder de naam ‘Station Wildeman’ verschillende activiteiten voor de buurt te organiseren en een laagdrempelige plek te creëren voor bewo-

33 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 8. Wildeman- en Blomwijckerbuurt ners om elkaar te ontmoeten. Het jongerenwerk zal in 8.4 Gebiedsontwikkeling de loop van 2021 op de tweede verdieping worden en planvorming gehuisvest. De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang. Vanaf 2021 en 2022 zetten we, mede dankzij Het was een grote teleurstelling voor bewoners dat een Europese EFRO-subsidie, de verdere verbouwing de vernieuwing van de buurt in 2009 vanwege de en uitbreiding van activiteiten van Station Wildeman bankencrisis plotseling werd stilgezet. We willen voort. graag de buurt vernieuwen, renoveren en voor verschillende groepen bereikbaar maken. Dit doen Ondertussen werken we hard aan het verbeteren van we op verschillende plekken in de buurt. de openbare ruimte. In 2020 wilden we starten met het opknappen van de speelplek bij Braak en Bosch. Voor het wooncomplex Groenehuyzen en de wonin- Bewoners hadden aangegeven deze graag vernieuwd gen aan Hoekenes is een stedenbouwkundig plan te zien. Door de coronacrisis zijn we pas eind 2020 opgesteld met 231 woningen (middelduur en sociaal), begonnen met de voorbereiding van de vernieuwing winkels en een nieuw Huis van de Wijk. In 2020 is van deze speelplek. Ook de speelplekken bij de door Stadgenoot met bewoners en ondernemers Cromme Camp en Hoekenes worden opgeknapt. overlegd over een sociaal plan. In 2021 gaan we met de buurt praten (inspraak) over het stedenbouw­ Het afgelopen jaar hebben we met verschillende kundig plan. tijdelijke ingrepen het gebruik van de Osdorper Ban, het winkelhart van Osdorp, verbeterd, door goed te Bewoners geven aan dat er weinig woonmogelijk­ luisteren naar wat bewoners en ondernemers nodig heden zijn voor jongeren in de buurt. Die wonen nu hebben. Kinderen in de buurt hebben tekeningen soms nog ongewild thuis omdat ze geen woning gemaakt die op de prullenbakken in het winkelgebied kunnen vinden. Op de Notweg 32 werken we daarom zijn aangebracht om ze op te fleuren. Verder onder- aan jongerenwoningen met maatschappelijke voor­ zoeken we hoe we het bedrijfsafval beter kunnen zieningen. We verwachten dat deze woningen in 2022 verwerken, is er extra verlichting aangebracht voor de klaar zijn. Verder starten we in 2021 met de ombouw veiligheid en hebben kunstenaars uit de wijk ver- van The Ox, een kantoor in de buurt tot 168 woningen, keersblokken beschilderd om foutparkeren tegen te waarvan 134 middeldure huurwoningen (voor essen­ gaan. Ook zijn we met Stadgenoot begonnen met tiële werknemers, zoals leraren en politiemensen) en het opknappen van een aantal achtertuinen. Die moet 35 vrije sector huurwoningen. een fijne groenstrook voor de buurt vormen.

Bij de hoek Hooge Venne hebben we in samenspraak 8.5 Duurzaamheid met bewoners een plek omgetoverd in een fijne ­groene verblijfplaats. Het was een hangplek waar De nieuwbouwwoningen in de Wildeman- en bewoners last van ondervonden, nu is het een Blomwijckerbuurt worden aardgasvrij. Delen van de prettige plek voor iedereen. uitvoering voor het aardgasvrij maken van woningen liggen stil omdat onderhoud in bewoonde staat door In 2022 worden de Nieuwe Laan en Vrijburg heringe- corona niet mogelijk is. Voor de galerijflats onderzoe- richt. Mogelijk krijgt de Osdorper Ban in 2021/2022 ken we hoe de werkzaamheden voor het aardgasvrij een nieuw trottoir. maken gecombineerd kunnen worden. In 2019 heeft een meerderheid van de corporatiewoningen in de Wildeman-en Blomwijckerbuurt label C (24%). De woningen in deze buurten zijn in 2019 een stukje verduurzaamd met een afname in woningen met label F (4%) en D (4%) en een toename in woningen met label C (8%) en A (4%).

34 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 8. Wildeman- en Blomwijckerbuurt

8.6 Station Wildeman start in de oude Prof. Dr. H. Kraemerschool

In januari 2019 kwam het gebouw van de Prof. ruimte bepalen. Ook is er een verdieping voor het Dr. H. Kraemerschool leeg te staan. Dit was een wijk- en servicewerk. En op de begane grond willen unieke kans om er een multifunctioneel gebouw we buurtactiviteiten organiseren.” van te maken voor en door de buurt. Zo ontstond Station Wildeman, een initiatief dat tot stand Aanvraag Europese subsidies gekomen is door een hechte samenwerking In november diende de kerngroep enkele aan­ tussen ondernemers, buurtbewoners en vragen in voor Europese subsidies. Stascha Nelis: betrokken ambtenaren “Het geld is nodig voor de verbouwing van het pand en voor de vestiging van een ondernemers- Voor dat het zover was, werd er eerst een kern- hub.” groep gevormd, bestaande uit bewoners , onderne- mers en mensen van de gemeente. Zij gingen met Trots op resultaat tot nu toe elkaar om de tafel om concrete plannen te maken. Ondanks de coronacrisis is Station Wildeman Toen het plan goedkeuring had van de gemeente, gestart met een bescheiden programmering. kreeg Stichting Samen Leven Samen Doen de “We zijn er trots op dat het allemaal is gelukt en op opdracht om de kar te trekken. wat we tot nu toe bereikt hebben”, zegt Stascha Nelis. “Dit traject kende een lange aanloop, het Eigen inrichting bepalen duurde even voor we op stoom kwamen.” “In september 2020 ontvingen we de sleutel”, vertelt kwartiermaker Stascha Nelis van de gemeen- Achteraf gezien vindt ze dat niet erg. “Het heeft ons te. “Verschillende partijen uit de buurt konden gaan de tijd gegeven om alle partners in de buurt goed verhuizen. De eerste verdieping is speciaal voor te leren kennen. Dat is echt winst en nu gaan we op jongeren. Zij mochten zelf de inrichting van hun volle kracht verder.”

35 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

Reimerswaalbuurt

9. Reimerswaalbuurt

9.1 Inleiding 9.3 Initiatieven

De Reimerswaalbuurt ligt in Osdorp- In de Reimerswaalbuurt liggen veel kansen voor nieuwe verbeteringen. Aan de rand van de buurt Midden-Noord in het vierkant Ookmeerweg, staat Stadsboerderij Osdorp. Hieromheen liggen Baden Powellweg, het Botteskerkpark (met verschillende scholen, kinderdagverblijven, een de stadsboerderij) en de Wildeman- en verzorgingstehuis en sociale huurwoningen. Samen Blomwijckerbuurt. Bewoners worden nauw met woningbouwcorporaties stimuleert de stadsboer- betrokken bij de verbeteringen in hun buurt. derij nieuwe en bestaande bewonersgroepen om zelf Samen maken we van de Reimerswaalbuurt initiatieven te ontplooien. Daarbij kijken we naar wat een prettigere plek voor iedereen, onder belangrijk is voor de buurt zoals het opknappen van het groen, schoonhouden van de buurt en eenzaam- ander door te investeren in een nieuw heid onder bewoners verminderen. Hier hebben we speelplein. Hierdoor kunnen bewoners het afgelopen jaar extra aandacht voor gehad. makkelijker samenkomen op plekken om elkaar te ontmoeten. Bewoners vinden het onprettig om in straten te wonen met veel zwerfvuil. Daarom hebben we het afgelopen jaar in alle Osdorpse ontwikkelbuurten 9.2 Prioriteiten extra ingezet op het bevorderen van recycling, om iedereen bewust te maken van het belang van De prioriteiten van de aanpak van de recycling en het terugdringen van zwerfvuil. We Reimerswaalbuurt zijn: hebben nieuwe containeradoptanten aangetrokken en zijn gaan prikken in de buurt. ■ Verbeteren van de (semi-)openbare ruimte en bewoners daarbij betrekken; Ook hebben we in de Reimerswaalbuurt meer ■ Creëren van ontmoetingsplekken en bevorderen aandacht besteed aan jeugdwerk en het activeren van sociale cohesie; huishoudens met langdurige armoedeproblemen. We ■ Investeren in basisvoorzieningen zodat dit leidt tot zetten vanuit de Sociale Basis in op extra naschoolse een ruim aanbod aan naschoolse activiteiten. activiteiten, bijvoorbeeld in de stadsboerderij en op het Cruyff Court in het Botteskerkpark.

Tegelijkertijd zijn we gestart met de vergroening van het speelplein van de Globe- en Johannesschool tot een fijne speelplek. Die is begin 2021 klaar. Verder zijn we begonnen met het opknappen van de open- bare ruimte rond de Lucaskerk. Ouderen in de buurt hadden aangegeven graag een nieuwe ontmoetings- plek te willen. Daarom werken we aan een nieuwe plek met zitgelegenheid en groen, die naar verwach- ting begin 2021 gereed is. 36 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 9. Reimerswaalbuurt

9.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming Parallel aan deze buurtverbeteringen werken we aan plannen voor de middellange termijn. In 2020 is een tender uitgegeven voor 190 woningen, waarvan 120 middeldure huurwoningen en 70 vrije sectorwonin- gen. In de periode 2009-2012 zijn al 192 sociale huur- en 39 koopwoningen voor drie andere blokken in deze buurt gebouwd. De komende jaren starten we met de bouw van de twee getenderde huizen- blokken met 190 woningen. Hier komt ook ruimte voor veel nieuwe voorzieningen aan de Osdorperban.

Tegelijk renoveert Ymere een aantal blokken met woningen. Een deel is al gereed, de renovatie van de rest duurt tot medio 2021. De openbare ruimte rondom de renovatie- en nieuwbouwblokken wordt gefaseerd opnieuw inricht. Door de nieuwbouw verdwijnen er tijdelijke groen-, speel- en verblijfplek- ken in de buurt. In samenspraak met de bewoners komen die op andere plekken terug.

9.5 Duurzaamheid

Het aardgasvrij maken van 270 woningen in de Reimerswaalbuurt is in uitvoering en is naar verwach- ting medio 2021 gereed. De gerenoveerde woningen van Ymere worden energiezuinig en comfortabel voor de huurders. Op den duur zullen hun energielasten verminderen.

In 2019 zijn de corporatiewoningen in de Reimerswaal­buurt erg duurzaam met een meerder- heid van de woningen met label A (41%). In 2019 zijn de woningen dan ook flink verduurzaamd met een afname in woningen met label F (9%) en een toename in de woningen met label A (17%). Tegelijkertijd is er ook een lichte percentuele stijging van woningen met label G (3%).

37 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 9. Reimerswaalbuurt

9.6 De Stadsboerderij helpt bewoners van de Leo Polakflat met een eigen groene ontmoetingsplek

Een van de vier groenpunten in Nieuw-West is makelaar en de Stadsboerderij gingen met elkaar Stadsboerderij Osdorp. Hier kunnen bewoners in gesprek. “Alles wat wij aanpakken, doen we in terecht met al hun vragen of opmerkingen over overleg met de bewoners”, vertelt Martin. “Dus het groen in de buurt. Zo hadden de bewoners vroegen we eerst: wat vind je van de buurt en waar van de Leo Polakflat aan de Ookmeerweg heb je behoefte aan? Alle ideeën schreven we of ook een vraag: of de Stadsboerderij wil tekenden we op een schoolbord. Daar rolde een meewerken aan het creëren van een prettige ontwerp uit.” groene ontmoetingsplek voor de ingang van het complex? Planten, rozenstruiken en banken Het idee is om een ontmoetplek te creëren naast Die vraag kwam binnen via de gebiedsmakelaar van de ingang van het complex op een stuk grasveld. het stadsdeel en was niet moeilijk te beantwoorden Martin en Brinke: “Op het groenvak komen vaste vertelt Martin ten Brinke, coördinator van de planten of een rozenstruik. Ook plaatsen we banken Stadsboerderij. “Daar werken wij graag aan mee.” in een hoekopstelling. Die krijgen een houten zitting en leuningen zodat mensen houvast hebben bij het Kleine woningen zonder balkon zitten en opstaan. Omdat het grasveld eigendom is Martin en Brinke kent de situatie daar. “In deze flat van Woonzorg hebben we afgesproken dat de wonen veel oudere Osdorpers in kleine apparte- Stadsboerderij de plek aanlegt. Woonzorg doet het menten zonder balkon. Alleen binnen zijn gezamen- onderhoud met hulp van de bewoners zelf. Wij lijke ruimtes. Een aantrekkelijke plek om samen ondersteunen uiteraard met groenadvies.” lekker buiten in de zon te zitten, is er niet. Bewoners vertelden ons dat ze dat echt misten.” Genieten van de bollen in bloei De schop is eind november de grond ingegaan. In overleg met bewoners “Deze plek wordt nu ook echt van de bewoners”, Ook vergroenen is investeren in de buurt. Vanuit het zegt Martin en Brinke. “Als alles goed gaat, kunnen budget van de Ontwikkelbuurtenaanpak was dan ze er komend voorjaar al van genieten. Dan zullen ook geld beschikbaar. De bewoners, de gebieds­ ze de eerste bollen in bloei zien staan.”

38 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Nieuw-West

De Punt

10. De Punt

10.1 Inleiding 10.3 Initiatieven

De Punt ligt aan de rand van stadsdeel Net als in de andere ontwikkelbuurten in Osdorp werken we samen met bewoners aan het terug­ Nieuw-West tussen De Aker en Osdorp- dringen van zwerfvuil en het bijgeplaatste afval in de Midden. Deze buurt, gebouwd in de jaren buurt. Een bewoner zei: “Wij als gezamenlijke zestig en zeventig, is onderdeel van de Amsterdammers zijn de enigen die dit probleem tuinstad Osdorp. Aan het Dijkgraafplein, kunnen veranderen.” In 2020 zijn we de wijk ingetrok- midden in De Punt, staande bekende ken om met verschillende bewoners te praten over ‘hangbrugmaisonettes’ van architect J.P. mogelijke oplossingen. Bewoners zijn gaan prikken en Kloos. Dit bijzondere flatgebouw met er is veel contact met de onder­nemers rond het Dijkgraafplein. hangbruggen als loopbruggen is een gemeentelijk monument. De buurt heeft Er is behoefte aan een nieuwe buurtontmoetings­ behoefte aan een prettigere openbare ruimte in De Punt. Afgelopen jaar zijn we samen met ruimte, met name op het centrale Dijkgraaf­ Ymere begonnen met de realisatie van een nieuwe plein. Hier doen we samen wat aan. buurtkamer.

Bewoners gaven ook aan behoefte te hebben aan 10.2 Prioriteiten inbraakpreventie om het aantal inbraakpogingen terug te dringen. In samenwerking met Ymere zijn De prioriteiten van de aanpak van De Punt zijn: we in het najaar gestart met het aanbrengen van ■ Herontwikkelen van het Dijkgraafplein met behulp beveiligingsmiddelen bij woningen. van samenhangende ingrepen vanuit het gebied zelf; We werken aan een betere uitstraling van het ■ Verbeteren van de gezondheid van buurtbewoners, Dijkgraafplein. Met input van bewoners hebben we onder andere door de (speel)voorzieningen te afgelopen jaar een ontwerp gemaakt. In 2021 gaan vernieuwen; we aan de slag met de vergroening van het plein. ■ Versterken van (het gevoel van) veiligheid en de Ook knappen we de speelplekken op. We zijn gestart sociale cohesie. met de voorbereidingen voor het opknappen van het speelplein bij de De Jongschool. Dit plein wordt veel door de buurt gebruikt. Ook pakken we op nadrukke- lijk verzoek van bewoners een speeltuin aan bij de complexen aan Langswater.

We werken aan het vergroten van de betrokkenheid van bewoners bij hun eigen buurt. Het afgelopen jaar hebben jonge kunstenaars uit Nieuw-West basis- schoolkinderen begeleid met het schilderen van hun

39 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 10. De Punt verhalen over de buurt op vlaggen. Een jonge 10.5 Duurzaamheid kunstenaar maakt met de buurt een kunstwerk vanuit de diversiteit aan culturen in de wijk. Ook zijn samen De gesprekken voor aardgasvrij zijn in deze buurt nog met bewoners pinguïns van gerecycled afval niet begonnen. In 2019 had de meerderheid van de ­gemaakt. corporatiewoningen in deze buurten label D (24%). De corporatiewoningen in de Punt zijn in 2019 iets verduurzaamd met een afname in woningen met label 10.4 Gebiedsontwikkeling en F(7%). planvorming We werken op verschillende plekken in De Punt aan de vernieuwing van de buurt. Op dit moment is er een stedenbouwkundig plan in de maak voor twee kavels aan het Dijkgraafplein. Het doel is om de leefbaarheid in de buurt te verbeteren. Dit plan moet in 2021 zijn afgerond om daarna bestuurlijk vastge- steld te worden.

Daarnaast start Ymere dit jaar met de planvorming voor vernieuwbouw (ingrijpende renovatie) van de drie nog bestaande oude flats aan de Ingelanderweg. De planning voor de start is eind 2022 (onder voorbehoud omgevingsvergunning). De oplevering van het gebouw en de inrichting van de openbare ruimte volgen dan in 2024.

40 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 10. De Punt

10.6 Aangepast schoolplein voor speciaal onderwijs en buurtkinderen profiteren mee

De Mr. De Jongschool geeft speciaal onderwijs kinderen wat ze op een bepaald stukje schoolplein aan zeer moeilijk opvoedbare kinderen. Er kunnen doen. Op kunstgras kun je bijvoorbeeld is veel aandacht voor de sociaal-emotionele tikspelletjes doen of balspelen. Een stukje asfalt? ontwikkeling van het kind en het leren omgaan Daar kun je met je step terecht. Duidelijkheid is voor met emoties. De school heeft al lange tijd de iedereen fijn, maar voor onze leerlingen des te wens om het schoolplein beter af te stemmen op meer. We hebben ook overwogen om een groenzo- wat deze kinderen nodig hebben, maar ook om ne aan te leggen. Maar dat is eigenlijk niet haalbaar er buurtkinderen veilig en prettig te kunnen laten want te veel struiken en bosjes kan te spannend zijn spelen. voor deze leerlingen omdat het ze weer veel prikkels bezorgt.” Het plein aanpassen met een ander soort aanbod dan de standaard speelmogelijkheden, kan alleen in Een nieuw plein in 2021? nauwe samenwerking met de school. Daarom werd Het is nog onduidelijk wanneer de eerste schop de gymdocent Maarten Groot betrokken bij de plannen grond in gaat. “Wij hebben gevraagd om de voor het nieuwe schoolplein. “Het is belangrijk om werkzaamheden zoveel mogelijk in de schoolvakan- met de wensen van deze bijzondere leerlingen ties te laten plaatsvinden”, aldus Maarten Groot. rekening te houden”, vertelt hij. “Het nieuwe plein “Want die veroorzaken ook onnodige overlast voor moet onze kinderen zoveel mogelijk uitdagen om te onze leerlingen. We hopen dat de goede elementen bewegen zonder dat ze overprikkeld raken.” van het bestaande plein blijven bestaan met mooie speeltoestellen waarop kinderen kunnen balance- Herkenbare structuur en materialen ren. De trampolines zijn erg in trek. En ook de Daarom is structuur op het plein belangrijk, maar buurtkinderen vinden deze speelvoorzieningen leuk. ook het gebruik van herkenbare materialen. Wensen zijn er genoeg dus we hebben veel ideeën Maarten Groot: “Zo is meteen duidelijk voor de ingediend.”

41 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost E-/G-buurt Noord

11. E-/G-buurt Noord

11.1 Inleiding Parallel en deels vooruitlopend op die lange termijn- plannen maakt de Ontwikkelbuurtenaanpak het ons De E-/G-buurt Noord bestaat uit de E-buurt mogelijk om een reeks initiatieven te financieren die de economische en sociale zelfstandigheid van Oost, de G-buurt Noord en winkelcentrum bewoners en de kansengelijkheid van jonge bewoners Ganzenpoort. Bewoners hebben te maken versterken. Een van die initiatieven in het afgelopen met een aantal hardnekkige problemen, jaar hielp het sociaal isolement te doorbreken bij zoals gebrekkige voorzieningen en alleenstaande ouders (merendeels vrouwen) in de kansenongelijkheid, een lage staat en flats Gravestein en Geldershoofd. Na een onder­ waardering van de woningen, en een slechte breking vanwege de coronamaatregelen streven we sociaaleconomische positie en gezondheid ernaar om dit initiatief, als het kan, weer op te starten. van bewoners. De belofte om deze buurt Andere initiatieven die de zelfstandigheid en sociale te verbeteren, stamt van voor de vorige cohesie in de buurt willen vergroten zijn een Bike crisis in 2008. Daarom ondernemen we Pitstop in 2020, een initiatief van een buurtbewoner nu concrete stappen om deze belofte voor een fietsreparatie- en ontmoetingsplaats in in te lossen. In 2020 hebben we een samenwerking met Rochdale (zie kader), en een intentieovereenkomst afgesloten met sociëteitsgebouw voor een groep mannen uit de buurt die een plek voor ontmoeting en zelfontplooi- Rochdale om de opgave in de buurt vanuit ing missen. Dit tijdelijke gebouw komt medio 2021 meerdere hoeken aan te pakken. tegenover de flat Geldershoofd. Mogelijk volgt later een permanent onderkomen. We voeren intensief overleg met de mannen over de programmering en 11.2 Prioriteiten het beheer.

De prioriteiten van de aanpak van de E-/G-buurt Meerdere factoren dragen eraan bij dat de door- Noord zijn: stroom van basisschoolkinderen in de G-buurt Noord ■ Toegankelijke basisvoorzieningen en een goede naar havo/vwo het laagst is van heel Amsterdam. aansluiting bij behoeften van bewoners; Extra, gerichte leerondersteuningsactiviteiten vanuit ■ Kansengelijkheid voor de jeugd; de Ontwikkelbuurtenaanpak moeten de doorstroom ■ Verbetering van winkelcentrum Ganzenpoort. ophogen naar het stedelijk gemiddelde.

Ook buiten- en voorschoolse activiteiten versterken 11.3 Initiatieven de talenten en kansen van de jeugd uit G-buurt Noord. In 2020 heeft welzijnsorganisatie Swazoom Via twee sporen pakken we de hardnekkigste proble- samen met lokale jongeren een platform opgezet om men structureel aan: met een sociale integrale aanpak ze te helpen hun eigen wensen en behoeften duide- en met structurele ingrepen van de gebiedsontwikke- lijk te maken aan sociale partners en de gemeente. ling. Die lichten we in paragraaf 11.4 verder toe. Door corona is dit project voorlopig on hold gezet.

42 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 11. E-/G-buurt Noord

Ook waren in november de eerste gesprekken met vanuit de Sociale Basis, samen met scholen onderwijs- kinderdagverblijven in de buurt voor een project dat ondersteuning op maat te bieden. Dit wordt in 2021 bij kinderen van 3 tot 6 jaar een succesvolle speel- en voortgezet en als het financieel haalbaar blijkt uitgebreid. werkhouding stimuleert. Daarnaast biedt de gebiedsontwikkeling veel kansen Niet alleen de sociaaleconomische kracht maar ook om de buurt structureel te verbeteren. De E-buurt de openbare ruimte van de E-/G-buurt Noord wordt Oost is een woningbouwlocatie tussen de E-buurt en versterkt. De binnentuin tussen de flats Geldershoofd G-buurt Noord. In tegenstelling tot de G-buurt en Gravestein bood weinig zitgelegenheid en werd Noord, waar de waardering van de woning en woon- weinig gebruikt. Daarom is samen met bewoners in omgeving tot een van de laagste van Amsterdam 2019 een ontwerp gemaakt. Het resultaat is dat er nu behoort, waarderen bewoners in de E-buurt hun een tuin ligt met meer zitjes en aantrekkelijke en omgeving bovengemiddeld goed. Daarom heeft de bovendien eetbare planten. De opgeknapte tuin gebiedsontwikkeling hier als doel dat de hele E-/G- nodigt uit tot meer sport, spel, ontmoeting en verblijf. buurt Noord over tien jaar bovengemiddeld goed wordt gewaardeerd. Een van de bruisende plekken in de buurt is Lola Buitenpost, een omgetoverde crèche die nu ontmoe- Om dat te realiseren, is de G-buurt Noord eind 2019 tingsplaats is voor onder andere lokale zzp’ers en een toegevoegd aan het Investeringsbesluit E-buurt Oost. thuis biedt aan radiostation Mart en restaurant Elixer. In 2020 heeft de gemeente samen met Rochdale een Om deze plek ook aantrekkelijker te maken voor intentieovereenkomst vastgesteld voor renovatie van bewoners die zich een horeca-uitje vaak niet kunnen de flats Geldershoofd en Gravestein en voor herhuis- veroorloven, is de directe omgeving flink opgeknapt vesting in de aardgasvrije en energielabel met speeltoestellen, bloembakken en bankjes A-nieuwbouw van de E-buurt. gemaakt van gerecycled materiaal. In 2021 werken we verder aan het afronden van de ontwikkelstrategie voor E-/G-buurt Noord. De 11.4 Gebiedsontwikkeling en ontwikkelstrategie beschrijft de toekomstvisie voor de planvorming E-/G-buurt Noord en wat dit betekent voor de (her-) inrichting van openbare ruimte, voorzieningen en Een cruciaal speerpunt voor de E-/G-buurt Noord is plinten. Na vaststelling van de ontwikkelstrategie in het aanpakken van de grote sociaaleconomische het eerste kwartaal van 2021 start de uitvoering van achterstanden in de G-buurt Noord. Daarom heeft de de eerste projecten. De projecten worden vormgege- gemeente in 2020 veel geïnvesteerd in de ‘sociale ven in samenwerking met stakeholders en toekomsti- integrale aanpak’, samen met zorgprofessionals en ge gebruikers. Rochdale. Deze samenwerking moet substantieel bijdragen aan de hardnekkigste problemen waarmee In de intentieovereenkomst tussen de gemeente en bewoners in deze buurt te maken hebben. Rochdale is afgesproken dat Rochdale de flats (960 woningen) hoogwaardig gaat renoveren. Het uit- De sociale integrale aanpak is enerzijds gericht op gangspunt daarbij is dat bewoners in hun buurt een toegankelijk voorzieningenaanbod. We constate- kunnen blijven wonen. Toch zullen sommige bewo- ren dat bewoners in deze buurt het aanbod van de ners hun woning permanent of tijdelijk moeten gemeente niet goed weten te vinden, ook al hebben verlaten voor een huis in de E-buurt of K-buurt. Een ze de hulp wel nodig. Daarom werken we nu samen deel van de woningen wordt getransformeerd naar met partijen in de buurt om achter iedere voordeur een ander segment (hoger segment sociale huur, met bewoners te achterhalen hoe zij op maat onder- goedkope koop of middensegment huur of koop). steuning kunnen krijgen om zelfredzamer te worden. Daarnaast bouwt Rochdale sociale huurwoningen in De voorbereiding hiervan is in 2020 begonnen. In de E-buurt en K-buurt die beschikbaar worden januari 2021 gaat de aanpak definitief van start. gesteld voor herhuisvesting. De eerste woningen Ander­zijds wil de gemeente gelijke kansen voor ieder worden in het eerste kwartaal van 2022 in aanbouw kind. Door de coronacrisis zijn veel kinderen die al in genomen (in Nieuw Echtenstein). De gefaseerde een moeilijke thuissituatie opgroeiden nog verder op renovatie van de flats Geldershoofd en Gravestein achterstand geraakt. Daarom werken we eraan om, start in 2023. deels vanuit de Ontwikkelbuurtenaanpak en deels

43 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 11. E-/G-buurt Noord

11.5 Duurzaamheid

De meerderheid van de corporatiewoningen in deze buurt hadden in 2019 label C (44%). In 2019 zijn er nog geen significante stappen gemaakt in het verbeteren van de energielabels.

11.6 Bewoner biedt gratis fietsreparaties en kennis aan in zijn Bikepitstop

De buurt rond de flat Gravestein een bijzondere nemer mag het nu draaien met behoud van uit­ voorziening rijker: een Bikepitstop. Hier kunnen kering. Dat hebben we met zijn klantmanager van bewoners met een smalle beurs hun fiets laten WPI geregeld. Zo is het een werkervaringsplek repareren. De initiatiefnemer is een bewoner die waarbij hij feitelijk in dienst is van zichzelf. Het wil helpen maar ook graag zijn kennis overdraagt project duurt voorlopig een jaar. Halverwege kijken aan geïnteresseerde buurtbewoners. we hoe het gaat met de Bikepitstop en of het nog steeds succesvol is.” Het idee van de bewoner viel in goede aarde bij de gemeente. “Wij vonden het een heel goed idee en hebben hem geholpen bij het aanvragen van een kleine subsidie vanuit de Ontwikkelbuurtenaanpak”, vertelt Kenneth Brammerloo van het stadsdeel. “Ook Rochdale was zo enthousiast dat zij een ruimte beneden in flat Gravestein ter beschikking stelden.

Hulp bij papierwerk In administratie bleek de initiatiefnemer minder goed thuis. Daarom is er via Venzo een vrijwilliger gevraagd om hem te helpen met het papierwerk. “De Bikepitstop liep vanaf de eerste dag heel goed”, vertelt Kenneth. “Ik heb meegemaakt dat er een wachtrij voor de deur stond.”

Betalen mag maar hoeft niet Als mensen geld hebben kunnen ze betalen voor de reparatie. “Maar dat hoeft niet”, zegt Kenneth. “Je mag geven wat je kunt missen. Alles wat de bewoner verdient, gaat terug in het project. Om gereedschap te kopen bijvoorbeeld. Of koffie en thee. Alle klanten die wachten tot hun fiets klaar is, krijgen iets te drinken aangeboden. Dit kan nog een leuke ontmoetingsplek worden. De Bikepitstop is als project erg laagdrempelig en kent weinig rompslomp. Het voegt echt veel toe aan de buurt.”

Leerwerktraject? Het stadsdeel onderzoekt of het project een leerwerktraject kan worden. Kenneth: “De initiatief-

44 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

K-buurt

12. K-buurt

12.1 Inleiding 12.3 Initiatieven

De K-buurt ligt in het oosten van de Bijlmer We geven jongeren in de K-buurt een stem en zeggenschap over hun buurt. Naast de atletiekbaan rondom metrostation Kraaiennest. Aan de komt daarom een gloednieuw tijdelijk jongerencen- randen van de buurt liggen de Gooiseweg, trum. Het bijzondere is dat jongeren hier zelf onder de Gaasperdammerweg, het groen van de begeleiding activiteiten en dagbesteding gaan Bijlmerweide en de G-buurt. De afgelopen organiseren. Hiermee doen zij mooie nieuwe ervarin- jaren werken we hier met bewonersintensief gen op en ontwikkelen zij allerlei vaardigheden. Ook samen aan de verbetering van de buurt. hebben we samen met jongeren in de buurt een Bewoners hebben niet alleen de plannen platform opgezet waarmee zij hun stem in de buurt kenbaar kunnen maken. ingediend, ze werken ook mee aan de uitwerking ervan. De openbare ruimte in de K-buurt is op veel plekken toe aan verbetering. Op initiatief van buurtplatform Hart voor de K-buurt hebben bewoners een lijst met 12.2 Prioriteiten 71 (kleinere en grotere) projecten samengesteld om dit aan te pakken. Een deel van de projecten heeft de De prioriteiten van de aanpak van de K-buurt zijn: gemeente al in 2019 uitgevoerd, de rest gebeurt in ■ Terugdringen van schoolverlaters. Veel jongeren 2020 (en het eerste deel van 2021). verlaten school zonder startkwalificatie en daar- door is er een groot risico op doorstroom richting Die talloze initiatieven in de openbare ruimte moeten de criminaliteit; van de K-buurt een nog prettigere plek maken waar ■ Verminderen van eenzaamheid onder ouderen, bewoners elkaar ontmoeten en kunnen verblijven. alleenstaanden en eenoudergezinnen; Hun wens staat daarbij voorop. Jongeren uit de buurt ■ Verbeteren van verloederde en verouderde voetbalden bijvoorbeeld vaak op het veldje bij de plekken in de openbare ruimte. wijk Kantershof. Daarom is besloten hier een nieuw, permanent veldje aan te leggen. Op andere plekken zijn bankjes en prullenbakken geplaatst, vooral op verzoek van oudere bewoners.

De initiatieven van Hart voor de K-buurt spelen ook in op zorgen in de wijk. Bewoners merkten op dat een bepaalde wegoversteek gevaarlijk was. Daarom is daar een zebrapad aangelegd. Ook is op een stoep een regenboogpad aangebracht voor meer bewust- wording over de lhbtiq+-gemeenschap. Een andere bron van zorg in de buurt was het grofvuil. Door

45 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 12. K-buurt aanpassing van de grofvuillocaties waait het vuil nu plek rond het plein om het te verlevendigen. We minder snel weg en is het voor iedereen duidelijker denken aan het plaatsen van zeecontainers waar zij waar ze het vuil moeten plaatsen. zich kunnen vestigen. Ook werken we op de korte termijn aan een nieuwe oefenruimte voor dé trots van Tot slot is het afgelopen jaar een onderzoek gestart de Bijlmer: de verschillende drumbands. naar de sportbehoefte van stadspashouders in de buurt en worden laagdrempelige participatie-activi- teiten opgezet voor bewoners die te maken hebben 12.5 Duurzaamheid met eenzaamheid en armoede. En sinds medio 2020 verrijst er een voedselbos: een sociaal groenbeheer- Bij de plannen voor de K-buurt kijken Hart voor de project met en door gemotiveerde bewoners, lokale K-buurt en de gemeente gericht naar de manier tuiniersgroepen en andere professionals die het bos waarop de ambities met betrekking tot de energie- zelf in beheer hebben. Zij worden ondersteund met transitie gekoppeld kunnen worden aan de forse een bijdrage uit de groengelden. Het doel is om een ingreep. Ook hierbij zitten de bewoners prominent samenhangend ecosysteem te creëren dat zorgt voor aan tafel. Samen met Hart voor de K-Buurt en biodiversiteit, natuurbeleving en sociale interactie op Stichting !WOON hebben we in het vierde kwartaal verschillende plekken in de K-buurt. van 2020 een participatieronde per deelgebied georganiseerd. Daarin is gesproken over het voorne- men om de K-buurt aardgasvrij te maken en de 12.4 Gebiedsontwikkeling en verschillende technische mogelijkheden die hiervoor planvorming zijn. In de eerste helft van 2021 doorlopen we met de bewoners de haalbaarheidsfase voor delen van de Plannen maken samen met bewoners staat in de K-buurt om te bepalen wat de voorkeursoplossing is. ontwikkelbuurten voorop. In de K-buurt wordt aan beide zijden van de Karspeldreef een oud steden- De meerderheid van de corporatiewoningen in deze bouwkundig plan herzien. Het gaat over de ontwikke- buurt hadden in 2019 label D (17%). In 2019 zijn er ling van een plan waar600 tot 900 woningen met nog geen significante percentuele stappen gemaakt voorzieningen onder vallen, een nieuw economisch in het verbeteren van de energielabels. programma en de aanpak van de openbare ruimte. Het plein naast metrostation Kraaiennest met de speeltuin erachter is samen met winkelcentrum de Kameleon het centrum van de buurt. Als experiment maken bewoners en ambtenaren het plan in samen- spraak. Het buurtplatform Hart voor de K-buurt werkt hierbij met de gemeente samen. Met vernieuwende middelen betrekken zij groepen bewoners die nu vaak niet gehoord worden bij de ontwikkeling van de buurt.

De bewoners zitten dus aan het stuur, de ambtenaren faciliteren. De samenwerking is openbaar en toegan- kelijk. De bijeenkomsten worden opgenomen en zijn voor iedereen terug te zien. Samen bespreken we allerlei belangrijke onderwerpen voor de buurt. Wat moet de buurt worden? Wat moet behouden blijven? Was mist men? Hoe kan je bouwen voor de buurt? Hoe voorkom je overmatige gentrificatie?

De plannen voor woningbouw en voorzieningen zijn voor de middellange termijn. In de tussentijd werken we aan andere initiatieven die de buurt ten goede komen. Vooruitlopend op de gebiedsontwikkeling, krijgen startende lokale ondernemers een betaalbare

46 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 12. K-buurt

12.6 K-Buurt: Nieuw jongerencentrum focust op talentontwikkeling en positieve toekomst

Er komen vier nieuwe jongerencentra in Zuidoost, specialisten ingehuurd maar praten we met de maakte wethouder Simone Kukenheim onlangs jongeren praten om te horen welke activiteiten zij bekend. Swazoom Welzijn, een organisatie die zich hier willen doen. Hun behoefte bepaalt voor een inzet voor gelijke kansen voor kinderen en groot deel hoe het er uit gaat zien. Het opzetten jongeren in het stadsdeel, heeft zich er hard voor van de jeugdcentra is een prachtig voorbeeld van ingespannen om de komst van de jongerencentra samenwerking tussen jongeren, bewoners, de mogelijk te maken. Samen met de jongeren, maar gemeente en allerlei andere partijen”. Onlangs is ook de omwonenden, informele buurtnetwerken, ook een convenant opgesteld tussen de jongeren, professionele organisaties en de gemeente, geven verenigd in een groep jeugdlobbyisten, Swazoom ze nu het eerste centrum vorm. De oplevering Welzijn en het stadsdeel om hun goede samen­ staat gepland rond de zomer. werking ook in de toekomst vast te leggen.

Voorbeeld van samenwerking Werken aan toekomstdromen “Het is heel raar, maar Zuidoost heeft nu nog géén Het tijdelijke jeugdcentrum krijgt onder andere een specifieke jongerencentra”, vertelt Raoul White van ruimte om te leren debatteren, ondernemen en om Swazoom Welzijn. “Terwijl er in Zuidoost juist een verschillende workshops te volgen, maar ook een hele hoge populatie jongeren is.” Swazoom Welzijn aangebouwd stuk dat als oefenruimte dient voor de gaat het beheer en de exploitatie doen van de drumband. “Het wordt een jeugdvoorziening voor centra en houdt zich ook bezig met de ontwikkeling ongeboren baby’s en zwangere moeders tot van dit eerste pand, dat in de K-buurt komt en een jongvolwassenen van 27 jaar”, zegt Raoul. “Gericht tijdelijk karakter heeft, ter overbrugging naar de op talentontwikkeling en het verbeteren van permanente centra die later komen. De ontwikke- toekomstperspectief. We focussen niet alleen op de ling doen ze samen met bewoners en verschillende probleemstatus van de jongeren. We werken juist projectleiders en bestuurders van het stadsdeel. Er aan het creëren en verwezenlijken van toekomst­ is een intensief participatie traject geweest met de dromen. Hier kunnen jongeren straks werken aan jongeren, kinderen uit de buurt en bewoners bij het toekomstig burgemeester van Amsterdam worden. maken van de plannen. Raoul: “Dit tijdelijke pand Of directeur van een grote bank, chirurg of de CEO wordt gemaakt uit bouwcontainers. Om het er goed van je eigen succesvolle onderneming. Wij willen uit te laten zien en helemaal te laten voldoen aan de aanjager én verbindende factor hierin zijn en dat is wensen van de jongeren die deze plek gaan heel mooi om te doen!” gebruiken hebben we niet alleen bouwkundig

47 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

Venserpolder

13. Venserpolder

13.1 Inleiding 13.3 Initiatieven

Venserpolder is een buurt in het noord­ De buurt heeft dringend behoefte aan plekken om samen te komen. Daarom vernieuwen de gemeente westen van stadsdeel Zuidoost. De wijk, en basisschool De Schakel de drie pleinen naast deze gebouwd op een voormalige polder met school. De pleinen worden openbaar, groener en dezelfde naam, wordt omsloten door de prettigere speelplekken voor de kinderen. Met steun gemeenten Diemen en Ouder-Amstel. van de Ontwikkelbuurtenaanpak komt hier een tiny Begin 2021 verrijzen hier prachtige nieuwe forest. De pleinen moeten in maart 2021 klaar zijn. schoolpleinen - én een mooie nieuwe plek Dat is ook het moment dat een speelplek en de voor de buurt om samen te komen. sportstrook bij de Dolingadreef verderop in de buurt gereed zijn. Dit moeten fijne centrale plekken worden voor jong en oud. 13.2 Prioriteiten Venserpolder lijkt een stenige en betonnen buurt, De prioriteiten van de aanpak van Venserpolder zijn: maar de binnentuinen hebben veel potentie. Daarom is in 2020 een begin gemaakt met de aanleg van een ■ Verbeteren van de economische positie van moestuin in de binnentuin van het Boeninblok. bewoners en de kansen voor de jeugd; Bewoners krijgen de tuin zelf in beheer en raken zo ■ Verbeteren van de lichamelijke en geestelijke nog meer betrokken bij hun eigen buurt. Bij een als gezondheid van de buurtbewoners; onveilig ervaren onderdoorgang tussen Venserpolder ■ Verhogen van buurttevredenheid en gevoelens en Duivendrecht is een prachtige bloemenzee van veiligheid. aangebracht. Talloze buurtbewoners laten weten heel blij te zijn met het gevoel van veiligheid en de gezelligheid die de muurschilderingen uitstralen. Een bewoner liet een kaartje achter: “We rijden hier altijd langs deze mooie ‘schilderijen’ op weg naar ’t werk… elke week ziet het er mooier uit!”

Naast deze verbeteringen van de openbare ruimte ( ook met nieuwe bankjes, betegeling voor meer toegankelijkheid voor mindervalide bewoners, het onderhoud van groen, reinigen en aanbrengen van anti-graffiti-coatings, vervanging van afvalbakken) is een belangrijk speerpunt het verbeteren van de veiligheid en talentontwikkeling bij jongeren. Het Bindelmeer College werkt aan een gemeenschaps- school in Venserpolder met programma’s, workshops

48 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 13. Venserpolder en coaching met en voor de buurt. Community 13.5 Duurzaamheid coaches in de buurt gaan leerlingen intensief begelei- den en weerbaar maken tegen criminaliteit. De eventuele toekomstige nieuwbouw in Venserpolder Daarnaast heeft het stadsdeel van september tot wordt aardgasvrij. Samen met bewoners wordt december 2020 op 6 middelbare scholen in alle gezocht naar een passende oplossing voor het ontwikkelbuurten in Zuidoost projecten voor school- aardgasvrij maken van de bestaande bouw. De veiligheid opgezet, uiteenlopend van weerbaarheids- corporatie­woningen in de Venserpolder waren in trainingen voor leerkrachten tot theaterprojecten 2019 relatief duurzaam met een meerderheid van de voor leerlingen. corporatiewoningen met label B (47%). In 2019 is er echter wel een percentuele afname merkbaar van Bij de sociale opgave in de buurt is persoonlijke corporatiewoningen met label A (5%) en een toe­ aandacht van groot belang. In 2020 heeft het stads- name van corporatiewoningen met label C (4%). deel daarom bemiddeld en gemonitord bij rivalise- rende groepen jongeren die al verschillende confron- taties hadden gehad. Daarnaast is individuele begeleiding van jongeren opgezet gericht op het voorkomen van eenzaamheid, armoede, huiselijk geweld, kindermishandeling, criminaliteit en radica­ lisering. Onderdeel van de aanpak is ambulante begeleiding en groepsgesprekken. Tot slot is het Keurmerk Veilig Ondernemen ingesteld voor het winkelcentrum in Venserpolder om de sociale cohesie te bevorderen.

13.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming Eind 2020 heeft het college de Verkenning van Kansen Venserpolder vastgesteld. Hierin staan verbeterideeën voor de buurt voor de komende jaren. Daarbij bestuderen we de mogelijkheid voor nieuwe woningen in de buurt. En we schetsen de con- touren van een sociale aanpak waarmee we enkele uitdagingen van Venserpolder te lijf willen gaan. We kijken daarbij onder andere naar de kansen op het gebied van jeugd, onderwijs en veiligheid, we inventariseren bijvoorbeeld de wens van jongeren met betrekking tot een jongerencentrum. Maar ook kijken we naar een verbetering van de sociaalecono- mische positie van bewoners (bijvoorbeeld via het banenplan van Zuidoost Werkt), betere infrastructuur en openbare ruimte en verduurzaming. Op dit moment werkt de gemeente aan een projectnota waarin we de ideeën van de Verkenning van Kansen op haalbaarheid onderzoeken.

Daarnaast werkt het projectteam aan een investerings­nota voor De Venser samen met Stadgenoot. Dit is een voormalig verzorgingstehuis waar nieuwe woningen en voorzieningen voor in de plaats komen, waaronder een buurtkamer.

49 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 13. Venserpolder

13.6 Via School2Community werken jongeren op bekend terrein aan hun talenten

Het pilotproject School2Community wil de bekend terrein verder werken aan hun talenten. Het community op en rond het Bindelmeer College schoolgebouw als veilige thuishaven dus. In septem- versterken. Na schooltijd kunnen scholieren op de ber zijn we gestart met de eerste activiteiten. De school terecht om te werken aan hun talenten en afgelopen maanden hebben ongeveer 80 jongeren zich verder te ontwikkelen. De activiteiten zijn ook meegedaan.” toegankelijk voor jongeren uit de buurt en voor studenten van het ROC. Drijvende krachten achter Spelenderwijs FAES zijn Gideon en Samantha. Jongeren ontdekken hun talenten spelenderwijs. ”Maar daarnaast biedt ons programma houvast, Het Bindelmeer College vraagt sinds 2019 binnen ritme, regelmaat”, vertelt oprichter Gideon. en buiten de gemeente aandacht voor de aanpak “Onbewust leren jongeren veel andere basale van de problemen die de leerlingen van deze school vaardigheden die zij nodig hebben om verder te ervaren. Omdat vorming niet alleen plaatsvindt op komen in de samenleving. Denk aan op tijd komen, school maar vooral in de sociale omgeving, wil het je aan afspraken houden, goed plannen en rekening Bindelmeer College zich ontwikkelen tot een houden met elkaar. Dat moet, want onze docenten community school en zo de verbinding tussen zijn best streng. Doordat de jongeren samen bezig onderwijs en de sociale omgeving versterken. zijn, ontwikkelen ze een band met elkaar.”

Veilige thuishaven voor talent Een concept voor alle grote steden School2Community is een bijzondere samenwerking Samantha en Gideon hebben de deelnemers de tussen stichting FAES, stadsdeel Zuidoost en het afgelopen maanden zien groeien. Gideon: “Hun Bindelmeer College. De pilot biedt jongeren enthousiasme, hun leergierigheid… het is echt uiteenlopende activiteiten aan bijvoorbeeld op het prachtig om te zien. We zijn heel trots op ze. De gebied van sport, muziek, zang, dans en kunst. school als centrum van de buurt waar je meer leert “Kwaliteit staat daarbij voorop”, zegt Samantha, dan alleen schoolvakken. Het ligt voor de hand, algemeen programmadirecteur. “Wij bedenken zelf maar is nog niet eerder vertoond naar mijn weten. de concepten en de onderwerpen en zoeken daar School2Community is een bijzondere leerschool, vervolgens aansprekende docenten bij, vakmensen ook voor ons, maar dit concept is voor alle grote die zich in de leefwereld van onze jongeren kunnen steden in te zetten denken we.” verplaatsen. Zo kunnen jongeren na schooltijd op

50 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

H-buurt

14. H-buurt

14.1 Inleiding 14.3 Initiatieven

De H-buurt is een wijk gelegen tussen het De buurt heeft dringend behoefte aan een plek waar bewoners elkaar kunnen ontmoeten. Soms duurt de spoor (west), de A9 (zuid), de Bijlmerdreef komst van zo’n nieuwe voorziening enige tijd. Daarom (noord) en het Nelson Mandelapark (oost). zijn we gestart met een tijdelijke ontmoetingsplek Hier werkt de gemeente sinds enkele voor ouderen en volwassenen in de H-buurt. De jaren aan de plannen voor woningbouw en nieuwe plek wordt volledig bottom-up met en door aan een verbeterde openbare ruimte. We bewoners vormgegeven. Hierdoor sluit de ontmoe- werken hier samen met bewoners aan een tingsplek aan bij de behoefte van bewoners en nieuwe tijdelijke ontmoetingsplek voor de bouwen we aan een vertrouwensrelatie tussen de gemeente en bewoners van de H-buurt. De ontmoe- buurt. En we zijn flink aan de slag met de tingsplek wordt in 2021 samen met bewoners openbare ruimte: meer groen en een nieuwe ingericht en in gebruik genomen. Voor jongeren voetbalgelegenheid. wordt bekeken of het mogelijk al eerder met tijdelijke activiteiten te starten, vooruitlopend op een toekom- stig jongerencentrum. 14.2 Prioriteiten In 2020 hebben we gewerkt aan het opknappen en De prioriteiten van de aanpak van de H-buurt zijn: toegankelijker maken van de openbare ruimte. Er is ■ Terugdringen van langdurige armoede onder een nieuw trapveldje gekomen naast het speelkunst- éénoudergezinnen en alleenstaanden; werk BIOOM. Bewoners gaven aan dat het voetballen ■ Creëren van kansen voor de jeugd in de vorm van in de binnentuin van Huigenbos geluidsoverlast een jongerencentrum; veroorzaakt. De overlast is nu verholpen. Ook zijn er ■ Verbeteren van de lichamelijke en geestelijke dankzij een ontwerp van de bewoners nieuwe, gezondheid van bewoners. kleurige bomen en bloembollen geplant in de binnentuin. Na meedenken van bewoners zijn er nieuwe speeltoestellen geplaatst op de speelplek bij de flat Hogevecht.

De gemeente ging in 2020 ook aan de slag met het groen in de buurt. De binnentuinen van de flats Hofgeest en Hakfort zijn opnieuw ontworpen en beplant en bij de flat Hoogoord wordt nu onkruid verwijderd zodat de binnentuin er verzorgder uit gaat zien. Om verschillende delen van de H-buurt met elkaar te verbinden, zijn nieuwe bloemenbollen en heesters geplant langs het fiets- en voetgangers­ paden. De monumentale beuk ter herdenking van het

51 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 14. H-buurt slavernijverleden verkeerde in slechte staat. De boom wonen, voorzieningen en infrastructuur) een voor- is opgeknapt en er is een nieuw herdenkingsbord keursscenario is ontworpen. Daarnaast hebben we geplaatst. Daarnaast hebben wij geïnvesteerd in gesprekken gevoerd met ABN AMRO over plannen professionele begeleiding voor moestuin Hoptille om van de bank voor het veranderen van hun kantoor aan meer bewoners te laten genieten van deze recreatie- de Foppingadreef. Tot slot is gewerkt aan een mogelijkheid. Ook zetten we ons samen met bewo- locatiestudie naar de realisatie van gymzalen voor de ners van Hoptille en Hardstee in voor de verbetering nieuwe internationale school (AICS) die in het van de verkeersveiligheid door middel van kleine Zandkasteel komt. ingrepen in de openbare ruimte. In het voorjaar van 2021 worden die uitgevoerd. In de eerste helft van 2021 ronden we het steden- bouwkundig plan voor H-midden af en geven we het Sommige kinderen in de H-buurt presteren niet zo vrij voor inspraak. Ook de projectnota H-buurt Noord goed op school als ze zouden kunnen. Daarom bieden we aan het bestuur aan. Samen met Ymere bieden we 30 kinderen aanvullend op het regulier werken we in 2021 aan een gebiedsvisie met betrek- onderwijs intensieve leerondersteuning aan om hun king tot het woningenbezit in de H-buurt. Die gaat cito-scores te verhogen en zij meer kans maken om over de wooncomplexen Heesterveld en Hoptille. door te stromen naar havo of vwo. Aan de hand van de gebiedsvisie wil Ymere een goede afweging maken over wat de corporatie de Het stadsdeel heeft in 2020 een aantal projecten op komende jaren met het bezit gaat doen. Dat kan zijn: touw gezet voor alle ontwikkelbuurten in Zuidoost. niets veranderen, beperkt renoveren, grondig Omdat relatief veel Zuidoosters moeite hebben om verduurzamen of eventueel sloop- en nieuwbouw. rond te komen, zeker in coronatijden, is Zuidoost Werkt opgezet. Dit project heeft de ambitie om binnen 3 jaar 1000 Zuidoosters aan een baan te 14.5 Duurzaamheid helpen. Onderdeel van dit project vormen de sleutel- figuren die sinds juni 2020 bewoners in hun eigen Vattenfall start in 2021 met verdere uitbreiding van netwerk opzoeken en begeleiden naar een reguliere het netwerk van Stadswarmte in de H-buurt. VVE baan. Hiermee investeert het stadsdeel in de talenten Hoogoord West is in 2020 ondersteund in haar en zelf- en samenredzaamheid van bewoners. Ook opgave om het woongebouw te verduurzamen. De heeft het stadsdeel een armoedeaanpak opgezet gemeente heeft meerdere onderzoeken gefinancierd voor laaggeletterde bewoners om 40 Zuidoosters die en het proces begeleid. De VVE heeft echter onvol- in armoede leven extra te ondersteunen. doende middelen om de verduurzaming te kunnen betalen. Stichting Energiesprong is nog bezig met een adviestraject aan de VVE hoe dit verder vorm te geven. 14.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming In de H-buurt speelt een algehele opgave om het gebied aardgasvrij te maken. Dit heeft in de praktijk In 2020 heeft de gemeente grote stappen gemaakt nog niet geresulteerd in het daadwerkelijk ontkoppe- bij de ontwikkeling van een Stedenbouwkundig plan len van woningen van het aardgas. Alle acht com- voor de locatie H-midden. Op deze plek staan 2 plexen in de Rechte H-buurt worden verwarmd met parkeergarages waarvan er een (Huigenbos) inmid- stadsverwarming, aardgas wordt alleen gebruikt om dels is gesloopt. De ander (Hakfort) gaat de komende te koken. Voor Hakfort en Huigenbos wordt er een jaren ook tegen de vlakte. Op deze plek willen we verkenning gedaan naar het aardgasvrij maken van ongeveer 500 woningen realiseren. Het afgelopen woningen. jaar hebben we uitgebreid met de buurt gepraat over de plannen: via 1-op-1-gesprekken, een online De meerderheid van de corporatiewoningen in deze vragenlijst, een digitale live-sessie, een Q&A, een buurt hadden in 2019 label E (34%). In 2019 zijn er bericht per post en met het vertonen van een film over hier geen significante stappen gemaakt in het het concept-stedenbouwkundig plan. verbeteren van de energielabels.

Ook werkten we in 2020 aan de projectnota H-buurt Noord. Die bevat een scenariostudie waarin aan de hand van meerdere thema’s (zoals openbare ruimte,

52 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 14. H-buurt

14.6 Wisselende kunstprojecten slaan een brug tussen buurten en stimuleren ontmoeting

Shebang is een project dat kunst inzet om een projectleider benoemd. Ook is er een locatie­ bewoners van buurten in Zuidoost en nieuwe onderzoek geweest. Binnenkort kan de uitvoering inwoners van bedrijventerrein Amstel III met echt beginnen. “We staan op het punt om de elkaar in contact te brengen. Dat gebeurt op kunstenaars te selecteren”, aldus Dolores. “Dan 2 locaties: aan beide kanten van de metro- organiseren we een startbijeenkomst en gedurende onderdoorgang bij het Heesterveld. Op deze de looptijd van dit project nodigen we publiek uit. manier komt er een daadwerkelijke (fysieke) Er is aldoor iets te beleven en er is ruimte voor verbinding tot stand. interactie en discussie. Wat vindt de buurt ervan? Wat maakt dit in je los? Hoe draagt de kunstuiting Dit is de bedoeling: om de drie maanden wordt er bij aan verbinding tussen de buurten, tussen op de locaties een maatschappelijk thema gepre- bewoners en gebruikers van de openbare ruimte?” senteerd. Dat kan zijn in de vorm van kunstobjecten, debatten, optredens of een tentoonstelling. “We Steun voor een onderscheidend project nodigen kunstenaars uit. Zij gaan aan de slag met Veel partijen uit de culturele sector in Zuidoost zijn een maatschappelijk thema, vertalen dat in kunst en bij Shebang betrokken. Dolores: “Ook mensen van brengen daarmee een verbinding met mensen tot Ymere met wie we al veel samenwerkten. We stand”, vertelt Dolores Heide. Dolores is programma­­ krijgen ook steun van het Amsterdams Fonds voor manager Kunst en Cultuur bij het stadsdeel. “Ons de Kunst. We staan te popelen om daadwerkelijk doel met Shebang is te zorgen dat bewoners en van start te gaan. Het is anders, het is creatief, het is bezoekers zich vertrouwd voelen met deze omge- vernieuwend. Het zou mooi zijn als Shebang leidt ving. Dat ze zich er veilig voelen en er graag komen.” tot een blijvende voorziening die verbindt en inspireert.” Ruimte voor interactie en discussie Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan de voor­ bereidingen. Er ligt een plan van aanpak en er is

53 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

Holendrecht

15. Holendrecht

15.1 Inleiding Parallel hieraan komt er een pilot voor buurtbanen in Holendrecht ligt in Gaasperdam tussen Holendrecht: bewoners die langdurig in een uitkering zitten kunnen via een leertraject bij een lokale de A9, de Gaasperplas en het spoor van maatschappelijke organisatie (vaak gericht op metrolijn 54. Het is een groene en goed duurzaamheid) doorgroeien en nieuwe vaardigheden bereikbare buurt. Op verschillende manieren opdoen. Initiatiefrijke bewoners zetten hiermee hun investeren we in dat wat de buurt nodig ervaring in. Zij zijn meer dan anderen in staat om heeft. Een nieuwe opleidingsplek voor andere bewoners in de buurt die dat nodig hebben te jongeren en een pilot met buurtbanen. En bereiken. Het is daarmee een baan die goed is voor Holendrechters kunnen binnenkort ook weer de buurt en voor de bewoners zelf. beter sporten in de eigen buurt. Na intensieve gesprekken met buurtbewoners heeft de gemeente in Holendrecht al in 2019 een aantal tastbare projecten in de openbare ruimte opgezet. 15.2 Prioriteiten Hiermee spelen we in op enkele sterke wensen van bewoners en op het verbeteren van enkele speer­ De prioriteiten van de aanpak van Holendrecht zijn: punten in de wijk. Met die verbeteringen proberen ■ Verbeteren van de kansengelijkheid voor de jeugd; we om de gezondheid van mensen in de buurt te ■ Terugdringen van langdurige armoede; versterken. ■ Verbeteren van de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de jeugd. Zo werd het Cruijff Court en omgeving, een belang­ rijke sport- en ontmoetingsplek, te weinig gebruikt. Ouders wilden kun kinderen hier niet zonder bege­ 15.3 Initiatieven leiding laten spelen omdat ze zich onveilig voelden. In 2020 hebben we gezorgd dat het naastgelegen Iedere jongere heeft behoefte aan goede scholing en ‘stangenpark’ helemaal is opgeknapt met nieuwe werkervaring met perspectief op de toekomst. Voor materialen. Met drie nieuwe ‘murals’ rondom het meer mogelijkheden in de eigen buurt heeft het Cruijff Court is de uitstraling van deze omgeving flink stadsdeel, samen met partners, daarom gezorgd voor verbeterd. Ook de andere sportvoorzieningen in dit een tijdelijke jeugd- en jongerenvoorziening in het gebied krijgen een upgrade. Als de laatste werkzaam- schoolgebouw aan het Mijehof. Hier komen een ROC- heden begin 2021 zijn uitgevoerd, moet dit een opleiding installatietechniek gericht op duurzaamheid centrale plek in de wijk worden om samen te komen, en een jongerenvoorziening van Swazoom. Ook elkaar te ontmoeten en te bewegen. lokale initiatieven voor jongeren krijgen hier een plek. Het Social Pact, een samenwerkingsverband van Er ligt een mooie kans voor bewoners en onderne- maatschappelijke partijen in Zuidoost, heeft opdracht mers, met de komst van een hele nieuwe woonwijk in gekregen om in intensieve samenwerking met de Amstel III aan de andere kant van het spoor. In Amstel buurt hiervoor een voorstel te doen. III ontbreekt namelijk een winkelcentrum, Holendrecht

54 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 15. Holendrecht heeft er wel een. Door tijdelijke bewegwijzering, een aansluiten bij hun behoeften. Daarnaast staat in 2021 banner, nieuwe banken en prullenbakken, het de afronding gepland van een projectnota voor het opknappen van plantenbakken en betere verlichting, centrumgebied Holendrecht. verbeteren we de route tussen die twee buurten. De uitvoering is klaar in het eerste kwartaal van 2021. Tegelijkertijd doen we onderzoek naar de behoeften 15.5 Duurzaamheid van zzp’ers en die van andere actieve en onderne- mende buurtbewoners. De uitkomsten gebruiken we Op initiatief van enkele buurtbewoners is eind 2019 om hen te helpen verder te professionaliseren. de Groene Hub geopend in het centrum van Holendrecht. Het doel is om Gaasperdam te laten De openbare ruimte in delen van Holendrecht is overstappen op groen gas (met behulp van een dringend toe aan vernieuwing. In het noorden vergister), gekoppeld aan allerlei sociale initiatieven worden kleine aanpassingen gedaan met behulp van rond het duurzaamheid – zoals het fabriceren van groengelden en het Stedelijk Mobiliteitsfonds, denk isolerende gordijnen en een quick-fix-brigade om klei- aan vergroening en versterking van de ecologie ne isolerende maatregelen uit te voeren. De initiatief- (bijvoorbeeld het plaatsen van nestkasten). nemers sloten vorig jaar een DonutDeal met restau- Ondertussen maken Eigen Haard en de gemeente ranthouders en scholen om samen te werken aan een plannen om in 2021 de woningen en openbare ruimte schone, gezonde, duurzame wijkeconomie. In 2020 in het zuidwesten te verbeteren. De groengelden heeft de Groen Hub onder andere een rattenaanpak maken het mogelijk om al meer kleur te brengen in opgezet waarbij nauw wordt samengewerkt met de kleine delen van de buurt. naastgelegen basisscholen en de ondernemers.

De verkenning voor het aardgasvrij maken van 15.4 Gebiedsontwikkeling en woningen is afgerond. In de haalbaarheidsfase wordt planvorming gekeken naar opties voor groengas. Vanuit de Groene Hub wordt hard gewerkt aan het verduurzamen van Veel bewoners van Holendrecht hebben een moeilijke Holendrecht (en zelfs van heel Gaasperdam). Naar sociaaleconomische positie en de buurt is toe aan aanleiding van de wens van bewoners werken de een flinke opknapbeurt. In juni 2020 heeft het college twee VvE’s Senso 1 en Senso 2 samen met Eigen de Kansen voor Holendrecht vastgesteld om hier Haard aan plannen om woningen in twee complexen serieus werk van te maken de komende jaren. Het (in totaal circa 1.000 woningen) te verduurzamen. college werkt hiervoor nauw samen met partners in Dat leidde tot enkele voorstellen voor verduurzaming. de buurt, waaronder woningbouwcorporaties en de De Groene Hub bekijkt de mogelijkheid om deze eigenaar van het winkelcentrum. woningen tegelijk van het aardgas af te halen.

Het doel is een aantrekkelijke, levendige, toekomst- De meerderheid van de corporatiewoningen in deze bestendige en duurzame woonwijk. Daarom is het buurt had in 2019 label D (33%). In 2019 zijn de cruciaal om de verbetering op zowel sociaal als fysiek corporatiewoningen flink verduurzaamd met een vlak in een keer op te pakken. De nota Kansen voor afname in corporatiewoningen met label D (9%) en C Holendrecht onderzoekt de mogelijkheden voor (15%) en een toename in corporatiewoningen met nieuwe woningen en gebouwen op enkele plekken label A(25%). langs de Holendrechtdreef die bewoners nu nog als anoniem en onveilig ervaren. Dit moet een nieuwe prettige centrale ontmoetingsplek voor Holendrecht worden en de verbinding met Amstel III versterken. Op dit moment werkt het projectteam aan een buurtvisie samen met Eigen Haard, Wonam en Hoorne Vastgoed. Die beschrijft het ‘verhaal van het gebied’: de waarden en krachten voor huidige en nieuwe bewoners en gebruikers. Op basis van die ­studie bekijken we welke fysieke ingrepen we kunnen doen die bijdragen aan het verbeteren van de sociaaleconomische positie van bewoners en die

55 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 15. Holendrecht

15.6 Bij plannen voor de Mijehof komt veel denkkracht uit de buurt vrij

Een groep schoolgebouwen aan de Mijehof krijgt sociaal Holendrecht. Bewoners moeten een belang- een nieuwe bestemming. Er komt een tijdelijke rijke rol krijgen in de gesprekken over de wijk, want voorziening voor jeugd en jongeren. Betrokken bouwen doe je samen vanuit de kracht die er is. partijen en bewoners onderzoeken samen wat er Uiteraard vraagt de gemeente ook jongeren naar allemaal mogelijk is op deze plek. hun wensen en ideeën. Er komt veel creatieve denkkracht uit de buurt. Het doel is dat iedereen De groep schoolgebouwen beslaat alles bij elkaar die meedoet het gevoel heeft dat de buurt ook echt zo’n 2200 vierkante meter. Je kunt er van het ene van hen is. naar het andere gebouw doorheen lopen. Tijd, liefde en energie Belangrijke initiatieven willen een plek Na intensieve gesprekken met alle partijen krijgt de Een actieve buurtbewoner en ondernemer had een Mijehof een nieuwe bestemming. Er ligt nu een goed idee voor een bestemming van het pand. Ook goed plan met dank aan de buurtbewoners, het ROC wilde er iets mee voor jongeren. De buurtorganisaties en toegewijde betrokken ambte- gemeente is in gesprek gegaan met welzijnsorgani- naren. satie Swazoom over de ontwikkeling, groei en kansen voor jongeren. Basisschool De Brink zat al in Perspectief voor de buurt het gebouw samen met kinder­opvang De Buddies. Het ROC van Amsterdam vestigt haar afdeling Zij namen het initiatief tot De Familieschool, een installatietechniek op het Mijehof. Omdat de buurt community waar kinderen aanvullende lessen kunnen binnenkort van het aardgas afgaat kan de buurt veel volgen. Het zijn allemaal initiatieven die belangrijk vakmensen gebruiken. Dat is goed voor de werkge- zijn om mee te kunnen doen aan de samenleving. legenheid in de buurt. En met het Social Pact werken we aan een plan voor jongeren in en rond Sterk maken voor een sociaal Holendrecht het Mijehof. Het vertrouwen biedt een mooie basis De betrokken partijen maken zich sterk voor een voor de toekomst.

56 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Zuidoost

Reigersbos

16. Reigersbos

16.1 Inleiding 16.3 Initiatieven

Reigersbos is een groene buurt in Vitale buurten hebben baat bij een levendig buurt- huis. Een paar jaar geleden is zo’n buurthuis in Gaasperdam, in het zuiden van stadsdeel Reigersbos gesloten. Bewoners gaven aan behoefte Zuidoost, tussen Holendrecht, Gein, het te hebben aan een plek om samen te komen en spoor en de Broekzijdsche Polder. De buurt initiatieven te starten. Met de aankoop van de viert binnenkort haar veertigste verjaardag. voormalige brandweerkazerne in het centrum van We investeren veel in nieuwe voorzieningen Reigersbos in 2019, is er weer een (tijdelijke) ruimte voor de buurt. En binnenkort hebben de die dit gemis opvult. De Kazerne Reigersbos stelt kinderen van Reigersbos er een prachtig creatieve talentontwikkeling van jongeren centraal door betaalbare werkruimten en ondernemerschaps- vernieuwd schoolplein bij. ontwikkeling aan te bieden aan jonge creatieveling. In de eerste helft van 2020 zijn de ruimtes van de broedplaats gevuld. 16.2 Prioriteiten Sinds de tweede helft van 2020 biedt de organisatie De prioriteiten van de aanpak van Reigersbos zijn: van de Kazerne ruimte en ondersteuning aan bewo- ■ Tegengaan van armoede, onder andere door ners om zelf activiteiten te organiseren voor en met ondernemerschap te stimuleren; de buurt. Ze gebruiken de ruimtes van het gebouw ■ Realiseren van een maatschappelijke voorziening in voor workshops, spelletjesinloop en activiteiten voor het voormalige brandweerpand en het ontwikkelen muziek, mode, sport en kunst. Ook zetten ze diverse van een passende programmering voor buurt­ activiteiten voor kinderen op, zoals kleine festivals in bewoners; het najaar. Het stadsdeel ondersteunt de organisatie. ■ Een nieuwe impuls voor het winkelcentrum. Onder begeleiding van de HvA gaan we in 2021 verder in gesprek met jongeren, bewoners, kunste- naars en creatieve ondernemers over de invulling van de Kazerne.

In winkelcentrum Reigersbos heeft de gemeente begin 2020 een laagdrempelig infopunt geopend waar bewoners met vragen terecht kunnen over de plannen voor de buurt, werk en schuldhulpverlening.

Bewoners geven al langer aan dat de openbare ruimte in de buurt op sommige plekken aan een opknapbeurt toe is. Het schoolplein bij basisschool De Tamboerijn verkeert in slechte staat, er is weinig groen en onvoldoende speeluitdaging voor de

57 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 16. Reigersbos kinderen. Het schoolplein is openbaar toegankelijk en 16.5 Duurzaamheid bewoners gebruiken het ook buiten schooltijden. Daarom werkt het projectteam samen met leerlingen, Er wordt verkend welke woningen vanuit het omwonenden en de schooldirectie sinds begin 2020 ­programma Aardgasvrij van het aardgas afgehaald aan een vernieuwd plein voor de buurt. Begin 2021 kunnen worden. De duurzaamheid van woningen moet er een fijn groen plein zijn met een bloementuin hangt voor een belangrijk deel samen met de staat waar kinderen goed kunnen spelen en andere van de gevel. Boven winkelcentrum Reigersbos bewoners prettig kunnen verblijven. bevinden zich 288 woningen met achterstallig onderhoud en slechte isolatie - in gemengd bezit van Ook op andere plekken werken we aan een mooie particuliere eigenaren en Stadgenoot. De onder- openbare ruimte. In 2020 zijn verschillende onder- houds- en energieproblemen waren zodanig dat het doorgangen opnieuw kleurrijk beschilderd en de de individuele VVE’s niet lukte die structureel aan te werkbrigade heeft het groen opgeknapt. Reigersbos pakken. Met steun van het projectteam gebieds­ is namelijk een groene buurt maar niet alle groene ontwikkeling vroegen zij in 2020 subsidies voor de plekken zien er goed uit. Roads, een organisatie voor verduurzaming van de gevels. Eind 2020 is de eerste, dagbesteding, werkt daarom aan het opknappen van compleet verduurzaamde demowoning opgeleverd. tuinen van bewoners en beheert een bloementuin aan het Ravenswaaierpad. Die is openbaar. Waar mogelijk wordt het energielabel verbeterd. Tegelijk is betaalbaarheid een belangrijke over­ Bewoners vonden het erg jammer dat de oude weging. De eigenaren van de woningen betalen nu buurtkeuken in Reigersbos stopte. Daarom heeft de vaak hoge VVE-bijdragen zonder dat dit zekerheid gemeente in 2019 samen met Cordaan en stichting geeft over de toekomstige kosten en de kwaliteit van Kraktie weer een buurtkeuken geopend. Ouderen en de woning. Door de inzet van de gemeente en bewoners die het hard nodig hebben kunnen hier stichting !WOON krijgen de bewoners weer pers­ terecht voor een hapje en drankje en gezellige pectief op een financieel en bouwkundig gezonde thema-avonden. Sinds de komst van het coronavirus woning. Bewoners die dat nodig hebben, worden regelt het team van vrijwilligers afhaal- en bezorg- ondersteund bij achterliggende financiële problemen. maaltijden en organiseerde ze zelfs een online kerstdiner. Vanaf september tot de lockdown organi- De meerderheid van de corporatiewoningen in deze seerde Kraktie met steun van de ontwikkelbuurten- buurt hadden in 2019 label C (58%). In 2019 zijn de aanpak ook bezorgmaaltijden en een samenkomst corporatiewoningen verduurzaamd met een afname voor ouderen die het nodig hadden. in corporatiewoningen met label C (5%) en een toename in corporatiewoningen met label A (4%). Tot slot gaven moeders in Reigersbos aan dat het nodig is om activiteiten te realiseren voor jonge pubers in de buurt om een positieve gedragsverande- ring bij de kinderen te stimuleren. Plannen daarvoor zijn gemaakt, het aanbod gaat in 2021 van start.

16.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming Reigersbos is een mooie buurt maar heeft ook behoefte aan structurele verbetering. In 2019 heeft het college de Verkenning van Kansen Reigersbos vastgesteld. Het afgelopen jaar heeft het projectteam gewerkt aan een projectnota. Er wordt voorzien in de komst van extra voorzieningen. Er komen woningen voor onder andere jongeren en ouderen. En er worden woningen toegevoegd in het, nu onder­ vertegenwoordigde, middensegment. De projectnota wordt naar verwachting in 2021 vastgesteld.

58 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 16. Reigersbos

16.6 Opgeknapte onderdoorgangen fleuren de buurt op en geven veiliger gevoel

Omwonenden van winkelcentrum Reigersbos Kleuren en vormen voor meer vrolijkheid vonden de onderdoorgangen in hun buurt De gunstige ligging van de onderdoorgangen bood niet alleen onveilig maar ook saai. Dat bleek de kans om het winkelcentrum aan de buitenkant uit gesprekken op bewonersbijeenkomsten, zichtbaarder te maken door samenhangende ontmoetingen op de markt en tijdens kleuren en vormen te gebruiken. Bewoners wilden georganiseerde buurtwandelingen. Door de vooral meer vrolijkheid in de buurt. Samen met tunnels schoon te maken, te beschilderen én de grafisch ontwerper Carmen Nutbey hebben we die verlichting te verbeteren zijn ze nu veiliger en wens meegenomen in het ontwerp.” vrolijker. Enthousiaste reacties Onderdoorgangen zijn vaak niet de meest aangena- Want bewoners konden meepraten en hun ideeën me plekken in een stad. Rond het winkelcentrum geven over de aanpak van de onderdoorgangen. De Reigersbos zijn er drie die wel wat vrolijkheid ontwerpen werden eerst gepresenteerd in het konden gebruiken. infopunt van de gemeente in het winkelcentrum. Na de keuze van de bewoners zijn de schilderingen Hoe open je een gesloten omgeving? door een kunstenaar op de onderdoorgangen Sandra Hueber van BRIGHT UP weet hoe je de aangebracht. “Buurtbewoners reageren heel openbare ruimte prettig inricht. Ze is al heel wat enthousiast”, vertelt Sandra. “We krijgen geweldig jaren bezig om de stad met aansprekende kunst leuke reacties. Veel jongeren uit de buurt vinden het mooier en aantrekkelijker te maken. “De gemeente cool. Bewoners zijn blij dat de tunnels er leuk uitzien benaderde mij voor advies”, vertelt Sandra. “Het en vinden het fijn dat het stadsdeel de buurt viel me op dat het winkelcentrum er wat gesloten opknapt. Een aantrekkelijke omgeving draagt uitziet, het heeft geen open uitstraling. Er liggen positief bij aan een gevoel van sociale veiligheid. drie onderdoorgangen omheen. Er is er ook nog een Dat is hier ook gebeurd. De openbare ruimte is er in het hart van het winkelcentrum. We hebben nog een stuk lichter en prettiger door geworden.” niet besloten wat er met die laatste gaat gebeuren.”

59 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

IJplein-/Vogelbuurt 17. IJplein-/Vogelbuurt

17.1 Inleiding leven. Het programma ‘De armen ineen’ (zie kader), dat gestart is in 2020 en doorloopt in 2021, heeft als De IJplein-/Vogelbuurt is een buurt met veel doel om het aantal huishoudens met problematische schulden terugdringen. Daarvoor worden bewoners kracht, maar ook een met veel uitdagingen: ondersteund om een netwerk in de buurt op te een kwart van de mensen leeft langdurig in bouwen. Dat netwerk zorgt nu en in de toekomst armoede en een op de drie jongeren groeit voor een sterkere buurt met minder armoede. in armoede op. Hier doen we wat aan, samen met de buurt zelf. We werken aan Een aantal projecten speelt in op de verborgen een aanpak van de armoede, een toeleiding armoede en probeert via een andere, indirectere naar werk en meer groen in de buurt. manier mensen die langdurig in armoede leven op het netvlies te krijgen. Helen’s Free Food Market is een wekelijkse boodschappenservice en voedselmarkt 17.2 Prioriteiten voor bewoners uit de IJplein-/Vogelbuurt en Volewijck die moeite hebben om rond te komen. Zij krijgen een De prioriteiten van de aanpak van de IJplein-/ voedselpakket, gedoneerd uit de buurt. De voedsel- Vogelbuurt zijn: markt, vaak op de VerbroederIJ in het Hamerkwartier, ■ Grondig opknappen van de openbare ruimte; probeert voedselverspilling tegen te gaan en in ■ Diversificatie van de voorraad corporatiewonin- contact te komen met arme bewoners die niet op de gen en een inhaalslag maken op het achterstallig radar staan van instanties. Daarnaast is samen met onderhoud aan deze woningen; Eigen Haard een specifieke aanpak gestart voor ■ Verminderen van het aantal buurtbewoners bewoners die leven met een combinatie aan ernstige in (langdurige) armoede en met schulden­ problemen. problematiek. Door de coronacrisis zijn veel jongeren in de IJplein-/ Vogelbuurt zonder werk komen te zitten en zijn er 17.3 Initiatieven weinig stageplekken beschikbaar. In het kader van het programma ‘ongedeelde wijk’ en ‘Hamerkwartier IOp dit moment werkt de gemeente plannen uit om werkt’ is contact gelegd met bedrijven in het gebied. de opgave aan te pakken (zie paragraaf ‘Gebieds­ Bedrijven in het Hamerkwartier bieden nu snuffel­ ontwikkeling en planvorming’). Om die aanpak al op stages aan voor een aantal weken om jongeren korte termijn zichtbaar te maken in de buurt zijn met zonder werk werkervaring op te laten doen, begeleid de middelen van de Ontwikkelbuurtenaanpak een door partners in de buurt. Daarnaast hebben jonge- aantal sociale en fysieke initiatieven opgestart en ren aangegeven dat er in de Vogelbuurt, naast gerealiseerd. buurthuis De Valk, weinig uitdagende voorzieningen of activiteiten zijn. Daarom hebben we een aantal De sociaaleconomische problemen in de IJplein-/ laagdrempelige activiteiten opgezet om ze actief te Vogelbuurt zijn groot, zeker sinds de coronacrisis. begeleiden. Veel mensen ervaren weinig regie over hun eigen

60 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 17. IJplein-/Vogelbuurt

Bewoners ervaren de openbare ruimte op sommige Medio 2020 heeft de gemeente een intentieovereen- plekken als rommelig en onaantrekkelijk. Om de komst getekend met de vijf woningbouwcorporaties initiatieven en betrokkenheid van bewoners in de wijk die actief zijn in de buurt. Daarin wordt de ambitie te ondersteunen, was er in 2020 een buurtconciërge uitgesproken om de woningen in de buurt op twee aan het werk. Hij maakte contact met bewoners om manieren te verbeteren: het opknappen van bestaan- samen de openbare ruimte schoner en aantrekkelijker de woningen en nieuwe sociale huurwoningen in het te maken. Hamerkwartier worden zoveel mogelijk toegewezen aan bewoners van de IJplein-/Vogelbuurt. De wonin- Vooruitlopend op het grootonderhoud en de gen in de Punt en aan de Fazantenweg staan als ­gebiedsontwikkeling, maakt de Ontwikkelbuurten­ eerste op de nominatie voor renovatie. Daarnaast aanpak het mogelijk om een aantal investeringen in wordt onderzocht of het mogelijk is om woningen bij de openbare ruimte te versnellen. Een veelgehoorde te bouwen op de plek waar nu de Kinderboom staat. bewonerswens is de herinrichting van het braaklig- Deze basisschool verhuist dan naar een nieuwe gende terrein bij de Sixhaven. Met behulp van de locatie in het Hamerkwartier groengelden is hier een prachtige groene plek van gemaakt. In 2020 was dit een thuis voor een keur aan De fysieke en sociale plannen zijn opgesteld samen grotere en kleinere bewonersinitiatieven onder de met bewoners en bewonersgroepen uit de wijk. In noemer Buurthaven, waaronder een Timmerwerk­ 2020 hebben we een aantal mensen gevraagd deel te plaats voor kinderen en een stadsboerderij. nemen aan een adviesgroep. Hun verhalen zijn meegenomen in de Verkenning van Kansen. Ook op andere plekken wordt de buurt groener. Bewoners hebben met al hun kennis meegelezen en Samen met bewoners hebben we gekeken naar het hun advies uitgebracht op de verkenning. opknappen en vergroenen van het Pluvierplein en naar de omgeving van de Dirk van den Broek aan de Meeuwenlaan. Hoewel het lang heeft geduurd, start 17.5 Duurzaamheid de uitvoering van de projectenbegin 2021. Verder zijn op meerdere plekken plant- en boomvakken Naar verwachting worden de plannen om de IJplein-/ ­geplaatst. Vogelbuurt aardgasvrij te maken na 2025 opgesteld. De woningen rondom het Zwanenplein worden gerenoveerd door Rochdale en in Vogelbuurt Midden 17.4 Gebiedsontwikkeling en is de corporatie bezig met verbeteringen en onder- planvorming houd. Ook voor andere complexen worden mogelijk- heden onderzocht voor de verduurzaming van In de Verkenning van Kansen stellen we plannen voor woningen. De woningbouwcorporaties streven bij het om de buurt langs twee (fysieke en sociale) sporen te verbeteren van de woningen naar een verbetering verbeteren. Onderstaande plannen zijn onder van het energielabel. voorbehoud van bestuurlijke goedkeuring. De Verkenning van Kansen wordt naar verwachting in de De meerderheid van de corporatiewoningen in deze eerste helft van 2021 aan het bestuur voorgelegd. In buurten had in 2019 label C(41%). In 2019 zijn er nog het eerste spoor leggen we de volle nadruk op het geen significante stappen gemaakt in het verbeteren aanpakken van de sociaaleconomische problematiek van de energielabels van corporatiewoningen. in de buurt. Dat gebeurt op vier manieren: de aanpak van armoede en schulden, het creëren van kansen voor jongeren, het verbeteren van de veiligheid en het beter bereikbaar maken van de voorzieningen.

Het tweede spoor gaat over de grondige verbetering van de openbare ruimte. De eerste onderzoeken hiernaar zijn gedaan. Daarbij gaat het om het op- knappen van de bestaande openbare ruimte, het mooier en prettiger maken van de pleinen, en het verbeteren van de verkeersroutes (onder andere de Meeuwenlaan).

61 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 17. IJplein-/Vogelbuurt

17.6 Armen Ineen zet de ervaringskracht van bewoners in om armoede en schulden te verkleinen

Hoe zorg je dat mensen in de schulden niet ze er ruim 50 heeft gesproken. Vaak zijn het mensen omvallen? En hoe kunnen buurtbewoners die die zelf in de ellende zitten of hebben gezeten. Een met armoede en schulden te maken hebben van hen is Sonja Hendriksma. Toen het beter ging gehad daarbij helpen? Via het netwerk Armen wilde ze graag iets voor anderen doen. “Ik besloot Ineen proberen bewoners en professionals vanuit huis maaltijden te verzorgen voor buurt­ schuldenproblemen eerder in kaart te brengen bewoners die het nodig hadden. Intussen kook ik en erger te voorkomen. voor zo’n 80 mensen vanuit buurtcentrum De Valk. Samen met vrijwilligers bezorg ik de maaltijden bij “In deze buurt wonen betrokken mensen die elkaar de mensen. Een praatje is dan een waardevol al jaren de helpende hand bieden”, zegt Marilyn contactmoment. Kunnen we misschien nog iets Numan, projectleider van Armen Ineen. “Vaak anders betekenen? Heeft iemand aanvullende hulp zonder dat officiële instanties hen in beeld hebben. nodig? In dat geval proberen we iemand gericht Daarom bouwen we aan een sterk netwerk van door te verwijzen.” betrokken bewoners en professionals. We mobilise- ren mensen, zetten ze in hun kracht zetten en Uitvinden wat écht werkt verbinden ze met elkaar.” Het lukt Marilyn om mondjesmaat meer nieuwe mensen te betrekken, maar corona maakt het wel Noord wordt gehoord lastig. Binnenkort wil ze in wisselende samenstelling De kracht van bewoners mag volgens Marilyn niet en met een aantal professionals de wijk weer in. onbenut blijven want zij zijn een deel van de “Gezamenlijk gaan we een ‘design thinking’-proces oplossing van het probleem. “Met een lijvig papie- vormgeven. Daarin verkennen we welke thema’s we ren plan redden we het niet. Genoeg bewoners gaan aanpakken en welke oplossingen we daarvoor hebben een gezond wantrouwen richting overheid. hebben. Natuurlijk allemaal samen met bewoners We moeten ons verplaatsen in deze mensen en echt en ervaringsdeskundigen. Ook gaan we met naar ze luisteren. Ik wil horen wat er leeft en wat er minimaal 50 bewoners verkennen welke maatwerk- nodig is. Hier is maatwerk voor nodig. oplossingen we kunnen toepassen om hen uit armoede of problematische schulden te krijgen. Koken voor anderen is ook een contactmoment Hierin willen we zo vrij mogelijk verkennen wat Marilyn heeft nu 12 buurtbewoners in beeld nadat nodig is, ook als dat onorthodox is.”

62 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

Volewijck

18. Volewijck

18.1 Inleiding 18.3 Initiatieven

De buurt Volewijck maakt deel uit van Hulp bieden aan mensen die dat nodig hebben en dichterbij henzelf, daar hebben we flink op ingezet Oud-Noord en ligt ingeklemd tussen de het afgelopen jaar. Er wonen relatief veel mensen in nieuwe wijken Overhoeks, Buiksloterham en de Volewijck die moeite hebben om rond te komen. Klaprozenbuurt aan de ene kant en grenst Ook hebben hier relatief veel mensen door persoon- aan de oostkant via het Noorderpark aan lijke omstandigheden te maken met een opeenstape- de IJplein-/Vogelbuurt. De wijk bestaat uit ling van problemen. In sommige situaties worden de de Van der Pekbuurt, Bloemenbuurt en het problemen zo groot dat er ernstige overlast ontstaat. Floradorp. Volewijck is gebouwd als een van Omdat deze groep mensen niet bereikt wordt door de reguliere zorg en hulpverlening, hebben we samen de eerste tuindorpen in het noorden van met Ymere een taskforce in het leven geroepen die de stad in de jaren twintig en dertig van de intensieve ‘bemoeizorg’ biedt om daarmee acute vorige eeuw. Hier werken we hard aan het problemen aan te pakken. tegengaan van tweedelingen in de buurt en het ondersteunen van huishoudens die dat Armoede, schulden, werkloosheid en taalachterstan- nodig hebben. den komen veel voor in deze wijk. Veel bewoners kampen, mede als gevolg van andere moeilijkheden, met hardnekkige gezondheidsproblemen. Met de 18.2 Prioriteiten komst van een gezondheidsbevorderaar kunnen mensen laagdrempelig worden benaderd en onder- De prioriteiten van de aanpak van de Volewijck zijn: steund bij vragen en problemen in hun dagelijks ■ Wegwerken van achterstallig onderhoud in de leven. openbare ruimte; ■ Creëren van een brede buurthuisfunctie in de Van De voorbereidingen voor de verbouwing van buurt- der Pekbuurt met plek voor de jeugd; huis Van der Pek zijn in 2020 begonnen. In overleg ■ Ondersteunen en versterken van kwetsbare met de huidige gebruikers en het bestuur van het huishoudens. Verschillende factoren kunnen ervoor buurthuis hebben we een programma van eisen zorgen dat mensen (tijdelijk) meer problemen gemaakt en is een architect en een ontwerp gekozen. ondervinden in het dagelijks leven. Samen met De verbouwing zelf start begin 2021. Hierna kan het bewoners wordt gezocht naar oplossingen. buurthuis multifunctioneel worden gebruik, waardoor er plek is voor meerdere activiteiten tegelijkertijd, waaronder voor kinderen tot 12 jaar.

Het is belangrijk dat bewoners hun vragen of zorgen over de openbare ruimte makkelijk kunnen neerleg- gen bij een iemand in de buurt zelf die dit snel probeert op te lossen. Net als in 2019 was er daarom

63 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 18. Volewijck afgelopen jaar een buurtconciërge actief in de buurt. Op fysiek terrein werkt Ymere aan plannen voor de Veel bewoners hebben bijvoorbeeld last van het renovatie van het noordelijk deel van de Van der grofvuil op straat en willen helpen dit probleem op te Pekbuurt. We investeren in de openbare ruimte en lossen. bereiden plannen voor om de bereikbaarheid en verkeersveiligheid te verbeteren. Verder onderzoeken Ook op andere plekken werken we aan een mooiere we de mogelijkheden om woningen toe te voegen en en prettigere openbare ruimte. Samen met bewoners we verbeteren het gebruik en/of de programmering hebben we gewerkt aan een ontwerp voor het Jac. P. van voorzieningen en (basis)scholen. Thijsseplein. De uitvoering start in 2021. Een ander mooi pleintje in de Van der Pekbuurt is het In de ‘ongedeelde wijkaanpak’ staat de vraag centraal Meidoornplein. Bewoners gaven aan graag aan de hoe een bestaande buurt kan meeprofiteren van de slag te willen om hiervan een leuke plek te maken. stedelijke ontwikkeling in de omgeving. Hier willen Op verzoek van bewoners hebben we daar bankjes, we de ongedeelde wijk onder meer vormgegeven picknicktafels, een vaste barbecueplek, bloembakken door een nieuw Huis van de Wijk (inclusief cultuur­ en moestuinbakken geplaatst. podium) te realiseren op de grens van de Volewijck en Buiksloterham, en (groene) verbindingen aan te Samen met de marktkooplieden en met de onderne- leggen tussen de Bloemenbuurt en de Klaprozen­ mersvereniging van de Van der Pekstraat hebben we buurt. Ook gaan we de doorstroom naar de project- gewerkt aan ingrepen om de straat en de markt gebieden onderzoeken en faciliteren en bespreken aantrekkelijker te maken. Andere kleine ingrepen we met ondernemers hoe de Volewijck en de aan­ komen tegemoet aan verzoeken van bewoners: het palende nieuwe wijken elkaar in economisch opzicht veilig afsluiten van de achterpaden bij de kunnen versterken. Heggerankweg, extra bankjes in het Noorderpark en een laad- en losplaats voor ondernemers in de Gentiaanstraat. 18.5 Duurzaamheid

In de Gentiaanbuurt (Van der Pekbuurt) is team 18.4 Gebiedsontwikkeling Aardgasvrij gestart met de werkzaamheden aan het en planvorming tweede en derde blok. De meerderheid van de corporatiewoningen in deze buurten had in 2019 Volewijck kent veel problemen, uitdagingen en label C (27%). In 2019 zijn de corporatiewoningen een kansen. Om te bepalen wat gedaan moet worden, verduurzaamd met een afname in corporatiewonin- onderzoeken we waar de kansen liggen. Dit doen we gen met label G (3%) en F (3%) en een toename van in een Verkenning van Kansen, deze schrijven we op corporatiewoningen met label C (6%). basis van de kennis en informatie van bewoners en professionals uit de buurt. Een adviesgroep van bewoners heeft daarbij meegedacht en hun zorgen aangegeven. In de Verkenning van Kansen kijken we naar de fysieke en sociale uitdagingen van de buurt, en naar de oplossingen. Onderstaande plannen zijn onder voorbehoud van bestuurlijke goedkeuring. De Verkenning van Kansen wordt naar verwachting in de eerste helft van 2021 aan het bestuur voorgelegd.

Op sociaal terrein richten we ons op verschillende speerpunten die extra aandacht nodig hebben. Zo gaan we door met een aanpak voor huishoudens die in hun dagelijks leven te maken hebben met veel problemen. We kijken extra naar armoede, vooral naar kinderen die opgroeien in een kwetsbare omgeving, we werken aan maatwerk voor het vinden van werk, en we versterken de veiligheidssignaal­ functie van het netwerk van de buurt.

64 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 18. Volewijck

18.6 Aanpak Kwetsbare Huishoudens leidt mensen naar de juiste hulp

Astrid Vlas en Marja Kempen leiden de aanpak Het verschil maken Kwetsbare Huishoudens in de Gentiaanbuurt Het team van de aanpak Kwetsbare Huishoudens en de Van der Pekbuurt. Die richt zich op meer werd bijvoorbeeld ingeschakeld voor hulp aan een leefbaarheid en op hulp aan bewoners die dit eenzame meneer die overlast veroorzaakte. Marja: het hardst nodig hebben. De aanpak wordt “Hij had ernstige geestelijke gezondheidsproble- uitgevoerd in opdracht van het stadsdeel men en een verslaving. We hebben gezorgd dat hij en Ymere en zij werken daarbij samen met GGZ-zorg kreeg en passende dagbesteding. Ook hulpverleners van verschillende organisaties en de organiseerden we gesprekken met zijn buren politie. Dat is niet eenvoudig in tijden van corona. waardoor er meer begrip ontstond. Meneer heeft Het vergde veel creativiteit van het team. nu goede zorg en de overlast is weg.”

“Er wonen veel mensen en gezinnen in deze buurt Alles op alles zetten die tegen meerdere problemen aanlopen”, vertelt Afgelopen jaar raakte het team ook betrokken bij Astrid. “Daardoor zien ze vaak door de bomen het een gezin dat al langer in de problemen zat en bos niet meer. Om het op te lossen, is hulp uit bekend was bij verschillende instanties. Hun zoon verschillende hoeken en een goede samenwerking werd een tijd uit huis geplaatst. De woning was tussen organisaties en instanties hard nodig.” vervuild en door psychische problemen, verslaving en verstandelijke beperkingen, ging het afwisselend Wees er zo vroeg mogelijk bij slecht en minder slecht met het gezin. Totdat de Astrid vertelt dat ze de mensen actief opzoeken. zorg mijdende man, de vader van het gezin, “We hebben oog voor nieuwe bewoners. Gaat het overleed. Astrid: “Om een groot drama te voorko- goed met ze? Hebben ze ondersteuning nodig? Het men hebben we gezamenlijk alles op alles gezet is belangrijk dat we er zo vroeg mogelijk bij zijn. We zodat de vrouw met haar zoon op dit adres kon zijn veel op straat, komen bij bewoners thuis dus blijven wonen. Uiteindelijk accepteerde de vrouw weten we veel van ze. Daar sluiten we zoveel psychologische hulp bij de GGZ en thuiszorg. Het mogelijk op aan.” gezin krijgt nu extra begeleiding om het leven weer op de rit te krijgen. Ze doen hun best en het gaat Door de vele problemen is het voor mensen vaak de goede kant op. We zijn er trots op dat we onmogelijk om de juiste uitweg te vinden. “Vaak ondanks corona de afgelopen periode voor veel hebben ze angst voor officiële instanties, bijvoor- huishoudens het verschil konden maken.” beeld vanwege schulden of verslavingsproblemen”, zegt Marja. “Of ze weten de juiste weg naar hulp niet te bewandelen. Met ons werk willen we meer veerkracht in de wijk brengen.”

65 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

De Kleine Wereld

19. De Kleine Wereld

19.1 Inleiding 19.3 Initiatieven

De gemeente Amsterdam besloot in In De Kleine Wereld organiseerde de gemeente in januari 2020 een Winterbuurtfestival. Bewoners de jaren vijftig tot de bouw van de wijk stemden over de besteding van het buurtbudget over Buikslotermeer, waarvan De Kleine zes thema’s: jeugd, sport, ongediertepreventie, Wereld onderdeel is. Aan de zuidkant armoede, eenzaamheid en groen. Hier rolden veel grenst de buurt aan het winkelcentrum mooie projecten uit, waaronder het opknappen Boven ’t IJ en aan de noordkant aan het van de speelpleintjes en extra huiswerkbegeleiding polderlandschap (achter de A10). De buurt voor de basisschoolgroepen 6 t/m 8. Ook dachten bestaat uit veel middelhoogbouwflats. Er bewoners mee over de Verkenning van Kansen (zie ­paragraaf ‘Gebiedsontwikkeling’). Hoewel we een worden nu meerjarige plannen gemaakt aantal projecten van het buurtbudget hebben kunnen om de woningen, de openbare ruimte, de uitvoeren of zijn gestart (waaronder een kickboksclub, armoede, kansenachterstanden voor de een buurvrouwennetwerk en groenonderhoud), jeugd en beperkte sociale cohesie (waar is een ander deel tijdelijk stilgelegd vanwege de bepaalde bewoners in de buurt mee te coronacrisis. maken hebben) aan te pakken. Veiligheid en plekken om samen te komen zijn belangrijke thema’s in De Kleine Wereld. We onder- 19.2 Prioriteiten zoeken, op initiatief van bewoners, wat een goede hangplek is voor jongeren. De overlast op andere De prioriteiten van de aanpak van De Kleine Wereld plekken in de buurt vermindert daarmee. Op verzoek zijn: van en in samenspraak met bewoners werken we aan ■ Realiseren van buurtvoorzieningen om goede een vernieuwd plantsoen aan de H. Cleyndertweg om dienstverlening te bieden in de naaste omgeving; ook de overlast op die plek te verminderen. ■ Verbeteren van de groene hoven en speelvoorzie- ningen om ontmoeten en bewegen te bevorderen; Op andere plekken werken we hard aan het achter- ■ Verbeteren van verbindingen voor fietsers en voet- stallig onderhoud en het vergroenen van de buurt. gangers voor meer verkeersveiligheid; De entree naar de buurt bij de Wieden is nu nog ■ Nieuwbouw en renovatie van woningen voor een stenig en weinig prettig voor bewoners. Begin 2021 beter en duurzaam aanbod wordt dit gebied groener, uitnodigender en veiliger, ook om daarmee de verbinding met het Buikslotermeerplein te versterken. Op verzoek van bewoners maken we eveneens het groen bij het Buikslotermeerpark prettiger en mooier. Hier is het uitgangspunt ook om de biodiversiteit te verhogen. Deze projecten worden in 2021 afgerond.

66 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 19. De Kleine Wereld

De GGD de oorzaken van rattenoverlast onderzocht 19.5 Duurzaamheid en mogelijke oplossingen voor dit probleem. Aan het begin van 2021 gaat in dit kader een bewust­ Op dit moment hebben de corporaties geen plannen wordingscampagne in de buurt van start over afval en voor renovatie of groot onderhoud waarbij het voedsel op straat, onder andere met een film gefinan- programma Aardgasvrij kan aansluiten. Eind 2019 cierd uit het buurtbudget. hebben De Key, Waternet en Firan (het warmte­ netwerkbedrijf van netbeheerder Liander) een In samenwerking met een huisartsenpraktijk knappen samenwerkingsovereenkomst getekend met afspra- we een plein in de buurt op zodat het uitnodigt om ken over nader onderzoek naar de haalbaarheid van actiever te bewegen en anderen te ontmoeten. riothermie. Dat is het winnen van warmte uit de Bewoners werkten mee aan het ontwerp van dit riolering en deze via een warmte-koude opslag en ‘beweegplein’. De uitvoering vindt plaats in 2021. warmtepompen in de gebouwen gebruiken om de Tegelijkertijd begeleidt een beweegcoach bewoners woningen te verwarmen. Hiermee kan het gasverbruik die gezonder en actiever willen leven. van gebouwen flink worden gereduceerd en een forse

CO2-reductie worden bereikt. Op het moment dat Om bewoners tegemoet te komen, brengen we groot onderhoud aan de orde is, kunnen de gebou- ondersteuning voor hen die dat nodig hebben wen helemaal gasloos worden. dichterbij huis. In 2020 hebben we samen met woningcorporaties een tijdelijke ruimte ingericht waar De meerderheid van de corporatiewoningen in deze bewoners bij professionals terechtkunnen voor buurt had in 2019 label C (36%). In 2019 zijn er geen psychische - en gezondheidsklachten. Tegelijkertijd significante stappen gemaakt in het verbeteren van gaan professionals van verschillende welzijnspartijen de energielabels. vaker bij bewoners langs en zijn meer in de wijk aanwezig voor ondersteuning op maat.

19.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming Nog voor de coronacrisis hebben bewoners mee­ gedacht over de plannen om hun buurt ook op de middellange termijn te verbeteren. Op dit moment werken we aan de Verkenning van Kansen voor de buurt. Daarin onderzoeken we hoe de buurt de komende jaren verbeterd kan worden met betrekking tot eerder genoemde prioriteiten. Op meerdere locaties werkt de gemeente al met diverse partijen aan het toevoegen van (een bescheiden aantal) nieuwe woningen en van buurtvoorzieningen.

67 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 19. De Kleine Wereld

19.6 De Wieden – Niemandsland tussen wijk en winkelcentrum wordt groene ontmoetingsplek

Tussen winkelcentrum het Buikslotermeerplein In maart 2021 staat de oplevering op de planning. en de wijk De Kleine Wereld ligt een stukje Een gedeelte kan pas worden afgemaakt als de niemandsland: De Wieden. Ingeklemd tussen corona teststraat weg is, zoals de fonteinen in het de IJdoornlaan, een parkeergarage en een water. “Het grootste gedeelte is dan wel klaar”, parkeerterrein is het niet meer dan een zegt Sander. “Het is dan eindelijk geen anoniem betonnen doorgang voor voetgangers, fietsers stukje niemandsland meer.” en winkelend publiek dat komt parkeren. De gemeente vond dat deze plek grote potentie heeft om een prettige en groene ontmoetingsplek te worden.

“Het voelt bijna als een open wond tussen een wijkje met een mooie groene laan en het winkelcen- trum”, zegt projectleider Sander Prins. “Met in het midden vuil, stilstaand water omgeven door een hoge stenen rand. Vergelijkend met de leeuwenkuil in Artis, waar het diepe water en het muurtje de leeuwen scheidt van de mensen”. Begin 2020, bij de start van het project, is hij eerst een tijdje op de plek gaan staan om voorbijgangers aan te spreken over hoe zij deze plek ervaren. Hoewel veel mensen er niet echt over na hadden gedacht kreeg hij toch veel feedback. Het hele jaar is hij met omwonenden en ondernemers gaan praten en nadenken over hoe deze plek beter gebruikt kan worden. Sander: “Ze kwamen uit op hetzelfde als wij: meer groen, de bomenlaan van De Kleine Wereld doortrekken, prullenbakken plaatsen, leuke zitplekken maken, een kleine foodtruck neerzetten en vóóral iets aan dat vieze water doen. Bijvoorbeeld met fonteinen erin.”

Februari 2021 is de uitvoering gestart, ondanks corona en dat er op de parkeerplaats naast De Wieden nu een grote teststraat staat. Ook de weg die langs De Wieden loopt wordt aangepakt en verkeersdrempels moeten zorgen dat er rustiger gereden wordt. Hoewel de uitvoering overlast met zich meebrengt voor bewoners en winkeliers zijn de reacties op hoe het eruit gaat zien heel positief. “Het wordt ook echt een mooie, groene gebruiks­ plek. Geen onprettig voelende grijze doorgang meer. Een ontmoetingsplek, met een ideale ligging om lekker in het zonnetje te zitten. Je knoopt echt twee losse plekken aan elkaar en het gaat meteen veiliger, prettiger en logischer voelen. Je verbindt niet alleen de wijken, maar ook de mensen aan elkaar”, vindt Sander. “Zo’n relatief kleine ingreep in de buitenruimte heeft groot effect.” De Wieden vroeger, nu en straks

68 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

Waterlandpleinbuurt

20. Waterlandpleinbuurt

20.1 Inleiding 20.3 Initiatieven

De Waterlandpleinbuurt is een woonwijk in Sommige delen van de Waterlandpleinbuurt zijn een paar jaar terug opgeknapt, bij andere buurten moet het noordoosten van Amsterdam, gebouwd dit nog gebeuren. Een belangrijke doelstelling van de in de jaren zestig met in het hart een Ontwikkelbuurtenaanpak is om tweedeling in buurten vernieuwd winkelcentrum. Achter de A10 te voorkomen en terug te dringen. Bewoners hebben in het noorden ligt Waterland. Sinds 2001 aangegeven dat de gemeente en corporaties ook hebben de gemeente en corporaties de wijk moeten investeren in die plekken van de buurt vernieuwd. De komende jaren investeert de waarvoor nog geen plannen zijn gemaakt. gemeente samen met de corporaties extra Een van de locaties in de Waterlandpleinbuurt waar in de openbare ruimte in de Markengouw nu goed naar gekeken wordt, is de Beemsterstraat en en Werengouw om zo de omgeving van de omgeving. Vergeleken met andere delen van de buurt woningen aantrekkelijker te maken. blijft de kwaliteit van de openbare ruimte hier achter. We maken ons sterk om deze tweedeling weg te nemen. Belangrijk is dat alle bewoners van de 20.2 Prioriteiten Waterlandpleinbuurt kunnen zien dat we investeren in hun omgeving. Samen met het groot onderhoud van De prioriteiten van de aanpak van de deze plek zijn we daarom begonnen om het groen Waterlandpleinbuurtzijn: kleurrijker te maken en daar gaan we mee verder in ■ Beperken van tegenstellingen in de buurt en het 2021. Daarbij kijken we ook naar de mogelijkheid van gevoel van sociale onveiligheid; een moestuin die bewoners hier graag willen zien. ■ Verbeteren van het onderhoud van de openbare ruimte; Ook op andere plekken maakt de Ontwikkelbuurten­ ■ Aanpakken van de sociale problemen die zich bij aanpak het mogelijk om achterstallig onderhoud van buurtbewoners opstapelen. de openbare ruimte echt goed aan te pakken en denken bewoners mee hoe het beter kan. Vijf binnen­hoven bij de Waalenburgsingel konden wel een opknapbeurt gebruiken. Samen met bewoners en de corporaties hebben we een ontwerp gemaakt voor de hoven van de Den Burgstraat en Westerduinenstraat. Voor de andere drie hoven starten we dit traject begin 2021. Het is de bedoeling deze hoven echt grondig te vernieuwen.

Ook op andere plekken in de Waterlandpleinbuurt kan het groen beter en mooier. In 2020 is het defini- tief ontwerp voor het Waalenburggroen vastgesteld.

69 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 20. Waterlandpleinbuurt

Een groenstrook tussen de Waalenburgsingel en de 20.4 Gebiedsontwikkeling A10 wordt in 2021 verbeterd zodat wandelaars, en planvorming hardlopers en bewoners die willen ontspannen hier beter terecht kunnen. De gemeente werkt ook aan verbeterplannen voor de middellange termijn in de Waterlandpleinbuurt. Er is (nog) geen aparte jeugdvoorziening terwijl Op dit moment werken we aan de Verkenning van jongeren hier wel grote behoefte aan hebben. We zijn Kansen. Hierin worden ideeën onderzocht die de met corporaties opzoek naar mogelijkheden en doen buurt ten goede komen. momenteel onderzoek naar zowel een tijdelijke als een definitieve locatie. 20.5 Duurzaamheid Op verschillende manieren werken de GGD, corpora- ties en gemeente aan het terugdringen van de De meerderheid van de corporatiewoningen in deze rattenoverlast in de buurt: met technische aanpassin- buurt had in 2019 label D (23%). In 2019 zijn de gen in de openbare ruimte, in de wijkkrant over het corporatiewoningen flink verduurzaamd met een weggooien van eten op straat en huis-aan-huisge- afname in corporatiewoningen met label D (14%) en sprekken om de bewustwording te vergroten. een toename in corporatiewoningen met label A (10%) en B (7%) In de Markengouw en Werengouw zijn 2 teams van buurtambassadeurs (leefbaarheidsambassadeurs) actief. Dit zijn bewoners die zich inzetten voor de leefbaarheid in hun buurt en het vergroten van bewonersbetrokkenheid. De teams worden aan­ gestuurd door een voorman. De ambassadeurs lopen in koppels regelmatig een rondje door de wijk. Zij krijgen professionele begeleiding en trainingen om zich verder te ontwikkelen. De voorman houdt contact met de corporatie en de gebiedsmakelaar. Daarnaast zijn de buurtambassadeurs aanwezig bij buurtbijeenkomsten en ondersteunen daar in som­ mige gevallen ook bij. Ook organiseren zij soms zelf een buurtactiviteit. De gemeente en corporaties investeren hier samen in.

Bepaalde bewoners die ondersteuning nodig hebben, weten de maatschappelijke voorzieningen en het ondersteunende aanbod dat er is vaak niet goed te vinden. Daarom is ook in de Waterlandpleinbuurt in 2020 extra geïnvesteerd om de zorg dichterbij de mensen zelf te brengen. Dat doen we door vaker in de buurt aanwezig te zijn en mensen thuis op te zoeken. Voor verschillende ontwikkelbuurten in Noord, waaronder de Waterlandpleinbuurt, is in 2020 een iemand aan het werk geweest met deze opdracht.

70 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 20. Waterlandpleinbuurt

20.6 Najmia is de drijvende kracht achter het opgeknapte Bussumplein

Najmia woonde in verschillende buurten in de en ook voor hun ouders was er geen ruimte voor stad. Overal zette zij zich in, want betrokkenheid ontmoeting.” bij elkaar en bij de buurt zit bij Najmia in het bloed. Nu woont ze in de Waterlandpleinbuurt en Najmia kaartte het probleem aan bij de woning- is ze de drijvende kracht achter het opknappen bouwcorporatie en bij gebiedsmakelaar Joke van van het Bussumplein, samen met het stadsdeel. Geel. “Er werd een projectleider aangesteld en we gingen aan de slag. Allereerst organiseerden we Inmiddels is Najmia een bekendheid in de een aantal heel succesvolle bewonersbijeenkom- Waterlandpleinbuurt. Als zeer actieve bewoonster sten. Al hun ideeën zijn meegenomen in de uitein- begon ze met het opzetten van een buurtkamer, delijke plannen.” in een gebouwtje van Ymere dat al langere tijd leegstond. “Ik deed al vrijwilligerswerk in de buurt Van goed naar beter en organiseerde veel activiteiten”, vertelt Najmia. Ondanks de coronacrisis is het Bussumplein nieuwe “Het ontbrak ons alleen nog aan een geschikte stijl enkele maanden geleden geopend. Najmia ruimte hiervoor. Ik ging met Ymere praten en kon vindt het een verbetering, maar het had in haar aan de slag.” beleving nog wel beter gekund. “Misschien ben ik te veeleisend”, zegt Najmia. “Kleine gebreken geef Het Bussumplein was een onprettige plek ik meteen door aan de gemeente.” De buurtkamer voorziet in een grote behoefte van bewoners. Het is voor veel mensen een fijne en Als actieve bewoner houdt ze constant de vinger laagdrempelige voorziening. Maar daar bleef het aan de pols. “Onze buurt verdient het. Er wonen voor Najmia niet bij. Daarna was het pleintje hier veel kinderen die gebaat zijn bij een mooie plek tegenover de buurtkamer aan de beurt. Najmia: om buiten te spelen. Het doet mensen goed als ze “Door de inrichting en slechte verlichting hingen zien dat er in ze geïnvesteerd wordt. Daarom blijf ik er ’s avonds vaak jongeren. En er werden drugs me inzetten. Ik hoop dat we dit in goede samen­ gebruikt. Het was echt een onprettige plek. Voor werking met de gemeente kunnen blijven doen.” jonge kinderen waren er geen leuke voorzieningen

71 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord Banne Noord

21. Banne Noord

21.1 Inleiding 21.3 Initiatieven

Banne Noord is een groene woonwijk Het college maakt plannen om Banne Noord op meerdere terreinen te verbeteren. Dit leidt tot een uit de jaren zeventig, aan de noordrand sociaal plan en projectnota (zie paragraaf van Amsterdam Noord, omgeven door ‘Gebiedsontwikkeling’). Een groot aantal bewoners water en grenzend aan de A10. Vanwege heeft de afgelopen periode samen met het de deze barrières ligt de buurt relatief gemeente gewerkt aan verbeterplannen voor de geïsoleerd. De afgelopen jaren zijn enkele buurt. Veel van deze plannen zijn echter voor de voorzieningen verdwenen en namen onder middellange termijn. De ontwikkelbuurtenaanpak bewoners gevoelens van onveiligheid toe. maakt het mogelijk om tegelijkertijd op korte termijn concreet aan de slag te gaan met tijdelijke initiatieven Bewoners hebben daarnaast te maken met in de openbare ruimte. armoede. Het college werkt nu verschillende plannen uit om deze problemen aan te In september en november 2020 hebben we bewo- pakken. ners uitgenodigd om mee te denken over kleine initiatieven in hun eigen buurt. Helaas konden we vanwege de coronacrisis niet eerder beginnen. Maar 21.2 Prioriteiten we gaan door in 2021 en dan komen er onder andere een kas en volkstuintjes in de buurt. Het doel is om De prioriteiten van de aanpak van Banne Noord zijn: de buurt niet alleen sociaaleconomisch en ruimtelijk ■ Terugdringen van het grote aantal vroegtijdige te verbeteren, maar ook om bewoners zeggenschap schoolverlaters; en eigenaarschap te geven. ■ Verminderen armoede, meer aandacht voor laaggeletterdheid en voor mensen met een lichte Bewoners uit de Banne dachten de afgelopen jaren verstandelijke beperking die in de knel komen; al intensief mee over de toekomst van hun buurt. Een ■ Verbeteren van de bereikbaarheid van voorzienin- van de resultaten daarvan is de diamantlamp, een gen en (buurt)economische functies. idee van een jonge scholiere. Het ontstond in 2018 bij De Nieuwe Banne, een toneel- en kunstproject in de buurt waarbij bewoners werden uitgenodigd mee te denken over het verleden en toekomst van de buurt. De lamp wordt binnenkort opgehangen aan de tijdelijke jeugdvoorziening in de buurt.

72 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 21. Banne Noord

21.4 Gebiedsontwikkeling 21.5 Duurzaamheid en planvorming Banne Noord gaat als een van de eerste buurten van De verbeterplannen voor Banne Noord bestaan uit het gas af. Het aardgasvrij maken van woningen zit in twee trajecten: het uitwerken van de sociale opgave de ontwerpfase, met uitzondering van de grond­ en de projectnota. Op dit moment werkt het project- gebonden woningen. Er volgt nog verder onderzoek team verder aan de plannen van de principenota uit naar een passende warmteoplossing. Hoeveel 2018. Die plannen worden nu verder in detail uitge- woningen van het totale aantal in Banne Noord werkt in een projectnota. Centraal staat de doelstel- aardgasvrij worden, is nog niet bekend. De gemeen- ling om met de nieuwbouw van voorzieningen en te, Nuon, Vattenfall, de corporaties (met uitzondering woningen en het verbeteren van de openbare ruimte van Ymere) en Alliander overleggen hierover met weer een toekomstbestendige wijk te maken. Dit bewoners. wordt de komende 10 jaar gefaseerd aangepakt. De meerderheid van de corporatiewoningen in deze De woningbouw in Banne Noord bestaat uit twee buurt had in 2019 label C (44%). In 2019 zijn de fasen. Tot 2024 start het projectteam gebiedsontwik- woningen in de buurt duurzamer geworden met een keling met de werkzaamheden voor de eerste fase. toename van het aantal corporatiewoningen met Er komt een nieuw gebouw voor voorzieningen in label B (9%) en een afname van corporatiewoningen de buurt (horeca, broedplaats, cultuur- en theaterzaal met label C (10%). en eventueel een moskee) en Rochdale realiseert nieuwbouw van seniorenwoningen en appartemen- ten. Ook worden, de eerste 7 van 12 hoven en het zuidelijke deel van het park en de rotonde op de IJdoornlaan worden aangepakt. Het is de verwachting dat we de projectnota en investeringsnota voor de eerste fases in 2021 bestuurlijk kunnen aanbieden.

Na 2024 gaan we onder andere aan de slag met woningbouw aan de Noorderbreedte en op de oude locatie van basisschool de Driemaster, evenals met de herinrichting van de resterende groene hoven en de nieuwe inrichting van de Oosterlengte en de Westerlengte.

Banne Noord wordt dus op meerdere terreinen tegelijk verbeterd. Naast de plannen voor woningen, voorzieningen en de openbare ruimte heeft de GGD een sociaal plan gemaakt waarin de belangrijkste speerpunten voor de wijk in kaart zijn gebracht. Bewoners hebben daarover meegedacht. Hier kwamen 4 hoofdthema’s uit naar voren: passende steun en zorg voor bewoners, perspectief voor de jeugd, meer ondersteuning bij werk, ondernemer- schap en participatie, en mensen met elkaar in contact brengen (om daarmee eenzaamheid tegen te gaan).

De komende anderhalf jaar werken we deze ideeën uit naar concrete acties voor de buurt. We kunnen op dit moment nog niet aangeven wat die acties precies zijn omdat het juist de bedoeling is dat bewoners hierover meebeslissen.

73 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 21. Banne Noord

21.6 Buurt Maken doe je samen als je ‘snel’ een betere leefomgeving wilt

Het Parlevinkerplein heeft een opknapbeurt aan een buurtserre, gezellige ontmoetingsplekken nodig maar het duurt nog even voor de aanpak of volkstuintjes.” begint. Dat uitstel heeft effect op de leefbaarheid in de buurt, die toch al niet zo prettig is. Om het Grote kans voor een betere buurt snel toch leuker te maken voor bewoners is er De plek waar de ‘buurtmakers’ samen kwamen, was nu het project Buurt Maken: bewoners bedenken de basisschool. Per keer waren er zo’n 100 tot 150 samen met een stedenbouwkundige en het bewoners. “Heel gemengd qua samenstelling”, stadsdeel wat er tijdelijk gedaan moet worden aldus Hamza. “Maar na een tijdje merkte ik dat niet zodat mensen zich er prettiger voelen. iedereen erin geloofde, jammer. Ondanks dat ook ik kritisch ben, zag ik het vooral als een grote kans om Het Parlevinkerpad met basisschool De Vier iets te doen voor onze buurt.” Uiteindelijk kwam er Windstreken is het hart van Banne Noord. Deze de een budget van 50.000 euro beschikbaar voor de buurt kent veel sociale problemen, verouderde buitenruimte van Banne Noord. Hamza: “Toen sociale voorzieningen, slecht onderhoud van de moesten we ons buigen over de invulling.” openbare ruimte en gevoelens van onveiligheid. Mooi wandelparcours? Hamza zet zich graag in Hamza denkt aan een mooi wandelparcours in het “Toch voel ik me thuis in deze buurt”, zegt Hamza. Haarlemmermeer Bos, met een start en finish. “Met “Ik ben hier geboren en getogen en ken veel een aantal medebewoners heb ik dit idee uitge- mensen.” Hamza zet zich graag in voor een mooiere werkt en binnenkort mogen we het presenteren: en betere leefomgeving. Een tijd terug had hij een langs het parcours is ruimte om te sporten, er is idee om iets voor jongeren te doen. Daarover was groen met sierplanten en er is ruimte voor ontmoe- hij in gesprek met de moskee en het stadsdeel die ting. Dat vind ik heel belangrijk in deze 1,5 meter zijn plan met enthousiasme ontvingen. “Zo raakte samenleving. Veel bewoners wonen hier met veel de bal aan het rollen en kwam ik in contact met mensen in een hele kleine ruimte, dan is een stedenbouwkundige Stefan Bodecker. Hij vroeg of aantrekkelijke buitenruimte van levensbelang. In ik wilde meedoen met het project Buurt Maken om ieder geval moet het een verbindende plek zijn, dat samen plannen te bedenken die in het voorjaar van komt ook de veiligheid in een gebied ten goede.” 2021 al gerealiseerd zouden kunnen worden. Denk

74 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

Banne Zuid

22. Banne Zuid

22.1 Inleiding 22.3 Initiatieven

Banne Zuid ligt tussen de IJdoornlaan, de Opdat bewoners in de buurt elkaar beter kennen en meer helpen, zetten studenten van stichting Vooruit Buiksloterdijk, de Kadoelerscheg en het zich per persoon 10 uur per week in voor de wijk Noordhollandsch kanaal. Sinds 2004 hebben waarin zij wonen. Zij ondersteunen buurtbewoners in de gemeente en corporaties een stedelijke ruil voor woonruimte. In Banne Zuid wonen studenten vernieuwing uitgevoerd in een groot deel die activiteiten organiseren voor de oudere bewoners van de buurt. Toch heeft niet iedereen van de buurt. Door deze gezellige en informatieve kunnen profiteren van de veranderingen in activiteiten maken zij ontmoetingen tussen buurt­ de buurt, zoals in Banne Zuidwest. bewoners mogelijk.

Tijdens een bewonersbijeenkomst in oktober 2019 22.2 Prioriteiten wierpen bewoners het idee op voor een aangenamere inrichting van de buitenruimte rondom het Loggerhof, De prioriteiten van de aanpak van Banne Zuid zijn: vooral ook voor kinderen. De speeltoestellen die hier ■ Aanpakken van de als onveilige ervaren plekken in nu staan zijn oud en versleten. We werken hier nu de openbare ruimte, met name in Zuidwest; onder andere aan het opknappen van de speel­ ■ Verbeteren van de woningvoorraad en de toestellen bij het Loggerhof. Het opknappen van het ­openbare ruimte in Banne Zuidwest; Loggerhof gebeurt samen met de VvE, waaraan ook ■ Verbeteren van de verkeersveiligheid; De Alliantie deelneemt. Bewoners denken mee over ■ Uitbreiden van de gebruiksmogelijkheden van de het nieuwe ontwerp: ze hebben al aangegeven dat zij Sportzone. hier graag een natuurspeeltuin zien komen. Zij hebben lang moeten wachten, maar sinds eind 2020 staat vast dat deze er komt.

22.4 Gebiedsontwikkeling en planvorming De verbetering van Banne Zuid pakken we op meerdere manieren aan. We zijn gestart met een onderzoek naar de kansen en mogelijkheden van de Sportzone Banne Zuid, bestaande uit sportcomplex Buiksloterbanne, de groene zone met kinderboerderij De Buiktuin en de Krijtmolen d’Admiraal. Dit onder- zoek vindt plaats in afstemming met de daar aan­ wezige partijen en met de buurt.

75 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 22. Banne Zuid

De stedelijke vernieuwing en herinrichting van de openbare ruimte van het Koopvaardersplantsoen is klaar. In 2020 is de openbare ruimte daar vernieuwd met groen en speeltoestellen. Verder werken we aan een Verkenning van Kansen voor Banne Zuid. De kansen liggen fysiek gezien vooral in het verbeteren van de openbare ruimte en veilige fiets- en voet­ gangersverbindingen langs de Statenjachtstraat, Schepenlaan en Banne Buikslootlaan. Met de corpo- raties onderzoeken we hoe we een betere en duur­ zame woningvoorraad in Zuidwest kunnen creëren. Parallel daaraan maken we ook een plan om de buurt op sociaal vlak verder te verbeteren.

22.5 Duurzaamheid

Banne Zuid is één van de eerste buurten in Amsterdam die aardgasvrij worden. De gemeente gaat niet alleen te werk, maar in nauw overleg met bewoners en met partners in de buurt. Samen met de woningbouwcorporaties, VVE’s, particuliere eigenaren, Vattenfall en Alliander onderzoeken we per complex hoe dit het beste zou kunnen gebeuren, bijvoorbeeld met stadswarmte of een lokaal warmte- net. Het programma Aardgasvrij sluit aan bij de planvorming voor Banne Zuid. De focus ligt op Banne Zuidwest en de complexen van Stadgenoot, Rochdale, een aantal VvE-complexen en woningen van particuliere eigenaren.

De meerderheid van de corporatiewoningen in deze buurt had in 2019 label D (28%). Het aantal corpora- tiewoningen met label C nam iets toe (6%) en het aantal corporatiewoningen met label A nam af (6%).

76 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 22. Banne Zuid

22.6 Eigen schetsontwerp van bewoners maakt van stenen pleintje een groenere (natuur)speelplek

Twee zeer actieve bewoonsters namen het offertes op voor onder meer bestrating, speel­ voortouw om een nieuw schetsontwerp te maken toestellen en valondergronden. “We weten nu goed voor het pleintje in het Loggerhof. Het is toe wat er kan en wat het kost. Maar toen we samen aan een opknapbeurt en wie weten er beter wat met de bewoners de plannen en ideeën verder er nodig is dan de bewoners zelf? De dames wilden uitwerken, begon de coronacrisis. Daardoor hebben alle wensen van omwonenden verzameld. was het moeilijk contact te krijgen en te onderhou- Samen met projectleider Eymert Reidinga van den met elkaar. Nu we weten dat de crisis langer het stadsdeel en andere bewoners zijn ze met de duurt, gaan we samen digitaal aan de slag. Straks plannen aan de slag. ligt er een definitief ontwerp en kan het opknappen beginnen.” “We zijn eerst naar de situatie op het plein gaan kijken”, vertelt Eymert. “De speeltoestellen daar zijn Bewoners vinden elkaar oud en aftands en het groen is slecht onderhouden. Moeilijkheden verwacht Eymert niet bij dat traject. In de bewonersbijeenkomst werd duidelijk dat “Ik denk dat de initiatiefnemers en de VVE elkaar omwonenden volop ideeën hebben voor verbeterin- wel gaan vinden. Er komen mooie nieuwe speel­ gen. Veel mensen zien hier graag een natuurspeel- toestellen van duurzaam houtmateriaal. De Alliantie tuin. Ook de VVE, waar De Alliantie in zit, dacht gaat ons helpen met de vergroening van het plein. actief mee en neemt deel aan de opknapbeurt.” Er gaan veel stoeptegels uit waar natuurlijke materialen voor terugkomen zoals boomschors. Digitaal plannen uitwerken Ook de directe omgeving wordt verder vergroend. Want met een paar ingrepen kan er al veel verbete- Ik denk eigenlijk dat niemand daar tegen kan zijn.” ren. Er is ook geld beschikbaar. Eymert vroeg

77 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Noord

Molenwijk

23. Molenwijk

23.1 Inleiding 23.3 Initiatieven

Molenwijk is een groene woonwijk in het Voor goede leefbaarheid in een buurt zijn prettige plekken noodzakelijk om te ontspannen en elkaar te noordwesten van Amsterdam, omringd ontmoeten. Een grote wens van bewoners was om door de verhoogde Stellingweg en de het Diereneiland, een natuurspeeltuin en kinderboer- Molenaarsweg. De wijk bestaat ruim 50 derij, op te knappen. In 2021 komt hier een nieuwe jaar. Architect Klaas Geerts ontwierp in de buurtkamer, onder andere voor milieuonderwijs maar jaren zestig de indrukwekkende flats in de ook veel andere activiteiten voor kinderen en volwas- vorm van molenwieken met in het midden senen zijn dan mogelijk. Daarnaast hebben we in een parkeergarage. Vorig jaar konden 2020 het schoolplein van De Krijtmolen vergroot en is het plein na schooltijd voor alle kinderen toegankelijk. Molenwijkers aangeven wat ze graag in hun De schoolspeeltuin is nu uitgebreid. buurt wilden verbeteren. Vervolgens zijn we dit jaar aan de slag gegaan met ‘kleine’, Bewoners hebben nu nog veel last van rondslingerend zichtbare verbeteringen en met plannen grofvuil. Daarom hebben we eind 2020 samen met voor de midden - en lange termijn. de corporaties de verzamelplekken voor grofvuil verbeterd. De Werkbrigade maakt maandelijks de bloementapijtjes rond de afvalcontainers schoon. 23.2 Prioriteiten De Werkbrigade heeft ook de banken vervangen en een aantal seniorenbanken in de wijk geplaatst. De prioriteiten van de aanpak van de Molenwijk zijn: ■ Wegwerken van het grote achterstallig onderhoud Elke bewoner in de Molenwijk moet een plek hebben in de openbare ruimte; om fijn samen te komen. Jongeren hebben daarom ■ Bevorderen van locaties met wijkvoorzieningen en een eigen hangplek gekregen. Daarnaast werken activiteiten gericht op ontmoeting, met specifieke we aan plannen voor een jeugdvoorziening in de aandacht voor jongeren; Molenwijk. Dit vergt echter meer tijd. Framer Framed ■ Terugdringen van de relatief hoge laaggeletterd- biedt kunst- en cultuuractiviteiten aan voor allerlei heid en andere taalproblemen onder bewoners. leeftijdsgroepen. Hierdoor worden bewoners meer met elkaar in contact gebracht. Ook zijn we begon- nen met extra naschoolse activiteiten: een wijkstudie- zaal voor bovenbouwkinderen en workshops over ondernemen voor jongeren.

Bewoners in de Molenwijk willen meer kunnen sporten in hun eigen buurt. Daarom zijn we het project Molenwijk To Go, een beweegroute door de buurt, gestart. Na uitgebreide gesprekken met bewoners worden de plannen voor de beweegroute

78 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 23. Molenwijk begin volgend jaar gepresenteerd en zal het stads- 23.5 Duurzaamheid deel de route aanleggen. Jong en oud kan hier spelen, sporten, bewegen en chillen. Bewoners die Molenwijk is een van de eerste buurten waar de dat nodig hebben worden extra ondersteund om de gemeente en corporaties onderzoeken of en hoe de weg te vinden naar de voorzieningen die hulp en buurt van het aardgas kan worden afgehaald. Daarbij ondersteuning kunnen bieden. Dit project loopt door kijken we naar betaalbaarheid en duurzaamheid. in 2021. De meeste woningen zijn eigendom van de Alliantie en Eigen Haard. Daarnaast zijn er eigenaar-bewoners die vertegenwoordigd worden door een VvE. Het 23.4 Gebiedsontwikkeling energievraagstuk is nog in onderzoek. De Alliantie wil en planvorming een aantal flats revitaliseren. Het plan is om eind 2021, begin 2022 te starten bij twee flats. Dit is dan Door al deze concrete veranderingen maken we van het aangrijpingspunt om de woningen te verduur­ de Molenwijk op korte termijn een nog mooiere zamen, voor te bereiden op een energietransitie en buurt. We willen dat het verder verbetert maar dat een stap te maken naar een toekomstbestendige buurt. vergt veel meer tijd. De plannen voor de midden - en lange termijn staan in de principenota Verkenning van Buurkracht en !WOON ondersteunen de huurders en Kansen Molenwijk. Eind 2020 heeft het college deze de VvE’s in de buurt bij de revitalisatieplannen en bij vastgesteld. We willen de kwaliteit van de woningen, het maken van plannen voor het aardgasvrij maken de gebouwen, de leefomgeving en het groen van de woningen. Er worden kostenvergelijkingen verbeteren. Ook willen we ervoor zorgen dat regen- opgesteld van de verschillende alternatieven voor water makkelijker weg kan stromen na een hevige aardgas als hulpmiddel bij de keuze. In het eerste regenbui. Daarnaast willen we dat de wijk beter kwartaal van 2021 volgt de definitieve keuze voor de toegankelijk wordt voor omliggende wijken en dat warmteoplossingen voor woningen in de Molenwijk. het gevoel van veiligheid toeneemt. Met deze plannen maken we de buurt klaar voor de komende De meerderheid van de corporatiewoningen in deze vijftig jaar. buurt had in 2019 label D (41%). In 2019 was er een afname van corporatiewoningen met label E (23%) en In de Verkenning van Kansen staat een aantal andere label A (12%) en een toename van corporatiewonin- mogelijke plannen en ideeën opgenomen zoals gen met label C (24%) en B (12%). een nieuwe alles-in-één- school, een sportzaal, een verandering in de infrastructuur in en rondom Molenwijk, de herontwikkeling van het (winkel) centrum Molenwijk enzovoort. De Alliantie onder- zoekt de aanpak van de parkeergarages bij de flats en kijkt daarbij ook naar mogelijk aanvullende functies. De gemeente ondersteunt de Alliantie daarbij.

Met ondersteuning van Stichting !WOON hebben we voor de Verkenning van Kansen intensief gepraat met de buurt en is een publieksvriendelijke krant over de principenota onder alle bewoners verspreid. Het (bewoners-)Meedenknetwerk Molenwijk is betrokken en zal ook in de toekomst over de plannen voor de buurt blijven meedenken.

Het komend jaar gaan we deze mogelijkheden en ideeën verder onderzoeken. De resultaten nemen we op in een projectnota, die het college naar verwach- ting eind 2021/ begin 2022 zal vaststellen.

79 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 23. Molenwijk

23.6 Meer buiten sporten en bewegen door Molenwijk TO GO

Al ruim twee jaar werkt Laura Alvarez met haar den we workshops om ideeën op te halen. En er is architectenkantoor in Molenwijk aan verschillende ook een maquette gemaakt waar kinderen hun projecten. Zo heeft ze de buurt, bewoners en wensen hebben aangegeven. Het was heel inspire- ondernemers goed leren kennen. Nu werkt rend. Uit al die contactmomenten werd duidelijk dat ze samen met anderen aan een plan voor een bewoners meer ruimte en mogelijkheden willen om beweeg- en leefstijlroute. buiten te sporten.” De bevindingen zijn aan de gemeente voorgelegd “Het is een interessante buurt”, vindt Laura. “Ik en besproken. Laura: “We hopen in januari 2021 bedacht me wat we nog meer voor Molenwijk daadwerkelijk aan de slag te kunnen met de konden betekenen. Zouden we iets bijzonders, iets uitwerking van Molenwijk TO GO. De gemeente landschappelijks kunnen toevoegen? Ik merkte dat geeft een bedrag voor de aanleg van een beweeg- mensen behoefte hadden aan sportieve voorzienin- en leefstijlroute en voor de toestellen. Ons plan zal gen in de buurt, dus besloot ik de gemeente te dus echt worden uitgevoerd.” benaderen om te kijken wat we met die behoefte konden doen. Dat leidde tot een samenwerkings- Bewegen en spelen, maar ook rust project waarbij wij als bureau werden gevraagd om Laura en haar collega’s van het architectenkantoor het participatietraject in Molenwijk te starten.” hebben goed naar het gedrag van buurtbewoners gekeken. Hoe gebruiken omwonenden de publieke Meedenken over sporten in de buurt ruimte? Hoe spelen kinderen in de buurt? Waarom Laura kreeg middelen om aan de slag te gaan, laten ze sommige plekken links liggen? “Die onder meer uit het Stimuleringsfonds Creatieve observaties zullen we verwerken in ons uiteindelijke Industrie. “Sinds april zijn we iedere woensdag in de ontwerp”, besluit Laura. “Er is behoefte aan wijk te vinden en spreken we bewoners aan op speel- en sportruimte. Maar ook aan plekken waar straat”, vertelt ze. “We vroegen ze naar hun rust is. En dat kan. Het een sluit het ander niet uit. mening. Wat zou je mooi vinden? Ook organiseer- Daar gaan we allemaal rekening mee houden.”

80 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Bijlage 1: Duurzaamheid van de corporatiewoningen in 2019

Onderstaande tabel biedt een overzicht van de voortgang op de energielabels van corporatiewoningen in de ontwikkelbuurten in 2019. De cijfers zijn gebaseerd op data van de corporaties.

Ontwikkelbuurten Totaal Totaal Energielabel Label A Label A Label B Label B Label C Label C Label D Label D Label E Label E Label F Label F Label G Label G woningen Woningen meest aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal aantal excl. excl. voorkomend woningen Label A % woningen Label A % Analyse woningen Label B % woningen Label B % Analyse woningen Label C % woningen Label C % Analyse woningen Label D % woningen Label D % Analyse woningen Label E % woningen Label E % Analyse woningen Label F % woningen Label F % Analyse woningen Label G % woningen Label G % Analyse Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend

2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2019 2020 2020 2019-2020 2019 2020 2019 2020

Totaal Ontwikkelbuurten in Nieuw- Label C 2430 15% 3623 22% 7% 2095 13% 1783 11% -2% 3474 21% 3750 23% 1% 3633 22% 3301 20% -2% 2353 14% 2039 12% -2% 1726 10% 1263 8% -3% 777 5% 874 5% 1% 28 176 16488 16633 West

Lodewijk van Deyselbuurt Label C 3 0% 2 0% 0% 71 6% 63 5% -1% 406 32% 405 32% 0% 328 26% 335 27% 1% 204 16% 207 16% 0% 121 10% 121 10% 0% 128 10% 128 10% 0% 1261 1261

Confuciuspleinbuurt Label C 82 7% 95 8% 1% 157 13% 178 14% 2% 342 28% 442 36% 8% 119 10% 166 14% 4% 240 19% 113 9% -10% 179 15% 79 6% -8% 114 9% 156 13% 3% 25 23 1233 1229

Couperus-, en dichtersbuurt en Label C 54 3% 159 8% 5% 249 12% 189 9% -3% 687 34% 800 39% 6% 605 30% 561 27% -2% 395 19% 296 14% -5% 49 2% 34 2% -1% 6 0% 7 0% 0% 13 2045 2046 Noordoever Sloterplas

Slotermeer Noordoost Label D 322 12% 542 20% 8% 203 8% 177 7% -1% 397 15% 328 12% -3% 922 35% 925 34% -1% 474 18% 432 16% -2% 247 9% 247 9% 0% 76 3% 48 2% -1% 2641 2699

Slotermeer Noordwest Label E 59 8% 57 8% 0% 18 3% 20 3% 0% 21 3% 39 6% 3% 152 22% 162 23% 2% 253 36% 219 32% -4% 159 23% 157 23% 0% 42 6% 41 6% 0% 704 695

Geuzenveld Label A 1044 30% 1565 43% 13% 673 19% 461 13% -7% 739 21% 791 22% 0% 569 16% 377 10% -6% 114 3% 98 3% -1% 266 8% 214 6% -2% 52 2% 120 3% 2% 3 139 3457 3626

Wildeman- en Blomwijckerbuurt Label C 107 5% 196 9% 4% 488 23% 408 19% -4% 333 16% 510 24% 8% 511 24% 420 20% -4% 332 16% 283 13% -2% 267 13% 187 9% -4% 67 3% 101 5% 2% 2105 2105

Reimerswaalbuurt Label A 273 25% 427 41% 17% 154 14% 199 19% 5% 296 27% 171 17% -10% 85 8% 40 4% -4% 38 3% 20 2% -2% 109 10% 6 1% -9% 150 14% 170 16% 3% 1105 1033

De Punt Label D 189 19% 194 20% 1% 71 7% 76 8% 1% 138 14% 159 16% 2% 198 20% 230 24% 3% 126 13% 155 16% 3% 144 15% 74 8% -7% 119 12% 89 9% -3% 1 985 977

Jacob Geelbuurt Label A 297 31% 386 40% 9% 11 1% 12 1% 0% 115 12% 105 11% -1% 144 15% 85 9% -6% 177 19% 216 22% 4% 185 19% 144 15% -4% 23 2% 14 1% -1% 952 962

Totaal Ontwikkelbuurten in Noord Label C 1627 11% 1723 12% 1% 1765 12% 2423 16% 4% 4110 27% 4549 30% 3% 3844 26% 3397 23% -3% 2256 15% 1627 11% -4% 687 5% 542 4% -1% 703 5% 660 4% 0% 6 1027 14992 14921

Banne Zuid Label D 397 22% 295 16% -6% 273 15% 312 17% 2% 293 16% 406 22% 6% 555 31% 506 28% -3% 222 12% 229 13% 0% 57 3% 70 4% 1% 0 0% 0 0% 0% 1 155 1797 1818

Banne Noord Label C 285 16% 337 19% 3% 246 14% 397 22% 9% 978 54% 792 44% -10% 139 8% 94 5% -2% 6 0% 5 0% 0% 122 7% 124 7% 0% 37 2% 45 3% 0% 1813 1794

IJplein en Vogelbuurt Label C 155 6% 133 5% -1% 492 19% 571 22% 3% 1057 41% 1063 41% 0% 440 17% 457 18% 0% 237 9% 197 8% -2% 90 4% 54 2% -1% 79 3% 111 4% 1% 4 419 2550 2586

Volewijck Label C 306 8% 346 9% 1% 280 7% 334 9% 1% 791 21% 1030 27% 6% 910 24% 967 25% 2% 789 21% 630 16% -4% 316 8% 195 5% -3% 450 12% 326 9% -3% 0 21 3842 3828

Molenwijk Label D 136 12% 0 0% -12% 0 0% 136 12% 12% 93 8% 375 32% 24% 495 43% 483 41% -1% 430 37% 164 14% -23% 10 1% 11 1% 0% 0 0% 0 0% 0% 1164 1169

De Kleine Wereld Label C 2 0% 4 0% 0% 96 10% 104 11% 1% 344 35% 353 36% 1% 264 27% 269 28% 1% 201 21% 177 18% -2% 46 5% 46 5% 0% 25 3% 25 3% 0% 978 978

Waterlandpleinbuurt Label D 346 12% 608 22% 10% 378 13% 569 21% 7% 554 19% 530 19% 0% 1041 37% 621 23% -14% 371 13% 225 8% -5% 46 2% 42 2% 0% 112 4% 153 6% 2% 0 29 2848 2748

Totaal Ontwikkelbuurten in Zuidoost Label C 1139 7% 1881 12% 5% 3923 26% 4024 26% 1% 5548 36% 4980 33% -3% 2823 18% 2466 16% -2% 1580 10% 1570 10% 0% 290 2% 281 2% 0% 44 0% 50 0% 0% 3 269 15347 15252

Reigersbos Label C 7 0% 104 5% 4% 427 19% 474 22% 2% 1403 63% 1278 58% -5% 376 17% 333 15% -2% 14 1% 14 1% 0% 1 0% 1 0% 0% 0 0% 0 0% 0% 0 48 2228 2204

K-buurt Label D 760 19% 730 19% -1% 937 24% 941 24% 0% 798 20% 768 20% -1% 1063 27% 1075 27% 1% 383 10% 392 10% 0% 2 0% 2 0% 0% 9 0% 15 0% 0% 1 86 3952 3923

E-/G-buurt Noord Label C 39 4% 31 3% -1% 287 30% 290 30% 0% 437 46% 423 44% -1% 165 17% 183 19% 2% 21 2% 22 2% 0% 4 0% 4 0% 0% 6 1% 6 1% 0% 0 1 959 959

Venserpolder Label B 241 9% 105 4% -5% 1161 44% 1228 47% 3% 1005 38% 1092 42% 4% 240 9% 203 8% -1% 6 0% 2 0% 0% 1 0% 0 0% 0% 1 0% 1 0% 0% 0 13 2655 2631

Holendrecht Label C 37 1% 852 26% 25% 883 27% 840 26% -1% 1540 48% 1063 33% -15% 372 11% 73 2% -9% 351 11% 343 11% 0% 35 1% 29 1% 0% 19 1% 19 1% 0% 0 3237 3219

H-buurt Label E 55 2% 59 3% 0% 228 10% 251 11% 1% 365 16% 356 15% 0% 607 26% 599 26% 0% 805 35% 797 34% 0% 247 11% 245 11% 0% 9 0% 9 0% 0% 1 121 2316 2316

81 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Bijlage 2: Financiën: terugblik en vooruitblik

Deze financiële stand van zaken wordt ter kennisname aan de leden van de commissie Bouwen Wonen meegezonden. Het beeld dat in deze bijlage wordt geschetst is op hoofdlijnen.

Terugblik Vooruitblik

In 2019 was er nog een forse onderbesteding van Het college van B&W heeft vanwege de coronacrisis €5 miljoen op het budget van de ontwikkelbuurten. op 2 september 2020 haar plannen bijgesteld en €2 miljoen van deze onderbesteding is toegevoegd deze vastgelegd in een herzien collegeakkoord aan het budget van 2020. In totaal was de begroting Samen sterker uit de crisis!. Afgesproken is om een voor 2020 €12 miljoen. In 2020 is het budget volledig flink deel van het budget voor de ontwikkelbuurten te gebruikt. We zien dat veel van de in 2019 in gang reserveren voor het creëren van meer werkgelegen- gezette activiteiten in 2020 tot resultaat zijn geko- heid in de buurten om zo nog meer de sociaalecono- men. Dit wordt in 2021 uiteraard op volle kracht mische positie van deze buurten en haar bewoners te voortgezet. De resultaten zullen voor de bewoners versterken. De concrete plannen worden in het eerste zeker steeds meer zichtbaar gaan worden in het kwartaal van 2021 uitgewerkt samen met de stads­ komende jaar. delen. De verwachting is dat dit project vanaf 1 april 2021 met volle kracht van start gaat. Vooralsnog is Ook in 2020 is samen met bewoners hard gewerkt hier voor de komende twee jaar €12 miljoen voor aan een groot aantal plannen waarin de integrale gereserveerd. Overige bestedingen voor het pro- opgave op buurtniveau in beeld is gebracht. Het gramma “investeren in werk” zitten in de uitgaven gezamenlijk ontwikkelen van deze plannen kost tijd, voor fysieke/sociale projecten 2021/2022. maar levert ook veel draagvlak en positieve energie op in de ontwikkelbuurten. Per buurt is de opgave en zijn de belangrijkste prioriteiten in beeld gebracht. Dat maakt dat de Het opstarten van veel zaken heeft meer tijd gevergd resterende beschikbare middelen in 2021 doelgericht dan aanvankelijk gedacht in 2019 en begin 2020. Zie gaan worden uitgegeven. De begroting is ingedeeld het als een dieseltrein die langzaam op gang komt en volgens een verdeling over de drie stadsdelen. pas in de 2e helft van 2020 zijn er veel meer zichtbare resultaten geboekt die reeds een jaar eerder in gang waren gezet.

In 2020 is er intensief samengewerkt met de werk­ brigade van Pantar. Dit werd mogelijk gemaakt door een interessante co-financiering met de directie Werk. Vanuit de aanpak ontwikkelbuurten was de bijdrage in 2020 €1,1 miljoen. In het komende jaar wordt de samenwerking voortgezet. Veel werkzoekenden hebben een betaalde baan gekregen en de buurten extra schoon gemaakt. De komende twee jaar wordt deze succesvolle inzet van de werkbrigade voort­ gezet.

82 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Bijlage 2: Financiën: terugblik en vooruitblik

Dit leidt tot de volgende begroting (op hoofdlijnen):

Indicatieve begroting Budget ontwikkelbuurten Bijdrage stadsdelen ontwikkelbuurtenbudget (OWB) 2021/2022 2021/2022 2021/2022 Zuidoost Reguliere projecten OWB (fysiek/sociaal) € 4.000.000,- OWB project Investeren in Werk € 2.267.000,- Informeren bewoners € 112.000,- Subtotaal € 6.379.000,- € 440.000,- Noord Reguliere projecten OWB (fysiek/sociaal) € 4.000.000,- OWB project Investeren in Werk € 2.267.000,- Informeren bewoners € 112.000,- Subtotaal € 6.379.000,- € 440.000,- Nieuw West Reguliere projecten OWB (fysiek/sociaal) € 4.000.000,- OWB project Investeren in Werk € 2.267.000,- Informeren bewoners € 112.000,- Subtotaal € 6.379.000,- € 440.000,- Inzet Werkbrigade Zuidoost, Nieuw West en Noord Subtotaal € 2.200.000,- Gezamenlijke inspanningen e/o proces Subtotaal € 2.110.000,-

Totaal € 23.447.000,- € 1.320.000,-

83 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Bijlage 3: Stand van zaken plaberum ontwikkelbuurten­

Ontwikkelbuurt Plaberumfase Status Plaberumbesluit

Stadsdeel Nieuw-west

Jacob Geelbuurt Investeringsbesluit Besluit genomen

Geuzenveld:

Nolenstraat Investeringsbesluit Besluit genomen

Ruychaveflat Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Slotermeer Noord

Nieuwenhuijsenbuurt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Struijkenkade Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Dobbebuurt/broedplaats De Vlugt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Plein 40-45 Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Slotermeer Zuid

Diderotblok Investeringsbesluit Besluit genomen

Couperusbuurt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Dichtersbuurt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Lodewijk van Deysselbuurt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Thomas a Kempislocatie Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Rousseaubuurt/Confuciusbuurt n.t.b.

Osdorp

Wildeman- en Blomwijckerbuurt Entree Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2022

Wildeman- en Blomwijckerbuurt Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Wildeman- en Blomwijckerbuurt Hoekenes Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2023

De Punt Noord/Dijkgraafplein Investeringsbesluit Besluit genomen

84 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Bijlage 4: Stand van zaken plaberum ontwikkelbuurten­

Ontwikkelbuurt Plaberumfase Status Plaberumbesluit

Stadsdeel Zuidoost

H-buurt:

H-buurt Noord Projectbesluit Besluit verwacht in 2021

H-buurt Midden Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

K-buurt Herz. Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Reigersbos Projectbesluit Besluit verwacht in 2021

Holendrecht Projectbesluit Besluit verwacht in 2021

Venserpolder Principebesluit Besluit genomen

De Venser Investeringsbesluit Besluit verwacht in 2021

Venserpolder: 4 locaties Projectbesluit Nota wordt gereed gemaakt

EG-buurt Noord

E-buurt Oost Investeringsbesluit Besluit genomen

Stadsdeel Noord

De Punt Noord/Dijkgraafplein Investeringsbesluit Besluit genomen

Banne Noord Projectbesluit Besluit verwacht in 2021

Banne Zuid Principebesluit Besluit verwacht in 2021

Oud Noord Vogelbuurt/Ijplein Principebesluit Besluit verwacht in 2021

Oud Noord Volewijck/Gentiaan Principebesluit Besluit verwacht in 2021

Molenwijk Principebesluit Besluit genomen

Waterlandpleinbuurt Principebesluit Besluit verwacht in 2021

De Kleine Wereld Principebesluit Besluit verwacht in 2021

85 Rapportage Ontwikkelbuurten 2020 Gemeente Amsterdam, 2020