Bil. 64 Isnin 18 November 1996

MALAYSIA

PENYATA RASMI PARLIMEN DEWAN RAKYAT

PARLIMEN KESEMBILAN PENGGAL KEDUA MESYUARAT KETIGA

KANDUNGAN

JAWAPAN-JAWAPANMULUTBAGIPERTANYAAN- PERTANYAAN (Ruangan 1)

RANGUNDAN~UNDANGDffiAWAKED~ MESYUARAT (Ruangan 12)

RANGUNDAN~UNDANG: Rang Undang-undang Perbekalan 1997 (Ruangan 12) Jawatankuasa: Jadual- Maksud B.1, B2, B.3, B.4, B.S, B.6, B.7, B.8, B.9, B.10, B.11, B. 12 dan B.l3. (Ruangan 13)

USUL: Anggaran Pembangunan 1997 Jawatankuasa: Maksud P.7 dan P.8 (Ruangan 13)

Diterbit Oleh· Dicetak Oleh. CAWANGAN DOKUMENTASI CAWANGANCETAK PARLIMEN MALAYSIA PARLIMEN MALAYSIA 1998 1998 18 NOVEMBER 1996

Oktober, 1996. AHLI-AHLIDEWANRAKYAT

Yang Berhonnat Tuan Yang di-Pertua, Tan Sri Dato' Mohamed Zahir bin Haji Ismail, P.M.N., S.P.M.K., D.S.D.K. J.M.N.

Yang Amat Berhonnat Perdana Menteri dan Menteri Dalam Negeri, Dato' Seri Dr. Mahathir bin Mohamad, D.K.l., D.U.K., S.S.D.K., S.S.A.P., S.P.M.S., S.P.M.J., D.P., D.U.P.N., S.P.N.S., S.P.D.K., S.P.C.M., S.S.M.T., D.U.N.M., P.I.S. (Kubang Pasu)

Yang Amat Berhonnat Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Kewangan, Dato' Seri Anwar bin Ibrahim, D.U.P.N., S.S.A.P., S.S.S.A., D.G.S.M., S.P.N.S., S.P.D.K., D.M.P.N. (Pennatang Pauh)

Yang Berhonnat Menteri Pengangkutan, Dato' Seri Dr. Ling Liong Sik, D.G.S.M., S.P.M.P., D.P.M.S., D.P.M.P. (Labis)

" Menteri Kerja Raya, Dato' Seri S. Samy Vellu, S.P.M.P., S.P.M.J., D.P.M.S., P.C.M., A.M.N. (Sungai Siput)

" Menteri Perusahaan Utama, Dato' Seri Dr. Lim Keng Yaik, S.P.M.P., D.P.C.M. (Beruas)

" Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, Datuk Leo Moggie anak lrok, P.N.B.S. (Kanowit)

" Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri, Dato' Seri Rafidah Aziz, S.P.M.P., D.P.M.S., A.M.N. (Kuala Kangsar)

" Menteri Pertanian, Datuk Seri Amar Dr. Haji Sulaiman bin Haji Daud, S.l.M.P., D.A., D.S.S.A., P.N.B.S, J.B.S. (Petra Jaya)

" Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna, Dato' (Dr.) Haji Abu Hassan bin Haji Omar, S.P.M.S., D.P.M.S., S.M.S., S.M.T. P.I.S. (Kuala Selangor)

" Menteri Pendidikan, Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji Abdul Razak (Orang Kaya Indera Shahbandar), S.S.A.P., S.l.M.P., D.P.M.S., D.S.A.P., P.N.B.S. (Pekan)

" Menteri Penerangan, Dato' Mohamed bin Rahmat, S.P.M.J., S.l.M.P., S.S.S.A., S.S.I.J., D.P.M.J., D.P.M.S., P.N.B.S., K.M.N., P.I.S., B.S.I. (Pulai)

" Menteri Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan, Dato' Sabbaruddin Chik, S.l.M.P., D.P.M.S., D.S.A.P., S.M.S. (Temerloh)

" Menteri Sumber Manusia, Dato' Lim Ah Lek, S.I.M.P., D.S.A.P., S.M.T., J.P. (Bentong)

" Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Dato' A bang Abu Bakar bin Datu Bandar A bang Haji Mustapha, D.S.A.P., P.N.B.S., D.P.T.J., J.M.N. (Kuala Rajang)

" Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, Datuk Law Hieng Ding, P.N.B.S., K.M.N., P.B.S., P.B.J. (Sarikei) ii 18 NOVEMBER 1996

Yang Berhonnat Menteri Perumahan.dan Kerajaan Tempatan, Dato' Dr. Ting Chew Peh, D.P.M.P. (Gopeng}.

" Menteri Pertahanan,Dato' Syed Hamid bin SyedJaafar Albar,D.P.M.J., S.M.J., A.M.N. (Kota Tinggi)

" Menteri Pembangunan Luar Bandar, Dato' Haji Annuar bin Haji Musa, S.I.M.P. (Peringat)

" Menteri Luar Negeri, Datuk Abdullah bin Haji Ahmad Badawi, D.S.S.A., D.M.P.N., D.J.N., K.M.N., A.M.N. (Kepala Batas)

" Menteri Tanah danPembangunan Koperasi, Datuk Osu bin Haji Sukam, P.G.D.K. (Papar)

" Menteri Beliadan Sukan, Tan Sri Dato' Haji Muhyiddin bin Haji Mohd. Yassin, P.S.M., S.P.M.J., P.I.S., B.S.I. (Pagoh)

" Menteri Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat, Datin Paduka Hajah Za1eha binti Ismail, D.P.M.S., S.M.S., K.M.N. (Gombak.)

" Menteri Kesihatan, Datuk Chua Jui Meng, D.I.M.P., S.M.J., P.I.S. (Bakri)

" Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Dato' Dr. Haji Abdul Hamid bin Haji Othman, D.S.D.K., J.S.M., K.M.N., P.P.T. (Sik)

" Menteri Pembangunan Usahawan, Dato' Mustapa bin Mohamed, D.P.M.S. (Jeli)

" Timbalan Yang di-Pertua, Tuan Ong Tee Keat, S.M.S. (Ampang Jaya)

" Timbalan Yang di-Pertua, Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin, P.G.D.K (Kinabatangan)

" Timba1an Menteri Da1am Negeri, Datuk Seri Megat Junid bin Megat Ayob, D.P.C.M., D.S.A.P., A.M.P., A.M.K. (Pasir Salak)

" Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, Dato' Mohd. Tajol Rosli bin Mohd. Ghazali, D.P.M.P., A.M.P. (Gerik)

" Timbalan Menteri Kesihatan, Dato' Dr. Siti Zaharah binti Haji Sulaiman, D.I.M.P. (Paya Besar)

" Timbalan Menteri Belia dan Sukan, Dato' Loke Yuen Yow, D.P.M.P., A.M.P. (Tanjong Malim)

" Timbalan Menteri Kerja Raya, Datuk Railey bin Haji Jaffrey, P.G.D.K., J.M.N. (Silam)

" Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Raja Dato' Ariffin bin Raja Sulaiman, D.S.D.K., S.M.S. (Baling)

Timbalan Menteri Pendidikan, Dato' Haji Mohd. Khalid bin Mohd. Yunus, D.S.N.S. (Jempol)

" Timbalan Menteri Luar Negeri, Datuk Dr. Leo Michael Toyad, P.G.B.K., J.B.S. (Mukah) 18 NOVEMBER 1996 iii

Yang Berhorrnat Timbalan Menteri Pertahanan, Dato' Dr. Abdullah Fadzil bin Che Wan, D.P.C.M., P.C.M. (Bukit Gantang)

" Timbalan Menteri Penerangan, Dato' Drs. Suleiman bin Mohamed, D.P.M.S. (Titiwangsa)

" Timbalan Menteri Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan, Dato' Teng Gaik Kwan, D.I.M.P., A.M.N., P.P.N. (Raub)

" Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan, Tuan Peter Chin Fah Kui, P.B.S., A.B.S. (Miri)

" Timbalan Menteri Sumber Manusia, Dato' Abdul Kadir bin Haji Sheikh Fadzir, D.S.D.K., A.M.K. (Kulim-Bandar Baham)

" Timbalan Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri, Tuan Kerk Choo Ting (1aiping)

" Timbalan Menteri Pertanian, Dato' Dr. Haji Tengku Mahmud bin Tengku Mansor, D.P.M.T., K.M.N., P.J.C., J.P., P.J.K. (Setiu)

" Timljllan Menteri Kewangan, Dato' Wong See Wah, D.S.N.S. (Rasah)

" Timbalan Menteri Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat, Datuk Peter Tinggom anak Kamarau, P.N.B.S., J.B.S., K.M.N., P.B.S., A.M.N., P.P.C. (Saratok)

" Timbalan Menteri Pendidikan, Datuk Dr. Fong Chan Onn, D.M.S.M. (Selandar)

" Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, Dato' Chan Kong Choy, D.S.A.P., .D.P.M.S. (Selayang)

" Timbalan Menteri Dalam Negeri, Tuan Ong Ka Ting (Pontian)

" Timbalan Menteri Pembangunan Luar Bandar, Dato' K. Kumaran, D.P.M.P., K.M.N., J.S.M., P.M.P., P.P.T., J.P. (Tapah)

" Timbalan Menteri Kewangan, Dato' Dr. Affifudin bin Haji Omar, D.S.D.K., J.S.M., K.M.N., B.C.K. (Padang Terap)

Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Datuk Dr. Ibrahim bin Saad, D.M.S.M. (Tasek Gelugor)

Timbalan Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar, Dato' Abu Bakar bin Daud, D.S.M.T., D.S.A.P., D.P.M.T., J.M.N., P.J.C., P.J.K. (Kuala Terengganu)

Timbalan Menteri Pengangkutan, Datuk Wira Mohd. Ali bin Mohd. Rustam, D.C.S.M., D.M.S.M., D.S.M., P.B.M. (Batu Berendam)

Timbalan Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna, Dato' S. Subramaniam, D.S.N.S., D.P.M.J., S.M.J. (Segamat) iv 18 NOVEMBER 1996

Yang Berhonnat Timba1an Menteri Tanah dan Pembangunan Koperasi, Dr. Gob Cheng Teik (Nibong Tebal)

" Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri, Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz, D.M.S.M., A.M.P., B.K.T. (Chenderoh)

" Timbalan Menteri Perusahaan Utama, Cik Siti Zainab binti Abu Bakar, S.M.J. (Tebrau)

" Timbalan Menteri Pembangunan Usahawan, Tuan Idris bin Jusoh, P.J.K. (Besut)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Kesihatan, Dato' M. Mahalingam, D.P.M.S., J.M.N., J.P. (Subang)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan, Dato' Mohd. Noh bin Rajah, D.S.N.S. (Tampin)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Pembangunan Luar Bandar, Tuan Douglas Uggah Embas, A.B.S., P.B.S. (Betong)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Ketja Raya, Tuan Yong Khoon Seng (Padawan)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Tanah dan Pembangunan Koperasi, Dato' Haji Fauzi bin Haji Abdul Rahman, D.I.M.P., A.M.P., P.P.N. (Kuantan)

" Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, Dato' Haji Muhamad bin Abdullah, D.I.M.P., S.M.P., P.J.K. (Maran)

" Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, Dato' Azmi bin Khalid, D.P.M.P., S.M.P., P.J.K. (Padang Besar)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Kewangan, Dr. Haji Shafie bin Mohd. Salleh, S.M.S., S.S.A., K.M.N. (Kuala Langat)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Pengangkutan, Tuan Chor Chee Heung (A lor Setar)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Perdagangan Antarabangsa dan lndustri, Dato' Hishamuddin bin Tun Hussein, D.P.M.J. (Tenggara)

SetiausahaParlimenKementerianPertanian,Dato' AbuBakarbinTaib,D.S.D.K., K.M.N., B.C.K., P.J.K. (Langkawi)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna, Datuk Tan Chai Ho, P.J.N., K.M.N., A.M.N. (Bandar Tun Razak)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Penerangan, Datuk Mohd. Shafie bin Haji Apdal, P.G.D.K. (Semporna)

" Setiausaha Parlimen Kementerian Belia dan Sukan, Dato'Shahrizat binti Abdul Jalil, D.I.M.P. (Lembah Pantai)

Setiausaha Parlimen Kementerian Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat, Tuan G. Palanivel, P.J.K. (Hulu Selangor) 18 NOVEMBER 1996 v

Yang Berhonnat Tuan Abdol Mulok bin Haji A wang Damit (Labuan)

" Tuan Abdul Aziz bin Mohd. Y assin (Muar)

" Tun Abdul Ghafar bin Baba, S.S.M. (Jasin)

" Tuan Haji Abdul Hadi bin Haji A wang (Marang)

" Tuan Haji Abdul Hamid bin Abdul Rahman (Sungai Benut)

.. Tuan Abdul Rabin bin Dato' Mohd. Said (Kuala Nerus)

•• Tuan Abdul Rahman bin Haji Sulaiman, S.S.A., A.M.N., A.M.S., A.M.P., A.D.K . (Parit Buntar) ,, DatukPatinggi Tan Sri Haji Abdul Taib Mahmud,D.P., D.A., S.P.M.J., P.G.D.K., S.S.A.P. (Kota Samarahan)

" Datuk Abu Seman bin Haji Yusof, D.M.S.M., J.P., B.K.T. (Alor Gajah)

" Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang, D.S.N.S., A.M.N. (Kuala Pilah)

" Tuan Ahmad Husni bin Mohd. Hanadzlah, P.P.T., A.M.P. (Tambun)

" Tuan Ahmad Kamaruzaman bin Mohamed Baria, P.J.K. (Jerantut) ,, Datuk Ahmad Zahid bin Hamidi, D.M.S.M., P.P.T., P.J.K. (Bagan Datok)

" Puan Ainon Khariyah binti Dato' Mohd. Abas, P.M.P., A.M.P. (Parit)

" Tuan Akbarkhan bin Abdul Rahman (Libaran)

" Tuan Amihamzah bin Ahmad (Lip is)

" Datu Amirkahar bin Tun Datu Haji Mustapha (Marudu)

" Tuan Asmat Nungka (Beluran)

" Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin, D.S.D.K., B.K.M., P.J.K. (Yan)

" Tuan Haji Badrul Hisham bin Abdul Aziz, A.S.A. (Hulu Langat)

Tuan Billy A bit Joo (Hulu Rajang)

" Tuan Haji Buniyamin bin Y aakob (Bachok)

" Tuan Chang Kon You (lpoh Timor)

" Che Ibrahim bin Mustafa, P.J.K. (Sungai Petani)

Tuan Chia K wang Chye (Bukit Bendera)

" Tuan Chiew Chiu Sing (Bintulu) vi 18 NOVEMBER 1996

Yang Berhonnat Dato' Joseph Chong Chek Ah, D.S.P.N. (Batu)

Puan Chua Soon Bui (Tawau)

" Tun Daim bin Haji Zainuddin, S.S.M., D.H.M.S., S.S.A.P. (Merbok)

" Tuan Fu Ah Kiow (Mentakab)

" Tuan Hamzah bin Ramli (Sri Gading)

" Dato Haji Hanafi bin Ramli, D.S.D.K., S.M.S., K.M.N., A.M.K., A.M.N., P.P.N., P.J.K., J.P. (Jerlun)

" Tuan Hashim bin Ismail, P.P.N., P.I.S. (Ledang)

" Tuan Henrynus Amin, A.D.K. (Kinabalu)

" Dato' Hew See Tong, D.P.M.P., J.P., P.M.P. (Kampar)

" Tuan Ho Cheong Sing, A.M.N. (lpoh Barat)

Dato' Hon Choon Kim, D.S.N.S. (Seremban)

" Tuan Hoo Seong Chang (Kluang)

" Tuan Haji Ibrahim bin Mahmood (Kuala Krai)

" Tuan Ibrahim bin Pateh Mohamad (Tanah Merah)

" Puan Hajah Ilani binti Dato' Haji lsahak (Kota Bharu)

" Tuan Jacob Dungau Sagan, P.P.B. (Baram)

" Dato' Dr. Haji Jamaluddin bin Dato' Mohd. Jarjis, D.I.M.P., S.A.P. (Rompin)

" Tuan James Jimbun Anak Pungga, P.B.S. (Kapit)

" Tuan Jawah Anak Gerang (Lubok Antu)

" Tuan Jimmy Lim @ Jimmy Donald (Sri Aman)

" Tuan Joseph Mauh Anak lkeh (Selangau)

" Datuk Joseph Pairin Kitingan (Keningau)

" Dato' Dr. Kamal bin Salleh, D.S.P.N., K.M.N., P.K.T., J.M.N. (Wangsa Maju)

" Tuan Kamarudin bin Ahmad (Arau)

" Tuan R. Karpal Singh (Jelutong)

" Dr. L. Krishnan, P.M.C., A.M.N. (Telok Kemang)

" Tuan Lau Ngan Siew, A.D.K. (Sandakan) 18 NOVEMBER 1996 vii

Yang Berhonnat Dr. Lee Chong Meng (Bukit Bintang)

" Dr. G. Leelavathi, A.M.N. (Kapar)

" Tuan Liew Ah Kim (Seputeh)

" Tuan Lim Guan Eng (Kota Melaka)

" Tuan Lim Hock Seng (Bagan)

" Tuan Lim Kit Siang (Tanjong)

" Tuan Vincent Lim Kuo Phau (Petaling Jaya Utara)

Puan Lim Lay Hoon, P.P.N., B.K.M. (Padang Serai)

" Tuan Lim Si Cheng, P.I.S. (Senai)

" Tuan Lim Siang Chai (Petaling Jaya Selatan)

" Dato' Haji Mahbud bin Haji Hashim, D.S.S.A., A.S.A., P.J.K. (Sabak Bernam)

" Tuan Mansor bin Masikon (Batu Pahat)

" Dr. Maximus Johnity Ongkili, A.S.D.K., J.P. (Bandau)

" Tuan Md. Isa bin Sabu (Kangar)

" Tuan Michael Lisa Kaya, B.B.S. (Bukit Mas)

" Tuan Haji Mohamad bin Sabu (Kubang Kerian)

" Tuan Haji Mohamed bin Haji Abdullah (Pasir Puteh)

" Tuan Mohamed Khaled bin Nordin P.I.S. (Johor Bahru)

" Datuk Mohd. Salleh bin Tun Said, P.G.D.K. (Kota Belud)

Dato' Haji Mohd. Zihin bin Haji Mohd. Hassan, D.I.M.P., P.M.P., A.M.P., J.P. (Larut)

" Tuan Mokhtaruddin bin Wan Yusof(Dungun)

" Tuan Haji Mustafa bin Muda, A.M.N., A.M.T., P.P.N., P.J.K. J.P. (Hulu Terengganu)

" Tuan Haji Nik Mohd. Amar bin Haji Nik Abdullah (Pengkalan Chepa)

" Tuan Noh bin Omar, P.J.K. (Tanjong Karang)

" Dr. Nungsari bin Ahmad Radhi (Balik Pulau)

" Datuk Nurnikman bin Abdullah (Beaufort) viii 18 NOVEMBER 1996

Yang Berhormat Tuan Ong Tin Kim (Teluk Intan)

" Dato' Othman bin Abdul, D.S.S.A., A.M.P., P.P.T. (Pendang)

" Dr. Patau Rubis, P.B.S. (Mas Gading)

" Tuan Paul Noutin, A.D.K. (Penampang)

" Tuan Philip Yong Chew Lip, A.D.K. (Gaya)

" Dato' Haji QamaruzZaman binHaji Ismail, D.P.M.P., P.C.M., K.M.N., B.C.K., P.J.K. (Bagan Serai)

" Tuan Radin Malleh (Tenom)

" Dr. Ramli bin Taib (Kemaman)

" Mulia Tengku Tan Sri Razaleigh Hamzah, D.K., P.S.M., S.P.M.K.; S.S.A.P., S.P.M.S. (Gua Musang)

" Tuan Richard Riot Anak Jaem (Serian)

" Tuan Robert Lau Hoi Chew (Sibu)

" Puan Rohani binti Abd. Karim, P.P.B. (Santubong)

" Tuan Ruhanie bin Haji Ahmad, P.I.S. (Parit Sulong)

" Dato' Salamon bin Selamat, D.P.M.S., S.S.A., A.M.S., P.J.K. (Shah Alam)

" Dr. Sanusi bin Daeng Mariok (Rantau Panjang)

" Puan Seripah Noli binti Syed Hussin (Sepang)

" Datuk S'ng Chee Hua, D.S.N.S., P.G.D.K. (Julau)

" Datuk Song Swee Guan, P.G.D.K. (Bandar Kuching)

" Cik Sukinam Domo (Batang Sadong)

Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed, D.J.M.K., J.P. (Machang)

Dr. Tan Chong Keng (Bukit Mertajam)

" Dr. Tan Kee Kwong (Segambut)

" Tuan Tan Kok Wai (Cheras)

" Dr. Tan Seng Giaw (Kepong)

Dr. Tan Yee Kew (Kelang) 18 NOVEMBER 1996 ix

Yang Berhonnat Tuan Tiong Thai King (Lanang)

" Tuan Tue Si @ Chang See Ten, P.I.S. (Gelang Patah)

" Wan Hanafiah bin Wan Mat Saman, B.K.M. (Pokok Sena)

" Wan Junaidi bin Tuanku Jaafar, P.B.S. (Batang Lupar)

" Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan Mahmood (Tumpat)

" Tuan Wong Kam Hoong, K.M.N. (Bayan Baru)

" Dato' Yap Pian Hon, D.M.P.S., A.M.N., P.J.K. (Serdang)

" Dr. Yap Yit Thong, A.M.P., A.M.N. (Lumut)

" Dr. Yee Moh Chai (Tanjong Aru)

" Tuan Yeong Chee Wah (Batu Gajah)

" Tuan YunofEdward Maringking (Tuaran)

" Tuan Yunus bin Rahmat (Jelebu)

" Dr. Haji Yusofbin Haji Yacob, A.D.K. (Sipitang)

" Tuan Zainal Abidin bin Osman (Mersing)

" Tuan Haji Zainuddin bin Haji Mohamad Nor, S.M.K. (Pasir Mas)

" Dato' Haji Zakaria bin Mohd. Said, D.S.D.K., S.M.K., K.M.N., P.J.K. (KualaKedah) X 18 NOVEMBER 1996

PEGAWAI-PEGA W AI KANAN PARLIMEN MALAYSIA

Setiausaha Dewan Rakyat Dato' Haji Abdul Rahman binHaji Ali, D.P.M.T.,A.M.N., P.J.K., A.M.S., S.M.T., A.S.D.K. Ketua Penolong Setiausaha Said bin Sidik Penolong Setiausaha Kanan Zamani bin Haji Sulaiman Penolong Setiausaha Haji Mustakin bin Selamat

CAWANGAN DOKUMENTASI

Pegawai Penerbitan Azhari bin Hamzah Monarita binti Mohd. Hassan

Pelapor Perbahasan Parlimen Hajah Shamsiah binti Mohd. Yusop, P.P.N. Haji Suhor bin Husin Mohd Saleh bin Mohd. Yusop Hajah Supiah binti Dewak Mohamed bin Osman Hajah Norishah binti Mohd. Thani Zaharah binti Nairn Norwahidah binti Azizi Jainah binti Sakimin Shamsina binti Janor

Pembaca Pruf Abu Bakar Hasan

CAWANGAN BENTARA

Bentara Mesyuarat Lt Kol (B) Haji Rahimuddin bin Abdul Mutalib Mejar (B) Zakaria bin Salleh I8 NOVEMBER I996 1

MALAYSIA pekedai emas di mana yang diluluskan oleh kementerian? Dan saya cuma hendak tabu sama DEWANRAKYAT ada emas pound ini masih dijual oleh pekedai emas? Isnin, 18 November 1996 Kalau jawapannya ialah ya, hila emas pound ini tidak Mesyuarat dimulakan pada pukul 2.30 petang dibenarkan untuk dijual di pasaran? DOA Datuk Tan Chai Ho: Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat, standard [Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan ketulenan emas yang dibenarkan serta wajib Mesyuarat] ditandakan pada artikel berkaitan di negara ini adalah seperti berikut, iaitu 999, 950, 916.6, 875, 835, 750, 585 dan 375. JAWAPAN...JAWAPANMULUTBAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN Tuan Yang di-Pertua: Emas pound ini adakah atau tidak? Datuk Tan Chai Ho: Emas pound memang EMAS-KAWALANMUTU ada, cuma di Iuar bandar atau di kawasan I. Tuan Abdul Rabin bin Dato' Mohd. Said pedalaman. Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, [Kuala Nerus] mintaMenteri Perdagangan Dalam kementerian telah memutuskan bahawa mulai dari Negeri dan Hal Ehwal Pengguna menyatakan sama I Januari 1997 (tahun depan), hanya artikel-artikel ada kementerian dapat mengawal mutu emas di yang menepati standard ketulenan yang telah seluruh negara setelah pertukaran Standard ditetapkan boleh dibuat atau dijual selepas tarikh Piawaian Emas dikuatkuasakan. Sejauh manakah itu. Ini bermakna, selepas I Januari I997, emas keberkesanannya, sejauh manakah peniaga emas pound tidak boleh dijualkan. atau pekedai emas mematuhi araban dari Dato' Haji Hanafi bin Ramli: Tuan Yang di­ kementerian ataupun kompaun yang telah dikenakan Pertua, soalan tambahan. Bolehkah Yang Berhormat terhadap pekedai. Setiausaha Parlimen terangkan berapa pihakkah Setiausaha Parlimen Kementerian yang diberi kebenaran untuk mengecop emas ini Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal kerana kita dapati ada peniaga-peniaga emas Pengguna [Datuk Tan Chai Ho]: Tuan Yang di­ bumiputera yang Iambat mendapat pengiktirafan Pertua, semenjak Peraturan-peraturan Perihal daripada syarikat yang dilantik itu dan ini Dagangan (Artikel-artikel Yang Dibuat Daripada menyebabkan ban yak kedai emas bumiputera tidak Logam Berharga) I994 dikuatkuasakan pada I dapat hendakjualkan emas itu? Ogos 1995, kementerian telah membuat Datuk Tan Chai Ho: Tuan Yang di-Pertua, pemeriksaan ke atas 2,000 kedai emas di seluruh setakat ini dua syarikat yang telah dibenarkan negara. Dari pemeriksaan tersebut, hanya 3 kes menjalankan pengujian ketulenan emas, iaitu: sahaja yang berbangkit yang melibatkan peniaga yang tidak mematuhi peraturan-peraturan ini. (i) RM Acid Office M Sdn. Bhd.; Kesemua kes ini masih menunggu perbicaraan. (ii) FebMas Access Office. Bilangan kes yang kecil ini menggambarkan penguatkuasaan peraturan-peraturan tersebut dapat PUSPAKOM-MASALAH KESESAKAN DAN menangani penyelewengan berhubung dengan mutu MASA MENUNGGUDI STESEN artikel-artikel yang dibuat daripada Iogam berharga. PEMERIKSAAN Pada keseluruhannya, kementerian berpuas hati 2. Tuan Yunus bin Rahmat [Jelebu] minta dengan kerjasama yang telah diberikan oleh semua Menteri Pengangkutan menyatakan perkara berikut: pihak yang terlibat dalam industri logam berharga (a) apakah masalah yang dihadapi PUSPAKOM untuk menentukan peraturan-peraturan tersebut yang menyebabkan bilangan kenderaan dipatuhi. diperiksa masih gaga! mematuhi jadual Tuan Boo Seong Chang: Tuan Yang di-Pertua, pemeriksaan berkala; dan soalan tambahan. Mengenai mutu emas ini, dahulu (b) faktor kesesakan dan masa menunggu di kalau tidak salah saya, pekedai emas menggunakan stesen PUSPAKOM begitu ketara dan lama mutu 24K, 22K, ISK dan sebagainya. Jadi, walaupun pemeriksaan berkomputer sekarang ini apakah gred yang digunakan oleh dilaksanakan, apa sebabnya. 2 18 NOVEMBER 1996

Timbalan Menteri Pengangkutan [Datuk ingin tabu berapakahjumlah peruntukan yang telah Wira Mohd. Ali bin Mohd. Rustam]: Tuan Yang dibelanjakan bagi membina bangunan, pembelian di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat: alat-alat komputer dan sebagainya termasuk sewaan (a) Pada peringkat awal aktiviti penswastaan kepada bangunan-bangunan lama? Daripada 21 pemeriksaan kenderaan perdagangan, pusat itu berapakah jumlah yang menjalankan memang terdapat kegagalan ramai pemilik pemeriksaan secara manual, selain daripada kenderaan mematuhi jadual pemeriksaan automatik yang telah dilaksanakan oleh pihak kenderaan berkala mengikut masa dan PUSPAKOM? Adakah cadangan Tuan Yang di­ tarikh yang ditetapkan. Ini disebabkan oleh Pertua, PUSPAKOM menjalankan pemeriksaan ke beberapa perkara seperti berikut:- atas kenderaan-kenderaan persendirian, umpamanya yang melebihi 15 tahun, untuk memastikan (i) terdapat kebimbangan pemilik-pemilik kenderaan-kenderaan tersebut selamat digunakan kenderaan bahawa kenderaan mereka di atas jalan raya? akan gaga! dalam pemeriksaan; Datuk Wira Mohd. Ali bin Mohd. Rustam: (ii) kelonggaran syarat membaharui lesen kenderaan motor ( cukai jalan) di mana Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, oleh kerana kenderaan perdagangan boleh butir-butir tadi itu agak spesifik, kalau diberi 'hint' membaharui cukai jalan tanpa dikaitkan pada saya, saya mungkin membawa sedikit dengan kelulusan pemeriksaan berkala; maklumat itu. Jadi, saya minta notislah berkaitan dan dengan kos-kos yang telah dibelanjakan. (iii) kurangnya pusat pemeriksaan yang Berkaitan sama ada PUSPAKOM hendak disediakan pada ketika itu. membuat pemeriksaan atau tidak kenderaan yang (b) Kesesakan dan masa menunggu yang lama melebihi 15 tahun, perkara ini belum ada lagi di Pusat Pemeriksaan Berkomputer cadangan. (PUSPAKOM) hanya berlaku pada Dato' Haji Hanafi bin Ramli: Tuan Yang di­ peringkat awal pelaksanaan sistem. Ini Pertua, soalan tambahan. Adakah Yang Berhormat adalah disebabkan oleh perkara-perkara Timbalan Menteri sedar bahawa akibat dari seperti berikut:- penswastaan pemeriksaan ini kepada PUSPAKOM (i) kurangnya pusat pemeriksaan yang di mana PUSPAKOM ini dia periksa kemudian disediakan oleh pihak PUSPAKOM. apabila lulus dia beri certificate - kita pergi bayar Ini menyebabkan kenderaan-kenderaan di JPJ. lnforcement itu dijalankan oleh JPJ, tetapi tertum pu kepada satu pusat kelulusan diberikan oleh PUSPAKOM- inforcement pemeriksaan sahaja; dijalankan oleh JPJ, akibatnya kadang-kadang ada (ii) kakitangan yang mengendalikan personal clash antara orang di PUSPAKOM dengan peralatan berkomputer kurang mahir; orang di JPJ, yang menjadi mangsa ialah tuan punya dan kenderaan terutama mereka yang mempunyai bas. (iii) pemilik-pemilik kenderaan tidak Sila jawabkan. [Ketawa} mematuhi tarikh dan masa Datuk Wira Mohd. Ali bin Mohd. Rustam: pemeriksaan yang telah ditetapkan. Ini soalan daripada tauke bas! [Ketawa} Memang Bagaimanapun, pada ketika ini PUSPAKOM telah yang periksa PUSPAKOM untuk makluman Tuan pun menjalankan kerjanya dengan memuaskan. Kini Yang di-Pertua, dan Ahli Yang Berhormat. Tetapi pemilik-pemilik kenderaan mula yakin dengan hendak semak sama ada yang periksa ini JPJ, jadi keupayaan PUSPAKOM yang menghasilkan hila kenderaan perdagangan telah menjalani pemeriksaan yang lebih tepat dan cepat. pemeriksaan di PUSPAKOM dia akan diberi sijil. Untuk makluman Ahli Yang Berhormat juga, Jadi, sijil itu kena disimpanlah. Sekiranya JPJ tahan bahawa sebanyak 21 pusat pemeriksaan telah di tengah jalan, ditanya 'sudah check dengan disiapkan dan beroperasi sepenuhnya, manakala 10 PUSPAKOM atau belum?' Kalau diakata 'sudah' lagi akan siap dan boleh beroperasi pada hujung dia hendak tengok sijil itu, ditengok tarikhnya. Kalau tahun ini. masih belum lagi, perlu diperiksa balik, maka tidak Tuan Yunus bin Rahmat: Tuan Yang di­ ada kena saman, tetapi kalau dikatakan sudah, apabila Pertua, daripadajumlah 21 buah Pusat Pemeriksaan ditengok sudah terlebih tempoh, maka akan PUSPAKOM Sdn. Bhd., yang telah didirikan, saya dikeluarkan kompaun. 18 NOVEMBER 1996 3

Tuan Yang di-Pertua: YangBerhormat Tuan telah ditawarkan untuk mengikuti kursus Lim Si Cheng. tersebut di maktab-maktab perguruan. Kementerian Pendidikan tidak dapat mengisi Tuan Lim Si Cheng: Tuan Yang di-Pertua, kekosongan atas sebab-sebab berikut: soalan saya yang ke-3 dan ingin saya memohon supaya angka '40,000' yang tersebut dalam soalan (i) cal on tidak hadir teimuduga; (a) ini ditukar ke '4,000'. Saya mohon maaf di (ii) caJon menolak tawaran ke maktab atas kesilapan ini. sebab telah menerima tawaran ke Tuan Yang di-Pertua: Ya. universiti dan institusi-institusi pengajian tinggi yang lain; dan KURSUS PENGAJARAN BAHASA CINA DI ~ABPERGURUAN-PENYELEWENGAN (iii) caJon tidak Iulus temuduga. DALAMPENTADBIRAN (b) Kementerian Pendidikan tidak bercadang 3. Tuan Lim Si Cheng [Senai] minta Menteri untuk mengadakan temuduga serta-merta untuk tujuan pengambilan cal on ke maktab Pendidikan menyatakan: perguruan. Ini disebabkan mulai tahun lepas (a) adakah terdapatnya penyelewengan dalam iklan telah dibuat sebelum keputusan pentadbiran di peringkat Kementerian peperiksaan SPM/SPVM/SPM(V) Pendidikan Negeri dan Daerah diumumkan bagi membolehkan ramai cal on memandangkan selepas penyelarasan gaji memohon. guru baru-baru ini, jumlah pemohon kursus Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Tuan pengajaran bahasa Cina di maktab-maktab Yang di-Pertua, baru-baru ini Yang Amat Berhormat perguruan tahun ini telah meningkat ke Perdana Menteri apabila merasmikan sebuah sekolah II ,000 orang berbanding 4,000 orang pada menengah persendirian di Alor Setar, Kedah. Beliau I995, tetapi jumlah yang diambil pula telah mencetuskan idea untuk mengadakan sekolah merosot ke 450 orang berbanding lebih bersepadu, integrated school dengan izin. Jadi, kurang I ,000 orang tahun lepas. Jika tidak adakah pihak kementerian akan meneruskan mengapa; dan cadangan ini supaya kita dapat memupuk semangat (b) bilangan murid bumiputera dan India yang muhibbah di antara kaum di negara ini di mana menuntut di SRJK(C) di seluruh negara kian sekolah-sekolah ini berada dalam satu kawasan? bertambah sehingga jumlahnya telah Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji mencatat 50,000 murid tahun ini, adakah Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, ini memang kementerian berhasrat mengadakan cadangan Kementerian Pendidikan dan beberapa temuduga serta-merta (walk-in interview) buah projek dalam Rancangan Malaysia Ketujuh dan resolusi lain bagi mengatasi masalah akan dilaksanakan berasaskan kepada konsep kekurangan guru di seluruh SRJK(C) di sekolah bersepadu ataupun sekolah wawasan. negara ini. Dato' Dr. Haji Jamaluddin bin Dato' Mohd. Menteri Pendidikan [Dato' Seri Haji Mohd. Jarjis: Tuan Yang di-Pertua, soalan tambahan. Najib bin Tun Haji Abdul Razak): Tuan Yang Saya hendak bertanya sedikit kepada Dato' Menteri iaitu mengenai tuduhan DAP baru-baru ini, dia di-Pertua, mengatakan bahawa SRJK(C) ini dari segi (a) Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, kemudahannya amat teruk. Memang tidak ada isu tidak berlaku sebarang penyelewengan lainlah DAP ini, jadi saya ingin bertanya sama ada dalam pentadbiran sama ada di peringkat perkara ini benar? Jika kita bandingkan dengan kementerian, negeri atau daerah dalam sekolah-sekolah luar bandar, di luar bandar pengambilan caJon guru pelatih. Sebanyak sebagaimana kita tahu tidak ada bekalan elektrik, 800 tempat telah disediakan untuk jadi bagaimana pandangan Dato' Menteri tentang Pengkhususan Pengajian Cina bagi pro­ tuduhan DAP ini? gram Diploma Perguruan Malaysia pada Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji sesi Ogos I996 ( 480 untuk Pengkhususan Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, memang Pengajian Cina sebagai major pertama~ dan tuduhan DAP merupakan buruk sangka dan tidak 320 untuk Pengkhususan Pengajian Cina berasas, sebab Sekolah-sekolah Jenis Kebangsaan sebagai major kedua). Seramai 824 caJon (Cina) ada yang lebih baik kemudahannya daripada telah dipanggil temuduga; dan 576 caJon sekolah kebangsaan. 4 18 NOVEMBER 1996

UNDANG-UNDANG SYARIAH ISLAM menjelaskan bahawa yang dimaksudkan masyarakat DALAMMASYARAKATMADANI madani ialah, "al-insanu madaniyun bittabii'', iaitu man usia itu politikal secara semula jadinya, iaitu 4. Tuan Haji Ibrahim bin Mahmood [Kuala Krai] minta Perdana Menteri menyatakan apakah manusia tidak boleh hidup tanpa sosial yang konsep masyarakat madani yang kerajaan ingin diistilahkan oleh ahli falsafah sebagai kota. terapkan sama ada dari contoh Rasulullah sendiri Apabila kita sebut masyarakat madani ia meliputi atau daripada pandangan Barat atau tafsiran sendiri. banyak aspek iaitu peradaban daripada segi Apakah kerajaan ingin melaksanakan undang­ kekuasaan, pemerintahan, mata pencarian undang syariah Islam sepenuhnya sepertimana yang kehidupan dan ilmu pengetahuan. Mana-mana diamalkan dalam konsep masyarakat madani. negara yang kedudukan perkara-perkara yang saya Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana sebutkan tadi kedudukannya baik, maka itu Menteri [Dato' Haji Muhamad bin Abdullah]: merupakan sebuah negara atau masyarakat madani. Tuan Yang di-Pertua, kerajaan memang bercita-cita Di Kelantan, saya tidak nampak perkara-perkara untuk melahirkan masyarakat Malaysia yang yang sebutkan ini tahapnya tinggi. berkonsepkan masyarakat madani. Ini adalah Jadi, saya tidak mengatakan semua itu tidak bertepatan dengan wawasan negara menuju abad wujud, tetapi tahapnya tidaklah boleh dikatakan ke-21, yang inginkan masyarakat yang sebagai masyarakat madani. Jadi dengan sendirinya berketerampilan di dalam semua bidang sama ada ia masih belum merupakan negara atau pun kota di sains dan teknologi serta akhlak. Perkara-perkara yang dikatakan 'madani'. Maria-mana kerajaan ini amat digalakkan oleh Islam. Kombinasi di antara yang tidak dapat ketaraf ini, bererti kerajaan itu kedua-dua bidang inilah yang kita harapkan dapat masih gagal. Jadi, dengan sendirinya kita tidak membentuk generasi yang benar-benar bercirikan menafikan bahawan PAS sendiri gagal untuk konsep masyarakat madani. menjadikan Kelantan sebuah negara yang madani. Berhubung dengan pe1aksanaan Undang-undang Barisan Nasional, insya-AIIah. Kita telah merupakan Syariah Islam di dalam masyarakat madani, kerajaan satu negara yang madani dan kita menuju ke arab berpandangan bahawa usaha-usaha yang telah itu, insya-AIIah kita akan tercapai. dijalankan menerusi program-program Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan mengislamisasikan sistem kewangan, pentadbiran, Mahmood: Tuan Yang di-Pertua, soalan urusniaga secara Islam dan pengukuhan tambahan, terima kasih. Adakah Yang Berhormat pentadbiran mahkamah syariah mendapat sambutan Setiausaha Parlimen tidak sedar, bahawa Kelantan baik oleh masyarakat. sekarang telah diisytiharkan merupakan salah satu Usaha-usaha akan diteruskan untuk memberikan bandar yang paling aman dalam dunia? [Ketawa] kefahaman kepada masyarakat mengenai isu-isu Seorang Ahli: Mimpi di siang hari. tertentu berhubung dengan Islam. Dengan Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan pencapaian ilmu pengetahuan yang tinggi sudah Mahmood: Jadi dia bercakap tadi tidak ada tentu masyarakat Malaysia dapat membezakan dan asasnya, Tuan Yang di-Pertua. kefahaman yang jelas mengenai Islam di antara kebaikan dan keburukan. Tuan Yang di-Pertua: Apa soalannya itu ya! Tuan Yunus bin Rahmat: Tuan Yang di­ Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan Pertua, say a ingin bertanya kepada Dato' Mahmood: Apakah Yang Berhormat sedar bahawa Setiausaha Parlimen, adakah pada pandangan ciri-ciri terpenting masyarakat madani itu menurut kementerian di bawah pimpinan Kerajaan PAS Ibnu Khaldun dalam buku Mukadimah ialah Kelantan telah wujudnyamasyarakatmadani? Kalau keamanan dan Kelantan memenuhi ciri-ciri yang belum, adakah bentuk pimpinan Kerajaan PAS di pertama yang dimaksudkan itu. [Ketawa] . Kelantan pada hari ini telah gagal untuk membentuk Soalannya, Tuan Yang di-Pertua, masyarakat mereka di dalam go Iongan masyarakat madani dan adakah dengan berlakunya krisis Tuan Yang di-Pertua: Cukup satu sahaja Yang pentadbiran di dalam Kerajaan PAS itu menunjukkan Berhormat. bahawa masyarakat tidak percaya dengan Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan kepimpinan PAS sendiri? Mahmood: Soalan, Tuan Yang di-Pertua. Dato' Haji Muhamad bin Abdullah: Tuan [Disampuk] Jangan ganggu. Soalannya, apa Yang di-Pertua, Abdul Rahman bin Muhamad hubungan di antara mana yang lebih dahulu di antara Khaldun AI-Thabrani atau pun lbnu Khaldun masyarakat madani dengan lslamisasi? IS NOVEMBER 1996 5

Tuan Yang di-Pertua: Yang mana yang Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos terlebih dahulu? [Dato' Chan Kong Choy): Tuan Yang di-Pertua, Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan untuk maklumat Ahli-ahli Yang Berhormat, Mahmood: Mana yang terlebih dahulu dan mana gangguan-gangguan bekalan elektrik yang berlaku merupakan induk? Kalaulah madani adalah di seluruh negeri Sabah adalah ·diakibatkan oleh merupakan induk, kenapa Islamisasi lahir dahulu? kerosakan utama dan kerosakan kecil. Gangguan Terima kasih. adalah berpunca dari kerosakan talian, kabel, Tuan Yang di-Pertua: Ya, macamana Yang pemutus litar, 'pelantik', fius terputus dan lain-lain Berhormat. lagi pada mana-mana bahagian dalam seluruh Dato' Haji Muhamad bin Abdullah: Tuan rangkaian kuasa seluruh negeri Sabah. Yang di-Pertua, saya tidak pernah mendapat Sebarang kerosakan yang berlaku kepada mana­ maklumat yang tepat mengatakan Kelantan mana komponen di atas akan direkodkan sebagai merupakan negeri yang aman di dunia. [Tepuk] satu kejadian gangguan. Pada peringkat Kecuali sudah menjadi mainan politik, sesiapa yang pembahagian, usaha-usaha telah dibuat untuk terlibat di sana, yang mendukung kerajaan di sana meningkatkan rangkaian pembahagian dengan sentiasa mendewa-dewakan bahawa Kelantanlah menambahkan secara berperingkat bilangan negeri yang paling aman. penyuap stesen penjana kuasa dan pencawang­ Tuan Yang di-Pertua, masyarakat madani ini pencawang 'langkap turun' utama. Auto encloser pemimpinnya mestilah berusaha pertama mengatasi juga akan dipasang di talian bekalan kawasan luar masalah kemiskinan dan dia tidak mengatakan bandar di beberapa tempat strategi di negeri Sabah. kemiskinan itu adalah semata-mata takdir. Kita mesti berikhtiar mengatasi perkara ini kerana apabila Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Terima masyarakat itu menjadi miskin maka kita takut kasih, Tuan Yang di-Pertua. Soalan Tambahan. mereka akan jatuh kepada kufur [membaca Tuan Yang di-Pertua, sejak kita menghadapi sepotong Hadis]. lni hadis. Sebab itu kita berusaha gangguan tenaga elektrik nasional pada satu ketika untuk menguatkan Islam itu sendiri, antaranya ialah dahulu baru-baru ini, dan setelah kita mendapat menentukan masyarakat itu tidak fakir dan insya­ seorang Pengerusi Ekseku•f yang baru, apakah Allah sekiranya mereka tidak fakir, mereka akan jaminan daripada pihak Tenaga Nasional dan juga kuat berpegang kepada Islam. Tetapi sekiranya tindakan-tindakan yang diambil supaya gangguan­ berpandangan demikian berertinya pemimpin itu gangguan ini tidak akan berlaku sekali lagi, dan menggalakkan supaya rakyatnya menjadi kufur. apakah jaminan daripada pihak kementerian bahawa kita tidak akan menghadapi masalah elektrik di masa­ Yang kedua, di dalam Al-Quran sendiri menjelaskan, [membaca sepotong ayat Quran] saya masa yang akan datang? Apakah tindakan pernah mendengar seorang pemimpin yang tinggi seterusnya dan langkah-langkah yang telah diambil? di Kelantan mengatakan bahawa, pergaduhan itu Dato' Chan Kong Choy: Tuan Yang di­ memang biasa. Ini jelas dalam TV sendiri bercakap, Pertua, untuk gangguan bekalan elektrik yang kecil, dia kata, "pergaduhan itu memang biasa, beritahu banyak Jangkah yang telah diambil untuk saya mana negeri yang tidak ada bergaduh", bererti mempertingkatkan sistem penghantaran dan juga pemerintahan dia menggalakkan supaya bergaduh. sistem pembahagian dan setelah langkah-langkah Apabila ada pergaduhan menjadi berpecah belah dan tersebut telah diambil, bilangan gangguan bekalan jadi, dengan sendiri bererti pemimpinnya elektrik telah pun dikurangkan dengan kadar yang menggalakkan supaya masyarakat berpecah belah. amat memuaskan. Adakah ini memperjuangkan Islam? Terima kasih. Mengenai gangguan bekalan elektrik di peringkat GANGGUANELEKTRUKDISABAH- kebangsaan, pihak kementerian telah pun menerima USAHA-USAHA MENGATASI satu laporan dari pihak jawatankuasa yang 5. Tuan Akbarkhan bin Abdul Rahman menjalankan siasatan, satu laporan yang sangat [Libaran] minta Menteri Tenaga, Telekom dan Pos menyeluruh dan di dalam laporan berkenaan menyatakan apakah gangguan elektrik tidak dapat beberapa cadangan telah pun dikemukakan kepada diatasi sepenuhnya di Sabah memandangkan di pihak kerajaan supaya mempertingkatkan sistem negeri tersebut purata 8 hingga I 0 gangguan utama pembahagian dan sistem penghantaran pada tenaga berlaku di bandar-bandar utama setiap hari keseluruhannya. Pihak kementerian pun sedang selain daripada kes kecil seperti kebakaran fius di mengkaji dan meneliti dengan begitu teliti tentang alat pengubah. cadangan ini dan selepas itu kita akan 6 18 NOVEMBER 1996 kepada kabinet sam a ada kita akan mengambil atau Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, perkara menerima pada keseluruhannya semua cadangan ini masih dalam proses perbincangan dan dijangka yang dikemukakan olehjawatankuasa yang dilantik akan mengambil sedikit masa untuk diselesaikan. oleh kerajaan ini. Tuan Tan Kok Wai: Tuan Yang di-Pertua, Walau bagaimanapun, pihak kerajaan yakin soalan tambahan. Peruntukan undang-undang bahawa dengan beberapa langkah yang telah pun untuk hak penjagaan yang sama rata sudah lama dilaksanakan oleh pihak kerajaan, kemungkinan dikemukakan oleh pertubuhan-pertubuhan wanita berlakunya gangguan bekalan elektrik di seluruh dan reaksi kerajaan pun adalah baikjuga, tetapi tanpa negara akan dikurangkan. tindakan yang giat. Saya tidak faham mengapa masa yang begitu lama diambil untuk meminda akta-akta Tuan Lim Hock Seng: Tuan Yang di-Pertua, yang berkenaan. Bolehkah Yang Berhormat soalan tambahan. Dalam kes-kes gangguan bekalan Setiausaha Parlimen memberikan satu jaminan elektrik, saya ingin tabu sama ada kementerian akan bilakah penggubalan akta baru atau pindaan yang mengarahkan TNB untuk memberitahu pengguna­ berkenaan dapat dicapai tanpa memberikan satu pengguna jangka masa yang akan diambil untuk jawapan yang tidak meyakinkan? membaik pulih bekalan elektrik dan kerja-kerja yang menyebabkan gangguan bekalan elektrik supaya Tuan G. Palanivel: Tuan Yang di-Pertua, pengguna-pengguna boleh bersedia untuk kementerian ini tidak boleh memberi satu jaminan mengambil tindakan mencegah barang-barang berkenaan dengan masa, tetapi kementerian ini akan daripada menjadi rosak atau boleh mengarahkan bertindak dengan tepat dan segera untuk pekerja-pekerja balik dahulu dan sebagainya. menyelesaikan masalah ini. Dato' Chan Kong Choy: Tuan Yang di-Pertua, Dr. Tan Seng Giaw: Tuan Yang di-Pertua, pihak kementerian memang sudah memberikan soalan tambahan. Adakah Yang Berhormat sedar araban kepada pihak TNB supaya melakukan apa bahawa pihak kerajaan sudah pun lama mengiktiraf yang dicadangkan oleh Ahli Yang Berhormat. CEDAW. CEDAW ialah satu konferensi untuk menentang diskriminasi terhadap wanita, HAKPENJAGAAN ANAK-ANAK- KAJIAN terutamanya dari aspek undang-undang dan pihak SEMULA UNDANG-UNDANG kementerian sudah pun berpendapat bahawa mereka 6. Tuan Tan Kok Wai [Cheras] minta Menteri boleh menerima CEDA W dan di dalam CEDA W Perpaduan Negara dan Pembangunan Masyarakat termasuk seksyen-seksyen seperti ini kerana semua menyatakan apakah usaha yang telah diambil oleh rang undang-undang yang mempunyai sifat kementeriannya berhubung kempen menuntut hak diskriminasi ini mesti dimansuhkan ataupun penjagaan anak-anak yang dilancarkan oleh Wanita dipindahkan. DAP Malaysia menerusi kiriman-kiriman poskad Dengan masa yang begitu lama yang diakui oleh kepada beliau yang meminta supaya seksyen­ pihak kerajaan ...... seksyen 5 dan 6 Akta tersebut dipinda bagi peruntukan hak penjagaan yang sama rata dan adil Beberapa Ahli: Soalan! Soalan! kepada ibu dan bapa sedangkan peruntukan yang Dr. Tan Seng Giaw: Tuan Yang di-Pertua, Ahli­ berkuatkuasa sekarang hanya meliputi bapa sahaja. ahli Yang Berhormat ini kurang mengerti mengenai Setiausaha Parlimen Kementerian CEDA W ..... [Disampuk} Perpaduan Negara dan Pembangunan Tuan Yang di-Pertua: Sila teruskan, Yang Masyarakat [Tuan G. Palanivel): Tuan Yang Berhormat. di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat, kementerian ini sedang mengambil tindakan untuk Dr. Tan Seng Giaw: Kita diam dahulu. Saya mengkaji seksyen-seksyen yang difikirkan perlu terangkan apakah CEDA W, apakah dipinda di bawah akta ini untuk memberi hak yang diskriminasi. .. [Disampuk] saksama kepada ibu-ibu. Tuan Yang di-Pertua: Sila Yang Berhormat.. . Seksyen-seksyen tersebut tidak sahaja terhad ... Sila buat pertanyaan ya. kepada seksyen 5 dan 6 seperti yang dicadangkan, Dr. Tan Seng Giaw: Yang Berhormat dari tetapi iajuga merangkumi lain-lain seksyen. Usaha­ Padang Terap patut to long saya! [Disampuk] Tuan usaha akan dibuat untuk mendapatkan pandangan Yang di-Pertua, saya ulang ..... [Disampuk] dan ulasan pelbagai pihak seperti Pertubuhan­ pertubuhan Bukan Kerajaan serta nasihat daripada Tuan Yang di-Pertua: Tak payahlah. Mereka Jabatan Peguam Negara. kata tak payah ya. IS NOVEMBER 1996 7

Dr. Tan Seng Giaw: Tak payah? Tindakan-tindakan sedang diambil untuk menggubal kurikulumnya yang tidak Tuan Yangdi-Pertua: Takpayahlah! [Ketawa] diasaskan kepada model Al-Azhar, tetapi Seorang Ahli: Duduk! Duduk! kepada model Malaysia dengan tujuan untuk Tuan Yang di-Pertua: Sila teruskan. menjana ulama intelek dan intelek ulama. Apabila cadangan ini mendapat kelulusan Dr. Tan Seng Giaw: Saya belum habis lagi rasmi kerajaan tidak lama lagi, butir­ soalan tadi. butirnya akan saya kemukakan. Tuan Yangdi-Pertua: Ya Datuk Ahmad Zahid bin Hamidi: Tuan Yang Dr. Tan Seng Giaw: Pihak kerajaan sudah pun di-Pertua, soalan tambahan. Saya hendak bertanya mengakui ada kelemahan selepas mengakui dan kepada boss lama saya, Yang Berhormat Dato' mengiktirafkan CEDA W, mengapa kita tidak boleh Menteri pernah menyatakan bahawa Kementerian mempercepatkan perkara ini . dan bilakah Pendidikan cuba untuk membuat satu dasar bahawa kementerian Yang Berhormat dapat mengemukakan tidak ada dualisme di dalam Dasar Pendidikan rang undang-undang untuk maksud yang disebutkan Negara Jadi, dari kenyataan yang dibuat oleh Yang tadi? Berhormat Dato' Menteri di dalam perkara ini tadi, sejauh manakah perkara ini akan dijalankan? Tuan G. Palanivel: Tuan Yang di-Pertua, Kabinet sudah membuat beberapa keputusan dengan Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji resolusi-resolusi terhadap CEDA W dan Yang Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, ini adalah Berhormat boleh membangkitkan perkara ini semasa merupakan cadangan kita untuk jangka panjang perbincangan di peringkat jawatankuasa. Saya supaya tidak wujud dualisme di dalam sistem boleh memberi jawapan. pendidikan kita. Buat masa ini kita boleh mempertimbangkan, kalau sekiranya ada hasrat SEKOLAHRENDAHIMENENGAHAGAMA mana-mana pihak untuk menyerahkan sekolah­ RAKYAT -JUMLAH sekolah agama kepada pihak kementerian, boleh 7. :roan Hamzah bin Ramli [Sri Gading] minta dipertimbangkan. Menteri Pendidikan menyatakan: Tuan Hashim bin Ismail: Tuan Yang di­ (a) jumlah sekolah-sekolah rendahlmenengah Pertua, saya inginkan penjelasan tambahan dari agama (Arab) rakyat di seluruh Malaysia Yang Berhormat Menteri iaitu apakah bentuk mengikut pecahan negeri-negeri danjumlah bantuan dan sumbangan yang diberikan oleh murid secara keseluruhan; dan kerajaan kepada sekolah ataupun kepada tenaga­ tenaga pengajar yang berkhidmat di sekolah-sekolah (b) sehubungan dari kenyataan Yang Berhormat rakyat ini? Menteri Pendidikan dalam media massa bagi mewujudkan universiti berbahasa Arab (AI­ Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji Azhar Mesir) di Malaysia, apakah langkah­ Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, bagi sekolah langkah kementerian yang telah, sedang atau agama rakyat, kita beri bantuan modal yang dapat akan dilakukan bagi merealisasikan program dipertimbangkan dari masa ke semasa. terse but. BSKL- BILANGAN SYARIKA T Menteri Pendidikan [Dato' Seri Haji Mohd. BUMIPUTERA DISENARAIKAN DI PAPAN Najib bin Tun Haji Abdul Razak]: Tuan Yang PERTAMADANKEDUA di-Pertua, 8. Dato' Dr. Haji Jamaluddin bin Dato' Mohd. (a) Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, Jarjis (Rompin] minta Menteri Kewangan jumlah sekolah menengah agama rakyat di menyatakan berapakah bilangan syarikat milik seluruh negara ialah sebanyak 172 buah. bumiputera yang disenaraikan di Papan Utama dan Jumlah murid mengikut pecahan negeri PapanKeduaBSKL. akan saya maklumkan kepada Ahli Yang Timbalan Menteri Kewangan [Dato' Dr. Berhormat secara bertulis. Affifudin bin Haji Omar]: Tuan Yang di-Pertua, (b) Kerajaan sedang mempertimbangkan jawapan mengenai pertanyaan ini telah pun dibuat cadangan untuk menubuhkan sebuah pada 4hb. November 1996 baru-baru ini, iaitu universiti Islam yang menggunakan bahasa semasa saya menjawab pertanyaan Ahli Yang Arab sebagai bahasa pengantar. Berhormat dari Sungai Benut. 8 18 NOVEMBER 1996

Walau bagaimanapun, untuk menyegarkan Dato' Dr. Affifudin bin Haji Omar: Tuan ingatan kita, sehingga 30hb. September 1996, Yang di-Pertua, setakat ini belum ada lagi syarikat sebanyak 128 syarikat bumiputera di Papan Utama yang bertaraf bumiputera yang disenaraikan di dan 48 syarikat bumiputera di Papan Kedua dalam BSKL yang hilang kebumiputeraannya. Yang disenaraikan. saya jawab minggu sudah iaitu syarikat-syarikat yang bukan bumiputera yang pegangan bumiputera Dato' Dr. Haji Jamaluddin bin Dato' Mob d. kurang daripada 30% berdasarkan kepada satu kajian Jarjis: Tuan Yang di-Pertua, soalan tambahan. yang dibuat oleh pihak BSKL ke atas 20 syarikat­ Baru-baru ini kerajaan ada mengumumkan satu dasar syarikat terbesar di dalam BSKL khususnya di papan untuk menggalakkan lagi kemasukan syarikat utama. Jadi, tiga syarik~t ini sedang dikaji dan bumiputera agar disenaraikan di Papan Pertama tindakan-tindakan dari segi kita meminta mereka dan Kedua. Saya hendak bertanya sedikit, setakat menepati dasar kerajaan sedang dibuat. Dari segi mana reaksi dan sambutan daripada syarikat­ pegangan ekuiti bumiputera sekarang ini lebih syarikat bumiputera ini untuk menyen~raikan kurang RMI40 bilion daripada total volume yang syarikat mereka selepas syarat-syarat untuk dipegang oleh bumiputera iaitu sebanyak 20.8%. disenaraikan itu dilonggarkan? KESPENCE~~SEKJTAR- Dato' Dr. Affifudin bin Haji Omar; Tuan HUKUMAN Yang di-Pertua, sebenamya bukan dasar tetapi satu 9. Tuan Abdul Rahman bin Sulaiman [Parit prosedur yang akan membolehkan syarikat-syarikat Dun tar] minta Menteri Sains, Teknologi dan A lam bumiputera kecil-kecilan yang tidak mempunyai Sekitar menyatakan sama ada betul atau tidak syarat-syarat untuk disenaraikan secara individu iaitu tanggapan bahawa hukuman yang terlalu ringan pada 27hb. Ogos 1996 yang lalu, pihak Suruhanjaya yang dikenakan oleh mahkamah terhadap beberapa Sekuriti telah mengeluarkan satu kenyataan bahawa kes pencemaran alam sekitar yang berat di negara syarikat-syarikat ini boleh menggunakan 'proforma ini telah melemahkan semangat atau "resolve" di account' yang mana ianya dapat digabung dan kalangan pegawai penguatkuasa di kementeriannya. disenaraikan secara mengikut syarat-syarat tertentu yang telah ditentukan oleh Suruhanjaya Sekuriti. Timbalan Menteri Sains, Teknologi dan Setakat ini belum lagi boleh dikatakan tindak balas Alam Sekitar [Dato' Abu Dakar bin Daud): Tuan Yang di-Pertua, tidaklah benar tanggapan ataupun 'response' yang baik kerana ianya masih bahawa hukuman yang terlalu ringan yang lagi terlalu awal. Insya-Allah, dalam masa sebulan dikenakan oleh mahkamah terhadap beberapa kes dua lagi, apabila syarikat-syarikat bumiputera pencemaran alam sekitar yang berat di negara ini mengetahui prosedur-prosedur ini, lnsya-Allah, telah melemahkan semangat atau 'resolve' di banyak syarikat akan menyambut prosedur i~~ kalangan pegawai penguatkuasa di kementerian. sebagai satu cara untuk membanyakkan eku1t1 bumiputera di kedua-dua papan di BSKL. Tuan Tan Seng Giaw: Soalan tambahan. Jawapan daripada Yang Berhormat tadi itu terlalu Dato' Haji Dadruddin bin Amiruldin: Tuan singkat yang menunjukkan tidak ada iltizam untuk Yang di-Pertua, tadi saya amat gembira apabila Yang menyelesaikan masalah berkenaan. Berhormat Timbalan Menteri mengatakan seratus lebih syarikat bumiputera yang telah disenaraikan Tuan Yang di-Pertua, adakah Yang Berhormat di BSKL. Adakah Yang Berhormat Menteri dapat membuat siasatan, mengapa dengan hukuman yang mengetahui, daripada tarikh penyenaraian itu, dianggapkan berat itu, masalah pencemaran seperti adakah ekuti bumiputera itu masih kekal ataupun sungai yang mati sekarang, bilangannya bertambah, ekuiti pegangan bumiputera itu telah hilang dan kalau semakin hari semakin bertambah. Kalaulah ya, berapa banyakkah syarikat yang telah pun hukuman dari kementerian begitu berat, mengapa kehilangan ekuiti pegangan bumiputera dan saya pencemaran itu masih berlaku dengan berleluasa? juga difahamkan baru-baru ini bahawa kerajaan menggalakkan syarikat-syarikat asing untuk Dato' Abu Dakar bin Daud: Tuan Yang di­ disenaraikan di BSKL dengan syarat syarikat­ Pertua, saya menjawab soalan yang dikemukakan oleh Ahli Yang Berhormat dari Parit Buntar. Ahli syarikat tempatan diberi pegangan sebanyak 30%. Yang Berhormat dari Kepong, dia meraba-raba, dia Adakah peraturan ini telah dikuatkuasakan dan tidak tahu. Biar saya ulangi soalan daripada Ahli berapa banyakkah syarikat-syarikat asing yang telah Yang Berhormat dari Parit Buntar. Dia "meminta memohon untuk disenaraikan di BSKL? Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar 18NOVEMBER 1996 9 menyatakan sama ada betul atau tidak tanggapan KEWANGAN MAJLIS-MAJLIS DAERAH DI bahawa hukuman yang terlalu ringan yang KELANTAN-BILANGANYANG dikenakan oleh mahkamah terhadap beberapa kes MENGIIADAPIMASALAH pencemaran", itu dia tanya. Saya jawab "Tidak 11. Dato' Haji Sukri bin l{aji Mohamed benar". Itulah, tepatlah! [Machang) minta Menteri Perumahan dan Kerajaan Pasal pencemaran sungai ini, dia tidak tabu Tempatan menyatakan berapakah jumlah majlis­ majlis daerah di negeri Kelantan yang dikatakan punca-puncanya. Dia bawa, dia meraba dalam tenat iaitu tidak mampu mengumpul kewangan bagi gelap. Saya jawab apa yang disoal. Ini tempat menampung perbelanjaan tahunan. bukan kita hendak meraba-raba di sini, kita jawab kepada 'fact'nya, kenyataan! [Tepuk} Timbalan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan [Dato' Mohd Tajol Rosli bin Mohd. Dr.Tan Seng Giaw: Dia belum jawab soalan Ghazali]: Tuan Yang di-Pertua, berasaskan saya, Tuan Yang di-Pertua. penyata kewangan tahun 1995, terdapat hanya dua buah pihak berkuasa tempatan di Kelantan yang Tuan Noh bin Omar: [Bangun}. mengalami masalah dalam menampung perbelanjaan tahunan dan mengalami kekurangan, dengan izin, Tuan Yang di-Pertua: Tanjung Karang. deficit, dalam penyata pendapatan dan perbelanjaan masing-masing. 10 lagi pihak berkuasa tempatan Dato' Abu Bakar bin Daud: Apa soalan Ahli menunjukkan terdapat lebihan, dengan izin, surplus Yang Berhormat dari Kepong? dalam penyata pendapatan dan perbelanjaan. Jumlah Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat, sudah. keseluruhannya pendapatan, RM53,311 ,940.03, Ahli Yang Berhormat dari Tanjung Karang hendak perbelanjaan RM41 ,220,889.14 dan 1ebihan tanya soalan yang lain, Yang Berhormat. pendapatan daripada perbelanjaan RM12,091,050.89. Tuan Noh bin Omar: Tuan Yang di-Pertua, saya ingin mendapatkan penjelasan sama ada pihak Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Tuan kementerian berpuas hati dengan hukuman­ Yang di-Pertua, soalan tambahan. Ada tuduhan­ hukuman yang sedia ada di dalam Akta A lam Sekitar tuduhan yang berlaku di peringkat negeri Ke1antan yang kita amalkan pada hari ini dan jika tidak bahawa pihak Kementerian Perumahan dan Kerajaan berpuas hati adakah kementerian bercadang untuk Tempatan menafikan hak bantuan kadar kepada meminda hukuman-hukuman tersebut dan juga majlis-majlis daerah dan majlis perbandaran di negeri memasukkan hukuman seperti ada kuasa pada pihak Kelantan. Saya ingin tabu adakah benar tuduhan penguatkuasa ini merobohkan mana-mana kilang ini? Adakah benar tuduhan bahawa pihak yang tidak mematuhi akta yang sedia ada ini? kementerian tidak memberikan bantuan kadar kepada semua majlis daerah di negeri Kelantan. Dato' Abu Bakar bin Daud: Tuan Yang di­ Pertua, di dalam dunia ini tidak ada manusia yang Yang kedua, daripada jumlah seluruh majlis berpuas hati. Jadi, Tuan Yang di-Pertua, kita yang daerah yang ada di negeri Kelantan, bolehkah Yang menjalankan tugas pentadbir, ada satu kuasa lagi, Berhormat beritahu berapa jumlah majlis daerah kuasa mahkamah, kuasa Parlimen ini, division of yang gagal menyiapkan akaun yang diaudit, yang kuasa. Jadi, kita tidak boleh hendak pergi kacau. kemas kini sehingga sekarang? Ini mahkamah punya. Kita kena hormat, dia tabu Dato' Mohd Tajol Rosli bin Mohd. Ghazali: berat atau ringannya kesalahan-kesalahan itu. Jadi, Tuan Yang di-Pertua, daripada jumlah 12 majlis jawapannya juga, kita sedang mengkaji untuk daerah di negeri Kelantan, 2 majlis daerah yang menjatuhkan hukuman yang lebih berat lagi nanti. menghadapi defisit iaitu Majlis Daerah Machang Insya-Allah. sebanyak RM455,816.53 dan Majlis Daerah Bachok Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Puan sebanyak RM45,512.51. Tuduhan yang Chua Soon Bui. mengatakan bahawa kementerian tidak menghantar jumlah bantuan bantukadar adalah tidak tepat kerana [Soalan No. 10- Yang Berhormat Puan Chua untuk tahun ini, kita telah pun menyerahkan bantuan Soon Bui [Tawau] tidak hadir] ini kepada negeri Kelantan. 10 18 NOVEMBER 1996

RADIO FMSABAH-PENAMBAHANMASA memastikan harga barangan dalam kedai-kedai SIARANBAHASA BAJAUIKADAZANIMURUT bebas cukai ini adalah berpatutan dan tidak terlalu tinggi sehingga ia tidak banyak berbeza dengan kedai 12. Datuk Nurnikman bin Abdullah [Beaufort] yang kena bayar cukai, sebab ia akan bercanggah minta Menteri Penerangan menyatakan adakah dengan tujuan asalnya, iaitu menarik pelancong ke R TM Sabah bercadang hendak menambah masa kedai tersebut. siaran dalam bahasa tempatan di Sabah seperti bahasa Bajau, bahasa Kadazan-Dusun dan Murut Dato' Wong See Wah: Tuan Yang di-Pertua, selain dari siaran dalam bahasa lnggeris dan Man­ kawalan adalah dijalankan oleh Kementerian darin memandangkan bertambahnya pendengar Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal terutama di luar bandar, dan masa siaran sekarang Pengguna, dan saya percaya penyiasatan telah terlalu pendek. dijalankan dari semasa ke semasa untuk memastikan kawalan harga itu dapat dikawal. Setiausaha Parlimen Kementerian Penerangan [Datuk Mohd. Shafie bjn Haji Dr. Lee Chong Meng: Tuan Yang di-Pertua, Apdal]: Tuan Yangdi-Pertua,jumlahmasasiaran soalan tambahan. Saya difahamkan dan adakah kementerian sedar bahawa pihak Thailand akan Radio FM di Sabah berbahasa Bajau, Kadazan dan mengumumkan bahawa satu pulau di sempadannya Murut ialah 6 jam 45 minit atau 37.5%. daripada dekat Pulau Langkawi sebagai pulau bebas cukai, jumlah masa siaran keseluruhan sehari, iaitu hampir dan juga satu kasino pun akan ditubuhkan di pulau setanding dengan junilah masa siaran berbahasa itu. Adakah pihak kementerian mengambillangkah­ Inggeris dan Cina iaitu selama 7 jam atau 38.8%. langkah yang sesuai oleh sebab ada sedikit compe­ Pembahagian masa siaran radio pelbagai bahasa itu tition dengan negarajiran kita? dikaji dari semasa ke semasa berdasarkan kepada beberapa faktor yang antaranya termasuklah Dato' Wong See Wah: Tuan Yang di-Pertua, peningkatan bilangan pendengar. tiap-tiap negara mempunyai dasar yang berlainan, dan saya percaya Kerajaan Malaysia mempunyai PULAUBEBASCUKAJ-GALAKAN dasar yang tertentu untuk menentukan sama ada KEPADAPELANCONG hendak ditubuhkan pulau bebas cukai, dan sama 13. Dr. Lee Chong Meng [Bukit Bintang] minta ada kita hendak memberi persaingan kepada pihak Menteri Kewangan mengambil langkah untuk Kerajaan Thailand itu, adalah soal yang lain. Saya tubuhkan lebih banyak pulau bebas cukai untuk rasa dari segi hendak menubuhkan kasino dan menggalak lebih banyak pelancong ke tempat sebagainya sebagai satu persaingan bukanlah soal terse but. yang perlu kita bincangkan. Dato' Wong See Wah: Tuan Yang di-Pertua, BOT EKSPRES SESAKKETIKA MUSIM selain daripada Labuan dan Langkawi, kerajaan tidak PERAYAAN -ATASI MASALAH bercadang untuk menubuhkan lebih banyak pulau bebas cukai bagi menggalakkan lebih banyak 14. Tuan Billy Abit Joo [Hulu Rajang] minta pelancong ke tempat tersebut. Ini adalah Menteri Pengangkutan menyatakan sama ada disebabkan oleh kerana kedua-dua pulau ini masih kementerian ini sedar akan kesesakan menggunakan belum dimajukan sepenuhnya. Kerajaan bercadang bot-bot ekspres khususnya ketika musim perayaan hendak menumpukan sepenuh perhatian untuk menjelang tiba. Apakah langkah-langkah yang memajukannya. Kerajaan juga telah mengambil sedang diambil untuk menangani masalah ini langkah untuk menubuhkan kedai bebas cukai di memandangkan ianya memerlukan perhatian segera kawasan-kawasan utama kastam, terutamanya di dan merbahaya. pelabuhan-pelabuhan, di lapangan terbang, Timbalan Menteri Pengangkutan [Datuk sempadan dan juga di bandar raya utama, di mana Wira Mohd.Ali bin Mohd.Rustam]: Tuan Yang sekarang terdapat 66 buah kedai bebas cukai di di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat, seluruh negara. Dan juga penubuhan lebih banyak Kementerian Pengangkutan sedar akan kesesakan pulau bebas cukai akan menimbulkan banyak yang berlaku pada bot-bot ekspres terutamanya di masalah dari segi kawalan kastam, terutama sekali musim perayaan kerana ini boleh membahayakan keperluan mempertingkatkan aktiviti-aktiviti keselamatan penumpang-penumpang disebabkan pencegahan mengenai kegiatan penyeludupan. oleh keadaan overloading. Sehubungan dengan itu, Tuan Fu Ah Kiow: Tuan Yang di-Pertua, tindakan-tindakan telah dan sedang diambil bagi soalan tambahan. Apakah langkah-langkah yang menangani masalah ini seperti tindakan-tindakan akan diambil oleh Kementerian Kewangan untuk berikut: 18 NOVEMBER 1996 11

(i) meminta operator bot-bot ekspres kuatkuasa undang-undang, tetapi ditentukan oleh menambahkan bilangan trip supaya lebih pelbagai faktor permasalahan. Namun demikian, ramai penumpang boleh menggunakan bot kementerian sentiasa berusaha untuk menentukan untuk semua destinasi; peniaga tidak menaikkan harga mana-mana barangan (ii) membenarkan pelayaran di waktu malam; dengan sewenang-wenangnya. Di antara langkah­ langkah tersebut ialah mengawal bekalan dengan (iii) membuat kempen keselamatan melalui me­ menggunakan Akta Kawalan Bekalan 1961 dan dia massa tentang bahaya menaiki bot yang peraturan-peraturan di bawahnya bagi menentukan membawa lebih pen urn pang; bekalan mencukupi dalam setiap keadaan. Bekalan (iv) mengadakan operasi penguatkuasaan di yang mencukupi akan dengan sendirinya seluruh negeri Sarawak, terutama sekali di menstabilkan harga dan mewajibkan penandaan sungai-sungai yang utama; dan harga ke atas setiap barangan yang dipamerkan (v) membawa operator dan. nakhoda ke untuk jualan runcit. mahkamah jika melakukan kesalahan. Tuan Noh bin Omar: Tuan Yang di-Pertua, Tuan Jacob Dungau Sagan: Soalan tambahan, walaupun setelah pelbagai usaha dibuat oleh pihak Tuan Yang di-Pertua Apakah langkah-langkah yang kementerian untuk membendung kenaikan harga telah diambil oleh kementerian untuk membanteras barang-barang, namun kita tidak boleh menafikan kenaikan harga tambang yang tidak berpatutan oleh harga barang-barang ini kadang-kadang kita dapati tuan punya bot ekspres dari semasa ke semasa? masih naik. Adakah kementerian bercadang untuk membantu pegawai-pegawai penguatkuasa Datuk Wira Mohd. Ali bin Mohd. Rustam:· kementerian ini supaya pihak kementerian memberi Jika ada bot-bot ekspres yang mengenakan tam bang kuasa untuk melantik kepada sukarelawan­ lebih daripada yang dibenarkan, sudah tentu sukarelawan khasnya yang ada di luar bandar seperti kementerian ataupun agensi yang dipertanggungjawabkan akan mengambil tindakan JKK sebagai contoh untuk diberi kuasa untuk mengikut undang-undang yang ada, sama ada melapor ataupun hendak mengambil tindakan menahan bot ini daripada beroperasi ataupun kepada pekedai-pekedai yang menaikkan harga memberi kompaun ataupun membawa mereka ke dengan sesuka hati ini? mahkamah. Datuk Tan Cbai Ho: Tuan Yang di-Pertua, setakat ini bilangan kakitangan penguatkuasaan BARANG KAWALAN NAIKHARGA DI LUARBANDAR-LANGKAH adalah 508 orang, dan mereka telah menjalankan MEMBANTERAS tugas dengan baik. Oleh itu, setakat ini tiada cadangan untuk badan sukarela menjalankan tugas. 15. Tuan Haji Mustafa bin Muda [Hulu Tuan Yunus bin Rahmat: Tuan Yang di­ Terengganu] minta Menteri Perdagangan Dalam Pertua, saya ingin bertanya kepada Setiausaha Negeri dan Hal Ehwal Pengguna memandangkan Parlimen Kementerian, apakah cara kementerian masih lagi terdapat barang-barang kawalan yang mengesan selain daripada siasatan-siasatan melalui naik harga terutama di kalangan pengguna di luar penguatkuasaan. Adakah cara lain yang boleh bandar khususnya di kawasan pedalaman, apakah kementerian mengesan pihak peniaga menaikkan Iangkah-langkah wajar kementerian dalam harga barang sesuka hati? Jadi, kalau misal katanya membanteras kenaikan harga barang-barang mengenai dengan cara aduan, berapa banyakkah terkawal tersebut agar ianya tidak menjadi mangsa aduan yang diterima di dalam sebulan oleh pihak kepada pengguna-pengguna pedalaman. kementerian, dan bagaimanakah aduan-aduan itu Datuk Tan Chai Ho: Tuan Yang di-Pertua, dapat diselesaikan dengan baik? kementerian sentiasa berusaha untuk menentukan Datuk Tan Cbai Ho: Tuan Yang di-Pertua, di bekalan barangan keperluan mencukupi dan samping melaksanakan undang-undang harganya berpatutan. Pemeriksaan fiskal dan kementerian untuk memastikan harga barangan tidak pengawasan secara berterusan dijalankan di seluruh dinaikkan dengan sewenang-wenangnya, negara termasuk di kawasan-kawasan luar bandar kementerian masih mengkaji satu undang-undang dan pedalaman. baru dan undang-undang baru ini masih dalam Negara mengamalkan sistem ekonomi be bas, di kajian. Jika pengguna-pengguna ada apa-apa aduan mana harga barang-barang tidak ditetapkan melalui bolehlah dirujukkan kepada kementerian ini. 12 I 8 NOVEMBER 1996

Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Tuan RANG UNDANG-UNDANG DIBAWAKE Asmat Nungka. DALAMMESYUARAT

[Soalan No. 16 - Y.B. Tuan Asmat Nungka RANG UNDANG-UNDANG LAPORAN [Beluranj tidak hadir] KEWANGAN 1996 GURU BAHASA MANDARINDARINEGARA Bacaan Kali Yang Pertama CINA-PENGIKTIRAFAN I7. Tuan Chiew Chiu Sing [Bintulu] minta Rang Undang-undang bemama Suatu Akta bagi Menteri Pendidikan menyatakan sama ada kerjasama menubuhkan Yayasan Laporan Kewangan dan pendidikan antara negara China dan Malaysia akan Lembaga Piawai Perakaunan Malaysia bagi memudahkan mendapat guru untuk mengajar mengadakan peruntukan tentang fungsi-fungsi dan bahasa Mandarin yang bergaj i dari negara China kuasa-kuasanya dan bagi mengadakan peruntukan dan memberi pengiktirafan terhadap ijazah universiti tentang perkara-perkara yang berkaitan dengannya; negara China. di bawa ke dalam Mesyuarat oleh Timbalan Menteri Kesihatan; dibaca kali yang pertama, akan Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji dibacakan kali yang kedua pada mesyuarat kali ini. Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat, pada masa ini belum RANG UNDANG-UNDANG ada kelayakan-kelayakan dari universiti-universiti di RANG UNDANG-UNDANG PERBEKALAN China yang telah diiktiraf oleh kerajaan. Penilaian dan pengiktirafan terhadap kelayakan-kelayakan 1997 berkenaan sedang dibincangkan dengan kerajaan Bacaan Kali Yang Kedua China dalam rangka kerjasama pendidikan. Cadangan kerajaan Negeri China supaya diadakan DAN pertukaran guru-guru Bahasa Melayu dan guru-guru Bahasa Cina sedang dirundingkan. USUL Tuan Chiew Chiu Sing: Tuan Yang di-Pertua, ANGGARANPEMBANGUNAN1997 soalan tambahan. Berhubungan dengan hal ini, Aturan Urusan Mesyuarat dibacakan bagi bolehkah saya minta Yang Berhormat Menteri menyambung semula perbahasan yang memberitahu, apakah masalah fizikal seperti ditangguhkan atas masalah "Rang Undang-undang prosedur dan lain-lain yang timbul dari hal ini. Perbekalan I 997 dibacakan kali yang kedua Dato' Seri Haji Mohd. Najib bin Tun Haji sekarang" dan "Bahawa Usul yang berikut ini dirujuk Abdul Razak: Tuan Yang di-Pertua, soalnya ialah, kepada Jawatankuasa sebuah-buah Majlis: perkara ini hanya boleh dilaksanakan kalau ada persetujuan dengan kerajaan Negeri China dan "Bahawa Dewan ini, mengikut seksyen perkara ini perlu dirundingkan terlebih dahulu. 4(3)AktaKumpulan WangPembangunan 1966, membuat ketetapan iaitu satu jumlah wang Tuan Yang di-Pertua: Masa sudah cukup. sebanyak tidak lebih daripada [Masa untuk pertanyaan bagi Jawab Mulut RM I 7,268,654,900 (Ringgit Malaysia tujuh telah cukup dan Jawapan bagi Pertanyaan No. belas bilion, dua ratus enam puluh Iapan juta, 10, 16 dan 18 hingga 35 dijilid dalam buku enam ratus lima puluh empat ribu, sembilan berasinganj ratus) dibelanjakan daripada Kumpulan Wang Pembangunan bagi tahun 1997, dan bagi tujuan­ tujuan dan butiran-butiran perbelanjaan pembangunan yang dinyatakan di bawah Maksud Pembangunan atau ("P") dalam senarai Belanjawan Persekutuan, 1997 yang dibentangkan sebagai Kertas Perintah 26 Tahun 1996, adalah diuntukkan di bawah Maksud­ maksud yang berkenaan jumlah-jumlah yang bersetentangan dengan butiran-butiran itu di ruangan tujuh dan Iapan senarai tersebut." [Uhb. November, 1996] 18 NOVEMBER 1996 13

Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang lebih daripada RM17,268,654,900 yang Berhormat, sekarang saya kemukakan masalah diperuntukkan dalam Anggaran Perbelanjaan kepada Majlis bagi diputuskan. Masalahnya ialah Pembangunan 1997 di bawah Maksud-maksud bahawa Rang Undang-undang ini dibacakan kali Pembangunan P.7, P.8. P.14, P.16 hingga P.28, yang kedua sekarang hendaklah disetujukan. P.31, P.34 hingga P.37, P.39, P.40 danP.42 hingga P.52 bagi kementerian-kementerian dan jabatan­ Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan jabatan seperti yang ditunjukkan dalam buku disetujukan. Anggaran Perbelanjaan Persekutuan 1997 yang Rang Undang-undang dibacakan kali yang kedua dibentangkan sebagai Kertas Perintah 26 Tahun dan diserahkan kepada Dewan sebagai 1996 dijadikan Angaran Perbelanjaan. Jawatankuasa. Saya tidak berhajat untuk memberi ucapan yang Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang panjang dalam peringkat Jawatankuasa ini, oleh Berhormat, saya kemukakan masalah bahawa Usul kerana Yang Berhormat Menteri Kewangan telah di atas nama Yang Berhormat Menteri Kewangan pun menghuraikan tujuan-tujuan utama mengenai di dalam Aturan Urusan Mesyuarat ini diedarkan peruntukan Anggaran Perbelanjaan yang kepada Jawatankuasa sebuah-buah Majlis hendaklah dicadangkan itu dalam Ucapan Belanjawannya pada disetujukan. 25hb. Oktober, 1996 yang lalu. Di samping itu, Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. penjelasan-penjelasan Ianjut mengenai peruntukan Anggaran Perbelanjaan ini boleh juga di dapati di Diputuskan, dalam Penyata daripada Kementerian Kewangan Bahawa Usul yang berikut ini dirujukkan kepada mengenai Anggaran Perbelanjaan Persekutuan 1997 Jawatankua.Sa sebuah-buah Majlis: yang dibentangkan sebagai Kertas Perintah 25 Tahun 1996. "Bahawa Dewan ini, mengikut seksyen 4(3)AktaKumpulan WangPembangunan 1966, Tuan Pengerusi, saya mohon mencadangkan. membuat ketetapan iaitu satu jumlah wang Timbalan Menteri di Jabatan Perdana sebanyak tidak lebih daripada Menteri (Datuk Dr. Ibrahim bin Saad]: Tuan RM 17,268,654,900 (Ringgit Malaysia tujuh Yang di-Pertua, saya mohon menyokong. belas bilion, dua ratus enam puluh Iapan juta, enam ratus lima puluh empat ribu, sembilan Maksud B.l, B.2, B.3, B.4, B.5, B.6, B.7, B.8, ratus) dibelanjakan daripada Kumpulan Wang B.9, B.lO, B.ll, B.12 dan B.13 (Jadual] - Pembangunan bagi tahun 1997, dan bagi tujuan­ Maksud P.7 dan P.8 [Anggaran Pembangunan, tujuan dan butiran-butiran perbelanjaan 1997] - pembangunan yang dinyatakan di bawah Maksud Pembangunan atau ("P") dalam senarai Tuan Pengerusi: Ahli-ahli Yang Berhormat Belanjawan Persekutuan, 1997 yang Kepala Bekalan B.1 hingga B.l3 dan Kepala dibentangkan sebagai Kertas Perintah 26 Tahun Pembangunan P.7 dan P.S di bawah Jabatan Perdana 1996, adalah diuntukkan di bawah Maksud­ Menteri terbuka untuk dibahas. Marang. maksud yang berkenaan jumlah-jumlah yang 3.37 ptg. bersetentangan dengan butiran-butiran itu di ruangan tujuh dan Iapan senarai tersebut." Tuan Haji Abdul Hadi bin Haji Awang: Tuan Majlis bersidang dalam Jawatankuasa. Pengerusi, pertama saya ingin menyentuh Butiran 050000, Bahagian Hal Ehwal Agama Islam, Jabatan [Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Perdana Menteri- Program/Aktiviti yang berhubung Jawatankuasa] dengan 050300 -Dakwah dan Latihan dan perkara­ Setiausaba Parlimen Kementerian perkara yang berikutnya. Kewangan [Dr. Haji Sbafie bin Mobd. Salleh]: Saya ingin menyentuh satu masalah yang berlaku Tuan Pengerusi, saya mohon mencadangkan supaya wang sejumlah tidak lebih daripada dalam masyarakat kita, walaupun ia sudah lama, RM3l ,04 7,131, 700 yang diperuntukkan dalam tetapi akhir-akhir ini kelihatan suatu keadaan yang Anggaran Perbelanjaan Mengurus 1997 di bawah membimbangkan, iaitu gejala murtad, di mana Maksud-maksud Bekalan B.1 hingga B.52 bagi masalah murtad ini hendaklah ditangani dengan kementerian-kementerian danjabatan-jabatan yang bersungguh-sungguh. Walaupun ianya bukanlah berkenaan dijadikanjadual dan wang sejumlah tidak perkara baru, tetapi akhir-akhir ini berlaku agak 14 18 NOVEMBER 1996 berleluasa dan pihak kerajaan terlalu lambat diwujudkan oleh penjajahan Inggeris yang bertindak, sama ada untuk mencegah· ataupun mengongkong tindakan bagi mempertahankan Is­ bertindak mengikut bidang kuasil undang-undang lam. yang perlu diadakan. Seterusnya, di samping kita tidak menafikan Kita tidak boleh memandang secara remeh-temeh perlu memberi penghargaan dan aluan kepada dan spontan sahaja kerana gejala murtad ini menjadi langkah yang diambil oleh Bahagian Hal Ehwal kemuncak keruntuhan moral yang melanda umat Agama Islam untuk mengemaskini Mahkamah Islam dan peratusan mereka yang sudah mengalami Syariah. Apa yang penting, di dalam Mahkamah keruntuhan moral dalam hal-hal yang lain seperti Syariah inijuga ialah memperluaskan bidang kuasa penagihan dadah dan lain-lain terlalu tinggi dan hukum syariah bukan sahaja dalam perkara yang sangat mendukacitakan kita, yang lebih tingginya berkait dengan rumah tangga, yang barkait dengan ialah di kalangan umat Islam. Murtad adalah harta pusaka, wakaf, tetapi hendaklah berkait dalam kemuncak daripada keruntuhan moral yang perkara akhlak, dalam perkara jenayah dan lain-lain membabitkan akidah. sebagai usaha untuk menangani masalah moral dan keruntuhan akhlak yang berlaku khususnya di Murtad ini berlaku sama ada keluar secara rasmi _kalangan umat Islam sendiri. daripada agama Islam dan juga berlaku dengan kenyataan-kenyataan yang menunjukk~ tidak Yang kedua, saya ingin menyentuh Butiran percaya kepada mana-mana hukum Islam. Dalam 020000 - Jabatan Peguam Negara berhubung hal ini, dari awal-awallagi Islam tidak membenarkan dengan Perkhidmatan Nasihat. paksaan kepada penganut-penganut agama lain Dalam hal ini, kita hendaklah sedar bahawa supaya masuk ke dalam agama Islam, tetapi apabila Kerajaan Pusat sangat bertanggungjawab sudah masuk Islam, bermakna seseorang itu telah mempertahankan sistem Demokrasi Berparlimen di mengadakan peljanjian denganAllah S.W.T., dengan semua peringkat dan termasuklah semua parti masyarakat Islam yang bergantung dalam semua pembangkang perlu mendukung sistem Demokrasi aspek yang menyeluruh di dalam ajaran Islam, Berparlimen. Bukan sahaja di peringkat pusat, tetapi bukan sahaja dalam aspek agama tetapi melibatkan termasuklah amalan Demokrasi Berparlimen di aspek politik, ekonomi, masyarakat, keselamatan, peringkat negeri. keamanan negara dan umat Islam seluruhnya. Oleh kerana itu, maka Islam memberi penekanan Apa yang berlaku di Kelantan hari ini, adalah yang keras dalam masalah murtad. bercanggah dengan moral dan akhlak Demokrasi Berparlimen. Kita perlu menyedari bahawa menjadi Pihak yang berkenaan wajib mengambil berat amalan negara kita, mana-mana parti yang mendapat dan memberi perhatian dalam menangani masalah majoriti dalam pilihan raya, merekalah yang ini dengan beberapa cara. menubuhkan kerajaan. Parti yang merupakan Yang pertama, untuk mencegah perlu golongan minoriti hendaklah menjadi pembangkang. dipertingkatkan lagi pendidikan akidah dan Begitu juga dalam amalan kerjasama di kalangan menegaskan perkara-perkara yang menguatkan parti politik, apabila sudah keluar daripada kerajaan, akidah dan menyebabkan seseorang itu menjadi maka dengan sendiri ia menjadi pembangkang. PAS murtad, terbatal Islamnya. Kerana kita sering kali pemah menyertai Barisan Nasional dalam tahun memberi penekanan dalam perkara-perkara yang 1974 dan apabila PAS keluar daripada Barisan membatalkan ibadah tetapi tidak memberi penekanan Nasional dalam tahun I 979, semua menteri di dalam dalam perkara-perkara yang membatalkan akidah PAS meletakkanjawatan. Begitujuga Exco-Exco di dalam pendidikan di se1uruh negara kita. Maka di beberapa buah negeri meletakkan jawatan dan pihak yang berkenaan perlu memberi penekanan inilah juga yang berlaku di Sabah dan inilah juga pendidikan sebagai usaha mencegah berlakunya tindakan yang diambil oleh pihak UMNO, Barisan gejala murtad. Nasional apabila mereka tidak mendapat sokongan majoriti daripada rakyat. Yang kedua, menguatkuasakan undang-undang murtad yang tegas, maka usaha mengatasi Tetapi apa yang berlaku di Kelantan, em pat or­ halangannya melalui Perlembagaan hendaklah ang Exco tidak mahu meletakkan jawatan. Ini adalah dilakukan kerana negara kita telah mencapai satu sifat dan sikap yang sangat tidak berakhlak kemerdekaan dalam tempoh yang begitu lama dan dan tidak bermoral dan sekarang mereka sudah kita tidak perlu terikat dengan saki-baki yang menjadi ahli UMNO, saya tidak tabu sama ada sudah 18 NOVEMBER 1996 15 di' confirm' ataupun tidak. Dan mungkin suatu 3.45 ptg. tindakan akan diambil oleh pihak ·yang berkenaan Dato' Haji- Sukri bin Haji Mohamed dalam Barisan Nasional di dalam menangani masalah [Machang): Tuan Pengerusi, ya. Saya ingin ini supaya amalan Demokrasi Berparlimen dapat menjawab apa yang disebutkan oleh Ahli Yang dipertahankan di dalam negara kita, di mana kami Berhormat dari Marang sekejap tadi. Saya bersetuju bersabar di dalam perkara ini. bahawa dalam menguatkuasakan undang-undang di Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: negara ini kita mesti jangan mengira bulu. Kita mesti [Bangun] menguatkuasakan undang-undang itu kepada semua pihak, bukan sahaja kepada penyokong kerajaan Tuan Pengerusi: Yang Berhormat, ada yang tetapi kepada pembangkangjuga. bangun ya? Hendak beri jalan atau tidak? Berhubung dengan masalah kedudukan krisis Tuan Haji Abdul Hadi bin Haji A wang: Siapa? yang telah dibangkitkan oleh Ahli Yang Berhormat Masih ada Iagi? Saya ingat sudah tidak ada!. Saya dari Marang tadi, kedudukan krisis di antara tidak mahu berijalan! Kerajaan PAS dengan Raja di Negeri Kelantan. Yang Tuan Pengerusi: Dia tidak beri jalan, Yang menjadi kehairanan kepada saya ialah, sikap Berhormat. pemimpin-pemimpin PAS sejak akhir-akhir ini. Sejak seminggu yang lampau telah mengamalkan Tuan Haji Abdul Hadi bin Haji A wang: Tuan sikap menyerang secara terbuka termasuk Yang di-Pertua, dalam hal ini, kita perlu memelihara me1anggar peruntukan Akta Hasutan dan Kanun moral dan akhlak Demokrasi Berparlimen yang perlu Keseksaan. Tanpa segan-silu, mencabar secara dipertahankan. Kemudian, satu perkara yang terbuka memaki-hamun secara terbuka, yang jelas merupakan kemalangan di dalam sistem undang­ ianya adalah merupakan satu kesalahan di bawah undang dan Perlembagaan di dalam negara kita, Akta Hasutan 1948. apabila Menteri Besar dihalang menemani Raja di Tuan Pengerusi, yang saya tidak faham satu 1agi dalam Mesyuarat Majlis Raja-raja di mana telah ialah mereka bercakap di sebelah atas, mereka ingin ditetapkan di dalam Perlembagaan Persekutuan bekerjasama, tetapi turun ke bawah di sebelah 38(3) bahawa Menteri Besar menemani Raja-raja mal am memaki-hamun. Ini yang saya tidak faham! dalam Majlis Mesyuarat Raja-raja yang diadakan. Ternyata sekarang kenyataan Yang Amat Tetapi di'blah' begitu sahaja. Walau bagaimanapun, Berhormat Menteri Besar beberapa hari lepas, yang pihak Jabatan Peguam Negara telah memberi nasihat ingin bekerjasama dengan UMNO, jelas dan sehingga orang yang berkenaan tidak hadir di menunjukkan sekarang bahawa PAS sudah sedar dalam Mesyuarat Majlis Raja-raja. dan insaf bahawa mereka tidak mampu untuk Kami bagi pihak PAS, sangat menghargai dan memerintah secara sendiri. Itu jelas! Inilah yang mengucapkan berbanyak terima kasih kepada pihak kita katakan selama ini, bahawa PAS tidak mampu Jabatan Peguam Negara dan pihak Kerajaan Pusat untuk memerintah. Kenyataan yang dibuat oleh yang telah mengambil tindakan mempertahankan Menteri Besar beberapa hari lepas telah apa yang disebut dengan 'Raja Berperlembagaan' menunjukkan dengan jelas bahawa dalam mentadbir Kerajaan Kelantan, mereka memerlukan rakan dan supaya tindakan melulu yang dilakukan oleh Raja sahabat. Sebab itulah sekarang, mereka cuba untuk tidak berlaku di dalam negara kita ini. berdamping dengan UMNO bagi menyelamatkan Maka langkah-langkah yang perlu hendaklah suasana dan kuasa mereka di negeri Kelantan. diambil oleh kita bersama, bukan untuk Tuan Pengerusi, itulah masalahnya. Kalau menjatuhkan Raja, tetapi apa yang penting ialah mereka ikhlas, tentulah perkara ini tidak timbul supaya kita menjadi lebih bermoral dan lebih sekarang. Sepatutnya sudah lama timbul! Tetapi mempunyai hubungan yang baik di antara satu sama sekarang baru masalah ini timbul, kerana mereka lain di dalam negara kita ini. Sekian, terima kasih. sudah terdesak, sudah tidak mampu lagi untuk Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: mentadbir sendiri dan mereka memerlukan rakan [Bangun] untuJc menerus dan menyelamatkan kuasa yang ada di negeri Kelantan. Tuan Pengerusi: Y a, sila. Yang Berhormat, kita dalam jawatankuasa, jangan berucap panjang­ Sepatutnya, cadangan ini timbul sejak lama panjangya. dahulu, bukan sekarang. Jadi, bila timbul cadangan ---~~ ------~~-~---

16 18 NOVEMBER 1996

sekarang, nampaknya bahawa keikhlasan yang Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan ditunjukkan oleh pemimpin-pemimpin mereka ini Mahmood: Tuan Pengerusi, itu masih boleh tidak begitu ikhlas. dipertikaikan. Tuan Pengerusi, dalam menguatkuasakan Tuan Pengerusi: Y a, cukuplah. undang-undang seperti yang dibangkitkan oleh Ahli Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan Yang Berhormat dari Marang tadi, saya minta Mahmood: Jadi, sekarang ini dia masuk UMNO ... Kementerian Dalam Negeri, terutamanya memerhati tindak-tanduk dan gerak-Iaku pemimpin PAS yang Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Jangan sedang memaki-hamun Raja secara terbuka berucap, saya sudah faham soalan itu. sekarang. Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan Saya percaya beberapa Iaporan polis sudah Mahmood: Sekarang dia masuk UMNO, tetapi dia dibuat di peringkat negeri Kelantan supaya tindakan tidak mahu ikut UMNO. segera dapat diambil demi menjaga kehannonian dan Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Saya penguatkuasaan undang-undang. Jika perkara ini sudah faham. dibiarkan, saya percaya ianya akan mengancam keselamatan bukan sahaja di negeri Kelantan, tetapi Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan orang tidak lagi akan menghormati undang-undang. Mahmood: Ini satu macam, jadi macam mana? Saya kira... Apa maknanya kita mempunyai peruntukan undang-undang kalau orang yang melanggar Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Saya undang-undang, kita biarkan begitu sahaja. Saya sudah faham. minta Kementerian Dalam Negeri supaya memerhati Tuan Pengerusi: Cukuplah, cukup. tingkah laku mereka ini secara serius danjika perlu, mengambil tindakan undang-undang yang sesuai Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan seperti yang telah termaktub di bawah Akta Hasutan Mahmood: Mungkin Karpal Singh setuju dan Iebih dan Kanun Keseksaan yang diperuntukkan oleh faham. negara kita. Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Sebab Tidak ada siapa pun yang 'immune' dari segi itulah saya katakan tadi, Tuan Pengerusi, saya kata undang-undang. Tidak ada siapa yang 'immune' bahawa peraturan mesti dilaksanakan kepada semua pihak tanpa mengira mana pihak. PAS tidak boleh menganggap bahawa orang lain mencuri makanan, Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan maka mereka boleh halal mencuri! Ini sikap Mahmood: [Bangun] pemimpin PAS. Tuan Pengerusi: Ada yang bangun, Yang Tengok sikap mereka, kalau orang lain mencuri, Berhormat. Ya, sila, dia berijalan. maka mereka pun berhak mencuri juga. Maknanya, Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan begitulah. Kalau dia mahu bangkitkan perkara tadi, Mahmood: Terima kasih. Apa Yang Berhormat maknanya orang lain mencuri, dia pun boleh dari Machang tidak sedar, bahawasanya beberapa mencuri. Undang-undang tidak begitu, mesti tahun lalu pihak pimpinan UMNO termasuk dilaksanakan kepada semua pihak sebab saya pimpinan yang tertinggi nombor 2, nombor 3, bimbang, dengan kedudukan di Kelantan sekarang. nombor 4 dan 5, 6 termasuk wakil rakyatnya telah Saya tidak berniat untuk membela mana-mana membuat serangan terbuka terhadap Raja-Raja pihak, membela Raja-Raja Melayu, tetapi apa yang Melayu. Bukan di luar, bukan sahaja di luar bahkan saya terangkan ialah supaya peruntukan undang­ dalam Dewan ini? undang itu berjalan dengan baik dan mesti dihormati Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Cukup! oleh semua pihak. ltu point saya, Tuan Pengerusi. Saya sudah dapat point. Jadi, saya minta sekali lagi Kementerian Dalam Tuan Haji Wan Mohd. Jamil bin Wan Negeri supaya memerhatikan perkara yang sedang Mahmood: Sebenarnya apa yang dikatakan oleh berlaku ini, dengan penuh serius dan dengan penuh Yang Berhormat dari Machang.... hemat supaya keharmonian di negeri Kelantan terus terpelihara. Terima kasih, Tuan Pengerusi. Dato' Haji Sukri bin Haji Mohamed: Saya sudah dapat point, Tuan Pengerusi. Tuan Pengerusi: Ya, Tanjong. 18NOVEMBER 1996 17

3.53 ptg. supaya dapat membekalkan maklumat dan perkhidmat yarig murah, sama rata dan mudah Tuan Lim Kit Siang [Tanjong]: Terima kasih, diakses kepada rakyat Malaysia. Perkara ini telah saya sebut maksud B.07 Jabatan Perdana Menteri, butiran 070000 MAMPU dan perkara-perkara lain, disahkan baru-baru ini oleh Setiausaha Suruhanjaya Teknologi Maklumat Kebangsaan, Tengku Datuk pengkomputeran dan lain-lain. Dr. Mohd. Azzman Shariffadeen, yang juga Tuan Pengerusi, Yang Am at Berhormat Perdana merupakan pegawai eksekutif utama MIMOS Menteri, telah mengumumkan dalam bulan April Berhad yang telah dikorporatkan baru-baru ini. selepas beliau menyampaikan ucapan utama di lzinkan saya memetik dari laporan yang persidangan dwitahunan Commonwealth Associa­ The Sun bertarikh 9hb. November 1996 di bawah tajuk "Top tion for Public Administration and Management government officials can't careless about IT". (CAPAM) di Malta bahawa Malaysia berhasrat Laporan berkenaan berbunyi: menjadi negara pertama di dunia di mana pasukan perkhidmatan awam kita yang seramai 800,000 "Kuala Lumpur, Fri: Senior government offic­ orang akan mencapai piawai kualiti ISO 9000. ers are a great disappointment to the National In­ formation Techonogy Council (NITC) as they seem Inilah apa yang dinyatakan oleh Perdana Menteri to be indifferent to seminars of information tech­ dalam ucapan utama beliau di Malta, dengan izin, nology (IT), NITC permanent secretary Tengku "Quality has become a much sought-after target. Datuk Dr. Mohd Azzman Shariffadeen said. If goods produced must meet a certain standard, surely services, government services, included, must "This attitude was not good for the future of achieve a certain degree of quality. ISO 9000 multi-media supercorridor. The people who should should not be for the factories ofthe private sector be listening are not attending', he added, lamenting alone. Government administration must also vie that many IT conferences and seminars only at­ for the coveted award. A good government ad­ tract the converted or people who are already into ministration cannot be of lower quality than its IT. clients -largely the private sector. It must comple­ "Officials like directors-general or secretaries­ ment the private sector fully it is going to serve if general prefer to send their system administrators the country and contribute towards its growth and to these functions, he said. well-being of the people". ••rhe chiefs should also be present. System Bagaimanapun, dalam keinginan untuk menjadi administrators cannot change things in the whole pemimpin sedunia dalam bidang perkhidmatan department. It is people at the top, the decision awam, kerajaan Malaysia telah mengabaikan satu makers. We are talking about radical transforma­ bidang yang sungguh penting sekali iaitu berkenaan tion especially with the coming of the multimedia dengan soal pengurusan maklumat atau "informa­ supercorridor (MSC)' Azzman said. tion management" demi membekalkan kerajaan yang lebih berkesan kepada rakyat jelata. "Systems administrators have already been con­ verted. We want the policy makers to be next,' he Pembaharuan sektor awam yang baik bermakna said, adding the same goes for chied executive of­ pengurusan sumber secara paling berkesan. ficers (CEO) of companies, he added". Sebarang program pembaharuan sektor awam yang menyeluruh dan berkesan dalam era digital kini perlu Tuan Pengerusi, Tengku Azzman telah memberikan keutamaan yang sewajar kepada em pat mengesan masalah dengan tepat sekali. Kita telah bidang keberkesanan pengurusan utama iaitu: dengar mengenai rancangan untuk mengorak Iangkah besar memasuki era masa depan melalui (a) Pengurusan sumber manusia multi-media supercorridor, mengenai smart card, (b) Pengurusan kewangan smart school, tetapi apa yang paling penting tetapi kekurangan kini, adalah kerajaan yang lebih pintar (c) Pengurusan aset modal atau smarter government. (d) Pengurusan maklumat. Sebagai contohnya, rakyat telah dijanjikan Sungguhpun maklumat merupakan sumber bahawa kerajaan elektronik akan diperkenalkan utama kerajaan, setakat ini kerajaan Malaysia pada tahun 1998 apabila Jabatan Perdana Menteri nampaknya telah gagal memberikan perhatian yang dipindahkan ke Putrajaya dan menjadi pejabat tanpa sewajarnya kepada bidang pengurusan maklumat kertas (paperless)- dan melalui cara ini, diharapakan --~--~~------

18 18 NOVEMBER 1996

bahawa semuakementerian akan digalakkan supaya terakhir pada 1Ohb. Julai last up-dated 1Ohb. Julai memajukan kementerian mereka masing-masing dalam Internet, masa Internet up-date hari-hari, di supaya menjadi tanpa kertas juga kerana mereka sini 6 bulan belum up-date, apahomepage ini? Versi akan per1u berinteraksi dengan Jabatan Perdana bahasa Inggeris hanya wujud selepas 2 bulan Menteri. kemudian dan inilah semuanya yang ada dalam homepage Parlimen kita. Ini merupakan cara yang sungguh aneh dan luar biasa untuk memperkenalkan kerajaan elektronik di Sungguhpun Parlimen memiliki server ia sendiri Malaysia Pada hakikatnya, soalan yang perlu ditanya dengan leaseline selaju 128 kilobit per second, tetapi adalah mengapakah kerajaan perlu menunggu terminal Internet di Perpustakaan Parlimen sering sehingga Pejabat Perdana Menteri pindah ke multi­ dipadamkan dan tiada sesiapa pun di dalam media supercorridor sebelum satu kerajaan Perpustakaan Parlimen yang dapat menjelaskan apa elektronik dapat diperkenalkan kepada rakyat Ma­ yang telah terjadi, pergi ke Parlimen terminal tidak laysia? boleh guna. · Kenapa? Di Pejabat Ketua Pembangkang Parlimen adanya satu terminal Kerajaan telah membelanjalakan wang berbilion­ Internet, tetapi telah dua minggu kita tidak dapat bilion ringgit dalam program-program akses ke Internet. Masalahnya telah dikaitkan pengkomputerannya sejak tahun 60-an dan tiada dengan soal sambungan telefon, tetapi tiada seorang sebarang sebab yang dapat menjelaskan mengapa pun di Parlimen yang nampaknya tabu cara kerajaan tidak berupaya memulakan pembekalan membaikinya. perkhidmatan online kepada rakyat jelata, sebagaimana yang telah dilaksanakan oleh banyak Mungkin saya harus bangkitkan juga di sini kerajaan lain, termasuk mereka yang tidak pernah mengenai keadaan terminal komputer yang menyuarakan hasrat untuk mendapat anugerah diletakkan di Pejabat Ketua Pembangkang Parlimen. piawai kualiti ISO 9000 untuk bidang perkhidmatan Komputer yang diagihkan ke pejabat saya bukan awam mereka. sahaja merupakan set komputer yang paling lam bat, malah yang paling lama di Parlimen, set komputer Fakta bahawa Malaysia tidak dapat mula lama yang kini tidak lagi diperlukan oleh mana-mana membekalkan perkhidmatan online kerajaan pejabat di Parlimen dan ini telah menyebabkan akses bukannya disebabkan oleh kekurangan teknologi, ke Internet melalui komputer era lama ini satu kerja masalah bukan teknologi, tetapi disebabkan oleh yang sungguh menyeksakan 'agentnizing'. kekurangan komitmen, semangat dan kepimpinan dalam pihak pemimpin-pemimpin politik dan Saya ingin membangkitkan di sini bahawa birokrasi. homepage Parlimen bukan sahaja tidak mendatangkan faedah, kalau tidak up-date, kalau Homepage Parlimen merupakan satu contoh tidak interaksi, kalau tidak current topic, malah telah yang paling baik. Ia telah dilancarkan pada 21 hb. memalukan Parlimen Malaysia dengan keadaannya Mei tahun ini, bukannya kerana Parlimen kini berada yang tidak up-to-date dan tidak wujud sebarang di baris depan revolusi digital, tetapi hanya kerana fungsi interaksi. Melainkan wujudnya komitmen hendak menutup mulut saya yang berulang kali dan semangat pada pucuk pimpinan peringkat tinggi mengadu di Dewan Rakyat bahawa tidak wujudnya untuk memuatkan homepage Parlimen dengan website Parlimen di Internet. bahan-bahan terkini dan bersifat interaktif, maka Homepage Parlimen bukan sahaja tidak ada demi reputasi Parlimen Malaysia, mungkin adalah fungsi interactive, tidak interactive, malah ia tidak lebih baik sekiranya kita menutup homepage mengandungi sebarang berita terkini, tidak aktif, Parlimen - tidak guna, kalau akibatnya ialah reputasi tidak currently. Homepage Parlimen kebanyakan terjejas. Kita tutup homepage Parlimen semua negara lain yang dapat dilihat di Internet adalah sekali. dibahagikan kepada dua bahagian- current topic, Penyakit disease teknologi maklumat ini satu mengenai tajuk-tajuk semasa, dan lain bahagian sepertimana yang berlaku pada homepage Parlimen arkib. Homepage Parlimen Malaysia pula hanya ini juga sama dihidapi oleh ban yak kementerian dan mempunyai arkib sahaja. No home, no current agensi-agensi kerajaan yang melancarkan homepage topic, archive cable, museum piece. di Internet bukannya kerana mereka hendak Apabila homepage Parlimen dilancarkan pada membekalkan maklumat dan perkhidmatan online bulan Mei, ia hanya dalam versi Bahasa Malaysia. yang lebih baik, tetapi hanya kerana mahu Versi Bahasa Malaysia ini telah dikemas kini kali mengelakkan dari dilihat sebagai IT illiterate atau IS NOVEMBER 1996 • 19

backward, ketinggalan zaman langsung tidak Sekiranya kerajaan kekurangan teknologi memiliki pemikiran dan pemahaman yang diperlukan berkenaan, DAP bersedia menawarkan dalam sebuah masyarakat maklumat. perkhidmatan secara percuma untuk mempamerkan semua perundangan yang dicadangkan itu ke atas Dalam sebuah masyarakat maklumat, sebagai Internet, free of charge, syaratnya kerajaan perlu peraturan amnya, maklumat kerajaan harus dapat memberikan kerjasama yang sewajamya. diakses oleh rakyat kerana ia sebenamya dimiliki oleh rakyat, ini memerlukan peralihan dari falsafah Memandangkan hampir semua maklumat yang tradisi di mana maklumat kerajaan dianggap oleh dicipta oleh kerajaan adalah kini dicipta dalam bentuk kerajaan malah sering kali oleh rakyat sendiri elektronik, maka kos dissemination maklumat­ sebagai hak milik kerajaan dan tidak ada kena maklumat ini kepada orang ramai melalui Internet mengena dengan rakyat jelata. adalah paling marginal, paling rendah sekali. Kerajaan sebenarnya memegang maklumat ini Sekiranya kerajaan tiak berupaya mempamerkan bagi pihak rakyat dan harus mem~tikan bahawa undang-undang siber serta lain-lain rang undang­ kualiti, integriti, authenticity maklumat kerajaan ini undang ke atas Internet, maka DAP bersedia dijaga dengan baik. Akses kepada maklumat yang melakukan perkhidmatan awam secara percuma dipegang oleh kerajaan merupakan syarat utama bagi dan mempamerkan rang undang-undang ini ke atas sebuah masyarakat demokratik untuk berfungsi Internet, syaratnya agensi-agensi kerajaan yang dengan baik. Tanpa maklumat rakyat tidak dapat berkenaan membekalkan bahan-bahan dalam bentuk melaksanakan hak dan tanggungjawab mereka elektronik yang telah siap sedia. ataupun membuat pilihan berdasarkan maklumat DAP bukan sahaja bersedia mempamerkan yang tepat dan benar. Maklumat adalah diperlukan kesemua perundangan yang dicadangkan itu ke atas untuk memastikan kerajaan berakauntabel. Maka Internet secara percuma, malah kita sanggup pemindahan fokus secara am ini adalah wajib- dari memikul kos mendapatkan website bagi semua kelja sikap tidak mendedahkan maklumat melainkan itu. memang perlu, mendedahkan maklumat sekiranya tidak ada sebab yang baik untuk tidak berbuat Saya harap saya telah berjaya menjelaskan demikian. bahawa kerajaan sebenarnya berupaya dengan segera memperkenalkan perkhidmatan dan Saya akan membangkitkan satu lagi contoh maklumat online tanpa perlu menunggu sehingga untuk menunjukkan bahawa apa yang kekurangan siapnya multimedia super corridor. bukannya teknologi, tetapi komitmen dan semangat dari kepimpinan politik dan birokrasi peringkat Internet - rangkaian akses maklumat dan atasan untuk menggunakan dengan sebaiknya komunikasi digital merupakan satu pembangunan, kemudahan teknologi maklumat demi membekalkan perkembangan yang paling utama, penting bagi perkhidmatan dan maklumat yang lebih baik kepada kerajaan. Ia menawarkan potensi untuk pengaturan rakyat Malaysia. semula kerajaan (re-engineering the government) dan pembekalan perkhidmatan kerajaan dalam Sebagai contohnya, kerajaan telah dekad-dekad yang akan datang. mengumumkan bahawa ia telah siap sedia untuk Atas sebab ini, saya cadangkan supaya kerajaan membentangkan di Par limen pakej pertama em pat membentuk sebuah Suruhanjaya Kerajaan Online undang-undang siber untuk membuka jalan bagi (Online Government, online commission) yang Malaysia memasuki era siber dan bahawa jika bermula dengan membekalkan perkhidmatan­ dibandingkan dengan undang-undang siber yang perkhidamtan kerajaan secara online mulai tahun diperkenalkan di lain-lain negara, undang-undang depan selaras dengan hasrat kerajaan untuk siber di Malaysia adalah lebih komprehensif. menjadikan perkhidmatan awam Malaysia pemimpin dalam arena dunia dari segi pentadbiran kerajaan Kini dua bulan telah berlalu sejak pengumuman serta memenuhi syarat piawai kualiti ISO 9000 pada mengenai siapnya drafundang-undang siber pakej tahun 2000. pertama dibuat, tetapi kandungan mereka masih belum diumumkan. Suruhanjaya Kerajaan Online ini harus menggunakan dengan sebaiknya teknologi-teknologi Saya ingin bertanya mengapakah kerajaan tidak yang membolehkan wujudnya satu 'entry point' berupaya mempamerkan keempat-empat undang­ perkhidmatan ulung yang rasmi bagi Kerajaan Ma­ undang siber ini ke atas Internet untuk mempelawa laysia, di mana alamat Internetnya adalah http maklumat balas dari masyarakat umum? www.gov.my. 20 18 NOVEMBER 1996

Perkhidmatan-perkhidmatan elektronik online merasa terperanjat pagi ini apabila mereka terbaca yang dibekalkan oleh Kerajaan Malaysia bagi di dalam laporan New Straites Times di bawah tajuk, memajukan keupayaan penyampaian perkhidmatan dengan izin, "Ling: Don't question my absence in kerajaan dengan lebih efektifharus setanding dengan Parliament". persembahan-persembahan prestasi-prestasi yang Laporan berkenaan memetik kata-kata Yang ditunjukkan oleh lain-lain kerajaan yang paling baik. Berhormat Menteri Pengangkutan sebagai Teknologi online membolehkan perkhidmatan mengumumkan dari Pattaya bahawa dicapai dari berbagai lokasi dengan serentak, tujuh ketidakhadirannya di mesyuarat-mesyuarat hari seminggu, 24 jam sehari itulah online service, Parlimen tidak patut dipersoalkan kerana beliau online government service - 24 jam sehari, tujuh mempunyai banyak tugas rasmi yang perlu hari seminggu. Sudah ada dalam banyak negara dikendalikan. tetapi belum dalam Malaysia. Adalahjuga penting Beliau berkata bahawa tidak perlu baginya untuk membekalkan cara-cara altematif bagi or­ menghadiri Parlimen setiap masa selagi kuorum ada ang ramai mendapat perkhidmatan · supaya cukup. Beliau berkata: "Sebagai seorang menteri, mengelakkanjurang kelemahan atau 'disadvantage saya perlu membahagikan masa saya di kementerian, information', wujud di masyarakat kita. pelabuhan-pelabuhan, lapangan terbang dan stesen­ Suruhanjaya Kerajaan Online harus stesen keretapi. Saya juga perlu mengendalikan membentangkan laporan tahunan kepada Parlimen sebuah parti politik. Pergi ke Parlimen hanya mengenai kejayaan-kejayaan dan rancangan­ merupakan salah satu dari tugas-tugas saya sahaja". rancangan dalam tugas menyebarkan perkhidmatan Tuan Pengerusi, itulahjenis kenyataan sombong, dan maklumat secara online, dan dalam proses yang keangkuhan yang dikeluarkan oleh sesetengah sama, mendedahkan mana-mana agensi yang menteri basil dari kemenangan besar Barisan berada di baris depan dan agensi mana yang Nasional dalam pilihan raya umum tahun lepas, yang ketinggalan di belakang dalam kerja-kerja hila ditambahkan dengan mereka yang menyertai perancangan pengurusan maklumat, dan Barisan selepas itu, telah menyebabkan Barisan penggunaan teknologi-teknologi Internet untuk Nasional menguasai hampir 90% dari kerusi di pentadbiran dan pembekalan perkhidmatan mereka Parlimen. Hampir 90%! Lepas itu angkuhlah, tidak sama ada agensi yang 'leading', atau agensi yang payah menteri untuk datang menghadiri ke Parlimen 'lagging' dalam IT. - arrogance of power. Akhir sekali, pendedahan oleh Tengku Azzman Bagaimanapun, sekiranya wujud pemimpin bahawa pegawai-pegawai kerajaan tertinggi tidak Barisan Nasional yang sangka bahawa oleh sebab mementingkan teknologi maklumat harus diberi mereka telah menguasai hampir 90% dari kerusi di perhatian yang serius. Ini menunjukkan bahawa Parlimen, maka mereka tidak lagi perlu akauntabel rancangan pengkomputeran kerajaan yang terhadap tingkah laku mereka, sebagaimana yang memakan kos berbilion-bilion ringgit sejak tahun dipertunjukkan oleh Yang Berhormat Menteri 60-an telah gagal, sekiranya ia tidak dapat Pengangkutan dalam kenyataan sombongnya, memastikan bahawa pegawai-pegawai seperti para angkuhnya dari Pattaya ini, maka mereka tentu akan ketua pengarah ataupun ketua setiausaha hari ini terkejut dengan basil pilihan raya umum seterusnya. menjadi celik-komputer dan memahami dengan sebaik-baiknya tentang pentingnya teknologi Rekod Parlimen menunjukkan bahawa Yang maklumat. Berhormat Menteri Pengangkutan merupakan salah seorang dari dua menteri kanan yang menduduki Mungkin apa yang harus mula dilakukan oleh baris depan di Dewan Rakyat yang tidak pemah kerajaan untuk masa ini adalah memberikan satu menghadiri Parlimen, dalam masa soaljawab untuk komputer notebook kepada setiap orang pegawai menjawab pertanyaan-pertanyaan berkenaan dengan kerajaan kanan dan mengkehendaki mereka kementerian mereka masing-masing dalam tahun menggunakannya dalam tugas harian mereka serta ini. Menteri kanan yang seorang lagi adalah Menteri mendapat akses ke Internet untuk membantu Perusahaan Utama, dua-dua menteri kanan yang memajukan pengetahuan teknologi maklumat duduk di baris depan tidak pemah datang ke Parlimen masing-masing. dalam tahun ini untuk jawab soalan. Tuan Pengerusi, rakyat Malaysia sekarang Menteri Kerja Raya merupakan menteri yang mahu datang ke Parlimen, rakyat Malaysia pasti paling rajin di antara tujuh menteri kanan yang IS NOVEMBER 1996 21 menduduki baris pertama di bahagian kerajaan Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji kerana menghadiri mesyuarat Parlimen sebanyak Mahiruddin]: Saya tidak mengatakan tidak sepuluh kali untuk menjawab sendiri pertanyaan­ relevan. Saya katakan, kalau boleh, masa itu pertanyaan yang ditujukan oleh kementerian dalam dipendekkan. masa soal jawab dalam tahun ini. Diikuti oleh Perdana Menteri, Timbalan Perdana Menteri dan Tuan Lim Kit Siang: Dalam perkara ini saya Menteri Perdagangan Antarabangsa dan Industri di sampai peringkat akhir. Tadi saya mengatakan mana masing-masing pemah menghadiri Parlimen mengenai Guinness Book of Records dan Malaysia dan menjawab pertanyaan mengenai kementerian tidak ada sebab merasa bangga dimasukkan ke masing-masing sebanyak dua kali dalam tahun ini. dalam rekod Guinness Book of Records ini dan saya berharap ... Yang Berhormat Menteri Tenaga, Telekom dan Pos pula pemah menghadiri sekali pada tahun ini Dato' Hon Choon Kim: [Bangun] ke Parlimen untuk menjawab pertanyaan. Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Sekiranya Yang Berhormat Meriteri Kerja Raya Mahiruddin]: Yang Berhormat, Seremban dapat meluangkan masa sekurang-kurangnya bangun. Mintajalan, nak bagijalan? sepuluh kali dalam em pat mesyuarat Parlimen tahun Tuan Lim Kit Siang: Nanti, nanti, hendak ini untuk menghadirkan diri d~n menjawab habis ini, saya beri ya. Dan saya berharap bahawa pertanyaan, mengapa pula Yang Berhormat Menteri Perdana Menteri akan mengenakan disiplin ketat ke Pengangkutan mendakwa yang beliau terlalu sibuk dan tidak dapat serajin Yang Berhormat Menteri Kerja atas para menteri supaya memastikan mereka Raya dalam melaksanakan tugas Parlimennya. melaksanakan tanggungjawab Parlimen dengan lebih serius lagi. Biar macam manapun, Yang Berhormat Menteri Pengangkutan tidak ada sebarang alasan yang Ya, siapa itu? Dari mana? munasabah sehingga mempamerkan rekod Dato' Hon Choon Kim: Seremban. kehadiran yang lebih buruk dari rekod Yang Amat Berhormat Perdana Menteri dan Yang Amat Tuan Lim Kit Siang: Dari Seremban. Okay. Berhormat Timbalan Perdana Menteri - melainkan [Disampuk] Yang Berhormat Menteri Pengangkutan berani Dato' Hon Choon Kim: Saya minta penjelasan mendakwa bahawa beliau adalah lebih sibuk dari dari Yang Berhormat dari Tanjong. Tadi Yang Perdana Menteri dan Timbalan Perdana Menteri. Berhormat dari Tanjong mengatakan menteri­ Tidak ragu-ragu lagi, Parlimen Malaysia menteri jarang datang untuk menjawab soalan. mempunyai rekod paling tinggi di dunia di mana Tetapi saya hendak bertanya, mengapa, seperti yang menteri ponteng tugas Parlimen sama ada dalam dituturkan oleh Yang Berhormat bahawa menteri masa soal jawab mahupun apabila mengemukakan ini tidak melaksanakan tanggungjawab? rang undang-undang ataupun menjawab Soalan yang saya hendak tanya ialah, kalau perbahasan dasar para ahli Parlimen. mereka tidak melaksanakan tanggungjawab, Ini dibuktikan oleh fakta di mana kerusi-kerusi mengapa negara kita Malaysia boleh mencapai Parlimen di Parlimen sering kali kosong sama sekali. pertumbuhan ekonomi yang begitu baik dan Hari ini ada seorang menteri, inilah Juar biasa, ini masyarakat kita begitu stabil dan mengapa ada dua baik. Malah saya berani berkata bahawa Parlimen orang penyokong kuat Yang Berhormat dahulu, Malaysia kini Jayak dimasukkan ke dalam Guinness sekarang telah masuk menyertai Barisan Nasional? Book ofRecords atas tajuk 'Kerusi menteri-menteri yang kosong kebanyakan masa'. Ini boleh masuk Tuan Lim Kit Siang: Negara Malaysia Guinness Book of Record - 'absence of minister mencapai pertumbuhan ekonomi yang pesat dan kuat most of the time' ...... "despite" kita ada menteri-menteri yang cuai.... Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Seorang Ahli: Yang malas! Mahiruddin]: Masih panjang ucapan, Yang Tuan Lim Kit Siang: Yang malas! Ini oleh Berhormat ...... kerana komitmen kerja raj in rakyat Malaysia. Kalau Tuan Lim Kit Siang: ...... mengenai kehadiran kita ada menteri-menteri yang berkomited, ada di Parlimen, apa guna peruntukan berjuta-juta Menteri Pengangkutan yang Jebih baik dan lebih ringgit di mana menteri-menteri tidak datang, raj in, kita boleh dapat pertumbuhan ekonomi yang ponteng...... Jebih baik dari apa yang kita ada. 22 18 NOVEMBER 1996

Ma1apetaka kepada rakyat dan kepada Malaysia Mungkin bukan dua atau tiga orang, tetapi ini ialah kita tidak ada semua menteri-menteri yang pun penting. Tetapi mereka mahu menjadi follow­ baik! Kita ada menteri-menteri yang mana kadar ers ofsheep. Apa pemimpin-pemimpin mereka buat, mereka yang ponteng sangat tinggi di dunia. Boleh betul. Memang ada dua orang meninggalkan DAP masuk Guinness Book ofRecord. dan masuk MCA. Ini bukan kali yang pertama Dato' Mustapa bin Mohamed: Tuan Pengerusi berlaku. Tahun 1970-an pun ada berlaku. Kita rela menghadapi dan menerima risiko-risiko politik Tuan Lim Kit Siang: Tetapi...... semacam ini, tetapi ini bukan menunjukkan bahawa Tuan Pengerusi (Datuk Haji Juhar bin Haji menteri MCA yang ponteng tidak ponteng! Mahiruddin]: Ya. [Ketawa} Ini tidak bersangkut-paut! Menteri MCA ponteng ...... Tuan Lim Kit Siang: Nanti, saya habiskan dahulu. Saya habiskan dahulu. Tetapi, oleh kerana Seorang Ahli: Tetap ponteng! kita ada menteri-menteri yang cuai dan menteri­ Tuan Lim Kit Siang: ... tetap ponteng! Mana menteri yang ponteng, masyhur oleh kerana mereka dia? ltu hal yang lain. Siapa benar dan siapa salah, play truant. Sebab itulah negara kita Malaysia boleh masa depan akan menentukan perkara dua orang mencapai pertumbuhan ekonomi yang lebih baik. Y a, saya bel urn habis, tetapi saya beri jalan. ini. ltu hal yang lain. Tetapi...... Dato' Mustapa bin Mohamed: Tuan Dato' Mustapa bin Mohamed: [Bangun} Pengerusi, saya mohon penjelasan. Ahli Yang Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Berhormat Ketua Pembangkang menyebut bahawa Mahiruddin]: Yang Berhormat Tanjong.... menteri-menteri di Malaysia ini malas dan cuai, tetapi kenyataan itu bagi saya agak amat melulu Tuan Lim Kit Siang: Ya, okay. kerana saya minta supaya ditarik balik, kalau bukan Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji semua kerana ini satu tuduhan yang amat berat. Mahiruddin]: Yang Berhormat, sekejap ya. Saya Cara Yang Berhormat Ketua Pembangkang suka mengingatkan kepada Yang Berhormat semua, mengemukakan hujah seolah-olah semua kami biasanya di dalam jawatankuasa ini kita tidak malas, cuai dan semuanya ponteng. Ini tidak tepat. berbahas begitu panjang sangat kerana banyak Saya hendak menyatakan bahawa kami tidak perkara yang lain perlu diselesaikan di dalam malas dan tidak cuai. Malah, kami dalam Guinness peringkat Jawatankuasa. Jadi kalau boleh saya Book of Record, bekerja lebih kuat daripada berharap Yang Berhormat dari Tanjong dapat menteri-menteri lain dalam dunia. menyudahkan ucapannya. 5 minit. Tuan Lim Kit Siang: Saya boleh terima credit oleh kerana bukan ertinya saya berkata semua Tuan Lim Kit Siang: Itu oleh kerana ada or­ menteri-menteri yang cuai dan ponteng. Saya ada ang yang mahu interrupt. Kalau mahu interrupt, sebut angka ada menteri-menteri yang cuai dan saya saya beri. boleh endorse bahawa Yang Berhormat Menteri Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji sangat raj in, hardworking, san gat creditworthy dan Mahiruddin]: Itu terpulang kepada Yang ada juga menteri-menteri yang lain tetapi ada black Berhormat, beri atau tidak beri ...... sheep. Ada black sheep dalam Kabinet! Ini boleh dilihat daripada rekod ponteng-ponteng! Tuan Lim Kit Siang: Kalau berani datang, mestilah berani menerima. Yang Berhormat Menteri pun setuju ...... Dato' Hon Choon Kim: [Bangun] Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin]: Yang Berhormat dari Tanjong, Tuan Chia Kwang Chye: [Bangun] sekejap ya. Saya beri Yang Berhormat 5 minit, Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji kalau boleh. Mahiruddin]: Yang Berhormat, ada dua Ahli Yang Berhormat yang bangun. Tuan Lim Kit Siang: Okay. Tuan Lim Kit Siang: Nanti, saya bel urn habis. Tuan Lim Hock Seng: [Bangun} Saya habiskan dahulu. Okay? [Disampuk} Saya Tuan Lim Kit Siang: Y a, mahu beri jalan. habiskan dahulu. On my term, not your term. Dan apa yang sangat sedih ialah kita Ahli-ahli Par limen Tuan Lim Kit Siang: Tuan Pengerusi, tadi ·yang merasa mereka sangat bertanggungjawab, Yang Berhormat dari Tanjong ada berkata bahawa tetapi tidak berani menegur tingkah laku yang cuai Menteri Pengangkutan sangat sibuk dalam kerja dan - ponteng ini! tugas rasmi beliau, tetapi saya nampak ada satu iklan 18 NOVEMBER 1996 23 di Nan Yang Siang Pau bertarikh 6hb. November mengenai kementeriannya dan perbahasan mengenai 1996, iaitu hari Rabu .semasa kami sedang kementeriananya, sekurang-kurangnya mahulah dia bermesyuarat di sini, Menteri Pengangkutan telah tunjukkan hormat kepada Dewan yang mulia ini dan pergi ke Kuala Lumpur untuk membuka rasmi datang sekurang-kurangnya beberapa kali untuk sebuah kedai be bola ikan. melayani Par limen ini. Seorang Ahli: Restoran makanan. Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin]: Yang Berhormat, minta gulung ya. Tuan Lim Hock Seng: Restoran makanan "Ah Kun Eating Shop Sdn. Bhd.", [Sambi/ Tuan Lim Kit Siang: Saya akan gulung. Saya menunjukkan sebuah ik/an di dalam akhbar} tetapi tidak ada di Parlimen tiga hari oleh kerana saya boleh di dalam bahasa Cina dia kata kedai "Fish Ball". tengok bagaimana satelite launching. ltu pun Beliau pergi merasmikan kedai ini sedang kami tanggungjawab. Tetapi tidak payahlah saya bermesyuarat di sini. Inikah dikatakan tugas rasmi? terangkan. Saya percaya bahawa mesej saya sudah Tuan Lim Kit Siang: Itu penyelewenganlah! disampaikan dan saya berharap semua menteri yang ltu penyelewengan dan banyak contoh kita boleh ponteng berhenti ponteng. buat! Oleh kerana masa yang singkat, lagi satu tajuk Dato' Mustapa bin Mohamed: [Bangun} yang saya mahu sebut ialah Butiran 0 I 0500 - Biro Tatanegara. Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin]: Dia bangun, Yang Berhormat. Hari ini kita baca bahawa Yang Berhormat Hendak berijalan? Timbalan Menteri Dalam Negeri semalam berkata bahawa enam anggota Malaysian People's Action Tuan Lim Kit Siang: Nanti. Saya mahu jawab Front yang menunjuk perasaan menentang dahulu! Kita pun tabu. sebenamya saya tidak mahu Persidangan APCET II akan didakwa di sebut peristiwa-peristiwa dahulu. Kita tabu apa tugas rasmi apabila ada kebakaran Subang Interna­ mahkamah. tional Airport, mana menteri? Mana Menteri Apa yang paling memalukan adalah penunjuk Pengangkutan? [Tepuk] Kita tabu berapa hari baru perasaan oleh 600 orang pemuda UMNO, MCA dan dia pergi! MIC yang mencaci, melontar kerusi dan meja, Seorang Ahli: Ponteng! memecahkan kaca serta memeras ugut para peserta persidangan, sama ada orang asing atau tempatan Tuan Lim Kit Siang: Ponteng daripada dengan ancaman kecederaan fizikal, telah mendapat Parlimen, ponteng daripada Kementerian dan persetujuan sepenuhnya dari Ketua Pemuda UMNO ponteng daripada tugas rasmi! Sebab itulah boleh dan para Ahli Parlimen Barisan Nasional. masuk Guinness Book of Record. Kalau Yang Berhormat Menteri bersetuju, kita boleh buat kedua­ Tuan Noh bin Omar: [Bangun] dua permohonan. Satu mungkin Yang Berhormat Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji kata dia Guinness Book of Record dalam dunia Mahiruddin]: Yang Berhormat, dia sudah hampir yang raj in sekali, saya boleh go along. Tetapi kita habis masanya. pun mahu seorang yang ponteng di dalam Guiness Tuan Lim Kit Siang: Kerosakan yang dibawa Book of Record. Kita pun masukkan permohonan oleh 600 Pemuda UMNO, MCA dan MIC ke atas untuk dimasukkan di dalam Guinness Book of reputasi antarabangsa .... Record. Okay?[Ketawa] Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Dato' Mustapa bin Mohamed: Tuan Mahiruddin]: Yang Berhormat, Tanjung Karang Pengerusi, penjelasan. Saya tidak nampak Ketua bangun. Pembangkang berada di Parlimen minggu lepas. Dia pun ponteng juga. Tuan Noh bin Omar: Point of order. Tuan Lim Kit Siang: Bagus! Saya tidak kata Tuan Lim Kit Siang: Point of order, okay. bahawa kita mahu Yang Berhormat Menteri Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Pengangkutan atau setiap ahli kabinet datang ke Mahiruddin]: Apadia, YangBerhormat? Parlimen setiap minit, setiap hari Parlimen bersidang. Tidak. We are reasonable people. Tetapi di mana Tuan Noh bin Omar: 36(1). YangBerhormat beliau ada tanggungjawab, soalan mengenai Tuan Pengerusi, saya hendak minta Tuan Pengerusi kementeriannya, bil atau rang undang-undang pertimbangkan sama ada hujah yang dikeluarkan 24 18 NOVEMBER 1996 tacii itu kena mengenakah dengan Biro Tatanegara? membenarkan Ahli Yang Berhormat dari Tanjong Kerana 36( I) ini jelas menunjukkan bahawa isi-isi untuk mengaitkan apa relevannya. Saya hendak ucapan hanya terhad kepada isu yang kita dengar ni. bincangakan. Jadi, saya hendak tanya ini pasal Tuan Lim Guan Eng: Hei, duduklah. APCET ini ada kena mengenakah dengan Biro Tatanegara? Kalau kena, saya pun hendak bercakap Tuan Lim Kit Siang: Kerosakan yang dibawa ru.., oleh 600 Pemuda UMNO, MCA dan MIC ke atas reputasi antarabangsa Malaysia adalah serius sekali, Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji terutama sekali dalam segi membangkitkan Mahiruddin]: Yang Berhormat ..... persoalan, sama ada kedudukan kedaulatan undang­ Tuan Noh bin Omar: Ataupun kita cari satu undang di negara ini yang diragui sebagai di bawah agenda Jain, kita hendak bahas pasal APCET penguasaan pihak pemerintah, dan dimanipulasikan oleh mereka yang berkuasa sesuka hati sebagaimana Tuan Lim Guan Eng: Nanti boleh cakaplah. yang dilihat dalam tindakan 'double standard' di Tuan Noh bin Omar: Jadi, jangan ambil mana 60 peserta Persidangan APCET II ditahan, kesempatanlah! manakala 6 ketua pemuda yang memimpin Malay­ Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji sian People's Action Front telah mendapat layanan Mahiruddin]: Yang Berhormat, masa sudah VIP. suntuk. Kesemua 600 Pemuda UMNO, MCA dan MIC Tuan Lim Kit Siang: Ada, saya kaitkan. yang menyertai penunjuk perasaan memalukan terhadap APCET II ini harus didakwa di mahkamah Tuan Noh bin Omar: Ikut aturan mahu untuk mendapat pengajaran mengenai erti bercakap. masyarakat madani. Saya pasti bahawa sekiranya Tuan Lim Kit Siang: Hendak cepat. Sedikit, pihak polis mendakwa bahawa ia tidak tahu-menahu sekejap sahaja. tentang 600 penunjuk perasaan ini, masih ada lagi saksi-saksi yang cukup yang bersemangat awam Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji bersedia untuk tampil ke depan untuk membantu Mahiruddin]: Nantilah diajelaskan. pihak polis untuk mengenal pasti orang-orang ini. Tuan Lim Kit Siang: Tetapi benarkan saya Sebenarnya 'masyarakat madani' harus kaitkan dengan Biro Tatanegara. Tidak tabu belajar dimasukkan sebagai kurikulum wajib dalam Biro ya. Tidak tahu boleh belajar sekarang.... . Tatanegara. Masyarakat madani patut menjadi Tuan Noh bin Omar: Sebab saya...... kurikulum dalam Biro Tatanegara untuk mendidik para pemimpin semacam Ahli Yang Berhormat tadi. Tuan Lim Kit Siang: Saya tidak mahu beri Untuk mendidik para pemimpin masa depan Barisan jalan, saya tidak mahu beri jalan. Dia tidak mahu Nasional mengenai maksud erti masyarakat madani belajar boleh duduk. dan orang pertama yang perlu dihantar untuk Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, ini Point mendapat pendidikan wajib ini ada dua orang- Ahli Yang Berhormat dari Tanjong Karang dan Ketua of order. Pemuda UMNO sendiri yang tidak segan tidak malu Tuan Lim Kit Siang: Saya boleh kaitkan. mengakui telah menghasut Malaysian People's Ac­ Sekarang saya kaitkan .... tion Front melakukan demonstrasi ganas terhadap Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji APCETII. Mahiruddin]: Kita minta dia menjelaskan apa Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji kaitannya. Mahiruddin]: Yang Berhormat ..... Tuan Lim Kit Siang: Saya akan kaitkan. Tuan Lim Kit Siang: Dan itulah ..... Belajarlah .... Tuan Noh bin Omar: Boleh beri penjelasan? Tuan Noh bin Omar: Belajarlah, beri masa Tuan Lim Kit Siang: Ha? boleh Tuan Pengerusi berijawapan. Saya ini point of order. Tuan Noh bin Omar: Boleh beri penjelasan? Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin): Yang Berhormat saya telah Mahiruddin]: Yang Berhormat... .. 18 NOVEMBER 1996 25

Tuan Lim Kit Siang: Tidak tabu masyarakat tanggungjawab setelah dipilih oleh rakyat untuk madani, tidak payah. Belajar dulu. Belajar apa menjalankan tanggungjawab yang sewajamya. erti...... Dan satu lagi perkara ialah tentang standard Tuan Noh bin Omar: Tidak, saya mahu tanya. jawapan soalan-soalan yang dikemukakan oleh ahli­ ahli Dewan Rakyat di dalam Dewan yang mulia ini. Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Saya merasa kecewa, kadang-kadang jawapan­ Mahiruddin]: Yang Berhormat.. .. jawapan itu bukan sahaja seolah-olah mendidik Tuan Lim Kit Siang: Belajar apa erti ataupun menghina kepada ahli-ahli Dewan Rakyat masyarakat madani,lepas itu saya berijalan. tetapi langsung kita tidak boleh percayai. Saya Tuan Noh bin Omar: Hei, soalan pun tidak membangkitkan perkara ini oleh kerana saya ada fahamkah? Saya bukan .... [Pembesar suara beberapa soalan yang diberi jawapan di mana dimatikan] mengenai peruntukan beberapa pembangunan di luar bandar dikatakan ada peruntukan dan akan Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji dijalankan projek itu dan akan dilaksanakan secepat Mahiruddin]: Yang Berhormat Tanjong, Tanjong mungkin. Karang. Yang Berhormat Tanjong, masa sudah cukup. Tetapi, malangnya sehingga masa yang disebutkan itu berakhir, tidak ada juga pelaksanaan Tuan Lim Kit Siang: Dia mahu jadi lawyer..... kelihatan mengenai perkara itu dan ini Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji membimbangkan saya oleh kerana kita beritahu Mahiruddin]: Cukup, cukup ya. Cukup. kepada rakyat bahawa kerajaan telah memberi Cukuplah, Tanjong Karang. peruntukan untuk membuat sesuatu projek dan memanglah rakyat terutama yang menjadi sasaran Tuan Lim Kit Siang: Janganjadi gangster law­ tentang pembangunan itu akan berbangga kepada yer dalam Dewan yang mulia ini. projek yang dilaksanakan oleh kerajaan itu. Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji Tetapi yang malangnya ialah peruntukan ataupun Mahiruddin]: Yang Berhormat, masa sudah cukup projek itu tidak dilaksanakan. Maka, seolah-olah ya. Tuaran. jawapan yang diberi di dalam Dewan yang mulia 4.34 ptg. ini tidak mempunyai erti langsung dan ini jangan pandang ringan oleh kerana kalau kita sudah Tuan YunofEdward Maringking [Tuaran]: sampaikan kepada rakyat bahawa sesuatu projek Tuan Pengerusi, terima kasih. Saya juga ingin turut itu telah diambil kira oleh kerajaan dan telah membahaskan peruntukan yang diberi kepada diumumkan di dalam Dewan yang mulia ini bahawa Jabatan Perdana Menteri. Saya hanya akan akan dilaksanakan padahal tidak akan sampai, maka membahaskan beberapa peruntukan sahaja iaitu rakyat sudah tentu tidak akan percaya apa yang B.1, B.4, B.7, B.9 dan B.11. dibahaskan di dalam Dewan yang mulia ini. Tuan Pengerusi, saya membangkit tentang Jadi, akhimya rakyat keseluruhannya tidak akan peruntukan yang diberi kepada Parlimen ini oleh percaya lagi apa yang sedang berlaku atau apakah kerana dua perkara iaitu di awal persidangan kita yang sebenamya yang berlaku di dalam Dewan yang dalam Parlimen ini, Yang Amat Berhormat Timbalan mulia ini. Jadi, saya harap, pihak kementerian akan Perdana Menteri telah mengeluarkan satu araban memastikan kalau benar-benar peruntukan itu bel urn kepada ahli-ahli Dewan Rakyat supaya datang lebih ada,jawablah belum ada tetapi kalau sudah ada dan kerap menghadiri Parlimen. Saya fikir perkara ini dikatakan bahawa akan dilaksanakan, saya fikir kita tidak boleh pandang ringan oleh kerana kalau adalah menjadi tanggungjawab kepada pihak Yang A mat Berhormat tidak memandang berat kementerian yang berkenaan ataupun mana-mana tentang perkara ini ataupun kalau perkara ini belum menteri yang menjawab di Dewan ini memastikan sampai ke satu tahap yang membimbangkan, supaya jawapan itu ditunaikan agar kewibawaan Parlimen ini tidak akan terjejas ataupun tidak akan mustahillah Yang Amat Berhormat akan dipandang rendah oleh kerana kalau Dewan yang mengeluarkan surat araban seperti yang sedemikian. mulia ini tidak dipercayai lagi oleh masyarakat Maka yang demikian, saya amat menghargai ataupun rakyat, sudah tentulah kewibawaan keprihatinan Yang Amat Berhormat itu dan kita pentadbiran kita ataupun kuasa Parlimen juga akan sama-sama akan mengambil iktibar dan perhatian dikhuatiri oleh rakyat. Jadi, saya harap perkara itu tentang perkara ini dan memang kita mempunya akan diambil kira ataupun diambil perhatian. 26 18 NOVEMBER 1996

Tuan Pengerusi, satu lagi perkara yang ingin saya daripada itu yang telah mendaftar ataupun berada sentuh ialah mengenai B.4 tentang Suruhanjaya di dalam daftar pengundi, sedangkan mereka itu Pilihanraya. Saya ingin menyentuh tentang tidak layak? pendaftaran pengundi. Saya sudah berkali-kali Kita telah mengemukakan perkara ini beberapa membangkitkan perkara ini oleh kerana kita tabu kali kepada Suruhanjaya Pilihanraya, tetapi mereka bahawa kita berada di dalam Dewan yang mulia ini kata tidak boleh lagi dibantah nama-nama yang ada oleh kerana kita diundi melalui proses pengundian di dalam senarai A itu, sekali apa pun alasan. Saya tetapi satu perkara yang saya ingin bangkitkan di khuatir ada udang di sebalik batu di dalam hal ini. sini ialah mengenai bantahan daftar pengundi. Saya minta agar perkara ini tidak akan dipandang Bantahan daftar pengundi adalah satu proses y!lJlg ringan. Seperti yang dikatakan oleh salah seorang diperuntukkan di dalam Undang-undang Pilihanraya daripadaAhli Yang Berhormat di Dewan yang mulia dan ianya seharusnyalah dilaksanakan menurut ini, iaitu jika mereka ini dibiarkan terus berada di seperti yang diperuntukkan. dalam daftar pengundi, suatu hari nanti ada Malangnya, di Sabah kita seringkali kemungkinan orang yang seharusnya tidak berada mengemukakan bantahan, tetapi tidak ada basil. di dalam Dewan yang mulia ini, akan berada di sini Ada dua perkara mengapa ini tidak berhasil. untuk menentukan masa depan negara kita. Jadi, Pertama, pihak pegawai Pendaftar nampaknya tidak saya percaya perkara ini kita tidak boleh pandang tahu tentang undang-undang pendaftaran ataupun ringan. cara-cara mengendalikan bantahan pendaftaran Tuan Pengerusi, saya juga ingin menyentuh pengundi itu. Yang kedua, ialah mereka tidak tahu tentang Jabatan Perdana Menteri. Saya berapa pentingnya kita mendaftar para pengundi membangkitkan tentang peranan Economic Plan­ yang hanya dihadkan kepada rakyat Malaysia sahaja ning Unitdanjuga JPPS. Kedua-duaorganisasi ini Justeru itulah kita diberi hak ataupun rakyat diberi mempunyai peranan yang penting, kita akui. Tetapi hak untuk membantah. yang kita bangkitkan di sini ialah tentang peranan Yang lebih menyedihkan lagi, Tuan Pengerusi, JPPS dalam pelaksanaan projek-projek terutamanya ialah pihak Suruhanjaya Pilihanraya sendiri tidak tabu di luar bandar. Saya berpendapat bahawa JPPS ini ataupun tidak pasti sama ada pengundi di dalam kalau tidak boleh diperkemaskan, seharusnyalah senarai A itu boleh atau tidak dibantah. Tetapi cukup dimansuhkan. Pelaksanaan projek-projek yang jelas di dalam peruntukan undang-undang, dan saya dibuat oleh Jabatan Perdana Menteri ataupun mana­ mana kementerian seharusnyalah disalurkan kepada percaya sahabat saya Timbalan Menteri di Jabatan agensi-agensi Kerajaan Persekutuan di negeri-negeri Perdana Menteri bersetuju bahawa tidak perlu ataupun agensi-agensi pelaksanaan di peringkat diragu lagi bahawa senarai (list) A itu boleh dibantah negeri. berdasarkan kepada beberapa fakta. Tetapi pihak pendaftar ataupun pihak Suruhanjaya Pilihanraya Saya tidak nampak misalnya di Sabah apa tidak tabu tentang perkara ini. Jadi, saya kepada sebabnya tidak dilaksanakan perkara ini sekarang sahabat saya supaya mengkaji perkara ini, dan kalau memandangkan seharusnyalah hubungan rapat di boleh berilah kursus kepada para pendaftar antara Kerajaan Negeri dan Kerajaan Persekutuan pengundi supaya mereka tidak akan terkeliru di sudah wujud, tetapi malangnya memang tidak dalam hal ini. wujud, sehingga Timbalan Perdana Menteri terpaksa pergi ke negeri Sabah untuk mengendalikan Oleh kerana tidak difahamkan ataupun menerima kursus solidarity oleh kerana tidak ada pesefahaman satu penerangan daripada Yang A mat Berhormat di antara pemimpin-pemimpin Barisan Nasional di Timba1an Perdana Menteri baru minggu yang lalu peringkat negeri. Dan mungkin inilah satu sebab mengenai perkara iaitu hanya tahun 1992 sahaja baru mengapa Sabah ini terus ketinggalan dari segi SPR membuat koordinasi dengan Jabatan pelaksanaan projek-projek. Memang di lain-lain Pendaftaran tentang kesahihan kad pengenalan para kawasan pun banyak juga rungutan mengenai pengundi yang memohon untuk mendaftar. Ini perkara ini. bererti sebelum itu tidak ada penyemakan ataupun clarification daripada Jabatan Pendaftaran. Sejak Maka oleh yang demikian, peranan JPPS itu tahun itu, mengikut Yang Amat Berhormat Timbalan haruslah diperkemaskan. Kalau tidak perlu Perdana Menteri sebanyak tidak kurang daripada diwujudkan oleh kerana dia hanya menjadi 75,000 nama pengundi telah digugurkan. Ini hanya penghalang dan bukan menjadi pemangkin dalam tiga tahun kebelakangan ini, bagaimana yang pelaksanaan projek-projek Persekutuan di peringkat sebelum itu? Bukankah mungkin lebih banyak negeri. 18NOVEMBER 1996 27

Tuan Pengerusi, Economic Planning Unit (EPU), daripadanya ialah penswastaan atau penjualan kereta saya berharap Jabatan Perdana Menteri akan kepunyaan negeri Sabah kepada sebuah syarikat mengambil peranan yang penting melalui EPU di yang dikatakan ada kaitan dengan pemimpin­ dalam perancangan ekonomi di peringkat negeri­ pemimpin di dalam Kerajaan Negeri Sabah dan negeri supaya pelaksanaan ataupun perancangan Kerajaan Negeri Sabah telah menjual kereta ini. projek-projek tidak akan dibuat mengikut cita rasa Kemudian, sebaliknya, Kerajaan Negeri Sabah seseorang ataupun segelintir pemimpin, tetapi menyewa kereta ini daripada syarikat yang membeli seharusnya dirancang mengikut keperluan jangka kereta-kereta ini dan sewa yang dikenakan kepada panjang negara ataupun negeri. Kerajaan Negeri Sabah bukannya murah. Tiap-tiap bulan Kerajaan Negeri Sabah akan membayar bagi Saya berkata demikian oleh kerana ada beberapa setiap kereta di antara RM3,000 - RMS,OOO perkara yang sampai kepada pengetahuan saya, mengikut keadaan kereta. misalnya pelaksanaan Sabah Port Authority yang baru yang berhampiran dengan yang ada sekarang, Pada hal, minyaknya, gaji pemandu dan juga di mana tempatnya saya difahamkan tidak begitu segala maintenance akan ditanggung oleh Kerajaan sesuai, tetapi kerajaan negeri akan meneruskan Negeri Sabah dan syarikat ini tidak akan mengalami pelaksanaan di Teluk Sapangar, walaupun tempat sebarang perbelanjaan. Jadi, untuk apa Kerajaan itu begitu sempit. Dan keperluan untuk jangka masa Negeri Sabah membuang duit untuk menyewa panjang tidak begitu sesuai atas sebab geographi­ kereta ini? Sedangkan dahulu boleh dipakai, kerana cal factors dan juga keselesaan pengguna-pengguna ini adalah harta sendiri dan bukankah ada satu elemen nanti. Tambahan pula, pangkalan marin terbesar di rasuah di dalam hal ini? Tetapi sehingga sekarang, Sabah nanti akan diletakkan di situ. Jadi, di mana walaupun laporan telah dibuat, tidak ada pula logiknya kapal-kapal komersial dan juga kapal-kapal tindakkan yang telah diambil setakat ini. tentera berkemungkinan bertembung sesama Saya tidak membuat sangkaan yang jahat sendiri. Adakah logik ini? Saya mintalah EPU akan bahawa tidak ada penyiasatan, tetapi saya harap membuat kajian sedalam-dalamnya mengenai supaya penyiasatan akan dilakukan secepat mungkin perkara ini. dan tindakkan juga diambil secepat mungkin agar Saya fikir sahabat saya dari Beaufort menyokong perkara ini terus dihentikan sebelum kerajaan negeri kalau Sabah Port Authority (SPA) ini diadakan di mengalami kerugian yang besar. Telok Kimanis. Di situ juga tidak kurang Satu lagi perkara ialah mengenai Sabah Land keselesaannya ataupun kesesuaiannya. Jadi, saya Development Board, di mana pihak Lembaga fikir ini yang lebih penting. Bukan saya menghalang Pengarah telah memberi kontrak kepada sebuah Sabah Port Authority ini dilaksanakan di Telok syarikat yang kewujudannya kita tidak tabu Sepangar, oleh kerana ini berdekatan dengan prestasinya, tetapi yang anehnya di fahamkan kawasan saya, tetapi kita memikirkan tentang bahawa pemberian kontrak itu tidak melalui tender keberkesanannya untuk negeri dan negara di masa dan banyak bukti-bukti yang menunjukkan bahawa yang akan datang. Oleh kerana kita merancang harga yang ditawarkan itu telah dimanipulasikan dan segala prasarana untuk memenuhi keperluan apa kelja-kerja tidakjuga disiapkan mengikut justifikasi yang kita rancang dalam satu masa dan juga untuk kerja. Jadi, saya harap pihak Badan Pencegah masa hadapan nanti. Rasuah akan mempercepatkan penyiasatan Tuan Pengerusi, satu lagi perkara ialah mengenai mengenai perkara ini, oleh kerana wang yang terlibat Badan Pencegah Rasuah. Kita tabu bahawa Badan itu merupakan wang rakyat. Pencegah Rasuah mempunyai peranan yang penting Dalam hal yang samajuga, iaitu mengenai SLOB untuk membendung masalah rasuah yang, ialah tentang penswastaan ataupun Public Listing walaupun dikatakan tidak begitu membimbangkan yang akan dibuat oleh pihak pengurusan. Saya dalam negara kita ini, tetapi perlu juga diambil difahamkan banyak manipulasi yang dilakukan oleh perhatian dan saya berharap pegawai-pegawai di pihak pengurusan, banyak manuvering di antara satu agensi ini tidak akan terpengaruh ataupun sama lain, walaupun boleh di'listing' secara membiarkan diri mereka dipengaruhi oleh mana­ langsung, tetapi perlu juga disalurkan ataupun dibuat mana pihak, baik oleh pemimpin-pemimpin politik penyenaraian di BSKL iaitu melalui beberapa atau pun pihak-pihak peniaga. Saya menyebut ini, syarikat. Kenapa perlu berbuat demikian? Apakah oleh kerana ada dua laporan yang telah dibuat tujuan perkara ini dibuat sedemikian? Kalau betul­ mengenai dua perkara di negeri Sabah. Satu betul perlu disenaraikan di BSKL, buatlah terus 28 18 NOVEMBER 1996

sahaja melalui syarikat yang wujud sekarang ini lama, jadi, wakil-wakil rakyat ini pun, kadang­ supaya tidak ada lagi perkara ya.IJ.g boleh berlaku, kadang hendak exercise di tempat Jain tidak ada, tetapi sekiranya ada unsur-unsur rasuah di dalam balik ke kawasan kena buat kerja, di rumah pun manipulasi ini, saya minta supaya pihak BPR orang dok mari, jadi, kalau kita datang di Dewan menghentikan penyenaraian itu dan EPU haruslah Rakyat ini, sesekali kita boleh juga turun. Kalaulah membuat kajian, cara yang paling berkesan dan Dewan tangguh sampai malam, petang kita boleh menguntungkan kerajaan negeri tentang turun di sana, exercise sedikit biar keluar peluh penyenaraian ini supaya penyenaraian ini tidak akan sedikit, kemudian sihat, kita dapat idea baru, hila menjadi satu cara kepada pihak-pihak tertentu naik boleh bersyarah Jebih bagus. Jadi, saya harap untuk mendapat keuntungan bagi diri sendiri sahaja. gym kita itu dapat diperbetulkan dan diperelokkan. Jadi, Tuan Pengerusi, saya fikir itu sahaja yang Perkarangan dalaman kita ini pun ada, macam saya ingin sumbangkan di bawah Jabatan Perdana di tern pat saya - tengok sampai tercabut benda ini. Menteri ini. Sekian, terima kasih. Kalau dia 'shot' aniaya Wakil Rakyat dari Lanang, hak saya sudah Juruh 3, 4 kali, kemudian hila diubah, Tuan Pengerusi: Y an. saya pun tidak tabu. Saya tekan nombor I, tidak 4.58 ptg. naik apa, tekan nombor dua dia jadi 'mike', Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin [Yan]: kemudian tekan nombor 3, dia jadi speaker entah Tuan Pengerusi, saya ingin membahas tentang apa pula. Jadi, tidak diterangkan kepada wakil Parlimen, B. I- 010000. rakyat, kena berdiri. Jadi, kalau boleh terangkan sedikit kepada wakil-wakil rakyat ini. Tuan Pengerusi, Dewan Rakyat adalah satu Dewan yang teragung di Malaysia dan sekarang ini Jadi, benda-benda yang ini kalau ada pun, kita menjadi tempat tumpuan pembesar-pembesar tak erti buat, membazir duit rakyat, Tuan Pengerusi. negara asing apabila mereka melawat Malaysia, Jadi, yang ini pun kita kena ingatlah. perkarangan Dewan Rakyat akan menjadi tempat Tuan Haji Badrul Hisham bin Abdul Aziz: untuk mereka menerima tabik hormat dan juga [Bangun] diperkenalkan kepada para menteri, speaker dan Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji juga pembesar-pembesar negeri. Mahiruddin]: Yang Berhormat, ada yang bangun. Tuan Pengerusi, saya percaya banyak perlu di Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya, buat di Dewan Rakyat ini sendiri, terutama sekali ya, sila. di bahagian tandas yang agak uzur sedikit di mana ramai Ahli-ahli Dewan Rakyat merungut - tempat Tuan Haji Badrul Hisham bin Abdul Aziz: membuang air lain, tempat menyuci Jain. Terpaksa Tuan Pengerusi, penjelasan sedikit! Tadi Yang kita bawa macam paip bomba pula - sebagai orang Berhormat ada menyebut fasal kemudahan termasuk Islam kita terpaksa menyuci apabila kita melepas kemudahan di gymnasium. Saya hendak bertanya air. kepada Yang Berhormat, apa pandangan Ahli Yang Berhormat, di sebelah gymnasium itu ada pejabat­ Tuan Pengerusi, jadi, saya harap pihak Parlimen pejabat pegawai-pegawai kita, Bentara, Pegawai akan dapat memperbaiki tandas itu supaya menjadi Keselamatan tetapi, kalau Ahli Yang Berhormat lihat, bersih kerana seperti yang dilaungkan "kebersihan pejabat mereka ini macam kotak-kotak sahaja. A pa itu adalah separuh daripada iman" - kita hendak pandangan Ahli Yang Berhormat, sedangkan kita bersih. Jadi, kalau kita bersih, tempat kita huang satu bangunan yang gah tetapi pegawai-pegawai kita air pun bersih, jadi, agak sesuai. Tetapi sekarang yang bertugas itu di tengah-tengah petak sahaja. ini agak tidak sesuai dan sudah lama sedemikian. Apa pandangan Ahli Yang Berhormat? Jadi, saya berharap benda-benda macam ini, sungguh pun kadang-kadang orang kata remeh, Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Kira tetapi kalau tidak bercakap di Parlimen ini di mana Yang Berhormat pun prihatinjuga macam say a juga. saya hendak bercakap? Di sinilah tempat saya [Ketawa] Saya pun selepas kes mike ini, saya pun hendak bercakap dan saya harap pihak Parlimen hendak pi tang tulah sat lagi! [Ketawa] akan datang mengatasi masalah ini. Jadi, memang betul, Tuan Pengerusi, kita Lagi satu, gym kita di bawah. Say a hendak pergi beginilah, tempat kerja ini kena selesa. Bila kita exercise pun tidak berani seorang-seorang. Saya kata 'Parlimen' ini, Tuan Pengerusi, bukan benda berasa macam gelap, dengan perkakas-perkakas main-main. Macam saya hendak mai dok tang ni 18NOVEMBER 1996 29 pun bukan mudah! Berapa puluh ribu rakyat pi, hendak tengok roket yang kita hantar itu berlain sokong, calon saya baru saya boleh mai dok tang daripada 'roket' yang depa amal dalam DAP itu. ni dan berapa million rakyat Malaysia yang boleh Roket yang hak kita, Measat itu dia naik ke atas, duduk dalam ini berapa orang sahaja? hak DAP ini dia dok turun ke bawah. Jadi, kita Jadi, tempat yang paling tinggi ni, kita bawapi. menggubal undang-undang, kita buat macam­ Cuma tulah, kita bangkang, macam saya macam di sini. Tetapi kalau keadaan tern pat kita ini bercakap, loghat Kedah! Saya tak upayalah, saya tidak berapa elok, Tuan Pengerusi, jadi kita dok tak upaya hendak ubah, fasal saya sudah dilahirkan buat rombongan mai. Kadang-kadng kita bawa di Kedah, orang kampung. Tetapi, kita jangan orang kampung mai duduklah di atas itu, Tuan berbahas dengan penuh perasaan, emotional, dengan Pengerusi, depa berasa bangga. Ada yang nak mai izin, tak boleh. Kalau kita marah kat orang, saya Parlimen, Tuan Pengerusi, dua hari demam, dengar takut nanti, bila umur depa lebih, depa boleh rebah sahaja kata hendak mai Parlimen, depa takut! kalau macam itu. Jelutong hari ini baguslah, tidak [Ketawa] dahulu, sakan ni Jelutong ini. [Ketawa] Berapa Sungguh pun, bukan melawak, orang kampung. kali kena ham bat keluar, kan? Tetapi Ia ni dia bagus, Dia berasa seram sejuk, seram sejuk, mai dok dalam dia pun 'kian becok' Ia kan? [Ketawa] Ubat pun ni pun sejuk pula dah! [Ketawa] 'kian' banyak kan? Tetapi dia berubah lain! Ha, Jadi, kita kena beri tern pat ini, jadi satu tern pat jadi, bagus! Tidak, dengan saya, sampai tak boleh yang paling istimewa. Kita jangan kira sangat duit jumpa muka! [Ketawa] Tetapi Ia ni bagus! ringgit, Tuan Pengerusi. Begitu juga pegawai­ Jadi, saya harap hak yang lain-lain, seperti Ketua pegawai Bentara-bentara kita itu. Beri tern pat yang Pembangkang pun, dia kena 'sober'lah sedikit, selesa kepada mereka. Saya bersetuju sangat, jangan dok provoke terlampau sangat, jadi memarah supaya mereka ini pun dapatlah selesa sedikit duduk orang! Fasal kita manusia ini ada perasaan. Jadi, dalam Dewan yang mulia ini. bila ada perasaan, kadang-kadang kita tak dapat mengawal perasaan, maka keluar dalam surat Tuan Pengerusi, lagi satu, hak itu bab Parlimen. khabar, benda yang pelik-pelik. Ini saya hendak pergi pula satu Jabatan Perdana Menteri, Bahagian Jabatan Perkhidmawan A warn - Ha, lagi satu, Laporan Parlimen ini, Tuan B.8. Pengerusi, kita kena beritahu kepada rakyat, tidak, rakyat nanti kata: "Ni, wakil rakyat ini dia pi mana?" Saya mintalah kalau boleh Jabatan Perkhidmatan Katalah Budget Session ini, Tuan Pengerusi, kita Awam ini .... akan ada di sini sampai bulan Disember, em pat hari Tuan Lim Si Cheng: [Bangun] kita ada di Kuala Lumpur dan bakinya kita ada dalam kawasan. Itu pun yang balik kawasan, yang tak Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya, balik kawasan tak tahulah depa pi mana. ya, sila. Tuan Pengerusi, jadi, Laporan Dewan Rakyat Tuan Lim Si Cheng: Penjelasan! Tadi, apa ini kena ada. Kita kena minta Jabatan Penerangan yang dikatakan oleh Yang Berhormat, saya dengan kuasa yang ada pada Parlimen ini, supaya bersetujulah keadaan untuk kakitangan Parlimen dan menyiarkan balik Laporan-laporan Dewan Rakyat. sebagainya. Ada lagi satu saya hendak bertanya Ahli Yang Berhormat tentang kelakuan Ahli Yang Tuan Pengerusi, kadang-kadang orang kampung Berhormat, sikap Ahli Yang Berhormat semasa pun tak tahu, siapa dia Menteri di Jabatan Perdana Menteri, siapa dia Menteri Perusahaan Utama berucap dan menyampaikan masalah rakyat lebih­ ataupun Menteri Perusahaan A warn ataupun lebih lagi kepada Ahli Yang Berhormat dari parti Timbalan Menteri Perusahaan Utama, orang pun pembangkang. Saya hendak mendengar apa komen tak tahu! Jadi, kita kena beritahu. Jadi, laporan itu daripada Ahli Yang Berhormat. apa salahnya kita 'slot' setengah jam. Bawa Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Hari keluarlah muka-muka yang dok ada ini, muka-muka ini Menteri mai dua orang sahaja, tak apalah, saya yang ada ini pun bukan kata tak elok, elok-elok jawablah. [Ketawa] bel aka. Tuan Pengerusi, sebenarnya, memanglah Tuan Pengerusi sendiri pun janggut itu bukan Dewan Rakyat, tetapi kita berbahas. Macam pihak senang hendak 'trim' pagi-pagi, Tuan Pengerusi, pembangkang, kerja depa membangkang, hak yang [Ketawa] kurang-kurang setengahjam baru boleh baik pun bangkang. Baru ini Ketua Pembangkang keluar, hendak 'trim' yang itu! Oak, betul pun! pun kita bawa pi tengok melancar no, di sana bawa [Ketawa] 30 18 NOVEMBER 1996

Tuan Pengerusi, jadi, Laporan Dewan Rakyat macam itu, macam mana kita hendak buat kerja? kena ada. Saya mintalah kalau boleh, Parlimen, Jadi, benda ini kenyataan, benda ini benda buat kerja Jabatan Perdana Menteri arab Kementerian dengan baik. Kadang-kadang kita tengok office Penerangan, bawa ke1uar balik apa yang kita pegawai, ketua eksekutif, kerusi dia itu 'berendam', suarakan, supaya rakyat faham, wakil rakyat yang fasal apa, hendak beri dia duduk senyap-senyap, mai di sini, kita buat kerja untuk rakyat. dia boleh fikir idea mai. Kalau kerusi pun hok, hek, hok hek, dia tak boleh hendak fikir. Hendak jaga Dato Haji Hanafi bin Ramli: Minta jalan, kerusikah, hendak fikirkah? Jadi, yang itu masalah. penjelasan sedikit! Jadi, kita kena perelok. Saya bersetuju dengan Press Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya, ini. ya, sila. Tuan Pengerusi, sebenarnya, Press ini cover banyak di dalam Parlimen ini daripada TV. TV3 Dato Haji Hanafi bin Ramli: Tuan Pengerusi, tak cover langsung Laporan Dewan Rakyat! Hai! adakah Yang Berhormat bersetuju dengan pendapat Larut tengok, segak bukan main, sungguh pun tua, saya, bahawa iras muka Tuan Pengerusi idta pun rambut ni, tetapi segak! Kan? [Ketawa] Ha! lebih kurang macam Nur Misuari, pemimpin di Filipina Selatan itu! [Ketawa] Dato Haji Hanafi bin Ramli: Yan, boleh beri jalanlagi? Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Hak ini, saya ingat saya beri jawapan bertulis kat Yang Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Bangun Berhormat no? [Ketawa] lagi! Sila. Dr. Nungsari bin Ahmad Radhi: [Bangun] Tuan Pengerusi (Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin]: Ya. [Ketawa] Tuan Pengerusi (Datuk Haji Juhar bin Haji Mahiruddin]: Balik Pulau bangun ya Dato Haji Hanafi bin Ramli: Tuan Pengerusi, adakah Yang Berhormat bersetuju bahawa Press ini Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya. mereka pun buat cover cukup banyak yang ditulis Dr. Nungsari bin Ahmad Radhi: Tuan ini. Tetapi, bila mereka balik pike pejabat mereka, Pengerusi, penjelasan. Saya sangat bersetuju ruangan di surat khabar itu ada separuh sahaja tentang apa yang dikatakan Y an dari segi liputan daripada satu muka surat khabar itu yang dikhaskan persidangan Dewan Rakyat yang kita dapati untuk Laporan Parlimen. Saya pun bercakap 18 memang tak berapa berpuas hatilah. Tetapi, yang muka surat, isu tak ada apa pun! [Ketawa] Tetapi, boleh kita 'control' itu daripada apa yang boleh tak apalah Tetapi, saya nasib baiklah, saya dibuat menerusi Kementerian Penerangan, menerusi cyclostyle balik benda itu hantar semua kepada Jabatan Penerangan dan sebagainya, tetapi satu lagi, ketua-ketua cawangan apa yang saya bercakap. fasal dok bercakap fasal Parlimen ini, mungkin yang [Ketawa] Jadi, Yang Berhormat bersetuju atau bersangkutan dengan media cetak ini, kalau Ahli tidak supaya kawan-kawan kita di Press ini kalau Yang Berhormat hendak tambah sedikit apa Yang mai hendak lapor fasal Parlimen ini, berilah dua, Berhormat tanya ini, bilik Press yang untuk Press tiga muka surat kepada mereka. Ini sekerat muka core yang cover Parlimen ini pun agak dalam surat sahaja. Bersetuju atau tidak, Yang Berhormat? kedudukan yang daif. Mungkin sebab itu kot, depa Kasihan kepada mereka. Mereka pun tulis segala yang Press core ini, depa punya coverage fasal berita, tetapi bila hendak balik ke sana, member di Parlimen ini, satu muka ataupun setengah muka sana pukul 5.30 petang dia meeting sama-sama sahaja setiap hari, sebab mungkin keselesaan depa, pengarang, dia kata: "lni tak important, hak Y an kemudahan bilik Press itu pun cukup teruk. sahaja yang important, hak yang lain tak impor­ Mungkin Ahli Yang Berhormat, kalau bersetuju tant". Dia siar hak Y an sahajalah. dalam perkara ini, kita perbetulkan sedikit, bagi elok bilik Press itu. Teruk sangat nampaknya! Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Memang betul Tuan Pengerusi, benda sekerat ini Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Hak Tuan Pengerusi, bukan sedap, dia tidak seronok. itu esok Press kena cover balik itu, bubuhlah gambar Jadi, buatlah kalau boleh satu muka, cover Yang Berhormat kita! [Ketawa] Gambar dia pun Persidangan Dewan Rakyat di semua surat khabar. jarang-jarang naik! [Ketawa] Pertamanya orang akan beli, orang kampung akan Tuan Pengerusi,jadi, memang betullah banyak! beli, rakyat akan beli, hendak dengar apa Macam Press makin sehari makin banyak. Jadi, persidangan hari ini, apa keputusan hari ini, apa tempat itu 'cramp'. Jadi, bila 'cramp' tempat menterijawab hari ini? IS NOVEMBER 1996 31

Begitu juga dengan TV, kalau keluar saya kerat, Jadi, Tuan Pengerusi, inilah nasib wakil rakyat. saya pun akan 'book' 100 hantar ke cawangan, Jadi, saya harapfah Tuan Pengerusi, boleh atur elok­ bagi kepada orang-orang kita di cawangan. Kita elok, kemudian beri masa sama, cukup 30 minit beli, kita bagi benda-benda macam ini, saya puashati ke, kadang-kadang 10 minit. Tuan Pengerusi, 10 dengan press tetapi kalau boleh perbesarkan lagi. minitini... Tamil Nesan pun bagus, dia cover, hak saya dia Wan Hanafiah bin Wan Mat Saman: cover juga, sungguhpun saya tidak reti baca, saya [Bangun] cari translator.... Tuan Pengerusi [Datuk Haji Jubar bin Haji Tuan Akbarkhan bin Abdul Rahman: Mabiruddin]: Yang Berhormat, Pokok Sena [Ban gun] bangun. Tuan Pengerusi (Datuk Haji Juhar bin Haji Wan Hanafiah bin Wan Mat Saman: Tuan Mahiruddin]: Yang Berhormat, Libaran bangun. Pengerusi, saya hendak minta penjelasan dan Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Sibuk pendapat dari Y an sebab dia sebut nama saya tadi. sedikitlah Tuan Pengerusi, tapi tidak apalah. Berhubung dengan soalan tambahan, selain daripada ucapan, masa yang singkat, soalan-soalan dalam Tuan Akbarkhan bin Abdul Rahman: Terima parlimen, kita diminta menghantar 20 soalan kasih. Saya hendak bertanya kepada wakil rakyat, sebelum Parlimen bersidang, selepas itu sehari dekat penjelasan. Apa pendapat Yan, berkenaan dengan 50, 60 soalan, yang dijawab hanya 10 soalan. Jadi, masa yang singkat, yang diagih-agihkan kepada bagaimana pendapat Yang Berhormat Yan, kalau kita wakil rakyat, ada yang 3 minit, adalah yang 5 minit cadangkan supaya soalan ini kalau persidangan itu untuk membahas ucapan Belanjawan baru-baru ini? dua bulan, minta dalam seminggu, satu cukuplah. Terima kasih. Tiap-tiap ahli hantar 8 soalan,jadi satu minggu satu Tuan Pengerusi [Datuk Haji Juhar bin Haji soalan, jadi adalah peluang semua orang ini. Jadi, Mahiruddin]: Lebih-lebih dari 5 minit Yang ini kadang-kadang soalan kita sampai nombor 50. Berhormat. [Ketawa] Lagi satu, saya hendak tanya Yang Berhormat, Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Terima bagaimana pendapat Yang Berhormat tentang kasih, Tuan Pengerusi. Memang Tuan Pengerusi, jawapan soalan-soalan tambahan. Adakah Yang kadang-kadang kami berasa kecil hati juga. Berhormat dalam keadaan sekarang ini, menteri Masalahnya Tuan Pengerusi, rakyat kata kami tidak jawab 2 soalan tambahan, sudahlah datang lama­ buat kerja, sebab itu baru-baru ini pun dia adjust lama sekali, kita mintalah supaya Standing Order RM90 sahaja naik. [Ketawa} Rakyat kata eloklah kita itu ditukar, supaya apabila menteri jawab boleh RM90.00 sebab kita pun bukan buat kerja sangat. 3 soalan tambahan, Timbalan Menteri - dua, Setiausaha Parlimen - dua, dan kalau Perdana Jadi, Tuan Pengerusi, kita beri peluang, saya Menteri datang, beri 4 soalan tambahan. Sebab bersetuju macam beri kepada ketua pembangkang saya sudah bangkit perkara ini, macam di England, 1 jam, ini sampai tiada had, cakap kadang-kadang bukan kita hendak itu, tetapi seminggu sekali, sampai yang bukan-bukan pun dia cakap,jadi berilah Perdana Menteri jawab satu jam, 'appoinment of kepada orang lain. Kalau 20 minit, Tuan Pengerusi, the day'. Jadi, kita beri peluang sebab bila Perdana macam saya ini, 20 minit baru mukadimah, itu tidak Menteri datang, masing-masing hendak tanya sampai pokok lagi, baru mukadimah 20 minit. Sudah soalan. Macam mana pendapat Yang Berhormat? fesyen macam itu, macam Pokok Sena memang Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Saya mengaji macam itu, sebelah Kedah ini kalau memang bersetuju dengan Pokok Sena, Tuan bercakap macam itu. Kalau Timbalan Menteri Pengerusi. Lagi pun tidak setuju duduk sebelah Kewangan, mukadimah dia pun setengah jam, itu dia, susah saya. Memang Tuan Pengerusi, memang Timbalan Menteri Kewangan. Jadi, Tuan Pengerusi, macam itu, kadang-kadang Tuan Pengerusi, kita kita berilah sama rata, kadang-kadang kita pakai lompat, soalan baik, cuma kadang-kadang saya Iom pat Tuan Pengerusi, cukup teruk punya Iom pat. minta hendak jawab itu, kalau mereka tidak tahu Tunjang lompat empat, lima hari, dapat sekejap, hendakjawab,jangankata perkara itu baik dan kita Jepas itu surat khabar pula tidak cover, letih! Jerlun, akan ambil tindakan ataupun pandangan Yang Ietih Jerlun! Lompat 5 hari Tuan Pengerusi, boleh Berhormat itu baik dan kementerian akan ambil 20 minit, surat khabar tidak cover, embarassing tindakan, tetapi tidak ambil pun. Lepas di sini sahaja, close style. [Ketawaj. yang itu pula tidak kena. 32 18 NOVEMBER 1996

Jadi, kita pun perit juga, kalau pekena sesama Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Tuan kawan, tidak patutlah. Jadi, yang mana boleh Pengerusi, sebenarnya macam yang saya kata jawab, jawab, kalau tidak boleh jawab, beritahu tadilah, dalam Islam dia boleh dengan syarat-syarat; sahajalah tidak bersedia dan inysa-Allah kita akan pertamanya, mampu, adil dan sebagainya Setengah beri jawapan secara bertulis dan sebagainya. dia kata, dia sudah menikah dengan yang tua 25 Kadang-kadang mereka 'prepare' tiga, satunya, tahun, jadi menikah muda ini kena kerap di rumah soalan itu soalan yang baik, kementerian akan ambil muda kerana 25 tahun duduk hak tua, ini hendak tindakan. Satu lagi, pandangan Yang Berhormat balance bagi adil balik. Bukan macam itu! [Ketawa} itu, pandangan yang cukup bailc, kita akan ambil Bukan macam itu, dia hendak cover 25 tahun yang tindakan. Dok buat macam itu,jadi, dia tidak berapa muda, yang tua itu aniayalah. hendak kemas. Jadi, saya masih "seorang" Tuan Pengerusi, Jadi, Tuan Pengerusi, tidak apalah, di Parlimen saya hendak beritahulab, hendak declare saya punya pun banyak sudah bercerita, jadi saya hendak pergi ini, saya "seorang". [Ketawa] Jadi, makna declare kepada Bahagian Hal Ehwal Islam - 050000. Tuan aset sayalah, "seorang". Jadi, Tuan Pengerusi ..... Pengerusi, saya pertamanya mengucapkan syabas Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang kepada Jabatan Perdana Menteri kerana hari ini telah Berhormat, diminta padatkan ucapan. Sebab kita banyak mempertingkatkan syiar Islam di tanah air berada di peringkat jawatankuasa. kita ini. Cuma yang ingin saya tegaskan di sini ialah Tuan Pengerusi, dari segi untuk menyelaraskan Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya, Majlis-Majlis Agama Islam di peringkat negeri-negeri dalam Jawatankuasalah. selaras dengan pusat supaya pentadbiran itu dapat Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Sudab berjalan dengan baik, peruntukan dapat disalur lama Yang Berhormat berucap. dengan secukupnya dan ini akan dapat memudahkan. Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Yang ini pun Tuan Pengerusi, kalau peluang yang baik, [Tuan Pengerusi {Tuan Ong Tee Keat) boleh, Tuan Pengerusi, empat Tuan Pengerusi. mempengerusikan mesyuaratj Jadi, Tuan Pengerusi, dia macam ini, saya hendak Kita katalah macam masalah poligami, Tuan Jabatan Agama Islam, mahkamah-mahkamah Pengerusi, yang mana wanita-wanita syariah ini, depa kena cepatkan kes. membangkitkan tentang poligami. Jadi, benda ini Saya simpati, Tuan Pengerusi, saya simpati Tuan Pengerusi, sudah tercatat dalam Al-Quran, dengan orang perempuan. Kadang-kadang hila kita tidak boleh pertikaikan langsung. Kalau kita suami itu tinggal, dia nyong pi lagu tu aje, makan mampu, adil dan sebagainya, kita layak. Yang or­ minum anak tidak ambil tabu. Kadang-kadang ang perempuan, dok merungut hari ini kerana tinggal anak sampai empat, lima, emak ini hendak keadilan ... suap dengan apa? Kalau ada ibu bapa- silalab Y.B. Menteri - ketua wanita sudab masuk - jadi, saya Dato' Dr. Haji Jamaluddin bin Dato' Mohd. kena cerita semula, saya hendak bela wan ita, Tuan Jarjis: [Bangun] Pengerusi. [Ketawa} Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Jadi, Tuan Pengerusi, kena adil. Sebenarnya Berhormat.. .. Islam sudab kata, Islam ini agama yang paling baik, Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Ya. jadi keadilan ada, cuma kadang-kadang manusia itu sendiri yang membuatkan benda itujadi haru-biru. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Rompin bangun. Jadi, kadang-kadang Tuan Pengerusi, hila kes cerai-berai ini, mahkamah syariah untuk Dato' Dr. HajiJamaluddin bin Dato' Mohd. menyelesaikan kes itu makan sampai empat, lima Jarjis: Saya hendak minta penjelasan dengan Yan tabun. Hendak pergi cari orang itu tidak dapat, tentang poligami, saya pun tidak pakar dalam hendak cari suami itu tidak dapat, hilang pergi mana. perkara ini. Saya hendak tanya Yang Berhormat, Sedangkan hari ini, kalau kita kata kita tidak boleh adakah Yang Berhormat menyokong konsep trace orang itu dari mana Tuan Pengerusi, cukup poligami? Pertama. Kedua, adalah telah pelik pasal apa, kita pergi EPF, kita beri nombor mempraktikkan sokongan terhadap poligami? kad pengenalan, kita tekan komputer, dia keluar dia [Ketawa] tabu dab, orang ini kerja di mana. IS NOVEMBER 1996 33

Jadi, yang menjadi mangsa ini isteri dan juga kawan kita bemikah dua, televisyen di rumah kita anak-anak. Inilah, hila anak-anak, rumahtangga pecah dahl Itu kawan yang bemikah, belum kita haru-biru, anak-anak pun mulalah terlibat dengan lagi. [Ketawa} Ha! Say a tidak apa orang rumah saya dadah dan sebagainya. Jadi,jenuhlah Kementerian understanding, Tuan Pengerusi, tetapi saya disiplin, Belia dan Sukan hendak buat segala Rakan saya hormat isteri saya. Macam ·Yang Berhormat Sukanlah, rakan itu, rakan ini. dari Parit kata, kalau kita tidak mahu beri isteri cemburu, kita selalu manjakan isteri kita. Kalau di Jadi masalahnya, masalah rumahtangga. Jadi, masa muda kita boleh hidup dengan dia, mengapa saya harap kalau boleh Jabatan Agama Islam hila sudah 'ranum' kita hendak tinggalkan dia. percepatkan kes ini, jangan tangguh-tangguh, [Ketawa} Jadi, kita kena bersamalah dengan dia. ataupun saya mencadangkan kalaulah suami itu hendak tinggal isteri, hendak ceraikan isteri dia, Seorang Ahli: Ranum apa? sebelum hendak keluar surat cerai itu, Pejabat Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Agama itu kena 'confirm'lah, pendapatan awak 'Ranum' itu 'tua'. [Ketawa] Cuma Tuan banyak mana, tiap-tiap bulan hendakberi pada isteri, Pengerusi, kadang-kadang, ...... anak-anak sekian ban yak, minta kelulusan daripada jabatan tempat dia kerja itu siap-siap. Jadi, kalau Seorang Ahli: [Menyampuk] dia tinggal pun, kawan ini boleh hidup, kalau dia Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: tidak boleh hidup macam mana Tuan Pengerusi, ..... kadang-kadang, Tuan Pengerusi, orang lelaki haru-biru. Katalah anak biasa makan nasi sehari 2, ini bukan apa, dia hendak ringankan beban isterinya, 3 kali. Bila bapak tinggalkan mak, tidak ada apa, itu sebabnya dia bernikah seorang lagi. Itu sahaja, macam mana hendak beri anak dia makan. Jadi, Tuan Pengerusi, hendak meringankan. Sepatutnya ini kalau jadi macam itu, tidaklah ada keadilan, isteri kena fahamlah ..... sedangkan Islam itu adalah agama yang cukup baik, adil dan sebagainya. Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat]: Yang Berhormat saya rasa, yang itu cakap dasar. Jadi, sebenamya tentang poligami ini tidak usah kita pertikaikan, tetapi yang kita hendak pertikaikan Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: adalah pentadbiran supaya pentadbiran ini dapat Dasarlah ini. dijalankan dengan sebaik mungkin, supaya keadilan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Tetapi dapat kita beri, maka tidak wujudlah segala kerja sekarang ini kita berada dalam peringkat yang tidak elok. Jawatankuasa. [Ketawa} Tuan Pengerusi, saya hendak mengucapkan Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Dasar berbanyak terima kasih kepada Yang Amat rumahtangga, Tuan Pengerusi. [Ketawa] Berhormat Menteri Besar Perlis bekas Member of Parliament kawasan Arau. Dia menjadi Menteri Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Besar terus dia melantik Mufti Negeri Perl is duduk Okaylah itu. sebagai Exco dalam kerajaan negeri dan menasihati Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Okay, (advise) dia. Hari ini Perlis dari segi perkembangan Tuan Pengerusi, fasal nikah tidak boleh cakap syiar Islam cukup baik. Jadi, Tuan Pengerusi, saya banyak. berharap negeri-negeri lain macam itulah -lantiklah Tuan Pengerusi, lagi satu saya hendak sentuh Yang di-Pertua Majlis duduk sebagai Exco untuk agama Islam iaitu projek-projek agama, menasihati pentadbiran kerajaan bagaimana kita pengubahsuaian masjid dan sekolah-sekolah agama. hendak mentadbirkan supaya dia tidak lari daripada Seperti yang kita tengok kadang-kadang sekolah­ konsep Islam sebagai agama rasmi negara kita ini. sekolah agama ini agak ketinggalan dan kita dapati banyak sekolah agama rakyat ini terbakar di sana­ Tuan Pengerusi, pentadbiran perlu sini dan sebagainya. Jadi, saya berharaplah pihak diperkemaskan, kalau tidak sampai hila orang-or­ kementerian khasnya Jabatan Perdana Menteri akan ang perempuan dia tidak benarkan suaminya memberi peruntukan yang lebih. Kita perelokkan bemikah seorang lagi, dia tidak beri, dia takut kita sekolah-sekolah ini, kerana saya percaya penuh tinggal. Tetapi kalau sudah adil macam ini, dia kata kalau kita dapat serapkan pendidikan Islam yang 'tidak apalah abang hendak pergi - pergilah ataupun sebaik-baiknya kepada anak-anak muda kita, anak­ "cik" to long cari satu lagi beri pada abang'. Kita anak kita di sekolah ini, insya-Allah apabila mereka pun lapanglah dada. Ini kadang-kadang dengar besar, mereka akan menjadi anak yang baik, mereka 34 18 NOVEMBER 1996 tidak akan 'rambu' tidak akan huru-hara, tidak akan budak-budak ini belajar di kelas malam di masjid hisap dadah dan sebagainya kerana asas agama itu dan gunakan masjid itu sepenuhnya. Adakan ada. khutubkhanah dalam masjid supaya budak-budak Tuan Pengerusi, setiap agama dia tidak ajar atau ini akan dapat belajar mentelaah pelajaran mereka dengan baik dan mendekati masjid. Jadi, masjid ini menyuruh penganutnya membuat perkara yang tidak elok, semua suruh buat perkara yang elok. Jadi, boleh kita guna, banyak boleh digunakan masjid supaya ia akan membawa satu manfaat kepada ka1au di sekolah itu sendiri tidak diberi satu rakyat. Oleh yang demikian, kita perlu beri keselesaan, maka yang susah nanti adalah anak­ peruntukan yang sebaiknya kepada masjid. anak ini. Mereka mengatakan kalau kita pergi kepada pendidikan agama, masa depan kita tidak Tuan Pengerusi, berkaitan dengan perumahan akan ke mana. Kita tidak bo1eh menjadi pengarah Polis DiRaja Malaysia Maksud P. 7, Butiran 08500. ataupun tidak boleh menjadi ketua eksektif itu, ini Kita kadang-kadang melihat polis ini kalau tidak ada kerana terhad. Bagi saya kalau seorang itu mereka negara kita tidak aman, orang bemiaga pun mempunyai pendidikan agama yang baik, katakanlah tidak boleh bemiaga dengan elok. Kalau mereka pergi ke Universiti Islam Antarabangsa atau di tidak jaga keselamatan, orang akan kidnap anak universiti Islam di tempat lain, apabila dia keluar, orang-orang kaya habis! Jadi, kalau polis tidak kita han tar dia berkursus setahun di INTAN dia akan berdiri di pekan Kuala Lumpur ini "jam" habis, menjadi seorang pegawai tadbir yang cukup baik, walaupun ada traffic light, ada komputer itu-ini, kerana dia ada background pendidikan agama. Dia dia kena ada polis juga. Tetapi Tuan Pengerusi, tabu, takut, tabu tanggungjawab dia, khidmatnya kadang-kadang kita kasihan pada polis ini, rumah keranaAllah S.W.T., diaakandipersoalkan, macam mereka di Kuala Lumpur di kawasan-kawasan Yang Berhormat dari Larut dia berpendidikan Kolej besar, hendak gaji berapa banyak? Jadi saya haraplah Islam, tengok hila dia naik jadi Pemangku Tuan supaya kerajaan memperbanyakkan rumah-rumah Yang di-Pertua, 'cenggeh' bukan main, tetapi untuk pegawai-pegawai polis yang tidak berpangkat tegas ...... dan sebagainya supaya mereka dapat tempat yang selesa sedikit. Kadang-kadang kita naik kereta Seorang Ahli: Alim! diwaktu hujan, tetapi mereka duduk di tengah­ Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: ..... tengah hujan, kontrol trafik, bila tengahari 'dik - alim. Cuma hendak perbetul sahaja 'jual karpet dik' dalam pan as, Tuan Pengerusi. besar, trade in karpet kecil'. Itu silap besar dia Seorang Ahli: Bik! Bik! bercakap macam itu. [Ketawa] Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Lagi satu, Tuan Pengerusi, masjid-masjid ini Kemudian terkena asap kereta, Iori dan sebagainya. perlulah diberi perhatian, kadang-kadang kita tengok Jadi, perkara ini Tuan Pengerusi, kita kena tim bang masjid-masjid ini yang berada di kawasan-kawasan dan saya harap kalau boleh Jabatan Perdana Menteri, bandar macam di Kuala Lumpur atau di bandar­ peruntukan untuk perumahan Polis DiRaja Malay­ bandar besar peruntukannya banyak. Kalau hari sia ini perlu dipertingkatkan. Bila kita ada Ibu Pejabat Jumaat mereka sorong kotak itu boleh dapat beratus Kontinjen Polis, kita beri cukup perumahan mereka. ringgit, beribu pun ada. Kalau macam di karnpung Kadang-kadang mereka pergi menyewa rumah di saya Tuan Pengerusi, sorong tong itu bunyi kampung, kalau terjadi emergency hendak panggil 'keceng-keceng' duit syiling yang bising, tidak mereka mana dan! Mereka tinggal di rumah upayalah, mereka buat bendang, pergi ke laut kampung macam di kawasan saya itu, rumah tidak hendak cari duit macam mana? Mereka kata hendak ada lagi, jadi dia dud ukiah di ceruk sana, di ceruk makan pun tidak cukup,jadi mereka hendak derma ini. Bila ada emergency hendak kena panggil orang pun tidak mampu. Oleh itu, saya berharaplah itu. Jabatan Agama Islam ini untuk memperelokkan masjid, macam di kawasan saya itu masih banyak Jadi, Tuan Pengerusi, perumahan mereka itu masjid yang perlu dibina tetapi peruntukan terhad. berilah cukup supaya polis akan merasa puashati, Jadi, saya kira perkara ini pun perlu kita seronok. Bila mereka seronok bekerja kita boleh pertingkatkan. Tuan Pengerusi, Kerajaan Negeri tengok keamanan akan berterusan di negara kita Kedah hari ini dia hendak buat masjid sebagai tempat ini, mereka telah banyak berkorban. Begitujugalah budak-budak atau students ini pergi belajar, kerana tentera. Tentera ini kita nampak sudah banyak kalau orang susah ini rumah dia kecil, tidak selesa perubahan, rumah-rumah mereka sudah banyak untuk anak-anak belajar. Jadi kita hendak beri kerajaan buat. 18 NOVEMBER 1996 35

Tuan Pengerusi, satu yang last mengenai JPA. last sekali mereka maki wakil rakyat, sedangkan JPA ini saya haraplah kalau kita buat skim gaji yang tidak pergi kerja- pegawai. Jadi, wakil rakyat mereka, berilab sama rata. Macam doktor, macam ni dokjadi punching back, dok tahan sabajalab, tidak engineer kadang-kadang mereka ketinggalan dari tahan pun - kerajaan. skim gaji, kenaikan pangkat dan sebagainya. Jadi, yang inilab say a harap selaraskan, pegawai Kadang-kadang PTD itu dia fikir hak dia sabaja, tadbir selaraskan seluruh Malaysia supaya kita dapat dia terlupa, bukan dia tidak fikir, dia terlupa sebab ramai. Jadi, kita pun kasihanlab pada mereka itu, selaraskan perjalanan sistem kerajaan kita hari ini. itulab sebabnya kadang-kadang doktor dia sanggup Jadi, itulab Tuan Pengerusi, saya harap macam tinggalkan khidmat jadi doktor ini, dia buka klinik MARA semakin hari semakin besar Ia ni. Tenaga sendiri ataupun dia kerja dengan swasta kerana kerja, dok banyak tu juga, bila kita nak minta pendapatan mereka lebih lumayan. Kita rugi, Tuan tambah, JPA kata "yang nu tak kenalah, yang Pengerusi, sebab kita didik mereka, kita hantar ni...... ", kemudian hendak Iulus satu-satu tu pasal mereka belajar luar negeri, kemudian bila sudab pegawai makan masa sangat. Zaman Ia ini, Tuan qualified batik berkhidmat dan cukup term pinjaman Pengerusi, zaman moden dab, zaman Internet dan mereka, mereka pun berhenti. Jadi, sampai bila macam-macam, takanlah kerana zaman itu, kita kita kena asuh ini, akhimya Tuan Pengerusi, kita hendak rekrut seorang-orang pun susab sangat. kena ambil doktor dari luar, jururawat dari luar Macam MARA ini, Tuan Pengerusi, sudah negara kita. Kadang-kadang mereka tidak tabu berkembang cukup besar perlu tambabkan, jadi JPA bercakap bahasa kita, bila tidak tabu bahasa, yang dok jaga staf-staf ini kalau tidak cukup, kena maklumlab kalau di sebelab pekan ini, kita bolehlab berilab. faham, tetapi di sebelah kampung Tuan Pengerusi, dia suruh nganya mulut, kawan ini sua telinga. Bila kakitangan tidak cukup ia akan timbul Jadi, tidakkah kelam kabut? Jadi, hak ini yang masalab, masa itu perkhidmatan dia tak akan elok. menjadi masalab, Tuan Pengerusi. Macam hospi­ Bila perkhidmatannya tak elok rakyat marab, bila tal daerab saya, ini sepatutnya doktor ada sepuluh, rakyat marah - marab pada siapa? Pada kerajaan. Ia ni tinggal lima. Mana nak dan cover! Hak mana · Jadi, yang ini kfta kena tegurlah sedikit, out-patient, hak mana in-patient, hak mana yang keseluruhannya saya merasa puas hatilah dengan nak beranak, hak mana yang macam-macam. Jadi, JPA cuma kalau boleh pihak JPA, student-student ini masalahnya dan saya harap kalau boleh skim kita di luar negeri itu penaiklab sikit elaun depa Depa gaji depa ini kalau tidak boleh samlb kita buat skim pun teruk, setengab-tengab kawasan, biasa bawa gaji macam polis, tentera- ada ski~ gaji dia. Guru­ teksi untuk cari duit tambab. Atau depa kerja di guru ini buat skim gaji guru, khas untuk guru-guru fast food restaurant atau menjadi bell boy dan supaya mereka pun mendapat nikmat daripada sebagainya. Jadi, kita kadang-kadang merasa pelik pertumbuhan ekonomi negara kita ini. juga, hila kita pi satu-satu negara orang kata "Ma­ laysia bagus" - tidak tabu student kita angkat beg Saya juga mencadang, Tuan Pengerusi, kalau orang di hotel di luar negeri. Dia angkat-angkat boleh Pegawai Pentadbir Negeri ini kita mansuh. rupanya beg kita, " Encik mai mana?" tengok Kita jadikan satu sahaja, Pegawai Pentadbir macam muka Melayu Malaysia, dia habak dia mai Persekutuan supaya senang kita menyelaraskan. dari Malaysia. "Awat kerja ini?" "Tak cukup", dia Kalau dia ada di bawah Perkhidmatan Negeri, ini kata. kadang-kadang susab kita nak control dia. Dia dengan kepala angin dia, kadang-kadang pukul3.45 Dan saya biasa, Tuan Pengerusi, bila saya sebut petang dab usung kayu golf, kita hendak tegur - kepada satu pegawai, bila saya kata suruh penaik depa pegawai tinggi. Hak dalam Parlimen ini daklab, sikit, ini pegawai dari Kementerian Kewangan. Saya tentu mereka mai kerja sampai pukul 8.00, 9.00 hendak habaklab, saya biasa dok dalam 'board'; malam, saya pun terima kasih. Tidak ada mereka bi Ia say a kata kena penaik sikit. Dia kata, "S uruhlab pun kita susah. Setengah-setengah di pejabat mak, pak hantar semua, hendak harap kerajaan daerah, D.O, Tuan Pengerusi, pukul 3.45 petang semua, mana boleh?" Tuan Pengerusi, kalau mak, sudah hantar. Duduk di Alor Setar berkhidmat di pak dia pergi ke laut, buat bendang, menoreh getah, Yan atau pun duduk di Alor Setar- rumab di Alor tanam sayur kampung, Tuan Pengerusi, agak-agak Setar berkhidmat di Sungai Petani berulang; kalau berapa paun boleh hantar anak dia ke London. Dia ada mesyuarat di A lor Setar, petang tak pergilab ke hendak makan tengab hari sat ni pun tak tentu Iagi, pejabat. Orang kampung tunggu hendak jumpa, kalau Iaut tak elok. 36 18 NOVEMBER 1996

Jadi, kita pegawai kadang-kadang kita ada sedikit Jadi, kita bersyukur jangan dok kompelin lagi keprihatinan, kadang-kadang kita merasa hila kita kerana apa yang kita dapat ini adalah rahmat berpangkat besar - kita lupa dah, kita berasa kita daripada Tuhan kat kita. Jadi, Tuan Pengerusi, saya dah besar, kita rasa kita dahjadi orang yang boleh dengan mengucapkan terima kasih. membuat keputusan dan kita tidak mahu dengar Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Je­ cakap pegawai-pegawai bawah. Jadi, yang ini pun lutong masalah, Tuan Pengerusi. Dia jadi kepala besar. Bilajadi kepala besar, saya takut satu hari nanti dia 5.30 ptg. besar-besar betul dia terangkat naik kepala tu. Tuan R. Karpal Singh [Jelutong]: Terima Jadi, saya haraplah dengan pegawai-pegawai ini, kasih, Tuan Pengerusi. Tuan Pengerusi, saya rujuk tahun ini dapat bonus bagus. Sebenamya, bonus kepada Maksud Bekalan 7, Butiran 0 I 0000, 020000, Tuan Pengerusi saya seronok, hila pegawai-pegawai 040000 dan 060000, dan dengan itu saya mengambil kerajaan dapat bonus, pasai yang ini khidmat mereka Maksud Bekalan 7, Butiran 150000- Mahkamah kepada rakyat, khidmat mereka pada kerajaan. Dan Persekutuan. kebanyakan pegawai yang dapat bonus tu dia bukan Tuan Pengerusi, apabila menjawab ucapan­ nak belanja apa, Tuan Pengerusi, dia nak beli baju ucapan yang dilafazkan oleh Ahli-ahli Yang anak-anak sekolah. Dia bukan nak pi mana. Berhormat dalam Dewan yang mulia ini, pada 13hb. Jadi, saya harap tahun depan pun kalau ada bulan ini, apabila Yang Amat Berhormat Timbalan rezeki buat kerja elok-elok, kerajaan untung bagus PerdanaMenteri atas ucapan kes Arulpragasan, atas depa naik bonus. Kami wakil rakyat ni sokong ucapan yang ada dibuat oleh beberapa Ahli-ahli Yang banyak kalau bagi bonus pada pegawai kerajaan ini; Berhormat termasuk saya, tetapi apabila jawab di tang wakil rakyat tak dapat bonus tak apa. muka surat 51 Penyata Rasmi Parlimen, beliau rujuk Sebenamya kita tak kira sangat asalkan pegawai­ kepada apa yang dinyatakan oleh Yang Berhormat pegawai kerajaan dapat bonus, guru dapat bonus, dari Machang. Di sini, ada hanya dua perenggan, tang kami kalau penaik elaun sikit, buat pilah. dua perenggan di mana Yang Amat Berhormat [Ketawa] Tak banyak, sikit-sikitlah. Bila-bila nak Timbalan Perdana Menteri merujuk kepada kes sam but puasa ini, puasa dah hampir dekat dah. Bila Arulpragasan. Apa yang ada dikatakan oleh dia puasa dekat maklumlah, Tuan Pengerusi, kenduri adalah hasrat kerajaan melalui Jabatan Peguam tiap-tiap malam buka puasa dan hila saya bercakap Negara, dan ini ada dicadangkan oleh Jabatan ini termasuk Tuan Pengerusi sendirilah. Peguam Negara bahawa bagi primafacie, kern bali kepada tafsiran yang ada dalam Kanun Acara Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Jenayah. Berhormat, sila gulung. Walau pun tidak ada had masa lagi. Ambil masa begitu panjang, Yang Saya hairan bagaimana Yang Amat Berhormat Berhormat. Timbalan Perdana Menteri, seorang yang bukan Dato' Haji Badruddin bin Amiruldin: Baru lawyer, walaupun ada beberapa orang lawyer di mukadimah. Ini masalah rakyat, Tuan Pengerusi. kalangan menteri - ada seorang yang duduk di sana, Jadi, hak tu lah saya pun tak mau cakap panjang, tidakkah ada apa-apa nasihat diberi kepada Yang Tuan Pengerusi pun cukup adil dengan saya. Jadi, A mat Berhormat Timbalan Perdana Menteri...... saya haraplah apa yang saya sarankan ini, Tuan Tuan Noh bin Omar: [Bangun] Pengerusi, adalah untuk kebaikan dan saya harap semua pegawai-pegawai kerajaan kita berkhidmatlah Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang dengan jujur dan ikhlas kepada kerajaan dan Berhormat Tanjong, nanti sekejap ya. Tanjong pentingnya ialah rakyat. Kita di sini, kita ada Karang bangun atas point of order. Sekejap ya. kementerian kerana rakyatnya menyokong kita. Yang ke berapa, Yang Berhormat? Kerajaan kita adalah kerajaan rakyat- kerajaan yang berjiwa rakyat. Jadi, kita kena balas batik budi Tuan Noh bin Omar: 35(6). rakyat, hila pegawai kerajaan dapat bonus, Tuan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Pengerusi, hak yang pi ke taut dia tak ada bonus. Sebutkan. Kot hujung tahun ikan nak dapat lebih - tak dak. Kot ikan nak timbul banyak kerana pegawai kerajaan Tuan Noh bin Omar: "Seseorang Ahli tidak · dapat bonus, depa dapat bonus, dengan itu ikan boleh bercakap berkenaan dengan apa-apa perkara banyak - dak. Hak buat bendang kalau sepuluh yang ada dalamnya faedah kewangan yang tepat relung pun belum tentu dia dapat. bagi dirinya (selain daripada perkara-perkara gaji 18 NOVEMBER 1996 37 menurut apa-apa syarat dalam Perlembagaan) jika bercakap macam itu dengan Tuan Pengerusi? tidak diterangkannya sebanyak mana faedah bagi Keputusan Tuari Pengerusi itu muktamad. dirinya dalam perkara itu." Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Saya Tuan Pengerusi, saya mendapat tahu kes sudah buat keputusan, Yang Berhormat. Arulpragasan ini, Yang Berhormat dari Jelutong Tuan Noh bin Omar: Tetapi Yang Berhormat menjadi Peguam yang terlibat di dalam kes ini, jadi dari Jelutong nampaknya dia macam mengenepikan sudah tentu dia ada interest kewangan. Jadi, macam sahaja keputusan Tuan Pengerusi. Tak bolehlah mana dia boleh bercakap tanpa declare interestnya macam itu. di dalam kes ini? Saya hendak minta order daripada Tuan Pengerusi. Tuan Pengerusi [Tuan OngTee Keat]: Yang Berhormat, sekiranya beliau tidak akur keputusan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, yang dibuat itu, sudah tentu saya akan saya akan buat keputusan. memberhentikan ucapan beliau. Ya. Tuan R. Karpal Tuan R. Karpal Singh: Tuan Tuan R. Karpal Singh: Jawapan yang diberi Pengerusi.... oleh Yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Menteri, apa yang saya nyatakan tadi, nampaknya Berhormat dari Jelutong, nanti dahulu. Saya hendak tidak ada apa-apa nasihat yang diberi kepada Yang bertanya Yang Berhormat, sama ada apa yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Menteri kerana didakwa oleh Yang Berhormat dari Tanjung Karang jika apa yang dinyatakan olehnya di muka surat 51 itu benarkah atau tidak, Yang Berhormat ada terlibat dan 52 tidak ada apa-apa makna langsung! di dalam kes perbicaraan yang berkenaan? Beliau menyatakan: Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, kes "Yang Berhormat dari Machang membangkitkan itu sudah tamat. Rayuan sudah berjaya dan soal burden of proof atau standard of proof dalam Arulpragasan sudah terselamat daripada tali gantung, prosedur kehakiman dan keadilan di negara kita. habis! Kes itu sudah habis. Ini adalah akibat dari kes Mahkamah Persekutuan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Baik. kes Arulpragasan dan selepas itu, apa yang dicadangkan oleh Peguam Negara dan kerajaan ialah Tuan R. Karpal Singh: Tidak ada apa-apa kes tafsiran dan takrifprima facie ini dikembalikan percuniary interest masa sekarang. Tidak ada. kepada takrif yang asal." Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Langsung tidak memahami prinsip dalam kes Berhormat menyentuh kepada jawapan Yang Am at Arulpragasan! Ini adalah nasihat yang diberi kepada Berhormat Timbalan Perdana Menteri, itu saya Yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Menteri benarkan, tetapi Yang Berhormat jangan sentuh apa­ oleh Peguam Negara atau oleh sesiapa menteri yang apa sahaja yang bersabit dengan kepentingan menjadi peguam atau timbalan menteri - seorang kewangan peribadi seperti mana yang dibangkitkan peguam ada di sana. Adakah itu yang diputuskan tadi. oleh Mahkamah Persekutuan? Tuan R. Karpal Singh: Tidak ada sangkut­ Tuan Pengerusi, apa yang diputuskan dalam kes paut, Tuan Pengerusi. Arulpragasan adalah keputusan oleh 4 orang hakim. Majoriti 4 minoriti 3 pada 27hb. Julai. Selepas kes Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, ini, ada beberapa kes rayuan dalam Mahkamah saya beri peringatan. Persekutuan yang menunggu keputusan ini. Tuan R. Karpal Singh: Tidak bersangkut. Keputusan ini ada di'reserve'kan, jika saya tidak Tidak payah memberi peringatan kepada saya, Tuan tersilap, pada 7hb. Februari. Akhirnya, 27hb. Julai Pengerusi. kita mendapat keputusan yang ditunggu-tunggu oleh semua badan kehakiman, termasuk peguam. Tuan Noh bin Omar: [Bangun] Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, Apabila kes rayuan dijalankan selepas menunggu Tanjong Karang bangun lagi. keputusan ini dan saya menjadi peguam di dalam kes-kes itu, kali yang pertama selepas keputusan Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, ini ini, kes rayuan yang dikendalikan oleh Mahkamah point of order. Macam mana seorang peguam dan Persekuatuan. Apa yang terjadi adalah, Timbalan seorang yang lama di dalam Parlimen boleh Pendakwaraya bagi Pendakwaraya sebelum kes 38 18 NOVEMBER 1996 rayuan ini berjalan, ada membuat permohonan bagi pihak seorang bemama Daeng Bahar Ismail bahawa Jabatan Peguam Negara memerlukan 3 yang dihentam oleh Tengku Mahmud Iskandar Ibni bulan untuk meneliti dan memahami keputusan ini. Sultan Ismail dan anaknya Tengku Ibrahim Ismail. Apa yang menjadi isi kandungan di dalam keputusan Dalam kes ini satu penghakiman adalah diberi oleh yang dibuat oleh 7 orang hakim ini. Hakim Yang ArifHarun, saya ada hantar ini kepada majalah undang-undang. lni tidak ada di Tuan Pengerusi, pada 24hb. Disember 1993, 'repeat'kan kerana masa itu Tengku Mahmud dalam satu kes Khoo Hi Chiang, di sini ada 5 orang Iskandar menjadi Yang di-Pertuan A gong, oleh itu hakim yang memutuskan satu isu yang sama. Tidak sampai hari ini alasan kehakiman ini tidak masuk ada apa-apa perbezaan dengan isu yang ada di dalam buku undang-undang. hadapan 7 orang hakim ini di dalam kes Arulpragasan. Tidak ada apa-apa yang dibuat oleh Dan adakah dalam perkara Arulpragasan, adakah Peguam Negara pada masa itu bagi mengadakan kerajaan cam pur tangan untuk menentukan kes ini? keputusan ini. Keputusan oleh lima orang hakim Kes ini tidak masuk dalam majalah undang-undang ini tidak sah. kerana keputusan ini tidak diterima oleh kerajaan. Bagi kepentingan orang ramai, apa yang ada Prosedur itu yang sama dengan Arulpragasan diputuskan dalam kes Arulpragasan ada diputuskan ada menggunakan faedah yang diberi kepada dalam kes Public Prosecutor vs. Chin Yoke pada rayuan-rayuan lain dan ada beberapa rayuan yang 20hb. Oktober 1939, saya pun belum lahir. Ini ada berjaya di dalam Mahkamah Persekutuan. Kenapa dalam buku undang-undang. Prinsip dalam Chin tiga tahun selepas kes Khoo Hi Chiang, terjadi satu Yoke adalah bahawa satu kes beyond reasonable krisis di mana 400 kes dibekukan. Tidak ada doubt harus dibuktikan oleh pendakwaan barulah perbicaraan kerana satu kenyataan urn urn ada dibuat pembelaan boleh dipanggil. Ini bukan satu perkara oleh Yang Amat Berhormat Perdana Menteri. yang luar biasa. Beyond reasonable doubt kerana Kenapa Yang Amat Berhormat Perdana Menteri ini kes-kes seperti 39(B). Kes-kes pembunuhan membuat keputusan untuk menyatakan bahawa apa melibatkan nyawa, oleh itu beyond reasonable yang diputuskan dalam kes Arulpragasan tidak boleh doubt. diterima? Dalam Islam, kes rogol, khasnya, untuk Tuan Pengerusi, apa yang diputuskan adalah membuktikan satu kes rogol, apa yang saya diputuskan oleh hakim-hakim yang dilantik oleh difahamkan adalah bukti daripada...... kerajaan. Kenapa? Adakah apa-apa yang berbau politik dalam perkara ini? Kenapa Yang Amat Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: Berhormat Perdana Menteri, apabila keputusan yang [Bangun] sama diputuskan di dalam kes Arulpragasan dan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Khoo Hi Chiang, apabila Khoo Hi Chiang tidak ada Berhormat, Tasik Chenderoh bangun. apa-apa aduan? Di dalam kes Arulpragasan, Yang Amat Berhormat Perdana Menteri sendiri campur Tuan R. Karpal Singh: Ya. tangan. Ini tugas Peguam Negara untuk membuat Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: satu pengumuman, bukan tugas Yang Amat Tadi, Ahli Yang Berhormat dari Jelutong menyebut Berhormat Perdana Menteri. Kenapa dia campur berkenaan dengan kes Public Prosecutor lwn. Chin tangan? Yoke pada tahun 1939. Ahli Yang Berhormat Apa yang menghairankan adalah, selepas saya mengatakan dalam keputusan itu bahawa kaedah mendapat 6 keputusan daripada 7, kerana Hakim yang diambil ialah beyond reasonable doubt. Adakah Besar Malaya, Hakim Anuar, sampai hari ini tidak ini betul? Kalau tidak, boleh Ahli Yang Berhormat memberi apa-apa alasan kehakiman. Tetapi ada 6. sebutkan kes itu kerana saya rasa agak lain sedikit Saya ada menghantar keenam-enam ini ke majalah kerana dalam kes Chin Yoke ini prima facie udang-undang MLJ, AMR dan CLJ, tetapi sampai sebenarnya. hari ini tidak ada diterbitkan oleh mana-mana majalah Tuan R. Karpal Singh: Dalam kes Chin Yoke, undang-undang. apa yang berbangkit ialah tafsiran seksyen 173(f) Saya mahu mendapat tahu adakah kerajaan Kanun Acara Jenayah yang adalah sama dengan seksyen 180 Kanun Acara Jenayah. Sarna kerana cam pur tangan di sini? apa yang melibatkan seksyen 173 dalam mahkamah Adakah apa yang terjadi dalam tahun 1986, rendah di mahkamah tinggi adalah seksyen 180. dalam kes itu di mana saya pun menjadi peguam Dalam kedua-dua kes, kes Khoo Hi Chiang dan juga 18NOVEMBER 1996 39 kes Arulpragasan, Chin Yoke prinsip dalam Chin izinkan tetapi janganlah Ahli Yang Berhormat Yoke ada diikuti. Saya memberi reference 1949 huraikan contoh demi contoh, saya rasa itu akan Malayan Law Journal, page 4 7. Barangkali rakan mengambil masa yang panjang. Masa memang tidak saya di sana boleh meneliti kes ini kerana kes ini mengizinkan tetapi berbalik kepada 35(6) itu saya ada dirujuk oleh ...... rasa kalau kes yang berkenaan telah pun tamat dan Yang Berhormat tidak menyentuh secara langsung Tuan Noh bin Omar: [Bangun] kepentingan kewangan yang melibatkan diri sendiri, Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya itu tidakjadi soal. Yang Berhormat diingatkan kita Yang Berhormat, Tanjong Karang bangun. berada dalam peringkat Jawatankuasa dan baliklah Tuan R. Karpal Singh: ...... oleh ketujuh-tujuh ke butiran yang berkenaan dan jangan Yang hakim dalam Arulpragasan dan juga dalam Khoo Hi Berhormat huraikan secara detail ataupun terperinci Chiang. contoh-contoh yang dibangkitkan tadi itu. Tidak payahlah. Tuan Pengerusi [Tuan Ong T.ee Keat]: Ya, Tanjong Karang. Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, oleh kerana perkara ini amat serius, penting. Barangkali Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, saya Ahli Yang Berhormat dari Tanjong Karang tidak hendak tanya dua perkara mengenai point of order memahami apa yang saya cakap ...... ini. Yang pertama ini 36 ..... Tuan Noh bin Omar: [Bangun} Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti dulu Yang Berhormat, Yang Berhormat bangun atas Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, point of order? dia bangun. Tuan Noh bin Omar: Point of order. Tuan R. Karpal Singh: Ya, dia tidak tabu. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Nanti, Peraturan mesyuaratkah ataupun hendak minta Yang Berhormat. penjelasan? Tuan R. Karpal Singh: Mengapa ini? Tuan Noh bin Omar: Peraturan mesyuarat. Penjelasan ataupun point of order? Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Ya, Tuan Noh bin Omar: Saya hendak minta baik. Yang keberapa? penjelasan sebab dia kata saya tidak faham, saya fahamlah saya bercakap ni. Tuan Noh bin Omar: Peraturan mesyuarat Tuan R. Karpal Singh: Kalau dia hendak minta yang pertama sekali saya hendak tanya 36(1) - isi­ penjelasan tidak payah huang masa. isi ucapan. Saya mendengar ucapan yang diberi oleh Ahli Yang Berhormat dari Jelutong tadi. Itu, Tuan Noh bin Omar: Tunggulah kita bahas sudah banyak bercakap pasal dasar. Dalamjawapan dalam ...... Yang Amat Berhormat Timbalan Perdana Menteri Tuan R. Karpal Singh: Hendak bangkit perkara sudah menyatakan bahawa CPC 180 ini akan yang sama dua, tiga kali tentang pecuniary interest dipinda. Jadi, itu sesuailah. Tunggulah kita pinda tadi. Saya sudah menjelaskan tadi. seksyen 180 barulah kita bercakap kes ini. Ini, Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang seolah-olah saya duduk dalam mahkamahlah, Tuan Berhormat, Yang Berhormat, saya sudah buat Pengerusi. Kes-kes yang disebut ini kes-kes hujah keputusan. Ahli Yang Berhormat dari Jelutong balik yang dibangkitkan oleh Ahli Yang Berhormat dari kepada butiran yang berkenaan. Jelutong dalam kes Arulpragasan. Jadi, termasuk balik seksyen peraturan mesyuarat 35(6), dia masih Tuan R. Karpal Singh: Y a, saya mahu balik, ada interest lagi dalam kes ini. Jadi saya hendak dia kacau lagi. dapat order daripada Tuan Pengerusi, sama ada isi Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang ucapannya ini ada kaitankah dengan butiran-butiran Berhormat itu pun hak dia juga kalau dia hendak yang disebut tadi? minta penjelasan. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Baik, Tuan R. Karpal Singh: Hak untuk kacau? saya akan buat keputusan. Nampaknya ada dua peraturan mesyuarat ya. 36( I) dan juga 35(6). Say a Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Bukan rasa kalaulah Ahli Yang Berhormat dari Jelutong kacau, Yang Berhormat. Dia hendak minta sekadar bangkitkan contoh, rasanya saya akan penjelasan. 40 18 NOVEMBER 1996

Tuan Noh bin Omar: [Menyampuk] Tuan R. Karpal Singh: Hendak apa? Penjelasan atau apa? Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Berhormat, Yang Berhormat. Sebelum Yang Tuan Noh bin Omar: Penjelasan. Berhormat ..... Tuan R. Karpal Singh: Tidak payah oleh Tuan R. Karpal Singh: Langsung tidak faham. Never, he has never defend the fact in his life. kerana ...... Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat]: Tuan Noh bin Omar: Takut! Sebelum Yang Berhormat bangun hendak bercakap, minta izin dulu. Ya, Ahli Yang Berhormat dari Jelu­ Tuan R. Karpal Singh: Bukan takut. tong. Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Tuan R. Karpal Singh: Dia kacau kerana tidak [Bangun] faham. Tuan Noh bin Omar: [Menyampuk] Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat]: Jangan terpesongjauh sangat Yang Berhormat. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti dulu, nanti dulu. Ada seorang lagi. Tuan R. Karpal Singh: Saya ada di sini, jika mahu Arulpr~asan keputusan ada di sini, baca dulu Tuan Noh bin Omar: [Menyampuk] baru bangun. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Tapi dulu. Yang Berhormat, sabar. kalau tidak silap saya Yang Berhormat, tadi Yang Berhormat menyentuh ataupun cuba hendak Tuan R. Karpal Singh: Dia tidak faham. Bila huraikan kes ..... kita memberi jalan, dia duduk. Tuan R. Karpal Singh: Chin Yoke? Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: ... yang Berhormat, nanti dulu. Ada seorang lagi. dibangkitkan. Tuan R. Karpal Singh: [Menyampuk] Tuan R. Karpal Singh: Ya, oleh kerana Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Kuala Timbalan Menteri ingin mendapat tabu. Pilah bangun ini. Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat]: Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Cukuplah, Yang Berhormat. Tuan Pengerusi, point of order. Tuan R. Karpal Singh: Langsung tidak faham Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, di sini. yang keberapa? Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat): Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Sekadar memberi penjelasan, itu saya izinkan. Izinkan sekali lagi saya merujuk kepada peruntukan Tuan R. Karpal Singh: Siapa pun tidak faham, 35(6). Jelaslah Tuan Pengerusi telah membuat Timbalan Perdana Menteri pun tidak faham, Perdana keputusan. Di sini, yang kita hendak bangkitkan Menteri langsung tidak tabu apa yang diputuskan ialah persoalannya "seorang ahli tidak boleh di dalam kes Arulpragasan. Di sana langsung tidak bercakap berkenaan dengan apa-apa perkara yang masuk mahkamah untuk membela sesiapa. Mahu ada dalamnya faedah kewangan yang tepat bagi kacau di sini. Baca dulu. dirinya". Dalam perkara ini, Tuan Pengerusi sebut tadi, kes Arulpragasan Ahli Yang Berhormat dari Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Jelutong ialah peguambela dan beliau tidak ada Berhormat, janganlah asyik hendak menggunakan menyatakan beritahu kepada Dewan yang mulia ini perkataan 'kacau' itu. ltu tidak timbul. interestnya dan tadi dia sudahjanji. Tuan R. Karpal Singh: Ya, kerana apa yang Yang keduanya juga, Tuan Pengerusi, kes ini dia tanya tidak langsung ...... telah diputuskan oleh mahkamah dan keputusan itu Tuan Noh bin Omar: [Bangun] terpaksa kita patuhi, yang hendak dibangkitkan Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat]: Ya, dalam Dewan yang mulia ini membuang masa dan Ahli Yang Berhormat dari Tanjong Karang bangun ini tidak melambangkan kematangan Ahli Yang m. Berhormat dari Jelutong ..... ------

IS NOVEMBER 1996 41

Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Berhormat. Baiklah, Yang Berhonnat. Tuan R. Karpal Singh: Dukacita, Tuan Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Pengerusi pun langsung tidak faham. [Ketawa] .... yang kononnya telah lama dalam Dewan ini yang pakar dari segi perundangan .... Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Berhormat! Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, ini bukan point of order. Tuan R. Karpal Singh: Langsung tidak faham. Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Tuan Pengerusi [Tuan OngTee Keat): Yang Tuan Pengerusi, say a masih lagi berada di sini, saya Berhormat, saya hendak minta Yang Berhormat tarik minta tolong Tuan Pengerusi beri, saya masih balik apa yang disebut tadi. berdiri di tern pat saya. Minta to long Ahli Yang Tuan R. Karpal Singh: Tidak faham! Berhonnat dari Jelutong duduk dahulu. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ini Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Duduk satu tanda yang saya rasa .... duluya. Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, bukan Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: contoh, ini kes .... Duduk dulu. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ini Tuan R. Karpal Singh: [Menyampuk] satu tanda kurang pengajaran, Yang Berhonnat. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti dulu, Yang Berhormat. Tuan R. Karpal Singh: Bukan kurang pengajaran. Kurang faham oleh.... Dato' Haji Abu Zahar bin Dato' Nika Ujang: Saya masih lagi menjelaskan point of order Tuan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Pengerusi. Kurang Pengajaran dan peradaban. Yang Berhormat, saya cukup sabar dan saya cuma Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang hendak to long Yang Berhormat memberi nasihat dan Berhormat.. .. janganlah Yang Berhormat sanggup bertindak Tuan R. Karpal Singh: [Menyampuk] sedemikian. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ahli Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, bukan Yang Berhormat dari Jelutong, duduk sebentar dan itu, tidak faham, thats my worry, nobody under­ saya akan buat keputusan. stand. Tuan R. Karpal Singh: Sudah buat tadi, tiga Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Kalau kali sudah buat. Yang Berhormat tetap hendak cakap macam itu, Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti saya kena memberhentikan Yang Berhormat dulu Yang Berhormat, sebab yang ini baru daripada berucap. dibangkitkan oleh Ahli Yang Berhormat dari Kuala Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, .... Pilah. Saya kena buat satu ruling. Baik Yang Berhormat. Walaupun apa yang dibangkitkan itu Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Saya adalah sama dengan Ahli Yang Berhormat dari sudah buat keputusan tadi cukup jelas, dan saya Tanjong Karang dan saya memang sudah buat memang beri peluang kepada Yang Berhormat untuk keputusan bersabit dengan peraturan mesyuarat mengambil bahagian dalam perbahasan, tetapi 35(6) tetapi sukalah saya hendak ingatkan Yang janganlah berdegil-degil, Yang Berhonnat. Berhormat sesuatu yang baru iaitu sebarang kes perbicaraan yang telah diputuskan, saya rasa Yang Tuan R. Karpal Singh: Bukan saya berdegil­ Berhormat dinasihatkan janganlah ungkit-ungkit degil, Tuan Pengerusi. Di sini adalah akta yang kembali hendak mempertikaikan keputusannya penting, ini bukan contoh yang saya memberi. Ini secara teknikal. Saya rasa Yang Berhormat tabu bukan contoh. juga ya, kes semacam ini memang tidak dibenarkan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): dalam perbahasan yang lampau. Tentang contoh itu saya beri ... Kalau sekadar hendak memberi contoh, biasanya Tuan R. Karpal Singh: Ini adalah satu kes yang saya izinkan. Tetapi janganlah cuba hendak tidak diterima oleh kerajaan dengan sebab yang tidak mengupasnya kembali. Tidak ada masa, Yang munasabah. 42 18 NOVEMBER 1996

Tuan Noh bin Omar: [Bangunj hendak harapkan semua Ahli Dewan ini terdiri Tuan Pengerusi [Tuan OngTee Keat]: Nanti daripada peguam sahaja. dabulu, Yang Berhormat, ada peraturan mesyuarat. Tuan R. Karpal Singh: Ya, kerana ini kes Nanti dabulu, duduk sebentar. undang-undang. Jika langsung tidak tabu undang­ Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, point undang, bagaimana mabu memabami. Oleh itu, .... of order! Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Berhormat, saya buat keputusan dabulu ya, dan saya Peraturan Mesyuarat yang ke berapa? tidak akan ulangi sekali lagi. Saya bertegas, kalau Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, Yang Berhormat cuba hendak mengupas secara keputusan Tuan Pengerusi, adalab muktamad. lni detaillagi, saya rasa itu tak kena. point of order. Tuan Pengerusi sudah buat Tuan R. Karpal Singh: Perkara penting untuk keputusan suruh dia tarik balik kerana dia saya mengulas dengan detail, Tuan Pengerusi, mengatakan Tuan Pengerusi tidak fabam. kerana di sini adalab satu isu penting kerana kerajaan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Nanti tidak mahu terima keputusan Mahkamah dabulu Yang Berhormat, saya akan uruskan. Persekutuan ini, dan membuat pindaan kepada Tuan Noh bin Omar: Dia sudab tarikk$ bel urn, Kanun Acara Jenayab. Pindaan-pindaan yang ada saya tidak dengar dia tarik, Tuan Pengerusi. far reaching consequences. Bukan satu contoh. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Kalau Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: bersabit dengan perkataan yang dia sebutkan tadi, [Bangun] saya memang hendak kekalkan keputusan saya. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Yang Berhormat, ... Berhormat, Chenderoh bangun. Tuan Noh bin Omar: Lagi satu 36(1 ). Saya Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: minta supaya Yang Berhormat dari Jelutong betul­ Yang Berhormat, ini soal penting. Saya hendak Yang betul menghayati 36(1 ), tumpukan kepada isi ucapan Berhormat beri penjelasan. Sebab fabaman saya kepada butiran-butiran yang tertentu. Bukan dalam hujab Yang Berhormat tadi, iaitu mengikut hendak membahaskan apa Yang Berhormat Yang Berhormat, dalam kes public prosecutor lawan bercakap dalam mahkamab. Ini bukan mahkamab. Chin Yoke tahun 1939, kadeab yang digunakan di Kita bukan buat undang-undang. bawab seksyen 173F itu must prove beyond rea­ Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Cukup sonable doubt ataupunprimafacie? Sebab fabaman Yang Berhormat. Yang Berhormat, tak payah saya, semenjak kes inilab kita menjadi asas babawa mengulas. di peringkat itu kita hanya menggunakan kaedab Tuan Noh bin Omar: Jadi, saya minta 36(1) prima facie sahaja. Jadi, saya hendak Yang ini tolong fabam sedikit. Berhormat jelaskan di sini? Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, Berhormat dari Jelutong, balik pada apa yang seksyen 173F berbunyi, tidak ada perkataan prima disebutkan tadi itu, saya rasa Yang Berhormat kena facie dalam seksyen ini atau dalam Kanun Acara tarik balik. Jenayab. Apa yang seksyen itu berbunyi adalah "If it found taking all the evidence during the court Tuan R. Karpal Singh: ltu boleh tarik balik, refer to that is the evidence for the prosecution, itu perkara yang kecil, tak mengapa. Apa yang the court find that no case against the accuse that penting adakah Ahli-abli Yang Berhormat di sini he made out which his found rebutted would war­ termasuk Tuan Pengerusi fabam apa yang saya mabu rant his conviction because the record and order bangkit ini. equal to." Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Tafsiran bagi seksyen ini, perkataan prima fa­ Berhormat, jangan cuba hendak libatkan Kerusi cie langsung tidak ada dalam Undang-undang Kanun dalam perbahasan ini. Kena fabam. Acara Jenayah. Tuan R. Karpal Singh: Tuan Pengerusi, Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: dengan hormat. Tuan Pengerusi bukan seorang lawyer, [Menyampuk} tidak faham isu yang ada Saya tabu seksyen 173F tidak ada perkataan prima berbangkit dalam Arulpragasan. facie ataupun beyond reasonable doubt. Tetapi bukankab keputusan yang dibuat dalam kes Chin Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat): Nanti dahulu, Yang Berhormat. Takkan Yang Berhormat Yoke ini, mereka mengambil keputusan, iaitu if 18 NOVEMBER 1996 43 unrebutted itu maknanya menggunakan kaedah diikuti dalam satu kes Ragunathan. Nama pun primafacie sahaja, bukan beyond reasonable doubt 'Ragu' dalam tahun 1984. [Ketawa] Dan selepas at the end of the prosecution case, dengan izin. itu, dalam kes Munusamy vs. Public Prosecutor. Sebab ini penting. Kalau dalam seksyen I 73F ini Selepas itu kes Tan Boon Kean virsus Public Pros­ bahawa kita menggunakan kaedah "at the end of ecutor. Selepas itu jadi Khoo Hi Chiang dalam tahun the prosecution case," kalau ada prima facie case, 1994. itu bennakna bahawa telah lebih daripada beberapa Beberapa Ahli: [Menyampuk] puiuh tahun kita telah pun menggunakan kaedah Tuan R. Karpal Singh: Baik macam ini, dapat ini. Cuma yang tukamya pada tahun 1993 sahaja penjelasan dan faham apa yang dinyatakan oleh daiam kes Khoo Hi Chiang. Jadi, sebab itu saya saya. hendak bertanya Yang Berhonnat, kerana fahaman saya Yang Berhormat berucap tadi seolah-olah Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: semenjak tahun I 939 lagi dalam keputusan, kita Yang Berhormat kata kes Haw Tua Tau di mengambil kaedah beyond reasonable doubt. Saya Singapura. Kemudian tahun 1981 kita ikut kes ini ingat itu salah. dalam kes Ragunathan. Yang Berhormat kata Ragunathan pun ragu-ragu. J adi, apakah Yang Tuan R. Karpal Singh: Yang Berhonnat, itu Berhormat kata pada ketika itu hakim yang bukan salah. Dalam kes Khoo Hi Chiang yang ada mengambil keputusan itu Raja Azlan, Salleh A bas dilaporkan barangkali Yang Berhonnat boleh sebut dan Hamid ini memang hakim ini tidak bergunakah, kes ini. Rujukan adalah 1994 11MLJ page 265, dan sehinggakan keputusan yang mereka buat dalam kes mukasurat 267 ada. Cases referred to Chin Yoke Ragunathan ini diragu-ragukan? vs. Public Prosecutor 1940 Malayan Law Journal, page 47 as follows. Barangkali Yang Berhonnat Tuan R. Karpal Singh: Soalannya bukan ada mahu melihat ini. Itu bennakna dalam kes Chin guna atau tidak guna. Kes itu ada diikuti dalam kes Yoke. Dalam kes Chin Yoke apa yang diputuskan Munusamy, ada diikuti dalam kes Tan Boon Kean, adalah tafsiran bagi 173F adalah beyond reason­ tetapi dalam kes Khoo Hi Chiang, dalam tahun 1993 able doubt at the closed of the prosecution case. - 24hb. Disember, 5 orang Hakim iaitu Abdul ltu ada diikuti dalam kes Khoo Hi Chang dan dalam Hamid, Lord President Jamuri Sarjan, Chief Jus­ kes Arulpragasan. tice Borneo Edgar Joseph Jr, Eusoff Chin dan Mohamad Saidin, sebulat suara...... Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: Kalau Ahli Yang Berhonnat sebut dalam kes Chin Tuan Noh bin Omar: [Bangunj Yoke ini sudah digunakan kaedah beyond reason­ Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti able doubt, mengapa perlu dalam kes Khoo Hi dahulu, Yang Berhonnat. Ada Peraturan Mesyuarat. Chiang hendak pastikan bahawa kaedah yang Tuan R. Karpal Singh: Ini orang tidak ada sepatut digunakan ialah beyond reasonable doubt? kerja lain untuk kacau. [Ketawa] Tak perlu ada keputusan di atas Khoo Hi Chiang. Sebab kita guna prima facielah, sebab itu dalam Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Nanti kes Khoo Hi Chiang ini berbangkit. Pada tahun dahulu. 1993 baru keputusan dibuat, digunakan iaitu kaedah Tuan R. Karpal Singh: Timbalan Menteri ada beyond reasonable doubt. Saya ingat Yang faham sedikit, tetapi ini...... Berhonnat jangan misslive the Dewan. Tuan Pengerusi [Tuan OngTee Keat]: Yang Tuan R. Karpal Singh: Itu satu peft!.lduhan Berhonnat, jangan buat sangkaan macam itu. yang serius, misslive the House. Tidak bol~ sebut seperti itu. Tuan Pengerusi, ini dalam tahun 1939. Tuan Noh bin Omar: Tuan Pengerusi, 36(1 ). Tetapi dalam tahun 1981 di Singapura dalam kes Sebab itu tadi saya berkali-kali menegaskan. Kita Haw Tua Tau. Timbalan Menteri langsung tidak ini di dalam peringkat Jawatankuasa, kena pegang pergi ke mahkamah, dia tidak tahu ini, semua dia Peraturan Mesyuarat 36(1) - berucap dengan yang tidak tahu. [Ketawaj Dalam tahun 1981 kes Haw berkaitan. Saya tidak menafikan apa yang Tua Tau, dalam kes itu, apa yang diputuskan adalah dicakapkan itu. Kita pun belajar juga. Kalau saya "at the closed of the case for the prosecution all tidak belajar, macam mana saya boleh menjadi law­ that has to be shown if that is some evidence, not yer. Sarna-sarna belajar, tetapi tunggulah. Bila kita inhiddently incredible which it believed would war­ pinda CPC nanti bolehlah kita hendak bahaskan rant a conviction." Tetapi kes Singapura itu ada isu ini. Di sini ramai kawan-kawan yang bukan 44 I 8 NOVEMBER I 996 lawyer, mereka hendak bercakap. Mereka boring Tuan R. Karpal Singh: Dalam kes Khoo Hi mendengar ini. Ini bukan mahkamah, ini Dewan, Chiang -lima? kita hendak buat undang-undang. Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Tan Boon Kean tahun berapa? Kes Tan Boon Kean Cukuplah Yang Berhormat. Peraturan Mesyuarat tahun 1995. Bermakna dia tolak Khoo Hi Chiang. 36(1) itu saya rasa kurang tepat tetapi saya sudah Jadi, saya hendak menyatakan di sini bahawa, ingatkari Yang Berhormat Jelutong tadi. Saya tidak walaupun Arulpragasan punya kes 4-3, bukan benarkan Yang Berhormat huraikan kes demi kes unanimous, ini bermakna bahawa 4-3 bukan satu sepertimana yang dibuat dalam mahkamah. Ini perkara yang unanimous. Hakim adalah manusia. bukan mahkamah. Keputusan mereka pun kadangkala tidak betul. Sebab itu kerajaan berhak. Kalau daripada tahun Tuan R. Karpal Singh: lni Iebih tinggi dari 1939 kita telah menggunakan kaedah prima facie mahkamah. dan di negara-negara Commanwealth yang lain pun mengikut kaedah yang sama, mengapa Yang Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ini Berhormat terlalu marah sangat kalau kita bukan kira status, Yang Berhormat. merasakan kes ini banyak bercanggah perbezaan Tuan R. Karpal Singh: Lebih tinggi, undang­ pendapat, maka ini yang terbesar sekali dalam Ma­ undang di buat di sini. laysia, seperti Yang Berhormat cakap, maka kita mengambil keputusan untuk memperjelaskan Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Saya perkara yang tidakjelas di kalangan hakim-hakim. hendak ingatkan Yang Berhormat. Sila gulung, Apa salahnya? Yang Berhormat. Tuan R. Karpal Singh: Walaupun majoriti 4- Tuan R. Karpal Singh: Di sini langsung tidak 3 ..... faham undang-undang. Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang What is wrong? Berhormat, sila gulung. Kalau Y angBerhormat tidak ada isi kandungan yang lain yang hendak...... Tuan R. Karpal Singh: No, no, bukan what's wrong, dalam kes UEM, majoriti 3-2, masa itu Tuan R. Karpal Singh: Sayamahujawab apa boleh diterima oleh kerajaan kerana jikalau tidak yang dia tanya tadi. terima, Tengku Razaleigh barang kali mengambil kuasa dalam UMNO masa itu, oleh itu atas political Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: consideration, walaupun 3-2 itu majoritinya lebih, Saya mahu minta penjelasan. Saya mahu tanya balik. itu boleh diterima. Tetapi 4-3, langsung tidak mahu Tuan R. Karpal Singh: No, no. Sayahendak diterima. Ini bukan soal majoriti atau unanimous. jawab apa yang dia tanya tadi. Ini satu keputusan oleh satu badan kehakiman tertinggi dalam negara. Dalam pilihan raya boleh Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: menang dengan satu undi, itu satu kemenangan dan Nanti beri balik. tidak boleh dipersoalkan. Ada faham? Tuan R. Karpal Singh: Boleh, boleh. Beri Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: jalan. At least you have some sense in your head, Saya ingat dia ini orang tua, tidak faham. Kalau unlike that man over there. Dalam kes Khoo Hi kita guna amalan semenjak tahun 1939, amalannya Chiang, cases refer to..... tadi, saya ada menyatakan itu berpuluh tahun kita guna. Ini satu perkara yang Chin Yoke - followed, Ragunathan lwn Pendakwa penting, bukan macam kes UEM- keputusan di Raya - not followed, Munusamy vs Public Pros­ atas perkara-perkara yang tidak ada kaitan dengan ecutor - not followed dan Junaidi bin Abdullah - peruntukan di dalam akta seperti ini. Ini amalan not followed. Adakah semua ini di 'overruled'? yang kita guna semenjak tahun 1939 sampai tahun Tidak faham? Adakah diketahui bahawa kes itu 1993. Jadi bermakna tidak ada sesuatu yang ada di 'overruled' oleh Khoo Hi Chiang dan dikatakan sebagai persepakatan berkenaan dengan Arulpragasan? kaedah yang harus diguna. Bila tidak ada, bermakna Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: kita harus kembali kepada amalan yang telah kita Pertama, saya hendak tanya Yang Berhormat. Tadi lakukan selama lebih daripada 30 tahun. Jadi, sebab Yang Berhormat cakap unanimous dalam kes itu, kalau perkara ini kita telah gunakan selama 40 Arulpragasan ini, tetapi yang saya tahun 4-3 - tahun dan ia merupakan kaedah yang baik, tiba­ majoriti. tiba pula hakim mempunyai pandangan yang lain 18 NOVEMBER 1996 45 pada tallUn 1993, itu pun pada tahun 1993 - tukar 6.20 ptg. balik seperti dalam kes Tan Boon Kean, kemudian Tuan Yunus bin Rahmat [Jelebu]: Tuan appealed balik, bermakna mereka sesama mereka Pengerusi, saya hendak menyentuh tentang B.7- sendiri tidak ada kata putus. Jabatan Perdana Menteri di bawah Butiran 030000, Oleh kerana itu, bukankah Yang Berhormat sebut 020000, 050000, 070000 dan 130000 yang disentuh tadi, Dewan sebagai tempat yang lebih tinggi secara sekali gus. daripada mahkamah, mengambil keputusan bahawa Tuan Pengerusi, saya tidak mahu memanjangkan perkara yang menjadi pertikaian di kalangan hakim­ masa, membuang masa seperti macam Ahli Yang hakim perlu kita perjelaskan dan kita undang­ Berhormat dari Jelutong tadi, sehinggakan kita undangkan supaya ianya tidak lagi menjadi ternganga-nganga sebab dia tidak mengerti cakap pertikaian. Adakah kita tidak ada hak untuk berbuat Melayu, tak faham! demikian? Hanya untuk memperundang-undangkan Tuan Pengerusi, saya ingin menyentuh Unit amalan yang telah kita lakukan selama lebih daripada Penyelarasan dan Pelaksanaan, Jabatan Perdana 40 tahun? Adakah itu salah? Menteri. Kita mengucapkan tahniahlah di atas kerja­ Tuan R. Karpal Singh: ltu bukan amalan. Chin kerja yang telah ditunjukkan oleh seluruh kakitangan Yoke adalah tafsiran atas Seksyen 173(F) yang in kerajaan yang berjumlah lebih dari 850,000 orang pari materia with Seksyen 180. ltu satu tafsiran, sepanjang tahun yang lepas dan tahun ini dan bukan amalan. pencapaian yang telah diberikan dan ditunjukkan di dalam usaha untuk menggerakkan dasar-dasar Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: kerajaan. Apa beza Seksyen 180 dengan Seksyen 173? Tuan Pengerusi, dalam pada itu kita haruslah Tuan R. Karpal Singh: Bukan amalan. menekankan bahawa Unit Penyelarasan dan Datuk Haji Mohamed Nazri bin Abdul Aziz: Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri ini haruslah Satu diguna di Mahkamah Tinggi, satu di Lower dapat menyempurnakan pemerhatian dan juga pengesanan ke atas kakitangan-kakitangan yang Court, tidak ada perbezaan. didapati tidak dapat menjalankan program-program Tuan R. Karpal Singh: Bukan perbezaan, ada yang telah diatur dan telah diluluskan di peringkat dua seksyen. Bagi Mahkamah Rendah - Seksyen negeri dan juga daerah, kerana apa yang kita dapati 173(F) dan Seksyen 180 adalah bagi Mahkamah terkadang-kadang projek-projek yang telah Tinggi, tetapi dalam tahun 1940, Chin Yoke bukan diluluskan tidak dapat dilaksanakan dengan baik dan amalan. Ratio decidendi dalam kes itu. teratur, banyak permasalahan yang berlaku, masalah tanah, masalah kelulusan pelan dan sebagainya. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Berhormat, saya rasa kes Chin Yoke tadi itu sudah Jadi, saya berharaplah unit ini akan dapat mengesan dan menyelaraskan tugas-tugas di cukup untuk Yang Berhormat membahaskan. Kalau peringkat bawahan dan saya yakin dan percaya UPP sekadar hendak memberi contoh, saya beri .... yang mempunyai kakitangan yang begitu ramai akan Tuan R. Karpal Singh: Dia tanya penjelasan dapat mengesan permasalahan dan juga kelemahan tadi. yang berlaku terutamanya di peringkat pejabat­ pejabat pembangunan di peringkat daerah dan juga Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: negeri. Cukuplah, Yang Berhormat. Tuan Pengerusi, apa yang berlaku, kadang­ Tuan R. Karpal Singh: Saya ingat Tuan kadang kakitangan-kakitangan di peringkat daerah Pengerusi pun tidak faham. Tidak payahlah, habis ini macam tak tabu buat kerja. Terdapat kadang­ di situ. kadang kelulusan-kelulusan peruntukan yang telah diberikan tidak dapat dilaksanakan dengan baik. Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Permasalahan kecekapan kakitangan di peringkat Berhormat. bawah juga masih berlaku, walaupun pelbagai Tuan R. Karpal Singh: ltu sahajalah, tidak pekeliling perkhidmatan kerajaan telah pun dikeluarkan, satu demi satu sejak tahun 1991 yang payah. lalu, tetapi masih terdapat lagi kakitangan yang Tuan Pengerusi (Tuan Ong Tee Keat): Yang membuat tindakan sambil lewa sehingga kita Berhormat, cukup. Jelebu. terpaksa menegur dalam mesyuarat-mesyuarat 46 18 NOVEMBER 1996

pembangunan daerah dan sebagainya. Contohnya dibuat berdasarkan kepada perancangan yang peruntukan Ahli Parlimen yang kita sokong untuk diaturkan. Jadi, saya oerharaplab Unit Perancang kelulusan daripada pejabat pembangunan negeri, Ekonomi akan dapat melihat balik perkara ini kalau sehingga kelulusan itu telah diturunkan sejak bulan belum diluluskan, mintalab disegerakan, kalau Ogos, tetapi bulan November masih Jagi tidak sudah, terima kasih! Sebab, makluman yang saya diberitahu kepada pemohon-pemohon, yang mereka dapat dari Pejabat Daerab Jelebu, kerja-kerja ini harapkan ialah pemohon datang berjumpa dengan terpaksa ditangguhkan dabulu kerana kelulusan pelan mereka hari-hari. daripada pihak EPU untuk kali keduanya belum lagi Jadi, ini tak kena. Kita kena aturkan, kita kena diterima cipta satu sistem pemberitahuan, biasanya Tuan Pengerusi, selain daripada itu Babagian Hal permohonan itu dijawab dengan menyatakan Ehwal Agama Islam. Saya bagi pihak rakyat di permohonan tuan dalam tindakan atau pemerhatian, Jelebu merakamkan ucapan teirma kasih dan apabila telab luhis, kita kena beritahu balik, adalah tahniab kepada kerajaan terutamanya Babagian Hal formatnya, tak payahlab kita hendak ajar.· Ehwal Agama Islam kerana telab memilih Jelebu untuk dibangunkan Pusat Pemurnian Akidab Jadi, inilah yang merupakan faktor-faktor yang kelewatan di sesuatu permohonan itu dilaksanakan mana kerja-kerjanya telab pun bermula dua minggu dan projek-projek kecil Ahli Parlimen itu lambat yang lepas. dilaksanakan. Dan saya haraplab UPP akan dapat Mengikut kelulusan dalam Rancangan Malaysia menekankan dan melihat perkara-perkara yang Ketujuh, kelulusannya sebanyak RMS juta tetapi sedemikian di peringkat bawaban dan pegawai­ saya Iihat untuk tahun 1997 dan peruntukan pegawai daerah ataupun penolong pegawai daerab keseluruhannya hanya RM2.5 juta. Jadi, saya pun babagian pembangunan haruslab begitu peka dan tak tabu yang mana satu, saya minta penjelasan dari seharusnya melihat perkara ini supaya perbelanjaan Yang Berhormat Dato' Menteri yang berkenaan. yang sepatutnya dibelanjakan pada tahun kewangan Tuan Pengerusi, saya berharap Babagian Pusat yang berkenaan tidak akan terbabas sehingga tahun Pemumian Akidab ini akan dapat dibangunkan yang selepasnya. dengan kadar yang segera kerana masalah yang Tuan Pengerusi, jadi, ini kita khuatir kesannya berlaku sekarang ini, mengenai salab maklumat akan datang kepada wakil-wakil rakyat. Kononnya, ataupun salab ikutan ataupun bertentangan dengan ada tohmaban dan tuduhan babawa wakil rakyat akidah Islam kita, telab banyak dan berleluasa tidak menjalankan kerja dengan baik. Sebenamya, berlakunya. sistem yang dijalankan di pejabat-pejabat daerah dan Jadi, kitaharaplab dengan terdirinya pusat latihan pejabat-pejabat pembangunan ataupun di pejabat­ ataupun Pusat Pemurnian Akidab ini, akan dapat pejabat pembangunan negeri, tidak begitu cekap. ditempatkan. Walaupun Jelebu sebagai tempat Jadi, saya ingin menekankan supaya UPP akan latihan mereka ini, kita akan sanggup menerimanya menekankan perkara ini dan berharap kerja-kerja dan saya menganggapkan bahawa projek yang yang ditumpukan oleh pegawai-pegawai akan dapat dibuat oleh Kerajaan Pusat ini telab dapat membantu dikesan dengan lebih baik. ke arab pembangunan Jelebu di masa yang akan Tuan Pengerusi, mengenai dengan Unit datang. Perancang Ekonomi. Saya terlebih dahulu Tuan Pengerusi, di samping itu mengenai dengan merakamkan ucapan terima kasihlab kepada pihak jawatan Penggerak Masyarakat Orang Asli yang MARA kerana meluluskan peruntukan RM20 juta dilantik oleh Babagian Hal Ehwal Agama Islam. untuk pembaikan dan pembesaran Maktab Rendah Pusat ini akan dapat lebih menjalankan tugas dan Sains MARA di Jelebu. Pada tahun 1997 kerja­ tanggungjawabnya ke arab memberikan dakwah kerja akan dimulakan, tetapi apa yang menyedihkan, dan juga memberikan petunjuk kepada masyarakat sehingga hari ini, pelan yang dikemukakan oleh pihak Orang Asli yang telah memeluk agama Islam. MARA untuk kelulusan daripada pihak EPU masih belum turun lagi, masih belum diluluskan. Tuan Pengerusi, apa yang berlaku pada hari ini, ramai di kalangan penduduk ataupun masyarakat Tuan Pengerusi, RM20 juta ini banyak untuk Orang Asli yang telab memeluk agama Islam, tetapi dibelanjakan. Jadi, saya khuatir dengan kelewatan apa yang menyedihkan ialah mereka ini tidak · ini setelab peruntukan diluluskan pada bulan Julai langsung diberikan latihan, kursus dan sebagainya. yang lalu, saya khuatir kerja-kerja tidak akan dapat Walaupun kemasukan mereka ke dalam agama Is- ---·----

18 NOVEMBER 1996 47 lam, mereka memeluk agama Islam, melalui kawasan perkampungan Orang Asli itu sendiri. perkahwinan dengan orang-orang Islam ataupun Rumah telah disediakan oleh JOA, namun mereka dengan kerelaan sendiri, namun mereka ini tidak enggan dan gagal tinggal di tempat-tempat dirancangkan kursus dan latihan untuk mendalami berkenaan dan gagal menjalankan tugas dan hal ehwal agama bagi melengkapkan lagi syarat­ tanggungjawab. syarat mereka sebagai penganut agama Islam. Jadi, saya berharap apabila perkara-perkara ini Saya khuatir perkara ini akan menjadi masalah dibangkitkan kepada Bahagian Hal Ehwal Agama yang begitu besar di mana masyarakat Islam ataupun Islam ianya akan dapat diambil tindakan yang golongan saudara baru ini tidak akan menerima bersesuaian dan kalau perlu mereka ini akan dapat agama Islam ini sebagai agama rasmi negara ini yang lebih kerap diseliai oleh pejabat agama Islam negeri perlu diikuti kerana permasalahan teknikal yang ataupun daerah supaya tugas-tugas mereka akan sendiri tidak disedari olehjabatan-jabatan berkenaan. dapat mencapai matlamat dan sebagainya. Saya mohonlah supaya Bahagian Hal Ehwal Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Yang Agama Islam ini akan dapat mengarahkan dan Berhormat, hari sudah suntuk Yang Berhormat. menyarankan kepada pejabat-pejabat agama Islam Tuan Yunus bin Rabmat: Tuan Pengerusi, daerah ataupun negeri supaya merancangkan pro­ sambung besok? gram-program yang khusus kepada saudara­ saudara baru. Dan saya berharap Penggerak Tuan Pengerusi [Tuan Ong Tee Keat]: Ya, Masyarakat Orang Asli ini akan lebih Yang Berhormat diminta sam bung besok ya! bertanggungjawab untuk menjalankan tugas-tugas Tuan Yunus bin Rabmat: Terima kasih. bagi menjalankan dakwah-dakwah di kalangan Or­ ang-orang Asli. Majlis Mesyuarat bersidang semula. Tuan Pengerusi, apa yang berlaku sekarang Timbalan Yang di-Pertua [Tuan Ong Tee terdapat di kalangan pegawai-pegawai yang Keat]: Majlis Mesyuarat ditangguhkan hingga jam diamanahkan tidak langsung menjalankan 2.30 petang esok. tanggungjawab. Mereka lebih senang duduk di luar Dewan ditangguhkan pada puku/6.30 petang. daripada duduk di dalam kawasan perkampungan Orang Asli yang sepatutnya mereka ditempatkan di