Głos Tuliszkowa

Dożynki Gminno-Parafialne - s. 12

Odrobina metafizyki miasta- s. 2

Z prac Rady Miejskiej - s. 4

Rafał Kubacki gościem UKS Judo - s. 18 ODROBINA METAFIZYKI MIASTA

Miasto: Jego ciało, duch i osobowość

„Zwarta budowla stanowi swoisty mikroko- Często jednak mamy do czynienia w ramach jednego smos i streszcza w sobie całą płaszczyznę życia mate- miasta z mieszaniem obydwu typów planu. rialnego i społecznego. Miasto jest to przezwycięża- W średniowiecznych miastach, w centrum nie odległości między ludźmi, oporu materii, znajdował się rynek, od którego rozchodziły się pro- a wreszcie dzikiego i złego losu. Jest to opoka życia, mieniście główne ulice. Miasta wtedy pełniły przede punkt oparcia, punkt stały w powszechnym przemi- wszystkim funkcję schronienia dla mieszkańców. janiu, wspólna moc przeciw słabościom. Człowiek Współcześnie wartości w mieście objawiają się buduje miasto, konstruuje, urządza, by przezwycię- na kilku poziomach. Są to już nie tylko bezpieczeństwo żyć dzikość życia, zły los i zagadkę przyszłości.”

Miasto jak człowiek Każdy ma swoje miejsce z którym się utożsa- mia, do którego często wraca, bądź o powrocie do któ- rego wciąż marzy. Miejsce urodzenia, sielsko- anielskiego dzieciństwa, chmurnej i durnej młodości czy też bolesnej dorosłości. Mamy swoje miejsce, swoje miasto, bo miasto w języku polskim etymologicznie wiąże się ze słowem miejsce, rozumianym jako wyraźnie określona prze- strzeń. Miasto dla człowieka było zawsze przedmiotem różnych doznań i refleksji. Było tajemnicą. Jedni wi- dzieli w nim zagrożenie „pierwotnego raju”, a inni traktowali miasto jako główny podmiot życia społecz- nego, politycznego i przyszłego. Często rozumie się miasto na sposób antropo- logiczny (opisuje się je tak jak człowieka), czyli jakby posiadało swoje ciało, ducha i osobowość. Materialny wymiar miasta, somatyczny, wyra- ża się w ukształtowaniu terenu, rzekach, parkach, uli- cach, budowlach, instytucjach i w całej kulturze mate- rialnej. Do tej sfery można zaliczyć wszystko, co do- skonali życie wspólnoty, a więc prawo, język, sposób ale i poprawa warunków życia, wspólnota, wygoda, zachowania, model egzystencji, folklor, tradycję. zdrowie a także dobro, szczęście, piękno i wolność. W tym, niejako cielesnym wymiarze ważne jest też to, co nazywa się „fizjologią miasta”, czyli sieć Miasto dla ludzi energetyczna i kanalizacyjna, komunikacja, klimat, Niezwykłe spojrzenie na miasto i jego architek- więzi z innymi miastami, z państwem. turę prezentuje duński architekt i urbanista Jan Gehl, Miasto ma też swoje tętno życia, rytm, a nawet między innymi w pracach „Miasta są dla ludzi” oraz temperament. Ma swój wiek i urodę, wygląd i kształt, „Życie między budynkami”. jest sceną życia i środowiskiem tworzenia. Miasto dla nieg oto przede wszystkim miejsce Ale oprócz wymiaru materialnego miasto po- spotkań, gdzie toczy się życie publiczne i prywatne. siada swojego ducha, który tworzy pewną wspólną Dlatego tak istotne są przestrzenie między budynkami świadomość, a nawet jego niepowtarzalną osobowość i ich funkcje. antropologiczną, życie duchowe, umysłowe i moralne. Gehl jest przekonany, że przy projektach miej- Dlatego uważa się, że z biegiem lat miasto otrzymuje skich trzeba uwzględniać biologiczne cechy człowieka, nie tylko swój profil materialny, ale i duchowy. między innymi to, że chodzi z prędkością 5 km/h, ma Istotnym elementem miasta są ludzie, jego perspektywę horyzontalną i porusza się linearnie. mieszkańcy. Miastem jest dana społeczność ludzka, Biorąc to pod uwagę mieszkaniec miasta powinien nie tylko budowle i urządzenia. mieć do parku nie więcej niż 10 minut drogi. Pieszy bowiem akceptuje dystans około 400–500 metrów. Plan miasta Ale istotniejsza jest nie tyle rzeczywista odległość, ile Obrazem struktury miasta jest jego plan. ta subiektywna. Dlatego odcinek o długości 500 m, W ciągu wieków wykształciło się wiele różnych jego który jest prostą, odbierany jako długi i nużący, warto typów. Są więc miasta zakładane na planie regularnym podzielić na etapy. Ulica może zakręcać – przestrzeń (oparte na formach geometrycznych) i nieregularnym wyda się zamknięta, a i dystans do przejścia nie od (labirynt ulic jest efektem spontanicznego rozwoju). razu będzie widoczny. Ponadto poruszanie się po krę–

2 GŁOS Tuliszkowa ODROBINA METAFIZYKI MIASTA

tych uliczkach jest bardziej interesujące. Pozornie na dwie części. skracają też każdy dystans umieszczone na drodze pla- Pewien sens i zamysł ma położenie niektórych ce i pomniki. obiektów na terenie Tuliszkowa. Miasto powinno być zwarte i mieć spójną Kościół usytuowany na wzgórzu, widoczny strukturę. Przestrzeń publiczna ma być atrakcyjna prawie z każdej strony, zwłaszcza nocą, gdy jest oświe- i pełna różnorodnych funkcji, gdzie mieszkalne tlony. U jego podnóży, po wschodniej stronie, niewiel- i usługowe są odpowiednio przemieszane. Gdy ulice ki rynek (Plac Wolności) z dwoma pomnikami i fon- będą puste, to światła z okien staną się sygnałem, że tanną. Wokół niego ulice i uliczki z niską zabudową wokół są inni. mieszkalną, z punktami handlowymi na parterze i bi- blioteką. Kilkaset metrów na północny-zachód od ry- neczku jest niewielki plac z okazałą strażnicą OSP. W zachodnio-południowej części miasta znajduje się kompleks szkolny połączony ze sportowym: budynek szkoły, hala widowiskowo-sportowa, budynek klubu piłkarskiego, stadion, boisko Orlik, kort te- nisowy, plac zabaw i siłownia zewnętrzna, naturalnie zamknięte z dwóch stron lasem. W drugiej części miasta, wschodnio-północnej, położone są Urząd Gminy i Miasta, punkt pocztowy, bank, przychodnia zdrowia i Posterunek policji. Nieo- podal ośrodek kultury w zabytkowym parku, po któ- rego przeciwnej stronie znajduje się przedszkole, żeby dzieci przed zetknięciem ze szkołą spontanicznie od- krywały piękno świata w porach roku i raczej jeszcze się bawiły niż uczyły. Cmentarz w południowej części z otaczającymi go ulicami: Ks. Rogozińskiego, Ignacego Paderewskie- go, Piaskową i Słoneczną. Handlową strukturę miasta stanowi około 10 sklepów spożywczych (pięć większych, pozostałe to tzw. sklepiki osiedlowe), kilka odzieżowych i monopo- lowych, dwie apteki, jeden pawilon ogólnobranżowy, magazyny budowlane i składy węglowe, dwie piekar- nie i trzy kwiaciarnie (dwie niedaleko cmentarza), Lepszymi wydają się również zabudowania sklepy z zaopatrzeniem dla rolników i z częściami sa- wąskie o wielu drzwiach niż wielkie budynki z długimi mochodowymi, kilka zakładów fryzjerskich i salonów fasadami i nielicznymi wejściami. kosmetycznych, punkt pocztowy, punkt bankowy, Małe przestrzenie to także małe znaki, bogac- ajencje firm ubezpieczeniowych, dwie restauracje two detali i bliskość ludzi. Miasto postrzegane jest i pizzeria-kebab. wtedy jako intymne, ciepłe i osobiste. Budynki wyso- A jaki jest duch i osobowość naszego miasta? kie budynki o wyszukanych formach odbierane są ja- O tym już w następnych numerach Głosu Tuliszkowa. ko dziwaczne i nieprzyjazne, zimne i bezosobowe. „Nie wystarczy jedynie stworzyć przestrzenie i po- zwolić ludziom na poruszanie się w nich. Muszą za- Opisanie Tuliszkowa istnieć także odpowiednie warunki do pozostawania Ten materiał jest wprowadzeniem i zarazem w nich, jak również do uczestnictwa w szerokim za- zaproszeniem do dzielenia się na stronach Głosu Tu- kresie aktywności” – podkreśla Jan Gehl. liszkowa refleksją na temat naszego miasta. Dlatego, według duńskiego architekta, ważne Jakim jest miejscem? Jaki ma charakter są wyposażenie sportowe i ekrany kinowe lub rekla- i tajemnice? Jakie wydarzenia i opowieści związane mowe, ale także ławki, krzesła, fontanny, pomniki, są z poszczególnymi ulicami, miejscami? O jakich lu- schody i inne elementy, bo dzięki nim teren będzie dziach mówi się w ich kontekście. Czym Tuliszków mógł pełnić różnorodne funkcje (handel, uroczystości różni się od innych miejscowości? patriotyczne czy religijne, wydarzenia artystyczne). Zapraszamy wszystkich którzy chcieliby po- I wszystkie elementy powinny być tak zaprojektowane dzielić się swoimi refleksjami. Forma wypowiedzi jest tak, by stwarzały możliwość siedzenie na nich. dowolna. Mogą to być materiały publicystyczne, ese- je, wspomnienia, opowieści, czy wiersze. Tuliszków również ma swoje ciało... Opiszmy nasze miasto. Dwie główne drogi przecinają miasto, krajowa na jego wschodnich obrzeżach, druga - wojewódzka dzieląca je Mirosław Rojek

GŁOS Tuliszkowa 3 RADA MIEJSKA XXXIII Sesja Rady Miejskiej 25 sierpnia 2017 r. odbyła się przebudowę ulic wokół Placu Wol- (stypendiów) dla uczniów zamiesz- XXXIII sesja Rady Miejskiej. ności w Tuliszkowie czy rewalory- kałych na terenie Gminy i Miasta Na wstępie radni minutą ciszy zację zespołu dworsko-parkowego Tuliszków oraz szczegółowych za- uczcili tragicznie zmarłego Ja- w Smaszewie. sad ponoszenia odpłatności za po- na Nowakowskiego, który od Radni podjęli również dwie byt w ośrodkach wsparcia udziela- 2006 r. pełnił funkcję radne- uchwały w sprawie zmian nazw ulic jących schronienia osobom tego go. objętych ustawą o zakazie propago- pozbawionym, w tym osobom bez- domnym, które ostatnie stałe miejsca zameldowania posiadały na terenie Gminy i Miasta Tuliszków. Do uchwały budżetowej wprowadzono dochody z tytułu środków na dofinansowanie wła- snych inwestycji, pozyskane z innych źródeł, tj. wpłaty mieszkań- ców na dofinansowanie zadania pn. „Instalacje systemów odnawianych źródeł energii na terenie gmin „Golina, Rychwał, Tuliszków i Wierzbinek (opracowanie doku- mentacji - 20 418,00 zł). Ze zmniejszonych środków na realizację innych zadań (łącznie 418 335,00 zł) część pieniędzy przeznaczono na rozbudowę sieci wodociągowej w miejscowości Grzymiszew (75 000,00 zł), prze- budowę chodnika na ul. Broniew- W trakcie sesji ważnym wy- wania komunizmu. Po konsulta- skiego (40 000,00 zł), dotację dla darzeniem było przyjęcie opraco- cjach przeprowadzonych z Kołem Miasta Turek i Miasta Konin wywanego od kilku miesięcy Pro- Miłośników Historii Tuliszkowa z przeznaczeniem na pokrycie gramu Rewitalizacji dla Gminy oraz mieszkańcami poszczególnych kosztów pobytu dzieci uczęszczają- i Miasta Tuliszków na lata 2017- ulic, radni przegłosowali następu- cych do niepublicznego przedszko- 2023. W programie znalazło się jące zmiany: ul. Mariana Buczka la położonego na terenie innej gmi- 15 projektów inwestycyjnych. Obok zmieniono na ul. Haliny Oleksiak ny(20 000,00 zł), dotację podmio- rozpoczętych już inwestycji zapla- natomiast z połączonych ulic: Wal- tową na prowadzenie niepubliczne- nowano m.in. utworzenie Domu ki Młodych i Janka Krasickiego go przedszkola (35 000,00 zł), wy- Dziennego Pobytu Seniora, adapta- uczyniono ulicę Jana Pawła II. mianę pompy w przepompowni cję zabytkowej plebani na izbę pa- Na sesji przegłosowano także ścieków w Tuliszkowie (11 400,00 mięci i tradycji, przebudowę trybun uchwały o charakterze socjalnym. zł) i remont pomnika T. Kościuszki na stadionie w Tuliszkowie, zago- Dotyczyły one kolejno, uchwalenia (8 000,00 zł). spodarowanie przestrzeni publicz- regulaminu udzielania pomocy ma- nej wokół bloków w Grzymiszewie, terialnej o charakterze socjalnym WB XXXIV nadzwyczajna Sesja Rady Miejskiej

Powodem zwołania na dzień 31 sierpnia br. nadzwy- uchwalone na ostatniej sesji. Burmistrz Grzegorz Cie- czajnej sesji Rady Miejskiej była konieczność zaktuali- sielski poinformował, że Urząd Gminy i Miasta nie zowania Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy otrzymał dofinansowania na adaptację zabytkowego i Miasta Tuliszków na lata 2017-2020 o projekt doty- spichlerza na cele kulturalne oraz rozbudowę budyn- czący instalacji fotowoltaicznych. Zapisanie tego zada- ku po byłym dworcu autobusowym. Wniosek ten uzy- nia w prognozie daje większe szanse na uzyskanie ze- skał pozytywną opinię, jednak nie znalazł się na liście wnętrznych środków finansowych na ten cel. Termin rankingowej. Jeszcze w tym roku ogłoszony zostanie składania wniosków wyznaczono na 31 sierpnia 2017 nabór na dofinansowanie projektów znajdujących się r. Planowane łączne nakłady finansowe na to zadanie w programie rewitalizacji. Wówczas wniosek dotyczą- wynoszą 922 000,00 zł. W Wieloletniej Prognozie Fi- cy spichlerza i rozbudowy dworca autobusowego zo- nansowej zaktualizowano także zmiany w budżecie stanie złożony ponownie. WB

4 GŁOS Tuliszkowa RADA MIEJSKA

XXXV Sesja Rady Miejskiej Na zwołanej 3 października nych i aktywności uczniów. Wyso- Kultury w Tuliszkowie (10 000,00 br. sesji Rady Miejskiej w Tuliszko- kość środków finansowych na reali- zł) i dotację podmiotową dla Miej- wie radni pochylili się m.in. nad zację programu określana jest co- sko – Gminnej Biblioteki Publicz- uchwałami stwierdzającymi prze- rocznie w uchwale budżetowej Ra- nej w Tuliszkowie (7 500,00 zł). kształcenie dotychczasowych szkół dy Miejskiej w Tuliszkowie. Dzięki W związku z podpisaną umo- funkcjonujących na terenie gminy przyjętej uchwale o przystąpieniu wą o dofinansowanie Projektu pn. Tuliszków w ośmioletnie szkoły Gminy i Miasta Tuliszków do „Budowa kanalizacji sanitarnej podstawowe. Jednocześnie podjęte „Turkowskiego Klastra Energii”, w miejscowości Grzymiszew, Gmi- uchwały stanowiły akty założyciel- w przyszłości będzie możliwość na Tuliszków” wprowadzono do skie powstałych w wyniku prze- skorzystania z instalacji pozyskują- budżetu środki na 2017 rok kształcenia szkół w Tuliszkowie, cych energię z odnawialnych źródeł w kwocie 636 300,00 zł. Grzymiszewie i Ogorzelczynie. energii, przez co uzyskamy możli- Pozostałe w wyniku zmniej- Ponadto radni przyjęli jedno- wość obniżenia wydatków gminy na szenia wydatków pieniądze prze- głośnie program wspierania eduka- zakup energii, poprawę bezpieczeń- znaczono m.in. na przebudowę dro- cji uzdolnionych uczniów w Gminie stwa energetycznego i efektywności gi w Imiełkowie (316 683,00 zł), i Mieście Tuliszków. Jego założe- energetycznej. termomodernizację budynku pawi- niem jest m.in. motywowanie Rada Miejska uchwaliła także lonu sportowego w Tuliszkowie i wspieranie uczniów do podejmo- kolejne zmiany w uchwale budżeto- (319 442,00 zł) i budowę siłowni wania działań mających na celu od- wej na 2017 rok, a co za tym idzie w zewnętrznych w miejscowościach: krycie własnych uzdolnień oraz do Wieloletniej Prognozie Finansowej Ruda, Nowy Świat, Grzymiszew ciągłej pracy nad rozwijaniem ta- Gminy i Miasta Tuliszków na lata (22 000,00 zł). lentów i pogłębianiem wiedzy, 2017-2020. Do budżetu wprowa- Na zakończenie sesji Bur- stwarzanie pozytywnych wzorców dzono m.in. dotację na zakup mistrz Grzegorz Ciesielski przed- dla społeczności szkolnej i środowi- umundurowania, sprzętu oraz re- stawił sprawozdanie z wykonania ska lokalnego, motywowanie rodzi- mont części bojowej strażnic dla budżetu Gminy i Miasta Tuliszków ców do wspierania edukacji uzdol- jednostek OSP (10 0000,00 zł), w pierwszym półroczu 2017 r. Spra- nionych dzieci, promowanie w śro- remont centralnego ogrzewania wozdanie otrzymało pozytywną dowisku lokalnym oraz wspieranie w strażnicy OSP w Wielopolu opinię Regionalnej Izby Obrachun- uczniów wybitnie uzdolnionych (20 000,00 zł), dotację podmioto- kowej w Poznaniu. WB i zwiększanie aspiracji edukacyj- wą dla Miejsko Gminnego Ośrodka ŚP. Jan Nowakowski (1951-2017) 7 sierpnia br. dotarła do nas Socjalno-Społecznej, Komisji Bu- smutna informacja o tragicz- dżetu i Finansów, w Komisji Rol- nej śmierci Jana Nowakow- nictwa, Rozwoju Gospodarczego, skiego – radnego Rady Miej- Gospodarki Komunalnej i Środo- skiej z okręgu nr 11 (sołectwo wiska. Zawsze chętnie i efektyw- Ogorzelczyn). nie włączał się w różne inicjaty- Podczas uroczystości po- wy. Umiał bez trudu nawiązywać grzebowych, burmistrz Grzegorz kontakty, zjednywać sobie ludzi. Ciesielski mówił: Każdy pewnie Dzielił się zdobytą wiedzą i do- w inny sposób go zapamiętał. My świadczeniem z tymi, którzy tego pamiętamy naszego kolegę jako potrzebowali, samorządowca, strażaka, myśli- Wraz z Twoją śmiercią Ja- wego, pszczelarza. Działał w wielu nie, zamyka się pewien etap histo- organizacjach i pełnił wiele funk- rii miejscowości, gminy, naszych cji. Został wielokrotnie wyróżnio- wspólnych działań. Żegnamy Cię ny, nagrodzony i odznaczony me- jako oddanego działacza, społecz- dalami państwowymi i resortowy- do koła łowieckiego. Od wielu lat nika u którego przez wszystkie lata mi. Wszystkie one świadczą o Jego zrzeszony w kole pszczelarzy we życia, było miejsce na miłość, pra- zasługach na rzecz rozwoju orga- Władysławowie. W 2006 roku zo- cę, na działalność społeczną, troskę nizacji, miejscowości, gminy i re- stał wybrany na radnego Rady o innych. O wiele za wcześnie nas gionu. Miejskiej w Tuliszkowie i wybiera- opuściłeś, ale pozostaniesz we Od 1970 r. był członkiem ny był w kolejnych kadencjach. wszystkich tych, którym coś z sie- OSP w Ogorzelczynie, a od 1990 r. Działał w stałych komisjach Rady bie ofiarowałeś, bo nie umiera ten, pełnił, przez 15 lat, funkcję Prezesa Miejskiej, w Komisji Rolnictwa kto pozostaje w sercu i pamięci. tej jednostki. Już od 1987 r. należał i Rozwoju Gospodarczego, Komisji Spoczywaj w pokoju.

GŁOS Tuliszkowa 5 RADA MIEJSKA/INWESTYCJE

Wybory uzupełniające do Rady Miejskiej w Tuliszkowie Komisarz Wyborczy w Koninie Wojewoda Wielkopolski wydał Wybory zostaną przeprowadzone w dniu 21 sierpnia 2017 r. wydał zarządzenie w sprawie wyborów 19 listopada 2017 r. Lokal wy- postanowienie w sprawie wyga- uzupełniających do Rady Miej- borczy mieścił się będzie w bu- śnięcia mandatu radnego Rady skiej w okręgu wyborczym nr 11 dynku Szkoły Podstawowej Miejskiej w Tuliszkowie, śp. Jana (sołectwo Ogorzelczyn), w którym w Ogorzelczynie. Głosowanie Nowakowskiego. 24 sierpnia br. wybierany będzie jeden radny. odbędzie się w godzinach 7-21. Termomodernizacja budynku po byłym dworcu autobusowym Od września br. trwają prace nad termomo- dernizacją budynku po byłym dworcu autobusowym, za które odpowiedzialny jest Zakład Usług Re- montowo-Budowalnych „REMBUD”. Projekt termomodernizacji obiektu jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Termomoderniza- cja obiektu obejmuje m.in. ocieplenie ścian i stropodachów, wymianę okien i drzwi zewnętrz- nych, przebudowę systemów grzewczych i uspraw- nienie systemów przygotowania ciepłej wody użyt- kowej, wymianę oświetlenia na energooszczędne, a także montaż jednostek wytwarzania energii ciepl- nej z Odnawialnych Źródeł Energii. WB Niebawem ruszą kolejne gminne inwestycje

6 GŁOS Tuliszkowa INWESTYCJE

W budynku MGOK powstanie herbaciarnia

Dzięki dotacji z Ministerstwa pn. „Zakup wyposażenia miejsca malowanie wnętrza sali, założenie Kultury i Dziedzictwa Naro- spotkań twarzą w twarz w Miejsko karniszy i firan. Utworzenie prze- dowego, którą udało się pozy- -Gminnym Ośrodku Kultu- strzeni spotkań twarzą w twarz skać Miejsko-Gminnemu ry w Tuliszkowie” zostaną zaku- jest naturalną odpowiedzią na po- Ośrodkowi Kultury, wyposa- pione 32 krzesła, 8 stolików oraz trzeby mieszkańców i procesy żona zostanie SALA SPO- komoda. związane z rozwojem tzw. nowych TKAŃ (tzw. Herbaciarnia) Kolejna inwestycja to zakup mediów. Pozwoli wzbogacić ofertę w siedzibie placówki. projektora multimedialnego wraz kulturalno-edukacyjną ośrodka Remont pomieszczenia sfi- z mobilnym ekranem przenośnym i zapewnić do niej dobry dostęp. nansował samorząd. Nowy wystrój oraz sprzętu fotograficznego, które Działanie skierowane jest wnętrza będzie nawiązywał do at- będą wykorzystywane podczas szczególnie do młodych odbior- mosfery miejsca. Jeszcze tej jesie- uroczystości i imprez kultural- ców, którzy dotąd nie korzystali ni w jednej z sal zabytkowego nych. z propozycji domu kultury, ale też dworku pojawią się meble w kla- Dodatkowe prace remonto- do osób dorosłych i niepełno- sycznym stylu. W ramach zadania we objęły: wymianę wykładziny, sprawnych. ES

Zakończono budowę drogi Ogorzelczyn-Budki

W październiku br. zakończono prace nad budową drogi gminnej Ogorzelczyn-Budki. Zakres robót obejmował m.in. wycinkę drzew i karczowanie pni, wykonanie ulepszonego podłoża z gruntobetonu grubości 10 cm, dwuwarstwowej podbudowy z kruszywa o grubości 8 cm i 15 cm, dwuwarstwowej nawierzchni z betonu asfaltowego o grubości 5 cm i 4 cm, ułożenie ścieku z kostki betonowej, wykonanie obustronnych rowów oraz montaż oznakowania. Inwestycja była współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Wysokość dofinansowania wyniosła: 841 576,00 zł Koszt realizacji inwestycji wyniósł 1 341 937,77 zł WB

Zrealizowano kolejne inwestycje w ramach funduszu sołeckiego

W sierpniu 2017 roku dokonano odbioru końcowego zadania „Remont chodnika w miejscowości Krępa”. Łączny koszt wykonania zadania wyniósł 114 528,29 zł brutto. Część prac sfinansowano ze środków funduszu sołeckiego. We wrześniu wykonano remont chodnika na ul. Leśnej w miejscowości Wróblina. Przepro- wadzone prace kosztowały 14 049,76 zł W ramach funduszu sołeckiego wykonana będzie również rozbudowa oświetlenia w miejsco- wości Smaszew. Koszt zadania wyniesie 18 545, 58 zł W najbliższym czasie w Kiszewach oraz w Wymysłowie zostaną przeprowadzone remonty nawierzchni gruntowych dróg gminnych.

GŁOS Tuliszkowa 7 SPRAWY MIESZKAŃCÓW

Nie ma zgody na budowę kurników w Piętnie i Tarnowej Burmistrz Grzegorz Cie- mieszkańców i części radnych Ra- ści planowanego przedsięwzięcia sielski odmówił wnioskodawcom dy Miejskiej w Tuliszkowie. z miejscowym planem zagospoda- uzgodnienia środowiskowych rowania dokonał członek Okręgo- Po dogłębnej analizie zgro- uwarunkowań dla przedsięwzięcia wej Izby Radców Prawnych w Po- madzonego materiału dowodowe- polegającego na budowie obiek- znaniu dr Maciej Kruś oraz mgr. go Burmistrz Gminy i Miasta Tu- tów inwentarskich do hodowli inż. arch. Marian Lis, członek liszków uznał, że planowane inwe- kury nioski reprodukcyjnej w Tar- Wielkopolskiej Izby Architektów stycje są niezgodne z zapisami nowej i budowie fermy drobiu w Poznaniu. miejscowego planu zagospodaro- wraz z infrastrukturą towarzyszą- wania przestrzennego. cą na działce położonej w miej- Od wydanych decyzji przy- scowości Piętno. Kluczowe w podjęciu w/w sługuje prawo odwołania do Sa- Przedmiotowe inwestycje decyzji okazały się opinie eksper- morządowego Kolegium Odwo- spotkały się z dużym sprzeciwem tów zewnętrznych. Oceny zgodno- ławczego w Koninie. WB

Fundusz sołecki na 2018 r.- wstępne założenia po wiejskich zebraniach

W tabeli prezentujemy plany wydatków z Funduszu Sołeckie- ten cel ma wynieść 370 629,59 zł. Założenia będą teraz przed- go na 2018 r. Łączna kwota wydatków w budżecie gminy na miotem prac Rady Miejskiej. Mariola Musiałowska

Kwota Ogółem wydatki Nazwa sołectwa Nazwa przedsięwzięcia (zł) w sołectwie (zł) 1.Remont cząstkowy drogi gminnej nr 201 6 000,00 Gadowskie Holendry 15 251,09 2.Rozbudowa świetlicy wiejskiej 9 251,09 Grzymiszew 1.Remont drogi Gozdów - Łowiguz 37 938,00 37 938,00

Krępa 1.Remont chodnika w miejscowości Krępa - kolejny etap 18 589,64 18 589,64

1.Remont - utwardzenie drogi nr 667031P Kiszewy-Grabowiec, Kiszewy 33 157,85 33 157,85 działka Nr 69 - dalsza część

Nowy Świat 1.Remont świetlicy wiejskiej 21 510,87 21 510,87

1.Utwardzenie drogi gminnej nr 667081 P w miejscowości Ogo- Ogorzelczyn rzelczyn od posesji nr 43 na szerokości 4 metrów destruktem 31 488,58 31 488,58 (nr działki 721)

Piętno 1.Wykonanie oświetlenia ulicznego na terenie sołectwa Piętno 24 887,36 24 887,36

Ruda 1.Remont drogi nr 341 - utwardzenie destruktem 15 744,29 15 744,29

1.Wykonanie centralnego ogrzewania 20 000,00 Sarbicko 24 166,53 2.Remont sanitariów w świetlicy wiejskiej 4 166,53 Smaszew 1.Położenie kostki brukowej przy świetlicy wiejskiej 22 459,32 22 459,32

1.Wykonanie siłowni zewnętrznej z ogrodzeniem i wymiana Tarnowa 29 515,80 29 515,80 chodników w m. Tarnowa

Wielopole 1. Utwardzenie drogi gminnej Wielopole-Drogoboszcz 20 638,30 20 638,30

1.Dokończenie budowy chodnika na ul. Niwnej do posesji 15 000,00 Wróblina p. Raszewskiego 25 456,43 2.Wykonanie zjazdu z drogi w kierunku Lizawicy 10 456,43

Wymysłów 1.Remont drogi gruntowej tzw. Łącznika, destruktem - etap II 17 110,06 17 110,06

Zadworna 32 778,47 32 778,47 1.Remont drogi Zadworna - Borek - destruktem

8 GŁOS Tuliszkowa SPRAWY MIESZKAŃCÓW/OŚWIATA

Pomoc żywnościowa dla mieszkańców Gminy i Miasta Tuliszków Miejsko Gminny Ośrodek Jak skorzystać ze wsparcia Pomocy Społecznej w Tuliszkowie Programu? rozpoczął realizację Programu Osoby, których dochód nie Operacyjnego Pomocy Żywnościo- przekracza 200 % kryterium dowej 2014-2020 (PO PŻ) – Podpro- chodowego uprawniającego do gram 2017, który jest krajowym skorzystania z pomocy społecznej programem operacyjnym współfi- tj. 1268 zł dla osoby samotnie go- nansowanym ze środków Europej- spodarującej i 1028 zł dla osoby skiego Funduszu Pomocy Najbar- w rodzinie mogą uzyskać skiero- dziej Potrzebującym. wanie do otrzymania pomocy żyw- skierowania i ustalenia sytuacji Celem tego Funduszu jest nościowej w ośrodku pomocy spo- dochodowej. ograniczanie ubóstwa poprzez łecznej właściwym dla ich miejsca Miejsko-Gminny Ośrodek zwiększenie bezpieczeństwa żyw- zamieszkania. Ośrodek Pomocy Pomocy Społecznej rozpoczął już nościowego osób najbardziej po- Społecznej w Tuliszkowie nie po- przygotowania do realizacji pro- trzebujących i realizację działań na biera od odbiorców końcowych gramu. Obecnie trwa etap wyda- rzecz włączenia społecznego. Rea- jakichkolwiek opłat za wydaną wania skierowań. Docelowo 400 lizowany jest on we wszystkich żywność ani nie uzależnia wydania osób z terenu gminy otrzyma krajach Unii Europejskiej i współ- żywności od jakichkolwiek świad- wsparcie żywnościowe. Porcja finansowany w 85% ze środków czeń na rzecz Miejsko-Gminnego przeznaczona w programie na jed- UE. Osrodka Pomocy Społecznej w Tu- ną osobę wynosi 50 kg. Są to pro- Pomoc w ramach PO PŻ kie- liszkowie. Osoby chcące korzystać dukty o długim terminie przydat- rowana jest do osób i rodzin ze wsparcia prosimy o zgłaszanie ności: kasze, makarony, ryż, olej, o niskich dochodach i udzielana jest się do Ośrodka Pomocy Społecznej cukier, konserwy mięsne i rybne. w formie paczek żywnościowych. w Tuliszkowie w celu wydania MGOPS

Zwrot podatku akcyzowego

W sierpniu br. odbył się drugi nabór wnio- taką samą ilość pozytywnych decyzji. Pieniądze wy- sków o zwrot podatku akcyzowego zawartego w ce- płacone zostaną do 31 października 2017 r. gotówką nie oleju napędowego wykorzystywanego do pro- w kasie Urzędu Gminy i Miasta Tuliszków lub na dukcji rolnej. Wpłynęło 446 wniosków, sporządzono rachunek bankowy wskazany we wniosku.

„Spotkanie z Eksperymentowaniem” w Grzymiszewie 25 września 2017 roku w świetlicy Zespołu Szkolno – Przedszkolnego w Grzymiszewie rozpo- częły się cykliczne zajęcia w ramach realizacji projektu „Spotkanie z Eksperymentowaniem”. Projekt pozyskał dotację w konkursie grantowym „Działaj Lokalnie 2017”. Celem projektu jest rozwijanie pozytywnych relacji międzyludzkich poprzez wspólne działania sprzyjające rozwojowi dzieci. Warsztaty eksperymentowania dla dzieci i ich rodzin prowa- dzą wychowawcy świetlicy szkolnej: Wioletta Wa- sela, Marta Nowakowska oraz wychowawca grupy przedszkolnej: Małgorzata Wągiel. Zajęcia cieszą się powodzeniem, uczestniczy w nich 43 dzieci, którym w ekscytujących zadaniach pomagają ro- dzice. Uczestnicy poznali już sposób na domowa plastelinę, ciecz nienewtoniowską, wszyscy zabrali ze sobą do domów własnoręcznie przygotowaną galaktykę w słoiku. Przed nami jeszcze wiele atrakcji, a na najbliższym spotkaniu czeka nas, między innymi, przygotowanie wulkanu z sody i octu. ZSP

GŁOS Tuliszkowa 9 OŚWIATA

„Święto Pieczonego Ziemniaka” w tuliszkowskiej podstawówce

Piękne wrześniowe słońce Impreza organizowana na sze oczekiwania organizatorów! przywitało w poniedziałkowe płycie boiska szkolnego była rów- W sztafecie na dystansie 8000 m. południe uczniów, nauczycie- nież doskonałą okazją do uczcze- (20 okrążeń bieżni lekkoatletycz- li, pracowników Szkoły Pod- nia obchodzonej w tym roku okrą- nej, podzielonej dodatkowo na stawowej w Tuliszkowie, jak głej rocznicy wybudowania naszej 4 odcinki 100-metrowe) wg wstęp- również licznie przybyłych szkoły. Z inicjatywy nauczycieli nych planów miało wystąpić 80 rodziców. Okazją do tego ro- wychowania fizycznego odbył się uczestników. Jednak liczba chęt- dzaju integracji było święto „Bieg Osiemdziesięciu z Okazji nych do udziału w biegu sprawiła, pieczonego ziemniaka połą- Osiemdziesiątej Rocznicy Szkoły”. że dystans ten pokonało ponad czone z corocznym sprząta- Zainteresowanie tym wy- 350 uczestników podzielonych na niem świata. darzeniem przekroczyło najśmiel- 80 grup 4-5 osobowych. Sygnał do rozpoczęcia biegu dała Pani Dyrektor Justyna Ga- scon Carreño wraz z córką Laurą, uczennicą klasy Id, następnie w kolejnych sztafetach startowali uczniowie wszystkich oddziałów klasowych naszej placówki, wspierani i dopingowani przez ro- dziców oraz nauczycieli. Bieg zakończyła Pani Dy- rektor Mirosława Puszcz Majda wraz z innymi nauczycielami i swoimi wychowankami z klasy VI b. Impreza przebiegła w bardzo miłej, rodzinnej atmosferze, a rocznicę powstania naszej szkoły udało się uczcić sportowym akcen- tem. Źródło: www.szkola-tuliszkow.pl

10 GŁOS Tuliszkowa LUDZIE

„Jestem nauczycielem z powołania” - mówi o sobie Stanisław Drzewiecki

Banalnym jest stwierdzenie, że „historię piszą ludzie”. Jednak rzadko zdajemy sobie sprawę, że wokół siebie spotykamy postacie, które w przyszłości pojawią się na kartach monogra- fii czy artykułów historycznych. W małych mia- steczkach historię lokalnej społeczności pisze bowiem każdy z nas. Jedną z takich postaci, która już dzisiaj zasługuje na wyróżnienie, jest z pewnością emerytowany nauczyciel Stani- sław Drzewiecki. Pomimo przejścia w 1988 r. na emeryturę, nadal stara się kontynuować swoją pasję i realizować ją w zgodzie z wymo- gami etosu nauczycielskiego. Stanisław Drzewiecki urodził się 8 stycznia 1938 r. w Tuliszkowie. Pracę w oświacie rozpoczął w 1957 r. jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Kotwasicach (gm. Malanów). W szkołach uczył matematyki, fizyki i chemii. W 1959 r. został przeniesiony do szkoły we Wróblinie. Gdyby nie ówczesny aparat represji zostałby kierownikiem szkoły w Tokarach. Jednak jego zaangażowanie w przygotowanie ołtarzy na Boże Ciało nie spodobało się sekretarzowi powiato- wemu PZPR w Turku. W 1968 r. Stanisław Drzewiecki przeprowadził się do Konina i rozpoczął pracę w Szkole Podstawowej nr 4. Dwa lata później został metodykiem sługi dla miasta Konina, Złotym Krzyżem Zasługi, Zło- od fizyki i chemii na powiat koniński. Jednak dopiero tą Odznaką Związku Nauczycielstwa Polskiego czy Od- w 1973 r. rozpoczynając pracę w Szkole Podstawowej znaką Zasłużonego Pracownika KWB Konin (jako jedy- nr 3 dał się poznać jako społecznik i organizator. ny pracownik sezonowy). Cały czas aktywnie angażuje W 1976 r. otrzymał nagrodę ministra za urzą- się także w pracę społeczną, czego wyrazem jest m.in. dzenie pracowni fizycznej oraz kolejną nagrodę tej ran- uczestnictwo w akcji „Pogotowie św. Mikołaja”. gi zdobywając III miejsce w Polsce za organizację let- Pomimo przejścia na emeryturę nadal konty- niego wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Kierowni- nuuje pracę w oświacie, gdyż jak mówi: „zawód nau- kiem kolonii był przez 20 lat, głównie w Krościenku czyciela to całe jego życie, a nauczanie sprawia mu nad Dunajcem. W sumie do 2002 r. Stanisław Drze- ogromną przyjemność”. W 2001 r. był inicjatorem za- wiecki pracował w 28 szkołach! Jak sam wylicza: łożenia Zaocznego Studium po Szkole Zasadniczej, w Licheniu, Ślesinie, Koninie, Warszawie i wielu in- dzięki któremu do 2007 r. ok. 200 osób zdało egzamin nych miastach. Karierę zawodową zakończył w Zespole maturalny. Przez byłych uczniów i wychowanków jest Szkół Ekonomiczno-Usługowych w Żychlinie. bardzo lubiany, o czym świadczą m.in. regularne za- Stanisław Drzewiecki dał się poznać także jako proszenia na szkolne zjazdy absolwentów Szkoły Pod- społecznik. W 1962 r. został sekretarzem Ochotniczej stawowej nr 4 w Koninie. Straży Pożarnej we Wróblinie, a od 1995 jest członkiem Od 2008 r. Pan Stanisław udziela bezpłatnych OSP Tuliszków. Chętnie zabiera głos na dorocznych korepetycji z matematyki, fizyki i chemii dla uczniów walnych zebraniach. Udzielał się także w Lidze Obrony z Domu Dzieci i Młodzieży w Nowym Świecie. Jak nam Kraju prowadząc wykłady dla słuchaczy z budowy ma- powiedział, jest przeciwnikiem gimnazjów i dobrze się szyn i przepisów ruchu drogowego. W latach 60. przez stało, że wprowadzono reformę edukacji, która przy- kilka lat grywał w Ludowym Zespole Sportowym Tu- wraca ośmioklasową naukę w szkołach podstawowych. liszków, a także zaangażował się w lokalną politykę. Sam stara się o poprawę jakości nauczania występując Przez jedną kadencję był radnym Miejskiej Rady Naro- z propozycjami innowacji nie tylko w szkołach na tere- dowej w Tuliszkowie. nie powiatu tureckiego. W tej sprawie prowadził już Swoją przygodę z samorządem kontynuował rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i Wy- także po 2000 r. Kandydował w wyborach na urząd dawnictwem Pedagogicznym „OPERON”. Liczy, że je- burmistrza, był członkiem Rady Samorządu Mieszkań- go pomysły na „szybkie liczenie” zostaną zauważone ców Miasta, a w latach 2007-2010 piastował funkcję i wdrożone w nowej podstawie programowej. Bowiem prezesa Koła Gminnego Towarzystwa Samorządowego. jak mówi Pan Stanisław „nie sztuką jest uczyć się, bo Obecnie od czterech lat należy do Instytutu im. Piotra można to robić przez całe życie i nie umieć nic, sztuką Skargi w Krakowie i jest członkiem Apostolatu Fatimy. jest nauczyć kogoś”! Tuliszków zawsze był mu bliski Jego praca zawodowa i społeczna nie przeszła bez i dlatego jak sam mówi „zawsze starał się rozsławiać echa. Oprócz wspomnianych nagród ministra, Pan Sta- jego imię w kraju i za granicą”. nisław może pochwalić się Odznaką Honorową za Za- Oprac. w oparciu o wywiad i mat. źródł. WB GŁOS Tuliszkowa 11 WYDARZENIA

W Ogorzelczynie dziękowali za tegoroczne plony

Gospodarzem Gminno - dożynki nie mogłyby się odbyć żynkowy (I miejsce – Eugenia Bo- Parafialnych Dożynek A.D. skierowała Agnieszka Woźniak, rowska z Ogorzelczyna) oraz naj- 2017, które odbyły się w sobo- sołtys Ogorzelczyna. Oficjalną smaczniejszy placek drożdżowy tę 19 sierpnia, było sołectwo część uroczystości zakończono od- (I miejsce ex aequo – Jadwiga Ogorzelczyn. Uroczystość tra- śpiewaniem Roty. Wieruchowska i Sylwia Włodarska dycyjnie rozpoczęła się barw- z Ogorzelczyna). Na przybyłych do Ogorzel- nym korowodem dożynko- czyna mieszkańców gminy i mia- Marek Tomczak, właściciel wym, który wyruszył spod sta czekała moc atrakcji. Niespo- tuliszkowskiej piekarni, zaprosił pięknie udekorowanego bu- dzianką był pokaz strzyżenia wszystkich na specjalnie przygoto- dynku szkoły podstawowej. owiec, unikatowej już dzisiaj na wany na tę okazję żurek, nato- Na czele korowodu, prowa- naszym terenie umiejętności, któ- miast Rene Kulhan z zaprzyjaźnio- dzonego przez zespoły „Wrzos” ry przygotował Zdzisław Sikorski nego miasta Koclirov, częstował i „Wrzosik” z Grzymiszewa, jecha- z Kiszew. czeskim miodem. ła bryczka Stefana Markiewicza, Niełatwe zadanie stanęło Najmłodsi jak zwykle mogli która wiozła starostów dożynek: przed jury, w którego składzie do woli bawić się na dmuchań- Ewę Pakułę i Marka Kościelaka oprócz burmistrza, starostów i ks. cach, pojeździć na kucyku czy zro- oraz ks. prałata Stanisława Nowa- prałata znaleźli się także: Ireneusz bić sobie pamiątkowe zdjęcie ka. Gdy korowód dotarł przed re- Niewiarowski oraz Mariusz Seńko. w fotobudce, a dorośli skorzystać mizę strażacką, odegrano hymn Dokonało ono oceny wieńców do- z możliwości krótkiego lotu balo- państwowy i rozpoczętą część żynkowych, przygotowanych przez nem lotniczym. wieńcową dożynek. dziewięć sołectw (Grzymiszew, Dożynki swoim występem Starostowie przekazali tra- Kiszewy, Ogorzelczyn, Piętno, Ru- uświetnił zespół wokalny seniorów dycyjny bochen chleba Burmi- da, Smaszew, Tarnowa, Wróblina, „Jesień”, działający przy Miejsko- strzowi Gminy i Miasta Tuliszków Wymysłów). Wyróżnienie otrzy- Gminnym Ośrodku Kultury w Tu- – Grzegorzowi Ciesielskiemu, któ- mało sołectwo Ogorzelczyn, które liszkowie, pod kierunkiem Jaro- ry następnie skierował do wszyst- zaprezentowało wieniec z wizerun- sława Durkiewicza. Gwiazdą wie- kich zebranych, a w szczególności kiem Świętej Rodziny. czoru była formacja ENJOY, zwy- do rolników słowa, wyrażając Wszystkie delegacje dożyn- cięzca w konkursie debiutów na wdzięczność za trudy codziennej kowe otrzymały podziękowania za tegorocznym XXII Ogólnopolskim pracy. Wspomniał także zmarłego trud włożony w przygotowanie Festiwalu Muzyki Tanecznej przed dwoma tygodniami śp. Jana wieńców, a wręczyli je burmistrz w Ostródzie. Po koncercie rozpo- Nowakowskiego z Ogorzelczyna, Grzegorz Ciesielski oraz Marek częła się zabawa taneczna, którą wieloletniego radnego Rady Miej- Zabłocki, wiceprzewodniczący Ra- poprowadził zespół AMEX. skiej w Tuliszkowie, który wiele dy Miejskiej. Rozstrzygnięto także pracy włożył w przygotowanie so- Wit Bryliński konkursy na najlepszy chleb do- botnich uroczystości. Dziękczynną Eucharystię za tegoroczne plony odprawił ks. pra- łat Stanisław Nowak, proboszcz parafii Tuliszków. Podczas Mszy Świętej poświęcono wieńce dożyn- kowe, a po jej zakończeniu nowo nabyty przez miejscową straż sa- mochód. Następnie Grzegorz Cie- sielski wraz z księdzem prałatem i Starostami Dożynek pokroili przyniesiony chleb i poczęstowali nim wszystkich zgromadzonych. Okolicznościowe przemówienia wygłosili: Ireneusz Niewiarowski – prezes Krajowego Stowarzysze- nia Sołtysów oraz Mariusz Seńko – starosta turecki. Słowa wdzięcz- ności do osób, bez pomocy których

12 GŁOS Tuliszkowa WYDARZENIA

GŁOS Tuliszkowa 13 HISTORIA

Odnaleziono zaginione średniowieczne źródła pisane do dziejów Tuliszkowa!

W niniejszym tekście pragniemy przybliżyć kilka źródeł pisanych do dziejów naszego miasta. Zdecydowanie, najwięcej materiałów zachowa- ło się dla wieku XIX i XX. To kilka tysięcy te- czek, ksiąg i luźnych materiałów rozproszo- nych w archiwach państwowych, kościelnych czy prywatnych. Potrzeba wiele czasu na ich zebranie i opracowanie. Najstarsze znane nam źródło pisane, w którym pojawia się Tuliszków pochodzi z 1362 r. W dokumencie Wierzbięty z Palowic występuje Piotr z Tuliszkowa, zapewne ówczesny właściciel dóbr tuliszkowskich. Niezwykle cennymi źródłami do dziejów parafii tuliszkowskiej i zarazem miasta w średniowieczu są dokumenty z 1411, 1472 oraz 1473 r. W styczniu 1939 r. Dokument z 1411 r. proboszcz parafii Tuliszków ks. Jan Grabarczyk prze- kazał je kierownikowi Archiwum Kapituły we Włocław- niach o parafii (kolejno z 1900 i 1934 r. ). Nie były one ku ks. dr Stanisławowi Maternowskiemu. Dotychczas jednak przedmiotem szczegółowej analizy. historycy uważali, że źródła te zaginęły lub zostały Przyjrzyjmy się teraz innym źródłom. Z 1460 r. zniszczone podczas II wojny światowej. pochodzi testament Janusza Tuliszkowskiego herbu W styczniu 2016 r. piszącemu te słowa udało się Dryja. W dokumencie tym oprócz ostatniej woli testa- je odnaleźć w zbiorze dokumentów samoistnych Archi- tora, znajdujemy także krótką wzmiankę o fortalicji wum Diecezjalnego we Włocławku! Jak się okazało, znajdującej się na kopcu otoczonym fosą. przez lata wraz z wieloma innymi archiwaliami, doku- Pierwszy szerszy opis dworu obronnego znany menty znajdowały się w obszernej spuściźnie aktowej z kart księgi grodzkiej konińskiej pochodzi dopiero po śp. ks. Stanisławie Librowskim, byłym dyrektorze z 1651 r. Czytamy w nim, że dwór był budowlą wznie- tej placówki. Po ich odnalezieniu przez obecnego dy- sioną na kopcu. Wewnątrz znajdowało się sześć pokoi, rektora ks. Zbigniewa Gmurczyka, zostały one włączo- izba stołowa, izba wielka, trzy komnaty i sień. Do dwo- ne do zasobu archiwum i opisane w katalogu. To umoż- ru prowadziły dwa mosty nad fosą. W dworze miesz- liwiło ich odkrycie przez autora niniejszego tekstu. kalnym rezydował ówczesny wojewoda poznański Dokument wystawiony w Żninie 12 czerwca 1411 r. i właściciel dóbr tuliszkowskich, Krzysztof Opaliński. przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Mikołaja Kurowskie- W skład folwarku wchodziły ponadto następujące zago dotyczy erekcji ołtarza Najświętszej Maryi Panny w budowania: kuchnia wielka, lamus, lamusek, osobny kościele tuliszkowskim oraz zapisu dziesięciny na dob- budynek zwany mącznicą, browar, samborze, stary rach w Czartkach pod Kaliszem i czterech marek czyn- dwór, stajnia wielka z izbą stajenną, wozownia wielka, szu z Tuliszkowa, uczynionego przez Jana herbu Dryja, stodoły na gruncie. kasztelana kaliskiego oraz wybitnego dyplomaty i ryce- Nie zachował się przywilej lokacyjny dla Tulisz- rza z bliskiego otoczenia króla Władysława Jagiełły. kowa (przypuszczalnie zaginął w czasie potopu szwedz- Kolejny dokument z 1472 r. został wystawiony na kiego). Dotychczas uważano, że Tuliszków uzyskał pra- polecenie Anny z Kościelca, wdowy po Januszu Tulisz- wa miejskie po 1411, a przed 1459 r. Koniński badacz kowskim, pisarzu ziemskim kaliskim i synu wspomnia- Jerzy Łojko odnalazł jednak dokument świadczący nego Jana. Dotyczy on uposażenia mansjonarzy przy o tym, że Tuliszków lokowano przed 1437 r. Niewyklu- kościele tuliszkowskim. czone również, że osada otrzymała prawa miejskie za Trzecie źródło to dokument z 1473 r. wystawiony życia Jana herbu Dryja, po 1411, a przed 1425 rokiem. przez arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana Gruszczyń- Niezwykle ważnymi źródłami do dziejów Tulisz- skiego, zatwierdzający erekcję kolegium czterech man- kowa w okresie staropolskim są księgi miejskie. Nieste- sjonarzy przy kościele tuliszkowskim. Ponadto na proś- ty, do czasów współczesnych zachowały się tylko dwie bę Anny z Kościelca, arcybiskup tytuł proboszcza para- (najstarszy wpis sięga 1592 r.). Dla porównania, bada- fii zamienił na prepozyta, natomiast kościół otrzymał cze zajmujący się dziejami Konina mają do dyspozycji nazwę kolegiaty. Należy zwrócić uwagę, że dokument 23 księgi, a badacze przeszłości Turku aż 31. Aby od- ten, niezwykle obszerny, zawiera w swej treści liczne tworzyć dzieje miasta w okresie przedrozbiorowym na- wcześniejsze dokumenty. leży więc sięgnąć do innych materiałów m.in. wizytacji Źródła te czekają na dalsze badania, które być kanonicznych parafii, ksiąg grodzkich konińskich czy może wniosą nowych informacji do dziejów Tuliszkowa akt konsystorza gnieźnieńskiego. Ich przewertowanie i parafii św. Wita. Przypomnijmy, że „zaginione” doku- to benedyktyńska praca, która może jednak przynieść menty zostały już wykorzystane przez kapłanów obfity plon badawczy. (ks. Maksymiliana Ostrzyckiego i ks. Romana Kmieci- ka) w przygotowanych przez nich krótkich opracowa- Wit Bryliński 14 GŁOS Tuliszkowa KULTURA

Orkiestra Dęta MGOK odbyła warsztaty w Mikorzynie W dniach 22-24 wrze- Narodzenie, Wielkanoc, Boże Cia- Natomiast w czwartek pod okiem śnia 2017 r. Orkiestra Dęta ło), a także obchodów Święta kapelmistrza Jacka Rybczyńskie- Miejsko-Gminnego Ośrodka Konstytucji 3 Maja i Powiatowo- go odbywają się lekcje gry na in- Kultury wzięła udział w trzy- Gminnego Dnia Strażaka w Grzy- strumentach dętych blaszanych dniowych warsztatach wyjaz- miszewie. oraz próba całej orkiestry. dowych w Mikorzynie, pod- Dłuższym koncertem orkie- czas których muzycy pod stra uświetniła Dni Tuliszkowa Orkiestrę tworzą: kapel- okiem kapelmistrza Jacka 2017, a także wspaniale zaprezen- mistrz – Jacek Rybczyński, pre- Rybczyńskiego doskonalili towała się na Powiatowym Prze- zes – Piotr Pokrant, sekcja klar- swoje umiejętności i przygo- glądzie Orkiestr, który odbył się netów: Weronika Klamrzyńska, towywali nowy repertuar. 25 czerwca 2017 r. w Przykonie. Adrian Michalski, Wiktor Po- krant; sekcja saksofonów: Szy- mon Hadada, Wiktoria Kłosińska, Michał Przybyła, Marianna Skubi- szewska, Ewa Wągiel; sekcja trą- bek: Bartosz Dębczyński, Damian Pawela, Arkadiusz Skowroński, Mateusz Staciwa, Marian Mało- lepszy; sekcja altów: Mirosław Krucki, sekcja waltorni: Kacper Wojtyra; sekcja tenorów: To- masz Maćkowski, Piotr Pokrant, Damian Skowroński, Marek Stel- masik; sekcja puzonów: Dawid Radzimski; sekcja basów: Ma- riusz Przystański; sekcja perku- syjna: Mariusz Dróżdż, Damian Klimczak, Paula Kłosińska, Hu- bert Kulig, Zosia Rybczyńska, Ar- tur Zajdel.

W najbliższym czasie Orkie- stry Dętej Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury będzie można Trzy dni wielogodzinnych W MGOK w każdy ponie- posłuchać podczas gminnych ob- prób i indywidualnych lekcji przy- działek prowadzona jest nauka gry chodów Święta Niepodległości niosły oczekiwane efekty, których na instrumentach drewnianych, 11 listopada 2017 r. WB świadkami mogliśmy być podczas którą prowadzi Michał Przybyła. uroczystej sumy odpustowej w kościele parafialnym w Tulisz- kowie w dniu 1 października br. Podczas mszy świętej i procesji różańcowej orkiestra zaprezento- wała marsze, pieśni maryjne i inne utwory. Przypomnijmy, że Orkiestra Dęta MGOK działa od lutego 2016 r. Swój debiut przed szeroką pu- blicznością miała podczas gminnych obchodów Święta Niepodle- głości w dniu 11 listopada 2016 r. Od tego czasu swymi występami ubogaca uroczystości organizowa- ne na terenie gminy i miasta. Or- kiestra wystąpiła m.in. na Gali Samorządowej 2017 r., podczas uroczystości kościelnych (Boże

GŁOS Tuliszkowa 15 KULTURA

XVI Biesiada na Ludowo Tradycyjnie w sierpniowe niedzielne popołu- Pakuły oraz najmłodszego uczestnika, 7-letniego Ja- dnie, odbyła się w tuliszkowskim parku kuba Waszaka. „Biesiada na Ludowo” Na zakończenie biesiady, dla uczestników Celem cyklicznego spotkania organizowanego i mieszkańców zorganizowano zabawę taneczną, któ- przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Tuliszko- rą poprowadził Adrian Paruszewski. WB wie jest prezentacja naszego dziedzictwa kulturowe- go i popularyzacja muzyki ludowej. 6 sierpnia, w tuliszkowskim amfiteatrze zapre- zentowały się następujące zespoły: Zgoda ze Smul- ska, Serenada z Dobrej, Dobrowianki z Dobrowa, Kwiaciarki z Sompolna, Wrzos z Grzymiszewa, Krzy- mowiacy z Krzymowa, Brzeźnianki z Brzeźna, Ale- babki ze Skęczniewa, Tradycja z Malanowa, Jesień z Tuliszkowa, Kłodawiacy z Kłodawy oraz Jarzębinki z Dziadowic. Przed tuliszkowską publicznością wystąpiły także kapele: Kłodawiacy z Kłodawy oraz To My z Malanowa. Nie mogło zabraknąć również występów solistów: gawędziarki Janiny Bednarskiej, Janiny Sentymentalna podróż do przeszłości 13 sierpnia 2017 r. już po raz temu scena mała w Tuliszkowie”. jak stali bywalcy tak popularnych drugi w trakcie tegorocznej Scena choć mała, to jednak nieod- w dwudziestoleciu międzywojen- przerwy wakacyjnej, plac biegająca poziomem artyzmu od nym balów czy rewii, na których przed siedzibą domu kultury tych najsłynniejszych. królowały przeboje wylansowane stał się urokliwą sceną ope- Motywem przewodnim lip- przez Eugeniusza Bodo. rową, na której wystąpili cowego koncertu były słynne Podczas koncertu zatytuło- znani i lubiani w Tuliszkowie utwory operetkowe, natomiast wanego „Powróćmy jak za daw- artyści scen poznańskich. tym razem artyści w osobach Anny nych lat, czyli wieczór starych me- Mirosław Rojek – dyrektor Bajerskiej-Witczak, Bartosza Ku- lodii” można było usłyszeć tak do- Miejsko-Gminnego Ośrodka Kul- czyka i Wiesława Paprzyckiego brze znane nam wszystkim szla- tury i pomysłodawca koncertów zabrali licznie zgromadzoną tulisz- giery jak: „Baby, ach te baby!”, zapowiadając artystów powiedział, kowską publiczność w muzyczną „Sex appeal”, „Tango Milonga”, że „pomiędzy scenami operowymi podróż do przeszłości. Uczestnicy „Titina”, „Panna Andzia”, „Miłość Łodzi i Poznania, zrodziła się rok koncertu mogli poczuć się m.in. Ci wszystko wybaczy” czy „Miłość w Portofino”. Pojawiły się także zabawne monologi, które rozśmieszyły zgromadzoną widownię do łez. Anna Bajerska-Witczak opowiada- ła m.in. o tym jak powinna wyglą- dać dieta cud, a Wiesław Paprzyc- ki z dużym poczuciem humoru brawurowo zinterpretował utwory „Cztery nogi” oraz „Zrób to tak”. Drugi koncert artystów scen poznańskich w ramach „Wakacji z Kulturką 2017” zakończyło wspólne wykonanie z publiczno- ścią nieśmiertelnego przeboju Je- rzego Połomskiego pt. „Cała sala śpiewa z nami”. WB

16 GŁOS Tuliszkowa KULTURA

II Piknik z Biblioteką w Piętnie Wydawać by się mogło, że końcówka wakacji może kojarzyć się wyłącznie ze smutkiem z powodu przekonania, że dwa miesiące mi- nęły jak jeden dzień. Nic bardziej mylnego. Mogli się o tym przekonać wszyscy, którzy przybyli 30 sierpnia br. na plac przy strażni- cy OSP w Piętnie, gdzie już po raz drugi Miej- sko-Gminna Biblioteka Publiczna w Tuliszkowie wraz z mieszkańcami zorgani- zowała „Piknik z Biblioteką”. Organizatorzy zapewnili moc atrakcji. Do zabawy przy pięknej pogodzie zachęcał sam burmistrz Grzegorz Ciesielski. Imprezę poprowadziła Renata Chorążewska – dyrektor tuliszkowskiej książnicy, wspierana przez Grażynę Ratajczyk z filii konkurencjach premiowano nagrodą w postaci biblioteki w Piętnie oraz Halinę Lędzką z MGBP książki i pamiątkowego dyplomu. Organizatorzy w Tuliszkowie. oraz mieszkańcy sołectwa przygotowali również atrakcje kulinarne. Każdy mógł poczęstować się pysznym ciastem czy przy ognisku upiec sobie kieł- baskę. II „Piknik z Biblioteką” był podsumowaniem tegorocznych wakacji oraz prowadzonych warszta- tów, a zarazem wspaniałym przykładem na to, że do wspólnej i radosnej zabawy nie potrzeba „gwiazd” z pierwszych stron gazet. Tłumy jakie przybyły przed strażnicę OSP są na to najlepszym dowodem. Orga- nizatorzy po raz kolejny pokazali, że przedwczesne było odsyłanie do lamusa tak popularnych przed laty w małych miejscowościach „majówek” i im podob- nych form integracji na łonie natury, a do takich na- leży zaliczyć „II Piknik z Biblioteką”. Często zapomi- na się, że celem takich form spędzania wolnego cza- Podczas pikniku każdy mógł znaleźć coś dla su jest nie tylko dobra zabawa, ale także dostarcze- siebie. Zorganizowano kiermasz taniej książki oraz nie mieszkańcom godziwej rozrywki kulturalnej, mnóstwo gier i zabaw. Dzieci mogły pobawić się a w tym konkretnym przypadku były to: promocja klockami, farbami czy przyozdobić sobie twarz czytelnictwa i lokalnych talentów. Na wyróżnienie zmyślnymi ozdobami. Dla najmłodszych przygoto- zasługuje także postawa samych mieszkańców i dru- wano dmuchańce, które były oblegane do samego hów strażaków, którzy chętnie wsparli to niezwykle końca pikniku. O tym, że nauka najlepsza jest po- radosne wydarzenie. przez zabawę przekonywała zebranych pani ratow- Wit Bryliński nik, która na fantomach pokazywała dzieciom, jak należy udzielać pierwszej pomocy. Po raz pierwszy w tym roku zorganizowano również „Konkurs Talentów”. Umiejętności wokal- ne, recytatorskie, taneczne i sportowe zaprezento- wało grono 14 dzieci. Zorganizowano także konkurencje sportowe. Nie obyło się więc bez biegu w workach. Obowiązkowo pojawiły się wyścigi z elementem bibliotecznym, czyli bieg z książką na gło- wie oraz z harlequinami pod pachą. Wykazać mogli się także dorośli. Niespodzianką był konkurs obiera- nia marchewek na czas. Konkurencje sprawnościo- we zdominowały panie, które w przeciąganiu liny nie dały żadnych szans panom. Każdy z uczestników otrzymał słodki upominek, a udział w niektórych

GŁOS Tuliszkowa 17 SPORT

UKS Judo w Tuliszkowie odbył treningi z Rafałem Kubackim W dniach 29 i 30 września Kubackim o jego sportowej karie- (1994 i 1998) i pięciokrotny brązo- sekcja Judo w Tuliszkowie gościła rze, ciężkiej pracy na macie oraz wy medalista (1991, 1993, 1995, wielokrotnego Mistrza Euro- najtrudniejszych wyzwaniach. By- 1996 i 1997). Dwukrotny Mistrz py i Świata w Judo Rafała Kubac- ła to również doskonała okazja, Świata z 1993 i 1997, brązowy me- kiego. Dwudniowe szkolenie było aby otrzymać autograf bądź upa- dalista z 1989. Sportowiec trzy- czasem poświeconym na doskona- miętnić spotkanie na wspólnym krotnie wystąpił na Letnich Igrzy- lenie techniczne zawodników do zdjęciu. skach Olimpijskich w wadzie cięż- najbliższych startów w imprezach Rafał Kubacki to judoka kiej w Barcelonie w 1992, Atlancie sportowych. Oprócz wymagają- z wielkim doświadczeniem i suk- w 1996 i Sydney w 2000 r. cych treningów młodsi zawodni- cesami. Mistrz Europy z 1989 r., cy mogli porozmawiać z Rafałem dwukrotny srebrny medalista Był zawodnikiem Gwardii Wrocław, Śląska Wrocław i AZS- AWF Wrocław. Został zwycięzcą Plebiscytu "Przeglądu Sportowe- go" na najlepszego sportowca Pol- ski w 1993 roku. Obecnie Mistrz swoje doświadczenia sportowe przekazuje młodym zawodnikom, stąd zagościł na zajęciach sekcji judo w Tuliszkowie na zaproszenie trenera Michała Gaja. Przypomnij- my, że to już drugie spotkanie tuliszkowskich judoków z Rafałem Kubackim. Po raz pierwszy mieli okazji trenować z 17-krotnym Mi- strzem Polski na obozie letnim w Tatrach. Dla młodych zawodników spotkanie z Mistrzem było nie tylko wielką szkołą sportu, ale także cennym doświadczeniem, które miejmy nadzieję zaowocuje m.in. podczas startów na zawodach. Michał Gaj WKSW Tuliszków trenował z mistrzami MMA

26 sierpnia 2017 roku w Zduńskiej Zduńskiej Woli wybrali się także kowski, który skupił się na techni- Woli odbyło się seminarium MMA zawodnicy i trenerzy WKSW Tu- kach w stójce. Drugi trening po- z mistrzami organizacji KSW Bo- liszków w składzie: Albert Jesioł- prowadził Mateusz Gamrot, z któ- rysem Mańkowskim oraz Mateu- kiewicz, Mateusz Czapczyk, Da- rym trenowaliśmy techniki w par- szem Gamrotem. Organizatorem riusz Cailer oraz Tomasz Adam- terze. Seminarium i treningi były było Zduńskowolskie Bractwo kiewicz. Mistrzowie KSW popro- zorganizowane na najwyższym Thratlonu Sztuk Walki z sensei wadzili 2 dwugodzinne treningi. poziomie. Piotrem Bąkiem na czele. Do Pierwszy poprowadził Borys Mań- Mat. pras.

V Puchar Kyokushin Karate Tulisia na półmetku rundy jesiennej

W dniu 16 września w Żąbkach koło Warszawy odbył Zawodnicy Tulisii Tuliszków rozegrali już 10 spotkań się V Puchar Kyokushin Karate, w którym uczestni- po powrocie do Konińskiej Klasy Okręgowej. Bilans czyły czołowe kluby z całej Polski. Zawody rozegrano to 4 zwycięstwa, 3 remisy i 3 porażki. Aktualnie tu- w konkurencji walk kontaktowych juniorów i senio- liszkowscy piłkarze plasują się na 8 miejscu w stawce rów. Bardzo dobrze spisali się podopieczni trenera 16 drużyn rywalizujących o mistrzostwo ligi. Zarząd Kamila Więcławka 3 dan z Tuliszkowa i Grzymisze- MGKS Tulisia ocenia wyniki pozytywnie i z nadzieja- wa. Julita Stanisławska i Filip Konefał po dwóch wy- mi spogląda w przyszłość. Cel na ten sezon to pierw- granych walkach wywalczyli 3 miejsce w swoich ka- sza szóstka w ligowej tabeli. Przypomnijmy, że obec- tegoriach, pozostali zawodnicy zajęli miej- ny sezon piłkarski jest pierwszym po powrocie dru- sca od 8 do 16. Mat. pras. żyny z Tuliszkowa do Klasy Okręgowej. Mat. pras.

18 GŁOS Tuliszkowa OGŁOSZENIA

GŁOS Tuliszkowa 19 Głos Tuliszkowa REDAKCJA: Mirosław Rojek, Wit Bryliński NAKŁAD: 1000 WYDAWCA: Gmina i Miasto Tuliszków ADRES: Plac Powstańców Styczniowych 1863 r. 1, 62-740 Tuliszków, tel. 632793116, [email protected]

Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania skrótów i zmian w nadesłanych materiałach, wyboru tekstów lub ich niepublikowania bez podania przyczyny.