Sayfalar.Qxp 4/30/10 2:12 PM Page 1 Sayfalar.Qxp 4/30/10 2:12 PM Page 1

sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 1 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 1

Editörler: Funda Baﬂaran, Aylin Aydo¤an, Mehmet Zubaro¤lu Kapak Tasar›m› ve Sayfa Düzeni: Meltem Çavdar ‹llüstrasyon: Aydan Çelik Afiﬂ Tasar›m: Ömer Durmaz 1 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 2

Editörden... 2006 da gelenekselleﬂmek üzere ç›kt›¤›m›z yolculuk bu y›l festivalin 5.si ile devam ediyor. Eme¤i, emekten yana perdeye yans›yan öyküleri ve mücadeleleri s›n›f›na göstermek ve görünür k›lmak amac›m›z. Bu amaçla yola koyulan tüm Karagöz ve ﬁarlolar›n 5. y›l› kutlu olsun.

Hala yaflamakta oldu¤umuz Tekel sürecinin güncelli¤inin ve ülkemizde ve dünya- da yaflanan tafleronlaflt›rma-sendikas›zlaflt›rma süreçlerinin etkisiyle bu y›l tema olarak Güvencesizlik'i belirledik. Kimimizin gün be gün izledi¤i, medyan›n elinden geldi¤ince görmezden geldi¤i Tekel Direnifli için özel bir bölüm haz›rlad›k. Ad›na Tekelden Tan›kl›klar dedi¤imiz bu bölüm direnifli ilk defa perdeye yans›taca¤› için heyecanl›y›z. Sürecin iflçi s›n›f› lehine bir kazan›m ile sonuçlanmas› ve tüm bu film- lerin zaferi de tarihe kaz›nmas›n› umut ediyoruz.

‹lk ‹flçi Filmleri Festivali'nin haz›rl›klar›n› yaparken bizi en çok düflündüren fley böy- lesi bir festivale yeterince ürün bulup bulamayaca¤›m›z idi. Bu sene baflvuru say›s› o kadar çok artti ki cesaretimiz bilendi. Anadoluda her y›l yenisi eklenen flehirler ile dünyan›n en büyük iflçi filmleri festivali oluverdik. Bu kadarla kalmad›k s›n›rlar› aflt›k: K›br›stan ‹ngiltereye kadar yeni ülkelere iflçi filmleri festivalini tafl›maya bafllad›k. Evet bu y›l bir de Londra'da perdelere Karagöz ve fiarlo yans›yacak.

Festivalin muhalif tutumu hepimizin malumu; program›m›z› olufltururken hassasi- yetlerimize, iktidara ve sisteme karfl› bulundu¤umuz konuma dair Karagöz ve fiarlo dile gelerek diyor ki:

Seyirci Kalma, Emek'e Sahip Ç›k. ‹yi seyirler...

2 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 3

Destekleyen - Katk›da bulunan Tekel ‹flçileri Direnifl...... i 39 kifli ve kurulufllar ...... 4 -5 Tekel Atefli ...... 40 Düzenleme Komitesi ve 70. Gün ...... 40 Festival Emekçileri ...... 6 -7 Ölmek Var Dönmek Yok ...... 41 Filmler TEKEL 51 ...... 42 Gördü¤ümüz Kendi Yüzümüzdür ...... 8 Direnifl Soka¤› ...... 43 D ...... 9 Direniflin Belgesi ...... 44 Baflka Dilde Aflk ...... 10 Tersi ve Yüzü ...... 45 Sultan ...... 11 Kahpe Devran ...... 46 ‹ncir Çekirde¤i ...... 12 Dumu dumu dum ...... 46 Karpuz Kabu¤undan Gemiler Yapmak .....13 Esma ...... 47 Cennetteki Gölgeler ...... 14 Nakit ...... 48 Gazap Üzümleri ...... 15 Karun ve Çöp Kutusu ...... 49 ‹çindekiler Utanç ...... 16 Bedel ...... 50 Somers Kasabas› ...... 17 Oyuncu ...... 51 Orman›n Ç›¤l›¤› ...... 18 Sessiz Sinema ...... 51 Kuhle Wampe ya da ‹stanbul 4 fiubat Grevi...... 52 Dünyan›n Sahibi Kim? ...... 19 Ölmek Var Dönmek Yok ...... 52 ‹ki Dil Bir Bavul ...... 20 Direniflin Simgesi: Tekel ‹flçileri ...... 53 Bekle Beni Dara¤ac› - Sivas›n Hikayesi ...21 Fatih P›nar’dan Fotoröportajlar ...... 53 K›rm›z› Kalem ...... 22 Fidel, Anlat›lmam›fl Tarih ...... 54 19 Ocak’tan 19 Ocak’a ...... 23 Maradona ...... 55 Av - Su - Ma ...... 24 Monsanta’n›n Gözünden Dünya ...... 56 ‹flkenceye Tolerans ...... 24 Bar›fl Tohumlar›...... 57 Ölüm Elbisesi: Kumal›k ...... 25 Emekçilerin Düflü ...... 58 Ben ve Nuri Bala ...... 26 68 May›s› Hat›ras› ...... 58 Yoldan Ç›kt›k ...... 27 Efendisizlerin Ülkesi...... 59 Olmas...... a 28 Büyük Sat›fl ...... 59 Bölge ...... 29 ‹flçiler Paydosa ...... 60 Tuzun Öyküsü ...... 30 Demir Yiyenler ...... 60 Kara Kabuk ...... 31 Coca Cola Davas› ...... 61 Mükellef ...... 32 Dibe Vuran Yar›fl ...... 61 K›z Saç› ...... 33 Wobblies ...... 62 Çotanak Yolunda ...... 34 Normal Bir ‹fl Yapmak ‹stiyorum ...... 62 Direnifl Liman› ...... 35 Bolivya Topraks›z K›r ‹flçileri Hareketi ...... 63 Yaflamak Bir A¤aç Gibi ...... 36 Halkla Dayan›flma ve Direniflçi ...... 37 Kültür Derne¤i Halk-Der ...... 63 Birlefltik Tekel Olduk ...... 38 Madencilerin An›lar› ...... 64 Kad›nlar Tekel ...... 39 Murflid’i Gülle ...... 64

3 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 4

Destekleyen - Katk›da bulunan kiﬂi ve kuruluﬂlar

Türkiye Gazeteciler Sendikas› Harb-iﬂ Sendikas› Kaz›m Koyuncu Kültür Merkezi Frans›z Kültür Merkezi Goethe Institut

Belgesel Sinemac›lar Birli¤i Çankaya Belediyesi Kartal Belediyesi Sar›yer Belediyesi Maltepe Belediyesi Documentarist

‹stanbul Eczac› Odas› TMMOB Maden Mühendisleri Odas› TMMOB ‹nflaat Mühendisleri Odas› Ankara fiubesi TMMOB Elektrik Mühendisleri Odas› Ankara fiubesi TMMOB Mimarlar Odas› Ankara fiubesi TMMOB Makina Mühendisleri Odas› Istanbul fiubesi Tuzla Yurtsever Cephe ‹flçi Birli¤i Sosyal Merkezi UM:AG Naz›m Hikmet Kültür Merkezi BEKSAV ‹stanbul Barosu Yeni Film Dergisi GALATA FOTO⁄RAFHANES‹ FOTO⁄RAF AKADEM‹S‹ REDFOTO⁄RAF FOTO⁄RAF VAKFI AFSAD ‹FOD 4 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 5

Destekleyen - Katk›da bulunan kiﬂi ve kuruluﬂlar

Altyaz› Dergisi DMS Metin Copy Plus Hermes Ofset Su'dem Özel Anadolu Diyaliz Merkezi Görkem Diyaliz Merkezi Üçler Dersanesi

Mahmut Erkenek Berker Öza¤aç Özcan ARSLAN Ali Toplu Ömer Durmaz Rauf Kösemen Aydan Çelik ‹nan Öner

Dan›flma Kurulumuz: Ahmet Soner (Yönetmen) Ifl›n Turgut (BSB,Yönetmen) Mehmet Açar (Siyad) Sadi Çilingir (Siyad) Tahflin ‹sbilen (BSB,Yönetmen) Z. Tül Akbal Süalp (Ö¤retim Görevlisi) Necla Algan (Elefltirmen) Ayla Kanbur (Elefltirmen) Seray Genç (Elefltirmen)

5 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 6

Düzenleme Komitesi ve Festival Emekçileri

Düzenleyici Örgütler: Sertaç Canbolat D‹SK Sine-Sen Murat fiipal D‹SK Dev Sa¤l›k-ifl Meral Camc› D‹SK Birleflik Metal-ifl Mehmet Tok Türk-‹fl Hava-‹fl ‹nan Öner Türk-‹fl Petrol-‹fl Teknik Ekip: Türk-ifl Tez koop-ifl Alaattin Timur KESK SES Deniz Karateke Sendika.Org Dilge Öncel Halkevleri Serdar Y›ld›z Türk Tabipleri Birli¤i Volkan Gülçek Ça¤dafl O¤uz Festival Tan›t›m Filmi: Fatih Ziya Bayram Sine-Sen Sertaç Canbolat Ayten Bafler Karagöz fiarlo ‹llüstrasyonu: Ümit Erdo¤du Aydan Çelik Aç›l›fl Gecesi ve Salon Festival Afifli: Organizasyonu: Ömer Durmaz Nevra Erten P›nar Hocao¤ullar› Çevirmenler: Didem K›r›fl Ebru Çavuflo¤lu Tufan Sertlek Ebru Çalapverdi Nefle Sönmez Figen Tunçer Gökflen Ayvaz Deniz Karabay Özgur Balc› Kübra Karakap›c› Mehmet Zubaro¤lu Naciye Yaflar Mehmet Tok Ali ‹hsan Baflgül Mahmut Hamsici Asl› Takanay Alaattin Timur Çi¤dem Çidaml› Didar Aytafl Mehmet Bayram Meltem Çavdar Yunus P›t›rl› ‹lkay K›l›ç ‹lkay K›l›ç Selin Top P›nar Demircan Zafer Ayden Zihni Dikçe Emrah Dönmez Nezih Ak›l Selda Çiçek

6 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 7

Önder Özdemir Fatin Kanat Özgür Tüfekçi Didem Tosun Ebru Önal Aycan Tekin Davut Kanmaz Murat Bak›r Erkal Tülek Festival Emekçileri Adnan Payasl› Didem Tosun ‹nan Öner Özgür Karakaya Ahmet Özer Dilaver Ayna Kemal Okur Özgür Nehir Ata Camuz Damla Öz Koray Özbal Önder Özdemir Aycan Tekin Devrim Aydo¤du Mahmut Keçeci Özge Duru Cengiz Ayd›n Gelmez Didem K›r›fl Mahir Kalayl›o¤lu Özge Ozan Ayflegül Alt›n Dilflat Aktafl Mahir Çiçek Özge Yurttafl Ayten Bafler Dinçer Aslan Mahmut Hamsici Özgür Balc› Alaattin Timur Ebru Önal Mehmet Bayram Özlem Güngör Sertlek Ali Aydo¤an Elif Solak Mehmet Demir Ali ‹hsan Baflgül Emrah Dönmez Mehmet Güleryüz P›nar Hocao¤ullar› Ali Doran Ercüment Çelik Mehmet Tok Sedat Özcan Ali fiimflek Erek Erdo¤an Mehmet Zubaro¤lu Selda Çiçek Alpaslan Ertürk Erkal Tülek Mehtap Çak›r Selin Top Asl› Filiz Ezel Urul Mehtap Salt›k Semih Dindar Asl› Takanay Elem Tu¤çe Oktay Melike Ifl›k Sibel Özgür Aydan Çelik Ekrem Gültekin Meltem Çavdar Seray Genç Aylin Aydo¤an Emrah Salt›k Meltem Özer fiahiner Sertaç Canbolat Ayfle Duygu Emre Koyuncuo¤lu Meral Camc› Sevim Kelefl Baflak Kamac› Erdinç Gök Meriç fienyüz Süheyla Ekemen Berkay Özbek Eylem Mansuro¤lu Mesut Hasan Benli fieyda Bekis Bihter Denizci Faik Gürcan Mehmet Demirkul Taner Civelek Bülent Özer Fatin Kanat Mihri Bahar Bahad›r Ah›ska Funda Baflaran Murat Ç›nar Tayfun ‹flbilen Bahad›r Durmaz Gamze Yücesan Murat Niksar Tufan Sertlek Baflkan Kalezade Gizem Kutlu Müberra Rüzgar Tu¤çe Çetin Bedriye Ak›nc› Gökay Gökülü Nakiye Atasoy Tuncer Topal Berk Ayayd›n Gamze Çelik Nalan Ulutürk O¤uz Ufuk Atan Cande¤er Murado¤lu Gökflen Ayvaz Nejat Yarafl Ufuk Koflar Cemal Karabacak Gülden Yazgan Nesli Yalç›n Umut K›l›ç Cemile Kaynar Güvenç Küçüktok Nefle Sönmez Ümit Erdo¤du Ceyhan Ça¤dafl H. Yeflildal Nevra Erten Uyar Volkan Gülçek Ça¤dafl O¤uz Hakan Bayhan Nursel Özkan Volkan Yosunlu Çi¤dem Çidaml› Hakan Dadak Naim Do¤an Yelda Çerkezo¤lu Çi¤dem Da¤l› Hasan Kap›k›ran O¤uz Gezmifl Yusuf Berkyürek Çi¤dem Öztürk Haflmet Camc› Ozan Çapraz Davut Kanmaz Hakan Aksu Onur Mert Y›lmaz Bozkurt Deniz Karateke Hicran Ada Onur Suner Zafer Algül Deniz Kartal Hicran Abal›o¤lu Ömer Levento¤lu Zafer Ayden Deniz Marlon ‹brahim Avc›l Özge Özgür Zeki Gülen Derya Er ‹dil Soyseçkin Özgür Akbaba Zeynep Çelik Didar Aytafl ‹lkay K›l›ç Özgür Derya Zülfikar Taraf 7 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 8

YERL‹ UZUNMETRAJ

Gördü¤ümüz Kendi Yüzümüzdür – TEKEL Direniﬂi / The Face We See is Our Own – TEKEL Resistance 58’, 2010, Türkiye

Yönetmen / Director: Ahmet Özer Yap›mc› / Producer: Ahmet Özer, Bora Balc›, Davut Kanmaz, Erkal Tülek Senaryo / Script: Ahmet Telli Anlat›c› / Teller: Gürel Köse Kurgu/ Bora Balc›, Davut Kanmaz, Erkal Tülek, Editing: Ahmet Özer, Bora Balc›, Davut Kanmaz, Erkal Tülek Müzik/Music: Ahmet Özer Kamera/ Camera: Bora Balc›, Davut Kanmaz, Erkal Tülek,

Filmografi / Filmography 2009, 100bin kiﬂiydiler (Film müzi¤i, yap›m)

Özet / Synopsis Son y›llar›n en görkemli iflçi direniflinin The 80 day story of the recent years’ 80 günlük öyküsü… Onlar› geçici iflçi gratest fight of workers in Turkey. statüsü ile iflsizli¤e mahkûm edecek The Turkish State Liquor and Tobacco 4C yasas›na karfl› direnen Tekel iflçile- Monopoly (TEKEL) workers have built ri, baflkentin merkezinde Ankara’n›n a tent-city at the heart of Ankara, the kara k›fl›na inat 8o gün boyunca sür- capital, with solidarity and fraternity dürecekleri, toplumsal dayan›flmayla, during the cold winter days of 2010. kardefllik ba¤lar›yla ördükleri direniflin They fought against the legislation merkezi olacak kocaman bir çad›r called 4C sentencing them to preca- kent infla ederler. Güvenceli bir ifl ve rious working conditions and unemp- çal›flma hakk› için ç›kt›klar› uzun yol, loyment. Their struggle for right to bugün yeni ufuklar aç›yor Türkiye work, fair and secure working condi- toplumsal muhalefetinin önüne. tions have opened a new scope for the social opposition. 8 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 9

YERL‹ UZUNMETRAJ

D/ D 93’, 2010, Türkiye

Seçilmifl Filmografi / Selected Filmography Yönetmen/Director: Metin Ye¤in 2000, Likya Yolu Yap›mc›/Producer: Plan A., Elif 2001, Üç K›tada Devrialem Özdemir 2001, Sonra Senaryo/Script: Metin Ye¤in 2003, Güzel Günler Görece¤iz 2003, Para Pachamama Görüntü 2003, Topraks›zlar Yönetmeni/Cinematography: Seçkin 2004, Patronsuzlar Savafl 2005, Amazon’da Dans Kurgu/Editing: Emrah Dönmez, 2005, Abril Vermalho Dilber To¤aç 2007,Alt›n Yerli K›zlar›n Saçlar›ndan Müzik/Music: ‹lhan Yabantafl Yap›l›r/Gold is Made by the Hair of Oyuncular/Cast: Nebil Say›n, Selim Indigenous Akgül, ‹nanç Koçak, Mehmet Ünal, 2008, El Mahalla Turgay Tanülkü, Ayd›n Orak, 2008, Gazzeye Yolculuk Gökhan Ç›nar, Murat Çidaml›, Metin 2010, Gerillan›n Bar›fl› Ye¤in, Ümit Çak›r Özet / Synopsis They were “guilty” because they wan- Onlar ‘Suçlu’ydular dünyay› de¤ifltir- ted to change the world. Eight years mek istiyorlard›. 12 Eylül askeri cunta- later the military coup of 1980, all the s›ndan 8 y›l sonra bütün politikac›lar politicians have been reconciled. All bar›flm›flt›. Darbeciler, eski ve yeni bafl- the putschers, old and new prime mi- bakanlar hepsi her fleyi unuttular. Ge- nisters they have forgotten every- riye sadece Onlar, y›llard›r cezaevlerin- thing. Only They, young people who de kalan gençler kalm›flt›. Onlar da were at the prisons for many years, kendi özgürlük yollar›n› ar›yorlar. had remained. They are also searching for their paths of liberation.

9 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 10

YERL‹ UZUNMETRAJ

Baﬂka Dilde Aﬂk/ Love in Other Language 98’, 200, Türkiye

Yönetmen/Director: ‹lksen Baflar›r Yap›mc›/Producer: Bünhan Bengi, Murat fienöy Senaryo/Script: ‹lksen Baflar›r, Mert F›rat Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Hayk Kirakosyan Müzik/Music: U¤ur Akyürek, Erdem Yörük. Kurgu/Editing: Arzu Volkan Yap›mc›/Producers: M. Bünhan Bengi, M. Murat fienöy Oyuncular/Cast: Mert F›rat, Saadet Ifl›l Aksoy, Lale Mansur

Özet / Synopsis Onur, who has been deaf since birth, Do¤ufltan sa¤›r olan Onur kütüpha- works as a librarian. His father had neci olarak çal›flmaktad›r. Yedi yafl›n- left him and his mother when he was dayken, babas› annesini ve Onur’u seven, and Onur has always blamed terk etmifltir ve Onur bu nedenle ken- himself for this. Although being able disini suçlamaktad›r. Konuflabiliyor ol- to speak, he has chosen to stay silent mas›na ra¤men, etraf›ndaki insanlar›n because of the pitying looks of the ac›yan bak›fllar› nedeniyle sessiz kal- people around him. At his friend Ve- may› tercih etmektedir. Arkadafl› Ve- dat's engagement party, he meets dat’›n niflan›nda, daha önceden Zeynep, who later finds out about Onur’un duyma engelini bilen ama Onur's hearing disability, but is not sorun yapmayan Zeynep ile tan›fl›r. bothered by it. She is forced by her Zeynep babas›n›n tav›rlar› nedeniyle overbearing father to leave home and evden ayr›lm›fl ve bir ça¤r› merkezin- gets a job at a call-center. Having to de ifl bulmufltur. Bütün gün tan›mad›- speak on the phone all day to people ¤› insanlarla konuflmak zorunda olan she doesn't know, Zeynep finds pea- Zeynep, konuflmadan da mükemmel ce with Onur, who she communica- biçimde iletiflim kurabildi¤i Onur’la tes with perfectly without speaking. . huzur bulmaktad›r. . Bu iliflki kendile- For both of them this affair will turn rini ve hayat› sorgulayan Zeynep ve to be a test which questions life. Onur için bir s›nav olacakt›r.

10 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 11

YERL‹ UZUNMETRAJ

Sultan/ Sultan 87’, 1978, Türkiye

Yönetmen/Director: Kartal Tibet Senaryo/Script: Yavuz Turgul Yap›mc›/Producer: Ertem E¤ilmez Müzik/Music: Yavuz Turgul, Cahit Berkay Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Erdo¤an Engin

Seçilmifl Filmografi / Özet / Synopsis Selected Filmography Film, ‹stanbul’un gecekondu semtlerin- den birisinde yaflayan dört çocuklu dul 1976, Tosun Pafla Sultan’la, mahalle muhtar›n›n o¤lu, dol- 1977, Cennetin Çocuklar› mufl floförü Kemal’in aflk›n› anlatmakta- 1978, Sultan d›r. Mahalle muhtar› gecekondular›n bu- 1978, Hababam S›n›f› Dokuz Do- lundu¤u yeri sat›n alm›fl ve herkesi evle- ¤uruyor/Crazy Class Hard Times rinden atmak isteyen insanlarla iflbirli¤i 1979, Umudumuz fiaban içerisindedir. Sultan ve Kemal, mahalle 1980, Zübük halk›yla bir likte muhtara ve kendilerini 1981, Davaro evlerinden atmak isteyenlere karfl› bir 1982, Bafl Belas› mücadeleye giriflirler. 1983, fialvar Davas› 1983, Çar›kl› Milyoner The film tells the story of the love betwe- Ortadirek fiaban en Sultan who is widow with four chil- 1985, Gurbetçi fiaban dren and Kemal who is driver and the 1988, Deniz Y›ld›z› son of the neighborhood headman in a 1989, Talih Kuflu shanty town of ‹stanbul. Headman colla- 1990, Koltuk Belas› borates with a company who bought 2004, Hababam S›n›f› Merha- the land of shanty towns and forced pe- ba/The Class of Chaos ople to leave their houses. Sultan and 2006, Dünyay› Kurtaran Adam'›n Kemal begin to struggle with the head- O¤lu/Turks in Space man and the company with the other 2006, Amerikal›lar Karadeniz'de people of shanty towns. 2/Americans at the Black Sea

11 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 12

YERL‹ UZUNMETRAJ

‹ncir Çekirde¤i / Not Worth a Fig 88’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Selda Çiçek Senaryo/Script: Selda Çiçek Yap›mc›/Producer: Mehmet Çiçek Görüntü Yönetmeni/Cinematography: ‹lker Berke Müzik/Music: Özgür Yalç›n, Serkan Alkan Oyuncular/Cast: Özgü Namal, Derya Durmaz, Sevinç Erol, Nalan Baﬂaran, Veysel Diker Özet / Synopsis Evin genç o¤lu ailece gittikleri piknik- While having a picnic, the young son te may›na basarak ölür. Onu, may›na of family steps on a mine and dies. bast›¤› noktaya gönderdi¤i için vicdan Blaming herself for the death of his azab› çeken ablas›, arkas›nda bir brother, Delal commits a suicide. bebek ve bir mektup b›rakarak intihar Heda, the younger sister of Delal and eder. Heda, bu olanlardan sonra Celil, had married to her sister’s hus- ablas›n›n kocas› Nazif ile evlenecek ve band and been a mother for her ye¤enine annelik edecektir. 7 y›l nephew. Seven years after the inci- sonra, Heda ikinci bir bebe¤in dent, she is pregnant now. do¤umuna gün saymaktad›r.

“‹ncir Çekirde¤i” yönetmenin ilk filmi.

12 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 13

YERL‹ UZUNMETRAJ

Karpuz Kabu¤undan Gemiler Yapmak/ Boats out of Watermelon Rinds 101’, 2004, Türkiye

Yönetmen/Director: Ahmet Ulucay Senaryo/Script: Ahmet Ulucay Cast: ‹smail Hakki Taslak, Kadir Kaymaz, Gulayse Erkoc, Boncuk Yilmaz, Hasbiye Gunay, Mustafa Coban, Fizuli Caferov, Ahmet Ulucay, Aysel Yilmaz

Özet / Synopsis

Biri karpuzcunun, di¤eri berberin ya- Working with a watermelon vendor n›nda ç›rak olarak çal›flan ve geceleri and a barber by day, and trying to bir film gösterim makinesi yapmaya build a film projector by night, Recep çal›flan Recep ve Mehmet, ünlü film and Mehmet dream of changing their yönetmenleri olarak yaflamlar›n› de- lives by becoming famous film direc- ¤ifltirmeyi hayal etmektedir. Köyün tors. The village idiot, Deli Omer, is delisi Ömer, onlar›n bu gece çal›flma- the sole witness to their exuberant lar›n›n ve basit özlemlerinin tek tan›- nocturnal labors and simple longings. ¤›d›r. Recep Nihal’e afl›k olunca her But things begin to change when fley de¤iflmeye bafllar. Recep falls for Nihal.

Filmografi / Filmography

2004, Karpuz Kabu- ¤undan Gemiler Yapmak/Boats Out Of Watermelon Rinds 1998, Bozk›rda De- niz Kabu¤u / Sea Shell in the Step

13 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 14

YABANCI UZUNMETRAJ

Cennetteki Gölgeler / Shadows in Paradise 1986, 76', Finlandiya

Yönetmen / Director: Aki Kaurismäki Senaryo / Script: Aki Kaurismäki Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Timo Salminen Kurgu / Editing: Raija Talvio Seçilmiﬂ Filmografi/Filmography Yap›mc› / Producer: Jaakko 2007, To Each His Own Cinema Talaskivi 2006, Lights in the Dusk Oyuncular / Cast: Matti 2004, Visions of Europe Pellonpää, Kati Outinen, 2002, The Man Without a Past Sakari Kuosmanen, Esko 1999, Juha Nikkari, Kylli Köngäs, Pekko 1996, Employment Agent 1994, Total Balalaika Show Laiho, Jukka-Pekka Palo, 1990, The Match Factory Girl Suente Korkiakoski, Mari 1988, Ariel Pontasila 1983, Crime and Punishment

Özet / Synopsis Cennetteki Gölgeler bir çöp kamyonu Shadows in Paradise tells the love floförü ile bir süpermarket kasiyeri story of a garbage truck driver and a aras›ndaki aflk hikayesini anlatmakta- supermarket cashier. It is a film about d›r. Bir iflçinin, aflk›n gereklili¤inin, al- a working man, about the necessity çak gönüllülü¤ün, haysiyetin ve onu- of love and also about humility, digni- run anlat›ld›¤› filmde, sosyal aç›dan ty and pride. Nikander is a garbage çok da prestijli bir ifli olmayan Nikan- truck driver in Helsinki – a job with lit- der, ifline ancak kendisine özgü bir tle social prestige but which he can onur gelifltirebildi¤i ölçüde dayanabil- only endure as he has developed a mektedir. Hayat› boyunca sadece çiz- kind of pride in his work. He has only gi roman okumufl olan dolay›s›yla da ever read comics his whole life long hayat›nda bir baflar›ya ulaflabilece¤ine and therefore never learnt that he yönelik bir inanc› olmayan Nikan- should achieve something in his life. der’in, kendisi gibi iflçi s›n›f›ndan olan It is only a sudden movement in his Ilona ile tan›flmas› kendisini sorgula- heart, Ilona, a supermarket cashier as mas›na neden olur… low down in the social hierarchy as himself, that causes Nikander to think about himself… 14 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 15

YABANCI UZUNMETRAJ

Gazap Üzümleri / The Grapes of Warth 1940, 128', ABD

Yönetmen / Director: John Ford Senaryo / Script: Nunnally Johnson Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Gregg Toland Yap›mc› / Producer: Nunnally Johnson & Darryl F. Zanuck Oyuncular / Cast: Henry Fonda, Jane Darwell, John Carradine, Charley Grapewin, Dorris Bowdon, Russell Simpson Özet / Synopsis Hikaye, Büyük Buhran döneminde The story starts during the great depres- Oklahoma’daki bir çiftlikte bafllamak- sion in dust bowl farm in Oklahoma and tad›r ve cezaevinden ç›kt›ktan sonra follows the story of Tom Joad as he re- ipotek nedeniyle çiftlikleri ellerinden turns home from a jail sentence. He re- al›nan ve kendi topraklar›ndan at›lan turns to his home to find his family kic- ailesini bulmaya çal›flan Tom Joad et- ked out of their farm due to foreclosu- raf›nda flekillenmektedir. Tom, ailesi- re. He catches up with them on his Unc- nin kendi çiftliklerinden çok uzakta les farm, and joins them. When he arri- olmayan amcas›n›n çiftli¤ine gitti¤ini ves there he finds out that his uncle’s ö¤renir ve oraya do¤ru yola koyulur. farm has also been foreclosed on a Oraya ulaflt›¤›nda amcas›n›n çiftli¤ine mortgage by a private company and de ipotek nedeniyle el konuldu¤unu they have to get off the land by the next ö¤renen Tom tüm ailesini yan›na ala- day. So the family decides to move to rak ifl bulmak ve daha iyi bir yaflama California to look for work and a new li- kavuflmak umuduyla Kaliforniya’ya fe hopefully. During the road to Califor- do¤ru hareket eder. Ancak yol bo- nia they begin to find out that Californi- yunca Kaliforniya’n›n da baflka yerler- a is not the land of milk and honey eit- den fark› olmad›¤›n› anlatan pek çok her. They meet more and more people kifli ile tan›fl›rlar; oraya ulaflt›klar›nda who tell them the reality of the situation ise dinlediklerinden çok daha kötü bir in California. Once they get to Californi- manzara ile karfl›lafl›rlar: ‹fl bulmak a, they find that the situation is worst çok zordur ve ücretler de çok düflük- than they thought. Work is hard to find, tür. Büyük Buhran’›n etkileri her yeri and the wages are very low. Due to the sarm›flt›r ve herkes ifl aramaktad›r…. effects of the great depression on the surrounding states everyone is also loo- king for work… 15 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 16

YABANCI UZUNMETRAJ

Utanç / Buddha Collapsed out of Shame 2007, 81', ‹ran

Yönetmen / Director: Hana Makhmalbaf Senaryo / Script: Marzieh Makhmalbaf- Meshkini Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Ostad Ali Kurgu / Editing: Mastaneh Mohajer Yap›mc› / Producer: Makhmalbaf Film House Müzik / Music: Tolibhon Shakhidi Oyuncular / Cast: Abbas Alijome, Abdolali Hoseinali, Nikbakht Noruz, Hideaki Ito

Filmografi / Filmography 2009, Green Days 2007, Buddha Collapsed out of Shame 2002, Joy of Madness 1996, The Day My Aunt was ill

Özet / Synopsis Taliban taraf›ndan y›k›lan Buda hey- Thousands of families still live bene- kelinin etraf›nda hala binlerce aile ya- ath the statue of Buddha destroyed flamaktad›r…6 yafl›ndaki bir Afgan k›- by the Taliban…Baktay, a six-year-old z› olan Baktay, komflular›n›n erkek ço- Afghan girl, is goaded into going to cuklar›yla birlikte okula gidebilmeyi school by their neighbours' son who çok istemektedir. Ancak okul yolunda reads the alphabets in front of their Baktay birçok zorlukla karfl› karfl›yad›r. cave. On her way to school, she is ha- Erkek çocuklar, içinde yaflad›klar› top- rassed by boys playing games cruelly lumun vahflili¤ini taklit edercesine oy- mimicking their violent society. The nad›klar› oyunlarda Baktay’a kötü boys want to stone Baktay or destroy davranmakta, onu Buda’n›n heykeli- her like the Buddha or shoot her like ne yap›ld›¤› gibi tafllamakta ya da the Americans do in the labyrinth of Amerikal›lar›n bölgede yapt›¤› fliddeti caves. Will Baktay be able to overco- taklit ederek küçük k›z› h›rpalamakta- me these obstacles in order to learn d›r. Baktay kendi ana dilinin alfabesi- the alphabets of her mother tongue? ni ö¤renebilmek için tüm bu zorlukla- r›n üstesinden gelebilecek midir?

16 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 17

YABANCI UZUNMETRAJ

Somers Kasabas› / Somers Town 2008, 71' , ‹ngiltere

Yönetmen / Director: Shane Meadows Senaryo / Script: Paul Fraser Kurgu / Editing: Richard Graham Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Natasha Braier Müzik / Music: Gavin Clarke Oyuncular / Cast: Piotr Jagiello, Ireneusz Czop, Perry Benson, Thomas Turgoose, Kate Dickie, Wojciech Olczak, Wojtek Macierznski, Ben Porter

Özet / Synopsis Tommo, just turned sixteen and Tommo, 16 yafl›na girdikten sonra, released from social care, runs away Midlands’deki yaln›z ve zor hayat›n- to London from a lonely, difficult life dan kaç›p Londra’ya gelir. Polonyal› in the Midlands. Marek, a Polish bir göçmen olan Marek ise, hevesli bir immigrant, lives with his father, who foto¤rafç›d›r ve inflaat iflçisi olan, ifl ç›- drinks with his friends most evenings k›fl› s›k s›k arkadafllar›yla içen babas›y- after working on a construction site. la birlikte yaflamaktad›r; ancak böyle- Marek is a keen photographer, quiet si bir yaflamdan da mutlu de¤ildir. Ya- and sensitive - he is not comfortable flamlar›na anlam katmak için mücade- in his father’s world. Both struggle to le veren bu iki kifli Londra’da, Somers make sense of their new world and a kasabas›nda karfl›lafl›rlar ve aralar›nda chance meeting in Somers Town, beklenmedik bir ortakl›k kurulur. London, leads the two to form an Marek, babas›ndan gizlice Tommo’yu unexpected partnership. Unknown to eve al›r ve birlikte yaflamaya bafllarlar. his father, Marek begins hiding Marek, bir kafede garsonluk yapan Tommo in his flat and the two boys Frans›z Maria’n›n foto¤raflar›n› çek- begin to live together. Maria, the meyi zaten tak›nt› haline getirmifltir French waitress at their local café, ve art›k Maria her ikisinin de saplant›- already a photographic muse for s› olmufl; tüm ilgilerinin merkezine Marek, now becomes more of an yerleflmifltir. Maria aniden Marek ve obsession for the two boys and the Tommu’nun hayat›ndan ç›k›nca genç- centre of all their attention. When ler kendilerini yeniden mahrumiyet Maria suddenly leaves their lives, the içinde hissetmeye bafllarlar... two boys are bereft again...

17 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 18

YABANCI UZUNMETRAJ

Orman›n Ç›¤l›¤› / Cry of the Forest 2007, 97',Bolivya

Özet / Synopsis Yönetmen / Director: Alejandro No- Bu filmde 1990-1996 y›llar›nda meydana za, Nicholas Ipamo, Ivan Sanjines gelen gerçek olaylar aktar›lmaktad›r. Bo- Görüntü Yönetmeni / Cinematog- livya’n›n Beni bölgesindeki yerlilerin, say- raphy: Cesar Perez g›nl›klar› ve topraklar› ad›na baﬂkent La Kurgu / Editing: German Monje Paz’da düzenledikleri tarihi gösteriler te- Müzik / Music: Donato Espinoza mel al›narak, ‹nka yerlilerinin haklar› ve topraklar› için yürüttükleri mücadele anlat›lmaktad›r.

This film tells about the event bias on ac- tual facts that took place in 1990 and 1996. In the framework of the arrange- ment of the historical demonstration that the indigenous peoples from Beni made to the city of La Paz claiming for dignity and territory, and it reflecs the role and struggle played by the indigenous communities defending their rights and their land and their territory. 18 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 19

YABANCI UZUNMETRAJ

Kuhle Wampe ya da Dünyan›n Sahibi Kim? / Kuhle Wampe or Who Owns the World? 1932, 71', Almanya

Filmatografi / Filmatography 1963, Christine (unfinished) 1959, Confusion of Love 1956, The Captain of Cologne 1954, Stronger than the Night 1952, Destinies of Women 1950, Family Benthin 1949, Our Daily Bread 1934, Soap-Bubbles

Yönetmen / Director: Slatan Dudow Senaryo / Script: Bertolt Brecht, Ernst Ottwald Oyuncular / Cast: Hertha Thiele, Ernst Busch, Martha Wolter, Lili Schoenborn-Anspach Özet / Synopsis Film ad›n› Berlin yak›nlar›nda kurulan The title refers to a tent camp for the bir çad›r kamp›ndan almaktad›r. Kuh- dispossessed set up in the countrysi- ne Wampe ayr›ca Berlin lehçesinde de near to Berlin. Kuhle Wampe sig- ‘bofl mide’ manas›na da gelmektedir. nifies "cool belly", but in Berlin dialect Dudow’un bu yap›t› Weimar dönemi it means "empty belly". Kuhle Wam- Almanyas›’n›n mutlaka görülmesi ge- pe is one of the must-have-seen mo- reken eserlerinden biridir. Senaryosu vies of the Weimar Republic (like Bertolt Brecht ve Ernst Ottwalt tara- "M"). The script was conceived and f›ndan tasarlanm›fl ve yaz›lm›flt›r. written by Bertolt Brecht (even partly Brecht baz› bölümleri kendisi yönet- directed) and Ernst Ottwalt. Hitler ca- mifltir. Hitler, Kuhne Wampe’nin me to power only nine months after 1932’deki galas›ndan dokuz ay sonra the premiere of Kuhle Wampe in May iktidara gelir. Nazi iktidar›nca yasakla- 1932, and wasted little time in ban- nan film onlarca y›l gözlerden uzak ning this charming and subversive kal›r. film. The film was banned and disap- peared for decades. This masterpiece is worth watching.

19 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 20

YERL‹ BELGESEL

‹ki Dil Bir Bavul / On the Way to School 81’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Orhan Eskiköy, Özgür Do¤an Senaryo/Script: Orhan Eskiköy Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Orhan Eskiköy Kurgu/Editing: Orhan Filmografi/Filmography 2006 Birlikte / Together (Belgesel-Docu- Eskiköy, Thomas Balkenhol mentary) Oyuncular/Cast: Emre Ayd›n, 2004 Anneler ve Çocuklar / Mothers Zülküf Y›ld›r›m, Rojda Huz, and Children (Belgesel-Documentary) Vehip Huz, Zülküf Huz, Fikret 2001 Hayaller Birer K›r›k Ayna / Each Hakan, Sevda Aktolga, Nesli- Dream is a Shattered Mirror (Belgesel- han Dan›ﬂman, Güler Ökten Documentary)

Özet/Synopsis ‹ki Dil Bir Bavul, Yeni mezun ilkokul On the Way to School shows a year ö¤retmeni Emre’nin Türkiye’nin uzak of recently graduated primary teacher bir köyünde Kürt çocuklara Türkçe Emre, teaching the Turkish language ö¤retmeye çal›flarak geçen bir y›l›n› to Kurdish children in a remote village anlatmaktad›r. Çocuklar Türkçe in Turkey. The children can't speak konuflamazlar, ö¤retmen Kürtçe Turkish, the teacher can't speak konuflamaz ve hepsi de kendi Kurdish and all of them are forced to ülkelerinde sürgün olmaya zorlan›rlar. become exiles in their own country. Film bir y›l boyunca ö¤retmenin farkl› The film witnesses the communica- bir topluluk ve kültür içindeki tion problem emphasizing the loneli- yaln›zl›¤›na, çocuklar ve köylülerle ness of a teacher in a different com- yaflad›¤› iletiflim problemine ve ö¤ret- munity and culture; and the changes menin varl›¤›n›n yaratt›¤› de¤iflime brought up by his presence into this tan›kl›k etmektedir. Eylül 2007’den different community during one year. bafllayarak, ö¤retmenin Haziran The film chronicles one school year, 2008’de yaz tatiline gidifline dek starting from September 2007 until süren bir ö¤retim y›l› filmde kaydedil- the departure of the teacher for sum- mifltir. Bu süre boyunca, ö¤retmen ve mer holiday in June 2008. During this çocuklar birbirlerini yavafl yavafl period, they begin to know and under- tan›maya ve anlamaya bafllarlar. stand each other mutually and slowly.

20 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 21

YERL‹ BELGESEL

Bekle Beni Daragac› - Sivas'›n Hikayesi / Wait for me Gallows! The Story of Sivas 78’, 2006, Hollanda

Filmografi/ Filmography

Yönetmen/Director: John Albert Jansen 2006, Wait for me, gal- Senaryo/Script: John Albert Jansen, lows Özkan Gölp›nar 2005, From the Indies Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: to Indonesia Adri Schrover 2004, De as van de herinnering Kurgu/Editing: 1999, De Schacht Saga Danniel Danniel

Özet/Synopsis “Bekle Beni Dara¤ac›” müzik ve Wait for me, Gallows is a film about direnme üzerine bir film. Seyirciye bu music and resistance, about funda- trajik olay›n ›fl›¤›nda, köktencilik ve mentalism and free-thinking against ifade özgürlü¤ü üzerine düflünmeye the backdrop of this tragic event: ça¤›r›yor: “Bizim kurflunlar›m›z ya da “We have no bullets, no fire to burn insanlar› yakacak ateflimiz yok. Tek people. Our only weapons are our silah›m›z flark›lar›m›z...“ songs”.

21 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 22

YERL‹ BELGESEL

K›rm›z› Kalem / Qelema Sure / Red Pencil 70’, 2009, Türkiye

Yönetmen: Özgür F›nd›k Yap›mc›/Producer: Özgür F›nd›k Senaryo/Script: Emirali yagan Müzik: Erdogan emir Kurgu: Emil kizildag

Özet/Synopsis Film, 1990’l› y›llarda yaflanan köy bo- flaltmalarla 1937-38’de yaflanan olaylar aras›nda, o günleri yaflam›fl insanlar›n ifadelerine baflvurarak ba¤ kur- maktad›r. Filmografi/ Filmography 2005, fiafa¤›n Göz Yang›n›: 19 The film builds up a connection bet- Aral›k ween the evacuation of Kurdish villa- 2006, ‹klimsiz Kad›nlar ges in 1990s and depopulation of 2007, Üç Öykü, Üç Direnifl Dersim 1937-1938 with the expressi- 2009, K›rm›z› Kalem ons of witnesses.

22 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 23

YERL‹ BELGESEL

19 Ocak’tan 19 Ocak’a/ From 19 January To 19 January 45’, 2008-2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Ümit K›vanç Kurgu/Editing: Ümit K›vanç Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Ümit Özet/ Synopsis K›vanç Hrant Dink’in öldürülmesinden Oyuncular/Cast: Zuhal Olcay, Meral sonra geçen iki y›l içerisinde Okay, Banu Güven, Mehmet Ali yaflanan adalet skandal›n›n hikâye- Alabora, fievval Sam, Mahir si. Günfl›ray, Hale Soygazi, Halil Ergün, Derya Alabora, Taner Birsel, The story of two years of the justice Bennu Y›ld›r›mlar, Erkan Can, disaster after the assasination of Serra Y›lmaz, Settar Tanr›ö¤en Hrant Dink.

Seçilmifl Filmografi / Selected Filmography 1997, 1 Dakika Karanl›k / The Action “One Minute Darkness” 2001, Bitti Derken Bafllad›/ Just When We Thought It Ended 2003, K›zlar ve Kökler/ Girls and Roots 2006, Nazé 2008, fiark›larla Geçtim Aran›zdan / I Passed Through You With Songs 2008, 19 Ocak’tan 19 Ocak’a/ From 19 January To 19 January

23 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 24

YERL‹ BELGESEL

Av! Su! Mai! / Water 36’29’’, 2009, Türkiye Yönetmen/Director: Alejandro Haddad

Özet/Synopsis Mardin’in Il›su köyünde, Dicle nehri üzerinde bir hidoelektrik baraj› planlanmaktad›r. Bu baraj yap›ld›¤›nda 200 köy ve Dicle vadisinin zengin do¤as› ve yaban hayat› sular alt›nda kalacak, 80 bin insan yerlerinden edilecektir. Fakat baraj içinde baﬂka ç›karlar da gizlemek- tedir.

A hydro-power plant is planned in Il›su village, Mardin on the Tigris river. Completion of the Il›su Dam would cause the flooding of 200 villages and the nature in the Tigris val- ley with its very rich habitat and wildlife, dis- placing 80.000 people from their homes and farm. But this power plant project covers some other interests in it

‹flkenceye Tolerans / Tolerance to Torture 22’, 2008, Türkiye Özet/Synopsis Devletlerin güvenli¤i özgürlü¤e tercih etmeleri nedeniyle insan haklar› savunu- culu¤u bireylere, halklara ve sivil toplum Yönetmen/Director: kurulufllar›na kalm›flt›r. Arma¤an Pekkaya, Umut Kol Kurgu/Editing: Ergahi Gülbitti Public and Civil Society Organizations assume advocating human rights. Be- cause government prefers security to freedom.

24 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 25

YERL‹ BELGESEL

Ölüm Elbisesi: Kumal›k / A Fatal Dress: Polygamy 45’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Müjde Arslan Senaryo/Script: Müjde Arslan Yap›mc›/Producer: Müjde Arslan

Filmografi/ Filmograhy 2009 Tov/The Seed 2007 Nora 2006 Son Oyun/The Last Game

Özet/ Synopsis ne’nin hikâyesini di¤er kuma kad›nlar Filmin yönetmeni Müjde Arslan’›n ha- anlat›yor bir bak›ma. Kumal›¤› anlat›- las› Emine, 16 yafl›nda kuma gitti, ev- yorlar, kendi ifadeleriyle; “ölüm elbi- lendi¤i adam amcas›n›n o¤luydu. Ko- sesi”ni… cas›ndan fliddet gördü, her defas›nda baba evine s›¤›nd›, ama yaralar› iyile- Emine, the aunt of the director, beca- flince onu evine geri götüren babas› me a “kuma” (second wife) when she oldu. Emine y›llar içerisinde akl›n› yi- was 14. Her husband was her cousin tirdi ve 30’lu yafllar›n›n sonlar›nda her and she was exposed to violence. She ö¤ün 8 ilaç yuttu¤u bir zamanda, ilaç- took shelter in her father’s house, but lardan birinin yan etkisiyle felç geçir- as soon as her wounds were healed it di. Bu belgesel, Emine’nin hikâyesin- was her father who took her back to den yola ç›karak kumal›¤a, kuma ka- her husband. As a result, she lost her d›nlar›n yaflad›klar›na bak›yor; Emi- mind, and finally, she went under pa- ralysis by a side effect of the medici- nes she took. This documentary pre- sents the stories of several “kuma” women, as if these women are telling the story of Emine through their own stories. They tell about “kumal›k”, or in their own words: “a fatal dress”…

25 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 26

YERL‹ BELGESEL

Ben ve Nuri Bala / Me and Nuri Bala 42’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Melisa Önel Yap›mc›/Producer: Melisa Önel Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Melisa Önel Kurgu/Editing: Melisa Önel

Filmografi/ Filmograhy 2009, Ben ve Nuri Bala 2008, Babam›n Sesi 2008, Travestiler 2007, Omeg Tilki

Özet/Synopsis Ben ve Nuri Bala, kad›nl›k ve erkeklik Me and Nuri Bala, is a film on Esme- kategorilerinin d›fl›na taflan feminist ray – a transvestite feminist activist aktivist Esmeray’›n hayat› üzerine bir who shatters many categories on wo- belgesel. Bu film Esmeray’›n tecrübe- manhood and manhood in Turkey. sini, bir beden, co¤rafya ve mekana The film is a personal quest to un- ait olmay› anlamak üzerine ç›k›lan ki- derstand her experience, what defi- flisel bir yolculuk. Film ‹stanbul’un so- nes a certain gender- a body and a kaklar›ndan Kars’›n Eflmeyaz› köyüne place one belongs to. From the stre- uzanan hikayesiyle bizi bir yere ait ol- ets of Istanbul to the eastern villages man›n özlemi ve kimliklerimizi olufltu- of Kars, the film takes us back and ran koflullar aras›nda getirip götürür. forth between the longing for belon- ging and the realties that shape our identities.

26 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 27

YERL‹ BELGESEL

Yoldan Ç›kt›k / On Our Way 48’, 2002, Türkiye Yap›mc›/Producer: Amargi Kad›n Kooperatifi, A-S‹. Yönetmen/Director: Perihan Taﬂ, Hüseyin Karabey, Banu Öztürk, Nihan Gider, Nihan Erdo¤an Kurgu/Editing: Perihan Taﬂ, Hüseyin Karabey, Banu Öztürk, Nihan Gider, Nihan Erdo¤an

Filmografi/ Filmograhy 2000, Yans›ma 2001, De¤ifl Dolafl Dönüfl 2002, Yoldan Ç›kt›k 2004, Le Chant Nocturne Des Voyageurs

Özet / Synopsis In the year 2002 KATAGI called out to Kad›n Tavr›n› Gelifltirme ‹nsiyatifi (KA- all the women of the nation to talk TAG‹) 2002 y›l›nda bütün kad›nlara about and share their stories with one bir araya gelme ve hikayelerini birbir- another. As a result of this, four wo- lerini aktarma ça¤r›s›nda bulundu. men calling themselves “Ulak” (mes- Bu ça¤r›n›n ard›ndan Türkiye’nin 4 sengers) began their journey from se- ayr› noktas›ndan (Adana, Ankara, parate points of the nation (Adana, Batman, ‹stanbul) kendilerine “Ulak” Ankara, Batman, Istanbul) towards ad›n› veren kad›nlar Konya’ya do¤ru Konya. Throughout their six day jour- yola ç›kt›lar. 6 gün süren yolculuk bo- ney, the messengers met with women yunca Ulaklar kad›nlarla bulufltu, on- and listened to the stories they wanted lar› dinledi. Kad›nlara dertleri ve düfl- to share. The women were asked abo- leri soruldu… Her kad›n di¤er kad›n- ut their problems and their dre- lara ulaflmas› için bir mektup yazd› ve ams…Each women wrote a letter to kendisini anlatan bir kumafl parças›n› the other women and prepared a pie- Ulaklar›n bohças›na ekledi. Ulaklar ce of cloth to be added to a large quilt mektuplar, kumafllar, anlat›lan dertler which would be made later on at the ve düfllerle dolu bohçalar›n› Konya’ya grand meeting in Konya. The messen- kadar tafl›d› ve Konya’da büyük bu- gers carried these dreams, letters and luflma gerçekleflti. Bu yolculu¤a 4 ka- cloths all the way to Konya where the d›n kameraman tan›kl›k etti. “Yoldan Grand meeting took place. Each jour- Ç›kt›k” bu yolculuk ve buluflman›n fil- ney was filmed; this film is the story of midir. these journeys and the grand meeting in Konya. 27 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 28

YERL‹ BELGESEL

Olmasa / What If They Were Not There 60’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Filiz Gazi Senaryo/Script: Filiz Gazi Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Onur Demir Kurgu/Editing: Elif Miral Müzik/Music: Murat Cem Dinler, An›l Çifter

Özet/Synopsis This documentary, tries to set out for Olmasa, “Kent” olgusuyla karfl›m›za figuring out the city phenomenon ç›kan tüm kavramlar›n hayat›m›zdaki and its effects on our lives. It leaks karfl›l›¤›n› bulmaya çal›flmaktad›r. Bel- through the mesmerising crowd and gesel, kentlerin gönül çelen kalabal›k- asks: What is the thing that you don’t lar›n›n aras›na s›zar ve sorar. Bu kent- want to see in this city? The content te “Olmasa” dedi¤iniz fley... “Ne ol- of the film is made up of the answers masa?” Filmin içeri¤i ayn› soruya veri- to the same question. Some complai- len yan›tlardan oluflmaktad›r. Kimi bu ned about the poverty in this city, so- kentteki yoksulluktan, kimi gökdelen- me about the skyscrapers, some abo- lerden; kimi anlams›z, militarist sokak ut the meaningless and militarist na- adlar›ndan… Ve daha neler neler… mes of the streets. And much more...

28 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 29

YERL‹ BELGESEL

Bölge / The Zone 40’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Güliz Sa¤lam, Feryal Sayg›l›gil Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Güliz Sa¤lam Müzik/Music: Olcayto Art Kurgu/Editing: Güliz Sa¤lam, Feryal Sayg›l›gil Özet/Synopsis Yedi kad›n iflçi. Türkiye’nin dört ayr› Seven workers, all women... Four fre- flehrinde dört ayr› serbest bölge. Etra- e trade zones in four different Turkish f›n› çeviren yüksek duvar veya tel ör- cities. Surrounded by high walls, bar- gülerle bir çal›flma kamp›n› and›ran bed wire fences, very much like a bölgeler. Bu belgeselde, Türkiye’nin concentration camp. This documen- çeflitli serbest bölgelerinde çal›flan ka- tary covers the working conditions of d›n iflçilerin çal›flma koflullar›na iliflkin women in the free trade zones, their tan›kl›klar›, deneyimleri, yaflamla ilgili experiences, observations and their beklentileri yer al›yor. Yaln›zca bölge- hopes for the future. The barbed wi- nin etraf›ndaki de¤il, kad›n ve kad›n re fences not only sorround the zones iflçi olman›n etraf›n› çepeçevre kuflat- but also accentuate the captivity of t›¤› tel örgüleri de belirginlefltiriyor. women, of women workers. So much Öyle ki, bölgenin s›n›rlar›n›n nerede so that the borders of the zone evade kalkt›¤›, neresinin içeri neresinin d›fla- us, inside and outside is indistinguis- r›s› oldu¤u mu¤laklafl›yor… hable.

Filmografi/ Filmograhy 2009, Kafesteki Kuﬂ Gibiydik/Like a Bird In a Cage 2009, Kad›nlar Bar›ﬂ ‹çin Sabahl›yor / Women Act For Peace (k›sa video) 2004, Evden Uzakta/ Far Away From Home 2003, Paulette

29 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 30

YERL‹ BELGESEL

Tuzun Öyküsü / Story of the Salt 30’, 1999, Türkiye

Yönetmen/Director: Handan Türkeli Senaryo/Script: Handan Türkeli Müzik/Music: Serdar Ateﬂer Kurgu/Editing: Ahmet Can Çak›rca

Özet/Synopsis ‹ç Anadolu bozk›r›nda vaha gibi The Salt Lake, which lies before you beliriveren Tuz Gölü, Türkiye’nin en like an oasis in Central Anatolia, is the büyük tuz üretim merkezidir. Yaz biggest salt production center of sonuna do¤ru beyaza bürünür göl. Turkey. Towards the end of each Tekel’e ba¤l› tuzlalarda y›l›n on bir ay› summer, the lake gradually becomes boyunca tuz üretimi devam eder. white. In the saltworks, owned by the ‹nsan gücü üzerine kurulu düzenek- Monopoly, the salt production con- lerde gece gündüz, dört mevsim tinues round the clock and through- devam eden tuz üretimi yorucu bir out the eleven months of the year. süreçtir. Tuzda çal›flan mevsimlik The production of salt is an arduous iflçiler ise ayr› bir hikayedir. Ço¤u process and those who work in the Do¤u Anadolu’dan gelir ve aylarca saltworks on a seasonal basis present bekar odalar›nda yaflayarak, evinden a totally unique story. Mostly from ve ailesinden uzakta, güç koflullarda Eastern Anatolia, and away from yaflam mücadelesi verirler. their families and loved ones, they try very hard to earn a living.

Filmografi/ Filmograhy 1989, Horon K›y›s›nda (6 bölüm belgesel) 1990, ‹nsan Gibi (Tek bölüm Orhan Veli belgeseli) 1992, Bir Film Setin- de: Kurtuluﬂ (Tek bö- lüm belgesel) 1998–2001, Tuzun Öyküsü

30 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 31

YERL‹ BELGESEL

Kara kabuk / The Dark Shell 28’45’’, 2010, Türkiye Yönetmen/Director: Ece Günefl, Vakkas Aksu Yap›mc›/Producer: Ece Günefl, Vakkas Aksu Senaryo/Script: Ece Günefl, Vakkas Aksu Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Güray Ervin Kurgu/Editing: U¤ur Ifl›k Özet/Synopsis Kara Kabuk belgeseli, midyenin denizden ç›kar›l›fl›ndan ay›klan›fl›na, oradan sofralara ulaflma sürecine ve midyecilerin çal›flma koflullar›na ›fl›k tutumay› hedefliy- or. Filmografi/ Filmograhy 2002, Bir Zamanlar Bir Göz The Dark Shell is a documentary film that (Deneysel K›sa Film) aims to follow the process of mussels: 2002, Günefle Elenen Gölgeler how they are being collected, cleaned (K›sa Film) and under what conditions the laborers 2002, M›fl Gibi (K›sa Film) work in order to prepare the mussels for 2008, Sar›keçililer (Belgesel) our meals. 2008, Son Meclis (Belgesel)

31 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 32

YERL‹ BELGESEL

Mükellef / Mükellef 27’, 2010, Türkiye Yönetmen/Director: Elif Ergezen Kameraman/Cameraman: Jordane Chouzenoux Kurgu/Editing: Elif Ergezen

Özet/Synopsis Film; dede-torun, baba-o¤ul tan›kl›klar›yla, Zonguldak Kandilli maden ocaklar›nda iﬂçi mükellefiyeti uygulamas›ndan bugünkü özelleﬂtirme politikalar›na uzanan bir süreci ele al›yor.

Filmografi/ Filmograhy With grandfather-grandson, 2010, Mükellef father and son's witnesses, film 2009, fiairin Ölümü / Death of A Poet treats the process from employ- 2006, Terk/Departure ee liability application period to 2004, Dün, Baflka Yerde / Yesterday, the present privatization policy Elsewhere in the Kandilli (Zonguldak) coal 2002, fiuursuzca / Unconsciously mine.

32 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 33

YERL‹ BELGESEL

K›z Saç› "Tütüncüler Belgeseli" / Maiden's Curl "Tobacco Documentary" 45’19’’, 2007, Türkiye60’, 2009

Yönetmen/Director: Mert Çak›r Yap›mc›/Producer: Duvar Sahnesi Mu¤la Senaryo/Script: Hüseyin Hizmetçi Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Mert Çak›r Müzik/Music: ‹brahim Ethem Ya¤c›, 60’, 2009 Süreyya Uyar, Aﬂ›k Abbas Balc›

Filmografi/ Filmograhy 2006, Çatlama 2007, Geleceksizlik 2007, K›z Saç› 2007, Travma 2008, K›r›k Tebeﬂir 2009, Körleﬂme

Özet/Synopsis Mu¤la’da tütün hem ekonomik Tobacco is very important in Mu¤la olarak hem de kültürel olarak büyük economically and also culturally. But, önem tafl›r. Ancak, son y›llarda d›fla recently tobacco is rendered valueless ba¤›ml› politikalar›n sonucu olarak through the national policies under tütün de¤ersizlefltirilmektedir. Bu the influence of foreign dependency. belgesel tütünün ve onun sonucunda This film emphasizes the importance kurulan insani ba¤lant›lar›n ne kadar of the tobacco farming and the önemli oldu¤unu vurgulamaktad›r. human relations establishing by means of tobacco farming in Mu¤la.

33 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 34

YERL‹ BELGESEL

Çotanak Yolunda / The way of Nut 28’40’’, 2007, Türkiye

Yönetmen/Director: Metin Avdaç Senaryo/Script: Yunus Bektaﬂ Kurgu/Editing: Eylem Durmuﬂ, Gülçin Gündo¤du, Özgür Çekmen Müzik/Music: Zübeyt Çelebi, Apolos Lermi, ‹brahim Karabacak Filmografi/ Filmograhy 2006, Torakç›lar 2007, Çotanak Yolunda 2009, Kara alt›ndan alt›n mikrofona 2010, Siyah Beyaz ve Çok renkli (‹FSAK Belgeseli)

Özet/Synopsis Her y›l Güneydo¤udan Karadeniz’e f›nd›k topla- maya binlerce insan göç ediyor. Göç s›ras›nda, yoksulluklar›ndan dolay› zor koflullarda yolculuk yap›yorlar. Bu yolculuklar da Trafik kazas›nda hayat›n› kaybeden insanlar oluyor. F›nd›k iflçilerinin hayata bak›fl›, yaflad›klar› co¤rafyada ki yoksullu¤u, verdi¤i ac›y›, içsel olarak anlat›yor.

Every year lots of people migrate from South Anatolia to Black Sea Region to collect nut.While they are migrating,because of poverty,they travel in hard conditons.Also,there are people who lost their life in this hard journey.This film explains nut workers life expectancy,the poorness in region where they live and the pain that they live by instinct.

34 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 35

YERL‹ BELGESEL

Direniﬂ Liman› / Port of Struggle 20’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Kadir Baziki Özet/Synopsis Film, Mersin Liman›’nda sendikal› olduklar› için iflten at›lan liman iflçilerinin 120 gün- lük direniflini anlatmaktad›r.

This documentary tells the story of the 120 day struggle of workers who were fired for trying unionize in Mersin Port

Direniflin Ad›: Kent A.fi. / Name of Resistance: Kent A.fi. 22’, 2008, Türkiye

Özet/Synopsis Yönetmen/Director: Özgürlü¤ün, kardeflli¤in en önemlisi emek ve dayan›flman›n günü olan1 May›s'ta tafleronlafl- ‹slam Da¤deviren, Murat t›rmay› hayata geçirmeyi planlayan ‹zmir Karfl›- Bak›r, Özkan Ulucan yaka Belediyesi taraf›ndan yaklafl›k 300 iflçinin ifllerinden at›lmas›yla bafllay›p, hakl› mücadele- Filmografi/ Filmograhy lerini Ankara Abdi ‹pekçi Park›na tafl›yan bu- 2009, Son kütüphane gün Tekel, Tarifl ve pek çok direnifle örnek ol- (k›sa film) mufl bir direniflin ad›d›r KENTA.fi. 2009, Yitirilenler (k›sa film) 2010, Semaha Durmak First may is the day of freedom, brotherhood (belgesel) and the most important labor and solidarity. ‹zmir municipality is planning to implement covergence the subcontractors. The rightful struggle of workers start when 300 workers were taken their jops by ‹zmir Karfl›yaka municipality. And today Kent A.fi workers which have been an example to Tekel, Tarifl and mang stuggles and the name of the resistance moved Abdi ‹pekçi Park.

35 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 36

YERL‹ BELGESEL

Yaﬂamak bir a¤aç gibi / Living like a tree 27’, 2009, Türkiye Yönetmen/Director: Pascale Boosten and Eric Juzen Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Pascale Boosten and Eric Juzen Kurgu/Editing: Eric Juzen & Pascale Boosten

Filmografi/ Filmography 2008, Loktantra! (Democracy!) 2006, The Weapons of Impunity, 2005, Le Burundi au féminin résolu

Özet/Synopsis In Izmir, november 2009, 22 trade- Kas›m 2009da izmirde kesk’e ba¤l› unionists from KESK confederation 22 sendikac› yarg›land›. Ayn› dönem- are in trial.In Tuzla, same period, de Tuzla’da Limter ifl sendikas› üyeleri members of Limter-Is union are daily Torgem flirketinin önünde haklar›n› protesting in front of Torgem com- ar›yorlard›. Sendikan›n baflkan› ve di- pany for claiming their rights. Presi- ¤er temsilcileri tehdit edildiler ve sen- dent and other representatives of the dikalar›n›n aktiviteleri yüzünden kötü Union have been threatened and ill- muameleye maruz kald›lar. Türki- treated because of their union activi- ye’deki di¤er insan haklar› savunucu- tity. lar› gibi iflçi haklar› savunucular› da As many Human Rights Defenders in devlet düflman› olarak adledildiler. Turkey, defenders of workers rights Hak savunucular›na karfl› di¤er müda- are considered as ennemies of the haleler hala cezaland›r›lmad›: 1977 y›- State. l›ndaki 1 may›s katliam› di¤erlerinin Past violations committed against içinden sadece bir örnek. Film, Türki- rights defenders are still in the impu- ye Hükümetini hak savunucular›yla nity: the massacre of May 1st 1977 is gerçek bir diyalog kurmaya, onlara one example among others. karfl› yarg›sal tacizini durdurmaya ve The film urges Turkish governement geçmiflte yap›lan ihlallere karfl› do¤ru, to establish an authentic dialogue adaletli telafiler oluflturmaya teflvik et- with rights defenders, stop judicial mektedir. harrassment against them and start to establish truth, justice and com- pensations for past violations committed. 36 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 37

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Direniﬂçi / The Resister 46’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Murat Utku Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Murat Utku Kurgu/Editing: Eda Dede

Filmografi/ Filmograhy 2008, Kafkasyada Satranç Oyunu/ Chess Game in Caucasus)

Özet/Synopsis “Direniflçi” TEKEL direniflinden hare- “Direniflçi”, “The Resister” is expres- ketle yak›n döneme damgas›n› vuran sing the tobacco worker’s prejudicial ekonomik ve toplumsal sorunlar› an- effects of a law called 4/C, and their latmay›, özellefltirme gibi dönüflümle- 78 days of resistance under their rin genifl kesimler üzerinde yaratt›¤› tents aganist the loss caused by the etkiyi paylaflmay›, 4/C uygulamas›yla AKP government. The documentary is TEKEL iflçisinin yaflayaca¤› hak kay›p- mentioning of a Kurdish working wo- lar›n›n boyutunu aktarmay› hedefli- man’s resistance who is away from yor. “Direniflçi”, TEKEL iflçisinin verdi¤i her children and her impressions abo- mücadeleyi, direniflin gerekçesini ilk ut her and her comrades’ struggle a¤›zdan bizzat eylemlerin içinde yer againist the goverment desicion to alan bir kad›n iflçi, yan› s›ra Ankara di- about their acquired rights with the renifline kat›lan TEKEL iflçilerinin gö- participation of other tobacco wor- zünden anlat›yor. kers who are strongly aganist to lose their social and personal employee rights. 37 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 38

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Birleﬂtik Tekel Olduk / We United and Became Tekel* 53’, 2010, Türkiye

Yönetmen / Director: Engin Ayça Filmografi/ Filmography Görüntü Yönetmeni / 1987, Bez bebek Cinematography: 1990, So¤uktu ve ya¤mur çiseliyordu Engin Ayça 1999, Su sinekleri Kurgu / Editing: Turgut Çelikkartal 2000, Ölüler alt›n takmaz 2004, Penceremde sardunyalar Anlatan / Teller: Ender Yi¤it, 2007, Suna Gülsen Tuncer Özet/Synopsis Tekel iflçilerinin 19-20 mart tarihinde The film about the solidarity meeting Ankara da yapt›klar› dayan›flma bu- of Tekel workers on 19th –20th of luflmas›n›n filmi March in Ankara.

38 * “tek el” also means “one hand” in Turkish translation. sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 39

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Kad›nlar Tekel / Women Tekel* 20’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: ‹dil S. Soyseçkin, Cevahir Özgüler Görüntü Yönetmeni/Cinematography: ‹dil S. Soyseçkin Kurgu/Editing: ‹dil S. Soyseçkin, Cevahir Özgüler Özet/Synopsis Film, Tekel direniﬂindeki kad›nlar›n bu This film is a documentary work süreci nas›l deneyimlediklerini anla- which aims at understanding and may› ve aktarmay› amaçlayan belge- narrating that how women in Tekel sel bir çal›ﬂmad›r. resistance experienced this period.

Tekel ‹ﬂçileri Direniﬂi / Resistance of TEKEL Workers 19’42’’, 2010, Türkiye

Yönetmen / Director: Ya¤mur Dolkun, Meryem Akköse

Özet/Synopsis Film, özellefltirmeyle bafllayan süreçte The film is on the subject of resistan- 4/C geçici iflçi statüsüne geçmeyi red ce of TEKEL workers who refuses the eden TEKEL iflçilerinin 15 Aral›k 2009 4/C status of temporary worker ship tarihinde Ankara’da bafllayan direnifl- and begins to resistance in ANKARA lerini konu almaktad›r. starting from 15 December 2009.

* “tek el” also means “one hand” in Turkish translation. 39 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 40

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Tekel Ateﬂi / Fire of Tekel 14’13’’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Meltem Bafler, Ali Haydar Tombak Senaryo/Script: Meltem Bafler, Ali Haydar Tombak Kurgu/Editing: Meltem Bafler, Ali Haydar Tombak Özet/Synopsis Ankara sokaklar›nda neler oluyor? Ankara’n›n göbe¤inde kurulan bir Çad›rkent… Tekel direniflinden bir Filmografi/ Filmograhy görünüm. 2010, Eskiz Telefon 2101, What is going on in the streets of Gal Ar›lar› 2009, Ankara ? A tentcity built in the cen- Kim Demifl Yapamam? 2008, tre of Ankara… A scene from Tekel Toroslar’›n Bekçileri: 2008, resistance. Sar›keçililer

70.Gün / 70th Day 14’02’’, 2010, Türkiye Yönetmen: Tamer Gören Kurgu: Tamer Gören

Özet/Synopsis Tekel ‹flçisi Gazi Pak’›n direniflin ilk günlerinde, bafl›ndan geçenleri Filmografi/ Filmograhy anlat›l›yor. 2006, Amatörlü¤e Adanm›fl Hayatlar Film tells the story of Gazi Pak who is Tekel worker at the beginning of resistance.

40 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 41

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Ölmek Var, Dönmek Yok! / Struggle To Death, No Going Back! 18’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Ankara NHKM Sinema Toplulu¤u Özet/ Synopsis 15 Aral›k 2009 sabah› Ankara’ya va- their arrival would turn out to be one ran binlerce Tekel iflçisi, 78 gün bo- of the most important struggles of yunca Türkiye’ye örnek olacak, Türki- the Turkish working class. They sta- ye iflçi s›n›f›n›n örnek direnifllerinden yed in Ankara for seventy-eight days, biri haline gelecek bir eylem sürdüre- calling altogether for their rights. ceklerini bilmiyordu. Bas›nçl› sulara, They struggled against the pressured gözyaflart›c› bombalara, coplara, gö- water, police baton, arrestments and zalt›lar›na, Hümümetin kamuoyunu lots of big lies of the Government. yan›ltan yalanlar›na ra¤men direnme- They stayed in Ankara. They changed yi sürdürdüler. Ankara’da kald›lar. Sa- the name of the Street where they karya Caddesini Direnifl Caddesine struck their tents. Sakarya Street tur- dönüfltürdüler. “Ölmek Var, Dönmek ned out to be “The Street of Strugg- Yok!” isimli k›sa film Tekel iflçisinin 78 le”. The short film named “Struggling gününü, ad›m ad›m bilinçlenmesini, to Death, No going Back!” is the story hakk›n› elde etmek için verdi¤i aman- of this legendary struggle. In the film s›z mücadeleyi anlat›yor. you can watch these 78 days of the Tekel workers on their grand struggle On a foggy morning at 15th of De- while acquiring a definite political cember 2009, thousands of TEKEL consciousness with every passing day. workers arrived in Ankara. They did- n’t have the slightest idea of how

41 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 42

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

TEKEL 51 / TEKEL 51 51’, 2010, Türkiye

Özet/Synopsis TEKEL 51 belgeseli, Tekel iflçilerinin Yönetmen/Director: Ülkü Akgün, hakl› direniflini desteklemek için Nurflen Bak›r, Erdal Bilici, Burak yap›lan genel grevden bir gün önce, Öz, Semin Sezerer, Cem Y›ld›r›m yani Ankara’daki direniflin 51. gününde kolektif bir biçimde çekildi. Kurgu/Editing: Ülkü Akgün, Nurflen Amac› o gün iflçilerin düflündüklerini , Bak›r, Erdal Bilici, Burak Öz, Semin hissettiklerini aksettirmek, olan› bel- Sezerer, Cem Y›ld›r›m gelemekti. TAKSAV’daki Sinema Atölyesinde bir The Tekel 51 documentary was shot araya geldiler. Yaklafl›k 1,5 y›ll›k çal›fl- collectively, just before the general ma sonras›nda ortaya ç›kan kolektifin solidarity strike, on the 51st day of kat›l›mc›lar›. the righteous resistance of the Tekel workers in Ankara. The goal was to They gathered in the Taksav Cinema document and convey what those Workshop. All are the participants of resisting workers were thinking and the collective that arose from the 1.5 feeling during that day. year-long joint work.

42 sayfalar.qxp 4/30/10 2:12 PM Page 43

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Direniﬂ Soka¤› / Street of Resistance 20’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Aynur Özbak›r Kurgu/Editing: Aynur Özbak›r Seçilmiﬂ Filmografi / Selected Filmograhy 2005, Dina K’ak’i 2007, Sivas Bitmeyen Yang›n›n ﬁehri 2008, Limanlar›n U¤ultusu

Özet/Synopsis This is the story of resistance which Bu bir direniflin hikâyesi, tam 78 gün lasted 78 days. Neither the freezing, süren bir direnifl. Ne Ankara'n›n so¤u- snowy weather of Ankara, nor the ¤u, ayaz›, kar› ne polisin gaz bomba- threats of governor of the city and Pri- lar›, valinin, baflbakan'›n “evinize dö- me Minister R. Tayyip Erdo¤an like nün” tehditleri ne de “yasad›fl›d›r, ide- "Give up resistance, return your ho- olojiktir, yetim hakk›n› istiyorlar” içe- me" and "your demonstration is ille- rikli sözleri, tehditleri, aç›klamalar›.... gal, ideological, you steal the breads Hiç bir fley u¤runa mücadele ettikleri of orphans", or gas bombs of the po- taleplerinden vazgeçiremedi onlar›. lice... Nothing was able to make them Çolu¤u çocu¤u, hastas›, yafll›s› bu quit their demands which they are mücadeleye bafl koydu. Sokakta otur- fighting for. With their all family, ill or ma eylemi ile bafllad›lar, çad›rlara ta- old friends they headed for the resis- fl›nd›lar, açl›k grevine, ölüm orucuna tance. They started with sit-in de- girdiler. Ankara'n›n merkezinde kur- monstrations then carried the resis- duklar› çad›rkentte bir direnifl mani- tance to the tents. They went on hun- festosu yazan TEKEL iflçilerin öyküsü. ger strikes, death fasts. This is the story of TEKEL workers who created the manifest of resistance in their tent city. 43 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 44

TEKEL’DEN TANIKLIKLAR

Direniﬂin Belgesi / Document of Disobedience 22’33’’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Onur Temel Yap›mc›/Producer: Ozan Sapaz Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Arif Özçetin Kurgu/Editing: Onur Temel Özgür fien Özet/ Synopsis In this documentary about the Tekel Tekel iflçilerinin 78 günlük Ankara di- employee’s -78 days- disobedience; reniflleriyle ilgili bu belgeselde; özellik- especially last weeks of process is le sürecin son haftalar›na de¤inilmek- mentioned. Despite Tekel employee’s tedir. Tekel iflçileri ve destekçilerinin and their supporters’s vital difficulties yaflamsal zorluklar ve iktidar›n bask›s›- and pressure of government their ho- na ra¤men, özlük haklar› için onurlu nourable struggle for personal rights mücadelelerine tan›kl›k edilmekte- is witnessed. This documentary is per- dir.‹flçi liderlerinin, iflçilerin - iflçi yak›n- formed for the employeé’s voice ma- lar›n›n ve vatandafllar›n bak›fl aç›lar›n› ke knowing by public opinion, Leader yal›n bir flekilde anlat›l›rken, Türkiye of employee, employee – employee’s için bu önemli meseleyi kay›t alt›na relative and citizens’ vantage point is al›p, iktidar odaklar›n›n tüm engelle- barely expressing, this important sub- melerine ra¤men iflçilerin seslerini du- ject for Turkey is chained, although yurmak için yap›lm›fl bir belgeseldir. the government’s ministerialists’ Baflkent’in ortas›na kurduklar› çad›r whole hindrance. The employee of kentle s›n›f dayan›flmas›n›n kutsall›¤›- Tekel proved class solidarity’s holiness n› ve gücünü tarafl› tarafs›z herkese and power with pitching up the tents kan›tlam›fllard›r.’’Direniflin Belgesi’’ ifl- in the center of capital to public opi- te bu kayg›lar› toplumsal belle¤e kaz›- nion. “Document of Disobedience”is may› amaçlayan bir yap›md›r. aiming to inscribed to social mind these anxieties.

44 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 45

KISALAR

Tersi ve Yüzü / Betwixt and Between 5’19’’, 2010, Türkiye

Yönetmen/Director: Tufan Tafltan Senaryo/Script: Tufan Tafltan Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Ozan Y›ld›r›m Kurgu/Editing: Burkay Do¤an Müzik/Music: Bar›fl Y›ld›r›m Oyuncular/Cast: Kerem ‹flcano¤lu ve Yahudi Mahallesi Sakinleri

Filmografi / Filmograhy 2009, Ayd›nl›k Bir Gün 2010, Sessiz Sinema

Özet/Synopsis Bir kent’in içinde, birbirine çok yak›n ve One of the city within very close toget- çok uzak olan iki ayr› ‘yaflant›’ aras›nda her and far from the two separate of 'li- -ifl yerinden evine- gidip gelen bir ada- fe' as described in the film over to a yo- m›n yolculu¤u… Bu yolculuk s›ras›nda uth's house journey, and during this trip insanl›¤›na/insanlara yabanc›laflmas› ve to humanity / human alienation and to yaklaflmas›, sadece bir ‘selam’laflmayla communicate, only a even say “hello” bile ‘yaflad›¤›n›’ hissetmesi…“Hepimizin the feeling of be living … “It’s a story gün içinde yaflad›¤› k›sa bir yolculu¤un of a short journey which whole world li- hikâyesi…” ve…”

45 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 46

KISALAR

Kahpe Devran / Nasty Age 21’, 2009, Türkiye

Filmografi/ Filmograhy 2008 Kemani 2008 ‹nsanc›k 2009 Tamirci Ç›ra¤›

Yönetmen/Director: Cahit Çeçen Özet/Synopsis Yap›mc›/Producer: Ahmet Çeçen S›radan üç insan›n s›- Senaryo/Script: Cahit Çeçen radan yaflam hikaye- leri. Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Serhat Dumlu Kurgu/Editing: Cahit Çeçen Three ordinary peop- Müzik/Music: Evin Salgut fiahin, Oktay fiahin, le's ordinary of life Bahar Ad›güzel stories Oyuncular /Cast: Musa Karagöz, Hasan Gençer, Metin Demir

Duma duma dum / Duma duma dum 11’, 2010

Yönetmen/Director: Emrah Salt›k Yap›mc›/Producer: Baran fiafloglu Senaryo/Script: Emrah Salt›k Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Deniz Eyübo¤lu Kurgu/Editing: Özgür Balc› Özet/Synopsis Yasad›fl› bir örgüte ait olan hücre The film tells the story of an armed evine yap›lan silahl› bir polis bask›n› ve police operation against an illegal akabinde geliflen olaylar anlat›lmak- organization and events occured tad›r. afterwards. 46 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 47

KISALAR

Esma / Esma 18’, 2009, Türkiye

Özet/Synopsis Yönetmen/Director : Koray Çal›flkan Ailesini kurtarmak için ailesini da¤›t- Yap›mc›/Producer: Yamaç Okur mak zorunda kalan genç kad›n›n hi- Senaryo/Script: Koray Çal›flkan kâyesi. Esma bebek bak›c›s›, efli Da- vut özel güvenlik görevlisidir. Davut Görüntü Yönetmeni/ a¤abeyini tefeciden kurtarmak için Cinematography: Meryem Yavuz bankadan kredi çeker. A¤abey para- Müzik/Music: Pascal Lesport y› ödemez. Kar› kocan›n borçlar› ge- Kurgu/Editing: Özcan Vardar lirlerini aflar. Bir ç›k›fl yolu vard›r... Oyuncular/Cast: Bilge Seçkin, Bar›fl Celilo¤lu, Emrah Elçibo¤a The story of a young woman who has to get a divorce to save her mar- riage. Esma works as a nanny in Is- tanbul. Her husband (Davut) borrows some money from a bank to support his elder brother. The brother takes the money and never pays back. Es- ma’s family is now broke. Something comes to Esma and Davut’s mind...

47 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 48

KISALAR

Nakit / Cash 18’, 2009, Türkiye

Yönetmen/Director: Anita O¤urlu, Ahmet Öncü Senaryo/Script: Anita O¤urlu ve Ahmet Öncü Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Arman Han Kurgu/Editing: Osman Bayraktaro¤lu

Özet/Synopsis In this film, dedicated to the memory “Bozuk paralarla” yap›lm›fl bu k›sa of Vittorio De Sica and made with “sa- filmde bozuk paralar›n› tümletmek ved spare change”, we witness a flow için bankaya gelmifl bir grup insanla, of disconnected conversations betwe- bunlar aras›ndaki konuflmalara ve kü- en people who have come to a bank çük bir çocu¤un hayalinin “çal›nmas›- to change their coins with banknotes na” flahit oluruz. Her ne kadar meka- and the stealing of a young boy’s dre- n›m›z ‹stanbul olsa da anlat›lan zama- am of a bicycle. Even though the plot n›m›z›n mekans›z öyküsüdür. Hiç kim- takes place in Istanbul, the narration senin bir di¤erini ciddiye alacak ne il- aims to depict a universal story of our gisi ne de gücü kalm›flt›r. Sanki insan- times. lar›n bütün merak› ve ciddiyeti arala- r›nda insani hiçbir ba¤ b›rakmayan “nakite” odaklanm›flt›r.

48 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 49

KISALAR

Karun ve Çöp Kutusu / Bahar Yew A¤hpaman / Karun and Trasch Can 18’25’’, 2010, Türkiye

Yönetmen/ Director: Sayat Da¤l›yan Yap›mc›/ Producer: Sar Tv Yap›m Senaryo/ Script: Sayat Da¤l›yan Kurgu/ Editing: Sayat Da¤l›yan Görüntü Yönetmeni/ Cinematography: Sayat Da¤l›yan, Aleks Arman Erkunt Müzik/ Music: Gomidas, A. Khachaturian, Alexandros Sharakan-Julius Fucik Oyuncular/ Cast: Artür Manukyan, Lara Narin, Raffi Etyemez, Aleks Arman Erkunt, Agop Küpeli ve Nor Zartonk

Özet/Synopsis In 1995 trash cans were banned be- 1995 y›l›nda Çöp Kutular› içlerine cause of the bombs placed in them. yerlefltirilen bombalar yüzünden ya- Everywhere had been swarmed with sakland›. Uzun süre her yer çöplerle trash for a long time. The librarian, the doldu taflt›. Çöp kutular›n›n neden Man Who Can’t Litter On the Street, yok oldu¤u sorusuna cevap arayan who was seeking an answer to the qu- kütüphane memuru “Yere Çöp Ata- estion why trash cans had been put mayan Adam” 1 May›s 2009 günü away, was left in the middle of all the her fleyin ortas›nda kalacakt›r. Unut- turmoil on 1 May 2009. Whilst re- tu¤umuz insanlar› hat›rlarken 1 May›s membering people we have forgotten, 2009 günü görmediklerimize bir grup we are going to bear witness – just li- ‹stanbullu Ermeni’nin gözünden ta- ke we did in 1980 – to what we have n›kl›k edece¤iz 80´de etti¤imiz gibi! missed out on 1 May 2009 through …Ve o gün flöyle dedi Mamam: “6-7 the eyes of a group of Istanbul-Arme- Eylül’ü yaflad›k, yeniden!” nians. ... And my mom uttered these words that day: “We have experienced another September 6-7, again!”

49 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 50

KISALAR

Bedel / The Remorse 15’, 2010, Türkiye Yönetmen/ Director: Nail Pelivan, Turgut Bayg›n Senaryo/Script: Nail Pelivan, Turgut Bayg›n Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Nail Pelivan Kurgu/Editing: Nail Pelivan Müzik/Music: Ata Güner Oyuncular/Cast: Yavuz ‹msel, Refik Gürbüz

Filmografi/ Filmograhy 2006, Geçici (The Momentary) 2009, Alt Üst (Winners and Losers)

Özet/Synopsis 12 Eylül darbesinden 30 y›l sonra… 30 years after coup d'état September Yavuz, y›llar önce en yak›n arkadafl› 12 1980 in Turkey…Yavuz denoun- Refik'i polise ihbar eder.Refik hapiste ces his best friend, Refik, to the poli- yatarken, Yavuz da bu süre içerisinde ce years ago. He settles up with him- kendiyle hesaplafl›r.Refik hapisten ç›k- self when Refik is in the prison. After t›ktan sonra uzak ve kimselerin olma- getting out of the prison, Refik settles d›¤› bir köye yerleflir. Yavuz onu arar down in a far village where almost ve bulur. nobody lives. Yavuz searches for and finds him.

50 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 51

KISALAR

Oyuncu / Player Süre, 2009, Türkiye Yönetmen: Deniz Çetintaﬂ Senaryo: Deniz Çetintaﬂ Görüntü Yönetmeni: Bedri Diril Kurgu: Ayhan Çetiner Müzik: Nail Yurtsever Oyuncular: O¤uz Oktay, Celal Çimen

Filmografi/ Filmograhy 2005, Yikinti Dusler 2006, Eﬂ Zamanl› Hayatlar 2007, Kukla 2008, Oyun Bitti

Özet/Synopsis Bir oyuncunun, y›llarca baﬂka karak- Of a player over the years as a result terleri canland›rmas› sonucunda ken- of other characters portrayed himself dini unutmas›. forget.

Sessiz Sinema / Silent Movie 2’26’’, 2010, Türkiye Yönetmen/Director: Ozan Y›ld›r›m Senaryo/Script: Emrah Aktürk, Ozan Y›ld›r›m, Tufan Tafltan Görüntü Yönetmeni/Cinematography: Ozan Y›ld›r›m Kurgu/Editing: Ozan Y›ld›r›m, Tufan Tafltan Müzik/Music: Ozan Y›ld›r›m Oyuncular/Cast: Tufan Tafltan Filmografi/ Filmograhy 2007, Bir Metre Yirmi Dört Santim Özet/Synopsis 2008, Kay›p Aran›yor Herkesin sessizce izledi¤i bir film. 2009, Az 2009, Mübala¤a Cenk Olundu A movie which everyone watch keep in 2010, Sessiz Sinema silence.

51 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 52

FOTORÖPORTAJLAR

‹stanbul 4 ﬁubat Grevi / Istanbul 4th of February Strike 4’09’’, 2010, Türkiye Fotoröportaj Emir Çelik

Özet/Synopsis Direniflteki Tekel iflçileriyle dayan›flma A general strike has been organised amac›yla Türkiye genelinde 4 fiubat in Turkey on the 4th of February 2010 günü bir genel grev düzenlendi. 2010 for solidarity with the resisting Video, grev kapsam›nda istanbulda Tekel workers. The video is an audio yap›lan yürüyüflün Eminönü aya¤›n›n slideshow about the strike in Istanbul, ve Saraçhanedeki eylemin kay›tlar›n- consisting of the Eminönü leg of the dan oluflan bir sesli foto¤raf gösterisi- march and the protest in Saraçhane. dir.

Ölmek Var Dönmek Yok / The Route of no Return 14’ , 2010 Türkiye Fotoröportaj Nedim Ozan Tekin, Hüseyin Türk, Nail Yollu Özet/Synopsis TEKEL workers struggled for Tekel iflçileri 78 gün boyunca 78 days in the name of the Türkiye ve dünya iflçi s›n›f› ad›- whole working class. On the na mücadele ettiler. Direniflin 72th day of the resistance, a 72. gününde Hamdullah Uysal TEKEL worker named Hamdul- isimli TEKEL iflçisi, alkollü bir sü- lah Uysal lost his life since a rücünün çarpmas›yla hayat›n› drunk driver run over him. This kaybetti. Hamdullah Uysal an›- documentary work which is s›na haz›rlanan bu belgesel ça- dedicated to the memory of l›flma direnifl flehidi Hamdullah Hamdullah Uysal has aimed UYSAL ’›n unutulmamas›, mü- not to forget Hamdullah Uysal cadelesinin yar›nlara tafl›nmas› who is resistance martyr, to ve iflçi s›n›f›n›n yüz ak› olan TE- carry this battle to the future KEL ‹flçilerinin sesini dünyaya and to make the world hear duyurmay› amaçlamaktad›r. Tekel worker's voice who are the most honorable. 52 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 53

FOTORÖPORTAJLAR

Direniflin Simgesi: Tekel ‹flçileri / Symbol of the Struggle: Tekel Workers 18’, 2010, Türkiye Özet/Synopsis Devlete ait tütün iflletmesi TEKEL, the former state-ow- olan TEKEL, özellefltirildi. ned tobacco company was Özellefltirme ve hükümetin recently privatised. Privatisa- iflletmeye ait iflyerlerini ka- tion and the decision of the patma karar› 12.000 kiflinin government to close all of iflsiz kalmas›na neden oldu. the company’s warehouses Özlük haklar› ve kadrolar› caused the loss of 12,000 ile birlikte di¤er kamu ku- jobs. TEKEL workers deman- rumlar›na yerlefltirilmeyi ta- ding their transfer to jobs in FotoRöportaj lep eden TEKEL iflçileri ve other state enterprises, and Nedim Ozan Tekin aileleri evlerini terk edip, the protection of wages and Cem Artantafl Ankara’ya geldiler ve Sa- benefits and their families karya caddesi’nde çad›rlar›- left their homes, traveled to n› kurdular. Tekel iflçilerinin Ankara and pitched up tents bu onurlu direnifli, toplu- on Sakarya Street.. The pro- mun tüm kesimlerinin da- ud resistance of Tekel wor- yan›flmas›yla, -15 derece kers carried on with the soli- so¤ukta 78 gün sürdü. Bu darity through whole people çal›flma, tarihi TEKEL direni- for 78 days at temperatures flini önemli anlar›yla anlat- reach -15 degrees. This maktad›r. study shows the historical resistance of Tekel workers with important moments.

Fatih P›nar’dan Fotoröportajlar / Photographic Interviews from Fatih P›nar 4’ + 6’, 2010, Türkiye

Fotoröportaj Fatih P›nar

Özet/Synopsis Tekel ‹ﬂçileri Direniﬂinin 17. Günü ile The 17th day of Tekel workers’ rezis- Ba¤c›larda bir dikim atölyesine ait iki tance and a textile factory in Bagcilar. ayr› foto-röportaj

53 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 54

YABANCI BELGESEL

Fidel, Anlat›lmam›ﬂ Tarih / Fidel, Untold Story 2001, 91', Küba

Yönetmen / Director: Estela Bravo

Filmografi/ Filmograhy 1997, The Cuban Excludables 1994, Miami-Havana 1990, After The Battle 1987, Children in Debt 1987, Holy Father and Gloria 1986, Returning to Chile 1985, Missing Children 1980, Those Who Left

Özet / Synopsis Director, Estela Bravo, has obtained Yönetmen Estela Bravo, belgeselde original and unusual interviews with Castro ile orijinal ve al›fl›lm›fl›n d›fl›nda Castro and exclusive footage from röportajlar yapm›fl ve Küba’n›n resmi Cuban State archives. For the first ti- arflivlerini inceleyebilmifltir. Belgeselde me on film, we see Fidel Castro in a ilk kez Fidel’in hayat›n›n baflka bir yö- more intimate light, swimming, visi- nü gözler önüne serilmifl; Fidel yüzer- ting his childhood home and school, ken, çocuklu dönemini geçirdi¤i evi joking with his friend Nelson Mande- ve eski okulunu ziyaret ederken, arka- la, and celebrating his birthday with dafl› Nelson Mandela ile flakalafl›rken the Buena Vista Social Club. Bravo al- ve Buena Vista Social Club eflli¤inde lows the story to unfold through the do¤um gününü kutlarken gösteril- words of Alice Walker, Sydney Pol- mifltir. Yönetmen ayn› zamanda Alice lack, Ted Turner, Muhammed Ali, Walker, Sydney Pollack, Ted Turner, Harry Belafonte, Arthur Schlesinger, Muhammed Ali, Harry Belafonte, Art- Jr., Congressman Charles Rangel, hur Schlesinger, Jr. ve daha pek çok Ramsey Clark, Wayne Smith, and ot- önemli ismin Fidel hakk›nda sözlerini hers. Family and close friends, such as belgeseline tafl›m›fl; ailesinin ve Nobel the Nobel Prize winning writer Gabri- Ödülü sahibi Gabriel Garcia Marquez el Garcia Marquez, also offer a win- gibi yak›n arkadafllar›n›n anlatt›klar›y- dow into the largely unknown private la O’nun büyük ölçüde gizli kalm›fl life of Fidel Castro. özel hayat›na bir pencere açm›flt›r.

54 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 55

YABANCI BELGESEL

Maradona / Maradona by Kusturica 2008, 90', ‹spanya - F›ransa Yönetmen / Director: Emir Kusturica Senaryo / Script: Emir Kusturica Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Rolo Pulpeiro Vega

Filmografi / Filmograhy 2007, Zavet 2005, All the Invisible Children 2004, Zivot je Cudo 2001, Super 8 Stories 1998, Black Cat, White Cat 1997, Magic Bus 1995, Underground 1993, Arizona Dream 1978, Guernica

Özet / Synopsis Belgesel, Arjantinli futbolcu Diego Mara- Documentary on Argentine football pla- dona’n›n hayat›n› anlatmaktad›r. Mara- yer Diego Maradona. Often considered dona genellikle dünyan›n en iyi futbolcu- as the best football player in the world, su olarak gösterilmektedir ve uyuﬂturucu Diego Maradona is also known for his ba¤›ml›l›¤› da s›k s›k dile getirilmektedir. addiction to drugs. Wishing to show his Maradona’n›n gerçek yüzünü aktarabil- true face, Emir Kusturica signs in this film meyi amaçlayarak Kusturica, belgeselde an intimate portrait of him. O’nun içten bir portresini izleyiciye aktar- maktad›r.

55 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 56

YABANCI BELGESEL

Monsanto'nun Gözünden Dünya / The World According To Monsanto 2008, 108', ABD

Yönetmen / Director: Marie Monique Robin Senaryo / Script: Marie Monique Robin

Filmografi/ Filmograhy 2003, Death Squads: The French School 1993, Organ Snatchers Özet / Synopsis Monsanto is the world leader in gene- Geneti¤i de¤ifltirilmifl organizma üre- tically modified organisms, as well as ticileri aras›nda ilk s›rada bulunan one of the most controversial corpo- Monsanto, tarihin en tart›flmal› flirket- rations in history. This century-old em- lerinden biridir. Bir as›rl›k faaliyeti s›ra- pire has created some of the most to- s›nda olabilecek en zehirli ürünlerden xic products ever sold. Based on a pa- baz›lar›n›n sat›fl›na imza atar. Özenli instaking investigation, The World Ac- bir araflt›rman›n ard›ndan bu filmde, cording to Monsanto puts together flirketin tarihi gözler önüne serilmek- the pieces of the company’s history, te, yay›nlanmam›fl belgeler ve ilk el- calling on hitherto unpublished docu- den tan›kl›klar aktar›lmaktad›r. Günü- ments and numerous first-hand acco- müzde Monsanto kendisini ‘hayat bi- unts. Today, Monsanto likes to style limleri’ alan›ndaki bir flirket olarak pa- itself as a “life sciences” company. The zarl›yor. Geneti¤i de¤ifltirilmifl tohum- leader in genetically modified seeds lar sayesinde çevreyi kirletmeden ge- claims it wants to solve world hunger zegendeki açl›¤› giderme iddias›nda- while protecting the environment. In d›r. Peki geçmifline göz att›¤›m›zda the light of its troubling past, can we buna inan›l›r m›? Yönlendirilmifl ha- really believe these noble intentions? berler, gizli pazarl›klar, bask› taktikle- Misleading reports, collusion, pressure ri, yolsuzluk giriflimleriyle Monsan- tactics and attempts at corruption: to’nun tarihi rahats›zl›k veriyor. Temiz the history of Monsanto is filled with ve yeflilci imaj›n›n arkas›nda flirket kü- disturbing episodes. Behind its clean, resel tohum pazar›n› eline geçirmeye green image, Monsanto is tightening çal›fl›yor, g›da güvenli¤i ve çevreyi its grasp on the world seed market, umursamadan pazar›n hakimiyeti için striving for market supremacy to the çal›fl›yor. detriment of food security and the global environment.

56 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 57

YABANCI BELGESEL

Bar›ﬂ Tohumlar› / Seeds Of Peace 2008, 50', Filistin-Hollanda

Yönetmen / Director: Andre Kloer Senaryo / Script: Maaike Broos, Andre Kloer Kamera / Camera: Andre Kloer Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Andre Kloer

Özet / Synopsis Belgesel ‹srail yerleflimi olan Bat› fieri- The story of Palestinians who work in a'daki Filistinli iflçilerin hikayesini an- the Israeli settlements on the West latmaktad›r. Bu yerleflimlerden biri Bank. One of these settlements is Nizzane Ha Shalom - Bar›fl Tohumla- Nizzane Ha Shalom - Seeds of Peace. r›'d›r. Bat› fieria'da, hukuki statüsü Because of the questionable juridical kesin olmayan ‹srail yerleflimlerinden status of the Israeli settlements on dolay›, burada çal›flan Filistinlilere the West Bank, it is unclear which hangi kanunlar›n uygulanaca¤› belli laws apply to Palestinians who work de¤ildir. Orada var olan birkaç yasa there. There is also a weak enforce- da pek uygulanmamaktad›r. Bu hu- ment of the few laws that do exist. kuki tarafs›z bölgenin sonucu ise; Fi- The consequence of this juridical no- listinli iflçilerin asgari ücret ve yasal man’s land is that Palestinians work güvenceden yoksun çal›flt›r›lmalar› ol- in the settlements without minimum maktad›r. ‹flçiler sa¤l›ks›z çal›flma ko- wage and legal protection. They have flullar›na dayanamay›p hastalanmakta to struggle against the diseases or veya ifl kazalar› nedeniyle yaralan- get injured even die because of the makta hatta hayatlar›n› kaybetmekte- accidents while working. Despite of dirler. Filistin ekonomik yap›s›n›n ye- this, more and more Palestinians are terli ifl alan› yaratmamas› nedeniyle, turning for work to these settle- bütün bu koflullara ra¤men çal›flmak ments, because the Palestinian eco- için bu yerleflimlere dönen Filistinlile- nomy is unable to create enough rin say›s› günden güne artmaktad›r. jobs. Jawdat Talousy was one of the- Jawdat Talousy bu iflçilerden biridir ve se workers and defended his rights haklar›n› savunmak için mücadele for all he was worth. He tried to uni- eder. Ancak daha iyi çal›flma koflulla- te the workers in order to demand r›n› talep etmek için iflçileri birlefltir- better labour conditions and was fi- meye çal›flmas› nedeniyle patron ta- red by the boss. raf›ndan iflten at›l›r. 57 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 58

YABANCI BELGESEL

Emekçilerin Düﬂü / Workers’ Dream 2007, 50', Vietnam

Yönetmen / Director: Tran Phuong Thao Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Tran Phuong Thao

Özet / Synopsis Daha iyi yaflam koflullar›na sahip ol- Each morning, the thousands of co- mak umuduyla Vietnam’›n baflkenti untry girls who have come to seek Hanoi’ye gelen binlerce köylü k›z› her their fortune in Hano- sabah ifl bulma umuduyla banliyöler- i set out on foot from the suburbs deki evlerinden ç›k›p yola koyulur. wending their way through the cars and motorcycles.

68 May›s› Hat›ras› / May(Mory)68 2009, 31', Fransa - Cezayir

Yönetmen / Director: Amélie Cabocel, Estelle Fenech Kamera / Camera: Amélie Cabocel, Estelle Fenech Kurgu / Editing: Amélie Cabocel, Estelle Fenech Oyuncular / Cast: Thibaut Gosmos Candusso, Brigitte Guillaud, Salima Amari, Anne E. Berger Özet / Synopsis 1969'dan 2009'a Vincennes ve Saint- 1969 – 2009 / Vincennes – Saint-Denis, Denis'deki iki ö¤renci kufla¤›n›n hikâ- two generations of students question- yesi... ‹ki kuflak hayatlar›n›n ak›fl›n›, fi- ne and compare their life courses, the- kirlerini ve umutlar›n› sorgulay›p karfl›- ir ideas, their hopes through a creation laflt›r›rken, film izleyiciyi bu diyalo¤un calling to the spectator who becomes bir parças› k›l›yor. an actor of this dialogue too.

58 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 59

YABANCI BELGESEL

Efendisizlerin Ülkesi / A Country Of Peoples Without Owners: The Minga 2008 2009, 60', Bolivya

Yap›m / Production: Association of Indigenous Councils of Northern Cauca

Özet / Synopsis Kolombiya’daki Kuzey Cauca Yerli Produced by the Communication Team Konseyleri Birli¤i’nin ‹letiﬂim Ekibi ta- of the Association of Indigenous Coun- raf›ndan çekilen 45 dakikal›k filmde, cils of Northern Cauca, in Colombia, this alt› ayl›k seferberlik ve mücadelenin 45-minute video documents the historic ard›ndan, 2008 Ekim-Kas›m aylar›nda six-month mobilization and march that kitlesel de¤iﬂim ça¤r›s› alt›nda 50 bin brought together 50,000 indigenous yerli eylemci ve Kolombiya halk hare- activists and other sectors of Colombia’s ketinin di¤er kesimlerini bir araya gel- popular movement in a massive call for mesi aktar›lmaktad›r. change in October-November 2008.

Büyük Sat›ﬂ / The Big Sellout 2007, 94', G.Afrika, ‹ngiltere, Bolivya, Fililpinler

Yönetmen / Director: Florian Opitz Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Andy Lehmann Yap›mc› / Producer: Felix Blum, Arne Ludwig Kurgu / Editing: Niko Remus

Özet / Synopsis The documentary tells tragic, tragico- Büyük Sat›ﬂ, uluslararas› Para Fonu, mic but also encouraging stories of the Dünya Bankas› ve Dünya Ticaret Ör- everyday life of people, who day by day gütü gibi uluslararas› finans örgütleri have to deal with the effects of privati- taraf›ndan dikte edilen özelleﬂtirme sation politics, dictated by anonymous politikalar›n›n etkileriyle günlük ha- international financial institutions, such yatlar› içinde mücadele etmek zorun- as the International Monetary Fund da kalan insanlar›n trajik, trajikomik (IMF), the World Bank and the World ayn› zamanda da cesaretlendirici öy- Trade Organisation (WTO). külerini anlatmaktad›r

59 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 60

YABANCI BELGESEL

‹ﬂçiler Paydosa / Workers Leaving The Factory 1995, 36', Almanya

Yönetmen / Director: Haron Farocki Senaryo / Script: Harun Farocki Kurgu / Editing: Max Reimann

Özet / Synopsis Belgesel, fabrika ç›k›fllar›n›n önündeki Workers Leaving the Factory, shows alanlarda bekleyen iflçileri gösteren the space before the factory gates film karelerini, iflçilerin fabrikadan has always been the scene of social ç›k›fl anlar›n› perdeye tafl›yan film sah- conflicts. Harun Farocki explores nelerini bir arada gösteren bir belge- these scenes right through the histo- seldir. ry of film.

Demir Yiyenler / Ironeaters 2007, 85', Bangladeﬂ

Filmografi/ Filmograhy 2009, KoranKinder 2005, Die Glücklichsten Menschen der Welt 2002, Sand and Water

Yönetmen / Director: Shaheen Dill-Riaz Senaryo / Script: Shaheen Dill-Riaz Özet / Synopsis Demir Yiyenler hurdaya ç›kan gemile- The Ironeaters is a beautiful film about rin parçalanmas› endüstrisinde çal›ﬂan the workers in the ship dismantling in- iﬂçiler üzerine etkileyici bir filmdir. dustry.

60 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 61

YABANCI BELGESEL

Coca Cola Davas› / The Coca Cola Case 2009, 86', Kolombiya

Yönetmen / Director: Germán Gutiérrez Yard›mc› Yönetmen / Assistant Director: Ricardo Restrepo Senaryo / Script: Carmen Garcia Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Germán Gutiérrez Özet / Synopsis Filmografi 2002’den bu yana 470’den fazla iflçi lideri genellikle / Filmograhy: sendikalar›n gücünü k›rmak isteyen özel flirketler ta- 2005, Who Shot my raf›ndan tutulmufl kiral›k askerler taraf›ndan vahflice Brother? öldürülmüfltür. Bu flirketler aras›nda en önde geleni 2002, Martin’s Infer- bir Amerikan markas› olan Coca-Cola’d›r… no 1997, Societies under Since 2002, more than 470 workers’ leaders have be- the Influence en brutally killed, usually by paramilitaries hired by pri- 1986, La Familia Lati- vate companies which intent on crushing the unions. na Among these unscrupulous corporate brands is the poster boy for American business: Coca-Cola

Dibe Vurduran Yar›fl / Race to the Bottom 2008, 20', ABD Yönetmen / Director: Jonathan King Senaryo / Script: Michael Hamm Yap›mc› / Producer: Michael Hamm Oyuncular / Cast: Porfirio Diaz, Lorenzo Fernandez, Abdul Khan, Doug Bloch, Diane Bailey, Milton Lewis, Marlene Sandeford, Brian Sandeford Özet / Synopsis Oakland Liman›’nda çal›flan 2000 ba- This documentary is about the 2,000 ¤›ms›z kamyon floförünün hikayesini independent truck drivers working at anlatan belgesel, limanda tafl›mac›l›k the Port of Oakland. The film gives us yaparak hayatlar›n› kazanmaya ve ai- a look into the lives of the drivers and lelerine bakmaya çal›flan ve bir yan- their struggles to earn a living wage, dan da ifllerini yaparken sa¤l›klar›n› support their families, and stay he- korumaya çal›flan bu insanlar›n ya- althy as they do their jobs, transpor- flamlar›n› bizlere sunmaktad›r. ting goods in and out of the port. 61 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 62

YABANCI BELGESEL

Wobblies / The Wobblies 1979, 90', ABD

Yönetmen / Director: Steward Bird, Deborah Shaffer

Seçilmiﬂ Filmografi/ Selected Filmograhy: 1984, Home Free All 1979, The Wobblies

Özet / Synopsis ‘Wobblies’, 1905 y›l›nda kurulan radi- The "Wobblies" was a nickname for a kal bir iflçi örgütüne verilen takma radical labor union that was founded isimdir.The Wobblies haf›zalardan bü- in 1905. The Wobblies is a rare and yük ölçüde silinmifl bu örgütün gö- challenging invitation to rethink both zünden geçmifli ve günümüzü yeni- past and present through the eyes of den de¤erlendirmeye dair yap›lan en- an organization largely omitted from der ve zorlu bir davet. memory.

Normal Bir ‹ﬂ Yapmak ‹stiyorum / A Normal Life Please 2008, 70', Japonya Yönetmen / Director: Tokachi Tsuchiya Senaryo / Script: Tokachi Tsuchiya Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Tokachi Tsuchiya Kurgu / Editing: Tokachi Tsuchiya Oyuncu / Cast: Nobukazu Kaikura

Özet / Synopsis Belgesel, japon hükümetinin küresel A Normal Life Please examines the re- rekabet koflullar›n› bahane ederek percussions of the Japanese govern- 1990’lardan itibaren ifl yaflam›n› dü- ment’s steps to relax labour regulati- zenleyen kurallar› gevfletmeye yönelik ons since the 1990s under the pretext giriflimlerini anlatmaktad›r. Sonuç ola- of increased competition in the glo- rak, bugün Japonya’da 16 milyon’dan bal market. As a result, there are now fazla güvencesiz ifllerde çal›flmaktad›r more than 16 million irregular wor- ve bu iflçilerin çal›flma koflullar› gittik- kers in Japan employed under rapidly çe de kötüleflmektedir. Ço¤unun ifl worsening conditions. Most have no hayat› içinde sahip oldu¤u temel hak- idea of the basic rights available to lardan haberi bile yoktur. them. 62 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 63

YABANCI BELGESEL

Bolivya Topraks›z K›r ‹ﬂçileri Hareketi / Landless Workers’ Movement Bol›v›a 2010, 20', Bolivya

Yönetmen/Director: Dilek Çolak Yap›mc›/Producer: Dilek Çolak Kurgu/Editing: Dilek Çolak

Özet / Synopsis 1953 da Bolivya da “Toprak, onu iflleye- In 1953 in Bolivia a land reform wes ne ve ona emek harcayana aittir” sloga- established with the motto: 'The land n› ile bir toprak reformu yap›l›r. Fakat belongs to the ones who plant and la- üzerinden y›llar geçmesine ra¤men bu bor for it'. But through the passing ye- reform uygulanmaya koyulmaz. Bunun ars no effort is made in order to imp- üzerine iflleyecek tek bir kar›fl topra¤› bi- lement the land reform. Thus the villa- le olmayan köylüler Bolivya topraks›z k›r gers who are left with no land to iflçileri hareketi ad› alt›nda birleflerek ve plant start to unite forming the 'Boli- yasan›n kendilerine verdi¤i haklara daya- vian land laborers with no land' and narak toprak iflgal etmeye ve üzerinde to occupy land and live and work on yaflamaya, ekip biçmeye bafllarlar. it in scope of their rights.

Halkla Dayan›ﬂma Ve Kültür Derne¤i - Halk-Der 2009, 55', K›br›s

Yönetmen / Director: Münür Rahvanc›o¤lu Senaryo / Script: Münür Rahvanc›o¤lu Kurgu / Editing: Münür Rahvanc›o¤lu Kamera: Camera. Gözde Gayde Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Mine Balman Özet / Synopsis Halk-Der Belgeseli, 1977-1981 y›llar› This documentary tells the story of a aras›nda K›br›s’ta faaliyet yürüten bir teacher’s personal history that worked örgütlenmenin tarihine ›ﬂ›k tutuyor. in Cyprus from 1977 to 1981.

63 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 64

YABANCI BELGESEL

Madencilerin An›lar› / Memories Of Miners 2008, 60', K›br›s

Yönetmen / Director: Pashalis Papapetru Görüntü Yönetmeni / Cinematography: Nicos Avraamidis Müzik / Music: Pambos Sakkas

Özet / Synopsis Belgesel K›br›s iflçi s›n›f›n›n oluflumun- With interviews made with old mi- da tarihi bir yere sahip olan 1948 Lef- ners who participated the 1948 Lefka ke Maden Grevi’ni yaflayan, yafll› ma- Miners Strike, one of important denciler ile röportajlar eflli¤inde k›sa events in the formation of Cypriote bir K›br›s tarihi niteli¤inde. Belgeselde worker class, this documentary is a adan›n tarihi; askeri ve stratejik öne- short summary of Cyprus’ history. minden yola ç›k›larak anlat›l›rken, ada halk›n›n bak›r ve madencilik ile olan iliflkisi de ayr›nt›l› olarak ortaya konu- luyor.

Murﬂid'i Gülle / Rose The Mourshid 2009, 17', ‹talya

Yönetmen / Director: Murat Ç›nar Kurgu / Editing: Murat Ç›nar Senaryo / Script: Murat Ç›nar Oyuncular / Cast: Mourshid Islam, Michele Dimitru, Ulla Islam

Özet / Synopsis Bangladefl’ten ‹talya’n›n Torino kenti- …on and with Mourshid... rose seller ne gelen Mürflit’in hikâyesi. Pek çok from Bangladesh asylum-seeker lives memleketlisi gibi genç bir mülteci ola- in Torino Italy. Like all, roughly, his rak geldi¤i bu yeni ülkede Mürflit de co-citizens also he is young, a asylum- gül satarak geçimini kazanmaktad›r. seeker and sells Rose.

64 sayfalar.qxp 4/30/10 2:13 PM Page 65