okadka_promocja:Layout 1 2019-07-30 16:51 Page 1

NAJLEPSZE TEKSTY KOBIETY SZPIEDZY VIRGINIA DE CASTIGLIONE

WANDA GERTZ

WANDA KRONENBERG

ASTRID LINDGREN

ETHEL ROSENBERG

WRZESIEŃ 2019, nr 8, INDEKS 410837 AGENTEK cena 13,99 zł (w tym 8% VAT) Wydanie specjalne Wysokich Obcasów WYWIADU spis-wstep:edek 2019-07-30 16:57 Page 3

KOBIETY SZPIEDZY Wstęp Licencja na szpiegowanie

KAROLINA JAROSZEWICZ

Szefowa wydań specjalnych „Wysokich Obcasów”

azywa się Lashana Lynch, ma 31 lat, ciemną skó- Ot, choćby taki, że w szczycie niemieckiej potęgi przedostała rę i jeśli wierzyć plotkom, lada chwila może zdo- się przez Tatry do okupowanej Warszawy, gdy dostarczała ra- być słynną licencję na zabijanie. Od kilku tygodni diostację, z rąk wyrwała kilku członków francuskiego Nw zaułkach telewizyjnych studiów szepczą, że ta ruchu oporu czy przemyciła do Anglii plany ataku Rzeszy brytyjska aktorka o jamajskich korzeniach może na ZSRR. Niektórzy twierdzą nawet, że to właśnie jej życie za- zostać najsłynniejszym agentem (agentką, sic!) w tajnej służbie inspirowało Iana Fleminga do napisania pierwszej książki o Jej Królewskiej Mości, czyli zagrać główną rolę w kolejnych częś- Bondzie. W tym magazynie opisujemy historie 21 agentek, a to ciach sagi o Bondzie. I choć obrońcy jednego z ostatnich ba- i tak tylko te kobiety, których nazwiska i historie znamy, a prze- stionów filmowego mizoginizmu liczą, że śmierć agenta 007, cież wielu szpiegów i szpiegiń na zawsze pozostanie w cieniu, jakiego znamy, nie nadejdzie jutro (i być może mają rację), to wiele, działając dla większego dobra, musi zawierać moralne pewne jest jedno – jak pokazuje historia, kobiety przez wieki czy polityczne kompromisy. Ile Polek szpiegowało dla Armii okazywały się doskonałymi szpiegami. Przykład? Krajowej, uwodząc Niemców i podtrzymując z nimi relacje mi- Virginia de Castiglione, która uzyskała taki wpływ na cesa- mo straszliwej ceny, którą mogły (a wielu przyszło) zapłacić z rza Francuzów Napoleona III, że swą działalnością przyczyni- powodu zawiedzionych kochanków czy społecznego odium, ła się do zjednoczenia Włoch, albo piękna Josephine Baker, któ- ile wynosiło tajne dokumenty czy dostarczało informacje? Wie- ra podczas II wojny światowej szpiegowała dla ruchu oporu tak le z nich dzięki sprytowi i niepozornemu wyglądowi osiągnę- skutecznie, że po wojnie prezydent Francji ło więcej niż dziesiątki żołnierzy. Niektóre były do tej działal- odznaczył ją Legią Honorową. Wreszcie Krystyna Skarbek, Pol - ności stworzone. W końcu, jak śpiewała Ewa Kuklińska, każda ka, którą nazywano ulubioną agentką Churchilla. Powód? kobieta to szpieg. + spis-wstep:edek 2019-07-30 16:57 Page 4

Spis treści

PRZED WOJNĄ VIRGINIA DE CASTIGLIONE Kochanica Francuza 6

KAROLINA SOBAŃSKA Moskiewska nałożnica 14 MARGARETHA MCLEOD Dwa życia Maty Hari 20 AGENTKI WIELKIEJ WOJNY Królowe szpiegowania 27 GERTRUDA BELL Tylko kot i ja nie nosiliśmy 28 munduru WANDA GERTZ ZOFIA ZAWISZANKA 40 ALEKSANDRA SZCZERBIŃSKA Oddział agentek

Najsłynniejsza kobieta szpieg? Mata Hari, wiadomo. To właśnie ona stała się synonimem agentki

wszech czasów i przeszła GETTY IMAGES do legendy. Czy zasłużenie? spis-wstep:edek 2019-07-31 12:44 Page 5

KOBIETY SZPIEDZY Spis treści

W CZASIE WOJNY PO WOJNIE KRYSTYNA SKARBEK 46 SYLVIA RAPHAEL był kobietą Potrójne życie Sylvii 86

WANDA KRONENBERG ANA BELÉN MONTES 91 Dziewczyna z pejczem 54 Samotność kreta TEODORA ŻUKOWSKA 60 MELITA STEDMAN NORWOOD Szpieg z pałacu Brühla Prababcia i radziecki szpieg 98 VERA ATKINS 68 ETHEL ROSENBERG Kobieta zagadka Atomowa kradzież 104 WILHELMINE GÜNTHER GINA HASPEL Niemka z Armii Krajowej 74 VIRGINIA HALL 112 GINA BENNETT ASTRID LINDGREN Kobiety, które piorą brudy Matka, żona, agentka 80 świata VALERIE PLAME WILSON 117 Szpieg, który kocha

SZEFOWA WYDAŃ SPECJALNYCH: FOTOEDYCJA: DYREKTOR WYDAWNICZA: DYREKTOR DYSTRYBUCJI: Na str. 2, 67, 85 123, 124 Karolina Jaroszewicz Dorota Nowacka Joanna Mosiej-Sitek Michał Szałański zamieszczone są materiały własne KUPISZ NAS: wydawcy REDAKTORKA NACZELNA KOREKTA: DYREKTOR BIURA REKLAMY: NAŚWIETLANIE I DRUK: „WYSOKICH OBCASÓW”: Joanna Kwas Diana Salmanowicz Quad Graphics Europe Sp. z o. o. Aleksandra Klich ZDJĘCIE NA OKŁADCE: KIEROWNIK SPRZEDAŻY: ADRES REDAKCJI: Artokoloro Quint Lox Limited / Alamy REDAKTORKA WYDANIA WYDAWNICTWO: Katarzyna Obidowska SPECJALNEGO: Agora SA ul. Czerska 8/10, Stock Photo Ilona Szajkowska DYREKTOR MARKETINGU: 00-732 Warszawa, PREZES ZARZĄDU: Monika Brason tel. 22 555 47 03, PROJEKT GRAFICZNY I OKŁADKA: Bartosz Hojka e-mail: [email protected] Aleksandra Karoń SPECJALISTKI DS. PROMOCJI: Dyrektor artystyczna wydań WYDAWCA: Adrianna Dobrzyńska, specjalnych Jerzy B. Wójcik Aleksandra Bellwon