Purmerend Is Een Stad Met Een Rijke Geschiedenis
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Purmerend is een stad met een rijke geschiedenis. Gelegen aan de toen nog niet drooggelegde meren Purmer, Beemster en Wijde Wormer heeft het door de eeuwen heen heel wat verschillende functies gehad. Tijdens deze wandeling loop je langs bestaande en gedempte grachten en leer je door het lezen van de informatiepanelen veel over de geschiedenis van deze ooit zo waterrijke stad. De welvarendheid van vroeger zie je terug in prachtige bouwstijlen en idyllische straten. Vergeet vooral niet om je heen te kijken! Zie jij de sporen die de historie heeft nagelaten? De doorkijkjes? En de connectie van oud en nieuw? Purmerend Watersnood Grachtenwandeling Wanneer je altijd onder zeeniveau leeft gaat het geheid een keertje mis en dat is ook zeker gebeurd! In 1916 zorgde een grote dijkdoorbraak ten zuiden van Volendam ervoor dat de Purmerenders ruim zes weken natte voeten hadden. Door een zware storm in combinatie met hoog water braken de dijken op meerdere plaatsen en stonden grote delen van Noord-Holland langdurig onder water. In heel Purmerend was er geen elektriciteit meer en drinkwater werd al snel heel schaars. Gelukkig kon een groot deel van de bevolking opgevangen worden in nabij gelegen boerderijen en werden er vanuit Amsterdam melkbussen schoon drink- water aangevoerd. Ben jij benieuwd hoe hoog het water stond in de winter van 1916? Bekijk de waterstand van de watersnood op het witte pand op de hoek van het Tramplein/Herengracht. Foto: Pim de Vries Gedempte grachten Bierkade Tot het einde van de 19de eeuw bestond Purmerend bijna alleen maar De Bierkade is de plek waar bierhandelaren uit Haarlem diverse panden uit grachten. Kun jij je indenken dat het toen iets weg had van een klein bezaten en het bier vanaf de boot aan wal haalden. Het bier werd opge- Amsterdam of zelfs Leiden? Kijkend naar de naambordjes vind je in slagen in de prachtige panden, en vanuit hier verder verspreid. Purmerend veel verwijzingen naar de tijd waar er slechts een aantal dijkjes door het centrum liepen en de boot het belangrijkste vervoers- Bier was destijds hygiënischer dan water en daardoor heel populair. middel was. Wat dacht je van Padjedijk of Achterdijk? Maar bier was ook kostbaar. Het was dan ook een lucratieve handel. Deze panden werden later opgekocht door notabelen, dit resulteert in de Purmerend groeide steeds verder uit tot een grote handelsstad. mooie karakteristieke en elegante huizen die wij nog steeds kunnen Hierdoor was er meer ruimte nodig om deze handel te kunnen drijven. bewonderen. Halverwege de Bierkade verandert de straatnaam in Net als in andere steden waren de grachten prima voor het vervoer van Venediën. Vroeger leek dit gedeelte, dat destijds nog aan het water lag, goederen, maar destijds was het ook vooral de afvoerput van de stad en veel op het Italiaanse Venetië. dus heel onhygiënisch. De rivier de Where werd omgeleid, door gebruik te maken van de noordelijke stadsgracht. Overige grachten werden Bier is nooit weggeweest uit Purmerend. Tegenwoordig kun je genieten gedempt. Hierdoor ontstond ruimte voor markt pleinen en goed van heerlijke biertjes in speciale biercafés op de Koemarkt en kent de stad begaanbare straten. nog steeds haar eigen bierbrouwerij! 1 euro korting Bij inlevering van deze voucher ontvangt u 1 euro korting op uw entree. Geldig voor twee personen. Purmerend Foto: Pim de Vries Amsterdam Clusius B . ET - E College SY K S J ZUID I DIJ R P RAAT JK K E D ST DI E BER ZUID R NA R NA E ETTA HAN JK WE AL K JO I D D S JK ST R BSLAAN I TR Te lopen route UIDD O E JACO Z O V OL P • Start de wandeling op de Kaasmarkt. O . • Loop vanaf hier door de Padjedijk naar de sluis van het Noordhollands kanaal. Hier kijk je uit over de waterweg van Amsterdam naar Den Helder. BEEMSTER- - SA BE BRUG RO • Je slaat links af en volgt het water, hier is de splinternieuwe jachthaven K EM W F A STE HOUT NUSHO OORNS NAALDIJK N RBUR UINEN HE S MA H ELAAN HOORNSELAAN van Purmerend. KA A GW T CHIP A AL R PERSLA • Loop de hoek om. Heb je de tekst links op de gevel van het hoekpand L V EP AN D DE E L I A N al gezien? Ja, echt! Vroeger kon je melk per glas kopen. AT JK A A K E OTSTR G N GRO L D O DE E I T • In het begin van de Nieuwstraat vind je rechtsHUG het kleinste winkeltje A D Ë S NV O A K E N B A M EN A van de stad. N N LEGENDA U A P A A AL T O VERWEER R • Stop op de hoek van de Nieuwstraat/Gouw en bewonder de panelen K S E S EL GE T T E Startpunt ADE R H W PO S EK SL . C N met de historie van Purmerend. BECK A L M HOR U R H R KADE T B IS- E D Informatiepaneel KE G R E O E • Aangekomen bij het Tramplein zie je meerRB terugEC van het ‘nieuwe RU L NE E O E E DOP E TH RAAT G R O LAAN ST G - S S D H Purmerend’. Op het historische Tramplein komt menNECKER tegenwoordig IN I E D Historische begraafplaats T S - T IË S N . E E A N IJ D N T K R per bus de stad binnen. De legendarische Melkwegbrug zorgt voor de CK E A HU - R T R MOLEN- Purmerends Museum ER D DI G G R G O U - E T J E . verbinding van de nieuwe woonwijk Weidevenne met het centrum. K S AS O U E STEEG D K OMME R G INGS E H B Voetgangersgebied TUIN O R E M • Loop de Herengracht op en sta stil bij het witte pand op de hoek. Hier ST P . LAM P BER O ADJEDIK E K P HO W TUS S E T - AG KON Route 3 KM I P R EG TR . kun je zien hoe hoog het water stond tijdens de watersnoodramp van K STEEG E F N E M N A N S R J S W A W W H A K T L A 1916, waarbij bijna heel Purmerend 6 weken onder water stond. PU R H E UitbreidingEG route 1 KM S K H A P ST N S U R A E EN J M T R N L UI Y N W A P I • Volg vanaf hier de weg door de mooie historische straten. De heren SC I E A S DI KAAS- CO R OR O Y (optioneel) AG E T N U E L L N O O A N huizen gebouwd aan o.a. de Herengracht, Emmakade en de Julianastraat A A MARKT A H T W D G S . S W N A B G S R O A NAAL R R T G N A ademen klasse en luxe uit en waren heel bijzonder in het begin van de EE E T EN A T D EG S EN W O L S G S K E S KA T L G S E O T 20ste eeuw. Dit gedeelte van Purmerend was de ‘eerste nieuwbouwwijk’ KANA E RA O T I A T RA ER T T K R - G buiten de stadsgracht. ST S E R T D PRINSEN A E A S . D E CH E CH R U M W T • Volg de weg langs de oude stadsgracht. W T O B LVER P -HOF A S RA S O T B BE T G E T S U L E E E L- T E KA W NW • Steek het water over en loop via de Plantsoengracht de Koemarkt ST G EG UR STEEG H E W E T E G N E W T RE WHEREKAN op. Aangekomen op de Koemarkt merk je dat de echte koeien plaats IE T E A KO WH U S E A E W R SH EM R gemaakt hebben voor een prachtig bronzen beeld. Hier geniet men K HOOG EGGER U R EK V S E ST I T A EI G A TR E S A N LIN E A ID W. E - S RKT T het hele jaar door van de vele cafés, restaurants en evenementen. N A G E GH T T U O A Z O KO F NW Dit maakt de Koemarkt tot dé huiskamer van Purmerend. De ultieme AL R K E KO A MARK A D EM plek voor een korte pauze of wellicht een reden om nog eens terug te M IM IJ W T A K P N A T RK O L IE T komen. E OU UW A O I G ST R KT K N R T P . • Als je weer opgeladen bent loop je rechts de Kalversteeg door richting AA S LA AR T T N D E T H de brug. Net voor de brug sla je links af. Hier loop je langs de Where en O S R K TRAM- O EM C E WO A K E O A N NI N P T zie je de mooie haven van Purmerend. LG G PLEIN EU ST K R L UR S AL A W R G E M E A E N A E AA G I - A G ER • Optioneel: loop via de groene lijn naar de begraafplaats en kapel aan L R E T N S N AC T U E N T M D W N I E GBRU H H H S E E E de Overweersepolderdijk.