monografia TOPO Poniższe opracowanie topograficzne opie- kładnie. Proponuję przyjąć, iż drogi na tych Pier Giorgio), których z braku dostępnego materia- ra się na wielu różnych materiałach, nierzadko zdjęciach mają przebieg przybliżony, a poniższa łu fotograficznego nie byłem w stanie przedstawić. sprzecznych i niedokładnych. Dołożyłem wszel- monografia stanowi punkt wyjścia dla zaintere- Poniższa monografia to próba objęcia masywu kich starań, by jak najwierniej oddać przebieg sowanych patagońskimi szczytami. Torres i Fitz Roya – z konieczności z pominięciem dróg poprowadzonych na patagońskich szczy- Oczywiście nie są to wszystkie drogi i wszyst- kilku mniejszych ścian i wierzchołków (np. Aguja tach w rejonie El Chalten. Jednakże nie jestem kie wierzchołki rejonu położonego nad El Chalten. Rafael, Desmochada, El Mocho itp.) oraz zachod- w stanie zagwarantować, iż na przedstawionych Nieco na północ znajduje się jeszcze kilka atrakcyj- niej wystawy masywu Torres. materiałach wszystko przedstawiono ultrado- nych ścian i szczytów (jak choćby Aguja Polone czy Opracowanie topo: Jakub Radziejowski fot. Marcin Wernik Marcin fot. fot. Jakub Radziejowski Jakub fot.

13 13

15 4 19 1 28 14 23 25 10 27 1 25

2 9 11 8 18 3 14 5 12 15 16 20

17 24

Masyw Torres od wschodu. Od lewej , , Punta Heron i Aguja Standhardt Masyw Torres od południowego wschodu. Od lewej Cerro Torre, Torre Egger, Punta Heron i Aguja Stand- hardt. W prawym dolnym rogu północna ściana El Mocho MASYW TORRES (WI6, A4, 5.12), Janez Jeglič, Silvo Karo, WI6, Mushroom Ice 6, 2200 m) Colin Haley, (nie wszystkie drogi znajdują się na topo) Francek Knez, Peter Podgornik, Pavel Ko- Rolando Garibotti, 21–24 I 2008; zjek, Slav Svetičič, styczeń 1986; Cerro Torre (3102 m) 3. Five Years to Paradise (5.10b A2 95°, 1000 m), Ściana zachodnia Ściana wschodnia Ermano Salvterra, Allesandro Beltrami, 6. Cristalli nell Viento, próba zach. ścianą do po- 1. Droga przez Kompresor – Maestriego (VI+, Giacomo Rosetti, listopad 2004; łączenia z drogą nr 5 (6b, A1, 90º, 1200 m,), A3, 1200 m), Cesare Maestri, Ezio Ali- 4. Próba Brytyjska 1981, Phil Burke i Tom Proctor Maurizio Giordani, Elio Orlandi Odoardo monta, Carlo Claus, bez wejścia na śnieżny 5. Maestri-Egger (1959) albo Arca de los Vientos Ravizza, 27 X–1 XI 1994; grzyb, grudzień 1970, I prz. zim. Andrea (5.11 A1, 90°), Alessandro Beltrami, Ermanno 7. Zachodnią ścianą, droga Ferrariego/Pająków Archi, Maurizio Giarolli, Paulo Caruso, Salvaterra i Rolando Garibotti, 11–13 XI 2005, (VI, A2, WI 6, 95º, 1200 m) Casmiro Fer- Ermanno Salvaterra, 3–7 VII 1985; ta sama linia została wykorzystana podczas rari, Mario Conti, Giuseppe Negri, Daniele 2. Diabelska Direttissima, Droga Słoweńska przejścia finalnego Trawersu Torres (5.11 A1, Chappa, szczyt osiągnięto 15 I 1974;

56 GÓRY kwiecień 2009 monografia

Ściana południowa 8. A la Recherche du Tempe Perdu, próba kontynuacji zachodnią ścianą (ED+, 70º/90º, 700 m), Francois Marsigny, Andy Parkin, 23–24 II 1994; przejście całości do szczytu: Colin Haley i Kelly Cordes, 5–6 I 2007; 9. Południową ścianą (5.11, A4), Janez Jeglič, Silvo Karo, listopad 1987 – sty- czeń 1988, bez wejścia na szczyt, do połączenia z drogą nr 1; 10. Infinito Sud(5.11 A4, WI5), Ermanno Salvaterra, Roberto Manni, Piergior- gio Vidi., listopad 1995, bez wejścia na szczyt; 11. What’s Love Got to do with it (ABO, VIII-, A4, 90º, 800 m), Janez Jeglič, Marko Likic, Miha Praprotnik, 17–25 I 1994, do połączenia z drogą nr 1;

El Mocho (jest więcej dróg, tu zaznaczono tylko jedną) 12. Back to the Front (5.10, A4, 540 m), Jay Smith, Steve Gerberding, styczeń 1992.

Torre Egger (2673 m) Ściany południowa i wschodnia 13. Droga Amerykańska (5.9, A4, WI 5), John Bragg, Jim Donini i Jay Wilson, szczyt osiągnięto 22 II 1976, pierwsze wejście na szczyt; 14. Psycho Vertical (VII+, A3, WI6), Janez Jeglič, Silvo Karo i Francek Knez, grudzień 1986; 15. Badlands (5.10, A3, WI 4+), Conrad Anker, Jay Smith, Steve Gerberding, szczyt osiągnięto 12 XII 1994; 16. Titanic (6b, A2, 90º), Maurizio Giarolli, Elio Orlandi, 3-5 XII 1987; 17. Droga Włoska (6a, A2, 90°, 1000 m), Giuliano Giongo, Bruno de Dona, szczyt osiągnięto 15 III 1980, podczas zejścia zdobyto też Punta Herron – pierwsze wejście na szczyt; 18. Kombinacja dróg 4, 5 i nowego terenu (5.10d, A2+, WI6), Timmy O’Neill, Natan Martin, 22–24 I 2002;

Punta Herron (2750 m) Ściana wschodnia 19. Spigollo del Bimbi (VI+, 85°), Ermanno Salvaterra, Adrianno Cavallaro, Ferrucio Vidi, 26–29 X 1991, podczas próby przejścia Trawersu Torres; 20. Tobogan (M6, V+, A2, 700 m) Silvo Karo, Rolando Garibotti, 28 XI 1999;

Ściana zachodnia 21. Gracias a la vida (6a, A3, 750 m), bez wejścia na szczyt, Andrea Sarchi, Odoardo Ravizza, Maurizio Giarolli, 8-9, 12 XI 1992; 22. Giaconda (ED2) bez wejścia na szczyt, Ermanno Salvaterra, Maurizio Giovannazzi, 4–8 XI 1998;

Cerro Standhardt (2650 m) Ściana wschodnia 23. Hall-Whittle (VI, A2), Brian Hall, John Whittle, bez wejścia na szczyt, 9–10 II 1977; 24. Motivaciones mixtas (6b, A2, 85°) Teodoro Plaza, José Chaverri, 30-31 XII 1993; 25. Exocet (WI6, 5.10), Jim Bridwell, Greg Smith, Jay Smith, styczeń 1988, pierwsze wejście na szczyt; 26. Tomahawk (5.9, A2 WI4+), wariant startowy do drogi 23, Conrad Anker, Steve Gerberding, 15 I 1995; 27. Próba Amerykańska, Jim Donini i inni, 1977; 28. Festreville (5.11, WI5, 550 m), Timmy O’Neill, Nathan Martin, luty 2000; 29. S.C.U.D (5.11, A1+, WI4, 400 m), wariant startowy do drogi 23, Kevin Thaw, Mark Synnot, 18 II 1998;

Ściana zachodnia 30. Otra Vez (6a+, A1, 80°, 1120 m), Ermanno Salvaterra, Maurizio Giarolli, Elio Orlandi, 21–25 XII 1989; 31. Leonardo da Vinci (550 m, A2+), tylko do połączenia z drogą 28, David Autheman, Antoine Noury, XI–XII 1998.

kwiecień 2009 GÓRY 57 monografia

Fitz Roy (3405 m)

1. Droga Kalifornijska (5.11, 55°, 650 m + 300 m), Yvon Chouinard, Dick Dar- worth, Lito Tejada-Flores, Doug Tompkins, Chris Jones, 20 XII 1968, I prz. klas: Dean Potter, samotnie 5 II 2002, I prz. sam.: Thomas Budendorfer (1986); Fot. Jakub Radziejowski Jakub Fot. 2. Droga Kanadyjska (5.10 A1, 500 m + 300 m), Paul McScoreley, Jon Walsh, luty 2005, powtórzone w 7h w tym samym sezonie; 3. Droga im. Borisa Simončič (VI A2, 55°, 650 m + 300 m), Bogdan Biscak, Rado Fadjan, Matevz Lenarcic, szczyt osiągnięto 22 XII 1985; 4. Droga Angielsko-Amerykańska (VI A3, 55°, 650 m+ 300 m), Julian Mo An- thoine, Eddie Birch, Larry Derby, Guy Lee, Dave Nicol, Ian Wade, szczyt osiągnięto 20 grudnia 1972; 6 5. Droga Francuska (5.9 A3, 55°, 650 m + 300 m), Guido Magnone, Lionel Ter- ray, szczyt osiągnięto 2 II 1952; pierwsze wejście na szczyt; 6. Franco-, argentyński wariant prostujący do drogi pierwszych zdo- 5 bywców (6c, 55°, 650 m + 300 m), A.Bendinger, E.Brenner, M.Couch, 13b P.Friedrich, 9–10 III 1984, I prz. klas. (?), I prz. sam.: Miyazaki Motohito; 7. Droga Hiszpańska (5.9 A4, 80˚, 1100 m), Miguel Angel Gallego, Jose Luis Garcia Gallego, wspinaczka rozłożona na lata 1982 i 1984, szczyt osiągnięto 20 III 1984; 8. Droga Włoska, pd.-wsch. filarem (VI A3, 1200 m),Casmiro Ferrari, Vittorio Meles, szczyt osiągnięto 23 III 1976; 13 9. Royal Flush (7b A1, 950 m), Kurt Albert, Bernd Arnold, Jörg Gerschel, Lutz Richtel, styczeń–luty 1995 (bez wejścia na szczyt). I prz. do szczytu 7 1-2 luty 1998 G.Gäbel, M.Schafroth, R.Treppte; 10. El Corazon (5.11 A4, 1200 m), Kaspar Oschner, Michal Pitelka, szczyt osiągnięto 20 9 II 1992, po dwóch miesiącach akcji i zaporęczowaniu 1000m, bez powtórzenia; 10 11 12 11. Linea di Eleganza (5.11b, A3, 90°, M7, 1250 m), Horacio Codò, Lucas Fava, Elio 8 13a Orlandi, szczyt osiągnięto 7 II 2004 po dwóch miesiącach akcji i 8 dniach w ścianie, I prz. klas. (5.12+, M8): Tommy Caldwell, Topher Donahue, 22–24 II 2006; 12. Devil’s Dihedral,(VII A2, 60°), Janez Jeglic, Silvo Karo, Francek Knez, szczyt osiągnięto 8 XII 1983; 13. Droga Casarotto – Północnym Filarem Goretty (5.10 A1, 60°), Renato Casa- rotto, samotnie, szczyt osiągnięto 19 I 1979, po 40 dniach akcji; I prz. klas. Wschodnia ściana Fitz Roya. całości (5.11+) Josh Wharton i Bean Bowers w lutym 2006; 13a. Diedro Directo (5.10 A3, 60°), Ben Gilmore, Brady Robinson, 2000, Zachodnia sciana Fitz Roya. wariant do Drogi Casarotto; 13b. Wariant Kearney-Knight (5.11 A0, 60°), Alan Kearney, Robert Knight, szczyt osiągnięto 24 XII 1984, popularny wariant do Drogi Casarotto; 13c. Chimichurri y Tortas Fritas (5.11, 60°, 450 m), Kurt Locher, Marco Pe- drini, 29 XII 1985, bez wejścia na szczyt, wariant do Drogi Casarotto; I prz. do szczytu Athol Whimp, Andrew Lindblade w roku 1993; 13d. Wariant w górnej części pn. filara, Jesse Huey i Toby Grohne, 18–20 I 2008; 14. Droga Polska (VI, A2, 900 m + 300 m), Wiesław Burzyński, Mirosław Fal- co-Dąsal, Michał Kochańczyk, Jacek Kozaczkiewicz, Piotr Lutyński, szczyt osiągnięto 24 XII 1984 po miesiącu akcji, bez powtórzenia; 1 15. Mate, Porro, y todo Lo de Mas – zach. ściana pn. filara (5.11, A1, 850 m tylko do szczytu pn. filara), 12h w styczniu 2008, Bean Bowers, Rolando Garibotti; 16. Mur Nord-Ouest (Droga Francuska pn. ścianą) 5.9, A2 1200 m, szczyt osią- gnięto 22 I 2002 po zaporęczowaniu 800 metrów, Jérôme Arpin, Lionel Po- uzadoux, Sylvain Empereur i Yannick Ponson; 17. Tehuelche (5.11, A1, 1200 m) Carlo Barbolini, Massimo Vonsi, Mauro Petronio,

fot. Marcin Wernik Marcin fot. Angelo Pozzi, Mauro Rontini, Marco Sterni, bez wejścia na szczyt, 17 I 1985; 24 I prz. do szczytu Doug Byerly, Rolando Garibotti, 9 XII 1996 (33h akcji); 18. Los Ultimos Dias del Paraiso (5.11b, A2, 600 m nowego terenu, wyżej Tehuel- che), Tomas Jakofčič, Grega Lačen, 26–27 I 2007; 19. Droga Francuska, tzw. Affanasief (V+ A2, 1700 m), Jean oraz Michel Afanas- 19 sief, Guy Albert, Jean Fabre, Guilles Sourice, szczyt osiągnięto 27 XII 1979, po 4 dniach akcji i zaporęczowaniu 300 m, droga powtórzona w 2006r.; 20. El Buscador del Absoluto (400 m, wariant do Drogi Affanasiefa), Amyeric Clouet i Christophe Dumarest, 23 I 2008; 21 21. Supercanaleta (5.10, 90°, 1600 m), Carlos Comesaña i José Luis Fonrouge, 15–16 I 1965; I wejście zimowe na szczyt: Sebastián de la Cruz, Eduardo Brenner i Gabriel Ruiz 27 VII 1986, I prz. klas. J.Josephson, Jack Tackle 1998 (?), I prz. samotne Dean Potter 17 I 2002 (6h 29 min.); 22. Ensueño (6c/7a, 1600 m), Andrea Sarchi, Lorenzo Nadali, Mauro Girardi, 23-26 I 1995, I prz. klas. bez wejścia na szczyt Silvo Karo, Rolando Garibotti, 1999; 23 23. Droga Słowacka zach. ścianą (VII, A0, 2300 m), Robert Galfy, Michal Oro- lin, Vladimir Petrik, szczyt osiągnięto 15 I 1983, I prz. klas. i I w styl. alp., Kevin Thaw, Alan Muilin 1998; 24. Tonta Suerte (5.11, A1, 1200 m nowego terenu), Timmy O´Neil, Nathan Martin, 16-17 II 2002.

58 GÓRY kwiecień 2009 monografia

1 fot. Jakub Radziejowski Jakub fot. 10 3 4 5 7 4 8

1 11 12 1 2 3 2 5 3 6 4 14 13

Od lewej wschodnie i południowo-wschodnie wystawy ścian: Aguja de la S, , Aguja Rafael (bez zaznaczonego topo), Aguja Poincenot i

3. Condorito (5.12 A2, 750 m), Kurt Albert, Daniel Anker, Michel Piola, 9 i 11 I 1989, Bernd Arnold, Egbert Dozekal, 8 II 1998, brak przejścia w ciągu; 13c wcześniej, w dniach 28–29 I 1998 droga zo- 3. Whisky Time (5.11 A4, 700 m), Beat Eggler, stała wyposażona w spity; Michel Pitelka, szczyt osiągnięto 5 II 1994 13b 4. Wsch. Filar – Droga Włoska (6c, 800 m), po miesiącu akcji; fot. Michał Kochańczyk Michał fot. 13 Silvia Metzeltin, Gino Buscaini, Lino 4. Davis-Potter (V, 5.11 C1, WI 4, 700 m), Candot, Walter Romano, Silvano Sinigoi, , Dean Potter, 12 III 2001; 17 szczyt osiągnięto 23 II 1968, wcześniej 4 dni 15 14 16 poręczowania, pierwsze wejście na szczyt; Ściana północna I prz. klas.: Topher Donahue, Jared Odgen, 5. Old Smuggler’s Route (V, 5.11, A1, 950 m), Północna ściana Fitz Roya wraz z Filarem Goretty (po lewej) grudzień 2001; Gregory Crouch, Jim Donini, szczyt osiągnięto 9 XII 1996; Aguja de la S (2335 m) Ściana zachodnia 6. 40º Aniversario Grupo Ragni – filar pn.- zach. Ściana wschodnia 5. Kearney–Harrington (6a+, 550 m), Alan (VI+ A2, 700 m), Daniele Bosisio, Marco 1. Josh Aike (450 m), Omar Moscos, Roberto Kearney, Sue Harrington, 30 I 1988; Della Santa, Mario Panzeri, Paolo Vitali, Pardiñas, 24 I 1994; 6. Bienvenidos a Patagonia (5.11b, 300 m nowe- 5-7 XII 1986; 2. Droga Bułgarska (5+, 450 m), Miroslav Sevi- go terenu), Charlie Fowler, Matham Mar- levski, Valentin Trenev, styczeń 1990; tín, 10 I 1999; Ściana zachodnia 3. Baby Face (5+, 450 m); 7. Los Angelitos (400 m wariant, 6a+), Tommy 7. Carrington Rouse (6a+, 65°, 800 m), Rob Car- 4. Qui se souvient hommas (7a, 6b+ obl, 450 m), Bonnapace, Julian Hevia 27 I 1995; rington, Allain Rouse (15h), 22 II 1977; Lionel Daudet, 24 XII 1994; 8. Claro di Luna (6c/c+, 760 m), Maurizio 8. Southern Cross (V 5.11 A1, 950 m), Jonathan 5. La femme de ma vie (7a, A1, 450 m), Lionel Giordani, Rossana Manfrini i Sergio Va- Copp, Dylan Taylor, 17–18 II 2002; Daudet 9 I 1995; lentini, 4–5 XI 1988, piękny klasyk; 6. Droga Austriacka (5+, 55º, 450 m) Hans Banntha- 9. Supertrek (6b+, 400 m nowego terenu), Bean Ściana południowa ler, Cristine Olbertech, Ewald Lidl, 6 XI 1987. Bowers, Dave Nettle, 7 I 2003; 9. La Sombra de la Luna, pd. ścianą (5.11 A1, 10. Tical (5.11X), Ben Bransby, Ivan Tresch, 1150 m), Dave Sharratt i Freddie Wilkin- Aguja St Exupery (2558 m) 31 I 2004; linia znajduje się mniej więcej son, 4–5 I 2007; Ściana południowa tam, gdzie odbyła się próba Grega Croucha 10. Droga Argentyńska (6b+, 1200 m), Jose Luis 1. Filar Austriacki (TD+, 5.10+, 800 m), Hans i Jaya Brooksa 12 II 1999; Fonrouge, Alfredo Rosasco, 21 XII 1968 Barnthaler, Ewald Lidi, 14–15 i 20–23 listo- 11. Last Gringos Standing (5.11-, C1), Jesse 11. Judgement Day – pd.-zach. ścianą, (5.11 A1), pada 1987, I prz. klas: Jonathan Copp, Josh Huey i Toby Grohne, 2–3 III 2008. Steve Gerberding, Jay Smith, styczeń 1992; Wharton, luty 2004; 12. A Neverending Story (6c A3, 1000 m), F.Co- 2. Petit Prince (ED, 6c A4, 90°), Philippe Batoux, Aguja Poincenot (3002 m) bo, M.Murcia, szczyt osiągnięto 9 I 1987; Gael Bouquet des Chaux, Emmanuel Pellissi- Ściana wschodnia 13. Bagual Bigwall (5.11+ A3+, 850 m), Andy er i Benoit Robert, 12 dni w grudniu i styczniu 1. Cochrane-Whillans (TD, 4/5, 600 m), Franc Maag , Makato Ishibe, Alexandre Portela, 1987, szczyt osiągnięto 10 I 1995; drogę pow- Cochrane, Don Whillans, 31 I 1962, pierw- Michel Schwittet, luty 1995; tórzyli Ph.Driel i E.Fine 16–25 I 2000 z 6-wy- sze wejście na szczyt; 14. Droga Włoska pd.-wsch. granią (6b A3, 900 m), ciągowym wariantem wprost do szczytu (A3+); 2. Patagonicos Desperados (ED, 6c A3+, 600 m), Allesio Bortoli, Adriano Carnati, Massimo Co- lombo, grudzień 1986, w stylu oblężniczym;

kwiecień 2009 GÓRY 59 monografia fot. Marcin Wernik Marcin fot. fot. Jakub Radziejowski Jakub fot.

4

6

6

5 7 9

8

Zachodnia ściana Aguja Poincenot Górna część północnej ściany Aguja Poincenot fot. Marcin Wernik Marcin fot.

fot. Jakub Radziejowski Jakub fot. 6

4

14 2 2 3

11 2 9

5 10 1

7 8

Aguja Poincenot od wschodu Zachodnia ściana Aguja Saint Exupery

60 GÓRY kwiecień 2009 monografia fot. Jakub Radziejowski Jakub fot.

4

13 5 20

14 2 1 3 12 11 15-19

Wschodnie ściany Aguja Guillamet i Aguja Mermoz

Aguja Mermoz (2732 m) 13. (ED, 90°/6, 550 m), Ste- 18. Couloir Amy (55°/60°, 450 m), Bernard phen Koch, Andy Parkin, 13 II 1993, wa­ Amy, Pierre Vidailhet, 27 II 1968; 1. Jeglič–Karo–Knez (5, 95°, 400 m), J. Jeglič, riant do drogi 11; 19. Wsch. ściana, wariant amerykański (5.10 Silvo Karo, Francek Knez, 9 XII 1983, tylko 14. Pd.-wsch Filar (TD +, 6b, 550 m), Daniel i mikst, 400 m), Richard Ascher, Bryan Bec- do grani szczytowej; Anker, Michel Piola, 12 I 1989; ker, 31 I 1996; 2. Padre Viento (IV, M6, WI5+, 400 m), Topher 15. Droga Szwajcarska (4/5, 80° 450 m), Da- 20. Pn.-wsch Filar, Eduardo Moschioni, Edu- Donahue, Jared Odgen, 2 XII 2001, tylko do niel Anker, Thomas Wüschner, 8 XII 1983, ardo Brenner, 1981; grani szczytowej; z wariantem słoweńskim (VII- A2, 230 m), 21. Droga Pierwszych Zdobywców (6b, A1), 3. Vol de Nuit (ED, 90° A2, 600 m), Andy Par- Monika Kambič, Klemen Mali, 1998; Carlos Comesaña i José Luis Fonrouge kin, solo, 21 II 1993, nie zdobyto szczytu; 16. Wsch. ścianą (Pippo Frasson) (TD, 5 A2, 450 m), 12 I 1965; droga została powtórzona przez zespół Andy Silvia Metzeltin, Gino Buscaini, 27 XII 1982; 22. Droga Polska (VII, 550 m), Mariusz Nowak, Kirkpatrick, Ian Parnell zimą, sierpień 2002; 17. Kuluar na Lewo, Kuluar Guillot (5+, 65°, Marcin Szczotka, 13 II 2004; 4. Ferrari–Ceballos (ED, 5+ A3, 550 m), Casimiro 450 m), Jöel Coqueugniot, F.Guillot, 23. Padrijo (6a+, A2, 550 m), Erich i Stefan Ferrari, M.Ceballos, 4-6 I 1994; 26 II 1968; Gath, 22 III 1993. 5. Vela y Viento, inaczej Red Pillar (7b, 550 m), Kurt Albert, Bernd Arnold, 9 I 1999; 6. Droga Argentyńska, (Pierwszych Zdobyw- ców) (6a, 600 m) Hector Cuiñas, Guillermo Vieiro, Fermín Olaechea, 10 II 1974; 7. Hiper Mermoz (650 m, 6c, A1) nie do szczytu, do połączenia z drogą nr 6, Maurizio Giorda- ni, Aldo Leviti grudzień 1996, I prz. klas i I prz. Garibotti Rolando fot. do szczytu, a także nowy wariant (5 wyc 6b A1) Maciej Ciesielski, Jakub Radziejowski, 7 II 2004 8. Cosas Patagonicas (6b A2), Vanni Spinelli, Ezio Tanzi, Antonio Colombo, Giulio Ma- gioni, Danilo Galbiatti, Giorgio Confalo- nieri, Davide Corbetta, październik 1989; 9. Barriga Patagonica (TD+, 6a+/A1, 600m), Kle- men Mali, Zlatko Koren, 12 II 2000; 10. Pn.-zach. grań (VI 5.10 A0, 70°) Zlatko Ko- ren Vasja Kosuta, 23 XI 2001; Aguja Guillaumet (2597 m) 11. The Gambler (IV, M7, WI6+, 450 m), Topher Do- nahue, Jared Odgen, 6 XII 2001 (12 h); 12. Droga Amerykańska (V+ A1, 70°, 500 m), Robert Beager, Jim Jennings, 9–10 III 1979; Zachodnia ściana Aguja Guillaumet

kwiecień 2009 GÓRY 61