Balıkesir Konut Satın Alma ve Tüketici Tercihleri Araştırma Raporu

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Cumhuriyet Cad. Pegasus Evi No. 48 Zemin Kat C, Elmadağ, 34367 Taksim, T. 0212 282 5365 F. 0212 282 5393 www.gyoder.org.tr [email protected] Sunuş

BALIKESİR KONUT SATIN ALMA VE TÜKETİCİ TERCİHLERİ ARAŞTIRMA RAPORU

Ülkemizde son yıllarda gayrimenkul sektörüne yapılan yatırımlar ve gündemdeki yasal YAYINLAYAN düzenlemeler sayesinde, sadece büyükşehirlerde değil, gelişmekte olan birçok şehrimizde Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği İktisadi İşletmesi büyümenin getirdiği değişimlerin yaşam tercihleri ve sosyal hayatın üzerindeki etkileri Cumhuriyet Caddesi Pegasus Evi No:48 Zemin Kat C Elmadağ / Taksim - İstanbul göze çarpmaktadır. Balıkesir ve Çanakkale’yi kapsayan Güney Marmara Bölgesi de bu T: 0212 282 53 65 F: 0212 282 53 93 süreçte önemli bir gelişme potansiyeline sahiptir. Bursa ili ve Ege Bölgesi’nin arasında Güney Marmara Bölgesi, bütünsel bir gelişme sürecine girmiştir. Mega projeler ise bütünsel gelişmenin anahtarı konumunda yerini almıştır. Balıkesir ili bu perspektifte İÇERİK gelişen kentler içinde öne çıkmakta; sanayi, enerji, madencilik, turizm, lojistik ve tarım SELASTÜRKİYE Piyasa Araştırma ve Danışmanlık Bilgi İşlem Merkezi alanlarındaki potansiyeli ile önemli yatırım olanakları sunmaktadır. REIDIN Emlak Endeksi Bu nedenle öncelikli olarak, Balıkesir halkının konut sektörü açısından incelenmesi ve TASARIM yerinde tespit edilmesi için yerel bir araştırma yapılması uygun bulunmuştur. Söz konusu Sirkus Yayıncılık araştırmanın amacı Balıkesir’de yaşayan yetişkinlerin gelecekte konut satın almaya Rumeli Cad. Itır Sok. 3/2 Nişantaşı, Şişli, İstanbul yönelik eğilimleri ile oturmak istedikleri konutların özelliklerine ait görüşlerinin alınmasıdır. T. 0212 225 4252 Bu amaç doğrultusunda araştırma kapsamında yerel halka “satın almak istediği konuttan beklentileri ve şehirden memnuniyet düzeyi” hakkında sorular yönlendirilerek görüşleri BASKI alınmıştır. Merve Grafik 2. Matbaacılar Sitesi, Litros Yolu D: Zb-23 Topkapı, Istanbul Bu çalışmadan elde edilen önemli bulguların ve değerli tespitlerin, Balıkesir’e yatırım T. 0212 612 1013 yapmayıKAYNAK düşünenLAR ulusal ve uluslararası yatırımcılara faydalı bir kaynak oluşturmasını ve konut sektörüne bir nebze de olsa ışık tutmasını umut ediyoruz. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr Tüm Hakları Saklıdır @ 2015 NİSANBalıkesir 2015 Halk Sağlığı. http://www.balikesirhalksagligi.gov.tr/ Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği İktisadi İşletmesi Balıkesir Milli Eğitim Müdürlüğü. http://balikesir.meb.gov.tr/ “Kaynak Gösterilmeden Alıntı Yapılamaz” Balıkesir Belediyesi. http://www.balikesir.bel.tr/ NeşecanKaresi Beledi ÇEKİCİyesi. http://www.karesi.bel.tr/ Eser Adı GYODERAltıeylül YönetimBelediyesi. Kurulu http:/ /wwÜyesiw.altieylul.bel.tr/ BALIKESİR KONUT SATIN ALMA VE TÜKETİCİ TERCİHLERİ ARAŞTIRMA RAPORU AraştırmaREIDIN Emlak ve Rapor Endeksi. Üretim http: Komitesi//www.reidin.com Başkanı

1 İçindekiler Marmara MARMARA DENİZİ

Erdek

Bandırma

Gönen ÇANAKKALE BURSA

Susurluk

Balya

Edremit BALIKESİR Kepsut Havran

EGE DENİZİ İvrindi

Gömeç Savaştepe Bigadiç

Ayvalık

İZMİR MANİSA Sındırgı BALIKESİR - TEMEL VERİLER 4 KÜTAHYA GELİŞMEKTE OLAN BALIKESİR 5 ARAŞTIRMANIN KAPSAMI 6 KATILIMCI PROFİLİ 8 ÖZET BULGULAR 10 ANALİZ VE DEĞERLENDİRMELER 26 ARAŞTIRMANIN KÜNYESİ 32 VERİLERLE GÜNEY MARMARA KONUT PİYASASI 34

KAYNAKLAR 37

2 3 Balıkesir Gelişmekte Temel Olan Veriler Balıkesir

Balıkesir Türkiye’nin gelecekten en “Umutlu” ilidir*.

Balıkesir, Türkiye’de hızla gelişen iller arasında yer almaktadır. Balıkesir Koca Seyit Havalimanı’yla dünyaya açılırken, Körfezray Projesi de yapım aşamasındadır. Bu projeyle Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Havran, Edremit, Akçay, Zeytinli, Güre, Altınoluk ve Küçükkuyu’ya kadar ulaşacak olan hafif raylı sistem hayata geçirilecek. Elektrikli sistemle çalışacak olan ‘Körfezray’ E/87 duble yolunun her iki tarafından geçecek şekilde planlanmaktadır.

Balıkesir ilinde nüfusun artışıyla aynı hızda konut ihtiyacı da artmaktadır. 2014 yılından günümüze kadar olan süreyi ele aldığımızda, 2014 yılında toplam 23.302 konut satışı yapılmıştır, ilk satış rakamı 9.755 iken ikinci el satış rakamı 13.547 olmuştur. 2015 yılının ilk iki ayında 3.537 konut satışı yapılmıştır. 2015 yılında yapılan bu satışların 1.472 tanesi ilk satış, 2.065 tanesi ise ikinci el satış olarak gerçekleşmiştir.

Balıkesir, Batıdan Çanakkale Boğazı ve Ege Denizi’ne; kuzeyden İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi’ne kıyısı olan stratejik konumda bulunan bir kenttir.

Balıkesir’in iki merkez ilçesi (Karesi, Altıeylül) ve merkeze bağlı 18 ilçesi (Ayvalık, , Bandırma, Bigadiç, Burhaniye, Dursunbey, Edremit, , Gömeç, Gönen, Havran, İvrindi, Kepsut, Manyas, Marmara, Savaştepe, Sındırgı, ) bulunmaktadır.

Balıkesir’in genel nüfusu, 1.189.057 kişidir. Cinsiyetlere göre nüfus dağılımı, 595.528 kadın, 593.529 erkektir.

En yoğun nüfus 86.483 ile 50-54 yaş aralığındadır.

Katılımcıların yaşları ilerledikçe ev sahiplik durumları değişmektedir. 45-54 yaş aralığında olanların %64’ü ev sahibiyken, 35-44 yaş aralığındaki katılımcıların sadece %53’ü ev sahibidir.

Balıkesir ili madenleri açısından Türkiye’nin zengin illerinden biridir. Türkiye’de bulunan Balıkesir merkezinde yoğun olan öğrenci nüfusu, düşük metrekareli ve uygun kira 76 çeşit madenin, 56 çeşidi Balıkesir ilinden çıkarılıp işlenmektedir. Balıkesir Türkiye’de seçenekli ev ihtiyacı ortaya çıkarmaktadır. Afyon’dan sonra en çok jeotermal kaynağa sahip ikinci ildir. Balıkesir’deki yaşamsal imkanları, katılımcılar 10 üzerinden değerlendirirken 7 ve üzerinde Bölgede tarım ve hayvancılık yoğun olarak yapılmaktadır. puan verenlerin oranı %89’dur. Zeytin üretiminde Balıkesir, Türkiye’de önde gelen iller arasındadır. Balıkesir’in yıllık nüfus artış hızı yılda %1,75 olarak belirlenmiştir. Nüfus artış hızına göre Balıkesir 81 il arasında 58. sırada yer almaktadır.

*Tüik “Türkiye geneli mutluluk ve gelecekten beklentiler” adlı anketinin sonuçlarına göre.

4 5 Araştırmanın Kapsamı

2015 yılı Nisan ayında hedef bölge (Balıkesir, il merkezi) bazında gerçekleştirdiğimiz VERİLERİN ELDE EDİLMESİ araştırmadan derlediğimiz bulguların temel amacı, konut satın alma kararlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi ve konut satın almak isteyenlerin profilinin belirlenmesidir. Verilerin elde edilmesinde anket tekniğinden yararlanılmıştır. Anket formu hazırlanırken soruların kolay anlaşılabilir olmasına dikkat edilmiştir. Birkaç açık uçlu soru dışında kapalı uçlu sorular, likert tipi sorular ve çoktan seçmeli cevap seçenekleri ile veriler toplanmıştır. ARAŞTIRMANIN TEMEL AMACI DOĞRULTUSUNDA SORGULANAN KAVRAMLAR ANKETİN METODU VE DİLİ • Araştırma hedef kitlesinin mevcut demografik durumları açısından (cinsiyet, yaş, medeni durumu, eğitim durumu…) dağılımı, Araştırmanın masabaşı çalışmalarında, proje amaçlarına ulaşabilmek için CATI telefonla • Standart konut, markalı proje-lüks konut, müstakil ev potansiyel müşterilerinin görüşme araştırma teknikleri ile birlikte un-structured teknikler de kullanılmıştır. (Anket- barındırdıkları evin sahiplik durumu ve konut tercihleri arasındaki ilişki, görüşme dili Türkçe’dir.) • Araştırma hedef kitlesinin konut satın alırken konutla ilgili nelere dikkat ettiği ve konut satın almayı etkileyen faktörler. VERİ DERLEME ORGANİZASYONU

ARAŞTIRMA EVRENİ • SELASTURKIYE Araştırma & Danışmanlık Bilgi İşlem Merkezi ve • Saha Veri Derleme Ekibi Bu araştırma kapsamı açısından Balıkesir ili genelinde standart ve lüks konut projelerinin • Çalışma süresince, SELASTURKIYE - GAYRIMENKUL AD-HOC ve MODUL araştırmalarında (standart konut, markalı proje-lüks konut, müstakil ev) hedef müşterilerinin görüşlerini deneyimli anketörler görev almıştır. (Nisan 2015) içermektedir.

Araştırma kapsamında bilgi toplamak amacıyla hazırlanan soru formu, bu çerçevede hedef katılımcı özellikleri taşıyan toplam 300 katılımcıya uygulanmıştır.

ARAŞTIRMA YÖNTEMİ

Araştırma, standart-lüks konut projelerinin (standart konut, markalı proje-lüks konut, müstakil ev) potansiyel müşterilerini Balıkesir il merkezi bazında temsil kabiliyetine sahip hedef katılımcılar belirlenip, bunlara ait bilgilerin anket yolu ile elde edilmesi ile gerçekleştirilmiştir.

Sahada veri derleme çalışmaları, kantitatif araştırma tekniklerinden CATI (bilgisayar yardımı ile gerçekleştirilen telefon görüşmeleri) ile gerçekleştirilmiştir.

Amaçlarımıza ulaşabilmek için masaüstü ve kalitatif araştırma teknikleri ile birlikte gerekli olduğu yerlerde un-structured* araştırma teknikleri kullanılmıştır.

* Un-structured, derlenen bilgilerin kontrolü ve ikincil “tamamlayıcı” veriler derlenmesi esnasında kullanılan ek yöntemdir

6 7 Hanede Yaşayanların Katılımcı Aylık Gelir Durumu 1.500 TL veya daha az % 9 1.501 – 2.000 TL % 1 2.001 – 3.000 TL % 13 Profili % 1 3.001 – 4.000 TL % 7 4.001 – 5.000 TL % 8 5.001 – 7.500 TL % 28 7.501 – 10.000 TL % 15 10.001 TL veya daha fazla Yaş Dağılımı Cevap yok / Reddetti

% 18 Hanede Yaşayan Kişi Dağılımı

35-44 YAŞ 7+ KİŞİ 55-64 YAŞ % 40 % 2 % 6 6 KİŞİ 2 KİŞİ 5 KİŞİ % 13 45-54 YAŞ % 5 1 % 14 % 20 % 2 Hanede Yaşayanların 25-34 YAŞ Eğitim Durumu 3 KİŞİ % 34 % 25 4 KİŞİ İLKOKUL % 39 MEZUNU Cevap yok / % 14 Reddetti ORTAOKUL % 5 MEZUNU ÜNİVERSİTE % 12 MEZUNU ve ÜSTÜ % 37 Medeni Durum LİSE MEZUNU % 32

Hanede Yaşayanların Cinsiyet Dağılımı EVLİ / Çocuk Sahiplik Durumu BERABER YAŞIYOR % 83 DUL / BOŞANMIŞ ÇOCUĞUM % 3 1 ÇOCUK BEKAR YOK % 26 KADIN % 14 % 18 % 47 4 ÇOCUK ve FAZLASI ERKEK % 3 % 53 3 ÇOCUK 2 ÇOCUK % 17 % 36

8 9 Soru. 1c Özet Önümüzdeki 5 yıl içerisinde ev almayı düşünüyor musunuz? (%) 100

82 78 Bulgular 80 75 71 72 Soru. 1a 67 61 62 Şu an oturduğunuz ev size mi ait yoksa kiracı mısınız? 60 (%) HAYIR 39 80 76 40 38 % 31 33 29 28 70 25 64 22 EVET 60 20 18 % 69 60 56 56 53 50 47 44 44 0 40 40 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN KİRACI 36 YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU 30 % 42 24 Önümüzdeki 5 yıl içerisinde ev almayı düşünenlerin oranı yaşlarla orantılı olarak EVET EV SAHİBİ 20 artmaktadır ki; 25-34 yaş arası ev almayı düşünenlerin oranı % 61 iken 55-65+ yaş HAYIR % 58 10 aralığında bu oran % 82’e kadar yükseliyor. 0 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU Soru. 2 Ev sahipliği 35-44 yaş aralığında %53 ile en düşük oran olurken, EV SAHİBİ Konut satın almak istemenizin temel nedeni size okuyacaklarımdan hangisidir? 55-64 yaş aralığında %76 ile en yüksek oran olmuştur. KİRACI (%) 100 96 92 87 84 80 Soru. 1b 80 75 71 Şu an oturduğunuz evinizi kaç yıl önce satın aldınız? 60 50

40 26+ YIL 1 YIL 29 22 % 3 % 25 20 14 14 10 11 7 7 8 7 16-25 YIL 5 6 5 4 5 6-7 YIL 3 1 2 2 3 1 % 6 % 3 0 2 YIL 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN 8-9 YIL % 14 YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU YAŞ GRUBU % 8 10-15 YIL 3 YIL 5 YIL % 11 Konut satın alma nedenine kendim KENDİM OTURMAK İÇİN % 9 % 10 oturmak için cevabı veren katılımcılar KİRAYA VERMEK İÇİN 4 YIL en yüksek %92 oran ile 25-34 yaş grubu KENDİM OTURMAK YATIRIM AMACIYLA % 11 iken, 55-65+ yaş grubu %50 ile en düşük İÇİN ÇOCUĞUM İÇİN yaş grubu olmuştur. Kendim oturmak için % 83 konut satın almak isteyenleri %96 oran KİRAYA VERMEK İÇİN Kiracı ağırlıklıdır. % 12 Oturduğu evi 16-25 yıl arası ve 26 yıl ve daha önce satın alanlar %3 ile en düşük orandadır. 1 yıl önce ev satın alanların sayısı %25 ile en yüksek orandadır. YATIRIM AMACIYLA ÇOCUĞUM İÇİN % 4 % 1 10 11 Soru. 3 Soru. 5 Şu anda ikamet ettiğiniz ev nasıl bir yapı? Balıkesir’de hangi semtlerde konut/ev almayı düşünürdünüz?

(%) (%) 25 80 76 25 24 23 71 22 22 70 68 20 19 60

15 50 15 13 13 40 12 12 11 10 10 9 9 9 30 8 8 7 20 6 6 6 6 20 17 18 5 5 10 6 3 5 3 3 4 4 1 2 0 0 Altıeylül - Edremit - Balıkesir Merkez Ayvalık Erdek Cevap yok Plevne, Bahçelievler, Zeytinli, Akçay Sefaköy vb.

İkamet edilen ev yapısında ev sahibi grubunda apartman dairesi EV SAHİBİ % 68 ile birinci sırada yer alırken, bu seçenek kiracı grubunda KİRACI Katılımcıların Balıkesir’de konut almayı düşündüğü semtler arasında % 23 ile Altıeylül EV SAHİBİ % 76 oranla yine birinci sıradadır. ORTALAMA (Plevne-Bahçelievler-Sefaköy) ilk sırada yer alırken % 22 ile Karesi (Paşaalanı- KİRACI Oruçgazi-Atatürk) onu takip etmektedir. ORTALAMA

Marmara Soru. 4 Konut/ev satın alacak olsanız bütçenize göre nasıl bir yapıda bulunan evi tercih edersiniz? Erdek (%) 60 56 54 Bandırma 52 50

Gönen 40 35 32 Manyas 30 30

Susurluk 20 Balya 10 9 8 6 5 4 3 2 4 2 Edremit 0 BALIKESİR Kepsut Havran

İvrindi Burhaniye Dursunbey

Gömeç Savaştepe Bigadiç Katılımcıların bütçelerine göre satın almayı düşündükleri konut EV SAHİBİ tipi tercihlerinde Apartman dairesi ev sahipleri arasında %52, KİRACI Ayvalık kiracılar arasında % 56 oranı ile öne çıkmaktadır. Site içinde ORTALAMA apartman dairesi - ev sahipleri arasında % 30, kiracılar arasında Sındırgı % 35 oranı ile ikinci sıradadır

12 13 Soru. 6a Soru. 7a Satın aldığınız/satın almayı düşündüğünüz konut/daire sizce kaç m2 olmalı? Size satın almayı düşündüğünüz konut/ev yapılarıyla ilgili bazı alternatifler okuyacağım, lütfen tercih ettiklerinizi belirtir misiniz? (%) 50 (%) 45 79 80 78 42 76 39 40 70 68 67 65 60 58 60 56 30 53 27 51 50 49 23 24 20 40

13 13 12 30 11 10 10 9 21 7 19 20 16 5 5 4 3 3 11 2 1 2 9 10 8 6 8 7 0 4 6 2 3 3 4 75 m2 ve altı 76 - 100 m2 arası 101 - 125 m2 arası 126 - 150 m2 arası 151 - 175 m2 arası 176 - 200 m2 arası 201 m2 ve üstü 0

Sahip olunan konut m2 büyüklüğünde en fazla tercih edilen EV SAHİBİ 126-150 m2 % 42 ile öne çıkmaktadır. 101-125 m2 arasında tercih KİRACI edenlerin genel oranı % 24’dür. 201 m2 ve üstü % 2 oranı ile son ORTALAMA sırada yer almaktadır. Binada ses ve ısı yalıtımı yapılmalı diyenlerin oranı % 78 ile en çok tercih edilen ERKEK alternatiftir. Binanın tüm ihtiyacını karşılayacak kapasitede jeneratör olmalı % 67, orta KADIN katlar olabilir % 58, binanın dekoratif dış cephesi olmalı % 51 ile sıralanmaktadır. ORTALAMA

Soru. 6b Satın aldığınız /satın almayı düşündüğünüz konut/daire (%) sizce kaç odalı olmalı? 100 87 87 85 85 82 83 80 75 76 75 (%) 73 74 69 70 70 69 50 48 66 67 67 46 61 63 61 45 58 59 60 54

40 46 45 42 44 39 40 33 40 34 31 33 31 30 29 28 30 30 29 27 27 20 18 19 17 23 20 15 11 13 20 9 10 20 17 0

I I RT 10 ANDA 4 AK) OLMAL

3 OSU OLMAL

2 2 Y AK ST 1 1 AK ODASINDA 0 T YA MUTF

1+1 2+1 3+1 4+1 5+1 ve üstü ALI MUTF (KAP EBEVEYN BAN

Tercih edilen oda sayısında 3+1 tüm katılımcılarda öne EV SAHİBİ çıkmaktadır. Ev sahipleri arasında 3+1 oda sayısında %45 ile en KİRACI yüksek orana sahiptir. 1+1 oda sayısında tüm katılımcılarda en az ORTALAMA Dairede olması istenenler sorulduğunda kiracıların ilk tercihi %87 ile mutfak standart EV SAHİBİ oran olarak görülmektedir. olmalı iken, ev sahiplerinin ilk tercihi yine %87 ile dairede gaz ve yangın alarmı olmalı KİRACI şeklinde belirtilmiştir. ORTALAMA

14 15 Soru. 8 Soru. 10 Site içinde konut / ev satın alacak olsaydınız şimdi sayacağım özelliklerden hangilerinin site içerisinde Konut satın almaya karar vermenizde en önemli sebepler nelerdir? bulunmasının satın alma kararınızı olumlu yönde etkileyeceğini belirtir misiniz? (%) 35 34 (%) 31 30 80 29 71 25 70 68 25 66 65 23 63 62 61 21 60 58 55 20

50 15 43 13 13 41 42 12 11 40 37 10 10 34 34 10 31 32 31 32 30 29 7 7 7 30 28 28 27 28 27 6 6 6 6 25 25 25 26 25 26 5 24 24 24 5 4 22 4 3 2 2 2 20 1 0 10 5 5 MERKEZE 3 3 4 2 YAKIN OLMASI 0 AÇIK BASKETBOL ÇOCUK KAPALI MARKET OTOPARK OYUN SPOR YÜZME VE FUTBOL YÜZME YÜZME PARKI SALONU HAVUZU ALANLARI HAVUZU HAVUZU (FITNESS PILATES-GYM) Katılımcıların % 31’i konut satın almaya karar verirken ödeme EV SAHİBİ şartlarına uygun olmasına göre karar vermektedir. KİRACI ORTALAMA Konut alırken en olumlu etken olarak güvenlik % 68, market % 63 EV SAHİBİ olarak ilk sıralarda yer alırken, % 3 ile tenis kortu en son sırada yer KİRACI almaktadır. ORTALAMA

Soru. 11 Konut satın aldığınız/satın almayı düşündüğünüz sitede 1+1 stüdyo daire olsa bu tip bir daire almayı düşünür müsünüz? Soru. 9 Satın almayı düşündüğünüz sitedeki ‘Site yönetimi’ ile ilgili tercihinizi (%) EVET 100 belirtir misiniz? % 14 89 88 87 88 84 85 84 81 80 HAYIR % 86 60 ERKEK Site içerisinde KADIN Site içerisinde yapılacak 40 yapılacak seçimle yönetici seçimle yönetici belirlenebilir 19 belirlenebilir 20 16 15 16 % 35 11 12 13 12 % 39 Site yönetimi için Site yönetimi için profesyonel yönetim profesyonel yönetim 0 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN tercih edilmeli tercih edilmeli % 61 % 65

Katılımcıların %86’sı 1+1 stüdyo daire almayı düşünmüyor. 1+1 EVET stüdyo daire almayı düşünür müsünüz sorusuna cevap verirken HAYIR Katılımcıların %63’ü profesyonel yönetim tercihi olduğunu belirtmiştir. yaş gruplarının farklı olması sonuçları olumlu yönde değiştirmiyor.

16 17 Soru. 12 Soru. 14 Konut satın aldığınız/satın almayı düşündüğünüz sitede Size okuyacağım kavramları “yaşamsal imkanlar” açısından 1+1 stüdyo dairelerin de bulunması sizi rahatsız eder mi? yaşadığınız şehri 1’den 10’a kadar bir puan vererek değerlendirir misiniz?

(%) 10 100 8,5 8,6 8,5 8,2 8,3 8,3 8 7,8 7,9 7,7 7,8 7,9 7,8 7,9 84 84 83 7,4 7,4 7,6 80 82 79 80 7,2 7,3 7,1 7,1 7,1 EVET 80 76 % 19 6,1 6 6 5,8 60

HAYIR 4 % 81 40

24 2 20 21 20 20 16 18 16 17

0 0 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN

Katılımcıların ortalama %81’i 1+1 stüdyo dairelerin sitede EVET Balıkesir’de yaşayan katılımcılar sağlık kurumlarına erişilebilirliğe EV SAHİBİ bulunmasından rahatsız olmuyor. Rahatsız olacağını belirten en HAYIR 10 üzerinden 8,5 puan vermişlerdir. KİRACI büyük kesim 45-54 yaş arası %24 olarak öne çıkmaktadır. ORTALAMA

Soru. 13 Soru. 15 1+1 stüdyo daire satın almanızda etkili olabilecek faktörleri öğrenebilir miyiz? Konut satın aldığınız / satın alacağınız binanın en fazla kaç katlı olmasını isterdiniz?

(%) (%) 30 50 27 25 25 24 23 41 22 40 38 21 21 21 21 37 36 35 35 20 18 31 17 30 29 28 29 15 27 27 15 25 25 26 23 23 21 11 20 20 10 20 18 10 9 15 14 6 12 12 12 5 5 10 9 3 7 6 6 5 3 3 1 2 0 0 1-2 KATLI 3-4 KATLI 5-6 KATLI 7-8 KATLI 9-10 KATLI 11+ KATLI 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ORTALAMA

Katılımcıların % 36’sı 1+1 stüdyo dairelerin fiyatının daha uygun YALNIZ ve/veya EŞİMLE YAŞAMAK İÇİN (KALABALIK OLMAMA) Satın alınacak konutun bina/kat sayısı ev sahipleri için en EV SAHİBİ olması sebebiyle, % 26’sı ise işine yakın olduğu için tercih ettiğini YATIRIM AMAÇLI/KİRALAMAK İÇİN yüksek oran olan % 25 ile 7-8 kat için belirtilmiştir. İkinci sırada KİRACI belirtmektedir. FİYATI DAHA UYGUN OLDUĞU İÇİN kiracılar için en yüksek oran olan % 24 ile 5-6 katlı binalar tercih ORTALAMA İŞİME YAKIN OLMASI edilmektedir. DİĞER

18 19 Soru. 16 Soru. 18 Satın aldığınız satın almayı düşündüğünüz ………... m2 konut/ev için Okuyacağım ödeme alternatiflerinde hangilerini tercih edersiniz? Vade tercihinizi belirtiniz. ödeyeceğiniz meblağ/tutar en fazla ne kadardır?

(%) (%) 25 60 59 23 22 55 20 20 50 20 19 50 17 17 15 40 15 14 13 12 12 11 11 30 27 10 9 9 24 24 8 22 21 7 7 20 19 19 6 6 17 17 15 15 14 5 13 13 12 5 5 10 11 11 3 3 10 8 9 9 2 2 2 2 6 6 5 1 4 4 3 2 1 2 0 0 75.000 TL 75.001 - 100.001 - 125.001 - 150.001 - 175.001 - 200.001 - 300.001 - 400.001 CEVAP YOK VE ALTI 100.000 TL 125.000 TL 150.000 TL 175.000 TL 200.000 TL 300.000 TL 400.000 TL VE ÜSTÜ ARASI ARASI ARASI ARASI ARASI ARASI ARASI

EV SAHİBİ Katılımcıların istedikleri m2 daireler için ödemeyi düşündükleri Katılımcıların % 55’i konut satın alırken kredi kullanmayı tercih EV SAHİBİ KİRACI tutar 175.001-200.000 TL arası % 22 ile ilk sıradadır. ettiğini belirtirken, % 24 peşin ödemeyi tercih etmektedir. Aynı KİRACI ORTALAMA zamanda % 21’lik kısım proje sahibinin verdiği kredi seçeneğiyle ORTALAMA ödemeyi tercih etmektedir.

Soru. 17 Bu tarz bir konutun giderleri için ne kadar aidat ödemeyi kabul edersiniz? Soru. 19 (%) Maketten, 3D sunumdan yada proje web sitesinden görerek konut satın alır mısınız? 50

44 (%) 42 43 100 40 94 88 87 85 86 80 83 82 EVET 80 30 28 27 % 16 25

60 20 15 HAYIR 13 14 11 40 % 84 10 9 7 5 3 4 2 2 2 20 1 1 1 20 17 18 0 15 13 14 12 25 TL VE ALTI 26 - 50 TL ARASI 51 - 75 TL ARASI 76 - 100 TL ARASI 101 - 150 TL ARASI 151 TL ARASI CEVAP YOK 6 0 25 - 34 35 - 44 45 - 54 55 - 65+ ERKEK KADIN EV SAHİBİ Katılımcıların istedikleri m2 daireler için ödemeyi düşündükleri KİRACI aidat tutarı 76-100 TL arası % 43 ile ilk sıradadır. ORTALAMA Katılımcıların %84’ü maket,3D sunum veya web sitesinden konut EVET satın almayı tercih etmediğini belirtmiştir. Maket,3D sunum veya HAYIR web sitesinden konut satın almaya olumlu bakan en yüksek yüzde %20 ile 35-44 yaş arasıdır.

20 21 Soru. 20a Soru. 21 İkinci ev (Yazlık eviniz) var mı? Varsa nerede? Yoksa satın almayı düşünüyor musunuz? Sosyal hayatınızda tercih ettiğiniz aktiviteler nelerdir?

(%) (%) 80 35 71 70 68 31 66 29 30 28 60 25 25 23 50 21 20 40 34 16 32 14 30 29 15 13 13 12 12 11 11 10 20 10 9 9 12 7 10 9 8 9 5 7 6 5 5 3 3 4 4 4 2 3 2 2 1 1 2 2 2 1 1 0 0 EVET EVET; EVET; EVET; HAYIR GECE HAYATI AYVALIK ERDEK GÖMEÇ, KEREMKÖY

EV SAHİBİ Katılımcıların % 68’i yazlığa sahip değil, % 32’si ise yazlığa EV SAHİBİ Katılımcıların % 29’u sosyal hayatlarında aile ve tanıdıklarıyla KİRACI sahiptir, bunların % 25’i Balıkesir içerisinde yazlığa sahip olan KİRACI birlikte etkinliklerde geçirmektedir. İkinci sırada % 23 ile ORTALAMA kişilerdir. ORTALAMA yeniliklerin izlenebileceği alışveriş mekanları gelmektedir.

Soru. 22 Soru. 20b Haftasonlarınızı genellikle kiminle, kimlerle geçirirsiniz? İkinci ev (Yazlık eviniz) satın almayı düşünüyor musunuz?

(%) (%) 40 100 36 35 88 35 34 83 80 EVET 30 28 26 % 16 25 25 60 20 20 19 19 HAYIR 17 17 % 84 40 15 14 10 20 17 5 12 5 3 2 0 0

EVET Katılımcıların % 85’i yazlık almayı düşünmezken, % 15’i ise yazlık HAYIR almaya sıcak bakmaktadır. EV SAHİBİ Katılımcıların % 35’i haftasonlarını eş ve çocuklarıyla geçirirken, KİRACI % 26’sı eş ve sevgilisiyle geçirmektedir. Haftasonunu eş ve ORTALAMA çocuklarıyla geçiren en yüksek yüzdeli yaş aralığı % 53 ile 45-54 yaş aralığıdır.

22 23 Soru. 23 Soru. 25a Balıkesir’de yaşamaktan ne kadar memnun olduğunuzu 1 ile 10 arası puan vererek değerlendirir misiniz? Balıkesir dışında başka bir şehirde yaşar mısınız?

(%) (%) 80 35 33 70 31 70 30 65 30 60 57 25 24 23 22 50 20 43 20 19 18 40 17 35 16 30 15 14 30

10 20 7 5 10 5 4 3 3 3 2 2 1 0 0 ORTALAMA 1 - 3 PUAN 4 - 5 PUAN 6 PUAN 7 PUAN 8 PUAN 9 PUAN 10 PUAN

EV SAHİBİ Katılımcıların % 31’i 8 puan, % 23’ü 9 puan verirken % 2’lik kısım Katılımcıların % 65’i Balıkesir dışında başka bir şehirde yaşamak EVET KİRACI 1 puan vermiştir. istemediğini belirtirken % 35’lik kesim başka şehirlerde yaşamaya HAYIR ORTALAMA sıcak bakmaktadır. Balıkesir dışında başka şehirde yaşamak istemeyenlerin % 70’i ev sahibidir.

Soru. 24 Soru. 25b Size okuyacağım seçeneklerden Balıkesir’de yaşamaktan memnun olma ve Başka bir şehirde yaşayacak olsanız tercih edeceğiniz şehir veya bölgeleri belirtir misiniz? memnun olmamanızı belirten sebepleri söyler misiniz? (%) (%) 80 30 75 28 72 73 70 25 24

60 21 20 19 19 50 47 48 47 18 18 44 46 17 17 42 16 16 40 41 40 15 15 40 38 39 15 14 35 33 13 31 31 29 28 29 11 30 26 10 24 25 10 20 7 5 8 10 6 7

0 0 EVET; EVET; ANKARA BURSA, ÇANAKKALE vb.

Katılımcıların %73’ü Balıkesir’in yeşil alanlara sahip olmasından EV SAHİBİ EV SAHİBİ Katılımcıların % 18’i İstanbul’da yaşamayı tercih edebileceğini ve doğaya yakın olmasından memnunken, işimin burada olması KİRACI KİRACI belirtmiştir. Ankara’da yaşamak isteyenler ise % 10’dur. seçeneği %47 ile ikinci sırada yer almaktadır. ORTALAMA ORTALAMA

24 25 Analiz &

TÜRKİYE GENELİNDE Değerlendirmeler KONUT İÇİN ÖDENEN BEDEL ORTALAMASI 100.000 TL- 200.000 TL’DİR.

TÜRKİYE’DE, KONUT ALMAYI DÜŞÜNENLERİ BALIKESİR’DEKİ EN ÇOK TEŞVİK EDEN KATILIMCILARIN İSTEDİKLERİ KONU “GÜVENLİK” M² DAİRELER İÇİN ÖDEMEYİ DÜŞÜNDÜKLERİ TUTAR 175.001-200.000 TL ARASI %22 İLE İLK SIRADADIR. BALIKESİR’DE SİTE İÇERİSİNDEN KONUT ALMAYI DÜŞÜNENLER SİTENİN TÜRKİYE’DE KONUT GÜVENLİK-KAMERA SİSTEMİNİ SAHİPLİĞİ YAŞ VE SİTE İÇERİSİNDE ORTALAMASI MARKET OLMASINA 40-60 YAŞLARI ÖNEM VERİYORLAR. ARASINDADIR.

TÜRKİYE’DE KONUT SEÇİMİNDE 3+1 KONUTLAR TÜRKİYE’DE ÖNE ÇIKMAKTADIR. KONUTLARDA PROFESYONEL YÖNETİM ORANI ÇOK BALIKESİR’DEKİ DÜŞÜKTÜR. BALIKESİR’DEKİ KATILIMCILARIN KATILIMCILAR % 63’Ü KONUTLARINDA ARASINDAN HER 5 PROFESYONEL KİŞİDEN 2’SİNİN 3+1 YÖNETİM EV İSTEDİĞİ ÖNE İSTEMEKTEDİR. ÇIKMAKTADIR.

26 27 Katılımcıların istedikleri metrekarede Katılımcıların konut daireler için ödemeyi Balıkesir’de 12 adet almasını etkileyen en büyük düşündükleri tutar ceza-infaz kurumu faktör ödeme koşullarıdır. 175.001-200.000 TL bulunmaktadır. Diğer önemli faktör ise satın arası olup %22 ile ilk alınan konutun gelir getiren Balıkesir’in yıllık nüfus sıradadır. Katılımcıların yaşları ilerledikçe bir yatırım olmasıdır. artış hızı yılda %1,75 ev sahiplik durumları olarak belirlenmiştir. Nüfus değişmektedir. 45-54 yaş artış hızına göre Balıkesir, aralığında olanların %64’ü Balıkesir’de 30 adet sağlık 81 il arasında 58. sırada ev sahibiyken, 35-44 yaş Katılımcıların %83’ü kurumu bulunmaktadır. yer almaktadır. aralığındaki katılımcıların sadece kendi oturmak için Hastane yatak sayısı %53’ü ev sahibidir. Katılımcıların konut satın almayı cinsiyetlerine göre (Özel+Kamu) 3038 olarak düşünüyor. değerlendirdiğimizde, ölçülmüştür. Balıkesir’de site içerisinden satın almak istedikleri konut almayı düşünenler, konut tipilerinde sitenin güvenlik-kamera kadınların Apartman sistemi ve site içerisinde Bazı kaynaklara göre dairesi ve site market olmasına önem Balıkesir’de rekabet gücünün %69‘u Balıkesir, Türkiye içerisinde apartman veriyorlar. yüksek olup yaşam kalitesinin önümüzdeki genelinde yapılan dairesi istedikleri öne gelişmemesinin sebebi olarak 5 yıl içinde Katılımcıların %84’ü araştırmalara göre çıkmaktadır. kültürel alan ve faaliyetlerin konut almayı maket, 3D sunum en umutlu il olarak az olduğu vurgulanmıştır. düşünenlerdir. veya web sitesinden görülmektedir. konut almayı tercih Balıkesir’de 27 sinema salonu, etmeyeceklerini 18 tiyatro salonu, 2 müze ve 22 kütüphane bulunmaktadır. Katılımcıların %81’i 1+1 belirtmişlerdir. stüdyo dairelerden rahatsız olmayacağını belirtmiştir. Katılımcıların %36’sı, Katılımcıların %89’u Katılımcıların tercih ettiği fiyatının uygunluğu sebebiyle Balıkesir’de yaşamaktan seçenekler arasında %78 ile satın alırken 1+1’i tercih memnuniyetini 10 binanın ses ve ısı yalıtımı edebileceğini belirtmiştir. Katılımcılar arasından üzerinden değerlendirme Balıkesir’de konut gelirken, %67’si jeneratör her 5 kişiden 2’si 3+1 de en düşük 7 puan almayı düşünenler, bulunmasını, %58’i dairenin konut tercih ediyor. vermiştir. özellikle konutlardaki orta katlarda bulunmasını güvenlik önlemleri ve tercih etmektedir. mutfak tasarımlarına bakıyor.

Balıkesir’de en yoğun nüfus 50-55 yaş Katılımcıların %69’u, Balıkesir’de Okul/Kurum:1.129 aralığındadır. yaklaşık her 4 kişiden Derslik:8.170, Katılımcıların Katılımcıların 3’ü, son 5 yıl içinde Öğrenci: 186.984, Balıkesir merkezinde %63’ü konutlarında çoğunluğunun 5 ile konut sahibi olan Öğretmen: 11.503, yoğun olan öğrenci profesyonel yönetim 10 kat arası konutları kişilerdir. Derslik Başına Düşen Öğrenci: nüfusu, düşük istemektedir. tercih ettikleri İlkokul + Ortaokul: 20, metrekareli, uygun kira görülmektedir. %25 Genel Ortaöğretim: 26, seçenekli ev ihtiyacı 7-8 kat, %23 5-6 kat, Mesleki ve Teknik: 30 ve ortaya çıkarmaktadır. %21 9-10 kat. 1 adet Üniversite bulunmaktadır.

28 29 GENEL DEĞERLENDİRMELER hem göz zevklerine hem de rahatlarına hitap eden bir ev arayışında oldukları sonucu çıkarılabilir. Katılımcılardan %61’i dairede teras alanı ya da balkon olması gerektiğini düşünüyor. Standart mutfak olmasını tercih edenlerin oranı %85 ile en çok tercih edilen KENT TERCİHİ alternatiflerden biridir. Binada ses ve ısı yalıtımı yapılmalı diyenlerin oranı %78’dir. Katılımcılardan, yaşadıkları şehri yaşamsal imkanlar açısından değerlendirmeleri istendiğinde; sağlık kurumlarına ve günlük ihtiyaçların karşılandığı ticari birimlere Güvenlik ve kamera sistemleri, market ve otopark katılımcılar için çok yüksek oranlarda erişilebilirliğin en çok istenen 2 kriter olduğunu görüyoruz. Bununla birlikte; lise ve dengi belirtilmiş bir sitede olmazsa olmaz şartlar. Bunlarla birlikte merkezi kablo tv, uydu ve eğitim kurumlarına, temel eğitim kurumlarına, iş yerine, alışveriş merkezlerine, yakın dijital yayınlar, çocuk kreşi, oyun parkı ve spor salonu katılımcılar tarafından ağırlıklı akraba ve dostlara erişilebilirlik katılımcılar için diğer kriterlerdir. olarak üzerinde durulan diğer özelliklerdir.

Katılımcılar, sosyal aktivite tercihi olarak aile ve tanıdıklarla birlikte etkinlikleri belirtmişlerdir. Bunun yanında yeniliklerin izlenebileceği alışveriş mekanları ve sakin SİTE YAPISI gözlerden uzak, dinlendirici mekanlar da tercihler arasında üst sıralarda bulunmaktadır. Katılımcıların %37’si site içerisinde yapılacak seçimle yönetici belirlenmesini istediğini Hafta sonlarını aile (eş ve çocukları) ile ya da sevgilisi ile geçirenlerin sayısı diğerlerine vurgulamış. Bununla birlikte; site yönetimi için profesyonel yönetim belirlenmesi göre daha yüksektir. Katılımcıların yaşadığı kentten memnuniyetine baktığımızda yönünde görüş bildirmeleri katılımcıların oturdukları site içinde yönetimin hem ciddi ve %31’inin 8 puan verdiğini görüyoruz. Bunun sebeplerinin başında; %73 oran ile kentin profesyonel olmasını hem de kendilerinin de denetim mekanizmasının bir parçası olmayı yeşil alanlara sahip olması / doğaya yakın olması, %47 oran ile işinin bu kentte istediklerini gösteriyor. bulunması ve %44 ile tatil bölgesi / tatil yörelerine yakın olması sebepleri yer almaktadır.

SATIN ALMA BÖLGE TERCİHİ Katılımcıların konut satın alma sebeplerine baktığımızda, fiyatın / ödeme şartlarının Oturmak için alınması düşünülen konutun tercih edildiği bölgeler içinde, Altıeylül uygun olması, gelir getiren bir yatırım ve merkeze yakın olması en önemli sebepler (%23) ve Karesi (%22) ön plana çıkıyor. Bununla birlikte; Altıeylül ve Karesi’nin farklı olarak görülüyor. Bahsi geçen konutun fiyatıyla ilgili sorulan sorunun cevabına mahallelerinin farklı oranlarda tercih ediliyor olması, mahalleler arasında katlımcılar baktığımızda; katılımcıların sadece %11’inin konutun fiyatının 100.000 ve altında tarafndan bazı farklar bulunduğunu gösteriyor. Katlımcılar; oturmak için alacağı olduğunu söylediğini görüyoruz. Diğer katılımcıların tamamı, konutun fiyatının konutun Altıeylül’ün Plevne, Bahçelievler, Sefaköy Mahalleleri’nde ya da Karesi’nin 100.000 TL’den fazla olduğunu belirtmiş. Özel olarak aralıklardan bahsedecek olursak Paşaalanı, Oruçgazi, Atatürk, Sakarya Mahalleleri’nde olmasını istediklerini toplamda katılımcıların %27’si konut fiyatının 100.001 ile 150.000 arasında olduğunu söylerken, %45 oyla belirtmişlerdir. %41’i ise 150.001 ile 200.000 arasında olduğunu belirtiyor. Kalan %20’lik kesiminse evin fiyatının 200.001’den fazla olduğunu düşündüğünü söyleyebiliriz. (200.001-300.000, %11; 300.001 ve üstü, %9) Konutun ödemeleri konusunda katılımcıların krediyi tercih KONUT TERCİHİ ve YAPISI ettiğini görüyoruz. Katılımcıların büyük çoğunluğu, bankanın verdiği krediyle ya da İlk tercih olarak apartman dairesi iken çalışmamıza katılanların %32’si site içinde peşin olarak konutu satın alabileceğini belirtmiş. Bununla birlikte proje sahibinin verdiği apartman dairesini tercih edeceğini bildirmiş. Bu sonuçlara bakarak; ağırlıklı olarak kredi ile konut satın alabileceklerin oranının da %21 ile yüksek bir orana sahip olduğu apartman dairesinde oturan katılımcıların, büyük kısmının yine site içerisinde apartman söylenebilir. dairesinde oturmayı istediklerini, bir kısmının da müstakil evde oturmadığı halde, yeni bir müstakil eve çıkmak istediğini söyleyebiliriz. Katılımcıların büyük çoğunluğu (%46’sı) Katılımcıların büyük kısmının maketten satın alma konusuna olumsuz yaklaştığını, 126-150 m²’den büyük olan 3+1 evlerde oturduklarından yine büyük ev istemekteler. maketten konut alıp almayacaklarıyla ilgili soruya verilen %84’lük hayır cevabıyla Bu veriden hareketle; evlerin genişliğinin katılımcılar için önemli bir kriter olduğunu anlayabiliriz. Satın alacakları konuta aidat olarak, katılımcıların %43’ü 76 ile 100 TL arası çıkarabiliriz. Katılımcıların büyük bir kısmı (%58’i) kat tercihinin orta katlar olabileceğini ödeyebileceğini söylerken; %27’si 51 ile 75 TL arası, %14’ü ise 26 ile 50 TL arası aidat belirtmiştir. ödeyebileceğini belirtmiş. Katılımcıların %68 ile büyük bir çoğunluğu ikinci ev (yazlık) sahibi değildir. Bununla birlikte katılımcıların %85’i ikinci ev (yazlık) alımında olumsuz Katılımcıların, stüdyo daire ile ilgili görüşlerinin sorgulandığı soruda; katılımcıların düşünüyor. %86’sı site içinde 1+1 stüdyo daire bulunması durumunda bu daireyi almayacağını söylemiş. Bununla birlikte; böyle söyleyenlerin büyük çoğunluğu stüdyo dairenin varlığından rahatsız olmayacağını da belirtmiş. Stüdyo daire satın alabileceğini söyleyen katılımcıların söylediklerine baktığımızda; stüdyo daireyi fiyatının daha uygun olması, işlerine yakın olması ve yalnız veya eşiyle yaşıyor olması koşuluyla tercih edeceğini söyleyebiliriz.

Bunun haricinde katılımcıların; binanın tüm ihtiyacını karşılayacak kapasitede jeneratör, dairede gaz ve yangın alarmı, ADSL / internet bağlantısı, görüntülü diafon, ankastre mutfak, klima, dekoraraf dış cephe, kumanda edilebilir (elektrikli) panjur, akıllı ev teknolojisi, jakuzi, yatak odasında ebeveyn banyosunda ağırlıklı olarak istekli olduğunu göz önüne alırsak; ev alacak insanların her anlamda rahat edebileceği,

30 31 Çalışmalarda kullanılan yöntem, ilgili dönemde potansiyel- katılımcıların temel özelliklerine Araştırmanın göre şekillendirildiği için sonuç ve aksiyon önerileri tamamen müşterimize özeldir. Görüşmeler 2 temel aşamada gerçekleştirilmiştir. 1. Aşama hedef kitle niteliklerine sahip katılımcılar (Telefon ile görüşmeler) Künyesi 2. Tamamlayıcı Çalışmalar

DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ PROJE GÜVENİLİRLİK ANALİZİ

Önem ölçümlerinde ayrıştırıcı bir yöntem kullanılarak, algı–beğeni öncelikleri ve Verilerin analizinde anlam düzeyi olarak 0,05 alınmıştır. Güvenilirlik analizi araştırmaların saiklerini etkileyen unsurlar konusunda daha doğru bilgiler saptandı. Tutum-talep tutarlılığını ve etkinliğini bazı güvenilirlik testlerinin sonuçlarına göre değerlendirmektir. ölçümlerinde davranışsal ölçek kullanılarak, katılımcıların kendi lisan ve davranışlarıyla En çok kullanılan testler, Cronbach Alpha, Ikiye Bölme (split), Paralel, Mutlak KESİN profili belirlendi. Paralel (strict) olarak sayılabilir. Cronbach Alpha değerinin %60’ı geçmesi, anketin başarılı olduğunun göstergesidir. Diğer kriterlerinde %70’i geçmesi, anketin iç tutarlılığının PAZAR ALGI ANAHTAR DEĞİŞKENLERİNİN BELİRLENMESİ sağlandığı ve çıkarımlara güvenilebileceğini ortaya koymaktadır. Pazar algı anahtar değişkenlerinin belirlenmesinde uygulanan yöntem Önemli Bileşenler Analizi (ÖBA-Principal Component Analysis)’dir. Herbir güvenilirlik kriteri %70 değerini aştığı için, hedef katılımcılarla yapılan anketin başarılı olduğu, anketin kendi içinde tutarlı olduğu, elde edilecek sonuçların gerçekleri ÖBA çok sayıda değişken içerisinde, araştırılan hedef değişkeni açıklamaya yönelik en yansıtacağı ortaya konulmuştur. fazla etkiye sahip birkaç değişkeni belirlemek için kullanılmaktadır. ÖBA, çok yaygın uygulama alanına sahip, çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemlerinden birisidir. Kontroller sonrası, ek saha çalışması ile birlikte toplamda 260 katılımcıyı kapsayan örneklemin sonuçlarının tutarlı ve güvenilir olduğu böylece belirlenerek, yüksek güvenilirlik Bir olayı açıklayan çok sayıda değişkenden, toplam varyansı en çok açıklayan bir değerleri elde edilmiştir. kaç değişkeni belirlemeyi sağlayan ‘Veri İndirgeme Analizi’dir. Çok sayıda değişkenin yaratacağı karmaşayı azaltarak daha az sayıda değişkenle derinlemesine analiz yapılabilmesine imkan tanır. Anketin Güvenilirlik Sonuçları

Cronbach-Alpha 0,709 ÖRNEKLEM METODU Split 0,741-0,745 Araştırma “Kotalı tesadüfi örnekleme” yöntemi ile gerçekleştirilmiştir: Örnekleme birimi Paralel 0,734 içinde örnekleme elemanına ulaşımda filtre sorular uygulanmıştır. (hedef katılımcı kriterlerine göre konut alımları konusunda karar verme yetkisine sahip) Strict 0,716

ARAŞTIRMANIN METODU

Araştırma, kantitatif araştırma tekniklerinden CATI Anketör ve denek arasında bilgisayarda oluşturulmuş soru formlarını kullanmak sureti ile gerçekleştirilen telefonla yapılan görüşmeler ve kantitatif araştırma tekniği ile gerçekleştirilmiştir.

Amaçlarımıza ulaşabilmek için masaüstü ve kalitatif araştırma teknikleri ile birlikte gerekli olduğu yerlerde un-structured* araştırma teknikleri ve katılımı arttırmak için CATI metodu kullanılmıştır.

Proje fazları ve ikincil veri derlenmesi kapsamında, Görüşülen tüm katılımcıların paralel beklenti ve önerileri değerlendirilmiştir.

*Un-structured Sahada derlenen bilgilerin kontrolü ve ikincil “tamamlayıcı” veriler derlenmesi esnasında kullanılacak ek yöntemdir.

32 33 Güney Marmara Satılık Konut Fiyat Endeksleri ((Ocak 2012=100)) Verilerle 150 Güney Marmara 120 Konut Piyasası

90

Balıkesir Bursa Kaynak: REIDIN Emlak Endeksi Bilecik Çanakkale

Güney Marmara Brüt Kira Getirileri ((%)) (%)

Küreselleşen dünyada rekabet edenin devletler değil, bölgeler ve kentler olduğu gerçeğinden yola çıkarak Güney Marmara Bölgesi’nde yer alan Balıkesir, Bilecik, Bursa ve Çanakkale kentleri ekonomik, sosyal ve çevresel boyutları açısından ülkemizin öne çıkan bölgelerinden biri olarak dikkat çekmektedir. İnşaat sektörünün ülkemiz ekonomik gelişimi üzerindeki etkisi dikkate alındığında Güney Marmara Bölgesi ölçeğinde de sektöre olan yoğun ilginin var olduğu rakamlarla desteklenmektedir. Bu kapsamda, REIDIN tarafından 62 şehir, 221 ilçe ve 1.083 mahalle düzeyinde her ay güncellenen konut sektörü istatistikleri bölge düzeyinde değerlendirildiğinde, Güney Marmara Bölgesi’ni oluşturan Balıkesir, Bilecik, Bursa ve Çanakkale illerinin konut sektörü açısından satış fiyatları ve konut yatırımının yıl bazında geri dönüş sürelerine baktığımızda, benzer bir gelişim görmekteyiz.

REIDIN Konut Fiyat Endeksi’ne göre 2012 Ocak’tan günümüze olan artış dört il geneli için de ortalama % 20’nin üzerinde olup, Balıkesir % 22, Çanakkale %24, Bilecik ve Bursa Kaynak: REIDIN Emlak Endeksi ise % 25’lik artışla konut fiyatları bakımından önemli bir gelişim göstermiştir.

İllerin konut yatırımı geri dönüş sürelerine baktığımızda ise Mart 2015 değerlerine Güney Marmara Amortisman Süreleri ((Yıl)) göre, Balıkesir 18,9 yıl (227 ay), Çanakkale 17,6 yıl (210 ay), Bilecik 14,3 yıl (171 ay), Bursa ise 17,7 yıl (210 ay) ile yine diğer bölgelere göre iyi bir performans sergiledikleri görülmektedir.

Güney Marmara Bölgesi’nin kalkınmışlık düzeyi özellikle konut fiyatları üzerinde artırıcı bir etki göstermektedir. Sanayi, turizm, ulaşım, tarım gibi sektörlerin ve bölgelerin jeopolitik avantajlarının da sayesinde, konut sektörü açısından son üç yılda canlı bir dönem geçirmiş olup, bu durum satış fiyatlarının kira değerlerine göre göreceli olarak daha hızlı artmasına neden olmuş ve yıllık brüt kira getirilerine yansımıştır.

Son olarak geleceğe yönelik tespitlerde, bölgeye olan hızlı tren bağlantıları, körfez geçiş projesinin tamamlanma sürecine girmesi, Çanakkale Boğaz Köprüsü ve İstanbul-İzmir Otobanı gibi projelerle birlikte bölgeyi konut sektörü açısından her şehir özelinde parlak bir geleceğin beklediği söylenebilir. Balıkesir Bursa Kaynak: REIDIN Emlak Endeksi Bilecik Çanakkale

34 35 Balıkesir Satılık Konut Fiyat Endeksleri ((Ocak 2012=100)) 150

120

90

Balıkesir Kaynak: REIDIN Emlak Endeksi

Balıkesir Brüt Kira Getirileri ((%)) (%)

YAYINLAYAN Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği İktisadi İşletmesi Cumhuriyet Caddesi Pegasus Evi No:48 Zemin Kat C Elmadağ / Taksim - İstanbul T: 0212 282 53 65 F: 0212 282 53 93

İÇERİK SELASTÜRKİYE Piyasa Araştırma ve Danışmanlık Bilgi İşlem Merkezi REIDIN Emlak Endeksi

TASARIM Kaynak: REIDIN Emlak Endeksi Sirkus Yayıncılık Balıkesir Amortisman Süreleri ((Yıl)) Rumeli Cad. Itır Sok. 3/2 Nişantaşı, Şişli, İstanbul T. 0212 225 4252 20 BASKI 15 Merve Grafik 2. Matbaacılar Sitesi, Litros Yolu D: Zb-23 Topkapı, Istanbul 10 T. 0212 612 1013 KAYNAKLAR

5 Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr Tüm Hakları Saklıdır @ 2015 Balıkesir Halk Sağlığı. http://www.balikesirhalksagligi.gov.tr/ Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği İktisadi İşletmesi Balıkesir Milli Eğitim Müdürlüğü. http://balikesir.meb.gov.tr/ 0 “Kaynak Gösterilmeden Alıntı Yapılamaz” Balıkesir Belediyesi. http://www.balikesir.bel.tr/ Karesi Belediyesi. http://www.karesi.bel.tr/ Eser Adı Altıeylül Belediyesi. http://www.altieylul.bel.tr/ Balıkesir BALIKESİR KONUT SATIN ALMA VE TÜKETİCİ TERCİHLERİ ARAŞTIRMAKaynak: RAPORU REIDIN Emlak Endeksi REIDIN Emlak Endeksi. http://www.reidin.com

36 Balıkesir Konut Satın Alma ve Tüketici Tercihleri Araştırma Raporu

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği Cumhuriyet Cad. Pegasus Evi No. 48 Zemin Kat C, Elmadağ, 34367 Taksim, İstanbul T. 0212 282 5365 F. 0212 282 5393

www.gyoder.org.tr [email protected]