12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Cumhuriyet Dönemi’nde Saf (Öz) Şiirin Özellikleri 3. ÜNİTE – ŞİİR 1. Saf (Öz) şiirin kurucuları Ahmet Haşim ve Yahya Kemal kabul edilir. 2. Türk edebiyatında özellikle 1920-1950 yılları www.edebiyatokulu.com arasında etkili olmuştur. Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak 3. Dili her şeyin üstüne tutmuşlardır. Sitesi 4. Divan şiirinin şekil (biçim) yapısından etkilenmişlerdir. 5. Şiirlerde ahenk, güzel ve etkili söyleyişi ön plana almışlardır. Ne İçindeyim Zamanın, Ahmet Hamdi 6. Şiiri toplumsal sorunlardan ve siyasetten Tanpınar uzaklaştırmışlardır. 7. “Sanat, sanat içindir.” Fikrini savunmuş, kusursuz şiirler yazmak istemişlerdir. 8. Şiirselliği ölçü ve kafiyenin gücünde değil  Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatından önce imgelerin, seçtikleri sözcüklerin uyumunda ortaya çıkan saf (öz) şiir anlayışı etkisini aramışlardır. Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürmüştür. 9. Ahmet Haşim ve Yahya Kemal aruz, diğerleri  Bu dönemin önemli sanatçılarından biri olan hece ölçüsünü kullanmışlardır. Ahmet Hamdi Tanpınar, bu şiirinde kullandığı 10. İmge ve söz sanatlarını kullanmış, şiire özgü zaman mefhumunu kronolojik bir zaman düşsel bir dünya kurmuşlardır. olarak değil geçmiş, gelecek ve yaşanılan anı 11. Aşk, ölüm, doğa, yaşama isteği gibi bireysel birleştirerek okuyucuya sunmaya çalışmıştır. konuları ele almışlardır.  Zamanı son derece geniş bir an olarak sunan 12. Bat edebiyatındaki sembolizm akımının sanatçı, sürekli değişen bu kavramla birlikte etkisinde kalmışlardır. geçmişten geleceğe yönelen bir yönünün

olduğunu anlatmaya çalışmıştır. Önemli: Yahya Kemal ve Ahmet Haşim Milli

Edebiyat yıllarında bu şiir anlayışının özelliklerini

yansıtan şiirler kaleme almışlardır. Diğer Cumhuriyet Dönemi’nde Saf (Öz) Şiir sanatçılar Cumhuriyet Dönemi’nde bu şiir Anlayışı anlayışını savunmuşlardır.

Önemli: Yahya Kemal Beyatlı, saf (öz) şiir a. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, özellikle anlayışını savunan şairler içinde sembolist yaşanan toplumsal değişimlere göre yeni bir olmayan tek sanatçıdır. Yahya Kemal, parnasizm şekil almaya başlamıştır. akımının etkisiyle şiir yazmıştır. b. Bu yeni şekille beraber içerikte de önemli anlayışlar şiirde yer almıştır. Saf (Öz) Şiirini Önemli Temsilcileri c. Bu dönemde ortaya çıkan birçok anlayış ya

birbirini izleyen ya da birbirine tepki olarak  Ahmet Hamdi Tanpınar ortaya çıkan şiir anlayışlarını ortaya  Necip Fazıl Kısakürek çıkarmıştır.  Asaf Halet Çelebi d. Bu kapsamda Ahmet Haşim ve Yahya Kemal  Cahit Sıtkı Tarancı ile başlayan saf (öz) şiir anlayışına uygun şiirler bu dönemde birçok şair tarafından  Ahmet Muhip Dıranas yazılmaya devam edilmiştir.  Fazıl Hüsnü Dağlarca  Behçet Necatigil  Yedi Meşaleciler

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Sembolizm Akımının Saf (Öz) Şiire Etkisi Ahmet Hamdi Tanpınar (1901 – 1962)

1. İstanbul doğumlu olan sanatçı, İstanbul 1. Sembolizm, parnasizm akımına tepki olarak Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirmiştir. 19. yüzyılda ortaya çıkmıştır. 2. İstanbul Üniversitesinde Yeni Türk Edebiyatı 2. Şiirde biçim ve anlam kapalılığını savunmuş, profesörlüğü yaptı. müziksel bir şiir oluşturmak istemişlerdir. 3. Şiirlerinde sade bir dile yer vermiş ve hece 3. Şiirde duygu ve düşünceleri sezdirme yoluyla ölçüsünü kullanmıştır. vermek istemişlerdir. 4. Başta şiir olmak üzere deneme, hikâye, 4. Mecaz ve sembollerle dolu kapalı bir şiir roman ve edebiyat tarihi gibi alanlarda eser anlayışı oluşturmuşlardır. verdi. 5. Yeni, söyleyişler ortaya çıkaran bu anlayışta 5. Şiirlerinde en çok “müzik, rüya, hayal, zaman, söz sanatları sıklıkla kullanılmıştır. sonsuzluk, bilinçaltı” gibi kavramları kullandı. 6. Dış dünyada görülen her şeyi dış gerçekliğinin 6. Türk edebiyatında Yahya Kemal ve Ahmet bir izlenimi olarak algılamışlardır. Haşim; Batı edebiyatında ise Valery’nin 7. Batı edebiyatında sembolist sanatçılar: etkileri görülür. Charles Baudelaire, Arthur Rimbaud, Paul 7. Eserlerinde insanın iç dünyasına yönelmiş, Verlaine, Stephane Mallarme, Paul Valery… bilinçaltı ve monolog tekniğini kullanmıştır. 8. Saf (öz) şiir anlayışı, özellikle sembolist şiir 8. Romanları birbirinin devamı niteliği taşıdığı anlayışından etkilenerek anlam kapalılığını için “ırmak roman” olarak adlandırılmıştır. önemseyen ve şairin algılarını kendi iç 9. Şiirlerinde şekilden çok ahenge önem dünyasına çevirmesini sağlayan şiirlerin vermiştir. oluşmasını sağlamıştır. Şiirde açıklık ilkesi değil kapalılık ilkesini ön plana alarak Önemli Eserleri sezdirme ve telkin yoluyla önemli şiirler Şiir: Bütün Şiirleri kaleme almışlardır. Deneme: Beş Şehir, Yaşadığım Gibi Hikâye: Abdullah Efendi’nin Rüyaları, Yaz Saf (Öz) Şiirde Mistisizm (Gizemcilik) Yağmuru Roman: Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Sahnenin Dışındakiler, Mahur Beste, Aydaki 1. Tanrının ancak sezgi ve metafizikle Kadın kavranabileceğini savunurlar. 2. Akıl ve mantık gerçeklere ulaşmakta yeterli değildir. Gerçeklerin derin bir sezgiyle Necip Fazıl Kısakürek, Takvimdeki Deniz aranabileceğini savunurlar. 3. Bu akımda üzerinde en çok durulan kavram “sevgi”dir. İnsan Tanrı’ya ancak sevgiyle  Takvimdeki Deniz, Necip Fazıl’ın saf şiir ulaşabilir. anlayışıyla oluşturduğu şiirler arasında yer 4. Mistisizmin önemli özelliklerinden biri de alır. insanın gerçeği kendi iç dünyasında araması  Bu şiirde rüya, hayal ve iç huzurun aranması gerektiğidir. temaları üzerinde durmuştur. 5. Mistik sanatçılar gizliliğe son derece önem  Şiirlerini mükemmelliğe yaklaştırma isteği verirler. olan şair bu şiirde hece ölçüsüyle ahenkli ve 6. Önemli: Tük edebiyatındaki en önemli ses değeri güçlü olan bir şiir kaleme almıştır. temsilcisi Necip Fazıl Kısakürek’tir.  Şiirde madde ve ruh arasındaki ilişkiyi anlatarak ruh halinin maddeye yansımalarını göstermeye çalışmıştır.  Şair, özellikle estetik ve metafizik unsurlara yer vermesi açısından saf şiirin içinde kabul edilir.  Şiirlerinde lirizm, mistisizm, gizem, büyü, rüya, hayal gibi kavramlara sıklıkla yer vermiştir. http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Necip Fazıl Kısakürek (1905-1983) Ahmet Muhip Dıranas, Serenad

 İstanbul doğumludur. İstanbul Üniversitesi  Bu şiir ismini Batı’da kullanılan bir müzik Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde teriminden almıştır. okumuştur.  Şair bu şiirde bahar mevsimindeki  Paris’e gönderilen öğrenciler arasındadır. güzelliklerle sevgiliye duyulan aşkı Ancak orada eğitimini yarıda bırakıp yurda birleştirerek aktarmak istemiştir. dönmüştür.  Saf şiir geleneğinin önemli temsilcilerinden  Ağaç ve Büyük Doğu adında edebiyatımızın olan şair, ahenk ögelerini başarıyla iki önemli dergisini çıkarmıştır. kullanmıştır.  Şiire Milli Mücadele yıllarında başladı. İlk  Şiirin dilini son derece iyi kullanmış, dil şiirlerini Yeni Mecmua’da çıkardı. mükemmelliğine ulaşmıştır.  Şiirlerinde hece ölçüsünü ve uyağı her zaman  Serenat kelimesinin anlamı; gece, sevgilinin kullanmıştır. penceresi altında verilen küçük konser  Necip Fazıl Kısakürek, edebiyatımızda demektir. “modern-mistisizmin kurucusu” olarak kabul  Faruk Nafiz Çamlıbel, Cahit Sıtkı Tarancı, Celal edilir. Sılay, Ercümend Behzat Lav, Feyzi Halıcı gibi  Özellikle ilk şiirlerinde ahengi oluşturmak için birçok şair bu isimle şiir yazmışlardır. hece ölçüsünü son derece etkili kullanmıştır.  Son dönem şiirleri hikemi (öğretici) tarzda kaleme almıştır. Ahmet Muhip Dıranas (1908 – 1980)  Mistik ve sembolist bir şairdir.  Fransız şair Baudelaire’den aldığı gizem ve 1. Sinop’ta doğan şair, İstanbul Edebiyat huzursuzluk gibi temaları şiirlerinde sıklıkla Fakültesi Felsefe Bölümünde öğrenim gördü. işlemiştir. 2. Fahriye Abla, Kar, Evreni Sevmek ki…, Olvido,  En önemli şiiri olan “Kaldırımlar” şiirinden Selam, Köpük gibi şiirleriyle tanınmıştır. dolayı “Kaldırımlar Şairi” olarak 3. Şair; halk şiiri, divan ve Fransız şiirlerinden adlandırılmıştır. etkiler taşır.  Şiir dışında hikâye, roman ve tiyatro türünde 4. Saf (öz) şiir anlayışının önemli şairlerinden de önemli eserler kaleme almıştır. biridir. 5. Yaşayan Türkçe ile yeni bir şiir dili Önemli: Şiirle ilgili görüşlerine yer verdiği oluşturmaya çalışmıştır. “Poetika” adlı yazısında şiiri “Allah’ı sır ve 6. Geleneksel şiirimizle çağdaş şiir arasında bir güzellik yolundan arama işi.” şeklinde tarif köprü vazifesi görmüştür. etmiştir. 7. Baudelaire sembolizminden etkilenerek şiirde sese, şekil mükemmelliğine önem vermiştir. Önemli Eserleri 8. Şiirlerinde hece ölçüsü ve uyak gibi ahenk Şiir: Örümcek Ağı, Kaldırımlar, Ben ve Ötesi, unsurlarını kullanmıştır. Sonsuzluk Kervanı, Çile 9. ’in şiirlerini sadeleştirerek Kırık Öykü-Roman: Aynadaki Yalan, Çöle İnen Nur, Ruh Saz adıyla yayımlamıştır. Burkuntularından Hikâyeler, Birkaç Hikâye, Birkaç 10. Eserlerinde aşk, mutluluk, yalnızlık, doğa, Tahlil metafizik gibi konuları işlemiştir. Tiyatro: Bir Adam Yaratmak, Tohum, Ahşap Konak, Künye, Reis Bey, Sabırtaşı, Para, Önemli Eserleri Namıdiğer Parmaksız Salih Şiir: Şiirler Diğer Eserleri: Kafa Kâğıdı, Ulu Hakan İkinci Tiyatro: Gölgeler, O Böyle İstemezdi Abdülhamit Han

www.edebiyatokulu.com Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Nazım Hikmet Ran, Kerem Gibi 3. Fütürizm akımı “gelecekçilik” anlamına gelmektedir. 4. Noktalanma işaretlerine karşı çıkmışlardır.  Bu şiir Nazım Hikmet’in “835 Satır” adlı şiir 5. Bu anlayıştaki en önemli iki kavran “makine kitabında yer almaktadır. ve hız” sözcükleridir.  Bu şiirde farklı bir biçimsel özellik kullanan 6. Nazım Hikmet, Rus edebiyatının önemli şair, bu şekil özelliğiyle şiire yeni bir teknik fütürist şairi Mayakovski’den etkilenerek bu getirmiştir. düşüncede şiirler kaleme almıştır.  Serbest müstezattan etkilenen şair Türk 7. Fütüristler, sanatın durağanlığı değil, sürekli edebiyatına basamaklı dize biçimin bir hareket içerisinde olması gerektiğini getirmiştir. savunmuşlardır.  Bu şiirde geniş kitlelere seslenmek amacıyla 8. Önemli: Modern hayatın hareketliliğini, söylevci bir üslubu tercih etmiştir. ilerlemeyi, değişimi ve hızı yücelten  Son derece başarılı bir kafiye ve durak fütüristler, dünyayı yeniden düzenlemek anlayışıyla bu şiiri yazmıştır. istemişlerdir.

 Halk hikâyesi motiflerinden de yararlanmıştır. Nazım Hikmet Ran (1902 – 1963)

Toplumcu-Gerçekçi Şiirin Özellikleri 1. Selanik’te doğan şair, Cumhuriyet Dönemi toplumcu şiirin kurucusudur.

2. 1921 yılında Millî Mücadele’ye katılmak için

Anadolu’ya geçmiştir. 1. Toplumcu şiirin en önemli özelliklerinden biri 3. Halk edebiyatı ve divan edebiyatının ögelerini söylev üslubunun kullanılmasıdır. de şiirinde kullanmıştır. 2. Fütürizm akımının etkisiyle oluşmuş ideolojik 4. Serbest Müstezad biçiminde oluşturduğu bir şiirdir. basamak şiiriyle şiirimize yeni bir biçim 3. Biçim kaygıları yoktur. İçeriğe önem kazandırmıştır. vermişlerdir. 5. Şiirde geniş kitlelere hitap etmek amacıyla 4. Şiirlerde genel olarak halkın çektiği sıkıntılar, hitabet (söylevci) üslubunu kullanmıştır. yoksulluk ve bunlara çözüm yolları ele 6. Cumhuriyet Dönemi’nde toplumcu-gerçekçi alınmıştır. şiir anlayışının ilk temsilcisidir. 5. Tüm insanlığın mutlu olacağı güzel bir 7. Şiirimize serbest şiir anlayışını getirmiştir. geleceğe işaret eden bir şiir anlayışıdır. 8. Şiirlerinde sosyalist bir dünya görüşü ve 6. Değindikleri konular ve kavramlar ideolojisi yansıtmıştır. edebiyatımızda daha önce hiç 9. Şiirlerindeki içeriklerini siyasi ve ideolojik kullanılmamıştır. fikirlerine göre oluşturmuştur. 7. “Halkçılık, köycülük, hümanizm” gibi fikirler 10. Edebiyatımızdaki ölçü, kafiye, mısra bu sanatçıları etkilemiştir. kümelenmesi gibi kuralları kullanmamıştır. 8. Edebiyatı toplumu değiştirecek, güzele 11. İlk şiir kitabı “Güneşi İçenlerin Türküsü” götürecek bir araç olarak görmüşlerdir. adıyla 1928 yılında Bakü’de yayımlanmıştır. 9. Politik yaklaşımlarla işçi-işveren, emek, 12. Şairin “835 Satır” adlı eseri ise 1929 yılında sömürü, ağa-köylü, ezen-ezilen gibi çatışma Türkiye’de basılan ilk şiir kitabıdır. unsurlarını kullanmışlardır.

Önemli Eserleri Nazım Hikmet ve Fütürizm Şiir: 835 Satır, Memleketimden İnsan Manzaraları, Sesini Kaybeden Şehir, Taranta Babu’ya Mektuplar, Kuvayı Milliye Destanı, 1. İtalyan şair Marinetti tarafından kurulan Kurtuluş Savaşı Destanı, Simavne Kadısı Oğlu Şeyh Fütürizm akımı, 1909 yılında Figaro Bedreddin Destanı, Jakond, Sİ-YA-U, Varan 3 gazetesinde yayımladıkları bildiriyle Benerci Kendini Neden Öldürdü… düşüncelerini ortaya koymuşlardır. Roman: Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim, Kan 2. Bu akımın sanat anlayışında kuralsız anlatım Konuşmaz, Yeşil Elmalar ve otomatik yazı gibi biçimsel ögeler bulunmaktadır. http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Tiyatro: Ferhat ile Şirin, Kafatası, Unutulan Adam, Cumhuriyet Dönemi’nin İlk Toplumcu- İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu? Gerçekçi Kuşağı Sanatçıları Masal: Sevdalı Bulut Mektup: Piraye’ye Mektuplar, ’e  Bu kuşağa Nazım Hikmet kuşağı adı Mahpushaneden Mektuplar, Cezaevinden verilmiştir. Mehmet Fuat’a Mektuplar  İlhami Bekir Tez,  Ercüment Behzat Lav, Attila İlhan, Acı Ninni  Hasan İzzettin Dinamo,  Nail V.,  Bu şiir Attila İlhan’ın “Yağmur Kaçağı” adlı şiir  Va-Nu kitabından alınmıştır.  Attila İlhan, toplumcu gerçekçi şairlerden 1940’lı Yılların Toplumcu-Gerçekçi Şairleri biridir.  Bu şiirde toplumsal temalara yer vermiştir.  Hasan Hüseyin Korkmazgil,  Şair bu şiirinde insanların üzerine çöken  Ahmed Arif, tepkisizliği ele almıştır.  Enver Gökçe,  Şiiri şekil bakımından incelersek noktalama  A. Kadir, işaretlerine fazla yer vermediğini görürüz.  Rıfat Ilgaz,  Şiirin genelinde büyük harf kullanılmamıştır.  Ceyhun Atıf Kansu,  Ömer Faruk Toprak,  Attilâ İlhan Mavi Dergisi ve Mavicilerin Özellikleri Attila İlhan (1925 – 2005) 1. 1950’li yıllarda yayım hayatına başlayan Mavi Dergisi, Türk edebiyatında yeni bir oluşumun 1. Menemen’de doğan sanatçı, Cumhuriyet merkezi haline gelmiştir. Dönemi’nin önemli şair ve yazarlarından 2. 1952-1956 yılları arasında ’da 32 sayı biridir. olarak çıkan bu dergi etrafında birleşen 2. Çeşitli gazete ve dergilerden yazan sanatçı, sanatçılar “Maviciler” adlı bir hareketin “Cebbaroğlu Mehemmed” şiiriyle tanındı. oluşmasını sağlamıştır. 3. Şairane bir anlatımı benimsemiştir. 3. Maviciler topluluğunun en önemli sanatçısı 4. Garipçilerin şiir anlayışını Batı kırması olarak Attila İlhan’dır. adlandırmıştır. 4. Bu akım Garipçilere (I. Yeni) tepki olarak 5. Şiir hayatında toplumsal konularla başlayan ortaya çıkmıştır. şair sonraki şiirlerinde bireysel konulara 5. Şiirde anlam açıklığına karşı çıkmışlardır. ağırlık vermiştir. 6. Şiirlerinde zengin benzetmelerden 6. Şiirlerinde; bağımsızlık, adalet, özgürlük, yararlanmış, anlam derinliğine son derece halkçılık ve aşk gibi temaları ele almıştır. önem vermişlerdir. 7. Maviciler topluluğunun en etkili sanatçısıdır. 7. Garip Hareketi içerisinde özellikle Orhan 8. Garipçilerin şiirine tepki göstermiş, şiirde Veli’nin şiir anlayışına tepki göstermişlerdir. anlamın kapalı olması gerektiğini savunmuştur. Mavicilerin Temsilcileri 9. Şiirlerinde büyük harf kullanmamış, noktalama işaretlerine çok az yer vermiştir.  Attila İlhan, 10. Kendine özgü bir şiir dili oluşturan sanatçı,  Ferit Edgü, çarpıcı benzetmeler ve sağlam bir üslupla şiir  Orhan Duru, yazmıştır.  Ahmet Oktay, 11. Sinema eleştirmenliği ve senaryo yazarlığı  Tahsin Yücel, yapmıştır.  Demir Özlü,  Özdemir Nutku, www.edebiyatokulu.com  Demirtaş Ceyhun Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak  Tarık Dursun K. Sitesi

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Attila İlhan’ın Yazdığı Senaryolar 3. Folklor ve milliyetçilik gibi iki önemli kaynaktan beslenmiştir.  Yalnızlar Rıhtımı, 4. Bu anlayış “Memleket Edebiyatı” adıyla  Ver Elini İstanbul, bilinmektedir.  Şoför Nebahat, 5. Anadolu ve Anadolu’nun kültürü ve  Kartallar Yüksek Uçar, kahramanlıkları konu olarak seçilmiştir.  O Sarışın Kurt (Atatürk’ün hayatını 6. Öğretici şiirler kaleme alınmış; “Sanat, toplum anlatmıştır.) içindir.” görüşü benimsenmiştir. 7. Milli Mücadele yılları ve sıkıntıları işlenmeye Attila İlhan’ın Önemli Eserleri devam edilmiştir.

Şiir: Duvar, Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Ben Millî Edebiyat Anlayışını Yansıtan Şiirin Sana Mecburum, Bela Çiçeği, Elde Var Hüzün, Temsilcileri Kimi Sevsem Sensin Roman: Sokaktaki Adam, Kurtlar Sofrası, Sırtlan  Beş Hececiler, Payı, Dersaadet’te Sabah Ezanları  Arif Nihat Asya, Deneme-anı-eleştiri: Hangi Batı, Batı’nın Deli  , Gömleği, II. Yeni Savaşı, Hangi Küreselleşme  Kemalettin Kamu,  Mithat Cemal Kuntay, Ahmet Kutsi Tecer, Deli Kızın Türküsü  Ömer Bedrettin Uşaklı,  Zeki Ömer Defne, 1. Milli Mücadele yıllarında sevdiği genci savaşa  Behçet Kemal Çağlar, yollayan ve bir daha ondan haber alamayan  İbrahim Alaettin Gövsa, genç bir kızın büyük aşk hikâyesinin ele  Orhan Şaik Gökyay, alındığı bu şiir, doğal söyleyiş ve halk  Necmettin Halil Onan bu anlayışla şiirler kültürünü yansıtması açısından son derece yazmışlardır. önemlidir. 2. Bu şiirin en önemli özelliği; kültürden, Ahmet Kutsi Tecer (1901 – 1967) folklordan beslenmesidir. 3. Son derece sade ve açık bir dille kaleme 1. Kudüs’te doğmuş, İstanbul Üniversitesi alınmıştır. Felsefe Bölümünü bitirmiştir. 4. Şiir, yoğun anlatımdan süsten uzaktır. 2. Edebiyat öğretmenliği, Talim ve Terbiye 5. Şiirin temasında görülen Anadolu’yu ve Kurulu üyeliği, milletvekilliği gibi görevlerde Anadolu insanını öne çıkarma anlayışı şairin bulunmuştur. en önemli özelliğidir. 3. Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şairler 6. Ahmet Kutsi Tecer, bu şiirin hem biçimsel içerisinde “folklor”dan en çok yararlanan hem de temasını halk şiirinden almıştır. şairdir. 7. “Millî Edebiyat Anlayışını Yansıtan Şiir” 4. Halk şiirinin biçimsel özelliklerine dayalı bir geleneğine uygun olarak yazılmıştır. şiir anlayışı geliştirmiştir. 8. Bu şiirin kaynağını milliyetçilik ve folklor 5. Hece ölçüsü, halk şiiri nazım şekilleri, halkın olarak gösterebiliriz. konuştuğu sade dil şiirlerinin temelini 9. Şiir, hece ölçüsüyle yazılmış bir koşma oluşturur. örneğidir. 6. Beş Hececiler etrafında şekillenen “Memleket Edebiyatı” anlayışına bağlı kaldı. Millî Edebiyat Anlayışını Yansıtan Şiirin 7. İçten ve duygulu bir söyleyişle yazdığı Özellikleri memleket şiirleri ile tanındı. 8. Önemli: Sivas’ta Halk Şairleri Derneği’ni kuran 1. Hem söyleyiş özelliklerini hem de temasını şair; Âşık Veysel’i keşfederek Türk halkına ve halk geleneğinden almıştır. edebiyatına tanıtmıştır. 2. Milli Edebiyat Dönemi’nde ortaya çıkan Önemli Eserleri anlayışın Cumhuriyet Dönemi’ndeki Şiir: Şiirler, Bütün Şiirleri devamıdır. Tiyatro: Köşebaşı, Bir Pazar Günü, Koçyiğit Köroğlu, Köylü Temsilleri, Satılık Ev http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Arif Nihat Asya, Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor Orhan Veli Kanık, Kitabe-i Seng-i Mezar

 “Bayrak Şairi” olarak tanınan Arif Nihat  Şiir, Süleyman Efendi adında sıradan bir Asya’ya ait olan bu şiir Adana’nın düşman insanın yaşamını sade, açık bir dille ele işgalinden kurtuluşunun kutlandığı 5 Ocak almıştır. törenleri için yazdığı bir şiirdir.  Sıradan bir insan olan Süleyman Efendi’nin  Bağımsızlık, hürriyet gibi kavramlar üzerinden yoksul yaşamının yer aldığı bu şiir, Süleyman kaleme alınan bu şiir milliyetçilik temeline Efendi’nin hayatta hiçbir iz bırakmadan dayanan bir anlayışla kaleme alınmıştır. gidişini konu almaktadır.  “Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor” şiiri Millî  Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olan Edebiyat anlayışını yansıtan bir şiir anlayışına bu şiir, beraberinde büyük yankılara da neden sahiptir. Halk şiirinin şekil özellikleri ile olmuştur. kaleme alınmıştır.  Orhan Veli, bu şiirden sonra eleştirilmiş, şiirin bu kadar basite indirgenmemesi gerektiği Arif Nihat Asya (1904 – 1975) savunulmuştur.  Orhan Veli Kanık bu şiirinde sırandan bir 1. Çatalca’da doğan sanatçı, Adana başta olmak insanın yaşamını, serbest bir ölçüyle söz üzere birçok yerde edebiyat öğretmeni olarak sanatlarına yer vermeden, açık bir anlatım çalıştı. kullanarak ve anlamı ön plana çıkararak ele 2. Türk edebiyatında “Bayrak Şairi” olarak almıştır. tanınmaktadır. 3. Arif Nihat Asya’nın şiirlerinde hitabet üslubu Garipçiler Neden Eleştirilmiştir? öne çıkmaktadır. 4. “Bağımsızlık, hürriyet, meydan okuma” en 1. Sıradan insanların yaşamlarını ele aldıkları çok kullandığı temalardır. için, 5. Millî Edebiyat anlayışını yansıtan şiir kuşağının 2. Kafiye, redif, ölçü gibi ögeleri önemsiz içerisinde yer alır. gördükleri için, 6. Yurt güzellemeleri ve destani milli şiirleriyle 3. Şiirde serbest ölçü kullandıkları için, dikkati çekmiştir. 4. Anlamı ön plana çıkardıkları için, 7. Şiirlerinde hecenin yazında aruzu ve serbest 5. Sanatlı ve süslü bir anlatımdan uzak ölçüyü de kullanmıştır. durdukları için, 8. Rubaiyyat-ı Arif, Kıbrıs Rubaileri, Nisan, Kova 6. Gündelik yaşamdaki dili kullandıkları için Burcu, Avrupa’dan Rubailer gibi eserlerle eleştirilmiştir. rubai türünde önemli şiirler yazmıştır. 9. Önemli: Adana’nın kurtuluş günü için kaleme aldığı “Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor” adlı şiiri Garip Akımının (I. Yenicilerin) Özellikleri son derece önemlidir. 1941 yılında üç arkadaşın ortak yayımladıkları 10. Önemli: Yahya Kemal ile birlikte Cumhuriyet “Garip” adlı şiir kitabında şiirle ilgili görüşlerini bir Dönemi’nde önemli rubai türünde şiirler bildiri olarak yayımlayan bu topluluk şiirde bir yazdı. devrim niteliği taşıyan bir anlayışı Türk edebiyatına getirmişlerdir. Önemli Eserleri Şiir: Dualar ve Âminler, Bir Bayrak Rüzgâr 1. Orhan Veli Kanık, ve Bekliyor, Rubaiyyat-ı Arif, Heykeltıraş, Yastığımın Oktay Rıfat Horozcu tarafından oluşturulmuş Rüyası, Ayetler, Kıbrıs Rubaileri, Nisan, Kova bir akımdır. Burcu, Avrupa’dan Rubailer 2. Şairane söyleyişlerden kaçınan bu akımın öncüsü Orhan Veli Kanık’tır. 3. Geleneksel anlayışın tamamına karşı çıkmışlardır.

www.edebiyatokulu.com 4. Sözcükleri gerçek anlamlarıyla kullanmış, Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak anlamı ön plana çıkarmışlardır. 5. Kafiye ve ölçüyü gereksiz görmüş, serbest Sitesi ölçüyü kullanmışlardır. http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

6. Şiirlerinde sıradan insanlara özgü gerçekleri Oktay Rıfat Horozcu, Bir Şehri Bırakmak ele almışlardır.  Garip hareketinin önemli şairlerinden biri 7. Aklı ön plana almış duyguları geri planda olan Oktay Rıfat Horozcu, “Bir Şehri bırakmışlardır. Bırakmak” adlı şiirinde Garipçilerin şiir 8. Şiirin doğallığını bozduğunu öne sürdükleri anlayışına uygun olarak sıradan insanları ve söz sanatlarını kullanmamışlardır. onların gündelik yaşamını ele almıştır. 9. Şiirde her türlü sözcüğe, argo sözcüklere dahi  Şiirde yer alan “çalgıcılar, balıkçı çocuk, satıcı yer vermişlerdir. kız” gibi sıradan insanlar, şiirin ana 10. İmgeye, hayale karşı çıkmışlardır. kahramanlarıdır. Onların yaşadıkları sıradan yaşantıları şiirine konu olarak seçmiştir. Garip Hareketinin Temsilcileri  Garipçilerin önemli özelliklerinden biri olan Orhan Veli Kanık “şaşırtma” anlayışı bu şiirin son iki dizesinde Melih Cevdet Anday kendini gösterir. Şiir, Garip anlayışının tipik Oktay Rıfat Horozcu bir örneği olarak kabul edilebilir.  Şiirde son derece sade ve gündelik dil dikkat Orhan Veli Kanık (1914 – 1950) çeker. Anlamın direk verilmesi, ölçü ve kafiyeye yer verilmemesi, söz sanatlarından 1. Garip hareketinin öncüsü olan şair, şiir kaçınılması şiirdeki yeniliklerin önemli bir anlayışına getirdiği yeniliklerle Cumhuriyet göstergesidir. Dönemi Türk edebiyatında bir çığı açmıştır. 2. Şiir anlayışının ilk izlerini taşıyan şiirlerini Oktay Rıfat Horozcu (1914 – 1988) “Varlık” dergisinde yayımladı. 1. Garip Hareketi’nin üç sanatçısından biridir. 3. Şiirde geleneksel olan her şeye karşı çıktı ve 2. İlk şiirlerini Varlık, Aile, Yaprak ve Yeditepe serbest şiirler kaleme aldı. dergilerinde yayımlamıştır. 4. Şiirlerinde toplumsal yergiye yer verdi, esprili, 3. Fransız edebiyatından çeviriler yapmıştır. nükteli şiirler kaleme aldı. 4. Sanat hayatını ikiye ayırmak mümkündür. 5. Şiirde anlamın açık olmasını sağladı ve halkın 1956 yılına kadar Garip anlayışıyla anlam konuştuğu dili, bazen argo sözcükleri şiirde açıklığına önem veren, sade bir dille, söz kullandı. sanatlarından uzak bir şiir anlayışı 6. Şiiri birtakım kalıplardan, şairanelikten ve benimsemiştir. 1956 yılında yayımladığı sanatlı söyleyişlerden kurtararak daha basit “Perçemli Sokak” ve 1958 yılında yayımladığı ve kısa şiirler yazdı. “Aşk Merdiveni” adlı şiir kitaplarıyla anlam 7. Kendisinden sonra gelen birçok şairi etkilediği kapalılığına yönelen bir şiir anlayışı gibi birçok sanatçı tarafından da eleştirildi. oluşturmuştur. 8. Şiirde anlamın kapalı olmasına, hece-aruz 5. İlk şiirleri toplum için sanat anlayışını ölçüsünün kullanılmasına, söz sanatlarına, savunurken son şiirlerinde sanat için sanat sanatlı bir anlatıma karşı çıktı. anlayışına yönelmiştir. 9. “Yaprak” adlı dergiyi çıkarmıştır. 6. Aşk, çocukluk, yaşama sevinci, sıradan 10. La Fontaine’nin fabllarını ve masallarını insanların yaşamı, günlük yaşamdan basit Türkçeye şiir şeklinde çevirdi. konuları şiirlerinde işlemiştir. 11. Hoca fıkralarını şiirleştirdi. 7. Şiir dilinde Garipçilere bağlı kalmış halk diliyle şiirler yazmıştır. Önemli: Sıradan insanların günlük yaşamını ilk kez 8. Roman, şiir ve tiyatro türünde önemli eserler şiire taşıyan şair, Orhan Veli Kanık’tır. kaleme almıştır. Önemli Eserleri Önemli Eserleri Şiir: Güzelleme, Yaşayıp Ölmek, Aşk ve Avarelik Şiir: Garip, Vazgeçemediğim, Destan Gibi, Yenisi, Üstüne Şiirler, Karga ile Tilki, Perçemli Sokak, Karşı, Bütün şiirleri Elleri Var Özgürlüğün, Koca Bir Yaz Çeviri: La Fontaine Masalları ve Fablları (Şiir Roman: Bir Kadının Penceresinden, Danaburnu, şeklinde çevrildi.) Bay Lear Manzum Fıkralar: Nasreddin Hoca Fıkraları Tiyatro: Kadınlar Arasında, Atlar ve Filler, Çil Horoz http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

İlhan Berk, Atımı İstedim Evin Göğü Gerindi İkinci Yeni Şiirinin Temsilcileri  Bu şiir, II. Yeni şiirinin anlayışını en iyi yansıtan  Cemal Süreya şiirlerden biridir.  Ece Ayhan Şair bu şiirde;  Sezai Karakoç  Sözcüklerin şeklinde değişikliğe gitmiştir,  Ülkü Tamer  Dilde kullanılmayan ya da olmayan yeni  sözcükleri kullanmıştır,  İlhan Berk  Cümlenin söz dizimini bozmuştur,  Ç …  Anlamı kapalı, anlaşılmayan bir şiir dili oluşturmuştur, İlhan Berk (1918 – 2008)  Hayal gücüne dayalı çok anlamlılığı şiire getirmiştir, 1. Nazım Hikmet etkisiyle başlayan şiir  Sözcükler arasındaki anlamsal bağları anlayışında daha sonra Garip şiirinden koparmıştır. etkilenmiş, en son olarak da “İkinci Yeni”  Şiirde kullanılan tema tamamen soyut bir şiirinin en aşırı sanatçılarından olmuştur. şekilde kullanılmıştır. 2. İlk kitabını Manisa Halkevi dergisinde  Bu şiirin başlığında olduğu gibi yeni temalar yayımladı. uydurmuştur. 3. Şiirde tamamen anlamsızlığı savunmuştur. 4. Türk edebiyatında daha çok şiirleriyle İkinci Yeni Şiirinin Özellikleri tanınmıştır. 5. Batı’yı günü gününe takip etmiş, sürekli 1. Garipçilerin şiirde anlamın açık olması ilkesine değişimi benimsemiştir. karşı çıkmış ve onlara tepki olarak ortaya 6. Sürrealizm akımından etkilenerek otomatik çıkmışlardır. şiir ve serbest yazı anlayışını kullanmıştır. 2. “Şiir için şiir” anlayışıyla ortaya çıkan bu 7. Şiirlerinde en çok “cinsellik ve maddecilik” topluluk Servetifünun Dönemi’nin modern temalarını işlemiştir. versiyonudur. 8. İçerikten çok biçime önem vermiştir. 3. Şiire birçok yenilik getirmiş, sözcüklerin 9. Deneme, günlük, otobiyografi türlerinde şeklinde değişiklik yapmışlardır. eserler vermiştir. 4. Sözcükler arasındaki anlam bağlantısını Önemli Eserleri koparmış, cümlenin söz dizimini Şiir: Güneşi Yakanların Selamı, İstanbul, Günaydın bozmuşlardır. Yeryüzü, Galile Denizi, Çivi Yazısı, Otağ, 5. Şiirlerinde çok anlamlılığa önem vermiş, Mısırkalyoniğne, Şenlikname, Taşbaskısı, Deniz dilde kullanılmayan ya da hiç olmayan Eskisi, İstanbul Kitabı sözcükleri kullanmışlardır. Günlük: El Yazılarına Vuruyor Güneş 6. İmge ve söz sanatlarını çok yoğun bir şekilde Anı: Bir Uzun Adam kullanmışlardır. Deneme: Şairin Toprağı 7. Şiirlerinde psikoloji ve bunalım hâkim olan iki kavramdır. Cemal Süreya, Folklor Şiire Düşman 8. İkinci Yeni şairleri her yönüyle birbirinden faklı görüşlerde olan şairlerdir.  Bu yazısını 1956 yılında “A” dergisinde 9. Şiiri herkesin istediği gibi anlayabileceği bir yayımlamıştır. forma dönüştürmüşlerdir.  Halk edebiyatının taklit edildiğini, bunun 10. Sürrealizm ve dadaizm akımlarından yerine halk edebiyatından özümseme yoluyla etkilenmişlerdir. yararlanması gerektiğini ifade etmiştir. 11. Toplumcu şiirler birlikte önemini  Folklorun, halk deyimlerinin kalıplaşmış kaybetmişlerdir. olduğunu söyleyerek bunları şiirde kullanmak 12. Şiirde öyküleyici anlatımı, manzum şairini şiir anlayışını sınırlandırdığını ifade hikâyeciliği reddetmişlerdir. etmiştir.  Folklor (kültür) şiirin kanat çırpmasına izin vermediğini söylemiştir. http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

 Folklor ve halk edebiyatı kaynaklarının tek Turgut Uyar (1927 – 1985) yönlü olduğunu belirtmiştir.  Çağdaş şairlerin bu anlayıştan kurtularak 1. Ankara’da doğmuş, çeşitli illerde subay olarak kelimeleri son derece etkili kullandıklarını ve görev yapmış, ardından subaylıktan bu dar kalıplar içinde kalmadan yeni bir ayrılmıştır. anlayışla yazdıklarını belirtmiştir. 2. Düzenlenen bir yarışmada Arz-ı Hal adlı şiiriyle ikinci olmuş ve edebiyat dünyasında Cemal Süreya (1931 – 1990) tanınmaya başlamıştır. 1. Asıl adı Cemalettin Seber olan sanatçı 1966 3. İkinci Yeni şairleri içerisinde Türk şiirini içerik yılında çıkardığı “Papirüs” adlı dergiyle İkinci ve biçim bakımından yenileştirmiştir. Yeni sanatçılarını bir araya getirerek bu 4. İlk dönem şiirleri bireysel temalı iken, ikinci topluluğun oluşmasını sağlamıştır. döneminde toplum ve törelerle çatışan 2. 1956 yılında “A” dergisinde yayımladığı bireyin yenilgisini konu edinmiştir. “Folklor Şiire Düşman” başlıklı yazısında halk 5. Şiiri düzyazıya yaklaştırmaya çalışmıştır. kültür ve değerlerinin, halk deyimlerinin şiiri 6. Divan edebiyatı, halk şiiri ve Batı şiirinden sınırlandırdığını ve bunların kullanılmaması edindiği birikimle kendine has bir şiir anlayışı gerektiğini söyleyerek büyük bir tartışma oluşturmuştur. ortamı oluşturmuştur. 7. Önemli: Bütün şiirlerini “Büyük Saat” adlı 3. Zengin bir birikimle kendine has bir söyleyişe kitapta toplamıştır. sahiptir. 4. Şiirlerinde kullandığı yoğun imgelerle İkinci Önemli Eserleri Yeni şiirinin öncü şairleri içerisinde yer alır. Şiir: Arz-ı Hal, Türkiye’m, Dünyanın En Güzel 5. Geleneğe karşı olmasına rağmen gelenekten Arabistan’ı, Tütünler Islak, Kayayı Delen İncir de yararlanmıştır. 6. Sezgisel bir kurguyla oluşturduğu cinsellik Garipçiler (Birinci Yeni ) ile İkinci Yeni Şiirini temasına yer vermiştir. Karşılaştırılması 7. “Üvercinka” adlı şiir kitabıyla “Yedi Tepe Şiir Armağanı” ve “Göçebe” adlı şiir kitabıyla TDK Şiir Ödülü’nü kazanmıştır. Garipçiler (I. Yeniler) II. Yeniler 8. Önemli: “Şapkam Dolu Çiçekle” ve “Folklor Şiire Düşman” başlıklı yazılarında poetikasını (şiirle ilgili görüşlerini) anlatmıştır. Ölçüye karşı çıkarak Serbest ölçü serbest ölçüyle kullandılar. Önemli Eserleri yazdılar. Şiir: Üvercinka, Sevda Sözleri, Göçebe, Beni Öp Belli bir nazım birimi Belli bir nazım birimi Sonra Doğur Beni, Uçurumda Açan, Sıcak Nal (beyit, dörtlük) kullanmadılar. Deneme: Şapkam Dolu Çiçekle, Üstü Kalsın, kullanmadılar. Günübirlik Kafiye ve redife karşı Belli bir kafiye ve redif Düzyazı: Folklor Şiire Düşman, On Üç Günün çıkmışlardır. anlayışı olmasa da Mektupları, Uzat Saçlarını Frigya kafiyeli ve redifli şiirler de yazmışlardır. Turgut Uyar, Büyüyüp Giden Hüzün’e Sürrealizm ve dadaizm Sürrealizm ve dadaizm akımlarından akımlarından etkilendiler. etkilendiler.  Bu şiir “Divan” adlı kitabında yer almaktadır. Şiirde edebi sanatlara Şiirde edebi sanatları  Divan şiirinin biçimsel özelliklerini İkinci Yeni karşı çıktılar. sıkça kullandılar. şiirinin anlayışıyla birleştirerek bu şiiri Şairane bir söyleyişi Şairane bir anlayışı yazmıştır. reddettiler. benimsediler.  Beyit nazım birimiyle oluşturulmuştur. Gündelik, sıradan bir Alışılagelmiş dilin  Divan şiirinde olduğu gibi bireysel bir tema halk dili kullandılar. dışına çıktılar. ele alınmıştır. Her türlü konuyu şiirde Yalnızlık, bunalım gibi  Son derece kapalı bir anlatıma sahiptir. kullandılar. bireysel temaları  Sözcüklerin yan ve mecaz anlamları sıkça işlediler. kullanılmıştır. http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

İkinci Yeni şiiri Garipçilere karşı ortaya çıkmış Deneme-İnceleme: , İslam’ın Dirilişi, bir edebi topluluktur. Mehmet Âkif, Yitik Cennet, Edebiyat Yazıları I-II-III Temsilcileri: Temsilcileri: Orhan Veli Kanık, Cemal Süreya, Melih Cevdet Anday, Edip Cansever, Mistik, Metafizik, Geleneğe Yaslanan Şiir Oktay Rıfat Horozcu Ece Ayhan, Anlayışı Sezai Karakoç, İlhan Berk,  Daha çok dini duyarlılığı ön plana çıkaran bu Ülkü Tamer, anlayış özellikle Mehmet Akif Ersoy ile Turgut Uyar başlamış, Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğinde Necip Fazıl Kısakürek ile devam etmiştir. Sezai Karakoç, Kapalı Çarşı Şiiri  Ardından Sezai Karakoç gibi şairlerinde İslami geleneğe bağlı temaları ele almasıyla birçok  Körfez/Şahdamar/Sesler adlı eserden alınan şair bu anlayışta şiir yazmaya başlamıştır. bu şiir, İstanbul’un tarihi mekânlarından birini  Kaynağını İslam inancı, gelenek ve toplumsal anlatarak şiirin anlamından yararlanıp bir yaşamdaki ahlaki kurallardan alan bu şiir, genelleme yapmaya çalışmıştır. metafizik unsurların ön plana çıkarılmasıyla  Şiirin şekil yapısı ve üslubu açısından son derece etkili bir anlayışa dönüşmüştür. değerlendirildiğinde bu şiir İkinci Yeni şiiriyle birçok yönden benzerlik gösterir. Mistik, Metafizik, Geleneğe Yaslanan Şiir Anlayışının Temsilcileri  Şiirde ses tekrarları yapılarak yer yer

sorgulama ve seslenişte bulunmuştur.  Necip Fazıl Kısakürek,  Sezai Karakoç, Sezai Karakoç (1933 – …)  Asaf Halet Çelebi,  İsmet Özel, 1. Diyarbakır Ergani doğumludur.  Cahit Zarifoğlu, 2. 33 yıl boyunca çıkardığı “Diriliş” adlı dergi  Erdem Bayazıt, edebiyatımız için son derece önemlidir.  Nuri Pakdil. 3. Şiirlerinde İslami düşünceyi modern şiirin gerçeküstücülüğüyle kaynaştırmayı Cahit Zarifoğlu, Kayıt başarmıştır. 4. İşlediği temalar bakımından İslami gelenekte 1. İslami gelenekten yararlanarak şiir yazan yer alan önemli şairler arasındadır. Cahit Zarifoğlu, bu şiirinde kapalı ve içe 5. Türk edebiyatında Mehmet Akif ve Necip dönük bir anlatımla İslami düşünceyi Fazıl gibi kendine özgü bir şiir anlayışı birleştirmiştir. oluşturmuştur. 2. Bu şiirde şair, imgeli bir anlatıma 6. Oluşturduğu İslami çizgideki şiir anlayışıyla başvurmuştur. sonraki kuşakları etkilemiştir. 3. Anlam kapalılığını ve çok anlamlılığı 7. Şiirlerini yazarken evliya-enbiya kullanmıştır. menkıbelerinden yararlanmıştır. 4. Bu şiir bir naat örneğidir. Hz. Muhammed’in 8. “Monna Rosa, Sürgün Ülkeden Başkentler övgüsü yapılmaktadır. Başkentine” adlı son derece önemli şiirleri 5. Modern bir naat örneği olarak kaleme vardır. alınmıştır. 9. Mevlana, Yunus Emre, Şeyh Galip gibi şairlerin günümüzdeki sesi olmuştur.

Önemli Eserleri www.edebiyatokulu.com Şiir: Körfez, Şahdamar, Hızırla Kırk Saat, Taha’nın Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Kitabı, Gül Muştusu, Leyla ile Mecnun, Alınyazısı Sitesi Saati, Monna Rosa, Gün Doğarken, Zamana Adanmış Sözler http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Cahit Zarifoğlu (1940 – 1987) 1960 Sonrası Toplumcu Şiir (İkinci Yeni Sonrası Toplumcu Şiir) 1. Ankara’da doğmuş, İstanbul Üniversitesi 1. Yerleşik düzene eleştiri, sınıfsal sorunlar, Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı kadın, doğa, kentleşme sorunları” gibi Bölümünü bitirmiştir. temaları işlemişlerdir. 2. İslami geleneğin önemli isimlerinden biridir. 2. Bu dönem sanatçıları bazen anlamı öne 3. “Yedi Güzel Adam” çıkaran şiirler yazmışlar bazen de İkinci Yeni Cahit Zarifoğlu, gibi anlam kapalılığına yönelmişlerdir. Erdem Bayazıt, 3. İkinci Yeni şiirine karşı bir manifesto (bildiri) Rasim Özdenören, yayımlamışlardır. Nuri Pakdil, 4. Kendilerini toplumun öncüleri gören 1960 Mehmet Akif İnan, sonrası toplumcu şairler Nazım Hikmet’i Alaeddin Özdenören örnek almışlardır. Ali Kutlay) içerisinde yer alır. 5. Geleneksel söyleyişten yararlanmış, üslupta 4. Şair, şiirlerinde tasavvuf, hayat, ölüm, günah, aşırılıktan kaçınmışlardır. kaygı, rahmet gibi temaları ele almıştır. 6. Şiirde biçimden çok içeriğe önem 5. Şiirlerinde imgeye yaslanan, çok anlamlı vermişlerdir. okumaya açık bir yapı kurmuştur. 7. Marksist düşünceyi Türkiye’de yaymaya 6. Sezai Karakoç geleneğini devam ettiren çalışmışlardır. şairlerdendir. 8. Sloganik bir şiir dili geliştirmişlerdir. 7. Şiirlerinde anlam kapalılığı açısından İkinci Yeni şiirinin izlerini taşımaktadır. 1960 Sonrası Toplumcu Şiirin Temsilcileri 8. Maraş’ta çeşitli gazete ve dergilerde şiir ve  İsmet Özel, hikâyeler yayımlamış ve burada “Açı” adlı bir  Gülten Akın, dergi çıkarmıştır.  Süreyya Berfe, 9. Şiirlerinde dinsel inançları, Anadolu insanının  Özkan Mert, acılarını, sevgilerini, toplumsal mutlulukları ve  Refik Durbaş, madde-ruh çatışmasını tema olarak  Ataol Behramoğlu, kullanmıştır.  Nihat Behram

Önemli Eserleri Süreyya Berfe (1942 – …) Şiir: İşaret Çocukları, Yedi Güzel Adam, Menziller,

Korku ve Yakarış Deneme: Bir Değirmendir Bu Dünya  İstanbul’da doğdu, liseyi Çanakkale’de okudu, Anı: Yaşamak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Hikâye: İns Felsefe Bölümünden mezun oldu.  İkinci Yeni şiir anlayışına karşı çıktı.  1960 sonrası toplumcu şairlerden biri olarak Süreyya Berfe, Bağa Gidenin Türküsü tanındı.  İlk dönemlerinde toplumcu gerçekçi şiirler  Yalın ve içten bir söyleyişle kaleme alınmıştır. yazdı. Sonraki dönemlerde insan ve doğa üzerine şiirler kaleme aldı.  Bu şiir şairin “Gün Ola” adlı şiir kitabından alınmıştır.  Nabiga, Kasaba ve Şiir Çalışmaları adlı şiirleriyle ödüller kazandı.  Şair, bu şiirinde halk şiiri geleneğinden  yararlanarak Anadolu’nun bir köyündeki “Seni Seviyorum, Foklar Söyledi Ben Yazdım” izlenimlerini aktarmıştır. adlı şiir kitaplarında iki ya da üç dizeli kısa şiirler kaleme almıştır.  Şiirde insan ile doğa birlikte ele alınmıştır. Önemli Eserleri  Doğa ayrıntılarıyla birlikte son derece güçlü Şiir: Gün Ola, Savrulan, Hayat ile Şiir, Ufkun bir şekilde okura sunulmuştur. Dışında, Kalfa, Çıkrık, Her Gölge Titrer

Çocuk Kitapları: Çocukça, Eksik Alfabe

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Haydar Ergülen, Fazla Balkon 1980 Sonrası Türk Şiirinin Özellikleri

 Bu şiirde modern yaşamın getirdiği 1. 1980 İhtilali ile birlikte ortaya çıkan bu şehirleşme olgusu çevresinde insanın doğal dönemde edebiyatımızda büyük bir zihniyet yaşamdan koparak binaların balkonlarına değişikliği olmuştur. sıkışması ele alınmıştır. 2. Farklı şiir anlayışına sahip birçok sanatçı  Geleneksel şiir ile modern şiirin yansımalarını ortaya çıkmıştır. birlikte sunmuştur. 3. Düzyazıya yaklaştırılan şiirde genellikle  Bu şiirde öne çıkan temalar; şehirleşme ve serbest ölçü kullanılmıştır. kent kimliğidir. 4. İçerik geri plana atılmış, şiirde üslup ön plana  Şiirde farklı anlayışlar birlikte sunulmuştur. çıkarılmıştır. 5. İdeolojik toplumcu şiirin önemini kaybettiği bu dönemde şiir, daha çok bireysel temalara Haydar Ergülen (1956 – …) yönelmiştir.

6. Kullanılan dil soyutlaşmış, anlam kapalılığı önemsenmiştir.

7. İdeolojik söylemlerden ve popülist düşünden 1. Eskişehir’de doğan şair, Ortadoğu Teknik uzak bir şiir anlayışı vardır. Üniversitesi Sosyal Bilimler Bölümünde 8. Genellikle duygu yoğunluğu yüksek şiirler Sosyoloji öğrenimi gördü. kaleme alınmıştır. 2. 1980 sonrası Türk şiirinin önemli 9. İkinci Yeni gibi şiirde sözcüklerin uzak sanatçılarından biridir. çağrışımlarına yeniden yer verilmiştir. 3. Şiirlerinde kapalı bir anlatım ve yergi yüklü

bir dil kullanarak insanı anlatmıştır.

4. Klasik ve çağdaş şiirin birikimini ustaca

birleştirmiştir. 5. Şair, tek bir şiir anlayışına bağlı kalmadan 1980 Sonrası Türk Şiirinin Temsilcileri birçok anlayışın birlikte oluşmasını sağlayarak çok sesli bir şiir oluşturmuştur. 6. İdeolojik söylemlerden ve popülist düşünden Tuğrul Tanyol, Haydar Ergülen, Metin Celal, Lale uzak bir şiir anlayışı vardır. Müldür, Seyhan Erözçelik, Şavkar Altınel, Roni 7. İnsan-dünya ilişkisini, ölüm-yaşam Marguiles, İhsan Deniz, Adnan Özer, Osman çatışmasını sorgulayan şair; ölüm, yalnızlık, Hakan A., Akif Kurtuluş, Hüseyin Atlansoy, Enver yabancılaşma gibi temaları işlemiştir. Ercan, Turgay Fişekçi, Hüseyin Ferhad, Sina Akyol, 8. “Keder Gibi Ödünç” kitabıyla Cemal Süreya Enis Batur, Şükrü Erbaş, Salih Bolat, Birhan Şiir Ödülü’nü kazanmıştır. Keskin, Ebubekir Eroğlu, , 9. Duygu yoğunluğu yüksek şiirler kaleme Küçük İskender, Metin Cengiz, Sunay Akın, Akgün almıştır. Akova, Melisa Gürpınar, Ahmet Erhan, Yaşar 10. İmgeci bir şair olup şiirlerinde çağrışım gücü Miraç yüksektir.

Önemli Eserleri Hüseyin Atlansoy, Serseri Şiir: Sırat Şiirleri, Karşılığını Bulamamış Sorular, Sokak Prensesi, Eskiden Terzi, 40 Şiir ve Bir…, Üzgün Kediler Gazeli, Ölüm Bir Skandal, Keder  İslami duyarlılığının ön plana alındığı bir Gibi Ödünç şiirdir.  Şiirde imgeli bir dil kullanmıştır.  Anlam kapalılığına dayalı son derece açık bir dil kullanılmıştır.  Şehirleşmenin insan hayatında meydana getirdiği olumsuzlukları anlatmıştır.

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Hüseyin Atlansoy (1962 – …) 6. Ahmet Kutsi Tecer tarafından keşfedilerek tüm Türkiye’ye tanıtıldı. 1. Eskişehir’de doğan sanatçı, İstanbul 7. Türkiye’yi diyar diyar dolaşan âşık, 29 Ekim Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Cumhuriyet Bayramı’nda ilk şiirlerini okudu. Bölümünden mezun oldu. 8. Şiirlerinde toprak sevgisi, aşk, ayrılık, kaderci 2. Geleneğe yaslanan mistik/metafizik anlayışın dünya görüşü, memleket sevgisi gibi temaları 1980 kuşağı şairlerinden biridir. işledi. 3. Şiirlerinde İslami duyarlılığı ön plana almıştır. 9. Doğaya, toprağa karşı özel bir ilgisi vardı ve 4. Sezai Karakoç geleneğini devam ettiren şiirlerinde bunları kullandı. şairlerden biridir. 10. Şiirlerini Ümit Yaşar Oğuzcan derleyerek 5. Şiirlerinde İkinci Yeni şiirinde olduğu gibi Dostlar Beni Hatırlasın adıyla yayımladı. imgeli ve kapalı bir anlatımı kullanmıştır. Önemli Şiirleri 6. Geleneklerin ve değerlerin modernizm ile Dostlar Beni Hatırlasın, Deyişler, Sazımdan Sesler birlikte yaşadığı olumsuzlukları işlemiştir. 7. Şiirlerinde mizahi bir üslubu kullanmıştır. Cumhuriyet Dönemi Halk Şiirinin Özellikleri

Önemli Şiirleri 1. İslamiyet öncesi ile devam eden halk şiiri İntihar İlacı, Balkon Çıkmazında Efendilik Tarihi, Cumhuriyet Dönemi’nin de önemli bir şiir Şehir Konuşmaları, Kaçak Yolcu, İlk Sözler anlayışını oluşturur. 2. Saz eşliğinde söylenen şiir geleneği bu dönemde de devam etmiştir. Âşık Veysel Şatıroğlu, Uzun İnce Bir 3. Dörtlük nazım birimi, hece ölçüsü ve sade dil Yoldayım anlayışıyla şiirler yazılmıştır. 4. Şiirlerde en çok 7’li, 8’li ve 11’li hece kalıpları 1. “Uzun ince bir yoldayım” ifadesiyle ömür kullanılmaya devam edilmiştir. sürecini anlatmıştır. 5. Dil, şekil ve şiirlerde kullanılan temalar halk 2. İnsan yaşamını uzun ve ince bir yola kültürüne yöneliktir. benzetmiştir. 6. Şiirlerde en çok toplumsal olaylar, bireysel 3. Son derece anlaşılır bir dil kullanılmıştır. temalar ve halkın sıkıntıları ele alınmıştır. 4. Hece ölçüsünü ve dörtlük nazım birimini 7. Yarım veya tam kafiye ile redif kullanılmaya kullanmıştır. devam edilmiştir. 5. Konuşma dilinde yer alan sözcükleri aynen 8. Anlamın açık olması önemsenmiş, söz kullanmıştır. sanatları fazla kullanılmamıştır. 6. Şiirde 8’li hece ölçüsü kullanılmış bir semai örneğidir. Cumhuriyet Dönemi Halk Şiirinin Temsilcileri  Âşık Veysel, Âşık Veysel Şatıroğlu (1894 – 1973)  Âşık Mahzuni Şerif,  Yaşar Reyhani, 1. Sivas’ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde  Feymani, doğmuş, 7 yaşından sonra gözlerini  Abdurrahim Karakoç, kaybetmiştir.  Murat Çobanoğlu, 2. Edebiyatımızda gönül gözü açık olan ender  Şeref Taşlıova, ozanlardan biridir.  Neşet Ertaş, 3. Cumhuriyet Dönemi halk şiirinin  Muharrem Ertaş, üstatlarındandır.  Davut Sulari, 4. Şiirlerinde hece ölçüsünü, dörtlük nazım  birimini ve halkın gündelik dilini başarılı bir Ali İzzet Özkan, şekilde kullanmıştır.  Âşık Daimi, 5. Gözlerini kaybettikten sonra babasının aldığı  Sefil Selimi kırık bir sazla şiirle tanışan Âşık Veysel, daha sonra köye gelen birçok aşığı dinleyerek halk www.edebiyatokulu.com şiirine yöneldi. Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi

Âşık Feymani, Anadolu’m

 Şair, Anadolu’ya duyduğu sevdayı dile getirmiştir.  Özgün bir dille içinden geldiği gibi halk şiirinin zenginliklerinden yararlanarak Anadolu’yu ele almıştır.  Şiirde dörtlük nazım birimi ve hece ölçüsü kullanılmıştır.  Söz sanatlarının kullanıldığı bir halk şiiridir.  Şair, sözcük tekrarlarını konunun muhtevasına göre seçmiş ve başarılı bir şekilde kullanmıştır.

Âşık Feymani (1942 – …)

1. Osmaniye’nin Kadirli ilçesine bağlı Azaplı köyünde doğan şair Adana’da büyümüştür. 2. Asıl adı Osman Taşkaya’dır. 3. Âşıklık geleneği usta-çırak ilişkisine bağlı iken şair bu gelenek dışında büyümüş kendi kendini yetiştirmiştir. 4. Adana’da bir topluluk karşısında saz ile şiiri birleştiren ilk şairdir. 5. Bu yörede halk şiiri geleneğinin yaygınlaşmasını sağladı. 6. Dini-tasavvufi şiirler de kaleme alan şair, genel olarak, aşk, ayrılık, gurbet, kaderden yakınma gibi temaları ele almıştır. 7. Feymani, diğer pek çok halk şairi gibi şiirlerini saz eşliğinde icra etmiştir. 8. İlk başlarda “Çoban Osman” mahlasını kullanan şair, bir gece rüyasında bir pirin kendisine “Feymani” ismiyle seslendiğini görmesi üzerine bu mahlası kullanmaya başlamıştır. 9. Her yıl Osmaniye’de kendisi adına “Âşık Feymani Şenlikleri” düzenlenmektedir.

Önemli Şiirleri Ahu Gözlüm, Gönül Sarayı, Sevgi Şehri

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi