PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI

ROBACZYN

NA LATA 2011 – 2018

Robaczyn, kwiecień 2011

1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

WSTĘP

Plan Odnowy Miejscowości Robaczyn na lata 2011-2018 został opracowany w celu przyznanie pomocy finansowej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, działanie „Odnowa i rozwój wsi”. Plan Odnowy Miejscowości Robaczyn zawiera charakterystykę miejscowości, analizę jej zasobów wraz z oceną słabych i mocnych stron. Poprzez konsultacje przeprowadzone z mieszkańcami Robaczyna, opracowana została wizja rozwoju miejscowości, cel ogólny oraz cele szczegółowe wraz z priorytetami rozwoju, służącymi odnowie miejscowości. Zasadniczy wkład w powstanie i kształt niniejszego dokumentu wnieśli były i obecny Sołtys Sołectwa Robaczyn wraz z członkami Rady Sołeckiej. Istotny udział w jego opracowaniu mieli także mieszkańcy wsi, którzy brali udział w ustalaniu celów oraz wyborze projektów do realizacji, a także pracownicy Urzędu Miejskiego w Śmiglu. Niniejszy Plan Odnowy Miejscowości na lata 2011 – 2018 podlega przyjęciu przez Zebranie Wiejskie oraz zatwierdzeniu przez Radę Gminy Śmigiel.

2 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI

1.1. Położenie i ludność

Robaczyn – wieś W Polsce położona jest w południowo-zachodniej części województwa wielkopolskiego w powiecie kościańskim. Jest jednym z 37 sołectw w gminie Śmigiel. Przez wieś przebiega linia wąskotorowej Śmigielskiej Kolei Dojazdowej ze Starego Bojanowa przez Śmigiel do Wielichowa. W chwili obecnej kolejka wąskotorowa jest atrakcją turystyczną gminy. W Robaczynie znajduje też przystanek osobowy. Przez wieś przebiega również żółty pieszy szlak turystyczny w lasy śmigielskie. Okolice wsi nadają się do uprawiania turystyki pieszej i rowerowej z uwagi na pofałdowany krajobraz, interesujące mieszane lasy i dobrą sieć dróg bitych. Atutem miejscowości jest to, że leży w niedalekiej odległości od trasy nr 5 i linii kolejowej, obie w kierunku Poznań – Wrocław. Powierzchnia Robaczyna obejmuje 281,84 ha, a wieś liczy 298 mieszkańców (wg U.M.Śmigiel na dzień 31.03.2011), z czego 70-cioro to dzieci i młodzież w wieku od 0 do 18 lat, 188 osób naszej społeczności to ludzie w wieku produkcyjnym, a 40-cioro mieszkańców to emeryci.

3 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

1.2. Historia

Robaczyn (niem. Robatschin, 1397 Robaczyno) to miejscowość znana conajmniej od 1386 roku. W tym czasie wieś należała do Henryka Falkenheima z Piotrowa, chociaż inne źródła podają, że wsią jako własność szlachecką zarządzała rodzina Robaczyńskich (sive Czaccy). W II połowie XV wieku część wsi przechodzi w ręce Czackich. W XVIIw. właścicielem zostaje Jan Kiełczewski, po nim rodzina Skrzydlewskich, a następnie, od schyłku XVII wieku do schyłku XVIII wieku, rodzina Bojanowskich. Na terenie wsi znajdował się folwark oraz dwa młyny wodne. W końcu lat 80 XIX wieku folwark liczył 63 mieszkańców. W 1901r. powierzchnia folwarku miała 336,04 ha. W 1913 wymieniany jest jeszcze wśród dóbr Starego Bojanowa, później został rozparcelowany. W naszej wsi znajduje się dawny cmentarz ewangelicki założony w 1789r. przez Carla Aleksandra Bojanowskiego, właściciela wsi i jego żonę Eleonorę z Bothmerów, śląską baronówną. Cmentarz w XIX w. służył zborowi ewangelickiemu w Starym Bojanowie, który na początku XIX w. ogrodził go murem. Był użytkowany przez cały wiek XIX aż do 1945 r., o czym świadczy wiele fragmentów lub całych nagrobków datowanych od 1870 r., kwatery rodzinne otoczone kratami żeliwnymi z początku XX w. oraz pomnik wystawiony po 1919 r. poległym członkom zboru: w latach 1864, 1870- 1871, 1914-1919. W chwili obecnej cmentarz ulega dewastacji.

4 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

12 czerwca 1933r. w Robaczynie powstała Straż Pożarna, a w 1948, z inicjatywy Józefa Chmielewskiego oraz przy współudziale mieszkańców wsi, jednostce ufundowano sztandar. Na sztandarze widniał orzeł w koronie, dlatego strażacy zostali zmuszeni do przekazania go do Kościoła Farnego w Śmiglu, skąd trafił do Katedry Poznańskiej. W roku 1980 sztandar wrócił do macierzystej jednostki. 1963 – elektryfikacja wsi 1986 – powołano Społeczny Komitet Budowy Świetlicy 1991 – rozpoczęto budowę świetlicy oraz oddano drogę do użytku 1993 – oddano świetlico-remizę do użytku 1996 - zakończono telefonizację wsi 2001 – gazyfikacja wsi

1.3. Przestrzenna struktura miejscowości

W Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Śmigiel tereny wsi Robaczyn są częściowo oznaczono jako tereny przeznaczone pod strukturę przekształceń i intensyfikacji rozwoju systemu osadniczego, na których znajdują się między innymi układy zagrodowe. Część wioski Robaczyn to obszary wskazane do ochrony oraz o najwyższych walorach kulturowych.

Wieś Robaczyn położona jest wzdłuż drogi powiatowej nr 3939P, łącząca Nietążkowo ze Starym Bojanowem. Zabudowę Robaczyna tworzą budynki mieszkalne murowane, usytuowane wzdłuż głównej drogi, a także wzdłuż kilku dróg gminnych. Miejscowość charakteryzuje się układem zagrodowym W centrum miejscowości znajduje się sklep spożywczo – przemysłowy.

5 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

Na terenie Robaczyna znajduje się świetlica wiejska, remiza OSP oraz teren rekreacyjny. Cały ten mini kompleks kulturalno - rekreacyjny jest miejscem, gdzie można pograć w piłkę, pospacerować, spotkać się ze znajomymi i odpocząć.

2. ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE

2.1. Budowa geologiczna, zasoby wodne

W rejonie ujęcia wody w Robaczynie utwory czwartorzędowe, plejstoceńskie wykazują zmienną budowę geologiczną, która w ciągu doliny rzeki Samicy, gdzie wykryto przebieg wąskiej doliny kopalnej, znacznie różni się od budowy geologicznej poza nią. W dolinie kopalnej utwory czwartorzędowe, plejstoceńskie budują serię osadów zastoiskowych mułkowo-ilastych oraz osadów piaszczystych, pochodzących z okresu interglacjału wielkiego, zlodowacenia środkowopolskiego, interglacjału eemskiego i zlodowacenia północnopolskiego. W partii przypowierzchniowej w dolinie współczesnej Samicy występują osady czwartorzędowe, holoceńskie organogeniczne (torfy, namuły, kreda jeziorna) Poza doliną rzeki Samicy, na wysoczyźnie i jej skłonie do doliny Samicy, utwory czwartorzędowe budują osady fluwioglacjalne, kopalnego sandru Z tych struktur zaopatrywane jest ujęcie wody dla Robaczyna i okolicznych miejscowości. Ujęcie Robaczyn jest zintegrowane z systemem zasilającym część gminy Śmigiel w wodę. Robaczyn niestety nie posiada sieci kanalizacji sanitarnej.

6 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

2.2. Zasoby przyrodniczo-kulturalne

Okolice Śmigla są obszarem o zróżnicowanych walorach turystyczno- krajoznawczych. Przez ciekawsze tereny gminy prowadzą szlaki turystyczne, umożliwiające turystom poznanie pięknych zakątków i miejscowości. Znakowane szlaki przebiegają w południowo - wschodniej części gminy. Szlak żółty o długości 46 km biegnie z Błotkowa do Piotrowa. Na terenie gminy Śmigiel biegnie lasem z kierunku Błotkowa przez Wydorowo, Sierpowo, Robaczyn, Stare Bojanowo, Bruszczewo, Przysiekę Polską i Przysiekę Starą. Na terenie gminy szlak liczy około 14 km. We wsi Robaczyn znajdują się wysokie walory przyrodniczo – krajobrazowe. Istnieje czyste środowisko przyrodnicze zachęcające do aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu. Miejscowość znajduje się na granicy dużego kompleksu leśnego pod nazwą „Kompleks leśny Śmigielsko-Święciechowski”. Wieś otoczona jest pięknymi lasami z zasobnymi w grzyby i jagody.

W centralnej części wsi znajduje się świetlico-remiza wiejska z małym placem do zabaw dla dzieci, boiskami trawiastymi do siatkówki i piłki nożnej. Mieszkańcy Robaczyna w ramach inicjatywy społecznej rozpoczęli budowę świetlico-remizy w roku 1991, a zakończyli i oddali do użytku w 1993r. Świetlica służy mieszkańcom do spotkań (np.: OSP, zebrania wiejskie) czy też do organizacji zabaw, różnego rodzaju

7 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

przyjęć, wesel. Ze świetlicy korzystają również mieszkańcy okolicznych sołectw.

Na granicy wsi od strony Nietążkowa w 1984 roku postawiono krzyż. Ufundowała go Rada Sołecka, wykonawcą był mieszkaniec Robaczyna.

Atrakcją turystyczną, oprócz wcześniej wymienionego żółtego szlaku pieszo-rowerowego, jest cmentarz ewangelicki z mauzoleami Bojanowskich. Cmentarz znajduje się wśród pól na zachód od zwartej zabudowy wsi, ok. 500 m od trakcji kolejki wąskotorowej relacji Stare Bojanowo – Śmigiel. Jest dobrze widoczny z szosy biegnącej równolegle do torów kolejowych. Zabytkowy cmentarz jest wpisany do rejestru zabytków w dniu 07.01.1957 roku pod numerem 146/688, na którym znajdują się dwie kaplice cmentarne, które również są wpisane do rejestru pod numerem 145/586 z tego samego dnia.

2.3. Infrastruktura techniczna

Robaczyn posiada podstawową infrastrukturę techniczną tj. sieć wodociągową (ok.3,2km z przyłączami), gazową i telefoniczną. W dobrym stopniu wioska zabezpieczona jest w energię elektryczną oraz oświetlenie dróg. Brak natomiast jest sieci kanalizacji sanitarnej. Brak jest także linii komunikacji publicznej. Mieszkańcy Robaczyna do

8 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018 najbliższego przystanku PKS, który mieści się w Starym Bojanowie (również przystanek PKP) lub Nietążkowie mają po ok. 2-2,5 km. W związku z tym mieszkańcy przemieszczają się korzystając z własnych środków transportu (samochody, rowery itp.). We wsi Robaczyn znajdują się przystanki autobusu szkolnego. Dzieci i młodzież dojeżdżają z Robaczyna do szkoły w Starym Bojanowie. Przystanki służą im do schronienia w czasie opadów i wiatru. Mieszkańcy wsi od kilku lat mają stworzone warunki do segregacji odpadów. Przy świetlicy znajdują się pojemniki na posegregowane śmieci nadające się do recyklingu, które w miarę potrzeby są opróżniane przez wyspecjalizowane służby. Mieszkańcy wsi w większości gospodarstw mają nieograniczony dostęp do sieci internetowej dzięki sieci telefonii stacjonarnej i połączeniu poprzez urządzenia radiowe.

2.4. Gospodarka i rolnictwo

Wieś ma charakter rolniczy, mimo, że większość mieszkańców utrzymuje się z pracy nakładczej lub z własnej działalności gospodarczej.

Mimo, iż gospodarstw do 10ha jest więcej, to duże gospodarstwa zajmują 63,83% powierzchni. Zasadniczymi uprawami są różne rodzaje zbóż (w zależności od klasy ziemi), ponadto kukurydza, buraki pastewne, łąki.

9 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

Grupy Ogólna liczba Powierzchnia użytków obszarowe gospodarstw rolnych w ha gruntów w ha od 0 do 2 10 17,81 od 2 do 5 9 27,88 od 5 do 7 5 28,38 od 7 do 10 3 27,87 od 10 do 15 3 36,25 powyżej 15 8 143,65 Razem 38 281,84

Rolnicy nastawieni są na hodowlę bydła mlecznego oraz trzody chlewnej. Należy też wspomnieć o istotnym znaczeniu działów specjalnych w rolnictwie między innymi produkcji pieczarek oraz warzyw.

2.5. Kapitał społeczny i zasoby ludzkie

Na terenie miejscowości Robaczyn działają następujące organizacje: OSP Robaczyn Koło Gospodyń Wiejskich (w trakcie reaktywacji) Drużyna piłki nożnej „Samica Robaczyn” OSP Robaczyn liczy 50 członków, w tym 30 czynnych druhów i 20 druhów honorowych. W skład OSP wchodzą również 2 sekcje młodzieżowe 9 dziewcząt i 9 chłopców. Nasi ochotnicy biorą udział w Krajowych Zawodach Sikawek Konnych Cichowo, a także w gminnych zawodach sportowo-pożarniczych. Zawsze w razie potrzeby wspomagają zawodową straż.

10 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

Koło Gospodyń Wiejskich w chwili obecnej nie istnieje, ale mieszkanki Robaczyna zgłosiły akces w celu reaktywacji koła.

Nasza drużyna pod nazwą „Samica Robaczyn” podczas festynu 11.07.2009r. wraz z drużynami z sąsiednich wsi brała udział w rozgrywkach o Puchar Sołtysa Wsi Robaczyn. Zawodnicy z Robaczyna zajęli I miejsce. Drużynę sponsoruje firma „Grześpol”, z siedzibą w Robaczynie.

3. Analiza SWOT Mocne strony Słabe strony

- działalność Ochotniczej Straży - brak chodników w większej części wsi Pożarnej oraz zły stan istniejących - dostęp do łączy telefonicznych - brak parkingu przy sali wiejskiej - pełne zwodociągowanie - brak połączenia komunikacyjnego - system selekcji odpadów - brak dobrych dróg gruntowych - łatwa dostępność do środków produkcji rolnej - walory przyrodniczo krajobrazowe - czyste środowisko przyrodnicze - zaangażowanie mieszkańców wsi w prace społeczne - sukcesywnie wzrastająca liczba mieszkańców - wzrost poziomu wykształcenia u młodzieży

11 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

Szanse Zagrożenia

- atrakcyjne tereny do - brak dostępu do darmowego internetu zagospodarowania( działki pod - alkoholizm budownictwo mieszkaniowe) - wzrost cen żywności i innych - plan budowy kanalizacji sanitarnej - spadek opłacalności produkcji rolnej - możliwość uzyskania funduszy z Unii - zanieczyszczenie środowiska Europejskiej oraz innych źródeł - zubożenie rodzin zewnętrznych (gmina, powiat, urząd - zagrożenie bezrobociem marszałkowski) - budowa kanalizacji sanitarnej - remont dróg oraz ułożenie brakujących chodników - reaktywacja Koła Gospodyń Wiejskich - rozwój agroturystyki

4. Opis planowanych zadań inwestycyjnych na lata 2011-2018

1. Remont świetlicy wiejskiej w Robaczynie Celem inwestycji jest poprawa jakości życia mieszkańców wsi. Po części zostaną zaspokojone potrzeby kulturalne i społeczne mieszkańców, co wpłynie korzystnie na wzrost atrakcyjności terenu Sołectwa. Zadanie to będzie realizowane w latach 2012-2013 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia- 142 361,57 zł Źródło finansowania:  Budżet gminy,  LEADER z działania „Odnowa i rozwój wsi”

2. Budowa kanalizacji sanitarnej Celem inwestycji jest poprawa jakości mieszkańców wsi.

12 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

Zadanie będzie realizowane w 2012 roku Szacunkowy koszt przedsięwzięcia- 4 924 829 zł Źródło finansowania:  Budżet gminy  Unia Europejska- Fundusz Spójności, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

3. Zagospodarowanie terenu przy świetlicy wiejskiej (zakup ławeczek, wymurowanie grila, budowa parkingu) Celem inwestycji jest stworzenie miejsca spotkań mieszkańców, integracja. Zadanie to będzie realizowane w latach 2013-2014 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia- 80 000 zł Źródła finansowania:  Budżet gminy  Środki własne mieszkańców

4. Remont drogi gminnej Celem inwestycji jest poprawa bezpieczeństwa ruchu kołowego, pieszych oraz warunków życia mieszkańców wsi. Zadanie to będzie realizowane w latach 2013-2014 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia- 150 000 zł Źródła finansowania:  Budżet gminy

13 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ROBACZYN NA LATA 2011-2018

5. Rewitalizacja cmentarza ewangelickiego( Własność Skarbu Państwa) Celem inwestycji jest lepsza estetyka obiektu zabytkowego, co zwiększy zainteresowanie obiektem. Zadanie to będzie realizowane w latach 2015- 2018 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia- 500 000 zł Źródła finansowania:  Unia europejska  Budżet Państwa Polskiego

5. Opis i charakterystyka obszarów związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców

Budynek świetlicy w Robaczynie położony jest w centrum wsi przy drodze gminnej nieopodal trasy Śmigielskiej Kolei Dojazdowej. W budynku swoją siedzibę ma OSP Robaczyn, a Koło Gospodyń Wiejskich, po reaktywacji, również będzie się tam spotykać. W pobliżu znajdują się boiska do piłki siatkowej i nożnej, a także mały plac zabaw dla dzieci. Opisane miejsce jest miejscem sprzyjającym nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na swoje położenie oraz cechy funkcjonalno- przestrzenne.

14