Punime të Kuvendit Legjislatura e 8-të Viti 2015, nr. 6 Përgatiti për botim Drejtoria e Shërbimit të Botimeve Parlamentare PUNIME TË KUVENDIT Seancat plenare
Viti 2015
6
Botim i Kuvendit Tiranë, 2015 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
4 Legjislatura e 8-të Viti 2015
REPUBLIKA E SHQIPËRISË Punime të Kuvendit Seancat plenare LEGJISLATURA E 8-të Sesioni i pestë
E enjte, 15.10.2015 Drejton seancën nënkryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites, ora 11:00 znj. Valentina Leskaj
Rendi i ditës: Diskutime. (Shprehen grupet parlamentare): 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) të datës 8.10.2015. (neni 44, pika 2 Rregullore) 4. Projektligji “Për një ndryshim në ligjin nr. 105/ 2. Njoftimi i projektligjeve të depozituara në 2014 “Për barnat dhe shërbimin farmaceutik”. Kuvend (neni 44, pika 3, Rregullore) (nenet 73-77 Rregullore) 3. Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime Pyetje. në ligjin nr. 10139, datë 15.5.2009 “Për pensionet Shprehet Komisioni përgjegjës për Punën, shtetërore suplementare të punonjësve të Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë. universiteteve të shkollave të larta, Qendrës së Relatori. Studimeve Albanologjike, Akademisë së Diskutime. Shkencave dhe të gjitha institucioneve të tjera (Shprehen grupet parlamentare): kërkimore publike në Republikën e Shqipërisë të Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) cilët kanë tituj shkencorë”. (nenet 73-77 Rregullore) 5. Projektligji “Për disa ndryshime dhe shtesa Pyetje. në ligjin nr. 10.296, datë 8.7.2010 “Për menaxhimin Shprehet komisioni përgjegjës për Punën, financiar dhe kontrollin”. (nenet 73-77 Rregullore) Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë. Pyetje. Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Shprehet Komisioni përgjegjës për Ekonominë Ekonominë dhe Financat. dhe Financat. Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Relatori. Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik. Diskutime. Relatori. (Shprehen grupet parlamentare):
5 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) Diskutime. 6. Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 152/ (Shprehen grupet parlamentare): 2013 “Për nëpunësin civil” të ndryshuar””. (nenet Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) 73-77) 10. Projektligji “Për Urdhrin Profesional të Pyetje. Mjekut Veterinar”. (nenet 73-77) Shprehet komisioni përgjegjës për Çështjet Pyetje. Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Shprehet komisioni përgjegjës për Veprimtaritë Njeriut. Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Shprehet për dhënie mendimi komisioni për Relatori. Integrimin Europian. Diskutime. Shprehet për dhënie mendimi komisioni për (Shprehen grupet parlamentare): Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) Relatori. 11. Projektvendim “Për miratimin e strukturës, Diskutime. organikës dhe kategorizimit të pozicioneve të (Shprehen grupet parlamentare): punës të Autoritetit të Komunikimeve Elektronike Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) dhe Postare”. 7. Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. Pyetje. 9584, datë 17.07.2006 “Për pagat, shpërblimet dhe Shprehet komisioni përgjegjës për Veprimtaritë strukturat e institucioneve të pavarura kushtetuese Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. dhe të institucioneve të tjera të pavarura, të krijuara Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për me ligj”.” (nenet 73-77) Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Pyetje. Drejtat e Njeriut. Shprehet komisioni përgjegjës për Çështjet Relatori. Ligjore, Administratën Publike dhe të Drejtat e Diskutime. Njeriut. (Shprehen grupet parlamentare): Shprehet për dhënie mendimi komisioni për Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. 12. Për votim: projektligji “Për disa shtesa dhe Relatori. ndryshime në ligjin nr. 8738, datë 12.2.2001 “Kodi Diskutime. Rrugor i Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar””. (Shprehen grupet parlamentare): (neni 83, Kushtetutë) Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) 13. Njoftimi/Miratimi i Kalendarit 3- javor të 8. Projektligji “Për Shërbimin Gjeologjik Punimeve të Kuvendit për periudhën 20 tetor – 5 Shqiptar”. (nenet 73-77) nëntor 2015. (neni 27, Rregullore) Pyetje. 14. Interpelancë me Kryeministrin, zotin Edi Shprehet komisioni përgjegjës për Veprimtaritë Rama, kërkuar nga deputeti Vangjel Dule. (neni Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin. 96, Rregullore) Relatori. 15. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës. Diskutime. (neni 45, Rregullore) (Shprehen grupet parlamentare): Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. Koha e votimit. (në parim/nen për nen/në tërësi) 9. Projektligji “Për inspektimin financiar publik”. Valentina Leskaj - Mirëdita! Të njoftohet me- (nenet 73-77) dia! Pyetje. Hapim seancën plenare. Shprehet komisioni përgjegjës për Ekonominë (Pasi lexon rendin e ditës.) dhe Financat. Fillojmë me miratimin e procesverbalit të Shprehet për dhënie mendimi komisioni për seancës plenare të datës 08.10.2015. Integrimin Evropian. Ka ndonjë vërejtje? Nuk ka. Miratohet. Shprehet për dhënie mendimi komisioni për Në mbështetje të nenit 44, pika 3 të Rregullores Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të së Kuvendit, ju njoftoj se në Kuvend janë Drejtat e Njeriut. depozituar këto projektligje nga Këshilli i Relatori. Ministrave:
6 Legjislatura e 8-të Viti 2015
- Projektligji “Për ratifikimin e vendimit të organikës së AKEP-it”: Genc Pollo. Këshillit të Stabilizim -Asociimit të BE-së Shqipëri Këto janë emrat e diskutantëve për ditën e 1/2015, i datës 11.05.2015, që zëvendëson sotme. marrëveshjen 4 të Stabilizim –Asociimit ndërmjet Urdhëroni, zoti Paloka! komuniteteve europiane dhe shteteve të tyre Edi Paloka – Faleminderit, zonja drejtuese e anëtare nga njëra anë dhe RSH-së nga ana tjetër, seancës! në lidhje me përkufizimin e konceptit “produkte Më duhet të informoj jo vetëm deputetët, por origjinuese” dhe metodat e bashkëpunimit edhe publikun, që besoj se është shumë më i administrativ”, i depozituar më 9.10.2015. interesuar se vetë deputetët e maxhorancës, se - Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes edhe sot maxhoranca bllokoi në Konferencën e ndërmjet Këshillit të Ministrave të RSH-së dhe Kryetarëve futjen e projektligjit për hetimin qeverisë së Republikës së Kroacisë për ndërkombëtar të CEZ-it. Është një çështje që, prej bashkëpunimin policor”, depozituar në datën kaq kohësh, është kthyer në skandalin më të madh 09.10.2015, projektligji “Për Qendrën Kombëtare që ka përfshirë këtë maxhorancë, një skandal të Biznesit”, depozituar në datën 09.10.2015. tashmë i pranuar edhe nga vetë maxhoranca, e Gjithashtu, njoftoj seancën se janë emëruar cila thjesht përpiqet ta kalojë topin në vend tjetër. anëtarë të Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe Kemi deklarime të njëpasnjëshme të po kësaj Imunitetin, deputetët: Ulsi Manja dhe Bashkim maxhorance, qoftë nga LSI-ja, qoftë nga Partia Fino, të cilët zëvendësojnë deputetët Armando Socialiste, se janë gjoja të gatshëm të hetojnë Subashi dhe Namik Dokle. lidhur me këtë skandal. Dalin pothuajse çdo ditë e Në Këshillin për Legjislacionin është emëruar bëjnë oferta duke thënë: të hetojë prokuroria, të deputeti Ulsi Manja në vend të deputetit Armando hetojnë ndërkombëtarët etj., etj., por kur vjen puna Subashi. për të kaluar një projektligj, i cili do të rregullojë Në vijim, edhe në mbështetje të nenit 46 të këtë çështje, do të rregullojë hetimin Rregullores së Kuvendit, njoftoj se kanë depozituar ndërkombëtar, gjenden të gjitha sebepet më emrat për të diskutuar këta deputetë: absurde për ta penguar. Për projektligjin e parë: Ilirian Pendavinji, Erjeta Sot në Konferencën e Kryetarëve na u tha se Allhysa, Taulant Balla, Klodiana Spahiu, Liljana jo vetëm në kalendar nuk mund të futet ky Elmazi, Irma Kopliku, Irena Qirici, Florion Mima dhe projektligj, pra sot, por nuk është as në program. Genc Pollo. Ndërkohë që Rregullorja e bën të qartë se Për projektligjin e dytë: Eduart Bejko, Ilirian projektligjet futen në program, në draftprogram, në Pendavinji, Roland Keta, Jozefina Topalli, Arbiola momentin e parë që paraqiten në parlament. Sot Halimi, Asllan Dogjani, Albina Deda, Albana na u tha që ky projektligj nuk është as në program, Vokshi. sepse duhet të futet një herë në program dhe Për projektligjin e tretë: Anastas Angjeli, Taulant pastaj të presim edhe nja 6 muaj të tjerë sa të Balla, Evis Kushi, Ervin Bushati, Antoneta Dhima, futet në kalendar, sa të diskutohet. Erion Braçe, Igli Cara, Jozefina Topalli, Astrit Veliaj, Unë besoj se nuk duhet as kjo provë që të ishte Ridvan Bode. e qartë se kjo maxhorancë nuk e do hetimin e Për projektligjin “Për nëpunësin civil”: Vasilika CEZ-it. Siç duket edhe udhëtimi i fundit i Hysi, Myqerem Tafaj, Oerd Bylykbashi. Kryeministrit në Çeki nuk ka dhënë ndonjë rezultat Për projektligjin “Për pagat, shpërblimet dhe në këtë çështje. Prandaj, maxhoranca në vend që strukturat e institucioneve të pavarura”: Vasilika të pranojë atë që e detyron Rregullorja të bëjë, Hysi, Genc Ruli. gjen çdo sebep për t’iu larguar kësaj çështjeje. Për projektligjin “Për shërbimin gjeologjik”: Dje pamë ministrin përgjegjës për këtë çështje, Mimoza Hajdërmataj. megjithëse, unë jam i bindur që është i përdorur Për projektligjin “Për inspektimin financiar nga Kryeministri dhe nga të tjerët, por dje doli ai publik”: Ervin Koçi, Jorida Tabaku. si viktima e radhës. Për ne nuk ka rëndësi nëse Për projektligjin “Për urdhrin profesional të kanë vendosur t’ia presin kokën apo jo Damian mjekut veteriner”: Robert Bitri, Besnik Baraj, Gjiknurit, kjo është çështje e tyre. Ne duam të Kozma Dashi. hetohet dhe fajtorët të vihen përpara drejtësisë. Për projektligjin “Për miratimin e strukturës së Akuzojnë edhe nga Partia Demokratike, jo Sali
7 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Berisha, jo Ridvan Bode, jo e bëri PD-ja. Urdhëroni, bien dakord për të hetuar na del procedura, një Sali Berisha dhe Ridvan Bode janë të parët që po nen i Rregullores, i cili nuk na lejon ta hetojmë, kërkojnë hetimin! Keni dy vjet në pushtet. I keni por duhet të presim edhe ndonjë muaj tjetër për të pasur të gjitha mundësitë për të hetuar edhe Sali hyrë në program dhe pastaj në kalendar dhe Berishën, edhe Ridvan Boden dhe çdo ish- shqyrtim në seancë, ndoshta nga janari kur të qeveritar tjetër të PD-së, por nuk keni se ku të fillojë sesioni i ardhshëm. kapeni. Sot përpiqeni të bëni lojëra për t’iu Zonja drejtuese, kapja pas procedurave dhe atij shmangur këtij skandali të madh financiar, politik, neni të Rregullores është jo e ndershme. moral dhe çfarëdo çështje tjetër, që është trajtuar Rregullorja është votuar këtu në Kuvend kur është deri më sot. miratuar. Edhe projektligji që kërkojmë të futet në Dola këtu vetëm për t’i bërë të qartë opinionit kalendar dhe të shqyrtohet me procedurë të publik pengesën e fundit që kjo maxhorancë po përshpejtuar do të votohet po nga ky Kuvend. kërkon t’i ngrejë hetimit të kësaj çështjeje. Por të Madje, kur të gjitha palët shprehen dakord, do të jenë të bindur këta dhe kushdo tjetër se sado të marrë shumë më tepër vota, se sa ka marrë përpiqen, sado të përdridhen, kjo çështje u ka dalë Rregullorja dhe nuk ka asnjë pengesë dhe nga duart. Nuk e kontrollojnë dot më. Në qoftë se procedurë që projektligji të hyjë në kalendar dhe nuk e kuptojnë këtë, e kanë për të zezën e tyre. të fillojë shqyrtimi i tij, pasi vota për Rregulloren U ka mbetur vetëm të zgjedhin një tmerr pa fund është e barasvlershme me votën që do të merrte apo një fund të tmerrshëm. projektligji për t’u shqyrtuar me procedurë të Zakonisht në këto raste rekomandohet fundi i përshpejtuar. tmerrshëm. Këta kanë zgjedhur tmerrin pa fund. Ju jo vetëm që nuk po e fusni me procedurë të Le të vazhdojnë, por fundi është i njëjtë! përshpejtuar, por nuk po e fusni as me procedurë Faleminderit! të rregullt. Kjo nuk është serioze dhe ka një moral, Valentina Leskaj – Zoti Paloka, do t’ju sugjeroja për të cilin duhet të jeni të qartë, të hapur dhe të të lexonit nenin 26 për programin e Rregullores pastër me qytetarët. dhe nenin 27, sepse është e qartë për çështjet Pretenduat për një mori parregullsish dhe fajesh kur futen... Jo, jo, lexojeni, sepse është mjaft e nga ish- qeveria e demokratëve. Nëse ato i keni qartë dhe jua lehtëson punën juve! të vërteta, urdhëroni, le ta hetojmë çështjen! Për procedurë, urdhëroni! Ne jemi të bindur në ato që themi dhe nuk jemi Edmond Spaho – Zonja drejtuese e seancës, ne që e shpërthyem këtë skandal, por është vetë Sinqerisht sot mendonim që projektligji për qeveria me firmën e huaj avokatore në Vjenë. hetimin e CEZ-it do të hynte në kalendar Hajde dhe u dilni për zot të gjitha atyre akuzave pavarësisht barrierave, që keni vënë javën e që ngrihen mbi ju! shkuar bazuar mbi Rregulloren. Ne nuk fshihemi nën jorganin e procedurave Prej një muaji e gjysmë po diskutojmë për një dhe jemi gati të hetohet që nga dita e parë, që çështje shumë të rëndësishme, e konsideruar si është privatizuar Operatori i Shpërndarjes së skandali më i madh financiar i ndodhur ndonjëherë Energjisë. Ju kemi akuzuar që janë shpërdoruar në Shqipëri, skandal, i cili përfshin rrethet më të disa qindra miliona euro nëpërmjet zgjidhjes me larta të qeverisjes. mirëkuptim të marrëveshjes me CEZ-in. Javën e Kemi debatuar gjatë për këtë këtu në Kuvend kaluar, në debatin që zhvilluam në parlament, edhe jashtë Kuvendit dhe maxhoranca ka kërkuar ministri i Energjetikës, por edhe Kryeministri, filluan apo ka pretenduar ta zbardhë këtë hetim dhe t’i të qeshnin me opozitën, duke thënë: “Saktësoni shkohet deri në fund. Madje, ka kërkuar të fillohet shifrat! SHQUP-i, në traditën e tij një herë thotë hetimi që nga fillimi i procesit të privatizimit, që 600 milionë, një herë thotë 800 milionë. Nuk dimë nga momenti që CEZ bleu Operatorin e se sa janë ato që pretendoni!”. U saktësua shifra Shpërndarjes së Energjisë Elektrike. Jemi nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Shuma për të cilën shprehur dakord që hetimi të zgjerohet me të gjitha akuzohet ministri i Energjetikës, si dhe Avokati i elementet që dëshiron maxhoranca. Po kështu Shtetit është 480 milionë euro dëm, që i janë edhe LSI-ja është shprehur se e pranon hetimin shkaktuar ekonomisë sonë nëpërmjet zgjidhjes së ndërkombëtar. marrëveshjes me CEZ-in, në mënyrë jo të rregullt, Për fat të keq, në kushtet kur të gjitha palët pra jashtë arbitrazhit ndërkombëtar, me
8 Legjislatura e 8-të Viti 2015
mirëkuptim. parlament, por për të cilën ka edhe një raport (Ndërhyrje nga salla) shumë serioz të një institucioni të pavarur? Cila Por, edhe sikur të mos jenë 480 milionë euro është frika, që ju nuk pranoni ta fusni në kalendarin dëm, që Erioni qesh, janë 36 milionë euro kredi e e punimeve të Kuvendit, sipas Rregullores së marrë nga Banka Botërore për investime, që do t’i Kuvendit, sipas praktikës parlamentare, për më përdorte ndërmarrja private CEZ, pra 37 milionë tepër, bazuar në një shqetësim jashtëzakonisht të euro dhe programi i investimeve duhet të miratohej madh, ku nuk flitet për 100 mijë euro, 200 mijë nga ERE. Me dokumente, ERE ka miratuar vetëm euro, 300 mijë euro, që absolutisht janë shumë, 18,8 miliardë lekë, që bëjnë 13 milionë euro. Ku por flitet për rreth 500 milionë euro dëm, të është diferenca? shkaktuar nga marrëveshja e votuar këtu, në (Ndërhyrje nga salla) fshehtësinë më të madhe, brenda 10 minutash? Valentina Leskaj – Zoti Spaho, e keni kërkuar Zonjë, ju që i referoheni Rregullores, më thoni fjalën për procedurë. pak: si ka hyrë kjo marrëveshje në punimet e Edmond Spaho - ... kredi e marrë nga Banka Kuvendit? Ka hyrë, duke hyrë një herë në Botërore, nga CEZ-i dhe e përdorur jashtë programin e parlamentit? Jo. Ka hyrë, duke hyrë Shqipërisë. Ju e keni falur dhe e keni marrë këtë në kalendar? Jo. Ka hyrë, kur opozita ishte këtu? detyrim përsipër. Jepni përgjigje për të. Unë e Jo. Ka hyrë, duke bërë një debat në komisione? kuptoj pozitën e vështirë të ministrit të Energjetikës. Jo. Kthejuni vetëm 10 minuta materialeve dhe Ai është ndodhur në vendin e gabuar, në momentin transkriptimeve të diskutimeve në komisione. e gabuar. E shikoj që duan ta përdorin si kokë turku. Është votuar pas një debati të gjerë këtu? Jo. Ka Kjo e bën të ngatërrojë edhe disa fakte, të cilat, hyrë në fshehtësinë më të madhe, vetëm për 10 qartësisht, opinioni publik i di mirë dhe përpiqet të minuta. fshihet në atë ombrellën demode, të politizimit të Zonjë, për 10 minuta, sikur të jetë ligji më i çështjes. Kryetarin e Kontrollit të Lartë të Shtetit parëndësishëm në Kuvendin e Shqipërisë, nuk nuk e ka propozuar Sali Berisha. E ka propozuar mund të kalojë dhe nuk ka kaluar ndonjëherë ligj aleati, që keni ju sot në qeverisje. Është votuar në 20 e ca vjet. edhe me votat e aleatit tjetër, që keni në qeverisje. Natyrisht, nuk jeni ju përgjegjësja për një gjë të Kështu që, mos u përpiqni të fshiheni me të tilla tillë. Maxhoranca po e vendos veten pas murit, e argumente! Nëse keni burrëri dhe kurajë, fillojeni gatshme për të marrë çdo lloj kostoje morale në hetimin që sot! sytë e opinionin publik, vetëm për të mos hapur Valentina Leskaj – Po, zonja Topalli. letrat e turpit dhe të korrupsionit më të madh. Jozefina Topalli – Zonjë, përpjekja për t’u Unë do ta ftoja Kryeministrin të vinte këtu në fshehur pas procedurave, përveçse dobësi dhe sallë dhe të urdhëronte deputetët e tij, ndryshe nga frikë, është në të njëjtën kohë edhe mjerim. çka urdhëruar dy javë më parë, mbrëmë, apo edhe Ne jemi prej vitesh këtu në parlament. Ka një sot; që të bëhet një transparencë në Kuvendin e praktikë parlamentare, të cilën të gjithë bashkë e Shqipërisë, këtu ku ne jemi përfaqësuesit e atyre kemi pranuar: ligjet futen brenda kalendarit, edhe që na kanë zgjedhur me votë. Flas për ata që kanë pa kaluar në program, në një pjesë të madhe të ardhur me votë, sepse jo të gjithë kanë ardhur me tyre. Për t’ju kthyer kohës në të cilën ne sot votë. Kanë ardhur me para, me krime e të tjera. veprojmë, shikoni të gjitha ligjet që keni sjellë në Çështja e parë. parlament. Sa prej tyre kanë hyrë në program më Çështja e dytë. Në fillimet e muajit shtator, ne përpara? Unë besoj se shumë më pak se 80%. kemi pasur disa ditë shumë të vështira, ku një Pra, shumica e ligjeve hyjnë në kalendar në deputet u arrestua dhe është në burg, për faktin procedurën normale dhe ndjekin Rregulloren e se kishte qëlluar në komisariat ndaj zgjedhësve të Kuvendit dhe të Parlamentit të Shqipërisë. tij, ndërkohë që një deputet tjetër deklaroi në me- Pyetja që shtrohet është: Ju e mohoni hyrjen e dia se kishte dhënë dorëheqjen. ligjit, të depozituar 2 javë më përpara, për faktin Zonja kryesuese e seancës, sipas medieve, në se Kryeministri ka vendosur se nuk ekziston Kuvendin e Shqipërisë nuk është depozituar një çështja CEZ? Kush është Kryeministri, që të dorëheqje e tillë. vendosë nëse ekziston apo jo një çështje e një Tani, çështja është shumë më e madhe sesa afere, e një megaafere, të trajtuar disa herë në vetë dorëheqja. Pas asaj që u konsiderua
9 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dorëheqje, pati një prononcim të Kryeministrit, të fundit kërkoni ta sillni në fillim. Bëni sikur kërkoni, partnerëve ndërkombëtarë dhe të ambasadorëve por nuk dini çfarë kërkoni. më të rëndësishëm të vendit, të cilët e Ngrihet drejtuesi i grupit parlamentar dhe pyet: përshëndetën një dorëheqje të tillë. pse nuk është futur në program? Më pas, ngrihet Pse ju, ua keni fshehur shqiptarëve faktin se nënkryetari i Kuvendit dhe ish-kryetarja e Kuvendit kjo dorëheqje nuk është bërë asnjëherë? Çfarë dhe pyesin: pse nuk është futur në kalendar? Ju frike ka maxhoranca, që ka mbështetur deputetin, nuk dini çfarë kërkoni? Jeni tërësisht të çorganizuar që ndryshe nga ajo që kishte thënë, të mos e dhe nuk dini çfarë kërkoni. depozitonte në Kuvend? A ka ndodhur ndonjëherë, Një qytetar, i cili më dërgoi një mesazh tani, më që në Kuvendin e Shqipërisë, pasi të deklarohet thoshte: “E di se si i themi ne këtej, asaj që po dorëheqja, të mos ketë depozitim të kësaj bëni ju aty në parlament? I themi: “Ç’bën moj Tote? dorëheqjeje, por këtu të hidhet vallja e turpit, e Qep një xhoke”. Ju po qepni një xhoke. gënjeshtërt e marrëveshjeve të korrupsionit dhe e (Ndërhyrje nga salla.) dorëheqjeve të pabëra ndonjëherë? Zotëri, sot Kryesia e Kuvendit ka diskutuar për Do ta mbyll duke ju bërë një pyetje: Çfarë projekt-kalendarin. Këtë kishte në axhendë. Nuk mendojnë shqiptarët, shumë prej të cilëve nuk ishte në projekt-programin e Kuvendit. Projekt- kanë bukë për të ngrënë, kur dëgjojnë për afera programi është miratuar dhe përfundon në datën prej 500 milionë eurosh, apo kur dëgjojnë për 28 5. Kërkesa juaj, me procedurë të përshpejtuar, tendera të bërë në 22 muaj, me paratë që shkojnë është hedhur poshtë dhe Kuvendi do të ndjekë me firmën e ministrit, që janë 20 milionë euro? rrugën e zakonshme. Kuvendi është njoftuar për Çfarë mendojnë shqiptarët, që ikën dhe lanë nismën tuaj. Në datën 5, do të hyjë në program Shqipërinë, kur shkojnë në spitale dhe nuk gjejnë dhe pastaj do të kalojë në kalendar. Këto janë as ilaçin më minimal ? Çfarë mendojnë shqiptarët, rregullat elementare të parlamentarizmit në çdo kur flitet për shifra që kapërcejnë 1 miliardë dollarë, vend të botës. të paktën për atë që ne dimë deri më sot, sepse Praktikat parlamentare, zonja Topalli, i kemi pjesa tjetër është ende në errësirë? A kemi ne debatuar bashkë për 8 vjet rresht. Po të jetë çështja përgjegjësi ndaj tyre? A mund të pranohet që të për praktika parlamentare, ju keni qenë ata që i mos votohet hetimi për aferën më të madhe të keni shkelur, kur keni qenë në maxhorancë dhe ti, këtyre 25 vjetëve të fundit? atje lart. Ne ju kemi thënë që në fillim: “Do të bëjmë Ju qofshi, që i mbani ato karrige! Ju qofshi, që gabime të tjera, por, në asnjë mënyrë, nuk do të i qëndroni si ushtarë zvarranikë Kryeministrit, që bëjmë gabimet tuaja”. Kjo është e vërteta. ka vendosur se nuk ekziston një çështje CEZ. (Ndërhyrje nga salla.) Çështja më e turpshme dhe megaafera më e Zotëri, ju po përgjëroheni për virgjëri ndaj madhe, që ka ndodhur ndonjëherë në një vend, i korrupsionit. Se sa të virgjër jeni ju për cili ka pasur përherë korrupsion, por kurrë të këtyre korrupsionin, veçanërisht për CEZ-in, e di i gjithë niveleve e të këtyre përmasave, të votuara në publiku shqiptar, i cili ju votoi në vitin 2013, duke ju fshehtësi dhe të mohuara për transparencë e për thënë përgjigjen që meritonit. hetim, me ligj brenda parlamentit. Po përgjëroheni se doni hetim. Çfarë hetimi doni Valentina Leskaj – Po, zoti Ruçi. ju? E keni lexuar kërkesën që keni bërë? Ju doni Gramoz Ruçi – Zonja drejtuese e seancës, hetim për pikën e fundit, kur CEZ-i ishte varrosur. Të nderuar deputetë, E donit këtë, sepse ishim ne në pushtet, që e Është seanca e tretë parlamentare që ndalet zgjidhëm me marrëveshje. në të njëjtën çështje, kur kjo çështje ka marrë Në qoftë se ju jeni për një hetim të gjithanshëm, përgjigje institucionale, brenda Kushtetutës së të plotë, atëherë, ndryshoni objektin e hetimit! vendit, brenda ligjeve të këtij vendi, brenda Ndryshoni kërkesën që keni bërë! E dini se çfarë Rregullores së këtij Kuvendi dhe brenda keni shkruar në atë kërkesë? Zgjidhjen me precedentëve që ka ky Kuvend. Opozita vazhdon marrëveshje të kontratës. Pra, të hetohet Edi të kërkojë, përsëri në kundërshtim me Rregulloren. Rama. Ju tani thoni: Edi Rama, ju ka urdhëruar ju. Kjo çështje u diskutua në Konferencën e Ky krahu këtu funksionon ndryshe. Nuk funksionon Kryetarëve. Kjo çështje është në rendin e ditës në si ai krahu andej. fund të seancës parlamentare dhe, ju, çështjen e Zonja Topalli, edhe një herë po të pyes: çfarë
10 Legjislatura e 8-të Viti 2015
kërkoni? Hetim? Për çështjen që keni kërkuar ju, Edi Paloka – As shoku Mao nuk do ta kuptonte hetimi ka filluar. Dje Kontrolli Lartë i Shtetit ka këtë që tha kryetari i Grupit të Partisë Socialiste, kallëzuar në prokurori pikërisht objektin e hetimit që të hapim çështjen duke e mbyllur, se çdo tuaj. Pra, ju po kërkoni jetim, kur që sot prokurori i shqiptar po e sheh se sa duan ta hapin dhe ta Përgjithshëm duhet ta fillojë menjëherë. Kush e hetojnë çështjen e CEZ-it, kjo qeveri dhe kjo pengon? maxhorancë. (Ndërhyrje nga salla.) Meqenëse u abuzua edhe me atë që unë Kush e fillon? thashë këtu, po e bëj edhe një herë të qartë se (Ndërhyrje nga salla.) çfarë u tha në Konferencën e Kryetarëve. Ne kemi Me vjen keq për ju, zoti Spaho... kërkuar që në seancën tjetër futjen me procedurë (Deputeti Edmond Spaho ndërhyn nga salla) të përshpejtuar të këtij projektligji në kalendar. Nuk Gramoz Ruçi - Pse ta japë dorëheqjen? Se e u pranua futja me procedurë të përshpejtuar, edhe kërkon ti? ajo me justifikime absurde dhe aspak reale dhe (Deputeti Edmond Spaho ndërhyn nga salla) na u tha këtu, se ky projektligj do të kalojë me Valentina Leskaj – Zoti Spaho, ju lutem, mos procedura të rregullta si çdo projektligj tjetër dhe u ndërhyni, se kur folët ju nuk ndërhyri njeri! Mos detyruam ta pranojmë. ndërhyni! Projektligji me procedurë të rregullt presupozon, (Ndërhyrje nga salla) që ky projektligj, që në momentin e paraqitjes ka Zoti Spaho, mos ndërprisni të tjerët dhe ruaj hyrë në program dhe dy javë pasi hyn në program etikën! projektligji futet në kalendar, dhe po sot ne po (Deputeti Edmond Spaho ndërhyn nga salla) diskutonim draftkalendarin. Në këtë draftkalendar Po, sepse ju ndërhytë! Sigurisht ishit ju, që duhet të hynte sipas rregullores pa na bërë asnjë ndërhytë dhe hapët debatin! Uluni tani, se nuk favor, pa u treguar tolerantë dhe pa u hedhur këta është normale! marrin iniciativën për të hetuar. Gramoz Ruçi - Zoti Spaho, mund të vazhdoj Thjesht duke zbatuar rregulloren duhej që ky unë? Më vjen keq, se je një deputet që dallohesh projektligj të hynte në kalendar, por na thonë se nga të tjerët për statusin tënd intelektual dhe nuk ka hyrë akoma as në program. Kjo është ajo institucional, por se çfarë paske, çfarë mbuluake që thashë unë dhe e sqarova. brenda. Diku fle lepuri! Sa për dëshirën që e ka shprehur vetë (Deputeti Edmond Spaho ndërhyn nga salla) Kryeministri për t’u hetuar, nuk e di nga doli ajo Gramoz Ruçi - Të lutem! Do ta hapim nga A- drejtësia e degjeneruar deri para një jave, se ja te ZH-ja. deklaratën më të fundit Kryeministri e bëri jo më Pra, kolegë të dashur, atë që keni ju merak po larg se një javë më parë, që kjo është drejtësia më jua them: dje ka pasur një kallëzim në prokurori e degjeneruar, prokuroria kështu, gjykatësit ashtu. dhe prokuroria le të fillojë çështjen menjëherë. Tani për këtë çështje, shoku Rama, paska besim Prokuroria nuk të merr dorën, as ty, as mua dhe te kjo drejtësi e degjeneruar dhe shpreson që kjo mund të kërkojë asistencë dhe ekspertizë drejtësi e degjeneruar t’i mbyllë çështjen shpejt amerikane, europiane nga të dojë, se është para se projektligji që kemi kërkuar ne të hyjë në institucion i pavarur kushtetues. kalendar. Këtë po bëjnë dhe besoj se e kupton Kryeministri, se e keni merak, seancën e kaluar edhe vetë Rama, se çfarë po bën. deklaroi që jemi tërësisht të hapur të kërkojmë, Nuk ka nevojë të jesh shumë inteligjent për të madje u kemi kërkuar partnerëve tanë në Bruksel kuptuar se çfarë po ndodh këtu. Duan që të mos dhe Uashington, që të asistojnë prokurorinë lejojnë kalimin e këtij projektligji me shpresën se shqiptare sipas Kushtetutës shqiptare për një do të mbyllet edhe kjo çështje, si shumë të tjera çështje kaq të ndjeshme. dhe nuk po e kuptojnë akoma për të zezë të tyre, Më troç, më hapur, më pastër se kaq nuk ka ku e thashë edhe pak më parë, që kjo çështje është të vejë, prandaj kolegë le të vazhdojë zonja e madhe dhe do bëhet edhe më e madhe me drejtuese e seancës rendin e ditës, të zbatojmë kalimin e kohës, se ata nuk mund ta mbulojnë dot. rregulloren e parlamentit, se qytetarët që na ndjekin Sado i gjatë të jetë Rama, nuk e mbulon dot më. presin produktin për këtë që jemi mbledhur. Edhe pse e bëri marrëveshjen me Ilir Metën, nuk Valentina Leskaj – Patjetër, zoti Paloka! e mbyll dot më këtë çështje se nuk është më në
11 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dorë të tyre dhe ta harrojnë. Vetëm sa do t’i shtojnë ndonjëherë ne këtu hetimin nga A-ja deri te Zh-ja? zullumin vetes me këto që po bëjnë, do shtojnë E ka kërkuar Sali Berisha, e ka kërkuar Ridvan përgjegjësinë. Bode, e ka kërkuar çdo deputet këtu. Është e vërtetë, që dje një institucion mjaft i Hetimi le të bëhet nga të duan këta dhe e dini rëndësishëm, siç është KLSH-ja, bëri denoncimin që projektligji me një amendament të vogël e saj. Pas kaq kohësh, që ne po merremi me këtë ndryshohet, por ne nuk po kërkojmë komision problem bëri një denoncim publik dhe ka një raport hetimor në parlament, por po kërkojmë që t’i hapet për këtë. Në fakt, ai duhet të vijë këtu në parlament, rrugë një hetimi ndërkombëtar për arsyen e vetme ka ardhur... se çështja është më e madhe. Ç’mund ta mbulojë (Ndërhyrje nga salla) drejtësia shqiptare. Aq më mirë, ka bërë kallëzim penal, shumë Së dyti, sepse siç thotë Kryeministri juaj, kjo mirë. Për një rast të tillë, pak më parë unë bëra drejtësi nuk krijon shumë besim te qytetarët. Ne debat edhe me kolegun tim dhe nuk di se në cilin nuk e mendojmë plotësisht si Kryeministri i këtyre, vend të botës, jo të Europës, por të botës, përfshi por në këtë pikë po bashkohemi, që t’i hapet rrugë këtu edhe Afrikën apo ku di unë, të akuzohet nga sipas ligjeve tona, sipas Kushtetutës sonë, një një institucion i tillë një ministër dhe e vetmja hetimi ndërkombëtar dhe ligji që kemi paraqitur e deklaratë e tij bajate, banale si shumë deklarata zgjidh këtë problem. Këta thjesht nuk duan të të këtyre që rrinë këtu, në këtë rast është: “E ka hetohen dhe mendoj se kështu do ta mbyllin sot, fajin Saliu, e ka fajin opozita”. Të akuzohesh për nesër apo pas 6 muajsh këtë çështje. Jo, sa të 500 milionë euro nga KLSH-ja dhe të thuash: jem gjallë, kjo çështje nuk do të mbyllet dhe do të “Është faji i opozitës”, kaq dhe mbyllet çështja. mbajnë përgjegjësi nga i pari deri tek i fundit. Do Megjithatë, e thashë më parë dhe e them prapë: të mbajnë përgjegjësi duke filluar nga Rama, edhe jam i bindur se ai atje është viktima, ai ka firmosur zoti Gjiknuri po e patën futur në listë këta, nga Meta si të gjithë këta me urdhër, ai ngre dorën si të gjithë ... këta me urdhër, që sot na tha se funksionuakan (Ndërhyrje nga salla) dyshe, janë më demokratikë. Kur ngre dhe ul ai Berishën kur ta gjeni fajtor, pse jo. Ejani pra të dorën, e ngrenë dhe ulin këta të gjithë dhe këtë e hetojmë nga Berisha te Ridvani, por ta dini që ky dimë. Prandaj, nuk është ai përgjegjësi kryesor do të përfundojë në fund aty ku e meriton. edhe po ta bëjnë kokë turku, se është Edi Rama Faleminderit! dhe Ilir Meta dhe këtë e kanë kuptuar tashmë të Valentina Leskaj – Atëherë për ta mbyllur këtë gjithë shqiptarët dhe nuk e fsheh dot askush dhe dhe për të kaluar te projektligji, dua t’ju sqaroj edhe nuk e heq dot askush këtë përgjegjësi sado të një herë: ajo që ju po kërkoni dhe që u tha qartë përpiqen me procedura apo pa procedura. këtu është që projektligji të hyjë në rrugë normale (Ndërhyrje nga salla) në program. E shohim, normal, por shpresojnë që do ta Ne nuk kemi miratuar dhe nuk po miratojmë mbyllin. programin sot. Kemi miratuar në Konferencën e (Ndërhyrje nga salla) Kryetarëve kalendarin dhe programi është në vijim. Faleminderit që ma kujtove, se e përmendi Në programin e parë që do të miratohet, natyrisht kryetari juaj i grupit, që ne kërkuakemi vetëm siç u tha edhe në Konferencën e Kryetarëve, do të hetimin e Edi Ramës. Edhe sikur të kërkonim hyjë, por po bëjmë një diskutim pa bukë për sa vetëm hetimin e Edi Ramës, nuk ka ndonjë gjë të kohë që ne sot nuk miratojmë programin. keqe se opozitë jemi, por ne e kemi deklaruar Rregullorja për të dyja rastet është e qartë, se kur hapur, qartazi, si grup parlamentar, por edhe ish- miratohet, programi i punës, dhe unë ua thashë: Kryeministri dhe ish-ministri ynë i financave, të cilin neni 26 e përcakton se kur miratohet dhe ndërkohë ju e akuzoni e kanë deklaruar këtu dhe janë të miraton dhe se çfarë çështjesh hyjnë me procedurë parët ata që e kanë kërkuar hetimin nga A-ja deri të përshpejtuar, debat të cilin e kemi bërë edhe në te Zh-ja. seancën tjetër. (Ndërhyrje nga salla) (Ndërhyrje nga salla) “Nuk e paskemi kërkuar asnjëherë” - thonë këta Jo, nuk po abuzojmë, por po abuzoni ju! Publiku këtej. duhet të jetë i qartë, që sot nuk bëhet fjalë për Publiku mund të gjykojë: A kemi kërkuar program, por për kalendar dhe kjo çështje duhet
12 Legjislatura e 8-të Viti 2015
të hyjë më parë në program, që të hyjë më pas në 20 ditë që nuk e marrin pensionin. kalendar. Besoj se është e qartë! Do t’ju lutesha shumë, meqenëse është edhe Edi Paloka – Prapë po abuzohet dhe nuk e di ministri këtu dhe u ka premtuar se do t’jua japë çfarë mendoni se po përfitoni me këto sorollatjet për 24 orë, që të urdhëronit anëtarët e këshillit program-kalendar. Mendoni se vërtet shqiptarët e bashkiak të Kamzës dhe kryetarin, që e ka LSI-ja, hanë këtë gjë, që ju nuk po e fusni projektligjin se të bëhet mbledhja e këtij këshilli për t’u kaluar pagat nuk ju lë rregullorja? Megjithatë edhe një herë, këtyre pensionistëve, të cilët janë në gjendje të zonja drejtuese e seancës, se sa e njihni mjerueshme, që me këtë pension nuk u del të rregulloren për mua pak rëndësi ka. Rregullorja marrin as ilaçet, e jo më për t’u ushqyer. thotë qartë: “Çdo projektligj në momentin që Faleminderit! paraqitet në parlament futet në program dhe dy (Mungesë inçizimi). javë pasi është paraqitur i lind e drejta të futet në Valentina Leskaj – Nuk ka nevojë. kalendar” dhe po sot ne kemi diskutuar kalendarin. Zoti Gjiknuri, keni fjalën. Këtu nuk tha njeri që kemi diskutuar programin. Damian Gjiknuri – Meqë disa politikanë, që Sot kemi diskutuar kalendarin dhe projektligji ka kanë dalë në pension, duan të rikthehen në lojë dy javë që ka hyrë në program dhe automatikisht me akuza të tilla, them se ia vlen edhe ky diskutim. sipas rregullores pasi kanë kaluar dy javë Ajo që ndodhi dje me KLSH-në është epilogu i detyrimisht duhet të hyjë në kalendar në atë që ne asaj që Sali Berisha ka kohë që e ka paralajmëruar diskutuam sot. në këtë sallë. Që në shtator në fjalimin e tij ka Ju sot në mënyrën më absurde na thatë, që jo thënë: “Do të presim sa të mbarojnë punën disa vetëm në kalendar nuk mund të hyjë, por do ta institucione të tjera dhe do të merremi me këtë diskutojmë edhe për ta futur në program, pra në punë”. programin që me rregullore hyn menjëherë sapo E para, dekonspiroi plotësisht KLSH-në, ish- depozitohet në Kuvend. Prandaj është e kotë që ministrin e tij, të cilin e promovoi në krye të KLSH- përpiqeni t’i mashtroni shqiptarët me këto lakimet, së dhe që i ka dhënë premtimin, mbase për karrierë rregullimet për rregulloren se shqiptarët e kanë të politike kur ai të lërë postin, që të bëjë shërbimin e qartë se pse nuk doni që të hetohet kjo çështje. radhës, sepse si ka mundësi që KLSH-ja, gjoja Edhe Kryeministri, që nënqesh, e ka shumë të një organ i pavarur, që duhet të punojë në qartë, aq më tepër tani që u kthye edhe nga Çekia. konfidencialitet, komunikon me ish-kryeministrin E bukur vila buzë lumit, apo jo? Të pëlqeu? dhe e di që po bëhet një raport auditi për këtë Valentina Leskaj – Kalojmë në shqyrtimin e çështje? projektligjeve. E dyta, raporti i KLSH-së është tamam një Po, për procedurë? fletërrufe, dhe do ta argumentoj pse-në, sepse nuk Asllan Dogjani – Faleminderit! ka as elementet bazë të një kallëzimi penal. Bëhet mirë që sillen ligje për pensionet. Unë e thashë edhe dje në një konferencë, po e Sigurisht, që do të ishte më mirë që të vinin ligje them edhe këtu: le të citojnë një shkelje ligji, sepse për uljen e moshës së pensionit, të uleshin ata që janë juristë e dinë çfarë do të thotë kontributet dhe të rritej masa e përfitimit, për shkak “shpërdorim detyre”. Le të thonë pse merr vendim se dihet që mosha mesatare në Shqipëri është 70 qeveria sovrane shqiptare për të hapur negociatat, vjeç, por unë sot e kisha edhe për zbatimin e ligjit (se qeveria nuk do të marrë lejen tuaj se çdo të “Për pensionet”. bëjë, siç nuk morët leje ju kur bëtë privatizimin dhe Janë 2 mijë invalidë në bashkinë e Kamzës. krijuat katrahurën), dhe për të mbyllur një katrahurë Nga këta, 120... që e keni krijuar ju. Disa nga këto shifra, zotëria Valentina Leskaj – Më falni, e keni kërkuar do të na i vërë neve në kurriz, e thashë, kjo është fjalën për projektligjin, apo për procedurë? njësoj si ai hajduti që kërkon llogari se çfarë u bë Asllan Dogjani – Për procedurë. me mallin e vjedhur, kur e ka sekuestruar policia. Valentina Leskaj – Sepse po hyni në Kështu është rasti juaj, të gjitha vlerat që janë përmbajtje, prandaj. krijuar nga keqmenaxhimi i atij sektori doni t’ia Asllan Dogjani – Jo, mbarova. faturoni zgjidhjes më të mirë të mundshme, e cila Janë 2 mijë invalidë të bashkisë së Kamzës. u bë nëpërmjet marrëveshjes me mirëkuptim. Nga këta, 120 invalidë janë në karroca, që kanë Qeveria shqiptare është sovrane dhe nuk ka
13 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shkelur asnjë rregull, siç edhe në raportin e KLSH- ardhur në momentin e duhur politik, që ju volit juve së nuk përmendet asnjë ligj, asnjë rregullore e dhe mbase unë e besoj që ka qenë e koordinuar shkelur për procesin e negocimit. Kjo është thjesht për shkak të paralajmërimit që ka bërë Sali Berisha një fletërrufe politike me synimin e qartë për të në këtë sallë për të krijuar alibinë e madhe, të goditur qeverinë shqiptare. Është shumë e vërtetë, shmangeni nga përgjegjësitë që keni direkt me që këtu synimi është për të “demaskuar” gjoja çështjet e sektorit, sepse këto dëme janë shkaktuar qeverinë, për të mbuluar zullumin tuaj që krijuat nga mënyra e keqmenaxhimit dhe kjo është e ditur. në ato 4 vjet dhe se këto dëme janë evidente për KLSH-ja ka bërë edhe një absurditet tjetër, që shkak të keqmenaxhimit të sektorit. e bëjnë edhe më qesharak raportin dhe Në raportin e KLSH-së me dashje shikohen disa dekonspiron ata që e kanë shkruar, ku thuhet: fakte. Mjafton të shikoni se KLSH-ja auditon “Pjesën e katrahurës financiare, që solli këtë mënyrën sesi janë zhvilluar negociatat. Është pasojë, ia lëmë Kuvendit për ta hetuar”. Lexojeni institucion që duhet të merret me auditet financiare, raportin e KLSH-së! “Për këtë pjesë nuk mund të por na diskuton edhe racionalin politik të një auditojmë ne, është politike, po ia lëmë Kuvendit qeverie për vendimmarrjet që merr. I bie që për ta hetojë”. Po jua thotë juve ose neve të gjithë së çdo lloj legjislacioni që krijon ky vend dhe bashku, që të hetojmë se si u shkaktua gjithë parlamenti, sepse kjo marrëveshje ka qenë kusht katrahura financiare. që të miratohej nga parlamenti dhe më pas të hynte Unë ngre pyetjen: Me çfarë të drejte? Sepse në fuqi, do të marrë dorën e KLSH-së. jam dakord, ne nxorëm një vendim qeverie të Përfundimisht, ju doni që të krijoni raste të bazuar në marrëveshjen ndërkombëtare për ngjashme, kujtoni se është e njëjta gjë si ajo që zgjedhjen e konflikteve, që asnjë nuk e ka goditur ndodhi me rrugën Durrës-Kukës. dhe KLSH-ja nuk gjeti asnjë germë të shkeljes së Po ju shpjegoj diçka, meqë bëni krahasim. Në atij vendimi, por hyn në gjykime racionale. Është atë rast ka pasur shkelje të pastër të ligjit: prokurim njësoj si ai lojtari para portës: “po të gjuaja unë i drejtpërdrejtë pa fond limit dhe pa projekt. Këtu penalltinë, mund të kisha bërë gol”, por, në fakt, ai është një vendim i miratuar nga qeveria dhe një e gjuajti kur arbitri i ra bilbilit. A e kuptoni ku shkon negociatë e zhvilluar nga institucione shkalla e gjykimit? I thoni një qeverie sovrane, e ndërkombëtare, të cilat ju doni t’i bëni pis. Me cila e ka bërë këtë vendimmarrje me institucionet shifrat jeni aq absurdë, sa bëheni edhe qesharakë ndërkombëtare se, doni të bëni pis Bashkimin me akuzat. Një herë thatë 500 milionë, tani e ka Europian, që tha: “Kemi kërkuar këtë zgjidhje”, ulur nga 5 qindëshja, domethënë ndahen nga 400 Bankën Botërore, FMN-në. Të gjithë doni t’i bëni milionë, ndërkohë që thotë se paratë janë në pis dhe thoni se të gjithë janë përfshirë te 400 Shqipëri. Se si ndahen këto para, kur janë në milionëshi, vetëm ju jeni të pastër. Po ju bëj një Shqipëri, vetëm KLSH-ja juaj, sepse unë në këtë pyetje: Po marrëveshjen që keni bërë në vitin 2012, rast do ta quaj tamam një instrument tuajin politik, një marrëveshje sattlement-i me çekët pa asnjë mund ta nxjerrë këtë konkluzion. E thashë, lihet bazë ligjore, me disa minuta takimi, ku letra e Zana me dashje dhe fshihen shifrat të cilat janë konkrete. Guxhollit e tregon se si janë bërë në zyrat e Sali Dakord, kur flitet, siç e ka nxjerrë raporti i auditit, Berishës, ku keni gënjyer... sepse e thashë edhe në seancën e kaluar, për 28 (Ndërhyrje pa mikrofon). miliardë, që janë detyrime pa kamatvonesë ndaj Prit. Kjo është shkelja që ti merr përsipër. OST-së dhe KESH-it, para që janë të këtu, po 500 (Ndërhyrje pa mikrofon). milionë euro të arkëtueshme, nga të cilat 200 Të lutem, t’i shkohet tamam deri në fund. Një milionë janë mbledhur, kujt i takojnë? Po ky, dëm pjesë e borxheve që përmendni këtu ndaj KESH- ekonomik është? Sepse aq absurd është raporti i it dhe OST-së në marrëveshjen e vetëgjyqësisë KLSH-së, jo kallëzimi, që po ta shikoni thotë: “E financiare që e bëtë pa asnjë bazë ligjore, pa asnjë kanë ndarë edhe dëmin në dy pjesë: në pagesën vendim qeverie, në maj në zyrat e Sali Berishës, që do t’i bëhet palës çeke dhe, ana tjetër, një dëm konfirmohet me shkresë nga çekët, sepse çekët i që mund të rikuperohet nga mbledhja e borxheve”. kanë dhënë të gjitha materialet, mos kini merak, Faktikisht, mbledhja e borxheve po ndodh. Janë sepse janë të gjitha korrespodencat. Është bërë mbledhur 200 milionë euro. Kjo tregon mungesën biseda, janë shënuar edhe konkluzionet dhe thuhet e seriozitetit të këtij raporti. Siç e thashë, kjo ka se qeveria shqiptare do të njohë borxhin prej 16 e
14 Legjislatura e 8-të Viti 2015
disa përqind përtej deklaratës rregullatore, do të siguruar energjinë. korrigjojë edhe gabimet e bëra për shkak të Shtrohet pyetja: Me konfliktin që ju latë të hapur, konfliktit që filluat në vitin 2010, sepse historia e ku do t’i gjente operatori paratë? Si do ta linim ne privatizimit ka një fillesë. Një qeverie që vjen në vendin në krizë, për zjarrin që i vutë ju shtëpisë pushtet dhe që ka një krizë të madhe përpara për dhe thoni: “mos e fikni”? Cila është zgjidhja juaj? të përballuar, për të hapur investimet në sektorë, Apo kënaqeni tani dhe i thoni atij: “Meqenëse ne e nuk mund t’i faturosh gjithë katrahurën e krijuar bëmë atë m-në e madhe, ju që po e pastroni, mbani nga mosmarrja e vendimeve në kohën e duhur, erë”. A e kuptoni çfarë doni të thoni? Ne bëmë siç ishin: në dokumentet e privatizimit ratë dakord marrëveshje të bazuar në ligj, të ratifikuar dhe të t’i njihnit borxhin e keq, sipas auditit, dhe humbjey, miratuar në parlament me vendim qeverie, me por nuk ia njohët, filluat pazarin politik. Më vonë ia diskrecion të plotë, me një mandat popullor për ta njohët me një vendim të ERE-s që vet Sali Berisha zgjidhur këtë problem dhe me mbështetjen e e ka thënë: “Është vendim i korruptuar, prandaj e institucioneve ndërkombëtare siguruam 200 shkarkova kryetarin e ERE-s. Ka dijeni për krim milionë dollarë investime sot që flasim. Mjaftojnë dhe për këtë duhet të hetohet”. Patjetër, do të dy-tri parametra të hedhin poshtë gjithë këtë hetohet për këtë. Më pas: “Keni bërë marrëveshje tymnajë që ju doni të ngrini. Vetëm borxhet e kulisash”. Kjo është marrëveshje kulisash, jo ajo mbledhura nga këto që “i paskemi ndarë ne me marrëveshje. Marrëveshje kulisash është të bësh çekët”, sepse unë nuk e di si mund të ndahen kur marrëveshje të fshehta pa një autoritet ligjor. lekët janë në Shqipëri, janë mbledhur 200 milionë, Qeveria shqiptare dhe unë së bashku me një grup por KLSH-ja nuk do ta thotë këtë, sepse nuk i ministrash kemi bërë negociata me një institucion leverdis atij që e ka urdhëruar. Nuk e thotë që publik të Bashkimit Europian me dokumente humbjet janë reduktuar, kanë shkuar në 31% dhe transparente, të cilat janë vënë në dispozicion të që kanë qenë çelësi i dështimit të sektorit KLSH-së dhe të kujtdo që është i interesuar. Ju energjetik, sepse edhe kjo nuk i leverdis zotërisë keni bërë marrëveshje kulisash në zyrën e Sali që fërkonte barkun dhe priste. Berishës dhe keni falur, keni ulur çmimin e Kështu që, këto veprime janë thjesht të energjisë dhe keni shkaktuar 80 milionë dëm. diskretituara nga ana politike. Unë nuk kam asnjë Ndërkohë, këtë borxh që KLSH-ja do të na e merak, kjo qeveri nuk ka asnjë merak pasi të gjitha faturojë neve tani, e keni krijuar ju me këtë diskutimet dhe marrëveshjet janë bërë me vendimmarrje. Ja ku janë, ja ku është mbështetjen e institucioneve financiare korrespodenca drejtuar Zana Guxhollit, për dijeni, ndërkombëtare dhe, edhe ata që u inspiruan për Sali Berisha dhe i çonte përshëndetjet pas të bërë këtë kontroll nuk arritën të citojnë një bisedave të bëra. Këto duhet të hetohen, sepse germe, një ligj të shkelur që të rezultonte me këto janë fillesat. Arsyeja e vetme që ju nuk gjenit pasojë, përkundrazi, kanë përkthyer deklaratat asnjë zgjidhje, është sepse ishit të zhytur me ta, tuaja politike, por janë treguar më të kursyer në ishit para zgjedhjeve dhe donit ta linit litarin jashtë. vlera, nuk kanë thënë 2 miliardë apo 800 milionë, Ju e keni menduar dhe unë e kam thënë, ai ka e kanë ulur sipas oreksit që të bëhen më të fërkuar barkun, Sali Berisha ka pasur një ëndërr: besueshëm. Pra, me fletërrufe politike nuk do të “Lashë një gropë të madhe që do t’i zërë këta, një shkoni askund. vullkan që do t’i thithë”. Sektori energjetik ishte Jua kam thënë, e filluat këtë çështje me DIA-n, gropa më e madhe. Por ju ju tërbon suksesi. Ju, të hetimi po vazhdon, faktet e reja që kanë dalë për vetmen arsye përveç diversionit politik... pasojat konkrete të krijuara nga këto vendimmarrje Ju tërbon suksesi, sepse në këta 2 vjet është dhe kjo marrëveshje kulisash e vitit 2012, për të bërë ajo që ju nuk e menduat. Jo vetëm që u cilat ne do të vëmë në dispozicion çdo lloj siguruan 200 milionë dollarë investime për shkak dokumenti, duhet të hetohen. të kësaj marrëveshjeje, sepse në qoftë se do të Çfarë autoriteti patën këta njerëz, që ecim me logjikën tuaj, që nuk e di se ku e bazoni, nënshkruan me CEZ-in pa asnjë autorizim ligjor, i binte që sot sektori energjetik të ishte në kolaps, pa asnjë vendim qeverie, pa asnjë ligj që sepse sektori energjetik i shpërndarjes do autorizonte të zhbënin gjëra që nuk i kishin bërë minimalisht 30-40 milionë euro investime në vit për në kohë dhe të krijonin gropën financiare, të cilën mirëmbajtje, për të qenë operacionalë dhe për të duan të na i faturojnë neve sot? Kështu që nuk
15 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kam asnjë lloj shqetësimi, edhe qeveria nuk ka në kohën e gabuar. Po ju bëjnë kokë turku për një asnjë lloj shqetësimi pasi e thashë kjo është ngritja gjë që ndoshta nuk jeni përzier. Por në kushtet kur e luftës politike në një shkallë tjetër, për të goditur të akuzon Kontrolli i Shtetit, institucioni i vetëm një nga reformat më të suksesshme. Kjo më kujton shtetëror që ka të drejtë të të kontrollojë ty dhe në shprehjen e Gandit. Në fillim kështu thatë, e kushtet kur kryetari i grupit parlamentar e pranoi përqeshët, sepse kështu thoshte Gandi: “Në fillim që je nën hetim thotë se si ministër duhet të japësh do të përqeshin”, e përqeshët masën dhe dorëheqjen. Dhe është në nderin e kësaj ristrukturimin e sektorit energjetik. Tani ka kaluar maxhorance, në kushtet kur diskutojmë një muaj te faza e sulmit, herën e dytë sulmohet, por të e gjysmë për këtë çështje që sot projektligjin e tretën fitohet. E vërteta do të fitojë. hetimin ta fusë në kalendar. Valentina Leskaj – Faleminderit! Valentina Leskaj – Po, zoti ministër i (Diskutime pa mikrofon). Financave. Një minutë! Shkëlqim Cani – Që kjo çështje nuk është gjë Zoti Spaho, më fal, ta ka ndërprerë ndonjë njeri tjetër veçse një fletë-rrufe politike, kjo nuk do as fjalën? Zotëri, ti ke mundësi të kërkosh fjalën dhe mend as kalem për ta kuptuar. Është e lehtë për të të jepet, jo të dalësh vetë aty. Si mund të dalësh t’u kuptuar që politika është përzier keqas në këtë aty? Më vjen shumë keq! Nuk është se ti kërkove punë dhe doemos ata që e sajuan gjithë këtë çorbë fjalën, nuk t’u dha dhe po del aty. Ulu, kërko fjalën të keqe në fund do të kërkojnë mbrojtje dhe e dhe ta jap me shumë kënaqësi dhe me respekt. kanë gjetur mënyrën si ta përziejnë kazanin, (Ndërhyrje pa mikrofon). mundësisht të ndotin kë të mundin, por shumë Kërko fjalën. Nuk është parlamenti që mund të shpejt e vërteta do të dalë në shesh. Me llafe, me dalë çdo njeri këtu. fjalime, me mbështetje politike, por aspak me ligj (Ndërhyrje pa mikrofon). dhe me llogaritje serioze, doemos që kjo është një Zoti Balla, ka mirëkuptim. luftë e sajuar politike nga kryetari juaj për t’u Më fal një minutë! Zoti Spaho kërkojeni fjalën mbrojtur. Të gjithë ata që janë përzier në këtë aferë t’jua japin. të ndyrë, doemos që do t’i përdorin të gjithë Edmond Spaho – Zonjë, e kërkova fjalën, se mekanizmat për ta vonuar të vërtetën, por ajo do ministri iu referua diskutimit tim. Kam të drejtën e të vijë shumë shpejt. replikës nga Rregullorja. Ju e latë sektorin energjetik në një gjendje Valentina Leskaj – Absolutisht, çdo njeri që i katastrofike, por e vërteta është se nuk latë vetëm përmendet emri ka të drejtën të kërkojë replikë, këtë sektor, por dhe ekonominë dhe financat i latë por nuk ka të drejtë të dalë aty në podium. në një gjendje mjerane me një borxh prej 700 Edmond Spaho – Zonja drejtuese e seancës, milionë dollarësh të tjerë dhe 100 milionë për Debatojmë për përmbajtjen e asaj që themi, pagesat. Kështu që ju e kishit në stilin tuaj për të prandaj më jepni fjalën për replikë. lënë tokë të djegur ‘97-n, dhe këtë tjetrën e latë Valentina Leskaj – Tani që e kërkuat fjalën pilaf, ashtu siç jeni mësuar të bëni çorba e sipas rregullave mund të dilni 2 minuta. maskarallëqe të tëra. Ne jemi të sigurt se ju e dini Edmond Spaho - Unë nuk kam parë ndonjë mirë që suksesi ju verbon. U mor ky sektor dhe mbrojtje më të dobët se sa kjo e një ministri i cili është një nga reformat të cilat ju nesër do të akuzohet për një çështje shumë të rëndësishme. mburreni me këtë reformë tërësore që ka Na thuri hartime që nga momenti që ka ardhur në ndërmarrë kjo qeveri në sajë të të gjitha këtyre krye të ministrisë. Nuk po debatoj për saktësinë e masave të njëpasnjëshme, përfshirë edhe 480 milionë eurove që e kërkoi shifrën. Të na zgjidhjen pa arbitrazh të kësaj çështjeje. Ju çdo sqarojë për 37 milionë euro kredi që e ka marrë ditë krijoni armiq dhe kur nuk ju mjaftojnë brenda CEZ-i si ndërmarrje private për investime, si vendit, është paranojë e atij udhëheqësi legjendar ndërmarrje private dhe ka kryer vetëm 18,8 këtu, gjeni dhe armiq të jashtëm. Doni të përfshini miliardë lekë që do të thotë 13 milionë euro. FMN-në, BE-në, Bankën Botërore, Komitetin e Investimet në Shqipëri të subjekteve private Energjisë, se gjoja bashkë me ne kanë bërë këtë miratohen nga ERE. ERE ka miratuar 13 milionë. komplot të madh kundër vendit. Ku është diferenca? Nuk ishit në fillimin e seancës. Kuptohet që në fund unë nuk kam shumë fjalë Po ju them që jeni ndodhur në vendin e gabuar, për të thënë për ju, por dua të ftoj prokurorinë ta
16 Legjislatura e 8-të Viti 2015
marrë çështjen një për një, ta analizojë në detaje, për procedurë. në tërësinë e vet, me të gjithë shkaktarët e vërtetë Jozefina Topalli - Zonja Leskaj, ju bëra një të kësaj tragjedie, do ta quaj unë, që i kanë krijuar pyetje. Nuk di a vlen për ju, apo në fakt është për ekonomisë së vendit. Njerëzit, fajtorët, shkaktarët Kryeministrin, por nuk mora përgjigje. Në fillim të janë këtu në krahun tuaj. Kot mundoheni ta përcillni shtatorit këtu kemi pasur dorëheqje nga mandati sa andej këtej. Unë nuk di nëse jeni ju vetë, sepse të një deputeti. Kryeministri e përshëndeti, keni vetëm gojëtarinë, por mund të jeni vetë në partnerët ndërkombëtarë po ashtu. Sot dëgjojmë këtë vonesë, por shumë shpejt do ta shihni të se kjo dorëheqje nuk është depozituar. Çfarë ka vërtetën. ndodhur, zonja dhe zotërinj? Si mund të gënjeni Valentina Leskaj – Po. opinionin publik, deputetë këtu, partnerët Edi Paloka – I pari këtu jam unë. ndërkombëtarë, se Kryeministri nuk flet dhe nuk Valentina Leskaj – Jo, është i pari i grupit. jep shpjegime? Se maxhoranca hesht dhe nuk jep Edi Paloka – Dola dhe unë tani që qenkam shpjegim? Kur ka ndodhur ndonjëherë që të thuhet fajtor për CEZ-in, sipas ministrit që sapo dëgjuat. se është dhënë dorëheqja e mandatit? Por ajo nuk E kuptoni sa qesharakë jeni bërë! Edhe unë jam ka ndodhur dhe ju heshtni të gjithë. Ka kaluar më fajtor për CEZ-in, por këta që kanë për t’u larë 600 shumë se një muaj. milionë shqiptarëve, këta nuk janë fajtorë? Dhe pas Zonja kryesuese e seancës, po ju drejtohem 2 vjetësh që janë në qeveri, që kanë çdo gjë në juve, se Kryeministri nuk është këtu, Kryetari i dorë, edhe gurin, dhe arrën, madje kanë dhe Edi Kuvendit nuk është këtu. Ramën, nuk kanë futur dot në burg asnjërin këtej Ka pasur një protestë të fermerëve korçarë. nga ky krah. Janë përpjekur, nuk është se nuk janë Disa prej protestuesve i keni çuar në komisariat. përpjekur. E dini që disa nga ish-ministrat tanë me E kuptoni se ku ka shkuar represioni shtetëror? akuzat ndër më absurdet i kanë çuar edhe në Shteti policor të mos guxojë! Ata protestojnë në prokurori, por keni dalë bllof! Sot pas 2 vjetësh që mënyrë paqësore për hallet, vuajtjet, mjerimin e janë në pushtet kanë vendosur të zbulojnë aferën tyre dhe ju i çoni në komisariat. Kur ka ndodhur e CEZ-it, sa për politikën që është ngatërruar, zoti ndonjëherë? Po ministri i Brendshëm? 500 milionë Ministër, avokati i qeverisë që hapi këtë euro të vjedhura shqiptarëve dhe ju lartësoheni çështje,duhet t’ju kujtohet, ka qenë avokati i në karriget e deputetëve dhe të Kryeministrit, të qeverisë suaj, ose më mirë të themi e nxori ministrave dhe të kryetarëve të parlamentit. Kryeministri këtë çështje. Avokati e kishte paraqitur Fukarenj nga Devolli dhe nga Korça, që kanë aty ku e kishte paraqitur, por ju plasi në dorë juve, derdhur djersën e tyre, nuk kanë bukë për t’u nuk ju dolën llogaritë si duhet. Por këto janë punët dhënë fëmijëve të tyre. U shkon kostoja e prodhimit tuaja me Metën, jo me ne. Po më kujton atë skeçin më shumë se sa mund ta shesin. Detyrohen t’i e Portokallisë ku këtyre u bërtiste dhe kur i shkoi çojnë në kanal, jetojnë në mjerim dhe vijnë këtu Iliri filloi të qante! Portokallinë e shoh përditë me për t’u thënë deputetëve të bëjnë diçka për ta se ju, më qëlloi që e pashë dhe mbrëmë. duan të jetojnë dhe ata. Ju i çoni në komisariat. Pra, është avokati i qeverisë, zoti Ministër, jo Por ju mendoni se ne mund të vazhdojmë një opozita që e politizoi këtë çështje. E ka nxjerrë seancë plenare normale sikur nuk ka ndodhur avokati i qeverisë tuaj! Po vazhdojnë ta nxjerrin asgjë? 28 tenderë në 22 muaj, 10 milionë euro në ministrat tuaj edhe këtë raportin e fundit që i ka xhepat e kompanisë së ministrit. Ju mendoni se thënë Damianit që e ka nxjerrë Berisha. Nuk e ka ne do të heshtim dhe nuk do të flasim? nxjerrë Berisha. Kështu që, zoti Gjiknuri, kini Zonjë, kërkoni që Kryeministri të vijë këtu. 3 kujdes, se nuk e kemi nxjerrë ne raportin! Shiko çështje ka sot. CEZ-in që nuk pranoni ta fusni në aty brenda se kush ta ka nxjerrë, se raporti ka kohë kalendar; që është, siç e di edhe ti. Dhe vjedhja ka kohë që Çuarja në komisariat me dhunë e fermerëve të është bërë. Shiko me vëmendje se kush po ta mjerë që vijnë nga Korça për të na thënë secilit përdor tani. Mos kanë bërë ndonjë marrëveshje prej nesh që t’i mbrojmë se duan t’u japin bukë këta bashkë me njëri-tjetrin që të shkosh ti ku duhet fëmijëve. të shkojnë ata? Mandati i një deputeti, që ne e dinim se ishte Faleminderit! dorëzuar, dhe ju e keni mbajtur të fshehur, nuk Valentina Leskaj – Jepini zonjës Topalli fjalën është depozituar dhe ju nuk flisni.
17 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Zonjë, ky është një parlament për të cilën bëni pyetje sa të doni në kohën që keni në shqiptarët kërkojnë që Kryeministri të përgjigjet. dispozicion. E keni kërkuar fjalën për procedurë. Valentina Leskaj - Kjo vetëm për procedurë Atëherë, një minutë, zoti Spaho, shumë nuk është. Keni kërkuar fjalën për procedurë 2 miqësisht, dua t’ju them se juve roli i zhurmuesit minuta, por ju morët më shumë kohë. nuk ju shkon. E them shumë sinqerisht. Jozefina Topalli -Unë po përsëris 3 çështje: Edmond Spaho – Zonja drejtuese e seancës, CEZ-in, arrestimin e fermerëve, shpjegimin se zhurmuesin e ke nga krahu tjetër, mos keni frikë çfarë ka ndodhur me dorëzimin e mandatit, apo nga opozita për problemet që ngre. mosdorëzimin e mandatit të deputetit. Dëshiroj të informoj zotin zëvendëskryeministër, Valentina Leskaj – Nuk e di pse pritët sa të se votuesit e zonës së tij, të qarkut të tij, të cilët ikte Kryeministri që t’i bëni pyetjet për të. kishin ardhur për të protestuar para Kuvendit se Kryeministri këtu ishte dhe mund ta kishit nuk u shiten prodhimet, kishin ardhur për të shfrytëzuar kohën që t’i kishit bërë pyetjet kur protestuar për bukën e gojës, i kanë çuar në Kryeministri ishte në sallë. Unë kërkoj komisariatin policisë dhe i akuzojnë për shitje të mirëkuptimin e të gjithë kolegëve deputetë, sepse paligjshme të mollëve. ende nuk kemi filluar me rendin e ditës. Mua më I bëj thirrje zëvendëskryeministrit të marrë masa vjen shumë keq që shqiptarët presin të dëgjojnë që t’i lirojë protestuesit, të cilët kanë protestuar çfarë ligjesh miratohen. Një pas një seancat po sipas të gjitha rregullave, madje... kthehen në disa seanca, për faktin se nuk kanë të Valentina Leskaj - Ju lutem, kjo nuk është bëjnë me rendin e ditës, ndërkohë që do të ishte e për procedurë, por për të bërë zhurmuesin. arsyeshme, e dobishme për të gjithë ne, për Atëherë kalojmë te projektligji “Për disa shtesa publikun që njerëzit të dëgjojnë çfarë ligjesh dhe ndryshime në ligjin nr. 10139, datë 18.05.2009 miratojmë dhe natyrisht çfarë u shërben atyre. Kjo “Për pensionet shtetërore suplementare të është më e rëndësishme sesa retorikat që bëhen punonjësve të universiteteve të shkollave të larta, këtu. të Qendrës së Studimeve Albanologjike, të Gjithsesi, mos më ndërprisni... Akademisë së Shkencave dhe të gjitha Po ta përsëris, e kishe këtu Kryeministrin, nuk institucioneve të tjera kërkimore publike në e shfrytëzove, prite të ikte. Ndërkohë, ke këtu të Republikën e Shqipërisë”. gjithë qeverinë. Atëherë, fillojmë, zonja Liljana Elmazi e ka Një minutë, këtu i ke, natyrisht njerëzit edhe fjalën. lëvizin, por gjatë të gjithë kohës këtu janë. Po ju Po, a keni pyetje? Bëjeni! Në lidhje me them që kur kërkoni fjalën për procedurë, projektligjin që sapo citova. respektoni procedurën. Jozefina Topalli – Zonja kryesuese e seancës, Jozefina Topalli – Zonjë, katër çështje deputeti i maxhorancës a e ka depozituar emergjente. Thërrisni Kryeministrin, që qëndroi 2 dorëheqjen nga mandati i tij, siç është bërë e minuta këtu. njohur? Unë kërkoj përgjigje nga Kryeministri, nga Valentina Leskaj – Ministri i Brendshëm ishte Kryetari i Kuvendit. Meqë ato ikin, si zakonisht, këtu, ka dalë të pijë ujë. jua kërkoj juve, si nënkryetare e parlamentit, a Jozefina Topalli – Zonjë, jeni nënkryetare është depozituar në Kuvend dorëheqja, siç është parlamenti, ju lutem na shpjegoni: pse i keni bërë e ditur mediatikisht dhe është përshëndetur gënjyer shqiptarët që deputeti juaj i maxhorancës nga Kryeministri, nga ambasadorët, nga partnerët ka dhënë dorëheqjen, kur ai nuk e ka depozituar e rëndësishëm dhe deputetët e maxhorancës një dorëheqjen? muaj më parë në zyrat e Kuvendit? Po apo jo? Valentina Leskaj – Atëherë, në bazë të Valentina Leskaj – Atëherë, pyetjet duhet të Rregullores së Kuvendit, mund të kërkoni seancë lidhen me çështjen në fjalë. pyetjesh. E ka të parashikuar Rregullorja dhe po Zonja Elmazi, fjala për ju. ta them me shumë sinqeritet, që do t’jua japim një Liljana Elmazi – Të nderur qytetarë, seancë pyetjesh, po të duash edhe gjithë ditën e E nderuara drejtuese e seancës, mërkurë, siç është në Rregulloren e parlamentit. Do të më duhet, në fakt, ta nis me një replikë Besoj se këtë e dini. me ministrin Gjiknuri, i cili e quajti fletërrufe raportin Kalojmë në rendin e ditës dhe pastaj mund të e Kontrollit të Lartë të Shtetit që e kallëzonte
18 Legjislatura e 8-të Viti 2015
penalisht. Mua më kujtohet raportprogresi i vitit të më pagë 200 mijë lekë, përmes taksës progresive, kaluar i Bashkimit Europian, ku Kontrolli i Lartë i qeveria të merr 29 mijë lekë ose gati 15 % të të Shtetit, nën drejtimin e zoti Bujar Leskaj, ishte i ardhurave mujore!? Po nëse të njëjtin nivel të vetmi institucion, i cili kishte marrë vlerësim pozitiv ardhurash e fiton përmes një biznesi të vogël, në luftën kundër korrupsionit. Gjithashtu, më atëherë fatura e taksës është vetëm 15 mijë lekë, kujtohet edhe një raport i transparencës së ose 7,5 %. Plot dy herë më pak. Jo, kjo nuk është buxhetit, ku përsëri KLSH-ja në Shqipëri merr as e drejtë, as e ndershme. Por pandershmëria vlerësimin maksimal për sa i përket punës së saj. dhe padrejtësia vazhdojnë. Nëse ke një pagë 250 Dëgjova një avokati për OSHEE-në, por do t’ju mijë lekë në muaj, atëherë sistemi, i ashtuquajtur pyes: pse nuk ishin dy hidrovoret në Vlorë që i ndershëm të takson proporcionalisht më shumë përmbytën Jugun, meqenëse po punon kaq mirë se korporatat e mëdha, të cilat fitojnë 25 milionë OSHEE-ja? Pse, në fakt, janë mbushur burgjet, euro. Demagogjia është në modë. Në ditët e sotme paraburgimi me disa mijëra qytetarë të varfër, mund ta quash veten mbrojtës të punonjësve dhe ndërkohë që ne flasim për një aferë të certifikuar në të njëjtën kohë ta taksosh punën dy herë më tashmë nga KLSH-ja me 479 milionë euro? shumë se kapitali. Por kjo është veç demagogji, Gjithsesi, nuk më takon mua, i takon prokurorisë se xhepi flet për të vërtetën. dhe drejtësisë, asaj drejtësie që është e As qëndrueshmëri nuk solli taksa progresive. degjeneruar, sipas Kryeministrit, që të japë Shqipëria ka sot një sistem tatimor, i cili i takson të përgjigje në lidhje me këtë çështje. ardhurat me 5 shkallë të ndryshme, nga 0 në 23%. Që prej dy vjetësh, Shqipëria ka ndjekur një Kjo nxit evazionin. Për të ulur faturën e taksave, politike te rritjes së taksave në ekonomi. Në total, ata, në majën e shkallares së të ardhurave, barra mbi individët dhe biznesin është rritur mbi shfrytëzojnë çdo hapësirë për të zbritur poshtë. 3% e prodhimit kombëtar. Ka një teori në taksim Dhe kjo është duke ndodhur masivisht. Në tregun të vërtetuar shkencërisht. Përtej një niveli të e punës një pjesë e madhe e individëve me paga caktuar, rritja e taksave kthehet në të larta, tani figurojnë të regjistruar si biznese. Duke kundërproduktive dhe sjell më pak të ardhura në u deklaruar si të tillë nga 23% tatim mbi pagën, buxhet. Logjika është e thjeshtë: barra e lartë paguajnë vetëm 7,5 % tatim të thjeshtuar mbi dëmton rritjen ekonomike dhe nxit evazionin, ndaj fitimin. Sistemi ka krijuar shtigje masive për evazion të ardhurat bien, veçanërisht në vendet me dhe ata që dinë të bëjnë evazion janë gjithmonë administratë të dobët dhe korrupsion të lartë, siç të pasurit. Pra, taksa e ndershme, e ndërtuar për jemi ne. të ndihmuar të varfrit, është duke rënë më fort Praktikisht është shumë e vështirë të vërtetohet pikërisht mbi ta. se cili është presioni optimal i taksave që sjell Natyrisht, as rritje ekonomike nuk solli kjo taksa maksimumin e të ardhurave, ndërkohë që ky juaj e ndershme. Debati se cili sistem taksimi e presion ndryshon nga njëri vend në tjetrin. Me sa mbështet më mirë zhvillimin ekonomik, është i duket buxheti ynë ka nisur tatëpjetën. Suksesi ndezur në çdo cep të globit, veçanërisht tani, që fiskal, që ju e trumbetuat vitin e kaluar, ka marrë kriza ka ngadalësuar ekonomitë dhe ka rritur zyrtarisht rrokullimën. Kemi një krizë të mirëfilltë pabarazinë e të ardhurave. Debati që bëhet sot fiskale. Qeveria rrit taksat, por të ardhurat në në Shqipëri është jo shkencor, por midis opozitës buxhet bien. Përballë dështimit, të cilin nuk mund dhe pozitës. Por dy vjet pas rikthimit të taksës ta fsheh dot më as propaganda qesharake, qeveria progresive, natyrshëm lind pyetja: a funksionoi ajo? është në panik, një herë paralajmëron se do të Pak ditë më parë qeveria e pranoi zyrtarisht se mbledhë taksa me policë, pastaj u turret të rimëkëmbja e ekonomisë do të jetë e ngadaltë. varfërve. Rritja ekonomike u korrigjua me ulje jo vetëm për Premtuat se do të ndërtonit një sistem tatimor, këtë vit, por në të gjithë horizontin afatmesëm. Nga më të ndershmin, më të drejtin, më të ana tjetër, borxhi publik do të qëndrojë në nivele qëndrueshmin dhe më miqësorin me rritjen të rrezikshme dhe do të ulet më ngadalë nga sa ekonomike. Në vend të kësaj, ndërtuat një sistem ishte planifikuar në fillim. Pra, taksa, e cila dikur fiskal më të pandershëm, me shtigje për evazion, na u tha se do të shpëtonte ekonominë dhe madje edhe kërcënues për rritjen ekonomike. financat, ka ngecur në të dyja frontet. Nuk e di nëse është e ndershme, kur je rrogëtar Ndaj dhe një sistem absurd nuk mund të jetë i
19 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
qëndrueshëm. I yni sapo ka filluar të lëkundet. te larta (përgjithësisht shtresës së mesme), të cilën Taksat rriten për çdo vit, por të ardhurat në buxhet ju e keni luftuar me taksat progresive, që i keni jo. Panorama e politikës fiskale është si një anije vënë mbi shpatulla, për të përfituar një pension, që po lundron pa kapiten në një det të trazuar, që u mundëson të ruajnë standardin e jetesës edhe progresivisht kuturu. Ky duhet të jetë fillimi i fundit pas daljes në pension. të erës progresive. Është edhe një kolonë e skemës, në fakt, që Ju nuk keni bërë reformë në pensione. Thjesht është ajo suplementare, vullnetare. Ka filluar rritët moshën e pensionit dhe hoqët disa aplikimin që në vitin 2005, por ende nuk ka politika subvencione, duke pretenduar se do të kenë efekte për ta zhvilluar atë. në mbylljen e deficitit të skemës së pensioneve. Gjithsesi, qeveria sot ka stopuar rritjen e Por nuk ndodhi dhe as do të ndodhë për sa kohë pensioneve, duke dënuar shumë rëndë shtresën nuk bëhet kalimi në sistemin e pensioneve me tri më vulnerabël të shoqërisë. Po t’i kthehemi kolona. Pra, ajo që duhet të bëjë qeveria, është projektligjit në fjalë, ajo ç’ka vura re është se ju që sa më shpejt të ndërmarrë iniciativat ligjore për keni rritur kontributin për personelin akademik në futjen e kolonës së dytë, ne mënyrë që edhe skema 5%, pra 1% më i lartë se në administratën shtetërore e pensioneve të jetë efektive. shtetërore. Tashmë ekziston studimi i Bankës Botërore që Edhe ky projektligj, ashtu si edhe ai i në kohën e qeverisë “Berisha” për sistemin me tri pensioneve të vitit të kaluar, por edhe ligjet e tjera kolona dhe nevojitet vetëm vullneti i qeverisë së që ju keni miratuar në këta dy vjet, është thjesht maxhorancës, për të ndërmarrë realisht reformën një shprehje e një vizioni politik që keni ju, që në fushën e pensioneve, dhe jo thjesht të rrisë zgjidhjet fiskale i gjeni gjithmonë duke rënduar kontributin e individëve dhe të ulë pjesën e qytetarët. subvencionit të saj. Këto ndryshime kërkohen të bëhen në vazhdën Është e pranuar thuajse botërisht që një i e ndryshimeve për të ulur pjesën e subvencionit punësuar, për të ruajtur standardin e jetesës pas të buxhetit të shtetit për skemat e ndryshme të lënies së punës duhet të përfitojë afërsisht 67% të pensioneve. Por çfarë efekti ka kjo? Thjesht nga pagës kur ka dalë në pension, por te ne ky 67% 27%, që ishte faktikisht pjesa që mbulohej nga është shumë, shumë i ulët, sa pensionistët mezi kontributet, do të jetë 32%, pra nuk do të ketë mbijetojnë. ndonjë efekt të ndjeshëm në buxhetin e shtetit, por Edhe në vendet e zhvilluara, jo më në ato të do të rëndojë xhepat e profesorëve apo të pazhvilluara, si ne, është e pamundur që qeveritë akademikëve të tjerë duke e rritur me 42% të financojnë nga buxheti skemën e pensioneve kontributin e tyre. E thënë thjesht fare duke ulur për të gjithë qytetarët. Pothuajse të gjitha qeveritë pagën reale të këtyre punonjësve në universitete e kanë pasur të pamundur të sigurojnë një pension ose në institucione të tjera kërkimore. të kënaqshëm për të gjithë qytetarët, për shkak të Mirë do të ishte t’i ktheheni edhe një herë të rritjes së standardit të jetesës dhe jetëgjatësisë. ashtuquajturës reformë të pensioneve, se nuk Ndaj, në përgjithësi, në botë, shtetet aplikojnë përbën rritja e kontributit dhe as rritja e moshës sistemin e pensioneve bazuar në tri kolona. së pensionit reformë, por kthejuni asaj kolonës së Ajo që ne aplikojmë praktikisht, atë që ju duhet dytë në mënyrë që edhe qytetarët shqiptarë, kur të bëni për ta quajtur reformë në pensione, është të jenë në pension, edhe këta pedagogë apo edhe kolona e dytë, e detyrueshme suplementare profesionet e tjera të kenë një pension dinjitoz private. Ajo duhet të zhvillohet pa rritur kontributet, ashtu siç e kanë edhe në vendet e tjera. që nuk ekziston te ne. Në përgjithësi synon të Prej disa ditësh në rrugët e qytetit të Vlorës, të çlirojë qeveritë dhe tuajën aktualisht nga barra e Fierit, por edhe të disa zonave të tjera të jugut nuk ofrimit të një pensioni të kënaqshëm të të kalohet dot nga balta. Janë rreth 2 milionë dëme punësuarve me paga mesatare dhe të larta. Në në makina, thonë qytetarët vlonjatë, rrugët janë të këtë mënyrë qeveria dalëngadalë detyrohet vetëm mbushura me ujë, arritën deri në 1 metër. Nuk kam të ofrojë një pension mbijetese përgjithësisht për parë ndonjë përfaqësues të qeverisë të jetë aty, të gjithë qytetarët dhe nuk e financon skemën e por vetëm kam dëgjuar ministrin e Bujqësisë që pensionit më nga buxheti. Po ashtu, t’u ofrojë thotë: “Faji për përmbytjet ishte se nuk kishte drita mundësinë të punësuarve me paga mesatare dhe hidrovori”. Dhe ajo OSHE, që ju i bëtë avokatinë
20 Legjislatura e 8-të Viti 2015
kaq bukur në këtë foltore sot, thotë se është faji i Fokusimi i kësaj qeverie drejt ngritjes së biznesit të përmbyturve. të agropërpunimit do të jetë një shtysë në këtë 2 milionë euro është dëmi në makina dhe janë sektor. makina luksoze. Kanë punuar një jetë të tërë, kur Sot po paraqesim një projektligj, i cili është e kanë ministrat dhe deputetët që kanë një rrogë pjesë integrale e reformës së përgjithshme të të tillë, pse të mos e kenë ata që merren me sistemit të sigurimeve shoqërore që po kryhet në biznes? vendin tonë. Ajo çka kërkojnë vlonjatët sot është që ju t’i Dëgjova deputeten parafolëse dhe pashë që dëmshpërbleni, por janë pesimistë, sepse nuk ka kishte një cedim. Ligji që po diskutojmë sot është kaluar 1 vit nga janari i kaluar, kur gjithë Vlora dhe për pensionin suplementar. Ky pension nuk është gjithë Jugu u përmbytën, me bagëti, me biznese, si pasojë e viteve të punës, por si pasojë e gradës me prona dhe nuk kanë marrë asnjë shkencore që mban. dëmshpërblim. Ndoshta pretendojnë të marrin këtë Qeveria shqiptare e kishte prioritet reformën e vit, por unë u them që ju e ulët përsëri me 5 milionë pensioneve. Ideja ishte që të krijohej një skemë fondin e kullimit dhe ujitjes në buxhet, premtuat pensionesh sa më e qëndrueshme nga ana 160 milionë dollarë për 4 vjet ujitje dhe kanalizime, financiare, sepse dihet hendeku i madh financiar i por vlonjatët dhe të gjithë shqiptarët po shohin se një skeme që subvencionohet nga buxheti i shtetit. pikërisht në këta 2 vjet po përmbyten më shumë Publikimi i një dokumenti politikash, ku kjo qeveri se 20 vjet të marra së bashku. ka bërë diagnozën e këtij sistemi, jep pikërisht Faleminderit! rrugëzgjidhjen sesi e mendon atë. Valentina Leskaj – Fjalën e ka zoti Pendavinji. Ligji kuadër i reformës së pensioneve është Të përgatitet deputetja Irma Kopliku. miratuar para një viti. Ilir Pendavinji – E nderuara zonja drejtuese e Ky ligj që ne paraqesim sot është pjesë e seancës, zbatimit të kësaj reforme dhe e zbërthen reformën Të nderuar zotërinj dhe zonja deputete, për një kategori të caktuar siç janë punonjësit Në fakt, u bënë dy seanca rresht që ne jemi shkencorë, ata që punojnë në universitete dhe në duke folur për çdo gjë, përveçse për rendin e ditës. institucione, si: Akademia e Shkencave, Qendra e Lavdi Zotit, që tani kjo seancë hyri në normalitet Studimeve Albanologjike, si dhe në institucione të dhe jemi duke diskutuar për rendin e ditës. tjera, që kanë punonjës kërkimor në stafin e tyre. Dua të jap një sqarim për pjesën e tubimit të Nëpërmjet këtij projektligji bëhet e mundur që fermerëve, të cilët e bënë këtë tubim para të zbatohet reforma edhe për këtë kategori, e cila parlamentit. E vërteta është se këtë tubim e bënë ka rreth 590 persona, që janë pjesë e kësaj force, për hir formalizimit që duhet të bëhet në sektorin e pra punonjës shkencorë. Skema e tyre e bujqësisë. pensioneve ka qenë e ndryshme për sektorin E gjithë kjo situatë është pasojë e gjendjes që publik dhe jopublik. Ligji propozon që t’i unifikojë qeveria e mëparshme la jo vetëm në bujqësi, por ato. Vazhdon që skema të jetë tërësisht e në të gjithë sektorët e ekonomisë. Vetëm nga qarku subvencionuar në një pjesë të madhe nga buxheti i Korçës ditët e fundit ka pasur rreth 2430 kërkesa i shtetit. Propozohet një rritje e kontributeve, duke për pajisje me NIPT të fermerëve. E gjithë kjo bërë të mundur që të zvogëlohet sadopak ai dyndje ka krijuar vështirësi, e kuptoj, për pajisjen hendek; bëhen disa përafrime, janë parë disa e tyre me kartonë. Kanë mbetur rreth 800 kartonë praktika të zbatimit të ligjit, sipas reformës dhe pa u shpërndarë dhe 800 kërkesa për NIPT-e, të skemës së vjetër, dhe bëhet e mundur që të cilat nuk janë shpërndarë, por besoj që brenda përmirësohet zbatueshmëria për këtë kategori. disa ditëve do të pajisen me këto kartonë dhe do Gjatë zbatimit të këtij ligji janë hasur shumë të kenë mundësi të tregtojnë mollët dhe produktet vështirësi për ata punonjës që efektivisht kanë e tyre. qenë në skemë. Duke mos qenë të përcaktuara, Gjithashtu, qeveria shqiptare ka paketa për kishte segmente të tyre që nuk përfshiheshin në bujqësinë dhe politikat subvencionuese të këtë skemë. Për shembull, profesorët e bujqësisë edhe për qarkun e Korçës janë politika shëndetësisë janë në dy grupe: profesorët që japin që besoj se do ta rregullojnë gjendjen dhe situatën mësim në Fakultetin e Mjekësisë dhe profesorët e bujqësisë korçare. që nuk japin mësim. Interpretimi ka qenë se ky
21 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
është një ligj që mbron vetëm profesorët që japin të pjesës tjetër. Aktualisht masa e kontributit për mësim dhe janë në trupën pedagogjike. Në fakt, personat me tituj shkencorë të punësuar në nuk është ky arsyetimi logjik, sepse ata mund të institucionet publike është 3,5% e pagës referuese ndryshojnë, një vit në program mund të futet një dhe për personat e punësuar në institucione profesor, kurse vitin tjetër mund të jetë një profesor jopublike 7% e pagës referuese, ndërkohë që tjetër me module të veçanta, prandaj është masa e përfitimit ka qenë pak a shumë e njëjtë. përcaktuar në këtë ligj që në skemë të futet Në dispozitat që paraqesim për shqyrtim institucioni, jo personi ose pozicioni i veçantë i përcaktohet rritja e masës së kontributit me 5% të punës. pagës referuese për personat me tituj shkencorë Ashtu siç e theksova edhe më sipër, ky të punësuar në institucionet publike. Kjo masë sjell projektligj propozohet në vijimësi të reformave në edhe një rritje të lehtë të të ardhurave të skemës sistemin e sigurimeve shoqërore të miratuar në në masën 5 milionë lekë në vit. Gjithashtu, korrik të vitit 2014. parashikohet një harmonizim më i mirë dhe i Ndryshimet që propozohen në këtë projektligj njësuar i të drejtave nga sigurimi suplementar i të mbështeten në politika të përcaktuara në gjithë këtyre personave me tituj shkencorë, dokumentin strategjik të Këshillit të Ministrave për pavarësisht faktit nëse ata punojnë në institucione reformimin e sistemit të sigurimeve shoqërore, të publike apo private. detajuar në dokumentin e politikave të pensioneve, Gjithashtu, nëpërmjet këtij ligji të gjithë ata per- të miratuar nga Ministria e Mirëqenies Sociale dhe sona që nuk kanë kontribute në skemë, pasi skema e Rinisë, si edhe në rekomandimet që janë dhënë ka filluar në janar të vitit 2010, të gjithë profesorët periodikisht nga FMN-ja dhe Banka Botërore. Këto që para kësaj periudhe kanë gëzuar titullin e institucione kanë rekomanduar zbutjen e deficitit profesorit, pavarësisht se punojnë, janë në pen- të skemës së pensioneve shtetërore suplementare sion ose jo, automatikisht do të marrin pension dhe reduktimin e kontributit përkatës të buxhetit të suplementar. shtetit për të siguruar rritjen e qëndrueshmërisë, Dispozitat e propozuara respektojnë të zhvillimit të ekonomisë, si edhe marrjen e disa Kushtetutën dhe parimet e saj. Gjithashtu, ato masave siç janë rritja e masës së kontributit respektojnë dhe zhvillojnë të drejtat e fituara në suplementar, indeksimi i përfitimeve jo më shumë koherencë me zhvillimet ekonomike e financiare se rritja e inflacionit dhe masa të tjera. të vendit. Këto dispozita respektojnë parimet Objektivi që projektligji synon të përmbushë buxhetore të financimit të shpenzimeve, të është përmirësimi i situatës financiare buxhetore përcaktuara në ligjin e menaxhimit të sistemit aktuale e kësaj skeme për reduktimin e buxhetor në Republikën e Shqipërisë, si edhe subvencioneve, si dhe përmirësimi i parimit dispozitat ligjore në fushën e administrimit financiar kontributiv për një qëndrueshmëri financiare dhe kontrollit. afatgjatë të saj. Projektligji saktëson përkufizimin e pagës Ndryshimet që propozohen në këtë projektligj referuese duke e përcaktuar atë si paga bazë për parashikojnë zbutjen e efekteve financiare të titullin në institucionet publike. Kjo është bërë për skemës së pensioneve suplementare nëpërmjet arsye të harmonizimit të financave të skemës, harmonizimit më të mirë dhe kontributeve të sepse në disa institucione jopublike, që janë ose përfitimeve të personave me tituj shkencorë dhe pretendojnë të jenë pjesë e skemës, pagat janë reduktimin e subvencioneve buxhetore për shumë herë më të larta se në institucionet publike. financimin e kësaj skeme. Projektligji saktëson procedurat dhe afatet e Aktualisht bëhen me përfitime suplementare të pagesës së kontributeve, duke përcaktuar si or- gjithë personat që kanë tituj shkencorë që nga gan përgjegjës Drejtorinë e Përgjithshme të koha e marrjes së titullit deri në moshën e daljes Tatimeve dhe duke përcaktuar të njëjta procedura në pension, ndonëse për periudhën para miratimit dhe afate për mbledhjen e kontributeve nga skema të ligjit bazë këta persona nuk kanë paguar e detyrueshme e sigurimit shoqëror. kontribute. Në këtë skemë rezultojnë 595 përfitues Projektligji saktëson titujt për të cilët periudha dhe 510 kontribuues. Me të ardhurat nga e punës njihet si periudhë e ushtrimit të titullit. Më kontributet mbulohen vetëm 27% e shpenzimeve konkretisht shtohen titujt “Drejtues kërkimesh”, të skemës dhe buxheti i shtetit mbulon rreth 73% “Mjeshtër kërkimesh”.
22 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Gjashtë shqyrtimit në komisione janë shtuar nga një makine me mallra vendi. edhe disa tituj të tjerë, si: “Docent”, “Bashkëpunëtor Jo, të dashur pushtetarë, devollitët kishin ardhur i vjetër shkencor”, për të mos lënë jashtë skemës për të kërkuar vëmendje për atë mall që kanë, se, edhe një grup të vogël personash. përveç shume halleve që kanë, duan të sigurojnë Vlen të theksohet se kjo masë nuk zgjeron të bukë për familjet e tyre. drejtat, por vetëm saktëson titujt që përfitojnë një Dua të tërheq vëmendjen se edhe në Shkodër, masë e tërë e nevojshme si rezultat i disa probleme si në Devoll, ka mungesë totale në mbështetjen e të shfaqura gjatë zbatimit të ligjit në praktikë. fermerëve. Në qarkun tonë nuk ka asnjë lloj Gjithashtu, ripërcaktohen edhe tavanet për subvencioni. Investimet nga ana e qeverisë janë pensionet suplementare të personave me tituj shumë të ulëta, ku në total për të gjithë qarkun shkencorë, duke iu referuar pensionit të pleqërisë. tonë kapin shifrën 400 mijë euro. Pensionet suplementare që jepen nga ky Tani le t’i kthehemi projektligjit “Për pensionet projektligj indeksohen në kohë dhe sipas masës shtetërore suplementare të punonjësve të së përcaktuar me vendim të Këshillit të Ministrave. universiteteve, shkollave të larta, Qendrës së Duke qenë pro këtyre ndryshimeve, që vijnë Studimeve Albanologjike, Akademisë së në kuadër e reformës së përgjithshme të Shkencave dhe të gjitha institucioneve të tjera pensioneve, në diskutimin e projektligjit që kemi kërkimore publike në Republikën e Shqipërisë, të bërë vjet, ne jemi njohur edhe me aktet që do ta cilët kanë tituj shkencorë”, i sjellë për diskutim në na vinin në vijim. Ky ndryshim që vjen ka për qëllim parlament, i cili na paraqitet si një amendim shtesë përmirësimin e situatës financiare aktuale për i reformës së pensioneve të ndërmarra nga reduktimin e subvencioneve, për përmirësimin e qeveria. parimit të kontributit, si dhe për një qëndrueshmëri Ashtu si edhe vetë reforma në përgjithësi, e cila financiare afatgjatë të saj. Për këtë arsye nuk pritet të përmirësojë situatën e pensioneve parashikohen që të merren të gjitha këto masa. aktuale dhe të përfituesve në vitet që do të vijnë, Mendoj se me hyrjen në fuqi të këtij ligji do të ky amendim nuk vjen për të rritur pensionet, por përfitojnë jo vetëm ata profesorë që kanë kontributet për punonjësit me tituj shkencorë të kontribuar në skemë që prej vitit 2010, por edhe institucioneve të arsimit të lartë, atyre kërkimore- ata që nuk kanë kontribuar asnjëherë, sepse nuk shkencore dhe Akademisë së Shkencave. Në ka pasur ligj për këtë kategori. relacionin e qeverisë thuhet se përmes këtij Të gjithë profesorët që para kësaj periudhe projektligji synohet harmonizimi i efekteve kanë gëzuar titullin e profesorit, pavarësisht se financiare, që vijnë si rezultat i përfitimeve punojnë, janë në pension ose jo, automatikisht do suplementare të pensioneve me tituj shkencorë, ta marrin këtë pension. Meqenëse nuk kishin me qëllim lidhjen më të mirë mes kontributeve dhe kontribuar fare, u vendos që pensioni të jetë 50% benefiteve, si edhe reduktimin e subvencioneve i pensionit të pleqërisë. buxhetore për financimin e kësaj skeme, duke Pra, të nderuar deputetë, ne jemi pro këtyre ndryshuar përkatësisht nenet 2, 4, 5, 7, 8, 10 dhe ndryshimeve dhe shpresojmë që brenda një afati 14 të ligjit të vitit 2009. të caktuar kohor të vijnë edhe aktet e tjera Sipas ligjit ekzistues, ndryshe nga punonjësit e nënligjore për të hyrë në fuqi ky ligj kaq i administratës publike, punonjësit me tituj rëndësishëm. shkencorë në institucionet e sipërpërmendura u Faleminderit! bënë subjekt i përfitimit të pensioneve Valentina Leskaj – Faleminderit! suplementare. Në këtë ligj u përcaktua një kontribut Fjalën e ka deputetja Irma Kopliku. shtesë 3,5%, i cili është 0,5% më i lartë se i Irma Kopliku - Faleminderit, zonja drejtuese specialistëve të administratës publike, dhe 0,5% e seancës! më i ulët se sa i drejtuesve në administratën Të nderuar kolegë, publike, duke ruajtur edhe një ekuilibër logjik, sipas Te nderuar qytetarë, pagave përkatëse. Ligji ekzistues i vitit 2009 e Para se të filloj diskutimin për projektligjin, dua përcaktonte masën e kontributit për personat me të mbështes fermerët e Devollit, që organizuan një tituj shkencorë të punësuar në institucionet publike protestë paqësore e me leje të rregullt. Këtë në masën 3,5% të pagës referuese, ndërsa tani protestë deshën ta pengonin, sepse kishin frikë ky kontribut kërkohet të rritet në 5%. Njëkohësisht
23 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ligji bën disa rregullime teknike dhe fut në skemë Mendoj se mjafton vetëm kjo pikë për të parë edhe punonjësit kërkimorë-shkencorë që kanë tituj se këto ndryshime ligjore nuk ecin aspak në alternativ të barasvlershëm me titujt akademikë harmonizim me reformën e pensioneve dhe, në “Profesor” dhe “Profesor i Asociuar”. këtë këndvështrim, kur paguan më shumë se të Pra, siç shihet, qëllimi mbetet reduktimi i tjerët, të cilët i takojnë së njëjtës kategori pagash, subvencionit shtetëror për këtë kategori pa dyshim që nuk shkon drejt harmonizimit të pritur, përfituesish, të cilët përbëjnë, sipas raportit të por merr ngjyra diskriminuese. Mund të quhet pa qeverisë, vetëm 595 përfitues dhe ka aktualisht frikë diskriminues, pasi rrit kontributet e sigurimeve 510 kontribuues. Po sipas relacionit, mësohet se shoqërore për punonjësit e universiteteve në një me të ardhurat nga kontributet mbulohen vetëm nivel më të lartë se administrata publike dhe kjo 27% e shpenzimeve të skemës, dhe buxheti i rritje e kontributit në 5% tani, e shndërron të drejtën shtetit mbulon përmes subvencioneve pjesën tjetër e marrjes së pensionit suplementar në blerje të tij. prej 73%. Nga ana tjetër, edhe koha kur vijnë këto Në pamje të parë duket se ky amendim ka një ndryshime ligjore të bën t’i mendosh këto logjikë të pranueshme ekonomike që shkon drejt amendime si paragjykuese, si një lloj hakmarrje shkurtimit të parave që derdh shteti, pasi numri i ndaj punonjësve akademikë, pasi pikërisht ata që kontribuuesve aktualisht është më i vogël se i atyre goditen nga ky ndryshim ligjor janë punonjësit e që përfitojnë. Duke e parë në raportin e asaj fryme, universiteteve, dhe kjo bëhet në momentin kur ata që gjoja po synohet të realizohet përmes kësaj kontestuan dhe kundërshtuan ligjin e ri të arsimit skeme, nuk është balancimi mes kontributit të të lartë, që miratuat sërish me forcën dhe individit dhe përfitimit të tij në të ardhmen, por i arrogancën e kartonëve tuaj, si maxhorancë. rritet vetëm kontributi nga 3,5% në 5%, çka mund Me sa duket edhe këto ndryshime ecin në të përkthehet: sot ti punonjës me titull shkencor frymën e politikave të kësaj qeverie, që si vizion të paguan më shumë sigurime nga paga jote, jo me vetëm politik, si dhe zgjidhjet fiskale i gjejnë duke qëllimin që nesër do të kesh një pension më të rënduar qytetarët. mirë, por duhet të të marrim më shumë, që të Ndryshimet që u bënë vitin e kaluar në ligjin e paguajmë këto që janë në pension, pasi duam të pensioneve u shitën si reformë, por në të vërtetë nxjerrim më pak para nga arka e shtetit. Një logjikë ishin disa amendime të ligjit për konceptet politike, të tillë nuk e ndeshim në asnjë vend të Bashkimit që uljen e pensioneve e shesin për rritje. Refor- Europian, sepse kudo, duke përjashtuar pensionet mat e pensioneve gjithmonë parashikojnë efekte private, shteti është subvencionuesi kryesor i për 50 deri 70 vjetët e ardhshëm, dhe ato duhet të pensioneve dhe skema e tyre gjithnjë llogaritet në miratohen me konsensus, sepse, më shumë se politikat sociale. politika ekonomike, pensionet janë mirëfilli politika Ajo çfarë të bën përshtypje në këtë ndryshim sociale, ku shteti mbron dhe paguan moshën e të ligjit për pensionet suplementare është tretë, sipas parimeve kushtetuese, por qeveria e pritshmëria financiare, e cila, sipas përllogaritjes majtë uli pensionet e reja dhe bllokoi rritjen e atyre të relatorëve duhet të jetë afro 5 milionë lekë, një ekzistuese. Prej 2 vjetësh pensionet janë ulur të shifër kjo që duket jo vetëm e vogël, por edhe mjaft paktën 15%, pasi inflacioni ka qenë rreth 2%, qesharake, duke pasur parasysh skandalet e ndërsa çmimet e mallrave bazë të konsumit janë ryshfetmarrjes, korrupsionit dhe abuzimeve deri në rritur 6-8% në vit. Prandaj mendoj se duhet votuar 600 milionë euro të CEZ-it. Duke u nisur nga kjo kundër këtyre ndryshimeve ligjore, pasi shtrëngimi mund të shihet qartë se raporti kontribut- i masave fiskale, rritja e taksave po e tregojnë se subvencione nuk ndryshon shumë, pasi, siç e nuk janë aspak zgjidhja e duhur ekonomike, thamë, kontribuuesit e sotëm të kësaj kategorie përkundrazi po bëjnë të kundërtën, po e thellojnë janë vetëm 510 vetë. Pra, kjo rritje nuk e dhe zgjasin krizën dhe po vrasin shpresën e përmirëson skemën, por rëndon vetëm shqiptarëve duke prodhuar vetëm eksod. kontribuuesit e sotëm. Madje ky grup, me rritjen e Faleminderit! kontributit në nivelin 5% nga ky ndryshim në ligj, Valentina Leskaj – Faleminderit! paguan më shumë se edhe se vetë drejtuesit e Fjalën e ka deputetja Erjeta Alhysa. administratës publike, të cilët e kanë kontributin Përgatitet deputetja Eleina Qirici. në nivelin 4%. Erjeta Alhysa – E nderuara drejtuese e
24 Legjislatura e 8-të Viti 2015
seancës, marrjes së titullit e deri në moshën e daljes në pen- Të nderuar kolegë, sion, ndonëse për periudhën para miratimit të këtij Sot po paraqesim një projektligj, që është pjesë ligji këta persona nuk kanë paguar kontribute. integrale e reformës së përgjithshme të sistemit të Dokumenti i politikave të pensioneve, tashmë i sigurimeve shoqërore që po kryhet në vendin tonë materializuar në ligjin e ri të sigurimeve shoqërore, dhe parashikon reformimin e skemës së u miratua në Kuvendin e Shqipërisë më 30 korrik pensioneve shtetërore suplementare të të vitit 2014 dhe hyri në fuqi në janar të vitit 2015, punonjësve të universiteteve, shkollave të larta, i cili respekton të drejtat financiare të fituara, duke Qendrës së Studimeve Albanologjike, Akademisë i zhvilluar dhe duke i bërë ato më të drejta. Ai së Shkencave dhe të gjitha institucioneve të tjera formaton sistemin e pensioneve, duke garantuar kërkimore publike në Republikën e Shqipërisë, të pensione individuale, të varura drejtpërdrejt nga cilët kanë tituj shkencorë. Ky projektligj ka për kontributet e paguara, si dhe standardizon një qëllim harmonizimin e ligjit nr. 10139, datë shkallë të pranueshme të raportit pagë-pension në 15.05.2009 “Për pensionet shtetërore një periudhë afatmesme dhe afatgjatë, si dhe një suplementare të punonjësve të universiteteve, qëndrueshmëri fiskale të sistemit të përmirësuar shkollave të larta, Qendrës së Studimeve në periudhën afatmesme. Efektet e reformës kanë Albanologjike, Akademisë së Shkencave dhe të filluar të ndihen si për sa i përket masës së gjitha institucioneve të tjera kërkimore publike në përfitimeve, që janë lehtësisht më të larta, por Republikën e Shqipërisë, të cilët kanë tituj sidomos në ndërgjegjësimin e përgjithshëm për shkencorë”, me ndryshimet e tjera ligjore, që janë nevojën e pagimit të kontributeve. bërë si rezultat i reformës së pensioneve të Gjatë vitit 2014 dhe veçanërisht në 3-mujorin e ndërmarra nga qeveria. Gjithashtu, përmes këtij fundit të ardhurat dhe numri i kontribuuesve u rrit projektligji synohet edhe harmonizimi i efekteve ndjeshëm. Numri i kontribuuesve arriti në 654 561 financiare, që vijnë si rezultat i përfitimeve persona, në një rritje në krahasim me vitin 2014 suplementare të personave me tituj shkencorë, me me mbi 100 mijë kontribuues ose 17% më shumë qëllim lidhjen më mirë mes kontributeve e se një vit më parë. U përmirësua ndjeshëm norma benefiteve dhe reduktimin e subvencioneve e varësisë së sistemit, e cila shpreh raportin midis buxhetore për financimin e kësaj skeme. përfituesve dhe kontribuuesve. Në vitin 2013 ky Projektligji është pjesë e reformës së plotë të raport ishte 1,02 përfitues për një kontribuues, sistemit të përgjithshëm të sigurimeve shoqërore ndërsa në vitin 2014 arriti në 0,89 përfitues për në Shqipëri në përputhje me programin politik të një kontribuues. Aktualisht në skemën e qeverisë. Tashmë nga ana e Këshillit të Ministrave pensioneve suplementare të punonjësve me tituj është miratuar një dokument politikash për shkencorë kemi 590 përfitues dhe 510 kontribuues. reformimin e sistemit të sigurimeve shoqërore, që Pra, me të ardhurat me kontributet mbulohen ka në themel lidhje më të drejtë mes kontributeve vetëm 27% e shpenzimeve të skemës dhe buxheti dhe benefiteve, si dhe reduktimin e subvencioneve i shtetit mbulon përmes subvencioneve, pjesën të buxhetit për fondin e sigurimeve shoqërore. tjetër, prej 73%. Aktualisht janë miratuar në Kuvendin e Shqipërisë Gjendja aktuale e financave të skemës, nevojat ndryshime ligjore për reformën e sistemin e gjithnjë në rritje të saj për subvencione buxhetore, sigurimit shoqëror të detyrueshëm dhe po domosdoshmëria për reduktimin e këtyre vazhdohet me projektligje për reformimin e subvencioneve, por edhe vazhdimin e ofrimit të skemave suplementare. Ligji nr. 10139, datë një mbrojtjeje suplementare, e cila sjell garanci më 15.05.2009 “Për pensionet shtetërore të lartë për mbulimin e shpenzimeve të këtyre suplementare të punonjësve të universiteteve, personave dhe nxitjen e tyre për kryerjen me shkollave të larta, Qendrës së Studimeve përkushtim të funksionit apo detyrës, përcaktohen Albanologjike, Akademisë së Shkencave, dhe të në këtë projektligj me rritjen e masës së kontributit gjitha institucioneve të tjera kërkimore publike në në 5% të pagës referuese për personat me tituj Republikën e Shqipërisë, të cilët kanë tituj shkencorë të punësuar në institucionet publike. shkencorë”, i miratuar në vitin 2009, parashikon Gjithashtu, parashikohet një harmonizim më i mbrojtjen me përfitime suplementare të të gjithë mirë dhe i njehsuar i të drejtave nga sigurimet personave që kanë tituj shkencorë që nga koha e suplementare të gjithë personave me tituj
25 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shkencorë, pavarësisht faktit nëse punonjësit e rillogaritjeje përveç indeksimit sipas përcaktimeve institucioneve janë në institucione publike apo pri- me vendim të Këshillit të Ministrave. vate. Dispozitat e propozuara respektojnë Projektligji parashikon disa saktësime si në Kushtetutën dhe parimet e saj, si edhe të drejtat e rastin kur nga të drejtat e njohura dhe nga fituara në koherencë me zhvillimet ekonomike dhe kontributet e paguara. Një person ka të drejtën e financiare të vendit. Këto dispozita respektojnë përfitimit nga ky ligj, nga ligji “Për pensionet parimet buxhetore të financimit të shpenzimeve, suplementare të ushtarakëve”, nga ligji “Për të përcaktuara në ligjin për menaxhimin e sistemit pensionet suplementare të personave me tituj buxhetor në Republikën e Shqipërisë, si dhe shkencorë”, ose përfiton një pension të posaçëm dispozitat ligjore në fushën e administrimit financiar shtetëror. Në këtë rast në projektligj parashikohet dhe të kontrollit. Në dispozitat që paraqiten për e drejta e përfitimeve nga çdo skemë, por me shqyrtim nuk është parashikuar tatimi i të kusht që periudha e shërbimit të mos jetë e ardhurave nga skemat suplementare, pasi mbivendosur, që do të thotë se periudha e përfitimit subjektet e tatimit mbi të ardhurat personale, është e vlefshme vetëm për njërin në fondin e shkalla tatimore, si dhe niveli i të ardhurave sigurimeve suplementare, që administrohen nga personale, i përjashtuar nga ky tatim, përcaktohet Instituti i Sigurimeve Shoqërore. Procedurat e me ligj të veçantë. administrimit dhe të derdhjes janë të njëjta, si edhe Ndërkohë, bazuar në të dhënat e regjistrit të për kontributin e detyrueshëm shoqëror. pensioneve, rezulton se aktualisht se ka përfitime, Ky projektligj do të zbatohet nga Instituti i të cilat e kalojnë nivelin minimal të të ardhurave të Sigurimeve Shoqërore. Kontributet e përcaktuara patatueshme. Liberalizimi ekonomik e institucional nga ky ligj do të administrohen nga Drejtoria e ka shpënë në krijimin e shumë institucioneve Përgjithshme e Tatimeve dhe do të derdhen në jopublike, që pretendojnë se personat e punësuar llogarinë e unifikuar të të ardhurave prej andej në pranë tyre të përfshihen në këtë skemë formën e sigurimeve suplementare që suplementare dhe për këtë arsye është shtuar një administrohen nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore. pikë e re, e cila e ngarkon Këshillin e Ministrave të Si konkluzion, projektligji mundëson përcaktojë se në cilat institucione jopublike harmonizimin më të mirë, midis kontributeve dhe punësimi i personave me tituj shkencorë do të jetë përfitimeve nga skema e pensioneve shtetërore si periudhë e ushtrimit të titullit. Gjithashtu, është suplementare, duke reduktuar subvencionet saktësuar përkufizimi i pagës referuese, duke e buxhetore për financimin e kësaj skeme, si edhe i përcaktuar atë si pagë bazë për titullin në respekton ato më tej. Prandaj ju ftoj të gjithëve ta institucionet publike. votojmë atë. Në projektligj saktësohen procedurat dhe afatet Faleminderit! e pagesës së kontributeve, duke përcaktuar si or- Valentina Leskaj - Faleminderit! gan përgjegjës Drejtorinë e Përgjithshme të Fjalën e ka deputetja Eleina Qirici. Tatimeve dhe duke përcaktuar të njëjtat procedura Eleina Qirici – Të nderuara zonja dhe zotërinj dhe afate për mbledhjen e kontributeve nga skema deputetë, e detyrimeve të sigurimit shoqëror. Të nderuar qytetarë, Projektligji përcakton edhe tavanet për Përpara se të flas për disa ndryshime në pensionet suplementare të personave me tituj pensionet suplementare, dua të bëj me dije për shkencorë. Pensionet suplementare që jepen nga qytetarët dhe për ata deputetë të maxhorancës që ky ligj indeksohen në kohë dhe sipas masës së ndoshta nuk i ha shumë meraku apo nuk e kanë përcaktuar me vendim të Këshillit të Ministrave. dëgjuar, pikërisht protestën e fermerëve, jo për Projektligji shton një nen të ri 10/1, i cili garanton faktin se ata nuk duan të paguajnë, nuk duan të të drejtat e fituara si një detyrim kushtetues. jenë korrektë më ligjin, nuk duan të ketë nipt, por Në projektligj janë parashikuar të drejtat e për problemin se prodhimet e tyre nuk arrijnë të fituara lidhur me pensionet suplementare me datë shiten. Jemi në vjeshtë në kulmin e prodhimeve fillimi deri më 31.12.2014, të cilat faktohen sipas të fermerëve dhe ata nuk kanë treg për shitjen e dispozitave ligjore që kanë qenë në fuqi deri në tyre. Është vitit i dytë rresht që prodhimet e atë datë, po kështu do të vazhdojnë të paguhen fermerëve kalben pa u shitur. Pavarësisht pa u ndërprerë dhe nuk janë objekt ndryshimi apo prodhimit të madh që ka pasur këtë vit, tregu
26 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dominohet nga mallrat e importit që hyjnë pa bllokuar. Nuk bëhet merak qeveria, kjo qeveri që doganë dhe pa taksa. Çfarë ka bërë qeveria për e kishte prioritet bujqësinë, por vetëm me fjalë, të mbrojtur prodhimin vendas dhe për të siguruar sepse realiteti është gjë tjetër. Realiteti janë shitjen e këtij prodhimi? Fermerëve nuk u ka fermerët me prodhimet e tyre të pashitura, të shkuar ndonjë përfaqësuesi i qeverisë për të parë kalbura dhe të hedhura. direkt prodhimet e tyre të pashitura, prandaj ata Çfarë ndodhi këto ditë kur reshjet dëmtuan vendosën të protestojnë para parlamentit për ta banorët në Juglindje të vendit? Një bërë Tiranën politike të dëgjojë. Por, të trembur papërgjegjshmëri e qeverisë për të parandaluar nga produktet e fermerëve urdhëruat forcat e dëmet e mëdha. Po të kujtojmë se buxheti për policisë për të penguar këtë protestë të lajmëruar, kullimin u ul ndjeshëm, situata të tjera do të ketë. duke dashur t’i shoqëronin në komisariat drejtuesit Nga reshjet e rëna gjatë fundjavës u bllokua rruga e mjeteve të protestuesve, pikërisht, sepse po nacionale hyrëse në Ersekë prej daljes nga shisnin mallra kontrabandë. Në demokraci jemi? shtrati të përroit të Gashtovës. Rreth 2 metra ka Absolutisht, jo! Në terror të plotë nga shteti policor, qenë lartësia e inerteve dhe e gurëve që bllokuan në një shtet dhe një qeveri që ka frikë nga populli rrugën, mbi 500 krerë bagëti që ndodheshin në i tij. Protesta e fermerëve foli vetë. Si fermerët e kullotën verore në Gramoz u mbytën, ujësjellësi i Korçës janë edhe të tjerë në Shqipëri që qeveria Ersekës dhe disa fshatra rrotull u shkatërruan nga i la në mëshirë të fatit, të cilët jo vetëm që nuk i prurjet e përrenjve dhe zona mbeti pa ujë. Për mbrojti prodhimet e tyre, por hap doganat dhe fut disa ditë munguan edhe dritat, pasi era rrëzoi edhe mallra importi, sepse i duhet të shtojë të ardhurat shtylla. Në Korçë pati probleme me rrugë të nga dogana, mallrat e importit, për të cilët nuk përmbytura në disa fshatra, mungesë të energjisë mungojnë lehtësirat në doganë. Nuk mungon dhe shkatërrim të urave. Në Podgorie ishin 12 kontrabanda, vjen me një çmim më të lirë për t’u shtëpi të dëmtuara nga rreth 2 mijë metër kub inerte shitur sesa prodhimi vendas dhe fermeri fundoset. dhe gurrë të ardhur nga aktivizimi i përroit. Dëmet Çfarë kanë bërë institucionet për të nxitur eksportin kanë qenë shumë të mëdha, janë shkatërruar rreth e prodhimeve bujqësore? Rezultati duket: katër ura në njësinë Moglicë, në to duhet ndërhyrje prodhimet të pashitura, pamundësi eksportimi, rritje e shpejtë që të mos izolohen fshatrat. Në Pustec të çmimit të naftës dhe asnjë lehtësi tjetër për janë 50 banesa të dëmtuara për të mos folur për bujqësinë, ndonëse u premtuar shumë për dëmet në Pogradec ku mallrat e bizneseve të vogla fermerët. Nuk ka heqje të taksës së qarkullimit për dhe të mëdha u shkatërruan nga uji dhe nga llumi. karburantin që përdoret nga mjetet e mekanikës Të prekura nga vërshimet e ujërave kanë qenë bujqësore, nuk ka rimbursim për naftën që njësia Buçimas, qyteti i Pogradecit dhe Udenishti, përdoret në bujqësi. Për fermerët përveç taksës shkollat e Podgories, Pirgut dhe të Rrëmbecit janë së tokës nuk duhet të ketë asnjë taksë tjetër. Kjo të dëmtuara, po kështu edhe palestra e shkollës është oferta e Partisë Demokratike për fermerët, “Sotir Gurra” e qytetit të Korçës. Cilat janë arsyet? duke dalë përkrah tyre dhe duke i ndihmuar. Këtë duhet të bëjë qeveria së pari. Nëpërmjet masave ndihmuese për naftën për Për të kaluar te ndryshimet e pensioneve imputet e tjera fermerët do të ndihmohen që suplementare, ky projektligj i godet akademikët, prodhimet e tyre të mos shiten me kosto. Duhet ata që kanë titujt “profesor” dhe “profesor të t’u pritet rruga kontrabandistëve që sjellin prodhime asociuar”, akademikë të universiteteve, të nga jashtë pa taksa dhe pa doganë, duke shkollave të larta dhe të gjithë institucioneve të tjera falimentuar prodhimin vendas. Edhe kjo është kërkimore, për më tepër janë ndryshime që sjellin ofertë e Partisë Demokratike. Me të ashtuquajturin problematika në ecurinë e skemës dhe skemën e aksion kundër informalitetit, fermerët u vunë në bëjnë të pazbatueshme. Ajo që të bën përshtypje vështirësi, ata mund t’i shesin prodhimet vetëm tek është fakti që ndryshimet, të cilat vijnë herë pas tregtarët apo në pikat e grumbullimit. Nuk u here për shqyrtim si projektligje, vetëm përmirësim mjafton kostoja e lartë e prodhimeve të tyre nuk sjellin. Kjo qeveri nuk do të bëjë ndryshime që bujqësore, por edhe çmimi i ulët i shitjes te të jenë në dobi të grupit përkatës, por në mënyrën grosistët apo në pikat e grumbullimit, duke mos e një show mediatik tregon se ky projektligj do të mbuluar dot as shpenzimet e prodhimit. Jemi në sjellë rritje të numrit të kontribuuesve, por në fakt pikun e prodhimeve bujqësore dhe gjithçka është nuk është kështu siç është paraqitur. Çfarë ndodh?
27 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Rritet masa e kontributit suplementar që do të profesorët e universiteteve sot, masa e rritur në paguhet nga të punësuarit e përfshirë në skemë, 5% e kontributit nuk është e pranueshme. I vlerësoj që janë punonjës të universiteteve nga 3,5 në 5%. ata deputetë të maxhorancës që janë shprehur në Kjo kategori nuk ka pasur asnjë rritje të pagës së komisionet parlamentare për rishikim të këtij saj që prej dy vjetësh të kësaj qeverisjeje, e cila projektligji, por siç ndodh gjithmonë deri këtu mund ka penguar rritjen e pagave, pikërisht në këto të shkojë mendimi i tyre, më pas ai ndërpritet dhe rrethana propozohet rritja e kontributeve për këtë flasin kartonët. Nga njëra anë janë profesorët, nga kategori. ana tjetër janë të rinjtë. Çfarë do të ndodhë me të Së dyti, rriten kontributet e kësaj kategorie, rinjtë që duan të vazhdojnë universitetin? Ulet ndërkohë që pagat e tyre janë shumë larg pagave numri i atyre që vazhdojnë studimet e larta në ciklin të homologëve, deri në Kosovë. e dytë dhe të tretë, ku edhe kontributi i kategorive Së treti u pretendua se do të sillte rritje të “profesor”, është më i lartë. Studentët nuk do të numrit të kontribuuesve në skemë, por, në fakt, jo, jenë më të sigurt për tarifat. Sa do të rriten ato? sepse në kushtet e miratimit të ligjit “Për arsimin e Ndërkohë që i privoni nga e drejta e arsimimit, duke lartë” dhe goditjes së titujve akademikë sipas tij, krijuar barriera financiare dhe pasiguri te studentët. që nuk do të jenë tituj kombëtarë, do të thotë se Tarifën e studentëve e shndërruat në një pengesë një profesor për shumë rrethana do të punësohet për aksesin e tyre në universitet dhe nuk u në universitet, por jo në vendin e punës si garantoni vazhdimin e studimeve pas ciklit të parë, profesor, pra kontributi nuk do të jetë i tillë. Për të për studimet master. A e keni marrë në mos harruar edhe faktin tjetër që kemi pesë vjet konsideratë të punësoni studentët që mbarojnë nga marrja e gradës “doktor” për të marrë titullin sistemin Bachelor? A kanë ata mundësi punësimi? “profesor i asociuar” dhe më pas “profesor”, kjo Duket se qeveria ka ndër mend të avancojë edhe periudhë ka vetë riskun në këtë skemë. me rritjen e tarifave duke parashikuar një rritje Në këto kushte skema çalon në zbatimin e saj, 10% në vitin 2016. Vetëm në muajin shkurt të vitit por edhe në qëllimin për të cilën ngrihet. 2015 shërbimet arsimore ishin 10% më të shtrenjta Së katërti, rritet masa e kontributeve për sesa e njëjta periudhë e vitit 2014. Jemi pas dy punonjësit e universiteteve në një nivel më të lartë vjetësh qeverisje dhe problematika është shumë se administrata publike. Jo për rastësi projektligji më e mprehtë. Në Shqipëri një ndër katër të rinj vjen në kohën kur punonjësit e universiteteve është i papunë, duke rritur nivelin e papunësisë debatuan gjatë ndaj ligjit “Për arsimin e lartë”, për këtë kategori. Vetëm nëse do të shikojmë qeveria ua shpërblen në këtë mënyrë. Mosha e regjistrin e të papunëve, ata që kanë kërkuar pensionit është rritur dhe rritja e kontributeve nuk punë, një pjesë e mirë e tyre janë me master përputhet me pjesën e përfitimit që kjo kategori do profesional, me master shkencor, por punë nuk të marrë si pension suplementar. Më qartë do të gjejnë dot. Mos harrojmë faktin se numri i të rinjve gëzojnë më pak vite pensioni që t’i shohin hairin që po largohen jashtë Shqipërisë është relativisht edhe rritjes së kontributit duke e shndërruar të i lartë, përfshirë të rinjtë që janë të mirarsimuar drejtën për pension suplementar në blerje të tij. dhe kjo, sepse shpresa e tyre është shuar. Kjo, Kjo kategori punonjësish janë persona që sepse ju vendosni në poste drejtues të paaftët profesioni i tyre u kërkon financim të punës profesionalisht, por që kanë guxim prej të marri kërkimore - shkencore. Në kushtet kur këta për të abuzuar në punën e shtetit, kjo ndodh, sepse punonjës i paguajnë vetë shpenzimet për kumtesa, kontrabanda, krimi mbrohet nga qeveria dhe referate shkencore jashtë vendit, kur për ngritjen vjedhja fshihet nga qeveria. U bë publike për e tyre akademike nuk u përgjigjet njeri, u rritet drejtorin e Shërbimit Pyjor në Korçë abuziviteti me edhe masa e kontributeve, atëherë kjo qeveri nuk detyrën. Po të lexosh në medie është dhënë e mbështet dhe e mbron këtë kategori, këtë rrugë përfundimi: është vënë nën akuzë për shpërdorim dhe metoda të tjera të njohura në vende detyre dhe falsifikim të dokumenteve, por kjo nuk europiane. është e vetmja. Kemi drejtorin e Postës së Korçës Si do të veprohet me skemën e kontribuuesve që me pagën e një vendi pune paguhen dy të kësaj kategorie? Nëse doni le të ketë përfitim punonjës. Janë disa të tillë. Këta persona, a të madh ai që do të kontribuojë më shumë, kur të paguajnë detyrime, ndaj shtetit apo i ndajnë ato? dalë në pension, por në kushte aktuale që janë Këta drejtues dhe të tjerë si këta cili qeveritar i
28 Legjislatura e 8-të Viti 2015
lartë i mbron dhe i shpërblen? Të mos harrojmë Në kryereformën e pensioneve, pamja është se këta vënë kokën e tyre në rrezik për qeveritarët më shndritëse, verbuese gati. Mjafton t’i referohemi eprorë, pasi atyre nuk u bëhet vonë kur nuk u thënieve në këtë sallë të Kryeministrit dhe ministrit duhen, por janë mish për top. Sa herë ju vihen në të kohës, kur prezantuam reformën. Ata thanë se dukje raste të tilla për ironi thoni: “Do marrin qëllimi i vetëm i saj ishte që të çmontonin ndëshkimin e duhur!”. Pse vihen në drejtim njerëz instrumentin shkurajues që rrogëtarët me rroga të të tillë: njerëz me rekorde kriminale, njerëz të aftë larta të mund të merrnin pension më të lartë sesa vetëm për një gjë: për të shpërdoruar detyrën pa dyfishi i pensionit minimal. Një parti e të majtëve, kurrfarë përgjegjësie? Përgjigjja është e qartë: i të vobektëve, paska pasur merak vetëm pensionet vini në detyra të tilla, sepse jeni palë me ta. Jeni e rrogëlartëve. Sot, kushdo që ka një rrogë më të palë me krimin, me drogën, me vjedhjen, por vetëm lartë, do të marrë një pension më të lartë. Pra, kjo me qytetarët nuk jeni palë. Krimit vetëm rritet. Ku parti që thotë se kush do të fitojë më shumë, do të është policia? Ku ta kërkosh atë më përpara? Në japë më shumë. Nuk e di se çfarë emri mund t’i ndërtimin pa leje? Në kuponin tatimor apo për të vëmë në pensione: kush fiton më shumë, do të gjetur dhe numëruar sa rrënjë bimë narkotike ka marrë më shumë pension. një shtëpi? Sasia e drogës nxirret në kushte sigurie Ky është thelbi, i thënë me dy fjalë dhe me gjuhë nga kupola qeveritare. Po i mbeti kohë policisë do popullore, i gjithë kryereformës tjetër. çfarë bëri të merret me rendin. Forcat e policisë zbatojnë ajo? Për hir të së vërtetës, një mekanizëm që të urdhra dhe nuk kapim peshkun e majmë, por gjithë ne bashkë e kemi ngritur në 25 vjet marrin në komisariat punëtorë krahu që rregullojnë demokraci, mekanizmin solidaritetit, atij që vepron në mënyrë vullnetare një objekt kulti në fshat, në dy rrafshe, edhe midis brezave, por edhe vetë sepse nuk janë të siguruar. Nuk i gjendet fundi brenda brezit, njerëzit me të ardhura më të larta kësaj historia. Megamashtruesit janë jashtë dhe kontribuonin dhe hiqnin diçka më shumë jo për këta që dëgjojnë mashtrimet përfundojnë dyerve veten e tyre, por për ata që nuk kishin mundësi të të komisariateve dhe të burgjeve. kontribuonin. Të dyja këta elemente kanë marrë Faleminderit! një goditje shumë të rëndë. Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti Florion Çfarë bëri tjetër kjo kryereformë? Prezantoi të Mima. famshmin pension social. E thënë shqip, ky nocion Pastaj do kalojmë në emër të grupeve nuk është tjetër veçse “ke paguar, s’ke paguar, do parlamentare. të të japim pension”. Edhe këtu, të majtë e të Florion Mima –Faleminderit, zonja Leskaj! djathtë, jemi përpjekur që gjithkush të bëhej pjesë Projektligji që diskutojmë sot “Për pensionet e skemës. Më lehtësinë më të madhe, ky instru- suplementare të profesorëve dhe akademikëve” ment abonohet dhe futet një skemë parazitare. gjykoj se është një rast i mirë për të rimarrë edhe Dëmet nuk kanë filluar duken akoma. Ndoshta ju një herë debatin për reformën pensionale ose më kanë ardhur 10 mijë vota më shumë për hir të saktë kryereformën, ose për të qenë akoma më i kësaj, por do ta shikoni se sa dëm do t’i bëjë saktë bashkëkryereformën, sepse në fakt janë dy skemës ky koncept i ri, i pa studiuar dhe i pa kryereforma që duhet ta ndajmë: është reforma mbështetur. në pensione dhe ajo në energjetikë. Në Kryereforma e pensioneve, gjithashtu, e rriti me energjetikë, rezultatet rrëzëllejnë, domethënë tri-katër herë kontributin e fermerëve. Më këto që bëjnë aq dritë, sa edhe në një vend të ndriçuar sa po dëgjojmë sot, fermerëve po u kërkohet edhe të ky yni prapë shquhen. regjistrohen si persona të tatueshëm: të shkojnë Mjafton të shohësh dy-tri shifra për ta kuptuar në QKR dhe të krijojnë një biznes, kur ata janë të se sa e ndritshme është reforma në energjetike. vetëpunësuar dhe 80-90% të prodhimit e Në vitin 2012, thonë shifrat zyrtare, borxhi i vetëkonsumojnë për familjet e tyre. Ç’është ky akumuluar nga faturat e papaguara të popullatës formalizim? Ç’punë ka formalizimi me fermerin e për operatorin është 61,3 miliardë lekë. Në vitin vetëpunësuar? 2013, meqë ka filluar era rilindëse, borxhi nga 61,3 Nga 1 janari, tha ministri i Bujqësisë, njësoj si shkoi 71,3. Në vitin 2014, vazhdon e ulet, nga 71,3 të ishte i Financave, nuk do të lejojmë që fshatarët në 72,4. Mjafton të shohësh këto tri shifra dhe ke të shesin prodhimet e tyre pa kasë. Kjo është thënë gjithçka prej njërës prej kryereformave. kryereforma. Mos është kryereformë se e rriti
29 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
moshën e daljes në pension me dy vjet për Fjalën e ka ministri Klosi. meshkujt dhe shtatë vjet për femrat? Blendi Klosi – U bë seanca e dytë që ky Ju paralajmëruam se me gjithë këto masa, të parlament ka diskutimin për ligjin e pensionit. Do ardhurat nuk do t’ju shkojnë ashtu si e parashikonit. të ishte një debat civil nëse ky parlament do të Megjithëse rrekeni t’i bindni njerëzit se janë 160 merrej me këtë diskutim. por në të dyja ditët e kam njerëz plus në skemë, të gjithë e dinë se kjo nuk pasur të vështirë të dëgjoja një diskutim për është e vërtetë. Janë 160 periudha sigurimi të blera pensionet. Kanë folur pensionistë, por nuk kanë sot me çmimin e viteve të atëhershme. Këtë e folur për pensione. konfirmon edhe fakti që asnjë qindarkë më shumë Dëgjova me vëmendjen kolegun Mima dhe e se planifikimi nuk ka ardhur në të ardhurat kërkova fjalën për të diskutuar për disa gjëra që kontributeve. kanë nevojë për diskutim, për informim të opinionit Meqë jemi te kontributet dhe të ardhurat e tjetra, publik për disa të pavërteta, që deputeti Mima i më lejoni të them dy fjalë edhe për aksionin shtrembëroi në shërbim të kauzës politike. Kjo për antiinformalitet. Ai ka shpërthyer në dy muajt e mua pak rëndësi ka, kështu që nuk do të bëj debat fundit, gusht-shtator, kryesisht. Mjafton të shikosh për pjesën politike. rezultatet e këtyre dy muajve, për të parë se në Reforma e pensioneve ka qenë hyrjet publike të planifikuara dhe të rishikuara me domosdoshmëri për këtë vend. Ajo është nga ato buxhetin e mesvitit nga ana juaj, vetëm për këto reforma që kanë marrë aprovimin jo vetëm të dy muaj mungojnë rreth 50 milionë dollarë, shtuar monitoruesve ndërkombëtarë, por edhe të opinionit edhe 2 milionë dollarëve të tjerë, që mungonin për publik, pasi është reformë që ndikon në jetën e shtatë muajt e parë të vitit. Kjo politikë është e qytetarëve. Qe shumë e nevojshme për vendin dështuar. Nuk keni veshë të dëgjoni dhe të merrni tonë, për disa arsye objektive që kanë të bëjnë kthesën. me rritjen e jetëgjatësisë së shqiptarëve, me uljen Në të gjithë botën, njerëzit që i gjejnë punë e ritmit të lindjeve, por edhe për mënyrën se si ka vetes, janë të vetëpunësuar. Ndihma më e madhe funksionuar më parë kjo skemë. Duhej patjetër të për shtetin është se ata nuk shkojnë të marrin merrej një reformë institucionale për të ndaluar ndihmën ekonomike. E dini sa është si numër? hemorragjinë ku po shkonte sistemi. Për këtë jemi Në këtë botë me 7 miliardë banorë, 1,8 miliardë fajtorë të gjithë, por tetë vjetët e qeverisjes suaj njerëz janë punësuar në mënyrë të tillë. janë flagrante në mënyrën e largimit nga Në një reportazh në një nga tv-të kombëtare, përkujdesja për numrin e pensionistëve. Me një jam habitur me mençurinë e një gruaje që shiste pension social – nuk e kuptoj se pse e të mallrat e përdorura. Më kërkuan, tha, tatimet, kundërshtoni, zoti Mima – ata që nuk mund të kontributet dhe kasën dhe i kisha të gjitha. Po një kishin kontribute, mund të kishin një pagesë shkelje do ta gjejmë, i thanë. Si ka mundësi që sociale. Nuk është për të sponsorizuar blen me kile e shet me copë? Sot i janë sekuestruar dembelizmin, por për të mbuluar një grup shoqëror të gjitha. që kanë pasur problematika në këtë kohë. Kemi Po flasim vetëm për burg. Burg për gjithçka. pasur një pension fiks, që nuk kishte të bënte me Ku po shkojmë kështu? kontributet e gjithsecilit, dhe kemi kaluar në një Ju kam përmendur rastin e SHBA-së, një nga sistem të ri, i cili ka kontributet e çdo viti, duke hequr vendet me legjislacionin më të ashpër kundër për herë të parë edhe tavanin e pensioneve informalitetit. Edhe atje çdo vit ikin deri në 500 maksimale. miliardë dollarë, pa u mbledhur nga shteti. Për sa u përket të mirave të këtij sistemi, ato Megjithatë, fshehja me vullnet e të ardhurave, janë shumë: ndryshimi i llogaritjes së pensioneve dënohet maksimumi me pesë vjet. Ne, për një dhe heqja e tavanit të pensionit maksimal, kallëp fishekzjarri i çojmë në burg 10 vjet. Burg. indeksimi i masës së pensionit, duke parashikuar Burg. Burg. Ku po shkojmë? vetëm indeksimin e masës së inflacionit, njehsimi Nuk na ngelet gjë tjetër, veçse atë këngën e i pagës minimale kontributive me pagën minimale partisë suaj, të bashkisë, bëjeni: “Burg, burg, burg, zyrtare dhe indeksimi i pagës maksimale shumë burg”. kontributive dhe rritjen e pagës mesatare, rritja e Faleminderit! kontributit për sigurimet shoqërore nga 35 në 40 Valentina Leskaj - Faleminderit! vjet, deri në vitin 2025, rritja graduale e masës së
30 Legjislatura e 8-të Viti 2015
daljes në pension për gratë me dy muaj në vit, degjeneronte dhe po shkonte me frikë drejt duke arritur 63 vjet vetëm në vitin 2032, rritja kolapsit, kishim shkuar në 1,02, kishte më shumë graduale e daljes në pension me një muaj në vit, njerëz që përfitonin sesa ata që kontribuonin. duke filluar nga viti 2032, barazimi i moshës së Vetëm me reformën e vitit të kaluar vlera ka daljes në pension për të dyja gjinitë vetëm në vitin arritur në 0,89, duke qenë më pak njerëz që 2056, përmirësimi i mënyrës së llogaritjes së përfitojnë sesa ata që kontribuojnë. Me këtë pensioneve për nënat me shumë fëmijë, rritja e reformë jemi përpjekur, duke qenë shumë të normës së kontributit për zonat rurale, duke u monitoruar nga partnerët monitorues, qoftë Banka bazuar në kontribute fermere dhe zonave urbane Botërore, qoftë partnerët e tjerë, që janë me deri në vitin 2017, vendosja e elementeve sistemin tonë të pensioneve, që skema mund të dekurajuese për daljen në pension të arrijë në vetsubvencionim, siç, në fund të fundit, parakohshëm, e drejta për pension social, që siç ndodh në të gjithë botën, në një periudhë relativisht e thashë është një e drejtë për gjitha ata që këto më të shkurtër se ajo e parashikuar. vite nuk kanë pasur mundësi të kishin kontribuues Për sa i përket luftës kundër informalitetit, nuk në skemën e pensioneve. thatë të vërtetën, i nderuar koleg, për sa i përket Këto janë pjesa teknike e ligjit, për të mos hyrë ligjit të zejeve. Ne kemi përgatitur të sjellim këto te ndryshimet që sjell ligji i sotëm, ndryshime, të ditë në parlament ligjin e ri të zejeve, i cili garanton, cilat përmirësojnë, në mënyrë të spikatur, situatën në mënyrë ligjore, atë që ne e jetojmë sot në në të cilën ndodhet edhe kjo pjesë e ligjit aktual Shqipëri. Ata që jetojnë me punë të denjë, nuk do apo e reformës aktuale. të jenë pjesë e sistemit fiskal. Ata që jetojnë vetëm Atë që thatë për sa u përket diferencave duke u punësuar në bizneset e tyre, nuk do jenë ndërmjet pensioneve të pedagogëve që punojnë jo histori kase, po as histori fisku. Mos gënjeni, i në sistemin publik dhe pedagogëve që punojnë nderuar koleg! Askush nga ata që punojnë në punë në sistemin jopublik, diferencat duhet të të denjë dhe nuk janë pjesë e biznesit, por jetojnë shkurtohen. Ju keni pasur një diferencë, kjo është me bizneset e tyre familjare, pra ata që kanë një e pranueshme. Shkon në 5% për ata që janë punë të denjë dhe kanë një kualifikim të caktuar arsimin publik dhe 7% për ata që janë në arsimin nuk do të jenë pjesë e sistemit fiskal; askush nuk privat, sepse paga e atyre që punojnë në privat ju kërkon kasë, askush nuk ju kërkon faturën është më e madhe. Po të shihni në vlerë absolute, fiskale. Ata janë të nderuar se punojnë për bukën përpiqemi t’i barazojmë. e gojës, punojnë për jetën e tyre dhe ata do të Megjithatë, për të dyja pensionet jemi shumë mbështeten. larg skemës së detyrimeve që ata duhet të Ajo që po ndodh sot, po është e vërtetë. Është paraqesin, sepse skema vazhdon të kontribuojë e vërtetë që ne po shtrëngojmë masat kundër shumë për këta pensionistë. Megjithatë ligji ka informalitetit; është e vërtetë që lufta kundër punës edhe tri ndryshime të tjera, të cilat përfshijnë edhe së zezë sot është një nga prioritetet e kësaj problemet e diskutuara në Komisionin e qeverie; është e vërtetë sot që ne nuk do ta lejojmë Ekonomisë dhe në Komisionin e Ligjeve. Kur hyjmë skllavërinë e qytetarëve shqiptarë. Vetëm në dy te pjesa teknike e kemi shumë të vështirë të gjejmë muaj (zoti Mima, ju i dini shumë mirë shifrat), vetëm diferenca, kemi argumente, po s’kemi diferencë. në muajit gusht dhe shator, janë plotë 84 mijë e Tani po i rikthehem debatit politik. Thatë këtu 300 e pak qytetarët shqiptarë, të cilët u futën në se ka qenë një reformë gënjeshtër, një reformë e skemën e kontributeve të pensioneve. Plot 84 mijë cila nuk solli ndryshim. Ju garantoj se shifra që ju kontribuues të rinj në skemën e pensioneve, të cilët thatë, është një shifër e vërtetë, janë 160 mijë ishin atje, punonin atje, në sytë tanë, në sytë e një kontribuues të rinj në skemën e pensioneve, duke sistemi, i cili pranonte liberalizimin fiskal që ju thoni, shtuar në mënyrë të paimagjinueshme, të papritur por që i çonte skemat në kolaps, si skema e nga të gjithë ne, kontributin e njerëzve në skemën pensioneve që po flasim sot. Çfarë do të bëjmë? e pensioneve. Vetëm nga reforma e vitit të kaluar Do të përpiqemi që qytetarët shqiptarë të punojnë ka ndryshuar, në mënyrë shumë të rëndësishme, me punë të denjë, të jenë të regjistruar, të vlera e atyre që kontribuojnë dhe e atyre që kontribuojnë të gjithë për një shoqëri më të mirë, përfitojnë nga pensioni. apo do të vazhdojmë të presim që shoqëria Në bastet e politikave tuaja dhe sesi sistemi po shqiptare të jetojë vetëm me lëmoshë? Çfarë do
31 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të bëjmë? Do të vazhdojmë të bëjmë atë që bënit qëllimi dhe ju mos spekuloni me qëllimin e mirë, ju? Keni sponsorizuar në 8 vjet një sistem të tërë siç mund të jetë ndonjë spekulant grumbullues, dembelizmi, njerëz që merrnin ndihmë ekonomike, që po bën gjëra fiktive. Por, normalisht, e gjitha po pagesë papunësie, e të tjera nga ky shtet pa pasur bëhet në favor të fshatarëve. Absolutisht nuk do të asnjë lidhej dhe pa qenë të vërtetë. preket asnjë fshatar, ai le ta çojë ku të dojë Çfarë do të bëjmë ne qoftë me reformën e prodhimin qetë-qetë, sepse asnjë dokument nuk ndihmës ekonomike, qoftë me reformën e do t’i kërkohet, le pastaj kasa dhe apo historitë që pensioneve? Ne do të bëjmë që ndihma tregoni ju, por kjo është puna juaj. Mos bëni ekonomike të shkojë dhe të targetohet drejtpërdrejt propagandën e zezë! Politikë bëni, po jo të zezën! tek ata që kanë nevojë, të cilët nuk e jetojnë dot Faleminderit! jetën pa ndihmën ekonomike; jo të marrin të gjithë Valentina Leskaj – Faleminderit! për arsye politike, jo të marrin të ndarë, sesi Atëherë, kalojmë në emër të grupeve. vendoste një këshill fshati apo një kryetar bashkie Zoti Pollo, keni fjalën. për të mbledhur vota për vete. Pra, targetimi do të Pastaj të përgatitet zonja Klodiana Spahiu. jetë drejtpërdrejt për të gjithë ata njerëz që kanë Genc Pollo – Faleminderit, zonja drejtuese e nevojë për kontributin e shtetit, kanë nevojë për seancës! dorën e shtetit dhe në Shqipëri ka shumë të tillë. Zonja deputete, Por kjo kategori nuk është mbështetur, sepse më Zotërinj deputetë, i fortë ka qenë hajduti i fshatit; më i fortë ka qenë Projektligji u dha parafolësve mundësinë t’i politikani që donte votat e fshatit; më i fortë ka qenë rrokin të gjitha temat që Kuvendi dhe interesi i sistemi i korruptuar, i cili sponsorizonte publikut zakonisht mbulon. Por fillimisht do të dembelizmin. Kjo nuk mund të lejohet dhe për këtë thosha, për të qëndruar aq sa mundem në rendin ne do të punojmë përditë. Pavarësisht se ju thoni: e ditës, të paktën në fillim, se një rritje e kontributit “burg, burg, burg”; ne nuk themi kështu, ne themi: për personelin akademik me arsyetimin, të themi “kontribut, kontribut, kontribut” që të gjithë ta bëjmë pozitiv, për të rritur masën e pensionit ka një trajtim Shqipërinë të mirë, të gjithë të bëjmë një Shqipëri të atij themeli, strumbullari i solidaritetit, që u për të cilën, të paktën, të jemi krenarë! ndërron skemën e pensioneve, që nuk është kapur Valentina Leskaj - Ministri Cani, keni fjalën. drejt, sepse, në fund të fundit, për këtë shtresë, që Shkëlqim Cani - Zoti Mima, nuk do t’ju ka një rol, një meritë të veçantë në shoqëri, ka përgjigjesha juve, në fakt, por e kam për fshatarët dhe një trajtim të veçantë. Prandaj ai pension spe- në këtë rast dhe jam i detyruar të flas shumë shkurt cial, më i madhi në krahasim me punëmarrësit e dhe shumë qartë për ta. Ajo që do t’ju sugjeroja tjerë, mund të mbështetej jo vetëm te kontributi, është: bëni politikë, por jo të zezë, mos terrorizoni jo detyrimisht te rritja e kontributit, siç kërkon ta njerëzit, se janë fatkeq, në fatkeqësinë e tyre, apo bëjë qeveria, por edhe te burime të tjera klasike, fatbardhë, në të mirën e tyre, por ju mos i që janë tani në skemën e pensioneve nga buxheti terrorizoni! As nuk është thënë ndonjëherë, as nuk i shtetit. Të gjithë do të dëshironim që kjo masë të ka për t’u zbatuar ndonjëherë kasë për fshatarët. ulej, të reduktohej, por kjo nuk është e mundur. Madje po u them të gjithë fshatarëve: të kenë Kjo është në harmoni me atë që ju thatë pak më prodhime të mbara, të shkojnë t’i dorëzojnë te përpara, me skemën e pensioneve, që duhet të grumbulluesit pa asnjë merak, pa asnjë dokument, ishte e drejtë, duhet të ishte e duhura dhe duhet të sepse askush nuk do t’i prekë. Kështu që të jeni të synonte diçka që është synuar edhe më përpara, sigurt ju, por më të sigurt të jenë fshatarët, sepse uljen e informalitetit dhe përfshirjen e të gjithëve. ju e dini besoj, se është e kotë historia. Ajo nuk e bën dhe nga rezultatet e para, Ndërsa, lidhur me atë regjistrimin, ai nuk bëhet pavarësisht se ministri përpiqet të japë shifra jo për të keq, siç thoni ju, por për atë që nuk e bëtë bindëse dhe jo në përputhje njëra me tjetrën, e ka ju, që u dhatë atyre vetëm 6% TVSH dhe nuk ua përkeqësuar situatën. grumbullonte askush prodhimin, ndërsa në u Flasim për personelin, për pensionet e dhamë rimbursimin 20% të TVSH-së, sepse nuk personelit akademik, pra të profesorëve të duam t’u shkojë grumbulluesve, por fshatarëve. universiteteve, të Qendrës së Studimeve Prandaj bëhet ky regjistrim, që ata të marrin 20% Albanologjike. Kjo çështje pensionesh, në mënyrë më shumë, mundësisht çdo fshatar. Ky është të pazgjidhshme, është e lidhur me çështjen e
32 Legjislatura e 8-të Viti 2015
arsimit, që e kemi debatuar shpesh, me prindërit e tyre e dinë se ky është kriteri kryesor i projektligjin, tashmë të kthyer në ligj, të kthyer nga pranimit në shkollë të lartë, imagjinoni presionin Presidenti, të votuar përsëri nga maxhoranca e që do të jetë mbi të ngratët mësues, që 5-ën ta majtë, e arsimit të lartë. bëjnë 7, që 7-ën ta bëjnë 9, apo që të gjitha notat I kthehemi shqetësimit të madh, që nuk është t’i bëjnë 10? Ky presion ka qenë edhe përpara dhe më i deputetëve debatues, por i 120 mijë qeveritë para vitit 2005 për këtë arsye mendoj se studentëve, i familjeve të tyre dhe i gjithë shoqërisë e kanë evituar. Ky presion po e çon zgjidhjen te për shkak të pasojave shtrembëruese që sjell ligji konkurset e korrupsionit, te festivalet e stadiumeve, i qeverisë “Rama”. që ishin një deformim më vete, kur mekanizmi Së pari, në lidhje me skemën e tarifave të ishte, kur modeli është gjerësisht i pranuar në shkollimit që çdo student do të detyrohet t’i paguajë shumë vende të Bashkimit Europian, dhe kishte nga viti i parë i Bachelorit deri në vitin e fundit të nevojë për përmirësim të vazhdueshëm, si gjithçka masterit, kjo është një skemë josociale; skemë jo në një shtet normal, kthehet mendja revolucionare dhe aq në përputhje me koston; skemë që rëndon, apo kundërrevolucionare, për ta kthyer te shkolla në mënyrë të papërballueshme, te shumica e atyre e mesme, në mënyrë që - ashtu siç tha një dekan, që mund t’i quajmë shtresë e mesme dhe shtresë bile kandidat me një nga dy forcat kryesore të e varfër, dhe pasojat do t’i ndiejmë shumë shpejt. koalicionit të majtë - nuk do të ketë më shtata, nuk Këto janë pasojat e një politike, që nuk do ta quaja do të ketë më gjashta, do të ketë vetëm nënta e dhe askush nuk do ta quante “të majtë klasike”, dhjeta, mundësisht vetëm këtë notën e fundit. por përpjekje për të shfrytëzuar këdo, sidomos atë Përhapja e fiktivitetit në të katër dyert e mundshme, më të varfrin; sidomos berberin; sidomos shitësen; hapja e mungesës së meritës me të gjitha dritaret sidomos dyqanin e periferisë, për të nxjerrë prej e kapanxhat që mund të ketë një institucion që andej dhjamin e pleshtin, ndërkohë që klientët e ende e quajmë shkollë. Fatkeqësisht, ky është mëdhenj qeveritarë nuk ndiejnë as pickimin dhe realiteti që sjell një qeveri e prirë nga prishja, nga as shtrëngimin. mohimi dhe jo nga ndërtimi dhe progresi. Për t’u kthyer te një fenomen tjetër i ligjit, Folëm për mësuesit, për të cilët ka një lajm, fatkeqësisht, pak i debatuar, sepse profesorët e por jo lajm të mirë. Për herë të tretë në këtë qeveri universiteteve kapin kohën e madhe, është del udhëzimi për emërimin dhe shkarkimin e specifikë e tyre, të vëmendjes së televizionit. Fakti mësuesve nga puna. Për herë të tretë një udhëzim që pranimet në vitin e parë të Bachelorit në bazë, që në vende normale ndryshon, po them, universitete nuk do të bëhen më sipas një merite, në pesëmbëdhjetë vjet një procedurë e tillë, shkon me një standard kombëtar, nuk do të bëhen më edhe me dekada. me një provim shtetëror, ku të gjithë janë të Problemet janë të dukshme. Në radhë të parë barabartë, u përgjigjen të njëjtave pyetje dhe përsëri paligjshmëria, lajtmotivi i kësaj qeverie. vlerësohen nga vlerësues të trajnuar për të dhënë Përsëri futet në mënyrë të paduhur, të një notë të përafruar, në raport me dijen e testuar, pakuptueshme dhe lehtësisht të abuzueshme në çka synonte të arrinte dhe besoj se e arriti matura terren, testimi i famshëm i dhjetorit: “Mësues për shtetërore, pavarësisht se administrimi, si për çdo Shqipërinë”, në mënyrë që asnjë drejtor shkolle, e gjë në këtë vend, është një sfidë, administrimi dhe sikur të dojë ta përdorë në mënyrë korrekte, korrekt, rigoroz dhe i njëjtë nga Kukësi në Kolonjë, nuk do të dijë si ta përdorë. Futen institucione që nga Ksamili në Koplik. Ligji i qeverisë “Rama” s’kanë të bëjnë fare, në një kohë që shkolla, me kriterin e pranimit ia jep notës mesatare të shkollës autonominë, aq sa mund ta përdorë këtë autonomi, së mesme, me 101 probleme, i kemi dëgjuar. E do të duhej – me procedurat e duhura, kuptohet – kam thënë këtu dhe nuk do ta përmend më Lizën të emërojë mësues apo t’i shkarkojë, kur ata bëjnë e Lushnjës, por presionet politike, korruptive, shkelje të mjaftueshme. shoqërore, me një mjedis kulturor të vështirë, mbi Futet përsëri instituti i qeverisë, instituti i mësuesin janë edhe më të mëdha, përfshirë dhe ministrisë, IZHA, Instituti i Zhvillimit të Arsimit, që emërimin e tyre mbi baza politike apo shpeshherë s’ka lidhje fare as me vlerësimin e mësuesve e aq korruptive. Si mund të jetë bazë meritore mesatarja më pak, kuptohet, me emërimin apo shkarkimin e e notave të shkollës së mesme kur në qoftë se tyre. përsëri, me një sistem pikësh, kuë shtë e njerëzit e dinë, nxënësit e dinë, maturantët e dinë, paqartë nëse mësuesi që kandidon, kandidon për
33 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
një post konkret, në një shkollë të caktuar, në shqetësim nga podiumi i opozitës, jashtë kësaj qytetin e dhënë. Jo, tani futen të gjithë në garë, salle. dhe ai që ka aplikuar për një shkollë në Tiranë Çdo shtet ka institucionet e veta, dhe respekti mund ta gjejë veten mësues në Vlorë apo në për to, pavarësisht nga qeveria, është një Përrenjas. domosdoshmëri. Flas për Arkivin Qendror të Ky është, pak a shumë, zonja Ministre, ajo çfarë Shtetit, ku çdo shtet serioz mban dokumentet e do të prodhojë udhëzimi i tretë që keni nxjerrë që, veta të rëndësishme, ku çdo shtet serioz ka e them përsëri, është shumë e pazakonshme që dokumente që dëshmojnë historinë e vet. Duke një udhëzim i tillë të dalë sa herë që ndryshon stina, folur për emërimin që Edi Rama ka bërë në krye moti e humori i Kryeministrit. të arkivit të përgjithshëm të shtetit, edhe nga Meqë jemi prapë te shkolla, te arsimi, më përvoja ime profesionale e nga formimi im, po edhe kujtohet që opozita e para 2013-ës bubullonte nga një kërshëri më e gjerë, bëra një kërkim se periodikisht për abuzimin që bëhej me nxënësit, kush kanë qenë nëpër vite drejtorë të këtij arkivi, të cilët nxirreshin masivisht në mitingje partiake. edhe në periudhën e komunizmit. S’po i kthehem ta komentoj këtë kritikë të Në periudhën e komunizmit – ishte si ishte ai atëhershme, por do ta quaj të paktën hipokrizi – regjim – ishin funksionarë të lartë, ishin në qoftë se atëherë kanë qenë të sinqertë – zëvendësministra, ishin ish-ambasadorë. Në hipokrizi faktin se vend e pa vend mbyllen shkollat periudhën e kapërcyellit ishin dy profesorë, njëri e Tiranës, nën përgjegjësinë e ministres, zonjës nga universiteti dhe tjetri nga Akademia e Nikolla dhe të kryetarit të bashkisë, Erion Veliajt, Shkencave, për të dalë pastaj te periudha e në radhë të parë kur bëhet dita e qytetit pa makina. pluralizmit, kur mbas profesor Shpuzës, emrat janë Mirë, është një nisëm që është bërë gjithmonë dhe profesor Malltezi, Shtylla, Sinani, profesor Nika, ka aq efekt sa ka, po pse duhet për të krijuar idenë të gjithë figura të nderuara. Mund të jenë me bindje e festës, idenë e këmbësorëve masivë në sheshin të majta apo të djathta, ose mund të kenë qenë të “Skënderbej” apo në gjysmën e bulevardit? Pse tillë, por si prestigj, respekt, konsideratë, nuk i ka duhet të mbyllen gjimnazet e Tiranës dhe shkollat përfolur njeri, as nga opozita. e arsimit bazë? Pse duhet që nxënësit të humbasin Duhej të vinte kjo ditë rilindiste, që drejtor i katër, pesë e gjashtë orë mësim? Kush e justifikon përgjithshëm i Arkivit Qendror të Shtetit të bëhej këtë? Kush përgjigjet për këtë? Për t’iu kthyer të një ish-polic. Më kuptoni, s’kam asgjë me policët, njëjtit abuzim, që nuk vihet re në kohë festive, kur dhe s’i kam dashur as barsoletat me ta, sepse janë u kthye skuadra kombëtare e futbollit me suksesin shërbëtorë të shtetit, që duhen respektuar, por do e Jerevanit – dhe, kuptohet, do të përvetësonte të isha gjithashtu kundër që një person që ka qenë edhe Kryeministri diçka, sepse skandale këndej, arkivist gjithë jetën të bëhej shef komisariati policie, skandale andej, herë nga dy e herë nga tre në aq më pak drejtor i përgjithshëm i policisë, o Pjerin, ditë, do të dëshirojë edhe ai të shihet në një që më shikon me vëmendje. Sepse gjithkush ka atmosferë fitoreje. Dhe shumë mirë që iu shmang vendin e vet dhe ka zanatin e vet. vërshëllimave, që i mori ndonjë tjetër,e dhe për faj (Debat në sallë) të tij – pse duhej të dilnin prapë nxënësit? Pse duhej Si mundet që në periudhën e komunizmit, por të hapeshin dyert e shkollave, për t’u mbyllur pasi jo në periudhën e vonë, në dekadën e parë, gjeta kishte dalë dhe i fundit? vetëm që të festohej që, për pak kohë kanë qenë ushtarakë të Ministrisë politikisht? së Brendshme dhe Ministrisë së Mbrojtjes. Por Ka një gëzim të ligjshëm, dhe është i kur? Kur Enver Hoxha nuk ishte vetëm sekretar i kuptueshëm, por do të ishte më e natyrshme që të parë, po Kryeministër e njëkohësisht ministër i bëhej pasdite, që të bëhej në kohë të lirë dhe jo në Jashtëm e ministër i Mbrojtjes. Dhe kjo është koha, kurriz të mësimit. ose ky është modeli që admiron Edi Rama. Kjo Këto që po them nuk janë pohime të është periudha kur Arkivi Qendror i Shtetit eshët përgjithshme, por janë fakte konkrete, zonja e drejtuar nga një ish-ushtarak. Po mirë, Enver zotërinj. Hoxha vuri gjeneral major, ndërsa ky e vuri më Tani. Meqë jemi te arsimi i lartë, tek akademia, pak në gradë, Gjeto Ndojin. E vuri thjesht major. te personeli universitar, do të doja të shtroja edhe Po ndoshta kishte prirje... këtu një çështje, që e kam shtruar me shumë Valentina Leskaj – Zoti Pollo, përfundojeni...
34 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Genc Pollo – Po, zonja kryetare, në emër të këtë post, siç ka, fatkeqësisht, edhe shumë të tjerë grupit do ta përfundoj. Më jepni edhe pak minuta, të ngjashëm në poste të rëndësishme, e lë unë ju lutem! fjalën time. Po le të ngrihet dikush e ta thotë. Valentina Leskaj – Nuk e besoj se e quani... A ka njeri fytyrë ta thotë se është normale që (Debat në sallë) një ish-major policie i shkarkuar nga Spartak Poçi Genc Pollo - Por në vitin 2000, më 18. 04. 2000, për inkriminimin e radhëve të policisë ose me shkresën 193, ministri Spartak Poçi, ministër mospastrimin e tyre nga të inkriminuarit, të socialistësh, e shkarkon. emërohet në atë post? (Debat në sallë) Këtu diskutojmë edhe për hetimin Po pse e shkarkon? Për ta graduar? Për ta ndërkombëtar. nxjerrë në pension? Jo. E shkarkon – interesante (Debat në sallë) dhe aktuale – në bazë të kësaj shkrese të Diskutojmë për hetimin ndërkombëtar aty ku pesëmbëdhjetë viteve më përpara, thuajse besimi nuk është te prokuroria dhe gjyqësori. profetike, për spastrim të radhëve të policisë nga “Gatet e sistemit”, i quante Edi Rama, të mund ta të inkriminuarit – ju tingëllon aktuale apo jo, trajtojë. Le t’i pranojmë ashtu siç janë... zotërinj? – për grabitjen e bankës, përgjegjësi në (I ndërpritet fjala) grabitjen e bankës, të vjedhjeve të makinave e të Valentina Leskaj – Një minutë. Zoti Pollo, jeni falsifikimit të pasaportave. Ky është pikërisht pa mikrofon, ta dini. personazhi, që Kryeministri Edi Rama e vë drejtor (Debat në sallë) të përgjithshëm të Arkivit Qendror të Shtetit. Ta dini se jeni pa mikrofon. Ndoshta u mora me një person më shumë se (Mungesë incizimi) sa e meriton, por po merrem sepse është Faleminderit, që përfunduat! simptomatike për regjimin, është tregues për (Ndërhyrje pa mikrofon). respektin ndaj shtetit. Është e rëndësishme, sepse Faleminderit, që përfunduat, thashë. Po, zoti këto institucione janë të rëndësishme jo vetëm për Balla. historinë e për kujtesën, memorien që ka një shtet, Taulant Balla – Zonja Leskaj, por dhe sepse aty ka dokumente pronash, që sot Ju lutem, edhe si nënkryetar i Grupit në gjykatë kanë vlerë konkrete materiale, me të Parlamentar të PS-së, mendoj se do të ishte mirë cilat gjithkush mund të abuzojë. Mund të abuzojë edhe në funksion të respektimit të orarit dhe të sidomos një njeri që është shkarkuar Rregullores së Kuvendit, t’i përmbahemi kohës së pesëmbëdhjetë vite përpara dhe nuk di të jetë përcaktuar. Zotëria që sapo mbylli fjalën, e theu penduar për falsifikim pasaportash, për grabitje të 2-fish kohën që kemi në dispozicion për të folur, bankave dhe për – dëgjoni, zonja e zotërinj... ndërkohë që janë të shumtë ata që do të Valentina Leskaj – Zoti Pollo, përveçse jeni diskutojnë. Unë nuk jam jashtë procedurave dhe komplet jashtë temës, jeni edhe komplet jashtë nuk jam bërë pishman, zoti parafolës, që kam kohës. kërkuar të ndërpritet seanca e kaluar, për të (Debat në sallë) mbështetur kombëtaren. Atë ditë, për fat të keq, Genc Pollo – Zonja kryetare e seancës! nuk fitoi kombëtarja, ndoshta për ju ka fituar, por Faleminderit që më kujtuat edhe temën, edhe ndoshta ke qenë me kombëtaren tjetër, se kohën. Do të them këtu që, del Kryeministri, del kombëtarja jonë nuk fitoi. ministri, flasin për CEZ-in, ndërkohë që ishin edhe E fundit, meqë na akuzuat, se e shitëm atë e herën e shkuar pa fund. Ua jep rregullorja... të tjera me radhë, një këshillë miqësore për kolegët Valentina Leskaj – Nuk jeni në miting këtu. Jeni demokratë: për çështje morali, ngarkoni dikë tjetër në parlament. Ka një ligj që po shqyrtohet. Ju të flasë në emër të grupit! lutem, ktheu në agjendë. Faleminderit! Genc Pollo – Nëse ua falni atyre aq shumë, Valentina Leskaj – Fjalën e ka zonja Klodiana mund t’ia toleroni opozitës një të katërtën apo një Spahiu, në emër të Grupit Parlamentar të PS-së. të pestën apo dhe një të gjashtën e minutave, Klodiana Spahiu – E nderuar drejtuese e sepse tema është e rëndësishme, zonja e zotërinj. seancës, Në qoftë se ngrihet dikush prej jush dhe thotë se Edhe unë e kisha një kërkesë, sepse në ëhstë normale të vendosim një person të tillë në seancën e kaluar kemi debatuar 6 orë dhe nuk
35 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
mundëm të hymë as në rendin e ditës. Kjo është dinë shumë mirë se me çfarë ka të bëjë reforma e fare e padrejtë, sipas mendimit tim, për votuesit pensioneve. Ua shpjegoi pak më parë edhe ministri tanë, sepse ne vijmë në këtë parlament me taksat i Çështjeve Sociale dhe të gjithë bashkë jemi e qytetarëve shqiptarë. Nuk ka qytetar shqiptar të dakord, që ligji i mëparshëm i pensioneve, vetëm durojë ato që thotë opozita sot (dhe kanë shumë solidaritet nuk ka pasur, sepse që të jesh solidar, të drejtë që s’e durojnë dot), sepse në fakt, siç do të thotë të hiqet nga një pagë më e madhe dhe thoni edhe ju vetë në këto 2 vjet, duhet të kishte të paguhet për atë tjetrin, që merr një pagë më të pasur plot zullumqarë prej 8 vjetësh, që duhet të vogël. Këtë bën edhe ky projektligj, që ne ishin në vendin e merituar. miratuam vjet. Ju nuk morët pjesë. Bënit komision Sot duhet të zhvillonim një seancë normale parlamentar paralel ose nuk e di se çfarë bënit me ato çfarë na kanë ngarkuar qytetarët, të (punët tuaja), por ne e punuam, e miratuam miratojmë ligje, por siç duket kur vjen puna në 3 projektligjin, pasi u konsultuam edhe me palët e sistemet kryesore, për të cilat ka qenë gjithçka e interesit dhe ky ligj që vjen sot, nuk ka lidhje me shkatërruar: në arsim, në energji dhe në pensione, atë që po thoni ju, por është vazhdim i projektligjit aty ku ka qenë zero arritja, aty edhe ju po që kemi miratuar. Në sa kohë që është miratuar kundërshtoni pa të drejtë, çdo arritje. projektligji i keni parë edhe arritjet, por ato nuk ju Është diskutuar gjatë reforma në arsimin e lartë, pëlqejnë, ju errësojnë sytë. Reforma e pensioneve është diskutuar edhe me grupet e interesit dhe ne dhe reforma në energji, ju errësojnë sytë dhe ju miratuam një projektligj, që është në të mirën e të nuk doni të pranoni asnjë gjë. gjithëve, dhe nuk është vetëm në të mirën e Mos i pranoni, por të paktën mos bllokoni maxhorancës. parlamentin shqiptar, se është gjynah. Njerëzit Është diskutuar gjatë reforma në energji dhe ju presin. Ky projektligj duhet të ishte miratuar në e dini mirë, si e latë borxhin në energji. Dhe vini seancën e kaluar. 7 orë u morëm këtu me sot këtu me paturpësi dhe e vini ministrin e budallallëqe nga më të ndryshmet dhe nuk bëmë Energjisë, tamam si në bankën e të akuzuarve. punën tonë, që kemi për të bërë. Asnjë nuk e bën. Ky është turp, sepse thoni që është një “kokë Vini këtu, sa për të bërë zhurmën e fillimit dhe turku”, e dini mirë, si e latë borxhin në energji dhe për t’u hedhur sy njerëzve që po luftoni për ta me paturpësi, vini dhe e akuzoni ministrin e dhe pastaj, thoni që po luftoni informalitetin. Nuk Energjisë. Megjithatë, ju bëni punën tuaj dhe ne duhet të flisni, se duhet të ktheheni në realitet. do të bëjmë punën tonë. Nuk duhet të harroni se si e latë gjendjen, nuk Ju lutem! duhet të harroni se çfarë bëhej me pensionet. A Ju keni dy seanca që nuk merreni me temën ishim të gjithë këtu, kur nuk merrej pension më dhe keni dy seanca, që jeni kthyer tamam në një shumë se 240 mijë lekë? 80% nuk merrnin më bankë të akuzuesish. Me të drejtë qytetarët shumë se pensioni minimal, vetëm 5% merrni 240 shqiptarë nuk kanë si t’ju dëgjojnë më, se s’kanë mijë lekë ose pak më shumë se pensioni tavan. çfarë t’ju dëgjojnë. Do ta shikoni kur të votoheni Tani nëse ju doni të flisni dhe doni të bëni përsëri se çfarë do të bëjnë qytetarët shqiptarë, propozime për projektligjin, hajde të diskutojmë se nuk ka qytetar shqiptar që të jetë kundër dhe ju të bëni propozimet tuaja! U diskutua në reformës në energji, të jetë kundër informalitetit, komisione (në Komisionin e Ekonomisë, në të jetë kundër arritjeve, që po ndodhin në arsimin Komisionin e Ligjeve, atë të Çështjeve Sociale) dhe shqiptar. Ju s’doni t’i pranoni, s’doni t’i besoni, bile, ramë të gjithë bashkë dakord për disa ndryshime. edhe në komisionin tonë, që ishim komision Hajde të diskutojmë për ato ndryshime, por të përgjegjës, të gjithë anëtarët e opozitës u ngritën flasësh tani për reformën e pensioneve dhe të me tezën që ne po luftonim pedagogët dhe po thuash që kjo reformë, që kemi miratuar, nuk është merrnim hak te pedagogët. Po a ka logjikë? A më solidare, të paktën të na thoni një argument se gjeni dot në rrugë një njeri normal që nuk është përse nuk është solidare. Nuk është solidare, pjesë e parlamentit, që ta takoni në rrugë, qoftë sepse ai që merr më shumë, paguan më pak. dhe me shkollë të mesme, të thotë që kjo që po Atëherë, ne në këtë periudhë 9-mujore kemi bëjmë, është hakmarrje ndaj pedagogëve? Është miratuar 3 ligje si vazhdim i reformës; njëri ishte turp se ne vijmë këtu në parlament dhe këtu ka ai i minatorëve. A jeni kundër uljes së moshës edhe pedagogë, profesorë dhe doktorë, të cilët e për pension të minatorëve? Le të dalë njëri kundër!
36 Legjislatura e 8-të Viti 2015
A jeni kundër, që iu rrit pensioni minatorëve? Jo, Faleminderit! s’ka njeri kundër. A jeni kundër, që ne duhet të Valentina Leskaj – Një minutë se s’kam paguajmë më shumë? Cili nga deputetët është mbaruar me zonjën! kundër, që duhet të paguajmë më shumë? Faleminderit, zonjë! Në të njëjtën frymë është edhe ligji i sotëm. Këtu mbyllen diskutimet për projektligjin e parë. Nuk ka asnjë shtesë më shumë. Ai që merr më Kalojmë te projektligji i dytë “Për një ndryshim në shumë, do të paguajë më shumë. Kjo është ligjin nr. 105/2014 “Për barnat dhe shërbimin reforma e pensioneve, që kemi miratuar ne. Nuk farmaceutik””. jeni ju dakord dhe thoni se Ministria e Mirëqenies Urdhëroni, për procedurë! dhe e Çështjeve Sociale gënjen, kur thotë se janë Jozefina Topalli – Nuk do të doja t’ju shtuar 160 mijë vetë në kontribute. Pse nuk e drejtohesha juve, zonja kryesuese e seancës, pranoni? Çfarë të keqe ka të pranoni që janë shtuar sepse e di që jeni plotësisht e pafuqishme, por nuk kontributet? Nuk ka ndonjë gjë të keqe, se është e di se kujt t’i drejtohem në këtë seancë. edhe në të mirën tuaj, edhe në të mirën tonë. S’ka Kryeministri nuk është, Kryetari i Kuvendit nuk ndonjë të keqe. Janë shtuar kontributet, sepse janë është, ministri i Brendshëm nuk është, nxitur njerëzit për të paguar në mënyrë që të zëvendëskryeministri nuk është, shumica e frenohet informaliteti. ministrave nuk janë, shumica e deputetëve të Së bashku, para disa muajsh, miratuam një maxhorancës nuk janë, por sot ka ndodhur një tjetër projektligj, që kishte të bënte me kamatë- ngjarje dramatike. Protestuesit janë arrestuar. vonesat, për të ndihmuar bizneset për të rritur Protestuesit, të cilët kanë ardhur nga Korça për të numrin e punëtorëve, që ata të punonin në mënyrë kërkuar ndihmë nga secili prej nesh, sepse formale. A ka ndonjë të keqe këtu te pensionet, prodhimet e tyre po hidhen në kanal, ju i morët në lidhje me këtë? A ka njeri që është kundër? zvarrë, u keni marrë prodhimin dhe i keni rrasur Nuk ka ndonjë njeri. Nuk doni ta pranoni që janë brenda në komisariat. Kur ka ndodhur në 25 vjet, 160 mijë, por doni të thoni që janë 90 mijë. S’ka që protestuesit të vijnë në mënyrë paqësore para gjë, çështje numrash është. Në parim, a keni gjë Kuvendit, para godinës sonë dhe ju, t’i kapni kundër për arritjet në sistemin e pensioneve? (absolutisht si shtet policesk) dhe t’i fusni brenda, Megjithatë, këtu është kthyer në gallatë dhe t’i arrestoni? këtu nuk vjen njeri për të folur për projektligjin. Këtu Jo si burg, jo si shtet policor, por ju silleni si secili jep variantin e vet. Njëri flet për shërbimin juntë. Burg për ata që s’kanë të paguajnë energjinë civil, një tjetër flet për personin, që udhëheq e elektrike, burg dhe sekuestrim të mallrave të drejton. Lëreni secilin të bëjë detyrën e tij! bizneseve të vogla, që s’kanë dhe punojnë vetëm Edhe një herë po i kthehem projektligjit. Në për bukën e gojës, burg për protestuesit. Jemi këto pak muaj, që nga janari e deri sot, ju e dini kthyer 25 vjet mbrapa, moj zonjë. Është shumë mirë se çdo pension që ka dalë (s’e them jashtëzakonisht e rëndë. dot 100% me siguri, se nuk jam specialiste e fushës Unë ju ftoj, të thërrisni Kryeministrin, që, siç dha dhe janë specialistët që flasin me siguri më të urdhër për t’i arrestuar, të japë urdhër për t’i liruar lartë), por çdo pension që ka dalë, është më i lartë fermerët e Korçës. Në të kundërt, duket sikur vërtet se pensionet e mëparshme dhe për këtë duhet ta ata sot janë viktima, por kjo tregon shenjën e pranojmë se me të vërtetë skema e kontributeve frikës së fortë që ju ka kapur. Keni frikë edhe nga ishte në borxh të madh dhe mbas shumë vitesh fermerët e Korçës që vijnë me mollë. Ata nuk kanë do të arrihet, se s’mund të arrihet menjëherë, ardhur me pushkë, nuk kanë ardhur me revole barazimi i viteve të pensioneve dhe ne kemi apo me kallashnikovë, por kanë ardhur me menduar që do të rriten me një muaj në një vit, produktet e tyre për t’ju thënë se duhet t’u japin të por ky barazim do të vijë në vitin 2032 dhe kjo nuk hanë fëmijëve të tyre. Ju i fusni në burg! Çfarë rëndon mbi peshën e qytetarëve shqiptarë. qeverie është kjo? Nuk ju mjaftojnë skandalet e Prandaj, ju lutem, do të propozoja që të paktën mëdha, që kanë mbuluar çdo ministër tuajin, po në kohën që kemi për të folur për projektligjin, t’i t’i marrësh emër për emër, ata janë të zhytur me kushtojmë të paktën gjysmën e kohës dhe të jemi miliona euro korrupsion, megakorrupsion, korrektë me ata që na dëgjojnë dhe me ata që na kleptokraci dhe ju fusni në burg fermerët!? respektojnë. Ju qofshi!
37 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
(Ndërhyrje pa mikrofon). qytetarëve shqiptarë. Sot mjeku, jo profesor të jetë, Valentina Leskaj – Erion, duhet të ketë pyetje, por edhe Zoti vetë të jetë, po nuk pati ilaçe cilësore, që të ketë përgjigje, kështu që e ka të vështirë. të kontrolluara, të sigurta, sigurisht do të dështojë Atëherë, në lidhje me projektligjin që sapo në mjekimin e sëmundjeve. citova, a ka ndonjë pyetje nga deputetët? Ata sot janë të fyer se nuk po i dëgjon njeri. Relatori? Jo. Ligji i sotëm bën që ne t’u largohemi standardeve Atëherë, fillojmë me diskutimet. të Bashkimit Europian. Konkretisht kërkoni që për Fjalën e ka deputeti Roland Keta dhe përgatitet regjistrimin e medikamenteve të prodhuara nga deputetja Jozefina Topalli. vendet e Ballkanit të hiqet kushti ekzistues që këto Roland Keta – Të nderuar kolegë, barna të qarkullojnë në një nga vendet e Bashkimit Qytetarë shqiptarë, Europian të paktën dy vjet. Ju e argumentoni se Para se të flisja për ligjin “Për një ndryshim në është një iniciativë e Ministrisë së Ekonomisë nga ligjin nr. 105/2014 “Për barnat dhe shërbimin marrëveshja CEFTA, por ju harroni se barnat dhe farmaceutik”, desha të bëj 2 komente për ligjin medikamentet nuk janë mall tregu; nuk merrni për “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. bazë thelbin dhe principet e farmaceutikës. 10.139, datë 15.5.2009 “Për pensionet shtetërore Jemi për liberalizim, por jo duke ulur cilësinë e suplementare të punonjësve të universiteteve të medikamenteve. Por edhe marrëveshja CEFTA, shkollave të larta, Qendrës së Studimeve në nenin 17, vë në prioritet shëndetin dhe sigurinë Albanologjike, Akademisë së Shkencave dhe të publike. gjitha institucioneve të tjera kërkimore publike në Çdo qytetar di ta bëjë ndryshimin për zhvillimin Republikën e Shqipërisë, të cilët kanë tituj ekonomik dhe atë shëndetësor në vendet shkencorë””, që u diskutua më parë, pasi ky ligj ballkanike. E si mund të krahasohet me atë të prek një pjesë të madhe të atyre që drejtojnë dhe Bashkimit Europian? Ne të gjithë kërkojmë të shërbejnë sot në shëndetësi. Çfarë bën ky bëhemi anëtarë të Bashkimit Europian dhe ju sot projektligj? I diskriminon profesorët dhe profesorët me këtë ligj u largoheni standardeve të Bashkimit e asociuar dhe i rrit kontributin e sigurimeve kësaj Europian. shtrese akademike në shëndetësi. Ata do ta blejnë Keni dy vjet që me heqjen e TVSH-së së ilaçeve vetë pensionin. Çfarë ju duhet ky ligj për pensionet keni bërë të mundur sjelljen në Shqipëri të suplementare, kur atyre çdo muaj dhe çdo vit, u medikamenteve jocilësore, joefektive, pra hyrjen shtohen kontributet nga 3,5 në 5%? në treg të kompanive pa përvojën e Bashkimit Ju keni rritur kontributet për të gjitha shtresat Europian. nga 35 vjet në 40 vjet, siç vepruat edhe për Sot mjekët e familjes dhe specialistët janë të minatorët, duke ua rritur kontributet me 5%. shqetësuar nga efektshmëria e ilaçeve, sepse nuk Sigurisht, do t’i kthehem ligjit “Për një ndryshim japin efektet e duhura për sëmundshmërinë që ato në ligjin nr. 105/2014 “Për barnat dhe shërbimin mjekohen. farmaceutik””. Sot mjekët, doktorët dhe profesorët, Sot nuk keni statistika dyvjeçare, por çdo ditë janë të shqetësuar për këtë ligj. Ata i shprehin komunikojmë me pacientë, mjekë e specialistë se shqetësimet e tyre çdo ditë në gazeta, medie apo janë shtuar komplikacionet e sëmundjes bazë. në rrjete sociale, por ju nuk i dëgjoni, nuk e dëgjoni Sot në zonat tona, nga pamundësia ekonomike, zërin e atyre kapaciteteve, që kanë eksperiencën varfëria, papunësia, qytetari merr ilaçet më të lira, e duhur në shumë vite në mjekësi. Zëri i tyre ka pra alternativën e parë dhe çfarë po ndodh? Po në themel shërbimin ndaj pacientëve dhe shtohen komplikacionet. Kështu po ndodh me qytetarëve shqiptarë. Ata janë të shqetësuar për sëmundjet e aparatit kardiovaskular dhe vendimet dhe për ligjet që ju po miratoni për hipertoniket. Nga mosefektshmëria e ilaçeve po shëndetësinë. Sot e gjithë armata e shëndetësisë shtohen aksidentet vaskulare, cerebrale dhe po habitet, si po e shkatërron kjo qeveri të gjithë infarktet (komplikacionet e tij). sistemin shëndetësor. Sot me ndryshimet ligjore që bëni nuk keni Edhe për ligjin e mëparshëm të vitit 2014 për informacion të saktë për origjinën e barit, kushtet barnat, ata ishin kundër. Kundër ishin edhe e transportit, siç ndodhi me rastin e Altuzanit në shoqatat, edhe urdhrat mjekësore, sepse ato ishin korrik të vitit 2014, ku pati edhe pasoja për ndryshime klienteliste, në dëm të pacientëve dhe pacientët.
38 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Me ligjin e sotëm shtohen dhe krijohen mono- vendosur të drejtat e pacientit: e drejta e aksesit pole të reja, u hapet rrugë kompanive klienteliste, për shërbimet shëndetësore... krijohen importe paralele. Barnat cilësore që Të hartohen ligje dhe politika që prodhojnë qarkullojnë në vendet e Bashkimit Europian shëndet, jo si me ligjin e sotëm, ku prodhoni largohen dhe u hapet rruga atyre të vendeve pasiguri dhe jo medikamente cilësore për ballkanike, pra largohen kompani serioze për shëndetin e qytetarëve shqiptarë. prodhimin e medikamenteve dhe sigurisht kjo E gjithë iniciativa e sotme e ligjit “Për barnat” ndikon te çdo qytetar shqiptar, te shëndeti i tyre. merret pa u studiuar, pa u konsultuar me shoqatat Ju krenoheni se keni një rritje të fondit të dhe urdhrat mjekësorë. Sigurisht, jemi që ligji të rimbursimit, por kjo nuk zgjidh shërbimin univer- ketë përpunime, sigurisht të argumentuara, që sal dhe këtë po e vuajnë çdo ditë pacientët duhet forcuar kontrolli dhe siguria e shqiptarë në spitalet tona. As 50% e popullatës medikamenteve që prodhohen në vendin tonë, ku nuk i kryen shërbimet në spitalet publike, sepse të gjithë e dimë se është larg kërkesave të nuk ka medikamente, aparatura dhe ekzaminime domosdoshme. për dhënien e diagnozës. Ligji “Për barnat” u kundërshtua në Komisionin Çdo ditë po dëgjojmë edhe raste që duhet t’i e Shëndetësisë për përqindjen më të madhe të dënojmë të gjithë. Dhuna ndaj personelit mjekësor, kompanive, shoqatat dhe urdhrat e farmacistëve. si rasti i kirurgut apo i mjekes tek Onkologjiku. Të Ato deklaruan se ky ligj na kthen vite pas, është gjithë e kemi dënuar dhunën, por a ka bërë kush një ligj i pakonsoliduar. analizë pse ndodhi? Sigurisht që jo. Ata dhe ne deklarojmë se nuk kemi Sot pacienti, qytetarët janë të revoltuar nga infrastrukturën e duhur, laboratorë për kontrollin e mungesa e shëndetësisë falas, nga mungesa e cilësisë së barit. Nuk kemi specialistë që të kryejnë shërbimit universal. Ata sot janë të varfër, të kontrollin e barnave. papunë dhe kur sorollaten nga një rreth në një Opozita dhe specialistët propozojnë që ky nen, tjetër, nga një spital në një tjetër, nga një klinikë në që ju po hiqni sot, është i dëmshëm dhe, një tjetër, sigurisht që do të stresohen dhe për detyrimisht, medikamentet që futen në vendin tonë pasojë edhe do të revoltohen. Por nuk është faji i duhet të qarkullojnë në vendet e Bashkimit mjekut, por i sistemit, i politikave shëndetësore, i Europian ose të certifikohen nga një laborator i buxhetit të pamjaftueshëm për shëndetësinë. Bashkimit Europian. Skanerin që e kërkoi mjekja tek Onkologjiku që Shëndetësia është sektor jetik për vendin dhe ta bëjnë te privati, sepse nuk punonte, nuk ishte kërkon vëmendje të veçantë nga çdo qeveri e faji i saj. Rezonancat, analizat laboratorike, majtë dhe e djathtë. Vetëm shëndeti nuk njeh medikamentet që mungojnë nuk janë faj i bluzave politikë. Sëmundjet dhe ilaçet i prekin njësoj të të bardha, por ato që ndëshkohen sot janë mjekët majtët dhe të djathtët. dhe qytetarët shqiptarë. Sigurisht që shëndetësia është një sektor me Sot ka rënë shfrytëzimi i shtratit në të gjitha probleme të mëdha dhe nuk zgjidhet as dy vjet, as spitalet bashkiake. katër vjet, por a ka ndryshuar ajo këto dy vjet? E para, nga mungesa e specialistëve dhe, e Besoj se e gjykojnë qytetarët. dyta, nga mungesa e aparaturave dhe e Sigurisht që këto dy vjet nuk ka ndryshuar asgjë medikamenteve. nga viti 2013: buxhet i pamjaftueshëm, investime Para disa ditësh në spitalin tim të Bulqizës, që të ulura 9%, mungesë e ilaçeve dhe pajisjeve ka 60 shtretër dhe 4 pavijone, ishin shtruar 15 të mjekësore, centralizim shërbimesh. Ka dy vjet që sëmurë. Vallë të gjithë minatorët apo 45000 nuk ka rritje pagash për mjekët dhe infermierët. banorët që ka bashkia e re vetëm 15 të sëmurë ka Pagat janë qesharake, më të ulëta se Kosova dhe në ditë? Sigurisht që po të ishte e vërtetë do të vendet e tjera ballkanike. Nuk është rritur gëzoheshim të gjithë, por qytetarët lëvizin nga një besueshmëria e pacientit ndaj mjekut dhe spital në tjetrin. Kështu ndodh në shumë spitale qeverisë. Nuk investohet në sistem, por realizohen në qytetet e tjera të Shqipërisë. vetëm koncesione dhe privatizime. Sot ministria duhet të merret me ankesat e Sot shëndetësia është në ditët më të vështira pacientëve; të respektohet karta e pacientit. të saj. Sistemi ynë shëndetësor duhet të reagojë për të Të nderuar kolegë,
39 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Ligji i sotëm “Për barnat” prek sigurinë dhe re, është një rutinë, sepse këtu ka përfunduar cilësinë e medikamenteve, pra sigurinë e supermaxhoranca e 83 votave dhe e shuplakave qytetarëve. të 1 milion shqiptarëve. Ne ju propozuam në komision dhe jua Por nuk është kjo çështja për të cilën unë propozojmë edhe sot se duhet të ngrihet një dëshiroja të flisja. komision i përbërë nga specialistë vendas dhe të Kam katër çështje themelore. huaj, të zyrtarizuar nga EMA, Agjencia Europiane E para, si nënkryetar i parlamentit, do t’ju e Vlerësimit të Barnave ose Organizata Botërore kërkoja juve, meqenëse të gjithë të tjerët kanë ikur, e Shëndetësisë, për sigurinë e medikamenteve të që të mblidhet Këshilli i Mandateve në mënyrë prodhuara në vend, importet që vijnë nga vendet urgjente në detyrën që i cakton ligji i parlamentit, e Ballkanit. Vetëm kështu sigurohet cilësia e për të diskutuar dy çështje. medikamenteve. Çështja e parë, dorëzimi apo mosdorëzimi i Ne ju ftojmë të mos e votoni ligjin e ndryshuar mandatit të deputetit Arben Ndoka, për të cilin sot. opinioni publik, ne deputetët e të tjerë, dimë se Në fund, po kaq i rëndësishëm, që ka të bëjë është dorëzuar, për të cilën të paktën pesë herë me mjedisin dhe, sigurisht, kur ka të bëjë me sot kërkova përgjigje dhe mora vetëm heshtje. mjedisin, ka të bëjë edhe me shëndetin, dua të Çështja e dytë, për të shqyrtuar mandatin e ish- ngre një shqetësim të banorëve të zonës sime deputetit Mark Frroku, sepse kanë kaluar gjashtë elektorale të fshatrave Koço dhe Dushaj të Fushë muaj dhe në bazë të Kushtetutës së Shqipërisë Bulqizës për dëmtimin e mjedisit nga prerja e ky mandat ka përfunduar, është i paqenë dhe është paligjshme e pyjeve. detyrë e Kryetarit të Kuvendit që të mbledhë Banorët kanë të drejtë, sepse preken direkt Këshillin e Mandateve për të dërguar dokumentet interesat e tyre, rrezikohen nga erozioni, sjell në KQZ. pasoja në ujërat e këtyre zonave. Ato prej muajsh Fshehja e mosdorëzimit të mandatit, siç ishte u janë drejtuar të gjitha institucioneve dhe aq më bërë publike, apo vonesa e marrjes në shqyrtim, e mirë që para disa ditësh prefektura Dibër u jep të përfundimit pas gjashtë muajsh, sipas Kushtetutës, drejtë atyre. Ato edhe sot ishin në protestë. të mandatit të deputetit tjetër është në të kundërt U bëj apel të gjitha institucioneve, Ministrisë së të një beteje që ne këtu në parlament kemi nisur Mjedisit, Ministrisë së Brendshme që të dy vjet më parë për dekriminalizimin. respektohen ligji, të respektohet e drejta Natyrisht që përgjegjësia kryesore për këtë kushtetuese e qytetarëve të këtyre zonave. është e Kryeministrit, por mban përgjegjësi Kryetari Faleminderit! i Kuvendit dhe e gjithë kryesia e Kuvendit, përfshirë (Drejtimin e seancës e merr zoti Idrizi.) edhe kryetarët e grupeve. Shpëtim Idrizi – Faleminderit! Çështja e dytë, natyrisht, ka të bëjë me ligjin Fjalën e ka zonja Topalli. Përgatitet ministri “Për barnat”. Beqaj. Pas kaq vitesh përpjekje për të qenë në linjë Jozefina Topalli – Rregulli parlamentar, zoti me standardet e Bashkimit Europian, sillet një ligj kryesues i seancës, parashikon në Rregullore që i ri, i cili bën të mundur që sot e mbrapa në Shqipëri kur fillon një pikë e diskutimit të rendit të ditës me të hyjnë barna false, të pakontrolluara. Natyrisht, një projektligj të caktuar, pas pyetjeve të arsyeja pse bëhet kjo është e qartë për çdo mundshme që çdo deputet mund të bëjë, është shqiptar. ministri që e merr fjalën për të bërë paraqitjen e Mund të jesh fukara, mund të kesh halle në ligjit. Por këtu çdo gjë është për së mbrapshti, familje, mund të jesh një shoqëri e varfër, mund të kështu që po vazhdoj me atë mënyrë të jesh një vend i varfër, siç është ky vendi ynë dhe, funksionuari të këtij parlamenti, që tashmë sërish në tërësinë e këtyre halleve, familja që e ka të është bosh në detyrën dhe në karrigen e pamundur për të çuar përpara jetën apo për t’i Kryeministrit, në karrigen e Kryetarit të Kuvendit, dhënë një siguri apo perspektivë fëmijës së tyre në detyrën e nënkryetarit të Kuvendit të thotë vetëm një fjalë: “Zot, mos më ço të paktën maxhorancës, në detyrën e ministrave (me karriget sëmundje. Të mos më sëmuren fëmijët, sepse e bosh), në detyrën e deputetëve të maxhorancës kam të pamundur për ta përballuar”. (me karriget bosh). Por kjo nuk është më një gjë e Sikur të mos mjaftonte e gjithë situata
40 Legjislatura e 8-të Viti 2015
katastrofike që është në shëndetësinë tonë, në drejtësia apo prokuroria, se cila është shkalla e spitalet tona, sot me ligj Kryeministri ka sjellë që përfshirjes së tij në atë që quhet mafia e kapitalit ne të mos u garantojmë as standardet e kërkuara të Romës, por është detyruar të japë dorëheqjen, për ilaçet që ato do të shkojnë për të blerë, se në sepse politika ka një minimum pudore të spital nuk ka ilaçe. ndërgjegjes dhe përgjegjësie. Edhe shoqëria, Natyrisht, do të shkonin për të marrë borxh për sigurisht, reagon. të blerë ilaçet për fëmijën e tyre, sepse njeriu shet Kjo ndodh në Itali, që është një shtet i pasur, shtëpinë, shet çdo gjë kur është puna për të kurse në Shqipëri jo. Këtu, në 6 muajt e parë, shpëtuar jetën e fëmijës. Ato do të harxhojnë përveç 500 milionë eurove të shitura nga Edi përsëri para të marra borxh, por barnat do të jenë Rama, dhe nuk mund të akuzoj askënd tjetër, të skaduara, do të jenë false; dhe ky është ligji që përveçse Kryeministrin Edi Rama, plus 150 milionë kemi sot. euro për të cilat akuzohet Kryetari i Kuvendit, dhe Do ta lidhja këtë me një të dhënë të re që kemi për këtë i kemi kërkuar të japë dorëheqjen për të nga Credit Swiss, sipas së cilës thuhet se “0,5% e bërë transparencë, shtojmë këtu edhe 200 milionë shqiptarëve zotërojnë pasurinë e të gjithë vendit euro të munguara, sipas shifrave të qeverisë suaj, tonë”, ndërkohë që pjesa tjetër është ajo që, të dhe jo sonës, nga taksat dhe tatimet, shkon 750 nderuar deputetë, ju shihni në zonat tuaja, në milionë euro, shto këtu edhe 50 milionë euro të rrugicat tuaja, në pallatet tuaja dhe më mirë sesa tjera korrupsion përsëri nga mosmbledhja, sipas ne, në fakt, e dinë ato se si e shtyjnë jetën, si i planit tuaj, jo sipas parashikimit të një viti më parë, shtyjnë ditët. shkon 800 milionë euro. Dhe kthehemi pastaj te 0,5% e shqiptarëve kanë të gjithë pasurinë, mjekësia, 63 milionë euro për dializën në spitalet ndërkohë që 99,5% janë në pikë të hallit. Pse ka private, 120 milionë euro Vilmës për miqësinë që ndodhur kjo? Pse është kjo? Pse ndodh kjo dhe keni, 95 milionë euro të tjera për sterilizimin, që pse do të vazhdojë të jetë kështu? Sigurisht që ishte investim i bërë. Dhe sikur kjo të mos janë pyetje, të cilat do të kërkonin një reflektim të mjaftonte, japim edhe lekë për investimin, madh të çdo politikani, por mbi të gjitha të atyre që koncesionin, të cilin ia kemi dhënë pa garë, pa ten- sot mungojnë në karriget e qeverisë. der, thjesht se e njohim dhe ndajmë lekët bashkë Do të doja ta nisja përsëri nga CEZ-i. Në qoftë me ta. se një marrëveshje e bërë, siç është ajo e fundit të Në qoftë se do të pyesim se si ka mundësi që korrikut të vitit 2014, që përbën edhe 0,5% e shqiptarëve kanë gjithë këtë pasuri, kurse megaskandalin e këtyre 25 vjetve, shkon në shitjen pjesa tjetër nuk dinë se si do ta kalojnë ditën e e interesave të shqiptarëve në nivelin 500 milionë nesërme, apo pjesa tjetër, duke menduar se në euro, në qoftë se kjo do të kishte ndodhur në një këtë vend nuk ka ende shpresa, nuk ka vend tjetër, a nuk do të kishte një tërmet politik që perspektivë, këtu secili duhet t’i bëjë një pyetje të do të tundte të gjithë klasën politike? madhe vetes: ju si qeveri, që keni përgjegjësinë, 500 milionë euro, pa shtuar këtu 150 milionë ju si deputetë për të kërkuar llogari, por edhe ne si euro të tjera të çështjes “DIA”. Çfarë kemi ne opozitë. Kurrë më e rëndë nuk ka qenë gjendja shqiptarët që ndodhin të tilla megaskandale dhe nga një qeverisje në 25 vjet sesa në 2- vjeçarin këtu bëhet sikur nuk ka ndodhur asgjë? tuaj, por ama edhe shoqëria kurrë më pak besim Në Itali kanë arrestuar dje një politikan me emrin nuk ka pasur te politika. A janë të gjithë për t’u Mantovani. E dini për çfarë arsyeje e kanë futur në një thes? Jo, kurrë! arrestuar? Jo se ka marrë ryshfete, as sepse ka A jemi prindër ne? A kemi ne dhimbje? Mbrëmë nënshkruar marrëveshje të niveleve të 500 milionë kishte tritol, sot kishte përsëri tritol dhe ne nuk eurove, as të 100 milionë eurove, as të 5 milionë flasim. Sot fermerët vijnë përpara parlamentit në eurove, as të 1 milion eurove, por vetëm për shkak mënyrën më qytetare për të thënë: na respektoni se ai ka marrë si favor rregullimin e apartamentit djersën dhe mundin. Çfarë u bëjmë ne? I marrim të familjes së tij dhe të disa kushërinjve të tij që ia dhe ua hedhim produktin për të cilin kanë hedhur kishin bërë, siç i thonë në Shqipëri: “Për nder”, se lekun, pastaj i fusim në burg. ne e kemi për nder. Senatori është në burg. Ne kemi vetëm një filozofi “frikë dhe burg”. Kryetari i bashkisë së Romës ka dhënë Nëse them të vërtetën, nuk është se nuk dorëheqjen. Është e pavërtetuar ende nga funksionon. Ka funksionuar 50 vjet rresht edhe
41 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
burgu, edhe frika, edhe konformimi, edhe shikimi “Liro vendin, se ky vend ka nevojë për...(nuk i interesit të ngushtë personal deri te maja e dëgjohet.) Për ta mbyllur, ju kërkoj ndjesë për hundës, asgjë më përtej. vonesën, zoti drejtues i seancës, ju bëj edhe një A i lejohet politikës të jetë krejt amorale? Jo, herë thirrje, meqenëse këtu nuk është asnjë prej kurrë! Duke e ditur që politika nuk është moral, drejtuesve të qeverisë dhe as të parlamentit, ju por që të ketë zero moralitet, ky është fundi. kërkoj të mblidhni Komisionin e Mandateve për të Prandaj karriget janë bosh. Pyetjet nuk kanë na kthyer përgjigje nëse është depozituar në përgjigje. Fermerët burgosen, Kryeministri ikën. Kuvendin e Shqipërisë dorëheqja e deputetit Arben Do t’ju them edhe një gjë. Kur ka ndodhur në Ndoka, apo jo. historinë 25- vjeçare që një Kryeministër të rrijë E dyta, mblidhni Komisionin e Mandateve, se e dy javë rresht në SHBA dhe përveç një fotoje, të keni për detyrë dhe respektoni ligjin dhe jetë vetëm në takimin e mbledhjes së grave? Kur Rregulloren dhe shikoni nëse ka kaluar 6-mujori ka ndodhur ndonjëherë të shkojë në takim në Çeki nga mosardhja në parlament e deputetit Mark dhe të japë të ditur në facebook-un e tij, se pas Frroku. Në qoftë se ka kaluar, ka humbur mandatin forumit u dha një koncert? Ndërkohë, në biseda dhe vendi duhet zëvendësuar. kishte muhabet për sportin. Kur ka ndodhur që Shpëtim Idrizi – Faleminderit! një Kryeministër shqiptar të takohet me një Në dijeninë time, Komisioni për Rregulloren kryeministrin grek dhe shtypi të japë si njoftim dhe Mandatet do të mblidhet javën që vjen. Për sa shtypi se kanë diskutuar për basketbollin kur ishin i përket diskutimit të projektligjit në fjalë bëhet të rinj? Kur ka ndodhur ndonjëherë që të ikin pyetje nga deputetët dhe, me sa di unë, nuk ka shqiptarët, të renditur në vend të dytë pas Sirisë pasur pyetje. Meqenëse ia dhashë fjalën ministrit dhe Kryeministri të shkojë te vendi ku ata Beqja, mendova se është edhe rasti që ju të strehohen për të gjetur një rreze shprese, por jo sqaroheni. për t’i parë, as për t’u dalë zot, por për të folur Ju lutem, unë këtu e kam në mënyrë elektronike dhe për të hapur ekspozitat e tij, që nuk ka pasur dhe ende në këtë moment nuk e kam të regjistruar kurrë mundësi t’i hapë, sepse nuk ka qenë që ju keni kërkuar fjalën për procedurë. Tani po! Kryeministër? Kur ka ndodhur ndonjëherë që në Të mbarojë zoti Ministër dhe pastaj do të flisni ju! një konferencë ekonomike si ajo e Vjenës, Për procedurë, fjala kërkohet me elektronikë. Shqipëria të mos përfitojë asgjë? Ka vetëm një gjë Zoti Ministër, urdhëroni! për të cilën Kryeministri u krenua dje në Çeki: TAP- Ilir Beqaj – I nderuar zoti drejtues i seancës, i, por edhe ai nuk është i tij. Është i Sali Berishës. Zonja dhe zotërinj deputetë, E vetmja gjë që ai u përcjell shqiptarëve është Qytetarë dhe qytetare, burgu. Bënte ironi me ne duke thënë: Rrugë, rrugë. Parafolësja bëri një mashtrim, tha një Ai e ka burg, burg. NATO, NATO, NATO, ai ka, gënjeshtër. Tha që projektligji i hap rrugën futjes burg, burg, burg! Heqja e vizave. Çfarë flisni ju? të barnave false në Shqipëri. Gënjeshtër! Europën po e mbulojnë kriminelët shqiptarë, burg, Projektligji, siç mund të lexohet, thotë që burg, burg këtej. Shkolla, ujësjellës. Çfarë flisni ju? barnat me origjinë nga vendet e Ballkanit Injorantë! Të pafytyrë! Mund të bëjë batuta sa të regjistrohen në Shqipëri, pasi janë regjistruar në dojë Kryeministri apo kushdo tjetër. Në fund të vendin përkatës dhe pasi qarkullojnë në vendin fundit shqiptarët shikojnë dhe në fund e provojnë përkatës, që do të thotë, se nuk bëhet fjalë për në lëkurën e tyre. barna kontrabandë dhe për barna të falsifikuara. Sado që më sulmojnë dhe më akuzojnë unë Meqenëse parafolësja pati dëshirë t’i kam bindjen më të thellë se ky vend, së pari, ka krahasojmë kohët me kohën e Saliut, më lejoni të nevojë për t’iu rikthyer parimeve dhe moralit. Por ndaj me ju se çfarë ka ndodhur në kohën e Saliut kjo nuk bëhet as me fjalë dhe as me fjalime. Ka për sigurinë e barnave dhe për regjistrimin e vetëm një zgjidhje. Në qoftë se sistemi është i barnave. kalbëzuar aty ku nuk mban më, kalbësira duhet Procedura e regjistrimit të barnave në Shqipëri, hequr, jo me dhunë, jo me pushkë, jo me është një procedurë ku ai që mban autorizimin e kallashnikov. barnave për tregtim, ka të drejtë të paraqesë një Ka vetëm një mënyrë: Një qëndresë të gjatë, dosje për barnat, që vijnë nga një gjeografi e por të vendosur, përpara Kryeministrit për t’i thënë: caktuar. Dhe gjeografia nuk ka ndryshuar as në
42 Legjislatura e 8-të Viti 2015
vitin 2014 dhe nuk ndryshon as me projektligjin e Gjysma e barnave të Ballkanit janë regjistruar sotëm. Nëse dosja e barit është një dosje nga 1 janar 2012 në 31 gusht 2013. Pra, 20 vjet voluminoze, në datën 9 shtator 2013, ministri i që punojmë ne me Serbinë, gjysma e barnave që atëhershëm i Shëndetësisë ka miratuar 5 vijnë nga Serbia janë regjistruar në ikje të pushtetit autorizime, të cilat, po në të njëjtën ditë, kishin tuaj. Kjo është historia! aplikuar në Agjenci për barin Vancotex 500 Ndërkohë, meqenëse u tha për gjendje miligram, Vancotex 1gram dhe Textazo 500 katastrofike të spitaleve, prapë po i kthehemi kohës miligram. së Saliut me kohën e sotme, me numra dhe me Pra, imagjinoni brenda një dite pune është shifra. Po marrim përsëri 9 muajt e fundit tuajt me dorëzuar një dosje qindrafaqëshe në gjuhë të huaj, 9 muajt e fundit të këtij viti dhe po marrim QSUT- është shqyrtuar nga ana administrative, i është në: ekzaminime imazherike, rritje 210%; laboratori kaluar Komisionit të Përhershëm të Barnave, është klinik-biokimik, 130%; ndërhyrje kirurgjikale sipas përcjellë në ministri në drejtorinë përkatëse dhe e shërbimeve, 120%; ndërhyrje në koronarografi, ka firmosur edhe ministri. Brenda një dite pune! 166% dhe përdorimi i barnave në vlerë është rritur Sot, zonja flet për sigurinë e barnave. Ka nga 15 milionë dollarë në 20 milionë dollarë vetëm ndodhur në kohën e Saliut, Jozefinë! Po atë ditë, në QSUT, duke marrë edhe faktin që këtë vit barnat janë miratuar dy autorizime me kërkesë të para 3 janë pa TVSH, sigurisht, që sasia e barnave është ditëve, të datës 6: Nibix 100 miligram dhe Nibix shumë më e mirë, por e pranoj, jo ashtu siç duhet 400 miligram. Këto 3 të parat i ka marrë lejen ky të jetë dhe si e meritojnë shqiptarët. stari që na latë këtu, stari i insulinave, ky që kërkoni Me çfarë janë bërë këto? Sigurisht, janë bërë, të na i vini ne si përgjegjësi. Ky stari i insulinave i sepse spitali është furnizuar më mirë. Si e gjetëm ka bërë këto, brenda një dite pune qindra faqe radhën e koronarografisë? 6 muaj, sot është 35 dokumentacion. ditë. Janë bërë 1800 (ekzaminime koronarografike) Së dyti, po flasim për analizat që bën Agjencia në 9-mujorin e parë të vitit 2013. Sot janë bërë në e Barnave. Janar-shtator, 2013, janë bërë 78 spitalet tona dhe financuar me para publike, në analiza atëherë. Ndërkohë, janar-shtator 2015 spitalet jopublike 3600, pra 2 herë më tepër. Janë janë bërë 332 analiza. Pra, 9 muaj të Saliut, 1800 familje që, të paktën, me nga 1 euro, bëjnë meqenëse paska qenë koha e Saliut, atëherë, me 1,8 milionë euro, që nuk i kanë nxjerrë më nga 9 muaj të këtij viti, për t’i krahasuar 9 me 9, kemi xhepat e tyre, por e kanë marrë këtë shërbim bërë 4,25 herë më shumë analiza për sigurinë e brenda një kohe më të shpejtë, të financuar barit. Ndërkohë, ndryshe nga spekulimet tuaja, nga publikisht nga shëndetësia. 1 janari 2015 janë regjistruar dhjetëra barna të Për sa i përket rezonancës, u fol këtu se ka kompanive origjinatore të Merck Sharp & Dohme- vonesa. Sot, vonesa është një muaj në rastin më s, të Novartis-it, të Sanofi-t, të Bayer-it, të Glaxo- të keq. E gjetëm 3 muaj. Madje, mund t’ju them se s, të Abbott-it, të Roche-it, të Janssen-Cilag-ut etj. një muaj është për banorët e Tiranës, sepse për Keni thënë që po largohen kompanitë e mëdha. shumë banorë të tjerë është deri në 2 javë. Mund Po jua përsëris, jua kam thënë: në shkresën e të pyesni në Shkodër se për sa kohë bëhet Glaxo-s në maj 2015, konfirmohet që kompania rezonanca sot. Vitin tjetër për qytetin e Shkodrës do të vazhdojë të operojë në Shqipëri. dhe të Lezhën, sepse kontrata është deleguar, do (Zoti Beqja i drejtohet deputetes Albana Vokshi, të ketë një rezonancë të re. e cila flet nga vendi pa mikrofon) Sa gjynah që je! Po marr spitalin e Traumës, 9 muaj me 9 muaj: Të kam thënë, më pyet mua, mos pyet ata që u ekzaminime enrotologjike, 188% më shumë, çon sms. Në maj, thotë, kam zyrën hapur. Të skanerë 270% më shumë, laboratorë biokimikë gënjejnë ata që të çojnë ato gjëra nën derë. Të 210% më shumë, operacione 130% më shumë. kam thënë. Kam dy vjet që të them. Ata që të thonë Sigurisht, qytetarët shqiptarë i kanë përfituar në ty.. Ja ku e ke Glaxo-n, ai që humbi vendin e punës. spitale publike, pa qenë nevoja t’i drejtoheshin Ja ku e ke! shëndetësisë jopublike apo të blinin vetë një pjesë Të flasim për barnat e Ballkanit, meqenëse të materialeve të mjekimit apo të barnave. thoni që ky ligj rrit rrezikun dhe ja çfarë ka ndodhur Jemi në muajin e ndërgjegjësimit për kancerin me regjistrimin e barnave të Ballkanit kur keni qenë e gjirit. Ju e kishit fushatën me parakalime në ju. bulevard. Sot, ne kemi mamografi të lëvizshme në
43 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
rrethet më të largëta të Shqipërisë. Ju e kishit E keni ditur dhe e keni lejuar. Janë 70 milionë vetëm për disa prej qendrave të qarqeve. Kurse dollarë në vit, për 5 vjet bëhen 350 milionë dollarë. sot, në Tropojë, në Has, në Ersekë, në Kolonjë Jepni llogari për këtë! Jua kam thënë dhe do t’jua apo në Delvinë, gratë kanë mundur të bëjnë përsëris. Sa herë të flas në këtë foltore për barnat, kontrollin parandalues, sigurisht, pa pagesë. do t’jua përmend, sepse ja ku është ndryshimi: Krahasojmë me kohën e Saliut: janë futur në listën ulëm çmimet e këtyre barnave origjinatorë të e rimbursimit 45 principe të reja aktive, që së Abbott-it, të Bayer-it e kështu me radhë, për të bashku bëjnë 85 alternativa. treguar se ju i dinit çmimet e shtrenjta dhe me Për sëmundjet e zemrës, kanë përfituar për vetëdije i pranonit, sepse discount-et që përfitonin herë të parë 120 mijë persona, në onkologji 1115 distributorët, financonin politikën tuaj për vite me persona, në hematologji 8300 persona, në radhë. Kjo është arsyeja, që sa herë flitet për reumatologji 5500 persona, në dermatologji 3300 barnat, ju kërceni, sepse këto financime janë persona, në hentrikronologji 2600 persona, në ndërprerë. gastro 2300 persona, në neurologji psikiatrike Po jua them që t’ua çoni fjalë të gjithë atyre që kujdes paliativ 2200 persona, në nefrologji 1100, vazhdojnë t’ju financojnë: nuk do të rriten çmimet në laringologji 1000 persona, në pneumologji 1000 e barnave në Shqipëri. Është tetori, pra ky muaj, persona, në gjinekologji 750 dhe në okulistikë 730 kur deklarohen çmimet e reja. Çojani këto fjalë persona. atyre që ju thonë të pavërteta, apo që kërkojnë Jemi në muajin e kancerit të gjirit. Së paku, për nëpërmjet jush, t’i bëjnë presion ministrit të të lehtësuar sado pak mbingarkesën këtu dhe për Shëndetësisë, Kryeministrit apo qeverisë. t’u hequr të sëmurëve edhe barrën, pra rëndesën Nuk do të rriten çmimet e barnave në Shqipëri, e kimioterapisë, për të cilën duhet të vijnë në sepse jemi të vendosur të realizojmë atë çka kemi Tiranë, ky shërbim ka filluar të jepet edhe në disa thënë, që në Shqipëri çmimet e barnave të mos spitale rajonale, që, sigurisht nuk mjafton. jenë më të shtrenjta se në vendet e origjinës dhe, Shqiptarët meritojnë më shumë, por, të paktën, sot sigurisht, që shqiptarëve t’u japim shërbimin jemi krenarë, sepse në 2 vjet kemi treguar se cilësor, që meritojnë. përmirësimet janë radikale. Falemidenrit! Ne e gjetëm shëndetësinë me 40 milionë dollarë Shpëtim Idrizi – Urdhëroni, zonja Topalli, për borxhe. I shlyem të gjitha. Të gjitha ato që thashë replikë! janë bërë, duke mos krijuar asnjë borxh të ri. Jozefina Topalli – Xhorxh Oruell ka një thënie Ju, zonjë, folët për pabarazi në Shqipëri. Por, e shumë interesante, ku thotë: “Gjuha politike është kemi thënë ne të parët. Nuk është e nevojshme ta vizatuar për të thënë gënjeshtra, për të tingëlluar thotë Credit Suisse. Ka qenë pjesë e diskutimit tonë si e vërtetë dhe për të vrarë në fund respektin”. politik, kur ishim në opozitë, ka qenë pjesë e Natyrisht, këtë po shohim më shumë se asnjëherë programit politik dhe më pas, edhe e programit të tjetër gjatë kësaj periudhe në foltoren e Kuvendit, kësaj maxhorance. Pikërisht, për këto arsye, apo në foltoret qeveritare. Ndodh edhe në vende shumë nga reformat e mbrapshta që ndërmorëm, të tjera, që gjuha e politikës të jetë gjuha e vendosëm t’i anulojmë dhe po i korrigjojmë. Duhet gënjeshtrës, por në fund ka edhe disa të vërteta të koha e nevojshme për t’i bërë dhe për të dhënë mëdha, të cilat jo thërrasin, por ulërasin. efektet, me qëllim që të vendosim një drejtësi më Zoti Ministër, nëse ka një gjë, që unë nuk dua të mirë sociale në Shqipëri. ta politizoj, është shëndetësia, e vetëdijshme Por, meqenëse fole për skandale, këtu është tërësisht, që mafia e ilaçeve, mafia e naftës dhe dokumentacioni për vitet 2008-2013. Të gjithë ish- ajo e drogës janë mafiet më të rrezikshme si në drejtorët e doganave dhe të gjithë ish-ministrat e Shqipëri, ashtu edhe jashtë saj. Financave, kanë pranuar me shkresa zyrtare, që Unë për të gjitha ata tenderë, koncesione, për ka grabitje masive të shqiptarëve me çmimet e të cilat fola, nuk u fokusova tek emri juaj. Nuk e di barnave. Këtu thuhet që kur ishit ju në pushtet, pse nuk dua të besoj se jeni ju, sepse kam bindjen keni investiguar se në Shqipëri barnat janë 70% e thellë se është Kryeministri dhe ju vetëm zbatoni më të shtrenjta se në Suedi. Shqiptarët nuk janë urdhrat. as më të pasur dhe as më të zhvilluar se Suedia, Nuk ju fola as për 28 tenderë në 22 muaj, zoti Danimarka apo Europa. Ministër. Tani po më detyroni që t’i përmend. Jeni
44 Legjislatura e 8-të Viti 2015
i vetmi deputet, që mandatin e kaluar, ju është Shpëtim Idrizi – Po, zonja Vokshi për replikë. hequr mandati, sepse keni përfituar fonde publike Albana Vokshi – Faleminderit, zoti drejtues i në karrigen e deputetit. Për këtë ka një vendim të seancës! Gjykatës Kushtetuese, ndërkohë që sot na Në fakt, meqenëse ju jeni i vetmi deputet- rezulton, që po ajo kompani, për të cilën juve ju ministër, i certifikuar si abuzues i fondeve publike, është hequr mandati, për të cilën ka një vendim të pra në një farë mënyre “hajdut i fondeve publike”, Gjykatës Kushtetuese, pavarësisht, se formalisht mua nuk më vjen fare keq, kur juve ju vjen keq për keni bëra letrat për të qenë në rregull, po ajo mua, përkundrazi më bëni nder kur më fyeni. Por, kompani merr 13 milionë euro. Natyrisht, kjo është me këtë nivel diskutimi, duket që jeni shumë i për të bërë transparencë dhe për të pasur kurajën stresuar, zoti Ministër. Duket që po ju stresojnë për t’u hetuar në sytë e publikut. shumë të gjitha skandalet që kanë dalë, por edhe Unë nuk jam prokurore, prandaj edhe nuk e shumë të tjera do të dalin në vitet që vijnë. Ajo që përmenda më parë. Të thashë edhe njëherë: ka dalë deri tani është vetëm maja e ajsbergut, politikë mund të bëhet me çdo gjë. Me prandaj të mos na vijë shumë keq për ditët që do shëndetësinë, unë nuk bëj politikë. Të kam thënë, të vijnë, për fatin tuaj të ardhshëm. jo në mënyrë publike, që ne kemi pasur problemet Thatë se zonja Topalli mashtroi me ligjin. Ajo tona. Akuzat që ju bëtë, drejtojuani ministrave apo nuk mashtroi aspak. Vërtet e keni vendosur fjalën deputetëve që i keni sot në maxhorancë, sepse, “qarkullojnë”, por hoqët afatin prej dy vjetësh. Kjo në fakt, ata kanë qenë ministra, por sot i keni ju. lejon çdo lloj kompanie që prodhon, të marrë një Kështu që mos i sill nga Partia Demokratike dhe vërtetim dhe të fusë çdo lloj bari në Shqipëri. nga ish-zyrtarët e PD-së, sepse nuk të shkon. Folët për klientelën, për abuzime që juve na i Edhe një këshillë të vogël: kur një njeri jep paskeni prerë, për ato klientelat e kohës sonë e të dorëheqje dhe nuk është më Kryeministër, nuk tjera si këto. Po me Zhanin çfarë keni bërë? KLSH- është shumë e njerëzishme që, për ta përdorur si ja e ka nxjerrë me abuzim 500 mijë euro. Ku e mbrojtje, për të përmendur emrin e atij që ka dhënë çuat Zhanin? Nga drejtor të QKKB-së e vendosët dorëheqjen dhe që është larguar nga karrigia, ka drejtor të rimbursimeve, pikërisht atje ku është një minimum njerëzillëku, që ne duhet ta qendra e abuzimit tuaj, zoti Ministër; abuzime me respektojmë njëri-tjetrin. recetat false, abuzime me insulinat, si dhe me Duke u kthyer te spitalet, nuk kam dashur kurrë faturat false. Ku e keni, atëherë, ju që po zhdukni ta përdorë publikisht. Të kam thënë veçmas: monopolin? “Spitalet janë në hall të madh”. Nuk them se spitalet Për fatin tuaj të keq, por për fatin tonë më të kanë qenë mirë në kohën tonë. Nuk e kam thënë keq dhe të të gjitha grave të tjera, ju përmendët kurrë, por situata në spitale është edhe më e mamografinë. U tallët 1 vit me të gjitha gratë në përkeqësuar, zoti Ministër. Shqipëri. Bëtë mamografi. Sot, që ne flasim, Unë do t’i jepja një sugjerim secilit prej jush: asnjëra prej tyre nuk ka marrë përgjigjen e shkoni dhe bëni një vizitë në spitalet publike! mamografisë. Është turp! Mamografinë mos e Shkoni në çdo pavijon! Dëgjoni ata të sëmurë dhe përmendni më! Jo vetëm këtu në seancë, por në familjarët e tyre! Unë besoj, në thellësi të shpirtit, asnjë vend tjetër. te ndjeshmëria e secilit prej jush, te dhembshuria Meqë ra fjala, për mashtrimet tuaja sapo më e secilit prej jush, sepse ne jemi shqiptarë. erdhi një mesazh, ku thuhet: “Gënjeni, sepse nuk Pavarësisht se jemi të ndarë në kampe politike, ka fare rezonancë në Shkodër!”. Pra, kur dilni atje jemi të gjithë shqiptarë. Këtu kemi lindur, këtu jemi të flisni, kini pak burrëri dhe tregoni 2 të vërteta. rritur, këtu kemi për të jetuar dhe këtu kanë për të Mos mashtroni për çdo gjë që nxirrni nga goja! jetuar fëmijët tanë. Shpëtim Idrizi – Faleminderit! Në qoftë se ju shkoni, jam e bindur se do të Urdhëroni, zoti Ministër! keni një proces brenda vetes dhe do ta ndihmoni Ilir Beqaj – Për fat të keq, zonja Vokshi, të Ministrinë e Shëndetësisë, me qëllim që paratë që paska lënë edhe dëgjimi. merren të shkojnë atje ku është e nevojshme dhe Unë sapo thashë: “Sapo kemi autorizuar lidhjen jo të shkojnë te lobet apo te kompanitë afër e kontratës për rezonancë në Shkodër”. Kur ta Kryeministrit, as te financierët që bëjnë fushatat marrësh procesverbalin javës tjetër, mund ta dhe as te zyrat e atyre që janë afër qeverisë. shikosh.
45 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Së dyti. Zonja Topalli, unë e kam dhënë dje një në cilësi. Po jua përsëris se koronarografia është përgjigje publike, jo për ju, por për shqiptarët. jetëshpëtuese, është invaliditetshkurtues dhe Meqenëse ju nuk e prekët, në fakt, por e prekët tri radha e pritjes nga 6 muaj ka shkuar në 35 ditë herë për procedurë gjatë ditës, edhe unë vendosa dhe numri i rasteve në dy vjet është dyfishuar, ka të mos përgjigjem, por meqenëse e sollët, po ju qenë nga 1800 në 9 muaj dhe tani është bërë 3600. jap përgjigje. Ju fola për rezonancën. Shqiptarët nuk presin Unë, pjesën time në atë kompani, e kam shitur më 3 muaj, në Tiranë presin 1 muaj, kurse ata nga në muajin shtator të vitit 2013. Që prej asaj kohe, rrethet presin edhe më pak në spitalet ku ndodhet një dokument publik në QKR. Se sa kam referohen. përfituar nga ajo kompani, ka qenë e deklaruar Me furnizimin me barna, me materiale publikisht, vit pas viti. Se çfarë ka bërë ajo kompani, mjekësore, unë jam i pari që e pranoj se nuk është ndoshta nuk më takon mua ta them, por ju kam zili kjo ajo çfarë meritojnë shqiptarët, nuk është kjo për një gjë: jeni vërtet të paparë. ajo çfarë duam të arrijmë, por jemi të bindur se Dje kishit gjetur personin më të përshtatshëm shëndetësia është në drejtimin e duhur. për të bërë atë deklaratë, për një arsye shumë të I prekët pak më parë koncensionet dhe unë po thjeshtë: unë me atë person jam njohur në zyrat e jua përsëris dhe madje tashmë këshilloj çdo INTEC-ut. Punonim të dy. Ajo kompani ka vite që shqiptar të moshës 45 vjeç, që të shkojë dhe të merret me biznes. Dje, qoftë unë, por edhe ai që e bëjë kontrollin bazë, i cili është pa pagesë dhe ka sot, që ka qenë bashkëthemeluesi, është në të mirë të tij. administratori për 15 vjet, që ka pasur gjysmën Nga të dhënat e deritanishme mund t’ju them dhe sot e ka të gjithën, pra nuk e shpika, nuk gjeta se kemi zbuluar se janë qindra e mijëra, që sot një person gjasme, por e mori ai dhe vazhdon. është baza e analizës. 15% e shqiptarëve vuajnë Unë i uroj suksese, sepse ajo kompani ka bërë nga tensioni dhe nuk e dinin dhe 20% e atyre që punë në 15 vjet, ka pasur të ardhura me ulje dhe e dinë se janë me tension, rezulton që nuk kanë ngritje, siç ndodh në ciklin e biznesit, por siç u bënë terapinë e përshtatshme ose e dinë dhe nuk dje publike, ka pasur të ardhura dhe për pasojë mjekohen. Sigurisht këto janë sfida shumë të edhe fitime edhe më të mëdha se sot dhe se të mëdha qoftë për shëndetin publik dhe qoftë për vitit të mëparshëm. Po e them që ajo kompani nuk qëndrueshmërinë financiare të kujdesit ka asgjë të veçantë nga koha kur unë jam bërë shëndetësor. Në qoftë se ne nuk arrijmë të ministër, apo jam pjesë e një maxhorance që spostohemi nga sëmundja te shëndeti, nga qeveris vendin. pacienti te qytetari, nga kurimi te parandalimi dhe Lidhur me faktin që u tha këtu, se ka ikur diagnostikimi i hershëm, do ta kemi shumë të Glakso. Glakso më 18.03.2015 shkruan në fund vështirë me çdo lloj skeme financimi dhe mbulimi të letrës: “Ne jemi të angazhuar për prezencën tonë të përballojmë sfidat e reja në shëndetësinë në Shqipëri dhe besojmë se ndryshimet që jemi shqiptare. duke ndërmarrë në fund të fundit do të kontribuojnë Së fundi, dy fjalë për koncesionet e tjera që në angazhimet tona”. përmendët. Ju thatë se po i çojmë dializën privatit. (Ndërhyrje nga salla) Jo, zonjë, e gjetëm dializën të bërë edhe te privati Më përpara? Po, patjetër, por jo se këtë gjë e dhe them, se ishte gjë e mirë. Rritja vjetore e numrit ka shkruar ky person që e ka emrin QKR! të sëmurëve është ende shumë e madhe. Sot kemi Së dyti, zonja Topalli, po jua përsëris, meqenëse 900 të sëmurë dhe para dy vjetësh kemi pasur 700, thoni se spitalet janë më keq apo më dhatë një por mjekët na thonë se kur të arrijmë në shifrën këshillë, që do të mos e përmend ish-Kryeministrin. 1500 nuk do të kemi më rritje dhe kostoja është e E përmenda, sepse në fjalën tuaj ju kohën e madhe në vit, është 15 mijë euro dhe nuk e mëparshme e lidhët me emrin e tij, prandaj jua përballojmë dot vetë Ajo çfarë ne bëmë me një përmenda. Ju doni të bëni krahasimin sot, me atë kontratë koncesioni, me tender të hapur kohë që ju e quajtët “koha e Saliut” dhe unë për ndërkombëtar dhe me koncesione të pakërkuara, atë u përgjigja, por pa ju thënë se “në kohën e siç bënit ju në 99%, që ia dhamë një operatori për Saliut” spitalet ishin më keq. Unë jua thashë, por ta zhvilluar në spitalet tona, por mund t’ju them se po jua them prapë, se në spitalet tona ofrohet ajo çfarë ofrojmë si fillim është për 300 të sëmurë, shërbim në volum shumë më të madh dhe sigurisht ndërkohë që sot që flasim rreth 500 të sëmurë i
46 Legjislatura e 8-të Viti 2015
marrin te privati, në klinikat e privatëve. fati apo jo, unë nuk e di, por këto janë faktet dhe Ne sot me paratë e privatit investojmë brenda këto janë shifrat. spitaleve tona, në mënyrë që pas 10 vjetësh ajo Shpëtim Idrizi - Për procedurë të bëhet gati teknologji të ngelet jona dhe të mund ta deputetja Halimi. administrojmë në mënyrë publike. Kastriot Islami - Faleminderit Shpëtim, E njëjta gjë vlen për sterilizimin. Për kirurgjinë nënkryetar i kësaj seance! shqiptare sterilizimi është një kapërcim ylberi, Sinqerisht nuk kisha ndër mend të flisja, por sepse në radhë të parë është rinovimi themelor siç e keni vënë re, unë e marr shumë rrallë fjalën. dhe shumë i gjerë i gjithë inventarit instrumental Ka një arsye, pasi ka një perceptim të publikut për që kanë sallat tona kirurgjikale. Është dhënia me parlamentit për sa i përket korrupsionit, për sa i eficencë e një investimi, që e keni bërë ju, por siç përket nivelit, për sa i përket individëve me rekorde i latë të gjitha gjërat rrugëve dhe ky nuk vihet në kriminale dhe për sa i përket mashtrimit, sepse punë. Padyshim është nevoja për të zëvendësuar njerëzit përplasen çdo ditë me halle dhe shumë shpejt të gjithë sistemin e sterilizimit në shqetësime, që nuk i gjen ashtu siç i themi ne këtu spitalet tona universitare dhe rajonale, por sot nuk në parlament. Kjo është një arsye, që unë flas pak i kemi mundësitë financiare për të bërë investimet për të mos u bërë objekt i një teknologjie që është publike. Kjo është arsyeja se pse zhvillohet bërë pothuajse masive, e hedhjes së baltës mbi partneriteti publik-privat, por gjithmonë në interes njëri- tjetrin. publik brenda tavaneve të buxheteve afatmesme Ka disa çështje këto ditët e fundit që publiku po dhe padyshim me tenderë të hapur ndërkombëtar. i ndjek me vëmendje, akuzat bëhen reciproke për Faleminderit! sa i përket CEZ-it. Njerëzit habiten se sa shumë Shpëtim Idrizi - Fjalën e ka zonja Tabaku për para qenkan vjedhur, kur ata po shkojnë në replikë dhe pastaj për procedurë! Gjermani apo diku tjetër për një copë bukë. Është Jorida Tabaku - Në fakt, dje nga foltorja e selisë apo nuk është e vërtetë, unë bëj pjesë në atë grup demokratike kam denoncuar faktin, që një kompani njerëzish, që mendoj se duhet bërë një hetim ndryshe nga shumë kompani të tjera në këtë ndërkombëtar nga dita e parë kur ka ardhur CEZ- periudhë, është duke lulëzuar. i deri ditën e fundit kur është mbyllur kontrata. Në Ministri dje deklaroi, që në 9 shtator është qoftë se neve na duket vetja se jemi të mençur tërhequr dhe nuk është më aksioner i kësaj dhe japim argumente pa fund pse s’duhet ta bëjmë kompanie. Shumë mirë, por si qëndron e vërteta? këtë, të jeni të sigurt që njerëzit do të vazhdojnë të Në vitin 2011 sipas buletinit publik të ikin akoma më shumë në Gjermani. prokurimeve publike asnjë tender, në vitin 2012 Në kontekst është çështja e ilaçeve, është një tender, për të cilin ishit skualifikuar, në vitin 2013 çështja e makinës së drogës së ministrit të asnjë tender, në vitin 2014, 3,5 milionë dollarë Brendshëm, është çështja tjetër e zotit Gjiknuri, tenderë nga fondet publike, në vitin 2015 në 8 është çështja e raportit të KLSH-së. muaj, 7 milionë dollarë fonde nga tenderë publikë. Raporti i KLSH-së, besoj se e kuptoni, nuk Dje kompania bëri edhe një përgënjeshtrim, që është thjesht një çështje ligjore, por është një unë e gjeta te faqja e Kryeministrisë me disa shifra çështje e problemeve të brendshme që kanë dy ku deklarohen për vitin 2014, 206 milionë lekë të faktorët e maxhorancës. Po të lexoni me vëmendje ardhura, ndërkohë që te deklarata që kanë bërë dhe po të keni inteligjencën minimale politike, do në QKR, që ne dje e bëmë publike, po për të njëjtin ta kuptoni nga ajo që është deklaruar mbrëmë. vit deklarohen 160 milionë lekë të ardhura. Tani Për ta mbyllur, se nuk do të më vinte mirë që kam frikë se me këto deklarime që bëhen në nxitim njeri nga ju këtu të bënte replikë, Ilir i dashur, e sipër do të filloni të akuzoheni edhe për evazion Sajmir, Damian, jepni dorëheqjen sepse unë takoj fiskal, përveç abuzimit me tendera publikë. shumë veta nga Grupi i Partisë Socialiste, që thonë Dje një kolegu im kur dëgjoi deklaratën tuaj tha: se nuk i mbrojmë më dot këta. Nuk po them se “ Çfarë fati paska pasur kjo kompani që kur ike ti. çfarë thotë opozita, se nuk ju intereson, por thonë Sa ishe ti, ters, se nuk kishte asnjë fond publik, se këta nuk kanë faj, sepse i përdor dhe i nxit Rama por sa ike ti, kompania shpërtheu me fonde publike, dhe me reformën e drejtësisë do të vijë një trup me tendera dhe këto ditë pritet që të lidhen dy gjyqësore, që do të më vinte keq që ju të bëheshit kontrata të reja”. Kjo është e vërteta. A i ndihmoi viktimë e këtij fakti, kur nuk jeni ju direkt
47 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
përgjegjësit kryesorë, por ju mban, ju nxit dhe ju përgjigje! përdor Kryeministri. Nëse nuk është e vërtetë, Shpëtim Idrizi – Do të kesh mundësinë në qofsha unë i gabuar! diskutim tënd, ju lutem! Faleminderit! (Diskutime nga salla) Shpëtim Idrizi - Zoti Ministër, e ka fjalën! Ka për të bërë një diskutim ajo dhe më pas jepi Ilir Beqaj – Profesor, do të vazhdosh të përgjigje! bashkëjetosh me keqardhjen tënde! Nuk do ta jap Zonja Halimi, fjala për ju! Të bëhet gati zoti dorëheqjen dhe e kam thënë dje se pse. Omer Mamo! Sot jam më i bindur se dje, që reformat e Arbjola Halimi – I nderuar kryesues i seancës! domosdoshme që duhet të ndërmarrim do të kenë Ju kërkova fjalën për procedurë, sepse normalja kosto, por edhe sulme nga të gjitha llojet. E kam do të ishte që deputetët të flisnin dhe pastaj ministri ditur këtë gjë, që kur fillova historinë e barnave. të jepte përgjigjet përkatëse për të gjitha pyetjet Nuk janë pak 70 milionë dollarë. Kanë financuar që ne kemi. dhe vazhdojnë të financojnë në këtë sallë. Nuk ia Do t’ju lutesha shumë, zoti Ministër, që të jepni jap atë kënaqësi askujt, për faktin e thjeshtë sepse një përgjigje për të gjitha problematikat që ne kam marrë përsipër një mision dhe jam betuar për ngremë dhe mos jepni argumente boshe siç e keni të zbatuar një program. zakon edhe në komision, edhe këtu në parlament. Faleminderit! Të nderuar kolegë dhe qytetarë, Shpëtim Idrizi – Zonja Halimi, ka fjalën! Projektligji i paraqitur sot nga maxhoranca për (Diskutime nga salla) tregtimin e barnave në Shqipëri ka vetëm një nen, Zonja Halimi, do ta marrësh fjalën? Ju lutem, përkatësisht nenin 12, pika 2, shkronja “c”, i cili se për procedurë e kishte edhe ministri! Zonja heq vetëm një fjali: “Barnat që qarkullojnë në Dede, ju tani e shtypët butonin dhe kërkuat fjalën! vendet e Bashkimit Europian”. Kjo frazë hiqet. Pra, Këtu e kam me listë. vetëm një nen. Ju po hiqni këtë barrierë, të Zoti Islami, ju lutem! panevojshme, sipas jush, për qarkullimin dhe Kastriot Islami - Ilir, faleminderit për mikrofonin! sigurinë e barnave në Shqipëri. Që nga paraqitja Do të dëshiroja edhe një herë tjetër, që të e projektligjit për ndryshim me një nen të vetëm, bashkëjetoja me keqardhjen! madje një fjali të vetme, duket dhe mund të kuptojë Shpëtim Idrizi - Zonja Dede, për procedurë! shumë rreth seriozitetit me të cilin ministri i Albina Dede - Nuk do të flas gjatë, por do t’i Shëndetësisë, por jo vetëm, sepse hallet i qan me them ministrit të Shëndetësisë, se nuk mund të Kryeministrin, dëshirojnë të përmirësojë gjendjen bëni propagandë me shëndetësinë, nuk mund të në të cilën gjendet shëndetësia sot në këtë thoni të njëjtat gjëra në çdo seancë, nuk mund të qeverisje, po aq sa ka, le të themi, edhe kujdes jeni profesionist dhe menaxher i shëndetësisë për për cilësinë e barnave që ky ligj pritet të garantojë, dy vjet, por unë mendoj se ju rrugën tuaj të abuzimit por që ndryshimet e fundit bëjnë të kundërtën. e keni vazhduar dhe mendoj se ka ardhur fundi. Ne i ngritëm shqetësimet tona në komision për Atyre u kanë dalë tenderët, vjedhjet që keni bërë ligjin e barnave duke bërë edhe disa propozime me tenderë publikë dhe skandalet me insulinat, që sigurojnë cilësinë, sigurinë, si edhe efikasitetin skandalet me barnat, por nuk ka barna, ndaj mos për barnat vendase dhe ato të importuara nga i ngatërro barnat e tregut me barnat që duhet të Ballkani. Propozimet tona përpiqeshin të marrin qytetarët shqiptarë nga skema e sigurimeve vendosnin standarde të unifikuara ose t’u krijonin shëndetësore, pra, nuk keni nocionet bazë të mundësinë prodhuesve vendas që të arrinin këto shëndetësisë. Ua kam thënë edhe në komision dhe standarde të EME-s, të regjistronin barnat e tyre ua kam thënë edhe këtu. në vendet e Ballkanit. Por, edhe pse kolegë të Shpëtim Idrizi – Zonja Dede, e kërkuat fjalën maxhorancës, ish-ministra, erdhën në komision për procedurë, pas dy vetave keni radhën për duke bërë zhurmuesin mediatik, se gjoja ishin diskutim dhe atëherë bëj të gjithë diskutimin, ju dakord për këto rishikime të ligjit në tërësi, u votua lutem! kundër propozimit për shqyrtimin e ligjit në tërësi, Albina Dede – Një pyetje kam, që të përgatitet që do të thotë se nuk ka aspak vullnet për të bërë ministri: ku janë 2 milionë euro të akuilatorit që ka përmirësime dhe se gjithçka është klienteliste. ardhur, zoti Ministër? Përgatitu dhe më jep një Arsyetimi që paraqiti maxhoranca në komision për
48 Legjislatura e 8-të Viti 2015
këtë ndryshim, ishte ai i kritereve bllokuese dhe 273 mijë lekë, ose 4 herë më shumë se i gjithë diskriminuese në ligjin aktual për vendet e rajonit, volumi i vitit 2013. Në 8 muajt e parë të vitit 2015 që të mund të tregtojnë barna në Shqipëri. Është Intech Plus në bashkëpunim me operatorë të tjerë, e dyshimtë nëse shqetësimi i maxhorancës është ka kontraktuar vlera kontratash në vlerën 387 për të gjitha vendet e rajonit apo për vetëm një milionë e 983 mijë lekë të reja. Kjo rritje e papritur vend të rajonit, Serbinë. Kjo nëse marrim parasysh e bashkëpunimeve me shumicën e operatorëve se një kompani e afërt me ministrin dhe të IP-së tregon qartë se ky operator po kushtëzon Kryeministrin, e njëjta që fitoi check up-in, ajo e tashmë operatorë të tjerë për të bashkëpunuar me Vilma Nushit, ka fituar eskluzivitetin e tregtimit të të. Kjo tregon, gjithashtu, se ky operator e ka 3- barnave nga Serbia në Shqipëri. fishimin e xhiros së tij nga kontratat me shtetin dhe Heqja e barrierës së qarkullimit të barnave në për këtë të japë një përgjigje zoti ministër. Bashkimin Europian është një rrezik i madh për Të nderuar qytetarë dhe kolegë, ministri dhe sigurinë dhe cilësinë e barnave. Argumenti që Kryeministri në fjalë e kanë çuar shëndetësinë, por ministri i Shëndetësisë paraqiti në komision ishte jo vetëm, në një ditë të zezë me këtë ministër të se ky ndryshim bëhet, pasi aktualisht ligji cenon papërgjegjshëm. Të vetmet gjëra që dinë të bëjnë marrëveshjen e CEFTA-s apo atë të tregtisë së mirë janë dhëniet me koncesion dhe përfitimet, lirë. Ky argument nuk qëndron për disa arsye. abuzime të pafundme njëra pas tjetrës, krejt i Së pari, ligji aktual i tregtimit të barnave, papërgjegjshëm. Ja edhe bëmat, po ju sjell disa miratuar në vitin 2014, 1 vit më parë, cenon në kujtesë: Ndërkohë që gjithë stafi i marrëveshjen në disa nene, dhe nëse do të ishte profesionistëve, profesorëve me përvojë të nderuar ky vullneti, atëherë ndryshimet e iniciuara duhet janë kundër dhënies me koncesion të shërbimit të ishin më shumë, jo vetëm ky nen. laboratorik në vend, ministri firmos dhe Së dyti, dhe ky është paradoksi, vetë maxhoranca voton dhënien me koncesion të këtij marrëveshja e CEFTA-s e saktëson fare qartë në shërbimi. nenin e saj të 17-ë se, kur bëhet fjalë për tranzitimin E dyta, ndërkohë që vendi ka nevoja urgjente e grandeve që lidhen me sigurinë e jetës dhe të për ambulanca dhe për medikamente bazë në shëndetit të njerëzve, kurset e marrëveshjes nuk qendrat shëndetësore, disa prej të cilave, sapo e zbatohen, por u nënshtrohen ligjeve të vendit dhe pranoi vetë zoti ministër, edhe për pajisjet bazë të duke qenë se barnat lidhen drejtpërdrejt me jetën nevojshme, pasi mungesat janë të mëdha, ministri dhe shëndetin, ato nuk trajtohen si një mall i i harxhon paratë për check up-in nga ku rezulton çfarëdoshëm tregtie. Argumenti i dhënë nuk bëri se 50% e rasteve të analizave bëhen gabim ose gjë tjetër vetëm sa nxori më në pah qëllimet nuk bëhen fare. Pjesëmarrja e popullatës në këto klienteliste të ministrit dhe Kryeministrit të vendit, analiza është jo më e lartë se 30%. Qendrat që po vjedhin sa të munden dhe ku të munden. shëndetësore janë porositur që çdo qytetar që ka Për ta konkretizuar më shumë këtë, që është shqetësime dhe paraqitet në qendrën thënë edhe dje në deklaratën e Partisë shëndetësore, të mos trajtohet për shqetësimin që Demokratike nga zonja Jorida Tabaku, unë dëshiroj ka fillimisht, por t’i bëhet check up-i. Përgjigjet e të sjell edhe një herë në vëmendje faktet që lidhin analizave dalin tjetër për tjetër. Intech-un me disa përfitime, siç njihet edhe Në kontratë ishte parashikuar ngritja e 17 ndryshe, Intech Plus, kompania e ministrit. Ky op- laboratorëve, ndërkohë që sot dihet adresa e erator në bilancin e vitit 2013 deklaronte shitje në vetëm njërit prej laboratorëve në rrugën “Myslym vlerën 63 milionë e disa lekë të reja, me fitim neto Shyri”. Elektrokardiograma elektronike ka nxjerrë 8 milionë e 892 mijë lekë. Ndërkohë, në vitin 2014 me probleme gjysmën e popullatës duke krijuar blerja e shitjeve në bilanc arrinte vlerën e 160 shqetësime, ndërkohë që, sipas pyetësorit të milionë e 760 mijë lekë të reja, nga ku fitimi neto përdorimit të alkoolit, gjysma e grave dalin të arrin 42 milionë lekë e diçka më shumë, ku vihet alkoolizuara. Pa përmendur që tenderin e fitoi Mar- re një rritje e xhiros prej gati 100 milionë lekësh të keting and Distribution Plus Trimmed, të cilat as reja, apo 2,5 herë më shumë, që ka sjellë edhe 5- kishin, as kanë ndonjë përvojë në shëndetësi, dhe fishim të fitimit neto të deklaruar. Në 8 muajt e parë për më tepër tregtojnë pije alkoolike dhe duhan, të vitit 2015 Intech Plus rezulton të ketë kontraktuar një filozofi krejt e kundërt me ruajtjen e shëndetit. i vetëm kontrata shtetërore në vlerë 210 milionë e (Ndërhyrje pa mikrofon).
49 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Të mbaroj unë dhe jepe përgjigjen. mjeku dhe në shumicën e rasteve, edhe nëse janë, Ky konsorcium ka dhënë njëherazi edhe ofertën janë me investim privat të vetë mjekëve, jo nga ju, më të lartë. Licenca e laboratorit për Marketing and zoti Ministër. Distribution Plus Trimmed është dhënë vetëm dy Godinat në shumicën e rasteve janë krejt të ditë para mbylljes së aplikimeve. amortizuara, pa ngrohje dhe pa ndriçim. Meqenëse Bëma e tretë është skandali me rimbursimin ju keni preferencë të skajshme të flisni për dhe recetat fallco me 1,5 miliardë lekë me vetëm qeverisjen tonë, për t’iu shmangur bëmave tuaja 1 vit dëm ekonomik, ndërkohë që nuk kemi parë dhe keni harruar që nuk jeni më në opozitë, por asnjë njeri të japë përgjigje për këtë apo të jeni ministër, duhet të përgjigjeni dhe të mbani denoncohen përgjegjësit. Edhe ata që arrestohen, përgjegjësi, ju kujtoj, zoti ministër dhe Kryeministër, dalin. se, për të stimuluar punën e mjekëve ekzistonte E katërta, ndërhyrja e ministrit të Shëndetësisë më parë, pra, në qeverisjen tonë, një sistem në tenderin e barnave spitalore. bonusi, të cilin ju e keni hequr, ndërkohë që puna E pesta, lista e barnave të rimbursueshme për dhe ngarkesa e mjekut sot është rritur për shkak vitin 2014-2015 me një rritje të çmimit nga 30% të check up-it. Më parë rroga e një mjeku tatohej deri në 50% për disa barna, plus që shumica e me taksën e sheshtë... alternativës së parë nuk është fare në treg. Shpëtim Idrizi – Zonja deputete, ju lutem Së fundi, ligji i sotëm i barnave që vjen për përfundojeni! miratim është krejtësisht klientelist dhe me qëllime Arbiola Halimi – Kam shumë pak dhe të paracaktuara, të cilat maskohen. mbarova. Zoti Ministër dhe Kryeministër, para se të Ndërsa sot tatohen me taksë progresive, që merreshit me check up-in, duhej të merreshit me taksimi shkon shumë herë më shumë. Meqë as kushtet në të cilat punojnë mjekët dhe infermierët nuk keni ndër mend të bëni, as që mund të flitet tanë në shumicën e qendrave shëndetësore, ku dhe as ju kemi dëgjuar ndonjë herë të flitet për 2 mungojnë elementet bazë, kushtet higjieno- vjet për rritje pagash, nuk e di nëse do t’i marrin sanitare, nuk ka ujë të ngrohtë dhe as të ftohtë ndonjë herë bonuset mjekët tanë, zoti Ministër. madje, minimale për një qendër shëndeti. Në Së fundi, do të doja të bëja një denoncim, që shumicën e rasteve ngrohja bëhet me mjete një qytetar e ka bërë edhe në rrjetet sociale, por rrethanore, me furnela apo përdoren ventilatorë unë do të doja ta përforcoja duke u nisur nga për freskimin. Pacientit që vjen me hipertermi, i deklarata që sapo bëri ministri, sepse është në ulet temperatura me medikamente në mungesë interes të pacientit dhe në interes të qytetarit. Ai të plotë të borsave të akullit, pacientit me hipotermi ka paraqitur aty një fletërekomandim, pacientja i ngrihet temperatura me batanije ose me bidonë është nëna e tij, ku thekson shumë qartë se sa me ujë të ngrohtë, sepse mungon uji i ngrohtë dhe vula duhet të marrë një pacient dhe sa sorollatje nuk mund të flitet fare për dushe. Medikamentet duhet të kalojë, në mënyrë që të marrë në fund që vijnë në furnizimin bazë janë në një sasi krejt të shërbimin e kërkuar: vulë nga mjeku i familjes, vulë pamjaftueshme dhe në shumicën e rasteve nga doktoresha në klinikën e specialiteteve, vulë mungojnë edhe në spitalet rajonale. Imagjinoni se nga doktoresha në QSUT-së, vulë nga zyra e çfarë mund të bëhet nëpër fshatra. Për një statistikave dhe disa të tjera, deri 7 vula me radhë. medikament për ulje temperature apo tension, Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zonja deputete! qytetari në fshat duhet të udhëtojë të paktën 1 orë Arbiola Halimi - Ky është interesi që ka sot rrugë që ta sigurojë atë, ose ta blejë në farmaci Ministria e Shëndetësisë, qeveria që drejton për private. Personalisht mendoj se kjo bëhet në pacientët në popullin shqiptar. mënyrë të qëllimshme pikërisht për këtë, që Faleminderit! qytetarët të shkojnë të marrin medikamentet në Shpëtim Idrizi – Faleminderit! farmacitë private. Jeni një mafie e vërtetë. Fjalën e ka ministri Ahmetaj. Zoti Ministër dhe Kryeministër, në shumicën e (Mungesë inçizimi). qendrave mungojnë instrumentet minimale të një I jepet fjala për procedurë zonjës Topalli. vizite, si aparat tensioni, aparat për matjen e Jozefina Topalli – Faleminderit! diabetit, aparat otorino-laringoskop, e të tjera që Zoti Kryeministër, mos u shqetëso! Është pyetje janë të nevojshme për t’u pasur në çantën e një e thjeshtë. Deputeti juaj i maxhorancës, Arben
50 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Ndoka, ka deklaruar publikisht se ka dhënë Të paktën më dëgjo! Atij i the, erdhi direkt, tani dorëheqjen. duro! Zoti Kryeministër, ka dhënë dorëheqjen zoti Për sa i përket diskutimit që kam me ligjin e Arben Ndoka si deputet i maxhorancës, kryetar i barnave, por dhe më gjerë, sepse është momenti partisë dhe i maxhorancës së të cilës jeni ju? i duhur për të folur për ligjshmërinë në ekonomi, Shpëtim Idrizi – Zonja Topalli, ju sqarova që parafolësja, i referohem deputetes së Elbasanit, në javën që vjen do të jetë konferenca... filloi dhe i referohej marrëveshjes së tregtisë së Jozefina Topalli – Jo, ju nuk jeni Kryeministri. lirë në mënyrë të gabuar dhe me logjikë të Shpëtim Idrizi – Kryeministri nuk është pjesë përmbysur ekonomike. Këtu nuk vihet dhe e Konferencës së Kryetarëve. Javën që vjen do të diskutohet për një kompani, për shumë kompani, mblidhet Këshilli për Rregulloren, Mandatet dhe apo për një shtet, apo për disa shtete. Këtu, në Imunitetin. Të lutem! radhë të parë, diskutohet për konceptin e tregtisë Jozefina Topalli – Ftoheni Kryeministrin! Kemi së lirë dhe jo thjesht për ilaçet. Nëse do të ecni me 8 orë që presim Kryeministrin për të thënë një po, logjikën tuaj, imagjinoni që ne i bëjmë proteksion apo për të thënë një jo. industrisë së medikamenteve dhe shtetet e tjera i Zoti Kryeministër, ka dhënë dorëheqjen Arben bëjnë proteksion industrisë kimike, agroindustrisë, Ndoka, i cili është përshëndetur nga ju dhe nga industrisë mekanike, apo të gjitha produkteve të ambasadorë partnerë për dorëheqjen e tij pas eksportit. raportit të Departamentit të Shtetit, i cili thoshte se Çfarë ndodh? Ndodh që ne nuk arrijmë dot të është e turpshme që në parlamentin e Shqipërisë eksportojmë, sepse paskemi mbrojtur një treg i cili ka deputetë të cilët janë fortësisht të dyshuar për duhet të jetë i hapur. Ju lutem, duhet të kemi një trafikim të prostitucionit dhe të qenieve njerëzore? koncept të qartë, të përbashkët, sepse në këtë pikë Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zonja Topalli! nuk kemi ndryshuar dhe nuk kemi pasur diferenca Jozefina Topalli – Zoti Rama, ka dhënë, apo në letra, por në praktikë paskemi diferenca. Ne nuk ka dhënë dorëheqjen Arben Ndoka? Keni kemi luftuar të gjitha palët këtu për tregtinë e lirë, gënjyer partinë tuaj, keni gënjyer deputetët tuaj, sepse jemi të bindur në letra, edhe ju, që një treg i keni gënjyer qeverinë tuaj, keni gënjyer shqiptarët vogël prej 3 milionësh nuk ia del dot. Nuk është dhe partnerët ndërkombëtarë! qendra e botës, nuk është një treg atraktiv, por Zoti Rama, ka dhënë, apo nuk ka dhënë është një treg i hapur me 26 milionë konsumatorë, dorëheqjen Arben Ndoka? që është CEFTA. CEFTA ka rregullat e veta. Kur Shpëtim Idrizi – Zonja Topalli, e kërkuat fjalën do liri, do japësh liri, dhe kur do liri tregu, do të për procedurë, por po ju them unë se javën që japësh liri tregu, sepse është reciproke. Dhe në vjen do të mblidhet Këshilli për Rregulloren, thelb të atij ndryshimi nuk është mjekësia, por Mandatet dhe Imunitetin. parimi. Nuk është një kompani, por është parimi. Jozefina Topalli – Jo, nuk ka më lidhje se kur Dhe parimi është që ne nuk frenojmë dot hyrjen e do të mblidhet konferenca. produkteve, qofshin këto medikamente, apo Zoti Kryeministër, pse gënjeni? E ka dhënë, apo çfarëdo qofshin, sepse nuk duam që të na frenojnë, nuk ka dhënë dorëheqjen Arben Ndoka,? sepse historia dhe kalkulimi ekonomik ka treguar Nuk e di? As këtë nuk e di? që ato u rëndojnë konsumatorëve. E para. Shpëtim Idrizi – Zonja Topalli, ju lutem! E dyta, për sa i përket asaj që është bërë në Jozefina Topalli – Je i vetmi... shëndetësi, shëndetësia është një nga ata 3 Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka zoti Ahmetaj. sektorë që unë do t’i përmend një nga një, nga më Arben Ahmetaj – Të nderuar deputetë! të vështirët. Por vetëm në 2 vjet buxheti dhe privati (Diskutime pa mikrofon). kanë investuar 100 milionë euro. Në fakt po ju bëj Shpëtim Idrizi - Ju lutem, për procedurë. një pyetje retorike, se nuk pres përgjigje, dhe po i Zoti Kryeministër, ju lutem! referohem një deputeti nga opozita që tha se Fjalën e ka ministri. parlamenti është bërë qesharak, se fliten Arben Ahmetaj – Të nderuar deputetë, budallallëqe! Nuk fliten budallallëqe këtu. Një Është momenti i duhur për të folur për shërbim që nuk e ke pasur, që nuk ke para t’i ligjshmërinë në ekonomi. ofrosh atyre që kanë nevojë, çfarë problemi ka që Zonja Jozefinë, unë kam respekt kur flisni ju. afrohet me koncesion? Asnjë problem. Me kosto
51 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shumë të ulët. Pra, shërbimi nuk ka ekzistuar, dollarë. Atë e kanë bërë këta, ndërsa ne po e është i domosdoshëm dhe ky është parimi i pastrojmë. 30 milionë dollarë me një të rënë të koncesionit, i partneritetit publik-privat. Një gjë që lapsit i kaloi CEZ-it, me ndryshimin e çmimit nga nuk e bën dot shteti, e bën privati, një gjë që është KESH në CEZ. Pse ndodhi kjo? Kur kompania po e domosdoshme të ndodhë sot. humbiste kapitalin, u bë me minus kapital, kam dy Gjej rastin të flas dhe për dy elemente të tjera, fjalime këtu, një të zotit Braçe dhe timin, që ju kemi qoftë për atë që flitet për CEZ-in dhe për sektorin thënë se kompania ka humbur kapitalin dhe është e energjisë elektrike, qoftë dhe për informalitetin. me minus. Zgërdhihej me ne ai ish-i atje. Tani e Në fakt,për sa i përket CEZ-it, unë kam disa pyetje kanë në kurriz shqiptarët, por shyqyr Zotit po e të cilat janë pyetje çelës. pastrojmë! E para, pse e latë borxhin prej 280 milionë Vazhdojmë më tutje. Kompania humbiste dollarësh kur e privatizuat kompaninë në kurriz të kapitalin ndërkohë që dëmet dhe humbjet rriteshin tatimpaguesve? Ndjesë publikut, ndjesë të gjithëve dhe borxhet nga të dyja palët, konsumatori dhe ju, kjo është një hale që e latë ju dhe po e pastrojmë qeveria, borxhe ndaj CEZ-it, CEZ-i borxhe ndaj ne! Ai i pari apo i dyti nuk ka rëndësi. E latë ju me KESH-it në faliment, dhe mbi buxhetin e shtetit të gjithë qelbësirllëqet. Dua ta sqaroj edhe për rëndonin 180 milionë dollarë. E kam këtu fjalimin qytetarët: është një gjë që e gjetëm të trashëguar kur i kam thënë zotit Bode se pse po i garantonte nga këta. Nuk është se e krijuam ne dhe po e 150 milionë dollarë KESH-it? Më ka kthyer përgjigje pastrojmë ne. Këta e krijuan, e qelbën, ndërsa ne dhe më ka thënë “Ta linim vendin pa drita”? Vendin u detyruam ta pastrojmë, sepse po merrte vendin e latë pa drita, se e latë CEZ-in të bënte atë. Këto me vete. Unë shkruaj për të tjerët. Po të kesh janë rekorde që janë të shënuara. nevojë, kur të mos jem, do të ndihmoj dhe ty. E fundit, çfarë mendoni ju, si u fitoka një gjyq E dyta, 280 milionë dollarë kjo qeveri e shkuar në arbitrazh duke futur policët e Nokës nëpër fidera ia la në kurriz tatimpaguesve. Dua ta ndaj me e nëpër stacione. Jeni të filmuar, dhe ministri vetë, publikun. Mos harroni se kur kompania u privatizua duke u futur nëpër stacione me dhunë. Ku keni te CEZ, ish-Kryeministri ka shkuar te ish- parë ju që trupi i arbitrazhit të shohë dhe një grup Kryeministri Topolanek dhe kanë bërë këtë policësh që mbërthejnë punonjësit e një kompanie marrëveshje në kurriz të shqiptarëve. Vetëm me të huaj dhe do të fitoni ju arbitrazhin? Flitini një të rënë të lapsit shqiptarët morën në kurriz 280 mendjes se është turp! milionë dollarë. Dhe e fundit fare, kini parasysh edhe anën E treta, dakord që një kompani duhet në fakt, juridike, meqë Mondi nuk donte të dëgjonte. Janë dhe kjo procedurë, të investigohen. Ka pasur 800 marrë aksionet dhe nuk kanë ndryshuar as mijë abonentë dhe u shit 102 milionë. Pse u shit liabilitetet, as detyrimet, as përgjegjësitë. Kur bëni 102 milionë? Çfarë fituat? Fituat statusin? profesionistin bëjeni deri në fund atë. Do të bësh E katërta, kur kaluat ligjin, nuk kaluat deklaratat politikanin e devijuar, bëje, por ama kur bën rregullatore këtu dhe i fshehët nga publiku. I kemi profesionistin, referoju faktit konkret. Ka ndonjë gjetur ne, i ka gjetur deputeti Braçe së bashku me pyetje tjetër që përgjigjja do të ishte kriminale. Pse ne të gjithë,me 3-4 deputetë që e ndoqëm me nuk e çuat në arbitrazh, zotërinj? Cila qe arsyeja.? detaje çështjen e CEZ-it. E dini se çfarë ndodhi? Më 21 janar keni marrë në dorë kompaninë. Pse Brenda një viti ndryshuat deklaratat rregullatore nuk e çuat në arbitrazh? Pse nuk bëtë dosjen të duke e lejuar CEZ-in të ndryshonte komplet paktën e arbitrazhit? Dakord. Ja një të drejtë të programin duke ia relaksuar të gjitha objektivat të dyshimit ta keni sepse jua jep Kushtetuta. Po një cilat në fakt i transferoheshin në kurriz konsumatorit pyetjeje pse nuk i përgjigjeni? Cila është arsyeja shqiptar. Kjo është e dyta. Dhe vetëm me këto 40 që nuk e çuat në arbitrazh? Nuk deshët,sepse po milionë në një vit kostot binin në kurriz të bënit aferë dhe menduat se do të fitonit zgjedhjet tatimpaguesve dhe konsumatorëve shqiptarë. prapë ashtu siç i keni fituar dhe do të bënit aferën Vijmë te tjetra, që është po kaq e rëndësishme. e radhës. Kjo është përgjigje që në fakt inkriminon Me çmimin e zinxhirit energjetik. Çmimi i zinxhirit drejtpërdrejt ata që kanë qenë përgjegjës duke energjetik me një të rënë të lapsit nga kjo ish- filluar që nga ish-Kryeministri. Do të duhet të maxhorancë në opozitë sot që vjen dhe bërtet këtu shkonte atje. Ai nuk ka bërë detyrën. Duhet ta çonte për atë hale, që e ka bërë vetë, ishte 30 milionë në arbitrazh. Na çon neve CEZ-i në arbitrazh, që
52 Legjislatura e 8-të Viti 2015
së bashku me ju shkatërroi sistemin energjetik. Na NIPT-in e kanë për efekt të rimbursimit dhe çon në arbitrazh? Për çfarë? Na çon në arbitrazh, formalizimit. Mësojeni, meqë po ia jap këtë kredi ndërkohë një bandë ish-policësh u fut aty dhe do Mondit. Do vish dhe për procedurë. Që ai nuk e di të kapte telat e korrentit si hero idiotik! U fitokërka këtë gjë, por mirë është ta mësojë që të mos lërë një gjyq ashtu! Pse çfarë u bë? nam. Mondi, përgjigjen jepja Bashës! Ajo që ka ndodhur, kallëzimi penal, është politik. Tjetra që është po kaq e rëndësishme, do t’ju Dëmi ka qenë 1,1 miliardë, por e keni bërë ju. Ne jap një shifër shumë interesante që ka të bëjë me shyqyr Zotit e kemi rikuperuar! Po ju jap disa shifra filozofinë biznes i vogël apo i madh. Për sa u përket që të dalloni aty ku doni, ku keni vullnet të bardhën vizitave fiskale ka 75 vizita fiskale. E dini sa janë nga e zeza. Nga të dhënat e muajit gusht 2015 gjobat e biznesit të vogël, për të cilat keni folur? Operatori i Shpërndarjes të Energjisë Elektrike ka 157 milionë lekë. Dhe po ju them se 157 milionë ulje rekord të humbjeve në rrjet. Arkëtimet këtë lekë janë vetëm 2,8% e penaliteteve totale që ka muaj arritën në 5,12 miliardë lekë. A e dini sa i vënë administrata fiskale. Këtë e kam për qytetarët, keni pasur arkëtimet tuaja maksimale? Kanë qenë se ju nuk doni të dëgjoni. Vetëm 2,8 % e 3,8 në rastin më të mirë, kur lulëzonit, sipas jush, penaliteteve totale janë penalitet që i përkasin dhe kur i grabisnit shtetit, pushtetit vendor me biznesit të vogël. Pse? Sepse filozofia e vendim qeverie para nga paratë e tatimpaguesve. drejtpërdrejtë e riskut e tatimeve është vizita fiskale Në 2014-n krahasimisht janë 1,69 miliardë. Në në favor të korrektimit. Dhe ka funksionuar. Janë total si 8-mujor arkëtimet në vlerën e 44,4 miliardë 26 mijë biznese të regjistruara. Pra, ka funksionuar lekë, 444 milionë dollarë. Kjo s’ka ndodhur pa dhunë, por me bashkëpunim, me kooperim dhe asnjëherë! Ju vjen për të qeshur me veten dhe jo me edukim, patjetër. me këtë shifër. Tani operatori është në gjendje të Doni një shifër për biznesin e madh? Biznesi i paguajë taksat, është në gjendje të paguajë madh është në fokus të skanimit. Është detyrimet ndaj KESH-it. Fatura e fundit ka qenë medikament shumë interesant ky që po them. Po pagesë ndaj KESH-it me 115% të detyrimit. Pra, ju jap një shifër për bizneset e mëdha. Bizneset e ka filluar të avancojë në kohë. E dyta. mëdha, të audituara, janë 0,8%, e totalit dhe Dhe e treta, që është po kaq e rëndësishme, përbëjnë 97 % të skanimit dhe penaliteteve. Janë po investohen gati 50 milionë dollarë në sektorin gati 3,6 miliardë, vetëm në shtator nga bizneset e energjetik. Duke iu referuar ligjit të barnave, zonjë, mëdha, të skanuara, të rivlerësuara, që në bazë por kjo që po bëj unë është një medikament shumë të ligjit të ri, të ndryshimeve në ligjin e procedurave interesant për çmendurinë që keni shfaqur në lidhje tatimore, bizneset kanë të drejtë, për herë të parë, me këtë çështje. të vetëkorrigjohen pa penallti. A e mbani mend që Vazhdojmë me elementin tjetër. Kam dëshirë e bëtë malin e madh të gjobave 320 milionë të ndaj me ju disa nga të dhënat e fundit, arritjet e dollarë? Vetëm para fushatës vendosët 100 mosarritjet, që ta dish mirë. Dua të ndaj me ju milionë dollarë gjoba, të cilat ne ia hoqëm biznesit. disa të dhëna për informalitetin. E para dhe mbi të Pra, thënë këto, unë kisha dëshirë që duke gjetur gjitha, vetëm në muajin shtator është njohur një rastin për ligjin barnave i cili nuk është thjesht ligji rritje e deklarimit të qarkullimit në biznesin e vogël i barnave, por është një parim i tregtisë dhe i prej mbi 60%. Dhe janë regjistruar biznese të reja kujdesit për tregjet, t’ju informoja, të ndaja me ju, 26 mijë. Dua t’ju jap dhe një shifër tjetër që ju me shqiptarët të vërtetën, qoftë për CEZ-in, për tmerron në fakt, sepse i doni shqiptarët e varfër, atë që unë e quajta me të drejtë ashtu siç ka qenë por mirë është ta fiksosh. Në bordero deri në muajin dhe që ne e kemi pastruar, dhe për betejën korrik janë 106 mijë vende të reja pune. Po ta kundërinfomalitetit, i cili është një proces që shikosh që këtu nuk e sheh! Janë 80 mijë vende vazhdon dhe që në finale ka fituar mbështetjen e të reja pune. Janë formalizuar edhe të reja, Gjatë drejtpërdrejtë të qytetarëve dhe sipërmarrjes së 2 muajve u bënë 186 mijë vende pune të ndershme. formalizuara dhe të reja në 2 vjet, pa numëruar Faleminderit! vendet e punës në sektorin bujqësor. Nuk i kemi Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zoti Ministër! numëruar akoma vendet e punës në sektorin Ju lutem, përpara se t’ia jap fjalën zonjës Vokshi bujqësor. Mësojeni atë kryetarin tuaj që ta kuptojë për procedurë, ju lutem, desha t’ju informoja se që fermerët nuk paguajnë taksa. TVSH-në dhe kemi ende edhe 9 projektligje për të diskutuar,
53 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
prandaj përqendrohuni te projektligji në fjalë. kompani që donit të ndihmonit, pikërisht ky nen që Fjalën e ka zonja Vokshi për procedurë. po miratoni sot do t’i dëmtojë ato, sepse kompani Albana Vokshi – Atëherë, meqenëse kemi të tjera, më pak serioze, sesa ato që ju doni të fatin e madh të kemi Kryeministrin më së fundi në dëmtoni, do të fusin barna krejt të falsifikuara dhe sallë... të pacertifikuara. Ndaj ju bëj thirrje ta tërhiqni këtë Shpëtim Idrizi – Ju lutem, përqendrohuni te nen, këtë projektligj! E theksoj edhe një herë: në procedura. vend që të vini vetulla, do të nxirrni sytë dhe do Albana Vokshi – Po, po te procedura e kam. t’ju plasë më keq me këto ndryshime që keni sjellë! Zoti Kryeministër, nuk jeni kryetar parlamenti, Do t’i dëmtoni miqtë tuaj, që ju po i ndihmoni me ju lutem! Kemi një drejtues, nuk i përcaktoni ju këtë projektligj. Shikojeni edhe një herë, sepse rregullat, ju lutem. Do të më lësh të flas? mbase nuk e dini, ashtu siç duhet dhe pastaj sillni Meqenëse ishit në New York dhe ... me propozimet që ne kemi bërë për të vënë Jo, për procedurë. Nëse do ta kishit lexuar standarde. Rregulloren, procedura jepet përpara, por meqë Meqë, zoti Ahmetaj, përmendi CEFTA-n, unë nuk e keni lexuar, mësojeni! dua ta pyes zotin Ahmetaj: e ka lexuar ligjin serb? Zoti Kryeministër, meqë në New York folët për Sepse ligji serb vazhdon të sjellë ekuivalencën gratë, unë do t’ju lutesha, që t‘i trajtonit dhe t’i në GNP, në të gjitha standardet. Që nga neni 26 respektoni më mirë gratë, ju dhe ministri juaj! Të deri në nenin 31, të mos lexojë të gjithë ligjin, vetëm gjitha gratë që janë këtu. Në këtë anë, janë fyer këtë. Dhe të njëjtat gjëra duam t’i vëmë ne te ligji në më pak se gjysmë ore, Nga ju dhe nga ministri ynë. Kështu e ka dhe maqedonasi, lexojeni, pastaj juaj, Pak më shumë respekt! Folët në New York merreni dhe silleni prapë. sa shumë i donit dhe i respektonit gratë, atëherë Shpëtim Idrizi – Zoti Spaho, për replikë. kur të vini këtu të paktën bëjeni në praktikë. E para. Edmond Spaho – Zoti Arben profesionisti, po E dyta. të përgjigjem me fjalët e babait tuaj shpirtëror, Tani, ju lutem, mos ndërhyni! E di që kenë Fatos Nanos, i cili ka thënë se me anglisht dhe ardhur për t’i dhënë një dorë ndihmë ministrit tuaj, shkollë pikture është si të jesh i pashkollë. Shko që është në ditë të keqe dhe po ju merr edhe juve, mbaro ndonjë shkollë si shkolla Myslim Murrizi! po ju zhyt edhe juve me të gjithë qeverinë tuaj, po, Shpëtim Idrizi –Zoti Mamo, e ka fjalën. ju lutem, më lini të flas se e kam për procedurë! Omer Mamo – I nderuar, drejtues i seancës, Shpëtim Idrizi – Zonja Vokshi, vazhdoni për Arbiola Halimi - Më fal Omer, desha t’i them procedurë, ju lutem! ministrit vetëm një gjë: unë nuk kundërshtova Albana Vokshi - Atëherë, ministrin Ahmetaj e marrëveshjen e CEFTA-s, përkundrazi i bie këshillova që të mos merrte fjalën për të mbrojtur ministrit ta lexojë se nuk e ka lexuar mirë. këtë çështje, sepse këtu nuk i ngjit, por doja t’i Shpëtim Idrizi – Ju lutem, e mbaruat fjalën. bëja një pyetje: a e ke lexuar nenin 17 CEFTA-s? Omer Mamo – Më vjen keq, që po bëhem Ku ishte ministri në vitin 2014, ka qenë prap pjesë e telenovelave të parlamentit shqiptar, por ministër, kur ky ligj u miratua nga maxhoranca juaj, nuk bëhem dhe nuk kam për t’u bërë asnjëherë erdhi nga qeveria juaj? CEFTA ka qenë në 2014- pjesë! n dhe ka që në vitin 2006 që është e firmosur. I nderur zoti drejtues i seancës, Çfarë ka ndryshuar nga viti 2014 deri tani? Merre, Të nderuar kolegë, lexoje nenin 17. Neni 17 ta tregon shumë mirë, që Në Komisionin tonë të Shëndetësisë ka nisur kur bëhet fjalë për mbrojtjen e shëndetit të prej kohësh një debat, që më pas doli përtej nesh qytetarëve, ne, të gjithë këtu, si politikanë, e kemi dhe u kthye në një debat të fortë politik. Bëhet fjalë detyrë kryesore. Ligjet e vendit i tejkalojnë për çështjen e ilaçeve dhe të gjitha pasojat që vijnë marrëveshjet, zoti Ahmetaj. Po, po, me ju e kam. nga ndryshimet e reja në ligjin për barnat. Është e Kështu që e keni sjellë gabim. Lexoni para se të rëndësishme, të nderuar kolegë, të kuptojmë dhe vini këtu! Kam frikë, zoti Kryeministër, se në vend më pas të veprojmë, nisur nga interesi i njerëzve. që të vini vetulla, do të hiqni sytë me këtë që po Ata duan ilaçe më të lira. miratoni! Nuk jam e sigurt, kam përshtypjen, zoti Zotërinj deputetë, të mos bëjmë telenovela. Kryeministër, që nuk ju nuk e dini se çfarë po Shpëtim Idrizi – Ju lutem, mbani qetësi, të miratoni, sepse në vend që t’i ndihmoni ato respektojmë njëri – tjetrin.
54 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Omer Mamo– Ata duan ilaçe të lira dhe me pranverë, sa herë i takojmë, na kërkojnë zgjidhje cilësi të garantuar. Heqja e kufizimeve sjell rritjen për Gjanicën. Ne sot nuk mund të rrimë indiferentë. e konkurrencës, por është e nevojshme që vetë Dhe nuk është vetëm ky lum. Në të gjithë qarkun qeveria, me anë të institucioneve që ka në varësi, e Fierit ka probleme të mëdha; diku rëndon ndonjë të garantojë edhe cilësinë. I kam mirëkuptuar të kanal; diku argjinaturat; diku hidrovoret e kështu gjithë kolegët që shprehen pro dhe kundër, por me radhë. Çfarë duhet të bëjmë më shumë për të unë mendoj se vetë ligji nuk krijon asnjë problem. raportuar se nuk ka më kohë dhe se çdo ditë e Problemet i krijojnë ata që duan të përfitojnë. Dhe humbur në këtë drejtim është një mundësi më pak këtu është e rëndësishme që qeveria të vlerësojë për të shpëtuar pronën, por edhe jetën e banorëve me akte nënligjore të gjitha garancitë e kërkuara. të zonës sonë që jetojnë me frikë se do të Kaq kisha për ilaçet. përmbyten? Nuk ka më kohë, të nderuar kolegë. Sot dua të tërheq vëmendjen tuaj edhe për një Ju i nderuar ministër i Bujqësisë, nëse doni që çështje tjetër, e cila ka të bëjë me problemet e të mburreni në vjeshtë, me rastin e prodhimeve shumta në qarkun e Fierit. bujqësore të fermerëve të Fierit, ndihmojini ata që Përmbytja nga lumi Gjanica që ndodhi tre ditë të mos përmbyten më! Çfarë ju pengon t’i realizoni më parë në qytetin Fierit, është një kambanë projektet e duhura? Doja të dija unë, por edhe të alarmi për ndërhyrje urgjente. Në dhjetëra shtëpi gjithë banorët Fierit: cilin projekt keni vënë në ende nuk është larguar llumi dhe balta që shkaktoi zbatim pas përmbytjes masive që shkaktoi Vjosa përmbytja. Janë mbi 500 banesa që 2-3 herë në dhe Semani në pranverën e kaluar? Të realizosh vit futen nën ujë, si pasojë e daljes nga shtrati e projekte të tilla kërkon kohë dhe fonde, por më lumit Gjanica. Për ata që nuk e njohin, Gjanica shumë kërkon vullnet dhe ndershmëri në mbajtjen është një lum që kalon në mes të qytetit të Fierit e e premtimeve të bëra. dhe sa herë që ka reshje, vërshon në të gjitha Është e sigurt që pas disa javësh apo muajsh drejtimet. Ata që e njohin mund të pyesin: përse ne do të ndodhemi në situata të tilla, sepse e shikoj të përmbyturit ndërtuan banesa në anë të këtij me shqetësim se vetëm premtohet dhe shumë pak lumi? Dhe unë u them se lagjet e përmbytura janë realizohet në të vërtetë. Justifikimi se nuk ka fonde nga më të vjetrat e qytetit të Fierit. Ato janë ndërtuar nuk qëndron aspak. Banka Botërore është e në fillimet e vitit ’50 dhe në përbërje kanë edhe gatshme të financojë projekte konkrete në këtë pjesëtarë të komunitetit çam. Sigurisht, aty ka edhe drejtim. Gjithashtu, kjo nuk është një situatë banesa të tjera që janë ndërtuar në vitet ’80, por normale, është situatë me emergjenca të kjo nuk është arsye që ata njerëz t’i lëmë në vazhdueshme. Në raste emergjencash mund të mëshirë të fatit. Në çdo fushatë elektorale dëgjojmë bëhen shkurtime në projekte jo prioritare dhe se do të investohet për të ndërtuar një bulevard investime konkrete për të ndaluar shkatërrimin që rreth këtij lumi dhe do të dëmshpërblehen banorët, sjell përmbytja. të cilët do t’u hiqen banesat prej andej. Shumë I nderuar drejtues i seancës, mirë që premtohet dhe do Zoti edhe realizohet! I nderuar, zoti Kryeministër, Të nderuar kolegë, Por unë mendoj që para se të premtohen Ju ftoj që të bëhemi të gjithë bashkë në këtë investimet e 50 milionë eurove, duhet të ndërhyjmë shqetësim madh që kanë shqiptarët jo vetëm në me fare pak fonde për hapjen, thellimin dhe Fier, por edhe në Vlorë, Lezhë, Shkodër, Korçë, e zgjerimin, ku të mundemi, të këtij lumi, në mënyrë gjithkund ku ujërat shkaktojnë dëme të mëdha. që qytetarët e Fierit të mos përmbyten sa herë bie Të bëhemi bashkë e të punojmë që brenda një shi. Nuk dua të bëj përgjegjës këtu kryebashkiakun kohe të shkurtër të realizojmë projektet e aktual, në fakt, përgjegjës janë të gjithë nevojshme për të ndaluar pasojat që shkaktojnë kryebashkiakët që kanë drejtuar Fierin, po aq përmbytjet në mënyrë periodike. përgjegjës janë edhe qeveritë, por edhe ne Faleminderit! deputetët e Fierit. Do të ftoja kolegët e mi, të majtë Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka deputeti Eduard e të djathtë, në këtë qark që të gjithës së bashku Bejko. të ndërmarrim nisma dhe një aksion konkret për Eduard Bejko – Faleminderit, zoti drejtues i të vendosur një orë e më parë në projektet e seancës! qeverisë ndërhyrjet për të penguar përmbytjet. Ligji është për barnat dhe shërbimin Ata njerëz, që luftojnë me ujin çdo vjeshtë dhe farmaceutik, që do të thotë se duhet të diskutojmë
55 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për këtë pikë nevralgjike të shëndetit. kur themi mjekësia falas. E dini çfarë përfshin Ky është një ligj shumë i përfolur, prandaj, po mjekësia? Në mjekësi është edhe farmacia, edhe të shikosh, edhe diskutimet janë të zjarrta, por kjo stomatologjia, është mjekësia në vetvete, që do nuk do të thotë që të kalojmë në përbaltje, të të thotë kujdesi shëndetësor. Falas do ta bëjmë kalojmë në negativizma, sa nganjëherë dalim edhe stomatologjinë? Falas do ta bëjmë farmacinë? Ne nga natyra njerëzore. jemi drejt trendit të rritjes për të bërë falas kujdesin Është një ligj që ingranon më mirë tregun e shëndetësor ndaj individëve. Këtë nuk duhet ta barnave edhe në kuadër të kërkesës për të harrojmë. Ky është thelbi i çështjes kur themi përshtatur detyrimet dhe rregullat me vendet e mjekësia falas. Ballkanit, rrjedhojë e zbatimit të marrëveshjes së Nganjëherë nisemi e shikojmë disa skuta të CEFTA-s. errëta nëpër spitale apo në qendra shëndetësore Po ta shikojmë me kujdes, këtu nuk biem ndesh dhe themi: “Ministër, nuk ka ilaçe këtu, nuk ka aty.” me asnjë lloj interesi, qoftë atë europian apo Ndonjëherë ne harrojmë që edhe në ato skuta ballkanas dhe, në fund të fundit, nuk biem ndesh mund të ketë momente abuzimi, mund të ketë as me interesin kryesor, atë të efikasitetit të momente kur një fluks i madh pacientësh vijnë dhe barnave që futen në vendin tonë. ne nuk mund të posedojmë në njësinë e kohës Pse kjo përbaltje ndaj ministrit të Shëndetësisë, ilaçet e duhura, por të mos harrojmë që bota ka që herë-herë unë e shikoj edhe si një përbaltje ecur, shkenca ka evoluar, nuk janë më ato ose goditje me natyrë personale? medikamente që ndonjëherë ne i kërkojmë me Ministër, ju bëni shumë gabim që i keni ulur 30% forcë, por ka mënyra të ndryshme të administrimit barnat. Për këtë do të shahesh. të medikamenteve, siç mund të marr rastin e Ministër, ju bëtë shumë gabim që në xhepat e trinitinës që na është përmendur rëndom, por duhet shqiptarëve rritët 70 milionë dollarë. Bëni shumë ta dini që sot trinitina administrohet edhe në rrugë gabim që nuk i lini njerëzit të presin me vite, por e intravenoze, nëpërmjet damarit, siç thotë populli. keni afruar në një muaj bërjen e rezonancës, keni Duhet të kemi kujdes në interpretime. afruar në një muaj anglografinë. U futa në këto linja për t’u shpjeguar më mirë Ministër, është shumë gabim që keni një politikë njerëzve dhe opinionit publik thelbin e gjërave që shumë të avancuar për problemin e barnave që ne diskutojmë. futen në vendin tonë. Praktikisht në komision, pasi kishim debate të Ministër, kur “Glaxo” ju thotë që unë nuk shumta, insistova dhe kisha dëshirë për tërhiqem nga Shqipëria, por jam në një element bioekuivalencën e ilaçeve. U interesova mirë me rikonstruktimi, sepse unë do të jem me akses në strukturat përkatëse dhe pashë që bioekuivalenca treg, unë do të jem me rregullat e tregut, do të jem ishte e ezauruar te neni 2, pika 3, që do të thotë në farmaceutikë në rregull, do të jem me cilësinë se ka pesë module, që e bën barin efikas dhe lejon e barnave në rregull, ju bëni shumë gabim që e të futet sa më i pastër në Shqipëri. Moduli i parë pranoni. ka administrimin, i dyti ka cilësinë e barit, i treti ka Më 30 prill “Glaxo Smithkline” ka dërguar dosjen rregullatore, i katërti ka dosjen klinike dhe shkresën e vet, ku thotë që unë nuk tërhiqem nga moduli i pestë ka dosjen joklinike, kështu që bie Shqipëria. Janë 80099 pulla fiskale për 30 barna ekuivalenca në momentet përkatëse. që ka futur Glaxo. Të flasim me shifra konkrete, të I keni parasysh ato barnat indiane që futeshin mos flasim në tymnajë. rëndom në Shqipëri edhe në kohën e eshëve? Unë si mjek e kuptoj situatën e vështirë, ka Ju e dini që India ka një ligj të veçantë, e lejon momente kur shëndetësia has vështirësi dhe kjo barin të prodhohet, e lejon të tregtohet, por jo të nuk është vetëm tani, por është hasur e do të haset përdoret në Indi. E di ç’ndodhi? Një furi i madhe e gjithmonë për vetë specifikën e saj. Ju e shikoni, barnave na erdhi nga India në Shqipëri. Ekzistojnë edhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës edhe disa barna për të cilat Ministria e problematike është shëndetësia, e shikoni sa luftë Shëndetësisë po merr masa që t’i eliminojë, sepse e madhe po bëhet aty midis dy fronteve për të kanë dalë edhe në listën e 700 barnave që u kapën rregulluar sa më mirë politikën shëndetësore. në Francë. Ne bëjmë gabim të madh, sikur kemi varur A do të ndodhë kjo edhe me barnat që do të ndonjëherë çengelin, si te gozhda e Nastradinit, vijnë nga Ballkani? Jo, sepse tashmë nga Ballkani
56 Legjislatura e 8-të Viti 2015
për pothuajse 20 vjet ne kemi 300 barna dhe asgjë Ndërsa sot, pa bërë asnjë analizë, sepse keni nuk i ka ndodhur popullit shqiptar. Si ju duket dështuar me ligjin e vitit 2014, kërkoni të ndryshoni Turqia? Si ju duket Kroacia, Greqia? Duhet të jemi përsëri ligjin . të kujdesshëm ku anatemojmë vendet e Ballkanit, Po citoj atë që doni të ndryshoni sot: “Lejohen sepse, në fund të fundit, ato janë vende evropiane, të tregtohen në vendin tonë barnat e prodhuara që aspirojnë dhe kanë avancim teknologjik në vendet e Ballkanit vetëm kur kanë marrë bashkëkohor. autorizim për tregtim në vendet e tyre”. Të nderuar deputetë, Siç shihet, me këtë ndryshim po ktheheni te Nëse ne do t’u referohemi ligjeve, duhet të jemi ligji i vitit 2004 , duke lejuar regjistrimin në Shqipëri sa më koherentë që realisht të jemi sa më pozitivë të barnave që prodhohen në vendet e Ballkanit pa me ato çka neve na vijnë. Duhet të kemi parasysh qenë nevoja të jenë të regjistruara në një vend të që ky ligj nuk është vetëm inicim i ministrisë së BE-së. Shëndetësisë, por është edhe Ministria e Nga kjo analizë e thjeshtë lindin disa pyetje: Ekonomisë, që do të thotë se këto dy ministri e Pse një vit më parë e ndryshuat ligjin e vitit 2004 kanë parë dhe e kanë ratifikuar mirë si ligj, i cili u dhe ua hoqët të drejtën vendeve të Ballkanit për shërben më së miri qoftë interesave ballkanike, të tregtuar barnat e tyre në vendin tonë, ndërsa europiane, por edhe interesave të vetë qytetarëve sot, pas një viti, ua ktheni përsëri këtë të drejtë? të republikës. Çfarë ka ndryshuar? Gjithsesi, këto kolaudime të ligjit unë i shoh që Ju thoni se është detyrim i CEFTA-s, prandaj janë të domosdoshme për të krijuar një atmosferë po e ndryshoni ligjin! Edhe kjo nuk është e vërtetë. bashkëpunimi në rajon si në të gjitha fushat, ashtu Në vitin 2014, vetëm një vit më parë, kur e edhe në fushën e shërbimit farmaceutik, sepse ndryshuat ligjin, Shqipëria kishte 7 vjet që e kishte edhe maxhoranca dhe dy ministrat e saj përgjegjës nënshkruar marrëveshjen e tregtisë së lirë me janë të vetëdijshëm për vlefshmërinë e shëndetit vendet e Ballkanit. të qytetarit të vet, ndaj ju ftojmë t’i votojmë këto Dua t’ju kujtoj se edhe këtu ju gënjeni dhe nuk amendime të qeverisë me interes multidireksional. evidentoni faktin se grupet e interesit, mes të Faleminderit! tjerave edhe Hemofarma, kanë qenë kundër Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka zoti Dogjani. ndryshimeve të vitit 2014. Këto grupe e Asllan Dogjani – Faleminderit! konsideronin si të paligjshëm ndryshimin e ligjit Të nderuar kolegë, duke sjellë si argument kryesor jo vetëm garancinë Ndryshimet që kërkoni t’i bëni ligjit të barnave, e produkteve që ato sillnin, por pikërisht duke sjell kanë vetëm një qëllim: favorizimin e kompanive të si argument se ndryshimet që po bënit binin ndesh caktuara, kliente të qeverisë, dhe konkretisht me CEFTA-n, atë që ju e sillni si argument sot. favorizimin e kompanisë serbe “Hemofarma”, që, Le të rikujtojmë disa nga argumentet e sipas të dhënave që kemi, do të ketë si përdorura prej jush për ndryshimet e vitit 2014: përfaqësues në Shqipëri kompaninë “Trimed”, e A nuk ishit ju në këtë foltore një vit më parë kur cila përfaqësohet nga Vilma Nushi! deklaronit se ky ligj do të pengojë futjen e barnave Për të kuptuar qëllimin e vërtetë të të falsifikuara, do të ulë çmimet, do të sjell më ndryshimeve, unë do të mundohem që në analizën shumë siguri e cilësi? Çfarë ndodhi gjatë këtij viti? time të bazohem te ndryshimet kronologjike të ligjit Cilësia e barnave ra, u futën ilaçe të skaduara, për barnat. megjithëse barnat që vinin ishin të regjistruara në Në vitin 2004 në ligjin për barnat ishte një vend të BE-së. Po sot që hiqet kjo garanci çfarë parashikuar që QKKB-ja pranonte për regjistrim, do të ndodhë? veç shteteve të tjera, edhe barnat që vinin nga Ju e ndryshuat ligjin në vitin 2014 për të shtetet e Ballkanit, të përfshira në marrëveshjet e falimentuar kompanitë e huaja që operonin në ratifikuara për tregtinë e lirë. Shqipëri dhe për të favorizuar një kompani pranë Në vitin 2014, një vit më parë, e ndryshuat ligjin pushtetit. Ndërsa sot po bëni të kundërtën, po bëni duke vënë si kusht se barnat që prodhoheshin në ndryshime në ligj për të falimentuar kompanitë vendet e Ballkanit mund të regjistroheshin në vendase, sepse i kini prishur marrëdhëniet me to vendin tonë nëse qarkullojnë në vendin e tyre dhe dhe kërkoni të ktheni kompanitë e huaja, të cilat në një nga vendet e BE-së. tashmë janë kthyer në shërbim të pushtetit dhe
57 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kanë ulur kurrizin. shumë sesa ishte importuar, me vlerë miliona euro Ndryshimi që bëtë në vitin 2014, me që kanë shkuar në xhepat e qeveritarëve? pretendimin e barnave cilësore dhe pengimin për Çfarë u bë me rastin më të freskët, me drejtorin mosfutjen e barnave falso, nuk rezultoi aspak i e ISKSH-së së Tiranës, i cili u kap duke vjedhur vërtetë. në flagrance 500 mijë euro, duke hapur farmaci Dua t’ju kujtoj rastin e denoncuar nga një qytetar fantazmë, që nuk ekzistonin dhe kalonin lekët e lidhur me mjekimin e familjarit të tij me altuzan, vjedhura nga ISKSH-ja. bar i cili doli i falsifikuar dhe ishte dhënë nga QSUT- Çfarë fshihet pas investimit prej 120 milionë ja. eurosh për check up-in , gjoja për kontrollin e Pra, siç shihet, bëni vetëm demagogji edhe kur qytetarëve? Sa i besueshëm është? flisni për çmimet e barnave! A e dini ju, zoti Ministër, se për emërimin e një Dje, por edhe sot, e dëgjova ministrin kur tha mjeku sot kërkohen 20 mijë euro? Më pak se janë ulur çmimet e barnave në Shqipëri gjatë shpenzon për të shkuar dhe punuar mjek në këtyre dy vjetëve dhe se reagimet e opozitës vijnë Gjermani sesa në Shqipëri. Po kërkoni të se u janë prishur interesat e tyre. Do të dëshiroja privatizoni shërbimin e dializës, dhatë me të ishin të vërteta ato që thotë ministri. Do të koncesion shërbimin e laboratorëve, dezinfektimin, dëshiroja që çmimet të ishin më të lira, të mos vetëm godinat ju kanë mbetur ende pa dhënë me kishim ilaçe të falsifikuara, të mos kishte mungesë koncesion. ilaçesh, të kishim shërbim shëndetësor falas dhe Një orë në ditë ujë ka në spitalin e Krujës këto kushte të mira. Por, për fat të keq, e vërteta nuk ditë, më thotë një miku im, i cili më çoi mesazh është ajo që thotë ministri, por ajo që e prekin dhe tani. Premtuat se sapo të vinit në pushtet Spitalin e vuajnë çdo ditë qytetarët shqiptarë, ndërsa Amerikan do ua kthenit qytetarëve. A e keni mbajtur opozita vetëm sa e bënë prezent realitetin. si premtim? Çfarë po bëhet me premtimin tuaj: Thoni “ne do të ulim çmimin e shitjes së barnave shëndetësi falas, e shumë premtime të tjera? Jo në Shqipëri, do të rrisim cilësinë etj”. Ekzakt të vetëm që nuk i shohim këto premtime, por mjafton njëjtën gjë keni thënë edhe në vitin 2014 dhe të përmendim vetëm një fakt: kudo që të shkosh, përsëri vazhdoni të thoni të njëjtin refren. Jeni bërë në çdo institucion shëndetësor, të presin dy veta, të pabesueshëm. Ku është shëndetësia falas që njëri të kontrollon letrat dhe tjetri të merr 30 mijë nuk latë vend pa e premtuar? lekë, pa marrë parasysh kontrollet e mëtejshme Le t’i bëjmë një analizë edhe këtij fenomeni, që do të bësh në spital, ku të duhet të paguash por do të evidentojmë se politika e çmimeve ka për çdo gjë. Shëndetësia ka ardhur duke u qene me standard të dyfishtë. Në njërën anë përkeqësuar, shërbimi shëndetësor është bërë më nëpërmjet metodologjisë që keni përdorur i keni i shtrenjtë, kushtet nëpër spitale janë mizerabël, detyruar kompanitë e huaja të ulin çmimet, gjë e mungojnë ilaçet ose janë të skaduara, të cila ka çuar në falimentimin e shumë prej tyre, dhe falsifikuara; korrupsion, klientelizëm, vidhen në anën tjetër ju keni favorizuar kompanitë tuaja tendera, favorizime, padrejtësi, diskriminim, duke rritur çmimet me 30-40 % . ndryshime në ligj për interesat e klientëve të Po ju jap disa shembuj, një tabletë aminofilinë qeverisë. Dhunë dhe panik ndaj mjekëve dhe 100 mg në vitin 2014 ka qenë 10,7 lekë dhe në infermierëve, për të cilët kam respektin tim në lidhje vitin 2015 u shit me 14,8 lekë ose 38% më shumë. me kushtet ku ata punojnë. Këto ndryshime që ju Nifedipina 10 mg nga 6 lekë në vitin 2014, bëhet po bëni tregojnë edhe një herë se kësaj qeverie 8,7 në vitin 2015 ose 45% më shumë. nuk i interesojnë qytetarët shqiptarë, nuk do t’ia di Si këto ilaçe janë shumë e shumë të tjera, se ka familje, të cilat nuk janë në gjendje të blejnë madje të dhënat e tyre i disponoj. ilaçe për sëmurët, nuk do t’ia di se janë 2 mijë Fakteve dhe analizës së bërë më lart, dëshiroj invalidë në bashkinë Kamëz, të cilëve nuk u jepet t’i shtoj edhe shumë fenomene mjaft shqetësuese pensioni prej 20 ditësh, duke qëndruar pa bukë që lidhen me farmaceutikën në veçanti dhe dhe në gjendje të mjerueshme. Bëhuni më human sigurimin e shëndetit në përgjithësi. dhe jepuani ato para! Çfarë po bëhet ma skandalin e vjedhjeve Kësaj qeverie i interesojnë vetëm klientët e saj nëpërmjet faturave të rimbursimeve të insulinave, dhe për këtë bëhen të gjitha këto ndryshime, pa ku mendohet të jetë rimbursuar rreth 6 herë më kaluar ende një vit, vetëm për një individ, për t’u
58 Legjislatura e 8-të Viti 2015
pasuar vetë nëpërmjet këtyre individëve. në një nga vendet e BE-së. I keni vjedhur ÇEZ-it 600 milionë euro, ndërsa Ligji i ynë i barnave në tërësi është një ligj i tani doni t’u vidhni edhe shëndetin qytetarëve përpunuar disa herë, një ligj që kërkon të japë një shqiptarë, duke u vjedhur edhe shpresën. Këtyre nivel sigurie për këto preparate që hyjnë në vendin qytetarëve, në këtë mënyrë siç ju po veproni, me tonë, por në fakt, ligji ka nevojë për të forcuar ndryshimet në ligjin e barnave, si dhe të marzhin e tij të sigurisë medikamentoze, orientimin, pensioneve që u diskutua, duke rritur moshën e nëpërmjet tij, të tregut tonë të barnave drejt daljes në pension dhe kontributin deri në 40 vjet, kompanive farmaceutike prodhuese, të nuk u mbetet gjë tjetër, vetëm të vazhdojnë duke mirënjohura ndërkombëtarisht. Pra, ligji ka nevojë u larguar në azil dhe, për fat të keq, kështu siç të përmirësohet në disa elemente konkrete: është nisur, Shqipëria mund të ngelet si në kohën Së pari, duhen forcuar mekanizmat e kontrollit e Zogut, me 700 mijë banorë. të sigurisë së medikamenteve që prodhohen në Ju bëj thirrje të lini interesat klienteliste, hiqni vendin tonë, gjë që le për të dëshiruar. dorë nga favorizimi i kompanive tuaja dhe mendoni Së dyti, koeficienti i sigurisë duhet përforcuar për qytetarët shqiptarë, që vuajnë çdo ditë për ilaçe për medikamentet që vijnë nga çdo vend i Ballkanit, dhe nuk gjejnë asnjë derë për t’u futur. Mos flisni pa përjashtim. me miliona, sepse i hutuat qytetarët shqiptarë, të Së treti, e njëjta gjë duhet realizuar për barnat cilët nuk kanë bukë për të ngrënë. gjenerike në tërësi. Ju faleminderit! Kjo nuk do të thotë aspak pengim të atij Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka zonja Dede! prodhimi apo importi, por vetëm disiplinim dhe Më pas në emër të grupeve. siguri më e lartë e barnave. Pra, ndryshimi është Albina Dede – Të nderuar qytetarë! në drejtim të kundërt me ato që synojnë heqjen, Nuk është hera e parë që maxhoranca sjell në mënyrë mekanike nga ai ligj, në nenin 12, pika ndryshime ligjore, pa argumente, me një lehtësi, 2, germa “c”, për importin e medikamenteve të shpejtësi e mendim të përciptë që krijojnë prodhuara në vendet e Ballkanit, që heq detyrimin konfuzion, por dhe vënë në rrezik sigurinë dhe për të qarkulluar në një nga vendet e BE-së. cilësinë e shërbimit ndaj qytetarëve e në këtë rast Kërkesa e iniciuar nga Ministria e Ekonomisë të barnave. është e argumentuar në mënyrë krejt të Sektori që prek ky ndryshim është ai i njëanshme, duke u bazuar veçse mbi disa farmaceutikës, me shumë efekte qoftë interpretime të gabuara tregtare të marrëveshjes shëndetësore, qoftë sociale dhe ekonomike. së CEFTA-s, pa marrë në konsideratë thelbin dhe Përveç Beqes dhe Ramës, që janë shumë principet e farmaceutikës. E gjithë kjo iniciativë profesionistë në këtë fushë, asnjë njohës i këtij ligjvënëse, ky liberalizim në këtë mënyrë, rrezikon sektori nuk do ta kishte kurajën për t’i kryer këto cilësinë e barnave që qarkullojnë në vendin tonë; ndryshime me kaq guxim dhe nxitim, duke u nisur thellon konfuzionin medikamentoz; krijon një të nga disa koncepte tregtare joprofesionale, “çarë” të re, pa kontroll, në tregun farmaceutik, premtime klienteliste, politike, interesa të ngushta, veçanërisht kjo për kushtet dhe mundësitë tona pa analizuar çështjen në thellësi, pa kuptuar se konkrete. Vetëm me kushtin e padiskutueshëm, “tregtia” e medikamenteve nuk është e njëjtë me që ky ndryshim në ligj të paraprihet detyrimisht me atë të mallrave te tjera. të tjera elemente, që sigurojnë nivelin e këtyre Farmaceutika është një shkencë, e cila barnave edhe te ne si në vendet e BE-së, mund ta udhëhiqet nga ligje që në themel nuk mund të kenë pranojmë këtë ndryshim ligjor. çmimin apo koston (pa dyshim brenda disa Në këtë kontekst, ka ardhur koha që garancia limiteve), por që në radhë të parë, kanë cilësinë e synuar të jetë e njëjtë si për medikamentet e dhe sigurinë e barnave. Kjo është arsyeja pse prodhuara në Shqipëri, ashtu dhe për ato që na Parlamenti Europian e ka përcaktuar sektorin vijnë nga prodhimi apo qarkullimi në vendet e farmaceutik si një sektor publik që menaxhohet Ballkanit dhe pa përjashtime. Për prodhimin mirë nga privatët. vendas duhen përcaktuar e implementuar sa më Ky projektligj synon që për regjistrimin te ne të parë mekanizmat tanë të sigurisë në vend, duke barnave, të prodhuara nga vendet e Ballkanit të aplikuar kriteret GMP-së, të zyrtarizuara nga hiqet kushti ekzistues: që këto barna të qarkullojnë Organizata Botërore e Shëndetësisë, të verifikuara
59 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
këto nga një komision permanent në vend dhe me të Edi Ramës, Ilir Beqës dhe kjo do të vërtetohet specialistë të huaj. si për check-up-in, dhe koncesionet në shëndetësi. Nga ana tjetër, medikamentet e prodhuara në Miratimi i këtij ligji, do t’u hapë rrugë barnave të vend, ato të prodhuara apo të regjistruara jashtë pasigurta dhe mund të sjellë largimin e kompanive vendeve të referimit, si dhe xhenerikët duhet t’i të tjera prestigjioze nga vendi, në kushtet e një analizohen licencimit, dhe kjo të bëhet periodikisht, konkurrence të pandershme, ku hyjnë barna të për të përcaktuar edhe biodisponibilitetin, falsifikuara e të ambalazhuara në Ballkan, të cilat bioekuivalencat në laboratorë të certifikuar të BE- vijnë nga vende që njihen për falsitete. së, të aprovuar edhe nga institucionet tona. Edhe arsyetimi i qeverisë, që ligji aktual bie Shpenzimet e këtyre procedurave, siç e thotë ndesh me marrëveshjen e CEFTA-s, është edhe ligji, i takojnë të përballohen nga prodhuesit mashtrim i pastër. Ministri i Ekonomisë, siç e thanë apo importuesit e licencuar të barnave, (pasi thotë edhe kolegët e mi, më duket sikur nuk e ka lexuar se ligji nuk ka efekte financiare), pasi këto në çdo marrëveshjen e CEFTA-s, pasi neni 17 vend i përballojnë vetë prodhuesit dhe importuesit. sanksionon, duke e shprehur qartë, se CEFTA nuk Në këtë optikë edhe argumentimi i përdorur nga tejkalon ligjet e një vendi kur bëhet fjalë për Ministria e Ekonomisë për të realizuar këto mbrojtjen e shëndetit dhe sigurinë e qytetarëve. ndryshime ligjore, duke u bazuar te marrëveshja Në kushtet kur në Shqipëri Agjencia Kombëtare e CEFTA-s, është i gabuar. Në kushtet aktuale, e Barnave dhe e Pajisjeve Mjekësore nuk ka as kur tregu farmaceutik në vendin tonë është në një teknologjinë, stafet profesionale, kapacitetet konfuzion, kur te ne mungojnë mekanizmat e njerëzore për të bërë kontrollin, analizën e cilësisë kontrollit, të medikamenteve nuk duhet të dhe të sigurisë së barnave, ligji ekzistues është realizohet një ndryshim ligjor i tillë, pra ne jemi një filtër i domosdoshëm për sigurinë e barnave. kundër këtij ndryshimi ligjor. Një muaj më parë gati 700 barna të falsifikuara Ai mund të merret në konsideratë vetëm pasi kanë qarkulluar në Europë, pavarësisht certifikimit, të jenë implementuar më parë, me rigorozitet, ku një pjesë e tyre mendohet se janë edhe në mekanizmat e tjerë të kontrollit dhe të garancisë. Shqipëri. Siç ka ndodhur me çdo vendim që ministri Sot një hap i tillë i njëanshëm do te hiqte një nga Beqaj ka marrë deri tani, propozimi ynë në barrierat e sigurisë medikamentoze, barrierë që komision u rrëzua nga numrat e maxhorancës, ka evituar disa probleme serioze në farmaceutikën pavarësisht se disa deputetë të tyre, kryesisht të tonë deri tani. Nëse ne lamë një sistem farmaceutik LSI-së, argumentuan që duhet të ketë mekanizma të konsoliduar, një sistem online, mekanizma të kontrolli, ashtu siç themi edhe ne, opozita, por, së saktë kontrolli, dhe kur këto ditë ne po shohim fundi, duke e votuar në grup e rrëzuan këtë skandale të panumërta me barnat, si mund të bëhet ndryshim që ne e kontestuam. një ndryshim i tillë, që heq edhe sigurinë e “Rilindja” e ka zëvendësuar shëndetësinë me barnave? Ne si opozitë kërkojmë ekspertë klientelizmin dhe afera të panumërta, skandale që ndërkombëtarë për ligjin e barnave, në mbrojtje të ne i kemi bërë e do t’i bëjmë publike edhe në ditët tyre dhe të sigurisë së jetës së qytetarëve. në vazhdim, por në një seancë plenare nuk mund Partia Demokratike denoncon ndërhyrjen t’i bësh publike të gjitha, pasi duhen ditë të tëra të klienteliste të qeverisë, në dëm të shëndetit publik. përmendësh skandalet e ministrit Beqaj në Ne kemi vijuar betejën për të rrëzuar draftin ligjor bashkëpunim dhe me urdhër-porosi nga Edi Rama. klientelist për barnat, që rrezikon sigurinë e jetës Edi Rama dhe Ilir Beqaj e kanë kthyer sektorin së shqiptarëve, për ditë me radhë në komision, në e shëndetësisë në kantierin më të madh të medie dhe sot në seancë, duke qenë edhe grupet tenderave e koncesioneve të dyshimta, në shkelje e interesit dhe profesionistët e farmaceutikës të ligjit, për klientelën e tyre të afërt. Biznesi më kundër ndryshimit ligjor. Ne jemi kundër, nuk do ta shëndetin është më kriminali. Për vitin 2014 janë pranojmë dhe do ta ndjekim hap pas hapi këtë dhënë mbi 20 miliardë lekë pa shpallje, pa ndryshim ligjor që është bërë dhe se kush do ta transparencë, ndërsa për vitin 2015, deri tani që marrë ekskluzivitetin e tregtimit të barnave nga flasim, janë 15 miliardë lekë të dhëna me prokurim Ballkani. të drejtpërdrejtë nga Ministria e Shëndetësisë. Mbi Pas ndryshimeve të sjella nga qeveria 35 miliardë lekë të dhëna nga kjo ministri, ku, qëndrojnë vetëm interesat e lobeve dhe klientëve ndërkohë, nëpër spitale mungojnë ilaçet, pajisjet.
60 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Ku kanë shkuar gjithë këta lekë, tenderime për lindjes të bëhet check-u-i. Ndaj ftoj këdo, të barnat dhe pajisjet mjekësore? Nuk gjenden as grupmoshës 40-65 vjeç ta bëjë atë. Jua thashë, shiringa, doreza, pambuk, as alkool për të kryer kemi zbuluar se, një pjesë jo e vogël e shqiptarëve një operacion. Në 22 muaj janë bërë 28 tendera, vuajnë nga sëmundja e hipertensionit arterial dhe ku 10 milionë euro ministri i Shëndetësisë ia ka nuk e dinë, prandaj në muajin tjetër, do të shfaqim dhënë bashkëaksionerit të tij, i cili doli dhe tha: efektin në Ditën Botërore të Diabetit, se çfarë kemi “Unë aksionet i shita”. Pse, çfarë janë qytetarët zbuluar deri tani me ata qindra mijëra njerëz dhe shqiptarë, zoti Ministër? Nuk mund ta kuptojnë se çfarë ndodh me diabetin në Shqipëri. këtë aferë të hapur, të pastër që keni bërë me Thatë se keni bërë tender të drejtpërdrejtë. bashkëaksionerin tuaj? 10 milionë euro ia keni Gënjeni! dhënë ortakut tuaj. Për më tepër, që gjithçka është e publikuar në Tenderi për kontrollin bazë të shëndetit iu dha, portalin e prokurimeve publike. Në vitin 2014, me procedura të parregullta prokurimi, shoqërisë “negocim pa shpallje”, që mund ta quani “të tregtare të duhanit. drejtpërdrejtë” kemi bërë 7% të fondit, ose rreth Shpëtim Idrizi – Ju lutem, përfundojeni fjalën! 1,1 milion dollarë. Në vitin 2015 kemi bërë 3% të Albina Dede – Koncesioni i check up-it tashmë fondit, ose vetëm 400 mijë dollarë. Këto janë është i dështuar. Vetëm në qarkun e Lezhës kishte lehtësisht të provueshme dhe të lexueshme. 51 planifikime dhe janë realizuar vetëm 5 mijë Tentuat përsëri të mashtronit dhe të fusnit frikën check up-e. në opinionin publik se barna të falsifikuara mund Dua ta pyes zotin Ministër: a e ka bërë check të kenë hyrë në Shqipëri dhe se institucionet tona up-in, meqë i përket kësaj kategorie dhe a ka nuk kanë bërë dhe nuk dinë të bëjnë asgjë. rezultuar me ndonjë sëmundje, sepse është i Gënjeshtër! Si të gjitha gjërat që bëni. kartelizuar në spitalin e psikiatrisë së bashku me Në bazë të direktivës së Komisionit Europian, Ramën? se një listë barnash rezulton se bioekuivalencën Kisha edhe diçka tjetër meqë jemi në muajin e e ka marrë nga një kompani indiane, për këtë gjë luftës kundër kancerit të gjirit. Ju sugjeroj që kemi bërë analizat tona. gjinekomastia të shoqërohet me mamografi. (Ndërhyrje nga salla.) Faleminderit! Analizën tonë, po të them! Shpëtim Idrizi - Faleminderit! Dëgjoni! Duroni! Fjalën a ka zoti Ministër. Pastaj do përgatitemi Më 17 shtator u jemi drejtuar dy agjencive nga në emër të grupeve parlamentare. ku ka ardhur CPP-ja e dy barnave të regjistruara Ilir Beqaj – U bë një pyetje pak më parë: çfarë në Shqipëri nga ajo listë e shpallur. Njëri është i bëhet me akseleratorin linear? Marrëveshja është Alkaloid-it, me CPP Kroacie, tjetri është i Alvogen- miratuar në Kuvendin e Shqipërisë në pranverën it në Luksemburg, me CPP Bullgarie. I jemi drejtuar e vitit 2014. Marrëveshja ishte për pajisjet dhe para një muaji dy agjencive. sigurisht që ishte e nevojshme të projektohej, të Punojnë institucionet jo si në kohën tuaj kur për miratohej projekti i bunkerit në Agjencinë Atomike një ditë regjistronin barnat. në Vjenë, të merrej leja e ndërtimit dhe të Përgjigjja nga Kroacia dhe e Alkaloid-it ishte: ndërtohej. Sot që flasim, po montohet akseleratori “Bari në atë listë prej një viti nuk ka hyrë fare në linear në QSUT. Republikën e Shqipërisë”, ndërkohë vetë Alkaloid- Së dyti, pati një shqetësim për trinitrinën, e cila i ka rimarrë CPP-në, ka marrë bioekuivalencë të mund të merret në rrugë orale ose në rrugë re europiane. Për barin tjetër, që më 17 shtator intravenoze apo intramuskulare. Thënë ndryshe, agjencia ka njoftuar tërheqjen nga tregu dhe mund të merret edhe nga goja edhe me të shpuar. vazhdojnë diskutimet me Alvogen-in. Përgjithësisht, në urgjencë... Kjo pra, është puna që bëjnë institucionet Doktor, mos qesh! përditë. Është më i shpejtë efekti nga shpimi sesa nga Zonja Vokshi, po ta përsëris, më pyet mua. Mos goja, megjithatë pacienti mund ta zgjedhë dhe vetë, merr informacione të rreme me sms, se ke dy vjet por në urgjencë jo, aty e zgjedh mjeku i urgjencës. që i ke të gjitha gënjeshtra! Së treti, unë vetë check-up-in do ta bëj në Faleminderit! shkurt, sepse është vendosur që në muajin e Shpëtim Idrizi - Kalojmë në diskutimet në emër
61 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të grupeve parlamentare. nuk dini të bëni as llogari! Fjalën e ka zonja Vokshi. (Ndërhyrje pa mikrofon.) Albana Vokshi – Besoj se të gjithë duhet të Jo, në fakt është informatikë. Informatikën e ke reagonit pak ndryshe, minimalisht për këtë. zhvilluar shumë se ke marrë 11 milionë dollarë Ju, zoti Erion që e mbani veten për parimor, vetëm në 22 muaj, 28 tenderë, dy tenderë në muaj duhet të kishit reaguar para nesh për të gjitha këto dhe për këtë besoj se asnjëri prej kolegëve të t’u skandale në shëndetësi. Megjithatë, meqenëse foli nuk ndihet mirë. ministri, unë para se të filloj fjalën time... Ke kohë dhe mund t’i përgatisësh edhe (Ndërhyrje pa mikrofon.) përgjigjet e pyetjeve. Më lini të flas, sepse do të flas në emër të grupit Për ato që ke bërë ti, mund të flas këtu një vit parlamentar. të tërë pa lëvizur, por po ia kursej këtë vetes, atyre Kam disa pyetje për zotin Ministër, i cili foli që na dëgjojnë, si edhe kolegëve të maxhorancës. shumë gjatë se sa mirë e kishte bërë punën e tij. Asgjë nuk e vë në pikëpyetje historike, jashtë Pyetja e parë është: me cilin kriter e zgjodhët shinave të ligjit dhe Kushtetutës një parlament, zonjën Bello, e cila nuk ka marrë asnjë provim të sesa një ligj i rrezikshëm për interesin kombëtar. shtetit dhe është kryefarmaciste në Ministrinë e Sot, si kryetare e Komisionit për Çështjet Shëndetësisë? Sociale dhe Shëndetësinë, por më së shumti si Me cilin kriter e zgjodhët zotin Levani një herë nënë e dy vajzave të vogla e kam shumë të vështirë drejtor të Përgjithshëm të Agjencisë Kombëtare të dhe të trishtueshme përballjen me këtë ligj. Kontrollit të Barnave dhe më pas, pas të gjithë Si qytetare, nuk besoj më prej dy vjetësh tek skandaleve, pasi e hoqët e thirrët më një sms shteti dhe ky parlament që nuk mbron asnjë interes nga Amerika dhe e vutë drejtor të Rimbursimeve, timin dhe të asnjë qytetari tjetër të kësaj Republike. pikërisht në agjencinë më të korruptuar dhe më Sot, ju zotërinj të maxhorancës po bëheni abuzive që keni nën vete? firmëtarë të rrezikut që i kanos për vdekje qytetarët E treta, doni apo nuk doni ju, pyesni Ministrinë shqiptarë. Ligjin që keni sjellë, nuk e keni për Mirëqenien Sociale, sepse Glaxo ka dërguar dokumentin e mbrojtjes së jetës, por të kërcënimit një shkresë për pushim kolektiv të punonjësve të të saj, nuk e keni ligjin e të mirës publike, por të saj. Ka mbajtur vetëm një farmaci. Ne nuk kemi mirëqenies vetjake. Ky nuk është ligj i tregut të thënë që barnat e Glaxo-s nuk qarkullojnë, por lirë, por i monopoleve që mbron klanet dhe kemi thënë se Glaxo është larguar ashtu si janë interesat e Këshillit të Ministrave, ministrit dhe të larguar edhe kompani të tjera, apo të tjera që po qeverisë. Ky nuk është ligj që reformon, por bëhen gati për t’u larguar. deformon dhe cenon rëndë sistemin. Me këtë ligj Pyetja e radhës që kam unë është: a u keni ju vulosni përfundimisht me damkën e turpit të bërë ju personalisht telefonata disa depove megakorrupsionit dhe të antligjshmërisë së kësaj farmaceutike, duke iu lutur të paraqiteshin në maxhorance që punon për pushtetin e krimit dhe tenderin e barnave dhe të aplikonin për çmimet jo për shtetin e qytetarëve. Ndaj, ju kërkoj që ta që ju keni vendosur, pasi tri herë ju ka dështuar tërhiqni atë. dhe nuk ka pasur interes, sepse çmimet e ilaçeve Sot shëndetësia është në ditën e saj më të i keni ulur ashtu siç donit ju dhe jo me negocim? zezë, në një agoni gati pa kthim për vetë pasojat e E fundit, para se të nis fjalën që kisha përgatitur, pariparueshme që po sillni për këtë sektor jetik të ju jeni krejt të paaftë dhe të papërgatitur, sepse dy vendit. Ministri flet për reforma, por shifrat dhe llogari shumë të vogla të bënit, do ta kuptonit se faktet flasin për korrupsione dhe monopole të 70 milionë që thoni se keni kursyer, janë një përrallë rrezikshme, flet për dixhitalizimin kur çdo gjë me mbret, sepse ju si ministër duhet ta dinit se në shkruhet, preket me dorë e diagnostifikohet me sy vit qarkullojnë afërsisht 150 milionë dollarë barna e veshë, flet për shmangie radhash dhe në treg. procedurash, por ju kolegët e mi, shkoni vetëm (Ndërhyrje pa mikrofon.) një ditë të vetme jave në QSUT dhe do të shikoni Më lini të flas! se radhët e kohës së Enverit, nuk janë hiç gjë Rreth 80 e ca milionë dollarë i ka fondi që i para saj. Spitalet të vijnë si deja vu skenash të konsumon. 70 milionë dollarë i keni ju kursim. filmave të Luftës së Parë dhe asaj të Dytë Botërore. Atëherë, zoti Ministër, çfarë qarkullon në treg? Ju Kemi dëgjuar ditët e fundit deklaratat mjerane
62 Legjislatura e 8-të Viti 2015
të Ministrit të Shëndetësisë në përgjigje të fiktive? deklaratave denoncuese të Partisë Demokratike Zoti Ministër, për cilën reformë flisni ju? për aferat korruptive në shëndetësi. Kemi folur me Për skandalin e insulinave dhe ilaçeve të tjera fakte, të cilat i kemi bërë publike dhe i kemi kërkuar të shtrenjta, të cilat ia rimbursoni një depoje të publikisht prokurorisë t’i hetojë ato. vetme, e cila paguan haraçin te ju? Fiktivitetin do Thoni në deklaratat tuaja se ju keni prishur t’jua bëjmë publik shumë shpejt dhe rezulton me klientelizmin dhe monopolet e dikurshme. një shifër të frikshme. Bravo, nëse e keni bërë këtë! Por pse nuk i Zotërinj kolegë, po sjell në vëmendjen tuaj, por denonconi? Shkoni në prokurori, çoni dosjet dhe edhe të publikut shqiptar presionin e madh të denoncojini! Çojini atje ku duhet, atëherë do na strukturave shtetërore ndaj prokurorisë për tregoni se nuk është sulmi mbrojtja më e mire për mbulimin e kësaj megavjedhjeje. ju. Por, ju në të vërtetë, po bëni atë për të cilën u Zoti Ministër, për cilën reformë flisni, kur i keni votuat dhe u zgjodhët në atë post. rimbursuar të njëjtës depo vetëm për një bar Thatë dje se ne ju kemi inat se po bëni reformat ketosteril, 2 milionë dollarë në 18 muaj, kur asnjë në shëndetësi. Në mos qesharake, kjo është kuti ketosteril nuk ka hyrë në këtë depo? Pra, ju deklaratë e turpshme ardhur pikërisht prej jush. keni rimbursuar fatura fiktive. Nuk ka një familje shqiptare që nuk e ka provuar Zoti Ministër, si e keni hequr monopolin në mbi supe vjedhjen apo megaskandalet e zhvatjes farmaceutikë? kudo dhe me sa të mundesh në çdo fushë të Për cilën reformë flisni ju? shëndetësisë. Për laboratorët që po ia ktheni klientit të radhës Nuk ka familje në Shqipëri që të mos jetë pas pazarit të radhës? Apo për dializën, që e nisëm rropatur spitaleve, qendrave shëndetësore dhe nuk ne, dhe e bëmë shumë mirë, por çfarë bëtë ju? ka mundur të marrë shërbimin e mjekimin që i Jua morët të gjitha spitaleve dhe e sollët në takon dhe që kanë nevojë. Ka nga ata që në dorën tuaj për të fituar pjesën tuaj, të klientit të dëshpërim për të siguruar ilaçe edhe janë larguar radhës. Apo për sterilizimin, janë rreth 200 milionë nga kjo jetë, pa munduar ta marrin atë, pikërisht euro të tjera që sigurisht shkojnë tek ata që japin prej babëzisë dhe makutërisë skandaloze, tuajën pjesën më të madhe. zoti Ministër. Apo quani reformë mamografitë e lëvizshme, Zoti Beqaj, për cilën reformë flisni ju? me të cilat u tallët për një vit me radhë me të gjitha Për check up-in falas? 120 milionë euro në gratë në të gjithë Shqipërinë, të cilat ende sot nuk xhepat e klientes suaj, sigurisht transit për në e dinë: a janë të sëmura apo jo, a kanë kancer xhepat tuaja e të shefit tuaj? Pse nuk keni pasur gjiri apo jo? guximin t’u shpjegoni shqiptarëve pse zgjodhët Apo për listën e barnave të rimbursueshme e pikërisht atë si fituese të këtij koncesioni, atë që tëra dhe e bëra në shërbim të lobeve pranë tregtonte duhan dhe alkool të bënte check up-in qeverisë dhe pranë jush? kundër duhanit dhe alkoolit? Cilin kriter plotësonte Kështu mund të vazhdoja shumë gjatë me për ju? Sigurisht, jo mbrojtjen dhe shëndetin e aferat dhe me skandalet në ministrinë tuaj apo qytetarëve, por jam e sigurt për pjesën që i kalon të dirigjuara drejtpërdrejtë nga ju. kompanisë suaj “INTECH” për të bërë Të nderuar kolegë, informatizimin. Para disa ditësh një grua humbi jetën, pasi iu Për cilën reformë flisni kur me check up -in e refuzua shërbimi në QSUT me pretekstin që nuk famshëm kur të shëndoshët po i nxirrni të sëmurë kishte mjekë në weekend në QSUT. Humbja e dhe anasjelltas? kësaj jete bie direkt mbi ju, zoti Ministër. Për cilën reformë flisni ju zoti Beqaj, kur Fondin Dje mora mesazh nga një mikeshë në Durrës, e Sigurimeve të Detyrueshme Shëndetësore e keni e cila më njoftonte se mungonin insulinat në treg. shndërruar në agjencinë më të korruptuar, ku Të tjerë qytetarë ankohen se insulinat nuk u bëjnë vidhen miliona dhe askujt nuk i hyn gjemb në asnjë efekt. këmbë, sepse kanë mbrojtjen tuaj, apo të disa Para pak ditësh një nënë që e kishte të deputetëve të tjerë? Pse ende sot nuk ka asnjë të pamundur pagesën e ilaçeve të shëndetit mendor dënuar dhe asnjë masë administrative për 7 për bijën e vet më tha: “A kanë shpirt këta milionë euro të vjedhura nëpërmjet recetash qeveritarë, a kanë fëmijë këta burra dhe gra të
63 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
qeverisë dhe parlamentit”? Shqipëri, ku nuk ka asnjë filtër, s’ka kapacitete e Këto janë pyetje që të sjellin menjëherë në nuk ka dëshirë dhe vullnet për ta bërë. mend pyetjen që e ke të pamundur t’i përgjigjesh Të nderuar kolegë, qeveria e Tiranës nuk ndalet me të shpejtë: a ia vlen të merresh me politikë në në praktikat korruptive. Nën ndikimin e sponsorëve këtë parlament, ku ka humbur çdo funksion dhe të saj, kërkon të heqë tani, me këtë ndryshim, çdo orientim, çdo ndjesi të përfaqësimit të shqiptarëve? element sigurie të medikamenteve, duke lejuar Për çfarë jemi ne sot këtu, për çfarë duheni ju, tashmë me ligj tregtimin e barnave false dhe të zotërinj ministra, ti ministër i Shëndetësisë, kur skaduara. ilaçet për jetën nuk arrijnë të merren, se mungojnë Arsyetimi i qeverisë se ligji duhet të ndryshohet, në treg apo nuk i paguajnë dot, kur ilaçet nuk bëjnë sepse bie ndesh me marrëveshjen e CEFTA-s, efekt, sepse janë false e të skaduara? është thjesht mashtrim i pastër, aq më tepër kur A ka parime, a ka norma në fund të fundit paaftësia bashkohet më servilizmin e tepruar që morale, mbi të cilat duhet të udhëhiqet diskutimi edhe justifikimet i sjellin madje pa lexuar fare ynë? dokumentet të cilave u referohen. Ku përfundoi shëndetësia falas, kolegë të Të nderuar kolegë, nuk dua të ndalem te vjedhja maxhorancës, me të cilën ju manipuluat edhe miliona euro me recetat e rimbursueshme, që ishte votuesit, pse jo, të PD, pasi kur vjen puna tek vetëm një pjesë. Vjedhjen më të madhe po e bën shëndetësia kurimi falas bëhet një joshje e ministri juaj. 11milionë dollarë në 22 muaj. 28 parezistueshme sociale e jo më politike. tenderë janë marrë nga kompania e ministrit. Po a Të nderuar kolegë të maxhorancës, ju kërkoj e dini se për çfarë mund të kishin shërbyer 11 të mos e votoni ndryshimin në ligjin e barnave që milionë dollarët që në fakt kanë shkuar direkt në banda e tenderëve publikë e risolli me urgjencë llogarinë personale të Beqajt (pa llogaritur rastet në Kuvend, për të pastruar me paratë e shqiptarëve ku INTECH+ është nënkontraktor)? bodrumet e Ballkanit, të mbushura me ilaçe false 11 milionë dollarë të Beqajt do të mjaftonin për dhe të skaduara. të ushqyer rreth 184 mijë familje në një muaj, nëse Vetëm para një muaji Komisioni Europian, me ju japim një pension social të Veliajt (6700 lekë). kërkesë të Agjencisë Europiane të Medikamenteve 11 milionë dollarë të Beqajt do të mjaftonin për (EMA), ndaloi tregtimin në Evropë të afro 700 të ushqyer mbi 15 mijë familje në një vit, duke marrë medikamenteve të skaduara, pas hulumtimit se një një pension social të Veliajt. Mendoni sa kompani farmaceutike në Indi kishte manipuluar pensionistë, persona me aftësi ndryshe, fëmijë, të dhënat e tyre klinike. romë etj., mund të kishin një jetë më të mirë! Por çfarë ndodh në Shqipëri, në vendin Me 11 milionë dollarë të Beqajt mund të ishin kandidat për në Bashkimin Europian? Një pjesë e ndërtuar 8 shkolla shumë të mira, disakatëshe, me 700 barnave të ndaluara nga Komisioni Europian, standardet e Bankës Botërore; tregtohen ende në farmacitë e vendit, dhe ministri Me 11 milionë dollarë që mori Beqaj mund të nuk bën asgjë, se merret me rrëmbimin e ishin ndërtuar 15 shkolla me standardin shqiptar. tenderëve. S’janë pak, 28 tenderë në 22 muaj. Por Me 11 milionë dollarë të Beqajt mund të ishin është alarmante që ende qarkullojnë në treg barna ndërtuar plot 450 qendra shëndetësore, pra false dhe ministri thotë që nuk qarkullojnë. Ja ku anekënd Shqipërisë. është lista e barnave false që janë ndaluar të futen Shikoni ku i keni paratë, kush po jua vjedh! në BE. Ne si opozitë kemi bërë edhe punën tuaj. Me 11 milionë dollarë të Beqajt mund të ishin Ti e ke mendjen për të vjedhur. furnizuar të gjitha spitalet dhe qendrat Merre listën, zoti Ministër, dhe jep urdhër që shëndetësore për një vit të tërë e asnjë qytetar ato të ndalohen në treg. Janë barna që përdoren nuk do të vuante për mungesë barnash apo për hypertension, epilepsy, alergji, antibiotikë etj. pajisjesh. Pra shumë të nevojshëm për qytetarët. Këto barna, E fundit: ju bën nder të jepni dorëheqjen. Jepni nëse vazhdojnë të qarkullojnë, rrezikojnë dorëheqjen sa më parë, para se t’ju heqin me turp, shëndetin e popullatës. zoti Beqaj! Mendoni pak, të nderuar kolegë, kur 700 barna Faleminderit! kalojnë edhe filtrat e vendeve më të zhvilluara të Shpëtim Idrizi – Zoti Beqaj, për një ndërhyrje BE-së, si mund të futen ato fare lirshëm në tri minuta.
64 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Pastaj zoti Pendavinji. kompanitë negociojnë realisht me qeverinë dhe Ilir Beqaj – Për të respektuar Rregulloren e ofrojnë çmime të ulëta, pikërisht këtë muaj opozita Kuvendit, për pesë pyetjet e para do t’ju çoj dhe disa nga kompanitë klientele të saj kujtohen përgjigje me shkrim. për kërdinë që bënin së bashku deri në vitin 2013. Bëre akuze për një vdekje që ka ndodhur nga Mendojnë se duke sulmuar qeverinë mund të mosmjekimi. Është gënjeshtër. Ndjej detyrim t’u kthehen në periudhën kur ata dhe firmat them shqiptarëve: ajo paciente, që vuante nga tu- farmaceutike mbushnin xhepat në kurriz të mor në tiroide, më datë 3 është paraqitur në spitalin shqiptarëve. Sulmet e PD-së janë të ulëta dhe Shefqet Ndroqi. Më datë 4, rreth orë 8 të mbrëmjes, fyejnë inteligjencën e shqiptarëve. Sot çdo pacient e kanë përcjellë në urgjencën e QSUT-së, sepse e kupton se çmimet janë rreth 30% më të ulëta masat tumorale kishin sjellë dy probleme: sesa në kohën e PD-së. çrregullim të plotë të parametrave të gjakut dhe Jo vetëm që ka perënduar koha kur barnat pengesë në frymëmarrje. Në orën 20:30, është e bliheshin shumë lirë jashtë dhe tregtoheshin shënuar, familjarët janë larguar bashkë me nënën shumëfish më shtrenjtë në Shqipëri, por për të e tyre. Janë rikthyer pas mesnatës. Nga data 4 njëjtat barna dhe të njëjtat sasi në vitin 2013 sot deri më 21 shtator, e ndjera ka qëndruar në kushton 70 milionë dollarë më pak. Jemi të reanimacionin e përgjithshëm të spitalit. Madje, më vetëdijshëm se reforma në shëndetësi ka prishur 16 shtator i është bërë edhe një ndërhyrje dhe ka shumë orekse. Mbi të gjitha, monopole që rezultuar edhe me peritonit. Për fat të keq, ka ekzistonin përpara. ndërruar jetë më 21 shtator, pasi i janë bëra të Të ulësh çmimet e barnave, të ofrosh kontroll gjitha shërbimet dhe mjekimet në QSUT. Jo për bazë për moshën 40-65, të shkurtosh radhën e ne, por të gjithë botën, sëmundjet tumorale ngelen pritjes së koronarografisë nga 6 në 1 muaj, të ulësh sfidë e sistemeve shëndetësore. kohën e pritjes për rezonancën manjetike nga 3 Faleminderit! në 1 muaj, ose të bësh disa transplante veshkash, Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zoti Ministër! rreth 6, janë gjëra që dehtë kenë shkelur interesat Besoj se ishte me interes për të gjithë. e disave që ishin mësuar të abuzonin. Zoti Pendavinji. Jemi të vetëdijshëm që kemi shumë punë për Ilirian Pendavinji – I nderuar kryesues i të bërë për t’iu afruar vizionit tonë për shëndetësinë seancës, shqiptare dhe për të rregulluar korrupsionin Të nderuar deputetë, ekzistues. Duam të sigurojmë se kjo baltë që po Balta e hedhur nga opozita është sa kriminale, vjen, është si pasojë e prekjes së interesave të aq edhe e pavërtetë. E ftoj opozitën, që i ka të shkelura. Ajo nuk do të ndryshojë drejtimin e duhur gjitha instrumentet ligjore, për të ndjekur këto që u të reformës në drejtësi. referohet, të shkojë në prokurori. Nëse vetëm njëra Për këto duhet të shqetësohemi ne dhe opozita, vërtetohet, ai nuk e ka vendin atje ku është, por dhe jo për ndryshimin e projektligjit të barnave që atje ku dihet. po diskutojmë sot këtu, i cili ndryshe nga sa mund Projektligji i sotëm ndryshon nenin e një ligji të pretendohet nuk e ndryshon, për mendimin tonë, për barnat e shërbimit farmaceutik. Vihet re sigurinë e barnave. Së pari, konfirmoj se ndryshimi qartësisht se lobet e farmaceutikës, së bashku me bëhet për të vendosur zbatimin e plotë të elementë të caktuar të opozitës së sotme, përpiqen detyrimeve që Shqipëria ka nga marrëveshjet të pengojnë përpjekjet për uljet e çmimit të barnave. ndërkombëtare, konkretisht, ajo CEFTA. Ligji i Bënë gjithçka që mundën, që deri në shtator të barnave, konkretisht, neni 12/2, germa “c”, vitit 2013 barnat të shiteshin shumë më shtrenjtë diskriminon vendet e Ballkanit, duke kërkuar trajtim sesa në vendet e tyre të origjinës, si dhe janë diskriminues ndaj barnave të prodhuara në këto angazhuar për të përbaltur arritjet e qeverisë dhe vende, pasi kërkon që, përveç pajisjes me të sektorit të barnave. Deri në vitin 2013, kishte autorizim, duhet të qarkullojnë në një vend të monopol në fushën e farmaceutikës dhe çmimet e Europës për disa kohë. Ky nen duhet të ndryshohet barnave qenë shumë të larta. Fitonin kompanitë se dispozitat e tij janë qartazi diskriminuese për dhe zyrtarët e korruptuar, gjithçka në kurriz të prodhuesit e vendeve të Ballkanit. Këto dispozita shqiptarëve që paguanin shumë e më shumë. Ajo bien ndesh me nenin 13 të marrëveshjes CEFTA, që ndodh çdo tetor, është se teksa prej dy vjetësh neni 1, nenit 3 të marrëveshjes GOT dhe nenit 2
65 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të marrëveshjes TBT të OBT-së. shërbim dhe cilësi të standardizuar. Ne jemi të Legjislacioni shqiptar duhet të jetë me parimin vendosur që të përmirësojmë dhe zgjerojmë e mosdiskriminimit e të trajtimit kombëtar sipas kujdesin shëndetësor për bashkëqytetarët tanë. marrëveshjes së OBT-së. Mendimi i propozuar e Projektet e rëndësishme që janë në zbatim, do të ka sjellë legjislacionin shqiptar në përputhje me përmirësojnë ndjeshëm shërbimin shëndetësor angazhimet e OBT-së, marrëveshjen CEFTA dhe dhe spitalor në vendin tonë. E afrojmë këtë shërbim është në mbështetje të tyre. OBT-ja dhe sa më pranë qytetarëve, duke synuar që të arrihet marrëveshja CEFTA janë marrëveshje e njëjta cilësi shërbimi në të gjithë vendin. ndërkombëtare dhe si të tilla prevalojnë përkundrejt shëndetësisë së Kosovës legjislacioneve kombëtare. Siguria e barnave dhe Komisioni për Punën, Çështjet Sociale dhe garantimi i tyre nuk mund të bëhen me kërkesa Shëndetësinë e shqyrtoi këtë projektligj në cilësinë diskriminuese, pasi bie ndesh me OBT dhe CEFTA. e komisionit përgjegjës, bazuar në nenin 32 dhe Siguria e barnave duhet trajtuar si koncept univer- në nenin 39 të Rregullores. Gjatë diskutimit të këtij sal, sipas të cilit kudo që prodhohet, kërkesat e projektligji pati vërtetë debate rreth sigurisë dhe sigurisë janë të unifikuara. Këto janë detyrime që cilësisë së barnave që hyjnë në Shqipëri. i kemi firmosur. Duhet t’i zbatojmë. Shqetësimi është vërtetë i drejtë dhe legjitim për Nuk është vetëm kjo. Ministrisë së Ekonomisë çdo qytetar të përgjegjshëm të këtij vendi. Ne dhe asaj të Shëndetësisë i kanë ardhur kërkesa ndaheshim në qëndrime me opozitën për faktin të njëpasnjëshme nga qeveritë respektive, qoftë se rregullimi i këtij neni nuk e ulte sigurinë e të Serbisë, qoftë të Bosnjë-Hercegovinës. Para një barnave që hyjnë në Shqipëri, duke parë edhe jave ishim në një takim me Komisionin e zhvillimet në europë. Vetëm disa muaj më parë Shëndetësisë së Kosovës. Zonja Brovina shprehu mediet e Francës denoncuan faktin se në Francë shqetësimin e saj për diskriminimin që kishte qarkullonin rreth 700 barna false, atë që relatoi dhe Kosova për ilaçet që prodhoheshin aty. opozita. Këto janë vërtet të dëmshme për njerëzit. PD-ja akuzon ministrinë për sigurinë e barnave. Por duhet menduar se në Francë qarkullojnë këto Vetëm dy javët e fundit ajo qeveri ka regjistruar 52 barna, sepse nuk ekziston ku nen, për të cilin ne barna. Madje, u përballëm me kërkesa të tilla po debatojmë sot, nuk besoj se po. Absolutisht jo, absurde, kur kërkesa për regjistrimin e barnave, dhe bota, siç e dimë të gjithë, është e ekspozuar shqyrtimi i një dokumentacioni profesional prej disa ndaj trafikantëve të ndryshëm në biznesin qindra faqesh dhe miratimi i regjistrimit janë farmaceutik, i cili, për hir të së vërtetës, është një realizuar brenda një dite të vetme. PD-ja akuzon biznes lider në botë për sa u përket të ardhurave ministrinë për sigurinë e barnave, por nëse në vitin që ka. 2013 janë bërë 133 analiza, në vitin 2014 janë bërë Prandaj mendoj se diskutimi pa bazë dhe bosh 352. Në nëntë muajt e këtij viti janë realizuar rreth u lë vend problematikave që vërtetë ekzistojnë për 332 analiza. shëndetësinë shqiptare, për të cilat siç jemi ne të Shpjegojmë për opinionin publik se në Shqipëri shqetësuar, duhet të jetë dhe opozita dhe realisht kanë qarkulluar deri më sot rreth 300 barna me duhet ta votojmë këtë nen. origjinë nga vendet e Ballkanit dhe nuk është bërë Faleminderit! hataja. Ndërsa skandalin e rimbursimit të barnave (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) e zbuluan dhe e denoncuan strukturat qeveritare Valentina Leskaj – Faleminderit! të kontrollit të qeverisë, ndërkohë që hetimet nga Këtu mbyllen diskutimet për projektligjin “Për organet e drejtësisë vazhdojnë. Për informacion, barnat dhe shërbimin farmaceutik”. në vitet 2014-2015, Ministria e Shëndetësisë ka Kalojmë në projektligjin “Për disa ndryshime prokuruar me tender të hapur rreth 3,1 miliardë dhe shtesa në ligjin nr. 10296, datë 08.07.2010 lekë barna. PD-ja akuzon sot kontrollin “Për menaxhimin financiar dhe kontrollin”. shëndetësor pa pagesë për grupmoshën 40-65 Ka pyetje për projektin? Nuk ka. vjeç, pasi e ndjen se ky është një hap konkret drejt Relatori? mbulimit universal, të cilin e kemi premtuar në Atëherë, kalojmë në diskutime. fushatë, ndjen se shqiptarët po shkojnë masivisht, Fjalën e ka deputeti Anastas Angjeli. ndjen që nuk ka më barriera financiare dhe Të përgatitet Igli Cara. gjeografike për t’u afruar shqiptarëve të njëjtin Anastas Angjeli – E nderuara drejtuese e
66 Legjislatura e 8-të Viti 2015
seancës, Nga zbatimi i deritanishëm i këtij ligji pa dyshim Të nderuar deputetë, që ka pasur disa arritje. Strukturat e menaxhimit Duke diskutuar për projektligjin “Për financiar dhe të kontrollit nën drejtimin e njësisë menaxhimin financiar dhe kontrollin” lindin qendrore për harmonizimin dhe menaxhimin natyrshëm disa pyetje. financiar të kontrollit kanë punuar, në kuadër të Pse po e ndryshojmë ligjin ekzistues? Cilat janë një projekti 5-vjeçar, 2011-2016, dhe natyrisht kanë arritjet e deritanishme nga zbatimi i këtij ligji? Cilat zbatuar dhe një projekt të implementimit të një janë problematikat dhe shqetësimet që kanë dalë sistemi modern në menaxhimin financiar dhe të në zbatim të tij? Ku bazohen ndryshimet e sotme? kontrollit të inspektimit financiar publik në Shqipëri. Cilat janë risitë e këtij projektligji? Njëherëshi, bazuar në këtë projekt, janë arritur Pa dyshim që, siç edhe mund ta dini, pas vitit që të përgatiten disa akte ligjore, disa akte të tjera 2008 çështja e menaxhimit financiar dhe e kontrollit nënligjore, janë organizuar një sërë trajnimesh dhe të brendshëm është vendosur në fokus në shumë pa dyshim është rritur dhe numri i njësive që vende të Europës, kjo falë ngjarjeve financiare zbatojnë teknikat e menaxhimit të riskut dhe tronditëse, të cilat kanë ndodhur dhe kështu e kanë hartojnë regjistrin e risqeve, si dhe është rritur shtruar menaxhimin e financave publike në një shkalla e monitorimit dhe cilësia, janë monitoruar prioritet kryesor. Për më tepër, kjo edhe për situatën mbi 15 tregues të performancës. Po, përveç këtyre e financave publike pas vitit 2009 në vendin tonë. arritjeve, pa dyshim që kanë dalë, gjatë zbatimit të Unë kam besuar dhe besoj se ndryshimet në ligjit, edhe një sërë shqetësimesh, një sërë ligjin e procedurave tatimore, që sapo diskutuam problematikash. Kështu, duke iu referuar raportit dhe ne miratuam, si dhe disa ndryshime të të Ministrisë së Financave për funksionimin e pritshme në Kodin Penal, që do të vijnë të sistemit të kontrollit të brendshëm, raportit të diskutohen në Kuvend, të cilat mbështesin me Kontrollit të Lartë të Shtetit për zbatimin e buxhetit përgjegjësi luftën kundër informalitetit, kaq të të shtetit të vitit 2013, ka pasur disa probleme në domosdoshme, do të ishin të cunguara dhe do të fushën e menaxhimit financiar dhe të kontrollit, ishin ndoshta edhe pa rezultat, sepse do të ishin sipas të gjithë komponentëve të tij; ka pasur të njëanshme nëse ne nuk përmirësojmë edhe problematika dhe shqetësime në mjedisin e menaxhimin financiar; nëse ne nuk përmirësojmë kontrollit, sepse ende ekzistojnë mangësi në edhe kontrollin; nëse nuk përmirësojmë cilësinë e përcaktimit e misionit apo strategjisë dhe shpenzimeve dhe përdorimin efektiv të tyre. Këtu objektivave të institucioneve. kam parasysh faktin sa ku dhe si shpenzojmë? Në disa raste ka munguar vullneti menaxherial Çfarë dhe si përfitojmë nga shpenzimet përmes për delegimin e detyrave, si dhe ka pasur atyre ç’ka taksapaguesit shqiptarë paguajnë? Në shqetësime dhe defekte në menaxhimin e riskut, funksion të këtij qëllimi, vjen ky akt ligjor i sotëm, i në aktivitetin e kontrollit, në informimin, cili do të pasohet me një akt tjetër për inspektimin, komunikimin dhe në monitorimin. pak orë më vonë, dhe javën e ardhshme edhe me Pikërisht, për të rregulluar sa të jetë e mundur një ligj tjetër. defektet që kanë ndodhur në këto 5 drejtime që Sistemi i menaxhimit financiar, që ne po përmenda më sipër, si dhe bazuar në progresin e diskutojmë dhe i kontrollit është shumë i arritur në fushën e kontrollit të brendshëm financiar rëndësishëm dhe me një rëndësi të veçantë, pasi publik, duke u bazuar në të njëjtën kohë në ai është një sistem politikash dhe procedurash standardet e Komisionit Europian, si pjesë e veprimtarish dhe kontrollesh, që shërben për të kapitullit 32 të ascquis communautaire, të adresuar risqet dhe për të dhënë të gjitha garancitë standardeve të COSO-s, të Kontrollit të Brendshëm e mjaftueshme për arritjen e objektivave të çdo Financiar Publik; duke u bazuar gjithashtu në njësie publike. Pra, kemi të bëjmë me një sistem strategjinë e menaxhimit të financave publike të që siguron përdorimin sa më eficient, më efektiv, vitit 2014-2020; dhe në rekomandimet e DG-Bud- më ekonomik të burimeve financiare publike, duke get pranë Komisionit Europian, si dhe duke parë respektuar të gjitha parimet, atë të transparencës kontrollin e jashtëm ose më mirë, siç e dini, dhe të ligjshmërisë, si dhe shmangien e Kontrollin e Lartë të Shtetit; ne bëmë disa shpërdorimit, të keqpërdorimit dhe vjedhjes së përmirësime ligjore, të cilat përputheshin me pasurisë. zhvillimet bashkohore në këtë fushë, u bënë
67 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ndryshimet edhe në këtë projektligj, duke sjell disa seancës! risi. Konkretisht, projektligji parashikon një ndarje Të nderuar kolegë deputetë, sa më të qartë midis nëpunësve autorizues, Kjo vjeshtë e stinës, me shi e furtunë, me dalje menaxherëve financiare dhe atyre të operacioneve lumenjsh dhe përmbytje tokash e banesash të tjera, dhe një delegim më të mirë të anekënd Jugut, duket që nuk e nxori dot nga roli kompetencave, sipas shkallës së hierarkisë brenda Kryeministrin e, për fat të keq, teatri vazhdon. Për një institucioni. dikë kjo është komedi, për shumë të tjerë dramë Së dyti, projektligji përkufizon dhe qartëson dhe tragjedi për jo pak shqiptarë që kanë humbur funksionin e titullarëve të njësive të shoqërive e humbin përditë nga kjo qeveri punën, sigurinë e tregtare, pasi aktualisht ka ende ekuivoke; ka jetës, të biznesit dhe të familjes së tyre. paqartësi se cili është titullari, administratori apo Për 10 ditë rresht jetuam veç me futboll, aksioneri, asambleja e aksionerëve. propagandë spotesh, kronikash aktivitetesh dhe Projektligji, gjithashtu, është i fokusuar në rritjen përsiatjesh pafund të një Kryeministri delirant, që e rolit të menaxhimit të riskut, sipas standardeve duket se na mendon akoma në epokën e gurit, që më të larta. Projektligji, gjithashtu, saktëson kriteret bllokon rrugë, lokale e nacionale, që jep mesazhe për nëpunësin zbatues. Ndryshimet që sjell qetësie, sikur ndodhet në kopshtin me egërsira; projektligji, të propozuara, qartësojnë dhe që ngazëllehet si xhandari me shkopin a gardiani përmirësojnë gjithë procesin e menaxhimit me çelësat e prangave, dhe që puna është financiar dhe të kontrollit. Përmirësimi i këtij sistemi katandisur në atë pikë, që dikush duhet t’ia mësojë do të kontribuojë në forcimin e kontrollit të se shqiptarët janë europianë, se Europa është aq brendshëm financiar publik, duke bërë të mundur pranë, sa shpirti ynë e ndien dhe aq larg, sa politika që fondet publike si ato kombëtare, ashtu edhe e mbrapshtë e bën të jetë. ato të financuara dhe nga Bashkimi Europian apo Që Kombëtarja jonë fitoi është mrekulli; fitojnë nga donatorë të ndryshëm, të mirëmenaxhohen çunat, fitojnë dhe shqiptarët, po kurrsesi ky zotni, dhe të kontrollohen sa më mirë. i cili do që të jetë edhe trajner, edhe shef klubi, Pa dyshim që edhe pse sjellim disa edhe zëdhënës, edhe agjenci festimesh. përmirësime, të cilat duhen parë në kompleks me Ndërkohë, bllokon Tiranën dhe zbraz shkollat, tri ligjet e tjera, është e domosdoshme që të nxjerr nxënësit në mitingje, njëkohësisht harron vazhdojë rritja e ndërgjegjësimit të niveleve të larta mijëra shqiptarë të tjerë mes ujit dhe mungesës të menaxhimit mbi rëndësinë e implementimit, së energjisë, mes hallit të shkatërrimit, jo vetëm menaxhimin financiar dhe të kontrollit, duke bërë për atë çka kishin, por edhe të braktisjes totale që ky proces, si dhe menaxhimi i riskut në të gjitha nga pushteti lokal e qendror, bashkë. Se ky zotni institucionet publike të jetë në përputhje me sot i duket të jetë Kryeministër, kryebashkiak lider standardet bashkëkohore. Kështu do të jetë një Ballkani, e pse jo dhe Mesia. angazhim më i madh i të gjithë administratës Ndërkohë që ditët e kësaj qeverie kalojnë, pak, publike për zbatimin e elementeve të rëndësishëm shumë pak shpresë ka që ky dimër i tretë i qeverisë të menaxhimit financiar dhe të kontrollit. të jetë i ngrohtë, aq më pak kur milionat e eurove Unë besoj se përmirësimet e ardhura, edhe pse të CEZ-it shkojnë e vijnë, shtohen, pjesëtohen e nuk e ndryshojnë ligjin tërësisht, janë të shumëfishohen në afera; pa investime, pa domosdoshme në funksion të menaxhimit më të përmirësime në rrjet, me trysni mbi shtresat në mirë të financave publike dhe të kontrollit të nevojë dhe, sikur të mos mjaftonte, duke çuar përdorimit të këtyre shpenzimeve për rritjen e pensionistët dhe të papunët drejt burgut, e përtej cilësisë së tyre, me qëllim që taksapaguesit tij. shqiptarë të dinë gjithçka për mënyrën, përdorimin Për ditë të tëra i vetmi hall që patëm mbi kokë dhe përfitimin nga shpenzimet publike. Prandaj ju ishte: a do ishin bashkë në qeverisije Rama e ftoj që ta votoni këtë projektligj. Meta? Sa minuta takoheshin dhe ku takoheshin? Faleminderit! A do t’i merrte qeveria impulset e reja, siç Meta Valentina Leskaj- Faleminderit! thoshte? Do ikte Sajmiri, Beqja apo ndonjë ministër Fjalën e ka deputeti Igli Cara. tjetër? E ndërkohë që lajme të tilla prodhohen me Të përgatitet deputetja Evis Kushi. shumicë nga kjo qeveri, askush prej kësaj Igli Cara – Faleminderit, zonja drejtuese e maxhorance nuk shqetësohet për vendet e punës
68 Legjislatura e 8-të Viti 2015
që nuk hapen, për bizneset që s’rriten, për shkollat e eurove të ndërtesës së re të OSHEE-së, që që s’ndërtohen, për rrugët që nuk vazhdojnë, për drejtorit mik i bëhen dhuratë. qytetarët që s’qëndrojnë në dhe të tyre. Duhen përmirësuar procedurat doganore për Gjithkujt i shitet propagandë, fjalime boshe e më shumë transparencë dhe efikasitet në dogana, përsiatje “alla Belul” të Kryeministrit para kujtdo, por gjithashtu duhet mbajtur përgjegjësi për 13. 5 investitorëve të Fondit Amerikan të Zhvillimit, milionë euro të hedhura dëm për Crown Agency, përfshirë dhe bufonadës së tij nuk i mungon edhe sepse rezultatet tashmë dihen dhe janë të pranuara qershia mbi tortë. Besoj se nuk e keni fshirë nga se nuk janë aspak pozitive për gropën e krijuar në memoria konferencën e shtypit fiks, si tek të ardhurat në dogana, për kontrabandën e Portokallia, e yllit të Tatimeve të kësaj qeverie. cigareve dhe jo vetëm. Kjo qeveri është e paaftë, këtë e di Rama, Duhet thënë, gjithashtu, se janë rritur kostot e akoma më mirë e di Meta; kjo qeveri nuk di çfarë biznesit të ndershëm. Boll t’ju kujtoj se operatorët bën, qep e shqep si Penelopa, bën e ç’bën, merr që kalojnë aktualisht në doganë, kanë kosto e jep dhe kostot e paditurisë dhe shtesë, pa merituar pagesën prej 22 eurosh për papërgjegjshmërisë së përfaqësuesve të saj i çdo deklaratë doganore të regjistruar. E paguajnë paguajnë shqiptarët sot e për mot! Nga gjuha thonë të gjithë pa përjashtim, në ndonjë rast dy apo tre s’vjen gjë e keqe, por më keq se kaq s’di si mund herë dhe për një faturë. E paguajnë atë në transit, të jetë. e paguajnë edhe në doganën pritëse. Kolegë deputetë, Ka raste që për një mjet grupazh kostoja shtesë Sot vjen në Kuvend, projektligji “Për disa mund të shkojë deri mbi 300 euro. E paguajnë atë ndryshime dhe shtesa në ligjin “Për menaxhimin përsëri në transit, e paguajnë edhe në doganën financiar dhe kontrollin”, ligj i hartuar në vitin 2010 pritëse. Biznesit fason, ka raste që kjo kosto i shkon dhe që kishte për qëllim përdorimin sa më eficient edhe deri në 500 euro. të burimeve financiare publike, duke respektuar Zoti ministër, ju ftoj që ta verifikoni këtë që ju parimin e transparencës, si dhe shmangien e thashë. Raste të tilla ka plot. Duhet ndëshkuar shpërdorimit, keqpërdorimit dhe vjedhjes së evazioni fiskal, duhet kërkuar kuponi tatimor e pasurisë publike. duhet vënë kasa fiskale në subjekte, por jo si Ndryshimet e propozuara mund të zhurmë për të fshehur evazionin e frikshëm të konsiderohen pozitive. Për më tepër ato gjejnë bizneseve të naftës dhe medikamenteve. zbatim në të gjithë operatorët e tregut që përdorin Duhet përmirësuar sistemi shëndetësor, duhet fonde publike, pra te njësitë e qeverisjes vendore financuar dhe sistemuar ai, por kjo nuk bëhet duke e qendrore, shoqëritë tregtare dhe entet. i dhënë, me një të rënë të lapsit, 120 milionë euro Megjithatë, në këtë periudhë maxhoranca ka sjellë një klienti të qeverisë dhe duke lënë qytetarët nëpër mendime të disa ligjeve, si ai i procedurave spitale në mëshirë të fatit. tatimore, ky i menaxhimit financiar, pak më vonë i Për më tepër, kjo qeveri duhet të mendojë të ligjit të inspektimit financiar. Kemi në shqyrtim ndalojë largimin e mjekëve në emigracion, sepse ndryshimet në Kodin Penal për rastet e evazionit siç shenjat tregojnë, jo larg do të ndodhë një e të kundërvajtjes, kontrabandës e të tjerë. përballje me emergjencën e trurit në ikje. Në pamje të parë, pa dashur të paragjykoj, Për të qenë të qartë mes nesh dhe për ta duket sikur mirë bën, sepse në fund të fundit janë dëgjuar shqip-shqip qytetarët: po, mosdhënia e përpjekje të kësaj qeverie për më shumë kuponit është shkelje dhe anomali, dhe për këtë transparencë dhe luftë kundër informalitetit. Kështu të çoj në burg, por krim dhe vetëm krim është duket, por ne e dimë mirë shprehjen e popullit: vjedhja e varfërimi i shqiptarëve me ligj, në “Peshku qelbet nga koka”. E nëse mbetemi te Kuvend. Akoma më kriminal është selektiviteti që informaliteti, të gjithë e dimë se ai fle me ndodh kudo, që nga bizneset, shembjet e korrupsionin, e meqenëse flasim, të flasim me disa ndërtimeve pa leje, vazhdon te energjia, në tatime fakte. e në dogana. Sepse, në këtë vend duket sikur ka Duhet aksioni ndaj personave fizikë e juridikë ligj, por mbi të gjitha duket se ka Maliq. që s’e paguajnë energjinë, por ama duhet edhe Është normale që pasojat të duken shpejt. transparencë e dhënie llogarie për 600 milionë Indeksi i investimeve ka rënë, dhe këtë e tregojnë eurot e tretura të CEZ-it, që ju i falët, apo milionat raportet e ndërkombëtarëve, por e sheh edhe syri
69 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
i çdo shqiptari. Konsumi ka pasur rënie, bujqësia, objektivave të njësive publike. Pra, në thelb e cila u trumbetua aq shumë, ka përgjysmuar ritmet synohet një përdorim sa më efecient, efektiv dhe e rritjes. Pak më parë dëgjova ministrin e ekonomik i burimeve financiare publike, duke Financave kur tha se prodhimi bujqësor mund të respektuar parimet e transparencës dhe të mblidhet në pikat e grumbullimit dhe është pa ligjshmërisë, si dhe shmangien e shpërdorimit, taksë, por e ftoj ministrin e Financave, që të dalë keqpërdorimit dhe vjedhjes së pasurisë. ndonjëherë në terren, sepse ndoshta në letra E theksoj se kjo vlen për të gjitha njësitë që kështu është. Të dalësh në treg e të çosh në pikat shpenzojnë fonde publike, të tilla si njësitë e e grumbullimit prodhimin bujqësor, ju, zoti Ministër qeverisjes së përgjithshme, shoqëritë tregtare, duhet ta dini se tatimorët të sekuestrojnë mallin, organizatat jofitimprurëse, autoritetet e kur është pa faturë. Aq më tepër, nëse do t’i pyesni përbashkëta, të cilat zotërohen, kontrollohen dhe pikat e grumbullimit, asnjë nga ato nuk merr mall financohen nga një njësi e qeverisjes së pa faturë tatimore. përgjithshme. Po ashtu, vlen edhe për njësitë e Duke shkuar më tej, pagat kanë mbetur në tjera, që shpenzojnë fonde publike sipas një vend. Pensionet po e po. bankat, ndoshta me të marrëveshjeje ndërkombëtare. Aktualisht, në drejtë, nuk po japin kredi, ndërkohë që kreditë e Shqipëri po zbatohet një projekt me titull: këqija janë bërë më shqetësuese. Në këtë mo- “Implementimi i një sistemi modern të menaxhimit ment, disa qytetarë po gjejnë edhe zgjidhje. Disa financiar dhe kontrollit, dhe i inspektimit financiar gjejnë zgjidhje të pandershme, kundër ligjit, dhe publik në Shqipëri”, financuar nga fondet “IPA shkojnë e falen te mbjellja e kanabisit, që zgjeron 2012”. Ky projekt po realizohet në bashkëpunim hartën e mbjelljes, po për shumicën i vetmi shpëtim me ministritë e Austrisë dhe të Francës. i ndershëm duket se është bashkimi me radhën e Nga ecuria e deritanishme e projektit, bazuar gjatë të emigrantëve sirianë të luftës, që shkojnë në disa kritere të përcaktuara qartë, rezulton se në Gjermani. performanca e përgjithshme është përmirësuar Kolegë deputetë! ndjeshëm në vitin 2014, krahasuar me vitin 2013; Falë Ramës e Metës sot është shumë e lehtë pothuajse të gjitha ministritë e kanë rritur të bësh retorikë politike dhe të bësh opozitarin. Falë performancën e tyre në një masë të Ramës e Metës vendi dhe qytetarët kanë hyrë në konsiderueshme. një fazë kritike, në një spirale mungese shprese Megjithatë, ka ende problematika, të cilat lidhen dhe prosperiteti. Falë tyre shumë prej ministrave me mjedisin e kontrollit, me menaxhimin e riskut, dhe drejtorëve të tyre, shumë sektorë shkojnë keq me aktivitetet e kontrollit, informimin dhe e më keq. Falë tyre mungojnë strategjitë dhe komunikimin apo me monitorimin. Prandaj, bazuar politikat zhvilluese, mungojnë investimet e huaja, pikërisht në këto problematika që janë shfaqur deri mungojnë besimi dhe shpresa se do të shkojmë më tani, projektligji aktual që po diskutojmë sot sjell përpara dhe ky vend do të bëhet. Nëse ju keni disa risi të rëndësishme. punën, dhe ne si opozitë kemi fjalën, kthejuni Së pari, projektligji parashikon një ndarje të punës me gra e burra të përgjegjshëm dhe mos e qartë të detyrave midis nëpunësve autorizues, rrënoni e mos e bastisni më shumë këtë vend. menaxherëve financiarë e menaxherëve të Faleminderit! operacioneve të tjera, si dhe parashikon qartë Valentina Leskaj – Faleminderit! Fjalën e ka delegimin e kompetencave sipas shkallëve të deputetja Evis Kushi. Të përgatitet deputetja hierarkisë brenda institucionit. Lidhur me delegimin Jozefina Topalli. e kompetencave, projektligji vërtetë u jep të drejtën Nuk është? Në rregull atëherë. Vijon me Ervin menaxherëve dhe nëpunësve që t’i delegojnë Bushatin. kompetencat e tyre, por megjithatë nëpunësit Evis Kushi – E nderuara drejtuese e seancës! autorizues që delegojnë kompetencat janë dhe Të nderuar kolegë! mbajnë përgjegjësi për kompetencat e deleguara. Ligji për menaxhimin financiar dhe kontrollin u Së treti, aktualisht ka disa paqartësi se cili është shërben të gjitha njësive publike dhe personelit të titullari, cili është administratori apo asambleja e tyre, me qëllim për të adresuar risqet e mundshme aksionarëve? Projektligji aktual e zgjidh këtë dhe për të garantuar që fondet publike të problematikë duke e përcaktuar qartë: në shoqëritë shpenzohen në funksion të përmbushjes së tregtare titullari është organi përgjegjës për
70 Legjislatura e 8-të Viti 2015
përcaktimin e politikave të shoqërisë, ndërsa në cilët duhet të japin një pamje sa më rigoroze të njësitë publike që drejtohen me organe kolegjiale realitetit, për t’i ardhur sa më shumë në ndihmë vendimmarrëse, titullar konsiderohet pikërisht ky menaxherëve dhe për të përmirësuar ndjeshëm organ. menaxhimin financiar dhe kontrollin. Së katërti, projektligji i jep një rëndësi të veçantë Prandaj, bazuar në gjithë këto argumente, menaxhimit të riskut sipas rekomandimeve dhe bazuar në gjithë këto risi që sjell ky projektligj, ftoj standardeve ndërkombëtare dhe të ekspertëve të kolegët që ta votojmë atë. projektit IPA të Bashkimit Europian. Për këtë arsye, Ju faleminderit! përveç koordinatorit të riskut, që aktualisht ekziston Valentina Leskaj – Faleminderit! si funksion, shtohet dhe një funksion i ri në ligjin Fjalën e ka deputeti Bushati. Përgatitet deputeti aktual, që është “koordinator i menaxhimit financiar Astrit Veliaj. dhe të kontrollit”, i cili është edhe nëpunësi Ervin Bushati – Përshëndetje të nderuar autorizues i njësisë publike. kolegë e qytetarë! Gjithashtu, projektligji saktëson kriteret për Më vjen mirë që sot paraqesim një projektligj, nëpunësit zbatues, formimin që duhet të kenë, që ka të bëjë me menaxhimin më të mirë të fondeve arsimimin që duhet të ketë, në funksion të publike. Që një shtet të jetë funksional, patjetër që përmbushjes me sukses dhe me profesionalizëm ka nevojë për një menaxhim sa më të saktë të të detyrave që ai ka në ngarkim. fondeve publike. Së fundi, ndryshimet e propozuara qartësojnë Pavarësisht diskutimeve politike, jo vetëm në dhe përmirësojnë procesin e menaxhimit financiar Shqipëri, por në të gjithë botën sot, të bindjeve dhe kontrollit për menaxherët dhe punonjësit e tjerë majtas, djathtas apo në qendër, të gjithëve bashkë të njësive publike, çka kontribuon në forcimin e na duhet një menaxhim më i mirë i fondeve publike, kontrollit të brendshëm financiar publik, duke bërë sepse kanë të bëjnë me para që mblidhen për të mundur që të mirëmenaxhohen fondet publike, taksapaguesit dhe shkojnë për taksapaguesit. Para si ato kombëtare, ashtu edhe ato që financohen që mblidhen nga biznesi dhe nga qytetarët dhe që nga Bashkimi Europian apo nga donatorë të tjerë. shkojnë për shërbime më të mira për qytetarët, Por pavarësisht këtyre risive që sjell projektligji, për bizneset, për infrastrukturën dhe gjithçka që ai duhet të shoqërohet edhe me disa hapa të tjerë, ne marrim nga një qeverisje më e mirë. me disa masa të tjera, për të forcuar dhe Sot në të gjithë botën, edhe pas krizave të fundit përmirësuar ndjeshëm menaxhimin financiar dhe që kane ndodhur, vihet gjithmonë e më shumë kontrollin. theksi në menaxhimin sa më të mirë të fondeve Si fillim, nivelet e larta të menaxhimit duhet të publike, në mënyrë që qeverisja e mirë të ketë ndërgjegjësohen mbi rëndësinë e implementimit prioritetet sa më afër e sa më pranë qytetarëve, të menaxhimit financiar dhe kontrollit. Kjo mund të dhe t’i zbatojë ato sa më shpejt. realizohet nëpërmjet trajnimeve të vazhdueshme, Shpenzimet dhe të ardhurat, të cilat janë dy anët të organizuara nga njësia qendrore, për kryesore të një menaxhimi sa më të mirë financiar, harmonizimin e menaxhimit financiar dhe kontrollit. duhet të përafrohen sa më shumë, dhe të dyja Gjithashtu, standardet ndërkombëtare bashkë të kenë në bazë një menaxhim sa më të theksojnë rëndësinë e menaxhimit të riskut në të saktë, pa humbje energjie dhe pa mungesa në të gjitha institucionet publike, sidomos për procesin dy krahët. e buxhetimit, duke përfshirë të gjitha fazat e tij, që Gjithashtu, duhet që patjetër të kemi edhe një nga planifikimi e deri te auditivi. Po ashtu është parametër tjetër, që ka të bëjë me kapacitetet shumë e nevojshme të angazhohet e gjithë njerëzore, teknike, të një strukture sa më të saktë. administrata publike, për të zbatuar elementët e Pavarësishts e si vendoset për prioritetet politike menaxhimit financiar dhe të kontrollit. Të gjithë të investimeve, qoftë nga një qeverisje apo një duhet të japin kontribut për të forcuar siç duhet tjetër, duhet që patjetër të ketë një shtyllë kurrizore, kontrollin e brendshëm të njësisë. një bazë, ku kapacitetet kryesore, mekanizmat Përfundimisht, njësia qendrore, në kryesorë se si përllogariten, si zbatohen dhe si bashkëpunim me strukturat e tjera të Ministrisë së kontrollohen të gjitha këto investime apo projekte, Financave, duhet të vazhdojë punën për duhet që të jenë në qendër dhe të kenë një përcaktimin e treguesve kyç të performancës, të zbatueshmëri e një efektivitet sa më të lartë.
71 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Duke pasur një transparencë, ne jo vetëm kemi (Ndërhyrje pa mikrofon). një përmirësim dhe një menaxhim sa më të mirë Po, e kanë në një ditë, por njëri mungon. të fondeve publike, po gjithashtu rrisim edhe (Ndërhyrje pa mikrofon). besimin te qytetarët, që fondet e tyre, paratë e tyre, Patjetër, po kur të vijë. infrastruktura që do të marrin, është në të mirë të Fjalën e ka deputeti Astrit Veliaj dhe përgatitet tyre dhe paratë nuk janë shpenzuar në një mënyrë deputetja Antoneta Dhima. joracionale, gjë që bën që ata të jenë më të Astrit Veliaj - E nderuar drejtuese e seancës, përgjegjshëm për të gjithë procesin, që nga Të nderuar kolegë deputetë, momenti i taksimit, duke ndjekur dhe shpenzimet, Sot do të dal pak jashtë rendit të ditës, meqë duke parë transparencën, pra të jenë pjesëmarrës flas pak (më jepet pak mundësi për të folur). Sot më aktivë, më të ndërgjegjshëm, më të sinqertë. do të flas pak për sipërmarrësit shqiptarë, të cilët Gjithashtu, ndoshta të ndjejnë më shumë edhe të në vitet ’90 e nxorën vendin nga varfëria, ndërtuan drejtën e tyre për të kërkuar me ngulm ato që një pasuri kombëtare me mund e me sakrifica dhe meritojnë, ato që kërkojnë nga një sistem i cili është sot e kanë bërë Shqipërinë akoma më të bukur funksional. dhe më të dashur, për ata njerëz, të cilët krijuan Në qoftë se ne arrijmë të rrisim infrastrukturën, zhvilluan prodhimin, industrinë, përgjegjshmërinë nëpërmjet edhe mbikëqyrjes së sportin, arsimin, ndërtimin, turizmin, bujqësinë, këtyre fondeve; në qoftë se ne arrijmë të fitojmë te gazetat, televizionet dhe bankat. Për mendimin tim biznesi, te qytetarët besimin se fondet, prioritetet këta sipërmarrës duhen respektuar, dhe dhe investimet po menaxhohen në një mënyrë personalisht, ndihem i respektuar që parlamenti korrekte, atëherë patjetër do të kemi një ekonomi ka sipërmarrës, të cilët u kanë dhënë mundësi të dhe një sistem financiar më efikas në shërbim të punojnë me nder mijëra njerëzve dhe sigurisht që qytetarëve. këta janë të dobishëm dhe nuk janë ata Gjithashtu, duhet të kemi parasysh se duke sipërmarrës të drogës, të pasurive të paligjshme pasur një sistem funksional, një sistem që apo të çdo aktiviteti tjetër të paligjshëm, por janë vetëkontrollohet, një sistem që nuk humbet energji, ata sipërmarrës që me mund dhe me sakrifica, jo vetëm që u shërbejmë qytetarëve, por rrisim, kanë mundur të bëjnë një histori suksesi në këtë gjithashtu, edhe besimin te donatorët, të cilët mund vend, janë ata të cilët për 25 vjet (rreth 2 dekada), të kenë më shumë besueshmëri në një sistem që kanë vuajtur nga krimi i organizuar, nga gjobat e funksionon, një sistem që nuk i shpërdoron paratë krimit të organizuar, nga gjobat e tatimeve me e tyre, sepse dihet që edhe donatorët përgjigjen orientim politik apo politikanësh, nga gjobat e para planeve të tyre, para taksapaguesve të tyre gjyqësorit dhe shumë të tjera. apo qytetarëve të tyre, të cilët u kanë dhënë Për 25 vjet kemi ëndërruar për një Shqipëri fondet, qoftë ato publike, qoftë ato private (edhe tjetër dhe sot nuk është ajo që kemi ëndërruar ne, ndaj aksionarëve) dhe duke rritur besueshmërinë, por ka nevojë që politika, qeveria, deputetët të patjetër mund të thithim në të ardhmen më shumë kenë një sjellje ndryshe me sipërmarrësit, t’i fonde. stimulojnë ata, t’u krijojnë një atmosferë, sepse Mendoj se të dyja palët, pavarësisht janë këta që e mbajnë ekonominë sot, është grupi orientimeve politike, siç ndodh sot në të gjithë më i madh i interesit që ka të punësuar rreth 1 botën, dhe prioriteteve qoftë edhe politike, në milion punonjës dhe vetëm 10% e këtyre mund mënyrën si menaxhohen investimet, pavarësisht të jenë në punë shtetit. Kjo është arsyeja që si e kemi sistemin fiskal, duhet të jemi të gjithë sipërmarrësit duhen respektuar, duhen ndihmuar, bashkë në të njëjtën fjalë që menaxhimi sa më i sepse ata janë promotori i zhvillimit të vendit dhe saktë i fondeve publike, është në të mirë të ashtu siç thoshte edhe Çurçilli: “Sipërmarrësin mos qytetarëve shqiptarë dhe të ekonomisë shqiptare e shihni si një gjah për ta gjuajtur, si një lopë për në vazhdimësi. ta mjelë, por si një kalë karroce që tërheq vagonët Faleminderit! e ekonomisë së vendit”. Valentina Leskaj - Faleminderit! Për këtë arsye kërkoj nga politika, që së bashku Shfrytëzoj rastin t’i uroj ditëlindjen deputetit t’i japim një qasje tjetër sipërmarrjes dhe shteti të Bushati. mos jetë si sundues i tregut, por të ketë liri Edhe 100! ekonomike, zhvillim dhe punësim. Sigurisht, unë
72 Legjislatura e 8-të Viti 2015
jam deputet i Beratit dhe patëm një ëndërr për të nuk është kështu), produkt i Universiteti të Beratit bërë një universitet në Berat, në një krahinë, një është edhe një deputete e Beratit, e cila është qytet me kontribute të mëdha në historinë e vendit, shkolluar me mesatare 10, së bashku me por që ishte lënë pas dore prej dekadash. Krahina bashkëshortin e saj. po braktiset sot nga rinia, por rinia është jetë, është Produkt i Universiteti të Beratit janë edhe 70 shpresë, është garanci, se atje ka një të ardhme. % e administratës në Berat, të diplomuar në këtë Mungesa e rinisë apo një rini e paarsimuar janë universitet, të cilët janë sot më të mirët. shenja të varfërisë dhe të falimentimit. Sot Berati Edhe një herë i bëj thirrje qeverisë, ministres ndodhet në një gjendje agonie. Papunësia është së Arsimit dhe Kryeministrit, të vënë dorë dhe t’u më e madhe se në çdo rreth tjetër. Edhe ai pak japin një mundësi, duke e rihapur këtë universitet. arsim që e ofruam me tarifa shtetërore, sot është Faleminderit! drejt mbylljes (është viti i fundit), sepse u pa e Valentina Leskaj - Faleminderit! arsyeshme jo për shkaqe politike, por në filozofinë Me sa duket, zoti Bode nuk është këtu. e kësaj qeverie mendohet se elita politike, elita (Ndërhyrje pa mikrofon). akademike dhe elita e vendit duhet të mblidhet Njoftohet edhe pasfolësi, që është zoti Bode. vetëm në Tiranë, pra t’i braktisim rrethet, t’ua heqim Njoftojeni! elitat lokale dhe t’i sjellim në Tiranë, sepse indirekt Fjalën e ka deputetja Antoneta Dhima. kështu ka ndodhur, që të gjithë studentët duhet të Antoneta Dhima - E nderuar drejtuese e vijnë në Tiranë, të gjithë akademikët duhet të jenë seancës, në Tiranë dhe sot në Berat nuk gjen një doktor Të nderuar kolegë deputetë dhe deputete, shkencash dhe jo vetëm në Berat, por edhe në Të nderuar qytetarë, Fier dhe në shumë qytete të tjera. Komisioni për Ekonominë dhe Financat mori A është e drejtë kjo? Sigurisht nuk është e në shqyrtim projektligjin “Për disa ndryshime dhe drejtë. Mosarsimimi sjell varfëri. Sipas një studimi shtesa në ligjin nr. 10296, datë 8.7.2010 “Për të një profesori të Harvardit, Leonard Glazer, në menaxhimin financiar dhe kontrollin””, i cili ka hyrë librin i tij “Triumfi i qytetit” (2011), sugjeron se një në fuqi më 1 janar 2011. Nëpërmjet këtij ligji janë kryefamiljar me shkollë të lartë ka 70% të ardhura përcaktuar rregullat, procedurat, strukturat admin- më shumë se një kryefamiljar me shkollë të istrative dhe metodat për funksionimin e mesme. Po ta shohim edhe në lagje, edhe në menaxhimit financiar dhe kontrollit brenda njësive pallat, kush është me arsim të lartë, jeton më mirë. të sektorit publik, me qëllim realizimin e objektivave Pra, të mos ua heqim arsimin këtyre fëmijëve të dhe sigurimin e përdorimit eficient, efektiv dhe me Qarkut të Beratit dhe kudo, t’u japim mundësi të ekonomi, të burimeve financiare të fondeve shkollohen, sepse e vetmja mënyrë që të nxjerrim publike, duke respektuar parimet e kontabilitetit, vendin nga varfëria, krahinat nga varfëria, është të transparencës dhe të ligjshmërisë. arsimimi i tyre. Titullarët e njësive publike nëpërmjet kërkesave Mendoj se qeveria duhet të reflektojë karshi të këtij ligji dhe akteve të tjera nënligjore, që kanë vendimit për Beratin (ndoshta edhe për Fierin), por dalë në zbatim të tij, janë përgjegjës për ruajtjen më shumë më dhimbset Berati, duke qenë edhe e aseteve dhe burimeve publike ndaj abuzimit, deputet i tij. E ftoj qeverinë ta rishikojë vendimin ndaj humbjeve apo dëmtimeve të ndryshme. Të për pezullimin e Universitetit të Beratit, jo për mua, gjithë nëpunësit e autorizuar dhe nëpunësit por për ata njerëz që nuk kanë të ardhura. zbatues të institucioneve publike, që menaxhojnë Mesatarja e të ardhurave të tyre është 2000 euro buxhetet e institucioneve, si edhe vetë titullarët e në vit. 4000 euro i bie një studenti të konsumojë këtyre institucioneve, janë përgjegjës për në vit po të vijë në Tiranë (duke përfshirë konviktin, përcaktimin e misionit dhe objektivave strategjike ushqimin, librat, mësimin dhe të gjitha). Kështu po të institucionit, mënyrën si duhet t’i menaxhojnë u heqim një të drejtë universale për arsimimin, këto aktivitete, risqet e mundshme që shoqërojnë atyre dhe shumë të tjerëve. ato, kontrollin që duhet të aplikohet për këto Edhe një herë i kërkoj qeverisë ta rishikojë aktivitete, efektet financiare që lindin për aktivitetet vendimin për pezullimin e Universitetit të Beratit. e planifikuara në këto institucione, si dhe Nëse administrata që ka drejtuar këtë universitet monitorimin e vazhdueshëm të aktiviteteve dhe nuk ka qenë në nivelin e duhur (unë mendoj se përditësimin e tyre. Gjatë këtyre 4 vjetëve ky ligj
73 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
është zbatuar nga institucionet publike, por gjatë përgjithshme, njësitë e tjera, që shpenzojnë fonde zbatimit të tij në praktikë nga ana e njësive publike, publike, sipas një marrëveshjeje ndërkombëtare. janë evidentuar një sërë problematikash ndër të Theksojmë se duhet vlerësuar rëndësia e këtij cilat mund të përmendim: ligji dhe duke marrë në konsideratë fushën e gjerë - Mungesa e procedurave për të bërë të mundur të veprimit të tij, ndryshimet e propozuara në këtë menaxhimin e riskut; ligj janë diskutuar në grupe të ndryshme interesi. - Informacioni dhe komunikimi brenda njësive Ndryshimet në projektligj bëjnë të mundur publike dhe ndërmjet tyre, është ende një pengesë unifikimin e terminologjisë, pasi gjatë implementimit për punën e përditshme dhe për realizimin e të tij, ka pasur paqartësi në lidhje me to. vendimmarrjes; Gjithashtu, rëndësi i është kushtuar rishikimit - Mosdelegimi i detyrave në nivele të ndryshme të kritereve të caktimit të nënpunësit autorizues zbatimi (përfshirë këtu edhe mungesën e dhe atij zbatues. Për nënpunësin zbatues ka pasur procedurave të shkruara për delegim); probleme në të kuptuarit e rolit të tij dhe - Monitorimi fokusohet vetëm me raporte përgjegjësive të caktuara nga ligji dhe për këtë financiare tradicionale dhe aspak në raportet e arsye, në nenin 12 të ligjit janë bërë disa performancës; ndryshime. Ndryshime ka edhe në nivelin e - Problematikat gjatë implementimit, kryesisht arsimimit të nëpunësit zbatues, duke u mbështetur në saktësimin e disa terminologjive dhe në implementimin e ligjit dhe strukturat e njësive përgjegjësit e nëpunësve zbatues dhe atyre publike. Më konkretisht, për nivelin arsimor autorizues. përcaktohet niveli i saktë i diplomës vetëm në Duke u nisur nga këto probleme dhe fushën ekonomike (hiqet fusha juridike), pasi janë problematikave të hasura gjatë zbatimit në pasur parasysh mendimet e dhëna nga KLD-ja. praktikë, u gjykua si i nevojshëm dhe i Eksperienca në profesion është përcaktuar mbi 5 domosdoshëm ndryshimi i ligjit, i cili synon arritjen vjet. Përcaktimi i nivelit arsimor të studimeve të e këtyre objektivave: ciklit të parë në shkencat ekonomike për nëpunësit - Përcaktimin e funksioneve kryesore dhe zbatues të niveleve të mëposhtme të varësisë. përgjegjshmërinë menaxheriale të drejtuesve të - Konfirmimi i nëpunësit zbatues nga nëpunësit njësive publike, si dhe të drejtën e delegimit të para-autorizues para emërimit të tij. menaxhimit për realizimin e detyrave; - Përcaktimi i funksioneve, përbërja dhe detyrat - Përmirësimin e procesit të implementimit të e strukturës përgjegjëse për financimin në njësitë kërkesave të menaxhimit financiar dhe kontrollit, e qeverisjes së përgjithshme. duke synuar planifikimin e objektivave dhe - Një tjetër ndryshim pozitiv në këtë projektligj prioriteteve mbi bazën e vlerësimit të menaxhimit është krijimi dhe përditësimi i regjistrit të nëpunësit të riskut; autorizues dhe nëpunësit zbatues në të gjitha - Përafrimin e terminologjisë me standardet njësitë publike. ndërkombëtare në këtë fushë, si dhe unifikimin e Gjithashtu, vlen të përmendet fakti se këto terminologjisë me ligjet e tjera; përmirësime ligjore u hartuan në bashkëpunim me - Përmirësimin e proceseve të kontrollit dhe ekspertë të Ministrisë së Financave të Austrisë monitorimit në njësitë publike, duke synuar dhe Ministrisë së Financave të Francës. përmirësimin e komunikimit brenda njësive publike Ky ligj është në të njëjtën kohë, edhe një dhe format e raportimit. detyrim i vendeve kandidate të BE-së, detyrim, i Kërkesat e ligjit bazë dhe projektligjit “Për disa cili kërkon që këto vende të ndërtojnë një sistem ndryshime dhe shtesa në ligjin nr. 10296, datë kontrolli dhe mbikëqyrjeje të buxheteve 8.7.2010 “Për menaxhimin financiar dhe kontrollin”, kombëtare, në përputhje me standardet dhe janë të domosdoshme për t’u zbatuar nga të gjitha praktikat më të mira ndërkombëtare. Ndryshimet njësitë publike, ku përfshihen: njësitë e qeverisjes e parashikuara në këtë projekt do të lehtësojnë vendore dhe çdo institucion tjetër që kryen zbatimin e këtij ligji të rëndësishëm dhe do të funksione publike, shoqëritë tregtare, OJQ-të dhe ndihmojnë në ngritjen e një sistemi më të autoritetet e përbashkëta, të cilat zotërohen, shëndoshë të menaxhimit financiar dhe kontrollit, kontrollohen, financohen ose garantohen duke garantuar që fondet publike do të financiarisht nga njësia e qeverisjes së menaxhohen me përgjegjshmëri dhe me
74 Legjislatura e 8-të Viti 2015
përkushtim, duke realizuar kështu të gjitha aktual, nuk burojnë dhe nuk synojnë, sikurse objektivat e synuara nga njësitë publike. shkruan edhe qeveria në relacionin e saj, Sistemi i shëndoshë i menaxhimit financiar dhe përafrimin me standardet dhe Acquis-të kontrollit ka rëndësi të veçantë edhe për faktin se komunitare. Janë lëvizje, zhvendosje, kthim përfshin tërësinë e masave për menaxhimin e të mbrapsht, shumë mbrapa për rikthimin e sistemeve gjitha të ardhurave, për menaxhimin e të gjitha të menaxhimit dhe të kontrollit financiar që kanë shpenzimeve dhe detyrimeve financiare që kanë ekzistuar dikur, pra shumë vjet më parë në institucionet publike. Shqipëri. Është rikthimi i metodave të kontroll- Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në revizionit të regjimit të shkuar, është një largim i ligjin nr. 10296, datë 08.07.2010 “Për menaxhimin dukshëm nga standardet e kërkuara nga Bashkimi financiar dhe kontrollin” është i mbështetur dhe në Europian. përputhje me Kushtetutën e Republikës së Duket se për qeverinë aktuale nuk përbën më Shqipërisë, me ligjin “Për menaxhimin e sistemit objektiv përafrimi me standardet e Bashkimit buxhetor në Republikën e Shqipërisë”, me ligjin Europian, nuk përbën më detyrim përafrimi i çdo “Për auditimin e brendshëm në sektorin publik”, si ndryshimi ligjor me standardet dhe procedurat, dhe bazohet në praktikat më të mira europiane. kriteret e kërkuara nga Bashkimi Europian, Për të bërë të mundur implementimin e këtyre përkundrazi, është shumë e thjeshtë për t’iu larguar ndryshimeve në ligjin “Për disa shtesa dhe këtyre standardeve, edhe pse ligjet ekzistuese janë ndryshime...”, ftoj të gjithë kolegët deputetë ta në përputhje dhe kanë pasur për qëllim përafrimin miratojmë këtë projektligj. e standardit. Faleminderit! E thashë, sot do të kalojë edhe ligji i inspektimit Valentina Leskaj – Faleminderit! financiar, i cili sanksionon atë që fillohet me këtë Fjalën e ka deputeti Ridvan Bode në emër të ligj, duke e përmendur dhe duke e bërë pjesë të të Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike dhe më gjithë menaxhimit financiar dhe të kontrollit, duke pas deputeti Erion Braçe në emër të Grupit krijuar një inspektim financiar brenda një autoriteti, Parlamentar të Partisë Socialiste. brenda Ministrisë së Financave, duke krijuar një Ridvan Bode – E nderuara zonja drejtuese e nukël që do të bëjë inspektimin e inspektorateve. seancës, Ne kemi një ligj për inspektoratet “Për inspektimin Të nderuara zonja e zotërinj, kolegë deputetë, e zbatimit të legjislacionit në fusha të caktuara”. Ai Në fakt, ndryshimet në ligjin “Për menaxhimin është përmirësuar dhe po vendoset me efiçiencë, financiar dhe kontrollin”, ky është ligji i parë në tri ndërkohë që bëjmë një inspektorat mbi ndryshime të tjera ligjesh që do të diskutojmë sot inspektoratet, i cili do të luajë rolin e hetimit të plotë dhe në seancat që vijnë, devijojnë në mënyrë të të çështjeve. Kjo nga një zyrë, nga disa njerëz të dukshme thelbin, qëllimin dhe objektivat e emëruar, duke zëvendësuar praktikën e derisotme financave publike në vendin tonë. që inspektimi, në rastet e nevojës ekstreme, do të Një gjë është e sigurt, që proceset e menaxhimit ishte atribut i ekspertëve të fushave të caktuara financiar dhe të kontrollit, sipas standardeve dhe (në çfarëdolloj fushe). Pra, mendohet si të rritet direktivave të Bashkimit Europian, janë një risi, të edhe çështja e menaxhimit financiar dhe kontrollit, themi, për ambientin shqiptar, për qeverisjet të vendoset në një optikë të represionit, duke shqiptare, pasi synojnë vendosjen e standardeve larguar nga standardet dhe duke shuar çdo debat dhe kritereve, procedurave dhe mënyrave të të mundshëm brenda institucioneve, duke larguar auditimit dhe të kontrollit të përdorimit të fondeve Ministrinë e Financave nga roli i saj që vlerëson publike. programet, efiçiencën e tyre dhe në përputhje me Këto janë ligje të miratuara rreth pesë vjet më to merr vendimet për vijimin apo ngadalësimin, apo parë dhe që vijnë për përmirësim, duke mos pasur përshpejtimin e programeve më efiçiente dhe më asgjë kundër nevojës për përmirësim të ligjeve, efikase. Kjo shoqërohet edhe me një ndryshim aq më tepër që bëhet fjalë për procedura dhe tjetër, që është ligji “Për auditin e brendshëm praktika të reja. publik”, i cili, po ashtu, heq rolin dhe funksionet e Që në fillim e themi se të gjitha ato që janë tij për të audituar të gjitha programet dhe projektet propozuar dhe që kanë ardhur duke filluar me ligjin sipas dikastereve dhe e kthen në një kontroll- revizion të brendshëm për çdo dikaster, por pa
75 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
raportuar dhe pa bërë shumatoren apo pa nxjerrë një periudhë 5-6-vjeçare ka qenë ekonomia me konkluzionet e asaj që duhej të bëhej në një proces rritjen më të madhe në rajon, kurse sot është të auditimit të përgjithshëm. Pra, ky parlament, i ekonomia që ka rritjen më të vogël në rajon. Këto cili nguli këmbë për të mos i dhënë Kontrollit të i gjeni në konkluzionet dhe raportet e Fondit Lartë të Shtetit rol dhe funksion inspektues, i cili Monetar Ndërkombëtar. varej nga parlamenti dhe ishte një institucion i (Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.) pavarur, është i gatshëm t’u lëshojë role dhe Rritja e taksave. Jua përmendi edhe Fondi funksione të tilla njësive të caktuara brenda për Monetar dje, pardje, do t’jua përmendë në mënyrë brenda qeverisë. të vazhdueshme që ka qenë një akt, i cili nuk u Për të ardhur te thelbi i çështjes, nëse i shoqërua me rritjen e të ardhurave në buxhet, referohesh edhe raportit të qeverisë në relacion, sepse ky buxhet nuk është efiçient në raport me por edhe në misionin që ka menaxhimi financiar ekonominë. Taksat gjithnjë e më të rritura dhe kontrolli, thuhet se “qëllimi i këtij sistemi është prodhojnë gjithnjë e më pak të ardhura në buxhetin të sigurojë përdorimin sa më efiçient, efektiv...”, e shtetit dhe këtë jemi duke përjetuar aktualisht. që këtu u përmendën “...ekonomik të burimeve Kjo vjen jo vetëm për faktin e menaxhimit më të financiare publike, duke respektuar parimet e dobët të sistemit të nxjerrjes së taksave, që transparencës dhe të ligjshmërisë, si dhe dëshmohet me rënien e akcizave dhe me disa shmangien e shpërdorimit, keqpërdorimin dhe mallra që dëshmojnë për një evazion fiskal, por vjedhjen e pasurisë publike”. Pra, bëhet fjalë për kjo, në radhë të parë dhe para së gjithash, ka të një sistem, i cili duhet të imunizojë qeverinë dhe bëjë me faktin se ekonomia shqiptare gjithnjë e përdoruesit e buxhetit nga këto fenomene, duke më shumë po dëshmon se është e pamundur për synuar rritjen maksimale të efiçiencës dhe të gjeneruar fitim dhe të ardhura të mjaftueshme efikasitetit. për të investuar dhe për të paguar, për të Për të ardhur në praktikë dhe për t’i zbërthyer kontribuuar në financat e shtetit. këto dogma, për të thënë se çfarë është duke Shtrëngimi i drurit dhe i represionit, i policisë ndodhur dhe përse qeveria vjen sot dhe kujton, dhe i prokurorisë mbi biznesin, ua dëshmoi shumë siç e kam thënë, litarin në shtëpinë e të varurit, qartë edhe në një aksion njëmujor, sa e bëtë, se e sistemi financiar aktual dhe i kontrollit aktual, pra keni bërë 300-ditor, por ju ngeli përgjysmë më sistemi që po funksionon në qeverisjen aktuale, duket, se nuk është kjo rruga për të gjeneruar të në të vërtetë nuk funksionon asnjëri prej këtyre ardhura në buxhetin e shtetit. Edhe muajin e fundit qëllimeve dhe këtyre objektivave, këtyre patët përsëri gropë dhe u bënë 50 milionë dollarë funksioneve dhe këtyre parimeve, që përmendën në harkun e dy muajve që krijoi deficit në ato të në të. ardhura, që ju i korrigjuat jo më shumë se një muaj Efiçienca e përdorimit të fondeve publike do të më parë këtu në Kuvendin e Shqipërisë dhe që thotë sa nxitëse është për ekonominë e vendit jua thamë se nuk keni për të pasur atë trend, sepse nxjerrja e taksave dhe përdorimi i parave publike. nuk është ajo që ju mendoni: represioni, dhuna Kjo është efiçienca. dhe taksat e larta që prodhojnë ekonomi, Edhe një herë, efiçienca ka të bëjë me faktin prodhojnë të ardhura për buxhetin, por janë që fondet publike që nxirren dhe përdoren të jenë politikat partnere në ekonomi dhe nxitëse për nxitëse për ekonominë e vendit. Më thoni, çfarë investimet në këtë vend. është nxitëse për ekonominë e vendit? Sistemi Shihni se çfarë mentaliteti keni dëshmuar dy aktual i taksave progresive? Të gjithë tashmë janë vjetët e fundit. të vetëdijshëm se ishte vrasës për ekonominë, se Të ardhurat shtesë në buxhet, që keni u dominua vetëm nga një objektiv, nga ai i rritjes grumbulluar me dajak dhe në forma të tjera, me së të ardhurave të buxhetit, se ka rrënuar masivisht rritje taksash, kapin 90% të prodhimit të brendshëm aspiratat investuese, se ka vrarë punën, ka vrarë bruto të realizuar vitin e kaluar dhe në këtë vit. Po perspektivën e ekonomisë dhe e ka çuar ashtu, 65% i prodhimit të brendshëm bruto do të ekonominë e vendit nga një ekonomi lider në rajon, merret me taksat shtesë dhe me dajakun e në ekonominë e fundit për rritje ekonomike, policëve, me represionin që po bëhet. Kjo do të krahasuar me vendet e tjera të rajonit. thotë që gjithnjë e më shumë qytetarët dhe Nxjerrja e taksave sigurisht ka qenë lider. Për ekonomia kanë mundësi për të rritur konsumin dhe
76 Legjislatura e 8-të Viti 2015
investimet e tyre. Në fakt, nuk kanë asgjë, aq më Në dy vjetët e fundit buxheti është rritur me rreth 1 tepër po të marrim faktin se një shpërndarje e miliard dollarë, por të vetmet zëra që nuk njohin prodhimit bruto në Shqipëri nuk është normale, rritje janë investimet publike, pagat dhe pensionet. është e përqendruar në disa grupe... Kjo të çon te Nuk janë shëndetësia që u deklarua si prioritare, konkluzioni, që jua thotë Fondi Monetar nuk është arsimi... Ndërkombëtar, se të ardhurat nga puna dhe Valentina Leskaj – Zoti Bode, përmblidheni, konsumi i popullatës në vitin e kaluar kanë rënë keni tejkaluar kohën! 6% deri në 8%. Ky është produkti i kësaj ekonomie; Ridvan Bode – Po, niveli i tyre ka ardhur kjo është efiçienca e kësaj politike taksash dhe e gjithnjë duke u pakësuar, duke rënë, por janë këtij menaxhimi financiar dhe kontrolli që ju keni shpenzimet operative të qeverisë dhe një ndryshim ndërmarrë në këto dy vjet. i tillë i strukturës buxhetore që pakëson Produkti dihet, një rritje ekonomike ju e perspektivën investuese dhe zhvilluese të vendit, dëshmoni, por që është e sëmurë, se në qoftë se sigurisht, dëshmon për një keqpërdorim të fondeve ju deklaroni për rritje ekonomike tonët e mollëve publike, për një shpërdorim të financave publike, që prodhohen në Devoll, dhe që sot i kishit për një rënie të efiçiencës së sistemit tonë financiar devollinjtë këtu përpara parlamentit, që i hedhin dhe për një perspektivë gjithnjë e më të zymtë në në përrua, të vlerësuara me çmimet e vitit 2010, vitet që vijnë, në periudhën afatmesme dhe se kështu e ka metodologjia statistikore, sigurisht afatgjatë. që ju gënjeni veten dhe i zhytni njerëzit në varfëri Nëse bëhet fjalë për efektivitetin, këtu u tha që të mëtejshme (30%-40% e prodhimit bujqësor po forcohet, efektiviteti ka të bëjë me faktin që hidhet në përrua). fondet publike që përdoren përmirësojnë shërbimin Nëse ju vazhdoni t’i vlerësoni çmimet në tregun publik, pra përdoren në përmirësim të shërbimit e brendshëm me çmimet fikse të vitit 2010, ju publik. Ky është efektiviteti. ngopeni me lugë bosh, sepse praktikisht çmimet Më thoni, çfarë shërbimi publik keni e mollëve të devollinjve, që sot jua sollën këtu në përmirësuar? Keni përmirësuar shëndetësinë, që parlament, janë 40% më pak në krahasim me dy është shpallur prioritet? Do ta bëni pa para? Keni vjetët e shkuara. Kjo do të thotë që e gjithë kjo bërë dy-tre koncesione në shëndetësi, që thithin politikë dhe të gjitha ato ndryshime apo deklarime 60% të fondeve të lira të sistemit, duke pakësuar që bëni ju janë thjesht një statistikë pa vlerë, e ilaçet, duke pakësuar përmirësimin e shërbimit palidhur me realitetin dhe që nuk ka të bëjë fare tjetër. Një qeveri nuk mund të mendojë për me atë që po përjetojnë njerëzit sot. përmirësimin e një shërbimi apo dy- tre Ekonomia është me rënie të investimeve direkte shërbimeve të vetme me kosto të 2-3 fishuar duke nga viti në vit, duke zënë vendin e fundit në rajon i dëmtuar, sepse sistemi dhe shërbimi shëndetësor dhe për të treguar si ka qenë. Rreth një e treta e është unik, integral dhe nuk mund të jetë vetëm prodhimit të brendshëm investohej në Shqipëri, në 1 apo 2 portofola të atyre të përjetshmëve të tashmë nuk arrin 18% në dy-tre vjetët e fundit. qeverisë, që u janë dhënë koncesione. Kjo ka Bilanci tregtar i vendit vazhdon të degradohet, duke dëmtuar efektivitetin e përdorimit të fondeve rritur deficitin, duke rritur vëllimin e importeve, duke publike. pakësuar eksportet, edhe pse qeveria dëshmon, Qytetarët ndiejnë më shumë vështirësi sot në se kemi rritje të prodhimit. Kreditimi i ekonomisë shërbimet spitalore, kanë më pak ilaçe dhe më është në rënie e të tjera. Pra, nëse flasim për shumë probleme. Për të mos vazhduar pastaj me efiçencën e një sistemi financiar dhe kontrolli, në transparencën e tenderëve, sepse po t’u futesh radhë të parë, ai pasqyrohet dhe ka pasqyrë, ka atyre muhabeteve...(nuk dëgjohet.) dëshmitare të parë ekonominë, gjendjen e Valentina Leskaj – Zoti Bode, përfundojeni ekonomisë, gjendjen ekonomike të familjeve fjalimin, sepse keni kaluar minutazhin! shqiptare, nivelin e punësimit të njerëzve, nivelin Ridvan Bode – Nuk bëhet fjalë për eficiencë, e të ardhurave që ata fitojnë prej punës apo prej transparencë, efektivitet kur fondet publike rishpërndarjes buxhetore. përfitohen nga një numër ministrash apo të lidhur Efiçienca e këtij buxheti, e kësaj politike, e këtij me ministrat sikurse ua përmendëm me dhjetëra sistemi financiar duket edhe në ndryshimin e raste. strukturës së buxhetit. Shihni çfarë ka ndodhur? Në përfundim, edhe një herë dua të them se i
77 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
gjithë ky ndryshim që po ndodh në sistemin Madje ka qenë KLSH-ja që në bazë të rregullave financiar, unë jam i bindur dhe ju deklaroj që është të saj, Kushtetutës, ligjit, por në fund edhe të një hap shumë i madh mbrapa dhe do të duhet rregullave të përbashkëta të institucioneve shumë kohë për t’u rikthyer aty ku ishim, sepse ndërkombëtare, ku vetë KLSH-ja bën pjesë, që sigurisht sisteme të tilla të personalizuara u ka refuzuar të marrë rolin e inspektuesit me ligj pëlqejnë shumë pushtetarëve dhe do të jetë shumë gjatë ushtrimit të detyrës së tij. vështirë për t’u rikthyer edhe një herë atje ku ishim. Megjithatë, përtej këtij ligji, referencat e të Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti Erion gjithave çfarë u thanë sot këtu, dua të ndalem në Braçe. tri-katër çështje, që në vëmendjen time apo edhe Erion Braçe - Sinqerisht, kur këtu çohet dikush në vëmendjen e opinionit publik përbëjnë dhe thotë që po bëni dëm dhe nuk do të ktheheni gënjeshtra të mëdha, të trasha, madje banale, të kurrë mbrapa, më vjen gjithmonë të pyes: Ku do cilat synojnë thjesht dhe vetëm të krijojnë atë që të kthehemi mbrapa, sidomos kur flitet për nuk ekziston, terrorin apo represionin, për të cilat menaxhim financiar, te 720 milionë euro borxhe të flitet vazhdimisht këtu dhe jashtë kësaj salle dhe padeklaruara, të pakontabilizuara që qeveria e që synon të trysnojnë shumë fortë operatorët Republikës së Shqipërisë kishte kontraktuar dhe ekonomikë, por edhe qytetarët e Republikës së nuk i kishte shlyer asnjëherë ndaj sipërmarrjes Shqipërisë. private? Ky ishte menaxhimi efikas dhe eficient i Së pari, ka disa ditë që kryetari i opozitës, ai financave publike në Shqipëri? Ku do të kthehemi legali, po bredh në fshatrat e Shqipërisë dhe mbrapa, te mbi 1,5 miliardë dollarë, që mungojnë përsërit vazhdimisht të njëjtën fjali. Ne, thotë ai, në arkën e shtetit nga viti 2009 deri në shtator të nuk do ta tatojmë fshatin dhe për ne në fshat do vitit 2013? Edhe këto të planifikuara të votuara me të ketë vetëm një taksë, taksa për tokën. Duhet ligj në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë dhe t’ia shpjegoni kryetarit tuaj legal të opozitës se sot që sipas të gjitha rakordimeve me buxhetet në fshat ka vetëm një taksë, taksa për tokën, që faktike, vit për vit, nga viti 2009 deri në vitin 2013 është taksë mbi pasurinë dhe që natyrisht është vazhdojnë të mungojnë në arkën e shtetit. parë si një element i rëndësishëm për të detyruar Ky ishte menaxhimi efikas të cilin ne nuk e bujqit që ta përdorin këtë tokë, të mos e lënë në arrijmë dot po të kthehemi mbrapa? Kjo është një djerrë dhe ta përdorin. histori që natyrisht nuk u vlen as shqiptarëve, por Taksa për tokën sot, për shembull, në ato nuk kanë interes edhe kategoritë më të fshatrat e mia atje, është vetëm 360 lekë për rëndësishme, që operojnë sot në ekonominë dynym. Ky zotëria që po bredh fshatrave, për herë kombëtare. të parë, pra, pasi e ka mbushur moshën e tij, po Megjithatë, duke iu rikthyer ligjit, dua të them bredh për herë të parë nëpër fshatra tani, dhe po për shqiptarët, se ju e dini, por nuk doni ta pranoni: u premton fshatarëve se do t’ua çojë taksën 350 ligji nuk ka absolutisht asnjë ndryshim cilësor në lekë. Shumë mirë! Në qoftë se do ta ulë me 10 raport me ligjin që ka qenë në fuqi deri tani. Mbi të lekë këtë taksë, që sot është 360 lekë për dynym gjitha, ligji është asistuar gjerësisht nga partnerët në vit, mirë bën, le ta ulë edhe atë 10- lekëshin. ndërkombëtarë gjatë hartimit të tij, pra, gjatë Por unë nuk besoj se u ofron gjë ekonomive, shkrimit të tij dhe prezantimit apo kalimit më pas fshatarëve pikërisht me këtë premtim. edhe në qeveri. Natyrisht, ka asistencën e plotë të Pra, do t’ju lutesha shumë që ta korrigjoni fjalinë drejtorisë kryesore apo themelore të Komisionit e zotërisë, të pranojë qartësisht një herë se sipas Europian, DG Budget për hartimin dhe në fund ligjeve të sotme në fuqi fshati paguan vetëm një edhe për miratimin e tij. taksë, taksën për tokën dhe asgjë tjetër. Zero, Dua t’ju them, për merakun e madh, që ne nuk asnjë lloj takse tjetër, e njohur nga legjislacioni i paskemi dhënë të drejtën e inspektimit KLSH-së, shqiptar. Dhe po të ketë mundësi ta ulë atë 10- por po ua japim disa institucioneve të tjera pranë lekëshin, në qoftë se gjatë viteve në vijim me qeverisë së Republikës së Shqipërisë, se i buxhetet e reja që do të hartohen nga bashkitë referohem qartësisht Kushtetutës së Republikës edhe kjo taksë nuk do të shkojë më poshtë. së Shqipërisë për rolin që i jepet KLSH-së, që është Së dyti, dje në darkë vonë dëgjova se kishte roli i qartë i audituesit financiar në Republikën e qenë në një fshat dhe u thoshte apo mbajti një Shqipërisë, që nuk ka lidhje fare me inspektimin. apologji të tërë kundër NIPT-it. Na kishte dalë atje
78 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dhe ulërinte kundër NIPT-it që po u jepet bujqve dhe në qarkun e Fierit, dhe në kohë sa më të apo fermerëve. Dua të sqaroj për shqiptarët, sepse shkurtër secili prej tyre ta marrë këtë gjë. jam i bindur që është e kotë, sado që t’i flasësh atij Së dyti, bashkë me numrin e NIPT-it shumë njeriu, ai nuk nxë. E ka kokën plot, të krehur madje shpejt do të shoqërohet me prodhimin e kartës edhe me vaj, dhe nuk pranon absolutisht asgjë elektronike të fermerit, me qëllim që të ndërtohet tjetër brenda saj dhe jashtë, gjithashtu. NIPT-i, me një sistem i tërë dixhital që do të mbështesë fare të cilin po pajisen fshatarët, ka lidhje të mirë të gjitha politikat që ne i kemi ndërmarrë apo drejtpërdrejtë me ligjin “Për tatimin mbi vlerën e do të ndërmarrim në vijim për bujqit. shtuar”, që ne e kemi miratuar vitin që shkoi në Vijmë te çështja tjetër, që sapo dëgjova dhe që parlament. Me atë ligj ne vendosëm t’u kishte të bënte me represion, me terror mbi kompensojmë 20% të vlerës së çdo produkti të biznesin, mbi sipërmarrjen, mbi biznesin e vogël, shitur bujqve apo fermerëve. që tha një zonjë pak më herët e kështu me radhë. E gjithë skema është midis tyre dhe Dua t’u referohem shifrave të shtatorit dhe grumbulluesve, që janë persona të tatueshëm dhe natyrisht edhe të tetorit. Për të gjithë biznesin e që do të duhen ta autofaturojnë për çdo produkt vogël për mosdeklarim të punonjësve, gjoba të që blejnë nga fshatari. Në momentin që vendosura gjatë gjithë periudhës së operacionit grumbulluesi do të duhet ta autofaturojë për çdo deri në javën e parë të tetorit janë vetëm 71 milionë produkt, që blen nga fshatari, do të duhet me lekë. Asnjë qindarkë më shumë! Për gjithë biznesin patjetër të identifikojë shitësin, të identifikojë bujkun e vogël gjoba të vendosura për moslëshim të që po ia shet këtë produkt. Pikërisht për këtë arsye kuponit tatimor, janë vetëm 759 gjoba në të gjithë është vendosur detyrimi që bujqit, prodhuesit, të territorin e Shqipërisë, që ka një vlerë të kenë një numër NIPT-i, i cili, më lejoni t’ju them, përgjithshme 36, 2 milionë lekë. Kaq! As miliona mos i gënjeni, nuk bart për ta absolutisht asnjë lloj euro, as ekonomi në sekuestrim, as mallra në detyrimi fiskal. sekuestrim, as biznese të falimentuara e kështu Pra, bujku që po merr NIPT-in, po e merr thjesht me radhë. Këto janë shifrat reale të një operacioni, dhe vetëm për efekt të skemës së rimbursimit që që është ndërmarrë dhe që ju po e sulmoni si ne kemi miratuar vjet me ligj në parlamentin e represiv apo si terror mbi sipërmarrjen kur për hir Shqipërisë dhe që nuk u hedh mbi kurriz fshatarëve të së vërtetës, ai synon vetëm të vendosë rregulla asnjë qindarkë taksë. dhe barazi në treg. Pra, t’i bëjë të gjithë legalë, të Fshati sot është pa taksa për sa i përket ligjshëm, t’i bëjë të gjithë të regjistruar për aktivitetin prodhimit dhe me zero taksa do të vazhdojë të e biznesit të tyre dhe natyrisht në përputhje me mbetet. Detyrime për të paguar taksa, natyrisht që legjislacionin fiskal në fuqi. do ta kenë grumbulluesit edhe si element kontrolli, Historia ku 70%, 60% janë të ligjshëm punojnë por edhe për të taksuar ato përfitime që në treg me mund dhe me djersë e me sakrifica për grumbulluesit kanë nga një veprimtari apo nga ai të mbajtur biznesin e tyre dhe 40% të tjerë nuk prodhim që del nga tjetërkush. Pra, me marrjen e regjistrohen, nuk u nënshtrohen ligjeve fiskale, NIPT-it bujqit nuk regjistrohen në QKR si aktivitet bëjnë evazion, përfitojnë në mënyrë të llahtarshme, biznesi dhe nuk iu lind absolutisht asnjë lloj detyrimi pikërisht nga kjo mënyrë operimi në treg, nuk do fiskal, tatime dhe taksa për të paguar për aktivitetin të ketë më. Kjo histori ka marrë fund. Kujt i pëlqen, e tyre të prodhimit bujqësor apo blegtoral. mirë! Kujt nuk i pëlqen, natyrisht që do të përballet Nga ana tjetër, numri i NIPT-it që po marrin me rregullat dhe me ligjet e shtetit në fuqi. masivisht këto ditë bujqit natyrisht që do t’u Së dyti, unë besoj që Presidenti është në ditët shërbejë shumë më mirë të gjithë atyre politikave e fundit të tij për t’i dhënë fuqi ligjit “Për procedurat që ne kemi deklaruar dhe të cilave u qëndrojmë tatimore” që ne ndërmorëm gjatë javës së shkuar, deri në fund, të subvencioneve për prodhim dhe që u miratua në Kuvendin e Republikës së natyrisht edhe të naftës pas kësaj. Shqipërisë. Dhe po i shfrytëzoj këto minuta dhe Më lejoni t’ju bëj me dije se që nga dje i gjithë këtë foltore për t’u bërë thirrje edhe një herë të sistemi fiskal tatimor ka kaluar me turn të tretë, gjitha sipërmarrjeve të vogla, të mesme apo të për të operuar me certifikatat që materializojnë mëdha se kanë afat deri në datën 31 dhjetor për numrin e NIPT-it për të gjithë bujqit, me qëllim që të vetëdeklaruar të gjithë mallin, që disponojnë pa të shmanget radha, veçanërisht në zonën e Korçës faturë nëpër magazina apo dyqanet e tyre. Duhet
79 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ta bëjnë këtë përpara se organet fiskale të bëjnë të doja t’ju thosha që ndëshkimi me burg për vizitën e tyre ligjore pranë bizneseve të tyre. evazion fiskal, për kontrabandë dhe për vepra të Ju kemi krijuar një mundësi dhe një lehtësi të tjera penale, ekziston edhe sot, pa hyrë dhe pa u gjithëve që të vetëdeklarojnë mallin dhe natyrisht miratuar fare ndryshimet e reja në Kodin Penal të ky mall të mos jetë subjekt i penaliteteve, që Republikës së Shqipërisë. Pra, masa apo penaliteti burojnë nga ligjet në fuqi. Afati është data 31 që ndëshkon me burg evazorët fiskalë ekziston dhjetor, por natyrisht duhet ta bëjnë këtë gjë sa edhe sot në Kodin Penal dhe është në çmimin e më parë të jetë e mundur, me qëllim që të mos gjykatës, apo më mirë me thënë, siç është realiteti ndeshen me vizitën e parë fiskale të organeve në Shqipëri: është në pazarin e gjykatës; nëse këta tatimore dhe kontrollin e tyre në referencë të ligjit. evazorë fiskale do t’i dënojë me gjobë, duke e Për secilën nga sipërmarrjet, përfshirë ato të ndarë ryshfetin apo shumën që i mohohet mesme dhe të mëdha, kemi krijuar mundësinë që vazhdimisht buxhetit të shtetit, si evazion fiskal, për të gjitha deklaratat tatimore, të cilat janë me gjykatësin e korruptuar, që vazhdon ta bëjë nënshkruar apo lëshuar duke ditur që janë të këtë proces prej vitesh të tëra, natyrisht pastaj edhe parregullta, janë mashtrim të organeve fiskale etj., me vitet e burgut. Kjo është e parashikuar sot. Pra, me radhë, të bëjnë sa më parë vetëkorrigjimin e ekziston në legjislacionin penal shqiptar dhe, deklaratave të tyre. Edhe për to ka afat deri në natyrisht, do të ekzistojë edhe në ndryshimet e reja datën 31 dhjetor dhe natyrisht duhet ta bëjnë këtë ligjore që janë bërë aty. Por, nga ana tjetër, kjo përpara se organet fiskale të ushtrojnë vizitën e masë nuk reflektohet vetëm në Shqipëri. tyre të kontrollit, në bazë të ligjit dhe të zbulojnë E thashë në Komisionin e Ekonomisë pak ditë pikërisht mashtrimin që është bërë me këto më parë. E kam thënë publikisht dhe vazhdoj ta vetëdeklarime. Pra, mundësitë apo lehtësitë për them: jo vetëm vende si ne, aspirante për t’u bërë të dyja këto tipologji të shkeljeve janë në fuqi, do pjesë e BE-së, por edhe vende anëtare të BE-së, të jenë në fuqi në ditët në vijim dhe natyrisht e ndëshkojnë fort evazionin fiskal deri me vite burg. gjithsecili e ka mundësinë apo lehtësinë për ta Është i qartë shembulli për sa i përket bërë këtë lloj vetëdeklarimi. kontrabandës apo aktivitetit me mallra kontrabandë Së fundi, dua të them, veçanërisht për bizneset, në Kroaci, në Serbi, në Slloveni, në Çeki, si dhe që për herë të parë janë regjistruar pas kaq e kaq në vende të tjera të rajonit. Po ashtu, është shumë kohësh, se gjatë këtyre javëve të fundit fillon një i qartë shembulli për evazorët fiskalë, për ata që fushatë dyjavore e sensibilizimit dhe e asistimit, fshehin apo deklarojnë, në mënyrë të rreme, të me qëllim që të plotësojnë siç duhet ardhurat apo fitimet e tyre nga biznesi, apo të dokumentacionet ligjore, fiskale dhe e gjithë kjo ardhurat që i disponojnë nga aktivitete të tjera, apo periudhë dyjavore do të shërbejë për ta për të edhe kontrata, që shkojnë deri në vite burg. mësuar procedurën e njohur, për të plotësuar Nuk dua t’ju çoj askund tjetër, por po ju çoj në dokumentacionin pa penalitetet më pas. Gjermani. Shembulli që ju e keni marrë referencë, Kalojmë te tema më e rëndësishme apo te që po e ndiqnit pas, por që nuk arritët ta kapnit “si shprehja më e rëndësishme, që vihet në gojën e vend lider”, tha ish-ministri i Financave, pak më një opozite, e cila nuk ka argument dhe alternativë, herët. Ju po kapnit liderin e ekonomisë kombëtare, për fat të keq, që është termi i famshëm i burgut. por nuk arritët ta kapnit dot liderin e ekonomisë Dua të them qartësisht se për të gjitha ato europiane dhe botërore, pra po ju marr shembullin biznese, që ushtrojnë aktivitetin e tyre në mënyrë e Gjermanisë. Gjermania e dënon evazionin fiskal të ndershme dhe të rregullt në përputhje me të deri në 10 vjet burg. gjitha ligjet fiskale, ligjin “Për procedurat tatimore” Për t’jua personalizuar, po ju them se ish- dhe më gjerë se sa ka, nuk ka asnjë lloj penaliteti. Kampioni i Botës, i Gjermanisë, presidenti i Bajernit Duhet ta dinë mirë që të gjithë, që secili prej këtyre të Munihut, vazhdon të rrijë në burg, pikërisht për bizneseve nuk penalizohet në bazë të atyre evazion fiskal. Kështu që këtë teori merre si presion penaliteteve, që janë vendosur në ligjin “Për për njerëz që shkelin ligjet, për njerëz që i mohojnë procedurat tatimore”, as në bazë të atyre të ardhura buxhetit të shtetit, për njerëz që penaliteteve që parashikohen në Kodin Penal sot vazhdojnë të fshehin të ardhura, që i takojnë dhe në Kodin e ri Penal. Duke bërë diferencën buxhetit të shtetit dhe përfitojnë dhe shtojnë midis Kodit aktual Penal dhe Kodit të ri Penal, do pasurinë e tyre. Nuk ka shembull në Europë, që
80 Legjislatura e 8-të Viti 2015
evazionin fiskal të mos e dënojë edhe me burg. akuzë nga KLSH-ja, është bërë kallëzim, është Në fund fare, është kjo historia e CEZ-it. hetuar, përgjithësisht, jo deri në fund dhe që nuk Do të flas shumë shkurt, sepse nuk kam më gjykohet, thjesht dhe vetëm për procedurë. ndër mend të merrem me njerëz që deri dje, kur Pikërisht për këtë arsye, hetimi duhet të jetë në unë flisja për bëmat, për fajet apo për krimet e CEZ- përputhje me Kushtetutën e Republikës së it në Shqipëri, më thoshin: “Mashtrues”, kurse sot Shqipërisë, me qëllim që çdo fakt, çdo provë dhe kanë marrë të gjitha fjalimet e mia dhe i recitojnë çdo konkluzion i hetimit, të jetë i ligjshëm dhe i këtu germë për germë, çfarë kam thënë unë 4 vjet njohur nga gjykata. me radhë për CEZ-in. E bënë këtë dhe në emër të Në këtë kuptim, jeni të qartë edhe ju, që askush kësaj thonë: “Duam hetim”. Kur unë kërkoja hetim nuk ka ndikim në prokurori dhe as në gjykatë. Janë 4 vjet me radhë; kërkoja ndërhyrje të qeverisë, të lirë të hetojnë, nga fillimi i privatizimit deri te kërkoja ndërhyrje të ERE-s , kërkoja hetim nga ana marrëveshja për të cilën po flisni gjerë e gjatë. e prokurorisë, pra paralajmëroja të gjitha këto që Kështu që, jepini fund kësaj historie me pengesa ju po i përmendi sot, isha mashtrues. Ju ishit që po i bëni hetimit! Hetimi është i lirë. Prokuroria avokatët e CEZ-it në atë periudhë. është e lirë ta hetojë këtë histori, me një kusht, që Tani dua t’ju them vetëm 2-3 elemente. i pari i qeverisë së drejtësisë, të mos bëjë më ballo Dëgjova kryetarin e opozitës, që te shkallët e dhe të ftojë të pandehurit në ballot e tij. zyrës së tij të thoshte se ne po pengojmë dhe po Valentina Leskaj – Faleminderit! vonojmë hetimin e të tjera me radhë. Kuvendi i Mbyllim këtu diskutimin edhe për këtë Republikës së Shqipërisë nuk mund të vonojë projektligj. asnjë sekondë prokurorinë. Janë dy institucione Kalojmë në projektligjin “Për një shtesë në ligjin të ndara dhe të pavarura. Kuvendi i Republikës së numër 152, të vitit 2013 “Për nëpunësin Civil” të Shqipërisë nuk heton dot penalisht, madje, edhe ndryshuar””, një nismë kjo e deputetëve Shalsi, në atë të drejtën e tij për të hetuar me hetim Ruli dhe Bitri. parlamentar, kufizohet të ngrejë akuza penale. I A ka ndonjë pyetje? Nuk ka. vetmi institucion që ngre akuzë penale, pas Atëherë, është e drejta e propozuesve për të hetimeve penale, është prokuroria. prezantuar nismën. Çështja në fjalë, natyrisht është një krim penal E dëshiron njeri fjalën? dhe do të hetohet penalisht nga fillimi deri në fund. (Ndërhyrje nga salla) Nuk mund ta hetojë Kuvendi i Shqipërisë, ashtu Zoti Shalsi nuk është. siç nuk mund të pengojë askënd Kuvendi i Nëse ndonjëri nga të tre propozuesit dëshiron Republikës së Shqipërisë të hetojë, për më tepër të marrë fjalën, urdhëroni! prokurorinë e Republikës. Atëherë, fjala për zotin Ruli. E tha pak më herët edhe kryetari i grupit tim Genc Ruli – E nderuar zonja drejtuese e parlamentar, po jua përsëris edhe unë: prej ditës seancës, së djeshme ka një kallëzim penal. Prokurori i Unë jam i bindur se parlamenti nuk do ta votojë Përgjithshëm ka caktuar edhe prokurorin që do ta këtë propozim. ndjekë çështjen. Shumë mirë! Hetimi paska nisur! Prisja tani të fliste zoti Shalsi, që, të paktën, Është në vullnetin e prokurorit dhe ne po insistojmë rilindja të konfirmonte që edhe ndaj reformave, fort. Po ia kërkojmë prokurorit, që të marrë edhe megjithëse është parti e lindur për reforma, ka ekspertizë të huaj për këtë hetim, pa cenuar rezervat e saj. Fakti që mungon zoti Shalsi, mua Kushtetutën dhe pa bërë të pavlefshëm hetimin. më heq argumentin. Nuk e di, zoti Bitri, a do ta Kjo është shumë e rëndësishme, sepse jo larg prej shënojë këtë gjë? këtu, por 40 hapa më tutje, është një njeri, që për (Ndërhyrje nga salla) procedurë të hetimit, për shkelje të afateve, as E di më mirë se ju, që është për arsye familjare, është hetuar deri në fund dhe as është gjykuar, sepse kam drejtuar komisionin këto ditë. për një çështje të paditur apo të kallëzuar, po (Ndërhyje nga salla) përsëri nga KLSH-ja. Ky është shembulli unik në Jo, kjo është tërheqje e rilindjes nga reformat e Europë, meqenëse u ftova gjatë paradites të saj, meqenëse Shalsi nuk ka ardhur sot ta mbrojë. thosha një shembull në Europë, pra ky është Që të gjendet një emërues i përbashkët mes shembulli unik në Europë, për të cilin është ngritur meje, Shalsit dhe Bitrit, nuk besoj se edhe mendja
81 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
më shejtane këtu, do ta gjente këtë gjë. si rriten të ardhurat në buxhet e të tjera. Për më Qëllimi i propozimit tonë ka qenë krejt tjetër. tepër, ju përmendëm që është edhe kërkesë e Ka qenë përtej atij interpretimi që është bërë në paketës së re të direktivës së Komunitetit Europian komisione apo në kulisat e korridoreve. Në kulisat për energji elektrike, ku thuhet: “Autoritetet e korridoreve është thënë: “Kush e di se çfarë rregullatore të vendeve nënshkruese të traktatit, interesi ka Shalsi, që dëshiron të bëjë këtë rritje të Komunitetit të Energjisë, duhet të rekrutojnë staf rrogash për entet rregullatore”. Më vjen keq që sa më kualitativ”. Tregu i punës në Shqipëri, i dyshoni për rilindësit, për një njeri, që është një universiteteve, ku ju bëtë reformën dhe asaj që ne nga “ramistët” më të mëdhenj. Kur them “ramistët”, bëmë si reformë, nuk nxjerr kuadro të tillë. Ose ka e kam fjalën për dishepujt e Ramës, që thoni edhe shqiptarë që janë jashtë, ose ka të huaj që janë për atë se e ka bërë për interes, për më tepër që këtu. Ju e hapët, dhe ishte Kryeministri juaj që e ka pasur kurajë të shkojë deri aty, që interesi i hapi, që edhe guvernatorin e Bankës së Shqipërisë Shalsit, qenka përputhur me interesin tim, kur donte ta merrte të huaj. Ide shumë novatore, Shalsi nga kjo tribunë këtu nuk ka lënë gjë pa pavarësisht se novatorizmi ishte sa për t’u shitur. thënë, pas zotit Tahiri dhe pas zotit Beqaj, për Kë mori më pas? Mori një njeri nga tregu shqiptar. personin tim. Edhe sikur ta paguajmë 500 mijë euro në vit një (Ndërhyrje nga salla) ekspert të një enti rregullator, ekonomia shqiptare, Qëllimi ynë kishte një gjë: keni pretenduar të e konsumatorit shqiptar, minimumin do të fitojë, modernizoni shtetin. Hallall! Fjalë më të bukur nuk pra 500 mijë euro në vit për individ. ka. Kur vjen puna në praktikë, si do ta Sigurisht, edhe unë prandaj iu bashkëngjita modernizojmë këtë shtet? propozimit që bëri zoti Shalsi dhe zoti Bitri, pa qenë Një nga pikat më delikate të shtetit janë entet asnjëherë i bindur se ky parlament do ta votojë: rregullatore të tregjeve private. Pra, është Së pari, sepse nuk jam i bindur që rilindja është instrumenti më direkt, kur shteti ndërhyn me parti që modernizon shtetin, me forcë rilindëse dhe ekonomi, kur emëron ca nëpunës të vet që të novatore, por kisha bindjen se një ditë do të ketë bëhen gjyqtarë të çmimit, të xhiros, të tregjeve pri- një parlament, që do ta miratojë ligjin që ne po vate, dhe të tregjeve jo dosido. hedhim sot, por që të dyja palët që jemi sot, unë Një ent rregullator, pavarësisht se ne e quajmë dhe ju, do ta hedhim poshtë. Por, të jeni të bindur ndryshe, është Banka e Shqipërisë; një ent se këtë ligj, një parlament që do të vijë më pas, do rregullator është ERE, të cilës nga debati që është ta votojë zotërinj, dhe është e nevojshme që do ta hapur me zotërinë që mungon, që unë nuk shkova votojë. dot, ne e pamë se çfarë gjëme mund të bëjë ERE. Argumenti, që ne respektojmë hierarkinë e Pra, të mendosh se do të kursesh 600 mijë lekë pagave dhe pagën më të lartë këtu e ka Presidenti, pagë te një komisioner, te një anëtar bordi, te një është krejt teknik. nëpunës apo te një specialist i ERE-së, kur këtej A i keni parë ndopak pagat në Amerikë? humbasin miliarda, vetëm me një firmë, unë do të Presidenti i Shteteve të Bashkuara është njeriu më thosha që vetëm ata që nuk duan vërtet në shpirt i fuqishëm në botë dhe e ka pagën më të ulët se të jenë modernë, pavarësisht se predikojnë se janë drejtori i Federal Reserve. Presidenti gjerman e modernë, vetëm ata mund ta predikojnë këtë, ose ka rrogën më të ulët se presidenti i Kfw-së dhe i populistët. Populizmi është maska më e shëmtuar GDZ-së. Pse? Sepse ata njerëz nuk janë në garë deri më sot. E kemi bërë të gjitha palët. E kemi për pagën, por për eficiencën e shtetit. përdorur edhe ne populizmin, prandaj jam në Prandaj po ju them: votoni kundër, për hir të gjendje t’jua themi juve. lavdisë suaj! Jeni reformatorë në fjalë, por Prandaj, kur vijmë tek entet rregullatore, ju kemi reformatorë në shpirt nuk jeni. Por, që e keni bërë thënë kaq: “Jo të gjitha fondet publike, por entet Shalsin të mos vijë sot të mbrojë projektligjin, nuk që rregullojnë tregun privat, si AMF-ja, Enti keni bërë mirë! Rregullator i Ujit, ERE, Enti Rregullator i Bandave Valentina Leskaj – Faleminderit! të Transmetimit”. Këto janë ato që kanë të bëjnë Fjalën e ka zoti Tafaj. me tregun, që mbrojnë konsumatorin, që i japin Myqerem Tafaj – E nderuar zonja kryesuese e shtetit të ardhura, sipas performancës së seancës, kompanive, dhe mënyrës se si kontrollohen ato, Zonja dhe zotërinj deputetë,
82 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Në rendin e ditës të seancës së sotme nënligjore, që në tërësi nuk mund të themi se kanë parlamentare janë dy projektligje që prekin sjellë përmirësim, në mos një përkeqësim të administratën publike, gjendjen e saj, nivelin situatës në administratën publike dhe sektorin profesional dhe eficiencën. publik në tërësi. Natyrisht, në respekt të plotë të kolegëve që Qeveria dhe agjencitë e saj larguan nga puna kanë bërë propozimin për këtë projektligj dhe duke me qindra punonjës, duke keqpërdorur momentin mos bërë pjesë edhe ata që janë refraktarë për të e shtrirjes së fushës së veprimit të ligjit ri “Për paguar më mirë, për të shpërblyer sipas meritës shërbimin civil” ose dhënien e statusit për anëtarë të enteve, të bordeve të tilla kaq të nëpunësit të një grupi tjetër relativisht të madh të rëndësishme, mendoj se konteksti kohor në të cilin punonjësve të agjencive qendrore. Largimit nga diskutohet nuk është i qëlluar. E them këtë, sepse puna nuk i shpëtuan as nëpunës, të cilët ishin të kjo diskutohet në një kohë, kur papunësia po rritet mirëkualifikuar, por ishin njerëz me bindje të tjera çdo ditë. Po diskutohet në një kohë, kur qindra politike, madje shumë prej tyre kanë qenë të biznese po mbyllin aktivitetin e tyre për shkak të mbështetur nga programet e qeverisë shqiptare kësaj fushate anti-informaliteti. Po diskutohet në për t’u kualifikuar ose për t’u kthyer në Shqipëri një kohë, kur numri i familjeve që po zhyten në dhe për të punuar në administratën publike. varfëri dhe nuk sigurojnë dot bukën e gojës po Kjo është një situatë, e cila natyrisht i dekurajon rritet. Po diskutohet në një kohë, kur numri i të rinjtë që të marrin një vendim për të aplikuar qytetarëve që po largohen nga vendi për kafshatën dhe për të punuar në administratën publike dhe e bukës po rritet dhe nuk po ulet akoma. Po natyrisht në këto kushte ata preferojnë të punojnë diskutohet në një kohë, kur familjet që merren me më mirë në sektorin privat se sa të përfshihen në bujqësi, siç ishin sot fermerët e Korçës, të cilët administratën publike, çka përbën një humbje për protestuan përpara parlamentit, iu lutën qeverisë administratën publike shqiptare sepse administrata që t’i ndihmojë për të shitur ato pak produkte, që publike shqiptare është një pasuri e madhe e kanë arritur t’i prodhojnë në mënyrë që të kenë vendit. Kjo thjesht dhe vetëm sepse vendet e punës mundësi të përballojnë shpenzimet e tjera të duhet të destinohen për të tjerë, për mbështetësit, jetesës, duke filluar nga ilaçet, mjetet shkollore, për militantët dhe jo për ata që janë natyrisht më librat e kështu me radhë. Po diskutojmë në një të kualifikuar dhe që e meritojnë realisht. kohë, kur qeveria vazhdon të paguajë me vonesa Situata e largimeve nga puna ka prekur edhe edhe familjet që janë me ndihmë sociale, madje sektorin e shërbimeve, ka prekur shëndetësinë, edhe personat me aftësi të kufizuar. ka prekur arsimin. Sot asnjë mësues, mjek apo Unë dëshiroj të përqendrohem në fjalën time infermier me bindje të djathta nuk është i sigurt se në politikat e kësaj maxhorance për administratën mund të garojë dhe të vlerësohet tamam. Të gjithë publike, për sektorin publik në tërësi, për gjendjen mekanizmat që po përdoren në formën e e kësaj administrate, për nivelin profesional dhe ndryshimeve të kuadrit ligjor, që nga testimet e të eficencën. Ky është një ndër prioritetet kryesore, tjera, në fakt i dekurajojnë, në mënyrë të veçantë që qeveria duhet të përmbushë në kuadrin e hapjes të rinjtë që sapo dalin në jetën e tyre profesionale. së negociatave për anëtarësimin e Shqipërisë në Shpesh largimet nga puna janë bërë në emër Bashkimin Europian. Edhe pse progres-raporti të riorganizimit të strukturave apo të shkurtimeve ende nuk ka ardhur nga Brukseli, ka sinjale të qarta mbi bazën e strukturave të reja, por në fakt ato se nuk ka ndonjë progres për çështjen e nuk janë zbatuar sipas kritereve dhe nuk janë administratës publike. respektuar kriteret, por shpesh kanë devijuar te Maxhoranca e filloi mandatin e saj me aktin e bindjet politike. njohur normativ, i cili ishte praktikisht një goditje Të nderuar kolegë, dëshiroj t’ju kujtoj se të gjithë për atë konsensus që ishte arritur në maj të vitit së bashku në këtë Kuvend kemi votuar me 2013, si një ndër tri ligjet e kërkuara nga Brukseli, konsensus ligjin “Për shërbimin civil” dhe kemi që u votuan me konsensus këtu në parlament. Ne pranuar që jo vetëm punonjësit e sektorit publik, e kundërshtuam këtë akt normativ dhe për këtë por madje edhe nëpunësit e administratës kishim edhe vendimin e Gjykatës Kushtetuese, që qendrore të kenë të drejtë të shprehin orientimin e rezultoi se ishte në këtë linjë. Pas këtij akti normativ tyre politik apo edhe të jenë anëtarë të partive kanë pasuar shumë ndryshime të tjera ligjore dhe politike. Kjo ka një logjikë të plotë për një vend, i
83 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
cili ka vetëm 25 vjet që ka dalë nga një diktaturë. nuk i shërbejnë modernizimit të mëtejshëm të Partitë politike janë pasuri kombëtare dhe atyre administratës së shtetit për shkak të politizimit të u nevojiten njerëz të kualifikuar në një sistem thellë të saj. demokratik pluralist dhe natyrisht u duhen burime Faleminderit! njerëzore të kualifikuara, që të mund të Valentina Leskaj – Faleminderit! kontribuojnë në politikë. Kalojmë në shprehjen në emër të grupeve Rasti më i qartë i kësaj ndrydhjeje, i kësaj parlamentare. Fjalën e ka deputeti Oerd tkurrjeje ishte rasti i fushatës së fundit elektorale Bylykbashi, në emër të Grupit të Partisë për zgjedhjet e pushtetit vendor, kur punonjës të Demokratike dhe më pas deputetja Vasilika Hysi sektorit publik, jo të administratës qendrore publike, në emër të Grupit të Partisë Socialiste. por të sektorit publik në tërësi, me bindje të djathta, Oerd Bylykbashi - Te nderuar deputetë, nuk guxuan në asnjë rast të ishin as komisionerë Meqenëse po diskutojmë për ligjin “Për të opozitës për shkak se ishin në shënjestër. Kjo shërbimit civil”, më lejoni të bëj një citim: “Punësoni nuk përputhet as me rekomandimet që kanë dhënë votuesit tuaj, flakni kundërshtarët. Mënyra më e të gjitha raportet e OSBE-ODIHR-it për të përfshirë mirë për të qëndruar në pushtet është të merrni në administrimin e zgjedhjeve njerëz që vijnë nga në punë votuesit tuaj. Ka plot vende pune për të shtresa e mesme e shoqërisë, si mësues, mjekë, ofruar, nga këshilltarët te sanitarët”. infermierë, pra njerëz, që janë më të kualifikuar Citimi vazhdon: “Nëse është e qartë se ajo që dhe që mund ta menaxhojnë me shumë përgjegjësi ka rëndësi është përkatësia në partinë tuaj, kjo do dhe shumë profesionalizëm procesin zgjedhor. t’ju ndihmojë të mblidhni vota dhe mbështetje për E thashë pak më sipër dhe dëshiroj ta ritheksoj partinë. Shumë nga shërbyesit tuaj civilë do të se politikat e kësaj maxhorance nuk e kanë rekrutojnë dhjetëra votues vetëm që të ruajnë përmirësuar administratën publike dhe sektorin vendin e tyre të punës. Oponentët tuaj mund të publik në tërësi për shkak të thellimit të politizimit. flaken në rrugë, nga administrata shtetërore apo Të nderuar kolegë, në raste të tilla neve na edhe prindërit, motrat dhe vëllezërit e tyre. Ka plot duhet të ngremë zërin për politizim, na duhet të mënyra t’i bëni të mendohen dy herë kur flasin për ngremë zërin për përkeqësim, në vend që ne së ju.” bashku të diskutojmë si të përmirësojmë kuadrin A ju kujton gjë kjo? Po jua freskoj memorien. ligjor dhe plot aspekte të tjera, që çojnë në fuqizim Kjo është një nga dhjetë këshillat e Makiavelit të të administratës publike shqiptare si një pasuri e shekullit të 21 për Princin e Ballkanit. Një artikull madhe për vendin. Ne ndoshta sot në ndryshimet perfekt i shkuar nga profesor Florian Bieber i e tjera që i bëhen këtij ligji mund të diskutonim se Universitetit të Graz-it, që me sa duket duhet të si mund të përmirësohej e gjithë procedura e ketë pasur parasysh këtë Kryeministrin tonë kur e pranimit në administratën publike. Ne mund të shkroi këtë. diskutonim se si mund të fuqizohet Shkolla e 80 punonjës të ish-bashkisë së Sukthit, Administratës Publike Shqiptare, e cila tashmë përfshirë edhe nëpunës civilë, u fluturuan në grup është krijuar. Si mund të përmirësohet pranimi në nga puna pak kohë më parë, kjo me pretekstin e këtë shkollë, formimi në këtë shkollë, përfundimi i reformës territoriale dhe shkurtimeve në kësaj shkolle. Si mund të përmirësohet stazhi i administratë që ajo sjell. Shumë shpejt, këto vende nevojshëm përpara hyrjes në administratën publike do t’i zënë militantët socialistë të zonës me në krye duke marrë modelet më të mira. Natyrisht për komisionerët e saj në zgjedhje. Madje, ngritjen e kësaj shkolle është marrë modeli francez, administrator është emëruar një njeri, i cili kontribut por ka edhe modele të tjera, të cilat mund të na të vetëm që ka në këtë zonë është intimidimi dhe shërbenin më mirë për të përmirësuar, për të dhunimi i zgjedhësve dhe komisionerëve të fuqizuar dhe zhvilluar më tej statusin e nëpunësit opozitës. civil, statusin e çdo punonjësi në sektorin publik Në Shijak, kryetari i ri i baskisë ka të deklaruar në interes të vendit, në interes të shoqërisë se, kush është marrë në punë pas vitit 2011, do të shqiptare, në interes të demokracisë, por edhe në ikë nga puna dhe këtë gjë do ta japim me fakte interes të atyre individëve, të punonjësve dhe Dhjetëra punonjës të bashkisë së Tiranës po nëpunësve, që janë përfshirë në këtë administratë. hiqen nga puna dhe kryetari i bashkisë kujton se Prandaj, mendoj se politikat e kësaj maxhorance duke tallur e stigmatizuar individë të caktuar, mund
84 Legjislatura e 8-të Viti 2015
të fshehë spastrimin që po bën. Na thotë se, nuk na rrejtën, u dhamë votën, u bëmë copë në fushatë, punon dot me kundërshtarët e tij dhe këtë gjë e por punë hiç”,- thonë militantët e Partisë Socialiste thotë me bindje. Ka nga ata që thonë: “Po, ka të në Durrës. Ndaj s’ka pse habitet njeri që flaken drejtë Erjoni, si mund të punojë ai me njerëz, që njerëzit me tufa. ka marrë në punë Basha.” Unë besoj se me batutat Zgjedhjet e vitit 2017 janë vetëm 1 vit e gjysmë sharlatane, që i ka në majë të gjuhës, kryetari i larg dhe për rrjedhojë formula e Makiavelit është bashkisë do vazhdojë të masakrojë punonjësit ajo që u bënë punë nëse duan të fitojnë përsëri civilë, që nuk i ka marrë ai vetë në punë. zgjedhjet. Nëpunës civilë hiqen në kundërshtim me ligjin Ligji “Për nëpunësit civil”, i miratuar me dhe detyrohen të përplasen dyerve te gjykatave. I konsensus më 30 maj 2013, kishte dy kolona të vetmi ngushëllim për ta mbetet refreni që fillon me mëdha garantiste: së pari, sekretarët e vargun: Në ato maja, rripa-rripa, dhe pastaj e keni përgjithshëm të administratës duhet të ju parasysh se si vazhdon. përzgjidheshin nga vetë sistemi, duhet të ishin Ligji “Për nëpunësin civil”, si rregull, as që profesionistë, apolitikë dhe do të ishin këta që do merret në konsideratë nga kryetari i bashkisë ose të garantonin funksionimin e shërbimit civil të kushdo tjetër drejtues institucioni që është sot në paprekur nga ndikimet jashtë. Kjo u zhbë dhe pushtet, nëse i pëlqen apo jo të punojë me ata që sekretarët e përgjithshëm sot janë komisarë politikë ka marrë në punë paraardhësi. Por, këtyre dhjetëra që zbatojnë ekzakt formulën e Makiavelit. kryebashkiakëve socialistë, që kanë ardhur në Së dyti, dispozita transitore, që kishte ai ligj me pushtet, ua ka shtruar rrugën ai, të cilin e kanë konsensusin e maxhoracës dhe të opozitës së asaj quajtur “Kapiteni” i tyre. Është ai, që me aktin kohe, i garantonte sigurinë e statusit të nëpunësit normativ antikushtetues të 30 shtatorit të vitit 2013, civil mijëra personave ditën kur ligji hynte në fuqi, shpartalloi ligjin konsensual të 30 majit të vitit 2013 në datën 1 tetor. Për fat të keq, vetëm 2 orë para 1 “Për nëpunësin civil”. A ju kujtohet, se që atëherë tetorit, në orën 22:00 të datës 30 shtator, ju paralajmëruam se do të bëhet masakër mbi Kryeministri miratoi aktin normativ antikushtetues, administratën? Në fakt ndodhi, me mijëra sot janë me të cilin e zhbëri këtë garanci. Ligji që u miratua të flakur nga puna. në maj të vitit 2013 ishte më shumë garanci se ligji Që nga 30 shtatori i vitit 2013, dita kur ra i vitit 1999. Për fat të keq, ligji i vitit 1999 ishte më hanxhari mbi sigurinë e vendit të punës së garantist se ky mish-mashi, ku ka përfunduar sot nëpunësve civilë, të atyre që duhet të ishin pjesa ligji i shërbimit civil. Një nëpunës i shërbimit civil më e sigurt dhe më stabël e një administrate sot nuk ka garanci procedurale që e siguron se publike, ligji i 30 majit i vitit 2013, ai konsensuali, pasi futet në sistem nuk lëviz kollaj, sepse po iu ai që miratuam, se e vuri Fyle si një nga 3 kushtet tek shefit politik, ai nuk ka garanci. Jo vetëm kaq, për statusin e vendit kandidat, pa e ngatërruar me por me këtë ligj keni kufizuar edhe të drejtën e kushtin për CEZ-in, ai ligj që ishte bërë me dëmshpërblimit me vetëm 3 paga mujore në rast ekspertizë ndërkombëtare, për të cilin edhe ju që se largohet. Nëse ky njeri detyrohet të shkojë në sot jeni në maxhorancë ishit dakord, pra ai ligj gjykatë, ju merrni në telefon gjyqtarin, ose e dinë është copëtuar dhe arnuar disa herë. Qëllimi ka gjyqtarët që do të kërcasë telefoni, dhe pse duhet qenë vetëm një: t’i hapej rruga spastrimit të të vendosë gjyqtari kundër shtetit në këtë rast? administratës nga çdokush që “Kapiteni” dhe Më mirë vendos kundër atij hallexhiut që humbi rreshterët e tij e kanë piketuar si kundërshtarë të vendin e punës, sepse, në fund të fundit, në qoftë tyre politik, me të cilën ai nuk mund të punojë dot. se nuk e bëjnë këtë gjë, me ndryshimet që po Fundja, Makiaveli ka dhënë këshillë me vend, bëhen në sistemin e drejtësisë, e dinë shumë mirë pse të mos e zbatojë kjo qeveri? Si mund të punojë që do të përfundojë jashtë sistemit si puna e me armikun brenda në gji? Si mund t’i lërë militantët nëpunësit civil, në rrugë. A e dini ju se, ata që nuk e vet jashtë? Po pse, një ligj do të ndalojë rregullohen nga ligji i shërbimit civil, por e kanë Kryeministrit Rama, Erjonin e bashkisë apo këdo kontratën me Kodin e Punës kanë të drejtën të tjetër, që t’i mbajë ata në punë? Sigurisht, që nuk përfitojnë deri në 12 paga shpërblim pas vendimit e ndalon dot ligji. të gjykatës? Pra, këta përfitojnë më shumë sesa “LSI-ja të kryen punë, të premton vend pune nëpunësi civil. Kjo është absurde, sepse është para zgjedhjeve dhe e ke të kryer, kurse këta tanët menduar që shërbimi civil të jetë më i mbrojturi.
85 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Projektligji i sotëm është i pafat. Në parim unë pushtetit vendor, nuk duan t’ia dinë as për raporte, jam dakord me të, sepse, në fund të fundit, ne nuk duan t’ia dinë as për argumentet ligjore që duhet të kërkojmë zgjidhjen më të mirë në mënyrë debatojmë ne këtu apo në komisione, as për që këto lloj institucionesh të funksionojnë në institucionet që përjashtohen apo jo nga ligji i mënyrën më të mirë të mundshme. Por është i shërbimit civil dhe as duan t’ia dinë për moton pafat, sepse ka edhe qeverinë kundër. Fundja, makiavelave të Kryeministrit: “Hiq nga puna është kompetencë e Kryeministrit për ta zhbërë, kundërshtarët, punëso militantët e tu”, sepse ata për ta shkërmoqur ligjin e shërbimit civil, nuk mund janë duke pritur fundin e strofës që fillon me vargun: ta kenë këtë kompetencë deputetët e veçantë të “Në ato maja rripa-rripa”. këtij parlamenti. Valentina Leskaj – Faleminderit! Propozuesit i kërkojnë parlamentit që stafi i Fjalën e ka deputetja Vasilika Hysi, në emër të ERE-s, në rastin konkret, të përjashtohet nga ligji Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste. i shërbimit civil. Në fund fare, në aspektin juridik Vasilika Hysi – Faleminderit, zonja drejtuese këta të rregullohen në statusin e tyre nga Kodi i e seancës! Punës, të kenë kontrata me Kod Pune. Këtë e I dëgjova me vëmendje parafolësit, bëjnë me idenë që ERE-ja të ketë kapacitete më përfaqësues të opozitës, dhe me sa kuptoj nuk e të mira. Unë jam dakord në parim me këtë ligj, por kanë pasur të qartë se cilët janë propozuesit e shërbimi civil është sistem garantist dhe normalisht nismës, harrojnë që një nga propozuesit është duhet të garantojë dhe stafin e ERE-s në nivelet kolegu i tyre, zoti Ruli. më të larta të mundshme, por, me sa duket Nga ana tjetër, po vetë zoti Ruli akuzoi sikur propozuesit e ligjit e kanë kuptuar që barka e “Rilindja” do të votojë kundër lavdisë së saj, se do shërbimit civil po mbytet dhe kush ka mundësi të të vijë një parlament tjetër, i cili do të miratojë daljen shpëtojë, le të kërcejë nga barka. Fundja, po u e Entit Rregullator të Energjisë nga rregullimi ligjor rregullua statusi i tyre me Kodin e Punës kanë të që i bën ligji “Për nëpunësin civil”. Me sa kuptoj, drejtë të fitojnë 12 paga po i hoqën nga puna, dhe nuk e keni kuptuar analizën ose diskutimin që ne jo vetëm 3 sa i garanton ligji i shërbimit civil. kemi bërë në Komisionin e Ligjeve dhe që e kemi Në fakt, problemi është tjetër. Si mund të hedhur poshtë këtë nismë. pranojë qeveria, që listën e përjashtimeve nga Nga ana tjetër, kolegu parafolës foli për lëvizjet shërbimi civil t’ia shtojnë deputetët e parlamentit në administratë, foli për pastrimin që është bërë në mënyrë individuale?! Nuk ka mundësi. Nëse në administratë, por harron që kjo maxhorancë ka ne do ta miratonim këtë ligj sot, për kuriozitetin 2 vjet që udhëheq dhe 80%-90% e administratës i tuaj do të ishte shkronja “ll” e nenit, që parashikon përket forcës politike që është në opozitë. Në këtë institucionet apo sektorin e administratës, që kuadër, nuk do të thosha të bënim një krahasim përjashtohet. Janë gjashtëmbëdhjetë sektorë, apo se çfarë reprezalesh keni bërë ju në vitin 2005 dhe institucione të tjera të përjashtuara, disa me të në vitin 2011 në Bashkinë e Tiranës, sepse nuk do drejtë dhe disa të tjerë në mënyrë selektive me të donim të përdorej modeli që përdorët ju, interes të qeverisë për t’i nxjerrë nga shërbimi civil ndonëse sot që ne flasim kemi ende njerëz që kanë që t’i kenë nën thundër. Në qoftë se ne i heqim një vendime gjyqësore të formës së prerë dhe që nuk pas një, çfarë i ngelët shërbimit civil? Cila është kanë marrë vendin që u takon për shkak të pjesa e administratës që i mbetet shërbimit civil, vendimeve arbitrare që keni nxjerrë ju. të cilën ne mund ta garantojmë me këtë ligj, që, Megjithatë, unë do të doja të sqaroja qartë sipas Komisionit Europian, do të garantonte një publikun pse ne do ta votojmë kundër nismën e administratë stabël? Kështu si po e bëni ju, e keni tre deputetëve. kthyer ligjin e shërbimit civil si një proshutë, që E para, është e rëndësishme për të kuptuar se fetë pas fete, dhe në fund fare keni për t’i lënë Enti Rregullator i Energjisë është një ent i pavarur, vetëm spangon që e varni në trarë. i cili rregullohet nga mënyra e rekrutimit të stafit Mundet që ndërkombëtarët të thonë se keni sipas rregullave të ligjit “Për nëpunësin civil”. Ky bërë progres, pra t’ua vlerësojnë strategjitë dhe ligj jep garanci, që personat e zgjedhur sipas këtij letrat që keni miratuar na konsiderojnë si progres. ligji janë më të mbrojtur sesa personat, Megjithatë, unë besoj se ata mijëra vetë, që kanë marrëdhëniet e të cilëve rregullohen nga Kodi i ikur nga puna dhe po ikin pas zgjedhjeve të Punës.
86 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Të tre kolegët kërkojnë që ERE-ja të është shprehur e gatshme që enti t’i paraqesë përjashtohet nga ky rregull dhe nga zbatimi i ligjit Këshillit të Ministrave propozimet për nivelin e “Për nëpunësin civil”, dhe pagat dhe shpërblimet pagave derisa ne të bëjmë rregullimet përkatëse të zgjidhen ose të përcaktohen nga vetë enti, sepse në këtë kakofoni, në këtë rrëmujë të një sërë për sa i përket strukturës, pa dyshim është një ligjeve, që unë do të doja t’i bëja transparente për organ që raporton në Kuvend dhe ne e miratojmë të hedhur poshtë ato akuza, por edhe për atë strukturën e këtyre enteve. parashtrim të gabuar që parafolësit i bënë publikut. Sipas nismëtarëve ka disa argumente pse Enti Në radhë të parë, ligji i nëpunësit civil është një Rregullator i Energjisë duhet të dalë jashtë skemës ligj që është miratuar me 3/5-at dhe krijon një regjim së mbrojtjes nga ligji i nëpunësit civil. Ata homogjen për të gjitha pozicionet, të cilat kanë të përmendin si element të parë pagën, që është 3- bëjnë me ushtrimin e një autoriteti publik. Këtu fish më e ulët se pagat që kanë për të njëjtat përfshihet edhe enti rregullator. Ai jep garanci që pozicione personat në sektorin privat, pra, në punonjësit të jenë më të mbrojtur ligjërisht dhe të sektorin energjetik. mos cenohen nga lëvizjet që i bëjnë forcat politike. E dyta, ata thonë se paga e ulët e punonjësve Pjesë e fushës së veprimit të këtij ligji janë edhe të Entit Rregullator të Energjisë bën që të mos institucionet e pavarura. afrohen për të konkurruar njerëz profesionistë. Unë kam një pyetje për kolegët e opozitës që E treta, ata thonë se Enti Rregullator i Energjisë sot ankohen: kur ju diskutuat ligjin dhe ne e nuk mbahet nga paratë e shtetit, por ka paratë e miratuam, pse nuk e ngritët problemin e veta, që i mbledh në kuadër të operacioneve ose institucioneve të pavarura që të mos ishin pjesë, të punës që bën në monitorimin e kompanive që konkretisht e ligjit të nëpunësit civil? Këtë pyetje operojnë në tregun e energjisë. ia shtroj zotit Ruli. E katërta, grupi nismëtar sjell argumentin, që E dyta, lidhur me argumentin se, nëse personat në paketën e tretë rregullatore për energjinë zgjidhen sipas konkursit dhe ligjit të nëpunësit civil theksohet nevoja e pavarësisë së tij. ky ent humbet pavarësinë, ky është një justifikim, Gjithashtu, përmendet një argument i pestë, që do të thosha, shumë i gabuar, sepse pavarësia e ligji “Për sektorin e energjisë” i jep të drejtë bordit një institucioni nuk është kriter për të gjykuar nëse të këtij enti për të caktuar strukturën, numrin e konkursin e bëjnë entet, dhe, faktikisht, konkursin punonjësve, pagat dhe trajtimet financiare. për entet e bëjnë vetë entet, edhe nëse ata nuk Pikërisht këtu lind problemi. kanë pagat që do të donin t’i kishin, siç i kanë Të nderuar kolegë, parashtruar në komision. Ne u kemi bërë një analizë të detajuar ligjeve Çështja e dytë është se rregullat e punësimit që rregullojnë organizimin dhe funksionimin e Entit janë një komponent shumë i rëndësishëm i Rregullator të Energjisë, por edhe enteve të tjera, pavarësisë, por asnjë nga ne nuk e përzgjedh stafin ligjit “Për nëpunësit civil”, ligjit që përcakton nivelin teknik të Entit Rregullator. Ata i bëjnë vetë e pagave dhe shpërblimeve të strukturave të konkurset për stafin e tyre dhe kanë të gjitha të institucioneve të pavarura kushtetuese dhe drejtat dhe kompetencat të zgjedhin njerëzit më të institucioneve të tjera të pavarura të krijuara me aftë profesionalisht, më të mirët, me qëllim që ky ligj, pra edhe të entit rregullator. Ajo që është ent dhe entet e tjera të kenë eficencë. konstatuar është se ne sot kemi një rregullim Nga ana tjetër, në ligjin që ne diskutuam, pyetjes heterogjen të problemeve që lidhen me entet në që i bën kolegëve propozues: “Pse e kërkoni përgjithësi dhe me Entin Rregullator të Energjisë pikërisht tani këtë ndryshim dhe nuk i jepni kohë në veçanti. parlamentit, apo edhe qeverisë të sjellë një ligj ku Do të doja të ishte këtu zoti Ruli që ta dëgjonte, të harmonizoje organizimin, strukturën, pagat e ne nuk thamë se ky ent nuk duhet të rregullohet gjithë enteve publike?”, ata sollën si argument dhe të ketë paga më të larta apo t’i përcaktojë vetë, faktin e Agjencisë së Mbikëqyrjes Financiare, që por, në radhë të parë, duhet të shikojmë si mund para disa kohësh ne bëmë një ndërhyrje në ligjin të rregullojmë këtë kakofoni të ligjeve që janë “Për nëpunësin civil”, duke përjashtuar nga statusi miratuar nga viti 2006 deri më sot. Kemi sjellë disa i nëpunësit civil punonjësit e këtij institucioni, por argumente bazuar edhe në faktin që ministrja e për këtë patëm parasysh tri dokumente të Shtetit për Inovacionin dhe Administratën Publike rëndësishme, dhe meqenëse unë kam qenë
87 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
relatore, do të doja të isha transparente para kësaj. një vlerësim për të gjitha institucionet e pavarura E para, pati një analizë mbi domosdoshmërinë që krijohen me ligj nga Kuvendi, në drejtim të e bërjes së këtij veprimi. standardizimit, unifikimit, të strukturës, organikës E dyta, propozimi erdhi si paketë nga dhe statusit të punonjësve të tyre. rekomandimet e Bankës Botërore, nga Fondi E katërta, kemi kërkuar që ky grup pune të Monetar Ndërkombëtar dhe nga Komisioni propozojë ndërhyrjet e nevojshme në të gjitha ligjet Europian, i cili në raportprogresin e vitit 2013, ndër përkatëse, sepse çdo ent ka dhe ligjin organik mbi të tjera tha se është e nevojshme të garantohet të cilin organizohet dhe funksionon, sipas një pavarësia operacionale dhe financiare e AMF-së. projektvendimi që ne ia bashkëngjitëm raportit që Kuvendi, i cili është korrekt dhe ndjek hap pas hapi ju, të nderuar kolegë, e keni këtu të depozituar. rekomandimet e progresraportit, e mori parasysh Në këtë mënyrë Kuvendi do të përafrojë këtë gjë. legjislacionin dhe standardet për të gjitha Kolegë dhe kolege deputetë, institucionet e pavarura dhe nuk do të kemi atë lloj Kushtetuta dhe ligjet e veçanta garantojnë dëshire që secili të rregullojë pagat dhe të pavarësinë institucionale për një sërë krahasohet me Bankën e Shqipërisë, apo me institucionesh të pavarura, të cilat shprehen në tri Agjencinë e Mbikëqyrjes Financiare. drejtime: pavarësi vendimmarrëse, pavarësi Zonja drejtuese e seancës, financiare dhe pavarësi organizative. Meqenëse unë do të flas në emër të grupit Nga ana tjetër, të nderuar kolegë, në vitin 2006, dhe për ligjin tjetër, do të doja të thosha vetëm një kur ju keni qenë në pushtet, keni miratuar një ligj fjalë, sepse të dyja ligjet lidhen bashkë me njëri- për pagat, shpërblimet dhe strukturën e tjetrin. institucioneve të pavarura kushtetuese dhe të Kolegët deputetë, krahas ligjit për një shtesë institucioneve të tjera të krijuara me ligj. Pra, është në ligjin “Për nëpunësin civil”, kanë sjellë dhe një ligj i bërë nga opozita e sotme kur ka qenë në propozimin për të prekur ligjin “Për pagat dhe pushtet. Në këtë ligj përcaktohen rregullat për shpërblimet” dhe strukturat e institucioneve të strukturën, organikën dhe kategorizimin e pavarura kushtetuese dhe institucionet e tjera të pozicioneve të punës së nëpunësve dhe të enteve. pavarura të krijuar me ligj dhe kanë kërkuar që të Pra, nuk e kemi bërë ne sot. Këtë ligj e kemi gjetur. dalin lista lidhëse që shoqërojnë këtë ligj, e drejta E para. që të caktohet me ligj paga e drejtuesit dhe e stafit. E dyta, ligji “Për nëpunësin civil” ishte një ligj i Në këtë kuadër, përderisa ne do të votojmë cili na ka shoqëruar me një tabelë në bulevard, 3 kundër shtesën për ndërhyrjen në ligjin “Për ligjet e famshme, dhe keni kërkuar të miratohet nëpunësin civil”, mendoj se edhe ky ligj bie, sepse ashtu siç është, pa bërë asnjë ndryshim. Po në këto janë të lidhura bashkë ngushtë me njëri-tjetrin këtë ligj ju përcaktonit që pozicioni i punonjësve, dhe kërkoj që Byroja e Kuvendit sa më shpejt të rekrutimit i tyre duhet bërë sipas ligjit të nëpunësit ngrejë grupin e punës dhe grupi i punës të fillojë civil. Ajo që bëri Komisioni i Ligjeve, si komision nga puna për të bërë një studim të të gjitha enteve përgjegjës, ishte të ballafaqonte të gjitha ligjet dhe të pavarura që funksionojnë në Shqipëri dhe të ne konstatuam, sot që flasim, se ka një rregullim bëjnë rregullimin, të vendosë standarde për heterogjen dhe standarde të ndryshme të cilat strukturën, organikën, pagat, shpërblimet dhe bëjnë mosfunksionim të proceseve organizative në gjithçka tjetër. Në këtë mënyrë do të kemi një stan- këto ente. dard të unifikuar dhe Kuvendi do të bëjë më mirë Çfarë kemi sugjeruar, të nderuar kolegë? Kemi se çdo herë tjetër detyrën e tij. sugjeruar që të mos hapet mundësia që çdo ent Dhe këtu do t’i thosha zotit Ruli që do të ketë të vijë dhe të paraqesë propozime për të bërë një parlament. Ndoshta i takon parlamentit tonë ta ndryshime në ligjin e nëpunësit civil dhe të dalë bëjë këtë sa më shpejt që të bëhen ndryshimet nga ky ligj. Por kemi kërkuar që Byroja e Kuvendit, përkatëse për të gjitha entet. së pari, të ngrejë një grup pune me përfaqësues Faleminderit! nga komisionet e përhershme që në fushën e Valentina Leskaj - Faleminderit! veprimtarisë kanë institucionet e pavarura. Këtu mbyllen diskutimet për projektligjin “Për E treta, kemi kërkuar që Byroja e Kuvendit t’i nëpunësin civil”. ngarkojë këtij grupi pune, të bëjë një analizë dhe Siç e tha dhe parafolësja, projektligji që vijon
88 Legjislatura e 8-të Viti 2015
është projektligji “Për disa ndryshime në ligjin Problemi tjetër është se çfarë asetesh ka pasur nr.9584, datë 17.07.2006 “Për pagat, shpërblimet ky shërbim dhe si është katandisur sot. Ky shërbim dhe strukturat e institucioneve të pavarura po degëdiset te Varrezat e Tufinës. Dhe a e dini kushtetuese dhe institucioneve të tjera të pavarura, pse? Kjo është bërë për t’i hapur rrugë tenderit të krijuara me ligj”. Ky është i lidhur ngushtësisht korruptiv për godinën që do të marrë OSHEE-ja, me projektligjin që sapo diskutuam. Duke qenë se dhe ndokujt tjetër që i ka vënë syrin godinës tjetër emrat e regjistruar për diskutim, zoti Ruli, zonja ku ndodhet drejtoria e përgjithshme e këtij shërbimi Hysi, u shprehën, besoj se nuk ka më diskutime në Rrugën e Kavajës. Kjo është në vazhdim të për këtë, për sa kohë që nuk ka dhe emra të keqtrajtimeve që qeveria po i bën gjeologjisë regjistruar për të, dhe për sa kohë që bëhet pa shqiptare, pasi vitin e kaluar nxori një VKM dhe i kuptim diskutimi ndërkohë që rrëzohet i pari. mori godinën Fakultetit të Gjeologjisë dhe Kalojmë te projektligji tjetër, “Për Shërbimin Minierave. Para pak kohësh nxori, gjithashtu, një Gjeologjik Shqiptar”. VKM dhe i mori Shërbimit Gjeologjik gjithçka pati. Ka pyetje nga deputetët? Nuk ka. Dhe e fundit fare, sapo e ka marrë, edhe një hartë Ka paraqitje për këtë projektligj nga ministri? të Institutit të Gjeoshkencave Energjisë, Ujit dhe Jo. Mjedisit për llogari të Ministrisë së Arsimit dhe Kalojmë në diskutime. Sporteve. E kemi deklaruar në Komisionin e Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë Veprimtarive Prodhuese se ky shërbim është një Demokratike ka regjistruar emrin vetëm një aset kombëtar. Por çfarë ka ndodhur në këto 2 diskutante, deputetja Mimoza Hajdarmataj. vjet me këtë institucion? Ka pasur largime nga Po. puna dhe emërime politike, të gjitha këto të bëra Mimoza Hajdarmataj – E nderuar drejtuese e me bekimin e DAP-it dhe në kundërshtim të plotë seancës, me ligjin “Për statusin e nëpunësit civil”, shkelje të Të nderuar kolegë, cilat janë konstatuar edhe nga ana e Komisionit të Sot kam ndjesinë pozitive se diskutohet për një Mbikëqyrjes së Shërbimit Civil. projektligj dobiprurës për ekonominë tonë, Të nderuar kolegë, veçanërisht i nevojshëm për t’i ardhur në ndihmë Shqipëria është një vend i pasur nga nëntoka sektorëve të braktisur që lidhen me burimet dhe mbitoka e saj. Vetëm në Tropojë, Kukës, Has minerale dhe ujore, edhe pse ky projektligj është ka të dhëna dhe studime dhe përllogaritje të në masën 95% ligji i mëparshëm, ligji nr. 9366 i detajuara gjeologjike që krijojnë një imazh të qartë vitit 1998, bashkë me disa amendime të bëra në të pasurive minerale nëntokësore ku njihen tashmë vitet 2004 dhe 2010. rreth 14 lloje mineralesh metalore dhe jometalore, Mendoj se shërbimi gjeologjik nuk ka vuajtur si kromi, bakri, hekur-nikel, por vetëm disa prej tyre nga fakti nëse e ka pasur apo jo një ligj të ri, por janë vënë në shfrytëzim. Aktualisht këto minerale nga fakti si është zbatuar ai, si është trajtuar shfrytëzohen si në kohët primitive, në oborret e institucioni, si është financuar ai, a janë përdorur ish-galerive, apo dhe në galeri të reja në sipërfaqe me efikasitet financat e dhëna etj. me shumë konflikte midis popullsisë indigjene dhe Gjithashtu, depozitimi në arkivën e shërbimit biznesmenëve, të shtyrë nga mania e fitimit për gjeologjik i të gjitha materialeve gjeologjike të t’u bërë milionerë brenda një dite. punimeve të kryera nga kompani të ndryshme pri- Në qarkun e Kukësit kanë funksionuar disa vate, vendase apo të huaja, apo personave privatë miniera për shfrytëzimin e kromit, si ajo në për mineralet e ngurta, naftë, ujë, nuk bëhet Kalimash, Vllahën, Qafë Perollaj, Kamë, Tropojë tashmë duke shkelur ligjin e ri apo të vjetër qoftë etj., të cilat për momentin janë të mbyllura ose në ai. konservim. Edhe minierat e bakrit që kanë qenë Pozitive në këtë projektligj është dhe rëndësia në funksion në Gjegjan, Kukës, Gdhesht, Shën që ka dhe duhet të ketë shërbimi gjeologjik, por Mëri, Leproj, Golaj, Nikoliq 1 dhe 2, në Krumë, edhe përpos kësaj duhet të mbështetet financiarisht ky këto janë të mbyllura për arsye të konjukturave të shërbim gjeologjik, kur tashmë e dimë që shuma tregut. Aktualisht shfrytëzohen disa trupa të vegjël deri më sot është qesharake, shtuar këtu edhe nga disa firma private në kushte të mjerueshme të dyshimin nëse kjo shumë është përdorur me sigurisë në punë. Deri tani ka 29 jetë të humbura efikasitet apo jo. nëpër galeri dhe asnjë qeveritar nuk gjeti asnjë
89 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
orë kohë për t’i ngushëlluar familjet e tyre. panoramë të detajuar për dëmet nga përmbytja Me shumë shpresë që ky ligj do të përkthehet në fundjavën që shkoi dhe fillimin e kësaj jave. në zbatim konkret të reformës, më lejoni të risjell Cila është shuma e dëmshpërblimeve dhe raporti dhe një herë në vëmendjen tuaj gjendjen kritike real mbi pasojat e dëmeve? Sa është kostoja dhe që po vuan Jugu i Shqipërisë nga përmbytjet. me çfarë buxheti do të përballohet? U rrezikuan Paaftësia në menaxhim, si dhe korrupsioni masiv qindra familje dhe dëmet tek banesat, pronat, me taksat e shqiptarëve për investimet e munguara fermat bujqësore dhe bagëtitë janë kolosale, por në infrastrukturë janë arsyet e dështimit të rëndë të pashkruara në regjistrat e pushtetit lokal dhe edhe kësaj radhe të qeverisë në përballimin e Kryeministri në show-n e tij qeveritar post ndeshjes përmbytjeve dhe rrezikun e një emergjence të re me Armeninë u përpoq fort t’i bënte anestezi për reshjet në vijim. Ministrat flasin për një sistem publikut, por jam e bindur se nuk ia doli, madje të ri hidrovoresh dhe në këto 2 vjet buxheti i përkeqësoi dhe më shumë kredon e tij publike. Pati parashikuar për këtë infrastrukturë jetike është i batuta dhe komente pa fund në rrjetet sociale për papërfillshëm. Nuk ka një moratorium të zbatuar mënyrën e reagimit në këtë përmbytje. Dikur fajin për ndalimin e inerteve në lumenj, nuk ekzistojnë e kishte Saliu, tani na e ka vetëm shiu. Si kurrë më masa ndaluese dhe ndëshkimore për prerjet e parë Vlora, Fieri dhe Lushnja u shfaqën nën pyjeve dhe prishjen e biodiversitetit të zonave të pushtetin e ujit. Bizneset dhe banesat u përmbytën, mbrojtura. Qeveria grabit pa fre, natyra merr hak, gomonet u bënë mjet transporti, por këtej nga ndërsa shqiptarët vuajnë pasojat. Edhe pse qeveria bulevardi i Tiranës, moderatori që ishte dhe regjisor dhe Ministria e Energjetikës, bashkë me ato të dhe aktor në shfaqjen kryeministrore, u përpoq të bujqësisë, i shpërfilli paralajmërimet e opozitës për përcillte një realitet tjetër të Shqipërisë, tifozerinë të marrë masat paraprake, kriza ndodhi. Kjo dhe e lumtur dhe publikun futbolldashës që festonte për shkak të papërgjegjshmërive dhe cinizmit të me koncerte dhe parada qeveritare me kësaj qeverie edhe me ndërprerjen e energjisë në pjesëmarrjen e plotë të të gjithë gjimnazistëve, të hidrovore. Asnjë zyrtar nuk jep llogari. Askush nga cilët nuk kanë shumë që kanë filluar vitin shkollor njerëzit e pushtetit nuk merr përgjegjësi, ndërsa dhe hiqen nga mësimi për parada alla Erion Veliaj terrori dhe shantazhi i shtetit rritet nga dita në ditë në ditën pa makina, tani për të pritur në shesh për të vënë nën fre dhe gjunjëzuar këtë shoqëri, kombëtaren dhe kushedi se çfarë vjen pas kësaj. sepse me dhunë dhe shpërfillje qeveriset më lehtë, Me parada populiste të formatit “1 Maji” u madje njësoj me votuesit e të gjitha ngjyrave. Le keqpërdor fitorja dinjitoze e kombëtares sonë, kur që tani nuk i lidh më asgjë, as me 1 milion shuplakat në Vlorë, Fier, Lezhë e gjetkë gra, fëmijë, burra e e 2013-s. të moshuar të rrethuar nga uji kërkonin ndihmën e Kolegë të maxhorancës, shtetit. Dikush prapë tha se të cilit shtet? Të këtij Në Komisionin e Veprimtarive Prodhuese kur pushtet-shteti? kërkova që përmbytjet të ishin prioritet dhe rend i Sot diskutimi i këtij ligji duhet të na risjellë në ditës, ne, deputetëve të opozitës, na u tha se duhet vëmendje edhe gjendjen alarmante të minierave të zbatojmë procedurat dhe Rregulloren e ku si me grafik pothuajse çdo muaj shuhet parlamentit. Pra, jugorë dhe veriorë le të mbyteshin mizorisht një jetë njerëzore. Humb jetën babai, nga furia e lumenjve, ndërsa ne në rutinën e punës djali, bashkëshorti, që çdo ditë mbyllet në nëntokë të këtij komisioni të vrojtojmë si spektatorë, por për të ushqyer jetët që e presin si një mundësi larg qoftë të mund të kemi në dëgjesë aktorë dhe shprese në familjen e tij, por shteti hesht, qeveria faktorë të kësaj mënxyre qoftë dhe për të na treguar nënqesh po me aq zi sa tërësia e pafundme e nëse janë marrë masat që situata të mos përsëritet. tunelit të minierës. E si për çdo gjë tjetër në këtë vend të vetmet Kolegë, duke iu kthyer frymës konstruktive të informacione të dirigjuara sigurisht merren nga ligjit, mendoj se pikërisht optika e zgjidhjes dhe e mediat. Përgënjeshtrimi zyrtar për hidrovoret nga zhvillimit duhet të shtrihet edhe në ligjet dhe propaganda ministrore ishte po kaq mosbesues debatet e tjera të këtij parlamenti. sa dhe vetë mbështetja e shpallur vetëm për Sot, më shumë se kurrë, në kushtet e një televizion e Shtabit të Emergjencës në zonat e mjerimi total dhe mungese të plotë qeverisëse apo përmbytura. Ende nuk kemi në dorë ne si deputetë, më zi të një keqqeverisjeje, parlamenti duhet të por edhe publiku nuk ka mësuar ende, një marrë një rol parësor në reformat e ngritjes së
90 Legjislatura e 8-të Viti 2015
shtetit dhe programet për daljen nga kriza. Por përveç faktit që ju kërkoni të fusni disa njerëz të për ta ndërmarrë këtë ndryshim duhet guxim dhe tjerë në punë që të bëjnë inspektimin financiar, nuk vullnet edhe nga deputetët e maxhorancës që ka ndonjë gjë të re. shikojnë çdo ditë zullumet e ministrave të forcave Megjithatë, unë kam një shqetësim, të cilin e të tyre politike. Na duhet urgjentisht të ngremë një kemi ngritur edhe në komision, kur kemi pasur frymë për daljen nga kriza, por duke mos pasur zëvendësministrin si përfaqësues të qeverisë në nëpër këmbë përgjegjësit dhe autorët e saj. prezantimin e projektligjit. Një nga objektivat Zgjidhja duhet të fillojë shpejt dhe me vendosmëri kryesore të këtij projektligji është përcaktimi dhe për të prerë lidhjet e rrezikshme të ministrave me saktësimi i funksionit të shërbimit dhe koordinimit korrupsionin dhe krimin. të antimashtrimit për fondet e Bashkimit Europian. Si opozitë kemi misionin që të kthejmë besimin Në fakt, është një objektiv për t’u vlerësuar, duke se shteti do të ringrihet, ligji do të veprojë edhe marrë në konsideratë edhe rëndësinë e madhe që ekonomia do të ringjallet. Tashmë, asnjë realitet fondet e Bashkimit Europian kanë për forcimin nuk mund t’i rezistojë terrorit dhe frikës dhe asnjë institucioneve, për reformimin administratës e ardhme nuk ndërtohet mbi këtë bazë që ju publike në Shqipëri, për përmirësimin e pretendoni se po bëni shtet. Shqiptarët besojnë te menaxhimit financiar publik dhe, sidomos kur bëhet vlerat dhe avantazhet e lirisë dhe asgjë më shumës fjalë, kur buxheti ynë i varfër i shtetit me gjithë se në këtë çerekshekulli rënie të komunizmit, nuk gjëmat që i ndodhin herë pas here, si kjo e 600 po shtohet përditë rreziku i kthimit. milionëshit apo ndonjë 10 milionësh tjetër e të Faleminderit! tjera me radhë, gjithmonë vjen duke u rrudhur, gjë Valentina Leskaj – Po faleminderit! që do të thotë se ajo ndihmë financiare nga Këtu mbyllen diskutimet edhe për këtë Bashkimi Europian që na vjen në formën e projektligj. Kalojmë në projektligjin “Për inspektimin granteve, gjithmonë dhe më shumë, duhet të jetë financiar publik”. për t’u mirëpritur. Në gusht të vitit 2013 misionet A ka pyetje? Nuk ka. audituese të Bashkimit Europian akredituan Ministri nuk është për prezantimin. institucionet shqiptare me njësinë qendrore në Atëherë, kalojmë në diskutime. Ministrinë e Financave për të menaxhuar vetë Fjalën e ka kërkuar deputetja Majlinda Bregu. fondet e asistencës së Bashkimit Europian. Majlinda Bregu – Zonja drejtuese e seancës. Pra, në gusht të vitit 2013, Shqipëria rezultoi të Në fakt, e mendova dhe e rimendova disa herë ishte vendi i parë në rajon, në të cilin administrata këtë ndërhyrje, jo se kam ndonjë nga ata lajmet publike shqiptare konsiderohej e aftë, e zonja për dhe batutat politike, të cilat e ndezin sallën, si të menaxhuar fondet e Bashkimit Europian. Në zakonisht këtu, por, sepse po mendoja për të momentin kur u ndërruan qeveritë, diku nga fundi diskutuar te pjesa e projektligjit “Për nëpunësin i shtatorit të vitit 2013, një mision i Bashkimit civil” apo te projektligji “Për inspektimin financiar Europian, i cili erdhi përsëri në fund të dhjetorit të publik” atij viti, po ministri i Financave nuk qenka, në fund Në fakt, projektligji ka kaluar edhe në të shtatorit panë që nuk kishte asnjë problematikë, Komisionin e Integrimit, nuk është ndonjë pasi sapo kishin dhënë akreditimin për IPA-1. projektligj, i cili mund të konsiderohet problematik, Ndërsa, në fund të dhjetorit të vitit 2013, ndërkohë është pjesë e kapitullit 32 “Për kontrollin financiar”, që kishin filluar lëvizjet nëpër institucionet është në përputhje me Marrëveshjen e Stabilizim shqiptare, nga ku ishin ngritur edhe drejtoritë Asociimit. Pra, për sa i përket pjesës së certifikimit përkatëse, të cilat do të bënim menaxhimin që bën Komisioni i Integrimit, nuk ka asgjë fondeve të BE-së, filloi të ndiehej një shqetësime problematike. Nuk ka asgjë problematike, sepse edhe më i madh. ky projektligj është propozuar një herë dhe votuar Tani, në auditimin e bërë nga komisioni për vitin në vitin 2010, por duke qenë se ju kërkoni të 2014 në muajin qershor, raport, i cili i është ndërtoni një sistem të ri të inspektimit dhe dorëzuar qeverisë shqiptare në gusht, rezulton se menaxhimit financiar, i cili sigurisht ka të bëjë më strukturat që janë sot të kësaj qeverie të aftë me shumë me stafin që kërkoni të punësoni apo me administratë shumë të mirë, e cila po punon shumë një formë të re të funksionimit të këtij sistemi me më mirë se qeveria paraardhëse që prodhonte punonjës të rinj, besoj se edhe në këtë aspekt, vetëm letra, nuk dinte as të shkruante letra. Pra,
91 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kjo administratë shumë e mirë dhe shumë dhe këtu, të them të drejtën, në rast se flasim për profesionale e kësaj qeverisë së re, sipas raportit administratë publike, e cila duhet të përballojë të auditit të Bashkimit Europian, rezulton se ka një sfidat e anëtarësimit, ky duhet të jetë një shqetësim sërë mangësish nëpër struktura, duke filluar që i madh i të gjithëve, sepse në rast se shtyhen datat, nga pajisja me staf dhe deri te paaftësia të cilat janë të rëndësishme, si ky proces i auditimit, profesionale e strukturave, të cilat menaxhojnë nga si ky proces i vlerësimit, atëherë do të thotë që viti 2014 fondet e Bashkimit Europian. Kjo është Shqipëria rrezikon më shumës sesa përfiton ai gjuha e përdorur në raportin e auditimt, të punonjësi i thjeshtë, i cili është emëruar pa asnjë audituesve të Bashkimit Europian. Qeveria kriter profesional në një pozicion drejtues në shqiptare ka. Ne ia kemi kërkuar, si komision, administratën publike. Ministrisë së Integrimit, Ministria e Integrimit nuk Këto janë konstatimet e Komisionit të Auditimit e përcolli, sepse tha që është raporti paraprak, në Komisionit Europian, të cilët kanë ardhur për të kur të bëjmë raportin përfundimtar do t’ua audituar dhe monitoruar, si edhe të japin sugjerimet përcjellim. Por kjo nuk ka rëndësi, sepse si çdo përkatëse si zgjidhet ky problem. Megjithatë, duke dokument që është i rëndësishëm normalisht që qenë se gjatë këtyre dy vjetëve të fundit, nga heqja nuk ka rrugë të vështirë për të arritur atje ku duhet. e drejtorit ekzistues, për shembull, në Ministri të Tani Autoriteti Auditues që është në Ministrinë Financave, nga pozicionet vakante, ende sot keni e Financave, i cili është syri dhe veshi për 17 drejtori në ministritë e linjës, në të cilat konkursi menaxhimin fondeve të Bashkimit Europian, deri ka dështuar dy herë. Pra, sot nuk ka staf, i cili jep në mars të vitit 2015 ka qenë pa drejtues. Pra, në mundësinë të jetë një staf profesionist pa momentin që u hoq zonja, e cila ishte drejtoreshë, menaxhuar këto detyrime të procesit. duke dashur ta lidh fjalinë aty ku zonja Hysi e Tani, një problem shumë të madh ka ky raporti përmendi, sot në administratë 80-90 % e i auditimit, jo sepse unë kam shumë dëshirë për punonjësve janë persona, të cilët janë të punësuar të referuar fjalë për fjalë çfarëdo lloj raporti të që në kohën kur ishte opozita. Zonja ish-drejtore mundshëm, as jam kaq naive sa të besoj se çdo e kësaja njësie, në fakt, ishte e punësuar nga fjalë që thuhet në raporte, edhe kur është pozitive opozita, por kur ne erdhëm në pushtet e gjetëm me tepri, edhe kur është negative, qëndron në punë, e hoqët ju, kur erdhët në pushtet, gjithmonë. Ne kemi aftësinë dhe kapacitin e për të megjithëse unë nuk mendoj se njerëzit të ndahen gjykuar, dhe, në fakt, nuk na duhet shumë mendja të opozitës apo maxhorancës, sepse në një mo- e ekspertëve nga jashtë për të na thënë se ku nuk ment të caktuar të jetës u ka rënë rasti të shkojnë gjërat dhe Ministria e Financave e di punësohen nga një qeveri, duke folur për ata që shumë mirë se ku nuk shkojnë gjërat në këtë rast. janë profesionistë dhe për ata që gjejnë një vend Problemi është shumë i madh. Për shkak të këtyre në administratën publike vetëm sepse kanë një problematikave që sjell ku raport, komisioni teserë partie. Europian ka kërcënuar ose ka paralajmëruar se Tani, problemi është që duke filluar nga heqja nuk do të nënshkruajë marrëveshjen financiare e personave kyç në procesin e integrimit dhe të të IPA-s në vitin 2014 në rast se nuk adresohen menaxhimit të fondeve, ndodh që sot Bashkimi deri në dhjetor të këtij viti, që do të thotë se Europian, me shumë shqetësim, thotë se personat Shqipëria rrezikon të humbasë 67 milionë euro, e të cilët janë sot të emëruar, siç është drejtori aktual përsëris, në rast se nuk adresohet ky problem i kësaj njësie në Ministrinë e Financave, nuk madhor prej paaftësisë, neglizhencës në mos plotësojnë asnjë kriter profesional për të qenë në zbatimin e rekomandimeve të Komisionit Europian atë pozicion, duke e quajtur hair risc apo rrezik të dhe të atyre personave që janë punësuar nga viti lartë këtë problematikë. Një problematikë, e cila 2013 e këtej. vazhdon të jetë ende e paadresura. Jo vetëm kaq, janë 67 milionë euro, por në këtë Një problematikë tjetër e po këtij raporti është grand të vitit 2014 janë edhe 42 milionë euro të se po këta struktura të auditit, të cilat tashmë janë tjera, të cilat i zë mbështetja buxhetore që do të të ngritura në të gjitha ministritë e linjës, nuk përdoren për të realizuar kuotën e manaxhimit ushtrojnë funksionet e tyre drejtuese për dy arsye dhe financave publike. Që do të thotë se në rast të thjeshta: kanë mungesë në staf dhe mungesë se kjo reformë që është një nga reformat kryesore profesionalizmi apo njohurish të stafit ekzistues dhe një kriteret bazë për përfitimin e mbështetjes
92 Legjislatura e 8-të Viti 2015
buxhetore për sektorët e tjerë, nuk realizohet, pra ngritur, ku nëse personat që vijnë nuk janë në rast se digjen këto 67 milionë euro, kjo nuk profesionistë, ata nuk rekrutohen, ndryshe nga afekton vetëm vitin që vjen dhe këtë shumë, por ç’ndodhte më parë ku çdo njeri rekrutohej sipas do të afektojë edhe ndihmën financiare të viteve qejfit të drejtuesit të institucionit. Pra, ky është të tjera në vijim. Pra, tani unë kam vetëm një pyetje mekanizmi që lejon filtrin për personat që do të në fund: janë 67 milionë euro sot në rrezik nga hyjnë dhe që do të mbajnë mbi supet e tyre IPA- 2014, janë 17,8 milionë euro nga ajo e vitit procesin e hapjes së negociatave, që është një 2013, për 7 projekte me bashkëfinancim, të cilat proces, që ju e dini shumë mirë, tepër i komplikuar shkojnë të dyja bashkë, pra rreth 86 milionë euro, dhe që kërkon njerëz shumë profesionistë. a kemi luksin të humbasim 80 milionë euro, duke Faleminderit! rrezikuar më pas edhe ato që vijnë gjatë viteve të Valentina Leskaj – Po, zonja Bregu, dy minuta tjera, sepse doni vetëm të punësoni në për replikë. administratë publike njerëz, të cilët marrin Majlinda Bregu – Zonja ministre, të dyjave ju menjëherë vulën e auditin e parë të BE-së si të falënderoj për përgjigjet! E para, më lejoni të them paaftë profesionalisht dhe si jokompetentë? se ky është një shqetësim, të cilin e kam ngritur Valentina Leskaj - Faleminderit! para dy javësh tashmë në komision me bindjen se Fjalën e ka zonja Gjosha. nuk është një lajm i mirë për askënd. Klajda Gjosha - Faleminderit, zonja kryetare E dyta, fola për një raport auditimi, i cili, në fakt, e Komisionit të Integrimit, për pasqyrën që bëtë! për herë të parë, unë kam qenë ministre për më Më lejoni t’ju informoj se vetëm dje ka ardhur shumë se 6 vjet, të jem e sinqertë me ju dhe me të raporti përfundimtar i auditit nga Bashkimi gjithë të tjerët, nuk kam parë raport, i cili të etiketojë Europian, ku konfirmohet se Shqipëria do të lidhë në një gjuhë, siç ishte raporti i auditimit kaq marrëveshjet financiare. IPA- 2014, që do të thotë problematike administratën shqiptare. Nuk më bën se shumë prej kushteve të vendosura në këtë të lumtur, sigurisht nuk gëzohem fare me këtë lajm, raport janë plotësuar me korrektësi dhe në kohë. nuk kam asnjë qëndrim politik për të thënë. Patjetër që ky është një proces në vazhdimësi. Administrata apo ata të cilët po punësohen në Reforma në administratën publike nuk është diçka kohën që qeverisni ju, janë persona që vlerësohen me shkop magjik që mbaron sot. Kuptohet që nga raporti i Bashkimit Europian si të paaftë. Por administrata publike që ne kemi gjetur nuk është unë ngrita një çështje tjetër. Drejtoritë e Integrimit e përsosur, kërkon shumë kohë për t’u që ju përmendët kanë pasur persona që, kur vjen zëvendësuar, për t’u bërë profesionale dhe e aftë puna për menaxhimin financiar, janë akredituar, për t’iu përgjigjur kërkesave dhe sfidave të ishin punësuar dhe merrnin rrogën nga buxheti i Bashkimit Europian. Kështu që unë them se sot shtetit shqiptar, por akreditimin si një trupë e aftë shqiptarët përgjigjen e kanë marrë që më në fund për të përballuar detyrimet e Bashkimit Europian administrata publike është e aftë të menaxhojë dhe detyrimet për menaxhimin e fondeve fondet e Bashkimit Europian. Marrëveshja do të evropiane, ua dha pala europiane, prandaj kini lidhet brenda 31 tetorit të këtij viti dhe jo vetëm kujdes kur i etiketoni dhe i cilësoni si persona që kaq, por do të plotësohen të gjitha kushtet e lëna dikur zgjidheshin në bazë të lidhjeve të tjera. Janë në këtë raport brenda afatit kohor, siç janë caktuar persona të cilët kaluan në një proces filtrimi dhe nga Komisioni Europian. Kemi bindjen se Shqipëria akreditimi. Pikërisht fakti që nuk ishin më në punë, në vitet në vijim do të përfitojë fonde edhe më të u larguan e u zëvendësuan me persona të paaftë, mëdha se kaq, sepse do t’i meritojë vetë ishte çështja që ngrita pak më parë. administrata e cila merret me këtë gjë. Valentina Leskaj- Po, zoti Ministër. Faleminderit! Shkëlqim Cani – U bë disa herë që spekulohet Valentina Leskaj - Faleminderit! me këtë çështje dhe nuk e kuptoj çfarë mbrojtje Fjalën e ka ministrja Harito. personale doni t’u bëni këtyre personave. Është Milena Harito - Një përgjigje tjetër shumë të shumë e thjeshtë, jashtëzakonisht e thjeshtë, kanë shkurtër për zonjën kryetare të komisionit. vjedhur dhe kanë shkuar për ndjekje penale. Po Atëherë, atë që zonja Bregu e quan dështim të të doni ju, kthejeni si opozitë, mblidhni komisione, konkurseve të integrimit, në të vërtetë duhet ta ndërhyni në gjykata e në prokurori e të fitojnë. Kjo shikojë qartësisht si mekanizmin që ne kemi është shumë e thjeshtë, kanë vjedhur. I kemi çuar
93 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për ndjekje penale. Të shkëlqyer janë, shumë të cilin ka marrë përsipër ta përfaqësojë, mendon mirë janë, ashtu si thoni ju, por kanë vjedhur. I kam tërësisht të kundërtën. E për këtë të fundit çuar për ndjekje penale. Do t’i mbaja edhe në punë dëshmitarë janë ata qindra e mijëra shqiptarë që tani? Ma thoni shumë copë që ta ndajmë nga njëri- largohen përditë nga ky vend. tjetri këtë lloj të komunikuari. Ju jam shmangur dy Vendimet e qeverisë përputhen tërësisht me herë të tjera, është e treta herë që e ngrini si ngjarje ligjërimin kryeministror dhe ato kanë arritur deri madhështore. Kanë vjedhur. Mbaroi. në atë pikë saqë hartojnë ligje të tjera, duke Valentina Leskaj – Kalojmë në shprehjen e shfuqizuar ligje të miratuara me asistencën e grupeve parlamentare. Bashkimit Europian. Fjalën e ka zonja Tabaku, në emër të Grupit Ligji “Për inspektimin financiar” është shembull Parlamentar të Partisë Demokratike. i më i mirë i mentalitetit të këtyre dy vjetëve të Jorida Tabaku – Së pari, më vjen mirë që fundit. Për të qenë më konkretë, funksioni i dëgjuam edhe ministren e Integrimit pas shumë inspektimit financiar ekzistues është rregulluar me kohësh që të flasë për çështje të integrimit. Siç asistencën e BE-së, e kolegë deputetë më të vjetër duket, ligji “Për inspektimin financiar” paska qenë se unë në këtë sallë besoj se e dinë më mirë se çështje shumë e nxehtë dhe sa herë që diskutohet unë këtë fakt. Është një ligj që e kemi diskutuar për fonde të IPA-s dhe për çështje që lidhen me shumë, në atë kohë kam qenë zëvendësministre këto fonde, që i gjithë paneli qeveritar ngrihet e Integrimit, me partnerët ndërkombëtarë, me menjëherë. grupet e interesit, një funksion që krijohej rishtazi, Ka shumë gjëra që i ndajnë forcat tona politike, i ri për administratën publike. Kishte një rëndësi siç është normale të ndodhë në politikë, por të shumë të madhe se lidhej njëkohësisht edhe me paktën çështjet europiane deri më sot kanë qenë negociatat për një kapitull të rëndësishëm, çështje që na kanë bashkuar. Gjatë këtyre viteve, kapitullin e kontrollit financiar dhe me inspektimin. thuajse të gjitha qeveritë janë përpjekur të Por ky ndryshim nuk vjen në favor të përputhjes përfshijnë në axhendat e tyre politike integrimin e së këtij ligji me standardet e BE-së, ndonëse këto vendit në Bashkimin Europian. Pa dyshim, disa e do të jenë argumentet që do të përdoren , por vjen kanë bërë këtë me më shumë retorikë, disa të tjerë thjesht për të krijuar një strukturë të re paralele, e kanë bërë me më shumë vepra, disa me më me funksione ekzistuese edhe me strukturat që shumë propagandë. sot ekzistojnë. Në këtë përpjekje, prej dy dekadash nga ky Ndryshimet do të reflektojnë një rritje të parlament kanë dalë shumë ligje që në komisione burokracisë dhe presionin mbi të punësuarit në ne i kemi diskutuar dhe që janë në përputhshmëri këto sisteme. Rezultati i këtyre ndryshimeve do të thuajse të plotë ose të pjesshme me ligjet e sjellë kthimin e njësisë ekzistuese nga një njësi Bashkimit Europian. Kjo jo vetëm si mënyrë për të koordinimi në një njësi inspektimi, duke rritur shprehur vullnetin tonë politik se jemi pro integrimit, artificialisht dhe në mënyrë të pakuptimtë por edhe si një dëshmi dhe dakordësi që këto ligje burokracinë e mbi të gjitha duke qenë në përfaqësojnë për shoqërinë, si një besim që kundërshti me sugjerimet që të paktën deri dje u legjislacioni europian është ai që siguron një dinjitet jepeshin institucioneve të Ministrisë së Financave, dhe një besim të shoqërisë ndaj pushtetit. duke denatyruar funksionin kryesor të saj e duke Me sa duket, kjo filozofi dhe perceptim ka e kthyer këtë në një shkop në dorë të ministrave, ndryshuar. Edhe perceptimi që ne kemi për të stafit, të administratës. Në komisionin ad hoc procesin e Bashkimit Europian, siç duket, ka filluar për inspektimin në këtë moment, ku bënte logjikë të rrëshqasë në një humnerë, sepse një sërë që për inspektimin themi që në një sektor të caktuar ligjesh të miratuara në kuadrin e këtij procesi kanë të përfshihen inxhinierë por në një sektor tjetër filluar të rrëzohen. Filloi me ligjin e nëpunësit civil, mund të përfshiheshin ekspertë të këtij sektori, sot pjesë e pesë kritereve për hapjen e negociatave, do të kemi thjesht një ushtri të deleguar nga vazhdoi me ligje e diskutime të tjera, siç është ligji Ministria e Financave. për dekriminalizimin, për reformën në drejtësi e Prandaj sot kemi një ligj që jo vetëm nuk është kështu me radhë, veprime që dëshmojnë më së në përputhje me ndonjë ligj të veçantë të BE-së, miri ligjërimet e një qeverie që do të bëjë me ndonjë këshillë ose me ndonjë plan-veprimi të interesanten ndaj Europës, megjithëse populli, të sugjeruar që ndoshta vjen nga kohë më parë, ose
94 Legjislatura e 8-të Viti 2015
nga sugjerime që vijnë nga probleme të në ato mallra që nuk mund t’i shmangen. moszbatimit në terren, jo, kemi një ligj që krijohet Ndërkohë, në të gjithë këtë tollovi rritja e çmimeve thjesht për të zëvendësuar dhe për të krijuar disa vazhdon, çmimi i energjisë elektrike është rritur, struktura të reja. tarifat e arsimit të lartë janë rritur dhe pikërisht për U diskutua këtu gjerësisht për njësinë qendrore këto qytetarët janë të detyruar të kursejnë sot për të kontrollit e financimit të fondeve të BE-së, e cila nesër, për ditë më të këqija. ishte akredituar. U diskutua për të gjithë drejtorët Jo më larg se pesë ditë më parë, ministri i që në ministrinë e linjës ishin po të akredituar, një Ekonomisë ka qenë në një tryezë me aktorët ushtri e tërë me staf profesional, me eksperiencë, ekonomikë ndërkombëtarë, të cilët nuk i thanë të cilët në këtë proces kanë dhënë një kontribut të asgjë më shumë sesa ajo çfarë opozita ka thënë rëndësishëm. Sot ku jemi? Sot të gjitha fillojnë nga në këtë sallë Kuvendi. Ata i përsëritën qartazi se zeroja. Sot fillon një histori e re. historia e presionit, historia e kërbaçit dhe gjasme Ne këtu sot po diskutojmë disa ndryshime e të bërit shtet nuk e ndihmon biznesin e teknike, që ndoshta qytetarët thonë: ç’rëndësi ka rrjedhimisht as ekonominë, madje nuk shëron dot që ndryshoi edhe ligji i inspektimin financiar, ku as plagën e një buxheti që është akoma edhe më çdo gjë po shkon për ters në këtë vend? Përse zi këta muaj për sa u përket të ardhurave. duhet të shqetësohemi për këtë? Këtu nuk bëjnë I përsëritën se sot e kësaj dite, biznesi është përshtypje që të ardhurat muaj pas muaji bien, që vendosur në një klimë tmerri nga një qeveri që nuk trau i doganave nuk ulet më, është ngritur, që ka fuqinë për të dënuar ato që korruptohen më kamionë e maune kalojnë pa llogari, që të ardhurat kollaj, por merret me më të dobëtit. Biznesit i duhet edhe në dy muajt e fundit kanë vazhduar dhe kanë të mbyllë qepenat jo sepse shteti do të bëjë shtetin, rënë në ritmin prej 50 milionë dollarësh, ku numri i por sepse ky i fundit ka vendosur të bëjë xhandarin. kuponëve tatimorë është rritur, por vlera për kupon Sot qytetarët e Vlorës dhe të Fierit, që janë ka rënë me një të tretën, Këtu asgjë nuk të bën përmbytur ditët e fundit, vazhdojnë e vuajnë përshtypje, pse duhet t’u bëjnë përshtypje këto pasojat e uljeve në buxhet, me 25% ranë fondet ndryshime? Çfarë mund të prishin këto ndryshime për ujitjen dhe kullimin. Qytetarët e këtyre zonave më shumë? nuk mundën dot të përfitonin as nga 2 miliardë Dëmi që shkaktohet nga ky ligj nuk është aq i lekët që ishte fondi fillestar në buxhet për madh me ato të tjerat që përmenda më përpara, infrastrukturën, sepse qeveria e Rilindjes nuk por bëhet fjalë për një memorie institucionale. mundi dot që të ndalonte as abuzimin, as Bëhet fjalë për një memorie për disa struktura të kontrabandën. ngritura pikërisht për të përmirësuar të gjitha Sot jemi më pak të sigurt në biznes, në konsum, problemet që ekzistonin në sistemin e menaxhimit madje edhe për shëndetin tonë. Ironikisht, qeveria buxhetor dhe në sistemin e menaxhimit të e shëndetësisë falas vazhdon të mbushë gazetat financave publike. Sot, siç duket, ata që punojnë dhe mediat me një reformë shëndetësore që po aty nuk pëlqehen më dhe mënyra më e thjeshtë bën namin, kur, në fakt,sot nëpër spitale përballemi për t’i zëvendësuar është duke bërë një ligj të ri. me pamje të cilat nuk do t’i bënin nder asnjë qytetari Ndërkohë, oratorët e qeverisë kanë filluar të të këtij vendi, me të cilat as ne si opozitë nuk heshtin edhe për shumë të dhëna të tjera, siç janë kënaqemi e nuk mburremi dot, sepse këto shifrat e INSTAT-it, i cili u tregoi atë që opozita dhe turpërojnë gjithë shqiptarët. aktorë të tjerë kombëtarë dhe ndërkombëtarë u Duket se të gjitha sa më sipër, paketa e plotë kanë thënë. Konsumi ka rënë me 3,16% në rilindëse, e vendosur në funksion të qytetarëve, tremujorin e dytë krahasuar me të njëjtën periudhë për arsimin publik falas, për shëndetësi falas dhe të një viti më parë. një qeveri që mbush xhepat e qeveritarëve, Nga të dhënat që publikoi INSTAT vetëm pak shpjegohet shumë mirë me parullën “Të gjithë të orë më parë , edhe perceptimi i besimit në ekonomi barabartë përpara ligjit, por disa janë edhe më të ka rënë. Të gjitha këto të dhëna tregojnë një barabartë” degradim të sistemit, një rënie të besimit në Prandaj, sot nuk është më çështja nëse ju po ekonomi, tregon që shqiptarët sot po kursejnë dhe qeverisni mirë apo keq, sepse bëmat me të po shpenzojnë më pak edhe për mallrat jetikë dhe inkriminuar në parlament dhe me të korruptuar në janë të detyruar të shpenzojnë më shumë vetëm qeveri nuk i mbuloni dot as kur arrestoni të
95 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
pafajshmit, as kur fusni në burg bizneset. vlerës së mallit që shesin te magazinat e Çështja sot është se ne kemi një qeveri që grumbullimit. Pra, nëse një fermer, një produkt përmes publicitetit fals jo vetëm po gënjen bujqësor që prodhon e shet me vlerë 1 milion lekë shqiptarët se po ndërton shtet, por mbi të gjitha po të vjetër, merr edhe 200 mijë lekë të vjetër më gënjen dhe veten e saj për këtë, e kjo është më e shumë direkt nga blerësi i mallit, duke lënë shumë rrezikshmja. sasi të vlerës së mallit nëpërmjet autofaturës që Faleminderit! pritet për këtë transaksion tregtar për të bërë këtë Valentina Leskaj – Në emër të grupit veprim, i cili është në favor të fermerit. Ky i fundit Parlamentar të Partisë Socialiste, fjalën e ka duhet që për të marrë “kartën e fermerit” te deputeti Ervin Koçi. departamenti i bujqësisë së kategorisë përkatëse Ervin Koçi - Faleminderit, zonja drejtuese e dhe me këtë kartë, atë të identitetit, shkon tek seancës! administrata fiskale dhe brenda ditës merr një Ne sot kemi folur edhe jashtë rendit të ditës, numër NIPT-i, i cili shërben vetëm si element për dhe, në qoftë se opozita represion quan zbatimin mbushjen e autofaturës dhe masës për e ligjit dhe terror luftën ndaj pandëshkueshmërisë, formalizimin, duke e ndihmuar këtë proces që imagjino se çfarë mendon ajo për biznesin e fermeri realisht të përfitojë 20% kompensim, duke ndershëm. eliminuar abuzimet që mund të bëjnë magazinuesit Formalizimin ne e shikojmë si një mbështetje e prodhimeve bujqësore, ku këta të fundit janë të ndaj biznesit të ndershëm, krijim të kushteve për detyruar të justifikojnë origjinën e çdo produkti një konkurrencë të ndershme, mbrojtje të bujqësor që kanë në gjendje. Do t’i ftoja fermerët konsumatorit dhe krijim të një kulture të re tatimore të pajisen me NIPT për të fituar të ardhura shtesë si për tatimpaguesit, ashtu edhe për administratën në familjet e tyre me 20% të vlerës së mallit, ndërsa tatimore, që i shërben të ardhmes së vendit. deklaratat e bëra nga opozita të mos i marrin Opozita këto ditë ka bërë disa deklarata, që seriozisht. kanë të bëjnë edhe me taksat e fermerëve. Kryetari Gjithsesi, po i kthehem sërish projektligjit. Ky de jure i opozitës deklaroi se, kur të vijë Partia projektligj është mjaft i rëndësishëm dhe i shërben Demokratike në pushtet, fermerët do të paguajnë sidomos ligjit për zbatimin me korrektësi të vetëm taksën e tokës, 350 lekë për dynym dhe menaxhimit të sistemit buxhetor dhe është një nuk do të paguajnë asnjë taksë tjetër për tokën që pjesë e paketës së ndryshimeve të propozuara nga posedojnë. Ministria e Financave së bashku me dy projektligje Kryetari i opozitës duhet të mësojë që në këta të tjera, ai për mendimin e ligjit për menaxhimin 25 vjet, të majtë e të djathtë kanë qenë në të njëjtën financiar dhe kontrollin, i cili ishte pjesë e debatit mendje që fermeri është jashtë sistemit të taksimit. të zhvilluar pak më parë, si dhe nisma e re ligjore Fermeri sot ka vetëm taksën e tokës që varion për auditimin e brendshëm në sektorin publik, i cili midis 300-500 lekëshit për dynym, në varësi të do të jetë për diskutim në seancën e ardhshme bonitetit të tokës. Të gjitha këshillat e komunave, plenare. që kanë qenë më parë, e kanë ulur këtë taksë me Projektligji përfaqëson një akt mjaft të 30%, e cila është më e ulët se 350 lekë dhe taksa rëndësishëm, në kuadër të reformës së ka vetëm një destinacion: përmirësimin e vazhdueshme të ndërmarrë nga Ministria e infrastrukturës në parcela. Financave, për përmirësimin e menaxhimit të Deklarata e radhës sot ishte ajo që tha një financave publike, në përputhje me angazhimet që deputet i opozitës që fermerëve po u kërkohet rrjedhin nga dokumentet strategjikë si: kasë, se kërkojnë t’u marrin taksë. Kjo është një Marrëveshja e Stabilizim-Asocimit, si dhe deklaratë që e ka pikënisjen ditën e djeshme nga rekomandimet e bëra nga progresraporti i shefi de jure i opozitës, që akuzonte fermerët se Bashkimit Europian për vitin 2014. Ndryshimet e po pajisen me NIPT. propozuara, që riformatojnë të gjithë menaxhimin Për ta kuptuar opozita, se fermerët e kuptojnë financiar publik në Shqipëri, janë në përputhje me shumë mirë, vitin e kaluar me ligjin “Për tatimin rekomandimet e dhëna nga partnerët kryesorë mbi vlerën e shtuar”, që miratuam ne deputetët e europianë si: Drejtoria e Përgjithshme e Buxhetit maxhorancës, për të ndihmuar fermerët, kemi në Komitetin Europian dhe SIGMA, si dhe vendosur që fermerëve t’u kompensohet 20% e implementojnë rekomandimet e veçanta të
96 Legjislatura e 8-të Viti 2015
shprehura nga ekspertët e huaj të projektit “IPA me këto ndryshime dhe krijimin e një strukture të 2012”. përhershme ndodh krejt e kundërta, i heq të drejtën Edhe pse baza ligjore aktuale për inspektimin që kishte ministri për të vënë një strukturë financiar publik siguron një sistem funksional të inspektimi ad-hoc. Pra, ministri i zgjidhte për çdo kontrollit të brendshëm, që mbështet menaxhimin rast inspektorët sipas dëshirës së tij, dhe kjo mund financiar dhe kontrollin, duke përfshirë të përdorej edhe si mjet presioni ndaj subjektit që përgjegjshmërinë menaxheriale, zbatimi i parimeve inspektohej, ndërsa tani do të jetë komplet ndryshe. bazë në praktikë ka rezultuar një detyrë shumë Struktura do të jetë e specializuar dhe punonjësit sfiduese. Për këtë arsye Ministria e Financave ka do të kenë statusin e nëpunësit civil, do të trajnohen propozuar një nismë të re ligjore në fushën e herë pas here për të qenë profesionistë në detyrat inspektimit financiar publik, e cila në thelb synon funksionale të tyre. Konkretisht, në funksion të ta bëjë më të zbatueshëm ligjin në praktikë, duke kësaj do të merren dy hapa të tjerë të mëtejshëm, bërë një rigrupim më të mirë të dispozitave aktuale të cilët do ta përmirësojnë inspektimin publik. dhe duke ndryshuar ato dispozita, të cilat kanë Së pari, do të jetë rishikimi jo vetëm i bazës qenë të pamundura për t’u implementuar. Me anë ligjore, të cilën ne po e trajtojmë sot, por qeveria të këtij projektligji mundësohet krijimi i një sistemi do të hartojë një manual mbi procedurat dhe të qartë që realizon ciklin e kontrollit, të zbulimit, standardet për kryerjen e inspektimeve financiare të dokumentimit dhe të përcaktimit të përgjegjësive të përdorimit të fondeve publike, duke nisur që nga për rregullueshmërinë e transaksioneve dhe fondet shtetërore, publike, të Bashkimit Europian, zbatimin e ligjshmërisë së menaxhimit financiar në si dhe të donatorëve. Njëkohësit, nëpërmjet sektorin publik. Komunitetit Europian do të rritet aftësia e Me miratimin e këtij projektligji synohet që inspektorëve publikë, përmes trajnimeve të shkeljet ligjore dhe abuzimet me paratë publike të ndryshme, për të bërë një inspektim më të kontrollohen dhe inspektohen në kohë, duke efektshëm dhe me ekonomi më të lartë për vendin. eliminuar vonesat e konstatuara në këto vjet që Projektligji sjell disa risi, por njëkohësisht ai nga koha e miratimit fillestar të ligjit në vitin 2010. rishikon dhe saktëson funksionet e shërbimit të Rishikimi i dispozitave, të cilat rregullojnë kryerjen koordinimit të antimashtrimit; zgjerimin e gamës e këtij shërbimi, dhe përmirësimi i tyre, sipas së shërbimeve, të cilat shërbejnë si bazë për fillimin standardeve europiane, do të rrisë edhe forcën e inspektimit financiar publik, duke bërë multinisjen ndëshkuese ndaj shkelësve të ligjit, ndryshe nga e inspektimit financiar publik jo vetëm nga natyra e shërbimit të auditit, ku masat administra- Presidenti i Republikës, Kryeministri, Kontrolli i tive dhe zhdëmtuese kanë karakter rekomandues. Lartë i Shtetit, por edhe nga nëpunës dhe qytetarët Sipas dispozitave të ligjit aktual inspektimet kryhen e thjeshtë të këtij vendi. nga inspektorë të jashtëm, të cilët janë punonjës Projektligji sjell risi të tjera, të cilat lidhen me të administratës publike, që përzgjidheshin nga autoritetet vendimmarrëse të inspektimit financiar Ministri i Financave duke u saktësuar rast pas rasti, publik dhe në veçanti me dispozitat që përcaktojnë por kjo qasje nuk ka rezultuar shumë efektive për detyrimet dhe të drejtat e ministrit të Financave, si shkak të dallimeve me eksperiencën dhe dhe të njësisë përgjegjëse për inspektimin financiar kapacitetet e këtyre inspektorëve. publik. Është rishikuar edhe kompetenca që kishte Ligji që po diskutojmë sot propozon krijimin e ministri i Financave për përzgjedhjen e një strukture të centralizuar brenda Ministrisë së inspektorëve financiarë publikë, si dhe të Financave për të kryer inspektimet, pra ajo do të ekspertëve të jashtëm të licencuar dhe tani kjo do ketë një strukturë profesionale të përhershme. Kjo të parashikohet në rregullore dhe në përputhje me ishte edhe arsyeja që e kundërshtuan në komision dispozitat e legjislacionit për shërbimin civil. deputetët e opozitës, pasi sipas tyre qeveria kërkon Risitë më pozitive e këtij projektligji janë të ndërtojë një institucion brenda Ministrisë së dispozitat e reja, të cilat u japin të drejtë subjekteve Financave, që të marrë funksione të hetimit dhe të inspektuara për të pasur të drejtë të jenë të inspektimit financiar në të gjitha nivelet e qeverisjes pranishëm në çdo moment gjatë inspektimit së përgjithshme dhe për të gjitha çështjet që lidhen nëpërmjet përfaqësuesve të tyre ose vetë. me këtë qeverisje. Kjo është thjesht për të gjetur Gjithashtu, ata kanë të drejtë të japin mendimet, sebepin e radhës për të mos votuar një ligj, pasi sugjerimet, shpjegimet e tyre për faktet apo
97 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
rrethanat që kanë të bëjnë me inspektimin, si dhe edhe për të kontribuar në disiplinimin e një situate kanë të drejtë të paraqesin kontestimet e tyre për të tillë, e cila ka çuar në ato pamje që i kemi ndarë vlerësimin e provave të administruara. Duke qenë së bashku me opinionin publik. Por të spekulosh se projektligji nuk ka kosto financiare, pasi të gjitha dhe të thuash që sistemi i kullimit nuk ka qenë paratë, të cilat ishin për inspektorët e jashtëm, do eficent, mua më duket se nuk është e ndershme. të jenë për ata që do të punësohen pranë Ministrisë Gjithashtu, dëshiroj të theksoj edhe diçka tjetër, së Financave, mendoj se është një ligj që i shërben pajisja me NIPT e fermerëve është një ngjarje më mirë kontrollit të parave publike dhe i sugjeroj historike, mbajeni mend! Kjo është një ngjarje që të gjithë deputetët ta votojnë këtë projektligj. historike, pasi nuk ka ndodhur kurrë në bujqësinë Faleminderit! shqiptare, duke e futur atë në rrugën e formalizimit, Valentina Leskaj – Faleminderit! të evropianizimit. Nuk është absolutisht e vërtetë Këtu përfundon diskutimi i projektligjit “Për që pajisja me NIPT e fermerëve është një masë urdhrin profesional”. që rëndon, por është në favor të tyre. Nuk është Vijojmë me projektligjin “Për Urdhrin Profesional më me leverdi të jesh informal, sepse ata fermerë të Mjekut Veterinar”. që identifikohem, regjistrohen, ku kërkesat janë të A ka pyetje? shumta dhe regjistrimet të panumërta, pikërisht në Zoti Ministër! përgjigje që apelit që ju keni bërë, që kjo masë Edmond Panariti – Zonja drejtuese e seancës, shkon në favor të tyre. Pajisja me NIPT e fermerëve Të nderuar deputetë, shkon në favor të tyre, dhe ata nuk janë të detyruar Përpara se të shprehem për thelbin e këtij t’u përgjigjen detyrimeve tatimore deri në masën projektligji të rëndësishëm, më lejoni t’ju sqaroj ju prej 50 milionë lekësh të vjetra dhe janë përfitues dhe opinionin publik, lidhur me zhurmën që po të masave suplementare të mbështetjes nga bëhe, me plot spekulime, për çështjen e buxheti i shtetit me subvencione, të mbështetjes përmbytjeve. me projekte të zhvillimit të Bashkimit Europian, dhe Së pari, nuk është absolutisht e vërtetë që ka kjo është shumë e qartë. Prandaj unë e them me shkurtim me 25% të fondeve për përmbytjet, nuk gojën plot, që kjo është një ngjarje historike në e di se ku e keni gjetur këtë, ky nuk është qëndrimi bujqësinë shqiptare. i Ministrisë së Bujqësisë, megjithatë shifrat janë Më lejoni të kthehem te thelbi i ligjit “Për Urdhrin kokëforta, janë aty dhe ju mund t’i konsultoni, pra Profesional të Mjekut Veterinar”. Unë besoj se ky ky është një spekulim i pastër. A janë të projektligj do të kthehet në ligj me miratimin tuaj mjaftueshme fondet? E kam thënë dhe do ta them dhe do të shënojë një hap shumë të rëndësishëm, vazhdimisht që fondet nuk janë të mjaftueshme, pasi është një instrument ligjor që i jep zanafillën sepse neve na duhet të përballojmë heqjen e një reforme rrënjësore në shërbimin veterinar. Në llumrave dhe të sedimenteve, të punëve të radhë të parë ky ligj krijon shtratin e qëndrueshëm pakryera për 20 vjet, sigurisht që për këtë kërkohen të një partneriteti publik dhe privat, duke e shumë edhe për fonde. Megjithatë, unë mendoj shndërruar trupën veterinare nga dhjetëra, në se puna që është bërë nuk ka të krahasuar, kanalet mijëra veterinarë, sepse bëhet fjalë për gati njëmijë janë pastruar dhe vazhdojnë të jenë në proces veterinarë, të cilët punojnë në të zezë, janë pastrimi. Sigurisht, komplementare me financimet informalë dhe me miratimin e Urdhrit të Shërbimit e bëra nga qeveria shqiptare janë edhe projektet, Veterinar kthehen në formalë, regjistrohen, kanë të cilat kanë filluar të zbatohen: projekti i Bankës detyrime, të drejta në raport me ligjin dhe kalimi i Botërore për kullimin dhe vaditjen, ndërhyrja e këtij ligji pikërisht formalizon sektorin. planifikuar nga UN-i, tashmë me fondet e Bashkimit Efekti i parë i miratimit të ligjit është regjistrimi i Europian, për ndërhyrjet përplotësuese në mbi njëmijë veterinarëve, të cilët de juro do të riparimin e argjinaturave dhe të digave. Pra, po punësohen, pasi nuk kanë qenë të punësuar. Në bëhet një volum pune, i cili nuk është njohur më rast se do të shohim thelbin e këtij projektligji, ai përpara. Sigurisht përmbytja, në qoftë se ju e keni është diskutuar me të gjitha grupet e interesit të vënë re, është e karakterit urban, dhe kjo lidhur fushës së veterinarisë, me strukturat veterinare, me faktin e një kaosi urbanistik të trashëguar ka pasur konsulencën e pandërprerë të Bashkimit tashmë prej 20 vjetësh që kërkon shumë kohë që Europian nëpërmjet projekteve të asistencës, të zhbëhet. Planet rregullatore po ribëhen pikërisht derisa mori draftin dhe formën finale.
98 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Projektligji është i strukturuar në gjashtë krerë, rregullave për organizimin dhe funksionimin e ku secili nga këta krerë përfshin çështje të caktuara Urdhrit Profesional të Mjekut Veterinar, vendosjen që janë në kuptim të çdo kreu që zbatohet, ku bëhet e standardeve dhe ushtrimin e profesionit të mjekut fjalë për trupën e mjekëve veterinarë, farmacistëve veteriner, si edhe marrëdhëniet juridike të veterinarë, teknikëve veterinarë dhe të një personave që e ushtrojnë këtë profesion. inseminimi artificial. Kuptohet që projektligji Gjatë seancave për diskutimin e projektligjit ne përcakton dhe misionin e urdhrit, që është ruajtja si opozitë, si gjithmonë u angazhuam me vërejtje e standardeve më të larta në formimin, sjelljen dhe propozime konstruktive dhe theksoj se shumë profesionale dhe ushtrimin e profesionit të mjekut nga propozimet tona janë pjesë e projektligjit që veterinar. Garanton mbrojtjen e shëndetit dhe të keni përpara. mirëqenies së kafshëve, njëkohësisht përcakton Flitet për gati 800 persona që e ushtrojnë këtë edhe kriteret që duhet të plotësojnë kandidatët për profesion fisnik në të gjithë vendin. Kontributi dhe t’u regjistruar si pjesë e urdhrit të veterinarit. përkushtimi i tyre ka një impakt të konsiderueshëm Unë mendoj se ky projektligj do të na në ekonominë e vendit. Ndjeshmëria ime rritet dhe mundësojë neve, duke filluar që nga dita e është e justifikuar edhe për faktin që si deputet i nesërmen, ku do të shpallim zyrtarisht reformën e qarkut të Fierit, jam rritur në Myzeqe në trevën e veterinarisë, për të bërë një transformim rrënjësor, begatë ku dimërojnë gjatë transformancave për ta sjellë sektorin në mënyrë integrale nga forma stinore për vite me radhë kopetë e bagëtive të e fragmentuar që ka ekzistuar deri tani, që t’i vendasve të bekuar të Myzeqesë. përgjigjet pritshmërisë së publikut për të shtrirë Projektligji do të ndikojë në mbrojtjen e faunës shërbimin deri në skajin më fundor të vendit, pasi në parqet kombëtare, në mbrojtjen dhe kujdesin ju e dini se shërbimi veterinar, pikërisht si shkak i edhe të specieve të rrezikuara nga zhdukja. këtij fragmentimi, ka pasur kryesisht karakter ur- Për të gjitha sa parashtrova ju ftoj ta votojmë ban dhe është marrë vetëm me prioritet kryesor këtë projektligj. trajtimin e kafshëve të shoqërimit, duke lënë jashtë Në vazhdim dua t’u drejtohem juve të nderuar vëmendjes, për fat të keq, edhe zonat rurale. kolegë, fierakëve dhe myzeqarëve, si edhe të gjithë Prandaj ky shërbim tashmë del nga qytetet, shkon shqiptarëve për situatën e krijuar nga vërshimi i në fshat, pranë stallave, bagëtive, blegtorëve dhe lumit Gjanica dhe përmbytjen në Myzeqe. për rrjedhojë garanton atë që është kryesore. Një Po e filloj me Fierin. Tri monumente kanë nga kriteret kryesore të anëtarësimit të Shqipërisë shënjuar ngjizjen dhe identitetin e qytetit të Fierit. në Bashkimin Europian është krijimi i një sistemi I pari monument, është kisha e Shëngjergjit në vitin të qëndrueshëm monitorimi, sipas parimit nga 1782. E ka bërë që nga fillimi kryemjeshtri Gega. ferma në tavolinë, sistemin e gjurmueshmërisë. Për I përjetshëm kujtimi! rrjedhojë, reforma veterinare, e bazuar pikërisht Ky mbishkrim gjendej i gdhendur në reliev në në këto principe, e cila ka si instrument kryesor faqen e hapësirës së kishës. Fierakët faleshin në ligjor, pikërisht projektligjin “Për Urdhrin Profesional të dhe shpresonin se perandoria osmane do të të Mjekut Veterinar” e mundëson këtë. mbaronte. Në shëmbëlltyrën e shenjtit shikonin Ju faleminderit! dhe adhuronin Gjergjin e madh, Heroin Kombëtar. Valentina Leskaj – Faleminderit! Monumentin e rrëzoi, e përdhosi dhe e rrafshoi Fjalën e ka deputeti Kozma Dashi. murtaja e kuqe, diktatura hoxhiste në vitin e Kozma Dashi – E nderuar zonja drejtuese e mbrapshtë 1967. seancës, Monumenti i dytë, shumë i rëndësishëm, pranë Të nderuar kolegë, monumentit të parë, është ura me tri harqe prej Pas prezantimit serioz të ministrit, do të guri, ndërtuar në kohën e Kurt Pashës me gjasë mundohem të jem më racional. Me seriozitet e nga e bija e tij Rapusheja në vitin 1764. E hodhën konstruktivitet kaluam në Komisionin e në erë pushtuesit gjermanë, ditën e 15 tetorit Veprimtarive Prodhuese, Tregtisë dhe Mjedisit 1944-s. Sot e kujtojmë me nderim dhe është festa projektligjin “Për Urdhrin Profesional të Mjekut e çlirimit ë Fierit. Të reflektojmë dhe të respektojmë Veterinar”, të cilin po e diskutojmë sot në ata të rinj dhe të reja fierake që derdhën gjakun e parlament. tyre në altarin e lirisë. Ata, me ëndrrat e tyre donin Ky projektligj ka si qëllim përcaktimin e një Shqipëri demokratike, këtë ëndërr që u përdhos
99 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
menjëherë me instalimin e diktaturës më E para është kursi tregtar i bizneseve fierake. monstruoze në perandorinë e kuqe. E dyta, Gjanica është pulsi i jetës, pulsi i gjallë Vijmë te kryemonumenti, tek i treti: lumi Gjanica i Fierit. Gjanica dhe pedonalja sot janë në gjendje në brigjet e të cilit filloi formësimi dhe mori jetë kome dhe në horizont nuk po duket asnjë shenjë qyteti i Fierit. Për këtë monument të mbetur, të shprese. asfiksuar deri në agoni, dua të flas sot. Kryemonumenti i tretë, Gjanica jep alarmin, atë E kam fjalën për vërshimin e fundit në po mundohem të bëj edhe unë: shpëtoni lumin mëngjesin e së dielës datë 11 tetor 2015, vërshimi Gjanica, shpëtoni Fierin e qepenave të ulura! mbetet më spektakolari në memorien e fierakëve, Fierin që për kontribute në buxhet renditet në si nga përmasat, demet e shkaktuara, braktisja vendet e para, por sot është Fieri i harruar. Sot zë nga qeveria dhe indiferentizmi vrastar. Fierakët me vendin e tretë si qyteti më i ndotur në Republikë. durim, me mllef po mundohen të përballojnë Në datën 6 qershor të vitit 2015 kjo Gjanicë u situatën. Në mëngjesin e së dielës mbi urën e gdhi e ngjyrosur blu nga shkarkimet e përsëritura hekurt në televizionet lokale apelova për masa të kompanive të naftës që operojnë në zonë. Për emergjente, për të lëvizur pushteti lokal dhe ai problemin kam komunikuar me drejtuesit e qendror. Nuk ka reagim. Ministrisë së Mjedisit. Situata e Gjanicës e Sot që flas nga kjo foltore ka zero ndihmë, zero raportuar nga kjo ministri, ishte alarmante. Nga prezencë të shtetit. 200 biznese të përmbytura treguesit i bie që Gjanica të jetë një hot spot protestuan sot në Fier për braktisje nga qeveria. E ambiental. Parametrat e raportuar janë të frikshëm, mirëkuptoj reaksionin tuaj dhe mund të thoni, si dëmet e shkaktuara nga përmbytja e 11 tetorit të keni thënë për opozitën: “Retorikë boshe dhe fjalë lënë pa gojë. Fatura që u mbeti në derë fierakëve, për përfitime elektorale, madje që po pengojmë për më tepër pa kasë fiskale është: 600 shtëpi në punën tuaj, po ju hedhim baltë nga balta e dhe 200 biznese të përmbytura dhe të braktisura. Gjanicës”. Besua, një miku im deklaron 50 mijë euro dëme, Zotërinj, janë pallavra! kursimet e një jetë të tërë në emigracion në Greqi. Shikoni realitetin në sy! 20 mijë euro dëm mall, është bilanci i mikut tim, Zbrisni me këmbë në tokë! Milto, tregtar tek urra me shkallë. Familjarë që Ndihmoni fierakët, sepse jeni tallur dhe tregojnë vetëm muret e shtëpisë dhe të gjithë vazhdoni të talleni me fierakët dhe Fierin në prag shprehen me indinjatë, ftohtë dhe shkurt se shteti të fushatës elektorale dhe gjatë saj. Për zgjedhjet vetëm i ka gënjyer. “Çdo vit që përmbytemi na vendore të 21 qershorit 2015 latë gojën me Fierin, shënohen emrat, por nuk na kanë dhënë asnjë një buzëkuq fasadave dhe një pedonale kacidhe”, thonë njëzëri banorët e përmbytur. Fieri jofunksionale për më tepër aktualisht pedonalja është zona më e goditur nga papërgjegjshmëria është me qepena të mbyllura nga masterkrimi i e qeverisë aktuale. Sikur të mos mjaftonte reformës së qepenave të mbyllura. vërshimi i Gjanicës e gjithë zona u përmbyt nga Talleni me fierakët dhe Gjanicën kur tregonit reshjet dhe shkak kryesor ishte mosfunksionimi i këtu dhe një vit më parë projektet me parqe dhe hidrovorëve nga mungesa e furnizimit me energji lulishte, me gondola në Gjanicë. Për më tepër edhe elektrike nga OSHEE-ja. Ministria e Bujqësisë me kopësht botanik. raportoi se janë përmbytur 500 hektarë Talleni, kur tregoni se i keni gjetur edhe fondet, përkatësisht në Frakull, Levan dhe Hoxharë. gati 50 milionë euro për zbatimin e saj. E përsëriti Vazhdojnë të mbeten nën ujë gati 300 hektarë. Më edhe Kryeministri në fushatën e elektorale, as më telefonuan në mëngjesin e 11 tetorit për situatën shumë dhe as më pak: “50 milionë euro për ata që ishin përmbytur nga dalja e Vjosës këtë vit, Gjanicën”. Për të rritur sigurinë shtojnë qeveritarët të cilët ende presin dëmshpërblim. Dëmi i vendore dhe qendrorë, sepse pritet vetëm diçka shkaktuar në rastin konkret vjen nga e vogël, e vogël fare, alokimi i këtyre fondeve. papërgjegjshmëria e qeverisë. Pra, durim dhe Gjanica do të “Rilindë”. Duke Përplasjet për të zhvendosur gravitetin e fajit harruar se për fierakët do të tingëllonte më mirë, kalojnë nga Ministria e Bujqësisë, e cila deklaronte më racionale dhe më saktë: guxim qytetarë dhe qartazi mungesën e furnizimit të hidrovorëve me Gjanica bashkë me Fierin do të shpëtojë. energji tek OSHEE-ja që mundohej ta Pedonalja dhe Gjanica janë dy paralele. anashkalonte, por situata e krijuar në një analizë
100 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më të thelluar na tregon më shumë se kaq. Na pyetje? Nuk ka. tregon për një OSHEE që pa iu dridhur qerpiku Në emër të grupit Parlamentar të Partisë raporton rezultate mbresëlënëse, na lë pa energji Demokratike, fjalën e ka zoti Pollo. Diskutimi është kur na duhet, një OSHEE që na rrjep me fatura 10 minuta. Po e theksoj, sepse paradite e çuat në aforfe dhe mbi faturime, siç raporton Këshilli i Lartë 20 minuta. Kjo ishte vetëm për kujtesë. i Kontrollit të Lartë të Shtetit, për një OSHEE që Genc Pollo – Faleminderit, zonja drejtuese e rekruton militantët e partisë në vend të seancës! elektricistëve profesionistë dhe për një OSHEE që Zonja deputete dhe zotërinj deputetë, na lë pa drita. OSHEE-ja nuk mund të justifikojë Kryeministri kalimthi më rekomandoi të lënien pa energji të hidrovorëve nga i Darëzezës, shkurtoja disi fjalën time, por nuk ishte edhe aq i Semanit, i Karavastasë dhe i Bishtçukasit. private, ishte konstruktive. Do të ishte mirë të Për orë të tëra kërkuam dëgjesë në Komisionin përmbaheshim, të ishim të përmbledhur. Do të doja për Veprimtarive Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisit të replikoja, t’i jepja një këshillë, por u frenova, për rastin në fjalë, kërkuam përgjegjësi nga sepse edhe po t’ia jepja, edhe po të më dëgjonte, qeveria, kërkuam që fajtorët, të cilët kanë edhe sikurse të gjysmonte, çerekonte fjalimet e shpërdoruar detyrën me pasoja, dëme kolosale të tij, përsëri dilte koha për të dëgjuar, për të dalë për vihen para përgjegjësisë, pasi është thjesht të ngrënë drekë, për t’u kthyer dhe për të bërë të mungesë vizioni dhe investimesh nga qeveria ajo njëjtën gjë, megjithatë koha është afati disiplinues që solli situatën e krijuar. Hidrovorët si objekte të yni dhe duhet ta respektojmë. rëndësisë së veçantë duhet të trajtohen si të tillë Mora fjalën jo për të përsëritur temat që dhe jo të lihen në mëshirë të fatit si janë aktualisht, diskutuam paradite dhe mendoj se janë të sepse ndryshe e them me shumë siguri se do të rëndësishme për ju të gjithë, pavarësisht nga jemi në të njëjtën situatë. Dikush në këtë sallë edhe krahu, për publikun pa dyshim, por për të folur mund të qeshë nën zë, po nën Kasandrën. Jo, për çështjen që diskutojmë: AKEP-in, si edhe entet zotërinj, është fare e thjeshtë. Kam punuar si rregullatore. Ka ardhur një propozim për të shtuar përgjegjës i repartit të linjës së stacionit të TEC-it me 11 vetë, në mos gaboj për personelin e AKEP- të Fierit për vite të tëra në varësinë e të cilit ishin it. nënstacioni që furnizonin hidrovorët në fjalë. Ata Së pari, zoti Fino, nuk është këtu, po ka ngritur që më njohin miqtë dhe kolegët e mi e kuptojnë shpeshherë një shqetësim të drejtë se nuk është se për çfarë po flas. Apeli im: situata e linjave 35 nevoja të investohet seanca plenare dhe Kuvendi kilovolt që furnizojnë këto hidrovore është i Republikës së Shqipërisë me vendime që kanë katastrofike. Më saktë, në dy vjet e ca qeverisje të bëjnë me shtesë personeli apo me ndryshime ka zero investime. E them me përgjegjësi dhe po organike. Për organe të tjera të varësisë së të doni më kundërshtoni, por nuk mundeni, sepse qeverisë, ato bëhen me firmën e Kryeministrit, pasi realiteti është i trishtë. Mos shkurtoni fondet për kalojnë nga DAP-i, do të mjaftonte, ndoshta edhe kullim dhe vaditje në Myzeqe! komisioni i linjës. Duke përfunduar, apeloj: shpëtoni Gjanicën! Për propozimin konkret, ndoshta është i Shpëtoni Fierin! Shpëtoni Myzeqenë! justifikuar, sepse funksionet e reja që merr Kuptohet që nuk keni për t’ia dalë me treguesit rregullatori me ligjin në fuqi e bëjnë atë të ketë financiarë, të cilët janë të prekshëm për çdo shumë më tepër vëllim pune. Asociimi me DEREK- shqiptar dhe që të gjithë janë në rënie. un me Shoqatën Europiane të Rregullatorëve të Faleminderit! Komunikimeve Elektronike nuk më duket ndonjë Valentina Leskaj - Këtu mbyllen diskutimet arsye e madhe për të shtuar personelin me 11 edhe për këtë projektligj. vetë, megjithatë në komisionin e linjës, në Ju lutem! Komisionin për Veprimtaritë Prodhuese, besoj se Kolegë deputetë, njoftoni kolegët e tjerë se për është shqyrtuar kjo çështje. dhjetë minuta do të votojmë. Shikoj me kënaqësi që kryetari i këtij komisioni, Kalojmë në projektvendimin “Për miratimin e zoti Shalsi është në sallë, sepse herën e fundit që strukturës së organikës dhe kategorizimit të kisha një problem me këtë komision, iu drejtova pozicioneve të punës së Autoritetit të atij personalisht, megjithëse mendoj se nuk është Komunikimeve Elektronike dhe Postare”. Ka përgjegjësia e tij individuale, por jemi lodhur duke
101 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
i kërkuar llogari Kryeministrit dhe ministrave, le Është një pyetje e thjeshtë dhe konkrete. Mos të meremi me atë që e ka pasur direkt çështjen në e quani të politizuar, sepse është thelbësore dhe i dorë dhe për këtë do të flas. Ashtu si edhe referohet fakteve. Jam folësi i fundit dhe mbase projektligji që u diskutua më parë, ishte nismë e zoti Shalsi nuk do të flasë më, por do të doja që, zotit Shalsi, e një deputeti të opozitës që tha se kur të kishte mundësi, t’u jepte përgjigje pyetjeve, nuk do të miratohet. Kjo është arsyeja e jo duke u shmangur dhe fajësuar opozitën, siç mospranisë. Ishte e arsyeshme të diskutohej në bëjnë kolegët e tij ministra, por konkretisht. E dinte, frymën e kohës, duke parë përvojën e autonomisë, tani që e ka marrë vesh, do ta lërë aty apo do të duke parë nëse është e nevojshme t’i japim aq iniciojë procedurën shkarkimit, siç e parashikon shumë liri për të rritur rrogat, sepse edhe ky mund ligji? Nuk jam unë ai që i them të bëjë njërën apo të jetë objekt abuzimi. Ne kemi përvoja jo të mira, tjetrën, por kam të drejtën legjitime të bëj pyetjen. ndërkohë që direktivat europiane dhe institucionet Tjetër rregullator, AMA, i shumëdiskutuar edhe ndërkombëtare na nxisin në këtë drejtim dhe mund në këtë sallë. Kemi zhvillime pozitive nga komisioni të flasim jo vetëm për ERE-në, që ishte objekt i ynë, që është ai përgjegjës, sepse neni 72, që me ndryshimit, por edhe për EREU-në, AMF-në, nismën e Taulant Ballës, në shërbim të oligarkëve AKEP-in, AMA-n. Kjo do të ishte qasje më e drejtë shumë të afërt me Edi Ramën, duhet ta paguajë. dhe duket se këtë përqafoi edhe Komisioni për Fatkeqësisht, më shumë se zëri i opozitës, ishte Çështjet Ligjore. zëri shkresor kësaj radhe i organizmave Të dalim te rastet e veçanta. Ka plasur skandali ndërkombëtarë, duke filluar nga OSBE-ja, te KiE- i CEZ-it, ka marrë dimensione të reja me raportin ja, te KE-ja që shkulën leshtë kur panë këtë gjë. dhe denoncimin penal të KLSH-së. një aspekt ka Aq më tepër kur panë se njeriu i Digitalb-it u mbetur pa përgjigje: të tjerat janë shtjelluar. E emërua në krye të rregullatorit. Më parë qenë lexova artikullin e BIRN-it në qershor. E lexova atë kritikuar për anësi politike, por për herë të parë artikull dhe ngrita problemin e zotit Petrit Ahmetaj. shefi i rregullatorit i jepet industrisë që duhet të Nuk e njoh personalisht. Nuk di të them nëse është rregullojë, kryesisht monopolistit të fushës. Ai, burrë i mirë apo i keq, por sipas atij artikulli, që u gjithashtu, me shkrim, kishte qenë për abrogimin konfirmua me artikullin që bëri zhurmën e madhe e nenit 72. Gjithsesi, maxhoranca e gjeti terezinë të Kryeministrit që merr ryshfet, sipas avokatit të dhe ndriçimin e mendjes, duke thënë se nuk do të qeverisë dilte që ka qenë atëherë edhe punonjës i bjerë votat e saj në linjën që thamë. rregullatorit, edhe këshilltar i kompanisë DIA. (Zëra nga salla.) Konflikt i pastër interesi. Nuk po shtoj akuzën, por Neni 62, dakord. Se mos na vjen ndonjë po them vetëm atë që është e faktuar: konflikt i shkresë për nenin 72 dhe e hapim debatin nga e pastër interesi. Po të zbulohet, ky njeri nuk mund para. Zoti na ruajt me ju! të punojë më në shtet, ndërsa privati le ta gjykojë Çështja tjetër që diskutuam, përsëri ka të bëjë vetë. me rregullatorin e medias dhe me median në Çfarë bënë rilindistët, në vjeshtë të viti 2013, kërcënim. Një media e kërcënuar në këtë vend, pasi posti i kreut të rregullatorit kishte mbetur është një media që i shërben oligarkisë, mbylljes vakant? Emëruan pikërisht zotin Petrit Ahmetaj. së gojës dhe fshehjes së informacionit. Ka pasur Pyetja ime për Eduard Shalsin: a e dinte që zoti debate këto 25 vjet, por nuk ka pasur një rast të Ahmetaj qe në një konflikt interesi? Nëse përgjigja pastër, ku më ndërhyrjen e qeverisë është mbyllur është negative, le ta pranojmë se është një një televizion. Me ndërhyrjen e rregullatorit është përgjigje e ndershme. Po pasi plasi skandali dhe tentuar TV Shijaku. Vetë zoti Kryeministër – nëse u aprovua nga një uebsajt i gazetarisë investiga- është akoma pas meje – ka pohuar: “Kemi çuar tive, por edhe nga prokuroria, që ky është rasti, denoncimin tonë”. Megjithatë ky nuk është nuk mund t’i shmangemi pyetjes. Nuk dua të pyes shqetësimi im. Kam opinionin tim, pro nuk do të Edi Ramën, Ilir Metën, ministrin linjës, zotin doja ta thosha, pavarësisht si është, meqë gjithë Gjiknuri, po pikërisht kryetarin e komisionit: e dinte gjëja është në proces gjyqësor. apo jo? Nëse e dinte, çfarë ka ndërmend të bëjë Ka një tjetër proces administrativ, i mirë apo i me të: ta mbajë si monument rilindist të hapjes së keq, me pastrim parash apo jo. Që nga momenti pushtetit, të abuzimit me të dhe të të gjitha këqijave që gjykata vendosi që kompania AGON CHAN- që rrjedhin nga kjo? NEL kalon në sekuestro provizor, në bazë të ligjit
102 Legjislatura e 8-të Viti 2015
nr. 10193, të miratuar në vitin 2009, “Për moment të tillë të trishtueshëm si për mua, si, parandalimin dhe goditjen e krimit të organizuar besoj, për ju. dhe trafikimit nëpërmjet masave parandaluese”, Nuk e besoja për disa arsye se ne ishim vendi agjencia e ngarkuar për të administruar pronat në i parë kushtetutshmërisht ateist në botë, fener sekuestro sose në konfiskim ka detyrën që të ruajë, ndriçues edhe në këtë drejtim. Pasojat i dimë. t’i menaxhojë dhe mundësisht t’i menaxhojë me Kërkuam ndjesë ndaj komuniteteve fetare, fitim. Çfarë ka bërë administratori i caktuar nga premtuam se do t’i rehabilitojmë, se do të krijojmë agjencia? Ka bllokuar kontot, duke mos lejuar të mundësinë e riinstituimit të tyre. Nga ana tjetër, paguajnë rrogat, dritat dhe ujin. Kush e mban nuk e besoja se kemi një kushtetutë, ku neni 10 i përgjegjësinë? referohet lirisë fetare në shumë prej aspekteve. Është hera e parë që me vendim të Kryeministrit Kemi edhe ligjin nr. 10057, i vitit 2009, për ratifikimin mbyllet një media, gjq që një njeri me ndërgjegje e marrëveshjes ndërmjet Këshillit të Ministrave të do të duhej ta shqetësonte. Republikës së Shqipërisë dhe Kishës Orthodhokse Faleminderit! Autoqefale të Shqipërisë për rregullimin e Valentina Leskaj - Faleminderit! marrëdhënieve të ndërsjella. Këtu mbaron diskutimi i të gjitha projektligjeve. Gjithashtu, nuk e besoja se do të vinte një mo- Sot kemi interpelancën me Kryeministrin, ment i tillë, që 2 vjet më parë, më 16 gusht 3013, kërkuar nga deputeti Vangjel Dule, lidhur me bazën kur ende nuk kishte ikur qeveria Berisha, ndërsa kushtetuese dhe ligjore ku mbështetet akti i qeveria nuk kishte ardhur, në Përmet ndodhi një shembjes së kishës ortodokse të Shën Thanasit, ngjarje e shëmtuar, ku ungjilli u gjet duke u Dhërmi, bashkia Himarë. transportuar së bashku me plehrat në makinën e Interpelanca është e zakonshme. Rregullorja plehrave. Fotot e asaj periudhe bënë xhiron e dihet: në mbështetje të nenit 96, zoti Dule ka të botës, zoti Kryeministër, dhe të gjithë u gjendëm drejtë të parashtrojë interpelancën, por jo më në një pozitë të pakëndshme. Reaguam të gjithë. shumë se 7 minuta. Reaguat edhe juve. Reagoi Fyle. Reagoi Vangjel Dule – Të nderuar kolegë, Konferenca e Kishave Europiane. Reagoi Këshilli E nderuar kryesuese e seancës, Botëror i Kishave. E gjetëm në progres-raportin e I nderuar zoti Kryeministër, BE-së. e gjetëm edhe në raportin e DASH-it, për Më lejoni fillimisht t’ju falënderoj për përgjigjen situatën e lirive fetare në vendin tonë. korrekte, në kohë, të kërkesës sime për Kishte edhe një arsye që nuk mund të pritej një interpelancë në lidhje me bazën kushtetuese dhe veprim i tillë. Ju, zoti Kryeministër, shkuat në Paris ligjore të shembjes prej autoriteteve shtetërore të dhe i tregut botës se kishit marrë me vete katër kishës ortodokse së Shën Athanasit, në Dhërmi, përfaqësues të komuniteteve fetare për të treguar Vlorë. harmoninë për të treguar harmoninë midis tyre, Prej kaq vjetësh në aktivitetin parlamentar, nuk por edhe respektin e qeverisë suaj dhe të shtetit mund ta fsheh se e kam gjetur veten duke gjurmuar tonë ndaj tyre. Aq më tepër, ngjarja ndodhi më 26 në limitet e gjerësisë dhe gjatësisë së axhendës gusht, në një kohë që ne ishim vendi që do të parlamentare se cilat mund të jenë situatat më organizonim dhe organizuam më 8 shtator ekstreme ku mund të gjendet një parlamentar, se konferencën ndërkombëtare me 4000 përfaqësues cilat janë çështjet më absurde që mund t’i takojë të të gjitha besimeve dhe konfesioneve fetare, që t’i trajtojë në aktivitetin e vet. “Peace is always possible”. I nderuar zoti Kryeministër, sinqerisht nuk më A mund të imagjinonte ndokush se Kryeministri kishte shkuar ndërmend se do të thërrisja i vendit, mikpritës i një eventi të tillë të përmasave, Kryeministrin e vendit tim, duke qenë në pozitë vetëm dy javë para mbajtjes së tij do të shembte apo opozitë, për t’i kërkuar fjalën dhe apologjinë një objekt fetar! Megjithatë, ju e bëtë, zoti se si në vendin tonë mund të shembet një objekt Kryeministër. Në orën 4, në të gdhirë të datës 26 fetar, në kohën që jemi vend aspirant i BE-së, në gusht, përafërsisht errësira në atë orë ishte më e kohën që kemi ndër meritat kryesore harmoninë thellë, ndërmorët aktin më të errët në lidhje me të fetare, në kohën që kemi qenë në të kaluarën e drejtat e njeriut, lirisë dhe të drejtat në Republikën afërt më të errët në lidhje me trajtimin e e Shqipërisë. Zoti Kryeministër, cila është baza komuniteteve fetare. Ja që po gjendemi në një kushtetuese, cila është baza ligjore e një akti të
103 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
tillë, se po të pyesja edhe për bazë morale do të monument historik. tingëllonte si ogzimoroni më i theksuar ndonjëherë Nuk do një mendje të hollë për të thënë se asnjë në këtë sallë parlamentare. lloj konkursi që mund të organizonim për t’u kërkuar Faleminderit! konkurrentëve të gjenin se çfarë ishte ajo ngrehinë, Valentina Leskaj – Faleminderit! nuk do të nxirrte dot një njeri të vetëm që të thoshte Fjalën e ka Kryeministri, 20 minuta, sipas pikës se kjo këtu është kishë. Kjo që po them, është besoj 5 të nenit 96 të Rregullores. lehtësisht konsensuale me të gjithë ata që e kanë Edi Rama - I dashur Vangjel! parë shëmbëlltyrën në fjalë dhe me të gjithë ata Më keni thirrur në një interpelancë të gabuar, që mund t’i referohen për të vërtetuar fjalët e mia. por detyrimi im është t’i jap llogari këtij Kuvendi Për më tepër, prishja e objektit në fjalë ishte dhe çdo deputeti apo deputeteje të nderuar të tij, thjesht një akt i zbatimit të ligjit dhe kryerjes së edhe kur gabimisht më adresohen mua për bëma detyrës nga ana e bashkisë Himarë, në vazhdën apo të pabëra që nuk kanë lidhje drejtpërdrejtë me e rilindjes urbane, në një zonë pasurish të rralla detyrën time. natyrore dhe historike, rrënuar prej vitesh të tëra E ja si më poshtë, llogaridhënia ime, përmes abuzimi dhe braktisjeje. E janë faktet që thonë dhe së cilës besoj se do ta kuptoni edhe ju, pse çështja jo unë, se bashkia Himarë, në zbatim të ligjit “Për e ngritur prej jush në nivelin e interpelancës me organizimin dhe funksionimin e qeverisjes Kryeministrin nuk hyn fare mes nesh. vendore”, në zbatim të ligjit “Për inspektimet e Nëse do të frymëzoheshim nga shembulli i ndërtimit”, si edhe të ligjit “Për planifikimin e Papës Gregor i madh, i fortnderuar edhe nga territorit”, ka ndjekur të gjitha procedurat e ortodoksët, i cili në shek. VI i detyroi katolikët e parashikuara dhe të kërkuara nga ligji për prishjen Siçilisë të rindërtonin një sinagogë të shkatërruar e një ndërtimi të rëndomtë pa leje. prej tyre në emër të fanatizmit, do të duhej të Ky ndërtim pa leje nuk mund të hynte në një llafoseshim për të ringritur, në fakt, kishën e moçme proces legalizimi, pasi, siç besoj dhe ju e dini fort të Shën Thanasit, të shkatërruar prej fanatizmit mirë, në zonat me interes të veçantë historik, komunist në vitet ’70-të. kulturor dhe arkeologjik nuk lejohen legalizimet e Ndërsa ngrehina e rrëzuar, për të cilën, ju i ndërtimeve pa leje. Këtë e thotë ligji, pavarësisht dashur Vangjel, por edhe shumë të tjerë përfshirë se historia e viteve që pararendën ardhjen tonë edhe të tjerë, bëtë aq shumë potere, nuk është në qeveri ka dhënë plot shembuj të shkeljes së kisha martire e Shën Thanasit. Madje, ngrehina ligjit në këtë drejtim. në fjalë nuk ka qenë kishë as edhe një ditë të Pjesa dërmuese e banorëve të Dhërmiut duket vetme. Sepse çudi në fakt, sesi një njeri si ju, që se kanë qenë dakord me prishjen e këtij objekti, i fenë e ka përdorur shpesh për të bërë politikë, nuk cili nuk përfaqësonte asgjë në një territor ku, ju e ka marrë vesh ende se vërtetë çdo ngrehinë kujtoj, gjenden 38 kisha të mirëfillta, të vjetra dhe mund të jetë një objekt provizor kulti, por kanonet të reja dhe ku, pa dyshim, komuniteti do të kishtare dhe estetike të përbotshme na mësojnë vazhdojë të ketë mbështetje të plotë shtetërore për se jo çdo objekt kulti meriton të quhet kishë. të ndërtuar dhe të tjera, nëse i nevojiten. Sigurisht, As historianët, as studiuesit nuk kanë qenë në bashkëpunim me autoritetet kishtare, që madje në gjendje të thonë; në mos gabofsha unë, përcaktojnë se ç’është një kishë dhe ç’është një nëse kjo ngrehinë dhe këndi që shërben si altar ngrehinë e rëndomtë, ku njerëzit edhe mund të kanë qenë ndonjëherë të shuguruar konform falen. rregullave nga autoriteti kishtar. Prandaj le të kemi shumë më tepër respekt për E kjo e vërtetë fillestare që lypset për të folur vendet e kultit dhe mbi të gjitha le të kemi shumë për një kishë e bën objektin e interpelancës nul, respekt, në këtë rast konkret, për një vend ku pasi Inspektorati Ndërtimor nuk ka shembur, në ndodhen rrënojat e kishës që ju e përmendët, e fakt, ndonjë kishë. Objekti i shembur, të cilit ju kishës së vërtetë të Shën Thanasit, e cila ka qenë vazhdoni t’i referoheni si kishë e shembur, për mua e shpallur monument kulture në vitin 1963 e më duhet vënë thonjëzat, ishte thjesht një ngrehinë e pas është hequr nga lista në vitin 1969 dhe i është rëndomtë pa leje, një lloj “garazhi” apo “stalle”, lënë në dorë gjithë prurjes barbare, në suazën e ndërtuar në mënyrë skandaloze jo nga kisha, po asaj lufte për ateizëm, që edhe ju e sollët këtu nga brutaliteti individual i viteve ’90-të mbi një përpara nesh.
104 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Për sa më takon mua, në këndvështrimin tim, ortodoksisë dhe të komunitetit ortodoks në prishja e asaj ngrehine, tërësisht të papranueshme, Shqipëri. Vëllazërisht dua t’ju rikujtoj se ortodoksët jo si kishë, por as si stallë në atë vend, për t’i hapur shqiptarë nuk kanë qenë kurrë dhe nuk janë grekë. rrugë kontaktit të njerëzve me historinë, është një Ashtu sikundër hapësira e besimit të tyre, liritë dhe punë fort fisnike që unë sinqerisht do kisha pritur, të drejtat e tyre fetare nuk janë nën asnjë juridiksion që ju, i dashur Vangjel, ta kishit përshëndetur, si tjetër, përveç juridiksionit të Republikës së njeri i lidhur me çështjet e fesë dhe të historisë. Shqipërisë. Një punë që ngre lart vlerat e fesë, vlerat e historisë Thënë kjo, nuk duhet harruar edhe se dhe të trashëgimisë kulturore të atij vendi dhe të përkatësia e kishës së Shën Thanasit, po të asaj toke. përcaktohej nga riti, nuk do të ishte medoemos Me iniciativën e bashkisë së Himarës është ortodokse, pasi riti bizantin është përcaktuar tutje hapur rruga që aty të rindërtohet shëmbëlltyra e tëhu, në kohëra të largëta, nga besimtarë katolikë, kishës së vjetër të Dhërmiut, jo për të bërë në kungatë me kishën e Romës së vjetër. shërbime fetare, por për të rikthyer atë hapësirë Mbi këtë dëshmojnë vetë nismëtarët e ndërtimit rrezatuese të një historie që ne nuk mund ta të këtij tempulli, dedikuar patriarkut Shën Thanas pranonim të varrosur nën peshën banale të atij të Aleksandrisë, korifé i besimit të krishterë, tamam objekti skandaloz. atëherë, kur integriteti i këtij besimi cenohej nga Kjo besoj se meriton përgëzime për bashkinë herezi apo sulme që historia përsëri tregon se jo e Himarës, në synimin për ta bërë atë zonë rrallë, zanafillën e kishin në mjediset bizantine të përçuese të një jehone për të cilën, ne të gjithë Kostandinopojës dhe, fatkeqësisht, jo rrallë ishin besoj, këtu nuk ka dallime, me të drejtë duhet të të lidhura jo vetëm me fenë por edhe me gjuhën e ndihemi krenarë, por edhe që kemi detyrimin t’ua njerëzve të atyre zonave. lëmë ta ndiejnë, ta prekin së afërmi edhe gjeneratat Nilo Katalano ka qenë italian. Ka lindur në e tjera, por edhe vizitorët që vijnë, të cilëve nuk vitin1637 në Terra di Massa, një fshat i Siçilisë. Në mund t’u tregojmë për kisha, objekte aq moshën 22 vjeçare veshi petkun e murgut bazilian shpërfytyruese të çdo vlere besimi, për të mos folur në manastirin e famshëm të Grotaferrates afër pastaj historie apo estetike. Romës, manastir i dëgjuar katolik i ritit bizantin, Sigurisht që kërkimi historik dhe shpjegimi i dhe ka vdekur në Himarë më 3 qershor të 1694-s. fakteve historike nuk është detyra e Kryeministrit Ka predikuar në fshatrat e bregdetit, pastaj në as e qeverisë. Historinë e shkruajnë historianët, Dukat, në Shën Vasil, në Nivicë, në Tërbaç, në ne e jetojmë atë dhe pavarësisht se ç’mendojmë Kuç, në Zhulat, që ishin pjesë në krahinën e quajtur për çfarë shkruajnë historianët, nuk mund të të Himarës, e bashkisë së re të Himarës, e cila në përdorim, mendoj unë, detyrën për të ndikuar mbi atë kohë përmblidhte tërë Labërinë, me gjithsej shkrimin e historisë. Dhe janë studiuesit e historisë 40 qendra të banuara, siç del në dokumentet e që kanë shkruar për origjinat e asaj kishe, siç kanë shkruara të shekujve XI - XVII. Predikimi i këtij shkruar edhe për murgun Nilo Catalano, që ashtu misioni bëhej në gjuhën shqipe. Ai shkroi libra dhe si Filoteo Zassi, Zef Skiroi etj., krijonin vatra manuale në shqip, dhe sa zbriti në Dhërmi krijoi arsimore dhe kulturore që frekuentoheshin edhe shkollën e fëmijëve dhe të rinjve, duke i mësuar të nga besimtarë të feve të tjera. gjithë dhe të gjithëve në shqip doktrinën e krishterë. Nil Katalani ishte jo vetëm një misionar i fesë, Dhërmiu, më 1694 kishte 1850 shtëpi. Shkolla por edhe misionar i gjuhës shqipe. Arsyeja se pse shqip e Katalanit kishte 80 nxënës, gjë shumë e rikthimi i shëmbëlltyrës së hershme të kishës së madhe për kohën. Dhimitër Shuteriqi, por edhe Jup vërtetë të Shën Thanasit ka një vlerë të madhe Kastrati, i kanë studiuar dorëshkrimet e Katalanit historike, lidhet pikërisht me këtë, sepse ajo nuk dhe i kanë vlerësuar ato shumë lart. Janë këta që ishte vetëm kishë, por ishte një hapësirë ku e tregojnë Katalanin si dijetarin e një formati të mësohej gjuha shqipe. Gjuha e asaj toke atje, madh. denbabaden, që kur Zoti bëri njeriun dhe bashkë Pra, Kisha e Shën Thanasit është një kishë me njeriun bëri dhe himarjotin. pasbizantine, siç janë jo të pakta në atë zonë, për Unë nuk e kam kuptuar dot asnjëherë, i dashur të cilat kanë shkruar dhe arkeologë dhe studiues Vangjel, sesi e qysh, ju dhe sivëllezërit tuaj me të tjerë të trashëgimisë, përfshirë dhe Aleksandër kombësi greke ndiheni pronarë të temës së Meksin apo Pirro Thomon. Pa dyshim që studiuesit
105 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
do të vazhdojnë të shkruajnë dhe të thellohen në vendosur sa herë që politika apo interesa të historinë e saj dhe të priftit i cili u dergj po në atë përçuara përmes politikës, kanë ndërhyrë në tokë, ku as eshtrat nuk ia lanë në paqe. Por historia çështjet e thella të zemrës, siç janë çështjet e e eshtrave të atij njeriu të madh është bisedë për besimit. një ditë tjetër. Kështu që le ta themi troç dhe qartë: Ne na takon sot, aq më tepër në këtë kohë të e gjithë kjo nuk ka të bëjë as me fenë, as me grekët trazuar, aq më tepër në këtë botë që gjithmonë e apo me ndonjë tjetër përkatësi etnike dhe as me më pak e sheh qartë shtegun e arsyes për të politikën. Ortodoksia, e cila përderisa, ashtu si bashkëjetuar me dikë tjetër që ka një fe tjetër, që Kisha e Romës, i përmbahet katolicitetit të saj, pra të jemi bashkërisht, i dashur Vangjel, promotorë karakterit të saj të përbotshëm dhe universal të asaj që Papa Françesku e zbuloi këtu dhe e konform koncilit ekumenik të Nikeas, nuk ka quajti vëllazëri fetare; vëllazëri fetare duke ndërtuar parapëlqim për një kombësi të caktuar. Të paktën simbole kujtese, simbole edukimi, simbole referimi kështu thuhet prej motesh dhe këtë dua me patjetër në çdo vend ku ky vend ka krijuar kulturë. unë, që të besoni edhe ju. Se unë këtë besoj, i Dhe e dyta, të respektojmë ligjin dhe rregullat dashur mik, Vangjel! Dhe këtë ta besojmë të gjithë në zhvillimin e territorit, ku ngrehina ku sa më s bashku. shumë si ajo, që unë nuk e kuptoj dot; duhet një Përpjekja për t’i dhënë ortodoksisë një komb, kurajë prej fanatiku – dhe duke të njohur, fanatik është një përpjekje që nuk ka lidhje me vetë nuk je – për t’i dalë zot asaj përçudnie, si kishë. Të ortodoksinë, por që, në të kundërt, siç na mëson mos mbijë në territor, qoftë dhe në emër qëllimesh historia, ka sjellë më shumë se sa në një, dy apo të mëdha fisnike, sepse kemi parë shumë ndërtime tre raste, dëme deri në jetë njerëzish për kombe pa leje, që mëkatin e kanë të shprehur, a e dini të tjera. ku? Te ngulja e flamurit kombëtar në çati: “Unë e Të tjerat, mendoj se duhet t’ia lëmë lirisë së ndërtova pa leje, por unë jam patriot”. besimit, dhe ne le të qëndrojmë aty te kufiri që Le t’i lëmë këto punët e politikës jashtë; kemi ndan prerazi politikën dhe shtetin nga feja dhe nga boll, po edhe kur s’i kemi gjejmë, siç e kemi parë, kisha. Të tjerë preferojnë t’i kenë bashkë. Ne këtu arsye për t’u ngërdheshur, por këtë çështjen e fesë në Shqipëri kemi bërë një zgjedhje të qartë, që të mos e prekim dhe të mos e ngatërrojmë me është e shkruar në Kushtetutën që ti, ju, kishit në çështjet e ligjit. dorë. Feja dhe punët e fesë nuk kanë punë me Pastaj, për sa i përket kujdesit për kishat politikën dhe me punët e shtetit. Detyra jonë, si ortodokse si një vlerë e jashtëzakonshme e shtet, është të bëjmë patjetër dy gjëra. E para, të kulturës shqiptare, e po ashtu edhe e artit shqiptar, ruajmë të ringjallim, të kujtojmë, të vlerësojmë unë ju sfidoj juve dhe të gjithë juve që jeni këtu, e historinë kombëtare dhe monumentet kulturore të bëjmë një llogari se çfarë kemi bërë ne, me këto historike, si dhe figurat që kanë kontribuar në të mundësi të kufizuara, në kaq pak kohë, ku dhe edhe përmes fesë, e posaçërisht si figura të fesë Gjanicën tani na e faturojnë si veprën tonë; Gjanica që kanë qenë përhapësit e një gjuhe, për të cilën e është motra e Lanës, e zhvilluar në të njëjtin në këtë vend, miku im Vangjel, kanë dhënë jetën shembull, por me një ndryshim shumë të madh. shumë njerëz, dhe për të cilën janë organizuar jo Lana ishte, siç thonë: para Krishtit, mbas Krishtit, rrallë në mjedise jashtë këtyre trojeve, shumë ishte para Shabanit. Gjanica erdhi pas Shabanit. skenarë dhe operacione me pasoja deri në Kështu që aty janë edhe të legalizuara, janë bërë gjakderdhje. dhe pronarë. Duhen edhe shpronësuar, e histori Kështu që ne t’ua përcjellim brezave këtë të tjera. kujtesë, sepse origjina duhet të njihet jo vetëm nga Pra, në këto dy vjet kujdesi ynë për kishat historianët, por edhe nga ne, nga fëmijët tanë dhe ortodokse, katolike, për bazilikat, për xhamitë, nuk nga fëmijët e fëmijëve tanë, për të kuptuar vlerën krahasohet, konkretisht, me çfarë është bërë në e madhe të gjuhës sonë, gjuhës shqipe, dhe të gjithë periudhën përpara. Në zonën e Dhërmiut bashkëjetesës sonë fetare e kulturore, ka 38 kisha. Kisha më e vjetër është ajo e Shën bashkëjetesë që në komunitetin ortodoks, mes Stefanit, e ndërtuar në shekullin XII. Pjesa më e ortodoksëve shqiptarë dhe ortodoksëve grekë, si madhe e kishave të Dhërmiut janë ndërtuar në njerëz të thjeshte e besimtarë, nuk ka qenë kurrë shekujt XVI-XVIII. Ato kisha që janë monument në pikëpyetje, dhe mbi të cilën pikëpyetjet janë kulture, për herë të parë pas shembjes së
106 Legjislatura e 8-të Viti 2015
komunizmit, i janë nënshtruar një kontrolli të imtë shpenzuar asnjë qindarkë për të restauruar kishat dhe për herë të parë janë pjesë e një inventari, me ortodokse, që ishin të rrënuara e të harruara. Për të gjitha problematikat specifike, kishë për kishë. këtë nuk e fajësojmë. Burimet e saj mund të jenë Për herë të parë janë pastruar, dhe nuk janë krejtësisht të kufizuara, por po ju siguroj se dialogu pastruar nga kisha, flas nga autoritetet e kishës, im me Fortlumturinë e tij, Kryepeshkopin Anastas, por nga punonjësit e Institutit të Monumenteve të është nj dialog i vazhdueshëm qysh në krye të Kulturës e të Ministrisë së Kulturës, e për herë të herës. Kemi bërë edhe një marrëveshje, që Kisha parë kanë hyrë në proces restaurimi. Ortodokse do të jepte kontributin e vet në terma Sapo ka mbaruar së rindërtuari kisha e Shën financiarë. Nuk i ka qëndruar dot marrëveshjes, Spiridhonit në Vuno, së cilës iu shemb çatia dhe e por ky nuk është mëkat. Shpirtërisht është në lanë në mëshirë të fatit. Vetëm dy javë më parë marrëveshje me ne, dhe jam i bindur se shpirtërisht kemi shpallur monument kulture kishën e Shën i qëndron marrëveshjes. Ne kjo na mjafton për të Nikollës në Dhërmi, Vangjel, që ishte e harruar, pa vazhduar më tutje, ndërkohë që, për shembull, te çati, ndërkohë që... Po mirë, të paktën këta të tjerët kisha e Shën Mërisë në Delvinë na është dashur kanë të drejtë ta bëjnë këtë, po ti duhet ta dëgjosh të shkulim një pemë që kish mbirë brenda në kishë këtë fjalë... dhe kish dalë mbi çati. Pa folur pastaj për kishat e (Debat në sallë) Beratit, që aq sa u ruajtën, ashtu si u ruajtën, i Gjanica hyri si objekt i antikultit, në një bisedë ruajti Perëndia. Janë vërtetë provë që ka Zot. për kultin. Kemi sot një listë kishash në rrezik, dhe unë do Ndërkohë që sot kjo kishë, pra kisha e Shën të isha shumë i lumtur nëse ju, gjithë autoritetin Nikollës në Dhërmi, është në proces, ashtu tuaj në botën kishtare do ta vendosni në sikundër – në qoftë se nuk ju ka ftuar Shkëlqim dispozicion të lobimit dhe të promovimit të kësaj Selami, unë do ta nxis t’ju ftojë – që së bashku të qasjeje të re të qeverisë për këtë rilindje edhe në shkoni të shkoni të vizitoni kishën e Shën Andreas këtë fushë, në mënyrë që të mund të tërhiqnim në Karaburun, një tjetër mrekulli. Ose shkoni në investitorë të interesuar, që në vend që të paguanin Berat dhe shikoni kishën e Kozarës, e cila një vit për të lobuar nëpër kancelari të caktuara për të më parë u dogj, pas shërbesës fetare, se ishte lënë nxjerrë nëpër raporte se si po luftohet feja në copë-copë. Po ashtu, kishën e Shën Ristozit në Shqipëri, të mund të paguanin për të shpëtuar Korçë, kishën e Evangjelizmoit, se është edhe shpirtin e tyre nga mëkati i lobingut. kisha jote, në Berat, kishën e Shën Triadhës. Kemi Përfundimisht, sot që flasim, tani, janë gjashtë gati projektin për kishën e Mesopotamit. Erion kantiere në punë, në kishat ortodokse. Të gjitha Braçe është shumë krenar, që më në fund Shën këto që thashë, me buxhetet e qeverisë. Kisha Thanasi i Karavastasë do të hapet për Krishtlindje, ortodokse në Shqipëri është një kishë e lirë në një pas kaq shumë vitesh degjenerimi, dhe është vend të lirë, nën një juridiksion të përcaktuar nga kthyer që tani në një pikë turistike të privilegjuar, njerëz të lirë, me votën e tyre të lirë. E kështu ndonëse është ende kantier restaurimi. Jam i thuhet, në fakt, që prej shpalljes së Autoqefalisë bindur se Erioni të mirëpret. së saj më 1937. Partneriteti mes dy entiteteve Të gjitha këto nuk janë thjesht ndërhyrje në kërkon një bashkëpunim thellësisht të sinqertë, të vepra të mëdha të historisë, të kulturës e të artit bazuar në ligj dhe në transparencë, por mbi të tonë, por janë ndërhyrje në objekte kulti që u gjitha, të bazuar në prezumimin se kur flasim për shërbejnë besimtarëve, të cilët nuk i pret te dera kishën, nuk flasim me votuesit, kur restaurojmë një lopë që ka humbur rrugën dhe kujton se është kisha, nuk kërkojmë vota besimtarësh dhe kur stalla aty ku ti thua është kisha, por i pret autoriteti ngremë zërin për gjendjen e rënduar të kishave, përkatës me nderimet më të mëdha. nuk e bëjmë, që të marrim vota të inatosurish. Ky Dhërmiu dhe besimtarët e tij meritojnë kisha duhet të jetë një prezumim shumë i qartë dhe këtë dinjitoze, dhe ne do t’i mbështesim fuqimisht jemi përpjekur të bëjmë dhe do vazhdojmë të komunitetet, me të gjitha mundësitë, sado të përpiqemi ta bëjmë. Ata që Zotin e përmendin kufizuara që i kemi. vetëm për ditë të diele dhe pastaj merren me punë Po të them edhe një gjë tjetër: të paktën në të tjera ditët e javës, unë i mirëkuptoj, por këta dy vjet, që kurse kemi filluar me gjithë këto sinqerisht, nuk i mirëkuptoj ata që Zotin e kantiere të restaurimit, Kisha Ortodokse nuk ka përmendin për punë pune.
107 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Shumë faleminderit! ose të një titulli ekzekutiv, ose në rast të kanosjes Valentina Leskaj – Fjalën e ka zoti Dule. 15 së një rreziku të afërm. Paprekshmëria e minuta, zoti Dule. hapësirës publike garantohet nga shteti. Shteti i Vangjel Dule - E nderuar drejtuese e seancës, mbron objektet dhe vendet e caktuara fetare, në Do të doja 1/3 apo gjysmën e tolerancës përputhje me ligjin”. kohore, që i bëtë Kryeministrit. Zoti Kryeministër, Megjithatë, besoj se nuk do të jetë e A e dini që edhe sot e kësaj dite në rrënojat, nevojshme. që shkaktuat ju aty (do t’ju them edhe për anën Valentina Leskaj – S’e keni provuar akoma estetike të objektit), edhe sot e kësaj dite, nëse ka, apo nuk ka tolerancë. mblidhen njerëz dhe i luten Perëndisë? Urdhëroni Nuk ka pse të paragjykoni! dhe shikoni fotot! Nuk janë një apo 2, por janë me Vangjel Dule – I nderuar zoti Kryeministër, procesione, janë me dhjetëra dhe me qindra E keni bërë zakon të akuzoni të tjerët, për ato banorë të Dhërmiut. që bëni vetë. Ju jeni i pari në këtë vend, që i Ju nuk hezituat të përdornit sot një terminologji vendosni flamurin kombëtar çdo prapësie (unë kisha shpresë se do të kërkonit ndjesë), për qeveritare dhe s’e gjeni tek unë këtë gjë. vendin, ku luten besimtarët ortodoksë të Ju, e keni bërë këtë mënyrë sistematike, në çdo përkatësisë etnike shqiptare, greke, amerikane prapësi korrupsioni, lidhjesh okulte dhe rendni t’i dhe ruse. Ju ua konsideroni vendin e shenjtë: vini flamurin çdo ditë dhe mos më akuzoni mua “garazh”. Turp, zoti Kryeministër! dhe askënd tjetër për këtë gjë! Ju e dini shumë mirë një fjalë të urtë popullore, E dyta, do t’ju kërkoj ndjesë, se e kam që thotë: “Kush banon në shtëpi qelqi, nuk godet keqkuptuar demokracinë! Katër vite në këtë me gurë”. Ju e dini si ju akuzuan ju për fasadën e parlament, nuk ma ka treguar njeri tjetër, se duhet Kryeministrisë. Mua nuk ma lejon etika të marr leje në zyrën tuaj, se çfarë çështjeje parlamentare ta përdor atë termin, që përdorën politike do të ngre. edhe ish-miqtë e tu. Mua nuk ma lejon etika të Së treti, kur më dëgjuat mua, personalisht, në përdor terminologjinë që përdorën për kullën e këtë podium apo në ndonjë medie televizive, të Korçës. pohoj se cili është besimi im fetar? Meqë më thatë Ju guxuat për një vend të shenjtë të na thoni se po e përdor për politikë. Ju nuk latë as OKB-në dhe të na stërthoni gjetjen gjoja stilistike të pa e përmendur besimin tuaj fetar. Kush po e garazhit. përdor për politikë? Ju apo unë, që po më Jua jep përgjigjen një studiues i ri, i cili ka akuzoni? mbaruar me gradat më të larta shkencore në Ta dini, zoti Kryeministër, që nuk keni asnjë rast Perëndim: “Shembja e një ndërtese, e cila nuk për ta ngritur dorashkën dhe aq më tepër, në ato gëzon aspak hire estetike (është i qartë dhe i raste kur kam të drejtë. Gjithmonë keni një drejtpërdrejtë) për sytë e një pjese të shqiptarëve, tendencë: ju drejtohem politikisht dhe më përfshi edhe kreun e ekzekutivit, por e shenjtë në drejtoheni në mënyrë folklorike. Nuk do të bie. sytë e të tjerëve, qoftë në aspektin religjioz, qoftë Këtë dorashkë nuk do ta ngre sot. Folklor këtu lidhur me të drejtat e shenjta të njeriut, solli tollovi brenda nuk do të bëj, por politikë do të bëj. në shkrimet dhe në mendjet e jo pak qytetarëve Zoti Kryeministër, të vendit”. Kemi një ligj dhe jemi një shtet i së drejtës. Çfarë Më lejoni, i nderuar zoti Kryeministër, t’ju them thotë ky ligj? Më detyroni ta citoj. Nuk e bëra për se ju morët sërish guximin, të jepni leksione të nenin e Kushtetutës, por do ta bëj për këtë, sepse estetikës urbane komunitetit të Dhërmiut. me sa duket, kemi nevojë. Neni 21: “Objektet e Përmendët disa kisha. Unë mund t’ju përmend disa kultit, ndërtesat dhe objektet që shërbejnë për të tjera. Nuk besoj se keni hyrë në kishën e Shën kryerjen e ceremonive fetare, konsiderohen të Harallambit, për ta parë, si e kanë estetikisht. Nuk shenjta nga Kisha Ortodokse Autoqefale e besoj se nuk e keni parë kishën e Shën Shqipërisë. Ndërhyrja e autoriteteve shtetërore Spiridhonit, se e kini në krah të djathtë, apo kishën në to është e ndaluar, me përjashtim të rasteve të e Shën Mërisë, pak më lart, që stolisin të gjithë flagrancës, kur një gjë e tillë kërkohet në zbatim rrugën e Bregut. të një urdhri të prokurorisë, të një vendimi gjyqësor Si guxoni, që atyre që kanë krijuar bukuri të
108 Legjislatura e 8-të Viti 2015
tilla urbane, t’u thoni atë që ata e dinë më mirë se ju, e bëni sistematikisht. kushdo tjetër, se nuk ishte ajo që duhej? Ata kanë Jo vetëm kaq, keni një staf të tillë, i cili ma që në fillim të viteve’90, që ndërtojnë dhe pohon edhe mua: “Zoti Dule, po e ndihmoni rehabilitojnë dhe kjo është në nderin e tyre. Kryeministrin me interpelancat tuaja, sepse ai merr Sa për dorën e qeverisë, e dimë. Shikoni kishën vota nacionalistësh”. e Mesopotamit! Që kur keni ardhur ju në qeveri, Zoti Kryeministër, një kishe të shekullit të njëmbëdhjetë, i janë Nuk kam asnjë kundërshtim me asnjë ndërprerë punimet restauruese, që është nacionalist. Secili beson me mënyrën e vet. Kam përgjegjësia e qeverisë dhe ajo rrezikon të problem me ata persona, që bëjnë gjoja, dhe më shembet. duket se ju, në shumë raste, bëni gjoja, vetëm për Shikoni kishën e Shën Mërisë në Krorëz (midis qëllime vote. Nivicës dhe Shënvasilit), se është zona juaj Më lejoni, meqë përmendët edhe çështjen e elektorale, e imja dhe e mentorit tuaj, vizionet e kulturës, edhe çështjen e trashëgimisë, që edhe natës së të cilit, ju i bëni akte qeveritare të unë, para se ta përmbyll me reagimin e nesërmen! Ato janë të braktisura dhe ju më flisni ndërkombëtarëve dhe lobingun që bëjmë ne, për për vepra dhe për trashëgimi kulturore! të dëmtuar imazhin e vendit, t’ju përmend Edhe për monument kulture na folët, zoti deklaratën e Episkopit të Arbëreshëve, Imzot Kryeministër. Urdhëroni! Ky shtet dje komunist, Donaldo Oliverio. Ai është në Kalabri. Ai ka sot demokratik, ka burokracinë e vet. “Mbrojtja e deklaruar në Tiranë, në maj të vitit 2014, në vizitën monumenteve 1974”: nuk figuron kisha e Shën që bëri te Kryepiskopata e Kishës Ortodokse, duke Thanasit. Nga Dhërmiu ka kishën e Patandisë, në iu drejtuar Kryepiskopit të Kishës Ortodokse fshatin Dhërmi. Mbeturinat e kishës së Shën Autoqefale të Shqipërisë: “Erdhëm deri këtu për Stefanit, në fshatin Dhërmi, kisha e Manastirit të t’ju njohur personalisht, për t’ju nderuar Ju, si primat Panaisë në fshatin Dhërmi, të dokumentuara. Po i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë, me e njëjta gjë ndodh te botimi i vitit 1958 të cilën kemi lidhje shpirtërore, rituale dhe historike, “Monumentet e kulturës në Shqipëri “ nga Sotir që në shekullin e XV, megjithëse ngjarjet politike Adhami. Këshilltarët tuaj të mos manipulojnë na kanë larguar dhe na kanë bërë si bij të panjohur opinionin, por t’ia thonë të gjitha drejtpërdrejt atë dhe të vdekur nga historia dhe deri më sot jemi të që ndodh. ndarë nga Liturgjia Hyjnore, kjo kishë e shenjtë Në lidhje me historinë e kësaj kishe, të fillojmë Ortodokse Autoqefale për ne, arbëreshët, me ritin nga Theofan Popa, që (besoj se ju e keni pasur bizantin në Itali, ishte dhe qëndron si një pikë mundësinë ta studioni) flet për këtë kishë, për referimi e përditshme dhe si një dritë e madhe, që mbishkrimin e kësaj kishe, të transkriptuar. Të na ndriçon rrugën tonë, si besimtarë ortodoksë, flasim më tej për të gjitha dokumentet, që nga ato mërgimtarë arbëreshë. Ne nuk kemi asnjë interes të osmanlinjve dhe deri te vendimi i Gjykatës së material apo territorial dhe fetar këtu në Shqipëri, Vlorës në vitin 1994, se aty është pronësi e Kishës ku Kisha Ortodokse bën shumë më mirë e me Ortodokse, të cilën jo vetëm e dhunoni arbitrarisht, nder shenjtërimin e popullit. Ne, këtu, në Shqipëri por përpiqeni ta justifikoni me vendime të tilla nuk kemi asnjë prift arbëresh dhe nuk jemi bakallësh, të një inspektori të Himarës dhe nuk pronarë të asnjë pëllëmbe dheu, për respektin e shikoni që keni një administratë, qoftë bashkiake madh që kemi për kishën tuaj ortodokse dhe për apo qendrore, që firmos për të plotësuar tekat e kishën tonë arbëreshe. Ne, arbëreshët siç na një deputeti, që ia keni bërë peshqesh këtij populli tregon mirë historia, jetojmë në Kalabri që në në këtë Kuvend, edhe ditën e diel (nëse lejohet shekullin e pesëmbëdhjetë dhe kemi historinë kjo nga legjislacioni i këtij vendi). tonë dhe vuajtjet tona për të mbajtur gjallë Të gjitha këto, i nderuar zoti Kryeministër, identitetin tonë si arbëreshë me ritin arbëresh, dëshmojnë se jeni në shkelje flagrante me shtetin bizantin dhe spiritualitetin lindor”. e së drejtës, pavarësisht se unë jam i përkatësisë Prandaj, i nderuar zoti Kryeministër, në vend greke nga ana etnike, apo shqiptare. Mos u që të bëjmë folklor, ju lutem ta shihni edhe një përpiqni të justifikoheni me këtë retorikë, që e bëni herë dhe e vini stafin tuaj, që në vend t’u përgatisë gjithmonë, sa herë unë ju shtroj një çështje! Më fjalime manipuluese, të lexojë edhe një herë akuzoni mua se jam voter hunting, ndërkohë që deklaratën e partive popullore të Asamblesë
109 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Politike, më 5 shtator 2013, e cila e dënon rëndë në takimin me Fortlumturinë e tij, kryepeshkopin aktin e Përmetit dhe e konsideron si aktin më Anastas; t’i bëhet jehonë një historie, për të cilën, ekstrem ndaj krishtërimit, në dheun europian. fatkeqësisht, shumë pak njerëz dinë në Shqipëri Shikojeni mirë! dhe askush nga fëmijët tanë s’di asgjë, pikërisht Shikoni, i nderuar zoti Kryeministër, reagimin e sepse shtresë pas shtrese nga gërmadhat e komisionerit Fyle! Shikoni si reagoi dhe çfarë thotë barbarisë ateiste, te përçudnitë e barbarisë deklarata! fanatike ajo histori u varros. Shikoni, gjithashtu (nëse ju kanë vënë në Zhvarrosja e asaj historie është një gjë e mirë dijeni), deklaratën e komisionerit Hann, vetëm për të gjithë, edhe për të gjithë ortodoksët, qofshin pardje, në lidhje me ngjarjen e Dhërmiut dhe të shqiptarë, qofshin grekë, sepse është ilustrimi gjitha të tjerat, zoti Kryeministër! pikërisht i atij paragrafi që pate mirësinë ta ndash Kush ju pengoi të dialogoni me banorët e me ne dhe që unë e ndaj me ju plotësisht. Dhërmiut? Nga ana tjetër mu duk pa ekzagjerim për të mos Në vend që t’i dhunoni, dialogoni! thënë lajthitje, sepse kam shumë respekt për ju Si ka mundësi që në shtetin e së drejtës, Policia që ta konsideroj lajthitje që njerëzit shkuakan në e Shtetit ditën e shembjes (është për të qeshur procesione, që t’i luten Perëndisë që t’u rikthejë dhe për të qarë), ishte pozicionuar në kambanoret stallën. Unë besoj se njerëzit shkojnë atje në e kishave të Dhërmiut, për të mos lejuar banorët procesion dhe do të vazhdojnë të shkojnë atje, e Dhërmiut të reagonin, nëse i nuhasnin sepse ai është një vend i shenjtë. Ai është një vend operacionet e kryera në fshehtësinë më të madhe? i shenjtë dhe njerëzit shkojnë në procesione në Të nderuar kolegë, vende të shenjta, ku s’ka asnjë objekt kulti, por ku Këto janë situata të papranueshme. ka një histori të fesë dhe të besimit që përcillet Zoti Kryeministër, brez pas brezi. Kështu që shkuarja e tyre në Keni edhe një herë shansin (jo vetëm në 3- procesion, mua personalisht më nxit që ne një orë minutëshin që ju ka mbetur), por të tregoni edhe e më parë ta rindërtojmë shëmbëlltyrën e kishës me vepra, respekt për komunitetin ortodoks në së vërtetë të Shën Thanasit dhe ta kthejmë në një Shqipëri, sepse janë disa veprime arbitrare nga pikë referimi, ku ata që duan të falen, mund të falen; ana juaj, që nuk dëshmojnë respekt. ata që duan të dinë më shumë për historinë e atij Jini më shumë i vëmendshëm dhe mos flisni vendi dhe sesi gjuha shqipe në atë vend u kultivua, kaq lehtësisht, me një gjuhë të tillë për u mboll dhe u përhap, ata që duan të shkojnë dhe marrëdhëniet shembullore midis komuniteteve të shikojnë se si ishte ajo ngrehinë, ta bëjnë dhe fetare. Nuk e keni krijuar ju atë harmoni. Atë e kanë këtë. Pra, të jetë një vend i lirë dhe jo një objekt krijuar shekujt e bashkëjetesës dhe aq më shumë, kulti për të kaluar nga një autoritet te një autoritet mos u përpiqni ta përdorni kundër të tjerëve dhe tjetër. Absolutisht jo. Ajo duhet të jetë një hapësirë sidomos ndaj meje. për historinë, për kulturën dhe natyrisht edhe për Valentina Leskaj – Po, zoti Kryeministër. besimin. Edi Rama – I dashur Vangjel! Nga ana tjetër, nuk e di se për çfarë arsye ju i Unë fola për Shën Thanasin, ti fole për mua. sollët në vëmendjen time dhe tonën kishat me Unë nuk jam Shenjt, mëkatar si ti jam dhe si të radhë, si perla. Pikërisht shkëlqimi i atyre perlave gjithë në këtë sallë, por besoj se një mëkat që unë e bën absolutisht absurd pozicionin për mbrojtjen nuk e bëj është të përziej punët e fesë me punën e asaj ngrehine të përçudnuar. Nga ana tjetër, ju time. cituat, në mos gaboj, ligjin apo Kushtetutën lidhur Më lër të them shkurtimisht atë çka besoj se me të drejtat e kishës dhe të kishave. Jam shumë nuk qëndronte në replikën tuaj. dakord me ju, por nuk është as në atë pjesë që Së pari, e gjithë fjala ime ishte sikur ta kishte cituat ju dhe në asnjë pjesë tjetër gjëkundi mandati lexuar atë që ju lexuat në fund. Kam thënë për kishën që të ndërtojë pa leje. Nuk e ka kisha ekzaktësisht të njëjtën gjë dhe as nuk kam këtë mandat, siç nuk ka mandat të marrë në pretenduar që në atë vend do të hapet një kishë mbrojtje ngrehina pa leje dhe të thotë dale njëherë arbëreshe. Por kam pretenduar ekzaktësisht se kjo është kishë. krijimin e një hapësire, ku t’u bëhet jehonë atyre Që një objekt kulti të quhet kishë, ka rregulla të fjalëve të atij njeriu të nderuar të kishës arbëreshe përcaktuara kanonike dhe estetike, për më tepër
110 Legjislatura e 8-të Viti 2015
nuk ka asnjë gjurmë se ajo ngrehinë banale ka bëjmë gjithçka që këtë histori, këtë kulturë, këtë pasur ndonjëherë shugurim, siç do të duhej të trashëgimi ta ruajmë, ta mbrojmë, ta shpëtojmë, kishte. Edhe sikur pa pritur e pa kujtuar të ishin ta ringjallim, ta bëjmë të rrezatojë vlera që janë çmendur të gjithë dhe të thoshin: “Po e pranojmë përtej fesë. Vizitorët e panumërt që vijnë për të edhe këtë objekt si pjesë të thesareve të kishës parë kishat ortodokse të vjetra nuk i çon feja, por i ortodokse”, e cila ka rregulla aq strikte, saqë qoftë çon historia e një riti që i ka dhënë shumë artit dhe katedralja e Korçës, qoftë kjo e Tiranës, me gjithë kulturës. përpjekjen për të bërë diçka që t’i afrohet kohës, Të mos bëjmë banalitete këtu me deklarata. mbeten prapë shumë të lidhura me të shkuarën, Sigurisht, patjetër një asamble, aq më tepër partish sepse janë rregullat të tilla. popullore, mund të thotë çfarë t’i thuash, mjafton Tani, si ka mundësi që për një rit, ku ka rregulla që t’i bjerë ndesh një qeverie socialistësh. Kjo dihet. shumë strikte të mënyrës se si ndërtohet një kishë, Njësoj janë të gjithë ata që e kanë zemrën djathtas ne bëjmë këtë debat këtu? Nga ana tjetër, u në këtë botë. Por jam i bindur, që nëse edhe atyre përmend ajo policia natën. do t’u ishte treguar fotografia e do t’u thoshim: “Ja, Së pari, unë nuk jam i prirur të besoj se ata si ka filluar lufta e ateistëve të rinj kundër fesë në njerëzit e shkretë që kishin dalë aty, për të mbrojtur Shqipëri”, do të merrnin për të çmendur atë që me trupat e tyre atë ngrehinë, që për të cilën nuk kishte fotografinë, jo atë që kishte prishur kishën duhet t’u kërkoj falje unë, por duhet t’i kërkojnë në fjalë. falje ata që i lanë të hynin e të dilnin nga ajo Nuk thashë, se, fatkeqësisht, edhe më citove ngrehinë për vite të tëra duke ua shitur për kishë, gabim disa herë. Nuk e di, a nga mungesa e ajo vetëm kishë nuk mund të jetë! Është një turp! vëmendjes, a nga emocionet, a nga përpjekja për Nga ana tjetër, nuk kam vënë asnjëherë në t’ia dalë në një interpelancë, që është e vështirë, dyshim dhe as kam përmendur ndonjëherë Vangjel, për ty. Nuk thashë që ke bërë ndonjëherë marrëdhëniet tuaja me besimin, Vangjel, por lobing për të nxirë imazhin e Shqipërisë. Kurrë. As gjithnjë kam pasur një problem që e kam shprehur. nuk e kam thënë dhe as e mendoj. Por që të Nuk e kuptoj për çfarë arsye që sa herë ka një lëshohet një batare e tërë për këtë çështje dhe të problem në komunitetin ortodoks, qoftë kjo një tullë, akuzohet Shqipëria se ka një problem me fenë dhe një gardh apo çështje tjetër, duhet që Shqipëria të me objektet e kultit, ndërkohë që kjo është pasuria marrë mesazhe nga fqinji? Nuk e kuptoj dot. më e madhe që ne kemi, këtë njeriu e bën ose për Ç’punë kanë fqinjët tanë në çështjet e komunitetit para, ose sepse nuk e do këtë vend. Dhe ky nuk ortodoks në Shqipëri? Çfarë lidhjeje kanë? E nga je ti. Absolutisht. ana tjetër, çfarë lidhjeje ka një parti politike me një Ndërkohë që besoj të gjithëve na takon t’i japim komunitet fetar? Çfarë lidhjeje ka? Se po t’ju kisha fund kësaj farse dhe jo të kënaqemi se doli... Pastaj dëgjuar që do të ishit po kaq pasionant edhe për ç’ma solle Fyle-n këtu sot. Ç’lidhje ka Fyle me Shën xhamitë, edhe për kishat katolike, edhe për teqetë, Thanasin e Dhërmiut? S’ka lidhje fare. Fyle ka me do të thosha që jeni një kryetar partie që, mbi të CEZ-in, por jo me Shën Thanasin! Pse e solle Fyle- gjitha, keni një marrëdhënie speciale me kultet dhe n? Po atë historinë e Përmetit për çfarë e solle nuk do ta merrja për çështje politike. këtu? Je dëshmitar vetë sesi unë personalisht, dhe Mbi të gjitha, ne këtu jetojmë, miku im. E dimë nuk isha as kryetar qeverie, zëvendëskryeministri, mirë sesi përçohen mesazhet dhe sesi kamuflohen si një ortodoks i mirë i krahut tënd, dhe të gjithë mesazhet, madje edhe sesi nuk arrijnë më të bëmë çmos që të zgjidhej ajo situatë në mënyrë kamuflohen dhe shpërthejnë, siç shpërthyen në paqësore. I kemi dhënë alternativa konkrete edhe Konispol. kishës. Nuk isha unë, nuk ishte as deputeti, që ti e Për çfarë na i solle këto këtu? Për të inflamuar përmend për të fituar simpatinë e kujtdo këtu në plagën e hapur nga ai sulm që iu bë fesë në Dhërmi sallë, por ishin të tjerë ata që i frynë një zjarri nga ateistët e rinj? Më pengon shumë fakti që jeni pervers mbi bazë fetare për zgjedhje vendore. ju për të thënë gjithçka që mendoj dhe ndiej në Të gjitha këto na mbledhin përsëri në një pikë: këtë moment, se të ishte dikush tjetër do të kishte nuk kemi pse të ndahemi në një çështje të interesit dëgjuar shumë më tepër. Por ju nuk meritoni të të përbashkët. Interesi ynë i përbashkët, në mos dëgjoni shumë më tepër! Ju meritoni të dëgjoni qofsha i gabuar në interesin tuaj, është që ne të vetëm kaq. Ndaj, do t’ju lutesha ta mbyllim këtë,
111 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
se nuk është folklorizëm të bësh këtë që bëj unë, nevoja edhe fjalën”. Duke mos marrë përsipër të por është folklorizëm të vazhdojmë të rrimë këtu interpretoj shën Françeskun zoti Kryeministër, kam dhe të flasim për një ndërtim pa leje, që të jeni të përshtypjen se ju jeni shumë larg veprave dhe bindur edhe në Bathore do ta konsideronin përqendroheni vetëm tek fjala. Edhe fjala ka një përçudnim estetik. As në Bathore nuk pranohet më kuptim thelbësor dhe të shenjtë, por ju jeni ai lloj ndërtimi, se edhe aty është rritur cilësia, është përqendruar në atë që në Gjirokastër i themi llogje. zgjeruar vizioni, ka ndryshuar kuptimi dhe po Faleminderit! ndodh një transformim i vazhdueshëm. Edhe atje Valentina Leskaj – Kolegë deputetë, zini t’ua çosh, ata jo për kishë që nuk ta pranojnë, por vendet! Fillojmë me procesin e votimit. thonë: “Të shembet urgjent, se mos guxojë njeri Hapim votimin për prezencën me elektronikë. ta legalizojë”. Mbyllim votimin. Valentina Leskaj – Faleminderit! Janë 89 deputetë të pranishëm. Po, zoti Dule. Kalojmë te votimi i projektligjit “Për disa shtesa Vangjel Dule – Zonja kryesuese e seancës, dhe ndryshime në ligjin nr. 10.139, datë 15.05.2009 Përpiqem sistematikisht me vepër konkrete t’i “Për pensionet shtetërore suplementare të tregoj Kryeministrit se duhet respektuar Rregullorja punonjësve të universiteteve të shkollave të larta, e Kuvendit, duke mostejkaluar asnjë sekondë apo Qendrës së Studimeve Albanologjike, Akademisë duke humbur kohën e parashikuar në Rregullore. së Shkencave dhe të gjitha institucioneve të tjera Kujton se edhe në interpelanca ka privilegjin e kërkimore publike në Republikën e Shqipërisë të ndërhyrjeve kryeministrore që mund të flasë pa cilët kanë tituj shkencorë””. kufizime kohore. Jo, zoti Kryeministër! Sado gjëra Hapim votimin në parim të projektligjit. të çmuara të na thoni, duhet të respektoni edhe Mbyllim votimin. procedurat. Unë ju them komisioneri për Janë 74 vota pro, 13 kundër. fqinjësinë, ju më thoni fqinji. Unë zotin Han ju Miratohet në parim projektligji. citova. Ka një deklaratë të para 3-4 ditëve. Nuk ju Kalojmë te votimi nen për nen i projektligjit sipas përmenda asnjë fqinj dhe nuk do t’ju bëj qejfin... vërejtjeve që ka bërë komisioni përgjegjës, Pra, i nderuar zoti Kryeministër, ju lutem ato Komisioni për Punën, Çështjet Sociale dhe lodra fjalësh nuk janë për këtë sallë. E para. Shëndetësinë, si dhe komisioni tjetër për dhënie E dyta, jam deputet i Vlorës dhe nuk ju akuzova mendimi, Komisioni për Ekonominë dhe Financat. vetëm dhe vetëm se shkelët parimin themelor në Kush është dakord me nenin 1 bashkë me një shtet, ligjin e tij. Do të bëja të njëjtën gjë edhe vërejtjet e Komisionit të Shëndetësisë dhe për një xhami, edhe për një teqe, edhe për një Komisionit të Ekonomisë? Kundër? Abstenim? kishë katolike, dhe këtë gjë duhet ta bëjnë të gjithë, Miratohet. në qoftë se duam që të demonstrojmë respekt real Kush është dakord me nenin 2, bashkë me për besimin fetar. vërejtjet e Komisionit të Shëndetësisë për ta ndarë Nga ana tjetër ju përmenda rastin e Fyles, në 2 nene të veçanta. sepse bëhet fjalë për kishën e Përmetit. Ju Kundër? Abstenim? përmenda edhe deklaratën e partive popullore që Miratohet. ju e keqinterpretoni se janë të djathtët që i duan të Kush është dakord me nenin 3 bashkë me keqen së majtës. Ngjarja e Përmetit ndodhi nga vërejtjet e Komisionit të Shëndetësisë për shtim një kryetar bashkie i majtë gjatë kohës që në paragrafi në fund të pikës 1 dhe ndarje të nenit në pushtet ishte ende qeveria e djathtë formalisht. 2 nene të veçanta. Kundër? Abstenim? Prandaj dhe këto lërini mënjanë. Miratohet. Më lejoni, zoti Kryeministër, unë si ortodoks, ti Kush është dakord me nenin 4? Kundër? si katolik i mirë, të të përmend një shenjtor që është Abstenim? i pranuar edhe prej nesh, edhe prej katolikëve. Miratohet. Është shën Françesku i Asizit. Në qoftë se nuk Kush është dakord me nenin 5 bashkë me keni pasur mundësi të lexoni, lexoni se do të vërejtjet e Komisionit të Shëndetësisë për përfitoni dhe do t’ju vlejë shumë edhe në qeverisjen riformulim të nenit? Kundër? Abstenim? e vendit. Ai thotë diku: “Përhapni me çdo mjet dhe Miratohet. mënyrë fjalën e Perëndisë. Përdorni po të jetë Kush është dakord me nenin 6? Kundër?
112 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 11. Pro? Kundër? Abstenim? Kush është dakord me nenin 7? Kundër? Miratohet. Abstenim? Neni 12. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Hapim votimin në tërësi me elektronikë. Neni 13. Pro? Kundër? Abstenim? Mbyllim votimin. Miratohet. Janë 71 vota pro, 8 vota kundër, asnjë Neni 14. Pro? Kundër? Abstenim? abstenim. Miratohet. Kalojmë te projektligji “Për një ndryshim në ligjin Neni 15 po me vërejtjet e komisionit për nr. 105/2014 “Për barnat dhe shërbimin riformulim të pikave 1 dhe 2. Pro? Kundër? farmaceutik”. Abstenim? Hapim votimin në parim me elektronikë. Miratohet. Mbyllim votimin. Neni 16. Pro? Kundër? Abstenim? Janë 72 vota pro, 9 kundër, asnjë abstenim. Miratohet. Kalojmë te votimi nen për nen. Neni 17. Pro? Kundër? Abstenim? Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 18, me vërejtjen për ndryshim afati. Pro? Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Hapet votimi në tërësi. Neni 19. Pro? Kundër? Abstenim? Mbyllet votimi. Miratohet. Miratohet me 72 vota pro, 9 kundër, asnjë Hapet votimi në tërësi. abstenim. Mbyllet votimi. Kalojmë te projektligji “Për menaxhimin Miratohet me 72 vota pro, 2 kundër, asnjë financiar dhe kontrollin”. abstenim. Hapet votimi në parim me elektronikë. Kalojmë te projektligji “Për një shtesë në ligjin Mbyllet votimi. nr.152/2013 “Për nëpunësin civil”. 72 pro, 9 kundër, asnjë abstenim. Komisioni përgjegjës, që është Komisioni për Kalojmë në votimin nen për nen. Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të Neni 1, me vërejtjet në paragrafin e parë. Pro? Drejtat e Njeriut, është shprehur për rrëzimin e këtij Kundër? Abstenim? projektligji. Ky mendim u dha këtu edhe gjatë Miratohet. debatit. Neni 2, me vërejtje të komisionit për riformulim Komisionet për dhënie mendimi, për Integrimin të pikës 1. Pro? Kundër? Abstenim? Europian, dhe për Veprimtaritë Prodhuese, Neni 3. Pro? Kundër? Abstenim? Tregtinë dhe Mjedisin, në fakt, nuk patën diskutime. Miratohet. Po, zoti Ruçi. Neni 4. Pro? Kundër? Abstenim? Gramoz Ruçi – Zonja drejtuese e seancës, Miratohet. Së pari, të dyja këto projektligje kanë nevojë Neni 5. Pro? Kundër? Abstenim? për votë me shumicë të cilësuar. Miratohet. Së dyti, ka një rregullore dhe një precedent Neni 6, më vërejtje të komisionit për riformulim parlamentar në vazhdimësi që sa herë që të pikës 2/1 Pro? Kundër? Abstenim? komisioni përgjegjës nuk ka shprehur dakordësinë, Miratohet. atëherë, edhe sikur të kishim 3/5 e votave, përsëri Neni 7. Pro? Kundër? Abstenim? do të votonim atë që ka rekomanduar komisioni Miratohet. përgjegjës, që është Komisioni i Ligjeve. Neni 8. Pro? Kundër? Abstenim? Atëherë të vijmë te problemi. Unë i vlerësoj të Miratohet. tre deputetët, aq më tepër që janë nga partitë Neni 9. Pro? Kundër? Abstenim? kryesore parlamentare, lidhur me propozimin që Miratohet. kanë bërë për një institucion dhe mua më duket Neni 10. Pro? Kundër? Abstenim? shumë logjike konkludimi që ka bërë Komisioni i
113 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Ligjeve, i cili rekomandon që Byroja e Kuvendit të profesionistëve nga ai institucion, unë do t’i kërkoja ngrejë një grup pune ku të bëjnë pjesë anëtarë parlamentit që ta merrte seriozisht në konsideratë nga të gjitha komisionet parlamentare, sepse çdo propozimin tonë, që nuk bën gjë tjetër veçse synon komision parlamentar ka një institucion të pavarur fuqizimin e një institucioni, nga i cili nesër do të kushtetues, dhe të shikojë, të monitorojë, të varet në një mënyrë apo në një tjetër, në një masë konkludojë si për performancën, për strukturën, të konsiderueshme suksesi i reformës së për statusin e nëpunësve të tyre, ashtu edhe për energjisë. shpërblimin dhe të vijnë me një ligj të plotë organik Valentina Leskaj – Dua t’ju kujtoj, zoti Shalsi, për të gjitha ndryshimet ligjore që duhen bërë. që ky projektligj kërkon shumicë të cilësuar, pra Parë në këtë këndvështrim, si nga pikëpamja 3/5. Pra, i bie 84 vota. Sipas Rregullores së procedurale, ashtu edhe nga pikëpamja e Kuvendit në qoftë se nuk bini dakord, hidhet më precedentëve parlamentarë dhe zgjidhjes totale të përpara në votim propozimi i komisionit përgjegjës, të gjitha problemeve që kanë institucionet e që është Komisioni për Çështjet Ligjore. pavarura kushtetuese, ne si grup parlamentar do (Diskutime në sallë.) të mbështesim këtë sugjerim dhe do të kërkoja me Mendimi i Komisionit të Ligjeve, megjithëse mirëkuptim që edhe nismëtarët, zoti Shalsi, zoti është shprehur qëndrimi, sepse ju nuk ishit këtu Ruli e zoti Bitri të bien dakord me këtë konkluzion zoti Shalsi, nga zonja Hysi, edhe në emër të grupit të Komisionit të Ligjeve, me qëllim që të tërhiqet si parlamentar, edhe në emër të komisionit, apo jo nismë dhe Byroja e Kuvendit të ngrejë një grup zonja Vasilika, nuk ka ndryshim. pune që të zbatojë pikërisht këtë rekomandim të Propozoni që të shtyhet? Dakord. Komisionit të Ligjeve. Atëherë, projektligji “Për një shtesë në ligjin “Për Faleminderit! nëpunësin civil””, shtyhet. Valentina Leskaj – Zoti Shalsi ka kërkuar fjalën Urdhëroni! në emër të propozuesve. Gramoz Ruçi – Nuk bëhet fjala për shtyrje. Ka Eduard Shalsi – Faleminderit, zonja drejtuese dy lloj shtyrjesh: shtyrje se nuk ka kuorum dhe e seancës! shtyrje se do të mbështesim zgjidhjen e problemit, Me shumë përgjegjësi them se në muajin prill sipas rekomandimit që ka bërë Komisioni i Ligjeve. të këtij viti ne kemi miratuar një ligj shumë të Janë dy çështje krejt të ndryshme. rëndësishëm, siç është ligji i energjisë, ku për Pra, grupi parlamentar u bëri thirrje dhe apel zbatimin e tij janë vendosur afate kohore. nismëtarëve që të vihen në mbështetje të Reforma e nisur në sektorin e energjisë do të rekomandimit që ka bërë komisioni përgjegjës, që jetë e suksesshme vetëm me një institucion të është Komisioni i Ligjeve. Dhe kjo zgjidh edhe atë fuqishëm, të pavarur, profesional, siç është Enti procedural, që të bëhen 84 vota, që do të thotë Rregullator i Energjisë. byroja parlamentare të ngrejë një komision ad hoc Në këtë nismë tonën, që është shumë e për këtë çështje ku të marrin pjesë të gjithë veçantë, ku bëhemi bashkë tre deputetë të tri përfaqësuesit e komisioneve parlamentare dhe të forcave politike të ndryshme, kemi mbështetjen sjellin këtu ndryshimet ligjore për çdo problematikë edhe të partnerëve tanë, që kërkojnë rigorozitet ligjore që kanë nevojë për t’u përmirësuar për në trajtimin e institucioneve të pavarura. Kemi një institucionet e pavarura kushtetuese. Pra, janë dy precedent sikundër është ai i Autoritetit të çështje krejt të ndryshme. Nuk shtyhet projektligji Mbikëqyrjes Financiare. se nuk ka kuorum. Jo! Atëherë, nismëtarët të Ndryshe nga institucionet e tjera, ligji i energjisë sigurojnë kuorum. Ne do të vazhdojmë parashikon, dhe ne e kemi miratuar, që ky procedurën. Do të votojmë. Janë dy çështje të institucion është i pavarur në miratimin e organikës, ndryshme! e strukturës organizative, ndryshe nga institucionet Valentina Leskaj – Jam dakord, zoti Ruçi, dhe e tjera. Jam shumë dakord që edhe për e thashë që në fillim që hidhet në propozim, por institucionet e tjera si AKEP-i, Enti Rregullator i po prisja edhe mendimin tuaj. Hidhet për votim Ujit apo edhe për ndonjë institucion tjetër të propozimi i Komisionit të Ligjeve. pavarur të rishikohen në bllok, por, për shkak të Eduard Shalsi - Të shprehet dhe absolutisht emergjencës, për shkak të degradimit të deputetët të shprehen me vullnetin e tyre të lirë, institucionit të ERE-s, si rezultat i largimit të por kjo iniciativë është nisur edhe mbi bazën e një
114 Legjislatura e 8-të Viti 2015
precedenti. Ju solla në vëmendjen tuaj ... rregull në Kuvend që është mirë të respektohet. Valentina Leskaj – Më falni, zoti Shalsi, por Pavarësisht nga tensionet që mund të ketë midis jemi në proces votimi! Nuk mund të hyjmë në deputetëve, propozuesve, ka një propozim konkret përmbajtje të diskutimit të projektligjit. Nuk mund që është ai i 3 deputetëve për ta përjashtuar ERE- të hyjmë në këtë debat tani. n nga ligji i nëpunësit civil. Atëherë, hedhim në votim propozimin e Propozimi i Komisionit të Ligjeve nuk është një Komisionit të Ligjeve për projektligjin “Për amendament mbi këtë propozim, që mund të nëpunësin civil”, të ndryshuar”. hidhet në votim i pari, pastaj të kalohet te trupa e Zoti Ruçi, urdhëroni! ligjit, që propozohet. Është një propozim për të Gramoz Ruçi – Komisioni nuk ka miratuar ngritur një grup pune që ta studiojë. Pra, nuk mund nismën, por komisioni ka bërë një rekomandim. të hidhet në votim, se është diçka krejt tjetër. Në Do të hidhni në votë rekomandimin e komisionit qoftë se e hidhni atë në votim bëni një shkelje të apo vendimin e komisionit për të mos e miratuar rëndë të procedurës, të Rregullores së Kuvendit. projektligjin? Cilin? Unë kërkova që të mbështesim Valentina Leskaj – Jo, nuk ka shkelje. rekomandimin që bën Komisioni i Ligjeve. (Debate në sallë.) Valentina Leskaj – Po. Po, zoti Braho, për procedurë. Gramoz Ruçi – Rekomandimin? Për Spartak Braho – Zonja drejtuese, rekomandimin e Komisionit të Ligjeve ne jemi pro Duhet të kuptojmë faktin që jemi para dy dhe do të votojmë pro. Dakord. votimeve, apo dy kërkesave krejtësisht të kundërta Valentina Leskaj – Po, pra, këtë thashë, me njëra-tjetrën. Pra, një kërkesë që vjen nga hedhim në votim propozimin e Komisionit të Komisioni i Ligjeve, i cili nuk suporton përmbajtjen Ligjeve. Për ta sqaruar edhe një herë, sepse edhe e ligjit dhe propozon që ky ligj të shtyhet. ekspertët thonë atë që propozova që në fillim, të Ka edhe një kërkesë procedurale. Nuk ka hidhet në votim propozimi sipas Rregullores. kuorum. Në këto raste prevalon kërkesa Petrit Vasili – Po futemi në një situatë inter- procedurale, që do të thotë se ky ligj nuk mund të pretative në sallë. Zgjidhja e vetme dhe më votohet pa pasur kuorum. Çfarë do të ndodhë nëse korrekte është ta shtyjmë, për dy arsye: kërkesa e Komisionit të Ligjeve rrëzohet? Do ta Së pari, nisma është e maturuar në një kohë miratojmë ne? Jo, sepse nuk ka kuorum. Prandaj, shumë të gjatë dhe nuk është një nismë spontane. mos u ngatërroni me këtë gjë! Ka të drejtë zoti Kjo nismë mbështetet nga të gjitha partitë Vasali, ta shtyjmë pa votim. kryesore. Është një motiv për t’u menduar më gjatë Valentina Leskaj – Zoti Braho, kur hapa dhe nuk kemi pse t’u hyjmë debateve këtu në sallë. mikrofonin, doja të bëja të qartë që duhet bërë E sqarojmë këtë gjë dhe seancën e tjetër e kemi kuorumi përpara procesit të votimit. Por, përpara dhe veprojmë më me qetësi dhe me meqenëse... pjekuri. (Ndërhyrje) Valentina Leskaj – Zoti Spaho, urdhëroni! Kur kërkohen 84 vota, bëhet kuorumi më Edmond Spaho – (nuk dëgjohet.)... është futur përpara. Ka, apo nuk ka. Pra, verifikohet kuorumi. në kalendar. Propozimet e tjera nuk mund t’i Po, zoti Ruçi. votojmë, sepse nuk janë në kalendar. Nuk janë në Gramoz Ruçi- Tani, secili ka mendimin e tij, rendin e ditës. por unë mendoj se këtu ka kolegë, në krahun tim Valentina Leskaj – Në bazë të Rregullores, ne të majtë, të cilët nuk e kanë lexuar fare relacionin mund të hedhim në votim propozimin e bërë nga e Komisionit të Ligjeve. Komisioni i Ligjeve. Në qoftë se keni nevojë të Komisioni i Ligjeve e ka bërë relacionin. Ka diskutoni për 5 minuta pushim, jam dakord. kundërshtuar dhe ka argumentuar, dhe në fund të Hapet votimi, për të hedhur... Jo, nuk është relacionit, si të gjithë komisionet, bën një propozim, diskutim. Në emër të grupit.. ku thotë: “Nisur nga këto, propozojmë t’i drejtohemi Jemi në proces votimi dhe nuk ka diskutime. Byrosë së Kuvendit, që ajo të bëjë këto e këto Përfaqësuesi i grupit tuaj sapo e dha mendimin. gjëra”. Tani, këtu insistohet me të madhe. Genc Pollo – Meqenëse unë fola në fund për Sigurisht, unë bëra një dalje procedurale, por strukturën e AKEP-it dhe u shpreha për këtë ligj, edhe për të mbështetur idetë dhe propozimet që në qoftë se do të votohet, është e qartë. Ka një kanë propozuesit. Çështjen e kuorumit e tha që
115 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
në fillim nënkryetari i grupit socialist, zoti Balla. Kalojmë te neni 7, me vërejtjet e komisionit. Megjithatë, meqenëse ka gjithë këtë kakofoni dhe Kush është pro? Kush është kundër? kjo nuk miratohet, qoftë edhe për problem e Abstenim? kuorumit, le të shtyhet, por prapë do të jetë e Miratohet. depozituar këtu. Pra, ta mbyllim këtë çështje. Kalojmë te neni 8, me vërejtjet e komisionit për Valentina Leskaj – Atëherë, në qoftë se do të vendosjen e titullit dhe riformulim të pikës 2. shtyhen, do të shtyhen të dy projektligjet, sepse Kush është pro? Kush është kundër? janë të lidhur me njëri-tjetrin, pra edhe projektligji Abstenim? që lidhet me pagat, shpërblimet dhe strukturën e Miratohet. institucioneve të pavarura, sepse edhe po të Kalojmë te neni 9, me vërejtjet e komisionit. tentonim, është problemi i kuorumit. Kush është pro? Kush është kundër? Atëherë, kalojmë te projektligji “Për shërbimin Abstenim? gjeologjik shqiptar”. Miratohet. Hapet votimi me elektronikë në parim. Kalojmë te neni 10, me vërejtjet e komisionit Mbyllet votimi. për vendosjen e titullit. Miratohet me 71 vota “pro”. Asnjë kundër. Asnjë Kush është pro? Kush është kundër? abstenim. Abstenim? Kalojmë në votimin nen për nen. Miratohet. Kush është dakord me nenin 1, me vërejtjet e Kalojmë te neni 11, me vërejtjet e komisionit Komisionit, për vendosjen e titullit? për vendosjen e titullit dhe riformulim të pikave 1 Kush është pro? Kush është kundër? dhe 3. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Nen i ri, shtohet neni 1/1. Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Kalojmë te neni 12, me vërejtjet e komisionit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë te neni 2. Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Kalojmë te neni 13, me vërejtjet e komisionit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë te neni 3, me vërejtjet e komisionit, për Miratohet. vendosjen e titullit. Kalojmë te neni 14, me vërejtjet e komisionit. Kush është pro? Kush është kundër? Kush është pro? Kush është kundër? Abstenim? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Kalojmë te neni 4, me vërejtjet e komisionit, për Kalojmë te neni 15, me vërejtjet e komisionit. vendosjen e titullit. Kush është pro? Kush është kundër? Kush është pro? Kush është kundër? Abstenim? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Kalojmë te neni 16, me vërejtjet e komisionit. Kalojmë te neni 5, me vërejtjet e komisionit, për Kush është pro? Kush është kundër? heqjen e nenit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë te neni 17, me vërejtjet e komisionit. Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Kalojmë te neni 6, me vërejtjet e komisionit, për Abstenim? vendosjen e titullit dhe ndryshimin e shkronjës “ë”. Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Kalojmë te neni 18, me vërejtjet e komisionit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim?
116 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Kalojmë te neni 19, me vërejtjet e komisionit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë te neni 8, me vërejtjet e komisionit Miratohet. përgjegjës. Kalojmë te neni 20 me vërejtjet e komisionit, Kush është pro? Kush është kundër? për vendosjen e titullit. Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë te neni 9. Miratohet. Kush është pro? Kush është kundër? Hapet votimi me elektronikë për votimin në Abstenim? tërësi. Miratohet. Mbyllet votimi. Kalojmë te neni 10, me vërejtjet e komisionit Janë 72 vota “pro”. Asnjë kundër. Asnjë përgjegjës dhe të Ligjeve. abstenim. Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Kalojmë në projektligjin “Për menaxhimin Miratohet. financiar dhe kontrollin”. Kalojmë te neni 11, me vërejtjet e komisionit Hapet votimi, për votimin në parim. përgjegjës dhe të Komisionit të Ligjeve. Mbyllet votimi. Kush është pro? Janë 71 vota “pro”. Asnjë kundër. Asnjë Kundër? Abstenim? abstenim. Miratohet. Kalojmë në votimin nen për nen. Neni 12, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kalojmë te neni 1. Kush është pro? Kush është pro? Kush është kundër? Kundër? Abstenim? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 13. Kalojmë te neni 2, me vërejtjet e komisionit. Kush është pro? Kush është pro? Kush është kundër? Kundër? Abstenim? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 14, me vërejtjet e komisionit përgjegjës Kalojmë te neni 3. dhe ato të Komisionit të Ligjeve. Kush është pro? Kush është kundër? Kush është pro? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Kalojmë te neni 4. Neni 15. Kush është pro? Kush është kundër? Kush është pro? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet me vërejtjet e komisionit përgjegjës Miratohet. dhe të Komisionit të Ligjeve. Neni 16. Kalojmë te neni 5, me vërejtjet e komisionit Kush është pro? përgjegjës dhe të Komisionit të Ligjeve. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Neni 17. Miratohet. Kush është pro? Kalojmë te neni 6. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Kush është kundër? Miratohet. Abstenim? Neni 18. Miratohet. Kush është pro? Kalojmë te neni 7, me vërejtjet e komisionit Kundër? Abstenim? përgjegjës për shtim fjale. Miratohet.
117 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Neni 19. Miratohet në tërësi. Kush është pro? Kalojmë në votimin nen për nen të projektligjit Kundër? Abstenim? “Për Urdhrin Profesional të Mjekut Veterinar”. Miratohet. Neni 1, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Neni 20. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 2, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Neni 21. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 3, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Neni 22, me vërejtjet e komisionit përgjegjës Kush është pro? dhe ato të Komisionit të Ligjeve. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Miratohet. Kundër? Abstenim? Neni 4, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Miratohet. Kush është pro? Neni 23, me vërejtjet e komisionit përgjegjës Kundër? Abstenim? dhe ato të Komisionit të Ligjeve. Miratohet. Kush është pro? Neni 5, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Miratohet. Kundër? Abstenim? Neni 24. Miratohet. Kush është pro? Neni 6, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Miratohet. Kundër? Abstenim? Neni 25. Miratohet. Kush është pro? Neni 7, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Miratohet. Kundër? Abstenim? Neni 26. Miratohet. Kush është pro? Neni 8, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kundër? Abstenim? Kush është pro? Miratohet. Kundër? Abstenim? Neni 27, me vërejtjet e komisionit përgjegjës Miratohet. dhe ato të Komisionit të Ligjeve. Shtohet neni 8/1 i ri. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 28. Neni 9, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 29. Neni 10, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Hapet votimi me elektronikë për miratimin në Neni 11. tërësi. Kush është pro? Mbyllet votimi. Kundër? Abstenim? 72 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. Miratohet.
118 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Neni 12, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kush është pro? Kush është pro? Kundër? Abstenim? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Hapet votimi me elektronikë për miratimin në Neni 13, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. tërësi. Kush është pro? Hapni votimin! Kundër? Abstenim? Presim të hapet votimi me elektronikë. Miratohet. Hapet procesi i votimit. Neni 14, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Mbyllet procesi i votimit. Kush është pro? 73 vota pro, asnjë kundër, asnjë abstenim. Kundër? Abstenim? Miratohet edhe në tërësi. Miratohet. Kalojmë në votimin e projektvendimit “Për Para se të shkojmë te neni 15, votojmë vërejtjet miratimin e strukturës, organikës dhe kategorizimit e komisionit për titullin. Kreu IV “Komisionet”. të pozicioneve të punës të Autoritetit të Propozohet që ky titull të hiqet. Komunikimeve Elektronike dhe Postare”. Kush është pro? Hapet procesi i votimit elektronik. Kundër? Abstenim? Dua t’ju rikujtoj se komisioni përgjegjës, Miratohet. (Komisioni për Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë Neni 15, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. dhe Mjedisin) nuk ka bërë vërejtje, ndërsa Kush është pro? Komisioni i Ligjeve ka paraqitur 2 propozime, lidhur Kundër? Abstenim? me strukturën. Sipas Rregullores, do të votohet Miratohet. në fillim projektvendimi me 2 propozimet e Neni 16, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Komisionit për Çështjet Ligjore, Administratën Kush është pro? Publike dhe të Drejtat e Njeriut, si më poshtë... Kundër? Abstenim? Ka nevojë t’i lexoj? Duhet t’i kenë të Miratohet. shpërndara deputetët. Neni 17, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Atëherë, hedhim në votim propozimin e Kush është pro? komisionit përgjegjës. Kundër? Abstenim? Hapet votimi. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 18. Miratohet me 69 vota pro, asnjë kundër, asnjë Kush është pro? abstenim. Kundër? Abstenim? Dhe tani, për sa i takon kalendarit, sipas Miratohet. Rregullores, në mëngjes u mblodh Konferenca e Neni 19, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Kryetarëve. Kur Konferenca e Kryetarëve ka Kush është pro? konsensus, nuk ka... Kundër? Abstenim? (Ndërhyrje pa mikrofon.) Miratohet. Po sqaroja... Neni 20. Një sekondë! Kush është pro? Gramoz Ruçi – Ju lutem, kolegë deputetë, Kundër? Abstenim? Kërkoj edhe vëmendjen tuaj, te ligji i fundit që Miratohet. kalove, zonja nënkryetare, për komunikimet Shtohet një nen i ri, neni 20/1. elektronike, e para, nuk u kalua nen për nen dhe Kush është pro? as në tërësi. Prandaj, duhet ta fillojmë edhe një Kundër? Abstenim? herë atë votim. Edhe kuorumi nuk ishte, edhe nen Miratohet. për nen jo, edhe në tërësi jo. Prandaj, ju lutem, Neni 21. edhe një herë kuorumin. Kush është pro? Valentina Leskaj – Nuk ka votim nen për nen Kundër? Abstenim? ky. Miratohet. Gramoz Ruçi – Atëherë, ju lutem, në tërësi! Neni 22. Me 69 vota, nuk u miratua, dakord?
119 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
E pra, atëherë, duhet hedhur edhe një herë për kuorumin, sepse pjesa tjetër u votua, madje ju bëra kuorumin në parim dhe në tërësi. edhe pyetjen: “Doni t’jua rilexoj propozimin e (Ndërhyrje pa mikrofon.) Komisionit të Ligjeve”? Thatë: “Jo”. A ka mundësi...? Atëherë, për kalendarin, zoti Vasili, sa kohë që (Ndërhyrje pa mikrofon.) nuk është rënë dakord në Konferencën e O i dashur, kur janë 69 vota, asnjë kundër, asnjë Kryetarëve, bëhet një diskutim pro, një diskutim abstenim... (nuk dëgjohet). kundër dhe votohet. Valentina Leskaj – Po pra, po, por ka hallin e Po, e ka kërkuar fjalën zoti Spaho. kuorumit ai. Kuorumi ishte: 69 edhe dy kundër? Edmond Spaho – Zonja drejtuese e seancës, (Deputeti Balla ndërhyn pa mikrofon.) Para më shumë se 15 ditësh kemi paraqitur E keni gabim, zoti Balla, sepse është kërkesën për të futur në program dhe kalendarin projektvendim. e punës së Kuvendit projektligjin “Për hetimin me Një minutë, dhe nuk ka nen për nen! E para. ekspertizë të huaj të aferës së CEZ-it”. E dyta, për sa i përket kuorumit, në dijeninë Në momentin e paraqitjes së kërkesës sonë, time ishte kuorumi. Në qoftë se e keni merak ta nga ana juaj u mbajt qëndrimi që nuk mund të verifikojmë, le ta verifikojmë edhe një herë shqyrtohet me procedurë të përshpejtuar, duke iu kuorumin, por nuk ka votim nen për nen, sepse referuar Rregullores së Kuvendit, dhe pranuat që është projektvendim. të futet në program dhe në kalendar me procedurë Atëherë, le të hapet edhe një herë procesi i normale. votimit për projektvendimin “Për strukturën, Sipas procedurës së Kuvendit, paraqitja e organikën dhe kategorizimin e pozicioneve të projektligjit nënkupton automatikisht hyrjen e tij në punës të Autoritetit të Komunikimeve Elektronike”. programin e punës së Kuvendit... Hapeni edhe një herë ta verifikojmë! (Ndërhyrje pa mikrofon.) (Ndërhyrje pa mikrofon.) Valentina Leskaj – Ju lutem, kolegë, e di që Nuk ka ndonjë gjë. Deputetët duhet të dalin të është fundi i seancës, por ngaqë nuk jeni të qartë nga salla. vëmendshëm, pastaj na ndodhin paqartësi! Mbyllet votimi. Edmond Spaho – Pra, sipas Rregullores, Edhe nga propozimi që u bë nga kryetari i Grupit paraqitja e projektligjit nënkupton futjen e tij Parlamentar të Partisë Socialiste, u ribë verifikimi, automatike në programin e punës së Kuvendit dhe kuorumi është. dy javë pas datës së paraqitjes hyn edhe në Me 75 vota pro miratohet projektvendimi. kalendarin e punës së Kuvendit. Miratim nen për nen nuk ka. Ditën e hënë janë mbushur dy javë, që (Ndërhyrje pa mikrofon.) nënkupton se kërkesa jonë sot duhet të hynte në Me vërejtje, e thashë. kalendarin e punës së Kuvendit për tri javët e E thashë që në fillim, madje bëra edhe pyetje: ardhshme. “A ka nevojë t’i lexoj”? “Jo”, më thatë. Unë edhe një herë ju kërkoj që ta fusni kërkesën Në rregull. tonë, projektligjin “Për hetimin me ekspertizë të Atëherë, kalojmë te kalendari. huaj të aferës së CEZ-it” në kalendarin e punës Po, në bazë të Rregullores, natyrisht një së Kuvendit, pasi edhe politikisht të gjitha grupet diskutim pro... parlamentare në Kuvend janë shprehur pro hetimit (Deputeti Vasili ndërhyn pa mikrofon.) të kësaj afere. Një minutë! Çdo përpjekje, me të ashtuquajturat përcaktime Nuk është rënë dakord në Konferencën e në Rregullore, nuk bën gjë tjetër veçse e shtyn Kryetarëve, zoti Vasili, dhe do të respektojmë këtë në kalendat greke, pavarësisht retorikës që Rregulloren! keni shprehur në favor të hetimit. (Deputeti Vasili ndërhyn pa mikrofon.) Nëse jeni në favor të hetimit, hapini rrugë atij, Po flasim për kalendarin. duke e futur këtë projektligj në kalendarin trejavor Petrit Vasili – Jo për kalendarin. që do të miratoni. Valentina Leskaj – U mbyll ajo. Doli 75 aty. Faleminderit! (Ndërhyrje pa mikrofon.) Valentina Leskaj – Edhe pse u sqarua sot në Ishte fare e qartë. U bë vetëm verifikimi për mëngjes nga kryetari i Grupit Parlamentar, fjalën
120 Legjislatura e 8-të Viti 2015
e ka prapë zoti Ruçi. dhe të ecim përpara. Kaq. Gramoz Ruçi – Unë do ta marr fjalën, sepse Valentina Leskaj – Nuk ka diskutime, zoti kjo e kishte pikërisht tani për t’u diskutuar dhe jo Spaho. Një pro, një kundër dhe hidhet në votim. ajo që u bë në mëngjes. Duhet të fliste një pro dhe Ka të drejtë vetëm kryetari i grupit të LSI-së, në një kundër. Sigurisht, tani e kishte seriozitetin të qoftë se do të shprehet. zbatohej Rregullorja e ku di unë. Atëherë, hidhet në votim. Rregullorja thotë: një Për sa i përket deputetit që u ngrit për të bërë pro, një kundër dhe votohet. thirrje, aq seriozisht e kanë këta, sa që kanë lënë Kush është dakord me kalendarin? vetëm dy deputetë në sallë për të votuar nismën e Dakord. tyre. Pra, kësaj pune i thonë: “Na ka çu Sala me la Faleminderit! gojën!” (se ka ditëlindjen sot e ta gëzojë), prandaj Natën e mirë e punë të mbarë! zoti Spaho e lau gojën, sipas porosisë së Salës, Polloja e verifikoi, ne të tjerët votojmë kalendarin (Seanca u mbyll në orën 22:15.)
121 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
E enjte, 22.10.2015 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 11:00 z. Ilir Meta
Rendi i ditës: absolute) Pyetje 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare Shprehet komisioni përgjegjës për Ekonominë të datës 15.10.2015 (neni 44, pika 2 Rregullore) dhe Financat 2. Njoftimi i projektligjeve të depozituara në Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Kuvend (neni 44, pika 3, Rregullore) Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të 3. Projektligji “Për auditimin e brendshëm në Drejtat e Njeriut sektorin publik” (nenet 73-77, Rregullore – votim i Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për thjeshtë) Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin Pyetje Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Shprehet komisioni përgjegjës për Ekonominë Politikën e Jashtme dhe Financat Relatori Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Diskutime Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të (Shprehen grupet parlamentare): Drejtat e Njeriut. Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi) Relatori 6. Për votim: Diskutime Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në (Shprehen grupet parlamentare): ligjin nr. 8738, datë 12.2.2001 “Kodi Rrugor i Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi) Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar”” (neni 83, 4. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së Kushtetutë – votim me 3/5 e të gjithë anëtarëve të ndihmës me shkëmbim notash ndërmjet Qeverisë Kuvendit) së Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 152/2013 Japonisë, për furnizimin me automjete të gjeneratës “Për nëpunësin civil” të ndryshuar”” (nenet 81, 83, së ardhme, miqësore ndaj mjedisit” (nenet 28, 73- Kushtetutë – votim me 3/5 e të gjithë anëtarëve të 77 Rregullore – votim me shumicë absolute) Kuvendit) Pyetje Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. Shprehet komisioni përgjegjës për Ekonominë 9584, datë 17.07.2006 “Për pagat, shpërblimet dhe dhe Financat strukturat e institucioneve të pavarura kushtetuese Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për dhe të institucioneve të tjera të pavarura, të krijuara Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të me ligj” (neni 83, Kushtetutë – votim me shumicë Drejtat e Njeriut. të thjeshtë) Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për 7. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës Politikën e Jashtme. (neni 45, Rregullore) Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin Relatori Ilir Meta – Mirëdita! Diskutime Të njoftohen mediet të jenë të pranishme në Vijon shqyrtimin në komisionin parlamentar: sallë. Na falni, por tani erdhi lista e diskutantëve të 5. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së grupeve parlamentare. Çfarë ka ndodhur me financimit dhe projektit ndërmjet Republikës së foninë? Zëri është shumë lart. Shqipërisë të përfaqësuar nga Ministria e Fillojmë me seancën plenare. Financave, “Përfituesi”, i Fondit Shqiptar të (Lexon rendin e ditës) Zhvillimit, “Agjencia Zbatuese e Projektit”, dhe KfW Dua t’ju njoftoj se projektligji “Për miratimin e Frankfurt am Main, “KfW” për përgatitjen e projektit buxhetit faktik të shtetit për vitin 2014” shtyhet për dhe studimeve të fizibilitetit për ndërtimin/rindërtimin në seancat pasuese, për shkak se vijon puna në e sistemeve të furnizimit me ujë në zonat rurale” komisionin përgjegjës. (nenet 73-77, Rregullore – votim me shumicë Po kështu sot u mblodh Konferenca e
122 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Kryetarëve që vendosi për të futur në rendin e ditës Financave, “Përfituesi”, i Fondit Shqiptar të ngritjen e komisionit hetimor të Kuvendit “Për Zhvillimit, “Agjencia Zbatuese e Projektit”, dhe KfW verifikimin e ligjshmërisë së emërimeve në detyrë Frankfurt am Main, “KfW” për përgatitjen e projektit në administratën shtetërore, entet publike apo dhe studimeve të fizibilitetit për ndërtimin/ shoqëritë tregtare shtetërore për periudhën 15 rindërtimin e sistemeve të furnizimit me ujë në shtator 2013-30 shtator 2015”, dhe ngritjen e zonat rurale” kanë regjistruar emrat: Mira Shehu, komisionit hetimor të Kuvendit “Për të kontrolluar Namik Kopliku, Anila Agalliu, Evis Kushi, Jozefina zbatimin e legjislacionit në fuqi për administrimin Topalli, Gjergji Papa. e bazave të të dhënave shtetërore tatimore, si dhe Për arsye teknike do të bëjmë 2 minuta pushim. për të njohur dhe verifikuar në thellësi fenomenin Qëndrojmë në sallë dhe vazhdojmë më vonë, e ndërhyrjeve dhe bllokimit për disa ditë të sepse ka një problem me regjistrimin e zërit, gjë sistemeve elektronike tatimore”, për të cilat do të që na duhet për procesverbalin e ardhshëm që do shprehemi në fund. të miratojmë. Njëkohësisht dua t’ju njoftoj për projektligjet e depozituara në Kuvend si: projektligji “Për një (Pas pushimit) ndryshim në ligjin nr.10383, datë 24.02.2011”Për Ilir Meta – Atëherë, zëri është në rregull tani? sigurimin e detyrueshëm të kujdesit shëndetësor Po. në Republikën e Shqipërisë” të ndryshuar”; Ju kërkojmë falje për këtë situatë të Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 74/2015 paprecedentë. I kam kërkuar sekretares së “Për miratimin e marrëveshjeve ndërmjet Ministrisë Përgjithshme që të marrë masa ndaj kompanisë së Financave, si autoriteti kontraktues dhe për mirëmbajtjen, sepse është diçka vërtetë pa shoqërive “S2 Albania” sh.p.k dhe “Rapiscan Sys- asnjë sens. Për fat të mirë ndodhi në një moment tem” INC për zgjidhjen me mirëkuptim të jo shumë të rëndësishëm, por mund të ndodhte mosmarrëveshjeve” dhe “Për ndryshimin e në çdo lloj momenti tjetër. marrëveshjes së koncesionit për financimin, Kështu që, të njoftohen mediet që të jenë të ngritjen dhe operimin e shërbimit të skanimit të pranishme. Të njoftohen deputetët, që të kontenierëve dhe automjeteve të tjera në vazhdojmë seancën. Republikën e Shqipërisë, miratuar në ligjin nr. 123/ Atëherë vazhdojmë seancën me miratimin e 2013, si dhe tarifës së shërbimit të skanimit”. Ky procesverbalit të seancës së kaluar, të datës 15 projektligj është kërkuar nga Këshilli i Ministrave tetor. për t’u shqyrtuar me procedurë të përshpejtuar. Po, zoti Dashamir Tahiri. Votimi i projektvendimit do të bëhet bashkë me Dashamir Tahiri – Të nderuar kolegë, çështjet e tjera në fund të kësaj seance. I nderuar kryetar i seancës, Ju njoftoj emrat që do të diskutojnë në U bënë njëzet e pesë vjet që komuniteti çam projektligjin “Për auditimin e brendshëm në sektorin lufton jashtë dhe brenda parlamentit për zgjidhjen publik”. e problemeve të tij, dhe nuk është bërë akoma Kanë regjistruar emrat: Anastas Angjeli, Ervin asgjë. Dhe si mund të bëhet ndonjë gjë akoma, Koçi, Ervin Bushati, Antoneta Dhima, Erion Braçe, kur Kryeministri i shqiptarëve u thotë ministrave të Edlira Çekrezi, Helidon Bushati, Astrit Patozi, tij: “Zgjidheni turkun midis vete, e këtu na del Arbjola Halimi, Arben Ristani, Luçiano Boçi, Albana greku!”. Vokshi, Gent Strazimiri, Sherefedin Shehu. Por unë jam këtu sot për t’u kërkuar – ju e dini Për projektligjin “Për ratifikimin e marrëveshjes mirë se në 2004-ën, më 8 prill, është miratuar një së ndihmës me shkëmbim notash ndërmjet rezolutë në Parlamentin Shqiptar, dhe është Qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe miratuar nga opozita e asaj kohe, që është opozita Qeverisë së Japonisë, për furnizimin me automjete sot. Për këtë rezolutë nuk është bërë asnjë gjë. të gjeneratës së ardhme, miqësore ndaj mjedisit” Rezoluta ka disa pika, dhe në këto pika kërkohet kanë regjistruar emrat: Rakip Suli, Besnik Baraj, që të angazhohet grupi i miqësisë, i ashtuquajtur, Ervin Bushati, Aldo Bumçi, Edi Paloka. për zgjidhjen e kësaj çështjeje, por që nuk është Për projektligjin “Për ratifikimin e marrëveshjes angazhuar. Kjo rezolutë duhet të detyrojë së financimit dhe projektit ndërmjet Republikës së Presidentin e Republikës, kryetarin e Kuvendit, Shqipërisë të përfaqësuar nga Ministria e kryetarin e qeverisë, që ta fusë në strategjinë tonë
123 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kombëtare dhe të jetë në tavolinë në të gjitha palët është dyqind euro për secilin qytetar të Republikës kur Shqipëria ulet me Greqinë për zgjidhjen e së Shqipërisë, nga më i vogli e deri te më i këtyre çështjeve, dhe të mos i kalojë këto çështje moshuari. njëlloj si çështjet e shqiptarëve, duke thënë: Çfarë bën Kryeministri? zgjidhja e çështjeve shqiptare, dhe kalon. Për këtë Në vend që të kërkojë falje për këtë dëm nuk është bërë asnjë gjë. ekonomik, ai, jo më larg se tri ditë përpara merr në Ne presim nga qeveria – po s’kemi çfarë presim mbrojtje ministrin e Energjetikës, duke sjellë edhe më, se shtatë vjet mu bënë mua në parlament dhe një risi: pas termit turkoshak, ai për ministrin e akoma asnjë gjë nuk është bërë. Prandaj, kërkoj Energjetikës shpiku edhe një term të re: “si ministri nga parlamenti, kërkoj nga kryetari i Kuvendit, që do të ngelet në histori për revolucionin që ka kërkoj nga Presidenti, kërkoj nga Kryeministri, që sjellë në energjetikë”. të lëvizen të gjitha këto dhe të hyjnë menjëherë në Domethënë, një ministër historik. fuqi dhe të vazhdojnë të gjitha marrëveshjet, e të Atëherë, nëse është për të mbetur në histori mos lihen pezull me një kalim. për dëmin e shkaktuar, pa dyshim që e ka një vend Prapë po e citoj: vjen këtu ministri i Jashtëm nderi. Nëse do të ngelet në histori për korrupsionin dhe na i thotë ministrit tonë Dhimitri: “nxirreni turkun që ka kapur sistemin energjetik, pa dyshim që do nga mesi juaj”, më vonë na del greku brenda. të ngelet në histori. Por kam frikë se do të ngelet Kjo nuk ka zgjidhje asnjëherë. Prandaj, këtë në histori për negociatorin më të keq të një qeverie, kërkoj nga parlamenti, ku bëjmë edhe ne pjesë, për negociatorin që i ka sjellë më tepër dëm nga qeveria e nga të gjitha instancat, nga të gjitha buxhetit të shtetit të tij. Për të mbrojtur ministrin, partitë politike, kërkojmë mbështetjen e kësaj Kryeministri është gati të godasë edhe institucionet çështjeje. e pavarura. Ka ditë që është hedhur në sulm ndaj Faleminderit! Kontrollit të Lartë të Shtetit. Është hedhur në sulm Ilir Meta – Atëherë, për procesverbalin nuk kemi vetëm e vetëm për dëmin që nxori ndaj ministrit të vërejtje. tij. Miratohet. Në fakt, avokatët e marrë nga qeveria, opozita, Vazhdojmë me projektligjin “Për auditimin e shtypi, opinioni publik, që të gjithë e kanë brendshëm në sektorin publik”. demaskuar me forcë, që më përpara, këtë aferë Kemi ndonjë pyetje? Nuk kemi? korruptive. Dhe çfarë bën Kryeministri e kryetari i Atëherë fjalën e ka deputeti Helidon Bushati. Parlamentit? Ka javë që nuk pranojnë të fusin në Përgatitet deputeti Anastas Angjeli. Më pas rendin e ditës propozimin ligjor për një hetim deputeti Astrit Patozi. ndërkombëtar. E kanë me frikë. kanë frikë, sepse Helidon Bushati – Zoti Ministër, ju duhet të rrini do të dalë afera e tyre korruptive. për respekt ndaj qytetarëve, jo sepse e kam apo Ky imunitet që i jep forca e votës, e ka çuar s’e kam me ju. Kryeministrin drejt limiteve të reja: nuk kërkon falje, I nderuar kryetar! sulmon Kontrollin e Lartë të Shtetit, sulmon Të nderuar kolegë! opozitën, por ndërkohë, mendoj se po përgatitet Sot në rendin e ditës kemi për të diskutuar për për negocime të reja. ligjin e auditit në sektorin publik, në bazë të të cilit Fakti që mbylli gjyqin me CEZ-in, fakti që fali është padyshim kontrolli i qeverisjes në strukturat borxhet e CEZ-it, fakti që bëri atë negocim që bëri, përkatëse, dhe entiteti epror, ai që bën mund ta çojnë Kryeministrin edhe drejt aspiratave harmonizimin dhe koordinimin e auditeve të të tjera. brendshme, është KLSH-ja, Kontrolli i Lartë i Të mos ju duket e pamundur, të nderuar kolegë, Shtetit, KLSH-ja, e cila, jo shumë ditë më parë të nderuar qytetarë, që nesër të dëgjojmë për një dërgoi për ndjekje penale ministrin e Energjetikës, tentativë negocimi me Kastriotin e DIA-s. Ai për një humbje prej rreth 497 milionë euro, humbje kërkonte 135 milionë. Ka mundësi që, me ndonjë e cila është pjesa kryesore e asaj që opozita ka negociator të zot, Kryeministri të arrijë te 100 kohë që demaskon: dëmin e dyshes Rama – milionëshi. T’i japim atëherë Kastriotit një 100- Gjiknuri në fushën e energjisë, dëm që i shkon milionësh. Ta shohim. buxhetit të shtetit, dëm që i shkon çdo qytetari Sidoqoftë, Kryeministri, në atë takimin e shqiptar. Dëmi për xhep i qytetarëve shqiptarë famshëm të 1-vjetorit të punës së OSHEE-së, nuk
124 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ndenji pa mbrojtur edhe veglën e tij në energjetikë, të reja këto. Firmat fituese e kanë fituar me 375 drejtorin e OSHEE-së, një person i akuzuar gjatë milionë, 62 mijë, 289 mijë lekë, gjithmonë të reja, kohës që ushtronte detyrën e nënkryetarit të me një ulje prej vetëm 2. 5 % nga vlera e prokuruar. bashkisë së Durrësit, për korrupsion me tenderët, Është një turp. e vendos drejtor të OSHEE-së, një ndër shoqëritë Duke ritheksuar faktin se procedurat me aksionare më të rëndësishme në vend. negocim pa shpallje paraprake janë procedura të Dhe çfarë bën drejtori i OSHEE-së, një person rralla, në raste emergjence, po ju jap dy shembuj: i korruptuar, i akuzuar për korrupsion me tenderët? Shërbimi i mirëmbajtjes dhe i përmirësimit të Pa dyshim që bën atë që di të bëjë më mirë: të sistemit të leximit të matësve “Mobil Read”, vlera bëjë korrupsion me tenderët. Këtë di të bëjë më 57 milionë. mirë ai. E sanksionuar kjo gjë. 5 miliardë i jep firmës Ku qëndron emergjenca? Ky është një shërbim së Kryeministrit. Një preventiv i fryrë, një prokurim, rutinë. Pse duhet të ishte emergjente? Kjo është konkurrenca e të cilit ishte pothuajse inekzistente, më e bukur! pasi dihej e kush do ta merrte. Dhe e mbron. (Ndërhyrje pa mikrofon.) Kryeministri gjen kohën që të mbrojë edhe Zoti Ministër, nuk është e subjektit juaj, është Carapulin. Pa dyshim që e mbron. tjetër. Kryeministri di se ku janë zyrat e kësaj firme, di Një minutë! se sa zyra ka në Shqipëri, di se sa punonjës ka Blerje e bazës materiale për përballimin e kjo firmë, din bile edhe se sa paguan subjekti privat sezonit turistik. Emergjencë? Pse nuk do të vinte për zyrat që kanë me qira. Kaq shumë di sezoni turistik? Kontrollojeni! 41 milionë lekë të rinj. Kryeministri për këtë subjekt. Këto janë emergjencat, këto janë prokurimet. Me këtë mbrojtje stoike që i bëri subjektit, i cili Siç e thashë, këto janë vetëm disa nga rastet, ka ndërtuar vilën e tij apo vilat e tij, padyshim që që bashkë me rastin e ministrit të Shëndetësisë tani Kryeministrit i takon një punë akoma më e prekin kolegë të Partisë Socialiste dhe Kryeministri madhe, që të mbrojë kolegët e tij, të mbrojë duhet të dalë t’i mbrojë ata, të tregojë pse i kanë kolegun Abazi, kolegun Ndreu. T’i mbrojë ata. Të marrë këto dhe pse është përdorur gjithmonë mbrojë kandidatin për kryetar bashkie, Gjici, të procedura e negocimit pa shpallje? mbrojë një sërë donatorësh të Partisë Socialiste, Këto nuk janë të vetmet. Para disa kohëve të cilët po marrin në vazhdimësi tenderë nga opozita denoncoi një rast në OSHEE-në e Durrësit, OSHEE-ja. Po fokusohemi vetëm te OSHEE-ja, ku kryeinxhinieri i OSHEE-së, i dënuar për por po marrin tenderë gjithandej. korrupsion me tenderët, merr një tender prej 300 Tani Kryeministri, meqenëse mbrojti subjektin mijë dollarësh për blerjen e materialeve elektrike. e tij privat, duhet të mbrojë padyshim edhe kolegët. Kryeinxhinieri i një subjekti prokurues është Le të dalë e të mbrojë kolegët. Jo vetëm që kanë personi i ngarkuar për të përgatitur dokumentet marrë tenderë te OSHEE-ja, por i kanë marrë, në dhe specifikimet teknike. Ai që përgatit specifikimet mbi 50% të rasteve të vlerave të prokuruara, i kanë merr lekë për vete. E bukur edhe kjo! marrë me negocim pa shpallje. Çfarë ndodhi në muajin gusht? Kemi një ten- Të nderuar qytetarë! der prej 600 mijë dollarësh për një ndër donatorët Të nderuar kolegë! e Partisë Socialiste: trajnim i punonjësve të Për ata që janë më pak të familjarizuar me këtë OSHEE-së. Kushdo që ka pak logjikë e kupton se proces, procedura e negocimit pa shpallje çfarë duhet që të trajnohen punonjësit e OSHEE- paraprake është një procedurë që, bazuar në ligj, së, elektricistët: ose ke marrë dikë me biokimi e përdoret në raste shumë të rralla, në rastet kur ke futur elektricist dhe duhet t’i bësh trajnim ose nuk mund të parashikohet dhe në rastet e nuk ka nevojë, sepse kjo po kthehet si puna e DIA- emergjencave. Ndërkohë, në OSHEE, kjo është s me CEZ-in që i dhanë lekë për të bërë listën e bërë metodë pune, kjo është bërë rregull. debitorëve të CEZ-it. Është e turpshme! Tani unë do t’ju jap dy shifra. Njëra shifër është (Ndërhyrje pa mikrofon.) vlera e prokuruar me negocim, pa shpallje Kemi një rast tjetër. paraprake të kontratës nga OSHEE-ja, vetëm për Po e them edhe për kuriozitet, se ndoshta nuk periudhën nga muaji janar në muajin korrik. Vlera e dini. është 385 milionë e 29 mijë e 479 lekë, gjithmonë 5 milionë e 600 mijë euro dëm tek OSHEE-ja.
125 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Të ardhura të munguara për OSHEE-në vetëm në sfond të qartë të vizionit, të përpjekjeve, të luftës tenderin e datës 28 janar 2015. OSHEE bleu së përditshme që qeveria bën për luftën kundër energji elektrike 10 milionë e 749 mijë euro me evazionit fiskal, për menaxhimin më të mirë të çmim 57, 4 euro për megavat orë. Pesë ditë më shpenzimeve publike, për përmirësimin cilësor të vonë KESH-i shet energji elektrike me çmimin 32, kryerjes së këtyre shpenzimeve, për një përdorim 2 euro për megavat orë. Një aferë e pastër efektiv të fondeve publike, të vetë financave korruptive. 5 milionë e 600 mijë euro të çuara dëm. publike, në luftën me çdo abuzim, me çdo Si përfundim, meqenëse nuk dua të kaloj kohën, shpërdorim, me çdo vjedhje dhe keqpërdorim të kam dy gjëra të të vogla për Kryeministrin. Më ra tyre. Është kjo arsyeja që ligji që kemi përpara ka në dorë një mesazh i një punonjësi të Policisë së si qëllim forcimin e rregullt të auditimit të Elbasanit, i cili i referohet rastit të tri ditëve më parë, brendshëm në sektorin publik. ku dhëndri i kryetarit të bashkisë së Elbasanit Për këtë projektligj kanë lindur diskutime, Qazim Sejdini u kap nga forcat e policisë për pyetje: pse po ndryshon ligji? A nxori ndonjë prob- armëmbajtje pa leje. Më referon se po bëhet çmos lem zbatimi i tij i deritanishëm? Çfarë zgjidhjesh që ky person të dalë nga burgu, të manipulohen po ofrohen? Çfarë risish po vijnë? A ka vendosje provat duke e nxjerrë armën si të papërshtatshme dhe mbivendosje midis institucioneve të krijuara për të kryer qitje. Ka influenca për ta nxjerrë nga me ligj për auditimin e jashtëm, të brendshëm dhe burgu, ndërkohë që një personazh quajeni edhe të institucioneve të tjera të kontrollit dhe të folkloristik, por me vlera kombëtare ballist Morina inspektimit? ndodhet në burg për të njëjtën akuzë. Në fund do të thosha se ajo që është më e E dyta, meqenëse është shumë i saktë në rëndësishme nga këto ndryshime dhe nga vetë ky llogaritë dhe deklarimet që bën për shtëpinë e re, ligj është se kush përfiton? Çfarë përfiton? Para meqenëse kemi të njëjtin subjekt që ka bërë edhe se të them këto, do të them dy fjalë për auditimin e vilat e Kryeministrit, edhe rikonstruksionin edhe brendshëm, për ecurinë e tij, për rrugëtimin që ka ndërtimin e godinave të reja të OSHEE-së, i kërkoj bërë ky institucion në vendin tonë, pas mbylljes Kryeministrit të sjellë faturat, preventivat dhe të apo suprimimit të zyrave të kontrollit në muajin maj shikojmë se sa është faturuar i njëjti zë te vila e të vitit 1992. Në fund të vitit 1992 ato u ringritën Kryeministrit dhe te godina e OSHEE-së. përsëri dhe deri në vitin 2000 nuk mund të themi Faleminderit! se kemi pasur ndonjë efekt apo akses nga ky (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) institucion apo nga zyrat e kontrollit të krijuara në Edmond Spaho - Faleminderit, zoti Bushati! vendin tonë, derisa në vitin 2003 kemi një ligj (edhe Fjalën e ka zoti Anastas Angjeli. në vitin 2000) “Për auditimin e brendshëm në Anastas Angjeli – I nderuar zoti drejtues i sektorin publik”, i cili konceptohej si një veprimtari seancës, e pavarur që jep siguri objektive dhe këshilla për Edhe pse jemi duke diskutuar për ndryshimet drejtimin dhe i projektuar për të shtuar vlerën, për në një projektligji të auditimit të brendshëm në të përmirësuar veprimtarinë e agjencive dhe të sektorin publik nga parafolësi dëgjova vetëm të subjekteve publike. njëjtën muzikë të orkestruar dhe të dirigjuar prej Ai ka ndihmuar dhe ndihmon subjektin me anë një muaji për baltosje, për sharje dhe për vjedhje. të një mënyre sistematike dhe të disiplinuar për të Kam frikë se kjo fonia e Kuvendit do të pësojë vlerësuar, për të përmirësuar frytshmërinë e ndonjë defekt nga këto lloj diskutimesh, kur ne menaxhimit të riskut, proceset e kontrollit dhe të mund të përqendrohemi shumë mirë në diskutimin qeverisjes. e projektit për ndryshimin në këtë projektligj, i cili Deri më sot me legjislacionin që kemi në fuqi siç e kemi theksuar javën e kaluar, por edhe gjatë procesi i auditimit në sektorin publik përfshin tre diskutimeve që kemi zhvilluar vjen në kuadrin e përfaqësi ose tre institucione, që janë: Kontrolli i projektligjeve, të cilat janë për menaxhimin Lartë i Shtetit që bën auditimin e jashtëm. Pastaj financiar për kontrollin dhe për inspektimin janë institucionet e auditimit të brendshëm, të financiar. Po t’i ndryshojmë, ndryshimet që u bënë kontrollit financiar dhe inspektimit financiar. Edhe në ligjin “Për procedurat tatimore” apo ndryshimet rreth kësaj çështje ka pasur debate, ka pasur e pritshme që do t’i bëhen Kodit Penal, si edhe me diskutime: a duhet të jenë në një institucion? Një sugjerimet që po bëjnë komisionet, ato japin një gjë është e sigurt, që ndarja e auditimit të jashtëm
126 Legjislatura e 8-të Viti 2015
me anën e Kontrollit të Lartë të Shtetit dhe auditimit ndodh në vendin tonë dhe që ka ndodhur gjatë të brendshëm, ku ne e kemi zgjedhur rrugën me viteve të kaluara është çështja që ka të bëjë me këto institucione që përmenda është më efektivja. zbatimin në praktikë të ligjeve, veçanërisht me rolin Ne nuk vijmë me një hamendësi në ndërhyrjen që ka pasur Kontrolli i Lartë i Shtetit, i cili e këtyre institucioneve për arsye se ka eksperienca shpeshherë ka konfonduar dhe ka marrë autoritetin të ndryshme: në Francë ka disa inspektorate e auditimit të brendshëm, të inspektimit financiar, kontrolli, në Mbretërinë e Bashkuar është gjë që tashmë është përmirësuar, pasi ne kemi Komisioni i Auditimit, në Finlandë dhe në Suedi ka miratuar para një viti një ligj të ri “Për Kontrollin e disa institucione të kontrollit parlamentar dhe Lartë të Shtetit”, si edhe do të miratojmë një paketë kështu me radhë. Vendi ynë po ecën në rrugën e ligjesh për këto tri funksione që përmenda: forcimit të auditimit, të kontrollit të brendshëm, i auditimin e brendshëm, kontrollin financiar, cili kryhet nëpërmjet auditimit të brendshëm dhe menaxhimin financiar dhe inspektoratin financiar, inspektimit financiar, ligjin e të cilit javën e kaluar të cilat nga pikëpamja praktike nuk duhet të bashkë me atë “Për menaxhimin financiar” i interferojnë te njëri-tjetri. Kjo është mundur miratuam në parlament. nëpërmjet zbatimit të funksioneve institucionale të Zhvillimi i funksioneve të auditimit të brendshëm secilit institucion. Kjo shmangie do të rrisë më është ngushtësisht i lidhur me një menaxhim shumë eficencën e përdorimit të fondeve publike efektiv të institucioneve publike, me një sistem dhe të kontrollit të tyre. kontrolli të brendshëm, veçanërisht të kontrollit Nga ky këndvështrim që parashtrova duket se financiar. Për këtë thesari i fjalëve që formësojnë projektligji sjell disa risi dhe është në përputhje me kuptimin e këtij termi janë: fuqi, influencë, autoritet, programin dhe me vendosmërinë e qeverisë për përgjegjësi, rregulla, norma, mënyra kufizimesh, një menaxhim gjithnjë e më efektiv të fondeve supervizime e testime, ndikime, udhëzime, publike në luftë me abuzimin, shpërdorimin, menaxheriale dhe të tjera. Është kjo arsyeja që vjedhjen dhe keqpërdorimin. Janë ndryshime që edhe ndryshimet që kemi sjellë janë në funksion bazohen në strategjinë e menaxhimit financiar të këtij qëllimi. Pse sot auditimi i sektorit publik merr 2014-2020, si edhe në asistencën e huaj që është një rol kaq të rëndësishëm, qoftë në vendet e tjera, vënë në dispozicion, sidomos të SIGMA-s me qoftë te ne në Shqipëri? Sepse sistemi demokratik ekspertizë të plotë dhe me standarde i sotëm në vendin tonë dhe kudo kërkon veç të ndërkombëtare të auditimit dhe të kontrollit të tjerave që qeveritë të jenë efektive në përdorimin brendshëm. e fondeve publike. Ato duhet të japin shërbime Kemi përmirësime të dukshme të këtij projekti efektive në të mirë të zhvillimit ekonomik të vendit. në vendosjen e standardeve dhe të kritereve të Për të garantuar këtë çështje, në skenë duhet të punësimit të auditëve të brendshëm dhe futen shumë aktorë, ku roli i auditit të brendshëm certifikimine tyre. Në të njëjtën kohë kemi krijimin me standardet bashkëkohore të sotshme është më e institucioneve përkatëse brenda auditit të se i nevojshëm dhe i domosdoshëm. Kjo në kohën brendshëm, veçanërisht të komiteteve të auditimit. e sotme diktohet edhe nga zhvillimet e shpejta Natyrisht, kemi një harmonizim më të plotë të këtij globale, nga zhvillimet e teknologjive dhe të legjislacioni me ligjet e tjera të auditimit dhe të informacionit, të cilat vihen në dispozicion të kontrollit, dhe në të njëjtën kohë me zhdukjen e audituesve për të menaxhuar më mirë situatën e shumë paralelizmave dhe harmonizimin e tyre me përdorimit të fondeve publike. standardet europiane. Pikërisht për të gjitha këto Ky është një problem që ka shqetësuar mendoj se kërkohet më shumë ndërgjegjësim i ekonominë e vendit tonë. Besoj se të gjithë jemi institucioneve dhe i autoriteteve menaxhuese, me dëshmitarë se çfarë ka ndodhur jo vetëm në këto qëllim që t’i vënë më mirë në zbatim detyrat dhe 25 vjet, por 10-vjetët e fundit nga pikëpamja e funksionet e auditit të brendshëm. përdorimit të fondeve, të cilësisë së shpenzimeve Në fund, do të thosha se cilët përfitojnë nga ky publike, të cilat kërkohen të rriten sa më shumë. ligj. Çështja tjetër që diskutohet është situata e Së pari, nga ky ligj përfitojnë financat publike, mbivendosjes: a ka shkaqe? A ka pasoja sepse kemi një kontroll më të mirë të përdorimit të konkretisht në vendin tonë? Besoj se nga fondeve publike, të të gjitha mjeteve monetare dhe pikëpamja ligjore nuk ka mbivendosje. Ajo që të ardhurave të taksapaguesit shqiptar.
127 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Së dyti, duke pasur një menaxhim më të mirë Natyrisht që unë nuk mund ta di ekzaktësisht do të kemi një ekonomi, e cila përfiton nga këto sot se kush është përfituesi më i madh i kësaj afere fonde në mënyrën më eficente dhe maksimale. dhe sa është shuma që ka përlarë ai me një dorë, Së treti, përfituesi kryesor është qytetari, sepse por di me siguri se prej kohësh kjo qeveri prapa sa më mirë të menaxhohen këto fonde, aq më meje nuk ekziston më, jo thjesht në kuptimin që shumë shërbime dhe investime u kthehen atyre. ka një ekip ministrash në një vend normal. Sigurisht Pikërisht, duke u nisur nga kjo ju ftoj që ta që ajo po zvarritet dhe mund të vazhdojë ta bëjë mbështesim dhe ta votojmë këtë projektligj, si edhe këtë edhe për një farë kohe, por kurrsesi për një të kërkojmë zbatimin rigoroz të të gjitha ligjeve që kohë shumë të gjatë. Problemi është se kjo krijon po miratojmë gjatë këtyre javëve për menaxhimin një kosto aq të rëndë sa mund t’ia kalojë disa fish më efikas të fondeve publike. gropës së frikshme të CEZ-it, me gjithë respektin Faleminderit! që kam për shumën që pretendohet se është Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Angjeli! zhvatur në këtë çështje. Fjalën e ka zoti Astrit Patozi, Ndaj edhe mendoj se fokusi ynë kryesor nuk Astrit Patozi – Faleminderit, zoti drejtues i duhet të jetë thjesht hetimi dhe zbardhja e seancës! skandalit, por më shumë humnera ku kemi rënë Të nderuar kolegë, pasi u hap “Kutia e Pandorës”, sepse çdo ditë që Që të mos prishet fonia nëse themi ndonjë fjalë kalon me një qeveri të rrëzuar është një faturë e të keqe për qeverinë dhe në respekt të kolegut stërmadhe për një vend si yni, i cili e ka të vështirë Angjeli, edhe unë do të përqendrohem te ta mbajë drejt timonin edhe kur nuk është në krizë, projektligji. jo më në këto kushte. Për çdo shtet me nivel të lartë korrupsioni, siç Për sa kohë që ne vetë kemi kërkuar një ekip është Shqipëria, çdo përmirësim në cilësinë e ndërkombëtarësh për të hetuar, unë e kam të auditimit do të ishte i rëndësishëm dhe i mirëpritur. vështirë të akuzoj që sot përgjegjësit e Por unë nuk mendoj aspak se ligji që po shqyrtojmë supervjedhjes, ndonëse e kam shumë të qartë se sot do t’i shërbente këtij qëllimi, sepse ne nuk po cilët janë ata. Por jam tërësisht i përligjur t’u vuajmë nga korrupsioni për shkak të ndonjë vakumi drejtohem dy bashkëkryetarëve të një maxhorance ligjor, po nga mungesa e qartë e vullnetit politik që nuk ekziston më, se nëse e kanë të pamundur për ta goditur atë. t’i heqin thonjtë nga gryka njëri-tjetrit, vendin nuk Po përpiqem ta aktualizoj pak këtë problem me mund ta mbajnë më peng. Edi Rama dhe Ilir Meta gjendjen dëshpëruese që po kalon vendi gjatë nuk kanë mandat për të rrokullisur Shqipërinë, kësaj kohe. Siç po e shikojmë të gjithë, ka një sepse ata janë votuar për ta qeverisur atë, gjë që nervozizëm dhe sensibilitet të fortë në arenën e nuk e bënë për asnjë ditë të vetme edhe kur ishin politikës sa herë që përmendet CEZ-i, dhe kjo nuk në paqe, jo më tani që janë në luftë të hapur e gati po ndodh rrallë. Me gjithë qetësimin e përkohshëm publike. të Spartak Brahos, duket se kjo histori do të Ata u mburrën 2 vjet më parë se morën 1 milion vazhdojë edhe për shumë kohë. vota, të cilat i konvertuan në shuplaka kundër nesh. Partia Demokratike është në të drejtën e saj Sot askush nuk i përmend më ato, jo thjesht se kur thotë se do t’i shkojë deri në fund të vërtetës, nuk dihet se sa kanë mbetur, por më shumë për pasi bëhet fjalë për një aferë gjigante, nga e cila faktin se ato janë duke e qëlluar me të gjithë fuqinë janë grabitur qindra milionë euro. Por unë kam një njëra-tjetrën. ide tjetër, jo thjesht i nxitur nga skepticizmi që buron Deputeti i deklasuar socialist, Ben Blushi, fliste nga fakti se Republika jonë nuk para e ka qejf para disa muajsh për funeralin e “Rilindjes”, por zbardhjen e të vërtetave përvëluese, por sepse unë nuk jam fare dakord me të, sepse nuk mund cilido qoftë fati i mëtejshëm i hetimit, gjithmonë të vdesë diçka që nuk ka lindur kurrë, sepse nëse do të ketë një të tillë, çështja e CEZ-it i ka “Rilindja” nuk ka ekzistuar asnjë sekondë, madje prodhuar tashmë efektet e veta politike, qoftë edhe as në ditët e para të krushqisë famëkeqe të 1 prillit, me paqartësitë që krijohen nga lëvizjet dhe sepse jo rilindje që nuk mund të ketë, por as deklaratat kaotike të atyre që u djeg më shumë, të stanjacion, inerci dhe normalitet nuk mund të cilët mendoj se janë tërësisht të ekspozuar para presësh po të përpiqesh të qeverisësh vendin me publikut. mentalitetin dhe rregullat e mafies. Kështu na ka
128 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ndodhur neve në këto 2 vjet, ndaj edhe kemi armatosur, që gati përfundoi në luftë civile. Kjo mbërritur në këtë pikë sot. qeveri ka rënë, sepse e ktheu Shqipërinë me një Ka shumë njerëz që sot, jo pa logjikë, janë të shpejtësi marramendëse në një vend qesharak, bindur se çështja e CEZ-it, duke përfshirë shuma ku mungojnë edhe skrupujt më minimalë për një marramendëse, ka pasur efektin e tërmetit dhe i shtet serioz. ka tronditur në mënyrë të pariparueshme themelet Pak ditë më parë kryetari i Komisionit të Sigurisë e kësaj maxhorance. Unë nuk mendoj kështu, por së parlamentit shpalli shqetësimin e një them se CEZ-i ishte thjesht derdhja e kupës në konspiracioni të madh dhe ogurzi, që synonte një rivalitet të egër, që nuk ka asgjë të përbashkët destabilizimin e vendit. Në qendër të përbetimit, me rregullat e një loje normale politike, sepse këta sipas tij, ishin një deputet i defaktorizuar politikisht e shqyen në mes Shqipërinë që në ditën e parë dhe një person aktualisht i papunë. pushtetit të tyre duke e tërhequr secili nga vetja Si deputet i këtij Kuvendi më takon të jem për të rrëmbyer copën më të madhe, sepse mbrojtës i paepur i stabilitetit të vendit, pavarësisht përgjatë 2 vjetëve grabitën pa mëshirë gjithçka në nëse jam në opozitë apo në pushtet. Por, më ndjeni këtë tokë duke përgjuar dhe duke u xhelozuar për që po e them, që atë ditë kam menduar se nëse njëri-tjetrin, dhe sot ngjajnë me dy banda mafioze kjo do të ishte e vërtetë, në djall të shkonte stabiliteti që nuk mund të bashkëjetojnë më në të njëjtin dhe le të përmbysej Republika, nëse ajo varej territor, sepse ose njëra duhet të vrasë tjetrën, ose realisht në duart e Tom Doshit dhe të Dritan Priftit. e dyta duhet të pranojë pushtetin e së parës. Vetëm pasi ky alarm u kombëtarizua dhe u mor Mënyrë tjetër nuk ka dhe kjo është ligësi e kësaj seriozisht, të shqetësuarit morën frymë lirisht dhe bote të errët në të gjithë globin, sepse e mbushën thanë se destabilizimi po qetësohej, një shprehje parlamentin, por jo vetëm atë, me persona me kjo edhe më qesharake se vetë çështja, a thua se precedentë të rëndë penalë brenda dhe jashtë bëhej fjalë për një kafshë që ishte tërbuar vendit dhe tani u thonë shqiptarëve të presin, papritmas dhe më pas e kishin vaksinuar. pikërisht prej kësaj salle, reformën e shumëkërkuar Kjo qeveri ka rënë dhe çdo ditë që kalon e bën në drejtësi dhe punë të tjera të mira për vendin. më të rëndë situatën, sepse hordhitë e dy palëve Kjo qeveri ka rënë dhe po zvarritet në agoni të sulen sa zbardh dita mbi financat e brishta të thellë jo për shkak të opozitës, pavarësisht se gishti shtetit, sikur të ishin në ditën e fundit të pushtetit po drejtohet edhe nga ne, në mënyrë që kjo të tyre. Nuk kanë faj, sepse askush nuk e di se maxhorancë fiktive t’i japë më shumë oksigjen çfarë do të sjellë e nesërmja me një qeveri, gjysma vetes për të mbijetuar. Do të më pëlqente shumë e së cilës kërkon të likuidojë gjysmën tjetër. Kjo të ishte e kundërta, por më duhet të jem realist. qeveri ka rënë, sepse asaj po i ikën populli i vet, Ne mund të kemi merita për të cilat nuk na është gati me të njëjtat ritme me sirianët, që janë prej dhënë ende haku, apo mëkate për të cilat nuk e vitesh në një luftë të përgjakshme. kemi marrë ende atë që meritojmë, por këtë nuk e Unë nuk jam aq naiv sa të mendoj se kjo qeveri kemi bërë. Kjo qeveri nuk ka rënë prej nesh, por ka rënë për shkak se Edi Rama nuk shkon mirë për shkak se është e pamundur të mbash gjatë dy me Ilir Metën, sepse pretendoj se bëj pjesë te lukuni të ndryshme që vërsulen pa mëshirë mbi njerëzit që e pranojnë debatin edhe brenda një trupin e vobektë të një vendi të varfër. Kjo qeveri partie, e jo më në mes të forcave të ndryshme ka rënë, sepse nuk mund të jesh kurrsesi politike. Por, ata të dy dhe çetat që kanë nga pas njëkohësisht edhe shteti, edhe mafia, edhe nuk kanë debat midis tyre, por një llogari të hapur qeveria, edhe krimi, edhe korrupsioni. Kjo qeveri me njëri-tjetrin për interesa okulte dhe korruptive ka rënë, sepse nuk ngjalli asnjë ditë shpresë dhe në dëm të qytetarëve shqiptarë dhe të atdheut tonë frymëzim, që kur “rilindësit” gjasme u ulën për herë të përbashkët, siç thotë shpesh Gramoz Ruçi. të parë në zyrat e shtetit e deri më sot që po flasim, Çdo ditë që kalon nën çadrën e kësaj qeverie dhe është e vetmja ndoshta që nga viti 1912, që e zbeh vlerën që mund të ketë edhe në rast se nuk e ka bërë këtë, sepse për vetë natyrën e zbardhet e gjithë afera e CEZ-it, madje edhe sikur politikës, ditët e para të pushteti të japin si bonus paratë e vjedhura të kthehen tek i zoti. Përrallë pritshmërinë pozitive te publiku. Madje kështu ka shumë e bukur për t’u besuar e gjithë kjo, sepse ndodhur edhe me qeverinë e pas 1997-ës, kjo kllapi qeverisëse përveçse e shumëfishon ndonëse vendi sapo kishte dalë nga një konflikt i rrënimin e ekonomisë kombëtare, e bën shumë
129 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
më të vështirë ngritjen e saj. Ne nuk mund t’i lëmë arsye se malazezët për të qenë të revoltuar dhe fatet e mbi 3 milionë shqiptarëve në mëshirën e se çfarëdo skenarësh konspirativë dhe gjeopolitikë llogarive të forcave dhe të humorit të sekserëve të të fshihen pas trazirave në Podgoricë, asgjë nuk Edi Ramës dhe Ilir Metës, që paguhen kesh apo do të ishte e mundur në rast se atje nuk do të kishte në natyrë për çdo ditë më shumë të kësaj një mahisje të pakënaqësisë popullore për bashkëjetese të sforcuar tipike për familjet mafioze. korrupsionin e qeverisë. Ndaj, edhe pse kjo qeveri është vetërrëzuar, kjo Të nderuar kolegë, të të gjithë flamurëve, për nuk e zbeh aspak rolin aktiv të opozitës. gjithë sa thashë më lart, kjo është një qeveri e Në këtë Shqipëri depresive, që tkurret dita-ditës vdekur dhe dihet prej mijëra vjetësh, që kufomat nga mungesa e perspektivës, i takon Partisë zakonisht varrosen të nesërmen. Kjo është në të Demokratike të marrë flamurin e kthimit të besimit mirën e të gjithëve, duke përfshirë edhe atë që ka të publikut te politika, e cila nuk mund të ketë asnjë ndërruar jetë. shans nëse nuk mbështetet te disa vlera dhe Faleminderit! parime, apo te një minimum humanizmi, i cili Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Patozi! mungon plotësisht sot. Nuk them se është një Fjalën e ka kërkuar Kryeministri, zoti Rama. mision i lehtë, por është e vetmja rrugë. Ne nuk Edi Rama – Dua ta falënderoj parafolësin për duhet të mendojmë për asnjë çast se do ta marrim nxitjen që më dha me fjalimin e tij duke folur për një ditë pushtetin, sepse nuk ka kush të vijë tjetër. meritat e mëdha, por ende të panjohura, pra të Nëse do të presim të na vijë radha, kurrë mos panjohura nga publiku, besoj e kishte fjalën, për ardhshim edhe ne, sepse nuk do të ndryshojë qeverisjen e Partisë Demokratike, si dhe duke e ndonjë gjë e madhe, do të iki një palë, do të vijë plotësuar këtë nxitje me paraqitjen tërësisht të një palë tjetër! deformuar apo të formësuar nga këndvështrimi Por ne duhet t’i bindim që sot shqiptarët se nuk krejt ireal i Partisë Demokratike mbi situatën. do të qeverisim asnjë ditë si këta, se realisht do ta Sigurisht, në mbyllje do t’i rezervoj vetes të drejtën ndryshojmë këtë kënetë, që sa vjen bëhet edhe që të them pse pikërisht te çështja e CEZ-it kemi më e ndotur, ndoshta edhe me kontributin tonë për një pasqyrë të qartë për dallimin mes nesh dhe aq sa na takon me veprimet dhe mosveprimet tona, jush. dhe për këtë nuk ka nevojë të tundim historinë tonë Më lejoni t’ju sjell në vëmendje faktin se “Stan- të lavdishme, sepse ajo nuk mjafton, ajo nuk sjell dard & Poor’s” jo vetëm ka afirmuar pozicionin e asgjë të re, edhe për faktin se për atë i kemi marrë Shqipërisë, duke konsoliduar atë arritje që i takon një herë, si spaletat, ashtu edhe ndëshkimin. kësaj qeverie lidhur me këtë pozicion, por edhe Madje, ne duhet t’u krijojmë që tani bindjen ka paralajmëruar në raportin e saj më të fundit se, njerëzve se nuk do të përsërisim kurrsesi edhe citoj: “Nëse pasqyra pozitive e sotme e Shqipërisë gabimet tona të qeverisjes, se është jashtë çdo do të plotësohet me vazhdimësinë në raport me dyshimi që të tilla kemi pasur plot. Por që të angazhimet e marra, atëherë janë krijuar kushtet shkundësh shqiptarin e neveritur nga përkeqësimi që “Standard & Poor’s” ta rrisë ratingun e i çdo standardi në këtë vend, natyrisht që nuk Shqipërisë në 6 muajt e ardhshëm.” mjaftojnë fjalët e bukura, sepse po të ishte për to, Pa dashur të lexoj të gjithë raportin, më lejoni ky Kryeministër, që ende kemi, do të qëndronte të veçoj atë çfarë kjo kompani, botërisht e gjithë jetën në atë karrige, sepse atij, për hir të së mirënjohur, thekson në kundërshtim të plotë me vërtetës, nuk i çalon gomari nga gjuha. të gjitha ato që thoni ju, pa u lodhur dhe pa marrë Mendoj se prej nesh priten akte dhe gjeste të asnjë moment frymë, për të reflektuar mbi forta dhe jam shumë i sigurt se suksesi do të jetë i shkëputjen tuaj të plotë nga realiteti në dy vjetët e shpejtë dhe se kjo betejë ia vlen. Qeveritë nuk fundit. Ajo thotë kështu: “Qeveria është duke mund të jenë për këtë vend si fatkeqësitë natyrore, forcuar institucionet fiskale dhe menaxhimin e para të cilave njeriu është i pafuqishëm. financimit të sektorit publik. Në këtë periudhë re- Shikoni Malin e Zi sot! Për shkak të bindjeve format që kanë adresuar sistemin e pensioneve, politike, por edhe në formimin tim, e fundit gjë që qeverisjen vendore, administrimin fiskal dhe më shkon ndër mend për të ndërruar pushtetin sektorin e energjisë kanë sjellë rezultate të është dhuna dhe revolucioni. Por nuk mund të mos qenësishme, ku veçohen përpjekjet posaçërisht në e them se shqiptarët kanë sot shumë më tepër sektorin e energjisë si veçanërisht të suksesshme.”
130 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Çfarë është sektori i energjisë dhe çfarë kemi këqija dhe sot jemi te 20%. bërë ne veçanërisht të suksesshme? Kjo është një Dëgjoni edhe pjesën tjetër, se kjo duhet t’ju pyetje retorike, sepse përgjigjja qëndron pikërisht interesojë posaçërisht: “Treguesit e tregut të punës aty ku sot ju keni përqendruar goditjen më kanë ardhur në përmirësim gjatë tremujorin e dytë voluminoze të baltës suaj. të vitit 2015. Punësimi u rrit me 10,6% në terma Më lejoni të vazhdoj pak me meritat e panjohura vjetorë.” Nuk e thotë PS-ja, as LSI-ja, por e thotë të qeverisjes suaj. Raporti ekonomik i Bankës Banka Botërore: “Punësimi u rrit me 10,6% në Botërore për Europën Juglindore, pikërisht i terma vjetorë.” vjeshtës 2015-të, thotë: “Nga viti 2008 deri në vitin “Ndonëse nuk e realizuan planin, deri në 2012 pati një rritje konstante të varfërisë, përfshirë qershor të vitit 2015, të ardhurat u rritën me 4,4% dhe varfërinë e skajshme.” Dhe kjo është periudha në krahasim me vitin e kaluar. Ndërkohë që të e meritave të panjohura për ju, por, në fakt, merita ardhurat nga biznesi i vogël dhe tatimi mbi të që ju i shihni vetëm në imagjinatën tuaj, sepse ardhurat personale, një gropë e madhe informaliteti populli shqiptar ua dha gjykimin. që e zgjeroi dhe e thelloi keqqeverisja juaj, u rritën Ndërkohë, referuar kapitullit për Shqipërinë, më respektivisht me 22,5% dhe 21,7%. Politikat fiskale lejoni t’ju them se çfarë nënvizon Banka Botërore: konsoliduese parashikohet ta sjellin borxhin në “Ekonomia shqiptare vazhdoi të rritet në vitin 2015, nivelin e qëndrueshëm 57,1% në vitin 2019”. e mbështetur kryesisht nga investimet private dhe E pra, këto janë ato që thotë Banka Botërore eksportet neto.” Madje raporti shkon më tej, duke në raportin e saj tërësisht teknik. Ju lutem, thënë: “Përmirësimi i treguesit të besimit dhe rritja përpiquni mos ta përfshini edhe Bankën Botërore e normës së shfrytëzimit të kapaciteteve sugjerojnë në konspiracionin e madh, ku në qendër keni dy se investimet private, të drejtuara nga rritja e bandat e koalicionit, siç, në mënyrën më vulgare, investimeve të huaja direkte, do të vazhdojnë të i përcaktoni ju dy partitë e këtij koalicioni. jenë kontribues kryesor në rritjen e prodhimit të Më lejoni të vazhdoj me rritjen ekonomike: brendshëm kombëtar edhe për periudhat në vijim.” “Rritja ekonomike parashikohet 2,7 në vitin 2015.” Vazhdon raporti i Bankës Botërore: “Deficiti E latë Shqipërinë me 0 presje asgjë. Jemi sot në tregtar u ngushtua si rezultat i rritjes së eksporteve një trend rritjeje ekonomike të qëndrueshme, edhe dhe rënies së importeve, me gjithë rënien e pse nuk është një rritje ekonomike që na bën neve çmimeve të naftës në tregjet botërore: - (që unë e të lumtur, apo që na bën aq të kuturisur saç ishit përkthej shumë thjesht, si rezultat i fillimit të ju, për t’u thënë shqiptarëve se ja ku e keni ndryshimit përmbajtësor të modelit ekonomik) mrekullinë. megjithëse vlera e importeve erdhi në rënie, Nga ana tjetër, konsumi privat është rritur dhe kryesisht për shkak të çmimit të naftës, importet kjo është pika themelore, rritja e konsumit, për të në zërin makineri pajisje u rritën, duke mbështetur cilën ne kemi këmbëngulur në vijimësi dhe të cilën rritjen e investimeve prodhuese. ju e keni refuzuar në vijimësi, pa u bazuar në asnjë Përsëri, një rritje që vjen si rezultat i politikave analizë, në asnjë statistikë, në asnjë logjikë, por tona të cilat adresojnë ndryshimin e modelit vetëm duke iu referuar pasqyrës ku shikoni ekonomik, nga një model ekonomik i shteruar si ai vetveten dhe ku vetvetja ju duket se jeni viktimë e i juaji, në një model ekonomik që synon rritjen e padrejtësisë dhe e moskuptimit të popullit shqiptar investimeve prodhuese dhe të punësimit real: që ju largoi nga qeverisja juaj e suksesshme, që e “Investimet e huaja direkte u rritën në tremujorin e bëri Shqipërinë të dytën pas Gjermanisë! parë të vitit dhe flukset hyrëse në deficitin korrent Vazhdojmë më tej me një krahasim. Krahasimet u rritën me 26,5%, duke kontribuar pozitivisht në janë gjithmonë relative, por duke iu referuar financimin e deficitit korrent. Dhe këto rezultate raportit, më lejoni t’ju jap një mundësi për të zbritur pozitive...,” (nënvizon raporti) “...ndodhën në tokë dhe për të mos kërkuar qiqra në hellin e pavarësisht rënies së të ardhurave nga eksportet, propagandës suaj: “Ritmi i rritjes ekonomike në remitancat dhe investimet e huaja direkte nga Shqipëri është ndër më të lartit”, thotë Banka Greqia.” Botërore, jo ne, “...jo vetëm në rajon, por krahasuar, Më tutje raporti nënvizon hapin e rëndësishëm edhe me vendet me rritjen më të lartë në Bashkimin që u bë në drejtim të uljes së kredive të këqija. E Europian, si Polonia dhe Lituania, duke lënë latë këtë vend, dy vjet më parë, me 25% kredi të mbrapa Maqedoninë, Serbinë, Malin e Zi dhe
131 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Bosnje Hercegovinën.” E përsëris, unë këto as lidership, as ekip, as program dhe ju ka mbetur krahasime i konsideroj të gjitha relative, por vlejnë ora aty ku ndaloi, kur shqiptarët ju hodhën nga për të kuptuar se ekonomia jonë vepron në një karriget. Në det apo në kënetë, këtë gjejeni vetë kontekst dhe nuk vepron e shkëputur nga çdo se ku jeni, por mbi ujë nuk jeni, kjo është e sigurt. kontekst. Jam shumë i qartë që 2% rritje në Nën ujë jeni, por a është ujë kënete, a është ujë Britaninë e Madhe nuk është 2% rritje në Ballkan. deti, këtë e provoni ju. Nga ana tjetër, dëgjoni pak edhe një shifër me Në fund, ndalemi pikërisht te CEZ-i, që është rëndësi: “Papunësia në Shqipëri është më e ulëta një pasqyrë më se e kthjellët për të parë dallimin në rajon.” Shifrat janë të Bankës Botërore. midis nesh dhe jush, se çfarë bëtë ju me sektorin Do të ishte anormale sikur ju të mos qeshnit. e energjisë në tërësi dhe me kompaninë në veçanti Të qeshrat tuaja janë shprehje e atij normaliteti që dhe çfarë bëmë ne. Habitem me kurajën që keni, prej dy vjetësh ju mban juve, jashtë realitetit. Ju që është kuraja e njeriut që nuk mban përgjegjësi vazhdoni qeshni njësoj siç qeshnin ata që i jepnin as për atë që mendon, as për atë që thotë. Një bar për të ngrënë traktorit, kur e panë për herë të kurajë shvejkiane, që ju buron nga statusi juaj, parë, se në atë gjendje mentale jeni! statusi i shërbëtorit që ushqehet me kushtin që të Vazhdojmë me kreditimin e ekonomisë. “Me mos mendojë, por të thotë atë që i thonë se duhet rritjen pozitive ekonomike kredia ka ardhur në thënë, për të marrë tasin e supës, në vaktin e përmirësim, ndryshe nga vendet e tjera të rajonit, radhës. Si keni ju kurajë të flisni për sektorin e posaçërisht Serbia dhe Bosnje Hercegoina,” të cilat energjisë dhe si keni kurajë të flisni për një gropë në këtë pikë ishin shumë më përpara nesh, dy vjet të pashoqe, të pangjashme me asnjë gropë tjetër më parë. në rajon dhe në Europë, të cilën e hapët ju, sepse Tani, t’ju them dy fjalë edhe për çështjen e në 2007-n ishit ju (besoj me të drejtë), që vendosët azilkërkuesve, që janë kthyer për fatin tuaj të keq, të pastronit të gjitha llogaritë e kompanisë?! Dhe në mish për topin e propagandës tuaj. Jua kam Kompania e Shpërndarjes së Energjisë e rifilloi e thënë edhe herë tjetër dhe po e përsëris, se kjo rilindur jetën e vet, pa asnjë qindarkë borxh. nuk është një temë për të bërë politikën e ditës Kujt i kërkoni llogari ju, që nga 2007-ta, deri në këtu në Shqipëri. Nuk e bën asnjë vend. Nuk është gusht të 2013-s e zhytët kompaninë në 1 miliardë më pak konfliktuale politika as në Serbi dhe as në dollarë borxhe dhe vetëm nga janari, në gusht të vendet e tjera të rajonit, pavarësisht se ju i keni 2013-s akumuluat 270 milionë dollarë borxhe?! dhënë politikës një goditje fatale, duke e ulur në Kujt i kërkoni llogari ju, që u thatë shqiptarëve nivelin e muhabeteve të pikave të basteve. E se të vjedhësh energjinë është e drejtë njerëzore, vërteta është që asnjë vend tjetër, përveç këtij sepse dritat vijnë nga Zoti dhe askush s’ka të drejtë vendi, nuk bën politikë dite me njerëzit që kërkojnë t’i ndalojë, por me një kusht, me votën tuaj të blinin gabimisht, rrugën e azilit politik. Ajo që ju duhet të dritat?! dini dhe që është e pranuar zyrtarisht dhe botërisht Keni nxjerrë ca shifra për këtë demek aferën e nga autoritet e vendeve pritëse, është se numrin madhe, se që është një aferë e madhe, është e lartë, krahasuar me vendet e tjera të rajonit, të absolutisht një aferë e madhe, por ju jo vetëm nuk atyre që kërkojnë azil si shqiptarë, e përcakton keni asnjë lloj pozicioni të favorshëm për të akuzuar fluksi shumë i lartë i emigrantëve shqiptarë në askënd, por duhet të jeni, dhe unë shpresoj shumë, Greqi, të cilët kërkojnë një shans të dytë në rrugën që të jeni në bankën e të akuzuarve për çfarë i e gabuar të azilit politik në Gjermani dhe ky është ndodhi sektorit elektro-energjetik në vitet e një fakt i provuar. Dhe kjo a-ja juaj provon atë që qeverisjes suaj, duke filluar nga privatizimi, për të po ju them. cilin jua kemi bërë shumë të qartë edhe në këtë Ju shikoni veten tuaj në pasqyrë dhe nuk e keni foltore, se ishte tërësisht i pashpresë, te pazaret e fare, por fare, idenë se çfarë ndodh apo nuk ndodh, ngritura, pastaj te pazaret e prishura dhe deri te çfarë bëhet mirë dhe çfarë bëhet më pak mirë dhe përzënia me policë e pronarëve të ligjshëm të çfarë bëhet keq në vendin tonë. Ju siguroj se nëse kompanisë, pa marrë mundimin as të bënit një ne do të investoheshim për të bërë opozitën sot, copë letër për ta shpronësuar zyrtarisht do të dinim ta bënim shumë më mirë se ju, se ka kompaninë, por duke vendosur administratorin nga boll probleme dhe tema për të bërë opozitë reale, zyra e Kryeministrit, në një pronë private. por ju nuk keni si e bëni, se jeni një parti që s’keni Si keni gojë të flisni, kur vetëm në një vit janë
132 Legjislatura e 8-të Viti 2015
regjistruar në sistem, si konsumatorë të rregullt 352 vetëm ditën kur të keni bindur shqiptarët, që jeni mijë klientë?! Ku ishin këta më parë? ndarë qartë dhe prerë nga e gjithë fryma dhe Si keni gojë të flisni, kur e latë kompaninë me metoda e keq-qeverisjes, që ju çoi këtu ku jeni dhe 52% humbje?! Pjesa dërrmuese: vjedhje, grabitje, ju katandisi, si “kokoshi një thelë”. Vetëm atëherë, mospagesa. ju mund të vini në qeveri. Më përpara, kurrë! Si keni guxim t’u qani hallin atyre se nuk kishin (Ndërhyrje pa mikrofon). lekë të paguanin borxhet, kur borxhet ua latë ju në Atë, për fat të mirë, nuk e keni në dorë as ju, as kurriz?! Pse i latë ju ata të zhyteshin në borxhe? unë. E kanë në dorë ata që votojnë e që për hir të Pse u thatë atyre që nuk ka problem: “Merrini dritat së vërtetës kanë treguar se edhe kur nuk dinë dhe mos paguani, se jemi ne këtu”? shkrim dhe këndim, në këtë pikë nuk gabojnë, nuk Pse i zhytët njerëzit në atë farë injorance totale, bëhen dele, që të vijnë pas berihait tuaj. në raport me detyrimet e tyre? Pse nuk ua fshitë Shikoni pak logjikën tuaj. borxhet, po ua u latë aty? Sepse ju nuk kishit si (Ndërhyrje pa mikrofon). t’ua fshinit dhe si hileqarë dhe të pabesë, ju u krijuat Mbas meje do të çohesh zotrote dhe do të hash iluzionin se mund të vazhdonin të konsumonin këtu, që të hash atje, që të të japin tasin. Më lër të energji dhe se kurrë nuk do t’u vinte ndonjë ditë mbaroj tani! Ti vjen këtu për një tas supë, o llogaria në derë. Ndërkohë, ne që akuzohemi prej lumëmadh, për një tas çorbë! jush, 40 milionë euro ua kemi falur të gjithë atyre (Ndërhyrje pa mikrofon). që kanë pranuar akt-marrëveshjen dhe kanë Mos më ndërprit! paguar menjëherë detyrimin, 80%. Janë 40 milionë Edmond Spaho – Ju lutem, të ruani etikën në euro, por jo si ato amnistitë tuaja. Ju bënit amnisti komunikim! për t’u marrë votat dhe nuk fshinit asgjë në llogaritë Edi Rama - Mos më ndërprit dhe vër ndonjë e tyre, por përkundrejt integrimit të tyre në sistem. X2 me sukses, se më kanë thënë që ke humbur Më e bukura është, se ju keni dhe shifra të shumë kohët e fundit me baste! Mos u nis nga ndryshme. Kryetari i vogël që keni, thotë 600, pasioni, kur vë ato X2-shet! Më racional, se më kryeplaku thotë 800, zëdhënësit, sipas rastit. Por kanë thënë që i ke lënë të gjitha nëpër loto sportive! cilado qoftë shifra, kujt ja kërkoni atë shifër?! Na e Më racional! kërkoni neve?! Ne e krijuam atë shifër, apo ju, që (Ndërhyrje pa mikrofon). i latë rrugëve lekët e shqiptarëve?! Edmond Spaho – Ju lutem, të ruani etikën në Ne, ndryshe nga ju, siç tregojnë dhe komunikim! dokumentet, se edhe ato pak letra që keni shkruar, Edi Rama - Patjetër! i keni shkruar siç ju takon, në fakt, si analfabetë të (Ndërhyrje pa mikrofon). qeverisjes, letra të shkruara për negociata të Nejse, s’ka rëndësi. Kam merak, se ke për të paligjshme, për pazare domethënë, të cilat janë paguar edhe paratë e shpifjeve. prova për hetimin, që me siguri duhet të kryhet (Ndërhyrje pa mikrofon). dhe ne do të bëjmë çmos që të kryhet. Ne kemi Edmond Spaho – Ju lutem, të ruani etikën në negociuar marrëveshjen në zyrat e Komunitetit të komunikim! Energjisë në Vjenë, të cilin ju e përfshitë në Edi Rama –Mos na ndërhy, tani! konspiracion. Përfshitë në këtë konspiracion mirë (Ndërhyrje pa mikrofon). ne, që jemi këtu, por edhe Komisionerin për Mos ndërhy se ti je për supë këtu, ndërsa ne Zgjerimin, përfshitë Komunitetin e Energjisë, sepse jemi për punë. në fakt, ju mendonit siç do të kishit bërë ju dhe ju (Ndërhyrje pa mikrofon). kujtoni që të gjithë janë si ju. Ju jeni shëmbëlltyra Po, pra, ç’punë jemi duke bërë? më elokuente e asaj që thotë Kanti: “Kur dikush të Ua kam thënë: të enjten jua kam kushtuar ju. akuzon për diçka që s’e ke bërë, dije se është në Kjo është puna, që ju më detyroni ta bëj. Do të gjendje ta bëjë vetë.” kisha dashur të bëja ndonjë punë më të fisme, por Të gjithë këto para “u vodh këtu, u vodh atje” , s’kam çfarë të bëj, jua kam kushtuar juve këtë ditë. akuza që i bëni në hava, e di pse i bëni me plot (Ndërhyrje pa mikrofon). gojën? Se i keni bërë vetë dhe jeni në gjendje t’i Ju lutem, mos më ndërprisni! bëni prapë vetë. Doni të vini dhe në qeveri prapë! Mos më ndërprisni, se nuk po ju dëgjon ai që Si do të vini në qeveri?! Ju do të vini në qeveri duhet t’ju dëgjojë, kur bëni si pasionantë!
133 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Sot jeni rehat. Rrini pushim sot, se nuk e keni Kryeministria i kishte borxh CEZ-it, parafytyroni atë. ministritë e të gjitha, se ishte mall që vinte nga (Debat në sallë.) Zoti, 500 milionë euro borxhe pa kamatë. Atëherë, më dëgjoni këtu! OSHEE-ja fitoi të drejtën të arkëtojë 295 milionë Edmond Spaho – Zoti Balla, ju lutem, mos euro më shumë se detyrimet që kishte ndaj KESH- ndërhyni! it dhe OSSH-së. 500 milionë eurot e arkëtueshme (Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.) kalojnë të gjitha në favor të palës shqiptare. Ju lutem, mos ndërhyni! Tani, nuk e kuptoj, këto llogari kaq elementare (Deputeti Balla ndërhyn pa mikrofon.) nuk i bëni dot ju? Komunikoni me etikë, mos i ofendoni kolegët! Unë e di që nuk i thoni dot, por të paktën nuk i Edi Rama – Kompania “CEZ” pagoi 102 milionë bëni dot? Të paktën nuk i thoni dot arithmetikanëve euro për të blerë OSSH-në. Pala shqiptare në të SHQUP-it: “Shiko, ta ulim pak këtë koeficientin negociata nuk ua njohu çekëve 272 milionë euro e rrenës këtu, se sikur është shumë i madh”, apo të blerjes fillestare të aksioneve dhe të vlerës është ajo teoria “Sa më e madhe rrena, aq më i aktuale fizike të aseteve. Nuk ua njohu. madh shansi që ta besojnë”? Sipas auditëve, aksionet ishin zhvleftësuar me Ishin edhe 135 milionë euro të tjera të rrezikuara bilanc negativ zero dhe aksionet u transferuan nga në arbitrazhin me DIA-n e famshme, e cila kishte pala çeke te pala shqiptare me 1 euro. paditur CEZ Shpërndarje-n. Çfarë ndodhi? Me Sipas auditëve, asetet fizike kishin një vlerë arritjen e marrëveshjes u bë i mundur zotërimi i të afërsisht 170 milionë euro. Pala shqiptare i mori të gjithë dokumentacionit që fakton manipulimet e gjitha asetet fizike në vlerën 170 milionë euro. Këto DIA-s ndaj CEZ-it dhe përmes këtyre fakteve u bë janë negociatat. i mundur edhe hapi tjetër, që DIA të firmosë (Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.) tërheqjen nga arbitrazhi, pa asnjë kosto për palën Dëgjoje, dëgjoje! shqiptare dhe pa kërcënimin e 135 milionë eurove. CEZ Shpërndarje kishte 87,1 milionë euro Çfarë sollën këto? Këto sollën 296,6 milionë detyrime kredi, shërbime nga kompania mëmë, euro investime të garantuara. Nuk po llogaris këtu detyrime të njohura me kontrata dhe me bilance. shifrat e tjera, se çfarë ka arkëtuar sot kompania Pala shqiptare njohu vetëm borxhin që CEZ që, nga një kompani me humbje marramendëse, Shpërndarje kishte ndaj CEZ.a.s. me fatura dhe të cilës çdo vit ju i paguanit mesatarisht nga buxheti me bilanc. i shtetit 150 milionë euro që të mbanit dritat hapur, CEZ.a.s.-ja” kërkonte qindra miliona euro në një kompani me fitim, një kompani që, për herë dëmshpërblim për heqjen policore të njëanshme të parë në historinë e saj, paguan taksa, një të licencës dhe shkeljen e detyrimeve të kontratës kompani që, për herë të parë në historinë e saj, së privatizimit, të gjitha të regjistruara një nga një. nuk i thotë qeverisë: “Bëj një ligj, bëj një VKM, bëj Se ju keni bërë kontrata për privatizime, por e keni një ndërhyrje që të mbajmë ndezur dritat” dhe mbi pasur mendjen vetëm sa të bëni pazarin e të gjitha është mirë që mos të shkëputemi fare nga privatizimit, edhe këtu, edhe tek të tjerët, pastaj i organizmat ndërkombëtarë. keni lënë në rrjedhje të lirë kontratat. Do të vijë edhe progresraporti, do ta shikoni (Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.) edhe progresraportin, por përpara se sa të vijë Shuma e dakordësuar për t’u paguar me këste progresraporti dhe ta shikoni, mirë është t’u për katër vjet, bashkë me interesat, arrinte në 95 referoheni institucioneve, të cilave i referohen milionë euro dhe është refuzuar çdo shumë tjetër shkruesit e progresraportit, në këtë rast Komunitetit dëmshpërblimi. të Energjisë në Vjenë, të skandalizuar me CEZ Shpërndarje kishte 215 milionë euro marrëzinë e këtij sulmi për një marrëveshje, e cila borxhe ndaj KESH-it dhe OSSH-së, këtu brenda ishte një operacion shpëtimi në planin financiar, pa kamatë, dhe pala shqiptare merr në kontroll 76% në planin ekonomik dhe në planin politik për të aksioneve nga çekët dhe të drejtën e arkëtimit Shqipërinë. të 500 milionë eurove dhe detyrimet në masën 205 I dërguari i Komunitetit të Energjisë në Vjenë milionë euro. para dy ditësh e tha shprehimisht: “Nëse Shqipëria Konsumatorët familjarë dhe jofamiljarë, do të kishte zgjedhur rrugën tjetër, do të ishte një përfshirë edhe institucionet, madje edhe simbol turpi në gjithë botën e këtij sektori”; për të
134 Legjislatura e 8-të Viti 2015
gjithë: një simbol turpi! duket aty ka pësuar edhe ajo një ulje shifrash, Nuk e di, ndoshta këtu ka njerëz që mund ta sepse duhet të jesh kryeplaku i fshatit tuaj që ta përkthejnë edhe më qartë se çfarë do të thotë ngresh aq lart shifrën e rrenës. Nuk e ka njeri tjetër “parja” (një “parja” është shtet në mes të Europës). atë gjenialitet. E më e bukura është që kërkoni nga ne pse nuk Kështu që në gjithë atë batak ku ju jeni zhytur shkuam në arbitrazh. Pse nuk shkuat ju në dhe ashtu si i mbyturi që tenton të mbysë, jepni e arbitrazh?! Juve që ju dhimbseshin kaq shumë merrni me këmbë e duar, tamam si tek ajo poema paratë që i latë rrugëve? Pse nuk shkuat në e Shekspirit: “O i shkretë i punëtuar/ jep e merr arbitrazh? Por nuk kishit si të shkonit në Arbitrazh, me këmbë e duar/bam me këmbë e bam me duar/ se nuk kishit asnjë shans. E dinit fare mirë këtë o i shkretë i punëtuar”; hidh baltë këtej e hidh baltë gjë dhe shyqyr që nuk shkuat, të paktën ndaluat andej, me shpresën që do zërë balta dhe të paktën aty për arsyet tuaja, se me ta ballë për ballë në do të dukemi të gjithë njësoj. Nuk jemi njësoj fare gjyq mund të kishit dëgjuar gjëra që nuk do të donit ne. Jo se ne jemi më të mirë se ju, jua u kam thënë t’i dëgjonin shqiptarët. E që mbase uroj që ata që edhe herë tjetër: shqiptarë ju, shqiptarë ne, të gjithë janë përgjegjës do t’i dëgjojnë nga prokurorët në një popull jemi, por sepse ne, ndryshe nga ju, dimë bankën e të akuzuarve. të bëjmë shtet. Ju nuk dini. Ju jeni një çetë që sa Nuk po ju jap shifra të tjera. Këto të gjitha janë herë merr në dorë çelësat e një zyre, ndërton zyrë fakte. Nuk keni fare pse të më kontestoni mua si në fshatin e vet. Sa më e madhe zyra, aq më i folës për shifrat. Këto janë shifra të shkruara, të madh fshati dhe qeverisni fshatçe: “Ky është djali firmosura, të vërtetueshme, qofshin ato që lidhen i Selimit, Selimi është burrë i mirë, punë e madhe me kontratat e reja, me arkëtimet, me taksat që që s’po paguajnë energjinë, kurse ai atje është djali paguan OSHEE-ja (me të gjitha), qofshin ato që i Naimit. Naimi është burrë i keq, gjobë atij”; lidhen me marrëveshjen. fshatçe! Edhe shteti pastaj, siç e latë. Ky është Shtetet e rritura, në kuptimin shtetet e pjekura, ndryshimi. Ju jeni shqiptarë që s’dini të bëni shtet, nuk shkojnë nëpër arbitrazhe përpara sesa të ne jemi shqiptarë që dimë të bëjmë shtet. Kaq e tentojnë marrëveshjet. Është e njohur botërisht. thjeshtë është. Pastaj jemi të gjithë njësoj, me të Nxorët edhe një raport të Kontrollit të Lartë të mirat dhe të këqijat tona. Nuk dallojmë. Shtetit, që e nxorët ju, sepse lajmëruat këtu në Jam i bindur që disa nga ju, përfshirë edhe parlament nga padurimi, një raport-kallëzim. parafolësin, po të vinin te ne do të bënin më shumë Ju sfidoj, dilni këtu dhe lexoni një pikë të atij për shtetin. Por duke qenë atje, bëhen pjesë e raporti ku përcaktohet referenca ligjore, baza mosbërjes së shtetit. ligjore. Çfarë ligji dhe cilin nen të atij ligji kanë Hajde, merr replikën tani! shkelur ata që kanë negociuar marrëveshjen? Edmond Spaho – Fjalën e ka zoti Patozi për Të gjitha konkluzionet janë konkluzione politike, replikë. Më pas e ka fjalën zoti Paloka. konkluzione subjektive, a thua se qeveria duhet të Astrit Patozi – Në fakt, unë nuk e kam fare shkojë të pyesë Kontrollin e Lartë të Shtetit nëse kompleks që t’i drejtohem parafolësit si një çështje duhet ta zgjidhë me marrëveshje apo Kryeministër për aq kohë sa ai do të jetë, dhe për me arbitrazh. shumë pak kohë do ta kemi. Qeveria është sovrane, vepron me sovranitetin Ata që na kanë ndjekur të dyve besoj se kanë e vet, në hapësirën që i jep Kushtetuta dhe ligji. arritur shumë lehtë në përfundimin që ishim të Qeveria nuk shkon të marrë leje as tek opozita, as kithët, pra që nuk takonim fare me njëri-tjetrin. Unë te Kontrolli i Lartë i Shtetit, as në Bruksel po të nuk besoj që kjo vjen për shkak se Kryeministri doni, nëse do të bëjë një privatizim, nëse do të nuk i ka kuptuar ato që unë thashë, por sepse ai bëjë një shpronësim, nëse do të zgjidhë një çështje nuk ka një përgjigje për gjërat që unë thashë. me marrëveshje apo me arbitrazh, madje Zoti Kryeministër, ju keni një problem të madh pretendimet e Kontrollit të Lartë të Shtetit nuk sot dhe nuk e keni problemin kryesor me ne, sepse tregojnë mbi çfarë dokumenti zyrtar bazohen. Nuk ne jemi tashmë të identifikuar si armiku, por ju ka një dokument zyrtar që t’i referohen, ku të thonë problemin kryesor e keni me ato një milion se në këtë dokument zyrtar shkruhet: “Kjo është shuplakat, të cilat po ikin në Gjermani pavarësisht shkelje”. Ndërkohë që vlera e pretenduar e dëmit sukseseve që ju trumbetoni në këtë foltore. Ju e është thjesht një “perpetum” e akuzave. Me sa keni sepse i mashtruat, që ditën e parë kur u
135 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
premtuan rilindjen e deri më sot, që jeni të zhytur jepte kryeplaku që thoshte “Në vitin 2026, kur unë në afera dhe skandale. ta lë e të tjera...” Unë nuk fola asnjë fjalë për CEZ-in, por e Unë nuk merrem me këto. Unë e di shumë mirë përmenda shkarazi dhe e mora thjesht si spunto që vendos populli në çdo zgjedhje. Ju them se po të fjalës sime, kurse ju na mbajtët një ligjëratë këtu vazhduat kështu, nuk keni asnjë shans të merrni gjysmë ore për CEZ-in. Pse? Sepse ju dhemb kjo besimin e njerëzve, pasi njerëzit nuk janë budallenj. punë dhe ky është një tregues, por unë nuk ia lejoj Ata 1 milion, që ju i përmendni shpesh, e dinë mirë vetes, që sot të drejtoj gishtin te ju dhe të them se se pse ju katandisën në derexhenë ku ju jeni ju përgjegjësi kryesor dhe ju keni marrë kaq katandisën. Dhe për sa kohë ju nuk do të tregoni, nga CEZ-i, sepse po pres hetimin, për të cilin të që e keni marrë mesazhin, keni reflektuar mbi atë them të drejtën nuk kam fare besim që do të nxjerrë mesazh dhe jeni diçka tjetër, unë them që nuk do ndonjë gjë në dritë. t’ju votojnë. Por ky nuk është shqetësimi im. Nuk Unë jam nga ata që sot deklaroj se, nëse do të është shqetësimi im as rivotimi dhe as rizgjedhja ketë hetim dhe nëse ky hetim do të rezultojë që ime si Kryeministër në 2017-ën. edhe pala jonë kur ishte në qeveri është e Nëse do të ndodhin këto, unë jam ndër ata që implikuar, do ta dënoj i pari dhe secilin prej nesh besoj se ia vlen të ndodhin vetëm kur meritohen. që mund të jetë i implikuar në këtë aferë. por, këtë Për t’i merituar, ndryshe nga ju, unë besoj se kush do ta bëni edhe ju dhe do ta bëni tani. Nuk e keni e ka këtë përgjegjësi duhet të bëjë gjënë e drejtë, bërë asnjë ditë sepse e gjithë avokatia juaj është jo atë gjënë fshatçe. Pra, nëse Shqipëria, për një alibi. shkakun tuaj, ishte i vetmi vend ku qytetarët Ju, zoti Kryeministër, keni një problem të madh europianë të këtij vendi vidhnin haptazi dritat, nuk dhe nuk e keni me ato që thoni, por e keni me ato duhet të ishte më kështu. Nëse kjo do të kushtonte që bëni dhe nuk keni bërë pak. Kur unë përmenda karrigen, po pastaj? Rëndësi ka që kjo ka CEZ-in shkarazi kisha parasysh, që për afera të ndryshuar dhe është një çështje e kryer sot. Ata tilla më të vogla dhe të ngjashme me CEZ-in keni 300 e kusur mijë, që deri dje mendonin që la dolce përgjegjësi ju dhe qeveria juaj që drejtoni gjatë vita me specin djegës mbrapa do të vazhdonte sa këtyre dy viteve. E keni ju dhe qeveria që ju ta kishin jetën, nuk do të kthehen më prapë aty ku drejtoni. Nuk mund t’i ikni kësaj përgjegjësie duke ishin. Pra, është bërë një hap shumë i u drejtuar të kaluarës, sepse politika ka ligjet e veta rëndësishëm. dhe nuk ka kurrë as fitore dhe as humbje të Ne nuk jemi monarki dhe askush nuk shpreson përjetshme. Meqenëse ju e keni problemin kryesor dhe beson, - them unë, - që mund të rrijë në pushtet me opozitën, po jua them: mos mendoni kurrë se “perpetum”. Edhe njëri që e shpresonte, mund të na mundët një herë dhe do të na mundni gjithmonë. kishte ikur me shumë më tepër nder, mund të kishte Sa herë që ju të ktheheni te viti 2013, ne do të bërë shumë më tepër gjëra me atë pushtet që bëhemi më të fortë për t’ju mundur në rastin e parë kishte, iku siç Zoti mos ia dhëntë kujt, që të iki dhe që do të ndeshemi. prandaj vjen vërdallë sot e gjithë ditën, në vend Faleminderit! që të bëjë një punë të mirë e t’i tregoj nipave e (Ndërhyrje nga salla) mbesave përralla, vazhdon t’u tregojë shqiptarëve Edmond Spaho – Zoti Kryeministër. përrallën e vet. Edi Rama – Në fakt ke të drejtë, se është ora Po ju jap një shembull tjetër, sepse nuk mjafton që duhet ta kishe ngrënë, që të shkosh dhe të hash të thoni afera, afera dhe ajo të jetë e vërtetë. Nuk pastaj! mjafton të thoni ju vjedhje, vjedhje dhe ato të jenë Ndjesë dhe respekt se kishe një kontradiktë. të vërteta. Jam i bindur që ju thoni të vërtetën, kur Në fillim thatë: “Nuk e përmenda CEZ-in”, pastaj thoni që nëse disa prej jush do të dilnin të akuzuar thatë: “E përmenda shkarazi”. Në fakt, ju nuk e nga drejtësia për çështjen e CEZ-it, ju do të ishin i përmendët aspak shkarazi dhe thatë: “Kjo çështje gatshëm t’i dënonit moralisht. Për këtë jam i bindur, është simbol, por nuk është vetmja e të tjera...” sepse nuk keni arsye pse mos ta bëni, për më tepër Unë, asnjëherë, nuk kam thënë se ju kujtoj ju, që çdo gjë mund të them për ju, por jo që i keni kur vinit këtu si kryetar i grupit parlamentar, që i duart pis. drejtoheshit opozitës dhe i thoshit: “Do të rrini këtu Po u jap një shembull: Jo më larg se 2-3 ditë deri në vitin 2022 ...” i jepnit data, sipas datave që dolët dhe thatë: “Do t’i tregojë shqiptarëve sesi
136 Legjislatura e 8-të Viti 2015
paratë që paguajmë për OSHEE i marrin deputetët Në qoftë se e ke me tezen e Sadri Abazit, me tenderë.” Nëse do të ishte e vërtetë, të jeni të thuaje. sigurt që do të isha unë që do t’ju falënderoja dhe (Ndërhyrje nga salla) do të veproja. Por, a është e vërtetë? (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) Akuzoni kandidatin e Partisë Socialiste, të Valentina Leskaj - Zoti Spaho, ju lutem, mos e aleancës sonë, për bashkinë Kamëz. Kompania ndërprisni! që ka fituar me tender, në kompaninë e Edi Rama - Unë nuk i di të gjitha. Problemi shpërndarjes së energjisë, të drejtën për një është që ti nuk di ato që di, se t’i kanë thënë të shërbim sigurie në vitin 2009 dhe është aty që nga tjerët dhe ti del i lexon. Po ju them: nuk ekziston viti 2009 dhe sot nuk ka një kontratë të re, por ka një kompani e tillë. Dhe duke iu referuar vlerës, së vetëm një shtesë kontrate ligjore, pasi po kryen cilës ju i referoheni, rezulton që kompania në fjalë procedurat e ankimimit të palëve të tjera. është kompani e krijuar në Kosovë, me pronar Çfarë bëni ju? Kaq keq ka mbetur ky vend, i Valon dhe Imer Ademin. Unë po të flas me letra. mbushur me kaq shumë probleme, ku 1 milionë E fundit, duke iu referuar përsëri parafolësit. Me njerëz kanë mbetur të zhgënjyer, që ju të gjeni punë të njëjtën monedhë, ju siguroj se në rast se ju do e të bëni opozitën? Jo për të na ndihmuar ne, bëheni instrument për të luftuar korrupsionin dhe pavarësisht se indirekt do të na ndihmonit edhe do të zbuloni, apo do të jepni indikacione të ne, por për t’u thënë shqiptarëve që ka dhe një besueshme për çështje që i quani afera, të jeni të mënyrë tjetër. sigurt që unë dhe ne do të veprojmë menjëherë. E Por kush është mënyra tjetër? Çfarë u kam thënë ditën e parë, e kam thënë në vazhdim propozoni ju shqiptarëve? Cila është rruga juaj? dhe e përsëris edhe sot: asnjëri nga ministrat e Rruga juaj është që të spekuloni në mënyrë banale kësaj qeverie nuk ka imunitet. As imunitet dhe barbare, me emra njerëzish, a thua se janë parlamentar, as imunitet politik. Për çdo çështje dëshmorë të luftës, viktima dhe të thoni “vdiq filani, reale, jo për çështje që u thoni ju çështje, ku do të që paratë t’i marri filani”. Kjo është primitive. Kjo ketë implikime me drejtësinë, do të çohen nga ai është alpine, si në kohën kur në Alpe nuk kishte vend dhe do të shkojnë të sqarohen me drejtësinë. shkuar jo elektrifikimi, por as gjuha dhe nuk ishte Nuk do të rrinë aty. Por që ju të thoni “kompania e bërë akoma ndarja e kalimit të majmunit në njeri. Ilir Beqajt” dhe ta konsideroni këtë çështje, kjo Vetëm në atë kohë mund të imagjinoheshin gjëra është qesharake. të tilla, kurse ju i bëni sot, në mes të Europës. Një Unë e kuptoj pse qeshni, sepse ju i keni bërë parti, që lindi si partia e Europës dhe europianëve vetë këto dhe kujtoni se i bëjnë të gjithë si ju. Ju i këtu në Shqipëri, e katandisur në një çetë fshati, keni bërë vetë, se mua nuk më shkon mendja që që i gjëmon bishtit të vet. Doni të kapni bishtin tuaj? një kompani ku dikush ka qenë aksioner dhe ku Vazhdoni gjëmojeni. Aty do të ngeleni, pas bishtit! aksionet ua ka shitur bashkaksionerëve, të Kompania tjetër, e zotëruar, thonë, nga Pjerin vazhdojë të konsiderohet kompania e tij. Mua nuk Ndreu, 340 milionë lekë për ruajtje fizike. Kontratë më shkon mendja! Por juve ju shkon, sepse jeni të e vitit 2009 dhe i vënë emrin, kompania e Pjerin tillë, sepse i keni bërë këto punë. Edhe ajo që thoni Ndreut. Ajo ka mbiemrin e Pjerin Ndreut dhe po ju për tezet, hallat, dajat, sepse i keni bërë, keni them se janë gënjeshtra banale. përfshirë lloj-lloj hallash e dajash në këto histori. (Ndërhyrje nga salla) Ndërkohë që në rastin konkret, i akuzuari juaj Profesor, të lutem, ta mbaroj dhe pastaj vazhdo! nuk ka përfshirë as ndonjë teze, as ndonjë hallë, (Ndërhyrje nga salla) por ka shitur normalisht aksionet që ka pasur të Profesor do më dëgjosh mua tani? Mos humb një sipërmarrjeje legjitime, te bashkëaksioneri dhe kohën se nuk çfarë të dëgjosh atje. Të mbaroj se kaq. I thoni vetes edhe të djathtë. edhe unë po flas mbi atë që flasin letrat! M’u Ne kemi bërë opozitë për një kohë të gjatë, por përgjigj kur të mbaroj unë, ju flisni! Kemi konfidencë asnjëherë nuk jemi marrë me emra sipërmarrësish. profesionale, se unë mësoj nga ju! Ju lutem se Pse? Sepse bindja ime dhe jona është që jeni profesor dhe nuk mund të dalësh ti të bësh sipërmarrësit nuk janë të detyruar të ruajnë punën e këtij, le ta bëjë ky që është njeri pa shkollë. interesin publik. Atë është i detyruar ta ruajë shteti. Vazhdoni me Sadri Abazin. Po këtë ku e gjetët? Dhe nëse ka sipërmarrës që përfitojnë në mënyrë (Ndërhyrje nga salla) të padrejtë, përgjegjës është shteti dhe përgjegjës
137 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
janë institucionet. Nuk janë përgjegjës njëri te dera e kafenesë dhe të gjithë sikur jeni të sipërmarrësit. Ju keni futur edhe sipërmarrësit në dehur brenda. Dilni, villni tek dera dhe futeni prapë listën e banaliteteve tuaja. në kafene. Çfarë bëni kështu! Ju lutem, gjejini punë Profesor, ju dëgjova dje të bënit një llogari opozitës! rikonstruksionesh të godinës. Kompaninë e (I drejtohet deputetes Jozefina Topalli, e cila shpërndarjes së energjisë, kompania më e madhe flet pa mikrofon nga vendi.) Jozefinë, mos fol si shqiptare, mirë që e zhytët dhe e latë rrugëve, banakierja e kafenesë së fshatit, të lutem! Sikur je zhele, por paguanit 300 e disa dhjetëra mijëra euro në banak me duar të kryqëzuara dhe u flet atyre qira, për ta mbajtur kompaninë të ndarë në dy që hyjnë në kafene pa leje. Kjo nuk është kafeneja pallate. Në pallate! Një kompani, që në çdo vend juaj. Ky është Kuvendi i Shqipërisë! të rajonit të shkosh është simbol i kompanive Valentina Leskaj – Zoti Patozi, urdhëroni për publike, ose kur janë private, private dhe ka replikë! godinën e vetë Ju e latë kompaninë në dy pallate, Astrit Patozi - Duke iu drejtuar parafolësit, me ushqimore sipër, tatuazh te kthesa dhe përsëri si Kryeministër, sepse jam legjitimisht, do shërbimin e klientit në parkimin nëntokësor! Tani, të përpiqesha për një çast të vetëm të besoja atë kujt i kërkoni llogari ju?! Që ju nuk keni asnjë raport që tha ai në fillim, ndonëse e kam shumë të me të bukurën, që nuk ju bën përshtypje pisllëku, vështirë, që ai nuk e ka aspak problem çështjen e që ju duken mirë gjërat, nuk duhet të fajësoheni. karriges së tij dhe çështjen e pushtetit të tij, por Se ju keni një raport me pisllëkun, që është organik, është gati t’i drejtohet sovranit. Dhe unë po jua nuk e keni problem dhe nuk ju bën përshtypje kur them: E zëmë, nëse kjo do të ishte e vërtetë, zoti ju thonë se si mund të rrish në majë të këtij plehu. Kryeministër, ju keni vetëm një rrugë, të shkojmë Por juve ju duket plehu si tribunë. në zgjedhje, sepse ju nuk mund të qeverisni më Ne do të bëjmë një investim dhe do të të çoj asnjë ditë, jo vetëm me malin e aferave dhe personalisht projektin, që t’i matësh mirë metrat skandaleve që keni mbi kurriz, por mbi të gjitha, katrorë dhe kostot, se nuk bëhet fjalë për të sepse ju jeni një qeveri gjysmagjel! suvatuar atë ngrehinën atje. Ne nuk bëjmë, siç i Shikojeni, pak kabinetin! Nuk keni asnjë bënit ju, siç keni bërë me shkollat dhe tani u bie ministër, asnjë anëtar të gjysmës tjetër! Qoftë edhe suvaja. Bëhet fjalë për një godinë, që do të jetë vetëm për këtë arsye, se ky vend, i cili e ka të një godinë model, qoftë nga pikëpamja vështirë të qeveriset në kushte normale, jo më në arkitektonike, qoftë nga pikëpamja funksionale dhe këto kushte anormale, ku ju e keni çuar për që në afat të gjatë do t’i kursejë shtetit. Të qenit në shkakun tuaj, ju nuk mund të rrini më asnjë ditë qeveri, ndryshe nga ju, ne nuk e mendojmë sa të aty. jemi ne e pastaj le të bëhet kiameti. Sipas jush, e Të jeni të sigurt që duhet ta bëni këtë. Në radhë japim me qira 300 mijë euro, punë e madhe shumë, të parë, për vendin, se unë nuk e kam problemin e kush të vijë mbrapa le të paguajë. rivalitetit tuaj. Duhet ta bëni këtë në të mirën e Kështu që kur ju të bëheni gati për të ardhur në vendit, por jam shumë i sigurt dhe e them nga qeveri, kur të vini, ky investim do të jetë kryer dhe eksperienca ime që kjo do të jetë edhe në të mirën nuk do të keni më nevojë të paguani qira për atë tënde, se çdo ditë që kalon sigurisht që gjysma kompani. Dhe është godinë rikonstruksion plus e jote do të pakësohet në favor të gjysmës tjetër. re, ku shërbimi ndaj klientit do të jetë model si në Faleminderit! çdo vend europian, për një kompani që do ta bëjmë Valentina Leskaj – Zoti Spaho, urdhëroni, për kompani europiane, në të gjitha aspektet. OSHEE- replikë! ja që ju e latë kështu, unë ju siguroj që në 5 vjet do Edmond Spaho – Zoti Kryeministër, ka një të jetë një kompani që do të dalë në treg, do të problem me ju, që nuk arrini t’ua shpjegoni dot bëjë sinergji me kompanitë e tjera, siç bën gjithë qytetarëve shqiptarë. Problemin e CEZ-it nuk e bota. hapi opozita, por e hapi avokati, që keni marrë ju, Ju merreni me akuza. Sinqerisht, nuk jemi firma e huaj ndërkombëtare dhe tani nëse do të perfektë! Jemi larg së qenit perfekt. Shqipëria është keni burrëri duhet të pranoni hetimin ndërkombëtar. e mbushur me probleme. Gjejini punë opozitës! E Pranoni hetimin ndërkombëtar, sikurse e kemi keni lënë Shqipërinë pa opozitë, e keni kthyer propozuar ne, që të tregoni se jeni i vendosur për opozitën në një kafene fshati, ku çdo mëngjes del të sqaruar atë që avokatët tuaj e konsiderojnë si
138 Legjislatura e 8-të Viti 2015
rastin korruptiv më të madh në të gjithë periudhën grekë, që shkojnë në Gjermani! Përgjigju akuzave e tranzicionit në Shqipëri. që të kanë bërë zyrtarët gjermanë! Kaq. Po ty të Të gjitha fjalët e tjera janë fukarallëk! Pranoni kanë ikur 70 mijë shqiptarë në 7 muaj! Më shumë hetimin që nga dita e parë kur është privatizuar se sa kanë ikur nga lufta në Siri. Operatori i Shpërndarjes së Energjisë Elektrike dhe Së dyti, para disa muajsh ka një raport, në lidhje pastaj kush i ka rënë në qafë këtij populli, kush ka me të gjitha vendet e Europës Qendrore dhe rrëmbyer miliona euro, të mbajë përgjegjësi. Dhe Jugore, për progresin ekonomik. E parafundit është këtu merr fund historia. Moldavia, e cila ka pasur rënie të punësimit. E Sa për ato që na përmende, për meritat që fundit është Shqipëria, e cila ka rënie të punësimit, paska CEZ-i për përmbysjen e madhe që paska rritje të papunësisë dhe rënie të pagave. sjellë dhe që paska ulur humbjet nga kaq në aq, Ka një raport të Bankës së Shqipërisë përpara është e vetmja dhe e para firmë në Shqipëri që u disa ditësh, e cila ka konstatuar se ka rënie të jep para publike deputetëve tuaj; është e vetmja konsumit. E di pse ka rënë konsumi, zoti dhe e para firmë në Shqipëri që u jep para publike Kryeministër? Ka rënë për shkak të rritjes së ministrave tuaj; është e vetmja dhe e para firmë taksave dhe represionit ndaj biznesit. “Për arsye në Shqipëri që u jep para publike kandidatëve tuaj të politikës së fundit që ndërmore”, thotë Banka e për deputetë. Por ju keni një marifet. Përpara se Shqipërisë, “është rrudhur rritja ekonomike dhe ka të merrni paratë publike, filloni e shisni aksionet. rënë konsumi”. Ju nuk doni t’i pranoni dhe t’i Ia kaloni vëllait, motrës, nipit, dajës, tezes dhe dilni shikoni. të larë. “Jo, ne nuk kemi, i kemi shitur aksionet! Investimet publike, zoti Kryeministër, janë 50 Nuk kemi marrë ne lekë publike, betohemi! % e planit sot, që flasim. Kjo duhet t’ju shqetësojë, Sot po të jap vetëm për njërin, sepse për atë u sepse nuk po ndërtoni asnjë rrugë, asnjë ujësjellës, përgatita ngaqë erdhi që në mëngjes. asnjë objekt arsimor, asnjë spital dhe asgjë tjetër Valentina Leskaj – Zoti Spaho, jeni për replikë! për shëndetësinë. Duke mos investuar në Edmond Spaho – Do të më lini ta mbaroj, investime publike, ke krijuar mundësinë që sepse duhet sqaruar! ekonomia të mos ecë, por të rrudhet. Përfaqësuesi ligjor i degës së zyrës së Zoti Kryeministër, në muajin shtator, ti ndërmore përfaqësimit, Arbër Abazi. Lidhjen, besoj e gjeni, “reformën” për të reduktuar informalitetin dhe e dini se! Jo, në vitin 2009, por përpara disa ditësh, krahasuar me muajin janarin, janë 42 miliardë lekë zoti Kryeministër, drejtoria rajonale Tiranë OSSHE më pak. Kjo duhet të të shqetësojë, jo të të bëj të sh.a., formulari i njoftimit të fituesit, Alko Impex qeshësh. E shkurtove planin ditën e fundit të General Construction, me adresë Kompleksi korrikut. Sot, je përsëri 30 miliardë lekë më pak. Uslluga, kati i tetë pranë Stacionit të Trenit, ka Duhet t’u japësh përgjigje shqiptarëve, sepse të marrë tenderin “Rikonstruksioni i fiderit 311, 11 kanë zgjedhur për të qeverisur, jo që paratë të kabina elektrike, rikonstruksioni kabinës, Kaldaja fluturojnë në drejtime të paditura. e Re”. Zoti Kryeministër, ju vini këtu në Kuvend dhe Ky tender, zoti Kryeministër, rikonstruksioni i na flisni për sukseset imagjinare të qeverisë suaj. fiderit 11 kabina, ka fondin limit 7 miliardë e 393 Kaq shumë suksese keni, sa po mendojmë që milionë e 177 mijë e 503 lekë. E ka fituar me vlerën edhe kohën të fillojmë ta masim nga viti kur keni 6 miliardë 608 milionë e 406 mijë e 859 lekë. Besoj ardhur ju në pushtet. Për shembull, vitit 2013 t’i se jemi të qartë! Për të tjerat, nesër do t’i sjellë themi: “viti i Ramës”, kurse në vitin 2113 të themi: dokumentet. Po deshe më shumë hollësi të sqaron “100 vjet pas Ramës”. Pra, të mos e masim kohën edhe Taulanti. me kalendarin e Krishtit, sepse keni arritur shumë Vazhdojmë edhe me dy gjëra të tjera. Na folët suksese. për sukseset e mëdha ekonomike që ka arritur I keni premtuar popullit se do ta bëni qeveria juaj dhe ditët e lumtura që po kalojmë të shëndetësinë falas. Sot, njerëzit paguajnë për gjithë ne. Ka një tregues, që nuk po jep përgjigje shëndetësinë më shumë se para ju ta bënit falas. të drejtpërdrejtë. Përgjigju akuzave që të kanë Premtuat se do t’i ulnit taksat për 95 % të dhënë zyrtarët gjermanë, për atë që ke thënë dhe shqiptarëve. Sot, njerëzit paguajnë taksa më që e përsërite këtu, që nuk janë emigrantë nga shumë se para se t’i ulnit ju. E vetmja taksë që Shqipëria, por janë nga Greqia, pra, emigrantët keni ulur ju, është ajo e importit të kafshëve.
139 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Premtuat se do të hapnit vende pune. E vetmja mbrapa. Ju ka ngelur ora te historitë tuaja. punë që keni bërë, është se keni hapur zyra pune. Unë fola me fakte dhe me emra konkretë. Nuk Njerëzit sot janë më të papunë sesa para se ju të e kam zakon të dalë e të bëj avokatin e askujt, por hapnit zyrat e punës. Keni premtuar një mori desha vetëm t’i jepja një mundësi parafolësit tim investimesh publike. Do ta bënit Shqipërinë si që iku, që të reflektonte dhe të korrigjonte Europën, por e vetmja punë që keni bërë, dhe ju qëndrimin, të thoshte ku është e vërteta midis asaj jeni i pari që e keni bërë, është se keni mbjellë që thotë partia e tij dhe asaj që them unë. Ku është pemë në autostradën Surrel-Tiranë-Rinas. e vërteta? Të ftova, profesor, të dalësh këtu, dhe Pas gjithë këtyre sukseseve që keni arritur, zoti me fakte të tregosh se ku janë, por t’i nuk mund të Kryueministër, ne nuk na ngelet gjë tjetër, veçse thuash: “kjo kompani e ka zyrën në katin e tetë, te t’ju këndojmë ato katër vargjet nga Shakaxhiu i pallati “filan””, dhe asgjë tjetër, dhe të bësh Përparimit, të Fan Nolit: deduksionin se, meqenëse kompania e ka zyrën “Rroftë Edi Rama, rroftë, në kat të tetë, në “filan” pallat, atëherë kompania Rroftë shakaxhiu i përparimit, është e Sadri Abazit. Kjo logjikë do të kishte skuqur Brez pas brezi u kujtoftë, edhe autorin e Zhvejkut. As autori i Zhvejkut nuk si stërnipi i Nastradinit”. do të shkonte kaq larg. Faleminderit! (Ndërhyrje nga salla) Valentina Leskaj – Po, zoti Kryeministër! Çfarë the? Pranove me fjalët e tua se sa të (Ndërhyrje nga salla) turpshme janë akuzat që bëni ju çdo ditë, se çfarë Zoti Paloka, do të flasësh, por me Rregullore, gënjeshtrash dhe se çfarë mungese të plotë Kryeministri e merr fjalën në çdo kohë. E kemi fantazie, përgjegjësie, respekti keni ju për veten miratuar bashkërisht Rregulloren. tuaj, në radhë të parë. Edi Rama – Atëherë... Profesor! E kupton se çdo të thotë “profesor”? (Ndërhyrje nga salla) Një profesor që del dhe flet marrëzira, sepse ia Taulant, të lutem! kërkon partia. Një parti që u jepet marrëzive me Valentina Leskaj – Zoti Balla, mos ndërhyni! një synim të vetëm: baltë, baltë, baltë, se diku do Ruani etikën! të ngjisë. Edi Rama – Taulant, duhet t’i mirëkuptoni Çfarë janë këto? Çfarë më thua: “tatimet, të viktimat e basteve të humbura. ardhurat”? Për çfarë flisni ju? Ju që e latë Atëherë, profesor, qëndrova për t’ju dëgjuar dhe Shqipërinë në informalitet në çdo sektor. Më thua jam shumë i zhgënjyer. Me sa duket mungesa e një sektor, ku nuk kishte informalitet dhe motorit të makinës opozitare këtu në parlament, paligjshmëri, që e bënit ju ditën dhe natën? bën që ju të bëni atë zhurmën e makinës, por E latë Shqipërinë me qindra-mijëra ndërtime pa makina nuk ecën. Jeni si ata fëmijët që bëjnë “zh- leje rrugëve, duke bërë kalorësin e legalizimeve. zh-zh-zh-zh”, por makinë nuk ka, bëjnë zhurmë Ne, vetëm në këtë periudhë, kemi bërë disafish në vend. legalizime më shumë se ju. Megjithatë, më dhe mundësinë të të përsëris E latë Shqipërinë me të gjithë biznesin rrugëve. ty dhe të gjithëve ju, por jo për ju, por për publikun: Çfarë kërkoni? Çfarë pretendoni? Informalitet nga unë nuk predikoj asnjëherë suksese imagjinare të katër anët. Nuk është vetëm çështje të dhe as suksese si ato që predikonit ju. Vetëm se ardhurash, por është çështje se sa thellë e ju bëni një gabim. Në kohën kur ju ishte bërë rrënjosët sjelljen antishtet dhe antibashkësi të mendja “rrugë” dhe çdo ditë 1 në 3 fjalë e kishit qytetarëve europianë të Shqipërisë. “rrugë” dhe një fjali e kishit “Rrugë-rrugë-rrugë”, Më thoni një sektor, që të thuash: “Po, këtë e ne nuk thoshim që ju nuk bënit rrugë, por thoshim bëtë”. Më thoni vetëm një. Kë? Energjinë? E latë se i bënit keq rrugët. Ndërkohë që ju, me këtë copë –copë sektorin, nga ku Shqipëria dhe mënyrë, nuk keni asnjë mundësi, jo që të na vini shqiptarët duhet të nxjerrin fitime. E latë të zhytur në pozitë të vështirë, por që të keni, të paktën, një në humbje, të zhytur në borxhe, të zhytur në minimum besueshmërie. Përsëri, ky nuk është detyrime dhe të zhytur në dëshpërim. Kë latë ju problemi im. Problemi im është se si ka mundësi, në rregull. Bujqësinë? Shkoni atje? që pas 2 vjetësh, akoma nuk hapni sytë, akoma Unë habitem si nuk ju vjen zor, që spekuloni nuk hapni mendjen, për të kuptuar se jeni 2 vjet me padijen e njerëzve! Merrni këtu ca bujq dhe u
140 Legjislatura e 8-të Viti 2015
thoni: “Do t’jua marrë frymën qeveria për niptin”, Vazhdoni tani kundër regjistrimit të bizneseve! por si për niptin? Ju i latë pa nipt, domethënë i latë Vazhdoni kundër rëndesës së kasave! Vazhdoni rrugëve. Nipti nuk sjell taksa. Nipti, nga të të thoni: “Lërini njerëzit të lirë! Nuk regjistrohet padukshëm, e bën të dukshëm bujkun në raport njeriu, regjistrohet parcela”. Vazhdoni me parcelat! me subvencionet dhe me fondet. Asnjë metër katror nuk do ta zgjeroni parcelën ku Pyesni në Bashkimin Europian: a ekziston jeni mbledhur këtu, asnjë metër katror, madje më ndonjë në Bashkimin Europian, që të financojë pak do të jeni herës tjetër. Vazhdoni kështu! Ju, i projekte bujqësie, por që nuk dihet se kush i merr? dini shqiptarët budallenj. Shqiptarët na kanë votuar Ju po spekuloni në mënyrë kriminale me padijen ne për të bërë shtet dhe ne do të bëjmë shtet. Do e njerëzve. I latë të paditur për 8 vjet. Çfarë bëtë ta bëjmë shtetin, me të gjitha reformat që ju nuk i ju 8 vjet me njerëzit në fshat, për t’i bërë ata të bëtë, me të gjitha kostot, që ju nuk patët kurajën t’i kuptonin, që për t’u përgatitur për në BE, duhen merrnit dhe me të gjithë mbështetjen, që ju, as e rritur kapacitetet, në radhë të parë duke u kishit dhe as keni për ta pasur ndonjëherë. Mos favorizuar dhe në radhë të dytë, duke u zhvilluar vazhdoni më me këtë diversion, se e di si dukeni? për të bërë projekte. Çfarë bëtë ju? Dukeni si çelosë, dukeni sikur ju kanë lënë (Ndërhyrje nga salla) vetëm në shtëpi e kanë ikur në shtëpi tjetër. Lëreni Çfarë grantesh? Para që i hidhnit sa andej këtej, diversionin! pa kriter dhe pa karar! Kot. Valentina Leskaj – Fjalën e ka zonja Topalli. (Ndërhyrje nga salla) Jozefina Topalli – Do të flas shumë shkurt, Ju keni bërë gjëra të paimagjinueshme. Në zonja drejtuese e seancës. vend që të thoni: “Mirë! Nipti shumë mirë, por pse Kryeministri ka harruar që është në vitin e tretë nuk e marrin të gjithë?”. Ju doni të pengoni një të qeverisjes, por stërzgjatja e tij, me mënyrën si proces historik për bujqësinë, që njerëzit, që jetojnë foli, nuk ka asnjë lidhje me parlamentin dhe me në fshat, të kuptojnë që nuk mund të vazhdojnë të karrigen e tij si kryeministër, nuk ngjason as me bëjnë vetëm skllavin atje, por duhet të regjistrohen filmin “Game of thrones”, por ngjason më tepër dhe në bazë të regjistrimit, të marrin pastaj edhe me të folurën në kabare. mbështetjen që u takon, pra të jenë pjesë e Sot ka një arsye të madhe më shumë se projekteve. Nuk jep BE-ja asnjë lek, në qoftë se asnjëherë tjetër. Sot, Kryetari i parlamentit, nuk je i regjistruar. ministrat e LSI-së, deputetët e LSI-së e kanë (Ndërhyrje nga salla) bojkotuar qeverinë e 1 milion shuplakave. Sot Zoti Shalsi, foli kolegut! “Regjistrohet parcela”, qeveria e Edi e Ramës ka rënë. Ky është thelbi i thotë ai, “jo njeriu”. Njerëzit janë të paregjistruar, stërzgjatjes në gënjeshtra, në mashtrime, në fyerje, parcelat janë të regjistruara. në sulme dhe në kërcënime që i bën opozitës. (Ndërhyrje nga salla) Zoti Kryeministër, kur nuk ka më vota, është Cilin sektor? Më thoni një sektor? Krimin? Kë? mirë të shkohet në zgjedhje të parakohshme. Je Rendin, latë ju mirë? Shikojini shifrat! në vitin e tretë të qeverisjes. Në 25 vjet nuk gjendet (Ndërhyrje nga salla) një qeveri tjetër e majtë apo e djathtë që të ketë Këta bërtasin sipas temave që u kanë futur në dështuar në mënyrë spektakolare si qeveria e kokë. Zërat vijnë sipas pllakave të gramafonit. I drejtuar prej jush. Asnjë bisedë me pasqyrën, duke vjen tema, hop ngrihet, siç ndizet gramafoni. menduar se çfarë do të thoshte kundërshtari për (Ndërhyrje nga salla) t’iu përgjigjur me gënjeshtra, nuk ju shpëton nga Atëherë, që të mos them të gjithë radhën e kjo situatë. Nuk është dramatike të shkosh në gjërave, që ju i bëtë si i bëtë, dhe prandaj zgjedhje të parakohshme. Shkohet, u tregohet se përfunduat ku përfunduat, por po jua përsëris: ju çfarë ke bërë. Thuaju atyre, se ndoshta të besojnë, nuk keni asnjë shans. Bëni propagandë sa të doni. që është rritur 10% punësimi në Shqipëri! Thuaju Ju harruat, që ka vetëm 4-5 muaj, nga momenti shqiptarëve, se ndoshta të besojnë, që janë rritur kur ju e morët përsëri përgjigjen nga shqiptarët, të ardhurat! Dil e thuaju shqiptarëve, se ndoshta ashtu siç e meritonit. Bëtë gjithë atë propagandë të besojnë, që çmimet kanë rënë! Dil e thuaju kundër reformës në energji, kundër pagesës së shqiptarëve se i vjen era shtet këtij shteti! dritave. Çfarë nuk bëtë dhe asnjë votë nuk i keni Vetëm sot, në përgjigje të premtimeve se do të hequr këtij koalicioni. ketë shëndetësi falas, dëgjuam se në Berat edhe
141 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ambulancat janë kthyer në salla bukurie ku bëjnë përpara meje dhe pastaj diskutojmë. pedikyr. Kjo është era shtet. Një shtet ku kërcet Mua të më falni, se nuk kam asnjë minutë për tritoli, një shtet që është kapur prej fyti nga mafia, të humbur këtu. një shtet ku vriten, një shtet ku ministri i Brendshëm Faleminderit! bashkë me Kryeministrin zgërdhihen, edhe pse me Valentina Leskaj – Faleminderit! makinat e tyre trafikohet drogë, një shtet ku Po, zoti Paloka. deputetët janë të akuzuar për vrasës, deputetët Edi Paloka – Zonja drejtuese e seancës, janë akuzuar fort për tutorë të qenieve njerëzore Së pari, unë e kuptoj pozicionin tuaj, sepse ju dhe Kryeministri në seancën e kaluar e dridhte tri nuk mund të dilni para atij që iku, por ju nuk mund herë rresht fjalën se nuk kishte guxim të thoshte të lejoni që ky parlament të shkatërrohet me keq që deputeti nuk kishte dhënë dorëheqjen, ndryshe seç është tani, sepse e keni detyrim, zonja nga çfarë i kishte gënjyer shqiptarët, deputetët, drejtuese e seancës, që, pasi flet ai që e keni qeverinë, partnerët etj. kryeministër, duhet të flasë një person i caktuar Zoti Rama, të ka rënë qeveria! Ilir Meta të ka nga Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike. Ne ikur. Ministrat të sabotojnë. Asnjë deputet i LSI-së nuk jemi këtu që të dëgjojmë për 3 orë të tëra nuk është këtu në sallë. Ti je vetëm. Shko në ligjëratën e Edvin Ramës, sepse sot ka thithur më zgjedhje të parakohshme! Drejtoju shqiptarë dhe shumë viza se zakonisht, dhe i mbajti doza më ta shohim a do ta japin votën për të gjitha premtimet gjatë. e mbajtura! Me këtë rast jam i detyruar të bëj edhe një Valentina Leskaj – Po, zoti Kryeministër. sqarim për mesazhet e shumta që vijnë për këtë Edi Rama – Jozefinë, kryetari i partisë tane, ky sjellje të Kryeministrit, që ikën e vjen, zverdhet e i vogli, jo i madhi, përpara disa muajsh i ftoi skuqet. Jam interesuar edhe unë, por, të dashur shqiptarët në një referendum. Thirrjes për refer- qytetarë, nuk është komplet faji i tij. Ne e kemi endum iu bashkuan të gjithë, përveç teje, por këtu denoncuar, por edhe ministrat e PS-së e kanë nuk hyj të gjykoj se çfarë arsyesh kishe ti që nuk denoncuar faktin se ai që ne kemi kryeministër kërkove referendum, por faktikisht u kërkua një drogohet. Ai merr kokainë. Kjo është edhe arsyeja referendum nga Partia Demokratike dhe u tha e kësaj sjelljeje, sepse pa i dalë doza nuk pushon shqiptarëve më 21 qershor të shkojnë të gjithë në dot. votime për të rrëzuar qeverinë, janë orët e fundit, Jam i detyruar të bëj këto deklarata jo shumë tik-tak, tik-tak, me sahat me zile, me zile pa sahat serioze për momentin, por jam i detyruar pikërisht dhe shkuam në referendum. Jozefinë, po të kujtoj nga ai që foli para meje. rezultatin e referendumit: 1 milion ishin, 1 milion Sigurisht, do të flas edhe për atë që u intereson janë. Nuk po të llogaris çfarë u shtuan, po të llogaris shqiptarëve më shumë. vetëm çfarë ishin dhe çfarë janë përsëri. Tha këtu se neve na pëlqen pisllëku, por do t’i Zgjedhje të parakohshme se ti ëndërron që të kujtoj diçka, meqë këtu është edhe Fideli. Para ca humbë përsëri kryetari yt i vogël dhe pastaj të kohësh, ky zotëria, kur ishte në fazën e të Hipi, se shohësh e të bësh në punët e SHQUP-it, ne nuk ka kaluar disa faza ky që e keni Kryeministër, vinte mund të bëjmë dot. te lokali i Fidelit ku mblidheshin gazetarët dhe, pasi Ju jeni në hall, ne jua dimë hallin, “halle halle qelbte lokalin me erë të keqe, u mburrej se kishte kjo dynja, halli hallit nuk i ngjan”, kështu është bërë 6 muaj pa u larë. Ky thotë sot se kemi marrëdhënie SHQUP-i, por ne nuk merremi dot me hallet tuaja të këqija me pisllëkun. Thashë që jam i detyruar ta dhe nuk shkojmë dot në zgjedhje se keni ju halle. banalizoj fillimin e kësaj fjale, sepse më detyroi ai Nuk mund të kërkosh zgjedhje të parakohshme që ishte para meje këtu. kur ende nuk është tharë vula e rezultatit të 21 Sigurisht, jo se ky parlament meriton ndonjë qershorit. E kërkuat ju referendumin, nuk e respekt më të madh, sepse këtu ku është kërkuam ne. Kështu që, gjejini punë opozitës, katandisur, do të kemi kryeministra si ai e ca më merruni me gjëra serioze, hajdeni këtu për të keq akoma. E patç sot këtu, foli gjatë, për fat të diskutuar për çështje programore. Por që ta bëni mirë, se nuk mërzitemi ne edhe kur na fyen, qoftë këtë, ju duhet një program, program nuk keni. Edhe edhe mua. Është mirë ta shohin shqiptarët. E pamë po të keni program, ju duhet një lider, lider nuk sesi foli këtu për 3 orë duke u krehur kur Shqipëria keni, ja ku jeni katandisur te ky lideri në pritje këtu vazhdon të digjet. Ky Kryeministër problemin më
142 Legjislatura e 8-të Viti 2015
të madh ka se kush është më i bukuri në çift. Ky të vogël në rajon. Këtë u tha Kryeministri apo Koçoja. E kam fjalën për çiftin drejtues të shqiptarëve që janë jashtë kësaj salle, që ne Partisë Socialiste, jo për ndonjë çift tjetër. E keni qenkemi vendi me papunësinë më të vogël në parë në mediat e tij, sepse ato i marrin vesh se rajon. çfarë diskutohet në mbledhje, se me gjithë këto Çfarë u tha tjetër? U tha që është rritur konsumi halle që ka Shqipëria, problemi i kryeministrit tonë dhe se shqiptarët po konsumojnë më shumë dhe është se kush është më i bukur, ky apo Koçoja. po jetojnë më mirë. Po konsumi i cilit, i kanabisit Edhe për atë raportin me bukurinë që tha këtu, ky apo i kokainës, sepse, fatkeqësisht, shqiptarët nuk zotëri këtë problem ka. po marrin dot ushqime as me listë pas aksioneve Por le të kthehemi te pjesa serioze, jo se ishte të kësaj qeverie. Nuk u japin as me listë fukarenjve serioz ky te kjo pjesë, por sepse shqiptarët kanë dyqanxhinjtë e vegjël, sepse janë të detyruar t’i nevojë të marrin vesh për gjërat që i shqetësojnë. tregojnë faturën bandës së tatimeve, sepse duhet Përmendi raportin e Standard&Poors. Nuk do t’i tregojnë faturën bandës së tatimeve që u shkon të zgjatem shumë te ky raport, sepse do të bëhet aty. Dhe i ka lënë fukarenjtë pa bukën e listës. Po publik, por të paktën ky raport ka thënë dy gjëra: Kryeministri thotë se ne po konsumojmë më kjo qeveri nuk ka realizuar të ardhurat, dhe këtë e shumë. Ah, Kryeministri, sigurisht po! Ka bërë gati dinë të gjithë. Fakti më i fundit është i këtij muaji, edhe ekspozitën e radhës, do ta hapë këtë herë ku megjithëse u morën shpirtin qytetarëve dhe në një kontinent tjetër dhe sigurisht që është më i bizneseve me atë ashtuquajturin aksion kundër bukur se Koço Kokëdhima! informalitetit, prapë dolën 50 milionë euro minus. Na tha neve se ne jemi të shkëputur nga Dhe këtë e thonë këta. Pse?! Jo se nuk ua realiteti, se realiteti është, në fakt, ai që lexoi këtu. mbledhin ato qindarka shqiptarëve, por sepse ato Ajo është e vërteta për shqiptarët dhe ne që flasim qindarka përfundojnë në xhepat e këtyre. këtu jemi të shkëputur. Sigurisht që ne jemi të Ai raport ka thënë edhe që qeveria ka rritur shkëputur, sepse ne jetojmë përditë me shqiptarët borxhin. Për çfarë e ka rritur?! Për investime?! dhe i prekim përditë hallet e tyre. Por realiteti qenka Çfarë po ndërton?! Çerdhe, rrugë, kopshte, rrugë?! ky që tha Kryeministri, që ne jetojmë mirë dhe jemi Ato para ua shpërndan familjarëve të këtyre dhe në parajsë. Madje edhe ata shqiptarë që ikin, nuk jo me tendera, por pa tendera fare. Ua kalon direkt janë shqiptarë, por janë grekë. Qeveria gjermane nga OSHEE-ja në xhep, nga Ministria e e ka inatin me Kryeministrin tonë dhe i regjistron Shëndetësisë në xhep të ministrit. Nga ministritë si shqiptarë, por ata janë grekë që po ikin nga ferri e tjera në xhep të ministrave, nga një ministër te grek dhe habitem pse nuk vijnë në Shqipëria!? Kaq një ministër. Shqiptarët janë aty, po vrasin veten mirë sa jemi ne, ata më mirë le të vijnë këtu! Ne nga mjerimi, po kalben burgjeve më shumë se në jemi në parajsë këtu, u thotë Kryeministri kohën e Enver Hoxhës. Por Kryeministri ka hall se shqiptarëve, ndërsa ne na thotë se nuk e njohim kush është më i bukur, ai apo Koçoja. Nëse do të realitetin. Por serish, Rama është më i bukur se kishte këto suksese që na tha këtu, qoftë bazuar Koço! edhe te raporti i Standard & Poors që foli, që janë Sa për realitetin, më qëlloi që këto ditë të lëviz profesionistë dhe e dinë që të paktën do ta kishin në Veri të Shqipërisë, në disa zona në të cilat është ngritur një gradë, por nuk e kanë përmendur këtë pak të thuash se njerëzit jetojnë në mjerim. Duke pikërisht sepse nuk ka suksese. As në ato letra që filluar nga Kamza, Paskuqani e deri në Malësi të lexon ky, sepse realitetin e dinë shumë mirë Madhe e Pukë është një tmerr. Pak kohë kisha që shqiptarët. nuk kisha lëvizur andej, por gjendja është bërë 10 Unë do të përsëris disa nga ato që tha herë më katastrofike. Kryeministri iku, por desha Kryeministri, sepse dua që, nëse ka ndodhur që t’i transmetoj shumë fjalë nga njerëzit që takova ndonjë shqiptar nuk e ka dëgjuar, të dëgjojnë se andej. Me gjithë dëshirën e madhe, po e ruaj etikën çfarë u tha sot Kryeministri e vendit të tyre. U tha dhe nuk do t’i them ato fjalë që më kërkuan t’ia që është rritur punësimi në Shqipëri mbi 10% dhe, transmetoj Kryeministrit, lider botëror, se populli i nëse ndonjë shqiptar nuk e ka dëgjuar, bën mirë tij është shumë i lumtur! Është një mjerim i ta dëgjojë, sepse këtë u tha kryeministri i tyre, që papërshkrueshëm, familje të tëra që janë zhdukur këtu në këtë Shqipëri punësimi është rritur me 10% nga Veriu i Shqipërisë, fshatra të tërë nuk dhe që Shqipëria është vendi me papunësinë më ekzistojnë më, sepse banorët e tyre janë larguar
143 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nga parajsa e Ramës. për Kryeministrin është e tillë kur i leverdis Njerëzit po shkojnë drejt rrënimit total. Fjalët e Kryeministrit, por në të kundërtën jemi vend sovran, tyre nuk janë vetëm dëshpërim dhe zhgënjim, por na duhet ajo drejtësi. kanë edhe revoltën dhe krismën, ky zotëria, do Le ta hetojnë dhe do të hetohet. Jua kam thënë t’ua dëgjojë shpejt. Njerëzit po shpërthejnë dhe ky edhe herën tjetër, duan apo nuk duan, kjo çështje zotëria do ta shohë parajsën shumë shpejt. Le të e ka marrë rrugën. Rrinë e bëjnë intriga me njëri- vijë e të mburret këtu pastaj që shqiptarët jetojnë tjetrin dhe duan ta gjejnë kush ua nxori, nga ua mirë! Mund të vijë të thotë këtu se ata, të revoltuarit, futi, si ua a futi. Tha një gjë të vërtetë Kryeministri kushedi nga i ka sjellë Sali Berisha, se shqiptarët dhe kolegu im, që foli pak më parë, që ne si opozitë e vërtetë që njeh Kryeministri jetojnë në parajsë. nuk po bëjmë disa gjëra që duhet të bëjmë, sepse Ky me Berishën e ka, sepse aty i dhemb akoma. edhe nuk e kemi mundësinë për disa gjëra. Ca Shqiptarët nuk sigurojnë dot bukën për fëmijët dokumente, në fakt, që kanë filluar të na vijnë kohët e tyre, ndërsa këta kërkojnë t’ua marrin edhe e fundit, edhe nuk i kemi pasur në dorë, sepse shpirtin. U kanë marrë qindarkat e fundit dhe nuk e kemi mundësinë, sepse nuk mund të kishim vazhdojnë t’ua marrin. Bandat, se vetëm banda ne në dorë letrat e avokatit të qeverisë për mund t’u thuash, nga njëra anë bandat e OSHEE- shembull. Letrat e avokatit të qeverisë për CEZ-in së, nga ana tjetër bandat e tatimeve, sulen t’u nuk i kemi në dorë ne si opozitë, por kanë filluar të marrin edhe shpirtin. Po u marrin çdo gjë. Po pse?! na i sjellin. Ato dhe të tjerat që do t’i paraqesin Që t’i ndajnë këta me njëri-tjetrin. Nuk janë firmat kolegët e mi sot. tona thonë, janë të familjarëve. Po kë do të bëjnë Besoj që kaq e kupton Kryeministri edhe atje budallenj?! Ju marrin shpirtin shqiptarëve që të lart se aq i gjatë sa është, i shkon mendimi edhe ndajnë milionat me njëri-tjetrin, fillon nga ministri i aty. Po e sheh se çfarë po ndodh edhe në rajon, parë, deri te ministri i fundit, që kanë ikur të gjithë, çfarë ndodh në Maqedoni, Mal të zi, me atë që sigurisht pas shefit, pas grykës së hinkës, sepse, Kerry e quajti oligarki dhe që duhet qërohet nga në të vërtetë, letrat që kemi kanë nga një emër Ballkani. Kaq e kupton ky Kryeministër, prandaj i ministri mbrapa, por kjo qeveri është si hinkë dhe ka shtuar dozat para se të hyjë në parlament. gryka e hinkës është Kryeministri. Gjithë ato para Prandaj, le të dalë këtu nga tri orë, nga 13 orë që vidhen tek ajo hinka shkojnë, tek Kryeministri, e t’u thotë shqiptarëve çfarë të dojë. I ka ikur situata se jo më kot doli tri orë t’i mbronte këtu. nga duart! Edhe kjo që u përmend këtu se fakti që E mbani mend që ka thënë se skandali më i s’ka gjysmën e qeverisë dhe asnjë deputet aleat parë që do të dalë nga ministrat, do të largohen të tij, e di ai që ka një domethënie. Por për ne pak nga qeveria?! Skandalet po i dalin çdo orë, me rëndësi ka kjo. fakte, me dokumente. Për ne pak rëndësi ka ajo që shqiptarët vuajnë Përmendi CEZ-in dhe sigurisht do të vazhdojë çdo ditë që kanë arritur aty ku nuk mban më. Nuk ta përmendë CEZ-in. Ia tha kolegu im pak më parë, munden më! Këtë na e thonë ne, por shumë shpejt ka një mënyrë që të hetohet afera nga fillimi deri do t’ia thonë dhe këtij Kryeministri. Shqiptarët po në fund. Por çfarë thotë Kryeministri?! Jo, thotë, ua kalojnë sirianëve në Gjermani. Janë kthyer edhe nuk ka nevojë për hetim ndërkombëtar, ta hetojnë një herë, jo për faj të tyre, e përsëris, jo për faj të institucionet shqiptare. Dakord. Por, kur këto tyre, në qytetarë që po shihen me përbuzje. Por institucione të larta shqiptare, si KLSH-ja, thonë prapë Kryeministri ynë është më i bukur se Koço! që ministri i kësaj qeverie, me një firmë që ka vënë, Shqiptarët po kalben në mjerim, po ne kemi u ka fshirë shqiptarëve 500 milion euro, për Kryeministër më të bukur se Koçon! Mungojnë 50 Kryeministrin është armik. Institucion shqiptar milionë në arkën e qeverisë, megjithëse po ju është, pra, por në këtë rast për Kryeministrin ky merret shpirti bizneseve. Pak minuta më parë më është i degjeneruar, siç është dhe drejtësia e erdhi një mesazh, që më thotë për një banesë të degjeneruar për Kryeministrin, pra në këto raste shkatërruar para pak muajsh, në ish-ambasadën sovraniteti, thotë Rama. Ne jemi vend sovran, kemi turke, ku banonte një familje e thjeshtë tiranase, institucionet tona. Po Kontrolli i Lartë i Shtetit a sot i kanë vajtur dhe i kanë marrë, jo, biznes, jo se është institucioni ynë? A jemi vend sovran?! Ja, biznes është fjalë e madhe, por i kanë marrë atë pra, nuk i intereson, nuk i leverdis në këtë rast të dyqanin e vogël. “Kam shtatë fëmijë, thotë, për të jemi vend sovran. Edhe ajo drejtësia e degjeneruar rritur”. Ia kanë marrë, ia kanë grabitur bandat e
144 Legjislatura e 8-të Viti 2015
tatimeve. Po prapë ne, kemi Kryeministrin më të se Koço! bukur se Koço Kokëdhima! Faleminderit! Ministrat janë pothuajse të gjithë nën akuzë, të (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) gjithë për korrupsion. Përditë, të gjithë, nxjerrin Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Paloka! fakte, jo vetëm opozita. Ngado vijnë fakte për Vazhdojmë me debatin për projektligjin “Për korrupsion e kësaj qeverie. Megjithatë këta auditimin e brendshëm në sektorin publik”. vazhdojnë të jenë krenarë. Rama vazhdon të jetë Fjalën e ka zoti Ervin Koçi. krenarë për ministrat e tij, sepse ne jetojmë mirë, Përgatitet zonja Arbiola Halimi. jetojmë në parajsë. Ervin Koçi – Faleminderit, zoti drejtues i Jua thashë që isha në Veri. Kishte ca që jetonin seancës! mirë, quheshin kanabistë dhe ishin çuditërish Fillimisht do të them disa fjalë për projektligjin, socialistë, i njihnin aty, i dinin me emra. Njëri u kap pasi përfaqëson një akt të rëndësishëm në kuadër para pak ditësh në Durrës, se e kapën në tufë, jo të reformës së vazhdueshme të ndërmarrë nga se donin ta kapnin, ishte këshilltar i PS-së në Ministria e Financave për përmirësimin e Malësinë e Madhe, dhe tjetri doli sot, qenka ad- menaxhimit të financave publike, për përdorimin e ministrator, po i PS-së, në Mirditë. Por a e dini pse fondeve buxhetore me efiçencë, me efektivitet dhe e kanë kapur atë?! Jo, se këta ndjekin krimin, me ekonomi. Ky projektligj është për t’u vlerësuar, sikurse thotë njëri që ne jemi ndryshe, ne luftojmë pasi, së pari, zgjidh disa probleme që janë krijuar krimin, por sepse ai ka bërë gabimin që ka sharë nga ligji i vjetër, i cili përcakton kriteret e veçanta Ramën në një moment dhe e kanë kapur. Se për punësimin e audituesve të brendshëm, sikur kështu socialistët, kanabistët nuk i prek kush. Janë janë certifikimi dhe vjetërsia në punë, duke zgjidhur fakte që dalin përditë. Ne kemi ministrin, nuk kemi një nga problemet kryesore, që janë sot punësimi pse të merremi me këshilltarë e administratorë. i punonjësve të pacertifikuar si auditues të Këta po, jetojnë mirë dhe qeveria jeton mirë, brendshëm në sektorin publik. ndërsa shqiptarët… Do ta vlerësoj këtë projektligj, sepse ky është Më thanë, në fakt, që atje lart e kërkonin dehe bërë në konsultë të gjerë me grupet e interesit për Ramën t’u shkonte për vizitë. Nuk e di çfarë të shmangur problemet e evidentuara në vite nga mikpritjeje donin t’i bënin, por bën mirë të shkojë. ligji ekzistues, si dhe është konsultuar edhe me Ju thashë realiteti, që ne e prekim çdo ditë, partnerët ndërkombëtarë, ku ndryshimet ligjore të është ky që po them këtu. E di apo nuk e di Rama, propozuara janë përgatitur me asistencën e kjo pak rëndësi ka. Kam përshtypjen se e di, SIGMA-s, si edhe janë dërguar për mendim pranë pavarësisht se nuk e pëlqen, por është një realitet DG-Budget të Komisionit Europian. Projektligji u që do të shpërthejë dhe do të shpërthejë shpejt. jep mundësi edhe për të krijuar komitetet e auditimit Nuk besoj se kjo qeveri do të ikë se Rama nuk pranë organeve të pavarura monitoruese- shkon me Metën. Kjo është çështje e tyre, këshillëdhënëse për menaxhimin e lartë, me qëllim rregullohen e prishen si t’u dalë pazari i radhës. arritjen e objektivave të përdorimit të fondeve Ramës i duhet ta marrë vrapin shpejt, dhe e ka buxhetore me eficencë, efektivitet dhe me zakon këtë punë. ekonomi. Dhe në fund fare, meqenëse kishte merak për Ndryshimet e ligjit të auditit, në mënyrë që të bastet që vë unë, kjo është një çështje që dihet, jenë më me efektivitet dhe të zbatohen në mënyrë nuk është punë, por po e sqaroj, e kam thënë edhe të plotë në praktikë, duhet t’i rekomandojnë publikisht, nuk ma zbuloi Rama sot: është e vërtetë Ministrisë së Financave dhe strukturave të tjera që e vë ndonjë bast, por bastin e fundit që vura e përgjegjëse që të rrisin ndërgjegjësimin e niveleve humba. E vura për Shqipërinë, kundër Serbisë. të larta të menaxhimit, vlerësimin e auditimit të Humba. Shpresoja dhe besoja që do të fitonte brendshëm, si dhe cilësinë e kapaciteteve Shqipëria, si shumë shqiptarë të tjerë, që ky zotëria audituese, ku Ministria e Financave dhe autoritetet ose i la rrugëve, ose i futi në burg. Jam i bindur që e tjera të orientojnë auditimet e brendshme të ky ka fituar tek ai bast, sepse iu shkoi edhe në njësive publike, të fokusojnë punën në auditimin e dhomat e zhveshjes së lojtarëve serbë, dhe në performancës së sistemeve të menaxhimit dhomat e zhveshjes, kush nuk e di, lojtarët rrinë financiar dhe kontrollit. edhe lakuriq dhe ju tregoi se ky është më i bukur Tani do të flas për problemet e CEZ-it, një
145 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
problem, i cili është kthyer në një debat publik, milionë euro të rrezikuara në Abribtrazhin politik ku janë përfshirë disa institucione. Siç e ndërkombëtar me shoqërinë DIA, ku kjo çështje përmendi edhe Kryeministri, OSHEE-ja po kthehet është bërë kombëtare, dhe në saj të kësaj në një model pozitiv sesi duhet të administrohet marrëveshjeje ne arritëm të siguronim një ndërmarrje publike, ndërsa sot ajo po sulmohet dokumentacionin e nevojshëm, në mënyrë që nga opozita, e cila është keqësuar apo verbuar kompania DIA të tërhiqet nga Arbitrazhi pa kosto nga ndryshimet që kanë ndodhur në këtë sektor. financiare për palën shqiptare. E gjithë kjo Akuzojnë pse ne bëmë një marrëveshje, me dijeni marrëveshje që ne bëmë me kompaninë CEZ, e të plotë, për të zgjidhur konfliktin me CEZ-in. CEZ- cila u bë në zyrat e Sekretariatit për Energjinë në i në vitin 1999 pagoi shumën 102 milionë euro për Vjenë, në prani të Komisionerit për Zgjerim të të blerë 76% të aksioneve të kompanisë publike Bashkimit Europian, ne garatuam 273 milionë euro të asaj kohe. Në momentin që ne bëmë kredi të buta për investime në sektorin energjetik, marrëveshjen me kompaninë, CEZ kishte asete njëkohësisht arritëm të merrnim 23,6 milionë euro prej 170 milionë eurosh dhe së bashku këto bëjnë grante pa asnjë kosto, thjesht të dhuruara dhe të 282 milionë euro dhe të gjitha këto u blenë vetëm përthithura nga donatorët për të investuar në këtë për 1 euro. Pra, gjithë këtë shumë, e cila vlente sektor. Pra, janë rreth 300 milionë euro investime 282 milionë euro, shteti shqiptar e bleu vetëm 1 të garantuara, të cilat sigurojnë që ky sektor të euro. Në kohën që u bë marrëveshja CEZ kthehet në fitimprurës për shtetin. Ne këtë e kemi Shpërndarje kishte 87,1 milionë euro detyrime, parë te humbjet, të cilat ishin në 52%, sot janë në kredi ndaj institucioneve ndërkombëtare apo edhe 25%, ndërsa nga 150 milionë dollarë, që ne shërbime të ofruara nga kompania mëmë, CEZ, investonim nga buxheti i shtetit për të mbajtur në dhe pala shqiptare ia njeh këtë borxh, duke këmbë kompaninë, sot parashikohet që kjo përfshirë edhe interesat që shkojnë në total 95 kompani të dalë me një fitim vjetor me rreth 100 milionë euro detyrimi për 4 vjet. Njëkohësisht, CEZ- milionë dollarë, që do të thotë më shumë detyrime i kërkonte qindra milionë euro dëmshpërblim për dhe taksa të derdhura në buxhetin e shtetit. heqjen e njëanshme të licencës dhe ne nuk Unë gjithsesi, edhe pse është bërë një prob- paguam asnjë lek. Po të shkonim në Arbitrazh pa lem, ku ministri i Energjetikës është çuar për diskutim që ne do ta humbnim gjyqin, për shkak procedim penal pranë prokurorisë, kam besim se se të gjithëve u kujtohet sesi Policia e Shtetit ministri do të shkojë në prokurori dhe do të shkonte nëpër zyrat e CEZ-it të asaj kohe me qëllim dëshmojë, nuk besoj se do të marrë raporte dhe të caktuar, për të larguar administratorët e kësaj do të shkojë për udhëtim jashtë shtetit për të kompanie, të cilët operonin në Shqipëri. shpëtuar nga prokuroria. Por do t’i kërkoja Kontrollit Gjithashtu, CEZ sh.a Shpërndarje kishte 205 të Lartë të Shtetit dhe Prokurorisë të hetojë të gjithë milionë euro borxhe të papaguara për blerje të historinë e CEZ-it, privatizimin, mënyrën sesi u energjisë elektrike ndaj KESH-it dhe OST-së pa largua, mënyrën sesi ndryshonin çmimet deri te kamatë, por njëkohësit konsumatorët, familjarët, marrëveshja. Po ashtu të hetojë privatizimin e bizneset dhe shteti vetë kishin detyrime ndaj kompanisë ARMO, e cilat sot është një kompani kompanisë CEZ Shpërndarje në shumën 500 që nuk vepron, apo të hetojë si u privatizua milionë euro borxhe pa kamatë. Pra, po të bëjmë shoqëria Albpetrol, ku 85 milionë euro mungojnë një raport të thjeshtë janë 295 milionë euro më përsëri në buxhetin e shtetit, si dhe HEC-et e shumë. Në qoftë do të ishte administruar në famshme. Pra, duhet bërë një hetim i plotë për të mënyrën e duhur këto para do të mblidheshin në gjitha privatizimet, pasi në 8 vjet qeverisje Partia buxhetin e shtetit dhe do të përdoreshin për Demokratike nuk bëri një privatizim që sot t’i ngelet shërbimet që do të ofroheshin ndaj qytetarëve në kohës apo të ketë qenë një vlerë e shtuar për investime publike. Këtë të drejtë ne ia kemi dhënë ekonominë shqiptare. OSHEE-së dhe deri në kohën që ne po flasim, Faleminderit! OSHEE-ja ka arkëtuar 200 milionë, duke mbetur Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Koçi! kështu 300 milionë euro, të cilat mund të arkëtohen Fjalën e ka deputetja Arbiola Halimi. ose investohen në këtë sektor apo në investime Përgatitet zoti Ervin Bushati. publike. Arbiola Halimi – Së pari, unë doja t’u Nga kjo marrëveshje ne shpëtuam edhe 135 drejtohesha medieve që të fokusohen pak te
146 Legjislatura e 8-të Viti 2015
podiumi, për të parë se sa e pranishme është 2014 dhe 7 milionë dollarë për 8 muajt e parë të qeveria shqiptare, ministrat shqiptarë, interesi që këtij viti, duke i sjell kompanisë kështu fitime tregojnë ata për vendin për t’u kthyer përgjigje marramendëse nga buxheti i shtetit. Ndërkohë që pyetjeve që bën opozita, për të cilat sapo u tha që çdo e dhënë për kompaninë para vitit 2013 në QKR janë gënjeshtra, pavarësisht se ne i paraqesim ato është fshirë. Transfertat e thesarit janë të vetmet shpeshherë me fakte dhe dokumente. që tregojnë se të ardhurat për këtë kompani nga Së dyti, doja t’u thosha qytetarëve se nuk keni buxheti i shtetit kanë filluar pikërisht sapo Beqaj u faj në qoftë se keni vënë para pak çastesh në bë ministër, fakt për të cilin edhe sot nuk kemi dyshim nëse jetoni apo nuk jetoni në Shqipëri, marrë asnjë përgjigje nga ministri i Shëndetësisë. sepse, ashtu sikundër u paraqit gjendja nga Miliona euro të tjera nga nënkontraktimet për Kryeministri i vendit, sigurisht që mund ta vëmë dhënien me koncesion dhe tendera abuzivë për në dyshim se jemi apo nuk jemi në Shqipëri me klientët e Ramës, 338 milionë euro nga këto kushtet, të cilat ai citoi, por që janë në kontrast të koncesione dhe tendera. Kampioni i korrupsionit plotë me atë që ju dhe ne bashkë përjetojmë përgatitet çdo ditë për një skandal të radhës dhe përditë. abuzime masive me paratë e buxhetit të Të nderuar qytetarë, qytetarëve. Të nderuar kolegë, Dua të risjell edhe një herë në vëmendjen e Ministri i Shëndetësisë e ka sfiduar dje veten qytetarëve se “Intech +”, kompania e ministrit, kur tha se nuk është ministër i shëndetit, por i është nënkontraktor për informatizimin e procesit sëmundshmërisë dhe kjo është më se e vërtetë. në lidhje me check up-in, shëndetësia falas apo Kjo besoj se ndodhi, pasi ai vetë në koshiencën shëndetësia fals nuk u kuptua. 120 milionë euro dhe në subkoshiencën e tij e di fare mirë se ku po kompanisë së Vilma Nushit, kësaj oligarkeje të e çon shëndetësinë dhe se në drejtimin e tij dhe të vjedhjes në bashkëpunim me pushtetin. kësaj qeverisjeje shëndetësia falas po kalon Zoti Ministër, sa shqiptarë në vit i nënshtrohen periudhën e saj më të zezë. Meqë jemi te check up-it aktualisht, sipas shifrave tuaja të fryra, shëndetësia falas, dua t’ju kujtoj qytetarëve dhe dhe sa duhet të ishte ai realisht? Nga 475 mijë kolegëve këtu në sallë, por edhe opinionit publik, nuk janë as çereku i tyre nuk i nënshtrohen, në më gjerë, se tashmë është urdhëruar dhe bërë fakt, check up-it sot? Vilma Nushi, e specializuar faktike pajisja me kasë fiskale e çdo qendre për kancelari dhe duhanëri, i ka ardhur në ndihmë shëndetësore, kudoqoftë, dhe se pacientët duhet sërish qeverisë shqiptare, duke marrë përsipër të paguajnë edhe për një konsultim të thjeshtë dhe edhe shërbimin për procedurën e thjeshtuar të të marrin kuponin tatimor. Ndërkohë që 11 milionë deklarimit në dogana, dhe do të vijë sërish në dollarë përfitime nga fondet publike ka përfituar ndihmë me ligjin e miratuar një javë më parë në ministri i Shëndetësisë në 22 muaj. Kuvend për barnat, duke na sjell mallra me cilësi 28 tendera me prokurim të drejtpërdrejtë në më të mirë nga Serbia, për të cilat as nuk është e pak se dy vjet për “Intech +”, ose, siç njihet ndryshe, nevojshme që të kenë qarkulluar apo të kenë kompania e ministrit, të cilën, në fakt, ai e certifikim nga BE-ja; as nuk është e nevojshme që përgënjeshtron. 1 miliard lekë nga buxheti i shtetit të kenë qarkulluar në vendin e tyre të origjinës, direkt në kompaninë e ministrit, 1 miliard lekë për dhe ky është pikërisht ndryshimi që u bë në ligj në kompaninë. Ndërkohë që ministri deklaronte në një seancën e kaluar. Po, do të vijnë në Shqipëri këto seancë më parë se ka përfituar më shumë në barna, ndërkohë që shqiptarët prej muajsh e kanë kohën e qeverisjes “Berisha”, kampioni i humbur besimin te barnat që qarkullojnë në korrupsionit, në fakt, gënjeu, kjo kompani në atë Shqipëri. kohë s’kualifikohej për mungesë të theksuar Së pari, për ato të rimbursueshme, për të cilat dokumentacioni dhe mosplotësim kriteresh, fakt motoja e kësaj qeverisjeje është “mall i lirë, le të që Partia Demokratike, nëpërmjet meje, e ka bërë mos jetë i mirë”. tashmë publike edhe nëpërmjet një deklarate. Së dyti, për barnat që qarkullojnë më gjerë në Sapo Beqaj u bë ministër ndryshoi edhe fati i farmacitë tona, ku ne kemi denoncuar edhe më kompanisë së tij rilindi; “Rilindi Beqaj”, “Rilindi parë rreth 700 medikamente të ndaluara nga kompania”; Rilindi “Intech +” me 3,5 milionë dollarë Komisioni Europian, por që gjejnë terren dhe rritje të fondeve nga buxheti i shtetit vetëm në vitin qarkullojnë në Shqipëri. Shqiptarët po i blejnë
147 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
barnat e tyre jashtë vendit. Në jo pak raste kam milionë euro në skandalin e madh të CEZ-it ende takuar njerëz të moshuar, kryesisht, të vendosur nuk u janë nënshtruar hetimit. Shqipëria është në para një sikleti të madh, të cilët thonë se po u bëhen eksodin e saj më të madh që pas viteve `90. Droga barrë fëmijëve apo të afërmve që i kanë në ka mbuluar të gjithë Shqipërinë. Me qindra invalidë emigrim. 7 milionë euro rimbursim recetash fiktive, protestojnë sot, sepse nuk marrin pagesat e tyre 2 milionë dollarë rimbursim për një medikament, i të invaliditetit. Shefi i kabinetit në Ministrinë e cili as nuk kishte hyrë në atë depo, ku është bërë Jashtme kërkohet ushtar në shtetin grek duke rimbursimi, në një depo të vetme, 200 milionë euro rrezikuar kështu sekretet e shtetit në duart e për dializën dhe sterilizimin, miliona euro të tjera ushtarit grek. Romët diskriminohen nga do të vijnë shumë shpejt nga dhënia me koncesion kryebashkiaku i bashkisë më të madhe të vendit. e laboratorëve. E keni zhveshur shëndetësinë nga Dhe meqë ministri citoi pak më parë, se këtu çdo funksion i saj dhe e keni kthyer tërësisht në përmenden emra personash, të cilët fatkeqësisht zhvatje. Nuk po e zgjas më me milionat kanë humbur jetën nëpërmjet vetëflijimit, apo kanë marramendëse që grabiten nga ministri i përfunduar nëpër burgje, tha se nuk janë Shëndetësisë, pasi nuk dua që qytetarët të dëshmorë, unë i them atij se ata janë dëshmorë të humbasin fillin nga lista e gjatë e vjedhjes. luftës së tyre të përditshme, të jetës në skamje Të nderuar kolegë, dhe në varfëri ku Kryeministri i vendit e ka çuar Analizat biokimike që përfshihen në check up, vendin. të yndyrnave, të urinës, të feçes, mund të bëheshin Së fundi, kam dhe një mesazh për qytetarët. fare mirë dhe lehtë në laboratorët përkatës nëse Ju lutem mos mbillni më pemë apo bimë në këta të fundit do të ishin pajisur me reagent, e cila kopshtet tuaja se kanë dalë t’jua numërojnë. do të kishte edhe një kosto më të ulët. Faleminderit! Të nderuar kolegë, Edmond Spaho - Faleminderit! Këto analiza te një pacient që ka shqetësime Fjalën e ka zoti Ervin Bushati. duhet të jenë të përditshme, në fakt, përgjigjja e Ervin Bushati - Faleminderit! tyre vjen pas dy javësh kur në tri javë parametrat Të nderuar kolegë, ndryshojnë dhe mjeku e dërgon prapë për vizitë Të nderuar qytetarë, pacientin. Para pak ditësh autoriteti më prestigjioz në botë Të nderuar kolegë, për auditimin e financave publike, pra të shteteve Të nderuar qytetarë, sovrane, Standard and Poors, ka dhënë një nga A mund t’i besohet në auditim, meqenëse sot sugjerimet më serioze, më profesionale dhe në fakt jemi te ligji “Për auditimin e brendshëm në sektorin më pozitive për shtetin shqiptar. Qëndrimi pozitiv publik “, një qeverisjeje e cila orienton dhe që ata mbajnë për Shqipërinë është i mbështetur riorienton ministrat dhe drejtuesit e saj se si të thellë në mendimin e tyre se reformat që janë vjedhin më shumë? A mund t’i besohet një qeverie, ndërmarrë në Shqipëri në këtë qeverisje patjetër e cila në strategjinë e saj bazë ka hajdutërinë e që do të kenë dhe do të ndryshojnë ekonominë pafund dhe të skajshme? A mund t’i besohet një shqiptare duke marrë dhe ato kohën e tyre. Thuhet qeverie, e cila e vetmja gjë për të cilën i ka vënë këtu se reformat që ka ndërmarrë kjo qeveri, duke në garë ministrat e saj është se kush prej tyre të filluar që nga sistemi i pensioneve, qeverisja lokale, zhvatë më shumë? Një qeverie ku drejtoresha administrimi i taksave dhe energjia kanë filluar të harton kriteret për kompaninë që e merr po vetë, japin të gjitha frytet e pritshme, sidomos ato në drejtoresha, bashkëshortja bën kriteret, ndërkohë sektorin e energjisë, që shikohet si sektori më i që bashkëshorti fiton tenderin 1,5 milionë dollarë? suksesshëm, kanë mundur të shtojnë më shumë Të nderuar qytetarë, para në arkën e shtetit, gjithashtu, të ulin edhe Projektligji “Për auditimin e brendshëm në presionin financiar në buxhetin e kësaj qeverisjeje. sektorin publik” u hap rrugën ministrive për të Duke ditur që kjo kompani nuk është as e ndonjë zgjeruar, ashpërsuar kërbaçin, kontrollin, presionin, shteti, nuk është as e varur dhe e vetmja gjë që i ndërkohë që asnjëra nga ministritë nuk ka kushtet bindet, pra të vetmen varësi që ka, është tregu dhe as specialistët përkatës me përjashtim të global, sot ne kuptojmë se këto që thuhen janë të Ministrisë së Financave për të bërë auditim. vërteta, nuk janë as të porositura nga qeverisja e Ndërkohë Mark Frroku mbetet sërish deputet. 600 Shqipërisë, as nga ndonjë shtet tjetër që ndoshta
148 Legjislatura e 8-të Viti 2015
do të bënte, apo duhet të kërkonte të ndikonte këta shqiptarë nuk mund të dërgojnë më kaq para pozitivisht për Shqipërinë. Dhe këto janë të vërteta, në Shqipëri. Gjithashtu, kemi 2-3 ekonomi të cilat janë të sakta dhe janë prestigjioze, pikërisht sepse kanë qenë partnere të rëndësishme në funksionojnë si një termometër. Duke marrë marrëdhëniet ekonomike, import-eksport me parasysh shumë parametra të qeverisjes ato sot Shqipërinë, me investimet e tyre në Shqipëri, të na garantojnë, tregojnë dhe japin për të gjithë botën cilat, gjithashtu, janë në momentet e tyre më të mbarë faktet se pse qeverisja dhe financat publike, vështira. Pra, këto janë 3 probleme, të cilat kanë mbas këtij auditimi, duken në gjendje të ndikuar në ekonominë shqiptare në mënyrë nega- shëndoshë. Ato marrin parasysh shumë fusha, nuk tive, të cilat dhe sot janë kthyer në një pengesë që marrin vetëm të ardhurat, shpenzimet apo gjithçka financat publike të jenë në një gjendje akoma edhe që ka të bëjë vetëm me financat. Ato kanë të bëjnë më të mirë. Të tria këto nuk janë të varura nga me zbatimin e shtetit ligjor, reforma që ndikojnë qeverisja. në zbatimin e shtetit ligjor, të drejtat e pronës, Mund të flasim për sfidat. Sfidë shikohet policia dhe shumë përmasa të tjera të cilat të gjitha përmirësimi i sundimit të ligjit. Zbatueshmëria e bashkë përmblidhen në pak faqe studim që i jepen ligjit, një sistem ligjor që garanton zhvillimin e sot gjithë botës për të treguar se ku gjenden nga ekonomisë, zbatimin e kontratave, garanton gjendja financiare sot Shqipëria. investitorët e huaj për të ardhur në Shqipëri në Kuptohet që ka dhe problematika, për ato mund mënyrë më të bindur, më të sigurt, kur ta dinë që i të flasim, mund të presim që opozita sot të jepte kanë krahët e ngrohta, sepse zbatueshmëria e ligjit mendimet e veta, sepse ndonëse në Komisionin në Shqipëri është e një formati që ata e meritojnë, tonë të Ekonomisë, ata që janë marrë me këto që e kanë gjetur edhe në vende të tjera. Atëherë problematika në mënyrë më profesionale, sot nuk ne do të kemi dhe investime më të shumta në kanë folur akoma në këtë foltore, ndërkohë që Shqipëri. Pra, sundimi i ligjit dhe reformat që mund flasim për një ligj që ka të bëjë me auditin e të merren për ta përmirësuar atë sot në Shqipëri financave publike, flasin për ekonominë. Dhe pres do të jenë një nga sfidat që qeverisja do të ketë në që opozita të jetë më konkrete, pse jo edhe më të ardhmen. konstruktive, më pozitive në diskutime dhe të na Gjithashtu, një sfidë tjetër që mund të thotë me të vërtetë se cilat janë problemet dhe si ndihmonte ekonominë shqiptare, që e mban këtë mund t’i përmirësojmë ato më mirë. Cilat janë sfidat ekonomi nën potencial, dhe kjo thuhet nga Stan- dhe si mund të ndihmojmë ekonominë shqiptare? dard and Poors, është likuiditeti, i cili nuk po futet Këtu thuhet për shembull se një nga problemet më sot në ekonomi. Kanë rënë investimet, sepse kryesore janë pagesat e prapambetura, ato që edhe bankat nuk po japin më kredi në nivele që morëm nga qeverisja e kaluar, ku në një masë prej quhen të kënaqshme për një ekonomi në zhvillim 5,3% të GDP-së pagesat e prapambetura që kishte siç është ajo e Shqipërisë. Pra, ndërkohë që qeverisja e kaluar ndaj kompanive shqiptare që sistemi bankar është tepër likuid dhe ka kapacitete kishte nënkontraktuar kanë qenë një nga pengesat për të dhënë kredi, këto kredi janë të një niveli të kryesore që ka ndaluar financat publike, që kanë ulët. rrezikuar seriozitetin e financave publike dhe janë Ka më shumë për të bërë? Patjetër që ka më bërë pengesë për zhvillimin e kompanive shumë për të bërë. Mund të përmirësohet më shqiptare, por dhe të ekonomisë shqiptare. shumë klima e biznesit, mund të ndihmohen më Problematika e dytë që thotë prapë raporti është shumë këto kompani që të jenë më të besueshme që këto reforma, të cilat janë ndërmarrë duan ndaj bankave. Mund të negociohet dhe me bankat kohën e vet, kanë dhe ato momentumin e vet për që të fillojnë dhe ta kenë dorën më të lirë për të të dhënë frytet e tyre. dhënë investime dhe të ndihmohet biznesi shqiptar. Problematika e tretë që merret parasysh është Në radhë të parë, këto para që janë sot nëpër edhe ndikimi që kanë ekonomitë e lidhura me banka, që janë sot në kursimet e shqiptarëve nëpër Shqipërinë si Greqia, apo Italia dhe të ardhurat banka apo dhe të firmave nëpër banka, të mund nga remitancat, të cilat kanë rënë në 7% të GDP- të futen në ekonomi në formën e konsumit më të së. Pra, kanë qenë në nivele më të larta. Aty ku ne rritur, apo dhe në formën e investimeve. Jemi nën kemi pasur emigrantë sot ka rënë dhe niveli i potencial sot të rritjes ekonomike pikërisht dhe për punimeve, ka rënë dhe niveli i të ardhurave dhe këtë arsye, sepse këto kapitale, këto mbilikuiditete,
149 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të cilat flenë në bankat shqiptare, mund të ishin e shqiptarëve, pse nuk e ka kontrolluar asnjëherë përdorur më mirë. sektorin e energjisë gjatë qeverisjes së kaluar? Kur Gjithashtu, shikohet si faktor pozitiv dhe u bë privatizimi, u mor nga një kompani, dështoi stabilizimi i gjendjes në lidhje me Bankën e me sukses, iu rimorën asetet me dhunë, u veprua Shqipërisë, me politikën monetare, përshëndetet si në pronë të tjetrit, ku shkuam në një proces funksionimi normal me Bankën e Shqipërisë ku gjyqësor që ishte e pamundur të fitohej kështu siç shikohet si një faktor stabiliteti. Është e ishte vendosur, pse nuk është marrë KLSH-ja rëndësishme që të gjithë bashkë të kemi optika të asnjëherë me atë periudhë të qeverisjes? Por ndryshme, por nuk është paradigmë e suksesshme gjithçka që u gjet tani në pragun e derës së kësaj që duke nxirë të sotmen të japim një perspektivë qeverisjeje u mor dhe u quajt fëmijë i kësaj më të zbardhur si opozitë. Në qoftë se ka diçka që qeverisjeje. Asnjëherë nuk u tregua të paktën sa mund të diskutohet si mund të bëhet më mirë, për një farë balance politike, ndoshta dhe pa atëherë nuk ka nevojë që të nxihet gjithçka. Dhe argumente, se kjo që po ndodhte me abuzimin e unë nuk e kuptoj se ku qëndron logjika e një opozite tmerrshëm që është bërë me sektorin e energjisë që sulmon atë që quhet sektori më i suksesshëm në Shqipëri të paktën të kishte lidhje, të kishte dhe sot në qeverisje dhe në ekonominë shqiptare, siç një lidhje organike me qeverisjen e kaluar. Si qenka është ai i energjetikës. Në qoftë se në raportet e rritur problemi, paska filluar nga foshnjë me këtë Bankës Botërore, në raportet e FMN-së, në qoftë qeverisje kur privatizimi, menaxhimi dhe se në studimin e vetë Standard and Poors, që ka rishtetëzimin e dështuar ne e kemi dhuratë në dalë para pak ditësh, sektori energjetik, me refor- portën tonë nga qeverisja e kaluar? mat dhe me masat që janë ndërmarrë, në fund Faleminderit! vendoset në një sistem funksional që ka puls, jetë Edmond Spaho - Faleminderit! dhe po kthehet nga një peshë në qafën e Fjalën e ka zoti Luçiano Boçi. ekonomisë shqiptare në një nga motorët kryesorë Luçiano Boçi – I nderuar zoti drejtues i të zhvillimit ekonomik, nuk e kuptoj pse pikërisht seancës, këtë sulmon dhe atakon opozita. Mendoj se në Të nderuar deputetë, qoftë se bazohen te logjika po të nxijmë të tashmen Ylli i kësaj qeverisjeje ka kohë që nuk pulson e sa më shumë, do të dukemi sikur do ta zbardhim jo më të bëjë dritë, sado ligje gjysmake si ky për nesër, dhe do të jemi alternativë qeverisëse, nuk auditin të sillni ju në parlament. Tanimë gjithçka i funksionon. Në qoftë se opozita do të ishte pak ngjan një vrime të zezë e cila përpin brenda saj më kreative, më konstruktive, pse jo, dhe do të çdo gjë që i del përpara, qofshin këto tatime, diskutonte çfarë mund të bëhej më mirë me këto dogana, tenderë, pasuri dhe gjithçka tjetër. Madje ligje, apo me mënyrën e qeverisjes që ne sjellim nga makutëria e pandalshme ka filluar të përpijë sot para shqiptarëve, do të ishte dhe më e dhe vetveten. Mallkimi mitik i pushtetit po ju ndjek besueshme për vetë shqiptarët. Dhe me të vërtetë nga pas dhe kjo nuk është rastësi. Kjo është do të kishte një të ardhme apo një farë garancie filozofia e qeverisjes suaj: merr, rrëmbe, dhuno, që të shikohej si një alternativë qeverisëse dhe jo shkel me këmbë, dhe më pas tall, përqesh, gajasu thjesht si një trupë elektorale, politike, që përpiqet dhe ngërdheshu! Deviza juaj dihet; me pushtet bëj të nxijë gjithçka vetëm për të treguar që nesër para, me para më pas bli pushtet! Skandalet e mund të zbardhë diçka. qeverisjes suaj nuk kanë të sosur. Përgjatë këtij Gjithashtu, nuk e kuptoj pse kemi një njësim të 2-vjeçari shqiptarët kanë parë dhe kanë provuar disa institucioneve si për shembull KLSH-ja me në kurrizin e tyre bëma qeveritare nga më të Partinë Demokratike, le të themi, apo me opozitën çuditshmet, afera korruptive nga më të habitshmet duke qenë të njësuar, të sinkronizuar, duke dhe ndodhi të padëgjuara kurrë më parë. Kanë përdorur të njëjtën gjuhë, të njëjtat shifra që përjetuar me dhimbje fundosjen me shpejtësi të mendon opozita dhe pastaj materializohen në shpresave drejt honeve pa fund. Janë tronditur tek KLSH, duke u kthyer vetëm në sjellës haberesh shohin t’u gremiset e ardhmja drejt rrugëve pa dhe asnjëherë në analiza të sakta ekonomike dhe kthim. Janë befasur tek shohin t’u rrënohet e asnjëherë duke mos treguar që janë të paanshëm. tashmja para syve, t’u digjet rinia, t’u afrohet Në qoftë se këtij Kontrolli të Lartë të Shtetit me të pleqëria dhe të mos jetojnë dot asnjë ditë të vërtetë, ashtu siç duhet të ishte, i dhimbsen paratë bardhë.
150 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Zhurmat shurdhuese të dajreve e të daulleve Kryeministri ose ministri X ose deputeti filan, që të fillimit pompoz, tashmë ia kanë lënë vendin është bërë bajraktari i zonës. Ja një rast klasik i intrigave shumëmilionëshe, thirrjeve për paracaktimit të fituesit. destabilizim, kërcënimeve pa dallim. Në këtë Do të dëshiroja që Kryeministri të ishte në sallë, drejtim, në fakt, keni shkuar larg, shumë larg. Në sepse u betua sot se do t’i çonte njerëzit e tij, sikur këtë Shqipërinë tonë, timen, tuajën, gëlon në çdo ne të paraqisnim fakte para drejtësisë. Faktet po cep babëzia e atyre që e drejtojnë për ca para më ia paraqes unë sot, dhe ta marrë ai iniciativën, ose shumë. Çdo të enjte njerëzit presin me padurim të dhe prokuroria, se do të bëjmë thirrje. na dëgjojnë për të gjetur në debatin tonë zgjidhjen Kjo është tabela që unë kam denoncuar gjatë për problemet e tyre të panumërta, por ajo që zgjedhjeve: rikonstruksioni i rrugës Librazhd- ndodh këtu është një shfaqje e shëmtuar, që Orenjë. Loti i parë, thuhej në tabelën e vënë përsëritet javë pas jave, shfaqje ku justifikimet tuaja atëherë. Vlera ishte 30 milionë lekë, me TVSH. s’kanë fund, sikurse dhe vetë skandalet që ju Financuesi: qeveria shqiptare, ndërmjet FZHR-së. shoqërojnë, shfaqje ku mashtrimi juaj vazhdon, Dhe fotoja tjetër denoncuese. E kam denoncuar shfaqje ku Kryeministri, i cili nuk di të merret me këtu, në parlament, është ndërhyrja e makinerive ekonominë e fundosur, artikulon banalitete të të një firme të caktuar. Ne pretenduam se nuk ka neveritshme kundër opozitës, shfaqje ku tender, se nuk është bërë tenderi, nuk ka para nga pushtetarët nënqeshin, kur ne u rreshtojmë me qeveria shqiptare për këtë gjë. Ja çfarë shkruan fakte zerot e miliardave të përvetësuara prej tyre deputeti i zonës në faqen zyrtare, më datën 5 në këto dy vite, para syve të mbarë opinionit. qershor – për sqarim, deputeti e ka hequr nga faqja Kryeministri vjen këtu dhe bërtet: “Po bëjmë shtet!”. e Facebook-ut këtë lajmërim, bashkë me kryetarin Por, pa më thoni: cilin shtet po bëni ju? Shtetin aktual të bashkisë Librazhd, dhe më është dashur e atyre që pastrojnë paratë e pista dhe akuzojnë ta gjej tek faqja e shpërndarë, te faqja e fshatit të tjerët për pastrim parash, shtetin që burgos Funares, këtu e kam gjetur. Pra, më 5 qershor, Ballist Morinën sa për sport dhe liron kriminelët, deputeti deklaron: “Sot në komunën Orenjë, për që me demek armët nuk i kanë prej vërteti, por i të ndjekur nga afër punimet e rrugës së kanë prej lodre, e i mbajnë edhe këta me vete sa Çermenikës, investim i qeverisë shqiptare, loti i për sport: shtetin e atyre që, me anë të shtetit, parë i së cilës është 304. 5 milionë lekë”. grabisin pasurinë e shtetit dhe zhvatin shtetarët e Është deklaratë e shënuar në faqen zyrtare të tyre; shtetin që rreth 4. 5 miliardë lekë për disa deputetit. Ka qenë bashkë me kryetarin e bashkisë. zyra të OSHEE-së, që në fakt duhet t’ia çojë Dhe, për ta vërtetuar, meqenëse e ka hequr nga kanakarit të Ramës, dhe nuk denjon të bëjë faqja, ja dhe fotot. Prapa janë makineritë e një investime në arsim? firme, e një firme të caktuar, shumë prestigjioze, Ja çfarë fotosh më sjell një prind nga Laçi, i që s’dua ta përmend këtu, sepse do ta bëj edhe shokuar me shkollën nëntëvjeçare të qytetit të lidhjen. Dhe ne pretendonim se nuk ka fonde nga Laçit. E më thotë në inoksin tim: “Pyete pak qeveria shqiptare. Jo. Ju keni bërë inaugurimin. Kryeministrin, pyeti pak ministrat, pyeti edhe Ja si e lexon deputeti inaugurimin! E ka përpara deputetët: a do t’i çonit fëmijët tuaj në këtë shkollë, banorëve. Më datën 5 qershor. me këto banja?”. Në një kohë kur vetëm me 4. 5 Por, çfarë thotë Fondi i Zhvillimit Shqiptar? Ja milionë letë të vjetra mund të rregulloheshin. Dhe formulari i fituesit. Mban datën 21 shtator 2015. në qoftë se e shumëzojmë me shumën e zyrave Pra, tenderi është bërë pasi janë bërë punimet. të OSHEE-së, do të rregulloheshin një mijë shkolla Njëqind metra rrugë atje, sa për të gënjyer banorët në Shqipëri. Por ju nuk e bëni një gjë të tillë, sepse e zonës, për t’u marrë votat, siç ua morën, vetëm nuk doni, se po bëni shtetin, atë shtet po bëni ju, 100 metra. Tenderi është bërë, dhe qenka bërë që paratë e taksave i jep me tenderë të në shtator. E çuditshme. paracaktuar, si ato 4. 5 miliardët e dhëna ortakëve Po ato para që u hodhën atje, nga u gjeneruan? të vet në biznese dhe favore. Dhe vazhdon historia. Tenderi fitohet pikërisht nga Rasti “Carapuli” është maja e ajsbergut. Është firma që kishte makineritë pas, me ofertën më të edhe INTEC-u aty brenda. Çdo tender në rrugë, lartë. Të tjerat skualifikohen. Është në internet, çdo tender në arsim, çdo tender në bujqësi, në është në faqen zyrtare. Këtu është edhe renditja. shëndetësi, është i paracaktuar: e fiton ose Edhe një herë tjetër, nuk dua ta përmend firmën, e
151 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
them këtë. Pra është rast i pastër korrupsioni, me shkolle, por drejtoresha e sotme i heq normën tender të paracaktuar. Po paratë ku janë? Janë mësimore, për ta larguar më vonë, sepse marrë dyfish paratë tani, sepse 300 milionë u konsiderohet i PD-së ky. hodhën më datën 5 qershor. Na u hedhkan edhe Po cila është drejtoresha që e largon, ajo që 220 milionë, pa TVSH, më datën 21 shtator. keni emëruar ju? Është Daije Ramku. Unë kërkova Pra, ku është këtu drejtësia? Ku është shteti në internet te fushata antikorrupsion, dhe më ligjor? Kush e bën ligjin këtu? E bën shteti apo e rezulton se Daije Ramku ka qenë e arrestuar, me bën bajraktari i zonës. Pra, këtë të na sqarojë arrest në shtëpi, sepse ka qenë kujdestare Kryeministri. Ky është një rast i vogël, 300 milionë konviktesh në 2010-ën dhe ka përvetësuar fondet lekë janë, s’janë asnjë gjë përpara 5 miliardëve e e studentëve. përpara të tjerave. Do të thoni ju: “E ç’është ky? Këta janë ata drejtorët e shkollave që vendosni Korrupsion është ky?”. ju, duke hequr profesionistët nga puna. Mund ta Po jo, s’është korrupsion fare. Kjo është një kafe gjenie dhe vetë, ta kërkoni këtë rast. Ka edhe raste e vogël, sa për të marrë ca vota, se zakonisht ju i të tjera. rasti që më vjen nga Malësia e Madhe: përdorni të tilla gjëra. Mimoza Rexhvelaj. Sipas ligjit të ndryshuar të Pra, ky është ai shteti juaj, ai për të cilin arsimit parauniversitar, neni 60, drejtoria arsimore Kryeministri bërtiti fort këtu. Pra, ky është shteti nuk ka tagër të emërojë mësues apo të shkarkojë. që servirni ju? Shtetin që burgos berberët, Është drejtori i shkollës me konkurs, edhe sipas ndërkohë që vetë qeth e rruan si usta i vërtetë udhëzimit. Por jo: drejtori i Drejtorisë Rajonale të xhepat e qytetarëve; shtetin që mbyll sytë para Malësisë së Madhe nuk heziton ta largojë Mimozën faraonëve të krimit apo shtetin që i turret me nga qyteti dhe ta çojë pa orë në Gruemirë, sepse kamxhik në dorë njerëzve të zakonshëm dhe ajo është anëtare e Kryesisë së Gruas së Partisë biznesit pa mbrojtje politike? Demokratike. Pavarësisht se i ka të tria shkallët e Ja një rasti atyre, le të themi, xhigidëve që ju kualifikimit, pavarësisht se ka 25 vite si mësuese, dërgoni në bizneset e PD-së. Dhjetë herë i kanë mësuese shumë e mirë dhe ka qenë edhe vajtur kësaj farmacie që ka marrë gjobën këtu. Nuk nëndrejtoreshë. i gjenin asnjë gjë për t’i vënë një gjobë, dhe në Apo rasti tjetër. rasti i Martin Dukës. Këtu është fund fare ia gjetën një defekt: i vunë 300 mijë lekë edhe vendimi i Martin Dukës nga Përmeti. Edhe gjobë, me arsyetimin e shkruar këtu, në fletën e ky është larguar pas njëzet viteve, me ca orë, sa gjobës: “Nuk ka të pasqyruar në xham çmimet e për të ngrënë një copë bukë, me qëllim që më pas ilaçeve”, kur vetë ministri e di shumë mirë se ta heqin. Kjo sepse babi i tij ka mbështetur çmimet vendosen nga QKB-ja në kutitë e ilaçeve. kandidatin e PD-së gjatë zgjedhjeve. Farmacia ka 3 mijë barna, dhe po të listojë çarçafin Ky është ai shteti juaj, ai shteti i fortë që e barnave, i bie... shqiptarët nuk e kishin parë kurrë, dhe tani, me (Debat në sallë) erën e Ramës, ne kemi filluar ta ndërtojmë. Pra, E ka këtu, e ka këtu të shënuar: pullat e kjo është e vërteta dhe këtë duhet t’ia thoni çmimeve janë në kutitë e ilaçeve. Asnjë farmaci shqiptarëve, dhe jo t’i gënjeni me batuta dhe nuk e pasqyron. Kjo është. E pse? Po është i PD- zhurma në parlament. së. Ky është armiku. Pas dhjetë herësh e mori edhe Apo ndoshta e keni fjalën për shtetin që mbyt ky gjobën, që edhe ky të vërë mend. fjalën e lirë të gazetarëve dhe të televizioneve Ky është ai shteti juaj. Dhe shteti vazhdon. oponentë? Jo më larg se para dy javësh, stakuat Shteti që persekuton mësuesit, duke i lënë edhe prizën e një televizioni, atë të Agon Channel. Dhe sot, pas një viti, pa kontratë kolektive të punës. cili është justifikimi? Nuk ka paguar dritat. Pra, ky është ai shteti juaj, ai që tund si kërcënim Si nuk ka paguar dritat? Para tre muajsh e keni testimet e paligjshme arsimtarëve, apo që urdhëron vënë në sekuestro nga Ministria e Financave dhe, komisarët politikë që të linçojnë e të largojnë me sipas ligjit është Ministria e Financave ajo që e përdhunë profesionistët e vërtetë, të cilët i emëron administratorin. Është administratori ai që konsiderojnë kundërshtarë politikë. përgjigjet për të ardhurat e televizionit, për pagesat, Tridhjetë vite në arsim ka Ramazan Fejzo. Jep detyrimet që ka televizioni për pagat e gazetarëve. matematikë në “Shkollën e Kuqe”, këtu në mes të Por hallin nuk e kishit te dritat. Jo, nuk e kishit as Tiranës. Deri më 2013-ën ka qenë drejtor i kësaj te pronari, te Becchetti, për pastrim parash. Jo. E
152 Legjislatura e 8-të Viti 2015
kishit te trupa e gazetarëve, sepse ishte ajo që ju Po, zoti Balla ka kërkuar fjalën për replikë. kishte demaskuar përgjatë zgjedhjeve duke filluar Taulant Balla - Zoti nënkryetar i Kuvendit, do nga kartat e identitetit dhe duke vazhduar me ju kërkoja që në respekt të kohës çdo deputet të vjedhjen e zgjedhjeve. Për hakmarrje i stakuat respektojë kohën që ka për të folur. Unë e prizën. “Nuk kanë paguar dritat”. E turpshme. Shteti mirëkuptoj çdo deputet, që ka shumë gjëra për të akuzon shtetin, që nuk ka paguar dritat. OSHEE- thënë, por le t’i thotë në raste të tjera. ja akuzon Ministrinë e Financave. Ministria e Më vjen mirë që një deputet i opozitës ndjek Financave ka thesin e parave. Ajo s’i ka paguar facebook-un tim. Kjo është një gjë shumë e mirë, dritat, sepse administratori është shtetëror. Është që t’u bëjë like edhe postimeve të mia apo të sekuestruar mbi 60% e aseteve të pronarit. Kush kryetarit të bashkisë së Librazhdit. Te rruga që nuk i paguan dritat? Gazetarët nuk i paguajnë përmendi kam qenë edhe dje. Jam shumë i gëzuar dritat? Jo. E mbyllët televizionin sikur të ishte një që Viti i Ri për një pjesë të rrugës, do t’i gjejë me kioskë që shiste patatina dhe fara, dhe jo që është asfalt ata banorë atje. dritare e fjalës së lirë. Për rastin e fshatit Sutaj në Rrajcë ka 25 vjet, ti Ky është shteti juaj, shteti i dhunës e i je i ri atje, tani ke ardhur. Shumë mirë bën, kishim përdhunës. Kjo është e vërteta: ajo që përjetojnë zotin Selami disa kohë, nuk e bëri dot detyrën, po çdo ditë shqiptarët. Menduat se do të gjunjëzonit e bën ti. Ka 25 vjet që rri ai guri atje. Para disa ata gazetarë, por sigurisht që misioni i tyre kohësh nga një masiv shkëmbor shumë i madh u vazhdon. shkëputën disa shkëmbinj. Forcat xheniere prej (Debat në sallë) ditës së parë bënë vlerësimin për këtë masiv kaq Cilin shtet po bëni? Shtetin e së drejtës për të të madh shkëmbor dhe kanë dalë në përfundimin pasur sundim apo shtetin e privilegjeve? se me shembje me eksploziv mund të shkaktonte Dua të sjell një rast tjetër – më falni për zgjatjen. një dëm të paimagjinueshëm. Kanë kërkuar Rasti ka të bëjë me zonën e Përrenjasit. Ka një ekspertizë edhe nga forcat partnere të NATO-s të muaj që banorët e Sutajt rrezikohen nga një gur specializuara sesi mund të shembet një masiv aq që u rri mbi kokë si mallkim qeveritar. Ka lëvizur i madh shkëmbor. tani nga shirat. Dhe çfarë keni bërë ju? Keni Ju ftoj të shkojmë një ditë bashkë, si kolegë vendosur ca çadra atje. Ua keni lënë gurin mbi dhe ta shikojmë. Unë kam një solidarizim personal kokë, sepse nuk vijnë forcat xheniere, ndërkohë me ato familje, me disa shoqata për t’u çuar disa që keni përdorur aq tritol e aq forca xheniere, sa ushqime. keni shembur lokale e shtëpi në Shqipëri, sa keni Bujrëm! Pasi edhe ti ke shumë mundësi njohje dashur, dhe për një gur nuk e bëni këtë. Sot, në edhe në Elbasan. Hajdeni t’u çojmë disa ushqime këtë ditë shiu, i keni lënë ata njerëz me rrezik familjeve që i kemi spostuar për siguri në disa brenda për jetët e fëmijëve të tyre. çadra! Por nuk mund të vish këtu dhe të hedhësh Po vazhdojmë me shtetin tjetër, me shtetin e baltë mbi kryetarin e bashkisë së Përrenjasit dhe pushtetarëve lokalë, të cilët largojnë me dhunë të të thuash se nuk ka marrë asnjë masë, ndërkohë punësuarit në administratë. Tridhjetë e dy vetë ka që ka qenë natë e ditë në shërbim të të gjitha hequr kryetarja e bashkisë së Përrenjasit. Pse? familjeve të spostuara në atë zonë. Për hakmarrje individuale politike. Duke i nxjerrë Ju mirëkuptoj një gjë si kolegë deputetë: keni jashtë edhe me polici, sepse është e fortë dhe ka të gjitha arsyet në botë që çdo gjë t’ju duket e zezë, shtetin me vete. Shteti është i tyre. Shteti nuk është por ne jemi me njëri-tjetrin, jemi kolegë deputetë i shqiptarëve. Nuk është i qytetarëve, nuk është i dhe për raste të karakterit të tragjedive, të fukarenjve, nuk është i njerëzve që duan punë dhe fatkeqësive natyrore, ajo është një fatkeqësi duan jetë. natyrore, është një masiv shkëmbor që rrezikon Ky është shteti juaj! të shtypë një fshat të tërë, të vish këtu të bësh Dhe, në fund fare, do të thosha se ky nuk është politikë: “ Pse nuk e keni shembur, keni eksploziv, shtet. Është juntë policore, e cila komandohet nga keni tritol sa të doni, por nuk bëhet”. Nuk e marrin banda ekonomike që kanë emërtime partish. Dhe përsipër forcat xheniere shqiptare, se mund të juntat nuk largohen vetë. Ato shemben. kthehet në një tragjedi. Ata thonë se duhet të Faleminderit! konsultojmë ata që dinë të merren me këtë punë. Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Boçi! Zoti Boçi, diçka tjetër, jashtë kësaj teme, pasi
153 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nuk dua të bëj debat me ju. Dua t’ju them një gjë jote. E ke hequr edhe ti, edhe kryetari i bashkisë. miqësisht: kam dëgjuar kryetarin e partisë suaj para Për atë procedurë dorëzojani drejtësisë, të pak netësh, tre netë më parë që tha një shprehje: bëhet një hetim normal dhe me iniciativën e “Është alarm shumë i madh”. Unë kam një milion Kryeministrit, i cili e artikuloi qartë sot, se është euro pasuri”, tha Lulzim Basha dhe kjo më bën shumë i gatshëm t’i çojë njerëzit e tij, qofshin imun ndaj korrupsionit”. Një deklaratë më ministra apo deputetë para drejtësisë kur ne sjellim qesharake, më e pakuptueshme dhe me e fakte. Faktet jua solla, i kam këtu dhe jam i gatshëm papranueshme për një njeri që gjithë Shqipëria e t’i dorëzoj në prokurori në çdo moment që ta di se çfarë pasurie ka, por një njeri të pretendojë kërkoni. se është imun ndaj korrupsionin, se ka më shumë Faleminderit! se një milion euro pasuri, ky është problemi juaj. Edmond Spaho - Faleminderit, zoti Boçi! Për sa i përket çështjes së CEZ-it, unë e kuptoj Fjalën e ka zonja Antoneta Dhima. se tashmë është kthyer në një luftë të brendshme Antoneta Dhima – I nderuar zoti drejtues i brenda Partisë Demokratike. Kjo është lufta që seancës, Lulzim Basha të shpëtojë nga tutela e Sali Të nderuar kolegë deputetë dhe deputete, Berishës. Të gjithë e dinë këtë histori. Mos bëni Të nderuar qytetarë, sikur nuk e dini edhe ju. Ka një grup në PD që e Projektligji “Për auditimin e brendshëm në shtyn këtë gjë. Hetimi i CEZ-it deri në fund do të sektorin publik” paraqitet për miratim në parlament nxjerrë Saliun. Ju thoni se janë vjedhur 600 milionë. në kuadër të gjithë prioriteteve dhe objektivave Dakord. Ka një teori në aritmetikë dhe në gjeometri, strategjike të qeverisë. ku teoremat vërtetohen nga e kundërta. I janë Ky projektligji ka si qëllim forcimin e shërbimit marrë 600 milionë kompanisë CEZ. Po kjo, ku i të auditimit të brendshëm duke garantuar një mori? I mori në Shqipëri. Kur i mori këto? Kur ishte qeverisje të mirë, të aftë, të përgjegjshme, si edhe në Shqipëri. Kur ishte CEZ-i në Shqipëri? Nga monitorimin e sistemit të kontrollit të brendshëm 2009-2012. Po ju çfarë keni bërë, që e latë CEZ-in me qëllim kryesor përdorimin me ekonomi të të fitonte 600 milionë? Çfarë bëri Kryeministri i asaj fondeve publike. kohe që e la CEZ-in të fitonte 600 milionë? Çfarë Profesioni i auditimit të brendshëm në sektorin bëri ministri i Ekonomisë? Çfarë bëri Kontrolli i publik është një profesion në papajtueshmëri me Lartë i Shtetit? Ne e kuptojmë luftën e brendshme abuzimin, korrupsionin dhe ka një rol vendimtar në PD, biri kundër babës do të shpëtojë nga tutela në mbrojtjen e interesit publik. Gjatë monitorimit e babës. Luli do të shpëtojë nga Saliu. të vazhdueshëm të veprimtarisë audituese, disa Nuk keni kërkuar komision hetimor. Prisni nga problematikat më të rëndësishme të hasura hetimin! Nëse Luli ka vendosur të shpëtojë nga në praktikë dhe që adresohen nëpërmjet këtyre Saliu nga kjo çështje, këtë do ta nxjerrë hetimi. ndryshimeve ligjore janë: mosrespektimi i kritereve Unë këtu, në këtë çështje jam me Lulin. Në çfarë të punësimit të audituesve të brendshëm, kuptimi? Fajin e ka Saliu. moskrijimi i funksionit të auditimit të brendshëm Faleminderit! në të gjitha njësitë publike. Edmond Spaho - Po, zoti Boçi. Në ligjin aktual procesi i certifikimit dhe i trajnimit Luçiano Boçi – M’u bë një sfidë më shumë, të vijueshëm profesional të audituesve të sesa doja të bëja vazhdimin e replikës. brendshëm përmenden në mënyrë shumë Zoti Balla, me kënaqësi e pranoj ftesën tuaj. sipërfaqësore, duke mos reflektuar rëndësinë që Banorët nuk janë të partive politike, por u përkasin kanë këto procese në zhvillimin e profesionit. zonave të tyre dhe duan mbështetjen edhe të Konstatohen njohuri të pakta të audituesve për opozitës, edhe të maxhorancës, por kjo mbështetje sistemet e kontrollit të brendshëm dhe auditimin e të jetë reale nga ana juaj, sepse keni pushtetin, këtyre sistemeve. Ende shërbimi i auditimit nuk fuqinë, mënyrat dhe mjetet për të rregulluar jetesën realizohet tërësisht në përputhje me standardet e tyre. Në këtë rast këtë kërkova dhe nëse e kam ndërkombëtare. Identifikimi dhe vlerësimi i risqeve arritur e kam kryer detyrën time. Më pëlqen kjo është një proces që kërkon zhvillim në veprimtarinë pjesë, se sfumoi edhe faktin e shikimit të facebook- audituese. ut tënd nga ana ime. Në facebook e ke zhdukur Cilat janë disa nga objektivat kryesore të këtij inagurimin e datës 5 qershor, nuk e gjeta te faqja projektligji? Hartimi i një ligji të bazuar në
154 Legjislatura e 8-të Viti 2015
standardet dhe praktikat më të mira Procesi i certifikimit të audituesve të brendshëm ndërkombëtare, forcimi i parimit të pavarësisë së në vendin tonë ka filluar që në vitin 2005. Gjatë auditimit të brendshëm, nëpërmjet krijimit të kësaj kohe deri në vitin 2013 janë zhvilluar gjithsej komiteteve të auditimit të brendshëm në të gjitha shtatë sezone certifikimi, në të cilat janë certifikuar njësitë publike, përcaktimi i kompetencave dhe në total 1801 auditues të brendshëm. Audituesit e përgjegjësive të titullarëve të njësive publike, të brendshëm janë sigurues të cilësisë dhe në të drejtuesve dhe audituesve të brendshëm në njëjtën kohë edhe konsulentë për titullarët e sektorin publik në veprimtarinë audituese, forcimi institucioneve. Në këtë kontekst është e nevojshme i rolit të auditimit të brendshëm në sektorin publik që audituesit e brendshëm të kenë njohuri të thella duke siguruar një proces cilësor të certifikimit dhe mbi të gjitha proceset e punës së njësive publike, të zhvillimit profesional të audituesve të kjo garantohet vetëm nëpërmjet përditësimit të brendshëm. vazhdueshëm të njohurive. Krijimi i komiteteve të auditimit është risi e këtij Ky projektligj e shtrin veprimtarinë e tij në të ligji. Për herë të parë u jepet e drejta njësive publike gjitha njësitë publike, ai është diskutuar dhe të kenë Komitet të Auditimit të Brendshëm, si organ konsultuar gjerë me grupet e interesit, për të i pavarur, monitorues dhe këshillëdhënës për shmangur problemet e evidentuara në vite nga ligji menaxhimin e lartë, si edhe mbështetës për ekzistues, për të paraqitur për miratim një njësinë e auditimit të brendshëm me të drejtë projektligj që do të rezistojë për një kohë të gjatë vendimmarrjeje, siç është e përcaktuar në dhe do të ndihmojë në realizimin e misionit të standardet ndërkombëtare të auditimit të auditimit të brendshëm. brendshëm, të pranuara në Shqipëri. Në përfundim, theksoj se këto ndryshime ligjore Në përbërje të Komitetit të Auditit do të jenë synojnë realizimin e shërbimit të auditimit të kryesisht ekspertë të jashtëm, të cilët do të brendshëm të pavaruar, me kompetencë dhe mbështesin llogaridhënien në çdo njësi publike profesionalizëm, duke ndikuar edhe në forcimin e duke siguruar një mbikëqyrje të pavarur të planit kontrollit të brendshëm në njësitë publike. dhe rekomandimeve të auditimit të brendshëm, Projektligji “Për auditimin e brendshëm në duke siguruar që rekomandimet e auditimit do të sektorin publik” është i mbështetur në Kushtetutën pranohen edhe nga njësitë publike dhe do të e Republikës së Shqipërisë, në ligjin “Për merren masa për zbatimin e tyre, duke këshilluar menaxhimin e sistemit buxhetor në Republikën e lidhur me sistemin e kontrollit të brendshëm dhe Shqipërisë”, në ligjin “Për inspektimin financiar menaxhimin e risqeve në njësitë publike dhe publik”, ligje që i miratuam pak më përpara. vlerësuar nevojat e burimeve të auditimit. Ftoj të gjithë kolegët deputetë ta miratojnë Realizimi i shërbimit të auditimit të brendshëm projektligjin “Për auditimin e brendshëm në sektorin të pavarur, me kompetencë dhe profesionalizëm publik” për të bërë të mundur zbatimin e është thelbësor për forcimin e kontrollit të ndryshimeve të kërkuara. brendshëm në të gjitha njësitë publike. Faleminderit! Dy komponentë të rëndësishëm në reformat Edmond Spaho - Faleminderit, zonja Dhima! dhe angazhimet e ndërmarra për përmirësimin e Fjalën e ka zonja Vokshi. këtij sistemi në këtë projektligj janë: certifikimi dhe Albana Vokshi – Faleminderit, zoti drejtues i trajnimi i vazhdueshëm i audituesve të brendshëm. seancës! Në kuadër të forcimit të procesit të certifikimit, Në fakt, zoti Balla ka ikur, por doja t’ia sqaroja si dhe ofrimit të një kualifikimi sa më cilësor ky punën e imunitetit, që e përmendi, sepse juve si proces do të kufizohet vetëm për personat që do maxhorancë nuk e njihni fjalën imunitet ndaj t’u përkushtohen dhe do të kontribuojnë në korrupsionit. Te ju mbizotëron një babëzi, makutëri sistemin e auditimit të brendshëm. Pra, në këtë deri në marrëzi, të merrni çfarë të mundeni sa më proces do të pranohen vetëm punonjësit e shpejt dhe sa më parë. pacertifikuar të njësive të auditimit të brendshëm, Për sa u përket fjalëve pafund të Kryeministrit, të cilët do të jenë në pozicionin e audituesit fillestar i cili na mbajti 3-4 orë duke e dëgjuar për ato që dhe nën mbikëqyrjen e drejtuesit të njësisë, deri fliste, unë dua të them se jam krejtësisht e në momentin e certifikimit brenda dy vjetëve nga zhgënjyer nga mbrojtja që ai i bëri, pikërisht asaj data e punësimit. që nuk duhet të mbronte.
155 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Unë kisha shpresuar se ai do të distancohej nëpunësin civil”, duke ligjëruar shkarkimet politike nga çdo skandal korrupsioni që po u shpërthen nga administrata të mijëra nëpunësve të trajnuar çdo ditë ministrave dhe deputetëve të tij. Sot ai dhe të arsimuar në institucionet europiane. vërtetoi në mënyrë indirekte se jo vetëm nuk Audituesit do të përzgjidhen tani nga ministri i distancohet, por përkundrazi në një farë mënyrë Financave, pasi ai lëshon certifikatën e audituesit. është i përfshirë drejtpërsëdrejti po direkt në të Të gjithë ata që kontrollojnë ministrin, duhet të gjitha këto skandale. kalojnë më parë përmes firmës së tij, pra, kjo është Sot po diskutojmë një projektligj që përbën një transparencë për të lënë kokën. thelbin dhe bazën e transparencës me taksat dhe Por, asnjë manovër qeveritare për vetëkontroll me fondet publike, ku mbështetet një qeveri financiar për të kamufluar korrupsionin zyrtar, nuk demokratike, e interesit publik, por që, në fakt, kjo duhet të na zhvendosë për asnjë çast nga kërkesa lloj qeverisjeje nuk ka lidhje me tuajën, për sa kohë drejtuar prokurorisë, kërkesë e herëpashershme që gjysma e ministrave është në akuzë publike që kemi bërë në të gjitha hapësirat e mundshme, për korrupsion, është në akuzë për sistem për të hapur dhe për të hetuar dosjen voluminoze tenderokracie, në akuzë për kapje nga krimi, “Shëndetësia”. Miliarda lekë abuzime me recetat korrupsioni dhe monopolet. dhe shërbimet shëndetësore, ku përfitues direkt Për t’iu kthyer draftit, që kemi sot në rendin e është ministri i Shëndetësisë. Ku ta nisim? Mund ditës, më duket përtej guximit cinik dhe ta nisim nga tenderi i famshëm të barnave, në të propagandës suaj qeverisëse që sillni për miratim cilin Beqaj, si në oborrin e vet, i futi duart dhe një ligj “Për auditimin e brendshëm në sektorin ndryshoi në kundërshtim me çdo nen të ligjit, publik”, kur ministria më sinjifikative e shërbimeve rregulloreve dhe normave ndërkombëtare, të gjitha publike, ajo e shëndetësisë, drejtohet vetëm nga rregullat e lojës, eliminoi elementet e sigurisë, interesat private të Beqajt dhe shefit të tij, ku autorizimin e prodhuesit, vërtetimin e regjistrimit ministria, që duhet të ishte më përfaqësuesja dhe të barit, i hoqi pikërisht këto kritere, sepse këto mbrojtësja më e fortë e shërbimeve dhe interesave pengonin klientët e tij të fusnin barna me lejet e tij publike, ajo që duhet të mbronte shëndetin e të importit, duke i hapur rrugë importimit të barnave qytetarëve, është kthyer në kartelin e rrezikshëm të pasigurta, jocilësore dhe të falsifikuara. të grabitjes së parave dhe taksave në kurriz edhe Cilat janë pasojat? Barnat termolabile, që ruhen të jetës së tyre. dhe transportohen në temperaturë 2 deri në 8 Kjo qeveri e zhytur në korrupsion po sjell një gradë celsius, “Altuzan”, “Herceptin”, “Mabtera”, e dokument për të ruajtur top sekret vjedhjet e të tjera, u sollën nga Turqia nëpërmjet Kosovës qeveritarëve. Në projektligj, hartuesit kërkojnë që me furgonë mallrash jashtë çdo kushti dhe audituesit të respektojnë, para së gjithash, standardi. Bari “Altuzan” me origjinë nga Turqia fshehtësinë e të dhënave të kontrollit të njësisë rezultoi i falsifikuar, sipas një raporti të FDA-së publike. Pra, esnafët e vjedhjes së fondeve publike (Food and Drug Administration), agjenci parashikojnë ngritjen e komiteteve të auditimit të amerikane. brendshëm, si struktura këshillimore të pavarura, Denoncimi i një qytetari, se nga analizat e që do të kujdesen për kopsitur të gjitha letrat e kryera rezultoi se nuk kishte asnjë gjurmë te barit korrupsionit qeveritar. “Avastin” edhe pse e kishte injektuar rregullisht, Të nderuar qytetarë, vërtetoi atë që të gjitha kompanitë serioze Çdo javë në parlament vjen një ligj, që duhet të farmaceutike dhe Partia Demokratike kishin shpëtojë Kryeministrin, ministrat dhe menaxhuesit paralajmëruar për futjen e barnave false. e fondeve publike nga prangat. Në relacionin e Vazhdojmë me tenderët e barnave. Në vitin draftligjit “Për auditimin e brendshëm” thuhet se 2014 janë dhënë 20 miliardë lekë, në vitin 2015 ligji shfuqizohet, se në njësitë e auditimit të mbi 15 miliardë lekë, pra, plot 35 miliardë lekë. brendshëm janë lejuar të punësohen punonjës të Për çfarë? Për barna. Po ku janë barnat? Shkoni pacertifikuar, pra militantë dhe joprofesionistë. në spitale, në qendrat shëndetësore, janë si spitale Socialistët, specialistë të manipulimit, përcaktojnë të kohës së luftës, nuk gjen absolutisht asgjë. kritere të reja të punësimit të audituesve, por ndër Pacientët duhet t’i blejnë vetë të gjitha barnat, rreshta harrojnë se, ata vetë, me dhunën e duhet të blejnë vetë çdo mjet, duke filluar nga mandateve të vjedhura miratuan ligjin “Për shiringat, dorezat, pambuku, alkooli, çdo gjë. Po
156 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ku kanë shkuar 35 miliardë lekë? Janë ndarë me Por, asgjë nuk mund të shikohet në shëndetësi klientelën qeveritare për t’u kthyer në llogari si e rastësishme, dhe kjo lidhet me skandalin tjetër, bankare, para e luks për një grusht të vogël atë të koncesionit të check upp-it. Pra, jam e sigurt njerëzish. që edhe privatizimi i laboratorëve nuk duhet të Vijojmë me skandalin e miliarda lekëve nga shikohet i shkëputur nga koncesioni i check upp- recetat e rimbursueshme. Ministrit e askujt tjetër it, të cilit jo më larg se dje, sot, ose nesër, do t’i nuk i ka hyrë deri më sot gjemb në këmbë për duhen 18 laboratorë. Atëherë, ku do t’i gjejë 18 këtë megavjedhje të firmosur nga vetë ai. Pra, çfarë laboratorë, që tani duhet të ishin ngritur dhe duhet u bë me këtë megaskandal? Pse Kryeministri të ishin vënë në funksionim? asnjëherë nuk është prononcuar për atë dhe për Meqë jemi te kontrolli shëndetësor për skandalin e insulinave? Sot doli dhe e mbrojti për popullatën, pra check upp-i i famshëm, të gjithë e Intech Plus-in, por pse nuk ka dalë kurrë dimë se ai iu dha një kompanie që bënte market- Kryeministri të thotë qoftë edhe një fjalë të vetme ing për të pirë sa më shumë duhan dhe alkool. E për raportin e auditit të tij të brendshëm? Pse nuk dini çfarë ka ndodhur? Për ironi të fatit, analizat e është prononcuar ai për këtë skandal? Pse nuk kryera në popullatë nga kjo kompani nxorën se ka sot e kësaj dite asnjë masë administrative, asnjë më shumë se gjysma e grave dhe vajzave të dënuar, kur skandali i bankës qendrore, me të shqiptare janë alkooliste. njëjtat përmasa, sot e kësaj ditë ka edhe persona Zbatimi në terren i tenderit “Si je” ka histori të proceduar, ka edhe të dënuar? Pse prokuroria rrëqethëse, se si njerëzit torturohen duke iu dhënë nuk vepron? Pse ky standard i dyfishtë? analiza false dhe duke i detyruar të marrin mjekim Po për insulinat, pse Kryeministri ka heshtur të gabuar. Edhe për “Si je”, hetime nuk ka. Jo deri më tani, skandal me përmasa edhe më të vetëm që s’ka hetime, por përkundrazi, i njëjti mëdha se ai i recetave të rimbursueshme? Vetëm koncesionar si shpërblim merr edhe çdo gjë tjetër një depoje i janë rimbursuar, me dijeni të plotë të që ka lidhje me shërbimin ndaj qytetarëve, si: ministrit Beqaj, dhjetëra miliona euro për insulina hipotekat, doganat, e të tjera. që nuk kanë ekzistuar kurrë. Janë rimbursuar Ministri doli dje dhe tha duke u krenuar se është miliona euro vetëm për letrat e faturave fiktive që ministri i sëmundjeve. Në fakt, është bërë si një ka prodhuar një depo e vetme. Milionë euro për të sëmundje e keqe, që na ka zënë dhe nuk po na rimbursuar vetëm një ilaç të vetëm, që nuk ka hyrë lëshon. kurrë në të njëjtën depo për 18 muaj. Ku kanë Shyqyr Zotit, Kryeministri sivjet e deri më tani shkuar këto para, zoti Ministër dhe Kryeministër? na i ka kursyer skenat që ngjajnë si “Red Light” në Më thoni ju, për çfarë vlen auditi apo ligji, të cilin Amsterdam dhe shpresoj të mos e bëjë këtë deri ne po e kalojmë sot, kur te ju asgjë nuk auditohet, në fund të këtij muaji. Por si mundet që ky kur te ju asgjë nuk vepron? Madje, Kryeministri Kryeministër ka pafytyrësinë të dalë e të flas për sot kërcënoi çdo institucion të pavarur që do të kancerin e gjirit dhe për mamografitë? Po pse nuk guxonte të hetonte dosjet e shëndetësisë. u përgjigjet ai pyetjeve që i bëra jo më larg se para Vazhdojmë me ligjin për barnat. Erdhi në një jave, sa mamografi janë bërë deri më sot? Sa parlament dy herë brenda një viti, tregues i qartë zonja kanë marrë përgjigjet? Sa prej tyre janë se pas kësaj historie është një pazar i pastër i kuruar? Unë jam e bindur që asnjëra prej tyre nuk ministrit me klientelën e tij. Por, nga ky pazar, ka marrë deri më sot asnjë përgjigje dhe mbase farmacistët dhe mjekët e dinë shumë mirë se ndonjëra mundet të mos jetojë më në pritje të rrezikohet rëndë siguria e shëndetit të popullatës, përgjigjeve së mamografisë së ministrit. në kuptimin e vërtetë të fjalës, cenohet edhe siguria Jo më larg se para dy ditësh Gjykata Adminis- kombëtare. trative shpalli të pavlefshme zgjedhjet për Koncensioni “Për shërbimin laboratorik presidentin e “Urdhrit të Mjekëve të Shqipërisë”, kombëtar” është një dosje që mbërthen sërish ndërsa aktpadia ishte përgatitur me shumë kujdes ministrin e Shëndetësisë, e cila është lënë e hapur, pikërisht në zyrën e ministrit, i cili kërkonte të ndërsa pati si oponencë të fortë trupën e emëronte në këtë detyrë një shoqe të tijën profesionistëve të Biokimisë Klinike dhe Mjekësisë socialiste, që Urdhri të mos ketë zë, të mos mbrojë Laboratorike, të cilët argumentuan se privatizimi i mjekët, por të jetë tërësisht nën urdhrat e tij. këtij shërbimi do të ishte katastrofa e shëndetësisë. Vazhdojmë te skandali i fundit, ai i pushimeve
157 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kolektive në QSUT. Në kundërshtim të hapur me Megjithatë, vazhdon ta bëjë PD-ja këtë zgjedhje. Kodin e Punës, paralajmërohen për pushime (Diskutime pa mikrofon). kolektive nga puna dhjetëra punonjës të Qendrës PD-ja ka një instinkt fantastik kur zgjedh Spitalore Universitare. Fletëthirrjet e zgjidhjes së akuzatorët. kontratave të punës pa asnjë motivacion, firmosur (Ndërhyrje pa mikrofon). nga drejtoresha e QSUT-së, i kanë mbërritur Nuk kishte burrë, ka edhe kështu gjobash. Repartit të Oksigjenimit, psikologëve, punonjësve Për t’u kthyer tek akuzat që u bënë për socialë, e të tjerë. Më kanë ardhur me dhjetëra shëndetësinë, po e filloj me QSUT-në. Në QSUT, mesazhe, që unë nuk kam kohë t’i lexoj, por kam të paktën mund t’ju them, që nga korriku i vitit 2013 një pyetje për ministrin: kur jo më larg se para disa deri më sot janë shtuar 208 punonjës, mjekë, ditësh në QSUT humbi jetën një zonjë, pikërisht infermierë, personel mbështetës, pikërisht për të për shkak të mungesës së stafit gjatë fundjavës, ndihmuar në funksionimin normal të qendrës më si mund të pushoni ju nga puna një repart të tërë, të madhe spitalore universitare të vendit, për si ai i oksigjenistëve? Si mund të pushoni ju nga shërbimet speciale që kryen, por edhe për ta puna të gjithë psikologët, të gjithë punonjësit ndihmuar në misionin e saj për të formuar brezin socialë të QSUT-së? Hakmarrja juaj është e verbër, e mjekëve të rinj specialistë. Pikërisht për këtë e pafre dhe dikush duhet ta ndalë! arsye, QSUT-ja i është nënshtruar një ristrukturimi Së fundmi, unë dua të them se kjo nuk është të thellë, që kishte vite që flinte në sirtar, por askush qeveria e shqiptarëve, por e pushtetarëve. Ligjet nuk e merrte përsipër. Për këtë arsye, sot në QSUT nuk janë më në të mirë të interesit publik, por të në radhë të parë janë krijuar tetë pole të përfitimit të klaneve, sektorët publikë janë kthyer administrimit të integruar spitalor, që janë hapat në burime të përfitimit privat. fillestar për ta çuar atë spital drejt autonomisë Një ringjallje e Shqipërisë dhe e shpresës së spitalore dhe, sigurisht, janë shtuar shumë shqiptarëve është tanimë mision i mundur i shërbime të reja që kanë nevojë për mjekë, për opozitës, me një plan konkret veprimi reformash infermierë, por edhe për personel shoqërues, dhe rrëzimi të çdo skeme korrupsioni që ju keni sepse nuk mund të pranojmë më që në QSUT, në ngritur. Partia Demokratike, si forcë e lirisë dhe e shumë shërbime, jo të urgjencës, në fundjavë të besimit te vlerat, do e ringrejë Shqipërinë dhe do mos ketë asnjë njeri që të mund t’i presë njerëzit ta bëjë të jetueshme ëndrrën europiane. Historia që vazhdojnë të vijnë. ne na mbështet dhe disfatat tuaja janë frymëzim Sigurisht, ka një prirje të shqiptarëve për të bërë për fitoren tonë. shumë vizita në spital. Këtë prirje do të duam Faleminderit! shumë kohë ta kufizojmë, por nuk mund ta lëmë Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Vokshi! në mëshirë ta pamundësisë së deridjeshme për Për replikë, ministri i Shëndetësisë. t’iu shërbyer me mjekë, me infermierë dhe me Ilir Beqaj – Faleminderit, zoti drejtues i personel tjetër mbështetës. seancës! Sigurisht, edhe ajo që thatë për një person që Zonja dhe zotërinj deputete, vdiq në urgjencë nuk është e vërtetë. Ai person ka Sigurisht që vazhdojnë të thuhen të pavërteta, ardhur nga spitali “Shefqet Ndroqi” në QSUT ditën gënjeshtra dhe vazhdojnë të shtohen, sepse, me e premte në datën 3 ose 4 shtator, nuk e mbaj sa duket i kanë informacionet që gjërat në mend mirë, në orën 20:30 është larguar dhe pastaj shëndetësi ndryshojnë përditë e më mirë. është rikthyer në orën 01:00 të mëngjesit, duke u Megjithatë, fillimisht dua të ndalem pak të gdhirë. Nga ai moment ka ndenjur për 18-19 ditë përsëritja e një akuze personale që më bëhet dhe në reanimacionin qendror të QSUT-së. Në datën realisht e kam zili Partinë Demokratike, sepse ka 16 i është bërë një ndërhyrje kirurgjikale. Ai per- një instinkt fantastik kur zgjedh akuzatorët. Javën son përpara se të shkojë në QSUT, për fatin e tij të e kaluar zgjodhi të më akuzojë me dikë, e cila kishte keq, vuante nga një tumor në tiroide, që i krijonte punuar në Intech. Këtë javë zgjodhi të më akuzojë dy probleme: një në qarkullimin e gjakut dhe një me dikë, e cila m’u kujtua që paditi zotin Braçe në masën tumorale, që i krijonte vështirësi në para pak vjetësh, sepse kur ishte vënë ashiqare frymëmarrje. para një akuze të mirëfilltë për korrupsion, shkoi Këtu u fol për auditin, për kontrollet, e kemi dhe tha në gjykatë: “Unë nuk kam burrë”. thënë, e kemi përsëritur, në maj kemi zhvilluar dhe
158 Legjislatura e 8-të Viti 2015
një interpelancë së bashku, ishin strukturat origjinatori ku buronte. audituese qeveritare të Fondit dhe të Lidhur me ato çfarë janë bërë në këto 2 vjet, Kryeministrisë që zbuluan atë çfarë ndodhte prej edhe për sëmundjet tumorale, dua t’jua përsëris: vitesh nga po ato subjekte. Kjo histori është prej ne e kemi zgjeruar ndjeshëm kontrollin vitesh dhe ka më shumë më tepër barna se ato që parandalues për kancerin e gjirit, janë 3800 gra keni lexuar ju në atë raport. Erdhët në muajin maj që e kanë bërë këtë vit pa pagesë, pa referim dhe dhe tundët një raport të strukturave të brendshme në zona të largëta, ku sigurisht deri dje nuk ishte të auditit. ky shërbim, dhe vazhdojnë ta bëjnë ditë pas dite. Po jua përsëris, mund t’i drejtoheni vetë Këtë javë e kemi çuar, madje me kërkesë të prokurorisë. Prokuroria po heton për farmacistë, zonjave deputete të Kuvendit, në burgun e grave për mjekë dhe për depo. Kam thënë që nuk jap për t’jua ofruar edhe atyre, në bazë të një moshe detaje. Por, për sa kohë vazhdoni të përrallisni dhe të caktuar, sipas protokollit, këtë mundësi. të gënjeni jam i detyruar këtu, në respekt të Check up-i, zonjë nëse ju keni mundësi ta bëni shqiptarëve, t’ju përgjigjem edhe budallallëqeve që privatisht, janë qindra e mijëra shqiptarë që nuk e thoni. kanë këtë mundësi dhe prandaj ua ofrojmë. Gjetjet Keni përmendur shpesh historinë e raportit të e deritanishme, të paktën për sëmundjen e KLSH-së për Agjencinë e Barnave. Jua kam thënë tensionit, që është një nga katër faktorët kryesorë që nuk ka, po e përsëris, ky është dokumenti zyrtar, të sëmundshmërisë dhe të vdekshmërisë së datë 30.03.2015 nga kryetari i Kontrollit. Ja ku janë parakohshme në Shqipëri, tregojnë se 15% e masat disiplinore, nuk kanë asnjë emër. Ky është njerëzve që kanë bërë këtë kontroll rezultojnë me një dokument publik dhe mund ta marrë kush të tension dhe nuk e dinin që ishin me tension. Ata dojë. Nuk ka asnjë emër, përfshirë dhe ish-drejtorin që deklarojnë se e dinë, 20% e tyre, rezulton se e Agjencisë. nuk mjekohen siç duhet ose nuk mjekohen fare. Gënjyet kur thatë për ALTUZAN-in, siç gënjyet Në qoftë se ne duhet të kujdesemi realisht dhe javën e kaluar edhe për ligjin e barnave. Sot po u sinqerisht për shqiptarët, duhet, në radhë të parë, them shqiptarëve që nëse Partia Demokratike t’u ofrojmë të gjithëve të njëjtin mbulim, kanë apo vërtetë do të ishte javën e kaluar e interesuar që s’kanë sigurime, të njëjtin akses, prandaj check ai ndryshim që ne propozuam, për të cilin jemi të up-i është në të gjithë Shqipërinë dhe në të njëjtën bindur se bëmë mirë, nuk duhet të kalonte, cilësi, i njëjti protokoll, i njëjti mjek dhe të njëjtat minimalisht duhet të sillte në seancë amendimin pajisje në gjithë Shqipërinë. dhe zonja në fjalë minimalisht duhet të rrinte këtu Sigurisht, nëse jemi në gjendje të arrijmë të dhe të votonte kundër. bëjmë këtë, unë jam i bindur se edhe ajo, jo për E gjithë kjo tregon se gjithçka e bërë në atë që jemi angazhuar ne në programin qeverisës, komision apo në seancë ka qenë një farsë. por ajo që tashmë është sfidë botërore, mbulim Sigurisht, muaji tetor, muaji kur kompanitë sjellin universal, i përcaktuar si kriteri i tretë në 17 sfidat çmimet e barnave për të negociuar, është pa e zhvillimit të qëndrueshëm në kohët e shkuara, dyshim muaji kur interesat prej shumë vitesh është i arritshëm. Po e përsëris, është e preken në mënyrë flagrante. domosdoshme që ne nga sëmundja të spostohemi Ka 9 muaji që importohen barna në Shqipëri te shëndeti, nga pacienti te qytetari. Nëse ju nuk këtë vit. Vlera e importit, krahasuar me vitin, e doni ta bëni këtë, sepse doni që gjithçka ta ketë kaluar është 30% më e lirë. Sasia e pullave të barrë qytetari, ne jemi të vendosur ta bëjmë, në sigurisë e lëshuar është 15% më shumë. Kjo është radhë të parë, për respekt të qytetarëve shqiptarë, arsyeja pse unë vazhdoj t’ju them se u keni borxh për kujdesin shëndetësor që meritojnë dhe për shqiptarëve 70 milionë dollarë në vit të paktën 5 dinjitet social. vjetët e fundit të 8 vjetëve të qeverisjes suaj, sepse, Faleminderit! të paktën nga ato 5 vjet, është e dokumentuar që Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Ministër! Ministria juaj e Financës e dinte se barnat atje ishin Zonja Vokshi, urdhëroni! shumë më lirë dhe këtu vinin shumë më shtrenjtë. Shkurt, ju lutem! E latë Shqipërinë të vetmin vend në Europë, Albana Vokshi – Mos kini frik nga fjala, zoti dhe vetëm 2 vende në botë, bashkë me Meksikën, Pandi. ku i njëjti bar gjenerik ishte më i shtrenjtë se Zoti Ministër, edhe ndihma që të ka dhënë
159 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kolegu yt, Braçe, nuk besoj se të shpëton dot nga sepse ligji, ashtu siç ju e keni miratuar... Unë e të gjitha skandalet që të kanë shpërthyer, po kam thënë dhe në komision: refuzoj të merrem dhe shpërthejnë dhe kanë thënë që është vetëm maja të miratoj, apo të diskutoj projektligje që janë e ajsbergut. Ai dhe gjithë kolegët e tjerë kanë krejtësisht klienteliste, çdo ligj apo çdo procedurë vendim gjykate për shpifje. Kështu që nuk ka lidhje që ju nisni ka një klient, ka para mbraoa dhe ka fare mënyra sesi e zgjedh unë jetën time private. pjesën që ti përfiton drejtpërsëdrejti. E thashë edhe një herë, nuk të ndihmon dot as Pra, zoti Ministër, ju bëni mirë të heshtni, lërjani Braçe, as kush tjetër, madje edhe Kryeministri, që fjalën prokurorisë, organeve të akuzës dhe të u mundua pak më përpara, je i zhytur në skandale. drejtësisë që të flasin për ju. Unë kam frikë se shumë shpejt do të na lësh neve Faleminderit! dhe kushedi se ku do të përfundosh. Dua të të Edmond Spaho – Zoti Braçe, keni fjalën për them se më erdhën shumë mesazhe pikërisht kur replikë. ju po flisnit për gjendjen skandaloze të spitalit të Erion Braçe – Tani, unë nuk kuptova se ku ishte Shkodrës. Një baba mbrëmë kur ka shkuar bashkë ndihma që i kisha dhënë ministrit. Natyrisht,e me fëmijën në spitalin e Shkodrës nuk ka pasur dëgjova me shumë vëmendje zonjën në fjalë dhe absolutisht asnjë ilaç, apo sesi çarçafët lahen, të dua t’i them zonjës, që ajo dhe gjithçka që e pason, gjithë bashkë, me ujë të ftohtë. të shkojë në cilëndo gjykata të Shqipërisë, në Por më lejoni t’ju lexoj vetëm mesazhin që më cilindo institucion juridik të Shqipërisë e të tjerë ka dërguar një vajzë, të cilës nuk po ia them emrin, me radhë nuk do të gjejë kurrë një dënim për mua. sepse, e kam thënë, hakmarrja jote është e verbër, Kjo është e thjesht, verifikohet kollaj, aty e ka edhe punonjëse sociale në QSUT. “Po ju bëj me dije se gjykatën, edhe gjithë të tjerat me radhë. po bëhet nami, 36 punonjës socialë e psikologë Por një gjë dua ta them: që në atë çështje nuk janë njoftuar me anë të një shkrese për rishikim, kishte asnjë shpifje, këtë e di edhe vetë ajo, ashtu pa asnjë motivacion. Mendohet se do të hiqen siç është shumë e vërtetë që kjo qeveri se ka 80%. Edhe ata që kanë hyrë në kohën e PD-së, hetuar asnjë ditë atë çështje, ky është problemi. do të hiqen për t’u hapur vende pune atyre të PS- Sot që nuk ka as ashtu, as kështu, as ashtu, as së. Janë të gjithë në një panik të tmerrshëm”. Si ashtu, nuk po i them, sepse pastaj do të thotë se mund të punohet në spital, zoti Ministër, kur ju merremi me jetën e saj private, është e gatshme shkaktoni këtë panik? të hetohet, por në atë ditë, kur ishte edhe kështu, Nuk ju bën nder të flisni për rastin e asaj gruas. edhe kështu, edhe kështu nuk hetoj kurrkush. Nëse nuk do të ishit me faj, nuk do të kishit pushuar, Siç unë paralajmërova, ajo kompani u shpërbë nuk do të kishit marrë masa për të gjithë stafin e ditën e parë që ikën nga pushteti, e dorëzoi urgjencës, apo jo. licencën, shiti aksionet dhe çdo gjë tjetër. Pikërisht Herën tjetër, kur dola nga kjo sallë, më priste për këtë arsye jo vetëm kjo çështje, por një mori njëri prej djemve të asaj gruas të ndjerë, bashkë çështjesh të tjera duhet të hetohen dhe t’u shkohet me analizat. Nuk ka pasur tumor, krejt faji është i deri në fund. Unë këtu jam, për t’ua kujtuar këtyre punonjësve të stafit mjekësor dhe i juaji, zoti ministrave që janë sot në pushtet dhe atëherë ishin Ministër, që keni siguruar të gjithë qytetarët në opozitë, që ka ca çështje që duhet të hetohen, shqiptarë që spitalet funksionojnë mirë dhe që nuk duke filluar nga Albpetroli, për të vazhduar me kanë mungesa. AKBN-në e deri te këta që vijnë rreth e përqark. Për sa i përket AKBN-së, edhe ai dokument që Faleminderit! juve jua ka dhënë ish-drejtori i AKBN-së, ju lutem, Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Braçe! mos u fusni aty, ai drejtor dhe punonjës të tjerë Fjalën e ka Genc Starzimiri. janë të zhytur në korrupsionin që ju po e mbroni, Gent Strazimiri – Faleminderit, zoti Spaho! por kam frikë se do ju marrë të gjithëve bashkë. Të nderuar qytetarë që na ndiqni, Për ligjin e barnave, po ju them se në vend që Nesër në gazeta ju do të lexoni thelbin e kësaj të vini vetullat, ju do të nxirrni sytë, sepse dy seance, që nuk do të jetë i vërteti, do të lexoni sesi kompanitë që ju mundoheni t’i ndihmoni që të fusin gjëja më e rëndësishme që këtu ka ndodhur ka ilaçe, të kapin datën 30 tetor, që është edhe afati qenë se oratoria fekale e Kryeministrit, e që ju keni vendosur për tenderin e barnave vazhdueshme, do të përkufizohet: “Ja batutat që spitalore, unë kam frik se do t’u prishni punë atyre, tha Rama dje”.
160 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Në këtë seancë, që për mendimin tim ka qenë paratë që i detyrohej qeveria edhe avokatit, edhe shumë thelbësore, të them të drejtën në 99% të audituesit (që do të thotë se gjithçka ishte në sasisë në të cilën foli dhe të atyre që tha rregull) dhe thotë se bëri një marrëveshje. Kryeministri, çuditërisht nuk gënjeu. Problemi Këtij maskarai, që ka paguar në mënyrë është se 1%, aty ku është tamam thelbi i së shpërdoruese, ka vjedhur kompaninë e vet, në vërtetës, ai e harron gjithmonë ta thotë. Kështu dëmin tonë, ne i paskemi edhe 100 milionë euro që, në këtë far feje, në qoftë se rrini dhe dëgjoni të tjera borxh! Kjo është gjëja e madhe që ka bërë me durim se çfarë ç’po themi ne këtu, ju duhet, në ky! Problemi është se kush është e vërteta100%? një farë mënyre, një manual përdorimi për të Këtë e nxjerr hetimi që ky nuk do ta bëjë dhe që kuptuar se çfarë ndodh në këtë Kuvend. 99% të Sali Berisha, konform ligjit, po ngjiret në çdo rasteve të të gjithë atyre që themi, edhe kur bëjmë seancë të Kuvendit, që ta hetojmë. Pse nuk e heton sikur zihemi, edhe kur bëjmë sikur mirëkuptohemi, Sali Berishën, apo ke hall se del sa ke vjedhur? janë, në fakt, të vërteta, te 1%-shi qëndron Të nderuar qytetarë, diferenca, atë 1%-sh kërkojmë t’jua fshehim. Në këtë seancë po flasim për auditimin e Është e vërtetë, siç u tha Kryeministri, që qiraja brendshëm, që do të thotë se ku i çon paratë e CEZ-it që nga viti 2009 ka qenë skandaloze, me qeveria, se deputetët nuk bëjnë dot korrupsion, ato shifra që tha Kryeministri, prandaj iku; që nuk firmosin askund, përveçse në borderonë e tyre. faturimi që ka bërë te secili prej jush, dhe ju e dini Këta që nuk janë sot këtu, firmosin. Deri dje ka mirë, ka qenë skandaloz, prandaj iku edhe CEZ-i; qenë një drejtori në Ministrinë e Financave, e cila që 60 kompani, jo 3 apo 4 sa u përmendën, me shikonte standardet, inspektimin, ligjshmërinë e emra deputetësh, e kanë shtrydhur CEZ-in në auditimit që ishte në çdo institucion, ku secili prej mënyrë skandaloze, prandaj iku CEZ-i nga ky tyre firmoste për paratë tuaja. Sot kësaj i presin vend. Është e vërtetë, gjithashtu, që në vitin 2009 kokën, që ta bëjnë më mirë auditimin dhe të gjendet Kryeministër i këtij vendi ishte Sali Berisha. 99% e më mirë se ku shkojnë paratë. I lihet në dorë vetëm të gjithave sa tha Kryeministri janë të vërteta, por auditimit të brendshëm të çdo ministrie. Audituesi harron t’ju thotë 1%-shin. është, gjithashtu, nëpunës i ministrit, që sapo foli. Në maj të vitit 2009 CEZ-i dhe OSHEE-ja, Ai do t’i gjejë ministrit, që firmos si do të njëkohësisht, ishte kompani private, nuk shpenzohen lekët, se ku i çoi lekët ministri. Asnjë administrohej më nga Sali Berisha dhe nga instancë tjetër nuk ka mbi të. Atëherë, mbërrijmë qeveria. Çështja është se kur bëre këtë negociatën në konkluzionin se cilit ministër po ia lëmë paratë me CEZ-in, në të cilën rezultoi se i paskemi borxh, në dorë ne? veç halleve që na ka nxjerrë, që e thatë vetë, edhe Ia lëmë ministrit të sëmundjeve, i cili ka marrë 100 milionë euro të tjera, që ti ia dhe, harrove ta për 22 muaj për kompaninë “Intech+”, 28 tenderë. pyesësh: more këtë dëmin, qiranë, këtë e këtë me Ky është ministri “Intech+”, kjo është sëmundja më radhë si i bëri? Mbase të thoshte që i kishte bërë e madhe që ka sot Shqipëria: 28 tenderë për 22 në bashkëpunim me Saliun dhe ti fitoje një pikë muaj, praktikisht, gjithë tregun. më tepër, të paktën atë çfarë u kishe premtuar Kolegia Vokshi ju shpjegoi se çfarë bëhet me njerëzve në fushatën e vitit 2013. Në 99% të asaj tregun e barnave. Secili prej jush, që i ka rënë halli që tha Kryeministri ka të drejtë, qeveria shqiptare i madh të shkojë në një spital shtetëror, kudo, në nuk arriti dot, Sali Berisha nuk arriti dot, që ta çojë çdo cep të vendit, edhe te QSUT-ja, që është në arbitrash çështjen e CEZ-it. Pse? Sepse avokati pasuruar me 208 mjekë dhe infermierë të tjerë, e tha: Duhen bërë më përpara këto dokumente (dhe di fare mirë, sa falas e keni shërbimin, sa e ka këtu qëndron 1% i së vërtetës) - në mënyrë që të përmirësuar ky që iku sot dhe nuk rri të përballet marrim jo më pak se 634 milionë euro me fatura me ato që tha. Sot e mbrapa nuk do të ketë as që CEZ-i i detyrohet Shqipërisë. Ju, keni paguar auditim mbi qafë dhe do ta caktojë vetë se sa, dhe faturat e padrejta dhe ajo ditë, për fat të keq, nuk si, i ka harxhuar gjërat. erdhi kur ishte Sali Berisha në pushtet, por erdhi Cili është ministri tjetër? Ministri i dritave, që kur ishte ky në pushtet. E mori materialin e nuk i keni. Ministri, i cili megjithëse keni paguar kompanisë avokatore më të mirë në botë për dhe vazhdoni ta paguani energjinë që nuk e keni arbitrazhin dhe të audituesit më të mirë në botë harxhuar, për shkak të abuzivizmit dhe arbitraritetit për arbitrazhin, e miratoi me VKM, pagoi edhe të CEZ-it, të vjedhjes që ka bërë në këtë vend, sot
161 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nuk do të japë llogari për asnjë cent, por do ta Janë paratë që shkojnë te ALUIZNI, te procesi auditojë nëpunësi i vet. A di ky ministër të i legalizimit, që do të bëhej falas. Kushdo që ka negociojë? Sigurisht që di. Ai është ministri që marrë certifikatën, e di sa falas është ajo certifikatë. negocioi me CEZ-in, që për mbi 634 milionë që na Do të bëjë përsëri matje. 1,5 milionë dollarë për detyrohej, i dha edhe 100 milionë të tjera. Ai e ka disa matje që janë bërë dhe janë stërbërë. Paguan lapsin shumë të hollë. Ai e ka lapsin aq të hollë, sa 5300 veta ky shtet, që do të bëjnë matjet dhe asgjë të gjejë një plakë 99 vjeçe, në Mirditë, me 79 mijë tjetër, që do të bëjnë këpucët me baltë, siç tha lekë të vjetra të ardhura, dhe shkon e i çon këtë Lamja. 1,5 milionë dollarë të tjerë. Termat e faturë, mbas negocimit. Ka vajtuar deri në Fan të referencës i bën e shoqja dhe tenderin e fiton i Mirditës, për të negociuar me plakën. Shikoni sa i shoqi. Dhe ky thotë se këto janë vogëlsira dhe nuk hollë është lapsi! Plaka, pamjet filmike të së cilës i merret me këto. 1,5 milionë dollarë për zotërinë keni parë të gjithë, ka vetëm një poç, as për t’u sigurisht, janë vogëlsira, nëse ky vjedh 634 milionë ngrohur s’ka, jeton në kushte primitive. Eshkë dhe euro, ky tjetri, 13 milionë euro dhe erdhi këtu dhe urov kishte për energji, ndizte zjarr, i detyrohet dha edhe mend. Sigurisht, për këtë lloj standardi, zotërisë 3 milionë 192 mijë e 530 lekë të vjetra vogëlsira janë 1,5 milionë dollarë. Ti nuk jep as dhe mbas negocimit të bërë, na del që nëse plaka llogari për këtë punë. i paguan të gjitha menjëherë (70% me gjithë Në fund fare është më e bukura: ministri i kamatë-vonesat, se ka edhe kamatë-vonesa hashashit. Ky është kudo, si pehlivan dhe del e plaka), i bie në rastin më të mirë, më human të tregon se çfarë kontributi ka dhënë policia në kësaj qeverie, që negocion me plakën në Mirditë, aksionin kundër kësaj apo kundër asaj. Te fjala por jo me CEZ-in, që ajo të paguajë 72 mijë lekë “kundër”, ajo që pason pas thonjëzave, je ti. Është në muaj dhe të jetojë me atë 7 mijë lekëshin, që i kundër teje, i nderuar qytetarë, çdo aksion, që ky mbetet. Kjo është negociata e këtyre, negociata e bën. Thotë se ka arrestuar 1862 vjedhës energjie qeverisë socialiste, e qeverisë sociale! (minus plakën), e cila ka pranuar të negociojë me Negociata tjetër dhe ministri, që tashmë do të ministrin, me këto kushte që ju thashë: të rrijë pa auditojë vetveten, është ministri i taksave dhe bukë dhe të paguajë një gjë (sahat paska pasur tatimeve ose më saktë, i humbjeve në arkën e plaka në majë të malit) dhe ky ka vajtur të negociojë shtetit. Që ditën që ka ardhur, më 2013-n, tha se me të! ua kishte lënë arkën e shtetit bosh Ridvani. Në Dolën dhe bënë një teatër, një shoë. Na votuan vitin 2014 tha se e kishte lënë Saliu me borxhe. (flet për ju), të ndërtojmë një shtet, të ndërtojmë Zotëri, në vitin 2015 a më shpjegon dot se ku një Shqipëri të drejtë. Kjo është Shqipëria e drejtë, vajtën 160 milionë euro për 3 muaj? Na e kishte që kanë ndërtuar. Këtu jemi. Kjo është Shqipëria fajin informaliteti! Aferim! Filloi operacionin anti- që i merr plakës edhe bukën e gojës, në një kohë informalitet! Hapat e para, natyrisht, ishin më të që ky shtet me ligj ka detyrimin t’i sigurojë energjinë vrullshmet. Na vjen dhe na jep rezultatet e para. elektrike, t’i sigurojë edhe bukën e gojës dhe jo t’i Përsëri 69 milionë euro më pak. Të gjithë ju, që vërë shkelmin në fyt me policë. keni qoftë edhe një biznes apo një dyqan të vogël, Kjo është Shqipëria e drejtë që kanë bërë. e dini dhe e kuptoni se çfarë po bën ky për t’ju Është qeveria medemek socialiste, qeveria sociale marrë ato para, që ju i paguani me apo pa të drejtë. domethënë qeveria e të pamundurit, e gjyshes së Problemi është se në arkën e shtetit nuk mbërrijnë Mirditës. Në fakt, është qeveria e CEZ-it, sepse kurrë dhe me këtë ligj që po miratojmë sot, nuk do me atë merret vesh dhe jo me gjyshen. Duhet të të merret vesh kurrë, se ku vajtën. Do të jetë ashtu ishte qeveria e gjyshes së Mirditës, por jo, në fakt, në ajër: ne po ecim, sepse kështu thotë Standard është qeveria e trafikantit të drogës, të pluridënuar, & Poors dhe nuk po e lëmë këtë vend, por po ikin që na qenka administrator, pikërisht në njësinë e shqiptarët nga Greqia, jo nga Shqipëria. Harroi të gjyshes së Mirditës. na thotë, meqë e ka këtë statistikë, këta shqiptarët Zotëria në 99% të rasteve, siç ju thashë, kishte kanë më afër Shqipërinë, që është më mirë dhe e të drejtë kur i shprehu ato shifra. Te 1-përqindëshi ka ulur papunësinë me 3,6% apo kanë më afër gjithmonë harron dhe pastaj ikën. Gjermaninë për të shkuar atje? Njoftoi që është Viti 2013 e ka gjetur Shqipërinë me 12,5% më mirë Shqipëria se Gjermania, se ndoshta nuk papunësi (nga ëebsite i CIA-s, jo i PD-së), dhe ikin atje, “në rrugën e gabuar të kurbetit”, siç tha! thotë që e paska përmirësuar papunësinë me
162 Legjislatura e 8-të Viti 2015
3,6%. INSTAT-i duhet të na japë lajmin që kemi Megjithatë, përgjigjja është përsëri për vajtur në 8,4% papunësi, por nuk na e thotë. shqiptarët: ato çka qeveria bën, ato që qeveria ka Ndërkohë shoh që shqiptarët dynden drejt marrë përsipër të bëjë në programin e saj të Gjermanisë, më shumë se sirianët dhe gjermani miratuar në këtë sallë të Kuvendit, në shtator të pyet: “Kaq mirë sa jeni atje, pse vini këtu? Të vitit 2013 dhe ato çfarë vazhdojmë të bëjmë, në paktën, sirianët janë në luftë, janë nën dhunën e përmbushje të atyre angazhimeve, në përmbushje bombave”. Përgjigjja e secilit do të ishte se dhuna të nevojave të përditshme të qytetarëve dhe kur qeveria të varfëron, është më e keqe se bomba. padyshim, në përmbushje të sfidave të përditshme, Dhuna kur qeveria të varfëron në këtë mënyrë, siç me të cilat përballet vendi, që vijnë qoftë nga keq- jua shpjegova deri tani. Sot, me këtë ligj, qeverisja e mëparshme, qoftë nga problemet e sanksionojmë faktin që nuk do t’i kontrollojë më bartura dhe të akumuluara në shumë e shumë vite. njeri. Dhuna dhe arbitrariteti do të shtohen, lekët Sigurisht, detyra që kam, më kërkon të jap një që paguani ju, nuk do të mbërrijnë kurrë në arkën përgjigje edhe për shëndetësinë, të tregoj se çfarë e shtetit. bëhet, për t’u përpjekur për t’u treguar atyre që Të nderuar qytetarë, nuk ndeshen çdo ditë me sistemin shëndetësor, Sigurisht, të jesh 99% afër të vërtetës, është se çfarë ndryshimesh të ndjeshme dhe të maksimumi. Ju do të thoni se atë 1-përqindëshin prekshme, kanë ndodhur në këto 2 vjet. Sigurisht, po e falim, se nuk jemi gjermanë dhe po e falim edhe pse mund të duket përsëritje, u kërkoj ndjesë edhe në raportin 80-20, të vërtetën. atyre që janë të vëmendshëm për çfarë themi, por Të nderuar qytetarë, në këto 2 vjet, ndryshimet janë të prekshme dhe Tek ai 1-përqindëshi qëndron thelbi. Në rrënjësore në disa aspekte dhe po i marr me radhë formulën e genomës, që kanë gjetur shkencëtarët ato për të cilat jemi angazhuar në programin e e gjenetikës, rezulton që në 99% të formulës, të qeverisë. strukturës së saj, genoma e njeriut është identike Ne u angazhuam t’i ulim çmimet e barnave dhe me atë të shimpanzesë së Kongos. Është ai 1- sidomos, që ato të mos jenë më të shtrenjta se në përqindëshi që bën diferencën, është ai 1- vendet e origjinës. Sot, mbas 2 vjetësh, e kemi përqindëshi që na bën njerëz dhe jo shimpanze të realizuar këtë. Përfitojnë shqiptarët që i paguajnë Kongos. më lirë, përfitojnë spitalet, që me të njëjtën sasi Kur e votuat në vitin 2013, me 99% të gjërave parash, furnizohen shumë më mirë, përfiton edhe që tha, të premtimeve që bëri, u përpoq të dilte si skema e rimbursimit që me të njëjtin fond, njeri, ju premtoi dhe ju i dhatë votën. Ju gënjeu, rimburson më shumë. por nuk ju gënjeu se nuk mbajti premtimet, por ju Ne e kemi zgjeruar listën e rimbursimeve në gënjeu se ka fshehur atë 1-përqindëshin, që bën këto 2 vjet, me 45 principe aktive dhe 85 diferencën midis shimpanzesë së Kongos dhe alternativa. Vetëm për sëmundjet e zemrës, me njeriut. shtesat që janë bërë në listë këto 2 vjet, janë 120 Të nderuar qytetarë, mijë pacientë më shumë, që kanë përfituar nga Këtë mbani parasysh dhe ndoshta, nesër në këto barna. mëngjes do të dilni dhe nuk do të rrini më në shtëpi. Dua të ndalem te 2 grup-sëmundjet, që kanë Nuk do ta vuani më këtë dhunë, nuk do të kërkoni barrën më të madhe të sëmundshmërisë në më të ndërroni atdheun, por do të kuptoni që duhet Shqipëri, për të cilat jemi angazhuar në program: ndërruar qeveria, do të kuptoni që në krye të vendit sëmundjet kardiake dhe ato tumorale. Nëse duhet një njeri, jo një shimpanze e Kongos. krahasojmë vitin 2013 me vitin 2015 (viti i fundit i Faleminderit! qeverisjes suaj), ku duhet të ishit në maksimumin Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Strazimiri! e saj çfarë kishit arritur, ju them sot se me Përfundojmë këtu debatin rreth projektligjit “Për sëmundjet kardiake ka një ndryshim rrënjësor, që auditimin e brendshëm në sektorin publik”. në parandalimin e tyre, sepse element themelor i Urdhëroni për replikë, zoti Ministër! kontrollit bazë apo checkup-it është kjo pjesë dhe Ilir Beqaj - Me sa duket përçartjet nuk kanë janë qindra, mijëra vetë, që kanë përfituar nga kjo fund, nuk kanë kufi, nuk kanë cak, megjithatë, për gjë. sa kohë kemi marrë përsipër të qeverisim vendin, Mund t’ju them që në 2 vjet ndërhyrjet në do të na duhet të pranojmë edhe gjëra të tilla. hemodinamikë nga 1800 kanë shkuar në 3600 të
163 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
bëra në spitalet tona apo të financuara me paratë shumë interesa që ishin çimentuar në vite dhe pa publike në spitalet jopublike, që do të thotë se janë dyshim humbja e këtyre interesave i bën sot që të 1800 shqiptarë më shumë që kanë përfituar. financojnë baltë, baltë dhe përbaltje. Nuk mund të themi se është dyfishuar kjo Faleminderit! sëmundje në dy vjet, por ne kemi shtuar kapacitetet (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) për t’i financuar këto shërbime me mjekë, barna, Ilir Meta – Faleminderit, zoti Ministër! materiale mjekësore, pajisje që funksionojnë Vazhdojmë me shprehjen në emër të grupeve. përditë. Sigurisht, të vetëdijshëm që nuk do t’i Fjalën e ka deputetja Edlira Çekrezi në emër të plotësojmë dot nevojat në spitalet publike, në Grupit Parlamentar të Lëvizjes Socialiste për mënyrë transparente kemi kontaktuar me spitalet Integrim. Përgatitet deputeti Sherefedin Shehu në jopublike për të paktën 1800 vetë, me të paktën emër të opozitës dhe, natyrisht, deputeti Erion 1000 euro me të cilat do të kishin paguar vetëm Braçe në emër të Grupit Parlamentar të Partisë për këtë gjë. Përveçse kemi shpëtuar jetë, kemi Socialiste. ulur invaliditetin, u kemi kursyer drejtpërdrejt Edlira Çekrezi – I nderuar zoti Kryetar i shqiptarëve të paktën 1,8 milionë euro. Kuvendit, Është vetë volumi i punës që realizohet në Të nderuar kolegë deputetë, QSUT këtë vit, krahasuar me dy vjet më parë, që Të nderuar qytetarë, e tregon këtë gjë, ku rritjet janë të larta në Projektligji që sot po shqyrtojmë “Për auditimin ekzaminime imazherike, në laboratorë kimikë- e brendshëm në sektorin publik” ndihmon dhe biokimikë, në ndërhyrje kirurgjikale, në barna dhe rregullon veprimtarinë e tij, përcakton fushën e materiale mjekësore të përdorura në spitale. veprimit të sektorit publik, objektivat, parimet e Në nëntë muajt e vitit 2015 janë 2 miliardë lekë përgjithshme të funksionimit, organizimin dhe barna dhe materiale mjekësore të përdorura në përgjegjësitë e sektorit publik. spital. Fjala “auditim” vjen nga fjala anglisht auditing. Në nëntë muajt e vitit 2013 ishin 1,5 miliardë Është term administrativ, i cili nënkupton procesin lekë dhe po të heqim TVSH-në, që atëherë e kishin e kontrollit të menaxhimit të efiçiencës, të barnat, kurse sot nuk e kanë, duket ndjeshëm që efektivitetit të veprimtarisë së sektorit publik për të ai spital është furnizuar shumë mirë dhe prandaj plotësuar sa më mirë të gjitha obligimet statutore. justifikohet me rritjen kaq të mëdha të të gjitha Synimet kryesore të këtij projektligji janë: forcimi këtyre volumeve. i parimit të pavarësisë së auditimit të brendshëm, E gjetëm gjashtë muaj kohën e pritjes në propozimi i elementeve të karrierës së audituesve koronarografi, sot është 35 ditë; e gjetëm tre muaj të brendshëm, zgjidhja e problemit të kohën e një rezonance, sot është një muaj. mosrespektimit të kritereve të punësimit të Të gjitha këto janë përmirësime të ndjeshme audituesve të brendshëm, vendosja e sanksioneve në kujdesin shëndetësor të shqiptarëve. për të bërë të detyrueshëm krijimin e funksionimit Sigurisht, ajo çfarë kemi marrë përsipër dhe sa të auditimit në çdo njësi publike. kemi bërë nuk mbaron këtu, por jemi të angazhuar Auditimi i brendshëm është një veprimtari e që ta vazhdojmë ndërhyrjen në shëndetësi. Së pavarur që jep siguri objektive, ofron këshillimin e shpejti do të vijë një ndryshim ligjor që duke filluar projektuar për të shtuar vlerën dhe për të nga 1 janari i vitit të ardhshëm mjekun e familjes përmirësuar veprimtarinë e njësisë publike, për të do ta ofrojmë falas për këdo që është rezident në siguruar pavarësinë dhe për të vlerësuar Shqipëri. Pra, nga kontrolli parandalues, fillojmë funksionimin e auditimit. Propozohet që njësitë e te mjeku i familjes për t’u zgjeruar pastaj, sipas auditimit të kenë si vartësi funksionale, ashtu edhe angazhimeve, në të gjithë kujdesin shëndetësor. vartësi organizative tek titullari i njësisë publike. Por sot janë thënë, qoftë edhe nga Kryeministri, Auditimi i brendshëm ndihmon njësinë publike që tha: “kolegë të mi”, të tjera reforma shumë të për të arritur objektivat nëpërmjet një veprimtarie rëndësishme që janë ndërmarrë në vend, qoftë të disiplinuar dhe sistematike, për të vlerësuar e reforma e pensioneve, qoftë ajo e legalizimeve, përmirësuar frytshmërinë e menaxhimit të riskut, qoftë reforma në sektorin e energjisë dhe pa si dhe proceset e kontrollit dhe të qeverisjes. dyshim që jemi të vendosur të vazhdojmë refor- Auditimi i brendshëm është një veprimtari që, mat, të vetëdijshëm që kanë kosto dhe prekin në bazë të këtij projektligji, do të zbatohet në të
164 Legjislatura e 8-të Viti 2015
gjitha njësitë e sektorit publik, veprimtaria e të Shqipërisë dhe të miratuara me urdhër të ministrit cilave mbështetet në pronën publike, do të të Financave. zbatohet në sektorë, të cilët gjatë funksionimit Parimet e përgjithshme të funksionimit të përdorin fonde nga buxheti i shtetit, nga organizma auditimit të brendshëm janë: ligjshmëria, paanësia, ndërkombëtarë dhe fonde të përfituara në formë integriteti, pavarësia, objektiviteti, profesionalizmi bashkëfinancimi. dhe ngritja e vazhdueshme profesionale, Gjithashtu, do të zbatohet në çdo institucion që kompetenca dhe fshehtësia. kryen funksione dhe në shoqëritë tregtare dhe në Në këtë projektligj janë qartësuar kriteret e çdo subjekt juridik tjetër, ku kapitali shtetëror është punësimit të audituesve të brendshëm. Më mbi 50%. konkretisht është propozuar që çdo kandidat për Objektiv i auditimit të brendshëm është të ofrojë emërim në njësinë e auditimit të brendshëm duhet siguri objektive, të pavarur, të arsyeshme dhe të përmbushë kriteret specifike të përcaktuara në këshilla për titullarin e njësisë publike për ligj, me gjithë hapësirën që lejon legjislacioni në përmirësimin e veprimtarisë dhe për rritjen e fuqi i nëpunësit civil, si dhe janë përcaktuar kritere efektivitetit të sistemeve të kontrollit të brendshëm. të posaçme të punësimit në përshkrimet e punës, Pikat kryesore të cilat janë përmirësuar në për shkak të rëndësisë që ka profesioni i audituesit. projektligjin e ri, krahasuar me ligjin në fuqi, janë Në këtë projektligj propozohet forcimi i procesit në drejtim të forcimit të parimit të pavarësisë së të certifikimit, duke përcaktuar me ligj kriteret e auditimit të brendshëm nëpërmjet krijimit të pranimit: “Detyrimi i ndjekjes së trajnimit të komiteteve të auditimit, saktësimit të rolit dhe vijueshëm profesional çdo vit nga të gjithë personat kompetencave të strukturës përgjegjëse për që mbajnë titullin “Auditues i brendshëm” për harmonizimin e auditimit të brendshëm në mbajtjen në vazhdimësi të këtij titulli. administrimin e sistemit të trajtimit të audituesve Rastet e çregjistrimit të audituesit nga Regjistri të sektorit publik, në procesin e certifikimit, si dhe Kombëtar i Audituesve. disa përmirësime lidhur me trajnimet e audituesve, U jepet prioritet personave që mbajnë një kushtëzuar kjo me pozicionet e punës së diplomë të njohur ndërkombëtarisht në fushën e audituesve të punësuar në sektorin publik. auditimit. Gjithashtu, në këtë projektligj janë përcaktuar Një nga synimet e projektligjit të ri është të rrisë qartë përgjegjësitë dhe kompetencat e titullarëve cilësinë, duke kufizuar numrin e certifikatave, të njësive publike në lidhje me auditimin e sepse duhet thënë se kualiteti i tyre kishte rënë brendshëm, si dhe kompetencat e drejtuesve të goxha. njësive të auditimit dhe audituesve të brendshëm. Kështu që një element tjetër i rëndësishëm i Auditimi i brendshëm ka një rol të rëndësishëm, këtij projektligji është edhe detyrimi i ndjekjes së sepse i jep mbështetje titullarit të njësisë publike trajnimit të vazhdueshëm. Pra, nuk mund të mbash për arritjen e objektivave dhe këtë e arrin duke një certifikatë nëse nuk merr trajnime në mënyrë përgatitur planet strategjike vjetore për auditimin të vazhdueshme. Kjo mund ta filtrojë edhe më e brendshëm, bazuar në vlerësimin objektiv të shumë këtë pjesë të audituesve që më parë kanë riskut, si dhe në kryerjen e auditimeve të veçanta marrë certifikata thjesht si letra. në përputhje me planin e miratuar. Në këtë projektligj i jepet rëndësi krijimit të Duke vlerësuar përshtatshmërinë dhe komiteteve të auditimit, të cilat janë risi e këtij ligji. efektivitetin e sistemeve të kontrolleve apo në Domethënë krijohet një instrument i ri për kontrollin përgjithësi të sistemit të menaxhimit financiar dhe e parave të shqiptarëve. kontrollit, duke dhënë rekomandime për Për herë të parë u jepet e drejta njësive publike përmirësimin e veprimtarisë së njësisë publike, të kenë komitet të auditimit të brendshëm, si or- duke monitoruar veprimet e ndërmarra nga gan i pavarur, monitorues dhe këshillëdhënës për titullarët e njësive publike për rekomandimet e menaxhimin e lartë, mbështetës për njësinë e dhëna nga njësia e auditimit të brendshëm, auditimit të brendshëm dhe i jepet e drejta veprimtaria e auditimit të brendshëm në sektorin vendimmarrjes, siç është e përcaktuar në publik duhet të kryhet në përputhje me standardet standardet ndërkombëtare të auditimit të ndërkombëtare të auditimit të brendshëm, të cilat brendshëm. janë pranuar për t’u zbatuar në Republikën e Për të gjitha këto arsye sa thashë më lart, ftoj
165 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të gjithë deputetët ta votojmë këtë projektligj. në zyrat e qeverisë. Faleminderit! Po ta shikojmë në një kontekst tjetër, punët nuk Ilir Meta – Faleminderit! ecin mirë, por fajin nuk e ka pasur ligji. Fajin e ka Fjalën e ka deputeti Sherefedin Shehu. Kryeministri, i cili ka keqpërdorur sistemin e auditit. Përgatitet deputeti Erion Braçe në emër të Fajin e ka Kryeministri, që ka përkeqësuar sistemin Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste. e menaxhimit të financave publike. Auditimi nuk Sherefedin Shehu – I nderuar zoti Kryetar i ka vlerë nga fakti nëse ndryshojmë ligjin çdo dy Kuvendit, apo tri vjet apo nga fakti nëse amendamentet i Të nderuar kolegë deputetë, paraqesim si ligje të reja, por nga fakti se si Sot kemi një projektligj i cili, në fakt, ekziston, përdoret nga qeveria. Ne e dimë që këtu auditi por në të bëhen disa modifikime dhe na vjen si një nuk ka pasur funksion dhe e dimë që auditi është ligj i ri për t’u konsideruar si një arritje e qeverisë. keqpërdorur. Në fillim qeveria deklaroi se janë lënë Por e vërteta është që ky ligj nuk bën asgjë tjetër detyrime të prapambetura, por sot pas dy vjetësh veçse na risjell kontroll-revizionin famëkeq, i cili shikojmë që këto ishin sajesa të qeverisë. dërgonte në burg të gjithë ata që nuk u pëlqenin Raporti i Deloitte-s, që do të certifikonte këto shefave. detyrime, u hodh në kosh që në fillim, sepse nuk Tashmë me këto ndryshime që i janë bërë ligjit nxori shumën që donte qeveria. U paguan të ekzistues, por që na vjen si një ligj i ri, edhe auditi ashtuquajturat detyrime të prapambetura, por të konsiderohet si pjesë e diktaturës së proletariatit. paaudituara. Ai bëhet shtojcë e policisë dhe e prokurorisë. FMN-ja i kërkoi qeverisë auditim, i shtyu dy Ligji ekzistues ka katër vjet që është miratuar, këste dhe nuk ia pagoi, derisa kontraktoi një trupë por përgatitja dhe miratimi i tij është bërë me auditi. asistencën e Bashkimit Europian. Kështu që nuk Bashkimi Europian e financoi këtë trupë auditi, besoj se ka pasur arsye të qenësishme për ta por ne si parlamentarë akoma nuk kemi në dorë riparë dhe aq më tepër për ta bërë atë një ligj të ri. një raport të këtij auditimi, për të parë nëse vërtet Por fakti se kemi një ligj të ri tregon se qeveria po qeveria ka paguar detyrime të vërteta, nëse ka keqpërdor edhe konsulencën e Bashkimit Europian paguar detyrime reale apo nëse qeveria ka bërë për ta shndërruar auditin nga një mekanizëm, i cili qoka për miq dhe për sponsorë të saj. Auditi u duhet të ndihmojë menaxhimin që të mbyllë zhvlerësua, atij iu mbyll goja, sepse këtu me ligj hapësirat në sistem, që të krijojë një sistem në këtë parlament u shkel ligji i buxhetit. funksional të menaxhimit financiar dhe të kontrollit Qeveria miratoi me ligj, që të marrë hua edhe të brendshëm publik. Tashmë auditi shndërrohet për shpenzime administrative, ndonëse ligji “Për në një shpatë në dorën e Kryeministrit edhe me menaxhimin e buxhetit “ nuk e lejon ketë gjë. Sot ligj. jemi në një moment kur në dy vjet qeveria ka Sot prishet sistemi ekzistues i auditit, sepse përdorur instrumente të paligjshme për ndryshmin shkrin një nga mekanizmat që vendoste balancën e buxhetit, aktet normative dhe deri më sot janë dhe që mbikëqyrte sistemin, komitetet e auditit të bërë plot 5 akte normative dhe kjo pikërisht për faj brendshëm. të qeverisë. Tani treguesit na thonë që situata Tashmë çdo ministri do të ketë komitetin e saj. përsëri është përkeqësuar dhe prandaj do të kemi Çdo gjë, çdo shkelje do të mbyllet brenda ministrisë edhe një rishikim të gjashtë. Patjetër me këtë qeveri dhe askush nuk do ta marrë vesh. Por ne e dimë edhe ky rishikim do të bëhet me akt normativ. Pra, që janë pushuar mbi 9000 nëpunës publikë, të fajin nuk e ka ligji, sepse standardet i prish bazuara kryesisht në raportet e auditit. Pra, auditi Kryeministri dhe auditi natyrisht është vegël në është përdorur për të pushuar njerëz nga puna. dorën e Kryeministrit dhe tashmë ai nuk mund ta Me raportet e auditit dhe me firmat e audituesve ndalë më dorën e tij. janë bërë qindra kallëzime në prokurori, por Në muajin dhjetor të vitit 2014 u realizuan, apo kallëzime propagandistike, sepse ato nuk kanë u shkruan sikur u realizuan fiktivisht, mbi 1/3 e qenë asnjëherë të bazuara në prova dhe nuk është investimeve publike. Në këtë muaj u mor gjysma detyrë e auditit që të bëjë kallëzime. Auditi punon e borxhit vjetor, 300 milionë dollarë. Po ashtu, me për menaxhimin, ndërsa ligji i sotëm e ligjëron atë, urdhër të Kryeministrit, ministri i Financave firmosi si një shtojcë, si një apendiks, si një njësi prokurimi 40 autorizime në 10 ditët e fundit të vitit 2014 dhe
166 Legjislatura e 8-të Viti 2015
nxori nga arka e shtetit 60 milionë dollarë për të ardhurave dhe ato i duheshin për të bërë kontrata të palidhura dhe për punë të pabëra. tenderë, sepse së fundi i doli boja. Ai tenderon 1,5 Atëherë ku ishte auditi? Cili standard është ky? milionë dollarë dhe thotë: “Çfarë janë 1,5 milionë Ky është standard sulltanësh. Për faj të dollarë, nuk janë asgjë”, dhe këto i bën për punë Kryeministrit dhe jo për faj të ligjit ju po e ndryshoni të bëra me parë, pra, janë lekë për punë që nuk sot. do të bëhen. Shqipëria klasifikohet me zero për Kontrata më e madhe, prej 580 mijë dollarësh, transparencën buxhetore. Raporti i Open Budget i jepet bashkëshortit të drejtoreshës që cakton dhe dy javë më parë, e cila bëri prezantimin në Shqipëri, miraton kriteret e tenderimit. Po ashtu, përsëri del e renditi Shqipërinë në zonën e kuqe, që do të emri i ndërtuesit të sarajeve të Ramës, i cili fiton thotë të vendeve që nuk kanë transparencë tender edhe te Ministria e Arsimit me 5 miliardë buxhetore. Në këtë raport Shqipëria paraqitet si lekë, kur të tjerë ofruan 4 dhe 4,8 miliardë lekë. vendi me më pak transparencë, që ka humbur 12 Sot, vetëm për faj të Kryeministrit ne shikojmë vende krahasuar me vitin 2012. Është e parafundit që qeverisë po i del boja, sepse sa herë që nuk në rajon për sa i përket transparencës buxhetore ecin punët, ajo bën audite apo aksione për të dhe është në grup me Mozambikun, Zambian dhe goditur. “Standard end Poors”, që e citoi sot Sri Lankën. Kryeministri, në fakt thotë se performanca e të Cilat janë arsyet? Raporti rendit këto arsye: ardhurave në qeverisjen e Ramës ka qenë e dobët. fshehje të informacionit, aferave korruptive, Dje Kryeministri me zëdhënësit e tij në një informacioneve minimale. Pra, ky raport zeron sekuencë, sepse i zhduku edhe raportet, konfirmoi zërat opozitarë mbi buxhetin dhe institucionet krijimin e gropës së re prej 6,9 miliardë lekësh. jofunksionale, të cilat janë të dominuara nga Dje në darkë ky njoftim i Ministrisë së Financave korrupsioni. Këto janë raporte, që na lexoi zoti nuk ishte më në uebsait-in e saj, megjithatë Rama, por jo ato që lidhen me çështjen e ditës. statistikat janë dhe flasin vetë. Kemi dëgjuar Nga 100 pikë që përdoren për vlerësimin e zëdhënësit e Kryeministrit që janë vënë 38 mijë transparencës, pjesëmarrja e publikut merr vetëm gjoba dhe sekuestro. Është shtuar numri i 15 pikë dhe transparenca nga parlamenti ka marrë kuponëve mbi 20 mijë dhe është rritur xhiroja e plot 49 pikë. Ka vetëm një valvul sigurie, që ky deklaruar në 14 miliardë lekë, por në fakt ato nuk raport siguron, vetëm KLSH, e cila nga 100 pikët prodhuan asnjë lek më shumë të ardhura në e mundshme ka marrë plot 92 pikë. Ditët e fundit buxhetin e shtetit, përkundrazi tatimet dhe doganat kemi parë që edhe ky institucion është shigjetuar krijuan një deficit prej 4,2 miliardë lekësh, ku 3,6 nga Kryeministri si i papërshtatshëm dhe i lidhur miliardë lekë krijuan doganat dhe 0,7 miliardë lekë me Partinë Demokratike. Pra, Kryeministri e do tatimet. auditimin vetëm për të audituar armiqtë e tij, ndërsa Kryeministri tha se është rritur edhe punësimi, miqtë dhe sponsorët e saj po fitojnë tenderë pa u por si mund të rritet punësimi kur xhiroja është ulur, audituar dhe pa i penguar askush, prandaj bëhen sepse TVSH-ja është 2,7 miliardë lekë më pak se edhe sot këto ndryshime. buxheti, por është edhe 1 miliard lekë më pak se KLSH-ja në raportin që paraqiti në Komisionin viti i kaluar. Pra, nuk kemi xhiro ekonomike. Tatimi e Ekonomisë nënvizoi që 62% e gjetjeve kanë të mbi të ardhurat personale bie, kur tatimi në formën bëjnë me shkelje në fushën e tenderimit. Pra, ky e akcizave bie, kjo do të thotë që fajin nuk e kanë është problemi më i madh, që ka sot qeveria. bizneset e vogla, të cilave u është turrur Tenderët po fitohen nga ofertat më të shtrenjta. Kryeministri, por shkaku është kontrabanda. Fituesi i tenderit të tabletave në Ministrinë e Arsimit Në periudhën 9-mujore janë zhdoganuar 25% ofroi 199,999,999 lekë ose 1 lek më pak se fondi më pak karburante se mesatarja historike e kësaj limit që kishte parashikuar qeveria, që ishte 200 periudhe dhe 1500 tonë më pak cigare se milionë. Po ashtu, rreth 3 mijë kontrata lidhen me mesatarja historike e kësaj periudhe. negociata direkt pa konkurrim. Sot kemi një tufë inspektorësh, e cila vjen Dy vjet më parë Lamja, që u vu në krye të vërdallë dhe nuk po bën asgjë tjetër vetëm se po ALUIZNI-t, bëri ndryshime në ligj duke mbajtur për trash zullumin e qeverisë. Qeveria ka punësuar vete 30% të të ardhurave nga legalizimet, që u rreth 500 militantë të rinj, djem e vajza të filanit takojnë pronarëve, pra u hoqi pronarëve 30% të dhe fistekut, ndonëse këtu tha: “Ne qeverisim
167 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ndryshe. Ne nuk emërojmë nëpunës për hir të ndërhyrja e një pjese të konsiderueshme të lidhjeve, të njohjeve dhe të prejardhjes”. E vërteta dispozitave të ligjit aktual, pavarësisht se në thelb është që 500 militantë i ka lëshuar si kuaj pa fre te ligji nuk ka ndryshime esenciale. Të gjitha bizneset e vogla vetëm për të bërë presion dhe ndryshimet që propozimet në fushën e auditimit të vetëm për të bërë zhurmë. Dhe këta çfarë bëjnë? brendshëm, bazohen në standardet më të mira Këta fusin vetëm kokën në zyra, në lokale apo në ndërkombëtare. ambientet e biznesit dhe menjëherë shkruajnë Ky projektligj ka si qëllim forcimin e rolit të gjobat. Ne kemi një tufë zullumqarësh. 40 subjekte auditimit të brendshëm në sektorin publik duke mbulohen nga një zullumqar, sepse ne jemi qeveri ndihmuar me këshilla menaxhimin në funksionim e dajakut. të përmirësimit të veprimtarisë dhe arritjes së Në SHBA një inspektor tatimor ka 2 mijë objektivave të njësisë publike. subjekte. Në Bashkimin Europian një inspektor Në këtë projektligj janë përcaktuar qartë: tatimor ka 400 subjekte, kurse ne kemi një tufë forcimi i parimit të pavarësisë së auditimit të zullumqarësh që nuk kryejnë detyrat e inspektorit brendshëm, mbulimi dhe funksionimi i auditimit të për 40 subjekte. brendshëm i të gjitha njësive publike, nëpërmjet Një kioskë kontrollohet katër herë gjatë javës një prej katër formateve të organizimit, në mënyrë dhe për kasë nuk gjobiten vetëm kioskat, por që të garantohet monitorimi i sistemit të kontrollit gjobiten edhe audituesit, edhe avokatët, por edhe të brendshëm për përdorimin me ekonomi, kompanitë e ndërtimit. efektivitet dhe efiçencë të fondeve publike, Ja ku e keni, një firmë auditimi! Partneri i përgjegjësi dhe kompetentët titullarë të njësive biznesit, ai që certifikon bilancet, gjobitet për publike, si dhe drejtuesve të brendshëm në mungesë kase, sepse edhe këta militantë janë të sektorin publik, në lidhje me auditimin e çoroditur dhe nuk dinë ç’bëjnë. Ata shkojnë 5 herë brendshëm; krijimin e komiteteve të auditimit të në javë në një biznes se u kërkohet llogari se sa brendshëm si organe të pavarura monitoruese dhe gjoba kanë vënë. këshilldhënënse për titullarin e njësisë publike, si Në fund do të thosha që fajin nuk e ka ligji, fajin dhe mbështetës për njësinë e auditimit të e ka Kryeministri, sepse me gjithë dhunën, me brendshëm; lejimin e punësimit të të rinjve të gjithë represionin ndaj biznesit qeveria përsëri po pacertifikuar në njësimet e auditit të brendshëm krijon gropë të re dhe deri në fund të vitit gropa që në rolin e audituesit fillestar me kushtin e do të krijojë qeveria parashikohet që të jetë të mbikëqyrjes së tyre nga drejtuesi i njësisë dhe paktën 9 miliardë lekë. certifikimin e tyre brenda dy vjetëve nga data e Prandaj, unë ju ftoj që ta tërhiqni këtë ligj në punësimit. shenjë reagimi ndaj veprimeve arbitrare të Forcimi i procesit të certifikimit duke përcaktuar Kryeministrit, ndaj aksioneve të tipit komunist të në ligj kriteret e pranimit në këtë proces; detyrimi i Kryeministrit dhe të kërkojmë një qeverisje ashtu ndjekjes së trajnimit të vijueshëm profesional çdo siç e meritojnë qytetarët. vit nga të gjithë personat, që mbajnë titullin Faleminderit! audituesi i brendshëm në sektorin publik për Ilir Meta - Faleminderit! mbajtjen në vazhdimësi të këtij titulli, rastet e Në emër të Grupit Parlamentar të Partisë çregjistrimit të audituesit nga regjistri kombëtar i Socialiste fjalën e ka deputeteti Ervin Bushati! audituesve, si dhe dhënia prioritet personave, që Ervin Bushati - I nderuar Kryetar! Të nderuar mbajnë një diplomë të njohur ndërkombëtare në kolegë! fushën e auditimit të brendshëm. Qëllimi i këti projektligji është forcimi i rolit të Si komision, së pari, vlerësoi faktin se ky auditimit të brendshëm në sektorin publik në projektligj rregullon disa problematika të hasura përputhje me strategjinë e menaxhimit të financave me ligjin e vjetër dhe, gjithashtu, është në harmoni publike 2014-2020 dhe si pjesë e rekomandeve të me strategjinë e financave publike, e cila synon të bëra nga ekspertë të SIGMA-s në kuadër të evitojë problematikat e hasura më parë me financat asistencës teknike në njësinë qendrore të duke forcuar disiplinën fiskale. harmonizimit për auiditimin e brendshëm. Së dyti, komisioni vlerësoi faktin që ky projektligj Ky projektligj është paraqitur si një ligj i plotë përpara se të paraqitej në komision është pasi nga analiza është vërejtur se kërkohet konsultuar gjerësisht me partnerët ndërkombëtarë
168 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dhe ndryshimet ligjore të propozuara janë Rakip Suli – I nderuar zoti Kryetar, përgatitur me asistencën e Komisionit Europian. Të nderuar kolegë deputetë, Së treti, komisioni vlerësoi faktin se ky projektligj Sot për diskutim dhe miratim kemi projektligjin është diskutuar dhe konsultuar gjerë me grupet e “Për ratifikimin e marrëveshjes së ndihmës në interesit, për të shmangur problemet e evidentuara shkëmbim notash ndërmjet qeverisë së Republikës në vite nga ligji ekzistues. së Shqipërisë dhe qeverisë së Japonisë, për Së katërti, komisioni vlerësoi krijimin e furnizimin me automjete të gjeneratës së ardhme komiteteve të auditimit pranë organeve të pavarura miqësore ndaj mjedisit.” monitoruese dhe këshilldhënëse për menaxhimin Qeveria japoneze i ka akorduar qeverisë së e lartë, me qëllim arritjen e objektivave të përdorimit Republikës së Shqipërisë një grant rreth 4 milionë të fondeve buxhetore me eficiencë, efektivitet dhe dollarë, nga të cilat qeveria shqiptare do të përfitojë me ekonomi. makina mjedisore të tipit hibrid dhe me naftë të Me anë të këtij ndryshimi këto struktura pastër. këshillojnë dhe raportojnë edhe te zyrat e njësive Marrëveshja synon furnizimin me makina publike, përveç strukturave qendrore pranë japoneze të gjeneratës së ardhshme, me qëllim Ministrisë së Financave. zvogëlimin e ndotjes mjedisore dhe reduktimin e Së fundi, komisioni i rekomandoi Ministrisë së gazrave që shkaktojnë efektin serrë. Financave të përmirësojë punën në drejtim të rritjes Referuar përmbajtjes së kësaj marrëveshjeje së ndërgjegjësimit të niveleve të larta të parashikohet se ajo duhet të hyjë në fuqi brenda menaxhimit, mbi rëndësinë e auditimit të datës 27 tetor 2015, për t’i hapur rrugë përfundimit brendshëm, rritjes së cilësisë së kapaciteteve të marrëveshjes teknike, e cila do të bëjë të mundur audituese dhe, gjithashtu, që auditimi i brendshëm realizimin e projektit në shumën prej 4 milionë i njësive publike të fokusojë punën në auditimin e dollarë në shërbim të administratës publike. performancës së sistemeve të menaxhimit Miratimi i kësaj marrëveshjeje ndihmë, me financiar dhe kontrollit ku rol të rëndësishëm ka shkëmbim notash, parashikon që me fondin prej 4 përcaktimi i treguesve kyç të performancës. milionë dollarësh nga ky projekt do të përfitojnë Në përfundim, Komisioni i Ekonomisë dhe institucionet e mëposhtme: drejtoria e shërbimeve Financave në opinionin e shumicës e vlerësoi qeveritare, agjencia e ofrimit të shërbimeve publike projektligjin si një hap përpara në forcimin e të integruara, agjencia rajonale mjedisore, mekanizmave të auditit të brendshëm dhe një linjë inspektorati kombëtar i mbrojtjes së territorit. me strategjinë e menaxhimit të financave publike Në një kohë kur ndotja e mjedisit është një për vitin 2014-2020. Ndërsa opozita vlerësoi se shqetësim i madh që ne kemi, angazhimi për uljen ky projektligj devijon nga standardet më të mira të e nivelit të ndotjes mbetet i vazhdueshëm dhe auditimit dhe për këtë arsye kërkoi t’i vendoset në konstant. Falë këtij granti ne bëjmë një përpjekje dispozicion e gjithë korrespondenca me partnerët sado të vogël në mbrojtje të mjedisit dhe një orvatje në të cilën është diskutuar projektligji. për të përdorur produkte miqësore me të. Sugjeroj që kolegët ta miratojnë projektligjin për Ratifikimi i kësaj marrëveshje për futjen në auditimin, sepse është në bazë të rekomandimeve shqyrtim për herë të parë në Shqipëri të këtyre të Komisionit Europian, si dhe është bazuar në makinave hibride është plotësisht në interes të praktikat më të mira të auditimit dhe të menaxhimit vendit. Ky projektligj ka kaluar në komision edhe të financave publike. nga deputetët opozitarë dhe jam i bindur se do të Faleminderit! votohet unanimisht. Ilir Meta – Faleminderit! Tani dua të them dy gjëra për sa u përket Këtu përfundojmë shqyrtimin e këtij projektligji. tenderave në drejtorinë e legalizimeve që e Vazhdojmë me projektligjin tjetër “Për ratifikimin e përmendi edhe parafolësi. Parafolësi duhet ta dijë marrëveshjes së ndihmës në shkëmbim notash shumë mirë që deri në vitin 2009 kanë qenë ose ndërmjet qeverisë së Republikës së Shqipërisë mund të legalizoheshin objektet e ndërtuara pa leje dhe qeverisë së Japonisë, për furnizimin me dhe pas vitit 2009 nuk mund të legalizoheshin. Dhe automjete të gjeneratës së ardhme miqësore ndaj pas ndryshimit të ligjit, tashmë përfitojnë të gjithë mjedisit.” ata qytetarë, që kanë ndërtuar objekte deri në Fjalën e ka deputeti Rakip Suli. qershor 2014 dhe është e detyrueshme që
169 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
procedurat të bëhen nga e para për çdo objekt që konsulence dhe trajnimi. është ndërtuar deri në qershor 2014 . Automjetet hibride përdorin dy ose më shumë Dua të flas edhe për debatin që është bërë burime energjie për të bërë të mundur lëvizjen e kohët e fundit, në lidhje me OSSHE-në. Prej disa automjeteve në përgjithësi. Rasti më tipik është ai ditësh debati politik i nxitur nga opozita është vetëm i makinave që kanë një motor konvencional me një përbaltje dhe shpifje për një arritje të madhe, djegie të brendshme dhe një motor elektrik. siç është zgjidhja e kontratës me CEZ-in. Si burime të tjera alternative energjie për krijimin Kjo opozitë është përgjegjëse për mënyrën si e automjeteve hibride mund të shërbejnë gazi i e la CEZ-in, sot OSSHE-në, sektorin më të madh propanit, gazi natyral i presuar, hidrogjeni apo në vend. Ata e lanë si një anije ku uji hynte nga të energjia solare. katër anët pa asnjë shpresë për të dalë në breg. Makinat që përdorin lëndë djegëse hidrogjenin Sot duan t’i shpëtojnë përgjegjësisë direkte që janë ende me kosto relativisht të lartë për përdorim kanë, vetëm dhe vetëm për të mbuluar aferat e masiv, pasi edhe pse janë prodhuar ekzemplarë tyre korruptive të privatizimit të asaj kompanie. nga shoqëri të ndryshme të prodhimit të makinave Unë si deputet i kësaj maxhorance i jap të drejtë ato kanë probleme, në lidhje me kapitalin opozitës që vazhdon orkestrimin e shpifjeve dhe investues. Flitet që përdorimi i tyre mund të bëhet të akuzave, sepse ata sot duhet të ishin përpara më masiv pas viteve ’30 të këtij shekulli. drejtësisë dhe jo në karriget e deputetëve të Sigurisht, teknologjitë që përdorin janë në parlamentit. funksion të shumimit, që ka në dizenjimin e një Qytetarët shqiptarë duhet të dinë se qeveria e makine si, eficienca në harxhimin e lëndës Partisë Demokratike deri në shtator të vitit 2013 e djegëse, intervali i pavarësisë së lëvizjes së la sektorin të zhytur në 1 miliard dollarë borxhe, të makinës, sasia e gazeve serrë që emetohen në krijuara në 6 vjet. Vetëm për periudhën janar-gusht natyrë etj. 2013 kompania pati një humbje prej 270 milionë Ka rreth 10 vjet që janë shfaqur makinat hibride dollarësh. dhe me to synohet të reduktohet lëshimi i dioksidit Opozita është e ndërgjegjshme që marrëveshja të karbonit dhe gazeve të tjera toksike, që vijnë e arritur në zyrat e Komiteti i Energjisë në Vjenë kryesisht nga djegia e lëndëve djegëse fosile. me procedurat dhe standardet e plota europiane Sado që kostot inxhinjerike dhe prodhuesit e ndërkombëtare është një zgjidhje më e favorshme këtyre makinave janë ende më të shtrenjta se për qytetarët shqiptarë, duke shmangur arbitrazhin, makinat e zakonshme, për të stimuluar këto me të cilat kërcënonin atje, që ju i përzutë me makina në vende të ndryshme të botës përdoren dhunë dhe sot ekonomia e vendit do të kishte edhe incentivë ekonomikë. Politikat e ndihmës miliona euro të tjera. shtetërore në këto raste favorizojnë përdorimin e Gjithashtu, në një kohë që KLSH-ja është kthyer makinave hibride. Pavarësisht se është simbolike në një noter për opozitën e sotme dhe futja e këtyre makinave në Shqipëri, qoftë edhe maxhorancës së djeshme, pasi e përpilon raportin në këtë shumë, 4 milionë dollarë, për sa i përket zoti Basha del dhe e pasqyron përpara medieve reduktimit të gazeve në Shqipëri meqenëse numri dhe harron që është një institucion që paguhet nga i makinave, i flotës së makinave në Shqipëri është taksapaguesit shqiptarë. shumë më i madh në krahasim me numrin e Edhe një herë, ju ftoj ta votojmë projektligjin për makinave hibride që do të futet, kjo marrëveshje ratifikimin e marrëveshjes rreth 4 milionë është në koherencë me politikat e premtuara nga dollarëshe, e cila është një grant i dhënë nga qeveria shqiptare për mbrojtjen e mjedisit. qeveria Japoneze. Sidoqoftë duhet ende shumë punë për të bërë në Faleminderit! drejtim të përmirësimit të shërbimit urban dhe Ilir Meta – Faleminderit! infrastrukturës përkatëse në qytetet e mëdha. Fjalën e ka deputeti Besnik Baraj. Zëvendësimi i autobusëve urbanë Besnik Baraj – Faleminderit! konvencionalë me ata hibridë duhet të përbëjë një Sikurse e tha edhe parafolësi bëhet fjalë për objektiv ambicioz tonin, me synimin që ta kthejmë një grant të dhënë, rreth 4 milionë dollarë, nga i Tiranën në një qytet më miqësor nga pikëpamja cili Shqipëria do të përfitojë makina të tipit hibrid të mjedisore. shoqëruara me shërbime mirëmbajtje, shërbime Inkurajuese në këtë drejtim janë edhe politikat
170 Legjislatura e 8-të Viti 2015
që po ndjek bashkia e qytetit të Tiranës për t’i 150 000 dhe nuk mundet që 150 makina të dhënë prioritet këmbësorit dhe lëvizjeve të ndikojnë në atë që prodhojnë 150 000, aq më keq biçikletave. Për herë e më shumë sot na vijnë lajme nëse janë më shumë. nga qytete të ndryshme të botës, veçanërisht në Pra, kjo është një ndihmë e vyer, për të cilën Europë, ku rrugët pedonale dhe reduktimi i ne e vlerësojmë qeverinë japoneze, por është një makinave në qytete po marrin përparësi. turp për këtë qeveri, që blen makina, kur shqiptarët Uroj së shpejti të zbatohet edhe plani që sheshi kanë njëmijë halle. Sa e interesuar është kjo qeveri “Skënderbej” në Tiranë t’u kthehet me prioritet për hallet e shqiptarëve? Këtu vjen një ndihmë qytetarëve këmbësorë. japoneze dhe i bën makina. Ju ftoj ta miratojmë këtë projektligj për ta Ne kemi një shembull shumë më të shoqëruar me mirënjohje qeverinë japoneze, e cila rëndësishëm, që është procesi i Berlinit, një proces ka një politikë miqësore me mjedisin jo vetëm në që nisi nga Gjermania për të ndihmuar vendet e planin lokal, pra, jo vetëm në Japoni, por, Ballkanit perëndimor. Përpara 2-3 muajve u mbajt njëkohësisht, edhe në nivel global, për rastin tonë samiti në Vjenë, ku u dha një mbështetje për 20 a edhe në Shqipëri. më shumë projekte të rëndësishme, për të treguar Faleminderit! që pas fjalëve, ka vepra. Ilir Meta – Faleminderit! Sa projekte përfitoi Shqipëria nga Samiti i Fjalën e ka deputeti Aldo Bumçi, në emër të Vjenës, si pjesë e procesit të Berlinit? Serbia mori grupit parlamentar të opozitës. rreth 14 projekte, nëse nuk gabohem. Vendet e Aldo Bumçi – Faleminderit! tjera, si: Kosova, Bosnja, Mali i Zi morën 3 deri në Sot vjen për miratim një ndihmë japoneze për 4 projekte. Shqipëria mori një projekt të vetëm. shqiptarët. Nuk është ndihmë e madhe. Kryeministri që tha: “Jam lider i Ballkanit. Kam Janë 4 milionë dollarë, por përderisa është përsipër organizimin dhe hartimin e projekteve”, ndihmë, është e vlefshme dhe e çmuar. mori në Vjenë vetëm një projekt. Ku ishte lobimi i Shqipëria është një vend me shumë halle, por Shqipërisë? Ku ishte diplomacia shqiptare? për çfarë e përdor qeveria këtë ndihmë? Janë 4 Me të drejtë gëzohemi, që kombëtarja jonë milionë dollarë, që qeveria i përdor për të blerë shkoi për herë të parë në një kampionat europian, makina për veten e vet. Katër milionë dollarë nuk në Francë. Kombëtarja serbe nuk shkoi, por do t’i zgjidhin dot hallet e Shqipërisë, por ato mund projekte sa rezulton të keni? Janë 14 projekte për të përdoreshin kudo. Vetëm për makinat e qeverisë Serbinë dhe vetëm 1 për ne. Unë nuk mërzitem dhe për të pasuruar parkun e shërbimeve pse Serbia mori 14 projekte. Unë mërzitem pse qeveritare, jo. Kjo është e turpshme! Është Shqipëria mori vetëm 1. Një qeveri e paaftë, një skandaloze! Mund të përdoreshin për projektet diplomaci e paaftë, e cila mburret që është caktuar antipërmbytje. drejtuese e vendeve të Ballkanit dhe merr vetëm Para një muaji u bë shkurtimi i fondeve të një projekt, që edhe atë me zor e mori. buxhetit, ku u shkurtuan rreth 5 milionë dollarë, Shqipëria sot nuk ka ambasador në një nga nëse nuk gabohem, investime në projektet e organizatat më të rëndësishme, që është OSBE- kullimit, që do të evitonin përmbytjet, si: në Lezhë, ja. Pra, Shqipëria nuk është e përfaqësuar, po në Shkodër, në Fier dhe në Vlorë. Do të kishte ashtu as interesat e shqiptarëve në rajon. qenë shumë herë më mirë, nëse këto 4 milionë Sot, Shqipëria duhet të ishte duke drejtuar një dollarë ndihmë nga Japonia, të shkonin në nga 3 komitetet, që organizojnë punën e OSBE- projektet antipërmbytje sesa shkojnë në makina së. Nga 3 komitetet që ka OSBE-ja, njëri prej tyre për qeverinë. Do të kishte qenë shumë herë më iu ofrua Shqipërisë. Për të arritur te kjo ofertë, duhet mirë, nëse me këta 4 milionë dollarë, meqenëse të binin dakord të gjitha vendet anëtare. Pra, qeveria i ka në mendje makinat dhe nuk i heq dot, partnerët tanë më të ngushtë, u vunë në lëvizje të kishte shtuar ambulancat për spitalet dhe për dhe krijuan konsensusin që Shqipëria të drejtonte urgjencat, si dhe mjetet për paraplegjikët. një nga 3 komitetet. E bënë këtë, sepse Serbia ka Qeveria nuk mundet të justifikohet se me 100 presidencën e OSBE-së dhe për të vendosur një apo me 150 makina, që do të vijnë me katër milionë ekuilibër, thanë: Serbia ka presidencën, kurse dollarë, do të përmirësohen parametrat e ndotjes. Shqipërisë t’i japim një nga 3 komitetet. Por, ministri Makinat që lëvizin në rrugët e Shqipërisë janë rreth ynë i Jashtëm e refuzoi. Mos kjo ofertë ishte kundër
171 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
interesit tonë? Lobohet në nivelet më të larta. Vetë opozita”? A vijnë më shumë investitorë të huaj, kur sekretari i Përgjithshëm, zoti Zanieri, i ofron ai thotë: “Fajin e ka opozita”? Është bërë bajate. E ministrit mbështetje me burime njerëzore, por ai turpshme. Keni 2 vjet që qeverisni, me shumë vota. përsëri e refuzon. Ne nuk mund t’ju pengojmë as me vota në Sot do të ishim të ulur në tryezën më të parlament dhe as me aksione të tjera, por ai rëndësishme, duke folur për krizën e Ukrainës dhe vazhdon të thotë: “Fajin e ka opozita”. Ky ishte lajmi për ngjarje të tjera të rëndësishme, që ndodhin në i parë. hapësirën e kontinentit evropian, por sot nuk kemi Së dyti, tha: “Asgjë nuk do të ndryshojë”. Në ambasador. Jemi tërhequr, ndërsa Serbia ka fakt, gjithçka duhet të ndryshonte. Kryeministri presidencën. Ndërkohë, është bërë kërkesë që atë tregoi se është kryetar i një qeverie të shurdhër komunitet që refuzuam tani, ta marrim vitin tjetër. dhe të verbër, sepse ai as nuk lexon dhe as nuk Ku shkojnë reputacioni dhe imazhi i Shqipërisë? dëgjon se çfarë thotë INSTAT-i. Sipas INSTAT-it, Kjo, vetëm na bën qesharakë. që nuk po e vë në pikëpyetje, pra po e marr të Dje në Komisionin e Jashtëm të parlamentit mirëqenë atë që thotë INSTAT-i, “konsumi në 3- shqiptar, zëvendësministri i Jashtëm, zoti Belortaja, mujorin e parë të këtij viti ka rënë me 1,2 % na konfirmoi lajmin e dhënë në media, se shefi i krahasuar me vitin e kaluar”, por 3-mujorin e dytë kabinetit të ministrit ishte thirrur për të kryer të këtij viti, konsumi i qytetarëve shqiptarë ra me shërbimin ushtarak në Greqi. 3,1 % krahasuar me vitin e kaluar. Unë e kuptoj që nuk janë të paktë shqiptarët A ishte viti i kaluar, një vit bollëku, kur ne po që kanë dy pasaporta, me Greqinë, me Italinë dhe pinim shampanjë dhe hoqëm shampanjën, prandaj me vende të tjera. Kjo, si pasojë e emigracionit ra konsumi? Jo, ishte një vit i vështirë. Viti 2014 20-vjeçar, por nuk mund të jetë shef kabineti i ka qenë një vit i vështirë. Po të ulet konsumi edhe ministrit të Jashtëm një njeri i tillë. më shumë, pra 3%, do të thotë se është bërë edhe Ministria e Jashtme, për shkak të specifikës që më i vështirë. ka, ku diskutohen çështje të mprehta të interesit Shqiptarët po shtrëngojnë rripin, por kombëtar, dhe jo vetëm të sigurisë së Shqipërisë, Kryeministri thotë: “Asgjë nuk do të ndryshojë”. sepse është interlekutori ynë, vendi i kontaktit me Banka e Shqipërisë thotë: “Ka një rënie të partnerët, ku kalon çdo material kofidencial, që kur ndjeshme të besimit në ekonomi. Ka rënie të filloi punë kjo qeveri, me çështjen e armëve kimike, ndjeshme të besimit te sipërmarrësit që investojnë. me marrëdhëniet me partnerët strategjikë, Ka rënie të ndjeshme të besimit te konsumatorët bashkërendimi i punës me Kosovën, gjithçka kalon që blejnë”. Pas 2 vjetësh qeverisje, duke lënë nga Ministria e Jashtme dhe shefi i kabinetit është propagandën që bën këtu, para nesh dhe para njeriu më i besueshëm. Por, si mund të jetë shefi i jush, dhe atë që thotë në televizor përditë, po kur kabinetit të ministrit të Jashtëm, ushtar i një vendi shkon në zyrë ky Kryeministër, çfarë ndien, kur tjetër? shikon këtë rezultat? Nuk ka besim te ekonomia Nuk kam asnjë problem me personin në fjalë. shqiptare, por nuk është shtatori i vitit 2013, as Nuk e njoh dhe nuk i vë në dyshim aftësitë e tij. shtatori i vitit 2014, por jemi në tetor të vitit 2015. Problemi qëndron te ministri e Jashtëm. Ky është Dy vjet qeverisje, nuk janë pak. Duhet të fillonin të një skandal i padëgjuar. tregoheshin frytet dhe shenjat e punës së qeverisë, Në fund, do të them dy fjalë për ato që tha por shqiptarët thonë: “Nuk kemi besim”. Çfarë Kryeministri, i cili doli 4-5 herë sot, duke iu drejtuar ndien ky Kryeministër? Ai përsëri thotë: “Asgjë nuk qytetarëve shqiptarë. Foli gjatë, por tha vetëm dy do të ndryshojë”. Shqiptarët shkojnë në Gjermani gjëra: më shumë se sirianët, pra nuk janë të dytët. Është Së pari, tha: “Fajin e ka opozita”. Unë nuk e di e vërtetë, me numra absolutë jemi të dytët, por se sa ju kënaq kjo gjë. Nuk e di se sa i kënaq edhe Siria është tetë herë më e madhe se Shqipëria, militantët tuaj. Pas dy vjetësh qeverisje, përsëri me numër popullsie. Siria ka 4 vjet në luftë civile. fajin ne e kemi. A shton ndonjë vend pune kjo Ai është një vend i rrënuar dhe i marrë fund. Te ne deklaratë? A ka më shumë shqiptarë të punësuar, nuk ka luftë. Pra, jemi përpara Sirisë. kur Kryeministri thotë: “Fajin e ka opozita”? A Në vitin 2013 janë larguar nga Shqipëria 1000 shtohet mirëqenia në shtëpi dhe në tryezat e shqiptarë. Këto janë të dhënat e Ministrisë së qytetarëve shqiptarë, kur ai thotë: “Fajin e ka Brendshme gjermane. Para vitit 2013 kanë qenë
172 Legjislatura e 8-të Viti 2015
50, 100 apo maksimumi 250 të larguar. Në vitin autoveturave, për t’u larguar sa më shumë nga 2014 shkojnë 16000. Në 9 muajt e parë të këtij viti djegia e karburanteve fosile, për ta ndotur sa më janë 631% më shumë se 9 muajt e parë të vitit pak ambientin, për të pasur efikasitet më të lartë 2014. dhe për të përmirësuar jetën e të gjithë qytetarëve, Kryeministri thotë: “Asgjë nuk do të ndryshojë. që nga Shqipëria e më gjerë. Ata vijnë nga Greqia dhe jo nga Shqipëria. Janë Kështu që kjo dhuratë simbolike, le të shërbejë shqiptarë që vijnë nga Greqia, prandaj asgjë nuk për të gjitha institucionet shqiptare, për qeverinë ka për të ndryshuar”. në radhë të parë, por edhe për qytetarët, që të Këto ishin dy lajme të këqija. krijohen ndjesitë dhe të gjithë bashkë të jemi edhe Unë nuk e kuptoj se çfarë vështirësie ka pas më sensitivë, edhe kur votojmë me paratë tona, dy vjetësh. Njeriu provon, rrit taksat, rrit çmimin e pra në çdo blerje që bëjmë, të bëjmë një zgjedhje energjisë, rrit çmimin e naftës, ndalon ndërtimin, që ndihmon ambientin dhe shëndetin. por nëse kjo nuk jep rezultat, ndryshon diçka. Pse Të gjithë ne votojmë sot me paratë tona, kështu kjo kokëfortësi dhe ky inat? Ne nuk kemi lidhje këtu. që le të jetë kjo një dhuratë simbolike, që nuk është Nuk është se ulet apo turpërohet, nëse e ndryshoi edhe aq simbolike, me thënë të vërtetën, sepse taksën dhe të thonë njerëzit: “Fitoi opozita”. Jo, jo. 150 makina nuk janë pak për një qeveri apo për Ta bëjë për qytetarët shqiptarë. Nuk e ka fare me një shtet si Shqipëria. Nuk është fare simbolike, ne. Në qoftë se këto politika 2-vjeçare, nuk po japin por në radhë të parë, të krijojmë kulturën, të gjithë fryte, atëherë përse nuk i ndryshon? Pse vazhdon bashkë, që nëpërmjet mësimit që marrim, edhe me inat? Ndaj kujt e ka këtë inat? Këto ishin dy qytetarët, por në radhë të parë qeveria, të përpiqet lajmet: “Fajin e ka opozita” dhe “Asgjë nuk do të të konsumojë dhe t’i përdorë paratë e veta drejt ndryshojë”. alternativave të teknologjive më të pastra, sepse Faleminderit! kështu shpëtojmë më shumë jetë njerëzish dhe Ilir Meta – Atëherë, zoti Bushati, ju lutem! jemi më të ndjeshëm ndaj ambientit. Ervin Bushati – I nderuar, zoti Kryetar! Prandaj, pa e zgjatur, do të doja që miratimi i Të nderuar kolegë, kësaj marrëveshjeje, të ishte një falënderim i gjerë, Të nderuar qytetarë shqiptarë, disaplanesh, për qeverinë japoneze dhe për Përfitoj nga rasti të falënderoj popullin japonez popullin japonez, që me taksat që paguan, po i dhe qeverinë japoneze për një grant, për këto dhuron shtetit shqiptar disa autovetura, të një makina që i dhurojnë Shqipërisë dhe të gjithë teknologjie më të avancuar se ajo që kemi ne sot shqiptarëve! në treg. I falënderojmë ata edhe për autoambulancat, Kështu që ftoj qytetarët, por në radhë të parë që kanë dhuruar! I falënderojmë edhe për traktorët! qeverinë, që në blerjet dhe në votimin e tyre në Tani, në respekt të shqiptarëve, nuk mendoja treg, të konsiderojnë teknologjitë më të avancuara, që, të paktën, në këtë marrëveshje të flitej për më të pastra dhe në ndihmë të shëndetit të politikë. qytetarëve. Qeveria japoneze ka dhuruar edhe më parë Faleminderit! autoambulanca. Ka dhuruar edhe makineri të tjera. Ilir Meta – Faleminderit! Po dhuron edhe autovetura. Është në mungesë të Atëherë, vazhdojmë me projektligjin tjetër “Për dinjitetit, të mikpritjes sonë apo edhe të respektit ratifikimin e marrëveshjes së financimit dhe për këtë dhuratë që ata na bëjnë, sepse është grant projektit ndërmjet Republikës së Shqipërisë, të dhe nuk po blihen, pra nuk vendoset nga qeveria përfaqësuar nga Ministria e Financave, e Fondit shqiptare, që ne të mos tregojmë minimumin e Shqiptar të Zhvillimit, “Agjencia zbatuese e respektit ndaj tyre dhe të mos jemi aq dinjitozë sa, projektit”, dhe KfW, Frankfurt am Main, për të paktën, t’i falënderojmë dhe ta pranojmë përgatitjen e projektit dhe studimeve të fizibilitetit dhuratën, sepse kjo është dhuratë dhe nuk është për ndërtimin dhe rindërtimin e sistemeve të vetëm brenda dhuratës, por është edhe simbolika furnizimit me ujë në zonat rurale”. e saj. Fjalën e ka zoti Kopliku. Sot kompanitë japoneze të autoveturave janë Namik Kopliku – Faleminderit, zoti Kryetar! lidere në botë në prodhimin e makinave hibride, të Të nderuar deputetë, cilat, me sa duket, do të jenë edhe e ardhmja e Sot kemi për miratim projektligjin “Për ratifikimin
173 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
e marrëveshjes së financimit dhe projektit ndërmjet milionë euro kanë të bëjnë me fazën e parë të këtij Republikës së Shqipërisë, të përfaqësuar nga programi, studimin e fizibilitetit. Ministria e Financave, dhe KfW-së, për përgatitjen Përfitues nga ky program do të jenë rreth 75 e projektit dhe studimeve të fizibilitetit për ndërtimin mijë banorë dhe mendohet të ndërtohen rreth 70 dhe rindërtimin e sistemeve të furnizimit me ujë skema ujësjellësish ruralë. në zonat rurale”. Përgatitja e projekteve do të zgjasë 6 muaj deri Objektivi kryesor i projektit është përgatitja dhe në 1 vit. studimi i fizibilitetit për ndërtimin dhe rindërtimin e Në mbledhjet që kishim në komisionin tonë sistemeve të furnizimit me ujë në zonat rurale, agjencisë që do të zbatojë këtë program iu kërkua përzgjedhja e skemave të ujësjellësve, të cilat do që të avancojë sa më shpejt me përgatitjen e të financohen në fazën e tretë të programit projekteve, ndërsa vetë zbatimi i gjithë programit “Furnizimi me ujë i zonave rurale III”. do të jetë rreth 2 vjet, duke përfshirë edhe Ky grant, që ofrohet nga Banka Gjermane për periudhën e defekteve eventuale. Zhvillim, është në shumën e 670 mijë eurove dhe Ky është një investim i qëndrueshëm. për këtë është ngarkuar Ministria e Financave dhe Ujësjellësit projektohen për një periudhë 30 konkretisht Fondi Shqiptar i Zhvillimit. vjeçare, realizohen me materiale të cilësisë së Vlen të theksohet që qeveria gjermane lartë, sipas standardeve europiane. Përgjithësisht vazhdimisht e ka ndihmuar me financime, por edhe janë ujësjellës me gravitet, pra nuk kanë kosto të me grante vendin tonë. Veçoria e financimeve me energjisë elektrike, që është një tjetër element që mbështetjen e KfW ka të bëjë me një cikël të plotë i shtohet qëndrueshmërisë në kohë. të projekteve, i cili fillon me studimet e fizibilitetit Gjithashtu, duke qenë ujësjellës me gravitet, për efektivitetin e investimeve, përfshirjen e njësive edhe të ardhurat që do të mblidhen janë të qeverisjes vendore dhe komunitetet vendore, përllogaritur që të mbulojnë kostot e funksionimit përcaktimin e tarifave ndërmjet studimeve, dhe të mirëmbajtjes, madje edhe të krijojnë të prokurimin dhe zbatimin, bazuar në standarde ardhura për investime të mëtejshme. bashkëkohore, europiane, ku investimet kanë një Një pikë e rëndësishme në hartimin e këtij garanci kohëzgjatjeje rreth 30-vjeçare. programi ka qenë edhe impakti mjedisor minimal, Ky është programi i tretë, është vazhdim i dy kjo referuar vlerësimit të studimeve të ndryshme programeve të para të implementuara tashmë nga të bëra në mjedis. Fondi Shqiptar i Zhvillimit dhe ka për qëllim Pra, ky program i tretë, që është vazhdim i dy furnizimin e popullatës në zonat rurale me ujë të programeve të para të suksesshme në këtë fushë, pijshëm 24 orë. Nëse në dy fazat e para zonat e ka shumë shanse që të jetë i suksesshëm dhe unë ndërhyrjes ishin në qarqet e veriut, në këtë mendoj që të gjithë sa jemi ta miratojmë këtë program, i cili është rreth 24 milionë euro, zonat e marrëveshje. ndërhyrjes janë të gjitha zonat rurale të Shqipërisë. Do të doja shumë shkurt të thosha dy fjalë Sigurisht që janë përcaktuar edhe kriteret e jashtë teme, meqë u bë zakon, megjithëse po i përzgjedhjes së sistemeve, kemi të bëjmë me ngatërrojmë edhe qytetarët shpesh me diskutimet skema me gravitet, medoemos duhet të ketë 10% që bëjmë, ndërkohë që deklaratat tona mund t’i bashkëfinancim nga njësitë e qeverisjes vendore, bëjmë në media, në emisione televizive. kostoja e investimeve nuk do të kalojë 350 euro Meqenëse bëhet shumë zhurmë dhe për banor. Prioritet marrin zonat e varfra dhe kryeproblemi që ngre opozita është CEZ-i, në fshatrat që kanë mbi 200 banorë. diskutimin e një kolegu nga opozita, i cili, me thënë Periudha e parashikuar për këtë program, që të drejtën ka oratori të mirë dhe është i kujdesshëm paraprihet nga studimi i fizibilitetit, është 5 vjet dhe kur flet, dëgjova që tha se çështja “CEZ” i ka dhënë konkretisht do të jenë rreth 24 milionë euro efektet politike. Pra, e gjithë kjo çështje që ngrihet financim nga KfW, nga fondet e IPA-s do të jenë e stërngrihet, pasi mbaron kauza e parë, gjendet 9,8 milionë euro grant. Gjithashtu KfW ka dhënë kauza e CEZ-it, nesër do të jetë një kauz tjetër, ka edhe një grant tjetër prej 1,5 milionë eurosh për qenë një çështje për të prodhuar efekte politike, masat shoqëruese dhe trajnime. Qeveria jonë dhe pra për propagandë, pa u mbështetur dhe pa njësitë e qeverisjes vendore do të investojnë rreth argumentuar ku janë shkeljet ligjore dhe ku është 4 milionë euro dhe 0,67 milionë euro apo 670 përgjegjësia e qeverisjes së sotme, e cila shpresoj
174 Legjislatura e 8-të Viti 2015
do të dalë e qartë për qytetarët shqiptarë në hetimin Sektori i ujësjellësit është trashëguar tejet i që duhet të bëhet për këtë çështje. Besoj se do të amortizuar, ndonëse në të janë hedhur miliona dalë po kaq e qartë përgjegjësia e qeverisë së investime, duke shkaktuar shumë probleme në tanishme apo e qeverisë që bëri këtë kontratë me shërbime dhe në jetën e përditshme të komunitetit. CEZ-in, kontratë që rezultoi e dështuar. Ne jemi vendi me sasinë më të madhe të Mendoj që për këtë çështje dha përgjigje shumë ujërave dhe vuajmë për ujë, nuk është menaxhuar të mirë Kryeministri, të cilit, kur nuk kemi se çfarë mirë sistemi i shpërndarjes dhe ai i mbledhjes së t’i themi, i themi që po, po, flet mirë. Po ky diskutant, detyrimeve, është keqpërdorur çdo burim, derdhet deputet i opozitës, përmendi për Kryeministrin, që ujë vend e pa vend dhe nuk paguhet, sisteme tejet sigurisht nuk kam ndër mend t’i bëj avokati, që foli të konsumuara dhe të kalbura duke shkaktuar mirë, por gomari nuk çalon nga gjuha. Në fakt, rrjedhje, ndotje të ujit, si dhe zona të cilat vuajnë gomari nuk çalon as nga gjuha e as nga ndonjë me orë dhe ditë të tëra pa ujë. gjë tjetër, por shprehja e saktë është “Gomari nuk Praktika të qeverisjes suaj na kanë njohur me çalon nga veshët”. Çuditem shumë, si ka mundësi fakte ku janë shpërdorur dhe hedhur investime, që nuk dëgjoni çfarë thuhet gjithandej, nga gjithë por nuk ka mbetur asnjë gjurmë pune apo investimi faktorët ndërkombëtarë, të cilëve u referoheni “sikur ta ketë përpirë dheu”, duke stimuluar shumë shpesh, për reformat tona? korrupsionin dhe vjedhjen e duke lënë zona të Faleminderit! largëta për të cilat as që është menduar ndonjëherë (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) se do të bëhen investime në ujësjellës. Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputetja Mira Vëmendja që qeveria i ka dhënë këtij sektori Shehu. lidhet ngushtësisht me rritjen dhe përmirësimin e Mira Shehu - E nderuara zonja drejtuese e nivelit të jetesës, rritjen e mundësive të mira për të seancës, nxitur prodhimin vendas dhe mundësitë për të bërë Të nderuara kolege dhe kolegë deputetë, një ekonomi sa më efikase. Të nderuar qytetarë, Janë paraqitur qartë në marrëveshje qëllimi dhe Nga kjo foltore e parlamentit të gjithë shqiptarët objektivat, si dhe etapat e implementimit të saj. presin nga ne transparencë, për të treguar se çfarë Përmbushja me sukses e kësaj marrëveshjeje mundësish dhe shanse ofrojmë, çfarë duhet të lidhet ngushtësisht me ndërtimin dhe rindërtimin e bëjmë më mirë, çfarë duhet të përmirësojmë dhe sistemeve të furnizimit me ujë në zonat rurale në mbi të gjitha çfarë bëjmë në punën e përditshme të gjithë territorin e Shqipërisë. në komisionet parlamentare. Prej këtij studimi të gjerë do të sigurohen të Unë vij si anëtare e Komisionit për Veprimtaritë dhënat e një fizibiliteti të saktë, i cili do të ndihmojë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin dhe ndihem mirë në hartimin e një projekti të ndërtimit apo të që bëjmë prezent sot projektligjin “Për ratifikimin e rindërtimit të sistemeve të ujësjellësve për marrëveshjes së financimit dhe projektit ndërmjet furnizimin me ujë të këtyre zonave rurale. Republikës së Shqipërisë, të përfaqësuar nga Gjithashtu, në projekt parashikohet përzgjedhja Ministria e Financave, dhe Fondit Shqiptar të e skemave të ujësjellësve, e cila do të bëhet pas Zhvillimit, “Agjencia zbatuese e projektit”, dhe KfË, përfundimit të studimeve të fizibilitetit dhe do të Frankfurt am Main, për përgatitjen e projektit dhe mbështetet në kriteret e përcaktuara më parë nga studimeve të fizibilitetit për ndërtimin/rindërtimin e KfË-ja dhe qeveria shqiptare. Kriteri kryesor për sistemeve të furnizimit me ujë në zonat rurale”, të përzgjedhjen e skemave për t’u financuar është cilin e shqyrtuam në mbledhjen e datës 20 tetor renditja e tyre duke filluar nga ato me koston më 2015. të ulët për banor. Ndihem mirë pasi ratifikimi i kësaj Studimet kanë treguar se për uljen e kostove marrëveshjeje ofron një grant në shumën 670 000 të shfrytëzimit të këtyre sistemeve është me interes euro dhe u vjen në ndihmë 75000 familjeve të kihet parasysh edhe një element i rëndësishëm shqiptare në zonat rurale në të gjithë territorin e në ndërtimin apo rindërtimin e projekteve, që Shqipërisë, për të ndërtuar apo rindërtuar sistemin sistemet të jenë me vetë rrjedhje apo me ndihmën e furnizimit me ujë, një nga problemet më të e pompave. prekshme dhe më jetike për banorët e këtyre Atje ku mund të përdoret modeli i parë i sistemit, zonave. maksimalisht zgjidhet ai, në rastet kur nuk mund
175 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të përdoret, të shikohen të gjitha alternativat tjera publike që lidhen me përfundimin dhe zbatimin inxhinierike të projektimit të sistemeve për të pasur korrekt të projektit sipas marrëveshjes. sa më pak humbje energjie. Parashikohen rregullat për bërjen e njoftimeve Parashikohet me shumë rëndësi në hartimin e e të deklaratave dhe për komunikmin e tyre projektit edhe procesi i seleksionimit të fshatrave. ndërmjet palëve, si dhe përcaktohen rregullat për Ndarja e re administrative territoriale u dha vlefshmërinë e akteve të përfaqësimit në emër të bashkive të reja një territor të madh, që kërkon një Republikë së Shqipërisë dhe agjencisë zbatuese vëmendje të madhe, duke njohur çdo problematikë të projektit. të fshatit më të largët të tij. Për të bërë një punë korrekte, me aftësi teknike Kështu që është detyra e tyre në seleksionimin dhe profesionale, si dhe një punë të kualifikuar, e fshatrave, të cilat kanë më tepër nevojë për një kjo marrëveshje përcakton detyrimet që ka investim të tillë, në bashkëpunim të plotë me agjencia zbatuese e projektit siç janë: të ministritë përkatëse. kontraktojë konsulentë të kualifikuar për të bërë Pikërisht kjo punë është parashikuar të përgatitjen e projektit dhe përgatitjen e studimit të financohet në fazën e tretë të programit “Furnizimi fizibilitetit; të identifikojë të gjitha mallrat dhe me ujë i zonave rurale III”. Kjo marrëveshje që shërbimet që duhen financuar; të regjistrojë të propozohet për ratifikim ka si qëllim ndërmarrjen dhënat në libra dhe regjistra; të lejojë akses për e masave përgatitore dhe përgatitjen e studimeve KfW-në duke dhënë çdo informacion të kërkuar. të fizilibitetit, në kuadër të fazës së tretë të Ndërsa detajet e tjera lidhur me zbatimin e programit të furnizimit të zonave rurale, e cila do projektit, në përputhje me praktikat më të mira të shtrihet në të gjithë territorin e Shqipërisë. financiare dhe inxhinierike, do të përcaktohen në Projekti do të zbatohet menjëherë pas marrëveshje të veçanta qe do të lidhen ndërmjet përmbylljes së procesit të seleksionimit të KfW-së dhe agjencisë zbatuese të projektit. fshatrave, duke i paraprirë kështu fazës së Kjo marrëveshje siguron, midis të tjerave, ndërtimit apo të rindërtimit të sistemeve të furnizimit rregullat për ndalimin e të gjitha praktikave me ujë. korruptive dhe të paligjshme, nëpërmjet ligjit Për ndjekjen dhe realizimin e grantit të akorduar rregullues së marrëveshjes që është ligji gjerman, nga KfË-ja në shumën 670 000 euro, është rregulla këto që lidhen me bërjen e ndryshimeve Ministria e Financave dhe Fondi Shqiptar i të marrëveshjes financiare të projektit dhe të Zhvillimit. miratimeve që nevojiten për t’i bërë të vlefshme Për interesin e të gjithë banoreve që duan të këto ndryshime. jenë përfitues të këtij granti, unë po bëj një paraqitje Për këtë ju ftoj që nëpërmjet miratimit të këtij të shkurtër të organizimit të tij. Marrëveshja është projektligji, të përcjellim mbështetjen dhe e organizuar në tetë nene, ku gjen të gërshetuara sensibilizimin që kjo marrëveshje të përmbushet të gjitha aspektet për një funksionim të saktë dhe me sukses për zonat që kanë më shumë nevojë. realizim të plotë të tij në terren, duke filluar qysh Ftoj pushtetin vendor të fillojë nga puna sa më me sasinë e grantit, shoqëruar edhe me qëllimin e shpejt të jetë e mundur, në bashkëpunim me financimit të tij, të cilin e përmenda edhe më sipër, institucionet në qendër, dhe jam e bindur që fitues me marrëveshjet paraprake midis Ministrisë së dhe përfitues të grantit do të jenë fshatrat që kanë Financave dhe agjencisë zbatuese projektit për më tepër nevojë për ketë shërbim. transferimin e fondeve, si dhe mandej, kalimin i Me sa unë kam punuar në zonat e Jugut, mund fondeve të grantit nga huamarrësi te kjo agjenci. të them me bindje se e kanë problem imediat ujin Është caktuar qartë disbursimi i fondeve të dhe si i tillë do të uroja që të ishin ato përfituese të grantit, i cili bëhet nga KfË-ja, por me kërkesë të shërbimit. agjencisë zbatuese të projektit. Ju ftoj ta miratojmë këtë projektligj. Marrëveshja parashikon, gjithashtu, edhe rastet Ju faleminderit! kur KfË-ja ka të drejtë të pezullojë disbursimin e Valentina Leskaj – Faleminderit! fondeve të grantit apo të kërkojë ripagimin e Fjalën e ka deputetja Anila Agalliu dhe pastaj menjëhershëm të shumave të disbursuara. kalojmë në emër të grupeve parlamentare. Parashikohet në mënyre të qartë se nga kush Anila Agalliu – E nderuara zonja nënkryetare do të përballohen të gjitha taksat dhe detyrimet e e Kuvendit,
176 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Të nderuara kolege dhe të nderuar kolegë Bashkëfinancimi 10% i këtyre njësive për deputetë, kontributin lokal. Komisioni për Çështjet Ligjore, Administratën Fizibiliteti financiar për atë kosto projekti duhet Publike dhe të Drejtat e Njeriut në cilësinë e të jetë më i vogël se 350 euro për banor; skemat komisionit për dhënie mendimi shqyrtoi projektligjin me gravitet, por mund të ketë edhe ndonjë me “Për ratifikimin e marrëveshjes së financimit dhe sistem pompimi. Ndërsa për sa i përket popullsisë, projektit ndërmjet Republikës së Shqipërisë, të do të përfitojnë fshatra me 200 banorë të përfaqësuar nga Ministria e Financave, përfituesi, përhershëm. dhe Fondit Shqiptar të Zhvillimit, agjencia zbatuese Kriteri kryesor për përzgjedhjen e skemave për e projektit dhe KfË -së, për përgatitjen e projektit t’u financuar është renditja e tyre duke filluar me dhe studimeve të fizibilitetit për ndërtimin apo atë me koston më të ulët për banorë. rindërtimin e sistemeve të furnizimit me ujë në Miratimi i këtij projektligji është në përputhje të zonat rurale”. Ky projektligj është miratuar në parim plotë me programin politik të Këshillit të Ministrave me vendimin nr. 257, datë 25.03.2015 të Këshillit dhe me dy dokumentet kryesore që e zbërthejnë të Ministrave. atë dhe që janë: strategjia kombëtare sektoriale e Për ndjekësit e kësaj seance do të përpiqem të shërbimit të furnizimit dhe ujë dhe kanalizimeve sqaroj me pak fjalë më shumë brendinë e kësaj për periudhën 2011-2017; si dhe masterplani i marrëveshjeje. Marrëveshja e financimit, që furnizimit me ujë dhe kanalizimeve për Shqipërinë. propozohet për ratifikim synon ndërmarrjen e Vizioni dhe objektivat e përcaktuara në masave përgatitore dhe përgatitjen e studimeve strategjinë kombëtare të sipërpërmendur kërkojnë të fizibilitetit për ndërtimin apo rindërtimin e zgjerimin dhe përmirësimin e cilësisë së sistemeve të furnizimit me ujë në zonat rurale, në shërbimeve të sektorit të ujësjellës- kanalizimeve, kuadër të zbatimit të fazës së tretë të programit të si dhe në rritjen e aksesit të popullsisë urbane dhe furnizimit të zonave rurale, fazë, e cila do të shtrihet rurale nga furnizimi me ujë të pijshëm të sigurt. në të gjithë territorin e Shqipërisë. Natyrisht, të gjitha këto përbëjnë një iniciativë Projekti do të zbatohet menjëherë pas serioze për përmirësimin e furnizimit me ujë të përmbylljes së procesit të seleksionimit të fshatrave pijshëm në zonat rurale. dhe ndërkohë i paraprin fazës së ndërtimit apo Marrëveshja, të cilën sot po diskutojmë, rindërtimit të sistemeve të furnizimeve me ujë. përmban 8 nene dhe në këtë marrëveshje Aktualisht është në proces tenderimi përzgjedhja përcaktohen vlerat e grantit që janë jo më shumë e konsulencës ndërkombëtare. Është rënë dakord se 670 mijë euro dhe qëllimi i përdorimit të tij. me KfË-në që fizibilitetet të realizohen me grantin Natyrisht që kjo marrëveshje rregullon çështjen e e fondit të përbashkët europian për Ballkanin kalimit të fondeve të grantit nga huamarrësi tek Perëndimor, në shumën prej 670 mijë eurosh. agjencia zbatuese e projektit që do të paraprihet Përgatitja e fizibiliteteve do të zgjasë 15 muaj, nga ligji e një marrëveshjeje transferimi të fondeve ndërsa përgatitja e projekteve do të zgjasë nga 6 ndërmjet Ministrisë së Financave dhe agjencisë muaj në 1 vit. Projektet do të përgatiten me lote zbatuese të projektit. Natyrisht kjo përcaktonte dhe do të tenderohen pjesë- pjesë. Gjithashtu, në disbursimin e fondeve të grantit, do të bëhen nga projekt parashikohet përzgjedhja e skemave të KfË-ja me kërkesën e agjencisë së zbatuese të ujësjellësve, e cila do të bëhet pas studimeve të projektit në përputhje me progresin e bërë në fizibilitetit dhe do të mbështet në kriteret e zbatim të këtij projekti ndërsa procedura e përcaktuara më parë nga KfË-ja dhe qeveria disburismit do të përcaktohet në një marrëveshje shqiptare. të veçantë që do të lidhte ndërmjet KfË-së dhe Përzgjedhja e skemave të ujësjellësve, të cilët agjencisë zbatuese të projektit. Kjo marrëveshje do të financohen në fazën e tretë të programit, parashikon raste kur KfË-ja ka të drejtë të pezullojë “Furnizimi me ujë i zonave rurale 3”. disbursimin e fondeve të grantit apo të kërkojë Disa nga kriteret e përzgjedhjes së sistemeve ripagimin e menjëhershëm të shumave të të përcaktuara në parim që do të shtjellohen më disbursuara, po ashtu parashikon që të gjitha gjatë me mbështetjen e konsulentit ndërkombëtar taksat dhe detyrimet e tjera publike që lidhen me janë si më poshtë vijon: përfundimin dhe zbatimin e marrëveshjes së grantit Aplikime nga njësitë e qeverisjes vendore. do të përballohen nga Republika e Shqipërisë.
177 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Natyrisht, kjo marrëveshje parashikon rregulla për kapacitete më të mëdha financiare dhe burime bërjen e njoftimeve të deklaratave dhe për njerëzore, mund të mbështesë realizimin e këtyre komunikimin e tyre ndërmjet palëve, si edhe projekteve sepse deri tani realizmi me sukses i përcakton rregulla për vlefshmërinë e akteve të projekteve ishte kushtëzuar edhe nga pjesa e përfaqësimit në emër të Republikës së Shqipërisë financimit në nivel vendor. Bashkitë e reja do të dhe të agjencisë zbatuese të projektit. kenë mundësi të kapërcejnë edhe këtë vështirësi. Neni 7 përcakton detyrimet që ka agjencia Uroj që këto investime të bëjnë të mundur rritjen zbatuese e projektit në zbatimin saj, ndër të cilat e cilësisë së furnizimit me ujë të pijshëm! përmendim: kontraktimin konsulentëve të Prandaj, duke vlerësuar rëndësinë e miratimit kualifikuar për të bërë përgatitjen e projektit dhe të këtij projektligji, ftoj të gjithë ju, kolegët, që ta përgatitjen e studimeve të fizibilitetit, identifikimin votojmë unanimisht këtë projektligj. e të gjitha mallrave dhe shërbimeve që duhen Valentina Leskaj –Faleminderit! financuar, si dhe regjistrimin e tyre në libra, Fjalën e ka ministri Haxinasto. regjistra, lejimin e aksesit për KfË- në dhe dhënien Edmond Haxhinasto – (Mungesë incizimi). e çdo informacioni të kërkuar. Detaje të tjera, lidhur Valentina Leskaj – Është edhe mikrofoni tjetër me zbatimin e projektit në përputhje me praktikat hapur dhe duhet të ishin të dy hapur në një kohë. më të mira financiare dhe inxhinierike, do të Edmond Haxhinasto - ...Këtu u përmendën, përcaktohen në marrëveshjen e veçantë që do të në fakt, shifra shumë problematike, për sa i takon lidhet ndërmjet KfË-së dhe agjencisë zbatuese të situatës në të cilën gjendemi në këtë sektor jetik projektit. Më tej, kjo projektmarrëveshje, ndërmjet për qytetarët. Unë kam bindjen që për çështje të të tjerave, parashikon rregullat për ndalimin e rëndësishme jetike për qytetarët nuk duhet bërë praktikave korruptive dhe të paligjshme, ligjin politikë, por duhet të kemi një përqasje bipartizane rregullues të marrëveshjes, që është ligji gjerman; në të dy anët e këtij Kuvendi të nderuar, me qëllim rregullat, për bërjen e ndryshimeve të që të plotësojmë detyrimin madhor që ka gjithsecili marrëveshjes së financimit të projektit dhe të në poste publike apo i zgjedhur, për t’i shërbyer miratimeve që nevojiten për t’i bërë të vlefshme më mirë qytetarëve. këto ndryshime. Qytetarët shqiptarë ende kanë si mesatare Fondi Shqiptar i Zhvillimit, ose agjencia Republike një shërbim prej 12 orësh në ditë. Jemi zbatuese e projektit, si një institucion që ka treguar shumë larg nga premtimet që kanë bërë çdo forcë të paktën deri tani efektivitet në implementimin e politike për t’u ofruar 24 orë ujë shërbim për projekteve në infrastrukturë është dhe do të jetë qytetarët. Sot prodhohen 207 milionë metër kub përgjegjës për zbatimin e kësaj skeme në kryerjen ujë nga sistemet tona të ujësjellës kanalizimeve, e shërbimeve inxhienerike, për studimet e ndërkohë që vetëm 88 milionë metër kub faturohen fizibilitetit, hartimin e projekteve dhe për dhe kthehen si të ardhura. Do të thotë 67% humbje mbikëqyrjen e punimeve. në të gjithë sistemin. Ndërkohë që, për t’u shërbyer Të gjitha këto shpjegime i bëj në respekt të të të gjithë qytetarëve të Republikës, edhe atyre 18- gjithë ndjekësve të kësaj seance, jashtë kësaj salle, 19% që nuk u shërbehet, sot duhen 220 milionë por edhe për faktin që impakti i saj do të jetë tepër metër kub. Pra, shikoni shifrat. Shikoni që ne sot i madh në jetën e përditshme të banorëve në zonat prodhojmë aq ujë sa mund t’u shërbejmë të gjithë rurale. qytetarëve të Republikës 24 orë në ditë, por është Të nderuar kolegë, marrëveshja që po një çështje madhore mënyra sesi ne e trajtojmë diskutojmë nuk është e zakonshme pasi furnizimi këtë aset të madh kombëtar, që është uji dhe këtë me ujë është një nga shërbimet më të rëndësishme shërbim jetësor që i detyrohemi qytetarëve. dhe jetike që duhet t’i plotësohet shoqërisë sonë, Problematika, sigurisht, ka të bëjë edhe me sidomos në zonat rurale, që do të ndikojnë energjinë, me konsumin e energjisë, me sisteme ndjeshëm në përmirësimin e kushteve të jetesës shumë të vjetruara, të cilat na detyrojnë të dhe të zhvillimit social- ekonomik të banorëve të paguajmë një faturë shumë të madhe, të rrisim këtyre zonave. koston artificialisht. Mjafton t’ju them që 60 % e Një mundësi për realizimin me sukses të kësaj sistemeve tona kërkojnë ngritje mekanike. Me këtë marrëveshjeje është edhe reforma territoriale, e do të merret shumë seriozisht reforma. Reforma cila, me krijimin e njësive të reja vendore, njësi me do të merret gjithashtu dhe me trajtimin burimeve
178 Legjislatura e 8-të Viti 2015
njerëzore. e cila ka përgjegjësinë për programimin e investimit Të nderuara zonja dhe zotërinj, sot, nga një dhe realizimin e tyre. vlerësim që kemi bërë, rezulton se të punësuarit E them përsëri që një përqasje bipartizane në më të shumtë në sistemin tonë të ujësjellës- realizimin e kësaj reforme do t’ia rrisë asaj cilësinë kanalizimeve janë rojet. Janë gati 9% e punonjësve dhe besoj se do të bëjmë hapa konkretë për t’u në sistemin e ujësjellës-kanalizimeve dhe të dytët ofruar qytetarëve një shërbim të munguar, i cili vijnë hidraulikët, që duhet të jenë ata të cilët do të është edhe përgjegjësi, edhe premtim i secilit nga operojnë sistemet dhe do ta ruajnë këtë pasuri të ne në këtë sallë. madhe kombëtare. Prandaj, edhe një herë, Faleminderit! dëshiroj t’ju bëj thirrje që reformën, paketën e Valentina Leskaj – Faleminderit! ujësjellës-kanalizimeve ta trajtojmë si një reformë, Fjalën e ka deputeti Gjergj Papa, në emër të e cila i shërben para së gjithash qytetarëve. Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike. Kisha dy fjalë në lidhje me konsistimin e Gjergj Papa – Faleminderit, zonja drejtuese e kësaj reformë që ne kemi përgatitur. seancës, E para, do të jetë një ndryshim në aspektin e Të nderuar kolegë deputetë, përqasjes, pasi kjo do të jetë integrale, që do të Siç e përmendën edhe kolegët deputetë thotë se burimet ujore që ne sot kemi të parafolës, projektligji bën fjalë për ratifikimin e disponueshme të shikohen dhe të ndahen në marrëveshjes së financimit nga KfË-ja, për mënyrë të drejtë midis përdorimit për konsum përgatitjen e projektit dhe studimet e fizibilitetit për publik, por edhe për shërbime të tjera: për energji, ndërtimin dhe rindërtimin e sistemeve të furnizimit vaditje, industri dhe nevoja të tjera. Kështu refor- me ujë në zonat rurale, për përzgjedhjen e mat duhet të jetë institucionale, sepse do të skemave të ujësjellësve, të cilët do të financohen transformojmë mënyrën sesi e shikojmë dhe në fazën e tretë të programit “Furnizimi me ujë i menaxhojmë sektorin, ku shumë e rëndësishme zonave rurale 3”. Kjo marrëveshje, ashtu si gjithë është të rritet llogaridhënia dhe përgjegjshmëria e paketa e financimit nga KfË-ja, për programin e atyre që do të merren me menaxhimin e këtyre furnizimit me ujë të zonave rurale, e filluar gjatë sistemeve. Kemi llogaritur se 40% të humbjeve, të qeverisjes të Partisë Demokratike, do të cilat, siç e dëgjuat më përpara, janë tepër të larta kontribuojë në mbështetjen e projekteve si rezultat i papërgjegjshmërisë njerëzore, të infrastrukturore me interes madhor për vendin, siç personave që merren me këtë sistem. është përmirësimi i shërbimit të ujit në zonat rurale Po kështu shumë e rëndësishme është mënyra me potenciale zhvillimi. Gjithashtu, ajo lidhet me sesi do t’i trajtojmë investimet, të cilat do të bëhen forcimin e raporteve të bashkëpunimit me partnerët jo mbi bazën e kritereve politike, por mbi bazën e strategjikë ndërkombëtarë, siç është edhe qeveria një masterplani për të cilin janë investuar rreth 3 e Republikës Federale Gjermane. E rëndësishme milionë euro, një masterplan, i cili do të rregullojë është që studimi i fzibilitetit, i cili do të bëhet me të gjithë mënyrën e investimeve në ujësjellës- financimin që po miratojmë sot, ashtu sikundër e kanalizime, do t’i pruretarizojë ato duke e zhveshur përmendi edhe ministri, të mos bëhet mbi kritere investimin nga çdo ngjyrim partiak. Sigurisht, do politike, por në bazën e kritereve ekonomike. të vendosë një balancë të duhur midis investimit, Ujësjellësit ruralë u përkasin fshatrave të veçantë për reformat e kam fjalën, në burime, investimit në dhe duhet të bëhen përpjekje për integrimin e tyre ujin e pijshëm, në prodhimin e tij, po ashtu edhe në sistemet rajonale, të cilat mundësojnë tarifa më në trajtimin e tij, pasi raporti është shumë të ulëta pagese nga ana e qytetarëve. problematik, kemi një raport një me katër, pra Qeveria ka ndjekur politika të gabuara në investojmë katër herë në prodhimin e ujit dhe kryerjen e investimeve dhe menaxhimin e sektorit vetëm një herë në trajtimin e tij. Siç e shikoni, të të ujësjellës-kanalizimeve. Pas përmirësimeve të nderuar deputetë, reforma duhet të jetë shumë e rëndësishme në shërbimin me ujë dhe kanalizime, thellë, shumë e rëndësishme dhe përgjegjësia, siç si dhe në efiçencën operative të ndërmarrjeve të është bërë tashmë publike, do të rritet për sa i takon ujësjellësve në dy vjetët e fundit, ky sektor nuk po pushtetit vendor, pasi është një detyrim për të konsiderohet si prioritar buxhetor. Gjendja e varfër ofruar shërbime të tilla jetike në nivel lokal, pa dhe degraduese e infrastrukturës së këtij sektori diskutim pa u mënjanuar edhe qeverisja qendrore, kërkon një detyrim të kushtëzuar për rritjen e
179 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
investimeve të reja, si dhe të rikonstruksionit dhe vit më parë. Për vitin 2015 u miratuan 67 miliardë rehabilitimit të sistemeve ekzistuese. Sektori i ujit lekë për investime publike po aq sa ishin në vitin dhe i kanalizimeve në Shqipëri ndodhet në një 2014, ndërsa investimet në infrastrukturë u ulën gjendje të rënduar dhe pjesëmarrja private në këtë me rreth 3 miliardë lekë. Me rishikimin e buxhetit sektor është e kufizuar. Shqiptarët përballen me investimet u ulën edhe me 5 miliardë lekë të tjera, kosto shtesë të konsiderueshme për të duke pësuar ulje në terma realë me 0,3% të kompensuar furnizimin e dobët me ujë, ku prodhimit të brendshëm bruto. Me aktin normativ depozitat e ujit vlerësohen rreth 5 milionë dollarë qeveria shkurtoi me 1,8 miliardë lekë ose me 8,7% në vit ose 1% e GDP-së vjetore. Një pjesë e mirë investimet në rrugët nacionale, duke e bërë të e qytetarëve furnizohen me ujë të ambalazhuar, pamundur, deri në fillim të vitit të tretë të qeverisjes me shishe ose bidonë, e cila ka një kosto 1 deri 3 përfundimin e projekteve të mëdha të trashëguara, mijë lekë në muaj, kundrejt një mesatareje të të fillimit apo qoftë edhe një investim të ri në faturës totale të ujit të furnizuar nga rrjeti, duke infrastrukturën rrugore, kaq shumë të nevojshme përfshirë edhe atë për pirje rreth 600 lekë në muaj. për vendin dhe ekonominë. Ndërmarrjet e ujësjellës-kanalizimeve, tashmë të Këta dy vjet jo vetëm që nuk ka përfunduar, shndërruara në ndërmarrje të punësimeve politike por nuk po punohet në rrugën Tiranë-Elbasan; nuk për militantët e Partisë Socialiste dhe të Lëvizjes është investuar asnjë lekë në Rrugën e Arbrit; Socialiste për Integrim për pasojë shfaqin dobësi është lënë pas dore rruga Qukës-Qafë Plloçë; nuk administrative dhe menaxhuese. ka përfunduar rruga Qafë Thanë–Pogradec dhe Siç e përmendi edhe ministri, 60 % e sasisë që shumë projekte të tjera të mëdha të filluara vite hyn në rrjet nuk paguhet dhe nga ana tjetër humbjet më parë. Vonesat dhe mosfillimi në kohë i teknike, rrjedhjet në rrjet janë më shumë se 50%. projekteve rrisin koston e financimit. Në buxhetin Përmirësimi i shërbimit me ujë varet edhe nga rritja e rishikuar projektet e zhvillimit, të cilat do të e autonomisë financiare e njësive të qeverisjes financoheshin me financime të huaja, u vendore, ku më shumë se 50% e kostove zëvendësuan me projekte joprioritare, të cilat nuk operacionale dhe pothuajse 90% e kostove të tyre rrisin punësimin, kështu në rishikimin e buxhetit të investimit financohen nga qeveria qendrore, për financimet e huaja u ulën 8,3 miliardë lekë. E njëjta pasojë nuk ka nxitje për njësitë e qeverisjes situatë për investimet konstatohet edhe në qarkun vendore që të menaxhojnë me efektivitet sistemet e Korçës, asnjë investim i ri në këto dy vjet në rrugë, e ujësjellësve. Pavarësisht nga anët pozitive, ujësjellës, shkolla apo në qendra shëndetësore, marrëveshja që po diskutojmë sot është një borxh por vetëm disa projekte luksi me kosto shumë të publik i marrë nga qeveria shqiptare, e cila po e lartë, për efekt elektoral në qytetin e Korçës dhe përdor këtë borxh si mekanizëm për kompensimin të Ersekës. e dobësisë së saj. Qeveria vazhdon të marrë borxh E kam thënë edhe një herë tjetër, investimet e për ujësjellësit, ndërkohë që një muaj më parë, luksit me kosto të lartë rezultojnë sot si metoda me aktin normativ, e shkurtoi buxhetin e më e mirë e kamufluar, por edhe korruptive për të ujësjellësve për këtë vit me 2,67 miliardë lekë ose, gllabëruar paratë e taksapaguesve shqiptarë. e thënë ndryshe, me 17,7%. Ky shkurtim ishte Investimet e luksit që u bënë në qytetin e Korçës rrjedhojë e dështimit të mbledhjes së të ardhurave gjatë vitit të kaluar, përfshirë këtu rikonstruksionin nga tatimet dhe doganat, të cilat do të mundësonin e sheshit përpara teatrit, me shpenzimet realizimin e disa projekteve të ujësjellësve pa kosto marramendëse të kullës tashmë të famshme dhe për brezat e ardhshëm. rikonstruksionin e parkut “Rinia”, me urdhër të Në vitin 2013 Kryeministri, nën justifikimin e Kryeministrit, bashkia e Korçës ia dha ndërtuesit detyrimeve të prapambetura, përdori rritjen e të sarajeve të Surrelit me një vlerë prej 6,3 miliardë borxhit si mekanizëm për shërbimin e klientëve të lekësh, por siç duket këto para nuk mjaftonin. tij, në vend të investimeve publike, por këto Atëherë, me një tender të bërë enkas për të, me investime janë jetike për të mbajtur në këmbë çmim të fryrë dhe në kundërshtim me rregullat e ekonominë shqiptar, për të hapur vende pune dhe prokurimit, ofertuesit më të shtrenjtë, mundësisht për të siguruar mirëqenie. Sipas të dhënave zyrtare aq sa është edhe fondi limit, Kryeministri i jep të Bankës së Shqipërisë investimet gjatë vitit 2014 ndërtuesit të sarajeve të tij edhe 5 miliardë lekë të ishin 13,4% ose 124 milionë euro më pak sesa një tjera. Pardje dhe sot Kryeministri foli për
180 Legjislatura e 8-të Viti 2015
domosdoshmërinë e rikonstruksionit të godinës së Evis Kushi – E nderura drejtuese e seancës, Operatorit të Shpërndarjes të Energjisë Elektrike, Të nderuar kolegë, për të cilën askush nuk thotë se nuk duhet Po diskutojmë sot një marrëveshje midis rikonstruktuar. Republikës së Shqipërisë, përfaqësuar nga Megjithëse e futi veten te mjalti, por kjo vetëm Ministria e Financave, Fondit Shqiptar të Zhvillimit mjaltë nuk është. Nuk foli asnjë fjalë për dhe Bankës Gjermane KfË Frankfurt am main. denoncimin që ka bërë me kohë opozita pa u Marrëveshja parashikon marrjen e një granti në zhvilluar ky tender, se ai do të ishte me fitues të shumën prej 670 mijë euro, e cila do të përdoret paracaktuar dhe konkretisht do të fitohej nga për përgatitjen e projektit dhe studimeve të ndërtuesi i sarajeve të tij. Nuk ka tha asnjë fjalë që fizibilitetit, për ndërtimin apo rindërtimin e ndërtuesi i tij ia vë para për të bërë ndërtime sistemeve të furnizimit me ujë të pijshëm në zonat rregulluese që shkojnë 1639 euro për metër katror, rurale, në kuadër të zbatimit të fazës së tretë të që edhe sikur të ishte ndërtuar godina e re nga programit të furnizimit me ujë në zonat rurale. themelet kostoja do të ishte 4 herë më e vogël. Projekti në këtë fazë do të shtrihet në të gjithë Edhe sot, këtu në seancë plenare, Kryeministri foli vendin dhe kriteri kryesor për përzgjedhjen e shumë, por nuk tha asnjë fjalë për shkeljet e skemave të ujësjellësve, që do të financohen nga procedurave të prokurimit të tenderave që ka marrë projekti, është kostoja më e ulët për banor. Është ndërtuesi i tij, veç kësaj, me sa duket Operatori i e qartë se marrëveshja ka një rëndësi të veçantë Shpërndarjes së Energjisë Elektrike është kthyer për realizimin e projektit të furnizimit të zonave në një institucion që shlyen detyrimet financiare të rurale me ujë të pijshëm, prandaj jam e bindur që parave pafund, të hedhura gjatë fushatave të gjithë kolegët do ta votojnë unanimisht këtë elektorale të Partisë Socialiste dhe Lëvizjes projekt. Socialiste për Integrim. Vazhdon të shpërdorojë Ndërkohë, e gjykoj të arsyeshme të ngre disa miliona lekë për deputetë të Partisë Socialiste, shqetësime, që janë sot shumë serioze, për kandidatë për kryetar bashkie dhe për donatorë të banorët e zonave rurale. Janë disa problematika Partisë Socialiste dhe Lëvizjes Socialiste për që akoma ekzistojnë në furnizimin me ujë të Integrim me negocim pa shpallur garën. Kështu popullsisë, madje jo vetëm në zonat rurale, por shpërdorohen paratë e shqiptarëve të mbledhura edhe në zonat urbane. Shqipëria në të gjithë me dhunë, me forcë dhe me burg, ndërkohë që territorin e saj ka rezerva të mëdha ujore, por që lihen në errësirë fëmijë të porsalindur dhe pleq të nuk janë shfrytëzuar plotësisht deri sot, për vetmuar. Do të ishte më mirë që këto lekë të furnizimin e plotë të popullatës me ujë të pijshëm. kurseheshin dhe Operatori i Shpërndarjes së Fatkeqësisht, ka akoma mungesa për furnizimin Energjisë Elektrike të investonte në përmirësim e me ujë të pijshëm, si në zonat rurale, ashtu edhe furnizimit me energji elektrike, të investonte te në zonat urbane, madje në fshatrat e thella akoma hidrovorët, të cilët nuk punonin që të mos mungon shtrimi i linjave të shpërndarjes dhe të përmbyteshin qytetarët, të investonte për të mos furnizimit me ujë të pijshëm. Ka zona ku pothuajse pasur ndërprerje të vazhdueshme të energjisë është 2-fishuar popullsia dhe furnizimi me ujë të elektrike në mbarë vendin. pijshëm vazhdon të ketë të njëjtat kapacitete, gjë Prokuroria duhet t’i hetojë këto raste që e vështirëson ndjeshëm jetesën e banorëve dhe skandaloze të shkeljes së ligjit dhe të procedurave sjell pasoja të rënda për shëndetin dhe për të tenderave; duhet t’i hetojë këto raste të pastra higjienën e tyre. Shumë tubacione të ujit të pijshëm të korrupsionit, ku paratë publike shkojnë gjithnjë janë kalbur apo janë dëmtuar dhe jo rrallë, te miqtë e Edi Ramës. Kjo është “Rilindja” që bashkohen me ujërat e zeza, duke krijuar rrezikun prisnin shqiptarët; kjo është arritja më e madhe e e infektimit dhe të përhapjes së sëmundjeve kësaj qeverie, një korrupsion i pafund dhe i ngjitëse. Pavarësisht se vitet e fundit janë bërë paskrupullt që sfidon varfërinë dhe skamjen e shumë investime në infrastrukturën e ujërave të qytetarëve shqiptarë. pijshme4, ato akoma janë të pamjaftueshme, Faleminderit! krahasuar me situatën në të cilën banojnë qytetarët Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputetja Evis e këtyre zonave. Këtë situatë e konstatojnë edhe Kushi, në emër të Grupit Parlamentar të Partisë institucionet e ndryshme, të cilat në raportet apo Socialiste! në analizat e tyre theksojnë se për shumë vite me
181 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
radhë furnizimi me ujë i zonave rurale është lënë procesin e votimit. pas dore dhe si rezultat i kësaj gjendjeje, sistemet (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) e ujësjellësve ekzistues nuk janë eficiente dhe Ilir Meta – Atëherë, vazhdojmë seancën me kanë mungesë të kapaciteteve menaxhuese. procesin e votimeve. Pamjaftueshmëria e furnizimit me ujë, cilësia e tij U lutem deputetëve të vendosin kartat në dhe aksesi i pamjaftueshëm, janë disa nga shkaqet sistem! kryesore të varfërisë në zonat rurale. Fillojmë me verifikimin e prezencës. Për t’iu përgjigjur kësaj situate, sigurisht, janë Hapet votimi me elektronikë për prezencën. marrë masa nga qeveria, madje jo vetëm nga Mbyllet votimi. qeveria aktuale, por edhe nga qeveria e Me 106 deputetë të pranishëm, kuorumi është mëparshme. Konkretisht, projekti, pjesë e të cilit i mjaftueshëm. është marrëveshja që po diskutojmë, përbën një Atëherë, votimi i parë është për projektligjin “Për nga iniciativat më serioze të këtyre viteve të fundit, auditimin e brendshëm në sektorin publik”. për të përmirësuar furnizimin me ujë të pijshëm të Hapet votimi me elektronikë në parim. zonave rurale. Është një dëshmi që tashmë ky Mbyllet votimi. sektor është një prioritet i qeverisë. Programi ka Me 74 vota pro, 35 vota kundër miratohet në rritur deri sot një financim total prej 52,66 milionë parim. eurosh dhe përmes të gjitha projekteve Vazhdojmë me votimin nen për nen. parashikohet të përfitojnë më shumë se 180 mijë Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? banorë në zonat rurale, duke financuar kështu Miratohet. furnizimin me ujë të pijshëm dhe higjenikisht të Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? pastër. Padyshim, po punohet kështu për Miratohet. përmirësimin e situatës dhe ka rezultate të Neni 3. Pro? Kundër? Abstenim? prekshme, por ka akoma edhe shumë punë për të Miratohet. bërë, prandaj desha të theksoj më shumë Neni 4, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës për problematikat, sa arritjet, më shumë shqetësimet Ekonominë dhe Komisionit të Ligjeve, për renditjen e banorëve, sesa rezultatet e deritanishme, sepse e përkufizimeve sipas rendit alfabetik dhe kjo na ndihmon të jemi më shumë realistë dhe të përcaktimin e përkufizimeve sipas raportit të fokusohemi më shumë në përmirësimin e kushteve paraqitur. të jetesës së banorëve dhe në mbështetjen e Pro? Kundër? Abstenim? zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik të këtyre Miratohet. zonave. Neni 5. Pro? Kundër? Abstenim? Për këtë, sigurisht, ky projekt është i Miratohet. rëndësishëm, por i pamjaftueshëm për t’i zgjidhur Neni 6. Pro? Kundër? Abstenim? përfundimisht problematikat që ekzistojnë në këtë Miratohet. sektor. Puna duhet të intensifikohet akoma më Neni 7. Pro? Kundër? Abstenim? shumë, jo vetëm duke rritur investimet në këtë Miratohet. sektor, por duke ndërmarrë një reformë rrënjësore. Neni 8. Pro? Kundër? Abstenim? Ministri foli për këtë reformë dhe mendoj se ky Miratohet. është vërtet drejtimi i duhur, janë vërtet hapat e Neni 9. Pro? Kundër? Abstenim? duhura, që duhen ndjekur për t’i dhënë zgjidhje Miratohet. përfundimtare problemeve të këtij sektori. Neni 10. Pro? Kundër? Abstenim? Sigurisht, kjo reformë duhet të synojë përmirësimin Miratohet. e menaxhimit, rritjen e efektivitetit, uljen e Neni 11, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës informalitetit, uljen e humbjeve në rrjet etj., sepse për Ekonominë dhe Komisionit të Ligjeve, për vetëm kështu, ne mund të jemi të suksesshëm, riformulimin e fjalisë së parë të pikës së dytë dhe përballë sfidës së furnizimit me ujë të pijshëm për riformulim të fjalisë së fundit të germës “ç”. Pro? 24 orë në të gjithë Shqipërinë. Kundër? Abstenim? Faleminderit! Miratohet. Valentina Leskaj – Faleminderit! Neni 12. Pro? Kundër? Abstenim? Ju lutem të njoftohen deputetët, se do të fillojmë Miratohet.
182 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Neni 13. Pro? Kundër? Abstenim? miratohet projektligji “Për auditimin e brendshëm Miratohet. në sektorin publik”. Neni 14, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës Vazhdojmë me projektligjin “Për ratifikimin e për Ekonominë për germën “b” dhe vërejtjet e marrëveshjes së ndihmës me shkëmbim notash komisionit përgjegjës dhe Komisionit të Ligjeve për ndërmjet qeverisë së Republikës së Shqipërisë vendosjen e germave “d”, “dh”, “e” dhe “ë”, si dhe qeverisë së Japonisë për furnizimin me nënpika të germës “ç”. Pro? Kundër? Abstenim? automjete të gjeneratës së ardhshme, miqësore Miratohet. ndaj mjedisit”. Neni 15. Pro? Kundër? Abstenim? Ky projektligj kërkon shumicë absolute. Miratohet. Hapet votimi me elektronikë në parim. Neni 16. Pro? Kundër? Abstenim? Mbyllet votimi. Miratohet. Me 75 vota pro, 1 votë kundër dhe 35 abstenime Neni 17, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës miratohet në parim. për Ekonominë për shtim fjalësh në fund të germës Vazhdojmë me votimin nen për nen. “c” dhe me vërejtjet e Komisionit të Ligjeve për Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? shtim pike, me përmbajtje sipas formulimit të bërë. Miratohet. Pro? Kundër? Abstenim? Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 18. Pro? Kundër? Abstenim? Hapet votimi me elektronikë në tërësi. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 19. Pro? Kundër? Abstenim? Me 75 vota pro, 1 kundër, 31 abstenime, Miratohet. miratohet në tërësi. Neni 20. Pro? Kundër? Abstenim? Vazhdojmë me votimin e projektligjit “Për Miratohet. ratifikimin e marrëveshjes së financimit dhe Neni 21, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës projektit ndërmjet Republikës së Shqipërisë, të për Ekonominë dhe Komisionit të Ligjeve për përfaqësuar nga Ministria e Financave, “Përfituesi”, riformulim të pikës 2. Pro? Kundër? Abstenim? e Fondit Shqiptar të Zhvillimit, “Agjencia Zbatuese Miratohet. e Projektit”, dhe KFW Frankfurt am Main, “KFW” Neni 22, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës për përgatitjen e projektit dhe studimeve të për Ekonominë dhe Komisionit të Ligjeve për fizibilitetit për ndërtimin/rindërtimin e sistemeve të riformulim të pikës 4. Pro? Kundër? Abstenim? furnizimit me ujë në zonat rurale”. Ky projektligj Miratohet. kërkon shumicë absolute të votave. Neni 23. Pro? Kundër? Abstenim? Hapet votimi me elektronikë në parim. Mbyllet Miratohet. votimi. Neni 24. Pro? Kundër? Abstenim? Me 110 vota pro miratohet në parim. Miratohet. Kalojmë në shqyrtimin dhe votimin nen për nen. Neni 25. Pro? Kundër? Abstenim? Neni 1 me vërejtjet e Komisionit të Ligjeve për Miratohet. zëvendësimin e fjalës, sipas raportit të paraqitur. Neni 26, me vërejtjet e Komisionit përgjegjës Pro? Kundër? Abstenim? për Ekonominë dhe Komisionit të Ligjeve për Miratohet. ndryshim afatesh. Pro? Kundër? Abstenim? Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 27. Pro? Kundër? Abstenim? Hapet votimi me elektronikë. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 28. Pro? Kundër? Abstenim? Me 106 vota pro miratohet në tërësi. Miratohet. Vazhdojmë me projektvendimin “Për ngritjen e Neni 29. Pro? Kundër? Abstenim? komisionit hetimor të Kuvendit për të kontrolluar Miratohet. zbatimin e legjislacionit në fuqi për administrimin Hapet votimi me elektronikë në tërësi. e bazës së të dhënave shtetërore tatimore”. Siç ju Mbyllet votimi. thashë, u mblodh Konferenca e Kryetarëve dhe u Me 75 vota pro, 34 vota kundër dhe 1 abstenim ra dakord për ngritjen e këtij komisioni.
183 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Projektvendimi u është shpërndarë deputetëve. duke i kërkuar Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Përbërja është si vijon: Arben Ristani, kryetar, Ervin pasi të shpallet vakanca, plotësimin e vendit, pra Bushati, zëvendëskryetar, Vasilika Hysi, Blerina zbatimin e procedurave normale parlamentare për Gjylameti, Ervin Koçi, Antoneta Dhima, Përparim rastin konkret dhe më pas të vazhdojë diskutimi Spahiu, Jorida Tabaku, Florion Mima, Helidon lidhur me çështjen e deputetit Frroku. Siç jeni në Bushati, Sherefedin Shehu janë anëtarë. dijeni, dekriminalizimi i politikës shqiptare, i Hapet votimi me elektronikë. parlamentit dhe i administratës së shtetit shqiptar Mbyllet votimi. ka qenë beteja më e rëndësishme e opozitës, e Me 108 vota pro, 1 kundër miratohet cila ka shoqëruar aksionin e saj opozitar, që nga projektvendimi. fillimi i kësaj legjislature. Me shumë përpjekje dhe Vazhdojmë me projektvendimin “Për ngritjen e me luftë pa kompromis nga opozita u arrit në komisionit hetimor të Kuvendit për verifikimin e marrëveshjen e dhjetorit të viti 2014, sigurisht me ligjshmërisë, emërimin në detyrë në administratën ndihmën e paçmuar të partnerëve tanë shtetërore, publike apo shoqëri tregtare shtetërore ndërkombëtarë, ku së bashku ramë dakord të për periudhën 15.09.2013-30.09.2015”. Përbërja dekriminalizojmë parlamentin dhe administratën është si vijon: Genc Pollo, kryetar, Musa Ulqini, shtetërore. zëvendëskryetar, Evis Kushi, Anila Agalliu, Ulsi Sot pas një viti nga kjo marrëveshje ende nuk Manja , Luçiano Boçi, Bujar Derveni, Keltis Kruja, kemi rënë dakord të miratojmë projektligjet e Alban Zeneli janë anëtarë. paraqitura, që do të na ndihmojnë të zgjidhim hallin Hapet votimi me elektronikë në tërësi. Mbyllet e madh që kemi me krimin, i cili po na zë frymën. votimi. Çelësi i daljes nga kjo situatë është sigurisht Me 109 vota pro, 1 kundër, 1 abstenim, vullneti politik. Ku ka vullnet, ka zgjidhje. Ku miratohet projektvendimi. mungon vullneti, ka justifikime, ka zvarritje, ka Vazhdojmë me projektvendimin “Për miratimin sorollatje, ka fshehje pas procedurave, fshehje pas e propozimit të Këshillit për Rregulloren, Mandatet interpretimeve, qofshin ato edhe kushtetuese. dhe Imunitetin, për vënien në lëvizje të Gjykatës Kushtetuta nuk është instrument që mbron Kushtetuese dhe për interpretimin përfundimtar të burgaxhinjtë dhe njerëzit e krimit, por është instru- Kushtetutës për nenin 71, pika 2 shkronja d) të ment që mbron shqiptarët nga e keqja, përfshirë saj” edhe burgaxhinjtë apo njerëzit e krimit. Pasi është mbledhur Këshilli për Rregulloren, Sot çështja është: ose ndahemi nga krimi, ose Mandatet dhe Imunitetin raportin e keni të gjithë bëhemi ushtarë të krimit. Çështja është politike përpara lidhur me çështjen që është hapur për përpara se të jetë procedurale, pra ose të tregojmë mandatin e deputetit Mark Frroku. vullnet për ta pastruar parlamentin nga bota e krimit Për procedurë zoti Ristani. ose ta lemë të na mbysë me lulëzimin e tij Arben Ristani – Do të doja të shprehja vdekjeprurës. mendimin tim. Siç jeni në dijeni me iniciativën e Ne i qëndrojmë të vendosur dhe pa kompromis kryetarit të Këshillit për Rregulloren, Mandatet dhe kërkesës sonë për mbarimin e mandatit të Imunitetin, zotit Meta, ditën e martë u mblodh ky deputetit, zotit Frroku, dhe ju bëjmë thirrje që të këshill për të shqyrtuar mbarimin e mandatit të tregojmë të gjithë së bashku vullnetin për të pasur deputetit Mark Frroku, për arsye të mungesës së një parlament të pastër nga krimi. Këtë kërkesë tij në Kuvend përmbi 6 muaj pa arsye. dhe vullnet tonin e treguam edhe në mbledhjen Iniciativës së kryetarit iu bashkëngjit edhe Këshillit për Rregulloren, Mandatin dhe Imunitetin. kërkesa ime me të njëjtin objekt duke shtruar Qëndrimin tonë e kemi paraqitur qartësisht me përveç kësaj edhe kërkesën që parlamenti të shkrim pranë këtij këshilli dhe e rikonfirmuam aty sqarojë lidhur me kërkesën për dorëheqje të edhe verbalisht. deputetit Arben Ndoka, e cila ishte bërë publike, Sigurisht që çështja mund të shkojë edhe në por që nuk ishte vënë në veprim për disa muaj. Gjykatën Kushtetuese, por pasi ky parlament të Që në fillim të mbledhjes të këtij këshilli, kryetari bëjë interpretimin e tij origjinal, të tregojë vullnetin na bëri prezentë kërkesën zyrtare të deputetit e tij për dekriminalizimin, pra, pasi të vendosim Ndoka lidhur me dorëheqjen e tij. Besojmë se këtu, mundësisht unanimisht së bashku, mbarimin tashmë do të vazhdojmë procedurat normalisht, e mandatit të zotit Frroku. Çdo qëndrim tjetër
184 Legjislatura e 8-të Viti 2015
rikonfirmon se kjo maxhorancë e ka marrë krimin kishte asnjë justifikim për mungesë, edhe pse ishte nën sqetull dhe e mban ngrohtë, ashtu siç e mori vendim partie apo vendim komandanti. nën sqetull kur e pruri në parlament, ashtu sikurse Ndaj, duke u kthyer te çështja themelore... e mori nën sqetull kur u ndalua nga policia me (Ndërhyrje pa mikrofon). trafikantin e drogës brenda në makinë, ashtu si e Ilir Meta – Ju lutem, qetësi, sepse po e mori nën sqetull për muaj të tërë duke fshehur përfundon! Ta dëgjojmë me respekt. kërkesën e Interpolit për arrestin ndërkombëtar. (Ndërhyrje pa mikrofon). Gjatë mbledhjes së Këshillit pati vërtet një Jozefina Topalli – A mund të vazhdoj? diskutim në raport me precedentin, me faktin që Kushdo që dëshiron të jetë në një linjë me praktika parlamentare ka qenë e varfër për këtë avokatin e Mark Frrokut, të firmosë, të mbledhë çështje dhe është e kuptueshme që ligjërisht bashkë me veten e tij edhe 27 firma deputetësh, çështja mund të shkojë edhe në Gjykatën ia njeh Kushtetuta, dhe ta çojë në Gjykatën Kushtetuese, por për ne është e qartë, se shkaku Kushtetuese. Mjaftojnë 28 firma. Por Kuvendi i i mungesës është shkak ligjor, pra është me Shqipërisë nuk mund të marrë vendim për ta çuar vendim gjykate, dhe duke qenë i tillë, mungesa në Gjykatën Kushtetuese, sepse Kuvendi i nuk mund të jetë e arsyeshme. Është absolutisht Shqipërisë ka për detyrë që, pas skadimit dhe e paarsyeshme, dhe për këto kushte plotëson humbjes së mandatit të deputetit Mark Frroku, rrethanat e parashikuara nga neni 71 i Kushtetutës, bazuar në Kushtetutë, të marrë vetëm një vendim: që mandati duhet të përfundojë. Për këtë arsye ju heqjen e mandatit të tij. kërkoj të votojmë mbarimin e mandatit dhe më pas Unë dhe kolegët e mi nuk kemi ndër mend që çështja e ka rrugën të hapur për t’u verifikuar edhe ta votojmë për ta çuar në Gjykatën Kushtetuese, nga Gjykata Kushtetuese. ai është vendim i avokatëve të Mark Frrokut. Ne Ilir Meta – Për procedurë, zonja Topalli! duam të votojmë heqjen e mandatit. Jozefina Topalli – Zoti Kryetar i Kuvendit, Zoti Kryetar, ndoshta do të duhen dy minuta Ne jemi prej vitesh në parlamentin e Shqipërisë, pushim që administrata të përgatiste një e lexojmë Kushtetutën dhe nuk kemi asnjë projektvendim për mbarimin e mandatit të deputetit dokument më të rëndësishëm sesa Kushtetuta që Mark Frroku, i cili është i akuzuar nga drejtësia kemi përpara, para së cilës ne kemi bërë betimin. shqiptare dhe është në proces edhe nga drejtësia Sot, në këtë rend të ditës nuk mund të hidhet në e Belgjikës për akuza shumë të rënda. votim propozimi i ardhur nga Këshilli i Rregullores, Ilir Meta – Faleminderit! sepse është tërësisht i pabazuar. Sot në votim do Zoti Ruçi, ju lutem. të hidhet heqja e mandatit të deputetit Mark Frroku Gramoz Ruçi – Kësaj radhe e kam shumë të si rezultat i asaj që thotë Kushtetuta, që, pas 6 lehtë. Kam dëgjuar shpesh nga dy liderët tanë, të muajve mungesë në Kuvend, mandati ikën. Nuk majtë e të djathtë, “vajmedet”. Vajmedet me këtë ka ndodhur kurrë në praktikën parlamentare, që opozitë. Vajmedet, sepse dëgjova folësin e parë, Kuvendit të Shqipërisë t’i ikë objekti kryesor, për ose përfaqësuesin e opozitës, që është në të cilin është mbledhur Këshilli i Rregullores, të Komisionin e Mandateve dhe të Imunitetit, i cili foli shpikë koraca të reja dhe të harrojë synimin kryesor këtu. Dëgjova edhe parafolësen që tha se i gjithë për të cilin është mbledhur Këshilli i Rregullores grupi parlamentar është kundër kësaj. Po kë të bazuar në Kushtetutën e Shqipërisë. besoj? Të besoj përfaqësuesit legjitim, Për të gjithë ata që përpiqen të fshihen pas pjesëmarrës të Komisionit të Mandateve dhe interpretimeve kushtetuese apo pas procedurave Imunitetit, që janë të gjithë pa përjashtim juristë të ndryshme, ne kemi pasur disa raste në Kuvendin dhe me një përvojë të vyer parlamentare dhe që e Shqipërisë. Kujtoni kur në vitin 2009 Edi Rama në emër të tyre, u shpreh në këtë Këshill zoti nuk lejonte që deputetët të vinin dhe të kryenin Ristani, i cili citoi: “Mua më duket shumë e detyrën e tyre si deputetë. Por, para se të afrohej arsyeshme dhe jam dakord t’i drejtohemi Gjykatës 6-mujori i skadimit të afatit, atëherë, si ish-kryetare Kushtetuese për të marrë një interpretim të saktë. e Kuvendit, i kam dërguar nga një letër çdo Ky është një precedent, që nuk ka kaluar deri tani. deputeti, duke i vënë në dijeni për nenin Të marrim një interpretim të plotë dhe e zgjidhim kushtetues, që, në qoftë se do të kapërcehesh, do çështjen një herë e përgjithmonë. Vaj medet, ku të bënte që mandati i deputetit të zhdukej dhe nuk jeni katandisur!
185 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Më falni, zoti Ristani, po andej nga jeni ju dhe dua këtë zgjidhje. Më pas u propozua që mund të nga jam unë i thonë: “Qeni i rrahur që kulish nuk ndiqej edhe kjo rrugë. Tek e fundit debati ishte midis bëhet dot qen stani!” Të kanë vendosur të bëhesh nesh, të ndjekim atë rrugë ose jo. qen stani, jo kulish! Qëndrimi i konsoliduar që duam të mbajmë në Ilir Meta – Ju lutem, nuk ka nevojë të bëjmë seancë është ky që u shpreh. Gjithsesi, unë besoj debate! se debati ishte tërësisht njerëzor. Unë kam punuar Urdhëroni, zoti Paloka! dhe jetuar me zotërinj njerëz. Nuk kam qenë Edi Paloka – Unë mendova se zoti Ruçi do të ndonjëherë në botën e qenve. Kam mësuar edhe shprehej për kërkesën tonë, e cila është më se e një gjë tjetër që jo çdo qen që del përpara duhet t’i qartë. biesh me gurë, sepse humb kohën. Kështu që Zoti Ristani edhe në vetë të parë, por edhe në vazhdojmë diskutimin, siç e kishim dhe të mos emër të grupit është deputeti që ka bërë kërkesën merremi me qentë. për mbarimin e mandatit të Mark Frrokut dhe Ilir Meta – Atëherë, unë jam i detyruar të çfarëdo interpretimi që të bëhet këtu, ajo është e vazhdojë me rendin e ditës. shkruar e zezë mbi të bardhë. Është zoti Ristani Ju lutem, mund ta bëni kërkesën, ta shqyrtojmë që ka bërë kërkesën në emër të grupit parlamentar në seancën e ardhshme! Ju lutem! për mbarimin e mandatit të Mark Frrokut. (Diskutime në sallë.) Ju tani po thoni: Jo, na tha mirëmëngjesi kur Jozefina Topalli – Si Kryetar i Kuvendit keni erdhi në Këshillin e Mandateve, jo, na tha natën e marrë në shqyrtim dhe keni thirrur Këshillin e mirë. Zotërinj, ka një kërkesë zyrtare të Grupit Rregullores, për shkak të letrës drejtuar nga zoti Parlamentar të Partisë Demokratike dhe ajo që u Ristani. kërkua këtu është të votohet pikërisht kjo kërkesë Kjo kërkesë kërkonte: dhe pastaj e shikoni edhe votën, qartësoheni edhe 1. Mbledhjen e Këshillit të Rregullores. ju. 2. Shpalljen e mbarimit të mandatit të deputetit, Ne jemi të qartë për mbarimin e mandatit të të akuzuar shumë rëndë brenda dhe jashtë. Mark Frrokut. Ju në qoftë se doni të merrni vendime Detyra juaj si Kryetar i Kuvendit, meqenëse i të tjera, shumicën vazhdoni ta keni këtu. Bëni si të gjithë mekanizmi ka hyrë nga letra e zotit Ristani, doni! Por këmbëngulja jonë është të votohet kërkon që votimi të bëhet për letrën dhe kërkesën. kërkesa e Grupit Parlamentar të Partisë Nuk hidhet në votim një raport që nuk thotë asgjë, Demokratike për mbarimin e mandatit dhe jo ajo që në fakt, do të bllokojë procesin e që keni nxjerrë aty, sepse nuk ka asnjë kuptim të dekriminalizimit. votohet, të shkojë ose jo në Gjykatë Kushtetuese. Ka ardhur një kërkesë me shkrim, të cilën ju e Atë pastaj, siç e tha edhe zonja Topalli, keni të keni. Kërkesa me shkrim përkthehet në një drejtë ju, ka të drejtë i dëmtuari, në këtë rast, ta projektvendim. Ju mbroni avokatin e zotit Mark çojë në Gjykatë Kushtetuese, por nuk mund ta çojë Frroku. Ne kemi mendimin dhe bindjen tonë, dhe i parlamenti, sepse është absurde. Edhe ju e kuptoni qëndrojmë Kushtetutës sonë. Prandaj ju duhet një shumë mirë! projektvendim. Ndoshta është më mirë të Prandaj, zoti Kryetar, do t’ju kërkoja të bëjmë 5 ndërpresim seancën për 3 minuta. Vendosni minuta pushim. Të përgatisni projektvendimin projektvendimin, shpërndajeni dhe ta votojmë. tjetër, pra, votimin për kërkesën tonë për mbarimin Ilir Meta – Unë e respektoj mendimin dhe e mandatit të zotit Frroku dhe të vazhdojmë me qëndrimin tuaj politik, qoftë edhe ligjor dhe procedurë normale, ku secili të shprehet me votë. kushtetues, sipas këndvështrimit tuaj. Dua të Ilir Meta – Ju lutem, nuk do ta fillojmë debatin sqaroj se iniciativa për mbledhjen e Këshillit të përsëri nga e para! Rregullores është marrë nga ana ime si Kryetar i Dakord, shumë shkurt, ju lutem! Kuvendit pas kërkesës së shërbimeve të Kuvendit Arben Ristani – Komisioni i Këshillit të për të interpretuar çështjen në fjalë edhe pas Mandateve është organ konsultativ. Ne sigurisht debatit të hapur, por edhe pas mungesës 6-mujore. e biseduam çështjen aty. Vërtet që çështja mund Më pas, pasi është njoftuar kjo mbledhje, ka të ketë edhe zgjidhje të tilla, por unë kërkesën e ardhur edhe kërkesa nga deputeti i Partisë kisha paraqitur me shkrim. Kur u diskutua aty, me Demokratike, zoti Ristani dhe rasti ka qenë shumë plot gojën, ju thashë që i qëndroj kërkesës dhe i qartë që jemi përpara një rasti të paprecedentë
186 Legjislatura e 8-të Viti 2015
deri më sot në Kuvendin e Shqipërisë, që një Nuk ka asnjë problem. deputet mungon prej 6 muajsh dhe a konsiderohet Vazhdojmë me projektvendimin tjetër “Për pa arsye rasti kur deputeti kërkon dhe bën letra shqyrtimin me procedurë të përshpejtuar të për të marrë pjesë në seancat Kuvendit, por, projektligjit “Për një shtesë në ligjin “Për miratimin ndërkohë, kur ndaj tij ka një masë sigurimi. e marrëveshjeve ndërmjet Ministrisë së Financave Këtu, ju lutem, nuk kemi të bëjmë thjesht me si autoritet kontraktues dhe shoqërisë S2 Albania rastin e deputetit në fjalë, por kemi të bëjmë me sh.p.k. dhe Rapiscan Systems, për zgjidhjen me zgjidhjen kushtetuese të këtij rasti, që mund të mirëkuptim të mosmarrëveshjeve dhe për shërbejë si precedent në të ardhmen edhe për ndryshime të marrëveshjes së koncesionit të raste të tjera. financimit ngritjen dhe operimin e shërbimit të Kështu që ju qëndrimin politik mbajeni! Këtu skanimit të kontenierëve, automjeteve të tjera në kemi të bëjmë me një qëndrim procedural. Republikën e Shqipërisë, si dhe tarifës së Me elektronikë, kush është pro këtij shërbimit””. projektvendimi? Ju lutem, shprehuni me votë! Kemi një votim. Mbyllet votimi. Hapet votimi me elektronikë. Me 74 pro, 14 kundër miratohet projektvendimi. Mbyllet votimi. Ju lutem, nuk dua të lexoj këtu dhe të përsëris Me 74 vota pro miratohet edhe ky zotin Ruçi! projektvendim. (Ndërkohë, deputetët e Partisë Demokratike Faleminderit! largohen nga salla.) Natën e mirë! Procesverbalin e Këshillit të Rregullores dhe Seancën tjetër do ta njoftoj në media. Mandateve e keni të gjithë. Në qoftë se keni një propozim tjetër, bëjeni për seancën e ardhshme. (Seanca u mbyll në orën 19:00.)
187 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
E enjte, 29.10.2015 Drejton seancën nënkryetarja e Kuvendit, Seanca e paradites, ora 11:45 znj. Valentina Leskaj
Rendi i ditës: dhe strukturat e institucioneve të pavarura kushtetuese dhe të institucioneve të tjera të 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare pavarura, të krijuara me ligj”. të datës 22.10.2015 6. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës 2. Njoftimi i projektligjeve të depozituara në Koha e diskutimeve deri në 60 minuta. Kuvend 3. Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së Valentina Leskaj – Mirëdita! Hapim seancën! konsulencës, ndërmjet Këshillit të Ministrave të Mediat të jenë të pranishme! RSH dhe Korporatës Financiare Ndërkombëtare” (Pasi lexon rendin e ditës.) Pyetje Ju njoftoj se përpara fillimit të seancës, në Shprehet Komisioni përgjegjës për Ekonominë mbështetje të nenit 13, pika 5 e Rregullores, u dhe Financat. mblodh Këshilli për Rregulloren, Mandatet dhe Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Imunitetin për të verifikuar mandatin e deputetit të Çështjet Ligjore, Administratën Publike dhe të ri Eduart Ndocaj, shpallur me vendim të KQZ-së Drejtat e Njeriut. dhe që zëvendëson deputetin Arben Ndoka pas Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për dorëheqjes nga mandati. Politikën e Jashtme. Në emër të Këshillit raportin do ta paraqesë Relatori deputeti Ulsi Manja. Diskutime Urdhëroni, zoti Manja! (Shprehen grupet parlamentare): Ulsi Manja – Këshilli për Rregulloren, Mandatet Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi) dhe Imunitetin në mbledhjen e datës 29.10.2015, 4. Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr.74/2015, nën drejtimin e Zëvendëskryetares të Kuvendit, znj. “Për miratimin e marrëveshjeve, ndërmjet Ministrisë Valentina Leskaj, në mbështetje të nenit 13, pika së Financave, si autoritet kontraktues, dhe 5 e Rregullores së Kuvendit, u njoh dhe diskutoi shoqërive “S2 Albania”, sh.p.k. dhe “Rapiscan rreth vendimit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve Systems”, inc, “Për zgjidhjen me mirëkuptim të numër 970, datë 26.10.2015 “Për dhënien e mosmarrëveshjeve” dhe “Për ndryshimin e mandatit të deputetit të Kuvendit, kandidatit të marrëveshjes së koncesionit për financimin, radhës të listës shumemërore të Partisë Socialiste, ngritjen dhe operimin e shërbimit të skanimit të të qarkut të Lezhës, për plotësimin e vakancës së kontejnerëve e automjeteve të tjera në Republikën njoftuar nga Kuvendi i Shqipërisë”. e Shqipërisë, miratuar me ligjin nr.123/2013”, si dhe Në vijim të vakancës së krijuar, si pasojë e të tarifës së shërbimit të skanimit”. dorëheqjes nga mandati të deputetit Arben Ndoka, Pyetje Kuvendi i Shqipërisë ka njoftuar Komisionin Shprehet Komisioni përgjegjës për Ekonominë Qendror të Zgjedhjeve për krijimin e vakancës në dhe Financat. Kuvendin e Shqipërisë. Relatori Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka vendosur t’i Diskutime japë mandatin e deputetit të Kuvendit të (Shprehen grupet parlamentare): Shqipërisë, zotit Eduard Mark Ndocaj, me vendimin Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi) numër 970, datë 26.10.2015. 5. Për votim: Pas verifikimit që iu bë mandatit të fituar dhe - Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në krahasimit me legjislacionin e aplikueshëm, ligjin nr. 8738, datë 12.2.2001 “Kodi Rrugor i rezulton që në vendimin e Komisionit Qendror të Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar”. Zgjedhjeve janë respektuar kërkesat e - Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 152/ parashikuara në nenet 69, 70 dhe 71 të 2013 “Për nëpunësin civil”, të ndryshuar”. Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë, të - Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin ndryshuar. nr. 9584, datë 17.07.2006 “Për pagat, shpërblimet Për deputetin nuk rezultoi asnjë paligjshmëri
188 Legjislatura e 8-të Viti 2015
në zgjedhje, që ta pengojë atë të bëjë betimin në Në Kuvendin e Shqipërisë, të paktën fonia, duhet seancën plenare, për pasojë, zoti Eduard Mark të funksiononte, por megjithatë kjo është gjëja më Ndocaj, që ka fituar mandatin e deputetit, në e parëndësishme. mbështetje të pikë 1, të nenit 4 të Rregullores së Ajo për të cilën unë dua të flas sot është se, Kuvendit, ftohet në seancën plenare të Kuvendit gjatë këtyre ditëve ne kemi dëgjuar për skandalet për të bërë betimin, si kusht për të filluar ushtrimin më të mëdha, që kanë shpërthyer jo një në ditë, e mandatit të deputetit. por disa në ditë, duke filluar nga jaguarët e Faleminderit! qeverisë. Kur ka ndodhur që një kryeministër në Valentina Leskaj – Faleminderit, zoti Manja! Shqipëri të ketë pesë makina të tij personale? Kur Atëherë, në mbështetje të pikës 1, të nenit 4 të ka ndodhur ndonjëherë që qeveria të porosisë, Rregullores, ftoj deputetin e ri të bëjë betimin. përveç 8 makinave personale, 14 të tjera vetëm Unë do të lexoj tekstin e betimit dhe më pas do për nëpunësit e Kryeministrisë, pa folur për makinat të ftoj deputetin e ri të ngrihet në këmbë dhe të e qeverisë dhe të ministrave? A e dini ju se në deklaroj “Betohem!”. çfarë situate krize ekonomike, depresive, sociale “Betohem me nderin tim se do të kryejë me dhe politike është sot Shqipëria? A kemi ne luksin ndërgjegje detyrën si deputet i popullit në Kuvend, të flasim për makinat më luksoze? do të përfaqësoj denjësisht popullin, do t’i bindem Po ashtu, moj zonjë, këtu kemi një tender tjetër, Kushtetutës dhe ligjeve. Do të mbroj lirinë dhe ku të njëjtëve miq, klientë të Kryeministrit, u jepet pavarësinë e Shqipërisë. Do të respektoj dhe do koncesioni i fundit për ambulanca. të mbroj të drejtat dhe liritë e shtetasve dhe do të Ju kam thënë para një muaj: Shkoni në spitale! punoj me të gjitha fuqitë e mia për përparimin e Jua përsëris prapë: Shkoni në spitale! Janë 86 atdheut dhe mirëqenien e popullit tim”. milionë euro, që i janë dhënë Evitës në kafen e Ftoj deputetin Ndocaj, të bëjë betimin. Beratit, për t’i marrë drejtori i Spitalit Amerikan, i Eduard Ndocaj – Betohem! cili është në Honk Kong bashkë me Kryeministrin. Valentina Leskaj – Urime, zoti Ndocaj! Janë 120 milionë dollarë të tjera, që i merr zonja Vazhdojmë me rendin e ditës. Nushi, sepse është sponsore e Kryeministrit dhe Vazhdojmë me listën e diskutantëve për siç thonë klientët: “E respekton Kryeministri”. çështjet që janë sot në rendin e ditës. Zonja kryesuese e seancës, djali i saj merr me Kanë depozituar emrat për diskutim, për koncesion hekurudha. projektligjin e parë “Për ratifikimin e marrëveshjes Dua t’ju them një gjë: në qeverisjen tonë, unë së konsulencës ndërmjet Këshillit të Ministrave të nuk them se ne kemi qenë më të mirët e më të Republikës së Shqipërisë dhe Korporatës pastrit, por kush guxonte të mendonte se mund të Financiare Ndërkombëtare” deputetët: Antoneta merrte për fëmijën apo për familjarët e tij një Dhima, Pjerin Ndreu, Taulant Balla, Anastas koncesion? Kush mund të mendonte të merrte me Angjeli, Edmond Spaho, Kastriot Islami, Liljana vete shokun dhe klientin e Kryeministrit apo të Elmazi, Jozefina Topalli, Sali Berisha, Arben Ristani titullarëve të tjerë? Po pse, Shqipëria është e dhe Ridvan Bode. Papulit, e Carapulit, e drejtorit të spitalit, e Vilma Gjithashtu, kanë depozitar emrat për Nushit apo e 23 tenderave në 22 muaj? Ku projektligjin e dytë, deputetët: Petrit Vasili, Evis shkojmë ne kështu? Edhe ambulancat do t’ua Kushi, Blerina Gjylameti, Erion Braçe, Ervin Koçi. japim klientëve? Shkoni në spitale dhe shikoni se Nga opozita: Igli Cara, Gjergji Papa, Sali Berisha, si sillen me njerëzit! Lihen aty, të vdesin si qentë. Florion Mima dhe Sherefedin Shehu. Provoni dhe shkoni në spitale! Ky është fundi, moj Kalojmë në miratimin e procesverbalit të zonjë! seancës së datës 22.10.2015. Të dëgjova duke lexuar formulën e betimit, por A ka ndonjë deputet vërejtje për a ka turp më të madh se kjo që po ndodh sot në procesverbalin? parlament? Mos më thoni se nuk ju bën përshtypje! Po, zonja Topalli. Kur ka ndodhur që në një listë, të vihen e të Jozefina Topalli – Zonja kryesuese e seancës, hiqen njeri pas tjetrit të gjithë deputetët dhe të është ora gati 12:00. përfundohet në një, që vjen si socialist dhe del si Kemi dy orë që presim këtu, sepse sistemi i demokristian? As ai dhe as paraardhësit e tij nuk fonisë nuk funksionon. Kjo gjë është e turpshme! kanë ndonjë lidhje me politikën. Kujt ia lexoni ju
189 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
formulën e betimit? Me kë talleni? e kishte në Bllok. Ka marrë dietë 1 milionë e 400 (Ndërhyrje nga salla). mijë, muaj për muaj. Ti, që bën të ndershmen këtu. Ky vend ka shkuar në momentin më të zi të (Ndërhyrje nga salla) qenies së tij dhe ti nuk ke përfunduar ende në Prit, se nuk kam mbaruar. prokurori për trafikun që bën, ministër i Brendshëm, Po këto spitalet, për 8 vjet me radhë, si ishin? në emër të kushërinjve të tu, për drogë. Ishin më mirë dhe janë bërë keq sot? Apo ka një (Ndërhyrje nga salla). përpjekje për të dhënë shërbime të reja më të mira? Unë nuk të ngatërroj me asnjë, zotëri! Në botën kapitaliste ku jetojmë, të gjithë kemi rënë Valentina Leskaj – Jemi në miratimin e dakord, që një shërbim e jep më të mirë privati se procesverbalit. shtetërori. (Ndërhyrje nga salla) Kush pyet se ku shkojmë ne? Kjo që merr Jozefina Topalli - Je në momentin më të zi gazetarin në telefon dhe i thotë: “Hajde ta zgjidhim tëndin dhe të qeverisjes. personalisht”. Kërkoi falje atij gazetari! Të të vij turp! Kryeministri është përsëri në Hong Kong për Si mund t’i thotë një grua, një nënë, një djali të ri: ekspozitë. Me paratë e kujt shkon? Apo të “Hajde se ta tregoj unë ty personalisht”. biznesmenëve të tij dhe pastaj u jep me miliona Nuk ka njeri që ta ketë fyer këtë sallë më shumë koncesione? Ne jemi në vendin më të varfër. Edhe se kjo. Ia ka marrë dorën kësaj salle. Fillon dhe raporti i fundit e ka rrokullisur Shqipërinë me 35 mbaron, duke hedhur vetëm plehra. pozicione, për korrupsionin ku është zhytur vendi. Të nderuar kolegë, jam krejtësisht dakord me Apo do të më thotë ministri pse ka ndryshuar shqetësimin që lindi për shkak të fonisë, por edhe metodologjia? sot e kësaj dite, tenderi i rikonstruksionit të kësaj Valentina Leskaj – Atëherë, jemi te salle nuk dihet se si është paguar. procesverbali, që, me sa duket, nuk kishe gjë. (Ndërhyrje nga salla) Po, zoti Balla, për procesverbalin. Po, ajo e ka kontraktuar. Taulant Balla – Zonja drejtuese e seancës, Thuaje si i kontraktonte firmat: “Hajde këtu, Besoj se të gjithë kolegët ndajnë të njëjtin rregulloje, sepse rregullohemi me lekët më vonë, vlerësim për pjesën e parë, që nëse ka një njeri te shtëpia, te Tunçi”. fajtor, jo për foninë, por për hajdutërinë me fondet (Ndërhyrje nga salla) e Kuvendit të Shqipërisë për vite me radhë, është Ndërsa këtë teknologjinë këtu, që nuk punon, ajo aty. e di Xhozefina se ku e ka negociuar, në cilin hotel Sot do t’i nxjerrim publikut se çfarë tenderi ka apo restorant në Itali. bërë zonja për foninë e Kuvendit. Do ta tregojmë Faleminderit! tani se si e kemi paguar për teknologji gjermane Valentina Leskaj – Së pari, a jeni dakord me dhe kemi marrë një teknologji të shkatërruar procesverbalin, sepse duhet të respektojmë kineze, për shkak të asaj aty. procedurën. I ke bërë ti, zonjë. Ti që sot bërtet dhe bën të Replikën në fund, sepse nuk kemi filluar ndershmen. Të flasësh ti për shpenzime të diskutimet. pajustifikuara, ti që 750 mijë euro në vit i harxhoje A jeni dakord me procesverbalin? Dakord. vetëm për naftë! Pra, 834 mijë kilometra rreth botës Miratohet. harxhonte ajo aty. Atëherë njoftim për projektligjet e depozituara Nuk ke faj ti, moj zonjë! Fajin e kemi ne, që për në Kuvend, sepse do të respektojmë Rregulloren. hir të bashkëjetesës, mirëkuptimit dhe dialogut me Atëherë, nga Këshilli i Ministrave janë opozitën, administrata e këtij Kuvendi, ku janë ata depozituar, projektligjet: që ti ke lënë, nuk kanë bërë ende një auditim të Projektligji “Për ratifikimin e Marrëveshjes së saktë, që të të çojnë ty në prokurori. Nuk ke faj ti, Financimit, faza e parë ndërmjet Republikës së jo! Nuk ke fare faj! Ke shumë të drejtë të bësh të Shqipërisë, përfaqësuar nga Ministria e Financave ndershmen, ti. dhe KfW-ja për shërbimet e ekspertëve ndaj A keni parë ndonjë vend të botës të harxhojë përfituesit në kuadrin e studimeve të fizibilitetit për Kryetarja e Kuvendit 750 mijë euro vetëm naftë në programin “Infrastruktura bashkiake” 3 / 4, të vit? Ja, kjo është. Një njeri që paguhej, merrte dhe financuar nga fonde të veçanta të siguruara nga dietën, se gjoja banonte në Shkodër dhe shtëpinë qeveria gjermane”.
190 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Projektligji “Për ratifikimin e Marrëveshjes së shumë para kohe. Sot është koha që shqiptarët Financimit, faza e parë ndërmjet Republikës së kanë për t’ju kapur të gjithë për zhelesh e kanë Shqipërisë, përfaqësuar nga Ministria e Financave për t’ju nxjerrë jashtë! Kaq. dhe KfW-ja për fuqizimin institucional për Valentina Leskaj – Zoti Balla, urdhëroni! programin “Infrastruktura bashkiake” 3 / 4, furnizimi Taulant Balla – Kjo zonja që sapo foli ka histori me ujë dhe kanalizime për vendndodhjet: Berat, të trishtueshme në jetën e vet dhe unë e mirëkuptoj Kuçovë, Delvinë Gjirokastër. Kamzë, Librazhd dhe gjithmonë sa herë që flet, sepse të gjithë shqiptarët Lushnjë”. i dinë historitë e institutit të misrit dhe pretendimin Projektligji “Për disa ndryshime dhe shtesa në për t’u bërë e persekutuar. ligjin numër 9374, datë 21.04.2005 “Për ndihmën Ti, zonjë ke një problem të madh, sot që flasim, shtetërore të ndryshuar”. sepse edhe në partinë tënde nuk të duan më. Ne, Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes jo e jo, sepse nuk të kemi dashur ndonjëherë, por ndryshuese numër 6, të marrëveshjes së ndihmës frustrimet e tua, për shkak të vuajtjeve personale, për objektiva zhvillmi ndërmjet Këshillit të mbaji për vete, zonjë. Ndërkohë, mbaj Saliun, se Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Luli nuk të do. qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Faleminderit! “Për forcimin e shtetit të së drejtës, qeverisjen e Valentina Leskaj – Zoti Ahmetaj, urdhëroni! mirë dhe krijimin e kushteve për një rritje Arben Ahmetaj - U fillua për procedurë dhe u ekonomike me bazë të gjerë, të qëndrueshme dhe fol për ekonominë apo për varfërinë dhe besoj se gjithëpërfshirëse””. është gjëja e duhur për të folur. Nisur nga tenderët, Projektligji “Për parandalimin dhe luftimin e unë nuk po u referohem fare atyre, vetëm se dua insekteve dhe sëmundjeve infektive”. t’ju kujtoj që qeveritë në historinë e vet bëjnë Projektligji “Për trajtimin e pronës dhe tenderë diku të drejtë, diku jo të fokusuar, siç ka përfundimin e procesit të kompensimit të qenë ai i Rrugës së Kombit, që përfundoi me një pronarëve”. dëm prej 300 milionë euro, por ky është një Nga deputetet Silva Caka dhe Kejdi Mehmetaj diskutim, që nuk i mbetet thjesht historisë, por i është depozituar projektligji “Për punën mbetet edhe prokurorisë, edhe të ardhmes për të vullnetare”. gjykuar çfarëdolloj tenderi. Për sa i përket defektit të fonisë, na e ke lënë Në qoftë se flet për varfërinë shqiptare referoju trashëgimi, na e ke lënë peshqesh. asaj që ke lënë dhe gjithë asaj vështirësie, që Për replikë e ka kërkuar fjalën zonja Topalli. kanë kaluar shqiptarët nën karrigen tënde dhe asaj Pastaj e kanë kërkuar fjalën ministri Ahmetaj dhe që kalojnë sot në përpjekje për të përmirësuar të ministri Ilir Beqja. gjithë situatën ekonomike që e latë vetë. Zonja Topalli, urdhëroni! Po ju them vetëm një shifër. Kemi folur për Jozefina Topalli – Ka dy vjet që kam marrë punësimin dhe është rasti t’i kthehemi premtimit, një vendim. Burrat që janë nën 150 centimetër të sepse është i rëndësishëm. Kemi thënë 300 mijë gjatë nuk u kthej përgjigje. Fakti që këtu, për të vende pune. Unë e di shumë mirë, të lutem Mondi, mbrojtur Kryeministrin Rama është vetëm një mos më ndërprit që të mos kalojmë në personale, gojështhurur, i cili paguhet për të shpifur, për të sepse besoj aty shkojmë te disko “Refleksioni”, e fyer dhe për të sharë, mua nuk më bën fare ke parasysh. Pra, vetëm në 2 muaj janë mbi 100 përshtypje. mijë vende të reja pune të formalizuara. Kuptohet Kjo do të thotë se qeveria e 1 milion shuplakave që nuk janë të gjitha vende të reja pune të krijuara është në “Dimrin e Vetmisë së Madhe”. Askush rishtas, por janë vende të formalizuara dhe është nuk ka më... Ja si shqetësohen të gjithë burrat nën shumë e rëndësishme që ekonomia kalon nga një 150 centimetër të gjatë. Keni një rast, çohuni në fazë në fazën tjetër. E para. këmbë që t’ju shikojnë mirë dhe pastaj flisni. E dyta, që është po kaq e rëndësishme dhe Megjithatë, unë do t’ju kërkoj një ndjesë. që vlen të theksohet është se megjithëse rajoni Përpara pak vitesh, kur kam qenë në karrigen e po kalon një periudhë shumë të vështirë, zonjës, i kam thënë njërit, jo direkt, por u kam megjithëse Italia është partneri kryesor dhe Greqia kërkuar rojeve që ta kapnin për zhelesh dhe ta kaloi në një periudhë shumë të vështirë, dhe nxirrnin jashtë. Ju kërkoj ndjesë! E kam thënë influencojnë ekonominë shqiptare drejtpërdrejt,
191 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ekonomia rritet me 2,82%. Vitin e kaluar është rritur të jetë me kosto efektive, e cila ka ndodhur. me 2,1% dhe këtë vit besojmë se do të rritet me Sa për Kryeministrin, ai është në Shqipëri dhe 2,7%, që do të jetë e dyta, ose e para në rajon. në qoftë se e keni merak për pak do të vijë këtu, A është e mjaftueshme? E kemi thënë njëqind por nuk është diskutimi është apo nuk është herë që nuk është e mjaftueshme. Kryeministri dhe nuk është diskutimi çfarë Pjesa tjetër është ajo e investimeve të huaja. U tenderësh janë bërë dhe çfarë makinash janë lodhët duke thënë se nuk ka investime të huaja. blerë. Po të jetë diskutimi për makinat, ju keni Në respekt të të gjithë atyre deputetëve të opozitës bërë skandalin më të madh. E para, ish- edhe ata të profesionalizmit, që e theksojnë këtë, kryeministri vet mori një makinë 700 mijë euro. dua t’u them se ka statistikë dhe ajo referohet me E dyta, ua shitët zëvendësministrave. E kuptoni shifra. Janë 34% më shumë në 6-mujorin e parë. çfarë skandali?! Ju i morët makinat e shtetit dhe Pra, patjetër që debati është i shëndetshëm, ka ua shitët zëvendësministrave, drejtorëve, të gjithë apo nuk ka aq shumë investime të huaja sa duhet personaliteteve tuaja politike me gjysmën e kostos. të jenë. Patjetër që ne do të donim të kalonim në Ju i keni blerë makinat e shtetit me gjysmën e 1,5 miliardë dhe 2 miliardë, por ka edhe një çmimit dhe e keni lënë administratën në ditë të kontekst ku gjykohet ekonomia, ka edhe një zezë. Pse vini e diskutoni për tenderë? Ju nuk kontekst ku gjykohet edhe statistika. Dhe statistika duhet të flisni fare, deri ditën që realisht të keni gjykohet me atë që ka qenë një vit më parë apo ribërë të gjithë botën tuaj politike dhe të brendshme dy vjet më parë. në raport me shqiptarët për atë që u latë. Vetëm në 3- mujorin e parë të këtij viti janë Faleminderit! 268 milionë euro investime dhe në 3- mujorin e Valentina Leskaj – Zoti Beqaj, urdhëroni, për dytë është 198 milionë euro. Janë shifra të sakta replikë! nga Instituti i Statistikës. Pra është 34% rritje në Ilir Beqaj – Zonja drejtuese e seancës, krahasim me një vit më parë. Nuk diskutohet. Zonja dhe zotërinj deputetë, Thoni se nuk ka investime të huaja. Vetëm dje, Është me të vërtetë e habitshme sesi ish- për shkak të një procesi shumë transparent dhe kryetarja e Kuvendit mori përsipër sot të flasë edhe të hapur për zonën e lirë ekonomike, prej një viti, për dializën, që është një shërbim i domosdoshëm. ka pasur dy oferta, por njëra që është e kuantifikuar Sot janë rreth 900 njerëz, që duhet ta bëjnë 2 deri me shumë, është 1,5 miliardë dollarë. Ky është në 3 javë këtë shërbim domosdoshmërisht, sepse një investim shumë i rëndësishëm dhe i mundshëm e kanë jetike. që duhet shërbyer deri në momentin që qartësohet Përpara 2 vjetësh kur filluam detyrën, qeveria dhe vlerësohet zyrtarisht. e mëparshme u kishte ofruesve privatë të shërbimit Mos harroni që po në kontekstin e financave të dializës, 3 milionë dollarë borxhe për shërbime publike borxhi që latë ishte marramendës dhe të dhëna në vite, që nuk ishin paguar kurrë. Sot, madje i pakontabilizuar. Mos harroni edhe një gjë ato borxhe janë shlyer të gjitha. tjetër, që kur flisni për tenderë, cilët janë tenderët? Nuk di se kujt PD-je t’i besosh. PD-së së datës Tenderët që i keni lënë rrugët përgjysmë?! Çfarë 2 gusht, kur na thoshte se pasnesër tenderin do ta po flitet për koncesionet? Ka qenë investim i marrë miku i Ramës, Bujar G, apo asaj që sapo u mundshëm për rrugën Fier-Vlorë? Nuk ka qenë i tha, që ishte Spitali Amerikan? mundshëm për rrugën Fier-Vlorë me financat Së pari, Spitali Amerikan është një investim publike dhe është hapur tender. Tender i hapur serioz i një fondi amerikan, që është prezent në ndërkombëtar. Kush ka fituar? Ka fituar një Shqipëri në shëndetësi, në telekomunikacion dhe kompani. prej 2 javësh, edhe në Kosovë. Vazhdojmë për shëndetësinë. Janë shërbime (I drejtohet një deputeti të Partisë Demokratike, që nuk i ofron dot shteti, nuk i ka ofruar më i cili flet nga vendi pa mikrofon.) Atje shko ti për përpara. Ndoshta me të drejtë, sepse nuk ka lekë qofte e raki, se ti e ke atë zanat! t’i financojë dhe kështu hap mundësinë e Së dyti, kontraktorët privat në dializë është një koncesionit. Dhe koncesioni është një tender praktikë e filluar nga ju dhe unë e them edhe sot gjithashtu i hapur ndërkombëtar dhe fitojnë që është një praktikë e mirë. kompanitë. Rëndësi ka që të jetë transparent, Me çfarë guximi kërkon që korçarët të vijnë dhe rëndësi ka që të jetë në shërbim të qytetarëve dhe ta bëjnë përsëri dializën në Tiranë? Përveç hallit 3
192 Legjislatura e 8-të Viti 2015
herë në javë, të vijnë dhe ta bëjnë dializën sot të shkosh? Ke frikë t’i bësh analizat? Shko bëj përsëri në Tiranë. Me çfarë guximi kërkon që analizat, pastaj flasim! lezhjanët të mos e bëjnë dializën në Lezhë, por të Kështu që check-up-i është hapi i parë i bredhin përsëri në qytete të tjera të Shqipërisë? shërbimit universal dhe të gjithë shqiptarët, me ose Si ke fytyrë të kërkosh sot që qytetarët nga Vlora pa kontribute, e marrin këtë shërbim. të mos e bëjnë dializën në Vlorë, por ta bëjnë diku Folët për gjendjen e spitaleve. Latë 40 milionë tjetër në Shqipëri? dollarë borxhe nëpër spitale. Sot, jo vetëm që janë Kjo është ajo që bën ky koncesion, me një tarifë shlyer të gjitha, por spitalet furnizohen shumë më të përcaktuar dhe me vendim të Këshillit të mirë dhe ofrojnë shërbime shumë më tepër. Ministrave. Ju i latë koncesionet e dializës dhe Po të sjell si shembull Spitalin e Shkodrës. Po kontratat me tjetër tarifë në Fier, tjetër në Durrës instalohet angiografi, që për herë të parë, dhe tjetër në Tiranë. Ndërkohë, fituesi me një garë koronarografia të bëhet edhe jashtë Tirane. Është ndërkombëtare, me një koncesion të kërkuar nga lidhur kontrata për rezonancën magnetike që ne, jo siç i bënit ju, të gjitha koncesione të qytetarët nga Shkodra të mos vijnë deri në Tiranë, pakërkuara, u shpall fitues, një konsorcium që por ta bëjnë aty, madje dhe Lezha ta bëjë në përbëhet nga “American Hospital”, që është edhe Shkodër. Po investohet në reanimacionin e sot ofruesi më i madh i shërbimit të dializës në kardiologjisë, të pediatrisë dhe në reanimacionin Shqipëri, dhe kompania “Evita”, që është krijuar e përgjithshëm. që në vitin 2013 dhe që është furnitori kryesor i Të ilustrova vetëm ato që po bëhen në prodhuesit japonez NIPRO të makinave të dializës Shkodër, por, praktikisht, sot financimet janë në dhe të konsumablave të dializës. vlerën 110 milionë dollarë, që kanë filluar të Folët për autoambulancat. Po, janë blerë 20 zbatohen në shëndetësi. autoambulanca, sepse është e domosdoshme të Unë e di që të gjitha këto mund të mos të të bëjmë një përmirësim radikal në shërbimin e pëlqejnë. Megjithatë, nuk e pranoj dot, që përtej urgjencës në territor. Janë blerë po ato ambulanca, asaj që nuk do të pranosh që ka bërë mirë qeveria, me po ato kritere, nga po ai prodhues, nga po ai flet për sistemin shëndetësor, duke pasur parasysh furnitor, që në vitin 2009, me grantin japonez, ka sa mjekë dhe infermierë duhet të vazhdojnë të riofruar në Shqipëri 18 autoambulanca. shërbejnë sot, edhe në këtë presion e terror Çfarë meraku ke, zonjë? Pse çuam psikologjik, që buron nga ju këtu në sallë, sepse autoambulancë në Kolonjë? Pse çuam në Bulqizë? jo vetëm që i latë pa investime dhe pa financime, Pse çuam në Tropojë? Pse çuam në Kuçovë? Pse por në katër vjet krijuat një boshllëk shumë të madh çuam në Malësi të Madhe? Pse çuam në Shkodër? në trupën mjekësore. Praktikisht duke filluar nga Pse sot jemi më mirë me urgjencën kombëtare vjet, por edhe këtë javë që po flasim, ne i rifutëm prezente në territor, edhe pse jemi të vetëdijshëm specializimet në rrugën normale, ashtu siç mjekët, që kemi nevojë për një përmirësim shumë më të që nga muaji gusht, po i incentivojmë me 100 mijë ndjeshëm? lekë të reja në muaj që të shkojnë të plotësojnë Përmendët dhe ripërmendët koncensionin e nevojat edhe në qytetet e largëta ku kemi check-up-it. Në qoftë se ju keni mundësi ta bëni boshllëqe. Sigurisht, jemi të vetëdijshëm që çfarë check-up-in në Tiranë apo jashtë shtetit me paratë kemi bërë është ajo çfarë kemi marrë përsipër, por, tuaja, pse duhet t’ua privoni shqiptarëve të varfër, gjithashtu, jemi të vetëdijshëm që ka akoma që s’kanë mundësi ta bëjnë kontrollin shumë për të bërë, sepse në radhë të parë parandalues? Pse doni t’ua privoni shqiptarëve qytetarët meritojnë më shumë kujdes shëndetësor, këtë gjë? sepse shëndeti për ne është një investim në Praktikisht, janë me mijëra shqiptarë të cilët ekonomi dhe në shoqëri. bëjnë check-up-in çdo ditë. Unë i ftoj që të jenë Lidhur me akuzat personale, ta kam dhënë një më shumë pjesëmarrës. Konstatohet që në çdo herë përgjigjen dhe nuk kam pse t’u harxhoj më 100 vetë, 65 janë gra dhe 35 janë burra. Pra është shumë kohë shqiptarëve me këtë gjë. e domosdoshme që edhe burrat të marrin... (I Faleminderit! drejtohet deputetit Paloka, i cili flet pa mikrofon nga Valentina Leskaj - Atëherë, nuk t’u përmend vendi.) Shko bëje vetë dhe do ta marrësh emri për replikë! Një minutë, të fillojmë seancën përgjigjen! Apo ke frikë të shkosh ta bësh? Ke frikë një herë, pastaj vazhdoni me replika.
193 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
E ke emrin këtu për të folur, do flasësh! kuptojnë mirë. Për koincidencë edhe sot është (Ndërhyrje nga salla) bashkë me Kryeministrin në vizitën historike të Një minutë se për rregulloren po flas dhe mos hapjes së ekspozitës së tij të tretë në Hong-Kong. fol nga vendi! (Ndërhyrje nga salla) (Ndërhyrje nga salla) E pesta, më falni, se nuk ia ndjek të gjitha Nuk ta ka dhënë njeri fjalën! Dy minuta, zonja ekspozitat të them të drejtën. Është gabim në fakt, Topalli, për replikë! se e dini si është puna? Atij duhet t’i japim një Jozefina Topalli – Zonjë, unë nuk e di nëse ju fletore dhe një laps dhe t’i themi: shkarravit pak, të gjithë bashkë apo secili veças mendoni se se në dy vjet nuk ke qeverisur asnjë sekondë. E shqiptarët janë një turrmë budallenjsh, që as nuk vetmja gjë është që ju i jepni vetes tuaj tendera, i dinë dhe as nuk e kuptojnë se ku jetojnë, as nuk jepni klientelës suaj tendera dhe janë 86 milionë shohin diferencën midis halleve dhe mjerimit të dollarë, plus 120 milionë zonja tjetër, pra janë dy tyre, vuajtjeve të tyre dhe qeverisë së “Jaguarit” zonja me 210 milionë dollarë. Aman, progres i tuaj. madh është për gratë të them të drejtën! Ju i Nuk e di nëse keni parashikuar të blini edhe inkurajoni gratë për t’u marrë me biznes, për t’u ndonjë “Lamborgini” për ambulancat. Mund ta bëni, marrë me politikë, për të fituar miliona dhe për në qoftë se Carapuli apo Papuli, si e kanë emrin pasojë ato gra ju respektojnë me përqindjet ata e kanë edhe atë koncesion dhe natyrisht do të përkatëse. blini edhe një “Lamborgini”. Dua të them një gjë: unë personalisht për ty Mos harroni kurrë se ka sy që shikojnë, sot janë nuk kam asgjë, ta kam thënë dhe po ta përsëris të heshtur, sot vetëm dëgjojnë, por mund të vijë prapë. Kur unë kam pasur një rast familjar në spi- një moment kur të rrokulliseni që të gjithë bashkë tal, t’i më je përgjigjur dhe më ke thënë: “Për çfarë dhe nuk mund ta merrni dot me mend se ku mund të kesh nevojë, më thuaj”. Problemi ishte se në të përfundoni. Por, kjo nuk më intereson fare sa spital nuk kishte as gjilpërë kundër tetanosit, nuk më intereson vendi. kishte gjërat elementare. Unë bashkë me ty mund Zoti Ministër, problemi i pastrimit të gjakut është të shkojmë në spitalin e Shkodrës, ku garza nuk një ndër problemet themelore sepse insuficienca ka, aspirina nuk ka, nuk ka paracetamol, nuk ka renale është një problem që ka shumë impakt dhe asgjë dhe ky është një problem i madh. është problematikë në vendin tonë, por e dini se Po ta them përsëri: unë me ty personalisht nuk kush e ka fituar koncesionin prej 86 milionë kam gjë, por ti qofsh që i vë firmat mbi ato dollarësh? E Ka fituar një zonjë me emrin Evita. koncesione. Në fund të fundit ne e dimë që është Emri është shumë i bukur. Kryeministri, sepse janë klientët e tij dhe të Evita është gruaja e një bashkëshorti, i cili thotë: urdhëron ty dhe ti si një ushtar i mirë firmos, por “Kam gjashtë klasë shkollë”. Për të jetuar dhe për në fund, kur të hetohesh, do të jetë firma jote. të mbijetuar, Evita bashkë me bashkëshortin, kanë Megjithatë, mua nuk më vjen keq për ty. Kaq! një bar-kafe në periferi të Beratit, me të ardhurat e Valentina Leskaj - Zoti Ministër! të cilës familja e tyre jeton. Kështu thotë Reporter.al Ilir Beqaj - Jozefinë, fituesi i koncesionit të apo Media Beard, që është një media shërbimit të dializës në pesë qytete të Shqipërisë investigatore. Zonja bashkë me bashkëshortin apo është një bashkim operatorësh: Evita dhe Ameri- vetëm Evita ka fituar 86 milionë euro. Pse drejtori can Hospital. i spitalit nuk i mori vetë këto 86 milionë euro, kjo (Ndërhyrje nga salla) është një çështje tjetër për t’u diskutuar. Ashtu e ka emrin të regjistruar, e ka zgjedhur ai Evita, sipas Beard, është vajza e xhaxhait të markën tregtare dhe nuk e zgjedhim unë dhe ju se drejtorit të spitalit, e cila ka fituar këtë tender pa si e kanë emrin bizneset. asnjë eksperiencë, se ka një bar-kafe dhe i shoqi (Ndërhyrje nga salla) thotë se ka gjashtë klasë shkollë dhe nuk e di Së dyti, American Hospital ofron shërbim dialize nëse Evita e ka 8-vjeçaren apo të mesmen. Me në Shqipëri prej vitesh dhe e ofron mirë. çmimin e dytë më të lartë, pa asnjë eksperiencë Së treti, Evita është një kompani e themeluar ka krijuar monopolin e shërbimit të dializës me një në vitin 2013. Është përfaqësuese e disa firmave çmim për një shërbim, që ne nuk jemi në gjendje të mëdha multinacionale për barna, materiale ta vlerësojmë, por ata të cilët investigojnë e mjekësore me xhiro te tatimet vetëm vitin e kaluar
194 Legjislatura e 8-të Viti 2015
rreth 2,3 milionë dollarë. argumente fillojnë dhe bëhen shumë qesharake Lidhur me atë rastin personal në detyrën time dhe i nxjerrin bojën jo vetëm qeverisjes, por edhe si ministër Shëndetësie jam përpjekur, që çdo drejtuesve të Kuvendit. Lërini këto sepse nuk njeriu që ka një hall, që ka një nevojë, t’i gjendem shkojnë, por merrni masa rregullojini, sepse nuk me sa mundësi kam, t’i përgjigjem brenda është diçka që kërkon ndonjë shpenzim shumë të mundësive dhe kohës. madh. Lini diçka pa blerë nga kopeja e Jaguarëve Jam i vetëdijshëm, siç e thashë edhe më parë, dhe rregulloni foninë. që spitalet tona kanë ende mangësi, por janë të Projektligji që shqyrtojmë synon të japë furnizuara normalisht me barna. asistencë teknike për tërheqjen e investimeve të Edhe kjo historia e serumit tetanik nuk është e huaja, qasjen në financa si dhe tërheqjen e sektorit vërtetë. Të gjitha shërbimet furnizohen rregullisht, privat në projektet e infrastrukturës. Kur shikon flisni për QSUT-në, flisni për Infektivin, flisni për objektin sigurisht do të shprehesh pozitivisht për Traumën, sepse praktikisht, me sa duket Jozefinë, qëndrimin e IFC-së dhe Bankës Botërore që po edhe ti nuk ke shpëtuar dot nga të gjithë ata, që kujdesen për çështje kaq të rëndësishme për kanë filluar nga mesi i shtatorit dhe që deri vendin tonë. Por, kujt po ia ofrojnë? pasnesër kanë afatin e fundit për të dorëzuar Javën e kaluar e dëgjuam Kryeministrin këtu zarfet, me të cilat do të tregtohen barnat vitin e në seancë se si u shpreh. Për të ekonomia ardhshëm në Shqipëri. Vitin e ardhshëm nuk do të shqiptare është në drejtimin e duhur, punësimi ketë asnjë qindarkë ulje apo rritje të çmimit të është rritur dhe janë hapur me dhjetëra e mijëra barnave. Po ta them ty që t’ia thuash kujtdo që vende pune. Të ardhurat e qytetarëve, gjithashtu vazhdon të bëjë përpjekje për t’i bërë presion janë rritur. Kemi rritje ekonomike, po kryhen edhe qeverisë, presion Kryeministrit, presion ministrit të reforma dhe populli është i kënaqur. Shëndetësisë. Në diskutimin që bëra iu përgjigja Kryeministrit, Ju u keni borxh shqiptarëve 70 milionë dollarë që po fliste me demagogji, se qytetarët e thjeshtë çdo vit, sepse me vetëdije, me dokumente zyrtare në jetën e përditshme nuk ndiejnë asnjë nga këto të Ministrisë të Financës suaj, të Drejtorisë të arritjet e tij dhe i kujtova që sipas një raporti serioz Përgjithshme të Doganës suaj keni konstatuar që të institucioneve ndërkombëtare Shqipëria renditet barnat në Shqipëri ishin 60-70% më shtrenjtë se e fundit për sa i takon gjendjes ekonomike në vend. andej nga vinin dhe nuk bëtë asgjë. Ne u Para Shqipërisë ishte vetëm Moldavia dhe angazhuam për ta bërë dhe e realizuam. Shqipëria renditej e fundit, sepse ishte e vetmja Faleminderit! që kishte përkeqësim në dy tregues kryesor: në Valentina Leskaj - Faleminderit! nivelin e pagës dhe në papunësi. Pagat ishin ulur Kalojmë në projektligjin “Për ratifikimin e dhe papunësia ishte rritur. marrëveshjes së konsulencës ndërmjet Këshillit të Kryeministri i referohej raportit të Standard and Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Poors, të cilin e ka porositur për të dalë në treg Korporatës Financiare Ndërkombëtare”. për eurobondin, por edhe në të thuhej se Ka pyetje? Nuk ka. Në emër të komisionit papunësia është rritur nga 12,7% në 16,4%. Këto përgjegjës ka pyetje? Nuk ka. janë ata tregues, të cilët duhet ta shqetësojnë Kalojmë në diskutime! Fjalën e ka deputeti Kryeministrin, sepse kanë të bëjnë direkt me Edmond Spaho! premtimet e tij për 300 mijë vendet e famshme të Edmond Spaho – Faleminderit, zonja drejtuese punës, të cilat jo vetëm nuk i ka hapur, por po mbyll e seancës! edhe ato që ishin të hapura. Në fakt, është e dyta javë që po e fillojmë me Sikurse ju kujtova, Banka e Shqipërisë sapo shumë vonesë seancën plenare për shkak të ka nxjerrë një raport, ku thotë se për shkak të prishjes së fonisë. reformave që ka ndërmarrë ndaj biznesit të vogël, Kjo maxhorancë, megjithëse po hyn në vitin e të cilin po e mbyll me dhunë dhe burg, ka rënë tretë të qeverisjes, vazhdon dhe i referohet akoma konsumi, që është një tregues, gjithashtu, tepër qeverisjes së zotit Berisha. Për të gjitha fajet dhe shqetësues, sepse do të thotë se qytetarët po vështirësitë që ka vendi fajin e ka qeverisja e zotit konsumojnë pak, sepse marrin pak. Berisha. Sot dëgjuam që edhe për foninë fajin e Në tatime dhe dogana ku Kryeministri mburret, ka ish-kryetarja e Kuvendit të asaj kohe. Këto po shkon nga dështimi në dështim. Shikoni raportin
195 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
e vetë Drejtorisë së Tatimeve për periudhën janar- Kryeministri në këta 2 vjet qeverisjeje, kjo është shtator 2015, ku ka 8 miliardë lekë më pak, që do Shqipëria e “Rilindjes”, kjo është Shqipëria e të thotë 80 milionë dollarë më pak të mbledhura, udhëheqësit rajonal, i cili, para se të kujdeset për në kushtet kur e shkurtoi planin në fund të muajit rajonin, bën mirë të kujdeset për kasollen e tij. korrik. Të nderuar qeveritarë, merrni shembull nga I kujtova Kryeministrit se investimet publike fqinji ynë i vogël, Maqedonia, që renditet në vendin kanë rënë dhe janë realizuar vetëm 40%. Unë nuk e 12-të në listën botërore për kushtet shumë të di ndonjë vit që investimet publike të realizohen favorshme që ka krijuar ndaj investimeve të huaja. vetëm 40% dhe nuk realizohen jo vetëm se nuk Vetëm së fundmi janë hapur një mori objektesh ka para, por nuk ka organizim. nga firmat më serioze botërore: Termocentrali Së paku, ato para që janë nuk shkojnë për Diotec në Shkup me 250 vende pune; kompania investime publike, por për Jaguarë sepse është gjermane “Markard” filloi operimin në Veles me 600 më e rëndësishme të udhëtojmë me Jaguar, vende të reja pune; “KBS Fit System”, një nga sesa të ndërtojmë rrugë, të hapim shkolla dhe kompanitë më të mëdha amerikane, filloi në spitale. Kërçovë me 1 mijë vende pune; “LOR Corpora- I kujtova Kryeministrit, që shqiptarët po ikin në tion” me 3 mijë vende pune në Tetovë. Gjermani. Më tha: “Jo, nuk është e vërtetë. Janë Po ne me çfarë mburremi? Me Kircher, me 75 shqiptarë të Greqisë që, për shkak të gjendjes së vende pune që vizitoi ministri?! Banka Botërore keqe atje, po shkojnë në Gjermani”. Shteti gjerman vlerëson se Maqedonia ka negociuar për 30 mijë ia dha përgjigjen. Ka dy ditë që ka filluar kthimi me vende pune që janë hapur ose që priten të hapen avionë i shqiptarëve që janë në Gjermani në Rinas. së shpejti. Ne vazhdojmë ende me përrallat që Kryeministrit, nëse i ka mbetur ndonjë fije dinjiteti, kemi thënë para vitit 2013, që do të hapim 300 duhet të shkojë në Rinas dhe t’i presë të kthyerit mijë vende pune. Ju nuk po i lejoni të punojnë ata që po vijnë për ditë me avionë specialë nga që e kanë siguruar punën vetë, jo më të hapni 300 Gjermania, të mos bredhi në Hong Kong për të mijë vende pune. hapur ekspozita pikture, sepse detyra e tij nuk Edhe më të çuditshme bëhen reagimet e është të hapë ekspozita pikture, por të qeverisë. qeverisë. Në vend që të ulin kokën e të mos ndihen, Prandaj i ka marrë ato 1 milion votat që na thotë, i na thonë: “Jemi në drejtimin e duhur”. Humnera ka marrë për të qeverisur, jo për të hapur ekspozita qenka drejtimi i duhur? Sepse kështu si e keni pikture. nisur, po shkojmë në humnerë. Ky është drejtimi i Besoj se raporti i fundit i “Doing Buziness”, që duhur që na tregoni? Jeni bërë si Ali komiku, që doli para dy ditësh, ia heq edhe atë pak fasadë që thoshte: “jemi mirë”, kur forcat amerikane i ka ngelur ministrit dhe Ministrisë së Ekonomisë. vazhdonin përditë e më shumë në drejtim të Kur foli javën e shkuar, tha: “Do ta shikoni kur të Bagdadit. Edhe ju po shkoni përherë e më shumë dalë raporti pas një jave, sesi do të vlerësohet në gropë me ekonominë dhe sërish thoni: “jemi Shqipëria”. E pamë të gjithë. Jemi ulur 35 vende në drejtimin e duhur”, në vend që t’i thërrisni në klasifikim. Ky është mjedisi i biznesit që ka mendjes dhe të merrni masa për t’u korrigjuar. krijuar Kryeministri në vendin tonë. Në këtë mjedis “Ka ndryshuar metodologjia”, është teoria e re mund të vijnë investimet e huaja, të hapin vende që po dëgjojmë. Këtë na tha vjet Kryeministri kur pune dhe të punësohen shqiptarët. ramë me 3 vende, këtë na thotë edhe sot që ramë Nisja e biznesit, minus 4 pikë; lejet e ndërtimit, me 35 vende. A thua nuk ndryshon metodologjia minus 67 pikë; furnizimi me energji elektrike, për vendet e tjera? Po për Kosovën, qe ka rritje, sektori i sukseseve të mëdha që keni arritur, ku pse nuk ka ndryshuar? Po për Malin e Zi? Po për opozita është bërë xheloze për sukseset që janë Serbinë? Po për Bosnjën? Pa folur pastaj për arritur në sektorin e energjisë, minus 3 pikë; Maqedoninë. A nuk ndryshon metodologjia edhe regjistrimi i pronës, minus 3 pikë; për ato që na për këto vende? Pse kanë rritje këto vende? mburret përditë ALUIZNI dhe Zyra e Regjistrimit Shikoni, sepse me sa duket është dumbabizmi që të Pasurisë, marrja e kredisë, minus 6 pikë; taksat, jua ka thënë Kryeministri, që e keni brenda, dhe minus 12 pikë; zgjidhja e çështjes së paaftësisë nuk dini si të silleni të qeverisni. paguese, minus 2 pikë. Si do ta përmirësoni ju aksesin në financa të Kjo është Shqipëria që na ka dhuruar sektorit privat? Me tenderin e dializës, që 86
196 Legjislatura e 8-të Viti 2015
milionë dollarë ia jepni një kafeneje me një tavolinë marrëveshje e dëshirueshme, një marrëveshje me dhe katër karrige? Ky është aksesi që merr sektori një institucion të rëndësishëm ndërkombëtar, një i biznesit? Apo me “Jaguar”-ët që po blini? Apo konsulentë, për të cilën Shqipëria ka nevojë, por me hekurudhën, që ia jepni të afërve të drejtuesve me sa duket jemi sërish në atë fazë, kur miratohen të shtetit? Apo me KESH-in, që financon deputetë, ligje dhe marrëveshje, por implementimi çalon. Pse kandidatë të PS-së dhe anëtarë të qeverisë? e them këtë? Të analizojmë me kujdes dokumentin Kështu do ta rregulloni aksesin? e fundit të “Doing Buziness”, atë që thotë Banka Prandaj, Banka Botërore dhe IFC-ja, Botërore, ku janë të gjithë parametrat dhe pavarësisht vullnetit të mirë që kanë, lodhen kot indikatorët që masin pikërisht progresin, regresin, që të përmirësojnë ndonjë gjë në këtë vend me apo stanjacionin e një qeverie. Pra, të gjithë këtë qeverisje. Shqetësimi juaj nuk është që të parametrat që maten aty, janë gjithsej 95 pikë më tërhiqni investime të huaja, por të bëni lekë për pak se 35 vende më poshtë. Pra, krahasuar me vete, jo pak, por shumë dhe shpejt. Ndaj, vetveten qeveria rezulton në regres, dhe për më çfarëdolloj programi që të ofrojë Banka Botërore, tepër, krahasuar me të gjithë rajonin, përsëri veçse në koshin e plehrave do të hidhet nga ju. I paraqitet në regres, pra = është e fundit në rajon. miratoni formalisht marrëveshje për marrëveshje, Pra, sido që ta krahasosh, qoftë me vetveten, qoftë por rezultati duket në qeverisje, në 35 vende që në kohë, qoftë me rajonin, qoftë me të kaluarën ka kemi humbur. një regres, i cili është shqetësues pikërisht në Ministrit të Ekonomisë, që mburret, po i them momentin kur bëhet fjalë që shqiptarët të mos ikin se, para se të dilte raporti i Doing Buziness për në Gjermani. renditjen e Shqipërisë, të kishim si balonën me Imagjinoni shqiptarët, të cilët kërkojnë një punë, ngjyra të Shqipërisë, nga ato që pikturon shumica e tyre mund të jenë socialistë dhe kanë Kryeministri. Raporti t’i hoqi ngjyrat, ke ngelur të drejtë, sepse kështu është zakoni në Shqipëri, balonë. që kur vjen një forcë politike, janë ata që kërkojnë Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti Kastriot më shumë punë në administratë, apo për të hapur Islami. një biznes, por dëgjojnë që këtu nuk janë kushtet Të përgatitet Antoneta Dhima. e mira për të hapur biznes dhe vende në Kastriot Islami – Faleminderit, zonja drejtuese administratë nuk ka. Atëherë u shkon mendja të e seancës! shkojnë të paraqiten si azilkërkues në Gjermani. Të nderuar deputetë, Po ta shikosh në detaje këtë, preket nisma e Qytetare dhe qytetarë, biznesit, ka humbur disa pikë. Pra, të shkon mendja Është bërë një zakon i keq në parlament, që të hapësh një biznes, por situata nuk është më e po e rrënon imazhin e tij çdo ditë e më shumë, mirë se ç’ishte më parë. Raporti thotë që është sepse sapo dikush nga opozita thotë diçka, nuk për vitin 2016. Si të thuash, parashikon një të keqe merren me çështjen, por merren me individin, edhe për vitin e ardhshëm. Po kështu flet për fillojnë e sulmojnë, në mënyrë që t’i mbyllin gojën. energjinë. Pasi ka dëgjuar një qytetar se çfarë Është një teknologji dhe një taktikë totalisht e debatesh bëhen në parlament për energjinë, si u gabuar. Maxhoranca dhe qeveria duhet të bëjnë bë privatizimi, si u mbyll privatizimi, si u mbyll transparencën e veprimeve të tyre, duhet të japin marrëveshja me DIA-n, dëgjova një medie argumentet, që ajo punë që kanë bërë është e ndërkombëtare investigative, Birn, që mendohet mirë, se vetëm kështu mund të arrijnë të se ka edhe mbështetjen e partnerëve tanë, (pra shpjegojnë me sukses punën e tyre, jo duke që ka një korrupsion të madh), dëgjon edhe nga sulmuar pikërisht atë që ka ngritur një problem, “Doing Buziness” se ka regres dhe frenohet për të qoftë ky jo i kënaqshëm për maxhorancën dhe hapur biznes, megjithëse është në vështirësi. qeverinë. Kjo e ka kthyer këtë parlament në një Po kështu, edhe çështja e pronës vazhdon luftë të ashpër, që në sytë e publikut është një nga ende të mbetet problem, sepse edhe aty ka regres. motivet politike, për të cilat po largohen. Çështja e taksave. Këtu nuk është problemi të Unë do të mundohem të sjell disa fakte se çfarë bëjmë një luftë ideologjike për taksat e sheshta thonë mediet apo raportet e huaja lidhur edhe me apo progresive. Imagjinoni një djalë ose një vajzë, këtë që po diskutojmë sot. që ka mbaruar shkollën jashtë dhe vjen në Shqipëri Kjo është një marrëveshje shumë e mirë, një duke menduar që me formimin dhe me gjithë
197 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
aftësitë ka marrë, do të paguhet deri në 1 mijë euro. probleme, problemet janë që nuk gjejnë punë në Ky njeri futet te kategoria e njerëzve të pasur, që administratë, nuk hapin dot një biznes, janë me të duhen goditur, i duhen marrë sa më shumë nga ardhura të pakta dhe kjo i bën ata që të kërkojnë kjo pagë. Ndërkohë që 1 mijë euro në Francë është një stil tjetër për të paguar energjinë elektrike. Pra, smiku, quhet paga minimale, dhe ai është në nuk janë kundër, por, kur shkon e i arreston, ndihen dilemë, të vijë të kontribuojë për vendin në Shqipëri, keq, dhe marrin rrugën e gjejnë zgjidhje tjetër në apo të rrijë në Francë. një rrugë tjetër. Tjetra, para disa ditësh shkuan, ndoshta me të Të gjitha këto arsye që japin ata, klasifikohen drejtë, për të shkatërruar murin e një biznesi si arsye politike, por, natyrisht, janë ekonomike, familjar, ku punojnë gjyshi me gjyshen, djali me por ka edhe arsye të tjera, mund të jenë agjencitë, vajzën dhe dy fëmijët e vegjël. Punojnë 6 veta dhe por arsyeja kryesore që gazeta më e madhe gjatë kohës që i kam pyetur, nuk nxirrnin më shumë gjermane e përkufizon është që këta njerëz janë se 700 mijë lekë të vjetër në muaj. Kanë votuar të emigrantë apo më saktë azilkërkues ekonomikë gjashtë për Partinë Socialiste. Shkuan dhe ia të motivuar politikisht dhe kjo ka ndodhur gjatë shembën murin, ndoshta me të drejtë, por donin këtyre dy vjetëve. Cila është arsyeja që jepet? Që t’i merrnin edhe kangjellat. M’u desh të ndërhyja Shqipëria ka qenë vend i varfër dhe më i varfri i duke i thënë: “Mos ia merrni kangjellat, sepse i Europës, ka disa dhjetëra vjet që dihet, që kanë të tyret”. Më thanë: “Jo, sepse ne kështu e shqiptarët e adhurojnë Gjermaninë, edhe kjo ka kemi”. Nuk ia morën dot, sigurisht, por ia disa vjet, 20, 25 vjet që e adhurojnë, pra nuk janë shtrembëruan dhe atyre iu deshën 2 javë vetëm këto dy arsyet që i tërheqin. Kanë pasur një për t’i drejtuar. Erdhën dhe më thanë: “Ne jemi shpresë në vitin 2013 dhe kjo shpresë nuk u ka njerëz të thjeshtë, njerëz që e respektojmë ligjin. ardhur dhe mendojnë që tani nuk ka më shpresë, Nëse do të na thoshin që, zhvendoseni murin një janë të pashpresë dhe konkluzioni që japin pëllëmbë, do ta kishim zhvendosur vetë, nëse do gazetarët në atë artikull është: “Ai vend nuk bëhet, të na kishin lënë dy javë kohë, dhe nuk do të kishim më mirë të largohemi”. Këtu duhet nxjerrë mësim gjithë këto shpenzime”. se çfarë duhet bërë. Pra, ka mënyra të tjera për t’i bërë gjërat dhe Natyrisht, kjo lidhet më një çështje shumë të për të arritur të njëjtin qëllim, për t’i lejuar njerëzit madhe, me një çështje që mua sinqerisht më edhe të jetojnë, edhe të bëjnë biznes, por edhe vendos në pozitë të vështirë dhe ndihem keq kur rregulli të vendoset. Parlamenti Europian, për herë të parë në historinë Lejet e ndërtimit, kanë bllokuar të gjithë e tij, kërkon dekriminalizimin e një parlamenti. Kjo ekonominë shqiptare dhe nuk ma pret mendja që është shumë e rëndë për të gjithë ne, që jo vetëm kjo është bërë me qëllim që sivjet të dalim keq, që me shpejtësi nuk e adresojmë këtë çështje, por vitin tjetër të dalim mirë. Pikërisht 67 kanë rënë mundohemi të bëjmë hile që nuk i ha askush, nga kjo gjë. Çfarë ka prodhuar e gjithë kjo? Ka shqiptarët jo e jo, por as ndërkombëtarët nuk i prodhuar një fluks të madh azilkërkuesish. Këtë hanë. Kanë eksperiencë në vendet e tjera, e dinë nuk e them unë, e thotë gazeta më e madhe dhe e kuptojnë shumë mirë së çfarë ka ndodhur, gjermane, ishim edhe në Gjermani në takim, takim pavarësisht se flasin me terma diplomatikë qoftë shumë konstruktiv me Komisionin e Jashtëm të me maxhorancën, qoftë me opozitën, qoftë me Parlamentit Europian dhe me zyrën e kancelares Kryeministrin, qoftë me kryetarin e opozitës. E kanë Merkel, “Frankfurter Allgemeine Zeitung”, habiten shumë të qartë situatën që ka ndodhur dhe kjo gjë që mbas Sirisë dhe Afganistanit, Shqipëria është duhet adresuar për imazhin e këtij vendi. Imagjino vendi i tretë në botë ose vendi i parë në Europë, të jesh gjerman dhe të shikosh që vijnë 10 mijë një vend anëtar i NATO-s, një vend kandidat për azilkërkues në muaj dhe dëgjon që në parlamentin në Bashkimin Europian ka një numër kaq të madh e Shqipërisë ka deputetë të inkriminuar. Kjo duhet dhe fluks azilkërkuesish. adresuar me shpejtësinë maksimale. Këtu nuk ka Gazeta, pasi ka investiguar, ka dhënë disa vend për lojë politike hajde ta simeterizojmë, hajde arsye, por arsyeja kryesore që arrin në përkufizim ta gjeneralizojmë, hajde se të gjithë njësoj jemi e është: janë azilantë ekonomikë të motivuar të shohim e të bëjmë. politikisht. Jo se ka probleme ekstreme me të Jam e sigurt që nga të dyja krahët, edhe nga drejtat e njeriut, megjithëse edhe aty ka disa maxhoranca, edhe nga opozita, ka njerëz që e
198 Legjislatura e 8-të Viti 2015
kuptojnë shumë mirë këtë gjë dhe duan që kjo gjë Kroaci dhe Slloveni, qëllimi kryesor i takimit ishte të adresohet. Ata që kanë takime me njerëzit për të krijuar një sistem në mënyrë që flukset të ndihen keq kur imazhi, qoftë në media mund, në radhë të parë, të regjistrohen, duke ndërkombëtare, qoftë i publikut shqiptar ka filluar përmbushur kushtin themelor të zonës së të jetë jopozitiv për parlamentin. Po them gjënë shengenit, gjë që sot nuk ndodh në shumicën e më të lehtë, jopozitiv. rasteve në Greqi, dhe për të siguruar po ashtu një Do t’u bëja thirrje atyre njerëzve që mendojnë sistem në të cilin vendi që merr fluksin të mos e afatgjatë për këtë parlament, atyre njerëzve që çlirojë menjëherë fluksin te vendi tjetër, sepse kjo kanë investuar dhe duan të investojnë në politikë, ka krijuar një situatë të paadministrueshme në që nuk janë të përkohshëm në politikë, të kufirin mes Sllovenisë dhe Austrisë. reflektojnë shumë për këtë gjë, të reflektojnë jo Ajo që besoj se ka rëndësi si informacion është thjesht për imazhin e këtij parlamenti, jo thjesht se është fare e qartë që, në radhë të parë, kjo për karrierën e tyre, por për të mirën dhe imazhin është një krizë që duhet adresuar aty ku po e këtij vendi. Hiqni dorë nga disa gjëra që nuk përpiqet ta adresojë edhe Bashkimi Europian edhe funksionojnë! kancelarja gjermane, në Turqi dhe faktikisht po E para, nuk fillon asnjëherë historia nga zeroja. zhvillohen negociata shumë intensive me Turqinë, E dyta, nuk shtyhet viti i tretë duke ia ngjitur të cilat nuk janë ashtu siç është abuzuar rëndom fajin tjetrit. Hiqni dorë nga kjo gjë. Nuk mjafton. në median shqiptare, thjesht të natyrës financiare, Mund të jeni mjeshtra për t’ia ngjitur fajin tjetërkujt, por janë edhe të natyrës politike, pasi është e qartë por kjo nuk mjafton. që në rast se Turqia do të bëjë një marrëveshje E treta, nuk bëhet kjo me njerëz të paaftë, sillni me Bashkimin Europian për të marrë përsipër njerëzit e aftë, se, sado që thoni do të sjellim të administrimin në terrenin e saj të flukseve për të aftë, ju përsëri nuk i sillni, dhe lini të paaftët atje ku luftuar në bashkëpunim me Greqinë dhe me duhet të jenë, ndaj gjërat nuk funksionojnë. Në Bashkimin Europian në tërësi të gjithë sistemin e qoftë se këto do të bëhen, do të shikoni që ngritur të trafikantëve, që është një sistem i cili rezultatet do të jenë ashtu siç kërkon edhe funksionon 24 orë në 24, atëherë mendohet, besoj marrëveshja me IPC-në për të bërë një konsulencë me të drejtë, që fluksi do të shkojë duke u ulur. dhe për t’ua dhënë konsulencën atyre që e marrin, Nga ana tjetër, është kërkuar edhe disponibiliteti i që absorbojnë dhe e implementojnë me efikasitet. vendeve të rajonit për të pranuar sistemin e Faleminderit! mosshfryrjes së menjëhershme të refugjatëve në Valentina Leskaj – Fjalën e ka Kryeministri vendin tjetër përgjatë korridorit, ku, siç e dini, Rama. Shqipëria nuk bën pjesë. Shqipëria nuk bën pjesë, Edi Rama - Së pari, do të doja të thosha disa pasi korridori nuk kalon nëpërmjet Shqipërisë. fjalë lidhur me takimin e ditës së diel në Bruksel, Sidoqoftë, kjo është një çështje që shkon përtej ku, siç e dini, Presidenti i Komisionit thirri me vullnetit të mirë të vendeve të rajonit, se ka të bëjë urgjencë të gjithë liderët e vendeve të Ballkanit me aftësitë administruese të secilit prej vendeve, Perëndimor në praninë e kancelares gjermane, të me kapacitetet njerëzore dhe financiare të secilit kancelarit austriak, të Presidentit të Parlamentit prej vendeve dhe mbi të gjitha me gatishmërinë e Europian, të Presidentit të Këshillit Europian, si dhe refugjatëve për të pranuar një sistem administrimi të përfaqësuesve më të lartë të UNHCR-së, për të me shkallë. Pra, për të pranuar që të qëndrojë në trajtuar krizën e rëndë të refugjatëve, e cila po vendet e përcaktuara dhe t’i nënshtrohen një përshkallëzohet, dhe për të adresuar dy probleme: procesi regjistrimi dhe rishpërndarje. Kjo është pika Së pari, problemin e përgjithshëm brenda më e vështirë, pasi të gjitha dëshmitë e të gjitha unionit, që ka të bëjë me refuzimin e një pjesë të vendeve të prekura në rajonin tonë ishin qartësisht konsiderueshme të vendeve të unionit për t’u të njëjta në pikën që ata nuk pranojnë të qëndrojnë përfshirë në një politikë kuotash për refugjatët, por në vendet e pritjes, nuk pranojnë të qëndrojnë njëkohësisht e lidhur kjo me faktin e gjithëpranuar nëpër kampet e ngritura dhe e vetmja gjë që duan se refugjatët nuk pranojnë të shkojnë në vende të dhe që bëjnë, pavarësisht kushteve të vështira të tjera përveç Gjermanisë, Austrisë dhe Suedisë. motit nganjëherë, është që vazhdojnë të ecin drejt Së dyti, lidhur me problemin e krijuar në gjithë Gjermanisë. korridorin nga Turqia në Greqi, Maqedoni, Serbi, Më lejoni t’ju them po ashtu që çështja e
199 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
stërpolitizuar këtu në Shqipëri e azilkërkueseve edhe Shqipërinë. shqiptarë, është larg së qenit kështu siç Në tetor të vitit 2007, përsëri po ato të katër përshkruhet këtu. ishin kundër, të gjithë pro, përfshirë edhe Autoritetet gjermane, në radhë të parë, por edhe Shqipërinë. Në tetor të vitit 2008 janë shkëputur autoritetet e Bashkimit Europian e kanë shumë të edhe Ishujt Marshall, kanë abstenuar, tre kundër, qartë edhe origjinën e flukseve, edhe faktin se këto Izraeli, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Palau, flukse janë të lidhura drejtpërdrejt me të gjithë këtë ndërsa Shqipëria pro njësoj si vitet e tjera me gjithë krizë të përgjithshme, edhe faktin, që unë e kam të tjerët thënë disa herë, pavarësisht se është bërë objekt Në tetor të vitit 2009, tre kundër, Izraeli, Shtetet spekulimesh, nganjëherë skandaloze, që e Bashkuara dhe Palau, Shqipëria pro me gjithë shqiptarët që shkojnë drejt Gjermanisë nuk janë të tjerët. Në tetor të vitit 2010, dy kundër, Izraeli vetëm shqiptarë që shkojnë nga Shqipëria. Pjesa dhe Shtetet e Bashkura, ndërsa Palau është më e madhe e tyre janë emigrantë në Greqi. shkëputur dhe bashkuar me të tjerët. Në tetor të Shqipëria nuk është e prekur dhe gjasat janë vitit 2011 ishin dy kundër, Izraeli dhe Shtetet e që edhe mund të mos preket nga kjo krizë, Bashkuara, ndërsa të gjitha vendet e tjera pro, pavarësisht se me ardhjen e dimrit ekziston një edhe Shqipëria. skenar i UNHCR-së që fluksi mund të ngecë në Në nëntor të vitit 2012 Palau është rifutur në Ballkan. Po ashtu, këtë mund ta bëjë më të grupin dysh: SHBA-Izrael, janë bërë tre kundër, të pranishme shtrëngesa që vetvetiu do të vijë qoftë gjithë pro, edhe Shqipëria. nga ana e Gjermanisë apo edhe Austrisë. Në tetor të vitit 2013, Palau ka shkuar prapë Sidoqoftë, edhe Shqipëria është e gatshme të me krahun tjetër dhe kanë mbetur vetëm Izraeli përfshihet në të gjithë programin e Bashkimit dhe Shtetet e Bashkuara kundër, të gjithë pro, Europian dhe në një projekt të qartë që në midis tyre edhe Shqipëria. epiqendrën e tij ka Gjermaninë dhe Austrinë. Në 27 tetor të vitit 2015, kur vuri alarmin Për momentin kjo është e gjitha dhe deklarata Kryeministri, i cili për 8 vjet me radhë ka qenë në finale e takimit është shumë e qartë lidhur me krye të një qeverie, të qeverisë suaj, e cila ka votuar pozicionet e të gjitha palëve, pavarësisht se gjithmonë njësoj dhe kështu ka qenë edhe më implementimi i deklaratës është pjesa më e përpara, kështu ka qenë edhe mbrapa, përsëri e vështirë dhe mbase edhe e pamundur për arsyet njëjta gjë, vetëm Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli që thashë më lart. kanë qenë kundër, ndërsa të gjithë të tjerët, pro. Nga ana tjetër, dua të përfitoj nga rasti për të Kjo besoj vlen si një shembull kuptimplotë për vendosur disa pika mbi “i”, lidhur me disa çështje të treguar se çfarë i punoni ju të vërtetës, por jo dhe debate në këndvështrimin tim të deformuara vetëm ju, por edhe shumë burime mediatike, të rrënjësisht, duke filluar nga vota kundër Amerikës cilat kanë kokën tuaj po njësoj, pavarësisht janë e Shqipërisë. Del ish-Kryeministri i Shqipërisë dhe, apo nuk janë me ju. Kjo është e vërteta. Pra, ja me papërgjegjshmërinë që e karakterizon, lëshon sesi e gënjeni ju popullin shqiptar dhe sesi kërkoni alarmin se Shqipëria u pozicionua kundër Shteteve të ndërtoni një realitet tuajin edhe për të tjerët, të Bashkuara të Amerikës dhe u vu në krah të ndërkohë ky është realiteti juaj, nuk është i të Kubës. tjerëve. Realiteti është ky që do t’ju tregoj unë tani. Nga ana tjetër, lidhur me raportin “Doing Busi- Kjo është një rezolutë që kalon në çdo sesion, ness”, ne e kemi paralajmëruar, nuk është ndonjë vit pas viti. Unë për të mos marrë historikun e gjatë vështirësi e madhe për të kuptuar se si mund ta kam marrë një historik të shkurtër, që nga viti 2005 fitosh apo ta humbasësh një pozicion. Bllokimi i deri në vitin 2015 dhe në këtë rezolutë Shqipëria lejeve të ndërtimit ka qenë politikë e jona, të cilës ka votuar gjithmonë njësoj. I kam këtu vit pas viti, ne i kemi qëndruar për të gjitha arsyet që dihen, që nga nëntori i vitit 2005, kur janë shprehur kundër dhe unë tani nuk do të hyj këtu ti diskutoj, duke rezolutës vetëm Izraeli, Shtetet e Bashkuara të sjell si rezultat gjithë atë rënie në klasifikim, i cili, Amerikës, Ishujt Marshall dhe një vend tjetër. në këndvështrimin tonë, është tërësisht i Në nëntor të vitit 2006, flasim kur Kryeministër rikuperueshëm pa asnjë problem. Por ndërkohë, ka qenë ai që vuri alarmin, përsëri vetëm katër përfitimi që kemi marrë nga bllokimi i lejeve të ishin kundër dhe të gjithë të tjerët pro, përfshirë ndërtimit, në kuptimin e rivendosjes së kontrollit
200 Legjislatura e 8-të Viti 2015
mbi një territor të bërë copë-copë dhe të trajtuar si marrim raportet është e udhës që t’i marrim ashtu plaçkë në 366 njësi vendore, është i siç janë, edhe në rastin kur na pëlqejnë, edhe në pakrahasueshëm me humbjen që kemi në këto rastin kur nuk na pëlqejnë. Ndërkohë që për pozicione. raportin e “Doing Business” ne e kemi qenë shumë Megjithatë, është absolutisht legjitime që kjo të të qartë se do të ishte i tillë, sepse kemi ndërhyrë diskutohet, është absolutisht legjitime që mbi këtë me politikë të qëllimshme në një indikator shumë të bëhet politikë, edhe në kuptimin më të mirë të të rëndësishëm. Më tutje ju flisni për ato që ju thotë fjalës, pasi në fund të fundit, është çështje imagjinata juaj. këndvështrimi. Ju nuk keni qenë asnjëherë dakord Ndërkohë, unë ju ftoj që ju t’u referoheni me këtë politikë tonën dhe me të gjitha politikat shifrave zyrtare jo të INSTAT-it, jo të qeverisë, por tona dhe normalisht bëni shumë mirë që kapeni të librave, të llogarive të shtetit, janë shumë të pas këtij raporti të Bankës Botërore. Por ose të thjeshta, të bizneseve të regjistruara dhe të gjitha raportet janë të vlefshme dhe të gjitha vendeve të regjistruara të punës. Po ju them se raportet janë pika referimi, ose pastaj lërini raportet, në muajin gusht rezultonin 170601 biznese të sepse i njëjti institucion, Banka Botërore, po në regjistruara si aktive në të gjithë vendin. Sot raportin e vjeshtës të vitit 2015, ka thënë plot gjëra rezultojnë 188962 të tilla dhe këto janë shifra të tjera. Ka thënë se ekonomia shqiptare vazhdon lehtësisht të verifikueshme në librin e llogarive të të rritet e mbështetur kryesisht tek investimet pri- shtetit, jo në librat e statistikave. Pra, nga 1 shtatori vate dhe eksportet neto; ka thënë se përmirësimi i deri më 25 tetor janë regjistruar 18 467 biznese treguesit të besimit dhe rritja e normës së ose 7 herë më shumë se i gjithë viti i kaluar. Për shfrytëzimit të kapaciteteve, sugjerojnë se sa u takon mbylljeve, bizneset e çregjistruara nga investimet private të drejtuara nga rritja e shtatori deri më 25 tetor janë 768, ndërkohë që investimeve të huaja direkte, do të vazhdojnë të bizneset e çregjistruara në të njëjtën periudhë të jenë kontribuuesit kryesorë në rritjen e prodhimit vitit të mëparshëm janë 787. të brendshëm kombëtar edhe për periudhat në Në muajin shtator të regjistruar, që janë në librat vijim. e taksave dhe të sigurimeve shoqërore, janë 52 Jo më larg se dje, pas një procesi të organizuar 972 punonjës të rinj, dhe mbi të gjitha nga fillimi i me standarde të plota ndërkombëtare, ju e patë shtatorit deri tani janë 128 mijë punonjës të rinj të se kemi hapur një ofertë për të pasur më në fund regjistruar, nga të cilët 107758 nga formalizimi i një zonë të lirë ekonomike dhe një park industrial, bizneseve ekzistuese. që ka një investim fillestar në rendin e 1,5 miliardë Pra, 128 mijë punonjës në një periudhë më pak dollarëve. Është punuar një vit e gjysmë për atë sesa dy mujore, do të thotë të paktën 128 mijë projekt, ashtu siç është punuar edhe për projekte njerëz, të cilët kanë dalë nga zinxhiri i skllavërisë të tjera investimesh të huaja direkte, që kërkojnë së punës në të zezë, janë njerëz të siguruar dhe kohën e tyre dhe që do t’i shihni njëra pas tjetrës që do të paguajnë taksa. edhe në vitin në vijim, madje, besoj, ndonjërën prej Edhe një e dhënë tjetër lidhur me fermerët. Nga tyre edhe gjatë këtij viti, për të kuptuar se e 10 500 fermerë që kanë paraqitur kërkesat për t’u kundërta e asaj që thoni ju është e vërtetë. pajisur me NIPT, sot janë pothuajse të gjithë të Po ashtu, po Banka Botërore ka nënvizuar pajisur me NIPT. ngushtimin e deficitit tregtar, si rezultat i rritjes së Ju që u qani hallin bizneseve, dhe biznesit të eksporteve dhe rënies së importeve me gjithë vogël në mënyrë të veçantë, duhet ta dini se si rënien e çmimeve të naftës në tregjet botërore. Po portofol xhiroje në vetëm 45 ditë kemi një rritje 86% ashtu, Banka Botërore ka nënvizuar të njëjtën gjë në krahasim me vitin e shkuar. Ndërkohë, biznesi që nënvizojmë ne, duke e parashikuar rritjen i vogël që kalon në subjekt TVSH-je, si rezultat i ekonomike me 2,7% për këtë vit, ndërkohë që ne rritjes së xhiros, rritet me 74%. Vetëm për muajin jemi besimplotë se hapësira e rritjes të këtij viti do shtator është dyfishuar volumi i xhiros së biznesit të jetë midis 2,7 dhe 3%. Po Banka Botërore ka të madh. nënvizuar se Shqipëria është vendi me papunësinë E fundit për këtë pjesë, sigurisht që lufta kundër më të ulët në rajon, në raportin e vjeshtës së 2015- informalitetit pamjen e saj të dukshme ka kontrollet s, ashtu sikundër përsëri Banka Botërore ka folur te bizneset e vogla. Por është krejtësisht e për rritjen e punësimit me 10,6%. Pra, nëse i pavërtetë që ne jemi fokusuar aty. Ne jemi
201 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
fokusuar, po ashtu te biznesi i madh dhe janë 84 Diferenca në katër vjet është 567491 euro, pra janë biznese të mëdha. Disa nga ju e dinë që bëhet gjysmë milioni e diçka më shumë euro më shumë fjalë për procedura shumë më të vështira kur bëhet që kursehen. Atëherë, përse të mos i kursejmë këto kontrolli i ligjshmërisë, janë procedura, të cilat para! Për çfarë arsye të vazhdojmë me një sistem zgjasin për një kohë shumë më të gjatë sesa ‘futja kot’, secili të bëjë tenderë, të blejë makina kontrolli “ke kasë apo nuk ke kasë”. ngjyra-ngjyra e lara-lara dhe secili mirëmban secili Vetëm për shtatorin janë 16 biznese, të cilat sipas qejfit! rezultojnë në një borxh, në formë evazioni me Sa për emrin që ju impresionon, se ju jeni edhe shtetin prej 34 milionë dollarësh. Kontrolli vazhdon, nga zonat me faunë të zhvilluar, Jaguari është më por ndërkohë këto subjekte janë tanimë, objekt i i lirë sesa Volksëagen dhe po e po sesa Mercedes- prokurorisë. Ne shpresojmë shumë që prokuroria Benz. Po është më i lirë. Për këtë arsye, edhe ky të veprojë në bazë ë ligjit, për ta goditur këtë është kursim, nuk është shpenzim. Dhe janë të evazion të papranueshëm. verifikueshme. Merrini dhe verifikojeni! Janë 60 Po ndalem edhe në 2-3 çështje, që, në fakt, mijë euro më pak. Ndërkohë që po të kishim marrë janë njësoj si ajo e Kubës. Siç dolët për të vënë këto firmat që njihni ju, mund t’ju duken normale, alarmin nëpër botë që në Shqipëri është kthyer por në fakt e vërteta është që është kursim. Në byroja e vjetër politike dhe është bashkuar me fund të fundit, ky është sistem menaxhimi. Po këto Kubën, janë edhe këto të tjerat, njësoj. Keni bërë sistemet e menaxhimit ju nuk i kuptoni, se po t’i një gjullurdi të madhe për punën e makinave dhe kishit kuptuar do t’i kishit bërë kur ishit vetë në keni folur lloj-lloj çudirash. E vërteta është se ne qeveri. kemi ndryshuar sistemin. Pse e kemi bërë Po vazhdoj me koncesionin e hemodializës, që ndryshimin e sistemit? E kemi bërë për të kursyer. ju bën përshtypje dhe keni bërë gjithë këtë gjullurdi. Kemi bërë ekzaktësisht gjënë që bëjnë të gjitha Çfarë ndodh në fakt? Le të marrim anën financiare qeveritë sot. Të gjitha qeveritë sot, të paktën në dhe anën menaxheriale. vendet normale, nuk blejnë më makina, por kanë Deri tani, dhe me “deri tani” kam parasysh sistemin e leasing-ut, i cili përfshin të gjithë shumë vite, nuk kam parasysh deri tani në këto dy mirëmbajtjen. vjet, Ministria e Shëndetësisë çfarë ka bërë? I ka Dhe përsëri me shifra. dërguar të sëmurët në ambientet e institucioneve Totali i shpenzimeve për blerjen e 22 shëndetësore jopublike, pra te privatët, për ta kryer automjeteve dhe është numri limit jo i automjeteve shërbimin e hemodializës. Në këtë aspekt ka të Kryeministrisë, por i Këshillit të Ministrave, ka vështirësuar, madje i ka nxirë jetën e shumë një kosto 379766 euro më shumë sesa sistemi i pacientëve, të cilët kanë qenë të detyruar të leasing-ut. Dhe kjo është një kosto mesatare e të lëvizinin gjeografikisht për të marrë shërbimin, pasi gjitha viteve, jo e një viti. institucionet shëndetësore jopublike, siç i thonë Në analet e procedurave të Këshillit të rëndom, spitalet private, nuk janë të shpërndara Ministrave ata që janë marrë me këtë punë kanë në të gjithë territorin, dhe për shumën 80 euro për gjetur se edhe paraardhësi im ka synuar ta bëjë një seancë, i është ngarkuar pacientit që nuk është këtë gjë. Do të kishte qenë shumë e arsyeshme ta në Tiranë apo nuk është në një qytet ku ka një kishte bërë, por për arsye që janë të panjohura, spital privat edhe një shumë tjetër e pa llogaritur procesi nuk ka shkuar deri në fund. E vërteta është këtu, që është shuma e transportit, e stërmundimit se sot, qeveritë funksionojnë kështu për shërbimet për të shkuar nga vendi i tij te spitali privat. qeveritare; jo me blerje dhe jo me mirëmbajtje Çfarë kemi bërë ne? Ne kemi ndryshuar secilit si t’i teket, por me një sistem, ku ajo që i sistemin. Me të njëjtin çmim, pra nuk kemi rritur intereson qeverisë është që makinat të jenë në çmimin. 80 eurot edhe dje, edhe deri sot i jepen gjendje pune dhe të jenë me standardet e sigurisë. privatit, u jepen institucioneve shëndetësore Të tjerat i ka kontraktori. jopublike për të kryer dializën, aty ku janë. Ato Nëse totali i kostos, sikur të vazhdonim të blinim gjeografikisht janë të përqendruar në pak pika. Ne makina dhe të shpenzonim gjithë çfarë 80 eurot për një seancë i kemi përqendruar në këtë shpenzojmë për mirëmbajtjen, si mesatare është: sistem partneriteti publik-privat. Me çfarë kushti? 636393, me këtë sistem do të jetë 494250 euro. Nuk do të bëhet më hemodializa në spitalet pri- Pra, vetëm në një vit, ne kursejmë 141873 euro. vate, por do të bëhet në spitalet publike. E kush
202 Legjislatura e 8-të Viti 2015
do ta bëjë? Do ta bëjë privati që është në partneritet parkimi është i mbushur. E duke i hequr dhe me shtetin? Dhe çfarë do të bëjë faktikisht? Shteti parkimin pallatit, dhe makinat bashkë me klientët do vazhdojë të paguajë, siç ka paguar 80 eurot në rrugë. për seancën, kurse privati do të bëjë investimin. Ndërkohë që llogaria është shumë e thjeshtë. Investimin për çfarë? Investimin që të ketë Po të marrim shumëN e shpenzuar për këto qira hemodializë edhe në spitalin e Korçës, edhe në absurde, me cilësinë më mizerabël të mundshme spitalin e Sarandës, edhe në spitalin e Kukësit, të shërbimit, me shumën e shpenzuar për të dhe në çdo spital tjetër publik. Që do të thotë se ndërtuar një godinë qendrore, ku cilësia e shërbimit as ai i Kukësit dhe as ai i Sarandës, po marrë dy do të jetë e standardeve ndërkombëtare, në harkun skaje po mund të marrë plot të tjera, nuk detyrohen e 5 vjetëve, nuk ka më asnjë shpenzim për të bërë. më të vijnë në Tiranë, ose të shkojnë në një vend Godina është pronë e kompanisë. Ndërkohë që tjetër ku ka spital privat, por do ta marrin shërbimin me teorinë tuaj do të vazhdojmë të paguajmë qira e hemodializës në një spital publik. Privati do të për gjithë jetën! Është kompania më e madhe bëjë investimin e infrastrukturës që shteti nuk e shqiptare. Po të shikoni kompanitë simotra të bën. Nuk e ka bërë se nuk ka pasur mundësi ta OSHEE-së janë ikona edhe urbane, edhe në bëjë financiarisht, sepse është shumë e kryeqytetet e rajonit, të mos flas për Francën dhe kushtueshme dhe nuk e bën ende sot. Fatura është për Italinë, të cilat i kanë godinat më të e pandryshuar dhe brenda 10 vjetësh e gjithë rëndësishme. Ju thoni mbajini me qira, se nuk ja infrastruktura e investuar i mbetet shtetit. Kjo është vlen të bëhet investimi. e vërteta. Për më tepër, është një investim i bërë nga të Prandaj këto tregojnë, në fakt, shprehjen e ardhurat e kompanisë, jo, ashtu siç thoni ju, me horizontit të mbyllur tuajin për sistemet e gjakun që i është thithur popullit, popullit që ju e administrimit, aq është edhe shprehjen e latë rrugëve me borxhe, e që nuk i thatë kurrë dëshpërimit tuaj në pamundësi për të bërë paguani se një ditë borxhet do të duhet t’i paguash. opozitën. As nuk morët ndonjëherë mundimin që borxhet t’ia Ka plot e plot çështje për të debatuar. Ka plot fshinit, ia latë aty. I thoshit: “vidhni energjinë, na çështje për të sulmuar qeverinë. Por ju shkoni e jepni votën, por borxhin e keni aty”. Këtë nuk ia sulmoni duke u nisur pas emrave, duke u nisur thoshit, këtë të fundit. Por, për t’i shërbyer klientit pas principit, siç keni bërë ju bëjmë dhe ne, duke dhe shërbimi ndaj klientit në atë godinë të re që u nisur pas idesë së ku ka një proces modernizimi është pjesërisht rikonstruksion dhe pjesërisht dhe inovacioni ka një vjedhje të madhe e duke godinë tërësisht e re, do të jetë e standardeve kujtuar se shqiptarët do t’ju besojnë ju e do t’ju europiane. thonë: “Hajdeni ju tani se këta po vjedhin shumë, Këto janë faktet, këto janë shifrat, këto janë hajdeni ju, që keni rënë nga qielli dhe nuk ju provat mbi gjithë këto abuzime të mëdha me të njohim”. vërtetën, me publikun, se me vetveten nuk e keni E fundit, për godinën e re të OSHEE-së. Përsëri problem të abuzoni, vetveten e keni princip të lidhur e sjell këtë këtu për të thënë se gjithmonë me anëtarësinë në Partinë Demokratike, por të ndryshimi midis nesh dhe jush në këto lloj paktën për sa na intereson neve, me të vërtetën, procesesh është ndryshimi mes modernizuesve me publikun, janë të gjitha shifra dhe fakte dhe feudalëve. Ju e drejtuat shtetin me një sistem lehtësisht të verifikueshme, të tjerat janë “dokrra feuda duke e trajtuar Shqipërinë si plaçkë. Tani hini”, siç thoshte ati i Jozefinës! çoheni dhe thoni: Valentina Leskaj – Faleminderit! Pse duhet të ketë një godinë të re OSHEE-ja? Fjalën e ka zoti Berisha, në emër të Grupit Ndërkohë që ju i keni imponuar OSHEE-së të parlamentar të Partisë Demokratike. paguajë qira, vetëm në Tiranë të paguajë qira 400 Sali Berisha – Zonja deputete, 932 euro në vit. Thuajse gjysmë milioni euro në vit Zotërinj deputetë, të paguajë qira. Dhe të paguajë qira për çfarë? Të dashura qytetare dhe qytetarë që ndiqni këtë Për mjedise në dy pallate, në distancë nga njëra - seancë, tjetra. Për ta bërë shërbimin ndaj klientit në Zonja kryesuese e seancës, që tani rëndom në parkimin nëntokësorë të një pallati, duke i lënë mediet sociale po thirresh: “Zonja lokomotivë”, klientët në rrugë, të presin në shi e në diell, sepse Pas një ligjërate, pas një koprolalie të zgjatur
203 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të mërzitshme dhe të mbushur në çdo frazë me 120 milionë euro për 10 vjet. Se ku do të shkojnë gënjeshtra, detyrohem t’u rikujtoj qytetarëve se këto lekë do ta shohim. Për shkak të simotrës, e parafolësi im, që kur ka marrë aksidentalisht cila e pi shumë duhanin (900 tonë kontrabandë), i detyrën, ka udhëtuar sipas sistemit TIMS të mungojnë arkës së shtetit 50 milionë euro vetëm Republikës së Shqipërisë 62 herë jashtë shtetit nga kontrabanda e cigareve. dhe 25 herë të tjera janë të paregjistruara, ka kaluar Simotra tani duhet të marrë shërbimin e pa u regjistruar. hipotekave. Të gjitha investimet që ka bërë ky Ju edhe mund të brohorisni këtu: “Rroftë e qoftë shtet, të gjitha investimet që kanë bërë këta turisti ynë”, por paratë janë të qytetarëve shqiptarë. taksapagues me djersën e ballit këta tani duan t’i Sipas sistemit qëndrimet kanë qenë nga 3 ditë e shesin, t’i bëjnë të paqena. Pavarësisht se arritëm sipër. Sipas të dhënave parafolësi këtu vetëm për standardet më të shkëlqyera në disa nga zyrat e vete dhe enturazhin ka kontraktuar për 8 makina hipotekave, tani do i marrë simotra, siç mori “Jaguar”. Ky i do këto makina “Jaguar”, sikundër shërbimin e shpejtë doganor. Se s’mund ta bëjnë do ato kërpudhat toksike, për t’u eglendisur, për doganierët tanë, po mund ta bëj ajo, sepse klani foto e për kështu, jo se e do luksin ky njeri. Nushi duhet të fryhet dhe duhet të shkëmbejë Këtu para jush u betua solemnisht zoti Eduard pasuri me klanin Koleka. Ndocaj, të cilit i uroj punë të mbarë! Por i kërkoj Milena Harito – Ishim armiq apo jemi miq, se Komisionit të Mandateve të bëj transparencën e nuk u mor vesh? 500 mijë eurove që i ka dhënë Edi Ramës. Nëse Sali Berisha – Tani jeni bashkuar, njëri në politik këto para kanë shkuar për Partinë Socialiste, nuk dhe tjetri në biznes. Jeni në një harmoni them asgjë, por nëse kanë shkuar për oborrin e shpirtërore. Surrelit, absolutisht ky është korrupsion dhe blerje Tani e kam me deputetët e Elbasanit. Para një mandati. viti u vendos që të ngrihet impianti i djegies së Kjo bën diferencë si nata me ditën. Me këtë le plehrave në Elbasan. A e dini si ka përfunduar apo të merret Komisioni i Verifikimit të Mandateve. Zotit jo? 300 mijë euro i paguhen italianit çdo muaj nga Ndocaj i uroj mandatin! Ky moment është për t’u Ministria e Financave duke filluar nga shtatori. A e qartësuar, sepse mbrëmë shqiptarët dëgjuan sesi dini, apo jo? A u tha se ai do bënte investimin dhe një sipërmarrës yni në Itali i jep kryetarit të Partisë do bënte çdo gjë dhe s’keni punë ju? E zgjidhëm! Socialiste 500 mijë euro. Nëse ua ka dhënë Ja ku është vendimi: 300 mijë euro i paguan socialistëve, bravo i qoftë, nuk i them gjë, por nëse kompania italianit nga Napoli. ia ka dhënë për Surrelin, absolutisht do të bëjmë Një hera thanë se do ta merrnin në Zvicër, se të gjithë procedurat. Cila është e vërteta, mbetet ishte impianti i insinerimit më modern. Të gjitha për t’u qartësuar. këto u thanë. E po mirë u bë, u bë. Tani na doli Po, është e vërtetë që ka një biznes “të krejt ndryshe. Tani ky i “lumturuari” tjetër biznesmen lumturuar” deri në qiell në Shqipëri. Po si të mos merr nga thesari i Republikës së Shqipërisë çdo jetë “i lumtur” sivëllau Koço vetëm në naftë janë muaj, nga shtatori, 300 mijë euro pagë. Vëllezër vjedhur këto 2 vjet 100 milionë euro. Si të mos siamez në “lumturi” janë Papuli dhe Carapuli, “lumturohet” ai kur paratë e shtetit i mbijnë nga të Carapuli dhe Papuli: Carapuli ish-kasieri i Partisë gjitha anët, në oborret dhe sipërmarrjet e tij? Ku të Socialiste dhe ish-strehuesi i Edi Ramës, Papuli, mos lumturohet Koçoja! Koço është më i “lumturi” që e strehonte kur ky ikte nga një shtëpi dhe jo vetëm në Shqipëri, por më i “lumturi” në Europë shkonte në një shtëpi tjetër. Pra, këta tani janë si biznesmen. Nuk është vetëm Koço, por është “lumturorët” e tjerë. Këtyre u bien eurot si shiu në edhe simotra, Nushi, përfaqësuesja e klanit Nushi. kokë. Dy klane byroje kishte bregu: klanin Koleka... Iku S’ka asnjeri kundërshtim që OSSHE-ja të ketë ky? Shumë mirë. Sapo i përmenda paratë, e ndërtesën e saj. jemi plotësisht dakord. Por që ta lëshuan nervat. E dimë që kishte rivalitet me klanin marrë Carapuli ndërtesën e OSSHE-së me ofertën Nushi. Krahas klanit Koleka, nga bregu shqiptar më të shtrenjtë, këtë nuk e pranon asnjeri, përveç kishin edhe klanin Nushi. Këto dy klane tani janë Edi Ramës, që është i korruptuar me të. Nuk kam pushteti. ndonjë kundërshti, edhe për kompleksin sportiv E dini ju historinë e saj? Simotra Nushi, që është olimpik, jo! Vendi duhet të ketë, pavarësisht se ka binjakja e Koços në biznes, na fiton check up-in, një rend pune, por që ta marrë Carapuli me ofertën
204 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më të shtrenjtë, këtë se pranon asnjeri. Këtë e merr Pse ligji s’lëviz, por rri sirtarëve? Në çfarë muaji Edi Rama, nuk e merr Carapuli. I merr Edi Rama, jemi tani? A jemi duke hyrë në nëntor tani? Çfarë këto janë biznese “lumturorësh”. Nuk ka asnjeri ndodhi me ligjin e bixhozit, nga marsi e deri tani? kundërshtim që të ketë ambulanca. Edhe Jaguarët, Ku është? Përfundoi në ruletë. E morën ruletat ligjin edhe ambulancat Papuli?! Atëherë, pas binjakëve e bixhozit. Vate edhe ai. siamezë, sivëllait Kokëdhima dhe simotrës Nushi, Nuk kemi kundërshtim, absolutisht, që t’i jepen tani vijnë dy të tjerë: Papuli dhe Carapuli. shërbime sektorit privat. Jo. Por, në qoftë se unë, Shkojmë pak më tej. E morët vesh aferën e more zotëri, të jap shërbimin, do ta bësh ti. Ama të dekoderëve? Jua them unë si është historia. të jap shërbim për të ardhur e për ta bërë tek unë, Historia është se Top Channel është në pikiatë. me gjithë facilitetet e mia, kjo pastaj ka një prob- Po, më falni, ka matës. A do të të jap pasuordin që lem. Ka një problem të madh. Se na u mburr për të shohësh matjen? Top Channel nuk është në hemodializën. Hemodializa edhe ne kemi dhënë. pikiatë për asnjë arsye tjetër, veçse nga Edi Rama, Dhe kemi bërë mirë. Bëni mirë që vazhdoni, sepse i cili, si maniak, dikton çdo fjalë, çdo lajm, çdo frazë ne e gjetëm me dyzet e pesë të sëmurë, e çuam dhe gjithçka. Sigurisht, Top Channel rrudhet dhe në gjashtëqind-shtatëqind vetë. rrudhet. Nga një televizion që ishte lider në lajme, Kjo ishte politikë konstante. Dhe u bë me shkoni shiheni pak se ku është tani. Merrni pak outsourcing, dhe me outsourcing s’kam pasuordin e kompanive, t’ua japin ata që bëjnë kundërshtim. Po si qenka kjo me outsourcing tani, telemetrinë e medieve dhe t’u tregojnë se ku është. brenda në spital? Ah, për të mos ardhur? Jo. Firma (Ndërhyrje nga salla.) është e detyruar të ndërtojë të gjithë infrastrukturën Jo, se keni Filipin mirë ju. Pra, si t’ia bëjmë të e kompletimit, me infermiere, me shërbim, me vjedhim? 3 milionë euro për fukaranë, sadaka, se shtretër, në spital. Ja ku është. Po ku ta di unë se jemi edhe njerëz të mëshirës. Po nëse e bëni për cila është kostoja e shërbimeve spitalore publike? mëshirë, jepini ato 3 milionë për drita; nëse e bëni Nuk themi të mos jepet edhe një herë. Te jepen. për mëshirë jepini për ushqime;nëse e bëni për Plotësisht. Të bëhen outsourcing edhe shërbimet mëshirë jepini ato 3 milionë për ilaçe, sepse këto e tjera te spitalet private, sepse ky është interesi i janë shumë më jetike sesa dekoderi i Dixhitalbit. shëndetësisë në tërësi, por të bëhen sipas Aq më tepër kur është folur e përfolur me qindra rregullave. Nuk kisha ndër mend të flisja, por tani herë se vetë Rama është aksioner te Dixhitalbi. na del se kjo shtë bërë outsourcing për t’u bërë në Nuk e di, këto janë thënë me qindra herë. spitalet tona. (Ndërhyrje nga salla.) Ah, jo! Dale këtu! Outsourcing duhet të bëhet E dini si është puna? Humori është faza e në spitalet e tyre. Ose, hajt t’i mbyllim. T’i mbyllim parangordhjes e diktaturës. Po, kështu e ka spitalet tona. diktatura. Në fund zhyten në humor dhe ikin. (Debat në sallë) Deputetë të nderuar, kur erdhën në pushtet këta Zotëri, a e di se kemi një spital rajonal në të zotërinj, betejën e parë këta bixhozxhinj e nisën gjithë Shqipërinë? A e di ti se kemi një spital rajonal me lojërat e fatit, nxorën shpatën dhe thanë se do në Fier, i cili është çerek ore nga Lushnja? t’i shfarosnin, vetëm sa nuk krijuan ministrinë e (Debat në sallë) virtytit. Unë po prisja që të shpallnin edhe dikasterin Jo, jo, këtë po të them unë tani. e virtytit kundër lojërave të fatit. Atij, ku është ai? Prandaj, në qoftë se bëjmë garë për korrupsion, Iku?! Atij, ia vranë ortakun, duke folur me për vjedhje, kjo është garë. Kompania e ministrit badigardin e tij. Kjo është një lloj prite, për të cilën gdhin me 125 mijë dollarë. Lumturohet kompania i kërkoj prokurorisë ta hetojë deri në fund. Ortaku i e Sinanit, se nuk quhet më Beqaj, por quhet Sinan. tij është vrarë duke folur me badigardin e tij. Lumturohet kompania e Sinanit me 12 milionë Vazhdon historia: filloi Olsi me klanin e vet, u euro. Por, në botë s’ka vjedhur kush në këtë bashkua edhe me Hakmarrjen për Drejtësi në Vlorë mënyrë. Se ju në çdo hap, në çdo fjalë, në çdo akt dhe në Tiranë. Tani më thoni pak: a nuk solli qeveria vetëm po vidhni. S’mund të ndodhë kund në këtë një ligj në parlament në mars? Ku është ai ligj? mënyrë. Më thuaj, more zotëri, ku është ligji? Tani, ky ishte biznes i lumtur, që lumturohet, Po edhe me ty e kam, se edhe ti socialist je. por biznesi tjetër është në mjerimin më të madh. Ja, t’i them atij: ku është ligji? Ai del e përsërit shifra këtu, që të gjitha trillime. As
205 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dhe një qindarkë, as dhe një qindarkë e vetme nuk Ku janë? Pse s’vijnë? Po sigurisht, kur shohin është shtuar në sigurimet shoqërore nga punëtorë se si e bëni gjahun e shtrigave, se si dilni me shtesë. As dhe një. Shkoni e merrni, ngarkoni, o megafon ndaj “Banker”, që është kompania, zotërinj, që t’jua thotë këto gjëra! taksapaguesi numër 1 në Shqipëri. Papunësia po rritet me shpejtësi të madhe. A e (Debat në sallë) dini se studimet e fundit japin shifra të llahtarshme A bëri gabim? Po, sigurisht që bëri gabim. Bëri për të rinjtë? Janë 70% të papunë. Sepse ne gabim, pa diskutim, por shkohet në mënyrë blejmë “Jaguar” dhe dekoder. Sigurisht. A e dini ju tregtare. Nuk del Kryeministri me megafon, sikur se nuk ka një investim të huaj, në mënyrë abso- të ishte... lute tash dy vjet? Cilat janë? Dil e thuaji! Të gjitha (Debat në sallë) investimet e këtyre dy viteve janë të kontraktuara Këto janë akuza të turpshme. para vitit 2013. Pa përjashtim. Nxirre tjetrën! Cila Ai është taksapaguesi numër 1 i Shqipërisë. kompani? E kam thënë dhe e them prapë: vetëm Absolutisht, në rastin e Marinzit, isha me qytetarët “Call Center”-a kanë ikur 49 nga Shqipëria. e Marinzit, me të drejtën e tyre. Por, në këtë rast, Banka e Shqipërisë informon se janë larguar qeveria nuk shpall armiq, por insiston në të drejtën nga Shqipëria 3 miliardë dollarë. A e dini ju sa e ka e qytetarëve të vet dhe stop. Kosova rritjen ekonomike? Mësojeni: e ka 4%. A e (Debat në sallë) dini sa i ka të ardhurat mbi planin, në tetë muaj? Pra, do t’ju vijë juve kush nga Kanadaja? Asnjeri 800 milionë euro. nuk ju shkel juve këtu. Po marr Kosovën këtu, s’po marr Maqedoninë, Valentina Leskaj – Zoti Hoxha, respekto etikën! e cila për klimën e biznesit qëndron në një nga Zoti Hoxha, mos e ndërprit seancën! pozicionet më të mira. Më të mira. Le të marrim (Debat në sallë) leja e ndërtimit. Është, por s’është krejt. Pse s’është Folët ju i pari. Po, po, unë jam këtu dhe i shoh krejt? Jua them unë juve. Merrni e studioni të gjithë. pozicionin që kemi pasur ne. Kishim një faktor. Leja Sali Berisha – A ka mundësi tani të vazhdojmë? e ndërtimit ishte 400 ditë. 400 ditë, sepse ishte (Debat në sallë) Edi Rama kryetar bashkie. Kjo është e vërteta Pra, këta biznesmenë, mjerohen, sepse kanë absolute. Iku Edi Rama, e shkurtuam, Shqipëria u klimën më armiqësore ndaj tyre. rrit me shpejtësi në përmirësimin e klimës. Tani (Debat në sallë) erdhët ju dhe zbritëm 35 vende më poshtë. Kur foli zotëria, nuk ia preu kush fjalën. Ajo që është shqetësuese, është se nuk tregoni (Debat në sallë) dot, në dy vjet, një kompani të huaj serioze, që të Valentina Leskaj – Atëherë, kolegë deputetë, ketë investuar në Shqipëri. Në mënyrë absolute le të mbarojë deputeti Berisha. asnjë. Asnjë. Sali Berisha – Pra, këta janë biznesmenët, pa Po si mund të vijnë kompanitë e huaja, kur folur këtu për qindra e mijëra të tjerë, që rropaten Hoksift bëhet çështje në të gjitha instancat. Një nga mëngjesi deri në darkë, në këmbë, në një derë menaxher i shkëlqyer i aeroportit bëhet çështje në dyqani, për të mbajtë familjen, dhe të cilëve u të gjitha instancat e qeverisë gjermane. Dhe pse? shkojnë në mënyrë çnjerëzore, absolutisht deri në Se del ministri e i thotë: “Pesëmbëdhjetë ditë ke. tetë herë në jave, agjentë rrugaçë, që shkojnë dhe Ose të pranosh këtë ose...”. Çfarë “ose”? ka një i gjobisin tetë herë rresht, duke i detyruar të mbyllin kontratë ai. S’është e imja. E ka firmosur Fatos dyqanin. Freshistë që paguhen si spiunë të Nano. tatimeve, që rrinë në prag të derës për të akuzuar (Debat në sallë) ata, policë grabitqarë, që dalin dhe ua mbledhin Edhe unë mund të kem vërejtje, por unë fshatarëve me kamion rrushin, por s’ua prekin respektoj kontratat. Ndaj u detyrua zonja t’ju thotë zarzavatet, që nuk u duhen. Se e duan për raki. se nuk ndryshohen kontratat, nuk ndryshohen (Debat në sallë) afatet. Vazhdoni me megafon ju. Vazhdoni. Por Absolutisht është e vërtetë. gjerman që të vijë e të investojë në Shqipëri, nuk Pra, jeni lëshuar si lukuni e paimagjinueshme do të ketë, nëse vazhdoni kështu. As francez, as mbi ata, të cilët prodhojnë kafshatën e gojës për anglez, as amerikan, as italian dhe asnjë tjetër. qindra e mijëra shqiptarë. Po i mjeroni si kurrë (Debat në sallë) ndonjëherë.
206 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Nuk është se ishin të lumtur, sepse me djersë E kam këtu me vete. Të lexoj se çfarë thotë Merita. e me mundim të madh e siguronin jetën, por në ( I drejtohet një deputeti në sallë.)Ti, zotëri, ke këtë mënyrë siç po silleni ju ndaj tyre, me këtë një gjë. Ti u ke thënë njerëzve të tu të afërm, dhe klimë armiqësore, me këtë frymë armiqësore, ke bërë mirë, që çdo firmë e ke vendosur me urdhër kryekëput policeske, s’po lini njeri të jetojë më në të Edi Ramës. Dhe ke thënë një të vërtetë. Prandaj këtë vend. rri tani, se ti në çdo fjalë një hajni nxjerr. Unë ju garantoj juve, se do të bëjmë gjithçka Pra, për klimën e biznesit flasim këtu. Ju thoni për të qartësuar Europën, se shkaku themelor i këtu një investim. As edhe një të vetëm nuk keni. eksodit dhe i kërkimit të azilit politik është kjo qeveri Ku i keni? Përkundrazi, siç ikën, do ikin edhe më e keqe, me politikat e saj çnjerëzore, me politikat shumë. Unë, duke denoncuar këtë situatë si të e saj antibiznes, me politikat e saj të kontrollit pashpresë, duke denoncuar këtë mazhorancë, e policor të çdo gjëje. cila faktikisht ka rënë, e cila faktikisht mbahet vetëm O sukses imagjinar dhe i gënjeshtër! Po merrni me vjedhje dhe asgjë tjetër, prapë u bëj thirrje pak të ardhurat doganore. Pas njëzet vitesh, për shqiptarëve që të bëjnë një analizë, të shpëtojmë herë të parë, janë më të ulëta se një vit më parë. sa më parë nga kjo klikë, se vendi po rrokulliset Pa merrni pak eksportet, të cilat në vite kanë pasur në mënyrë të pandalshme. rritje me 50% e 60%. I keni nga shtatori në shtator Së fundi, dua të shpreh qëndrimin tim. 4% më të ulëta se një vit më parë. Mbështes plotësisht çdo hap që ndërmerret në Vazhdoni betejën! Futuani flakën! I përzini si mbështetje të refugjatëve, duke i kërkuar BE-së armiq! të studiojë në Shqipëri të gjitha shkaqet që Më shkruante një devolli, më jepte edhe emrin: shndërruan shqiptarët në popullin azilkërkues të “Me makinë filani, që është i partisë. Pret dru dhe dytin mbas Sirisë. i shet me makinë. E jo më pak se 40 mijë lekë Duke e mbyllur, dua të përshëndes metrin. Ndërsa policët e tatimorët rendin mbas atij përzemërsisht të gjithë të zgjedhurit e Luginës së që transporton me gomar dhe i kërkojnë kuponin”. Preshevës, të cilët në një akt historik, më një Dhe është absolutisht e vërtetë. Ju po përgjegjësi të lartë, dy ditë më parë shpallën shkatërroni çdo gjë, në çdo aspekt. Para pak ditësh autonominë e Luginës së Preshevës. Shqiptarët filloi arsimi. Në kushtet më të vështira. Pesë milionë e Preshevës janë absolutisht qytetarët më të euro për t’u shpërdoruar me Carapulin, ministrja e shtypur, më të diskriminuar, më me pak të drejta Edi Ramës, që e ka çuar për ndjekje penale në Europë. Ata luftuan për të drejtat e tyre. Një sekretarin e përgjithshëm. Po atij mirë ia kanë bërë, marrëveshje u arrit midis tyre dhe qeverisë serbe, që ka firmosur për ministren. Shumë mirë, e madje e ndërmjetësuar nga NATO. Qeveria e Serbisë e të përgjigjet deri më një. ka shkelur nen për nen dhe pikë për pikë Po më thoni një shkollë të ndërtuar! Më thoni marrëveshjen. Korpusi i Xhandarmërisë, njëri nga pak një ngrohje të rregulluar! Më thoni pak një korpuset e Xhandarmërisë serbe, është i dislokuar auditor të rindërtuar! për t’i intimiduar, për presion dhe terror ndaj tyre Çfarë më thotë një qytetare shkodrane, e në Luginën e Preshevës. Autoritetet serbe kanë martuar në Ulqin? Kam marrë diplomë, thotë, te ndjekur dhe ndjekin një politikë konstante të një institucion që quhet “Argent”. E mbyllën, thotë. spastrimit etnik të shqiptarëve në këto komuna. “Tani, erdhi puna që të legjitimohemi për master”, Qeveria serbe në takimin e OSBE-së u zotua, kur më thotë kjo zonja, që quhet Merita. “I shkruaj një ne hoqëm veton, dhe në mos gaboj zoti Haxhinasto letër zonjës Pustina – në mos gaboj – punonjëse ka qenë përfaqësuesi, dhe bëmë të mundur që të në drejtori, e i them: zonjë, unë kërkoj këtë e këtë”. merrte kryesimin, pasi na ndërhynë dhe miqtë Përgjigja: “Shkolla juaj është e mbyllur. Nuk njihet”. bashkë me Zvicrën, se do të njihte diplomat. Gjer Zonja merr e i çon raste të tjera, të cilat ishin njohur, sot nuk i ka njohur, madje katër ditë më parë ata të cilave u ishte dhënë e drejta për master, sepse bënë bllokimin dhe akoma s’kanë lejuar kishin paguar. Ndërsa zonja në fjalë, një grua me shpërndarjen e librave shqip në Luginë. dinjitet, nuk donte të paguante. Ajo donte atë që i Ka një raport nga OKB, sado që i vjetër, i cili takonte me ligj. Po kësaj ministria e korrupsionit i konstaton aty një diskriminim të shkallës më të thotë se nuk e njohim diplomën. Asaj që paguan i lartë. Në këtë kontekst, unë vlerësoj shumë aktin thotë shko vazhdo. Është shumë e vërtetë kjo gjë. e tyre, një akt drejt lirisë, një akt që do ta bëjë
207 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Serbinë më të lirë, më demokratike. Natyrisht në nga trutë apo jo! Dhe i dha të drejtë kompanisë mënyrë të prerë nuk mbështes asnjë kërkesë për gjermane. Çfarë të bënim ne? Njohëm vendimin e ndryshim të kufijve me dhunë, por të gjitha në gjyqit për kompaninë gjermane, po e them dhe një kuadrin e Konventave Evropiane, në kuadrin e herë, më e madhja në Europë në këtë fushë. Kjo Kushtetutës së Serbisë dhe u them miqve tanë është historia. Kjo kontratë u rinegociua për 5 muaj atje se duhet të jenë të kujdesshëm, se nuk mund që të përmirësonte kushtet për qeverinë shqiptare, të jemi në asnjë mënyrë në sintoni në asnjë kontratë ku kishte shpallur gjykata fituesin. U rrethanë me ndonjë dëshirë të nacionalizmit serb. rinegociuan kushtet. 5 muaj kemi negociuar me Interesi kombëtar i shqiptarëve është konsolidimi kompaninë që të përmirësonim kushtet, që ata t’i i këtyre kufijve. Në kuadrin e këtyre kufijve bënin ato gjëra që kishin premtuar, nga 2 vjet t’i Presheva autonome si rajon, mund të gjejë spektrin bënin në 6 muaj. Kompania ka filluar punën sot. më të gjerë të lirive dhe të drejtave që meriton. Ashtu siç rinegociuam plot e plot kontrata të tjera Unë ftoj parlamentin shqiptar, të mbështesë që na i latë ju bashkë me Zenin. Rapiscan-it i këtë akt me një rezolutë. Natyrisht dhe një herë përgjysmuam çmimet e kontratës që bëtë po prapë shprehem, në këtë kuadër, në kuadrin e ju. E dini këtë besoj. Konventave Europiane, të Autonomisë Lokale dhe Tani të vijmë te dekoderat. Ata dekodera që Rajonale, në kuadrin e Konventës Europiane për përmendni ju nuk ka se si të përdoren për qëllimin Minoritetet, në kuadrin e Kushtetutës së Serbisë, që përmendët ju, pra për të marrë stoqe dixhitalbi. Republikë në të cilën ata jetojnë. E dini pse? Është shumë e thjeshtë. Në fakt është Valentina Leskaj -Për replikë e ka ministrja pak e ngatërruar. Kemi nxjerrë një VKM, e cila Harito dhe më pas zoti Taulant Balla. vendos standarde, që janë sot dy herë më të larta Milena Harito – Tani që u more me stërgjyshin sesa standardet që kanë të gjitha rrjetet e tim, dije se ai ka qenë anëtar i kabinetit të qeverisë transmetimeve dixhitale në Shqipëri. Pra, asnjë së Fan Nolit. Më vjen shumë mirë, por këtë fakt dekoder i futur deri më sot në Republikën e harrove ta thuash. Në fakt, në atë kohë unë nuk e Shqipërisë nuk i plotësonte këto kushte. Pra, këto di se ku ka qenë stërgjyshi yt, preferoj mos ta di kushte janë dy herë më të larta. Janë standardet se ku ka qenë. aktuale europiane me të cilat do të kenë benefitin Të vijmë te çështja. Një gjë nuk kuptohet. Si të gjithë qytetarët shqiptarë. Do t’jua shpjegoj deri dilni kundër procedurave që i keni bërë vetë? Keni në fund, e kam për detyrë. Për këtë punë jam unë. bërë vetë procedurën e dixhitalizimit të RTSH-së. Po i qaj hallin Dixhitalb-it. Si e harrove ti që ky E di kur e keni bërë, kur e ka mbyllur ministri yt? televizion, që është vërtet më i miri në Shqipëri, Në 17 qershor të vitit 2013. 5 ditë para zgjedhjeve që ka futur metodat më inovative në Shqipëri? A ai e kishte mendjen të mbyllte procedurën e ishe ti ai që i vure 5 milionë euro gjobë dhe i çove tenderit. U mbyll procedura e tenderit, u shpall policët tek dera? Apo nuk ishe ti? Apo ishte ndonjë fituese kompania gjermane, më e madhja në tjetër? E ke harruar! Mosha bën të vetën! Dhe Europë, që merret me këtë punë. Çfarë bëri qeveria harrohen gjërat, e kuptojmë këtë gjë. jote, ministri yt? Ai mori një këshilltar neozelandez, Gjëja e fundit që do të them: 84 mijë familje në një javë para zgjedhjeve. Se ku e gjeti, ai e di! Ai nevojë janë në Shqipëri. Si i do këto familje ti? I do tha se nuk e njihte fituesin, kompaninë gjermane pa televizion fare? Unë e kuptoj që ti i do pa që ka shpallur Komisioni i Vlerësimit të Ofertave, televizion, që të lexojnë edhe ato ndoshta shkrimet që e kishte përcaktuar po ai vetë. Dhe a e dini si e tua në facebook. Këto familje do të kenë tha? Po e bëj si mbreti Solomon. Ziheshin dy gra mundësinë të marrin transmetime dixhitale ashtu për një bebe, i tha: “Mos u zini, por ndajeni siç janë normat europiane, sepse ne nuk jemi si përgjysmë”! Kështu e bëri dhe ministri yt. Ai tha se ju. Ata janë të gjithë njëlloj për ne dhe këto familje po shpallte fitues numrin 1 dhe numrin 2. Në në nevojë kanë të drejtën të kenë televizion pa historinë e tenderëve të shtetit shqiptar nuk ishte pagesë, dhe pikërisht këtë po bëjmë ne. Po u parë ndonjëherë kjo gjë. Ai tha se po shpallte dy ofrojmë televizion pa pagesë. Nuk kanë nevojë të fitues. Kështu më do qejfi, u shpreh, si Solomoni. shkojnë të marrin televizion me pagesë as te Kjo ishte historia e tenderit që bëtë ju. Çfarë Dixhitalbi, as te Klani as te njeri tjetër. Do të kenë bëri kompania gjermane? Shkoi në gjyq dhe dekoderë të rimbursuar nga shteti, ashtu siç e gjykata u shpreh nëse ishte në terezi ky ministër parashikon strategjia. Kjo është një politikë
208 Legjislatura e 8-të Viti 2015
europiane. Kështu ka ndodhur në të gjitha vendet (Ndërhyrje nga salla) dhe kështu do ta bëjmë edhe ne. Jo, një familje janë ata. Faleminderit! Dhe tani mund të vazhdosh të Prandaj, edhe kur fola për klanin Koleka, kisha merresh me stërgjyshin tim. Jam shumë krenare parasysh Spiro Kolekën, një xhelat i vërtetë i për këtë! inteligjencës teknike shqiptare. Kisha parasysh Valentina Leskaj – Po, zoti Berisha për replikë. nipin e tij, që mashtron dhe thotë se është votuar Sali Berisha -Së pari, dua të sqaroj se këta për Fidel Kastron. janë një klan. Gënjen ai, gënjen dhe kjo. Gënjen (Ndërhyrje nga salla) kushëriri, gënjen kushërira. Në asnjë rrethanë dhe në asnjë udhëzim. Doni Lidhur me tenderin. Ju e mbajtët 2 vjet. Bëtë t’i kaloni me gënjeshtra. Të nxjerrë udhëzimin. çdo gjë që të mos zbatonit vendimin e gjykatës. Valentina Leskaj – Po, zoti Balla. Kur jua nxori kartonin e kuq dikush tjetër për të, Taulant Balla – Zoti ish-Kryeministër, atëherë u detyruat të paloseshit. Ai e fitoi tenderin Së pari, dua të bëj një replikë me ministren e dhe me gjykatë dhe ju nuk ia jepnit. Dhe procesin qeverisë sime. gjyqësor ju e ndoqët deri në fund. E ndoqët për Zonja Ministre, të lutem shumë, për atë ministrin llogari tonën apo tuajën ju atë? E para. e Sali Berishës, shko nesër në prokurori dhe bëjë E dyta, nuk është mirë të shesësh injorancë një kallëzim penal për atë tenderin. Të shkosh këtu. Të kesh dekoder, nuk do të thotë se e merr nesër në prokurori, të çosh dokumentet e tenderit, në dixhitalb. Janë aparate në radhë të parë. Janë ku ky dhe ministri i vet, sigurisht janë të zhytur. aparate televizive. Mësoje se në radhë të parë janë Kjo, nëse nuk e keni bërë ende, sepse nëse e keni aparate! Ka aparate dixhitale, ka aparate analoge. bërë, keni përgëzimet e mia! Mësoje, se nuk e di. Së dyti, për sa i përket parafolësit, ta kam thënë Së fundi, në qoftë se ju doni ta hapni atë, u shpeshherë, zoti Sali: unë kam moshën e fëmijëve blini televizorë dixhitalë. Blijuani! Atëherë t’i blejmë të tu. Po të ishe ti babai im, unë nuk do të lija të Dixhitalb-it dekoderin. Shkoni në Dixhitalb. Merreni dilje nga shtëpia, për budallallëqet që flet gjithë në Dixhitalb! Vazhdoni! ditën këtu. Prandaj, edhe këtu ju keni rënë brenda. Kjo Të lutem, qëndro! Nuk kam asnjë fyerje, të është një vjedhje e radhës. Nuk është nga më të betohem! Kam vetëm argumente për ato që the ti. mëdhatë, por është një vjedhje e mbuluar me Fole këtu për jaguarët. vellon e mëshirës. Po këtë super makinën këtu, ku të ta çojmë ty? Për sa i përket gjyshit, do të them dy fjalë. Do të ta falim me vendim Kuvendi? (Ndërhyrje nga salla) Ti, Sali, bleve 700 mijë euro një makinë për vete, Gjyshi yt ka qenë shumë më tepër se aq. Ai ka ndërkohë që e gjithë qeveria, futur këtu edhe qenë i ngarkuari i qeverisë së Sulejman Delvinës nënkryetarët e Kuvendit, futur edhe autoritetet e në luftën e Vlorës. Për këtë arsye, Partia tjera kushtetuese, me gjysmën e këtij çmimi do të Demokratike, bashkë me parti të tjera, i kanë dhënë marrin shërbim transporti për dy vjet bashkë, pra atij një dekoratë dhe e kanë nderuar. E ka merituar saç bleve ti një makinë. Ikën edhe kjo e tenderit plotësisht, por gjyshi yt ka pasur një fatkeqësi të tjetër. Shikojini këto pajisjet këtu! madhe. (Ndërhyrje nga salla) Nuk them se është Milena. Është Spiro Koleka Do të flas edhe se sa e ka blerë ajo zonja aty, tjetër, sepse të dy kanë qenë spiro, apo jo? Spiro makinën e Kuvendit. Koleka, ta dish ti, ai tjetri, jo gjyshi, që është daja i Shikoni çfarë ka bërë me këtë elektronikën këtu, atij, ka qenë xhelati më i pamëshirshëm i kjo zonja! inteligjencës teknike shqiptare. E gjithë inteligjenca Kuvendi i Shqipërisë, përmes një tenderi perëndimore teknike shqiptare është ekzekutuar ndërkombëtar, të njoftuar edhe në gazetat “Nju Jork me firmë të Spiro Kolekës. Ai është njeriu, që edhe Times”, “Washington Post” e të tjera me radhë, ka në vitin 1990 do të bërtiste në Byronë Politike: hapur një tender për blerjen e këtyre pajisjeve “Futuni tanket studentëve!”. Edhe ky ishte Spiro elektronike, të cilat sot nuk punojnë. Pasi u hap Kolekë. Natyrisht, gjyshi yt kishte fatkeqësinë të faza e tretë e tenderit, ai nuk u bë më publik, por u kishte një njeri të tillë pasardhës, por të dy ishin bë negocim pa shpallje në zyrën e zonjës dhe në spiro kolekë. një hotel në Napoli, sepse kemi marrë një kompani
209 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nga Napoli këtu. Na e ka lënë kjo, Manushaqja. humb një tender, ka një konferencë për shtyp te Pra, kemi marrë këtë elektronikë, që sot nuk punon. PD-ja dhe ankohen pse iu dha kësaj apo pse iu Më e bukura është se sot çohet dhe ankohet për dha asaj kompanie. foninë, Manushaqja. Pse ky zotëria nuk del një ditë nga ai përroi i Zonjë, ankoheni ju për makinat? Thuaju pak vet psikik dhe të shohë se cilat janë arsyet, që Sali shqiptarëve: sa e ke blerë benzin e Kuvendit? Një Berisha sot ka zyrën më të shtrenjtë, me pajisjet benz që kushton mbi 50 mijë euro, e bleve për 8 më të shtrenjta dhe në godinën më të shtrenjtë të milionë lekë të vjetër. Një qeveri që e dinte që po vendit. Si ka mundësi? Apo, sepse Gener 2-shi humbiste, ja çfarë bëri. Asnjë qeveri në botë nuk e është kompania e cila, kur unë e denoncoja Sali bën atë që bëri ajo qeveri: u shitën makinat e shtetit Berishën këtu në këtë sallë: “Si ka mundësi Sali, ministrave, zëvendësministrave e deputetëve. Na që kompania që merrte licencën për të bërë një çove letër. M’u drejtove edhe mua: “Do ta blesh fabrikë çimentoje, kishte të njëjtën rezidencë me makinën”. Unë nuk e blija makinën me atë çmim banesën e Sali Berishës?” Saliu sigurisht, qesharak. Nuk doja ta blija, sepse nuk doja të vazhdonte me fyerjet, me zhelet e të tjera me bëhesha pjesë e një hajdutërie, për të cilën ti dhe radhë. shoku yt i bankës jeni simbole. U shprehët këtu për shikueshmërinë e Fole këtu për impiantin e plehrave. Hajde, Sali televizioneve private në këtë vend. nesër në Elbasan dhe shikoje çfarë po ndodh. Po, Peng e ke Top Channal-in, por shqiptarët kanë ka një tender të zhvilluar nga Ministria e Mjedisit, një shprehje, që nuk po ta them. Top Channel por nuk ka lidhje fare me impiantin e plehrave. Ka ngelet, sigurisht, kanali më i mirë në këtë vend. lidhje me shërimin e qytetit të Elbasanit nga Arsyeja është shumë e thjeshtë: sepse është me pisllëqet, sepse bëhet fjalë për transportin e të shqiptarët dhe nuk është me asnjë parti politike. gjitha plehrave, nga fusha aktuale e plehrave, atje Harrojeni që Top Channal-i të jetë me të majtën ku digjen dhe ku tymi mbyt jetët e pafajshme të apo me të djathtën! Ai është me qytetarët. qytetarëve të Elbasanit, në impiant. Gënjeu. T’ju Ka mbaruar koha, kur ti, Sali, i ushqeje vij turp! E latë Elbasanin në mes të plehrave dhe televizionet me reklama shtetërore. Gjeje një tani që po pastrohet keni gojë dhe flisni: pse po ministri publike, që ushqen vetëm një televizion, hiqen plehrat nga aty ku janë dhe po shkojnë në siç bëje ti, Sali? Ti ke dhënë 19 milionë dollarë për impiant? 4 vjet, për reklama shtetërore. Më vjen keq që Pse është i shqetësuar Sali Berisha për prokuroria nuk u tregua e fortë për të përballuar çështjen e tenderëve? edhe presionin e këtyre televizioneve të ushqyera, Del Edmond Spaho dhe kur del ai, mua më të Saliut, për ta çuar këtë çështje deri në fund. Po kujtohet një Spaho, që drejtonte KPP-në, një njeri ta kishte çuar deri në fund, një pjesë e mediave në që nuk kalonte asnjë tender pa u derdhur 10 %- Shqipëri nuk do të kishin problemin që kanë sot. shi. Më kujtohet përsëri KPP-ja, ku goca e Sali Sa për lojërat e fatit, është e drejtë që ligji “Për Berishës vendosi një vajzë të zyrës së vet lojërat e fatit” duhet të vijë sa më shpejt në Kuvend. avokatore, që të bënte të gjitha gjyqet e tenderave. Por ty, Sali, të mirëkuptoj shumë mirë si babë për Më shqetësues sot është një fenomen shumë i bir, kur flet me dhimbje për lojërat e fatit, sepse e rëndë për një parti politike. Sot foltorja e PD-së, di që kur unë të thosha këtu që yt bir kontrollon foltorja zyrtare e një pjese të opozitës në Shqipëri, pika të caktuara bastesh apo lojërash elektronike, sepse prej kohësh e kanë humbur të drejtën për ti shpërtheje në fyerje të paimagjinueshme. Të të qenë opozita zyrtare e këtij vendi, përdoret si mirëkuptoj, sepse kam moshën e fëmijëve të tu sulm politik kundër autoriteteve konkurruese për dhe e di se çfarë do të thotë për një baba t’i dalin çdo tender që bëjnë. Kjo e ka një shkak. fëmijët nga duart. E kemi paralajmëruar një vit e gjysmë më parë Sa për tenderin e famshëm të hemodializës, që do t’ju fillojnë dhimbjet dhe tani që ju kanë filluar nuk ka asnjë sekret. Kompania e paraqitur në dhimbjet, sepse nuk ju vjen më 10 %-shi, filloni e koncesionin partneritet publik-privat, është bërtisni. Kur tenderin e fiton “Gener 2”, kompania kompania e Spitalit Amerikan, një sipërmarrje e e të birit të Sali Berishës bashkë me Saliun brenda, suksesshme për një pjesë. Ajo që ngelet në nuk ka ankesë nga foltorja e PD-së, sapo Gener memorien e këtij vendi, është se Spitalin Amerikan 2-shi apo disa të tjera, që do t’jua bëjmë publike, e ngrite ti, Sali, dhe e mbështete. Hapësirat e
210 Legjislatura e 8-të Viti 2015
spitaleve publike ia dhe këtij spitali, por se prishesh atë zhvillim pozitiv, sepse nëse ky, Sali Berisha, ti në pazare, ky nuk është shqetësimi ynë; se nuk do ta kishte dashur ndonjëherë Preshevën, të vë më ti gjoba, as ky nuk është shqetësimi ynë. paktën do ta kishte vizituar një herë të vetme si Unë, si deputet i këtij Kuvendi, kam vetëm një kryeministër. Të paktën, një herë të vetme, do të interes, që hemodializa të jetë për çdo qytetar kishte çuar një abetare si qeveri në Preshevë. shqiptar, pranë shtëpisë ku jeton, sepse në kohën Kurrë! Asnjëherë, në 8 vjet, as nuk shkoi dhe as tënde, Sali, dhe në këta 2 vjet për banorët e nuk çoi një abetare të vetme në Preshevë. Dhe Përrenjasit ka vetëm një shpresë, që hemodializa ky është fakti më drithërues për një lidhje të të bëhet në Strugë, sepse nuk e bëjnë dot as në hershme Sali – UDB, që qenka lidhja më e fortë Elbasan dhe as në Librazhd. Tani që vjen në që nuk prishet kurrë. Librazhd, çohesh ti, Sali, dhe ankohesh. Faleminderit! Sa e rëndë që është, sepse çdo fjalë që ti nxjerr, Valentina Leskaj – Zonja Topalli, urdhëroni për të kthehet në bumerang. replikë! Dole këtu të mbroje kontratën koncesionare të Jozefina Topalli - Në respekt të opinionit aeroportit të Rinasit. Edhe te biletat paske marrë publik, sepse, siç e kam thënë, nuk u përgjigjem lekë, o i shkretë, sepse përballja e drejtë e ministrit këtyre, që janë nën 150 centimetra të gjatë, tenderi të Transporteve me kompaninë ka në themel uljen për foninë, për dixhitalizimin me finger pree të e çmimit të biletave. Ti udhëton në “bussines class” sistemit, i cili është instaluar këtu, është bërë në dhe nuk e di sa janë çmimet. Nuk e ke paguar vitin 2007 nga një kompani, e cila është kompani ndonjëherë vetë biletën, ta paguajnë gjithmonë, lider në Europë, e cila ka vendosur të njëjtin sistem por të gjithë qytetarët shqiptarë e dinë që biletat në Parlamentin Europian në Strasburg dhe në në aeroportin e Rinasit janë më të shtrenjtat, për Parlamentin Europian në Bruksel, në Camera shkak të taksave dhe për shkak të monopolit që italiane në Romë dhe në senatin italian. ka kjo kontratë. Unë kam qenë shumë krenare që administrata Nuk ka rëndësi kush e ka firmosur i pari apo ime ia ka arritur të vendosë një ndër sistemet më kush e ka konfirmuar i dyti, sepse ke qenë ti, Sali, moderne. Kështu që kur godet në atë që ka qenë që e ke konfirmuar përsëri këtë kontratë një histori suksesi, ti e di pse e bën, por nuk të koncesionare. E rëndësishme është që ti të mos ngjet. bësh hyzmetin e koncesionarit, por të bësh Sa për makinat, ajo është një ndër reformat hyzmetin e qytetarit. Bashkohu me iniciativën e më të mëdha që është bërë për uljen e drejtë të qeverisë, me qëllim që të mbështesim shpenzimeve, duke u hequr deputetëve privilegjin negociatat për heqjen apo për uljen e një pjese të për të pasur makinë, duke ua mbajtur atë dhe për taksave që aplikon ky aeroport, duke e bërë t’i harxhuar për çdo gjë tjetër që i shkonte aeroportin e Rinasit, aeroportin më të shtrenjtë në parlamentit me miliona e miliona lekë të Europë. taksapaguesve shqiptarë. Sa për Bankersin, nuk ka qytetar shqiptar që Absolutisht, jam krenare që u kemi hequr nuk e di se ti je llucë, kokë e këmbë në atë kontratë. deputetëve makinat dhe të gjitha shpenzimet që Mjafton vetëm një element: 11 vjet pa paguar asnjë vinin për shkak të mbajtjes së makinave. Ishim të taksë në buxhetin e shtetit. E besoni ju që 11 vjet vetmit deputetë, si të ishim në vendet afrikane, që kjo kompani dilte me humbje, dhe meqenëse dilte i kishim makinat të paguara nga parlamenti. Kam me humbje nuk kishte para ti paguante Saliut? Po, bërë shumë mirë që ua kam hequr deputetëve por nuk i paguante nga arka e shtetit, aty ku duhej makinat. Në fakt, me iniciativën e qeverisë dhe me ta detyronte qeveria, siç bën sot qeveria, por i vendim të Këshillit të Ministrave, sot asnjë deputet paguante në arkën familjare të Saliut. nuk ka makinë nga parlamenti dhe janë shkurtuar E fundit, ministri i Jashtëm, sigurisht, do të bëjë e kursyer miliona lekë. parashtrimin e tij për çështjen që u ngrit, për sa i Për makinën time. Unë kam qenë 8 vjet përket Preshevës, por dua të them një gjë: Sali, ti Kryetare e Kuvendit. Në bazë të ligjit që ka bërë mbetesh një UDB-ist i thekur, i fundit, ndoshta qeveria dhe maxhoranca socialiste, çdo ish- agjenti që i ka mbetur atij shërbimi famëkeq. I kryetar parlamenti, çdo ish- kryeministër, çdo ish- fundit! Je njeriu që nuk heq dorë sa herë që ka një president ka një status të veçantë për 3 vjetët në zhvillim pozitiv. Del gjithmonë Saliu për të prishur mbarim. Status që i takon edhe çdo deputeti pasi
211 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
lë mandatin e deputetit. së shpartalluar, për të cilën neve na bëhet mirë që Makina që nxirret nëpër media apo makina për ju të dy të qëndroni në të njëjtën bankë me njëri- të cilën flet zotëria nuk është makina e Jozefina tjetrin. Topallit. Ajo ka targën 0022, që më është dhënë Faleminderit! nga parlamenti dhe e kam edhe për pak muaj, për Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputetja shkak të statusit si ish-kryetare e Kuvendit. Ashtu Antoneta Dhima. siç e kanë ish- kryeministrat, ish- presidentët dhe Antoneta Dhima – E nderuar zonja drejtuese do ta ketë edhe ish- kryeministri juaj, se ish- e seancës, kryeministër është, dhe kur të bëhet ish–kryetar Të nderuar kolegë deputetë dhe deputete, parlamenti. Të nderuar qytetarë, Së fundi, për të gjitha këto mashtrime, baltë, Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së panjerëzillëk, domethënë mjerim më të madh për konsulencës ndërmjet Këshillit të Ministrave të Partinë Socialiste, që t’i dalë zot vetëm ky burri Republikës së Shqipërisë dhe Korporatës që është 150 centimetra, nuk ka, por unë të thashë Financiare Ndërkombëtare” ka si qëllim që nuk të jap përgjigje. Vish takat dhe të të kthejë përmirësimin e klimës së biznesit dhe është një përgjigje! nga prioritetet kryesore të qeverisë shqiptare, e Valentina Leskaj – Zoti Balla, për replikë, mbështetur nga institucione të ndryshme urdhëroni! financiare, si: Korporata Financiare Taulant Balla - Zonjë, unë sikurse i thashë Ndërkombëtare, anëtare e grupit të Bankës edhe shokut tënd të bankës, po ta them edhe ty. Botërore, si dhe nga institucione të ndryshme Kam të njëjtën moshë me moshën e dhëndrit të shqiptare me eksperiencë në përmirësimin e Xhozefinës dhe nuk do t’ia lejoja vetes të kaloja klimës së biznesit. në fyerje, as në matje centimetrash me një gjyshe Korporata Financiare Ndërkombëtare do ta apo nënë, si mund të jetë Xhozefina. Vetëm se ti, mbështesë sektorin privat në Shqipëri, e cila është Xhozefinë, ke një problem shumë të madh. e fokusuar në fushën e tregtisë, në fushën e Së pari, ti do të mbahesh mend si e vetmja investimeve, në përmirësimin e klimës së biznesit, zyrtare në këtë vend që për të shoqëruar vajzën në rritjen e konkurrencës dhe me fokus të veçantë në shkollën e lartë në Francë, i çove dhëndrin në agrobiznesin. shërbimin diplomatik atje. E bukura ishte se Marrëveshja në vetvete, në mënyrë specifike, ministri i Jashtëm i asaj kohe nuk gjente dot argu- përmban shërbimet e konsulencës, të cilat kanë ment si ta çonte, sepse ishte veçse një këngëtar. të bëjnë me: reformat bazuar në tregues, ku do të Nuk kishte asnjë lloj studimi tjetër të thelluar në ofrohet mbështetje për aplikimin e ligjit “Për lejet e fushën e vyer të diplomacisë, por vetëm një ndërtimit dhe administrimin e tyre”; mbështetje e këngëtar. Dhe e çuat këngëtarin, që t’i bënte përgjithshme për grupet e punës të të bërit biznes; shoqëri vajzës, si funksionar diplomatik. Turp më dhënie e rekomandimeve për krijimin e një sporteli të madh nuk ka! të vetëm elektronik për regjistrimin dhe licencimin Për sa i përket asaj procedurës së rregullt ligjore e biznesit për shërbimet, që ofrohen në sportelet etj., me radhë, ja ku e keni informacionin mbi aktuale dhe në ato online, nëpërmjet portalit sistemin elektronik. Xhozefinë, ti ke vetëm një qeveritar; konsulencë për politikën e investimeve pyetje: Përse e bëre me negocim pa shpallje këtë për ekonominë në tërësi, duke ofruar mbështetje procedurë të këtyre pajisjeve që sot nuk për eliminimin e pengesave ligjore, për hyrjen e funksionojnë? Përse shkove personalisht në investimeve të huaja dhe riorganizimin e Napoli ta negociosh ti kontratën për shërbimin procedurave; elektronik të sallës së parlamentit? Këtë thuaju mbështetje për hartimin e një plani ligjor për shqiptarëve! investimet strategjike dhe investimet e huaja Së fundi, unë ta kam thënë shpesh. Unë nuk direkte. kam asgjë personale as me ty, as me Saliun dhe Fokusi kryesor në rrjetin kyç të agrobiznesit as Partia Socialiste nuk ka asgjë me ju. Ju i keni është përmirësimi i kapaciteteve përpunuese dhe bërë keq këtij vendi dhe tashmë në pozicionin që infrastrukturës; konsulencë për politikën e jeni vendit nuk i bëni më keq. Ajo që dua të them investimeve për sektorin, duke ofruar: mbështetje është se tashmë ju i bëni keq veçse kësaj partisë teknike për përgatitjen e një planveprimi për rritjen
212 Legjislatura e 8-të Viti 2015
e konkurrencës dhe tërheqjen e investimeve në klimën e biznesit dhe jep asistencë në fushën e sektorin e fruta-perimeve, kryesisht prodhime të tregtisë, në fushën e investimeve dhe në fushën e freskëta dhe përpunimin ushqimor në Shqipëri, në agrobiznesit, ju ftoj, të nderuar kolegë deputetë, bashkëpunim me projektet ekzistuese; mbështetje ta votojmë projektligjin “Për ratifikimin e dhe shënjestrim të bizneseve, që kanë interes për marrëveshjes së konsulencës ndërmjet Këshillit të tërheqjen e investimeve në sektorin frutave dhe Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe perimeve; konsulencë për rregulloren e biznesit Korporatës Financiar Ndërkombëtare”. për ekonominë në tërësi dhe për sektorin në Faleminderit! veçanti, duke ofruar mbështetje të agjencive Valentina Leskaj – Zoti Ristani, urdhëroni! përkatëse në të tria fazat e riskut, të vlerësimit të Arben Ristani - Ne do të votojmë pro riskut, të menaxhimit të riskut dhe komunikimit të marrëveshjes së konsulencës ndërmjet qeverisë riskut; mbështetje për Agjencinë Kombëtare të dhe Korporatës Financiare Ndërkombëtare, dhe Akreditimit, për të pasur një laborator reference të që të konsultoheni, ju bënë vërtet mirë, sidomos njohur ndërkombëtarisht për mbetjet dhe testet e kur bëhet fjalë për tregti, investime, mjedis biznesi tjera, në lidhje me eksportin e fruta –perimeve në apo konkurrueshmëri. BE. Problemi i madh është se: a keni vërtet vullnet Konsulencë për qasjen në treg për ekonominë dhe përgjegjshmëri për të qeverisur mirë? Sepse në tërësi me asistencë për zhvillimin e po t’i keni këto dy cilësi ia vlen edhe konsulenca. metodologjisë dhe për menaxhimin e risqeve; Keni 2 vjet që asistoheni dhe konsultoheni dhe asistencë për reduktimin e numrit të dokumenteve rezultati është: Shqipëria e fundit në rajon për të kërkuara nga agjencitë kufitare, dokumente të biznes. Shqipëria nën drejtimin tuaj, sipas raportit ngjashme për frutat dhe perimet, sipas të Bankës Botërore, ka zbritur 30 vende më poshtë standardeve të BE-së. për kushtet të të bërit biznes. Ndihmë për të lehtësuar marrëveshjen Atëherë, a ia vlen vërtet konsulenca? Kjo dypalëshe të tranzitit me Kosovën, duke maxhorancë dhe qeveria e saj ka vetëm 2 vjet në shkëmbyer edhe informacionin e thjeshtuar, pushtet dhe jam i bindur, por është edhe e procedurat e zhdoganimit në kufi, përfshi edhe dukshme, që konsumi që keni pasur është kontrollet e përbashkëta. Koordinim më të mirë të ekstremisht i madh krahasuar vetëm me dy vjet politikave për çështjet e tregtisë si një mekanizëm qeverisje. Madje kam përshtypjen se edhe vetë formal për dialogun me sektorin privat. jeni të bindur që nuk qeverisni dot dhe po ju vjen Kostoja totale e shërbimit të konsulencës me fundi. Prandaj jeni lëshuar edhe si të babëzitur për Korporatën Financiare Ndërkombëtare për këtë të vjedhur çfarë t’ju dalë përpara. Një etje e marrëveshje është 1 milion 730 mijë dollarë pazakontë për lekë, gati-gati në kufijtë e amerikanë. Qeveria shqiptare do të kontribuojë me çmendurisë, duket se karakterizon çdo veprim 140 milionë dollarë amerikanë, të cilat janë ndarë tuajin, që flitet sot. në 5 këste: Pavarësisht gënjeshtrave elektorale para se të Kësti i parë është 15 mijë dollarë amerikanë vinit në pushtet, isha i prirur ta besoja kolegun dhe do të paguhet brenda datës 30 janar 2016. Shalsi kur përafërsisht thoshte se do të vidhnit me Kësti i dytë është 35mijë dollarë amerikanë dhe lezet. Në atë kohë mendova shumë mirë: kjo do ta do të paguhet brenda datës 31 mars 2016. Kësti i çojë Shqipërinë përpara. Këta do të vjellin me lezet, tretë është 40 mijë dollarë amerikanë dhe do të kur ne të vijmë në pushtet nuk do të vjedhim fare paguhet brenda datës 31 mars 2017. dhe kështu dialektika dhe vullneti i mirë do të bëjë Kësti i katërt është 40 mijë dollarë amerikanë të vetën për të pasur një Shqipëri më të denjë për dhe do të paguhet brenda datës 31 mars 2018 të jetuar. Nuk kishte si të ndodhte ndryshe, se nuk dhe kësti i pestë është 10 mijë dollarë amerikanë mund të jesh edhe i ndershëm, edhe hajdut, dhe do të paguhet brenda datës 31 mars 2019, si gënjeshtar dhe mashtrues po, edhe hajdut, dhe 300 mijë dollarë në natyrë, shumë kjo që do gjithashtu. të konsistojë në ofrimin e ambienteve për klientin Çështja sot shtrohet se babëzia juaj nuk po njeh në organizimin e takimeve dhe përmbushjen e kufij, nuk po ndaleni dhe nuk po ju mjaftojnë disa qëllimeve të marrëveshjes. dhjetëra milionë euro dhe nuk po ju mjaftojnë disa Në kushtet kur kjo marrëveshje përmirëson qindra milionë euro.
213 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Dhimbja te njerëzit po shtohet pa kufij, kur në një gjellëtore në Berat. zhvatja shoqërohet edhe me talljen cinike dhe me 10 milionë dollarë tendera fiton shoqëria me dhunën ndaj tyre. “Vidhe, dhunoje dhe talle këtë ish-bashkëpronar të njëjtin ministër. 100 milionë popull”- kjo është motoja e qeveritarëve sot. Gati dollarë vidhen vetëm në Albpetrol. 100 mijë shqiptarë kanë marrë rrugët e Europës CEZ-i duhet të jetë një skandal gjigant, ku kanë duke kërkuar azil. Hahemi me Sirinë, herë ata të vjedhur pa fund PS-istë dhe LSI-istë dhe çdo ditë parët dhe herë ne, ndërkohë që ata janë edhe në nxjerr thagma hajdutësh. Çdo vlerë parash publike luftë. që tenderohet rrëmbehet nga miqtë dhe familjarët Asnjë kompani e huaj serioze nuk është e ministrave dhe eksponentëve të maxhorancës. vendosur këto dy vjet në Shqipëri, përkundrazi janë Disa milionë euro duken tashmë si pare xhepi për larguar nga vendi qindra kompani të huaja dhe një këta mega-hajdutë. kapital prej disa qindra miliona eurosh. Historitë me Jaguarë të vjen turp t’i zësh në Një terror shtetëror i paparë po ushtrohet mbi gojë, kaq mikroskopike duken. Ka diçka që vihet bizneset e vogla. Lukuni me tatimorë, freshistë dhe re në këtë aksion me goditje të përqendruar për të çuna krimi, policë dhe banditë me funksione zyrtare grabitur para. Grykësia, arroganca, por edhe janë lëshuar mbi bizneset e mëdha dhe të vogla, nxitimi nga frika se së shpejti mund të lini pushtetin gjoba dhe burg derisa t’i mbyllin bizneset ose të ju bën të mos mundeni të krijoni alibi të besueshme paguajnë ryshfetin e kërkuar. Asnjë investim apo për t’u mbrojtur nga akuzat. Maskarallëku shtohet punë publike, që t’i japë pak frymëmarrje shumë kur krahas qindra miliona eurove, që ia ekonomisë. Rritje marramendëse e taksave dhe zhvatët këtij populli, nuk ia kursyet dhunimin. ndërprerje e ndihmës ekonomike për familjet në Rastet si ai i motrës 18-vjeçare, që përfundoi nevojë apo për njerëz të sëmurë dhe të paaftë për në burg sepse lidhi energjinë për t’u gatuar bukë punë. Papunësi dhe fermerë, që u kalben motrave dhe vëllezërve të mitur jetimë, apo rasti i prodhimet se nuk i nxjerrin dot në treg. Njerëz, që fundit i plakës 100-vjeçare, që jetonte në mjerim, vrasin veten se i heqin nga puna ose i fusin në e vetme dhe i pretë energjinë për poçin e vetëm burg për pak energji të papaguar. Borxhi publik që e ndriçonte në natën e errët, do të mbeten është 72% e GDP-së. Varfëria është më e larta në emblemë e mizorisë dhe e pashpirtësisë së regjimit rajon. tuaj. E rropët këtë popull dhe mbase do t’ju falë. E Kontrabanda lulëzon dhe të ardhurat nga dhunuat dhe ndoshta do t’ju falë, por nuk besoj se doganat dhe tatimet bien çdo muaj. Përmbytje të do t’ju falë talljen. fshatrave dhe të qyteteve, dëme marramendëse Vendimi i qeverisë i shtatorit të këtij viti, që sapo të pasurisë së shqiptarëve dhe heshtje e shoqëruar u bë publik, sipas të cilit 3 milionë euro do t’i blini me cinizëm nga qeveritarët. Asnjë ndihmë nga dekodera për t’ua shpërndarë familjeve në nevojë shteti. që përfitojnë nga ndihma ekonomike është në Shkatërrimi i kishave në mes të natës me dhunë kufijtë e të pabesueshmes për diabolizmin e policore ndaj besimtareve ortodoksë është kulmi i mendjes që keni. Llogarisni që ata që kanë dhunës shtetërore. Njerëz të krimit në parlament, televizor nuk marrin ndihmë ekonomike dhe pastaj në pushtet lokal dhe në administratë shtetërore. atyre që marrin ndihmë ekonomike qeveria do t’u Territori i vendit është i gjithi i mbushur me drogë, falë dekoder. ndërkohë që drogat e rënda tranzitohen me Jeni kthyer në fatkeqësi kombëtare dhe është shumicë nga vendi ynë. Nga ana tjetër, Kryeministri nevojë, domosdoshmëri akute për t’ju hequr qafe numëron mbi 200 milionë euro pasuri dhe sot një orë e më parë se ndryshe më zi do ta bëni këtë sigurisht që i ka kushtet të hapë ekspozita jo vetëm vend. në Hong-Kong, por ku t’i mbushet mendja. (Drejtimin e seancës e merr zoti Idrizi.) Ministri i Brendshëm është i lidhur me trafiqet e Shpëtim Idrizi - Faleminderit! drogës dhe sigurisht qindra e mijëra miliona euro Fjalën e ka deputeti Pjerin Ndreu! Të përgatitet qarkullojnë. deputetja Liljana Elmazi dhe më pas kalojmë në Ministri i Shëndetësisë tenderon miliona të tjera shprehjen në emër të grupeve! drejtuar klientelës së vet, ditët e fundit duke vënë (Ndërhyrje nga salla) në lojë edhe veshkat e shqiptarëve për të ndarë Lajmërova edhe deputeten pasardhëse. Pas 86 milionë dollarë nëpërmjet një kompanie me seli shprehjes në emër të grupeve kalojmë në
214 Legjislatura e 8-të Viti 2015
projektligjin tjetër! Unë e di dhe nuk kanë faj, shoku Erion! Nuk e Pjerin Ndreu – I nderuar, zoti drejtues i di se kur do të dilni nga kjo çoroditje, por seancës! Të nderuar kolegë! përfundimisht në lidhje me këtë temë do ju them Edhe unë si parafolësi jam dakord me dy fjalë: unë jam akuzuar shpesh, se shumë njerëz marrëveshjen. Meqenëse nuk e kam bërë kanë qejf të bëjnë akuza, dikujt nuk i ka pëlqyer asnjëherë thashë ta bëj sot që të mos flas për prejardhja ime, dikujt emri im, dikujt nuk i pëlqen temën në fjalë, por si shumë të tjerë të flas për karriera ime, sukseset e mia, por mua as nuk më disa akuza, deklarata shtypi, që vijnë nga kryetari hyn dhe as nuk më del gjë prej xhepi. Unë nuk i Partisë Demokratike dhe deri te disa shpifës kam asnjë kuotë, as lekë, as unë dhe as familja profesionistë, sipas të cilëve unë Pjerin Ndreu ime në asnjë kompani, të paktën unë, paskam përvetësuar para publike nga CEZ bashkëshortja dhe tre fëmijët e mi. Unë nuk Shpërndarje. përgjigjem për askënd, për asnjë kuotë të askujt Në fakt, mua shpifja nuk më pëlqen, sepse dhe në xhepin tim kurrë, që nga dita që kam punuar shpeshherë në jetë më ka krijuar shumë turbullime në administratën e shtetit e deri më sot nuk ka në familje, në shoqëri, në opinionin publik, ndodhur asnjëherë asnjë burim leku nga asnjë megjithëse jam mësuar, apo si i themi ne shqiptarët kompani. Gjejini, këtu jemi dhe ta ballafaqojmë më është regjur lëkura, dhe i kam kaluar si publikisht. Ky njeri që akuzon OSHEE-në dhe jep gjithmonë me shumë sukses. Kësaj radhe do të vetë lekë, ky pse nuk nxjerr edhe kontratën e vet bëj vetëm dy sqarime të vogla. me 220 milionë, pra që i ka dhënë Lul Basha në Kompania “Ndreu Security” është themeluar në bashki? Pse nuk e nxjerr kontratën? Mirë që nxjerr vitin 1995. Për ata që nuk e dinë ose për opozitën atë, por le t’i nxjerrë të dyja. I dha OSHEE-ja, por i mund t’ju vë në dispozicion dokumente, vendimin dhashë edhe unë. e gjykatës. Në atë kohë unë nuk isha as deputet Është turp, e kuptoni? Kryetari i Partisë dhe as ndonjë funksionar i atij rangu sa të Demokratike del dhe thotë për një kontratë që në influencoja dhe për më tepër në qeverisje ishit ju, fakt një gjë të tillë e ka bërë vetë me një tjetër Partia Demokratike e Shqipërisë, që i bëni vetë kompani. Turp i madh! Në fakt, kompania në kohën njerëzit investitorë dhe pastaj thoni: Pse janë bërë? tuaj, në vitet 2005-2013, ka fituar të paktën 18 herë. Pra, ka 20 vjet dhe ortak dhe drejtues i vetëm i Ka fituar në Muze me mikun e zotit Berisha, ka kësaj kompanie është Paulin Ndreu dhe jo Pjerin fituar edhe me Shaban Meminë, ka fituar edhe në Ndreu. Nuk kam pasur kurrë, nuk kam dhe nuk do SET me zotin Balla, në mos gabofsha, pra ka fituar të kem as edhe një kuotë në këtë kompani. Keni 18 herë, ndërsa me rilindjen tonë kompania nuk ekstraktin e historikut të kompanisë dhe nëse keni rezulton të ketë rilindur. dëshirë, merreni dhe jepjani Lulit ta shohë dhe ta Ja tenderët e kohës sonë në 150 konkurrime. lexojë, nëse di. Në 100 është skualifikuar dhe madje vazhdon të Më skandaloze dhe më e çuditshme është gjëja skualifikohet për arsye të ndryshme, në ndonjë rast tjetër, ku flitet për një kontratë të OSHEE-së. Nuk edhe korruptive, brenda sistemit tonë. është kontratë me OSHEE-në, por është me CEZ Unë kam punuar shumë vite në Policinë e Shpërndarjen. Ja ku e keni, merreni, lexojeni, Shtetit dhe jam përballur me shumë histori. Për përkthejeni dhe interpretojeni si dini ju. Këto janë fatin tim të mirë kam punuar në dy epoka: në vitet para publike, që kompania i ka fituar me tender në 1992-1997 dhe 1997-2005 ku është mbyllur edhe vitin 2014 nga CEZ Shpërndarje dhe jo nga cikli i karrierës sime policore. OSHEE-ja. Kam parë shumë, kam dëgjuar shumë, njoh Ka edhe një problem tjetër që kryetari i Partisë shumë dhe kam shumë informacione dhe Demokratike, që e artikuloi fillimisht, nuk e di se asnjëherë nuk kam dalë në këtë foltore ta përdor ai vetë po kësaj kompanie në mars të këtij viti, ndonjë njeri me ato informacione që unë disponoj. Bashkia e Tiranës i ka dhënë 220 milionë lekë ten- Kam përjetuar dy histori: duke filluar që nga der për roje. Ja ku e keni! Sipas logjikës së tij edhe marangozët, kaldaistët, zooteknikët, muratorët, ai vetë ia paska dhënë Pjerin Ndreut. Tani është njerëzit pa shkollë të mesme, që i morët dhe i bëtë turp dhe kjo tregon se çfarë imoraliteti dhe çfarë shefa komisariati në vitet 1997-2000 dhe na vutë çoroditjeje keni ju mes veti. ne profesionistët e policisë në një presion të paparë (Ndërhyrje nga salla) përballë krimit të drejtuar nga njerëz, që nuk dinin
215 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të shkruanin as emrin e vet, e deri te qeverisja e keni. Nëse ju thonë një fjalë, ose nëse gjeni një fundit e PS-së, ku Ministrinë e Brendshme e njeri, unë nuk do të pres testet tuaja të famshme, drejtonte një trafikant vizash, një njeri që kishte por do të dal vet nga politika. Asnjë test nga ato që mbaruar fakultetin me mesatare 5,2, një njeri që keni qejf ju nuk më kap, asnjë ligj nuk më kap. Në ishte shkarkuar me 100% të votave në KLD si i qoftë se keni dëshirë të më bëni të gjitha llojet e korruptuar, një njeri që kishte emigruar në Angli testeve që keni ndër mend, unë jam gati t’i bëj pa me pasaportë false dhe këto dy kategori njerëzish ligj, që t’ju mbush mendjen juve, se nuk dua t’ia di na bënin ne biografinë. fare, nuk kam asnjë lidhje dhe nuk kam për të E dini cila është më e çuditshmja? Ata vollën pasur, jo vetëm unë, por as familja ime deri në vrer, se nuk dinin të bënin asgjë tjetër, se njëra pesë breza, as nga nëna, as nga babai. Nuk ka palë ishte e vobektë dhe ishte prodhim i krahut qoftë një të inkriminuar në një kontingjent policie, tjetër, kurse kjo e fundit ishte prodhimi që po e nuk bën vaki. mbajmë ne ende në Policinë e Shtetit si kosto. Këto Në familjen time dhe në rrethin tim familjar, që dy palë çoroditën gjithë Policinë e Shtetit, nuk lanë ta dini ju, ka edhe funksionarë të djathtë dhe kryetar gjë pa bërë. Më e çuditshmja është se, nga i gjithë komunash deri dje, edhe njerëz të nderuar, që kontingjenti që sollët dhe imporuat në polici nga punojnë në administratë, të cilat janë njerëz që nuk zero, asnjë nuk rezulton të jetë dëshmor i policisë. kanë absolutisht asnjë cen dhe jam krenar për të Në 99% të rasteve, heronjtë e Policisë së Shtetit gjithë ata, jam krenar që i përfaqësoj këtu. Nuk ka janë oficerë të policisë që, të tradhtuar, të shitur, kënaqësi më të madhe, kënaqësi që jo shumëkush të nxjerrë në pritë nga njerëz injorantë pa shkollë e ka, që jam pjesë e atyre dhe që i përfaqësoj me dhe nga njerëz kriminelë, si ai i fundit, janë ata që dinjitet. ne nderojmë çdo vit dhe për të cilët të gjithë ne Kam edhe një problem në fund. Ju kërkoj dhe gjithë kjo sallë kemi detyrimet tona. Unë jam ndjesë juve, kolegë, sepse nuk është puna juaj, mik i atyre që nuk jetojnë më dhe i atyre që por shumë nga elektorati im dhe miqtë e mi më punojnë. E di që i keni shumë qejf policët, do të kanë marrë në telefon, se është krijuar një turbullirë vazhdoni t’i atakoni. Ai i vizave, i fundit, ka edhe sikur Edi Rama e ka shkarkuar Pjerin Ndreun me një trakt, që e nxori një filozof juaji. ndëshkim nga kryetar i partisë së rrethit të Tiranës. Trakti është atakuar drejtpërsëdrejti nga kryetari Ju thashë, nuk është problemi juaj, por dua t’ju juaj dikur, Sali Berisha, por disa kanë qenë të vegjël sqaroj, sepse nuk ka vend tjetër për ta bërë, unë dhe kanë qenë te kopshti “Kësulëkuqja”, nuk kanë nuk jam shkarkuar asnjëherë nga asnjë post. Sa pasur kohë ta shikonin dhe nuk e dinë. Ka pasur për dijeni, edhe nga Policia e Shtetit kam ikur me një sulm frontal karshi meje në vitet 2003-2005 kërkesën time. Por PS-ja ka një skemë nga ai klan, nuk kanë lënë letër pa parë, nuk kanë organizative, rrethi nuk ekziston më, rrethi i Tiranës lënë dëshmitarë pa thirrur dhe nuk kanë lënë është shkrirë nga Dajti deri në Kashar, me manovër pa bërë, por në drejtimin tim nuk kanë Bashkinë e Tiranës. Kamza dhe Paskuqani ngelin gjetur kurrë asnjë fakt dhe askush nuk ka për të më vete, Vora më vete. Nuk ka më rreth dhe nuk gjetur kurrë. Ndonjëri mendon se këto janë fjalë mund të jesh drejtuesi i një rrethi që nuk ekziston. për të mbrojtur vetveten, por unë u bëj sfidë gjithë E dyta, kjo është për ata që e kanë marrë atyre që kanë dëshirë, të testojnë që nga strukturat seriozisht historinë e medieve dhe për disa që e drejtuesve të partive të djathta, gjithë biznesin e vazhdojnë ta tjerrin këtë histori, me vendimet e djathtë ose të majtë, rrethet ku kam punuar, të asamblesë sonë, të jesh kryetar partie, nuk mund marrin opinionet dhe të gjejnë një rast, kur gjatë të jesh deputet. I qetësoj të gjithë ata që e kanë kohës që kam qenë drejtues i Policisë së Shtetit marrë së prapthi këtë punë, se Edi Rama as nuk kam bërë një pazar me një njeri. Kur ka ndodhur më ka shkarkuar, as nuk më konsideron të fortë, që figura ime publike të jetë diskutuar një herë në as nuk më konsideron të dobët. Unë bëj pjesë te opinionin publik? Asnjëherë. Nuk keni për të gjetur njerëzit e rregullt. Normalisht, ndonjëherë gjërat kurrë. Merrini të dhënat në Gjirokastër, atje kam nuk më pëlqejnë, por me kryetarin, Kryeministrin punuar në vitet 1999-2000, atje janë strukturat e tim kam marrëdhënie shumë korrekte, jam marr PD-së, atje janë edhe tregtarët tuaj, shkoni pyesni! dhe do të merrem vesh vazhdimisht. Për mua, Ka pasur shumë drejtues policie që janë zhytur në qenia apo mosqenia deputet, apo kryetar partie, llumin e implikimit me kontrabandë, pyesni, atje i apo i ndonjë posti tjetër, nuk është problemi im.
216 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Kush e ka problem, le të flejë me ëndrra dhe të këtë marrëveshje, edhe në Komisionin e gjejë si t’ia bëj, por nuk është problemi im. Ekonomisë. Si përfundim, do t’ju sugjeroj vetëm një fjalë të Gjithsesi, edhe pse qeveria lidh marrëveshje fundit, që të dal te pika e parë: thojini Lulzim merr grante, merr borxhe, ende vazhdon të jetë e Bashës, që kur të nxjerrë kontratën e vëllait tim, të paaftë për të performuar pozitivisht. Sipas Bankës mos e ngatërrojë me emrin tim, sepse nuk kam Boterore, në raportin e publikuar pak ditë më parë asnjë lidhje. të “Doing Business”, Shqipëria bëhet njëkohësisht E dyta, kur të nxjerrë kontratën e CEZ-it, jo të vendi më i keq në Ballkan të të bërit biznes, në një OSHEE-së, të nxjerrë edhe kontratën e bashkisë distancë të konsiderueshme nga vendi tjetër më i kur e drejtonte ai, që ia ka dhënë atij të muajit mars keq i Ballkanit, Bosnjë-Hercegovina, i cili renditet të këtij viti, sepse nuk është turp. në vendin e 79. Raporti thotë, se Shqipëria renditet Unë kaq kisha për t’ju thënë. Ju mirëpres sa në vendin e 97 mes 189 vendeve të vlerësuara, herë të keni qejf të më përmendi emrin, duke qenë ndërsa vitin e kaluar renditej në vendin e 62, pra i bindur se ashtu si gjithmonë jo vetëm që nuk 35 vende pikiatë më poshtë. përkulem, por do të jem fitimtar i përhershëm. Goditjen më të rëndë Shqipëria e mori tek Dikur, në Akademinë e Rendit, një pedagogut treguesi i lehtësisë së marrjes së një lejeje ndërtimi. tim, njeri i nderuar, nuk do t’ia përmend emrin, në Shqipëria u rendit në vend të 189 për këtë vit, nga Shkollën e Lartë të Ministrisë së Brendshme të asaj vendi i 122 që ishte një vit më parë. Si për ironi, kohe, në vitin 1992, sepse i krijon alergji disa Shqipëria ka marrë të njëjtën renditje në këtë batakçinjve në politikë, në momentin që po dilte drejtim me tri vende të tjera të botës: Eritrean, nga klasa një student, i thotë: “Profesor, si ka Libinë dhe Sirinë, dy të fundit në luftë. Eritrea është ardhur koha, do të bëhemi edhe ne ndonjëherë një vend i izoluar diktatorial në Afrikë, në brigjet e funksionarë të lartë të këtij shteti”. Pedagogu u Detit të Kuq, ndërsa Libia dhe Siria janë efektivisht kthye dhe i tha: “Ju e keni problem se do të bëheni, në luftë civile, dhe rrjedhimisht, vështirë se mund apo nuk do të bëheni funksionarë të lartë të këtij të mendohet të marrësh leje ndërtimi në ato vende. shteti. Unë ju them se do të bëheni, sepse po Ne jemi njësoj ai ata, por të renditura mbi ne janë mbaroni një shkollë serioze dhe nesër në jetë do Afganistani dhe Zimbabve-ja. të jeni të përgatitur me këtë bazë mësimi që keni Shqipëria u rendit shumë keq edhe në treguesin marrë, por jo vetëm ju, por edhe shumë nga ata, e lehtësisë së lidhjes me rrjetin e energjisë elektrike mbi të cilët ne ngremë punën agjenturore opera- kur hapet një biznes i ri. Sipas Bankës Botërore, tive dhe të cilët ne i quajmë kontingjent të krimit, në Shqipëri kërkohen gjashtë procedura dhe 177 edhe atyre do t’u vijë radha të drejtojnë shtetin ditë kohë për lidhjen e energjisë elektrike, afërsisht ndonjëherë”. Unë e përjetova këtë, vazhdoj ta gjashtë muaj. Në krahasim me vitin e kaluar, ky përjetoj ende, sepse nuk ka si të ndodhë ndryshe, tregues ka ardhur në përkeqësim për shkak se t’i vjedhësh shtetit 250 milionë dollarë e të flasësh kostoja e lidhjes me rrjetin është rritur ndjeshëm. për korrupsion poshtë e përpjetë, kjo ndodh vetëm Sipas Bankës Botërore, vitin e kaluar, pagesa për me kategorinë që thoshte pedagogu im. një lidhje të re me rrjetin e energjisë, që është e Faleminderit! barabartë me 474% të prodhimit të brendshëm Mirupafshim në akuza të tjera! bruto për frymë, këtë vit është rritur në 492%. Shpëtim Idrizi – Faleminderit! Në përkeqësim është edhe treguesi i lehtësisë Fjalën e ka zonja Elmazi. së regjistrimit të një prone. Në Shqipëri kërkohen Më pas do të kalojmë në emër të grupeve. 22 ditë për të regjistruar një truall pronësie, kohë Liliana Elmazi – Të dashur kolegë, kjo e pandryshuar në krahasim me një vit më parë, Të dashur qytetarë, por ndërkohë, kostoja e regjistrimit të pronës është Nëpërmjet kësaj marrëveshjeje, korporata rritur ndjeshëm, nga 9,9% e çmimit të pronës në financiare IFC do të ofrojë mbështetje në forcimin vitin e kaluar, në 10,2% këtë vit. e zhvillimit të sektorit privat në Shqipëri, duke u Goditja tjetër e rëndë në renditjen e Shqipërisë fokusuar kryesisht në fushat e tregtisë, është te pagesa e taksave, ku kemi rënë nga vendi investimeve, mjedisit të biznesit dhe i 130, që ishim vitin e kaluar, në vendin e 142. konkurrueshmërisë, me fokus të veçantë në Numri i procedurave tatimore nuk ka ndryshuar, agrobiznes. Ne kemi dhënë mbështetjen tonë për por bizneset shqiptare bëjnë 34 pagesa në vit dhe
217 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shpenzojnë 357 orë pune për pagesën e taksave. Në fakt, shtet bëri edhe diktatori, shtetin e Barra e taksave si përqindje e fitimit të kompanive diktaturës së proletariatit, por tani diktatura e është rritur nga 31% vitin e kaluar në 36,5%. Të proletariatit, me sa duket, po zëvendësohet me gjithë treguesit kanë shënuar rënie. Natyrisht, të diktaturën e urisë. gjitha këto përkeqësime dramatike për biznesin Ja çfarë shkruan më 20 tetor 2015 Banka lidhen me keqqeverisjen. Botërore: “Shqipëria është në skamje, gjysma e Korrupsioni skandaloz i shtrirë masivisht, popullsisë nuk mund të blejë bukë”. Po sipas klientelizmi në ndërtim, rritja e taksave dhe, nga Bankës Botërore, 31,2% e shqiptarëve, pra rreth ana tjetër, kontrabanda dhe evazioni galopant, 1 milion të tillë, kërcënohen nga varfëria ekstreme, represioni dhe dhuna ndaj biznesit, që nuk është sepse rrojnë me më pak se 5 dollarë në ditë, afër qeverisë, të gjitha kanë sjellë ndikimin e tyre ndërkohë që 31 mijë shqiptarë jetojnë në skamje në këtë rezultat dramatik. të plotë aktualisht, me më pak se 200 lekë në ditë. Ky është raporti më negativ që merr një qeveri Si nuk kanë turp ata që flasin për mirëqenie? shqiptare për ekonominë e vendit, është pengesë Për çfarë u duhet buka fukarenjve kur kanë fjalën serioze për ardhjen e investitorëve dhe për e ngrohtë të partisë? Ndaj edhe qeveria mendoi zhvillimin e ekonomisë. Vendi është në pikiatë, në për këtë: do të shpenzojë 3 milionë euro për rënie të lirë, është në krizë dhe kjo tashmë u dekodera për familjet në nevojë, se ndryshe, si do konfirmua edhe nga raporti kryesor i Bankës t’i dëgjojnë sihariqet për veprat e partisë Botërore. fukarenjtë? Nën këtë fryme familjet në nevojë do E dhimbshme paraqitet edhe rënia e konsumit, të përfitojnë dekodera për të parë televizion falas. e cila po thellohet nga njeri tremujor në tjetrin. Sipas Populli ynë përpara fjalës së partisë nuk vë as INSTAT-it tuaj, pas rrudhjes me minus 1,4 % në 3- bukën e gojës, sipas jush. mujorin e parë, familjet shqiptare ulën sërish Heqja nga puna, kërcënimi me burgim, nëse je konsumin edhe në 3-mujorin e dytë, këtë herë me i varfër, largimi nga sytë këmbët i dhjetëra mijëra ritme më të forta, me minus 3,16 %. Ky është i treti shqiptarëve në kampe azilantësh, të cilët kanë 3-mujor rresht, që shqiptarëve u duhet të humbur edhe shpresën se ky vend do të bëhet shtrëngojnë rripin. Të bjerë konsumi në një më mirë dhe pranojnë të hanë qoftë edhe një vakt ekonomi, ku gjysma e shpenzimeve të familjeve në ditë, i shkon mjaft për shtat shprehjes se nuk shkon vetëm për ushqime, është një tragjedi jemi në diktaturën e proletariatit, por në diktaturën humanitare. Me këto ritme, shumë shpejt Shqipëria e urisë. do të vuajë nga kequshqyerja e fëmijëve. Kjo është Ju vazhdoni të thoni: “Kaq mund të bëjmë. Nuk krizë, jo ajo që po përjeton vendi fqinj, Greqia. kemi shkopin magjik” Nga ana tjetër, e ashtuquajtura ringritje e Mund të rrinë edhe ca kohë pa u restauruar ekonomisë është virtualisht joekzistente. Rritja ministritë, sallat e hartave, libraritë brenda ekonomike me 2,63% ne 6-mujorin e parë është Kryeministrisë, bunkeri para ministrisë, zyrat tmerrësisht zhgënjyese, por nuk mbaron këtu. luksoze të agallarëve të rinj apo makinat qeveritare. Gjashtëmujori i dytë është paralajmëruar nga Të varfër kemi popullin, por jo qeveritarët. FMN-ja si më i keq dhe është konfirmuar i tillë nga Qindra mijëra shqiptarë e përjetojnë këtë shifrat paraprake të tregtisë dhe kredisë. Po t’i diktaturë të urisë. Për vullnet të qeverisë ata nuk shtosh edhe trembjen e biznesit nga aksionet, kanë të drejtë të jetojnë, por edhe mbijetesa po u rreziku është që rritja e ekonomisë për këtë vit të vihet në pikëpyetje. jetë dukshëm poshtë nivelit 2,5 për qind. Sipas Bankës Botërore më shumë se 1/3 e Me këto shifra, ekonomia është duke thelluar shqiptarëve jetojnë në mjerim, por është INSTAT- hendekun e prodhimit. Për ta thënë me thjesht, i juaj pranon që këtë dimër mbi 20% e tyre nuk do humbjet tona nga kriza po rriten. Ndaj, qeveritarë të kenë para për t’u ngrohur. Dhjetëra mijëra të të dashur, mos u bëni tallës, mos u bëni më cinikë tjerë ikin nga varfëria , duke na renditur të dytët seç jeni, duke luajtur teatër e duke folur për apo të tretët në botë pas sirianëve që largohen rigjallërim apo ringritje të ekonomisë. nga ISIS-i dhe Asadi. Kaq do të dilte e do të Ndërkohë, Kryeministri çdo herë që flet në këtë tepronte për ta bërë jo vetëm të zymtë, por dhe të foltore, në ekranet televizive apo në çdo event pasigurt karrigen e çdo pushtetari në një vend vazhdon të përsërisë fjalinë: “Ne do të bëjmë shtet”. demokratik, por në Shqipëri Kryeministri jeton në
218 Legjislatura e 8-të Viti 2015
një botë tjetër, në botën e jaguarëve . vijnë vërdallë të stresuar nga mungesa e punës, e Edhe pse Kryeministri u mundua të thoshte se cila rrjedhimisht sjell edhe mungesën e shpresës, kursen duke shpenzuar kot, 500 mijë dollarë duke e mundësisë për t’i garantuar të ardhme familjes marrë 22 jaguarë të rinj, unë po ju them se, nëse apo fëmijëve të tyre. Fatkeqësisht, kjo përbën nuk do t’i merrni këto, do të ishin 1826 familje të panoramën kryesore të gjendjes psikosociale të varfra shqiptare që do të kishin mundësi të hanin familjes shqiptare sot. një vakt më tepër në ditë, por nuk e kanë, sepse Mendoni pak një kryefamiljar që nuk ka mundur fondet, ju që mendoni për të kursyer, do t’i dot t’i plotësojë familjes nevojat më elementare. shpenzoni për jaguarë e rinj. Çfarë ndjenje faji që e shoqëron vazhdimisht këtë Këtë vit për të varfrit fondet tuaja ranë me 16 prind. Rezultati është degradimi gradual dhe për qind ndaj një viti më parë dhe 20 për qind ndaj shndërrimi i njeriut në qenie pa shpresë. dy vjetëve më parë. Njeriu i papunë, që përditë e më tepër thellon Shqiptarët përmbyten, por hallin duhet ta tronditjen psikologjike dhe shpirtërore, që humb zgjidhin me Zotin, jo thjesht se faji është i tij, por përditë e më tepër vetëbesimin dhe integritetin në se Kryeministri ka njoftuar mediat për pazarin e syrin e familjes së tij, përbën atë individ të fundjavës dhe disa qytete nën ujë nuk janë arsye përditshëm të shoqërisë sonë, të cilin e ndeshim për ta ndryshuar axhendën. shpesh. Janë dhjetëra e mijëra familje që nuk kanë Puna, që do të thotë pak qetësi dhe garanci mundësi të paguajnë dritat, dhe, ashtu si në për të ardhmen e familjes, është nevoja jetike për mesjetë, zhyten në errësirë të plotë me perëndimin të vazhduar jetesën me shpresë dhe me pak e diellit, por Kryeministri në vend të shkollave, dinjitet. Njeriu i papunë, që nuk ka dy lekë në xhep, spitaleve e rrugëve, që premtoi si justifikim për të është realiteti që e ndeshim përditë. Të papunët mbledhur dhunshëm faturat e energjisë, sot paratë jetojnë me frikën e kafshatës, kurse ata që kanë e zhvatura nga njerëzit më të varfër të Evropës i arritur të punësohen, jetojnë me tmerrin e humbjes përdor për të jetuar bashkë me qeveritarët në botën së saj. Stresi kronik që përjeton një i punësuar në e jaguarëve. vendin tonë është i paimagjinueshëm. Shqiptarët nuk drejtohen nga qeveritarë të Ndaj edhe themi kjo është rilindja e dëshpërimit! paaftë që luftojnë varfërinë, por nga pushtetarë dhe Rilindja e depresionit! E depresionit të ekonomisë! arrogantë që tallen me mjerimin e tyre. E depresionit të qytetarëve të saj! Ndaj s’mund e Sa e vështirë është sot të gjesh një prind që s’duhet të qeverisë më! del për ndonjë punë të rastit ende pa u gdhirë e që Sot, Shqipëria është vendi ku diktatura e kthehet me duart bosh, pasi është ngrysur, duke proletariatit, në demokracinë që jetojmë plot bujë mos mundur t’u sigurojë as bukën e thatë fëmijëve? e arritje të botës së jaguarëve, është zëvendësuar Sa e vështirë është sot të jesh nënë, që jo për të me diktaturën e urisë. ushqyer fëmijët, por për të paguar faturat aforfe të Faleminderit! OSHEE-së, detyrohesh të shesësh çdo muaj Shpëtim Idrizi – Faleminderit! gjakun, të jesh një e papunë që përditë i thua vetes Fjalën e ka zoti Berisha. po sot çfarë do të bëj? Me çfarë do ta ushqej Sali Berisha – Zoti kryesues i seancës, familjen? Kjo nuk është gjë tjerët veçse tmerr Pavarësisht se këta ministra janë në garë pafund. hajnie, të vjedhë secili më shumë se shoku, Me dhjetëra mijëra janë shtuar familjet pavarësisht se kreu i tyre është kreu i Meduzës, shqiptare që edhe bukën e përditshme e marrin është njeriu që mbushi parlamentin me vrasës, me listë, që kruajnë xhepin derisa të griset e nuk trafikantë, përdhunues dhe e mban si lejtant gjejnë dot një dylekësh në të. kryesor përdhunuesin, me dokumente, vetë ia Papunësia është shndërruar në hijen e mbath dhe autorizon shalsët profesionistë, ky shqiptarit në këto vite. Tema më e përfolur midis është parlamenti i qytetarëve shqiptarë. Pluralizmi njerëzve është puna, ose më saktë mungesa e këtë ka parlament. saj. “Shqiptari i dëshpëruar në kërkim të punës”, A mundet të katandiset në këtë mënyrë do të ishte titulli i një romanit të dhimbshëm, që parlamenti pse kanë frikë nga pasqyra anëtarët e kemi shkruar të gjithë nga një germë në këto vite. qeverisë? A e ka parë kush parlamentin ndonjëherë Njerëz, shëndosh e mirë, me këmbë e me duar, të bojkotuar nga shumica, siç është sot, duke
219 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ofenduar çdo shqiptar? që do t’ia jepte prokurorit. Prokurori ishte elif Si mundet që ministrat të largohen nga matrak, e dinte se aty nuk kishte asgjë ndaj nuk parlamenti, nuk rrinë dot? Nuk i mban dot karrigia? ishte në gjendje që të bënte një pyetje, pavarësisht Sepse atyre u duket sikur janë ulur në vendin e se kishte një meritë të madhe, pasi bashkëshorten krimit, aty ku zbulohen të gjitha. Nuk është hera e e kishte deputete. Po, këtu e kishte. I dërgon parë, dhe rrinë pastaj e numërojnë minutat. Edhe pyetjen tjetër, dhe tani pyetjen shtesë. Ja ku e kam në qoftë se flas, flas për dinjitetin e parlamentit, se listën me pyetje e formuluar në zyrën e këta kanë bojkotuar parlamentin. Kryeministrit, në zyrën e Edi Ramës, për në Erdhi këtu Kryeministri, e dëgjuam, ia mbathi. adresën tonë nga këshilltari i Edi Ramës, i cili quhej Ia mbathi se nuk përballet dot me të vërtetat. dhe quhet Ermal, ndërsa tani e ka futur për të bërë Unë kërkoj që të bëni mbledhjen e kryesisë për ngatërresat në hipotekë. Pyetja shtesë ishte: “A i të marrë një vendim. Në qoftë se këta nuk janë, keni shoqëruar ju specialistët e auditit të Ministrisë në qoftë se këta nuk vijnë, le të mbyllet parlamenti. së Financave në dhomën e serverave me Parlamenti nuk mund të jetë vetëm opozita. punonjësit tuaj, Robert Shahini, Sokol Ibraj dhe Opozita do të bëjë detyrën e vetë, por, në fund të Andi Allaraj për të monitoruar punën e tyre në fundit, parlamenti është pluralizmi. dhomën e serverëve? A keni mbajtur Nga ajo që quhet shumicë, nuk është asnjë procesverbale për këto veprime?”. Pra, ja pyetjet ministër, gjithsej janë 6 deputetë. Kjo është e që i dërgonte Ermal Beqiri nëpërmjet Ahmet turpshme. Kjo është mungesë totale respekti. Premçit, konfidentit tjetër të Edi Ramës, Spartak Zoti drejtues i seancës, ka një vit që ata Brahos për t’ia dërguar prokurorit, i cili kishte tmerrohen në parlament dhe kanë 1 vit që nuk flitet arrestuar dhe mbante në arrest Renald Riston. më për të premten e zezë, flitet për të enjten e A doni t’jua lexoj edhe pyetjet e tjera? zezë. Flasin për të enjten e zezë, sepse e enjtja I doni ju, sepse e shoh që ju pëlqejnë. Pyetjet i është dita kur atyre u del fytyra siç e kanë, të zezë kam marrë nga prokuroria, janë marrë nga zyra e si zifti. Këshillit të Ministrave. Dëgjojini më mirë. Cilido ja A ka ndodhur ndonjëherë në historinë e ku i ka. parlamentit shqiptar kjo që ndodh sot këtu? Por (Ndërhyrje pa mikrofon) kjo po përsëritet vazhdimisht. Është i Ermal Beqirit. Edhe një herë ju bëj thirrje të mblidhni kryesinë (Ndërhyrje pa mikrofon) që të marrë një vendim. U futën ata që u futën. Sa shumë hakersa ka Pse rastësi është ajo e zërit thoni ju? Jo, kjo botë, atë nuk e di unë. Ata u futën. Hakersat absolutisht nuk është rastësi, është pafytyrësi, futen edhe në Pad-in tim. Çfarë do t’u bëj unë sepse është luftë midis tyre. atyre? Asgjë nuk mund t’u bëj. Hakersat futen edhe Meqë jam këtu, zoti drejtues i seancës, dua të në Blacberry-n tim dhe unë nuk kam çfarë t’u bëj. informoj shqiptarët për dokumente autentike Kjo është e vërteta. origjinale, e-maile të dërguara direkt nga zyra e (Ndërhyrja pa mikrofon) Kryeministrit Edi Rama nëpërmjet famozit Ermal Atë mani kanë ata. Po pse maninë e tyre do të Beqiraj, hajduti i serverit, i cili i dërgonte Ahmet zgjidh unë? Unë kam dokumentin. Premçit, duhet ta dinë qytetarët për këto Përse nuk u kundërshtua nga ana juaj grupi i dokumente, pavarësish se gjoja i kanë pasur të auditit të Ministrisë së Financave, nëse e vlerësonit koduara, por drita e diellit shkon edhe aty ku se duhet të futeshin në ambientet e serverëve dhe ndonjëherë i prish punë, që në datën 14 dhjetor në sistem? Prokurori pyet Renaldin, pyetjen që i 2013, në ora 12:25, Ermal Beqiraj dërgon tek dërgon Edi Rama me Beqirin. Ahmet Premçi dhe Ahmet Premçi dërgon te Përse nuk e informuat me shkrim Drejtorin e Spartak Braho dhe te prokurori, zyra e kryeministrit Përgjithshëm për shqetësimet dhe gjetjet e drejton prokurorin e shtetit, pyetjet që duhet t’i konstatuara? bënin Renald Ristos. Pasi e vodhën, pasi e klonuan (Ndërhyrje pa mikrofon) serverin, tani duhet të dënonin Riston e të fshihnin Nuk ka shumicë këtu dhe parlamenti i ka mbetur gjurmët. Ja ku është dokumenti. 1 orë e pak nga opozitës. Po ku janë ministrat? mbrapa, zoti kryesues i seancës. (Ndërhyrje pa mikrofon) Dërgohen tani nga Premçi te Spartak Braho, Zotëri, parlament pa qeveri nuk ka.
220 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Pra, a ka procedurë sigurimi të të dhënave në së drejtës dhe autorësisë që ka Banka Botërore back-up në rast sulmesh dhe ndërhyrjesh? në analizën dhe studimin e ambienteve ekonomike Urdhëro, çfarë pyetjeje të trashë bën Ermal Beqiri, të krijuara në 184 shtete, për fat të keq, sjell një pasi nuk dinte që ka një back-up të dyfishtë. lajm të kobshëm për ekonominë e vendit dhe për Përse keni lejuar përdorimin e kredencialeve, gjithë opinionin publik shqiptar dhe më gjerë, për users, pasuordeve të sistemit te më shumë se një të gjithë investitorët dhe aktorët e ekonomisë së person? A e dëgjoni se çfarë pyetjeje bën apo jo? vendit, për rajonin dhe për botën se Shqipëria në Pra, i ndodh ndonjë gjë atij personit, hajde të gjesh harkun e një viti ka humbur plot 35 vende të tjetër autor. renditjen e saj, duke kaluar nga vendi i 62-të, vend Pra, pyetje tipike e policisë sekrete të sigurimit i arritur me një punë të gjatë disavjeçare, reforma të shtetit, si në hetuesinë e tyre. Pra, ta marrin strukturore të organizuara mirë dhe me vesh shqiptarët se pse u bënë këto. Këto u bënë këmbëngulje nga ana e qeverisë, zbret plot 35 për të fshehur krimin. Kjo ishte 20 ditë pasi kishte vende, dhe shkon në vendin e 96-të në botë; duke ndodhur dhe këtyre u duhej ta justifikonin se pse u renditur e fundit në rajonin tonë, zonën e Ballkanit do ta ndiqnin Renald Riston dhe u duhej të fshihnin Perëndimor, të Europës Qendrore dhe Lindore; klonimin, ku edhe sot e kësaj dite mungojnë 4 duke qenë ndër vendet më të fundit me treguesit milionë e 300 mijë deklarata. më sensitivë, që kanë të bëjnë me interesin e Faleminderit! biznesit për të investuar në Shqipëri dhe në Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka zoti Bode, në emër ekonominë e vendit. të Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike. Ky raport është vlerësimi më autentik i punës Ridvan Bode – I nderuar zoti drejtues i që ka bërë qeveria aktuale, pasi mbulon periudhën seancës, 1 janar 2014 deri në qershor të vitit 2015. Për fatin Të nderuara zonja dhe zotërinj, kolegë e mirë të qeverisë, por të keqin për ekonominë e deputetë, vendit, nuk ka marrë në mbulim periudhën e Marrëveshja që po diskutojmë është një aksionit të qeverisë për të mbledhur taksa “me marrëveshje granti midis qeverisë shqiptare dhe dajak”, pra periudhën gusht-shtator të këtij viti, por Koorporatës Ndërkombëtare Financiare, e cila ka është përqendruar deri në qershor të vitit të kaluar. për objekt kryerjen e një studimi lidhur me Për aq sa është bërë në këtë periudhë kohore funksionimin e tregut dhe nevojën e reformave prej një viti e gjysmë, sigurisht të dhënat janë tepër rregullatore për t’i dhënë tregut një tjetër natyrë, tronditëse dhe mbulojnë të gjitha aktivitetet, të cilat për ta bërë atë më atraktiv për investitorët dhe kanë të bëjnë me mirëqeverisjen e vendit dhe me biznesin dhe për të krijuar një klimë miqësore me të gjitha aktivitet ku biznesi është i interesuar në biznesin. raportet e saj me qeverinë, duke humbur në Që në fillim ne e kemi mbështetur dhe gjithçka, për fillimin e një biznesi 4 vende dhe për mbështesim çdo përpjekje që është bërë, qoftë lejet e ndërtimit 67 vende. studimet, edhe pse ka me shumicë raporte dhe Në lidhje me energjinë elektrike qeveria u mburr studime të bëra nga institucionet financiare për reformat e saj shumë të mëdha, por që, për fat ndërkombëtare dhe të identifikuara me të keq, biznesi humbet dhe ka ende vështirësi në problematikat e tyre, përsëri jemi në krah të çdo rritje për të aksesuar energjinë elektrike të përpjekjeje që bëhet për të përmirësuar klimën e nevojshme dhe të pandërprerë me çmim të biznesit. Por ajo që është evidente, është mungesa përshtatshëm. e vullnetit dhe e një programi reformash strukturore Për kreditë në treg humbet 6 vende, sepse nga ana e qeverisë, e cila thjesht kërkon të bëjë kreditë nuk ekzistojnë. Për taksat, për shkak të ritualin e kalimit të marrëveshjeve të tilla për të rritjes dhe të burokracive të shtuara, humbet 12 thënë se është duke u marrë me punë. vende të tjera, duke qenë vendi me rënien më të Jo më larg se dje Banka Botërore, grup i së madhe historike që mund të ketë ndodhur në cilës është Korporata Ndërkombëtare Financiare, vendet e rajonit tonë. publikoi raportin e saj të të bërit biznes në botë, në Shqipëria kurrë ndonjëherë më parë nuk ka të cilin renditen 184 vende të marra në analizë dhe humbur 35 vende në harkun e një viti, me një studim prej saj. Ky raport, pra raporti i Bankës qeveri, e cila që në vitin e parë të qeverisjes së saj Botërore, duke qenë ekskluziv nga pikëpamja e sigurisht ka pasur përqendrimin dhe vëmendjen
221 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për t’u marrë me reforma, sipas saj. Kjo është ishte vlerësimi i fundit që u publikua në vitin 2006, evidente. Çfarë ka ndodhur me qeverinë shqiptare e zbritëm në vendin 62-të dhe sot përsëri shkojmë deri më sot nuk ka të bëjë aspak me asnjë lloj në vendin e 95-të, dhe unë jam i bindur, që shumë reforme strukturore, të cilat do t’i jepnin tregut më shpejt, vitin që vjen, kur të publikohet i njëjti shumë aksesibilitet kapitali dhe do të rrisnin tregues, do të jemi shumë më mbrapa. interesin dhe vëmendjen e investitorëve, por ka A është e rëndësishme kjo dhe a është ky një qenë thjesht një program masash shtrënguese, raport, sepse Kryeministri këtu u mundua të veprimesh arbitrare, ekskluzive nga ana e thoshte që ne lexojmë vetëm një raport të Bankës qeverisë, dhunë dhe represion, të cilat kanë çuar Botërore dhe nuk lexojmë raporte të tjera. Në fakt, në këtë perceptim që Banka Botërore i bën ky është raporti kryesor që bën Banka Botërore, e ambientit ekonomik në Shqipëri lidhur me të bërit cila është autore e plotë e të gjitha të dhënave, biznes. analizave e studimeve, pasi të gjithë anketën e Ne jemi të fundit në rajon, jemi të fundit në botë kryen Banka Botërore. Sigurisht që është për lejet e ndërtimit. Edhe më parë ka qenë një jashtëzakonisht i besueshëm në sytë e të gjithë problem shumë i madh, kryesisht ka qenë Bashkia investitorëve për të gjithë këto 184 vende në botë, e Tiranës, kurse tani konfirmohemi si vendi i 184- të cilët kanë pranuar të bashkëpunojnë me Bankën t, midis 184 vendeve, në lejet e ndërtimit. Sikurse Botërore, për të ofruar të dhënat dhe për të bërë i gjithë opinioni i gjerë publik e di se për të ndërruar investigimet në ekonomitë respektive. Ne duhet tjegullat e një çatie duhet të marrësh leje në Tiranë, të mundohemi të gjejmë, të qëmtojmë, aspektet tek Edi Rama, për të bërë një meremetim po se pozitive të një raporti, por nuk shohim gjë. Në qoftë po, pale pastaj për ndërtime të reja që mund të se Kryeministri deklaron se Banka Botërore thotë kenë nevojë qytetarët. Me përjashtim të një oborri që ka rritje ekonomike, Banka Botërore nuk merret të kufizuar biznesmenësh, klientelë e Kryeministrit, me përllogaritjen e rritjes ekonomike, por citon atë të cilët aksesojnë leje, asnjë tjetër nuk ka mundësi që nxjerr qeveria si rritje ekonomike. E gjithë kjo në këtë sektor dhe ky është shkaku i kësaj panoramë, në fakt, është dixhitura e qeverisjes prej gjendjeje. 1 viti e gjysmë që ka mbuluar ky raport, pasi qeveria Sigurisht që ne e kemi pritur me shumë interes aktuale po bën dy vjet, duke i vendosur emrin asaj këtë konsideratë të Bankës Botërore, sepse parulle megalomane, aspak realiste dhe popullore realisht ekonomia e vendit ndodhet në një moment që Kryeministri deklaron çdo ditë këtu: “Ne bëjmë shumë delikat, të vështirësive ekstreme dhe të shtet”. Kryeministri mund të bëjë çfarëdolloj shteti, pamundësive për t’u rimëkëmbur, por ajo që të por shtet të së drejtës, shtet të modelit që ne habit ishte qëndrimi që Kryeministri mbajti këtu kërkojmë të shkojmë dhe ku jemi angazhuar, nuk duke thënë: “Ne e prisnim që të ishim në këto bën. Ky shtet ka dy dimensione, shtetin e së drejtës parametra”, ndërkohë që ministri i Ekonomisë u dhe ekonominë e tregut. mundua të deklaronte: “Ne nuk kemi humbur terren Në shtetin e së drejtës këtu u sollën me dhjetëra me veten tonë, por ka ndryshuar metodologjia”. dhe mijëra fakte. Keni dëshmitare të gjitha mediet, Këto të gjitha janë gënjeshtra, të pavërteta të çdo ditë, se sa i drejtë është ky shtet që po bën ky mëdha. Me këtë metodologji që vlerësohet Kryeministër, duke filluar nga tenderat, lejet, tregtia, Shqipëria janë vlerësuar edhe vendet e tjera të investimet etj. Por ajo që thotë Banka Botërore rajonit dhe të të gjithë botës dhe ne jemi të rankuar është akuza më e madhe që mund t’i bëhet një në këtë pozicion. qeverie, e cila edhe lirinë e tregut, sepse tregu i Dolën me një deklaratë se ka qenë edhe më lirë është dimensioni i dytë i këtij lloj shteti, në keq në vitin 2006, kur matej viti 2005, sepse kështu harkun e një viti e ka çuar 35 hapa mbrapa. Ky e quajtën edhe vitin 2014, duke u mburrur këtu se është shteti me të cilin ju mburreni se po krijoni, kanë bërë hapa, por në fakt nuk ishte viti 2014. shteti që krijon varfërim të tregut, robërim të tregut, Viti 2013 dhe pjesërisht viti 2012, edhe pse ishin varfërim të njerëzve, papunësi, mjerim, mungesë vite me problematikë shumë të madhe, prapë investimesh e të tjera. patën një progres, ku këta dolën dhe e morën Përmendi këtu që kemi rritje ekonomike, të cilën përsipër autorësinë, kur në të vërtetë autorësia e na e konfirmon edhe Banka Botërore. Në fakt, kjo tyre është kjo: 1 janar 2014– 30 qershor 2015. Nga është rritja ekonomike, të cilën e llogarisin ministrat vendi i 116-të, që e kemi gjetur në vitin 2005, i cili çiçikovë në defterët e tyre, duke thënë se kjo rritje
222 Legjislatura e 8-të Viti 2015
është deri në 2,8%. Atëherë na thoni ku janë? Taksat shtesë nuk i keni A doni ta pranojmë? E pranojmë se nuk bëjmë këtu, rritjen ekonomike nuk e keni këtu, inflacionin dot ne, opozita nuk bën dot. As FMN-ja, as Banka nuk e keni këtu. Atëherë ose keni vjedhur në Botërore nuk e llogarit rritjen ekonomike të administrim më shumë, të paktën 220 milion Shqipërisë, atë e bën vetëm INSTAT-i i zotit Rama. dollarë, ose nuk keni ekonomi. Pra, nuk keni të Po i pranojmë. Por ky INSTAT ka edhe disa ardhura, sepse ekonomia ju ka ikur, ju ka shkuar statistika të tjera që flasin për rritjen ekonomike. në fund. Nuk po i paragjykoj, por të gjitha këto Vetë ky INSTAT ka nxjerr sot raportin e tij të nuk mund të shkojnë në të njëjtin drejtim. Nuk publikuar në internet. Çfarë thotë? Konfirmon mund të themi se kemi rritje ekonomike, rritje në rënien e konsumit. Kemi konsum 3,6 % në pak. administrim, por kemi më pak të ardhura në Ky prodhimi ynë ose do të hahet, ose do të buxhetin e shtetit. Pra, ky është një tregues tjetër investohet, ose do të eksportohet. Për çfarë që dëshmon situatën e vështirë ekonomike. Dhe prodhimi tjetër bëhet fjalë? Ose e investojmë, ose thoni tani që ka edhe raporte të Bankës Botërore. e konsumojmë, ose e investojmë. Të tre treguesit Banka Botërore lexon për rritjen ekonomike atë e raportit të INSTAT-it, të këtyre që thonë se kemi që thoni ju. 2,9% rritje të prodhimit të brendshëm bruto, janë Në lidhje me papunësinë, edhe vetë raporti i në rënie. Në raport thuhet se konsumi ka rënë FMN-së ju nxori se ju jeni vendi i vetëm në Europën rreth 4%, 3,6%; thuhet se ka rënë eksporti, shtator Qendrore dhe Lindore që në vitin 2014 keni pasur më shtator, 5%. Thuhet se kanë rënë edhe rënie të punësimit me 0.6%. Ndryshe nga vende investimet. Këtu këta tellallët e qeverisë na thonë të tjera ne dhe Ukraina kemi pasur rënie të pagës se vërtet nuk po i mbledhin taksat në doganë, por reale. Pra, kjo është ajo që ka përgatitur kjo ka rritje të makinerive dhe të pajisjeve të lëndëve ekonomi. Veni lart e poshtë dhe thoni se do të të para. Shikoni se çfarë thotë raporti i nxjerrë sot vijnë investitorët të investojnë këtu dhe do të sjellin nga INSTAT-i! Thotë se ka rënie të makinerive, kaq miliardë lekë. I keni të gjitha këtu. Nuk ka asnjë pajisjeve dhe lëndeve të para. Pra, lëndët e para shenjë për të investuar në ekonominë e vendit. janë në rënie në krahasim me vitin e kaluar. Dhe Keni edhe një shembull tjetër, të veprimit në këtë rënie të importeve prej 4-5%, ky është arbitrar, policor, i cili është në kundërshtim me faktori i dytë. Pra, makineritë , pajisjet dhe lëndët frymën e biznesit. Nuk mund të jenë të dyja e para janë në rënie në krahasim me të njëjtën bashkë, edhe dajaku i paarsyeshëm jo ligjor, periudhë të viti të kaluar. Pra, investime nuk ka. selektiv, diskriminues, edhe nevoja për të investuar Investime publike ka më pak se vitin e kaluar. Edhe në ekonominë shqiptare. Kur e filluat, thatë se kredi për biznesin ka më pak kredi se vitin e kaluar. 360 ditë do të bënit aksion, aksion me goditje të Atëherë nga ndodhin këto mrekullitë e qeveritarëve përqendruar për të mbledhur taksat. Aktivizuat që flasin këtu? Doni t’i marrim këto dhe t’i themi: edhe nja 500 spiunë për të treguar se kush pret që dakord, ja i ka llogaritur keq INSTAT-i treguesit faturë e kush jo. E thatë se do të mblidhnit 300- analitikë. Le t’i justifikojë Kryeministri! 400 milionë euro. Na e keni thënë këtu në A mund të na thotë një gjë Kryeministri? parlament: do të mblidhni 300-400 milionë euro. Kryeministri thotë se prodhimi i brendshëm bruto Iku dhe muaji i parë. Çfarë rezultatesh patët? Keni është rritur me 3%, inflacioni është 2%, hajde 5%, 40 milionë dollarë më pak në arkën e shtetit dhe në raport me një vit më parë. U vendosën taksa të që në total për dy muajt e fundit gusht-shtator janë reja këtë vit me një vlerë 160 milionë dollarë. Taksa 70 milion dollarë më pak. Dhe me vitin e kaluar shtesë të reja, na tha qeveria, dhe efekti i tyre është jeni cik më cik. Kë të besojmë ne tani? Të besojmë 160 milionë. këto që i quani reforma, dajakun, apo të besojmë Tani, kur vijmë në periudhën nëntëmujore, do rezultatet që vijnë nga dajaku i juaj? të na thuhet se të ardhurat në buxhet nga tatimet, Prandaj, të nderuar deputetë, ne e mbështesim na janë rritur, diferenca vit me vit, 9 miliardë këtë, por ky parlament duhet t’i kërkojë qeverisë lekë, në përqindje janë rritur me 3,7% për tatimet. program reformash strukturore dhe jo dajak; pro- Nuk po flas për doganat dhe tatimet që kanë gram masash momentale që kapërcejnë momentin aktivitetin kryesor, që janë 1,9 % më shumë nga dhe shkatërrojnë nga ana tjetër ekonominë e viti i kaluar ose 3,5 miliardë, ku atyre u kaluan 160 vendit. Ekonomia po shkatërrohet gjithnjë e më milionë dollarë, 16 miliardë lekë më shumë. shumë dhe këtë tashmë e ka të qartë çdo shqiptar.
223 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Këtu në parlament vazhdoni të bëni avokatinë e individit për të arritur qëllimin dhe plotësimin e një gjëje që nuk ekziston. nevojave të tyre. Sa më i madh numri i pengesave, Edhe një herë tjetër, ju ftoj që ta votojmë i vështirësive dhe sa më të mëdha të jenë kufizimet marrëveshjen, po ju themi se nuk kemi besimi se ekonomike në një vend, aq më pak ka të ngjarë do të bëni gjë për ekonominë dhe reformat, për të që përpjekjet e individëve, për arritjen e qëllimeve cilat ka nevojë ekonomia. të tyre, të jenë të suksesshme. Faleminderit! Natyrisht, tashmë për ne u bënë gati 15 vjet që Shpëtim Idrizi – Faleminderit! është e njohur që për matjen e lirisë së biznesit Fjalën e ka zoti Angjeli, në emër të Grupit apo shkallës së lirisë ekonomike përdoren tregues Parlamentar të PS-së. të ndryshëm dhe janë institucione të ndryshme, Anastas Angjeli – I nderuar drejtues i seancës, siç është; “Index of Economic Freedom” apo dy Të nderuar kolegë deputetë, organizatat e tjera prestigjioze: “The Heritage Siç është bërë zakon, edhe pse diskutojmë për Foundation”,” The ëall street Journal” ose ky i çështje të ndryshme, të rendit të ditës, diskutimet, fundit, që u bë edhe objekt i diskutimit sot këtu në padyshim që devijojnë dhe përqendrohen në parlament, “Doing bussines” i Bankës problemet nga më të ndryshme, ashtu siç ndodhi Botërore.10,37. dhe në këtë seancë maratonë, prej 6 orësh për të Natyrisht, që, siç e theksova edhe më sipër diskutuar për një marrëveshje, e cila, edhe pse për vlerësimin nga ana e këtyre institucioneve, ka është marrëveshje është e rëndësishme. Është e tregues të ndryshëm. Ka pasur në këto vite rëndësishme dhe me të drejtë na çon në një zigzage, ulje –ngritje, siç është edhe ulja e fundit diskutim më të gjerë sesa marrëveshja, sepse që na është paraqitur dhe publikuar dje. merret me një çështje të rëndësishme, po të Pavarësisht nga ky vlerësim, unë do të thosha se, shikojmë përtej saj, përtej teknikës së lidhjes së në fund të fundit, ky është një vlerësim, i cili duhet një marrëveshjeje midis qeverisë dhe IFC-së, pasi lexuar drejt, duhet lexuar dhe duhen përcjellë drejt lidhet me një problem shumë të rëndësishëm, që mesazhet që vijnë prej tij dhe natyrisht duhen ka të bëjë me lirinë e biznesit, që është në zemër, nxjerrë detyra për angazhim të mëtejshëm edhe në thelb të zgjerimit të mëtejshëm të lirisë të qeverisë, edhe ne si parlament, edhe të ekonomik, të përsosjes së reformës dhe të Komisionit të Ekonomisë, edhe të gjitha përsosjes së reformave rregullatore, të cilat institucioneve, me qëllim që t’i çojmë përpara këto përbëjnë një çështje shumë të rëndësishme në reforma që janë të dobishme për zhvillimin e zhvillimin e ekonomisë së tregut në vendin tonë. biznesit dhe të ekonomisë së vendit tonë. E thashë Kjo, sepse liria ekonomike, siç e thashë, mbetet këtë, që duhet lexuar drejt, për arsye se janë gjithnjë në zemrën dhe thelbin e një ekonomie përdorur argumente nga më të ndryshmet, siç ishte tregu funksionale. Mirëfunksionimi i kësaj pa dyshim edhe argumenti i përdorur edhe nga ekonomie janë lidhjet shumë të rëndësishme dhe Kryeministri, dhe unë përgjithësisht e mbështes të ndërsjella midis lirës ekonomike, zhvillimit atë, por pa dyshim që ka edhe më tej se kaq. Ka ekonomik dhe mirëqenies së privatit. edhe më tej se kaq dhe unë dua t’jua them nja dy- E vërteta është që, në faza të ndryshme të tri çështje që janë të rëndësishme edhe që duhen këtyre 24 vjetëve, në këtë tranzicion të gjatë kuptuar drejt. Duhen kuptuar drejt, në radhë të ekonomik, në varësi dhe në funksion të kryerjes parë, dhe kur them më tej, ka më tej se kjo. Duhet së shumë reformave ekonomike, rregullatore dhe të kemi parasysh se pavarësisht se, na pëlqen apo strukturore të ngritjes dhe funksionimit të nuk na pëlqen, ekonomia e sotshme duhet të institucioneve të tregut, ka pasur një ulje-ngritje të drejtohet drejt një modeli të ri të zhvillimit të saj rezultateve të hapësirës së lirisë ekonomike, të të dhe në rrugën e drejtimit të këtij modeli padyshim bërit biznes, për rrjedhojë edhe të mundësive dhe që do të ketë vonesa, do të ketë vështirësi për shanseve të zhvillimit më me lehtësi të biznesit në shkak të disa reformave më të mëdha, por gjithnjë, vend dhe të ekonomisë. Kjo do të thotë se çështja nëse ato shtrohen në realitet. që diskutojmë sot, pavarësisht se është instaluar Cilat ishin argumentet më kryesore që paraqet në një marrëveshje, është shumë e rëndësishme, ky raport, meqë u diskutua, ose më mirë çështjet do të thotë se liria e biznesit, liria ekonomike, në më kryesore që na pengojnë ne për të ecur më fund të fundit, ka të bëjë me njerëzit, shanset e tej?
224 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Tri ishin çështjet më kryesore të grupuara në efektin e tyre, kemi një rritje të dukshme të çështje që, si të thuash, ndikojnë më shumë në rezultateve të arkëtimeve dhe të uljeve të uljen e renditjes për momentin: marrja e lejeve të humbjeve. Tani na duhet që, pikërisht, këtë rezultat ndërtimit; lidhjet me energjinë elektrike dhe pagimi të këtyre reformave ta rikthejmë në më shumë i taksave. Çështjet tjera që kanë të bëjnë me investime konkrete dhe në shumë shërbime sa më regjistrimin e biznesit, me çështjet e pronësisë, me të shpejta, më efikase për sipërmarrjet dhe për çështjet e likuiditetit, me çështjet e kredisë, bëjnë qytetarët. një grupim tjetër, të cilat, edhe pse ka lëvizur me Çështja e tretë lidhet me pagimin e taksave. më pak pikë, pa dyshim duhen konsideruar. Për pagimi i taksave, edhe për shkak të masave Por unë dua t’u kthehem këtyre tri çështjeve të antinformalitet që kanë filluar të zbatohen, por edhe para. Është e qartë që marrja e lejeve të ndërtimit për këtë kategori reagimi duhet të jetë më i shpejtë, ose mosmarrja e lejeve të ndërtimit ndikon në më dinamik si në drejtim të zgjerimit të bazës indeksin e parë që vlerësojnë këto institucione dhe tatimore, siç po bëhet, por edhe të ndryshimeve të natyrisht që këtu arsyeja kryesore ka ardhur për mundshme të shkallës tarifore dhe të taksave. shkak të marrjes në kontroll të territorit dhe për Janë edhe 3-4 çështje të tjera, që u përmendën shkak të asaj që quhet reforma territoriale, e cila këtu, për të cilat besoj se të gjithë janë informuar kërkon një riorganizim të ri. Prandaj unë mendoj që ka një program të qartë, që po veprohet me se është shumë e nevojshme ashtu siç ka nisur, shpejtësi si për çështjen e kredive të këqija, ashtu por të përshpejtohet shumë vënia në zbatime edhe për çështjen e titujve të pronësisë apo të reformës territoriale; vënia e kontrollit të territorit regjistrimit të biznesit. Kryesisht këto lloj masash me qëllim që të rifillojë në mënyrë urgjente lidhen me reformat rregullatore administrative, të funksionimi i sektorit, edhe pse në këtë drejtim po cilat unë besoj që sa më shumë të përshpejtohen punohet, unë mendoj se kapja e kohës është janë më në dobi të lirisë së të biznesit dhe të thelbësore, humbja e kohës do të jetë me kosto. zhvillimit ekonomik. Veprimi i nisur për të çliruar këtë situatë, nuk E pra, në këtë situatë na gjen kjo marrëveshje është i lidhur thjesht me marrjen e një cope letre, e re që ka ardhur sot në Kuvend për t’u diskutuar nuk është i lidhur thjesht me lejen për të zhvilluar dhe për t’u miratuar me IFC-në. Natyrisht, shtrohet një sektor, ndërtimin, por të gjithë jemi të pyetja: pse kjo marrëveshje me IFC-në? Është kjo ndërgjegjshëm se vënia në funksionim (dhe para marrëveshje me IFC-në, sepse të gjithë e dimë që disa ditësh u lejuan gati 12 njësi bashkiake të reja IFC-ja është një organizatë ndërkombëtare, pjesë për të vepruar në këtë drejtim) e lejeve të ndërtimit e grupit të Bankës Botërore, me të cilën vendi ynë, do t’i japë një hapësirë të madhe zhvillimit të rreth si anëtar i saj prej vitit 1991 dhe deri më sot, ka 160 lloj bizneseve. Kur them 160 lloj biznese, i bie bashkëpunuar në 24 projekte në sektor të më shumë se 2-3 mijë biznese, pra flas për lloje, ndryshëm të vendit. Por në shërbimet këshilluese të cilat janë të lidhura në mënyrë zinxhir me IFC-ja në Shqipëri ka qenë dhe mbetet e ndërtimin. Ndërtimi nuk është një letër që e merr përqendruar, pikërisht, tek ato që ne diskutuam dhe e vendos në themele të një vepre që do të sot: në klimën e biznesit, në lirinë e ekonomike, ndërtosh. Është tulla, është llaç, është çimento, në reformat rregullatore që përmirësojnë të gjitha është gëlqere, është vatrat, është xham, është kushtet e zhvillimit të biznesit, të sektorit privat, punim hidraulik etj. Pra, janë një seri gjërash, që vendas dhe të huaj, në vendin tonë. po t’i numërosh, të paktën deri sot, janë evidentuar E pra, ardhja e kësaj marrëveshje nuk është 160. Kështu që kjo do t’i japë një frymëmarrje rastësi dhe nuk mund të thuash që qeveria nuk ka shumë të madhe zhvillimit të biznesit dhe zhvillimit angazhim, përkundrazi kjo tregon një angazhim të ekonomisë. Në këtë rrugë, me aktet e marra të qeverisë për t’u fokusuar, për t’u orientuar, për deri tani dhe me fillimin e vënies në funksionim të t’u adresuar pikërisht në çështjet që kanë reformës territoriale, tërësisht në fillim të vitit, besoj shqetësuar dhe shqetësojnë klimën e biznesit në se rregullohet një situatë e tillë. vendin tonë dhe zgjerimin e lirisë në ekonomi. Çështja e dytë lidhet me energjinë elektrike. Prandaj kjo është një marrëveshje që do të Besoj se të gjithë e dimë që për shkak të reformave sigurojë një kosulencë në shërbimet që kanë të në sektorin energjetik, të cilat jemi të bëjnë me projektin e tregtisë, të investimeve, të ndërgjegjshëm se kanë filluar ta japin tërësisht agrobiznesit, por këto jo thjesht dhe vetëm në
225 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Shqipëri, por në kuadër të Ballkanit Perëndimor këmbë të prera, në bashkinë e Roskovecit, Edlira dhe, natyrisht, në këshillimin mbi reformën e shumë Toro, nga kryebashkiakja e re pushohet nga puna, treguesve për Europën dhe Azinë Qendrore. Siç e nuk paraqet asnjë dhembshuri si grua dhe nënë thashë, është një marrëveshje që do t’i shërbejë që është, por e flak në rrugë, nuk merr parasysh rajonit, vendeve tona: Shqipërisë, Bosnjës, as rekomandimet e Avokatit të Popullit. Maqedonisë, Kosovës, Malit të zi, Serbisë, por që Së dyti, dua t’i vë në ndjeni të gjithë deputetët, do të bëhet edhe në nivel shteti. edhe të majtët, që 630 punëtorë të uzinës së Kjo një marrëveshje, e cila, më konkretisht, do Ballshit kanë 5 muaj pa u paguar. Ata vijnë vërdallë. të bazohet dhe do të orientohet në konsulencat Pasuria e tyre e madhe që ju ka rënë si risk jo për reformat e bazuara në tregues, në politikat e vetëm nuk shfrytëzohet, por grabitet. Ata nuk kanë investimeve për ekonomi në tërësi, në politikat e të drejtë jo vetëm të punojnë, jo vetëm të paguhen, investimeve sektoriale, në rregulloret për të por as edhe të ankohen. Asnjë zgjidhje nuk u është përmirësuar më tej reformat rregullatore të biznesit, dhënë nga ministria përkatëse. Vërtete ajo mund si dhe në qasjet e reja të tregut. të jetë privatizuar, vërtetë ka një kontraktues, por Pikërisht, duke u nisur nga ky fokus, nga ky çdo kontaktë ka ligjet e veta ka, ka rregullat e veta adresim që marrëveshja bën dhe që prek ato dhe është qeveria dhe shteti që e kontrollon. Nuk probleme dhe shqetësime që ne i kemi dhe duam dihet se çfarë drejtimi do t’u jepet këtyre t’i përmirësojmë, unë, në emër të Grupit punëtorëve, të cilët si bazë të gjallërisë së qytetit, Parlamentar të Partisë Socialiste, ju ftoj që ta të ushqyerjes së familjeve të tyre kanë vetëm votojmë këtë marrëveshje. uzinën. Faleminderit! Unë dua t’i vë në dijeni të gjithë deputetët që Shpëtim Idrizi - Ju faleminderit! me dhjetëra cisterna të Kosovës shkojnë në Ballsh Me kaq i mbyllim diskutimet për këtë projektligj. dhe mbushen me naftë. Kush ka qenë në Kosovë Kalojmë në projektligjin “Për një shtesë në ligjin e di që çmimi i naftës është 1 euro. nr. 74/2015 “Për miratimin e marrëveshjeve (Ndërhyrje nga salla.) ndërmjet Ministrisë së Financave, si autoritet Ai është mësuar të flas gjithmonë ashtu, lëreni, kontraktues, dhe shoqërive “S2 Albania”, sh.p.k. nuk ka problem. dhe “Rapiscan Systems” inc “Për zgjidhjen me Shpëtim Idrizi –Zoti Mihaj, edhe 30 sekonda mirëkuptim të mosmarrëveshjeve” dhe “Për për procedurë. ndryshimin e marrëveshjes së koncesionit për Ju lutem! financimin, ngritjen dhe operimin e shërbimit të Bedri Mihaj - Ndërsa këtu te ne me 172 lekë skanimit të kontejnerëve e automjeteve të tjera në dhe 176 lekë. Le ta marrin, shqiptarë janë edhe Republikën e Shqipërisë, miratuar me ligjin nr. 123/ ata, por dikush duhet të ndërhyjë që ta zgjidhë 2013”, si dhe të tarifës së shërbimit të skanimit”. edhe këtë problem. Ka pyetje? Faleminderit! Atëherë, kalojmë në diskutime, 10 minuta. Nga Shpëtim Idrizi – Faleminderit! opozita kanë regjistruar emrat: Igli Cara, Gjergji Po, urdhëroni, zoti Braçe! Papa, Florjon Mima dhe Sherefedin Shehu. Nga Erion Braçe – Tani u bë modë këtu që kush maxhoranaca kanë regjistruar emrat: Evis Kushi, do, vjen kur do, në mëngjes, në drekë dhe në dark, Blerina Gjylameti dhe Erion Braçe. e merr fjalën flet për çfarë do dhe pastaj ikën, siç e Për procedurë, zoti Mihaj! bëri ai para këtij zotërisë, siç e bëri dhe ky zotëria Bedri Mihaj – Faleminderit, zoti drejtues i tani. seancës! Për të gjithë këta që duan të flasin për çfarë të Si deputet e kam për detyrë moralisht të duan, ka një pikë në rendin e ditës, që jep 60 interesohem për qytetarët, të cilët na kanë votuar, minuta kohë për të folur për këto gjëra. Tani, nuk po njëkohësisht paguhemi edhe për këtë punë. ka më dhe nuk bën asnjë lloji sensi që seanca të Jam shumë i shqetësuar dhe prandaj e kërkova degradoj dhe të degjenerohet në këtë lloji mënyre, fjalën, sepse nga zgjedhjet e fundit lokale jo vetëm ku gjithsecili që ka regjistruar emrat që në mëngjes nuk po zbatohet asnjë rregull, jo vetëm nuk ka rri këtu, pret radhën për të folur dhe vjen kushdo asnjë buxhet, por në turmë po pushohen njerëzit nga kafja, nga rruga, nga restoranti, nga shtëpia e nga puna. Ka arritur deri aty sa një sakate, me të tjera me radhë e merr fjalën, thotë atë që ka në
226 Legjislatura e 8-të Viti 2015
mend dhe ikën. në Republikën e Shqipërisë. Është fjala për disa Tani, të vendoset një minimum rregulli, me deklarata doganore, të cilat duhet të jenë të qëllim që gjithsecili të marrë fjalën për atë që është përjashtuara, pasi konstatohen raste të pagesës në rendin e ditës dhe të respektojë procedurën së tarifës së shërbimit dy ose më shumë herë për për të folur për çfarëdolloj gjëje atëherë kur është të njëjtin mall. e përcaktuar në Rregullore dhe në kalendar. Prandaj, për të zgjidhur këtë problematikë, vjen Faleminderit! ky projektligj për ndryshimin e marrëveshjes Shpëtim Idrizi – Keni të drejtë, zoti Braçe. ekzistuese të koncesionit, miratuar nga qeveria e Unë shpresoj që kolegët t’ju dëgjojnë dhe të kaluar. Ndryshimi i propozuar trajton pikërisht të përqendrohen totalisht te projektligji për të cilin po gjitha këto deklarata doganore që do të flasim. përjashtohen nga kjo pagesë, sipas procedurave Zonja Topalli, për procedurë! doganore specifike dhe në ligj janë të specifikuara Jozefina Topalli – Faleminderit, zoti kryesues qartë të gjitha rastet e këtyre deklaratave që duhet i seancës! të përjashtohen nga pagesa. Në respekt të seancës së parlamentit dhe të Këto ndryshime, së bashku me marrëveshjen parlamentarizmit, qeveria nuk ndodhet, të gjitha e rinegociuar në korrik të këtij viti, sjellin risi karriget janë bosh, nga 29 karrige, vetëm një ka pozitive, pasi lehtësojnë barrën e rëndë që ishte mbetur aty, nuk e di edhe ai pse është. lënë në kurrizin e sipërmarrësve dhe qytetarëve Këtu maxhoranca është zhdukur: janë duke shqiptarë nga ky koncesion. Në fakt, nuk është fjetur në zheg, janë duke drekuar në restorante, e vetëm ky koncesion, por janë edhe të tjerë, do të kanë mbyllur, se e dinë që kjo qeveri ka mbaruar, përmendja dy ndër më të rëndësishmit: koncesioni nuk më intereson. Ne do të bëjmë një gjë: ose do i markimit të karburanteve dhe koncesioni i të mbyllet seanca, ose të bëjmë një veprim tjetër shërbimit të pajisjes me pulla fiskale, të cilët janë politik dhe parlamentar, të marrim një vendim: të trashëguar nga qeveria e kaluar dhe janë lënë në shkojmë në zgjedhje të parakohshme. Maxhorancë kurriz të qeverisë aktuale dhe të popullit shqiptar. nuk ka më, qeveri nuk ka më. Jemi që jemi, u themi Këto absolutisht nuk kanë prodhuar efektet e të vërtetën shqiptarëve që të mos merremi zvarrë duhura në ekonomi, as në luftën ndaj edhe një muaj apo dy muaj, sepse, në fakt, aty kontrabandës, as në luftën ndaj evazionit, jemi. Seanca plenare nuk vazhdohet më kështu, iërkundrazi, i vetmi efekt që kanë sjell është kjo sallën është bosh. Është bosh, zoti kryesues i barrë e lënë mbi supet e qytetarëve shqiptarë. seancës. Po ashtu, nuk duhet të harrojmë edhe Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zonja Topalli! koncesionet të tjera të shumta të dhëna mbi Në fakt, në momentin që unë thashë: a ka pyetje pasuritë natyrore, të cilat nuk, gjithashtu, nuk po ministri Financës është aty dhe asnjë nga prodhojnë në asnjë rast të ardhurat e pritura në deputetët nuk kishte pyetje. Pa dyshim që ministrat buxhet dhe as nuk po realizojnë investimet e është mirë që të jenë në seancë, por ministrat nuk premtuara, madje edhe këto, përkundrazi, po japin janë parlamentarë. efekte negative në shkatërrimin e këtyre pasurive Gjithsesi, të vazhdojmë me zotin Cara, pastaj natyrore, që janë pronë e përbashkët e shtetit dhe të përgatitet zonja Evis Kushi. e qytetarëve shqiptarë. Zonja, Evis Kushi. Nuk ka problem vazhdojmë Në fakt, sot opozita e ka përqendruar të gjithë një kështu, një ashtu. debatin në raportin e fundit të Bankës Botërore, (Ndërhyrje nga salla.) ku deklarohet rënia e treguesit të Doing Business Erion, më the të respektoj strikt Rregulloren. për Shqipërinë, ku sigurisht shkaku kryesor është Zonja Kushi. bllokimi i lejeve të ndërtimit. Të përgatitet, zoti Gjergji Papa. Padyshim që ky është një rezultat shqetësues Evis Kushi - I nderuar zoti drejtues i seancës, – këtë nuk mund ta mohojmë – por ama, më shumë Të nderuar kolegë, se sa të dëshpërohemi dhe të merremi vetëm me Po diskutojmë sot një projektligj, i cili vjen si këtë tregues, ne duhet të fokusohemi pikërisht tek përgjigje ndaj shqetësimeve të ngritura nga arsyet se si kemi arritur deri këtu dhe te bizneset, për pagesën e tarifës së shërbimit të rrugëzgjidhjet, për të përmirësuar situatën në të skanimit të kontenierëve dhe automjeteve të tjera ardhmen. Po t’i analizojmë me objektivitet shkaqet
227 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
e kësaj situate, është e qartë se cilat janë aplikohen edhe në vende të tjera. E kam fjalën përgjegjësitë dhe cilët janë personat përgjegjës. këtu, për shembull, për të kaluar nga modelet e Konkretisht, unë do të doja të ndalesha pak te standardizuara të rrezikut, në përdorimin e degradimi që i është bërë pasurisë kombëtare dhe pjesshëm të modeleve të brendshme të rrezikut, financave publike nga qeveria e mëparshme, pasi për të lehtësuar kështu efektet frenuese të Bazel është pikërisht ky degradim që e ka detyruar 2 dhe Bazel 3. qeverinë aktuale dhe maxhorancën të ndërmarrë Po ashtu, është e rëndësishme që të ecet më këto masa shtrënguese, të cilat synojnë të shpejt dhe në drejtim të indeksit të energjisë vendosin një stabilitet makroekonomik dhe territo- elektrike, që do të thotë që paratë e mbledhura të rial, si dhe të vendosin ekonominë në shinat e transferohen në investime konkrete në këtë sektor, ligjshmërisë dhe në shinat e zhvillimit të si dhe në shërbime më të shpejta për ndërmarrjet, qëndrueshëm. për sipërmarrësit dhe për qytetarët, të cilët pësojnë Bllokimi i lejeve të ndërtimit ishte një shkëputje të energjisë elektrike. domosdoshmëri, pas një numri shumë të lartë Përfundimisht, dua të përshëndes edhe një lejesh barbare, të cilat kanë shkatërruar vendin. herë projektligjin që po diskutojmë, pasi lehtëson Për të kuptuar që ky ishte një vendim i drejtë, biznesin, lehtëson qytetarët shqiptarë. Prandaj, ju mjafton të përqendrohemi dhe të kujtojmë vijën ftoj të gjithëve ta votojmë. tonë bregdetare para një viti. Mjafton të kujtojmë Faleminderit! se si ishin shkatërruar hapësirat e gjelbra apo Shpëtim Idrizi – Faleminderit! hapësirat e kultivuara prej vitesh, duke ndërtuar Fjalën e ka deputeti Papa. Përgatitet deputetja godina të paligjshme, pa asnjë vizion e pa asnjë Blerina Gjylameti. strategji. Po aq i domosdoshëm ishte edhe filli9mi Gjergji Papa – Faleminderit, zoti kryetar i i punës dhe i procedurave për planifikimin e seancës! territorit në të gjitha bashkitë e vendit, në funksion Të nderuar kolegë deputetë! të ndarjes së re administrative territoriale, si dhe Ndryshimet në këtë projektligj vijnë si një në funksion të krijimit të kulturës së ligjshmërisë. përgjigje ndaj kërkesave të komunitetit të biznesit Për t’u rikthyer edhe një herë në raportin e në ndihmë të përmirësimit të klimës së biznesit. Doing Business, duhet të pranojmë se përkeqësim Ato synojnë lehtësimin e biznesit nga pagesa e ka pasur edhe kredimarrja. Edhe këtu kanë ndikuar tarifës së shërbimit të skanimit, nëpërmjet ato masat shtrënguese, të ndërmarra si pasojë e përcaktimit të deklaratave doganore për të cilat nuk aplikimit të rregulloreve të reja, të cilat tentojnë të do të paguhet kjo tarifë. frenojnë rritjen e kredive me probleme. Edhe këtu, Po si paraqitet në realitet situata e klimës ndaj ne të gjithë jemi të ndërgjegjshëm se kreditë e biznesit dhe realizimi i të ardhurave nga doganat këqija kanë qenë një problem shumë serioz për dhe tatimet? U përmend edhe nga kolegët ekonominë dhe financat e vendit, prandaj edhe parafolës raporti i fundit i Bankës Botërore, Doing këtu, ky hap ishte më se i domosdoshëm për të Business; mbi liritë ekonomike konstaton rënie të parandaluar pasojat negative te kredive të këqija. lirisë për të hapur e për të bërë biznes, si dhe rënie Të nderuar kolegë! të lirisë fiskale, si rezultat i korrupsionit skandaloz, Bazuar në këto problematika, është shumë e klientelizmit, rritjes së taksave, kontrabandës, nevojshme të planifikohen e të zbatohen mirë evazionit, represionit dhe dhunës ndaj biznesit që hapat që do të ndërmerren për përmirësimin e nuk është afër qeverisë. situatës. Veçanërisht është shumë e rëndësishme Sipas këtij raporti, ekonomia shqiptare është të shpejtohet puna për implementimin me sukses në rënie të lirë dhe ka humbur 35 vende, krahasuar të reformës së re administrative territoriale dhe të me një vit më parë. Të gjithë treguesit kryesorë vendoset nën ko0ntroll territori, me qëllim janë në përkeqësim të ndjeshëm. Mjafton të zhbllokimin e lejeve të ndërtimit, pasi bllokimi i tyre përmendim: lejet e ndërtimit minus 67 pikë; taksat ishte thjesht i përkohshëm, deri në vënien nën minus 12 pikë, marrja e kredisë minus gjashtë pikë, kontroll të këtij territori. ndërsa nisja e biznesit minus 4 pikë. Së dyti, për sa i takon kredidhënies, duhen Megjithëse ka dy muaj që strukturat tatimore lehtësuar disi masat e marra, duke shfrytëzuar janë sulur kundër biznesit, përsëri arkës së shtetit eksperiencat dhe modelet që kanë filluar të i mungojnë 25 milionë dollarë vetëm për shtatorin,
228 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dhe 230 milionë dollarë për këto nëntë muaj, duke qeverie në drejtimin dhe menaxhimin e këtyre dy filluar që nga 1 janari. sektorëve kyç, të cilat janë burimet kryesore të të Statistikat fiskale të përpunuara nga të dhënat ardhurave për buxhetin e shtetit. Janë me mijëra progresive të Ministrisë së Financave për ton karburant dhe qindra ton cigare të zhdoganuara periudhën janar-shtator 2015, flasin për një rënie më pak se viti i kaluar. Në arkën e shtetit mungojnë të të ardhurave në buxhet me 6. 9 miliardë lekë miliona dollarë, duke bërë që deficiti, në raport me më pak se plani i rishikuar, duke thelluar gropën të ardhurat e planifikuara, të vazhdojë të rritet. Kjo në raport me tetëmujorin. lloj reforme, e aplikuar në këtë mënyrë, jo vetëm Në planin e rishikuar të qeverisë, plan i cili u ul që nuk do të funksionojë, por do ta paralizojë edhe për shkak të mungesës së të ardhurave, me policë atë pak të ashtuquajtur ekonomi, që lëviz me zor. në terren e sërish më pak para. Të gjithë zërat e Qeveria po godet biznesin e vogël, për të taksave e të tatimeve: tatimi mbi vlerën e shtuar, mbuluar evazionin që bëjnë kompanitë e mëdha tatimi mbi fitimin, akcizat, tatimi mbi të ardhurat të lidhura me të. Evazioni u krijua nga rreth 6% e personale, janë mbledhur më pak se plani. biznesit, ndërsa drurin po e hanë 94 % të tjerë. Peshën kryesore të mosrealizimit të të Asgjë nuk do të arrihet pa goditur evazorët dhe ardhurave tatimore e mbartin të ardhurat nga kontrabandistët e mëdhenj të klientelës qeveritare, tatimet dhe doganat, në shumën prej minus 4. 2 të cilët kanë marrë para që duhej të kishin miliardë lekë. në vlerë absolute, të ardhurat në përfunduar në arkën e shtetit. Këto para janë kthyer shtator 2015 ishin 230 milionë lekë më pak në në pasuri për një grusht të vogël njerëzish, miq të raport me të njëjtën periudhë të një viti më parë, qeveritarëve, dhe janë përdorur për të blerë vota. pra, me shtator 2014, ose 1% më të ulët. Duke Efektet anësore të aksionit kundër informalitetit llogaritur edhe inflacionin, 2. 2 % në muajin shtator kanë filluar të ndjehen te biznesi, duke dhënë një dhe rritjen ekonomike të pritshme për këtë vit, 2. efekt të kundërt nga ai që pritej. Ky aksion, në vend 7%, tkurrja reale e të ardhurave në shtator ishte 5. që të bëhej një nxitje për formalizimin e ekonomisë, 9 %. Të ardhurat nga tatim-fitimi ranë në 26%, me po kthehet në ndëshkues për biznesin, duke u një reflektim të situatës së vështirë që po kalojnë prerë rrugën bizneseve të cilat kanë paqartësi dhe bizneset. , nëse kemi parasysh e në bazë të ligjit, probleme të riparueshme, por edhe iniciativave të tatimi mbi fitimin paguhet një herë në tre muaj. reja, të cilat nuk mund të lulëzojnë në një klimë të Edhe të ardhurat nga akcizat ranë me 19%. tillë. Aksioni kundër informalitetit nuk po sjell të Gjithashtu, masat penalizuese në ligj nuk ardhura shtesë në buxhetin e shtetit, ose, edhe tentojnë të edukojnë dhe të korrektojnë gabimet e nëse mund të ketë sjellë, por me sa duket, realiteti biznesit, por kanë një efekt penalizmi të pa këtë aksion duket e ka qenë vërtetë shumë i tejskajshëm, që sjell edhe falimentimin e tyre. zymtë. Në shtator financat raportuan me bujë rritje Lufta kundër informalitetit duhet të fillonte si një të ndjeshme të xhiros së bizneseve me 14 miliardë reformë e menduar mirë, mbështetur me politika lekë, apo rreth 34%, rreth 33 mijë biznese të reja fiskale lehtësuese, me taksa të ulëta, që e nxisin dhe rreth 60 mijë punonjës të deklaruar, rritje të biznesin të bëhet pjesë e ekonomisë formale. ndjeshme të përdorimit të kasave dhe 4800 kasa Javën e kaluar, Kryeministri deklaroi me mburrje të instaluara rishtas. Por goditja e këtij aksioni po këtu në parlament, se është rritur konsumi dhe bie kryesisht mbi bizneset e vogla, të cilat është ulur papunësia. Si mund të rritet konsumi, mbizotërojnë në numër, por që kanë një peshë të kur fuqia blerëse ka rënë në mënyrë drastike, si vogël në buxhet, krahasuar me bizneset që lidhen pasojë e rritjes së çmimeve nga rritja e taksave me karburantin, cigaret dhe pijet alkoolike. dhe e akcizave, kur varfëria dhe mjerimi kanë Mijëra kontrolle të dhunshme e arrogante janë pllakosur kudo. sulur mbi bizneset e vogla dhe sipërmarrjet Si mund të rritet konsumi, kur pagat janë të familjare, që sigurojnë ushqimin e përditshëm me ngrira për të gjithë periudhën, paga minimale nuk një dyqan. Nga ana tjetër, evazioni dhe ka ndryshuar prej dy vitesh, ndërsa paga reale kontrabanda kanë arritur në shifra rekord, sidomos është ulur. Nuk ka rritje, por rënie të konsumit. Kjo, në artikujt e akcizës, si duhani dhe nafta. jo pse e themi ne, por e thonë qytetarët, e thonë Vetë ministri i Financave ka pranuar gjendjen dyqanxhinjtë e lagjeve, e thotë biznesi i vogël, i e patolerueshme dhe dështimin e madh të kësaj mesëm dhe i madh, por e vërteton edhe vetë
229 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
drejtoria e tatimeve në mosmbledhjen e tatimit të që i ka shkaktuar buxhetit të shtetit, në shumën vlerës së shtuar. 479 milionë euro. Po si mund të ulet papunësia, kur rënia e fuqisë Drejtori i ALUIZNI-t shpenzon miliona dollarë blerëse, rritja e taksave, kontrollet e dhunshme dhe fonde publike, me subjekte private, për evidentimin arrogante kanë bërë që bizneset e vogla të në terren të ndërtimeve pa leje, ndërkohë që falimentojnë një e nga një. Nga ana tjetër, biznesi qeveria trumbeton me të madhe se, si rezultat i i mesëm dhe i madh po tkurret, investimet e huaja luftës kundër informalitetit në ndërtim, nuk ka më janë afër zeros, kredia për investime të brendshme ndërtime pa leje, e njëkohësisht, kur ALUIZNI ka është në rënie të plotë. Për pasojë, mijëra qytetarë struktura të ngritura prej vitesh, qindra punonjës kanë humbur vendet e tyre të punës dhe u janë me eksperiencë e të trajnuar, të cilët paguhen për shtuar mijëra të tjerëve, që nuk shikojnë asnjë këtë punë. mundësi punësimi. Kjo pra, është qeveria e rilindjes, një qeveri Skandalet e korrupsionit të qeverisë me fondet hajdute, dhe shqiptarët nuk e meritojnë një publike po shpërthejnë çdo ditë si kërpudhat pas qeverisje të tillë. shiut. Dy ndërtues personalë të Kryeministrit po Faleminderit! bëjnë miliarda me paratë e shqiptarëve. I pari që Shpëtim Idrizi – Faleminderit! ngriti sarajet e tij në Surrel, merr 6 miliardë lekë Fjalën e ka deputetja Blerina Gjylameti. nga bashkia e Korçës dhe 5 miliardë lekë nga Përgatitet deputeti Florion Mima. operatori i shpërndarjes së energjisë elektrike, në Blerina Gjylameti – I nderuar drejtues i një tender të fryrë dhe me fitues të paracaktuar. seancës! Ndërtuesi tjetër personal i Kryeministrit, ai i Të nderuar kolegë! vilave të tij në Dardhë e në Durrës merr miliona Si çdo herë tjetër, ne vazhdojmë me të njëjtin euro për blerje ambulancash dhe “Jaguar”-ë refren, fillojmë këtu nga a-ja te zh-ja dhe asgjë për luksozë, që i duhen qeverisë. Do të marrë miliona sa i përket projektligjit në fjalë. Më vjen shumë keq euro për shërbimet që do t’u bëjë, dhe në fund, që kolegu im parafolës diskutoi për çfarë po i bëhet pas kontratës, makinat janë sërish pronë e tij. Siç biznesit të vogël, për kërbaçin, luftën, çfarë po i po ndodh tashmë rëndom në çdo tender që po ndodh çdo ditë dhe thotë se me këtë mënyrë ne bën kjo qeveri, edhe këtu fituesi është i jemi thjesht duke favorizuar biznesin e madh apo paracaktuar. evazorët e mëdhenj. Gjithkush që ka një minimum Nuk ka garë dhe asnjë përpjekje për të kursyer njohjeje në fushën ekonomike apo edhe të ligjit paratë e shqiptarëve, sepse përcaktohet nga mbi procedurat tatimore, e di fare mirë që duke Kryeministri që në fillim lloji i makinës dhe dyqani shkuar dhe kontrolluar, jo duke gjobitur biznesin e ku duhet marrë. vogël, stimulon tërheqjen e mallit me faturë Qytetarët shqiptarë janë revoltuar pas vendimit tatimore, nga biznesi i vogël te biznesi i madh. të Kryeministrit për t’i shtuar rehatisë së tij e të Është një qark i mbyllur nëse tërhiqet nga ministrave të tij edhe nga një “Jaguar” të tipit të konsumatori, nga biznesi. Biznesi tërheq te biznesi fundit, me paratë e tyre. i madh apo te distributorët me faturë tatimore. Dhe Kryeministri i jep djalit të nënkryetares së kjo nuk lejon edhe bizneset e mëdha të bëjnë Kuvendit një ekskluzivitet qeveritar për njëzet e evazion. Nuk është një kërbaç te biznesi i vogël, pesë vjet, për hekurudhën Ballsh-Fier-Vlorë, me thjesht një kontroll. një koncesion të bërë pa transparencë, pa garë Ndërkohë, nëse dëgjoni sadopak apo dhe dhe pa asnjë njoftim. lexoni çfarë po ndodh me kontrollet në biznesin e Ministri i Shëndetësisë, në 22 muaj, ka marrë madh ka një mënyrë që i rendit me risk apo jo 28 tenderë për kompaninë e tij private, me rreth kompanitë ku do të ushtrohen dhe kontrollet. Dhe 11 milionë euro. Nga ana tjetër, shpërndan qindra të jesh përkrah atyre që bëjnë evazion, do të thotë milionë euro me koncesione në shëndetësi, te të jesh përkrah atyre që janë të jashtëligjshëm. Nuk miqtë e tij dhe të Kryeministrit. e di se ku qëndron problemi këtu, që dilni gjatë Kontrolli i Lartë i Shtetit ka depozituar pranë gjithë kohës në mbrojtje për të gjitha ato biznese organit të prokurorisë, kallëzimin penal për që janë të jashtëligjshme. Nuk e kuptoj ku qëndron ministrin e Energjisë dhe të Industrisë, me akuzën problemi me ju. Pse tërë kohës flisni për biznese e shpërdorimit të detyrës, për një dëm ekonomik të jashtëligjshme? Dhe pse nuk dilni të flisni një
230 Legjislatura e 8-të Viti 2015
herë për bizneset që respektojnë ligjet e këtij vendi një koncesion që e keni dhënë ju, një koncesion dhe paguajnë çdo qindarkë? Të dilni të flisni këtu që ka rënduar mbi xhepat e çdo drejtuesi biznesi edhe për faktin që duhet të ulet taksa, duhet të dhe ishim pikërisht ne që e ulëm edhe pse mendoj ketë dhe një logjikë të pas. Nëse paguajnë të gjithë se përsëri duhej bërë ndryshe jo kështu siç bëmë. mund të ulen taksat. Nëse nuk paguhet, nuk mund Sot duhet të ishin para gjykatës të gjithë atyre që të ulen taksat dhe nëse sot ne kemi ndërmarrë e kanë firmosur këtë koncesion, koncesion që këtë reformë është pikërisht me qëllimin që edhe është në kushte monopoli. Dhe prandaj po nesër të ulim taksat. Keni lënë një ekonomi, që jo diskutojmë dhe e them gjithmonë që u bëj thirrje sipas Institutit të Statistikave Shqiptare, se atë të gjithë ata që të paktën nuk janë zhurmuesit në gjithmonë kush vjen e kush ikën e akuzon për sallë, por që përfaqësojnë zërin e të gjithë atyre mosvërtetësi të shifrave, por sipas institucioneve që i kanë votuar, që të mbështesin këtë projektligj ndërkombëtare ishte mbi 50% informale. Sot po dhe të mos diskutojmë mbi gjëra që nuk kanë lidhje tentojmë dhe besoj që duhet të jeni edhe ju përkrah me të. nesh, për ta formalizuar ekonominë, për ta Ky projektligj synon, sikundër thashë, të formalizuar që çdo lek të shkojë atje ku duhet, jo lehtësojë biznesin nga pagesat e tarifës së në xhepat e disa njerëzve. Sot keni një përqendrim shërbimit të skanimit nëpërmjet përcaktimit të të pasurisë në shumë pak duar. Kemi biznese, këtu deklaratave për të cilat nuk do të paguhet kjo tarifë. dua t’i bëj thirrje dhe ministrit të Financave, që kanë Ka qenë një shqetësim i ngritur shumë herë nga evazion dhe duhet të jetë kontrolli tatimor më biznesi, të cilën ne e kemi marrë parasysh dhe sot shumë pranë tyre për të parë për të gjithë ata që jemi pikërisht këtu me një ndryshim. Është pikërisht bëjnë evazion. Dhe biznesi i vogël sot nuk është kjo qeveri që ju anatemoni tërë kohës me akuza, duke u persekutuar, sikundër thoni ju. Ka raste që bën të mundur nëpërmjet këtij projektligji të abuzimi? Po, ka. Por nuk është kështu siç thoni favorizojë bizneset në mënyrë që ata të mos ju, dhe nuk është fare e vërtetë. Nuk e kuptoj pse paguajnë disa herë për të njëjtin mall. Ligji që ka doni të ngrini të tilla stuhi kur në të vërtetë nuk miratuar kontratën e koncesioneve të skanimit ekzistojnë. është ligji juaj. Dhe, të nderuar deputetë, sikundër Ka probleme në këtë vend? Ka. Nuk do të doja e thashë, sado që mundoheni dhe tentoni të tregoni kurrë që ta shikoja këtë sallë kështu siç është bosh që shqetësoheni shumë për biznesin, jeni ju ata dhe pastaj kërkoni llogari. Kjo është detyra e që e keni votuar para disa vjetësh dhe jeni përsëri opozitës, të kërkojë llogari dhe të japë opsione për ju ata që ngrini zërin për gjëra që nuk kanë lidhje ta bërë më mirë atë çfarë nuk bën qeveria sot mirë, me këtë. por të flisni ashtu siç ndodh. Erdhi kryetari juaj de Me këtë shtesë që po i bëjmë këtij projektligji facto volli vrer këtu dhe iku. Tani kthehet pas gjumit lehtësohet biznesi, sikundër thashë, që të mos të drekës, vjen dhe një herë këtu, përsëri i njëjti paguajë dy herë ose më shumë dhe në mënyrë të refren. Vini ju me të njëjtin refren nga fillimi deri në veçantë të funksionojë kjo në ulje të kostove të fund dhe kur vjen puna për të dhënë opsionet se bizneseve importuese në vend, si dhe për të si mund të bëhet më mirë, asgjë nuk ka. Kjo nuk përshtatur dhe harmonizuar qëllimin e këtij ligji me është të bësh opozitë, kjo është të bësh zhurmë. procedurat doganore sipas legjislacionit doganor Dhe nuk ju shkon juve, sidomos kolegut tim në fuqi. parafolës, të bëni zhurmë. Në këtë ligj që ne duam të miratojmë sot çdo Flisnit pak më parë dhe e ngrini shpesh biznesmen, pavarësisht nga veprimet që do të problemin që ne nuk jemi partnerë me biznesin. kryejë në doganë për një mall do të paguajë vetëm Flisni dhe diskutoni që ne nuk dëgjojmë grupet e një herë tarifat e skanimit. Dhe ky nuk është një interesit, se ata nuk konsultohen për çfarëdolloj përfitim i vogël për biznesin dhe është një tjetër projektligji. Projektligji në fjalë është pikërisht një premtim i mbajtur nga kjo maxhorancë. Që në fillim projektligj që vë në dukje të kundërtën e asaj që të mandatit të saj ajo ka synuar të përmirësojë ngrini ju, që jemi partnerë me biznesin, e dëgjojmë klimën e biznesit. Me thënë të drejtën shpeshherë atë dhe reflektojmë për çfarë gjërash nuk shkojnë. ngremë edhe ne pikëpyetjet tona se si shkon çdo Pikërisht jemi duke diskutuar një projektligj që reformë, por në çdo vend ai që ndryshon më synon të ulë taksën, të mos paguhet dy herë dhe ngadalë është pikërisht mentaliteti. Nëse keni këtu përsëri duhet të mos kishit zë sot, sepse është ndërtuar ndër vite një mentalitet ku mospagesa e
231 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shërbimeve të marra ishte kthyer në ligj ku keni por kryesisht te biznesi i madh, ku është evazioni ngritur një mentalitet që të konsumosh energji e të fiskal. mos paguash që të shesësh e të mos paguash Së fundi, dhashë dhe alternativat e mia, se si detyrimet ndaj këtij vendi, ndaj administratës, është rruga e mundshme e zgjidhjes që aksioni ligjeve që janë në fuqi, kur keni ngritur një kundër informalitetit të funksionojë sa më mirë. mentalitet që ndërto ku të mundesh, bëj ç’të Kështu që do t’ju lutem herë tjetër të më dëgjoni mundësh, se askush nuk të penalizon, kuptohet më me vëmendje! që do pak kohë që gjërat të ndryshojnë. Dhe sot Faleminderit! nuk mund të kërkoni që të bëhen ato që nuk janë Shpëtim Idrizi - Faleminderit! bërë në 8 vjet. Duhet të kërkoni që të Fjalën e ka zoti Mima. përshpejtohen gjërat. Po, patjetër, por nuk mund Florion Mima - Faleminderit! të keni ju moralin të kërkoni për atë çfarë e keni Projektligji i sotëm është një amendim për një ngritur në sistem, paligjshmërinë. Ky projektligj kontratë koncesionare të dhënë nga armiqtë e është një tjetër hap që synon kthimin drejt popullit, nga ne, pjesa jonë, që tentohet të prishet formalizimit, një tjetër hap që është në mbështetje nga ata që quhen angeli custodi të interesave të biznesit dhe një tjetër hap për të bërë atë që ju publike, domethënë nga ata atje, më pas të thoni shpesh, por që është komplet e kundërta, certifikuar si korrekte dhe të këshilluar për të mos për të qenë partner me të. Pak më parë dëgjova u prishur nga bashkëshortja e një këshilltari të edhe raportin e Doing Bussines. Ka lidhje pikërisht Kryeministrit, domethënë nga ajo, kuptohet me me atë që është bërë. Këto janë reforma dhe janë koston e disa qindra mijëra eurove. Domethënë vendime politike dhe ndërtimi është një nga me koston e disa prej atyre. Shembujt e vendeve vendimet më të mira të marra për t’u dhënë kohë të ndryshme që aplikojnë sisteme të ngjashme me të gjithë administratave të pushtetit lokal për të këtë të Shqipërisë janë pa fund kudo në botë. Ju zhvilluar planet zhvillimore që të shikojnë se ku do kam përmendur një direktivë të presidentit Bush, të ndërtohet, jo ta lëmë ashtu siç e kishim lënë, që e cila urdhëron skanimin në të gjitha pikat nisëse bëj ç’të bësh, se çfarëdo që të ndodhë asgjë nuk të miliona e miliona kontejnerëve që udhëtojnë drejt ndodh, se edhe gjykatat i kemi përsëri, ashtu siç i Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Vendet aleate krijuam, që ulin dënimet, i nxjerrin të pafajshëm kanë instaluar sisteme skanimi goxha të ata që do të kenë fatin e keq që të shkojnë në sofistikuara të cilat kanë parandaluar trafikimin e gjyq. Por të tjerët, për sa kohë që kanë miq dhe lëndëve radioaktive, pjesëve të bombave atomike, janë përkrah familjeve të atyre që ishin dje, nuk gjësë së gjallë, të duhanit, mallrave të akcizueshëm shkonin. Mentaliteti po ndryshon, do pak më e kështu me radhë. Dhe në vitin 2008 ne kemi shumë kohë, ndaj ju bëj thirrje të jeni përkrah nesh pasur eksperiencën e parë në këtë fushë, dhuratë në këtë reformë që është ndërmarrë, dhe të mos i zemërgjerë e Republikës Popullore të Kinës. Pra, dilni përkrah biznesit të paligjshëm. skaneri i parë, 10 milionë euro që instalohet në Faleminderit! Durrës. Një nga produktet fjalë e fundit e Shpëtim Idrizi – Po, zoti Papa, për replikë. teknologjisë. Gjergji Papa - Faleminderit! Meqë jemi te Republika Popullore e Kinës them Me gjithë respektin që kam për kolegen që sapo se duhet të ndalemi 2 minuta për t’i kushtuar përfundoi fjalën, dua t’i bëj një vërejtje se nuk më vëmendjen e duhur edhe vizitës që Kryeministri ka dëgjuar me vëmendje gjatë kohës që unë fola. kreu në Republikën Popullore të Kinës me rastin Nuk qëndron asnjë nga ato akuza që më bëri. e hapjes së ekspozitës së tij, por edhe takimeve Së pari, nuk kam marrë në mbrojtje gjatë fjalës që pati gjatë pushimeve të ekspozitës me sime askënd që është informal, përkundrazi, jemi komunitetin e biznesit. Teksa e shihja që fliste dhe për formalizim, ashtu siç duhet. për hir të së vërtetës po e shikoja në një sit kinez Së dyti, nuk thashë që mbrojmë vetëm dhe nuk e kuptoja pjesën me titra poshtë, shihja biznesin e vogël, por bëhet fjalë për evazionin që që bënte me gjeste, dhe m’u kujtua e njëjta mënyrë bëhet nga biznesi i madh, kryesisht me naftën, të foluri këtu në sallën e parlamentit dhe thashë karburantet dhe me duhanin. Pra, në qoftë se me siguri do të jetë duke folur me një nga ato qeveria duhet të fokusohet për të mbushur arkën batutat që i bën shpesh me ne të opozitës, u thotë e shtetit duhet fokusuar jo vetëm te biznesi i vogël, të vijnë në Shqipëri se do të hanë topin e hallvës,
232 Legjislatura e 8-të Viti 2015
supën, përsheshin. Dhe nuk e mora vesh ishte për për këtë vit, pra për 2015-tën, harrojnë se gjysma këtë apo për diçka tjetër. Por me siguri nuk ka qenë e 2015-tës është te raporti Doing Business, ka duke u folur për këto. Kam qenë unë gabim. Me qenë lokomotiva kryesore dhe ka kontribuar 1,9 siguri Kryeministri ka qenë duke u shpjeguar pikë përqindjen ekonomike prej 2,7% të GDP-së. ndryshimet te ligji i procedurave tatimore dhe te Këto ishin perceptimet e para. Kodi Penal në lidhje me gjobën prej 100 mijë Pastaj m’u duk sikur Kryeministri fliste përçart eurosh, në lidhje me burgosjen me 3 vjet për për Jaguarët, për hemodializën, për ndërtesën e moslëshim kuponi, në lidhje me burgosjen me 10 Drejtorisë së Përgjithshme të OSHEE-së, për vjet për kontrabandën. dekoderat, për check up-in për CEZ-in, për DIA-n, Ruaje për në fund, se tani do të flasësh, kështu për hekurudhën, për Albpetrolin, për sukseset në që atë ë-në mbaje që të fillosh! tatime dhe në dogana, për gropën e madhe të Shpëtim Idrizi – Ju lutem, zoti Mima! krijuar deri tani që vlen rreth 300 milionë dollarë. Florion Mima – Po, pra, por më bezdis. Se ai Në fund fare Kryeministri informoi kolegët një tingull lëshon dhe... kinezë edhe për dacibaon e fundit shqiptare që ( I drejtohet zotit Braçe) Korrigjo gjuhën more është transparenca, e cila merret me demaskimin djalë se je në sallë të parlamentit! e të gjitha shpifjeve që vijnë nga armiku, Shpëtim Idrizi – Zoti Braçe, zoti Hoxha, ju domethënë nga ne. Ky site thotë që në vitin 2006 lutem ta dëgjojmë kolegun tani! Ju fola të dyve se Shqipëria paska qenë më keq sesa sot, paska nuk mund të vij unë prej këtu atje. qenë në pozicionin e 116 –të në botë. Hapa Po, zoti Mima. rekordet e mija, kishte të drejtë, në vitin 2006 që u Florion Mima – Pra, po ju thosha se audienca përket viteve 2004 dhe 2005 Shqipëria ishte e 116- po duartrokiste dhe e shikonte dhe me zili, dhe ta. Pyetja që pason: kush ishte në pushtet, para me admirim, edhe me veneracion Kryeministrin e se ne të vinim në pushtet në vitin 2006? Kjo të çon një vendi të vogël, i cili për hir të së vërtetës ia në një konkluzion logjik: sa herë vjen e djathta, kishte bërë 8 me 2 përfaqësuesit të imperializmit duhet të marrë një lopatë shumë të madhe për të amerikan në Dhomën Amerikane të Tregtisë në pastruar hallvën që bën e majta gjatë qeverisjes Shqipëri. Kur kamera u afrohej atyre që së saj. duartrokisnin, pashë që shumë prej tyre bënin edhe Te site-i kinez gjeta edhe një proverb shumë fresk me një broshurë në dorë dhe në fillim nuk e interesant, i cili fatmirësisht ishte përkthyer në kuptova çfarë ishte. Më mbrapa e pashë që ishte anglisht që thoshte: “Kurrë mos provo të vërtetosh broshura e Doing Bussines 2016, një broshurë që diçka për të cilën askush nuk dyshon”. përmbledh në vetvete të gjithë suksesin njëvjeçar Zoti Idrizi, “Kurrë mos provo të vërtetosh diçka të kësaj qeverie. Ata që janë pak të vjetër besoj se për të cilën askush nuk dyshon”. e mbajnë mend një anëtare të byrosë politike komuniste të fundviteve 1980 në Shqipëri, e cila Ne nuk kemi pasur pikë dyshimi për këtë qeveri. ishte nga një rreth agrar, ku kishte një ekip femrash Tani ka ardhur momenti që askush nga populli nuk të volejbollit, të cilat shkuan për t’i dhënë ka më pikë dyshimi për këtë qeveri. sekretares së parë, anëtares së byrosë, sihariqin Faleminderit! e madh se kishin dalë në kategorinë e parë: “Ekipi Shpëtim Idrizi - Fjalën e ka zoti Braçe. i Krutjes në volejboll doli në kategorinë e parë”. Pastaj do të kalojmë në emër të grupeve. Ajo u tha: “Bravo ju qoftë! Tani që dolët në Më falni, zoti Mima, desha të bëja vetëm një kategorinë e parë, do të bëni përpjekje për të ndërhyrje të vogël, nuk mund të skanohen dot dalë në të dytën, pse jo edhe në të tretën!”. Kështu mijëra procedura me sistemin “x”. Sot edhe Shtetet është dhe puna e kësaj Doing Business me e Bashkuara të Amerikës e kanë me sistemin mentalitetin e kësaj shoqeje të byrosë politike, këta “gama” që i skanojnë në lëvizje, kinezët e kanë e gjetën Shqipërinë në vendin e 62-, të, por ju duk me rreze x, duhen 20 minuta një kamion. Pra, të shumë pak dhe thanë se do ta çojmë në vendin e mos i hyjmë fare kësaj gjëje. 97-të dhe e çuan, madje për ndërtimin e gjetën Po, zoti Braçe. në vendin e 122-të në botë dhe e çuan në vendin Erion Braçe – Zoti Idrizi kam përshtypjen se e 189-të. jemi duke folur për marrëveshje dhe koha është e Dalin këtu dhe kanë kurajën të thonë se ndërtimi ndryshme nga kjo që është këtu.
233 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Faleminderit! Do të kuptoni se çdo gjë e thënë deri tani është Zoti drejtues i seancës, komplet banale edhe për historinë CEZ-it, edhe Të nderuar kolegë deputetë, për imunitetin e CEZ-ir, edhe për sovranitetin e Kur arrin në fund të seancës e kupton pse gjatë CEZ-it, edhe për pandëshkueshmërinë e çdo gjithë kohës nuk është folur për asgjë që ka lidhje zyrtari të CEZ-it që përfshihej në vepra penale. Ka me rendin e ditës, flitet për gjithçka, deri te hallva, nisur që këtu. por nuk flitet për atë që është thelbi: për Ne kemi ndërhyrë dy herë. përmbajtjen. Herën e parë për të ulur vlerën e supertaksës Ka dy arsye shumë të qarta. që u vendos 22 euro. E para, marrëveshja të cilën e shqyrtojmë sot, Herën e dytë tani. Ka qenë një kërkesë e si marrëveshje ndryshuese mbi një marrëveshje hershme e jona, që një pjesë e madhe e të mëhershme, që është e lidhur nga këta, është deklaratave doganore të përjashtoheshin. Ato që votuar nga këta dhe i është dhënë fuqi ekzekutive, kanë kosto veçanërisht mbi biznese, të cilat ofrojnë pikërisht nga këta në datën 12.04.2013. punësim dhe merren drejtpërdrejt edhe me një Së dyti, ne, dy herë rresht këtu në sallën e grup mallrash, me prodhimin me material Kuvendit, po bëjmë përpjekje për të çliruar nga porositësit, siç janë ato të fasonëve. barra e madhe apo nga super taksa që ka i Për të gjithë qytetarët që nuk patën mundësi ta vendosur kjo marrëveshje në vitin 2013 dëgjojnë, që kanë pritur, e kanë kërkuar dhe ne sipërmarrjes, pse jo edhe qytetarëve të Republikës po e materializojmë sot, dua të them se të gjitha së Shqipërisë. deklaratat doganore për mallrat e vendosura në Po i marr të dyja me radhë për të treguar një regjimin e transitit, kur ky regjim përfundon në një gjë që është shumë e qartë: kjo marrëveshje nuk zyrë doganore shqiptare për të marrë një duhet të rri fare në këmbë, nuk duhet të ekzistojë destinacion tjetër, përjashtohen nga taksa apo nga fare. Ky shërbim që është një shërbim publik, mund tarifa prej 22 eurosh. të kryhet fare mirë nga shteti shqiptar. Të gjitha mallrat që dalin nga regjimi, Më 12 prill të vitit 2013 vetëm 45 ditë para se magazinimi doganor, drejt një destinacioni tjetër të ikte nga pushteti qeveria e periudhës, qeveria doganor, me përjashtim të rieksportit, e “Sali Berishës” hartoi këtë marrëveshje, duke përjashtohen. Të gjitha mallrat që hyjnë në goditur me një super taksë të gjitha sipërmarrjet magazina të lira, mallrat që dalin nga këto të fundit, në këtë vend. Super taksa ishte 39 euro për çdo me procedurë rieksporti do të përjashtohen. deklaratë doganore. Të gjithë ata që merren me Procesi i asgjësimit të mallrave nënkontroll biznes e kuptojnë fare mirës se çfarë do të thotë doganor, shkatërrimi i mallrave pas regjimit, kjo. Përtej taksës 39 euro për çdo deklaratë përpunimit aktiv me rimbursim, shkatërrimi i doganore, u vendos që kjo të paguhej si në import mallrave që kanë qenë nën regjimin e përpunimit ashtu edhe në eksport, por mbi të gjitha edhe në aktiv me pezullim, shkatërrimi i mallrave për transit. Çdo deklaratë doganore që shoqëronte regjimin të lejimit të përkohshëm me përjashtim të mallin e hyrë në territorin e Republikës së plotë, shkatërrimi i mallrave pas regjimit të lejimit Shqipërisë do të paguante 39 euro. Për ta kuptuar të përkohshëm me përjashtim të pjesshëm dhe më mirë, edhe për energjinë elektrike që kështu me radhë përjashtohen nga kjo taksë që importohej përmes një deklarate doganore është vendosën këta. paguar apo është vendosur detyrimi të paguhen Vazhdojmë me radhë, mallrat që vendosën në 39 euro, pavarësisht se energjia elektrike kalon qarkullim të lirë pas vendosjes së regjimeve dhe nuk skanohet. E gjitha kjo u bë vetëm që t’i doganore pezulluese, edhe këto përjashtohen nga jepeshin para koncesionarit të përzgjedhur nga Sali kjo taksë. Berisha dhe ministri i tij i Financave. Nuk mjafton Mallrat e importuara nën regjimin e përpunimit kaq, por po të hapësh këtë marrëveshje, e shikon aktiv dhe produkteve kompensuese dhe sesi shteti shqiptar ka hequr dorë nga çdolloj produkteve kompensuese të dala prej tij, rieksport sovraniteti dhe nga çdolloj imuniteti, madje i ka dhe destinacione të tjera, përveç hedhjes në dhënë garanci si ato që këta përflasin për punën e qarkullim të lirë, edhe këto përjashtohen nga CEZ-it, koncesionarit të tyre. supertaksa që vendosën këta. Hapeni dhe lexojeni! Në fund fare, transferimet nga regjimi pezullues
234 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ekonomik në tjetrin përjashtohen dhe importet jo në vlerën 32 dollarë, por 39 euro pa TVSH. rastësore të mallrave me natyrë jotregtare, pra të E dini se sa është diferenca? Po pyes këta që qytetarëve në Republikës së Shqipërisë që këta kanë mbetur nga Partia Demokratike në këtë sallë: e kishin futur nën regjimin e supertaksës që ua 88 deri 120 milionë euro, që i janë bërë favor ngarkuan atyre mbi kurriz, përjashtohen. kompanisë vetëm me këto dy ndryshime nga çmimi Gjithsej, 154 mijë deklarata doganore të që ka dhënë konsulenti, te çmimi që ka paraqitur qytetarëve, të biznesit fason, të sipërmarrjes tjetër, vetë kompania, që ka kërkuar koncesionin, te vlera e cila kryen aktivitet në këtë vend të ngarkuar me që i ka miratuar Sali Berisha dhe ju këtu në sallën supertaksë prej 39 eurosh për çdo deklaratë e parlamentit. Ne e kemi votuar të gjithë kundër. doganore. Po e përsëris këtë gjë. Nuk mjafton kaq. Kjo është ajo që është më e E kuptoj që u organizuan dhe u larguan nga rënda. E thashë herën e kaluar në këtë sallë, këtu salla që të mos bien në sytë tuaj, por Sali Berisha nuk kam më punë me ju, por kam punë me dhe Ridvan Bode janë personat përgjegjës për këtë ministrin dhe me qeverinë time. Në datën 30 gusht super taksë që nuk e përmend kurrkush dhe që e të vitit 2013, kur po dilte nga zyra Ridvan Bode me kanë mbi kurriz qytetarët dhe sipërmarrësit, këtë shkresën, përsëri origjinale, ka vendosur, ka kryesisht ata që janë më të vuajturit, ata që merren dhënë miratimin apo ka lejuar transferimin e me prodhimin përmes materialit porësitës. aksioneve të këtij biznesi që fillonte me 264 milionë E bënë këtë edhe pse konsulentët që morën euro dhe arrinte deri në 360 milionë euro për vetëm dhe paguan përsëri këta me paratë tuaja, të 490 lekë të rinj. qytetarëve të Republikës së Shqipërisë, i Të gjithë ata qytetarë që na dëgjojnë, besoj se rekomanduan që kjo taksë dhe ky shërbim nuk e kanë të qartë se si mund të shesësh një biznes, duhet të ishte kështu. Duhej të paguhej për njësitë që kushton 264 milionë euro, vlera e të cilit arrin transportuese, për një mjet, për një kontenjer dhe deri në 360 milionë euro, vetëm për 490 lekë, me jo për çdo deklaratë doganore. Këta nuk e dëgjuan, miratim të ish-ministrit të Financave, Ridvan Bode? sepse vetëm me njësitë transportuese binte 2 byrekë dhe 2 dhallë nga këto, që hanë këta përgjysmë vlera që duhet të përfitonte matanë, te klubi. Po, po, kaq: 490 lekë, për 360 koncesionari. Këta e kishin menduar si biznesin milionë euro! e tyre, të vetin e kanë. Pavarësisht se konsulenti Kjo është e pashembullt dhe kërkush nuk mund ju tha edhe një herë tjetër se nëse do të shkonin të bëjë këtu të paditurin, që nuk e ka pasur te deklarata doganore, duhet të ulnin vlerën e parasysh këtë gjë dhe natyrisht, e ka lejuar në tarifës që duhet ta paguanin deri në 12 dollarë. mirëbesim. Jo, ministri i Financave tregon edhe Këta nuk e bënë këtë gjë, por e rritën me katërfish se ku duhet të transferohen aksionet e kompanisë vlerën që duhet të paguanin qytetarët dhe “S2 Albania” sh.p.k. dhe subjekti ICMS. E kuptoni sipërmarrësit përmes këtij shërbimi. se çfarë mashtrimi është ky? Kuota apo aksione Kjo është memoja që kryetari i Komisionit të që shiten vetëm për 490 lekë, rezultojnë me barrë, Vlerësimit të Ofertave i drejton ish-ministrit të hipotekohen nga BKT-ja, siç reflektohet edhe në Financave, origjinale, siç tha Sali Berisha, i cili ekstraktin historik të kësaj kompanie. nuk përgjigjet kurrë për këto. Është origjinale. Zoti Ministër, Kjo është letra tjetër që ish-ministri i Financave E kam thënë herën e kaluar këtu, në sallën e i dërgon Sali Berishës, dora vetë, ku i thotë që Kuvendit dhe po e përsëris edhe sot: unë e quaj të pavarësisht se ky është një koncesion me papranueshme ... propozim të pakërkuar, pra e ka kërkuar vetë Zoti Marko, a ka mundësi të dëgjojnë një herë kompania, pavarësisht se kompania kur është se çfarë kanë bërë dhe pastaj, sqaroi deri në fund! paraqitur ka shkruar vlerën 32 dollarë pa TVSH, A ka mundësi? këta i lidhin kontratën me vlerë 39 euro. Jo dollarë, (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) por euro me TVSH. Valentina Leskaj – Ju lutem, uluni në vend! Ish-ministri i Financave i kërkon kontribut Erion Braçe - Zoti Ministër, Kryeministrit për të vlerësuar mbi këto gjëra dhe Po them edhe një herë, se është e Kryeministri i vë vulën, e miraton ndryshe nga papranueshme që kanë kaluar mbi 2 vjet që kur oferta që kishte kërkuar koncesionin. T’i japë jo pararendësi juaj dha leje për transferimin e 250 mijë deklarata doganore, por 450 mijë të tilla, aksioneve të një biznesi, që arrin me vlerë deri
235 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
në 360 milionë euro në vit, të kontratës së plotë po ndodh, për shkak të vullnetit të qeverisë deri për 15 vjet dhe ne të pranojmë të na bëjmë për tani, vlera që do të përfitojë kjo kompani për 1 vit, budallenj (jo vetëm ne këtu, por të tërë shoqërinë), shkon 8 milionë euro të tjera, veç 3 presje ca, që që ky biznes u shitka për 490 lekë të vjetra. merr me 600 mijë tonë, që i ngjyros, duhet të marrë Edhe pse shitet me 490 lekë, aksionet e tij të edhe 8 milionë euro të tjera, që bëjnë 11 milionë jenë me barrë hipotekore nga një bankë. Ju kërkoj euro. Përsëri është një super-taksë e vendosur, të urdhëroni organet fiskale të kontrollojnë këtë që rëndon mbi qytetarët shqiptarë. transaksion, se nuk mund të vazhdojë të jetë më Nuk mjafton kaq, por 70% e të gjitha të kështu. ardhurave që kjo kompani merr nga ky aktivitet në Nuk mundet që këta të vijnë këtu dhe të qajnë territorin e Republikës së Shqipërisë, e transferon për biznesin e vogël, ndërkohë që një biznes kaq jashtë vendit dhe nuk mbetet asgjë këtu, në vend. i madh të na hedhë hi syve me të ardhura dhe me E gjitha shkon te kompania mëmë, në Kanada. shitje të ardhurash nga të ardhurat. Nuk mund ta Nuk mjafton kaq, por edhe kompaninë mëmë pranoj. 2 standarde nuk mund të ketë. Natyrisht, e kanë regjistruar në një tjetër offshore, siç është t’u japim mundësi këtyre, që jo vetëm të ankohen regjistruar edhe kjo kompani, edhe ai koncesioni për biznesin e vogël, por të ankohen edhe për një tjetër, pa të dhënë mundësinë të verifikosh se biznes të madh, si puna e këtij, i cili dyshoj se cila është origjina e këtyre kompanive, të cilave është në mashtrim të plotë të të gjitha ligjeve po u japim me miliona euro në vit, që bëjnë mbi 1 fiskale të këtij vendi. Kjo histori nuk mund të miliardë (të pesta bashkë), në harkun kohor të vazhdojë më kështu! përcaktuar në kontratë. Kjo nuk është historia e vetme. Historitë e Nuk mjafton kaq, por në datën 18 gusht 2015, koncesioneve në shërbimet financiare, janë njësoj grupi që ka kontrollin mbi koncesionarin shqiptar, të gjitha. Urdhëroni, t’ju tregoj se ç’po ndodh me ka hyrë në marrëdhënie për ta shitur vetëm 16 koncesionin e markimit të karburanteve! milionë dollarë kontratën që ka koncesioni në Së pari e mbi të gjitha, konfirmohet ajo që ju Shqipëri. Dhe a e dini se ku do e shesë? Te kam thënë këtu, në parlament: një tjetër koncesion koncesionari i pullave fiskale. Pra, po tentohet që i shtrenjtë ushtrohet thjesht dhe vetëm në kushte të gjitha koncesionet që kanë dhënë shoku Sali manuale. Pra ajo lënda, ai shënjuesi i të gjithë me shokun Ridvan, të përqendrohen në një dorë karburantit, që duhet të kontrollohet në të gjithë të vetme tani edhe legalisht, sepse dyshimi i madh territorin e Republikës së Shqipërisë, hidhet me që këto i ka në dorë vetëm një njeri, ekziston, por dorë, duke krijuar një problem shumë të madh tani legalisht, duan t’i përqendrojnë vetëm në një për të gjitha kompanitë, që operojnë në treg, që dorë. Imagjinoni, të dyja bashkë mund të arrijnë vihen nën dyshim për shkak të hedhjes së një vlerë që shkon mbi 400 milionë euro, sipas shënjuesit me dorë dhe në anën tjetër, duke u kontratave! sjellë apo duke ua bërë të pamundur kontrollin. Zoti Ministër, Nga ana tjetër, kjo kompani apo të gjitha Po ju drejtohem po prapë juve. Ju kërkoj ta kompanitë që operojnë në treg, nuk kanë asnjë monitoroni këtë transaksion ordiner të transferimit mundësi të mbrohen përkundrejt gabimit të bërë të koncesionit nga një dorë në një dorë tjetër, që nga GFI-ja, kur e hedh shënjuesin me dorë, pasi është përsëri brenda territorit të Republikës së formulat janë sekrete dhe testimin e kryen po Shqipërisë dhe që synon të përqendrojë të gjithë prapë kjo kompani. Pra, kjo e ngjyros, kjo e aktivitetin e shërbimeve financiare në një dorë të kontrollon dhe ky është skandal më vete, që buron vetme. drejtpërdrejt nga kjo kontratë. Për të vazhduar akoma më tutje, sot, në sallën Për të vazhduar me faktin që ju me kontratë i e Kuvendit, u fol për gjithçka. Unë zakonisht e keni dhënë të drejtën kësaj kompanie të ngjyrosë dëgjoj me vëmendje Sali Berishën, por nuk arrita edhe naftën bruto, që prodhohet në territorin e të kuptoja se përse sot ai nuk foli për një akuzë Republikës së Shqipërisë, që ka për destinacion që në fakt doli nga PD-ja, që e drejton Lulzim ose rafineritë, ose eksportin dhe asgjë tjetër. Këtë Basha? e keni bërë thjesht dhe vetëm për të rritur vlerën e Është shumë interesante të rrije këtu dhe të përfitimit të kësaj kompanie dhe po të ndodhë kjo, prisje për të dëgjuar të fliste Sali Berishën për që ju e keni parashikuar në kontratë dhe që nuk fshatin turistik “Laguna Blu” dhe ai nuk e hapi fare
236 Legjislatura e 8-të Viti 2015
gojën. Erdhi këtu dhe nuk tha absolutisht asnjë publike, të përfitohet në mënyrë kriminale. Do të fjalë. Nuk bëri atë që bën zakonisht, të akuzojë. Ai doja të ishte këtu ministrja e Zhvillimit Urban, sepse është stili i tij, është puna e tij, vetëm atë di të do t’i kërkoja edhe asaj të njëjtën gjë, që i kërkova bëjë, të vijë këtu dhe të akuzojë. edhe ministrit të Financave: të ketë një hetim serioz Si ka mundësi që sot nuk foli për këtë? Si ka mbi mënyrën e përfitimit të sipërfaqes, që është mundësi që ka 3 ditë që nuk flet për këtë gjë? Si sot në konflikt. Është tokë publike, e dhënë për t’u ka mundësi që merret edhe me votën ndaj Kubës zhvilluar për qëllime turizmi, e cila është përfituar dhe nuk merret me këtë gjë? Për më tepër, kur një në mënyrë kriminale nga disa privatë shumë të pjesë e madhe që ka mbas rreshtave dhe deri në njohur, të cilët nëpërmjet lejeve të Sali Berishës, fund, që i ka rreth e qark, i ka të gjithë banorë të kërkojnë të ndërtojnë sot fshatrat e tyre turistike atij fshati? Si ka mundësi që ky erdhi këtu dhe nuk brenda fshatrave, që janë ndërtuar më herët. Ky foli? përfitim i paligjshëm i këtyre tokave, natyrisht që Ua them unë se përse nuk foli. Ai nuk ka se për duhet të shoqërohet me një hetim serioz. Nuk çfarë të akuzojë. Është shumë e qartë se çfarë ka mundet që sipërfaqe të tëra publike në këtë vend, ndodhur, ashtu siç është shumë e qartë që në t’i bëjë pronë njëri apo tjetri, me vullnetin e Sali vitin 2003 ishte ky plan rregullues për zonën e Berishës dhe të mos mbajë askush përgjegjësi. Golemit. Në të, natyrisht, ambientet për të cilat po Duhet më në fund që një njeri të shkojë në burg flitet sot, janë parashikuar si terrene sportive. Këtu, në këtë vend, për tjetërsimin e të gjitha tokave në sallën e parlamentit, kemi diskutuar disa herë. publike në duar privatësh, të cilët janë mësuar të Ligji për legalizimin apo shitjen e trojeve nën përfitojnë në çdo rast, që u jepet mundësia. Kjo shtëpitë e ngritura në fshatrat turistike, ka qenë histori duhet të ketë patjetër një fund para një ligj që ka ardhur disa herë në Parlamentin e drejtësisë, përndryshe do të grabiten të tjera Shqipërisë dhe ne e kemi diskutuar disa herë. Ne sipërfaqe, kërkush s’do të ketë frikë nga ligji dhe kemi votuar që të gjithë kundër tij dhe ju e keni kërkush nuk do të kthejë mbrapsh, atë që ka votuar të gjithë pro, sepse ua kërkonte Sali Berisha. përfituar në mënyrë të paligjshme nga pasuria Ai e sillte dhe ai e mbronte ligjin deri në fund dhe publike. pasi e miratoi në mënyrë abuzive, që të kalonte si Këtu po ndalem për ta mbyllur dhe për t’ju thënë tokë publike, tek ata që kishin blerë thjesht, godinat edhe një herë tjetër, se ju kam dëgjuar të flisni sot në mënyrë të paligjshme, ka bërë edhe këtë gjithë ditën për koncesionet dhe kundër tjetrën. koncesioneve. Është habi e madhe. Sidomos për Urdhëroni! Ky është plani i ri rregullues për atë të hemodializës, që ju dëgjova këtu. zonën për të cilën bëhet fjalë, ku të gjitha Pavarësisht se bëhet fjalë për një shërbim jetik, sipërfaqet, të cilat ishin parashikuar më parë si të për njerëz që nuk e kanë as mundësinë më të gjelbra, apo terrene sportive, me vendimin e këtij vogël për t’u transportuar nga një qytet, në një qytet zotërisë, janë bërë zona banimi. Pra, me këtë tjetër, përsëri ju nuk e keni as dëshirën dhe as vendimin këtu (besoj e shihni firmën e Sali mirëkuptimin të flisni ndershmërisht dhe realisht Berishës), është miratuar plani i ri rregullues, për këtë gjë. Pavarësisht se keni qenë ju, që e pikërisht te ky fshat turistik, duke përfshirë dhe keni nisur një proces të tillë për të garantuar Golemin brenda zonave të zhvilluara, në shërbimin e hemodializës dhe për ta garantuar momentin që është marrë vendimi, për t’u krijuar gjithandej, pavarësisht se njerëzit janë tërësisht mundësi ortakëve dhe klientëve të tij, që të klientët tuaj (të atij që u çua dhe fliste këtu për të përfitonin akoma më shumë. Po jua citoj: na treguar, si mund të bëhej më mirë). Unë nuk “1. Të miratohet instrumenti i përgjithshëm arrij t’ju kuptoj në jeni të djathtë apo të majtë? vendor i Komunës Golem. Unë e kam zgjedhjen time dhe vazhdoj të 2. Për zbatimin e këtij vendimi ngarkohet përsëris sa të jem këtu, se për mua ai shërbim Komuna Golem”. publik mund të kryhet fare mirë nga institucionet Pra, i ka dhënë edhe detyrën Komunës Golem, publike dhe natyrisht, kjo duhet t’i shërbejë edhe që t’u përgjigjet këtyre zotërinjve, që sot po përmirësimit të institucioneve publike, për të ofruar shkatërrojnë një fshat turistik. Natyrisht, vilat tuaja shërbime më të mira. janë, vilat tuaja i keni dhe aq më bën për këtë Po ju që jeni të djathtë, çfarë keni? Për më histori, por unë nuk mund të pranoj që një tokë tepër, me një njeri që i gjithë Berati e njeh si pritësin
237 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
tuaj, si pritësin e aktiviteteve, të drekave, të përqendruar në një dorë të vetme tani edhe darkave, e të tjera me radhë, madje me emër dhe legalisht, ashtu siç edhe për tjetërsimin e pasurisë me mbiemër dhe mos më detyroni t’ju nxjerr edhe publike, tokave publike atje në Golem, duhet të teserat e partisë. mbajë një njeri përgjegjësi. Përfitimi i tokave të (Ndërhyrje pa mikrofon). shtetit, tokave publike në mënyrë të paligjshme Ti vete për të bërë analizën në Berat dhe te natyrisht që është një veprimtari kriminale, për të këta vete përsëri. Ulesh me këta bën analizën dhe cilën duhet të përgjigjet një njeri, ai që ka hedhur vjen e më kërkon mua llogari! Bën analizën me firmën në ato letra. këta, rri në klubin e tyre dhe vazhdon po me këtë Faleminderit! histori. Valentina Leskaj – Fjalën e ka zoti Ministër! (Ndërhyrje pa mikrofon). Shkëlqim Cani – Zoti Braçe, u bë disa herë Po e shikoj në do ta godasë apo jo. E paska që ma përmendni këtë, e pranoj, m’u duk sikur jua vetëm proces edukues kësaj radhe. sqarova në Komisionin e Ekonomisë, por ndoshta (Ndërhyrje pa mikrofon). duhet ta dijë edhe publiku, dhe ju keni të drejtë të Valentina Leskaj – Ju lutem, kolegë deputetë, kuptoni, që edhe unë nuk është se nuk e kuptoj respektoni parlamentin! Dëgjoni kolegun! edhe politikën, edhe pasionin, edhe realen; e (Ndërhyrje pa mikrofon). kuptoj edhe ligjin. Zoti Spaho dhe zoti Abazi, po flet kolegu juaj. Tani, ajo që duhet thënë është që Ministria e (Ndërhyrje pa mikrofon). Financave ka bërë mbi 200 padi penale për të qenë Erion Braçe – Edhe një herë: natyrisht, këto korrektë me njëri-tjetrin dhe janë që të gjitha që janë tashmë histori të njohura. Sa kemi qenë në kanë ndjekur rrugën. Pra, nuk është një ministri opozitë, i kemi denoncuar një për një. Natyrisht, që ka hezituar ashtu siç ka konstatuar të keqen. që edhe pas ardhjes në pushtet, këto janë çështje Siç ju sqarova edhe në Komisionin e që janë diskutuar këtu në sallën e Kuvendit, janë Ekonomisë, ne ishim në negociata dhe, kur je në treguar fije për fije me dokumente dhe me negociata, në qoftë se padit, do ta tkurrësh palën dokumente natyrisht që është i provuar qartësisht tjetër dhe, kuptohet, nuk ke çfarë vazhdon më me jo vetëm abuzimi me procedurat, por edhe sesi negociata. Duhet të përfundojnë negociatat, duhet miliona e miliona dollarë transferohen pa asnjë lloj të njihemi me njëri-tjetrin, duhet të pranojmë njëri- skrupulli në duar njerëzish që tani po përqendrohen tjetrin për aq sa u pranua dhe pastaj, kuptohet, gjithnjë e më shumë. Pikërisht për këtë arsye, unë ndiqen rrugët... Unë nuk... vazhdoj të insistoj fort tek ajo që thashë për këtë Shumë ftohtë, jua thashë edhe juve, edhe zotit çështjen e koncesionit dhe të transferimeve të Bode, që të gjitha do të auditohen. Konkluzionet aksioneve të koncesionit të skanimit të shumë ftohtë unë do t’i përcjell sipas rastit tek e kontenierëve me një vlerë qesharake prej 490 drejta, qoftë kjo për ndjekje ose jo, sepse, në qoftë lekësh: duhet hetim fiskal dhe hetim penal, me se do të gjykohet që nuk është rasti për ndjekje qëllim që të paktën një njeri të përgjigjet para penale, unë nuk mund të çoj një rast atje ku nuk i drejtësisë për këtë kosto shumë të madhe që po i takon, se nuk dua të bëj zhurmë. hedh mbi kurriz buxhetit të shtetit. (Ndërhyrje pa mikrofon.) Unë nuk jam nga ata që fshihem apo që bëj Ndërkohë, siç nuk kam hezituar, përsëri ju ekspertin dhe të them që zgjidhja është që t’i hiqet thashë që nuk hezitoj që të ndjek rrugën ligjore. biznesit kjo barrë dhe ta çojmë te buxheti i shtetit, Tani, ajo që doja t’ju thosha është të mos harroni sepse nga biznesi barra po shkon drejtpërdrejt te dy gjëra. qytetarët e Republikës së Shqipërisë. Nuk e bëj Së pari, të gjitha janë marrëveshje apo kontrata dot këtë! Unë vazhdoj të them se jam kundër kësaj që kanë marrë rrugën dhe pëlqimin e qeverive apo marrëveshjeje, por ama një njeri duhet të mbajë të parlamentit të kaluar, që janë legjitime. Tani, se përgjegjësi për këtë gjë. sa të sakta, të pasakta janë, këtë e nxjerr auditi, 360 milionë euro biznes që janë transferuar por që ka një ligj për to, besoj që nuk duhet t’i vetëm për 490 lekë, ashtu siç për historinë tjetër harrojmë dhe që na e bën shumë të vështirë punën. të markimit të karburanteve duhet të mbajë një njeri Në fund, besoj se ju duhet të vlerësoni, sepse përgjegjësi dhe natyrisht duhet të ndalet transferimi këtu po e thoni vazhdimisht, që ne negociuam për i aksioneve në mënyrë kriminale për t’u Rapiscanin dhe arritëm këtë që arritëm. Pra, nuk
238 Legjislatura e 8-të Viti 2015
është se e lamë në heshtje, nuk është që e lamë milionë euro janë shitur për 490 lekë, bujrum, në harresë, por i bëmë punët sipas radhës. hajdeni ta hetojmë. Ju thashë që është në radhët e punës që të Ta hetojnë organet fiskale, sepse unë po e gjitha koncesionet do të kalojnë në audit. Çfarë përsëris, dyshoj për mashtrim shumë të rëndë mund t’ju them më? Ne jemi në proces negociatash fiskal, për më tepër kur aksionet që janë shitur për për të gjitha ato kontrata. Shpresojmë të arrijmë 490 lekë kanë edhe barrë hipotekore nga një rezultate. bankë. Jua thashë edhe një herë, është shumë e Me qëllim që të mos na konsiderojnë një shoqëri vështirë, sepse janë ligjore. budallaqe disa njerëz që vetëm e vetëm përfitojnë, Janë të rregullta apo të parregullta, këto janë unë po jua kërkoj këtë, madje po ju lutem që cilësime, por janë sipas një ligji të caktuar të marrë organet fiskale të hetojnë pikërisht këtë në parlament. Këtë desha t’ju them. Kështu që të transaksion! jemi të qartë me njëri-tjetrin, të jeni të sigurt, ju, të Këtu jemi! Në qoftë se ju nuk e bëni dot, e gjithë deputetët e të gjitha krahëve, që qeveria do marrim ne iniciativën si parlament pastaj për t’u ta bëjë punën ftohtë, por siç duhet. Kështu që, siç marrë edhe me këtë gjë, por nuk ka kuptim, sepse nuk kam hezituar, po e them edhe një herë, për unë besoj që janë të gjitha mundësitë për ta bërë 200 raste ku është gjykuar që është vërtetuar sipas këtë gjë, ashtu siç, po e përsëris, ju kërkova që të nesh që kanë qenë raste për t’u paditur, janë monitoroni edhe kontratën tjetër, siç e keni bërë paditur dhe kanë ndjekur rrjedhën. deri sot, dhe kontratën e markimit të karburanteve, Më tej besoj se nuk është më puna jonë. se do të jetë turp që koncesionari i pullave fiskale Faleminderit! të marrë edhe koncesionin e markimit të Valentina Leskaj – Po, zoti Braçe. karburanteve. Po e përsëris: do të jetë turp dhe Erion Braçe – Zoti Ministër, unë e njoh shumë është një përqendrim i papranueshëm i këtyre mirë aktivitetin e Ministrisë së Financave, e kemi shërbimeve në vetëm një dorë! konsumuar bashkë edhe në Komisionin e E kemi ditur që i ka një dorë të gjitha këto, por Ekonomisë dhe natyrisht që do të vazhdojmë ta që tani kjo të materializohet edhe legalisht, është ndajmë po prapë. Natyrisht që i gjithë komisioni e papranueshme! dhe unë si kryetar kam vlerësuar maksimalisht Faleminderit! rinegocimin e kontratës në terma që kanë Valentina Leskaj – Po, zoti Ministër! favorizuar drejtpërdrejt biznesin, edhe qytetarët e Shkëlqim Cani – Për të qenë të qartë me njëri- Republikës së Shqipërisë, siç është edhe ky akt tjetrin, nuk do të bëhet auditi vetëm për një pjesë, që ne kemi sot, ashtu siç kemi vlerësuar që të gjithë do të bëhet për të tërën. bashkë jo vetëm hetimin në ato çështje, Ju thashë që janë futur në procedurat e auditit veçanërisht historitë e rimbursimit të tatimit mbi të gjitha kontratat koncesionare për gjithçka, jo vlerën e shtuar dhe dërgimin pranë prokurorisë dhe vetëm për një element, jo për dy, por për të gjitha. natyrisht kemi shprehur rezervat tona për organin Në kohën e duhur do të futen të gjitha në e prokurorisë në hetimin e këtyre ngjarjeve, por procedurë. Mbaroi! Besoj se je më i qartë. ajo që po kërkoj unë kësaj radhe nuk është Faleminderit! negocimi. Unë po kërkoj vetëm një gjë, kjo është Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti hera e dytë që e kërkoj. E kërkova kur erdhi Sherefedin Shehu në emër të Grupit Parlamentar marrëveshja për herë të parë dhe po e kërkoj edhe të Partisë Demokratike. tani: hetimin nga pikëpamja fiskale të transferimit Përgatitet deputeti Ervin Koçi. të 49% të aksioneve për 490 lekë të rinj të një Sherefedin Shehu – E nderuar zonja biznesi të garantuar me kontratë qeveritare, që nënkryetare, fillon me 264 milionë euro dhe mund të arrijë deri Të nderuar kolegë deputetë, në 360 milionë euro; këtë po kërkoj. Natyrisht që këtu debati është i nxehtë dhe, kur Në qoftë se ky biznes realisht është shitur dhe dëgjon të gjithë këtë nxehje, edhe reflektohet dhe ju e besoni që të jetë shitur dhe vlera e këtij biznesi unë e bëj nganjëherë këtë me veten, por prapë është 490 lekë, dakord, unë po ngre duart, por në nuk kam arritur që të justifikoj ndonjëherë qeverinë. qoftë se edhe ju, si unë, dyshoni që 49% e Por sot u binda tërësisht, sepse kolegët tanë aksioneve të një biznesi që arrin deri në 360 deputetë u rrotulluan shumë, u përpoqën që të
239 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
shpikin edhe fjalë pikërisht për t’i dhënë sadopak detyrimeve që ne kemi në marrëdhëniet me mbrojtje asaj që është shkruar shumë qartë në partnerët ndërkombëtarë dhe Bashkimin Europian, raportin e Bankës Botërore. por sistemi i skanimit për Shqipërinë është një E njëjta gjë po ndodh edhe me skanimin, domosdoshmëri, sepse të gjitha raportet e kontratat. Këto janë kontrata koncesionare dhe faji partnerëve ndërkombëtarë dhe të institucioneve u hidhet kontratave, faji u hidhet bizneseve pse të pavarura provojnë që evazioni fiskal në Shqipëri shesin dhe blejnë aksione. Pse nuk shihni të është të paktën 40% dhe sisteme të sofistikuara, vërtetën? Pse mbahen peng kontratat e siç është ky i skanimit në dogana, natyrisht koncesioneve? Pse nuk vini para përgjegjësisë ata përbëjnë një mundësi më shumë për uljen e që nuk i kanë zbatuar kontratat e koncesioneve? evazionit fiskal. Por mbrapa gjithë kësaj zhurme Se po të ishin zbatuar ato kontrata, nuk do të kishin nuk ka problem me vetë kontratën e skanimit. këtë nivel kontrabande; po të ishin zbatuar këto Shqetësimi i Kryeministrit nuk është kontrata, por kontrata, nuk do të kishin këtë gropë fiskale, por nuk është as barra që kishte biznesi, siç po shitet këtu ne dëgjojmë Kryeministrin që citon edhe këtu. Synimi kryesor ka të bëjë me pazaret e raportet e Bankës Botërore. Thotë që është rritur Kryeministrit. Pra, Kryeministri shqetësohet për punësimi, por nuk na thotë përse nuk janë rritur të pazaret e tij, sepse, nga njëra anë thotë: “Qeveria ardhurat apo tatimet mbi punën; përse kontributet e mëparshme e rëndoi biznesin me kontratën e e sigurimeve shoqërore dhe tatimi mbi pagat nuk skanimit” dhe, në fakt, ndërsa kundërshtoi rriten meqenëse është rritur punësimi? kontratën e skanimit, ai bëri një koncesion per- Thotë që fajin për rënien në Doing Business e sonal, bëri një pazar, duke kontraktuar “Croën ka bllokimi i lejeve të ndërtimit, por nga ana tjetër Agents”. Çfarë ishte “Croën Agents”? Këta ishin thotë që motori i zhvillimit të ekonomisë shqiptare një skaner. Këta ishin skaner pa pajisje. Këta ishin është ndërtimi; thotë që rritja ekonomike e skaner që vetëm duhet të vilnin para dhe t’i ndanin Shqipërisë vjen nga sektori i ndërtimit, atëherë me Kryeministrin, si edhe me shefin e tyre, me zotin cilën do të besojmë ne? Cila është e vërteta? E Bler. Ky koncesion që qeveria sot mburret se e vërtetë është ajo që shqiptarët shikojnë dhe prekin rishikoi, që i zbuti barrën biznesit, është një çdo ditë. koncesion që e mbajmë në kurriz të gjithë ne, është Kjo kontratë po rishikohet për herë të dytë dhe një koncesion që e mbajnë në kurriz të gjithë po të ishin të sinqerta ato diskutime dhe debate shqiptarët, sepse në rishikimin e parë që iu bë që u bënë këtu, kjo çështje nuk do të vinte më për kontratës qeveria garantoi të ardhurat për herë të dytë për t’u diskutuar këtu në Kuvend, por koncesionarin, edhe në rast se nuk realizohen po të kthehemi mbrapa mospranimi i kësaj kontrate kontratat dhe nuk realizohen deklaratat doganore. lidhej me një moment shumë të rëndësishëm të Në rishikimin e parë qeveria i garantoi Shqipërisë: kundërshtimi që opozita e atëhershme koncesionarit 14 milionë euro në vit, në rast se ai i bëri kësaj kontrate lidhet me faktin se kjo ishte nuk i siguronte këto të ardhura nga tarifa e një kontratë, e cila ishte një ndër ato garanci që deklaratave doganore. Megjithatë edhe kërkoheshin në procesin e liberalizimit të vizave koncesionarët e Ramës, “Croën Agents”, më në dhe të integrimit në Bashkimin Europian. fund respektuan standardin e tyre, ata drejtuan Synimi i vërtetë i goditjes në atë kohë ishte gishtin se kush bënte kontrabandë. Pikërisht në pikërisht pengimi i procesit të integrimit dhe atë moment Edi Rama edhe këta krushq, këta liberalizimit të vizave, kurse sot me paturpësi vetë pazarxhinj të tij, i përzuri. Tani po bën pazare të Kryeministri, me letrat e shkruara prej tij, thotë se tjera me arish-verishvillët, sepse vilë janë ata që “kjo kontratë është e rëndësishme për uljen e vijnë nga Gjeorgjia. Tani do të kemi vilat këtu, që evazionit fiskal dhe për rritjen e sigurimit të kufijve”, edhe këto janë një barrë e re, një koncesion i ri por edhe ju kolegë e dini që misioni primar i pavarësisht se emrin nuk e ka të tillë. doganave është kontrolli i sigurisë tregtare dhe Ky proces tregoi vetëm pazaret që bënte natyrisht që vendosja e një sistemi skanimi, i cili Kryeministri, jo vetëm pazare, por edhe inate, ekziston edhe në shumë vende të zhvilluara, sepse kishte bërë betime pa ardhur në qeveri, se përbën një standard dhe kur flasim kundër tij, ne do ta prishte këtë kontratë. Sot po shikojmë se kemi kundërshtuar standardin. koston e pazareve dhe të inateve të Kryeministrit Natyrisht që skanimi është një përmbushje e e paguajnë qytetarët. Ky koncesion u mbajt peng
240 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dy vjet dhe askush nuk dha llogari, por pas dy te ai që lexon skanerin. vjetësh e kuptuam se gjithë qëllimi ishte që edhe Ju bëtë disa marifete të tjera dhe mburreni me zonja Bler të merrte një kontratë. Sapo u rishikimin e kontratës. Ju i hoqët detyrimin transferuan 700 mijë euro te zonja Bler, e cila tha koncesionarit për numrin ose për moskryerjen e se kontrata nuk mund të prishet, atëherë skanimeve. Askush nuk jep llogari për ata që Kryeministri tha se po e rishikojmë. Çfarë bëri? anashkalojnë skanerin. Askush nuk jep llogari Rama i garantoi koncesionarit 11,3 milionë euro përse nuk u realizua numri i zhdoganimeve. dhe i garantoi se do t’i rriste të paktën 3% çdo vit Ju i garantuat të ardhurat koncesionarit edhe nëse koncesionari nuk siguronte të ardhura nga në rast se nuk bën zhdoganimet, edhe në rast se procesi i zhdoganimeve. Rama i hoqi koncesionarit numri i zhdoganimeve do të jetë më i ulët. tarifën e koncesionit prej 2%. Pra, ai nuk do të Sot mburreni se po bëni disa përjashtime të paguajë më në buxhet tarifën e koncesionit. Po tjera. Nuk është e vërtetë! Në kontratën e parë ku qëndron e keqja? Tek të majtët gjithmonë duhet transitet kanë qenë të përjashtuara, sepse në parim të lexosh midis rreshtave. Këtu mburret qeveria kontrata parashikon skanim për mallrat që hyjnë dhe mbështetësit e saj që u ulën tarifën bizneseve dhe dalin nga Shqipëria dhe jo për qarkullimin e në 22 milionë euro. Jo, nuk keni ulur tarifën, por brendshëm, siç janë fasonët apo transitet. ua keni hequr barrën një grupi të bizneseve, ua Ndërsa shikojmë të gjitha këto bëma të keni hequr barrën atyre që janë më të fuqishëm, qeverisë, ne dëgjojmë përsëri dhe e shikojmë live atyre që kanë mundësi të paguajnë dhe ua keni Kryeministrin që bën ftesa për investitorët, por këto kaluar atyre që nuk kanë mundësi të paguajnë, ftesa nuk janë asgjë tjetër vetëm hipokrizi. sepse në kontratën e re detyrohen të paguajnë të Zonja Merkel i tha Kryeministrit që investimet gjitha ata që importojnë nën një mijë euro, të cilët gjermane nuk vijnë në Shqipëri, sepse Shqipëria ishin të përjashtuar në kontratën e parë. Ky grup është vend i pasigurt. Investitorët e huaj po ikin. përbën numrin më të madh. Ata do të paguajnë Emra të mëdhenj kanë lënë Shqipërinë dhe vitin pesë euro secili për të kompensuar atë ulje që gjoja e kaluar patëm 124 milionë euro më pak investime iu bë grupeve të tjera të biznesit. të huaja. BB-ja e ka renditur Shqipërinë në vendet Ne debatojmë për skanerin, në fakt skaneri nuk e rrezikshme për të bërë biznes, por qeveritarët është asgjë, është vetëm një makineri. E vërteta hipokritë sot, në vend që të ulin kokën, përdorën qëndron kush e përdor dhe si përdoret? A ka si gjethe fiku lejet e ndërtimit, për të justifikuar vullnet qeveria për t’i përdorur këto pajisje? Në fakt, rënien. ne nuk presim ndonjë përmirësim. Ministri i Punës del e bën deklaratën më të E para, për faktin se nuk e shikojmë si çelës bukur dhe thotë se duhet të na vijnë emigrantë magjik. këtu, sepse kemi nevojë, kemi 26 mijë e 285 vende (Ndërhyrje pa mikrofon.) pune bosh për të cilat nuk kemi njerëz, prandaj Kam edhe 15 minuta të tjera, sepse është emigrantët të vijnë dhe të punojnë në Shqipëri. marrëveshje. Aty është gabim. Pra, Shqipëria është vendi i parajsës. Duroni, pasi duruat kolegët që folën këtu 30 Ndërkohë, në Hong Kong, Rama u thotë minuta! bizneseve, që është mirë të vijnë në Shqipëri se Ju lutem! Shqipëria është në Ballkan dhe po të vijnë në Pra, ne sot jemi në një shoqëri ku, me dhe pa Shqipëri, kanë ardhur në të gjithë Ballkanin, por skaner, kontrabandistët e kalojnë kufirin pa lënë zoti Rama nuk u tha se ai për 2 vjet, e çoi gjurmë. E kalojnë kufirin pa paguar taksa. Kur të Shqipërinë në fund të Ballkanit dhe sot, shohim vihet skaneri, përsëri ata do të bëjnë të njëjtën se jo vetëm kjo kontratë, por të gjitha reformat që gjë. ka ndërmarrë qeveria, nuk kanë qenë për Ju thatë: “Mund ta bënte shteti”. Unë them se bizneset. do të ishte më keq nëse do ta kishte shteti, sepse Ne shohim se Shqipëria është tashmë e fundit po ta kishte shteti, do të ndodhte si dikur. Do të në Ballkan për lejet e ndërtimit, ndonëse nga ana prishen skanerët, siç prishen ata të spitaleve dhe tjetër miqtë e Ramës vazhdojnë të ndërtojnë. Zoti duhet të shkosh te privati për të bërë skaner. E Rama nuk ju tha se Shqipëria është e fundit në njëjta gjë do të ndodhte edhe në dogana, sepse Ballkan për të bërë biznes, si për të filluar biznes, gjithçka varet te personi që është te skaneri, apo për të paguar taksat, për regjistrimin e pasurisë,
241 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për furnizimin me energji elektrike, për daljen nga me shumë të drejtë, biznesi po reagon ashpër mbi vështirësia financiare apo edhe për marrjen e këtë kontratë koncesionare. Kjo kontratë kredisë. Natyrisht, vetëm për 1 vit, u zbritën 35 koncesionare është miratuar në parlament në prill shkallë. të vitit 2013, në kohën që qeverisja e djathtë ishte Zoti Rama dhe qeveria duhet të ulin kokat. në ikje e sipër dhe nuk ka lidhje aspak me Zoti Rama dhe qeveria duhet të ndërmarrin liberalizimin e vizave, që ne e kemi përfituar në reforma zhvillimi, sepse nuk shtohen të ardhurat vitin 2010. Kontrata u kundërshtua ashpër nga në buxhet duke shtrënguar lakun. Ato shtohen opozita e asaj kohe (maxhoranca e sotme), e cila duke zhvilluar vendin, por zoti Rama e ka bërë premtoi se me ardhjen në pushtet, një nga kontratat zakon që zgjidhjen ta kërkojë te laku. Të gjitha re- koncesionare që do të anulohej ishte pikërisht format rëndojnë në kurriz të njerëzve të varfër. U koncesioni për skanimin e kontenierëve e tha se bënë një reformë, por pensionet në Shqipëri automjeteve të tjera në dogana. Qeveria e re, e iu ulën të varfërve. Pensionistëve u është hequr krijuar në fund të shtatorit të vitit 2013, u angazhua tashmë edhe kompensimi i energjisë, sepse i kanë për ta anuluar këtë koncesion. fëmijët në emigrim dhe u thonë se nuk janë Nga ana tjetër, Autoriteti i Konkurrencës në vitin kryefamiljarë dhe u heqin subvencionin. Janë me 2014 rekomandoi rishikimin e kontratës mijëra pensionistë që nuk e marrin më koncesionare, pasi ajo krijonte një treg monopol subvencionin e energjisë. Çmimi i energjisë u rrit me kosto të lartë për biznesin dhe për qytetarët. për të varfrit, për ata që konsumojnë pak. Pas muajve të tërë negociatash mes Qeverisë Valentina Leskaj – Ju lutem, zoti Shehu, Shqiptare dhe kompanisë koncesionare, me përfundojeni! kërkesën e qeverisë që koncesionari të tërhiqej Sherefedin Shehu – Duhet t’i kishit thënë zotit nga kjo kontratë, nuk u arrit në një emërues të Braçe, para meje! Të Lutem! Ka 20 minuta përbashkët. Kompania koncesionare iu drejtua marrëveshja dhe më parë numëro minutat e të Gjykatës Ndërkombëtare të Arbitrazhit, ku tjerëve dhe më pas, numëro minutat e mia! kërkonte 350 milionë dollarë dëmshpërblim nga Pra, të varfrit shkojnë në burg për mospagim Shqipëria për moszbatimin e kësaj kontrate. faturash. Gjoba dhe burgu i pret tashmë edhe Përfaqësuesit tanë ligjorë, si dhe zyra ligjore bizneset (kuptohet, pret ata të vegjlit, ata të ndërkombëtare që bashkëpunuan për këtë pamundurit). Me rishikimin e kontratës, barrën ua çështje, i sugjeruan qeverisë zgjidhjen me hodhi përsëri në kurriz të pamundurve, prandaj mirëkuptim të kësaj kontrate. Nëse çështja do të para se të bëjmë zhurmë, të shohim në sy gjykohej në arbitrazh, humbja e 350 milionë realitetin! dollarëve ishte e pashmangshme. Kjo shumë do Faleminderit! të paguhej nga buxheti i shtetit, pa ofruar Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti Ervin shërbimin. Koçi, në emër të Grupit Parlamentar të PS-së. Qeveria Shqiptare, e detyruar, filloi bisedimet Ju lutem, njoftoni kolegët, se pas kësaj, fillon me kompaninë koncesionare për zbatimin e procesi i votimit! kontratës. Në kuadër të bisedimeve nga ana e Ervin Koçi – Faleminderit, zonja drejtuese e qeverisë u kërkua rishikimi tërësor i kësaj seancës! marrëveshjeje, me qëllim bërjen më të favorshme Edhe parafolësi që foli për klimën e biznesit për shtetin tonë, por kompania koncesionare nuk dhe varfërinë e qytetarëve, e ka votuar pranoi të diskutonte asgjë tjetër, veç vlerës së marrëveshjen “Për koncesionin për financimin, kontratës dhe saktësimit të jetëgjatësisë së saj. ngritjen dhe operimin e shërbimit të skanimit të Ndryshimet që miratuam në qershor të këtij kontejnerëve e automjeteve të tjera në Republikën vitit në Kuvend, ishin pozitive, pasi ulën kostot e e Shqipërisë”, si dhe ka vendosur tarifën e biznesit, pasi u ul tarifa e skanimit për çdo shërbimit të skanimit, që është një taksë për deklaratë doganore: nga 39 euro, shkoi në 22 euro bizneset dhe për qytetarët dhe kjo është hera e (77% më pak), si dhe u vendos një kufi i sipërm tretë që diskutohet në parlament. për të gjithë kontratën, duke i kursyer buxhetit të Po bëj një kronologji të këtij koncesioni, meqë shtetit dhe biznesit minimalisht 106 milionë dollarë ka krijuar një impakt negativ te biznesi dhe te në vit (të të gjithë kontratës), si dhe u përcaktua publiku, sidomos tani, që kontrata po zbatohet dhe qartë se aktiviteti koncesionar do të ishte për 15
242 Legjislatura e 8-të Viti 2015
vjet. që kanë vendosur të përfitojnë nga kjo kontratë të Edhe pse ndryshimet ishin arritje që lehtësonin majme qindra milionë dollarë, duke i zhvatur nga biznesin, ato ishin vetëm arna, nga problematika xhepat e shqiptarëve. që sjell kjo kontratë koncesionare. Zbatimi në Kolegë të djathtë, keni votuar një kontratë praktikë i saj vazhdonte të sillte ende kosto shtesë, koncesionare grabitëse, pasi konsulenti që kishte të panevojshme për biznesin, që e kishte zanafillën kontraktuar vetë Ministria e Financave zyrtarisht dhe pikënisjen në kontratën e miratuar në prill të sugjeronte që skanimi të bëhej në 5 pikat më të vitit 2013 nga qeveria e djathtë. Biznesi sipas mëdha doganore me rreth 200 mijë deklarata në kontratës koncesionare, është i detyruar të vit dhe çmimi i tij ishte 12 dollarë. Miratuat që tarifa paguajë, edhe pse shërbimi nuk kryhet. Biznesi të aplikohet edhe atje kur nuk kryhet shërbimi i paguan për çdo deklaratë doganore, edhe në skanimit, si dhe çmimin ta miratoni 39 euro ose doganën hyrëse, edhe në doganën ku kryen 54,6 dollarë me kursin e këmbimit të asaj kohe procedurat për zhdoganimin e mallit. ose 4,55 herë më shumë se propozimi i konsulentit. Ndryshimet që do të miratojmë sot, synojnë të Kolegë të djathtë, keni votuar një kontratë lehtësojnë biznesin, duke i hequr atij barrën e koncesionare abuzive ku biznesi duhet të paguajë pagesës së dyfishtë për të njëjtin produkt, heqjen tarifën prej 22 eurosh për çdo deklaratë edhe në e detyrimit për të paguar tarifën për firot dhe mallrat pikat doganore ku nuk ofrohet shërbimi. Për më që asgjësohen. Lehtësira që sjell për biznesin tepër keni votuar një kontratë koncesionare fason, duke i përjashtuar ato nga tarifa e skanimit qesharake! Do të paguhet tarifë skanimi edhe për në hyrje dhe në dalje të mallrave. Dhe sipas energjinë elektrike që importohet apo eksportohet. opozitës këta janë pjesa më e pasur e Shqipërisë Se çfarë do t’i skanohet energjisë elektrike e si do dhe tani përfundimisht këta dalin dhe kundër të bëhet skanimi, këtë e dinë këta që e votuan dhe fasonëve. Lehtësirat që sjell duke hequr mallrat sot flasin për biznesin dhe për qytetarin. Mendoni në mënyrë jo tregtare nga pagesa prej 5 eurosh. si do të gjykohet në të ardhmen kjo kontratë kur Janë gjithsej 154 deklarata doganore që ne i paguhet për skanimin e energjisë elektrike. përjashtojmë nga kjo taksë që ka vendosur qeveria Paguhet tarifë skanimi dhe për bitumin që është e djathtë. Edhe pse kontratës i janë bërë në temperaturën 160 gradë. Se çfarë mund të përmirësime përsëri ka probleme madhore, pasi fshihet në temperaturën 160 gradë këtë mund ta nuk zgjidh rekomandimin e Autoritetit të dinë ata që e kanë votuar. Keni votuar një kontratë Konkurrencës për të çmontuar një shërbim me në kushte monopoli, pasi shteti shqiptar nuk ka të kusht të pastër monopoli dhe nuk zgjidh drejtë që pas kësaj marrëveshjeje të autorizojë shqetësimin e krijuar për biznesin dhe publikun, institucionet e shtetit, apo ndonjë subjekt tjetër pasi vazhdon ende të jetë e disfavorshme për privat që të ketë të drejtën për të ofruar shërbimin sipërmarrësit dhe qytetarët. Biznesi dhe shteti e skanimit në dogana. Keni votuar një kontratë që vazhdojnë të vuajnë kostot e kontratës është rast unik në Europë. Asnjë vend i Europës koncesionare të miratuar me vullnet të plotë nga nuk e ka këtë shërbim me kontratë koncesionare. pushteti i djeshëm që sot janë të njëjtët deputetë Nëse do të ishte një aktivitet që t’i shërbente vendit dhe ish-qeveritarë që flasin për biznesin, për klimën nuk besoj se shtetet e BE-së do ta linin pas dore ndaj tij që tregon se nuk është veçse një hipokrizi dhe do të ishim ne vendi i parë që do të bënim e pastër politike. këtë kontratë, e cila normalisht ka një kosto shumë Kolegë të djathtë, në prill të vitit 2013 keni votuar të lartë për biznesin dhe për vendin. Keni votuar një kontratë koncesionare kokë e këmbë një kontratë që dëmton biznesin, qytetarin dhe korruptive. Një ditë para se qeveria e djathtë të buxhetin e shtetit. Tarifa prej 39 eurosh që keni linte pushtetin më 16 shtator të vitit 2013 ka dhënë miratuar për çdo deklaratë doganore, që ne në miratimin paraprak për shitjen e 49% të aksioneve negociata e ulëm në 22 euro për çdo deklaratë, të koncesionarit për një shumë qesharake prej 490 veç përjashtimeve që do të miratojmë sot do të lekësh në një biznes që në shtator të vitit 2013 vazhdojë të paguhet dhe që rëndon ende dhe vlente rreth 360 milionë dollarë, gjysma e aksione është kosto për biznesin. Por për këtë kontratë shiten vetëm për 4 dollarë. Dhe kjo nuk ka nevojë duhet të dalin përgjegjësitë penale, që të gjenden për hamendësime. Kjo tregon qartë se është një dhe shkaqet e arsyetuara për anulimin e kontratës. transaksion dhuratë për ish-qeveritarët e djeshëm Kjo kontratë koncesionare është një rast i pastër
243 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
si grabitet biznesi dhe qytetari me vendime të mbështesë drejtësinë që të hetojë çdo aferë dhe kolegjiale dhe deri sot askush nuk duhet të mbajë të bëhet pjesë e reformave të domosdoshme të përgjegjësi. Por gjatë procesit të miratimit të vendit, sidomos në atë të drejtësisë për të bërë të koncesionit ka dokumente që tregon se kjo mundur hetimin e plotë dhe të drejtë të të gjitha kontratë është korruptive. Ka letra zyrtare, si e ka abuzimeve që kanë ndodhur në këtë vend për 25 argumentuar ministria e asaj kohe çmimin në vjet. relacionin justifikues kur konsulenti sugjeron një Faleminderit! çmim 4,6 herë më të ulët? Ka letra ku tregojnë se Valentina Leskaj – Këtu mbyllen diskutimet. aksionet me vlerë qindra milionë dollarë janë Kolegë deputetë zini vendit se do të fillojmë me shitur për vetëm 4 dollarë. Ka letra që tregon se procesin e votimit! kush e ka propozuar që biznesi duhet të paguajë Zoti Shalsi, zini vendet, se fillon procesi i votimit! tarifën e skanimit atje ku shërbimi nuk ofrohet. Deri Atëherë, hapet votimi për prezencën. tani nuk ka asnjë person përgjegjës për këtë Kolegë deputetë, votoni! kontratë koncesionare korruptive. Kjo kontratë ka Mbyllet votimi për prezencën. elemente të plota të një vepre penale dhe unë i 97 deputetë janë prezentë. kërkoj ministrit të Financave, si zoti Braçe, ta çojë Kalojmë në votimin e projektligjit të parë, në prokurori këtë koncesion korruptiv dhe abuziv projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së që dëmton biznesin, qytetarin dhe buxhetin e konsulencës, ndërmjet Këshillit të Ministrave të shtetit. RSH dhe Korporatës Financiare Ndërkombëtare”. Dhe kur ju deputetë të djathtë keni votuar një Hapet votimi me elektronikë, në parim. kontratë të tillë, si shumë kontrata privatizimesh Mbyllet votimi. gjatë qeverisjes 8-vjeçare, sot flisni për biznesin, 100 vota pro. Asnjë kundër, asnjë abstenim. për qytetarin. Por përpara se të flisni për klimën e Atëherë kalojmë në votimin nen për nen, kolegë biznesit dhe varfërinë e qytetarëve, që faktikisht i deputetë. kemi peshqesh prej jush, duhet të distancoheni Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? nga gjithë kjo kontratë korruptive dhe ta dënoni Miratohet. publikisht atë. Për të mos vazhduar me Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? demagogjinë tuaj, nëse ju jeni për biznesin, për Miratohet. shtetin, për qytetarin, si mund ta votonit një kontratë Hapet votimi me elektronikë, për votimin në të tillë? Si mund të votoni privatizimin e shoqërisë tërësi. ARMO që sot sektori i përpunimit të naftës është Mbyllet votimi. në atë gjendje për shkak të këtij privatizimi. Si mund Miratohet me 100 vota pro, asnjë kundër, asnjë të votoni privatizimin e Sistemit të Shpërndarjes abstenim. Miratohet edhe në tërësi. së Energjisë dhe të largoni me dhunë kompaninë Kalojmë në projektligjin e dytë Projektligji “Për CEZ duke futur në kolaps gjithë këtë sektor? Si një shtesë në ligjin nr.74/2015, “Për miratimin e mund të votoni privatizimin e shoqërisë Albpetrol marrëveshjeve, ndërmjet Ministrisë së Financave, në një kompani fantazëm dhe sot në buxhet si autoritet kontraktues, dhe shoqërive “S2 mungojnë 85 milionë euro? Si mund të votoni Albania”, sh.p.k. dhe “Rapiscan Systems”, inc, “Për koncesionin e pullave fiskale e shumë të tjera si zgjidhjen me mirëkuptim të mosmarrëveshjeve” këto? Apo të votoni koncesionin e ngjyrosjes së dhe “Për ndryshimin e marrëveshjes së koncesionit karburantit dhe të vendosni që të ngjyrosni dhe për financimin, ngritjen dhe operimin e shërbimit naftën brut që nuk e gjen në asnjë vend tjetër të të skanimit të kontejnerëve e automjeteve të tjera botës, një biznes vjetor me 8 milionë dollarë. Tani në Republikën e Shqipërisë, miratuar me ligjin nr. që ne po flasim kompania e ngjyrosjes së 123/2013”, si dhe të tarifës së shërbimit të karburanteve po blihet nga SICPA e cila ka skanimit”. koncesionarin e pullave në Shqipëri që vërteton Hapet votimi me elektronikë, për votimin në akuzat tona para 3 vjetësh se këto koncesione parim. abuzive kanë të njëjtin pronar. Mbyllet votimi. Prandaj për t’u bërë të besueshëm dhe një Miratohet me 98 vota pro, 2 kundër, asnjë alternativë e besueshme qeverisëse, opozita duhet abstenim. Kalojmë në votimin nen për nen. të ndahet nga e kaluara korruptive dhe abuzive, Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim?
244 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Miratohet. Kam edhe një njoftim të Grupit Parlamentar të Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? Partisë Socialiste, që ka propozuar deputetët Evis Miratohet. Kushi, Olta Xhaçka, Andrea Marto si anëtarë Hapet votimi me elektronikë, për votimin në zëvendësues në Komitetin Parlamentar të tërësi. Stabilizim- Asociimit të Bashkimit Europian. Mbyllet votimi. Me këtë njoftim mbyllet seanca e sotme. Miratohet me 97 vota pro, 2 kundër, asnjë Faleminderit! abstenim. Të nderuar kolegë deputetë! (Seanca u mbyll në orën 18:00.)
245 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
E enjte, 05.11.2015 Drejton seancën Kryetari i Kuvendit, Seanca e paradites, ora 10:45 z. Ilir Meta
Rendi i ditës: 2013 “Për nëpunësin civil”, të ndryshuar” (nenet 81, 83 të Kushtetutës – votim me 3/5 e të gjithë 1. Miratimi i procesverbalit të seancës plenare anëtarëve të Kuvendit). të datës 29.10.2015 (neni 44, pika 2 e Rregullores); - Projektligji “Për disa ndryshime në ligjin nr. 2. Njoftimi për projektligjet e depozituara në 9584, datë 17.07.2006 “Për pagat, shpërblimet dhe Kuvend (neni 44, pika 3 e Rregullores); strukturat e institucioneve të pavarura kushtetuese 3. Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e dhe të institucioneve të tjera të pavarura, të krijuara Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” (nenet 73- me ligj” (neni 83 i Kushtetutës – votim me shumicë 77 të Rregullores, votim i thjeshtë); të thjeshtë). Pyetje. 10. Diskutime për çështje jashtë rendit të ditës Shprehet komisioni përgjegjës për Punën, (neni 45 i Rregullores) Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë. Shprehet për dhënie mendimi Komisioni për Ilir Meta – Mirëmëngjesi! Integrimin Europian. (Relatori) Të njoftohen deputetët dhe mediet të jenë të Diskutime. pranishme, se për 1 minutë do të fillojmë seancën! (Shprehen grupet parlamentare). (Ndërprerje incizimi). Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi) Mirëdita! 4. Projektligji “Për disa ndryshime dhe shtesa Fillojmë seancën plenare! në ligjin nr. 97/2015 “Për mediet audiovizive në (Pasi lexon rendin e ditës.) RSH”. Dua t’ju informoj se raporti i Komisionit për 5. Projektligji “Për miratimin e buxhetit faktik të Edukimin dhe Mjetet e Informimit Publik, për shtetit për vitin 2014”. (nenet 73-77 të Rregullores, projektligjin “Për disa ndryshime dhe shtesa në votim i thjeshtë). ligjin nr. 97/2015 “Për mediet audiovizive në RSH”, Pyetje. nuk është firmosur nga relatorët dhe kryetari i Shprehet komisioni përgjegjës për Ekonominë komisionit, sepse opozita nuk ka sjellë ende dhe Financat. mendimin e saj për ta reflektuar në raport, Relatori. megjithëse shqyrtimi ka përfunduar ditën e hënë. Diskutime. Kështu që do ta shtyjmë shqyrtimin për seancën (Shprehen grupet parlamentare). tjetër. Koha e votimit (në parim/nen për nen/në tërësi). Njëkohësisht, dua t’ju njoftoj se vijojnë 6. Projektvendim “Për miratimin me procedurë shqyrtimin në komisionet parlamentare këto të përshpejtuar të projektligjit “Për trajtimin e pronës projektligje: dhe përfundimin e procesit të kompensimit të - Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime pronave” (neni 28 i Rregullores). në ligjin nr. 8328, datë 16.4.1998, “Për të drejtat 7. Njoftimi/Miratimi i Programit të Punës të dhe trajtimin e të dënuarve me burgim dhe të Kuvendit për periudhën 6 nëntor – 4 dhjetor 2015 paraburgosurve”, të ndryshuar”; (neni 26, pikat 5, 6 të Rregullores). - Projektligji “Për sistemin e depozitës për 8. Njoftimi/Miratimi i kalendarit 3- javor për menaxhimin e mbetjeve në Republikën e periudhën (6 – 27 nëntor 2015) të punimeve të Shqipërisë”; Kuvendit (neni 27, pikat 3, 4 të Rregullores). - Projektligji “Për lojërat e fatit në Republikën e 9. Për votim: Shqipërisë”; - Projektligji “Për disa shtesa dhe ndryshime në - Projektvendimi “Për zgjedhjen e një anëtari të ligjin nr. 8738, datë 12.2.2001 “Kodi Rrugor i Autoritetit për Informimin për Dokumentet e ish- Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar”” (neni 83 Sigurimit të Shtetit”. i Kushtetutës – votim me 3/5 e të gjithë anëtarëve Po kështu, ju njoftoj se kanë regjistruar emrat të Kuvendit). për diskutim, për projektligjin “Për krijimin dhe - Projektligji “Për një shtesë në ligjin nr. 152/ funksionimin e Këshillit Kombëtar për Shoqërinë
246 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Civile”, deputetët: Keidi Mehmetaj, Omer Mamo, Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” është një Erjeta Alhysa, Eduard Bejko, Esmeralda Shkjau, projektligj, i cili sjell një instrument të ri të Klodiana Spahiu, Majlinda Bregu, Roland Keta, bashkëpunimit midis qeverisë (apo shtetit), dhe Jozefina Topalli, Sali Berisha, Albina Deda, Arbiola shoqërisë civile. Ky këshill do të jetë një organ Halimi, Myqerem Tafaj dhe Albana Vokshi. këshillimor ndërsektorial i qeverisë, ku marrin pjesë Për projektligjin “Për miratimin e buxhetit faktik përfaqësues të ministrive, agjencive shtetërore të shtetit për vitin 2014”, do të diskutojnë deputetët: përgjegjëse për fushat kryesore, që prekin Përparim Spahiu, Anastas Angjeli, Ervin Koçi, Ervin organizatat e shoqërisë civile, si dhe përfaqësues Bushati, Xhemal Qefalia, Evis Kushi, Blerina të organizatave të shoqërisë civile për të zgjedhur Gjylameti, Pjerin Ndreu, Alfred Peza, Taulant Balla, mbi bazën e procedurave të përcaktuara me ligj. Andrea Marto, Besnik Baraj, Antoneta Dhima, Nuk është një gjetje apo një organizëm më shumë, Mimoza Hafizi, Arben Çuko, Rakip Suli, Klodiana në listën e gjatë të organizmave, të cilat i kemi me Spahiu, Edmond Spaho, Genc Ruli, Jorida Tabaku, shumicë, por është një forum, i cili ekziston edhe Arben Imami, Igli Cara, Flamur Noka, Luçiano Boçi, në vende të tjera të rajonit, ndaj në parim unë nuk Sali Berisha, Florion Mima, Aldo Bumçi, Jozefina e shoh aspak të tepërt përforcimin dhe Topalli, Gerti Bogdani, Genc Pollo, Sherefedin përmirësimin e marrëdhënies ndërmjet qeverisë Shehu, Liliana Elmazi, Gjovalin Bzheta, Eleina dhe shoqërisë civile. Qirici, Eduard Shalsi, Erion Braçe, Bedri Hoxha, Sigurisht, ky nuk është hapi i parë që Astrit Veliaj, Asllan Dogjani, Arbiola Halimi, Alban institucionalizon përgjegjësinë që ka qeveria për Zeneli, Albina Deda, Helidon Bushati, Mimoza të pasur një marrëdhënie më të mirë me shoqërinë Hajdarmataj, Gent Strazimiri, dhe Ridvan Bode. civile dhe për ta fuqizuar atë. Kjo ishte lista e diskutantëve. Në vitin 2009 kemi ngritur Agjencinë për Atëherë, vazhdojmë rendin e ditës me miratimin Mbështetjen e Shoqërisë Civile dhe më pas, kemi e procesverbalit të seancës plenare të datës hartuar Kartën për Shoqërinë Civile, e cila është 29.10.2015. miratuar me rezolutë vjet, në parlament. Sot ngrihet Ka ndonjë vërejtje apo ndonjë sugjerim? ky këshill. Nuk ka. Struktura të ngjashme, siç e thashë pak më Miratohet. parë, ekzistojnë edhe në rajon. Më duket sikur Vazhdojmë me njoftimin për projektligjet e modeli i sjellë sot për miratim, është një miks mes depozituara në Kuvend. modelit kroat dhe atij të Malit të Zi. Nga Këshilli i Ministrave janë depozituar: Deri këtu nuk ka asgjë të jashtëzakonshme. - Projektligji “Për një shtesë në ligjin “Për Kodin Qëllimi është shumë i mirë. Sa mirë do të ecë Penal në RSH”, të ndryshuar””. këshillimi që Shoqëria Civile do t’i bëjë qeverisë, - Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes sigurisht, kjo do të mbetet për t’u parë. ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Për mendimin tim, shoqëria civile dhe aksioni i Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së saj në Shqipëri është fragmentarizuar dhe në Singaporit për shërbimet ajrore”. shumë raste, ka një problem të madh, sepse është - Projektligji “Për ratifikimin e marrëveshjes së atrofik. huas ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Të mos më keqkuptojnë përfaqësuesit seriozë Bankës Ndërkombëtare për Rindërtim dhe Zhvillim të shoqërisë civile në Shqipëri, të gjithë ata burra për projektin “Ofrimi i shërbimeve publike me në dhe gra, që kanë bërë beteja gjatë këtyre viteve qendër qytetarin””. për të sjellë një zë ndryshe, të munguar në - Projektligji “Për vetëqeverisjen vendore”. shoqërinë shqiptare, por unë jam e bindur, se Vazhdojmë me projektligjin “Për krijimin dhe reagimi civil në Shqipëri është në një atrofi dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar për Shoqërinë sigurisht, po në të njëjtën atrofi është edhe Civile”. pjesëmarrja civile. Shoqëria civile dhe aksioni i saj Fjalën e ka deputetja Majlinda Bregu dhe në Shqipëri është i pamjaftueshëm dhe i mangët përgatitet deputetja Erjeta Alhysa. dhe i fragmentarizuar (po citoj progres-raportin e Majlinda Bregu – Zoti kryetar, vjetshëm), në përmbushjen e misionit që ka, të Të nderuar kolegë, paktën sipas parimeve në karta, që shoqëria civile Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e të nxisë, të mbështesë, t’u dalë në krah parimeve
247 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të lirisë, mosdiskriminimit të shtresave të ndryshme Do të desha që edhe kolegët deputetë socialistë në shoqëri, të ofrojë transparencë, të jetë partner i t’i hidhnin një sy, pasi këtu, për shembull, ka shumë një shoqërie funksionale në vend. projekte, por po ju përmend disa: A duhet forcuar shoqëria civile? Absolutisht po, Njëri thotë: “Nisma lobuese për një qeverisje por shoqërisë civile i duhet dhënë hapësirë reale më të mirë lokale për komunën Frakull”. Shumë që kjo të ndodhë dhe hapësirën nuk ia jep vetëm mirë që mbështetet pushteti lokal, sepse aty ka ligji, as këshilli konsultativ, as Agjencia e nevojë për më shumë fonde. Por çfarë i ka ndodhur Mbështetjes së Shoqërisë Civile, sepse këto janë komunës Frakull me këtë nismë, a ka ndonjë thjesht, instrumente. Hapësirën ia jep në fakt deputet socialist nga qarku i Fierit që di të ma pavarësia dhe këtu, do të ndalem pak. Në parim, thotë? shoqëria civile është një sferë veprimesh të lira Për të vazhduar më tej, ajo që kam dëgjuar unë, nga kontrolli i qeverisë. se nuk di të ketë pasur ndonjë mision që të Në projektligj thuhet se ky këshill konsultativ përmirësojë lobimin në komunën Frakull, është se do të drejtohet nga ministri i Mirëqenies Sociale ishte një nga zonat, e cila kishte përmbytje të dhe mbledhjet do t’i zhvillojë në Këshillin e shumta, mbi 1 miliard lekë. Ministrave. Sipas mendimit tim, kjo e cenon Një qendër tjetër, e cila është përsëri në këtë autonominë e këshillimit të pavarur, që ky këshill listë, është qendra “Sfida”: 8 milionë lekë në do t’i bëjë qeverisë. kuadrin e projektit organizator të komunitetit. Edhe E dyta, thuhet se Agjencia e Mbështetjes së këtu nuk ka asgjë të keqe për sa kohë që emërimet Shoqërisë Civile do ta ndihmojë këtë Këshill e këtyre qendrave nuk i thonë askujt asgjë, por po Konsultativ të Shoqërisë Civile për punë adminis- t’ju them se qendra është e drejtuar nga një ish- trative. Mirëpo Agjencia e Mbështetjes së sekretare e “Mjaft-it”, atëherë sigurisht që këtu vlen Shoqërisë Civile është një ent publik dhe buxhetor, të ndalemi. gjë që do të thotë se organizohet dhe funksionon, “7 milionë lekë janë për Qendrën Eurosocialiste sipas legjislacionit në fuqi. Rinore Shqiptare”. Shumë mirë që mbështeten A e forcon pavarësinë e këshillit të pavarur, fakti forumet rinore, shumë mirë që mbështeten që punët e zyrës së një këshilli autonom, të organizatat joqeveritare, por është shkelje e ligjit pavarur, konsultativ, duhet t’i kryejë një ent publik në rast se forumet rinore partiake mbështeten me buxhetor? fonde publike, duke u regjistruar si organizata Pra, Agjencia e Mbështetjes së Shoqërisë jofitimprurëse. E meqenëse jam këtu, Agjencia për Civile, e cila ndan fondet publike (aq sa ka buxheti Mbështetjen e Shoqërisë Civile është një agjenci, i shtetit) për organizatat e shoqërisë civile nuk besoj e cila buxhetin mund të mos e ketë shumë të madh, se mund të jetë një sekretariat dhe të forcojë por misionin për të ndihmuar, nxitur dhe forcuar autonominë e Këshillit të Shoqërisë Civile, duke e shoqërinë civile e ka të madh. Ndaj, bashkë me këshilluar atë që ta bëjë qeverinë më shumë të ngritjen e këtij këshilli konsultativ, do t’i sugjeroja interesuar për pavarësinë e shoqërisë civile. Siç Kontrollit të Lartë të Shtetit të nisë një kontroll për edhe duket, është një lëmsh shumë i madh. mënyrën sesi është ekzekutuar buxheti i kësaj Për t’jua sqaruar më mirë situatën, Agjencia e agjencie për sa kohë është me fonde publike, për Mbështetjes së Shoqërisë Civile shpërndan fonde një arsye fare të thjeshtë, sepse unë e shoh publike për organizatat jofitimprurëse në bazë të shoqërinë civile, institucionet e pavarura, si dhe një buxheti vjetor, të cilin, kur u ngrit, e hartonte Avokatin e Popullit, nga ana tjetër, të gjithë bashkë, Ridvan Bode, diku te 100 milionë euro në fillim të në rrezik, jo vetëm të humbjes së pavarësisë, por vitit 2009. Tani sigurisht që e harton Shkëlqim Cani të korruptimit politik, sepse e shoh reagimin civil dhe ka mbërritur rreth 116 milionë lekë, më falni, (dhe me reagim civil nuk kam parasysh atë të në vit. Janë 64 projekte të financuara, për kaçiles së vezëve), si një reagim, i cili nuk bën gjë shembull, për vitin 2014 nga Agjencia për Mbrojtjen tjetër veçse ka nxitur degradimin politik, ekonomik, e Shoqërisë Civile. Problemi është: si ndahen në social dhe gjinor, reagimin për t’iu kundërvënë këto 64 projekte? pazarit, intrigës, mediokritetit, falsitetit. Të gjitha Kam një listë këtu të të gjitha projekteve të këto i shoh të ngordhura. financuara nga Agjencia për Mbështetjen e Kur dikush thotë: “Kap çfarë të kapësh dhe Shoqërisë Civile. varja”, nuk e përdor vetëm për batutë, por sepse
248 Legjislatura e 8-të Viti 2015
kjo, fatkeqësisht, është filozofia e shoqërisë sonë vërtetës. sot, e dorëzuar para së keqes së përditshme që Sot, për shembull, sikurse e shihni, nuk ka një po manifeston çdo pushtet në Shqipëri. debat politik dhe nuk po flas që të ketë debatues Në këtë atrofi të reagimit civil, qytetar ndodh politikë. Mendoni se në të gjithë këtë zinxhir të që ne sot të kemi një demokraci për të cilën flasin pabesueshmërive të sistemit dhe të shoqërisë të gjithë, por pa qytetarë. Qeveria qeveris vetveten sonë, shoqëria civile do t’ia dalë dot që të këshillojë dhe, në fakt, ky është standardi i ri. dhe të ngrejë një këshill për të këshilluar qeverinë, Kur Kryeministri thotë: “Koalicioni nuk ka asnjë duke e bërë më të besueshme? të çarë”, ne duhet ta pranojmë, madje mundësisht Unë sinqerisht kam dëshirën për të pasur një të kërkojmë edhe ndjesë se nuk qenka ashtu siç e shoqëri civile, që t’i shërbejë vetëm interesit të kishim menduar. Kur Kryetari i Kuvendit thotë: civilizimit të shoqërisë. Por, të them të drejtën, ia “Duhen impulse të reja në qeveri, por nuk e kisha qaj hallin shumë misionit të vështirë të shoqërisë fjalën për ministrat”, ne prapë duhet ta pranojmë, civile, të cilës i duhet të jetojë dhe të mbijetojë në madje të kërkojmë edhe falje, se nuk qenka ashtu një shoqëri aspak civile. Dhe këtu nuk është sfida sikurse ne e kishim menduar. Kur ortaku i ministrit jonë që t’u biem këmbanave kundër “Rilindjes”, fiton 11 milionë euro në dy vjet, ky qenka standard por kundër kësaj qasjeje që po rilind normal i respektimit të ligjit dhe kush guxon dhe papërgjegjshmërinë dhe talljen me qytetarët. Në fillon e flirton me mendjen e tij, duke e quajtur fakt, nuk e ka të keqen as programi i “Rilindjes”, favorizim në tenderë, domethënë korrupsion, i bie as ideologjia e majtë, që pretendohet se ishte baza të jetë budalla, sepse vetëm kjo nuk mund t’i shkojë e këtij koalicioni. Do të kishte qenë zhvillim ndër mend. Kur KLSH-ja thotë: “Nga 481 tenderë, demokratik sikur ky koalicion dhe kjo maxhorancë 399 janë me shkelje” apo “Me gjithë rritjen e t’i ishte përmbajtur atij programi që e solli në taksave, të ardhurat përsëri janë minus”, neve nuk pushtet. Por e keqja nuk qëndron këtu, e keqja duhet të na shkojë në mend se këtu bëhet fjalë qëndron te bashkëjetesa politike me shpirt ndër për korrupsion apo, më keq, të na shkojë në mend dhëmbë dhe me duar ndër lekë që kjo maxhorancë se rendimenti fiskal i kësaj qeverie është në gropë. ka ndërtuar sot. Kjo është marrëdhënia më e Kur Banka Botërore thotë: “Ne jemi të fundit në dëshpëruar dhe hileqare që mund të ekzistojë mes rajon” dhe unë e besoj jo vetëm se e thotë Banka dy partnerëve. Është kjo që nuk ju lë dot të mendoni Botërore, por sepse realisht e shoh ekonominë dhe të keni një program për t’u shërbyer tonë të pazonjën për të qenë konkurruese në rajon qytetarëve. sikur t’i marrim sektorët të gjithë një nga një, ne Madje, si për t’i vënë kapakun të gjithë këtij përsëri, nga ana tjetër, duhet të pranojmë se jemi produkti të robërimit politik të njëri-tjetrit, pra të të keqkuptuar se kjo qenka çështje metodologjie. Kur dyja palëve brenda maxhorancës, përditë e më dalim të dytët në listë për numrin e azilkërkuesve, shumë mua më ngjan se kjo maxhorancë është e pas Sirisë, në vend të ballafaqimit me dramën e fokusuar sesi të gjejë një formë të re që qytetarët shqiptarëve që kanë ikur, por edhe me dramën e t’i shërbejnë asaj dhe jo që ajo t’u shërbejë shqiptarëve që po kthehen sot, ne përsëri duhet qytetarëve. të themi: “Nuk duhet të nxitohemi, sepse shqiptarët, Nuk kam asnjë dyshim sot se kjo maxhorancë të cilët e kanë rritur këtë numër, vijnë nga Greqia”. dhe kjo qeveri është shumë e pastër në mbrojtje Pra, sikurse shumë raste të tjera mund të sjellë të interesit privat, por në konflikt të hapur me gjithsecili prej nesh ndër mend, çdo gjë ka një interesin publik të qytetarëve. Në fund të fundit, shpjegim ndryshe për qeverinë, ndryshe për ne ne të gjithë zgjidhemi që t’u shërbejmë qytetarëve, që jemi në opozitë dhe sigurisht ndryshe për por kam frikë se ata po ekzistojnë për të na qytetarët. shërbyer neve. Dhe kështu vazhdon zinxhiri: politika është Po t’i shohësh njerëzit thjesht si numra apo tërësisht e pabesueshme; drejtësia është e statistika hallesh, e gjen kollaj fillin e një mega- pabesueshme; media, që gjykon dhe jep vendime abuzimi të ri dhe po pres që të dalë dikush tani për dy minuta brenda një lajmi për cilindo pushtet dhe të vazhdojë. E keni kuptuar keq, sepse nuk dhe aktor politik a civil në Shqipëri, vetë po përjeton është ashtu siç e mendoni! krizën e saj më të madhe në të cilën është po vetë Ilir Meta – Faleminderit! kontributore dhe, po ashtu, është në agoni të së Fjalën e ka deputetja Erjeta Alhysa.
249 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
(Ndërhyrje nga salla pa mikrofon.) Natyrisht, ne nuk kërkojmë që shoqërinë civile Po, e ka kërkuar fjalën zoti Klosi. Përgatitet ta fusim nën sqetull, ashtu siç, fatkeqësisht, keni deputetja Alhysa dhe më pas deputeti Roland Keta. pas kërkuar, por kërkojmë që ta kemi një partner Blendi Klosi – Në fakt, kjo është tamam ashtu social dhe real. siç e mendoni, sepse realisht ka nevojë që të Demokracia prandaj është e bukur, sepse ka hetohet sesi janë shpërndarë fondet, por para se pozitë dhe opozitë, ka njerëz të cilët mendojnë dhe të shkojmë te fondet do të përqendrohem te ligji. njerëz të cilët kritikojnë për ato që bëjnë, por në E mirëprita realisht me shumë kënaqësi demokracitë e zhvilluara duhet të ketë një faktor mbështetjen që kolegia opozitare i dha projektligjit të tretë që konkretisht është shoqëria civile, e cila që paraqitet, duke menduar se realisht në këtë duhet të japë mendimin e saj të pavarur, siç po e parlament ekzistojnë debate, ekzistojnë qëndrime bën realisht në vendin tonë. të ndryshme, por ka momente që këto qëndrime Prandaj, edhe një herë, do të doja t’ju bashkohen. Ka momente që objektivat tanë janë përshëndesja për atë që thatë për sa i përket të barabartë, të qartë, të njëjtë dhe në qoftë se ka projektligjit! një objektiv që të gjithë shqiptarët e pranojnë dhe Le të kthehemi tani sesi ne i shikojmë mënyrat e mirëpresim, ai është integrimi në Bashkimin si zhvillohet. Le të kthehemi tek ajo si shpërndahen Europian. fondet, si funksionon pjesa menaxheriale e shtetit Me këtë ligj që sjellim, sjellim një nga momentet me shoqërinë civile. e rëndësishme të rrugëtimit tonë të vështirë drejt Ju përmendët dhe nxorët këtu një sërë Bashkimit Europian, rrugëtim të cilin e mirëpresim projektesh, të cilat kishin të bënin me vitin e fundit, të gjithë së bashku dhe prandaj nuk kisha dyshim kurse unë kam këtu të gjitha projektet që nga tetori që parafolësja do të ishte mbështetëse për sa i i vitit 2010, kur AMSHC-ja ka filluar të funksionojë, përket ligjit, për sa u përket parimeve të këtij ligji, deri në prill të vitit 2014. për sa i përket modelit që kemi zgjedhur. Po të shikoni në këto projekte, në vitet që ju e Modeli tashmë është i mirënjohur në shumë keni administruar këtë pjesë të buxhetit shtetëror, vende të rajonit dhe me të drejtë kolegia përmendi që është realisht i vogël, rreth 1 milion euro, për ta modelin kroat, i cili është marrë për implementimin sqaruar përpara publikut, që nuk ka ndryshuar në e këtij ligji. Është një mundësi më shumë që ne të vite, është po i njëjti buxhet megjithëse ka pasur kemi një dialog të hapur nëpërmjet institucioneve një rritje të lehtë në vitet kur ne kemi bërë buxhetin shtetërore, të përfaqësuara nga nivelet më të larta e shtetit. Por po të shikosh projektet, fatkeqësisht, të këtyre institucioneve, për përfaqësuesit e denjë në kohën kur ju e keni drejtuar këtë institucion, të shoqërisë civile, për ata njerëz që përpiqen të këto projekte kanë qenë të gjitha të përqendruara kontribuojnë dhe japin mendimet e tyre të vyera në pak duar. në zhvillimin e këtij vendi. Një hetim gazetaresk i Balkans Inside Ajo që sjellim nëpërmjet këtij projektligji është, dëshmon, dhe kjo është në linkun që ju të gjithë në fakt, një diferencim pozitiv në Këshillin Kombëtar mund ta gjeni, se fondet e AMSHC-së në katër të Shoqërisë Civile, pasi maxhorancën do ta kenë vjet, në vitet 2010-2013, janë përqendruar... përfaqësuesit ekstraqeveritarë, pra jo Zonjë, mund ta kishit dëgjuar këtë fakt! përfaqësuesit e qeverisë, dhe natyrisht Janë përqendruar vetëm në pesë organizata, vendimmarrja do të merret kur ata të bien dakord në pesë anëtarë të ish-institucionit që ju keni dhe të kemi mundësi që të marrim mendimet e përfaqësuar. Vetëm pesë organizata kanë marrë tyre. pjesën më të madhe të këtij buxheti dhe të gjitha Siç e thashë, ky Këshill vjen si një model i këto organizata janë krejtësisht të lidhura me munguar, por që tashmë pritet të ecë dhe të pushtetin që ju përfaqësoni. funksionojë mirë. Pse përfaqësuesi i ministrisë? Në raportin e tij të vitit 2012, USAID-i, në Për t’i dhënë autoritet këtij këshillimi, që është një indeksin e qëndrueshmërisë së shoqërisë civile, mundësi më shumë që krijon qeveria, me qëllim thotë: “OJF-të e Shqipërisë mbeten financiarisht që përfaqësuesit e shoqërisë civile të kenë ku të të dobëta, ndërsa mjedisi ligjor në të cilin operojnë trokasin, të kenë ku të ngrenë shqetësimet e tyre më shumë se 1600 organizata të tjera mbeten të dhe të kenë mundësinë që ato çfarë bëjnë, t’i bëjmë paqarta”. së bashku. Akuzat që kanë ardhur për ju gjatë kohës që ju
250 Legjislatura e 8-të Viti 2015
keni drejtuar këtë institucion janë krejtësisht reale, dhe institucionet që kanë kontribuar për hartimin të përqendruara dhe të bazuara në fakte. Vetëm e këtij projektligji, në mënyrë të veçantë kolegët e pesë njerëz pranë qeverisë kanë marrë fondet e komisionit, të cilët gjatë shqyrtimit të tij dhanë të gjithë shoqërisë civile gjatë kohës kur ju drejtonit. mendime, që u pasqyruan në përmirësimin e Përmendët një rast dhe këtu gënjeni, e projektligjit në nene apo pika të veçanta të tij. nderuara kolege deputete, që ka marrë organizata Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e e Forumit Rinor e Partisë Socialiste. Në asnjë rast, Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” ka për në asnjë moment nuk ka marrë fonde një qëllim krijimin e mekanizmave të bashkëpunimit organizatë politike, si Forumi Rinor i Partisë midis Këshillit të Ministrave dhe shoqërisë civile Socialiste; janë institucione të tjera. në Shqipëri. Ai rregullon krijimin, organizimin, dhe Edhe aty ku përmendët ju, në Frakull, edhe në funksionimin e Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Korçë, ku funksionon kjo organizatë, dhe shumë Civile, si një strukturë këshillimore dhe autonome e shumë institucione të tjera, të cilat marrin një në Këshillin e Ministrave të Republikës së pjesë të këtyre fondeve, duke u përpjekur, ashtu Shqipërisë, për të garantuar bashkëpunimin siç ju e thatë, në mënyrën pezhorative, unë e them institucional me organizatat e shoqërisë civile në në mënyrë pozitive: të ketë më shumë dhe shumë Shqipëri, në dobi të zgjerimit të demokracisë, më shumë përfaqësues të shoqërisë civile që të konsolidimit të qeverisjes së mirë, rritjes së marrin fonde nga këto buxhete, të jenë pjesë e transparencës në vendimmarrjet publike dhe lëvizjeve shoqërore, të jenë pjesë e lëvizjeve përfshirjes më të mirë të shoqërisë civile në këtë studentore, të jenë pjesë e kritikës së proces. vazhdueshme, edhe ndaj qeverisë sonë, sepse ne Shoqëria civile dhe organizimet e ndryshme kemi një ndryshim shumë të madh nga ju: ne nuk brenda saj luajnë një rol të rëndësishëm në i fshehim problemet, ne i nxjerrim problemet, ne zhvillimet ekonomike, sociale dhe politike në vend përpiqemi t’i rregullojmë problemet, ne përpiqemi nëpërmjet ndërtimit të konsensusit publik, nxitjes t’i marrim mbi vete përgjegjësitë tona, por këtë nuk së pjesëmarrjes së publikut në hartimin dhe e bëjmë duke thënë se ne dimë ta bëjmë këtë punë. zbatimin e reformave publike, duke zhvilluar kështu Jo, ne vazhdojmë të bashkëpunojmë, ne ndjenjën e pronësisë, ofrimin e një game të gjerë vazhdojmë të kërkojmë kontributin tuaj, vazhdojmë shërbimesh, përmirësimin e transparencës dhe të kërkojmë kontributin e opozitës, vazhdojmë të llogaridhënies në sektorin publik. kërkojmë kontributin e shoqërisë civile, vazhdojmë Aftësia avokuese dhe lobuese e shoqërisë civile të kërkojmë kontributin e të gjithë atyre që ka njohur përmirësime këto vitet e fundit, gjë që mendojnë se ato çfarë ne bëjmë nuk janë ashtu është shoqëruar në miratimin e ligjit të ri të OJF- siç duhet. A mund të krahasoheni ju me mënyrën ve, miratimin e ligjit për deklarimin e pasurisë së sesi ne bëjmë politikë? Kjo është shumë larg, vite politikanëve, Kodin e Familjes, ndërtimin e dritë larg. Prandaj, bëni mirë të qëndroni te pjesa koalicioneve për çështjet e trafikimit dhe e parë, të thoni: “Sa mirë e keni bërë këtë ligj, është korrupsionit, mbështetjen dhe lobimin për fuqizimin një ligj europian, është një ligj që përcakton të gjitha e rolit të gruas në vendimmarrje dhe në politikë. standardet, është një ligj që e implementojnë edhe Shoqëria civile ka dhënë kontribut në drejtim vende të tjera në rajon, është një ligj, i cili krijon të respektimit dhe promovimit të lirive dhe të hapësira të reja për shoqërinë civile”. drejtave të njeriut, forcimit të shtetit të së drejtës, Kjo është e vërtetë, prandaj ju përshëndeta të një shoqërie të drejtë, të hapur dhe demokratike. edhe në përshëndetjen tuaj! Ajo ka dhënë kontribut konkret në vijimësi, përmes Ilir Meta – Faleminderit! nismave ligjore, për hartimin e ligjeve të reja ose Fjalën e ka deputetja Alhysa. përmirësimin e atyre ekzistuese; monitorimin dhe Përgatitet deputeti Keta. respektimin e standardeve ndërkombëtare dhe Erjeta Alhysa – I nderuar zoti Kryetar, kombëtare në fusha të ndryshme, si dhe Të nderuar kolegë, ndërgjegjësimin e publikut për rolin e tij në një Sot do të miratojmë projektligjin “Për krijimin shoqëri demokratike. dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar për Dialogu politik, gjithëpërfshirës dhe transpar- Shoqërinë Civile”. ent është i rëndësishëm për progresin e vendit në Pikë së pari, dua të falënderoj grupet e punës zhvillimin e reformave dhe konsolidimin e
251 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
demokracisë, si dhe në progresin intrigues në institucioneve shtetërore dhe organizatave të Bashkimin Europian. Ekzistenca dhe fuqizimi i shoqërisë civile është përmirësuar. Shoqëria civile shoqërisë civile është domosdoshmëri për një është konsultuar rregullisht për politikat dhe nismat qeverisje demokratike dhe transparente. ligjore, edhe pse zbatimi i rekomandimeve të tyre Strategjia e zgjerimit të vitit 2013- 2014 ka ka qenë i kufizuar. Konsultimet me OSSH-të, duhet përcaktuar 5 prioritete kyçe si parakusht për fillimin të bëhen më sistematike dhe më transparente, si e negociatave të anëtarësimit. Në adresim të këtyre dhe do të zbatohen rekomandimet e tyre. Duke kritereve dhe në kuadër të nismës së dialogut të pasur parasysh këto rekomandime, Ministria e nivelit të lartë, për prioritetet kyçe, ndërmjet Mirëqenies Sociale bashkë me grupet e punës, Shqipërisë dhe Komisionit Europian u përgatit ku është marrë mendimi i 140 organizatave të udhërrëfyesi për zbatimin e reformave të shoqërisë civile, hartuan këtë projektligj. nevojshme në këto pesë prioritete. Në fushën e Shkurtimisht, për opinionin publik, dua të luftës kundër krimit të organizuar dhe të luftës përmbledh pikat kryesore që janë trajtuar në të. kundër korrupsionit; në fushën e partneritetit, Projektligji, përveçse përcakton qëllimin e tij, udhërrëfyesi parashikon forcimin e rolit të që garanton bashkëpunimin institucional, jep shoqërisë civile dhe ndërveprimin mes saj dhe përkufizimin dhe termat kyçe të tij, duke formuluar qeverisë. qartë referencën dhe aktet ligjore në fuqi, që Një nga kushtet kryesore të parimeve të parashikojnë rregullime të posaçme për termat administratës publike lidhet me gjithëpërfshirjen në përkatës. Ai parashikon parimet në të cilat hartimin dhe konsultimin e politikave, e cila mbështetet procesi i dialogut dhe këshillimit në përmirëson cilësinë e tyre. Gjithpërfshirja ndihmon Këshillin Kombëtar për Shoqërinë Civile, duke shumë në vlerësimin dhe ndikimin potencial të pasur parasysh parimin e këshillimit nëpërmjet ndryshimeve të propozuara të politikave. Duke shkëmbimit të mendimeve, komenteve, vërejtjeve pasur parasysh rëndësinë e rolit aktiv të shoqërisë dhe sugjerimeve; parimin e transparencës; parimin civile lindi nevoja për nisjen e një procesi konsultimi e konsultimit me grupet e interesit. të gjerë me organizatën e shoqërisë civile për Gjithashtu, projektligji përcakton statusin dhe përcaktimin e mekanizmave të bashkëpunimit personalitetin juridik të Këshillit Kombëtar për institucional midis qeverisë dhe këtij sektori, si dhe Shoqërinë Civile, si një organ kolegjial, këshillimor hartimin e projektligjit. Ky projektligj ka si objekt dhe autonom pranë Këshillit të Ministrave të organizimin dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar Republikës së Shqipërisë. Organizimi dhe për Shoqërinë Civile, si dhe përcaktimin e detyrave funksionimi i këshillit rregullohet shprehimisht në dhe kompetencave të tij për të mundësuar një rregulloren e tij. Ky akt miratohet në mbledhjen e bashkëpunim më efektiv dhe më të qëndrueshëm parë të këshillit me votën e më shumë se gjysmës midis qeverisë dhe shoqërisë civile në dobi të së të gjithë anëtarëve të tij. Të njëjtat procedura zgjerimit të demokracisë, konsolidimit të qeverisjes dhe rregulla votimi zbatohen edhe për ndryshimet së mirë dhe përfshirjes më mirë të shoqërisë civile e rregulloreve. në procesin e hartimit të politikave ekonomike, Këshilli mblidhet të paktën tre herë në vit, si eficiente dhe efektive, për një zhvillim të edhe kur kërkohet nga kryetari, zëvendëskryetari qëndrueshëm të vendit dhe përparim në procesin ose 1/3-ta e anëtarëve të tij. Gjithashtu, mbledhja e integrimit europian. e këshillit mbahet në mjediset e ndërtesës së Ky projektligj vjen në përputhje me Kryeministrisë. Po në këtë nen parashikohet se rekomandimet kryesore të përfaqësuesve të nivelit AMSHC -ja kryen funksione ndihmëse dhe admin- të lartë të Bashkimit Europian, siç parashikohet istrative për këshillin, sipas parashikimeve të edhe në dy raportet e takimit të dialogut të nivelit projektligjit dhe legjislacionit në fuqi. të lartë, Shqipëri-BE, që janë zhvilluar, Këshilli përbëhet nga 27 anëtarë, 13 përkatësisht, në datat 12 dhjetor 2013 dhe 6 mars përfaqësues të institucioneve publike, 13 2014 dhe hartohet jashtë programit analitik të përfaqësues të OJF-ve dhe 1 përfaqësues nga projektakteve. komuniteti i biznesit, anëtar i Këshillit Ekonomik Në progresraportin e tetorit të 2014-s të Kombëtar. Komisionit Europian për Shqipërinë, ndër të tjerat, Mandati i përfaqësuesve të institucioneve nënvizohet që vihet re se bashkëpunimi midis publike dhe përfaqësuesit të Këshillit Ekonomik
252 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Kombëtar është i lidhur me afatin që do të ushtrojnë gan këshillues, pranë vendimeve të qeverisë. detyrën përkatëse publike për shkak të së cilës Të dashur kolegë, në mbledhjen e fundit të caktohen edhe anëtarët e Këshillit Kombëtar të Komisionit të Çështjes Sociale, kolegia jonë, Shoqërisë Civile. Arbilola Halimi, ngriti shqetësimin, me të drejtë, për Institucioni publik përcakton përfaqësuesit e tij, Kristi Mazen, një fëmijë që vuan nganjë sëmundje zëvendësin përkatës brenda 10 ditëve nga hyrja të rrallë, i cili po përjeton ditë të vështira. Ne si në fuqi e këtij ligji, si dhe njofton menjëherë të komision u bashkuam dhe kontaktuam me dhënat, identitetet i AMSHC-së. E njëjta procedurë Ministrinë e Shëndetësisë, ku ministria kishte bërë zbatohet edhe në rast zëvendësimi të të gjitha mundësitë e saj për pjesën me Ministrinë përfaqësuesit ose zëvendësit të tij. e Shëndetësisë së Turqisë, e cila kishte sjellë një Projektligji përcakton se OJF-të zgjedhin si përgjigje negative. Sërish zonja zëvendësministre, përfaqësues të tyre në Këshillin Kombëtar të bashkë me stafin, po bën një lobing për të gjetur Shoqërisë Civile katër përfaqësues për secilin nga forma dhe mënyra të tjera për të gjetur një zgjidhje sektorët e mëposhtëm: demokratizimin e shtetit të për Kristin. Ne si deputetë të këtij komisioni së drejtës, të drejtat e njeriut dhe integrimit në BE, menduam që të jemi dhe përkrahës, duke zhvillimin ekonomik, territorial dhe mjedisor, kontribuar sado pak, me ndihmat tona, për të mirëqenien e shërbimit social, si dhe shëndetin dhënë një ndihmë në fondet për Kristin. Pra, për t’i publik. ofruar një ndihmë, me mundësitë tona, për kurimin Procesi i propozimit dhe i zgjedhjes së e tij sa më shpejt. anëtarëve KKSHC-ës nga radhët e OJF-ve kryhet Ministri ka dhënë, e ka bërë pjesën e tij dhe po sipas procedurave, kushteve dhe afateve që vazhdon ta bëjë punën. Ne prandaj shkuam parashikohen shprehimisht në rregulloren AMSHC- bashkë me kolegen tuaj dhe dëgjuam të gjitha ës. përpjekje që ishin bërë nga ministria, e cila po E drejta e votës dhe parandalimi i konfliktit, vazhdon të bëjë jo vetëm me Turqinë, por edhe interesat e anëtarit të këshillit: me shtetet e tjera, si Italia. Tani, të bashkëngjitemi Anëtarët e këshillit nuk marrin shpërblim për të gjithë ne, si deputetë që jemi, duke kontribuar punët e tyre. edhe me mjete financiare, që Kristi të arrijë të Shpenzimet e bëra në kuadër të veprimtarisë shërohet. së KKSHC-ës mbulohen nga Agjencia për Ju faleminderit! Mbështetje e Shoqërisë Civile. Gjithashtu, Ilir Meta - Faleminderit! projektligji parashikon publikim e rekomandimeve Atëherë, fjalën e ka deputeti Keta. të këshillit dhe format e komunikimit të tyre në Përgatitet deputeti Bejko. faqen zyrtare të internetit të Këshillit të Ministrave Roland Keta – Të nderuar kolegë, dhe AMSHC-ës, me qëllim informimin e publikut. Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e Organet e këshillit rregullohen nga neni13 i Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” është një projektligjit. Në nenet 14 dhe 15 është parashikuar projektligj i rëndësishëm që ka të bëjë me që kryetari KKSHC-ës të jetë ministri i Mirëqenies demokracinë dhe lirinë e qytetarëve shqiptarë. Sociale dhe i Rinisë; janë përcaktuar rregullat dhe Sigurisht, ndryshimet që paraqisni sot jo vetëm emërimet, shkarkimi i zëvendëskryetarit të këshillit, nuk japin rolin e saj, misionin e shoqërisë civile, kompetencat e tij dhe roli AMSHC-ës, në cilësinë misionin për mbrojtjen e interesave të qytetarëve, e sekretarit teknik të këshillit. por e cenoni rëndë atë. Sot Shqipëria është në Duke pasur parasysh të gjitha këto që thashë krizë të demokracisë dhe lirisë dhe ajo ka nevojë më lart dhe, njëkohësisht, bashkëpunimin më shumë se kurrë për shoqërinë civile. Qeverisja institucional me organizatën e shoqërisë civile në e këtyre dy vjetëve ka qenë qeverisje e krizës, e Shqipëri, në dobi të zgjerimit të demokracisë, centralizimit të të gjithë pushteteve, atij vendor dhe konsolidimit të qeverisjes së mirë, rritjes së qendror, dhe institucioneve të pavarura. transparencës në vendimmarrjet publike, Sot kjo keqqeverisje ka nevojë për zërin e nëpërmjet përfshirjes më të mirë të shoqërisë civile qytetarëve, zërin e shoqërisë civile. Në këtë në këtë proces, ju ftoj të gjithëve që ta votojmë projektligj, sidomos në disa nene, cenohet rëndë këtë projektligj, i cili bën më të hapura vendimet pavarësia e shoqërisë civile. Kur cenon rëndë dhe qëndrimet e tij, duke qenë më prezent, si or- pavarësinë, ka cenuar jetën dhe interesat e
253 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
qytetarëve Shqiptarë, lirinë e tyre. Unë dhe shumë i efektshëm dhe në vlerë në qoftë se qeverisja nuk kolegë deputetë, por dhe shoqëria shqiptare, po e bëhet pjesë e diskutimit të shoqërisë civile. kuptojmë qëllimin dhe qeverisjen pas vitit 2013. Në asnjë vend të Bashkimit Europian shoqëria Ajo po na rikthen diktaturën, centralizimin e shumë civile nuk drejtohet nga qeveria. Atëherë për çfarë pushteteve, ajo në pjesën më të madhe të ligjeve na duhet? Çfarë vendimesh mund të marrë ajo? ka këtë synim dhe, sigurisht, ka ngjallur panik, frikë, Kujt do t’i shërbejë ajo? Përbërja e këshillit përçarje mes shoqërisë dhe partive politike, duke kombëtar nga ministritë e ndryshme dhe drejtimi i parë kundërshtarët opozitarë si armiq. nga Ministria e Mirëqenies Sociale e politizon, e Ajo me ligjet e miratuara më parë, sidomos centralizon, pra i heq pavarësinë. kohët e fundit, edhe për biznesin, përmend vetëm Me këtë projektligj çdo gjë është në dorën e fjalët: burg, burg dhe vetëm burg. Ky ishte dhe shtetit. Sot, me këtë projektligj, ju i ndërprisni misioni i diktaturës, ky është edhe sot. Kështu ju shoqërisë civile, qytetarëve, oksigjenin, zërin e vepruat me njerëzit në nevojë, që nuk kishin tyre. Kjo ëhstë shqetësuese, kjo është shumë e mundësi të blinin bukën e gojës dhe i burgosët, rëndë, dhe për këtë duhet të ngrihemi të gjithë, pasi nuk paguanin energjinë elektrike. Kështu përndryshe pasojat do të jenë të rënda. Kjo ka të vepruat edhe me qytetarët që jetojnë në qytet dhe bëjë me demokracinë në vendin tonë, me lirinë e në fshat, ku as në pronat e tyre nuk i lejuat të saj. Për këtë demokraci e për këtë liri u ngritëm të ndërtonin, por u shkatërruat të gjitha ndërtimet e gjithë në vitet ’90. Ajo duhet përsëritur. Ajo sot ka bëra prej vitesh, duke i burgosur ato dhe duke ju nevojë për shoqërinë civile. shkatërruar mundin e shumë viteve. Shoqëria civile nuk mund të funksionojë si Ja për këtë duhet shoqëria, zëri i qytetarëve, objekt dhe në funksion të qëllimeve të zëri i grupeve të interesit. Shoqëria civile duhej dhe institucioneve shtetërore. Shoqëria civile nuk duhet duhet të veprojë për atë çfarë po ndodh me të jetë pjellë e qeverisë apo të bosëve të mafies, pushtetin vendor. Ajo duhet të reagonte për por ajo duhet të vazhdojë rrugën ligjore dhe cenimin e autonomisë vendore kur qeveria aspiratat për të cilat janë krijuar. Ajo duhet të luajë ndërhyri në pavarësinë e pushteti vendor dhe nga një rol të rëndësishëm në zhvillimet sociale, kjo ndërhyrje janë prekur interesat e qytetarëve ekonomike e politike në vend, nëpërmjet shqiptarë, siç ndodhi me heqjen e menaxhimit të konsensusit politik, nxitjes së pjesëmarrjes së mbledhjes së taksës së biznesit të vogël, duke ia publikut në hartimin dhe zbatimin e reformave të kaluar pushtetit qendror, pikërisht organit tatimor. rëndësishme të vendit. Vetëm kështu do t’i Kjo solli një rënie të theksuar të ardhurave nga shërbejë vendit, shoqërisë, zhvillimit e mirëqenies 90% në 60%, pra miliona dollarë më pak, më pak sociale. investime për komunitetet tona. Pra, për këtë duhet Çdokush mendon dhe pyet: A e ka kryer rolin shoqëria civile, roli i qytetarëve, për të monitoruar dhe misionin e saj shoqëria civile? Unë dhe shumë qeverisjen. kolegë në këtë sallë mendojmë se jo. Është e Para disa ditësh institucionet ndërkombëtare e vërtetë se vendi ynë ka shoqata më shumë se klasifikuan Shqipërinë 82 vende më poshtë se viti shumë vende të Ballkanit dhe vende të tjera, ka i kaluar për lirinë e biznesit. A e dini pse ndodhi organizata jofitimprurësë, që në emër të kjo? Sepse qeveria ka ndërhyrë në kompetencat humanizmit kanë zaptuar objekte të rëndësishme e pushtetit vendor, në menaxhimin e territorit, në dhe abuzojnë me fondet që marrin nga Bashkimi dhënien e lejeve të ndërtimit. Për këtë duhet të Europian, dhe këto nuk janë pak, por miliona ndërhyjë shoqëria civile, sepse ka prekur direkt dollarë. zhvillimin ekonomik të qyteteve tona; ka ulur Sot ka sindikata që gjoja përfaqësojnë interesat ndjeshëm zhvillimin biznesit; ka sjellë miliona e shtresave të ndryshme, siç janë ajo e minatorëve dollarë më pak; më pak të ardhura; më pak shkolla; dhe e arsimtarëve, e në fakt posedojnë pasuri dhe rrugë dhe ujësjellës. asete të mëdha dhe bëhen pjesë e politikës dhe e Shoqëria civile ka një rol të rëndësishëm në qeverive, duke mos realizuar asgjë për qytetarët, integrimin europian, ajo është një nga pjesët më për minatorët dhe shtresat e tjera të shoqërisë. të rëndësishme të shoqërisë demokratike. Ajo merr A është shoqëria civile aktive në Shqipëri? rëndësi akoma më të madhe në kushtet që Sigurisht që jo. Për këto dy vite nuk ka reaguar në ndodhet sot Shqipëria. Integrimi nuk mund të jetë lidhje me problemet që shqetësojnë qytetarët dhe
254 Legjislatura e 8-të Viti 2015
shoqërinë. Ajo nuk po reagon për drejtësinë e e subjektit privat janë të jashtëligjshme”. munguar. Pse nuk po reagon për mosmbajtjen e Po çfarë po ndodh atje? Po dhunohen, premtimeve të qeverisjes Rama-Meta? Pse nuk kërcënohen çdo ditë nga strukturat e shtetit, siç reagon për varfërinë dhe papunësinë e madhe? ndodhi para disa ditësh në komisariatin e Bulqizës. Ajo nuk po reagon për koncesionet abuzive dhe Të nderuar deputetë! klienteliste në shëndetësi, Check up-in, Projektligji i sotëm cenon rëndë pavarësinë dhe koncesionin e dializës, sterilizimin e instrumenteve lirinë e shoqërisë civile. Këto ndryshime prekin kirurgjikalë. Abuzimi i ditëve të fundit, 2. 2 milionë misionin e saj, kufizojnë të drejtat e shoqërisë civile. dollarë, i rimbursimit të insulinave dhe ketosterolit. Të gjitha shoqatat, Avokati i Popullit, organizmat Ajo nuk po reagon për shëndetësinë falas. ndërkombëtarë, Komiteti i Helsinkit, i shohin Shoqëria civile duhet të reagojë për aferën e shqetësuese ndryshimet e sotme ligjore, ndaj u madhe të CEZ-it. shprehën kundër në Komisionin Parlamentar të Pse nuk reagon për numrin e madh të Shëndetësisë, duke deklaruar se këto ndryshime azilkërkuesve? Ajo0 duhet të reagojë për dhunën centralizojnë rolin e shoqërisë civile në Shqipëri. që ushtron policia nëpër komisariate. Ajo duhet të Nuk ka pavarësi të shoqërisë civile, kur Këshillin reagojë për mungesën e ilaçeve dhe gjendjen e Kombëtar e drejton qeveria, kur në përbërjen e mjerueshme të shëndetësisë sot. Duhet të këshillit, pjesën më të madhe e ka qeveria dhe reflektojë për përhapjen e korrupsionit. Shoqëria kryetar i këshillit është ministri i Mirëqenies Sociale. civile duhet të reflektojë për gjendjen dhe kushtet Opozita paraqiti ndryshime ligjore, të cilat kanë e minatorëve dhe statusin e tyre. të bëjnë me pavarësinë e shoqërisë civile, ku Shoqëria civile në qarkun e Dibrës duhet të thuhej që drejtimi i këshillit të bëhej nga shoqëria reagojë edhe për atë çfarë po ndodh në qeverisjen civile, përfaqësuesit e qeverisë në Këshillin në Bulqizë, me nepotizmin e theksuar, emërimet Kombëtar të mos kenë të drejtë vote. familjare, joprofesionale, arsimtarë që s’e kanë Ne ju kërkojmë të votoni ndryshimet e mbaruar arsimin dhe jashtë sistemit emërohen paraqitura nga opozita, pasi ato janë edhe nëpër shkolla të ndryshme. propozimet e Komitetit të Helsinkit, të shoqërisë A e dini se çfarë ndodh në Viçisht të Bulqizës? civile dhe të Avokatit të Popullit. Arsimtarja që ka mbaruar për biokimi, duke qenes Ju faleminderit! e është e djathtë nuk lejohet të ushtrojë profesionin (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) e saj, pra të japë biokimi, kështu që këtë lëndë e Edmond Spaho – Ju faleminderit, zoti Keta! jep një mësues tjetër pa arsim përkatës. Ja për Fjalën e ka deputeti Eduard Bejko. Përgatitet këto duhet të reagojë shoqëria civile. zonja Jozefina Topalli. Më falni, përgatitet zonja Ajo që është e habitshme dhe e çuditshme Albina Deda. ndodh në Ostren të Vogël, në ish-komunën Ostren. Eduard Bejko – I nderuar drejtues i seancës! Nga dhjetë mësues, pesë janë të një familjeje. Faik Do të flasim, por ndoshta për të mos rënë Ibrahimi me bujqësore, zëvendëson vera Ibrahimin shumë në përsëritje, nuk do të zgjatem shumë. me 25 vite pune në arsim, kurse anglishten e jep Megjithatë, jemi përballë një ligji për krijimin dhe arsimtari që s’di asnjë fjalë anglisht dhe s’ka funksionimin e Këshillit Kombëtar për Shoqërinë mbaruar për anglisht. Kjoë shtë çudia që ndodh Civile, i cili, në fund të fundit, më tepër është një atje. Në ditët në vazhdim do të pasqyroj edhe raste rregullator i vendosjes së organizim-funksionimit të tjera. të këtij këshilli pranë Këshillit të Ministrave. Ja, për këto duhet të ngrihet jo vetëm shoqëria Shumëkush mund të mendojë se përse mund civile, por të ketë një reagim të fortë qytetar. të funksionojë një këshill i tillë pranë Këshillit të Shoqëria civile në Bulqizë duhet të reagojë edhe Ministrave. Pikërisht këtu buron edhe thelbi i këtij për shfrytëzimin e paligjshëm të pyjeve. Atje funksionimi, që ka të bëjë me një bashkërendim banorët protestojnë për të drejtat e tyre. U janë dhe një bashkëbisedim, për të bërë të mundur një drejtuar të gjitha institucioneve. Vetëm institucioni rritje të transparencës në vendimmarrjet politike e i prefektit e ka vlerësuar shqetësimin e tyre të publike, që bën të mundur integrimin s amë të mirë drejtë, me shkresën numër 470/2, të datës 12. 10. të shoqërisë civile në këtë proces. 2015, ku deklaron se “shqetësimet e banorëve të Gjatë diskutimit në komision, në këtë ligj u fshatit Dushë dhe Koçaj është i drejtë, dhe veprimet diskutua – sidomos nga kolegët e opozitës – që
255 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
përse të mos e quajmë: “një ligj i shoqërisë civile” ta bërë sa më të prekshme e të evidentueshme dhe jo “për shoqërinë civile”? Termi “për shoqërinë pjesëmarrjen e shoqërisë civile në çështje dhe civile” është më i përshtatshëm, pasi qëllimi dhe tematika shumë kardinale për ecurinë e vendit e këndvështrimi i rezultantes që ky ligj do të mbulojë, të demokracisë në Shqipëri. ka të bëjë me atë që do të realizojë në thelb një Ju faleminderit! bashkëpunim qeveri-shoqëri civile, brenda një Edmond Spaho – Ju faleminderit, zoti Bejko! kuadri domethënës, pjesëmarrës, diskutues, Fjalën e ka deputetja Albina Deda. Përgatitet konsultues me qeverinë, në një përafrim aktiv të deputetja Esmeralda Shkjau. Pastaj deputeti Sali shoqërisë civile për demokracinë. Berisha. Pra, një ndërthurje e programit qeverisës me Albina Deda – Të nderuar kolegë! interesat gjithëpërfshirëse të shoqërisë civile, duke Të nderuar qytetarë! pasur gjithmonë si qëllim final një rritje në të gjitha Komisioni i Çështjeve Sociale dhe aspektet e jetës social-ekonomike të qytetarit Shëndetësisë, si komision përgjegjës shqyrtoi shqiptar. Ky bashkëpunim i shoqërisë civile doi të projektligjin për krijimin e Këshillit Kombëtar për jetë i karakterit konsultativ. Prandaj merr shkas shoqërinë civile, nismë e Këshillit të Ministrave. U edhe ky ligj, kur quhet “për shoqërinë civile”, pasi ngritën një sërë çështjesh në lidhje me organizimin askush nuk e ndalon të krijohet një ligj i shoqërisë e këshillit, statusin e tij juridik, përbërjen, kryesimin civile, por që në thelb e ligjit aktual, sepse mënyra nga ministri i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, e krijimit dhe funksionimit të këshillit do të jetë diçka përfaqësimin e shoqërisë civile në këtë këshill, tjetër, që del jashtë kontureve të funksionimit se mandatin dhe mënyrën e përzgjedhjes së përse është krijuar ky ligj që ne do të votojmë. anëtarëve përfaqësues të shoqërisë civile, rolin që Ligji përcakton qartë se si funksionojnë këto do të luajë agjencia për mbështetjen e shoqërisë këshilla si organe ndërsektoriale, që përbëhen nga civile si Sekretariat Teknik i Këshillit Kombëtar për institucionet shtetërore dhe organizmat Shoqërinë Civile, financimin e veprimtarisë së joqeveritare. E përmenda pak më lart problemin këshillit, politikat e qeverisë për mbështetjen e për shoqërinë civile, pasi termat me të cilat shoqërisë civile dhe nismat e saj dhe për diskutuan kolegët e opozitës, që ka atrofizim apo konsultimin e projektligjit me grupet e interesit. ka cenim të shoqërisë civile, sidomos në këtë ligj Përfaqësuesit e Ministrisë së Mirëqenies nuk shkojnë dhe nuk janë në kohezion me të. Sociale dhe Rinisë u shprehën se projektligji Këto këshilla janë organe këshillimore dhe kanë rregullon krijimin, organizimin dhe funksionimin e si qëllim kryesor të bëjnë një përmirësim të Këshillit Kombëtar për shoqërinë civile, si një kushteve ligjore e financiare në zhvillimin e strukturë këshillimore pranë Këshillit të Ministrave shoqërisë civile. Ky këshill monitoron politikat që të Republikës së Shqipërisë. Komisioni zhvilloi ndikojnë shoqërinë civile, bëjnë një ndikim në seancë dëgjimore publike me Avokatin e Popullit, ligjbërjen e tyre mbi shoqërinë civile dhe bëjnë një Komisionerin për Mbrojtjen nga Diskriminimi, inkurajim në bashkëveprimin qeveri-OJQ. përfaqësues të delegacionit të Bashkimit Europian Përgjithësisht, ky projektligj është bazuar nga në Shqipëri, përfaqësues të organizatave ligji kroat. Në atë shtet, ky ligj ka bërë një shtysë jofitimprurëse të rrjetit të grave dhe përfaqësues të madhe, me pjesëmarrjen e shoqërisë civile në të shoqërisë civile, të cilat patën rezerva të shumta projektligje, të cilat ndikojnë patjetër në evoluimin për këtë projektligj. e shoqërisë civile. Për shembull, në Kroaci është Edhe ne anëtarët e opozitës, anëtarët e krijuar zyra shtetërore në tetor të 1998-ës, që do Komisionit të Shëndetësisë, u shprehëm se të thotë se një përvojë e vyer është marrë nga puna projektligji, në mënyrën se si e organizon Këshillin dhe bashkëpunimi i shoqërisë civile në qeverinë Kombëtar për Shoqërinë Civile, e bën atë një or- kroate, gjë që u kurorëzua në vitin 2002. gan të varur nga Këshilli i Ministrave dhe ministri i Ky ligj ka edhe paragrafë të cilat kryesisht Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, i cili e kryeson këtë merren me procedimet teknike, por në përgjithësi këshill. Shoqëria civile duhej të ishte vënë në paraqitet një ligj që do ta bëjë më mirë një drejtimin e këtij këshilli, e njëkohësisht vetë funksionim dhe bashkëpunim të OJQ-ve me shoqëria civile duhej të zgjidhte përfaqësuesit e qeverinë, kuptohet, me mekanizma të cilat do të saj në këtë këshill. nxisin një pjesëmarrje me shumë drafte ligjore, për Ky projektligj nuk sjell rritjen e dialogut dhe
256 Legjislatura e 8-të Viti 2015
fuqizimin e rolit të shoqërisë civile në vend, dhe ministri i Mirëqenies Sociale. cenon pavarësinë dhe karakteristikat e këtij sektori Modeli kroat sugjeron përfaqësim gjeografik sa tepër të rëndësishëm në demokracinë e një vendi. më të gjerë nga i gjithë vendi, nga e gjithë Këshilli Kombëtar i Shoqërisë Civile duhet të Shqipëria. Anëtarët jo personalisht në këshill, por funksionojë si i pavarur nga Këshilli i Ministrave ata duhet të jenë aty pasi të konsultohen me dhe strukturat e tjera të agjencisë, të parashikuara shoqërinë civile. Shoqëria civile dhe roli i tyre nuk nga projektligji. Ky këshill duhej të kishte një njihen nga qeveria, me iniciativat e saj duhet të sekretariat teknik, i cili të funksiononte në mënyrë mbrojë veten dhe politika vetëm ta dëgjojë atë. të vazhdueshme, si dhe buxhete e ambiente të Mbledhjet nuk mund të bëhen në Kryeministri. Kjo dedikuara. Për krijimin dhe funksionimin e Këshillit është tendencë centralizuese dhe, akoma më keq, Kombëtar të Shoqërisë Civile, thelbi i propozimit një tendencë e frikshme. Ligji nuk parashikon rrjetet tonë është që të jetë një këshill kombëtar “i lokale, pra nuk mund të realizohet me një zyrë dhe shoqërisë civile” dhe jo Këshill kombëtar “për kjo të jetë në ambientet e Kryeministrisë. Të jetë e shoqërinë civile”. lirë dhe të ketë sekretariatet e saj dhe të financohet Ne si opozitë kemi paraqitur propozimet tona nga shteti. në nene të veçanta, ku e përcaktojmë Këshillin Ministri le të këshillojë qeverinë e braktisjes së Kombëtar të Shoqërisë Civile si institucion të qytetarëve, meqenëse është ministri më i ri, dhe pavarur. Ne nenin 4, pika “b” Këshilli Kombëtar i jo të këshillojë shoqërinë civile. Ministri dhe vetë Shoqërisë Civile duhet të jetë, të bëjë publike e qeveria “Rama” shpërblen me fonde shoqata pranë transparente aktivitetet, rekomandimet, vërejtjet në saj, si individë, gazetarë dhe personazhe të njohur, një uebsajt të personalizuar. Këshilli Kombëtar i për mbështetje. Kështu një agjenci e posaçme, e Shoqërisë Civile duhet krijuar si një strukturë e cila drejtohet nga Andi Kananaj, ish-punonjës në pavarur. organizatën “Mjaft”, njeri i afërt me Erion Veliajn, Neni 5, përsëri thotë: “Nuk është vetëm organ kryetarin aktual të bashkisë dhe ish-ministrin e kolegjial këshillimor, por edhe i pavarur”. Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, jo vetëm kaq, e ka Gjithashtu, neni 5, pika 7 thotë: “Mbledhjet e vendosur selinë e tij pikërisht në një nga ambientet Këshillit Kombëtar të Shoqërisë Civile mbahen në e Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë që mjedise të veçanta, të përcaktuara për të, e jo në drejtohej nga Veliaj. Në bordin e saj janë emra të ambientet e Kryeministrisë”. njohur, ku mes tyre kryeson Adrian Thano, gazetar, Neni 6. Në këtë nen jemi dakord me propozimet ish-drejtor i “Shekullit” të Koço Kokëdhimës dhe e Avokatit të Popullit, që kryetari të mos jetë nga aktualisht drejtues i gazetës pro- qeveritare “Dita”. qeveria, ose të zbatohet modeli kroat, sipas të cilit Gjithashtu, në bordin e kësaj agjencie kryetari zgjidhet me shumicë votash. rreshtohen emra si Endri Fuga, tjetër ish-anëtar Gjithashtu, edhe në nenet e tjera 8, 9, 10, 11, në “Mjaft” dhe aktualisht zëdhënësi i Kryeministrit 14, i bashkangjitemi mendimit të Avokatit të Popullit Rama, Aldo Merkoçi një tjetër anëtar i “Mjaft”, më dhe të shoqërisë civile. i vogli i grupit, që do të luftonte kundër padrejtësive Pastaj, neni 17 bie nga propozimet që kemi bërë të qeverisë së mëparshme për t’u shpërblyer më ne më lart. pas me poste nga ai që do ta zëvendësonte më Përsëri, bazuar mbi parimin e pavarësisë së pas qeverinë. shoqërisë civile, sugjerojmë që kjo përzgjedhje të Këta janë njerëzit që vendosin se cila shoqatë mos e përcaktojë një institucion shtetëror, por vetë në Shqipëri duhet mbështetur nga shteti me fonde shoqëria civile, bazuar në modele të që janë po aq kurajozë sa dhe Lëvizja “Mjaft”. shumëllojshme të eksperiencave të ngjashme në Mjafton një vështrim i kujdesshëm i nivel evropian, të cilat kanë mirëfunksionuar në shpërndarjes së fondeve të dhëna para pak javësh këto vende. për të kuptuar se shoqatat apo individët që kanë Nga diskutimet në komision, si nga Avokati i përfituar janë në një masë dërrmuese ose persona Popullit, si nga përfaqësues të shoqërisë civile, u direkt pjesëmarrës në borde, që kanë shpërblyer kundërshtua varianti i qeverisë. Institucione të tilla veten ose militantë të Partisë Socialiste sot në duhet të jenë të pavarura nga qeveria, e madje pushtet. Plot 5 milionë lekë të vjetra ka përfituar nuk duhet të jenë pjesë dhe të influencojnë në nga kjo agjenci drejtori Andi Kananaj, projekti “Së vendimmarrje, dhe asnjëherë në krye të tij të jetë bashku për të njohur dhe ndihmuar fëmijët me
257 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nevoja të veçanta në shkollë”, që do të zbatohet si fundi. Sot jemi përballë faktit që kudo ndihet projekt në zonën elektorale të ministrit Veliaj, presioni i qeverisë, ndërhyrja e saj, veprimet e saj, pikërisht në Gjirokastër. deri në mosnjohje të vendimeve të gjykatave, pa Një tjetër projekt absurd është ai i fituar nga lënë në harresë hajdutërinë e babëzinë në çdo “Shoqata e Gazetarëve Profesionistë” me qendër sektor të jetës së vendit, braktisjes së qytetarëve në Frakull të Fierit, i drejtuar nga xhaxhai i drejtuesit dhe çdo i institucioni që iu del në krah atyre. Ka të bordit mbikëqyrës të AMSHC-së Adrian Thano. ardhur koha që shoqëria civile të mbrojë veten e Plot 5 milionë të tjera do të shkojnë dhuratë direkt saj dhe qeveria vetëm të dëgjojë. Ne, Komisioni i xhepit të xhaxhait të drejtorit në kuadër të zhvillimit Shëndetësisë, siç tha edhe deputetja e Partisë të projektit “Nisma lobuese për një qeverisje më Socialiste, kemi ndërmarrë këto ditë një nismë për të mirë lokale për komunën Frakull”. Anëtarja tjetër t’i dhënë zgjidhje rastit të Kristit. I bëjmë thirrje e bordit Kozara Kati ka shpërblyer edhe ajo Ministrisë së Shëndetësisë të reagojë, të merret “Qendrën Shqiptare për të Drejtat e Njeriut”, ku me rastin në fjalë, sepse është shumë e zënë kjo është drejtore ekzekutive, me plot 12 milionë lekë ministri me tenderat, me koncesionet, me mbulimin për të financuar projektin “Konventa Europiane si e skandaleve të fundit me recetat fiktive. I bëj thirrje garante e fuqizimit të shtetit ligjor dhe të drejtave ministrit të Shëndetësisë të merret direkt me rastin. të qytetarëve”. Ne takuam zëvendësministren, ministri nuk ishte. Një tjetër shpërblesë nga ana e bordit të Besoj se do të vihet në lëvizje, sepse është një dominuar prej mjaft mjaftistëve është ajo e dhënë rast tepër i rëndë që është shumë emergjent dhe për qendrën “Sfida” me një buxhet prej 8 milionë kërkon ndihmë. I bëj apel dhe shoqërisë civile që në kuadrin e projektit organizator të komunitetit e të vihet në krah të Kristit dhe të ngrejë zërin për drejtuar prej Ornela Hamitaj, ish-sekretare e “Mjaft”, këtë rast. aktualisht financiere në këtë organizatë që fuqizoi Faleminderit! fillimisht G99-n e zotit Veliajt e më pas dhe PS-në Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Deda! e spastruar të Ramës. Bordi që ndan paratë e Para se ta marrë fjalën deputetja Esmeralda shqiptarëve për të ndihmuar shoqërinë civile e ka Shkjau, ministri i Shëndetësisë ka kërkuar të bëjë menduar më të arsyeshme të ndihmojë shoqatën një ndërhyrje. e ish-sekretares së Veliajt. Më skandaloz është Ilir Beqaj –Zoti drejtues i seancës, financimi i një buxheti prej 7 milionë lekësh për Zonja dhe zotërinj deputetë, Qendrën Eurosocialiste Rinore, Organizata Rinore Në fakt është për të ardhur keq si jeni e Partisë Socialiste. Duke vijuar në mënyrë të katandisur, sepse jeni kaq të pashpresë sa kërkoni hapur fonde publike për financim seksionesh të bëni politikë dhe me sëmundjen. Madje nuk partiake, agjencia ka shkelur ligjin. kurseni as fëmijë, as familjarë që janë në një situatë Këto janë disa nga rastet më flagrante ku jo të favorshme, madje kanë një hall të madh. dallohet qartas një anim politik dhe e një rrethi të Së pari, kursejini skenat e filantropisë. Nuk caktuar individësh që erdhën në politikë nga është fjala ende për para. Sigurisht buxheti i shoqëria civile dhe që tani po e përdorin politikën shëndetësisë nuk është i pakufizuar, por nuk është si mjet shëndoshjeje ekonomike të tyre dhe të fjala për para. Që në nëntor të vitit 2014 strukturat njerëzve që u shërbejnë. Si çdo institucion tjetër e Ministrisë së Shëndetësisë janë marrë me këtë qeveria e do ta ketë të kapur dhe ta përdorë për rast, e cila është një sëmundje shumë e rrallë. Të interesat e veta dhe klientelës së vet. Po citoj diçka dhënat janë të pakta shkencërisht dhe botërisht, nga fjala shumë skandaloze e zëvendësministres por mendohet se është 1 në 1 milion. U jemi së Mirëqenies Sociale në komision që, pasi unë i drejtuar institucioneve të huaja shëndetësore që thashë se projektligji është kundërshtuar nga kanë eksperiencë në të tilla raste dhe marrëveshje shoqëria civile, nga Avokati i Popullit, ajo tha: “Ne bashkëpunimi me ne. Është fjala për të realizuar i lamë të flasin përfaqësuesit e shoqërisë”. një transplant të plotë të mëlçisë. Që do të thotë Pra, mendoni pak se ku kemi arritur pas 25 duhet të kemi organin për të bërë transplantin. vjetësh demokraci. Dhe e drejta e fjalës tenton të Mëlçia është organi i vetëm i trupit, ku nuk cenohet nga kjo qeveri me njerëz të ndërhyhet Në rastin e veshkës ne kemi raste në papërgjegjshëm që kanë frikë nga fjala e lirë dhe Shqipëri ku kemi dhurues familjarë, ndërsa mëlçia institucionet e pavarura që në këtë vend po u vjen është organi i vetëm dhe nuk zgjidhet ky rast me
258 Legjislatura e 8-të Viti 2015
transplant të pjesshëm, duhet të jetë organi. Vende vendos ose jo në listën e pritjes. Aktualisht ky fëmijë të ndryshme për transplant me organe që vijnë nga nuk ekziston i regjistruar në ato spitale që marrin kadavra kanë kufizime për t’ua dhënë shtetasve përsipër transplantin qoftë të pjesshëm, qoftë të të huaj. Jemi marrë me këtë çështje, jua thashë, plotë, sepse e përcaktojnë vetë këto spitale. që nga nëntori i vitit të kaluar, familjarët, ndryshe Kështu, zoti Ministër, mos u justifiko dhe mos u nga çfarë thuhet publikisht janë njoftuar në vijimësi fshih pas fjalëve, por ashtu sikurse ke çuar njerëz për të gjitha përpjekjet që janë bërë. Ende nuk kemi për kurim qoftë dhe për një dhëmballë, është mirë hequr dorë nga përpjekjet. Vazhdojmë të që ta marrësh rastin seriozisht dhe ta shpëtosh kontaktojmë edhe me Kroacinë, edhe me Italinë, Kristin, si dhe fëmijë të tjerë që kanë nevojë. Unë sepse po jua përsëris: nuk është çështje parash. isha në spital dhe pashë se si është gjendja atje. Ende nuk ka një mundësi që të jetë gjendur një Nuk bënte dot Kristi një skaner brenda në spital, organ dhe pastaj të diskutojmë, cila është klinika sepse prindi nuk kishte para të paguante skanerin që mund ta marrë përsipër dhe sa do të kushtojë. aty brenda. Përpjekjet e tij të vazhdueshme kishin Pra, nuk është çështje parash. bërë që t’i kishte humbur të gjitha financat çfarë Vit pas viti, prej 25 vjetësh, Ministria e mund të kishte grumbulluar dhe nuk bënte dot një Shëndetësisë nëpërmjet dikur fondit të veçantë të skaner. Këshillit të Ministrave prej 2 vjetësh nga një fond Faleminderit! që ka të alokuar për këtë qëllim paguan fatura për Edmond Spaho – Zoti Ministër, fjalën e keni mjekime jashtë shtetit për sëmundje të cilat nuk ju. Dëshiroj t’ju them se reagimi për të mos ia dhënë mjekohen dot në Shqipëri. Kështu që këtë përgjigje fjalën zonjës Halimi nuk ishte korrekt, pasi po ia kisha detyrim opinionit publik. Po jua përsëris: diskutonim për çështjen të cilën e ka ngritur zonja mos bëni politikë me sëmundjen dhe me Halimi. Ajo ka të drejtë të përgjigjet për sa kohë që fatkeqësinë që i ka rënë një familjeje shqiptare. ju dhatë shpjegime për atë çështje. Zoti Ministër, Faleminderit! nuk jeni duke folur me ata të Vlorës. Edmond Spaho – Fjalën e ka zonja Esmeralda Ilir Beqja – Zoti Spaho, është evidente që ju Shkjau. nuk bëni detyrën e kryetarit të Kuvendit, por bëni Urdhëroni! detyrën e nënkryetarit të PD-së, por kjo është A jua përmendi emrin juve? Zoti ministër, ju zgjedhja juaj. Edhe një herë: mos e gënjeni lutem mos ndërhyni! Përpiquni të jeni sa më i opinionin publik. Familja është informuar në sjellshëm në seancë. Pikërisht Rregulloren po vijimësi për të gjitha përgjigjet që kanë ardhur. E respektoj. Nëse i ka përmendur emrin zonjës para. Halimi, ka të drejtën e replikës. E dyta, po jua përsëris: përpara se ai rast të Çështja nuk është të përmendet specifikisht hyjë në listën e pritjes së një spitali, duhet të jetë emri, por të debatohet për problemin në diskutim. disponibël organi, pra një mëlçi, që mund të bëhet Nëse ju i jeni referuar fjalës së saj pa përmendur transplanti. emrin, atëherë ajo ka të drejtë replike. Zonja Halimi, Dhe e treta, mos gënjeni që nuk ka mundësi nëse nuk ju ka përmendur ju, nuk keni të drejtë për skaner. Sot që flasim në QSUT janë 7 skanerë replike. Për procedurë po. që funksionojnë plotësisht. Ndërsa lidhur me ato Arbjola Halimi - Së pari, më në fund ministri mund t’ju kenë treguar që kur ju ishit në pushtet foli dhe për Kristin e vogël i cili është në ditët e tij financonit edhe estetikë dhëmbësh me paratë e më të këqija. Dhe unë bëj apel që të gjithë ne të buxhetit të shtetit. ndihmojmë që Kristi të shpëtojë. E para. Edhe një herë, po jua them publikisht, dhe më E dyta, e kam bërë dhe publike, ministria është vjen keq që mjekë, që janë në grupin tuaj përgjegjëse se prej 1 viti i ka fshehur prindit parlamentar, praktikisht me vetëdije bëhen pjesë refuzimin që i ka bërë Turqia, ndërkohë që në një e kësaj loje, sepse një mjek është në gjendje ta vit gjendja e fëmijës është përkeqësuar shumë, kuptojë që ai rast nuk zgjidhet me transplant të çka ministria duhet të mbajë përgjegjësinë pjesshëm, por me transplant të plotë dhe duhet përkatëse. marrë ai organ nga një listë pritjeje e bankave të E treta, sigurisht që është problem fondesh, organeve. sepse në lidhje me organin nuk jemi ne, shteti Edmond Spaho – Zonja Deda. shqiptar, që vendos, spitali ku shkon fëmija, e Albina Deda - Dua t’i them ministrit se këtu
259 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
është shtëpia e të gjithë shqiptarëve, këtu në aulë Edmond Spaho – Zonja Halimi. nuk mund të bësh cinizma e propagandë, sepse Arbjola Halimi – Ministri ose gënjen, ose është nuk jeni mjek dhe nuk e kuptoni rastin, nuk jeni i painformuar, unë nuk e di. Personalisht jam e njeri human dhe nuk njiheni për këtë. Nuk jeni njeri informuar. që keni mëshirë. Ju jeni njerëz pa mëshirë, jeni Turqia është e vërtetë që nuk merr në fokusuar te vjedhjet, te hajdutëria. Ju duhet të konsideratë transplantin e pjesshëm, por veproni menjëherë për rastin, sepse nuk është ekzistojnë vende të tjera që e marrin në vetëm çështja e transplantit të plotë, ka mundësi konsideratë, janë Gjermania dhe Anglia, kështu që për transplant parciar dhe ... ministri të informohet më mirë e pastaj të na thotë (Ndërhyrje nga salla.) këtu bëhet transplanti i pjesshëm apo jo. Po jua sqaroj. Lëvroni fondet që Kristit ia dhuroi Albina Deda – Absolutisht, nuk ka seancë, pa i ati, lobing, sepse është donator dhe është i ardhur ministri të kërkojë falje këtu. Opozita është përshtatshëm. Ju ua keni mbyllur derën qytetarëve e qytetarëve, nuk fyhet opozita. Nuk jam këtu hu shqiptarë. gardhi. Edmond Spaho – Mos shkëmbeni replika nga Edmond Spaho – Zonja Tabaku ka kërkuar vendi. fjalën për procedurë. Të mbarojë zonja Deda dhe do t’jua jap fjalën Jorida Tabaku – Në emër të grupit të Partisë me radhë. Demokratike i kërkojmë kryesisë së Kuvendit të Albina Deda – Ministri i Shëndetësisë është mblidhet, të marrë masa për deputetin Beqaj për në vazhdën e fyerjeve të Kryeministrit, i cili e ofendimin që i bëri deputetes Albina Deda. quan opozitën dele, ndërsa ky nuk mund t’i quajë Fjala “kafshë” në sallën e parlamentit nuk besoj opozitarët kafshë, sepse ne jemi këtu zëri i se është e lejueshme për askënd. qytetarëve, jemi njerëz të nderuar, vijmë nga Zoti Spaho, kërkojmë të thërrisni kryesinë e familje të nderuara dhe përfaqësojmë zona të Kuvendit për të marra masa ndaj zotit Beqaj. nderuara. Edmond Spaho – Kërkesën tuaj do ta përcjell Zoti Ministër, ju jeni njeriu i vetëm që nuk duhet dhe do të kërkoj që kryesia e Kuvendit ta shqyrtojë të flisni për hajdutëri, për fondet, ju jeni ministri këtë çështje për ofendimin e bërë. Intech +, jeni ministri i hajdutërisë, jeni i faktuar Zonja Topalli për procedurë. nga gjykata dhe jeni i vetmi që nuk mund të fyeni Jozefina Topalli – Zoti Spaho, ka një rregullore këtu. dhe një ligj mbi të cilin funksionon parlamenti. Këtu Unë nuk e kam zakon të fyej njeri, me është bërë një fyerje, që nuk është bërë asnjëherë argumente jemi përballur bashkë shpeshherë edhe në 25 vjet. në komision, edhe këtu. Absolutisht, kur flisni me Në emër të grupit parlamentar ju kanë kërkuar këtë gjuhë, shqiptarët e kanë marrë vesh me kohë, që të mblidhet byroja për marrjen e masave për por sot e kanë marrë vesh se kush i drejton. Këta përjashtimin e deputetit që ka fyer një zonjë, janë të gjithë të papërgjegjshëm, janë të gjithë të anëtare të parlamentit. droguar, hajdutë dhe njerëz që nuk përfaqësojnë Rregullorja e Kuvendit kërkon që të ndërpritet shqiptarët. seanca plenare, të thirret byroja dhe të merret Largohuni menjëherë! vendimi për përjashtimin e deputetit që fyen një Ministri i Shëndetësisë të japë dorëheqjen edhe zonjë në parlament. për skandalet e fundit me recetat fiktive, 2,2 milionë Edmond Spaho – Ndërpresim seancën për të dollarë janë vjedhë për fondet për shëndetësinë, paraqitur kërkesën tuaj. receta fiktive të njerëzve të afërt, madje i është Ndërpresim seancën për 10 minuta. shtuar ministrit të Shëndetësisë edhe zoti Balla, Po, zoti Berisha për procedurë. Taulanti, me personazhet e tij të Elbasanit. Tashmë, (Ndërhyrje pa mikrofon.) shqiptarët e kanë marrë vesh nga mediat, nga ne Zoti Berisha tërhiqet nga procedura. deputetë e opozitës se kush jeni ju, sidomos Ndërpresim seancën për 10 minuta për të ministri i Shëndetësisë është i mbuluar nga shqyrtuar rastin në fjalë. skandalet. Fjalën që tha ta kthejë mbrapsht dhe të (Një deputet flet pa mikrofon.) kërkojë falje menjëherë, përndryshe sot nuk ka Jam te kushërinjtë e tu në Vlorë, te vëllezërit seancë. Habilaj.
260 Legjislatura e 8-të Viti 2015
(Pas pushimit) publikisht, seancë këtu nuk mund të ketë. Edmond Spaho - Ju lutem, zini vendet për të Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Paloka! rifilluar seancën. Ministri i Shëndetësisë, zoti Beqaj ka kërkuar Ju lutem, shërbimi i Kuvendit të njoftohen fjalën. deputetët të zënë vendet për të rifilluar seancën! Ilir Beqaj – Zoti drejtues i seancës! Të futet media brenda për të rifilluar seancën! Zonja dhe zotërinj deputetë, qytetarë dhe Atëherë, po ju njoftoj se u mblodh Byroja e qytetare, Kuvendit, pas ndërprerjes së seancës plenare, me Që në fillim dua t’i kërkoj ndjesë zonjës Deda kërkesën e Grupit Parlamentar të PD-së, për të për fjalët e pahijshme, vlerësimin fyerje që ndodhi shqyrtuar kërkesën për marrjen e masës disiplinore gjatë zhvillimit të seancës pak më parë. Sigurisht ndaj ministrit Ilir Beqaj. janë fjalë që nuk duhet të përdoren nga askush, Pas diskutimeve, Byroja e Kuvendit, me 5 vota aq më shumë nga ne, që kemi marrë përsipër të pro dhe 2 vota kundër refuzoi propozimin e anëtarit kryejmë funksionet më të larta publike. Por me sa të opozitës për ta përjashtuar 10 ditë nga Kuvendi duket, edhe unë njeri i gjallë jam, në vazhdën e ministrin e Shëndetësisë, Ilir Beqaj. Byroja, me 5 fyerjeve të përsëritura, sepse kam kuptuar që vota pro dhe 2 kundër e gjeti këtë kërkesë si të opozita mund t’i thotë fjalët e saj ose fyerjet e pabazuar në Rregulloren e Kuvendit, kreu 9: përsëritura, e tejkalova. Prandaj po e përsëris, “Rregulli dhe sjellja në Kuvend”. askush nuk duhet t’i përdorë këto fjalë të Po, zoti Paloka. pahijshme, aq më shumë ata që janë në funksione Edi Paloka – Faleminderit, zoti drejtues i më të larta publike. seancës! Unë shpresoj, gjithashtu, që kjo ndjesë publike Sigurisht, nuk pritej ndonjë vendim tjetër, në që po kërkoj, të mund të vlejë që ndoshta në ditët fakt, nga një Byro që është krejtësisht në duart e në vijim të mund të përdorim reciprokisht sa më maxhorancës, e cila me këtë rast, përveç të tjerave, pak fyerje dhe ofendime në mënyrë që diskutimet tregoi edhe hipokrizinë e saj, sepse këtu sot u fye të shkojnë në rrjedhë normale dhe të shfaqin raste jo thjesht një deputete e opozitës, por u fye një të tilla. grua, një përfaqësuese e gjysmës së popullsisë Zonja Deda, edhe një herë ndjesë! shqiptare. U fye nga një ministër, i cili presupozohet Edmond Spaho – Atëherë, i kthehemi që duhet të jetë në këtë qeveri më humani, vazhdimit të diskutimit për projektligjin “Për krijimin meqenëse është në Ministrinë e Shëndetësisë. Po, dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar për sigurisht, nuk bëri asgjë tjetër, pranoi të ndjekë Shoqërinë Civile”. shembullin e kryetarit të tij, që bëri një fushatë të Fjalën e ka zonja Esmeralda Shkjau. tërë duke u bërë gjoja thirrje grave që të Esmeralda Shkjau - I nderuar drejtues i bashkoheshin me të, por, përveç fyerjes, gratë nuk seancës, kanë parë asgjë nga kjo qeveri dhe nga këta Të nderuar kolegë deputetë, ministra. Me rastin e këtij projektligji, dëshiroj të Nxirret një argument, që vetëm argument nuk falënderoj të gjithë ata, që kanë kontribuar në mund të jetë, se ministri nuk qenka deputet dhe shoqërinë civile. Një pjesë e tyre, në dekada të prandaj nuk mund të dënohet nga parlamenti. Këta tëra, kanë kontribuar për demokracinë në Shqipëri, mund të vjedhin, por nuk i kap ligji. Marrin tenderë për të ndihmuar shtresën vulnerabël dhe njerëzit pafund, por nuk i kap ligji. Bëjnë çdo gjë por ligji në nevojë, por sot ju përmendet emri sot në një nuk i kap. Ngatërrohen edhe me trafikun e drogës, mënyrë shumë abuzive. por janë këta dhe janë të paprekshëm. Pra, nuk Dua të falënderoj edhe ata njerëz, të cilët çdo është ndonjë rast i veçantë ky që po ndodh këtu ditë ndihmojnë njerëz që kanë nevojë dhe kanë, në këtë parlament, ku ky zotëria, pavarësisht se nevojë jo vetëm për shoqërinë civile, por edhe për mund të fyejë edhe një grua në këtë parlament, qeverinë shqiptare. Si rrjedhojë e kësaj, unë prapë nuk mund të dënohet. Megjithatë, ne, për të mendoj se ky këshill është shumë i rëndësishëm treguar se nuk jemi si këta, meqë këta e kanë qejf jo vetëm për ne kolegët e pozitës, por dhe për të shprehen, do t’i kërkojmë këtij zotërisë që të kolegët e opozitës që të bashkohemi të gjithë kërkojë falje publikisht dhe të vazhdojmë me bashkë dhe të mbështesim këtë këshill, për arsyen seancën, përndryshe, nëse nuk kërkohet falje e vetme ndryshimin e përditshmërisë së qytetarëve
261 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për një jetë më të mirë. sistematike dhe transparente, sepse bashkëpunimi E drejta e qytetarëve për pjesëmarrje në midis OSHC-ve dhe njësive të qeverisjes vendore proceset e vendimmarrjes politike përbën principin nuk është ende në nivelin e duhur. Shkak për këtë themelor të demokracisë së shtetit dhe parakushtin është mungesa e kapacitetit të nevojshëm për të kryesor të qeverisë transparente dhe përgjegjëse. garantuar bashkëpunimin dhe financimin e duhur Përfshirja e qytetarëve në procesin vendimmarrës, për OSHC-të. Qeverisja, me një dialog politik në një mënyrë apo në një tjetër, konsiderohet si gjithëpërfshirës dhe transparent, është e një proces komunikimi midis qeverisë dhe rëndësishme për progresin e vendit në zhvillimin qytetarëve. Një komunikim i dyanshëm, në të cilin e reformave dhe konsolidimin e demokracisë, si shqetësimet, vlerat, pritshmëritë dhe problemet e edhe në progresin integrues të Bashkimit Europian. tyre merren parasysh me qëllimin marrjen e Që qeverisja të jetë sa më demokratike, sa më vendimeve të mira, por edhe të përbashkëta. Një trasperente, ekzistenca dhe fuqizimi i shoqërisë shoqëri civile aktive është shumë e nevojshme e civile duhet të bëhet një domosdoshmëri. domosdoshme për shtetin e së drejtës, pasi në Dispozitat e propozuara në këtë projektligj janë në këtë mënyrë ajo nxit dhe zgjeron bashkëpunimin përputhje me Kushtetutën, me parimet e saj dhe e dyanshëm mes qeverisë dhe qytetarëve. Qeveria me parimet e shprehura në rezolutat për procesin shqiptare e konsideron si partnere shumë të e integrimit evropian të Shqipërisë. Bashkëpunimi rëndësishme shoqërinë civile për konsolidimin e midis shoqërisë civile dhe qeverisë është i demokracisë në vend. Qeveria shqiptare synon rëndësishëm dhe duhet të ekzistojë, pasi kështu krijimin Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile për shoqëria merr pjesë në mënyrë të drejtpërdrejtë të nxitur pjesëmarrjen aktive të qytetarëve dhe në aktivitetin politik të pushtetit, duke arritur në një forcimin e rolit të tyre në demokracinë konsensus të përbashkët, që vendimet që merren pjesëmarrëse. Shqipëria ka pasur ndryshime të të jenë në shërbim të interesit publik. Sigurisht që mëdha në lidhje me përfshirjen e qytetarëve në bashkëpunimi në fjalë duhet të kryhet veçse në politikat e vendimmarrjes. Megjithatë mbetet ende mbështetje dhe në përputhje me legjislacionin fuqi, një sfidë informacioni i pakët, kuptimi që qytetarët si e vetmja mënyrë për të garantuar të drejtat e të kanë për të drejtat dhe përgjegjësitë e tyre. dyja palëve. Projektligji “Për krijimin edhe funksionimin e Pra, nëse duam të ndërtojmë një shoqëri më Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” ka si qëllim demokratike, më transparente dhe më të hapur, e krijimin e mekanizmave të bashkëpunimit midis cila është më pranë problemeve dhe shqetësimeve qeverisë dhe shoqërisë civile në Shqipëri. të qytetarëve shqiptarë, Këshilli Kombëtar i Projektligji synon të rregullojë organizimin dhe Shoqërisë Civile është mekanizmi që e mundëson funksionim e Këshillit Kombëtar për Shoqërinë këtë qëllim për t’u ofruar më shumë shërbim Civile për të garantuar bashkëpunimin institucional qytetarëve shqiptar. mes organizatave të shoqërisë civile në Shqipëri Edmon Spaho – Para se t’i jap fjalën zonjës dhe qeverisë. Arbiola Halimi dëshiroj të sqaroj deputetin Fatmir Procesi i dialogut dhe këshillimit në Këshillin Toçi, në lidhje me disa replika që patëm gjatë Kombëtar të Shoqërisë Civile bazohet në parimin incidentit që ndodhi minutat e mëparshme. e këshillimit, shkëmbimit të mendimeve, Zoti Toçi, unë nuk e kisha fjalën as për Vlorën, komenteve vërejtjeve dhe, sigurisht, parimit të as për popullin e Vlorës, por për të afërmit e transparencës. ministrit, të cilët banojnë në Vlorë. Në raportprogresin e vitit 2014 të Komisionit Fjalën e ka deputetja Arbiola Halimi. Europian për Shqipërinë, ndër të tjera theksohet: Arbiola Halimi – Tani, të thuash që ky është “Është vënë re se bashkëpunimi midis një ligj i shoqërisë civile, ku pjesa më e madhe e institucioneve shtetërore dhe organizatave të anëtarëve të këtij këshilli janë zëvendësministra shoqërisë civile është përmirësuar”. Shoqëria civile dhe kryetari, i cili kryeson këtë këshill, është ministri është konsultuar rregullisht për politikat dhe nismat i Mirëqenies Sociale, kjo është të vësh duart në ligjore, edhe pse zbatimi i rekomandimeve të tyre kokë! ka qenë i kufizuar. Megjithatë, përpos kësaj, Të nderuar qytetarë, raportprogresi sugjeron që konsultimet me Të nderuar kolegë deputetë, organizatat e shoqërisë civile duhet të bëhen Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e
262 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile” është e Financave dhe të gjitha ministritë e tjera, të cilat tentativa më e qartë, që dëshmon qëllimin final të do të jenë të përfaqësuara në rang kësaj qeverisjeje për ta rikthyer komunizmin në zëvendësministrash. Ndërkohë, kryetari i Këshillit Shqipëri, periudhë në të cilën fjala dhe mendimi të Shoqërisë Civile do të jetë vetë ministri i censurohej, pengohej, atrofizohej, internohej, duke Mirëqenies Sociale, i cili gënjeu turpshëm këtu, deformuar karakterin dhe thelbin e të gjithë ashtu sikundër edhe gënjeu zëvendësministrja shoqërisë, një shtypje dhe kontroll në mendime gjatë seancës dëgjimore, kur tha se janë dhe gjykim. Ky ligj sjell sërish këtë qasje dhe kjo mbështetur te modeli kroat. Unë po i bëj një pyetje është e dukshme në të gjitha nenet e tij. ministrit: cila është procedura e përzgjedhjes së Edhe pse në dukje, gjatës seancave dëgjimore përfaqësuesve dhe e anëtarëve të këshillit në në komision na është deklaruar, nga përfaqësues modelin kroat? Më pas doli se ishte një përzierje të ministrisë, se ky ligj ndihmon shoqërinë civile, midis modelit kroat dhe atij malazez, ndërsa më në fakt, është e kundërta. Kjo jo pse e them unë, pas ishte një përshtatje allashqiptarshe. Duke qenë por sepse vetë Avokati i Popullit, Komiteti i se shoqëria shqiptare ka disa nevoja të tjera, është Helsinikit, të Drejtat e Njeriut dhe shumë e dukshme edhe tentativa për t’ia mbyllur gojën përfaqësues të tjerë hodhën poshtë shumë prej shoqërisë civile me këtë ligj. neneve të tij dhe i kundërshtuan ato dukshëm. Ndërkohë, në nenin 5 të këtij ligji thuhet: “Ky Edhe pse fillimisht mbeti të sqarohej nëse ky këshill është një organ këshillimor autonom pranë ligj ishte apo jo i shoqërisë civile, sikurse ishte Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë”. sugjeruar nga ata, ne si opozitë i qëndruam idesë Edhe një herë e theksoj, në nenin 5 të këtij dhe propozuam që të ishte një ligj i shoqërisë civile projektligji thuhet: “Këshilli Kombëtar i Shoqërisë për një organizim sa më të pavarur të tyre. Ky Civile është organ këshillimor autonom pranë propozim ishte në përputhje edhe me vetë kërkesat Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë”. e Avokatit të Popullit dhe të shoqërisë civile. Përbërjen e këtij e këshilli e thashë pak a shumë, Avokati i Popullit, pavarësisht se mbështet një ndërkohë duhet të analizojmë se ku është ligj të mirë të organizimit dhe funksionimit të autonomia këtu, ku gjithçka është e centralizuar shoqërisë civile, për projektligjin në fjalë pati disa dhe e përqendruar te qeveria. Ku është shoqëria vërejtje jo të pakta: civile këtu? Sa ka ajo mundësi të funksionojë me Së pari, u theksua, sipas tij, se në lidhje me këtë përbërje si e pavarur dhe në këto kushte? dizenjimin nuk janë mbajtur parasysh parimet e Po në nenin 5, pika 7 thuhet: “Mbledhjet e lidhura me institucionet ndërkombëtare që merren Këshillit Kombëtar të Shoqërisë Civile mbahen në me iniciativa të tilla, me të drejtat e njeriut. mjediset e ndërtesës së Kryeministrisë”. Ndërkohë Konkretisht, Avokati iu referua parimeve të Parisit. që në komision na u tha nga vetë shoqëria civile Këtu dëshiroj të replikoj me kolegen time që sikur të mos ketë aspak ndikim, thjesht ideja e paraardhëse, e cila tha se projektligji mbështetet mbajtjes së këtyre mbledhjeve në një godinë pikërisht në konventat ndërkombëtare. qeveritare ushtrohet presion ose ndihet efekti i saj “Institucione të tilla, thotë Avokati i Popullit, duhet psikologjik, për të mos e thënë fjalën ashtu siç të jenë të pavarura për nga struktura dhe përbërja, duhet, të hapur dhe të lirë. një nga parimet themelore, theksoi ai”. Pra, këshilli Asnjë nga propozimet që opozita bëri në duhet të jetë një institucion i pavarur, çka jo vetëm komision, ku shumica e të cilave ishin sugjerime që nuk respektohet, por cenohet në këtë ligj. të vetë shoqërisë civile dhe Avokatit të Popullit, Përkatësisht, kritikat janë bërë për nenin 6, në pikat nuk u morën parasysh. Ndërkohë, u tha se për të 3 dhe 4 të tij. Këto pak kanë të bëjnë me pasur më shumë autonomi duhet të paktën që të anëtarësinë e Këshillit Kombëtar të Shoqërisë ketë një website të personalizuar për sa i takon Civile. funksionimit dhe publikimit të veprimtarisë së Së pari, sipas këtij projektligji, këshilli do të Këshillit Kombëtar të Shoqërisë Civile, por kjo u përbëhet nga 27 anëtarë, ku 13 prej tyre janë mohua. Unë nuk e kuptoj se ku është transparenca përfaqësues të institucioneve publike, më saktë këtu, ndërkohë që do të jetë website i janë përfaqësues të ministrive përkatëse, dhe këto Kryeministrisë që do t’i bëjë këto publikime. renditen në ligj, duke filluar nga Ministria e Institucione të tilla duhet të jenë në rolin e Drejtësisë, Ministria e Integrimit Europian, Ministria vëzhguesit, u tha në një propozim tjetër, ku
263 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
anëtarët e qeverisë duhet të jenë pa të drejtë vote, paracaktuar. Pra, edhe këtu kuptohet mirë mënyra por me këtë ligj të gjithë anëtarët, që përbëjnë sesi ndikohet dhe ndërhyhet për t’i përzgjedhur ata shumicën e këtij këshilli, janë me të drejtë vote. anëtarë, të cilët në dukje do të ishin të shoqërisë Një tjetër element i rëndësishëm në këtë ligj, civile. pika qendrore që u refuzua, ishte zgjedhja e Unë shpresoj që shoqëria civile të reagojë së kryetarit. Siç parashikohet në këtë ligj, kryetari bashku me Avokatin e Popullit, ashtu sikundër kanë është ministri i Mirëqenies Sociale, pra nuk ka reaguar dhe refuzuar projektligjin në komision, të zgjedhje as për kryetarin dhe as ngritur nga partia shtet. zëvendëskryetarin. Unë nuk e kuptoj se ku është Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Halimi! demokracia këtu! Fjalën e ka zoti Berisha. Kritika kryesore që u bë ishte se meqenëse Përgatitet zoti Omer Mamo. kryetari është i paravendosur, do të thotë se i gjithë Sali Berisha – I nderuar drejtues i seancës, thelbi i Këshillit Kombëtar të Shoqërisë Civile është Të nderuara zonja deputete, zotërinj deputetë, i prishur. Ky nen, që thuhet në ligj, prish të gjithë Të dashura qytetare dhe qytetarë të vendit, zemrën dhe thelbin si të këtij ligji, ashtu edhe të Sot parlamenti është në një seancë hipokrizie shoqërisë civile. të plotë dhe totale. Parlamenti sot diskuton për ligjin Po ju bëj disa pyetje, zotit Ministër! e skllavërimit të plotë, për të mos thënë asgjësimit, A kryeson në modelin kroat zgjedhja e kryetarit pas një pune për dy vjet me radhë të asaj që quhet në këtë mënyrë, e paravendosur? Si zgjidhen shoqëri civile. Mjafton t’ju rikujtoj këtu, qytetarë anëtarët në modelin kroat? Si zgjidhet kryetari në shqiptarë, se paratë e taksave tuaja, kafshatën e këtë model dhe si i zgjidhni ju në këtë projektligj? gojës e përdorin FRESH-istat dhe militantët e PS- Sa është numri i përfaqësuesve nga shoqëria së për të studiuar terroristin Antonio Gramshi, për civile, si dhe nga institucionet publike në modelin të studiuar... kroat dhe malazez, si dhe në modelin që keni (Ndërhyrje nga salla.) paraqitur ju? Në cilat ambiente i bëjnë mbledhjet Doktrina e tij është doktrina e terrorizmit. Për anëtarët e Këshillit Kombëtar të Shoqërisë Civile? të mbushur xhepat në emër të doktrinës terroriste Ku keni paramenduar që t’i bëni ju me këtë të Gramshit. Mjafton t’ju rikujtoj këtu se të gjithë projektligj? anëtarët e bordit kanë futur “kthetrat” në fondin që I gjithë projektligji është një kufizim, një u dërgohet; mjafton t’ju kujtoj këtu se shoqëria civile tendencë për të kontrolluar edhe mendimin, edhe pothuajse nuk ekziston më në këtë vend. Kanë gjykimin, edhe të shprehurit e shoqërisë civile, ngelur disa zëra të shkëputur, sporadik, të cilët duke i mohuar kështu të drejtat më shumë. Vërejtjet flasin ndonjëherë në të rrallë për mjedisin apo për e Komitetit të Helsinkit nuk u morën parasysh, ndonjë gjë tjetër, por shoqëri civile që të ngrejë ndërkohë që një tjetër vërejtje e tyre ishte që zërin për të drejtat dhe liritë njerëzore, për qëllimet dhe parimet, të cilat pretendohen në nenin burgosjet, vetëvarjet dhe qëndrime të tjera ky vend 1 dhe nenin 4, nuk reflektohen në asnjë nen, duke nuk ka. Terrori dhe shtetëzimi i shoqërisë civile po i krijuar hapësirë vendimeve të Këshillit të shtrihet në mënyrë katastrofale mbi botën Ministrave, të cilat është e kuptueshme se do të akademike universitare. Rasti i fundit që ndodhi jenë tendencioze dhe aspak në shërbim të në Universitetin e Tiranës, Fakultetin e Shkencave shoqërisë civile. Sociale, është dëshmia më flagrante e terrorit Stefano Kalabreta, i cili është menaxher shtetëror ndaj studentëve, pedagogëve, programi për shoqërinë civile, nga delegacioni i shkelmimit të autonomisë së tyre. Bashkimit Europian në Shqipëri, kritikoi ashpër Dua të theksoj këtu dy gjëra. Kampuset dhe nenin 16 të këtij ligji, i cili, për vetë përfaqësuesin korpuset universitare për denificion kanë një e BE-së, nuk është gjë tjetër veçse një qark i paprekshmëri, e cila shkon deri në garanci mbyllur. Neni 16 ka të bëjë me mënyrën sesi kushtetuese për të mos u futur dhuna dhe policia përzgjidhen anëtarët e tjetër, pasi më shumë se dhe më pastaj në shkallë më të zbutura, (garancinë gjysma e tyre janë të paracaktuar, si ministrat dhe kushtetuese e ka Greqia, sa për dijeninë tuaj). Nuk zëvendësministrat, ndërkohë që për pjesën tjetër, ndodh kurrë që një zyrtar të turret me taborë e cila mendohet që të jetë e OJF-ve, kriteret e policësh dhe kriminelësh në derën e një fakulteti. përzgjedhjes së tyre përcaktohen nga anëtarët e Nuk ndodh e nuk duhet të ndodhë kurrë, që një
264 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ministër apo Kryeministër për takime xhepit, ua hoqën doktoratat, ua hoqën masterat ekstrauniversitare të zaptojë auditorët e dhe ua çuan të gjitha universiteteve private, ku universiteteve. Një Kryeministër apo ministër mund secili paguan mijëra e mijëra euro ryshfete e të të shkojë në universitete i ftuar për të mbajtur tjera me radhë, dhe pastaj nxjerrin justifikimin se leksione, ose mund shkojë për një diskutim me këtu nuk kanë kërkuar universitetet publike? trupën akademike apo studentët, por nuk mund të Universitetet publike kanë denoncuar, në shkojë kurrë me të tjerë dhe të rrahë gjoksin duke mënyrë të përsëritur këtë megaryshfet të ju thënë se çdo centimetër e kampuseve dhe tmerrshëm dhe rrënim të tyre. auditorëve të tyre është e tija. Ndaj dhe unë kërkoj që me urgjencë të gjendet Studentët, në një akt historik, kanë shpallur non personi, i cili ka pështyrë studenten dhe të nxirret grata si Kryeministrin, kreun e qeverisë, ashtu dhe jashtë Gardës, jashtë shërbimit civil, jashtë çdo ministren e Arsimit. Këtë vendim unë e quaj historik, lloj shërbimi në këtë vend. Ata që kanë keqtrajtuar sepse këta të dy janë protagonistët kryesorë që, studentët, ka raporte mjekësore, të ndëshkohen të blerë xhep e kokë nga universitetet private, në mënyrë shembullore. Kryeministri të mos lejohet mbyllën dyert e universiteteve për fëmijët e të të shkelë më në universitete përveçse me një rojë varfërve, i shndërruan universitetet me një ligj mollë trupi. Në ia mban të shkojë me një rojë, nëse nuk të ndaluara. Ata e goditën shkollimin në mënyrë ia mban, ne absolutisht do të bëjmë ligjin, që të përfundimtare jo vetëm për të varfrit, por edhe për mos shkelin policë dhe çuna krimi në auditoret e shtresat e mesme dhe të ulëtat, të cilat në mënyrë universitetit. Të respektojmë autonominë e tyre. absolute mund ta përballojnë kredinë vetëm për Zonja dhe zotërinj, një fëmijë, kurse fëmijës tjetër do të duhet t’i thonë: Qeveria është verbuar! Këtu kam dokumentet fillo punën ose ik në emigracion, sepse në shkollë e tenderit të makinave. Sekret i madh! “Sekret me nuk të çojmë dot. Është shoqëri civile. afat ruajtje 10 vjet”, thotë. Po cili është sekreti? Ka ndodhur diçka e madhe! Vetëm ky burrë e Veturat qeveritare. A e kuptoni apo jo? Vjedhja di, sepse e kanë gjuajtur Adil Çarçanin një herë është sekreti. Këta kanë sekretuar vjedhjen. Garda me vezë. Po, e di mirë ai, kur ju erdhi atje dhe ju e e Republikës me vendim sekret të datës bëtë. Asnjë Kryeministër nuk është gjuajtur me 01.10.2015, porosit…. ( I drejtohet një deputeti të vezë nga studentët, asnjëherë. maxhorancës, i cili flet nga vendi.) E ka vënë ajo Së dyti, çfarë ka ndodhur tjetër. Ka ndodhur një “sekret”, nuk e kam vënë unë. Ja ku e ke! akt poshtërimi i studentëve. Rojet ose banditët, të Ju lutem shumë, zoti nënkryetar i seancës, cilën duhet ta verifikojë prokuroria, kanë pështyrë fotokopjojeni dhe jepua të gjithë deputetëve! Se studentët. Ky gjest është akti më i ulët i poshtërimit ka hackers, që i nxjerrin ajo është punë tjetër të dinjitetit njerëzor. Ai që ka pështyrë studentët pastaj. në fytyrë, siç e dëshmon studentja, duhet t’i jepet Edmond Spaho – Ju lutem, mos ndërhyni nga urgjentisht prokurorisë dhe të mbahen qëndrimet vendi! ligjore më të rrepta ndaj tij. Sali Berisha - Janë 42 vetura. Përveç Pa diskutim që policia dhe badigardët kanë xhaguarizimit të qeverisë, tani na dalin dhe tri detyrë mbrojtjen e personalitetit, por nuk lejohet makina “Benz” dhe secili kushton të paktën 700 kurrë që të përdorin pështymëm, pasi përdorimi i mijë euro. këtij gjesti është akti më i ulët. Nuk mund të Gjatë qeverisjes sime, e vetmja veturë e blerë pështysh në fytyrë një vajzë, e cila po proteston jo për delegacionet e huaja, ishte një benz i blinduar, vetëm për vete, por edhe për çdo fëmijë e të ri të bashkë me benzin e blinduar, që kisha trashëguar këtij vendi, duke kërkuar arsim publik falas; po nga paraardhësi im, edhe pse na ka lënë në mes kërkon atë të cilën ia jep Kushtetuta; po kërkon të rrugës ndonjëherë, por punë e madhe, përveç një të drejtë kushtetuese, të cilën e kanë sot në atij, nuk kishte makinë tjetër të blinduar. Atë “Benz” tërësi mbarë fëmijët dhe të rinjtë e vendeve të lira, të blinduar nuk e ka përdorur në asnjë rast, në të cilën e arritën edhe fëmijët shqiptarë. A e dini ju asnjë rrethanë asnjë personalitet shqiptar, as se sa kanë hyrë në universitet këtë vit? 18 mijë, Presidenti, as Kryeministri, as Kryetari i Kuvendit. kundrejt 38 mijë që kanë qenë 3 ose 4 vjet më Atë “Benz” të blinduar, që kushtonte mbi 600 mijë parë. euro, sapo erdhi në pushtet Edi Rama, e transferoi A e dini se universiteteve publike, për hir të për veten e tij. Kjo është e vërteta dhe e kam
265 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
denoncuar që në atë kohë. Përveç ndonjë shatërvani, përveç pllakave dhe Tani na porositen edhe tri makina “Benz” të tjerë shesheve të ndonjë qyteti, nuk ka asnjë punim të blinduar. Ky është një akt i shëmtuar. Unë jam tjetër. shumë dakord që të porositet edhe një, megjithëse, Po të shihni qartë buxhetin, ai shkon për theksoj se gjatë dy vjetëve nuk pati asnjë rast, nuk prapanicën e zyrtarëve me qindra e milionë, sepse mbeti asnjë i huaj, që kishte mbrojtje me makina janë me mijëra e mijëra banja dhe zyra që po të tilla, të mbetej pa të, sepse e kishte zënë një restaurohen. A bëhet kështu? Po ai që e di, ai që e tjetër. Por ta zëmë se veprimtaritë mund të vijnë njeh buxhetin, e di që kjo është mënyra e duke u shtuar, dhe edhe një tjetër them se duhet shndërrimit të buxhetit në lekë xhepi. Prandaj 2 të merret, por të blesh tre, do të thotë të jesh një miliardë e 400 milionë euro nuk duken gjëkundi makut, të jesh njeri i pashpirt, të jesh një njeri që në horizont, prandaj nuk duken, sepse të gjitha je verbuar. Të ka verbuar luksi, të ka verbuar frika, shndërrohen në shërbime për menderen. Merrini të kanë verbuar shumë faktorë. dhe shikojini dokumentet! Nëse thoni jo, hajde të Po si mund të marrësh edhe tre makina të tjera ballafaqohemi këtu. Unë do t’jua sjell një për një të blinduara? A nuk jeni ju që ngritët zërin në qiell tenderët e rindërtimit të sallave, të pritjeve, zyrave, pse unë mora një makinë për delegacionet?! Nuk banjave e me radhë. e mora për vete, s’e kam parë një herë me sy. Ajo Së fundi, sot klanet afër Edi Ramës po bëjnë duhet dhe po të doni duhet edhe një tjetër, por jo batërdinë, po vjedhin ditën e natën jo me kupon për Edi Ramën. Edi Rama e ka atë që kam tatimor, jo me thes, por me kamion dhe me tren trashëguar unë nga paraardhësi im, atë e ka aty. lokomotivë. Vetëm në Albpetrol, që kur e mori Të ketë tri makina që rrinë aty, që t’i shijojë Edi Koço, janë 153 milionë euro të vjedhura. Rama sa herë t’i teket, ky është krim, është mëkat. Vilma Nushi, simotra tjetër pas sivëllaut, klani A e dini ju ç’po ndodh tjetër? Sa është qiraja në vjetër i byrosë politike, klani Nushi bashkë me vit e makinave të këtij vendimi sekret? 1 milion e klanin Koleka po bëjnë sot batërdinë mbi pasurinë 200 mijë euro në vit është qiraja e tyre. A po i bëni e shqiptarëve. ju rrush e kumbulla paratë e taksapaguesve?! A e dini sa është kontrabanda e cigareve? 1000 KLSH-ja ka gjetur 399 tendera me abuzime, në tonë. Sa është fatura? Fatura është 43 milionë një total prej 720 milionë eurosh. euro. Sepse ndrikulla, superndrikulla, “simotra Edmond Spaho – Zoti Braçe, ju lutem, mos Kokëdhima me fustan”, ajo nuk ka dogana. E dini ndërhyni nga vendi! ju që ajo ka marrë tenderin për kontrollin e shpejtë Sali Berisha - Për qytetarin që e ka të vështirë të doganave? Nëse je hajdut, nuk njeh kufi. ta imagjinojë, unë i them të shtrojë një pyetje. Këta Një miku im, avokat i madh amerikan, erdhi zotërinj në dy vjet kanë marrë 2,4 miliardë euro takoi disa socialistë dhe vjen më thotë: “Kam pasur borxh. Këta zotërinj në dy vjet, në mënyrë abso- shumë klientë gjatë jetës sime, edhe miliarderë, lute, s’kanë përfunduar një kilometër rrugë të plotë, por nuk kam parë kurrë një njeri që të ketë vjedhur nga ato që u kam lënë unë në përfundim e sipër, 1 miliard dhe nuk donte të vidhte edhe 1 miliard pra, nga qeveria e mëparshme. Çfarë ndodh me tjetër!” Problemi me ta ishte ky. Edhe këta s’ndalen. paratë? Paratë vidhen. Po ia more 30%-shin Fiton simotra, ndrikulla Vilma, tenderin për check kompanisë, kompania të thotë ku të kam parë, bën up mjekësor, 120 milionë euro, tani ka futur kthetrat si do vetë dhe s’të bën as punime, ti i shtyn edhe në hipotekë, në të cilin ne në Tiranë dhe në punimet, i bën të këqija. Pra, s’të bën asgjë. pesë zyra të tjera vendosëm sistemin më modern Dikur, përpara shumë e shumë vitesh, një të funksionimit. deputet, që është këtu në sallë, do të vinte të më Tani bën tender OSSHE-ja, drejtori i të cilës thoshte në zyrë, se kjo po ndodh, këtë po na bëjnë. është miku numër një i Ramës dhe enturazhit të Dhe kjo po ndodh edhe tani, prandaj nuk po bëhet tij. Ardian Çelën e ka vendosur aty vet Rama dhe asnjë punë. enturazhi i tij. Ai i ka paratë me thasë. Tani bën një Këtu është shumë problem, se s’ke me kë të tender ky për kancelaritë me 69 milionë lekë, dhe flasësh. Del lista, 80 tatimorë me nga 7 mijë euro fiton ndrikulla ndaj Infosoft-it me 12 milionë lekë në xhep i emëron një deputet, 18 arsimtarë, një më shtrenjtë, me një përqindje shumë të vogël tjetër. Jeni lëshuar si lukuni për të vjedhur! Pra, po dallimi nga fondi limit. vidhet masivisht dhe produkti është pothuajse zero. Çfarë ndodh në dogana? Pse po bien doganat?
266 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Janë në pikiatë. Ua them unë! Mosrealizimi i të i merrte kompania e Sinan Beqes dhe e zhduku. ardhurave në dogana për muajin tetor është 23 (Ndërhyrje nga salla) milionë dollarë ose 15% më pak se plani. E di gjithë bota se kush është Sinani. Ai është Krahasuar me një vit më parë janë realizuar 1,8 një fonio, që nuk dihet ekziston apo jo, por ta miliardë lekë ose 12 % apo 18 milionë dollarë më marrim sikur ekziston, por kompaninë e ka të dikujt pak. Është katastrofë: më pak se një vit më parë. tjetër. Pse çfarë qenka ai? Gjeni qenka ai, që ky e Kurse, si 10-mujor janë realizuar 5,1 miliardë ose dorëzoi me 120 mijë dollarë, kurse Sinani e bëri 4 % apo 50 milionë dollarë më pak se plani. me 15 milionë euro? Kush është ai, i vëllai Bill Krahasuar me një vit më parë, mosrealizimi për Gates apo i Zukenbergut? Po, sigurisht, merr 10-mujorin është 5,7 miliardë, ose 57 milionë paratë e shtetit dhe futi aty. dollarë, ose 12 % më pak. Krahasuar me planin e E përjashtuan për muaj të tërë Infosoftin, që, fillimit të vitit, mosrealizimi si 10-mujor është 15%, siç e dini, është një nga kompanitë më të mëdha ose 200 milionë dollarë deri tani. të ekonomisë dixhitale në vend. Mirëpo, kjo ra keq, Pritshmëritë edhe për 2 muajt e fundit janë sepse siç e dini, në botën e biznesit engjëjt nuk katastrofale, veçanërisht për muajin nëntor. Po ekzistojnë, ose ia gjeti edhe ai Ramës anën, rrokullisemi. Po ashtu, konstatohet se ka një rënie kushërira e di më mirë këtë punë. Tani, çfarë në vlerësim, pasi vëllimi i importit 10-mujor është ndodh? Tani nuk kemi më Sinan. Tani kemi Sinan rritur me 4,2, kurse vlera është ulur me 2,6. Ky plus Microsoft. Është krijuar një konsorcium, që është treguesi më i saktë i evazionit fiskal. Po, vret totalisht konkurrencën. Janë bërë 5 kompani, sigurisht, sepse kur ia beson traun e doganave në të cilat INTEC-u i Sinanit është në mes dhe simotrës superndrikull apo deputetëve, që bën lidhjen me to. Këto pesë kompani, pra 5 emërojnë nga 80 agjentë tatimorë e doganorë apo muskutierët, fitojnë çdo tender. Po si e fitojnë? me qindra të tjerë, natyrisht aty trau është virtual, Sepse, drejtoresha e Agjencisë së Informacionit është vetëm klasor. Shtet nuk ka, ligj nuk ka, por ka qenë një punonjëse e bashkisë me të cilën Edi ka vetëm klientelizëm, korrupsion dhe vjedhje. Rama ka bërë të gjitha allishverishet me tenderat Eksportet definitive, këtu besoj e ka fjalën për në bashkinë e Tiranës. Tani, ajo tani drejton AKSHI- eksportet Made in Albania, kanë rënë 17 %, një n për merita të mëdha, për merita që ndan paratë. rënie, po ashtu, katastrofale. Imagjinoni sa ka rënë Kështu që unë denoncoj këtu krijimin e këtij punësimi! Cigaret janë 1000 tonë më pak, me një konsorciumi, sikundër ju them se ekziston edhe efekt prej 70 milionë dollarësh. një kompani tjetër. Është një kompani që quhet Për sa i parket rentës minerare, krahasuar me Forensic Plann. Kjo kompani paraqitet si me porosi vitin 2013, konstatohet se ka një rënie prej 13 % për të bërë dy në tender, në çdo tender. Pra, në të rentës minerare. Çfarë ndodh? Janë rritur në tendera kemi pesëshen e kompanive qeveritare, maksimum referencat. ku Infosofti nuk është kompani qeveritare, por nga A nuk u zotuat ju, zotërinj, në fushatën halli është detyruar të bëhet me to, sepse është elektorale, duke thënë: “Do t’i zhdukim referencat”, kompani shumë e respektuar, ndonëse e them ndonëse e vërteta është se nga 6%, që e gjetëm prapë: engjëj nuk ka në botën e biznesit, prandaj taksën, e zbritëm në 1 % dhe bëmë një heqje dhe mos i kërkoni. Pra, del edhe kjo kompania tjetër, një ulje masive të referencave? Ajo që ju premtuat, që nuk plotëson asnjë kusht, gjithmonë nuk fiton nuk ishte e gabuar. Mirëpo, ju po ecni në drejtimin asnjë tender. Kjo shkon si kushti ligjor, siç i thonë. e kundërt. Ju po ecni drejt vitit 2004. Ju i keni rritur Kjo është qesharake, e turpshme, por ju duhet t’i referencat në mënyrë klienteiste, i keni rritur për merrni këto, t’i shikoni! llogari të klanit Nushi, për llogari të Papulit për A e dini ju që Gjici ka fituar pothuajse të gjitha llogari të Carapulit, për llogari të klaneve të Edi tenderat e rojeve në të gjitha institucionet Ramës. Shikoni pak strukturën e mallrave se kujt i shtetërore, në tatimet, kudo, për meritat që vodhi është rritur referenca. Do të gjeni se prapa atyre bankën, siç thonë mediat, vodhi miliona euro me qëndrojnë kumbarët e mafies kryeministrore dhe rojet e tij? Për ato merita, ai tani është transportuesi asaj qeveritare. numër një i vlerave monetare të shtetit shqiptar. A Del problemi tani tek Agjencia Kombëtare e mund ta merrni me mend? Ai fiton çdo tender në Shoqërisë së Informacionit. Dëgjoni çfarë bën kjo Shkodër, në Korçë, në të gjitha anët e vendit. agjenci: për muaj e muaj të tërë, të gjitha tenderat Vetëm “Gjici Security”, është fitimtarja e tatimeve.
267 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Në fakt, është fitimtarja e Edi Ramës, sepse “Gjicit humbur, pasi nuk mund të rrini dot pa pushtet dhe Security”, me atë që i ndodhi në bankë, në çdo nuk mund të rrini dot, veçanërisht pa pushtetin e shtet i hiqej licenca dhe nuk lejohej kurrë më të mikrofonit, duke shkelur procedurat parlamentare merrej me vlera monetare apo me vlera të tjera, fiks 20 minuta e 30 sekonda. Ke folur fiks 30 minuta kurse këtu lejohet, sepse ai ndan paratë e vjedhura e 30 sekonda. Pra, ti po përjeton me dhimbje të me partinë. Si ka mundësi, që këtij, që i ndodhi madhe faktin se nuk mund të rrish dot pa folur me vjedhja më e madhe ditën për diell dhe që e panë kohë të pakufizuar, siç ke bërë 4 vjet në këtë sallë. të gjithë se si po vidhej, që s’ka shqiptar që nuk Kishe të drejtë të flisje 10 minuta. Tani për ato thotë: e vodhën rojet, tani transporton të gjitha 20 minuta e 30 sekonda, që i ke marrë, duke vlerat monetare të Shqipërisë? hedhur një lumë akuzash për maxhorancën në Pra, ka një degradim të plotë total të kësaj pushtet, nuk paska të drejtë të të kthejë përgjigje? qeverie, një degradim të paimagjinueshëm. Kjo është arsyeja pse foli zoti Braçe. Të dashur qytetarë dhe qytetare, në qoftë se (Ndërhyrje nga salla) nuk vendosim të bëjmë atë që bënë qytetarët e Jo, ka maxhorancë këtu dhe ai është Maqedonisë në bulevardin e Shkupit, të bëjmë atë nënkryetari i grupit. Këtu debati është parlamentar. që bënë rumunët në bulevardin kryesor të Erion Braçe – I nderuar, zoti drejtues i seancës, Bukureshtit, absolutisht edhe xhaketat do t’jua u Zoti Berisha, unë nuk e kam fare kompleks të heqin hajdutët e kësaj qeverie në të gjitha nivelet. flas për ju dhe të debatoj me ju. Kur e bëj këtë, Prandaj, ju bëj thirrje edhe një herë dhe një mijë nuk e kam fare me ju, por e kam me qeverinë që herë: të ngrihemi për të shpëtuar nga kthetrat e kam këtu prapa. kësaj, që në anglisht nuk e quajnë më oligarki, por Unë, po ashtu edhe qytetarët e Republikës së mobokraci dhe mobokracia, që është sundimi Shqipërisë, kemi në vëmendje faktin që për 8 vjet banditëve. në këtë vend është abuzuar deri në krim; në krim Faleminderit! me pasurinë publike, në krim me paratë publike Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Berisha! dhe në krim me jetën e qytetarëve të Republikës Fjalën e ka zoti... së Shqipërisë. (Ndërhyrje nga salla) Po ta them: për sa kohë asnjë nga ata që kanë Po nuk jua përmendi emrin. abuzuar gjatë 8 vjetëve nuk ka dalë para drejtësisë, E doni fjalën për replikë. Po, zoti Braçe. mua këtu do të më kesh për të folur ditë për ditë, Erion Braçe – .... Ka një kufi çdo gjë. për kohën tënde. Më quaj si të duash: në Edmond Spaho - Ndizjani mikrofonin zotit parlament, në kohën tënde, në qeverinë tënde, si Berisha, për procedurë. të dush ti. Nuk më komplekson absolutisht asnjë Sali Berisha – Çuditërisht nuk kam asnjë sekondë. Këtu nuk jam për ty, por jam për qeverinë, kundërshtim që t’i jepet fjala cilitdo të më përgjigjet që ta dish. mua, por ju po bëni një gafë të tmerrshme. Ju Duke u rikthyer te historia e shoqërisë civile, tregoni se jeni të gjithë në kohën time. Vazhdoni unë të njoh meritën e madhe, që ti e krijove këtë të jetoni në kohën time. institucion, për të cilin jemi mbledhur sot. Unë të Kreu juaj vjen këtu dhe thotë: “Kryeministri”. njoh meritën e madhe, që ju personalisht, se ka Pasi thotë tri herë Kryeministri për mua, thotë ish- qenë institucion drejtpërdrejt nën varësinë tuaj, Kryeministri. Tani, ky del këtu të më përgjigjet sikur emëruat një grup njerëzish në krye, për të cilët unë jam Kryeministri. Unë nderohem. Problemi pjesërisht kam respekt, dhe ju njoh edhe meritën është juaji, sepse ju nuk jeni kurrë në kohën tuaj. që, përmes buxhetit të shtetit financuat shoqërinë Rrini sa të doni në kohën time, ajo është e civile. I ke këto tri merita. Por unë nuk mund të pafundme! Unë do të vazhdoj me shumë kënaqësi. pranoj kurrë, që të gjitha paratë e buxhetit të shtetit Edmond Spaho – Po, zoti Ruçi, për procedurë. për shoqërinë civile të shkojnë në pesë OJQ-t, apo Gramoz Ruçi – Unë nuk ndërhyra gjatë kohës organizatat jofimprurëse. Unë nuk mund të pranoj që foli zoti Berisha, sigurisht që bëri edhe këtë që, nga ato pesë OJF-t, tre të jenë vetëm të një ndërhyrjen tani për procedurë, se ne jetuakemi me njeriu. Unë nuk mund të pranoj se, ky njeri që kohën e tij. kontrollonte këto tri OJF-t dhe merrte para nga Nuk është e vërtetë, zoti Berisha, por është e buxheti publik, të priste ty në universitetin e vetë, kundërta, që ju akoma po jetoni me parajsën e madje ti në bibliotekën tënde ke edhe një libër, që
268 Legjislatura e 8-të Viti 2015
duhet të jetë krenaria e çdo gjyshi, të publikuar milionë dollarësh, edhe një shumë afro 305 milionë nga ky universitet. Unë nuk mund të pranoj se, ai dollarë si pjesë e fitimit nga prodhimi i naftës. që proteston bashkë me ty sot në krah lart dhe Aty kam procesverbalin e seancës së javës që poshtë rrugëve të Shqipërisë, të ishte edhe anëtar shkoi. Ka një debat, është lënë pa shënuar se çfarë bordi, të merrte edhe para nga paratë publike si kam thënë unë, ndërkohë që, zotëria që keni aty OJF-t. Unë nuk mund të pranoj, që gjithë onturazhi mbron kompaninë kryesore nën marrëveshjen i kryetarit tënd të sotëm të Partisë Demokratike të hidrokarbure, pjesa më e madhe e së cilës rëndon flasë nga mëngjesi deri në darkë për taksat brenda pikërisht në gjykimin e Kontrollit të Lartë të Shtetit, ideologjisë së vetë në një fondacion të krijuar si evazion fiskal dhe dëm ekonomik i shkaktuar drejtpërdrejt me paratë publike, që i zotëron po buxhetit të shtetit. Tani, zgjidheni këtë histori! Ja prapë një njeri. Nuk përmenda emra, po të duash ku e keni ish-Kryeministrin, ta zgjidhë këtë histori. i ke me emra dhe me mbiemra në letrat e tua. E Është me kompaninë që akuzohet nga Kontrolli i para. Lartë i Shtetit, apo është me interesin publik të E dyta, iu referove shumë gjatë raportit të qytetarëve të Republikës së Shqipërisë, sepse Kontrollit të Lartë të Shtetit. Pa asnjë diskutim, nafta është një pasuri shumë e madhe kombëtare, është e drejta jote të citosh, të flasësh, ta dhe këtu nuk flitet me gjysmë të vërteta? Të vish komentosh si të duash ti raportin e Kontrollit të këtu, të na akuzosh ne dhe të mbrosh më pas Lartë të Shtetit, nuk ndërhyj asnjë sekondë, por jo kompaninë, për të cilën na akuzon ne, kjo është të gënjesh. Ky është raporti i Kontrollit të Lartë të ku të thërret kiameti. Shtetit, ky është aneksi 1 që shoqëron raportin E treta, sepse do të kemi kohë sot gjithë natën voluminoz të Kontrollit të Lartë të Shtetit. Thatë për të folur për këto gjëra, por natyrisht disa këtu, se abuzimi me tenderët është kacafiu 700 përgjigje duhen dhënë që tani. Unë nuk mbroj, zoti milionë euro. Urdhëro! Vlera e shkeljeve me pasojë Berisha, asnjë qindarkë luksi qoftë në shpenzime dëm ekonomik në shpenzime, pika e parë, e dytë, qeveritare, qoftë edhe në çdo gjë tjetër. Natyrisht, e tretë, e katërt, e pestë, në zbatimin e procedurave çështjet që kanë të bëjnë drejtpërdrejt me të prokurimit publik, 385,380 milionë lekë. 700 shpenzimet e buxhetit të shtetit duhen parë vetëm milionë euro bëjnë këto? “Të tëra në total” - thotë nga një prizëm, ligjor, i pari, dhe i dyti, ekonomik. zotëria që keni këtu. Po, të tëra në total, zotëri, e Në qoftë se çështja e makinave, që ju keni ngritur, di çdo të thotë? E ke lexuar gazetën e Irfanit aq nuk rezulton me kursim ekonomik për buxhetin e mirë, sa nuk ka ku të shkojë më. Puna është të shtetit, ke shumë të drejtë, por në qoftë se është e lexosh dokumente parlamentare, jo gazeta banale kundërta, bujrum, hajdeni këtu, të ballafaqojmë çdo që abuzojnë me çdo gjë. gjë që ka të bëjë me atë çështje. Edhe një herë, urdhëroni: vlera e shkeljeve me Por ama, kur flisni për luksin, nuk mund të jeni pasojë dëm ekonomik në të ardhurat e buxhetit të të njëanshëm. Doni t’ju lexoj disa shifra luksi? Po shtetit, 14,4 miliardë. E di çfarë është? Vlera e jua lexoj. Bëhet fjalë për një nga tre udhëheqësit rentës minerare, që pretendohet nga Kontrolli i më të mëdhenj të shtetit shqiptar. Vazhdojmë: dieta Lartë i Shtetit se duhet të paguante kompania, që brenda vendit; 92 milionë lekë për 8 vjet; dieta hotel mbron zotëria që keni këtu, për vite me radhë duke dhe bileta avioni në euro; 179 mijë e 940 euro; shkelur marrëveshjen e hidrokarbureve që ka në dieta dhe hotel në dollarë; 14 mijë e 872 dollarë. fushën e naftës. Ja ku e ke, është faqja 174. Të vijmë te pjesa që është më e bukur, që besoj Të vijmë te pjesa tjetër. Çfarë janë ato 700 se ju intereson edhe shqiptarëve. Për makinë të milionët që thua ti? Vlera e shkeljeve me pasojë parë, për makinë të dytë, për makinë të tretë, për dëm ekonomik në shpenzime nga shitja dhe makinë të katërt, 123,2 ton naftë e paguar nga dhënia me qira e koncesionit dhe e pasurive, buxheti i shtetit. Për qytetarët e Shqipërisë: e dini marrëveshja e hidrokarbureve, ajo që ju pretendoni se çfarë do të thotë 123,2 ton naftë për një zyrtar se është marrëveshja midis Republikës së të vetëm? Mendoni 13 autobote me rimorkio, i ka Shqipërisë dhe CEZ sha. Urdhëro! “67 miliardë harxhuar vetëm një funksionar i lartë i shtetit. E lekë”, - thotë ky, që bëjnë diku te 670 milionë dini se si përthyhet me një konsum minimal? Sepse dollarë. Urdhëro, zotëri! Ja ku e ke! Po vazhdoj të ato janë makina, aty janë, i kam kontrolluar, 10 lexoj. Shteti shqiptar do të kishte përfituar deri në litra për 100 kilometra. E gjitha kjo naftë përthyhet fund të vitit 2014, përveç rentës minerare prej 199,4 në 1 milionë e 230 mijë kilometra të përshkruar
269 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për 8 vjet. E dini sa është në një vit? Në një vit kompleksuar nga historia banale, që këta po fusin është 153 mijë e 750 kilometra të përshkruar vetëm në punë, këta po fusin në punë, këta po fusin në nga një zyrtar i shtetit shqiptar. Në muaj shkojnë punë, këta po bëjnë këtë, këta po bëjnë atë, ndodhi 12 mijë e 812 kilometra. Merrni hartën, vendoseni historia në shkollën e Kryekuqit, ku mësuesi, që e përpara, bëni llogari, bjerini globit vërdallë disa mbaje edhe për shef të organizatës së partisë herë, jo një herë, dhe sillni në mendje që kaq naftë tënde në të gjithë atë hartë, kreu marrëdhënie është shpenzuar për udhëtimin e një funksionari seksuale me një fëmijë 12 vjeç. Kam folur në këtë të shtetit shqiptar. Vetëm njëri, dhe nuk është Sali sallë parlamenti, e kam ulur kokën deri në fund të Berisha. Do të doja shumë ta akuzoja për këtë gjë, këmbëve atë ditë kur ka ndodhur ngjarja, sepse por nuk është. Zotëria në fjalë është një nga ata jam prind vetë, siç je ti prind dhe gjysh bashkë. Po tre udhëheqësit e mëdhenj, që vijnë këtu dhe jua them sot, jam me turp edhe sot, sepse asnjë vazhdimisht bëjnë sikur qajnë për hallet e njeri nuk ka lëvizur në një shkollë, që kishte vetëm qytetarëve të Republikës së Shqipërisë. një korridor, dhe ku të gjithë bënin sikur nuk Të vijmë te historia tjetër, tek ajo që u përmend shikonin se çfarë bënte një kryetar, se çfarë bënte këtu. Për mua është gjë shumë e rëndë, kur një mësues me një fëmijë 12 vjeç, dhe ende nuk natyrisht të dalësh këtu, me të drejtë, pa të drejtë, ka lëvizur asnjë njeri deri më sot. zgjidhe vetë, është çështja jote, unë nuk ndërhyj Po jua them sot, të gjithë drejtuesit e shkollave fare në këtë histori, dhe t’i vësh dorën njërit: “Ti ke në Lushnje, në të dyja bashkitë e reja, drejtorët bërë kaq emërime në tatime, ti tjetri ke bërë kaq tuaj, ata që i përndiqnin socialistët derë më derë, në arsim, ti tjetri atje, ti tjetri këtu, e të tjera me ata që merrnin pjesë në fushata elektorale, ata që radhë, është gjë e rëndësishme, sepse deputetin të kanë futur ty brenda në shkollë për të bërë nuk e lejon ligji të ndërhyje në këtë pjesë. E kam fushatë elektorale në Lushnje, janë sot në punë, sqaruar dje dhe do të vazhdoj ta sqaroj edhe sot. bëjnë mësuesin kur nuk duhet të ishin, sepse kishin Në qoftë se ju personalisht gjeni një copë letër, ku shkelur ligjin. Më trego njërin prej tyre, që nuk e ke të jetë urdhri im, firma ime, apo e kujtdo prej sot në punë. Jam i bindur se sot jashtë kësaj salle kolegëve të mi të Lushnjes, që të shkruhet: “Hiq ka qytetarë, mësues të majtë apo pa parti fare, që këtë nga puna, dhe vër këtë në punë”, unë e po më shajnë tani dhe thonë: “Pse nuk i keni dorëzoj mandatin e deputetit sot. larguar”? I ke të gjithë në punë, pa përjashtim. Më Por ama, ka edhe një gjë tjetër që është shumë trego një prej të afërme të atyre që drejtojnë Partinë e rëndësishme. Në qoftë se ju personalisht, më Demokratike në Lushnje, apo kudo tjetër, që të ketë gjeni një njeri të vetëm, një mësues të vetëm, një qenë mësues, të ketë qenë drejtues shkolle dhe drejtor shkolle të vetëm të hequr nga puna dhe të sot të jetë pa punë. Po e përsëris, si socialistët e flakur në rrugë, ashtu siç ju i përndoqët mësuesit, mi, apo të këtyre që janë në sallë, i keni ndjekur si që i identifikonit si të majtë, njësoj si nazistët nazistët hebrenjtë këmbë mbas këmbe. Natyrisht, hebrenjtë, jo vetëm personalisht, por deri te brezi ky është një dallim shumë i madh. i fundit brenda atyre familjeve, mua përsëri do të E fundit, për ta mbyllur atje ku e nisëm. Ka disa më vijë turp të rri në këtë sallë të parlamentit. shifra të ekonomisë, të cilat natyrisht do t’i Gjejeni një! diskutojmë më pas. Por natyrisht që nuk mund t’i (Ndërhyrje pa mikrofon). komentoni ju, sepse brenda të njëjtit ligjërim në Po, pa diskutim po. Ta them sot dhe do të këtë sallë të Kuvendit dhatë dy shifra të ndryshme. vazhdoj të insistoj deri në fund. Ja ku është Një herë e jepni 40 milionë vlerën e munguar në ministrja. Çdo njeri, çdo mësues që nuk ka diplomë, dogana, pastaj e jepni 70 milionë vlerën e çdo mësues që nuk ka licencë, çdo mësues që kontrabandës nga cigaret, a ku e di unë, të tjera bën zëdhënësin e kryetarit të partisë dhe nuk me radhë. Me të tillë standard, dy shifra për të dorëzon as diplomën, sepse nuk e ka, nuk dorëzon njëjtën gjë, realisht nuk kupton njeri gjë nga as certifikatën, që të dëshmojë se është mësues, ekonomia. për fëmijën e kujtdo këtu në Shqipëri apo në Prandaj, mirë është të kalojmë te çështja tjetër, Lushnje, natyrisht që duhet të largohet, pa asnjë që ka të bëjë drejtpërdrejt me buxhetin faktik, për diskutim. Unë nuk e kam në dorë. Do të vazhdoj t’i të diskutuar kokë më kokë shifrat, për të folur ne rri zonjës në zyrë, do të më ketë brenda zyrës, mbi atë që është bërë dhe ju mbi atë që nuk është derisa të iki i fundit, sepse ja ku po jua them: të bërë, po të doni nga mëngjesi deri në fund të ditës,
270 Legjislatura e 8-të Viti 2015
në darkë vonë, apo deri në mëngjesin tjetër, por drejtësisë vetëm dhe vetëm në bazë të atij vendimi një gjë ju them, se nuk mund të kompleksoni të gjykatës që u sabotua disa herë me radhë. Ky askënd me kohën tuaj. është detyrimi dhe kjo është arsyeja se pse unë Unë mendoj se ajo kohë, koha juaj, ka pasur do të vazhdoj të jem këtu dhe do vazhdoj të flas gjëra që janë bërë mirë, por ka pasur krime të për atë që ka ndodhur në qeverisjen tënde. përbindshme. Po shfrytëzoj rastin që po e marr Nuk kompleksohem fare nga ky fakt dhe le ta fjalën pas jush, dhe meqë ju jeni në këtë sallë. bëjnë barsoletë, këngë apo çfarë të duan, edhe Shikoni! Sa herë vij në këtë sallë të Kuvendit, unë skeç po të duan. Këtu do jenë, se janë krime që kam që nga viti 1996 në këtë sallë, sjell ndër mend kërkojnë me patjetër përgjegjës dhe krim pa çfarë kam kaluar unë personalisht. Por janë gjëra ndëshkim në këtë vend nuk duhet të ketë më. që mbyllen këtu, janë mbyllur brenda qenies sime Faleminderit! në momentin që jam ulur në sallën e Kuvendit dhe Edmond Spaho - Për replikë zoti Berisha dhe duhet të merrem me gjithkënd, të kem një më pas zoti Kokëdhima! marrëdhënie, të komunikoj dhe të flas. Por një gjë Sali Berisha - Edhe një herë ju siguroj se nuk jua fal, që ju të na kërkoni të heshtim për ata, ndihem i nderuar dhe xheneroz kur shoh se ju apo për ato krime që nuk kanë lidhje me këtë palë, jetoni me kohën time. Ndihem i nderuar , zheneroz por kanë lidhje drejtpërdrejt me funksionarët e dhe komfortabël kur shoh se nga i pari tek i fundit shtetit shqiptar të asaj periudhe dhe që kanë të prej jush, jetoni në kohën e Sali Berishës. Ky nuk bëjnë drejtpërdrejt me jetë njerëzish. është faji im. Është dështimi juaj apo suksesi juaj, Zoti Berisha, ju dhe unë e njohim shumë mirë punë tjetër. Në këtë kontekst parafolësi akuzave Remzi Hoxhën. Remzi Hoxha, të cilin nuk e dimë të mia konkrete me dokumente, me fakte iu përgjigj se në çfarë rrethanash e keni njohur ju, unë e kam me shpifje dhe trillime pa hedhur poshtë asnjë prej njohur si gazetar i “Zëri i popullit”, është një tyre. Unë fola për tendera të shpallura “sekret” për shqiptar, apo më mirë të themi, ishte një shqiptar i prapanicat e qeveritarëve dhe ministrave. madh, një shqiptar që ka luftuar për bindjen e tij, Po çfarë sekreti përbën vetura e ministrit? Kjo për idealin e tij dhe për Atdheun e tij, këtej dhe është çmenduri, kjo është oruelliane, kjo është përtej kufijve. Jemi në vitin e 20-të, kur Remzi fyerje dhe turp për një vend. Unë prisja reagim Hoxha jo vetëm që nuk është më, sepse u rrëmbye, tjetër, jo reagime të tilla. Ju jetoni në kohën time, u torturua, u vra dhe uu zhdukën edhe eshtrat, vazhdoni! por jemi në ditët ku familjarët e tij kërkojnë kockat Unë fola këtu për ndrikullën Nushi, e cila sot e prindit, të babait, të vëllait, e të afërmit të tyre është më e fuqishme se ç’ishte klani i saj në kohën për të pasur një varr dhe për ta qarë me ritet e e Enver Hoxhës në grabitjen dhe plaçkitjen e shqiptarëve mbi varr. Keni detyrimin si gjysh, si pasurive publike. Unë fola këtu për emërime të prind, si vëlla, si çfarë të doni ju, t’i thoni asaj bëra për 6000–7000 euro në arsim e kudo. Po familjeje se ku janë eshtrat e Remzi Hoxhës. Nuk njeriu ka një kod etik. Po sigurisht kur s’të detyron të kërkoj absolutisht asnjë gjë tjetër sepse është asgjë nuk i lejoj vetes të emëroj asnjëri, mbi të pjesë e drejtësisë dhe le të merret ajo. Të kërkoj gjitha për të mos u përfolur në radhë të parë, se vetëm një gjë, që e kërkon edhe djali i tij për 20 kanë një procedurë ligjore emërimet. Por, nëse një vjet me radhë sa në njërën derë dhe në derën tjetër deputet ka emëruar 80 tatimorë, unë ju garantoj të shtetit shqiptare. Ia ke borxh ti, unë dhe kushdo se kjo mund të jetë e pashembullt në historinë e tjetër, që atij djali t’i tregojmë dhe t’i dorëzojmë këtij vendi. Si mund të emërojë një deputet 80 eshtrat e babait të tij, eshtrat e një shqiptari të mirë, tatimorë? A ka një procedurë, a ka një konkurs, që luftoi deri në fund për atdheun vet. një rregull, një ligj, një kod për emërimin e tyre? Kjo është një çështje, që nuk duhet të marrë Për sa i përket KLSH-së, ai ka thënë 1,2 fund këtu. Ju bëra një thirrje humane vetëm për miliardë, sepse i kthehemi edhe një herë historisë, këtë gjë, ashtu siç dua t’i bëj thirrje edhe ministrit Edi Rama, në kulisa dhe duke shkelmuar fund e të Brendshëm, që pa diskutim, ashtu si çdo krye interesat publike firmosi një marrëveshje me keqbërës tjetër, që ndodhet kudo në botë dhe vjen CEZ-in duke i dhuruar vetëm detyrim me fatura të këtu në Shqipëri për të kryer apo për vuajtur njohura nga vet CEZ-i, siç thotë kompania dënimin, ashtu të sjellë këtu edhe kasapin e atij ndërkombëtare e auditit, mbi 620 milionë euro dhe regjimi, Ilir Kumbaron, që mundi t’i shpëtonte KLSH ka arritur në një përfundim, nuk kishte asnjë
271 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kërcënim interesi publik shqiptar për të firmosur Mitsotakis në Athinë, i cili për meritë të Zhelevit marrëveshje në këto kushte. Ju firmosët dështoi. S’mund të isha unë për takime marrëveshjen në një kohë kur ajo në arbitrazh ishte multilaterale, as bilaterale me Millosheviçin. çështje e fituar dhe erdhi Kopaç dhe deklaroi se Takimet bilaterale me Millosheviçin i bëtë ju dhe në zyrën e tij u firmos. Po se çfarë donte kjo është e njohur. marrëveshja me kompaninë private në zyrën e Tani, vijmë më tutje. Unë ika në opozitë. Erdhi Kopaç, atë e di Edi Rama. Po janë dokumente, në rebelimi komunist, unë ika në opozitë. Kush e mori? të cilat CEZ në Vjenë i thotë palës sonë dhe i ofron Shërbimin sekret shqiptar e mori një agjent i dy si zgjidhje palës sonë marrjen përsipër të çështjes shërbimeve të huaja, dhe ky është Fatos Klosi. DIA, mbylljen e saj. Ja ku është zoti ministër Njëri nga këto shërbime është shërbim Haxhinasto, në një koalicion jeni, ju duhet të pyesni. kundërshtar, tjetri është shërbim i një vendi jo Pastaj pas marrëveshjes DIA ngeli në palën armik. Gjënë e parë që bëri Fatos Klosi zhduku shqiptare. Po pse? Ia kërkoi Meta Ramës ta dosjen e tij dhe nëse do ta dijë këtu ndokush, sot mbajë? Po le ta thotë Rama se ma ka kërkuar janë dhe dëshmitarët që e kanë ndjekur për dy Meta. Po deri sot Rama nuk thotë ma ka kërkuar dosje dhe dosja rindërtohet plotësisht për Fatos Meta ta mbajë DIA-n. Unë mund të lëshojë shumë Klosin, për çdo akt dhe veprim të tij. Po si ka akuza, por jo akuza kot. Këtë marrëveshje e ka mundësi që Fatos Klosi për vitet që e drejtoi me bërë Rama me CEZ-in. Atëherë, pse e mori Rama krime dhe me çdo gjë nuk bëri hetimin? Pse nuk përsipër DIA-n? E mori për të vjedhur para me DIA- bëri hetimin Fatos Klosi? Si ka mundësi që Arben n dhe janë 135 milionë euro. Po si mund të merrej Rakipi, i cili u bë legjendar se u nxori gazetarëve DIA kur për çdo njëri që ka alfën e alfës e di që ajo shishen e pepsi kolës si dëshmi, si provë të kompani u krijua për të vjedhur shtetin? krimeve kundër njerëzimit, me të cilën akuzoi Sali Tani, lidhur me çështjen e Remzi Hoxhës, çdo Berishën 8 muaj para Millosheviçit, nuk formuloi njëri i zhdukur apo i vrarë është një keqardhje dhe dot akuzën më të vogël? Çfarë dua të them me një dhimbje. Por tani dua të sqaroj këtu se as jam këtë? Dua të them se në mënyrë absolute me këtë impresionuar as impresionohem kurrë nga akt konstatova më pas se do të dilte në skenë ky përdorimi politik i cilësdo ndodhie qoftë. E kam problem. Për këtë problem qeveria ime ka pasur shpjeguar dhe e shpjegoj prapë se rastin e tij për zero informacion. Nuk ekziston në mënyrë herë të parë ma ka ngritur Adem Demaçi. Jam kategorike absolute as dhe një informacion i vetëm. marrë me të gjithë mundësitë e mia. Nuk kisha Doni të shpifni dhe trilloni për llogari që shpifin e pasur kurrë as informacion dhe as emrin e tij se trillojnë të tjerët? Vazhdoni sa të doni, vazhdoni se kisha dëgjuar kurrë. U tha se kishte marrë pjesë kam kënaqësi kur ju dëgjoj të jetoni në kohën time në atentatin e Gligorovit, nuk kam pasur asnjë dhe ç’është e vërteta ju garantoj se nuk do dilni informacion. U tha më vonë se është akuzuar se dot prej saj. My time! Koha ime është koha ime! ka marrë pjesë në atentatin ndaj Sali Berishës, nuk Edmond Spaho - Faleminderit, zoti Berisha! kam pasur asnjë informacion. Zero informacion, Ka kërkuar fjalën ministrja Harito për replikë! as për Gligorovin as për Berishën. Ministri i Energjisë, gjithashtu për replikë! U tha më vonë se ka folur se është takuar Arkani Milena Harito – Shumë shkurt për ata që na në Shkodër prapë me Gazideden, Pjetër Arbnori dëgjojnë dhe aspak për këtë llumin e zakonshëm s’ma ka thënë kurrë një gjë të tillë. Këto ishin vetëm që është bërë këtu pjesë e jetës tonë për fat të sajesa dhe trillime të atyre, të cilët kërkonin të keq. përdornin një njëri që pasi e zhdukën vet për Ua kam borxh shpjegimin atyre 20 mijë vetave qëllime politike. U tha se ka folur, se është takuar që kanë konkurruar këtë vit në konkurset e Berisha me Gligorovin dhe Millosheviçin. Më vjen nëpunësit civil, prandaj u ngrita këtu të bëj mirë, atë që kam tentuar t’i bëj Millosheviçit kam shpjegimin për ata 20 mijë vetë që kanë pasur tentuar t’i bëj gjithnjë atë që meritonte, por edhe ai besim te sistemi dhe që kanë konkurruar në këtë ka tentuar të ma bëj mua. Kështu që, pyet pak sistem. Fatosin çfarë i ka thënë, pyet pak ata që kanë qenë Çdo njeri që di të përdorë Microsoft Word ose me të, pyet cilin ka deklaruar non grata. Unë s’kisha Excel e ka shumë të qartë se ato letra paçavure asnjë motiv për t’u takuar, as me Gligorovin tresh. që dalin në media nuk kanë asnjë lloj vlere. Unë kisha dënuar takimin tresh të ftuar nga Sigurisht mund të krijohen te SHQUP-i, tek ajo
272 Legjislatura e 8-të Viti 2015
godina 21-katëshe, te zyrat tuaja luksoze e është se dalin mbi procedurën. Kush i nxjerr mbi gjithandej, por sa për ta sqaruar: në sistemin e procedurën? 6 mijë euro në xhep! tatimeve hyhet me konkurs totalisht transparent. Zonjë, të lutem, më thuaj, pse nuk nxorën një Në të vërtetë kemi një problem sot në sistemin e për Pandeli Majkon? Pse nuk nxorën për Gramoz tatimeve dhe ta dëgjojnë të gjithë. Kemi shumë Ruçin që është sekretar i Përgjithshëm? Pse nuk pozicione të lira, sepse që nga momenti që kemi nxorën një njeri. Të dalë një njeri dhe të thotë. Unë filluar aksionin kundër luftës së informalitetit, ata nuk them jo, por do t’i përvishem edhe më keq atij. tatimorët që kanë qenë aty nuk mbajnë më Nuk ka. Pse nuk dalin për Koplikun, për tjetrin, presionin sepse puna e tyre kontrollohet dhe janë tjetrin me radhë? në mënyrë masive duke dhënë dorëheqjen sepse Të lutem! nuk bëjnë dot ato që bënin më parë. Pse nuk i Dalin për mëkatarët. Të njohur dhe të damkosur bëjnë më ato që bënin më parë? Sepse kemi si mëkatarë. “Ku ka zë, nuk është pa gjë”. Këtu ngritur sisteme totalisht të automatizuara, që flitet me dokumente. Në vend që të dënoni një kontrollojnë punën e tyre dhe për këtë arsye kemi praktikë të tillë, vini dhe bëni dëshmitarin e rremë plot vende të lira, që sot me konkurset që këtu. Pse nuk thonë për ty? Më thuaj pak? organizojmë nuk po arrijmë t’i plotësojmë sepse Ti je e re dhe mbulon administratën. Pse nuk të për fat të keq për shkak të atij sistemi arsimor të ka dalë ndonjë listë, ku të thuhet se Milena ka trashëguar dhe atyre diplomave paçavure, njerëzit emëruar këta dhe ata? Sepse nuk e ke bërë. Kjo që vijnë nuk arrijnë të plotësojnë kriteret minimale. është e gjithë puna. Është shumë e thjeshtë. Nuk Kaq sa për konkurset dhe për këtë mund të shkruan kot ai atje. E di sesa i kushton asaj që pyesni të gjithë deputetët e pakënaqur me mua shkruan atë listë, ai informacion? pikërisht për vendosjen e këtyre standardeve, por Unë them se duhet t’i shikojmë krejt ndryshe mund të shikoni dhe të konstatoni atë çfarë gjërat. Po të doni, vazhdoni kështu. Nuk shkruan progres-raporti i vitit 2014 dhe prisni edhe justifikohen gjërat duke thënë: po i thotë Saliu, po një javë dhe do të shikoni se çfarë shkruan bën Saliu. Kjo vetëm ju lë juve edhe një herë progres-raporti i vitit 2015. vendnumëro në kohën time dhe unë kam kënaqësi. Faleminderit! Ilir Meta - Fjalën e ka kërkuar zoti Tahiri. Pastaj (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) për replikë zoti Gjiknuri dhe zoti Kokëdhima. Ilir Meta – Po, dakord, vetëm ju lutem kohën! Saimir Tahiri - I nderuar zoti Kryetar, Sali Berisha – Vetëm dy minuta dhe absolutisht Të nderuar deputetë, jo më shumë! Për interesimin dhe thirrjen që më bëri zoti Ky shtet ka një histori dhe në të gjitha llojet e Braçe, lidhur me çështjen e Remzi Hoxhës, por kundërshtive, e nderuar zonjë dhe nuk do të gjesh edhe për interesin e publikut, dua të bëj me dije se një rast të vetëm që një medie, një njeri të ketë në detyrën që ushtroj kam marrë takim me të birin mundur të akuzojë emërimet e 80- 90 tatimorëve e të ndjerit Remzi Hoxha, i cili ka kërkuar me të nga një deputet apo të 60-16 arsimtarëve nga një drejtë që Ministria e Punëve të Brendshme dhe deputet. Këtu ka një histori. Ajo që bëni ju që në vijim prokuroria dhe sistemi gjyqësor, të përgënjeshtroni në emër të tyre, është gabim. Unë veprojnë që për një prej të dënuarve Ilir Kumbaro, nuk vë në diskutim procedurat, por problemi është të bëhet çfarë është e mundur të vuajë dënimin se ato nuk respektohen, nuk ndiqen. ashtu siç i takon në Shqipëri. Më njoftojnë se një nga portalet boton lajmin Ministria e Punëve të Brendshme dhe Policia e se Ilir Beqaj i jep përsëri “Omega Farmës” 500 Shtetit ka për detyrë të bëje gjithçka për ta milionë lekë? Sot. Ai është në burg i arrestuar. A rikuperuar atë që pa asnjë dyshim ka qenë një ka një etikë? A ka një kriter? Nëse kjo kompani vonesë e qëllimshme për të mos bërë shteti është në hetim të gjithanshëm për këto afera, si detyrën e duhur që Ilir Kumbaro të vinte të vuante mund ta fitojë tenderin prej 500 milionësh? dënimin këtu, atëherë kur i takonte, por u shty me Jo, zotërinj! dashje për të kaluar afatet, çdo afat në shtetin Kjo është ndarje e parave me ju, nuk mund të anglez vetëm e vetëm që të mos vinte këtu. Dosja jetë gjë tjetër. Kjo nuk mund të ndodhë në asnjë dhe vendimi gjyqësor disponohet dhe është mjaft vend të botës. e qartë për përgjegjësitë penale të të gjithë atyre Unë nuk diskutoj procedurën, por problemi që kanë pasur, është pak të them gisht dhe dorë,
273 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
por përgjegjësi të tmerrshme për ato që ju i quajtët tim, si deputet, ai ishte një krim shtetëror... me të drejtë: eshtrat e një shqiptari të zhdukur nga (Ndërhyrje pa mikrofon.) Shërbimi Sekret në demokraci, pa asnjë Që kulmonte pa asnjë dyshim te zyra e ish- përgjegjësi, pa asnjë letër përgjegjësi për këdo që Presidentit të Republikës së Shqipërisë. me prova të padiskutueshme, të provuara këto nga (Ndërhyrje pa mikrofon.) prokuroria dhe nga gjykata, nuk bëri një ditë burg Ministria e Punëve të Brendshme, do të ... të vetëm. Ilir Meta - Ju lutem, mos ndërhyni! Ish-Kryeministri tha këtu se nuk ka qenë në Saimir Tahiri – ...Të bëjë çfarë është e mundur dijeni. Në fakt, është provuar në gjykim se është që t’u kërkojë autoriteteve angleze gjithçka ka në vënë në dijeni tri ditë pas zhdukjes. Është vënë në dorë për të kapur edhe një herë dhe për të sjellë dijeni nga familjarët e të ndjerit Remzi Hoxha, duke para drejtësisë shqiptare të vetmin përgjegjës që i kërkuar atij drejtpërdrejtë të gjejë, se ku është ka gjetur drejtësia shqiptare për torturën ndaj tri Remzi Hoxha. shtetasve shqiptarë: Ziso Kristopulli, Avdyl Loshaj, Ish- Kryeministri në atë kohë President i Remzi Hoxha, njëri prej të cilëve nuk doli më kurrë Republikës është provuar në gjykim se është gjallë nga zyrat e SHIK-ut në Vain të Lezhës. kontaktuar në zyrën e tij, nga familjarët e Remzi Ju faleminderit shumë! Hoxhës për t’i kërkuar mëshirë, që t’i sillnin Ilir Meta - Fjalën e ka zoti Gjiknuri. familjarin të gjallë. (Ndërhyrje pa mikrofon.) Është provuar në gjykim se drejtori i SHIK-ut të Ju lutem! asaj kohe nuk ka kthyer përgjigje për muaj me Zoti Noka, ju nuk do të flisni për procedurë! radhë, nëse targa e makinës i përkiste SHIK-ut Nëse nuk do të flisni për procedurë, unë t’jua apo jo. Madje Gjergj Jorgo në atë kohë shef i ndërpres fjalën sipas Rregullores? Komisariatit, në mos qofsha gabim... Nuk ka dy doktorë, këtu. Ka një! Ilir Meta - Ju lutem me qetësi! Të lutem! Saimir Tahiri - Agim Shehu, zëvendësministër, Për çfarë e do fjalën? në mos qofsha gabim, Bashkim Gazidede, drejtor Ai nuk ta përmendi emrin. i SHIK-ut në atë kohë, të gjithë në varësi personale, Ta dëgjojmë se çfarë do të thotë për procedurë. institucionale të Sali Berishës nuk i kthenin Fillon koha e procedurës. përgjigje prokurorisë për muaj të tërë nëse targa e Flamur Noka – Të flasë për një ngjarje kur i ka makinës i përkiste apo jo SHIK-ut. pasur buzët me qumësht dhe mbahej me pelena Ndërkohë është provuar në gjykim përtej çdo në atë kohë dhe të bëjë kompetentin sot... dyshimi me prova se Ziso Kristopulli, Avdyl Loshaj Ilir Meta - Të lutem! dhe Remzi Hoxha janë rrëmbyer, jo janë marrë Flamur Noka - Përpara se të flasë, të akuzojë nga SHIK-u për t’u çuar në Vain të Lezhës. dhe të drejtojë gishtin në mënyrë më të pacipë dhe (Ndërhyrje pa mikrofon.) të paturpshme... Dy prej tyre u torturuan, i treti u torturua dhe Ilir Meta - Po çfarë lidhje ka me procedurën? nuk doli më gjallë. Flamur Noka - ...ai t’u sqarojë shqiptarëve se I nderuar deputet, ku është Stafuka. Çfarë hetimi është ndërmarrë, Për kërkesën që më drejtuat, unë e kam për ku është procesi dhe a ekziston ky njeri i gjallë? A detyrë dhe në emër të përgjegjësisë që ushtroj, është folur ndonjëherë në strukturat e tij për këtë t’u përgjigjem ju deputetëve të Kuvendit dhe njeri? Ku është zhdukur ky njeri? qytetarëve dhe t’ju them se Ministria e Punëve të Ilir Meta – Ju lutem! Brendshme nuk ka më hapësirë për të gjetur Flamur Noka – Pastaj t’u rikthehet atyre përgjegjësi ligjore të shtuara lidhur me atë ngjarje, gjërave... te cilido që ka pasur një detyrë shtetërore në atë Ilir Meta - Nuk është për procedurë. kohë dhe me dije apo me më shumë se kaq, me Ju lutem, ndërpritjani fjalën zotit Noka! veprime konkrete kriminale, ka shkaktuar torturën (Zoti Noka flet pa mikrofon.) e tre personave, torturë shtetërore, kriminale një Dakord. prej të cilëve, i ndjeri Remzi Hoxha nuk doli më Zoti Damian Gjiknuri e ka fjalën. gjallë. Ju lutem! Për mua personalisht dhe këtu ndaj mendimin Zoti Gjiknuri, fjala është për ju!
274 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Damian Gjiknuri – Faleminderit, zoti Kryetar! mënyrë që të mos lësh prova, të lësh një rrëmujë Kjo është një replikë në lidhje me disa akuza dhe t’u lësh gropën të tjerëve. Ky është mentaliteti që u hodhën këtu, por unë do të flas përsëri për yt. Ata që të njohin mirë e dinë shumë mirë këtë këtë çështje, sepse e di që zoti Berisha gjë. Ti këtë punë ke bërë gjithmonë. Krijon një kaos kryemëkatari i asaj që akuzon të tjetër për mëkate, të madh siç e bëre në vitin 1997. Edhe me kaosin e ka me shumë qejf. në sektorin energjetik që e shkaktove ti vetë me Së pari dua të sqaroj dy-tri gjëra. privatizimin që bëre, bëre të njëjtën gjë. Meqenëse atë paçavuren, unë kështu do ta Që në fillim me mënyrën se si e privatizove, quaj, pavarësisht se jo gjithkush këtu në sallë bie 200 milionë dollarë i shkaktove dëm shtetit. Vetëm dakord me mua, e ke porositur vetë, e ke me katër herë ndryshim të deklaratës rregullatore, dekonspiruar nga ky podium më 12 shtator kur për të mos thënë pastaj, po e nxjerr edhe këtë thatë: “Prit, sa të mbarojnë punë disa institucione tjetrën, meqenëse akuzon qeverinë shqiptare të tjera, e di unë dhe do ta shikoni”. Pra, e ke sovrane ka të drejtë të zgjidhë konfliktet ligjore dhe urdhëruar vetë atë fletërrufe politike, prandaj mos të mos vazhdojë aventurat e tua, ka të gjithë të na e përmend për argument të qenësishëm. drejtën e Zotit, të zgjedhë luftën apo paqen, gjyqin E dyta, në lidhje me çështjen e DIA-s, do të apo Arbitrazhin kur kërcënohen interesa të mëdha lexoj një shkresë që ju është dërguar. kombëtare siç është çështja e sektorit të energjisë Zotëri, çështjen e DIA-s nga mënyra se si i elektrike. Teoria boshe, 600 milionë përrallat që përzutë çekët e morët vetë përsipër. Përzënia e thoni, ja ku e keni BDO-në, e cila ka nxjerrë kompanisë, heqja e licencës, presupozonte detyrimin KESH-OST pa kamatëvonesë 205 marrjen përsipër të të gjitha detyrimeve. Ju i morët milionë euro, me gjithë kamatë shkon 300 milionë, përsipër. ndërsa paratë pa kamatë që ishin në qarkullim për Ja çfarë ka shkruar Avokatja e Shtetit, ajo shkak të harakiri-t tënd politik, që ui thoshit Ledina juaj. Avokatja e Shtetit thotë: “Zoti institucioneve të mos paguanin. Kë të mos Kryeministër, në gusht të vitit 2013 më vjen, keq paguanit? Çoje ministrin e Brendshëm në Kukës, se Ministria e Ekonomisë, Tregtisë dhe ku i kërkonte me polici kompanisë të mos mblidhte Energjetikës ka muaj që nuk na përgjigjet në lidhje paratë, e të tjera e të tjera, që ishin 500 milionë me të gjitha procedurat për shpronësimin, për euro. Këto para këtu janë. Kanë vajtur paratë në vlerësimin e aseteve, gjë që na ka ndikuar rëndë Çeki, 100 milionë, 200 milionë? Jo, paratë këtu në çështjen për Arbitrazhin Ndërkombëtar. janë. Paratë po mblidhen. Në këto dy vite janë Zoti Kryeministër, vazhdon ajo, ju e dini që mbledhur 200 milionë euro borxhe të mosbërja e vlerësimit që ishte një detyrim ligjor prapambetura. Është e qartë që sektori energjetik për shpronësimin e kompanisë e dëmton rëndë po ngrihet në këmbë. pozitën e Shqipërisë në Arbitrazhin Ndërkombëtar. Po çfarë bëre ti?! Sot që flasim në korrik të vitit 2013, ende nuk kanë Ne, në fund të fundi, zgjodhëm të marrim një zgjedhur kompanitë e vlerësimit të aseteve për të vendim politik, në bashkëpunim me Bankën kryer shpronësimin”. Botërore dhe Fondin Monetar Ndërkombëtar dhe Kjo është akuzë për ty. morëm një vendim politik për shkak se sektori Vazhdojmë: “Ju e dini zoti Kryeministër, që për energjetik kërkonte financime të menjëhershme shkak të heqjes së licencës dhe vendosjes së dhe ne nuk do të shkonim në kolaps energjetik e administratorit të përkohshëm kemi marrë përsipër të rrëzoheshim nga pushteti, se ti do thoshe që të gjitha detyrimet që ka CEZ -Shpërndarje s’ka drita (për shkak të interesave të tua), sepse përfshirë edhe çështjen e DIA-s. Duhet të merren kështu doje dhe e kishe çuar vendin në greminë! masa për mbrojtjen e interesave të shtetit shqiptar Ne zgjodhëm të bëjmë një marrëveshje, një në këtë drejtim”. kompromis, më të mirën e mundshme për vendin. Ju e dini kush e përzgjodhi mbrojtjen për Nëse ne, me vendim qeverie kryem një negociatë, çështjen e DIA- s. E përzgjodhi Sahit Dollapi. Nuk KLSH-ja jote nuk ka arritur të gjejë asnjë shkelje ishte më çështja e çekëve, sepse e hoqe ti nga ligji gjatë negociatave, por ka ratifikuar, si noter çështja e çekëve. Sepse ti je mjeshtër i këtyre ato porositë e tua, thjesht, e ka ulur pak shumën. gjërave. Përpara se të ikësh nga vendi i krimit, e Është gjithmonë varianti që ti e ngre një çikë topin, djeg, pra bën një rrëmujë të madhe, i vë zjarrin në unë do ta ul pak (te 470-shi), se dihet kjo skemë.
275 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Çfarë bëre ti në vitin 2012? Ti ke bërë settle- it u ul për të favorizuar CEZ-in dhe pastaj the se ment-in më të turpshëm. Është bërë në zyrën tënde shkarkove Bujar Nepravishtën (e dinë të gjithë që kjo, që po të them. Ja ku e ke komunikimin, se ka qenë njeri me integritet, por që për çdo gjë, çekët kanë lënë ca materiale këtu. Shkresa thotë: merrte leje në zyrën tënde). Ka ardhur në zyrën “Zana Guxholli, për dijeni Sali Berisha. tënde, keni rënë dakord për këto veprime, por pasi Po të shkruaj në referencë të grupit të punës, i doli era bisedës, u mundove t’ia faturoje aleatit që u kompozua nën kujdesin e z.Kryeministër Sali tënd. Berisha, në maj, ku përfaqësuesit tuaj ranë dakord Aleati yt në atë kohë dhe tani Kryetar i Kuvendit, që ne t’i zgjidhim të gjitha çështjet miqësisht”. ka qenë kundër dhe veprimet e demonstrojnë këtë. Po flas për muajin maj të vitit 2012, kur me këtë Mjafton të shikosh reagimin e aktorëve se çfarë marrëveshje të fshehtë, ke rënë dakord të rrisësh impresioni pati, do të shikosh që pala e tij ka qenë borxhin e keq (mbi 85%) dhe ke thënë se po presim në rregull dhe e ka kundërshtuar këtë vendim. I që ERE ta marrë këtë vendim. E ke marrë ti këtë vetmi njeri që e kontrollonte ERE-n me dorë te vendim. Dhe vetëm me këtë vendim, ke shkaktuar hekurt, ishe ti. Atëherë, si shpjegohet që njeriu yt 140 milionë euro dëm. të ka tradhtuar ty? Prandaj e shkarkove? Apo i doli E dyta, ke vendosur t’i ulet çmimi i energjisë era pazarit dhe ti duhet ta shkarkoje, për të mbuluar për KESH-in. E ke bërë ti bashkë me Zana gjurmët? Guxhollin, Ridvan Boden, se këta janë mblesët. Këto janë përgjegjësi, se ke pasur dijeni kur Janë dokumentet këtu, që e tregojnë këtë. Ia keni është kryer një krim, që ka një çmim (në mos gaboj, çuar ERE-s thjesht për noterizim. Pra, Entit 50 milionë dollarë dëm vetëm për uljen e çmimit Regullator të Energjisë, që ti vazhdimisht e quan për KESH-in), ose atëherë, ke qenë pjesë e lojës “të pavarur”, ia ke çuar për noterizim. E ke marrë dhe e ke bërë këtë për të mbuluar gjurmët. vendimin në zyrën tënde dhe e ke noterizuar atje. Këto janë veprimet e tua dhe nuk ke fare të Gjithë ky operacion është një marrëveshje, e bërë drejtë të akuzosh qeverinë shqiptare, se çfarë do në kulisa, kjo është marrëveshje kulisash. Nuk ke të bënte me konfliktet e tua të hapura, me gropat, asnjë dokument të shkruar zyrtar, ka vetëm me humnerën tënde, nuk do të pyesim ty, sepse u dokumente që kanë ardhur nga pala çeke dhe disa votuam për të gjetur zgjidhje, për ta kthyer sektorin që i kemi gjetur në ministri. energjetik në këmbë, për të çliruar kreditë dhe Pse e bëre këtë zgjidhje ti?! Kush të jep ty të vetëm prej asaj marrëveshjeje, janë 290 milionë drejtën pa ligj dhe pa e ratifikuar në Kuvend, të financime të garantuara në këtë sektor dhe ne për marrësh përsipër që të heqësh detyrime, të ulësh këtë jemi votuar. çmimin e KESH-it, të rrisësh borxhin e keq, Ti duhet të japësh përgjigje për të gjithë këto megjithëse deklaratën rregullatore e ke pasur të pazare të fshehta që ke bërë dhe për kaosin në të miratuar në parlament? cilin e le sektorin energjetik. E ke bërë, sepse pazari nuk të ka shkuar mirë. Unë nuk kam mbaruar këtu, por ditë për ditë Nuk po them se çfarë ndodhi në këtë periudhë. Ju do të vazhdoj t’i nxjerr të gjitha për këtë çështje, e dini shumë mirë, por po e sqaroj për shqiptarët, aferat dhe kaosin në të cilën e latë ju dhe po se në periudhën që kjo marrëveshje e fshehtë e mundoheni të na e faturoni ne tani. majit të vitit 2012 negociohej, 6 kompani u Faleminderit! licencuan për të mbledhur borxhin. Pra, janë Ilir Meta - Urdhëroni, zoti Koço! veprime paralele, pasi doli e pavlefshme DIA dhe (Ndërhyrje pa mikrofon). u përzu Kastriot Ismailaj, sepse ai ishte i vlefshëm E ka radhën zoti Berisha? për vendimin e ERE-s të vitit 2011, vendim me të Dakord, zoti Berisha! cilin pa dashje ti ke dekonspiruar veten, me atë që Ju lutem, zoti Kokëdhima, të duroni pak! ke thënë publikisht dhe shpresoj të mos ta mohosh Sali Berisha – Për herë të parë po shoh një të këtu. Ke thënë se ke shkarkuar kryetarin e ERE-s pandehur në platformën e parlamentit, që flet këtu, dhe në fakt, nuk e shkarkove, por e detyrove të sikur po flet para prokurorëve apo para trupit japë dorëheqjen. gjykues, dhe lëviz nga një qoshe në qoshen tjetër, Pse i kërkove dorëheqjen Bujar Nepravishtës? si i pashpresë. Në qoftë se Bujar Nepranishta ka zbatuar ligjin, ti Nëse e nxore letrën, ajo nuk të shërben, se e duhet të ishe i qetë. Por ti e dije që çmimi i KESH- thellon.
276 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Është shumë e vërtetë që Zana Guxholli, për të bërë para me të. E morët edhe DIA-n. Dhe këshilltarja ime, ka qenë anëtare e grupit të punës. tani doni të ikni. Këtë grup e ka kryesuar ministri i Ekonomisë dhe Shko në prokurori dhe ju garantoj që po u Energjetikës që ka udhëhequr edhe ministrinë mbrojtët në këtë mënyrë, nuk ka mëshirë për ty! përkatëse. Ky është vendim qeverie dhe ai ka bërë Më mirë pranoje dhe kërko gjykim të shkurtuar, se (duhet ta them për hir të së vërtetës), një plan ajo rruga e vetme për t’u lehtësuar ti! masash shumë serioz për të gjithë problemin. Ilir Meta - Urdhëroni, zoti Kokëdhima! Pse i përjashtuat ju të gjithë këta: Haxhinaston, Përgatitet zoti Omer Mamo. Nasipin? Ju e morët në dorë vetëm me Edi Ramën, Koço Kokëdhima - Sa maskarallëqe nxjerr nga sepse doni të ndani llokmat, sepse me ata s’mund goja Saliu, nuk janë një arsye e mjaftueshme për ta bënit. Qeveria kishte qenë dakord me t’u marrë me të. përcaktimet që kishte bërë ministria respektive. Sali, ike? Je i vdekur, ta dish! Je kufomë politike Ministria respektive e kishte bërë çdo veprim, në edhe kur je këtu, edhe kur ikën. konsultë me BB-në, me avokatin ndërkombëtar (Ndërhyrje pa mikrofon). dhe me Avokatin e Shtetit. Ilir Meta - Ju lutem, kujdes etikën dhe mbani Është shumë i vërtetë e-mail-i i Avokatit të qetësi! Shtetit. Ai thotë: “Të shpejtohen!” (Ndërhyrje pa mikrofon). Çfarë bëri Kryeministri? Koço Kokëdhima - Saliu është ajo lloj kufome, Avokati i Shtetit, sipas ligjit, kryetari i institucionit që ka “nusëruar” dy herë dhe nuk do të ketë më do të komunikonte me kryetarin e institucionit tjetër asnjë shans tjetër. dhe pa diskutim që përcjellja që bëra te ministria Nuk kam pikë dëshire të merrem me të, por dhe te komisioni, ishte: të shpejtohen dhe ata e sigurisht, me pasojat e qeverisjes dhe të punës së shpejtuan. Ata kontraktuan BDO-në. tij, do të na duhet të merremi për shumë vjet. BDO-ja të solli pikërisht ty, në zyrë, raportin Ikën Saliu, shpif dhe ikën. Dhe ai na thotë se paraprak. Çfarë do të thotë “raport paraprak”? Do jemi në kohën e tij. të thotë një raport jo përfundimtar, me të dhënat Në fakt, koha, që ne përdorim këtu është koha për të cilat ke të drejtë të bësh çdo lloj vërejtjeje e këtij parlamenti, e këtyre deputetëve, e këtij dhe sugjerimi. populli dhe është koha, që duhet ta përdorim për Pasi mori vërejtjet dhe sugjerimet e ministrit t’u dhënë zgjidhje situatave shumë të rënda, në të klandestin, BDO-ja në shkurt dorëzoi raportin në cilat ndodhemi pas gati 25 vjetësh tranzicion. të cilin (në 10 pika të tij), qartëson dhe gjen shkelje Shqipëria është një vend i varfër dhe ky nuk flagrante të CEZ-it në Çeki, të CEZ-it në Shqipëri, është lajmi më i keq. Lajmi më i keq është, që detyrimet pa llogaritur teknikën, se teknika ishte Shqipëria është një vend pa ekonomi konkurruese, tjetër kompani, por detyrimet financiare që kishte që nuk ka ndërmarrje konkurruese dhe që nuk ka CEZ-i. një sistem funksional të grumbullimit të pasurisë. Ku e çove ti këtë raport? Ti së bashku me Edi Pra, Shqipëria nuk pasurohet çdo vit, por Ramën e shkelmove me të dyja këmbët këtë raport fatkeqësisht, varfërohet çdo vit, sepse kështu është dhe prandaj del këtu dhe flet si i pandehur dhe i ndërtuar ekonomia e këtij vendi, në këto 25 vjet. tronditur. Flet dhe s’di se çfarë flet. Në fund të Ne duhet t’i japim zgjidhje kësaj situate. fundit, flet dhe akuzon veten tënde. Sot kemi një vend të mbushur me analfabetë Ja ku janë këtu 2 bashkëkryetarët. Le të thotë dhe me një sistem edukimi me shumë fraktura e këtu zotëria, që më ka kërkuar Ilir Meta të mbaj pabesueshmëri. Ne duhet t’i japim zgjidhje kësaj DIA-n. situate. Kemi trashëguar një administratë tërësisht Sigurisht, sepse CEZI qendror na tha ne, se e të shkatërruar dhe të paaftë. Ne duhet t’i japim mbante ai DIA-n. Ne i thamë se nëse mbante DIA- zgjidhje kësaj situate. n, duhej të mbante edhe mbi 500 milionë euro Sot kemi një sistem kapilar koncesionesh, prej borxhe që na kishte. Të gjitha këto janë me të cilave vendi dhe ekonomia jonë nuk përfitojnë dëshmitarë, të cilët janë edhe në krahun e dhe këto koncesione praktikisht, i kanë shërbyer koalicionit qeverisës sot. varfërimit të vendit dhe jo pasurimit të tij. Ju leverdiste juve ta mbanit DIA-n, se e kuptuat Për këto çështje, sigurisht dhe për të gjitha ato shumë mirë që ajo ishte minierë floriri me thasë, probleme të mëdha, që kanë votuesit tanë, edhe
277 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
unë kam interes të diskutoj me kolegët e mi të më akuzojnë për një ish-kryeredaktor të “Shekullit”, shumicës dhe me kolegët e opozitës, por unë nuk një herë më akuzojnë për një ish-punonjës. Në jam i motivuar të merrem me shpifjet e pafundme jetën time kam bërë shumë punë, shumë aktivitete të Saliut. dhe kam pasur shumë bashkëpunëtorë. Kam Saliu më përmend mua këtu si “sivëllau”, ose pasur bashkëpunëtorë në kompanitë e mia edhe me krahason me “simotrat”. Ky i mallkuar kujton deputetë, që janë në radhët tuaja, edhe sot keni se më fyen, më ul apo më komplekson! deputetë këtu që kanë punuar me mua dhe këto Unë kam pasur një jetë të suksesshme përpara nuk përbëjnë ndonjë arsye që unë të ndihem keq, se të vija në politikë, do të kem një jetë të përkundrazi, jam ndier shumë mirë që kam suksesshme edhe në politikë, edhe pas politikës, ndihmuar për karrierat e mijëra e mijëra njerëzve sepse e përdor kohën për t’u shërbyer njerëzit, për dhe kam bashkëpunuar me mijëra e mijëra njerëz të punuar dhe jo për të shpifur e për të pështyrë të të mirë dhe me vlera, siç janë edhe ato që përmend tjerët, siç bën ai plak jo i lartë. Saliu këtu. Unë e ushtroj mandatin tim si deputet i (Ndërhyrje pa mikrofon.) shumicës, si deputet socialist, i vetëdijshëm Po, po. plotësisht për përgjegjësitë e mia për të mbështetur Ndërkohë që unë kam rritur karriera në jetë dhe të gjitha përpjekjet dhe të gjithë luftën që bëjnë kam ndihmuar karriera suksesi në jetë, me mijëra udhëheqësit tanë të Partisë Socialiste dhe të së të tilla, Saliu ka rritur kusarë dhe kriminelë. majtës së bashkuar, për t’u dhënë zgjidhje të gjitha Le të më bëjë mua Saliu dhe kushdo tjetër edhe këtyre problemeve të rënda që trashëgon vendi kritika, edhe akuza, për çështje që lidhen me sot, por njëkohësisht e ushtroj mandatin në aktivitetin tim personal apo të familjes sime, por jo përputhje me interesat kombëtare, ashtu siç kam me punëtorët e mi, as me ish-punonjësit e mi, as formimin tim, kur i kam qëndruar përballë Sali me ish-bashkëpunëtorët e mi, as me ish-drejtuesit Berishës edhe pa qenë në politikë. e ndërmarrjeve të mia dhe as për ish- Është shumë e thjeshtë ta sjellë në vëmendje bashkaksionerët e mi, sepse këto janë çështje që se sa unë dhe shtypi që kam drejtuar jemi nuk kanë kuptim. Në sistemin e lirive, në të cilin ballafaquar me këtë zotërinë këtu për koncesionin jetojmë, këto nuk kanë asnjë kuptim dhe duhet të e detit me gjithë ngarkesën që ai ka si një akt i marrin fund këto lloj historish. lartë i tradhtisë ndaj Atdheut, për të gjitha Saliun e kam kritikuar dhe e kam akuzuar vetëm koncesionet që ju përflisni sot këtu dhe kërkoni t’i për çështje që lidhen me rolin e tij personal, me faturoni si përgjegjësi të shumicës sonë, përfshirë veprat dhe përgjegjësitë e tij personale. Unë kam edhe CEZ-in, përfshirë edhe koncesionin e Rinasit, kërkuar gjithmonë që ai të përgjigjet për akuzat që që ai e ka mbështetur në mënyrë të plotë njësoj si lidhen me detyrën dhe rolin e tij si person. Ai duhet shumica e asaj kohe dhe që koha e vërtetoi të të japë përgjigje për të gjitha këto histori, për të gjithë atë rezistencë të shtypit dhe timen bashkë gjitha akuzat dhe për të gjitha veprat e këqija që me të për të mos i miratuar këto koncesione që ka bërë në qeverisjen e vendit, ndërsa mua nuk nuk i rrinin mirë, që cenonin jo vetëm ekonominë, duhet të më zërë me gojë, se nuk ka asnjë të drejtë por edhe sovranitetin e Shqipërisë. të më zërë me gojë. Qeveria jonë nuk është e përsosur dhe unë jam Do të doja t’i thosha edhe disa gjëra të tjera, dakord që të gjithë duhet të jemi kritikë për t’i por nuk preferoj të flas, meqenëse ai, si gjithmonë, përmirësuar gjërat, por ne nuk do të mbështesim shpif, pështyn dhe ikën. kurrë asnjë akt tradhtie dhe asnjë vrasje për Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Omer Mamo. interesa të karrigeve të drejtuesve, të pushtetarëve Përgatitet deputeti Myqerem Tafaj dhe pastaj apo të kryeministrave, siç ka bërë ai zotëria plot në emër të grupeve, e para, deputetja Kejdi akte tradhtie dhe vrasjeje për pushtetin e tij. Mehmetaj në emër të Grupit Parlamentar të LSI- (Ndërhyrje pa mikrofon.) së. Saliu më akuzon mua për të tjerët; e keni vënë Omer Mamo – I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, re besoj! Të nderuara kolege dhe kolegë, Shihini, mblidhini të gjitha akuzat e Saliut. Një Ne sot votojmë një projektligj shumë të debatuar herë më akuzon për drejtorin e Albpetrolit; një herë në komisionin parlamentar ku unë bëj pjesë, për Saliu apo të vetët, siç bëri edhe një tjetër sot këtu, shkak të ndjeshmërive që shkaktohen nisur nga
278 Legjislatura e 8-të Viti 2015
projektet e këqija të së kaluarës, ku qeveria në Greqi. Tokat, por edhe shtëpitë tona, janë ende tentonte ta përdorte shoqërinë civile nëpërmjet atje dhe grekët e thjeshtë nuk i kanë prekur. Ata e mënyrës së përdorimit të fondeve të destinuara dinë se të kujt janë ato shtëpi që po u lulëzon për këtë sektor të rëndësishëm. rrënimi edhe pas 70 vjetësh. Unë shpresoj që kjo gjë nuk do të ndodhë në të Unë, ashtu siç të gjithë çamët, do të doja shumë ardhmen, edhe pse ne votojmë për të krijuar një që ne të dëgjonim se ligji i luftës do të hiqej realisht, këshill që do të drejtohet nga një anëtar i kabinetit aq sa t’u jepte mundësinë të gjithë çamëve të kishin qeveritar. mundësi të riktheheshin në pronat e tyre, në Shqetësimi im në diskutimet në komision lidhej shtëpitë e tyre. me shoqërinë civile, ajo që proteston çdo ditë në Me këtë ëndërr të parealizuar ikën nga kjo jetë rrugë kundër disa vendimeve të qeverisë, me ta gjyshërit dhe prindërit tanë, por janë ende gjallë çfarë do të bëhet? A do të jenë pjesë e mbështetjes ata që provuan thikën në kockë, jemi ne, janë së gjithë shoqërisë civile, pjesë e rëndësishme e fëmijët dhe nipërit e tyre, që kanë trashëguar mendimit ndryshe, kjo mbetet për t’u parë në të gjenetikisht dhimbjen dhe amanetin. ardhmen. Unë do të dëshiroja shumë që shteti im të Ajo që dua të sqarojmë bashkërisht është fakti merrte iniciativa konkrete dhe të mos lejonte se sa qeveria do të qëndrojë larg instrumentalizimit kërcënime, si ai që erdhi para pak ditësh: të këtij institucioni të ri që do të krijohet. “Shqipëria ta harrojë anëtarësimin në Bashkimin Megjithëse mund të diskutoj gjatë për këtë Europian nëse nuk ndërton varrezat greke”. Ne projektligj, nuk do të ndalem më shumë, pasi, duke nuk duhet të lejojmë në asnjë mënyrë që qeveritë pasur edhe mirëkuptimin tuaj, dua të flas për një tona të lëvizin dhe të marrin mendime nën plagë që neve pjesëtarëve të komunitetit çam na kërcënime dhe pa asnjë kusht. Çështje të tilla nuk dhëmb të gjithëve, zgjidhjen e çështjes çame. kanë të bëjnë fare me politikë të drejtë mes Në krye të herës, kur në këtë parlament vendeve dhe me standardet e Bashkimit Europian. paraqitej programi i qeverisë së re, më ngrohu Ne i kemi të gjitha mundësitë t’i trajtojmë në zemrën fakti se Kryeministri i ri i vendoste një theks bashkëpunim me vendet tona aleate, si Shtetet e të veçantë çështjes çame. Por me kalimin e kohës Bashkuara të Amerikës apo edhe vendet e tjera të ndiej me shqetësim se entuziazmi i fillimit sikur u Bashkimit Europian. venit, madje edhe prej kohësh tema që lidhet me Unë nuk dua të gjykoj këtu se çfarë bëjnë të këtë çështje nuk përmendet aspak. tjerët, zyrtarët grekë apo edhe më tej, mua më Them me shqetësim, sepse pak ditë më parë preokupon fakti se shteti im nuk po ecën aspak në ndoqa me vëmendje reagimin e ambasadorit të drejtimin që dëshirojnë dhjetëra mijëra çamë në Greqisë në Shqipëri, i cili deklaronte, nga varrezat Shqipëri. e ushtarëve grekë në Bularat: “Shqipëria duhet të Ne nuk mund të mjaftohemi me premtime, me zbatojë marrëveshjen për varrezat e ushtarëve fjalime para zgjedhjeve apo me synime thjesht për grekë”. Ajo marrëveshje, në vazhdën e të fituar besimin e çamëve. Ne duhet, edhe tani marrëveshjeve, si ajo për detin, parashikonte që jemi larg zgjedhjeve, të punojmë sesi mund të gërmime dhe varreza, të ushtarëve grekë në zgjidhim disa nga padrejtësitë e mëdha historike qytetin e Korçës, të Mokrës dhe të Pogradecit. që iu bë një pjese të madhe të kombit shqiptar. Nuk më gëzon aspak fakti që qeveria aktuale Të nderuar kolegë, nuk zbaton një marrëveshje me shtetin grek. Nëse Përshëndes dhe falënderoj të gjithë ata që kanë nuk duhet zbatuar, le të anulohet, por nuk mendoj hedhur një hap në rrugën që ne dëshirojmë dhe aspak se ky nuk është një investim për çështjen nxis të gjithë të tjerët që të vendosin në axhendën çame. Kjo çështje nuk ka lidhje me eshtrat e e punës së tyre edhe një angazhim për çamët e ushtarëve të ushtrisë greke që u vranë nga ushtria Çamërisë! e Musolinit në tokën e pushtuar shqiptare. I kërkoj zotit Kryeministër që të mos e ulë aspak Unë jam i shqetësuar se ne ende nuk kemi bërë entuziazmin, me të cilin foli në këtë foltore në asnjë lëvizje politike diplomatike në drejtim të prezantimin e programit të qeverisë së tij, atëherë njohjes së gjenocidit, që është bërë ndaj nesh, të kur foli për çështjen çame. vlerësimit apo edhe të zgjidhjes së çështjeve të Sot shqiptarët do t’u japin të gjithëve notën që mbetura pezull, siç është ajo e pronave të çamëve meritoni në lidhje me këtë çështje, por nesër
279 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
historia do të vlerësojë pozitivisht vetëm ata që shoqërore apo komuniteteve më të prekura nga japin një kontribut drejt zgjidhjes së çështjes kriza, në mënyrë të veçantë të të rinjve të prekur kombëtare. nga papunësia e lartë në disa vende të Bashkimit Faleminderit! Europian. Ilir Meta – Faleminderit! Shoqëria civile në vendin tonë ka njohur një Fjalën e ka deputeti Myqerem Tafaj dhe pastaj zhvillim të shpejtë. Që në vitet e parë të në emër të grupeve, deputetet: Kejdi Mehmetaj, demokracisë vendet mike, organizatat partnere Albana Vokshi dhe Klodiana Spahiu. investuan me programe dhe projekte të shumta Myqerem Tafaj – I nderuar zoti Kryetar i për zhvillimin e shoqërisë civile. Ky investim ishte Kuvendit, i domosdoshëm për të zgjeruar spektrin e aktorëve Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë, që veprojnë drejtpërdrejt për zhvillimin e kolegë, demokracisë së një vendi që doli nga diktatura e Të nderuar qytetarë që ndiqni këtë seancë egër komuniste. parlamentare, Qytetarët votojnë periodikisht përfaqësimin e Ligji që po diskutojmë sot për Këshillin tyre politik në legjislativ dhe në ekzekutiv, si dhe Kombëtar të Shoqërisë Civile paraqet një rëndësi për qeverisjen e tyre lokale. Nga ana tjetër, një të veçantë për shkak se ka të bëjë me zhvillimin e pjesë e qytetarëve janë anëtarë të partive politike. shoqërisë civile, një nga aktorët kyç të Megjithatë, thjesht pjesëmarrja në votime apo demokracisë së një vendi, aq më tepër të një vendi anëtarësia në parti është e pamjaftueshme për të si Shqipëria, me një demokraci të brishtë. siguruar tërheqjen e vazhdueshme të mendimit të Shoqëria civile është shprehje e zgjerimit të tyre për qeverisjen e vendit apo pjesëmarrjen e demokracisë përfaqësuese në një vend tyre më direkte në mbështetje apo kundër demokratik. Si e tillë, ajo duhet të përfshijë një sërë reformave, ligjeve dhe vendimeve që ndërmerr aktorësh ose, më saktë, duhet të përfaqësojë të legjislativi apo ekzekutivi. Këtë akses e bën të gjitha shtresat e shoqërisë, pra të mundësojë mundur shoqëria civile. Shoqëria civile në vendin veprimin e qytetarëve në zhvillimin e demokracisë, tonë është organizuar kryesisht nga organizatat tërheqjen e mendimit të tyre për qeverisjen dhe joqeveritare, si riorganizime të institucionalizuara politikëbërjen, si dhe zhvillimin e vendit në tërësi. jopolitike të mendimit dhe të kontributit qytetar Prandaj kohët e fundit po përdoret edhe një term jashtë partive politike. tjetër, termi i pjesëmarrjes së qytetarëve në Sigurisht, vetëm OJQ-të nuk përfaqësojnë demokraci. tërësisht në shoqërinë civile, sepse ato nuk mund Në tërësi, zhvillimi i shoqërisë civile sot të përfshijnë gjithë spektrin që i takon pjesëmarrjes konsiderohet si një ndër treguesit më kryesorë të së qytetarëve në demokraci. Sot Shqipëria ka zhvillimit të demokracisë së një vendi, prandaj edhe qindra OJQ, nuk ka fushë apo sektor për të cilin Bashkimi Europian e vlerëson me vëmendje nuk ka disa OJQ, madje për disa, për shembull, ecurinë e zhvillimit të shoqërisë civile në vlerësimin siç është barazia gjinore, me sa e di unë ka mbi e progresit për vendet që synojnë të integrohen 300 të tilla. Pavarësisht impaktit tyre, unë do të në Bashkimin Europian. Kësisoj, zhvillimi i thosha se është një arritje për vendin tonë që ka shoqërisë civile në Shqipëri përbën një nga kaq shumë organizata joqeveritare. Ato kanë arritur aspektet më kryesore, që vlerësohet edhe në të sigurojnë, së paku, aktivizimin e një numri të progresin e vendit tonë për hapjen e negociatave konsiderueshëm qytetarësh në veprimtari, që i dhe më tej për pranimin në Bashkimin Europian. shërbejnë zhvillimit të demokracisë dhe vendit në Roli i shoqërisë civile ka ardhur duke u fuqizuar tërësi. E konsideroj pozitive, sepse, në fund të në vendet e zhvilluara dhe me demokraci të fundit, çdo organizatë joqeveritare kërkon njerëz konsoliduar. Bashkimi Europian ka një program të të kualifikuar që mund të punojnë apo të drejtojnë veçantë për shoqërinë civile, i njohur ndryshe si veprimtarinë e saj. Kjo do të thotë se organizatat “Programi për qytetarët”. Ajo që bie në sy është joqeveritare realizojnë edhe angazhimin e shumë rëndësia e veçantë që i kushtoi Bashkimi Europian qytetarëve të kualifikuar, që i përkasin pikërisht gjatë këtyre viteve krizës financiare, konsultimeve shtresës së mesme të shoqërisë, asaj shtrese, e me shoqërinë civile, tërheqjes së qëndrimit të cila, në fakt, është garancia dhe mbartësja qytetarëve, sidomos të grupeve dhe shtresave kryesore e një sistemi demokratik. Sa më e
280 Legjislatura e 8-të Viti 2015
fuqizuar të jetë kjo shtresë e shoqërisë, aq më i situatë, ku droga është mbjellë në të gjithë shpejtë është edhe zhvillimi i një vendi demokratik. Shqipërinë, ka pushtuar gjithë vendin dhe trafiku i Organizatat joqeveritare kanë një profilizim të saj ka marrë përmasa të papara ndonjëherë. larmishëm: nga organizata të mirëfillta të mbrojtjes Janë të panumërta organizatat joqeveritare që së të drejtave të njeriut deri në organizata veprojnë në fushën e të drejtave të njeriut. Aksioni joqeveritare, që kryejnë studime dhe analiza, i energjisë dhe ndërtimeve pa leje preku në shumë madje me nivel të lartë dhe shumë të lartë raste të drejtat themelore qytetarëve, sepse u profesional, që mund t’i shërbejë politikëbërjes, cenoj, në fakt, bazën e jetesës së tyre, kushtet qeverisjes dhe zhvillimit të vendit në tërësi. Parë elementare të jetesës, strehën, ndriçimin, por nuk në këtë këndvështrim, rrjeti i organizatave u pa ndonjë organizatë joqeveritare që të reagonte joqeveritare përbën edhe një hapësirë të fuqishëm. Po kështu ndodhi me ndihmën konsiderueshme për vetëpunësimin e ekspertëve, ekonomike ose u hoqën nga lista e ndihmës sidomos të të rinjve me kualifikim të lartë, të fituar ekonomike rreth 20 mijë familje dhe u kaluan në brenda apo jashtë vendi. varfëri ekstreme, por përsëri nuk pati ndonjë Projekti për institucionalizimin e bashkëpunimit reagim të tillë. Kështu mund të vazhdoj më tutje, të legjislativit dhe ekzekutivit në shoqërinë civile mund të vazhdoj me studentët, me dhunën që ka vite që ka filluar. Përmes projektit të qeverisë ushtroi policia ndaj protestës së tyre ditët e fundit; gjermane u bë i mundur hartimi i ligjit të parë për mund të vazhdoj me aksionin antibiznes, vetëm shoqërinë civile në vitin 2009, mbi bazën e të cilit ditët fundit disa organizata joqeveritare kanë filluar u krijua edhe Agjencia e Mbështetjes së Shoqërisë të organizohen për selektivitetin në këtë aksion Civile. Në këtë kontekst, ligji që po diskutojmë sot kundër informalitetit; mund të vazhdoj me çështjen paraqet një rëndësi të veçantë për e fermerëve. Ka plot organizata joqeveritare që institucionalizimin e mëtejshëm të këtij veprojnë në këtë fushë, por nuk kemi parë një bashkëpunimi. reagim të organizatave joqeveritare për prodhimet, Po çfarë po ndodh me shoqërinë civile në të cilat po u kalben fermerëve, dhe për vendin tonë? Ku është në të vërtetë ajo në raport mosmbështetjen e fermerëve nga ana e qeverisë. me zhvillimet që po ndodhin në vendin tonë në Ka ndonjë organizatë joqeveritare që është shumë plane? Po marr aspektin e zgjedhjeve të marrë me eksodin masiv që po përjeton Shqipëria? lira dhe të ndershme. Ka pa fund organizata Nuk kemi parë ndonjë reagim të tillë të fuqishëm, joqeveritare që veprojnë në fushën e zgjedhjeve, ndërkohë që në të gjitha vendet europaine por nuk kemi parë një protestë kundër blerjes së organizata joqeveritare mbajnë një peshë të votës, mbi bazën e së cilës qëndron kjo qeverisje, rëndësishme në këtë çështje që ka prekur sot gjithë kjo maxhorancë. Edhe në zgjedhjet e fundit blerja Europën. A keni parë ndonjë organizatë e votës u shfaq akoma më hapur. Raporti i OSBE- joqeveritare që të ngrejë zërin për largimin masiv ODIHR-it e evidenton këtë turp, që cenon rëndë të të rinjve të shkolluar nga Shqipëria? Nuk kemi standardin e zgjedhjeve, dhe praktikisht e minon dëgjuar gjë. Pra, kjo është situata e shoqërisë atë. Disa prej organizatave joqeveritare, së paku, civile, është një situatë që tregon fare qartazi se reaguan me raportin që hartuan pas zgjedhjeve të ajo është nën presion, ajo është nën presion të 21 qershorit dhe vetëm kaq. Qindra organizata qeverisë. Në fakt, kjo është kërcënuese për joqeveritare veprojnë te barazia gjinore. Po, a i ka zhvillimin e shoqërisë civile në Shqipëri. Po pse parë njeri këto organizata joqeveritare të reagojnë është nën presion? Është nën presion, sepse fort kundër largimeve thjesht politike të qindra vepron mbështetja selektive me fondet që po jep mijëra-vajzave dhe grave nga puna në sektorin Agjencia e Mbështetjes së Organizatave publik, në administratën shtetërore, në arsim, në Joqeveritare. Deri tani është vënë re në shumë shëndetësi dhe tani në bashkitë e reja? Janë të raste që organizatat joqeveritare, të cilat dihen që shumta organizatat joqeveritare që merren me nuk janë afër kësaj maxhorance, afër kësaj çështjen e përdorimit të lëndëve narkotike dhe qeverie, nuk kanë shans të fitojnë asnjë lloji prodhojnë edhe raporte, madje ndonjëherë joreale mbështetjeje nga kjo agjenci. për përdorimin e lëndëve narkotike të fëmijët dhe Pra, ne kemi të bëjmë me një mbështetje të nxënësit. Por ne nuk kemi parë një reagim të qartë selektive të organizatave joqeveritare. Nëse fuqishëm të organizatave joqeveritare për këtë aplikon ndonjë OJF, që dihet se nuk është afër
281 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
qeverisë, nuk është afër maxhorancës, ajo nuk ka ment, pasi kjo është e vetmja mënyrë për të shtuar shans. Nganjëherë, siç duket, edhe partnerët tanë transparencën, për të rritur efikasitetin dhe, në të ndërkombëtarë, organizatat ndërkombëtare që njëjtën kohë, për të zhvilluar demokracinë e vendit financojnë projekte të organizatave joqeveritare, tonë. nuk janë plotësisht të vëmendshëm për këtë Sot, kur flasim për shoqërinë civile në Shqipëri, diskriminim që ndodh në organizatat joqeveritare i referohemi një sektori, i cili gjatë këtyre dy që nuk janë afër qeverisë. dekadave ka njohur mjaft zhvillim. Për vitin 2014, Projektligji që po diskutojmë parashikon një nga të dhënat zyrtare të Drejtorisë së Përgjithshme përbërje të Këshillit Kombëtarë të Shoqërisë Civile, të Tatimeve, numri i organizatave jofitimprurëse i cili, në fakt, nuk garanton asnjë rast autonomi aktive rezulton të jetë 2427, ndërsa të punësuarit dhe pavarësi të shoqërisë civile, përkundrazi e vë në sektorin e OJF-ve rezultojnë 7505 individë. shoqërinë civile dukshëm nën kontrollin e qeverisë Ndërkohë, nga të dhënat e Gjykatës së Shkallës dhe maxhorancës. së Parë në Tiranë, ku edhe kryhet regjistrimi i Ju pretendoni se ky është një model që është organizatave të shoqërisë civile, janë rreth 8449 marrë nga vendet e rajonit. Fakti që ky model është organizata të regjistruara. Fushat e veprimit të tyre kundërshtuar edhe nga Avokati i Popullit, edhe nga janë të ndryshme, por, e thënë në përgjithësi, përfaqësuesi i delegacionit, edhe nga aktorë të mbulohet çdo aspekt i shoqërisë duke filluar nga tjerë që janë thirrur në komision kur është diskutuar rinia, gruaja, kultura, për të përfunduar tek edukimi, ky lig, tregon fare qartë se ky nuk është modeli. shëndeti, shërbimet sociale, biznesi, mjedisi, Unë do të thosha që ne duhet të marrin modelin e demokracia etj. vendeve të zhvilluara me një demokraci të E gjithë kjo për ne do të thotë vëmendje e shtuar konsoliduar, ku shoqëria civile po zhvillohet me ndaj shoqërisë civile, për t’i dëgjuar dhe shpejtësi dhe roli i saj po rritet përditë e më shumë. njëkohësisht për t’u krijuar mjedisin mundësues Prandaj unë e konsideroj këtë model, një model, i për zhvillimin e tyre. cili do ta vendosë nënkontroll akoma më të fortë Përgjatë viteve kuadri rregullator i shoqërisë shoqërinë civile nga qeveria dhe nga kjo civile ka gjetur përmirësime të vazhdueshme, po maxhorancë. ashtu përmirësime ka gjetur edhe bashkëpunimi i Prandaj ky model nuk duhet të kalojë dhe ju shoqërisë civile me parlamentin dhe qeverinë, ftoj, kolegë deputetë të maxhorancës, të pranoni përmirësime këto të përmendura qartësisht edhe amendimet, të pranoni propozimet që ka bërë grupi në progresraportin e Komisionit Europian të vitit i deputetëve të opozitës në Komisionin e Çështjeve 2014. Sociale, ku është diskutuar ky ligj. Përveç përmirësimit të drejtpërdrejtë, që i është Faleminderit! bërë ligji “Për organizatat e shoqërisë civile”, mund Ilir Meta - Faleminderit! të përmendim një sërë nismash të ndërmarra për Në emër të Grupit Parlamentar të Lëvizjes të lehtësuar punën dhe përmirësuar komunikimin: Socialiste për Integrim, fjalën e ka deputetja Kejdi Në vitin 2009 u krijua Agjencia për Mbështetjen Mehmetaj. e Shoqërisë Civile, synimi i së cilës ishte të Përgatitet deputetja Albana Vokshi, në emër të mbështeste zhvillimin e qëndrueshëm të shoqërisë Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike. civile dhe në të njëjtën kohë të flokonte fonde e Kejdi Mehmetaj – Faleminderit! grante për to. I nderuar zoti Kryetar i Kuvendit, Në tetor të vitit 2014 u miratua në Kuvend ligji Të nderuar kolegë, “Për informimin dhe konsultimet”, i cili siguron Çelësi i mirëfunksionimit të një shteti dhe thelbi procese sistematike dhe transparente konsultimi i zhvillimit të shoqërisë qëndron te bashkëpunimi i dhe dialogu mes autoriteteve publike dhe gjerë. Kur bashkohen dhe punojnë ngushtësisht shoqërisë civile. parlamenti me qeverinë, me shoqërinë civile, me Gjithashtu, në të njëjtën linjë është edhe biznesin e me çdo aktor tjetër të shoqërisë, atëherë miratimi në dhjetor të vitit 2014 nga Kuvendi i çdo sfidë bëhet më e lehtë për t’u përballuar. Shqipërisë i rezolutës për njohjen dhe forcimin e Përpjekjet tona për të qenë partnerë serioz me rolit të shoqërisë civile në procesin e zhvillimit shoqërinë civile në çdo nismë dhe zhvillim politik demokratik të vendit, si dokumenti i parë politik që që ndërmarrin nuk duhet të ndalen në asnjë mo- njeh dhe mundëson angazhimin konkret lidhur me
282 Legjislatura e 8-të Viti 2015
këtë çështje. ekzistues, monitorimin e respektimit të Në vitin 2015 Këshilli i Ministrave miratoi standardeve ndërkombëtare dhe kombëtare në udhërrëfyesin për shoqërinë civile, i cili paraqet fusha të ndryshme, si dhe për ndërgjegjësimin e një program me fusha prioritare veprimi, ku qeveria publikut për rolin e tij në një shoqëri demokratike. po merr masa për të përmirësuar mjedisin e Ajo ka luajtur një rol pozitiv edhe në procesin bashkëpunimit me shoqërinë civile. Dokumenti do integrues të vendit, në forcimin e bashkëpunimit të kontribuojë në përmirësimin e bashkëpunimit dhe lidhjeve sociale në rajon e më gjerë. qeveri-shoqëri civile, si një parakusht për zbatim Për sa më sipër, si dhe duke pasur parasysh të qëndrueshëm dhe të pakthyeshëm të reformave nismat e mëparshme të ndërmarra për shoqërinë të ndërmarra në kuadrin e procesit të anëtarësimit civile, u pa i nevojshëm krijimi i Këshillit Kombëtar të vendit në BE. për Shoqërinë Civile, i cili do të shërbejë për Një ndër fushat e prekura në këtë udhërrëfyes konsultimin e të gjitha politikave publike ndërmjet është edhe projektligji për të cilin jemi duke drejtuesve kryesorë të qeverisë dhe shoqërisë diskutuar sot. civile. Projektligji “Për krijimin dhe funksionimin e Ky ligj që po diskutojmë përfshin gjithë kuadrin Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile”, i cili ka rregullator dhe funksionimin e këtij këshilli. Për të për qëllim krijimin e mekanizmave të hyrë pak më shumë në detaje, fare shkurt, bashkëpunimit midis Këshillit të Ministrave dhe projektligji përcakton qëllimin e tij, i cili garanton shoqërisë civile në Shqipëri, rregullon krijimin, bashkëpunimin institucional me organizatat e organizimin dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar shoqërisë civile në Shqipëri, si dhe përcaktimin e për Shoqërinë Civile, si një strukturë këshillimore parimeve e parimeve dhe procedurave, në bazë e autonome pranë Këshillit të Ministrave të të të cilave drejtohet dhe zhvillohet procesi i Republikës së Shqipërisë, për të garantuar dialogut dhe i këshillimit në Këshillin Kombëtar për bashkëpunimin institucional me organizatat e Shoqërinë Civile. shoqërisë civile në Shqipëri, në dobi të zgjerimit Në ligj parashikohen qartësisht organizimi dhe të demokracisë, konsolidimit të qeverisjes së mirë, funksionimi i këshillit dhe përcaktimi i detyrave dhe rritjes së transparencës në vendimmarrjet publike kompetencave të tij. Parashikohen gjithashtu nëpërmjet përfshirjes më të mirë të shoqërisë civile parimet në të cilat mbështetet procesi i dialogut në këtë proces. dhe i këshillimit në Këshillin Kombëtar për Projektligji vjen në përputhje me rekomandimin Shoqërinë Civile. kryesor të përfaqësuesve të nivelit të lartë të Ligji përcakton statusin dhe personalitetin juridik Bashkimit Europian dhe është pjesë e politikave të Këshillit Kombëtar për Shoqërinë Civile, si një të qeverisë shqiptare për rritjen e transparencës organ kolegjial, këshillimor dhe autonom, pranë në vendimmarrjen publike, krijimin e një mjedisi Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë. mundësues për sektorin e shoqërisë civile, si dhe Gjithashtu është parashikuar që këshilli të forcimin e zgjerimin e mundësive për pjesëmarrjen mblidhet së paku tre herë në vit, dhe AMSHC-ja e aktorëve të shoqërisë civile në procesin e është institucioni i cili do të kryejë funksionet zhvillimit demokratik të vendit. ndihmëse dhe administrative për këshillin. Dialogu politik gjithëpërfshirës dhe transparent Vlen të përmendet rregullimi që ligji bën për është i rëndësishëm për progresin e vendit në përbërjen e këshillit: 13 përfaqësues do të jenë të zhvillimin e reformave dhe konsolidimin e institucioneve publike, 13 përfaqësues nga OJF- demokracisë, si dhe në progresin integrues në të dhe 1 përfaqësues nga komuniteti i biznesit. Bashkimin Europian. Ekzistenca dhe fuqizimi i Përcaktimi që bën ligji për përfaqësuesit e OJQ- shoqërisë civile është domosdoshmëri për një ve dhe sektorëve mbi të cilët ata punojnë nuk lë qeverisje demokratike dhe transparente. Shoqëria hapësira për keqinterpretime apo për përfaqësim civile ka dhënë kontribut në drejtim të respektimit preferencial në këshill. e promovimit të lirive dhe të drejtave të njeriut, Ligji rregullon funksionimin e këshillit, kushtet forcimit të shtetit të së drejtës dhe të një shoqërie dhe kriteret për vendimmarrje, si dhe marrëdhëniet të drejtë, të hapur e demokratike. Ajo ka dhënë e tij institucionale me institucionet publike dhe kontribut konkret, përmes nismave ligjore për Këshillin e Ministrave. më specifikisht, në nenin 8 hartimin e ligjeve të reja ose përmirësimin e atyre të këtij ligji parashikohen edhe detyrat e
283 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kompetencat e këshillit. të jepte një pjesë shumë të vogël të shpenzimeve Duke mos dashur të zgjatem më tej në këtë marramendëse që po bën për shtëpinë e tij të re, pjesë, meqenëse edhe kolegët i përmendën më pasi vetëm për kuzhinën ka harxhuar deri më tani përpara, dua të theksoj edhe një herë se shoqëria 58 mijë euro. Pra, vetëm një pjesë shumë e vogël civile aktive është komponent kyç i demokracisë e kësaj shume mund të shkonte si ndihmë për pluraliste. Bashkëpunimi dhe partneriteti ndërmjet shërimin e djalit të vogël, i cili është në nevojë, autoriteteve shtetërore dhe shoqërisë civile në pasi jeta e tij, shëndeti i tij duhet përmirësuar dhe formësimin dhe zbatimin e politikave publike, janë jeta e tij duhet shpëtuar. veçori thelbësore të një shteti modern që është në Unë shpresoj që ministri të ketë mjaftueshëm shërbim të qytetarëve. dokumente, për të justifikuar shpenzimet e tij Forcimi i dialogut me qytetarët dhe organizatat marramendëse, dhe që nuk do t’i duhet të kujtohet e shoqërisë civile në procesin e hartimit të se nuk shtë larkuar nga INTECH-u, por INTECH- politikave publike, sjell një sërë dobish: i mundëson u e ka ndihmuar për të bërë këto shpenzime qeverisë të përfitojë burime informacioni dhe marramendëse për mobilimin... ekspertizë të gjerë, gjë e cila përmirëson cilësinë Zoti Ahmetaj, të lutem, se më ushton zëri. e politikave të reja dhe ofrimin e shërbimeve Ilir Meta – Ju lutem, të përfundojë zonja. publike, por edhe kontribuon në monitorimin dhe Albana Vokshi – Pra, të mos i kthehet INTECH- vlerësimin efecient të politikave ekzistuese, e po ut dhe të thotë: “unë tani jam ortak, dhe këto ashtu në përcaktimin e ndryshimeve të nevojshme. shpenzime marramendëse i kam marrë prej tij. Unë ju ftoj që, në emër të Grupit Parlamentar Gjithashtu, do të doja t’ju tregoja vetëm këto faqe të LSI-së, të votoni për këtë projektligj. nga buletini i datës 2 nëntor. Janë dy tenderët e Faleminderit! fundit, të cilët e kanë çuar në 30 numrin e tenderëve Ilir Meta – Faleminderit! që ka fituar kompania e ministrit, INTECH+. Të dyja Fjalën e ka deputetja Albana Vokshi. Përgatitet vinë nga AKSH-i dhe, siç më thonë, ka të tjera që deputetja Klodiana Spahiu. janë në procedim. Pra, nuk ka të sosur numri i Albana Vokshi – Faleminderit, zoti kryetar! tenderëve, që ministri Beqaj i ka dhënë kompanisë Të nderuar kolegë deputetë! së tij dhe po fut në xhepin e tij, që me dy tenderët Në fakt unë doja ta nisja me incidentin që ndodhi janë plot 320 milionë lekë të reja, pra 3 miliardë sot në mëngjes, dhe mendoj se është krejt e lekë të vjetra. papranueshme heshtja e Kryeministrit ndaj sjelljes Sa për fyerjen ndaj koleges, unë do ta kuptoja, rrugaçërore të ministrit Beqaj, ndjesa e të cilit, për por nuk do ta mirëkuptoja. Ti zoti Ministër je sot në mendimin tim, nuk ka asnjë lloj vlere, sepse nuk hall të madh, pasi i gjithë skandali i recetave k mund të cenohet me fjalorin e urrejtjes një kolege, ardhur prej urdhrit që ke lëshuar kur more detyrën një mjeke, një nënë. tënde si ministër, ku ndaloje kontrollet në farmacitë Jam po ashtu e surprizuar nga heshtja e me 2 milionë lekë të reja xhiro në muaj. Ju jeni kolegeve të mia të maxhorancës, pasi kur kemi përgjegjësi për të gjithë skandalin e recetave, krijuar aleancën e grave deputete, kemi thënë se përgjegjësi kryesor për abuzimet që janë bërë me jemi këtu për një qëllim të përbashkët, dhe që të recetat fiktive, me recetat false, dhe duhet të shkoni gjitha, nuk duhej të lejonim thyerjen e etikës nga para drejtësisë. kolegët, të cilësdo palë qofshin ata. Thyerja e kodit Unë e kuptoj se ti je në hall të madh, sepse ti të etikës nga një ministër arrogant dhe të ke qenë që në fillim në dijeni të skandalit të korruptuar, ka cenuar rëndë kredibilitetin e kësaj insulinave, të skandalit të ketosterilit apo dhe të maxhorance. dhe ilaçeve të tjera të shtrenjta. Minimalisht, mbase Kryeministri, pra, duhej të reagonte menjëherë, jo për bashkëpunim të drejtpërdrejtë në vjedhjen për të vërtetuar që ai nuk i kishte sajuar kot gjithë apo abuzimin e këtyre fondeve për rimbursimin e ato takime me gratë, për gratë, në Nju Jork, ku tha këtyre ilaçeve, minimalisht ju duhet të shkoni sepse se e vetmja arritje e qeverisë së tij ishte numri i keni fshehur një krim. Ju duhet të procedoheni, lartë i grave në qeveri. sepse ju keni devijuar hetimet e prokurorisë; Sjellje të tilla nuk duhet të zënë vend më në Nëse duhet që t’i vijmë në ndihmë drejtësisë, këtë parlament. Sa për rastin e djalit të vogël, të unë po ju paraqes vetëm dy fakte të tjera, të reja, sëmurë, unë do të doja ta ftoja ministrin Beqaj, që të cilat ne nuk i kemi përmendur deri më sot, por
284 Legjislatura e 8-të Viti 2015
meqenëse prokuroria është në hetim, dhe unë Pra, ky është çmimi që po paguan ky ministër mendoj se ka një pjesë të faturave, do të doja t’i këtu për heshtjen që Nadiri duhet të mbajë mbas referohesha faktit se vetëm në një datë, një farmaci hekurave. E&E, ka bërë dalje 83,000 flakonë. Në një ditë të Unë, zoti Ministër, kam frikë se pavarësisht vetme 83,000 flakonë. Secila prej tyre është një fjalëve që u keni çuar Nadirit, zullumi yt është kuti kaq e madhe. As një fabrikë nuk ka në një ditë shumë i madh, dhe kësaj radhe si zor se do të kaq flakonë. Mendoni pak një farmaci, e cila nuk shpëtosh. shet me shumicë, dhe është kundër ligjit që një Tani, duke ju kërkuar ndjesë, unë po kthehem farmaci të bëjë dalje për një depo në një ditë 83,000 pak edhe te një çështje që është po aq shumë e flakonë, me një vlerë 5 miliardë e 507 milionë lekë. rëndësishme, për sa i përket Këshillit Kombëtar të janë për një ilaç që quhet SERETIDE dhe është Shoqërisë Civil. pompë për astmatikët. Një pjesë e kolegëve të mi kanë shpjeguar Brenda së njëjtës datë, e njëjta farmaci ka detaje nga i gjithë procesi i diskutimit dhe lëshuar, pra ka bërë dalje 48,098 flakonë konsultimit që ne kemi bërë në komisionin tonë; SERETIDE 50/250, me vlerë 2 miliardë e 624 ka qenë një proces i gjatë; kemi ftuar shoqërinë milionë lekë. Pra, janë që të dyja SERETIDE, por civile, Avokatin e Popullit, Komisionerin për janë në doza të ndryshme. Diskriminimin, dhe pothuajse të gjithë këta kanë E përsëris: as fabrikat nuk kanë një sasi kaq të qenë njëzëri kundër variantit të sjellë nga qeveria. madhe të këtyre ilaçeve. Por çfarë bëri qeveria? Ashtu si në rastin e Një flakon 50/500 kushton 66 mijë lekë. Një lustracionit vodhi draftin e shoqërisë civile, e flakon 50/250 kushton 58 mijë lekë. Pra, vetëm ndryshoi atë sipas qejfit dhe interesave të saj, dhe me këto dy ilaçe, në një ditë farmacia i ka bërë paturpësisht e prezantoi si version të sajën. Edhe mbi vetë titulli ishte një rreng, ishte njq tallje, mungesë 8 milionë dollarë dalje pikërisht kompanisë të respekti, fyerje, poshtërim për shoqërinë civile, pasi cilën po e mbron sot me çdo kusht ministri Beqaj, ata mendonin se ishte një këshill kombëtar i tyre pra kompanisë OMEGA. dhe jo që qeveria po ngrinte një këshill Kombëtar Shtojmë edhe ilaçe të tjera, që jam e sigurtë se për Shoqërinë Civile, që ta vinte edhe shoqërinë ministri mbase nuk do të donte të merrej, pasi janë civile nën tutelën dhe nën kontrollin e saj. gjëra pak më të vogla: Fliksitide 250/60. Dalja Po, çfarë ka ndodhur? Avokati i Popullit, bazuar 32400 flakonë. Vlera 72 milionë e 766 mijë lekë. edhe në parimet e Parisit, ka sugjeruar që këto lloj Seretide 50/100: 4500 flakonë. Me vlerë 2 milionë institucionesh kombëtare, duhet të jenë të pavarura e 9 mijë lekë. nga qeveria. Anëtarët e partive politike dhe Pra, vetëm me katër artikuj, me katër barna, të përfaqësuesit e institucioneve qeverisëse nuk cilat janë të shtrenjta, janë 9 milionë dollarë duhet të marrin pjesë në organet qeverisëse. Duhet rimbursim OMEGA-s, rimbursim fiktiv, abuziv. të evitohet konflikti i interesit me përfaqësues të Ministri ka qenë që në krye të herës në dijeni të qeverisë që të kenë influencë në vendimmarrjen e gjithë këtij abuzimi. këtyre institucioneve; Financim dhe buxhet i Vazhdojmë më tej. A e dini ju, të nderuar kolegë mjaftueshëm për ngritjen dhe funksionimin e çfarë ka bërë ministri? Dua t’ju tregoj këtu buletinin Institucioneve të tilla. po të datës 2. Ja ku na figuron, në faqen 110 Pra, sugjerimi i tij, sugjerimi i të gjithë kompania OMEGA. E mbani mend sa herë ka dalë përfaqësuesve të shoqërisë civile, ishte që ky ministri këtu në këtë foltore dhe ka thënë: “Kjo këshill duhet të funksionojë i pavarur nga Këshilli i kompani është çuar prej ministrisë në prokurori dhe Ministrave, i pavarur nga ministri, i pavarur nga është në hetim”. A e mbani mend se ka thënë se Kryeministri dhe, sigurisht i pavarur edhe nga ne, si ministri, i kemi ndërprerë të gjitha AMSHC-ja, që tani për tani është një nga marrëdhëniet me këtë kompani? Ja ku e keni, data institucionet që ka abuzuar më shumë me fondet 2 nëntor. Tenderi është bërë më datë 20 tetor, pra që qeveria ka alokuar për shoqërinë civile. shumë kohë më pas se sa kjo kompani, sipas Por çfarë bënë kolegët tanë të maxhorancës? pretendimit të ministrit, kishte shkuar në prokurori. I morën propozimet tona të deputetëve të Partisë Nuk mjafton kjo? Ja ku e keni edhe kontratën, në demokratike, të cilat ne i depozituam me shumë të njëjtin buletin me kompaninë OMEGA. seriozitet e në mënyrë zyrtare, i grisën, i hodhën,
285 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dhe shkuan përsëri te versioni i qeverisë, i cili e nëse ti do të thuash se nuk është forumi rinor, por do shoqërinë civile pa zë. është një gjë tjetër, është e drejta jote, por 7 milionë Duke qëndruar te çorba që po kërkohet të lekë janë dhënë, ja ku e keni, nga fondi për të gatuhet me shoqërinë civile, çfarë nuk kam parë financuar partinë tuaj. Pra, ajo që ju po kërkoni të në listat e projekteve që janë dhënë nga AMSHC- bëni pasi tentuat të uzurponit të gjitha institucionet ja për shoqërinë civile, duke filluar nga një qendër e pavarura, pasi kërkuat t’i merrnit Presidentit që quhej “Tulla”. Nuk e di nga ka ardhur emri – kompetencat, pasi kërkuat t’ua merrnit gjykatave mbase Velia mund të na shpjegonte pak më shumë dhe të gjitha institucioneve të tjera, tani po kërkoni në lidhje me origjinën, për emrin, për fondet apo të fusni nën tutelë edhe shoqërinë civile. Dhe së për lidhjet e saj. Në listën e përfituesve ka fundi, kolegë të papërlyer, kolegë të mi, por përdor personazhe brenda zyrës së Kryeministrit, të cilët këtë mbiemër të nyjshëm për t’ju prekur sadopak mbrojnë eprorin; anëtar i bordit është njeriu i ndërgjegjen duke ju kujtuar se keni bërë një betim. investuar por të censuruar mediet. Lista e Ju nuk mund të lejoni më këtë teatër absurd që përfituesve shkon gjatë, por vetëm në tre thirrjet e luhet në të gjitha institucionet e më së shumti në fundit janë ndarë 156 milionë lekë të reja. Në total këtë sallë parlamenti. Ne të gjithë duhet t’i themi 80 projekte. 80% janë organizata-fantazma, janë ndal censurës mbi mediat dhe aksionin qytetar, organizata që nuk ekzistojnë, por të krijuara, të dy institucione që bëjnë dallimin e demokracive sajuara, për të marrë fonde miku, shoku, mjaftisti i nga shtetet totalitare. Shqipëria po kthehet në “G 99”, shoku i ministrit, anëtarët e bordit për veten diktaturë, ku për një fjalë goje shteti të fut në burg e tyre. Por është shumë interesante tematika e dhe për një thes me para krimineli bëhet epror. përzgjedhur. Do ta filloja me atë që mua më goditi Nëse shoqëria civile hyn nën kontrollin e më shumë. Plot 18 milionë lekë për një projekt me Kryeministrit nuk do të ketë më liri mendimi dhe titull: “Kareisi nuk është destin për personat me fjale dhe çdo gjë do të jetë e kontrolluar, e aftësi të kufizuar. Ai mund të luftohet duke krijuar censuruar duke na rikthyer te burgjet e Enverit. shprehitë e duhura”. Po ashtu, ishte projekti “Zëri Faleminderit! i një kitareje të thyer” me plot 15 milionë lekë. Unë Ilir Meta - Faleminderit! nuk e di se çfarë ka bërë kitarja e thyer, por 15 Po, zoti Beqaj. milionë lekë për një kitarë të thyer mua më duken Ilir Beqaj - Së pari, lidhur me çështjen e Omega shumë. 14 milionë lekë janë dhënë për luftën për Farmës unë e përsëris atë që kam thënë këtu në diskriminim në zonat rurale, në zonën ku unë jam Kuvend, që për shkelje të konstatuara në rimbursim deputete. Në Rrushbull unë nuk kam parë deri më të dy depove u është ndërprerë kontrata dhe ne e sot gjurmë të ndonjë shoqate që luftonte kundër kemi kaluar çështjen në prokurori. diskriminimit, nuk e di çfarë lloj diskriminimi. Por Lidhur me prokurimin publik të barnave, mbase Beqaj këtu mund të më vijë në ndihmë apo legjislacioni është i qartë kur thotë që subjekti nuk kolegu im i Rrashbullit të më vijë në ndihmë. Mbase lejohet të marrë pjesë nëse ka një dënim të formës ata kanë parë diku shoqëri civile që luftonin kundër së prerë për çështje që lidhen me aktivitetin tregtar. diskriminimit. Ose ndoshta deputetët e Vlorës Ndërkohë për interes të publikut, oferta është mund të na tregojnë për eksperiencat e tyre pas paraqitur në datën 9 tetor, është vlerësuar, është implementimit të projektit “Nxitje e zhvillimit të shpallur fituese në një nga 40 lotet ku ka marrë kuzhinës tradicionale vlonjate”, plot 15 milionë lekë. pjesë për një bar me vlerë rreth 700 mijë lekë të Projekti Respektimi i tjetrit, bazë e zhvillimit të rinj që është një lloj antibiotiku, është njoftuar në demokracisë” plot 20 milionë lekë ka pasur dhe buletinin publik në datën 29 tetor, ndërkohë, siç e organizata, në një thirrje një organizatë ka marrë di dhe opinioni, në 31 tetor kanë ndodhur plot 50 milionë lekë. E kërkova nuk gjeta asnjë faqe arrestimet. Pra, po e përsëris, në kohën e garës interneti të kësaj organizate. Kishte vetëm një page ka qenë kjo situatë, por edhe sot, në bazë të ligjit në facebook, e cila kishte vetëm 100 like. Por të prokurimit, që nga viti 2007 subjekti ndalohet të djelmoshat e AMSHC-së sypatrembur financuan marrë pjesë nëse ka një vendim të formës së prerë dhe Forumin Rinor të Partisë Socialiste me plot 7 të gjykatës. milionë lekë. Më vjen keq, zoti Ministër e ke aty, të Ndërsa lidhur me çështjen e kuzhinës, unë e di zezën mbi të bardhë, 7 milionë lekë që janë dhënë që prej vitesh ke një siklet, kërkon për kuzhinë, për forumin rinor. Nëse ti do ta ndryshosh emrin, por unë nuk të ndihmoj dot.
286 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Ilir Meta – Po. një ministër një përgjigje apo një ministër kërkon Albana Vokshi – Unë do të mendoja që sot ju, të kthejë përgjigje ndaj një deputeti nuk ka asnjë zoti Ministër, do ju bënte nder të heshtnit për shumë arsye pse debati brenda kësaj salle të përfundojë arsye, por ju prapë mashtroni me kompaninë në një debat vulgar të kësaj që shikojmë çdo ditë “Omega”. Ja ku i keni, i keni në buletinin e datës 2 të enjte. Jemi bërë parlamenti i vetëm në botë nëntor. Mos vazhdoni të mbroni atë që ju nuk duhet kunjerëzit dhe fëmijët i heqin nga ekranet e të mbroni sepse ai njeri ka abuzuar miliona euro televizorit për të mos dëgjuar këtë shëmti që del me dijeninë, me urdhrin tuaj. Dhe nuk është 2,2 çdo ditë këtu përpara syve të të gjithë spektatorëve, dëmi që ajo kompani ka bërë, por është shumë të gjithë atyre që na ndjekin nga ekranet. Pikërisht më tepër se aq. Unë ju numërova këtu vetëm për për këtë do të kërkoja që kodi etik, i cili ka mbi 2 4 barna. Daljet fiktive që ka bërë janë mbi 9 milionë. vjet që përflitet në parlamentin e Shqipërisë, të Por nuk është kjo. Mund ta shpallë dhe tenderi, ju rifutet me urgjencë dhe të ketë masa të rrepta jo keni lidhur kontratë me këtë kompani, e cila është vetëm për deputetë, por dhe për ministrat, dhe për proceduar, e keni çuar ju në prokurori në datën 12 Kryeministrin të cilët drejtohen me fjalë fyese ndaj gusht 2015. Ke qenë ti që ke çuar në të gjitha kolegëve të tyre, veçanërisht në rastin e zonjave. farmacitë urdhrin për shkëputjen e kontratës me Të nderuar kolegë, Omegën. Atëherë kush ju bëri, zoti Ministër që të Grave nuk u mbyllet goja duke i sharë. Keni lidhnit kontratë atëherë kur nuk duhej ta lidhnit argumente, flisni me argumente! Nuk keni asnjë kontratën, kur ky person është i akuzuari kryesor arsye pse ta degjeneroni debatin dhe fjalët që për abuzimin me insulinat, ketosterilin, për ato ilaçe nxirrni nga goja, duke treguar anën më të errët të që unë përmenda? Është vetëm heshtja ajo që ju asaj që duhet të jetë politika në Shqipëri. kërkoni, që ai të bëjë pas hekurave të burgut, sepse Unë e mora fjalën vetëm për çështje procedure jeni ju pas tij dhe jeni ju përgjegjësi kryesor i të dhe kërkoj edhe një herë që kodi etik të futet me gjitha abuzimeve që kanë ndodhur në sektorin urgjencë dhe të trajtohet në parlamentin e farmaceutik. Ndaj ju bën mirë të heshtni dhe mos Shqipërisë, sepse gjendja ka mbërritur aty ku nuk e shtoni më shumë. ka qenë asnjëherë. (Drejtimin e seancës e merr zoti Idrizi.) Faleminderit! Shpëtim Idrizi – Po, për procedurë, zoti Shpëtim Idrizi – U kërkoj të gjithë kolegëve të Ministër. ruajmë etikën. Ilir Beqaj – Marrëdhëniet e rimbursimit janë Fjalën e ka zonja Spahiu, në emër të Grupit ndërprerë për shkelje në rimbursim. Në prokurimin Parlamentar të PS-së. publik të sanksionuar në ligj që nga viti 2007 në Klodiana Spahiu – Të nderuar kolegë, qoftë se kompania nuk është e dënuar me vendim Në fakt, ndihem shumë keq pas këtyre të gjykatës për çështje që lidhen me aktivitetin nuk debateve. Realisht duhet të respektojmë fort njëri- ndalohet të marrë pjesë në garë. Dhe për sa kohë tjetrin dhe mendoj se respekti në çdo moment lejohet të marrë pjesë në garë me një ofertë është reciprok. Që në fillim vura re se pati një ekonomike, sigurisht që do të vazhdojë të shpallet degjenerim të debatit që mendoj se ishte për arsye fituese. Ne vazhdojmë të kemi probleme më shumë të drejtuesit të seancës, sepse mbajti një qëndrim me të sepse kemi kontrata të lidhura prej muajsh. të njëanshëm. Do të ishte shmangur çdo lloj pasoje Por sigurisht nuk mund t’i ndërpresim kontratat për e atij momenti në qoftë se qëndrimi do të kishte sa kohë nuk ka një vendim të gjykatës të formës qenë i drejtë për të dyja palët, dhe nuk kishte pse së prerë. Edhe një herë, nuk ndalohet të marrë të degjeneronte në atë debat pa vlerë, pasojat e pjesë në prokurim sepse akoma nuk ka vendim të cilit po i vuajmë dhe në këto momente. Kemi 6 gjykate. Kështu e thotë ligji. orë që rrotullohemi me një debat pa fund. Sot Shpëtim Idrizi – Po, zonja Doda për procedurë. kishim një projektligj që kishte të bënte me Mesila Doda – Zoti drejtues i seancës, shoqërinë civile dhe për hir të së vërtetës kemi 2 Kam kërkuar fjalën për procedurë. vjet që nën drejtimin e Kryetarit të Kuvendit janë Parlamenti i Shqipërisë ka filluar të kthehet në bërë disa takime me shoqërinë civile, janë vendime një lloj gjellëtoreje fjalësh, në fakt janë fjalë të pista që janë marrë në progres-raportin e vitit 2014. dhe të shëmtuara, me konotacion të keq dhe Është një projektligj për të cilin është filluar të negativ. Në qoftë se këtu një deputet kërkon nga punohet që në vitin 2013 dhe është nisur puna
287 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
nga Ministria e Mirëqenies. Të gjithë këtë histori të politikave, nismave ligjore dhe zbatimit të tyre. ne të gjithë e dimë shumë mirë dhe na dha një Përveç vendimeve të progres-raportit, ne të gjithë shembull deputetja më e re e parlamentit me e dimë shumë mirë që kemi përballë edhe 5 fjalimin që mbajti. Ndërkohë që të gjithë ne të tjerët prioritetet kyçe si parakusht për fillimin e rrotullohemi, zihemi, flasim me njëri-tjetrin pa negociatave. Dhe në bazë të këtyre prioriteteve dhënë asgjë konkrete në lidhje me këtë projektligj ka dalë dhe një udhërrëfyes nga qeveria. Dhe ky kaq të rëndësishëm. projektligj vjen si zbatim i atij udhërrëfyesi. Dhe ku Shoqëria civile ka një histori të sajën që është synohet? Së pari, eliminimi i barrierave kryesore suksesi, por mund të ketë dhe dështime që pengojnë krijimin e një mjedisi mundësues për përgjegjësie dhe detyrimi. Nuk është e vërtetë që zhvillimin e shoqërisë civile në Shqipëri. Kjo kërkon shoqëria civile qenka jo ekzistente. Janë të gjitha konsultime të gjera dhe sistematike me të gjithë përpjekjet e saj për 2 dekada e gjysmë, diku në aktorët e shoqërisë civile. Ky projektligj, siç ju drejtimin e një partie politike, diku në drejtimin e thashë, është përgatitur nga Ministria e Mirëqenies një tjetër partie politike, por nuk mund të mohojmë Sociale dhe është diskutuar dhe miratuar nga 140 kurrsesi punën që ka bërë shoqëria civile. Një organizata të shoqërisë civile që morën pjesë në profesor i vendit tonë thotë që vitaliteti i shoqërisë forumin e organizatave të shoqërisë civile, partnerë vitalizon humanizmin e shtetit dhe lartëson individin socialë koha për veprim në dhjetor të vitit 2013 i në misionin e tij si operatori bazë i një shoqërie cili parapriu dhe procesin e konsultimeve. demokratike. Dhe kjo është një e vërtetë e Gjithashtu procesi i konsultimeve për hartimin pamohueshme, që shoqëria civile ka dhënë një e këtij projektligji është mbështetur nga ambasada kontribut të veçantë në drejtim të respektimit të amerikane. Në nëntor të vitit 2013 u krijua dhe grupi promovimit të lirive dhe të drejtave të njeriut, teknik i punës. Misioni i këshillit kombëtar është të forcimit të shtetit të së drejtës dhe të një shoqërie mundësojë dialog të rregullt dhe të strukturuar të drejtë, të hapur dhe demokratike. Ka dhënë një kuptimplotë të organeve shtetërore me kontribut korrekt në vijimësi përmes nismave ligjore përfaqësuesit e shoqërisë civile mbi çështjet kyçe për hartimin e ligjeve të reja ose përmirësimin e për zhvillimin e shoqërisë civile në Shqipëri. Ndaj atyre ekzistuese, monitorimin e respektimin e unë shpresoj që të paktën qytetarët të na kuptojnë standardeve ndërkombëtare dhe kombëtare në që ky është një organ këshillimor, nuk është një fusha të ndryshme dhe për ndërgjegjësimin e organ vendimmarrës. publikut për rolin e tij në një shoqëri demokratike. Do të doja t’ju përmendja disa prej këshillave Ka luajtur një rol pozitiv dhe në procesin integrues kombëtarë, kemi Këshillin Kombëtar të Punës, të vendit në BE, në forcimin e bashkëpunimit dhe Këshillin Kombëtar të Barazisë Gjinore, Këshillin lidhjeve sociale në rajon. Në progres-raportin e Kombëtar për Aftësinë e Kufizuar, Këshillin tetorit të vitit 2014 të Komisionit Evropian për Kombëtar për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve, Shqipërinë është nënvizuar që ky bashkëpunim Këshillin Ekonomik Kombëtar. Të gjithë këta midis institucioneve shtetërore dhe organizatave këshilla drejtohen nga ministrat ose nga të shoqërisë civile është përmirësuar. Shoqëria Kryeministri. Roli i këtyre këshillave është civile është konsultuar rregullisht për politikat dhe konsultativ, ndaj këtu nuk mendoj se ka vend për nismat ligjore. Por ka gjëra për të rregulluar, sepse të bërë një debat kaq të hapur që sot është ministër zbatimi i rekomandimeve të tyre ka qenë i kufizuar. Blendi Klosi, nesër mund të jetë Albana, ç’rëndësi Ka dhe vërejtje të tjera, ndër të cilat po ju ka, puna është që shoqëria civile, që deri tani është përmend: Bashkëpunimi ndërmjet shoqërisë civile konsultuar, të jetë më në kontakt me qeverinë. dhe njësive të qeverisjes vendore nuk është në Nuk më duket që duhet t’i japim kaq shumë nivelin e duhur për shkak të mungesës së rëndësi dhe kaq shumë vlerë faktit nëse mbledhja kapaciteteve të nevojshme për të garantuar bëhet në Kryeministri apo në një vend tjetër. A bashkëpunimin dhe financimin e duhur të është qëllimi ynë që shoqëria civile të konsultohet shoqërisë civile. Ndaj mund të themi se është një për çdo projektligj? Po, ndaj mendoj që krijimi i sfidë kryesore për autoritetet shqiptare zhvillimi një këtij këshilli nuk bën asgjë tjetër, veçse forcon procesi konsultativ gjithëpërfshirës i lidhjen dhe qëndrueshmërinë midis shoqërisë institucionalizuar, transparent, më sistematik dhe civile, qeverisë shqiptare dhe parlamentit shqiptar. në kohë me shoqërinë civile në procesin e hartimit Në lidhje me akuzat që u bënë në mënyrë të
288 Legjislatura e 8-të Viti 2015
vazhdueshme për AMSHC-në, unë do të doja t’ju Elmazi, Gjovalin Bzheta, Eleina Qirici, Bedri Hoxha, informoja, të nderuar kolegë, që në dy vjetët e parë Astrit Veliaj, Asllan Dogjani, Arbjola Halimi, Alban kur u krijua, institucioni ka realizuar vetëm katër Zeneli, Helidon Bushati, Albina Deda, Mimiza veprimtari në vit. E dini çfarë ishin? Janë futur tek Hajdarmataj, Gent Strazimiri. Nga grupi i aktivitetet edhe lidhje kontratash në zyrë, takime maxhorancës: Anastas Angjeli, Ervin Bushati, Ervin të drejtorëve homologë. Viti 2011 ka 1/10 e vlerës Koçi, Xhemal Qefalia, Evis Kushi, Blerina që duhet të kishte viti. E dini pse? Sepse ajo vlerë Gjylameti, Pjerin Ndreu, Alfred Peza, Taulant Balla, ka shkuar për ato 10 votat plus të vitit 2011. Nuk e Andrea Marto, Besnik Baraj, Antoneta Dhima, ka deklaruar ai që e drejtonte në atë kohë, që ishte Mimoza Hafizi, Arben Çuko, Rakip Suli, Klodiana edhe numërues votash. Megjithatë, kur akuzoni Spahiu, Eduard Shalsi. për marrje tenderash të padrejtë apo për marrje Në emër të grupit të PD-së do të diskutojë zoti projektesh në mënyrë të padrejtë, ju lutem, Ridvan Bode, në emër të grupit të PS-së, zoti Erion kthehuni një herë në kohën tuaj dhe, në qoftë se Braçe dhe në emër të grupit të LSI-së, zoti mendoni që me të vërtetë po bëhen shkelje në Përparim Spahiu. dhënien e fondeve nga AMSHC-ja, ju keni plot Fjalën e ka zoti Spaho. mënyra për të vërtetuar se çfarë është shkelur. Edmond Spaho – Zonja kolege e nderuar, Thërriteni në seancë dëgjimore drejtuesin Cili ishte gabimi im si drejtues i seancës, që i ekzekutiv. Pse duhet të përmendni kaq shumë dhashë fjalën zotit Beqaj për të ofenduar kolegen emra? Kolegë të opozitës përmendën emra pa deputete? Apo gabimi ishte që ndërpreva seancën fund. Pse duhet të përmendni kaq shumë emra për të vënë në vend dinjitetin e një deputeteje, e njerëzish, që mund të jenë të pafajshëm, kur nuk i cila u fye? keni përballë? Mjafton të përmendni emrin e tyre Unë prisja që ju të dilnit në krah të deputetes, për të përfituar kredo politike. Kjo nuk është e sepse jeni tri herë kolege: së pari, jeni si deputete, drejtë, kjo nuk është e moralshme. Në fund të së dyti, si mjeke, por edhe si grua. Ju nuk e bëtë fundit, ne jemi këtu për të thënë të vërtetën e jo këtë. Nuk u ngritët as në nivelin e ministrit, i cili në për të bërë akuza të rreme. Ndaj, të nderuar fund kërkoi ndjesë. kolegë, këta këshilla kombëtarë, që janë krijuar në I nderuar drejtues i seancës, këta dy vjet dhe që funksionojnë në mënyrë Të nderuar kolegë, perfekte, ne duhet t’i nxisim, jo vetëm këta me Dëshiroj të them shkurtimisht disa fjalë për shoqërinë civile, por edhe këshilla të tjerë buxhetin e vitit 2014. kombëtarë. Duhet të jemi pro bashkëpunimit me Mjafton të shikosh katër elemente për të gjykuar shoqërinë civile. Jo të dalë një ish-kryeministër e për të. të thotë që shoqëria civile nuk ekziston. Çshtë e Së pari, të ardhurat janë 7 miliardë lekë më pak padrejtë ta thuash këtë gjë, sepse ato punojnë e sesa planifikimi, në një kohë që edhe planifikimi u nuk mund të hedhësh poshtë punën e tyre. korrigjua dy herë gjatë vitit. Duhet të marrim në Faleminderit! konsideratë faktin që patëm një rritje prej 220 Shpëtim Idrizi – Zoti Spaho, ju lutem, ta mbyllim milionë dollarësh të nivelit të taksave, si edhe u këtë pikë të rendit të ditës, të kalojmë në pikën rrit çmimi i energjisë elektrike. tjetër dhe pastaj për procedurë do t’jua jap unë Së dyti, shpenzimet janë rritur me 11,3% më fjalën. shumë se në vitin 2013, madje ritmi i rritjes së Mbyllen diskutimet për këtë pikë të rendit të shpenzimeve është1% më i lartë sesa ai i rritjes ditës. së të ardhurave. Kalojmë në projektligjin “Për miratimin e buxhetit Së treti, shpenzimet kapitale janë ulur me 7,2% faktik të shtetit për vitin 2014”. në krahasim me vitin 2013. Ka pyetje? Nuk ka. Së katërti, deficiti është rritur me 5,2 miliardë Për të diskutuar për këtë projektligj kanë lekë ose7,8% më i lartë se në vitin 2013. kërkuar fjalën nga opozita deputetët: Edmond Duke i përmbledhur këta katër faktorë, do të Spaho, Genc Ruli, Jorida Tabaku, Arben Imami, mund ta cilësoja qeverisjen gjatë vitit 2014 në këtë Igli Cara, Flamur Noka, Luçiano Boçi, Sali Berisha, mënyrë: e pa zonja për të mbledhur të ardhura Florjon Mima, Aldo Bumçi, Jozefina Topalli, Gert mjaftueshëm; e aftë për të shpenzuar më shumë Bogdani, Genc Pollo, Sherefedin Shehu, Liljana sesa e ka takatin; e paaftë të kuptojë se nuk duhet
289 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të shpenzojë në konsum, por në prodhim, që të dokumentesh. Atëherë, përse ministri deklaron të hapen vende të reja pune e të krijohen premisa kundërtën e asaj që thotë konsulenti për rritje të mëtejshme të prodhimit; e papjekur kur ndërkombëtar? Ku bazohet ai? Këtë duhet t’ia financon shpenzimet joprodhuese nëpërmjet shpjegojë jo vetëm parlamentit, i cili e ka miratuar marrjes së borxhit, duke e çuar vendin drejt kolapsit marrëveshjen, ka dhënë shpjegime madje i ka dhe thellimit të gropës financiare. thënë të kundërtën, në fakt, por gjithë popullit, pasi Problemi vjen e ndërlikohet kur shikon që kjo ato para që ia la CEZ-it nuk janë të ministrit, por situatë ka vazhduar edhe gjatë vitit 2015. Jo më janë të qytetarëve. larg se dy ditë më parë, guvernatori i Bankës së Më 25.10.2013 qeveria shqiptare mori vendim Shqipërisë paralajmëroi: “Kemi rritje të të braktisë strategjinë e ballafaqimit në arbitrazh pamjaftueshme ekonomike, inflacion të ulët, që do dhe me vendimin nr.969 të kësaj date krijoi grupin të thotë rënie konsumi dhe vendi ka nevojë për e punës për zgjidhjen e çështjes me mirëkuptim. reforma strukturore, të cilat qeveria nuk po arrin t’i Qeveria vendosi se në rast të moszgjidhjes së kryejë”. Me këtë besoj se e perifrazojmë mjaft mirë çështjes me mirëkuptim, grupi i punës të marrë të punën e qeverisë jo vetëm në vitin 2014, por edhe gjitha masat e të mbledhë të gjitha provat për gjatë vitit të vazhdim 2015. vazhdimin e çështjes në arbitrazhin ndërkombëtar. Më lejoni të them disa fjalë për një çështje, e Kështu thotë vendimi i qeverisë. Pra, shpjegimi i cila përfshihet në raportin e Kontrollit të Lartë të qeverisë se hyri në negociata për zgjidhje me Shtetit dhe që ka të bëjë me aferën e CEZ-it. mirëkuptim, sepse nuk kishte kohë dhe mundësi, Pas deklarimit të firmës avokatore të huaj, që sepse procesi u zvarrit nga qeveria e mëparshme, mbron qeverinë në një çështje tjetër të CEZ-it, se është jo i vërtetë. Qeveria ka pasur arsye të tjera marrëveshja përbën ndoshta rastin më të madh që hyri në negociata dhe ato duhet të na i shpjegojë korruptiv në historinë e Shqipërisë, doli raporti i se cilat kanë qenë. Argumenti që procesi u zvarrit KLSH-së, ku qeveria akuzohet që i ka shkaktuar nuk qëndron, sepse qeveria e merr në konsideratë vendit 480 milionë euro dëm. arbitrazhin, tashmë të filluar, nëse negociatat do Të gjithë nga maxhoranca, por në radhë të parë të dështojnë. ministri, vrapuan ta deklarojnë që është raport Ministri duhet të shpjegojë përse në grupin e politik. KLSH-ja është zgjatim i SHQUP-it, kryetari punës nuk u përfshi ERE, e cila i kishte hequr është propozim i Berishës, madje edhe sot në licencën CEZ-it, dhe Avokati i Shtetit, që kishte diskutimin e tij e konsideroi raportin paçavure, pa mbrojtur deri në këtë moment interesat e shtetit u ndalur asnjë sekondë çfarë shkruhet dhe si tonë në arbitrazhin ndërkombëtar? rrëzohen argumentet e KLSH-së. Në vendimin e qeverisë të datës 25.10.2013 Ministri i Energjetikës vazhdimisht në ngarkohet grupi i punës të përcaktojë mënyrën e Komisionin e Ekonomisë, por edhe në Kuvend ka përfaqësimit, komunikimit midis palëve, deklaruar që mundësitë që ta fitonim arbitrazhin administrimit të dokumentacionit të negociatave, me CEZ-in kanë qenë zero dhe ne do të e theksoj administrimit të dokumentacionit të ngarkoheshim me penalitete të mëdha nëse do të negociatave, dhe konfidencialitetit të bisedimeve. ndiqej rruga e arbitrazhit. Për këto pretendime A e di qeveria që i vetmi dokument për këto ministri nuk ka paraqitur asnjë dokument, përveç negociata është vendimi që marrëveshja e qershor fjalës së tij, të cilën ne duhet ta besojmë. 2014 të firmoset nga gjashtë ministra të qeverisë? Kontrolli i Lartë i Shtetit thotë se padia e CEZ-it Si e shpjegon qeveria që nuk ka asnjë dokument në arbitrazh ndërkombëtar është vlerësuar nga të negociatave, çfarë është biseduar, si janë konsulenti ndërkombëtar Dirains & Gharavi, i cili i balancuar pretendimet e palëve dhe si u arrit në ka bërë të ditur qeverisë shqiptare me dokumente marrëveshjen e miratuar nga parlamenti? Ku janë të shkruara e jo me fjalë se shteti shqiptar ka pozitë dokumentet e negociatave gjashtëmujore të favorizuese në fitimin e kësaj çështjeje dhe në çdo zhvilluara? Përse nuk ka dokumente e kush mban negociatë tjetër me ta. përgjegjësi për këtë? Si janë mbrojtur interesat e Kompania e huaj thekson se, bazuar në shtetit shqiptar, kur ne nuk kemi asnjë fije letër që praktikën ndërkombëtare, CEZ-i ka kryer veprat të tregojë çfarë negociuam dhe si e negociuam? penale të shpërdorimit të kompetencës, Çështja vjen e rëndohet më tej kur KLSH shpërdorim detyre, mashtrim dhe falsifikim evidenton edhe çështje të tjera si më poshtë: nuk
290 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ka asnjë dokument që të provojë vërtetësinë e zoti drejtues i seancës, të një detyrimi që ka qeveria pretendimit të CEZ-it për shumën 95 milionë euro shqiptare ndaj CEZ-it. Qeverisa pranon dhe bie të huave të marra nga CEZ-i dhe investimeve të dakord që CEZ-i nuk jep asnjë garanci, ose siguri kryera me to. Si i përgjigjet ministri kësaj? Raporti të shprehur, ose të nënkuptuar në lidhje me ndonjë është politik dhe kryetari i KLSH-së është propozim çështje, për shoqërinë dhe aksionet ose i Berishës? Përse nuk shpjegon ku u investuan 95 transaksionet e referuara këtu, duke përfshirë milionë eurot e kredisë dhe t’u tregojë qytetarëve vlerën e shoqërisë; gjendjen e saj financiare; lejet që për këtë arsye e mora përsipër këtë detyrim? ose çdo çështje tjetër ngjarje apo çdo gjë që lidhet Është marrë përsipër nga shteti shqiptar huaja me shoqërinë, themelimin e saj, aftësitë e saj prej 36,9 milionë eurosh për CEZ-in, që CEZ-i mori paguese, pronësinë, biznesin, veprimtarinë, në vitin 2011 nga BERZH-i dhe IFC-ja për të kryer asestet, prospektet, përgjegjësinë, borxhet dhe gjithashtu investime. detyrimet ose çështje të tjera të mundshme. Nga dokumentacioni i CEZ-it dhe ERE-s vetëm Qeveria pranon dhe bie dakord që CEZ-i nuk ka 19,3 milionë euro janë përdorur për investime. asnjë informacion në lidhje me gjendjen financiare, Diferenca nuk dihet ku ka përfunduar. Përse operacionale apo çdo gjendje tjetër të shoqërisë ministri, si kryetar i grupit negociator, dhe qeveria dhe se me vazhdimin e blerjes së aksioneve, të e morën përsipër këtë detyrim? Përse duhet të parashikuara sipas kësaj, qeveria e bën këtë gjë paguajnë shqiptarët për investime të pakryera? në rezikun dhe përgjigjësinë e saj. Si rrjedhim, Një detyrim tjetër i ngjashëm kërkon shpjegime qeveria do t’i blejë dhe bie dakord të blejë siç janë, nga qeveria se përse ka marrë përsipër huat që ku janë dhe me të gjitha të metat e tyre. CEZ-i ka marrë nga bankat e nivelit të dytë në Falemidnerit! Shqipëri në vitin 2012 prej 17,4 milionë eurosh për Shpëtim Idrizi – Falemidnerit! blerje të energjisë? Sipas faturave të blerjes që Zoti Ahmetaj e ka fjalën. ekzistojnë në OSHEE dhe në CEZ, i ka blerë Arben Ahmetaj – Faleminderit! shumë më pak energji sesa vlera e kësaj shume, I nderuar drejtues i seances, e kësaj kredie. Përse ministri dhe qeveria morën Të nderuar deputetë, përsipër të gjithë kredinë? Kush përgjigjet për Kur diskutojmë për buxhetin faktik është e drejtë këtë? Përse është vepruar në këtë mënyrë? dhe e duhur t’i kthehemi pas në retrospektivë të Ministri dhe qeveria i kanë njohur CEZ-it të gjitha gjitha fakteve, situatave dhe vendimeve politike, humbjet që i janë shkaktuar kompanisë CEZ, nga ekonomike dhe financiare që kemi marrë. Ndaj, keqmenaxhimi i saj. Në momentin e privatizimit sot është ditë e mirë për të diskutuar si e gjetëm, humbjet ishin 7 miliardë lekë. Në fund të vitit 2012, çfarë bëmë, sa mirë i bëmë dhe çfarë mund të kur CEZ-i kaloi në administrim, humbjet e bënim më mirë. Besoj se kur diskutohet për shkaktuara ishin 72,7 miliardë lekë. Vetëm gjatë buxhetin faktik, është e shëndetshme që, qoftë nga vitit 2012 CEZ-i i shkaktoi kompanisë 38 miliardë ana e mazhorancës, qoftë nga ana e opozitës të lekë humbje, nga 35 miliardë lekë të shkaktuara diskutohej se çfarë do të duhej të bëhej më mirë gjatë periudhës 2009- 2011. Kush mban për vendin. Por ama një të drejtë të madhe e të përgjigjëpsi për këto? Përse shteti shqiptar i mori patjetërsueshme qeveria e ka: të bëjë një skanim përsipër? Këto dhe shumë pyetje të tjera duan sërish të situatës sesi e mori vendin dhe të gjykojë përgjigje nga ministri, si kryetar i grupit negociator. me fakte, tashmë, e me shifra se çfarë ka ndodhur Ai nuk i shpëton dot përgjegjësisë me sloganet: “ me buxhetin e shtetit dhe me ekonominë shqiptare, Fajin e ka Berisha, raportin e ka përgatitur SHQUP- mbi të gjitha, sepse buxheti i shtetit është një nga i”. Ai e paska shpërtuar sektorin e energjisë nga instrumentet kryesore të një qeverie për të shkatërrimi dhe ai qenka Mesia i energjisë elektrike influencuar ekonominë e vendit. në Shqipëri! Këto pyetje do të vazhdojnë të mbeten Si e gjetëm? Dua t’ju kujtoj që kur e morëm dhe do të përsëriten sa të marrim përgjigje, të detyrën mungonin në buxhetin e shtetit mbi 200 gjenden fajtorët dhe arsyet pse u veprua kështu. milionë dollarë; kur e morëm prisnim që në thesar Pavarësisht se cila forcë politike është në drejtimin të paguheshin (por nuk paguheshin nga qeveria e e vendit kjo çështje do të qartësohet një ditë dhe atëhershme) 90 milionë dollarë fatura, mes tyre dita nuk do të jetë e largët. edhe fatura të medikamenteve dhe fatura të Po lexoj edhe një paragraf dhe do të mbaroj, rëndësishme të spitaleve, të cilat e kishin kthyer
291 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
atë shërbim, në një shërbim non eksiztent për përtej meje, përtej çdo gjëje që do të them unë ne qytetarin. Në të njëjtën kohë kishte një situatë apo maxhoranca është atje, është e zeza mbi të rritjeje të borxhit, borxhi kishte shpërthyer me kohë bardhë. mbi 60%, që ishte rënë dakord të ishte niveli më i E para, kur pretendoni se keni mbledhur 3,3 lartë i borxhit public. Mbi të gjitha, kishte një faturë miliardë dollarë për katër vjet rresht, asnjë cent afërsisht 726 milionë dollarë borxhesh, që nuk u më shumë nuk keni mbledhur dot. I keni mbajtur ishin paguar ndërmarrjeve, kompanive private apo biznesit minimalisht 220 milionë TVSH të edhe për faturat e shërbimeve publike, borxhe, të parimbursuar. Edhe sipërmarrjen e keni varfëruar cilat nuk ishin llogaritur në borxhin publik të akoma më shumë dhe e latë të përplasej në dyert atëhershëm. Ekonomia kishte marrë të tatëpjetën e bankave, me kredi me nga 12% interes në kurriz, dhe rrezikonte me date. Nëse ne nuk do të kishim pra dyfishim i varfërisë për një vit. ndryshuar asgjë dhe të vazhdonim të numëronim Ne kemi mbledhur aq sa ju keni tentuar të çdo ditë në të njëjtën mënyrë, siç keni numëruar mblidhnit në pesë vjet. Pra, shuma e rritur e juaja ju, më 23 tetor të vitit 2015 nuk do të kishte para në pesë vjet, u mblodh për një vit nga administrata për të paguar rrogat, pensionet apo shërbimet fiskale dhe nga kjo qeveri, për të treguar publike. Kjo është një vërtetë e madhe dhe e efektivitetin që keni pasur në administrimin e patjetërsueshme, pavarësisht, çfarë diferencash taksave, për të mos thenë që ministri i Financave kemi për filozofitë ekonomike të njërës apo tjetrës nuk e merrte dot në telefon drejtorin e Tatimeve, palë. Po flasim për fakte dhe këtë të mirë e ka që është, kuptohet, skandal administrativ, politik, buxheti faktik. Buxheti faktik të kthen pas në kohë, si të doni ta merrni. të skanon vërtetësinë e atyre që i ke marrë si Çfarë ndodhi në vitin 2014? 2014-a ishte një supozime dhe të gjykon për atë që ka ndodhur, vit i vështirë, i cili frenoi rënien ekonomike dhe për atë që ke gjetur dhe atë që ke bërë. riktheu rritjen. Nëse në vitin 2013 ekonomia u rrit Viti 2013 u mbyll me një rritje ekonomike 1% diku tek 1% -shi, në vitin 2014 u dyfishua ritmi i dhe kishte më se shtatë vjet që ekonomia binte rritjes në 2,1%. Unë, e theksoj dhe do vazhdoj ta çdo ditë. Duhet ta dini që ky nuk është debat mes përsëris, deri ditën që ekonomia të kapë rritjen në pozitës dhe opozitës, është një e vërtetë me vlerat e 3,54%, që nuk është e mjaftueshme, por qytetarin shqiptar për të kuptuar se sa afër është dyfishi i ritmit. Është dyfishi I ritmit dhe pse u greminës kemi qenë dhe çfarë duhej të bënim që kthye? Se Shqipëria u bë më e varfër? Jo. ta kthenim kahun e ekonomisë në drejtimin pozitiv, Shqipëria nuk u bë më e varfër, por u bë pak më e ashtu sikurse statistikat dhe faktet tregojnë. pasur nga ç’ishte. Pak më e pasur dhe prapë nuk Po t’i referohemi raportit të fundit të Bankës mjafton, sepse ashtu siç e latë do duhen vite e Botërore për varfërinë, dhe këtu është fjala për ata vite për ta kthyer dhe prandaj ne kemi një program që jetojnë me 5 dollarë në ditë, ka arritur kulmin të qartë edhe për atë që kemi bërë dhe buxheti në vitin 2012 me 47.5% dhe ka filluar të bjerë në faktik i vitit 2014 e tregon qartë në shifra se çfarë dy vjet më pas duke përfshirë edhe vitin 2015 dhe është bërë. mendohet që deri në vitin 2016 do të shkojë në Kthehemi tek injektimi në ekonomi. E kishit lënë 45%. Sigurisht që këto 2% nuk janë shumë, por vendin pa asnjë kokërr leku. Brenda një viti u janë një e vërtetë, që tregon se varfëria në injektuan në ekonomi 1,1 miliardë dollarë, vetëm pushtetin tuaj kishte arritur kulmin. Ne nuk jemi nga pjesa e investimeve dhe e shlyerjes së një qeveri dhe një maxhorancë që thotë: “Tani që borxheve. Llogaria kapitale së bashku me fondin jemi ne, shqiptarët janë të pasur”, por fakti është e zhvillimit të rajoneve shkonte 800 milionë dollarë që në 2012 varfëria arriti kulmin, jo për shkak të të hedhura në ekonomi dhe afërsisht 350 milionë krizës ekonomike globale, por arsyeja ka të bëjë dollarë shlyerje borxhesh, bëjnë pak më shumë drejtpërdrejtë më keqmenaxhimin që i keni bërë. se 1,1 miliardë dollarë. E morët vendin në vitin 2005 në atë situatë që ishte, Nga ana tjetër, pak më shumë se 1,1 miliardë mirë apo keq, e ka gjykuar historia dhe shqiptarët, dollarë kanë qenë nga ana tjetër, investimet e dhe e katandisët edhe më të varfër dhe me borxhe huaja, pa numëruar këtu privatizimet, siç i keni bërë në kurriz. Po u referohem të vërtetave. ju, por është një shifër që do ta debatojmë gjatë Vazhdojmë me historinë e të ardhurave. E ditës së sotme, pra në total 2,2 miliardë dollarë, kuptoni që po t’u referohemi statistikës, e cila, në një moment, kur sistemi bankar, nuk duhet ta
292 Legjislatura e 8-të Viti 2015
harrojmë që kishte një rritje të kredive të këqija në ne i kemi kthyer klasës së mesme gati 4 miliardë 25% për shkak të një trashëgimie që e keni lënë lekë, të cilat munguan në buxhet, por ne i ju. Ishin gati 25% kredi të këqija, u referohem zëvendësuam me miradministrim, por kaluan në kredive me problem, “kredi me problem” mudn të konsum. Në qoftë se doni, me kënaqësi i ndaj kthehen edhe “e mire”, kredi të këqija, gati në shifrat me ju, pagat për të punësuarit, për një falimentim. infermier, edukator apo polic. Paga mesatare prej Kam një listë shumë të gjatë me çmime të cilat 400 mijë lekësh tatohej nga qeveria e kaluar 40 janë ulur: çmimi i sheqerit, çmimi i bukës, çmimi i mijë lekë të vjetër në muaj me 10%-shin e të gjitha shpenzimeve spitalore dhe famshëm, në fakt nuk është i famshëm, por medikamenteve. E mbani mend besoj që vite famëkeq. Nga tatimi mbi të ardhurat, me taksën përpara ju kemi akuzuar se taksoni sëmundjen me progresive, taksa shkonte nga 40 mijë lekë në 13 10 %-in e TVSH. Kemi bërë debat me ju, keni thënë mijë lekë. Pra, 27 mijë lekë të vjetër në muaj i jo, po t’i vësh TVSH ilaçeve nuk rriten çmimet dhe kalonin familjes për konsum. Kjo do të thotë se në po t’ia heqësh TVSH-në ilaçeve nuk ulen çmimet. vit përfitohej neto 32 mijë e 400, pra 324 mijë lekë Në fakt u ulën çmimet për dy arsye: sepse u hoqëm të vjetër përfitonte një familje nëpërmjet një page TVSH dhe, sepse u mirëmenaxhua edhe fondi që mesatare, taksës progresive, pra një pagë shtesë, dilte nga buxheti i shtetit në favor të institucioneve pagën e 13-të. Kjo është mbajtja e premtimit. të shëndetësisë. Një premtim tjetër shumë interesant. Vazhdojmë më tej. Në momentin që gjykuam (Ndërhyrje pa mikrofon.) se rritja ekonomike ishte objektiv dhe jo thjesht letra Do të të vijë radha edhe të duartrokasësh, por në një kuadër buxhetor, filluam hartimin e paketave mua më vjen mirë që të pëlqen, pasi i bie që të rëndësishme të industrive dhe rritja e eksportit mendërisht duhet të kishe kaluar tek e majta, por ishte domethënëse. Dikush mund t’i referohet 3% tani është vonë dhe rri atje ku je, tek e djathta! në shifër nominale. Sigurisht, kur e dëgjon këtë Vazhdojmë me punësimin. Në tetor të vitit 2012, shifër nuk është ndodnjë gjë, por dua t’ju them një keni pasur 428 mijë të punësuar. Sot ka 627 mijë element tjetër: ra çmimi i mineraleve, ra edhe çmimi të punësuar në sektorin jobujqësor me bordero, i karburanteve, qoftë në eksport, qoftë në import. që do të thotë se që nga tetori i vitit 2013 janë 167 Këtu dua të bëj nj[ llogari dhe dalim me një mijë vende të reja pune në sektorin jobujqësor. Pra, konkluzion statistikor fare të thjeshtë, për të parë nën punën e kësaj qeverie janë 167 mijë familje, se çfarë të mire ka pasur konsumatori shqiptar plus që kanë mundësinë e një page, marrin një vetëm nga ajo politikë që është bërë me çmimet e pagë në fund të muajit, dhe shkojnë në punën e tregut, politikë indirekte, por shumë e qartë. U rrit tyre çdo mëngjes dhe në fund të muajit firmosin manifaktura në eksport me 24,6% dhe zëvendësoi borderonë. 167 mijë të punësuar të rinj dhe unë e të gjithë humbjen që ne kishim nga ulja e çmimeve ndaj këtë statistikë qoftë me maxhorancën, qoftë në eksport, në karburante, në naftën bruto dhe në me opozitën, të shkojnë ta shohin tek tatimet, minerale. Në qoftë se bëjmë një kalkulim fare të bordero më bordero dhe po të mundin dhe emër shkurtër midis çmimit që është paguar në vitin 2012 për emër, dhe jam i bindur se do të dalin edhe për naftën dhe çmimit që është paguar në vitin emrat të familjarëve të tyre. 2014 për naftën, i bie që qytetarët shqiptarë kanë Dikush përmendi deklaratën e Guvernatorit me përfituar në konsum tjetër, pra kanë strukturuar të drejtë. Patjetër, kur Guvernatori mban një konsumin me plus 16 miliardë, vetëm nga qëndrim është një nga aktorët kryesorë diferenca e çmimit të karburantit. Kjo do të thotë ekonomikë. Çfarë tha Guvernatori? Ai tha se rritja se çdo përdorues i një autoveture ka përfituar në ekonomike është nën potencial. Po, patjetër që vit 64 mijë lekë. E theksoj, vetëm nga ndryshimi i është nën potencial, se po të bëjmë ne gërr-vërr, çmimit 1 përdorues automjeti ka përfituar 64 mijë këtu me batuta dhe me muhabete kënete, sigurisht lekë në vit. që reflektimi në ekonomi negativ është. Për fatin e Vijmë tek ajo që thamë, që ne ulim taksat për mirë të qytetarëve dhe për fatin tuaj të keq, por të gjithë shqiptarët. Është shumë e vërtetë. Taksa unë nuk besoj se ju i doni të keqen Shqipërisë, progresive ishte patjetër një nga flamurët e betejës rritja ekonomike në 3-mujorin e parë të këtij viti sonë dhe ishte shumë e rëndësishme, ku faktet ishte 2,8%, në 3-mujorin e dytë është 2,6% dhe i tregojnë se nëpërmjet heqjes së taksës së sheshtë ka të gjithë gjasat që në fund të këtij viti të jetë
293 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
2,7% apo më sipër. Dikush thotë që nuk mjafton. me njëra-tjetrën: filozofinë e shkatërrimit jo thjesht Sigurisht që nuk mjafton, por është shumë larg të fiskal, sepse fiskali ishte konsekuencë e filozofisë qenit zero, siç e latë, është gati trefish në krahasim politike dhe ekonomike, si dhe përgjegjshmëria e me atë që e latë ju. Sigurisht që një ekonomi rritet një qeveri për të marrë përgjegjësi në kurriz, për në një kontekst. të ndryshuar rrugën e vendit. E them sërish se po (Ndërhyrje nga salla.) t’i kishim lënë punët ashtu siç i latë ju, sot shteti do Kur të të vijë radha. Të lutem! të ishte i falimentuar. (Ndërhyrje nga salla.) Viti 2014 ka dhe një element tjetër, atë Patjetër, ti do të jesh një nga ata. energjisë, sepse diskutoni për CEZ-in. Po ju them Vazhdojmë te biznesi i vogël. A premtuam që se për shkak të shkatërrimit të sektorit energjetik do të hiqnim taksën e biznesit të vogël? E hoqëm buxheti planifikoi si garanci gati 180 milionë dollarë taksën e biznesit të vogël dhe tatimfitimin për këtë për falimentimin energjetik që kishit shkaktuar. Falë biznes e përgjysmuam në 7,5%. Unë e theksova, punës më shumë se njëvjeçare të kësaj qeverie, që në momentin e parë që kur flasim për buxhetin sot garancia është ulur në 3,5 miliardë lekë, faktik, e vërteta është e vërtetë, qoftë për mirë, minimale dhe statistikore, dhe ka shpëtuar rritje qoftë për keq, dhe ngërdheshja ju shkon, sepse, taksash gati 200 milionë dollarë. ashtu siç e latë Shqipërinë, e meritoni që t’i dëgjoni Po e ndaj me qytetarët, sepse me opozitën nuk statistikat një nga një. Ndaj një element me të gjithë kam punë, e kanë mbaruar punën e tyre dy vjet ju, asgjë nuk është mjaft, sepse siç është situata, përpara. Nëse nuk do të kishim bërë atë që bëmë ashtu siç e latë ju ditë e zezë, ky vend do shumë me energjinë, do të duhej të kishim rritur 200 punë për të ecur aty ku duhet të ecë, për të qenë milionë dollarë taksa. Nuk e bëmë, nuk do ta bëjmë, në ambicie të çdo shqiptari, qoftë i pari në rajon, vetëm për arsye se morëm përgjegjësi dhe e qoftë sa më afër Bashkimit Europian. rikthyem sistemin energjetik në shina. Vijmë te një fakt shumë interesant. Në vitin 2014 Në qoftë se doni të dini se çfarë keni bërë me ju që thatë se do të largohen investitorët e huaj, taksat, e keni prekur formalin fiskal 72 herë gjatë po atë vit janë regjistruar 948 kompani të reja të tetë vjetve, duke e ndryshuar buxhetin tuaj tri herë huaja, mbi 25% në krahasim me ju. Në qoftë se në vit dhe vetëm me ulje. Nuk ka një herë të vetme do t’u hiqja në vitin 2012-ën apo më përpara që të keni kapur një buxhet dhe ta keni ndërruar privatizimet, kurrë nuk e keni kapur nivelin e 1 me rritje. Në asnjë rast nuk kishit një justifikim, i miliardshit. Asnjëherë! Numri i bizneseve të vogla cili t’ju sillte këtu dhe t’ju mbështeste në logjikë të regjistruara është rritur me 50 mijë. Pra, 50 mijë për atë që keni bërë. shqiptarë kanë mundur të hapin dhe të regjistrojnë 2014 është viti i kthesës dhe është viti më i mirë biznese të vogla. Keni parashikuar kataklizmo në 25 vjet, qoftë në administrim buxhetor, qoftë në ekonomike, ndërkohë që shifrat tregojnë ndryshe. administrim fiskal, qoftë në administrim ekonomik. Vetëm sikur këtë shifër të kapim: 50 mijë biznese Bëri të mundur atë që po ndodh në 2015-ën dhe të vogla më shumë sesa në periudhën tuaj, është bën të mundur që në 2016-ën të aspirojmë mbi një fakt që jua rrëzon krejtësisht argumentet. 3% rritje. Nëse nuk kalojmë mbi 3,5%, sigurisht Sërish në tremujorin e parë të këtij viti, në ajo që transmetohet te qytetari është akoma shumë kundërshtim të drejtpërdrejtë me atë që keni e vogël dhe kjo është sfidë, prandaj dhe axhenda trumbetuar, që investitorët e huaj do të ikin, ne kemi e punëve në të ardhmen është e përgjegjshme, e rekordin e investimeve të huaja, 268 milionë euro detajuar dhe kjo qeveri ka vendosmërinë dhe dhe në tremujorin e dytë 200 milionë euro, 34% përgjegjshmërinë për ta çuar deri në fund. më lart sesa një vit më parë. Por kjo nuk mjafton. Faleminderit! Prandaj axhenda e punëve në të ardhmen, në 2 Shpëtim Idrizi – Ju faleminderit, zoti Ministër! plus 4 të tjera, është e detajuar, sepse ne e Fjalën e ka deputeti Anastas Angjeli! kuptojmë shumë mirë që përballë shqiptarëve Përgatitet deputeti Genc Ruli. premtimet që mbajmë ne nuk i mbajmë me Urdhëroni! megalomani, por i ndajmë me modesti, në të Bedri Hoxha – Faleminderit, zoti drejtues i njëjtën kohë edhe sfidat që kemi i ndajmë me seancës, përgjegjshmëri dhe modesti me shqiptarët. Unë kisha një propozim! Pas atyre që tha zoti Së fundi, buxheti i vitit 2014 përballi dy filozofi Ahmetaj mendoj se seanca duhet ndërprerë.
294 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Situata ekonomike në Shqipëri, me fjalimin që mative ku ne ndërhymë në buxhetin e vitit 2014. mbajti ministri, është në parajsë dhe mendoj se Nisur nga ky këndvështrim, unë do të thosha se nuk ka më vlerë të flasin as nga opozita dhe as ajo çka duhet të diskutojmë, sepse ne nuk kemi nga maxhoranca. Shifrat e kësaj qeverie, me ato çfarë të ndryshojmë, kemi një tablo të pikturuar të që tha miku im Ahmetaj, do t’i kishte zili edhe vitit 2014, shifra të fiksuara, që nuk i lëvizni dot ju Nastradini, besoj, por kam bindjen se sot shqiptarët këtu, as unë, as qeveria dhe askush; ato efektin nuk pranojnë asgjë nga këto që thatë ju, zoti në ekonominë shqiptare dhe në financat publike, Ministër. E vërteta është krejt ndryshe dhe e tashmë e kanë thënë, është: A ishim ne në vitin papranueshme. Në qoftë se ju keni llogaritur edhe 2014 me politika më të mira fiskale? A mblodhëm ata që kanë ikur në Gjermani dhe janë punësuar më shumë të ardhura? A i shpenzuam me një cilësi atje, atëherë do t’u afrohemi këtyre shifrave. Në më të lartë dhe u ofruam ekonomisë dhe qytetarëve qoftë se ngushëlloheni me formalizimin e disa më shumë shërbime? A mbajtëm dhe ruajtëm kamerierëve apo berberëve, gaboheni shumë. kontrollin mbi deficitin dhe borxhin publik? Sot Shqipëria është zhytur në mjerim, në varfëri Pra, nga një tablo që kishim në vitin 2013, dhe në papunësi dhe ky është realiteti, por ju jeni skanimin e së cilës e bëri ministri, tabloja e viti shkëputur nga realiteti, fatkeqësisht. 2014 është ndryshe. Pa dyshim, nisur nga këto I kërkoj ndjesë, zotit Angjeli që e ndërpreva! vlerësime, nga treguesit e paraqitur, dhe në të Faleminderit! njëjtën kohë është detyra jonë të gjykojmë edhe Arben Ahmetaj – Miku im, Bedri! mbi raportin që ka paraqitur kryetari i KLSH-së, Mirë do të ndihesh dhe do të vazhdosh deri në më lejoni të them disa karakteristika të buxhetit të fund të ndihesh kështu. Unë mund t’i ndaj statistikat vitit 2014, bazuar pikërisht mbi këtë gjykim dhe me ty, pasi e di se je shkëputur nga realiteti. Në mbi ato shifra që janë paraqitur dhe të jap edhe qoftë se je lodhur me seancën, merr një pushim një vlerësim për disa elemente të raportit të KLSH- dhe nuk ka nevojë të propozosh për procedurë së. mbylljen e seancës. Së pari, buxheti i vitit 2014 reflekton synimet Në qoftë se je i lodhur, me lejen e kryetarit, të për plotësimin e objektivave të programit të jap një kafe, duke të të dhënë të gjitha statistikat qeverisë së maxhorancës të rakorduara në një që t’i kesh, se ndoshta në këtë mënyrë i mbush marrëveshje me FMN-në. mendjen edhe grupit. Së dyti, ky buxhet reflekton në përgjithësi Faleminderit! përpjekjet për shndërrimin në realitet të të gjitha Shpëtim Idrizi – Zoti Angjeli, e ka fjalën! kërkesave të faktorëve institucionalë, shtetërorë, Anastas Angjeli – I nderuar drejtues i seancës, ligjorë, të atyre të interesit në dobi të zhvillimit Të nderuar kolegë deputetë, ekonomik dhe të stabilitetit financiar të vendit. Diskutimi i sotëm, më tepër se një çështje Së treti, ky dokument është pasqyrë e votimi, është një çështje gjykimi, vlerësimi për përpjekjeve të qeverisë për stabilizimin e financave zbatimin e të gjitha politikave të reflektuara, të publike, për konsolidimin fiskal në raport me vitin shndërruara në shifra monetare, të pasqyruara në 2013, sidomos përmes nismave të rakorduara me këtë dokument në raport me atë çka ne miratuam FMN-në për mbajtjen në kontroll të deficitit dhe të në vitin 20014 për buxhetin e vitit 2014. Akoma borxhit publik, edhe pse këtu u përmend se deficiti më tepër është si kanë performuar këta tregues pati një rritje me 0,2 pikë në krahasim me atë të dhe çfarë sugjerimesh mund të bëjmë për të programuarin, ishte gjithçka e sistemuar dhe e reflektuar aq më tepër që jemi në prag të diskutimit rregulluar edhe në marrëveshjen me FMN- në edhe të buxhetit të vitit 2016. Natyrisht, do të jetë ditë e nga pikëpamja ligjore. lodhshme, do të kemi edhe 50 diskutime afërsisht. Së katërti, përmes këtij buxheti, kjo nuk mund Gjysma e tyre do të na paraqesin një tablo të nxirë. të mohohet, nuk e dimë sa do ta themi për vitin Nga ana tjetër, ne do të bëjmë një vlerësim re- tjetër këtë gjë, por për këtë vit, për vitin 2014, është alist. Po si do që ta bëjmë ne këtu, ata që do të na e zeza mbi të bardhë, që pati një performancë gjykojnë, ata që na ndjekin, janë vlerësimi më i pozitive në krahasim me vitin 2013 në mbledhjen mirë për atë çka ndodhi në vitin 2014. e të ardhurave. Edhe pse ato arritën 26%të GDP- Natyrisht, ky diskutim e ka bazën e vet në së, janë rreth 36 miliardë lekë më tepër se një vit Kushtetutë në një sërë ligjesh dhe në dy aktet nor- më parë.
295 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Natyrisht, gjithnjë ka vend për punë, ka vend problematika, Banka e Shqipërisë dhe veçanërisht për përmirësime, prandaj edhe një nismë e nisur KLSH-ja, si dhe institucione dhe agjenci më të për të rritur administrimin fiskal në luftën kundër specializuara. Vlerësime të tilla për ekonominë informalitetit besojmë dhe shpresojmë që të japë tonë, duke qenë se jemi në prag të miratimit të rezultatin e vet. projektbuxhetit të vitit 2016 në Kuvend, do të ishte Së pesti, politika e shpenzimeve përgjithësisht me interes që edhe të konsideroheshin. Një nga ka qenë e orientuar në përputhje me politikat tejet këto është plotësimi i përmbajtjes së projektligjit të programuara të qeverisë për vitin 2014. Ato të buxhetit faktik. Ne vijmë këtu dhe diskutojmë. arritën në nivelin 31% të GDP-së. Natyrisht, 13% Është mirë që në fund ta miratojmë atë me gjithë janë përdorur për kryerjen e investimeve në strukturën, siç e kemi miratuar buxhetin në fillim sektorë të ndryshëm të ekonomisë. të vitit me të gjitha anekset dhe pasqyrat për të Së gjashti, tashmë është bërë e njohur që gjithë treguesit, me qëllim që të njihemi edhe me përmes buxhetit të vitit 2014 u shlyen një masë e ato, por edhe të bëjmë një analizë më të saktë si konsiderueshme e detyrimeve të prapambetura si është zbatuar buxheti i shtetit. një veprim pozitiv, i cili ndikoi në ekonomi Natyrisht që nga diskutimet që kemi zhvilluar, pavarësisht se ende nuk ka një tregues për ta duke filluar nga viti i ardhshëm, buxheti faktik do matur plotësisht masën e ndikimit të tij. të miratohet me të gjitha këto anekse. Kërkohet Së shtati, janë mbështetur nisma të qeverisë që të rritet më tej cilësia në programimin e buxhetit. për të nxitur ekonominë dhe prodhimin, duke bërë Kjo, jo se unë personalisht jam ndonjë partizan që disa politika sektoriale të marrin një zhvillim më kundër akteve normative, përkundrazi, por kjo të madh në krahasim me vitin 2013, gjithnjë sipas duhet bërë me qëllim që të jemi sa më pranë prioriteteve që qeveria ka pasur në program. realitetit. Aktet normative që janë bërë për vite me Së teti, edhe pse jo me ritmin dhe me radhë nuk ka arsye pse të mos bëhen në qoftë se shpejtësinë e pritshmërive të programuara, ato kanë dy faktorë kryesorë: treguesit e reflektuar në buxhet dëshmojnë për Së pari, ato ndjekin ndryshimet dinamike të fillimin e kthesës në rritjen ekonomike, e cila në zhvillimeve të brendshme ekonomike dhe të fund të vitit 2014 arriti 1,9%. Kjo dëshmon influencave të jashtme, të cilat këto vite kanë qenë përpjekjet e qeverisë për t’u larguar nga ndikimi i shumë të mëdha. Natyrisht, nuk do të dëshironim krizës globale të eurozonës në vendin tonë dhe të bëheshin akte të tilla për arsye subjektive. natyrisht për t’iu afruar gjithnjë e më shumë Prandaj po them që rritja e cilësisë së politikave strukturore në ekonominë e vendit tonë. programimit buxhetor duhet të jetë në nivel gjithnjë Së nënti, politika monetare, edhe pse e e më të përafërt me realitetin, ashtu sikurse harmonizuar me politikën fiskale, nuk arriti ta kërkohet që të ketë një rritje më të madhe të transmetojë sa duhet stimulin monetar në ekonomi, transparencës apo edhe të përmirësimit në rritjen duke lënë të ulët kërkesën për kredi. Kreditë me e të ardhurave të buxhetit të shtetit dhe veçanërisht probleme në fund të vitit 2014 ishin 22,8%. në përmirësimin e cilësisë së shpenzimeve të tyre. Inflacioni ruajti kufijtë e pranueshëm në nivelin Këtu do të vija theksin edhe në dy elemente të 1,6% dhe në këtë mënyrë pa dyshim, siç janë tjera, që kanë të bëjnë me zbatimin e kriterit ligjor marrë dhe po merren masat e fundit, kërkohet një mbi nivelin e deficitit buxhetor dhe përmirësimin e rritje më e madhe e rolit të politikës monetare në mëtejshëm të menaxhimit të borxhit publik, pasi ekonomi. qeveria, tashmë, ka një program të qartë trevjeçar Së dhjeti, gjatë vitit 2014 u mbështetën disa dhe në fund të vitit 2018 është parashikuar të arrijë reforma ku një nga më të rëndësishmet, e cila filloi kufijtë e nivelit 60%. në fillim të vitit 2015, është reforma e pensioneve, Kisha dy elemente të rëndësishme që mendoj programet sociale. Megjithatë duhet thënë se se duhet të saktësohen edhe nga KLSH-ja, por korrelacioni tashmë i prishur midis rritjes edhe nga interpretimi që u bëjmë ne këtu në ekonomike dhe papunësisë ka filluar të zbutet, Kuvend duke u kushtëzuar kaq vëmendje dhe duke shpresuar të na japë më shumë efekt në vitet rëndësi. Ato janë: në vazhdim. Së pari, saktësimi i raportimit të dëmit Së njëmbëdhjeti, lidhur me buxhetin e shtetit të ekonomik. Unë besoj se kur diskutojmë për një vitit 2014 disa institucione kanë evidentuar buxhet faktik duhet të jemi shumë rigorozë për të
296 Legjislatura e 8-të Viti 2015
përcaktuar marrëdhëniet që kanë subjektet me shumti, për përkeqësim të disa nga treguesve buxhetin për atë vit që diskutohet. Pra, ne duhet kryesorë makro dhe financiarë apo edhe për efekte të flasim për të ardhurat që kemi detyrim ligjor, që negative në ekonomike. grumbullohen brenda vitit 2014 dhe për ato që Taksat direkte dhe indirekte u rritën që në vitin shpenzohen brenda vitit 2014. Aq më tepër kur e parë, por të ardhurat buxhetore nuk u rritën as bëhet fjalë për kompanitë shtetërore, për sh.a-të, në raport me atë rritje modeste ekonomike të vitit për të cilat analiza e buxhetit faktik ka një detyrim, 2014 dhe aspak në raport me atë që ishte rritja e a i kanë derdhur detyrimet fiskale në buxhetin e normës apo e nivelit të tatimeve përgjatë këtij viti. shtetit dhe si i kanë përdorur financimet Pra, erozioni i të ardhurave publike, fenomen subvencionet apo çfarëdolloj shpenzimi tjetër që që normalisht nuk shfaqet kurrë në vitet e para të ato kanë. një qeverisjeje, ju zuri si epidemi fruthi që në muajt Në fund, pa dyshim me këtë lidhet edhe çështja e parë. Borxhi publik u rrit me 10% dhe u justifikua e përfshirjes në këtë raport, çështja e CEZ-it, që se me këtë borxh shtesë tepër të madh, ne e diskutuam gjatë edhe në komision dhe ajo shqiptarëve do t’u duhet një dekatë ta ulin atë duhet të përfshihet vetëm për këtë pjesë. Ne kemi borxh. qenë të hapur dhe mbetemi të hapur që çështja Kjo rritje e borxhit duhej të bëhej për të mbushur CEZ dhe e të gjitha kompanive të tjera, që gropën e detyrimeve të shtetit, të trashëguara nga kontrollohen, siç e përmban ligji i ri i KLSH-së, të më parë, apo nevojën për të rritur investimet vazhdojnë të kontrollohen dhe të jenë objekt i një publike, me qëllim që të kishim një nxitje të diskutimi të veçantë, qoftë në Kuvend, qoftë në kërkesës agregate në ekonomi? Rezultati në fund komisione, për të nxjerrë detyra. Por tani nuk mund të vitit ishte se as gropa e detyrimeve nuk u mbush të tregojmë këtu historitë e të gjitha kompanive kur dhe as investimet publike nuk dhanë ndonjë ne flasim për realizimin e buxhetit faktik të vitit impakt, sado të vogël, nxitës në ekonomi. Kjo e 2014. fundit për disa arsye: Pra, siç e thashë edhe në fillim, ne nuk Së pari, borxhi i marrë vetëm pjesërisht shkoi ndryshojmë asgjë në ato shifra, por ne mund të për investime kapitale. reflektojmë për të ditur realitetin si është zhvilluar. Së dyti, sepse investimet e planifikuara nuk Faleminderit! arritën të realizoheshin brenda vitit. Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zoti Angjeli! Së treti, sepse pjesa më e madhe e investimeve Fjalën e ka deputeti Genc Ruli. publike u kanalizua në disa lloje shpenzimesh pa Genc Ruli - Të nderuar deputetë që jeni në ndonjë impakt të drejtpërdrejtë në ekonomi. sallë, sepse pjesa tjetër janë përpara ekraneve, Viti 2014 ishte viti me përqindjen më të ulët të duke ndjekur fjalën e zotit Ahmetaj. investimeve në infrastrukturën rrugore, bujqësore, Në fakt, duke shqyrtuar realizimin e buxhetit ujore, arsimore apo shëndetësore në të gjithë faktik të vitit 2014, nuk bëjmë gjë tjetër veçse dekadën e fundit të Shqipërisë. mundohemi të nxjerrim konkluzione për efektet e Mosrealizimi i investimeve u shkaktua kryesisht politikave qeveritare në vitin e parë të qeverisjes nga anarkia administrative, por edhe nga oreksi së “Rilindjes”. dhe makutëria për të abuzuar në prokurimin e tyre. Ajo që bie në sy, së pari dhe më dukshëm, është Akoma më keq, janë rastet e investimeve apo të braktisja e menjëhershme e të gjitha premtimeve fondeve për investime, të raportuara si të kryera, joshëse dhe të shumta, që ishin lëshuar në fushatë. në një kohë që vlera reale e investimit të realizuar Pra, “drejtimi i duhur”, slogani kryesor i “Rilindjes” është vetëm një fraksion i saj. Për vitin 2014 janë në fushatë u braktis pa u shkelur tamam dhe ju, rreth 60 kilometra kanale ujitëse dhe vaditëse. Po ose qeveria filloi të vozisë në një drejtim tjetër, që të shkojmë sot t’i kontrollojmë, faktikisht, nuk do nuk ishte drejtimi i duhur, por një drejtim tjetër. të na dalin më shumë se 10 kilometra investim real Së dyti, vërehet që edhe politikat e këtij drejtimi dhe që janë të fushës. tjetër, me të cilin u qeveris gjatë 2014-ës, në fund Po evazioni fiskal, pse ju ndodhi që në vitin e të fundit, nuk prodhuan asgjë inkurajuese, nxitëse parë? apo optimiste, do të thosha, për ekonominë dhe Së pari, nga rritja e ndjeshme e nivelit të qytetarët. Përkundrazi, pikërisht ato rezultate që u taksave, e cila nxiti rritjen e prirjes që ka subjekti përmendën, tashmë, të matshme, flasin, më së apo qytetari për të paguar taksat dhe për këtë ishit
297 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
paralajmëruar: po rritët nivelin e taksave, do të keni se për ditë akuzoni Berishën dhe opozitën për menjëherë evazion. korrupsion, sidomos kur plas skandali i ri i Së dyti, ineficienca e një administrate fiskale, korrupsioneve tuaja, nuk është se ju bën ju më të në drejtimin e së cilës u vendosën disa gardistë besueshëm, as të ndershëm. Fakti se nuk lodheni rinorë të Rilindjes dhe aspak profesionistë. së etiketuari si epokë errësire periudhën e viteve Së treti, lezetimi i menjëhershëm i evazionit dhe 1990 -2013, nuk është se bind ndonjërin për ta i kontrabandës nga ana e klientelës së ngushtë të konsideruar si epokë drite këtë 2-vjeçar të rilindjes. biznesit rilindës, tej politikave buxhetore të vitit Prandaj, do t’ju thosha: kthjellohuni dhe urtësohuni, 2014. Më absurde dhe kundërproduktive do të ishin se vetëm mirë do t’ju bëjë! disa aksione të tjera, të ndërmarra nga kjo qeveri, Gjuha shqipe ka disa fjalë të urta, me të cilat si: bllokimi tërësor i lejeve të ndërtimit, sigurisht shqiptari ka dashur të shprehë thjesht dhe qartë me justifikimin se do të vendosim rregull dhe do të durimin ndaj halleve dhe vështirësive të jetës. Për bëjmë shtet, frenoi plotësisht një nga motorët shembull: “Po të erdhi e keqja, hapi derën” ose kryesorë të rritjes sonë ekonomike, që është in- “Nga halli, i thua edhe derrit, dajë”. Edhe sot dustria e ndërtimit. shqiptari është në goxha halle dhe vështirësi, por Krahas reduktimit të mëtejshëm të investimeve nuk besoj se ka më atë durim, se nga halli e ka t’ju publike, u ulën dhe është e matshme, edhe quaj: “Reformatorë dhe rilindës”. investimet private, qofshin vendase apo të huaja, Që në fillim të vitit të parë të mbretërimit tuaj, qoftë prej ndryshimit të menjëhershëm të regjimit braktisët drejtimin e duhur dhe vozitët, siç thashë, fiskal, duke rritur disa taksa kryesore, por edhe në drejtimin tjetër. nëpërmjet retorikës tepër agresive që përdorët Sot, në mbyllje të vitit të dytë, e vetmja gjë që para fushatës, gjatë fushatës dhe pas saj ndaj mund të them pa mëdyshje është se jeni duke biznesit shqiptar, por edhe atij të huaj. vozitur kundërvajtje dhe nuk jeni fare në drejtimet Pra, politikat e qeverisë të vitit 2014, të që keni dashur të ishit. deklaruara si “politika antikrizë”, në fakt, në Faleminderit! realizimin e tyre as nuk e frenuan dhe as nuk Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zoti Ruli! kompensuan gjë në efektet kurse të krizës në Fjalën e ka, zoti Bushati. ekonomi. Nuk ka asnjë ngushëllim, po të shohim Ervin Bushati – Të nderuar kolegë, që viti 2015 po dëshmon një përkeqësim akoma Të nderuar qytetarë, më të madh të këtyre fenomeneve. Në referencë të buxhetit, raporti i KLSH-së Në qoftë se do të përpiqesha të mos isha është ndërtuar dhe është përdorur si një taksë për agresiv në etiketimin e atyre që ju i quani “reforma qeverisjen, e porositur nga PD-ja, si një gjobë ndaj historike”, do të thosha se më shumë se reforma maxhorancës. Nga të gjitha argumentet që do të ato tingëllojnë si meloreforma ose reforma shtjelloj, do të shikojmë që është ideuar, ndërtuar meliodioze, tingëllojnë bukur për veshin, por dhe përdorur nga PD-ja, pikërisht si një gjobë apo tingëllojnë hidhët për xhepin e qytetarit apo për si një gjobëvënie për maxhorancën. bilancin e biznesit. Argumenti i parë: a ka garanci që raporti i KLSH- Që kanë tingëllimë joshëse si serenat, këtë e së nuk ka prapaskenë politike? dëgjuam te fjali i ministrit, nga i cili çdo njeri do të Argumenti i dytë: a ka garanci që ky raport ka shurdhohej nga veshët nga ajo tingëllimë orale aq integritet profesional? e fortë për madhështinë e këtyre reformave dhe E treta: a ka garanci që ky raport, të paktën, ka të rezultateve të tyre. Ju kot akuzoni se është një seriozitet minimal? opozita që ju prish imazhin e reformave apo të Pika e parë, është koha në të cilën u paraqit ky qeverisë. Me thënë të drejtën, për prishjen e këtij raport, pra koha në të cilën ky raport merret me imazhi po punoni vetë, çdo orë e çdo ditë, me zellin aferën e CEZ-it. e milingonës dhe me oreksin e ujkonjës. Marrëveshja e zgjidhjes me mirëkuptim e Fakti se na etiketoni ne si primitivë, nuk është konfliktit të CEZ-it, është arritur më 23 qershor të se ju bën ju modernë. Fakti se na etiketoni ne si vitit 2014. KLSH-ja e nisi procesin e auditimit kryepleq fshati, nuk është se ju bën ju reformatorë. pikërisht në fund të vitit 2015, kur opozita e sotme Fakti se na etiketoni ne si politikanë të mbrapshtë, e ngriti si çështje kryesore politike, për t’u përballur nuk është se ju bën ju politikanë të mbarë. Fakti me një nga reformat kryesore, në fakt, me reformën
298 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më të suksesshme të kësaj qeverie. Këtë e thotë penale vetëm pjesën e zgjidhjes, kurse për pjesën si Banka Botërore, ashtu edhe FMN-ja. Këtë e tjetër, për t’u zgjidhur për kalendad greke, thotë studimi Standard and Poor, zotërinj parafolës, propozon një komitet ad hoc këtu brenda pra reforma më e suksesshme e kësaj qeverisjeje parlamentit, që çështja të mos zgjidhet kurrë, ashtu është ajo në sektorin e energjisë elektrike. Si ka siç nuk u zgjidhën edhe ato 2-3 komisionet e tjera, mundësi që KLSH-ja u kujtua papritur, pasi folët që u mbyllën dhe janë rihapur, e do të rihapen ju, të auditojë këtë marrëveshje, një vit pasi ishte përsëri, pse nuk e çon për ndjekje penale mënyrën kryer pika e dytë: objekti? se si u privatizua CEZ-i? KLSH-ja filloi auditimin në ministri, duke Pika e dytë, auditi nuk bëhet mbi një material paraqitur një objekt kontrolli për vlerësimin e origjinal, por të huazuar. Nuk ka asgjë origjinale, aktiviteteve ekonomike dhe financiare, si dhe nuk ka asnjë shifër origjinale. Të gjitha merren nga vendimmarrjet në marrëveshjet koncesionare. kompania audituese BDO. Nuk ka asnjë shifër, Atëherë, si ka mundësi që objekti të ndryshohet asnjë argument dhe asnjë llogari të nxjerrë nga rrugës dhe të dalë me një dëm ekonomik vetë audituesit e KLSH-së. mamuthian, që, në fakt, do të trondiste themelet Pika e tretë, që ka të bëjë shumë me integritetin financiare të çdo shteti, jo më të një shteti si profesional të KëLSH-it, gjoba apo dëmi i supozuar Shqipëria? Ai ishte një shtysë politike, sepse është 790 milionë euro. KëLSH-i, në fakt, i shtyrë nga SHQUP-i, u mor Pra, në një vit është sa 30% e buxhetit të këtij pikërisht me CEZ-in dhe nuk u mor fare me shteti, apo sa 8% e GDP-së. A ka shtet apo koncesionet. qeverisje, që mund ta mbajë dhe të vazhdojë të Gjithashtu, pika e tretë, në argumentin e parë funksionojë, kur 30% e bushtit shkon dëm? Kjo, si është orientimi politik që i jepet të gjithë çështjes, shifër, ia ka kaluar edhe shifrës që FMN-ja dhe apo më saktë, pingpongu politik, që u luajt nga Banka Botërore nxorën për pagesat e KëLSH-i, duke u nisur nga opozita, si aksion politik prapambetura që kishte lënë maxhoranca e kaluar dhe pastaj i transformuar në një audit financiar të ndaj kompanive shqiptare. Të gjitha pagesat e qepur mirë sipas atyre qepësve, për të dëmtuar prapambetura, që ne po shlyejmë sot, ishin 5,3 % imazhin, apo për t’i vënë gjobë maxhorancës. e GDP-së. Hera e parë që në raport për një vend, Këtu, në këtë parlament, që para një muaj është del një shifër e tillë, kaq e madhe, në raport me folur e është stërfolur për të bërat dhe të pabërat GDP-në, pra pagesë e prapambetur 5,3%. KëLSH- që ne do të dëgjonim, të gjithë bashkë, për aferën i na nxjerr që dëmi na qenka 8% e GDP-së. Ky e CEZ-it, një aferë, në fakt, që nuk u poll nga Partia shtet tani duhet të ishte si Titaniku. Socialiste dhe as nga maxhoranca, por iu la në Argumenti tjetër është se a ka garanci në derë kësaj maxhorance. seriozitetin e raportit apo r.p.t-së së KëLSH-it, kur Argumenti i dytë, a ka garanci që ky raport, apo e gjitha është e ndërtuar si një parodi politike? U më saktë, një rpt. e asaj që thotë PD-ja, pra një projektua, u ndërtua, u servir, u përdor, edhe para rpt. e KëLSH-it, ka një integritet profesional? komisionit, tamam si një parodi politike. Mbi të Pika e parë: “Kronologjia dhe mënyra e hetimit”. gjitha, dëgjuam edhe se problemi kryesor në Paradoksalisht, KëLSH-i, në rekomandimet e Shqipëri nuk është informaliteti, por na qenka raportit të adutit, thotë: “Ministria e energjisë duhet korrupsioni. t’i kërkojë Kuvendit të Shqipërisë ngritjen e një Me çfarë të drejte një institucion i pavarur del komisioni ad hoc të pavarur, me ekspertë teknikë me deklarata politike, vendos axhendën politike dhe ekonomikë, të cilët do të vlerësojnë, realisht dhe shkon në sinkron, e sintonizuar me radion e dhe me saktësi, dëmin e aktiviteteve në SHQUP-it, duke thënë se problemi nuk është administrimin e CEZ-it e të tjera”. Pra, KLSH-ja informaliteti. Shqiptarët nuk gjejnë asgjë të mirë zgjedh në mënyrë preferenciale dhe selektive të duke paguar taksat dhe energjinë elektrike, sepse auditojë vetëm pjesën e marrëveshjes së zgjidhjes të gjitha këto vidhen. Kjo është një mënyrë e dytë me mirëkuptim të konfliktit dhe jo vetë konfliktin e për t’u thënë shqiptarëve: “Mos paguani krijuar që kohë më parë. Pse KLSH-ja çon për detyrimet!”. Është një mënyrë e dytë për t’u thënë ndjekje penale zgjidhjen, KëLSH-i apo KLSH-ja, shqiptarëve: “Mos merrni pjesë në shtetin tuaj!” mbajeni mend si të doni, por do ta themi disa herë Ju nuk jeni kundër që të formalizojmë që ta diskutojme rrugës, pra pse çon për ndjekje ekonominë. E keni thënë vetë. Ju nuk jeni kundër
299 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
që të paguhen detyrimet e qytetarëve për energjinë ka paraqitur Kontrolli i Lartë i Shtetit, por duhet e konsumuar. Ju nuk jeni kundër të gjitha ... parë në kontekstin e të gjitha vendimeve dhe (Ndërhyrje nga salla) veprimeve që ju keni bërë, por edhe të gjëmës së Teorikisht e thonë që nuk janë kundër, por kur vitit aktual, ajo që është më e rëndësishmja. vjen puna për t’i mbështetur... Ministri i Financave është shprehur, dhe uroj të (Ndërhyrje nga salla) mos e ketë harruar, se programi i “Rilindjes” së Edhe diçka tjetër. Është folur shumë për refor- qeverisë po i jep rezultatet e veta, dhe, po i jep, në mat. Në qoftë se kjo qeveri ka një kryefjalë, ajo fakt. Dëgjuam sot që keni një program të qartë për është “Reforma”. Këtë e thotë Banka Botërore dhe ekonominë, por se kur do të filloni ta zbatoni këtë FMN-ja. program për ekonominë, që e keni në mendjen Reforma për pensionet ishte e suksesshme, dhe në zemrën tuaj, një Zot e di. zoti Ruli. E ka thënë FMN-ja dhe Banka Botërore. Sot në Shqipëri tri gjëra janë të sigurta: vdekja, Reforma e arsimit ishte e suksesshme, reforma taksat e rritura, gënjeshtrat qeveritare dhe lukunia në sektorin e energjisë po ashtu ishte, përafrimi i e shifrave që hidhen sa herë që këtu diskutohet çmimit me koston, jo vetë masat për të mbledhur për buxhetin. Pas atyre shifrave bombastike që pagesat e prapambetura. Është thënë nga Banka dëgjuam nga ministri i Ekonomisë, unë besoj se Botërore se është reforma më e suksesshme që asnjëri nga ne nuk ka guxim të dalë dhe të ofrojë ka pasur ky shtet në 25 vjet. E ka thënë Banka ndonjë shifër tjetër alternative. Ajo që i duhet sot Botërore. Lexojeni, po të doni! Thuhet: “...sepse ekonomisë, të themi të drejtën, se të gjithë këtu kjo qeverisje ka impenjimin politik më të lartë që flasin si profesionistë, është se duhet të flasim për ka pasur ndonjë qeverisje për të zbatuar reformat, atë që reflektojnë ato shifra, të flasim për atë që angazhimin më të lartë politik. Për të gjitha këto, sot po përjeton ekonomia, të flasim për të gjithë shpresoj që ju të paktën të mos e ndiqni, se mirë faktorët dhe shqetësimet që ne i kemi ngritur dhe që i keni ideuar, i keni propozuar, keni ndërtuar nuk kemi dëgjuar asnjëherë asnjë reflektim nga atë rpt-në e KëLSH-it, sepse nuk ka sens as nga ana juaj. logjika matematike, as nga serioziteti, as nga Marrim rastin e letër-kredive, para të ngrira në integriteti profesional dhe as nga ato që shkruan llogari për firma, të cilat kanë bërë kontrata me dhe që propagandon. Nuk ka sens që ky vend të qeverinë për punë të pakryera, që edhe sot e kësaj mbajë një dëm prej 770 milionë eurosh më një të dite përmenden në raportin e KLSH-së ju e rënë të lapsit, si u deklarua këtu, u hodh një herë etiketoni si një raport të gabuar, thjesht sepse ka si pingpong nga opozita, pastaj u mbështet nga ngritur shqetësime që i kemi ngritur edhe ne, ka KLSH-ja, tani vazhdon të përdoret, që është sa ngritur shqetësimet që i kanë ngritur edhe disa prej 30% e buxhetit të një shteti, se sot, fonia jo që nuk jush, ka ngritur shqetësime që në realitet do të punonte, por nuk do të funksiononte as reflektojnë atë që përjetojnë edhe njerëzit. parlamenti. Qeveria pretendon në raportin e saj se kemi Kështu që, të gjitha këto bëjnë që serioziteti pasur një rritje ekonomike, megjithëse, nuk na tha juaj i nisur, i ideuar, i sintonizuar, i transformuar, i se për çfarë rritje ekonomike bëhej fjalë. Kemi një rikthyer prapë në të gjithë këtë anije, të mbetet në rritje prej 2.1%, apo kemi një rritje prej 1,9% në mes të rrugës dhe është gjynah ta përsërisni vitin 2014? Pavarësisht asaj që ju thoni, sërish, sepse kam respekt kur flitet në teori nga pavarësisht shifrave që ju reflektoni, ulja e normës opozita. së interesit nga Guvernatori i Bankës së Faleminderit! Shqipërisë, në minimumin e saj historik, në Shpëtim Idrizi – Faleminderit! minimumin e saj më të ulët tregon pikërisht atë Fjalën e ka deputetja Jorida Tabaku. Të gjendje ku ju e keni futur ekonominë. përgatitet Ervin Koçi. Unë nuk besoj se ne sot duhet të diskutojmë Jorida Tabaku – Kur flitet për buxhetin faktik, duke folur me shifra bombastike, por duhet të duhet të kemi parasysh dy gjëra dhe më vjen mirë diskutojmë se çfarë duhet të bëjmë ne konkretisht që, të paktën për diçka biem dakord me ministrin. për të zhbërë atë që bëri paketa e vitit 2013, këtë Buxhetin faktik në vitin 2014 nuk mund ta marrim efekt katastrofë që ka sjellë rënien e të ardhurave, dot të izoluar vetëm me shifrat që janë paraqitur këtë efekt katastrofë që ka sjellë rënien e në raportin e qeverisë, qoftë edhe në raportin që investimeve publike, këtë efekt që ka sjellë për të
300 Legjislatura e 8-të Viti 2015
gjithë xhepat e shqiptarëve. kishte çliruar biznesin nga kthetrat e qeverisë, Në raportin e qeverisë flitet edhe për stabilizimin besoj se e kishte fjalën për të gjitha ato biznese e ekonomisë. A mund të quhet korrekt përcaktimi i që u është paguar borxhi, që edhe për shifrën e një gjendjeje makroekonomike të mirë, ndonëse borxhit kemi dëgjuar në këto 2 vjet dhjetë variante taksat u rritën me mbi 28,4 miliardë lekë, ndonëse të ndryshme. “200 milionë”, - tha pak më parë; “759 buxheti u ndryshua për dy herë radhazi me dy akte milonë” - kanë thënë në vitin 2013; 252 milionë të ndryshme normative, të ardhurat nga doganat doli nga raporti i Deloiten për auditimin e borxheve. dhe tatimet sërish rezultuan me minus 70 milionë Unë sinqerisht nuk e di sesi mund të abuzohet në dollarë mangët në planifikimin që ju kishit bërë këtë vend me shifrat, flasim për milionat sikur të bazuar në aktin e dytë normativ? jenë disa kokrra vezë. Sot, raporti i Bankës Botërore raporton se numri Gjithashtu, edhe të dhënat e Ministrisë së i të rinjve të papunë ka shkuar në 34,2% dhe Financave, flasin për 5,5 miliardë lekë më pak fatkeqësisht, që nga viti 2014 ka nisur një eksod i investime publike, se plani i qeverisë krahasuar përmasave të mëdha, mbi të gjitha një eksod i të me vitin 2013, simptomë kjo që vazhdon edhe për rinjve në këtë vend. Jo se më parë nuk ka pasur të vitin aktual. Prandaj, thashë që është e rinj që largoheshin, jo se unë them që më parë rëndësishme të mos i shikojmë vendimet të çdo gjë shkonte mirë, por kurrë në këtë vend nuk izoluara, por t’i shikojmë duke pasur parasysh edhe ekzistonte një dëshirë e 60% të të rinjve për t’u trendin që kanë ato në vitin 2015. Pa dyshim, në larguar, nuk ekzistonte kurrë një humbje e tillë raportin e qeverisë thuhet se janë realizuar shprese. Sot e kësaj dite, ju vetë e pranoni që investimet publike. Këtu besoj se e ka fjalën për të shqiptarët po largohen, madje kjo vërtetohet gjitha ato para publike që kanë shkuar për të lehtësisht edhe nga të dhënat që ju paraqisni, nga paguar kompani të caktuara, që Kontrolli i Lartë i të dhënat që paraqet INSTAT-i, nga të dhënat që Shtetit i vlerëson në masën 777,2 milionë euro dëm paraqesin zyrat e administratës shtetërore, sepse shkaktuar buxhetit të shtetit. Por sigurisht, në këtë nuk ka punë, sepse nuk ka alternativë, sepse nuk lokuni shifrash, në këto të dhëna kontradiktore që ka një ofertë për t’i mbajtur ata të rinj në këtë vend. jepni nga njëri muaj në tjetrin, nga njëri vit në tjetrin, “200 mijë vende të reja pune”, - tha para një jave; as kjo nuk ju bën përshtypje. “167 mijë”, - tha sot; “100 mijë” - tha Kryeministri Çfarë reflekton në të vërtetë ky raport që vjen para një jave. Unë nuk e di, këta sikur nuk kanë as sot për buxhetin faktik të vitit 2014? Një qeveri që kohë të ulen bashkë që të rakordojnë shifrat. ka taksuar më shumë, që ka mbledhur më pak para Për t’iu referuar të dhënave të INSTAT-it, në nga bizneset, një qeveri që ka shpenzuar më pak mars të vitit 2013, 1 milion e 90 mijë persona të për shërbimet ndaj qytetarëve por që ka vjedhur punësuar, po INSTAT-i i qeverisë, në mars të vitit më shumë. Kësaj ekonomie nuk i mbetet më asgjë 2015, 1 milion e 18 mijë persona të punësuar. Se tjetër, veçse të vazhdojmë të sajojmë shifra të reja, ku janë këta 100 mijë, 167 mijë, ose 200 mijë të të shpikim shifra të reja, se ndoshta rritja punësuar, unë nuk e di. Nuk e di as sesi i bëni ekonomike do të vijë. llogaritë dhe si ju dalin. Bizneset, që qeveria sot u qesh në takime Nuk është habi që, edhe besimi i formale, nuk kanë dëshirë të zgjerohen, nuk konsumatorëve në 3-mujorin e fundit të vitit të gjenerojnë punësim, nuk kanë novacion, sepse shkuar dha shenjat e një krize të pritshme. Në 3- taksat janë më të larta se dje, abuzimi me doganat mujorin e fundit, ku logjikisht edhe besimi i dhe tatimet vazhdon të jetë i lartë. Vetë bankat e konsumatorit duhet të jetë më i lartë, ku duhet të nivelit të dytë e kanë ngritur me kohë shqetësimin reflektonte edhe njëfarë rritjeje, ndodhi e kundërta. për ekonominë dhe kanë dhënë sinjalet e uljes së Besimi i konsumatorit ra 3,9% në 3-mujorin e katërt kredidhënies ndaj bizneseve. Ato kanë ngritur edhe të vitit 2014. Fatkeqësisht, me ndonjë ulje dhe rritje më shumë zërin duke sinjalizuar një kambanë edhe gjatë periudhës aktuale të këtij viti, ky tregues alarmi për të gjithë kapitalin dhe investimet që po shënon rënie po me 3,9% për 3-mujorin dalin jashtë Shqipërisë, sepse ne jemi të paaftë paraardhës. për t’i mbajtur ata këtu, në një rajon ku fqinjët, dhe Kur ministri i Financave, ose ndonjë herë edhe njëkohësisht konkurrentët tanë në thithjen e ministri i Ekonomisë, që zëvendësojnë njëri-tjetrin investimeve të huaja, po ulin taksat dhe po me radhë sipas çështjeve, u shpreh se buxheti e përmirësojnë shërbimet ndaj biznesit. Çfarë po i
301 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ofrojmë ne këtij të fundit? Po i ofrojmë ligje abuzive Shpëtim Idrizi – Faleminderit! për pronat, po i ofrojmë ligje ku pronarit i merret Fjalën e ka deputeti Ervin Koçi. Të përgatitet toka, sepse ndoshta mund t’i mbushet mendja Liljana Elmazi. investitorit të huaj të vijë, por jo more jo, nuk vjen Ervin Koçi – Faleminderit, zoti Idrizi! investitori i huaj këtu, sepse do t’ia merrni tokën, Të nderuar kolegë, ashtu siç po ia merrni pronarit sot, do t’ia rrisni Për vite me radhë, ish-maxhoranca e djathtë taksat, ashtu siç jeni duke i rritur sot, do të vazhdoni në këtë parlament ka miratuar shumë buxhete t’i bini më qafë biznesit, ashtu siç jeni duke i rënë faktike, buxhete që pasqyronin politikat ekonomike sot, prandaj nuk vijnë investimet e huaja në të ndjekura dhe menaxhimin e financave. Ishin vite Shqipëri. që rrënuan ekonominë e vendit, që futën në kolaps Viti 2014 ka edhe një tregues tjetër shumë të financat publike, që krijuan te biznesi një mal me rëndësishëm: janë 13,4% më të ulëta investime të borxhe, 720 milionë dollarë, që nuk paguanin për huaja sesa viti famëkeq 2013, se ajo gjëma që i muaj me radhë shtresat në nevojë për përfitime bëri Partia Demokratike buxhetit të shtetit në atë sociale dhe kur ikën nga qeverisja e vendit, na lanë vit. Janë 13,4% më të ulëta investimet e huaja, një vend që po shkonte drejt greminës. Krejt dhe nuk vijnë dhe nuk kanë për të ardhur me këto ndryshe ishte ekonomia për vitit 2014. Treguesit e që ju po i bëni buxhetit të shtetit. buxhetit faktik të vitit 2014, që ne do të miratojmë Ndërkohë, çfarë bëjmë ne? Ministri, qeveria, sot, na japin një panoramë të qartë për fillimin e dalin, bëjnë diplomaci ekonomike, japin leksione, kthesës në ekonominë e vendit. Politikat sepse kështu vijnë investimet e huaja, kështu rritet ekonomike të ndjekura forcuan qëndrueshmërinë besimi në ekonomi, që sot është e reflektuar më e financave publike dhe ndikuan në rritjen e së miri në të gjithë filozofinë dhe në çdo ligj që po zhvillimit ekonomik të vendit. Ekonomia në vitin vjen në këtë parlament. 2014 për herë të parë pas 6 vjetësh, ishte me një Unë besoj se asnjë nga ju nuk del këtu dhe të rritje ekonomike më të lartë krahasuar me vitin pranojë gabimin, besoj se është e kotë të vazhdoni paraardhës. Ekonomia filloi rimëkëmbjen dhe dha të shisni një produkt, i cili nuk ka bërthamë, sepse sinjalin e përshpejtimit të rritjes, kjo në saj të nuk ka filozofi, nuk ka ideologji, një produkt që, politikave të drejta dhe të mirëfokusuara të tashmë, pas 2 vjetësh, të gjithë e kemi kuptuar që maxhorancës. është i skaduar. Një qeveri që ndoshta në 2 vjetët Realizimi i buxhetit të vitit 2014 i dha fund e parë duhet të përfitonte nga ajo dinamika e paralizimit të ekonomisë, i ardhur nga qeverisjes rishtazi, një qeveri që duhet të përfitonte keqmenaxhimi 8-vjeçar i vendit, konsolidoi financat nga ritmet e reja që mund të sillte në ekonomi, sot publike dhe parametrat makroekonomikë. Viti 2014 ka dështuar totalisht, ka dështuar në filozofi, ka është edhe viti i parë i ndryshimit të modelit dështuar për të na mbushur mendjen neve, dhe ekonomik që kemi ndjekur për 25 vjet. Pas 6 nuk po flas ne si Parti Demokratike, por po flas ne vjetësh, kur buxhetet ishin populistë, pompozë, si qytetarë, sepse ndoshta mund të bë te diçka mashtrues dhe elektoralë, ku në fillim të vitit dhe kjo mundësi që qeveria kishte, ka ikur me deklaroheshin si buxheti më i madh i historisë së kohë. vendit dhe në fund të vitit përfundonit deri në Unë jam e bindur që do të vazhdojmë të mospagesat e ndihmës ekonomike, viti 2014 është dëgjojmë moralist, ashtu siç dëgjuam deri më sot, viti i parë që treguesit kryesor të një buxheti vijnë për të treguar që buxheti është në rrugën e mirë, të realizuara sipas planifikimit të fillimvitit. Realizimi është në rrugën e mbarë, ndoshta mund të i buxhetit të vitit të kaluar vendosi një standard të vazhdojmë të gënjejmë veten që kemi ende më ri të menaxhimit financiar, shlyerjen e detyrimeve shumë kohë. Unë nuk besoj që kemi më shumë të prapambetura, që përbënin 8% të shpenzimeve kohë. Unë besoj të paktën te një shprehje shumë të përgjithshme që u realizuan për vitin 2014 dhe, e njohur e Ciceronit: “Një vend që qeveriset nga ndryshe nga më parë, nuk krijoi detyrime të reja një dhelpër dhe një luan, sigurisht që nuk mund të ndaj biznesit për punë të kryera dhe shërbime të ecë. Ata do të jenë të zënë për t’i ngritur kurthe ofruara. njëri-tjetrit dhe nuk do ta ketë njeri mendjen te Një nga treguesit kryesorë të buxhetit: të qeverisja”. Kjo është ajo që ndodh edhe sot. ardhurat, vlerësohen pozitivisht në buxhetin faktik Faleminderit! të vitit 2014 nëpërmjet eficencës dhe performancës
302 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më të mirë të administratës fiskale, sidomos asaj të punësuarve. Sot një infermier, një polic apo një tatimore. Buxheti i vitit 2014 për herë të parë pas 5 mjek merr deri në një pagë më shumë në një vit vjetësh vjen me një rritje të konsiderueshme të të nga sa merrte më parë. Ne ulëm ndjeshëm çmimin ardhurave nga 24,1% e GDP-së në vitin 2013, në e ilaçeve nga heqja e taksës së sëmundjes, 26,3% të GDP-së për vitin 2014. Janë 395 milionë ndryshe nga sa thonë ata që flasin sot për dollarë të mbledhura më shumë se viti 2013, shëndetësinë se ndoqën politika fiskale për rritjen shumë më e madhe se rritja e të ardhurave për e investimeve. Hoqëm tatimin e biznesit të vogël, pesë vjet të mbledhura së bashku nga qeveria e gjë e cila ndikoi pozitivisht në sipërmarrjen private ikur në vitin 2013, pra nga viti 2009 në 2013. Në si dhe kemi mbështetur nisma për të nxitur një vit të vetëm kemi mbledhur më shumë të prodhimin duke bërë që të zbatohen disa politika ardhura se pesë vjet së bashku të qeverisë së sektoriale që kanë qenë prioritet i maxhorancës si kaluar. sektori që pason. Kryem edhe reforma të Buxheti i vitit 2014 jo vetëm që realizoi objektivat rëndësishme si reforma e pensioneve, reforma në për deficitin buxhetor dhe nivelin e borxhit publik energji, në fushën fiskale dhe shumë të tjera me pasi ato ishin nën ato të programuara në buxhetin impakt në ekonominë e vendit. e fillim viti, por ishte edhe një buxhet efektiv pasi Edhe pse gjatë viti 2014 janë kryer rreth 61 shpenzimet e kryera dhe rialokimi i shpenzimeve miliardë lekë investime publike dhe këtu do të të buxhetit që u bë gjatë vitit rritën efektivitetin e shtojmë edhe fondin prej 10 miliardë lekësh që ne investimeve publike si edhe mundësuan kemi shpërndarë për investimet publike në mbështetjen e sektorëve prioritarë të ekonomisë shlyerjen e detyrimeve të prapambetura ndaj si shëndetësia, arsimi dhe rendi publik. biznesit, shpenzimet faktike kapitale në buxhetin Viti 2014 kishte një qeverisje më sociale në sajë e vitit 2014 arrijnë nivelin 71 miliardë lekë, por të rritjes së mbështetjes së shtresave në nevojë. përsëri te shpenzimet kemi problemin strukturor Përmirësimi i buxhetit gjatë vitit zgjidhi të akumuluar ndër vite në shpërndarjen e fondeve përfundimisht çështjen e financimit të pagesave që marrin sektorë të ndryshëm në buxhet. Kështu, të vonuara prej ish-qeveritarëve të personave me në vitin 2004, para 10 vjetësh shpenzoheshin për aftësi të kufizuar me rreth 4,3 miliardë lekë. investime publike 17,1% e shpenzimeve të Treguesit e të ardhurave nga puna, të përgjithshme dhe vitet e fundit kjo shifër ka shkuar papunësisë dhe të punësimit kanë përmirësime, në nivelet 14 deri në 15%. E kundërta ka ndodhur që janë një ogur i mirë për përmirësimin e me fondet speciale, të cilat nga 22,6% që ishin në financave publike. Tejkalimi i të ardhurave nga vitin 2004, sot kanë shkuar në 30,7% të puna është kryesisht pasojë e rritjes së ndjeshme shpenzimeve të përgjithshme. Këto raporte me e numrit të personave të siguruare në skemë, e kalimin e kohës ndryshojnë dhe kjo duhet të jetë cila rezultoi 654 mijë persona nga 561 mijë që ishte shoqëruar edhe me vazhdimin e politikave që rrisin një vit më parë. Numri mesatar vjetor i kontribuesve investimet private që rrisin investimet private dhe ndaj një viti më parë është rritur me mbi 17% me investimet publike, pasi investimet kanë vlerë të rreth 93 mijë kontribues, pra duke krahasuar vitin shtuar për ekonominë pasi ndikojnë në rritjen 2014 me vitin 2013 nga këta 32 mijë punonjës janë ekonomike, zhvillojnë shumë sektorët ekonomikë, siguruar më tepër në sektorin privat, kjo në sajë të rrisin të ardhurat dhe punësimin. formalizmit dhe hapjes së vendeve të reja të punës. Shpenzimet kapitale duhet të kenë një Akuzat e opozitës për rritje të papunësisë duke u shpërndarje më të drejtë në kohë, por edhe në nisur nga të dhënat e INSTAT-it kanë ardhur për territor. Gjithashtu, janë për t’u vlerësuar edhe shkak të metodologjisë së ndryshuar si edhe rritjen vendimet që ka marrë qeveria në vitin 2014 për të e besimit të të papunëve për të aplikuar në zyrat e rialokuar fondet në projektet që kanë më shumë punës për gjetjen e një vendi pune. eficiencë dhe çlirojnë më shumë energji për Papunësia mbetet e lartë dhe është një sfidë e ekonominë. Efektiviteti dhe eficienca e tyre do të qeverisjes, është një çështje që vazhdon të jenë objektivi kryesor i harxhimit të parave publike. shqetësojë maxhorancën dhe kjo është arsyeja që Nga buxheti i shtetit dhe Banka Botërore për maxhoranca ka ndërmarrë politika që nxisin 25 vjet janë harxhuar miliarda lekë për sistemin e konsumin dhe rrisin investimet private. kanaleve kulluese dhe vaditëse dhe sot në vendin Viti 2014 është viti kur ulën taksat për 97% të tonë nuk kemi një kanal kullues, që funksionon si
303 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
përpara 25 vjetësh. Për 25 vjet kemi harxhuar 1 milion shuplakat e qeverisjes “Berisha”. miliarda lekë për ujin e pijshëm dhe sot pjesa më Ky buxhet dëmtoi rëndë perspektivën e e madhe e shqiptarëve vuajnë për këtë shërbim, zhvillimit ekonomik të vendit, dëmtoi, gjithashtu, që është i dobët në sasi dhe në cilësi. Me gjithë rëndë, në mënyrë ekstreme, kohezionin aq të përmirësimet e arritura përsëri efektiviteti dhe domosdoshëm shoqëror për të përballuar situata eficenca e investimeve duhet të jenë objektivi ekonomike si ajo në të cilën ndodhej ekonomia kryesor i qeverisë në vitet e ardhshme. shqiptare dhe krijoi një perspektivë të zymtë, në Tjetër problem strukturor i ekonomisë, i mos më keq, i dha goditjen fatale ekonomisë sonë trashëguar, është edhe shpërndarja e rritjes për ta zhytur në honet e recesionit dhe të krizës si ekonomike. Pothuajse për 10 vjet rritja ekonomike shumë ekonomi të tjera. Në fakt, ky ishte një akt i ka përfituar vetëm në dy qarqe dhe këtë vlerë të pritshëm, pasi prej kohësh qeveritarët aktualë kanë shtuar të rritjes ekonomike e kanë përfituar vetëm ndërmarrë një fushatë agresive për të denigruar pak operatorë, të cilët e kanë transferuar jashtë ekonominë e vendit, për të shuar çdo perspektivë vendit nëpërmjet transferimit të çmimeve apo edhe që ende qytetarët shqiptarë shihnin tek e nesërmja brenda vendit në shumë pak operatorë. Kjo e tyre, të nesërme që tashmë jua vrau qeveria. strukturë e rritjes ekonomike ka tjetërsuar ofertën Prandaj shqiptarët morën rrugët e Europës agregate duke zvogëluar kapacitetin prodhues të masivisht si 20 vjet me parë, kur dolën nga vendit, ka sjellë rritjen e pabarazisë dhe mungesën diktatura, por me një ndryshim thelbësor, atëherë e vendeve të punës dhe këto duhet të jenë iknin me shpresën për t’u kthyer një ditë, ndërsa objektivat kryesore të maxhorancës së sotme. sot ikin nga sytë këmbët për mos u kthyer me kurrë. Gjithsesi viti 2014 nuk është një vit që solli Rritja me 13% e borxhit publik, nën pretekstin mrekullira, por ishte një vit, që stabilizoi financat e borxheve të lëna nga qeveria e mëparshme, të publike dhe u arrit konsolidimi fiskal. Ishte viti që cilat sikurse faktohen në atë që janë futur në këtë ka pikënisjen e një modeli të ri ekonomik, buxhet, nuk zënë më shumë se 2%, dëshmoi shoqëruar me reforma strukturore që duan kohën qëllimin e kësaj qeverie që t’i krijojë komoditet vetes e vet për të dhënë impaktin në ekonomi dhe te për të qeverisur pa program, pa angazhim dhe qytetari.Viti 2014 ishte viti i politikave ekonomike natyrisht pa vizion, qëllim të cilit ia dolët ta realizoni me qendër qytetarin dhe biznesin. Me angazhimin sa më mirë. Fundi i taksave proporcionale ishte që kemi ne si maxhorancë për të vazhduar politikat fillimi i një regresioni për ekonominë dhe për në luftën kundër varfërisë dhe papunësisë ai na qytetarët. krijon besimin e plotë që ne kemi bërë kthesën e Paketa fiskale e taksimit progresiv goditi rëndë duhur. perspektivën e ekonomisë shqiptare dhe mjafton Faleminderit! të lexoni fabulën e qeverisë për buxhetin, ku rriti Shpëtim Idrizi - Faleminderit! Fjalën e ka prodhimin e përgjithshëm të vendit me 400 milionë deputetja Elmazi! Të përgatitet deputeti Xhemal dollarë dhe nga ana tjetër futi në buxhet 420 Qefalia! milionë dollarë të ardhura shtesë, që do të thotë Liljana Elmazi - Të dashur qytetarë shqiptarë! se ekonomisë dhe konsumatorëve nuk u mbeti Të nderuar kolegë deputetë! asgjë, as që të rrisin konsumin, as të investojnë. Buxheti i vitit 2014, edhe pse u quajt nga qeveria De facto qeveria pranoi me këtë buxhet se në atë kohë si më i madhi në histori dhe vazhdon ekonomia shqiptare në vitin 2014 do të jetë në të quhet edhe sot në këtë sallë si i tillë, ishte tamam recesion. një piramidë që u mbështet në tri shtylla: në Paketa fiskale dhe buxhetore e aplikuar në vitin bllokimin e punësimit, në mosmbështetjen e 2014, u provua se nuk ishte gjë tjetër veçse një performancës ekonomike dhe në borxhe. hap fatal të kalimit të Shqipërisë nga stabiliteti në Borxhi që parashikonte të merrte qeveria ishte varfëri, nga qëndrueshmëria ekonomike në krizë, 1,5 miliardë dollarë ose sa 1/4 e borxhit publik që nga drejtësia sociale në padrejtësi. Ajo është kishte ekonomia në atë kohë. Ky buxhet provoi kundër prodhimit, investimit, punës dhe dijes. qartësisht se midis atyre që premtuat në fushatë Ajo ofronte më pak kursime për individët dhe më dhe asaj që bëtë në vitin 2014 qëndronte në mes pak fitime për bizneset për t’u ri-investuar, pra më një oqean i tërë dhe njëkohësisht nisi edhe pak vende pune, më shumë varfëri, destabilitet të zhgënjimi i madh për shqiptarët, sidomos për ato ekonomisë dhe recesion. Ju po qeverisni me
304 Legjislatura e 8-të Viti 2015
filozofinë e abuzimit, grabitjes dhe zhvatjes së varfërve, OSHEE-ja, me 32 milionë euro, duke fondeve të pasurisë publike. Ky është konkluzioni mbingarkuar me 9 milionë euro shqiptarët dhe tronditës i KLSH-së. duke u treguar dhe burgun. Në vitin 2014, nga Me këtë buxhet ju jeni qeveria e vetme në tenderët e CEZ-it dhe OSHEE-së çdo qytetar ka Europë që nuk planifikuat dhe as ofruat asnjë humbur 300 euro nga ky abuzim. Ky buxhet e goditi lehtësim dhe asnjë nxitës zhvillimi në kohë krize, për vdekje ekonominë, e cila vazhdon të jetë në ndaj sipërmarrjes së lirë, si motori i zhvillimit të koma edhe sot. ekonomisë, i punës dhe punësimit të njerëzve. Investimet publike, të cilat janë shpenzimet e Ju po qeverisni mbështetur në filozofinë e vetme produktive të buxhetit, janë më të ulëtat në abuzimit, grabitjes, zhvatjes së fondeve dhe 8 vitet e fundit, ose rreth 5,5 miliardë lekë më pak pasurisë publike. Ky është konkluzioni i raportit se plani rilindës për vitin 2014, ose pothuajse 5 tronditës së KLSH-së. miliardë lekë më pak se fakti i vitit 2013. Dëmi i shkaktuar shtetit është i paprecedentë, Vite më parë, një nga ekonomistët më autoritarë plot 1 miliard dollarë vetëm për vitin 2014, ndërkohë të të gjitha kohërave do të thoshte: “Sa herë që që 1 milion shqiptarë mezi mbijetojnë në mjerim, qeveria kursen 5 paund, i ka hequr ditën e punës jetojnë diktaturën e urisë. 1 miliard dollarë abuzim dikujt.” Pikërisht kjo është ajo që bëtë ju në vitin i qeverisjes suaj janë paratë e atyre shqiptarëve 2014 dhe po vazhdoni të bëni me politikën tuaj të varfër, që zhyten në errësirë pa perënduar dielli fiskale edhe tani. si në Mesjetë, se nuk mund të paguajnë dot Në kohë krizash ekonomike, kur sektori privat energjinë, ose nëse duan të shohin pakëz dritë i është i trembur dhe ul kërkesën për mallra dhe pret burgu. Janë paratë e shqiptarëve, falë të cilave shërbime, janë qeveritë, ato të cilat vendosen në përmes zullumit miliarda dollarësh të abuzimit, ju linjën e parë të aktivitetit ekonomik. Duke rritur jetoni në botën e jaguarëve. shpenzimet për investime, qeveritë konsumojnë, Shqiptarë të dashur! Është më shumë se 2 krijojnë kërkesa në ekonomi dhe hapin vende të milionë e 120 mijë euro në ditë dëmi që ju është reja pune. Kjo më pas shkakton një efekt pozitiv shkaktuar juve dhe ekonomisë së vendit nga kjo kaskadë, përmes të ashtuquajturit multiplikator qeverisje vetëm në një ditë. Kafazi është pak për fiskal, ku një lek shpenzim i qeverisë e rrit grabitqarët, ata nuk ngopen kurrë dhe të uritur do prodhimin më shumë se aq. Në terminologjinë t’i sulen presë përsëri nëse nuk ndalen dhe po e ekonomike, këto janë ato që njihen si politikat bëjnë edhe tani në vitin 2015. kundërciklike ose stimujt fiskalë. Abuzimi i qeverisjes është 2 milionë e 120 mijë Në vitin 2008-2009 qeveria “Berisha” e përdori euro në ditë, kur papunësia është rritur, kur eksodi në mënyrë agresive stimulin fiskal, duke shpenzuar ka njohur shifra rekord, kur varfëria është në deri në 10% të prodhimit kombëtar për investime ekstrem, ku 1/3 e popullsisë mezi marrin frymë. publike. Sipas FMN-së, këto politika ishin një nga Raporti i KLSH-së dëshmon atë çfarë ne kemi arsyet kryesore që e mbajtën ekonominë larg denoncuar, por edhe atë që çdo shqiptar ka recesionit. përjetuar. Është fakt se qeveria tashmë e ka mbipërdorur Drejtoria e Tatimeve dhe Doganave kanë huamarrjen dhe nuk mund të mbështesë më rritjen mbledhur 70 milionë euro më pak të ardhura për ekonomike te borxhi. Por, kjo qeveri nuk shpenzoi buxhetin, duke mbushur xhepin e tyre dhe dot as paratë e taksave në vitin 2014. Për ta thënë pushtetarëve, ndonëse taksat për qytetarët u rritën më thjesht, në 2014, qeveria ka hequr para nga dhe kjo thuhet qartë në raportin e KLSH-së. Kulaçin tregu përmes taksave të rritura 50% që ua mblodhi për vete, kërbaçin për popullin, sarajet dhe qytetarëve dhe nuk i rihodhi në ekonomi, duke kështjellat për vete, burgun për të varfrit, vetë vrarë rritjen ekonomike. jetojnë në botën e jaguarëve, kurse 1/3 e Apatia e politikës fiskale në zërin e investimeve shqiptarëve në botën e skamjes dhe mizerjes. Kjo është një kosto e drejtpërdrejtë që i ngarkohet është filozofia e qeverisjes. ekonomisë, e cila frenoi gjallërimin e kërkesës dhe Institucionet qeveritare kanë abuzuar duke u rritjen ekonomike. Kjo është një harakiri ekonomike zhvatur shqiptarëve plot 1 miliard dollarë. Parajsa ose një krizë e vetëkrijuar. Buxheti juaj nuk e për vete, ferri për popullin. ndihmoi dot ekonominë, por përkundrazi qeveria Ka abuzuar edhe ai, kërbaçi i qeverisë ndaj të përdori një procedurë ekstra-ligjore, letërkreditet,
305 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
me të cilat pagoi kompanitë private me miliarda ngarkuan dy herë më shumë me borxh se sa lekë në avancë, pa kryer punët më datën 31 mesatarja e tre vjetëve të mëparshme. dhjetor. Ndonëse nuk ka studime, mendohet dëmi Ju lutem, edhe një minutë! që mund t’i jetë bërë ekonomisë nga kjo gjë, është Në një farë mënyre, kjo është rritje ekonomike ndoshta më shume se 1% ngadalësim të rritjes në kurriz të së ardhmes. ekonomike. Ndaj, ky buxhet e dërrmoi kapitalin Së dyti, ambienti rrethues vjet ishte shumë më fizik. i favorshëm. Bashkimi Europian, partneri më i Kaluan plot 365 ditë të vitit 2014 dhe ndonëse madh ekonomik i Shqipërisë vitin e kaluar shënoi qeveria parashikoi të shpenzojë 1,1 miliardë lekë një rritje ekonomike prej 1,3%. Në dy vjetët për zërin “kompensim për shtresat në nevojë” as paraardhëse 2012-2013 ekonomia e BE-së ishte edhe një qindarkë nuk është paguar për këtë zë. në recesion me rënie respektivisht me minus 0.5 Për më tepër, në vend që ky fond të shkonte për dhe minus 0.1%. Ecuria e ekonomisë europiane këto shtresa, qeveria vendosi ta përdorte për është përcaktuese për Shqipërinë. “shpërblimet e fundvitit”, shpërblime selektive, Shpëtim Idrizi - Ju lutem mbylleni! klienteliste dhe politike. Liliana Elmazi – Po e mbyll. Pra, ky buxhet thjesht e masakroi kapitalin hu- Në këtë sens, pyetja, nëse e shfrytëzoi man. ekonomia shqiptare sa duhet ambientin e Deficiti buxhetor për vitin 2014 rezulton në favorshëm për të gjeneruar rritje, merr përgjigje masën 72,1 miliardë lekë apo rreth 5,2 miliardë negative. lekë më i lartë sesa deficiti i vitit 2013, duke thyer Rritja ekonomike vazhdon të jetë anemike. rregullin e artë të vendosur dhe të respektuar nga Kush do ta pësojë nga buxheti juaj? të gjitha qeveritë e mëparshme: shpenzimet për E pësuan qytetarët e thjeshtë, të cilët kanë investime të jenë më të larta sesa deficiti, me qëllim marrë më pak shërbime edhe për shkak të uljes që borxh të merret vetëm për investimet dhe jo së të ardhurave të pushtetit vendor. edhe për shpenzime korente. E pësuan të përndjekurit politikë, pasi në vitin Pra, politika juaj fiskale ishte dhe vazhdon të 2014 u janë shpërndarë 3 miliardë dollarë më pak jetë në apati. se në vitin 2013, ish- pronarët, të cilët kanë marrë Në kohë krizash dhe situatash të vështira 30.6% më pak se në vitin 2013. ekonomike, qeveritë përpiqen që përmes politikave Ajo çfarë përjetuan dhe po përjetojnë shqiptarët, buxhetore aktive të ndihmojnë ekonominë. A e bëri por jo oligarkët pushtetarë apo financiarë, të buxheti juaj i vitit 2014 këtë gjë? Sigurisht që jo, ngjason me fatin e Thanasit tek ai filmi i vjetër grek sepse përmes pasivitetit, buxheti i vuri shkopinj nën : “Thanas, shtrëngo rripin”. Po kur pacienti është rrota ekonomisë. Kjo është e tmerrshme për një në koma dhe kura nuk jep efekt, ajo duhet të vend. ndryshohet. Niveli i jetesës ka rënë. Faleminderit! Në fund të vitit 2014 paga mesatare ishte sipas Shpëtim Idrizi- Faleminderit! Bankës së Shqipërisë 5.8 % më e ulët enjë vit më Fjalën e ka deputeti Qefaliaj. parë. Të përgatitet deputeti Arben Imami dhe pastaj Ekonomia nuk prodhon vende pune. deputeti Igli Cara. Së dyti, në tortën e të ardhurave totale që Xhemal Qefalia - Faleminderit! sigurojnë familjet shqiptare, gjysma vijnë prej Në fakt shifra e fundit që dëgjova prej 3 miliardë punës. Kur ky zë tkurret, gjasat janë që gjysma e dollarësh që nuk i kanë marrë të persekutuarit, më familjeve të përjetojnë përkeqësimin e nivelit të duket non sens, megjithëse nuk jam ekonomist, jetesës. Por sërish, puna nuk është zëri i vetëm i por ndoshta ishte përtej kohës dhe nuk mund të të ardhurave që është ndrydhur. merret në konsideratë. Për ekonominë një rritje prej 2%-sh nuk është Të nderuar kolegë! gjë tjetër, pasi nuk e tregon të gjithë historinë. Diskutimin e sotëm “Për buxhetin faktik të vitit Së pari, një pjesë e rritjes që ekonomia regjistroi 2014” nuk do ta shikojmë vetëm në realizimin apo vitin e kaluar është e lidhur drejtpërdrejtë me mosrealizimin faktik, por se sa ka qenë dhe sa ka stimulin fiskal. Sipas të dhënave zyrtare nga ndikuar drejtpërdrejtë në përmirësimin dhe Ministria juaj e Financave në 2014-ën qytetarët u angazhimet që ka bërë qeveria.
306 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Përshëndetje, zoti Noka! investime nuk realizoheshin ose digjeshin, ose Bëre mirë që erdhe, sepse mendova se nuk ka liheshin në fund të vitit me qëllim për të përfituar në sallë asnjë anëtar nga Komisioni i Sigurisë. apo për të krijuar raste të cilat ishin korruptive. Në cilësinë e anëtarit të Komisionit të Sigurisë, Çfarë ka ndodhur tjetër? do të ndalem në eficencën dhe në realizimin e atyre Në buxhetin faktik dhe nga informacionet që institucioneve që i ka në juridiksion ky komision: kemi marrë nga Ministria e Mbrojtjes dhe nga Ministrinë e Mbrojtjes, Ministrinë e Brendshme dhe kontaktet që kemi pasur me drejtuesen e këtij të Shërbimin Informativ Kombëtar. Për fat të keq dikasteri, nuk mund të themi se nuk kemi rezerva na mungojnë informacionet për këtë të fundit, të konsiderueshme në naftë, nuk mund të themi ndoshta është angazhuar me detyra të tjera, se anijet mbeten në det, siç e morëm dhe i ndoshta është ende nën joshjen e dekorimeve të trashëguam nga qeverisja e mëparshme. Ka pasur fundit. një realizim dhe është një masë e konsiderueshme Më vjen mirë që edhe nga opozita nuk ka pasur e këtyre rezervave të cilat janë në shërbim të të një kërkesë të tillë, por do të ndalem në dy gjithë këtyre mjeteve. Është vazhduar njëkohësisht institucione të tjera: Ministrinë e Mbrojtjes dhe atë edhe procesi i asgjësimit të municioneve të tepërta të Brendshme. për të eliminuar rreziqet e popullatës. Është shumi Ministria e Mbrojtjes duhet thënë që në fillim, inkurajues dhe shumë ambicioz fakti që në sajë të se trashëgoi që nga viti 2008 një borxh prej 14,3 ndërhyrjes së stafit të Ministrisë së Mbrojtjes është milionë dollarësh. Ky borxh është likuiduar në bërë i mundur negocimi për të trajnuar rreth 26 masën 90% deri në fund të këtij viti. Pra, është oficerë të rinj në SHBA. Kjo nuk është pjesë e reduktuar ai borxh që gjetëm në këtë dikaster. buxhetit, por është pjesë shumë e rëndësishme e Struktura e buxhetit të Ministrisë së Mbrojtjes përkujdesit që ka ky dikaster ndaj oficerëve. prej vitit 2014 ka pësuar përmirësime të Ministria e Brendshme fokusin kryesor të qenësishme. Kjo ishte një kërkesë e vazhdueshme buxhetit e ka përkushtuar kryesisht në rritjen e edhe nga NATO-ja. Është përmirësuar dukshëm luftës ndaj kriminalitetit dhe rritjen e masave të ekuilibri i shpërndarjes së fondeve, ndryshe nga sigurisë. Vlen për t’u theksuar vëmendja dhe vitet e mëparshme që këto fonde i adresoheshin kujdesi i veçantë jo vetëm i ministrit, por vetëm një force. Si janë shpërndarë? Rreth 75% e veçanërisht i Kryeministrit që bëri të mundur që këtij buxheti, vazhdon edhe sot e kësaj dite të bëhet një fond prej një miliard lekësh të kalojnë në rritjen likuidimi i helikopterëve që është një nismë e marrë e rrogave të punonjësve të policisë. që në qeverisjen e mëparshme. Besoj se ky është një fakt dhe duhet të Ajo që duan të dinë qytetarët është se këta pranohet. Ky fakt është konkretizuar shumë qartë, helikopterë me ndërhyrjen e ministres së Mbrojtjes, e kemi parë në të gjitha konkurset dhe të gjitha zonjës Kodheli është bërë e mundur të mos kërkesat që ka tashmë, jo vetëm nga të rinjtë, por përdoren sipas destinacionit të kërkuar për VIP-a, edhe nga të rejat për t’u pranuar në radhët e por për emergjenca dhe për nevojat e popullatës Policisë së Shtetit. Në sajë të një trajtimi shumë të në raste të fatkeqësive. mirë financiar që u bëhet këtyre trupave. Ka një veçori në buxhetin faktik të vitit 2014, në Çfarë ka ndodhur? A i ka përmbushur dhe i ka këtë dikaster për herë të parë një fond prej 15% të realizuar detyrat? Unë e kuptoj që zotëria që buxhetit, ka kaluar në pajisjen me armatim qëndron në këmbë e ka shumë të vështirë të perëndimor. Pra, është hequr dorë nga armatimi i dëgjojë disa shifra të cilat janë bindëse të luftës vjetër kallashnikov dhe armë të tjera. Sot disa forca që bën ky dikaster ndaj kriminalitetit në vend. Janë speciale, të cilat përgjigjen drejtpërdrejt sipas ndaluar, janë arrestuar dhe shoqëruar 9 mijë e 800 kritereve dhe kërkesave që kanë bërë edhe persona, jo 37 mijë e 800 sa e thotë shifrën opozita. organizmat ndërkombëtarë, tashmë kanë një Edhe po të ishin kaq, do të ishte një punë goxha e armatim krejtësisht perëndimor. madhe e këtyre strukturave. Investimet në tërësi zënë një masë të Kjo i bën të padurueshëm dhe nuk zë vendi konsiderueshme, madje dua të them se ndryshme vend për t’u njohur me shifrat e punës të këtij nga vitet e tjera, kemi një realizim në masën 99%. dikasteri. Çfarë ndodhte vite më parë? Edhe pse Çfarë janë konkretisht: akordoheshin fonde dhe buxhete, ose këto Vrasjet janë ulur 22%, duam apo nuk duam ne,
307 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
plagosjet e rënda 11%, vjedhjet me armë 50%. (Ndërhyrje pa mikrofon). Janë statistikat, i keni aty. Ministri Tahiri jo vetëm Ju tërheq vërejtjen, zoti Noka! që jua bën publike javë për javë, pasi ato nuk Ka kërkuar fjalën zonja Kodheli. mbahen më sekret, por ato janë shumë të Mimi Kodheli – Faleminderit! dukshme. I kërkoj ndjesë kolegut Cara! Çfarë ndodhi tjetër në vitin 2014? Të nderuar kolegë deputetë, Për herë të parë e hoqëm Shqipërinë nga vendi T’ju them të drejtën kam realisht kënaqësinë të i origjinës për drogën. Po jap shifra edhe për drogë: ndaj me ju dhe me publikun disa të dhëna të marijuanë katër herë më shumë, është bërë buxhetit të vitit 2014 të alokuar dhe të realizuar asgjësimi, bimë kanabis pesë herë më shumë, suksesshëm për Ministrinë e Mbrojtjes, si dhe do kokainë gjashtë herë më shumë. të më lejoni të jap një vështrim të përgjithshëm të (Ndërhyrje pa mikrofon.) punës së bërë nga qeveria gjatë 1 viti të vështirë Shpëtim Idrizi - Ju lutem! financiar dhe plot gropa, siç ishte viti 2014, një Mos flisni nga vendi! buxhet i lënë qëllimisht mbas dore. Xhemal Qefalia – Meqenëse ju nuk i besoni, Buxheti i alokuar për vitin 2014, vit për të cilin shifrat po i lë këtu. Më lejoni të mos i referohen po flasim tani, ishte pak më shumë se 14 miliardë zotit Tahiri as zotit Rama, por t’i referohen lekë ose 1,01% e PBB-së dhe me rishikimin që iu Departamentit Amerikan të Shtetit. bë në fund të vitit 2014, buxhetit të Ministrisë së Çfarë thotë ky i fundit në vitin 2012? Mbrojtjes iu shtuan edhe 365 milionë lekë dhe ky (Ndërhyrje pa mikrofon.) nivel shkoi në 1,03 të PBB-së ose 3,54 % të “Trafikantët e drogës e përdorin Shqipërinë si shpenzimeve publike në total. një vend transit dhe grupet e organizuara kriminale Që me planifikimin e buxhetit të vitit 2014, ne të shqiptarëve janë të njohura përfshirë edhe brigjet realizuam me sukses heqjen dorë nga piramida europiane”. fiktive e deklarimit të shpenzimeve për mbrojtjen, Çfarë thotë në vitin 2013 për vitin 2012? ku më parë ishin futur para, që nuk shpenzoheshin “Shqipëria është një vend transit për heroinën në fakt për këtë sektor, por ishin vetëm për fondin afgane që futet në Europën Perëndimore dhe e pensionit të ushtarakëve. shërben si një portë kyçe në shpërndarje e Le të vijmë te masat dhe mënyra e shpenzimit heroinës në të gjithë Europën”. Këtë nuk e thotë të buxhetit të vitit 2014. Realizimi i tij për këtë Saimiri, por Departamenti i Shtetit. periudhë ishte 65% e totalit dhe investimet u Çfarë thotë për vitin 2014? realizuan në masën 99%, shifër kjo, ndër më të (Ndërhyrje pa mikrofon.) lartat e realizimit buxhetor ndonjëherë. Keni durim! Ky nivel i realizimit të treguesve të buxhetit “Sasia e lëndëve narkotike të sekuestruara dhe është në fakt, rrjedhojë e angazhimit të arrestimet janë rritur në mënyrë dramatike në vitin vazhdueshëm të strukturave, si dhe të Shtabit të 2014”. Kjo mund t’i atribuohet bashkëpunimit midis Përgjithshëm të FA-së për të vënë në shërbim të Shqipërisë dhe partnerëve rajonalë, sidomos ushtrisë shqiptare, çdo qindarkë të taksapaguesve njësisë italiane të mbikëqyrjes dhe një vullneti të shqiptarë. madh nga politikanët, nga qeveria, shqiptarët dhe E kam thënë edhe më parë, se situata zyrtarë të tjerë, ligjzbatues. Për të përballuar buxhetore e trashëguar ka qenë e rënduar në më trafikantët e drogës ndikuan edhe një valë e madhe të shumtën e rasteve, për shkak të borxheve të operacionesh. Pra, këto janë faktet të cilat tregojnë trashëguara më parë. E përmendi kolegu Qefalia, dhe një herë që ky buxhet në vitin 2014 ka shkuar se në fillim të vitit 2014, më shumë se 14 ,3 milionë në destinacionin e duhur dhe jo në drejtimin e euro ishin borxhe të trashëguara, fatura të paditur, siç ndodhte më parë. papaguara, që datonin nga viti 2008. Faleminderit! Bashkërendimi i punës me Ministrinë e Financave Shpëtim Idrizi - Faleminderit! bëri që ky borxh i konsiderueshëm për buxhetin e Atëherë, fjalën e ka deputeti Igli Cara. Ministrisë së Mbrojtjes, të mund të paguhet deri Përgatiten Evis Kushi dhe Flamur Noka. më sot, në masën 90%. (Ndërhyrje pa mikrofon). Meqë jemi te borxhet, me borxhin e shtetit të Shpëtim Idrizi - Mos ndërhyni, zoti Noka! vitit 2014, u përballën të gjitha institucionet njësoj.
308 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Buxheti na ndihmoi të shlyenim 34 miliardë lekë efikas të burimeve financiare, u arrit krijimi i një detyrime të prapambetura, të cilat i ishin fshehur rezerve strategjike në karburant dhe jo vetëm, e publikut në 8 vjet. Borxhet ndaj bizneseve për punë cila është e mjaftueshme për të zhvilluar çdo dhe shërbime të kryera dhe të papaguara. Pra, në veprimtari operacionale në çdo kohë, madje edhe 1 vit shlyem gjysmën e një borxhi gjigant, që për në ditët e fundit të vitit. vite me radhë jo vetëm që nuk i ishte kthyer borxh- Bashkëpunimi civil dhe ushtarak ka angazhuar dhënësve, as me hir, as me pahir, por më keq se disa fonde minimale, por me një impakt të gjerë kaq, i ishte fshehur publikut për vite. për komunitetin, të cilat janë drejtuar nga Forcat e Ndryshime shumë pozitive pësoi struktura Armatosura në funksion të emergjencave brenda për brenda buxhetimit të Ministrisë së mjedisore, të ngritjes së riparimit të objekteve të Mbrojtjes. Kjo, e orientuar edhe nga zbatimi i infrastrukturës civile, si dhe të pjesëmarrjes në dokumenteve strategjike të aleancës, e cila me situata të emergjencave të ndryshme. Kështu, insistim, sidomos nga dokumenti i dalë nga Samiti dhjetëra-mijëra qytetarë kanë përfituar gjatë vitit i Uellsit, kërkon dhe vazhdon të kërkojë, që niveli i 2014 nga pastrimi i 653 km rrugë dhe 103 km vijë investimeve të jetë 20% e buxhetit të harxhuar bregdetare, ambalazhimin dhe largimin e qindrave brenda ministrisë. Në fakt ky nivel ishte 23% për tonë mbetjeve të rrezikshme kimike, vazhdimi i vitin 2014. Shpenzimet korrente kanë qenë 35% pastrimit të kraterit të Gërdecit dhe kështu me dhe 42%, kanë qenë shpenzimet për personelin. radhë. Nga të gjitha këto veprimtari kanë përfituar Një kujdes i veçantë është treguar nga ana jonë, me qindra dhe mijëra shqiptarë. për shpenzimet që lidhen me motivimin e Shpenzimet korrente në total për vitin 2014 u personelit, sipas rolit dhe rëndësisë që ata kanë realizuan në masën 90%. Realizimi i tyre në këtë në plotësimin e misionit të FA-së. Kështu, janë masë vjen si rrjedhojë e një kontrolli periodik dhe rishikuar pagat në disa sektorë prioritarë të një monitorimi të vazhdueshëm mbi shpenzimet e ushtrisë, si dhe janë bërë ndryshime në trajtimin e bëra në ujë, energji, shpenzime në kancelari, dhe profesioneve të vështira. Shumat e alokuara për në riparime, gjë e cila bëri të mundur uljen e edukimin, trajnimin profesional të ushtarakëve shpenzimeve në total. shqiptarë, të realizuara në mbi 90% të shumës së Nga ana tjetër, siç e përmenda më sipër, parashikuar, shënon realisht një hap përpara në përmirësime të dukshme janë shënuar në zërin e këtë drejtim dhe parashikohet që ky sektor të investimeve, si dhe në realizimin e tyre në angazhohet akoma më shumë në të ardhmen, për përmirësimin e infrastrukturës strukturore. të mundësuar një trajnim më adekuat të 100% e totalit të investimeve që ishin në vitet ushtarakëve tanë. Ndërkaq, plot 150 studentë 2013, 2012, 2011, 2010 dhe 2009, kishin një ushtarakë, studiojnë në shkollat dhe në akademitë destinacion të vetëm, Forcën Ajrore, gjë e cila më prestigjioze në botë. kishte krijuar disbalancë dhe mungesë të theksuar Ndryshime strukturore pozitive kanë ndodhur investimesh për vite të tëra, në forcat e tjera. edhe brenda zërave të tjerë. Kështu, shpenzimet Gjatë vitit 2014 pesha e këtyre investimeve u korrente janë në nivelin 35% të totalit të ul në 75%, duke krijuar mundësi për investime të shpenzimeve dhe në këtë zë janë përfshirë edhe tjera, në fusha të tjera të modernizimit të ushtrisë, shumat e alokuara për misionet dhe pjesëmarrjen sidomos, në pajisjen me armatime dhe me e FA-së në operacionet në kuadër të NATO-s dhe municione. Kështu 15% e totalit të investimeve pikërisht ky zë, arrin në 10% të totalit të shkoi për blerjen e armatimeve të standardeve të shpenzimeve korrente të Ministrisë së Mbrojtjes. NATO-s, e detyrueshme, por e ndodhur për herë Kjo do të thotë që të gjitha operacionet në kuadër të parë vetëm vitin që shkoi. Gjithashtu, 7% për të NATO-s, stërvitjet e përbashkëta dhe përmbushjen e nevojave të transportit strategjik operacionet e natyrave të tjera për të njëjtin qëllim, dhe vetëm 3%, në infrastrukturë. janë plotësuar, madje i kemi tejkaluar pritshmëritë Të gjitha sa thashë më sipër, kanë krijuar kushte tona. për rritjen e nivelit të operacionalitetit të FA-së, si Nga ana tjetër, këto para kanë mundësuar dhe përmirësimin e qenësishëm të kushteve për realizimin me sukses edhe të programeve stërvitjen dhe për përgatitjen e tyre. Ndryshimet stërvitore dhe të përgatitjes ushtarake brenda strukturore dhe niveli i realizimit të treguesve të vendit. Për herë të parë, në saj të një menaxhimi buxhetit flet qartë për politikat e orientuara drejt
309 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
zhvillimit dhe modernizimit të FA-së, në përputhje shumë sesa në vitin 2013. me standardet përkatëse të NATO-s, masat e Të ardhurat e buxhetit të shtetit të vitit 2014 vazhdueshme për ndjekjen dhe monitorimin e (më duhet ta theksoj me forcë), u rritën 39,5 buxhetit, si dhe për rritjen e prezencës së FA-së miliardë lekë ose 395 milionë dollarë, duke në ndihmë të komunitetit. ndryshuar trendin negativ të 2 vjetëve më parë. Ndërkohë, programi i planifikimit të menaxhimit Kjo rritje e të ardhurave të buxhetit me 395 milionë të administrimit që përfaqësojnë shpenzimet për dollarë më shumë vetëm për 1 vit, ishte më e aparatin e ministrisë dhe të Shtabit të Përgjithshëm, madhe se rritja e 5 vjetëve paraardhëse, të marra zë vetëm 7%, një shifër shumë e ulët kjo, që së bashku. Këto janë shifra të pamohueshme që shënon edhe një herë zvogëlimin e shpenzimeve flasin jo për stanjacion, por për ngritjen e një baze buxhetore në strukturat e administratës dhe rritjen të të ardhurave dhe të menaxhimit të buxhetit, i cili e shpenzimeve në plotësimin e misioneve kryesore do të vazhdojë të ketë sukses, edhe në vitin 2015 të FA-së. e më tutje. Të nderuar kolegë, Një tjetër shifër që mbetet për t’u thënë dhe që Më lejoni që në fund të flas pak, edhe për atë e përmenda më sipër: të ardhurat e buxhetit të ç’ka përfaqësuar në përgjithësi buxheti i vitit 2014 vitit 2014 përfaqësonin 26,3 % të PBB-së për të gjithë ne si qytetarë dhe cilat kanë qenë krahasuar me 24,1% të PBB-së në vitin 2013. Ky përfitimet nga mënyra e menaxhimit të këtij buxheti. raport është më i miri dhe më i larti në historinë e Rritja ekonomike për vitin 2014 ka qenë 2,1%, ekonomisë sonë, duke përjashtuar vetëm vitin krahasuar me 1,1% të vitit 2013, pra ekonomia 2008, kur u harxhuan dhjetëra milionë e miliarda është rritur me 2-fishin e tempit të një viti më parë. lekë për të ndërtuar një rrugë, e cila mban akoma Kjo vlen të theksohet me forcë, ndërkohë që vulën e pazgjidhshme të korrupsionit. ekonomitë kryesore të vendeve fqinje, që ndikojnë Duke u rikthyer te buxheti faktik i Ministrisë së në ekonominë tonë, kanë mbetur gjatë vitit 2014, Mbrojtjes, mund t’ju them pa drojë, se ky buxhet si pothuajse në nivelin e rritjes zero. për vitin 2014, ashtu edhe në të ardhmen, do të T’ju them të drejtën, ashtu siç ishte katandisur vazhdojë të përdoret deri në qindarkën e fundit nën arka e shtetit, ka qenë e vështirë ta menaxhojmë një monitorim dhe kontroll rigoroz me qëllim që ai atë, ashtu siç duhet që në fillim, por ne ia dolëm. të mos çojë dëm dhe në drejtim të paditur, as edhe Ia dolëm të trajtonim ndryshe më të dobëtit dhe një qindarkë, por të financojë projekte konkrete, më nevojtarët. Të trajtonim më parë ata, që kishin të prekshme, racionale, harmonike, me qëllim nevojë dhe që ishin trajtuar nga qeveria e furnizimin dhe modernizimin e Forcave të mëparshme, vetëm në vitet elektorale. Kemi Armatosura në plotësimin e misionit të tyre paguar 1,8 miliardë lekë për herë të parë me kushtetues dhe detyrimeve që rrjedhin nga përparësi, që ata që do t’i merrnin këto lekë, do të anëtarësimi ynë në NATO. ishin ata që realisht ishin gjallë dhe më pas Faleminderit! familjarët e tyre. Shpëtim Idrizi – Faleminderit, zonja Ministre! Ndërkohë, arritëm të përmirësonim dukshëm Fjalën e ka deputeti Igli Cara. pagesat që bëmë dhe që lidheshin ngushtësisht Përgatitet deputetja Evis Kushi. me sektorin e energjisë elektrike. Igli Cara – Faleminderit, zoti drejtues i seancës! Përmirësimi i buxhetit gjatë vitit 2014, zgjidhi Të nderuar kolegë deputetë, përfundimisht çështjen e financimit të pagesave Sot vjen për diskutim dhe miratim në Kuvend të vonuara të personave me aftësi të kufizuara, buxheti faktik i vitit 2014, i cili, për shumëkënd nga në shifrën 4,3 miliardë lekë. publiku, duket të jetë një procedurë rutinë, e Mbështetja që i dhamë sektorit të energjisë përvitshme, por, në fakt, e vërteta është ndryshe. elektrike (siç e përmenda më sipër), bëri të ketë Buxheti faktik dhe raporti i Kontrollit të Lartë të një shlyerje të detyrimeve kontraktuale në mënyrë Shtetit për vitin 2014 e vulosin edhe me shifra të qenësishme dhe kjo i çliroi bizneset dhe buxhetet zullumin e kësaj qeverie. familjare. Ditët e fundit, teksa shihja ministrin e Financave Shpenzimet operative për mirëmbajtjen e pa financa të kësaj qeverie në Komisionin e rrugëve nacionale, një gangrenë e vjetër kjo e Ekonomisë, teksa rrokej të na mbushte mendjen historisë së rrugëve në Shqipëri, ishte 2 herë më për projektligje, si ai i skanimit në dogana, ky i
310 Legjislatura e 8-të Viti 2015
buxhetit faktik apo të justifikohej dobëtazi përballë energjisë elektrike të biznesit. raportit të KLSH-së, mendimi i parë që më vinte Goditjen më të rëndë duket se Shqipëria e ka ishte pse ky ministër dhe kjo qeverisje duhet t’i marrë tek treguesi i lehtësisë për të marrë një leje çojnë në zgrip punët në këtë vend dhe më pas, në ndërtimi. Asnjë shqiptar nuk do të donte të shikonte jo pak raste, të kthehen mbrapsht e të fillojnë të sesi Shqipëria për të u rendit në vitin 2015 në vend bëjnë ndryshimet e duhura. të 189-të nga 189 vende, pra në vend të fundit. Kjo është, në fakt, jo vetëm paaftësi, Më e frikshmja dhe më e pabesueshmja është dritëshkurtësi, por, mbi të gjitha, dashakeqësi jo që në këtë drejtim jemi baraz me dy vende në luftë, ndaj opozitës, që rastis të ketë edhe ide dhe siç është Libia dhe Siria, duke shtuar edhe Eritrean, propozime më të mira, por ndaj qytetarit, biznesit një vend i izoluar diktatorial në Afrikë dhe, për t’i dhe të gjithë shoqërisë shqiptare. vënë pikat mbi “i”, pak më para nesh është Mendimi i dytë lidhet me pasinqeritetin e kësaj Afganistani dhe Zimbabve. qeverie dhe me paturpësinë e shefit të saj. Po Mirë se erdhe, Rilindje që nuk “Doing Business”! ndodh shpesh që propozimet që bëhen nga Mirë se erdhe, Rilindje e Kryeministrit, pa opozita në Komisionin e Ekonomisë, por edhe nga praktika lejesh ndërtimi, por praktikash lejesh Departamenti i Ekonomisë në Partinë korruptive dhe klienteliste! Demokratike, vijnë dhe u shiten qytetarëve si Mirë se erdhe, Rilindje, ku “Doing Business” bën propozime apo vendimmarrje të reja të oborrit veç Kryeministri dhe shpura e tij, që nis nga kryeministror, pasi zullumi, si ky i fundit i aksionit ndërtimet, koncesionet dhe përfundon tek antievazion, tregoi që kur mbjell frikë dhe represion ekspozitat qesharake të pikturave apo takimet me mbi qytetarin dhe biznesin, nuk mund të korrësh biznesin e vogël, që tanimë bëhen në salla të të ardhura për buxhetin. mbyllura dhe jo si dikur në rrugë, ku druhej se në I vetmi lajm i mirë është që kanë çfarë të këtë takim nuk kishte asnjë të tillë, në ambiente mësojnë nga opozita e për më tepër që na universiteti, ku, për fat të keq, propaganda e dëgjojnë, por lajmi i keq për shqiptarët mbetet një vezëve të hedhura i thyen çdo koracë kësaj dhe vetëm: kjo qeveri nuk qeveris, ajo plaçkit çdo qeverie. gjë publike që i del para, madje po marr kurajën të Kolegë deputetë, them se kjo është qeveria më antikombëtare që Kontrolli i Lartë i Shtetit në raportin e tij për vitin kam parë ndonjëherë në njëqind vjet shtet. Kjo 2014 na surprizoi për rekordet e shkeljeve të kësaj qeveri ka shuar përfundimisht shpresën mes nesh qeverie. Dëmi i shkaktuar në një vit nga që ky vend bëhet. Shumë kanë ikur, po edhe të administrimi i fondeve publike të kësaj qeverie i tjerë do të ikin, sepse çdo ditë është keq e më kalon tetë vjetët e qeverisjes së PD-së, e kjo nuk keq. është propagandë, por janë faktet më poshtë. Mendimin e tretë për Kryeministrin dhe Po rendis disa prej tyre: oborrtarët e tjerë të qeverisë e vulosi disa ditë më “Nga 481 tenderë të kontrolluar në vitin 2014, parë “Doing Business 2016”. Klima e të bërit biznes në 309 prej tyre, pra mbi 80%, janë konstatuar në Shqipëri, jo më çka thotë e thërret opozita, por 1254 shkelje të proceduara të prokurimit, me një me raport të Bankës Botërore, është në atë dëm ekonomik mbi 9 milionë euro. derexhe që Shqipëria të humbasë 35 vende në Dëmi ekonomik nga shkeljet në të ardhurat, në renditjen botërore të të bërit biznes dhe të shkojë shpenzimet në institucionet qeveritare...”, sipas nga vendi i 62-të në atë të 97-të. Ky nuk është tabelës “...janë rreth 100 milionë dollarë dhe po veçse një lajm i keq; ky është një lajm i zi. 100 milionë dollarë janë afërsisht detyrimet e Shqipëria, po sipas këtij raporti, bëhet edhe pavjelura në dogana dhe tatime”. vendi më i keq në Ballkan në të bërit biznes, në Gjithashtu, për të ardhur në pjesën e raportit një distancë të konsiderueshme nga vendi tjetër që lidhet me çështjen më të bujshme korruptive të më i keq, Bosnjë-Hercegovina, që renditet në kësaj qeverie, marrëveshjen me negocim të saj vendin e 79-të. me CEZ-in, që, përtej faktit nëse është apo jo Tre shkaqet kryesore të humbjes në renditje të paaftësi apo vjedhje, sot duhet të kuptojmë që mbi klimës së të bërit biznes, sipas Bankës Botërore, 600 milionë euro mungojnë në arkën e shtetit dhe janë: bllokimi i lejeve të ndërtimit, rritja e taksave në jetën e shqiptarëve. dhe zgjatja e kohës së lidhjeve me rrjetin e Duket se kësaj qeverie, për shkak të zullumit
311 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dhe paaftësisë së saj, po i vjen fundi dhe shkuar për shpenzime luksi dhe jo për investime argumentet e mëposhtme, për fat të keq, tregojnë publike. tatëpjetën që ka marrë. Ndryshimet në buxhet gjatë Po e mbyll këtu duke thënë që, në fakt, ne nuk vitit 2014, përpos akteve normative, janë tregues kemi çfarë të votojmë dhe të miratojmë, sepse të mosmenaxhimit të ekonomisë. Qeveria dështoi buxheti i vitit 2014, me këto argumente, është i si në zërin e të ardhurave, ashtu edhe të paligjshëm. shpenzimeve. Të gjithë e kuptojnë që kjo qeveri ka shumë Në zërin e të ardhurave të bëjnë përshtypje standarde: ka standardin e oborrit kryeministror, cigaret, ku, pavarësisht se mungojnë mbi 100 ka standard kur zihet me Metën, ka standard tjetër milionë euro të ardhura vetëm nga akciza, përsëri kur pajtohet me të, ka standardin e klientëve të ka një justifikim: këto vetëm sepse shqiptarët nuk qeverisë, ka standardin e burgut për të varfrit dhe pinë më duhan. të pamundurit, por, mbi të gjitha, ka standardin e Borxhi publik ka arritur në shifra shqetësuese, rrënimit të vendit dhe të eksodit të heshtur masiv prandaj sugjerohet nga KLSH-ja të shkojë në të shqiptarëve rrugëve të botës. nivelin 60% të GDP-së gjatë tre vjetve të Nëse dyshoni se është kështu, shihni raportin ardhshëm, aq sa ishte në kohën tonë. e prosperitetit për vitin 2015. Shqipëria është në Papunësia në moshat 15-29 vjeç, nga 27,2% vendin e 83-të nga 142 vende të botës, është në në vitin 2013, shkoi në 32,5% në vitin 2014, kurse zonën portokalli, pra shumë pranë së kuqes, që sot, sipas raportit të INSTAT-it tuaj (e gjeni në shënon alarm varfërie, pasi ka lënë pas veç website-in e saj), kemi minus 34,2%. Bosnjën. Më pas e kanë lënë Mali i Zi, Maqedonia, Viti 2014 do të mbahet mend si viti i parë që për të mos thënë edhe Serbia është dhjetë vende nuk ndryshoi pagat dhe nuk mund të ndodhte para nesh. Prandaj marr kurajën përsëri të them ndryshe, sepse qeveria “Rama” nuk respektoi se kjo qeveri është antikombëtare. disiplinën e kuadrit afatmesëm makroekonomik, Faleminderit! por bëri një buxhet, ku të ardhurat ishin 12,3 Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka ministrja Gjermeni. miliardë lekë më të ulëta se kuadri fiskal Eglantina Gjermeni – I nderuar zoti drejtues i afatmesëm. seancës, Në vitin 2014 taksat u dyfishuan, ndërsa të Të nderuar deputetë, ardhurat tatimore ishin më të vogla se efekti i rritjes Në fakt, dua të flas për buxhetin e vitit 2014, së taksave. Nuk hyri asnjë lek në arkën e shtetit kryesisht për projektet që Ministria e Zhvillimit Ur- nga rritja ekonomike e pretenduar apo përmirësimi ban ka realizuar, por meqenëse u ngrit disa herë i administrimit të taksave. Ndërkohë, kjo qeveri dhe raporti i “Doing Business”dhe lejet e ndërtimit, janë këta pushtetarë, ndërsa të ardhurat nuk i rritën, prononcuar edhe Kryeministri, edhe kolegët, do shpenzimet e tyre i rritën me 45 miliardë lekë dhe të doja vetëm të thosha diçka: për të marrë leje jo për investime publike, sepse këto u zvogëluan ndërtimi, detyrim ligjor që me ligjin e planifikimit të në 15 miliardë lekë, kundrejt vitit 2013, por për territorit të vitit 2009 duhet që çdo bashki, çdo njësi luksin qeveritar. vendore të ketë të miratuar planin e përgjithshëm Viti 2014 ka edhe një rekord tjetër, atë të deficitit vendor. buxhetor nën nivelin më të lartë historik. Mjafton Ndërkohë që jemi në realitetin që deri në vitin të themi që në dhjetor të vitit 2014 ishin kryer vetëm 2013 vetëm 10% e territorit në Shqipëri ka pasur 28,4% e investimit të vitit dhe 40% e investimeve plane vendore. Sapo erdhëm në shtator të vitit të financuara me borxh të brendshëm. U 2013 si qeveri morëm nisma lidhur me hartimin e shmangën tenderët, u lidhën kontrata ditët e fundit planit të përgjithshëm kombëtar të territorit, planin të vitit dhe paratë përfunduan në llogaritë e e zonës së bregdetit dhe planin e zonës ekonomike klientëve të Ramës. Tiranë-Durrës. Skandali dhe papërgjegjshmëria e këtij Ndërkohë, rishtazi kemi marrë një nismë për Kryeministri dhe këtij ministri Financash shkon deri t’u ofruar asistencë teknike dhe ekspertizë 26 aty sa marrin para borxh, që i raportojnë për njësive vendore për të hartuar planet e investime, dhe ua kalojnë klientëve të tyre. përgjithshme vendore, meqenëse janë si 43% e borxhit publik të vitit 2014, pra 12 miliardë parakusht për dhënien e lejeve të ndërtimit. lekë, janë lëvruar në dhjetor të vitit 2014 dhe kanë Pavarësisht kësaj, lejet për ndërtime strategjike,
312 Legjislatura e 8-të Viti 2015
investime strategjike janë miratuar pa ndërprerje marrë mundimi të fillonin procedurat për verifikimin nga Këshilli Kombëtar i Territorit, ndërkohë që e objekteve dhe jo më të mblidhej dokumentacioni Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit ka i nevojshëm për të përfunduar procedurat e monitoruar procesin e dhënies së lejeve nga legalizimit për këto subjekte, ndaj edhe në vitin bashkitë që kanë pasur plane vendore. 2014 realizuam përpunimin e informacionit tekniko- Kështu, situata në të cilën e kemi gjetur territorin ligjor për rreth 50000 praktika legalizimi për në vitin 2013 ishte jo vetëm kaotike për sa i përket ndërtimet informale. zhvillimit urban, ku fenomeni i ndërtimit pa leje ishte Nëpërmjet thjeshtimit të procedurave për pajisje kthyer, në fakt, në një situatë normale, por mbi të me leje legalizimi dhe rritjes së efiçencës së stafit gjitha vumë re një mosfunksionim dhe në përpunimin e dosjeve kemi arritur që në më mosrespektim të plotë të të gjitha instrumenteve pak se dy vjet pra vetëm për periudhën maj 2014- ligjore dhe administrative për sa i përket ndërtimit. deri tetor 2015, të legalizojmë 35108 objekte. Ajo çfarë trashëguam, në fakt, nga tetë vjetët e Nëse këtë shifër do ta krahasonim me atë çfarë qeverisjes ishte një territor, ku gëlonin ndërtimet qeveria “Berisha” mundi të realizonte në 8 vjetët e pa leje dhe ku mungonin plotësisht dokumentet qeverisjes së saj, pra legalizimin e 21750 bazë për një planifikim të qëndrueshëm të territorit. objekteve, rezulton që numri i lejeve të dhëna nga Në vitin e parë të qeverisjes kemi arritur të ne është 1,5 herë më i lartë, edhe pse kjo diferencë realizojmë një sërë projektesh konkrete me impakt e arritur është vetëm në 18 muaj. të drejtpërdrejtë te qytetarët dhe kemi jetësuar, në Krahas procesit të legalizimit, kemi punuar fakt, angazhimet që morëm si qeveri dhe si Ministri paralelisht edhe për procesin e urbanizimit të e Zhvillimit Urban për buxhetin e vitit 2014. zonave informale, si një nga parakushtet për një Në lidhje me kontrollin mbi territorin dhe zhvillim të integruar social dhe ekonomik të këtyre disiplinimin e masakrës urbane, realizuam me zonave. sukses aksionin për prishjen e ndërtimeve të Në vitin 2014, nëpërmjet Fondit të Zhvillimit të paligjshme dhe rehabilitimin e qendrave urbane Rajoneve, mundësuam, për herë të parë, zbatimin dhe akseve kryesore për t’i hapur rrugë zbatimit e dy projekteve pilot në fushën e urbanizimit, të projekteve madhore me interes publik. përkatësisht: Në fushën e ndërtimeve informale dhe Në zonën e Kënetës, në bashkinë e Durrësit, legalizimit realizuam një fushatë gjithëvjetore për si një nga zonat informale më të mëdha për nga arritjen e objektivit kryesor të kësaj qeverie: numri i banorëve, ku për shumë vite me radhë përshpejtimin e kryerjes së procesit të legalizimit qytetarët kanë vuajtur mungesën e infrastrukturës, dhe mbylljen përfundimtare të epokës së zbatuam me sukses projektin: urbanizimi i zonës informalitetit në territor dhe në zhvillimin e tokës. informale të Kënetës, që përfshiu rikonstruksionin Për t’i dhënë fund kaosit dhe sorollatjeve, që e plotë të 10 objekteve infrastrukturore rrugore, kanë rënduar ekonomikisht xhepat e shqiptarëve, me vlerë investimi 242 milionë e 377 mijë lekë. rishikuam bazën ligjore, duke sjellë në tavolinë dhe Falë zbatimit të këtij projekti në mënyrë të duke miratuar një ligj të ri për legalizimet, i cili u drejtpërdrejtë përfituan 14 mijë banorë, që sot përgjigjet nevojave të qytetarëve në të drejtën e jetojnë në kushte më të mira. tyre të ligjshme për të regjistruar pronat e tyre. Në vitin 2014 zbatuam, gjithashtu, projektin pi- Falë këtyre ndryshimeve ligjore, sot procesi i lot për urbanizimin dhe integrimin e zonës legalizimeve për banesat është falas, ashtu siç ne informale në lagjen Kushtrimi në Vlorë, me vlerë premtuam në programin tonë qeverisës. investimi rreth 78 milionë lekë, nga ku përfituan Me fondet në vlerën 468 milionë e 800 mijë lekë mbi 100 familje, duke u hapur kështu rrugë të alokuara për ALUIZNI-in, përgjatë vitit 2014, projekteve të tjera pilot në fushën e urbanizimit. mundësuam kryerjen e procesit të legalizimit për Integrimi i zonës informale në lagjen Kushtrimi 15294 objekte, kryesisht banesa, ndërkohë që në dhe urbanizimi i zonës së Kënetës janë projektet tetë vjetët e qeverisjes së mëparshme ishin pajisur e para pilot për nga natyra dhe suksesi i tyre, ku me leje legalizimi objekte në kundërshtim të plotë na shërbejnë si pikë referimi për replikimin e tyre me ligjin, pjesa më e madhe e të cilave ishin bare në të gjithë Shqipërinë. Pikërisht për këtë, sërish ose restorante. me Fondin e Zhvillimit të Rajoneve po vijojmë Nga stafi i mëparshëm i ALUIZNI-t as nuk ishte zbatimin e një projekti tjetër të urbanizimit të një
313 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
zone informale në lagjen “18 Tetori” në Lushnjë projekteve, përkatësisht: për vitin 2015. 1. Projekti në Parkun e Viroit. Të nderuar deputetë, 2. Rruga pranë shtëpisë së shkrimtarit të njohur Për vitin 2014 qeveria shqiptare ndërmori Ismail Kadare. realizimin e programit madhor “Rilindja Urbane”, 3. Projektet e infrastrukturës rrugore të qytetit. për t’i dhënë një tjetër fizionomi zhvillimit dhe krijimit 4. Shëtitorja Gjirokastër-Parku Viroit. të më shumë hapësirave publike për qytetarët në Këto projekte kanë rivitalizuar dhe i kanë kthyer të gjithë vendin. Ky program vjen si një risi në qytetit krenarinë e merituar. procesin e ndërhyrjes në territor, si një përpjekje Në bashkinë e Korçës investuam 869 milionë për të formësuar një kulturë dhe qasje të re ndaj e 139 mijë lekë, duke zbatuar 3 projekte, zhvillimit të qendrave urbane, përmes vitalizimit të përkatësisht: jetës komunitare, rigjenerimit urban të qyteteve dhe 1. Rikualifikimin e sheshit dhe të rrugicave te fshatrave, rigjallërimit të zonave të dëmtuara kulla “Panorama”, si dhe sheshin tek teatri. mjedisore. 2. Rikonstruksionin e parkut Rinia. Programi u transformua në një mekanizem 3. Resaturimin e pazarit të vjetër të Korçës. dinamik, duke administruar një portofol prej rreth Në bashkinë e Lushnjës investuam 237 milionë 10 miliardë lekësh, përmes të cilit jo vetem janë e 380 mijë lekë. Në fakt, kjo është shuma e marrë shlyer borxhet e trashëguara nga vendimet e së bashku më shumë sesa Lushnja ka marrë në qeverisë së mëparshme për rreth 164 projekte të 25 vjet për zbatimin e dy projekteve: viteve 2012-2013, me një vlerë borxhi të akumuluar 1. Rikualifikimin e sheshit dhe unifikimin e prej 2,5 miliardë lekësh, por edhe janë financuar fasadave në qendër të qytetit. rreth 197 projekte të reja zhvillimore, me një vlerë 2. Rrugën e hyrjes Lushnjë-Tiranë, që i ka prej 7,5 miliardë lekësh, me nje shtrirje gjeografike dhënë një fizionomi të re urbane kësaj bashkie. nga Veriu në Jug, me perhapje në të gjitha qarqet Në bashkinë e Divjakës investuam 39 milionë e vendit, duke e kthyer vëmendjen jo vetëm te e 865 mijë lekë për ndërtimin e shëtitores Divjakë qytetet e mëdha, por edhe tek të voglat, të cilat –Pishaj, si dhe 127 milionë lekë, të alokuara vetëm ishin harruar prej kohësh si: Kukësi, Burreli, për vitin 2014, për zbatimin e projektit: Kavaja, Kruja, Divjaka, Velipoja, Gramshi, Orikumi, rikonstruksioni i rrugës Çermë-Sektor;Tre Urat - Selenica, etj. Staravec - Gërmenj i Madh; Tre Urat -Autostradë Në fakt, rimodeluam mekanizmin e financimit, Rrogozhinë – Lushnjë, me gjatësi 16 kilometra. duke u orientuar jo më drejt qasjes sektoriale të Në bashkinë e Gramshit investuam 32 milionë ndërhyrjeve për t’iu përgjigjur nevojave bazë, por e 958 mijë lekë dhe zbatuam 3 projekte: drejt qasjes së integruar për zhvillimin e territorit, 1. Sistemimin, asfaltimin dhe gjelbërimin rreth për t’i dhënë vlerë më të madhe investimit. Pallatit të Kulturës. Realizuam transformimin rrënjësor të qyteteve 2. Sistemimin dhe gjelbërimin e territorit pranë në të gjithë vendin nëpërmjet financimit dhe fushës së vjetër të sportit. zbatimit të projekteve madhore, të cilat nuk ishin 3. Sistemimin dhe asfaltimin e lagjies “Sporti realizuar në 25 vjet, ku do të veçoja: 1”. Në bashkinë e Beratit, nëpërmjet Fondit të Në bashkinë e Librazhdit zbatuam projektin: Zhvillimit të Rajoneve, investuam 312 milionë e 620 rehabilitimi i qendrës së qytetit dhe lyerja e mijë lekë për zbatimin e tre projekteve: fasadave me vlerë financimi 54 milionë e 245 mijë 1. Rikonstruksionin e shëtitores “Bulevardi lekë. Osumi”. Në bashkinë e Elbasanit investuam 444 milionë 2. Rivitalizimin e parkut perëndimor të qendrës. e 728 mijë lekë për zbatimin e 10 projekteve, me 3. Rehabilitimin e veprave të artit në rrugët synimin e vetëm rehabilitimin infrastrukturor të rurale. rrugëve të qytetit. Këto u shërbejnë të gjithë qytetarëve të Në bashkinë e Kukësit realizuam projektin: bashkisë së Beratit, si dhe turistëve vendas dhe rikostruksioni i rrugëve të brendshme, me vlerë të huaj. investimi 23 milionë e 840 mijë e lekë. Në bashkinë e Gjirokastrës investuam 348 Në bashkinë e Krumës investuam projektin për milionë e 750 mijë lekë për zbatimin e katër ndërtimin dhe asfaltimin e rrugëve urbane, me vlerë
314 Legjislatura e 8-të Viti 2015
investimi 90 milionë e 548 mijë lekë. banesave të ndërtuara nga enti. Në bashkinë e Lezhës investuam 286 milionë Me fondet që i alokuam bashkisë së Durrësit, e 650 mijë lekë për zbatimin e projekteve: në vlerën 19 milionë e 700 mijë lekë vazhduam 1. Rikualifikimi e sheshit të qendrës fazën e dytë të ndërtimit të 128 apartamenteve, “Besëlidhja”. në kuadër të programit: për banesat sociale me 2. Ndriçimi dhe sistemimi i rrugës hyrëse Lezhë, qira. Falë zbatimit të këtij projekti do të strehohen segmenti ura e Drinit- Rotonda. në Durrës shumë shpejt 128 familje. 3. Rikualifikimi i lulishtes së qendrës së qytetit. Shlyem plotësisht borxhin e mbartur nga Sot, falë zbatimit të këtyre projekteve, në të qeveria e mëparshme për subvencionimin e gjitha qendrat urbane në vend, qytetet janë bërë interesave të kredisë në shumën 281 milionë e 379 më atraktive, janë mbrojtur vlerat e trashëgimisë mijë lekë. kulturore dhe natyrore; është rritur vlera e pronave, Të nderuar deputetë, është garantuar një zhvillim i qëndrueshëm i Nismat që kemi ndërmarrë janë reforma planifikuar ekonomik dhe social, dhe, mbi të gjitha, afatgjata, që nuk janë realizuar për 20 vjet dhe hapësirat publike i janë kthyer qytetarëve. sigurisht nuk mund të realizohen brenda 1 viti. Këto Të angazhuar për t’i dhënë dritë dhe ishin disa nga projektet që ne kemi realizuar brenda frymëmarrje qendrave urbane, ne si qeveri do të vitit 2014. nxisim edhe më tej rritjen e investimeve publike Të gjitha investimet që kemi realizuar përgjatë në infrastrukturën urbane, mbrojtjen dhe këtij vitit po vazhdojnë më tej dhe do të vazhdojmë promovimin e atraksioneve turistike dhe, mbi të përgjatë mandatit tonë qeverisës, të gjitha synojnë gjitha, fuqizimin e rolit të komunitetit, si kontribues implementimin e projekteve konkrete, në shërbim kryesor në zhvillimin e çdo qyteti. të qytetarëve dhe zhvillimit të qëndrueshëm Do të përmendja këtu edhe reformat apo ekonomik dhe social të vendit. projektet që janë realizuar nga Ministria e Zhvillimit Në mbyllje të fjalës sime, më lejoni t’ju garantoj Urban në fushën e strehimit, që i kanë shërbyer edhe një herë se të gjitha nismat e ndërmarra nga drejtpërdrejtë qytetarëve. qeveria dhe Ministria e Zhvillimit Urban janë në Gjatë këtij viti, pra gjatë vitit 2014, shpenzuam funksion të zbatimit të programit qeverisës dhe në rreth 60 milionë lekë, nga ku 197 familje përfituan shërbim të qytetarëve të vendit, të cilët na besuan nga procedurat e kreditimit me interes 0 deri në me votën e tyre. 3%. Ju faleminderit! Shpenzuam 371 milionë lekë për Shpëtim Idrizi – Fjalën e ka ministrja Nikolla. subvencionimin e interesit për 3490 familje, që Lindita Nikolla – I nderuar zoti drejtues i kanë përfituar nga procedurat e kreditimit me seancë, interes 0 deri në 3% që prej vitit 2009. Të nderuar deputetë, 410 familje përfituan nga procedurat e kreditimit Buxheti i vitit 2014 dedikuar Ministrisë së Arsimit me 3% interes në shumën 380 milionë lekë. dhe Sportit kapi shifrën 42 miliardë e 551 milionë 91 familje, pjesë e kategorisë së qiramarrësve lekë apo 9% të shpenzimeve publike, duke në ish-pronë private, përfituan kredi me 0% interes. shënuar një rritje me 3% nga buxheti i vitit 2013. Zbatuam në bashkinë e Lezhës projektin e parë Një buxhet i dedikuar jetësimit të prioriteteve të të pilot në fushën e eficencës së energjisë për gjitha reformave të ndërmarra në sistemin tonë banesat në bashkëpronësi, nga ku përfituan 24 arsimor, si atë parauniversitar, po ashtu edhe atë familje në vlerën 10 milionë e 807 mijë lekë. lartë. Zbatuam për herë të parë katër projekte për Sigurisht, është fakt tashmë që Ministria e përmirësimin e kushteve të jetesës së komunitetit Arsimit dhe Sporteve trashëgoi një borxh prej 30 rom dhe egjiptian në bashkitë Lezhë, Përmet, milionë eurosh, detyrime për kontrata të Lushnjë dhe Komunën Otllak, nga ku përfituan 90 nënshkruara, por të papaguara. Falë buxhetit të familje, me vlerë investimi 63 milionë e 754 mijë vitit 2014 mundëm të investonim në sistemin e lekë. arsimit parauniversitar 3 miliardë e 711 milionë lekë Nga zbatimi i programeve të Entit Kombëtar të ndërtime dhe rikonstruksione për 102 objekte Banesave për vitin 2014 mundësuam strehimin e arsimore, nga të cilat përfitojnë një shërbim më të 218 familjeve përmes privatizimit dhe blerjes së mirë arsimor 50 mijë nxënës.
315 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Sigurisht, borxhi i gjetur do të mundësonte që mundësojë që Shqipëria të bëhet pjesë e rrjetit ne të kishim ndërtuar edhe 36 shkolla të tjera të paneuropian. reja; 198 kopshte të rinj ose do të kishim mundur Viti 2014 do të mbahet mend edhe për të rehabilitonim edhe 118 shkolla të tjera. Është financimin, si kurrë më parë në sport, të 10 milionë shumë e rëndësishme të theksojmë se, përmes eurove. Projekti shumë ambicioz dhe i përmasave Fondit të Zhvillimit të Rajoneve, gjithë këto evropian për parkun olimpik të Tiranës, me vlerë investime kanë shkuar për shkolla, që listoheshin 60 milionë lekë, do të jetë një mundësi e re për të si shkolla në rrezik shembje ose për nevoja gjithë nxënësit e Tiranës, për 91 mijë nxënësit e emergjente dhe duhej ndërhyrë në infrastrukturë. bashkisë së Tiranës, por edhe për qytetarët e Sigurisht, këto ishin nevoja të listuara pas një Tiranës, për ta përdorur këtë mjedis të lënë në dokumenti strategjik për cilësinë e të gjitha harresë dhe për ta kthyer në një mjedis krejtësisht godinave arsimore në gjithë territorin e Shqipërisë. të ri të gëlimit të jetës sportive. Do të jetë, po ashtu, Mundësuam ndërtimin e 44 terreneve sportive një mjedis në funksion të federatave shqiptare të falë projektit tonë: shkolla qendër komunitare, por sporteve, po aq edhe të Komitetit Olimpik sigurisht edhe një risie të sjell në sistemin tonë Kombëtar Shqiptar. Me 444 milionë lekë arsimor parauniversitar, por jo vetëm, për ta kthyer mundësuam ristrukturimin e stadiumit “Elbasan edukimin fizik një mjet të rëndësishëm të edukimit, Arena”, duke u shërbyer 12 mijë sportdashësve një mjet të rëndësishëm për formimin e qytetarëve në një mjedis krejtësisht të ri, me standarde të rinj të Shqipërisë europiane. 44 terrene sport- evropiane. ive, të shpërndara në tërë territorin e Shqipërisë, Realizimi i investimeve të buxhetit për vitin në shërbim jo vetëm të 23 mijë nxënësve, po aq 2014, është në masën 96% ose 44% më shumë edhe të komunitetit. Por nëse do të kishim edhe se sa një vit më parë. Mundësuam, përmes këtij 30 milionët e eurove borxh që gjetëm do të kishim buxheti, por edhe vullnetit për t’i kthyer realisht sytë mundësuar jo vetëm 44, por 545 terrene sportive. edhe nga sporti në shkollë, por edhe për sportistët Mundësuam fillimin e projektit tonë për elitarë, duke thënë se asnjë prej sportistëve elitarë dixhitalizimit sistemit tonë arsimor parauniversitar, nuk ka më borxhe sot, ose që shteti nuk është më duke futur në gjimnazet e Shqipërisë një metodë borxhli ndaj sportistëve elitarë, sepse të gjitha të re intreaktive të mësimdhënies dhe shpërblimet e merituara u janë kthyer sportistëve mësimnxënies dhe ndërtimin 120 klasave elitarë në vlerën prej 110 milionë euro. inteligjente, për një mësim cilësor, për 45 mijë 747 Rritëm me 5% numrin e fëmijëve që nxënës, një standard i ri i përmirësuar vite më parë frekuentojnë arsimin parashkollor përmes sigurimit me 32%. të kushteve të infrastrukturës dhe mbështetjes me Financuam në arsim 5 miliardë e 647 milionë personel mësimor-edukativ të kualifikuar dhe të lekë për dhjetë objekte ndërtime të reja, si dhe trajnuar, duke siguruar mundësi financimi për shtesa objektesh shkollore në vazhdim nga viti trajnimin e tyre. 2012, 2013, si dhe të miratuara nga Fondi i 120 mijë nxënësve iu rimbursuan shpenzimet Zhvillimit të Rajoneve për vitin 2014, nga të cilat e blerjes së teksteve shkollore për vitin akademik përfitojnë 20 mijë studentë dhe 1500 pedagogë e 2013-2014, dhe për rreth 120 mijë nxënës të punonjës të institucioneve tona të arsimit të lartë. kategorive të veçanta dhe shtresa në nevojë, ose Krijimi i laboratorëve të IT-së si dhe i për 25% të totalit të nxënësve, me rreth 320 milionë bibliotekave dixhitale, për rritjen e cilësisë së lekë. mësimdhënies dhe kërkimi shkencor në Për 30 mijë nxënës dhe 11 mijë mësues institucionet tona të arsimit të lartë, nga e cila mundësuam transportin falas. Pra, për të gjithë ata përfitojnë 50 mijë studentë. Fillimi i punës për nxënës që e kanë shkollën 2 kilometra larg nga përgatitjen e regjistrit elektronik kombëtar të vendbanimi i tyre i përhershëm, si dhe për të gjithë diplomave universitare, në bashkëpunim me rrjetin ata mësues që e kanë vendin e punës 5 kilometra shqiptar akademik, i cili do të përfundojë gjatë këtij nga vendbanimi i tyre. viti, sigurisht që do të realizojë një shërbim cilësor Mundësuam anëtarësimin e Shqipërisë, me dhe më shumë transparencë për 140 mijë titull të plotë, në programet ERASMUS+ dhe HO- studentë, për tërë stafin akademik të universiteteve RIZON 2020, program i Bashkimit Europian për tona publike dhe private , dhe sigurisht do të kërkimin shkencor dhe inovacionin, duke
316 Legjislatura e 8-të Viti 2015
mundësuar, falë këtij anëtarësimi, studimet “Mas- performancën pozitive në të ardhurat e ter” për 15 mijë studentë, dhe për rreth 150 përgjithshme, të cilat arritën në 26% të produktit studentë dhe pedagogë mundësuam shkëmbime të brendshëm bruto, rreth 36 miliardë lekë më të akademike. larta se një vit më parë. Kjo rritje bëri të mundur Në 1350 shkolla mundësuam shërbimin e pagesat për persona me aftësi të kufizuara, të internetit, nga i cili përfitojnë një situatë krejtësisht akumuluara prej vitesh, rritjen e nivelit të realizimit të re të mësimdhënies e të mësimnxënies mbi 350 të investimeve publike, shlyerjen e borxheve të mijë nxënës. akumuluara, reduktimin e deficitit buxhetor, etj. Sigurisht, fondi i ekselencës është kthyer në Gjithashtu, buxheti i vitit 2014 shënon fillimin e një instrument të ri për të mundësuar studimet e kthesës në rritjen ekonomike, nga 1.4 në vitin 2013, ekselencës, ashtu sikurse edhe në vitet e shkuara, në 1.9 në vitin 2014. Megjithatë, për të qenë realistë por është hapur një mundësi e re për të gjithë deri në fund, dua të theksoj që, si edhe gjatë viteve punonjësit e administratës të cilët plotësojnë të mëparshme, kjo rritje nuk u reflektua siç duhet kriteret e përcaktuara dhe të mirëpërcaktuara, për në rritjen e punësimit. Në fakt, norma e papunësisë përdorimin e këtij fondi. Janë dhjetë studentë të në vitin 2014 shënoi 17.9%. Prandaj këtu ka akoma programeve “Bachelor”, që vijojnë të mbështeten shumë punë për të bërë, si nga qeveria ashtu edhe nga fondi i ekselencës, duke mundësuar dhe arritur nga institucionet përkatëse, për të rritur punësimin. numrin e 181 studentëve të studimeve universitare, Pra, për të nxitur sa më shumë politika që rrisin pra “Bachelor”, apo studentëve të doktoraturës. nivelin e punësimit. Sigurisht, është një buxhet që ka shënuar Nga ana tjetër, po të shohim shpenzimet e përjetësimin e prioriteteve madhore të qeverisë buxhetit, do të vëmë re se shpenzimet e buxhetit shqiptare në fushën e arsimit, por që do të ishte vendor për vitin 2014 janë ndër më të mëdhatë në shumë pak, nëse nuk do t’i bashkoheshim me 10 vitet e fundit. Rreth 42.5 % të tyre janë destinuar gjithë ato reforma që lidhen me mbështetjen e për investime në rrugë, ujësjellës, shkolla, qendra mësuesve, me një skemë krejtësisht të re punësimi shëndetësore dhe infrastrukturë vendore. Në to- në arsim, bazuar në meritë dhe në transparencë, tal fondi i investimeve të buxhetit vendor është rritur e sigurisht pa folur për mundësinë e re që i hapet 40 % krahasuar me vitin 2013, i cili ishte edhe një rinisë shqiptare, institucioneve tona të arsimit të vit elektoral, dhe zakonisht në vitet elektorale lartë me ligjin e ri për arsimin e lartë. shënohet një rritje e fondit të investimeve të Faleminderit! buxhetit vendor. (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) Më tej, duhet të theksojmë edhe faktin se gjatë Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Ministre! vitit 2014 u mbajt premtimi i dhënë nga Partia Fjalën e ka deputetja Evis Kushi. Përgatitet Socialiste për të punësuarit, pasi u ul tatimi mbi zonja Jozefina Topalli. pagën për 97 % të të punësuarve. Sot një Evis Kushi – I nderuar drejtues i seancës! infermiere, një mësuese, një polic apo një mjek, Të nderuar kolegë! merr deri një pagë më shumë në vit, nga sa merrte Seancat ku diskutohet buxheti janë seancat më më përpara. të rëndësishme parlamentare, si ato ku diskutohet Po kështu, buxheti i vitit 2014 i dha mbështetje buxheti i planifikuar, po ashtu edhe ato ku edhe sektorit të energjisë elektrike. Këtu dua të diskutohet buxheti faktik, pasi në këto seanca ndalem pak, sepse në raportin e Kontrollit të Lartë diskutohet, analizohet dhe vlerësohet puna e të Shtetit, një peshë të konsiderueshme zë zgjidhja qeverisë, puna e institucioneve, vizioni i qeverisë me mirëkuptim e konfliktit me kompaninë CEZ. Në dhe performanca e saj. fakt, kjo çështje nuk i takonte buxhetit të shtetit të E veçanta kryesore apo arritja e buxhetit të vitit vitit 2014, prandaj përfshirja e saj në raport duket 2014, është që pas dy vitesh trend negativ, më në qartë që ka thjesht qëllime politike. Ka shumë fund të ardhurat e buxhetit në vitin 2014 u rritën pikëpyetje dhe shumë argumente që të çojnë në me rreth 395 milionë dollarë. Nëse do ta këtë përfundim. krahasonim me vitet e kaluara, vetëm në vitin 2014 Së pari, përse Kontrolli i Lartë i Shtetit e auditon rritja e buxhetit është më e madhe se rritja e marrëveshjen me CEZ-in më shumë se një vit pas buxhetit për 5 vite së bashku të qeverisë së miratimit së saj, pikërisht në të njëjtën kohë kur mëparshme. Pra buxheti faktik i vitit 2014 dëshmon Partia Demokratike i rikthen këto akuza në fokusin
317 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
kryesor të debatit politik? rreth 23.6 milionë euro grante të përthithura nga Dua të sjell në vëmendjen tuaj faktin se donatorët, përsëri për sektorin energjetik. Pra në marrëveshja e zgjidhjes me mirëkuptim të konfliktit total 96.6 milionë euro investime të garantuara. me CEZ është arritur në qershor 2014, e më pas, Ndërkohë, nëse humbjet vjetore në vitin 2013 i në muajin korrik u miratua edhe në parlament, morëm në masën 45%, sot ato janë ulur në nivelin ndërkohë që Partia Demokratike filloi menjëherë 31%. Në saj të likuiditeteve të rritura, u realizua akuzat gjatë muajve gusht e shtator të vitit 2014. shlyerja 100% e borxheve ndaj prodhuesve të Më vonë pas një viti heshtjeje Partia Demokratike vegjël të energjisë, dhe u garantua pagesa e i rikthen sërish këto akuza. Në të njëjtën kohë, faturave të tyre korrente. KESH zvogëloi detyrimin Kontrolli i Lartë i Shtetit e fokuson auditimin e tij ndaj bankave për overdraft me vlerën 6.4 milion pikërisht te marrëveshja e CEZ-it, ndërkohë që e euro. kishte filluar auditivin e tij me tjetër objekt. Objekti Edhe Banka Botërore, para dy ditësh deklaroi kryesor fillestar ishin vendimmarrjet në qartë se marrëveshja për zgjidhjen me mirëkuptim marrëveshjet koncesionare. Sapo Partia të konfliktit ishte rruga më e mirë, pra ishte vendim Demokratike rikthen akuzat për marrëveshjen e i drejtë, gjë që u artikulua qartë nga Banka CEZ-in, menjëherë fokusi i Kontrollit të Lartë të Botërore, që ky ishte veprimi i duhur për t’i hapur Shtetit zhvendoset nga marrëveshjet koncesionare rrugën investimeve dhe reformimit të sektorit. në marrëveshjen me CEZ. Për t’u kthyer edhe një herë te buxheti faktik i Së dyti, a është konkluzioni i Kontrollit të Lartë vitit 2014, përtej arritjeve, natyrisht që ka vend edhe të Shtetit një vlerësim subjektiv ekonomik, që nuk për rishikime, ka vend dhe për përmirësime në ka asnjë bazë ligjore referuese, pra e ndikuar nga buxhetet e ardhshme. Unë do të ndalem vetëm në shifrat e pretenduara të Partisë Demokratike? 3 pika, shkurt. Pse e ngre këtë pyetje? E ngre sepse, në fakt, Së pari, rritja e cilësisë në planifikimin e buxhetit konstatimet e bëra nga Kontrolli i Lartë i Shtetit si duhet të konsistojë në parashikime apo në raportin përfundimtar, ashtu dhe në kallëzimin programime më realiste, por edhe më e depozituar në prokurori, janë saktësisht të njëjtat transparente, sidomos kur është fjala për t’i bërë akuza që Partia Demokratike artikulon publikisht politikat fiskale më të kuptueshme për qytetarët. çdo ditë. Ato nuk kanë asnjë ndryshim dhe asnjë Së dyti, përmirësimi i administrimit të të referencë ligjore, përtej atyre që pretendon Partia ardhurave të buxhetit duhet të fokusohet, së pari, Demokratike. në thellimin e luftës kundër informalitetit, evazionit Së treti, përse Kontrolli i Lartë i Shtetit sugjeron fiskal dhe korrupsionit. Dhe në thjeshtimin e që marrëveshja e zgjidhjes së konfliktit të hetohet procedurave administrative. nga prokuroria, ndërkohë që pjesa e privatizimit Dhe së treti, në radhë, por jo për rëndësinë në dhe krijimi i konfliktit të hetohet nga Kuvendi? Pra, fakt, është përmirësimi i klimës së biznesit. Javën pse Kontrolli i Lartë i Shtetit nuk sugjeron që e gjithë e kaluar ne diskutuam raportin e Bankës Botërore çështja të hetohet nga prokuroria, që nga fillimi? për Doing Business ku Shqipëria kishte një rënie Pra, që nga fillimi i marrëveshjes me CEZ e deri të theksuar në treguesin e klimës së biznesit. në fund: dëbimi i saj, konflikti, e në fund Sigurisht ne i paraqitëm argumentet dhe arsyet të marrëveshja për zgjidhjen me mirëkuptim. cilat ishin objektive. Ne shpresojmë që ky nivel i Pra, Kontrolli i Lartë i Shtetit nuk tregohet as i ulët është i përkohshëm, por që të kemi vërtet një pavarur, as i paanshme, kur kërkon në mënyrë përmirësim të klimës së biznesit duhen marrë preferenciale, që të hetohet nga prokuroria vetëm masa dhe hapa seriozë në të gjithë elementët që pjesa e marrëveshjes së zgjidhjes së konfliktit, dhe përbëjnë klimën e biznesit. jo vetë konfliktin e krijuar që nga privatizimi i Përfundimisht, unë e vlerësoj pozitivisht raportin kompanisë e deri në largimin e dhunshëm të saj. e Këshillit të Ministrave, sigurisht me rezervat që Ne fakt po ti hyjmë në detaje analizës, ne mund paraqita për raportin e KLSH-së, si dhe ju ftoj që të gjejmë dhjetëra argumente që vërtetojnë të ta miratojmë projektligjin “Për buxhetin faktik të vitit kundërtën. Zgjidhja që u arrit nëpërmjet 2014”. marrëveshjes me CEZ u hapi rrugën investimeve Faleminderit! të garantuara: rreth 273 milion euro përmes kredive Edmond Spaho - Faleminderit! të buta për investime në sektorin energjetik, dhe Fjalën e ka zonja Jozefina Topalli.
318 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Jozefina Topalli – Zoti kryesues i seancës, në Britani, përsëri në vendin e dytë pas Në fakt, buxheti faktik është radiografia që i vietnamezëve. Dhe vetëm një ministër në fakt i bëhet buxhetit të shtetit, ku përqendrohen të gjitha jep kompanisë së tij 28 tendera në 22 muaj ose politikat e një qeverie. Ajo që në fakt tregon apo baras me 10 milionë euro. Ky është buxheti ku nga thotë kjo radiografi është se buxheti i vitit të kaluar, 489 tenderë, 399 janë në shkelje dhe kësaj i themi siç thanë të gjitha ministreshat përpara, ishte vërtet era shtet. Në fakt të gjitha këto bashkë nga një një buxhet historik! Historik për gropën më të auditim që është bërë i bie që të jenë abuzuar plot madhe të financave në historinë e llogarive të 600 milionë euro. Më historik se kaq në vjedhjet shtetit! Historik për rritjen më të shpejtë të deficitit dhe abuzimet e kësaj qeverie n nuk di se mund të dhe të borxhit të marrë! Buxhet që filloi si Sudja ketë jo në 25 vjet, por në një shekull të historisë së dhe që mbyllet pak a shumë si Shvejku, që dhe në shtetit. ditën e diskutimit të tij Kryeministri mungon për të Gjatë kësaj periudhe kemi dëgjuar për thënë tamam si Shvejku: “Çfarë më duhet mua se skandalet dhe për dorëheqjen e Kryeministrit Ponta çfarë bëj unë”! në Rumani, mikut të ngushtë të Edi Ramës. Ky është buxheti i absurdit, sepse ka vendosur Akuzohet dhe është larguar përmes protestave nga taksat më të larta dhe ka mbledhur të ardhurat më posti i Kryeministrit, për aq as të njëqindtën e këtyre të ulëta në historinë 25-vjeçare të shtetit. Ky është abuzimeve të audituara dhe të faktuara ndaj dhe buxheti i skandaleve që fillon nga skandalet qeverisë “Rama”. me tenderat apo paratë që u dhurohen Papulit, Pardje një grup të rinjsh qëlluan me vezë Carapulit, Evitës, Klodit, Vilmës dhe me radhë. Dhe Kryeministrin. Veza në fakt ishte shenjë e një kulmon me mega-aferën, me skandalin më të revolte të një shoqërie që ende është e heshtur, e madh të shekullit, atë të CEZ-it. Ky është dhe mpirë, e depresuar, që mendon vetëm të ikë dhe buxheti i politikave të represionit masiv ndaj që nuk gjen as shpresë as perspektivë në këtë bizneseve të vogla, i ledhatimit dhe i shpërblimit vend. Natyrisht gjuajtja me vezë është një shenjë të bosëve të evazionit, të bizneseve klientë afër shumë e rëndësishme për inkurajimin e pjesës qeverisë. Ky është buxhet historik në dështimin e tjetër të shoqërisë. Pra, vezë që vinte për shkak të tij katastrofik në tatime, ku vetëm këtë vit kanë ligjit të arsimit, që u shërben kryesisht klientëve të avulluar mbi 200 milionë dollarë, gllabëruar nga qeverisë që fillojnë nga ato të universiteteve pri- korrupsioni. Edhe pse është libri i llogarive të shtetit vate, të cilët kanë monopolizuar marrjen e ai, është në fakt trajtuesi për të qenë llogaria studentëve, doktoraturave, me çmime personale e old mayer apo tashmë e old prime jashtëzakonisht të larta në funksion të familjarëve minister ku 86 milionë dollarë i dhurohen Klodit, dhe të afërmve të Kryeministrit, ndërkohë që për 120 milionë dollarë i dhurohen Vilma Nushit, 4 fëmijët e atyre që janë në shtresë të mesme, e cila milionë euro vetëm për qira jaguarëve. Por jo në fakt po zvogëlohet apo të atyre që nuk kanë vetëm jaguarëve, në fakt luksozë, por edhe të fare, nuk kanë asnjë shans për të shkuar. Por Range Rover-save dhe të benzave, buxheti ku goditja me vezë nuk është vetëm për ligjin e arsimit, Kryeministri ka ndarë 8 makina për veten e tij nga por për të gjithë ata që marrin paratë e këto luksozet. Ky është buxheti i ndërtimeve të taksapaguesve shqiptarë dhe pastaj bëhen presion ministrive dhe të zyrave komode të qeveritarëve me televizorë të ndryshme për të vendosur mbi dhe të helikopterëve të Mimit. Ky buxhet është partitë politike se kush duhet të hyjë, kush duhet historik, se me politikat e saj Shqipëria është të dalë, kush duhet të qeverisë, kush duhet të jetë rrokullisur me 35 vende, siç thotë raporti i Bankës ministër, kush duhet të vihet në krye, në kryesi në Botërore. sekretari etj. Ky është një alarm i fortë për Ky është dhe buxheti i pashpirtësisë, sepse Kryeministrin apo old mayer-in për të gjithë borxhi ka fluturuar në 73%, e paimagjinueshme. korrupsionin, babëzinë, mjerimin, dhe vuajtjen që Deficiti është rritur, investimet publike kanë zbritur i ka shkaktuar kësaj shoqërie. ashtu si dhe konsumi familjar ka shkuar në një Duke e mbyllur me buxhetin do t’i referohem rënie të lirë. Rrogat dhe pensionet janë ulur, ditës së djeshme. 4 nëntori për Shkodrën dhe për papunësia është rritur, dhe shqiptarët kanë ikur Shqipërinë është një ndër ditët më të veçanta. duke u renditur kështu të dytët pas Sirisë. Fëmijët Është dita kur për herë të parë në një klimë frike shqiptarë të dytët, pas egjiptianëve në Itali, apo dhe terrori u mbajt mesha e parë në Shqipëri, e
319 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
cila u hapi rrugë të gjitha zhvillimeve të mëvonshme që mendon. dhe të ndryshimeve demokratike. Në këtë 25- Dëgjova me dhimbje ministreshat përpara kur Vjetor Kryeministri tha: “ Rasti e deshi që unë të flisnin për suksese. Është e dhimbshme të dëgjosh vij këtu sot si kryeministër, por do të isha këtu dhe dhe të nderosh gënjeshtrën dhe mashtrimin. Unë nëse nuk do të isha kryeministër, si njeri prej atyre u them atyre që dinjiteti është më i fortë dhe të 300 vetëve që në 4 nëntor të 25 vjetëve më parë shoqëron gjithë jetën. Qëndrojini të vërtetës, sepse kam qenë këtu, kam qenë bashkë me disa miq. do të kesh respektin e të tjerëve dhe do të kesh Jemi nisur shumë herët me tren nga Tirana, pasi vetëbesim më të madh për veten tënde! Mos na kishte mbërritur fjala që Don Simoni i madh do kryeni, mos veproni atë që bën Kryeministri në të mbante një meshë. Dhe nëse nuk do të kisha gënjeshtrat, në mashtrimet, në premtimet e tij dhe qenë këtu, bashkë me 300 vetë të tjerë, që janë mbi të gjitha në këtë rrokullisje apo në këtë gremisje dëshmitarë të asaj dite, nuk do të kisha pasur ku e ka çuar vendin tonë. Ndoshta do të duhen ca kurajën që të kujtoja një moment të asaj meshe, vezë të tjera, por unë besoj se modeli i Pontes, sepse me siguri do të më merrnin për të marrë”. dorëheqja e tij, duhet të jetë një thirrje dhe inkurajim Tani po ju them se Edi Rama ka gënjyer që ka i madh për shqiptarët. Sepse një protestë e qenë në meshën e parë të mbajtur në Shkodër. qëndrueshme, e fortë, duke rrethuar Nga organizatorët e kësaj meshe, pjesëmarrësit Kryeministrinë, pa pushkë, pa dhunë, pa gurë, do në këtë ngjarje të jashtëzakonshme, nuk gjej të bëjnë që Kryeministri të jetë vetëm një old prime asnjërin prej tyre që të thotë se ai ka qenë i minister ashtu siç është një old mayer. Dhe pastaj pranishëm atë ditë. Edi Rama. Si i pafytyrë që shqiptarët duhet të mendojnë dhe një herë, është, gënjen kur thotë se nuk mund të mungonte natyrisht nuk është momenti t’i flasësh për prim as në 25-vjetorin dhe po të mos ishte kryeministër. shqiptarëve sot, se nuk kanë bukë të hanë. Nuk A thua se kjo datë nuk ka pasur 5-vjetor, 10-vjetor, është ajo që kërkojnë shqiptarët, primi, se po ikin 15- vjetor, 20-vjetor, dhe zotëria e tij nuk ka qenë nga Shqipëria dhe vendi po braktiset. Dhe ai duhet asnjëherë në asnjërin prej tyre. t’u flasë shqiptarëve me sinqeritet, të flasë me zërin Edi Rama thotë se ishte zgjuar herët dhe kishte e tyre të hallit, të vuajtjes dhe të mjerimit të tyre. marrë trenin. Tren nga Tirana për në Shkodër në Edmond Spaho - Faleminderit! atë periudhë në mëngjes nuk kishte. Treni Fjalën e ka zoti Noka. mbërrinte në orën 14:00 të pasdites, ndërkohë që Flamur Noka – Faleminderit, zoti drejtues i mesha është mbajtur në orën 9:00 ose 10:00 të seancës! mëngjesit. Shkodranët dhe organizatorët e kësaj Jemi mbledhur sot për të diskutuar buxhetin meshe tregojnë gënjeshtrën e turpshme të faktik. Në fakt, po ta marrësh dhe ta analizosh këtë Kryeministrit në ditën e djeshme. Ata shtojnë se buxhet term për term, ky nuk mund të quhet buxhet ndoshta ai ka ndihmuar në meshë, por ne nuk e faktik, por, nga ana juaj, quhet buxhet taktik. Pse paskemi parë. Ndoshta ka qenë edhe kur rrëzuan mund të quhet buxhet taktik? Keni bërë kalkulime, Stalinin në Shkodër, por ne përsëri nuk e kemi parë. keni sajuar shifra, dhe keni përdorur taktika që ky Ndoshta ka qenë dhe më 8 dhjetor, siç thotë Erion buxhet të mos ketë asnjë lidhje me qytetarin dhe Veliaj, megjithëse të gjithë thonë se ka qenë në me hallet e tij. Ky buxhet që sot po thoni se keni Greqi. Ndoshta i pëlqen të thotë se ka qenë dhe bërë investime, në një vit rezulton se nuk është në qeverinë e Ismail Qemalit, ka vënë dhe firmën lënë manovër dhe taktikë pa u përdorur që të në hartën e Pavarësisë, por për këtë duhet të vidhet, që të abuzohet, dhe që qytetarët t’i rrënojë ndryshojmë ditëlindjen. dhe t’i varfërojë nga dita në ditë. Ky është realiteti. Po të kalojnë dhe pak vite jam e sigurt që ai do Këtu vijmë dhe ju dëgjojmë që flisni me shifra, me të kërkojë dhe ndryshimin e ditëlindjes. Problemi pompozitet të paparë. Kemi bërë rrugë kaq lekë, nuk është se gënjen për një datë, apo se kërkon miliona euro për rrugë, kaq milionë euro për të abuzojë me historinë, sepse i vetëm nuk e bën shkollat, kaq për këtë e kaq për atë, çfarë nuk dot një gjë të till. Problemi është se vendi ynë po dëgjojmë këtu. Po të dalim jashtë kësaj salle, të jeton një absurd të paparë, kur këtu qeveri nuk ka, dalim në terren me njerëzit, ku qahen hallet e ministra nuk ka, kryeministër nuk ka, kryetar diskutohen problemet, do të shohim që këto që parlamenti nuk ka, maxhorancë nuk ka. Çdo gjë themi këtu, nuk kanë asnjë lidhje me ato atje. Pra, po rrokulliset, e megjithatë asnjëri nuk thotë atë ju jo vetëm që gënjeni qytetarët, por keni filluar
320 Legjislatura e 8-të Viti 2015
tashmë të gënjeni edhe veten me të gjitha këto që kapur. Keni përmendur këtu 1 milion shpulla, 1 thoni. Pse? Ju e mbani mend, Kryeministri juaj në milion e gjysmë shpulla do t’ju jepen shumë shpejt fushatë u premtoi qytetarëve parajsën. nga qytetarët po vazhduat kështu që t’i shkatërroni Kur miratuam buxhetin faktik të vitit 2013, tha: e t’i rrënoni. Po ju them, zbrisni poshtë në bazë “Prisni se me një buxhet nuk mund të bëjmë dhe pyesni qytetarët: keni parë një investim? Është mrekulli, kemi edhe buxhetin tjetër”. Ja buxheti i ndërtuar ndonjë gjë? Është rritur ndonjëherë vitit 2014. Gropë. Nga gropa në gropë. Gropë e rroga? Ju ka ardhur ndonjë lek nga ky shtet dhe madhe në buxhet. 1 miliard euro borxhe ka marrë nga ky buxhet për mirëqenien tuaj? kjo qeveri aq sa nuk i ka marrë qeveria e (Diskutime pa mikrofon.) mëparshme për 8 vjet. Ku janë? Më thuaj ku. Çfarë keni bërë? Keni bërë këto Qesh, vajzë, qesh, se e qeshura të zgjat jetën. dy gjëra që ju thashë: kullën e zjarrfikësve në Korçë Mirë do bësh se për të qeshur i ke këta që janë dhe atë ishullin e famshëm të lumit Osum. Nuk këtu mbrapa. Qesh ti, por populli qan. kemi parë asgjë tjetër. (Diskutime pa mikrofon.) Niko, unë kam qenë ministër i Brendshëm. Kam Me mua është histori tjetër, mos i hyr, se nuk i shkuar një herë në një trajnim të zjarrfikësve. Është del dot. identik kulla ku stërviten zjarrfikësit. Ajo është kulla (Diskutime pa mikrofon.) e Korçës. Ju këtë e quani me të madhe një mrekulli Patjetër, por unë nuk jam dakord. që ka bërë kjo qeveri. Çfarë ndodh? Të vetmet gjëra që ju kanë Ju thashë, atë ishullin e Osumit ende nuk e kam mbetur nga buxheti i vitit 2014, që e quani buxhet parë se më kanë thënë që nuk të bie radha për faktik dhe që në fakt është buxheti taktik juaji, janë shkak të kërkesave që janë shumë të mëdha. kulla e zjarrfikësve në Korçë, që e keni ngritur në Shpresoj të më bjerë radha më vonë. Po ju them mes të qytetit, dhe ai ishulli i famshëm në lumin që ky buxhet është në vazhdën e buxheteve të Osum, ku, me ç’kam marrë vesh, gjithë Berati zë varfërimit të shqiptarëve. radhë një vit përpara për të shkuar e për të bërë Po të ishin të besueshme të gjitha këto përralla vizitë, se nuk ka mbetur asgjë tjetër për t’i bërë që thoni ju për buxhetin, pse ikën 100 mijë asaj mrekullisë që ka bërë Edi Rama së bashku shqiptarë nga ky vend në dy vjet qeverisje? Pse me ju. ikën? Sepse panë që në këtë vend nuk ka buxhet Ky është buxheti i rrënimit të shqiptarëve, ky për shqiptarët, nuk miratohet prej jush. Panë që është një buxhet i qeveritarëve dhe jo i shqiptarëve. buxheti është vetëm për zyrtarët dhe oborrtarët e Pse? Sepse është vjedhur pambarimisht. tyre. Ti që zgërdhihesh këtu ke miratuar një tender, Po ju them edhe një gjë, mbajeni mend, zbrisni zotëri, në kokë, për t’ia dhënë një nga miqve të tu, në bazë e të pyesni dhe dëgjojini çfarë thonë. E që është sekseri i kryetarit tënd dhe që ka qenë shikoni, të nderuar kolegë, ky ekip këtu, në kushte klient i përhershëm i bashkisë kur ishte kryetari yt, normale do të quhej ekip qeveritar. Po të pyesni zotit Fusha, ia ke dhënë në kokë. Ka një çudi këtu: qytetarët, nuk është ekipi i qytetarëve, është ekipi si ka mundësi që në një vit ose në dy vjet të gjithë i zuzarëve, ky është ekipi i zuzarëve se i ka hipur tenderat, të gjitha paratë e taksave të qytetarëve në shpinë këtij populli dhe i pinë gjakun, sepse ju i keni dhënë me shifra marramendëse, ndërkohë këta flasin për miliona euro sikur po flasin qytetarët çdo qeveri në parimin e saj e ka që ka oferta më e për kacidhe. Ky është realiteti i këtij vendi. Prandaj ulët, për të kursyer paratë dhe taksat e qytetarëve, qeshen dhe ngërdheshen. shpallet ofertfituesi. Ju i keni parapërzgjedhë të (Diskutime pa mikrofon.) gjithë duke dhënë tenderin në kokë. Fusha, te ky Ju dogji, u shqetësuat? zotëria këtu, se këtij nuk i mjaftuan paratë e drogës, Erion, zbrisni në bazë e dëgjoni se çfarë thonë paratë e trafiqeve, paratë e krimit, edhe me ten- qytetarët! Ju ndoshta keni frikë të shkoni në zonat der, se kujtoni ju që qytetarët gëzohen shumë kur tuaja, hajdeni te zona ime. E dini ç’më thanë? Bar janë pa bukë, pa ujë, të rrënuar e në mjerim e ju për bagëtitë marrin në Kosovë dhe ky zotëria, ndërtoni zyrat tuaja, godinat tuaj, blini makina luks Kryeministër, u ka vënë doganë. Në majë të malit me paratë e tyre dhe mendoni se ky është buxheti, nuk kanë ku e gjejnë barin për të mbajtur bagëtitë, kjo është qeverisja dhe këtë duan qytetarët? Jo, u ka vënë doganë. E dini çfarë u ka bërë kjo qeveria zotëri, jo, vazhdoni, por me shpulla kanë për t’u juaj apo jo? Dalin fshatarët për të shitur një qingj
321 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
apo një viç për të ushqyer familjen, ua merr policia, jo 1 milion, por 1 milion e gjysmë, 2 milionë do të sepse u kërkojnë kasë. E kuptoni sa qesharakë turren dhe ti së bashku me bandën e zuzarëve jeni bërë? I thoni çdo fshatari që për çdo kokë pule, nuk do të gjesh vrimë ku të futesh. Por të paktën kokë deleje, kokë viçi duhet të mbajë kasë. Çfarë ju që nuk jeni pjesë e vjedhjes dhe e babëzisë, jeni ju? Këto janë arsyet pse ky nuk është ekipi mbani qëndrim tjetër, të nderuar deputetë qeveritarëve, por është ekipi i zuzarëve. socialistë! Pse? Sepse këta ikin nesër, sepse i dinë (Diskutime pa mikrofon.) zullumet që kanë bërë, por ju do të jeni këtu dhe Sigurisht, zotëri. Ju mund të mendoni se ky ju, njëlloj si ne, do t’u dilni përpara qytetarëve. Ndaj është drejtimi i duhur. mos u bëni pjesë e mbrojtjes së bandës së të Edmond Spaho – Ju lutem, përpiquni të ruani babëziturve, por bëhuni pjesë e qarjes së halleve etikën! dhe derteve të qytetarëve të këtij vendi. Ky është (Diskutime pa mikrofon.) realiteti. Në qoftë se ju nuk guxoni ta thoni, po e Flamur Noka – Mos të të djegë shumë ty, se ti themi ne, se jua thonë edhe juve, edhe neve nuk futesh te zuzarët, ti je ushtar, këta janë zuzarë. qytetarët çdo ditë të gjitha hallet që kanë. Këta nuk A e dini se sa është papunësia në këtë vend ia dinë. Realiteti që jetojnë këta është virtual. Të sot kur nxirrni e reklamoni shifra të paqena? Mirë jetosh mes një realiteti miliona eurosh, para të në fushatë që u thatë shqiptarëve “parajsë, parajsë, pista, droge, krimi dhe tani edhe të korrupsionit pa parajsë”, por ju keni kurajën, që është kurajë e fund, sigurisht të duket dynjaja sikur është sa një çuditshme, jo ju, këta këtu, edhe sot pas dy vjetësh lajthi. Por jo, ju e keni provuar dhe e dini. Nuk është u thonë përsëri shifra parajse shqiptarëve. Thirrini kështu. Këta nuk e dinë. mendjes! Zbrisni me këmbë në tokë, se keni ngelur Ne si opozitë kemi një detyrë që nga dita e parë në ajër! Kontaktoni me njerëzit që të shikoni si që kemi dalë në opozitë e deri ditën që do të vijmë është realiteti! Shihni se 60% e shqiptarëve në pushtet: ne do të mbajmë shënim çdo zullum, kërkojnë nga dita në ditë për t’ia mbathur nga ky dhe i kemi mbajtur të gjitha, nuk do të ketë burg vend. Ua keni bërë vendin të pajetueshëm me këto që do t’i mbajë këta këtu. Sa kanë vjedhë e sa buxhetet taktike, jo faktike, që na servirni ju. Shikoni kanë abuzuar! që 34% e të rinjve të këtij vendi janë të papunë. Po, po ti e ke kollaj, ti ia fut një ikje jashtë shtetit, Ku është ky buxhet? Ku kanë shkuar paratë e këtij po këta nuk do të guxojnë të ikin. buxheti? Mos dilni, të nderuar kolegë deputetë, t’i (Diskutime pa mikrofon.) gënjeni, të mashtroni edhe veten tuaj, se shqiptarët 60% e shqiptarëve duan të ikin, zonjë. nuk mashtrohen e t’u thoni që ky është buxheti i Ku kanë shkuar paratë? Në xhepat e këtyre parajsës, ky është buxheti i mrekullive, se, në fakt, këtu, në xhepat e klientëve, papulëve, sarapulëve, asnjë gjë nuk keni bërë. Asnjë gjë të mirë nuk keni Vilma Nushit e të tjerë e të tjerë. Këto janë paratë. bërë. Keni bërë vetëm një gjë: keni sjellë varfërim, Shikoni kush i merr tenderët! E përsëris, e robërim, vjedhje, kusari, babëzi ndaj qytetarëve. thashë edhe më parë: të gjithë tenderët, që kurrë Edmond Spaho- Fjalën e ka Kryeministri ndonjëherë që kur është krijuar ky shtet, merren Rama. në kokë me shifrën maksimale. Të gjithë. Edi Rama - Sigurisht që unë e mora fjalën për Zotërinj, doni të krijoni luftë, krijoni luftë me buxhetin faktik, por më lejoni të bëj një hyrje të paratë tuaja, jo me paratë e shqiptarëve. Jo me shkurtër lidhur me pretendimin madhor të paratë e shqiptarëve, ndërkohë që shqiptarët po propagandës së Partisë Demokratike për luks, për vdesin për kotheren e bukës. shpenzime luksi, që u argumentua së fundi edhe Jua thashë, paratë e drogës i keni lumë dhe ju me një akuzë të radhës për mua personalisht, si duken shifrat përrallë, por të paktën mos vidhni turist që bëj shpenzime marramendëse dhe bredh paratë e buxhetit dhe të shqiptarëve. Mos i vidhni, nëpër botë. se e thashë, zoti Kryeministri, por nuk ishe, tani Paraardhësi im ka pasur shumë mëkate dhe që erdhe po ta them: je mburrur këtu e na ke thënë ka bërë shumë të pabëra, por as ka qenë dhe as për ato 1 milion vota, 1 milion shuplaka. Mbaje nuk mund të themi sot se mund të konsiderohet mend, shumë shpejt, si po ecni, shumë shpejt si një turist i dalluar. Ka qenë një person, besoj i po qeverisni, në fakt, nuk po qeverisni, por po përmbajtur në shpenzimet për udhëtime jashtë bastisni këtë popull, shumë shpejt do t’ju vijë dita vendit dhe besoj edhe në numër udhëtimesh.
322 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Unë kam këtu një tabelë me shifra që nga viti punë dhe duke lënë Shqipërinë pa opozitë, ju e 2007 deri në vitin 2014, meqë jemi te buxheti faktik bëni më të vështirë punën tonë, nuk e bëni më të i vitit 2014, të shpenzimeve “turistike” të institucionit lehtë. Ka shumë gjëra për të cilat mund të bëhet të Kryeministrit. Viti 2013 nuk është i përfshirë, një debat i vërtetë dhe i shëndetshëm. Ka shumë sepse është një vit i ndarë për shkak të ndryshimit gjëra për të cilat ne mund të kritikohemi se nuk të qeverisë. bëhen aq mirë sa do të duhej. Ka shumë gjëra ku Atëherë, paraardhësi im në vitin 2007 ka ju realisht mund të ndikoni që gjërat të bëhen më shpenzuar 16 669 euro dhe 20 mijë e 735 dollarë; mirë. Por është e kotë! Është absolutisht e kotë, në vitin 2008 ka shpenzuar 14 265 euro dhe 8 536 sepse ju nuk keni as lidership, ju nuk keni as dollarë; në vitin 2009, 20 850 euro dhe 25 734 skuadër, ju nuk keni as program dhe mbi të gjitha, dollarë; në vitin 2010, 13 982 euro dhe 9 386 ju nuk keni asnjë brerje ndërgjegjeje për faktin se dollarë dhe në vitin 2012, 19 760 euro dhe 21 078 çdo ditë gënjeni, gënjeni, gënjeni dhe shpifni, dollarë. shpifni, shpifni. Ndërsa unë në vitin 2014 kam shpenzuar 11 Tani le te kalojmë te buxheti. E sa për 745 euro dhe 493 dollarë. Pra, në qoftë se do të premtimet, lëruani shqiptarëve t’i gjykojnë, se për shikojmë të gjithë tabelën, në vitin 2014 për premtimet, unë s’ju jap llogari juve. Llogarinë, unë udhëtimet dhe shpenzimet e Kryeministrit është dhe ne, e kemi me zgjedhësit. Është çudi e madhe shifra më e ulët historike, krahasuar me liderin e me ju, sepse ju flisni sikur zgjedhjet janë bërë katër partisë suaj, që është edhe orkestruesi më i madh vjet më parë dhe sikur javën tjetër do të bëhen i të gjithë kësaj uturie akuzash dhe shpifjesh. Ky zgjedhje të reja. Zgjedhjet janë bërë vetëm pak është fakti. muaj më parë. Madje i bëtë thirrje popullit që t’i Ndërsa, sa për turiste, turist kemi pasur dikë kthente në referendum. Ne nuk kërkuam referen- tjetër, Kryetaren e Kuvendit, e cila në tetë vjet, u dum, ju kërkuat referendum dhe e patë fundin e ka kushtuar taksapaguesve 180 mijë euro dhe 15 referendumit, këtu do të jemi dhe do ta shikojmë mijë dollarë, vetëm për të njëjtat shpenzime. Pra, prapë. një kosto e madhe. Ndërkohë që ka qenë një turiste Ndërkohë, ka një të dhënë shumë të thjeshtë me kosto edhe brenda vendit, duke u kushtuar për buxhetin për të cilin flasim. Në vitin 2014 të shqiptarëve 160 mijë dollarë, brenda vendit. Vetëm ardhurat u rritën me 395 milionë dollarë. Janë 395 makinat e saj kanë konsumuar 124 mijë litra milionë dollarë janë më shumë sesa keni mbledhur karburant. Duke llogaritur që ka pasur katër ju, si të ardhura të rritura, në pesë vjet rresht. Dhe makina, i bie që çdo ditë të katërta makinat të kenë jo në pesë vjet të vëna së bashku sipas qejfit, por harxhuar nga 20 litra karburant dhe për 2 900 ditë në pesë vjetët më të mira tuajat. rresht në detyrë, Kryetarja e Kuvendit paska bërë Së dyti, po ashtu ka një tjetër shifër që e 160 kilometra në ditë, brenda vendit, pa llogaritur mbështet këtë që thashë. Të ardhurat e buxhetit miljet. arritën 26,3% të prodhimit të brendshëm kombëtar, Kështu që, edhe një herë, gjejini punë opozitës, ndërkohë që ju e latë qeverinë me një shifër se e keni lënë pa punë. Kjo që bëni ju nuk është qesharake, 24,1% të prodhimit të brendshëm puna e opozitës, kjo është një punë tjetër. Është kombëtar. 24,1% është jo shifra më e ulët, se ende një punë që nuk meriton jo respekt, as neveri, por duhet ta rrisim për t’u vënë në të njëjtën vijë me të meriton vetëm mëshirë. gjithë rajonin, por është një shifër e papërfillshme. Ideja fikse e juaja që “shpif, shpif se diçka do të Ndërkohë që raporti i krijuar në vitin 2014 i të mbetet”, shfrytëzo varfërinë, shfrytëzo problemet ardhurave, përkundër prodhimit të brendshëm e njerëzve, shfrytëzo vështirësitë e njerëzve për kombëtar, është më i miri, më i shëndetshmi dhe të hedhur çdo ditë helm dhe helm, me çdo kusht, më i larti në të gjithë ecurinë e ekonomisë sonë pavarësisht se sa është raporti i gënjeshtrës me nga viti 1990, duke përjashtuar vitin 2008, që ka të vërtetën, që është 99% me 1%, nuk do të brenda dhjetëra miliardat e Rrugës së Kombit. Nuk funksionojë! Sigurisht që mua nuk më vjen keq dhe po flas më tutje, as për ato miliarda dhe as për asnjërit nga ne nuk i vjen keq që nuk do të çfarë i sollën ato miliarda ekonomisë. Vjet funksionojë dhe përsëri do të merrni atë që morët ekonomia u rrit me 2,1%, krahasuar me rritjen në vitin 2013 dhe në vitin 2015. Nuk na vjen keq pothuajse 1% që e latë ju. Më e rëndësishme është për këtë, por pa dyshim, duke lënë opozitën pa se në vitin 2014 ne shlyem 340 milionë dollarë
323 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
borxhe tuajat. Borxhe tuajat, të fshehura, të marra Deficiti i vitit 2014 është minus 72,13 miliardë, me dhunë nga kompanitë e kontraktuara për minus 721 milionë dollarë, që do të thotë 5,2% e punime apo shërbime publike. Faktikisht, filluam prodhimit të brendshëm kombëtar. Në një vit ne procesin e normalizimit të marrëdhënieve mes filluam paralelisht edhe përpjekjen për të rritur shtetit dhe qytetarit. Mes shtetit, që nuk mund të ekonominë, por edhe përpjekjen për të konsoliduar sillet si më i forti dhe t’u imponojë kontraktorëve të financat. Pra, kemi bërë konsolidim, por kemi bërë tij me dhunë, që të bëjnë punë dhe të mos edhe rritje ekonomike. paguhen, me shtetin që nuk mund të kreditojë, në Vazhdojmë me pagesat. Ne kemi paguar 18 mënyrë të dhunshme punët që i detyrohet publikut, milionë dollarë për ish-të përndjekurit. 18 milionë! shërbimet që i detyrohet publikut, duke futur duart Shifra më e madhe që është paguar ndonjëherë në xhepat e individëve. dhe u është paguar të gjallëve. Nga ana tjetër, vitin e kaluar buxheti përmbajti Vazhdojmë më tej, me përmirësimin e buxhetit zotimin ndaj biznesit të vogël dhe ndaj gjithë të që gjatë vitit zgjidhi përfundimisht çështjen e punësuarve. U hoq fare taksa e famshme e biznesit pagesave të vonuara për personat me aftësi të të vogël dhe u ul 50% tatimi i fitimit mbi biznesin e kufizuara. Vlen t’ju bëj një rifreskim të kujtesës. Jo vogël, gjë e cila, sigurisht, ndikoi pozitivisht te për ju, se kujtesa juaj është e parifreskueshme, sipërmarrja e vogël. U ul tatimi mbi pagën dhe por për publikun. E latë këtë vend, këtë shtet dhe përfituan 97% e shqiptarëve që kishin një rrogë këtë qeveri me një borxh prej 43 milionë dollarësh në publik apo në privat. Sot, falë uljes së tatimit ndaj personave me aftësi të kufizuara. Nuk ju mbi pagën, një infermiere, një polic, një mjek, një mjaftuan paratë që u morët kompanive, por morët nëpunës, por dhe një i punësuar në sektorin privat edhe paratë e personave me aftësi të kufizuara merr më shumë seç merrte në kohën tuaj. 43 milionë dollarë! Ne i lamë. Shpenzimet e buxhetit vendor për vitin 2014 Pa harruar se në vitin 2014 ne i dhamë janë ndër më të mëdhatë e dhjetëvjeçarit të fundit. mbështetje buxhetore sektorit të energjisë Nga këto, 42,5% kanë shkuar për investime në elektrike, të cilën ju e kthyet në një gropë të pa infrastrukturë, në ujësjellës, në shkolla, në qendra fund dhe nga fundi i asaj grope ulërini dhe kërkoni shëndetësore, në n vendore dhe fondi i llogari nga ne. Ju vazhdoni me tuajën, por 80 investimeve të buxhetit vendor u rrit në vitin 2014 milionë dollarë kanë shkuar në mbështetje të 40%, krahasuar me vitin tuaj elektoral 2013. Nëse sektorit për të shlyer detyrimet e ndërsjella. 80 do të shtohej edhe fondi prej rreth 100 milionë milionë dollarë, të prapambetura gjithmonë, për dollarësh, i shpërndarë për investime publike, nga punët që ju i linit rrugëve. Kemi filluar shlyerjen, shlyerja e detyrimeve të prapambetura të biznesit, që tashmë ka përfunduar për të gjithë sektorin shpenzimet faktike kapitale në buxhetin e 2014-s privat, për ato HEC-et që u jepnit leje, me arrijnë në 710 milionë dollarë. Kjo do të thotë 50 marrëveshje komplet të pafavorshme për interesin milionë dollarë më shumë sesa viti juaj i orgjisë publik, sepse donit të ndërtonit atë “mini- elektorale, 2013. superfuqinë” energjetike. Edhe “mini”, edhe Shpenzimet operative për mirëmbajtjen e “superfuqi”, një koncept që vetëm ju mund ta rrugëve kombëtare, që ishte gangrena dhe shpikni. Një superfuqi “mini” vetëm ju mund ta vazhdon të jetë problem i qeverisjes suaj: “rrugë, imagjinoni! Por ai “mini” juaj, këtë kosto pati. rrugë, rrugë e të gjitha rrugët rrugëve”, janë dy herë Në arsim kemi akorduar 41 milionë dollarë dhe më të mëdha sesa në vitin 2013, sepse konceptin me buxhetin e rishikuar ka shkuar në 42,5 milionë mirëmbajtje ju e keni të pamundur ta integroni në dollarë. mënyrën sesi e shihni botën. Ju jeni, shkel e shko; Por çfarë bëmë ne në arsim? shko e shkel; shkel, shko dhe ik matanë! Në radhë të parë, shlyem 30 milionë euro Kjo ka qenë qeverisja juaj dhe këto kanë qenë borxhe për kontrata të nënshkruara dhe të rrugët që bëtë ju. Ne sot vazhdojmë, madje edhe papaguara. Në vitin 2014 kemi investuar në 102 në buxhetin tjetër, të paguajmë rrugët që latë objekte arsimore, por kjo shifër nuk thotë ndonjë rrugëve ju me atë teorinë e famshme: “Merrja lekët gjë të madhe. Aty ku besoj se bëhet më e atij, shkel andej, shko këtej, se paguajnë ata që kuptueshme, është se nga ky investim kanë vijnë pas”. përfituar 50 mijë nxënës, të cilët në ato objekte Vazhdojmë me deficitin. vetëm mësim nuk bënin dot.
324 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Nëse nuk do të kishim borxhin sigurisht që që ta ndërpresësh çdo minutë. Ruaj minimumin e mund të kishim ndërtuar 36 shkolla të reja, 198 etikës që duhet të ketë një deputet në Kuvend. kopshte të rinj ose mund të kishim rehabilituar, Edi Rama - Kemi rritur me 5% numrin e përveç 102 objekteve, edhe 118 të tjera. Por nuk fëmijëve që ndjekin arsimin parashkollor, ndonëse zgjodhëm rrugën tuaj. Nuk zgjodhëm rrugën që kjo nuk është një shifër e madhe, është t’u thoshim atyre se u ishte marrë borxhi me dhunë: domethënëse. Kemi rimbursuar shpenzimet e “S’ju njohim, s’keni punë me ne”. Nuk zgjodhëm blerjes së teksteve shkollore për vitin akademik rrugën tuaj që të vazhdonim të çonim drejt 2013-2014, të 120 mijë nxënësve të kategorive të humnerës ekonominë shqiptare, se sot do ishim veçanta dhe shtresave në nevojë ose 25% të totalit duke folur të gjithë bashkë këtu nga fundi i të nxënësve. Juve nuk ju bën përshtypje kjo. Nuk humnerës. ka sesi t’ju bëjë, sepse ju latë invalidët pa lekë, jo Ndërtuam 44 terrene të reja sportive. Kjo shifër më t’u jepnit lekë nxënësve. mbase nuk thotë gjë, por mbase thotë më shumë Bëtë edhe një propagandë të madhe: fakti se përfitues janë 23 mijë nxënës. “Shqipëria e moshës dixhitale”, duke bërë edhe (Ndërhyrje nga salla.) disa blerje të mëdha me kompjutera, që i trajtuat Po flasim për arsimin, nuk po flasim për furrën si televizorë. Mbushët shkollat me kuti televizorësh e bukës. që nuk ndizeshin dhe nuk i përdorte askush. Këtë Arsimi nuk ka objektiv ndërtimin e furrave të e thonë nxënësit, këtë e thonë mësuesit dhe këtë bukës, por ka si objektiv ndërtimin e infrastrukturës e thonë edhe kompanitë. Ndërsa ne kemi arsimore. mundësuar shërbimin real të internetit për 350 mijë Nëse nuk do kishim ato 30 milionë euro borxh nxënës në 1350 shkolla. Nuk po flas këtu për nuk do të kishim bërë 44, por 545 terrene sportive. borxhin tjetër. Por nuk zgjodhëm rrugën tuaj. Vazhdojmë me shëndetësinë, pasi edhe këtu Kemi mundësuar 132 laboratorë për një mësim ka disa gjëra për t’u thënë nga buxheti faktik i 2014- tërësisht të ri në cilësi për 16 mijë nxënës, me një s. 413 milionë dollarë, 9,6% e buxhetit të 2014-s standard të ri të përmirësuar me 32%. Sigurisht, dhe 3% e prodhimit të brendshëm kombëtar. po mos të kishim shlyer ato 30 milionë eurot, mund Krahasuar me vitin tuaj të orgjisë elektorale, 50 të kishim edhe 198 laboratorë të tjerë. milionë dollarë më shumë ose 14% më shumë, Në arsimin e lartë kemi financuar 5 miliardë e dhe nuk po krahasohem me vitet e tjera, se nuk 647 milionë. Nuk po futem në detaje, por po ju ka fare krahasim, por po flas për vitin 2013, që them se vetëm nga financimi në laboratorët IT-së ishte buxheti juaj më i fryrë nga ankthi që do të dhe në bibliotekat dixhitale përfitojnë 50 mijë humbnit pushtetin, që nuk ju takoi asnjë ditë. studentë. Në këtë raportim nuk përfshihen 30 milionë Po kaloj te sporti, megjithëse ju sportin nuk para dollarë që u investuan për të shlyer borxhet për e keni qejf, jo më të dini ndonjë gjë për sportin, ilaçet, për këto ilaçe, për të cilat sot jeni bërë pasi po të dinit do të kishit bërë edhe ndonjë gjë kujëvënësit më të neveritshëm. Ju i latë spitalet për sportin. Në 8 vjet nuk bëtë asnjë gjë për sportin. pa kokërr ilaçi dhe 30 milionë dollarë ua kishit borxh Në 8 vjet keni investuar për infrastrukturën në sport atyre me të cilët kishit bërë kontrata për të furnizuar 80 mijë dollarë, ndërkohë që ne kemi financuar në spitalet me ilaçe. sport vetëm në vitin e vështirë 2014, 10 milionë Në vitin 2014, 13 500 infermiere dhe infermierë euro dhe këtë vit i kalojmë 20 milionë eurot. kanë përfituar një shumë të barabartë me një pagë Sigurisht që ju nuk mund t’i kuptoni dhe nuk keni mujore, për shkak të uljes së taksës dhe 3300 lidhje fare me këto shifra. Ju fushat e futbollit apo mjekë, kanë përfituar një shumë të barabartë me terrenet sportive i konsideroni si kullota ose si troje gjysmë page mujore prej uljes së taksës. Ato taksat ndërtimi, një nga të dyja! Kur jeni më mjedisor, thoni që i kemi rritur ne, dhe më bën gjithmonë e më se kjo është një kullotë; kur jeni pak më urbanë, pak përshtypje, është fakti, që më bënte përshtypje thoni se ky është një truall i mirë për të ndërtuar. në fillim, se flasin për rritje taksash vetëm ata që Keni lënë mbrapa edhe një borxh shumë nuk paguajnë taksa. Vetëm ata që s’paguajnë interesant, 110 mijë euro për sportistët elitarë. taksa, thonë: “Na janë rritur taksat”! (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) Infermierët së bashku kanë paguar 4 milionë Valentina Leskaj – Zoti Ndoka, nuk ka sens dollarë taksa më pak dhe mjekët 650 mijë dollarë
325 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
më pak dhe këto janë 4 milionë e 650 mijë, që nuk historike të Policisë së Shtetit dhe të marrëdhënies i ka marrë më shteti, por janë në dispozicion të së shtetit me sigurinë e njerëzve, paga mesatare familjeve të këtyre kategorive. e punonjësve të nivelit bazë të policisë u bë 571 Në prill të viti 2014 ne përjashtuam ilaçet nga mijë lekë, një pagë e cila parashikohej të rritej me taksa. U kishit vënë taksë edhe ilaçeve ju. Nga ritmin dhe me veshmarrjen tuaj nga policia dhe të heqja e kësaj takse, që ishte taksë mbi sëmundjen, bëhej aq sa e bëmë ne që vitin e parë, në një praktikisht, u përfituan 10 milionë dollarë nga moment krize dhe konsolidimi fiskal, në vitin 2018. pacientët, nga njerëzit në nevojë dhe jo nga shteti. Kësaj mase iu shtua edhe përfitimi 2,3% mbi Shteti i hoqi nga vetja dhe i morën njerëzit. Ky është pagën neto nga tatimi progresiv, në të ardhurat nga buxheti faktik i vitit 2014. Lista e barnave të rroga. U garantua statusi i posaçëm i kujdesit rimbursueshme u shtua me 56 alternativa të reja shëndetësor për strukturat operacionale të Policisë me një vlerë prej 5,1 milionë dollarë. U financuan së Shtetit. Statusi i posaçëm, që do të thotë, që punimet ndërtimore në disa institucione të nuk janë më në varësi të arkës së familjes së tyre rëndësishme, që si rrugët dhe si të gjitha i kishit kur plagosen, por janë marrë përsipër nga shteti. lënë rrugëve, “shkel, shko; shko e mos u kthe më”, Nuk kurohen më as me miq dhe as me telefonata: dhe, në fakt, me këtë të shkuar, zor se ktheheni. “Ndihmojeni pak se e kemi polic të mirë”, por me Nuk po rendis ato që u financuan për institucionet një regjim komplet të ri, mbështetjeje spitalore nga pikëpamja e ndërtimtarisë. shëndetësore. Po e mbyll këtë pjesë me faktin e thjeshtë që Ju kishit lënë 3 milionë e 259 mijë dollarë borxhe sot kemi një kapacitet të fuqizuar të urgjencës me ndaj punonjësve të Policisë së Shtetit, detyrime të 20 ambulanca të reja dhe një helikopter mjekësor, papaguara. Parafytyro, me rrogat mizerabël dhe që janë në shërbim të përditshëm të urgjencave ju kishin dhënë borxh juve. Në fakt, ua kishit marrë mjekësore. Nuk është maksimumi, por flasim për borxhin me dhunë, siç ua morët të gjitha buxhetin faktik të vitit të parë të qeverisjes sonë, kompanive, siç ua morët të gjithë të tjerëve, siç ua dhe viti i parë i qeverisjes sonë, pasi shqiptarët na morët edhe personave me aftësi të kufizuar, për e dhanë besimin në buzë të humnerës, ku i çuat të bërë ato rrugët tuaja. Ato rrugët “shkel - shko - ju. Shqiptarët duhet të parafytyrojnë se ku do të ik!” ishim sot sikur të mos kishte ndryshuar rrënjësisht Me 9,5 milionë dollarë u modernizua një pjesë qasja e qeverisë dhe sikur të vazhdonte qeveria e e shërbimeve policore. Ka pasur një raport të avazit të vjetër “merr lek me dhunë dhe mos paguaj partnerëve për gjendjen skandaloze të për punë e për shërbime”. infrastrukturës dhe logjistikës së Policisë së Shtetit, Pjesa e fundit, që e shoh të arsyeshme të me makina, që më shumë i shtynin, se u hipnin, nënvizohet, është siguria, investimi ynë në siguri, mbetur policia rrugëve duke shtyrë makina. Pa folur ku të gjithë shqiptarët janë të vetëdijshëm. për të gjitha sistemet e komunikimit e për të tjera A bëni ju anketime publike, apo jo? I pyesni dhe pa folur pastaj për kushtet më mizerabël që njerëzit se çfarë mendojnë për sigurinë dhe çfarë më kanë zënë sytë ndonjëherë në një infrastrukturë mendojnë për policinë dhe për ministrin e shtetërore, ku e kishit lënë repartin RENEA. Pse Brendshëm? Sepse kam përshtypjen që dëgjoni të financonit ju infrastrukturën e repartit RENEA?! vetëm njëri-tjetrin! Reparti RENEA ishte një repart i tradhtuar! Reparti Ishte pyetje retorike, sepse e di që nuk i pyesni, RENEA nisej vetëm për operacione të se nuk keni veshë t’i dëgjoni dhe për më tepër, dekonspiruara. Prandaj e kishit lënë ashtu, të edhe po t’i dëgjoni, nuk ju duhet, sepse veshi juaj demotivuar, të braktisur dhe të tradhtuar. Pse të merr vetëm zërin që vjen nga lart, atë njeh. Kur investonit për logjistikën dhe për kushtet e repartit vjen zëri nga lart, veshi juaj kupton se çfarë thuhet. RENEA! Zë nga poshtë, ju s’dini të dëgjoni! Dini vetëm një Pa folur edhe për pjesën tjetër, për investimin zë të caktuar. Jeni si ata receptorët, që kapin zërin që bëmë për rrjetin e të gjitha zyrave unike të dhe janë të planifikuar vetëm për atë zë. shërbimit ndaj qytetarit në Policinë e Shtetit. Sot Gjatë vitit 2014, çdo taksapagues i rregullt, jepen 1200 shërbime në ditë për qytetarin direkt përmes buxhetit të shtetit, ka paguar për sigurinë nga Polica e Shtetit, falë këtij rrjeti. publike 12 lekë në ditë. U rritën rrogat e policisë Rezultatet janë evidente, flasin vetë. 22% më me 25%, 10 milionë dollarë. Në vitin e kthesës pak vrasje; 11% më pak plagosje të rënda; 50%
326 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më pak vjedhje me armë; 67% më pak vjedhje me sonë do të ndikojë në cilësinë e përgjithshme të pasojë vdekjen dhe 20% më pak aksidente. Por ju jetës politike dhe demokratike, prandaj gjejini punë nuk i llogarisni këto. Ju i llogarisni me kilometra opozitës! Mos e lini opozitën pa punë! Kjo që bëni gjërat! Ju keni një nocion, kilometrin, se keni ju, nuk është puna e opozitës. Kjo që bëni ju nuk mësuar nga ai që thoshte: “U bënë 9000, u bënë ka lidhje me opozitën. Kjo që bëni ju është një 10 000, tani do të bëhen 11 000 kilometra”! Madje barbari e përditshme, e bazuar tek ideja juaj fikse, dikush këtu tha: “Më ka befasuar kryetari i se shqiptarët janë një tufë delesh që do t’i tërheqë parlamentit të Norvegjisë. Kur i thashë që kemi përsëri nga kërraba e tij e gjatë e gënjeshtrave, bërë 10 000 mijë kilometra, më tha, si ka mundësi! çobani juaj. Problemi është se çobani juaj ka ngelur Ne, Norvegjia nuk i kemi arritur ende 10 000 mijë pa punë. Jua ka lënë juve kërrabën. Ju çdo ditë kilometra”! Domethënë, Norvegjia s’ka arritur ende dilni me kërrabën e gënjeshtrave për të tërhequr të bëjë 10 000 mijë kilometra rrugë, kurse u desh miletin dhe nuk tërhiqni dot askënd. Vjen çobani i të takonin përfaqësuesit e Partisë Demokratike që shkretë këtu dhe përpiqet tri orë, tamam si ai që të tronditeshin. Ku i keni këto 10 000 mijë thoshte: K.DH.Spiri, o i shkreti punëtuar kilometra?! Sigurisht, t’ju flasësh juve për vrasjet, bam me këmbë e bam me duar, dhe përsëri ju për vjedhjet, për aksidentet është kot, sepse ato lë këtu... mateshin me kilometra në kohën tuaj. (Ndërhyrje nga salla) Te droga do të flas patjetër. Janë shifra, që Për sa i përket buxhetit për vitin e ardhshëm, tregojnë qartë se çfarë ka bërë vaki në këtë vend, do të flasim në seancat në vijim. rritet 371% më shumë sekuestrimi i marijuanës, Faleminderit për durimin dhe për padurimin! flasim për vitin 2014, asgjësohen 500% më shumë (Ndërhyrje nga salla) rrënjë kanabis, sekuestrohet 604% më shumë. Valentina Leskaj – Po, zonja Topalli për replikë. Janë mbjellë më shumë thoni! Po kur u mbollën, Jozefina Topalli – Kryeministri turist, i cili nga në tetor?! Keni harruar edhe kur keni ikur nga 365 ditë që ka viti, 162 është jashtë shtetit për të pushteti. Sa herë do të ikni ju! shëtitur, ka një sëmundje. Sëmundja e tij është ajo Gjëja që vlen për t’u thënë, më shumë për e sukseseve imagjinare. qytetarët, janë të trajtuara dhe të regjistruara 48 Tani, meqenëse ky gënjeu se ka qenë në mijë e 511 konflikte ndërmjet qytetarëve; janë meshën e parë të mbajtur në Shkodër më 4 nëntor përpunuar vetëm në vitin 2014, 200 mijë telefonata të vitit 1990, natyrisht ai gënjen për çdo gjë. të qytetarëve, nga Policia e Shtetit. Të krahasojmë Çdo gjë që tha për ish-Kryetaren e Parlamentit telefonatat e qytetarëve dhe përpunimin e tyre në është gënjeshtër. Megjithatë, në respekt të vitin 2014 me telefonatat e viti 2013 dhe të viteve publikut, bazuar në të gjitha llogaritë që janë në të tjera, se keni edhe ju ca shifra telefonatash, godinën dhe në zyrat e Kryesisë së Kuvendit, ju është deformim, sepse ju e përdornit telefonin për bëj me dije se që me marrjen e detyrës si Kryetare punë tjetër, kur ishit në polici. e Kuvendit kërkova menjëherë uljen në mënyrë Vetëm në vitin 2014 janë ndaluar dhe arrestuar drastike të numrit të makinave, të cilat shoqëronin 1116 autorë, zyrtarë, për korrupsion dhe janë Kryetarin e Kuvendit në çdo lëvizje; nga 5 makina sekuestruar 19 milionë euro asete 19 milionë euro që përdornin paraardhësit e mi, vendosa të asete. Kjo është shifër që duhet ta dëgjoni. Ju, për hiqeshin 4 prej tyre dhe Kryetari i Kuvendit të kishte 8 vjet, mezi kapët 1-milionëshin e aseteve kriminale vetëm makinën e tij dhe makinën shoqëruese. Kjo, të sekuestruara. Kjo është shifër. për shkak të ligjit të rregullave të sigurisë së Gardës (Ndërhyrje nga salla) së Republikës. Nuk ka mundësi. Në qoftë se i keni sekuestruar Kryetari i Kuvendit, si numri 2 i shtetit, kur lëviz dhe nuk i keni regjistruar, atëherë ia keni marrë jashtë Tiranës ka edhe një makinë të dytë për çdo Colit, ia keni dhënë Lolit. problem që mund të ndodhë me këtë person. Kam edhe shumë gjëra të tjera për të thënë, Ndërkohë, zotëria e tij, vetëm tani ka porositur 8 por po ndalem këtu. Do ta vazhdoj te Top Story makina ndër më të shtrenjtat. Paraardhësit e mi bisedën për buxhetin. kanë pasur 5 makina, unë i reduktova në 2. Kështu, Me keqardhje të madhe ju them, që, për sa kohë për çdo shqiptar që ka një makinë llogaritëse është ju nuk do t’i gjeni punë opozitës, do të na e thjeshtë dhe shumë e qartë transparenca për vështirësoni punën neve. Vështirësimi i punës targën e makinës TR 0015 Z, që kam përdorur unë
327 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
për 8 vjet rresht, si Kryetare e Kuvendit. Kjo makinë Valentina Leskaj – Po, zoti Balla, për ka konsumuar 56 460 litra benzinë dhe jo siç procedurë. gënjen ai, 130 000 litra naftë, pra në një vit janë Më pas zoti Paloka, në emër të grupit. konsumuar mesatarisht 7000 litra. Ky automjet, tip (Ndërhyrje nga salla) “Benz Mercedez” konsumon 16 deri në 18 litra për Taulant Balla – Zonja drejtuese e seancës, 100 kilometra, pra i bie që makina të ketë bërë faleminderit! mesatarisht 3000 kilometra në muaj. Thjesht për replikë, për procedurë. Të mos harrojmë se makina që përmenda më (Ndërhyrje nga salla) lart, që e kam përdorur për 8 vjet rresht, është blerë Valentina Leskaj - Kushdo që e ka kërkuar nga paraardhësi im në vitin 2002. Pra, është një fjalën për procedurë, i është dhënë. makinë më shumë se 10-vjeçare, që, megjithëse Zoti Paloka, më thuaj një rast, kur dikujt nuk i ishte jashtë çdo norme teknike për t’u mbajtur në është dhënë fjala për procedurë. përdorim nga një kryetar Kuvendi, unë kam Taulant Balla – Në bazë të Rregullores, zoti insistuar që të mos sillej një e re, e cila do t’u Paloka do të flasë rreth 40 minuta, aq kohë sa ... kushtonte minimalisht 100 mijë euro (Ndërhyrje nga salla) taksapaguesve. Atëherë, për transparencë të publikut. Kryeministri turist gënjeu, kur tha se janë (Ndërhyrje nga salla) harxhuar 160 litra në ditë. Mashtrues! Sipas kësaj Valentina Leksaj – Nuk ka kaluar as një orë, shifre, i binte që të ishin shpenzuar 4800 litra në që kur zoti Hoxha e kërkoi fjalën për procedurë muaj, ndërkohë që në letrat e Kuvendit të dhe iu dha. Nuk ka diferencime. Çdo deputet që e Shqipërisë, të gjitha shpenzimet brenda një muaj kërkon fjalën për procedurë, e merr atë. Kaq gjë shkojnë në 520 litra. ju e dini. Tani, për ty Kryeministër, që 162 ditë në vit i Taulant Balla – Tani, për shkak se fondet e kalon jashtë shtetit, kam një pyetje: sa ditë qëndron përdorura kanë qenë fonde të Kuvendit të ti jashtë shtetit për çdo dalje? Ka rëndësi. Mund të Shqipërisë dhe procedura e justifikon arsyen, nisesh në 4 të mëngjesit dhe të kthehesh në thjesht për transparencë të publikut: zonja që sapo mesnatë. Sa ditë i ke vizitat jashtë shtetit? Për çfarë foli ka harxhuar për karburant 120 milionë 591 mijë ke shkuar jashtë shtetit? Sa prej tyre kanë qenë e 444 lekë të rinj. Automjetet, kanë qenë të tria me vizita zyrtare, me ftesë të homologëve? Pothuajse, targë zyrtare. Ajo mbahet mend në historinë e zero. makinave në botë, si njeriu që për makinë me Do të doja të bëja një pyetje tjetër, që ta dëgjoj benzinë, harxhonte edhe naftë. E vetmja makinë në radio, në makinë: ti dhe Bamir Topi për çdo në botë, makina me targë TR 0015 Z, e përdorur week-end shkoni në Itali, vetëm në pranverë. Pra, gjatë 8 vjetëve nga zonja, harxhonte njëkohësisht vetëm brenda një muaj, zoti Kryeministër, ke edhe benzinë, edhe naftë. Harxhonte 560 mijë litra shkuar 5 herë. Për çfarë shkon ti në Itali? Apo si benzinë dhe 72 mijë litra naftë. Bamiri për të takuar assesori, apo në rastin më të (Ndërhyrje nga salla) mirë ndonjë kryetar bashkie. Po, po, aq ka harxhuar kjo zonja. Por, ju keni Vetëm për një ekspozitë të dështuar që ti ke shumë të drejtë. Këtu e kemi fajin ne, që nuk e bërë, ke harxhuar shumë më tepër se sa ish- kemi çuar para drejtësisë hajdutërinë e kësaj zonje. Kryetari i Parlamentit në 6 muaj. Për tri ekspozita Këtu e kemi ne gabimin, për të tjerat flasim. të dështuara, që po të mos ishe Kryeministër, nuk Valentina Leskaj – Po, zonja Topalli, për do t’i kishe realizuar kurrë, ti ke harxhuar, replikë. pavarësisht nga paratë dhe nga forma që do t’ua Jozefina Topalli – Vetëm një pyetje kam: sa shpërblesh atyre që do t’u japësh paratë, por janë lekë e ke një emërim ti, shoku Taulant? paratë e shqiptarëve. Natyrisht, ato janë shumë Valentina Leskaj – Po, zoti Paloka. më tepër nga çka harxhuar ish-Kryeministri brenda Edi Paloka – Po e filloj aty ku e filloi edhe Rama, një viti. tek turizmi qeveritar. Së fundi, zoti Rama, është e vërtetë që unë Doli këtu dhe tha: “Unë kam harxhuar në një vit nuk kam bërë udhëtime “Class”. Ti i ke udhëtimet pothuajse sa Berisha, ai 15 mijë dhe unë 13 mijë “Class”, kurse gënjeshtrat nuk i ke fare class. I ke euro”. aq të trasha sa më neveritin. Në fakt, po ta shohësh kështu, duket si
328 Legjislatura e 8-të Viti 2015
krahasim logjik, por shqiptarët, siç ka qejf të thotë Surrel, kapën tenderin tek OSHE-ja, bënë vilën në ai: nuk janë dele. Sytë i kanë në ballë dhe shohin Dardhë, bënë vilën në Durrës, kapën tenderin në mirë. Por, kush ka qenë në delegacion zyrtar, e di Korçë. Bëji një favor Ramës, paguaji disa mijëra shumë mirë se që të shkoje me Berishën në një euro të pakta për udhëtime dhe kap miliona me vizitë zyrtare, edhe gazetarët e dinë shumë mirë, tenderë. Ja, pra, që nuk qenka kaq i pastër ky të dilte shpirti, sepse fillonin në mëngjes takimet aktiviteti turistik i Kryeministrit tonë. Paguhet me zyrtare dhe mbaronin në darkë, brenda ditës miliona euro, jo me mijëra euro, me paratë e mbarohej vizita zyrtare. Pikërisht, nga këto lëvizje shqiptarëve, që iu merren përditë me dhunë. Sepse diplomatike Shqipëria u anëtarësua në NATO, u ky ka një të mirë, që ato që i bën vetë, ua hedh të liberalizuan vizat, si dhe disa arritje të tjera. tjerëve. Tha: “Qeveria e Partisë Demokratike ua Ku është krahasimi me Ramën në këtë rast? merrte me dhunë”. Por ne jemi këtu përditë, ky Ka shkuar ndonjëherë Berisha për të hapur ndonjë zotëria po akuzohet përditë, jo me nga ne, por nga ekspozitë? të huajt, për dhunën që po ushtron përditë ndaj Dhjetë ditë ndenji ky zotëria në SHBA. Për biznesit. çfarë? Bëri ndonjë takim zyrtar? I vetmi forum ku Sot kishte dalë edhe Dhoma Gjermane e mori pjesë ishte Forumi i Grave Lider. Se ku e fut Tregtisë, kishte thënë të njëjtën gjë që thanë veten ky zotëria, është çështje e tij. Unë nuk hyj imperialistët amerikanë disa ditë më parë. Por ky në këto probleme, por i vetmi forum në dhjetë ditë, e dërrmoi imperializmin më një fjali, e shkatërroi ku mori pjesë ky Kryeministër, ishte Forumi i Grave imperializmin amerikan të Dhomës së Tregtisë Lider. Asnjë takim tjetër. Por kjo nuk e ndaloi të Amerikane. Sot kanë dalë gjermanët. Na tha neve, rrinte dhjetë ditë në Amerikë. Me paratë e kujt? “Nuk më gjykoni ju, mua më gjykojnë shqiptarët”. Ka hapur deri më sot 5 ekspozita personale, Sigurisht, por edhe ne pjesë e shqiptarëve jemi, në fakt, të njëjtën, që e shëtit nëpër botë. E hapi përfaqësues të shqiptarëve jemi këtu, po shqiptarët në fillim në Romë, pastaj e çoj në Londër, 2 herë do ta gjykojnë. Kur erdhën njerëzit nga Devolli me në Gjermani dhe në fund edhe në Hong Kong. mollë këtu, ju thashë: “Përgjigjuni, mbani Pesë udhëtime vetëm për ekspozitat e tij. Me përgjegjësi, se herën tjetër do të vijnë me vezë”. paratë e kujt? A hyjnë këto tek 13 mijë eurot që Në fakt, nuk e dija këtë punën e vezëve, e thashë tha Kryeministri: kaq shpenzime kam bërë? në mënyrë figurative, por erdhën edhe vezët. Meqë Por ta zëmë se kaq janë shpenzimet që ka zotëria jep llogari para shqiptarëve, në fakt, as marrë nga buxheti i shtetit. Sigurisht, çarterat, bëhet fjalë që të japë llogari, por po të vazhdojë qëndrimet nga 10 ditë në Hong Kong apo në me këtë rrugë, dhe jam i bindur që do të vazhdojë, Amerikë nuk paguhen me ato para. Është e vërtetë shqiptarët do ta bëjnë omletë. që i paguajnë oligarkët. Ata paguajnë për Ramën, Përmendi investime, e dëgjuam sërish të fliste por me paratë e kujt? Me paratë e veta? Jo. Me sot për investime. Nuk e di nëse i ka parë njeri paratë e shqiptarëve. Ata që e marrin, e shëtisin këto investime, po nuk besoj se ndonjë shqiptar Ramën dhe i hapin ekspozita, i marrin edhe paratë, ka parë investime. Po, kemi parë investime, të jo nga 13 mijë euro, por nga 5 milionë euro, si: paktën ato që i ka bërë publicitet Kryeministri, se carapulët, papulët apo ku di unë, të gjitha “pulat” e nuk dimë të ketë investime sekrete. Kemi parë, tjera. Pra, jo 13 mijë euro dhe jo naftë makinash, siç thotë kolegu im, autostradën Surrel-Rinas, një siç akuzojnë këta këtu, por miliona euro, që iu investim madhor me gjithë palma, kemi parë dhanë Carapulit për godinën e OSHEE-së, për bunkerin numër 1 në Dajt, që u inaugurua me bujë kullën e Korçës e të tjera. Ja pra, sa të shtrenjta të madhe, pamë edhe bunkerin numër 2 këtu në janë udhëtimet e Kryeministrit tonë turist. Në 2 vjet Tiranë. Investim tjetër është piramida e shokut ka qenë jashtë vendit 160 ditë ky zotëria. Po për Enver, është edhe Shtëpia e Gjetheve, e Sigurimit çfarë? Për shqiptarët? Ka pasur ndonjë sukses të të Shtetit. Kemi parë kërpudha para, kërpudha madh diplomatik? Solli ndonjë arritje të madhe për mbrapa te Kryeministria. Këto janë investimet, i Shqipërinë? Jo, ka hapur ekspozita, për këto ka kemi parë të gjithë. Po, bëri edhe disa sheshe, bëri bredhur, por me paratë e shqiptarëve, që më pas i atë kullën në Korçë, ka shtruar edhe disa pllaka. ndan me miliona tek ata që i paguajnë rrugët, apo Madje, kishte bërë edhe pedonalen e Bulqizës, se i bëjnë vilat, tek ata që marrin tenderët dhe që tani isha në Bulqizë këto ditë. Domethënë, këto janë i dinë të gjithë shqiptarët. Bënë vilën e Ramës në investimet që ka bërë ky zotëria, por ka vërtet disa
329 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
investime madhore, jo për qytetarët, po për Beqajn. përsëris, do të përgjigjen shpejt. Rama mund të Ka investuar Beqaj, ka marrë 38 tenderë vetëm bëhet si Shakashvili dhe të fillojë të bredhi nëpër Beqaj. Këto të fundit, i mori këto ditë, ndërkohë që Europë. Këtë herë, duhet t’ia dimë, nuk do të ne akuzojmë, bërtasim këtu, ashtu siç dimë ne ta bredhë më si para se të bëhej ministër, kur zhyste bëjmë opozitën, sepse as opozitë nuk dimë të kokën në tasin e makaronave të refugjatit, tani bëjmë. I themi përditë: “Ke marrë tenderë, po vjedh bredh me paratë e shqiptarëve. Por këtu nuk do të more, zotëri”. Ai merr edhe tre të tjera, na i përplas rri, kaq e di ai. Do të dalë dhe do të bredhë nëpër në surrat, ai dhe Kryeministri i tij. Ky po që është Europë, por të tjerët do të jenë këtu dhe do të investim! Po ka investim për Vilmën, ka investim përgjigjen një më një, këta do të përgjigjen. për Carapulin, për Papulin. Këto janë investime Ka filluar tek ai atje llogaria, atij ia kanë kopsitur serioze, sepse nesër, ky zotëria shpreson që, sado letrat të parit. Del këtu dhe thotë: “Fletërrufe, KLSH- baltë ta bëjë, me këta do të blejë votat. Kështu i ka ja”, por prokuroria vazhdon punën. Të jeni të bindur bërë llogaritë: do t’i shkelë shqiptarët, do t’i se, kur të vijmë ne, nuk do të keni mundësi të nënshtrojë, do t’i poshtërojë dhe në fund do t’i qeshni më, por do të jepni llogari një më një për mbledh këta, dhe do t’u thotë: Ato paratë e çdo qindarkë që po grabisni sot, një më një për tenderëve që ju kam dhënë, gjysmat në xhepin çdo shkelje që i bëni ligjit sot, një më një. Sot tuaj, gjysmat për t’iu blerë votat shqiptarëve. Këto kërkojini çfarë të doni atij që keni Kryeministër, e janë investimet e Ramës. thashë, ai nesër do të ikë, llogarinë do ta jepni ju, Po u marrin shpirtin përditë njerëzve, jo vetëm dhe të jeni të bindur që shumë shpejt shqiptarët biznesit, por edhe qytetarëve të thjeshtë, dhe na do t’ua shprehin dashurinë, ashtu siç dinë ata kur thotë neve: “Dilni dëgjoni, sepse ju nuk dëgjoni”. shpërthejnë. Këtë e mbytën në vezë, ky na thotë: “Dilni dëgjoni Faleminderit! popullin”. Ne po dalim, por i thashë, kështu do ta Valentina Leskaj – Fjalën e ka ministrja bëjnë omletë ndonjë ditë. E paralajmërova, që Kodheli. Më pas ministri, Tahiri. mollët do të ndërrohen në vezë, larg qoftë që vezët Mimi Kodheli – Faleminderit, zonja Leskaj! të ndërrohen në gjë tjetër. Po e trajtove këtë popull Nuk kisha ndër mend të përmendja këtë që jam kështu, se vërtet është mësuar edhe të durojë, e detyruar të përmend tani, një fakt, sepse mendoj duron edhe më shumë, fatkeqësisht, ka dhenë që diskutimi për buxhetin faktik të një viti pune prova për këtë, por ka treguar edhe që në një qeverisjeje, në një vend si Shqipëria, kërkon me moment shpërthen, dhe atë moment nuk e do të vërtetë rëndësinë dhe seriozitetin që një buxhet askush. Për fat të keq, ky e ka sjellë atë moment. meriton, por do të them dy gjëra shumë shkurt. Vërtet duket absurde, sepse keni 2 vjet në qeveri, Këtë e kam për të sqaruar publikun. ne sa ikëm, sigurisht, dhe të ndodhë kjo që po Është përmendur nga deputetja Topalli, të cilën ndodh në Shqipëri me një qeveri që ka vetëm 2 e ftoj, se kur të flasë për helikopterët e Mimit, të vjet që qeveris, që urrejtja dhe revolta e njerëzve më thërrasë me mbiemër, ashtu siç edhe unë e të ketë arritur në një shkallë të tillë, vetëm ky zotëria thërras, sepse unë nuk jam shoqja e saj, çështja e e ka zotësinë ta bëjë. helikopterëve. Dolën këtu edhe ministra të tjerë dhe u folën Dua t’i rikthej në vëmendje që dy helikopterët e shqiptarëve për arritje. Nuk po e përmend një fundit, me të cilat është pajisur Forca Ajrore së ministër, sepse ai e ka zakon që del këtu, dhe po fundmi, janë blerë në vend të një helikopteri VIP, ta dëgjosh thua: ku jetojmë. Ai tha: “Ka punësim dikush këtu në sallë e di shumë mirë për çfarë po për 100 e ca mijë vetë, ulja e çmimeve kaq”. Bollëk, flas, i cili kushtonte sa dy helikopterë që quhen qejf i madh në Shqipëri. Nuk e di se ku jetojmë ne SAR, që do të thotë Search and Rescue, pra të tjerët këtej, që i kemi rrogat pak më të mira se kërkim-shpëtimi, në vend të një helikopteri VIP, që qytetarët e shkretë dhe nuk e shikojmë parajsën bën sa vlera e këtyre dy helikopterëve, për të që shikon ministri. Po shqiptarët nuk e kuptojnë, shëtitur, ndërkohë që ekziston një tjetër VIP për të ata që janë punësuar nuk e dinë që janë punësuar. shëtitur VIP-at që ikën. Kjo është për sa u përket Prandaj ikën 100 mijë shqiptarë në Gjermani, helikopterëve. ngaqë këtu jemi në parajsë. Kryeministri është i Meqë jemi te shpenzimet, nuk marr përsipër të lumtur dhe krenar, edhe ministrat janë krenarë, flas për gjithë shpenzimet dhe gjithë udhëtimet e sepse po e çojnë këtë popull në humnerë. Po e gjithsekujt prej nesh, nuk e kam këtë tagër, edhe
330 Legjislatura e 8-të Viti 2015
sikur ta kem këtë informacion, modestisht dua t’ju me llogaridhënien që pretendoni ndaj qeverisë. them se si kanë lëvizur shpenzimet e udhëtimit të E para, për t’ju bërë me dije një sqarim të ministrave të Mbrojtjes ndër vite, dhe për pasojë shkurtër: sot PD-ja ka dalë dhe ka konsideruar edhe të miat në vitin 2014. Do t’jua lexoj modestish, politikë një arrestim të një punonjësi të gjendjes mund t’i verifikoni! civile në Manzë të Bashkisë Durrës, i cili është Viti 2005, shpenzime për ministrin e Mbrojtjes arrestuar sepse ka ndryshuar emrin e një shtetasi, së asaj kohe, bileta dhe udhëtime, 44 mijë e 390 i cili banonte në Cakran dhe ia ndryshoi në Manzë euro; viti 2006, 34 mijë e 022 euro; viti 2007, 32 të Durrësit pa administruar asnjë dosje. Ky shtetas, mijë e 232 euro; viti 2008, 49 mijë e 457 euro; viti të cilit i është ndërruar emri nga ky punonjës pa 2009, 10 mijë e 794 euro; viti 2010, 10 mijë e 153 pasur asnjë dosje dhe asnjë letër në regjistrin e euro; viti 2011, 11 mijë e 635 euro; viti 2012, 17 gjendjes civile, asnjë letër të administruar, nuk mijë e 393 euro; viti 2013 ka qenë i ndarë, nuk po është në Shqipëri, por ndërkohë unë e refuzoj e konsiderojmë; viti 2014, që është vit ku unë jam modelin politik të imunitetit, që u jepni të gjithë atyre ministre, 5 mijë e 526 euro. Këto janë diferencat e që shkelin ligjin. Kjo qeveri më shumë se çdo tjetër shpenzimeve. në 24 vjet ka dhënë shembullin më të fortë në të Faleminderit! gjitha veprimet e veta se si njerëz që shkelin ligjin Valentina Leskaj – Fjalën e ka ministri Tahiri. nuk gëzojnë kurrfarë imuniteti politik, mbrojtje Saimir Tahiri – E nderuar, kryesuese e politike, jo më ligjore, për sa kohë guxojnë të seancës! shkelin ligjin duke abuzuar me besimin e Të nderuar deputetë, qytetarëve qofshin këta të emëruar, qofshin të Në fakt, marr fjalën jo për të dhënë përgjigje, zgjedhur, dhe i keni pasur rastet për t’i gjykuar. por për të refuzuar modelin e të folurit si bandit në Kjo nuk presupozon dhe as mendojmë që mund foltoren e Kuvendit, nga kryetari i grupit të opozitës të dalë ndokush prej jush këtu dhe ta vlerësojë duke drejtuar gishtin nga qeveria dhe duke folur këtë model, por të paktën mos bëni të kundërtën. me një gjuhë urrejtjeje dhe kërcënimi, që nuk i Të paktën mos dilni këtu dhe të mbroni politikisht shkon aspak kësaj foltoreje dhe për më tepër nuk njerëzit që shkelin ligjin dhe arrestohen nga u shkon as qytetarëve ta dëgjojnë. Unë nuk di për institucionet e zbatimit të ligjit. Këtë gjë keni bërë çfarë revolte e kishe fjalën, nuk e di për çfarë e edhe me një kryetar bashkie, që, sapo u arrestua, kishe fjalën që do të zëvendësoheshin ato vezët, i shkuat të gjithë në burg dhe kur u dënua me nuk di çfarë nënkuptoje kur the : “Shqiptarët dinë vendim të shkallës së parë, ju e kandiduat. Këtë ta bëjnë mirë atë që ju vjen kur shpërthejnë”. Unë gjë bëtë edhe në Sarandë dhe këtë gjë keni bërë di të të them, që këtu jemi mbledhur për të kudo ku institucionet e zbatimit të ligjit kanë konsoliduar institucionet, këtu jemi mbledhur për arrestuar dhe i kanë vënë para drejtësisë njerëz t’u dhënë një tjetër dimension institucioneve që kanë shkelur ligjin dhe kjo tregon se si e demokratike, demokracisë parlamentare, debatit mendojmë në qeverisjen, kjo tregon sa dallojmë parlamentar, llogaridhënies së qeverisë para ne në mënyrën se si bëhet politika dhe mbi të gjitha parlamentit, transparencës, pyetjeve tuaja, distancën që mbahet ndaj atyre që shkelin ligjin. përgjigjeve e kështu me radhë. Në qoftë se ju duket E dyta, u lëshua një akuzë për me demek e përshtatshme të dilni e të flisni këtu duke Mercedesa të marrë me qira nga qeveria, të kërcënuar, shantazhuar, duke përmendur revolta blinduar e kështu me radhë. Është komplet e dhe çfarë vjen pas vezëve, unë nuk besoj se pavërtetë, se nuk ka asnjë makinë të blinduar. përfaqësoni më shumë se vetja juaj dhe ata qindra Procedura është sekret sepse e tillë është pak njerëz. Besoj se një ‘97 apo një ‘98 e dytë procedura në këto raste dhe një ndër këto makina mund të ndodhë në këtë vend. që përmendi ish-Kryeministri është kërkuar nga As mos e ëndërroni. Në fakt është për të ardhur Presidenti i Republikës. Unë këtu kam shkresën keq që është shpresa juaj më së pari ta ëndërroni që Presidenti i Republikës i ka dërguar Gardës. të vini në pushtet në këtë mënyrë, lëre pastaj që Në këtë shkresë Presidenca i drejtohet Gradës së nuk i takon një opozite të ndërtojë debatin Republikës dhe thotë: “Institucioni i Presidencës parlamentar në këtë mënyrë në vend që të zgjedhë së Republikës ka përzgjedhur llojin e autoveturës një rrugë tjetër shumë më të shëndoshë dhe dhe fuoristradës për t’u vendosur në dispozicion shumë më të kollajtë për qytetarët në raport edhe të Presidentit të Republikës. Në përputhje me
331 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
referencat e përcjella prej jush përzgjedhja e sigurisë. Janë 15 ligje që kulmuan bashkë me ligjin presidentit është: autoveturë copë 1 Mercedes- “Për Policinë e Shtetit”, që është shtylla kurrizore Benz S-Class 4x4; fuoristradë Range Rover Vong e policisë. Për shumë pak kohë përfundojmë edhe 4x4.” Nuk ka rëndësi se presidenti doli pastaj dhe procesin për ligjin “Për Byronë Shqiptare të Hetimit” tha që nuk e dua kur në fakt i ka kërkuar vetë, por ose për amendimin përkatës pas vendimit të rëndësi ka të kuptoni se procedura është ligjore Gjykatës Kushtetuese për Byronë Kombëtare të dhe sado të mundoheni të abuzoni kjo kurrë nuk Hetimit, duke mbyllur kështu të gjithë ciklin e mund të çojë aty ku pretendoni ju, medoemos të reformës ligjore dhe akteve nënligjore për bëni pis qeverinë dhe aty ku nuk ka vend. reformimin e sektorit të sigurisë në vend. Megjithatë të gjitha këto ju shërbejnë juve për Ne afruam Policinë e Shtetit me qytetarët dhe të ndërtuar një debat të pistë mbi buxhetin, sepse vetëm në Drejtorinë e Përgjithshme të Policisë, pra nuk do të donit të debatonit këtu për taksën vetëm në një godinë në ish-hotel “Arbana”, rrinin progresive dhe për efektet e saj te qytetarët dhe 811 punonjës policie. Ishin shumë drejtues dhe jeta e përditshme e tyre. Nuk do të donit të flisnit shumë punonjës që rrinin në atë ish-hotel, të cilët për shlyerjen e borxheve ndaj biznesit, të cilat i përbënin vetëm 10% të punonjësve të Policisë së latë ju për tetë vjet. Akumuluat aq shumë sa thuajse Shtetit, për të mos folur pastaj për normën e e bëtë të pamundur ecurinë përpara. shpërndarjes së punonjësve të policisë në territor, Nuk do të donit të flisnit këtu për rritjen e të që ishte një punonjës policie për 400 e kusur ardhurave, që është më shumë se pesë vitet e qytetarë. Për të mos folur për pamundësinë e fundit të marra së bashku, kur ju ishit në qeveri. policisë për shkak të moshës, arsimimit, për t’iu Sigurisht nuk do të donit të flisnit këtu për debate, përgjigjur siç duhet sfidës së përditshme për të që më së shumti rëndojnë mbi trashëgiminë që ndërtuar siguri në këtë vend. Policia e Shtetit ka keni lënë ju nga njëra anë dhe nga ana tjetër arritur sot një nivel të atillë të punës për të mbivendosmërinë për të bërë shtet që ka kjo qeveri garantuar siguri që deri dje nuk njihej dhe kjo për dhe kjo maxhorancë, të tilla si: lufta kundër shkak të mirëmenaxhimit të buxhetit. informalitetit në ekonomi, kundër ndërtimeve pa Gjatë vitit 2014 janë trajtuar mbi 48 mijë konflikte leje, lufta kundër vjedhjes së energjisë elektrike. ndërmjet qytetarëve. Kjo ka të bëjë me kapacitetin Janë të gjitha plagë në trupin e shoqërisë parandalues të Policisë së Shtetit, sepse janë shqiptare, të cilat ua kishit falur ju dhe i kishit nxitur konflikte, të cilat janë trajtuar nga policia pa pritur sa herë ju duhesh për leverdi elektorale. që këto të degradonin në ngjarje kriminale dhe E njëjta gjë ndodh në Ministrinë e Punëve të ndërkohë kanë marrë përgjigje mbi 200 mijë Brendshme. Unë nuk di si disa prej jush çohen telefonata. Kjo ka të bëjë, e para, me aksesin që këtu dhe flasin për Policinë e Shtetit, flasin për kanë qytetarët te Policia e Shtetit dhe e dyta, me luftën kundër krimit, ndonjëherë me keqardhje për potencialin parandalues që ka Policia e Shtetit ndaj policinë, më së shumti me sulme politike dhe konflikteve pa pritur që këto të kthehen në drama baltosje për punonjësit e Policisë së Shtetit, por njerëzore apo të shoqërisë. Kjo ka të bëjë me faktet janë fakte. Ju keni qenë tetë vjet rresht në zbritjen e Policisë së Shtetit në rrugë, në terren, pushtet dhe ky që është sot kryetar partie ka qenë atje ku i takon të rrijë, atje ku duhet të zgjidhë dy vjet ministër i Brendshëm, një ndër parafolësit problemet midis qytetarëve dhe jo nëpër zyra, siç këtu ka qenë ministër i Brendshëm dhe Presidenti ishte deri dje. Kjo ka të bëjë me ngritjen e moralit i Republikës sot ka qenë ministër i Brendshëm dhe të punonjësit të policisë. ajo që keni bërë ju për Policinë e Shtetit nuk është Ju në tetë vjet keni ulur dy herë pagat për as afërsisht me atë që kemi bërë ne vetëm në punonjësit e policisë, ndërkohë që ne vetëm në buxhetin e vitit 2014, në mënyrën se si kemi trajtuar vitin e parë të qeverisjes kemi rritur me 25% pagat policinë, në mënyrën si i kemi trajtuar punonjësit e e policisë. Ju keni ulur me 4% pagën neto të policisë dhe rezultatet që kemi marrë nga përdorimi policisë në vitin 2011, ne e rritëm me 25% me me efiçencë dhe me vizion i buxhetit të shtetit dhe buxhetin e vitit 2014. Kjo tregon qasjen tonë të konkretisht i buxhetit të Ministrisë së Punëve të ndryshme ndaj policisë. Ju, që kur ishit në pushtet Brendshme për vitin 2014. u ulnit atyre pagat, kurse ne që në vitin e parë i Së pari, me këtë buxhet miratuam paketën rritëm 25%, ju që sot në opozitë bëni sikur ju ligjore më solide dhe më të plotë për sektorin e dhimbsen punonjësit e policisë, dje, kur ishit në
332 Legjislatura e 8-të Viti 2015
qeveri, nuk u paguanit as orët jashtë orarit të përpjekje pa kosto ose me kosto zero. Jo! Siguria punës, madje nuk u paguanit as vendimet kushton. gjyqësore. Ju që bëni si mjaft të kujdesshëm për Ju këtë nuk e dinit. Duhet të ishit në qeveri që punonjësit e policisë, jo iku ai apo erdhi ky, jo po e të investonit për sigurinë e qytetarëve. Buxheti që pushojnë nga puna e kështu me radhë, u keni atyre i keni dhënë ju Policisë së Shtetit në vitin 2012 240 milionë lekë të reja borxh vetëm pagesa për ishte 10,8 lekë në ditë, në vitin 2013 ishte 11,2 vendimet gjyqësore që kanë fituar, sepse i keni lekë, në vitin 2014 ne e rritën buxhetin me 12 lekë hequr ju nga puna. Pra, janë njerëz që as paratë e në ditë dhe me këtë buxhet që rritëm, rritën pagat gjyqeve nuk morën prej jush. Edhe pse fituan gjyqin e punonjëseve të policisë, investuam në ndaj administratës suaj, sepse i hoqët nga puna, infrastrukturë dhe në kushte pune, për ta bërë paratë e gjyqit nuk ua dhatë. Ju që sot dilni këtu Policinë e Shtetit sa më efektive në luftën kundër dhe në foltoren e SHQUP-it ç’nuk thoni për policinë, krimit. Të gjithë treguesit flasin qartë sesi lufta njëherë bëni sikur ju dhimbsen shumë dhe pastaj kundër kriminalitetit, paligjshmërisë dhe i merrni përpara të gjithë me lloj–lloj akuzash, informalitetit ka njohur suksese të cilat ju as që i shpifjesh dhe baltosje. Ja çfarë keni bërë kur keni imagjinonit. qenë në pushtet, ndërkohë ne që ditën e parë... Vetëm gjatë vitit 2014 janë shkatërruar 551 mijë (Ndërhyrje nga salla) e 414 bimë narkotike. Në vitin më të mirë të Lulit, Nuk po flas me ty, zotëri, se nuk je ti kishte gjatë gjithë vitit gjithsej 58 mijë. përfaqësuesi i policisë! Kështu që, rri urtë dhe mos (Ndërhyrje pa mikrofon.) fol, as mos bëj zhurmuesin këtu! Luli dhe Muli bashkë, shkojnë në 110 mijë: Në (Drejtimin e seancës e merr zoti Meta.) dy vjet 2014-2015 kemi shkatërruar 1,43 milionë Ilir Meta – Zoti Noka! rrënjë narkotike ose 22,4 herë më shumë nga çfarë (Ndërhyrje pa mikrofon.) kanë bërë Luli dhe Muli. Ju lutem! Kjo është eficenca e asaj që kemi bërë ne ndaj Ta mbarojë fjalën! shfrytëzimit të buxhetit. Vlera e lëndëve narkotike Ta dëgjojmë. Është ministër dhe ka të drejtë të vlerësuar sipas partnerëve sikur të shkonte dhe të flasë. shitej në rrugët dhe shkollat e vendeve të BE-së, Saimir Tahiri – Nëse ke gjë për të thënë, hajde ishte më shumë se 7 miliardë euro. Nga ana tjetër dhe dil këtu! vetëm pasuri të botës së krimit janë sekuestruar Ti ke qenë ministër, lërë atë punë tani se e dimë në vlerën 19 milionë euro. Në vitin 2013 ishte një çfarë je në gjendje të bësh. milion euro. Merrni me mend punën që bënit ju Vetëm lufta kundër korrupsionit brenda radhëve për t’i shkuar pas parasë së pisët. Unë nuk dua të të Policisë së Shtetit ju jep një mundësi të kuptoni abuzoj dhe t’ju them, po 18 milionë të tjera, ku i se në çfarë derexheje e kishit lënë policinë. Në çuat? I ndatë me krimin? Nuk dua ta bëj këtë gjë. vitin 2014 ishin 1219 punonjës policie, 11% e të E sigurt është që këto shifra flasin qartë për gjithë trupës së proceduar penalisht ose në vendosmërinë tonë në luftën kundër krimit, procedim disiplinor për korrupsion, abuzim me ndërkohë që ju jeni tepër larg, si sot kur ju duket detyrën dhe shkelje të tjera të ligjit. se drejtoni gishtin nga ne, ashtu edhe dje kur ishit Këta janë njerëzit që i gjetëm në Policinë e në krye të punëve të vendit dhe nuk bënit punën Shtetit, të cilët abuzonin me detyrën, shkelnin të që ju takonte. drejtat e njeriut, nuk ushtronin detyrën dhe bënin Janë 1116 autorë të arrestuar për veprën penale korrupsion në kurriz të qytetarëve. të korrupsionit. Këta janë 220% më shumë sesa Këta ishin njerëzit që gjetëm në Policinë e ata që ishin arrestuar në vitin 2013. Kjo përsëri Shtetit. Janë 1219 punonjës policie brenda vitit tregon vendosmërinë tonë për të luftuar 2014, gjë që tregon nga njëra anë se si e latë korrupsionin dhe për t’i shkuar deri në fund Policinë e Shtetit dhe nga ana tjetër vendosmërinë pastrimit të Shqipërisë nga çdo njeri që mund, qoftë tonë për të konsideruar luftën kundër korrupsionit edhe largësisht të abuzojë me besimi e qytetarëve brenda policisë një parakusht për të qenë në dhe të publikut, qoftë ky i emëruar apo qoftë ky i gjendje të luftojmë sa dhe si duhet korrupsionin zgjedhur. Për të mos ju përmendur këtu atë që në shoqëri. Shqiptarët duhet ta dinë se në total kemi bërë kundër vjedhjes së energjisë elektrike, përpjekja për të ndërtuar sigurinë nuk është një kundër ndërtimeve pa leje, apo kundër vjedhjes
333 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
fiskale. një mesazh qëvjen nga Manza. Hajde këtu dhe (Ndërhyrje pa mikrofon.) lexoje po të duash! Këto janë të gjitha arritje, të cilat juve as mund Thuhet: “Administratori i ri i Manzës është një t’i përshëndesnit dhe unë as që e pres këtë gjë. person që administronte pronat e djalit të tij, i zhytur Mund t’i kuptoni nëse doni, por një gjë është e në krim dhe që ka ndryshuar emrin nga Kreshnik sigurt: unë vazhdoj ta përsëris se lufta kundër krimit Faruku, në Kreshnik Budlla. Është ky njeri që ka nuk është kurrë një betejë e njërës palë nga ne plagosur një grua te “Don Bosko”. Kështu vjen këtu, por është një betejë e përbashkët, është mesazhi nga Manza për personin që kanë admin- betejë e jona, e shoqërisë dhe e qytetarëve jashtë istrator në vend të tij. mureve të kësaj salle që na dëgjojnë këtu. (Ndërhyrje pa mikrofon.) E sigurt është një gjë: nëse juve ju dëgjojnë Personi që është emëruar ka qenë dhe nuk ju besojnë, nuk ju besonin as dje kur ishit administratori i pronave të birit të tij, i cili është i në krye të punëve të këtij vendi, as sot nuk ju inkriminuar dhe i përfshirë në aktivitet mafioz, të besojnë dot, sepse vetëm akuza, shpifje dhe cilit i janë sekuestruar një milion euro pasuri e baltosje keni për Policinë e Shtetit, të paktën gjeni paligjshme. Përsëri e kanë marrë dhe e kanë vënë një mundësi të bëheni bashkë me punonjësit e administrator, e kanë zëvendësuar me “kriminelin” policisë për të luftuar krimin, përndryshe heshtni e famshëm të cilit i është bërë një shkronjë gabim dhe përkraheni me heshtje luftën e Policisë së në certifikatë. Shtetit kundër krimit. E kuptoni apo jo? Ky është standardi i këtyre, Ju faleminderit! për sa i përket çështjes së Manzës. (Ndërhyrje pa mikrofon.) Këtë nuk po e them unë, personi që ma ka Ilir Meta – Zoti Noka, nuk jua përmendi emrin. dërguar nga Manza më ka dërguar të dhëna, Muli, tha ai. gazetën “Shqiptare.com”, gazetën “Shekulli.com” Dakord, replikë. që e kanë botuar lajmin në lidhje me këtë rast dhe Flamur Noka – Ti e ke me mua, por unë nuk e me këtë person, meqenëse e përmende. Kjo kam me ty. eshtre diferenca. Ky që bëri një shkronjë gabim, (Ndërhyrje pa mikrofon.) është shëmbëlltyra jonë, ky i trafikut që ke vënë ti, Ilir Meta - Mos i ndërhyni, sepse i filloi koha është shëmbëlltyra jote dhe e qeverisë tënde. zotit Noka. E dyta, a do të ketë një ditë në këtë vend që ky Flamur Noka - E dëgjova që foli për çështjen e zotëria këtu, që fatkeqësisht dhe paturpësish mban makinave. ende atë karrige, të mos jetë përfshirë në skandale Zotërinj, tenderi top sekret 10 vjet, janë blerë të mëdha dhe të papara... katër benza tipi i fundit S, klasi S 4000. Janë blerë Qesh ti, se mund të kesh edhe ndonjë njeri shtatë Range Rower tipi i fundit, të dyja edhe benzi tëndin që ka fshirë provat dhe i ka djegur atje. edhe Rang Roweri. Janë blerë jaguarët, janë blerë Më vjen një mesazh tjetër. Land Rower-at, 43 makina të blera në konspiracion Sot në mëngjes është djegur laboratori i Policisë të plotë dhe me zero transparencë. Edhe qiraja Kriminale, një skandal i paprecedentë në historinë që do të paguajnë, do të merret nga taksat e e policisë që në vitin 1913 që është themeluar, qytetarëve të këtij vendi është 86 mijë euro në sepse laboratori i Policisë Shkencore është i ruajtur muaj. Pra, 86 mijë euro në muaj. Kemi dokumentin, në mënyrën më të sofistikuar të mundshme, sepse që e ka këtë gjë të qartë, të cilin e paraqitëm aty fshihen provat e krimit, të gjitha. paradite. Çfarë ka ndodhur? Gënjeshtrat i kanë për stil. Duhet parë edhe kjo. Ka ndodhur që dolën me E dyta, foli për çështjen e Manzës. deklaratë, ky zotëria i nxori dhe i tha: “Thoni se Po, more zotëri, ke arrestuar një qytetar dhe e është djegur një tel dhe një neon”. U bë publike nxjerr këtu sikur ke bërë ndonjë heroizëm për një nga opozita. U dha alarmi. Përsëri deklarata: “Nuk germë që është bërë gjatë shtypshkrimit, ndërkohë ka asnjë problem”. që prokuroria ta rrëzoi si të paligjshëm dhe të Shikojeni! pabazuar arrestin. Pra, e arrestove me të padrejtë “Lapsi.al”, po e huazoj së bashku me dhe është arrestim politik, me motive politike, Bllkanweb-in kanë nxjerrë të gjithë ambientet ku ndërkohë që në vend të tij keni emëruar, po të lexoj janë djegur dhe janë shkrumbuar në laboratorin e
334 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Policisë Kriminale. Siç e thashë ai ruhet me një vajzës! siguri absolute. Si mund të digjet ai nga një llambë Ilir Meta – Ju lutem! neoni në tavan, kur hashashi dhe provat ishin në Blerina Gjylameti - Nuk kam nevojë. Mos u tokë? 99% ne dyshojmë dhe kemi absolutisht shqetëso për ujin. informacione që është zjarrvënie e qëllimshme, Ilir Meta – Ju lutem! sepse janë djegur 40 vendime, janë djegur prova Blerina Gjylameti - Je bërë për të pirë ndonjë për 15 të arrestuar, të cilët të gjithë janë nga zona gjë tjetër, prandaj je duke ikur. e këtij. Thuhet se janë djegur, mund të jenë Një ministër që flet, për një ndryshim presjeje, shpërndarë para djegies 200 kilogramë drogë. një ministër i Brendshëm që thotë për një person (Ndërhyrje pa mikrofon.) me statusin e nëpunësit civil i gjendjes civile, që Sadri, ta jap për ta pirë, por ti nuk di as ta pish. ndryshon emrin e dikujt pa asnjë lloj Çfarë të bëj unë ty? dokumentacioni përkatës, qenka një ndryshim. A ka ditë të mos ketë skandal? A ka skandal të Ky është standardi që keni pasur për 8 vjet dhe mos ketë këtë dhe ju e mbani! çfarë treguat në 8 vjet, jua kthyen mbrapsht Ilir Meta – Ju lutem! shqiptarët. Flamur Noka – Zoti Kryetar, mbarova! Dëgjova pak më parë se ne duhet të merrnim Ilir Meta - I sosi durimi edhe zotit Angjelit. disa shpulla. Disa kolegë të tjerë përmendën vezët, Flamur Noka – Zotit Angjeli vetëm durimi nuk i na thanë të shikojmë, se çfarë na vjen më pas. soset, sepse shquhet si një njeri që ka durim. Shpullat i morët para 2 vjetësh, i morët edhe (Ndërhyrje pa mikrofon.) para pak muajve. Realisht jeni ju për t’u marrë me E di, Anastas, nuk kam problem me ty. shpulla, për çfarë bërë në 8 vjet. Pra, ky është realiteti. Nëse në njësinë ku unë jam deputete nuk do të Ja ku e keni shëmbëlltyrën e pushtetit tuaj, çoja asnjë investim, sinqerisht do të duhej të më fytyrën e pushtetit tuaj! merrnin me shpulla. Për 8 vjet deputeti i qarkut të Ilir Meta - Zonja Gjylameti, ju kërkoj falje që Kukësit nuk çoi asnjë lek investim dhe na pyet në keni pritur kaq gjatë. kemi vajtur në Kukës, e na tregon si është lënë. Blerina Gjylameti – Të nderuar kolegë, Të thuash që kemi shtruar pllaka, ndërtojmë Kjo pritja realisht ia vlejti, kemi shumë jo për të sheshe, rindërtojmë dhe restaurojmë shkolla, qeshur, por për të qarë. Për të qarë nga budallaqet krijojmë kushte më të mira për mësuesit, që që dëgjojmë këtu, për të qarë për nivelin dhe vazhdojmë dhe e ndryshojmë sistemin arsimor standardet që keni, për të qarë edhe për çfarë e parauniversitar dhe atë universitar, të mendosh që keni katandisur këtë vend dhe çfarë synoni të bëni. është bërë shumë për sigurinë rrugore, janë bërë Sinqerisht, nga kolegët e opozitës më parë investime dhe janë bërë më shumë, se ç’keni bërë dëgjova se ky projektligj është një skanim i të gjithë ju në 8 vjet dhe t’i krahasosh ato me disa pllaka, punës së qeverisë, është një pasqyrë që tregon qofshi ju që jeni, se realisht jeni bërë për turp dhe realitetin. po ua them përsëri, se jeni për t’u marrë me shpulla Zoti Noka, do të doja të qëndronit këtu dy jo një herë, por disa herë dhe përsëri do t’jua minuta, të dëgjonit se kam diçka për të thënë edhe tregojnë qytetarët shqiptarë, se si jeni për t’u marrë. për ty, meqenëse jeni doktor në profesion, më Jeni të vetmit, ju të nderuar, që flisni sot dhe dhatë një këshillë... jeni realisht për t’ju qarë hallin për të gjithë vrerin (Ndërhyrje pa mikrofon.) që villni nga mëngjesi deri në darkë nga zyrat e ...pak më parë se duhet të qeshja, se e qeshura SHQUP-it për ato, që nuk janë bërë nga kjo më zgjat jetën. Doktor Noka, ke shumë të drejtë! qeverisje. A thua se e latë Shqipërinë ashtu siç E qeshura të zgjat jetën, por ju jeni bërë për të pretendonit: të dytën mbas Gjermanisë. Jeni fiks qarë, për të qarë hallin që mundoheni të ngjiteni në fazën kur një budalla hedh një gur në lumë dhe mbi pasqyra për të gjetur një kauzë politike. Keni të gjithë hidhen pas për ta gjetur atë. Si kryetari de një standard që është turp për dikë që ka qenë facto, edhe kryetari de jure vjellin vrer nga SHQUP- edhe ministër, për këtë më vjen keq ta them, ku i, merren me shifra të shpikura dhe përsëri ju u tregon se një njeri që sot është i arrestuar... shkoni pas dhe bëni atë që nuk duhet ta bëjë Ilir Meta - Ju lutem zoti Noka! dikush, që është përfaqësues i një zone të caktuar. Flamur Noka - Jepi të pijë një gotë me ujë Duhet të flisnit më shumë për situatën, si duhet të
335 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ndryshonte ajo, çfarë keni lënë, çfarë po bëjmë ne duke iu dhënë në dorë të rinjve diploma, që nuk dhe çfarë nuk po e bëjmë mirë, por nuk e keni vlenin as sa letra në të cilin ishin shtypur. lënë Shqipërinë të dytën mbas Gjermanisë. Ajo që synojmë të bëjmë ndryshe nga ju, është Kjo qeverisje në vitin 2013 e gjeti Shqipërinë se ne nuk synojmë të mashtrojmë shqiptarët, siç në një gropë financiare, që rrezikonte të gjithë keni bërë ju tërë kohën për 8 vjet, as të themi që sistemin financiar. Dëgjova pak më parë standardin kemi bërë një mrekulli dhe jemi ndër vendet më të se përse i paguanim kompanitë në kohë? Standardi zhvilluara në Europë. Ajo çfarë ne synojmë, është i mospagimit ishte standardi juaj, se latë borxhe të kemi një monitorim të përditshëm dhe strikt të pa fund ndaj kompanive. Edhe pse kishin realizuar të gjitha të ardhurave dhe shpenzimeve dhe po ta kontratat e tyre, ju nuk i paguat ato. Nuk i paguat, shikoni me kujdes projektligjin “Për buxhetin faktik sepse duhet të bënit investime dhe pagesa për të vitit 2014”, në përgjithësi kemi pasur një fushata dhe po të shikoni të gjitha buxhetet faktike pasqyrim real të të gjithë qeverisjes, në mbështetje të viteve 2009 dhe 2013, dallohet si shkonin të zhvillimit ekonomik dhe stabilitetit financiar të shpenzimet marramendëse vetëm në prag vendit. Ajo çfarë bëmë ishte kryerja e shlyerjes së fushatash. detyrimeve të prapambetura, duke i dhënë një Jo vetëm kaq, por edhe në sektorët e tjerë keni impuls të ri ekonomisë. Kemi shtuar numrin e të bërë shkatërrime pa kriter të të gjithë sektorëve punësuarve, pavarësisht se ju nuk doni ta pranoni, dhe të pasurive natyrore dhe në fund të ditës, shteti ndërmjet atyre që janë punonjës të rinj dhe nuk merrte asnjë të ardhur. Çfarë bëtë? nëpërmjet atyre, që u formalizuam. Keni ndërtuar skema kriminale të Ju jeni e vetmja opozitë, që synoni të vini një subvencionimit të fermerëve dhe sot dilni e na ditë përsëri në pushtet, që mbroni informalitetin! tregoni ata që erdhën nga Korça apo kur vijnë ata Pavarësisht se nuk ju pëlqejnë shifrat, në gusht të tjerët me vezë. rezultonin 170 mijë e 601 biznese të regjistruara Çfarë jeni duke thënë? si aktive në të gjithë vendin. Sot rezultojnë 188 Dikur për të marrë një subvencionim duhet të mijë e 962 biznese. Pavarësisht se nuk doni ta paguaje para, ndërsa sot jo. Flisni për NIPT-et. besoni, nga 1 shtatori deri në 25 tetor (këto janë Është normale që bizneset të paguhen me NIPT- shifra të vërteta, doni apo nuk doni ju), janë e. Flisni edhe për të gjitha situatat, se si e latë regjistruar 18 mijë e 467 biznese. Shqipërinë të dytën mbas Gjermanisë. Thoni se aksioni për luftën ndaj informalitetit Kishit një skemë pensionesh që rrezikonte ka shkaktuar mbylljen e mijëra bizneseve. Ky është falimentin. Kishit një skemë pensionesh, që nëse një tjetër mashtrim, sepse të gjitha bizneset, që do të vazhdonte ashtu, qeveria shqiptare nuk do janë çregjistruar nga 1 shtatori deri në 25 tetor, të arrinte t’i paguante pensionet dhe të gjithë ata janë 768. Nëse krahasohemi me të njëjtën që kishin kontribuar të gjithë jetën, do të gjendeshin periudhë të vitit të mëparshëm, janë 787. Ndaj me zero pagesë. përsëri bini poshtë me të gjitha këto akuza që Në kohën e qeverisjes së djathtë kishte pa fund ngrini. militantë partiakë, që merrnin ndihmë ekonomike Një element tjetër, që ia vlen të përmendet (dhe pavarësisht se kishin vila dhe biznese dhe këtu dua të ndaloj pak më shumë), është një pikë ndërkohë ata që ishin realisht në situata që lidhet me sistemin energjetik. Së fundi, e keni katastrofike, nuk merrnin asgjë, por shkonin dhe anatemuar shumë këtë sektor dhe është ajo që rropateshin dyerve të pushtetit dhe merrnin thashë pak më parë: në mungesë të një kauze mbrapsht vetëm neglizhencën e tyre. politike, mundoheni të krijoni një, edhe pse në të Mburreni shumë se kishit rritur shumë numrin vërtetë, e dini fare mirë, që jeni ju shkaktarët dhe e të pranuarve në universitete, duke u dhënë të jo ne. Kjo qeveri e dalë nga zgjedhjet e 23 qershorit rinjve shqiptarë të drejtën e studimit, për të marrë e gjeti sektorin energjetik, si shumë sektorë të tjerë, një diplomë. Sigurisht, duke qenë e asaj fushe, do në kolaps, me mbi 1,1 miliardë dollarë borxhe. Për të isha në mbështetjen tuaj, nëse kjo do të ishte e më shumë latë edhe një konflikt ligjor në arbitrazh, vërtetë, por realiteti ishte komplet ndryshe. Dhatë njësoj si një minë me sahat, që mund të hidhte në licenca (dhe ky është turpi juaj) për ata që i kishin erë nga momenti në moment financat e shtetit. Ishit universitetet edhe në 1 dhomë e kuzhinë të një ju ata që lidhët së pari kontratën për mbledhjen e kati të një pallati dhe krijuat një situatë skandaloze, faturimeve nga qytetarët, pasi në radhë të parë
336 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ishit po ju, që e toleruat paligjshmërinë dhe e ngritët Më vjen keq të theksoj këtu, se integriteti në sistem. profesional apo paanshmëria politike e një Me ardhjen në pushtet, maxhoranca punoi për institucioni të lartë kushtetues, si KLSH-ja, në lidhje ta nxjerrë këtë sistem energjetik nga kriza e thellë me dëmin ekonomik që raporton në Raportin “Mbi financiare, ku ishte futur dhe bëri atë që ju nuk e buxhetin faktik”, që është gati 30% e buxhetit të kishit bërë për shumë vite: në 2 vjet janë arkëtuar shtetit, si dhe në mënyrë të veçantë me çështjen 99,5 miliardë lekë nga faturat e energjisë dhe “CEZ”, ngre shumë pikëpyetje. vetëm në 9 muaj janë arkëtuar shumë më tepër Sinqerisht, ju ftoj të hiqni dorë nga baltosja e nga viti më i mirë, që keni pasur në 8 vjet. përditshme që bëni nga zyrat e SHQUP-it apo çdo Investime të mëdha janë bërë në këtë drejtim të enjte nga kjo foltore, sepse synimi ynë i dhe pavarësisht asaj që ju anatemoni çdo ditë, sot përbashkët duhet të jetë përmirësimi i kuadrit ligjor, kemi një ulje të humbjeve nga 45%, në 31%. i cili duhet të reflektojë edhe në mirëqenien e Sa i përket çështjes së CEZ-it, që mundoheni qytetarëve tanë. shumë ta ngrini, e dini fare qartë që vlera prej 95 Duhet të mbani parasysh në këtë rast, që sharja milionë eurosh, që qeveria shqiptare duhet t’i është arma e më të dobëtit dhe sigurisht që kryetari paguante kompanisë “CEZ”, është përllogaritur në juaj real, që e kemi edhe në Kuvend, që vjen e sajë të të gjitha detyrimeve të pastra kontraktuale, ikën sa për të hedhur pak baltë e pastaj shkon të që pala shqiptare kishte ndaj CEZ-it (të gjitha këto çlodhet që të vijë prapë të hedhë baltë, si edhe të shoqëruara me dokumentacionin përkatës). kryetari formal, që keni në zyrat e SHQUP-it, ju Ndërsa ju akuzoni se qeveria e zgjedhur nga 1 thonë të fabrikoni çdo ditë shpifje. milion vota po i fal borxhin CEZ-it, me pretendimin Ju ftoj të bëheni edhe ju pjesë e këtij ndryshimi, se CEZ-i i detyrohej shtetit shqiptar një borxh prej pavarësisht faktit se çfarë ju thonë, sepse 352 milionë eurosh, ju them me bindje se është sinqerisht nuk dua ta mbyll me një shprehje (ashtu një tjetër pretendim i pabazë dhe meqë keni shumë siç e ka thënë në të vërtetë për shkak të etikës), të dëshirë t’i referoheni BDO-së, është pikërisht kjo ish-kryeministrit të famshëm anglez, por do të doja kompani auditimi, që verifikon dhe vlerëson, se i ta thosha me fjalë shqiptare: “Mos shkoni pas atij, gjithë detyrimi ishte 29 miliardë lekë. Ju e dini fare që i ka rënë guri në lumë dhe ju shkoni ta kërkoni mirë këtë, sepse jeni ju ata, që e lidhët me të!” marrëveshjen dhe bazuar në formulën e Faleminderit! vetëgjyqësisë financiare të parashikuar në Ilir Meta - Faleminderit! marrëveshjen miqësore të qeverisë “Berisha” në Fjalën e ka deputeti Luçiano Boçi! vitin 2012, nga shuma 29 miliardë lekë, që Përgatitet deputeti Pjerin Ndreu dhe më pas, kompania çeke i detyrohej KESH-it dhe OST-së, deputeti Florion Mima. duheshin zbritur dhe detyrimet, që institucionet Luçiano Boçi – I nderuar Kryetar i Kuvendit, shtetërore i kishin CEZ-it, të cilat kapnin vlerën 10 Të nderuar deputetë, miliardë lekë. Në fakt, edhe unë u përqendrova te fjala e Më vjen përsëri shumë keq të bëj një ndalje Kryeministrit. Ai u mundua të fliste sot me shifra, tjetër në këtë çështje, ku zgjidhja me mirëkuptim, por si gjithmonë mundohet t’i manipulojë këto shifra shikohet si një fazë e shkëputur e procesit, dhe jo dhe ndërsa fliste për arsimin, cilësoi që janë si finalizim i konflikteve të lindura që në vitin 2009 ndërtuar gjatë vitit 2014, 102 shkolla. e në vijim. Nxitova dhe mora procesverbalin e mbledhjes Nga KLSH-ja, siç e kemi diskutuar dhe në të seancës dëgjimore me ministren e Arsimit dhe Komisionin e Ekonomisë, duhet të analizohet faza e kam të printuar këtu fjalën e saj. Vetë ajo, thekson fillestare e privatizimit, të dhënat, që iu prezantuan qartë, se gjatë vitit 2014 janë ndërtuar gjithsej 18 palës çeke, garancitë, që iu dhanë sipas shkolla dhe janë riparuar 44 shkolla. Pra, 18 + 44 marrëveshjes, si dhe zbatimi i marrëveshjes, = 62 (sipas nesh), ndërsa për Kryeministrin bëjnë përfshirë edhe rolin që ka luajtur nëpërmjet veprimit 102. dhe mosveprimit të institucioneve publike në të, Unë e kam dëgjuar në parlament, që ai ka që janë në themel të dështimit të procesit të probleme me matematikën për shkak të formimit privatizimit. të cunguar. Nuk e kam besuar, por sot u binda Të nderuar kolegë, plotësisht. Pra, edhe shifrat e tjera s’mund të jenë
337 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
të vërteta, deri sa është e vërtetuar dhe është e atë derexhe, sa do të tmerronin edhe ekonomistin shkruar e zeza mbi të bardhë. Unë do të doja të më optimist dhe më të paformuar, jo më atë që ishte vetë zonja ministre këtu, që ta ballafaqonte thyen çdo ditë lapsin që i ka dhënë në dorë votuesi se kush gënjen: ajo para komisionit apo për të zgjidhur hallet e qytetarit, në fakt, dhe jo për Kryeministri para parlamentit? Apo gënjejnë të dy të bërë llogaritë e konakut të tij. njëkohësisht ? Unë jam i bindur, se gënjejnë të dy Ekonomia vazhdon të rrokulliset drejt një njëkohësisht. kolapsi të pashmangshëm. Investitorët e Kjo është një nga arsyet, që ky buxhet faktik, pranishëm largohen çdo ditë, ndërsa ato që vijnë që po diskutojmë sot, fakton dështimin progresiv rishtas tmerrohen nga klima aspak miqësore dhe të një modeli ekonomik, i cili në filozofinë e tij ka nga pamundësia për të bërë atë që kanë planifikuar mbytjen e biznesit, rëndimin e qytetarit dhe dhe atë që kanë menduar. grabitjen e pasurisë shtetërore dhe njerëzore. E Faktet ulërasin vetë: “Të ardhurat përgjatë vitit me sa duken bathët në këto kohë, me këtë lloj 2014 janë më pak. Investime publike kemi më pak. qeverisjeje, kjo punë e ngratë do vejë siç ka vatë. Nuk u ndërtuan as ujësjellës, as rrugë të reja, as Ekonomia shqiptare i ngjan sot një demi të shkolla sa duhej dhe asnjë spital rajonal. plagosur, të cilin qeveritarët tanë, për ta ngritur, Subvencionet për fermerët janë më pak ose aspak. nuk e kapin nga brirët, por e tërheqin nga bishti. Nuk ka asnjë rritje page. Nuk ka asnjë rritje të Madje shumicës së tyre, përfshirë dhe shumës për ndihmë ekonomike. Nuk ka asnjë rritje Kryeministrin, duket qartë, që nuk u ngjason si të pensioneve, ndërsa me shumicë është borxhi dem, por u duket si lopë dhe bishtin ia tërheqin publik, është deficiti, pa harruar arrogancën, me tjetër funksion, sepse vazhdojnë ende ta mjelin harbutërinë e makutërinë; me shumicë është atë në mënyrë galopante, pa pikë gajleje se ajo u varfëria, mjerimi, rrënimi, azilimi, pesimizmi; me dhemb njerëzve, për të përmbushur nga aty shumicë është papunësia, janë korrupsioni dhe orekset e një luksi të pakufi. skandalet”. Disa, kuptohet “më të talentuarit”, këta në këtë Përgjatë kësaj kohe, duke huazuar një shprehje tërheqje e mjelje, nuk përdorin as duart e tyre, pasi që ia ka ënda shumë Kryeministrit tuaj, mund të edhe sot, po t’i dëgjosh e t’i shohësh, i ngrenë ato them se ju vërtet i keni mashtruar njerëzit sa për përpjetë dhe bërtasin me të madhe se i kanë të 20 vjet të marra së bashku; i keni marrë në qafë pastra. Përdorin metoda “shkencore” në thonjëza, sa për 20 vjet të marra së bashku; i keni burgosur “me kamuflazh” do të bërtiste ndonjë sigurims, “me sa për 20 vjet të marra së bashku; u keni vrarë lobim” do të shtonte, duke shkelur syrin ndonjë shpresat sa për gjithë jetët të marrë sa bashku. politikan i majtë, pa u përzier fare vetë drejtpërdrejt, Megjithatë, ky alarm nuk krijon asnjë lloj ndjesie sepse diktojnë fitues tenderësh; përcaktojnë te drejtuesit e shtetit, që kalamenden karrigeve të koncesione; devijojnë gjoja ligjërisht fonde rehatshme dhe makinave luksoze. marramendëse për ish-bizneset e tyre; vendosin Kryeministri vazhdon të delirojë majë podeve, njerëzit besnikë në pikat kyçe, në të cilat edhe “po duke u përpjekur të na mbushë mendjen se ne nuk rrodhi, diçka do të pikojë” nga thesi i madh i jetojmë në një ekonomi të lumtur, e cila, në fakt, shtetit tonë të vogël; bëjnë ligje “për t’u qarë me jashtë dritave e sallave të zbukuruara, bën më ligje” si e si të mbrojnë paçavuret e grabitjeve të shumë tym sesa kilometra kur ecën dhe më shpesh pasurisë në mes të ditës e në mes të Kryeministrisë rrëzohet sesa ecën; më shumë thith para sesa e parlamentit. prodhon para; më shumë gjeneron borxhe sesa Më i spikaturi në këtë pikë është ai që është në shlyen borxhe. Ndërsa paaftësia e atyre që e krye, i cili, siç thonë në rrethet tuaja të ngushta, drejtojnë këtë vend sot është ulur këmbëkryq dhe nuk lë as mizën të kalojë kur bëhet fjalë për gjëra na tregon të gjithëve përrallën e radhës me “Na të mëdha, miliardëshe. ishte dikur”, por më e keqja është se paaftësia juaj Pas kësaj, të gjithë janë, pra, me duart lart, na interpretohet si sukses dhe madje si reformë. përpjetë me demek se i kanë të pastra për t’ua Përfundimisht, sot mund të deklarojmë se falë demonstruar këto njerëzve ose, më saktë, për t’u jush ne jemi një shtet dhe të gjithë ne shtetas nën zënë atyre sytë, pa kuptuar fare që janë zhytur në reformë, sipas parimit: “Nga reformat vijmë, në batak deri në fyt. reforma shkojmë”. Jo më kot treguesit makroekonomikë janë në “Nën eksperiment!” do të ishte shprehja më e
338 Legjislatura e 8-të Viti 2015
saktë, por juve ju pëlqen termi “reformë”, ju duket pasurisë, si fëmijët ëndrrat. Shpesh duke bërë atraktiv; e përsërisni aq shpesh, sikur të ishte “Eu- edhe kinse romuze të bukura, me të cilat mbushin reka!” faqet e gazetave me fjalimet e tyre edhe këtu në Reformë quani vjedhjen te CEZ-i. Si reformë parlament. servirni edhe rrjepjen e xhepave të studentëve me Herë pas here, për relaks, rrëkëllejnë për qejf ligjin e kontestuar të arsimit të lartë. Reformë na ndonjë tender, ndonjë fond ose ndonjë “nder” në etiketoni përpjekjen për të kontrolluar sistemin e thonjëza. Në fund të ditës, sipas rastit, nuk harrojnë drejtësisë. Reformë, bërtisni, se është edhe të hartojnë qarkore me armiqtë e betuar të burgosja e biznesmenëve e qytetarëve për kupon perandorisë së tyre meskine për t’u treguar atyre tatimor, drita apo ujë. Reforma efikase na dolën vendin e merituar, madje nuk harrojnë të bëjnë lista edhe koncesionet me shuma marramendëse, të për mësues dhe infermierë, për doganierë dhe orientuara drejt klientelave personale. Ka rrezik që magazinierë, sepse u duhen në fund edhe ca like edhe goditjen ndaj televizioneve dhe gazetarëve në Facebook, por jo vetëm kaq. Po t’i dëgjosh këtu, oponentë të na e quani reformë me kohë të zgjatur. janë ata që bërtasin më shumë dhe betohen më Kam frikë se edhe shfaqjen tri herë në ditë të fort se të tjerët se gjithçka e bëjnë në emër të Kryeministrit në ekrane do ta quani më pas atdheut e të dashurisë për popullin. Janë po ata reformë. Por, për të qenë të sinqertë, duhet ta quani që dje bënin sikur qanin këtu për kultivuesit e reforma e manipulimit të opinionit publik. Në fund ullinjve dhe të qershive dhe sot qeshin e tallen me tremben se mos edhe funeralin e qeverisjes suaj fermerët e mollëve. Tallen me mësuesit, tallen me do ta shpallni si reformën më të suksesshme të mjekët, tallen me pedagogët, tallen me njerëzit që karrierës suaj! kërkojnë punë. Megjithatë, duket se nuk e keni me nxitim. Ju Listat e dala së fundmi në medie për ndërhyrjet ecni me hap funerali, pasi, tek e fundit, për ju të e emërimeve shokon dhe dekurajon çdo të ri, i cili rrisësh ekonominë kombëtare me vetëm 2% është aspiron të gjejë të drejtën e punësimit sipas sukses magjepsës. Kështu tha Kryeministri: meritës, rezultatit dhe përkushtimit. “Sukses shumë i madh, 2,3%”, ndërsa të rrisësh Pas kësaj ngjarjeje, unë nuk e kuptoj se ku e ekonominë personale me 2000% juve ju duket gjen kurajën Ministria e Arsimit të hartojë çarçafët trishtim i thellë, sepse është ekonomia personale. e udhëzimeve, që shpesh bien edhe në Kjo ndodh, sepse kuti juaj i matjes është krejtësisht kundërshtim me ligjin “Për arsimin parauniversitar”, i ndryshëm nga ai i popullit të thjeshtë. për emërimin e mësuesve, ku e gjen bazën mo- Njerëzit e zakonshëm të demokracisë sonë të rale të ndërmarrë një testim, tërësisht përbuzës, ndriçuar i shtyjnë ditët duke pjesëtuar çdo mëngjes për profesionin e mësuesit. bukën me qindarkat e mbetura, duke luftuar në Unë kam sjellë shumë raste këtu në këtë sallë, një garë të pabarabartë, nëse në fund do të fitojë por dua dhe kërkoj pak kohë nga Kryetari i borxhi i radhës apo buka e përditshme. Shumica Kuvendit, sepse sot u lëshua një sfidë nga një e dinë që në fund të muajit do të gjunjëzohen, por deputet, i cili u betua këtu që në qoftë se ju sillni përsëri e përsëri ata vazhdojnë për të disatën herë një rast, ku evidentohet ndërhyrja e politikës për betejën për mbijetesë. të hequr mësues prej politikës, atëherë ai do të Në qoftë se e mbani mend, në këtë sallë kam jepte dorëheqjen. Unë e ftoj dhe të ballafaqojë sjellë rastin e sekuestrimit të duhanit banorëve të rastet që po i sjell. E kam thënë para dy javësh Shpanjës në Bradashesh. Pasi i rrëmbyet mallin dhe po e përsëris: Ramazan Fejzo është mësuesi pa akcizë, i quajtët kontrabandistë dhe banditë. model i matematikës prej 30 vjetësh në “Shkollën Sot e dy javë, këta “banditë” e “kontrabandistë” e Kuqe” dhe drejtoresha, e cila akuzohet për nuk kanë drita në shtëpitë e tyre, sepse nuk kanë vjedhjen e parave të studentëve, e emëruar nga para dhe nuk mund ta paguajnë dot energjinë. Më ju, e pushon, e largon nga puna, në mënyrë kanë marrë personalisht në telefon për tragjedinë shkencore ama, sepse e kalon mësues me 8 orë e tyre dhe kërkojnë zgjidhje nga ky parlament. Jua për ta hequr më pas. morët të gjitha, duke u lënë pas vetëm errësirën. Këtu kam vendimet që nuk janë vendime Përkundër kësaj, pushtetarët tanë i kalojnë ditët profesionale, por vendime politike: njëri i hartuar duke shumëzuar dhe shijuar pareshtur shifrat nga drejtoresha e shkollës, kurse tjetri i hartuar marramendëse dhe duke rreshtuar zerot e nga drejtoresha e Drejtorisë Arsimore, sepse është
339 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
e organizuar. Këto janë ato shkarkimet politike. vështirë që t’u kuptosh fillin e mendimit, të kuptosh Në qoftë se doni rast tjetër, kam edhe rast tjetër cilat parime mbroni, cilat interesa të qytetarëve, nga qarku i Elbasanit. në emër të cilëve qytetarë të ndershëm flisni ju. Kam Bukuroshe Gjevorin, e persekutuar në Por ka një shpjegim: jeni aq të shpërndarë saqë palcë në njëzet vjet, drejtoreshë në Peqin. Me çdo lloj diskutimi, nga ato që thjesht shtojnë listën ardhjen e të majtëve degdiset në Kurtaj; një e lloqeve në rendin e ditës, bëhet lehtësisht pjesë internim i dytë për të dhe nuk shkon mësuese, por e axhendës suaj politike. shkon në një shkollë dytësore me orë. Populli ka një shprehje, e cila, në fakt, më vjen Ajo ka qenë drejtoreshë, i ka të gjitha shkallët në mënyrë të pashmangshme në mendje: “U gjet e kualifikimit. Në shkollën ku shkon zbulon se ka Kola në punë”. Sinqerisht, sa herë ju shoh, efektivitet te nxënësit: pesë vijnë, kurse dhjetë janë shumëkush nga ju më duket si një Kolë. E pra, i në emigracion. Procesi mësimor vazhdonte. Ajo e dashur “Kolë”, e dashur “Kolë”, teksa bën të denoncon këtë fakt në polici, por çfarë ndodh? ashtuquajturën punë, meriton disa të vërteta për Policia nuk merr masa, madje policia i hap asaj vitin 2014 t’i dëgjosh deri në fund. çështje, sepse prish rendin dhe qetësinë e Në vitin 2014 të ardhurat në buxhet u rritën me lumturisë së pushtetit të drejtorisë së shkollës dhe 395 miliardë dollarë. Rritja e të ardhurave në vitin Drejtorisë Arsimore. 2014 është shumë më shumë se po të mbledhësh Sot kjo grua, e cila ka 30 vjet punë, është e 5 vjet tuajat të marra së bashku. 35 milionë dollarë papunë dhe është para dyerve të prokurorisë, më shumë në një vit të qeverisjes sonë, shumë të sepse ka prishur qetësinë dhe rendin, kjo që cilës nuk i afrohen dot as 5 vjetët e qeverisjes suaj denoncoi faktin e efektivitetit të nxënësve. Një të bëra së bashku. Vetëm kjo shifër duhet të ngjarje shumë e rëndë! mjaftonte për të turpëruar ish-Kryeministrin dhe Doni raste të tjera? Ka edhe raste të tjera, të cilindo ish-ministër të qeverisjes suaj, si dhe t’ua cilat i kam sjellë dhe prandaj deputeti që lëshoi hiqte vrullin prej akuzatori. sfidën të na tregojë raste të kundërta, raste që nuk Ndërkohë, mos rendni të hapni raportin e KLSH- kanë ndodhur dhe atëherë, po, do ta besoja ose, së, sepse nuk do të gjeni askund, në asnjë faqe të përndryshe, le të japë ai dorëheqjen e premtuar. tij qoftë dhe një të dhënë të vetme që të (Ndërhyrje nga salla.) kundërshtojë këtë shifër: 395 milionë dollarë. Për Nuk prish punë, se nuk... vitin për të cilin po flasim trendi i rritjes së të Sigurisht, e kërkova pjesën e kohës për të sjellë ardhurave dhe ekonomisë është çështje fakti dhe këtu fakte, meqenëse zonja parafolëse e konsumoi e tillë do të jetë përgjatë gjithë mandatit tonë edhe atë kohën e tepërt, ndaj duhet ta kemi një qeverisës. lloj barazimi meqenëse jemi në opozitë. Reformat e ndryshme që kemi ndërmarrë, për Mbi të gjitha unë çuditem se ku e gjen kurajën të cilat nuk e kursyet për asnjë moment Kryeministri ynë i nderuar, kur, në mënyrë kundërvënien, janë kryer dhe do të vijojnë të bëhen përçmuese, deklaron se shkaku i papunësisë tek vetëm në funksion të një qëllimi: të rritjes së të rinjtë na qenka fakti se 70% e tyre duan punë ekonomisë, të rritjes së investimeve publike, të në shtet?! rritjes së cilësisë së tyre, tek e fundit, rritjes së E çuditshme, zbulimi i vitit ky?! ekonomisë personale për cilindo shqiptar të Jo, zoti Kryeministër! Të rinjtë kërkojnë të fitojnë zakonshëm. të drejtën e punësimit me dinjitet dhe nder, jo duke Ne ekonominë e kuptojmë ashtu siç e ka ua vjedhur ju disave për t’ia dhuruar disa të tjerëve. kuptimin edhe termi grek, nga i cili rrjedh fjala Ata kërkojnë një pagë dinjitoze, karrierë të ekonomi “rregullat e shtëpisë’. Rregullat, vlerësuar dhe një vend me ekonomi të shëndoshë veçanërisht ato të shtëpisë, kërkojnë të dhe të vërtetë. respektohen dhe ne nga këtu e nisëm. Shqipëria nuk mund të jetë më ekspozita e Pagesa e energjisë elektrike nga çdo gjërave imagjinare. konsumator, së bashku me këputjen e çdo lloj Faleminderit! lidhjeje të paligjshme me rrjetin e energjisë Ilir Meta – Fjalën e ka kërkuar ministrja Felaj elektrike në territor, filloi pikërisht në vitin 2014. dhe më pas zoti Ndreu. Ndërsa ne bënim këtë, ju mbushët gjithë njerëzinë Ermonela Felaj – Po bëhet gjithnjë e më e me përgjërimet dhe predikimet që, sinqerisht, nuk
340 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më lënë dot të pa ju pyetur: ore, ju predikoni vërtet të pamundur, kur, në fakt, i vetmi i pamundur që ju atë që besoni apo atë që besoni se duhet besuar? po mbroni me aq zell e zjarr është pikërisht ai që Sektori që njihte veç rënie, që në vitin e parë të nuk heziton të fshehë dhe të marrë për vetë atë qeverisjes, doli nga cepi i ringut ku e kishit ngecur, çfarë i takon shtetit, gjë e cila është e hyrë e shtetit duke i dhënë përfundimisht vetes mundësinë për dhe jo e tij. Dikush nga ju me të madhe tha: “Ju po t’u rimëkëmbur. i trajtoni si vjedhës”, me demek ne po i trajtojmë Masat e marra në vitin 2014 e në vazhdim evazorët si vjedhës. Vjedhës i kanë konsideruar mundësuan që vetëm për vitin që presim, vitin evazorët, si të majtët edhe të djathtë, prandaj 2016, të ketë 6 investime të mëdha në këtë sektor: askush mos të bëjë të habiturin. Tatimpaguesit e 6 nënstacione të reja elektrike, në pika të ndryshme ndershëm kërkojnë të paguajnë të gjithë, me qëllim të Shqipërisë: në Shëngjin, në Velipojë, në Tiranë, që të paguajnë më pak. Nuk e di në e kuptove në Durrës, në Orikum dhe në Himarë. Gjatë këtë shprehje Kolë?! funksionit tuaj qeverisës jo vetëm investime që nuk Në vitin 2014, këtu kam dëshirë të ndalem, kërkuat të bëheshin nga privatizuesi, siç e kishte buxheti vendor ka marrë dhe ka shpenzuar më detyrim, por për llogari të tij vitet e fundit të shumë se në çdonjërin në 10 vjetët e fundit të qeverisjes ishit ju ata që iu sulët buxhetit të pushtetit marra bashkë. Nuk ka qytet apo qark në Shqipëri, lokal për ta gjymtuar, ashtu sikur armiku më i keq i të identifikuar si yni apo juaji, që mos ketë marrë këtij vendi nuk do ta kishte bënte. Rregullat e investime në një rrugë, në një ujësjellës, në një shtëpisë, pra ekonomia i /e dashur Kolë, kërkojnë park, në një shkollë, në një qendër shëndetësore. që të ardhurat që mblidhen nga taksat dhe tatimet Vetëm nga Fondi i Zhvillimit të Rajoneve janë kryer dhe të ardhura të tjera, që përfitohen nga pasuritë investime për rreth 400 projekte. Unë po e nis me publike, të përdoren si duhet. A e bëtë ju këtë? qarkun e Beratit, të vetmin që në kohën tuaj ditët Përkundrazi, vitet e qeverisjes suaj, nga viti 2009 aq mirë ta shkëputnit nga pjesa tjetër e Shqipërisë, deri në vitin 2013, shënuan vetëm një rekord saqë ka ende sot njerëz të tmerruar që pyesin: sa negativ, atë të rritjes së borxhit publik bashkë me kohë duhet për të shkuar në Berat? Në fakt, në rritjen e borxhit privat. Berat shkohet për më pak se një orë e gjysmë dhe Në vitin 2014 ne shlyem 34 miliardë lekë është një nga destinacionet më tërheqës në vend. detyrime ndaj biznesit. Borxhin e stërmadh, Kolë, Pikërisht aty, vetëm në vitin 2014, janë kryer shtatë atë që ua latë në kurriz shqiptarëve, ne e shlyem investime të mëdha publike, me vlerë disa miliarda vetëm në një vit e gjysmë, duke treguar qartë, edhe lekë. Në bashkinë e Beratit, në vitin 2014janë në të njëjtën kohë, se në 8 vjet ju nuk bëtë gjë përfunduar tre projekte: tjetër, veçse vegjetuat për të zezën e shqiptarëve. - Shëtitorja “Bulevardi i Osumit”. Në vitin 2014 Kolë, hoqëm taksën për biznesin - Rehabilitimi i veprave të artit në rrugët rurale. e vogël dhe çdo biznesi të tillë i përgjysmuam edhe - Rivitalizimi i qendrës së qytetit. tatimfitimin, hoqëm edhe tatimin mbi pagën. Bashkisë së Kuçovës iu dha projekti për rrugën Shumica e zakonshme që punon pa asnjë dyshim e hyrjes, sot një rrugë bashkëkohore, sipas të e ka ndierë shtimin e një page më shumë në xhepa. gjithave standardeve, e bërë me gjysmën e të Më tej akoma, sot që flasim, Kolë, planifikojmë hollave, për të njëjtën gjatësi që ju shpenzuat me t’u heqim çdo lloj tatimi dhe takse zejeve, pra atyre aq shpejtësi për rrugën e hyrjes së Beratit në që ushtrojnë një zanat, dhe tregtarëve ambulantë. fushatën e vitit 2011. E bëjmë këtë jo prej këlthitjeve tuaja sa herë që Bashkia e Çorovodës dhe bashkia e Urë kanë marrim përsipër të vëmë rregull në katrahurën me qenë përfituese të investimeve të rëndësishme të cilën u mësuat të bashkëjetonit, por se jemi të publike në vitin 2014. Shkoni dhe shikojini se edhe kujdesshëm, jemi të vëmendshëm dhe, mbi të do të kënaqeni! Nuk i ka bërë Fondi Amerikan, por gjitha, sot e gjithë ditën jemi bashkë me qytetarin i ka bërë Fondi i Zhvillimit të Rajonit, e dashur, e thjeshtë, me secilin që punon, me secilin që kështu që mundohu të bësh pak diferencën! prodhon, me secilin që tregton, që fiton dhe që të Me të njëjtin kujdes kemi vijuar investimet hollat i përdor prapë për të fituar dhe të gjitha këto publike edhe në qarqe të mëdha, si ai i Shkodrës: i bën në respekt të ligjit. ku, fjala vjen, janë dhënë 101 miliardë lekë vetëm Kujdes Kolë! E di që edhe këtu do të hidhesh e në vitin 2014. do të tregosh se po bën një punë, se po mbron një Flisni për korrupsione me fondet publike, ju që
341 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
qartësisht po Kontrolli i Lartë i Shtetit, në raporte Të nderuar kolegë deputetë, të ndryshme të tij, ju ka akuzuar shprehimisht për Është krejt normale që nëse flet për buxhetit, mashtrim fiskal, madje të organizuar. Këtë duhet të bëhet një vlerësim sesi janë shpenzuar shembullin që do t’ju shpjegoj pak më poshtë, e paratë e shqiptarëve, sa efekte kanë dhënë në gjeni të replikuar në çdo institucion qendror gjatë aspekte të ndryshme të jetës shoqërore. kohës që në qeverisje ishit ju. Normalisht, unë nuk marrë përsipër të bëj Në shkurt të vitit 2012, ish-ministri juaj i Punës ekonomistin dhe të bëj analiza ekonomike, por do organizonte aktivitetin: Shqipëria pa moshë, me të mundohem të flas për një problem, i cili është shumën 6 milionë lekë pa TVSH. Në problem mjaft i mprehtë, që quhet kriminalitet dhe dokumentacionin që shoqëron praktikën e këtij sa paratë e shqiptarëve kanë dhënë efekt në masat aktiviteti, ndodhet një CD-i, ku shfaqet ish- për uljen e kriminalitetit. Kryeministri Berisha gjatë një vizite në shtëpinë e Paraprakisht desha të evidentoja që dikur kemi të moshuarve. qenë dhe ne në opozitë dhe natyrshëm kemi bërë Mashtrimi i parë: aktiviteti referohet se ka edhe debate për kriminalitetin, por kemi pasur një ndodhur në dimër, ndërkohë që ish-Kryeministri rregull dhe rregull absolut. Debatin për dhe pjesëmarrësit e tjerët mbajnë veshje verore. kriminalitetin ne e kemi bërë mbi bazën e shifrave Më keq akoma, dhe ky është mashtrimi i dytë: zyrtare, shifra të marra nga Policia e Shtetit, ato aktiviteti i përket disa vite më parë, jo vitit 2012. shifra zyrtare ne i kemi ballafaquar publikisht dhe Përfundimisht Kolë, se lista e arritjeve të vitit kemi ngritur probleme të ndryshme herë pas here. 2014 është shumë e gjatë, unë them se ti je Të gjitha problemet që kemi ngritur ne në atë kohë, dëshmitar i të gjithë kësaj dhe mbase me asnjëherë nuk janë atakuar dhe asnjëherë nuk janë vëzhgimin tënd të hollësishëm do të na kishe rrëzuar me argumente nga ana e pozitës të asaj ndihmuar vërtet të gjithëve, si shqiptarë, por ti këtë kohe, sepse shifrat ishin marrë, siç ju thashë, nga nuk preferon ta bësh, sepse puna jote e vetme zyrat e Policisë së Shtetit. Në atë kohë kriminaliteti është të gënjesh; puna jote e vetme është të ka pasur një problem mjaft serioz, që nuk është mashtrosh; puna jote e vetme është të vegjetosh, hasur kurrë në historinë e kriminalitetit. Nga viti të jesh i padobishëm për shoqërinë, pra Kola 2009 deri në vitin 2013 kurba e kriminalitetit, perfekt, dhe Kola, në fakt, të bën të qeshësh, por kryesisht në krimin kundër pasurisë, në të gjitha hidhur! veprat penale ka qenë me ngritje. Për ata që nuk Ilir Meta – Zoti Ndreu, ju lutem! e dinë dhe nuk e kuptojnë statistikën e krimeve, Po, urdhëroni, zonja Tabaku! kurrë në historinë e kriminalitetit, në asnjë vit dhe Jorida Tabaku – Unë nuk e di sesi merr guximin në asnjë periudhë, nuk ka ndodhur që veprat juristja dhe na flet këtu, na mbush mendjen të penale kundër krimit të personave dhe kundër gjithëve për buxhetin. Lexoni ca shifra që i keni pasurisë të shkojnë të gjitha me rritje, kjo ka marrë, i keni fotokopjuar të gjitha, nga fillimi deri ndodhur në vitet 2009-2013. Ky argument që është në fund. Për qartësinë tënde, se nga fillimi deri në përdorur nga ne nuk është hedhur poshtë fund gënjeve dhe mashtrove: pedonalja e Beratit asnjëherë. është bërë me Fondin Shqiptaro-Amerikan të Tani, ky sporti i shifrave të kriminalitetit dhe Zhvillimit, i morët edhe ato drejtuesit e bordit, i sporti i policllëkut është bërë shumë i përhapur. zgjeruat aty te pedonalja që të gjithë me radhë. Shumë veta marrin përsipër për t’i interpretuar Këtu ke guximin dhe na thua që qeveria jote ka statistikat kriminale, por më shumë nxijnë realitetin bërë dhe pedonalen e Beratit. Të mos merrem me dhe marrin disa fakte që nuk ekzistojnë askund të gjitha të tjerat që fillove dhe numërove nga e dhe i bëjnë publike, duke trullosur apo helmuar para deri tek e fundit. Bëj edhe ndonjë punë tjetër, popullatën me të dhëna dhe shifra të paqena. Unë se je ministre. Ne jemi në opozitë, këtë punë kemi, kam mësuar në literaturën juridike dhe atë policore, t’ju kritikojmë juve. të paktën me të shkruar nga pedagogët e mi, por Ilir Meta – Fjalën e ka deputeti Pjerin Ndreu. edhe gjatë periudhës sime të karrierës, se në Të përgatitet, zoti Florion Mima dhe pastaj zoti statistikat zyrtare të kriminalitetit janë tri institucione Sherefedin Shehu. që marrin pjesë për t’i hartuar: Policia e Shtetit, (Ndërhyrje pa mikrofon.) prokuroria dhe gjykata. Pjerin Ndreu – I nderuar zoti Kryetar, Ka dhe matje të pavarura, si media, organizata
342 Legjislatura e 8-të Viti 2015
të tjera joqeveritare që janë të internuara për krime të tilla maten me atë çka evidenton. Nëse kriminalitetin, por zyrtarisht janë këto tri evidentimi është më i fortë, nëse lufta ndaj këtyre institucione, të cilat përgjigjen për statistikat zyrtare. krimeve është më e fortë, nëse statistika është me Ju dilni, flisni për kriminalitetin, por, në fakt, nuk ngritje, atëherë ne do ta shohim pozitivisht, gjë që jepni asnjë statistikë, të askujt. Ku i merrni të dhënat do të thotë se efektiviteti i strukturave është akoma që atakojnë kriminalitetin, more zotërinj? Në gjithë më i lartë. politikën, të paktën në Angli, të liberalëve dhe Nëse opozita del e thotë këtu se paratë e konservatorëve, bëhet fjalë për një ulje kriminaliteti shqiptarëve nuk kanë shkuar dhe nuk kanë rritur në fushatat elektorale të paktën për 10% ulje. Këtu rrogën e Policisë së Shtetit me 25%, atëherë shifrat janë kokëforte. Po i marrim me radhë. Më thojeni. Por ama duhet të pranoni një gjë, që rrogat thoni një argument, gjeni një shifër, gjeni një matje e Policisë së Shtetit në kohën tuaj kanë qenë më të kriminalitetit, që thotë se vrasjet nuk janë ulur të ulëtat në rajon, dhe polici i shtetit ka qenë më i me 22%. Keni ndonjë argument për të thënë? keqtrajtuar. Të mos gënjejmë askënd. Hajdeni të merremi A ka probleme akoma në Policinë e Shtetit? realisht me fakte konkrete. Nëse keni, ejani këtu e Po, ka sa të duash. A janë zgjidhur të gjitha thojini, por mos ejani të thoni se kriminaliteti është problemet? Jo. Po cili është trendi? Duke iu kthyer bërë shqetësues dhe se njerëzit vriten çdo ditë. edhe një herë kësaj teme, kriminaliteti nuk Nëse është ndonjëri që di ndonjë formë se krimi diskutohet me një krim të rëndë e me dy krime të mund të shkojë në zero, të na e thotë. Nuk ka rënda. Nuk merret një krim i rëndë që ndodh nesër kriminalitet zero. Kurrë. As ka, as ka për të pasur, a pasnesër, pastaj të vish në parlament e të thuash: as nuk mund të supozohet e mund të ketë. Kush “U destabilizua rendi”, “Ju nuk keni nivel sigurie”, ka argumente apo statistika se vjedhjet me armë “Ju po bëni këtë apo atë”. nuk janë ulur me 50%? Ka ndonjëri nga opozita? Kjo është abuzive. Në asnjë vend të botës nuk Të dalë e ta thotë. Ku e ka? Ku e ka marrë? Si e ndodh q ënjë vepër penale, dy vepra të rënda ka marrë? Por jo të dalë e të thotë këtu se krimi penale apo dhjetë, ose dhe pesëdhjetë, të bëhen nuk është ulur. Është turp. Janë krime të rënda arsye për të turbulluar dynjanë e për të injektuar këto. një klimë terrori e frike, a thua se kriminaliteti këtu Kush del dhe jep një argument statistikor nga ka dalë jashtë kontrollit. Kjo është komplet abuzive. një burim i besueshëm, se vjedhjet me pasojë Kriminaliteti apo krime të ndryshme maten me vdekjen nuk janë ulur me 67%, ose që aksidentet frekuencë. Sa është frekuenca e ndodhjes së tyre me humbjen e jetës nuk janë ulur me 20%? gjatë kohës. Zakonisht kriminaliteti matet me tre A e kuptoni se artikulimet për kriminalitetin nuk muaj, me gjashtë muaj, me nëntë muaj, me është se kanë lidhje me dëshirën që unë të mbroj dymbëdhjetë muaj. qeverinë, ose që ju keni dëshirë ta nxini qeverinë? Flasim për krimin e vrasjes. A është në ngjitje Janë statistika këto, zotërinj. Janë statistika zyrtare. frekuenca e krimit të vrasjes? Jo. A është në ulje? Të nderuar opozitarë! Po. A është në ulje të fortë? Po. Po atëherë si do Jeni të detyruar t’u referoheni statistikave të themi ne? Se s’kemi punuar mirë? Se s’kemi zyrtare. Në qoftë se partnerët e huaj na e thonë arritur rezultat? zyrtarisht se është ulur sasia e territoreve të mbjella A ka vrasje? Po. përderisa ka vrasje, nëse themi me marjuanë, dhe nga ana tjetër statistika thotë se ka një, dy, tre a dhjetë vrasje, kriminaliteti është se është rritur kapja, sekuestrimi, atëherë ne kemi jashtë kontrollit? Kjo është abuzive. Është turp. arsye për të qenë optimistë. Artikulohet zyrtarisht Është një artikulim që opozita e përdor, e nuk është nga të huajt – sepse ne jemi të pabesueshëm, mirë. Nuk është e përgjegjshme që ne si deputetë sipas jush – se është ulur sipërfaqja e mbjellë, dhe të dalim e të flasim këtu me fjalët e dikujt, me nga ana tjetër është rritur sasia e sekuestruar. Në dëshirat e dikujt, me pasionet e dikujt, me ëndrrat qoftë se flasim se është rritur numri i krimeve të e dikujt, që sheh një ëndërr me kriminalitet në evidentuara, sidomos i krimeve në fushën darkë, e pastaj vjen dhe e thotë këtu, në podium. ekonomike ose në korrupsion, kjo është shenjë Ne duhet të jemi të kujdesshëm, sepse është pozitive. një problem shumë delikat. Sot kriminaliteti është Ka një kriminalitet i cili nuk matet me atë çfarë një temë shumë e diskutueshme në shumë vende ndodh, por matet me atë çfarë evidenton, dhe të botës. Ne duhet të japim edhe receta, se nuk
343 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
po dëgjoj asnjë recetë. Themi “Policia, policia”, por Florion Mima – Ju faleminderit, zoti kryetar! lufta kundër krimit nuk është vetëm atribut i Policisë Ekzaktësisht dy vjet e një ditë më parë, së Shtetit. E kam thënë, po jua them, por e kanë Kryeministri i vendit ka mbrojtur në këtë sallë thënë të tjerë përpara, që e kam mësuar edhe unë, projektbuxhetin e vitit 2014 me një fjalim ndonëse ju nuk doni ta dini: Policia e Shtetit është programatik, le të themi, një fjalim vetëtimë, fjalim një, është pjesë e rëndësishme e kësaj lufte, por suferinë, fjalim rrufe, fjalim i cili bëri që armiqtë e kurrë nuk mund ta realizojë e vetme këtë luftë. popullit, domethënë kjo pjesa këndej, domethënë Edhe opozita, edhe mendimet e saj, edhe mënyra ne, të strukeshim teksa shihnim gishtin tregues që se si artikulon për kriminalitetin, edhe mënyra se tundej në mënyrë kërcënuese mbi opozitën. si evidenton edhe problemet – është krejt normale, E kam këtu përpara fjalimin e Kryeministrit, të sepse ka probleme – mënyra si bëhet mobilizimi i mbajtur dy vjet e një ditë më parë, dhe në një nga gjithë aktorëve e faktorëve që ndikojnë në uljen e paragrafet e tij, ai thotë: “Ne. Aleanca për kriminalitetit, përcakton gjendjen e kriminalitetit, Shqipërinë Europiane, nuk jemi zgjedhur për t’u pra, se si kriminaliteti do të jetë sot, nesër, pasnesër rizgjedhur me çdo kusht, po për të zgjidhur me apo në perspektivë. çdo kusht këmbët e Shqipërisë nga zinxhiri i Nëse do të vazhdojmë me këto lloj trajtimesh, padrejtësive, borxheve, papunësisë, korrupsionit, ku mjafton të jesh në qeveri, mjafton të ndodhë injorancës, dhe për t’i dhënë këtij vendi mundësinë një krim, dhe situata konsiderohet jashtë kontrollit, që të ecë më shpejt e të rilindë si vend, si shtet, si atëherë shërbimi që bëjmë ne si deputetë është shoqëri evropiane”. shërbim që i bëhet krimit dhe jo luftës kundër krimit. Pra, Kryeministri fokusohet te padrejtësitë, Të flasësh kështu, pa shifra, pa asnjë të dhënë, borxhet, papunësia, korrupsioni dhe injoranca. pa asnjë statistikë, pa asnjë burim serioz, të thuash Po t’i marrim një nga një të gjitha këto gjëra që nuk ekzistojnë, kjo është shqetësime të Kryeministrit, papunësia është prob- papërgjegjshmëri, është diçka që nuk duhet të lem, por çfarë thotë INSTAT-i sot, ekzaktësisht sot? ndodhë me asnjë nga ne, sepse jemi zgjedhur për Me botimin e serive të reja të zënies me punë, në të thënë të vërtetën këtu. qershor të 2015-ës – thotë INSTAT – totali i forcave Unë besoj se qeveria jonë, ashtu siç ka bërë – të punësuara është 1 milion e 80 mijë shqiptarë. 1 dhe ka bërë shumë për Policinë e Shtetit, por edhe milion e 80 mijë shqiptarë. Sa ka qenë në mars të ëpr organe të tjera të sigurisë kombëtare – duhet 2013-ës? 1 milion e 90 mijë shqiptarë. Pra, 10 mijë të vazhdojë ta bëjë, dhe ne, të gjithë së bashku, shqiptarë më shumë në vitin 2013 se sa në vitin opozitë dhe pozitë, duhet të vazhdojmë ta 2015. inkurajojmë qeverinë. Thojeni se e ka bërë, se ka Po për borxhet, meqë e ka shqetësim bërë në fakt, gjëra që të ecin përpara. Ne këtu do Kryeministri? Ministria e Financave dhe Kontrolli i të jemi, krimi këtu do të jetë, sepse nuk shuhet në Lartë i Shtetit, që kanë certifikuar rekordet zero, por ajo që na duhet neve është të jemi të financiare të vendit për vitin 2014, thonë se më 31 gjithë së bashku në luftë kundër krimit, dhe jo dhjetor 2014, ato kanë arritur ekzaktësisht 69. 9 stimulojmë e të bëjmë “Urra!” kur krimi ndodh. Të %, pra, le të themi 70% të prodhimit të brendshëm bësh “Urra!” kur ndodh krimi, do të thotë ta bruto. frymëzosh krimin dhe t’i hapësh rrugë që të ndodhë Sot ka një të dhënë tjetër. për datën 5 nëntor prapë. 2015, totali i borxhit i certifikuar nga thesari i shtetit Ju falënderoj dhe them se qeveria jonë është është 74% e prodhimit të brendshëm bruto. në trendin e duhur në luftën kundër krimit. Po për korrupsionin, që e ka shqetësim Rezultatet e mëvonshme do ta tregojnë këtë, Kryeministri? Çfarë thotë Kontrolli i Lartë i Shtetit, pavarësisht se opozita do të vazhdojë të bëjë që e ka audituar gjithë veprimtarinë financiare të punën e vet, megjithëse do të bindet dikur se lekët qeverisë për vitin 2014? Thotë se vetëm dy trupat e shqiptarëve nuk kanë shkuar kot, por kanë kryesorë të të hyrave kanë lënë pa mbledhur – me shkuar aty ku duhet. gjithë uljen dy herë me akt normativ, të planit të të Ju falënderoj! ardhurave – rreth 70 milionë dollarë, e nderuar Ilir Meta – Po. zonja Ministre. 70 milionë dollarë, dhe jo ato qindra Zoti Mima. Zoti Shehu. Pastaj e ka kërkuar milionë dollarë që thatë më shumë se kaq e më fjalën ministri Ahmetaj. shumë se aq.
344 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Sinqerisht, u ndjeva keq kur përmendët Kolën miliardë lekë. Në datën 31 dhjetor 2014 borxhi dhe Koljen dhe i vutë deputetët e opozitës në pozitë është ulur dhe ka arritur nga 62 në 72,3% miliardë të palakmueshme. Nuk është mirë të talleni me lekë. Kolën dhe me Koljen, por meqenëse e hapëm këtë Vijmë te pika e fundit, që e kishte shqetësim të Kolës dhe Koljes, domethënë, të një mashkulli Kryeministri, te injoranca, me demek që ne jemi dhe një femre që po punonin arën, kaloi një udhëtar më injorantë se ju. Dhe këtu unë sinqerisht ndaj të aty pranë dhe u tha: “Punë e mbarë, o burrë e njëjtin opinion me Kryeministrin. Pse e them këtë? grua!”. Gruaja i përgjigjet: “Ne nuk jemi burrë e Po ku dinim ne të blinim jaguarë? Ne ishim grua, por nëna e këtij këtu është vjehrra e burrit budallenj dhe injorantë dhe e kishim mendjet të tim”. Pyetja është shumë e thjeshtë: çfarë ishin hiqnim vizat, të rrisnim rrogat dhe pensionet. Ku këta të dy? Por më vonë. Nuk ka pse ta gjesh tani. dinim ne injorantët të koncesiononim shërbimet Kur ta kuptosh këtë, do të kuptosh që... mjekësore? 120 milionë për check up-in, 80 milionë (Debat në sallë) për dializën. Ne budallenjtë dhe injorantët e kishim Ja, ja, se ta them unë. Mos u mërzit. Durim. mendjen të anëtarësonim Shqipërinë në NATO, të Unë t’i them me qetësi. shtronim 10 mijë kilometra rrugë. Ku dinim ne Në vitin më të keq tonin, ne kemi mbledhur 24% injorantët të mbillnim të gjithë Shqipërinë me të GDP-së në të ardhura. Në vitin tuaj të parë, ju kanabis? Të fusnim mësuesit me lista partie në keni mbledhur 26%, dhe me të drejtë u krenuat. punë? Ne e kishim mendjen të përmirësonim Por, po të them unë tani, si Kola dhe Kolja, 24-a renditjen e Shqipërisë te Doing Business nga vendi është më e madhe se 26-a, ti prapë nuk e kupton. 136-të te vendi 62-të. Ku dinim ne budallenjtë dhe 24 është më e madhe se 26 po të vendosen në të injorantët të rrisnim tarifat e arsimit publik? Të njëjtën bazë. Gjithsesi, e lëmë. rrisnim taksat për 97% të shqiptarëve? Ne e kishim Çfarë thotë tjetër Kontrolli i Lartë i Shtetit? mendjen të anëtarësonim Shqipërinë në Bashkimin “Institucionet qeveritare, thotë, kanë abuzuar në Europian, atje prej ku e shkëputën baballarët dhe 399 tenderë, ku janë vërejtur 1254 shkelje, me një gjyshërit e kësaj qeverie. Ku dinim ne budallenjtë dëm total 777 milionë euro. dhe injorantët të klononim miliona deklarata Vetëm në abuzimet e vitit 2014 OSHEE-ja ka tatimore? Ne injorantët e kishim mendjen të ulnim kapur një vlerë 32 milionë euro, abuzim i përbërë taksat, të prezantonim elektronic filing, të krijonim nga manipulimet me faturat dhe me blerjen më QKR-në dhe QKL-në. shtrenjtë të energjisë elektrike. Jashtë humorit, për dijeni, kabineti i mëparshëm Kompania ALBPETROL i ka shkaktuar buxhetit ka pasur 4 profesorë-doktorë dhe rreth 5 doktorë të shtetit 153 milionë euro dëm, duke zënë 80% të të shkencave. Në total flisnin rreth 37-38 gjuhë të vjedhjes që i është bërë shtetit nga shoqëritë huaja. Me keqardhje them se ju nuk e bëni dot anonime në pronësi të tij. vezën e atij kabineti. Dhe meqë jemi te veza, mirë Letër-kreditë janë një tjetër aspekt goxha i që ishin vezë pëllumbi, se nesër do të jenë vezë kritikuar nga Kontrolli i Lartë i Shtetit, i cili thotë se pule. Më thanë që kanë filluar të kërkojnë vezë janë një fenomen komprometues, por mbi të gjitha struci dhe në ndonjë muze, mund të shkojmë për që u janë dhënë kompanive pa kryer punë dhe pa të gjetur vezë dinozauri. dhënë shërbime. Faleminderit! Këto janë pak a shumë ato që thotë Kontrolli i Ilir Meta – Fjalën e ka zoti Shehu. Lartë i Shtetit për korrupsionin. Sherefedin Shehu – Zoti Kryetar, Po padrejtësitë, të cilat përbënin një nga Të nderuar kolegë deputetë, shqetësimet e tjera të Kryeministrit? 2600 të Natyrisht sot dëgjuam shumë leksione për burgosur në lidhje me energjinë elektrike. Gjashtë ekonominë, por ka një të vërtetë që ekonomia prej tyre sot janë të ndjerë. Nuk jetojnë më, nuk është shkencë abstrakte, thuhet në leksionet janë më mes nesh. Gjashtë shqiptarë. akademike. Por është shumë konkrete për ata që Sa për ta ditur, megjithëse çmimi i energjisë u nuk kanë punë, për ata që nuk kanë bukë në shtëpi, rrit me 25%, mesatarisht, shifrat duhet të na bëjnë ose për ata që nuk e dinë se si do të jetë e nesërmja të mendohemi. Çfarë thonë shifrat? Totali i për ta. Dhe Shqipëria dita-ditës po shkon drejt borxheve të paarkëtuara nga CEZ, OSHEE, në pasigurisë. Dhe ndërkohë sot ne po shikojmë që vitin 2012 – kohë kur kemi qenë ne – është 62 institucioni të cilin ne e ngarkojmë që të jetë garanti
345 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
dhe të na sigurojë se si shpenzohen paratë publike, produktive. Asnjë lek nuk u përdor për pagat dhe po prodhon pikërisht këtë: që Shqipëria po shkon për pensionet, përkundrazi, pagat dhe pensionet çdo ditë keq e më keq. janë zhvlerësuar 8% për shkak të inflacionit dhe KLSH-ja ka provuar që buxheti faktik i vitit 2014 të rritjes së çmimeve. Investimet ishin 50 milionë është një buxhet i paligjshëm për herë të parë në dollarë më pak se në vitin 2013 dhe po të heqim historinë e Shqipërisë, por është dhe një buxhet i pjesën fiktive të tyre, ulja do të jetë akoma më e abuzimeve pa kufi. Në ndërtimin e tij dhe mënyrën madhe. Edhe investimet e vitit 2014 janë 100 se si u shpenzua ky buxhet Rama tregon që ai milionë dollarë më pak se në vitin 2013. Pra, çfarë nuk pyet as për ligj, as për rregulla. Ligji dhe bëhet me paratë e shtetit? Akti normativ i 29 rregullat e vetë shtetit thonë se buxheti bazohet dhjetorit i rriti artificialisht investimet, sepse 1/3-a në programin afatmesëm. Rama e hodhi atë në e investimeve vjetore, ose 170 milionë dollarë u kosh duke i ulur të ardhurat 120 milionë dollarë bënë ditën e fundit të dhjetorit me gjysma dhe rriti shpenzimet dhe borxhin publik 400 dhe kontratash dhe me pagesa për punë të pakryera. 560 milionë dollarë. Pra korniza e disiplinë për Edi Në 10 ditë u realizuan 40% e investimeve të Ramën nuk ka. Ligji thotë se qeveria mund të marrë brendshme dhe u mor gjysma e borxhit publik në borxh vetëm për investime. Rama mori 120 milionë 10 ditë. Flas për nivelin e borxhit vjetor. Për 50 dollarë borxh për luksin e tij, për shpenzime ad- milionë dollarë nuk u arrit as të lidheshin kontrata ministrative. Dhe mori 160 milionë dollarë më dhe me letër-kredi paratë shkuan në llogaritë e shumë në qoftë se do ta krahasojmë me investimet klientëve dhe askush nuk e di se çfarë u bë me që u kryen në fakt apo që u shkruan si investime. ato para, sepse u shkruan si investime të kryera. Në vitin 2014 u morën borxh 720 milionë dollarë, Dhe të gjithë e dinë që dhe ato investime që janë dyfishi i viteve të tjera dhe në një vit e 3 muaj Rama bërë janë shkurre, janë palma dhe shatërvanë. Nuk mori borxh 1 miliard e 400 milionë dollarë ose 22% janë investime që krijuan punësim dhe mirëqenie të borxhit të marrë në 25 vjet. për qytetarët. Por dhe këto shpenzime u financuan Në vitin 2014 taksat u rritën me 50%, por të me borxh dhe në 2014-n keni nivelin më të lartë ardhurat në buxhet u ulën. Mosrealizimi i të historik të borxhit publik. U morën 720 milionë ardhurave ishte 70 milionë dollarë, ndonëse ato u dollarë ose 5,3% të PBB-së kur në vitet 2010-2012 ulën dy herë me akte normative. Qeveria mashtron u morën mesatarisht çdo vit 380 deri në 450 milionë me rritjen e të ardhurave, sepse nuk dalin llogaritë. dollarë, ose 3% deri në 3,5% të PBB-së. Dhe këto Meqenëse ajo deklaron se mbledh 25% të produktit ishin vite krize. Borxhi u bë më i rrezikshëm, sepse të brendshëm bruto si të ardhura, atëherë shtesa u rrit ekspozimi dhe varësia nga financimet e huaja e produktit të brendshëm të bruto të vitit 2014 jep në masën 2,51% të PBB-së. 10 miliardë lekë, jo aq sa pretendon qeveria. Por Borxhi i jashtëm është gati 2 herë më i lartë në fakt në arkë ka diçka më shumë. Pse? Sepse u sesa eksportet. Dhe në 2014-n u rrit edhe 3,4% rritën taksat. dhe biznesi shkriu dhjamin e tij. kundrejt eksporteve. Buxheti po rrezikohet edhe Kursimet e biznesit u kthyen në para në arkën e me borxhet e fshehta që KESH-i dhe ujësjellësit shtetit, sepse shtesa e re nuk e përballonte rritjen nuk i paguajnë dhe qeveria pagoi për ta 24 milionë e taksave në buxhet. Rritja e qeverisë është euro dhe 10 milionë dollarë. Arka e shtetit është ushqyer edhe nga mashtrimi me detyrimet e shndërruar në kasafortë personale të Kryeministrit. prapambetura gjoja u rimbursua TVSH-ja dhe nga Kryeministri shpenzoi 46% të buxhetit për miq dhe ana tjetër ajo TVSH u kthye në buxhet dhe nuk iu për shokë me tenderë direkt. Në 399 tenderë të zbrit të ardhurave nga TVSH-ja, siç e kërkojnë audituar janë bërë 1254 shkelje. Ministria e rregullat. Brendshme ka bërë 92 tenderë me vlerë 4,4 Rritja e të ardhurave tatimore është më e vogël miliardë lekë dhe në 73% të tyre ka abuzime me sesa efekti i rritjes së taksave. Pra, nuk ka asnjë çmimet, kritere diskriminuese dhe favorizime të lek në arkën e shtetit që të ketë ardhur nga ofertave më të shtrenjta. Në 6 prokurime ka 44 përmirësimi i administrimit tatimor, apo qoftë edhe milionë abuzime ose 11% të fondit limit dhe 7 nga rritja ekonomike, sepse 24 miliardë ishte efekti tenderë karburantesh ose 37% e volumit të që qeveria kishte llogaritur të merrte vetëm nga prokurimeve u janë dhënë 2 firmave pa asnjë lek rritja e barrës tatimore. ulje. Rritja e shpenzimeve ishte abuzive dhe jo Ministria e Mbrojtjes ka marrëveshje paraprake
346 Legjislatura e 8-të Viti 2015
dhe mungesë transparence në 54,5% të artificialisht të ardhurat neto nga TVSH-ja. Dhe ja tenderave. Ka bërë 3 tenderë me negocim. Në 28 pse sivjet është keq arkëtimi i TVSH-së, sepse vjet tendera ka kursyer vetëm 0,7% të fondit. Në 5 është ushqyer me këto të ashtuquajtura tendera, që janë 7,2 milionë euro, nuk është rimbursime. Rimbursimet janë bërë pa vendim të kursyer asnjë lek dhe 28,5% e fondit u është dhënë komitetit të detyrimeve të prapambetura. 3 firmave. Nuk mbeten prapa as Ministria e Arsimit Rimbursimet janë bërë për kë ka dashur ministri, dhe Ministria e Shëndetësisë. Carapuli fiton Kryeministri , por kanë futur duart edhe nëpunësit. tenderin e Parkut Olimpik ndonëse oferta e tij 17 subjekte VIP kanë marrë rimbursim jashtë kushtonte 800 mijë dollarë më shtrenjtë. Në radhe, 24 subjekte në Tiranë, 26 subjekte në Ministrinë e Shëndetësisë vetëm 4 firma kanë fituar Durrës, 19 subjekte në Elbasan. Nuk ka asnjë 136 tendera apo 44% të totalit me vlerë 768 milionë gjurmë monitorimi dhe verifikimi. Dhe sipas lekë. Ja ku e keni listën e firmave, jua ka dhënë Thesarit, detyrimet nuk janë ulur, por janë rritur në KLSH-ja. krahasim me vitin 2013. Borxhet e prapambetura rezultuan një Duke e mbyllur, të nderuar kolegë, ju ftoj që mashtrim, apo siç e quajnë socialistët, një vjedhje për provat dhe argumentet që na ka dhënë Kontrolli me ligj që të mos i kapë askush. Alarmi për borxhet i Lartë i Shtetit, të mos e miratojmë këtë buxhet, e këqija u bazuar në shifra jo reale. Dhe sot shlyerja sepse dëmi është 777 milionë euro ose 1/3 e e tyre vazhdon pa u audituar, megjithëse e kërkoi buxhetit. Buxheti është i paligjshëm, sepse qeveria dhe FMN-ja auditimin, dhe pa u saktësuar shifrat, ka marrë borxh për shpenzime administrative. vetëm në disa fletë ekseli në të cilat i fut duart kush Aktet normative nuk mund të ndryshojnë buxhetin, të dojë. Pra, atje merr para kush të ketë qejf, kush letërkreditë janë keqpërdorur për pagesa është mik i qeverisë. U mashtruan edhe FMN-ja, paradhënie, borxhet e këqija janë të edhe Banka Botërore, që bënë financime të papara padokumentuara, madje janë paguar si borxhe ndonjëherë dhe për asgjë, mbështetje buxhetore, edhe detyrimet korrente. 46% e tenderëve janë jo për projekte zhvillimi. Me borxhin e marrë u pa konkurrim. paguan 34 miliardë lekë vitin e kaluar, por vetëm (Drejtimin e seancës e merr zoti Spaho.) 10 prej tyre ishin për kontratat e rrugëve. Pa asnjë Edmond Spaho- Faleminderit, zoti Shehu! kontratë, faturë, akt-marrje në dorëzim dhe E ka kërkuar fjalën ministri Ahmetaj, pastaj pasqyrimin në bilanc Ministria e Arsimit pagoi 710 ministri Cani. mijë dollarë që duhej t’i paguanin universitetet; 3,7 Arben Ahmetaj – Ka një fakt, që nuk duhet ta milionë dollarë jashtë listës së Ministrisë së harrojmë, që viti 2014 ishte buxheti i parë i plotë i Financave, 53 milionë lekë për shpenzime korrente kësaj qeverie, madje ishte edhe një test i dhe 33 milionë lekë për shërbime të pakryera nga rëndësishëm qoftë politik, qoftë ekonomik, Albtelekom. automatikisht edhe elektoral. Nëse i kemi bërë Ministria e Mbrojtjes pagoi 20 milionë dollarë gjërat mirë ose i kemi bërë keq, u testuam dhe u kur në bilanc kishte 10 milionë dollarë dhe 70 gjykuam më 21 qershor të vitit 2015, ku sërish, milionë lekë ose 35% e detyrimeve janë detyrime megjithëse ju thoni gjithë që kemi bërë gjithë këto korrente ku 479 milionë lekë janë TVSH-ja dhe të zeza, ne morëm 1 milion vota. taksë doganore të datës 26.12.2013, kur në karrige (Ndërhyrje pa mikrofon.) ishte Rama. Ministria e Brendshme i pagoi Postës Do t’i them me shifra. Kur fole ti, nuk të Shqiptare 54 milionë lekë dhe Shërbimit Social 37 ndërpreva. Ki respekt për veten. Pusho! Çfarë milionë lekë për borxh të paregjistruar. Ndërsa shifrash? Budallaqet e tua. Më tregon mua Ministria e Energjisë i ka përzgjedhur detyrimet Kontrollin e Lartë të Shtetit. sipas preferencës pa dokumente që provojnë Edmond Spaho – Ju lutem, mos bëni replika ekzistencën e tyre. Detyrimet të tjera janë paguar me njëri-tjetrin! pa radhë dhe 80% e tyre janë vendime gjyqësore (Ndërhyrje pa mikrofon.) për largime nga puna, pa një listë të mbyllur Arben Ahmetaj – Do shifra t’i dëgjosh? Ja zyrtarisht, ku janë bërë shumë ndërhyrje. shifra e parë! Pusho, se nuk të ndërpreva! Por abuzimi më i madh është bërë me tatimin Edmond Spaho – Ju lutem, mos shkëmbeni mbi vlerën e shtuar. Janë rimbursuar 75 subjekte replika njëri me tjetrin! për detyrimet e vitit 2014, të cilat kanë rritur Arben Ahmetaj – Shkalla e varfërisë për ata
347 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
që kanë nga 2,5 dollarë në ditë, kampion në vitin Në janar të vitit 2008 vendoset taksa e 2012 kur ti qeverisje, ishte 6,7%, ndërsa në vitin sheshtë10% mbi të ardhurat nga paga, 10 milionë 2015, 6,1 %, me gjithë të zezat që paskemi bërë dollarë në kurriz të shqiptarëve dhe të ne. tatimpaguesve. Do shifra? Hapi sytë! Ja ku i ke! Në prill të vitit 2011 kërkohet deklarata integrale Do shifër tjetër me 5 dollarë në ditë? E do këtë? e të ardhurave personale nga çdo shtetas, 47,5% e popullsisë në vitin 2012 kampion, meqë megjithëse ju lutëm që të mos e bëni, se nuk bëhet e dashke, në vitin 2015 është me rënie 46,1%, me dhe nuk u bë. gjithë të zezat që paskemi bërë. Akcizat. Nga vitit 2006 deri në vitin 2010 akciza Do një gjë tjetër, që më fole për taksat? Po të e cigares gjatë qeverisjes suaj është rritur nga 25 tregoj çfarë ke rritur, meqë po i jap përgjigje në lekë në 75 lekë. Janë 100 milionë dollarë në kurriz respekt një kolegut tënd e timit, sepse ajo është të shqiptarëve. Shifra janë këto, çfarë do të bëjmë. logjika ku diskutohet. Është vendosur akciza për fishekzjarrët, 50 (Ndërhyrje pa mikrofon.) milionë lekë. Është vendosur akcizë për gomat, 1 Pusho, mos bëj vërr-vërr. milionë dollarë, kjo në vitin 2009. Është vendosur (Ndërhyrje pa mikrofon.) akcizë për pilat, bateritë dhe akumulatorët, plus Edmond Spaho – Të dyve ju tërheq vërejtjen 50 milionë lekë. Është vendosur akcizë për llambat që të mos replikoni me njëri tjetrin. inkandeshente, plus 20 milionë lekë. Zoti Shehu, mos ndërhyni! Janë rritur akcizat për nënproduktet e naftës si Zoti Ahmetaj, mos bëni polemika! mazut, nga 13 në 37, tri herë taksa, 300%, meqë Arben Ahmetaj – Në dhjetor të vitit 2009 ke ke qejf t’i referohem edhe me përqindje. 2 milionë rritur TVSH-në. Kufiri i regjistrimit ulet nga 8 në 5 dollarë. lekë dhe në zero lekë për komisionet, është plus Është vendosur akcizë për naftën virxhin 50 20 milionë dollarë në kurriz të qytetarëve. lekë, 1 milion dollarë, kjo në vitin 2009. Shërbimet ndërkombëtare nuk trajtohen si Është rritur akciza e kafesë me 40%, 3 milionë eksport me zero, por trajtohen si furnizime të dollarë. përjashtuara, 5 milionë dollarë në kurriz të Janë hequr një grup taksash nacionale dhe janë qytetarëve. shtuar taksa vjetore e automjeteve të përdorura, Dhjetor 2010, taksë e rritur, shitja e barnave taksa për gazoilin e benzinën dhe taksa e karbonit. dhe e shërbimeve shëndetësore ngarkohet me Diferenca mbi qytetarin shqiptar është 30 milionë 10% të TVSH-së, 10 milionë dollarë në kurriz të të dollarë, në fakt, 29 milionë dollarë, pra 1 me 1. sëmurëve. Pra, debati çfarë keni bërë rezulton që i keni Në vitin 2008 qeveria vendosi TVSH-në për në vit, kur këto taksa janë ushtruar të plota, 29,5 arsimin publik e privat, e cila në janar 2009 u bë miliardë lekë, ose 295 milionë dollarë, meqë fole aktive, u detyruat ta hiqnit se u turpëruat. bazë për bazë, në respekt të asaj që the. Në janar të vitit 2009 qeveria vendos TVSH për Vazhdojmë diskutimin më tej. Folët për të OJQ-të. ardhurat që keni mbledhur, bazë për bazë. Me Në janar të vitit 2008, skema e kreditit të logjikë dakord, po deshe fusim rritjen e produktit karburanteve, shpenzim ky i domosdoshëm për të brendshëm bruto nominal dhe po të ecim vetëm çdo biznes, ka kufizuar në maksimum të drejtën e me atë, ju realisht keni mbledhur më pak, keni kreditimit, 5 milionë dollarë në kurriz të vjedhur. sipërmarrjes. Në vitin 2010, 324 miliardë lekë; në vitin 2011, Në dhjetor të vitit 2007, tatimi mbi të ardhurat me gjithë rritjen ekonomike, që e çuat 4 apo 5, sa personale, vendoset një tatim i ri, tatimi mbi fitimin e çuat, 330 rritje reale minus. Në vitin 2012, 330 e bizneseve të vogla 10%, 15 milionë dollarë në miliardë lekë, rritje reale minus dhe vinit çdo vit e kurriz të bizneseve të vogla, meqë thoni që nuk ulnit buxhetin me nga 200 milionë, meqë donit keni rritur taksat,. shifra. Sigurisht, këto janë shifrat. Në maj të vitit 2006 pati rritje të tatimit mbi Në vitin 20014 është rritja vit për vit 395 milionë shitjen e pasurisë nga individë deri në 10%, nga dollarë. Nuk është e vërtetë që ka ardhur nga rritja 1-3% që ishte, 20 milionë dollarë, kjo është bërë e tatimeve, që ju i referoheni, sepse kemi ulur nga qeveria juaj. tatimin mbi të ardhurat personale, ku do të duhet
348 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ta theksoj sërish që shpëtuam 97% të të ndonjë gjë që mund ta kemi bërë gabim, dhe na punësuarve dhe me atë instrument u kthyem një mbushet mendja, se nuk është se nuk na mbushet, pagë mbrapsht të punësuarve. mund ta rregullojmë. Ai është debati. Nuk është Gjithashtu, hoqëm TVSH-në e ilaçeve, 10%. Ku debat ai shaj e shaj kot. Ndërkohë, nëse unë do të shkuan ato para? Mbrapsht, tek ata fatkeq që kanë ndjek sharjet e tua, të askujt personalisht po flas, i pasur apo që kanë nevojë për ato para. bie që gjithë kohës të them që ne fituam më 21 Në qoftë se flasim për statistika, ka një statistikë qershor. Nuk i mjafton Shqipërisë edhe fitorja jonë të rëndësishme, meqë flisni për investimet publike, më 21 qershor, sepse ka shumë halle. që të ndajmë statistikat me njëri-tjetrin në respekt Faleminderit! të këtij debati, i cili është i shëndetshëm, me Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Ministër! përjashtim të ndërhyrjes banale që i bëni njëri- Për procedurë e ka fjalën zoti Shehu. tjetrit, që unë nuk e bëj kurrë. Flisni broçkulla apo Sherefedin Shehu – Zoti drejtues i seancës, gjëra të mençura, unë nuk ndërhyj kurrë. Këtë Unë mendoj, nuk po bëj replikë, rri i qetë, që respekt e dua mbrapsht të paktën nga ata që e nuk duhet të lejoni as deputetët, as ministrat të tregoj. thonë pesë herë të njëjtën gjë gjatë një seance. Vetëm në vitin 2014 injektimi në ekonomi shkoi Këtu, në qoftë se duhet të bëjmë debat për 1,1 miliardë nga buxheti i shtetit. shifrat, duhet të përdorim shifrat dhe burimet e Kur i kërkoni llogari kësaj qeverie, pse nuk ia vërteta, siç thanë edhe disa kolegë të tjerë, sepse rimbursuat ju në kohë 220 milionë dollarë TVSH? unë e thashë një herë, e përsërita edhe në Pse ia mbajtët në mënyrë abuzive sipërmarrjes ndërhyrje, por po e them edhe një herë që nuk ka 220 milionë dollarë TVSH? Pse nuk ia dhatë? Po GDP për të justifikuar, pra shtesa e GDP-së është ato 726 milionë dollarët pse nuk ia dhatë. 5,2 e më e vogël sesa e taksave të shtuara. Nga vijnë prodhimit të brendshëm bruto është rritur për shkak paratë? se ju nuk i deklaruat ato borxhe, por e vërteta Nuk vijnë nga qielli paratë. Jini konkretë kur doni statistikore, jo emocionale, është e drejtpërdrejtë. të jepni argumente dhe shifra Ju harxhuat gjithë paratë e deficitit vjetor në vitin Mos lejoni, zoti drejtues i seancës, që të 2013 deri në qershor. Kur erdhëm ne kishte përdoren shifra të rreme dhe të manipuluara, sepse minimalisht 90 milionë dollarë fatura që prisnin në tre herë parafolësi thotë që ju nuk keni rritur thesar, por nuk kishte lekë. Kjo është e vërtetuar asnjëherë buxhetin, por e keni rishikuar me ulje, statistikisht. Nuk kishte lekë të paguheshin kur e di edhe FMN-ja që deri në vitin 2009 janë shpenzimet e shtetit dhe u detyruam të bënim atë bërë katër buxhete suplementare si rezultat i që numëruat me të drejtë. Po, po. Unë shpresoj tejkalimit të të ardhurave në kohën kur u që Shqipëria të mos ndodhet kurrë në atë situatë përgjysmua barra tatimore. Për të qenë më të saktë që latë ju, sepse përsëri e njëjta gjë duhej të bëhej. dhe për të mos pasur divergjenca shifrash, Më 23 tetor, e kalkuluar ditë për ditë, do të duhet propozoj që të marrim një vendim që të gjitha ta ndajmë me njëri-tjetrin. Nuk do të kishte para. krahasimet t’i bëjmë me vitin 1938. Hajde ta bëjmë debatin se çfarë duhet të bënim Faleminderit! më mirë, se nuk është e drejtë të vish e të thuash Edmond Spaho – Po, zoti Ahmetaj. që po unë u votova sërish më 21 qershor. Gabime Arben Ahmetaj – Po, patjetër, me vitin 1938 ka sa të duash, por nuk dëgjoj një diskutim që të do ta marrim e i bie që jeni me ulje. thotë se kjo që bëtë kështu nuk bëhej kështu, por Folëm për punësimin dhe, në fakt, kjo është bëhej kështu. Vini këtu e thoni varfëria, varfëria, gjëja e duhur për të folur, nuk diskutohet. Patjetër varfëria. Por këto nuk janë shifra? Populli është i se betejën për varfërinë e kemi, nuk është se e varfër, por nuk është aq i varfër sa më 23 qershor kemi me njëri-tjetrin. Besoj se edhe ju, kur bëni të vitit 2013. Është i varfër dhe ndoshta do të betejë, për varfërinë do të duhet ta bëni. vazhdojë të jetë ende, sepse do shumë punë, por Janë 167 mijë familje që shkojnë muaj për muaj nuk është aq i varfër sa më 23 qershor. Këto janë e firmosin borderonë. Nëse doni statistika për ta statistika. Debati nuk bëhet me broçkulla e të sfiduar, bie dakord që ta sfidojmë këtë statistikë shajmë njëri-tjetrin. Hajdeni të diskutojmë çfarë dhe të kontrollojmë borderonë e tatimeve, ta duhej bërë me mirë, sepse ndoshta për të mirën ndajmë me qytetarët. Janë 167 mijë vende të reja tuaj e për të mirën tonë e për të mirën e Shqipërisë pune, tetor 2013-tetor 2015. Kush i do, unë jam
349 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
gati. Kush nuk e beson këtë statistikë po ia bëj sa ç’është e vërteta e këtij buxheti të vitit 2014 që edhe një herë sqarimin: janë 167 mijë vende të ne diskutojmë sot me të vërtetën e po të njëjtit reja pune, me bordero, në sektorin jobujqësor. Mos buxhet që deklaron raporti i fundit i KLSH-së, apo fusni edhe vendet e punës në bujqësi, që lëvizin opozita sot. A ka njeri në këtë sallë që mund t’i nga iks në ipsilon, sipas qejfit, që kemi pasur ne shpjegojë Lulzim Bashës se mosbindja civile, kjo në 25 vjet, por t’i referohemi asaj që është e qasje jo e dhunshme e mosbindjes politike dhe pandryshueshme, borderoja. Nëse nuk e besoni, shoqërore, e sqaruar 160 vjet e kusur, që në vitin se kjo vjen nga goja e një anëtari qeverie, unë me 1849, në esenë e filozofit amerikan Henri Devid kënaqësi ju sfidoj të shohim borderotë në tatime Forau, ka frymëzuar Matmmaha Gandin për të me emra konkretë, me paga konkrete. E theksoj udhëhequr Indinë për të fituar pavarësinë nga edhe një herë tjetër dhe ndjesë që e përsëris, nuk Anglia, që eliminoi Martin Luter King për të është se është pasuruar Shqipëria, sepse vazhdon udhëhequr lëvizjen për të drejtat civile në SHBA të jetë vend i varfër dhe prapë sfidën e ka të kundër ndarjeve të thella raciale dhe Ibrahim vazhdueshme, por nuk është aq e varfër sa ç’e Rugovën për të udhëhequr rezistencën e latë në vitin 2013. Dhe kjo është falë politikave që shqiptarëve kundër makinës shtypëse të kemi ndërmarrë. Kaq e thjeshtë është! Beogradit?Kush është Lulzim Basha në të gjithë Edmond Spaho – Fjalën e ka zoti Peza. këtë histori: Matmmaha Gandi, Martin Luter King Alfred Peza – Debatit të sotëm parlamentar për apo Ibrahim Rugova? Kush është qeveria e kësaj buxhetin faktik të 2014-s, i ka paraprirë një fushatë maxhorance që u dashka larguar me mosbindje shumë interesante politike nga ana e Partisë civile, konolizatori britanik apo Milosheviçi? Demokratike. Duke hyrë në garë se kush të nxjerrë Opozita me qëndrimet publike të kryetarit të saj, më shumë rrufe e vetëtima nga goja kundër në fakt, më shumë se kaq, po bëhet palë me qeverisë, Sali Berisha dhe Lulzim Basha, nxorën paligjshmërinë duke folur përçart për falje si kurrë më parë, në dritë të diellit krizën e madhe kamatash e faturash të energjisë elektrike, atëherë të lidershipit të opozitës. Nuk është fjala për ndonjë kur aksioni ynë kundër paligjshmërisë, është në lapsus, për ndonjë të paqëllimtë apo për ndonjë zentin e tij. Ku nga 52 % humbje, i ulëm ato në fjalë a shifër të thënë gabim; madje nuk është fjala shtator të këtij viti në kufirin e 25%-shit. Reduktimi as se dikush po bën luftë deklaratash me Sandrin i humbjeve ka bërë që për herë të parë kompania dhe tjetri shkon po atë ditë për të bërë qokë me publike të dalë me fitim dhe 53 milionë eurot e Sandrin, jo bëhet fjalë për një gjë shumë më të kursyera të mos shkojnë për të blerë energji madhe se kaq, bëhet fjalë për filozofinë, për rrugën elektrike, por për të ripërtërirë më në fund rrjetin dhe strategjinë e opozitarizmit kundër kësaj totalisht të amortizuar, i cili në 80% të tij ishte ende maxhorance. Sali Berisha dhe Lulzim Basha me telat e elektrifikimit të Enver Hoxhës, këtu e 45 bashkohen te dëshira jargandjellëse për rrëzimin vjet më parë. e kësaj qeverie me ëndrrën për rikthimin sa më të Mbi 200 mijë abonentë familjarë kanë përfituar shpejt te kolltukët e lënë dy vjet më parë. Ata plot 40 milionë euro nga detyrimet e tyre të ndahen jo te detajet, por te thelbi, te gjëja më prapambetura për shkak të uljes me plot 80% të themelore për t’ia arritur qëllimit, te rruga që ata kamatë- vonesave. Mirë që Lulzim Basha as nuk duhet të drejtojnë opozitën për ta rikthyer në na dëgjon, as nuk na kupton dhe as nuk na ndjek pushtet. dot, por të paktën ta evitonte thirrjen për mosbindje Vetëm kësaj opozite, në historinë e civile këtë javë, mos të na kishte dëgjuar jo neve, demokracisë moderne mund t’i ndodhë që brenda por të paktën Sali Berishën, i cili më 19 mars të një dite, kryetari real dhe kryetari informal, njëri këtij viti nisi të kërkonte një gjë krejt tjetër: nga Kuksi dhe tjetri nga ekrani i Sandrit, të kërkojnë revolucionin demokratik, një thirrje, të cilën Sali për të njëjtin qëllim dy gjëra krejt të kundërta nga Berisha e ka përsëritur edhe më 21 mars, edhe njëra- tjetra. Lulzim Basha i kërkon popullit që të më 30 mars, edhe më 2 korrik, edhe më 2 gusht ngrihet e ta rrëzojë qeverinë me mosbindje civile, edhe më 19 shtator, edhe më 13 shtator, edhe këtë ndërsa Sali Berisha tha se nëse do të ishte në vend javë. Nëse do ta kishte dëgjuar si njeri i shkolluar të Lulzim Bashës, do të kërkonte të na rrëzonte në Perëndim, Lulzim Basha do t’i sqaronte doktorit me revolucion demokratik. Mosbindja civile dhe se edhe kërkesa për atë, që ai e quan revolucion revolucioni demokratik janë aq pranë njëri- tjetrit demokratik është një frazë krejt pa kuptim.
350 Legjislatura e 8-të Viti 2015
E kam kërkuar kuptimin e kësaj shprehjeje në shtrënguese për të ulur pagat dhe pensionet. Sot të gjithë fjalorët e gjuhës shqipe dhe në fjalorët çdo qytetarë përfiton nga 2-40% pension më të politikë të botës, kësaj bote që ka përjetuar deri lartë si rrjedhojë e rritjes së kontributeve për shkak më sot revolucione politike, revolucione shoqërore, të reformës historike të pensioneve. të vazhdueshme, amerikane, bolivariane, Me këto reforma të thella strukturore në të gjithë franceze, të gjelbër, të kadifenjtë, të lavdishëm, sektorët kyç me këto ritme të mbledhjes së të kulturorë, kinezë, meksikanë, revolucionin rus të ardhurave, me këto rritme të uljes së informalitetit Leninit apo të Jelcinit, askund nuk e gjeta atë, për në çdo fushë me gjithë ndonjë pakënaqësi që të kuptuar atë që kërkon zoti Berisha, me ekziton, qytetarët janë të bindur se nesër do të këmbënguljen e tij të paepur; revolucionin kenë më shumë vende të reja pune, rritje më të demokratik në një vend demokratik. Në zhargonin madhe ekonomike, më shumë investime vendase gazetaresk, togfjalëshi “revolucion demokratik”, dhe të huaja, më shumë drejtësi, rend, arsim e përdoret vetëm në një rast, kur u referohet shërbim shëndetësor, por edhe më shumë rrugë, ngjarjeve të ish-Lindjes komuniste, që çuan në ujë, çerdhe, kopshte dhe shkolla. rrëzimin e murit të Berlinit dhe zëvendësimin e Për ta mbyllur, sa për dilemën e opozitës, në regjimeve komuniste me pluralizmin politik dhe mes asaj që do të na rrëzojnë me mosbindje civile ekonominë e tregut të lirë. Veç e veç, përvoja e të Lulit apo me revolucionin demokratik të doktorit, secilit vend komunist ishte krejt unike, por kurrë ajo më kujton historinë e vërtetë të Dom Gaçit në një revolucion demokratik nuk mund të bëhet në Velipojë. Kur kishte pllakuar një thatësirë e madhe një vend demokratik. Ndaj, nuk u mjaftova me kaq, në Velipojë, një grup besimtarësh nga fshati u desh të rishfletoja Habingtonin, i cili thotë se shkojnë dhe i kërkojnë dom Gaçit që të mbante revolucioni shkaktohet nga mobilizimi i grupeve të një meshë të martën për të ndjellë rënien e shiut. reja në politikë me një shpejtësi të tillë që ua bën Pasi iku grupi i parë, vjen një grup i dytë dhe i bën të pamundur institucioneve ekzistuese asimilimin Dom Gaçit të njëjtën kërkesë, meshë për të rënë tyre. shi, por mesha të mbahej jo të martën, siç tha grupi Pas kësaj, secili mund ta kuptojë vetë se sa i ri i parë, por të mërkurën, siç e kërkonte grupi i dytë. është grupimi politik i doktorit dhe sa të pamundur Mirë, i thotë dom Gaçi, shkoni e zgjidhnim kur e e kemi ne që të ndjekim ritmin e kësaj opozite të doni shiun, të martën apo të mërkurën dhe pastaj lodhur. Ndaj, rënia e opsionit të Bashës, bashkë ejani që të mbajmë meshën për shiun e fshatit. me të, bie dhe opsioni i Berishës. Por për t’i sqaruar Meqë sot është e enjte, opozita përpara se të qytetarët, ajo që ka ndodhur me buxhetin faktik të kërkojë të na rrëzojë nga pushteti, është mirë të vitit 2014 që po debatojmë sot dhe ajo që po ndodh shkojë e ta zgjidhë më parë nëse do të rikthehet këto dy vjetët e fundit në Shqipëri, nuk është as në pushtet me mosbindjen civile të Lulit apo me premisë për mosbindje civile, as premisë për një revolucionin demokratik të doktorit dhe pastaj të revolucion demokratik, në një shtet demokratik. Ajo vijë, se e zgjidhim kollaj; nëse ne ikim vetë nga që po ndodh sot dhe do të vazhdojë edhe nesër e pushteti apo na rrëzoni ju. në vazhdim nga kjo maxhorancë, është diçka krejt Edmond Spaho – Fjalën e ka zoti Bumçi! tjetër, është lufta në mes të ligjit dhe antiligjit, mes Aldo Bumçi –I nderuar zoti kryetar i seancës, shtetit dhe antishtetit, mes të mirës dhe të keqes, Kolegë deputetë, mes dritës dhe errësirës, mes së ardhmes dhe së Sipas të dhënave të qeverisë, ekonomia shkuarës. shqiptare po lëngon. Buxheti është një trajtim për Kjo maxhorancë ka miratuar bashkë me ekonominë që të ngrihet në këmbë. Pas një viti buxhetin paketa fiskale, të cilat kanë ardhur këtu, trajtim që i bëtë ekonomisë shqiptare, si janë të në këtë sallë, me masa lehtësuese dhe jo dhënat në vitin 2015? Konsumi ka rënë 3,1 %. Më shtrënguese. Në buxhetin e vitit 2014 u miratuan thoni: një ekonomi e shëndetshme konsumon më masa lehtësuese, nga të cilat sot 97% e pak apo më shumë? Pasi zbatuat buxhetin për një shqiptarëve paguajnë më pak taksa dhe përfitojnë vit, me politika ekonomike nxitëse, ulje taksash, më shumë të ardhura, ndërsa në vitin 2015 janë siç thotë Kryeministri, shqiptarët konsumojnë më ndërmarrë 12 masa lehtësuese për prodhimin, pak. Pra, janë më të sëmurë se ç’ishin një vit më kryesisht në bujqësi. parë. Sipas të dhënave të doganave dhe tatimeve Në Shqipëri nuk është marrë asnjë masë janë 22,5 miliardë lekë më pak në 10 muaj. Një
351 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
ekonomi që vjel më pak të ardhura, është më e nevojë? Cili qytetar nga mosha 40 deri në 65 vjeç shëndetshme apo më e sëmurë? Sipas Bankës paska nevojë për të bërë një check up falas, kur së Shqipërisë, raporti periodik, që mat indeksin e me ato 12 milionë euro në vit mund të bëhej një besimit të konsumatorit dhe biznesmenëve, ka një spital rajonal, nga e para, me të gjitha pajisjet e rënie të besimit në ekonominë shqiptare si nga reja? Janë12 milionë euro në vit të djegura. konsumatorët, ashtu edhe nga biznesmenët. Pra, Këto 12 milionë euro përsëri do t’i kishte ju zbatoni një vit buxhetin dhe pas këtij viti Banka administruar Ministria e Shëndetësisë, por të e Shqipërisë gjen që nuk ka besim në ekonomi. paktën qytetarët do ta ndienin këtë kur të shkonin Pas 1 viti që ju keni ekzekutuar buxhetin dhe në spitalet rajonale nga Shkodra deri në Korçë, politikat tuaja ekonomike, Banka Botërore thotë që në Vlorë, në Tiranë, në Lezhë, në Durrës e kudo Shqipëria ka humbur 35 vende. Pra, një vend që në Shqipëri. Si mund të pranohet kjo djegie masive është më i sëmurë, lëngon më shumë se një vit e lekëve, 120 milionë, pa i hyrë fare se kush i ka më parë. marrë, por vetëm si parim, si përzgjedhje për të E dhëna më e rëndësishme nga të gjitha, mbasi parë se ku shkojnë taksat e shqiptarëve? ju zbatuat për një vit buxhetin tuaj të parë, nga Nëse themi që ky tender duhej të bëhej, pse janari i vitit 2015 deri në shtator të vitit 2015, numri nuk u bë në spitalet publike, atje ku qytetarët i azilkërkueseve shqiptarë në Gjermani është rritur shqiptarë duhet të marrin shërbimin? Të investohej me 631%, krahasuar me periudhën me janar në laboratorët brenda spitaleve, të kualifikohej stafi shtator të vitit 2014. Duket kjo një ekonomi më e dhe lekët do të mbeteshin po te struktura shëndetshme ku njerëzit largohen me një shifër shtetërore. Por ato lekë iu dhanë një firme, e cila gati 7 herë më e lartë se një vit më parë? Kjo është vetëm 2 ditë përpara tenderit mori një nga licencat, gjendja e ekonomisë shqiptare. A ju kap dhimbja e cila merret me tregtimin e cigareve dhe të alkoolit. e kokës kur shikoni që 7 herë më shumë shqiptarë Kjo është firma që ka marrë tenderin prej 120 largohen në vitin 2015, krahasuar me vitin 2014, milionë eurosh. Kështu i shërbeni ju shëndetit të jo këtu para nesh, por kur jeni në zyrat tuaja? qytetarëve shqiptarë? Ky është një nga tenderët Dëshiroj të ndalem te një çështje, që për mua më të turpshëm në sektorin e shëndetësisë, i cili është çështja më e rëndë, dhe kjo është nuk justifikohet. Me këto lekë të hedhura dëm do shëndetësia. Ajo që po ndodh me shëndetësinë të ishin ndërtuar të gjitha spitalet rajonale. Por kjo është turpshme. Nuk ka nevojë t’ia thoni ministrit politikë po vazhdon. Për 10 vjet jepet tenderi i këtu, apo t’ia thoni në zyrë, apo në grupin tuaj hemodializës në vlerën 8,6 miliardë lekë apo rreth parlamentar se po ndodh me shëndetësinë. Një 62 milionë euro. Ky tender i jepet vetëm një firme sektor që është e vërtetë që ne e lamë me 1000 të vetme, ndërkohë që ka disa spitale private, të probleme, u bënë 25 vjet që është një sektor me cilët mund të konkurronin dhe të shihej se cili shumë halle. Por çfarë po ndodh? Ju po hidhni ofronte shërbimin më të mirë. Një firmë fantazmë, lekë, por kjo e bën edhe më të rëndë, edhe më të pa zyrë, fiton tenderin për 10 vjet për hemodializën. madhe përgjegjësinë tuaj. Vetëm për një zë, që Kam disa pyetje. Pse ka nevojë të jetë vetëm është kontrolli i popullsisë, check up –i famshëm, një firmë e vetme? Pse monopol? Përse keni dhënë për koncesion 12 milionë euro në vit, përcaktohet çmimi për 10 vjet, kur shkenca gjatë për 10 vjet, 120 milionë euro. Mund të ketë këtyre vjetve avancon dhe mund të dalin trajtime abuzime në investimet publike, ndërtohet një rrugë, alternative, të cilat nuk kanë nevojë fare për këtë një shkollë dhe një ujësjellës mund të ketë zgjidhje? E njëjta zgjidhje për çdo vit mund të jetë abuzime. Kur bëhet tenderi mund të ketë abuzime më lirë, pasi çmimet në treg bien? Si mund të nga ndërtuesi, por të gjitha rastet si shkolla, si përcaktohet për 10 vjet i njëjti çmim si sot? Kujt i ujësjellësi, ashtu edhe rruga, janë të mira publike, intereson kjo? Shpenzohen fondet e shqiptarëve të cilat u shërbejnë qindra e mijëra njerëzve dhe e në mënyrë abuzive. tejkalojnë dëmin që mund të bëjë një tenderues Tenderi dhe koncesioni i tretë për 10 vjet, dhe një zbatues projekti. Në rastin konkret: a mund sterilizimi i instrumenteve në spitale. Ndërkohë që të më thoni se cila është e mira publike? Të ka një qendër të re moderne, e ngritur në QSUT, e hedhësh tutje dhe të djegësh 12 milionë euro në cila nuk është vënë në punë vetëm për arsyen se vit për check up-in e popullsisë, ku asnjë vend tjetër katër persona nuk janë trajtuar dhe vetëm për këta i Europës nuk e bën këtë gjë? Cili prej nesh ka persona ky investim prej disa miliona eurosh fle
352 Legjislatura e 8-të Viti 2015
në QSUT. Çfarë ndodh? I jepet një firme përsëri është rreth 2,2 milionë euro, por është në hetim e monopol për gjithë Shqipërinë, ku çdo spital mund sipër. Nuk ka histori më të zezë dhe më të turpshme ta kishte zgjidhur vetë sterilizimin e mjeteve, 70 sesa kjo në sistemin shëndetësor. Sikur të mos milionë euro. 10 vjet prapë. Në këtë drejtim, pas investonit dhe të thoshit që nuk është prioritet yni këtyre koncesioneve 10-vjeçare, po përgatitet dhe se po investohet në sektorë të tjerë, dakord. dhënia për koncesion e shërbimit laboratorik Por të hidhni lekë, duke vendosur koncesione 10- mjekësor. 18 laboratorë publikë spitalorë, që janë vjeçare, si rasti i check up-it falas, që, në fakt, 80% e shërbimeve në këtë fushë, do të jepen me kushton 120 milionë euro, si dhe koncesione të koncesion për 10 vjet. tjera 10-vjeçare, të cilat nuk janë shembull në asnjë Çfarë thonë institucionet europiane në këtë vend të Bashkimit Europian, është një turp i madh! drejtim? Faleminderit! Paneli i ekspertëve i Komisionit Europian thotë: Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Bumçi! “Rezulton se partneriteti publik-privat në të gjitha Fjalën e ka zoti Taulant Balla. vendet e BE-së përfshin vetëm 1% të investimeve Më falni, ministri i Shëndetësisë ka kërkuar në sektorin e kujdesit shëndetësor. Nuk kemi asnjë fjalën! evidencë, as nga dokumentet e BE-së, as nga të Ilir Beqaj – Buxheti i vitit 2014 ka një arritje të IFC-së, as nga vëzhgimet e literaturës periodike shënuar në shëndetësi. Është viti i parë që shkencore lidhur me aplikimin e PPP-ve, pra të shpenzimet në shëndetësi arrijnë nivelin e 3%-shit këtij partneriteti në shëndetësi, në formë të të produktit të brendshëm bruto dhe kjo nuk ka centralizuar”. Komisioni i ekspertëve të Komisionit ndodhur asnjëherë në 25 vjet. Ndërsa, shtesa në Europian shprehet: “Nuk është e mundur që të krahasim me vitin 2013 është rreth 5 miliardë lekë. japin një rekomandim, bazuar në evidencën e Sigurisht, këtu nuk është përfshirë shuma prej 3 shteteve anëtare, lidhur me një koncesion të tillë”. miliardë lekësh, të cilën u detyruam të shpenzojmë Krijohet një monopol, i cili do të ndikojë te çmimet për të paguar borxhet që gjetëm. Ne gjetëm rreth në treg, sepse një firmë e vetme do të ketë monopol 14 miliardë borxhe dhe vetëm vitin e kaluar janë në të gjithë laboratorët. Çfarë do të bëjë kjo? Do shlyer 3 miliardë borxhe. të nxisë kontrollet, pasi për çdo kontroll ka një Sigurisht që ka edhe shumë arritje të tjera, por pagesë, pagesat nga buxheti i shtetit, me efekte unë e ndiej për detyrë të sqaroj opinionin publik negative të shumëfishta në kosto, në cilësi dhe në për të pavërtetat që sapo u thanë këtu. Po e filloj gjithçka tjetër. 4 tendera 10-vjeçarë në shëndetësi. me kontrollin bazë shëndetësor. A duhet apo nuk Vijmë te barnat. Duke përdorur CEFTA-n si duhet? E bëjnë apo nuk e bëjnë vendet e tjera? justifikim, keni hequr mbrojtjen e publikut shqiptar Po e përsëris atë që kam thënë edhe më parë, nga barnat dhe ilaçet, të cilat nuk kanë certifikimin nuk ka asnjë vend tjetër në Europë, ku përqindja për të operuar në tregun europian. Ligji e kishte e popullsisë në moshë pune e pasiguruar të jetë deri më sot, por ju, duke përdorur një justifikim, i sa është te ne, gjysma e popullsisë. Për pasojë, cili nuk është ligjor, ku në nenin 17 të marrëveshjes nuk ka asnjë vend tjetër në botë që qytetarët në thuhet: “Për mbrojtjen e shëndetit publik nuk moshë pune të mos kenë marrëdhënie me mjekun aplikohet”, e keni aplikuar dhe sot tregu shqiptar e familjes dhe qendrën shëndetësore. Ndërkohë, nuk e ka më mbrojtjen që kishte dje dhe barnat që është e provuar botërisht, por edhe me treguesit e mund të qarkullojnë nuk kanë certifikimin e shëndetit të vitit 2014, që në grupmoshë është vendeve të Bashkimit Europian. Ky është lajmi momenti kur shfaqen sëmundjet, dhe, nga ana negativ. tjetër, ne në Shqipëri vazhdojmë t’i zbulojmë Një tjetër lajm i tillë është edhe abuzimi me ilaçet sëmundjet në shkallë shumë të avancuar. Prandaj e rimbursuara. Unë po marr vetëm një shembull, është e domosdoshme rritja e mundësisë së skandalin me insulinat. Janë 7 lloje insulinash. parandalimit dhe e diagnostikimit të hershëm. Kjo Sipas depos së barnave, importuesve dhe atyre është një sfidë edhe për sistemet shëndetësore që kanë shpërndarë insulinat e importuara, janë më të zhvilluara se yni. Unë ftoj këdo që është në gjithsej 67 140 pena. Sa rezultojnë të rimbursuara? këtë grupmoshë të shkojë dhe ta marrë shërbim. 219 555. Ky është realiteti me ilaçet dhe shërbimet Ky shërbim i ofrohet kujtdo pranë vendbanimit të që ju u bëni qytetarëve shqiptarë. Kjo është një tij, duke i siguruar të njëjtën cilësi. Praktikisht, për çështje e hetuar nga prokuroria dhe deri tani dëmi çdo qytetar shqiptar që e merr këtë shërbim janë
353 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
1537 lekë që paguhen. konsorcium i një spitali privat, që është ofruesi më Flisni pse u bë me partneritet publik-privat? Kjo i madh dhe i një kompanie që merret me pajisjet e u bë për një arsye të thjeshtë. Koncesionari ka dializës prej tre vjetësh. investuar për ta ngritur sistemin këtë vit 10 milionë E njëjta gjë është bërë me sterilizimet dhe me euro. Ne nuk i kemi mundësitë që të financojmë laboratorët. Në qoftë se ju tani bëni pyetjen naive: me paratë publike, të financuara nga burime të meqë janë privat do të bëjnë më shumë analiza? brendshme apo me financime të huaja, këtë Laboratorët janë brenda spitaleve publike dhe shumë, prandaj ne kemi zgjedhur një koncesionar. mjekët do të kërkojnë të bëjnë ato analiza, të cilat A ka lidhje ai që e ka fituar këtë punë? Ai është një janë të nevojshme për pacientët e tyre. Sigurisht konsorcium, ku njëra nga palët është kompani që për të bërë një analizë ka protokolle mjekimi farmaceutike dhe materialesh mjekësor që nga viti dhe mjekët nuk mund të shpikin as pacientë fiktivë 2006. Pra, ka eksperiencë në shëndetësi, në dhe as të dalin jashtë protokolleve. Ajo, të cilën ne farmaceutikë, në materialet mjekësore, ndërkohë garantojmë, është se shërbimi i laboratorit të që ky ushtrim është një ushtrim i mirëfilltë logjistik, funksionojë në mënyrë të vijueshme, si dhe të sepse shërbimi ofrohet nga qendrat publike garantojmë që jemi të pavarur nga prodhues të shëndetësore, nga mjekët dhe infermierët tanë. ndryshëm të pajisjeve, sepse sot ne kemi pajisje Atëherë, në vend që të bëjmë çdo vit 5 tendera, për të cilat nuk prodhohen më kiteragen, nuk kemi bërë një kontraktim, në mënyrë që asnjë nga ofrohet më mirëmbajtje dhe jemi detyruar të blejmë hallkat e zinxhirit të mos shkëputet. pajisje të reja. Në lidhje me hemodializën. Po e them përsëri, Për t’u kthyer te buxheti; në vitin e kaluar, siç e çmimi i hemodializës është një çmim i përcaktuar thashë, spitalet u furnizuan me më shumë barna nga qeveria dhe sot është 80 euro. U hodh një dhe materiale mjekësore dhe kjo provohet me pyetje, nëse dikush nuk ka më nevojë, pasi dalin volumin e shtuar të ekzaminimeve dhe të trajtimeve teknika të reja, atëherë, nuk do të bëjë më ditore dhe me ditë-shtrimi në spitalet tona, si dhe hemodializë dhe nuk do ta paguajë më u bënë investime të rëndësishme, ku kanë përfituar koncesionarin, pasi vlefta është për tarifë shërbimi. qoftë parandalimi, qoftë trajtimi, qoftë shërbimi Çdo person i sëmurë e ka jetike dhe duhet ta bëjë parësor dhe shërbimet e tjera spitalore. 3 herë në javë apo 156 herë në vit, pa dyshim për Praktikisht, vetëm në Spitalin e Traumës janë aq kohë që e bën, për aq kohë paguan. Pse u bërë investime të rëndësishme. Aty ka një skaner, zgjodh një? Praktikisht investimi fillestar, përveçse një rezonancë manjetike, ka pajisje në reaminacion në pajisje, është mbi 1 milion dollarë vetëm në dhe këto janë investime, që janë bërë pikërisht për ndërtimin e strukturave shëndetësore brenda të ndihmuar mbështetjen e kujdesit shëndetësor. spitaleve tona, qoftë në Korçë, qoftë në Lezhë, Kështu që besoj se ato që u thanë këtu pak më qoftë në Elbasan, diçka më pak në Vlorë dhe parë për zgjedhjen tonë, për partneritetin publik- shumë më pak në Shkodër. Që një qendër dialize privat, së pari, janë brenda buxheteve afatmesme e vetme të jetë rentabël, duhet të ketë të paktën të financuara dhe, së dyti, do të rrisin shpejt 60 pacientë. Ky nuk është rasti i Shqipërisë. ndjeshëm cilësinë e shërbimit. Ndërkohë që nuk ka 60 pacientë, po themi në Faleminderit! Lezhë, ne nuk mund t’i detyrojmë qytetarët e Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Ministër! Lezhës që të shkojnë në Shkodër. Pse nuk ka në Fjalën e ka zoti Taulant Balla. Vlorë? Nuk mund t’u themi qytetarëve të Vlorës Taulant Balla - Zoti drejtues i seancës, po të hajdeni në Tiranë, e për më tepër ka edhe një fond dëgjosh diskutimet e kolegëve të opozitës, dy janë tjetër, të cilin ne e shpenzojmë rregullisht. Për çështjet shqetësuese për ta: shembull, qytetarët e Korçës paguajnë për çdo Së pari, ankohen për shëndetësinë dhe e dyta udhëtim të tyrin në Tiranë vajtje-ardhje 8,4 euro. për kanabisin. Po t’i hysh dhe të kuptosh pse i kanë Pra, të gjitha këto na detyrojnë që të kërkojmë një këto dy çështje shqetësim, sigurisht që gjëja e parë bashkëpunim me operatorët privatë dhe aq më që të vjen ndër mend është: shëndetësinë e ka shumë që sot dializa ofrohet nga spitalet private kryetari de facto, kanabisin e ka holandezi de jure, dhe në mjediset e tyre. Pra, është ajo që ne bëjmë kryetari i partisë, sepse është për të ardhur keq që kësaj here brenda territoreve të spitaleve publike. diskutohet buxheti faktik i një viti, që ishte direkt Gara ishte ndërkombëtare. Kush e ka fituar? Është viti pasardhës i vitit tuaj të fundit në pushtet, dhe
354 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ju jeni kundër. Nëse do të kishit pasur ndonjë gjë shumë se në vitin 2012, me 10, 8 lekë në ditë dhe për t’u treguar shqiptarëve, të paktën, për vitin në vitin 2013 me 11,2 lekë. 2014, duhet të kishit bërë një llogari të shkurtër Ky shtet, me të ardhurat që siguroi, së pari, dhe një krahasim me shifrat e vitit 2013 me ato të investoi për përmirësimin e sigurisë publike në vitit 2014. Shqipëri dhe nuk besoj se ndonjëri ka dyshim që Ne jemi këtu për të treguar se çfarë është bërë sot në Shqipëri siguria publike është shumë herë në Shqipëri në vitin 2014. Jemi për buxhetin faktik më mirë se atëherë kur ikët ju. të vitit 2014. Nëse shqiptarët ju shporrën gabimisht Me 1 miliard lekë u rritën pagat e Policisë së nga zyrat që mbanit, të paktën do të thoshit që në Shtetit dhe rritja nuk ishte pak. Çdo punonjës vitin 2013 bëtë këtë, bëtë atë, lamë këtë, kishim policie mori 25% më shumë në vitin 2014 nga sa lënë pa bërë këtë. merrte me ju në vitin 2013. Dhe të paktën për ata Çfarë u thatë sot shqiptarëve? Sepse të 9700 punonjës të Policisë së Shtetit duhet t’i thoni ardhurat e buxhetit në vitin 2014, për buxhetin edhe ju faleminderit sot kësaj qeverie, për rritjen e faktik, që diskutojmë u rritën me 395 milionë pagave të punonjësve të Policisë së Shtetit. dollarë. Pse nuk i mblidhnit ju në vitin 2013? 395 Me 10 milionë lekë u garantua një status i milionë dollarë u mblodhën në vitin 2014, madje posaçëm i kujdesit shëndetësor për strukturat duke ndryshuar një trend negativ, që ishte edhe operacionale të Policisë së Shtetit. E mbani mend në vitin 2012, më keq akoma. si ishit? Shkonte punonjësi i Policisë së Shtetit në Një tjetër shifër, që mbështet atë që thashë pak aksion policie dhe, largqoftë, po t’i ndodhte diçka, më sipër, flet se të ardhurat e buxhetit u rritën me nuk kishte as një lek që t’i siguronte atij siguracionin 26,3% të GDP-së. Rritja ekonomike ishte 2,1% në shëndetësor. Zero! Asnjë lek! A thua se nuk i gjenit vitin 2014. Pse e kishit 1,1% në vitin 2013? Pse? dot ju 10 milionë lekë të rinj, për të krijuar këtë Është gati dy herë shumë, në vlerë, rritja fond siguriacioni për punonjësit e Policisë së Shtetit ekonomike e një viti më pas, pasi ikët ju nga që, largqoftë, mund të plagoseshin apo të humbnin pushteti. jetën në aksionet e policisë. Me buxhetin e vitit 2014 u shlyen 340 milionë Me 325,9 milionë lekë u paguan të gjitha borxhe, që i kishit lënë ju. Shkonit dhe prisnit shirita, detyrimet e papaguara për punonjësit e Policisë shkonit dhe inauguronit, por lekë nuk paguanit. së Shtetit. Ja, këta jeni ju! Ju që i kishit lënë rrogat “Hajde, se do t’ i paguajnë ata që do të vijnë e punonjësve të Policisë së Shtetit pa paguar dhe mbrapa”, thoshit. Të paktën ky ishte momenti i jo pak, por 325 milionë lekë të rinj, Që nga viti 2008 fundit që mund të thoshit faleminderit që paguam punonjësit e Policisë së Shtetit nuk merrnin borxhet që latë ju. shpërblimet e premtuara për aksionet apo Ky buxhet e realizoi plotësisht premtimin që ne vlerësimin e punës së tyre. Me 948 milionë lekë kishim ndaj biznesit të vogël dhe ndaj të përmirësuam dhe modernizuam një pjesë të punësuarve në sektorin privat. U hoq taksa e shërbimeve të policisë, mjete të transportit për biznesit të vogël dhe u ul tatimi në gjysmën e Policinë e Shtetit. 372 milionë lekë pajisje biznesit të madh, gjë e cila ndikoi pozitivisht në komunikimi, 43,8 milionë lekë pajisje kompjuterike. sipërmarrjen private. Ulëm tatimin mbi pagën, me Komisariatet e policisë ishin me kompjuterë IBN përfitim për 97% të të punësuarve në sektorin të vitit ‘94. Kështu i kishit lënë! Tenderët i kishit shtetëror. Si ka mundësi që sulmoni gjithë ditën bërë një për një! Lekët ishin paguar, kompjuterë ministrin e Shëndetësisë? Si ka mundësi që nuk nuk kishte në asnjë komisariat policie dhe nëpër përmendet një fakt? Për shkak të politikës sonë të komisariatet e policisë komunikohej me letra. Sa taksave çdo infermier shqiptarë në vitin 2014 ka të vinte letra në Tiranë, kishte mbaruar aksioni i marrë më shumë lekë nga shteti se sa merrte në policisë. kohën tuaj. U krijua rrjeti i zyrave unike të shërbimit ndaj Janë 13 mijë infermiere në këtë vend, që qytetarëve në Policinë e Shtetit. One stop shop! përfituan drejtpërdrejt nga politika e kësaj qeverie, Nuk është më si atëherë, që të shkoje në Policinë sepse ju i merrnit, por i merrnit ryshfet. e Shtetit dhe po njohe ndonjë edhe mund të takoje Gjatë vitit 2014 çdo taksapagues i rregullt i këtij ndonjë njeri në polici. Shkon aty, paraqet problemin vendi, përmes buxhetit të shtetit, ka paguar për dhe sigurisht ka një sistem, i cili shkon, hap pas sigurinë publike 12 lekë në ditë. Kaq lekë janë më hapi, të ndjekë çdo denoncim të bërë në Policinë
355 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
e Shtetit. Saliu ditën e hënë në mbledhjen e grupit, po tha Sigurisht, janë të shumta çështjet që mund të Saliu ndonjë akuzë, ky është lajmi javës dhe hajde, thoshim këtu sot në këtë seancë. Ajo që më o burra të sulmojmë me këtë që na dha Saliu. shqetëson që, pak a shumë, e thanë të gjithë Nuk është normale që një parti, e cila ka qenë kolegët e maxhorancës, po e përsëris edhe unë, 8 vjet në pushtet, edhe 6 të tjera, 14, nga ‘92-shi është se na vjen keq që sot kur diskutojmë një deri në ‘97-ën, është kthyer në komisionin e buxhet faktik, opozita e kishte për detyrë, për shkak prokurimeve publike. Turp! të rolit në një republikë demokratike, të merrej Ndërkohë që e mira e një opozite, kur pikërisht me buxhetin faktik, të merrej me vlerat diskutohet buxheti faktik, është të diskutojë se çfarë nominale të shpenzuara në çdo dikaster dhe të mendon kjo opozitë, pse rritja ekonomike është thoshte se pse keni harxhuar kaq shumë në rendin 2,1% dhe nuk është 3,4%. Diskutoi ish-ministri i publik dhe nuk keni harxhuar kaq shumë në arsim. Jashtëm dhe mendova se do të thoshte diçka për Kështu diskuton një opozitë normale në një politikën e jashtme. Edhe Aldon e shkretë e keni vend normal, por kjo opozitë, nga mëngjesi deri vënë të merret me tenderë?! Gjeni ndonjë tjetër! në darkë merret me se kush e ka marrë këtë ten- Aldo edhe një herë që u mor me tenderë, i doli der dhe pse nuk e ka marrë kjo kompani. emri te Gërdeci. E hëngri edhe Aldo! Një herë të Jua thashë edhe në seancën e kaluar dhe po vetme donte të bënte edhe ai ndonjë lek! jua përsëris edhe sot: arsyeja pse merreni nga Faleminderit! mëngjesi deri në darkë me tenderët është se Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Balla! kryeplaku i partisë suaj për 8 vjet me radhë ka qenë Fjalën e ka zoti Gjovalin Bzheta. njeriu, i cili ka komanduar të gjitha tenderët në këtë Gjovalin Bzheta - Të nderuar kolegë, vend. Prandaj jeni të shqetësuar ju. Në atë kohë Dua ta nis me një thënie të një ish-ministri të dihej se kush e merrte tenderin kur bëhej rrugë; Financave të Partisë Socialiste, të cilit, kushdo që dihej se kush e merrte tenderin kur bëhej një spi- njeh sadopak financat, do t’i jepte shumë të drejtë tal. Tani që kompanitë e Saliut nuk marrin më kur thoshte: “Financat pasqyrojnë ekonominë e një tenderë, PD-ja i ka kthyer në kauzën e vet tenderët, shteti, për rrjedhojë mirë apo keqqeverisjen e një nga mëngjesi deri në darkë, del në orën 9:00 qeverie”. Ristani, në orën 11:00 Aldo, në orën 12:00 Në raport me këtë thënie, çfarë ekonomie keni Strazimiri dhe në darkë Grida, dhe flasin vetëm bërë për dy vjet qeverisje? Vitin e kaluar konsumi për punë tenderësh. ishte 2 % më i ulët se viti 2013. Konsumi i këtij viti Ku është opozita? Ç’punë keni ju me tenderët? po vazhdon zbritjen e vazhdueshme, paga reale A thua se komisioni i prokurimeve publike e ka është më e vogla në rajon dhe sipas INSTAT-it hequr selinë nga një institucion i pavarur dhe ka eksportet kanë rënë me 3%. Deficiti tregtar është shkuar në PD. Pse e fitoi kjo kompani dhe nuk e 23% më i lartë se vitin e kaluar. fitoi Generi, sepse sa ishit ju, Gener2 merrte të Sipas FMN-së, vetëm ne dhe Bjellorusia e gjithë tenderët për rrugë. Tani që nuk po merr dot, Lukashenkos kemi pasur rënie nga të ardhurat nga është shqetësuar Saliu. Dhe meqë është puna, ku veç rënies së të ardhurave nga puna, shqetësuar Saliu, o burra, PD-ja në sulm për të kemi rritje të papunësisë. Madje, sipas disa bërë lloj-lloj deklaratash për punë tenderësh. specialistëve të njohur në fushën e financave, kemi Opozita nuk ka punë fare të merret se kush e fiton rënie të konsumit të produkteve lokale me një këtë tender apo atë tender. trend, që ka fituar qëndrueshmëri, veçanërisht dy Nëse keni fakte, pse nuk shkoni në Prokurori? vjetët e fundit. Sipas Eurostatit, 20 % e Keni 2 vjet në opozitë, keni sharë dhe akuzuar, azilkërkuesve drejt vendeve të BE-së janë nga por një kallëzim nuk e keni bërë. Kemi qenë edhe Siria, 13 nga Afganistani dhe ne jemi në vend të ne në opozitë, unë, Erion Braçe, Saimir Tahiri, por tretë me 8%. Nëse i analizojmë këto shifra në çdo akuzë që e kemi bërë këtu në këtë parlament, raport me numrin e popullsisë të këtyre vendeve, ditën tjetër kemi shkuar në prokurori. Aq sa dinim, në mënyrë të habitshme rezulton që emigracioni i kemi çuar letrat në prokurori. E mbyllte ose jo ynë ekonomik, për çdo 10 mijë banorë është 3 herë prokuroria, është çështje e saj. më i lartë se ai i Sirisë dhe 7 herë më i lartë se i Pse nuk shkoni ju? Apo nuk keni se çfarë të Afganistanit. çoni! Keni ndonjë copë letër, vini veshin kur vjen Sipas INSTAT-it, raporti i pabarazisë shoqërore,
356 Legjislatura e 8-të Viti 2015
domethënë hendeku midis të pasurve dhe të një paketë “Malboro”? varfërve, është rritur me 3,6% nga 3,3% që ishte Ka dy vjet që testohet taksa progresive, një në vitin 2009. Edhe pse gati të gjitha taksat janë kohë kjo e mjaftueshme për të kuptuar që ajo duhet rritur, pothuajse në 50 %, të ardhurat që gjenerohen reformuar në buxhet, pavarësisht justifikimit në raport me prodhimin e brendshëm bruto, janë qeveritar: nuk realizuam planin e të ardhurave, për më të ulëtat. shkak të ndryshimit të sistemit fiskal, por faktikisht Në aktin normativ të muajit shtator qeveria uli rezultoi shumë më pak efikase se taksa e sheshtë. me 230 milionë dollarë programin e saj të të Pra, humbja në dogana dhe në tatime, përveç ardhurave. Pra, qeveria uli planin e tatimeve dhe rënies së nivelit të eksporteve dhe të importeve, doganave, pavarësisht se taksimi ka arritur në rënia e konsumit të qytetarëve, bllokimi i kufijtë 50 %. U ulën 17% të ardhurat nga taksat mëtejshëm i kreditimit, kanë lidhje me ato që në nacionale, 13% të ardhurat nga akciza dhe 10% politikë quhen “premtime të këqija”, që edhe pse të ardhurat nga taksa mbi të ardhurat personale. verifikohen për ditë si të tilla, aq më shumë shtohet Aksioni 300-ditor i tatimeve, i mbështetur nga këmbëngulja e qeverisë për t’i mbajtur dhe për t’i policia, ka trembur biznesin dhe e ka rrudhur atë praktikuar ato pa kurrfarë suksesi. Taksë deri në sfilitje. Ne, si PD, jemi për uljen e progresive në një ekonomi regresive, taksë që i informalitetit, por deri në masën që të ruajmë mori frymën prodhimit, biznesit, konsumatorit. Nuk tregun, konkurrencën, lirinë e garës, gjëra që bien ka të ardhura, nëse nuk ka qarkullim dhe duhet në kundërshtim me premtimin tuaj të madh për kuptuar që qarkullimi është bllokuar. ngritjen në piedestal të sipërmarrjes. Ka edhe një të dhënë të frikshme nga INSTAT- Ekonomia shqiptare ka prekur fundin dhe ajo i lidhur me kontributet e degëve të ndryshme të çka paguhet, doni apo jo ta pranoni, nga biznesi si ekonomisë në lidhje me GDP-në për 3-mujorin e taksë e represionit, është dhjami i grumbulluar ndër parë të këtij viti. A e dini kush e zë vendin e parë vite, kur qeveritë ishin shumë herë më të në këtë kontribut? Institucionet shtetërore, pra jo përgjegjshme se kjo e sotmja. ekonomia private. A ka ndonjë njeri apo institucion, që të gjejë Të nderuar zotërinj, keni vdekur kapitalizmin, rrugën e rritjes së shpejtë ekonomike të vendit dhe ndërkohë që premtuat ta përsosnit atë, premtim të rolit të punësimit në këtë proces? A do të po qa i madh sa edhe ngritja në piedestal e kuptohet vallë ndonjëherë se punësimi mbetet sipërmarrjes. burimi kryesor dhe i pazëvendësueshëm jo vetëm Me pak rreshta, dua të shpreh një ankesë të për kapërcimin e mbijetesës ekonomike të shumë drejtë të disa biznesmenëve, që janë pronarë dhe familjeve shqiptare, por edhe për futjen e vendit të vetëpunësuar në pikat e tyre të karburanteve: në binarët e rritjes së qëndrueshme ekonomike? me fillimin e krizës, pronarët janë kthyer në shitës A llogarit ndokush nga ju se si ndikon vendosja dhe roje të karburanteve. Unë e njoh mirë këtë e kasave fiskale, si luftë ndaj informalitetit dhe si fushë dhe hallet e këtij biznesi, pasi përballem me lidhet me zënien në punë? Rritja e mëtejshme e vërejtjet e përditshme për barrën fiskale, ku një papunësisë është një risk real, sidomos në radhët kushëri imi është pronar i një pike karburanti në e të vetëpunësuarve, bizneseve familjare, në zonat një rrugë dytësore të Koplikut. Është e pakuptimtë më me pak popullsi, në zonat me popullsi të varfër, që të ketë të njëjtin nivel taksimi një pikë karburanti ku vetëm të banosh është një patriotizëm më i në fshat me një në Tiranë apo në një qytet të madh se lëshimi i kuponit tatimorë. Pra, janë vende kategorisë së parë. ku mungon fuqia blerëse, për shkak të të ardhurave Unë mendoj se duhet kategorizuar si biznes, të pamjaftueshme. Ku i keni programet e pasi edhe xhirot janë shumëfish të ndryshme, për mbështetjes së punësimit dhe të vetëpunësimit të rrjedhojë të tilla janë edhe fitimet. Është alogjike bizneseve familjare, të zejtarisë, të fermerëve, të që ky biznes ka xhiro të madhe dhe fitim shumë të përpunimit të produkteve bujqësore dhe vogël, rreth 30 deri në 15 lekë për litër, por me 5 blegtorale? Ju nuk mendoni mbështetjen me apo 6 furnizime, me xhiro të realizuar, kalon fidanë, me subvencione të fabrikave të përpunimit automatikisht si biznes i madh, domethënë morisë të prodhimeve me nam, më e rënda për dhjetëra së taksave u shtohen edhe ato që bëhen tani nga vite, si sherbela apo duhani. A e dini ju se në tregun kalimi në biznes të madh. Jam habitur me numrin e sotëm 1 kilogram duhan kushton më shumë se e taksave që paguan një pikë karburanti. Me të
357 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
drejtë pronarët e karburanteve i cilësojnë taksat e seancës, mëposhtme si “taksë të jashtme”: taksë bashkie, Të nderuar kolegë deputetë, që tashmë është dyfishuar, kontrolli periodik i Pas rreth 14 orëve diskutime, unë besoj se lëngjeve që nga 60 000 mijë lekë në vit është bërë buxheti faktik u analizua me imtësinë më të madhe. 100 000 mijë lekë, peshëmatja 70 000 lekë, Dëgjuam nga deputetët e maxhorancës, nga zjarrëfiksja, mjedisi dhe është e habitshme që ministrat dhe nga Kryeministri të gjitha arritje e institucionet e kontrollit, të licencuara nga qeveria, buxhetit të vitit 2014, kurse nga opozita të gjitha domethënë privatë, u vendosin gjoba të kripura dështimet e këtij buxheti. këtyre bizneseve. Të gjitha këto diskutime bëhen për buxhetin Pronarët e karburanteve, për të qenë faktik dhe nuk kemi për të ndryshuar gjë. E vetmja konkurrues, kanë investuar përtej mundësive gjë që mund të bënim, ishte të nxirrnim disa financiare jo vetëm të familjeve të tyre, nga numri konkluzione për buxhetet e ardhshme. Prandaj, i taksave që paguajnë, në raport me sa fitojnë. Ky duke përfituar nga rasti dhe duke kërkuar edhe biznes po vdes në këtë 10% të qenies së tij, prandaj mirëkuptimin tuaj, e mira është t’i mbyllim duhet kategorizuar sipas renditjes dhe diskutimet. Mjaft diskutuam! vendndodhjes, sepse, në fund të fundit, vetë shteti Faleminderit! humb një tatimpagues, madje tashmë të nominuar. Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Marto! Gjithë bota e përkrah, madje e shëndosh Mbyllja e diskutimeve është çështje e biznesin dhe e bën gati për taksim. Ne pothuajse drejtuesve të grupeve parlamentare, kështu që për e vdesim pa lindur, në shumicën e rasteve. sa kohë nuk ka një vendim të drejtuesve të grupeve E kam kuptuar logjikën e shkurtimit të parlamentare, unë jam i detyruar të vazhdoj me shpenzimeve dhe të projekteve, kur nuk ka para listën. për t’i mbuluar ato, por nuk e kam kuptuar dhe nuk Urdhëroni, zonja Qirici! e kuptoj arsyen se pse duhet ulur përgjatë vitit (Ndërhyrje nga salla) buxhetor plani në fuqi i të ardhurave nga tatimet Eleina Qirici – Vetëm buxhet për qytetarët nuk dhe doganat, apo burime të tjera. Çfarë problemi ishte. Këtë ju e morët vesh dhe po ju drejtoj një ka të mbash deri në fund të vitit ushtrimor të njëjtin pyetje: Përderisa, sipas jush, ky ka qenë buxhet plan, i cili në çdo pikëpamje i motivon institucionet për qytetarët, përse ikin këta qytetarë jashtë dhe taksambledhëse më shumë se një plan i ulur? Kjo po rritet gjithnjë e më shumë, numri i tyre? ndodh për qëllimin e vetëm, atë propagandistik. Kjo është një qeveri që ka thyer çdo rekord Me sa duket, kjo qeveri nuk duron të përballet korrupsioni, të cilin premtoi se do ta godiste në të muaj për muaj me diferencën e madhe midis të gjitha drejtimet, qeveri që ka shpërdoruar ardhurave të planifikuara dhe atyre faktike, për ekonominë e shqiptarëve me mbi 600 milionë euro, shkak të zgjedhjeve vendore. Barra fiskale që me një dëm ekonomik gati 10 herë më të lartë është taksuar 6-mujorin e dytë pa zgjedhje është krahasuar me atë të një viti më parë; shpenzime më e madhe se ajo e 6-mujorit me zgjedhje. Gjasat të rritura, por jo në interes të shqiptarëve, por në janë që gropa e mosrealizimit të muajit në vazhdim interes të xhepave ministrorë. do të jetë akoma më e madhe dhe mund të arrijë Fondi rezervë cenohet, por nuk shpjegohet në qindra milionë dollarë mosrealizim të të ardhurave. shumë raste pse ishin të domosdoshme këto lloj Për të shmangur zhurmat dhe turpin e radhës shpenzimesh? Pse nuk përballoheshin nga në fushën e propagandës, rruga më e shkurtër që buxhetet e tyre, pra nga vetë ministritë, ndërkohë ka gjetur qeveria jonë është ulja e planit, realizimi që shqiptarëve u ka arritur thika aty ku nuk mban dhe tejkalimi i planit të ulur. Ia dolëm. Po ashtu, më, për ditë më të varfër, për ditë më të rrezikuar për t’u dhënë një mundësi bletëve punëtore të dalin nga shëndeti dhe për ditë më të pashpresë? në ekrane për t’u mburrur para shqiptarëve. Por Ne nuk jemi kundër informalitetit, sepse këtu u kushdo e di që një plan i ulur, i realizuar është një tha që opozita është kundër informalitetit. Jo, të ndezje e shitur. luftohet, por si? Ju e bëni këtë duke i kallur frikën Faleminderit! atij të vetëpunësuari, që shet ambulant në rrugë Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Bzheta! apo atij që riparon çanta dhe këpucë. Ndërkohë, Fjalën e ka zoti Andrea Marto. nga kjo foltore, opozita ju ka bërë me dije, që Andrea Marto – I nderuar, zoti drejtues i informaliteti nuk do të zgjidhet me biznesin e vogël.
358 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Nuk mund të bëhet shtet duke futur në burg shifrat më të ulëta të mundshme. Por cili është qytetarin që nuk paguan energjinë elektrike nga problemi që largohen investitorët e huaj ekzistues, pamundësia, sepse është pa punë, pa përkrahje dhe gjithnjë më pak mendojnë të afrohen të rinjtë, sociale dhe duke jetuar sot për sot, se nesër nuk i sepse qeveria deklaron që, për investitorët e huaj dihet. Përballë këtij realiteti janë mashtruesit dhe taksat nuk janë problem? Investitorët e huaj abuzuesit qeveritarë, që vjedhin dhe nuk paguajnë, largohen, por ka të tjerë investitorë në Shqipëri që por thërrasin me forcë se do të zbatojnë ligjin. bëjnë biznes, mjafton të ndërtojnë një vilë dhuratë, Para disa ditësh u është thënë shqiptarëve se sepse vilat nuk janë të shtrenjta. Deficiti i të vetëpunësuarit si çirakë apo rrobaqepës, pra si përgjithshëm i buxhetit për vitin 2014 arrin në 5,1% zanatçinj, nuk do të paguajnë më asgjë, mjafton të prodhimit të përgjithshëm bruto, nga 4,9% që të jenë të regjistruar si persona fizikë. Shumë mirë! ka qenë në vitin 2013, duke kaluar në 12 miliardë Më në fund i thirrët mendjes. Por si e shpjegoni lekë më shumë tek investimet. Ndërkohë, ligji për këtë ndryshim? Paaftësi për të parë realitetin me menaxhimin buxhetor përcakton se masa e deficitit sy dhe për të menaxhuar këtë vend? Kjo do të nuk mund të kapërcejë masën e investimeve. thoshte se duhet ta lini qeverisjen, në qoftë se do Situata e vështirë ekonomikë rri kokëfortë mbi të pranonit se ishte paaftësi; që jeni kundër shqiptarët, por do të sjellë pasoja dramatike. Këta shqiptarëve, sepse po i rëndoni më shumë me qeveritarë të mos harrojnë se kriza përmbys varfërinë e tyre, që u dorëzuat, sepse keni frikë pozicionet e liderëve, por edhe pushtetet e tyre nga revolta popullore dhe trembeni nga pasojat e absolute. zgjedhjeve që po afrojnë, ato të vitit 2017. Nuk Çfarë bëtë me pronarët? I latë në hije dhe nuk besoj se është kjo, sepse edhe kjo do të thoshte i trajtuat sipas ligjeve të shtetit, dhe nuk i dhatë se duhet të lini qeverisjen. Këta zanatçinj të vegjël, edhe atë që iu takon. Projektligji i qeverisë për që mezi mbyllnin ditën, nuk kishin me çfarë të blinin pronat ka disa pika të errëta, sepse nuk ka kthim as kasat fiskale, çmimi i të cilave i kalonte të prone, por kompensim, që vlerësohet me çmimin ardhurat e disa muajve. Në një vend ku mbi 30% e vitit 1945 për pronarët. Projektligji është në e popullsisë jetojnë me më pak se 50 dollarë në kundërshtim me interesat e pronarëve për sa u ditë, shteti u merr të ardhurat e të paktën 3 muajve. përket afateve kohore të ngushtuara dhe Po paratë e këtyre kasave, a shkuan në arkën përjashton rrugët juridike për të trajtuar ankesat e publike? Sepse, po të ishte kështu, atëherë do të ish-pronarëve. Afati 6-mujor u heq të drejtën kishim shkolla dhe shërbime më të mira ndaj kushtetuese atyre që të kërkojnë në çdo kohë qytetarëve. përmes gjykatës të drejtën për të marrë pronën, Çfarë ndodhi me ata që blenë kasat, dhe apo kompensimin e tyre të ligjshëm. Sa ndërkohë xhiroja e tyre ishte e vogël? U deklarua dashamirës është treguar qeveria me pronarët? se kasat do të ktheheshin, edhe paratë, gjithashtu, Aspak. Ka planifikuar 5 miliardë lekë në vit për pikërisht për ata persona, të cilët mezi arrinin një kompensimin financiar, ndërsa procesi është xhiro simbolike. Por kjo është lojë. Para një muaji parashikuar të zgjasë 10 vjet. Kjo shifër mbulon qeveria tha gjë tjetër, pas një muaji kjo gjë ndryshoi. vetëm 16% të faturës financiare, e cila shkon mbi Të shikojmë nëse do të mbetet në deklarimet e 3 miliardë euro. Me këtë projektligj, qeveria ka të ditëve të fundit, sepse nuk është shquar për drejtë të ndryshojë shifrën nga viti në vit sipas mbajtjen e fjalës. Tatimorët urdhërohen për buxhetit. Çfarë ka bërë me këtë kategori kjo kontrolle të rrepta në biznes, ndërkohë i mbikëqyrin qeverisje? Në 300 ditët e para hoqi nga Fondi për me spiunë të paguar. Tatimori i ruhet spiunit, por Kompensimin Fizik fondin e tokës bujqësore, që ky tatimor, a nuk është i shtetit? Po spiunët, a ishte për pronarët e tokave, uli me 30% buxhetin punësohen nga shteti? Domethënë, shteti nuk i për kompensimin e pronarëve 1 vit më parë, dhe beson shtetit. Qeveria pret të mbushë arkën, për këtë vit ka shpenzuar në vlerë monetare 76% ndërkohë që nuk ndalon korrupsionin në dogana më pak se viti i kaluar. Qeveria, si një feud i dhe tatime. paprekshëm, do të shpërndajë prona si të dojë, Aksioni i bujshëm kundër informalitetit solli do t’i vendosë vetë çmimet, por gjithnjë në kurriz vetëm frikë dhe mosbesim. Shqiptarët çdo ditë të pronarëve. Asnjë investitor i huaj nuk mund t’i luftojnë me mbijetesën, besueshmëria e besojë as në turizëm, pa u zgjidhur problemi i ndërmarrjeve dhe e konsumatorëve ka rënë në pronave.
359 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Po me arsimin, si paraqitet buxheti? Është folur duar, duke folur vetëm negativisht, praktikisht është shumë edhe për arsimin profesional, por ne e dimë i kompromentuar. Për mendimin tim, kjo vjen në që është një arsim i kushtueshëm ku biznesi duhet praktikën 25-vjeçare të këtij vendi, ku gjithmonë, bërë patjetër partner. Në zyrat e punës deklarohen në krye të këtyre gjoja institucioneve të pavarura, se janë rreth 26 mijë vende të lira për njerëz me kanë qenë njerëz që kanë pasur një histori politike arsim të lartë dhe pa arsim, por e vërteta është se me një parti të caktuar. Nëse ne nuk do të vendosim ka biznese që reklamojnë me detyrim pranë zyrave në krye të këtyre institucioneve njerëz që janë të të punës vende të lira. Kuptohen arsyet pse e pavarur politikisht, që nuk kanë asnjë të kaluar me bëjnë, sepse janë biznese që kanë përfituar nga njërën, apo me tjetrën parti, kjo histori do të qeveria. Por nuk besoj se, dikush nga ne këtu në vazhdojë, do të mblidhemi vazhdimisht këtu. Një sallë dhe vetë qytetarët, mendojnë që një inxhinier kryetar i Kontrollit të Lartë të Shtetit apo një presi- të refuzojë vendin e vetë të punës, një ekonomist dent do t’i shërbejë asaj partie që është zgjedhur të refuzojë vendin e punës si i tillë, apo një vend i dhe ne do të sillemi vazhdimisht në këtë vorbull. lirë për elektricist të refuzohet nga personi që ka Ndaj, shoqëria shqiptare praktikisht ofron mjaft bërë shkollë profesionale për këtë profesion. Ajo kapacitete të pavarura, intelektuale, me integritet që kuptohet është se ka efektivitet në këto vende dhe që i shërbejnë vendit dhe jo partive në veçanti. të lira. Do të ishte mirë të rritej buxheti për shkollat Kështu që, për mua është kjo arsyeja që ky raport profesionale, sepse ende vihet re që, kapaciteti i nuk duhet marrë seriozisht, sepse praktikisht është nxënësve në një klasë i ka kaluar 45 nxënës në i kompromentuar në mënyrën se si i trajton një shkollë profesionale, ndërkohë që këto shkolla problemet. kanë kriterin që një nxënës duhet të ketë një vend Faleminderit! pune në laborator. Praktika është e pamundur të Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Baraj! realizohet, arsimi profesional është i kushtueshëm, Fjalën e ka zoti Asllan Dogjani. Të përgatitet por buxheti për këtë arsim nuk u rrit dhe ende nuk zonja Antoneta Dhima. po mendohet për ta çuar atë përpara. Asllan Dogjani – Faleminderit, zoti drejtues i Ndërkohë, si shpjegohet fakti që viti shkollor seancës! ka nisur që më 14 shtator për arsimin 9-vjeçar dhe Të them të drejtën kam dëgjuar sot për rritje sistemin parauniversitar, dhe është ende pa ekonomike dhe jam i bindur se një pjesë e mirë e regjistra. Vallë nuk është fituar ende tenderi, apo deputetëve të maxhorancës nuk e beson, flas për ka diçka tjetër për këto regjistra për klasat e katërta ata deputetë, të cilët dalin në terren dhe kanë ende deri në klasat e nënta dhe shkollat e mesme? kontakte me qytetarët. Këtë e besojnë ata, të cilët Vetëm para dy ditësh janë shpërndarë regjistrat i kanë humbur lidhjet dhe nuk e njohin realitetin. për shkollat e mesme. Shqiptarët duhet të Ekonomia e shqiptarëve ka ardhur në rënie dhe mendojnë për fatin e tyre. Ata, ose do të rrinë në nuk ka ku të shkojë më keq. Këtë e tregojnë ngjarjet vendin e tyre duke kërkuar drejtësi dhe mirëqenie e njëpasnjëshme dhe çuditem kur dëgjoj të flitet për fëmijët, dhe kjo duke e larguar këtë qeveri, për rritje ekonomike, kur dy ditë më parë, Sabajete ose do të largohen përgjithmonë nga ky vend. Por Puka, 62-vjeçare nga Shkodra, vrau veten me në qoftë se do të ishte kjo e dyta, qeveritarët duhet armë zjarri në momentin që përmbaruesit i kishin ta vrasin mendjen, sepse do të mbeten pa popull, shkuar në derën e shtëpisë për t’i marrë banesën. që ta zhvatin dhe ta rrjepin deri në kockë, dhe Qamil Zela, për shkak të pamundësisë për të atëherë do të zhvatin njëri-tjetrin me pasuritë e paguar energjinë elektrike, vari veten në burgun e vëna me paratë e pista të drogës apo të krimit, Rrogozhinës. Arif Doda, në Sauk, la dy fëmijë apo paratë e vjedhura nga shqiptarët. jetimë, vrau vetëm me automatik, edhe ky sepse Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Qirici! nuk kishte mundësi të paguante energjinë Fjala është për zotin Besnik Baraj. Të përgatitet elektrike. Ja pra, nga ky buxhet i vitit 2014, që vini zoti Bedri Hoxha. dhe na bëni çudira, kur del flet edhe Kryeministri, Besnik Baraj – Do të flas shkurt. Në fakt, në megjithëse e di se janë gënjeshtra, vriten njerëz qoftë se do të komprometosh një ide, ose një raport përditë. Qindra mijëra shqiptarë janë arrestuar, duke folur vetëm pozitivisht, ose duke folur vetëm shumë të tjerë jetojnë ende në errësirë për shkak negativisht, ai raport praktikisht është i të pamundësisë për të paguar energjinë, dramat kompromentuar. Edhe raporti që kemi ne sot në sociale janë të shumta dhe tashmë nuk u bëjnë
360 Legjislatura e 8-të Viti 2015
më përshtypje. I detyroni të vriten për dritat, sepse flisni këtu. Nuk flas për deputetët që dalin në terren humbin pronën për padrejtësitë me politikat tuaja. dhe e dinë situatën, flas për ata që i kanë humbur I detyroni të vetëvriten dhe të vdesin njerëzit duke kontaktet me njerëzit, janë në ajër, fluturoni në ajër. pritur të bëjnë një operacion për mungesë ilaçesh, Se çfarë është bërë me buxhetin, e ka dhënë e të tjera. Ju, në vend që të plotësoni detyrimet e Kontrolli i Lartë i Shtetit. 770 milionë janë grabitur tyre, t’u vini në ndihmë këtyre qytetarëve, siç ndodh nga pasuritë publike, 12 miliardë janë marrë hua në çdo vend të botës demokratike, silleni sikur të për shpenzime operative, në 399 tenderë janë ishit skllavopronarë dhe populli skllevër. Në të konstatuar 1254 shkelje. Vetëm në 6 tenderë në vërtetë, këta qytetarë nuk janë vetëvrarë, i ka Ministrinë e Brendshme është dëmi prej 24 milionë detyruar qeveria me politikat e saj të vetëvriten me lekësh. Vetëm dy firma kanë fituar shumicën e buxhetin e saj të vitit 2015, dhe kam frikë se edhe tenderëve në Ministrinë e Brendshme. I kanë marrë me buxhetin e vitit 2016 do të ndodhin këto drama tenderët e karburantit pa i ulur asnjë lekë. Të fitosh sociale te qytetarët. Buxheti i vitit 2014 do të hyjë 28 tenderë në 23 ditë, unë nuk e di ku i kërkojnë në histori si buxheti më i zi, që detyroi të largohen paratë e buxhetit të shtetit. U premtuan 300 mijë në drejtim të Gjermanisë rreth 100 mijë shqiptarë. vende pune, shëndetësi falas, arsim cilësor, ulje Kjo është drama më e madhe e popullit shqiptar të TVSH-së së energjisë elektrike, të ushqimeve, dhe ju flisni për rritje ekonomike, flisni se është zhvillimin e bujqësisë, siguri, e shumë premtime rritur numri i vendeve të punës, kur shqiptarët të tjera. Sot Kryeministri nuk na tha asgjë. Nuk na vazhdojnë të largohen çdo ditë dhe gjejnë mënyra tha çfarë premtimi kishte planifikuar në buxhetin e nga më të ndryshmet për t’u larguar për shkak të vitit 2014, pse nuk e kishte realizuar dhe cilin politikave tuaja dhe për shkak të kësaj qeverie. premtim ka realizuar deri tani? Është rritur energjia, Ju jeni të paaftë për ta drejtuar këtë vend, nuk janë rritur çmimet e ushqimeve të përditshme. keni programe, ju mungon vizioni, nuk jeni të zotë Shqipëria është mbuluar me drogë, është bërë si të bëni buxhete, nuk dini të gjeni rrugët e duhura Kolumbia, nuk ka ngelur pëllëmbë e sipërfaqes së për të ngritur ekonominë. Nuk rritet ekonomia, tokës në Shqipëri pa u mbushur me drogë. zotërinj deputetë, duke bërë presion me Oficer Zagani çdo ditë nxjerr fakte ku dalin të kërcënime, me frikë, me burg, duke i shpallur të implikuar në trafikun e drogës ministri i Brendshëm gjithë armiq, por ekonomia rritet duke krijuar një dhe drejtues të lartë të policisë. Keni rritur taksat klimë miqësore me biznesin, me qytetarin, duke e mbi hallexhinjtë, është rritur mosha e pensionit në konsideruar biznesin si partnerë dhe jo si armik. 67 vjeç, njëlloj për burrat dhe për gratë. Nuk u ka Kështu si e keni nisur, se ju nuk e kuptoni që nga mbetur asnjë kod moral, edhe mafia ka një kod taksat e shqiptarëve mbaheni, nga taksat e moral. Zyrat e punës ishin një propagandë false. shqiptarëve e merrni rrogën, do ta shkatërroni Në Kamzë dhe Paskuqan shumë qytetarë, Shqipërinë dhe shqiptarët do të ikin përditë e më familje, morën kredi për të paguar dritat në kohën shumë. Sinqerisht, ju kam zili, me të vërtetë jeni të që u bë marrëveshja për të paguar energjinë zotë për ta bërë të bardhën të zezë dhe të zezën elektrike. Tani nuk janë në gjendje për të paguar të bardhë. Mos e masni ekonominë tuaj, zotërinj as kredinë, as dritat dhe përmbaruesit po shkojnë ministra, me ekonominë e qytetarëve shqiptarë. t’u marrin shtëpitë për t’i nxjerrë përjashta. Dilni dhe shikoni se sa janë rritur listat e borxheve! Janë hequr nga ndihma ekonomike mbi 4000 Këtu kam listat e borxheve të dyqaneve në familje. Dimri po afron dhe do t’u kërkoja që ta Bathore, Valias, Paskuqan dhe ju them sinqerisht rishikonit edhe një herë marrëveshjen për familjet që vetëm në një dyqan që kam marrë këto lista, e varfra dhe të shtoni ndihmën ekonomike të shumica prej tyre e kanë marrë bukën borxh, paktën për dimër, që të kenë mundësi të ngrohen, miellin, vajin, orizin, edhe këtu, në mes të Tiranës. ndryshe dramat dhe trazirat sociale do të jenë më Po ju them me sinqeritet se, ka qytetarë në mes të të mëdha dhe nuk do të jeni në gjendje të ndaloni Tiranës, që në furrat e bukës shkojnë e marrin zemërimin e popullit. borxh. Shikojini listat me firmë, që kanë nga 500 Këto ditë keni hapur tenderin për të vënë një mijë, nga 600 mijë, nga 200 mijë dhe shumë taksë në rrugën e Kukësit. biznese të vogla janë detyruar të mbyllin dyqanet, Të nderuar deputetë, qytetarët shqiptarë kanë sepse nuk kanë mundësi të japin më bukë me listë. paguar një herë për atë rrugë dhe vazhdojnë të Kjo, pra, është situata, ky është realiteti, e ju vini e paguajnë çdo ditë për mirëmbajtjen e saj. Në çdo
361 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
litër karburant paguajnë taksë shtesë vetëm për ndaj biznesit. mirëmbajtjen e rrugës. Sot ju do të vendosni taksë Vlerësoj pozitivisht punën e bërë nga ana e 5 euro për makinat e vogla, 7, 15 dhe 25 euro për ministrave, stafeve dhe institucioneve të ndryshme makinat e tjera. A e dini ju, që qytetarët nuk janë për realizimin e treguesve të buxhetit për vitin 2014 në gjendje ta paguajnë atë taksë? Doni të izoloni dhe u uroj suksese në realizimin e treguesve veriorët? Doni të izoloni Qarkun e Kukësit, që buxhetorë për vitin 2015. kuksianet të mos vijnë në Tiranë? Ftoj të gjithë kolegët deputetë të miratojmë Në Kosovë para disa ditësh për një thes me projektligjin! pleh kimik u arrestua një qytetar nga Kukësi. Keni Faleminderit! vënë kufizime për kosovarët që udhëtojnë drejt Edmond Spaho – Faleminderit, zonja Dhima! Shqipërisë nuk u lejohet që në serbatorët e tyre të Fjalën e ka deputeti Alban Zeneli! Të përgatitet kenë më shumë se 200 litra karburant dhe këtu zonja Mimoza Hafizi! flas për makinat e mëdha, sepse çmimi i karburantit Alban Zeneli - I nderuar drejtues i seancës! në Kosovë është 99 cent, kurse në Shqipëri është Të nderuar deputetë dhe deputete! 1800 lekë, pra 400 lekë më lirë se te ne, megjithëse Të diskutojmë sot për buxhetin faktik, pra çfarë Kosova karburantin e merr në Shqipëri. Koncesioni keni bërë ju me taksat e shqiptarëve vitin e kaluar me rrugën e Kukësit do të jetë vjedhja e dytë më e është ironi therëse. Nëse e quajmë me termin madhe që po i bëhet këtij populli pas skandalit të “buxhet faktik”, nuk tregohemi të vërtetë, por bëjmë vjedhjes së CEZ-it. kompromis. Jam i bindur se qytetarët e Kukësit, Hasit, Në fakt, duhet quajtur, korrupsion faktik, zhvatje Tropojës, por edhe të gjithë Shqipërisë do ta faktike, vjedhje faktike e parave, e fondeve, e kundërshtojnë këtë vendim dhe do të bëhen pasurisë së shqiptarëve. Këtë, si përvojë të bashkë për të mos lejuar vendosjen e kësaj takse. qeverisjes së vitit të kaluar, të qeverisjes sot e gjithë Ju thashë se nuk dini të bëni politikë ekonomike ditën e njohim të gjithë, e kanë përjetuar qytetarët dhe të rrisni ekonominë. A e kuptoni që nëpërmjet e vendit kudo. asaj rruge qindra e mijëra kosovarë kanë ardhur Saktësisht i ka dhënë formë Kontrolli i Lartë i në Shqipëri për turizëm? Ju tani do t’i ndaloni dhe Shtetit me audituesit e tij, me ekspertët kjo do të ndikojë në ekonominë e gjithë profesionistë dhe rezulton se 777 milionë euro shqiptarëve. Për mendimin tim dhe të shumicës është dëmi i shkaktuar nga qeveria në vitin 2014. së shqiptarëve, me të cilët kontaktoj, ky buxhet i Një dëm i paprecedentë, historik për nga madhësia ka varfëruar më shumë shqiptarët, i ka dhunuar, dhe mënyra se si është bërë. Në 399 tendera të ka qenë një buxhet i padrejtë, prandaj ju bëj thirrje kontrolluar, janë zbuluar 1254 shkelje dhe në krye që të ndryshoni rrugë sa më shpejt, ndryshe jam i të të gjithë abuzimit qëndron afera e Edi Ramës bindur se shqiptarët do t’ju ndalojnë dhe do të dalin me kompaninë CEZ. në rrugë kundër politikave tuaja që po i varfërojnë Shifrat dhe faktet janë therëse. Përtej çdo ditë. kalkulimeve çfarë del zbuluar është filozofia e Faleminderit! qeverisjes, që është: “Merr ç’të mundësh, kap ç’të Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Dogjani! mundesh”. Fjalën e ka zonja Antoneta Dhima! Të përgatitet Nuk di a ka republikë tjetër në Europë apo më zoti Alban Zeneli! gjerë me këtë bilanc tragjik korruptiv. Me një Antoneta Dhima – I nderuar drejtues i seancës! përllogaritje të thjeshtë i bie që dëmi i shkaktuar Të nderuar kolegë deputetë dhe deputete! është 2 milionë e 120 mijë euro në ditë. Është e Buxheti i vitit 2014 ishte një buxhet suksesi pasi kotë që flasim për shifra se kjo qeveri që kemi as rivendosi stabilitetin makro-ekonomik dhe atë aritmetikë nuk di dhe nuk ia ka haberin, por nuk fiskal. Ka mbështetur në mënyrë të vazhdueshme po i hyj këtij debati. sektorët më prioritarë, si: arsimin, shëndetësinë, Ndërkohë, çdo ditë po zbulohet se milionat e bujqësinë dhe infrastrukturën në përgjithësi. eurove dhe miliardat e lekëve ndahen në pako dhe Po kështu, ky buxhet vendosi një sistem të u shkojnë miqve të Ramës, ndërtuesve të tij. shëndetshëm të menaxhimit financiar, i cili nuk do Jam i sigurt, siç është i sigurt çdo qytetar i të lejojë në vazhdimësi krijimin dhe mbartjen e vendit, se korrupsioni nga viti i kaluar e sot vetëm detyrimeve të prapambetura financiare, kryesisht është rritur, vetëm është majmur e zmadhohet çdo
362 Legjislatura e 8-të Viti 2015
ditë. Ndodh që një qeveri nuk i realizon dot të gjitha Buxheti normal duhet të jetë një instrument që premtimet, por vetëm me ju ndodh që të mos sjell mirëqenie, zhvillim, vende pune, rritje rrogash realizoni as edhe një premtim të vetëm dhe të mos dhe rritje pensionesh. ndjeni asnjë lloj keqardhjeje. Nëse buxheti nuk do të ishte zhdukur rrugës Kush nga ju mund të shkojë sot në Kukës, në nëpër zyra e tendera, me siguri nuk do të kishim Shtiqën, në Shishtavec? A keni kurajën t’u dilni para sot që flasim 80 mijë bashkëqytetarë, të ikur vetëm qytetarëve atje në zonën time, sidomos tani që po në Gjermani nga janari e deri në shtator të këtij vendosni edhe një barrë tjetër të rëndë mbi ta, që viti. Vetëm në Gjermani shifrat janë më të larta, është taksa për Rrugën e Kombit? pasi ky është një fenomen dramatik që ndodh dhe Po e njëjta situatë është edhe në Vlorë, Korçë, po ndodh dhe tani në këtë moment. Elbasan a ku të doni në Shqipëri. Ju nuk mund t’u Pra, ju ia keni ndryshuar krejtësisht dilni më para qytetarëve, sepse jeni bërë simbol i destinacionin buxhetit. Nuk keni krijuar asnjë korrupsionit, jeni damkosur në sytë e gjithë premisë për të jetuar këtu, aq më pak për të jetuar bashkëqytetarëve tanë si shkaktarët e skamjes, më mirë. Çfarë keni bërë vitin e kaluar dhe çfarë të mjerimit, të vuajtjeve dhe të eksodit masiv. po bëni sot e gjithë ditën, është që buxhetin e Pra, sot që flasim për buxhetin faktik, në fakt përdorni për mirëqenien tuaj personale. po i vendosim epitafin një buxheti, që nuk pati jetë Buxheti, fondet publike shkojnë për tendera me për të ndihmuar jetën e qytetarëve, por rilindi vetëm fitues të paracaktuar. Fondet shkojnë për luks, për për xhepat tuaj. rregullim zyrash, dhe luksi shumëfishohet pasi nuk Edmond Spaho – Faleminderit, zoti Zeneli! ka garë, nuk ka shpallje, por gjithçka nis që në Fjalën e ka zonja Mimoza Hafizi! Zoti Helidon fillim, me idenë se kush do e marrë. Bushati nuk ndodhet, kështu që të përgatitet zonja Shumë e thjeshtë, po marrim ca Jaguar të mirë, Mimoza Hajdarmataj! fjala e fundit për vete, dhe po i marrim te Papuli. 2 Mimoza Hafizi – Të nderuar kolegë! milionë euro aferë për ndërtuesin e vilës në Dardhë Unë kisha përgatitur në fakt një analizë të dhe në Durrës. Shqetësimi i vetëm që keni ju është shkurtër të buxhetit faktit të vitit 2014 për arsimin. se kujt do ia çojë kësaj radhe paketën e milionave Meqenëse shumë shifra dhe shumë objektiva u qeveria, Edi Rama. Shihni se si pas çdo tenderi përmendën gjerësisht nga Kryeministri dhe qëndron një ndërtues personal i Kryeministrit. ministrja e Arsimi, unë nisur edhe nga dobishmëria Korrupsioni ka arritur majat dhe paralelisht që u duk qartazi e buxhetit të vitit 2014 për arsimin, varfëria rritet e zmadhohet çdo ditë. Ju keni ngelur po shkëpus nga fjala ime vetëm dy refleksione, të në salla të mbyllura, në zyra dhe aeroporte. Nuk cilat unë besoj se do të jenë të dobishme sidomos keni më asnjë kontakt me qytetarët. për ne deputetët e maxhorancës kur të hartojmë Nuk mbahet mend sa kohë ka kaluar që buxhetin e vitit 2016. Kryeministri u shfaq më në fund në një ambient Dihet që shifra për arsimin ka qenë 40,1 gjysmë publik, edhe aty ruhej nga dhjetëra gardistë miliardë lekë, 9% e shpenzimeve publike dhe as e policë. 2,9% e prodhimit të brendshëm bruto. Peshën Dhe e patë çfarë ndodhi? Të rinjtë i treguan kryesore sigurisht e mban arsimi bazë dhe siç e vendin. I treguan vendin një mashtruesi, që ka dini arsimi bazë është shtylla kryesore, është grisur kontratën me ta dhe ndjek vetëm interesat periudha më e rëndësishme e edukimit të fëmijëve. personale. Prandaj unë mendoj që, kur parashikojmë buxhetin “Mashtrues, sharlatan”, kështu iu drejtuan të për arsimin dhe kryesisht për arsimin bazë, ne rinjtë Edi Ramës. Por këtë e ndiejnë, këtë nxjerrin gjithmonë duhet të kemi bindjen se asnjëherë nuk nga goja të gjithë shqiptarët sot. bëjmë sa duhet për edukimin e fëmijëve. Nuk përballeni dot me asnjë të ri, me asnjë Ndryshe nga viti 2014 besoj se ka ardhur koha banor të vendit. Qeveria juaj ka rënë, dhe nuk ju që në vitin 2016 ta tejkalojmë shifrën 2,9% dhe të ka mbetur asnjë fije legjitimiteti. Do pyesni: pse? shkojmë më tutje për të ofruar një arsim bazë më Sepse jo vetëm mashtruat dhe nuk realizuat as dinjitoz për fëmijët tanë të parametrave europianë. edhe një nga premtimet e bëra, me të cilat erdhët Para dy ditësh, në parlamentin e Shqipërisë ne në pushtet, por më keq, nuk bëtë as përpjekjen ngritëm grupin “Miqtë e fëmijëve”, i cili ka si objektiv më të vogël për t’i realizuar ato. vëmendjen dhe kujdesin e veçantë ndaj fëmijëve.
363 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
Siç dihet fëmijët, pavarësisht ku lindin dhe kush i e kritereve të forta të cilësisë dhe mbështetur në lind ata, duhet të rriten në një minimum barazie një akreditim serioz. sidomos në kushtet e jetesës dhe në barazinë në Me kaq po e mbyll, meqenëse e kemi kaluar arsim. mesnatën. Një propozim i rëndësishëm, të cilin unë Faleminderit! mendova ta tregoj këtu në këtë seancë, ishte futja Edmond Spaho - Faleminderit, zonja Hafizi! e një vakti ushqimi në shkollë për fëmijët që nuk Fjalën e ka Mimoza Hajdarmataj. kanë ushqim të mjaftueshëm në shtëpi. Duket si Të përgatitet zoti Arben Çuko. objektiv i vështirë sepse shkollat tona nuk e kanë Mimoza Hajdarmataj – Për ironi të seancës pasur traditë vaktin e ushqimit, por mendoj se është së sotme, ku do të diskutohet buxheti faktik i vitit shpenzimi i derdhur në drejtimin e duhur për 2014, dita nisi me disa protesta civile. Në fillim familjet në nevojë, për fëmijët e familjeve në nevojë banorët e Institutit të Kamzës, të cilët kanë dhjetë edhe brenda atij buxheti që tradicionalisht kemi muaj pa drita. Pastaj ish- të burgosurit të cilët nuk vënë për këtë kategori. Siç dihet një fëmijë i dëmshpërblehen. Më tej situata shëndetësore e ushqyer me kujdes ka më shumë gjasa të jetë një Kristit të vogël, i cili rrezikon jetën, ndërkohë që qytetar i shëndetshëm dhe dinjitoz i vendit të tij. ministri i sëmundjes, në nerva të tendosura arriti Kam një refleksion të fundit për arsimin e lartë, dhe shau, ofendoi një kolege, zonjë, deputete të i cili përbën një pjesë të vogël të buxhetit të arsimit. këtij parlamenti. Po ju them një shifër, është 5,6 miliardë lekë, pra Të nderuar kolegë, 56 milionë dollarë. Po ta llogarisim me financimin Buxheti faktik i vitit 2014 në çdo paragraf dhe vjetor publik është gati 1 e 100-ta e financave term të tij është një faqe e zezë e kësaj qeverie, publike. E jap këtë shifër, sepse shpenzimet për është dokumenti, i cili edhe pse është riparë disa kërkimin shkencor janë fare të pallogaritshme: 1,8 herë nga qeveria, përsëri nxjerr zbuluar të ardhurat milionë dollarë, që i bie gati 1/2 -ta e buxhetit të e parealizuara, investimet e munguara, shtetit. Këto shifra që janë sensitive dhe i dhashë keqmenaxhimin e fondeve publike. Është buxheti për të bërë një paralelizëm. Do të mendonim se i që fakton skandalet e grabitjes së parave në afërtat këtij rendi 1 e 100-ta apo 1 e 1000-ta duhet të ishte e CEZ-OSHEE, ndërkohë që 2600 shqiptarë janë edhe debati rreth arsimit të lartë dhe kërkimit dërguar pas kangjellave të burgut, sepse nuk kanë shkencor, vendi që ai duhet të zinte në debatin para për bukën e gojës, ndërsa qeveria u kërkon tonë publik, por të gjithë jemi dëshmitarë se debati kamatëvonesat. ka qenë shumë më i madh. Dobia njerëzore e Buxheti evidenton gropën e zezë nga evazioni këtyre 5,6 milionë dollarëve është shumë më tepër fiskal në tatime dhe dogana që ju kërkoni t’i se proporcioni që i takon, sepse roli i arsimit të mbushni me sulme tatimore duke i gjobitur në çdo lartë në shoqëri është shumë më tepër se 1 e 100- orë të natës, të ditës, të shtunat dhe të dielat, duke ta apo 1 e 1000-ta. Ai është realiteti ku përmblidhen u marrë edhe qindarkat e fundit të arkës, të mijëra profesorë, pedagogë, si edhe dhjetëra e dyqaneve, me lista dhe blloqe veresie. mijëra studentë që janë elita e vendit. Tenderët korruptivë në shëndetësi dhe kudo. Kolegë, përmes këtyre shifrave të thjeshta, dua Me këtë rast më lejoni të përgëzoj edhe disa t’ju bëj të ndjeshëm se sa herë flasim për arsimin kolegë të maxhorancës që së fundi po ngrenë zërin e lartë në Shqipëri duhet t’u referohemi këtyre kundër “anakondës” dhe korrupsionit në qeveri që shifrave. Sa herë diskutojmë nëse arsimi i lartë gllabërojnë çdo fond publik. Ky buxhet skanohet publik duhet të jetë fals me tarifa të ulëta apo të edhe nga raporti i KLSH-së. Sipas këtij raporti vitin larta, le të kujtojmë shifrën 56 milionë dollarë në e kaluar janë konstatuar 399 tenderë dhe 1254 buxhetin tonë disa miliardësh. Nuk besoj se dikush shkelje të procedurave të prokurimit. Është buxheti nga ne do të ishte kundër që kjo shifër të rritet. që fakton se taksat e shqiptarëve të mbledhura Unë prandaj e shtrova sot, sepse besoj që kur të me hir dhe me pahir nuk investohen në ujësjellës, përgatisim buxhetin për vitin 2016 ta këtë kemi shkolla, qendra shëndetësore, rrugë dhe parasysh. Ai duhet të rritet që t’u shkojë hidrovore. Emigrantët tanë në ndryshim nga ata universiteteve publike, mbi bazën e një sirianë prej më se dy vjetësh po i tregojnë botës konkurrence të drejtë, e cila rrit efikasitetin e këtyre dhe vendeve azilkërkuese se shqiptarët janë në shpenzimeve. Ai duhet të shpërndahet mbi bazën një luftë të ethshme me mjerimin ekonomik si një
364 Legjislatura e 8-të Viti 2015
refren i jetës së pamundur që na e ka bërë dhuratë “Rilindas”, por nëse keni pasur zeron si shifër kjo qeveri. referuese për pesëfishim, këtu jemi dakord, se Kolegë të nderuar, përsëri zero keni mbetur. Duke dalë nga trajtimi makro i buxhetit, më “Do të mbështetet me përparësi ngritja e lenoni të argumentoj se edhe pse shpesh në fjalët qendrave të grumbullimit, ruajtjes dhe tregtisë me e mia në seanca për projektligje të ndryshme, citoj shumicë të prodhimeve bujqësore dhe blegtorale”, qarkun e Kukësit, Tropojën që përfaqësoj këtu në por deri tani nuk është ngritur asnjë qendër e tillë parlament, nuk e bëj aspak që t’i jap ndonjë sens në asnjë prej tri rretheve: Kukës, Has apo Tropojë, krahinizmi apo lokalizmi në atë që argumentoj, por si edhe nuk është ngritur asnjë treg agro-ushqimor. thjesht të citoj burimin e informacionit, shqetësimin “Do të mbështeten me fonde të garancisë real në zonën time zgjedhore. Në këtë rast, kur po zbatimi i skemave të sigurimit të prodhimit dhe diskutohet buxheti faktit i vitit 2014, nëse ju tregoi dëmtimet natyrore të kulturave bujqësore dhe shqiptarëve se Veriu, qarku i Kukësit, Tropoja janë blegtorale”, thoshit atëherë. Kush është përmbytur izoluar dhe për shumë muaj krejtësisht nga e ka provuar në kurriz edhe këtë premtim të investimet publike në këto dy vjet, kjo nuk do të pambajtur. thotë se një nga kolegët e tjerë të konfirmojë të Qershia mbi tortë për premtimet për bujqësinë njëjtën gjë dhe do të tregojë se në pikën e hallit ka qenë: “Të synojmë të investojmë 160 milionë është dhe Vlora, qyteti i Ramës, deputet apo se e dollarë për rimëkëmbjen e sistemit të kullimit dhe braktisur fare është edhe Gjirokastra e të vaditjes”. Nëse këto ishin parashikuar për katër kryebashkiakut Veliaj dhe e ministrit të Turizmit, vjet, ku janë gjysma? Pra, 80 milionë apo çereku Ahmetaj. të paktën? Asnjë kokërr leku nuk ka shkuar për Për të ardhur tek investimet e munguara dhe asnjë vepër vaditëse, ekzistuese, në qark, ku pjesa të ardhurat e parealizuara në nivel qarku, më lejoni më e madhe a atyre nuk funksionojnë. t’u referohem fakteve sipas sektorëve: “Mbështetje Në infrastrukturë, pasi keni hedhur baltë dhe për biznesin e vogël dhe të mesëm”, thoshit ju tallje gjatë fushatës për çdo rrugë të ndërtuar nga atëherë, kur etshëm dhe me çdo kusht kërkonit të qeverisja “Berisha”, në programin tuaj keni vinit në pushtet, “Do të hiqen taksat e biznesit të përmendur korridorin e gjelbër autostradal Veri- vogël dhe do të reduktohet paga fiskale e biznesit Jug, korridorin e kaltër Veri –Jug, madje edhe brenda vitit të ardhshëm” në program. I bie që viti investimet në rrugët rajonale të fshatrave. Dimri i ardhshëm të ishte ky, pra viti 2014. ka trokitur dhe shumë problematike paraqitet “Do të rrisim efektivitetin e shërbimeve të situata në rrugët rurale Kukës- Has dhe Bajram administratës publike në favor të biznesit të vogël Curri. Ka disa rrugë që për arsye të pronësisë, të dhe të mesëm, duke krijuar partneritet të cilat janë të Drejtorisë së Përgjithshme të Rrugëve qëndrueshëm dhe të suksesshëm shtet-biznes”, dhe të ish- njësive vendore, kanë mbetur të por përveçse demagogji dhe mashtrim nuk asnjë shkatërruara dhe nuk ka vënë dorë askush. emër tjetër fakti dhe realiteti i këtyre dy vjetëve Në lidhje me punësimin, përgjatë gjithë fushatës për sa citova më lart nga programi juaj “Rilindas”. elektorale u ratë tamtameve cep më cep të Për bujqësinë, mashtrimet tuaja falas: “Do të Shqipërisë, shkruat edhe në programin tuaj reduktohet tatimi mbi vlerën e shtuar për farërat, qeverisës me përbetim: “Angazhohemi të krijojmë fidanët, materialet gjenetikë, plehrat kimike, 300 mijë vende të reja pune”. Çfarë ndodhi në këto pesticidet, vaksinat në blegtori dhe të tjera”, por dy vjet? Tallje publike e ministrave se vendet e faktet dihen, ka vetëm rritje dhe rritje të akcizave. punës i kemi, por nuk kemi njerëz të kualifikuar që “Do të zbatohet programi i furnizimit të naftës t’i punësojmë. Largime masive nga puna edhe të pa akcizë për bujqësinë dhe aktivitet rurale të nëpunësve civilë, për dijeninë e ministres, ngjashme”. Edhe kjo është një përrallë nga e meqenëse është aktualisht këtu, siç ishte rasti i kaluara. “Do të mbështetet blerja e një grupi të largimit të të gjithë nëpunësve civilë, të këshillit të pajisjeve dhe të makinerive bujqësore si traktorë qarkut në Kukës më ardhjen e kryetarit të ri. dhe moto – kultivatorë”, por shati, beli dhe kazma Kemi edhe një rast të sotshëm të dhimbshëm vazhdojnë të jenë veglat e punës për ta. të largimit të 90 punonjësve të Ndërmarrjes së “Do të pesëfishojmë financimin publik për Punëtorëve nr. 2 në Tiranë. E kundërta ndodhi, mbështetjen e zhvillimit rural”, thuhej në programin kemi largime nga puna dhe zëvendësime me
365 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
individë partiakë dhe të pakualifikuar. të dhënë reale se sa gra kanë përfituar dhe nëse Zonja Ministre, ka ndonjë përgjigje të analizave për to. Ndërkohë Zyra e Punës në qarkun e Kukësit ka të në Kukës jo vetëm që nuk ka pajisje, por mungojnë regjistruar si punëkërkues rreth 10 mijë persona. dhe të tjera si ajo për skopinë, ka mjek kirurg, por Asnjë kompani fasone apo ndërmarrje e madhe nuk ka anestezist në spitalin e Bajram Currit. Nuk nuk operon në tri rrethet e këtij qarku, ndërkohë ka mjek për specialitete të veçanta në spitalin e që nga aksionet tatimore dhe taksat tejet të larta Kukësit. janë detyruar të mbyllen shumë dyqane, ku familjet Këto janë thënë dhe stërthënë, por a e dini se siguronin një jetesë minimale. çfarë shqetësimi absurd më ka përcjellë këto ditë Për zhvillimi urban dhe turizmin, pas marrjes një banor nga Geghyseni, Ardianin, për të cilin së vendimit për pezullimin e dhënies së kredive duhet ta dëgjojë vetë ministri që krenohet përditë me interes të ulët për familjet e pastreha në Kukës, për shëndetësinë. Ai thotë: “Jam invalid dhe me Has dhe Tropojë nuk ka mbërritur ende asgjë sakrificë kemi arritur të derdhim kontributin e zyrtare se çfarë do të bëhet për trajtimin e tyre. Në kërkuar për të përfituar lejen e lindjes total janë rreth 800 familje që kërkojnë të aplikojnë bashkëshortja, e cila ka rreth 4 muaj që nuk përfiton për marrjen e kredive me interesa të ulëta. dot për shkak të mungesës së një modelari, një Pika turistike e Valbonës nuk ka asnjë plan letre, që nuk prokurohet”. Çdo gjë prokurohet në rregullues, madje as vend për grumbullimin e këtë qeveri, por vetëm prokurim për modular, leje mbeturinave, po kështu edhe pika turistike e lindje nuk ka. Besoj se edhe në qendrat tuaja Shishtavecit ka të njëjtin problem. shëndetësore në zonat që mbuloni, nuk ka të tillë “Do të krijojmë një paketë të veçantë turistike formularë. në Shqipëri, Kosovë dhe në rajon”, por edhe pas Të nderuar kolegë, gati tre vjetësh nuk shikohet asnjë nismë Mendoj se diskutimi i këtij buxheti në kohën kur bashkëpunimi, as ndërmjet Gjakovës dhe Malësisë më shumë se gjysma e kabinetit qeveritar është së Gjakovës me qëllim kontributin në zhvillimin nën akuzë publike për tenderë, jo vetëm që nuk ju ekonomik të integruar ndërmjet shqiptarëve këtej bën nder, por ju ul edhe më shumë kokën për dhe matanë kufirit dhe jo më gjatë, nëpër rajon. përgjegjësinë e rëndë publike që keni në rrënimin Për industrinë, meqenëse qarku i Kukësit është e Shqipërisë dhe në rrënimin e tejskajshëm të kaq i pasur me minerale gjatë lundrimit nëpër shqiptarëve, por për ne si opozitë, është dokumenti programin tuaj, veçova: “Zhvillimin dhe që duhet të na bëjë të ngremë zërin edhe më fort modernizimin e mëtejshëm të sektorit të gjeologjisë për të zgjuar shqiptarët, të cilët nuk duhet t’i binden dhe të minierave, duke e shndërruar këtë sektor dhe t’i frikësohen kësaj qeverie, e cila mashtroi në një industri me kushte dhe me standarde me shërbime falas dhe solli vetëm grabitje dhe bashkëkohore, rritjen e eksporteve minerale si një terror. Premtoi shtet ligjor, por ngriti një shtet element i rëndësishëm i rritjes ekonomike, policor, premtoi punësim, por solli rrënim. punësimin dhe nivelin e jetesës në zonat minerale”. Falë Zotit ka akoma shpresë, e cila buron nga Ashtu si ky buxhet që tashmë është faktik, fakti plani i opozitës me taksa të ulëta, ngritjen dhe dhe realitetet janë kokëforta. Në qarkun e Kukësit forcimin e tregut, punësimin dhe mbi të gjitha, ushtrojnë aktivitetin minerar kompani, të cilat nuk ngritjen dhe forcimin e shtetit të së drejtës dhe mbi janë të pajisura me dokumentacionin përkatës. Ato gjithçka, atdhedashurinë. Ta mposhtim frikën dhe kompani që janë legjitime, herë pas here nuk të ngjallim shpresën te shqiptarët! Kjo do të jetë zbatojnë kriteret e punësimit për personat që motoja e opozitës. punësojnë. Nuk i paguajnë dhe nuk i përfshijnë në Edmond Spaho - Faleminderit, zonja skemën e sigurimeve shëndetësore dhe Hajdarmataj! shoqërore. Këtu përfundojmë debatin për projektligjin “Për Edhe pak dhe mbarova. miratimin e buxhetit faktik të shtetit për vitin 2014”. Në shëndetësi, bëmat ministrore për tenderët Nëse nuk ka ndonjë merak të pashprehur dhe aferat irritojnë këdo, për më tepër ata që u bie akoma, kalojmë te përfaqësuesit e grupeve halli t’u drejtohen spitaleve apo qendrave parlamentare. shëndetësore për të marrë ndihmë mjekësore. Ka Përfaqësuesi i Grupit Parlamentar të LSI-së nuk aparatura mamografie në Tropojë, por nuk ka asnjë ndodhet këtu. Atëherë, i jap fjalën zotit Ridvan
366 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Bode, në emër të Grupit Parlamentar të PD-së. dhe taksa mbi biznesin e vogël u ul me 2 herë Përgatitet zoti Shkëlqim Cani, në emër të Grupit (nga 3% mbi xhiron, në 1% mbi xhiron), dhe në Parlamentar të PS-së. vitin 2008 edhe më shumë u rritën (15,8%) dhe Ridvan Bode – I nderuar drejtues i seancës, Rruga e Kombit nuk u bë në këtë vit, por u bë në Të nderuara zonja dhe zotërinj deputetë, vitin 2009. Po ashtu, në këtë vit u ulën me 2 herë Analizat dhe gjykimet rreth buxhetit faktik të vitit taksat mbi punën dhe u hoqën fare rreth 20 taksa 2014, viti i parë i qeverisjes së majtë, kanë një kombëtare e tarifa të tjera. rëndësi thelbësore në vlerësimin e politikave E dyta, sepse rritja e të ardhurave në vitin 2014, ekonomike dhe fiskale të shpallura me aq mburrje të nderuar qeveritarë, është bazuar tërësisht në dhe të shoqëruara me poteren e një revanshi të rritjen e taksave. Vetëm masa e taksave të reja që padëgjuar. Askush nga ne nuk e kishte menduar shpallët, rritja me 50% e taksave mbi biznesin, si në fillim, se do të mjaftonte vetëm një vit për të dhe rritja e taksave mbi qytetarët, në formën e diskredituar në mënyrën më shembullore, të taksave mbi karburantet etj., pati sipas ashtuquajturin program të së majtës, një përllogaritjeve të vetë qeverisë, një efekt neto amalgamë premtimesh, mashtrimesh, gulçimash rritjeje prej 240 milionë USD. Pjesa tjetër prej rreth hakmarrëse, idesh nihiliste, program, i cili sot është 130 milionë USD, ishte marifeti i qeverisë me gjoja kthyer në mandatën e shqiptarëve, që kanë marrë borxhet për biznesin, ku rimbursimi i taksave, që dhenë për bukën e gojës dhe kanë zhbërë e zakonisht zbritet nga të ardhurat e vitit pasardhës, rrënuar shpresën për të nesërmen në këtë vend. u deklarua shpenzim, sepse u financua dhe u Është e vërtetë se ecuria e buxhetit të shtetit pagua nga BB. Gënjeshtra i ka këmbët e shkurtra, nuk është pasqyrim besnik i zhvillimeve të e vërteta u hakmor në vitin në vijim, ku gropa e të ekonomisë reale, aq më tepër në rastin tonë, ku ai ardhurave mori brenda të gjitha mburrjet 1-vjeçare është më pak se një e treta e prodhimit të të qeverisë. brendshëm bruto. Por është një e vërtetë e hidhur Pra, efektet e të ashtuquajturit miradministrim fakti, se si kurrë më parë, ndikimi i politikave fiskale, apo përmirësim performance, janë negative, nëse që konsiston në rritje progresive taksash, i marrim të mirëqenë faktin që PBB është rritur 2%, impostuar në mënyrë të dhunshme dhe arrogante siç thoni ju dhe po ashtu, inflacionin prej rreth 2%. nga kjo qeveri, impaktoi në mënyrë të shpejtë e të Le ta lemë qeverinë të lumturohet me dështimet përgjithshme ekonominë e vendit në çdo qelizë të e veta dhe t’i kthehemi analizës së të vërtetave, saj, duke e çuar atë në gjendje paralize. që lidhen me buxhetin faktik të vitit 2014, jo si një Maxhoranca u rrek më kot, ta trajtonte buxhetin defter hesapesh të saj, por si një dokument i 2014 si një çështje numrash, një oaz ku hanë e sintezës së politikave, reformave dhe praktikave pinë qeveritarët dhe klientela e tyre, të shkëputur që kanë lidhje dhe prekin interesat e çdo qytetari. e të izoluar nga shkretëtira, që i rrethon, aty ku Së pari, sa eficiente, nxitëse e lehtësuese ka zhegu përvëlues i taksave të dyfishuara po rrënon qenë qeveria me politikat e saj, në raport me bizneset, investimet dhe punën, aty ku indiferenca ekonominë e vendit gjatë vitit 2014? e qeverisë për të papunët në rritje e për ata që Në ç’masë politikat, reformat dhe programet e kanë të pamundur mbijetesën e përditshme, po zbatuara në kuadrin e këtij buxheti kanë nxitur përzë masivisht qytetarët e dëshpëruar. rritjen e ekonomisë dhe mirëqenies së Edhe sikur ta shihnit buxhetin e shtetit vetëm si përgjithshme shoqërore? Për këtë le të listojmë defterin e hesapeve të qeverisë, duhet t’i kishit disa prej treguesve të raportuar nga vetë qeveria: kursyer ngrefosjet mburravece për performancë Rritja ekonomike prej 2% e PBB, nën nivelin e të madhe, për rritje si asnjëherë tjetër të të mesatares së rajonit tonë, vlerësohet nga të gjitha ardhurave në buxhet etj. institucionet, se është dukshëm nën potencialin që Dhe kjo të paktën për dy arsye: ka vendi dhe për më tepër, si një rritje që thellon E para, se nuk është e vërtetë se të ardhurat e dukshëm problemet e mëdha strukturore të vetë vitit 2014 kanë rritjen më të lartë të arritur ekonomisë dhe ato sociale, ku varfëria dhe mjerimi ndonjëherë (12,1%), pasi në vitin 2006 (viti i parë po bëhen shpërthyese. Deficiti tregtar i vendit u i qeverisjes së koalicionit të mëparshëm), të thellua edhe me 10,5% më shumë. Deficiti valutor ardhurat janë rritur me 12,4%, vit kur taksat mbi i vendit jo vetëm që është më i larti në rajon dhe biznesin e madh u ulën 2,5 herë (nga 25% në 10%) më i larti në 6 vitet e fundit, por u thellua më tej
367 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
gjatë vitit 2014 me 12% më shumë. Investimet në krahasim me momentin kur ky kabinet filloi direkt në ekonomi me gjithë mburrjet e qeverisë, punën. Sigurisht që interesi për të bërë biznes dhe janë në nivelin më të ulët në 15 vitet e fundit dhe për të investuar në Shqipëri jo vetëm po bie çdo me tendencë rënieje, edhe në vijim. Në harkun e ditë, por raporte dhe investigime të institucioneve vitit 2014 kreditimi për ekonominë reale u ul si në vendase e të huaja bëjnë fjalë për një emigrim të vlerë absolute ( -2,3%) dhe aq më tepër, në raport shpejtë dhe në përmasa të mëdha të investimeve me PBB-në. vendase drejt rajonit e më gjerë. Por një gjë e tillë Kursimet e qytetarëve ranë në nivelin minimal nuk e shqetëson qeverinë, pasi ajo është e zënë historik me 1% dhe kursimet e brendshme gjithsej, me aksionin 300-ditor të dajakut mbi biznesin, po ashtu. aksion nga i cili po arkëton më pak të ardhura se Inflacioni i ekonomisë ishte nën nivelin e kufirit një vit më parë, kur ky dajak nuk kishte filluar ende të poshtëm të pranuar, çka do të thotë, se pulsi i në shkallë të gjerë. ekonomisë erdhi në shuarje edhe pse deficiti i Ka dhe një tregues tjetër shumë sinjifikativ në buxhetit ishte më i madhi në të gjithë historinë e buxhetin e vitit 2014, që tregon luftën me mullinjtë vendit. e erës, që po bën qeveria me ekonominë e vendit. Kjo është panorama e ekonomisë për vitin Në përpjekje gjoja për nxitur ekonominë dhe 2014, sipas statistikave të vetë qeverisë. Dhe kjo duke u fshehur pas alibisë së gjoja detyrimeve të ishte një gjë e pritshme përpara masave anti- prapambetura, duke shteruar tërësisht burimet ekonomike fiskale dhe represionit të qeverisë. financiare të brendshme, si dhe duke marrë edhe Rritja me 50% e të gjitha taksave në një vit të vetëm rreth 350 milionë dollarë kredi nga Banka Botërore, mbi biznesin dhe rritja e disa taksave specifike mbi qeveria injektoi në formën e deficitit buxhetor konsumin e qytetarëve, është shkaku kryesor i (borxhit të ri) rreth 720 milionë dollarë amerikanë. degradimit të mëtejshëm të treguesve të Por sa u kthyen në formën e rritjes së ekonomisë? ekonomisë së vendit për vitin 2014, por për më Vetëm 43 miliardë lekë ose 430 milionë dollarë. tepër, kjo gjë ka kompromentuar rëndë Domethënë, për çdo 2 lekë shpenzim të burimeve perspektivën afatmesme dhe afatgjatë të saj. financiare të qytetarëve, qeveria solli vetëm 1 lekë Shterrimi i burimeve të brendshme për investime, rritje, nga të cilat 0,93 lekë e arkëtoi për veten e punësim e konsum, përmes rritjes progresive të saj në buxhet, duke u lënë vetëm 0,7 lekë taksave dhe dajakut, duket shumë qartë në një qytetarëve dhe bizneseve për ta riinvestuar. Ky tregues të buxhetit të vitit 2014. Gjithë vlera e re e është shpërdorimi i mundësive, i burimeve për krijuar në ekonominë tonë në vitin e kaluar, pra zhvillim që ka një vend, por që në fjalorin PBB-ja ishte 43 miliardë lekë, sipas qeverisë. allarilindas u quajtka zhvillim. Ndërkohë, qeveria tërhoqi si shtesë të ardhurash Asnjë program sektorial i premtuar nuk mundi në buxhet rreth 40 miliardë lekë ose më saktë, 39, të startonte gjatë vitit 2014, përkundrazi, edhe 5 miliardë lekë. E thënë ndryshe, vetëm 93% të programet e mëparshme, si bujqësia e të tjera jo asaj, që u krijua gjatë vitit nga biznesi dhe nga vetëm që u zvogëluan, por, me kriteret dhe qytetarët. procedurat qeveritare, avulluan pa mundur të Vetëm 30 milionë dollarë (3 miliardë lekë) iu la përfitojë kush nga ata që mbjellin e mbarështojnë. biznesit për të investuar dhe qytetarëve për të rritur Mos vallë këto burime janë përdorur nga qeveria konsumin e tyre. Një gjë e tillë ndodh vetëm në për rritjen e mirëqenies shoqërore, të paktën edhe regjimet totalitare ose në kushtet e emergjencave për një vit? kombëtare. Po u referohem, për të treguar, edhe statistikave Se çfarë kontributi ka dhënë qeveria për të vetë qeverisë, Bankës së Shqipërisë dhe ekonominë e vendit gjatë vitit 2014 e konfirmon institucioneve financiare ndërkombëtare për të Banka Botërore në raportin e saj: “Të bësh biznes”, karakterizuar se çfarë ndodhi në vitin 2014 me ku Shqipëria humbi 35 vende në pozicionin e saj, treguesit e mirëqenies shoqërore në Shqipëri. mes 180 vendeve, duke qenë vendi i fundit në rajon Banka e Shqipërisë njofton se të ardhurat nga për mundësitë që ofron për biznesin dhe puna përgjatë vitit 2014 kanë rënë me 4,6% në investitorët. vlerë reale ose 5,8% në vlerë nominale. Një gjë të Mbi 70% e treguesve të këtij raporti prestigjioz tillë e konfirmon edhe Fondi Monetar në botën e biznesit rezultojnë me rënie të dukshme, Ndërkombëtar, i cili, në një publikim të tij për
368 Legjislatura e 8-të Viti 2015
rajonin, thotë se “vetëm dy vende, mes të gjitha Ka qenë një rregull i artë, që nuk është shkelur vendeve të Europës Qendrore e Lindore, Shqipëria për vite të tëra dhe që ekziston ende në ligj: niveli dhe Bjellorusia, kanë rënie të të ardhurave nga i borxhit të ri nuk mund të jetë më i madh se vëllimi paga, nga puna”. Madje Shqipëria mbante rekordin i investimeve publike. Vitin e kaluar janë 120 edhe më të zi, pasi jo vetëm kishte rënie të të milionë dollarë amerikanë, borxh i ri, që janë ardhurave nga puna, por ishte i vetmi vend me përdorur nga qeveria për shpenzime korrente. Në rritje edhe të numrit të papunëve. këtë kuptim, pra kur borxhi i ri është më i madh Ndrydhja e bizneseve jo vetëm që çoi në nga rritja ekonomike (madje sa dyfishi) dhe më i shkurtime masive të vendeve të punës, por në madh nga investimet publike, as që mund të bëhet përpjekje për të mbijetuar shumë biznese fjalë për konsolidim ekonomik e fiskal të vendit. ristrukturuan në ulje pagat dhe shpërblimet e tyre. Kontrolli i Lartë i Shtetit, në raportin e tij të Qeveria bllokoi rritjen e pagave dhe të pensioneve auditimit, të zbatimit të buxhetit, evidenton me fakte për tre vjet, ndërkohë që rritja e çmimeve bren çdo degradimin e shpenzimit jotransparent dhe ligjor ditë të ardhurat dhe mirëqenien e tyre. Por jo vetëm të buxhetit. kaq. Qeveria premtoi se taksa progresive Rreth 770 milionë euro është shuma e allarilindje do të shpëtonte 95% të qytetarëve nga konstatuar për dëmin e shkaktuar nga mungesa e pagimi i taksave dhe vetëm 5% e kapitalistëve dhe përgjegjshmërisë publike në shpenzimin apo të pasurve do të paguanin për të gjithë. Në të administrimin e pasurisë duke filluar nga nxjerrja vërtetë u vendosën taksa mbi konsumin, mbi e taksave e deri te parapagimi me letër kredi, karburantin e të tjera, me të cilat qytetarët paguan shërbime të pakryera, nga tenderat pa garë e deri 20-fishin e asaj që qeveria ua llogariti sot në formën te falja e pasurisë publike në negociata. e përfitimeve të rrogëtarëve të vegjël e të mesëm. Pikërisht për sa thashë më sipër për taksën Cili ishte rezultati? Në buxhetin faktik të vitit 2014, progresive mbytëse për ekonominë e qytetarët, për në atë që votohet sot, rezulton se në rreth 40 degradimin e shpejtë të mirëqenies shoqërore, për miliardë lekë taksa shtesë, të marra nga qeveria rrënimin e stabilitetit ekonomiko-financiar gjatë vitit 2014, 32 miliardë janë paguar nga afatmesëm të vendit, për praktikat korruptive në qytetarët dhe vetëm 8 miliardë nga të ashtuquajturit përdorim nga qeveria ne nuk do të votojmë pro kapitalistë në fjalorin populist të qeverisë. Është e buxhetit faktik të vitit 2014. qartë se 32 miliardët shtesë të paguara mbi Faleminderit! konsumin e qytetarëve janë bërë në rrënim të (Deputetët e Grupit Parlamentar të PD-së nivelit të mirëqenies dhe të konsumit të tyre. Për largohen nga salla.) këtë arsye disa javë të shkuara Banka Botërore (Drejtimin e seancës e merr zonja Leskaj.) njoftonte një rritje deri në dyfishim në harkun e dy- Valentina Leskaj – Fjalën e ka deputeti tre vjetve të nivelit të varfërisë dhe varfërisë Përparim Spahiu, në emër të Grupit Parlamentar ekstreme në vend. të LSI-së. “Kontributi”, në thonjëza, shtesë i qeverisë në Përparim Spahiu – Të nderuar kolegë, këtë çështje ishte heqja e rreth 20 mijë familjeve Projektligji i buxhetit faktit për vitin 2014 është i në nevojë nga skemat e mbështetjes shoqërore. një rëndësie të madhe për të parë dhe analizuar 720 milionë dollarë amerikanë të marrë borxh në arritjet e mazhorancës qeverisëse në drejtim të vitin 2014 dhe 400 milionë të shtuara nga rritja e realizimit të treguesve kryesorë ekonomikë. taksave nuk patën fatin që të shpenzoheshin as Projektligji paraqet të dhënat përfundimtare për për përmirësimin e shërbimeve publike, me të cilat vitin 2014 mbi të ardhurat dhe shpenzimet e qeveria sot u mburr. buxhetit të shtetit, buxhetit vendor, buxhetit të Shëndetësia apo arsimi, infrastruktura rrugore fondeve speciale, si dhe mbi deficitin buxhetor dhe apo ujësjellësit, shkollat apo institucionet burimet e financimit të tij. shëndetësore mbetën vetëm në premtimet e Të thuash se në mesin e këtyre të dhënave për qeveritarëve dhe në llogjet e monologëve të t’u analizuar ka hapësira për reflektim, ministrave. E ndërsa dy të parat nuk patën asnjë vetëkorrigjim, ridimensionim e ristrukturim të rritje në buxhetet e tyre, investimet publike u tkurrën qasjes, ke thënë pak ose asgjë, në kushtet kur në nivelin më të ulët historik që kanë qenë nevoja imediate dhe konteksti i zhvillimeve ndonjëherë. ekonomike në vend, momenti kritik me të cilin çdo
369 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
mendje e stërvitur njihet sa i përket vitit 2014, Duke analizuar ftohtë të gjithë pasqyrën e shifrave, ngushtohet në vetëm një objektiv primar: buxheti i vitit 2014 vlen të quhet “Ekonomia duhet të ecë”. “detyrimpërmbushës”. Pa më të voglën mëdyshje Pavarësisht të gjitha shënimeve dhe rezervave, sfida e madhe, ajo e të rikthyerit të mekanizmit apo dhe sugjerimeve që mund të kenë lindur nisur gjigant të ekonomisë në një gjendje vitale, me nga sa më sipër, sugjerime të cilat i kam shprehur frymëmarrje të plotë e të rregullt, u përmbush me edhe në shtypin e shkruar të përditshëm, ekonomia sukses. Them pa mëdyshje se ekonomia shqiptare shqiptare ia ka dalë të ecë qëndrueshëm dhe në gjatë vitit 2014 ia doli të ecë edhe më gjerësisht mënyrë të sigurt. Tërësia e të dhënave që se çfarë përqind e rritjes thotë: disponojmë, nga cilido këndvështrim fakton se Çdo politikë e re buxhetore-financiare, në buxheti i vitit 2014 siguroi rivendosjen e stabilitetit raport me grupet e interesit dhe përfshirjen e makro-ekonomik e fiskal nëpërmjet mbështetjes publikut në të, rezultoi në një standarti të ri të së vazhdueshme buxhetore ndaj sektorëve komunikimit, vendosur mes publikut dhe grupeve prioritarë, të tillë si: arsimi, shëndetësia, bujqësia të interesit. Gjithçka eci në shembujt dhe modelet dhe infrastruktura. më të çmuara perëndimore, ku politikat reflektuan Arritja e një marrëveshjeje dypalëshe opinionin e publikut, biznesit apo shoqërisë civile, bashkëpunimi me FMN-në, ishte thelbësore për por mbi të gjitha theksoj se hapat reflektuan nevojat të mundësuar uljen graduale të borxhit publik dhe imediate të ekonomisë së vendit. reformat në sektorët kyç të ekonomisë, duke na Nuk është e paktë të thuhet se ecuria e 2014- larguar përfundimisht nga natyra aventuroze e të s strukturoi një mjedis që mundësoi më shumë vallëzuarit në buzë të greminës. likuiditet dhe investime, lehtësisht e konstatueshme Vlera e shtuar në ekonominë shqiptare gjatë dhe tërësisht për t’u përshëndetur qasja e qeverise vitit 2014 është 1,89 % krahasuar me vitin ndaj borxheve të qeverisë së mëparshme ndaj paraardhës, domethënë në rritje. Zgjerimi i biznesit, për kryerjen e punëve dhe shërbimeve konsumit privat dhe rritja e investimeve private dhe publike. Të gjitha detyrimet e prapambetura të konsumit në sektorin publik, këto dy të fundit në qeverisë ndaj biznesit u shlyen. Shtoji këtyre të një masë pak më të vogël se e para, shpjegojnë dhënave edhe rimbursimin e TVSH-së dhe tatim- rritjen e kërkesës agregate. fitimit prej rreth 34 miliardë lekësh, kupton se sa Me rritje 12,1% janë edhe të ardhurat e buxhetit, seriozisht u pa rigjenerimi i kësaj marrëdhënieje, që shënuan shifrën 366,7 miliardë lekë. kryesisht besimi, të tronditur thellë mes qeverisë Në raport me PBB-në, rritja u shënua me 26%, dhe sipërmarrjes. Rritja e besimit në ekonomi dhe krahasuar me 24,1% që ishte në vitin paraardhës. kushtet e favorshme financiare kanë mbështetur Kontributin kryesor në zgjerimin e aktivitetit rritjen e konsumit dhe të investimeve private gjatë ekonomik e dha sektori i ndërtimit, por, gjithashtu, vitit 2014. Investimet private u ndikuan pozitivisht rritja ekonomike deri në tremujorin e katërt u nga rritja e besimit të bizneseve, rritja e mbështet edhe nga zgjerimi i aktivitetit në të gjitha kapaciteteve shfrytëzuese, rritja e numrit të degët e ekonomisë. Ekonomia shqiptare vijon të porosive të reja dhe lehtësimi i kushteve të regjistrojë vlera të ulta të inflacionit nën objektivin kreditimit. Përfitimet sociale, duke shkulur me e Bankës së Shqipërisë. Gjatë periudhës janar- rrënjë një strukturë që shumëzonte e rishumëzonte dhjetor 2014, inflacioni mesatar rezultoi 1,6 %, më padrejtësinë deri në qelizën më të fundme, shkuan i ulët se ai i vitit 2013. tek ata që e meritojnë dhe jo tek ata që paguajnë Pas këtyre zhvillimeve, ne, njerëzve që për për ta përfituar profesion kemi shifrat e që detyra e të zgjedhurit Në arsim, duke u parë si prioritar, i fokusuar në Kuvend, përgjegjësia publike na shtrëngon, t’i kryesisht drejt atij profesional, parë kjo në raport monitorjmë me kujdes më të veçantë ato, na lind me nevojat e kohës, zhvillimet në rajon e më gjerë e drejta të themi se vendosja e një sistemi të dhe trendin e parashikimet e zhvillimeve të sektorit shëndetshëm të menaxhimit financiar hapi rrugën në të ardhmen, me investime të zgjuara e konkrete e nevojshme për të lejuar krijimin dhe mbartjen e u hodhën hapa shumë të nevojshëm për të detyrimeve të prapambetura financiare, kryesisht kanalizuar me afat të gjatë një lidhje të ndaj biznesit, si edhe për të realizuar shlyerjen shëndetshme mes tregut të punës dhe arsimimit graduale të stokut të detyrimeve të krijuara tashmë. të brezit të ri.
370 Legjislatura e 8-të Viti 2015
Buxheti i vitit 2014 ia doli të mbështesë fort gjithë historinë e demokracisë shqiptare në të gjitha edhe shëndetësinë, veçanërisht shërbimin spitalor vitet, përjashto vitin 2008, ku kemi rrugën e Kukësit, dhe kryerjen së diagnostifikimit falas. e cila ka harxhuar miliarda edhe me spekulime. Fermerët përfituan subvencione dhe gjetën Për të mos vënë në dyshim shifrat e tjera, rritja nga buxheti i vitit të kaluar, për herë të parë në 2 ekonomike, pas shumë vitesh rënie, është dekada e gjysmë eksperiencë për shumë prej dyfishuar, dhe këtë e nxjerr nga fakti që në vitin tyre, një qeveri që mbron, stimulon e mbështet 2013 rritja ekonomike ishte 1,1, në vitin 2014 rritja në përputhje me nivelin e prodhimit bujqësor të ekonomike ishte 2,1. Pra 2,1 ndaj 1,1 është realizuar. pothuajse dyfishim. Shtresat në nevojë u kompensuan nëpërmjet Pa diskutim që ky buxhet ka shlyer gjysmën e skemave sociale më transparente dhe ekonomike. detyrimeve prej 8 vjetësh që mbaheshin ndaj U hoq tatimi i biznesit të vogël, gjë e cila ndikoi biznesit, ku shuma është 34 miliardë lekë. pozitivisht në sipërmarrjen private. Tatimi i biznesit Meqenëse u vu në dyshim nga minoranca, unë të vogël zbriti në 7,5% nga 10% që ishte më parë them se janë shlyer 5300 fatura dhe 1700 vendime dhe publikut iu server një qeveri më e vogël. gjykatash. Për të gjitha sa thashë, në emër të Grupit Meqenëse përsëri u vu në dyshim buxheti i vitit Parlamentar të LSI-së, deklarojmë mbështetjen për 2014, them që është e saktë heqja e taksës ndaj miratimin e buxhetit faktik 2014 dhe inkurajojmë biznesit të vogël, madje është përgjysmuar taksa të gjithë aktorët e përfshirë në zhvillimin ekonomik ndaj këtij biznesi. Taksa e biznesit të vogël është të vendit të ruajnë të njëjtin përkushtim e 7,5%, e biznesit të madh 15%. Duke pjesëtuar 15% përgjegjshmëri në raport me sfidat për t’u kaluar me 7,5%, bëjnë 2%, pra është gjysma. ku dhe përballet ekonomia. Po kështu, u ul tatimi mbi pagat, ku përfituan Faleminderit! 97% e punonjësve. Kush të dojë ia jap shifrat e Valentina Leskaj – Në emër të Grupit sakta për të gjithë punonjësit dhe themi se kjo shifër Parlamentar të Partisë Socialiste, fjalën e ka është e sigurt. ministri i Financave, zoti Shkëlqim Cani! Po kështu janë dyfishuar paratë për Shkëlqim Cani – Në emër të grupit do të flas mirëmbajtjen e rrugëve dhe, meqenëse opozita me pika, duke deklaruar dhe mosdeklaruar. ishte në merak: a ka shkuar apo jo për qytetarin, Në emër të grupit deklaroj se nuk do të deklaroj meqenëse e vë në dyshim që qytetari mund të mos që ky është buxheti më i madh në historinë e nënkuptojë edhe fshatarin, po them se po është e ekonomisë shqiptare. vërtetë që ky buxhet ka shkuar për shtetarin. Po Po në emër të grupit deklaroj se nuk do të marrim rastin vetëm për rrugët, ku është dyfishuar deklaroj që ky buxhet është rritur në të ardhurat e sasia e parave për mirëmbajtjen e tyre, duke qenë veta më shumë se buxheti i Gjermanisë, i Shteteve një ndihmë për sigurinë e rrugëve dhe për pasojë të Bashkuara të Amerikës, i Britanisë së Madhe është mbrojtur jeta e qytetarëve. dhe i Francës. Shumë shkurt po ju them se janë shlyer edhe Në emër të grupit deklaroj atë që kanë deklaruar 4,3 miliardë lekë detyrime të prapambetura për kolegët e mi se ky buxhet në një vit të vetëm është personat me aftësi të kufizuar, që këta ish- rritur me 39,5 miliardë lekë ose 395 milionë dollarë pushtetarët kanë qejf t’i nxjerrin në televizor e të dhe është një buxhet, i cili është rritur edhe 35 duken sikur janë në mbështetje të tyre, por që, në milionë dollarë më shumë sesa 5 buxhete rresht fakt, i lanë sa donin pa para. të qeverisë së këtij grupi nga ky krah. Pra, në një Edhe për shëndetësinë, është po aq e vërtetë vit të vetëm është rritur edhe 35 milionë dollarë dhe po e deklaroj në emër të grupit se hoqëm më shumë sesa është rritur nga qeveria e Berishës TVSH-në barnave dhe shërbimeve shëndetësore në 5 vjet rresht. dhe për rezultat, çmimet e barnave për shtetasit Po në emër të grupit, meqenëse janë larguar, shqiptarë janë ulur me 30%. do t’u bëja edhe mbledhjet, edhe zbritjet për t’u Po kështu, janë dhënë para për sektorin e treguar se është kështu, meqë i vinin në dyshim energjisë, 9.5 miliardë lekë, dhe që kanë qenë shifrat. mbështetje për këtë sektor dhe në fund fare ky Po në emër të grupit deklaroj që rritja e të buxhet nuk ka parë vetëm vetveten, por e vërteta ardhurave në vitin 2014 ka qenë më e larta në të është që me këtë buxhet janë financuar një sërë
371 Viti 2015 Legjislatura e 8-të
reformash që kanë filluar në vitin 2014 dhe që i ka paraqitur dy variante. përkisnin së ardhmes. Varianti i parë është varianti i Këshillit të Faleminderit! Ministrave, ndërsa varianti i dytë është varianti me Valentina Leskaj - Faleminderit! formulimin që i ka bërë komisioni. Atëherë, lajmëroni të gjithë deputetët se fillon Në mbështetje të Rregullores, dihet se procesi i votimit. amendamenti që është i formuluar nga komisioni Hapet votimi me elektronikë për prezencën. përgjegjës, pra varianti i dytë, do të hidhet në votim. Mbyllet votimi. Nëse varianti i dytë nuk miratohet, kalohet në 75 deputetë janë prezentë. variantin e Këshillit të Ministrave. Fillojmë votimin për projektligjin e parë “Për (Sistemi elektronik vazhdon të jetë i bllokuar, krijimin dhe funksionimin e Këshillit Kombëtar për për pasojë procedohet me votim me kartonë.) Shoqërinë Civile”. Hapet votimi me elektronikë. Hapet votimi me elektronikë në parim. Mbyllet votimi. Mbyllet votimi. Miratohet. (Sistemi elektronik ka defekt.) Neni 10. Pro? Kundër? Abstenim? Ka problem teknika si duket. Një minutë, mos Miratohet. u mërzitni, ka problem teknika. Neni 11, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kundër? Atëherë, hapim votimin me kartonë në parim. Abstenim? Kush është dakord? ... Miratohet. Hapim edhe një herë votimin me elektronikë Neni 12. Pro? Kundër? Abstenim? në parim, meqenëse u rregullua sistemi. Miratohet. Mbyllet votimi. Neni 13. Pro? Kundër? Abstenim? Me 75 pro, asnjë kundër dhe 1 abstenim, Miratohet. projektligji miratohet në parim. Neni 14, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kalojmë në shqyrtimin nen për nen. Kundër? Abstenim? Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 15. Pro? Kundër? Abstenim? Neni 2, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kundër? Miratohet. Abstenim? Urdhëroni, zoti Klosi! Miratohet. Blendi Klosi – Ka një lapsus të vogël në Neni 3. Pro? Kundër? Abstenim? zbardhje, që ndarja e anëtarëve përfaqësus të Miratohet. shoqërisë civile për mandatet është 4- 4- 5, se Neni 4. Pro? Kundër? Abstenim? është shkruar gabim 4- 4- 4 në materialin e Miratohet. paraqitur. Vetëm për sqarim. Neni 5, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kundër? Valentina Leskaj – Mirë atëherë, do të Abstenim? vazhdojmë me kartonë, meqenëse kemi prapë Miratohet. problem. Neni 6, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Neni 16. Pro? Kundër? Abstenim? Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 17, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Neni 7, me vërejtjet e komisionit përgjegjës. Pro? Kundër? Abstenim? Pro? Kundër? Abstenim? (Sekretaria numron votat. Rezultojnë: 75 pro, Miratohet. asnjë kundër, asnjë abstenim.) Neni 8, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kundër? Miratohet. Abstenim? Neni 18. Pro? Kundër? Abstenim? Miratohet. Miratohet. Neni 9, me vërejtjet e komisionit. Pro? Kundër? Atëherë, kalojmë në votimin në tërësi, me Abstenim? kartonë për shkak të sistemit. Miratohet. Pro? Kundër? Abstenim? Përpara se të kalojmë te neni 10, kolegë Miratohet projektligji në tërësi. deputetë, siç jeni në dijeni, komisioni përgjegjës Votojmë në parim projektligjin “Për miratimin e
372 Legjislatura e 8-të Viti 2015
buxhetit faktik të shtetit për vitin 2014”. Do të njoftimin për këtë që në fillim të seancës, ç’ka do vijojmë prapë me kartonë. Sekretaria të numërojë të thotë se duhej të ishte e qartë. votat! Mirë atëherë, më parë të votojmë. Hapet votimi. Hapet votimi për projektvendimin “Për miratimin Mbyllet votimi. me procedurë të përshpejtuar të projektligjit “Për 75 pro, 1 kundër, asnjë abstemin. trajtimin e pronës dhe përfundimin e procesit të Miratohet. kompensimit të pronave”. Kalojnë në shqyrtimin dhe votimin nen për nen. Sekretaria, të numërojë votat! Neni 1. Pro? Kundër? Abstenim? Rezultati i votimit është: asnjë votë kundër, Miratohet. asnjë abstenim, 76 vota pro. Neni 2. Pro? Kundër? Abstenim? Kalojmë në draft-programin e punimeve të Miratohet. Kuvendit për periudhën 6 nëntor–4 dhjetor 2015 Kalojmë në miratimin në tërësi, me kartonë. dhe draft-kalendarin 3-javor për periudhën (6–27 Sekretaria të numërojë votat! nëntor 2015) të punimeve të Kuvendit. Pro? Kundër? Abstenim? Ju njoftoj se para fillimit të seancës u mblodh (Rezultojnë 75 pro, asnjë kundër, asnjë Konferenca e Kryetarëve për miratimin e draft- abstenim.) programit dhe draft-kalendarit të punimeve të Atëherë, me të gjitha votat pro miratohet edhe kuvendit për periudhën në vazhdim. projektligji “Për miratimin e buxhetit faktik të shtetit Në konferencë pati mirëkuptim për të dyja këto për vitin 2014”. dokumente parlamentare. Në mbështetje të Kalojmë në projektvendimin “Për miratimin me Rregullores, kur Konferenca e Kryetarëve bie procedurë të përshpejtuar të projektligjit “Për dakord me konsensus, kalendari njoftohet në trajtimin e pronës dhe përfundimin e procesit të seancë plenare. kompensimit të pronave””. Së fundi, ju njoftoj se deputeti Andrea Marto Ky projektvendim miratohet me shumicë të është caktuar anëtar i delegacionit të përhershëm thjeshtë. në Asamblenë Parlamentare të Bashkëpunimit Ka një votim. Data e shqyrtimit në seancën Ekonomik me Detin e Zi, në vend të deputetit Erjon plenare caktohet data 19.11.2015. Braçe. Votimi është i hapur. Gjithashtu, ka një kërkesë të deputetes Mesila Urdhëroni, zoti Ruçi! Doda për t’u anëtarësuar në Komisionin për Punën, Gramoz Ruçi – Projektligji “Për mediet Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë. audiovizive” është shqyrtuar në komision, është Gjithashtu, deputeti Eduard Ndocaj propozohet në axhendën e Parlamentit. Nuk kishte diskutime anëtar i përhershëm në Komisionin për ky projektligj, por ai duhet të hidhet në votim. Veprimtaritë Prodhuese, Tregtinë dhe Mjedisin dhe Valentina Leskaj – Unë nuk e kam këtu. anëtar zëvendësues në Komisionin e Integrimit Atëherë, zoti Ruçi, më thonë nga sekretaria se Europian. është shtyrë për arsye se nuk është raporti i Dakord? komisionit, prandaj nuk është për t’u votuar. Miratohet. Është miratuar, por kur nuk ka raport, s’ka si Këtu mbyllet seanca. votohet. Duhet raporti i komisionit. Natën e mirë! Zoti Peza, raporti nuk është, e para. E dyta, sekretaria thotë se kryetari e ka bërë (Seanca u mbyll në orën 01:30.)
373