Jonge Democraten Wintercongres 1-2-3 februari 2019

PHILIPS

Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1

Voordracht CVZ en SNC 2 Voorwoord congresteam 3 Voorwoord afdelingsvoorzitter 3

Deadlines 4 Congresprogramma 5 Agenda ALV 82 5

Locaties 6 Sprekers, parallelle sessies & activiteiten 10 Sprekers 10 Parallelle sessies 11 Activiteiten 12 Hoe werkt een congres? 14

CO2-voetafdruk 16

Bestuursverantwoording 18 Financiën & organisatie 19 Vereniging & activiteiten 19 Politiek & campagne 21 Persoonlijke verantwoording 22 Terugkoppeling organimo’s 25 Media-overzicht 26 Bestuursvragen 27 Terugkoppeling huisvestingscommissie 31

Organisatorische moties 32 Politieke moties 38 Amendementen op het politiek programma 68 Amendementen op de begroting 76 Amendementen op de resolutie zorg 78 Resolutie zorg 86 1 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Voordracht CVZ en SNC Het Landelijk Bestuur draagt als congresvoorzitters (CVZ) voor: Pauline Gerth van Wijk, Ruben Kuijper, Eric Stok en Ingrid Weerts

Het Landelijk Bestuur draagt als Stem- en Notulencommissie (SNC) voor: Pieter van Brakel, Lars van den Broek, Annabel Broer, Sjirk Bruins- ma, Luisa El Ouardiji, Thijmen van Hoorn, Yvet Laan, Sanne Schol

De Jonge Democraten hebben twee vertrouwenspersonen, te weten Eva van Sloten en Bas Buise. Zij zijn te bereiken via vertrou- [email protected] 2 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Voorwoord congresteam Voorwoord afdelingsvoorzitter Waarde Democraten, Jonge Democraten,

BRABANT! De provincie waar de nachten het langst zijn, maar er We kunnen een boekwerk schrijven over wat Eindhoven zo inter- altijd nog licht brandt. Waar over een paar weken het carnaval weer essant maakt, maar als we even PSV, Oranje-Rood, TU/e, High Tech losbarst en ons mam nog altijd de lekkerste worstenbroodjes bakt. Campus, ASML, Philips, carnaval en het Stratumseind opnoemen Maar Brabant is ook de provincie waar technische innovaties elkaar dan is voor iedereen duidelijk wat een mooie mix Eindhoven heeft in hoog tempo opvolgen, en waar een bruisende creatieve industrie qua succes, kennis, kunde, geschiedenis en gezelligheid. nooit stil zit. Dit geldt natuurlijk voor heel Brabant, en niet voor niks is de JD In Eindhoven komen deze twee culturen bij elkaar, en versmelten ze Brabant altijd duidelijk aanwezig op elk JD congres. Met een afvaar- tot een eigentijdse melting pot van vooruitstrevend bourgondisme. diging die elk jaar groter wordt, maar vrijwel nooit mensen verliest, De mensen zijn hecht en de lijntjes zijn kort: juist daardoor heeft hebben we door onze zowel kritische als bourgondische mentaliteit onze Triple Helix, de samenwerkingsstructuur die overheid, on- altijd een kenmerkende inbreng. derwijsinstellingen en bedrijven verbindt, de regio zo doen oplev- en. Niet voor niets heeft de stad de hoogste patentendichtheid ter Het komende weekend dompelen we jullie onder in onze sferen, wereld. Het is dan ook niet ontoepasselijk dat dit congres zal plaats- laten we jullie zien hoe wij Brabanders in het leven staan, en hoe vinden in de fabriek waar Philips ooit haar eerste radio’s en tv’s van dat zo is gekomen. Dit doen we door de legendarische ‘Brabant bin- de lopende band liet rollen. go’ eenmalig openbaar te maken voor de gehele JD en er zal een mooie stropdassen-kroegentocht gehouden worden over de lang- Televisies worden er echter niet meer gebouwd in Eindhoven. De ste kroegenstraat van Nederland. Onder het genot van een bitterbal oude fabrieken in de stad zijn nu gevuld met startups die werken zal er geluisterd kunnen worden naar interessante sprekers, en met aan een duurzame toekomst. Van gezinsauto’s op zonne-energie de brabantse mentaliteit die er na vrijdagavond al wat meer in zal tot plantaardige schoonmaakmiddelen die plastic scheiden van ve- zitten zullen er mooie discussies ontstaan bij de moties. tresten, de ingenieurs en designers innoveren er druk op los. En ja: zo’n drukke werkdag wordt hier nog steeds afgesloten met een Zo zul je zien, Brabant verbindt, en uiteindelijk verlaat elke JD’er speciaalbiertje en een (al dan niet vegetarisch) worstenbroodje in zondag het congres met een rood-wit geblokt hart. een bruine kroeg. Chris Dams en Steven Elders, Geniet van dit mooie bourgondische congres! Oud-voorzitter Jonge Democraten Brabant Voorzitter Jonge Democraten Brabant Het congresteam, Wesley van der Heijden, Eliana Tuijn, Peet Wijnen, Thijs van Rens, Stijn Wenders, Annelies Becker en Cyriel van Vugt

3 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Deadlines Voorstellen kunnen worden ingediend via de online formulieren op de voorstelwebsite. De formulieren vind je nadat je bent ingelogd met je lidnummer. Indien je deze vergeten bent, kun je deze via het systeem opvragen.

Deadline Dagen Datum Indienen congresvoorstellen 42 22-12-2018 Sollicitatie CVZ en SNC 42 22-12-2018 Publicatie congresvoorstellen 35 29-12-2018 Publicatie bestuursverantwoording 21 12-01-2019 Indienen politieke voorstellen 21 12-01-2019 Publicatie voordracht CVZ en SNC 15 18-01-2019 Indienen bestuursvragen 14 19-01-2019 Kandidaatstelling LB en kasco 14 19-01-2019 Publicatie voorstellen 7 26-01-2019 Publicatie definitieve congresboek 5 28-01-2019 Indienen APM’s 1 01-02-2019 Aanvang congres 0 02-02-2019

Let op! Alle deadlines staan op 23:59 uur van de betreffende dag.

Voor meer informatie over het indienen van voorstellen zie: Stat- uten & het Huishoudelijk Reglement Hoofdstuk II Van de Algemene Ledenvergadering, Bijlage F:”Over Politieke Voorstellen” en Bijlage G: “Organisatorische voorstellen”.

4 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Congresprogramma Agenda ALV 82 Vrijdag 1 februari Zaterdag 2 februari 18.30  Opening inschrijfbalie Opening ALV 82 19.00-0.00 Borrel 20.00  Kroegentocht Installatie Congresvoorzitters en Stem- en Notulencommissie Vaststellen agenda Zaterdag 2 februari Beroepsmogelijkheid Notulen ALV 80 09.00  Opening inschrijfbalie DEMO-verantwoording 09.30  Nieuwe ledenmoment FG-verantwoording 10.00-12.30 Algemene Ledenvergadering (ALV) Bestuursverantwoording 10.00  Matthijs Sienot Financieel blok 10.30-11.30 Parallelle sessie: Schone lucht voor iedereen Voordracht bestuursleden Erwin Nypelsstichting 11.45-12.45 Parallelle sessie: Kinderpardon Nieuwe Stijl Schorsing ALV voor lunch 12.30-13.30 Lunch Amendementen op de begroting en Organimo’s 13.30-16.30 Algemene Ledenvergadering (ALV) (Actuele) Politieke Moties 13.45-14.45 Parallelle sessie: FemDem Amendementen op het Politiek Programma 15.30-16.30 Parallelle sessie: Dan denk ik aan Brabant Politieke Moties 16.30  Hein Jaarsma Schorsing ALV 82 18.00-20.00 Diner 21.00-02.00 Congresfeest Zondag 3 februari Heropening ALV 82 Zondag 3 februari 09.00  Opening inschrijfbalie (Actuele) Organimo’s 10.00-12.30 Algemene Ledenvergadering (ALV) Politieke Moties 10.30-12.00 Stadswandeling: Company Town Eindhoven 12.00  David Smeulders Schorsing ALV voor lunch

12.30-13.30 Lunch Resolutie Zorg Amendementen op het Politiek Programma 13.30-17.00 Algemene Ledenvergadering (ALV) Politieke Moties 17.00  Sluiting ALV en groepsfoto 17.00  Naborrel Sluiting ALV 5 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Locaties Eindhoven Congreslocatie: Seats-2-Meet, Apparatenfabriek Theo Maassen zei ooit: “Het enige goeie dat vanuit Amsterdam Midden in Strijp-S bevindt zich de Hoge Rug, een rij massieve his- komt, is de trein naar Eindhoven”. Of dat ook zo is, daar mag ieder- torische fabrieksgebouwen waar ooit de tv’s en radio’s van Philips een over van mening verschillen - maar vanuit Eindhovens perspec- geproduceerd werden. Een bijzondere plek dus, en hier zal zich dan tief had hij een punt. Want het was toch echt die trein die Frederik ook de hoofdlocatie van het congres bevinden: Seats2Meet Strijp-S en Gerard Philips in 1891 pakten om vanaf Zaltbommel af te rei- in de Apparatenfabriek, Torenallee 24. Ook de lunch zal hier ge- zen naar Eindhoven, om daar hun firma Philips & Co op te richten. serveerd worden. Zonder dit bedrijf was Eindhoven niet geworden tot wat het van- daag de dag is, en de sporen van Philips zijn dan ook nog overal in Parallelle sessies: Plug-in Paviljoen company town Eindhoven te ontdekken. De parallelle sessies zullen plaatsvinden in Plug-In City, tegenover de Apparatenfabriek en direct naast bushalte Strijp-S. Dit creati- Eindhoven is echter ook een stad die zichzelf in korte tijd heeft eve dorpje, volledig opgebouwd uit gerecyclede materialen, draait heruitgevonden: van leeglopende industriestad in de jaren ‘90 tot volledig om onderzoek naar en ontwikkeling hotspot van innovatie en cultuur nu. Een groot deel van dat succes van een circulaire economie. In het is te danken aan het unieke samenwerkingsverband dat ontwikke- sfeervolle Pluginpaviljoen zul- lingen in de stad coördineert: de Triple Helix. In dit model worden len verschillende prikkelende overheid, bedrijfsleven en wetenschapsinstituten in Eindhoven met sprekers op het program- elkaar verbonden tot een DNA-keten die de hele regio vormgeeft. ma staan.

Strijp-S Een van die heruitgevonden plekken is de industriële wijk Strijp-S, ooit de ‘verboden stad’ van Philips maar nu een hotspot voor design en innovatie. Het grootste deel van het programma zal hier gecon- centreerd zijn. Ga tussen de politieke inhoud door eens op verken- ning! Van de designwinkeltjes onder de Leidingstraat tot speciaalbi- ertjes in Vershal ‘t Veem of urban sports in Area 51: op Strijp-S valt altijd wel wat te ontdekken.

6 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Amrath Hotel Borrellocatie: Lab-1 Het Amrath Hotel ligt dicht bij het centrum Lab-1 is een rondreizende broed- van de stad, in het gezellige stadsdeel Stra- plaats voor muziek, exposities en tum. Dit moderne hotel heeft bovendien symposia. Sinds eind 2018 hebben een bushalte voor de deur, en beschikt over zij zich permanent gevestigd in een verschillende tweepersoonskamers en een oude bioscoop in het centrum van luxeoptie. Eindhoven.

Dinerlocatie: Stories Het diner op zaterdagavond zal geserveerd 3BE Hostel worden bij restaurant Stories, eveneens in 3BE is een sfeervol hostel met een de Apparatenfabriek. Stories biedt opleidin- gemoedelijke uitstraling. Het ligt midden gen aan voor mensen met een afstand tot in het bruisende centrum van Eindhoven de arbeidsmarkt, met als doelstelling om op kruipafstand van het Stratumseind, en deze mensen aan een betaalde baan te hel- is daarmee de ideale slaaplocatie voor de pen. Het restaurant in industriële setting doorgewinterde feestvierder. serveert een uitgebreid aanbod aan street- food, en ook de vegetarische eter zal er niet met een lege maag achterblijven.

Blue Collar Hotel Feestlocatie: TAC Het Blue Collar hotel is gevestigd op Stri- Het Temporary Art Center is gevestigd in jp-S in het Klokgebouw, een van de meest de oude personeelswinkel van Philips, in de markante historische fabrieksgebouwen schaduw van het PSV Stadion. Naast de ver- van Philips. Het bevindt zich op 5 minuutjes schillende exposities huisvest het pand ook lopen van de congreslocatie, dicht bij sta- ateliers voor ontwerpers en kunstenaars. tion Strijp-S en beschikt over zowel budget- Wij kunnen er op zaterdagavond terecht kamers. Het ontbijt zal geserveerd worden voor ons congresfeest, dat we na 02.00 bij restaurant Stories. voort zullen zetten op het Stratumseind. 7 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Openbaar vervoer Congreslocatie Eindhoven is uitstekend bereikbaar met het openbaar vervoer. Va- Seats-2-Meet Strijp-S naf Eindhoven Centraal rijden de buslijnen 401, 402 en 403 iedere Torenallee 24 5 minuten richting de congreslocatie. Deze hypermoderne en volle- dig in de regio ontwikkelde elektrische bussen brengen je binnen Parallelle Sessies tien minuutjes naar halte Strijp-S, direct naast zowel de Apparaten- Plug-in Paviljoen fabriek als Plug-in City. Vanaf de stations Tilburg, Den Bosch en Leidingstraat 17a Eindhoven kun je ook de sprinter nemen naar station Eindhoven Strijp-S, naast het Klokgebouw. Borrellocatie Lab-1 Parkeren Keizersgracht 19 Voor wie met de auto komt is er betaalde overdekte parkeergeleg- endheid in parkeergarage Klokgebouw, direct naast het Blue Collar Dinerlocatie Hotel. Straatparkeren is ook mogelijk en is eveneens betaald. Restaurant Stories Torenallee 22-02 Fiets Congresgangers die in 3BE of het Best Western overnachten, zitten Feestlocatie wat verder van de congreslocatie maar des te dichter bij het uit- TAC gaanscentrum van Eindhoven. Het kan hierbij handig zijn een ov-fi- Vonderweg 1 ets te huren om je makkelijker tussen locaties te verplaatsen. Dit kan bij het Centraal Station. Hotels Blue Collar Hotel Klokgebouw 10

3BE Hostel Stratumsedijk 31

Amrath Hotel Leenderweg 80

8 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven A J LE LLA EL L AVLJE

E EA2EE EDVE

A AED

LA

E EL

AA EL

9 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Sprekers, parallelle sessies & activiteiten Sprekers David Smeulders Zondag 12.00, plenaire zaal Matthijs Sienot Afsluitende speech Zaterdag 10.00, plenaire zaal Als hoogleraar Energy Technology aan de Tech- Openingsspeech nische Universiteit Eindhoven werkt prof. Matthijs Sienot is klimaatwoordvoerder van Smeulders aan systemen om duurzame en- de D66-fractie in de Tweede Kamer. Via ergie op te wekken en op te slaan. In een onder andere de thema’s Klimaat & Ener- pleidooi in de Volkskrant keerde hij zich gie, Wegen en Gaswinning zet hij zich in tegen het duurzaamheidsbeleid zoals dat voor verduurzaming en klimaatinnovatie. nu gevoerd wordt: maatregelen zijn te veel Hij zal dan ook dit klimaatbewuste congres gebaseerd op emotie en te weinig doorbere- openen met een vurig pleidooi voor een du- kend. Prof. Smeulders zal uit de doeken doen urzamere maatschappij! hoe we klimaatbeleid beter kunnen plannen op de lange termijn en op internationaal niveau. Hein Jaarsma Zaterdag 16.30, plenaire zaal Lustrumcommissie In de tijd ver voor het bestaan van facebook-evenementen en een JD website, toen D66 al bijna 20 jaar de democratie verdedigde, was Hein Jaarsma een van de oprichters van de JD. Het waren compleet andere tijden. Zo was de Demo het belangrijkste communicatiemid- del van de JD, bestonden PJO’s als DWARS en ROOD nog niet en was Rob Jetten nog niet eens geboren.

Onze ‘founding father’ zal de zaterd- agmiddag afsluiten en vertellen waar de JD ooit begonnen is, wat haar ide- alen waren en hoe die tijd verschilt van nu. Jaarsma zal ook ingaan op het thema duurzaamheid en en welke pri- oriteit dat in de vroege JD-jaren had.

10 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Parallelle sessies FemDem Zaterdag 13.45-14.45, Plug-in Paviljoen Schone lucht voor iedereen FemDem: Merel & Tirza Zaterdag 10.30-11.30, Plug-in Paviljoen FemDem is het vrouwennetwerk van de Jonge Democraten waar Arend Meijer en Marieke Wijnands vrouwen én mannen samen komen om de positie van vrouwen bin- De Brabantse luchtkwaliteit is slechter dan elders in Nederland. nen de JD te versterken en meer diversiteit te creëren. Het thema Delen van Oost-Brabant scoren zelfs slechter dan binnensteden van deze sessie is: 50 jaar baas in eigen buik. Hoe staat het met in de Randstad! In deze sessie staan we stil bij de oorzaken van feminisme in NL? Een halve eeuw geleden werden de Dolle Mina’s deze slechte score, kijken we naar maatregelen die nodig zijn en zal een begrip. Maar wat is de stand van het huidige feminisme? Is het worden gesproken over interventies die de provincies kunnen doen hoogtepunt bereikt of is het einde nog niet in zicht? Kom tot nieuwe zolang de landelijke overheid op zich laat wachten. We gebruiken inzichten over de stand van het feminisme in Nederland en praat er hierbij Brabantse voorbeelden, aangezien zij de afgelopen jaren in over mee! het College van Brabant zonder hinder van het CDA konden oper- eren. Dan denk ik aan Brabant, want daar brandt nog licht Zaterdag 15.30-16.30, Plug-in Paviljoen Kinderpardon Nieuwe Stijl Prof. Arnoud-Jan Bijsterveld en prof. Jos Swanenberg Zaterdag 11.45-12.45, Plug-in Paviljoen Brabanders zijn gezellig, dat weet iedereen. Maar waar komt dat Werkgroepen Justitie en Diversiteit & Participatie beeld eigenlijk vandaan, en voor welke identiteitspolitiek wordt Met de documentaire ‘Terug naar je eige land’ heeft #BOOS onder het ingezet? Arnoud-Jan Bijsterveld en Jos Swanenberg nemen ons leiding van Tim Hofman gezorgd voor de nodige ophef rond het kin- mee op een cultuurhistorische verkenning van de Brabantse gezel- derpardon. Voor verandering is echter meer nodig dan ophef, en ligheid. hoewel ook de Jonge Democraten niet bij het coalitieoverleg zitten, kunnen we als politieke jongerenorganisatie wel een eerste stap zijn. Wil jij niet dat de huidige regeling van het kinderpardon ve- randert? Vind je dat je er nog te weinig van weet om een standpunt te bepalen, of heb je juist al wel een goed idee voor verandering?

Graag gaan wij met jullie in gesprek over het kinderpardon. Wat houdt het huidige kinderpardon in? Wat zijn de pijnpunten en hoe zouden wij dit willen verbeteren? Deze parallelle sessie vormt een voorbereiding op de te schrijven resolutie Asiel en Migratie.

11 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Activiteiten Congresfeest Zaterdag 21.00-02.00, TAC Congresbingo Congresteam Vrijdag-zaterdag-zondag Love, peace and happiness! Het congresfeest tijdens deze klimaat- Congresteam bewuste ALV zal volledig in het teken staan van flower-power. Trek Omdat het wintercongres in Brabant plaatsvindt, hebben wij je meest wijde broek aan en haal je geitenwollen sokken uit de kast, besloten om de traditionele Brabantse congresbingo deze keer want bij dit groovy feestje zal Woodstock verbleken! Het feest zal open te stellen voor de hele vereniging. De bingo kan digitaal ge- plaatsvinden in het Temporary Art Center, een hotspot voor cre- speeld worden via https://mfbc.us/m/yjssgf. Je mag een hokje af- atieve geesten gevestigd in de oude personeelswinkel van Philips. strepen wanneer je het hoort in de plenaire zaal, of wanneer het Naast verschillende exposities en ateliers voor toonaangevende omschrevene uitgevoerd wordt. Je hebt een bingo wanneer je hor- kunstenaars bieden zij deze avond onderdak aan het beste feestje izontaal, verticaal of diagonaal een rij vol krijgt. Voor de eerste per- in de stad. En omdat Eindhoven nooit slaapt, is er na afloop de mo- soon met een volle kaart valt er eeuwige roem en een klein present- gelijkheid om de feestelijkheden voort te zetten op het Stratum- je te behalen bij de balie. seind. Helemaal te wauw, weetjewel.

Kroegentocht Stadswandeling: Company Town Eindhoven Vrijdag 21.00, startlocatie Lab-1 Zondag 10.30-12.00, startlocatie voor de Lichttoren Congresteam Werkgroep Ruimte & Mobiliteit Naast de reguliere vrijdagavondborrel zal er ook een heuse kroegen- Eindhoven kent een lange industriële geschiedenis die nog overal tocht georganiseerd worden. De langste stapstraat van Nederland in de stad tastbaar is. Veel van dit industrieel erfgoed werd de af- bevindt zich in Eindhoven, en zodoende zijn de kroegentochten in gelopen jaren herbestemd. Thom Aussems, voormalig directeur van deze stad legendarisch. Speciaal voor de doorgewinterde borrelaar woningcorporatie Trudo, speelde daar een grote rol in. Hij zal ons hebben we daarom een tocht uitgezet die langs de gezelligste, moo- tijdens deze stadswandeling meenemen door de geschiedenis van iste én foutste kroegen van het Stratumseind zal voeren. Het start- Eindhoven, waarbij we ook enkele herbestemde fabriekscomplexen punt van de kroegentocht is de reguliere borrellocatie op vrijdaga- zullen bezoeken. vond.

Congreswedstrijd Zaterdag-zondag Congresteam Tijdens het congres zullen er verschillende prijzen te winnen zijn. Een ervaren vakjury zal op zondagochtend prijzen uitreiken voor de beste inspreker, beste borrelaar en beste congresfoto. Kandideren? Stuur een mailtje naar [email protected]. 12 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

13 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Hoe werkt een congres? Het congres is de Algemene Ledenvergadering (ALV) van de Jonge voor- en najaar plaatsvindt, wordt een congrestraining gegeven waar Democraten. Drie keer per jaar vindt er een ALV plaats: tweemaal nieuwe leden kennis kunnen maken met de gang van zaken. Als je een meerdaags politiek congres in de zomer en de winter, en een or- niet op het introductieweekend bent geweest kun je de reader vin- ganisatorisch eendaags congres in september. De ALV is het hoog- den op onze website of opvragen bij [email protected]. ste orgaan van de vereniging, het bestaat in principe uit alle leden. Ook is er voor het begin van de eerste congres dag op zaterdag om Binnen de JD wordt het ‘one man, one vote’ systeem gehanteerd, 09:30 een moment speciaal voor nieuwe leden waarbij alles verteld wat betekent dat ieder (betalend) lid mag stemmen en het woord wordt dat je over een congres moet weten. mag voeren tijdens de ALV. Op die manier heeft elk lid invloed op de organisatorische en inhoudelijke koers van de vereniging. Er worden Wat zijn Congresvoorstellen? op de verschillende congressen namelijk allerlei inhoudelijke en or- Een congresvoorstel is een voorstel aan de vereniging en kan worden ganisatorische zaken besproken en bepaald. Bovendien worden er ingediend door werkgroepen, Algemene Afdelingsvergaderingen, leden gekozen die de inhoudelijke en organisatorische zaken moet- het Landelijk Bestuur of gewoon vijf leden. De regelingen voor het en uitvoeren. Zo worden op het Zomercongres het Landelijk Bestu- indienen van voorstellen vind je altijd in de laatste versie van het ur en de DEMO-redactie verkozen, de KasCo in principe op het Huishoudelijk Reglement. Er zijn verschillende soorten congres- Septembercongres. voorstellen:

Op de politieke congressen wordt er gediscussieerd over inhoudeli- • Resolutie Dit zijn wijzigingsvoorstellen voor het Politiek Pro- jke onderwerpen. Dat gebeurt tijdens de behandeling van politieke gramma van de Jonge Democraten. Een resolutie dien je in als moties, resoluties en amendementen. Op het organisatorisch con- je meer dan één alinea wilt wijzigen, toevoegen of schrappen. gres komende de organimo’s (organisatorische moties), H wijzigin- • Wijzigingsvoorstellen Er kunnen ook wijzigingsvoorstellen voor gen, Statuten en de financiën uitgebreid aan bod. Het Septem- het Huishoudelijk Reglement en de Statuten worden ingediend. bercongres is tevens het moment waarop het tijdens in de zomer Over deze voorstellen zal tijdens het congres worden gestemd verkozen Landelijk Bestuur haar beleidsplan presenteert. Daarnaast door de leden. zijn er altijd interessante gasten op congressen waarbij er altijd ge- • Halfjaarverslag en Beleidsplan Het Landelijk Bestuur stelt elk legenheid is voor discussie. Het traditionele feest op zaterdagavond jaar een beleidsplan voor het komende jaar op. Dit plan is opge- is bovendien een goede gelegenheid om veel Jonge Democraten nomen in het halfjaarverslag van het Landelijk Bestuur. In dit beter te leren kennen en (politieke) ervaringen en meningen met verslag kijkt het Landelijk Bestuur ook terug op het afgelopen elkaar uit te wisselen. half jaar. Je kunt over het beleidsplan, of de uitvoering hiervan, vragen stellen tijdens het bestuursblok. Speciaal voor nieuwe leden • Politiek Programma (PP) In het Politiek Programma zijn de ver- Voor nieuwe leden is een congres erg interessant. Het is een gele- zamelde standpunten van de Jonge Democraten opgenomen. genheid om te ervaren wat er speelt bij de Jonge Democraten en Het Politiek Programma kan door middel van resoluties en wat de verschillende standpunten inhouden. Op het introductiew- amendementen tijdens de politieke congressen worden verand- eekend, dat elk erd. Over het bestaande programma wordt niet gestemd op het 14 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

congres. gres kan worden ingediend. Vind je bijvoorbeeld dat het • Moties en Amendementen Op de congresvoorstellen kunnen congres te rumoerig wordt of vind je dat de behandeling wederom door werkgroepen, Algemene Afdelingsvergaderin- van moties niet overeenstemt met de statuten, dan sta je gen, het Landelijk Bestuur of gewoon vijf leden moties en amen- op en roep je “Motie van Orde!”. De congresvoorzitter zal je dementen worden ingediend. De regels voor het indienen vindt dan spreekrecht geven om je motie van orde toe te lichten. je altijd in de laatste versie van het Huishoudelijk Reglement. Er Daarna zal de voorzitter je motie overnemen of aan het con- zijn verschillende moties en amendementen: gres ter stemming voorleggen. • Amendementen op het Politiek Programma (AMPP) Dit zijn wijzigingsvoorstellen voor het Politiek Programma van Congresfunctionarissen de Jonge Democraten. Je kunt in een amendement maxi- Het congres moet natuurlijk geleid worden. Hiervoor worden een maal één alinea wijzigen. aantal ervaren leden aangesteld die streng doch rechtvaardig, en • Politieke Moties (PM) Een politieke moties behandelt met de nodige kwinkslagen, de zaak in het gareel proberen te houd- een onderwerp waarvan de indiener vindt dat de Jonge en. Democraten daar een (ander) standpunt over moet inne- men. Ook kun je het Landelijk Bestuur vragen om een bep- • Congresvoorzitters Het congres wordt voorgezeten door on- aald standpunt actief uit te dragen. Deze moties worden niet afhankelijke congresvoorzitters. Zij worden door het Landeli- in het Politiek Programma opgenomen, omdat ze vaak over jk Bestuur voorgedragen aan de Algemene Ledenvergadering gedetailleerde zaken gaan, terwijl het Politiek Programma om het congres technisch te leiden en hebben het recht om van de Jonge Democraten vooral de grote lijnen aangeeft. gedurende het congres, indien nodig, met aanpassingen van de • Actueel Politieke Moties (APM) Terwijl politieke moties tijden in de agenda te komen. meestal gaan over zaken die al langer lopen, zijn de actueel • Stem- en Notulencommissie De mensen die zich bezighouden politieke moties geschikt om een uitspraak van het congres met de stemming over de verschillende voorstellen. Ook tellen te vragen over een actuele politieke kwestie. De regels voor zij de stemmen die op de verschillende kandidaten voor bestu- het indienen vindt je altijd in de laatste versie van het Hu- ursfuncties en de DEMO worden uitgebracht. Daarnaast notul- ishoudelijk Reglement. eren zij ook wat er zoal gezegd wordt tijdens de ALV. • Organisatorische moties (Organimo, ORG) Een organisa- torische motie is een opdracht aan het Landelijk Bestuur of een ander orgaan van de Jonge Democraten over een organisatorische kwestie. Tijdens het congres kan nog tot 3 uur na het bestuursblok een organisatorische motie, ger- elateerd aan in het bestuursblok behandelde zaken, worden ingediend. • Moties van Orde Een motie van orde is geen motie die vooraf moet worden ingediend, maar die tijdens het con- 15 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven CO2-voetafdruk Een gemiddeld Nederlands gezin stoot per jaar 14.610 kg CO2 uit. In totaal stoten we dus 3.181 kg CO2 uit op zijn best en 10.823 kg Maar wat stoten wij eigenlijk bij een congres uit? Hiervoor heeft de op zijn slechtst. Als we van maximaal 10% (kleine) auto rijders en werkgroep Duurzaamheid een korte berekening gemaakt. We zijn 50% luxe en 50% budget JD’ers uit gaan, komen we uit op 4.000 kg hierbij uitgegaan van 160 aanwezige JD’ers. CO2. Daar kan een Nederlands gezin ongeveer 100 dagen van leven, of: Transport De NS laat al zijn treinen op windstroom rijden. Dus: goed bezig als je met de trein kwam. De JD’er die met de trein kwam en af en toe een bus neemt in Eindhoven, stoot gemiddeld +/- 0,04 kg CO2 uit. JD’ers die met de auto zijn gekomen stoten gemiddeld tussen de 27 en 43 kg CO2 uit, afhankelijk van de grootte van de auto. In totaal 10.000 bitterballen voor eten. zal de transport uitstoot daarmee tussen de 6,4 en 6.880 (!) kg CO2 liggen.

Locaties Onze congreslocatie Seats2meat heeft keurig energielabel A. De feestlocatie daarentegen waarschijnlijk label G. Gelukkig zijn we daar relatief kort, dat maakt die Brabantse G dan weer zacht. De luxe JD’er die naast het congres, feest, etc. een hotelkamer heeft, stoot 8,8 kg CO2 uit. De JD’er die de budget slaaplocatie gekozen heeft, stoot vanuit de slaapzaal zo’n 4,8 kg CO2 uit. In totaal zitten 285.000 proefballonnetjes mee vullen. we daarmee tussen de 640 en 1.408 kg CO2 uitstoot.

Voedsel Vleesetende JD’ers stoten zo’n 17,6 kg CO2 uit met het eten tijdens dit weekend. JD’ers die het vlees laten liggen en zich op de kaas storten, stoten zo’n 13,2 kg CO2 uit. JD’ers die zelfs de kaas laten liggen blijven steken op 7,2 kg CO2 uitstoot. Met 66,7% vleeseters, 27,7% vegetariërs en 5,7% veganistisch stoten we met het tafelen dit weekend 2535 kg CO2 uit. 160 bomen een jaar lang van laten leven.

16 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

17 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Bestuursverantwoording Beste Jonge Democraten, Al met al kijken we uit naar wat ons tweede halfjaar gaat brengen en naar een net zo fijne samenwerking met de vereniging. Het eerste halfjaar van onze bestuursperiode zit erop. We kijken terug op een uitdagende periode. De rode draad door ons jaar is Met vrijzinnige groet, de financiële situatie. Daarvan zijn we ons goed bewust. Zonder penningmeester met financiële achtergrond blijft dit een punt van Landelijk Bestuur der Jonge Democraten 2018-2019, aandacht. Ook in de periodes van onzekerheid in de zomer, tijdens Dennis van Driel, Voorzitter en na het sollicitatieproces voor de interim-penningmeester, en nu Michiel Lemmers, Secretaris weer in aanloop naar de penningmeestersverkiezing zijn we gegroe- Marten Porte, Penningmeester ad interim, Bestuurslid Politiek & Internationaal id, met name door sessies met onze bestuurstrainer. Marit Gorissen, Bestuurslid Pers & Promotie Cyriel van Vugt, Bestuurslid Organisatie & Scholing Samen met verschillende actieve leden proberen we toch uitvoer- ing te geven aan onze plannen. Zo is er een actieve lustrumcommis- sie opgezet en krijgen we veel hulp vanuit teams en werkgroepen. Ook zijn we blij dat we hebben kunnen rekenen op begrip van veel leden over vertragingen in de uitbetaling van declaraties.

Het afgelopen halfjaar hebben we ons op verschillende onderwer- pen geuit, vaak ook kritisch richting D66. We hebben gepleit voor een werkend kinderpardon, voor een CO2-heffing in het klimaatak- koord, de gekozen burgemeester en het bindend referendum, te- gen de afschaffing van de dividendbelasting en de verhoging van de studierente. Ook heeft de speech op het D66-congres veel weerk- lank gevonden binnen de partij.

Gaandeweg kwamen we in een beter werkritme en een betere mani- er van omgaan met het ontbreken van een echte penningmeester. Door strakker inplannen en effectiever te werken en een herver- deling van taken tussen verschillende bestuursleden. Hierdoor is wat meer flexibiliteit ontstaan en tegelijkertijd duidelijker voor alle bestuursleden welke taken diegene moet oppakken. Ook hebben we tijd gestoken in contact met de vereniging. Voor het wintercon- gres zijn alle afdelingen bezocht door bestuursleden.

18 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Financiën en Organisatie Privacy De afgelopen periode heeft de JD voor het eerst een functionaris Financiën gegevensbescherming gehad. Hiermee is prettig samengewerkt om Na de bezuinigingsronde van afgelopen zomer dachten we dat we de privacy van onze leden beter te waarborgen. Ook zijn er sinds het ergste wel achter ons hadden liggen qua financiën. Echter bracht het vorige congres twee kleine datalekken geweest, die zijn gemeld de voorlopige toekenning van de subsidie voor 2019 meer slecht bij de Autoriteit Persoonsgegevens. nieuws. De subsidie valt zo’n 23.000 lager uit dan waar we van uit- gegaan waren in onze begroting. Naar aanleiding van dat nieuws ICT zijn we ook op onderzoek gegaan om te kijken of onze verwachte Samen met het ICT-team wordt gekeken naar de mogelijkheden om contributie-inkomsten nog reëel zijn, en ook hier verwachten we de huidige ICT-faciliteiten van de JD uit te besteden. Op het afge- een behoorlijke tegenvaller van rond de €17.500. Met deze reden lopen Kaderweekend is er informatie opgehaald tijdens een sessie zullen wij dit congres voorstellen voor de begroting van 2019 doen met alle afdelingssecretarissen en andere geïnteresseerde leden. waarvan er één vasthoudt aan ons beleidsdoel om €15.000 in de Begin dit jaar zal een start gemaakt worden met het zoeken naar algemene reserve te laten vloeien in 2019. Het is immers niet uit te een vervanging voor de mail-alias. sluiten dat nog zwaardere tijden zullen volgen. Website Acquisitie en fondsenwerving Op het gebied van de website is vooral gewerkt aan het in de lucht Het verhogen van de subsidiepot van PJO’s is onder de aandacht krijgen van een eigen website voor de nieuwe afdeling Wageningen gebracht bij D66. Ook wil het LB dat jongeren hun maatschappeli- en het lustrum. Het zoveel mogelijk up-to-date houden van de web- jke diensttijd in het LB van een PJO kunnen voltooien, om zo sub- site blijft een uitdaging, zeker op afdelingsniveau. sidie te kunnen ontvangen. Samen met andere PJO’s zijn we bezig met beide onderwerpen. Het CDA dient hier moties over in. Helaas Statuten is dit wel een project dat tijd nodig heeft. Het Team Statutenherziening heeft een start gemaakt met het up- Verder is het LB bezig met het oprichten van een acquisitieteam. daten van onze statuten. De planning is nu om de eerste lezing Ook is er contact met D66 om leden die zich uit te schrijven vanuit plaats te laten vinden op het Septembercongres van dit jaar. de Jonge Democraten een mail te sturen.

Huisvesting Vereniging en Activiteiten De huisvestingscommissie is de afgelopen periode druk bezig ge- weest met het zoeken naar geschikte huisvesting voor na het Lustrum aflopen van ons huidige huurcontract. Op dit congres kan er ge- De Lustrumcommissie is hard aan het werk om er een feestelijk en stemd worden over een concreet voorstel waarbij we samen in één succesvol lustrumjaar van te maken. Het thema van het zevende pand met D66 zouden gaan. lustrum is ‘spectrum’ en er zal dit jaar onder andere een Lustrum- gala en een Lustrumbenefiet worden georganiseerd. Ook wordt er 19 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

gewerkt aan een almanak. wijsinstellingen rond de Provinciale en Europese verkiezingen heb- ben wij bij de meeste afdelingen inmiddels een contactpersoon waar Diversiteit wij, als LB, terecht kunnen met voorlichtingsverzoeken. Wat betreft Er is op het Kaderweekend een sessie georganiseerd met FemDem een geordende map op de Wolk voor scholingsmateriaal zijn we op en er staan meer sessies op de planning. FemDem is bezig met een de goede weg. De trainers zijn druk bezig met het ontwikkelen van interne transitie waardoor de output momenteel minder is. In het materiaal. Binnenkort zal de geordende map beschikbaar worden kader van het betrekken van mbo’ers bij onze vereniging zijn in de gesteld aan afdelingen, werkgroepen, teams, trainers en coaches. afgelopen periode verschillende mbo-instellingen bezocht. Op dit moment maken een aantal kaderleden gebruik van een coachingstraject. Helaas is het nog niet gelukt om een plan op te Activiteiten stellen hoe wij in de komende jaren het coachingstraject willen aan- Het LB kijkt terug op een geslaagd introweekend en een gezellige bieden. nieuwjaarsborrel. Wij zijn tevreden met de opkomst bij beide even- ementen. Qua politieke inhoud ligt de nadruk dit jaar bij symposia Internationaal die afdelingen en werkgroepen organiseren in plaats van bij landeli- Op internationaal vlak zijn we het afgelopen half jaar goed geslaagd jke PI-dagen. Afgelopen maanden zijn er symposia over euthanasie in het bewaren van een kritische blik op onze internationale koe- bij kinderen en pensioenen georganiseerd. Als LB hebben wij de or- pelorganisaties. Na een conflict met de LYMEC-voorzitter over het ganisatoren van deze symposia ondersteund wanneer daar vanuit steunen van één van de kandidaten bij de lijsttrekkersverkiezing hen om werd gevraagd. van D66 voor het Europees Parlement is hier op hun congres uitge- Wat betreft de organisatie van activiteiten in de komende maanden, breid excuses voor aangeboden en wordt er een gedragscode voor hangt veel af van de financiële beslissingen die worden genomen LYMEC-bestuursleden opgesteld om dit soort conflicten te voor- op het Wintercongres. De organisatie van onder andere de Model komen. Verder is het LB in samenwerking met andere organisaties United Nations, het verenigingsweekend en de Summerschool zul- bezig met een herziening van de reglementen van IFLRY, om te zor- len opnieuw moeten worden bekeken. gen dat er op congressen minder tijd besteed hoeft te worden aan interne conflicten binnen organisaties. Tot slot zijn we ook bezig Alumnibeleid in nieuwe verbanden samen te werken met organisaties in Europa, Het LB beheert de LinkedIn-groep die in het verleden door oud- zoals met de jongeren van En Marche. LB’ers is aangemaakt. Deze willen we uiteindelijk verder uitbouwen en gebruiken als manier om contact te onderhouden met oudere Permanente teams en voormalige leden en sympathisanten. Hierin willen we VJD- en De permanente teams lopen goed. Er is een dag georganiseerd lustrumactiviteiten posten, om hen verder bij de vereniging te be- waarop het Creatief Team materiaal voor de verkiezingen heeft trekken. ontwikkeld. Wel zou het goed zijn om meer aandacht te besteden aan trainingen binnen de teams. Ook hebben de voorzitters van de Scholing internationale teams een avond gehad waarop ze onderling ervarin- Met het oog op de verwachte voorlichtingsverzoeken vanuit onder- gen hebben uitgewisseld. 20 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Politiek en Campagne Congresinhoud Het LB is blij dat veel afdelingen motieschrijfavonden en/of con- Campagnes gresvoorbereidingsavonden hebben georganiseerd. In aanloop naar De organisatie van de campagnes is in volle gang. Afdelingen zijn het zomercongres wil het LB dit weer onder de aandacht brengen. druk bezig en vanuit het LB wordt er hard gewerkt aan het maken van materiaal. Op de campagne kick-off is de flyer voor de Provin- Relatie met D66 ciale Statenverkiezingen gepresenteerd. Wat een uitdaging zal zijn Met de overgang van Alexander Pechtold naar Rob Jetten verand- is dat er flink minder budget is. Dit jaar zullen de campagnes meer erde ook de verhouding tussen de JD en D66. D66 had besloten moeten draaien om acties voor het genereren van media-aandacht. dat de landelijk voorzitter niet meer bij de gehele fractievergader- Ludieke acties kosten vaak weinig en kunnen wel zorgen voor een ing aanwezig mocht zijn, maar pas na de pauze mocht aanschuiven. groot bereik. Voor de campagne voor het Europees Parlement zal er Uiteindelijk werd deze maatregel teruggedraaid. Ook vindt er en- vanuit het LB een pakket van meer kant-en-klare acties gepresen- kele keren per jaar een een-op-eengesprek plaats tussen Rob Jetten teerd worden voor de afdelingen. Op deze manier kan er wel in elke en de voorzitter en krijgt de JD een nieuwe contactpersoon in de afdeling campagne gevoerd worden, maar zal het voor de afdelin- fractie. gen minder intensief zijn dan de Provinciale Staten campagne. Het contact met het LB van D66 is goed. Ze willen de JD helpen met fondsenwerving, financiën en internationale activiteiten. Verd- Steunprogramma politieke kandidaten er is er een nieuw servicecontract getekend dat per 1 januari in is Ook dit jaar steunen wij, als JD, leden die zich hebben gekandideerd gegaan. Ook is er goed contact met Route66 en verschillende the- voor een volksvertegenwoordigend orgaan. Tijdens de verkiezingen ma-afdelingen. voor de Provinciale Staten, Waterschappen en het Europees Parle- ment kan er op JD’ers worden gestemd. Om hen voor te bereiden op de campagne heeft het LB, een trainingsdag georganiseerd. Daarnaast staat er nog een netwerkborrel op het programma en zullen wij de kandidaten ondersteunen tijdens hun campagne.

PKO Door de problemen met het penningmeesterschap heeft het LB niet voldoende aandacht gehad voor het PKO. Om de taken onderling te verdelen ligt de verantwoordelijkheid voor het PKO sinds december bij de voorzitter en de secretaris, die de taken onderling verdelen. Op deze manier hoopt het LB meer en effectiever tijd in het PKO te kunnen steken. Wel is het LB blij dat portefeuillehouders zelf veel initiatieven ontplooien.

21 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Persoonlijke verantwoording waarom ik in vredesnaam een vast contract en een voltijdbaan op zou zeggen, kan ik in alle eerlijkheid zeggen dat ik nog geen moment Dennis van Driel - Voorzitter spijt heb gehad van deze beslissing. De afgelopen periode heb ik Het ontbreken van een penningmeester heeft flinke impact gehad ontzettend veel leerzame en leuke dingen mogen doen. Zo reizen op ons functioneren als bestuur. We begonnen met zijn vijven in we naar alle uithoeken van het land om afdelingen te bezoeken en september, zonder dat er veel aan teambuilding was gedaan in de activiteiten bij te wonen, werken we hard aan uiteenlopende pro- zomer om de groep open te houden voor een nieuwe penning- jecten zoals de statuten of het lustrum, en kan het zomaar voor- meester. Toen er een interim-penningmeester werd benoemd gaf komen dat je een datalek bij de Autoriteit Persoonsgegevens aan dit niet de gehoopte rust, omdat taken bleven liggen en interne het melden bent terwijl je in de Thalys op weg naar Parijs zit voor communicatie met haar niet goed verliep. Tegelijkertijd kwam het een kennismakingsbezoek aan En Marche. Oftewel, geen enkele nieuws van de financiële tegenvaller binnen. Dit leverde mij veel JD-dag is hetzelfde en ik ben ontzettend blij met de groep waarmee stress en een gevoel van machteloosheid op. Sinds we de financiën ik dit jaar mag beleven. weer zelf uitvoeren heb ik gelukkig meer rust kunnen ervaren, ook al heb ik nu meer werk als medeverantwoordelijke voor het PKO. Toch hebben we in het eerste halfjaar ook zo onze tegenslagen ge- had. Zonder penningmeester blijkt het leiding geven aan de groot- In deze stressvolle periode lukte het voor mijn gevoel niet voldoende ste politieke jongerenorganisatie van Nederland best een uitdaging, om media-aandacht te krijgen, omdat de driehoek voorzitter-pers/ zeker gezien de aanhoudende financiële tegenslagen die we, zonder promotie-politiek onvoldoende functioneerde. Hierdoor had ik het al te veel financiële kennis van zaken, het hoofd moeten bieden. Ik idee vaak achter de feiten aan te lopen. Door uiteindelijk politiek-in- ben ontzettend blij met de taken die ik vanuit verschillende porte- houdelijke prioriteiten te stellen (duurzaamheid, democratie, drugs, feuilles heb mogen overnemen in de herverdeling van de bestuurs- EU, pensioenen) werd het makkelijker snel te reageren. last, zoals de Huisvestingscommissie en het PKO, maar ik heb de afgelopen periode wel gemerkt dat een week JD bestuur zo gevuld Uiteindelijk ben ik veel meer intern gericht op mijn bestuur, de fi- is, zeker aangezien ik er nog twee dagen in de week naast werk. Het nanciële situatie en problemen bij afdelingen dan ik eigenlijk van te- bezoeken van, zeker de wat verder van de Randstad verwijderde voren had gepland. Gelukkig heb ik de mogelijkheid gehad om veel afdelingen is er dan ook wel geregeld bij ingeschoten, iets waar ik mensen te leren kennen en nieuwe vrienden te maken, maar ook het komend halfjaar meer tijd voor wil vrijmaken. om bij te dragen aan belangrijke maatschappelijke discussies, zoals het kinderpardon. Dat maakt dat ik het afgelopen halfjaar typeer als Ook wil ik me het komend halfjaar vooral richten op de uitdaging uitdagend, leerzaam en ook gezellig. die de vereniging op ICT-gebied te wachten staat. Ik heb de afge- lopen periode intensief contact gehad met onder andere het ICT- Michiel Lemmers - Secretaris team en de afdelingssecretarissen om te kijken naar een duurzame Wat ben ik ontzettend blij dat ik het een half jaar geleden aangedurfd manier om het huidige niveau van ICT-voorzieningen van de JD te heb om mij te kandideren voor een bestuursfunctie bij de Jonge waarborgen, ook op het moment dat er geen ICT-team meer is om Democraten. Waar veel mensen mij (ongetwijfeld terecht) vroegen in deze cruciale behoefte te voorzien. Voorzichtig worden begin 22 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven dit jaar de eerste stappen gezet op het gebied van uitbesteden van de aandacht die het verdiende en de politieke output bleef achter. onze ICT, waarmee ik er hopelijk voor kan zorgen dat ik onze prach- Ook van mijn streven om met poho’s aan de slag te gaan om poli- tige vereniging nog beter kan achterlaten dan ik deze heb aanget- tieke acties voor de afdelingen te ontwikkelen is nog weinig terecht roffen. Ik kijk in ieder geval ontzettend uit naar de tweede helft van gekomen. dit waanzinnig gave jaar. Ondanks dat niet alles ging zoals gepland, kijk ik terug op een heel Marten Porte - Penningmeester ad interim, Bestuurslid Politiek & mooi halfjaar met leuke bestuursgenoten, een goede internationale Internationaal zichtbaarheid van de JD en heel veel nieuwe, leerzame ervaringen. Het is voor mij een roerig halfjaar geweest in het Landelijk Bestuur. Verder heb ik op persoonlijk vlak een leuk bijbaantje gevonden als Na het Septembercongres is besloten dat ik (in ieder geval op papi- onderzoeksassistent van Lousewies van der Laan. Het biedt geluk- er) penningmeester zou worden. Er zou snel een interimmer komen, kig veel flexibiliteit en is maar voor een paar uur per week en dus dus het idee was dat ik dat (in uitgeklede vorm) naast mijn normale goed te combineren. werkzaamheden als bestuurslid politiek & internationaal zou doen. Al snel werd duidelijk dat met twee functies geen van beide de aan- Marit Gorissen - Bestuurslid Pers & Promotie dacht kregen die ze verdienden. De hoeveelheid politieke output Afgelopen halfjaar was net een achtbaan, heel erg leuk, maar ook die ik genereerde bleef achter en de doorlooptijd van declaraties wel ruim voldoende spanning. We begonnen het jaar lastig zonder was langer dan normaal. Ook was de hoeveelheid portefeuilles voor penningmeester. Naast het wennen aan een nieuwe functie en mijn geestelijke gesteldheid niet al te best. Daar kwam ook bij dat ik nieuw bestuur kwamen er dus meteen voor iedereen taken en ve- in de zomer al een redelijk aantal internationale bezoeken had gep- rantwoordelijkheden bij. De opstart was lastiger dan gehoopt, om- land en toegezegd voor het eerste half jaar. Deze waren weliswaar dat we telkens bleven hopen op een penningmeester. Het heeft mij grotendeels in mijn vrije weekenden, toch maakte het dat ik mind- persoonlijk heel veel rust gegeven toen duidelijk was dat we het er tijd had om tot rust te komen. Na het aantreden van de inter- allemaal zelf gingen oppakken, zodat het duidelijk werd waar wij im-penningmeester heb ik de penningmeesterstaken daarom voor aan toe waren. mezelf teruggeschroefd tot een toezichthoudende rol. Naarmate de interim-penningmeester er langer was, bleek steeds meer dat Met pers had ik nog weinig ervaring, maar ik vond het enorm leuk deze rol niet voldoende was om te zorgen dat alle taken uitgevoerd dat ik dit snel moest leren. Natuurlijk leer ik nog elke dag bij, maar werden. Na het ontslag is besloten dat ik mij vooral zou focussen op ik ben tevreden en blij met wat ik allemaal al geleerd heb. Het con- de portefeuilles penningmeester en internationaal en dat Michiel en tact met journalisten en proberen zoveel mogelijk ons standpunt Dennis de portefeuille politiek op zich zouden nemen. Dit heeft mij in de media duidelijk maken doe ik erg graag. Wel zou ik komend sindsdien meer rust gegeven en het vertrouwen dat ik wat ik aan halfjaar graag wat meer focussen op ludieke en/of fysieke acties. het doen ben ook goed kan doen. Ik heb het idee dat wij op die manier nog meer aandacht kunnen krijgen. Dit kan natuurlijk perfect samengaan met de verkiezingen Zoals gezegd heeft vooral de politieke kant van mijn (oorspronkeli- die eraan komen. Samen met de afdelingsbestuursleden promotie jke) functie geleden onder de ontstane situatie. Het PKO kreeg niet en het Creatief en Campagneteam heb ik er het volste vertrouwen 23 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

in dat wij mooie campagnes neer gaan zetten, ondanks dat we een druk bezig om de puntjes op de i te zetten. Ik kijk terug op een uitdaging hebben vanwege het gekrompen budget. Ik snap dat het plezierige samenwerking met het congresteam en heb veel zin in een drukke tijd gaat worden, maar ik heb er wel enorm veel zin in. het congres. Wat betreft het lustrum mogen wij, als LB, heel dank- baar zijn met de inzet van de Lustrumcommissie. Onder hun leiding Wat voor mij lastig was, en soms nog steeds is, is de focus op lange- zullen we er de komende maanden een mooi feest van maken. termijnplannen. Van tevoren heb ik onderschat hoe druk je kan zijn Naast deze grote activiteiten heb ik mij ook beziggehouden met met de standaardtaken. De normale bezigheden, zoals het promoti- de organisatie van het kaderweekend, het introductieweekend en emateriaal voor op de webshop, het bijhouden van de sociale media de nieuwjaarsborrel. Met name op het introductieweekend kijk ik en het schrijven van persstukken is al een beste taak. Afgelopen met een tevreden gevoel terug. Samen met Marit heb ik een af- maanden heb ik geleerd om beter te plannen waardoor ik een stuk wisselend programma neergezet, waarmee we de JD bij een hoop efficiënter werk en meer tijd heb voor de grote projecten. Zo heb ik nieuwe leden hebben geïntroduceerd. Wel is het zonder fulltime ook de tijd gemaakt om alle afdelingen te bezoeken en ga ik vanaf penningmeester een uitdaging om de financiële kant van alle activi- nu aan de slag met het opzetten van een acquisitieteam. Dit is nor- teiten uit te zoeken. maal een taak van de penningmeester, maar ik vind het erg leuk om Op het gebied van scholing merk ik dat de primaire taken, zoals een opstart te maken en draag het, indien er een penningmeester het uitzetten van trainingen en het inplannen van overleggen, prima komt, natuurlijk ook graag weer over. gaan. Ik merk echter dat er te weinig tijd is om scholingsmateriaal te ordenen en een plan te maken voor het coachingstraject. Ge- Al met al heb ik veel zin in het komende halfjaar. Campagnes or- lukkig krijg ik hierbij hulp van de trainers en coaches. Ik hoop op ganiseren is iets wat ik enorm graag doe en ik ben blij met de en- deze manier aan het eind van mijn bestuursperiode een aantal ver- thousiaste mensen met wie ik het mag gaan organiseren. Ik voel beteringen te hebben doorgevoerd. mij op mijn plek binnen het bestuur en we hebben een gezellige groep. Er zullen zeker nog voldoende uitdagingen komen volgend halfjaar, maar ik heb het volste vertrouwen dat wij dit als bestuur goed aankunnen.

Cyriel van Vugt - Bestuurslid Organisatie & Scholing Wat een mooie maanden heb ik achter de rug, met name de afwis- seling waarmee je te maken krijgt als bestuurslid vind ik erg leuk. Het meeste plezier haal ik uit het bezoeken van afdelingen. Ik probeer er zoveel mogelijk te bezoeken, omdat het leuk is om te zien welke toffe activiteiten er allemaal worden neergezet. De afgelopen maanden waren de voorbereidingen voor het congres in Eindhoven en het zevende lustrum een constante factor in mijn agenda. Terwijl ik dit schrijf ben ik samen met het congresteam nog 24 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Terugkoppeling organimo’s Terugkoppeling: Het LB heeft besloten deze organimo gedeeltelijk naast zich neer te leggen. De oproep om voorstellen te doen tot hervorming ‘s Avonds een vent, ‘s ochtends een vent (ALV 81) van de bestuursstructuur is vertaald in de organimo’s over de bestuurs- Spreekt uit dat: structuur. Aan de oproep om het afgelopen halfjaar te evalueren heb- Het onwenselijk is om op zondagochtend later te beginnen met het ben wij geen gehoor gegeven. Ten eerste is de belangrijkste overweging behandelen van politieke voorstellen wanneer de zaal nog slecht om al dan niet door te gaan met het fulltime LB financieel van aard, gevuld is en niet langer alleen een kwestie van wenselijkheid/werkbaarheid. Ten tweede geeft een evaluatie van een fulltime LB waarin één functie- va Terugkoppeling: De onwenselijkheid van later beginnen op zondagocht- cant is gebleven geen goed beeld van hoe een normaal fulltime LB zou end is gecommuniceerd naar de fungerend congresvoorzitters. moeten functioneren.

Experiment parallelle resoluties (ALV 81) Slootwater in een flesje (ALV 81) Spreekt uit dat: Spreekt uit dat: Er een experiment moet komen op een zomer- of wintercongres, Er geen bier van het merk Heineken ingekocht wordt waarbij de amendementen op resoluties in parallelle sessies behan- Er bij de inkoop van bier de voorkeur wordt gegeven aan het merk deld worden Hertog Jan Er over de resoluties als geheel altijd primair gestemd zal worden Er door de behandelend Congresvoorzitter of d.m.v. een Motie van Terugkoppeling: Sinds deze organimo is aangenomen, is er voor landeli- Orde besloten kan worden specifieke amendementen opnieuw te jke evenementen en ons kantoor geen Heineken meer ingekocht. Wan- behandelen bij de plenaire vergadering neer Hertog Jan de beste optie was (lees in de bonus) hebben wij Hertog Er bij de evaluatie van het congres aandacht zal worden besteed aan Jan ingekocht. de ervaringen met dit experiment Ik wil graag eerst een commissie die dan een onderzoekje doet Terugkoppeling: Voor ALV 82 is maar één resolutie (Zorg) ingediend. en daar dan over rapporteert op het wintercongres. En mag ik dat Vooralsnog is het de verwachting dat er voor ALV 83 verschillende Res- rapport dan in een GIF’je? Dankjewelokdoei (ALV 81) oluties ingediend zullen worden. Het experiment met parallelle behan- Spreekt uit dat: deling zal dan ook tijdens het zomercongres plaatsvinden. Het LB onderzoekt of de contributie verhoogd kan worden per 2019 en hierover uiterlijk op het wintercongres rapporteert. LB Structuur II (ALV 81) Spreekt uit dat: Terugkoppeling: De realiteit heeft ons ingehaald wat betreft de con- Het Landelijk Bestuur de huidige bestuursstructuur evalueert tributie. D66 heeft besloten het combi-lidmaatschap met €2 te verho- Het Landelijk Bestuur op het aankomende wintercongres voorstel- gen, welke evenredig met de huidige verdeling ten goede zal komen aan len doet tot hervormingen van de bestuursstructuur per september de JD. 2019 25 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Media-overzicht

Algemeen EenVandaag Radio Toekomst van D66 07-09-2018 Dennis Politieke jongeren keren Algemeen zich tegen afschaffing divi- Dagblad Krant dentbelasting 14-09-2018 Dennis Coalitiepartijen botsen met hun eigen jongeren over Trouw Krant duurdere studielening 17-09-2018 Dennis NPO1 Televisie Na het Nieuws 02-10-2018 Dennis Snel voorspelt kentering bij Jonge NOS internet D66’ 06-10-2018 Democraten NPO1 Televisie Na het Nieuws 10-10-2018 Dennis EenVandaag bij Spraakmak- NPO radio1 Radio ers 13-11-2018 Dennis Algemeen Dagblad Krant Zet vakbonden buiten spel 28-11-2018 Dennis Algemeen Maak snel werk van legal- Jonge Dagblad Krant iseren wietteelt 11-12-2018 Democraten Hofman overhandigt kwart Jonge De telegraaf krant/online miljoen handtekeningen 11-12-2018 Democraten Applaus en zorgen bij pre- Jonge NOS Internet sentatie klimaatakkoord 21-12-2018 Democraten

Quiz Vlissingse Dennis, Jonge Bode Krant Quiz 19-12-2018 Democraten

Kijk voor een uitgebreide perslijst op https://jongedemocraten.nl/ media/

26 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Bestuursvragen 2.a Vindt het bestuur dat de JD moet proberen om met onze bij- Vragen van Ruben van den Bulck drage debatten niet (verder) te laten polariseren? Het klopt dat wij niet polariserend willen werken. Soms is een tegenge- Over het Liberaal Manifest luid echter nodig bij meer extreme standpunten of uitingen. In de het Liberaal Manifest staan de volgende uitspraken: ‘Vrijheidsgetrouwe liberalen ervaren dat zij leven in een samen- 2.b Vindt het bestuur dat de formulering in het Liberaal Manifest leving waarin zij geen eigen meningen meer kunnen of mogen vor- juist polariserend kan werken? men. Conservatieve partijen drukken hun antiliberale en kwetsende De formulering kan polariserend werken. In dit geval is er voor een ste- ideeën op aan volgzame schaapjes. Beste liberalen, wij zijn geen vige reactie gekozen om een tegengeluid te formuleren tegen de stand- volgzame schaapjes.’ punten in de Nashville-verklaring. ‘WIJ ONTKENNEN dat wij ons hierin verplicht moeten laten leiden door een god met heilige bedoelingen en iets met een bijbel.’ 3. ‘Vrijheidsgetrouwe liberalen ervaren dat zij leven in een samen- ‘WIJ ONTKENNEN dat wij schaapjes moeten zijn van conservati- leving waarin zij geen eigen meningen meer kunnen of mogen vor- eve partijen en daardoor geen verantwoordelijkheid meer hebben men.’ Is het bestuur van mening dat bepalen hoe vrijheidsgetrouwe om zelf goede keuzes te maken.’ liberalen de samenleving ervaren, geen liberale uitspraak is? Dit is inderdaad geen liberale uitspraak. Bij de opmaak van het stuk is Ik ben mij er bewust van dat deze verklaring een ludieke toon heeft, geprobeerd zoveel mogelijk vast te houden aan de opmaak van de Nash- maar heb toch een aantal vragen over de inhoud. Met de bovensta- ville-verklaring. Er had bij deze opmaak en inhoud kritischer gekeken ande uitspraken wordt naar mijn inziens gesuggereerd dat aanhang- moeten worden of het nog compleet past bij onze waarden. Hier zijn ers van Conservatieve partijen volgzame schaapjes zijn. Daarnaast lessen uit getrokken. wordt de Bijbelse tekst omschreven als ‘iets met de bijbel’. Vragen van Wesley van der Heijden 1.a Is het bestuur het met mij eens dat in het Liberaal Manifest een aantal uitspraken staan die suggereren dat aanhangers van Conser- Over de congresvoorwaarden vatieve partijen schaapjes zijn? We hebben dit mooie congres georganiseerd, naar het beste van Uit de tekst is inderdaad op een ludieke manier te halen dat aanhangers ons kunnen. In de aanloop liepen we tegen een aantal dingen aan, van conservatieve partijen volgzame schaapjes kunnen zijn. waaronder dat de hotels best een groot gedeelte van het budget opslokken. Daarnaast moeten wij als vereniging ongeveer 23K be- 1.b Was het de intentie van het bestuur om de aanhangers van Con- zuinigen. servatieve partijen als schaapjes af te schilderen? In dit stuk is er gekozen voor de term ‘volgzame schaapjes’ om via 1.a Hebben jullie bij het schrijven van de harde en zachte brexit er beeldspraak duidelijk te maken dat de Nashville-verklaring weinig naar gekeken om net zoals bij het kaderweekend, bij een congres ruimte laat om zelf een mening te vormen. maar één overnachting te sponsoren? 27 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Nee, daar hebben wij niet naar gekeken, omdat alles voor het winter- gevoegde waarde zijn voor de zichtbaarheid van de vereniging? congres al vastlag en de congresvoorwaarden voor het zomercongres Het LB heeft geen navraag gedaan waarom de JD niet is uitgenodigd reeds waren verstuurd. voor die specifieke uitzending. Wij zijn het ermee eens dat het jammer is dat wij niet zijn uitgenodigd en dat dit soort momenten belangrijk 2.a Zijn jullie bereid om voor het zomercongres met een oplossing zijn voor onze zichtbaarheid. Wat onze positie benadeelt t.o.v. het CDJA te komen, wellicht middels een actueel organimo op het wintercon- en de JOVD is dat hun voorzitters twee jaar zitten, waardoor zij in het gres? eerste jaar van hun bestuursperiode veel tijd hebben kunnen investeren Ja, daar staan wij voor open. Gezien de financiële situatie van de JD in persoonlijke banden en afspraken met redacties en journalisten. Dat is het een goed moment om ook de financiering van onze congressen is lastiger als je termijn maar één jaar is. Waarom Rood is uitgenodigd is tegen het licht te houden. ons ook een volkomen raadsel. Het bestuurslid pers & promotie is ondertussen aan de slag gegaan met Vragen van Afdeling Amsterdam het uitbouwen van een netwerk door redacties proactief te benaderen.

Over de politieke output Vragen van Jasper van den Hof 1. Hoe kijkt het huidige bestuur aan tegen de politieke output van de vereniging? Kunnen jullie bijvoorbeeld zeggen hoeveel clicks/pa- Aan het bestuurslid met de portefeuille politiek geviews ons politiek programma heeft online? Wat vindt het bestu- 1. Wat vindt het bestuurslid van de herhaaldelijke afwezigheid van ur daarvan en is dit de meest optimale manier om met politieke portefeuillehouders bij activiteiten waar hun aanwezigheid afge- output bezig te zijn? stemd was? Het leveren van politieke output was het afgelopen halfjaar een lasti- Het LB was hiervan niet op de hoogte, maar het is fijn dat dit even wordt gere opgave dan normaal. Doordat het bestuurslid politiek & interna- aangegeven. We zullen dit bij het PKO aankaarten, omdat wij verwacht- tionaal fungeerde als penningmeester was hij minder dan normaal bij en dat portefeuillehouders zich inzetten voor de gehele vereniging, en politieke uitingen betrokken. Als gevolg daarvan kon er minder vanuit dus ook voor de afdelingen verder van huis. het LB geïnitieerd worden. Desalniettemin is het aantal persuitingen bij- na gelijk gebleven vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Omdat we 2. Kan het bestuurslid toelichten hoe hij de portefeuillehouders niet optimaal kunnen functioneren met een bestuurslid minder kunnen aanspreekt op hun taak om voor alle afdelingen bereikbaar te zijn wij ook niet de meest optimale manier van politieke output bereiken. om de thema’s waarvoor zij verantwoordelijk zijn? Wel werken we erg hard om de politieke output op peil te houden en Dit zal zowel collectief tijdens de eerstvolgende PKO-vergadering geb- vinden wij het erg vervelend dat deze soms niet optimaal kan zijn. euren als op individuele basis met de betrokken portefeuillehouders en het afdelingsbestuur van de betrokken afdeling, om zo een beter beeld 2. Waarom zaten jullie niet bij Buitenhof op zo 23 sept? Hoe kan het te krijgen van wat er is afgesproken en gecommuniceerd. zo zijn dat we daar al 5 jaar niet meer zijn geweest? Waarom zaten de JOVD, ROOD(?) en het CDJA daar wel, en wij niet? Onderschri- 3. In hoeverre verwacht het bestuurslid dat de bereikbaarheid van jft het LB dat dit soort cruciale media-momenten van grote toe- portefeuillehouders op korte termijn verbetert? 28 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Het LB zal de verwachting naar het PKO als groep en naar de betrokken D66 eens per kwartaal samenkomen om incidenten te bespreken en er- portefeuillehouders in het bijzonder uitspreken dat portefeuillehouders varingen uit te wisselen. er voor de gehele vereniging, inclusief de verder afgelegen afdelingen, moeten zijn, en dat afspraken omtrent aanwezigheid die zij maken met Vragen van Peet Wijnen afdelingsbesturen nagekomen moeten worden. Het LB verwacht dan ook dat het PKO die verwachting waarmaakt. Aan het bestuurslid met de portefeuille organisatie 1. Hoe kijkt het landelijk bestuur aan tegen de bidstructuur voor het Aan de secretaris organiseren van congressen? 1. Wat is er gebeurd met de datalekken vanuit de D66 adminis- Aan de ene kant positief, omdat het afdelingen namelijk de mogelijkheid tratie waarbij de contactgegevens van JD-leden die geen D66-lid geeft om zichzelf op een leuke manier te presenteren aan de vereniging. zijn door D66 zijn gebruikt? Aan de andere kant zien we wel dat het voor sommige afdelingen lastig Tijdens de herindelingsverkiezingen, in onder andere Groningen, zijn op is om een congres te organiseren met de beschikbare financiële mid- woensdag 21 november 2018 door D66 SMS-berichten verzonden naar delen. Daarom is het goed om op het congres een discussie te hebben, alle leden in de gemeenten waar gestemd kon worden. Bij het samen- omtrent de financiering van onze congressen. stellen van de ledenlijst uit de ledenadministratie zijn door een menseli- jke fout de personen die enkel lid zijn van de JD, en dus niet van D66, 2. Het LB heeft zelf als een van de financiële doelen gesteld om de niet van deze lijst gehaald. In totaal hebben 23 personen onrechtmatig congressen goedkoper te maken, dit ook in lijn met het op ALV 79 een SMS-bericht ontvangen van D66. aangenomen organimo ‘Because it’s 2018 and soon enough 2019 (!)’. Wat vindt het LB van suggesties zoals het niet meer subsidiëren 2. Wat heeft het LB gedaan om dergelijke voorvallen in de toekomst van luxe overnachtingen en de vrijdagavond-overnachting afschaf- te voorkomen? fen? Na de eerste meldingen van deze onrechtmatig verzonden SMS-bericht- Wij ondersteunen de lijn die voor dit congres is ingezet, door minder bij en is contact gezocht met de Functionaris Gegevensbescherming van te dragen aan de luxe overnachtingen. Wat ons betreft hoeft dit echter zowel de Jonge Democraten als D66. In wederzijds overleg is toen vast- niet te worden afgebouwd naar geen bijdrage vanuit de vereniging voor gesteld dat het hier een datalek betrof dat vervolgens ook als zodanig de luxe overnachting. Het afschaffen van de vrijdagavond-overnachting gemeld is bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Tot op heden hebben wij zien wij als een goede optie om de congressen goedkoper te maken. van deze melding niets vernomen. Wel hebben alle betrokken leden een e-mail ontvangen met daarin excuses van zowel de JD als D66, een uit- 3. Wat vindt het LB van de overweging om in de bidvoorwaarden leg van het voorval en de stappen die vervolgens zijn ondernomen. D66 ook mee te geven hoeveel de vereniging bijdraagt aan de con- heeft naar aanleiding van dit incident de interne procedures grondig gressen en het congresteam de ruimte te geven om congresteams tegen het licht gehouden en medewerkers beter bewust gemaakt van ook met de inkomsten te laten variëren? het ‘twee paar ogen’-principe bij het verwerken van persoonsgegevens Wij denken dat het goed is om in de congresvoorwaarden bepaalde om dergelijke fouten in de toekomst te voorkomen. Ook is overeenge- voorwaarden te houden, waarbinnen afdelingen een congres kunnen komen dat de de Functionarissen Gegevensbescherming van de JD en houden. Het lijkt ons daarom geen goed idee om de congresteams de

29 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

volledige vrijheid te geven om te variëren met de inkomsten. functie te ontlasten? Natuurlijk is het fijn als iedereen het declaratieformulier goed leest, de Aan de Officemanager juiste bonnetjes (pinbonnen of screenshots van de bank zijn niet voldo- Op het landelijk bureau is (bijna) altijd bier te krijgen, meestal zelfs ende) of OV-overzichten toevoegt en het naar [email protected] stuurt, Hertog Jan, waarvoor hulde. maar ik vind het op het moment vooral belangrijk dat we de vereniging financieel ontlasten. Daarmee bedoel ik dat iedereen bij iedere uitgave 1. Is het daarbij mogelijk om op digitale wijze betaling mogelijk te die hij/zij voor de JD doet goed nadenkt of hij nodig is en of het niet maken, bijvoorbeeld middels een QR-code, zodat de dorstige JD’er goedkoper kan. We kunnen niet op dezelfde voet doorleven en ik hoop ook zonder muntjes de vereniging van haar drankvoorraad kan af- dat iedereen begripvol en meedenkend is in dat proces. We weten im- helpen? mers niet of we het ergste achter de rug hebben. De mogelijkheid op het kantoor te betalen via een QR-code is zeker in- teressant. Het is vooral de vraag of dit financieel interessant is gezien Over Verenigingsondersteuning de hoge kosten van betaalverzoeken per transactie voor zakelijke rek- Van de 11 afdelingen zijn er meerdere afdelingen die met enige eningen (€0,15 - €0,25 per transactie). Mochten er echter goedkopere moeite het afdelingsbestuur rond krijgen, deels is dit een structu- alternatieven zijn waar wij geen weet van hebben horen we dat graag. reel aandachtspunt, deels is dit nieuw. We zullen het blijven onderzoeken. 1. Heeft het LB goed contact met alle afdelingen over de organisa- Aan de penningmeester (ad-interim) torische staat van de afdelingen? 1. Hoe gaat het met je in deze functie? Alle LB’ers hebben regelmatig contact met hun functie-equivalenten in Ik vind dat het best redelijk gaat. Zeker vanaf het moment dat we de afdelingen. De voorzitter belt elke vijf weken met afdelingsvoorzitters afscheid hebben genomen van de penningmeester ad interim en ik me om op de hoogte gesteld te worden van de staat van het bestuur en de erbij neergelegd heb dat ik voorlopig vooral penningmeester zou zijn. afdeling. Dat was ook het moment dat Dennis en Michiel ervoor zorgde dat ik er ook voldoende tijd voor zou hebben. Ik denk dat dat voor de vereniging 2. Op welke wijze helpt het LB de (moeilijk draaiende) afdelingen, de juiste beslissing was, omdat ik merk dat het bij iedereen voor meer bijvoorbeeld bij het zoeken naar nieuwe bestuursleden? rust zorgt. Nog niet alles gaat zo soepel of snel als het zou moeten, maar Het LB heeft weinig middelen om afdelingsbestuursleden te scouten of ik begin wel steeds meer thuis te raken in het penningmeesterschap en om nieuwe leden te werven voor de afdelingen. De mogelijkheden zijn begin het daarmee ook leuker te vinden. Het is niet helemaal in mijn beperkt tot het horen van de problemen, het meedenken en het advis- straatje, maar daardoor juist ook een kans om iets nieuws te leren en eren. Het LB erkent dat dit bij meerdere afdelingen inmiddels speelt of daar maak ik dankbaar gebruik van. Bovendien heb ik met de porte- speelde, maar meer dan een beroep doen op de bereidheid van leden feuille internationaal, het steunprogramma en het PJO-parlement ook binnen de afdeling kan het LB niet. genoeg niet-financiële dingen om me mee bezig te houden.

2. Zou de vereniging meer kunnen doen om de penningmeesters- 30 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Terugkoppeling huisvestingcommissie eisen die aan het kantoor gesteld moeten worden, al zijn meer fa- ciliteiten natuurlijk mooi meegenomen. Op deze niet-noodzakelijke Beste leden, faciliteiten kan wel worden ingeleverd, als dit zou betekenen dat de kosten anders te hoog zouden worden. Tijdens dit congres maken we van de gelegenheid gebruik om onze werkzaamheden terug te koppelen aan de vereniging. Als huisves- Volgens onze oorspronkelijke planning wilden we tijdens dit con- tingcommissie zijn belast met het adviseren van het LB en de ALV gres een serie van richtinggevende moties voorleggen, waarin de over een duurzame oplossing voor huisvesting. Sinds 2015 huurt vereniging kon aangeven wat voor soort kantoorpand er gezocht de JD eigen kantoorruimte en momenteel is het landelijk bureau moest worden. Tijdens het onderzoekswerk van het afgelopen gevestigd aan de Lange Voorhout in Den Haag. Het huurcontract halfjaar is de commissie echter in gesprek geraakt met D66 over de hiervan loopt echter per 1-1-2020 af en dit pand blijven huren be- optie van het delen van een kantoorpand. Deze optie is uiteindelijk, hoort niet tot de financiële mogelijkheden. Vandaar de noodzaak in afstemming met het LB, steeds verder onderhandeld en er ligt om naar nieuwe, betaalbare opties voor kantoorruimte te kijken. nu een concreet pakket aan afspraken op tafel. Wij vinden dit een interessante optie en hebben daarom besloten deze ook aan de ALV Wat hebben we gedaan? Als eerste hebben we een plan van aanpak voor te leggen. De voorwaarden van deze optie bieden naar ons en tijdlijn opgezet en in kaart gebracht wat er nodig is om een nieuw inzicht meer dan je redelijkerwijs van een marktpartij zou kunnen pand te vinden. We hebben onderzoek gedaan naar de wensen voor krijgen en voldoet aan de belangrijkste wensen van de leden, het een nieuw pand. Hiervoor is input van de leden gevraagd middels kader en het LB. een enquête. De enquête is in de herfst verspreidt onder alle leden en daarnaast hebben we een sessie tijdens het kaderweekend geor- We leggen daarom vier moties aan de ALV voor. We leggen als ganiseerd waar kaderleden direct input konden geven. Ook is er eerste de concrete optie van een kantoorpand met D66 voor. Als veel contact geweest met oud-bestuurders en het huidige LB om in hier geen draagvlak voor is, kan de ALV met de drie richtinggevende beeld te brengen wat een LB nodig heeft aan faciliteiten. Zo hebben moties aangeven wat haar wens voor het Landelijk Bureau is. Op we de wensen van het LB en de vereniging voor het landelijk bureau basis van de aangenomen motie(s) zullen wij dan het vervolgtraject inzichtelijk gemaakt. starten en het vinden van een pand of het aangaan van een over- eenkomst (met D66) in goede banen proberen te leiden. De onderdelen die uit ons onderzoek het meest belangrijk worden gevonden zijn de kosten, de locatie van het pand en de kantoorfa- De huisvestingscommissie, ciliteiten. De kosten van het nieuwe pand moeten, zeker in het licht Bram van Wickeren van de huidige financiële situatie, niet te hoog zijn. Qua locatie is de Jasper van den Hof voorkeur ongeveer gelijk tussen Den Haag en Utrecht, maar moet Ruben Kuijper het kantoor binnen deze steden ook goed bereikbaar zijn met het Marit van Piggelen openbaar vervoer. Tot slot zijn de belangrijkste kantoorfaciliteiten Kevin Brongers werkruimte voor het LB en een vergaderruimte. Dit zijn de minimale Antoon Stolwijk 31 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Organisatorische moties ORG01 Het was leuk zolang het duurde I Spreekt uit dat De vereniging per september 2019 teruggaat naar een parttime LB met 7 bestuursleden. Onderwerp: Fulltime LB

Indieners: [Landelijk Bestuur] Dennis van Driel, Michiel Lemmers, Marten Porte, Cyriel van Vugt, Marit Gorissen ORG04 Thuiswonen is goedkoper, zeker zonder basisbeurs Woordvoerder: Dennis van Driel Onderwerp: Huisvesting Landelijk Bureau Constaterende dat De vereniging een fulltime LB heeft; Indieners: [Commissie Huisvesting] Bram van Wickeren, Jasper van den Hof, Marit van Piggelen, Ruben Kuijper, Kevin Brongers, Antoon Stolwijk Het LB maandelijks vacatiegeld vanuit de vereniging ontvangt; De totale kosten van het vacatiegeld 30.000 euro per jaar bedragen. Woordvoerder: Bram van Wickeren Overwegende dat De financiële druk van een fulltime LB op onze begroting te groot is. Constaterende dat Het huurcontract voor het landelijk bureau aan de Lange Voorhout 86 eind 2019 afloopt en de vereniging dan dakloos is; Spreekt uit dat De vereniging per september 2019 teruggaat naar een parttime LB met 9 bestuursleden. De verhuurder van de Lange Voorhout 86 heeft aangegeven dat verlenging van de huur voor dezelfde kosten niet mogelijk is; D66 contact heeft gezocht met de JD om de mogelijkheid tot het ORG02 Het was leuk zolang het duurde II gezamenlijk betrekken van een kantoorpand te onderzoeken en hieruit een concreet aanbod is voortgekomen. Onderwerp: Overwegende dat Een eigen vaste locatie voor het landelijk bureau van de vereniging Indieners: [Landelijk Bestuur] Dennis van Driel, Michiel Lemmers, Marten Porte, wenselijk is vanwege onder meer het verwerken van Cyriel van Vugt, Marit Gorissen persoonsgegevens door het landelijk bestuur; Woordvoerder: Dennis van Driel Het aanbod van D66 een betaalbare optie is voor de vereniging zich de komend jaren te vestigen; Constaterende dat De vereniging een fulltime LB heeft; D66 in het aanbod heeft aangegeven de onafhankelijkheid van de JD Het LB maandelijks vacatiegeld vanuit de vereniging ontvangt; te respecteren en dit in contractafspraken wil borgen; De totale kosten van het vacatiegeld 30.000 euro per jaar bedragen. Het voorstel van D66 ruimte geeft voor groei en krimp van de beide Overwegende dat De financiële druk van een fulltime LB op onze begroting te groot is. verenigingen. Spreekt uit dat De vereniging per september 2019 teruggaat naar een parttime LB Spreekt uit dat Het Landelijk Bestuur verzocht wordt met D66 te onderhandelen over met 8 bestuursleden. een contract om het landelijk bureau te vestigen aan de Houtstraat te Den Haag voor een eerste periode van 2,5 jaar; Het Landelijk Bestuur hierbij harde contractuele afspraken maakt over ORG03 Het was leuk zolang het duurde III de waarborging van de privacy en onafhankelijkheid van de JD; Onderwerp: Het Landelijk Bestuur hierbij afspraken maakt over het gebruik van gezamenlijke zalen naar behoefte van de JD voor activiteiten en Indieners: [Landelijk Bestuur] Dennis van Driel, Michiel Lemmers, Marten Porte, vergaderingen. Cyriel van Vugt, Marit Gorissen Toelichting: Gedurende het onderzoek van de Commissie Huisvesting kwam D66 Woordvoerder: Dennis van Driel met deze optie op tafel en die willen we aan de ALV voorleggen. Er Constaterende dat De vereniging een fulltime LB heeft; zijn enkele toezeggingen gedaan, die we als randvoorwaarden willen Het LB maandelijks vacatiegeld vanuit de vereniging ontvangt; meegeven, maar deze moeten nog formeel worden vastgelegd of De totale kosten van het vacatiegeld 30.000 euro per jaar bedragen. overeengekomen. Dit voorstel gaat uit van een huurprijs van ongeveer €16.250,- per jaar Overwegende dat De financiële druk van een fulltime LB op onze begroting te groot is. en voor een huurperiode van 2,5 jaar. Deze kosten zijn inclusief extra 32 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

kosten voor onderhoud, energie en gebruik van extra zaaltjes. Geen - een vergaderruimte voor tenminste 25 personen. D66 (kantoor)activiteiten in de ruimtes die de JD huurt. - een ruimte die als ‘huiskamer’ kan fungeren. Deze optie zou iets kunnen kosten rond de €25.750, exclusief servicekosten ORG05 Een eigen huis en tuin Ter referentie: de huuroptie bij D66 zou rond de €17.000 kunnen Onderwerp: Huisvesting Landelijk Bureau kosten en voor het huidige LaBu betalen we nu €22.000, al is dat onder de huidige marktwaarde Indieners: [Commissie Huisvesting] Bram van Wickeren, Jasper van den Hof, Marit van Piggelen, Ruben Kuijper, Kevin Brongers, Antoon Stolwijk ORG06 Een eigen huis Woordvoerder: Bram van Wickeren Onderwerp: Huisvesting Landelijk Bureau Constaterende dat Het huurcontract voor het landelijk bureau aan de Lange Voorhout 86 eind 2019 afloopt en de vereniging dan dakloos is; Indieners: [Commissie Huisvesting] Bram van Wickeren, Jasper van den Hof, De verhuurder van de Lange Voorhout 86 heeft aangegeven dat Marit van Piggelen, Ruben Kuijper, Kevin Brongers, Antoon Stolwijk verlenging van de huur voor dezelfde kosten niet mogelijk is; Woordvoerder: Bram van Wickeren Overwegende dat Een eigen vaste locatie voor het landelijk bureau van de vereniging Constaterende dat Het huurcontract voor het landelijk bureau aan de Lange Voorhout 86 wenselijk is vanwege onder meer het verwerken van eind 2019 afloopt en de vereniging dan dakloos is; persoonsgegevens door het landelijk bestuur; De verhuurder van de Lange Voorhout 86 heeft aangegeven dat Uit onderzoek van de commissie Team Huisvesting blijkt dat verlenging van de huur voor dezelfde kosten niet mogelijk is; vergaderruimte, werkplekken en bereikbaarheid door de vereniging als minimale eisen aan het landelijk bureau gesteld worden; Overwegende dat Een eigen vaste locatie voor het landelijk bureau van de vereniging Het landelijk bureau naast deze minimale eisen ook idealiter andere wenselijk is vanwege onder meer het verwerken van faciliteiten kent zoals een huiskamer voor leden, opslag van materiaal persoonsgegevens door het landelijk bestuur; en archief en een grote vergaderruimte. Uit onderzoek van de commissie Team Huisvesting blijkt dat vergaderruimte, werkplekken en bereikbaarheid door de vereniging Spreekt uit dat Het Landelijk Bestuur verzocht wordt een nieuw huurcontract aan te als minimale eisen aan het landelijk bureau gesteld worden gaan voor het huren van kantoorruimte ten behoeve van het landelijk bureau; Spreekt uit dat Het Landelijk Bestuur verzocht wordt een nieuw huurcontract aan te Het Landelijk Bestuur hiermee alleen akkoord dient te gaan indien dit gaan voor het huren van kantoorruimte ten behoeve van het landelijk is voorzien van een vergaderruimte voor tenminste 12 personen, bureau. werkplekken voor tenminste 10 personen, een wc en gelegen is nabij Het Landelijk Bureau hiermee alleen akkoord dient te gaan indien dit een intercitystation; is voorzien van een vergaderruimte voor tenminste 12 personen, Het Landelijk Bestuur hiermee alleen akkoord dient te gaan indien dit werkplekken voor tenminste 10 personen, een wc en gelegen is nabij tenminste is voorzien van voldoende opslagruimte, een een intercitystation. vergaderruimte voor tenminste 25 personen of een ruimte die als Toelichting: Dit is een van de 3 opties die richting geven aan het Landelijk Bestuur huiskamer kan fungeren. en de commissie in het vinden van een geschikt nieuw Landelijk Toelichting: Dit is een van de 3 opties die richting geven aan het Landelijk Bestuur Bureau. Met het aannemen van deze motie kiezen we voor een en de commissie in het vinden van een geschikt nieuw Landelijk KLEINER Landelijk Bureau met: Bureau. Met het aannemen van deze motie kiezen we voor een - 1 vergaderruimte voor tenminste 12 personen. VERGELIJKBAAR Landelijk Bureau met de kantoorfaciliteiten van de - werkplekken voor tenminste 10 personen. motie 'Een eigen huis' met daarnaast: - wc. - voldoende opslagruimte voor promotiemateriaal en het archief van - gelegen nabij een intercitystation (te Den Haag of Utrecht). de vereniging. Deze optie zou iets kunnen kosten rond de €21.500, exclusief 33 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

servicekosten huis en tuin', met daarnaast: Ter referentie: de huuroptie bij D66 zou rond de €17.000 kunnen - voldoende opslagruimte voor promotiemateriaal en het archief van kosten en voor het huidige LaBu betalen we nu rond de €22.000, al is de vereniging. dat onder de huidige marktwaarde - een ruimte die als ‘huiskamer’ kan fungeren. En daarnaast idealiter ook: -een vergaderruimte voor tenminste 50 personen. ORG07 Een eigen huis en tuin, gemaakt door Rob en Nico - een keukentje. Onderwerp: Huisvesting Landelijk Bureau Deze optie zou iets kunnen kosten rond de €30.000, exclusief servicekosten Indieners: [Commissie Huisvesting] Bram van Wickeren, Jasper van den Hof, Ter referentie: de huuroptie bij D66 zou rond de €17.000 kunnen Marit van Piggelen, Ruben Kuijper, Kevin Brongers, Antoon Stolwijk kosten en voor het huidige LaBu betalen we nu €22.000, al is dat Woordvoerder: Bram van Wickeren onder de huidige marktwaarde Constaterende dat Het huurcontract voor het landelijk bureau aan de Lange Voorhout 86 eind 2019 afloopt en de vereniging dan dakloos is; ORG08 Brussel is on fire De verhuurder van de Lange Voorhout 86 heeft aangegeven dat Onderwerp: Europa verlenging van de huur voor dezelfde kosten niet mogelijk is; Indieners: Wesley van der Heijden, Bastiaan van Hoorn, Linda Mooren, Ruben Overwegende dat Een eigen vaste locatie voor het landelijk bureau van de vereniging van den Bulck, Michiel van der Linden, Mathijs van der Loo, Jitske wenselijk is vanwege onder meer het verwerken van Steigenga, Tirza Drent, Peet Wijnen, Mitchel Eijkemans, Emma persoonsgegevens door het landelijk bestuur; Wortelboer, Martijn ten Ham, Steve Bertens, Nadwa Haddane, Chris Uit onderzoek van de commissie Team Huisvesting blijkt dat Dams, Eliana Tuijn, Michiel Ruland, Annelies Becker vergaderruimte, werkplekken en bereikbaarheid door de vereniging als minimale eisen aan het landelijk bureau gesteld worden; Woordvoerder: Wesley van der Heijden Het landelijk bureau naast deze minimale eisen ook idealiter andere Constaterende dat Er een medewerker van de lijsttrekker in de lijstadviescommissie zat. faciliteiten kent zoals een huiskamer voor leden, opslag van materiaal Bijna de volledige top 5 van de lijst in de Randstad woont. en archief en een grote vergaderruimte. Er veel ontevredenheid onder leden van de Jonge Democraten die Spreekt uit dat Het Landelijk Bestuur verzocht wordt een nieuw huurcontract aan te ook D66 lid zijn over de EP lijst heerst en de gang van zaken gaan voor het huren van kantoorruimte ten behoeve van het landelijk eromheen. bureau; Een zittende Europarlementariër zich terug heeft getrokken. Het Landelijk Bestuur hiermee alleen akkoord dient te gaan indien dit Overwegende dat D66 en de Jonge Democraten openheid en transparantie propageren. is voorzien van een vergaderruimte voor tenminste 12 personen, De Jonge Democraten graag een afspiegeling van de samenleving op werkplekken voor tenminste 10 personen, een wc, voldoende een kieslijst zien. opslagruimte, een ruimte die als huiskamer kan fungeren en gelegen Gelet op de uitstroom van zittende parlementariërs, we niet alle is nabij een intercitystation; ervaring op een lage plek moeten zetten. Het Landelijk Bestuur bij het aangaan van een huurcontract rekening houdt met de behoefte aan een vergaderruimte voor tenminste 50 Spreekt uit dat De Jonge Democraten de gang van zaken rond het samenstellen van personen en een keukentje. de advieslijst van D66 voor het Europarlement betreuren. De Jonge Democraten het landelijk bestuur van D66 gaat oproepen Toelichting: Dit is een van de 3 opties die richting geven aan het Landelijk Bestuur tot meer transparantie over de gang van zaken rondom het lijstadvies en de commissie in het vinden van een geschikt nieuw Landelijk voor het Europees Parlement. Bureau. Met het aannemen van deze motie kiezen we voor een GROTER Landelijk Bureau met de kantoorfaciliteiten van de motie 'Een eigen huis' en vergelijkbare faciliteiten van de motie 'Een eigen ORG09 Luxepaardje, betaal je eigen stal I 34 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Onderwerp: Bijdrage LB slaapplekken Er voldoende steden zijn met een ruim aanbod aan budgetopties; Hostels ook gezellig zijn; Indieners: Pauline Gerth van Wijk, Annabel Broer, Charlotte Kruidenberg, Demi Koerhuis, Claudia Keijzer, Tommy Somer, Bloys Sebregts, Jorg Spreekt uit dat Dezelfde bijdrage vanuit de verenigingskas wordt geleverd voor alle Verkerk, Pieter van Brakel slaapplekken, en congressen enkel plaatsvinden op locaties waar voldoende budgetopties beschikbaar zijn. Woordvoerder: Demi Koerhuis Toelichting: Door deze organimo gaan leden meer betalen voor luxe slaapplekken Constaterende dat Het verschil tussen de persoonlijke bijdrage voor luxe slaapplekken in verhouding tot de budgetoptie. en goedkope slaapplekken relatief klein is; Het landelijk bestuur in verhouding meer geld uitgeeft aan luxe slaapplekken bij het congres ORG11 Geld, klinkt als een makkelijk woord, maar probeer er maar eens Overwegende dat Het geld in tijden van financiële nood beter besteed kan worden; verantwoord mee om te gaan. Het onwenselijk is om luxe slaapplekken meer te subsidiëren dan Onderwerp: Congres moneyzzzzzz goedkope; Indieners: [JD Brabant] Chris Dams, Wesley van der Heijden Leden de vrijheid moeten hebben te kiezen tussen een budget en luxe slaapplek, maar wel zelf de meerprijs moeten betalen; Woordvoerder: Wesley van der Heijden Hostels ook gezellig zijn. Constaterende dat Hoe de begrotingsstructuur van de congresbids nu is opgezet, het Spreekt uit dat Dezelfde bijdrage vanuit de verenigingskas wordt geleverd voor alle voor congresteams bijna onmogelijk is om een congres te organiseren slaapplekken, tenzij er te weinig hostelplekken beschikbaar zijn. in deze tijd. Toelichting: Door deze organimo gaan leden meer betalen voor luxe slaapplekken Overwegende dat We wel congressen willen blijven organiseren. in verhouding tot de budgetoptie. Spreekt uit dat We een budget voor een congres alleen vaststellen voor een vast bedrag vanuit het LB. Een variabel bedrag wordt door het ORG10 Luxepaardje, betaal je eigen stal II congresteam bepaald in afstemming met het LB. Onderwerp: Bijdrage LB slaapplekken Toelichting: Zo kan het congresteam beter inschatten wat ze aan inkomsten gaan genereren. Het LB hoeft minder te sponsoren, leden gaan zelf wat Indieners: Pauline Gerth van Wijk, Annabel Broer, Charlotte Kruidenberg, Demi Koerhuis, Claudia Keijzer, Tommy Somer, Bloys Sebregts, Jorg meer bijdragen. Verkerk, Pieter van Brakel Woordvoerder: Demi Koerhuis ORG12 Meer geld is meer beter! Constaterende dat Het verschil tussen de persoonlijke bijdrage voor luxe slaapplekken Onderwerp: Financiën en goedkope slaapplekken relatief klein is; Indieners: [JD Brabant] Chris Dams, Wesley van der Heijden Het landelijk bestuur in verhouding meer geld uitgeeft aan luxe slaapplekken bij het congres Woordvoerder: Wesley van der Heijden Overwegende dat Het geld in tijden van financiële nood beter besteed kan worden; Constaterende dat We een hoop geld tekort komen. Het onwenselijk is om luxe slaapplekken meer te subsidiëren dan Overwegende dat We toch op een of andere manier meer geld moeten vergaren goedkope; We het domein jongedemocraten.nl hebben en het domein jd.nl Leden de vrijheid moeten hebben te kiezen tussen een budget en luxe slaapplek, maar wel zelf de meerprijs moeten betalen; Spreekt uit dat Het LB in contact treedt met de keten JD sports. Hun het domein jd.nl Er voldoende budgetopties moeten zijn, waardoor ook alle leden met te koop aanbiedt voor een bedrag van ten minste €8000,- een klein budget naar het congres kunnen komen; 35 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

ORG17 De bisschop van Utrecht regeert hier niet Afgedankte kleding gerecycled kan worden. Onderwerp: Afdelingsgrenzen Overwegende dat Klimaatverandering een ding is. We een duurzame vereniging zijn die graag haar steentje bijdraagt Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan tegen klimaatverandering. Woordvoerder: Peet Wijnen Spreekt uit dat Het LB afgedankte JD-kleding inzamelt en onderzoekt hoe deze een Constaterende dat De Jonge Democraten sinds 2019 11 afdelingen kent; tweede bestemming kunnen krijgen. Deze afdelingen historische gegroeide grenzen hebben; Toelichting: Er zijn verschillende organisaties die van afgedankte kleding tassen Deze grenzen gebaseerd zijn op de gemeentegrenzen; maken. Zo doet de IKEA dit bijvoorbeeld ook met oude Deze grenzen niet altijd even logisch zijn personeelskleding. Zo veel kleding als IKEA personeel zal de JD niet Overwegende dat Voor de beeldvorming een duidelijke afdelingsbegrenzing logisch is; hebben maar desondanks is het de moeite te onderzoeken wat er met Het voor buitenstaanders en nieuwe leden niet uit te leggen is dat afgedankte kleding gedaan kan worden (eventueel op kleine schaal). iemand uit Overijssel niet automatisch lid is van JD Overijssel maar van JD Utrecht. De afdelingen geld krijgen op basis van ledenaantallen, en daarmee ORG19 Dan heeft de SNC ook wat te doen. hun afdelingsgrenzen. Onderwerp: SNC bij landelijke congressen De landelijk secretaris beter één keer alle afdelingen kan aanpakken Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit i.p.v. elke keer een losse 'grenscorrectie' uit moet voeren. Spreekt uit dat Het landelijk bestuur in samenspraak met alle afdelingen een plan Woordvoerder: Wimer Heemskerk opstelt om de afdelingsgrenzen op een logische manier in te delen. Constaterende dat Veel JD’ers erg creatief zijn met de namen van hun politieke Hiervoor wordt tenminste tijdens het kaderweekend een voorstellen. brainstormsessie over gehouden. Overwegende dat We deze creativiteit natuurlijk willen belonen. Toelichting: Vaak was het zo dat het eerste actieve lid uit een gemeente bepaalde Er met het toevoegen van het verplichte kopje ‘onderwerp’ aan bij welke afdeling die gemeente hoorde. Op den duur zijn de overige politieke voorstellen er meer duidelijkheid bestaat over het thema van gemeenten 'willekeurig logisch' bij afdelingen ingedeeld. Dit heeft ertoe een politiek voorstel. geleid dat er soms vreemde kronkels zijn ontstaan (zie ook Er nu geen enkele reden meer is om niet all-out te gaan met de naam https://jongedemocraten.nl/afdelingen/ ). van een politiek voorstel. De herijking van afdelingsgrenzen is merendeel een kwestie van systemen aanpassen, het is dus logischer om dit één keer goed te Spreekt uit dat Roept het Landelijk Bestuur op om de Stem en Notulen-commissie elk doen dan via onderling geharrewar tussen afdelingen. congres de naam van een dat congres behandeld politiek voorstel uit te laten kiezen die volgens hen het knapst bedacht is en deze aan het eind van het congres kort in het zonnetje te zetten. ORG18 Het gaat me niet in de koude kleren zitten Onderwerp: Nieuwe JD-kleding ORG20 Kwint (@kwintvoorpennie op Instagram) voor (assistent) Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit Penningmeester. Woordvoerder: Jordy Broekmeulen Onderwerp: Ontlasten Interim Penningmeester, kittige penningmeesters Constaterende dat Het logo/de huisstijl van de JD regelmatig een verandering ondergaat. Indieners: Tommy Somer, Erwin Douwes, Steven Bliemer, Anton Cuijvers, Bas Er regelmatig nieuwe JD-kleding wordt aangeschaft, zoals afgelopen Steendam, Pieter van Brakel, David den Hartog, Berber Dotinga, jaar nieuwe t-shirts. Claudia Keijzer, Willemijn Vredegoor, Emma Dolmans, Joram Schollaardt, Tirza Drent, Wesley van der Heijden, Danny van der Het produceren van kleding niet duurzaam is. 36 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Weijde Hoogstad, Nathan Stamboel, Ingeborg Spoor, Stijn van Gerrevink, Rens Philipsen, Esther van Egmond, Thomas Hellebrand, Heine ten Hoeve, Myrthe Koopman, Remco Vonk, Lyke Veen, Thijmen van Hoorn, Jordy Broekmeulen, Bram Brouwer, Reinoud Linschoten, Ingrid Weerts, Kalle Duvekot, Jan-Willem Leeuwma, Charlotte Kruidenberg, Hidde Hekman Woordvoerder: Tommy Somer Constaterende dat Het huidige bestuurslid Politiek & Internationaal tevens interim penningmeester is en daarmee grote portefeuille heeft. Overwegende dat Deze zware portefeuille kan leiden tot veel stress. Kwint heel kittig en aaibaar is. Kwint een grote mate van populariteit geniet onder de leden. Het consulteren van Kwint niet alleen kan zorgen voor nieuwe financiële inzichten maar ook kan helpen als emotionele steun voor de huidige interim penningmeester in deze voor hem moeilijke tijden. Spreekt uit dat Het LB Kwint zal benoemen tot de symbolische functie van assistent Penningmeester. Daarnaast zal de interim penningmeester elke twee maanden met Kwint overleggen over de financiële toestand van de Jonge Democraten. Toelichting: Check https://www.instagram.com/kwintvoorpennie/ voor meer info!

37 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Politieke moties PM01 De Eindhoven verklaring onwelgevallige mening. Juist in deze controversiële gevallen het demonstratierecht van vitaal belang Onderwerp: Nashville verklaring is voor onze democratie. Indieners: Ruben van den Bulck, Gerwin Beukhof, Mathijs van der Loo, Wesley Aan één vrijheid tornen, alle vrijheden op de tocht zet. van der Heijden, Jara van den Bogaerde, Bastiaan van Hoorn, Linda Spreekt uit dat Burgemeesters er álles aan moet doen om demonstraties te faciliteren in Mooren plaats van beperken. Woordvoerder: Ruben van den Bulck Burgemeesters zo nodig veel meer politie ter beschikking moet stellen om demonstraties veilig te laten verlopen. Constaterende dat Het beginselprogramma van de Jonge democraten begint met: De Jonge Democraten zijn een progressief-liberale politieke Toelichting: Bronnen: jongerenorganisatie. Zij hebben als ideaal een maatschappij waarin https://www.nationaleombudsman.nl/nieuws/2018/demonstratierecht-onder- elk individu zich vrij en naar eigen inzicht ten volle kan en mag druk ontplooien. https://www.nrc.nl/nieuws/2017/11/23/demonstratierecht-de-burgemeester- gaat-op-zeker-14182659-a1582384 Overwegende dat De Nashville verklaring zich uitspreekt tegen een maatschappij waarin https://www.rijksoverheid.nl/documenten/toespraken/2018/10/04/toespraak- iedereen zelf keuzes mag maken over zijn geaardheid en gender en minister-ollongren-najaarscongres-nederlands-genootschap-van- dit ook mag uiten. burgemeesters Nederland een samenleving is waarin mensen van verschillende religies en levensovertuigingen wonen en deze mensen het recht moeten hebben om dat uit te dragen en mogen proberen andere PM03 Doekje voor het bloeden mensen te overtuigen van hun visie. Onderwerp: Hersteloperaties bij genitale verminking Spreekt uit dat De Jonge Democraten het inhoudelijk niet eens zijn met de Nashville verklaring. Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol De Jonge Democraten het belangrijk vinden dat de Nashville Woordvoerder: Jan Willem het Lam verklaring en soortgelijke uitingen opgesteld mogen worden en Constaterende dat Genitale verminking verboden is in Nederland. mensen de vrijheid moeten krijgen om dit te mogen blijven doen. In Nederland circa 29.000 vrouwen leven waarvan de vagina een Toelichting: https://cip.nl/71337-lees-hier-de-volledige-nashville-verklaring beetje of ernstig verminkt is. Deze genitale verminkingen leiden tot ernstige klachten en gezondheidsrisico’s. PM02 Demonstreren kan je leren Frans onderzoek heeft aangetoond dat deze klachten eenvoudig op te Onderwerp: Demonstratierecht lossen zijn. Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek Overwegende dat De behandeling van symptomen ten gevolge van genitale verminking wel worden vergoed, maar hersteloperaties niet. Woordvoerder: Mathijs Kramer Veel vrouwen niet in staat zijn hersteloperaties zelf te betalen Constaterende De Nationale ombudsman constateert dat de overheid neigt naar Genitale verminking een schending van de mensenrechten is. dat risicomijdend gedrag wat betreft demonstraties. De Jonge Democraten zich inzetten voor vrouwenrechten. Minister Ollongren gesprekken heeft gevoerd met burgemeesters over Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat hersteloperaties voor vrouwen die problemen met het demonstratierecht. ernstig zijn verminkt door genitale besnijdenis met directe ingang Burgmeesters het demonstratierecht steeds meer beperken. moeten worden vergoed en distantiëren zich daarbij nadrukkelijk van Overwegende Demonstreren een fundamenteel recht is in onze democratie. de draai die D66 op dit onderwerp heeft gemaakt. dat Het demonstratierecht belangrijk is voor demonstranten met een Toelichting: Vrouwelijke genitale verminking is het zonder medische noodzaak 38 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

gedeeltelijk of volledig wegsnijden van de schaamlippen en/of de Onderwerp: Renteverhoging DUO clitoris van meisjes en vrouwen. VGV werd en wordt door anderen Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit vrouwenbesnijdenis genoemd. Deze praktijk is een schending van de rechten van vrouwen en Woordvoerder: Thomas Vissers meisjes, en verboden door verschillende internationale en regionale Constaterende dat Het kabinet vanaf 2020 de rente op studieleningen van de mensenrechtenverdragen, die in onder meer Nederland zijn omgezet vijfjaarsrente verandert naar de tienjaarsrente, een effectieve in nationale wetgeving. renteverhoging. https://www.ad.nl/politiek/d66-draait-hersteloperatie-na- Dit de gemiddelde student volgens de rekensom van het OCW 5000 vrouwenbesnijdenis-hoeft-toch-niet-te-worden-vergoed~aff322a9/ euro extra aan rentekosten vraagt.

Overwegende dat Deze renteverhoging de beloften die zijn gedaan bij de invoering van PM04 (Investerings)belofte maakt schuld, (nog) geen rente! het sociaal leenstelsel breekt. Onderwerp: Rente studielening DUO nog te weinig naar studenten communiceert wat de gevolgen van lenen zijn. Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel Dit studenten met een substantieel hogere schuld opzadelt na hun Woordvoerder: Pieter van Brakel studie. Studenten uit een kansarm milieu hier harder door worden geraakt. Constaterende dat De regering van plan is om de rente op studieschuld te verhogen door Studeren voor iedereen toegankelijk moet blijven. het te koppelen aan de tienjaarsrente op staatsschuld en niet meer op Studenten bij de invoering van het sociaal leenstelsel al veel hebben de huidige vijfjaarsrente; moeten inleveren. De regering verklaart deze maatregel te nemen voor de financiële houdbaarheid van het studiefinancieringssysteem, omdat deze Spreekt uit dat De Jonge Democraten de vijfjaarsrente voor de studielening willen maatregel 226 miljoen euro structureel moet gaan opleveren; behouden met een minimumrente van 0%. Bij afschaffing van de basisbeurs toenmalig minister van onderwijs Jet Toelichting: Doordat de minimumrente op 0% wordt gezet kan deze niet negatief Bussemaker een voorinvestering van 600 miljoen euro in het hoger worden. DUO kan nog veel meer doen om de gevolgen van rente onderwijs garandeerde tussen 2015 en 2017; effectief naar studenten te communiceren. Laten we dat vooral eerst De algemene rekenkamer concludeert dat slechts 280 miljoen euro doen in plaats van de rentekosten met duizenden euro's te verhogen. aan voorinvesteringen zijn waargemaakt. Dit gaat tegen de belofte van het leenstelsel in en het is jammer dat Overwegende dat Studenten die in hun studietijd moeten lenen hard zullen worden dit moet gebeuren onder een D66 minister. getroffen bij een verhoging van de rente; Dankzij de achtergebleven investeringen in het hoger onderwijs de PM06 Studeren maakt schuld, maar belofte ook 1 positieve effecten van de invoering van het studiefinancieringssysteem voor studenten nog te weinig merkbaar is; Onderwerp: Sociaal Leenstelsel Het onrechtvaardig is om meer geld van de student te vragen voordat Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit aan de beloofde investering in het hoger onderwijs is voldaan. Woordvoerder: Thomas Vissers Spreekt uit dat Spreekt uit dat de Jonge Democraten tegen de verhoging van de rente op studieleningen is voordat de voorinvesteringen in het hoger Constaterende dat Zowel de beloofde voorinvesteringen als het uiteindelijke bedrag wat onderwijs die werden gegarandeerd bij afschaffing van de basisbeurs vrij zou komen om te investeren in het hoger onderwijs door invoering zijn waargemaakt. van het sociaal leenstelsel flink lager uitvalt dan de beloofde 800 miljoen tot 1 miljard euro. PM05 Studeren maakt schuld, maar belofte ook 4 Overwegende dat De overheid betrouwbaar moet zijn. De kwaliteit van het onderwijs van cruciaal belang is voor het individu 39 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

en samenleving als geheel. Toelichting: Koerden in Syrië zijn de grootste etnische minderheid. Er leven 2 Studenten hun kant van de deal nakomen en zowel collegegeld miljoen Koerden in Syrië, dat is 10% van de bevolking. Een groot deel betalen als geen basisbeurs meer ontvangen. van hen leven in de in de facto autonome regio Rojava, aan de zuidelijke grens met Turkije. In de periode 2016 - 2018 heeft Rojava Spreekt uit dat De Jonge Democraten van mening zijn dat de overheid op termijn hoe nauw samengewerkt met de Verenigde Staten en andere westelijke dan ook minimaal de beloofde 800 miljoen euro op jaarbasis moet machten in de strijd tegen Islamitische Staat. Turkije ziet hen als een investeren in het hoger onderwijs. onderdeel van de PKK, een Koerdische terroristische beweging Toelichting: Dat er meer geld moest komen voor het hoger onderwijs was verantwoordelijk voor vele aanslagen, en ziet ‘Rojava’ daarom als iedereen het er toen de discussie over het al dan niet invoeren van militaire bedreiging. het sociaal leenstelsel er was over eens. Veel JD'ers stemden toen in met de beloftes die destijds in het plan zijn gedaan, wetende dat er ook financiële gevolgen aan kleven voor studenten. Maar dan moet de PM08 Je bent slachtoffer, maar door je eigen risico heen :-( overheid die beloftes wel nakomen. Dat dit niet gebeurt, nu zelfs Onderwerp: Seksueel geweld onder een D66 minister niet, is op zijn zachtst gezegd oneerlijk naar studenten. Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Woordvoerder: Nathan Stamboel PM07 Bescherming Syrische koerden na VS exit Constaterende dat Slachtoffers van verkrachting of aanranding bij medische hulp van het Centrum Seksueel Geweld uit hun eigen risico betalen. Onderwerp: Buitenlandse Zaken Verkrachting of aanranding vanzelfsprekend nooit gewenst is, laat Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Dylan Zutphen, Abel Hartman, Zane staan een eigen keuze. de Ponte, Koen Reedijk, Alexander van den Berg, Maarten van Iersel Overwegende dat Het al een drempel is voor slachtoffers om naar buiten te komen dat Woordvoerder: Maarten van Iersel ze verkracht of aangerand zijn. Er zo min mogelijk belemmeringen moeten zijn voor slachtoffers. Constaterende dat De Verenigde Staten haar troepen uit Syrië terug zal trekken, en haar Dat slachtoffers ongeacht hun budget geholpen moeten worden. Koerdische bondgenoten geen bescherming meer zal bieden. Turkije dit machtsvacuüm zal opvullen en duidelijk heeft gemaakt dat Spreekt uit dat De JD voorstander is dat medische hulp bij verkrachting of aanranding zij de veiligheid van de Koerdische bevolking in Syrië niet zal niet onder het eigen risico valt. waarborgen Toelichting: Verkrachting of aanranding kan een enorme impact hebben op Overwegende dat Turkije zich al eerder schuldig heeft gemaakt aan oorlogsmisdaden iemand zijn leven, en vaak durft men daar niet zo snel mee naar tegen de Koerdische bevolking in zowel Syrië als haar eigen buiten te komen. Deze slachtoffers worden juist goed geholpen bij het grondgebied ; Centrum Seksueel Geweld met al hun hulpmiddelen en kennis. Het is De koerden in Rojava een belangrijke bondgenoten zijn geweest in daarom des te meer merkwaardig dat deze hulp onder het eigen risico onze strijd met ‘de Islamitische staat in Irak en de levant’ ; valt, want juist verkrachting of aanranding is nooit een eigen bewuste Nederland meerdere verdragen heeft ondertekend die de rechten en keuze. veiligheid van etnische minderheden garanderen . Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander zijn van Nederlandse PM09 Die vlieger gaat mooi niet op! 1:0,5 bescherming van de Koerden in Rojava in samenwerking met de Onderwerp: Lelystad Airport Raad van Europa, Europese Unie en de Verenigde Naties De Jonge Democraten tevens voorstander zijn van Europese sancties Indieners: [WG Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, in het geval Turkije de mensenrechten van de Syrische koerden Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Rens van schendt Dijk, Stijn Wenders, Peet Wijnen 40 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Woordvoerder: Peet Wijnen verplaatsen van vluchten naar Lelystad Airport. Schiphol Airport vanaf 2020 een nieuwe vergunning moet krijgen Constaterende dat Het kabinet Lelystad Airport wil gebruiken als overloop van Schiphol waarin het aantal toegestane vliegtuigbewegingen staat Schiphol een vliegveld is dat veel overlast veroorzaakt De oorspronkelijke reden om Lelystad Airport te gebruiken was minder Spreekt uit dat Elke nieuwe wettelijk toegestane vliegtuigbeweging op Lelystad overlast op Schiphol en ruimte maken voor intercontinentale vluchten. Airport betekent dat er op Schiphol één vliegbeweging minder kan plaatsvinden. Hierdoor blijft het aantal vliegbewegingen van de Overwegende dat Lelystad Airport in grote mate gewoon onderdeel is van Schiphol combinatie Lelystad-Schiphol gelijk op een maximum van 500.000 per Lelystad Airport in potentie veel overlast met zich mee kan brengen jaar. Schiphol inmiddels aangeeft ook te willen groeien, naast het verplaatsen van vluchten naar Lelystad Airport. Toelichting: Wij hebben in eerder moties al eisen gesteld voordat Lelystad Airport Schiphol Airport vanaf 2020 een nieuwe vergunning moet krijgen opengesteld mag worden, o.a. een goede OV-verbinding en een waarin het aantal toegestane vliegtuigbewegingen staat herziening van het luchtruim. Deze serie moties heeft als doel om ofwel het aantal vliegbewegingen op Schiphol flink te verlagen (1:1), Spreekt uit dat Elke nieuwe wettelijk toegestane vliegtuigbeweging op Lelystad beperkt te verlagen (1:0,5) Airport betekent dat er op Schiphol 0,5 vliegbeweging minder mag Bij deze motie mag Lelystad groeien naar 25.000 vluchten, maar plaatsvinden. Hierdoor daalt het aantal vliegtuigbewegingen op Schiphol krimpt met 25.000 vluchten tot 475.000. Samen zijn ze goed Schiphol maar is er de facto een groei van vliegbewegingen op voor 500.000 vluchten. Schiphol mogelijk binnen de huidige grens van 500.000.

Toelichting: Wij hebben in eerder moties al eisen gesteld voordat Lelystad Airport opengesteld mag worden, o.a. een goede OV-verbinding en een PM11 Democratie, de Europese Unie, transparantie en trilogen, welke hoort herziening van het luchtruim. Deze serie moties heeft als doel om niet in dit rijtje thuis? ofwel het aantal vliegbewegingen op Schiphol flink te verlagen (1:1), Onderwerp: EU trilogen beperkt te verlagen (1:0,5). Deze motie gaat uit van een totale groei van de combinatie Schiphol- Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit Lelystad naar 512.500, op basis van 25.000 vluchten per jaar op Woordvoerder: Christiaan de Vries Lelystad Airport Constaterende dat Trilogen tegenwoordig eerder regel dan uitzondering zijn, ondanks het feit dat ze als laatste redmiddel bedoelt zijn. PM10 Die vlieger gaat mooi niet op! 1:1 Trilogen geen recht doen aan het democratische wetgevingsproces. Onderwerp: Lelystad Airport Overwegende dat De Jonge Democraten voorstander zijn van een transparanter Europa. De Jonge Democraten voorstander zijn van het initiatiefrecht voor het Indieners: [WG Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Rens van Europees Parlement. De Jonge Democraten achter de principes van de Trias Politica staan. Dijk, Stijn Wenders & Peet Wijnen Spreekt uit dat De Jonge Democraten voor het aan banden leggen van trilogen zijn. Woordvoerder: Peet Wijnen Toelichting: De trilogen zijn van een laatste redmiddel uitgegroeid tot een middel Constaterende dat Het kabinet Lelystad Airport wil gebruiken als overloop van Schiphol om te besturen. In 2016 en 2017 werd inmiddels 100% van alle Schiphol een vliegveld is dat veel overlast veroorzaakt De oorspronkelijke reden om Lelystad Airport te gebruiken was minder wetgeving in de achterkamertjes beslecht. Hierdoor heeft de Europese bevolking al het overzicht over het wetgevingsproces verloren. Ook is overlast op Schiphol en ruimte maken voor intercontinentale vluchten. hierdoor de staatsrechtelijke positie van de EU instituten verloedert. Overwegende dat Lelystad Airport in grote mate gewoon onderdeel is van Schiphol Een meer democratisch Europa begint bij het aan banden leggen van Lelystad Airport in potentie veel overlast met zich mee kan brengen deze achterkamertjespraktijk. Schiphol inmiddels aangeeft ook te willen groeien, naast het 41 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

PM12 Matige doelmatigheid... Overwegende dat Het vetorecht in strijd kan zijn met het democratische beginsel dat een meerderheid een besluit of resolutie kan aannemen of verwerpen Onderwerp: Doelmatigheidskorting onderwijs De Verenigde Naties democratie hoog op zijn eigen agenda heeft Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit staan en daarin een voorbeeldfunctie zou moeten vervullen; De Jonge Democraten een groot voorstander zijn van democratie en Woordvoerder: Thomas Vissers democratische beginselen. Constaterende dat Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap structureel het Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander zijn van afschaffing van het aantal nieuwe studenten en leerlingen te conservatief inschat. vetorecht van de permanente leden in de Veiligheidsraad. Het onderwijs hierdoor te maken krijgt van een structurele bezuiniging De Jonge Democraten bovendien voorstander zijn van besluitvorming van 183 miljoen euro per jaar, de zogenaamde 'doelmatigheidskorting' op basis van een meerderheid in de Veiligheidsraad. Overwegende dat De Jonge Democraten juist van mening zijn dat er geïnvesteerd moet Toelichting: De permanente leden van de Veiligheidsraad kunnen met hun worden in het onderwijs. vetorecht regelmatig resoluties blokkeren. Dit doen zij vaak om hun De overheid verantwoordelijk is voor de ramingen van het aantal eigen belangen te beschermen en kan in het nadeel werken om de leerlingen en studenten. belangen van de internationale gemeenschap te beschermen of Onderwijsinstellingen over hele linie veelvoudig aangeven dat er geld bevorderen. Voorbeelden zijn blokkering van humanitaire interventies en middelen tekort zijn. en onderzoeken naar schendingen van het Internationaal Recht. Spreekt uit dat De Jonge Democraten het kabinet oproepen tot het schrappen van de Hoewel het niet realistisch is om het vetorecht af te schaffen, is het doelmatigheidskorting voor het onderwijs en de methode waarmee de wel belangrijk om als Jonge Democraten uit te spreken dat de ramingen van het aantal leerlingen en studenten worden opgesteld inrichting van de Veiligheidsraad democratischer moet worden grondig te inspecteren voor toekomstbestendigheid van de ingericht vanuit ons eigen ideaal met het oog op democratische onderwijsbegroting. besluitvorming. Toelichting: Met de tekorten in het onderwijs moeten we hier juist in investeren. Dat wordt nu ook deels gedaan (vooral in het primair onderwijs) maar PM14 Herziening vetorecht in de VN-Veiligheidsraad 2 in zowel het primair onderwijs als de rest is er meer geld nodig. In Onderwerp: Buitenlandse Zaken plaats hiervan wordt het onderwijs nu een bezuiniging opgelegd waarvan de oorsprong ligt bij de overheid. Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Dylan Zutphen, Abel Hartman, Zane de Ponte, Koen Reedijk, Alexander van den Berg, Maarten van Iersel PM13 Herziening vetorecht in de VN-Veiligheidsraad 1 Woordvoerder: Dylan Zutphen Onderwerp: Buitenlandse Zaken Constaterende dat Rusland, China en de Verenigde Staten als permanente leden van de Veiligheidsraad, belangrijke besluiten en resoluties in de Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Dylan Zutphen, Abel Hartman, Zane Veiligheidsraad met hun vetorecht regelmatig blokkeren om hun eigen de Ponte, Koen Reedijk, Alexander van den Berg, Maarten van Iersel belangen te beschermen; Woordvoerder: Dylan Zutphen Het vetorecht besluitvorming in de Veiligheidsraad op de terreinen van internationale vrede en veiligheid kan vertragen dan wel onmogelijk Constaterende dat Rusland, China en de Verenigde Staten als permanente leden van de maakt. Veiligheidsraad, belangrijke besluiten en resoluties in de Veiligheidsraad met hun vetorecht regelmatig blokkeren om hun eigen Overwegende dat Het vetorecht als een belangrijk instrument wordt beschouwd door de belangen te beschermen permanente leden van de Veiligheidsraad; Het vetorecht besluitvorming in de Veiligheidsraad op de terreinen van Het vetorecht van de permanente leden dient te worden internationale vrede en veiligheid kan vertragen dan wel onmogelijk gerespecteerd in het kader van goede relaties met de permanente maakt. leden ten behoeve van de buitenlandpolitiek; 42 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Het wenselijk is om het besluitvormingsproces in de Veiligheidsraad overheidsgebouwen een boete krijgt van 410 euro. Hoewel de Jonge op de terreinen van internationale vrede en veiligheid te versoepelen. Democraten vrijheid van geloof een belangrijk vindt, moet wel de veiligheid overwogen worden. Met het bedekken van alle delen van Spreekt uit dat De 10 niet-permanente leden in de Veiligheidsraad, een veto van één het lichaam kan er aan identificatie niet voldaan worden. permanent lid over een besluit of resolutie ongedaan kan maken.

Toelichting: Het is onwenselijk dat permanente leden van de Veiligheidsraad besluitvorming kunnen vertragen door resoluties te blokkeren met het PM16 Een gedeeltelijk verbod? vetorecht. Tegelijkertijd is het vetorecht ook een belangrijk instrument Onderwerp: Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding voor de permanente leden. Hoewel het in beginsel niet realistisch is om het vetorecht in te perken, is het wel belangrijk dat de Jonge Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel Democraten zich uitspreken voor democratisering van de Woordvoerder: Demi Koerhuis Veiligheidsraad en daarover discussie wordt gevoerd en voorstellen Constaterende dat In Nederland 400 vrouwen een boerka en/of nikab dragen; voor doen. Deze motie probeert deze discussie te bevorderen aan de hand van een concreet voorstel. In Nederland ook andere oog- en gezichtsbedekkende kleding wordt gedragen, zoals een integraalhelm of bivakmuts; Op 26 juni 2018 de wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende PM15 In alle kleren kunnen identificeren kleding in Nederland in werking is getreden. Onderwerp: Gedeeltelijk boerkaverbod Overwegende dat Een gebrekkige identiteitsidentificatie door gezichtsbedekkende kleding de veiligheid in gevaar brengt; Indieners: [Werkgroep Justitie] Desiree Klomp, Jerre Perenboom, Pim van Oogcontact noodzakelijk is om te kunnen functioneren in de zorg of Achthoven, Marjet van Bezooijen, Floris-Jan Blok, Joachim van Doornum, Thijmen van Hoorn, Floris Hutter, Raja Ramlal, Rozemarijn het onderwijs; Boerka’s discriminerend en onderdrukkend zijn voor vrouwen; van Spaendonck, Maarten Veld De Jonge Democraten tegen religieuze vrouwenonderdrukking zijn. Woordvoerder: Desiree Klomp Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander zijn van de wet gedeeltelijk verbod Constaterende dat In Nederland 400 vrouwen een boerka e/of nikab dragen; gezichtsbedekkende kleding. In Nederland ook andere oog- en gezicht bedekkende kleding wordt gedragen, zoals een integraalhelm of bivakmuts; Toelichting: Sinds 26 juni 2018 is een gedeeltelijk boerkaverbod ingesteld. Dit verbod houdt in dat iedereen die een boerka, nikab, bivakmuts en/of Op 28 juni 2018 de wet gedeeltelijk verbod gezicht bedekkende integraalhelm draagt in het openbaar vervoer, zorg, onderwijs en kleding in Nederland in werking is getreden overheidsgebouwen een boete krijgt van 410 euro. Overwegende dat Een gebrekkige identiteitsidentificatie door gezicht bedekkende kleding de veilheigheid in gevaar brengt; Oogcontact noodzakelijk is om te kunnen functioneren in de zorg of PM17 Sorry, dit concert is uitverkocht het onderwijs; Onderwerp: Doorverkoop evenementkaarten tegen woekerprijzen Boerka’s gedragen worden als uiting van geloof maar hierbij herkenbaarheid afneemt. Indieners: [JD Wageningen] Rik Schouten, Saskia van den Berg De Jonge Democraten veiligheid en vrijheid als kernwaarden heeft. Woordvoerder: Maaike Klappe Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander zijn van de wet gedeeltelijk verbod Constaterende dat momenteel worden veel kaarten tegen woekerprijzen doorverkocht. gezichtsbedekkende kleding. organisatoren zelf ook de dupe worden van deze situaties. Toelichting: Sinds 26 juni 2018 is een gedeeltelijk boerkaverbod ingesteld. Dit Overwegende dat het doorverkopen van evenementenkaarten de organisatoren zelf verbod houdt in dat iedereen die een boerka, nikab, bivakmuts en/of geen extra geld oplevert. integraalhelm draagt in het openbaar vervoer, zorg, onderwijs en in Ierland en België op dit moment al wetten aangenomen zijn tegen 43 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

het doorverkopen van evenementenkaarten tegen woekerprijzen. Constaterende dat Studentenverenigingen nu voor hbo- en wo studenten zijn. de Jonge Democraten streven naar een stimulerende, maar wel Overwegende dat Volgens de Jonge Democraten studenten van het mbo, hbo of wo faciliterende rol in de cultuursector en op deze manier cultuur voor iedereen betaalbaar blijft. komen. Mbo-studenten nog geen lid mogen worden van een Spreekt uit dat er vanuit de Nederlandse overheid een verbod moet komen op het studentenvereniging. doorverkopen van evenementkaarten boven 120% van de Mbo’ers het recht moeten hebben lid te mogen worden van een oorspronkelijke verkoopprijs. studentenvereniging. Toelichting: Woekerprijzen: belachelijk hoge prijzen. Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat mbo’ers ook lid mogen worden van studentenverenigingen. PM18 Het mbo spo(o)rt ook PM20 Mag ik ook studeren Onderwerp: mbo & verenigingen Onderwerp: Onderwijs met een beperking Indieners: [Werkgroep Onderwijs & Wetenschap] Jetske Steenstra, Pim van Dam, Floris Ephraim, Jan-Willem het Lam, Teun Fiers, Evrim Hotamis, Indieners: [Werkgroep Onderwijs & Wetenschap] Jetske Steenstra, Pim van Eswara de Mol, Wim Verhagen Dam, Floris Ephraim, Jan-Willem het Lam, Teun Fiers, Evrim Hotamis, Eswara de Mol, Wim Verhagen Woordvoerder: Pim van Dam Woordvoerder: Floris Ephraim, Jetske Steenstra Constaterende dat Studentensportverenigingen zich voornamelijk richten op studenten van hogescholen en universiteiten. Constaterende dat Volgens de Wet tegemoetkoming onderwijsbijdrage en schoolkosten (WTOS) hebben studenten met arbeidsbeperking recht op individuele Overwegende dat Volgens de Jonge Democraten studenten van het mbo, hbo en wo toeslag. komen. Gemeenten jaarlijks van de overheid geld krijgen voor deze toeslag. Mbo-studenten nog niet altijd lid mogen worden van een Zo’n 90 procent gaat naar andere zaken. studentensportvereniging. Dat studenten met een arbeidsbeperking moeilijk naast hun studie Een opleiding geen invloed heeft op het niveau waarop je sport. een bijbaan kunnen nemen. Mbo’ers het recht moeten hebben lid te mogen worden van een studentensportvereniging. Overwegende dat Het per gemeente verschilt hoeveel je krijgt, het verschil kan oplopen tot 300 euro. Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat MBO’ers lid mogen worden van studentensportverenigingen. Spreekt uit dat De Jonge Democraten ervoor pleiten dat in elke gemeente studenten met een arbeidsbeperking dezelfde individuele toeslag moeten Toelichting: Als er 1 activiteit is waarbij ‘opleidingsniveau’ of keuze voor studie niet krijgen. uit zou horen maken, dan is het wel sport. Sport is verbindend en hoort voor iedereen toegankelijk te zijn. PM21 Journalisten vermoorden is niet doodgewoon PM19 Het Io Vivat is nog niemand zat Onderwerp: Buitenlandse Zaken Onderwerp: mbo & verenigingen Indieners: Werkgroep Buitenlandse Zaken] Koen Reedijk, Dylan Zutphen, Abel Hartman, Zane de Ponte, Alexander van den Berg, Axel Roode Indieners: [Werkgroep Onderwijs & Wetenschap] Jetske Steenstra, Pim van Dam, Floris Ephraim, Jan-Willem het Lam, Teun Fiers, Evrim Hotamis, Woordvoerder: Zane de Ponte Eswara de Mol, Wim Verhagen Constaterende dat De Saoedische journalist Jamal Khashoggi op 2 oktober 2018 is Woordvoerder: Jetske Steenstra vermoord in het Saoedische consulaat in Istanbul, Turkije; 44 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Jamal Khashoggi bekend stond als zeer kritisch op het Saoedische Nederland en de EU gebaat zijn bij het behouden de Amazone. regime, de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman in het Nederland en de EU de rechten van minderheden hoog in het vaandel specifiek, en om veiligheidsredenen Saoedi-Arabië ontvlucht is. houden. Overwegende dat Nederland sterk hecht aan de Universele Verklaring van de Rechten Spreekt uit dat De Jonge Democraten zich hard moeten maken om de Amazone te van de Mens, inclusief artikel 19 over de vrijheid van meningsuiting en behouden. journalistiek; De Nederlandse regering en de EU moet gaan onderhandelen met de In een motie van de Tweede Kamer, aangenomen met 148 stemmen Braziliaanse regering om de Amazone intact te houden. voor, is opgeroepen tot een onafhankelijk onderzoek naar de moord op Jamal Khashoggi en dit tot op heden niet heeft plaatsgevonden; Toelichting: Afgelopen oktober is Jaïr Bolsenaro verkozen als president van Brazilië. Hij staat bekend als een extreemrechtse politicus en Zowel Turkije als de Amerikaanse CIA, op basis van meerdere klimaatontkenner. Tegelijkertijd is de Amazone een enorme bewijsstukken, Saoedi-Arabië en het hoogste niveau van haar belangrijke gebied voor het klimaat en biodiversiteit, omdat het de regering officieel hebben beschuldigd van de moord op Jamal helft van alle regenwoud bevat op aarde. Daarnaast heeft een van de Khashoggi. laatste ongecontacteerde volkeren. Dit allemaal wordt bedreigd door Spreekt uit dat In VN-verband een onafhankelijk onderzoek moet worden ingesteld de houtkap die Bolsenaro stimuleert. Sinds de jaren zeventig is al naar de moord op Jamal Khashoggi om alle daders en medeplichtigen 20% van het bos gekapt. Dit moet stoppen. ? te signaleren; Nederland economische sancties moet opleggen aan Saoedi-Arabië en in EU- en internationaal verband oproept tot vergelijkbare PM23 Doorhalen zonder te betalen maatregelen. Onderwerp: Nachtwerk Indieners: Arthur van Eekhout, Saskia van den Berg, Marit Gorissen, Dennis van PM22 Kap het kappen! Driel, Michiel Lemmers. Onderwerp: Buitenlandse Zaken Woordvoerder: Arthur van Eekhout Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Koen Reedijk, Dylan Zutphen, Abel Constaterende dat Nachtwerk schadelijk is voor de gezondheid, en het ritme van Hartman, Zane de Ponte, Alexander van den Berg, Axel Roode, gezinnen ondermijnd (overdag slapen), maar toch niet in alle gevallen Maarten van Iersel betaald wordt met een toeslag. Woordvoerder: Koen Reedijk Overwegende dat Voor gezondhedsschade door werk betaalt dient te worden door de werkgever Constaterende dat Brazilië in de afgelopen presidentiële verkiezingen Jaïr Bolsenaro In veel cao’s al voor een onregelmatigheidstoeslag is voorzien heeft verkozen. Bolsenaro een fervente klimaatontkenner is. Een wettelijke toeslag als anker dient voor cao-onderhandelingen Wij als maatschappij een signaal moeten afgeven dat wij de Hij meerdere malen heeft beargumenteerd dat de Amazone gezondheid van werknemers serieus nemen gedeeltelijk moet worden veranderd in landbouwgrond. De Amazone essentieel is voor het klimaat en tevens een van de Spreekt uit dat Werkgevers een wettelijke toeslag van tenminste 33 procent over het meest biodiverse regio’s op aarde is. uurloon moeten uitbetalen voor nachtwerk. De Amazone het woongebied is van geïsoleerde inheemse volkeren. Bolsenaro duidelijk heeft gemaakt dat hij hun land wilt afpakken om Toelichting: Er zijn steeds meer signalen waaruit blijkt dat nachtwerk zeer slecht is voor de gezondheid (met name als men dit voor lange tijd moet doen). daar landbouw te bedrijven. In veel cao’s is opgenomen dat de werknemer ter compensatie Overwegende dat De wereld snel moet handelen om klimaatverandering te voorkomen. hiervoor een toeslag krijgt boven op zijn loon. Omdat niet iedere Het kappen van de Amazone een enorme klap is voor het voorkomen werknemer onder een cao met zogeheten onregelmatigheidstoeslag van klimaatverandering. valt, komt het nog geregeld voor dat werknemers worden geacht om 45 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

voor het reguliere tarief ’s nachts te werken. Terwijl deze steeds vaker wordt gegeven. Overwegende dat een gevangenisstraf zonder uitzicht op terugkeer in de samenleving PM24 Filter dit filter eruit niet humaan is. Een nieuw (gratie)systeem uitzicht kan bieden op een einde aan zo’n gevangenisstraf en de koning ontzorgt. Onderwerp: Copyright directive een commissie van experts kan zorgen voor een goede beoordeling Indieners: [WG Digitale Zaken] Rens Philipsen, Guido van Seeters, Guido van gevaar voor de samenleving. En kan zorgen voor een rechtmatige Israëls, Esther van Egmond, Nathan Stamboel, Lars Gerrits juridische procedure. Woordvoerder: Rens Philipsen Spreekt uit dat een commissie bestaande uit rechters, psychiaters en reclassering moet worden opgericht ten behoeve van het verlenen van gratie aan Constaterende dat De Europese Unie momenteel in triloog is over een nieuwe levenslang veroordeelden. auteursrechtenrichtlijn; Deze richtlijn artikelen bevat omtrent de toegang tot data op het Toelichting: Op dit moment wordt een gratieverzoek wel bij het OM en de rechter internet, de rechten en plichten van internetplatforms, en gelegd maar daar krijgt het alleen advies mee, om daarna via de vergoedingen voor het hergebruik van arbitrair kleine stukken tekst; minister bij de Koning te komen. Op dit moment heeft een Er elke minuut honderden uren beeldmateriaal naar YouTube alleen al gratieverzoek indienen alleen zin als de omstandigheden van de worden geuploaded; veroordeelde zijn gewijzigd ten opzichte van het moment waarop het vonnis is uitgesproken. Overwegende dat Een beperking op tekst- en datamining de vrije nieuwsvergaring inperkt; Er meer materiaal naar platforms geuploaded wordt dan redelijkerwijs PM26 Excuses aan Indonesië. door mensen gecontroleerd kan worden; Onderwerp: Buitenlandse Zaken Internetplatforms alleen via uploadfilters efficiënt en proactief beschermde content kunnen opsporen en blokkeren; Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Abel Hartman, Zane de Ponte, Koen Uploadfilters valse positieven kennen, die legitieme content Reedijk, Dylan Zutphen, Axel Rooden, Maarten van Iersel censureren; Woordvoerder: Abel Hartman Zogenoemde “notice and takedown” procedures in de praktijk hun waarde voor rechthebbenden al hebben bewezen, en zelfs deze Constaterende dat Nederland een progressief land is met een aantal zwarte bladzijden in gebruikt worden om satire en kritische geluiden tegen te gaan; haar verleden. Een van deze bladzijden zijn de politionele acties in Indonesië in 1947 Spreekt uit dat De Jonge Democraten tegenstander zijn van maatregelen die direct of en 1949. indirect leiden tot uploadfilters; Nederland al haar excuses heeft aangeboden voor specifieke De Jonge Democraten tegenstander zijn van wettelijke restricties op het automatisch verzamelen van publiekelijk toegankelijke gevallen van standrechtelijke executies in Indonesië. Zich nog niet heeft verontschuldigd in een algemene zin voor de informatiebronnen, waaronder nieuws- en perspublicaties. politionele acties.

Overwegende dat Het bieden van excuses kan eventueel leiden tot juridische PM25 Gracieus gestraft aansprakelijkheid en daarom mogelijke additionele schadevergoeding. Onderwerp: Gratieregeling De morele erkenning van het zwarte verleden van Nederland niet ondergeschikt gaan aan onze economische en financiële belangen. Indieners: [JD Wageningen] Rik Schouten, Saskia van den Berg Spreekt uit dat Nederland zijn excuses aan moet bieden aan Indonesië voor de Woordvoerder: Arthur van Eekhout politionele acties in 1947 en 1949. Constaterende dat het huidige (gratie)systeem in de praktijk geen uitzicht geeft op Nederland het gesprek aangaat met Indonesië zodat er een terugkeer in de samenleving bij een levenslange gevangenisstraft. eensgezind begrip is over wat dit betekent voor de bilaterale relatie. 46 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Toelichting: De Nederlandse politionele acties in Indonesië naar haar uitroeping Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit van onafhankelijkheid in 1947, kort na de capitulatie van Japan op 15 Woordvoerder: Thomas Vissers augustus 1945. De politionele acties waren Nederlandse militaire interventies met als doel om Indonesische onafhankelijkheid te Constaterende dat Het Europees Parlement samen met de Europese Raad beslist over dwarsbomen, en de status van Indonesië als een kolonie van de zesjarige begroting. Nederlands-Indië te herstellen. Tijdens deze acties sneuvelde 4751 Het Europees Parlement elke vijf jaar wordt verkozen. Nederlandse militairen en volgens sommige schattingen 100,000 Overwegende dat Niet elk democratisch verkozen Europees Parlement nu zeggenschap Indonesische slachtoffers. De Nederlandse staat heeft in 2013 zijn heeft over de begroting. excuses aangeboden voor een aantal specifieke gevallen, maar weigert haar excuses aan te beiden in een algemene zin. Zes jaar erg lang is in een snel veranderende Unie. Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander zijn van een vijfjarige begrotingen waarover wordt beslist door het Europees Parlement en de Europese PM27 Alle lof voor het transitieverlof Raad. Onderwerp: transitieverlof Toelichting: Een voorbeeld is hoe je misschien landbouwsubsidies wil aanpassen Indieners: [Werkgroep Diversiteit & Participatie] Rosanne Joosse, Klaske Exalto, maar je zes jaar moet wachten tot dit kan. Wil je bijvoorbeeld snel David Meijer, Evy Calon, Iris van der Hoek, Mariska Schabbing, verduurzamen is dit zo erg lastig. Remco Vonk, Desiree Klomp en Stijn Wenders Woordvoerder: Rosanne Joosse PM29 Een fantastisch ID? Constaterende dat Veel transpersonen ervoor kiezen in transitie te gaan; Onderwerp: Identificatiekaart Werkloosheid onder transpersonen die het transitieproces hebben Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit doorlopen extreem hoog is; Amsterdamse ambtenaren per 1 december 2018 recht hebben op Woordvoerder: Wimer Heemskerk transitieverlof; Constaterende dat Het hebben van een ID kaart in Nederland verplicht is. Overwegende dat Het transitieproces een ingrijpende en zware periode is die niet Je veel moet betalen voor een ID kaart. zelden leidt tot isolement van mensen, ook in de werkomgeving; De kosten voor een ID kaart per gemeente verschillen. Werknemers die in transitie willen gaan nu gebruik moeten maken van voorzieningen uit de ziektewet, vakantiedagen, of met onbetaald of Overwegende dat Het onrechtvaardig is mensen verplicht kosten te laten maken. Je wel wilt stimuleren dat mensen hun ID kaart goed bewaren. bijzonder verlof moeten gaan; Als mensen na een jaar niet meer tevreden zijn over hun pasfoto, dat Dit veel kosten voor werkgevers met zich meebrengt; toch echt niet het probleem van de overheid is. Werkgevers niet zouden moeten opdraaien voor kosten die de transitie met zich meebrengt, om te voorkomen dat transgenders om Spreekt uit dat De betreffende gemeente de eerste keer, en vervolgens steeds bij die reden worden gediscrimineerd op de arbeidsmarkt; afloop van de geldigheidstermijn, de kosten voor de aanvraag van een ID kaart draagt. Spreekt uit dat Voor transgenders die in transitie willen gaan een wettelijke regeling voor bijzonder transitieverlof wordt ingevoerd; Transgenders tijdens hun transitie worden doorbetaald, en na hun PM30 Nee-nee is nee-nee transitie terug kunnen keren naar hun werkgever. Onderwerp: Geadresseerd reclamedrukwerk

Indieners: [JD Fryslân] Yoel Mahabier, Barbara Vonk PM28 Ben je eindelijk verkozen, heb je nog niks te zeggen... Woordvoerder: Maarten Jan Buurman Onderwerp: Begroting Europees Parlement 47 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Constaterende dat Een nee-nee-sticker geen geadresseerd reclamedrukwerk voorkomt, Toelichting: In verschillende landen geldt er een rookverbod in de auto wanneer er Bedrijven de aanhef ‘aan de bewoners van’ gebruiken om alsnog minderjarigen in de auto zitten. Voorbeelden zijn Engeland, Wales, allerlei soorten reclamedrukwerk te verspreiden, Frankrijk, Oostenrijk en Italië. Echter, er is in Nederland nog geen Er een mogelijkheid is om een adres online af te melden van draagvlak vanuit het kabinet voor zo’n verbod. Wel zou er door zo’n geadresseerd reclamedrukwerk, verbod duidelijk gemaakt worden dat meeroken van minderjarigen Adressen openbaar zijn, onacceptabel is. ‘aan de bewoners van’ oorspronkelijk bedoeld was om de gemeente relevante post te laten bezorgen, PM32 Progressief Populisme Overwegende dat Een adres gebruiken in post niet automatisch reclame relevant maakt, Bedrijven op deze manier een loophole hebben gevonden in de wet, Onderwerp: Wel of niet EU lidmaatschap in grondwet? Het online afmelden een oplossing is van een probleem dat niet zou Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit moeten bestaan, Woordvoerder: Michael Tessers Spreekt uit dat De Jonge Democraten pleiten voor een verbod op geadresseerde reclame met als aanhef ‘aan de bewoners van’ of soortgelijke termen. Constaterende dat In het concept-verkiezingsprogramma van D66 voor de Europese Parlementsverkiezingen staat dat lidmaatschap van de Europese Unie Toelichting: 'aan de bewoners van’ is een trucje van bedrijven om alsnog reclame in de Nederlandse grondwet moet worden vastgelegd. te kunnen sturen naar mensen met een nee-nee sticker. Deze manier Deze discussie bij de Europese parlementsverkiezingen ongetwijfeld is bedoeld voor algemene berichten van de gemeente, zoals verder gevoerd gaat worden. wegwerkzaamheden in een wijk. Deze manier is niet bedoeld voor reclame. Zorg dus dat het daar niet voor gebruikt kan worden. Overwegende dat De grondwet is bedoeld voor grondrechten. Zelfs een EU sympathisant nooit met zekerheid kan zeggen dat EU lidmaatschap in een verre toekomst altijd wenselijk zal zijn. PM31 Peukie doen in de auto in het bijzijn van kids? Lidmaatschap van de EU geen doel op zich is. EU lidmaatschap in de grondwet een signaal is van angst voor de Onderwerp: Rookverbod in auto’s in het bijzijn van minderjarigen kiezer en wij als JD juist vertrouwen op de eigen kracht van mensen. Indieners: [JD Wageningen] Rik Schouten, Saskia van den Berg Spreekt uit dat De Jonge Democraten tegenstander zijn van het vastleggen van Woordvoerder: Marije Heerma lidmaatschap van de Europese Unie in de grondwet. Constaterende dat de kankerverwekkende stoffen die vrijkomen tijdens het roken, Toelichting: Een tijd geleden gaf D66 aan dit te willen en het staat nu ook in het worden ingeademd door minderjarigen en hun gezondheid aantasten. concept-verkiezingsprogramma. Dit gaat spelen tijdens de verkiezingen, zeker als dit plan erin blijft. Dit idee is echter niet waar Overwegende dat de bescherming van de gezondheid van minderjarigen belangrijker is de grondwet voor bedoelt is en het moet nooit (praktisch) onmogelijk dan de vrijheid van volwassenen om zelf te beslissen of ze in de auto zijn om uit de EU te stappen, hoe groot fan je ook bent van de EU. De roken of niet. toekomst is immers onvoorspelbaar. Dit is populisme voor Eurofielen: een auto relatief slecht geventileerd is, waardoor de concentratie het is een slecht idee en zal veel meer dan mensen aantrekken kankerverwekkende stoffen hoog is, vergeleken met bijvoorbeeld een mensen afstoten omdat het voor veel mensen een signaal is van woonruimte. angst voor de kiezer. uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat meeroken voor minderjarigen niet alleen gevaarlijk voor de gezondheid is, maar dat het ook de kans dat zij later zelf gaan roken vergroot. PM33 Breng landelijk allergieën in kaart Spreekt uit dat de Jonge Democraten pleiten voor een verbod op roken in de auto in Onderwerp: Allergieën het bijzijn van minderjarigen. Indieners: [JD Overijssel] Danny Drogt, Vincent Witmond 48 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Woordvoerder: Lars van den Broek Hierdoor gevaarlijke en zelfs dodelijke situaties kunnen ontstaan. In Tsjechië dit proces veel simpeler is. Constaterende dat In Nederland ongeveer 3% van de volwassenen een voedselallergie heeft. Spreekt uit dat Heel Europa, vergelijkbaar met Tsjechië, voedselallergenen verplicht Bij kinderen dit zelfs 8% is. op de menukaart moet hebben staan in een Europees bepaalde Voedselallergieën in het ergste geval een dodelijke afloop kunnen genummerde lijst. hebben. Toelichting: Ik heb gekozen deze twee keer in te dienen. Het ideale zou natuurlijk In onder andere Tsjechië voedselallergenen verplicht op een zijn om dit Europees geregeld te hebben zodat waar in Europa je ook gestandaardiseerde manier op een menukaart moeten staan. uit eten gaat je altijd dezelfde lijst voor je krijgt en dus op hetzelfde Overwegende dat Uit eten gaan met voedselallergieën moeilijk kan zijn. nummertje moet letten. Wel ben ik van mening dat als het Europees Elk restaurant zijn eigen manier heeft om allergenen aan te geven. niet te regelen is dat wij als Nederland het in ieder geval moeten Dit vaak niet duidelijk is aangegeven. regelen. Hierdoor gevaarlijke en zelfs dodelijke situaties kunnen ontstaan. In Tsjechië dit proces veel simpeler is. PM35 Sander Dekker, het wordt steeds gekker Spreekt uit dat Nederland, vergelijkbaar met Tsjechië, voedselallergenen verplicht op de menukaart moet hebben staan in een landelijk bepaalde Onderwerp: Voorwaardelijke invrijheidstelling genummerde lijst. Indieners: [Werkgroep Justitie] Desiree Klomp, Jerre Perenboom, Pim van Toelichting: In Tsjechië staan de voedsel allergenen met nummers op de Achthoven, Marjet van Bezooijen, Floris-Jan Blok, Joachim van menukaart. Dit zijn overal dezelfde nummers, namelijk: 1. Gluten, 2. Doornum, Thijmen van Hoorn, Floris Hutter, Raja Ramlal, Rozemarijn Schaaldieren, 3. Eieren, 4. Vis, 5. Pinda’s, 6. Soja, 7. Melk (lactose), van Spaendonck, Maarten Veld 8. Noten, 9. Selderij, 10. Mosterd, 11. Sesamzaad, 12. Sulfieten, 13. Woordvoerder: Jerre Perenboom Lupine, 14. Schelpdieren. Hierdoor hoeft iemand met bijvoorbeeld een pinda allergie alleen maar te letten op een nummertje 5 bij de Constaterende dat De minister voor Rechtsbescherming op 1 mei 2018 een wetsvoorstel menukaart. heeft gepubliceerd waarin de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.) wordt gewijzigd; Binnen het huidige stelsel veroordeelden na het uitzitten van 2/3 van PM34 Breng Europees allergieën in kaart een gevangenisstraf in aanmerking komen voor v.i., tenzij de rechter v.i. uitstelt of achterwege laat; Onderwerp: Allergieën In het wetsvoorstel de v.i. wordt beperkt tot maximaal twee jaar en Indieners: [JD Overijssel] Danny Drogt, Vincent Witmond alleen wordt verleend aan veroordeelden die naar het oordeel van het openbaar ministerie "een bijzondere geschiktheid tot terugkeer in de Woordvoerder: Lars van den Broek samenleving" hebben laten zien. Constaterende dat In Nederland ongeveer 3% van de volwassenen een voedselallergie Overwegende dat Een doelstelling van gevangenisstraf is dat veroordeelden na het heeft. uitzitten ervan weer kunnen meedoen in de samenleving Bij kinderen dit zelfs 8% is. (resocialisatie); Voedselallergieën in het ergste geval een dodelijke afloop kunnen Het belangrijk is dat voldoende tijd wordt genomen voor geleidelijke hebben. overgang van gevangenisstraf naar invrijheidsstelling, onder toezicht In onder andere Tsjechië voedselallergenen verplicht op een en voorwaarden; gestandaardiseerde manier op een menukaart moeten staan. Juist mensen die geen "bijzondere geschiktheid tot terugkeer in de Overwegende dat Uit eten gaan met voedselallergieën moeilijk kan zijn. samenleving" laten zien, vaak zonder v.i. niet goed resocializeren en Elk restaurant zijn eigen manier heeft om allergenen aan te geven. eerder in crimineel gedrag terugvallen; Dit vaak niet duidelijk is aangegeven. Een goede resocialisatie van veroordeelden in het belang van zowel 49 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

de veroordeelden als van de samenleving. Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat het Lage-inkomensvoordeel zo spoedig mogelijk moet worden afgeschaft Spreekt uit dat Een periode van v.i. na gevangenisstraf de regel moet zijn en niet de uitzondering, en dus "bijzondere geschiktheid tot terugkeer in de Toelichting: Het Lage-inkomensvoordeel is een subsidie voor werkgevers. Het is samenleving" geen criterium zou mogen zijn voor v.i. duur, doet vrijwel niks voor werknemers en kan leiden tot een toename van inkomensongelijkheid. Voor €500 miljoen kan het Rijk Toelichting: Het wetsvoorstel van de minister voor Rechtsbescherming geldt alleen heel veel leuke dingen doen en dit is er niet één van. Afschaffen dus! voor gevangenisstraffen van meer dan twee jaar, voor kortere straffen geldt namelijk (ook nu al) een aparte regeling. Ook deze motie heeft daarom alleen betrekking op de regeling voor straffen van meer dan PM37 CCS? Coke and Crazy Strippers twee jaar. Onderwerp: Carbon Capture and Storage (CCS)

Indieners: [Werkgroep Duurzaamheid] Gerwin Beukhof, Jara van den Bogaerde, PM36 Lage-inkomens nadeel Bas Buise, Cees Haringa, Hilde Leijenhorst, Bob Vermeent, Justus Onderwerp: Economie Weustink, Patrick Ian Widdows Indieners: [Werkgroep Economie, Financiën en Sociale Zaken] Xander Prijs, Woordvoerder: Patrick Ian Widdows Erwin Douwes, Floris van Loo, Fien van Solinge, Harro Boven, Ingmar Constaterende dat Pogingen om CCS (carbon capture and storage) technologie in Garrah, Jan Jongsma, Lars Gerrits, Ruben Kuijper, Thijs van Luijt Nederland toe te passen in 2010 en 2017 gestrand zijn. Woordvoerder: Xander Prijs De Jonge Democraten de vervuiler willen laten betalen. De klimaatdoelen met het huidige beleid niet gehaald zullen worden Constaterende dat Rutte II het Lage-inkomensvoordeel (LIV) heeft ingevoerd per 1 januari 2017 Overwegende dat De maximale opwarming van 1.5 graden niet gehaald kan worden Het LIV bedrijven loonkostensubsidie geeft voor iedere werknemer die zonder CCS tussen de 100% en 125% van het minimumloon verdient Er behoefte zal blijven aan chemische processen waarbij CO2 vrij Deze subsidie vervalt zodra een werknemer meer gaat verdienen dan komt 125% van het minimumloon Nederland een gunstige ligging heeft voor het toepassen van CCS Volgens het CBS (2017) de marginale belastingdruk in Nederland voor een alleenstaande met twee kinderen die van 100% van het Spreekt uit dat De Jonge Democraten zijn voor het afvangen van CO2 bij installaties waar dit vrijkomt om het vervolgens ondergronds op te slaan. minimumloon naar 150% van het minimumloon gaat 90% bedraagt De jonge democraten zijn hier alleen voorstander van als (de zogenaamde doorgroeival) transitiemiddel en bij industriële processen waar CO2 uitstoot Overwegende dat Bedrijven gezien de krapte op de arbeidsmarkt en de huidige onvermijdelijk is. economische hoogconjunctuur geen extra prikkel nodig hebben om personeel in dienst te nemen Toelichting: Hoewel het niet het eindpunt is zal CCS nodig zijn als transitiemiddel om de CO2 uitstoot te verlagen, terwijl de duurzame technologieën Volgens cijfers van het CPB (2015) de kosten van de LIV €100.000 ontwikkeld en toegepast worden. Verder geeft het ons de per gewonnen arbeidsjaar bedragen mogelijkheid om bijvoorbeeld aardgas te blijven gebruiken om pieken De wetenschappelijke onderbouwing van de effectiviteit van op te vangen zonder daarbij CO2 uit te stoten. loonkostensubsidie zwak is, en niet specifiek toepasbaar op het LIV Het LIV minstens €500 miljoen per jaar kost Het LIV bedrijven een perverse prikkel geeft om lonen niet te PM38 Reageerbuisbiefstuk verhogen Werknemers slechts een zwakke prikkel hebben om een Onderwerp: Kweekvlees loonsverhoging te vragen vanwege de doorgroeival Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek

50 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Woordvoerder: Hovik Torkomyan er ruimte moet komen binnen de wetgeving om geretourneerde, ongebruikte medicijnen opnieuw voor te schrijven. Constaterende dat Het voldoen aan de toenemende vraag naar vlees de komende decennia onder druk komt te staan. Toelichting: Volgens de huidige wetgeving moet elk geretourneerd medicijn Er bedrijven zijn die nu al in staat zijn kweekvlees te produceren en ter vernietigd worden, ongeacht de staat van het medicijn. Daardoor gaan consumptie aan te bieden. er door deze beperkende wetgeving op dit moment voor miljoenen Deze bedrijven door huidige en ontbrekende wetgeving hier niet toe in aan ongebruikte, ongeopende medicijnen de verbrandingsoven in. In staat zijn. de tussentijd zijn er ook duizenden Nederlanders die wel medicatie nodig hebben, maar hun medicijnen nooit komen ophalen bij de Overwegende dat De consument het verschil tussen normaal vlees en kweekvlees niet apotheek omdat ze deze niet kunnen betalen. proeft. Daarom moet er een methode worden ontwikkeld om systematisch te Kweekvlees een dier, mens- en meer milieuvriendelijke manier van bepalen of de medicijnen nog in nieuwe staat zijn, en moet er ruimte het produceren van vlees is. komen binnen de wetgeving om geretourneerde, ongebruikte Spreekt uit dat De overheid moet onderzoeken of beleid en wetgeving over medicijnen opnieuw voor te schrijven. kweekvlees mogelijk is. De overheid aan de hand van dit onderzoek productie en verkoop van kweekvlees moet faciliteren. PM40 Hang die bef nog maar niet aan de wilgen #1 Toelichting: https://www.meatable.com Onderwerp: benoeming rechters Indieners: [Werkgroep Justitie] Desiree Klomp, Jerre Perenboom, Pim van Achthoven, Marjet van Bezooijen, Floris-Jan Blok, Joachim van PM39 Prijzige pillen uit de uitpuilende prullenbak Doornum, Thijmen van Hoorn, Floris Hutter, Raja Ramlal, Rozemarijn Onderwerp: Geretourneerde medicijnen van Spaendonck, Maarten Veld Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek Woordvoerder: Desiree Klomp Woordvoerder: Pim Cramer Constaterende dat Rechters krachtens de grondwet voor het leven worden benoemd Dit in de praktijk betekent dat rechters tot hun zeventigste actief Constaterende dat in Nederland ongeveer 427 kilo geneesmiddelen per dag wordt kunnen blijven vernietigd. De Hoge Raad in staat is rechters uit het ambt te zetten bij er jaarlijks voor 100 miljoen euro aan medicijnen wordt vernietigd. bijvoorbeeld ziekte dit voor een groot deel medicijnen zijn die nog in de verpakking zitten en nog in perfecte conditie zijn. Overwegende dat De levensverwachting, evenals de gezonde levensverwachting 8 op 10 apothekers met medicijnen blijven zitten die wel besteld zijn, toeneemt maar niet worden opgehaald vanwege de hoge kosten. De maatschappij vergrijst steeds meer huisartsen beginnen met het (onwettelijk) opsparen van Rechters vaak langer door willen werken de ongebruikte medicijnen om ze vervolgens te herverdelen onder Onafhankelijke rechtspraak een basisvoorwaarde is voor een patiënten die ze anders niet zouden kunnen betalen. democratische rechtstaat Er al instrumenten zijn om rechters uit hun ambt te zetten wanneer ze Overwegende dat het vernietigen van medicijnen niet past in de nieuwe (circulaire) hun werk niet meer adequaat uit kunnen voeren economie waar de Jonge Democraten naar streven. Leeftijdsdiscriminatie niet het beste middel is om het doel te bereiken door herverdeling van medicijnen de kosten zullen dalen wat iedere medicijn-behoevende ten goede zal komen. Spreekt uit dat Rechters voortaan benoemd dienen te worden tot hun 75ste Dit gepaard dient te gaan met waarborgen voor de kwaliteit en Spreekt uit dat er een methode moet worden vastgesteld om systematisch te bepalen onafhankelijkheid van de rechtspraak of medicijnen nog in nieuwe staat zijn. 51 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Toelichting: Een waarborg zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat oudere rechters PM42 Hij is zo eenzaam... :( periodiek worden getest op hun geestelijke vermogens. Om Onderwerp: Europese vlag onafhankelijkheid te waarborgen zou het goed zijn de Raad van de Rechtspraak te betrekken bij de vormgeving van dergelijke Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit waarborgen. Woordvoerder: Wimer Heemskerk

Constaterende dat Nederlandse nationalisten het nodig hebben gevonden een PM41 Hang die bef nog maar niet aan de wilgen #2 Nederlandse vlag in de Tweede Kamer neer te zetten. Onderwerp: benoeming rechters D66 zich onder deze Nederlandse nationalisten bevond. De Europese Unie ook een vlag heeft. Indieners: [Werkgroep Justitie] Desiree Klomp, Jerre Perenboom, Pim van Achthoven, Marjet van Bezooijen, Floris-Jan Blok, Joachim van Overwegende dat Wij onze Nederlandse identiteit erkennen en respecteren. Doornum, Thijmen van Hoorn, Floris Hutter, Raja Ramlal, Rozemarijn Wij ook een ander identiteit erkennen en respecteren, namelijk de van Spaendonck, Maarten Veld Europese. Woordvoerder: Desiree Klomp Spreekt uit dat De Nederlandse vlag in de Tweede Kamer gezelschap moet krijgen van een Europese. Constaterende dat Rechters krachtens de grondwet voor het leven worden benoemd Dit in de praktijk betekent dat rechters tot hun zeventigste actief kunnen blijven PM43 Als we sociale boetes gaan uitdelen, laten we het dan wel goed doen De Hoge Raad in staat is rechters uit het ambt te zetten bij Onderwerp: Inkomensafhankelijke boetes bijvoorbeeld ziekte Overwegende dat De levensverwachting, evenals de gezonde levensverwachting Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan toeneemt Woordvoerder: Tirza Drent De maatschappij vergrijst Constaterende dat Boetes nu voor iedereen gelijk zijn Rechters vaak langer door willen werken Grote vermogens lage inkomens kunnen hebben Onafhankelijke rechtspraak een basisvoorwaarde is voor een democratische rechtstaat Overwegende dat Iedereen voor de wet gelijke rechten heeft en een gelijke behandeling Er al instrumenten zijn om rechters uit hun ambt te zetten wanneer ze hoort te krijgen; hun werk niet meer adequaat uit kunnen voeren Geldboetes mensen niet gelijk raken Leeftijdsdiscriminatie niet het beste middel is om het doel te bereiken Hier dus geen sprake is van gelijke behandeling voor de wet; Er moeilijker met vermogen dan met inkomen gefraudeerd kan Spreekt uit dat Rechters voortaan echt voor het leven benoemd worden en alleen door eigen ontslag of door toedoen van de Hoge Raad uit hun ambt worden kunnen worden gezet Spreekt uit dat De Jonge Democraten pleiten voor vermogensafhankelijke boetes bij Dit gepaard dient te gaan met waarborgen voor de kwaliteit en overtredingen onafhankelijkheid van de rechtspraak Toelichting: Een waarborg zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat oudere rechters PM44 Zuipen tot we kruipen? periodiek worden getest op hun geestelijke vermogens. Om onafhankelijkheid te waarborgen zou het goed zijn de Raad van de Onderwerp: Straffen voor rijden onder invloed Rechtspraak te betrekken bij de vormgeving van dergelijke Indieners: [JD Groningen] Berber Dotinga, Sander Vellekoop waarborgen Woordvoerder: Bart Hendriks

52 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Constaterende dat Incidenten met bestuurders onder invloed van alcohol een aanzienlijke naar de kwaliteit van het onderwijs. bijdrage leveren aan het aantal jaarlijkse verkeersdoden; Er bij het straffen op rijden onder invloed onderscheid wordt gemaakt tussen beginnende en ervaren bestuurders. PM46 I don't know Onderwerp: Engels op de basisschool Overwegende dat Bij een bloedalcoholgehalte van 0,5‰ de kans op een ongeval 1,4 keer zo groot is als bij nuchter rijden; Indieners: [JD Fryslân] Yoel Mahabier, Barbara Vonk Het voor een slachtoffer niet uitmaakt of hij/zij wordt aangereden door een beginnend of ervaren bestuurder; Woordvoerder: Marit Schotkamp Het beschonken achter het stuur stappen een bewuste, verwijtbare Constaterende dat kinderen die naar de middelbare school gaan minimaal Engels keuze is; spreken Het effect van alcohol op iemands rijkwaliteit afhankelijk is van meer de stap van de basisschool naar de middelbare school m.b.t. Engels factoren dan alleen ervaring; heel groot is Het niet wenselijk is de strafmaat te verlagen. kinderen het onderscheid tussen verschillende talen wel begrijpen Spreekt uit dat Het onderscheid tussen ervaren en beginnend bestuurder moet basisschoolleerlingen tegenwoordig pas in groep 6 of 7 echt Engels worden geschrapt; aangeleerd krijgen De huidige strafmaat voor beginnende bestuurders wordt dan de norm hoe beter Engels je spreekt, hoe meer je waarschijnlijk kunt in het voor alle bestuurders. leven Toelichting: De feiten in deze motie zijn overgenomen uit: Overwegende dat kinderen beter Engels moeten leren om de stap naar de middelbare SWOV (2018). Rijden onder invloed van alcohol. SWOV-factsheet, school minder groot te maken juni 2018, Den Haag (https://www.swov.nl/feiten- kinderen beter Engels leren op een jongere leeftijd cijfers/factsheet/rijden-onder-invloed-van-alcohol). Spreekt uit dat basisschoolleerlingen in groep 3 al Engels moeten krijgen om zowel Trimbos Instituut Nederland een betere aansluiting te krijgen op de middelbare school als meer mogelijkheden in het leven te hebben. PM45 Collegegeld zit al snor Onderwerp: Halvering collegegeld PM47 Zorg voor de Jeugdzorg Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel Onderwerp: Financiering jeugdzorg Woordvoerder: Pieter van Brakel Indieners: [JD Fryslân]Yoel Mahabier, Barbara Vonk Constaterende dat Vanaf het studiejaar 2018-2019 eerstejaars studenten een halvering Woordvoerder: Yoël Mahabier van het collegegeld ervaren; Constaterende dat Er te weinig opvangplekken zijn voor hulpbehoevende jongeren; Deze maatregel 173 miljoen per jaar kost. Gemeenten te weinig budget hebben om adequate zorg te kunnen verlenen aan hulpbehoevende jongeren; Overwegende dat De halvering van het eerstejaars collegegeld een ineffectieve maatregel is om de toegankelijkheid naar het hoger onderwijs te Er te lange wachtlijsten zijn bij de Raad voor de Kinderbescherming; garanderen; Overwegende dat Er te weinig opvangplekken zijn voor hulpbehoevende jongeren; Hogere onderwijsinstellingen regelmatig ontoereikende capaciteiten Gemeenten te weinig budget hebben om adequate zorg te kunnen hebben voor de instroom aan studenten; verlenen aan hulpbehoevende jongeren; Investeringen in de kwaliteit van het onderwijs wenselijker zijn. Er te lange wachtlijsten zijn bij de Raad voor de Kinderbescherming; Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander is voor de afschaffing van de Spreekt uit dat Er meer geld moet worden vrijgemaakt voor de jeugdzorg, zodat er halvering van het eerstejaars collegegeld en dit geld liever zien gaan meer opvangplekken kunnen worden opgezet, gemeenten trajecten 53 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

niet abrupt hoeven te beëindigen vanwege gebrek aan budget en Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol kinderen niet maanden hoeven te wachten op hulp. Woordvoerder: Kyllian van der Put

Constaterende dat Er een groeiend aantal internationale studenten is. PM48 1 miljoen woningen en dan staat het land stil Nederlandse universiteiten en hogescholen steeds meer inzetten op Onderwerp: Woningbouw het aantrekken van internationale studenten. Universiteiten en hogescholen in toenemende mate vastgoed met Indieners: [WG Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, winst verkopen. Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Rens van Dijk, Stijn Wenders, Peet Wijnen Overwegende dat Universiteiten en hogescholen een hogere bijdrage ontvangen voor studenten afkomstig buiten Europa. Woordvoerder: Peet Wijnen Er een tekort is aan woningen in de studentensteden. Constaterende dat Er een toenemende druk op de woningmarkt is, waardoor woningen Spreekt uit dat De Jonge Democraten van mening zijn dat universiteiten en onbetaalbaar dreigen te raken hogescholen actiever een bijdrage moeten leveren aan het bijbouwen Het kabinet voor 2030 één miljoen woningen wil laten bouwen en dit van studentenwoningen. aantal de druk op de markt kan verlagen De VINEX-wijken de laatste golf van woningbouw waren, maar dit vooral op de auto gericht was PM50 Verduurderheffing Overwegende dat Gemeenten moeite hebben om dit doel te halen door strenge Onderwerp: Verhuurderheffing regelgeving voor binnenstedelijke herontwikkeling Indieners: [Werkgroep Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Veel ontwikkelaars al watertandend kijken naar bestaande open polders voor nieuwbouw Vugt, Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Rens van Dijk, Stijn Wenders & Peet Wijnen Dergelijke polders vaak ver van spoor- en tramlijnen liggen en primair met de auto ontsloten worden Woordvoerder: Stijn Wenders De rijksoverheid in het verleden succesvol regie heeft gevoerd over Constaterende dat De Jonge Democraten voorstander zijn van het afschaffen van de grote woningbouwopgaves, van wederopbouw tot VINEX. De rijksoverheid middelen kan vrijmaken voor (nieuwe) OV- verhuurderheffing Dit echter nog niet is gebeurd infrastructuur Het kabinet al heeft toegezegd dat 100 miljoen van de Spreekt uit dat De rijksoverheid regie neemt en handvatten biedt in de verhuurderheffing wordt ingezet voor verduurzaming woningbouwopgave van één miljoen woningen, waarbij de nieuwbouw De verhuurderheffing in totaal een bedrag van 1,7 miljard bedraagt gecentreerd wordt rond (nieuwe) OV-knooppunten Overwegende dat De verhuurderheffing in de nabije toekomst waarschijnlijk niet zal Toelichting: Deze motie valt in twee delen uiteen; enerzijds de oproep dat de worden afgeschaft rijksoverheid meer regie neemt in de woningbouwopgave. Maar De verhuurderheffing woningcorporaties opzadelt met een anderzijds de directe kanttekening daarbij dat men niet in de val van disproportionele financiële druk de jaren '90 moet trappen door hele polders vol te bouwen zonder De woningcorporaties de komende jaren hun woningvoorraad moeten daarbij aan goed OV te denken. Deze motie roept daarom op om gaan verduurzamen beide tegelijk ter hand te nemen. Zij hier momenteel vaak te weinig financiële middelen voor hebben Spreekt uit dat De volledige opbrengsten van de verhuurderheffing ten goede komen PM49 Wees geen krent, help een internationale student. aan het verduurzamen van de woningvoorraad van de woningcorporaties Onderwerp: Internationale studenten en woningen Toelichting: De verhuurderheffing is in 2014 ingesteld, vooral als maatregel om 54 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

gaten in de rijksbegroting te laten sluiten. Het geld daarvoor komt Onderwerp: Transparantieniveau Europese Centrale Bank echter direct van de sociale huurders betekent dus een Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit lastenverzwaring van de minst bedeelden. Hoewel de JD voorstander is van het afschaffen van de verhuurderheffing, heeft het kabinet hier Woordvoerder: Thomas Vissers geen plannen voor. In het kader van de klimaatdoelen die de coalitie Constaterende dat De Europese Centrale Bank (ECB) zelf aangeeft dat transparantie van heeft zou het echter logisch zijn om het bedrag dat deze heffing cruciaal belang is voor haar geloofwaardigheid. oplevert binnen de woningsector te houden en te herinvesteren in Leden van het Europees Parlement geen adequaat tijdsbestek krijgen verduurzaming. de ECB vragen te stellen over gekozen monetair beleid. Het CSPP, het opkoopprogramma voor bedrijfsobligaties, weinig PM51 Laat de Oeigoeren niet in stilte verdwijnen! inzichtelijk is. Onderwerp: Buitenlandse Zaken Overwegende dat Het belangrijk is dat een machtig instituut als de ECB inzichtelijk is voor journalisten en burgers. Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Koen Reedijk, Dylan Zutphen, Abel Veel bedrijfsobligaties zijn en worden gekocht van de fossiele Hartman, Zane de Ponte, Alexander van den Berg, Axel Roode industrie en deze keuzes dus grote politieke en maatschappelijke Woordvoerder: Koen Reedijk gevolgen hebben. ECB beleidskeuzes niet geheel zonder ideologische overwegingen en Constaterende dat De Chinese overheid Oeigoeren (schattingen lopen tot 1 miljoen) controverses worden gemaakt. heeft vast gezet in concentratie kampen. Recent ECB beleid ertoe heeft geleid dat de crisisbestendigheid van De Chinese overheid actief de Oeigoerse cultuur probeert te de euro is afgenomen. vernietigen. Dit niet de eerste keer is (Tibet, Falun Gong, Hong Kong) Spreekt uit dat Transparantie de norm moet zijn bij de ECB, tenzij dit aantoonbaar de China het VN-mensenrechtenverdrag heeft ondertekend. Europese macro-economische belangen schaadt, door bijvoorbeeld Nederland, de VN en de EU het vastzetten van de Oeigoeren heeft Europese Parlementsleden meer bevoegdheden te geven om de ECB bekritiseerd. te ondervragen en de ECB te verplichten de aankopen en overwegingen binnen het CSPP inzichtelijk te maken voor journalisten Overwegende dat De Oeigoeren en andere volkeren actief lijden onder Chinees bewind. en burgers. Nederland en de EU mensenrechten hoog in het vaandel houdt. Het bekritiseren van China niet heeft gewerkt om de situatie van de Toelichting: De ECB heeft een ontzettend invloedrijke rol binnen de EU. We Oeigoeren te verbeteren. moeten daarom goed nadenken over hoe we deze vorm willen geven en we moeten de gevolgen van deze macht inzichtelijk kunnen Spreekt uit dat De Jonge Democraten de Nederlandse regering en de EU oproepen maken. Die discussie begint bij de transparantie van het instituut, om diplomatieke acties en economische sancties tegen China in te waar momenteel nog een grootschalig tekort aan is. zetten.

Toelichting: In 2018 werd het massaal bekend dat de Oeigoeren (een PM53 Vergeet de jongeren niet! minderheidsgroep in China) op grote schaal werden vastgehouden in concentratiekampen. Tegelijkertijd is de Chinese overheid actief Onderwerp: Eenzaamheid onder jongeren begonnen met het ‘Verchinezen’ van het Oeigoerse volk. Dit houdt in dat zij bijvoorbeeld niet de islam mogen uitdragen, Chinees moeten Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol praten en geen boeken over de Oeigoerse cultuur mogen bezitten. Dit Woordvoerder: Kyllian van der Put is een schande en daarom moeten er serieuze gevolgen voor China. Constaterende dat Eenzaamheid in toenemende mate een probleem vormt in onze samenleving. PM52 Transparante Macht De focus op eenzaamheid bestrijding voornamelijk ligt bij 50 plussers. 55 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Er verschillende initiatieven lopen vanuit het maatschappelijk Overwegende dat Wanneer een soort uitsterft, deze permanent is verdwenen; middenveld zonder hulp vanuit de overheid. Complete ecosystemen worden verstoord door het uitsterven van bepaalde diersoorten; Overwegende dat Eenzaamheid bijdraagt aan een toename in depressies en Elke soort op onze planeet het recht heeft om te bestaan; arbeidsongeschikten. De oplossingen voor het massaal uitsterven van diersoorten illegale De kosten hiervoor bij de samenleving komen te liggen. houtkap voorkomen, stroperij en overbevissing tegengaan en vooral Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat de overheid actief campagne moet herstel en behoud van leefgebieden zijn; voeren voor bewustwording van eenzaamheid onder jongeren. De meest ernstig bedreigde diersoorten niet in Nederland voorkomen; Spreekt uit dat Nederland bij de Verenigde Naties en het Europees Parlement moet PM54 Dokter dokter, je bent geen zzp’er! pleiten voor het opleggen van sancties aan landen die zich niet serieus bezighouden met het voorkomen van illegale houtkap, het Onderwerp: Salarisstructuur van artsen bestrijden van stroperij en overbevissing tegengaan en vooral het Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel herstel en behoud van natuurgebieden. Woordvoerder: Bloys Sebregts PM56 Laat patiënten niet in de kou staan Constaterende dat Sinds de intrede van de marktwerking in de zorg in 2006 alle artsen in perifere ziekenhuizen als eigen ondernemer door een ziekenhuis Onderwerp: Faillissement in de zorg ingehuurd worden; Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol Artsen in perifere ziekenhuizen betaald krijgen per handeling; Deze financiële prikkel ingesteld is om wachtlijsten tegen te gaan; Woordvoerder: Kyllian van der Put Elke operatie geld oplevert, waardoor artsen een grotere prikkel Constaterende dat Het MC Slotervaart en de ziekenhuizen van de MC-groep de deuren krijgen ‘makkelijke’ operaties uit te voeren; moesten sluiten omdat een zorgverzekeraar eenzijdig gestopt was De zorgkosten sinds 2006 enorm zijn gestegen. met de samenwerking. Overwegende dat Deze financiële prikkel zorgt voor overbodige zorg; Mensenlevens hierdoor onnodig in gevaar zijn gekomen. Slechts één perifeer ziekenhuis in Nederland artsen in loondienst Medewerkers hun werkplek zijn verloren. heeft; Loondienst van artsen niet zorgt voor langere wachtlijsten. Overwegende dat Faillissementen niet over één nacht ijs plaatsvinden. Spreekt uit dat Het wenselijk is dat artsen in alle Nederlandse ziekenhuizen in De politiek ten alle tijden op de hoogte moet zijn van financiële loondienst gaan werken. problemen bij ziekenhuizen zodat er tijdig ingegrepen kan worden. Er onnodig veel onrust en onduidelijk gecreëerd zijn in de media voor, Toelichting: Perifere= niet-academische ziekenhuizen tijdens en na het faillissement. Het MC Slotervaart boventallig was in de zorgbehoefte, waardoor veel PM55 Geef Dumbo, Simba en Baloe een toekomst onrust veroorzaakt is. Onderwerp: Bescherming natuur Spreekt uit dat De overheid voor zichzelf een handboek opstelt hoe te handelen bij een ziekenhuis wat financieel niet meer te redden is. Indieners: [JD Fryslân] Yoel Mahabier, Barbara Vonk

Woordvoerder: Yoël Mahabier PM57 Waar is het feestje? Constaterende dat Wereldwijd 25.000 diersoorten worden bedreigd; Onderwerp: vrije (feest)dagen Deze dieren in de meeste gevallen bedreigd worden door stroperij, beschadiging van leefgebied en de opwarming van de aarde; Indieners: [Werkgroep Diversiteit & Participatie] Rosanne Joosse, Klaske Exalto, Veel landen weinig doen aan het uitsterven van diersoorten; Dagmar Zalm, Aziza Filal, Esmee Nanninga, Evy Calon en Wimer 56 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Heemskerk Eigen keuze in vrije feestdagen de 24-uurseconomie ten goede komt. Woordvoerder: Aziza Filal Spreekt uit dat De JD pleit voor het vervangen van nationale feestdagen die gebaseerd zijn op het Christendom, door dagen met meer universele Constaterende dat Vrije (feest)dagen onder te verdelen zijn in religieuze en nationale waarde zoals een Dag van de Democratie of een Dag van de Vrede. feestdagen. De huidige acht vrije (feest)dagen volledig gebaseerd zijn op het Christelijk geloof. PM59 Minder longkanker, meer beter De Nederlandse samenleving bestaat uit mensen met verschillende Onderwerp: Rookverbod ziekenhuisterrein geloofsovertuigingen en dus niet iedereen Christelijk is. Overwegende dat De JD als PJO openstaat voor alle culturen en de eventueel daarbij Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek behorende religies. Woordvoerder: Hiba Jahouh Het toevoegen van religieuze feestdagen uit andere religies niet bevorderlijk is voor de maatschappij. Constaterende dat Roken een van de belangrijkste risicofactoren is voor hart en Niet-Christelijke personen vakantiedagen dienen op te nemen als zij vaatziekten. een religieuze feestdag willen vieren en hierdoor benadeeld worden in Meerokers dezelfde carcinogene en toxische stoffen inademen als hun aantal vrije dagen. rokers. Eigen keuze in vrije feestdagen de 24-uurseconomie ten goede komt. Bij meeroken het risico op hart- en vaatziekten stijgt. Roken een risico is voor de volksgezondheid. Spreekt uit dat De JD van mening is dat werkenden in Nederland zelf hun vrije Er gerookt wordt rondom de in- en uitgangen en stoepen van feestdagen mogen bepalen. ziekenhuizen. Er onvoldoende gebruik gemaakt wordt van de rokershokken buiten het ziekenhuis. PM58 Hier is dat feestje! Overwegende dat Rokershokken genoeg de ruimte bieden om te roken, zonder anderen Onderwerp: vrije (feest)dagen te hinderen. Indieners: [Werkgroep Diversiteit & Participatie] Rosanne Joosse, Klaske Exalto, Bezoekers van een ziekenhuis het recht hebben om schone lucht in te Dagmar Zalm, Aziza Filal, Esmee Nanninga, Evy Calon, Wimer ademen. Heemskerk De Jonge Democraten de dreiging op de volksgezondheid zwaarder moet laten wegen dan het zelfbeschikkingsrecht van het individu om Woordvoerder: Aziza Filal te roken. Constaterende dat Vrije (feest)dagen onder te verdelen zijn in religieuze en nationale Ziekenhuizen een voorbeeldfunctie hebben tegenover hun feestdagen. medewerkers, patiënten en de maatschappij. De huidige acht vrije (feest)dagen volledig gebaseerd zijn op het Spreekt uit dat Er een verbod moet komen op roken op het terrein van ziekenhuizen, Christelijk geloof. behalve op aangewezen plekken zoals rokershokken. De Nederlandse samenleving bestaat uit mensen met verschillende geloofsovertuigingen en dus niet iedereen Christelijk is. Toelichting: Rapport van het Institute of Medicine over de cardiovasculaire effecten en nadelen van meeroken. Secondhand Smoke Exposure Overwegende dat De JD als PJO openstaat voor alle culturen en de eventueel daarbij and Cardiovascular Effects: Making Sense of the Evidence. behorende religies. Washington: National Academy of Sciences, Institute of Medicine, Het toevoegen van religieuze feestdagen uit andere religies niet 2009. bevorderlijk is voor de maatschappij. Niet-Christelijke personen vakantiedagen dienen op te nemen als zij een religieuze feestdag willen vieren en hierdoor benadeeld worden in PM60 Nord Stream 2? Nord Stream NEE! hun aantal vrije dagen. 57 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Onderwerp: Nord Stream 2 Gasleiding tussen Duitsland en Rusland Overwegende dat De JD 'Leven lang leren' aanmoedigt. Vijf tot tien jaar gekeken naar ontwikkelingen op de arbeidsmarkt een Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit relatief korte tijd is om de voucher te gebruiken. Woordvoerder: Christiaan de Vries Spreekt uit dat De Jonge democraten van mening zijn dat de regeling waarbij de Constaterende dat De nieuwe gasleiding tussen Rusland en Duitsland via de Baltische studievoucher slechts vijf tot tien jaar na afstuderen mag worden zee, NORD 2, bijna af is. gebruikt moet worden afgeschaft. Wanneer voltooid zal deze gasleiding 55 miljard m³ aan gas naar Toelichting: Dat deze voucher er is ter compensatie voor de eerste generatie is op West-Europa transporteren. zich sympathiek. Ook valt het mooi samen met onze visie op 'leven Overwegende dat Het Europese vasteland hierdoor nog afhankelijker wordt van een lang leren', waar dit bij helpt. Er is echter geen reden er zo'n beperkt fossiele brandstof. tijdsinterval aan op te leggen. Zie de voucher naast een compensatie Rusland in het verleden vaak de gaskraan heeft gebruikt om druk uit ook als een experiment en leg de keuze bij de gebruiker! te oefenen op afnemers van haar gas. Rusland geen betrouwbare energieleverancier is door de vele PM62 Studeren maakt schuld, maar belofte ook 3 internationale sancties. Deze omleiding van Russisch gas door de Baltische zee de Onderwerp: Voucher Sociaal Leenstelsel Oekraïense onafhankelijkheid in gevaar brengt. Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit Spreekt uit dat De Jonge Democraten zich uitspreken tegen het Nord Stream 2 project. Woordvoerder: Thomas Vissers Toelichting: Rusland is hard bezig met het complementeren van een nieuwe Constaterende dat De voorinvesteringen van 600 miljoen euro voor de eerste generatie gasleiding richting West-Europa. Deze nieuwe leiding gaat niet langer studenten in het sociaal leenstelsel door onderwijsinstellingen maar door Oekraïne en Oost-Europa, maar via de Baltische zee. Deze voor de helft echt zijn geïnvesteerd. nieuwe verbinding is een klap in het gezicht voor de transitie richting Studenten die tussen 2015-2016 en 2018-2019 begonnen aan een een groen Europa. Ook geeft het Rusland een fantastisch nieuw bachelorstudie nog niet maximaal profiteren van de investeringen in het onderwijs door het vrijkomende geld door de invoering van het pressiemiddel, daar West-Europa nog afhankelijker wordt van Russisch gas. Daarbij is het gevaarlijk voor Oekraïne, dat nog sociaal leenstelsel. Er voor deze studenten ter compensatie door de overheid een makkelijker ten prooi kan vallen aan Russische agressie. voucher van 2000 euro beschikbaar wordt gemaakt om in vijf tot tien jaar na afstuderen te gebruiken voor bijscholing. PM61 Studeren maakt schuld, maar belofte ook 2 Overwegende dat Studenten van de eerste generatie nu nog met 50% minder profiteren Onderwerp: Voucher Sociaal Leenstelsel van de voorinvesteringen gekoppeld aan de invoering van het sociaal leenstelsel. Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit Spreekt uit dat De Jonge Democraten vinden dat het bedrag dat voor bijscholing kan Woordvoerder: Thomas Vissers worden gebruikt met de studievoucher moet worden verdubbeld naar Constaterende dat Studenten die tussen 2015-2016 en 2018-2019 begonnen aan een 4000 euro. bachelorstudie nog niet maximaal profiteren van de investeringen in Toelichting: Investeringen halveren? Dan vergoedingen verdubbelen! Een het onderwijs door het vrijkomende geld door de invoering van het legitieme tegenwerping is dat onderwijsinstellingen hier voor een deel sociaal leenstelsel. verantwoordelijk voor zijn. Echter kwam dit deels omdat de overheid Er voor deze studenten ter compensatie door de overheid een onduidelijke kaders heeft gesteld, hebben onderwijsinstellingen al voucher van 2000 euro beschikbaar wordt gemaakt om in vijf tot tien tekorten en heeft de overheid deze belofte wel gemaakt aan jaar na afstuderen te gebruiken voor bijscholing. studenten die er de dupe van zijn. Zij mag dan ook 58 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

verantwoordelijkheid nemen. Indieners: [Werkgroep Duurzaamheid] Jara van den Bogaerde, Gerwin Beukhof, Bob Vermeent, Rens Philipsen, Bas Buise, Ruben van der Bulck, Kiki Kersten, Patrick Widdows, Stijn van der Spoel, Hilde Leijenhorst PM63 Autonomie terug naar Sint Eustatius Woordvoerder: Jara van den Bogaerde Onderwerp: Koninkrijksrelaties Constaterende dat Er jaarlijks zo’n 140.000 kilo aan medicijnen via onze ontlasting in ons Indieners: [Werkgroep Buitenlandse Zaken] Koen Reedijk, Dylan Zutphen, Abel oppervlaktewater terecht komt; Hartman, Zane de Ponte, Alexander van den Berg, Maarten van Iersel Een groot deel van de medicijnen die via de urine het riool in komen Woordvoerder: Dylan Zuthpen uit ziekenhuizen en zorgcentra afkomstig zijn; Naar verwachting steeds meer medicijnresten in het water Constaterende dat Sinds 7 februari 2018 de Tijdelijke wet Taakverwaarlozing Sint terechtkomen, doordat met de vergrijzing het medicijngebruik Eustatius van kracht is; toeneemt; Op grond van deze wet, het bestuur is overgenomen door een Het gezuiverde rioolwater nog medicijnresten bevat op het moment regeringscommissaris die benoemd is door de staatssecretaris van dat het op het oppervlaktewater geloosd wordt; Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) De regeringscommissaris als hoofdtaak heeft om het bestuur in Sint Overwegende dat Medicijnresten milieuschade kunnen toebrengen; Eustatius op orde te stellen. Medicijnresten in het drinkwater ook voor mensen schadelijk kan zijn; Waterschappen erg veel geld moeten investeren om deze lage Overwegende dat Sint Eustatius zo snel mogelijk haar een eigen autonome bestuur concentraties uit het water te halen; moet terug krijgen; Het vinden van medicijnresten in rioolwater veel moeilijker is dan het Een nieuw bestuur in de vorm van een eilandraad op democratische vooraf afvangen; wijze gekozen dient te worden; Meer stoffen kunnen worden teruggewonnen uit zuiver urine, dan uit Een nieuw gekozen bestuur verder eventuele wanpraktijken kan rioolwater; afhandelen in Sint Eustatius. Spreekt uit dat Ziekenhuizen en zorgcentra toiletten moeten installeren die urine Spreekt uit dat De regeringscommissaris in samenspraak met de staatssecretaris van apart opvangen zodat gemakkelijker stoffen eruit teruggewonnen BZK voorbereidingen treft om zo snel mogelijk nieuwe verkiezingen te kunnen worden en de medicijnresten in de urine niet in het organiseren om een nieuwe eilandraad te kiezen. oppervlaktewater terecht komen. Na de verkiezingen direct een Raad van Toezicht wordt ingesteld die als taak heeft de nieuwe eilandraad te controleren en begeleiden met Toelichting: Medicijnresten komen in het water doordat niet alle medicijnen in het als doel dat de nieuwe eilandraad uiteindelijk zelfstandig Sint lichaam van de mens worden opgenomen; wat niet wordt opgenomen, Eustatius kan besturen belandt via de urine en ontlasting in het riool. Het terugwinnen van stoffen uit urine is zeer lastig te doen als het eenmaal vermengd is Toelichting: Democratie is een van de belangrijkste bronnen van politieke met rioolwater. legitimiteit en staat hoog in het vaandel van de Jonge Democraten Daarom moeten wij pleiten dat het opgelegde bestuursorgaan in de vorm van regeringscommissaris in Sint Eustatius zo snel mogelijk PM65 Antisemitism is bad mkay? dient te worden ingetrokken. Dat moet op een verantwoordelijke Onderwerp: Definitie antisemitisme manier gebeuren en daarom wordt bepleit dat er haast gemaakt wordt met nieuwe verkiezingen. Dan kan er snel een nieuw bestuur Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek aantreden waardoor Sint Eustatius haar autonomie terugkrijgt. Woordvoerder: Koen Sijtsema

Constaterende dat de International Holocaust Remembrance Alliance een werkdefinitie PM64 Even je plasje overheen doen van antisemitisme heeft ontwikkeld; Onderwerp: Duurzaamheid, waterkwaliteit deze definitie onder meer is onderstreept door het Europees 59 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Parlement; Overwegende dat de handhaving in de niet-geliberaliseerde huursector achter blijft en de IHRA-definitie antisemetisme omschrijft als 'een bepaalde daardoor veel te hoge huren worden gevraagd. perceptie van Joden, die kan worden uitgedrukt als haat tegen Joden. Retorische en fysieke manifestaties van antisemitisme zijn gericht Spreekt uit dat de Jonge Democraten pleiten voor actieve handhaving van de wettelijke maximum huurprijzen. tegen Joodse of niet-Joodse individuen en/of hun eigendom, jegens instellingen van de Joodse gemeenschap en religieuze Toelichting: De maximale huur die een verhuurder mag vragen wettelijk is voorzieningen'. vastgesteld. Helaas wordt dit wettelijk maximum massaal aan de laars gelapt, met huren van 500+ euro voor een kamer tot gevolg. Er is op Overwegende dat het bezwaar dat de IHRA-definitie kritiek op Israël zou onderdrukken , ten koste van de vrijheid van meningsuiting, geen hout snijdt; dit moment geen controle op verhuurders of ze niet het wettelijk maximum overtreden. De enige mogelijkheid om de wettelijke ditzelfde geldt voor het risico dat Israëlkritiek onterecht als maximale huur af te dwingen, is via de Huurcommissie. De antisemitisch afgedaan zou worden, omdat nog altijd sprake is van Huurcommissie doet echter geen controle of handhaving, maar kan interpretatie; alleen na een procedure van gemiddeld 1 jaar de huur naar beneden antisemitisme en het aantal antisemitische incidenten in Nederland toeneemt; bijstellen. de IHRA-werkdefinitie geen juridische definitie is, maar een handvat om antisemitisme te herkennen; PM67 Jongerenuitbuiting de JD terechte kritiek op de staat Israël niet uit de weg gaat; Onderwerp: Minimumjeugdloon de JD staat voor internationale afspraken en consensus; de IHRA-definitie kan helpen bij de aanpak van antisemitisme. Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Spreekt uit dat De Jonge Democraten de internationale IHRA-werkdefinitie van Woordvoerder: Max Verdegaal antisemitisme onderschrijven. Constaterende dat Het minimumjeugdloon een zwaar verouderd concept is. Toelichting: Een veelgehoord bezwaar is dat de definitie kritiek op de staat Israël Het minimumjeugdloon ervoor zorgt, dat volwassen mensen niet zou beperken. Dit is echter op geen enkele manier hard te maken. De kunnen rondkomen. definitie stelt dat kritiek op de staat Israël antisemitisch kán zijn. Wanneer dit precies zo is moet per geval worden bekeken. Kritiek op Overwegende dat Het minimumjeugdloon pure leeftijdsdiscriminatie is. Israël kan net zo goed antisemitisch zijn als kritiek op bijvoorbeeld Jongeren voor hetzelfde werk hetzelfde moeten verdienen. Marokkanen racistisch kan zijn. Zo is de theorie dat Israël achter IS Spreekt uit dat De JD voor het afschaffen van het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar is. zou zitten overduidelijk antisemitisch. en gaat over tot de orde van de dag. Toelichting: Momenteel is het in Nederland zo, dat jongeren van 22 jaar en jonger PM66 Huur is te duur een lager minimumloon hebben, dan mensen van boven de 22 jaar. Onderwerp: Huurcommissie Dat is vreemd, want mensen die ouder zijn zijn niet persé beter in hun werk. Daarnaast zijn mensen die ouder zijn ook niet persé meer Indieners: [JD Rotterdam] Pim Cramer, Ronald-Marcel van den Hoek ervaren in hun werk, omdat als je op je achttiende gaat werken je op je 21ste meer ervaren bent, dan iemand van 23 die pas op zijn 22ste Woordvoerder: Casper Jongeling begon met werken. Het is dus niet zo, dat mensen die ouder zijn ook Constaterende dat huur in de niet-geliberaliseerde sector een wettelijk maximum heeft. altijd meer ervaren zijn en daarom meer moeten verdienen. veel huursommen in de niet-geliberaliseerde sector boven dit wettelijke maximum liggen. studenten en andere kwetsbare groepen worden uitgebuit door rijke PM68 Even Den Haag bellen verhuurders. Onderwerp: Buitenlandse Zaken

60 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Indieners: Werkgroep Buitenlandse Zaken] Axel Rooden, Koen Reedijk, Dylan 2030 27% hernieuwbare energie behaald moet worden. Zutphen, Abel Hartman, Zane de Ponte, Alexander van den Berg, Overwegende dat Waterstof aanzienlijk bij kan dragen aan de verduurzaming van Maarten van Iersel energieopwekking, om het doel van 2030 te halen; Woordvoerder: Zane de Ponte Onze bestaande gasinfrastructuur gebruikt kan worden voor transport van waterstof; Constaterende dat Nederlandse overheidsinstanties niet door middel van internetbellen Waterstof veilig is omdat het zo licht is dat het stijgt eer het gemengd is bereikbaar zijn; met voldoende zuurstof om te ontbranden. Meer dan één miljoen Nederlanders langdurig in het buitenland wonen; Spreekt uit dat Waterstof een belangrijke vorm van opslag van duurzame energie is, Nederlanders jaarlijks meer dan 19 miljoen buitenlandse reizen welke meer gebruikt dient te worden, als aanvulling voor zonne- en maken; windenergie. Deze Nederlanders nog altijd de hogere tarieven voor bellen vanuit Toelichting: Waterstof is een energiedrager die verkregen wordt uit de splitsing van landen buiten de EU in rekening gebracht krijgen wanneer zij naar water door elektriciteit. Elektriciteit zelf is moeilijk op te slaan, maar Nederlandse overheidsinstanties bellen. waterstof kan wel makkelijk opgeslagen worden. Waterstof kan Overwegende dat Schriftelijke correspondentie de communicatie ernstig bemoeilijkt in vervolgens (net als aardgas) verbrand worden, of er kan weer verband met de vaak complexe aard van de vraagstukken, het elektriciteit uit worden opgewekt. Daar komt geen CO2 bij vrij. tijdsverschil en de lange reactietijd van de overheidsinstanties; Waterstof is het lichtste element en zal bij lekkage meteen stijgen. Nederlanders over de hele wereld het recht hebben op adequate Voor ontbranding mist het dan de juiste concentratie zuurstof en een bereikbaarheid van de Nederlandse overheid. vlam. Daarom is waterstof niet alleen een duurzame, maar ook een veilige vorm van energie(opslag). http://profadvanwijk.com/waterstof- Spreekt uit dat Nederlandse overheidsinstanties voortaan ook door middel van is-het-nieuwe-aardgas/ https://www.noordz.nl/2018/02/13/7- internetbellen bereikbaar moeten zijn voor Nederlanders in het hardnekkige-fabels-waterstof/ buitenland

Toelichting: Nederlandse overheidsinstanties zijn telefonisch bereikbaar en hanteren daarbij de standaard beltarieven, die voor bellen vanuit PM70 Digitale Looterij landen buiten de EU normaliter aanzienlijk hoger zijn. De Nederlandse Onderwerp: Gokverslaving wetgeving lootboxes overheid is verder enkel schriftelijk bereikbaar via e-mail, Twitter en WhatsApp; er kan dus niet gebeld worden naar het WhatsApp- Indieners: [JD Fryslân]Yoel Mahabier, Barbara Vonk nummer. Dit betekent overigens ook dat de overheid momenteel al Woordvoerder: Maarten Jan Buurman werknemers in dienst heeft die zich richten op (schriftelijke) bereikbaarheid via WhatsApp. Constaterende dat Loot boxes een verslavende werking hebben, ouders moeilijk kunnen inzien hoeveel loot boxes een kind koopt, de Nederlandse kansspelautoriteit loot boxes ziet als gokken, PM69 Waterstof tot denken loot boxes een internationaal probleem zijn doordat de aanbieders meestal niet-Nederlandse bedrijven zijn, Onderwerp: Duurzame energie Overwegende dat Verslaving onder jongeren zoveel mogelijk voorkomen moet worden, Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel een groep landen meer invloed op internationale bedrijven kan Woordvoerder: Claudia Keijzer uitoefenen dan een enkel land, Constaterende dat Waterstof nauwelijks gebruikt wordt als aanvulling voor zonne- en Spreekt uit dat De Jonge Democraten ervoor pleiten dat de Nederlandse wetgeving windenergie; wat betreft de verkoop van loot boxes op Europees niveau wordt Elektriciteit van zonne- en windcentrales op topdagen verloren gaat; overgenomen. Japan en Duitsland over zijn gegaan op het gebruik van waterstof; In 61 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Toelichting: Loot boxes zijn digitale schatkistjes in games met een willekeurige Overwegende dat Er meer studentenwoningen moeten komen als de Nederlandse inhoud, die al dan niet invloed hebben op het winnen van het spel. De overheid meer internationale studenten wil trekken. Nederlandse kansspelautoriteit heeft al eens spellen verboden om Er een mentaliteitsverandering moet komen onder Nederlandse spelers hun digitale eigendommen te laten verkopen via het spel, studenten zodat ‘Dutch Only’ verdwijnt bij kamer advertenties. maar speluitgevers lijken amper of niet te luisteren. Daarom moet dit Spreekt uit dat De JD vindt dat er een nationale campagne moet worden gestart om internationaal geregeld worden. een mentaliteitsverandering te bevorderen onder de Nederlandse student. ‘Dutch Only’ kan vanaf 2020 echt niet meer. PM71 Kwaliteit boven kantiteit Onderwerp: Hoger onderwijs PM73 Meer geld=meer beter #1 Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol Onderwerp: Extra geld voor Politieke Jongeren Organisaties Woordvoerder: Kyllian van der Put Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Constaterende dat Er een groeiend aantal studenten is, waaronder ook internationale Woordvoerder: Lars Gerrits studenten. Constaterende dat Het aantal politiek geëngageerde jongeren flink is toegenomen Collegezalen te klein worden. afgelopen jaar. Werkgroepen steeds groter worden. De totale subsidie pot voor politieke jongeren organisaties hetzelfde is Overwegende dat Individuele begeleiding in het geding komt. gebleven. Werkdruk voor universitair docenten steeds hoger wordt. Er per politiek actieve jongere minder geld overblijft naarmate het Het aantal docenten in groei sterk is achtergebleven ten opzichte van aantal politiek actieve jongeren toeneemt. de studenten. Overwegende dat Het een positieve ontwikkeling is dat jongeren zich bezighouden met Spreekt uit dat De Jonge Democraten van mening zijn dat universiteiten extra politiek. financiële middelen moeten krijgen om meer docenten en Spreekt uit dat Het subsidieplafond voor politieke jongeren wordt verhoogd. ondersteunend personeel te kunnen aanstellen om zo de kwaliteit van het hoger onderwijs te kunnen waarborgen. PM74 Universeel Pick-up point PM72 Nationalisme! Laten we ons eigen volk niet vergeten. Onderwerp: Verminderen CO2-uitstoot Onderwerp: Discriminatie van buitenlandse studenten in Nederland Indieners: [JD Brabant] Chris Dams, Wesley van der Heijden Indieners: JD Groningen, Berber Dotinga, Sander Vellekoop. Woordvoerder: Joris Sauvé Woordvoerder: Berber Dotinga Constaterende dat Er diverse postorderbedrijven verschillende afleverpunten hebben. Constaterende dat Er veel krapte op de huizenmarkt voor studenten in Nederland is. Wat maakt dat de klant toch vaak voor thuisbezorgen kiest omdat de onderlinge afstanden tussen diverse pick-up points te groot zijn. Echter, de internationale student is voornamelijk de dupe. Zij zijn zeker in het begin van het studiejaar vaak dakloos. Overwegende dat Deze motie ter overweging genomen moet worden om zo bij te ‘Dutch Only’ een veel voorkomende term bij advertenties is voor kunnen dragen aan de vermindering van CO2-uitstoot als gevolg van kamers en dit op discriminatie lijkt. pakketbezorging aan de deur De internationale student het al moeilijk heeft in Nederland aangezien Spreekt uit dat De overheid samen met de postorderbedrijven moet gaan kijken naar diegene nauwelijks of niemand kent in Nederland. de mogelijkheden van universele pick-up points. Deze internationale studenten zich door bovengenoemde punten niet welkom voelen in Nederland 62 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

PM75 Vroempoen toestaan); Onderwerp: Spitstaks Overwegende dat Het dragen van kleding een uitdrukking is van de vrijheid van meningsuiting en/of religie; Indieners: [JD Utrecht] Bloys Sebregts, Pieter van Brakel Een gevoel van ongemak of afkeur bij iemands kledingkeuze geen Woordvoerder: Pieter van Brakel reden is voor een verbod; De genoemde instellingen in huisregels kunnen opnemen dat het Constaterende dat In 2017 volgens het CBS het record is verbroken voor hoogste aantal gezicht zichtbaar moet zijn vanwege de communicatie; afgelegde kilometers door Nederlandse motorvoertuigen; Het verbieden van gezichtsbedekkende kleding niet bijdraagt aan de Volgens het CBS de afgelegde kilometers de afgelopen jaren een openbare veiligheid; stijgende lijn zat; Mensen al wettelijke verplicht zijn om hun gezicht te tonen ter Buitenlandse testen, zoals in Londen, Singapore en Stockholm, die identificatie; een vorm van rekeningrijden introduceerden, hun hoeveelheid files Het inzetten van het strafrecht een te zwaar middel is gelet op de succesvol zagen afnemen; ernst van dit probleem; Het meest genoemde alternatief, rijstroken bijbouwen, volgens De opsporingsdiensten onvoldoende capaciteit hebben en de analyse van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid zal leiden tot handhaving van het verbod daarom niet als een prioriteit zien; een toename van het aantal auto’s op de snelweg. Vrouwen die hun gezicht bedekken uit geloofsovertuigingen Overwegende dat Niemand voor zijn plezier in de file staat; geïsoleerd raken als drempels worden opgeworpen voor het bezoek Transportkosten zullen dalen wanneer vrachtwagens niet meer in de aan publieke instellingen; file staan; Spreekt uit dat Het verbod op gezichtsbedekkende kleding moet worden ingetrokken. Met minder files meer klanten kunnen worden bezocht door bedrijven; Minder files een positief effect heeft op het milieu. Toelichting: In juni 2018 is er een wet aangenomen die het dragen van gezichtsbedekkende kleding verbiedt bij publieke instellingen. Omwille Spreekt uit dat De Jonge Democraten voorstander is van de invoering een spitstaks van de gezondheid of veiligheid en bij sportieve of culturele activiteiten om de filedruk in Nederland te verminderen. kan een uitzondering worden gemaakt. De boete van €410 is hoger dan de gemiddelde boete voor bellen achter het stuur of PM76 Het ware gezicht van een progressief-liberale politieke winkeldiefstal. Geen onderzoek onderbouwt dat deze maatregel jongerenorganisatie bijdraagt aan de veiligheid. Dit wettelijk verbod raakt vooral de 400 draagsters van een boerka of een nikab. Het risico is dat deze Onderwerp: Boerkaverbod vrouwen minder snel gebruik maken van overheidsdiensten en Indieners: [Werkgroep Justitie] Desiree Klomp, Jerre Perenboom, Pim van daardoor geïsoleerd raken. Achthoven, Marjet van Bezooijen, Floris-Jan Blok, Joachim van Doornum, Thijmen van Hoorn, Floris Hutter, Raja Ramlal, Rozemarijn PM77 Het spoor niet langer bijster van Spaendonck, Maarten Veld, Tommy Somers, Onderwerp: Meer hogesnelheidslijnen tussen Randstad en de rest van Nederland Woordvoerder: Desiree Klomp Indieners: [JD Groningen] Berber Dotinga, Sander Vellekoop Constaterende dat Het dragen van gezichtsbedekkende kleding (zoals boerka’s, bivakmutsen en integraalhelmen) verboden wordt in het onderwijs, de Woordvoerder: Sander Vellekoop zorg, het openbaar vervoer en bij overheidsinstellingen; Constaterende dat Spoorverbindingen vanuit de grotere steden buiten de Randstad naar De Jonge Democraten vinden dat vrijheidsbeperking alleen kan de Randstad nu vaak nog te wensen overlaten, met name qua reistijd. wegens zwaarwegende redenen en bij gebrek aan alternatieven; Door dit gebrek aan tijdsefficiënt openbaar vervoer veel mensen De Jonge Democraten tegen elke vorm van verbiedende wetgeving buiten de Randstad nog steeds aangewezen zijn op vervuilendere op het gebied van kleding zijn (en daarom naaktloperij willen transportmiddelen. 63 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Overwegende dat Verbeterde spoorverbindingen essentieel zijn om transport in Woordvoerder: Peet Wijnen Nederland duurzamer te maken, en dus om nationale en internationale Constaterende dat Nederland telt circa 5.900 kerkgebouwen; klimaatdoelstellingen te halen. De huidige ondermaatse verbindingen het groeipotentieel van de In de komende 10 jaar 1.500 - 4.500 kerkgebouwen zullen sluiten; Kerkgebouwen door veel mensen worden gewaardeerd in het regio’s buiten de Randstad verminderen. stedelijk weefsel. Hogesnelheidsverbindingen tussen de Randstad en de grotere steden Gemeenten vaak worden aangesproken om ad-hoc financieel bij te daarbuiten ook zullen bijdragen aan een verkorte reistijd per trein naar dragen bij verval van leegstaand kerkelijk erfgoed; Duitsland, België en verdere bestemmingen in het buitenland. Via het gemeentefonds er subsidie beschikbaar is voor het opstellen Spreekt uit dat De overheid op grote schaal dient te investeren in nieuwe van kerkenvisies en daar weinig gebruik van wordt gemaakt. spoorinfrastructuur tussen de verschillende regio’s van Nederland, Overwegende dat Veel kerkgebouwen een herkenbaar punt in dorpen en steden geschikt voor hogesnelheidstreinen. vormen; Toelichting: Zo zou een project als de Zuiderzeelijn van Amsterdam naar Noord- Kerkgebouwen onderdeel zijn van het cultureel erfgoed; Nederland weer op tafel moeten komen, evenals vergelijkbare lijnen Kerkgebouwen succesvol behouden kunnen worden als de omgeving vanuit de Randstad naar het Oosten en Zuiden van het land. betrokken wordt bij herbestemming; Het onderhoud van leegstaande kerken veel geld kost en tot verval leidt; PM78 Dakloos? Néé tentenkampen voor studenten Spreekt uit dat regionale en lokale overheden meer strategisch anticiperen op Onderwerp: Krapte op de woningmarkt voor studenten toekomstige leegstand; o.a. door het gesprek aan te gaan met de Indieners: [JD Groningen] Berber Dotinga, Sander Vellekoop. omgeving en de huidige eigenaren en gebruikers van kerkelijke gebouwen. Woordvoerder: Berber Dotinga Toelichting: In paragraaf 6.6. van het politiek programma wordt ingegaan op het Constaterende dat Er veel krapte is op de woningmarkt in een aantal studentensteden behoud van cultureel erfgoed. Er kan geanticipeerd worden op de golf zoals Groningen en Leiden. van erfgoed dat leeg komt te staan. Mede door het opstellen van Veel studenten in tenten of hostels moeten slapen aan het begin van kerkenvisie's kunnen gemeenten hierop anticiperen. Succesvolle het studiejaar. transformaties zijn te vinden van Dedgum tot aan Maastricht en van Studenten een nieuwe start en studie lastig vinden. Laten we in woningen tot winkels. Nederland in ieder geval goede woningen voor hen hebben.

Overwegende dat Er meer studentenwoningen moeten komen in Nederland. Zeker als PM80 Wij gaan ff zelf onderzoeken of we ons goed gedragen zie je later doei de Nederlandse overheid ook internationale studenten wil blijven trekken. Onderwerp: Spreekt uit dat De JD vindt dat de drie bestuurslagen samen moeten werken met Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Michael Tessers, onderwijsinstellingen en woningcorporaties om de woningnood voor Jasper Ensing, Jasper van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, studenten op te lossen. Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Daniël Jacobs, Rick ten Holder, Koen Sijtsema PM79 Aandacht voor de kerk(gebouwen) Woordvoerder: Koen Sijtsema Onderwerp: Kerkelijk erfgoed Constaterende dat integriteit in een democratie een groot goed is; bijvoorbeeld de Eerste Kamer de eigen integriteit onderzoekt; Indieners: [WG Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, fracties in de Tweede Kamer onderzoek naar seksuele misdragingen Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Rens van liever door hun partijen intern lieten doen dan door een onafhankelijke Dijk, Stijn Wenders, Peet Wijnen 64 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

onderzoeker. voor bestaande stallen, gebouwd voor 1 april 2014 Overwegende dat kiezers recht hebben op onafhankelijk onderzoek naar gedragingen Toelichting: Sinds 1 april 2014 zijn er hogere eisen gesteld voor het bouwen van van volksvertegenwoordigers; nieuwe stallen. Echter stamt het gros van de bestaande stallen uit het Volksvertegenwoordigers primair verantwoording moeten afleggen tijdperk voor 1 april 2014. Het wordt tijd dat er voor deze bestaande aan kiezers en partijen pas daarna komen; stallen ook strengere wetgeving gaat gelden. Het is technisch mogelijk volksvertegenwoordigers een voorbeeldfunctie vervullen; om het aantal stalbranden in grote getale te verminderen. Het schort partijen er een belang bij hebben excessen binnenskamers te houden; echter aan politieke wil om dit probleem aan te pakken. transparantie niet is gebaat bij interne onderzoeken; checks & balances sexy zijn. PM82 Ik krijg er de kriebels van! Spreekt uit dat onderzoek naar integriteit van politieke ambtsbekleders onafhankelijk dient te geschieden door een onafhankelijke waakhond die zelfstandig Onderwerp: Seksuele voorlichting op basisschool onderzoeken instelt en transparant te werk gaat. Indieners: [JD Fryslân] Yoel Mahabier, Barbara Vonk Toelichting: In ‘onafhankelijk’ moet tevens gelezen worden dat schijn van Woordvoerder: Marit Schotkamp vooringenomenheid van een dergelijke onderzoeker, zoals een politieke benoeming, voorkomen moet worden. Constaterende dat De week van de lentekriebels vanaf groep 1 gehouden wordt, Kinderen in groep 1 leren wanneer ze wel of niet bloot mogen zijn, Basisschoolleerlingen tegenwoordig steeds jonger scheldwoorden PM81 In vuur en vlam is het hek van de dam kennen; Onderwerp: Stalbranden Overwegende dat De week van de lentekriebels iets te enthousiast is op zo'n jonge Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit leeftijd, Het niet de taak is van de leraren om ervoor te zorgen dat leerlingen Woordvoerder: Auke van Wersch de onderbroek aan houden, Deze leerlingen beter taalgebruik moeten leren en hier de tijd beter Constaterende dat Er in het jaar 2017 229.000 dieren gestorven zijn als gevolg van aan besteed kan worden, stalbranden; Het vloeken op scholen, zowel middelbare als basisschool, een De kans op brand in een kippenstal acht keer groter is dan de kans op maatschappelijk probleem is, een woningbrand; Basisschoolleerlingen veel te maken krijgen met vloeken en dit zelfs Vanaf 1 april 2014 nieuwe stallen, door aangescherpte wetgeving, kan leiden tot een jeugdtrauma, brandveiliger gebouwd moeten worden; Hoe jonger kinderen leren wat toegestaan is m.b.t. hun taalgebruik, Het gros van de huidige bestaande stallen gebouwd is voor 1 april des te langer ze zit meenemen, 2014; Discipline bij leerlingen terug moet komen en veel ouders hier niet in De belangrijkste oorzaken van brand technisch (met name kortsluiting, meehelpen, oververhitting, zelfontbranding werktuigen), menselijk handelen Je vrijheid ophoudt waar die van een ander begint, (bijvoorbeeld klussen in de stal) en blikseminslag zijn (Evaluatie Kinderen t/m groep 4 weinig hebben aan deze week van de Actieplan Stalbranden, 2016); lentekriebels, maar in hogere groepen het wel goed is om te beginnen De kans op brand bij nieuwe stallen (gebouwd na 1 april 2014), door met seksuele voorlichting; strengere eisen van de overheid en de verzekeraars, is afgenomen; Spreekt uit dat De week van de lentekriebels moet in groepen 1 t/m 4 vervangen Overwegende dat Het verbouwen van oude stallen voor kleine boeren een kostbare worden door de week van het taalgebruik, zodat kinderen op jonge investering is. leeftijd leren wat wel en niet acceptabel m.b.t. hun taalgebruik. Spreekt uit dat Er strengere brandveiligheidsregels, waaronder verplichte Toelichting: De docent zal hierin de voorlichter zijn. brandalarmen, bliksemafleiders en sprinklerinstallaties, moeten komen 65 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

zoals NAVO minder stabiel zijn. PM83 Alle tieners zeggen jeej tegen LSD energie in de vorm van gas en olie wordt geïmporteerd uit landen buiten de EU met autoritaire regimes zoals die van Rusland en uit het Onderwerp: Psychedelica Midden-Oosten Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Overwegende dat het ongewenst is afhankelijk te zijn van autoritaire regimes voor de Woordvoerder: Rutger Broer energievoorziening. een stabiele energievoorziening belangrijk is voor de veiligheid in Constaterende dat De internationale gemeenschap in drie verdragen (1961, 1971, 1988) Europa omdat het nodig is voor defensie maar ook omdat het als van de Verenigde Naties (VN) een scala aan “drugs” gecriminaliseerd drukmiddel tegen Europese landen kan worden gebruikt. heeft, waaronder een grote groep psychedelische planten en paddenstoelen (‘psychedelica’) Spreekt uit dat Nederland moet zorgen dat de EU & EFTA/EVA geen energie van Deze criminalisering, zoals nationaal vastgelegd in de opiumwet, niet buiten de EU & EFTA/EVA meer zal importeren. gebaseerd was op wetenschappelijke onderzoek en kennis maar op Toelichting: de EFTA (European Free Trade Association) of de EVA (Europese een conservatieve en religieuze gedachtegoed dat alle “drugs” als Vrijhandelsassociatie) is het samenwerkingsverband voor een amoreel beschouwde vrijhandelszone waar Liechtenstein, Noorwegen, IJsland & Overwegende dat De belangrijkste motivatie voor gebruik van psychedelica meer Zwitserland aan deelnemen. zelfinzicht, geestverrijking en verbeterd wereldbeeld zijn Psychedelica al millennia door mensen worden gebruikt voor spirituele en religieuze doeleinden en dus onderdeel zijn van het PM85 Samen verantwoordelijk culturele erfgoed van de mensheid Onderwerp: Mannenpil Het criminaliseren van ons culturele erfgoed een onacceptabele vorm Indieners: [Werkgroep Diversiteit & Participatie] Rosanne Joosse, Klaske Exalto, van brute paternalisme is dat haaks staat op het sociaal-liberalisme als gedachtegoed Iris van Hoepen, Mariska Schabbing, Ruben de Korte Spreekt uit dat De JD zich hard maakt voor het legaliseren van psychedelica op Woordvoerder: Ruben Korte nationaal niveau Constaterende dat Sommige vrouwen om medische redenen geen gebruik willen maken De JD zich hard maakt voor het legaliseren van psychedelica op van hormonale anticonceptiemiddelen. Europees en internationaal niveau, met speciale aandacht voor het Ongeveer 40% van alle mannen is geïnteresseerd in het gebruiken amenderen van de drie VN verdragen van een mannenpil. Toelichting: Deze motie is in lijn met de resolutie gezondheidszorg zoals Vrouwen op dit moment vaak de financiële, emotionele en fysieke beschreven in hoofdstuk 8.1.6 van de politieke visie van de JD. gevolgen van anticonceptie dragen. Echter, hier wordt slechts gesproken over decriminaliseren, en er Sterilisatie voor mannen een grote (en moeilijk omkeerbare) ingreep wordt niet gedifferentieerd tussen verschillende soorten ‘drugs’. De is. strekking van deze motie verduidelijkt het standpunt van de JD m.b.t. l Overwegende dat Beide geslachten verantwoordelijk zijn voor het voorkomen van ongewenste conceptie. Abortus, het gebruik van morning-after pillen en het geboren worden PM84 Onafhankelijke energie van ongewenste kinderen zo veel mogelijk voorkomen moet worden. Onderwerp: Onafhankelijke energievoorziening Spreekt uit dat De Jonge Democraten positief staan tegenover een hormonaal Indieners: [JD Wageningen] Rik Schouten, Saskia van den Berg anticonceptiemiddel voor mannen, de zogenaamde ‘’mannenpil’’. Woordvoerder: Joris Sibbel PM86 Hey kid wanna buy some verdragswijziging? Constaterende dat spanningen tussen militaire grootmachten toenemen en allianties 66 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Onderwerp: EU Verdragswijziging Coulrofobie veel voorkomt onder voornamelijk kinderen en jongvolwassenen Indieners: [JD Arnhem-Nijmegen] Léonie Janssen, Bas Smit Overwegende dat Onze jeugd het recht heeft om op te groeien zonder angst Woordvoerder: Christiaan de Vries De medische kosten voor de behandeling van dit leed onverantwoord Constaterende dat Democratisering van de Unie niet mogelijk is met de huidige zijn in tijden van grote zorgkostenstijgingen verdragen. Spreekt uit dat De Jonge Democraten zich moeten inzetten voor een landelijk verbod Er tussen de lidstaten momenteel een dialoog is over de toekomst van op clowns Europa. Artikel 48 van het verdag van Lissabon de mogelijkheid geeft om de Toelichting: https://speld.nl/2018/12/12/theresa-may-als-clown-naar-eu-leiders-in- Europese verdragen te wijzigen. hoop-op-laatste-restje-respect/ Overwegende dat De JD een voorstander is van ingrijpende democratische vernieuwing in de Europese Unie. Een grote verdragswijziging het publieke debat over Europa op een constructieve manier zou aanwakkeren. Met een verdragswijziging stappen gemaakt kunnen worden richting een democratischere en federalistische Unie. Spreekt uit dat De Jonge Democraten zich inzetten voor wijziging van het verdrag van Lissabon om de EU te kunnen democratiseren. Toelichting: De EU in haar huidige vorm zal geen langdurig bestaansrecht hebben. Ingrijpende veranderingen zijn nodig om de EU efficiënter, democratischer en transparanter te maken. Alleen dan heeft de EU een kans op overleving. Voor veranderingen van dergelijk kaliber zijn de huidige verdragen niet genoeg. Het verdrag van Lissabon biedt de instituten van de EU de mogelijkheid om de verdragen aan te passen. Hier moeten we gebruik van maken, de JD moet zich inzetten voor verdragswijziging zodat we onze beoogde Unie kunnen maken.

PM87 “And George saw the clown’s face change. What he saw then was terrible enough to make his worst imaginings of the thing in the cellar look like sweet dreams; what he saw destroyed his sanity in one clawing stroke.” – It, Stephen King Onderwerp: Verbod op clowns Indieners: Steven Bliemer, Anton Cuijvers, Ruben Kuijper, Michiel Lemmers, Erwin Douwes, Rens Philipsen, Dennis van Driel Woordvoerder: Steven Bliemer Constaterende dat (Horror) Clowns jaarlijks voor veel emotioneel leed en trauma’s zorgen Clini-clowns nog nooit wetenschappelijk aantoonbaar iemand hebben genezen 67 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Amendementen op het politiek programma AMPP01 Meer dualisme is meer beter Woordvoerder: Koen Sijtsema Onderwerp: Stop doorstroming van de volksvertegenwoordiging naar bestuur Betreft: H2 na r. 16 Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Michael Tessers, Voeg toe: 2.2 Staatsvorm en koningshuis Jasper Ensing, Jasper van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, De Jonge Democraten staan voor een radicale democratisering van Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, de samenleving. Daarin past een gekozen staatshoofd veel beter dan Daniël Jacobs, Rick ten Holder, Koen Sijtsema een overerfbaar koningschap. Er moet een gekozen staatshoofd komen met beperkte politieke macht. Woordvoerder: Koen Sijtsema

Betreft: H2.1 r. 16 AMPP03 Het amendement dat je wist dat zou komen is eindelijk HIIIIIIEEEEER Schrap: Om het dualisme op regionale en lokale schaal beter vorm te geven, #3 dient het voorzitterschap van de Provinciale Staten en de gemeenteraad niet langer in handen te zijn van de gekozen Onderwerp: Staatsvorm hoofdbestuurder, maar van een door het orgaan aan te wijzen Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Jasper Ensing, Jasper voorzitter. van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Lyke Veen, Marjet van Vervang door: Om het dualisme op regionale en lokale schaal beter vorm te geven, Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Daniël Jacobs, Rick ten dient het voorzitterschap van de Provinciale Staten en de Holder, Koen Sijtsema gemeenteraad niet langer in handen te zijn van de gekozen Woordvoerder: Koen Sijtsema hoofdbestuurder, maar van een door het orgaan aan te wijzen voorzitter. Tevens zou het onmogelijk gemaakt moeten worden om als Betreft: H2 na r. 16 verkiesbare volksvertegenwoordiger door te stromen naar een Voeg toe: 2.2 Staatsvorm en koningshuis besturende functie. Op die manier wordt het dualisme gediend worden De Jonge Democraten zijn van mening dat het huidige stelsel, een persoonlijke belangen beperkt. constitutionele monarchie met een parlementair stelsel, in orde is. Het Toelichting: Er zijn drie problemen met de huidige methode. Ten eerste is het stelsel hoeft niet te worden gewijzigd. Wel is onwenselijk dat de huidige bestuur nu vaak de facto niet dualistisch omdat coalitiepartijen koning diens positie gebruikt om politieke invloed uit te oefenen. dikwijls hun eigen lokale politiek leider moeten controleren. Ten tweede kan een onderhandelaar een persoonlijk belang hebben bij AMPP04 Het amendement dat je wist dat zou komen is eindelijk HIIIIIIEEEEER een coalitieonderhandeling, omdat onderhandeling ook gaan over #2 verdeling van wethoudersposten. Ten derde worden bestuurders nu gekozen uit een beperkte kring van partijleden, nog geen twee procent Onderwerp: Staatsvorm van de bevolking. Ondanks dat wethouderschap een politieke functie Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Jasper Ensing, Jasper is en blijft is het goed om breder te kijken. van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Daniël Jacobs, Rick ten AMPP02 Het amendement dat je wist dat zou komen is eindelijk HIIIIIIEEEEER Holder, Koen Sijtsema #1 Woordvoerder: Koen Sijtsema Onderwerp: Staatsvorm Betreft: H2 na r. 16 Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Jasper Ensing, Jasper Voeg toe: 2.2 Staatsvorm en koningshuis van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Lyke Veen, Marjet van De Jonge Democraten zijn van mening dat het huidige stelsel, een Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Daniël Jacobs, Rick ten constitutionele monarchie met een parlementair stelsel, in orde is. Wel Holder, Koen Sijtsema vinden wij dat de rol van de koning beperkt moet worden omdat een 68 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

deel van de taakinvulling niet meer van deze tijd is. De Jonge Democraten pleiten daarom voor een ceremonieel koningshuis. Dit AMPP06 Meer uitzonderingen, meer nuance! houdt in dat de koning nog wel staatshoofd is, maar geen enkele rol meer heeft in politieke besluitvorming. De koning maakt dan Onderwerp: Beperkingen voor referenda bijvorbeeld geen deel meer uit van de regering, is niet meer de Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Michael Tessers, voorzitter van de Raad van State, heeft geen rol bij de vorming van Jasper Ensing, Jasper van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, kabinetten en ministers bieden hun eventuele ontslag aan bij de Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Tweede Kamer in plaats van de koning. Daniël Jacobs, Rick ten Holder, Koen Sijtsema Toelichting: Dit is het huidige standpunt van de JD, maar dan in de vorm van een Woordvoerder: Koen Sijtsema amendement en verder uitgewerkt. Momenteel regelen we in feite de Betreft: H2.2.1 r. 19 staatsvorm per motie, terwijl het om een fundamenteel punt gaat dat thuishoort in het politiek programma. Daarom is ervoor gekozen dit in Voeg toe: Ook dienen fiscale en budgettaire kwesties niet referendabel te zijn. te dienen. Er is voor gekozen om ook de andere varianten in te dienen zodat Toelichting: Budgettaire en fiscale kwesties zijn ook ongeschikt voor referenda leden die hierover eventueel een motie hebben ingediend niet de omdat zij altijd onderdeel zijn van een groot pakket. Zij staan nooit op kans op een discussie ontnomen wordt omdat amendementen boven zichzelf omdat het gaat om een zero sum game. Geld moet altijd ergens vandaan worden gehaald. Het is niet wenselijk dat steeds moties gaan. weer opnieuw onderhandeld moet worden en het resultaat van die onderhandeling opnieuw referendabel is. AMPP05 Meer uitzonderingen, meer nuance! #1 Onderwerp: Beperkingen voor referenda AMPP07 Mo’ money mo’ problems Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Michael Tessers, Onderwerp: Campagnefinanciering Jasper Ensing, Jasper van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Michael Tessers, Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Jasper Ensing, Jasper van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Daniël Jacobs, Rick ten Holder, Koen Sijtsema Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Woordvoerder: Koen Sijtsema Daniël Jacobs, Rick ten Holder, Koen Sijtsema Betreft: H2.2.1 r. 19 Woordvoerder: Jelrik Westra/Koen Sijtsema Schrap: Voor het aanvragen van een referendum geldt wel een beperking: het Betreft: H2.5.2 r. 78 referendum mag slechts gaan over binnenlandse problematiek en geen grote consequenties voor het internationale beleid hebben. Schrap: De Jonge Democraten stellen voor om donaties niet te maximaliseren Vervang door: Voor het aanvragen van referenda dienen wel beperkingen te zijn. Zo Vervang door: De Jonge Democraten stellen voor een maximum te stellen aan mag een door de bevolking aangevraagd referendum niet gaan over donaties aan politieke partijen. Hoewel doneren voor een politieke campagne gezien kan worden als een vorm van vrijheid van een internationaal verdrag of de grondwet en mag de inhoud van een meningsuiting, is het ook een vorm van macht. Omdat er een macht referendum niet in strijd zijn met bindende mensenrechtelijke bepalingen. kan ontstaan die geen democratische verantwoording aflegt is het legitiem om donatiemogelijkheden vanuit de overheid te beperken. Toelichting: * De JD is al voorstander van het voorleggen van een grondwetswijziging aan de bevolking ter bekrachtiging. Toelichting: Door geen imitaties te stellen aan donaties aan politieke partijen houdt men op lange termijn sociale stratificatie/ongelijkheid in stand. Verder is er geen reden om te stellen dat een referendum helemaal Wanneer individuen uit een (zeer) hoog financieel milieu, oftewel de niet over buitenlands beleid zou mogen gaan. ‘elite’, ongebreideld kunnen doneren, zullen de partijen die hun 69 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

belangen behartigen op onevenredige wijze de overhand krijgen Betreft: H3.1.6 r. 101 binnen verkiezingen. Hierdoor komen deze partijen gemakkelijker aan Schrap: Een prijskaartje mag echter nooit een reden zijn om af te zien van een de macht. Dit houdt in dat het voor financieel zwakkeren steeds moeilijker wordt om hun stem te laten horen. Wanneer men dit tot in opleiding en de overheid moet streng toezien op toegankelijkheid. het extreme doortrekt zou er gesteld kunnen worden dat de Vervang door: Studeren is echter duur genoeg. Daarom zijn de Jonge Democraten democratie op deze wijze dus als het ware ‘opgekocht’ kan worden. voorstander van herinvoering van de basisbeurs. Wel moet deze een prestatiebeurs zijn: zonder diploma moet de schuld alsnog worden terugbetaald onder sociale voorwaarden. AMPP08 Willen we meer of minder vakbonden? Toelichting: Op dit moment hebben we als JD nog geen duidelijk standpunt over Onderwerp: de studiefinanciering, ondanks dat deze discussie de afgelopen Indieners: [Werkgroep Democratie & Openbaar Bestuur] Jasper Ensing, Jasper maanden weer oplaait. Het is tijd dat we stelling nemen. van Den Hof, Jelrik Westra, Jesse Kooper, Lyke Veen, Marjet van Bezooijen, Puck Rouffaer, Wimer Heemskerk, Daniël Jacobs, Rick ten AMPP10 Money, money, money 2/3 Holder, Koen Sijtsema Woordvoerder: Puck Rouffaer/Koen Sijtsema Onderwerp: Studiefinanciering Indieners: Bas Smit, Thomas Vissers, Nicole van der Zandt, Wimer Heemskerk, Betreft: H2.6.3 na r. 104. Joris Schröder Voeg toe: Daarom zijn de Jonge Democraten voorstander van een SER waarin Woordvoerder: Bas Smit, Thomas Vissers niet-representatieve groepen als de traditionele vakbonden geen rol hebben. Betreft: H3.1.6 r. 101 Toelichting: Maar 19 procent van alle werknemers was in 2016 lid van een Schrap: Een prijskaartje mag echter nooit een reden zijn om af te zien van een vakbond. In deze cijfers zijn vrouwen en jongeren opleiding en de overheid moet streng toezien op toegankelijkheid. ondervertegenwoordigd (van werknemers tussen de 15 en 25 was Vervang door: Studiekosten mogen echter nooit de toegankelijkheid van het hoger bijvoorbeeld maar 5,5% lid van een vakbond). ZZP’ers wordt door onderwijs verslechteren. Daarom zijn de Jonge Democraten vakbonden te weinig uitkomsten geboden of worden zelfs tegengewerkt, daar het niet in het belang van de vakbonden zou zijn voorstander van een basisbeurs voor bachelor-studenten, en een om ZZP’ers te steunen. Het aantal vakbondsleden daalt bovendien sociaal leenstelsel voor master-studenten. sinds de jaren ’90 gestaag. Omdat de SER een ontzettend invloedrijk Toelichting: Op dit moment hebben we als JD nog geen duidelijk standpunt over overheidsorgaan is, is het belangrijk dat deze raad een goede de studiefinanciering, ondanks dat deze discussie de afgelopen afspiegeling is van de belangen van de Nederlander. Daarom pleiten maanden weer oplaait. Het is tijd dat we stelling nemen. wij ervoor dit in het PP te expliciteren. Hiermee wordt bovendien concreet gemaakt wat er bedoeld wordt met het ‘openbreken van het poldermodel’. AMPP11 Money, money, money 1/3 Onderwerp: Studiefinanciering AMPP09 Money, money, money 3/3 Indieners: Bas Smit, Thomas Vissers, Nicole van der Zandt, Wimer Heemskerk, Onderwerp: Studiefinanciering Joris Schröder Indieners: Bas Smit, Thomas Vissers, Nicole van der Zandt, Wimer Heemskerk, Woordvoerder: Bas Smit, Thomas Vissers Joris Schröder Betreft: H3.1.6 r. 101 Woordvoerder: Bas Smit, Thomas Vissers Schrap: Een prijskaartje mag echter nooit een reden zijn om af te zien van een 70 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

opleiding en de overheid moet streng toezien op toegankelijkheid. opkomst van gratis alternatieven. Grote kranten hebben altijd subsidie van de nationale overheid geweigerd uit principe en zijn juist met Vervang door: Een studielening mag echter nooit een reden zijn om af te zien van goede alternatieven gekomen om de consument beter te bereiken hoger onderwijs. Daarom zijn de Jonge Democraten voorstander van (paywall, digitale versies, etc.). Juist onder lokale overheden is er nu een sociaal leenstelsel. een tendens om lokale kranten te subsidieren, terwijl lokale kranten Toelichting: Op dit moment hebben we als JD nog geen duidelijk standpunt over juist nog ver achterlopen met het bereiken van consumenten (geen de studiefinanciering, ondanks dat deze discussie de afgelopen website, alleen de papieren krant). Een gemeente die een lokale krant maanden weer oplaait. Het is tijd dat we stelling nemen. sponsort dmv subsidie is een vorm van belangenverstrengeling, en juist journalistiek moet onafhankelijk zijn als controlerende macht. AMPP12 Gehackt door je koelkast? Je bedoelt die vleesvervanger? AMPP14 De aarde staat in brand, maar blijf wel van het biefstukje en de Onderwerp: Beveiliging Internet Of Things vliegvakantie van Henk en Ingrid af Indieners: [Werkgroep Digitale Zaken] Rens Philipsen, Guido van Seeters, Guido Onderwerp: Duurzaamheid Israels, Esther van Egmond, Nathan Stamboel Indieners: [Werkgroep Economie, Financiën en Sociale Zaken] Xander Prijs, Woordvoerder: Rens Philipsen Erwin Douwes, Fien van Solinge, Floris van Loo, Harro Boven, Ingmar Betreft: H5.1.2 na r. 22 Garrah, Jan Jongsma, Lars Gerrits, Ruben Kuijper, Thijs van Luijt Voeg toe: In onze leefomgeving worden steeds meer huishoudelijke apparaten Woordvoerder: Floris van Loo verbonden met het internet. Dit brengt veiligheids- en privacyrisicos Betreft: H9.1.1. r. 28 m et zich mee. De leveranciers van deze apparaten dienen verplicht gesteld te worden deze risico's zo goed mogelijk tegen te gaan, onder Schrap: Hierbij moet wel oog worden gehouden voor lage inkomens en zal het andere door gedurende de economische levensduur verantwoordelijk sociaal vangnet moeten worden aangepast om kosten en baten te zijn voor de digitale beveiliging. rechtvaardig te verdelen. Toelichting: Consumenten hebben recht op een veilig product. Niet alleen fysieke Vervang door: Hierbij is het onvermijdelijk dat ook lage inkomens meer zullen veiligheid, maar ook digitale veiligheid. De leverancier van een moeten betalen voor vervuilende producten. Dit is geen reden om product met een digitale component moet dan ook verantwoordelijk deze maatregelen niet uit te voeren. Wel moet kritisch worden zijn voor het leveren van patches, beveiligingsupdates, en de juiste bekeken of gunstige financiering beschikbaar gesteld dient te worden omgang met eventueel verzamelde gegevens. voor mensen die zelf niet de draagkracht hebben voor grote, vergroenende investeringen. AMPP13 Dorpse subsidies Toelichting: Veel linkse partijen voeren aan dat klimaatmaatregelen vooral de lage inkomens raken. Dit is voor een deel waar, al moet zeker niet gedaan Onderwerp: Lokale journalistiek worden alsof de hoge inkomens niet geraakt worden door de Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan voorgestelde maatregelen. Wij pleiten ervoor om maximaal in te zetten op de klimaatdoelen en niet bij elke maatregel naar de Woordvoerder: Nathan Stamboel inkomensverdeling moet worden gekeken. Wel willen wij op Betreft: H6.7.1 r. 107 macroniveau ervoor zorgen dat iedereen genoeg verdient (werk/uitkering) om fatsoenlijk te kunnen leven. Schrap: Financiering vanuit de nationale overheid dient voldoende te zijn om een kwalitatief sterke regionale nieuwsvoorziening op peil te houden. AMPP15 Minder CO2; daar red je de wereld echt mee! Toelichting: Anno 2019 zijn er heel wat journalistieke media verdwenen met de Onderwerp: Kerncentrales 71 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Indieners: [JD Amsterdam] Erwin Douwes, Sanne Schol Indieners: [Werkgroep Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, Woordvoerder: Kyllian van der Put Rens van Dijk, Stijn Wenders, Peet Wijnen Betreft: H9.3.2. r. 78-82 Woordvoerder: Peet Wijnen Schrap: Omwille van de kwaliteit van de directe leefomgeving en de Betreft: H9.5.1. na r. 162 hoeveelheid uitstoot broeikasgassen per opgewekte elektrische energie-eenheid dient overheidsbeleid erop gericht te zijn niet- Voeg toe: Voor de aanpak van klimaatoverlast zien de Jonge Democraten niet duurzame centrales te sluiten in de volgorde: eerst kolen-, dan olie-, alleen een rol voor innovatieve oplossingen maar ook succesvolle dan gascentrales en tenslotte de kerncentrales. De aanleg van maatregelen uit het verleden. nieuwe fossiele en kerncentrales in hun huidige vorm past volgens de Toelichting: Bij klimaatadaptatie wordt vaak gedacht aan innovatie en Jonge Democraten niet in het streven naar een volledig duurzame ingewikkelde oplossingen. Deze oude oplossingen werken vaak net opwekking in 2030. Hoewel bij de energieopwekking door zo goed en zijn in veel gevallen goedkoper. kerncentrales vrijwel geen directe broeikasgassen worden uitgestoten, Voorbeelden zijn hierbij zijn het terugbrengen van terpen in het zien de Jonge Democraten dit niet als middel om de energietransitie mee te voltooien, omdat met kernafval nog altijd toekomstige rivierengebied en de Singels in Rotterdam die naast waterbuffer ook bomen hebben die fijnstof afvangen. generaties worden belast. Een praktisch probleem is daarnaast dat de aanleg van een kerncentrale een lange bouwtijd heeft en nieuwe soorten kernreactoren zelfs nog in de onderzoeksfase staan. Als er AMPP17 De één z'n dood is de ander z'n brood echter methoden van kernenergie opwekking gerealiseerd worden waarbij geen kernafval wordt geproduceerd, zoals kernfusie en Onderwerp: Duurzaamheid thoriumreactoren, moet er de mogelijkheid bestaan om reactoren te Indieners: [Werkgroep Duurzaamheid] Jara van den Bogaerde, Gerwin Beukhof, bouwen. Kiki Kersten, Ruben van den Bulck, Bas Buise, Bob Vermeent, Hilde Vervang door: Omwille van de kwaliteit van de directe leefomgeving en de Leijenhorst, Patrick Widdows, Justus Weustink hoeveelheid uitstoot broeikasgassen per opgewekte elektrische Woordvoerder: Jara van den Bogaerde energie-eenheid dient overheidsbeleid erop gericht te zijn niet- duurzame centrales te sluiten in de volgorde: eerst kolen-, dan olie-, Betreft: H9.5.5 r. 195 dan gascentrales en tenslotte de kerncentrales. De aanleg van Schrap: Geschoten wild moet zoveel mogelijk gebruikt worden voor nieuwe fossiele centrales past volgens de Jonge Democraten niet in voedselconsumptie, maar het mag niet onmisbaar worden voor de het streven naar een volledig duurzame opwekking in 2030. Ondanks voedselproductie, om zo overbejaging te voorkomen. dat de voorkeur uitgaat naar energieopwekking via wind of zon, leveren deze twee vormen te weinig energie op om aan de groeiende Toelichting: • Kadavers vormen de laatste schakel in de circulaire voedselketen. behoefte te voldoen. Daarom zou er moeten worden ingezet op de De dood van het ene dier, betekent het (over)leven voor een ander. bouw van een Nederlandse kerncentrale. Kernenergie levert veel • Deze zin willen wij schrappen omdat voor populatiebeheer van onder energie op en stoot vrijwel geen broeikasgassen uit. Het kernafval wat andere aaseters (zoals buizerd en vos) kadavers van belang zijn. bij opwekking ontstaat is een vervelende bijkomstigheid. Gelukkig kan Kadavers moeten dus niet worden weggehaald uit de natuur voor dit afval op een veilige manier worden opgeslagen, zonder volgende voedselconsumptie van de mens. generaties evenredig zwaar te belasten. AMPP18 Over meerdere sporen de grens over AMPP16 We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden Onderwerp: Prioriteit voor (re)activeren grensoverschrijdende spoorlijnen Onderwerp: Klimaatadaptatie Indieners: [Werkgroep Ruimte & Mobiliteit] Boris de Groot, Carl Dirks, Cyriel van Vugt, Lotte Witte, Mathijs Waegemakers, Pauline Gerth van Wijk, 72 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Rens van Dijk, Stijn Wenders, Peet Wijnen nobelprijswinnaar Amartya Sen (1983) is ontwikkeling meer dan economische ontwikkeling en economische armoede. Armoede wordt Woordvoerder: Carl Dirks steeds conceptualiseert als geen toegang tot onderwijs, geen Betreft: H10.1.4 na r. 52 keuzevrijheid, etc. Als organisatie die gelijke kansen en keuzevrijheid propageert moeten wij juist voor een aanpak pleiten die deze twee Voeg toe: Hiervoor dient er, ook vanuit het Rijk, prioriteit te liggen bij het doelen ook realiseert in plaats van handelsbelangen boven (re)activeren van grensoverschrijdende spoorlijnen en het intensiveren mensenrechten te zetten. van gebruik van bestaande spoorlijnen.

Toelichting: Het (re)activeren van grensoverschrijdende spoorlijnen komt alleen AMPP20 Neoliberale sprookjes 2 van de grond wanneer hier actief op wordt gestuurd. In het belang van Europese integratie, het versterken van sociaaleconomische factoren Onderwerp: Buitenlandse Zaken in grensgebieden en duurzaamheid dienen betrokken overheidslagen Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan actief te zoeken naar mogelijkheden om dit mogelijk te maken. In de praktijk laat het Rijk het nu vaak te veel over aan Provincies die er niet Woordvoerder: Tirza Drent de juiste middelen voor hebben. Betreft: H13.2.2 r. 57-59

Schrap: De Jonge Democraten erkennen dat ontwikkelingssamenwerking AMPP19 Neoliberale sprookjes 1 zowel sociale als economische doeleinden dient. 58 De impact van Onderwerp: Buitenlandse Zaken ontwikkelingssamenwerking op bijvoorbeeld de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs of de infrastructuur en instituties in Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan ontvangende landen is voor de Jonge Democraten echter onder geen Woordvoerder: Tirza Drent beding ondergeschikt aan het economische rendement. 59 Voor een optimale allocatie van ontwikkelingssamenwerkingsmiddelen is het wel Betreft: H13.1.2 r. 42-44 nodig dat er een beperkte set aan specifieke en meetbare sociale en Schrap: De Jonge Democraten geloven dat meer handel leidt tot meer economische indicatoren wordt vastgesteld, waarvan de verwachte welvaart en meer welvaart op den duur zal leiden tot verbetering van lange-termijnrendementen leidend zouden moeten zijn voor de de mensenrechtensituatie. Het is daarom naïef om handel te laten Nederlandse investeringen. lijden onder de wens tot hervormingen op het gebied van democratie Vervang door: De Jonge Democraten erkennen dat ontwikkelingssamenwerking en mensenrechten. In plaats van mensenrechten moeten zowel sociale als economische doeleinden dient. De impact van handelsbelangen dan ook leidend zijn. ontwikkelingssamenwerking op bijvoorbeeld de kwaliteit en Vervang door: De Jonge Democraten geloven dat sociale, politieke en economische toegankelijkheid van het onderwijs of de infrastructuur en instituties in ontwikkeling leidt tot meer welvaart. Factoren als toegang tot ontvangende landen is voor de Jonge Democraten niet perse onderwijs, institutionele ontwikkeling, groei van handel en diversificatie ondergeschikt aan het economische rendement. Voor een optimale van de economie zullen leiden tot een verbetering van de allocatie van middelen is het nodig dat er een beperkte set aan mensenrechten en meer welvaart. Hierbij worden de belangen van specifieke en meetbare ontwikkelings indicatoren worden vastgesteld. handel voor Nederland erkend, zolang zij niet de andere factoren voor Deze indicatoren zijn deels al vastgesteld in de Sustainable ontwikkeling in de weg staan. Op lange termijn is de internationale Development Goals. Echter zien de Jonge Democraten deze niet altijd bestrijding van armoede op zowel economisch als humanitair vlak als toereikend genoeg voor de Nederlandse en EU beleid. cruciaal voor Nederland. Toelichting: Aanpassing nodig in licht van Neoliberale sprookjes 1. Ook stellen de Toelichting: De oude alinea heeft een neoliberale toon a la Thatcher. Ondertussen SDGs voor niet voor alle landen die Nederland helpt doelen. Daarnaast hebben VN en vele andere IGOs een totaal andere discourse op het is bij een Europese aanpak homogeniteit van indicatoren nodig. gebied van ontwikkelingssamenwerking. Onder andere door 73 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

AMPP21 De lange arm van Kenneth Waltz; Realisme, Realpolitik en Realistisch Onderwerp: Buitenlandse Zaken Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Woordvoerder: Tirza Drent Betreft: H13.3.1. Schrap: 13.3.1. Realisme en idealisme Vervang door: 13.3.1. Realistisch en idealistisch Toelichting: Realisme in een politieke theorie in internationale betrekkingen en de aannames sluiten niet perse bij de beginselen van de JD aan. Of leven wij wel in een constante staat van internationale anarchie?

74 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

75 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Amendementen op de begroting AMBEG01 Hard Brexit 37 Lustrum €14.750 -5.250 inkomsten: Onderwerp: Bezuinigingsvoorstellen 43a. Bijdragen ander politiek-inhoudelijk €700 -300 Indieners: [Landelijk Bestuur] Dennis van Driel, Michiel Lemmers, Marten Porte, 45. Bijdragen internationale reizen €0 -500 Marit Gorissen, Cyriel van Vugt 47. Bijdragen Euro-Arab Seminar €0 -16.000 52. Contributie €55.000 -17.500 Woordvoerder: Marten Porte 53. Subsidie lopend boekjaar €155.000 -23.000 Betreft: Begroting 67. Donatie algemene reserve -12.450 Schrap: Uitgaven: Toelichting: De contributie- en subsidie-inkomsten lijken voor 2019 behoorlijk 10 Reiskosten Landelijk Bestuur € 9.000,00 tegen te vallen. Met deze maatregelen willen we de financiën op orde 11 Reiskosten afdelingen & landelijk kader € 8.000,00 krijgen. In dit voorstel wordt €15.000 in de algemene reserve gestopt. 12 Vacatiegeld € 30.000,00 Belangrijkste maatregelen; het full-time bestuur afschaffen (inclusief 17 Congressen LYMEC & IFLRY € 3.000,00 hogere reiskosten vanwege een hoger aantal part-time 19 Projecten Internationaal € 2.000,00 bestuursleden), strenger op reiskosten kader, alleen LB nog 20 Euro-Arab Seminar € 18.000,00 gesubsidieerd naar LYMEC/IFLRY, verenigingsweekend goedkoper, 23 Politiek Inhoudelijk € 4.400,00 afdelingskasco's uit kader, geen Euro-Arab Seminar, geen geld voor 23b Verenigingsweekend € 3.500,00 internationale projecten meer, geen academiedag meer, geen 26 Kaderbijeenkomsten € 11.000,00 twinningsubsidies meer, en niet-gebruikt geld voor het lustrum 28a Academiedag € 500,00 grotendeels onaangetast laten (€3000 voor prosu's behouden). 35 Projectsubsidies € 10.000,00 36 Afdracht bestuursweekenden € 6.000,00 AMBEG02 Soft Brexit 37 Lustrum € 20.000,00 Inkomsten: Onderwerp: Bezuinigingsvoorstel 43a Bijdragen ander Politiek Inhoudelijk € 1.000,00 45 Bijdragen Internationale Reizen € 500,00 Indieners: [Landelijk Bestuur] Dennis van Driel, Michiel Lemmers, Marten Porte, 47 Bijdragen Euro-arab seminar € 16.000,00 Marit Gorissen, Cyriel van Vugt 52 Contributie € 72.500,00 Woordvoerder: Marten Porte 53 Subsidie lopend boekjaar € 178.000,00 67 Algemene reserve € 16.450,00 Betreft: Begroting Vervang door: Uitgaven: Schrap: Uitgaven: 10. Reiskosten bestuur €10.500 (+1.500) 10 Reiskosten Landelijk Bestuur € 9.000,00 11. Reiskosten afdelingen & landelijk kader €6000 (-2.000) 12 Vacatiegeld € 30.000,00 19 Projecten Internationaal € 2.000,00 12. Vacatiegeld €20.000 (-10.000) 17. Congressen LYMEC & IFLRY €1.000 (-2.000) 20 Euro-Arab Seminar € 18.000,00 19. Projecten internationaal €500 (-1.500) 23 Politiek Inhoudelijk € 4.400,00 20. Euro-Arab Seminar €0 (-18.000 ) 23b Verenigingsweekend € 3.500,00 23. Politiek-inhoudelijk €3.800 (-600) 28a Academiedag € 500,00 23b. Verenigingsweekend €2.500 (-1.000) 35 Projectsubsidies € 10.000,00 26. Kaderbijeenkomsten €10.000 (-1.000 ) 37 Lustrum € 20.000,00 28a. Academiedag €0 -500 Inkomsten: 35. Projectsubsidies €6.500 -3.500 43a Bijdragen ander Politiek Inhoudelijk € 1.000,00 36, Afdracht bestuursweekenden €5.000 -1.000 45 Bijdragen Internationale Reizen € 500,00 76 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

47 Bijdragen Euro-arab seminar € 16.000,00 52 Contributie € 72.500,00 53 Subsidie lopend boekjaar € 178.000,00 67 Algemene reserve € 16.450,00 Vervang door: Uitgaven: 10. Reiskosten bestuur €10.500 (+1.500) 12. Vacatiegeld €20.000 (-10.000) 19. Projecten internationaal €500 (-1.500) 20. Euro-Arab Seminar €0 (-18.000) 23. Politiek-inhoudelijk €3.800 (-600) 23b. Verenigingsweekend €2.500 (-1.000) 28a. Academiedag €0 (-500) 35. Projectsubsidies €6.500 (-3.500) 37 Lustrum €14.750 (-5.250) Inkomsten: 43a. Bijdragen ander politiek-inhoudelijk €700 (-300) 45. Bijdragen internationale reizen €0 (-500) 47. Bijdragen Euro-Arab Seminar €0 (-16.000) 52. Contributie €55.000 (-17.500) 53. Subsidie lopend boekjaar €155.000 (-23.000) 67. Donatie algemene reserve (-18,450) Toelichting: De contributie- en subsidie-inkomsten lijken voor 2019 behoorlijk tegen te vallen. Met deze maatregelen willen we de financiën op orde krijgen. In dit voorstel wordt €9.000 in de algemene reserve gestopt. Belangrijkste maatregelen; het full-time bestuur afschaffen (inclusief hogere reiskosten vanwege hoger aantal part-time bestuursleden), geen Euro-Arab Seminar, geen twinningsubsidies meer, en niet- gebruikt geld voor het lustrum grotendeels onaangetast laten (€3000 voor prosu's behouden).

77 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Amendementen op de resolutie zorg AMRESZO01 Snijden in de regeldruk Onderwerp: resolutie zorg Onderwerp: resolutie zorg Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan Woordvoerder: Rens Philipsen Woordvoerder: Rens Philipsen Betreft: Resolutie Zorg, 8.1.6 Betreft: Resolutie Zorg, 8.1.1 Schrap: De Jonge Democraten pleiten voor meer onderzoek naar het effect van private investeringen in zorginstellingen en zorgverzekeraars op Schrap: 8.1.1. Gereguleerde marktwerking de kwaliteit en kosten van de zorg. De toegankelijkheid en kwaliteit van zorg zijn het belangrijkst, maar de Enerzijds kunnen private investeringen grote projecten mogelijk financiële middelen zijn beperkt. De Jonge Democraten vinden maken en innovatie stimuleren. Daarbij kunnen private investeringen daarom dat het doel van zorguitgaven moet zijn: voor elke euro zo het mogelijk maken om ook in dunbevolkte regio's zorg aan te bieden. veel mogelijk kwalitatief goede zorg. Het is noodzakelijk de Het is redelijk om in ruil voor deze investeringen dividend uit te keren zorgkosten te beheersen vanwege de schaarse financiële middelen, aan de investeerders. Anderzijds kan het toestaan van private snel toenemende omvang van het zorgaanbod en een vrijwel investeringen leiden tot ongewenste financiële prikkels, waarbij het onbeperkte vraag naar zorg. lonend wordt voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders om meer zorg Om de zorgkosten te beheersen pleiten de Jonge Democraten voor te leveren dan nodig. Hierdoor zouden de zorgkosten weer kunnen een stelsel van gereguleerde marktwerking. De overheid bepaalt de stijgen. toegankelijkheids- en kwaliteitskaders van de zorgmarkt, waarbinnen De Jonge Democraten vinden dat private investeringen in de patiënt, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar handelen. zorginstellingen en zorgverzekeraars mogelijk moeten zijn als ze de Marktwerking zorgt voor specialisatie van zorgaanbieders en zorgkosten verlagen of kwaliteit van zorg verhogen. Om de toegankelijke zorg voor de patiënt. Regulering vanuit de overheid toegankelijkheid en kwaliteit te waarborgen moeten hier wel financiële zorgt ervoor dat machtsbalans tussen de partijen optimaal is zodat de voorwaarden aan worden gesteld. Zo mag er geen publiek geld patiënt niet benadeeld wordt. weglekken uit de gezondheidszorg. Vervang door: 8.1.1 Doelstellingen voor de zorgsector Vervang door: De Jonge Democraten pleiten voor meer onderzoek naar het effect De toegankelijkheid en kwaliteit van zorg zijn het belangrijkst, maar de van private investeringen in zorginstellingen op de kwaliteit en kosten financiële middelen zijn beperkt. De Jonge Democraten vinden van de zorg. Zo kan de afweging tussen innovatie enerzijds, en daarom dat het doel van zorguitgaven moet zijn: voor elke euro zo ongewenste prikkels anderzijds, beter gemaakt worden. veel mogelijk kwalitatief goede zorg. Het is noodzakelijk de Private investeringen in zorginstellingen moeten mogelijk zijn als ze zorgkosten te beheersen vanwege de schaarse financiële middelen, bijdragen aan maatschappelijke doelstellingen, en het is redelijk om snel toenemende omvang van het zorgaanbod en een vrijwel investeerders een marktconform rendement te laten halen op hun onbeperkte vraag naar zorg. Het is hierin de taak van de overheid om investering. Om de toegankelijkheid en kwaliteit te waarborgen toegankelijkheids- en kwaliteitskaders van de zorgmarkt te stellen, moeten hier wel financiële voorwaarden aan worden gesteld. Zo mag waarbinnen de patiënt, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar er geen publiek geld weglekken uit de gezondheidszorg. handelen. Hierbij gaat speciale aandacht naar de kwetsbare rol van de patient. Toelichting: Deze alinea springt een beetje heen en weer, het effect op dunbevolkte gebieden gaat tegen de intuïtie in en wordt niet verder Toelichting: Elke uitwisseling van goederen en diensten die we kennen is uitgelegd. gereguleerde marktwerking. Meer en minder marktwerking zijn VVD, respectievelijk SP trucjes om te verhullen dat ze niet weten wat ze nou precies van plan zijn. Trap er niet in! AMRESZO03 We stellen voor iedereen voldoende kaders. Behalve voor jou. Of nee, toch niet. AMRESZO02 Staat er al een wiebetaaltwat klaar? Onderwerp: Resolutie zorg 78 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan puur om mee te kunnen roddelen. Woordvoerder: Rens Philipsen Betreft: Resolutie Zorg, 8.2.3 AMRESZO05 Ken jij Barbie? #2 Onderwerp: resolutie zorg Schrap: De investeringen die hiervoor noodzakelijk zijn, kunnen niet volledig gedragen worden door individuele zorgaanbieders. Daarom willen de Indieners: [Werkgroep Digitale Zaken] Rens Philipsen, Guido van Seeters, Guido Jonge Democraten dat de overheid een stimulerende rol op zich Israëls neemt. Woordvoerder: Guido van Seeters Toelichting: Dit gaat recht in tegen de taak van de overheid zoals die in het begin gesteld wordt, namelijk het stellen van kaders voor toegankelijkheid Betreft: Resolutie Zorg, 8.2.3 en kwaliteit. Hier is geen ander beleid voor nodig dan voor overige Schrap: zolang de privacy van patiënten wordt gewaarborgd. (technologische) innovaties. Vervang door: mits het landelijk EPD door een centraal overheidsorgaan dat hiervoor in leven wordt geroepen wordt gerund. Dit om privacy, security en AMRESZO04 Ken jij Barbie? technische kunde te kunnen waarborgen. Onderwerp: Resolutie zorg Toelichting: Hoewel een landelijk EPD risico’s met zich meebrengt is het wat betreft communicatievoordelen, kosten en veiligheid de beste optie, Indieners: Rens Philipsen, Nathan Stamboel, Esther van Egmond, Lars Gerrits, mits het gerund wordt door een centrale instantie. De kans bestaat dat Patrick Widdows, Pauline Gerth van Wijk wanneer er bijvoorbeeld voor een optie als een platform Woordvoerder: Rens Philipsen georganiseerd door zorgaanbieders en verzekeringsinstanties zou worden gekozen, perverse effecten de effectiviteit van het EPD Betreft: Resolutie Zorg, 8.2.3 belemmeren Schrap: De communicatie tussen zorgverleners van verschillende zorgaanbieders verloopt moeizaam doordat er geen koppeling is AMRESZO06 Save the animals tussen de Elektronische Patiëntendossiers (EPD). De Jonge Democraten vinden een landelijk EPD hiervoor een goede oplossing, Onderwerp: Proefdieronderzoek zolang de privacy van patiënten wordt gewaarborgd. Indieners: [Werkgroep Onderwijs & Wetenschap] Jetske Steenstra, Pim van Vervang door: Alhoewel het digitaliseren van patiëntinformatie efficientievoordelen Dam, Floris Ephraim, Jan-Willem het Lam, Teun Fiers, Evrim Hotamis, met zich meebrengt, is het onwenselijk om deze in een landelijk Eswara de Mol, Wim Verhagen systeem onder te brengen. De patientinformatie dient voor zover noodzakelijk bij de lokale zorgaanbieder te worden bewaard. De Woordvoerder: Evrim Hotamis nationale overheid dient voorwaarden te stellen aan deze systemen, Betreft: Resolutie Zorg, 8.2.13 zowel op het gebied van veiligheid als om benodigde uitwisseling eenvoudiger te maken. Schrap: 8.2.13. Proefdieren Proefdieronderzoek heeft bewezen de medische wetenschap veel te Toelichting: Een landelijk EPD is geen voorwaarde voor efficiente communicatie; kunnen brengen. Desondanks dient waar mogelijk gezocht te worden dit kan beter door de systemen gelijk te trekken zodat uitwisseling naar alternatieven voor deze vorm van onderzoek. Wanneer er echter waar nodig beter verloopt. De privacyrisico's bij oneigenlijk gebruik geen andere mogelijkheden zijn en proefdieronderzoek duidelijk van van een centraal systeem zijn buitenproportioneel. Voorbeelden toegevoegde waarde is, ondersteunen de Jonge Democraten medisch hiervan zijn datalekken bij grote Amerikaanse kredietbureau's (120 proefdieronderzoek. Er moet een goed evenwicht worden gevonden miljoen getroffenen, meer dan 1 op de 3 inwoners) en het bekijken tussen regulatie en bureaucratie om te voorkomen dat er naar het van het dossier van Samantha de Jong door ruim 80 zorgverleners, buitenland wordt uitgeweken. 79 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Vervang door: 8.2.13. Proefdieren nodig om een uitzondering te maken op het recht op lichamelijke Proefdieronderzoek heeft in het verleden bewezen de medische integriteit. Deze variant schrapt iets meer dan versie 1 vervangt om de wetenschap veel te kunnen brengen. De Jonge Democraten erkennen tekst beter te laten lopen. echter dat er in de huidige tijd gepaste alternatieven bestaan voor proefdieronderzoek, waarmee ook het dierwelzijn wordt verbeterd. Daarom zijn de Jonge Democraten tegen het gebruik van dierproeven AMRESZO08 We gaan u even volstoppen met hormonen - 2 tenzij er bij een medisch onderzoek geen alternatief is, dan moeten Onderwerp: Gedwongen Anticonceptie dierproeven onder voorwaarden mogelijk zijn. Hierbij moet de aanvraagprocedure zo eenvoudig mogelijk zijn, zodat er niet voor Indieners: [Werkgroep Filosofie] Paul Bijenhof, Anna Ida Hudig, Pepijn van proefdieronderzoek naar het buitenland wordt uitgeweken. IJperenburg, Floris van Loo, Geert Piek Toelichting: We vinden de bewoording in de resolutie te positief naar Woordvoerder: Paul Bijenhof dierproefonderzoek toe. Er zijn tegenwoordig genoeg alternatieven Betreft: Resolutie Zorg, 8.3.2 waar gebruik gemaakt van kan worden, zoals het doen van in vitro onderzoek op gekweekte bestandsdelen. Wel vinden wij het net als de Schrap: Als de toekomstige ouders zeer waarschijnlijk ernstige schade zullen werkgroep zorg belangrijk dat er geen onnodige bureaucratie bestaat toebrengen aan het kind, vinden de Jonge Democraten dat in de aanvraagprocedure. gedwongen anticonceptie, bij mannen en vrouwen, mogelijk moet zijn. De anticonceptie moet passend en reversibel zijn. Verplichte anticonceptie kan alleen voor een bepaalde termijn worden opgelegd AMRESZO07 We gaan u even volstoppen met hormonen - 1 door een rechter op basis van advies van experts. Na een vastgelegde termijn moet een hertoetsing plaatsvinden door de Onderwerp: Gedwongen Anticonceptie rechter. Indieners: [Werkgroep Filosofie] Paul Bijenhof, Anna Ida Hudig, Pepijn van Vervang door: Hoewel in samenspraak met de potentiële ouder in kwestie IJperenburg, Floris van Loo, Geert Piek, [JD Groningen] Berber toepassing van anticonceptie hier uitkomst kan bieden, is verplichte Dotinga, Sander Vellekoop anticonceptie een onaanvaardbare aantasting van de integriteit van Woordvoerder: Paul Bijenhof, Bart Hendriks het lichaam. Indien een risico-ouder anticonceptie weigert kan op last Betreft: Resolutie Zorg, 8.3.2. van de rechter in samenwerking met jeugdzorg een oplossing ter bescherming van het kind gevonden worden. Schrap: Soms moeten de belangen van het nog niet verwekte kind beschermd Toelichting: De integriteit van het lichaam bij leven is een hoeksteen van onze worden. Als de toekomstige ouders zeer waarschijnlijk ernstige vrijheid in Nederland. Er zijn meer manieren om kinderen te schade zullen toebrengen aan het kind, vinden de Jonge Democraten beschermen dan voorkomen dat ze geboren worden. Daarnaast is uit dat gedwongen anticonceptie, bij mannen en vrouwen, mogelijk moet zijn. De anticonceptie moet passend en reversibel zijn. Verplichte een proef in Rotterdam al gebleken dat verreweg de meeste kwetsbare personen die waarschijnlijk niet in staat zijn om een kind op anticonceptie kan alleen voor een bepaalde termijn worden opgelegd te voeden vrijwillig meewerken aan anticonceptie. Het is dus niet door een rechter op basis van advies van experts. Na een nodig om een uitzondering te maken op het recht op lichamelijke vastgelegde termijn moet een hertoetsing plaatsvinden door de integriteit. rechter.

Toelichting: De integriteit van het lichaam bij leven is een hoeksteen van onze vrijheid in Nederland. Er zijn meer manieren om kinderen te AMRESZO09 De maatschappij, dat ben jij! beschermen dan voorkomen dat ze geboren worden. Daarnaast is uit Onderwerp: Resolutie zorg een proef in Rotterdam al gebleken dat verreweg de meeste kwetsbare personen die waarschijnlijk niet in staat zijn om een kind op Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan te voeden vrijwillig meewerken aan anticonceptie. Het is dus niet Woordvoerder: Rens Philipsen 80 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Betreft: Resolutie zorg, 8.3.3 toetsingscommissie dient tenminste één vertegenwoordigingsorganisatie van patiënten van de betreffende Schrap: Om te bepalen welke specifieke aandoeningen het leven of de aandoening deel te nemen. kwaliteit van leven dusdanig bedreigen dat nieuwe technieken geoorloofd zijn, dient de medische beroepsgroep een Toelichting: Het huidige voorstel is in strijd met het VN-verdrag inzake de rechten richtlijncommissie aan te stellen. Deze commissie dient in elk geval van personen met een handicap. Dit alternatief sluit naadloos aan op als uitgangspunt te nemen dat nieuwe medische technieken om de eisen die dit verdrag stelt aan besluitvorming omtrent deze aangeboren afwijkingen te voorkomen een toegevoegde waarde technieken. Daarnaast komt dit alternatief ook overeen met de hebben ten opzichte van bestaande technieken en acceptabel zijn bedoeling van het verdrag zoals uitgedrukt in de preambule van het voor de maatschappij. verdrag. Vervang door: Medici zelf dienen richtlijnen op te stellen voor (onderzoek naar) nieuwe technieken. AMRESZO11 Mogen de patiënten er zelf ook wat over te zeggen hebben? - 2 Toelichting: Als progressieve jongeren moeten we ons ook hier helder uit durven Onderwerp: Rechten van personen met een handicap of ziekte spreken: de wens van conservatieve elementen in de samenleving is ondergeschikt aan de belangen van foetussen en foeti. Indieners: [Werkgroep Filosofie] Paul Bijenhof, Anna Ida Hudig, Pepijn van (en anders moeten het wel uitgangspunten zijn xo) IJperenburg, Floris van Loo, Geert Piek Woordvoerder: Paul Bijenhof AMRESZO10 Mogen de patiënten er zelf ook wat over te zeggen hebben? - 1 Betreft: Resolutie Zorg, 8.3.3 Onderwerp: Rechten van personen met een handicap of ziekte Voeg toe: De richtlijncommissie moet ten minste bestaan uit Indieners: [Werkgroep Filosofie] Paul Bijenhof, Anna Ida Hudig, Pepijn van vertegenwoordigingsorganisaties van de aandoeningen die overwogen worden. IJperenburg, Floris van Loo, Geert Piek Toelichting: Het huidige voorstel is in strijd met het VN-verdrag inzake de rechten Woordvoerder: Paul Bijenhof van personen met een handicap. Deze toevoeging garandeert dat het Betreft: Resolutie Zorg, 8.3.3 beleid omtrent technieken om geboorte te voorkomen voldoet aan de eisen die dit verdrag stelt aan besluitvorming omtrent deze technieken. Schrap: Om te bepalen welke specifieke aandoeningen het leven of de kwaliteit van leven dusdanig bedreigen dat nieuwe technieken geoorloofd zijn, dient de medische beroepsgroep een AMRESZO12 Want dan denk ik aan Brabant, want daar is geen kiesrecht richtlijncommissie aan te stellen. Deze commissie dient in elk geval als uitgangspunt te nemen dat nieuwe medische technieken om Onderwerp: Iedere oudere tot 65 een waardig leven aangeboren afwijkingen te voorkomen een toegevoegde waarde Indieners: [JD Groningen] Berber Dotinga, Sander Vellekoop hebben ten opzichte van bestaande technieken en acceptabel zijn voor de maatschappij. Woordvoerder: Eric Stok Vervang door: De grens tussen ziekte en handicap is aan continue verschuiving Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.3 onderhevig door veranderingen in behandelmethodes en Schrap: De Jonge Democraten gunnen elke oudere een zo lang mogelijk, veranderingen in de maatschappij. Om te voorkomen dat de rechten waardig leven van personen met een handicap in het geding komen dient er voor elke aandoening waarvoor dergelijke technieken bestaan een Vervang door: De Jonge Democraten gunnen elke oudere tot 65 jaar een zo lang toetsingscommissie opgericht te worden. De toetsingscommissie mogelijk, waardig leven besluit of de aandoening in kwestie het leven of de kwaliteit van leven dusdanig bedreigt dat deze technieken geoorloofd zijn. Aan deze 81 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

AMRESZO13 Dood aan de laagopgeleiden, de armen, en alle anderen die geen moet altijd blijven bestaan om op een eenvoudige manier de hoogopgeleide blanke jongeren zijn. donorstatus te wijzigen. Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid Onderwerp: Resolutie zorg moeten mensen lager op de donorlijst voor organen worden gezet, als Indieners: [JD Leiden-Haaglanden] Tirza Drent, Yvet Laan er sprake is van factoren die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen of als zij als “Nee, ik geef geen toestemming” Woordvoerder: Rens Philipsen of als “Geen bezwaar” geregistreerd staan. Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.4 Toelichting: Het is belangrijk om te benadrukken dat het hier puur gaat om de Schrap: Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op de donorlijst voor "keuze". Mensen die om wat voor medische reden(en) dan ook niet organen worden gezet, als er sprake is van factoren die de geschikt zijn als orgaandonor worden natuurlijk niet lager op de lijst overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen. geplaatst. Zolang je als "ja" geregistreerd staat gaat het puur over de factoren die genoemd worden in de tekst en de gangbare medische Toelichting: Voorbeelden van zulke factoren zijn roken, drinken, stress, nachtwerk factoren die nu ook worden meegewogen. - alles wat je levensduur verkort, en alles wat je vaker terugziet in lagere sociale klasses. Die daarmee meer risico lopen op gezondheidsproblemen, eerder een nieuw orgaan nodig hebben, en er AMRESZO15 Wil je mijn organen? Alleen als ik de jouwe ook mag! met deze maatregel minder snel een zouden krijgen. Daarnaast is het effect van zo'n maatregel op risicogedrag hoogst Onderwerp: Orgaandonatie discutabel. De maatregel is dus buitenproportioneel. Indieners: Michiel van der Linden, Luisa El Ouardiji, Chris Dams, Ruben van den Bulck, Wesley van der Heijden, Michiel Ruland, Eliana Tuijn AMRESZO14 Wil je mijn organen? Alleen als ik de jouwe ook mag! 2.0 Woordvoerder: Michiel van der Linden Onderwerp: Orgaandonatie Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.4 Indieners: Michiel van der Linden, Luisa el Ouardiji, Wesley van der Heijden, Schrap: 8.4.4. Orgaandonatie Michiel Ruland, Chris Dams, Ruben van den Bulck, Eliana Tuijn De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief donorregistratiesysteem, waarbij iemand automatisch donor is als Woordvoerder: Michiel van der Linden deze geen keuze doorgeeft. De mogelijkheid moet altijd blijven Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.4 bestaan om op een eenvoudige manier de donor-status te wijzigen. Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen Schrap: 8.4.4. Orgaandonatie van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief de donorlijst voor organen worden gezet, als er sprake is van factoren donorregistratiesysteem, waarbij iemand automatisch donor is als die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen. deze geen keuze doorgeeft. De mogelijkheid moet altijd blijven bestaan om op een eenvoudige manier de donor-status te wijzigen. Vervang door: 8.4.4. Orgaandonatie Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op donorregistratiesysteem, waarbij iemand die geen keuze doorgeeft in de donorlijst voor organen worden gezet, als er sprake is van factoren het systeem geregistreerd wordt als “geen bezwaar”. De mogelijkheid die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen. moet altijd blijven bestaan om op een eenvoudige manier de donorstatus te wijzigen. Ook dient er meer voorlichting te komen over Vervang door: 8.4.4. Orgaandonatie de verschillende vormen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief moeten mensen lager op de donorlijst voor organen worden gezet, als donorregistratiesysteem, waarbij iemand die geen keuze doorgeeft in er sprake is van factoren die de overlevingsduur van het orgaan het systeem geregistreerd wordt als “geen bezwaar”. De mogelijkheid aanzienlijk verminderen of als zij als “Nee, ik geef geen toestemming” 82 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

geregistreerd staan. aan "toestemming"? Toelichting: Het is belangrijk om te benadrukken dat het hier puur gaat om de "keuze". Mensen die om wat voor medische reden(en) dan ook niet AMRESZO17 Gekwalificeerd als wat? geschikt zijn als orgaandonor worden natuurlijk niet lager op de lijst Onderwerp: Levenseinde bij mogelijk wilsonbekwamen. geplaatst. Zolang je als "ja" of "geen bezwaar" geregistreerd staat gaat het puur over de factoren die genoemd worden in de tekst en de Indieners: [Werkgroep Filosofie] Paul Bijenhof, Anna Ida Hudig, Pepijn van gangbare medische factoren die nu ook worden meegewogen. IJperenburg, Floris van Loo, Geert Piek Woordvoerder: Paul Bijenhof AMRESZO16 Wil je mijn organen? Geen bezwaar! Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.5 Onderwerp: Orgaandonatie Schrap: het oordeel of advies van een gekwalificeerde zorgverlener worden Indieners: Michiel van der Linden, Luisa El Ouardiji, Peet Wijnen, Wesley van der ingewonnen. Heijden, Chris Dams, Eliana, Tuijn, Ruben van den Bulck Vervang door: een speciaal daartoe opgeleide arts of verpleegkundig specialist met Woordvoerder: Michiel van der Linden de patiënt in gesprek treden om de wilsbekwaamheid te beoordelen. Betreft: Resolutie Zorg, 8.4.4 Toelichting: De woorden 'gekwalificeerde zorgverlener' zeggen niks over welke kwalificaties deze zorgverlener zou moeten hebben. Dit alternatief Schrap: 8.4.4 Orgaandonatie maakt daar een duidelijke keuze in. De volledige zin zal komen te De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief luiden: "Als het onduidelijk is of iemand in staat is om een donorregistratiesysteem, waarbij iemand automatisch donor is als weloverwogen beslissing te maken, moet een speciaal daartoe deze geen keuze doorgeeft. De mogelijkheid moet altijd blijven opgeleide arts of verpleegkundig specialist met de patiënt in gesprek bestaan om op een eenvoudige manier de donor-status te wijzigen. treden om de wilsbekwaamheid te beoordelen." Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op de donorlijst voor organen worden gezet, als er sprake is van factoren AMRESZO18 De grabbelton hoort op de kermis thuis die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen. Onderwerp: Resolutie zorg Vervang door: 8.4.4. Orgaandonatie De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief Indieners: [Werkgroep Digitale Zaken] Rens Philipsen, Guido van Seeters, Esther van Egmond, Nathan Stamboel, Lars Gerrits donorregistratiesysteem, waarbij iemand die geen keuze doorgeeft in het systeem geregistreerd wordt als “geen bezwaar”. De mogelijkheid Woordvoerder: Rens Philipsen moet altijd blijven bestaan om op een eenvoudige manier de donorstatus te wijzigen. Ook dient er meer voorlichting te komen over Betreft: Resolutie Zorg, 8.5.4 de verschillende vormen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid Schrap: 8.5.4. Big data moeten mensen lager op de donorlijst voor organen worden gezet, als Binnen medisch onderzoek wordt het verzamelen van grote er sprake is van factoren die de overlevingsduur van het orgaan hoeveelheden geanonimiseerde gegevens, big data, steeds aanzienlijk verminderen. belangrijker. Door deze gegevens te analyseren kan belangrijke Toelichting: De huidige donorwet schrijft voor dat iemand in het systeem komt te kennis verkregen worden over ziektebeelden en behandelingen. staan als "geen bezwaar" als hij/zij geen keuze doorgeeft. Deze tekst Tegelijkertijd dreigt de privacy van patiënten in het gedrang te raken. in de resolutie propageert een systeem waar je als "Ja ik geef De Jonge Democraten ondersteunen het verzamelen van big data, toestemming" wordt geregistreerd als je geen keuze doorgeeft. Dat is zolang de privacy van patiënten gewaarborgd blijft. Wanneer deze een behoorlijk verandering. Vinden we dat "geen keuze" gelijk staat gegevens uitgewisseld worden, is het zaak dat deze gegevensverwerking zo veilig mogelijk verloopt. De patiënt dient 83 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

uitdrukkelijk toestemming te geven voor het opslaan en analyseren van de anonieme data. Vervang door: 8.5.4. Patient-data in medisch onderzoek Medisch onderzoek is deels afhankelijk van de beschikbaarheid van patient-data. De Jonge Democraten vinden dat deze data zo doelgericht mogelijk verzameld dient te worden, deze data niet herleidbaar mag zijn tot een persoon, en dat de patient hier uitdrukkelijk specifieke toestemming voor geeft. Toelichting: Het verzamelen van gegevens "omdat het ooit wel een keer nuttig kan zijn" is wederom een buitenproportionele schending van de rechten van patienten. Doelmatigheid en proportionaliteit moeten hier de leiding in nemen. Verzamelde onderzoeksdata mag gebruikt worden voor de doelen waarvoor toestemming is gegeven.

AMRESZO19 Moeten we het dan niet op de smart blockchain zetten? Onderwerp: Resolutie zorg Indieners: [Werkgroep Digitale Zaken] Rens Philipsen, Guido van Seeters, Esther van Egmond, Nathan Stamboel, Lars Gerrits Woordvoerder: Rens Philipsen Betreft: Resolutie Zorg, 8.5.5 Schrap: Gebruik van data uit een landelijk EPD is hierbij van toegevoegde waarde. Toelichting: De manier waarop (of waar) je patient-data opslaat is op geen enkele manier relevant voor waar die data nuttig gebruikt kan worden. Dit kan prima met lokaal verzamelde en opgeslagen data. Indien gebruik wordt gemaakt van data uit een landelijk EPD is het een kwestie van informed specific consent vragen. Het gebruik van landelijk EPD gegevens voor andere doeleinden dan het verlenen van zorg is precies de reden dat er zeer wantrouwig gekeken moet worden naar zo'n landelijke databank.

84 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

85 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven Resolutie zorg RESZO01 Resolutie Volksgezondheid voldoende prikkels zijn voor innovatie en efficiëntie, de kwaliteit en veiligheid van de gezondheidszorg gewaarborgd worden en elke Onderwerp: Volksgezondheid Nederlander toegang heeft tot alle noodzakelijke zorg. De Jonge Indieners: [Werkgroep Volksgezondheid] Hanneke Albarda, Rob Arts, Annabel Democraten durven de moeilijke, maar belangrijke keuzes te maken Broer, Bas ter Brugge, Leonoor Graler, Mike Hulsman, Suzan Kalmijn, die nodig zijn om de Nederlandse gezondheidszorg op haar hoge Carlijn Koolhaas, Jesse Koper, Ruben Korte, Carlijn Olde Reuver of niveau te behouden. In dit hoofdstuk wordt eerst onze visie op gebied Briel, Dominiek Veen, Jasper de Wit, van inrichting van het zorgsysteem toegelicht en daarna onze keuzes in verschillende medisch ethische dilemma’s Bas ter Brugge Woordvoerder: 8.1. Inrichting Betreft: Hoofdstuk 8 8.1.1. Marktwerking De Jonge Democraten geloven dat marktwerking de efficiëntie van de Schrap: Gezondheid is een groot goed. Gelukkig behoort de gezondheidszorg zorg kan vergroten. De belangrijkste effecten hiervan zijn het verlagen in Nederland tot de beste ter wereld. De Nederlandse van de wachttijden, zorg die beter aansluit bij de wensen van de gezondheidszorg staat echter onder toenemende druk. Door verdere patiënt en specialisatie van zorginstellingen. De Jonge Democraten medicalisering, waarbij voor maatschappelijke problemen een erkennen dat de zorgmarkt geen normale markt is. De overheid dient medische oplossing wordt gezocht, vergrijzing van de bevolking en daarom financiële kaders te stellen binnen de een groeiende groep langdurig zieken neemt de vraag naar onderhandelingsmogelijkheden tussen zorgaanbieder en gezondheidszorg toe, lopen de kosten van gezondheidszorg snel op zorgverzekeraar. Hierdoor verwachten wij dat in deze en dreigen er grote tekorten aan bepaald medisch personeel. onderhandelingen meer de focus komt te liggen op het gebeid van Daarnaast stellen technologische ontwikkelingen op het gebied van kwaliteit van zorg en minder op de kosten. Marktwerking mag niet ten onderzoek, diagnostiek en behandeling de Nederlandse samenleving koste gaan van samenwerking en uitwisseling van informatie. voor nieuwe ethische dilemma’s, naast de reeds bestaande morele Zorgorganisaties moeten met elkaar kunnen samenwerken en van vraagstukken rondom thema’s als abortus en orgaandonatie. De elkaar kunnen leren, ondanks het feit dat zij ook concurrenten van Jonge Democraten zijn van mening dat de ontwikkelingen in de zorg elkaar zijn. zo ingrijpend zijn, dat er niet valt te ontkomen aan duidelijke politieke 8.1.2. Prioritering en rantsoenering keuzes ten aanzien van de organisatie en financiering van het Door vergrijzing, medicalisering, een groeiende groep chronisch gezondheidsstelsel in Nederland. Bij besluitvorming in de zorg zieken en de ontwikkeling van nieuwe medische technieken stijgen de hanteren de Jonge Democraten als uitgangspunt dat de overheid als gezondheidskosten. Omdat het meer investeren in gezondheidszorg taak heeft om een kader te bieden waarbij de patiënt centraal staat en niet per definitie leidt tot een toename van de volksgezondheid, zal waarin algemeen welzijn de kernwaarde is. Geestelijke en lichamelijke gezocht moeten worden naar een middel om de groei van de ziektes dienen beide op eenzelfde manier benaderd te worden in ons zorgkosten te beperken. De Jonge Democraten zien hier twee zorgsysteem. Patiënten dienen, waar mogelijk, zelf de regie te voeren mogelijkheden voor: rantsoenering, waarbij alle medische over hun lichamelijk en psychisch welzijn. Belangrijke waarden zijn behandelingen worden vergoed, maar slechts gelimiteerd hierbij de mogelijkheid om beslissingen te nemen op basis van goede aangeboden, en prioritering, waarbij een selectie van medische voorlichting, keuzevrijheid en zelfbeschikking. Daar staat tegenover behandelingen ongelimiteerd worden aangeboden. Doordat dat iedereen de individuele verantwoordelijkheid heeft om zinnig en rantsoenering leidt tot grote toename van de wachttijden en grotere zuinig met gezondheidszorg om te gaan, ook vanuit het oogpunt van druk op tertiaire ziekenhuizen voor het uitvoeren van dure solidariteit. Door de toegenomen vraag naar zorg is het de taak van behandelingen, zien de Jonge Democraten dit als de minst wenselijke de overheid om duidelijk onderscheid te maken tussen noodzakelijke optie. Prioritering daarentegen zal leiden tot een grotere en niet noodzakelijke zorg. Hierbij dient de focus te liggen op doelmatigheid in de zorg en zo zal de kosteneffectiviteit toenemen. preventieve maatregelen, een primair gezonde leefstijl en behandeling Daarom pleiten de Jonge Democraten voor invoering van een van patiënten die niet kunnen participeren in de samenleving. Verder prijsplafond per behandeling. Het prijsplafond moet gebaseerd zijn op is het van belang dat er binnen het gezondheidszorgsysteem de kosteneffectiviteit van een behandeling en de ziektelast van de 86 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

aandoening. Bij de berekening van de kosteneffectiviteit moet, naast 8.1.6. Alcohol, tabak en drugs gewonnen levensjaren, ook gekeken worden naar gewonnen kwaliteit Veelvuldig gebruik van alcohol, tabak en drugs kan leiden tot ernstig van leven. Een dergelijk plafond zal verspilling tegen gaan, gezondheidsverlies. Desondanks vinden de Jonge Democraten dat medicatieprijzen laten dalen en ongelijkheid verminderen. het gebruik van deze middelen tot de individuele keuzevrijheid 8.1.3. Basispakket behoort. Het criminaliseren van deze producten biedt in deze visie dan Bij het samenstellen van het basispakket moet onderscheid gemaakt ook geen oplossing voor de gezondheidsproblematiek. Daarom worden tussen gepaste en ongepaste zorg. Centraal bij dit moeten deze producten legaal aangeboden worden zodat de onderscheid moet de wenselijkheid van gebruik van deze zorg staan. gezondheidsrisico’s gemonitord en beperkt kunnen worden. De Volgens de Jonge Democraten wordt de wenselijkheid bepaald door overheid dient de consumptie van alcohol, tabak en drugs wel te de noodzakelijkheid, effectiviteit en doelmatigheid van de zorg. De ontmoedigen. Naast het heffen van accijns moet de overheid zich Jonge Democraten erkennen echter dat de kosten in de zorg nog actief inzetten voor goede en actieve voorlichting. De risico’s van het steeds stijgen. De zorgkosten, binnen en buiten het basispakket, zijn gebruik moeten vermeld worden op de verpakkingen. Tevens vinden vaak nog vrij onbekend bij zowel de patiënt als de zorgaanbieder. de Jonge Democraten dat alle vormen van reclame voor dergelijke Deze zouden transparanter moeten worden gemaakt. Zo krijgen producten verboden moeten worden. Deze producten dienen ook niet zorgaanbieders en patiënten meer de prikkel om op kosten te letten. verkocht te worden aan jongeren onder de 18 jaar. Bij verslaving dient 8.1.4. Eigen risico de overheid goede en laagdrempelige verslavingszorg aan te bieden. De Jonge Democraten pleiten ervoor om het eigen risico te vervangen 8.1.7. Kwaliteitsindicatoren door een eigen bijdrage met een bovengrens voor de totale jaarlijkse De Jonge Democraten zijn van mening dat het gebruik van bijdrage. Door een eigen bijdrage zal de toegang tot de zorg kwaliteitsindicatoren van zorgverleners de kwaliteit van de zorg ten gegarandeerd blijven, doordat slechts een deel van de totale goede komt. Verzekeraars kunnen de kwaliteitsindicatoren gebruiken behandeling direct door de patiënt betaald wordt. Tegelijkertijd zal bij het inkopen van kwalitatief goede zorg. Zorgaanbieders zelf bewuste zorgconsumptie gestimuleerd worden, omdat de patiënt nog hebben baat bij het gebruik van kwaliteitsindicatoren, doordat zij hun steeds een deel van de kosten betaalt. Door een bovengrens voor de eigen prestaties kunnen vergelijken met anderen en zo gedwongen totale jaarlijkse bijdrage te hanteren wordt voorkomen dat de meest worden mee te gaan met de ontwikkelingen. Patiënten kunnen door zorgbehoeftige patiënten een buitensporige bijdrage moeten leveren openbaarheid van kwaliteitsscores beter de keuze maken tussen aan de zorg. Tot slot kan binnen dit systeem gemakkelijk onderscheid verschillende zorgverleners. Voorwaarden voor het succes van worden gemaakt in de bijdrage tussen noodzakelijke en minder kwaliteitsindicatoren zijn uniformiteit en een goede interpretatie van de noodzakelijke behandelingen. Dit kan door het hanteren van een laag kwaliteitsindicatoren. De overheid dient daarom de ontwikkeling en percentage van het totaalbedrag voor noodzakelijke zorg en een invoering van uniforme en juiste indicatoren te faciliteren en te hoger percentage op minder noodzakelijke zorg. stimuleren. Overheidsinstanties hebben de taak om patiënten beter op 8.1.5. Ziektepreventie en leefstijl de hoogte te houden en waar mogelijk te betrekken in Een toenemend deel van de ziektelast wordt veroorzaakt door kwaliteitsbeoordelingen. Om patiënten te betrekken bij het beoordelen leefstijlgerelateerde aandoeningen. Omdat de Jonge Democraten van de kwaliteit van zorg dienen de kwaliteitsindicatoren in ervan uit gaan dat voorkomen van ziekte beter is dan genezen, vinden samenspraak met patiënten dan wel patiëntenverenigingen te worden de Jonge Democraten een sterke focus op preventie noodzakelijk. opgesteld. Ziektepreventie en het stimuleren van een gezonde leefstijl moeten Indicatorensets dienen in elk geval te bestaan uit zowel klinische als daarom een centrale rol spelen in onze zorg. Hierbij gaan de Jonge niet-klinische indicatoren die van waarde zijn voor de patiënt. Democraten uit van eigen kracht van mensen, maar ook van eigen Daarnaast is het belangrijk dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg verantwoordelijkheid. De Jonge Democraten zijn tegen een (IGZ) rapporten publiceert die leesbaar en begrijpelijk zijn voor de paternalistische overheid die mensen vertelt wat zij wel en niet mogen patiënten. doen. De overheid dient echter wel een sterk stimuleringsbeleid te 8.1.8. Privatisering voeren voor gezond gedrag. Ook een ontmoedigingsbeleid voor De Jonge Democraten zijn voorstander van het toelaten van privaat ongezond gedrag is volgens de Jonge Democraten te rechtvaardigen. kapitaal. Zorginstellingen beschikken over relatief weinig eigen 87 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

vermogen om grote toekomstinvesteringen te kunnen financieren. voor komen en de voorschrijfvergoeding moet verminderd worden. Private investeringen kunnen ook leiden tot betere operationele Door deze verandering vindt er meer gespecialiseerde zorg in de prestaties, zoals vermindering van de wachtlijsten, hogere kwaliteit eerste lijn plaats. Hier is een belangrijke taak weggelegd voor van de geleverde zorg en innovatie. De Jonge Democraten vinden dat ondersteunend personeel, zoals gespecialiseerde verpleegkundigen, er bij het toelaten van privaat kapitaal scherp op toe moet worden die vooral in de chronische zorg kunnen bijdragen aan betere kwaliteit gezien dat er geen geld weglekt uit de zorg. De voorwaarden van zorg en kostenbesparing. Daarnaast zien de Jonge Democraten waaronder een private investeerder vermogen verstrekt moeten dan kansen om huisartsenzorg klantvriendelijker te maken door beter in te ook marktconform zijn. De maximale hoogte van het dividend dat kan spelen op de vraag van patiënten, meer gebruik te maken van worden uitgekeerd aan aandeelhouders moet jaarlijks worden innovaties in de zorg en openingstijden te verruimen. vastgesteld. Ten slotte zijn de Jonge Democraten geen voorstander 8.1.10. Zorgverzekeraars van winstuitkeringen door zorgverzekeraars. Dit leidt tot ongewenste Zorgverzekeraars hebben een belangrijke rol als marktregisseur en financiële prikkels voor de besteding van publiek geld. daarmee in het betaalbaar houden van de zorg. Door selectief zorg in Privéklinieken zijn onderdeel van de zorgmarkt. Zolang dit op een te kopen bij zorgaanbieders kunnen ze kwaliteit en efficiëntie bij gezonde manier in een gezonde markt gebeurt, vinden de Jonge zorgaanbieders afdwingen en zorgen voor goede, patiëntgerichte en Democraten dat zij de ruimte moeten krijgen. De Jonge Democraten betaalbare zorg voor al hun verzekerden. Om te zorgen voor een zijn ook van mening dat het verbod op winstuitkering van goede marktwerking dienen echter de posities van de patiënten en privéklinieken mag worden opgeheven, mits de behandelingen waaruit zorgaanbieders versterkt te worden. Patiënten moeten worden deze winst is ontstaan niet betaald zijn vanuit de basisverzekering, gestimuleerd om een weloverwogen besluit te nemen bij het afsluiten dus niet vanuit publiek geld. van een verzekering. Hiervoor is meer transparantie nodig bij de 8.1.9. Eerste en tweede lijn zorgverzekeraars in zowel de onderhandelingen met, als de De poortwachtersfunctie van de eerste lijn is een cruciale rol om kwaliteitsbeoordelingen van de zorgaanbieders. Verzekerden krijgen kosten in de specialistische zorg onder controle te houden. Deze rol zo een beter beeld van waarop zorgverzekeringen zorg inkopen en moet ook in de toekomst gewaarborgd blijven. Naast de wat de verschillen zijn tussen de verschillende verzekeringen. De poortwachtersfunctie zou de substitutie van tweedelijnszorg naar positie van zorgaanbieders moet verbeterd worden door hun eerstelijnszorg een oplossing kunnen zijn voor de stijgende kosten. Er onderhandelingspositie te versterken. Dit kan door middel van een lijkt ruimte te zijn voor substitutie van de zorg voor chronisch zieken, uitzondering op de Mededingingswet voor praktijken die niet in elkaars nazorg na operaties en kleine chirurgische ingrepen. Daarnaast zou er praktijkgebied liggen. Het moet mogelijk worden voor volgens de Jonge Democraten vaker een terugverwijzing moeten zorgverzekeraars om meerjarige contracten af te sluiten met komen vanuit de tweede lijn naar de eerste lijn. Dit is niet alleen veel verzekerden, zodat zorgverzekeraars ook belang hebben bij de praktischer voor de patiënt, maar kan ook kosten besparen. langetermijngezondheid van de verzekerden. Richtlijnen spelen hierin een belangrijke rol. 8.1.11. Zorgprofessionals Noodzakelijk voor deze veranderingen is onder andere dat de Het zijn de zorgprofessionals die verantwoordelijk zijn voor het leveren huisartsen over de benodigde kennis en vaardigheden beschikken en van gezondheidszorg van de zeer hoge kwaliteit, zoals wij die in er een goede overlegcultuur bestaat. Voor de meer specialistische Nederland kennen. De toenemende werkdruk, de veranderende (be)handelingen moet het laagdrempelig worden om patiënten naar relatie tussen patiënt en zorgverleners, de gevolgen van de introductie andere huisartsen door te verwijzen, wanneer deze beschikken over van marktwerking in de zorg en de toenemende wet- en regelgeving kennis en vaardigheden waarover de vaste huisarts niet beschikt, stellen echter zware eisen aan de zorgprofessional van de 21e eeuw. zowel binnen als buiten groepspraktijken. Ook zou meer overleg Door de stijgende vraag naar gezondheidszorg dreigt er daarnaast moeten plaatsvinden tussen huisartsen onderling en tussen een groot tekort aan medisch personeel. huisartsen en specialisten. Als hier (financiële) ruimte voor is, dan zou De Jonge Democraten pleiten ervoor om zorgprofessionals de dit veel verwijzingen kunnen voorkomen. Daarnaast pleiten de Jonge mogelijkheden en ruimte te geven om deze uitdagingen naar eigen Democraten ervoor dat huisartsen gestimuleerd moeten worden om inzicht het hoofd te bieden en de autonomie van de professional te meer in gesprek te gaan met de patiënt. Hier moet een vergoeding vergroten. Wel verwachten de Jonge Democraten dat 88 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

zorgprofessionals zinnig en zuinig handelen binnen de rekening gehouden worden met verschillen in welvaart tussen gezondheidszorg. Administratieve lasten moeten daarbij zo minimaal verschillende lidstaten, zodat voorkomen wordt dat in een van de mogelijk gehouden worden. De mogelijkheden voor bij- en nascholing landen de toegankelijkheid van het medicijn in gedrang komt. voor verpleegkundigen moeten gestimuleerd worden. Mechanismen Daarnaast moet gewaakt worden voor dalende medicijnprijzen die om de tekorten, maar ook de overschotten, aan medisch personeel innovatie in de weg staan. Essentieel bij de onderhandelingen is dat tegen te gaan, dienen gestimuleerd te worden. Het aantal deze op een transparante manier plaatsvinden, zodat alle partijen van opleidingsplaatsen dient dan ook jaarlijks afgesteld te worden op de elkaar weten welke prijs is afgesproken en hoe deze tot stand is veranderende vraag. gekomen. De precieze kostenopbouw van nieuwe medicijnen moet op Artsen hebben een drukke, verantwoordelijke en zware functie en eenduidige wijze geregistreerd en betrokken worden bij de mogen daarvoor beloond worden. De inkomens dienen in verhouding onderhandelingen. te staan met de inkomens van andere zorgprofessionals en het 8.1.14. Gemeentebeleid beperkte ondernemingsrisico van maatschappen. Excessen dienen te Steeds meer zorgtaken worden uitgevoerd door gemeentes. De Jonge worden tegengegaan door een goede verhouding tussen Democraten zijn voorstander van deze decentralisatie van taken. opleidingsplaatsen en de vraag naar zorgprofessionals. Gemeentes staan dichterbij hun inwoners dan de provincies en de 8.1.12. Patiëntparticipatie nationale overheid en kunnen door middel van wijkteams en het Steeds vaker worden patiënten betrokken bij belangrijke medische keukentafelgesprek de behoefte van zorgvragers beter monitoren. beslissingen. Onderzoek heeft aangetoond dat patiëntparticipatie de Tevens kunnen zij sociale netwerken veel beter in kaart brengen en therapietrouw en de effectiviteit en efficiëntie van de zorg verbetert. activeren. De Jonge Democraten erkennen echter de kwetsbaarheid Om ervoor te zorgen dat patiënten ervaren dat ze inbreng hebben in van deze uitvoering van soms zeer complexe taken voor kleinere de zorg die zij ontvangen, zijn er middelen nodig om dit mogelijk te gemeentes. Daarom pleiten de Jonge Democraten voor het werken maken. Zo kunnen ziekenhuizen investeren in patiëntportalen om de met kerngemeentes, waarbij een grote gemeente in de regio de kar lijnen tussen patiënt en zorgverlener kleiner te maken. De Jonge trekt. Ook bij gemeentelijk beleid dient de positie van zorgvragers te Democraten onderschrijven deze positieve effecten en zien graag worden gewaarborgd en versterkt, waarbij zeker ook de privacy meer aandacht voor patiëntparticipatie bij ziekenhuizen en gewaarborgd moet worden.. De Jonge Democraten pleiten daarom opleidingen. Ook bij medisch onderzoek dient patiëntparticipatie een voor inzet van mentoren, onafhankelijke cliëntenondersteuning en belangrijk aspect te zijn. inspraak van cliëntenraden in het gemeentelijk beleid. 8.1.13. Farmaceutische industrie Mantelzorgers zijn een grote steun voor patiënten, zowel emotioneel De Jonge Democraten zijn van mening dat het de taak van de als praktisch. Wanneer mantelzorg voorkomt dat professionele zorg overheid is om de gelijke toegang tot de gezondheidszorg te noodzakelijk is, zorgt dit bovendien voor een kostenbesparing. Het garanderen. Zij dient in te grijpen wanneer deze toegang in het geding verlenen van mantelzorg is belastend en daarom moeten komt door de prijs van dure medicijnen. Concreet betekent dit dat het mantelzorgers waar mogelijk, al dan niet financieel, ondersteund niet zo mag zijn dat patiënten vanwege financiële redenen niet de worden. standaardmedicijnen krijgen aangeboden. Ook moet worden 8.2. Ethiek voorkomen dat de kosten van dure medicijnen de rest van de 8.2.1. Draagmoederschap gezondheidszorg in verdrukking brengen. Commercieel draagmoederschap moet volgens de Jonge Democra ten De Nederlandse overheid dient, samen met andere Europese worden toegestaan en regelgeving rondom commercieel lidstaten, te onderhandelen met farmaceutische bedrijven over draagmoederschap moet worden versoepeld, waarbij een ruime inkoopvolumes van dure medicijnen. Op deze manier krijgen financiële compensatie beschikbaar wordt gesteld. Het is daarbij Europese landen een sterkere onderhandelingspositie ten opzichte belangrijk om het doel van de huidige wetgeving te waarborgen: het van de farmaceutische industrie dan wanneer zij als individueel land strafbaar stellen van mensenhandel. Door tussenkomst van een non- onderhandelen. Het feit dat de prijs van oncologiegeneesmiddelen profitorganisatie kan mensenhandel worden tegengegaan en kan de tussen Europese landen tientallen procenten uiteenloopt, toont aan draagmoeder gescreend worden op geschiktheid. Tevens voorkomt dat er onderhandelingsruimte is. Bij de onderhandelingen moet wel dit omslachtige procedures in het buitenland, zoals nu het geval is. 89 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

De ei- en/of zaadcellen hoeven niet van de wensouders zelf te zijn. ziektes doorgeven aan hun kinderen. De Jonge Democraten vinden Wel dient te worden gekeken naar de ethiek en wetgeving achter dat embryoselectie mogelijk moet zijn om te voorkomen dat kinderen eventuele gevolgen van gecombineerde biologische, genetische, worden geboren met een ziekte die het leven of de kwaliteit daarvan draag- en pleegouders. ernstig bedreigt. De medische beroepsgroep dient een 8.2.2. Abortus richtlijncommissie aan te stellen om te bepalen welke specifieke De Jonge Democraten zijn van mening dat iedere vrouw bij een aandoeningen het leven of de kwaliteit van leven dusdanig bedreigen ongewenste zwangerschap het recht heeft op een veilig uitgevoerde dat embryoselectie geoorloofd is. Hierbij dient als uitgangspunt dat abortus. Abortus dient altijd in samenspraak met een arts plaats te embryoselectie acceptabel is ter voorkoming van elke aandoening die vinden. De grens van levensvatbaarheid zou tevens de grens moeten de kwaliteit of duur van het leven significant doet afnemen. zijn tot wanneer abortus nog uitgevoegd mag worden. Bij een 8.2.6. Invriezen van eicellen medische indicatie kan een arts deze grens verruimen. Omdat elke Door het invriezen en op latere leeftijd terugplaatsen van eicellen vrouw het recht heeft op een veilig uitgevoerde abortus moet abortus wordt het voor vrouwen mogelijk om op de gewenste leeftijd kinderen in het basispakket zitten. Om tegen te gaan dat abortus een te te krijgen. De Jonge Democraten stellen dat dit mogelijk moet zijn makkelijke oplossing ter vervanging van anticonceptie wordt, vinden onder strikte regulering en op eigen kosten. Voorwaarde hiervoor is de Jonge Democraten het van belang dat naast goede preventie ook dat de vrouw uitgebreide voorlichting krijgt over de eventuele risico’s alle anticonceptiemiddelen in het basispakket te zitten. en gevolgen van het krijgen van kinderen op latere leeftijd. Wanneer 8.2.3. Prenatale diagnostiek er een medische indicatie is voor het invriezen van eicellen zou dit wel Ouders zijn niet alleen verantwoordelijk voor het maken van keuzes vergoed moeten worden. voor hun kind als het kind geboren is, maar ook als het kind nog 8.2.7. Geassisteerde voortplanting ongeboren is. Bij het overgaan tot prenatale diagnostiek moeten de In Nederland worden voortplantingsbehandelingen vergoed. Voor IVF- belangen van de ouders altijd worden afgewogen tegen het belang en ICSI-procedures geldt een vergoeding tot een leeftijd van 43 jaar van het ongeboren kind. Met nieuwe technieken als whole genome met een maximum van drie keer. Wegens verhoogde risico's en sequencing die het hele DNA in kaart brengen, wordt het steeds verlaagde slagingskansen moet het daarna niet meer vergoed makkelijker om op alle mogelijke aandoeningen en eigenschappen worden. Veel wensouders die in Nederland niet meer in aanmerking van het ongeboren kind te testen De Jonge Democraten zijn komen voor een IVF-procedure gaan naar het buitenland voor meer voorstander van prenatale diagnostiek, maar vinden wel dat nieuwe pogingen. De Jonge Democraten vinden dit onwenselijk, omdat dit diagnostische testen getoetst dienen te worden op de toegevoegde valse verwachtingen voor de wensouders schept en de kosten van waarde voor de toekomstige ouders, het ongeboren kind en de eventuele complicaties voor Nederland zijn. Daarom pleiten de Jonge gevolgen voor de maatschappij. Democraten ervoor dat er, naast de huidige regelgeving, meer 8.2.4. Genetische modificatie voor fatale of zeer ernstige genetische aandacht moet komen voor voorlichting na niet-succesvolle ziekten geassisteerde technieken. Daarnaast moet er betere begeleiding Genetische ziekten veroorzaken in Nederland veel leed: kinderen zien komen voor het rouwproces van de wensouders, zodat deze een nooit het daglicht of vechten iedere dag weer voor hun leven en tegen keuze kunnen maken op basis van eerlijke verwachtingen en met pijn of andere extreme gevolgen. Dit heeft ook voor de mensen in hun kennis over risico's en complicaties. omgeving grote gevolgen. De Jonge Democraten zijn daarom een 8.2.8. Gedwongen anticonceptie voorstander van onderzoek naar het veranderen van genen bij Gedwongen anticonceptie is in sommige gevallen nodig om een nog embryo’s om fatale of zeer ernstige genetische ziekten te voorkomen. ongeboren kind te beschermen tegen de ouders. De Jonge Vanwege de verstrekkende gevolgen moet dit onderzoek aan strenge Democraten vinden dat gedwongen anticonceptie mogelijk moet zijn veiligheidsvoorwaarden voldoen en moeten we waarborgen dat er op het moment dat toekomstige ouders zo goed als zeker hun kind geen kloof tussen rijk en arm ontstaat. ernstige schade zullen toebrengen. Bij bepaalde geestelijke 8.2.5. Embryoselectie aandoeningen en ernstig falen bij eerdere kinderen kan dit door Door middel van embryoselectie, oftewel pre-implantatie genetische hulpverleners worden vastgesteld. Gedwongen anticonceptie zal altijd diagnostiek, kan worden voorkomen dat ouders ernstige erfelijke door een toetsingscommissie, bestaande uit artsen, ethici en juristen, 90 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

beoordeeld en besloten moeten worden, omdat het een ernstige een psychiatrische aandoening of dementie niet per definitie hoeft te inperking is van de zelfbeschikking van personen. Omdat leiden tot wilsonbekwaamheid. gezinssituaties kunnen veranderen en mensen hun leven kunnen Pasgeborenen en kinderen kunnen in zeldzame gevallen ondraaglijk beteren, moeten de persoon zelf en hulpverleners een hertoetsing aan lijden. Soms is dit lijden zo ernstig dat artsen, in samenspraak met de kunnen vragen. ouders en indien al mogelijk met het kind, kunnen kiezen voor actieve 8.2.9. Orgaandonatie levensbeëindiging. Al jaren bestaat er een tekort aan de beschikbaarheid van organen De Jonge Democraten zijn voor de invoering van de verwijsplicht bij voor orgaandonatie. De Jonge Democraten zijn van mening dat het hulp bij zelfdoding en euthanasie. Door deze verwijsplicht zijn artsen tekort mede veroorzaakt wordt door het falen van het huidige die geen euthanasieverzoek of verzoek om hulp bij zelfdoding in registratiesysteem. De Jonge Democraten stellen een nieuw behandeling willen nemen, door bijvoorbeeld gewetensbezwaren, registratiesysteem voor, dat in basis zal bestaan uit het Actief verplicht om hun patiënten door te verwijzen naar artsen die wel naar Donorregistratiesysteem (ADR). Hierbij zal iedereen als donor dit verzoek willen kijken. geregistreerd worden wanneer zij, na herhaaldelijke benadering, geen 8.2.11. Wetenschappelijk onderzoek bij wilsonbekwamen keuze hebben aangegeven. Ook zal gewezen worden op de keuze tot De richtlijnen voor medisch wetenschappelijk onderzoek met kinderen donorschap bij het ophalen van een paspoort, identiteitsbewijs of in de Wet wetenschappelijk onderzoek met mensen zijn in 2015 rijbewijs. De mogelijkheid om “donor” te wijzigen naar “niet-donor” zal verruimd waardoor meer en beter onderzoek verricht kan worden in te allen tijde blijven bestaan. deze patiëntenpopulatie. De Jonge Democraten onderschrijven deze Naast het ADR zal er een onkostenvergoeding worden ingevoerd voor verruiming en pleiten voor eenzelfde inventarisatie voor donatie van de organen, waarbij donatie bij leven mogelijk is. Donoren mogelijkheden tot verbreding van onderzoek binnen andere hoeven geen kosten te hebben aan hun donatie. De Jonge patiëntenpopulaties die als wilsonbekwaam worden beschouwd Democraten zijn van mening dat deze onkostenvergoeding niet alleen (dementie, geestelijk gehandicapten, etc.). Momenteel gebeurt er te de directe financiële kosten moeten dekken, maar ook een weinig onderzoek in deze patiëntengroepen, waardoor potentieel compensatie moeten zijn voor de eventuele gevolgen van de ingreep. gevaarlijke situaties ontstaan, omdat er onvoldoende kennis bestaat De Jonge Democraten zijn tevens voorstander van de verdere betreffende de dosis, werkzaamheid, bijwerkingen etc. van medicatie ontwikkeling van het kweken van organen en het ontwikkelen van of andere interventies binnen deze populaties. kunstorganen. Zo wordt de donormarkt ontzien, schade bij donoren 8.2.12. Onderzoek met embryo’s en stamcellen voorkomen en worden tekorten tegengegaan. Onderzoek met embryo’s wordt voor verschillende doeleinden 8.2.10. Levenseinde gebruikt. De Jonge Democraten vinden onderzoek met embryo’s De Jonge Democraten vinden dat bij het levenseinde het alleen aanvaardbaar wanneer er geen andere optie beschikbaar is. zelfbeschikkingsrecht als uitgangspunt genomen moet worden. Voor Onder strikte regulering streeft men naar morele terughoudendheid. iedereen die competent is om een vrijwillige en weloverwogen keuze Bij embryo-onderzoek moet zoveel mogelijk gebruik worden gemaakt te maken, moet het mogelijk zijn om hulp te krijgen bij zelfdoding, of van overtollige embryo's na IVF en embryoselectie. Bij een tekort kan wanneer zelfdoding geen optie is, euthanasie te krijgen. Zowel het aanmaken voor onderzoek worden heroverwogen. Het is van belang verlenen van hulp bij zelfdoding als het verlenen van euthanasie om grenzen te stellen aan de tijdsduur waarbinnen embryo's in een dienen te gebeuren onder strikte voorwaarden en controles, zoals dit laboratorium mogen worden opgekweekt. Deze tijdsduur dient zo kort nu al gangbaar is bij euthanasie. Een vrijwillige en weloverwogen mogelijk, maar toch nog effectief, te zijn met een maximum van twee keuze, ondragelijk en uitzichtloos lijden en bescherming tegen weken. Het verbod op het klonen van embryo’s ten behoeve van impulsief handelen dienen in acht te worden genomen bij de menselijke voortplanting dient in stand te worden gehouden. procedure. Vruchtbaarheidsklinieken dienen in het bezit te zijn van vergunningen, De Jonge Democraten willen benadrukken dat het leven bij personen met opgelegde beperkingen op de doeleinden waar ei- en zaadcellen met een voltooid leven en een doodswens ook kan voldoen aan de voor mogen gebruikt worden. criteria van uitzichtloos en ondragelijk lijden. Daarnaast vinden de Stamcelonderzoek is een veelbelovende vorm van onderzoek die in Jonge Democraten het belangrijk te realiseren dat het hebben van verschillende ziektebeelden van groot belang kan zijn. De Jonge 91 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

Democraten vinden gezien de grote wetenschappelijke mogelijkheden de zorggebruiker zelf toeneemt. deze vorm van onderzoek aanvaardbaar. Indien stamcellen Vervang door: Iedereen wil graag in goede gezondheid leven en oud worden. gegenereerd kunnen worden zonder gebruik van embryo’s geniet dat de voorkeur. Gelukkig behoort de gezondheidszorg in Nederland tot de beste ter wereld. De Nederlandse gezondheidszorg staat echter toenemend 8.2.13. Proefdieren onder druk. Zo stijgen de zorgkosten door uitdagingen als Proefdieronderzoek heeft bewezen de medische wetenschap veel te medicalisering, vergrijzing van de bevolking, een groeiende aantal kunnen brengen. Desondanks dient waar mogelijk gezocht te worden langdurig zieken en tekorten aan bepaald medisch personeel. naar alternatieven voor deze vorm van onderzoek. Wanneer er echter Daarnaast wordt de samenleving voor nieuwe medisch-ethische geen andere mogelijkheden zijn en proefdieronderzoek duidelijk van dilemma’s gesteld door technologische ontwikkelingen in onderzoek, toegevoegde waarde is, ondersteunen de Jonge Democraten medisch diagnostiek en behandeling. En dit naast de al bestaande morele proefdieronderzoek. Er moet een goed evenwicht worden gevonden vraagstukken rondom thema’s als abortus, levenseinde en tussen regulatie en bureaucratie om te voorkomen dat er naar het orgaandonatie. buitenland wordt uitgeweken. 8.2.14. Digitale transformatie De Jonge Democraten vinden dat deze ontwikkelingen in de zorg zo ingrijpend zijn, dat er niet valt te ontkomen aan duidelijke politieke In de gezondheidszorg en in medisch onderzoek speelt digitalisering keuzes ten aanzien van de organisatie en financiering van het een belangrijke rol. De Jonge Democraten zijn van mening dat gezondheidszorgstelsel in Nederland. Bij besluitvorming in de zorg ziekenhuizen meer moeten investeren in informatie- en hanteren de Jonge Democraten als uitgangspunt dat de overheid als communicatietechnieken. Het gebruik van digitale hulpmiddelen in de zorg zal leiden tot hogere arbeidsproductiviteit, hogere taak heeft om een kader te bieden Hierbij staat de patiënt centraal en is algemeen welzijn de kernwaarde. Geestelijke en lichamelijke patiënttevredenheid en betere gezondheidsuitkomsten. Deze digitale ziektes dienen beide op eenzelfde manier benaderd te worden in ons transformatie vergt echter grote investeringen, in zowel hardware, zorgstelsel. Patiënten dienen, waar mogelijk, zelf de regie te voeren software als personeel. De Jonge Democraten erkennen dat dit niet over hun lichamelijk en psychisch welzijn. Hierbij zijn belangrijke door individuele ziekenhuizen en zorgaanbieders gedragen kan worden en pleiten daarom voor een landelijke aanpak, waarbij waarden zijn de mogelijkheid om beslissingen te nemen op basis van goede voorlichting, keuzevrijheid en zelfbeschikking. Daar staat overheid, zorgverzekeraars en zorgaanbieders gezamenlijk afspraken tegenover dat iedereen ook een individuele verantwoordelijkheid heeft maken over deze investeringen. Wel benadrukken zij dat bij het om zinnig en zuinig met gezondheidszorg om te gaan, ook vanuit het ontwikkelen van deze elektronische efficiëntieslag de bescherming oogpunt van solidariteit. Door de toegenomen vraag naar zorg is het van persoonsgegevens nooit vergeten mag worden. Binnen medisch onderzoek wordt het verzamelen van big data steeds de taak van de overheid om duidelijk onderscheid te maken tussen noodzakelijke en niet noodzakelijke zorg. Hierbij dient de focus te belangrijker. De Jonge Democraten keuren deze ontwikkeling af, maar liggen op preventieve maatregelen, een primair gezonde leefstijl en zien in dat deze grootschalige verzameling van gegevens behandeling van patiënten die niet kunnen participeren in de onvermijdelijk is geworden. Zij roepen daarom op om zo voorzichtig samenleving. Verder is het van belang dat er binnen het mogelijk met deze ontwikkeling om te gaan, en ervoor te waken dat gezondheidszorgsysteem voldoende prikkels zijn voor innovatie en gegevens van patiënten alleen in de hoogstnodige gevallen efficiëntie. De kwaliteit en veiligheid van de gezondheidszorg moeten toegankelijk zijn voor anderen dan een eigen arts. Wanneer deze worden gewaarborgd en elke Nederlander moet toegang hebben tot gegevens wel uitgewisseld worden, is het zaak dat deze alle noodzakelijke zorg. De Jonge Democraten durven de moeilijke, gegevensverwerking zo integer en veilig mogelijk verloopt. De Jonge maar belangrijke, keuzes te maken die nodig zijn om het hoge niveau Democraten wijzen een elektronisch patiëntendossier (EPD) waarbij medische dossiers op elk moment in te zien zijn door iedere arts van de Nederlandse gezondheidszorg te behouden. 8.1. Zorgstelsel expliciet af. Wanneer er zoiets als een EPD ontstaat, pleiten zij ervoor 8.1.1. Gereguleerde marktwerking dat iedereen hoofdzakelijk toegang heeft tot zijn eigen dossier, en kan De toegankelijkheid en kwaliteit van zorg zijn het belangrijkst, maar de aangeven in welke mate dit dossier beschikbaar moet zijn voor financiële middelen zijn beperkt. De Jonge Democraten vinden anderen. Dit moet ertoe leiden dat transparantie en betrokkenheid van 92 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

daarom dat het doel van zorguitgaven moet zijn: voor elke euro zo volgorde: noodzakelijkheid, werkzaamheid, doelmatigheid en veel mogelijk kwalitatief goede zorg. Het is noodzakelijk de zorgkosten maatschappelijk draagvlak. Daarnaast kan een prijsplafond worden te beheersen vanwege de schaarse financiële middelen, snel ingevoerd, gebaseerd op de kosteneffectiviteit van de behandeling, toenemende omvang van het zorgaanbod en een vrijwel onbeperkte om de zorgkosten verder te laten dalen. De Jonge Democraten vinden vraag naar zorg. het onwenselijk alle behandelingen toe te laten tot het basispakket. Om de zorgkosten te beheersen pleiten de Jonge Democraten voor Hierdoor kan een behandeling namelijk tot een maximum aantal keer een stelsel van gereguleerde marktwerking. De overheid bepaalt de in Nederland worden vergoed en komt de toegankelijkheid van zorg in toegankelijkheids- en kwaliteitskaders van de zorgmarkt, waarbinnen het gedrang. de patiënt, de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar handelen. 8.1.4. Toegankelijkheid van medicijnen Marktwerking zorgt voor specialisatie van zorgaanbieders en De impact van dure medicijnen op het zorgbudget groeit. De Jonge toegankelijke zorg voor de patiënt. Regulering vanuit de overheid Democraten zijn van mening dat er kritisch moet worden gekeken zorgt ervoor dat machtsbalans tussen de partijen optimaal is zodat de naar de inkoop en vergoeding van dure medicijnen. Enerzijds dient de patiënt niet benadeeld wordt. patiënt de beste behandeling te krijgen, anderzijds mogen de kosten 8.1.2. Zorgmarkt voor dure medicijnen niet leiden tot verdrukking van andere zorg. De De Jonge Democraten vinden dat zorgverzekeraars als regisseur op Jonge Democraten vinden dat Nederland, waar mogelijk, samen met de zorgmarkt moeten optreden door kwalitatief hoogstaande, andere Europese landen moet onderhandelen met farmaceutische patiëntgerichte en betaalbare zorg selectief in te kopen. bedrijven over de inkoop van dure geneesmiddelen. Zo wordt de Voor verzekerden is het lastig een goede afweging te maken tussen onderhandelingspositie versterkt. Ook dienen farmaceutische de verschillende zorgverzekeringen en zorgverleners. Om een bedrijven transparantie te bieden over de kostenopbouw van weloverwogen afweging te maken zijn onafhankelijke platforms nodig, geneesmiddelen en rekening te houden met een maatschappelijk waarop deze zorgverzekeringen en zorgaanbieders onderling worden verantwoorde winstmarge. vergeleken op basis van kwaliteit en kosten van de aangeboden zorg. 8.1.5. Bewustzijn van stijgende zorgkosten Deze gegevens moeten voor iedereen hier eenvoudig en helder terug De Jonge Democraten willen dat burgers en zorgverleners zich meer te vinden zijn, waarbij uitleg van de gegevens wordt aangeboden. bewust zijn van de stijgende zorgkosten. Dit kan bijdragen aan een De Jonge Democraten vinden dat zorgaanbieders in staat moeten geïnformeerde beslissing van patiënt en zorgverlener over het worden gesteld de beste zorg te leveren. Hiervoor is een goede medisch beleid. Onafhankelijke platforms met betrouwbare informatie balans tussen concurrentie als samenwerking nodig. Onderlinge over de kwaliteit en kosten van de zorg kunnen hierbij helpen. concurrentie tussen zorgaanbieders leidt tot innovatie, betere kwaliteit Daarnaast dient het verplichte eigen risico te worden vervangen door en een lagere prijs van de zorg. Daarentegen moet ook samenwerking een verplichte eigen bijdrage per behandeling. Door een verplichte op het gebied van kwaliteit tussen zorgaanbieders worden bevorderd, eigen bijdrage per behandeling in te voeren, worden patiënten zich zolang dit niet leidt tot het misbruiken van machtsposities. Kennis en per behandeling bewust van hun zorggebruik. Om dit effect te ervaring over bedrijfsvoering en zorgaanbod moet worden gedeeld om vergroten vinden de Jonge Democraten daarbij dat de rekeningen zo dubbele initiatieven en verspillen van middelen te voorkomen. snel mogelijk moeten worden verstuurd. Om de toegang tot zorg voor Daarnaast moeten zorgaanbieders meerjarencontracten kunnen chronische zieken en zorgbehoeftigen te waarborgen, moet een afsluiten met zorgverzekeraars als dit de kwaliteit van zorg ten goede bovengrens worden gesteld aan de totale eigen bijdrage. komt. 8.1.6. Private investeringen 8.1.3. Basispakket De Jonge Democraten pleiten voor meer onderzoek naar het effect Het is onwenselijk alle zorg binnen het basispakket te vergoeden van private investeringen in zorginstellingen en zorgverzekeraars op vanwege de stijgende zorgkosten en de grenzen aan het zorgbudget. de kwaliteit en kosten van de zorg. De Jonge Democraten vinden daarom dat op advies van Enerzijds kunnen private investeringen grote projecten mogelijk onafhankelijke experts moet worden beslist welke behandelingen wel maken en innovatie stimuleren. Daarbij kunnen private investeringen en niet worden toegelaten tot het basispakket. Dit dient te gebeuren het mogelijk maken om ook in dunbevolkte regio's zorg aan te bieden. aan de hand van de volgende vier criteria in de respectievelijke Het is redelijk om in ruil voor deze investeringen dividend uit te keren 93 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

aan de investeerders. Anderzijds kan het toestaan van private zorgverleners verlagen om de werkdruk te verminderen. investeringen leiden tot ongewenste financiële prikkels, waarbij het Het aantal opleidingsplaatsen moet beter afgestemd zijn op de vraag lonend wordt voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders om meer zorg naar zorgverleners. Hierdoor kunnen de tekorten en overschotten aan te leveren dan nodig. Hierdoor zouden de zorgkosten weer kunnen bepaalde zorgverleners worden tegengegaan en de loonkosten dalen. stijgen. Verder vinden de Jonge Democraten dat bij de hoogte van de lonen De Jonge Democraten vinden dat private investeringen in van zorgverleners rekening moet worden gehouden met de zorginstellingen en zorgverzekeraars mogelijk moeten zijn als ze de verantwoordelijkheid, ondernemingsrisico’s en zwaarte van deze zorgkosten verlagen of kwaliteit van zorg verhogen. Om de functies. toegankelijkheid en kwaliteit te waarborgen moeten hier wel financiële 8.2.3. Technologie voorwaarden aan worden gesteld. Zo mag er geen publiek geld Technische en digitale hulpmiddelen kunnen leiden tot kwalitatief weglekken uit de gezondheidszorg. betere gezondheidszorg, hogere patiënttevredenheid en lagere 8.2. Patiënt en Zorgverlener zorgkosten. De Jonge Democraten willen daarom dat meer wordt 8.2.1. Patiëntparticipatie geïnvesteerd in zorgtechnologie. De investeringen die hiervoor De Jonge Democraten vinden dat patiënten, en waar gewenst hun noodzakelijk zijn, kunnen niet volledig gedragen worden door naasten, middels gezamenlijke besluitvorming betrokken moeten individuele zorgaanbieders. Daarom willen de Jonge Democraten dat worden bij medische beslissingen. De therapietrouw, effectiviteit en de overheid een stimulerende rol op zich neemt. efficiëntie van de zorg worden zo verhoogd. Daarnaast blijken De communicatie tussen zorgverleners van verschillende patiënten hierdoor minder te kiezen voor ingrijpende en dure zorgaanbieders verloopt moeizaam doordat er geen koppeling is behandelingen. Bij ziekenhuizen, opleidingen en onderzoek moet tussen de Elektronische Patiëntendossiers (EPD). De Jonge meer aandacht zijn voor patiëntparticipatie. Democraten vinden een landelijk EPD hiervoor een goede oplossing, 8.2.2. Zorgverleners zolang de privacy van patiënten wordt gewaarborgd. De Jonge Democraten vinden zowel effectief verwijzen als 8.3. Verwekking en Geboorte behandelen en het stimuleren van overleg tussen zorgverleners 8.3.1. Hulp bij voortplanting belangrijk om zo de zorg passend en betaalbaar te houden. De Jonge Democraten vinden dat mensen met een onvervulde Een breed georiënteerde en toegankelijke zorgverlener moet de kinderwens hierin goede medische begeleiding mogen verwachten. inschatting maken welke zorgverlener het meest geschikt is voor de Dit begint met goede voorlichting. In een gesprek met een zorgvraag. Deze kan zelf eenvoudige klachten verhelpen en, indien zorgverlener moeten alle mogelijkheden worden besproken voor nodig, verwijzen naar meer gespecialiseerde zorgverleners. medisch-geassisteerde voortplanting en niet-medisch geassisteerde Daarnaast moet een deel van de zorg, die nu door meer voortplanting. Wensouders kiezen in overleg met de zorgverlener op gespecialiseerde zorgverleners gedaan wordt, ook door breder welke manier hun kinderwens het beste kan worden vervuld. Dit dient georiënteerde en goedkopere zorgverleners worden uitgevoerd. Ook te gebeuren op basis van betrouwbare en eerlijke informatie. is het wenselijk om een zorgvrager terug te verwijzen wanneer de Verder vinden de Jonge Democraten dat het aantal medisch- specialistische zorg niet meer nodig is. geassisteerde pogingen beperkt moet zijn. Het is onwenselijk de Verder is het belangrijk dat tussen zorgverleners structureel meer behandeling onbeperkt toe te passen vanwege de medische risico’s, overlegd wordt om gepaste en goedkope zorg te kunnen leveren. De lage slagingskansen en hoge kosten. Bij een niet geslaagde medisch- Jonge Democraten steunen de toename van gezondheidscentra in geassisteerde voortplanting dient er professionele aandacht te zijn wijken en de differentiatie van breed georiënteerde zorgverleners, voor de rouwverwerking en alternatieve invulling van de kinderwens. omdat deze de bovenstaande ontwikkelingen bevorderen. De Jonge Democraten vinden het onwenselijk dat wensouders Voor artsen die een medisch verzoek zelf niet willen behandelen medisch-geassisteerde voortplanting in het buitenland zoeken vanwege niet-medische redenen, moet er een wettelijke verplichting vanwege de complicaties en kosten bij terugkomst. komen om door te verwijzen naar een arts die het verzoek wel in 8.3.2. Voorkomen van geboorte behandeling wil nemen. Anticonceptie De Jonge Democraten willen de administratieve lasten voor De Jonge Democraten vinden dat anticonceptiemiddelen in het 94 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

basispakket horen, zodat het ongewild krijgen van een kind en abortus ondersteunen door zowel een stimuleringsbeleid te voeren voor kunnen worden voorkomen. Soms moeten de belangen van het nog gezond gedrag als een ontmoedigingsbeleid voor ongezond gedrag. niet verwekte kind beschermd worden. Als de toekomstige ouders 8.4.2. Middelengebruik en verslaving zeer waarschijnlijk ernstige schade zullen toebrengen aan het kind, Het gebruik van alcohol, tabak en drugs kan leiden tot verslaving en vinden de Jonge Democraten dat gedwongen anticonceptie, bij gezondheidsschade. Echter vinden de Jonge Democraten dat het mannen en vrouwen, mogelijk moet zijn. De anticonceptie moet gebruik van deze middelen tot de individuele keuzevrijheid behoort. passend en reversibel zijn. Verplichte anticonceptie kan alleen voor Het criminaliseren van deze producten biedt geen oplossing voor de een bepaalde termijn worden opgelegd door een rechter op basis van gezondheidsproblematiek. Alcohol, tabak en drugs moeten legaal advies van experts. Na een vastgelegde termijn moet een hertoetsing aangeboden worden, zodat de gezondheidsrisico’s gemonitord en plaatsvinden door de rechter. beperkt kunnen worden. Abortus De Jonge Democraten pleiten wel voor een samenleving waarin De Jonge Democraten zijn van mening dat iedere vrouw bij een alcohol, tabak en drugs actief worden ontmoedigd. De overheid moet, ongewenste zwangerschap het recht heeft op een veilig uitgevoerde naast het heffen van accijns, zich inzetten voor goede en actieve abortus, indien wordt voldaan aan de onderstaande voorwaarden. voorlichting en het verminderen van de vooroordelen rondom Abortus dient altijd in samenspraak met een arts plaats te vinden. De verslaving. De risico’s van middelengebruik moeten vermeld worden grens voor het uitvoeren van abortus moet gelijk zijn aan de grens op de verpakkingen. Ook vinden de Jonge Democraten dat alle voor levensvatbaarheid van het ongeboren kind. Na deze grens is vormen van reclame voor alcohol, tabak en drugs verboden moeten abortus alleen mogelijk om medische redenen. Ook vinden de Jonge worden. Deze producten mogen ook niet verkocht worden aan Democraten dat abortus in het basispakket hoort. jongeren onder de 18 jaar. Bij verslaving moet efficiënte en 8.3.3. Voorkomen van aangeboren aandoeningen laagdrempelige verslavingszorg worden aangeboden, die is vergoed De Jonge Democraten zijn voorstander van prenatale diagnostiek, in het basispakket. embryoselectie en genetisch ingrijpen in een embryo bij ernstige of 8.4.3. Gemeentebeleid dodelijke aangeboren afwijkingen. Dit vanwege de beperkte De Jonge Democraten zijn voorstander van decentralisatie in de behandelmogelijkheden en de lijdensdruk voor het individu en de jeugdzorg en ouderenzorg. Gemeenten staan namelijk dichter bij hun omgeving. inwoners dan de nationale overheid. Ook kunnen zij door middel van Nieuwe medische technieken zijn nodig om deze aandoeningen in wijkteams zowel de behoefte van zorgvragers beter inschatten als het een vroeg stadium te onderzoeken en behandelen. Om te bepalen sociale netwerk in kaart brengen en activeren. De Jonge Democraten welke specifieke aandoeningen het leven of de kwaliteit van leven erkennen dat deze taken voor kleine gemeenten soms moeilijk uit te dusdanig bedreigen dat nieuwe technieken geoorloofd zijn, dient de voeren zijn. Om de kwaliteit van zorg te waarborgen, zijn de Jonge medische beroepsgroep een richtlijncommissie aan te stellen. Deze Democraten voorstander van regionale netwerken. commissie dient in elk geval als uitgangspunt te nemen dat nieuwe De Jonge Democraten vinden het belangrijk dat op gemeentelijk medische technieken om aangeboren afwijkingen te voorkomen een niveau voldoende financiële middelen beschikbaar zijn voor toegevoegde waarde hebben ten opzichte van bestaande technieken gekwalificeerde instellingen, personeel dat daar werkt en de en acceptabel zijn voor de maatschappij. ondersteuning van mantelzorgers. Gemeenten dienen geen grote 8.4. Van Jong tot Oud reserves op te bouwen met het geld dat hiervoor is bedoeld. 8.4.1. Ziektepreventie en leefstijl Daarnaast dient structureel overlegd te worden tussen gemeenten om Leefstijl speelt een grote rol in het ontstaan van ziekte. Een problemen, verbeteringen en successen uit te wisselen. toenemend deel van de ziektelast in Nederland wordt veroorzaakt Ouderenzorg door leefstijlfactoren. De Jonge Democraten vinden dat voorkomen De Jonge Democraten gunnen elke oudere een zo lang mogelijk, beter is dan genezen. Daarom moeten preventie van ziekte en het waardig leven waarbij zij zo lang mogelijk in hun eigen omgeving stimuleren van een gezonde leefstijl een grotere rol krijgen in de kunnen blijven wonen. Mantelzorg biedt hierbij zowel praktische als gezondheidszorg. De Jonge Democraten vinden dat hierbij de eigen emotionele ondersteuning. De overgang van thuis wonen naar verantwoordelijkheid van mensen voorop staat. De overheid moet dit begeleid of gesloten wonen moet gemakkelijk zijn voor oudere en 95 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

mantelzorger. Bij begeleid wonen is het rechtvaardig een bijdrage van Pasgeborenen en kinderen kunnen in zeldzame gevallen ondraaglijk de zorgvragende oudere te vragen voor de woonfaciliteiten. lijden. Soms is dit lijden zo ernstig dat artsen, ouders en indien De zorgvragende oudere bevindt zich in een kwetsbare positie door mogelijk het kind in samenspraak kunnen kiezen voor euthanasie. het verlies aan autonomie. Het is daarom van belang dat de privacy 8.5. Medisch onderzoek en andere belangen van de oudere worden beschermd. 8.5.1. Medicijnontwikkeling Cliëntenraden, mentoren en onafhankelijke cliëntenondersteuners Nederlandse kennisinstellingen lopen voorop in fundamenteel en kunnen deze belangen vertegenwoordigen binnen gemeentelijk toegepast onderzoek naar nieuwe geneeskundige stoffen. Deze beleid. nieuwe stoffen worden via een licentie verkocht aan farmaceutische 8.4.4. Orgaandonatie bedrijven om het medicijn verder te ontwikkelen en te produceren. De Jonge Democraten zijn voorstander van een actief Aangezien kennisinstellingen deels gefinancierd worden vanuit donorregistratiesysteem, waarbij iemand automatisch donor is als publiek geld bepleiten de Jonge Democraten ervoor dat de eerder deze geen keuze doorgeeft. De mogelijkheid moet altijd blijven genoemde voorwaarden voor toegankelijke medicatie worden bestaan om op een eenvoudige manier de donor-status te wijzigen. verbonden aan deze licenties. Ook dient er meer voorlichting te komen over de verschillende vormen 8.5.2. Wetenschappelijk onderzoek bij wilsonbekwamen van orgaandonatie. Bij gelijke geschiktheid moeten mensen lager op De Jonge Democraten vinden dat medisch-wetenschappelijk de donorlijst voor organen worden gezet, als er sprake is van factoren onderzoek bij kinderen en wilsonbekwamen mogelijk moet zijn als die de overlevingsduur van het orgaan aanzienlijk verminderen. voldaan is aan de zorgvuldigheidseisen. Het gebrek aan medisch- De Jonge Democraten zijn voorstander van een onkostenvergoeding wetenschappelijke kennis over deze groep zorgt voor een hoger risico aan donateurs voor de directe financiële kosten en schade van de op bijwerkingen bij het gebruik van medicijnen of behandelingen. Ook ingreep bij vrijwillige orgaandonatie bij leven. kunnen er geen nieuwe behandelingen ontwikkeld worden. Wanneer gekweekte organen en kunstorganen vergelijkbaar 8.5.3. Onderzoek bij embryo’s en stamcellen functioneren met donororganen, zijn ze een goed alternatief voor De Jonge Democraten zijn voorstander van het gebruik van orgaandonatie. Zo worden tekorten tegengegaan, wordt schade bij embryonale stamcellen bij medisch wetenschappelijk onderzoek. Het donoren voorkomen en het orgaan beter afgestemd op de ontvanger. onderzoek naar ziektebeelden wordt zorgvuldiger, vollediger en biedt Het onderzoek hiernaar moet worden gestimuleerd door de overheid. meer mogelijkheden. De Jonge Democraten vinden echter onderzoek 8.4.5. Levenseinde met embryonale stamcellen alleen aanvaardbaar wanneer er geen De Jonge Democraten vinden dat het zelfbeschikkingsrecht als betere optie beschikbaar is en het onderzoek aantoonbaar uitgangspunt moet worden genomen bij het levenseinde. Voor maatschappelijk relevant is. De embryo’s voor dit onderzoek mogen iedereen die in staat is een vrijwillige en weloverwogen keuze te enkel afkomstig zijn van overgebleven embryo’s na ivf en maken, moet het mogelijk zijn om hulp bij zelfdoding te krijgen of embryoselectie. Hiervoor dienen de ei- en spermadonoren euthanasie uit te voeren. Zowel het verlenen van hulp bij zelfdoding uitdrukkelijk vooraf toestemming te geven. Embryo’s mogen maximaal als het uitvoeren van euthanasie dient te gebeuren onder strikte twee weken in een laboratorium worden opgekweekt. Het embryo dat voorwaarden en controles. De voorwaarden voor deze procedure zijn is gebruikt voor onderzoek mag niet meer worden teruggeplaatst voor een vrijwillige en weloverwogen keuze, ondraaglijk en uitzichtloos zwangerschap. De Jonge Democraten steunen het verbod op het lijden en bescherming tegen impulsief handelen. klonen van embryo’s voor menselijke voortplanting. Daarbij heeft Personen met een voltooid leven en een doodswens kunnen ook onderzoek met lichaamseigen stamcellen de voorkeur boven het voldoen aan het criterium uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Dit kan gebruik van embryonale stamcellen. plaatsvinden binnen de huidige euthanasiewetgeving. 8.5.4. Big data Daarnaast vinden de Jonge Democraten dat het hebben van een Binnen medisch onderzoek wordt het verzamelen van grote psychiatrische aandoening of dementie niet per definitie hoeft te hoeveelheden geanonimiseerde gegevens, big data, steeds leiden tot wilsonbekwaamheid. Als het onduidelijk is of iemand in staat belangrijker. Door deze gegevens te analyseren kan belangrijke is om een weloverwogen beslissing te maken, moet het oordeel of kennis verkregen worden over ziektebeelden en behandelingen. advies van een gekwalificeerde zorgverlener worden ingewonnen. Tegelijkertijd dreigt de privacy van patiënten in het gedrang te raken. 96 Wintercongres der Jonge Democraten ALV82 te Eindhoven

De Jonge Democraten ondersteunen het verzamelen van big data, zolang de privacy van patiënten gewaarborgd blijft. Wanneer deze gegevens uitgewisseld worden, is het zaak dat deze gegevensverwerking zo veilig mogelijk verloopt. De patiënt dient uitdrukkelijk toestemming te geven voor het opslaan en analyseren van de anonieme data. 8.5.5. Gepersonaliseerde geneeskunde De Jonge Democraten zijn voorstander van het investeren in onderzoek om de behandeling van patiënten te personaliseren, ook wel bekend als gepersonaliseerde geneeskunde. Door de karakteristieken van de aandoening van de patiënt te kennen, kan een behandeling gerichter worden gezet. Gebruik van data uit een landelijk EPD is hierbij van toegevoegde waarde. Een zorgsysteem waarbij gepersonaliseerde geneeskunde de norm is, zal leiden tot minder zinloze behandelingen en beperkt de kans op bijwerkingen.

97