STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

TEKST STUDIUM

Tekst ujednolicony wraz z wprowadzonymi zmianami

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r.

Zgorzelec, 2016 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Niniejszy tekst stanowi załącznik do uchwały Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002 r., zmieniony następującymi uchwałami: - NR 191/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 lipca 2008 r. (dotyczącej zmiany Suikzp przy ul. Lubańskiej), - NR 309/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp przy w rejonie Śródmieścia), - NR 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Sulikowskiej), - NR 328/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Lubańskiej – ul. Ks. Kozaka – ul. Groszowej – ul. Fabrycznej), - Nr 398/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Łużyckiej i Górnowiejskiej w Zgorzelcu), - NR 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Słowiańskiej), - NR 72/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 21 czerwca 2011 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Langiewicza i Traugutta), - Nr 332/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 25 czerwca 2013 r. W sprawie zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ulic: Henrykowskiej, Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej, - Nr 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r. w sprawie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec (dotyczącej zmiany studium w rejonie wschodnim miasta), - Nr 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r. w sprawie zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec Dzielnicy Ujazd Południe, - Nr 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r. w sprawie zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie Przedmieścia Nyskiego

2 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA:

A. WPROWADZENIE 1. Podstawy prawne zmian studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 2. Zakres zmian studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. B. Tekst STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC. I. zagadnienia wprowadzające. II. Misja i wizja rozwoju miasta oraz cele rozwoju miasta. III. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego miasta. IV. Kierunki zagospodarowania przestrzennego. C. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. SULIKOWSKIEJ , przyjęte uchwałą NR 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009r. D. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. Lubańskiej – ul. Ks. Kozaka – ul. Groszowej - ul. Fabrycznej, przyjęte uchwałą NR 328/09/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009r. E. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC (w rejonie ul. Słowiańskiej), przyjęte uchwałą NR 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. F ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE ULIC: HENRYKOWSKIEJ, BOLESŁAWIECKIEJ, POLUSZYŃSKIEGO I LUBAŃSKIEJ (Uchwała Nr 332/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 25 czerwca 2013 r.). G. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC dotyczącej zmiany studium w rejonie wschodnim miasta (Uchwała Nr 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r.) H. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC DZIELNICY UJAZD POŁUDNIE (Uchwała Nr 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r.) I ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC, W REJONIE PRZEDMIEŚCIA NYSKIEGO (Uchwała Nr 176/2016 z dnia 28 czerwca 2016 r.).

Załączniki graficzne: 1. Kierunki zagospodarowania przestrzennego – skala 1:5 000 – rys nr1. 2. Uwarunkowania środowiskowe i przestrzenno – kulturowe skala 1:10 000 – rys nr2.

3 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

A. WPROWADZENIE.

1. Podstawy prawne zmian studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 2. Opracowanie stanowi zmianę „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec” uchwalonego uchwałami –  Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002 r.,  Nr 191/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 lipca 2008 r.,  Nr 309/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r.  Nr 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r.,  Nr 328/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009 r.,  Nr 398/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 lipca 2010 r.,  Nr 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 lipca 2010 r.,  Nr 72/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 21 czerwca 2011 r.,  Nr 332/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 25 czerwca 2013 r.,  Nr 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r.,  Nr 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r.,  Nr Uchwała Nr 176/2016 z dnia 28 czerwca 2016 r.

1) Podstawami prawnymi sporządzenia zmiany „Studium...” są: a) Uchwała Nr 142/08 Rady Miasta 08 lutego 2008r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie Śródmieścia, b) Uchwała Nr 198/08 Rady Miasta 05 września 2008r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Sulikowskiej, c) Uchwała Nr 181/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 maja 2008r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Lubańskiej – ul. Ks. J.Kozaka – ul. Groszowej – ul. Fabrycznej w Zgorzelcu, d) Uchwała Nr 225/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 27 listopada 2008r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Łużyckiej i Górnowiejskiej w Zgorzelcu, e) Uchwała Nr 125/07 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 grudnia 2007r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Słowiańskiej, f) Uchwała Nr 387/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 czerwca 2010r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Langiewicza - ul. Traugutta w Zgorzelcu, g) Uchwała Nr 144/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 listopada 2011 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ulic: Henrykowskiej, Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej, h) Uchwała Nr 354/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 24 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Zgorzelec dla obszaru 4 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

określonego na załączniku graficznym nr 1, i) Uchwała Nr 354/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 24 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Zgorzelec dla obszaru określonego na załączniku graficznym nr 2, j) Uchwała Nr 376/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec dla obszaru określonego na załączniku graficznym nr 2 (w rejonie Przedmieścia Nyskiego), k) Ustawa z dnia z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 778 ze zm.) wraz z przepisami wykonawczymi, l) aktualne przepisy odrębne związane z gospodarką przestrzenną.

3. Zakres zmian studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. 1) Przy opracowaniu zmiany „Studium...” wykorzystano: a) Plan zagospodarowania przestrzennego województwa dolnośląskiego – uchwalony uchwałą Nr XLVIII/873/2002 z dnia 30 sierpnia 2002roku przez Sejmik Województwa Dolnośląskiego, b) opracowania ekofizjograficznego dla obszaru miasta wykonane w skali 1:5000 przez Zakład Ochrony Środowiska „DECYBEL” Jelenia Góra - 2006r. c) Program ochrony środowiska miasta Zgorzelec na lata 2005-2008 z perspektywa na lata 2009-2012 (2008r.) d) Wieloletni program inwestycyjny dla miasta Zgorzelec na lata 2007-2015 (2008r.), e) Zaktualizowana strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta Zgorzelec (2005r.), 2) Sporządzenie zmiany „Studium...” poprzedzone zostało: a) zebraniem wniosków do zmian, w tym w trybie ustalonym obowiązującą ustawą, b) wykonaniem uzupełniającej inwentaryzacji urbanistycznej i diagnozy stanu zagospodarowania wykonanych w trybie roboczym. 3) Dla celów opracowania pozyskano z zasobu starostwa powiatowego w Zgorzelcu mapy topograficzne w skali 1:5000 dla obszaru objętego zmianą. 4) Zmianą objęty jest obszar położony w rejonie ul. Langiewicza i ul. Traugutta, o powierzchni 0,785 ha. Zmiana rozszerza zakres możliwych funkcji na przedmiotowym obszarze wprowadzając funkcję mieszkaniową, poprzez zmianę części terenu usług śródmiejskich z dopuszczeniem obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m kw, na teren mieszkaniowo-usługowy – śródmiejski, z zachowaniem możliwości lokalizowania wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. 5) Zmiana dokonana została w formie zapisów uzupełniających oraz na rysunku "Kierunki zagospodarowania". 6) Opracowanie składa się: a) z tekstu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec, b)z rysunków nr 1 i nr 2 zmiany „Studium...”. 7) Opracowanie stanowi ujednoliconą formę tekstu i rysunków z uwzględnieniem zmian prowadzonych następującymi uchwałami: a)NR 191/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 lipca 2008 r. (dotyczącej zmiany 5 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Suikzp przy ul. Lubańskiej), b) NR 309/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp przy w rejonie Śródmieścia), c) NR 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Sulikowskiej), d) NR 328/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Lubańskiej – ul. Ks. Kozaka – ul. Groszowej – ul. Fabrycznej), e) NR 389/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. (dotyczącej zmiany w rejonie ul. Łużyckiej i ul. Górnowiejskiej), f) NR 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7lipca 2010 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Słowiańskiej), g) NR 72/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 21 czerwca 2011 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie ul. Langiewicza i Traugutta), h) NR 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r. (dotyczącej zmiany studium w rejonie wschodnim miasta), i) NR 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r. (dotyczącej zmiany Suikzp dzielnicy Ujazd Południe), j) NR 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r. (dotyczącej zmiany Suikzp w rejonie w rejonie Przedmieścia Nyskiego.

3. Elementy składowe tekstu opracowania: 1) Tekst Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec – Część B - przyjętego uchwałą Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002 r., skorygowany zmianami studium, przyjętymi uchwałami: NR 191/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 lipca 2008 r., NR 309/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r. i NR 389/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. oraz NR 72/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 21 czerwca 2011 r., NR 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r., NR 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r., NR 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r. 2) Zapisy uzupełniające: - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. SULIKOWSKIEJ -Część C, przyjęte uchwałą NR 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009r. - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. Lubańskiej – ul. Ks. Kozaka – ul. Groszowej - ul. Fabrycznej - Część D, przyjęte uchwałą NR 328/09/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009r. - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC (w rejonie ul. Słowiańskiej) – Część E, przyjęte uchwałą NR 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r. - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE ULIC: HENRYKOWSKIEJ, BOLESŁAWIECKIEJ, POLUSZYŃSKIEGO I LUBAŃSKIEJ – Część F (Uchwała Nr 332/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 25 czerwca 2013 r.) - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA 6 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ZGORZELEC (część wschodnia miasta) - Część G (Uchwała Nr 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r.) - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC DZIELNICY UJAZD POŁUDNIE - Część H (Uchwała Nr 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r.) - DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE PRZEDMIEŚCIA NYSKIEGO – Część I (Uchwała Nr 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r.)

7 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Zespół autorski ZMIANY STUDIUM, o której mowa w pkt 3, pakt 7), lit. e, g:

Zespół autorski: mgr inż. Adrian Luszka - nr upr. urb. Z-381 - projektant mgr inż. Paweł Czuczwara - nr upr. urb. Z-323 - projektant mgr inż. arch. Agnieszka Niezabitowska - nr upr. urb. Z-322 - projektant mgr inż. Katarzyna Matusiak - projektant mgr Piotr Łuciw - specjalista ds. ochrony środowiska

Zespół autorski ZMIANY STUDIUM, o której mowa w pkt 3, pakt 7), lit. a-d, f: arch. Wojciech KORPAL

arch. Edmund KIEŁTYKA

mgr inż. Krzysztof CHŁOPENIUK

mgr inż. Katarzyna KORPAL

mgr Małgorzata CZCIŃSKA – WYDRA

Zespół autorski „Studium...”: arch. Wojciech KORPAL - główny projektant arch. Edmund KIEŁTYKA mgr inż. Krzysztof CHŁOPENIUK mgr Krzysztof KUREK mgr Kazimierz ŚLIWA dr Małgorzata MARKOWSKA mgr Ewa CIECHANOWICZ mgr Andrzej KURPIEWSKI mgr Lucyna POLAŃSKA mgr inż. Kazimierz SYNOWIEC inż. Zenon RZECZYCKI Współpraca: arch. Piotr PAWŁOWICZ Urząd Miejski – Zgorzelec

Zespół autorski ZMIANY STUDIUM, o której mowa w pkt 3, ppkt 7), lit. h, lit. i: mgr inż. Wojciech Kotla – uprawniony urbanista zgodnie z art. 5 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mgr inż. Grzegorz Szewczyk – uprawniony urbanista zgodnie z art. 5 pkt 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mgr inż. Monika Krużołek mgr inż. Rafał Odachowski

Zespół autorski ZMIANY STUDIUM, o której mowa w pkt 3, ppkt 7), lit. j: Zespół autorski: mgr inż. Justyna Maśko-Osiadacz - nr upr. urb. Z-403 - projektant mgr inż. Małgorzata Maśko-Horyza - nr upr. urb. Z-345 - projektant dr inż. Jarosław Osiadacz inż. Marcin Kuler 8 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

B. STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC (przyjęte Uchwałami: Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002r., NR 191/08 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 08 lipca 2008r., NR 309/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009r., NR 389/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r., NR 72/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 21 czerwca 2011 r., Nr 69/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r., NR 122/2015 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r., NR 176/2016, Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r.

I. ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE. 1. WSTĘP.

1. Opracowanie stanowi zapis ustaleń końcowych „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec”, do opracowania którego przystąpiono w oparciu o uchwałę NR 46/99 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 12 lutego 1999r. o przystąpieniu do opracowania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta. Opracowanie obejmuje:  tekst studium;  rysunek nr 1 studium – Kierunki zagospodarowania przestrzennego;  rysunek nr 2 studium – Uwarunkowania środowiskowe i przestrzenno-kulturowe. Zakres treści opracowania i jego ustaleń stanowi realizację wymogów art. 6 ust. 4 i 5 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym.

Zgodnie z przepisami ustawy celem sporządzenia i uchwalenia studium jest określenie polityki przestrzennej miasta przez wyznaczenie i określenie między innymi:  obszarów objętych lub wskazanych do objęcia ochroną na podstawie przepisów szczególnych,  lokalnych wartości zasobów środowiska przyrodniczego i zagrożenia środowiskowe,  obszarów zabudowanych, ze wskazaniem w miarę potrzeby, terenów wymagających przekształceń lub rehabilitacji,  obszarów, które mogą być przeznaczone pod zabudowę, ze wskazaniem, w miarę potrzeby, obszarów przewidzianych do zorganizowanej działalności inwestycyjnej,  obszarów, które mogą być przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wynikającą z potrzeby zaspakajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej,  kierunków rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym obszary, na których będą stosowane indywidualne i grupowe systemy oczyszczania ścieków, a także tereny niezbędne do wytyczenia ścieżek rowerowych,  obszarów, dla których sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe na podstawie przepisów szczególnych lub ze względu na istniejące uwarunkowania,  obszarów przewidywanych do realizacji zadań i programów wynikających ze strategii rozwoju województwa.

Studium jest opracowaniem wprowadzonym do systemu planowania miast i gmin ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym wraz z obowiązkiem jego uchwalenia przed końcem 2001r.

9 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Niezbędne dla treści „Studium…” zagadnienia wstępne i ustalenia ujęto w odrębnych, następujących rozdziałach i podrozdziałach:  położenie i charakterystyka otoczenia,  ogólna charakterystyka miasta,  misja i wizja rozwoju miasta oraz cele rozwojowe miasta,  uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego,  kierunki zagospodarowania przestrzennego,  obszary do objęcia opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,  wnioski do opracowań i programów ponadlokalnych.

Problematykę ustaleń, o których mowa w art. 6 ust. 5 ustawy, zawarto w tekście oraz na rysunku nr 1 „Kierunki zagospodarowania”. W części tekstowej ujęto ją w następujących punktach rozdziału „Kierunki zagospodarowania przestrzennego”: Kierunki ochrony środowiska przyrodniczego. Przekształcenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Rozwój struktury funkcjonalno-przestrzennej terenów zurbanizowanych. Kierunki ochrony środowiska kulturowego. Modernizacja i rozwój układu komunikacyjnego. Modernizacja i rozbudowa sieci infrastruktury technicznej. Obszary wskazane do objęcia opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

2. Ustalenie kierunków rozwoju poprzedzone zostało określeniem uwarunkowań w zakresie wynikającym z wymogów prawnych oraz metodyki i problematyki właściwej dla opracowania Studium (art. 6 ust. 4 ustawy).

Dane w zakresie stanu istniejącego uzyskano poprzez przeprowadzenie inwentaryzacji urbanistycznej w pełnym zakresie oraz zebranie i opracowanie niezbędnych danych statystycznych dotyczących zagadnień społeczno- gospodarczych. Uzyskano równocześnie wnioski od właściwych instytucji związanych merytorycznie z poszczególnymi zagadnieniami oraz ich opracowania branżowe (projekty, plany, programy).

Rozpoznanie stanu istniejącego obejmowało następujące zagadnienia: a)w zakresie zagadnień przestrzennych i środowiskowych:  dotychczasowe przeznaczenie i zagospodarowanie terenu,  systemy infrastruktury i ich funkcjonowanie,  stan władania,  położenie w regionie i związki z otoczeniem,  komunikacja,  obiekty i tereny prawnie chronione,  zasoby i stan środowiska przyrodniczego, w tym stan rolniczej przestrzeni produkcyjnej,  zasoby i stan środowiska kulturowego,  wnioski z opracowań studialnych w zakresie celów i kierunków polityki przestrzennej państwa oraz zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych (w tym dawnego województwa jeleniogórskiego); b) w zakresie zagadnień społeczno-gospodarczych i związanych z jakością życia mieszkańców: 10 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 demografia,  mieszkalnictwo,  funkcjonowanie usług publicznych,  działalność gospodarcza (usługi komercyjne, przemysł, turystyka, itp.),  bezrobocie.

Zidentyfikowanie najistotniejszych zjawisk wynikających ze stanu istniejącego i funkcjonowania środowiska miasta umożliwiło dokonanie oceny uwarunkowań rozwoju, ukierunkowanej przede wszystkim na rozpoznanie możliwości jak i ograniczeń rozwoju przestrzennego miasta. Przeprowadzone rozpoznanie i uwarunkowania działowe udokumentowano: 1) graficznie w skali 1:5000 jako plansze:  nr 1 – użytkowanie terenu,  nr 2 – infrastruktura techniczna,  nr 3 – uwarunkowania przyrodnicze,  nr 4 – ochrona środowiska kulturowego, oraz jako zbiorczy obraz uwarunkowań na planszy rysunek nr 2 studium – Uwarunkowania środowiskowe i przestrzenno-kulturowe. 2) w formie opisowo-tabelarycznej dla zagadnień społeczno-gospodarczych i związanych z jakością życia mieszkańców oraz dla problematyki zawartej w części graficznej.

2. POŁOŻENIE i CHARAKTERYSTYKA OTOCZENIA MIASTA.

Miasto Zgorzelec położone jest w zachodniej części województwa dolnośląskiego, w granicach powiatu zgorzeleckiego, w bezpośrednim sąsiedztwie z Niemcami. Sąsiaduje od strony wschodniej, północnej i południowej z gminą Zgorzelec, a od strony zachodniej z miastem Görlitz. Pod względem geograficznym miasto w całości położone jest w Sudetach Zachodnich (wg regionalizacji fizyczno-geograficznego: w mezoregionie Pogórza Izerskiego i mikroregionach – Równiny Zgorzeleckiej i Doliny Nysy Łużyckiej). Pod względem morfologicznym teren Równiny Zgorzeleckiej to wysoczyzna plejstoceńska lekko falista z niewysokimi kopulastymi pagórami oraz z systemem dolinek bocznych o przekroju nieckowatym. Najwyżej położone punkty w mieście to Mojeska Góra w okolicy cmentarza komunalnego (227m npm.) oraz rejon ulic Górnej i Kilińskiego. Najniżej położone obszary leżą w dolinie Nysy Łużyckiej (175 m npm). Od strony zachodniej oraz w części południowo-wschodniej znajdują się fragmenty doliny rzeki Czerwona Woda oraz Nysy Łużyckiej z wyraźnie zaznaczoną granicą wysoczyzny i krawędzią erozyjną oddzielającą terasę zalewową.

Podstawowe powiązania z otoczeniem zapewniają następujące drogi:  autostrada A4 (istniejący fragment między przejściem drogowym a węzłem przy ul. Słowiańskiej) – do Berlina, Drezna i Görlitz,  droga krajowa Nr 4/94 – do Bolesławca / Wrocławia,  droga krajowa Nr 30 – do Jeleniej Góry,  droga wojewódzka Nr 352 – do Bogatyni i Zawidowa oraz poprzez przejście graniczne z Niemcami i Czechami – do Liberca i , Nr 351 –do Pieńska i Jagodzina, Nr 317 –Granica Państwa.  drogi powiatowe Nr 1364, 12322, 12309 – do Sulikowa, Zawidowa oraz miejscowości gmin sąsiednich. 11 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Powiązania drogowe uzupełniają linie kolejowe w kierunku: Wrocławia przez Węgliniec, Jeleniej Góry przez Lubań, Bogatyni i Zawidowa. Linie kolejowe zapewniają połączenia osobowo – towarowe z RFN poprzez miasto Görlitz oraz towarowe z Republiką Czeską poprzez stację graniczną w Zawidowie.

Powiązania komunikacyjne w zakresie komunikacji zbiorowej zapewnia obecnie komunikacja autobusowa i kolejowa (głównie PKS i PKP).

Do ośrodków o znaczeniu administracyjnym i gospodarczym, które mają znaczący wpływ na funkcjonowanie miasta i jego życie gospodarcze, można zaliczyć:  miasto Wrocław – jako ośrodek administracji szczebla wojewódzkiego i usług wielofunkcyjnych,  miasto Jelenia Góra – jako ośrodek administracji obsługujący region południowo- zachodni Województwa Dolnośląskiego poprzez wybrane oddziały terenowe administracji szczebla wojewódzkiego oraz regionalny ośrodek usługowy i gospodarczy (w tym oświata, kultura i nauka),  miasto Görlitz – jako partnerskie miasto graniczne będące ośrodkiem gospodarczym, usług komercyjnych i kulturalnych,  miasto – jako ośrodek gospodarczy związany z zespołem paliwowo- energetycznym tworzonym przez Kopalnię Węgla Brunatnego „TURÓW” i Elektrownię „Turów”.

Powiązania wynikające z sąsiedztwa z Gminą Zgorzelec dotyczą:  wspólnego funkcjonowania sieci infrastruktury technicznej,  lokalizacji miejskiej oczyszczalni ścieków na terenie wsi Jędrzychowice,  lokalizacji zakładu utylizacji odpadów komunalnych i stabilizacji osadów ściekowych w Jędrzychowicach,  wspólnego sposobu zagospodarowania i rozwoju obszarów stykowych o funkcjach mieszkaniowych, przemysłowo-usługowych oraz ekologicznych; szczególne powiązania dotyczą funkcjonowania i rozwoju komunikacji.

Miasto jako ośrodek powiatowy zapewnia obsługę następujących jednostek samorządowych stopnia powiatowego wchodzących w skład Powiatu Zgorzeleckiego: miasto i Bogatynia, gmina Sulików, miasto Zawidów, miasto i gmina Pieńsk, miasto i gmina Węgliniec, gmina Zgorzelec, miasto Zgorzelec. Powiat Zgorzelecki stanowi obszar o dużym potencjale gospodarczym (z dużymi ośrodkami przemysłowymi w Zgorzelcu i Bogatyni) czego wyrazem jest między innymi średnio-wysoki dochód budżetów wszystkich wchodzących w jego skład gmin w przeliczeniu na jednego mieszkańca (drugie miejsce na Dolnym Śląsku). Pod względem liczby mieszkańców powiat zajmuje ósme miejsce w Województwie Dolnośląskim.

12 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA MIASTA.

Miasto Zgorzelec jest samodzielną podstawową jednostką wspólnoty samorządowej -gminą miejską. Jednocześnie jest miejscem siedziby administracji powiatu zgorzeleckiego oraz administracji samorządowej Gminy Zgorzelec. Jako ośrodek usługowy w zakresie usług publicznych i komercyjnych, z zakresem oddziaływania wykraczającym poza granice powiatu i miasta, stanowi ważny ośrodek regionalny w skali Dolnego Śląska.

Charakterystyczne cechy i dane odnoszące się do istniejącego stanu zagospodarowania określa poniższe zestawienie:

 powierzchnia terenu: 1586 ha w tym: – użytki rolne 632 ha – lasy 53 ha – tereny osiedlowe 507 ha – tereny komunikacji 151 ha – tereny wód powierzchniowych 42 ha – inne 201 ha

własności terenu : – grunty gminy 647 ha – grunty skarbu państwa – A.W.R.S.P. 187 ha – grunty skarbu państwa – A.M.W. 110 ha – grunty skarbu państwa – pozostałe 140 ha – grunty osób prawnych i fizycznych, w tym użytkowane 502 ha wieczyście oraz inne

 liczba ludności ogółem 32 177

 funkcje miasta:  mieszkaniowa  przemysłowa  usługowa – w zakresie administracji i usług publicznych oraz usług komercyjnych, współpracy transgranicznej, obsługi komunikacji i ruchu granicznego,  liczba mieszkań 12353

 wskaźnik zamieszkiwania 111 gosp. dom./100 mieszkań

 stopa bezrobocia 4,8

13 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 główne obiekty usług publicznych:  4 szkoły podstawowe i 4 gimnazja,  2 zespoły szkół zawodowych,  zespół szkół zawodowych i licealnych,  liceum ogólnokształcące,  Państwowa Szkoła Muzyczna,  8 przedszkoli,  Szpital Powiatowy ZOZ,  5 rejonowych przychodni / poradni specjalistycznych,  2 Domy Pomocy Społecznej,  Miejski Dom Kultury,  Miejska Biblioteka Publiczna,  Centrum Sportowo-Rekreacyjnego i Międzyszkolnego Ośrodka Sportowego  Kino „Grunwald” i „PoZa”  kościoły,  Starostwo Powiatowe,  Urząd Miasta,  Urząd Gminy Zgorzelec,  Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny,  Komisariat Policji,  Prokuratura Rejonowa,  Sąd Rejonowy,  Zakład Ubezpieczeń Społecznych,  Urząd Skarbowy;  Powiatowy Urząd Pracy;

podmioty gospodarki narodowej w rejestrze regon :  Ogółem – 3940, w tym; - w sektorze publicznym – 146, - w sektorze prywatnym – 3794,  pracujących w głównym miejscu pracy - 8091

 wartości przyrodnicze i krajobrazowe, w tym chronione:  pomniki przyrody ożywionej – 15 obiektów,  pomniki przyrody nieożywionej – 1 obiekt,  stanowiska roślin prawnie chronionych,  stanowiska fauny prawnie chronionej,  obszary cennych ekosystemów dolin rzecznych oraz ekosystemy leśne i nieleśne: – parki leśne, – park miejski, założenia i układy zieleni miejskiej,  lasy ochronne,  tereny wodonośne czwartorzędowe,  ujęcia wód podziemnych,  rzeki Nysa Łużycka i Czerwona Woda;

14 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 wartości kulturowe:  budynki zabytkowe wpisane do rejestru zabytków,  zabytkowy Zespół Parków Miejskich,  zabytkowe założenia parkowo-pałacowe wpisane,  zabytkowy cmentarz,  układ urbanistyczny miasta z XIV/XVII w. (Przedmieście Nyskie),  układ urbanistyczny miasta XIX/XX w. (rejon Śródmieścia),  zespoły parkowe o dużych wartościach historycznych i kulturowych,  budynki o dużych walorach architektonicznych i kulturowych objęte „Gminną ewidencją Zabytków”  historyczny układ ulic,  panorama Starego Miasta Görlitz,  stanowiska archeologiczne;

 główne elementy komunikacji:  droga krajowa Nr 30,  drogi wojewódzkie Nr 351, 352, 317,  drogi powiatowe Nr 1364, 12322, 12309,  linie kolejowe Nr 274, 278 i 778;

 główne obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej:  miejska sieć wodociągowa, miejska sieć kanalizacyjna z oczyszczalnią w Jędrzychowicach (gmina Zgorzelec),  ciepłownia miejska,  główny punkt zasilania elektroenergetycznego z układem sieci zasilających,  sieć gazowa średniego i niskiego ciśnienia, zakład utylizacji odpadów komunalnych i stabilizacji osadów ściekowych (gmina Zgorzelec).

15 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

II. MISJA i WIZJA ROZWOJU MIASTA ORAZ CELE ROZWOJU MIASTA.

Przyjmuje się następujące określenie misji rozwoju miasta Zgorzelec:  miasto o harmonijnym rozwoju (na zasadach rozwoju zrównoważonego) – ośrodek o znaczeniu regionalnym dla zachodniej części województwa dolnośląskiego oraz ośrodek współpracy transgranicznej o wielofunkcyjnym charakterze działalności gospodarczej i przemysłowej, usługowej oraz logistycznej,  miasto tworzące z miastem Görlitz ośrodek gospodarczy i społeczny o dużym znaczeniu dla Dolnego Śląska i Saksonii oraz dla współpracy Polski i Niemiec.

Wizję przyszłości miasta charakteryzują następujące jego cechy:  miasto o rozwiniętych funkcjach gospodarczych związanych z transgraniczną współpracą, z wykształconymi do tego celu nowymi strukturami przestrzennymi,  miasto zapewniające możliwość tworzenia nowych miejsc pracy,  miasto o wyspecjalizowanych usługach publicznych w skali regionu i powiatu,  miasto o rozwiniętych usługach turystycznych i towarzyszącej im infrastrukturze (turystyka miejska, tranzytowa, rekreacja i wypoczynek – wspólny dla obu części układu Zgorzelec – Görlitz),  miasto jako atrakcyjne miejsce zamieszkiwania, pracy, wypoczynku i korzystania z atrakcyjnego otoczenia do rekreacji,  miasto o uporządkowanym układzie przestrzennym z wykształconym centrum oraz obszarem pod nowe funkcje administracyjno – usługowo – produkcyjne,  miasto z zespołami mieszkalnymi, zrehabilitowanymi i nowymi, stwarzającymi właściwe warunki życia mieszkańców,  miasto o układzie komunikacyjnym zapewniającym właściwą obsługę terenów o różnych funkcjach,  miasto odciążone od uciążliwego ruchu tranzytowego,  miasto o stanie środowiska przyrodniczego sprzyjającego rozwojowi.

CELE STRATEGICZNE ROZWOJU MIASTA OBEJMUJĄ:

 Realizację nowych zamierzeń związanych z funkcją gospodarczą, społeczną i polityczną miasta oraz zapewnieniem wzrostu liczby miejsc pracy.  Poprawę warunków przestrzennego rozwoju miasta, w tym uporządkowanie i wykorzystanie struktur przestrzennych dla funkcji usługowych związanych z transgraniczną współpracą.  Poprawę warunków zamieszkiwania z zapewnieniem właściwej obsługi w zakresie usług publicznych i komercyjnych.  Ochrona wartości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych miasta.

CELE OPERACYJNE OBEJMUJĄ:

 Wykształcenie układu terenów otwartych, jako podstawowego elementu systemu przyrodniczego miasta oraz objęcie ochroną prawną obszarów o najwyższej wartości środowiska.  Ustanowienie właściwych form ochrony obiektów architektonicznych, obszarów urbanistycznych i krajobrazowych o wartości kulturowej, zapewnienie warunków

16 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

odpowiedniego ich wykorzystania oraz wzmocnienie ich przestrzennej i ekonomicznej rangi.  Wykształcenie, na terenach zainwestowanych, czytelnych struktur przestrzennych poprzez rehabilitację zdegradowanych przestrzennie i funkcjonalnie terenów oraz zabudowanie „wewnętrznych” terenów nie zainwestowanych na cele związane z: a) administracją i usługami publicznymi, b) infrastrukturą i usługami dotyczącą współpracy transgranicznej, c) rozwojem centrum miasta – jako centrum usług komercyjnych i turystyki, d) poprawą warunków zamieszkiwania, e) nauką, szkolnictwem, sportem i rekreacją.  Przebudowę i modernizację terenów przemysłowych na rzecz rozwoju nowych funkcji gospodarczych związanych z transgraniczną współpracą.  Odbudowę Przedmieścia Nyskiego jako ośrodka kontaktów, turystyki, wyspecjalizowanych usług komercyjnych i mieszkalnictwa.  Stworzenie warunków przestrzennych dla lokalizacji nowych preferowanych form działalności gospodarczych.  Stworzenie warunków przestrzennych dla lokalizacji zabudowy mieszkaniowej o współczesnych standardach przestrzennych i techniczno – funkcjonalnych.  Przekształcenie i rozbudowa układu komunikacyjnego w celu: a)zapewnienia dostępności terenów rozwojowych w północnej części miasta, b)usprawnienia połączenia drogi nr 351 z drogą nr 30, c) wyeliminowania ruchu tranzytowego ze śródmieścia i południowej części miasta.  Rozwój i poprawa funkcjonowania sieci infrastruktury technicznej.  Wykształcenie ciągów pieszych i rowerowych, w tym o funkcjach rekreacyjnych, zapewniających integrację zespołów mieszkaniowych i zespołów zabudowy wielofunkcyjnej.  Budowę nowych przejść granicznych.  Zagospodarowanie strefy nabrzeżnej Nysy Łużyckiej we współpracy z Görlitz na cele rekreacji, sportu i kultury.  Zapewnienie warunków do lokalizacji: a) Dolnośląskiej Szkoły Administracji lub innej szkoły o zbliżonym profilu nauczenia, b) centrum prezentacji i nauki – „Kolegium Innowacyjności”, c) ośrodka wystawienniczego – targi przemysłowe, turystyczne i inne, d) centrum informacyjnego dotyczącego usług, handlu i promocji, e) centrum kongresowego – seminaria, szkolenia, kongresy, kultura, f) ośrodka transgranicznego transferu technologii, wspierania innowacyjności, promocji i współpracy przemysłowo-gospodarczej.

17 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA.

Uwarunkowania, jako obiektywne cechy, zjawiska, okoliczności i procesy związane z funkcjonowaniem i stanem miasta oraz możliwościami jego rozwoju – w ujęciu przyrodniczym (środowiskowym), społeczno-gospodarczym, przestrzennym i kulturalnym oraz technicznym – odniesione do celów rozwojowych i zasad kształtowania oraz rozwoju miasta, zidentyfikowano i oceniono jak niżej.

1. UWARUNKOWANIA ŚRODOWISKOWE.

1.1Uwarunkowania sprzyjające rozwojowi (realizacji celów): a) obiekty przyrodnicze objęte indywidualną ochroną prawną – lokalizacja i rodzaj wg następującego zestawienia: Rodzaj Gatunki drzew Ilość Lokalizacja obiektu w pomniku obiektów –Zgorzelec Ujazd, w niewielkim grupa Buk 3 wąwozie przy ulicy Francuskiej, drzew pospolity –przy ogrodzeniu, między posesjami grupa Dąb 3 Św. Jana 33 i 35, drzew szypułkowy grupa Dąb –Park im A. Błachańca, 3 drzew szypułkowy –przy ul. Henrykowskiej, w pasie grupa Lipa zieleni między ogrodami działkowymi 2 drzew drobnolistna a poboczem drogi –w parku podworskim przy ulicy Dąb Bolesławieckiej, przy drodze drzewo 1 szypułkowy wjazdowej, 5m od ulicy, –w centralnej części parku Dąb podworskiego przy ulicy drzewo 1 szypułkowy Bolesławieckiej, 50m od ulicy, –przy drodze gruntowej równoległej do Dąb drzewo 1 ul. Henrykowskiej, 50m od ulicy, szypułkowy –Zgorzelec w centralnej części parku Dąb przylegającym do posesji ul. drzewo 1 szypułkowy Bolesławiecka 8 (skraj polanki) –Zgorzelec – Ujazd. przy ujściu Czerwonej Wody do Nysy, rejon Dąb drzewo 1 Parku Ujazdowskiego, 10m od szypułkowy brzegu rzeki, –w połudn-wsch. części ogrodów Dąb drzewo 1 działkowych przy ul. Bolesławieckiej, szypułkowy –Powstańców Śląskich, na wysokości Dąb drzewo 1 posesji nr 62 i Przedszkola nr 9, szypułkowy –Powstańców Śląskich nr 62, –Przedszkole nr 9, Dąb –Drzewo dalej od przejazdu drzewo 1 szypułkowy kolejowego, w odległości 5m od P.P. nr 300, –w części narożnej Liceum drzewo Dąb 1 18 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Medycznego, skrzyżowanie ulic szypułkowy Staszica i Partyzantów, –ul. Henrykowska 5, teren parku Lipa drzewo 1 podworskiego, 10m od jezdni, drobnolistna Aleja Lipy szpalero –ul. Aleje Lipowe – pomnik przyrody Drobnolistne, wa 142 żywej Aleja Lipowa Szerokolistne, dwurzęd Krymskie owa odsłonię cie wychodnia –wąwóz w rejonie ulicy A. Struga; 24x15m geologic szarogłazów zne

b) zidentyfikowane miejsca gatunkowej ochrony przyrody – zwierzęta prawnie chronione: l.p. nazwa miejsce występowania A. NIETOPERZE 1 Nocek rudy dolina Nysy 2 Mroczek późny 3 Karlik malutki 4 Borowiec wielki 5 Gacek brunatny strych kościoła Jana Chrzciciela, schr. dzienne B PTAKI 1 Sierpówka dość licznie, gat. chroniony 2 Ślepowron tereny wodonośne, gat. zagrożony w Polsce 3 Łabędź krzykliwy dolina Nysy, zalew Czerwona Woda 4 Hełmiatka dolina Nysy, gat. zagrożony w Polsce 5 Jerzyk dość częsty, chroniony 6 Dzięcioł duży liczny, chroniony 7 Dzięciołek nielicznie nad Nysą, chroniony 8 Dzięcioł zielony Park Ujazdowski, gat. chroniony 9 Dzierlatka przelotnie, gat chroniony 10 Dymówka liczny, chroniony 11 Oknówka liczny, chroniony 12 Rudzik liczny w parkach Zgorzelca, chroniony 13 Kopciuszek dość liczny w całym mieście, chroniony 14 Pleszka nielicznie na peryferiach, chroniony 15 Kos liczny wśród zieleni miejskiej, chroniony 16 Strumykówka w dolinach rzecznych, nielicznie 17 Świerszczak nieliczny na peryferiach, gat. zagroż. na Śląsku 18 Trzciniak nieliczny, tereny wodonośne 19 Dziwonia pn peryferie miasta, gat. zagrożony na Śląsku C PŁAZY 1 Traszka zwyczajna tereny wodonośne, stawy w parku II AWP 2 Traszka tereny wodonośne PWiK grzebieniasta 3 Traszka górska 4 Rzekotka drzewna

19 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

5 Ropucha szara 6 Żaba wodna 7 Żaba jeziorkowa 8 Żaba moczarowa D GADY 1 Padalec lasek przy gazowni 2 Zaskroniec tereny wodonośne PWiK

c) miejsca gatunkowej ochrony przyrody – rośliny prawnie chronione: l.p. nazwa miejsce występowania 1 Barwinek pospolity Park Ujazdowski 2 Rokitnik zwyczajny ogrody działkowe w południowej części miasta 3 Śnieżyca wiosenna dolina Nysy

d) geokompleksy tworzące system przyrodniczy miasta:  najwyższej cenności – geokompleksy stanowiące źródło zasilania przyrodniczego innych terenów miasta ,charakteryzujące się dużą bioróżnorodnością – Dolina Nysy Łużyckiej i tereny lasów;  pozostałe – o ograniczonych funkcjach środowiskotwórczych i częściowo zdegradowane – dolina Czerwonej Wody, zadrzewienia, założenia zieleni miejskiej, tereny ogrodów działkowych, e) powiązanie„systemu przyrodniczego miasta” z terenami przyrodniczymi po stronie Görlitz poprzez Dolinę Nysy Łużyckiej, sąsiedztwo założeń parkowych i zieleni; f) tereny wyróżniających się półnaturalnych ekosystemów (leśnych i nieleśnych) obejmują następujące tereny:  tzw. park podworski przy ul. Bolesławiekiej – zadrzewienia ze stanowiskiem kwitnącego bluszczu,  łąka przy ul. Lubańskiej – zbiorowisko łąkowe z dużą ilością gatunków zmiennowilgotnych,  dolina Nysy Łużyckiej w południowej części miasta – lasy liściaste o charakterze grądowym i łęgowym, zbiorowiska łąkowe dolin rzecznych (łąki podmokłe i bagienne z zaroślami wierzbowymi, tereny zalewowe); g) lasy o funkcjach ochronnych zakwalifikowane jako lasy:  wodochronne,  glebochronne,  uszkodzone na skutek działania przemysłu; h)lasy o cechach założeń parkowych udostępnione do celów rekreacyjnych i wypoczynkowych – Park Ujazdowski i dawne tereny poligonowe; i)lasy o cechach założeń parkowych aktualnie nieudostępnione do celów rekreacyjnych i wypoczynkowych – zespół parku podworskiego przy ul. Bolesławieckiej i zespół leśny przy ul. Reymonta; j)założenia parkowe oraz zespoły zieleni miejskiej urządzonej, obejmujące w szczególności:  park miejski im. Błachańca o bogatych i różnorodnych formach kształtowania zieleni z częścią komponowaną o wartości kulturowej i historycznej i częścią naturalistyczną, wpisany do rejestru zabytków,  park im. Paderewskiego – założenie zieleni będące elementem kompozycji

20 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

urbanistycznej osiedla mieszkaniowego, uformowane zgodnie z tradycją kształtowania miast z przełomu XIX i XX wieku,  park im. II Armii Wojska Polskiego – cenny zespół zadrzewień ze zbiornikiem wodnym,  park przy ul. Struga (Wąwóz Struga) – zespół o dużych walorach krajobrazowych z wychodnią szarogłazów,  park podworski przy ul. Henrykowskiej – zespół objęty ochroną konserwatorską; k) bogate formy zieleni towarzyszące zabudowie:  zieleń towarzyszącą zabudowie mieszkaniowej – głównie jednorodzinnej,  zieleń towarzysząca zabudowie przemysłowej,  ogrody działkowe; l) tereny łąk i zieleni nieurządzonej w obrębie dolin rzecznych, m) ukształtowanie terenu stwarzające warunki do atrakcyjnego krajobrazowo kształtowania miasta – doliny rzeczne i zagłębienia, wysokie i strome zbocza od strony Nysy Łużyckiej, wyniesienia i wzgórza wykorzystywane głównie pod funkcje przyrodnicze i rekreacyjne, n) nieliczne tereny o znacznych ograniczeniach fizjograficznych dla zabudowy, o) budowa geologiczna wykluczająca na szerszą skalę wykorzystanie surowców mineralnych, nieliczne złoża okruchowe, z czego wynika niskie zagrożenie znacznymi przeobrażeniami środowiska, p) występowanie terenów wodonośnych (w poziomie wodonośnym czwartorzędowym) w dolinie rzeki Nysy jako rezerwuaru dla ujęć wodociągowych miasta, q) lokalizacja ujęć wody w obszarach cennych przyrodniczo proponowanych do objęcia ochroną prawną przyrody, co stwarza korzystne warunki do zachowania stref ochrony pośredniej ujęć wody oraz rozbudowy ujęć wody, r) korzystne warunki przewietrzania miasta i rozszerzenia powiązań środowiskowych z terenami otwartymi poza miastem, s) korzystne warunki regeneracji środowiska z uwagi na występowanie wyłącznie krótkotrwałych lokalnych przekroczeń dopuszczalnych stężeń dwutlenku siarki, pyłu zawieszonego i dwutlenku azotu, t) rozwiązana gospodarka ściekowa oraz odpadami komunalnymi, u) brak zagrożeń ze strony promieniowania niejonizującego, v) brak obiektów przemysłowych stanowiących źródło ponadnormatywnego hałasu.

1.2Uwarunkowania ograniczające rozwój:

a) bariery i kolizje zagrażające prawidłowemu funkcjonowaniu geokompleksów tworzących system przyrodniczy miasta, w szczególności zachowaniu ciągłości systemu; należy do nich zaliczyć:  zainwestowanie w dolinach rzecznych oraz w bezpośrednim sąsiedztwie geokompleksów lub ich obrębie, tj. w rejonach ul. Reymonta i Cmentarnej, ul. Łużyckiej, ul. Francuskiej i Orzeszkowej i ul. Daszyńskiego,  linia kolejowa i ulice,  niezorganizowane, tymczasowe zainwestowanie terenów położonych w dolinach rzecznych tj. na terenach wymagających renaturyzacji,  ogrody działkowe, b) zły stan sanitarny lasów – lasy uszkodzone na skutek działania przemysłu II stopnia,

21 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

c) zewidencjonowanie jako użytki leśne dawne założenia parkowe, w tym parku leśnego (tzw. Parku Ujazdowskiego) oraz innych zespołów, mimo ich parkowego i rekreacyjnego charakteru, d) ogrody działkowe w obrębie terenów urbanistycznych cennych pod względem ekonomicznym i funkcjonalno-przestrzennym, e) tereny o walorach przyrodniczych w części zdegradowane:  tereny po byłym poligonie mogące negatywnie wpłynąć na stan środowiska,  tereny baz i składów paliw w sąsiedztwie Parku Ujazdowskiego,  tereny poprzemysłowe – w północnej części miasta, g) brak ustalonej prawnie strefy ochrony pośredniej prawnych dla ujęcia wody przy ul. Orzeszkowej, h) sąsiedztwo terenów wodonośnych z terenami zdegradowanymi i obiektami mogącymi wpłynąć negatywnie na stan wszystkich komponentów środowiska, w tym stan wód podziemnych, i) niekorzystny wpływ zanieczyszczeń wód w rzece Nysa Łużycka na stan ujęć wód podziemnych – konieczność kosztownego uzdatniania wód podziemnych do celów komunalnych (II klasy czystości), j) zły stan czystości wód powierzchniowych: – rzeka Nysa Łużycka – wody V klasy czystości, – rzeka Czerwona Woda – wody III klasy czystości, k) zagrożenia powodziowe w dolinie rzeki Czerwonej Wody i Nysy Łużyckiej – głównie w dzielnicy Ujazd, l) możliwe krótkotrwałe lokalne przekroczenia norm zanieczyszczeń powietrza w miejscach oddziaływania lokalnych kotłowni, palenisk domowych oraz dużych instalacji komunalnych i przemysłowych, takich jak:  kotłownie i ciepłownie ZPEC,  kotłownia Szpitala,  ciepłownia KOPEX - Famago, m) uciążliwości komunikacyjne dróg i ulic, a w szczególności na odcinkach następujących ulic:  ulica Warszawska,  ulica Łużycka,  ulica Kościuszki,  ulica Henrykowska,  ulica Armii Krajowej,  ulica Andersa,  ulica Słowiańska, n) wytwarzanie odpadów przemysłowych, o) źródła promieniowania elektromagnetycznego.

2. UWARUNKOWANIA DOTYCZĄCE ZAGADNIEŃ SPOŁECZNO- GOSPODARCZYCH.

2.1. Uwarunkowania sprzyjające rozwojowi: a) potencjał demograficzny miasta stanowiący 36,0 % potencjału demograficznego powiatu zgorzeleckiego, b) przygraniczne położenie sprzyjające zatrudnieniu za granicą w ramach umów sezonowych i kontraktów, c) wyposażenie miasta w instytucje niezbędne do sprawnego funkcjonowania różnego rodzaju firm, 22 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

d) znacznie wyższy, niż w regionie miernik przedsiębiorczości społeczności lokalnej, wyrażający się liczbą zarejestrowanych podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców, e) korzystne wyposażenie miasta w usługi oświaty, kultury, zdrowia, sportu, f) dobrze rozwinięta na terenie miasta baza noclegowa, g) rejony przejść przez granicę jako szczególne miejsca integracji i wyróżnienia miast Zgorzelec – Görlitz, h) silnie rozwinięta baza handlowa, usługowa, gastronomiczna z umocowanym przemysłem o znaczeniu strategicznym, i) wyższe dochody miasta, niż średnie dla województwa dolnośląskiego,

2.2. Uwarunkowania ograniczające rozwój: a)obniżający się potencjał demograficzny miasta, jako skutek procesów demograficznych oraz likwidacji jednostek wojskowych; zmniejszający się przyrost naturalny i postępujący proces starzenia się ludności, b)zmniejszający się przyrost naturalny oraz utrzymujące się od 1990 roku ujemne saldo migracji, c)wyższy udział ludności w wieku poprodukcyjnym, d)nie w pełni zaspokojone potrzeby w zakresie samodzielnego użytkowania mieszkania, e)standardy zagęszczenia mieszkań odbiegające znacznie (ujemnie) od standardów europejskich, g)deficyt mieszkań, h)tereny mieszkaniowe o niekorzystnych warunkach zamieszkiwania w szczególności wynikających z uciążliwości od dróg, i)zjawiska patologii społecznej.

3. UWARUNKOWANIA DOTYCZĄCE ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ.

3.1 Sprzyjające rozwojowi. a) grunty rolne klasy III zlokalizowane we wschodniej i południowej części miasta, zajmujące ~80 ha tj.~14% ogólnej powierzchni użytków rolnych, b) instytucje wspierające rolnictwo usytuowane w mieście: lecznica weterynaryjna, Zespół Doradztwa Rolniczego, Stowarzyszenie Producentów Rolnych

3.2 Ograniczające rozwój. a) ogólnie gleby mało sprzyjające rolnictwu, średni wskaźnik bonitacji odpowiadający klasie IVb, glebie żytnio – ziemniaczanej słabej, b) grunty klasy V i VI stanowią 50% ogółu gleb, c) sukcesywne i szybkie zmniejszanie powierzchni zasiewów –odłogi sięgające 60% powierzchni gruntów rolnych, d) marginalny udział dochodów z produkcji rolnej w budżecie miasta odpowiadający 0,17% dochodów miasta, e) ustawowe wyłączenie spod ochrony gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miasta.

4. UWARUNKOWANIA FUNKCJONALNE, PRZESTRZENNE i KULTUROWE. 23 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

4.1Sprzyjające rozwojowi (realizacji celów). a) położenie miasta w regionie o dużych możliwościach rozwoju, obejmującym:  powiat zgorzelecki będący rozwiniętym obszarem gospodarczym bazującym na kompleksie paliwowo-energetycznym i jego zapleczu (Bogatynia, Zgorzelec),  obszar funkcjonalny części Dolnego Śląska związany z Europejskim Korytarzem Transgranicznym - współpracy Polski, Niemiec oraz Czech,  obszar wskazany do rozwoju funkcji logistycznych w skali Dolnego Śląska i kraju, b) sąsiedztwo miasta Görlitz będącego ośrodkiem ponadregionalnym Saksonii, o wykształconych funkcjach i strukturach przestrzennych miasta europejskiego, o dużym potencjale ekonomicznym, gospodarczym i kulturowym, c) wielofunkcyjność strefy gospodarczej miasta, d) możliwości rozwoju poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej o następującej skali:  przemysłu – średnie możliwości rozwoju,  budownictwa – duże możliwości rozwoju,  drobnej przedsiębiorczości – bardzo duże możliwość rozwoju,  turystyki – duże możliwości rozwoju, e) wyposażenie miasta w usługi publiczne, f) obszary zabudowy miasta, niżej wymienione, o pozytywnych cechach przestrzennych i walorach kulturowych, będące wyrazem historycznie ukształtowanej tradycji i doświadczeń w kształtowaniu miast europejskich:  zespoły zabudowy mieszkaniowej i usługowej położone w centralnej części miasta z elementami kompozycji urbanistycznej w postaci układów zieleni,  zespół obiektów użyteczności publicznej, w tym obiekty o charakterze monumentalnym  zespoły osiedlowe domków jednorodzinnych, g) ustawowe wyłączenie spod ochrony gruntów rolnych położonych w granicach administracyjnych miasta h) związki z układem miejskim miasta Görlitz wynikające z historycznie ukształtowanej struktury przestrzennej i funkcjonalnej oraz charakteru stref stykowych, obejmujących wspólne elementy przyrodnicze i techniczne, i) wyznaczone, w dotychczas obowiązującym planie zagospodarowania przestrzennego, rezerwy terenowe pod rozwój miasta, j) odzyskanie terenów wojskowych, w obrębie wewnętrznych układów przestrzennych miasta, z możliwością ich wykorzystania na rozwojowe funkcje miasta, k) walory historyczno-kulturowe Przedmieścia Nyskiego o szczególnych powiązaniach przestrzennych ze starym miastem w Görlitz i widokowo- krajobrazowymi z katedrą w Görlitz jako dominantą dla obu miast Zgorzelec / Görlitz, l) obiekty i założenia zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, w tym założenia parkowe o dużych walorach kulturowych i zachowanych kompozycjach charakterystycznych dla okresu ich realizacji, m) obiekty zabytkowe ujęte w „Gminnej Ewidencji Zabytków”.

4.2. Uwarunkowania ograniczające rozwój: a) niewystarczająco przygotowane tereny i wykształcone układy przestrzenne dla realizacji funkcji administracji publicznej i gospodarczej oraz infrastruktury 24 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

wspierającej działalność gospodarczą, w tym związanej z transgraniczną współpracą i promocją, b) struktura przestrzenna miasta, oparta na układzie prawobrzeżnego przedmieścia Görlitz, słabo wykształcona na rzecz miasta realizującego samodzielnie funkcje miejskie oraz miasta partnerskiego w stosunku do miasta Görlitz, c) tereny ulegające degradacji przestrzennej:  przestrzennie (zainwestowane) – zespoły osiedli wielkopłytowych, – tereny śródmiejskie (ulice: Wolności, Kossaka, Sienkiewicza, Bohaterów Getta, Staszica), – rejon ul. Orzeszkowej, d) tereny zdegradowane:  przestrzennie i funkcjonalnie – tereny nadbrzeżne, – tereny przemysłowe w północnej części miasta, – tereny poligonów i w części koszar, – tereny przy ul. E. Platter,  przestrzennie i funkcjonalnie o – w części Przedmieście Nyskie, wartości historycznej i – założenie rezydencjonalne w Ujeździe; kulturowej e) zły stan obiektów zabytkowych, dekapitalizacja części zabudowy, niedostateczna pielęgnacja i konserwacja obiektów i założeń parkowo- pałacowych.

5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJĄCE Z WŁASNOŚCI GRUNTÓW

5.1. Sprzyjające rozwojowi: 1. możliwość prowadzenia przez gminę aktywnej gospodarki gruntami z uwagi na posiadanie około lub powyżej 40%gruntów na głównych kierunkach rozwojowych; północnym, płd.- zach (Ujazd), śródmiejskim – Przedmieście Nyskie i południowym (rejon Sulikowskiej); 2. wysoki udział własności gminnej, wynoszący ~70%, w terenach otwartych tworzących system przyrodniczy miasta; co sprzyja jego zachowaniu i ograniczeniu konfliktów interesów w kształtowaniu systemu, w szczególności w procesie renaturyzacji tych terenów; 3. tereny będące własnością agencji państwowych i Skarbu Państwa, dające możliwość atrakcyjnego kształtowania funkcji publicznych i celowej gospodarki zasobami gruntów.

5.2. Ograniczające lub utrudniające rozwój; 1. duże przemieszanie własności na terenach zainwestowanych, w szczególności śródmiejskich, często nie odpowiadające sposobowi zagospodarowania terenów, co utrudni możliwości ich przekształceń, 2. struktura własności na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej; w szczególności własność gminna terenów przynależnych funkcjonalnie do sprywatyzowanych budynków, co skutkować może znacznym obciążeniem budżetu gminy przy ich koniecznej modernizacji, 3. struktura własności na terenach otwartych, rozwojowych, odpowiadająca gospodarce rolnej (układy łanowe terenów), wymagająca scaleń i wtórnych podziałów w celu jej racjonalnego zagospodarowania i tworzenia 25 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

atrakcyjnych układów urbanistycznych, 4. ograniczona oferta terenów w zasobach komunalnych, które mogłyby stanowić miejsce lokalizacji przyszłych inwestycji gospodarczych o dużej skali przestrzennej i terytorialnej oraz większych osiedli i zespołów mieszkaniowych, 5. zainwestowane własności osób prawnych i fizycznych położone w obrębie terenów otwartych o wysokich walorach przyrodniczych, wskazane do zmiany zagospodarowania; dotyczy w szczególności rejonu ul. Łużyckiej oraz ul. Francuskiej i Orzeszkowej w styczności z doliną Czerwonej Wody.

6. UWARUNKOWANIA W ZAKRESIE KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ.

6.1. Sprzyjające rozwojowi: a) lokalizacja autostrady A4 wraz z węzłem w rejonie ul. Słowiańskiej, b) drogi krajowe -nr 30 oraz 4 i 94, c) drogi wojewódzkie –nr 351, 317 i 352, d) drogi powiatowe nr: 1364, 12322, 12309, e) transgraniczne powiązania komunikacyjne w mieście i w bliskim rejonie – Jędrzychowice, Sieniawka, Bogatynia, Zawidów, f) gęsta sieć ulic, g) infrastruktura obsługująca komunikację:  dworce i przystanki kolejowe i autobusowe,  stacje obsługi,  stacje paliw, h) zachowane rezerwy terenowe pod modernizację i przebiegi nowych dróg i ulic, i) linia kolejowa magistralna - E30 – o międzynarodowych połączeniach, j) węzeł kolejowy w Görlitz, k) duże rezerwy w zaopatrzeniu w wodę do celów komunalnych na ujęciach wody przy ul. Orzeszkowej i Henrykowskiej, posiadających maks. wydajność odpowiednio 1280 m3/h i 120 m3/h przy łącznym poborze wysokości 410 m3/h, l) funkcjonująca oczyszczalnia ścieków w Jędrzychowicach z dużą rezerwą w zakresie możliwości przerobu ścieków; przy przepustowości 19 500 m3/d aktualnie dociera do niej 3000 m3/d, m) podjęta budowa zakładu utylizacji odpadów i stabilizacji osadów ściekowych w Jędrzychowicach, n) dobre zaopatrzenie w energię – gaz i energie elektryczną (GPZ), o) system kanalizacji rozdzielczej jako system dominujący.

6.2. Ograniczające rozwój: a) przekroczenie przepustowości ulic; niedostosowanie przekrojów do obciążenia ruchem i związane z tym duże uciążliwości dla otoczenia; dotyczy:  ulicy Warszawskiej w rejonie wiaduktu i ul. Maratońskiej,  ulicy Łużyckiej,  ulicy Andersa,  ulicy Kościuszki,

b) skrzyżowania ulic szczególnie kolizyjne: 26 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 Reymonta – Łużycka,  Lubańska z terenami kolejowymi,  w rejonie śródmieścia, c)kolizje ruchu granicznego z ruchem miejskim oraz funkcjami śródmiejskimi, d)przebieg drogi wojewódzkiej nr 351 śladem wewnętrznego układu ulic miasta, e)brak obsługi komunikacyjnej strefy gospodarczej w północnej części miasta, f)kolizje ruchu tranzytowego półn.-płd. z układem zabudowy miejskiej i usługowej na Ujeździe, szczególnie w rejonie ul. Łużyckiej, g)brak zakładu uzdatniania wody przy ul. Henrykowskiej; wprowadzanie do sieci wody wyłącznie chlorowanej, h)brak oczyszczania ścieków deszczowych.

27 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO.

Zapisy uzupełniające: - dla obszaru objętego zmianą suikzp miasta Zgorzelec w rejonie ul. Sulikowskiej, zawarte są w części C, - dla obszaru objętego zmianą suikzp miasta Zgorzelec w rejonie ul. Lubańskiej - ul. ks. J. Kozaka – ul. Groszowej – ul. Fabrycznej – zawarte są w części D, - dla obszaru objętego zmianą suikzp miasta Zgorzelec w rejonie ul. Słowiańskiej, zawarte są w części E, - dla obszaru objętego zmianą Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ulic Henrykowskiej, Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej, zawarte są w części F, - dla obszaru objętego zmianą Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie wschodnim miasta, zawarte są w części G

Biorąc pod uwagę sformułowane cele rozwojowe oraz uwarunkowania odnotowane w Rozdziale III postanawia się przyjąć następujące kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelca określone w sześciu podrozdziałach: 1. Kierunki ochrony i kształtowania środowiska, 2. Przekształcenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej, 3. Rozwój struktury funkcjonalno-przestrzennej terenów zurbanizowanych, 4. Kierunki ochrony środowiska kulturowego, 5. Modernizacja i rozwój układu komunikacyjnego, 6. Modernizacja i rozbudowa sieci infrastruktury technicznej, 7. Obszary, które będą objęte opracowaniem miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, 8. Uzasadnienie przyjętych rozwiązań oraz synteza ustaleń projektu zmiany studium zilustrowane na załączniku graficznym w skali 1:5000.

1.KIERUNKI OCHRONY i KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA.

1.1. Zakłada się wzmocnienie ochrony obiektów przyrodniczych zaliczonych do chronionych poprzez uznanie ich za pomniki przyrody decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody. Wykaz obiektów zawiera zestaw zamieszczony w Rozdziale III.

1.2. Dla zapewnienia ochrony zidentyfikowanych na obszarze miasta prawnie chronionych gatunków roślin i zwierząt wskazanym jest:, a)utrzymanie i przywrócenie powiązania geokompleksów, tworzących system przyrodniczy miasta oraz dążenie do wzbogacenia różnorodności siedlisk i składu gatunkowego, b) powiązanie geokompleksów systemu przyrodniczego miasta z terenami otwartymi i chronionymi położonymi poza jego granicami, c) kształtowanie nowych terenów zainwestowanych i zagospodarowanych z zachowaniem cennych elementów przyrody.

1.3. Dla ochrony wartości przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych doliny Nysy Łużyckiej proponuje się objęcie ich prawną formą ochrony przyrody i uznanie tych terenów za zespół przyrodniczo-krajobrazowy; granice terenów przedstawiono na rysunku „Studium”. 28 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Dopuszcza się inne formy ochrony wyznaczonych terenów z uwzględnieniem wzajemnych uzgodnień ze stroną niemiecką i ustaleniami polityki państwa w zakresie ochrony środowiska. Przedmiotem ochrony powinny być: a)walory krajobrazowe i ukształtowanie terenu, b)zasoby wodne – tereny ujęć wody i tereny występowania wód podziemnych, c)obszary cennych ekosystemów leśnych i nieleśnych, d)zespoły łąk i zieleni nieurządzonej, tereny zagrożone powodzią, e)założenia parkowe i lasy. Szczegółowe zasady ochrony środowiska przyrodniczego, zakazy i ograniczenia, powinny wynikać z planu ochrony opracowanego dla obszaru objętego ochroną zgodnie z przepisami szczególnymi.

1.4. Celem wzmocnienia przyrodniczych podstaw rozwoju miasta należy dążyć do wykształcenia systemu przyrodniczego miasta obejmującego następujące tereny: 1)tereny doliny Nysy Łużyckiej z elementami objętymi prawną formą ochrony przyrody, o której mowa w punkcie 1.3, 2)tereny doliny Czerwonej Wody z zespołem leśnym po stronie wschodniej miasta, 3)zespół zieleni i zadrzewień w rejonie ulicy Reymonta i Cmentarnej, 4)zespoły ogrodów działkowych, wysokiej klasy terenów rolnych i upraw ogrodowych, 5)tereny zabudowane przewidziane do przebudowy w dolinach Nysy Łużyckiej i Czerwonej Wody Granicę terenów wskazanych do utworzenie ww. systemu określono na rysunku „Studium”. Przyjmuje się następujące zasady zagospodarowania i gospodarki przestrzennej dla wyznaczonych terenów: 1)ochrona doliny Nysy Łużyckiej i zespołów leśnych położonych po wschodniej stronie miasta ,w dolinie Czerwonej Wody, poprzez: a)ustanowienie prawnych form ochrony środowiska przyrodniczego wg punktu 1.3, b)ustanowienie stref ochrony pośredniej ujęć wody, c)ustanowienie stref ochrony zlewni rzeki Nysa Łużycka, d)wykluczenie nowej zabudowy oraz jej przekształcenie na terenach cennych przyrodniczo, e)renaturyzacja terenów zdegradowanych, w tym zlokalizowanych w sąsiedztwie terenów popoligonowych, f)podjęcie działań na rzecz zwiększenia bioróżnorodności, wzbogacenie siedlisk i składu gatunkowego lasów, g)przekształcenie terenów rolnych w zespoły łąk i zieleni. 2)przeznaczenie terenów na cele zieleni urządzonej miejskiej i łąki, z rekreacyjnym wykorzystaniem łąk doliny Czerwona Woda, 3)ochrona terenów zagrożonych powodziami wyznaczonych zgodnie z przepisami szczególnymi, 4)likwidacja zainwestowania istotnie ograniczającego powiązania między poszczególnymi geokompleksami oraz likwidacja użytkowania oddziaływującego niekorzystnie na środowisko, w szczególności warsztatów i baz samochodów oraz baz budownictwa.

1.5. Ustala się zachowanie istniejących lasów i zadrzewień oraz ich przebudowę i rozbudowę na rzecz przywrócenia i odtworzenia ich naturalnego charakteru. Niezbędne 29 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC jest utrzymanie ich ochronnego charakteru jako lasów wodochronnych i glebochronnych. Lasy obejmujące teren tzw. Parku Ujazdowskiego i zespołu podworskiego przy ul. Bolesławieckiej proponuje się do przekształcenia na tereny parków leśnych z udostępnieniem do celów rekreacji i wypoczynku, z zachowaniem ich funkcji ochronnych. Część lasów w rejonie Zalewu Czerwona Woda planowana jest do przekształcenia na zieleń parkową.

1.6. Zakłada się ochronę, rewaloryzację i rozwój terenów miejskiej zieleni urządzonej. Ze względu na walory kulturowe, krajobrazowe oraz użytkowe szczególne działania konserwatorskie i pielęgnacyjne winy dotyczyć: a)parku miejskiego im. Błachańca, b)założeń parkowo-pałacowych w rejonie ul. Henrykowskiej i w rejonie ul. Francuskiej.

Wskazuje się tereny rozwoju zieleni miejskiej na dotychczasowych terenach rolnych oraz zieleni nieurządzonej. Tereny te, oznaczone symbolem ZP i ZO, powinny stanowić: c)zespoły zieleni pakowej, osiedlowej i wewnętrznej – jako integralne części kompozycji urbanistycznej zespołów zabudowy, d)zespoły zieleni izolacyjnej od terenów dróg, terenów kolejowych i zakładów przemysłowych.

1.7. Zdegradowane tereny położone w obszarze miasta, obejmujące w szczególności tereny popoligonowe oraz zdewastowane tereny poprzemysłowe, przewiduje się do rehabilitacji i rekultywacji.

1.8. Wyklucza się w obszarze miasta prowadzenia eksploatacji surowców mineralnych, w tym okruchowych, ze względu na istniejące uwarunkowania środowiskowe i kulturowe.

1.9. Podlegają ochronie tereny wodonośne wód podziemnych w dolinie Nysy Łużyckiej oraz tereny ujęć wód komunalnych przy ul Orzeszkowej i Henrykowskiej. Dla zapewnienia ochrony obiektów i terenów wodonośnych wód podziemnych w dolinie Nysy Łużyckiej oraz terenów ujęć wód komunalnych należy ustanowić: a)prawną formę ochrony zlewni rzeki Nysy Łużyckiej, b)strefy ochrony bezpośredniej, pośredniej wewnętrznej i pośredniej zewnętrznej dla ujęć wody przy ul. Orzeszkowej i Henrykowskiej, oraz dokonać zmian w zagospodarowaniu terenu w otoczeniu ujęć wody w celu wyeliminowania zagrożeń i uciążliwości oraz zachowania warunków ich ochrony; wskazanym jest poddanie tych terenów renaturyzacji.

1.10. Uznaje się za konieczne doprowadzenie stanu wód rzeki Nysy Łużyckiej i Czerwonej Wody do parametrów I klasy czystości poprzez właściwe rozwiązania gospodarki ściekowej na terenie miasta, jak i w obszarze całej zlewni.

1.11. Za niezbędne uznaje się podjęcie działań zmierzających do eliminacji zagrożeń związanych z powodziami oraz nagłymi wezbraniami rzek i ich negatywnym skutkiem dla terenów budowlanych. Działania te powinny obejmować: 30 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

a) wyznaczenie geodezyjnie granic terenów wskazanych do ochrony przed powodzią oraz zasad ich zagospodarowania w trybie przepisów ustawy Prawo Wodne, b) w miarę możliwości, eliminację istniejącego zainwestowania, c) dla terenów intensywnie zainwestowanych, głównie w sąsiedztwie Czerwonej Wody, wykonanie zabezpieczeń przed wodami powodziowymi, a w przypadku dopuszczenia zabudowy wprowadzenie zapisów w mpzp o minimalnym poziomie wynoszenia parterów budynków. d) zapewnienie w sąsiedztwie rzeki Nysa Łużycka polderów zalewowych.

2. PRZEKSZTAŁCENIA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ.

Zakłada się znaczne ograniczenie funkcji rolnej w granicach miasta. Zachowuje się grunty rolne tworzące małe odrębne kompleksy usytuowane w północnej, wschodniej i południowej części miasta. Kompleksy te obejmują: - tereny łąk i zieleni (ZN) oraz ogrodów działkowych (ZD) w rejonie ul. Henrykowskiej, - tereny gruntów rolnych (RZ) i ogrodów działkowych (ZD) w rejonie ul. Sulikowskiej. Kompleksy łączą się z terenami rolnymi gminy Zgorzelec. Przewiduje się zagospodarowanie kompleksów odpowiadające sąsiadującym im terenom gminy Zgorzelec. Tereny te – z uwagi na uwarunkowania - będą stanowić rezerwę przestrzennego rozwoju miasta, bądź będą pełnić funkcje ekologiczne (w części północnej i południowej miasta). Na terenach tych obowiązuje zakaz zabudowy.

3. ROZWÓJ STRUKTURY FUNKCJONALNO–PRZESTRZENNEJ TERENÓW ZURBANIZOWANYCH.

3.1. Uznaje się za konieczne modernizację, przekształcanie i rozbudowę istniejącej struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta, uwzględniającej nowe potrzeby społeczne, funkcjonalne i gospodarcze oraz wyzwania wynikające z rozwoju obszaru otaczającego i współpracy transgranicznej.

Zakłada się, że istotą wszelkich zabiegów modernizacyjnych i przemian będzie dążenie do wykształcenia miasta na zasadach zrównoważonego rozwoju przestrzennego i rozwijającego dotychczas odziedziczoną strukturę i układy urbanistyczne poprzez: a)ukształtowanie czytelnej struktury funkcjonalno-przestrzennej z uformowanym obszarem centrum miasta oraz wspomagających go zespołami usług na południu (Ujazd ) i na północy. b)zapewnienie rozwoju układu urbanistycznego z elementami krystalizującymi jego kompozycję, takich jak: zróżnicowane formy przestrzeni publicznej (place, pasaże, ciągi handlowe i rekreacyjne, bulwary, tereny komunikacji, założenia zieleni) ciągi komunikacyjne, układy zieleni, dominanty architektoniczne, 31 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

c)zachowanie przestrzennych związków i integralności sąsiadujących ze sobą miast – Zgorzelec i Görlitz, d)zapewnienia znaczącego udziału w kompozycji miasta elementów przyrodniczych, w szczególności wód otwartych i terenów zielonych, e)wskazanie terenów (rezerw) dla przyszłego rozwoju miasta.

3.2. Przyjmuje się jako podstawę programową kształtowania struktury funkcjonalno – przestrzennej następujące podstawowe założenia: a)zabezpieczenie możliwości rozwojowych do wielkości 40 000 mieszkańców, b)zapewnienie możliwości lokalizacyjnych o europejskich standardach urbanistycznych dla 2 000 mieszkań , c)zapewnienie możliwości lokalizacyjnych dla działalności gospodarczych oferujących minimum 2 000 nowych miejsc pracy, d)umożliwienie lokalizacji usług publicznych i komercyjnych zapewniających standard obsługi co najmniej porównywalny z poziomem Görlitz i tworzących z jego usługami zespół o znaczeniu ponadregionalnym.

3.3. W zakresie funkcjonowania usług publicznych zakłada się: a)kształtowanie sieci obiektów oświatowych oraz przystosowanie obiektów oświaty do wymogów wynikających z potrzeb demograficznych, funkcjonującego systemu oświaty oraz obowiązującego prawa i przepisów lokalnych, b)utrzymanie istniejących i zapewnienie warunków do realizacji nowych obiektów służby zdrowia i opieki społecznej lub placówek wbudowanych w zespoły usługowo-mieszkaniowe, c)rozwój istniejących placówek kultury, promocji miasta, instytucji społecznych i administracji związanych z organizacją życia społecznego, d)przystosowanie obiektów o wartości kulturowej i historycznej na rzecz funkcji społecznych, e)adaptację istniejących parków oraz zieleńców miejskich i osiedlowych; tworzenie nowych wraz z elementami zagospodarowania o charakterze sportowo-rekreacyjnym i wypoczynkowym. Za wskazane uznaje się stworzenie centrum administracji publicznej związane z potrzebami Samorządu Miasta, Samorządu Powiatowego oraz innych instytucji publicznych właściwych i przydatnych dla ośrodka regionalnego obsługującego znaczny obszar Województwa Dolnośląskiego. Istotnym ich elementem powinny być instytucje publiczne i społeczne związane z transgraniczną współpracą między Polską – Niemcami – Czechami oraz instytucje właściwe do promocji miasta i rozwoju gospodarczego (instytucje z otoczenia biznesu). Należy dążyć również do zlokalizowania w obrębie miasta instytucji o charakterze międzynarodowym lub wspólnym dla obu miast, niezbędnej dla realizacji między nimi współpracy, w szczególności kulturalnej i gospodarczej. Istniejące warunki umożliwiają lokalizację szkoły wyższej –mogącej mieć duże znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego miasta i całego regionu. Szczególnym miejscem lokalizacji nowych inwestycji usługowych związanych z ww. działalnością powinny być: a)tzw. „Dzielnica Powiatowa” – teren ograniczony ulicami Bohaterów II Armii Wojska Polskiego i Maratońską, b)zespół usługowo-mieszkaniowy Przedmieścia Nyskiego, c)adaptowany zespół koszar w południowej części miasta, 32 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

d)inne zespoły poddane rehabilitacji i przekształceniom przestrzennym.

3.4. Realizacja celów rozwojowych wymaga zapewnienia warunków przestrzennych dla rozwoju ekonomicznego i gospodarczego miasta. Zakłada się adaptację i przebudowę terenów dotychczas zagospodarowanych oraz zagospodarowanie nowych, określonych jako tereny rozwoju przestrzennego. Przyjmuje się, że głównymi dziedzinami rozwoju gospodarczego miasta będą: a)usługi komercyjne, w tym związane z rozwojem i promocją współpracy transgranicznej, obejmujące : handel, w tym także obiekty o powierzchni sprzedaży powyżej 400m2 i 2000m2, gastronomia, turystyka, obsługa działalności gospodarczej, instytucje wspomagające rozwój gospodarczy i nawiązywanie kontaktów gospodarczych, b)funkcje logistyczne, obsługa transportu, turystyka tranzytowa, c)produkcja i mała przedsiębiorczość, d)publiczne i komercyjne formy na rzecz promocji i rozwoju działalności gospodarczej – targi, instytucje wspomagające rozwój gospodarczy. Miejscem ich lokalizacji winny być: a)centrum miasta, b)Przedmieście Nyskie, c)nowe, dotychczas niezagospodarowane tereny w północnej, wschodniej i południowej części miasta, d)tereny dotychczas zainwestowane – przemysłowe i powojskowe, e)tereny w obszarze miejskiego zainwestowania wymagające przekształceń funkcjonalno-przestrzennych i rehabilitacji. Terenami szczególnie właściwymi pod rozwój nieuciążliwych form usług komercyjnych i turystyki są tereny Przedmieścia Nyskiego i w jego otoczeniu (ul. Henrykowska i Bolesławiecka) oraz tereny na południu miasta.

3.5. Ustala się tereny przekształceń funkcjonalno – przestrzennych. 1. Urzeczywistnienie celów rozwojowych miasta wymagać będzie zaadaptowania dotychczas wykształconych struktur przestrzennych miasta – określonych na rysunku „Studium…” jako tereny zabudowy adaptowane i przekształcane oraz terenów o cechach degradacji, niewłaściwie zagospodarowanych oraz odzyskanych na rzecz miasta. Obszary i charakter wskazanych przekształceń funkcjonalno – przestrzennych, w tym rehabilitacji (rewitalizacji) przedstawiają się następująco: - obszar śródmiejski miasta – obejmujący działania na rzecz wykształcenia centrum miasta z dominującymi funkcjami usług komercyjnych i publicznych – z uzupełniającymi elementami układu przestrzennego – rozwijającymi dotychczasowe wartości kompozycji urbanistycznej (zabudowa plombowa, pasaże handlowe, uzupełniające bloki zabudowy), - obszar osiedli mieszkaniowych realizowanych w technologii wielkiej płyty (osiedle „Zachód”) – rehabilitacja osiedli na rzecz poprawy warunków zamieszkiwania i poprawy stanu środowiska zabudowanego – w zakresie zagospodarowania otoczenia budynków oraz ich stanu technicznego, w szczególności termoizolacji. - zespół przemysłowy w północnej części miasta – przekształcony pod obszar produkcyjno-usługowy (park technologiczny, usługi komercyjne, obsługa działalności gospodarczej), - nadbrzeżny obszar w rejonie ul. Daszyńskiego – przekształcony pod 33 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

usługi komercyjne, turystykę, funkcje związane z współpracą transgraniczną – z uwzględnieniem zieleni, rekreacji i wypoczynku oraz funkcji mieszkaniowej o wysokich standardach techniczno –użytkowych i architektonicznych, - centralnie zlokalizowany obszar usługowy obejmujący dawne koszary – przekształcony pod usługi publiczne i komercyjne, w tym obejmujące administrację publiczną, promocję miasta, infrastrukturę związaną z transgraniczną współpracą gospodarczą i społeczną, obsługę działalności gospodarczej i inne cele rozwojowe miasta z dopuszczeniem funkcji mieszkaniowej, wskazanej wysokostandardowej, jako funkcji uzupełniającej, - zespół zabudowy zlokalizowany w rejonie Armii Krajowej i Traugutta – przekształcony pod centrum usług publicznych i komercyjnych, - zlokalizowany w południowej części miasta obszar usługowy obejmujący dawne koszary – przekształcony pod zespół usług publicznych i komercyjnych (centrum szkolenia, rekreacja, turystyka i inne) oraz na cele funkcji mieszkaniowej – do realizacji i zagospodarowania w oparciu o szczegółowy program rozwoju strefy, - zespół usługowy w rejonie autostrady – przekształcony na zespół usługowy związany głównie z obsługą transportu, logistyki, działalności gospodarczej, - obszar terenów kolejowych Ujazd (tereny obsługi i infrastruktury kolejowej).

2. Pod względem funkcjonalnym zachowane i przekształcane istniejących struktur przestrzennych miasta będą to tereny o następujących podstawowych funkcjach: a) usługowo-mieszkaniowej – śródmiejskie (UM), b) mieszkaniowo-usługowej (M/U, MU), c) mieszkaniowej o wysokiej intensywności (MW), d) mieszkaniowej o niskiej intensywności (MN), e) usług publicznych (UP), f) sportu i rekreacji (US), g) usług komercyjnych (U), h) usług śródmiejskich (UC), i) produkcyjno-usługowych (PU), j) zieleni parkowej (ZP), k) łąk i zieleni niskiej (ZN), l) cmentarzy (ZC), m) wód powierzchniowych (W). Na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową. Podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu. Zagospodarowanie terenów może obejmować:  urządzenia i powierzchnie rekreacyjno-sportowe związane z funkcją terenu oraz zieleń miejską, osiedlową, w tym przydomową;  drogi lokalne o drugorzędnym znaczeniu, dojazdowe, wewnętrzne, pieszo-jezdne, piesze i rowerowe, dojazdy, place manewrowe i gospodarcze, miejsca postojowe i garażowania;

34 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 urządzenia infrastruktury technicznej, w tym na wydzielonych działkach oraz urządzenia gospodarcze;  inne urządzenia i zagospodarowania służące funkcji terenu. Szczególne ustalenia oraz zakazy odnoszące się do przeznaczenia (funkcji) wyodrębnionych terenów zawarto w pozycjach 3.5.4) i 3.5.5). Na terenach usługowo – mieszkaniowych (UM - śródmiejskich) i mieszkaniowo-usługowych (MU) dopuszcza się przeznaczenie (funkcje) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych (publicznych i komercyjnych) oraz mieszkaniowej. Tereny usług śródmiejskich obejmują tereny usług o charakterze publicznym i komercyjnym. Na terenach produkcyjno-usługowo (PU) dopuszcza się przeznaczenie (funkcje) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych (publicznych i komercyjnych) oraz produkcyjnych. Na terenach UC3 dopuszcza się wyłącznie lokalizację usług kultury, rekreacji i wypoczynku, rozrywki, gastronomii i turystyki (w tym hoteli). Na terenach zieleni parkowej (ZP) oraz łąk i zieleni niskie (ZN) dopuszcza się zagospodarowanie urządzeniami sportu i rekreacji jako równorzędnych w stosunku do funkcji podstawowej. Na obszarze Śródmiejskim : a) wyklucza się lokalizację nowych samodzielnych magazynów i składów oraz obiektów obsługi i naprawy środków transportu, w tym stacji paliw, b) dopuszcza się utrzymanie występujących w stanie istniejącym funkcji terenów zainwestowanych odmiennych od przyjętych w „Zmianie Studium” pod warunkiem, że ich pozostawienie nie naruszy standardów ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na terenach o zapisanej w zmianie funkcji podstawowej. Na terenach oznaczonych dodatkowym symbolem ../H dopuszcza się lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Na terenach UM1/H i UC1/H dopuszcza się lokalizację usług, w tym wyłącznie w obiektach kilkukondygnacyjnych, a w przypadku handlu o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2 w obiektach wielofunkcyjnych, usługowo-handlowych. 3. Zakłada się następujące wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na obszarze śródmieścia objętym zmianą studium jak w tabeli: Symbol terenu Maksymalny Maksymalna wysokość Minimalny wskaźnik zabudowy wskaźnik intensywności Ilość kondygnacji/wysokość zieleni zabudowy w metrach UC1/H 1,5 5/20 0,10 UC2/H 1,0 4/16 0,10- UC3 0.7 3/12 0,50 UM1/H 1,5 5/20 0,15 UM2 1,5 5/20 0,25 MU1 0,7 3/12 0,30 MU2 0,7 3/12 0,50 MW1 1,6 11/36 0,30 MW2 1,2 5/16 0,30 PU 1,0 4/15 0,15 KS1 0,8 3/12 0,15

35 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

UC1/H - KS2 / 4/15 0,05 US 0,5 4/15 0,50 Określone w tabeli:  wskaźniki zagospodarowania terenów odnoszą się do powierzchni netto terenów, wydzielanych w m.p.z.p. tj. z wyłączeniem powierzchni dróg i placów publicznych,  wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy odnoszą się do terenów bez względu na ustalone w m.p.z.p. przeznaczenie terenu. Na działkach z istniejącym zainwestowaniem, na których parametry zabudowy i wskaźniki intensywności są przekroczone, a zieleni mniejsze w stosunku do określonych w tabeli, dopuszcza się dostosowanie ich wielkości do rozpoznanych w m.p.z.p. szczegółowych uwarunkowań. 4. Na terenach zabudowy adaptowanej i przekształcanej uzupełnienie zabudowy powinno odbywać się przy zachowaniu: a)skali dotychczasowej zabudowy, b)istniejących, charakterystycznych dla miasta, zasad kształtowania i kompozycji obszaru, na którym nowy obiekt będzie lokalizowany, c)linii zabudowy, d)zasad kształtowania bryły budynku uwzględniających kontekst miejsca i otoczenia. Podejmowane modernizacje i adaptacje winne zapewnić poprawę warunków funkcjonowania zabudowy mieszkaniowej, usługowej i gospodarczej poprzez: przekształcenie techniczno-funkcjonalne, w tym: a) powiększenie mieszkań i lokali użytkowych lub dostosowanie ich układów funkcjonalnych do zidentyfikowanych potrzeb, b) dostosowanie struktury budowlanej do obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych i norm, c) zagospodarowanie i uporządkowanie otoczenia na rzecz poprawy estetyki i warunków wypoczynku, d) wykształcenia nowych form zieleni i terenów wypoczynku oraz rekreacji, e) rozwiązanie problemów parkowania, f) zapewnienie niekolizyjnej obsługi komunikacyjnej.

3.6.Ustala się tereny rozwoju przestrzennego. 1. Tereny rozwoju przestrzennego przeznaczonego pod nowe zagospodarowanie i zabudowę usytuowano na głównych kierunkach rozwoju struktury przestrzennej miasta: a) w części północnej, jako uzupełnienie śródmiejskiej struktury przestrzennej miasta w zakresie funkcji mieszkaniowej i usługowej oraz produkcyjno - usługowej, b) w części wschodniej – w osi ulicy Armii Krajowej, ul. Boh. II Armii Wojska Polskiego i ul. Słowiańskiej – jako strefa aktywności gospodarczej miasta, do granic administracyjnych miasta. c) w części południowej - w dzielnicy Ujazd – jako obszar wielofunkcyjny o zwartych układach zabudowy, ukształtowanych z poszanowaniem miejskiego systemu przyrodniczego miasta.

2. Na obszarach planowanej ekspansji przestrzennej miasta zakłada się rozwój terenów zainwestowanych o następujących podstawowych funkcjach: tereny mieszkalno-usługowe (M/U), tereny usługowo – mieszkaniowe (UM) tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (MW), 36 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

tereny mieszkaniowe o niskiej intensywności (MN), tereny usług publicznych (UP), tereny sportu, rekreacji i wypoczynku (US), tereny usług komercyjnych (U), tereny produkcyjno – usługowe (PU), tereny zieleni urządzonej - parkowej / miejskiej (ZP, ZO), tereny cmentarzy (ZC). Na terenach oznaczonych dodatkowym symbolem ../H dopuszcza się lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową. Podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu. Na terenach wielofunkcyjnych dopuszcza się zróżnicowane przeznaczenie (funkcje) terenu, w dowolnych proporcjach, w tym wyłącznie pod jedną z wymienionych funkcji, nie kolidujące przestrzennie miedzy sobą i z bliskim otoczeniem .

3. Przewiduje się następujące zasady kształtowania zabudowy i zagospodarowania na terenach rozwoju przestrzennego:  udostępnienie terenów w oparciu o plan zagospodarowania przestrzennego i plany zabudowy,  rozwiązania przestrzenne będą nawiązywać do historycznie ukształtowanej skali zabudowy i jej gabarytów oraz tradycyjnych zasad komponowania układów urbanistycznych z czytelnie wykształconymi ciągami przestrzeni publicznej (ulicami, placami, zielenią) i dominantami,  dla zabudowy mieszkaniowej wskaźniki intensywności brutto powinny wynosić: dla zabudowy o niskiej intensywności – maksymalnie 0,35, dla zabudowy o wysokiej intensywności – minimalnie 0,36. dla zabudowy usługowej zlokalizowanej na działkach usług komercyjnych, publicznych, z wyłączeniem sportu, rekreacji i wypoczynku, wskaźniki: - zabudowy powinny wynosić minimalnie – 0,15, - intensywności powinny wynosi minimalnie – 0,30; wysokość budynków winna wynosić: dla mieszkalnictwa o niskiej intensywności do 2,5 kondygnacji, dla mieszkalnictwa o wysokiej intensywności 2 do 5 kondygnacji, dla budynków usługowych, położonych w obrębie 2 do 4 kondygnacji, centrum dla budynków usługowych i produkcyjnych 1 do 3kondygnacji lokalizowanych na nowych obszarach zainwestowania na północy miasta, z wyłączeniem terenu UM zieleń na terenach mieszkaniowych i usługowych zajmować będzie co najmniej 25% a na terenach produkcyjno-usługowych co najmniej 20% zagospodarowanej powierzchni działki, wykluczona jest lokalizacja obiektów zaliczonych w obowiązujących przepisach do inwestycji uciążliwych dla środowiska, zagospodarowanie wskazanych terenów może obejmować drogi lokalne o drugorzędnym znaczeniu, dojazdowe, wewnętrzne, pieszo-jezdne, piesze i rowerowe, dojazdy, place manewrowe i gospodarcze, miejsca 37 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

postojowe, urządzenia techniczne i gospodarcze urządzenia i powierzchnie rekreacyjno - sportowe związane z funkcją terenu, zieleń, miejsca postojowe i garażowania, urządzenia infrastruktury technicznej, w tym na wydzielonych działkach oraz inne urządzenia i zagospodarowania służące bezpośrednio funkcji terenu.

3.7.Przestrzeń publiczna o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb użytkowników, w szczególności mieszkańców miasta, kształtowania atrakcyjnego wizerunku miasta oraz sprzyjające nawiązywaniu kontaktów społecznych powinna obejmować:  przestrzenie wyznaczone zabudową ulic i placów publicznych, położonych w granicach strefy „A” ochrony konserwatorskiej,  tereny zieleni parkowej,  tereny usług położone w obrębie zespołu parku miejskiego im. Andrzeja Błachańca,  tereny sportu i rekreacji,  tereny zespołu dworca komunikacyjnego. W układzie i zagospodarowaniu przestrzeni publicznej szczególne znaczenie należy przyznać ciągowi ulic i placów: Bohaterów Getta –Ignacego Daszyńskiego – Józefa Piłsudskiego – most graniczny. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu m.p.z.p. tereny o charakterze publicznym (drogi, place, skwery itp.). Wskazanym jest wprowadzenie w m.p.z.p. regulacji związanych z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszących się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

3.8.Na obszarze objętym opracowaniem nie ma terenów, dla których zostały sporządzone programy, służące realizacji celu publicznego o znaczeniu krajowym, wojewódzkim i powiatowym.

Inwestycjami celu publicznego o znaczeniu lokalnym, są wszystkie przedsięwzięcia o znaczeniu gminnym, o których mówi art.6 Ustawy o nieruchomościach (Dz. U. z 2000r. Nr 46, poz. 543 z późn. zmianami). Do nich zalicza się między innymi budowa i utrzymanie: przedszkoli publicznych, publicznych szkół podstawowych, gimnazjów, domów opieki społecznej, usług administracji miejskiej. Również wydzielanie terenów pod gminne drogi i ulice, parki, skwery, utrzymanie ich oraz modernizację, opiekę nad nieruchomościami wymienionymi w ewidencji dóbr kultury. Przewiduje się utrzymanie ww. istniejących terenów na terenie śródmieścia stosownie do potrzeb lokalnej społeczności.

Zamierzone inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym zaproponowane zostały w planach operacyjnych „Wspólnej strategii rozwoju Euro_ Miasta Zorzelec-Goerlitz (2006r.)”. Zapisy studium i jego zmiany dotyczące lokalizacji terenów usługowych umożliwiają usytuowanie tych zamierzeń w obszarze miasta.

4. KIERUNKI OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO.

4.1. Za niezbędne uznaje się podjęcie ochrony charakterystycznych elementów środowiska kulturowego miasta – nie tylko ze względu na wymogi prawne, ale

38 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

także z uwagi na potrzebę utrwalenia tożsamości i odrębności kulturowej miasta oraz jego pozytywnego wizerunku – jako walorów sprzyjających realizacji wielu celów rozwojowych oraz właściwych warunkom życia mieszkańców. Przyjęte w studium zasady ochrony winny stworzyć podstawę do przygotowania i przeprowadzenia modernizacji, historycznie ukształtowanych struktur przestrzennych oraz przekształceń funkcjonalno-przestrzennych zgodnych z celami i potrzebami miasta. Do najistotniejszych w tym zakresie przedsięwzięć należy zaliczyć rekonstrukcję oraz modernizację zachowanych struktur przestrzennych Przedmieścia Nyskiego, obszaru o XIV wiecznym rodowodzie, oraz przekształcenia w strefie śródmiejskiej i nadbrzeżnej, na obszarach ukształtowanych w XIX i XX wieku.

4.2. Ochronie konserwatorskiej podlegają następujące elementy środowiska kulturowego miasta: a)budynki i obszary zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, b)zabytkowe założenia parkowo-pałacowe przy ul. Henrykowskiej wpisane do rejestru zabytków, c) zabytkowy cmentarz przy ul. Cmentarnej (Ujazd) wpisany do rejestru zabytków, d)budynki objęte spisem konserwatorskim i postulowane do wpisania do rejestru zabytków, e)park miejski z początku XX wieku postulowany do wpisania do rejestru zabytków, f) założenie parkowo-pałacowe z dworkiem barokowym przy ul. Francuskiej (zdegradowany) postulowane do wpisania do rejestru zabytków, g)obiekty objęte spisem konserwatorskim i ich zespoły wg spisu konserwatorskiego, h)układ urbanistyczny Przedmieścia Nyskiego (obszar zdegradowany) objęty strefą „A” ochrony konserwatorskiej i strefą ochrony archeologicznej, i)układ urbanistyczny śródmieścia miasta objęty strefami „A” i „B” ochrony konserwatorskiej, j)układ urbanistyczny fragmentu przedmieścia Ujazdu w rejonie ulicy Francuskiej i Łużyckiej, k) stanowiska archeologiczne, l)historyczny układ dróg.

4.3. Celem zapewnienia skutecznej ochrony wartości historycznych i kulturowych Przedmieścia Nyskiego oraz walorów przestrzenno-krajobrazowych Starego Miasta w Görlitz tereny te wyznaczono w obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego do objęcia prawną formą ochrony środowiska kulturowego w formie strefy konserwatorskiej „A” (ścisłej) i ochrony archeologicznej „W”. Granice stref oznaczono na rysunku studium. Ochroną konserwatorską w strefie objęto następujące elementy: a)obiekty i obszary zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, b)obiekty wskazane do ochrony, wpisane do gminnej ewidencji zabytków, c) układ urbanistycznej historycznej zabudowy obejmuje: układy i zespoły budynków wzdłuż ul. Wrocławskiej i Daszyńskiego z historycznie ukształtowanymi liniami zabudowy, ciągi ulic, przejścia, Plac Pocztowy, charakterystyczne podziały na odrębne elewacje – w nawiązaniu do historycznych podziałów na działki, d)ukształtowanie brył budynków, ich skale oraz szerokości frontów, e)charakterystyczne terenowe formy zagospodarowania terenu, 39 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

f) charakterystyczne funkcje obiektów w kształtowaniu krajobrazu lub w kształtowaniu kompozycji urbanistycznej (z uwzględnieniem Starego Miasta w Görlitz) i wynikające stąd ich uformowanie i ekspozycje pełniące rolę dominant i zamknięć, g)obiekty archeologiczne, h)warunki właściwej ekspozycji układu zabytkowego Zgorzelec / Görlitz, i)wglądy i ciągi widokowe.

4.4. Celem zapewnienia warunków ochrony walorów kulturowych i przestrzennych przekształceń układów zabudowy miasta z XIX i XX wieku, utrzymuje się i wskazuje tereny objęte i do objęcia prawną ochroną środowiska kulturowego w formie stref ochrony konserwatorskiej „A” i „B”: a) dla obszaru urbanistycznego miasta z XIX i XX wieku obejmującego układy monumentalnej zabudowy mieszkaniowej i użyteczności publicznej oraz zabudowy jednorodzinnej (śródmieście miasta), b) dla założenia parku miejskiego, Granice stref oznaczono na rysunku studium i zmiany studium.

Ochroną konserwatorską powinny być objęte: obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków i postulowane do wpisania do rejestru oraz objęte spisem konserwatorskim, urbanistyczne układy zabudowy z charakterystycznym sposobem usytuowania zabudowy i wyznaczonymi liniami zabudowy, układy urbanistyczne zieleni (bulwarowej, parki, ciągi zieleni), charakterystyczne cechy architektoniczne zabudowy i jej skala. Ochroną należy objąć cechy stylistyczne obiektów i układów urbanistycznych dotyczące formy, wielkości, kompozycji architektonicznej i przestrzennej, proporcji oraz rozwiązań materiałowych całości obiektu i poszczególnych elementów architektonicznych. Szczególnej ochronie należy poddać obiekt Miejskiego Domu Kultury (d. Górnołużycka Hala Pamięci z Muzeum Cesarza Fryderyka) o zachowanej pierwotnej i jednorodnej stylistyce architektonicznej (secesyjnej) i urbanistycznej. Ochrona ta powinna wiązać się z zakazem jego rozbudowy i stylistycznej przebudowy oraz z zachowaniem oryginalnych elementów i zasad zagospodarowania otoczenia.

Przyjmuje się następujące zasady zagospodarowania i przekształcenia terenów objętych strefą: ochrona konserwatorska obiektów i ich elementów zabytkowych, ochrona układów zieleni i ich rozwój z zachowaniem istniejących zasad kompozycyjnych, modernizacja i przebudowa istniejących obiektów z zachowaniem ich walorów przestrzennych, zalecane odtwarzanie utraconych wartości, rekonstrukcja terenów zdegradowanych przestrzennie, likwidacja obiektów dysharmonizujących (w układach przestrzennych i funkcjonalnych), głównie w rejonie ul. Daszyńskiego oraz porządkowanie wnętrz blokowych, lokalizacja nowej zabudowy jako uzupełniającej i kontynuującej dotychczasowe układy, ze szczególnym uwzględnieniem historycznie ukształtowanych linii zabudowy oraz wysokości budynków, dokonanie szczegółowych analiz urbanistycznych w zakresie możliwości przekształceń i modyfikacji układu na rzecz wzbogacenia architektonicznego i 40 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

przestrzennego, w obszarze śródmieścia zalecana przebudowa istniejącej struktury wraz z niezbędnymi uzupełnieniami zabudowy zmierzająca do wykształcenia dodatkowych elementów przestrzeni publicznej (ulice, pasaże, place), wyodrębnienie dodatkowych kompozycyjnych elementów zieleni, głównie w rejonie rzeki Nysy Łużyckiej, uwzględnienie w przekształceniach współczesnych rozwiązań architektoniczno- urbanistycznych zharmonizowanych z istniejącą strukturą i właściwie ją rozwijającą na rzecz podniesienia kulturowej funkcji miasta i jego śródmieścia.

Powyższe wskazania odnoszące się do „KIERUNKÓW OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO” mogą podlegać modyfikacjom w trakcie prac nad miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego stosownie do analiz wykonywanych w toku opracowania projektów planów i uzgodnień z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

5. MODERNIZACJA I ROZWÓJ UKŁADU KOMUNIKACYJNEGO.

5.1. Rozwój miasta wymaga modernizacji istniejącego fragmentu autostrady A4 oraz jej dalszej budowy w kierunku Bolesławca, ze szczególnym uwzględnieniem rozbudowy węzła autostradowego zapewniającego bezkolizyjny wjazd i wyjazd do miasta i dostęp do zlokalizowanych na jego terenie struktur przestrzennych i gospodarczych. Niezbędne jest podjęcie budowy nowych i zmodernizowanie istniejących elementów układu drogowego w obszarze miasta związanych z przebiegiem dróg krajowych i wojewódzkich. Zakłada się zmianę kategorii i klasy drogi głównej wojewódzkiej nr 317 na drogę gminną o klasie drogi zbiorczej. Po przeprowadzeniu zmiany kategorii i klasy obecnej drogi nr 317 przewiduje się poddanie jej przekształceniom w rejonie centralnym miasta, określonym w pozycji 5.2. Modernizacji do klasy Z (docelowo klasy G) należałoby poddać ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego.

5.2. Rozwój przestrzenny miasta na nowych obszarach wymaga budowy nowych ulic miejskich układu podstawowego i uzupełniającego, publicznych i wewnętrznych, stanowiących kontynuację istniejących ulic. Ulice układu uzupełniającego powinny odpowiadać parametrom ulic klasy „L” (lokalnej) i klasy „D” (dojazdowej). W kształtowaniu przekrojów ulicznych wskazanym jest uwzględnić: jezdnie o szerokości 5 do 6 m, chodniki jedno lub dwustronne, ścieżki rowerowe, pasy zieleni z zadrzewieniami, sieci infrastruktury technicznej – gaz, energetyka, wod.-kan., kanalizację deszczową, telekomunikację i inne lokalizowane poza jezdnią.

Niezbędna jest modernizacja istniejących ulic powiatowych oraz miejskich z przystosowaniem ich układu do parametrów ulic „Z” (zbiorczych), „L” (lokalnych) i „D” (dojazdowych). W kształtowaniu elementów przekrojów ulic powinno się uwzględniać potrzeby

41 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

funkcjonalne, prognozy ruchu oraz uwarunkowania przestrzenno-terenowe. Nieodłącznym elementem modernizacji ulic powinna być przebudowa skrzyżowań, z ich poszerzeniem i wydzieleniem dodatkowych pasów ruchu. Szereg modernizacji wiąże się częściowo ze zmianą przebiegu ulic i dróg oraz budowę i przebudowę obiektów inżynierskich i infrastruktury technicznej. Częścią tych przedsięwzięć winne być wyburzenia kolidujących z funkcją komunikacyjną budynków. Do najtrudniejszych w tym zakresie przedsięwzięć należy zaliczyć: a)przebudowę ul. Warszawskiej i ul. Łużyckiej z przebudową wiaduktu pod linią kolejową, b)skrzyżowanie ul. Andersa z ul. Reymonta, c)modernizację ul. Daszyńskiego z zachowaniem warunków konserwatorskich i ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, d)przebudowa ul. Francuskiej.

Szczególnym przekształceniom techniczno-funkcjonalnym i przestrzennym powinien być poddany ciąg ulic i placów: Bohaterów Getta – Ignacego Daszyńskiego w celu wykreowaniu głównego pasażu „salonu miasta”. Przy przekształceniu ww. ulic w główny miejski ciąg pieszy należy uwzględnić zapewnienie dojazdów (obsługi) do poszczególnych działek i obiektów oraz możliwość poprowadzenia komunikacji publicznej. Zapisane w studium drogi (ulice) określają układ podstawowy. Układ ten może być wzbogacony w m.p.z.p. drogami (ulicami) układu uzupełniającego. Przyjęte na rysunku ustaleń studium klasy techniczne ulic, biegnące w śladzie istniejących ulic, należy uznać za postulowane i pożądane. Szczegółowe opracowania mogą zweryfikować zakres możliwych do osiągnięcia parametrów techniczno –użytkowych zgodnych z obowiązującymi przepisami.

5.3. Rozwój przestrzenny miasta na nowych obszarach wymaga budowy nowych ulic miejskich układu podstawowego i uzupełniającego, publicznych i wewnętrznych, stanowiących kontynuację istniejących ulic. Ulice publiczne układu uzupełniającego powinny odpowiadać parametrom ulic klasy „L” (lokalnej) i klasy „D” (dojazdowej). W kształtowaniu przekrojów ulicznych wskazanym jest uwzględnienie, oprócz podstawowych standardowych elementów ulicy, tras rowerowych, pasów zieleni z zadrzewieniami, sieci infrastruktury technicznej – gaz, energetyka, wod.-kan., kanalizację deszczową, telekomunikację i inne lokalizowane poza jezdnią.

5.4.Zapisane w opracowaniu drogi (ulice) określają podstawowy układ dróg publicznych . Układ ten może być wzbogacony w m.p.z.p. drogami (ulicami) układu uzupełniającego obejmującego: place, ulice lokalne drugorzędne, ulice dojazdowe i pieszo-jezdne oraz wyodrębnione ciągi piesze i rowerowe. Układ dróg publicznych może być także wzbogacony w m.p.z.p. drogami wewnętrznymi. Przyjęte rozwiązania dotyczące przebiegów tras i klas dróg mogą podlegać na etapie opracowania m.p.z.p. uzgodnionym zmianom dotyczącym korekty trasy lub zmiany klasy technicznej, wynikającym z aktualnych szczególnych uwarunkowań ruchowych, ekonomicznych i społecznych np. własnościowych, przy zachowaniu istotnych relacji (powiązań) poszczególnych dróg.

5.5. Integracja struktur przestrzennych z miastem Görlitz oraz rozwój współpracy 42 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

transgranicznej wymaga budowy nowych przejść granicznych zlokalizowanych w obszarze administracyjnym miasta. Wskazuje się jako propozycje następujące przejścia: a)pieszo-rowerowe, w ograniczonym zakresie samochodowe, w centrum miasta, łączące Przedmieście Nyskie ze Starym Miastem w Görlitz, b)piesze (rowerowe) zlokalizowane po północnej stronie Przedmieścia Nyskiego oraz na obszarze dzielnicy Ujazd, łączące tereny rekreacyjne po obu stronach Nysy. Istotnym elementem służącym dalszemu zespoleniu obu miast może być budowa linii tramwajowych w powiązaniu z istniejącą siecią w Görlitz. Ocena i ww. zamierzenia wymaga dokonania szczegółowych obustronnych analiz, a jej ewentualna realizacja właściwego przygotowania funkcjonalno- przestrzennego.

5.6. Celem zintegrowania poszczególnych części miasta i udostępnienia terenów rekreacyjnych, w powiązaniu z przejściami granicznymi, wskazuje się potrzebę wytyczenia na obszarze miasta ścieżek rowerowych. Miejscem ich przebiegu powinny być: a)tereny głównego systemu przyrodniczego miasta, b)tereny rekreacyjno-parkowe, c) istniejące, przebudowywane, modernizowane i realizowane nowe odcinki dróg. Przebiegi ścieżek, powiązane z realizowanym obecnie systemem ścieżek międzynarodowych i regionalnych (Zgorzelec – Zawidów, ścieżki w obszarze Gminy Zgorzelec), powinny przede wszystkim zapewnić: a)powiązania terenów rekreacyjnych w południowej części miasta z terenami mieszkaniowymi położonymi w północnej części miasta i Śródmieściem, b)powiązania terenów sportu przy ul. Warszawskiej, ul. Maratońskiej i dzielnicy Powiatowej z dzielnicą Ujazd m.in. poprzez wytyczenie nowych przejść pieszo-rowerowych przez tereny kolejowe.

5.7.Rozwój komunikacji wiąże się z realizacją obiektów i urządzeń obsługi obejmujących parkingi, stacje paliw, stacje obsługi, przystanki i inne obiekty usługowe. Należy dążyć do eliminacji z obszaru Śródmieścia i przeniesienia na dogodniejsze lokalizacje niektórych obiektów obsługi komunikacji szczególnie kolizyjnych z funkcją mieszkaniową i usługową oraz obiektów nie posiadających właściwych warunków funkcjonowania lub kolizyjnych w stosunku do ustaleń przestrzenno-funkcjonalnych i konserwatorskich w śródmiejskiej części miasta Dla powyższych potrzeb wskazuje się tereny określone jako tereny usług komercyjnych (U), tereny o funkcjach produkcyjno-usługowych (PU) oraz tereny komunikacji samochodowej (KS). Wskazuje się możliwość zlokalizowania przystanku komunikacji masowej przy Dworcu PKP Miasto.

5.8 Wskazuje się potrzebę modernizacji istniejących linii kolejowych, w szczególności terenów przystanku kolejowego na Ujeździe, związanego z trasą Zgorzelec - Görlitz. Na wyznaczonym obszarze przystanku wskazanym jest wykształcenie form zagospodarowania terenu, spełniającego wymogi komunikacji międzynarodowej, jej obsługi oraz właściwej dla miejsca działalności gospodarczej i transportowej.

43 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

6. MODERNIZACJA I ROZBUDOWA SIECI INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ.

6.1. Wraz z rozwojem miasta i przebudową jego struktury funkcjonalno-przestrzennej niezbędny jest rozwój miejskiego systemu wodociągowego bazującego na ujęciach wody przy ul. Orzeszkowej i ul. Henrykowskiej. Niezależnie od wzrostu wydajności ujęć, zaopatrujących miasto i niektóre obszary poza miastem, istnieje potrzeba: a)poprawy jakości wody poprzez budowę Zakładu Uzdatniania Wody przy ul. Henrykowskiej, b)budowy wodociągów magistralnych wzdłuż ul. Bolesławieckiej oraz wzdłuż ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego, c) rozbudowy układu sieci rozdzielczych w obszarach rozwoju przestrzennego miasta tj. w rejonach północnym i południowym miasta, d)modernizacji istniejącego układu sieci.

6.2. Uznaje się za konieczne dalszą rozbudowę i modernizację systemu kanalizacyjnego. Działania te winny obejmować: a)modernizację istniejącego układu sieci, b)rozbudowę układu w obszarach rozwoju przestrzennego poprzez budowę sieci rozdzielczych oraz przepompowni i przyłączy, c) osiągnięcie na terenie miasta w pełni rozdzielczego układu kanalizacyjnego, d)optymalne wykorzystanie przepustowości oczyszczalni ścieków w Jędrzychowicach oraz doprowadzenie do niej ścieków z całego obszaru miasta i sąsiednich wsi zlokalizowanych w obszarze Gminy Zgorzelec wraz z rozbudową zbiorczego systemu kanalizacyjnego, e)zapewnienie podczyszczania ścieków deszczowych.

6.3. Istniejący system zaopatrzenia miasta w gaz oparty o gazociąg wysokiego ciśnienia 6,3 MPa wraz ze stacją redukcyjno-pomiarową I stopnia zapewnia pełną obsługę miasta. Niezbędna jest rozbudowa systemu w sieć średniego i niskiego ciśnienia wraz z modernizacją dotychczasowych gazociągów średniego ciśnienia.

6.4. Zakłada się modernizację istniejącego systemu zaopatrzenia w ciepło zespołów zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usługowej. Wskazany zakres modernizacji powinien obejmować: a)przebudowę ciepłowni miejskiej opartej na paliwie stałym (węgiel brunatny) wraz z możliwością zmiany czynnika grzewczego, b)przebudowę lokalnych kotłowni w oparciu o gaz lub olej opałowy, c) modernizację sieci. Ze względu na warunki ekonomiczne i wymogi ochrony środowiska wszystkie kotłownie przemysłowe powinny podlegać modernizacji.

6.5. Założony rozwój systemu energetycznego powinien obejmować: a)budowę linii energetycznych 20kV i stacji transformatorowych 20/0,4kV, b)modernizację istniejących sieci niskiego i średniego napięcia. Rozwój systemu energetycznego na obszarach planowanego rozwoju wymaga opracowania programów zaopatrzenia w energię elektryczną.

6.6. Gospodarka odpadami powinna być prowadzona w oparciu o budowany zakład utylizacji odpadów komunalnych i stabilizacji osadów ściekowych w 44 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Jędrzychowicach. Wraz z zakończeniem budowy zakładu oraz kompostowni należy wprowadzić segregację odpadów w zakresie ich czasowego składowania oraz wtórne zagospodarowanie odpadów kwalifikujących się do ponownego przerobu i wykorzystania, w tym odpadów niebezpiecznych.

7. OBSZARY, KTÓRE BĘDĄ OBJĘTE OPRACOWANIEM MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO.

Dla obszaru zmiany studium należy opracować miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Obszar każdej zmiany studium w m.p.z.p. może stanowić część obszaru objętego planem.

8. UZASADNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZA USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM.

1. Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec w rejonie ul. Langiewicza i ul. Traugutta w Zgorzelcu została sporządzona w oparciu o podstawę prawną, czynności i materiały, o których jest mowa w rozdziale A. WPROWADZENIE. 2. Konieczność zmiany studium wyniknęła z potrzeby rozszerzenia funkcji na przedmiotowym obszarze o funkcję mieszkaniową. Wprowadzana zmiana jest uzasadniona pod względem uwarunkowań oraz istniejącego sąsiedztwa. 3. Kierunki ochrony i kształtowania środowiska – zachowano bez zmian. 4. Przekształcenia rolniczej przestrzeni produkcyjnej – zachowano bez zmian. 5. Rozwój struktury funkcjonalno-przestrzennej terenów zurbanizowanych – zachowano bez zmian w zakresie tekstowym, zmiana został wprowadzona w zakresie graficznym (został wprowadzony teren UM1/H kosztem terenu UC1/H). 6. Kierunki ochrony środowiska kulturowego – zachowano bez zmian. 7. Modernizacja i rozwój układu komunikacyjnego – zachowano bez zmian. 8. Modernizacja i rozbudowa sieci infrastruktury technicznej – zachowano bez zmian.

45 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

C. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. SULIKOWSKIEJ (przyjęte Uchwałą NR 311/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 07 października 2009 r.).

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO.

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta. W obszarze objętym opracowaniem zasadniczej zmianie w stosunku do dotychczasowego „Studium...” podlega dotychczasowe przeznaczenie podstawowe terenów z rolniczych na tereny zainwestowania, a w stosunku do obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dzielnicy Ujazd Południe zmianie podlegają funkcja i układ terenów położonych w zachodniej, centralnej i południowej części obszaru. Zakłada się zmianę przeznaczenia terenów głównie pod funkcje produkcyjno-usługowe. W północnej części terenu, zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem ustalonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dzielnicy Ujazd Południe, jako funkcje podstawowe utrzymuje się funkcję mieszkaniową i usługową, poddając zmianie ich układ przestrzenny.

2. Kierunki i wskaźniki dotyczące użytkowania i zagospodarowania terenów. 2.1. Zakłada się następujące podstawowe przeznaczenie terenów zainwestowanych: 1) tereny produkcyjno-usługowe (PU) obejmujące w szczególności działalność produkcyjną i logistyczną, obsługę komunikacji i transportu, handel hurtowy i dystrybucje towarów oraz usługi publiczne, handlu, działalności biurowej i administracji, wystawiennictwa, drobnej wytwórczości; wyklucza się działalność związana z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów; 2) tereny mieszkalno-usługowe (MU) mogące obejmować funkcje mieszkaniową oraz usługi, w szczególności usługi publiczne, handlu, działalności biurowej i administracji, turystyki, wystawiennictwa, kultury i rozrywki, sportu i rekreacji, oświaty i nauki, ochrony zdrowia, opieki społecznej, , drobnej wytwórczości, 3) tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (MW) obejmujące głównie tereny zabudowy wielorodzinnej, 4) tereny mieszkaniowe o niskiej intensywności (MN) obejmujące głównie tereny zabudowy jednorodzinnej, 5) tereny zieleni miejskiej (ZO), 6) tereny komunikacji drogowej (KD), 7) tereny istniejących lasów i zadrzewień (RL). 2.2. Przyjmuje się następujące zasady wyznaczania, użytkowania i zagospodarowania terenów zainwestowanych: 1) Wielkości terenów i ich granice, oznaczone na rysunku Zmiany Studium „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy”, mają charakter orientacyjny, co oznacza, że mogą podlegać korektom i uściśleniu w m.p.z.p. w zakresie wynikającym z aktualnych, szczegółowych uwarunkowań funkcjonalno-przestrzennych, w strefie do 50m od granic wyznaczonych na rysunku zmiany. 2) Na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, 46 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową. Podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu. 3) Na terenach produkcyjno-usługowo (PU) dopuszcza się przeznaczenie (funkcje) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych oraz produkcyjnych. 4) Na terenach mieszkaniowo-usługowych (MU) dopuszcza się użytkowanie (przeznaczenie) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych (publicznych i komercyjnych) oraz mieszkaniowej. 5) Na terenach zieleni miejskiej (ZO) dopuszcza się zagospodarowanie: - urządzeniami i obiektami sportu i rekreacji jako równorzędnych w stosunku do przeznaczenia podstawowego, - obiektami malej architektury związanych z funkcją podstawową, - niezbędnymi i kompozycyjnymi ciągami i elementami komunikacji; 6) Dopuszcza się utrzymanie występujących w stanie istniejącym funkcji terenów zainwestowanych odmiennych od przyjętych w „Zmianie Studium” pod warunkiem, że ich pozostawienie nie naruszy standardów ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na terenach o funkcji podstawowej. 7) Wyklucza się lokalizację przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz działalność związaną z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów. Dopuszcza się lokalizację inwestycji zaliczonych w obowiązujących przepisach do inwestycji, dla których można nałożyć obowiązek opracowania raportu, pod warunkiem, że ich lokalizacja nie ogranicza użytkowania na sąsiednich terenach w zakresie ustalonym w m.p.z.p. 8) Zagospodarowanie poszczególnych terenów może obejmować:  urządzenia i powierzchnie rekreacyjno-sportowe związane z funkcją terenu oraz zieleń miejską, osiedlową, w tym przydomową;  drogi lokalne o drugorzędnym znaczeniu, dojazdowe, wewnętrzne, pieszo-jezdne, piesze i rowerowe, dojazdy, place manewrowe i gospodarcze, miejsca postojowe i garażowania – lokalne i ogólnomiejskie;  urządzenia infrastruktury technicznej, w tym na wydzielonych działkach oraz urządzenia gospodarcze;  inne urządzenia i zagospodarowania służące użytkowaniu terenu. 2.3. Dopuszcza się wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na obszarze objętym zmiana studium jak w tabeli: Symbol Maksymalny Maksymalna wysokość Minimalny terenu wskaźnik zabud. / zabudowy wskaźnik intensywności Ilość kondygn/wysokość w zieleni zabudowy metrach MU 0,40/1,50 4/14,0 0,25 MN 0,30/0,60 2/12,0 MW 0,50/2,00 Do 5,0m pow. istniejącej zabudowy U 0,50/2,00 4/16,0 0,10 PU 0,80/ - 4/16,0 Określone w tabeli:  wskaźniki zagospodarowania terenów odnoszą się do powierzchni netto terenów wydzielanych w m.p.z.p. tj. z wyłączeniem powierzchni dróg i

47 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

placów publicznych i wewnętrznych,  wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy odnoszą się do terenów bez względu na ustalone w m.p.z.p. przeznaczenie terenu,  wysokości zabudowy mogą być przekroczone: elementami zabudowy o charakterze akcentów i dominant architektonicznych. Na działkach z istniejącym zainwestowaniem, na których parametry zabudowy i wskaźniki intensywności są przekroczone, a zieleni mniejsze w stosunku do określonych w tabeli, dopuszcza się dostosowanie ich wielkości do rozpoznanych w m.p.z.p. szczegółowych uwarunkowań.

3. Obszary przestrzeni publicznej. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu m.p.z.p. tereny o charakterze publicznym (drogi, place, skwery itp.) oraz inne tereny w pasie bezpośrednio przylegającym do dróg publicznych . Wskazanym jest wprowadzenie w m.p.z.p. regulacji związanych z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszących się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

4. Zasady ochrony środowiska przyrodniczego Zawarte w „Studium ...” zapisy odnoszące się do ochrony elementów środowiska na terenach zainwestowanych, w szczególności ochrony i kształtowania na tych terenach zieleni miejskiej pozostają wiążące. W zakresie ochrony przed hałasem zaliczenie terenów do poszczególnych kategorii ochronnych uzależnione będzie od ustalonego w m.p.z.p. przeznaczenia.

5. Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu kulturowego. Zawarte w „Studium ...” zapisy odnoszące się do podstawowych zasad ochrony środowiska kulturowego w obszarze miasta pozostają wiążące. Objęty zmianą „Studium...” obszar nie jest zainwestowany. Na terenie objętym zmianą „Studium...” nie występują chronione i wskazane do ochrony obiekty kubaturowe i powierzchniowe. W obszarze zmiany znajdują się stanowiska archeologiczne oznaczone na rysunku zmiany. W ustaleniach m.p.z.p. należy wskazać na potrzebę nadzoru konserwatorskiego przy zmianie zagospodarowania terenu w rejonie stanowisk.

6. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego. 1) Układ podstawowych dróg publicznych przedstawiony w „Studium ...” w rejonie obszaru opracowania nie ulega zmianie. Układ ten powinny uzupełniać drogi publiczne gminne i wewnętrzne określone w m.p.z.p. stosownie do rozpoznanych w planie wymagań i potrzeb. W rejonie objętym zmianą zakłada się zapewnienie podstawowej obsługi komunikacyjnej terenów produkcyjno-usługowe oraz mieszkaniowo- usługowych obsłużone układem dróg lokalnych i dojazdowych wpiętych do drogi powiatowej – ul. Sulikowskiej. W kształtowaniu przekrojów ulicznych wskazanym jest uwzględnienie, oprócz podstawowych standardowych elementów ulicy, tras rowerowych, pasów zieleni z zadrzewieniami, sieci infrastruktury technicznej – gaz, energetyka, wod.-kan., kanalizację deszczową, telekomunikację i inne lokalizowane poza jezdnią. 48 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2) Przyjęte w zmianie „Studium...” rozwiązania dotyczące przebiegów tras i klas dróg mogą podlegać na etapie opracowania m.p.z.p. uzgodnionym z zarządcami dróg zmianom dotyczącym korekty trasy, klasy technicznej oraz lokalizacji skrzyżowań , wynikającym z aktualnych szczególnych uwarunkowań ruchowych, ekonomicznych i społecznych np. własnościowych, przy zachowaniu poszczególnych relacji (powiązań) drogowych.

7) Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej. Zawarte w „Studium ...” zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej w pozostają w całości aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru położonego w granicach zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. System ten powinien być rozbudowany na obszarze zmiany o sieci i urządzenia, w oparciu o program branżowy wod-kan, stosownie do ustalonego w m.p.z.p. zagospodarowania. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta

8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponad lokalnym. Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej będące inwestycjami o znaczeniu lokalnym, obsługujące planowane tereny zainwestowane. Na obszarze objętym zmianą nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponad lokalnym.

9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Na terenach produkcyjno-usługowych oznaczonych dodatkowym/uzupełniającym symbolem „.../H” dopuszcza się rozmieszczenie obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Granice tych terenów przedstawiono na rysunku zmiany. Dopuszczenie lokalizacji ww. obiektów wymaga opracowania dla takiego terenu m.p.z.p. Inne obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie m.p.z.p. nie występują.

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele niewolne i nieleśne. Dla obszaru objętego zmianą gmina zamierza sporządzić m.p.z.p. z uwagi na jego planowane wielofunkcyjne zainwestowanie i potrzebę określenia kompozycji układu nowej zabudowy. Ponadto właściwe zagospodarowanie obszaru objętego zmianą uwarunkowane jest przeprowadzeniem scalenia działek rolnych o kształtach i parametrach niedostosowanych do przeznaczenia na cele inwestycyjne oraz dokonaniem wtórnych podziałów na działki odpowiadające potrzebom inwestycyjnym. Na obszarze zmiany nie występują grunty leśne i rolne wymagające zgody na zmianę przeznaczenia na cele nierolne i nieleśne.

49 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej. Zachowuje się istniejące na obszarze zmiany tereny leśne. Zasady ich kształtowania określają plany urządzeniowe lasu Tereny rolne w obszarze opracowania nie będą występować.

12. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi o suwania się mas ziemnych. Obszary, o których mowa nie występują.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

14. Obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji bądź rekultywacji. Obszary, o których mowa nie występują.

16. Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych. Tereny, o których mowa nie występują.

50 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

D. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. LUBAŃSKIEJ – UL. KS. J.KOZAKA UL. GROSZOWEJ – UL. FABRYCZNEJ. (przyjęte Uchwałą NR 328/09 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 listopada 2009 r.).

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO.

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta. Główne kierunki zmian określone w dotychczasowym Studium pozostają aktualne. Częściowej modyfikacji ulega przeznaczenie podstawowe terenów położonych w obszarze zmiany. Planuje się przeznaczenie terenów głównie pod funkcje usługowe. Jako funkcje uzupełniające uznaje się w południowej i centralnej części terenu funkcję mieszkaniową , a w północnej i wschodniej części obszaru funkcje związane z nieuciążliwa działalnością gospodarczą.

2. Kierunki i wskaźniki dotyczące użytkowania i zagospodarowania terenów. 2.1. Zakłada je się następujące podstawowe przeznaczenie terenów zainwestowanych: 1) tereny usług (U) mogące obejmować w szczególności usługi publiczne, handlu, działalności biurowej i administracji, turystyki, wystawiennictwa, kultury i rozrywki, sportu i rekreacji, oświaty i nauki, ochrony zdrowia, opieki społecznej, drobnej wytwórczości, 2) tereny usług publicznych (UP) mogące obejmować w szczególności działalność kościołów, usługi opieki społecznej i zdrowia, oświaty i nauki, kultury, 3) tereny wielofunkcyjne usługowo–mieszkaniowe obejmujące: usługi komercyjne, sportu, rekreacji i wypoczynku, usługi publiczne oraz tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (UM), 4) tereny obsługi komunikacji obejmujące głównie obiekty garażowe (KG), 5) tereny komunikacji drogowej (KD), 2.2. Przyjmuje się następujące zasady wyznaczania, użytkowania i zagospodarowania terenów zainwestowanych: 1) Wielkości terenów i ich granice, oznaczone na rysunku zmiany Studium „Kierunki zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy”, mają charakter orientacyjny, co oznacza, że mogą podlegać korektom i uściśleniu w m.p.z.p. w zakresie wynikającym z aktualnych, szczegółowych uwarunkowań funkcjonalno-przestrzennych, w strefie do 50m od granic wyznaczonych na rysunku zmiany. 2) Na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową. Podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu. 3) Na terenach zabudowy usługowo–mieszkaniowej (UM) dopuszcza się użytkowanie (przeznaczenie) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych (publicznych i komercyjnych) oraz mieszkaniowej. 4) Dopuszcza się utrzymanie występujących w stanie istniejącym funkcji terenów zainwestowanych odmiennych od przyjętych w zmianie „Studium ...” pod warunkiem, że ich pozostawienie nie naruszy standardów ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na terenach o funkcji podstawowej. 5) Wyklucza się lokalizację przedsięwzięć mogących zawsze znacząco 51 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

oddziaływać na środowisko oraz działalność związaną z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów. Dopuszcza się lokalizację obiektów zaliczonych w obowiązujących przepisach do inwestycji, dla których można nałożyć obowiązek opracowania raportu, pod warunkiem, że ich lokalizacja nie ogranicza użytkowania na sąsiednich terenach w zakresie ustalonym w m.p.z.p. 6) Zagospodarowanie poszczególnych terenów może obejmować:  urządzenia i powierzchnie rekreacyjno-sportowe związane z funkcją terenu oraz zieleń miejską, osiedlową, w tym przydomową;  drogi lokalne o drugorzędnym znaczeniu, dojazdowe, wewnętrzne, pieszo- jezdne, piesze i rowerowe, dojazdy, place manewrowe i gospodarcze, miejsca postojowe i garażowania – lokalne i ogólnomiejskie;  urządzenia infrastruktury technicznej, w tym na wydzielonych działkach oraz urządzenia gospodarcze;  inne urządzenia i zagospodarowania służące użytkowaniu terenu. Zakłada się wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na obszarze objętym zmiana studium jak w tabeli:

Maksymalny Maksymalna Symbol wskaźnik wysokość zabudowy Minimalny terenu zabudowy/intens. Ilość kondygnacji/wysokość wskaźnik zieleni zabudowy w metrach UP 0,65 / - - / istniejąca 0,30 U 0,80/ - 4/15,0 0,15 UM 0.65/2,0 4/14,0 0,25 KG 0,50/ - - /- 0,10

Określone w tabeli:  wskaźniki zagospodarowania terenów odnoszą się do powierzchni netto terenów, z wyłączeniem powierzchni dróg i placów publicznych i wewnętrznych, wydzielanych w m.p.z.p.,  wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy odnoszą się do terenów bez względu na ustalone w m.p.z.p. przeznaczenie terenu,  wysokości zabudowy mogą być przekroczone :elementami zabudowy o charakterze akcentów i dominant architektonicznych. Na działkach z istniejącym zainwestowaniem, na których parametry zabudowy i wskaźniki intensywności są przekroczone, a zieleni mniejsze w stosunku do określonych w tabeli, dopuszcza się dostosowanie ich wielkości do rozpoznanych w m.p.z.p. szczegółowych uwarunkowań.

3. Obszary przestrzeni publicznej. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu m.p.z.p. tereny o charakterze publicznym (drogi, place, skwery itp.) oraz inne tereny w pasie bezpośrednio przylegającym do dróg publicznych. Wskazanym jest wprowadzenie w m.p.z.p. regulacji związanych z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszących się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

4. Zasady ochrony środowiska przyrodniczego Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do ochrony elementów środowiska na

52 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

terenach zainwestowanych, w szczególności ochrony i kształtowania na tych terenach zieleni miejskiej pozostają wiążące. W zakresie ochrony przed hałasem zaliczenie terenów do poszczególnych kategorii ochronnych uzależnione będzie od ustalonego w m.p.z.p. przeznaczenia.

5. Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu kulturowego. Zmianą studium objęty jest obszar w większości nie zainwestowany. Dominantą przestrzenną w skali północnego rejonu miasta jest usytuowany na nim kościół pw św Barbary i św. Józefa. Dominantę tą oraz planowaną w sąsiedztwie przy ul. Lubańskiej halę sportową należy uwzględnić w kompozycji urbanistycznej obszaru objętego zmianą, poprzez nakierowanie na te obiekty podstawowych osi zieleni miejskie. Na terenie objętym zmianą studium nie występują chronione i wskazane do ochrony obiekty kubaturowe i powierzchniowe. W obszarze zmiany znajdują się stanowiska archeologiczne oznaczone na rysunku zmiany. W ustaleniach m.p.z.p. należy wskazać na potrzebę nadzoru konserwatorskiego przy zmianie zagospodarowania terenu w rejonie stanowisk.

6. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego. 1) Zachowuje się układ podstawowych dróg publicznych w rejonie obszaru opracowania zapisany w „Studium...” uzupełniony o ważniejszą drogę dojazdową. Układ ten powinny uzupełniać drogi publiczne gminne i wewnętrzne określone w m.p.z.p. stosownie do rozpoznanych w planie wymagań i potrzeb. W kształtowaniu przekrojów ulicznych wskazanym jest uwzględnienie, oprócz podstawowych standardowych elementów ulicy, tras rowerowych, pasów zieleni z zadrzewieniami, sieci infrastruktury technicznej – gaz, energetyka, wod.-kan., kanalizację deszczową, telekomunikację i inne lokalizowane poza jezdnią. 2) Przyjęte w zmianie „Studium ...” rozwiązania dotyczące przebiegów tras i klas dróg mogą podlegać na etapie opracowania m.p.z.p. uzgodnionym z zarządcami dróg zmianom dotyczącym korekty trasy, klasy technicznej oraz lokalizacji skrzyżowań, wynikającym z aktualnych szczególnych uwarunkowań ruchowych, ekonomicznych i społecznych np. własnościowych, przy zachowaniu poszczególnych relacji (powiązań) drogowych.

7. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej. Zawarte w Studium zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej w pozostają w całości aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. System ten powinien być rozbudowany na obszarze zmiany o sieci i urządzenia, w oparciu o program branżowy wod-kan, stosownie do ustalonego w m.p.z.p. zagospodarowania. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta.

8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponad lokalnym. Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej obsługujące planowane tereny zainwestowane. Na obszarze objętym zmianą nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponad lokalnym. 53 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Na terenach oznaczonych dodatkowym symbolem „.../H” dopuszcza się rozmieszczenie obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Granice tych terenów przedstawiono na rysunku zmiany. Dopuszczenie lokalizacji ww. obiektów wymaga opracowania dla takiego terenu m.p.z.p. Inne obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie m.p.z.p. nie występują.

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele niewolne i nieleśne. Dla obszaru objętego zmianą gmina zamierza sporządzić m.p.z.p. z uwagi na jego planowane wielofunkcyjne zainwestowanie i potrzebę określenia kompozycji układu nowej zabudowy Na obszarze zmiany nie występują grunty leśne i rolne wymagające zgody na zmianę przeznaczenia na cele nierolne i nieleśne.

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej. Tereny leśne i rolne w obszarze opracowania nie będą występować.

12. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi o suwania się mas ziemnych. Obszary, o których mowa nie występują.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

14. Obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji bądź rekultywacji. Obszary, o których mowa nie występują.

16. Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych. Tereny, o których mowa nie występują.

54 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

E. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE UL. SŁOWIAŃSKIEJ (przyjęte Uchwałą NR 403/10 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 7 lipca 2010 r.).

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta. W obszarze objętym opracowaniem zasadniczej zmianie w stosunku w stosunku do dotychczasowego Studium podlega przeznaczenie podstawowe terenów położonych w południowo wschodniej części obszaru. Planuje się zmianę przeznaczenia z terenów na tereny o funkcji usługowej i produkcyjno – usługowej, w nawiązaniu do funkcji ustalonych dla terenów sąsiednich w dotychczasowych opracowaniach planistycznych, w tym na terenie Gminy Zgorzelec. Wprowadzona zmiana ma na celu stworzenie w bezpośrednim sąsiedztwie węzła autostradowego (skrzyżowania drogi krajowej nr 30 z autostradą A4) obszaru o charakterze strefy aktywności gospodarczej, udostępnionej z drogi krajowej nr 30.

2. Kierunki i wskaźniki dotyczące użytkowania i zagospodarowania terenów. 2.1. Zakłada je się następujące podstawowe przeznaczenie terenów zainwestowanych: 1) tereny produkcyjno – usługowe (PU), obejmujące w szczególności działalność produkcyjną i logistyczną, obsługę komunikacji i transportu, handel hurtowy i dystrybucję towarów oraz usługi określone w pozycji 2.1.2); 2) tereny usług komercyjnych (U), mogące obejmować w szczególności usługi handlu, działalności biurowej i administracji, turystyki, wystawiennictwa, kultury i rozrywki, sportu i rekreacji, oświaty i nauki, ochrony zdrowia, opieki społecznej, drobnej wytwórczości, obsługi komunikacji i transportu; 3) tereny mieszkalno - usługowe (MU) mogące obejmować funkcje mieszkaniową oraz usługi, w szczególności usługi publiczne, handlu, działalności biurowej i administracji, turystyki, wystawiennictwa, kultury i rozrywki, sportu i rekreacji, oświaty i nauki, ochrony zdrowia, opieki społecznej, drobnej wytwórczości, 4) tereny mieszkaniowe o niskiej intensywności (MN) obejmujące głównie tereny zabudowy jednorodzinnej, 5) tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (MW) obejmujące głównie tereny zabudowy wielorodzinnej, 6) tereny ogrodów działkowych (ZD), 7) tereny kompozycyjnych układów zieleni - pomnik przyrody żywej (ZZ), 8) tereny komunikacji drogowej, 9) tereny infrastruktury technicznej (E, G), 10)tereny istniejących lasów (RL). 2.2. Przyjmuje się następujące zasady wyznaczania, użytkowania i zagospodarowania terenów zainwestowanych: 1) Wielkości terenów i ich granice, oznaczone na rysunku zmiany Studium, mają charakter orientacyjny, co oznacza, że mogą podlegać korektom i uściśleniu w m.p.z.p. w zakresie wynikającym z aktualnych, szczegółowych uwarunkowań funkcjonalno-przestrzennych, w strefie do 55 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

50m od granic wyznaczonych na rysunku zmiany. 2)Na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową. Podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu. 3)Na terenach produkcyjno-usługowo (PU) dopuszcza się przeznaczenie (funkcje) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych oraz produkcyjnych. 4)Na terenach mieszkaniowo – usługowych (MU) dopuszcza się przeznaczenie (funkcje) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych (publicznych i komercyjnych) oraz mieszkaniowej. 5)Dopuszcza się utrzymanie występujących w stanie istniejącym funkcji terenów zainwestowanych odmiennych od przyjętych w zmianie Studium, pod warunkiem, że ich pozostawienie nie naruszy standardów ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na terenach o funkcji podstawowej. 6)Wyklucza się lokalizację przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz działalność związaną z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów. Dopuszcza się lokalizację inwestycji zaliczonych w obowiązujących przepisach do inwestycji, dla których można nałożyć obowiązek opracowania raportu, pod warunkiem, że ich lokalizacja nie ogranicza użytkowania na sąsiednich terenach w zakresie ustalonym w planach miejscowych. 7)Zagospodarowanie poszczególnych terenów może obejmować:  urządzenia i powierzchnie rekreacyjno-sportowe związane z funkcją terenu oraz zieleń miejską, osiedlową, w tym przydomową;  drogi lokalne o drugorzędnym znaczeniu, dojazdowe, wewnętrzne, pieszo-jezdne, piesze i rowerowe, dojazdy, place manewrowe i gospodarcze, miejsca postojowe i garażowania – lokalne i ogólnomiejskie;  urządzenia infrastruktury technicznej, w tym na wydzielonych działkach oraz urządzenia gospodarcze;  inne urządzenia i zagospodarowania służące użytkowaniu terenu. 2.3. Zakłada się wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na terenach przeznaczonych pod nowe zainwestowanie - dopuszczalne maksymalne i minimalne wskaźniki określa tabela:

Symbol Dopuszczalny Dopuszczalna maksymalna Dopuszcza terenu maksymalny wskaźnik wysokość zabudowy lny zabudowy / Ilość kondygnacji/wysokość minimalny intensywności w metrach wskaźnik zabudowy zieleni MU 0,40/1,20 3/12,0 0,20 MW 0,50/2,00 - - MN 0,55/0,70 2/12,0 0,20 U 0,65/ - -/16,0 0,10 PU 0,80/ - -/16,0

Określone w tabeli:  wskaźniki zagospodarowania terenów - odnoszą się do powierzchni netto

56 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

terenów wydzielanych w planach miejscowych, tj.: z wyłączeniem powierzchni dróg i placów publicznych i wewnętrznych,  wysokości zabudowy - mogą być przekroczone elementami zabudowy o charakterze akcentów i dominant architektonicznych. Na działkach z istniejącym zainwestowaniem, na których parametry zabudowy i wskaźniki intensywności są przekroczone, a zieleni mniejsze w stosunku do określonych w tabeli, dopuszcza się dostosowanie ich wielkości do rozpoznanych w planach miejscowych szczegółowych uwarunkowań. Zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na terenach infrastruktury technicznej podlega regulacjom wynikającym z przepisów odrębnych.

3. Obszary przestrzeni publicznej. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu planów miejscowych tereny o charakterze publicznym (drogi, place, skwery itp.) oraz inne tereny w pasie bezpośrednio przylegającym do dróg publicznych. W planach miejscowych należy wprowadzić regulacje związane z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszące się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych, mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

4. Zasady ochrony środowiska przyrodniczego. Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do ochrony elementów środowiska na terenach zainwestowanych, w szczególności ochrony i kształtowania na tych terenach zieleni miejskiej, pozostają wiążące. Ochronie na obszarze zmiany powinny podlegać tereny leśne oraz kulturowe układy zieleni w formie alej i szpalerów przydrożnych. Ochroną prawną objęty jest zespół zieleni szpalerowej „Aleja Lipowa” w formie pomnika przyrody żywej ustanowionego uchwałą Rady Miasta Zgorzelec Nr 260/09 z 24 marca 2009r. W zakresie ochrony przed hałasem, zaliczenie terenów do poszczególnych kategorii ochronnych uzależnione będzie od ustalonego, w planach miejscowych, przeznaczenia. Na terenach produkcyjno – usługowych oraz na terenach usługowych wskazanym jest wprowadzanie w styczności z terenami mieszkaniowymi zieleni o charakterze izolacyjnym, stosownie do uwarunkowań przestrzenno- funkcjonalnych danej lokalizacji.

5. Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i krajobrazu kulturowego. Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do podstawowych zasad ochrony środowiska kulturowego w obszarze miasta pozostają wiążące. Nową zabudowę w rejonie istniejących zespołów zabudowy należy kształtować zgodnie z tymi zasadami. Na terenie objętym zmianą studium usytuowany jest budynek zabytkowy tzw. „Zagroda Kołodzieja” wpisany do rejestru zabytków pod numerem 50/A/01 decyzją z dnia 17.05.2001r. Budynek usytuowany jest przy drodze „Aleje lipowe” stanowiącym pomnik przyrody żywej. Zasady ochrony zabytku wynikają z przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a zasady ochrony pomnika przyrody ustalono w uchwale Rady Miasta Zgorzelec Nr 260/09 z 24 marca 2009r. W zmianie uwzględniono obszar otoczenia zabytku – budynku mieszkalno – usługowego „Zagroda Kołodzieja” – wpisanego do rejestru zabytków pod numerem A/1379 z dnia 22.10.2009r.

57 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

6. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego. 1) Układ podstawowych dróg publicznych przedstawiony w „Studium ...” w rejonie obszaru opracowania ulega zmianie w zakresie:  dotyczącym wyznaczenia nowej trasy drogi wojewódzkiej nr 351 od ul. Henrykowskiej do ul. Słowiańskiej. Droga, jako droga wojewódzka wg dotychczasowych ustaleń, ulega likwidacji. W jej miejsce wprowadza się układ dróg lokalnych i wewnętrznych,  proponowanej drogi lokalnej między ulicami Słowiańską i Armii Krajowej. W zmianie „Studium ...” zastępuje się ją dwiema drogami dojazdowymi o charakterze sięgaczy. Po dokonanej ww. zmianie układ podstawowych dróg publicznych w obszarze opracowania tworzą: - droga krajowa nr 30 o klasie drogi głównej ruchu przyspieszonego (GP), - droga wojewódzka nr 317 o klasie drogi głównej (G), z możliwością obniżenia klasy (Z), -ważniejsze drogi lokalne i dojazdowe gminne oznaczone na rysunku zmiany Studium. 2) Zakłada się : - włączenie dróg obsługujących do dróg układu podstawowego poprzez skrzyżowania skanalizowane określone na rysunku zmiany Studium, - zachowanie istniejących zjazdów z drogi KD GP, - dopuszczenie nowych zjazdów prawoskrętnych na drodze KDG(Z) i KDL w miejscach oznaczonych na rysunku zmiany, - zachowanie istniejących służebności dojazdu do terenów i działek. 3) Wskazuje się na potrzebę zarezerwowania w planie miejscowym pasa drogowego o szerokości 40,0m dla przebudowy drogi KD GP do parametrów drogi o dwóch jezdniach. 4) Po przejęciu przez gminę w całości drogi wojewódzkiej nr 317, zakłada się obniżenie klasy drogi głównej (G) do klasy drogi zbiorczej (Z). 5) W kształtowaniu przekrojów dróg wskazanym jest uwzględnienie, oprócz podstawowych standardowych elementów ulicy, tras rowerowych, pasów zieleni z zadrzewieniami, sieci infrastruktury technicznej – gaz, energetyka, wod.-kan., kanalizację deszczową, telekomunikację i inne lokalizowane poza jezdnią. 6) Podtrzymuje się potrzebę przebudowy wiaduktu kolejowego w ciągu ulicy Fabrycznej do parametrów umożliwiających przejście co najmniej drogą o pełnej klasie technicznej drogi dojazdowej. 7) Przyjęte rozwiązania dotyczące przebiegów tras i klas dróg układu obsługującego mogą podlegać na etapie opracowania planu miejscowego uzgodnionym z zarządcami dróg zmianom dotyczącym korekty trasy, klasy technicznej oraz lokalizacji skrzyżowań, wynikającym z aktualnych szczególnych uwarunkowań ruchowych, ekonomicznych i społecznych np. własnościowych, przy zachowaniu poszczególnych relacji (powiązań) drogowych.

7. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej. Zawarte w zmianie Studium zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej w pozostają w całości aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru położonego w granicach zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. System ten powinien być rozbudowany na obszarze zmiany o sieci i 58 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

urządzenia, w oparciu o program branżowy wod-kan, stosownie do ustalonego w planach miejscowych zagospodarowania. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta. Wskazuje się na możliwość przełożenia linii elektroenergetycznej 110kV w celu pełnego, bezkonfliktowego udostępnienia terenów położonych między drogą krajową nr 30 a wschodnią granicą miasta pod zainwestowanie wielko kubaturowe. Proponowaną nową trasę linii oznaczono na rysunku zmiany.

8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponad lokalnym. Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej, będące inwestycjami o znaczeniu lokalnym, obsługujące planowane tereny zainwestowane. Na obszarze objętym zmianą nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponad lokalnym ujęte w odpowiednich programach. Zakłada się ujęcie w programach ponadlokalnych modernizacji drogi krajowej nr 30 oraz przebudowy sieci110kV.

9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Na terenach produkcyjno-usługowych i usługowych oznaczonych dodatkowym symbolem „.../H” dopuszcza się rozmieszczenie obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2. Granice tych terenów przedstawiono na rysunku zmiany. Dopuszczenie lokalizacji ww. obiektów wymaga opracowania dla takiego terenu planu miejscowego. Inne obszary dla których obowiązkowe jest sporządzenie planu miejscowego nie występują.

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele niewolne i nieleśne. Dla obszaru objętego zmianą gmina zamierza sporządzić plan miejscowy z uwagi na jego planowane wielofunkcyjne zainwestowanie i potrzebę określenia kompozycji układu nowej zabudowy. Ponadto właściwe zagospodarowanie obszaru objętego zmianą uwarunkowane jest przeprowadzeniem scalenia działek rolnych o kształtach i parametrach niedostosowanych do przeznaczenia na cele inwestycyjne oraz dokonaniem wtórnych podziałów na działki odpowiadające potrzebom inwestycyjnym. Na obszarze zmiany nie występują grunty rolne wymagające zgody na zmianę przeznaczenia na cele nierolne.

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej. Na obszarze objętym zmianą zakłada się zlikwidowanie funkcji rolniczej. Zachowuje się istniejące na obszarze zmiany tereny leśne. Zasady ich kształtowania określają plany urządzeniowe lasu.

12. Obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi o suwania się mas 59 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ziemnych. Obszary, o których mowa nie występują.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

14. Obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji bądź rekultywacji. Obszary, o których mowa nie występują.

16. Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych. Tereny, o których mowa nie występują.

UZASADNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ ORAZ SYNTEZA USTALEŃ PROJEKTU ZMIANY STUDIUM.

Zmianą objęty jest obszar położony wzdłuż ul. Słowiańskiej – drogi krajowej nr 30, zwany dalej „rejonem ul. Słowiańskiej”, o wielkości około 175ha. Uwarunkowania określone w Studium z 2002r. w stosunku do obszaru objętego niniejszym opracowaniem oraz mające znaczenie dla jego zagospodarowania, a w szczególności dla elementów zagospodarowania podlegających zmianie, pozostają aktualne w podstawowych elementach . Zasadnicza część zakresu dokonanej zmiany „Studium ...” obejmuje korektę i uzupełnienie ustaleń odnoszących się głównie do przeznaczenia (funkcji) i zagospodarowania części terenów, w tym lokalizacji obiektów handlowych o pow. sprzedaży powyżej 2000m2, oraz korektę układu i klasyfikacji techniczno – funkcjonalnej dróg publicznych. Zmiana nie wpływa na kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie obszaru opracowania, za wyjątkiem potrzeby skorygowania klasyfikacji dróg w zachodniej części miasta w ciągu dotychczas proponowanej nowej trasy drogi wojewódzkiej nr 351. Zmiana dokonana została w formie zapisów uzupełniających i na rysunku „Kierunki rozwoju przestrzennego”. Tekst i rysunki zmiany „Studium...” są opracowaniami jednolitymi.

Przesłanki ustaleń zmiany studium: 1) Podstawową przesłanką w konstrukcji zmian było utrzymanie ciągłości planistycznej w ustaleniach kierunków zmian, odniesionej do rozwiązań zapisanych w Studium z 2002r., zarówno Miasta Zgorzelec (Gmina Miejska Zgorzelec), jak i Gminy Zgorzelec. Zasada ta odnosi się w szczególności do charakteru funkcjonalno – przestrzennego obszaru: jednolitego pod względem funkcjonalno przestrzennym w obu częściach miasta i gminy, wykreowanego w polityce obu jednostek na główną strefę aktywności gospodarczej przy granicy z Niemcami w regionie zgorzeleckim. Za lokalizacją głównej strefy aktywności gospodarczej w tym rejonie przemawiają: - lokalizacją autostrady A4 i jej węzła drogowego (w północnej części strefy), rozprowadzającego ruch w kierunku południowym (Czechy), wschodnim i północnym drogami krajowymi i wojewódzkimi, - istniejące, zrealizowane elementy strefy na terenie Gminy Zgorzelec (Park handlowo – przemysłowy), zlokalizowany bezpośrednio przy granicy z miastem, 60 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

- pełne uzbrojenie w zakresie infrastruktury technicznej, - aktywność gospodarcza i tradycja przemysłowa miasta oraz gmin powiatu zgorzeleckiego, w tym gminy Bogatynia, - ustawowa likwidacja ochrony gruntów rolnych na terenie miasta, - ciągłość i konsekwencja w zapisach dokumentów planistycznych miasta, przyjmujących rozwój aktywności gospodarczych w rejonie węzła autostradowego – po wschodniej stronie miasta. - wymóg przesunięcia aktywności gospodarczych w kierunku wschodnim, ze względu na obszary chronione w centrum miasta i przy granicy z Niemcami. 2) Uwzględniono również: - potrzebę stworzenia ciągłej zurbanizowanej struktury miasta, powiązanej funkcjonalnie z zabudową istniejącą - z uwzględnieniem uwarunkowań środowiskowych, w tym w szczególności systemu przyrodniczego miasta, jako elementu nienaruszalnego, - konieczność przedefiniowania docelowej kompozycję miasta – ze szczególnym uwzględnieniem cechy dotychczasowej jego struktury miejskiej, ocenianej jako w pełni nie wykształconej i ograniczonej oraz zrealizowanych struktur urbanistycznych na terenie Gminy Wiejskiej Zgorzelec, - planowane i możliwe przekształcenia układu dróg wojewódzkich i modernizacji dróg krajowych, - wnioski dotyczące lokalizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2, - potrzebę stworzenia zaktualizowanej oferty inwestycyjnej, jak i potrzebę stworzenia warunków prowadzenia działalności usługowej w oparciu o współczesne formy działalności oraz obsługi użytkowników, - ochronę istniejącej zabudowy mieszkaniowej. W treści ustaleń zmiany kierunków zagospodarowania przestrzennego uwzględnia równocześnie konsultacje społeczne prowadzone na wszystkich etapach sporządzenia zmiany.

Podstawowe ustalenia studium: - ustalenia dotyczące ochrony środowiska i jego zasobów oraz ochrony przyrody i krajobrazu kulturowego dostosowano do aktualnego stanu prawnego dotyczącego ochrony gruntów rolnych; uwzględniono również pomnik przyrody żywej „Aleja Lipowa” - ustanowiony uchwałą Rady Miasta Zgorzelec Nr 260/09 z 24 marca 2009r., - ustalenia dotyczące zagadnień ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków skorygowane zostały nieznacznie, poprzez uwzględnienie obszar otoczenia zabytku – budynku mieszkalno – usługowego „Zagroda Kołodzieja” – wpisanego do rejestru zabytków pod numerem A/1379 z dnia 22.10.2009r. - rozszerzono zakres terenów przeznaczonych pod usługi oraz pod tereny produkcji, baz i składów, łącznie z ustaleniem dopuszczającym lokalizację obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2, - zlikwidowano, przewidziane w dotychczasowym studium, trasę drogi wojewódzkiej nr 351 - od ul. Henrykowskiej do ul. Słowiańskiej; w zamian wprowadzono układ dróg lokalnych i wewnętrznych, - utrzymana dotychczasowy układ dróg krajowych i wojewódzkich, z ustaleniami określającymi niezbędny zakres ich modernizacji i przebudowy, - w zakresie kierunków rozwoju systemów infrastruktury technicznej / uzbrojenia terenu podtrzymane zostały dotychczasowe zapisy.

61 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

F. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE ULIC: HENRYKOWSKIEJ, BOLESŁAWIECKIEJ, POLUSZYŃSKIEGO I LUBAŃSKIEJ (Uchwała Nr 332/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 25 czerwca 2013 r.).

1.Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego

Uwarunkowania dla obszaru zmiany studium nie wymagają aktualizacji (tekst i rysunek uwarunkowań pozostają bez zmian).

2.Kierunki zagospodarowania przestrzennego

2.1.Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta oraz w przeznaczeniu terenów

Celem zmiany studium jest aktualizacja zapisów studium dla dwóch fragmentów miasta Zgorzelec – jednego na północ od autostrady A4, w rejonie ulicy Henrykowskiej, drugiego w rejonie ulic Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej. Na terenie położonym na północ od autostrady A4 przewiduje się m.in. dopuszczenie funkcji mieszkaniowej, na terenie w rejonie ulic Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej przewiduje się m.in. dopuszczenie funkcji usługowej na terenach przewidzianych pod zabudowę mieszkaniową, a także na terenie pomiędzy ul. Bolesławiecką a ul. Henrykowską umożliwienie realizacji nowej zabudowy. Planuje się także korektę układu komunikacyjnego. Pozostałe kierunki zagospodarowania obszaru zostają zachowane, tzn. przeznaczenie oraz sposób zagospodarowania i zabudowy nie będzie odbiegać od głównych kierunków zagospodarowania określonych w obowiązującym studium.

Przewiduje się następujące kategorie przeznaczenia terenów:

 tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej (symbol MU), rozumiane jako zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna oraz zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna niskiej intensywności, wraz z usługami, w tym usługami kultury, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, zakwaterowania turystycznego i rekreacyjnego, administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła oraz innymi usługami o podobnym charakterze;

 tereny zabudowy usługowej (symbol U), rozumiane jako usługi kultury, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, zakwaterowania turystycznego i rekreacyjnego, administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła, stacje obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, stacje paliw, obiekty magazynowe oraz inne usługi o podobnym charakterze;

 tereny zabudowy usługowo-produkcyjnej (symbol UP), rozumiane jako usługi administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła, obiekty produkcyjne, bazy, składy i magazyny oraz inne o podobnym charakterze;

62 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

 tereny zieleni (symbol ZP);

 drogi (symbol: KDA, KDG, KDZ, KD).

Przy sporządzaniu planu miejscowego, biorąc pod uwagę ustalenia studium, dopuszcza się doprecyzowanie i uszczegółowienie przeznaczenia oraz zasad zabudowy i zagospodarowania, np. na terenie zabudowy mieszkaniowo-usługowej wydzielenie osobno zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy usługowej (przy zachowaniu głównych kierunków zagospodarowania określonych w studium), jak również doprecyzowanie przebiegu linii rozgraniczających poszczególne tereny, z tolerancją 20-30 m.

2.2.Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy

Przyjmuje się następujące wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów:

Maksymalny wskaźnik Maksymalna wysokość Minimalny udział powierzchni Symbol intensywności zabudowy* zabudowy biologicznie czynnej MU 1,0 12 m 20%

U 1,5 15 m 20%

UP 2 15 m 10%

* - stosunek powierzchni całkowitej zabudowy do powierzchni działki budowlanej

Na obszarze objętym zmianą studium nie określa się terenów wyłączonych spod zabudowy.

2.3.Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk

Ustalenia dot. obszarów oraz zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk, pozostają aktualne. Nie przewiduje się wprowadzenia czy wyznaczenia nowych form ochrony przyrody (na obszarze objętym zmianą studium, w rejonie ul. Bolesławieckiej, znajdują się trzy pomniki przyrody, przedstawione na rysunku studium). Jednocześnie przewiduje się pozostawienie istniejących terenów zieleni wysokiej (po wschodniej stronie ul. Bolesławieckiej) oraz uwzględnienie przebiegu granicy systemu przyrodniczego miasta (wyznaczonej w obowiązującym studium, a w sporządzanej zmianie kontynuowanej).

63 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.4.Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Na obszarze objętym zmianą studium znajduje się obiekt objęty ochroną konserwatorską – budynek przy ul. Lubańskiej 2 (w wojewódzkiej ewidencji zabytków wymienione są dwa budynki – również przy ul. Lubańskiej 1 – natomiast ze względu na stan tego budynku (oba budynki przedstawiono na poniższych zdjęciach) nie obejmuje się go ochroną). Część obszaru, w rejonie ulic Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej, znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej obejmującej część historycznego układu zabudowy (ochrona obszarowa).

Budynek przy ul. Lubańskiej 2 Budynek przy ul. Lubańskiej 1

Na obszarze objętym zmianą studium znajdują się zabytki archeologiczne nr 22, 23, 24, 25, wskazane na rysunku studium (dla ujednolicenia przyjęto grafikę jak w studium obowiązującym); teren w rejonie ulic Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej, położony jest także w strefie ochrony archeologicznej.

W granicach zabytków archeologicznych wymagane jest przeprowadzenie badań archeologicznych, zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony zabytków.

2.5.Kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej

W zakresie rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej nie przewiduje się istotnych zmian. Wyjątkiem jest korekta przebiegu wybranych odcinków dróg (np. odcinka łączącego ul. Poluszyńskiego z ul. Fabryczną) czy wprowadzenie nowego połączenia, równoległego do ul. Lubańskiej (w stanie istniejącym droga ta już w części istnieje, jest również wyznaczona w obowiązującym planie miejscowym). Przyjmuje się, że szczegółowe ustalenia w tym zakresie, w tym precyzyjne wyznaczenie linii rozgraniczających poszczególnych dróg, będą określone na poziomie planu miejscowego.

2.6.Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym

Nie przewiduje się wyznaczenia obszarów, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym.

64 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.7.Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 647).

2.8.Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej

Na obszarze objętym zmianą studium nie wyznacza się obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzenie planów miejscowych oraz obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2. Nie wyznacza się również obszarów przestrzeni publicznej.

2.9.Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cle nierolnicze i nieleśne

Na obszarze objętym zmianą studium obowiązuje plan miejscowy – gmina zamierza sporządzić jego zmianę. W tym celu podjęto uchwałę nr 145/2011 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 listopada 2011 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Dzielnicy Północ w Zgorzelcu w rejonie ulic: Henrykowskiej, Bolesławieckiej, Poluszyńskiego, Lubańskiej i Wróblewskiego. Nie przewiduje się określenia obszarów wymagających zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne.

2.10.Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej

Na obszarze objętym zmianą studium nie określa się kierunków i zasad kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej.

2.11.Obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych.

65 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.12.Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują tereny, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny.

2.13.Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.

2.14.Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji.

2.15.Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują tereny zamknięte.

2.16.Inne obszary problemowe, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inne obszary problemowe.

3.Uzasadnienie i synteza zmiany studium

Niniejsze opracowanie stanowi zmianę Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec (uchwała Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002 r. ze zm.) Powierzchnia obszaru objętego zmianą studium wynosi około 70 ha. Obszar zmiany studium podzielony jest na dwa fragmenty. Pierwszy fragment położony jest na północ od autostrady A4, w rejonie ulicy Henrykowskiej i dotyczy terenu usługowego, na którym przewiduje się wprowadzenie funkcji mieszkaniowej, drugi fragment położony jest w rejonie ulic Bolesławieckiej, Poluszyńskiego i Lubańskiej i przede wszystkim dotyczy dopuszczenia funkcji usługowej na terenach przewidzianych pod zabudowę mieszkaniową, a także umożliwienia realizacji nowej zabudowy na terenie nieprzewidzianym pod zabudowę (teren pomiędzy ul. Bolesławiecką a ul. Henrykowską) oraz korekty układu drogowego. Na terenach usługowych dopuszczono stacje paliw. W projekcie zmiany studium określono m.in. przewidywane przeznaczenie terenów oraz ogólne parametry

66 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zasady zagospodarowania terenów. Szczegółowe ustalenia w tym zakresie powinny nastąpić przy sporządzaniu planu miejscowego. Ustalenia projektu zmiany studium uwzględniają uwarunkowania przyrodnicze i ograniczają uciążliwości dla środowiska przyrodniczego, związane z planowanym zagospodarowaniem. Na potrzeby zmiany studium uaktualniono rysunek obowiązującego studium (kierunki), w zakresie wymaganym dla wprowadzonej zmiany. Zmiana nie wpływa na kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie obszaru opracowania. Zmiana została dokonana w formie rysunku i tekstu jednolitego.

67 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

G. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC dotyczącej zmiany studium w rejonie wschodnim miasta (przyjęte Uchwałą NR 69/15 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 30 czerwca 2015 r.).

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta oraz w przeznaczeniu terenów.

W obszarze objętym opracowaniem zmianie w stosunku do dotychczasowego Studium podlega struktura funkcjonalno-przestrzenna terenów położonych we wschodniej części miasta, położonych pomiędzy ulicą Słowiańską, linią kolejową i granicą miasta. Planuje się między innymi: - likwidację rezerwy terenu cmentarza ZC i zamianę jej na tereny o funkcji produkcyjno - usługowej PU/H, - likwidację terenu o przewadze gruntów ornych RZ i zamianę na tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej MN, - zmniejszenie terenów zieleni ZO położonych wzdłuż linii kolejowej ze względu na opisane wyżej korekty funkcjonalne, - korektę i dostosowanie układu komunikacyjnego do nowej funkcji, - dostosowanie parametrów zabudowy i zapisów odnoszących się do nowych kierunków polityki przestrzennej, - wprowadzenie ustaleń z zakresu ochrony środowiska kulturowego i zabytków w oparciu o wytyczne przekazane przez konserwatora zabytków.

2. Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów.

Dla zmiany Studium przyjmuje się oznaczenia funkcjonalne zgodne z obowiązującymi w pierwotnej wersji Studium, dla których wprowadza się korektę granic i tym samym dokonuje się zmiany struktury funkcjonalno- przestrzennej. Jednocześnie przyjmuje się poniższe parametry i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów w dostosowaniu do zastanych uwarunkowań i nowych potrzeb inwestycyjnych. Dopuszcza się odstępstwa od wskazanych parametrów w szczególnych przypadkach wynikających z rozpoznanych uwarunkowań przy sporządzaniu planu miejscowego, zwłaszcza w terenach zainwestowanych. W przypadku braku nowych ustaleń utrzymuje się w mocy zapisy pierwotnego tekstu Studium.

Obszar zmiany Studium obejmuje tereny:

MN - mieszkaniowe o niskiej intensywności tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostojącej, bliźniaczej i szeregowej, na których dopuszcza się zabudowę wielorodzinną o niskiej intensywności jako obiekty istniejące

68 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 50%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 11 m i 3 kondygnacje. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 0,7. 5) Zaleca się rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej jako budynki wolnostojące.

U - usług komercyjnych usługi komercyjne z dopuszczeniem drobnej działalności produkcyjnej nie powodującej uciążliwości poza granicami działki inwestora i funkcją mieszkaniową jako towarzyszącą obiektom usługowym

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 50 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 20%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 15 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy od 0 do 1,5.

PU/H - produkcyjno-usługowe aktywność gospodarcza z dopuszczeniem usług komercyjnych i publicznych oraz dopuszczalnym rozmieszczeniem obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2, a także z możliwością lokalizacji lądowiska dla helikopterów

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 15%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 15 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1,5. 5) Zaleca się wprowadzanie w styczności z terenami mieszkaniowymi zieleni o charakterze izolacyjnym, stosownie do uwarunkowań przestrzenno- funkcjonalnych danej lokalizacji.

ZO - innych ważniejszych zespołów zieleni miejskiej

Na terenach zielonych postuluje się realizację zieleni wielopiętrowej o funkcji izolacyjnej dla funkcji sąsiedniej (MN).

3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody. Na obszarze zmiany Studium obowiązują zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody zawarte w tekście pierwotnym Studium.

4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego. 1) Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do podstawowych zasad ochrony środowiska kulturowego w obszarze miasta pozostają wiążące. Nową zabudowę w rejonie istniejących zespołów zabudowy należy kształtować zgodnie z tymi zasadami.

69 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2) Na terenie objętym zmianą studium wskazuje się granice strefy ochrony konserwatorskiej historycznej zabudowy miasta i przedmieść Zgorzelca, zgodnie z rysunkiem studium. W granicach strefy, do objęcia ochroną na etapie planu miejscowego wskazuje się: - zasadnicze elementy historycznego rozplanowania, w tym drogi, place, skwery, linie zabudowy, kompozycja wnętrz urbanistycznych i zespołów zabudowy oraz historycznej zieleni, - historyczny charakter zabudowy i jej kompozycję przestrzenną w zakresie lokalizacji, skali, ukształtowania bryły, formy architektonicznej, rytmu podziałów otworów okiennych i drzwiowych, materiału wykończeniowego. W granicach strefy należy: - realizować nową zabudowę przy uwzględnieniu historycznych uwarunkowań oraz w nawiązaniu do jej charakteru, - dążyć do rewaloryzacji i uporządkowania historycznego układu przestrzennego, - zachować historyczne rozwiązania materiałowe przy kształtowaniu nawierzchni ciągów komunikacyjnych.

3) Na terenie objętym zmianą studium wskazuje się granice strefy "OW" obserwacji archeologicznej dla historycznej zabudowy Zgorzelca, zgodnie z rysunkiem studium, dla której w planie miejscowym należy wprowadzić obowiązek przeprowadzenia badań archeologicznych, zgodnie z przepisami odrębnymi.

4) Na terenie objętym zmianą studium nie ma obiektów ujętych w wykazie zabytków nieruchomych przeznaczonych do ujęcia w gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków.

5) Na terenie objętym zmianą studium nie ma obiektów ujętych w gminnej ewidencji zabytków.

6) Na terenie objętym zmianą Studium nie ma obiektów wpisanych do rejestru zabytków.

7) Na terenie objętym zmianą Studium nie ma stanowisk archeologicznych.

5. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego. 1) Układ podstawowych dróg publicznych przedstawiony w pierwotnej wersji Studium w rejonie obszaru opracowania ulega zmianie w zakresie: - korekty i przedłużenia drogi lokalnej KDL obsługującej tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej położone we wschodniej części zmiany oraz przebiegającej pomiędzy terenami PU/H i MN, - pozostałe drogi, w tym ich klasa i geometria pozostają bez zmian. 2) Dopuszcza się realizację miejsc do parkowania jako parkingów przyulicznych w liniach rozgraniczających dróg i ulic, 3) Obowiązują następujące minimalne wskaźniki miejsc parkingowych: - dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - 2 miejsca postojowe na 1 budynek mieszkalny, - dla zabudowy usługowej – 3 miejsca postojowe na 100 m² powierzchni użytkowej, - dla zabudowy produkcyjno-usługowej PU/H - 1 miejsce postojowe na 4 zatrudnionych. 70 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

6. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej. Zawarte w Studium zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej pozostają aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru położonego w granicach zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. System ten powinien być rozbudowany na obszarze zmiany o sieci i urządzenia, w oparciu o program branżowy wod-kan, stosownie do ustalonego w planach miejscowych zagospodarowania. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta.

7. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej, będące inwestycjami o znaczeniu lokalnym, obsługującymi planowane tereny inwestycyjne.

8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym bezpośrednio związane z regulacjami przestrzennymi, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (jt. Dz. U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.).

9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2 oraz obszary przestrzeni publicznej. Na obszarze objętym zmianą studium nie wyznacza się obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzenie planów miejscowych. Obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 pozostają zgodne z oznaczeniami pierwotnego Studium (tereny PU/H). Nie wyznacza się obszarów przestrzeni publicznej. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu planów miejscowych tereny o charakterze publicznym (drogi, place, skwery, parki itp.) oraz inne tereny w pasie bezpośrednio przylegającym do dróg publicznych. W planach miejscowych należy wprowadzić regulacje związane z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszące się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych, mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

71 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Na obszarze objętym zmianą Studium, nie ma obszarów, dla których gmina zamierza sporządzić plan miejscowy. Na obszarze zmiany nie występują grunty rolne ani leśne wymagające zgody na zmianę przeznaczenia ich na cele nierolnicze i nieleśne.

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej. Ze względu na brak rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej w obszarze zmiany Studium nie wskazuje się kierunków i zasad ich kształtowania.

12. Obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych. W obszarze zmiany Studium nie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią ani obszary osuwania się mas ziemnych.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji. W obszarze zmiany Studium nie występują obszary wymagające przekształceń, rehablilitacji lub rekultywacji.

16. Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych. W obszarze zmiany Studium nie występują tereny zamknięte ani ich strefy ochronne.

17. Obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym. W obszarze zmiany Studium nie określa się przedmiotowych obszarów.

UZASADNIENIE I SYNTEZA USTALEŃ ZMIANY STUDIUM

Niniejsze opracowanie stanowi zmianę Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec na podstawie uchwały Nr 354/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 24 września 2013 r. dla obszaru określonego na załączniku graficznym nr 1 do uchwały. Powierzchnia obszaru objętego zmianą wynosi ok. 85 ha terenu pomiędzy ulicą Słowiańską, linią kolejową i granicą miasta. Wprowadzone zmiany umożliwią transformację funkcjonalno-przestrzenną opartą na wnioskach lokalnych właścicieli polegającą na wprowadzeniu możliwości realizacji zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i produkcyjno-usługowej wraz z korektą układu komunikacyjnego i ustaleniem parametrów i wskaźników zabudowy. Na potrzeby zmiany Studium uaktualniono rysunek obowiązującego studium (kierunki), w zakresie wymaganym dla wprowadzonej zmiany. Zmiana nie wpływa na kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie obszaru opracowania. Zmiana została dokonana w formie rysunku i tekstu jednolitego. 72 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

H. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC DZIELNICA UJAZD POŁUDNIE (przyjęte Uchwałą NR 122/15 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 29 grudnia 2015 r.).

UWARUNKOWANIA ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. Dotychczasowe przeznaczenie, zagospodarowanie i uzbrojenie terenu. W stosunku do pierwotnego rozpoznania przestrzeni wykonanego na potrzeby pierwszej wersji Studium… należy uznać, iż dokonane przeobrażenia i zmiany, w tym nowe zagospodarowanie znajdują odzwierciedlenie w przyjętych kierunkach zagospodarowania przestrzennego i jako takie nie stanowią nowych uwarunkowań dla kontynuacji polityki przestrzennej zawartej w zmienianych w ograniczonym stopniu, nowych ustaleniach Studium.

2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony. W ogólnym ujęciu obszar wskazany w zmianie Studium jest w swych granicach terenem praktycznie rozwiniętym, na którym elementy ładu przestrzennego w naturalny sposób opierają się na uwarunkowaniach historycznych i przestrzeni wykształconej w ujęciu struktury funkcjonalno-przestrzennej, powiązań komunikacyjnych, rdzenia przyrodniczego, a także zagadnień społeczno- gospodarczych. Wymogi ochrony ładu przestrzennego winny zostać uwzględnione w realizowanych planach miejscowych poprzez usankcjonowanie parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy określonych w Studium, a także odpowiednie regulacje przestrzennego wynikające z zastanych uwarunkowań o wyróżniającym się charakterze.

3. Stan środowiska, w tym stan rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu, w tym krajobrazu kulturowego. Uwarunkowania stanu środowiska i jego składowych opisane zostały w pierwotnej wersji Studium. Zmianom uległy uwarunkowania w zakresie obszarów chronionych - na obszarze zmiany Studium znajduje się specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 "Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej" (PLH020066). Obszar został szczegółowo opisany w Kierunkach niniejszej zmiany Studium.

4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej. Uwarunkowania dziedzictwa kulturowego stanowią trwały element decydujący o możliwościach wdrażania kierunków polityki przestrzennej i realizacji zamierzeń inwestycyjnych. Obszar zmiany Studium zawiera sześć głównych składników dziedzictwa kulturowego i zabytków: 1. Strefa ochrony konserwatorskiej historycznej zabudowy miasta i przedmieść Zgorzelca, 2. Strefa „OW” obserwacji archeologicznej dla historycznej zabudowy Zgorzelca, 3. Obiekty ujęte w wykazie zabytków nieruchomych przeznaczonych do ujęcia w gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków, 73 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

4. Obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków, 5. Obiekty znajdujące się w rejestrze zabytków, 6. Stanowisko archeologiczne. Elementy te szczegółowo omówiono przy wskazaniu kierunków ich ochrony.

Na obszarze nie znajdują się dobra kultury współczesnej.

5. Warunki i jakość życia mieszkańców, w tym ochrona ich zdrowia. Teren objęty zmianą Studium stanowi w większości stosunkowo zwarty obszar zabudowy mieszkaniowej z elementami funkcjonalnymi naturalnie ją uzupełniającymi, takimi jak usługi czy zieleń. Struktura uzupełniona jest niewielkimi obszarami aktywności gospodarczej oraz elementami komunikacji. Można zatem ocenić, iż poprzez swoją specyfikę jest to obszar powodujący minimalne zagrożenia. Funkcja obszaru jest najściślej powiązana ze stałym pobytem ludzi, stanowiąca podstawę tworzenia danej społeczności, a co za tym idzie integrująca i łącząca wspólne interesy. Ochrona zdrowia powinna skupiać się na wytycznych zawartych w przepisach odrębnych, w tym na właściwej kwalifikacji terenów pod względem dopuszczalnych poziomów hałasu, a także zakazie realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.

6. Zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia. Obszar stanowiący przedmiot zmiany Studium nie powinien w istotny i bezpośredni sposób wpływać na zagrożenie bezpieczeństwa mieszkańców. Jego wielkość i charakter mogą oczywiście wpływać na poczucie zagrożenia, związane jest to jednak z każdym obszarem miejskim i możliwościami penetracji przestrzeni publicznych i niepublicznych przez osoby z zewnątrz. Wzrost dyskomfortu, może być obserwowany w związku ze zjawiskami towarzyszącymi urbanizacji, takimi jak wzrost poziomu hałasu, zwiększone przepływy ruchu w aspekcie komunikacyjnym i społecznym czy innymi nierozerwalnie towarzyszącymi wszelkim zmianom i procesom rozwojowym.

7. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy. Potrzeby i możliwości rozwoju gminy należy uznać za zgodne z określonymi w tekście pierwotnym Studium. Ustalenie to oparte jest na fakcie, iż niniejsza zmiana nie wprowadza nowych terenów przeznaczonych do zainwestowania wykraczających poza dotychczasowy zakres, a także wsparte jest na analizach dokonanych na podstawie bilansu sporządzonego w myśl art. 10 ust. 5 znowelizowanej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zamieszczonych na końcu treści niniejszej zmiany. Wskazane w Studium obszary istniejące, utrzymane na podstawie obowiązujących kierunków polityki należy uznać za wystarczające, w sposób zadowalający umożliwiające realizację zamierzeń inwestycyjnych mieszkańców Zgorzelca. Uwarunkowania środowiskowe w sposób jednoznaczny eliminują cenne przyrodniczo tereny z możliwości realizacji zabudowy, przyczyniając się do ograniczenia obszarów zainwestowanych i podnosząc atrakcyjność południowej części miasta. 74 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

8. Stan prawny gruntów. Struktura prawna gruntów pozostaje na poziomie zbliżonym do przedstawionego w pierwotnym tekście Studium. Zmianie uległy głównie relacje w obrębie 7 i 15 grupy rejestrowej, co nie ma wpływu na istotną zmianę uwarunkowań w tym zakresie.

9. Występowanie obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych. Na obszarze objętym zmianą Studium występują obiekty i tereny chronione na podstawie ustaw: Prawo wodne, O ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, O ochronie gruntów rolnych i leśnych, omówione w odpowiednich punktach uwarunkowań i kierunków.

10. Występowanie obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych. Na obszarze zmiany Studium brak jest naturalnych zagrożeń geologicznych.

11. Występowanie udokumentowanych złóż kopalin, zasobów wód podziemnych oraz udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla. Na obszarze zmiany Studium brak jest udokumentowanych złóż kopalin oraz udokumentowanych kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla. W zachodniej części obszaru zmiany, na prawym brzegu zlewni rzeki Nysy Łużyckiej, na obszarze Obniżenia Zgorzeleckiego znajdują się tereny wodonośne, eksploatowane są przez Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Nysa sp. z o.o. Zajmują one teren tarasy zalewowej o wymiarach około 0,3x1,5 km ograniczony od zachodu rzeką graniczną - Nysą Łużycką, od południa, wschodu i północy wysoką na ca 5-7 m. skarpą wysoczyzny i dodatkowo korytem rzeki Czerwona Woda, będącej prawym dopływem Nysy Łużyckiej Jest to ujęcie dla miasta Zgorzelca składające się z 9 studni szybowych i 32 studni wierconych. Woda ze studni szybowych pobierana jest trzema rurociągami lewarowymi i dostarczana do studni zbiorczej zlokalizowanej na terenie Zakładu Uzdatniania Wody, natomiast woda ze studni wierconych tłoczona jest pompami głębinowymi do tej samej studni zbiorczej, dwoma rurociągami. W celu zwiększenia wydajności ujęcia, pogłębiono (do warstwy piaszczysto żwirowej) starorzecze w sąsiedztwie studni - w wyniku czego powstały eksploatowane do chwili obecnej stawy infiltracyjne. Stawy infiltracyjne zasilane są wodą z rzeki Nysy Łużyckiej, poprzez pompowanie wody powierzchniowej. Wokół ujęcia wody ustanowiona jest strefa pośrednia ochrony.

12. Występowanie terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych. Na obszarze zmiany Studium brak jest terenów górniczych.

13. Stan systemu komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami. Uwarunkowania w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej pozostają aktualne w zakresie obszaru zmiany. Dokonanych zmian dopatrywać można jedynie w kwestiach formalnych dotyczących np. klas dróg.

14. Zadania służące realizacji ponadlokalnych celów publicznych. 75 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym bezpośrednio związane z regulacjami przestrzennymi, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.).

15. Wymagania dotyczące ochrony przeciwpowodziowej. W obszarze zmiany Studium znajdują się obszary szczególnego zagrożenia powodzią, w granicach których zawarto wyznaczone na mapach zagrożenia powodziowego: - obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat (Q 1%), - obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat (Q 10%). Dodatkowo znajdują się tu obszary, na których prawdopodobieństwo powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat.

KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta oraz w przeznaczeniu terenów.

W obszarze objętym opracowaniem zmianie w stosunku do dotychczasowego Studium podlega struktura funkcjonalno-przestrzenna terenów położonych w południowej części miasta, w Dzielnicy Ujazd Południe. Planuje się między innymi: - rozszerzenie terenów usług komercyjnych U o funkcje usługowo produkcyjne PU, - korektę wyznaczonego przebiegu drogi wojewódzkiej nr 352, - transformacji funkcjonalnej obszaru znajdującego się w rozwidleniu linii kolejowych (rejon ul. Nad Kolejką Górską), - możliwość rozwoju zabudowy mieszkaniowej o niskiej intensywności w dolinie rzeki Czerwonej Wody, na obszarach nie zagrożonych powodzią, - zmianę przeznaczenia terenów zielonych w południowo-zachodnim rejonie miasta, z terenów leśnych na tereny zieleni krajobrazowej (korekta formalna wynikająca z danych ewidencyjnych), - niewielkich, punktowych zmian funkcjonalnych wprowadzanych w wyniku aktualizacji ustaleń dla obszaru objętego niniejszą zmianą, - wprowadzenie ustaleń z zakresu ochrony środowiska kulturowego i zabytków w oparciu o wytyczne przekazane przez konserwatora zabytków.

2. Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów.

Ze względu na znaczny obszar objęty zmianą Studium przyjmuje się, oznaczenia funkcjonalne zgodne z obowiązującymi w pierwotnej wersji Studium, dla których wprowadza się korektę granic i tym samym dokonuje się zmiany struktury funkcjonalno-przestrzennej (dopuszcza się w planach miejscowych korekty przebiegu przedmiotowych granic w dostosowaniu do

76 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

granic własności lub istniejącego zagospodarowania – korekty te nie będą stanowić odstępstwa od ustaleń Studium). Jednocześnie przyjmuje się poniższe parametry i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów w dostosowaniu do zastanych uwarunkowań i nowych potrzeb inwestycyjnych. Dopuszcza się odstępstwa od wskazanych parametrów w szczególnych przypadkach wynikających z rozpoznanych uwarunkowań przy sporządzaniu planu miejscowego, zwłaszcza w terenach zainwestowanych nie większe jednak niż 20% ustalonych w Studium wartości. W przypadku braku nowych ustaleń utrzymuje się w mocy zapisy pierwotnego tekstu Studium.

Obszar zmiany Studium obejmuje tereny:

M/U - mieszkaniowo usługowe tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej o niskiej intensywności oraz zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wraz z usługami. Na terenach tych dopuszcza się różnicowanie przeznaczenia w dowolnych proporcjach, w tym wyłącznie pod jedną z wymienionych funkcji.

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2 , 2) Zaleca się powierzchnię biologicznie czynną nie mniejszą niż – 20%, 3) Wysokość zabudowy nie większa niż 15 m i 4 kondygnacje, 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 4. 5) Zaleca się ustalanie obowiązkowych i nieprzekraczalnych linii zabudowy przy zachowaniu historycznych układów urbanistycznych poszczególnych kwartałów zabudowy. 6) Należy dążyć do ograniczania wolnostojącej zabudowy gospodarczej i garażowej. 7) Na terenie mieszkaniowo-usługowym zlokalizowanym pomiędzy terenami kolejowymi, w północnej części obszaru zmiany Studium dopuszcza się prowadzenie komercyjnej uprawy warzyw i kwiatów.

MW - mieszkaniowe o wysokiej intensywności tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej o wysokiej intensywności, na których dopuszcza się zabudowę mieszkaniową jednorodzinną jako obiekty istniejące

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Zaleca się powierzchnię biologicznie czynną nie mniejszą niż - 20%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 19 m i 5 kondygnacji. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 3.

MN - mieszkaniowe o niskiej intensywności tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostojącej, bliźniaczej i szeregowej, na których dopuszcza się zabudowę wielorodzinną o niskiej intensywności i zabudowę zagrodową jako obiekty istniejące

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 150 m2, 77 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 30%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 12 m i 3 kondygnacje. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1,25. 5) Zaleca się rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej jako budynki wolnostojące, przy jednoczesnym ograniczaniu rozwoju budynków bliźniaczych i szeregowych.

UP - usług publicznych usługi administracji, oświaty, szkolnictwo, edukacji, kultury, opieki społecznej, zdrowia oraz inne o podobnym charakterze

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 20%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 21 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1,5.

U - usług komercyjnych usługi komercyjne z dopuszczeniem drobnej działalności produkcyjnej nie powodującej uciążliwości poza granicami działki inwestora i funkcją mieszkaniową jako towarzyszącą obiektom usługowym

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 20%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 15 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1,5.

PU - produkcyjno-usługowe aktywność gospodarcza z dopuszczeniem usług komercyjnych i publicznych

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej nie mniejszą niż - 100 m2, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 20%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 18 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1,5. 5) Zaleca się wprowadzanie w styczności z terenami mieszkaniowymi zieleni o charakterze izolacyjnym, stosownie do uwarunkowań przestrzenno- funkcjonalnych danej lokalizacji.

Na terenach usług komercyjnych U lub terenach produkcyjno-usługowych PU dopuszcza się lokalizację Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.

KS - obsługi komunikacji tereny związane z obsługą komunikacji samochodowej, w szczególności stacje paliw

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej jak dla zabudowy usługowej, 2) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 10%. 3) Wysokość zabudowy nie większa niż - 9 m. 4) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 0,75. 78 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

KK - komunikacji kolejowej tereny związane z komunikacją kolejową, w szczególności linie kolejowe, infrastruktura kolejowa, urządzenia kolejowe, obsługa podróżnych. Na terenie KK dopuszcza się zabudowę usługową, składy i magazyny. 1) Zaleca się powierzchnię biologicznie czynną nie mniejszą niż - 15%. 2) Wysokość zabudowy nie większa niż - 15 m. 3) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 0,5.

KG - wydzielonych zespołów garaży zespoły jedno lub wielopoziomowych garaży wraz z obsługą komunikacyjną i zielenią towarzyszącą Na terenie KG dopuszcza się realizację parkingów terenowych ogólnodostępnych.

1) Zaleca się minimalną powierzchnię działki budowlanej określić w planie miejscowym, 2) Wysokość zabudowy nie większa niż - 7 m. 3) Wskaźnik intensywności zabudowy - od 0 do 1.

WW - ujęć wód RL - lasów i zadrzewień ZL - parków leśnych - lasy udostępnione do celów rekreacji i wypoczynku ZO - innych ważniejszych zespołów zieleni miejskiej ZN - łąk i zieleni niskiej ZD - ogrodów działkowych RZ - o przewadze gruntów ornych W - wód powierzchniowych

Dla wymienionych wyżej terenów przyjmuje się wskaźniki zagospodarowania terenów i parametry zabudowy na terenach przeznaczonych pod nowe zainwestowanie zgodnie z ustaleniami przyjętymi w tekście pierwotnym Studium.

Na terenach zielonych postuluje się: - wyposażenie terenów w obiekty małej architektury, - utworzenie spójnego systemu informacji przestrzennej, - dopuszczenie realizacji niewielkich obiektów kubaturowych takich jak mała gastronomia, szalety (parametry i wskaźniki zabudowy określi plan miejscowy)

W obszarze łąk i pastwisk znajdujących się na terenie RZ, zlokalizowanych wzdłuż rz. Czerwona Woda, w granicach zmiany Studium dopuszcza się realizację zabudowy letniskowej, przy uwzględnieniu poniższych parametrów i wskaźników: 1) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż – 60%, 2) Powierzchnia zabudowy nie większa niż 20% powierzchni działki budowlanej, 3) Wysokość zabudowy nie większa niż – 7 m i 1 kondygnacja.

79 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

W przedmiotowej zmianie Studium wprowadza się następujący teren:

IT – infrastruktura techniczna tereny obejmujący zakład uzdatniania wody przy ul. Orzeszkowej oraz teren przepompowni wody przy ul. Łużyckiej i teren infrastruktury kanalizacyjnej przy ul. Francuskiej.

1) Powierzchnia biologicznie czynna nie mniejsza niż - 10%, 2) Wysokość zabudowy nie większa niż - 9 m.

Przyjmuje się zasady zagospodarowania obejmujące zachowanie istniejących obiektów infrastruktury technicznej, a także ich rozwój zgodny z rozpoznanym przy sporządzaniu planu miejscowego zapotrzebowaniem.

3. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody. Na obszarze zmiany Studium obowiązuje nie ujęty w tekście pierwotnym specjalny obszar ochrony siedlisk Natura 2000 "Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej" (PLH020066). Obszar zajmuje powierzchnię 1586,1 ha i położony jest w regionie biogeograficznym kontynentalnym. Fragment znajdujący się w granicach miasta Zgorzelec to ok. 80 ha. Administracyjnie Obszar leży w granicach województwa dolnośląskiego, na terenie powiatu zgorzeleckiego, w gminach Bogatynia i Zgorzelec. Na terenie Obszaru, który położony jest w dolinie Nysy Łużyckiej, występują piaski rzeczne teras nadzalewowych takie jak iły, mułki, miejscami z domieszką piasków (mady). Pod względem typologicznym są to gleby aluwialne. Główną rzekę obszaru, dla której koryta i siedlisk przyległych utworzono obszar Natura 2000, jest Nysa Łużycka. Rzeka ta wypływa z południowo-zachodnich stoków Gór Izerskich, w rezerwacie przyrody na terenie Czech. Rzeka zbiera wody z obszaru 4297 km2 i odprowadza do Odry w km 542 400 jej lewego brzegu na terenie województwa lubuskiego. Długość Nysy wynosi 251,6 km. Górny odcinek o długości 53,8 km i powierzchni zlewni 375,3 km2 znajduje się na terenie Czech. Od km 197 800 Nysa jest rzeką graniczną Polski i Niemiec. Głównymi dopływami Nysy Łużyckiej po stronie polskiej są: Miedzianka, Witka, Czerwona Woda, Jędrzychowicki Potok, a po stronie niemieckiej: Mandau i Pließnitz. Nysa Łużycka i jej dopływy charakteryzują się dużymi wahaniami wodostanów i przepływów w ciągu roku, ze względu na trudno przepuszczalne podłoże oraz duże ilości opadów w strefie górskiej. Są one maksymalne w marcu i we wrześniu, minimalne natomiast w okresie suszy i mroźnych zim. Jakość wód Nysy Łużyckiej zależy od wielkości ładunków zanieczyszczeń dopływających z Czech, Niemiec i Polski. Stosunki wodne w Kotlinie Żytawskiej w zasadniczy sposób zakłóca kopalnia "Turów". Eksploatacja tego złoża spowodowała konieczność częściowego przekształcenia istniejącej sieci hydrograficznej Miedzianki, Biedrzychówki i Jaśnicy. Obszar Natura 2000 Przełomowa Dolina Nysy Łużyckiej obejmuje silnie zróżnicowany krajobraz doliny rzecznej, od partii przełomowych między Trzcińcem a Posadą po łagodnie płynący ciek obszaru podgórskiego, z mozaikowym układem siedlisk i wieloma cennymi gatunkami biotopów nadrzecznych. W ukształtowaniu terenu dominują krajobrazy otwarte: łąki, głównie świeże oraz starorzecza. Nysa na tym odcinku jest rzeką uregulowaną, 80 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

jednak częste wylewy powodują dobry stan zachowania towarzyszących jej siedlisk. Na skarpach pradoliny i na odcinku przełomowym wykształcają się zbiorowiska leśne, zajmujące łącznie około 35%. Występują tu ponadto rozległe obszary łąk (około 30%) oraz grunty orne. Teren objęty jest ekstensywną gospodarką pastersko-rolniczą, z mozaikowym układem siedlisk i wieloma cennymi gatunkami biotopów nadrzecznych. W dolinie Nysy Łużyckiej wytworzyła się mozaika siedlisk łąk świeżych, wilgotnych i zmiennowilgotnych oraz szuwarowych i ziołoroślowych. Tereny przyległe do rzeki użytkowane są głównie kośnie i pastwiskowo. Licznie występują tu starorzecza połączone systemami rowów oraz oczka wodne, a także sztuczne zbiorniki będące miejscem rozwoju płazów. W Obszarze dobrze zachowane są kompleksy grądów i łęgów. W południowej części Obszaru, na przełomowym odcinku miedzy Trzcińcem i Bratkowem, znajdują się najcenniejsze kompleksy leśne grądów oraz buczyn, miejscami łęgów i lasów zboczowych o charakterze podgórskim. Bardzo często zespoły grądów schodzą do samego koryta rzecznego. W okolicy miejscowości Posada grądy zostały objęte ochroną rezerwatową. Obszar jest ważny dla zachowania populacji modraszka nausitousa i modraszka telejusa. Utrzymuje się tutaj również stała populacja wydry. Duża liczba dobrze zachowanych starorzeczy i naturalnych zbiorników wodnych, a także stawów, z których część nie jest intensywnie użytkowana, sprzyja występowaniu traszki grzebieniastej. W obszarze Natura 2000, na którym dopuszcza się rozwój zabudowy mieszkaniowo-usługowej należy wprowadzić zabudowę ekstensywną, z zachowaniem możliwie największej ilości drzewostanu i w planie miejscowym określić odpowiednie parametry. Przy sytuowaniu obiektów należy uwzględnić wymagania w zakresie ochrony siedlisk i populacji zwierząt, a także innych cennych przyrodniczo elementów środowiska. Nie należy dopuszczać do realizacji przedsięwzięć mogących znacząco negatywnie wpłynąć na przyrodę obszaru Natura 2000. Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do ochrony elementów środowiska na terenach zainwestowanych, w szczególności ochrony i kształtowania na tych terenach zieleni miejskiej, pozostają wiążące. W zakresie ochrony przed hałasem, zaliczenie terenów do poszczególnych kategorii ochronnych uzależnione będzie od ustalonego, w planach miejscowych, przeznaczenia. Na terenach produkcyjno – usługowych oraz na terenach usługowych wskazanym jest wprowadzanie w styczności z terenami mieszkaniowymi zieleni o charakterze izolacyjnym, stosownie do uwarunkowań przestrzenno- funkcjonalnych danej lokalizacji.

4. Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego. 1) Zawarte w Studium zapisy odnoszące się do podstawowych zasad ochrony środowiska kulturowego w obszarze miasta pozostają wiążące. Nową zabudowę w rejonie istniejących zespołów zabudowy należy kształtować zgodnie z tymi zasadami.

2) Na terenie objętym zmianą studium wskazuje się granice strefy ochrony konserwatorskiej historycznej zabudowy miasta i przedmieść Zgorzelca, zgodnie z rysunkiem studium. W granicach strefy, do objęcia ochroną na etapie planu miejscowego wskazuje się: 81 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

- zasadnicze elementy historycznego rozplanowania, w tym drogi, place, skwery, linie zabudowy, kompozycja wnętrz urbanistycznych i zespołów zabudowy oraz historycznej zieleni, - historyczny charakter zabudowy i jej kompozycję przestrzenną w zakresie lokalizacji, skali, ukształtowania bryły, formy architektonicznej, rytmu podziałów otworów okiennych i drzwiowych, materiału wykończeniowego. W granicach strefy należy: - realizować nową zabudowę przy uwzględnieniu historycznych uwarunkowań oraz w nawiązaniu do jej charakteru, - dążyć do rewaloryzacji i uporządkowania historycznego układu przestrzennego, - zachować historyczne rozwiązania materiałowe przy kształtowaniu nawierzchni ciągów komunikacyjnych.

3) Na terenie objętym zmianą studium wskazuje się granice strefy "OW" obserwacji archeologicznej dla historycznej zabudowy Zgorzelca, zgodnie z rysunkiem studium, dla której w planie miejscowym należy wprowadzić obowiązek przeprowadzenia badań archeologicznych, zgodnie z przepisami odrębnymi.

4) Na terenie objętym zmianą studium usytuowane są następujące obiekty ujęte w wykazie zabytków nieruchomych przeznaczonych do ujęcia w gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków, wskazane na rysunku: - dom mieszkalny, ul. Słowackiego 7, - dom mieszkalny, ul. Francuska 12-14, - dom mieszkalny, ul. Świętego Jana 16, - dom mieszkalny, ul. Szarych Szeregów 2, 6, 8, 13, - dom mieszkalny, ul. Rzeczki Górne 9, - wiadukt kolejowy nad rz. Nysą Łużycką;

5) Na terenie objętym zmianą studium usytuowane są następujące obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków, wskazane na rysunku planu: - kościół ewangelicki, ob. katolicki, parafialny pw. św. Jana Chrzciciela, ul. Łużycka / Grunwaldzka 2, - dom mieszkalny, ob. Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Baczyńskiego 1, - dom mieszkalny, ul. Baczyńskiego 2, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 22, 23, 24, 26, 28, 30, 31, 32, - dom mieszkalny, ul. Boczna 2, - dom mieszkalny, ul. Francuska 16, 18, - zespół przemysłowy magazynów zbożowych, ob. budynki mieszkalne, magazynowe i produkcyjne ZPR „ŁAN”, ul. Francuska 36, - dom mieszkalny, ul. Górnicza 3, 39, - budynek mieszkalno - gospodarczy, ob. budynek gospodarczy, ul. Górnowiejska 6, - oficyna mieszkalna, ob. dom mieszkalny, ul. Górnowiejska 10-10a-10b, - oficyna gospodarcza (stodoła), ob. budynek mieszkalno - gospodarczy, ul. Górnowiejska 11, - dom mieszkalny, ul. Łużycka 12, 15, 21, 27, 33a, 37, 41, 41a, 45, 52a-b, 53, 54a-b, 56a-b, 57, 59, 60, 60a-c, 61, 62, 62a-b, 63, 65a-b, 67a-b, 71a-b, 73, 81, 83, 85, - zajazd z restauracją „Stadt Brünn”, ob. budynek mieszkalno - usługowy, ul. Łużycka 43, - willa w zespole, ul. Łużycka 87, 82 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

- dom mieszkalny, ul. Mickiewicza 5, 6, 7, 9-11, - dom mieszkalny, ob. przychodnia lekarska, ul. Reymonta 1, - dom mieszkalny, ul. Reymonta 5, 13, 23, 27, - dom mieszkalny, ul. Rzeczki Dolne 5, - dom mieszkalny, ul. Rzeczki Górne 3, 5, 15-15a, 17, - dom mieszkalny, ul. Słowackiego 3, 4, 9, - dom mieszkalny, ul. Szarych Szeregów 5, 9, 12a, 14a, - budynek mieszkalno - gospodarczy, ob. dom mieszkalny, ul. Szarych Szeregów 3, - dom mieszkalny, ul. Świętego Jana 4, 6, 7a-b, 8-10, 9, 11, 12, 13, 14, 21-23, 22, 25-27, 26, 30, 31, 32, - willa, ul. Świętego Jana 24, - dworzec kolejowy w Dzielnicy Ujazd, - wodociągowa wieża ciśnień, ul. Świętego Jana;

6) Obiekty wymienione w pkt 4 i 5 należy objąć ochroną konserwatorską w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i określić przedmiot i zasady ochrony, ze szczególnym uwzględnieniem zachowania historycznej bryły i elewacji budynku, formy i geometrii dachów oraz wyposażenia zabytku.

7) W obszarze zmiany Studium, znajdują się oznaczone na rysunku obiekty wpisane do rejestru zabytków: - dwór Dolny Ujazd ("Nieder Moys"), ob. dom mieszkalny, ul. Francuska 39 wraz z przyległym gruntem, nr rej. A/5696/601/J z dnia 20.02.1970 r., - dom mieszkalny, ul. Łużycka 11, nr rej. 1210/J z dnia 19.06.1995 r., - willa, ul. Świętego Jana 20, nr rej. A/985 z dnia 21.11.2006 r.

8) W obszarze zmiany Studium znajduje się część stanowiska archeologicznego oznaczonego na rysunku planu - nr AZP 37/47/79-9 osada pradzieje. W ustaleniach m.p.z.p. dla stanowiska archeologicznego należy wprowadzić obowiązek przeprowadzenia badań archeologicznych zgodnie z przepisami odrębnymi.

5. Kierunki rozwoju układu komunikacyjnego. 1)Układ podstawowych dróg publicznych przedstawiony w pierwotnej wersji Studium w rejonie obszaru opracowania ulega zmianie w zakresie: - korekty korytarza drogi wojewódzkiej nr 352 w zakresie zgodnym ze zinwentaryzowanym przebiegiem w części północnej obszaru, przy skrzyżowaniu z ul. Reymonta, - zmiany klasy drogi głównej (G) w przebiegu ul. Łużyckiej na klasę zbiorczą (Z), - redukcji układu komunikacyjnego w południowo-zachodniej części miasta, na obszarze planowanej zabudowy mieszkaniowej i mieszkaniowo- usługowej, na rzecz szczegółowych rozwiązań przyjętych w planie miejscowym; - zmiany kategorii ulicy lokalnej na ulicę dojazdową w przebiegu ul. Chełmońskiego, Okólna, Turowską; Po dokonanej ww. zmianie układ podstawowych dróg publicznych w obszarze opracowania tworzą: -droga wojewódzka nr 352 o klasie drogi głównej (G), -drogi gminne o klasie drogi zbiorczej (Z) - ul. Łużycka, Reymonta, Francuska, Orzeszkowej, 83 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

-ważniejsze drogi lokalne i dojazdowe gminne oznaczone na rysunku zmiany Studium. 2) Obowiązują następujące wskaźniki miejsc parkingowych: - dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej – 1,2 miejsca postojowego na 1 mieszkanie, - dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej - 1 miejsce postojowe na 1 lokal mieszkalny, - dla zabudowy usługowej – 3 miejsca postojowe na 100 m² powierzchni użytkowej, - dla zabudowy produkcyjno-usługowej - 1 miejsce postojowe na 4 zatrudnionych.

6. Kierunki rozwoju infrastruktury technicznej. Zawarte w Studium zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej pozostają aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru położonego w granicach zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. System ten powinien być rozbudowany na obszarze zmiany o sieci i urządzenia, w oparciu o program branżowy wod-kan, stosownie do ustalonego w planach miejscowych zagospodarowania. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta.

7. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej, będące inwestycjami o znaczeniu lokalnym, obsługującymi planowane tereny inwestycyjne.

8. Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym bezpośrednio związane z regulacjami przestrzennymi, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.).

9. Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary przestrzeni publicznej. Na obszarze objętym zmianą studium nie wyznacza się obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzenie planów miejscowych na podstawie przepisów odrębnych. Nie wyznacza się również obszarów przestrzeni publicznej. Elementami zagospodarowania o przypisanej funkcji przestrzeni publicznej mogą być przy opracowaniu planów miejscowych tereny o charakterze publicznym 84 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

(drogi, place, skwery, parki itp.) oraz inne tereny w pasie bezpośrednio przylegającym do dróg publicznych. W planach miejscowych należy wprowadzić regulacje związane z ich zagospodarowaniem, w szczególności odnoszące się do kształtowania elementów informacji, reklam, malej architektury oraz innych, mających znaczenie dla utrzymania ładu przestrzennego.

10. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. Dla obszaru objętego zmianą gmina zamierza sporządzić plan miejscowy z uwagi na jego planowane wielofunkcyjne zainwestowanie i potrzebę określenia spójnych parametrów i wskaźników nowej zabudowy i związanymi z tym regulacjami. Na obszarze zmiany nie występują grunty rolne ani leśne wymagające zgody na zmianę przeznaczenia ich na cele nierolnicze i nieleśne.

11. Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej. Postuluje się utrzymanie wskazanych w studium obszarów produkcji rolniczej (tereny o przewadze gruntów ornych). Zakłada się utrzymanie pełnego potencjału obszarów leśnych. Zaleca się urządzenia turystyczne w obrębie terenów oznaczonych RL i ZL.

12. Obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych. W obszarze zmiany Studium oznaczono obszary szczególnego zagrożenia powodzią, w granicach których zawarto wyznaczone na mapach zagrożenia powodziowego: - obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat (Q 1%), - obszary, na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat (Q 10%). W granicach obszarów szczególnego zagrożenia powodzią obowiązują przepisy odrębne. Zaleca się ograniczenie wszelkiej zabudowy na wskazanych obszarach.

W obszarze zmiany Studium oznaczono informacyjnie obszary, na których prawdopodobieństwo powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat.

Na obszarze zmiany Studium nie występują obszary osuwania się mas ziemnych.

13. Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

14. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych. Obszary i obiekty, o których mowa nie występują.

15. Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji. Należy uznać, iż część terenów kolejowych Ujazd winna być przekształcona w niezbędnym zakresie, w kierunku sankcjonowania funkcji innych niż kolejowe, 85 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

istniejących na tym obszarze (np. zabudowa mieszkaniowa). Uznaje się, iż obszar zlokalizowany w południowej części miasta, obejmujący dawne koszary w dużej części został już przekształcony funkcjonalnie. Rezygnuje się ze wskazania zespołu gospodarczego w rejonie ul. Orzeszkowej jako wymagającego przekształceń funkcjonalno-przestrzennych ze względu na znaczny stopień dokonanej już transformacji. Jednocześnie, przy sporządzaniu planów miejscowych należy zapewnić niezbędną ochronę funkcji sąsiednich. Ponadto nie wprowadza się nowych ustaleń dla obszarów.

16. Obszary zdegradowane. W obszarze zmiany Studium nie określa się przedmiotowych obszarów.

17. Granice terenów zamkniętych oraz ich stref ochronnych. Tereny zamknięte obejmują obszar kolejowy. Nie wprowadza się nowych ustaleń dla obszarów.

18. Obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym. W obszarze zmiany Studium nie określa się przedmiotowych obszarów.

BILANS TERENÓW PRZEZNACZONYCH POD ZABUDOWĘ

W związku z faktem, iż zmiana Studium nie jest sporządzana w granicach administracyjnych gminy, a jedynie jej fragmentu, przyjmuje się bilans i prognozowane zapotrzebowanie w skali obszaru zmiany. Przyjmując relacje wynikające ze stosunku powierzchni terenu opracowywanego do obszaru całego miasta, można przyjąć, iż opracowywana zmiana Studium obejmuje fragment miasta zamieszkały w chwili obecnej przez ok. 8179 osób. Zważywszy tendencję spadkową prognozy demograficznej, docelowo na rok 2035 wartość ta ograniczona jest do 6164 osób. Zważywszy na strukturę opracowywanej części miasta, istniejące zainwestowanie, powierzchnię opracowania i przewidywane wykorzystanie terenów, na obszarze zmiany liczba mieszkańców winna być jednak niższa od przyjętej na podstawie wskazanej relacji o ok. 10%, tj. 5547,6 osoby. Wynika to z faktu, że na obszarze zmiany nie występują tereny zdefiniowane jako śródmiejskie tereny mieszkaniowo-usługowe, procent zabudowy mieszkaniowej o wysokiej intensywności jest istotnie ograniczony, a także cały pas wzdłuż rzeki Nysy Łużyckiej oraz w części wzdłuż rzeki Czerwona Woda został wyłączony spod zabudowy (są to tereny systemu przyrodniczego miasta, tereny obszaru Natura 2000, tereny wodonośne).

Maksymalne zapotrzebowanie na nową zabudowę. Przyjmując uwarunkowania wynikające z przedstawionych prognoz, a także mając na uwadze statystyczne wartości i parametry istniejącej zabudowy przy uwzględnieniu oszacowanej na obszarze zmiany liczby ludności należy wskazać tu następujące zapotrzebowanie na zabudowę mieszkaniową:

Przy uwzględnieniu istniejącej struktury funkcjonalnej, podział na zabudowę jednorodzinną i wielorodzinną wygląda następująco: 96% zabudowa jednorodzinna, 4% zabudowa wielorodzinna. 86 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Kontynuacja proporcjonalnego rozwoju funkcjonalnego, które znajduje również uzasadnienie zważywszy na pewne oddalenie badanego terenu od centrum miasta, a także uwarunkowania środowiskowe i komunikacyjne pozwala oszacować zapotrzebowanie na zabudowę mieszkaniową dla 5500 mieszkańców: Zabudowa jednorodzinna – 140 ha, pow. użytkowa 174900 m2 (średnia pow. domu 150m2) (1166 działek * 1200m2 * 3os/dom = 3500 os.)

Zabudowa wielorodzinna – 5 ha, pow. użytkowa 52000 m2 (średnia pow. mieszkania 65m2) (30% pow. zab * 3 kond. = 2000 os.)

Sumarycznie powierzchnia zabudowa mieszkaniowej = 145 ha, tj. ok. 226900 m2 powierzchni użytkowej

Przyjmuje się, iż powierzchnia pozostałych terenów pod zabudowę winna być zgodna z przyjętymi poniżej parametrami:

Struktura użytkowania terenu w dzielnicy mieszkaniowej dla powierzchni 100 ha według wskaźników urbanistycznych FUNKCJA POWIERZCHNIA tereny mieszkalnictwa 25 – 40% tereny usług podstawowych i 5 – 15% ponadpodstawowych tereny aktywności gospodarczej 1,5 – 5% tereny zieleni wypoczynkowej i sportu 10 – 20% tereny zieleni izolacyjnej 1 – 10% tereny komunikacji 25 – 40%

Pożądana struktura użytkowania terenu wyliczona dla obszaru zm. Studium:

FUNKCJA POWIERZCHNIA tereny mieszkalnictwa 104 – 166,4 ha tereny usług podstawowych i ponadpodstawowych 20,8 – 62,4 ha tereny aktywności gospodarczej 6,24 – 20,8 ha tereny zieleni wypoczynkowej i sportu 41,6 – 83,2 ha tereny zieleni izolacyjnej 4,16 – 41,6 ha tereny komunikacji 104 – 166,4 ha

Powierzchnia użytkowa pozostałych terenów pod zabudowę: Tereny usług – 374400 m2 (dopuszczalna pow. zabudowy - 60% pow. działki) Tereny aktywności gospodarczej – 124800 m2 (dopuszczalna pow. zabudowy – 60% pow. działki)

87 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

CHŁONNOŚĆ OBSZARÓW O W PEŁNI WYKSZTAŁCONEJ, ZWARTEJ STRUKTURZE FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNEJ Na obszarze opracowania zdiagnozowano wykształconą strukturę funkcjonalno- przestrzenną o dosyć dużym potencjale uzupełnień.

Uproszczona struktura użytkowania istniejących terenów objętych opracowaniem zm. Studium: FUNKCJA POWIERZCHNIA Komunikacja i infrastruktura 12,9% 53,6 ha Zabudowa mieszkaniowa 31,5% 131,1 ha Zabudowa mieszkaniowo-usługowa 6,0% 25,1 ha Usługi 5,8% 24,3 ha Aktywność gospodarcza 4,4% 18,3 ha Tereny zielone 35,8% 148,9 ha

Tak ujęte zestawienie definiuje obszar zmiany Studium, jako obszar o bardzo zrównoważonych proporcjach funkcjonalnych. Powierzchnia terenów zielonych maksymalnie wypełnia standardowy udział zieleni, z kolei zabudowa mieszkaniowa i mieszkaniowo-usługowa, pomimo iż w sposób oczywisty stanowią funkcję wiodącą nie wykraczają poza przyjęte wartości.

Z powyższej tabeli, na podstawie istniejącego zainwestowania można wydzielić następujące obszary:

Powierzchnia Powierzchnia Typ zabudowy możliwa do zainwestowana [ha] uzupełnienia [ha] MIESZKANIOWA 131,1 51,3 USŁUGOWA 25,1 8,75 AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA 18,3 1,7

Powierzchnia użytkowa: Zabudowa mieszkaniowa – 64125 m2

88 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Zabudowa usługowa – 52500 m2 Aktywność gospodarcza – 1020 m2

CHŁONNOŚĆ OBSZARÓW PRZEZNACZONYCH W PLANACH MIEJSCOWYCH POD ZABUDOWĘ Cały obszar zmiany Studium objęty jest obowiązującymi planami miejscowymi, w związku z czym oszacowana chłonność jest tożsama z wyliczeniami ujętymi w punkcie dotyczącym chłonności obszarów o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej.

PORÓWNANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA NOWĄ ZABUDOWĘ Wskazane powyżej wartości pozwalają zestawić zapotrzebowanie na nową zabudowę i określić relacje zapotrzebowania na podstawie analiz demograficznych z możliwościami urbanizacji ujętymi w ramy prawa miejscowego.

Dla zabudowy mieszkaniowej maksymalne zapotrzebowanie na obszarze zmiany Studium zawiera się w wartości 226900 m2 powierzchni użytkowej

Powierzchnia terenów [ha] Typ zabudowy możliwa do prognozowana zainwestowana uzupełnienia MIESZKANIOWA 145 131,1 51,3

USŁUGOWA 62,4 25,1 8,75 AKTYWNOŚĆ 20,8 18,3 1,7 GOSPODARCZA

Powierzchnia użytkowa [m2] Typ zabudowy możliwa do prognozowana zainwestowana uzupełnienia MIESZKANIOWA 226900 221625 64125

USŁUGOWA 374400 150600 52500 AKTYWNOŚĆ 124800 109800 1020 GOSPODARCZA (dla terenów o równorzędnych przeznaczeniach przyjęto 50% udział każdej funkcji; wyliczenia na podstawie parametrów powierzchni zabudowy mieszkaniowej – 30%, średnia pow. domu – 150m2, średnia działka 1200m2, 3 os./dom, usługowej – 60% pow. zabudowy, aktywność gospodarcza – 60% pow. zabudowy)

Na podstawie powyższych wartości widać, iż powierzchnia użytkowa wskazana w maksymalnym wymiarze struktury użytkowania teoretycznej dzielnicy mieszkaniowej w mieście przewyższa wartości rozpoznane i w tym możliwe do uzupełnienia. Ma to związek z opisaną wcześniej strukturą funkcjonalno- przestrzenną obszaru zmiany Studium i jednocześnie pokazuje brak potrzeby wyznaczania nowych terenów pod zabudowę.

89 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

MOŻLIWOŚCI FINANSOWANIA PRZEZ GMINĘ INWESTYCJI SŁUŻĄCYCH REALIZACJI ZADAŃ WŁASNYCH GMINY Prowadzona przez Miasto polityka finansowa ukierunkowana jest na stwarzanie możliwości do racjonalnego gospodarowania nakładami na zadania inwestycyjne. Osiągane jest to głównie dzięki: - zapewnieniu pokrycia wkładu własnego do projektów przewidzianych do realizacji z wykorzystaniem współfinansowania z zewnętrznych źródeł pozabudżetowych, w tym funduszy Unii Europejskiej, - zapewnieniu obsługi istniejącego zadłużenia wraz z możliwością stworzenia warunków jego dostosowywania do nowych potrzeb finansowych Miasta, - realizacji takiego modelu zarządzania środkami finansowymi Miasta, który zmierza w długiej perspektywie do dysponowania kwotą wolnych środków wystarczających na realizację zakładanego poziomu wydatków inwestycyjnych przewidzianych w przyjętych dokumentach strategicznych. Zadania własne w zakresie szeroko pojętej gospodarki przestrzennej i działań związanych z ich finansowaniem, są skomplikowanym i wieloletnim procesem wynikającym z bieżących analiz stopnia ich realizacji. Ze względu na złożoną strukturę przestrzenną, a także trudny do zdiagnozowania na obecnym etapie harmonogram prac, wynikający między innymi z koniunktury ekonomicznej, gospodarczej i finansowej oraz horyzont czasowy prognozowania sięgający 30 lat niezwykle trudno wskazać szacunki dotyczące konkretnych kwot finansowania. Niemniej możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnych i infrastruktury technicznej oraz społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy mogą być finansowane: 1) z budżetu gminy; 2) ze środków własnych przedsiębiorstw działających w imieniu gminy; 3) współfinansowane ze środków zewnętrznych, w tym pozyskiwanych z funduszy Unii Europejskiej; 4) z udziału inwestorów zewnętrznych na podstawie zawartych porozumień; 5) dotacji, pożyczek, kredytów, obligacji komunalnych; 6) poprzez udział inwestorów prywatnych w finansowaniu zadań publicznych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego; 7) subwencji z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych; 8) innych środków zewnętrznych. Dodatkowo należy zauważyć, iż obowiązujący WPI opracowany został na lata 2007-2015 i jego aktualność dobiega końca.

POTRZEBY INWESTYCYJNE GMINY WYNIKAJĄCE Z KONIECZNOŚCI REALIZACJI ZADAŃ WŁASNYCH, ZWIĄZANE Z LOKALIZACJĄ NOWEJ ZABUDOWY Potrzeby inwestycyjne gminy wynikają z zapisanych w budżecie wydatków, w tym wydatków związanych z zadaniami własnymi w zakresie związanym z realizacją kierunków polityki przestrzennej. W przypadku obszarów inwestycyjnych ograniczone są do realizacji infrastruktury technicznej w części niezainwestowanej. Jest to zadanie systematycznie realizowane w zależności od postępu urbanizacji i wykorzystania terenu.

90 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

UZASADNIENIE I SYNTEZA USTALEŃ ZMIANY STUDIUM

Niniejsze opracowanie stanowi zmianę Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec na podstawie uchwały Nr 354/2013 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 24 września 2013 r. dla obszaru określonego na załączniku graficznym nr 2 do uchwały. Powierzchnia obszaru objętego zmianą wynosi ok. 420 ha i obejmuje południową część miasta, w Dzielnicy Ujazd Południe. Wprowadzone zmiany obejmują korektę funkcjonalną wyrażoną we wnioskach właścicieli nieruchomości, aktualizację układu komunikacyjnego oraz ustaleń z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego. Zmiany pozwolą na realizację zamierzeń inwestycyjnych w dostosowaniu do uwarunkowań i kierunków zagospodarowania w skali miasta, a przyjęte parametry i wskaźniki zabudowy pozwolą na utrzymanie ładu przestrzennego i zasad zrównoważonego rozwoju. Na potrzeby zmiany Studium uaktualniono rysunek obowiązującego studium (kierunki), w zakresie wymaganym dla wprowadzonej zmiany. Ze względu na kształt projektu przedstawiony w procedurze opiniowania i uzgadniania, a także w trakcie przeprowadzonych 3 wyłożeń, aktualizacji Studium w związku ze zmianą ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym związaną z wejściem w życie ustawy o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. dokonano w zakresie niezbędnym do wypełnienia formalnych wymogów nowych przepisów. Dodatkowo istotne tu jest, iż zmiana Studium dotyczy korekty kierunków polityki przestrzennej w ograniczonym zakresie merytorycznym, w konsekwencji zmieniających głównie detale i szczegóły rozwiązań dotyczących granic obszarów funkcjonalnych. Zmiany te jednak są dosyć liczne i dotyczą dużego obszaru miasta, w związku z czym ujęto je w granicach jednej uchwały o przystąpieniu do zmiany Studium, nie zaś w sposób punktowy. Analizę demograficzną wykonano dla całego miasta ze względu na ograniczoną dostępność danych dotyczących wyłącznie obszaru w granicach administracyjnych. Nie ma możliwości zebrania informacji oraz prognozowania w zakresie wykonywanej zmiany Studium. Można podjąć próbę wyodrębniania wyników dla obszaru zmiany przy uwzględnieniu opracowywanej powierzchni miasta i szacowania pewnych przybliżeń. Obszar zmiany Studium stanowi dosyć dużą odrębną całość, możliwą do wyodrębnienia pod względem powiązań komunikacyjnych, w części autonomiczną funkcjonalnie. Zmiana nie wpływa na kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie obszaru opracowania.

Zmiana została dokonana w formie rysunku i tekstu jednolitego.

91 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

G. ZAPISY UZUPEŁNIAJĄCE DLA OBSZARU OBJĘTEGO ZMIANĄ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC W REJONIE PRZEDMIEŚCIA NYSKIEGO (Uchwała Nr 176/2016 Rady Miasta Zgorzelec z dnia 28 czerwca 2016 r.).

1.Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego

Uwarunkowania dla obszaru zmiany studium nie wymagają aktualizacji (tekst i rysunek uwarunkowań pozostają bez zmian).

2.Kierunki zagospodarowania przestrzennego

2.1.Kierunki zmian w strukturze przestrzennej miasta oraz w przeznaczeniu terenów

Celem zmiany studium jest aktualizacja zapisów studium dla fragmentu miasta Zgorzelec – w rejonie Przedmieścia Nyskiego, w obszarze ograniczonym ulicami: Nadbrzeżną, Lubańską, J. Iwaszkiewicza, Ogrodową, Przechodnią, A. Struga oraz rzeką Nysą Łużycką. Zasadnicza część zakresu dokonanej zmiany „Studium ...” obejmuje korektę i uzupełnienie ustaleń odnoszących się głównie do przeznaczenia (funkcji) i zagospodarowania części terenów, w tym poszerzenia możliwości inwestycyjnych w ramach obecnych przeznaczeń oraz lokalizacji nowych obiektów handlowych, a także korektę układu i klasyfikacji techniczno – funkcjonalnej dróg publicznych i ciągów pieszych. Pozostałe kierunki zagospodarowania obszaru zostają zachowane, tzn. przeznaczenie oraz sposób zagospodarowania i zabudowy nie będzie odbiegać od głównych kierunków zagospodarowania określonych w obowiązującym studium.

Przewiduje się następujące kategorie przeznaczenia terenów:  tereny mieszkaniowe o niskiej intensywności (symbol MN) obejmujące głównie tereny zabudowy jednorodzinnej wraz z usługami, w tym usługami kultury, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, administracji, handlu, gastronomii oraz innymi usługami o podobnym charakterze;  tereny mieszkaniowe o wysokiej intensywności (symbol MW) obejmujące głównie tereny zabudowy wielorodzinnej, w tym również małe domy mieszkalne, wraz z usługami, w tym usługami kultury, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, zakwaterowania turystycznego i rekreacyjnego, administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła oraz innymi usługami o podobnym charakterze,  tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej (symbol MU), obejmujące zarówno funkcje mieszkaniową (zabudowa śródmiejska), jak i usługi, w tym usługi handlu, gastronomii, kultury, turystyki, sportu i rekreacji, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, ochrony zdrowia, zakwaterowania, administracji, rzemiosła oraz inne o podobnym charakterze;  tereny zabudowy usługowej (symbol U), rozumiane jako usługi handlu, gastronomii, kultury, turystyki, sportu i rekreacji, nauki i oświaty, opieki społecznej i socjalnej, ochrony zdrowia, zakwaterowania, administracji, rzemiosła, stacje obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, stacje paliw, obiekty magazynowe oraz inne usługi o podobnym charakterze;  tereny zieleni urządzonej (symbol ZP);  tereny wód śródlądowych płynących (symbol W);  tereny infrastruktury technicznej (symbol E),  komunikacji drogowej (symbole: KDG, KDZ, KD). 92 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Przyjmuje się następujące zasady wyznaczania, użytkowania i zagospodarowania terenów zainwestowanych:  wielkości terenów i ich granice, oznaczone na rysunku zmiany Studium, mają charakter orientacyjny - mogą podlegać korektom i doprecyzowaniu przebiegu linii rozgraniczających poszczególne tereny w m.p.z.p, z tolerancją 20-30 m, w zakresie wynikającym z aktualnych, szczegółowych uwarunkowań funkcjonalno-przestrzennych oraz linii ewidencyjnych nieruchomości,  na poszczególnych terenach oprócz funkcji podstawowych dopuszcza się możliwość lokalizacji innych funkcji nie kolidujących funkcjonalnie, przestrzennie i środowiskowo z funkcją podstawową, przy czym podstawowa funkcja terenu powinna zajmować więcej niż połowę powierzchni wyznaczonego terenu,  na terenach zabudowy mieszkaniowo - usługowej (MU) dopuszcza się użytkowanie (przeznaczenie) terenu w dowolnych proporcjach funkcji usługowych oraz mieszkaniowych,  dopuszcza się utrzymanie występujących w stanie istniejącym funkcji terenów zainwestowanych odmiennych od przyjętych w zmianie „Studium ...” pod warunkiem, że ich pozostawienie nie naruszy standardów ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego na terenach o funkcji podstawowej.

2.2.Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy

Przyjmuje się następujące wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów:

Symbol terenu Maksymalny wskaźnik Maksymalna wysokość Minimalny udział zabudowy / intensywności zabudowy powierzchni zabudowy* Ilość kondygnacji nadz./ biologicznie wysokość w metrach czynnej MW 0,60 / 3,60 nie ustala się/18,0 0,20 MN wolnostojąca 0,40 / 1,60 3/10,0 0,40 MN szeregowa 0,60 / 2,40 3/10,0 0,20 MU 0,80 / 4,00 6/20,0 0,10 U 0,80 / 2,40 4/10,0 0,20 * - stosunek powierzchni całkowitej zabudowy do powierzchni działki budowlanej

Na obszarze objętym zmianą studium nie określa się terenów wyłączonych spod zabudowy.

2.3.Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk

Ustalenia dot. obszarów oraz zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk, pozostają aktualne. Nie przewiduje się wprowadzenia czy wyznaczenia nowych form ochrony przyrody. Jednocześnie wskazuje się 4 drzewa o charakterze wysokich walorach przyrodniczych, przewiduje się pozostawienie istniejących terenów zieleni, jako zieleni urządzonej, parkowej oraz uwzględnienie przebiegu granicy systemu przyrodniczego miasta (wyznaczonej w obowiązującym studium, a w sporządzanej zmianie kontynuowanej). W zakresie ochrony przed hałasem, zaliczenie terenów do poszczególnych kategorii ochronnych uzależnione będzie od ustalonego, w planach miejscowych, przeznaczenia.

93 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.4.Obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej

Na obszarze objętym zmianą studium znajdują się obiekty wpisane do ewidencji zabytków, wskazane do objęcia ochroną miejscową oraz konserwatorską: Lp. adres rodzaj 1) Daszyńskiego 21 dom mieszkalny 2) Daszyńskiego 22 dom mieszkalny, ob. pensjonat 3) Daszyńskiego 23 dom mieszkalny 4) Daszyńskiego 24 dom mieszkalny 5) Daszyńskiego 25-26 dom mieszkalny 6) Daszyńskiego 27 dom mieszkalny 7) Daszyńskiego 30 dom mieszkalny 8) Daszyńskiego 31 dom mieszkalny 9) Daszyńskiego 32 dom mieszkalny 10) Daszyńskiego 33 dom mieszkalny 11) Daszyńskiego 33a dom mieszkalny 12) Daszyńskiego 38 dom mieszkalny 13) Ogrodowa 1-2 dom mieszkalny 14) Ogrodowa 3-4 dom mieszkalny 15) Ogrodowa 5 dom mieszkalny 16) Ogrodowa 6-7 dom mieszkalny 17) Ogrodowa 8-9 dom mieszkalny 18) Ogrodowa 10-11 dom mieszkalny zespół folwarczny, „Kruczy Folwark” (Dworek 19) Przechodnia 8 Scultetusa), ob. DPS „Jutrzenka”( cały kompleks) 20) Szkolna 1 dom mieszkalny 21) Szkolna 2 dom mieszkalny 22) Wrocławska 4 dom mieszkalny 23) Wrocławska 5a dom mieszkalny 24) Wrocławska 14 dom mieszkalny 25) Wrocławska 15 dom mieszkalny 26) Wrocławska 16 dom mieszkalny 27) Wrocławska 17 dom mieszkalny 28) Wrocławska 18 dom mieszkalny 29) Wrocławska 19 dom mieszkalny 30) Wrocławska 19a dom mieszkalny 31) Wrocławska 19b dom mieszkalny 32) Wrocławska 20 dom mieszkalny 33) Wrocławska 21 dom mieszkalny 34) Wrocławska 22 dom mieszkalny 35) Wrocławska 23 dom mieszkalny 36) Wrocławska 24 dom mieszkalny 37) Wrocławska 25 dom mieszkalny 38) Wrocławska 27 dom mieszkalny i Urząd Miar 39) Wrocławska 28 dom mieszkalny 40) Wrocławska 29 dom mieszkalny 41) Wrocławska 30 dom mieszkalny dom studzienny z repliką słupa dystansowego 42) Wrocławska poczty polsko-saskiej

94 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Na obszarze objętym zmianą studium, ochronie konserwatorskiej podlegają następujące elementy środowiska kulturowego miasta:  budynki i obszary zabytkowe wpisane do rejestru zabytków: Lp. adres rodzaj Nr rejestrowy i data dom mieszkalny, ob. A/5531/1329/J 1) Daszyńskiego 9 budynek usługowy z dn. 25.03.1998r. dom mieszkalny, ob. A/5549/1301/J 2) Daszyńskiego 10 budynek usługowy z dn. 16.06.1997r. dom mieszkalny, ob. A/5530/1330/J 3) Daszyńskiego 11 budynek usługowy - z dn. 26.03.1998r. restauracja „Przy Jakubie” dom Jakuba Böhme, ob. A/5552/1298/J 4) Daszyńskiego 12 siedziba Stowarzyszenia z dn. 06.10.1997r. „Euroopera” A/5546/1305/J 5) Daszyńskiego 13 dom mieszkalny z dn. 03.07.1997r. A/5544/1307/J 6) Daszyńskiego 14 dom mieszkalny z dn. 04.07.1997r. dom mieszkalny, ob. A/5541/1313/J 7) Daszyńskiego 15 Muzeum Łużyckie z dn. 24.09.1997r. dom mieszkalny, ob. A/5540/1314/J 8) Daszyńskiego 16 budynek usługowy z dn. 25.09.1997r. A/5550/1300/J 9) Daszyńskiego 17 dom mieszkalny z dn. 06.11.1997r. A/5538/1320/J 10) Daszyńskiego 18 dom mieszkalny z dn. 04.12.1997r. A/5537/1321/J 11) Daszyńskiego 19 dom mieszkalny z dn. 05.12.1997r. A/5532/1328/J 12) Daszyńskiego 20 dom mieszkalny z dn. 14.01.1998r. zespół przemysłowy młyna „trójkołowego”, ob. budynek miesz.-usł. budynek administracyjno - handlowy, ob. dom A/5523/1343/J 13) Wrocławska 2 - 3 mieszkalny z restauracją z dn. 02.09.1992r. budynek produkcyjny elewator (silos) z przyległym budynkiem przemysłowym

Dla poszczególnych obiektów zabytkowych wymienionych w powyższych tabelach (znajdujących się w wykazie obiektów zabytkowych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków oraz wpisanych do rejestru zabytków) ustala się konieczność wprowadzenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dla miasta Zgorzelec zapisów zawierających uwarunkowania konserwatorskie, w których należy uwzględnić: - obowiązek stosowania tradycyjnych technik i materiałów budowlanych przy remontach obiektów zabytkowych, - obowiązek zachowania jednolitej historycznej bryły i elewacji budynków (np. wymóg stosowania ujednoliconego typu stolarek okiennych i witryn dla danego obiektu, czy wymóg sporządzania projektów kolorystyk elewacji, wymóg zachowani historycznego wystroju elewacji) i dachów budynków, - obowiązek zachowania wyposażenia zabytku (stolarka drzwiowa, okienna, piece, stropy drewniane itp.), - wymóg zastosowanych materiałów historycznych pokrycia, w elewacji, stolarki okiennej i 95 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

drzwiowej, detalu architektonicznego, - zakaz stosowania okładzin na elewacji z pcv (siding), czy ocieplania z zewnątrz poprzez zasłonięcie historycznej konstrukcji i wystroju elewacji budynków (konstrukcja drewniana. szachulcowa, przysłupowa, zrębowa, ceglana, kamienna itp.), - regulacje dotyczące montażu reklam, napisów i urządzeń na obiektach zabytkowych w celu ograniczenia ich negatywnego oddziaływania na oryginalny, zabytkowy wystrój elewacji i bryły oraz wpływ na otoczenie, - zakaz montowania na elewacjach frontowych budynków urządzeń klimatyzacyjnych, odbioru telewizji satelitarnej oraz prowadzania przewodów wentylacyjno – spalinowych, kabli, rur itp. - w obiektach budowlanych murowanych o bogatym lub ciekawym detalu architektonicznym – zakaz jego zbijania i zasłaniania materiałami ocieplającymi i zastąpienia wyrobami sztucznymi (styropianowymi) itp - zakaz stosowania dachów o mijających się połaciach na wysokości kalenicy oraz dachów o asymetrycznym nachyleniu połaci. - w przypadku budynków o drewnianej konstrukcji przysłupowo-zrębowej i ryglowej, nakaz jej zachowania i wyeksponowania.

 układ urbanistyczny Przedmieścia Nyskiego, wpisany do rejestru zabytków pod Nr rejestrowym A/1803/448 z dnia 08,12.1958r., objęty strefą „A” ochrony konserwatorskiej,  Ochroną konserwatorską w strefie ”A” objęto następujące elementy: a) obiekty i obszary zabytkowe wpisane do rejestru zabytków, b) obiekty wskazane do ochrony, wpisane do gminnej ewidencji zabytków, c) układ urbanistycznej historycznej zabudowy, który obejmuje m. n.:  układy i zespoły budynków wzdłuż ul. Wrocławskiej i Daszyńskiego z historycznie ukształtowanymi liniami zabudowy,  ciągi ulic, przejścia, nawierzchnie, układu placów (m.in. Plac Pocztowy), skwerów (skwer Grecki),  charakterystyczne podziały na odrębne elewacje – w nawiązaniu do historycznych podziałów na działki, d) ukształtowanie brył budynków, ich skale oraz szerokości frontów, e) charakterystyczne terenowe formy zagospodarowania terenu, f) charakterystyczne funkcje obiektów w kształtowaniu krajobrazu lub w kształtowaniu kompozycji urbanistycznej (z uwzględnieniem Starego Miasta w Görlitz) i wynikające stąd ich uformowanie i ekspozycje pełniące rolę dominant i zamknięć, g) obiekty archeologiczne, h) warunki właściwej ekspozycji układu zabytkowego Zgorzelec / Görlitz, i) wglądy i ciągi widokowe,

Kształtowanie nowej zabudowy, zlokalizowanej w obszarze objętym ochroną, powinno się odbywać nawiązaniu do historycznej, w jej najlepszych przykładach, w celu stworzenia współczesnych rozwiązań harmonijnie wpisujących się w zastany historyczny kontekst architektoniczny. Ustala się wymóg dostosowania gabarytów i formy nowej zabudowy do historycznej, miejscowej tradycji architektonicznej o cechy architektury regionalnej i kompozycji przestrzennej w formie konkretnego zapisu w zakresie skali, formy bryły, rozmiarów i linii zabudowy a w szczególności technologii budowania (występowanie konstrukcji mieszanych), systemów budowania, cech architektonicznych (nachylenie połaci i forma dachów, opracowanie elewacji i jej elementów składowych, kolorystyka, stosowania odpowiednich historycznych gabarytów i proporcji stolarki okiennej i drzwiowej, detale wzbogacające architekturę, np. lukarny, ryzality), stosowania materiałów naturalnych (tradycyjnych). W wypadku inwestycji 96 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

tworzących nowe, duże zespoły zabudowy mieszkalnej należy utrzymać pierwotny układ przestrzenny (ochrona układu zabudowy).

Wyznacza się strefę „B” ochrony konserwatorskiej, w której objęto ochroną następujące elementy: a) układ urbanistycznej, który obejmuje m. in.:  układy i zespoły budynków wzdłuż ul. B. Scultetusa i Staromiejskiej, z historycznie ukształtowanymi liniami zabudowy,  ciągi ulic, przejścia, nawierzchnie, b) ukształtowanie brył budynków, ich skale oraz szerokości frontów, c) charakterystyczne terenowe formy zagospodarowania terenu, d) obiekty archeologiczne, e) warunki właściwej ekspozycji układu zabytkowego Zgorzelec / Görlitz.

Kształtowanie nowej zabudowy w zakresie gabarytów i formy powinno się odbywać nawiązaniu do historycznej, znajdującej się w strefie lub w jej sąsiedztwie. Ustala się wymóg dostosowania gabarytów i formy nowej zabudowy do historycznej, miejscowej tradycji architektonicznej o cechy architektury regionalnej i kompozycji przestrzennej w formie konkretnego zapisu w zakresie skali, formy bryły, rozmiarów i linii zabudowy a w szczególności technologii budowania (występowanie konstrukcji mieszanych), systemów budowania, cech architektonicznych (nachylenie połaci i forma dachów, opracowanie elewacji i jej elementów składowych, kolorystyka, stosowania odpowiednich historycznych gabarytów i proporcji stolarki okiennej i drzwiowej, stosowania materiałów naturalnych (tradycyjnych).

 Cały obszar objęty zmianą Studium położony jest w strefie ochrony archeologicznej, w której dla inwestycji związanych z pracami ziemnymi wymagane jest przeprowadzenie badań archeologicznych zgodnie z przepisami odrębnymi.

2.5.Kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej

W zakresie rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej nie przewiduje się istotnych zmian. W obszarze objętym zmianą jest wykształcony i czytelny układ komunikacyjny. Układ drogowy został wyznaczony w obowiązującym planie miejscowym, nowo projektowane drogi zostały zrealizowane. W obszarze opracowania znajdują się drogi publiczne klasy zbiorczej (niewielki fragment ul. Bolesławieckiej) klasy lokalnej (ul. Wrocławska, J. Iwaszkiewicza oraz fragment ul. Daszyńskiego) oraz klasy dojazdowej. Ponadto, z uwagi na atrakcyjność turystyczną terenu oraz urozmaicone ukształtowanie w obszarze objętym zmianą Studium zlokalizowane są ciągi piesze i rowerowe (nie wskazywane na Rysunku Studium). Przyjmuje się, że szczegółowe ustalenia w tym zakresie komunikacji, w tym precyzyjne wyznaczenie linii rozgraniczających poszczególnych dróg, będą określone na poziomie planu miejscowego. W ramach integracji struktur przestrzennych z miastem Görlitz oraz rozwoju współpracy trans granicznej, wskazuje się nowe połączenie mostowe dla ruchu pieszego i rowerowego, zlokalizowane w południowej części Przedmieścia Nyskiego, łączące rejon Bulwaru Greckiego ze Starym Miastem w Görlitz. W związku z rozwojem komunikacji oraz wzrostem atrakcyjności turystycznej terenu Przedmieścia Nyskiego dopuszcza się, w ramach podstawowych funkcji terenów mieszkaniowo usługowych (MU) i usługowych (U), wyznaczanie parkingów strategicznych w celu obsługi ruchu turystycznego. Precyzyjne wyznaczenie lokalizacji parkingów nastąpi na etapie opracowania planu miejscowego.

97 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Zawarte w Studium zapisy dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej w pozostają w całości aktualne. Zakłada się włączenie całego obszaru położonego w granicach zmiany do miejskiego systemu zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzenia ścieków. Przyjmuje się dostawę energii elektrycznej, gazu i ciepła zgodnie z przyjętymi założeniami do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze miasta.

2.6.Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym

Nowe obszary związane z realizacją inwestycji celu publicznego obejmują tereny na których realizowane będą drogi publiczne oraz sieci infrastruktury technicznej, będące inwestycjami o znaczeniu lokalnym, obsługujące planowane i istniejące tereny zainwestowane.

2.7.Obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r. poz. 778 – tekst jedn.).

2.8.Obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej

Na obszarze objętym zmianą studium nie wyznacza się obszarów, dla których obowiązkowe jest sporządzenie planów miejscowych oraz obszarów rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2. Nie wyznacza się również obszarów przestrzeni publicznej.

2.9.Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cle nierolnicze i nieleśne

Na obszarze objętym zmianą studium obowiązuje plan miejscowy – gmina zamierza sporządzić jego zmianę. W tym celu podjęto uchwałę 377/2013 z dnia 19 grudnia 2013 r. w sprawie sporządzenia Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Rejonu Przedmieścia Nyskiego w Zgorzelcu. Nie przewiduje się określenia obszarów wymagających zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne. 98 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.10.Kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej

Na obszarze objętym zmianą studium nie określa się kierunków i zasad kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej.

2.11.Obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych

Obszar objęty miejscowym planem jw. znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie nieobwałowanej rzeki Nysy Łużyckiej. Według Map Zagrożenia Powodziowego, opracowanych w ramach „Informatycznego systemu osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami” część obszaru opracowania, wskazana na rysunku, znajduje się w granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią Q1%, i Q10% oraz granicach obszaru zagrożenia powodziowego Q0,2%. W granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią ustala się konieczność zachowania warunków wynikających z położenia w granicach obszaru szczególnego zagrożenia powodzią, w tym zakazów i dopuszczeń wynikających z przepisów odrębnych - Prawo wodne. Ponadto w obszarach zagrożenia powodziowego nie należy planować robót i czynności, powodujących zagrożenie dla jakości wód w okresie powodzi, utrudniających ochronę przed powodzią lub zwiększających zagrożenie powodziowe (w szczególności wznoszenia obiektów budowlanych, oraz lokalizowania nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko).

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary osuwania się mas ziemnych.

2.12.Obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują tereny, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny.

2.13.Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.

2.14.Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji.

99 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2.15.Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują tereny zamknięte.

2.16.Inne obszary problemowe, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie

Na obszarze objętym zmianą studium nie występują inne obszary problemowe.

2.17. Bilans terenów przeznaczonych pod zabudowę

W mieście Zgorzelec (stan wg danych GUS na 31.12.2014 r.) miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego objęte było 1 468 ha co stanowi 92,4% terenu. Wg danych dla żadnych z gruntów leśnych ani gruntów rolnych nie zmieniono w planach przeznaczenia na (odpowiednio) nieleśne lub nierolnicze1.

Tabela 1. Dane dotyczące planowania przestrzennego w mieście Zgorzelec Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Obowiązujące miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego j.m. Ilość na podst. ustawy z 7 lipca 1994r. oraz ustawy z 27 marca 2003 r. plany zagospodarowania przestrzennego ogółem szt. 18 plany sporządzone na podstawie ustawy z 2003 r. szt. 15 powierzchnia gminy objęta obowiązującymi planami ogółem ha 1 468 powierzchnia gminy objęta obowiązującymi planami na podstawie ha 555 ustawy z 2003 r. łączna powierzchnia gruntów rolnych, dla których zmieniono w planach ha 0 przeznaczenie na cele nierolnicze łączna powierzchnia gruntów leśnych, dla których zmieniono w planach ha 0 przeznaczenie na cele nieleśne udział powierzchni objętej obowiązującymi miejscowymi planami % 92,4 zagospodarowania przestrzennego w powierzchni ogółem

1 Wg danych pozyskanych z gminy wielkości terenów, dla których dokonano zmiany przeznaczenia wynosił: 5 ha zmieniło przeznaczenie z rolniczego na nierolnicze, 6 ha zmieniło przeznaczenie z leśnego na nieleśne. 100 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Tabela 2. Łączna powierzchnia terenów o ustalonym przeznaczeniu. Źródło: GUS Bank Danych

Lokalnych, dane przekazane przez Gminę.

-

Zabudowy mieszkaniowej usługowej rolniczych

i

przeznaczenie ogólnie Wielorodzinnej ogólnej usług publicznych rolniczych zagrodowej zabudowy produkcyjnej zieleniwód i techniczno komunikacj infrastrukturytechnicznej Procentowo: 17,1% 0,1% 9,2% 0,7% 0,0% 0,0% 68,9% 2,5% 2,3% 0,0% Powierzchnia 251,0 1,5 135,1 10,3 0,0 0,0 1011,5 36,7 33,8 0,0 [ha]

W obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w mieście Zgorzelec 251 ha zostało przeznaczonych pod funkcję mieszkaniową (w tym 1,5 ha wyłącznie pod zabudowę wielorodzinną). Pod zabudowę usługową, przeznaczono 135, 1 ha (w tym 10,3 ha pod usługi publiczne).

Zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową i usługową

Zgodnie z prognozą demograficzną miasto Zgorzelec w 2035 r. będzie zamieszkiwało 23 531 mieszkańców („Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku”). Z danych GUS za rok 2014 wynika, że średnia powierzchnia użytkowa wszystkich mieszkań w mieście wynosi 64,9 m² (26,3 m² na 1 mieszkańca). Na 1 000 mieszkańców przypadało 405,7 mieszkań, co daje w przybliżeniu 2,5 osoby zamieszkujące wspólnie w jednym mieszkaniu. Zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową określa się dla przyjętej perspektywy czasowej wynoszącej 20 lat.

Zakładamy, ze poziom życia mieszkańców, na który bezpośrednio wpływają warunki mieszkaniowe, będzie wzrastał. W związku z tym do obliczeń zapotrzebowania przyjęto powierzchnię 50 m² na 1 mieszkańca przy założeniu, że średnio w gospodarstwie domowym mieszka 2 osoby. Założona wartość jest zbliżona do wartości jakie w chwili obecnej (dane Eurostat) charakteryzują rynek mieszkań w krajach „starej Unii”. W Danii, przeciętnie na osobę przypadają 53 m2. Niewiele gorzej jest w Austrii i Luksemburgu. W obu tych państwach na mieszkańca przypadają około 52 m2 mieszkania. Jest to wynik obecnie ponad dwukrotnie lepszy niż w Polsce.

Obecnie – dane GUS za2014 r. – mieszkanie ma wielkość przeciętnie 69,4 m² przy czym mieszkanie w zabudowie jednorodzinnej średnio: 150 m², w zabudowie wielorodzinnej średnio 60 m². Docelowo do obliczeń – dla roku 2035 – przyjęto przeciętnie 80 m² wielkości uśrednionej, przy czym mieszkanie w zabudowie jednorodzinnej średnio: 180 m², w zabudowie wielorodzinnej średnio 65 m².

101 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Do przeprowadzonych wyliczeń wprowadzono współczynnik korekcyjny +30% celem uwzględnienia ryzyka niewłaściwej oceny procesów demograficznych i rozwojowych.

Tabela 3. Kalkulacja zapotrzebowania na powierzchnię mieszkaniową. Źródło: obliczenia własne

Przeciętna Zapotrzebowanie na Zapotrzebowanie na Liczba powierzchnia powierzchnię nową zabudowę w Rok mieszkańców użytkowa na 1 użytkową mieszkań powierzchni mieszkańca [m²] [m²] użytkowej [m²] 2016 30 912 26,3 812 986 w 2035 r. – - 24 531 50 1 226 550 prognoza różnica pomiędzy obecnym i prognozowanym zapotrzebowaniem 413 564 po zwiększeniu o 30% z względu na niepewność procesów 537 634

Oznacza to, że wciągu najbliższych 20 lat powinno w Zgorzelcu przybyć około 540 tysięcy m2 powierzchni mieszkaniowej [dotyczy zabudowy jedno- i wielorodzinnej]. Oznacza to konieczność budowy nowych budynków jedno- i wielorodzinnych.

Zakładając, że obecna i przyszła zabudowa mieszkaniowa miasta Zgorzelec charakteryzuje się wskaźnikiem stosunku zabudowy wielorodzinne do zabudowy jednorodzinnej jak 1:2 możemy przystąpić do kalkulacji podaży terenów pod zabudowę. Pozostałe założenia (podsumowanie): intensywność zabudowy dla obu typów zabudowy mieszkaniowej: 30% ilość mieszkań na 1 działce: 1 ow zabudowie jednorodzinnej: 1 ow zabudowie wielorodzinnej: 8

Tabela 4. Kalkulacja możliwej do zrealizowania powierzchni mieszkaniowej. Źródło: obliczenia własne

Powierzchnia Ilość Intensywność Powierzchnia Zabudowa Udział w zabudowie terenów pod mieszka zabudowy mieszkań zabudowę ń wielorodzinna 33% 82,8 ha 30% 8 1 988 142 m² jednorodzinna 67% 168,2 ha 30% 1 504 566 m² Razem: 100% 251,0 ha - - 2 492 708 m²

Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że w chwili obecnej zasób terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową na terenie miasta Zgorzelec (wyliczonej w oparciu o aktualnie obowiązujące mpzp) wynosi blisko 2 493 tys. m² (Tab. 12) przy obecnym zapotrzebowaniu 813 tys. m² (Tab. 11). Po uwzględnieniu zmian demograficznych oraz struktury zasobów mieszkalnych w perspektywie 20-letniej zapotrzebowanie to wzrośnie o 538 tys. m² (z uwzględnieniem 30% marginesu błędu) – patrz Tab. 11.. Wartość ta jest wielokrotnie mniejsza niż pozostający „w dyspozycji” inwestorów zapas terenów pod zabudowę, wynoszący około 1 680 tys. m². 102 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Wniosek: Zasób terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową w mieście Zgorzelcu – w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego – wynoszący 251 ha jest wystarczający dla potrzeb bieżących jak i przyszłych, w perspektywie 20-letniej. # # #

W piśmiennictwie i praktyce urbanistycznej brak jest jednoznacznych wskazań dotyczących struktury użytkowania gruntów. Takie wskazania musiałby by być oparte na zbyt skomplikowanych algorytmach, aby uwzględnić cała zmienność sytuacji z jakimi maja do czynienia projektanci realizująca na zlecenie samorządów działania związane z planowaniem przestrzennym. Przyjmuje się, jednak (na zasadzie dobrej praktyki) iż powierzchnia terenów pod zabudowę winna być zgodna z przyjętymi poniżej parametrami. Co prawda przy zmianie Studium dla Zgorzelca (miasta o powierzchni blisko 1 600 ha nie można poniższych wskaźników urbanistycznych brać dosłownie, jednak stanowią jedyny punkt odniesienia).

Tabela 5. Struktura użytkowania terenu w dzielnicy mieszkaniowej / małego miasta dla powierzchni 100 ha według wskaźników urbanistycznych Powierzchnia Powierzchnia Stan obecny w Funkcja względem całości względem terenów Zgorzelcu)* dzielnicy mieszkalnictwa tereny mieszkalnictwa 25 – 40% 100% 100% tereny usług podstawowych i 5 – 15% 10-35% 54% ponadpodstawowych tereny aktywności gospodarczej 1,5 – 5% 3-12% 403% tereny zieleni wypoczynkowej i 10 – 20% 20-50% sportu 15% tereny zieleni izolacyjnej 1 – 10% 2-25% tereny komunikacji 25 – 40% 75-100% 13% Patrz Tabela 11. Na podstawie danych GUS i przekazanych przez Gminę.

W terenie miasta 17,1% obszaru objętego planami miejscowymi wskazano pod zabudowę mieszkaniową, co stanowi 251,0 ha. Jeśli wartość tą przyjmiemy za punkt odniesienia, to wg standardów urbanistycznych powierzchnia usług powinna stanowić około 10-15%. W chwili obecnej w Zgorzelcu pod usługi (podstawowe i ponadpodstawowe) alokowano około 135,1 ha, co daje w proporcji do terenów mieszkaniowych aż 54% wartości.

Oznacza to, że z punktu widzenia analizy wskaźnikowej tereny usługowe zajmują więcej niż wymagają tego standardy. Problemem może być jedynie lokalizacja w kontekście dostępności komunikacyjnej i lokalnego zapotrzebowania na usługi (co nie jest przedmiotem analizy). Nie można jednak wykluczyć, że zmiany w profilu usług – wymuszone zmianami demograficznymi – będą wymuszać przesunięcie lokalizacji terenów usługowych względem pozostałych funkcji.

# # #

Pozostałe wnioski z analizy wskaźnikowej: należy zwiększyć udział terenów zieleni wypoczynkowej i sportu oraz zieleni izolacyjnej w mieście. Zgodnie z analizą wskaźnikową możliwe jest rozważenie zwiększenia udziału terenów komunikacyjnych (np. parkingów) – co niestety może mieć ograniczoną wykonalność zwłaszcza w tych lokalizacjach, w których jest najbardziej oczekiwana czyli w centrum. Udział terenów zabudowy pod aktywność gospodarczą znacznie przekracza wskaźniki, ale należy wziąć pod uwagę historię miasta i jego przemysłowy i przygraniczny charakter. 103 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Podsumowanie i wnioski

W wyniku procesów demograficznych ostatniej dekady można mówić o sukcesywnej depopulacji miasta Zgorzelec, co w efekcie skutkuje ponad 5%- owym spadkiem liczby mieszkańców. Głównymi przyczynami zmniejszania się liczby mieszkańców są: ujemne wartości przyrostu naturalnego, a więc przewaga liczby zgonów nad urodzeniami, odpływ ludności na pobyt stały do większych ośrodków miejskich, przede wszystkim ludzi młodych w celach edukacyjnych i ekonomicznych, w tym odpływ ludności za granicę, starzenie się społeczeństwa, w wyniku systematycznego wzrostu udziału osób w wieku poprodukcyjnym.

Spadek liczby ludności w gminie na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat będzie systematycznie powiększać się, co związane jest z procesem starzenia się społeczeństwa, niekorzystnym zjawiskiem nasilającym się w najbliższych latach. Przemiany demograficzne, zwłaszcza zmiany w strukturze wiekowej, będą miały bardzo istotny wpływ na zarządzanie sferą usług publicznych w Gminie Miejskiej Zgorzelec, między innymi będzie wymagało zwiększenia nakładów na sferę związaną z zapewnieniem opieki osobom starszym. # # #

W obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w mieście Zgorzelec 251 ha zostało przeznaczonych pod funkcję mieszkaniową (w tym 1,5 ha wyłącznie pod zabudowę wielorodzinną). Pod zabudowę usługową, przeznaczono 135, 1 ha (w tym 10,3 ha pod usługi publiczne).

Przeprowadzone obliczenia zapotrzebowania na powierzchnię mieszkaniową w Gminie Miejskiej Zgorzelec, w perspektywie do roku 2035 wskazują, że w czasie tym powinno w Zgorzelcu przybyć około 540 tysięcy m2 powierzchni mieszkaniowej [dotyczy zabudowy jedno- i wielorodzinnej].

Zasób terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową w mieście Zgorzelec – w obowiązujących miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego – wynoszący 251 ha jest wystarczający dla potrzeb bieżących jak i przyszłych, w perspektywie 20-letniej – związanej z budową dodatkowych 540 tys. m2.

Z punktu widzenia analizy wskaźnikowej nie ma także konieczności zwiększania wielkości terenów przeznaczonych pod usługi. Tereny usługowe zajmują więcej niż wymagają tego standardy. Problemem może być jedynie lokalizacja w kontekście dostępności komunikacyjnej i lokalnego zapotrzebowania na usługi (co nie jest przedmiotem analizy). Nawet spodziewana zmiana profilu usług wymuszona zmianami demograficznymi (wzrost ilości usług skierowanych do osób starszych) nie będzie wymagać zwiększenia ilości terenów usługowych a jedynie (hipotetycznie) ich przesunięcia.

Przedmiotowa zmiana Studium nie wyznacza nowych terenów pod zabudowę mieszkaniową i usługową, a aktualizuje jedynie stan istniejący o nowo wykonane drogi i odtworzoną zabudowę historycznego Przedmieścia Nyskiego oraz uszczegóławia parametry zabudowy i wprowadza możliwość wprowadzenia nowego połączenia mostowego z Görlitz. Na obszarze opracowania obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który ustala odtworzenie pozostałej zabudowy Przedmieścia Nyskiego, zgodnie z szczegółowymi wytycznymi Konserwatora Zabytków. Wyniki bilansu, uwzględniającego aspekty demograficzne i finansowe gminy, nie mają wpływu na powierzchnię terenów przeznaczonych pod zabudowę, gdyż w tak zurbanizowanym 104 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

obszarze nie ma już możliwości wskazania nowych terenów pod zabudowę, natomiast rezygnacja z terenów zabudowy wyznaczonych w obowiązującym planie, mogłaby skutkować roszczeniami odszkodowawczymi. Ponadto zagospodarowanie Przedmieścia Nyskiego jest uzasadnione wysoką atrakcyjnością turystyczną terenu, który jest położony naprzeciw Starego Miasta w Görlitz. # # # Cele polityki finansowej Miasta są sprzężone ze Strategią Rozwoju Miasta Zgorzelec, w której określone zostały dążenia oraz perspektywy rozwoju gminy. Strategia dla Zgorzelca służy przede wszystkim długoletniemu ukierunkowaniu jego rozwoju społeczno-gospodarczego oraz przestrzennego. Na podstawie spisu zadań określonych w strategii corocznie określa się plan inwestycji i zadań, które mają być realizowane oraz ustala się plan budżetu tj. wykaz zadań i wysokość środków finansowych potrzebnych do ich wykonania. Plany te opracowywane są przez Burmistrza Miasta i uchwalane przez Radę Miasta przy uwzględnieniu:  wieloletniego planu inwestycyjnego władz samorządowych miasta,  potrzeby kontynuacji zadań rozpoczętych,  podjętych decyzji co do wyboru priorytetowych na dany okres zadań strategii,  analizy możliwości sfinansowania zadań przez budżet miasta, i zewnętrzne środki,  decyzji dot. określenia bezpośrednich realizatorów strategii Prowadzona przez Miasto polityka finansowa ukierunkowana jest na stwarzanie możliwości do racjonalnego gospodarowania nakładami na zadania inwestycyjne. Osiągane jest to głównie dzięki:  zapewnieniu pokrycia wkładu własnego do projektów przewidzianych do realizacji z wykorzystaniem współfinansowania z zewnętrznych źródeł pozabudżetowych, w tym funduszy Unii Europejskiej,  zapewnieniu obsługi istniejącego zadłużenia wraz z możliwością stworzenia warunków jego dostosowywania do nowych potrzeb finansowych Miasta,  realizacji takiego modelu zarządzania środkami finansowymi Miasta, który zmierza w długiej perspektywie do dysponowania kwotą wolnych środków wystarczających na realizację zakładanego poziomu wydatków inwestycyjnych przewidzianych w przyjętych dokumentach strategicznych.

Zadania własne w zakresie szeroko pojętej gospodarki przestrzennej i działań związanych z ich finansowaniem, są skomplikowanym i wieloletnim procesem wynikającym z bieżących analiz stopnia ich realizacji. Ze względu na złożoną strukturę przestrzenną, a także trudny do zdiagnozowania na obecnym etapie harmonogram prac, wynikający między innymi z koniunktury ekonomicznej, gospodarczej i finansowej oraz horyzont czasowy prognozowania sięgający 30 lat niezwykle trudno wskazać szacunki dotyczące konkretnych kwot finansowania.

Możliwości finansowania przez gminę wykonania sieci komunikacyjnych i infrastruktury technicznej oraz społecznej, służących realizacji zadań własnych gminy mogą być finansowane:  z budżetu gminy;  ze środków własnych przedsiębiorstw działających w imieniu gminy;  współfinansowane ze środków zewnętrznych, w tym pozyskiwanych z funduszy Unii Europejskiej;  z udziału inwestorów zewnętrznych na podstawie zawartych porozumień;  dotacji, pożyczek, kredytów, obligacji komunalnych;  poprzez udział inwestorów prywatnych w finansowaniu zadań publicznych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego;  subwencji z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych;  innych środków zewnętrznych.

105 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

# # #

Potrzeby inwestycyjne gminy wynikają z zapisanych w budżecie wydatków, w tym wydatków związanych z zadaniami własnymi w zakresie związanym z realizacją kierunków polityki przestrzennej. W przypadku obszarów inwestycyjnych ograniczone są do realizacji infrastruktury technicznej w części niezainwestowanej. Jest to zadanie systematycznie realizowane w zależności od postępu urbanizacji i wykorzystania terenu.

3.Uzasadnienie i synteza zmiany studium

Niniejsze opracowanie stanowi zmianę Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Zgorzelec (uchwała Nr 404/02 Rady Miejskiej w Zgorzelcu z dnia 21 lutego 2002 r. ze zm.) Powierzchnia obszaru objętego zmianą studium wynosi około 15 ha. Obszar objęty zmianą studium zlokalizowany jest w północno - zachodniej części miasta Zgorzelec, w rejonie Przedmieścia Nyskiego. Ograniczony jest ulicami: Nadbrzeżną, Lubańską, J. Iwaszkiewicza, Ogrodową, Przechodnią, A. Struga oraz rzeką Nysą Łużycką. Przedmieście Nyskie (od Mostu Staromiejskiego do ul. Struga) jest najstarszą częścią miasta, gdzie zachował się rząd malowniczo położonych nad rzeką Nysą Łużycką kamienic, w których znajdują się m.in. Dom Jakuba Boehme i Muzeum Łużyckie Przedmieścia Nyskiego. Ta część miasta posiada szczególne powiązania przestrzenne ze starym miastem w Görlitz i widokowo-krajobrazowe z katedrą w Görlitz jako dominantą dla obu miast Zgorzelec / Görlitz.

Dawne Przedmieście Nyskie - widok z ul. Wrocławskiej w kierunku katedry w Görlitz

W projekcie zmiany studium określono m.in. przewidywane przeznaczenie terenów, rozszerzono zakres przeznaczenia terenów oraz ogólne parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zasady zagospodarowania terenów. Szczegółowe ustalenia w tym zakresie powinny nastąpić przy sporządzaniu planu miejscowego, w oparciu o ustalone wytyczne. Ustalenia dotyczące zagadnień ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków skorygowane zostały nieznacznie, wskazano aktualną listę obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru

106 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

zabytków oraz do ewidencji obiektów zabytkowych, które powinny podlegać ochronie prawa miejscowego. Wskazano lokalizację nowego połączenia mostowego Zgorzelec / Görlitz, dla ruchu pieszego i rowerowego. Ustalenia projektu zmiany studium uwzględniają uwarunkowania przyrodnicze i ograniczają uciążliwości dla środowiska przyrodniczego, związane z planowanym zagospodarowaniem. Na potrzeby zmiany studium uaktualniono rysunek obowiązującego studium (kierunki), w zakresie wymaganym dla wprowadzonej zmiany. Zmiana nie wpływa na kierunki zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie obszaru opracowania. Zmiana została dokonana w formie rysunku i tekstu jednolitego.

107 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ANALIZY EKONOMICZNE, ŚRODOWISKOWE I SPOŁECZNE

1. Mieszkalnictwo

W zdecydowanej większości zasoby mieszkaniowe w gminie miejskiej Zgorzelec stanowią własność osób fizycznych (74,24%). Pozostałe obiekty wchodzą w skład zasobów: spółdzielni mieszkaniowych (15,84%), gminy (7,96%), zakładów pracy (1,11%), Towarzystwa Budownictwa Społecznego (0,50%) oraz pozostałych podmiotów (0,35%).

Tab. 9. Zasoby mieszkaniowe w gminie miejskiej Zgorzelec według form własności w 2007 r. (Brak najnowszych danych). Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

powierzchnia Wyszczególnienie mieszkania izby użytkowa zasobów w m2 Gmina Miejska 983 3272 45165 Zgorzelec

spółdzielnie 1957 6600 97806 mieszkaniowe

zakłady pracy 137 505 9333

osoby fizyczne 9171 33635 625836

Towarzystwo Budownictwa 62 154 2733 Społecznego (TBS)

pozostałe podmioty 43 143 2131

ogółem 12353 44309 783004

108 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Wyk. 9. Zasoby mieszkaniowe w gminie miejskiej Zgorzelec według form własności w 2007 r. (Brak najnowszych danych).

0,35% 0,50%

7,96% gmina miejska Zgorzelec

spółdzielnie mieszkaniowe 15,84%

zakłady pracy 1,11% osoby fizyczne

Towarzystwo Budownictwa Społecznego (TBS) 74,24% pozostałe podmioty

Zasoby mieszkaniowe w gminy miejskiej Zgorzelec 2014 roku wyniosły 12 792 mieszkań w 3 233 budynkach mieszkalnych. Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w 2014 r. wyniosła około 64,9 m2. W 2014 r. oddano do użytku 45 nowych mieszkań o powierzchni użytkowej 6 581 m2.

Tab. 10. Mieszkania oddane do użytkowania na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 r. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Ogółem W tym w budynkach indywidualnych powierzchnia powierzchnia użytkowa w m2 użytkowa w m2 izby mieszk. izby przeciętna mieszk. przeciętna 1 mieszk. 1 mieszkań mieszkania mieszkania 45 241 6581 146,2 45 241 6581 146,2

Liczba mieszkań na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec systematycznie rośnie, wzrasta również średnia powierzchnia użytkowa mieszkań liczona na jedną osobę. Natomiast liczba osób zamieszkujących budynki mieszkalne z roku na rok obniża się. I tak średni wskaźnik liczby osób zamieszkujących w 1 budynku mieszkalnym w 2014 r. wyniósł około 10. Zaś średni wskaźnik liczby osób zamieszkujących w 1 mieszkaniu wyniósł w 2014 roku około 2,5.

Tab.11. Zasoby mieszkaniowe na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2008-2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Wyszczegól- Jednostk 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 nienie a miary 109 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ogółem w gminie mieszkania mieszk. 12384 12416 12658 12683 12721 12750 12792 izby izba 44473 44637 45721 45870 46052 46210 46436 powierzchnia użytkowa m2 787889 792722 811077 814969 820375 824675 830676 mieszkań Budynki mieszkalne w gminie ogółem bud. 2841 2933 2969 3133 3164 3192 3233 Mieszkania wyposażone w instalacje techniczno-sanitarne wodociąg mieszk. 12364 12408 12652 12677 12715 12744 12786 ustęp mieszk. spłukiwany 12045 12089 12474 12499 12537 12566 12608 łazienka mieszk. 11773 11805 12339 12364 12402 12431 12473 centralne mieszk. ogrzewanie 10673 10716 11041 11066 11104 11133 11175 gaz sieciowy mieszk. 11971 11977 12181 12205 12238 12269 12311 Mieszkania wyposażone w instalacje - w % ogółu mieszkań wodociąg % 99,8 99,9 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 łazienka % 95,1 95,1 97,5 97,5 97,5 97,5 97,5 centralne % 86,2 86,3 87,2 87,3 87,3 87,3 87,4 ogrzewanie Zasoby mieszkaniowe - wskaźniki ogółem w gminie przeciętna powierzchnia m2 63,6 63,8 64,1 64,3 64,5 64,7 64,9 użytkowa 1 mieszkania przeciętna powierzchnia 2 użytkowa m 24,5 24,9 24,9 25,1 25,4 25,9 26,3 mieszkania na 1 osobę mieszkania na 1000 mieszk. 384,9 390,5 388,4 390,9 394,1 399,8 405,7 mieszkańców

2. Rynek pracy i struktura gospodarcza

W roku 2014 według Głównego Urzędu Statystycznego liczba pracujących w gminie miejskiej Zgorzelec wyniosła 7 515 osób. Dane statystyczne nie są jednak miarodajne, ponieważ uwzględniają pracujących według innego podziału niż PKD, ale dla faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności (bez pracujących w jednostkach budżetowych działających w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego, osób pracujących w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie, duchownych oraz pracujących w organizacjach, fundacjach i związkach, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób). Natomiast według danych z 2003 roku najwięcej osób zatrudnionych było w sektorze usługowym (70,10%), pozostali mieszkańcy pracowali w sektorze przemysłowym (29,87%) oraz sektorze rolniczym (0,03%).

Tab.12. Pracujący na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku według innego podziału niż PKD. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

gmina miejska ogółem mężczyźni kobiety Zgorzelec

110 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

7515 3193 4322

Liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne w 2014 roku wyniosła 1 101, a więc w stosunku do roku 2004 poziom ten spadł o około 62%. Jednak jest to trend ogólnokrajowy i głównie ma związek z wejściem Polski do strefy Schengen w 2007 roku. Przy czym większy odsetek osób poszukujących pracy stanowią kobiety –w 2014 roku było to około 53%. Udział osób zarejestrowanych jako bezrobotne w odniesieniu do ilości osób w wieku produkcyjnym wyniosła w 2014 roku 5,6%, w tym 5,0% dla mężczyzn oraz 6,3% dla kobiet. Natomiast odsetek bezrobotnych w powiecie zgorzeleckim jest ściśle powiązany z poziomem wykształcenia i tak dla wykształcenia wyższego w 2014 roku stanowił 6,7%, średniego i policealnego – 17,6% oraz dla zasadniczego zawodowego – 27,2%.

Tab.13. Bezrobotni zarejestrowani na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004- 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Wyszczegól- 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 nienie

ogółem 2912 2500 1737 1039 1002 1345 1319 1298 1369 1458 1101

mężczyźni 1364 1149 790 451 433 648 630 579 655 706 518

kobiety 1548 1351 947 588 569 697 689 719 714 752 583

Wyk. 10. Bezrobotni zarejestrowani na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004- 2014.

3500

3000

2500

2000 ogółem

1500 mężczyźni kobiety 1000

500

0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Pod względem podmiotów gospodarki narodowej w gminie miejskiej Zgorzelec zdecydowanie dominuje sektor prywatny, który stanowi około 97% ogółu. W sektorze tym występują głównie osoby fizyczne prowadzące działalność 111 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

gospodarczą - 66%.

Tab.14. Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Wyszczególnienie gmina miejska Zgorzelec

Podmioty gospodarki narodowej ogółem 3941

ogółem 115

państwowe i samorządowe jednostki prawa budżetowego 53 Sektor publiczny spółki handlowe 8

pozostałe 54

ogółem 3826

osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 2538

spółki handlowe 270

spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego 115 Sektor prywatny spółdzielnie 14

fundacje 11

stowarzyszenia i organizacje społeczne 130

pozostałe 748

Wyk. 11. Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku według sektorów.

112 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Sektor prywatny

Sektor publiczny

19,55%

3,40% 0,29% 46,09% 46,96% 0,37%

3,01% 7,06% 66,34%

6,96% osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą państwowe i samorządowe jednostki prawa spółki handlowe budżetowego spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego spółdzielnie spółki handlowe fundacje stowarzyszenia i organizacje społeczne pozostałe pozostałe

Główne zajęcie mieszkańców gminy stanowi handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle. Natomiast najwięcej podmiotów gospodarki występuje pod postacią handlu detalicznego, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Na obszarze gminy w 2014 roku funkcjonowało 3941 pomiotów gospodarczych. W ciągu ostatniej dekady obserwuje się ich wzrost, z małymi wahaniami.

Tab.15. Podmioty gospodarki narodowej w rejestrze REGON według grup rodzajów działalności PKD 2007 na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Wyszczególnienie gmina miejska Zgorzelec ogółem 3941 rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 13 górnictwo i wydobycie 1 przetwórstwo przemysłowe 198 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, 5 parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz 7 działalność związana z rekultywacją budownictwo 361 handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów 971 samochodowych, włączając motocykle transport i gospodarka magazynowa 281 działalność związana z zakwaterowaniem i usługami 112 gastronomicznymi informacja i komunikacja 68 działalność finansowa i ubezpieczeniowa 128 działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 592 działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 285 113 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Wyszczególnienie gmina miejska Zgorzelec działalność w zakresie usług administrowania i działalność 94 wspierająca administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe 15 zabezpieczenia społeczne edukacja 141 opieka zdrowotna i pomoc społeczna 230 działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 83 pozostała działalność usługowa i gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe 356 produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby

Analiza rynku pracy i struktury gospodarczej wskazuje na konieczność zmniejszenia stopy bezrobocia oraz rozwój potencjału gospodarczego poprzez znaczny wzrost m.in. zatrudnienia w przemyśle. Do silnych stron gminy należy zaliczyć atrakcyjne położenie komunikacyjne oraz ofertę terenów niezabudowanych przeznaczonych dla potencjalnych inwestorów. Szanse rozwoju strefy gospodarczej tworzą: 1)wykorzystanie przygranicznego położenia miasta; 2)wykorzystanie potencjału kulturalnego do rozwoju turystyki (zintegrowana oferta programowa); 3)promocja lokalnej przedsiębiorczości; 4)dywersyfikacja branż gospodarki; 5)wprowadzenie nowych technologii i rozwój firm innowacyjnych; 6)wzrost zainteresowania przedsiębiorców zewnętrznych.

3. Oświata i usługi publiczne

Na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku zlokalizowanych było 8 obiektów przedszkolnych z 36 oddziałami, w których znajdowało się ogółem 940 miejsc, a dzieci uczących się było 815 (391 dziewczynek i 815 chłopców). Natomiast szkół podstawowych na terenie Zgorzelca jest 6 i w 2014 roku uczyło się w nich 1 804 dzieci. W 8 gimnazjach w tym samym roku było łącznie 942 uczniów. Współczynnik solaryzacji brutto na terenie gminy miejskiej, a więc stosunek liczby wszystkich osób uczących się na danym poziomie do całej populacji osób będących w wieku nominalnie przypisanym temu poziomowi kształcenia, wyniósł w 2014 roku dla szkolnictwa podstawowego około 114%, a dla szkolnictwa gimnazjalnego około 130%. W 12 szkołach ponadgimnazjalnych w 2014 roku było 2 830 uczniów, średnio na 1 oddział przypadało 28 uczniów. Szkół policealnych było natomiast 5 i uczyło się w nich 1 115 osób.

Tab.16. Szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne, ponadpodstawowe i ponadgimnazjalne na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Rodzaj placówek edukacyjnych ogółem oddziały szkoły podstawowe 6 87 gimnazja 8 50 szkoły ponadgimnazjalne 12 100 szkoły policealne 5 34

Według oficjalnego serwisu miasta Zgorzelec na terenie gminy miejskiej 114 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

funkcjonują następujące placówki edukacyjne i wychowawcze: Przedszkole Publiczne Nr 2; Przedszkole Publiczne Nr 8 z Oddziałami Integracyjnymi;  Przedszkole Publiczne Nr 9; Przedszkole Publiczne Nr 12;  Szkoła Podstawowa "Tęcza"- oddział przedszkolny; Przedszkole Niepubliczne Nr 1 „Zaczarowany Domek" Przedszkole Niepubliczne Nr 2; Przedszkole Niepubliczne Nr 3 „Pajacyk"; Przedszkole Niepubliczne Nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi; Punkt Przedszkolny "Wyspa Skarbów"; Punkt Przedszkolny "Raj Malucha"; Punkt Przedszkolny "Baby City"; Punkt Przedszkolny "Chatka Puchatka"; Szkoła Podstawowa Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jarosława Iwaszkiewicza; Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Janusza Korczaka; Szkoła Podstawowa Nr 5 im. Marii Skłodowskiej Curie; Szkoła Podstawowa-Tęcza; Prywatna Szkoła Podstawowa „Prymus”; Gimnazjum Nr 1 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Chrobrego; Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi i Oddziałami Dwujęzycznymi im. Jana Pawła II; Gimnazjum Nr 3 im. Armii Krajowej; Niepubliczne Gimnazjum Łużyckie z Oddziałami Dwujęzycznymi; Europejskie Gimnazjum w Zgorzelcu; Gimnazjum "COGITO"; Liceum Ogólnokształcące im. Braci Śniadeckich w Zgorzelcu; Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Emilii Plater w Zgorzelcu; Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. Górników i Energetyków Turowa w Zgorzelcu; Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. Marii Grzegorzewskiej w Zgorzelcu; Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii im. Janusza Korczaka w Zgorzelcu; Międzyszkolny Ośrodek Sportowy w Zgorzelcu; Zespół Szkół Prywatnych w Zgorzelcu; Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „MUR” ; Liceum Profilowane dla Dorosłych w Zgorzelcu; Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego; Policealne studium administracji w Zgorzelcu; Policealne studium administracyjne; Policealne studium informatyczne w Zgorzelcu; Powiatowe Centrum Edukacyjne w Zgorzelcu; Powiatowy Ośrodek Doradztwa Programowo-Metodycznego w Zgorzelcu; Prywatne Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Zgorzelcu; Szkoła Kosmetyczna „Akademie Prentki” w Zgorzelcu; Szkoła Policealna dla dorosłych - studium socjalne; Szkoła Służb Ochrony Kobra w Zgorzelcu; Technikum Budowlane; Technikum kształcące w zawodzie technik agrobiznesu; Technikum kształcące w zawodzie technik elektronik; Technikum kształcące w zawodzie technik elektryk; Technikum kształcące w zawodzie technik informatyk; Technikum kształcące w zawodzie technik telekomunikacji; Technikum Mechaniczne; 115 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Technikum uzupełniające dla dorosłych; Trzyletnia Szkoła Przysposabiająca do Pracy; Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna.

Na terenie gminy miejskiej Zgorzelec funkcjonują 4 biblioteki i filie oraz Miejski Dom Kultury. Wymienione placówki pokrywają zapotrzebowanie na edukację dzieci i młodzieży. Najmniej obciążone szkoły w ostatnich latach zostały zamknięte. Biorąc pod uwagę poziom wykształcenia mieszkańców Zgorzelca według Narodowego Spisu Powszechnego 2011 to kształtuje się to następująco: podstawowe nieukończone - około 1,5%; podstawowe ukończone – około 22,6%; gimnazjalne – około 5,4%; zasadnicze zawodowe – około 25,5%; średnie zawodowe – około 21,1%; średnie ogólnokształcące – około 9,6%; policealne – około 2,3%; wyższe – około 12%. Przedstawione wyżej dane obrazują to, iż poziom wykształcenia mieszkańców Zgorzelca jest na dużo niższym poziomie niż średnia krajowa, dla której ludność z wykształceniem wyższym stanowi 17,9%.

Funkcję administracyjną na terenie gminy miejskiej pełnią m.in.: Urząd Miasta Zgorzelec, Starostwo Powiatowe, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Administracja Domów Mieszkalnych, Sąd Rejonowy, Prokuratura Rejonowa, Straż Miejska, Łużycki Oddział Straży Granicznej, Urząd Skarbowy, Powiatowy Urząd Pracy, Urząd Celny, Komenda Powiatowa Policji oraz Powiatowa Stacja Sanitarno- Epidemiologiczna. W mieście znajduje się także Komenda Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej.

4. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna

Opiekę zdrowotną na terenie gminy miejskiej zapewniają zakłady opieki zdrowotnej, w tym Wielospecjalistyczny Szpital - Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Zgorzelcu z 22 oddziałami oraz 13 przychodni. Usługi z zakresu opieki zdrowotnej dopełniają apteki, których na terenie Zgorzelca w 2014 roku było 18. Poza tym na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku funkcjonowały 3 żłobki, w których było łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi 89 miejsc. Natomiast dzieci przebywających w ciągu roku łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi było 81. W tym jedynie 1 żłobek podległy był samorządowi terytorialnemu z 50 miejscami. Najwięcej dzieci w żłobkach było w wieku 2 lat – 48% oraz 1 roku – 39%. Natomiast odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach na terenie Zgorzelca w 2014 roku to 12,6%.

Wyk. 12. Procentowy udział dzieci według wieku w żłobkach na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

116 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

4% 9% dzieci w wieku 0 lat (łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi) dzieci w wieku 1 lat (łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi) 48% 39% dzieci w wieku 2 lat (łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi) dzieci w wieku 3 lat (łącznie z oddziałami i klubami dziecięcymi)

Poza tym na terenie gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 roku były 4 placówki stacjonarnej pomocy społecznej (z filiami), w tym 2 domy pomocy społecznej, w których ogólnie było 279 miejsc, natomiast osób mieszkających było 271. Poza tym na terenie gminy znajduje się jeden dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz jedno schronisko dla bezdomnych z 58 miejscami. Osoby mieszkające w placówkach pomocy społecznej to również osoby w podeszłym wieku, których w 2014 roku było 107 osób oraz mieszkańcy przewlekle somatycznie chorzy – 79 osób. Natomiast z pomocy społecznej korzystało ogółem 779 gospodarstw domowych, a rodzin otrzymujących zasiłki rodzinne na dzieci w 2014 roku było 546.

PROGNOZA DEMOGRAFICZNA

5. Uwarunkowania

Analiza procesów demograficznych zachodzących na obszarze miasta Zgorzelec stanowi podstawę do określania kierunków dalszego rozwoju przestrzennego. Aktualny stan struktury ludności, znajomość zachodzących zmian oraz prognoz na przyszłość daje podstawę do określenia konsekwencji społeczno – ekonomicznych takich jak określenie zapotrzebowania na miejsca w szkołach, nowe miejsca pracy czy też oszacowanie przyszłej liczby małżeństw w celu prognozowania potrzeb mieszkaniowych. Zamieszczone poniżej zestawienia tabelaryczne (Tab. 1-16) i wykresy (Wyk. 1-12) prezentują procesy demograficzne zachodzące w gminie miejskiej w latach 2004 – 2014.

Analizą procesów demograficznych objęto zagadnienia:  stanu ludności (mężczyzn, kobiet, ludności ogółem),  ruchu naturalnego (urodzeń, zgonów),  migracji (napływów i odpływów),  struktury wiekowej ludności (z podziałem na grupy wiekowe co 5 lat oraz klasy wiekowe).

117 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Ludność miasta Zgorzelec stanowi około 34 % wszystkich mieszkańców powiatu zgorzeleckiego. Liczba ludności na terenie gminy w latach 2004-2014 oscyluje w granicach wartości 31,5 – 33 tysięcy osób. Dynamika rozwoju ludności gminy wskazuje tendencję malejącą. Spadek liczby ludności był równomierny do 2009 roku. Następnie sytuacja uległa chwilowej poprawie w 2010 roku, jednak w kolejnych latach mieszkańców znowu ubywało. Na przełomie 10 lat spadek liczby ludności średnio waha się w granicach około 175 osób rocznie. W strukturze ludności według płci występuje przewaga kobiet. Przy czym współczynnik feminizacji w 2014 roku wyniósł 111. Gęstość zaludnienia gminy w 2014 roku wyniosła około 1986 osób na 1km2, co świadczy o znacznym stopniu zurbanizowania terenu.

Tab. 1. Stan i struktura ludności oraz gęstość zaludnienia na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004-2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Liczba ludności

Gęstość Gmina Miejska Zgorzelec zaludnienia gminy (os/km2) Rok ludność mężczyźni kobiety ogółem

2004 15856 17422 33278 2098

2005 15731 17351 33082 2086

2006 15517 17213 32730 2061

2007 15294 17094 32388 2040

2008 15177 17000 32177 2026

2009 14951 16842 31793 2002

2010 15482 17106 32588 2052

2011 15403 17043 32446 2043

2012 15285 16993 32278 2033

2013 15086 16804 31890 2008

2014 14957 16575 31532 1986

Wyk. 1. Liczba ludności gminy ogółem w latach 2004 – 2014 118 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

33500

33000

32500

32000 Zgorzelec 31500

31000 liczba ludności w gminie miejskiej gminiew ludności liczba 30500 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

rocznik

Stopniowy spadek zaludnienia na obszarze gminy miejskiej należy przypisać zarówno obniżającemu się wskaźnikowi dzietności w miastach w Polsce, jak również położeniu w bezpośrednim sąsiedztwie granicy z Republiką Federalną Niemiec oraz stosunkowo niewielkiej odległości od Wrocławia (około 164 km), przy dobrym połączeniu komunikacyjnym (drogi krajowe: A4, nr 94).

Wyk. 2. Zmiany w strukturze ludności w mieście Zgorzelec w latach 2004 – 2014

33500

33000

32500

32000 Zgorzelec 31500

31000 liczba ludności w gminie miejskiej gminiew ludności liczba 30500 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

lata

Na przestrzeni ostatnich 10 lat obserwuje się spadek liczbie mieszkańców 119 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

o ponad 5%.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na sytuację demograficzną gminy miejskiej Zgorzelec jest ujemny przyrost naturalny, a więc różnica pomiędzy liczbą urodzeń, a zgonów, wykazujący tendencję wahadłową. W latach 2004 - 2014 przyrost naturalny na obszarze gminy spadł ponad trzykrotnie, z poziomu -53 do - 191, najniższy jego wskaźnik zanotowano właśnie w roku 2014. Analizując przyrost naturalny według płci na przestrzeni ostatnich 10 lat można zauważyć mimo wszystko przewagę kobiet, zarówno w liczbie urodzeń żywych, jak i mniejszym wskaźniku umieralności. Jedynie w 2010 i 2014 r. przyrost naturalny dla kobiet był niższy. Przyrost naturalny dla kobiet w latach 2004 – 2014 oscylował w granicach wartości od -19 (w 2008 r.) do -103 (w 2014 r.), zaś dla mężczyzn od -22 (w 2010 r.) do -88 (w 2014 r.).

Tab. 2. Ruch naturalny oraz przyrost naturalny ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Ruch naturalny ludności w gminie miejskiej Zgorzelec Przyrost naturalny Rok ludności Urodzenia Zgony

2004 279 332 -53 2005 259 347 -88 2006 254 374 -120 2007 244 371 -127 2008 304 356 -52 2009 271 383 -112 2010 266 333 -67 2011 274 329 -55 2012 237 369 -132 2013 220 359 -139 2014 212 403 -191

Wyk. 3. Przyrost naturalny według płci na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 – 2014.

0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

-50

-100 ogółem mężczyźni -150

kobiety przyrost naturalny przyrost -200

-250 lata

Czynnikiem istotnym, który wpływa na liczbę ludności zamieszkującą gminę są migrację ludności. W latach 2004 – 2014 liczba wymeldowań na pobyt stały w 120 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

gminie Mosina znacznie przewyższyła liczbę zameldowań. Odnotowano blisko 18,5% -owy spadek liczby osób meldujących się na stałe. W gminie w 2014 roku zameldowało się ogółem 318 osób, a w tym samym czasie wymeldowało się ogółem 469 osób. Obserwuje się wahania wskaźnika salda migracji, który mimo wszystko jest na bardzo niskim poziomie. Ma na to wpływ utrzymujący się na wysokim poziomie wskaźnik odpływu ludności, co związane jest między innymi z rosnącą liczbą osób decydujących się na pracę poza miastem Zgorzelec.

Tab. 3. Migracje ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Migracje ludności Saldo migracji Rok Napływ ludności Odpływ ludności na obszarze gminy

2004 390 497 -107 2005 314 436 -122 2006 399 645 -246 2007 342 612 -270 2008 299 471 -172 2009 313 485 -172 2010 362 537 -175 2011 367 454 -87 2012 327 444 -117 2013 341 581 -240 2014 318 469 -151

Wyk. 4. Saldo migracji na tle napływu i odpływu ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 – 2014.

800

600

400 Napływ ludności

200 Odpływ ludności

Saldo migracji na liczba ludności liczba 0 obszarze gminy 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

-200

-400 lata

Dominują migracje wewnętrzne (krajowe), głównym kierunkiem zarówno

121 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

napływu, jak i odpływu mieszkańców są inne miasta Polski. W Zgorzelcu do 2008 roku nie istniał praktycznie problem odpływu mieszkańców na tereny podmiejskie, bądź inne wiejskie, natomiast w kolejnych latach kształtował się on na poziomie około 103 osób rocznie. Biorąc pod uwagę migracje zewnętrzne (zagraniczne) to zdecydowanie przeważa odpływ ludności za granicę ( w 2014 r. - 101 osób), niż jej napływ ( w 2014 r. - zaledwie 26 osoby).

Tab. 4. Kierunki migracji ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Zameldowania Wymeldowania Rok z miast ze wsi z zagranicy do miast na wieś za granicę 2004 223 150 17 223 - 61 2005 189 113 12 200 - 72 2006 204 178 17 260 - 128 2007 186 118 38 249 - 120 2008 154 117 28 188 - 98 2009 161 120 32 192 110 74 2010 203 125 34 239 100 87 2011 175 154 38 190 91 90 2012 161 132 34 190 104 57 2013 140 179 22 220 122 135 2014 162 130 26 179 89 101

Przyrost rzeczywisty, a więc suma wkaźniku przyrostu naturalnego i salda migracji, w pełni obrazuje zmiany liczby mieszkańców w gminie miejskiej Zgorzelec. Na przestrzeni ostatnich 10 lat przyrost rzeczywisty był zawsze ujemny i wahał się w granicach od -142 do -379. W 2014 roku był również ujemny, a jego poziom wynosił -342.

Tab. 5. Przyrost rzeczywisty ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Rok Przyrost naturalny Saldo migracji Przyrost rzeczywisty

2004 -53 -107 -160

2005 -88 -122 -210

2006 -120 -246 -366

2007 -127 -270 -397

2008 -52 -172 -224

2009 -112 -172 -284

2010 -67 -175 -242

2011 -55 -87 -142

2012 -132 -117 -249

2013 -139 -240 -379

2014 -191 -151 -342

Wyk. 5. Przyrost rzeczywisty na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014.

122 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

0

-50 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

-100

-150

-200

rzeczywisty -250

-300

przyrost -350

-400

-450 lata

W strukturze wiekowej w latach 2004 – 2014 zaznacza się znaczna przewaga osób w wieku produkcyjnym. Dla rocznika 2014 wynosi ona około 56% ludności. Natomiast dla osób w wieku przedprodukcyjnym około 16%, a dla osób w wieku poprodukcyjnym około 28%. Jest to zjawisko umiarkowanie korzystne i świadczy o tym, że gmina miejska Zgorzelec posiada stosunkowo młodą strukturę wiekową mieszkańców. Natomiast liczba osób w wieku poprodukcyjnym z roku na rok wzrasta, co świadczy o starzejącym się w bardzo szybkim tempie społeczeństwie. W populacji gminy na przestrzeni ostatnich 10 lat obserwuje się zmiany w strukturze wiekowej ludności, w każdej z trzech grup wiekowych. W latach 2004 – 2014 zmniejszyła się liczba osób w wieku przedprodukcyjnym o około 24% oraz w wieku produkcyjnym o około 12%. Wzrost odnotowano jedynie dla liczby ludności w wieku poprodukcyjnym o aż około 37%, co niestety niekorzystnie wyróżnia się na tle kraju. W podziale na 5-letnie grupy wiekowe w latach 2004 – 2014 największy wzrost odnotowano dla grupy osób w wieku 60 – 64 lat (około 66,4%) oraz 70 lat i więcej (około 42,4%). Najbardziej znaczący spadek dla grupy osób w wiek 20 - 24 lat (około –38,3%), 45 – 49 lat (około -37,1%) i 15 – 19 lat, 10 – 14 lat (około - 36%), a więc głównie osób w wieku przedprodukcyjnym.

Tab. 6. Struktura wiekowa ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Grupa Klasy wieku 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 wiekowe 0-5 lat 0-4 1239 1250 1228 1253 1290 1296 1392 1396 1371 1253 1152 wiek 5-9 1413 1333 1269 1206 1200 1180 1228 1238 1257 1321 1324 przedpro- 10-14 1813 1767 1682 1605 1488 1405 1342 1280 1228 1171 1163 dukcyjny 15-19 2187 2131 2057 1946 1851 1745 1711 1667 1619 1486 1400 20-24 2767 2651 2502 2375 2243 2054 1931 1877 1812 1768 1707 25-29 2681 2668 2657 2630 2611 2656 2596 2440 2306 2171 1963 30-34 wiek 2217 2319 2386 2438 2500 2473 2606 2628 2607 2539 2543 35-39 produkt- 1886 1850 1863 1923 1996 2093 2327 2392 2451 2471 2500 40-44 cyjny 2315 2181 2119 1988 1914 1802 1875 1889 1966 2046 2148 45-49 2923 2838 2673 2519 2376 2202 2167 2113 2029 1946 1839 50-54 3057 3029 2919 2878 2760 2758 2763 2604 2446 2360 2205 123 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Grupa Klasy wieku 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 wiekowe 0-5 lat 55-59 2297 2549 2744 2796 2870 2851 2919 2845 2826 2699 2729 60-64 1640 1560 1519 1670 1871 2095 2430 2647 2687 2744 2729 65-69 wiek 1935 1871 1831 1719 1626 1463 1413 1397 1571 1763 1988 70 poproduk- i cyjny 2908 3085 3281 3442 3581 3720 3888 4033 4102 4152 4142 więcej

Wyk. 6. Struktura wiekowa ludności wg grup wiekowych na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014.

25000

20000

15000

wiek przedprodukcyjny 10000 wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny

5000 grupach wiekowych grupach

0

liczba ludności w poszczególnych poszczególnych w ludności liczba 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

lata

Tab. 7. Struktura wiekowa ludności na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 r. - zestawienie procentowe. Dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS Bank Danych Lokalnych).

Liczebność poszczególnych Liczebność poszczególnych klas Klasy wiekowe klas wiekowych na obszarze wiekowych na obszarze gminy gminy (l.os) (%)

wiek przedprodukcyjny 5039 16

wiek produkcyjny 17634 56

wiek poprodukcyjny 8859 28

Pod względem płci wyraźna przewaga kobiet występuje u osób w wieku poprodukcyjnym o około 19%, co jest związane między innymi z wyższą średnią długości życia kobiet w Polsce. W wieku produkcyjnym występuje równowaga płci, kobiet jest więcej o zaledwie 0,8%. Natomiast w wieku przedprodukcyjnym sytuacja jest odwrotna, mężczyźni (chłopcy) stanowią większość o około 3,6%.

Wyk. 7. Struktura wiekowa ludności według płci na obszarze gminy miejskiej Zgorzelec w 2014 r.

124 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

5259 wiek poprodukcyjny 3600

8888 wiek produkcyjny 8746 kobiety mężczyźni grupy wiekowe grupy 2428 wiek przedprodukcyjny 2611

0 2000 4000 6000 8000 10000

liczba ludności

W 2014 roku współczynnik obciążenia demograficznego, będący ilorazem liczby osób w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób do liczby osób w wieku produkcyjnym wynosi około 61,6. Oznacza to, że na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada prawie 62 osób w wieku nieprodukcyjnym (dzieci i emeryci). Wysoka wartość wskaźnika jest niekorzystna. W wyniku procesów demograficznych ostatniej dekady można mówić o sukcesywnej depopulacji gminy, co w efekcie skutkuje ponad 5%- owym spadkiem liczby osób zamieszkujących gminę. Głównymi przyczynami zmniejszania się liczby mieszkańców w gminie miejskiej Zgorzelec są: ujemne wartości przyrostu naturalnego, a więc przewaga liczby zgonów nad urodzeniami, odpływ ludności na pobyt stały do większych ośrodków miejskich, przede wszystkim ludzi młodych w celach edukacyjnych i ekonomicznych, w tym odpływ ludności za granicę, starzenie się społeczeństwa, w wyniku systematycznego wzrostu udziału osób w wieku poprodukcyjnym.

6. Prognoza demograficzna

Niekorzystna sytuacja demograficzna gminy miejskiej Zgorzelec nie odznacza się istotnie na tle kraju, gdyż kumulacja ujemnych wskaźników demograficznych jest zjawiskiem ogólnokrajowym. Daje to podstawę do stwierdzenia, że przedstawione powyżej analizy niekorzystnych procesów demograficznych, w konsekwencji spowodują stagnację w rozwoju demograficznym lub utrwalenie się negatywnej prognozy na najbliższe lata. Utrzymanie się obecnych negatywnych tendencji w przyszłości, doprowadzi między innymi do zaawansowanego starzenia się społeczeństwa. Dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące prognozy ludności do 2035 roku dla powiatu zgorzeleckiego oraz „Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku” opracowana przez Instytut Rozwoju Terytorialnego w 2015 roku we Wrocławiu wskazują, iż w kolejnych latach zachodzić będą intensywne procesy demograficzne. W wyniku tych procesów znacznie zmniejszy się liczba mieszkańców zarówno powiatu, jak i samej gminy. Na podstawie danych przyjętych w powyższym opracowaniu Instytutu

125 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Rozwoju Terytorialnego oszacowano przybliżony spadek liczby ludności w latach 2015 – 2035 na terenie gminy miejskiej Zgorzelec. Ocenia się, że do 2035 roku nastąpi około 25% spadek liczby osób zamieszkujących Zgorzelec, a jego stopa dla poszczególnych roczników wahać się będzie od około 1,0% (w 2015 r.) do około 2,3% (w 2035 r.).

Wyk. 8. Przewidywana liczba ludności w gminie miejskiej Zgorzelec w latach 2015 - 2035.

35000

30000

25000

20000

15000

10000

5000 liczba ludności w gminie w ludności liczba 0

lata

Analizując spadek ludności między 2015 r. a 2035 r. w gminie miejskiej Zgorzelec według płci, to kształtuje się on na poziomie 25,5% dla mężczyzn oraz 23,9% dla kobiet.

Tab. 8. Prognoza demograficzna dla gminy miejskiej Zgorzelec do 2035 roku.

Ludność wg płci Rok ogółem mężczyźni kobiety 2015 31222 14795 16428 2016 30912 14632 16280 2017 30602 14470 16133 2018 30292 14307 15985 2019 29982 14145 15838 2020 29672 13982 15690 2021 29299 13800 15499 2022 28926 13618 15309 2023 28554 13435 15118 2024 28181 13253 14928 2025 27808 13071 14737 2026 27396 12873 14523 2027 26985 12675 14310 2028 26573 12477 14096 2029 26162 12279 13883 2030 25750 12081 13669 2031 25195 11870 13436 2032 24641 11659 13204 2033 24086 11447 12971 2034 23531 11236 12739 2035 23531 11025 12506

Spadek liczby ludności w gminie na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat będzie systematycznie powiększać się, co związane jest z procesem starzenia 126 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

się społeczeństwa, niekorzystnym zjawiskiem nasilającym się w najbliższych latach. Przemiany demograficzne, zwłaszcza zmiany w strukturze wiekowej, będą miały bardzo istotny wpływ na zarządzanie sferą usług publicznych w gminie miejskiej Zgorzelec, między innymi będzie wymagało zwiększenia nakładów na sferę związaną z zapewnieniem opieki osobom starszym. Pożądana strategia rozwoju gminy w obszarze problemów demograficznych winna polegać na hamowaniu tendencji negatywnych drogą właściwej polityki społecznej i gospodarczej polegającej na zapewnieniu stabilizacji życiowej i stałej poprawy warunków życia ludności gminy. Przekładając przewidywane procesy demograficzne na program potrzeb należy zasygnalizować konieczność tworzenia nowych miejsc pracy poprzez wykorzystanie potencjału gospodarczego rejonu, dogodnego położenia komunikacyjnego, pozyskanie rynków zewnętrznych - inwestorów krajowych i zagranicznych oraz firm poszukujących nowych obszarów działalności. Poprawa sytuacji demograficznej na obszarze gminy może stanowić impuls rozwojowy w różnych sferach życia społecznego i gospodarczego. Jest podstawą możliwości wytwórczych (produkcji i usług) oraz przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej obszarów. Przekładając przewidywane procesy demograficzne na program potrzeb należy zasygnalizować konieczność tworzenia nowych miejsc pracy poprzez wykorzystanie potencjału gospodarczego rejonu, pozyskanie rynków zewnętrznych - inwestorów krajowych i zagranicznych oraz firm poszukujących nowych obszarów działalności, a także potrzebę poprawy warunków życia ludności na obszarach wiejskich poprzez sukcesywne zwiększenie dostępności usług z zakresu podstawowych i ponadpodstawowych.

127 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

ANALIZY EKONOMICZNE, ŚRODOWISKOWE I SPOŁECZNE wykonane na potrzeby zmiany Studium w rejonie Przedmieścia Nyskiego

Uwarunkowania demograficzne

Analiza procesów demograficznych zachodzących na obszarze miasta Zgorzelec stanowi podstawę do określania kierunków dalszego rozwoju przestrzennego. Aktualny stan struktury ludności, znajomość zachodzących zmian oraz prognoz na przyszłość daje podstawę do określenia konsekwencji społeczno – ekonomicznych takich jak określenie zapotrzebowania na miejsca w szkołach, nowe miejsca pracy czy też oszacowanie przyszłej liczby małżeństw w celu prognozowania potrzeb mieszkaniowych. Zamieszczone poniżej zestawienia tabelaryczne i wykresy prezentują procesy demograficzne zachodzące w gminie miejskiej w latach 2004 – 2014.

Analizą procesów demograficznych objęto zagadnienia: stanu ludności (mężczyzn, kobiet, ludności ogółem), ruchu naturalnego (urodzeń, zgonów), migracji (napływów i odpływów), struktury wiekowej ludności (z podziałem na grupy wiekowe co 5 lat oraz klasy wiekowe).

Ludność miasta Zgorzelec stanowi około 34 % wszystkich mieszkańców powiatu zgorzeleckiego. Liczba ludności na terenie gminy w latach 2004-2014 oscyluje w granicach wartości 31,5 – 33 tysięcy osób. Dynamika rozwoju ludności gminy wskazuje tendencję malejącą. Spadek liczby ludności był równomierny do 2009 roku. Następnie sytuacja uległa chwilowej poprawie w 2010 roku, jednak w kolejnych latach mieszkańców znowu ubywało. Na przełomie 10 lat spadek liczby ludności średnio waha się w granicach około 175 osób rocznie.

W strukturze ludności według płci występuje przewaga kobiet. Przy czym współczynnik feminizacji w 2014 roku wyniósł 111. Gęstość zaludnienia gminy w 2014 roku wyniosła około 1986 osób na 1km2, co świadczy o znacznym stopniu zurbanizowania terenu.

Tabela 2. Stan i struktura ludności oraz gęstość zaludnienia na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004-2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

Liczba ludności Gęstość Gmina miejska Zgorzelec zaludnienia Rok 2 mężczyźni kobiety Ludność ogółem gminy (os/km ) 2004 15 856 17 422 33 278 2 098 2005 15 731 17 351 33 082 2 086 2006 15 517 17 213 32 730 2 061 2007 15 294 17 094 32 388 2 040 2008 15 177 17 000 32 177 2 026 2009 14 951 16 842 31 793 2 002 2010 15 482 17 106 32 588 2 052 2011 15 403 17 043 32 446 2 043

128 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

2012 15 285 16 993 32 278 2 033 2013 15 086 16 804 31 890 2 008 2014 14 957 16 575 31 532 1 986

33500

33000

32500

32000

31500

31000 liczba liczba ludności w gminie miejskiej Zgorzelec

30500 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 rocznik

Rysunek 1. Liczba ludności gminy ogółem w latach 2004 – 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

Stopniowy spadek zaludnienia na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec należy przypisać zarówno obniżającemu się wskaźnikowi dzietności w miastach w Polsce, jak również położeniu w bezpośrednim sąsiedztwie granicy z Republiką Federalną Niemiec oraz stosunkowo niewielkiej odległości od Wrocławia (około 164 km), przy dobrym połączeniu komunikacyjnym (drogi krajowe: A4, nr 94).

33500

33000

32500

32000

31500

31000 liczba liczba ludności w gminie miejskiej Zgorzelec

30500 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 lata

Rysunek 2. Zmiany w strukturze ludności w mieście Zgorzelec w latach 2004 – 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

129 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Na przestrzeni ostatnich 10 lat obserwuje się spadek liczbie mieszkańców o ponad 5%.

Kolejnym czynnikiem wpływającym na sytuację demograficzną Gminy Miejskiej Zgorzelec jest ujemny przyrost naturalny, a więc różnica pomiędzy liczbą urodzeń, a zgonów, wykazujący tendencję wahadłową. W latach 2004 - 2014 przyrost naturalny na obszarze gminy spadł ponad trzykrotnie, z poziomu -53 do -191, najniższy jego wskaźnik zanotowano właśnie w roku 2014.

Analizując przyrost naturalny według płci na przestrzeni ostatnich 10 lat można zauważyć mimo wszystko przewagę kobiet, zarówno w liczbie urodzeń żywych, jak i mniejszym wskaźniku umieralności. Jedynie w 2010 i 2014 r. przyrost naturalny dla kobiet był niższy.

Przyrost naturalny dla kobiet w latach 2004 – 2014 oscylował w granicach wartości od -19 (w 2008 r.) do -103 (w 2014 r.), zaś dla mężczyzn od -22 (w 2010 r.) do -88 (w 2014 r.).

Tabela 3. Ruch naturalny oraz przyrost naturalny ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Ruch naturalny ludności w gminie miejskiej Zgorzelec Przyrost naturalny Rok Urodzenia Zgony ludności 2004 279 332 -53 2005 259 347 -88 2006 254 374 -120 2007 244 371 -127 2008 304 356 -52 2009 271 383 -112 2010 266 333 -67 2011 274 329 -55 2012 237 369 -132 2013 220 359 -139 2014 212 403 -191

130 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 -20

-40

-60

-80

-100

-120 przyrost naturalny

-140

-160

-180

-200 lata ogółem mężczyźni kobiety

Rysunek 3. Przyrost naturalny według płci na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 – 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

Czynnikiem istotnym, który wpływa na liczbę ludności zamieszkującą gminę są migrację ludności. W latach 2004 – 2014 liczba wymeldowań na pobyt stały w gminie Mosina znacznie przewyższyła liczbę zameldowań. Odnotowano blisko 18,5% -owy spadek liczby osób meldujących się na stałe. W Gminie Miejskiej Zgorzelec w 2014 roku zameldowało się ogółem 318 osób, a w tym samym czasie wymeldowało się ogółem 469 osób.

Obserwuje się wahania wskaźnika salda migracji, który mimo wszystko jest na bardzo niskim poziomie. Ma na to wpływ utrzymujący się na wysokim poziomie wskaźnik odpływu ludności, co związane jest między innymi z rosnącą liczbą osób decydujących się na pracę poza miastem Zgorzelec.

131 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Tabela 4. Migracje ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Migracje ludności Saldo migracji Rok Napływ ludności Odpływ ludności na obszarze gminy 2004 390 497 -107 2005 314 436 -122 2006 399 645 -246 2007 342 612 -270 2008 299 471 -172 2009 313 485 -172 2010 362 537 -175 2011 367 454 -87 2012 327 444 -117 2013 341 581 -240 2014 318 469 -151

800

600

400

200 liczba liczba ludności 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

-200

-400 lata Napływ ludności

Odpływ ludności

Saldo migracji na obszarze gminy

Rysunek 4. Saldo migracji na tle napływu i odpływu ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 – 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

Dominują migracje wewnętrzne (krajowe), głównym kierunkiem zarówno napływu, jak i odpływu mieszkańców są inne miasta Polski. W Zgorzelcu do 2008 roku nie istniał praktycznie problem odpływu mieszkańców na tereny 132 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

podmiejskie, bądź inne wiejskie, natomiast w kolejnych latach kształtował się on na poziomie około 103 osób rocznie. Biorąc pod uwagę migracje zewnętrzne (zagraniczne) to zdecydowanie przeważa odpływ ludności za granicę ( w 2014 r. - 101 osób), niż jej napływ ( w 2014 r. - zaledwie 26 osoby).

Tabela 5. Kierunki migracji ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Zameldowania Wymeldowania Rok z miast ze wsi z zagranicy do miast na wieś za granicę 2004 223 150 17 223 - 61 2005 189 113 12 200 - 72 2006 204 178 17 260 - 128 2007 186 118 38 249 - 120 2008 154 117 28 188 - 98 2009 161 120 32 192 110 74 2010 203 125 34 239 100 87 2011 175 154 38 190 91 90 2012 161 132 34 190 104 57 2013 140 179 22 220 122 135 2014 162 130 26 179 89 101

Przyrost rzeczywisty, a więc suma wskaźnika przyrostu naturalnego i salda migracji, w pełni obrazuje zmiany liczby mieszkańców w Gminie Miejskiej Zgorzelec. Na przestrzeni ostatnich 10 lat przyrost rzeczywisty był zawsze ujemny i wahał się w granicach od -142 do -379. W 2014 roku był również ujemny, a jego poziom wynosił -342.

Tabela 6. Przyrost rzeczywisty ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Rok Przyrost naturalny Saldo migracji Przyrost rzeczywisty 2004 -53 -107 -160 2005 -88 -122 -210 2006 -120 -246 -366 2007 -127 -270 -397 2008 -52 -172 -224 2009 -112 -172 -284 2010 -67 -175 -242 2011 -55 -87 -142 2012 -132 -117 -249 2013 -139 -240 -379 2014 -191 -151 -342

133 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 -50 lata -100 -150 -200 -250 -300 przyrost rzeczywisty -350 -400 -450

Rysunek 5. Przyrost rzeczywisty na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

W strukturze wiekowej w latach 2004 – 2014 zaznacza się znaczna przewaga osób w wieku produkcyjnym. Dla rocznika 2014 wynosi ona około 56% ludności. Natomiast dla osób w wieku przedprodukcyjnym około 16%, a dla osób w wieku poprodukcyjnym około 28%. Jest to zjawisko umiarkowanie korzystne i świadczy o tym, że Gmina Miejska Zgorzelec posiada stosunkowo młodą strukturę wiekową mieszkańców. Natomiast liczba osób w wieku poprodukcyjnym z roku na rok wzrasta, co świadczy o starzejącym się w bardzo szybkim tempie społeczeństwie.

W populacji gminy na przestrzeni ostatnich 10 lat obserwuje się zmiany w strukturze wiekowej ludności, w każdej z trzech grup wiekowych. W latach 2004 – 2014 zmniejszyła się liczba osób w wieku przedprodukcyjnym o około 24% oraz w wieku produkcyjnym o około 12%. Wzrost odnotowano jedynie dla liczby ludności w wieku poprodukcyjnym o aż około 37%, co niestety niekorzystnie wyróżnia się na tle kraju.

W podziale na 5-letnie grupy wiekowe w latach 2004 – 2014 największy wzrost odnotowano dla grupy osób w wieku 60 – 64 lat (około 66,4%) oraz 70 lat i więcej (około 42,4%). Najbardziej znaczący spadek dla grupy osób w wiek 20 - 24 lat (około –38,3%), 45 – 49 lat (około -37,1%) i 15 – 19 lat, 10 – 14 lat (około -36%), a więc głównie osób w wieku przedprodukcyjnym.

134 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Tabela 7. Struktura wiekowa ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Grupa Klasy wieku 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 wiekowe 0-5 lat 0-4 1239 1250 1228 1253 1290 1296 1392 1396 1371 1253 1152 wiek 5-9 1413 1333 1269 1206 1200 1180 1228 1238 1257 1321 1324 przedpro- 10-14 1813 1767 1682 1605 1488 1405 1342 1280 1228 1171 1163 dukcyjny 15-19 2187 2131 2057 1946 1851 1745 1711 1667 1619 1486 1400 20-24 2767 2651 2502 2375 2243 2054 1931 1877 1812 1768 1707 25-29 2681 2668 2657 2630 2611 2656 2596 2440 2306 2171 1963 30-34 2217 2319 2386 2438 2500 2473 2606 2628 2607 2539 2543 35-39 wiek 1886 1850 1863 1923 1996 2093 2327 2392 2451 2471 2500 40-44 produkt- 2315 2181 2119 1988 1914 1802 1875 1889 1966 2046 2148 cyjny 45-49 2923 2838 2673 2519 2376 2202 2167 2113 2029 1946 1839 50-54 3057 3029 2919 2878 2760 2758 2763 2604 2446 2360 2205 55-59 2297 2549 2744 2796 2870 2851 2919 2845 2826 2699 2729 60-64 1640 1560 1519 1670 1871 2095 2430 2647 2687 2744 2729 wiek 65-69 1935 1871 1831 1719 1626 1463 1413 1397 1571 1763 1988 poproduk- 70 i cyjny 2908 3085 3281 3442 3581 3720 3888 4033 4102 4152 4142 więcej

25000

20000

15000

10000

5000

0

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 liczba ludności w poszczególnych grupach wiekowych grupach poszczególnych w liczba ludności lata

wiek przedprodukcyjny wiek produkcyjny wiek poprodukcyjny

Rysunek 6. Struktura wiekowa ludności wg grup wiekowych na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w latach 2004 - 2014. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

135 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Tabela 8. Struktura wiekowa ludności na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w 2014 r. - zestawienie procentowe. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Liczebność poszczególnych Liczebność poszczególnych klas Klasy wiekowe klas wiekowych na obszarze gminy wiekowych na obszarze gminy (%) (l.os.) wiek przedprodukcyjny 5039 16 wiek produkcyjny 17634 56 wiek poprodukcyjny 8859 28

Pod względem płci wyraźna przewaga kobiet występuje u osób w wieku poprodukcyjnym o około 19%, co jest związane między innymi z wyższą średnią długości życia kobiet w Polsce. W wieku produkcyjnym występuje równowaga płci, kobiet jest więcej o zaledwie 0,8%. Natomiast w wieku przedprodukcyjnym sytuacja jest odwrotna, mężczyźni (chłopcy) stanowią większość o około 3,6%.

5259 wiek poprodukcyjny 3600

8888 wiek produkcyjny 8746

grupy wiekowe 2428 wiek przedprodukcyjny 2611

0 5000 10000 kobiety mężczyźni

Rysunek 7. Struktura wiekowa ludności według płci na obszarze Gminy Miejskiej Zgorzelec w 2014 r. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

W 2014 roku współczynnik obciążenia demograficznego, będący ilorazem liczby osób w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób do liczby osób w wieku produkcyjnym wynosi około 61,6. Oznacza to, że na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada prawie 62 osób w wieku nieprodukcyjnym (dzieci i emeryci). Wysoka wartość wskaźnika jest niekorzystna.

W wyniku procesów demograficznych ostatniej dekady można mówić o sukcesywnej depopulacji gminy, co w efekcie skutkuje ponad 5%- owym spadkiem liczby osób zamieszkujących gminę. Głównymi przyczynami zmniejszania się liczby mieszkańców w Gminie Miejskiej Zgorzelec są: ujemne wartości przyrostu naturalnego, a więc przewaga liczby zgonów nad urodzeniami, odpływ ludności na pobyt stały do większych ośrodków miejskich, przede wszystkim ludzi młodych w celach edukacyjnych i ekonomicznych, w tym odpływ ludności za granicę, starzenie się społeczeństwa, w wyniku systematycznego wzrostu udziału osób w wieku poprodukcyjnym.

136 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Prognoza demograficzna

Niekorzystna sytuacja demograficzna Gminy Miejskiej Zgorzelec nie odznacza się istotnie na tle kraju, gdyż kumulacja ujemnych wskaźników demograficznych jest zjawiskiem ogólnokrajowym. Daje to podstawę do stwierdzenia, że przedstawione powyżej analizy niekorzystnych procesów demograficznych, w konsekwencji spowodują stagnację w rozwoju demograficznym lub utrwalenie się negatywnej prognozy na najbliższe lata. Utrzymanie się obecnych negatywnych tendencji w przyszłości, doprowadzi między innymi do zaawansowanego starzenia się społeczeństwa.

Dane Głównego Urzędu Statystycznego dotyczące prognozy ludności do 2035 roku dla powiatu zgorzeleckiego oraz „Prognoza demograficzna dla gmin województwa dolnośląskiego do 2035 roku” opracowana przez Instytut Rozwoju Terytorialnego w 2015 roku we Wrocławiu wskazują, iż w kolejnych latach zachodzić będą intensywne procesy demograficzne. W wyniku tych procesów znacznie zmniejszy się liczba mieszkańców zarówno powiatu, jak i samej gminy.

Na podstawie danych przyjętych w powyższym opracowaniu Instytutu Rozwoju Terytorialnego oszacowano przybliżony spadek liczby ludności w latach 2015 – 2035 na terenie Gminy Miejskiej Zgorzelec. Ocenia się, że do 2035 roku nastąpi około 25% spadek liczby osób zamieszkujących Zgorzelec, a jego stopa dla poszczególnych roczników wahać się będzie od około 1,0% (w 2015 r.) do około 2,3% (w 2035 r.).

35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000

0 liczba ludności w gminie w liczba ludności

lata

Rysunek 8. Przewidywana liczba ludności w Gminie Miejskiej Zgorzelec w latach 2015 - 2035. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych.

Analizując spadek ludności między 2015 r. a 2035 r. w Gminie Miejskiej Zgorzelec według płci, to kształtuje się on na poziomie 25,5% dla mężczyzn oraz 23,9% dla kobiet.

137 STUDIUM UWARUNKOWAŃ i KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA ZGORZELEC

Tabela 9. Prognoza demograficzna dla Gminy Miejskiej Zgorzelec do 2035 roku. Źródło: GUS Bank Danych Lokalnych. Ludność wg płci Rok ogółem mężczyźni kobiety 2015 31 222 14 795 16 428 2016 30 912 14 632 16 280 2017 30 602 14 470 16 133 2018 30 292 14 307 15 985 2019 29 982 14 145 15 838 2020 29 672 13 982 15 690 2021 29 299 13 800 15 499 2022 28 926 13 618 15 309 2023 28 554 13 435 15 118 2024 28 181 13 253 14 928 2025 27 808 13 071 14 737 2026 27 396 12 873 14 523 2027 26 985 12 675 14 310 2028 26 573 12 477 14 096 2029 26 162 12 279 13 883 2030 25 750 12 081 13 669 2031 25 195 11 870 13 436 2032 24 641 11 659 13 204 2033 24 086 11 447 12 971 2034 23 531 11 236 12 739 2035 23 531 11 025 12 506

Spadek liczby ludności w gminie na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat będzie systematycznie powiększać się, co związane jest z procesem starzenia się społeczeństwa, niekorzystnym zjawiskiem nasilającym się w najbliższych latach. Przemiany demograficzne, zwłaszcza zmiany w strukturze wiekowej, będą miały bardzo istotny wpływ na zarządzanie sferą usług publicznych w gminie miejskiej Zgorzelec, między innymi będzie wymagało zwiększenia nakładów na sferę związaną z zapewnieniem opieki osobom starszym.

138