Loon Op Zand

Brabantse Bestuursscan Gemeente Loon op Zand www.loonopzand.nl

Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant 21 november 2012 Inleiding

Het gemeentebestuur heeft in het kader van het project ‘Krachtig Bestuur in Brabant’ gebruik- gemaakt van het aanbod van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Vereniging Methodiek van Brabantse Gemeenten, tot deelname aan de door BMC ontwikkelde Brabantse Bestuursscan. Hieronder de schematische weergave van de Brabantse Bestuursscan. De resultaten van de scan zijn een spreekwoordelijke portretfoto (of: spiegelbeeld) van de gemeente om de eigen discussie en die met andere gemeenten en partners te stimuleren over de toekomstbestendigheid van de gemeente.

Samenwerking 3 O’s Decentralisatie- opgaven Interactie met de samenleving • Arbeidsmarktbeleid • Jeugdzorg • Kwaliteit en beschik- • Werken naar baarheid onderwijs vermogen • Woningen en • Wmo bedrijventerreinen • RUD • Bereikbaarheid en Bestuurlijke stabiliteit mobiliteit Samenwerkings- • Topvoorzieningen Organisatie op orde bereidheid Samenwerking Gezonde financiële en inzet positie Operationele Bestaande samenwerking samenwerkingsverbanden • FIOPA • Belastingen • GGD Strategie en • Uitkeringen • SW leiderschap • Handhaving • Vervoerregio

De kern van het bestuurlijk profiel van de gemeente bestaat uit het fundament van een goed func- tionerende gemeente, hetgeen blijkt uit een stabiel bestuur, een organisatie die op orde is en een gezonde financiële positie. De bestuurlijke samenwerking kent diverse vormen, variërend van het Uitvoering: Opdrachtgevers: uitvoeren van een incidenteel intergemeentelijk project tot clustering van buurgemeenten tot een gemeenschappelijke organisatie. Dit veld is in het rechterdeel van het schema uiteengezet.

De informatie is via ‘zelfanalyse’ met vragenlijsten voor gemeenten (inventarisatie meningen) en deskresearch (inventarisatie feiten) verzameld. Vervolgens heeft een gesprek tussen gemeentebe- stuurders en enkele leden van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant plaatsgevonden. Dit alles leidt tot een zgn. SWOT-analyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen.

De gegevens uit de deskresearch en de SWOT-analyse zijn in dit document opgenomen.

2 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 3 De gemeente Loon op Zand ligt in Midden-Brabant en grenst aan de gemeenten Waalwijk, Gemeenteraad Dongen, Heusden en Tilburg. De gemeente bestaat uit de kernen Loon op Zand, Kaatsheuvel en Gemeentebelangen: 7 zetels De Moer en dankt haar bekendheid vooral aan de aanwezigheid van De Efteling en het natuur- Pro3: 4 zetels park Loonse en Drunense Duinen. CDA: 3 zetels VVD: 3 zetels Bevolking: 22.973 bewoners (per 1-1-2012) waarvan de verdeling mannen en vrouwen bijna gelijk is. Lijst Loon op Zand: 2 zetels 91,3% is autochtoon (ref. 84% in Noord-Brabant), tegenover 8,7% allochtoon (ref. 16% in Noord- Brabant). Loon op Zand kent een bevolkingsgroei van 0,4% (ref. 0,38% in Noord-Brabant). Dit komt voort uit een geboortetekort van 0,05% (ref. 0,21% in Noord-Brabant) en een migratieoverschot van 0,44% (ref. 0,17% in Noord-Brabant). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 39,2% (38,5% gem. College van burgemeester en wethouders in Noord-Brabant) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 28,0% (25,7 % gem. in Noord-Brabant). W.C. Luijendijk burgemeester (PvdA) G. Bruijniks wethouder (Gemeentebelangen) Beroepsbevolking: Loon op Zand heeft een totale beroepsbevolking van 10.400 mensen, waarvan drs. R.A.J.M. van Eijkeren wethouder (Pro3) 300 niet-werkenden. Loon op Zand heeft micro, kleine, middelgrote en grote ondernemingen in haar W.J.J. Ligtenberg wethouder (Lijst Loon op Zand) gemeente. Het percentage micro-ondernemingen (53%) ligt fors hoger dan het regionale en lande- H.J. van Komen wethouder (Gemeentebelangen) lijke gemiddelde (deze liggen zowel regionaal als landelijk op 32%). Mw. P.A.M. van Bavel gemeentesecretaris

Woningen: Loon op Zand heeft 9.177 woningen (t.o.v. 1.026.222 in heel Noord-Brabant) en een woningtoename van 2,3%. De gemiddelde woningwaarde is €288.000,- en ligt daarmee boven het Brabants gemiddelde (ref. €227.000,- in Noord-Brabant) (Cijfers CBS, 2010). Organisatiemodel De gemeente Loon op Zand heeft een directiemodel met zeven afdelingen. De burger staat centraal Inkomen: het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt op €28.500,-. Dit blijft iets achter op het regionale en kan alles wat hij nodig heeft, halen in de gemeentewinkel. Er zijn vier inhoudelijke afdelingen gemiddelde van €29.200,- in Noord-Brabant. 1.630 burgers ontvangen een uitkering. Van de perso- en drie ondersteunende afdelingen. nen met een uitkering heeft 61% een AO-uitkering, 25% een WW-uitkering en 14% een WWB-uitkering. Er zijn minder AO-uitkeringen en WWB-uitkeringen dan gemiddeld in Noord-Brabant en Nederland.

4 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 5 Interactie met Interactie met de samenleving de samenleving

Bestuurlijke stabiliteit Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Samenwerkings- Organisatie op orde Samenwerkings- Gezonde financiële positie bereidheid Gezonde financiële positie bereidheid en inzet en inzet

Strategie en Strategie en leiderschap leiderschap

Financiën op orde: de gemeente Loon op Zand Organisatie op orde: uit de eerste bestuursrap- Samenwerking: zoals zowel in de documentatie gaan werken. Uitgangspunt blijft daarbij dat valt in het begrotingsjaar 2012 onder het zoge- portage in 2011 werd duidelijk dat de gemeente als op de website van de gemeente Loon op Zand Loon op Zand en Waalwijk beide zelfstandige ge- noemde repressief toezicht. De begroting 2012 door verschillende ontwikkelingen een begro- is te lezen, werkt de gemeente steeds meer sa- meenten blijven. Ook hebben beide gemeenten van de gemeente Loon op Zand is sluitend. tingstekort tegemoet zag. Hierop is geantici- men met andere gemeenten. Overtuiging hierin het doel de gemeentelijke organisatie tot één ge- peerd door bezuinigingen door te voeren. In 2011 is dat strategische samenwerking een brede in- meentelijke dienst (backoffice) voor Loon op Uit de jaarrekening 2010 bleek dat de geplande heeft de gemeente opnieuw een MTO laten uit- tegrale aanpak mogelijk maakt en de regionale Zand en Waalwijk samen te voegen. Deze opera- taakstellingen/stelposten niet langer reëel wa- voeren (vorige was in 2008). Uit de resultaten slagkracht vergroot. In het collegeakkoord 2010- tionele samenwerking wordt momenteel verder ren. Deels hadden deze taakstellingen een struc- van 2011 is op te maken dat de meeste medewer- 2014 is deze richting reeds bepaald. De samen- uitgerold. In de media wordt bericht: ’vergaande turele doorwerking. Om te voorkomen dat het kers in het kwadrant ‘gemotiveerde medewer- werking wordt op de volgende terreinen gevon- samenwerkingsplannen tussen Loon op Zand en structureel meerjarensaldo verder zou oplopen, kers’ vallen. Dit is een goed resultaat. Hierin is den: Waalwijk zijn nog zeker geen gelopen koers’. On- zijn deze taakstellingen afgeboekt en is gezocht ook de aankomende samenwerking met de der andere hoge voorbereidingskosten hebben naar een nieuwe, structurele ombuiging. De ge- gemeente Waalwijk meegenomen. Bijna de helft • De Langstraat: tot twijfels geleid. Adviesbureau Berenschot zal meente heeft haar risico’s uitgebreid in beeld. van de respondenten ziet de samenwerking met de gemeenten Heusden, Loon op Zand en Waal- nader onderzoek verrichten (27 maart 2012). Niet aan alle risico’s is een financiële vertaling Waalwijk als een uitdaging. 11% beschouwt het wijk hebben op een aantal strategische terrei- verbonden. Met name op de bezuiniging van het echter als een bedreiging. Ruim de helft van de nen de banden aangehaald. Onder de noemer • ROM-gemeenten: onderhoud van de wegen en het groen loopt de deelnemers verwacht dat de samenwerking tot ‘De Langstraat’ werken ze samen op het gebied op verschillende beleidsterreinen wordt er via gemeente een risico. Niettemin is het weer- groeimogelijkheden leidt in werkinhoud en/of van wonen, bedrijfshuisvesting, infrastructuur, het Regionaal Overleg Midden-Brabant samen- standsvermogen voldoende in relatie tot de salaris. Het behouden van de onderlinge samen- sociaal economische zaken en recreatie en toe- gewerkt. De volgende gemeenten participeren berekende risico’s. De grondexploitaties zijn werking met collega’s binnen en buiten de afde- risme. In november van 2011 is deze visie, ver- hierin: Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Hilvaren- actueel. De grondexploitatie is, op een majeur ling wordt door ruim 40% als belangrijk woord in het bidbook ‘De Langstraat. Op een beek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waal- project na, bescheiden van omvang. Het majeur beschouwd. Qua contacten kent vier op de tien nieuwe leest geschoeid’ overhandigd aan de wijk. Ook als de backoffice met de gemeente project is heroverwogen en de ambities zijn naar deelnemers maximaal vijf collega’s van Waal- heer B. Pauli, gedeputeerde van de provincie Waalwijk volledig is ingericht, blijft Loon op beneden bijgesteld. De gemeente heeft de risi- wijk. 35% heeft helemaal geen contact met Waal- Noord-Brabant. Zand participeren in het ROM-verband. Daarbij co’s goed in beeld en zij zijn in voldoende mate wijk. In de contacten zijn overigens nauwelijks bestaat wel de mogelijkheid dat beide gemeen- afgedekt door reserves en voorzieningen. negatieve ervaringen. Ten aanzien van de locatie • Samenwerking Loon op Zand en Waalwijk: ten in het traject van beleidsvorming en -voor- geeft 37% ten slotte aan het liefst in Kaatsheuvel op verschillende terreinen werken de gemeen- bereiding waar mogelijk één standpunt inne- te willen werken en voor ruim 40% maakt het ten Loon op Zand en Waalwijk al samen. Door men. niets uit. het opstellen van een gezamenlijke strategische visie, heeft de samenwerking ook richting gekre- gen voor de langere termijn. De gemeenten willen de kwaliteit van de dienstverlening vergroten, de kwetsbaarheid verminderen en waar mogelijk de kosten verlagen door meer samen te

6 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 7 Interactie met Interactie met de samenleving de samenleving

Strategie en Strategie en leiderschap leiderschap

De missie van de gemeente Loon op Zand is Op verzoek van de gemeenteraad is de organisa- Het programma bestuur en dienstverlening gaat tweeledig en luidt als volgt: (1) de burger staat tie in 2009 gestart met onder andere een kernta- over de organisatie van het lokale bestuur en centraal, hetgeen betekent dat betrokkenheid en kendiscussie. Vanuit de drie hoofdthema’s ‘ver- daarmee over de samenwerking met de burgers participatie bij de voorbereiding van beleid mo- halen en avonturen gemeente’, ‘aantrekkelijk (burgerparticipatie), bedrijven en de maatschap- gelijk moeten zijn. Bij de uitvoering van beleid is woonlandschap’ en ‘economische smaakmakers’ pelijke partners én het verlenen van de primaire de vraag van de burger leidend. Daarbij werkt de zijn de kerntaken ingevuld. Tevens is in die peri- dienstverlening van de gemeente aan de klan- gemeente continu aan kwaliteitsverbetering. (2) ode door de raad gevraagd om een instrument ten. In de programmabegroting 2012-2015 heeft De gemeente is transparant en in alle opzichten voor de afstemming tussen de bestuurlijke doel- de gemeente zich hiertoe drie doelen gesteld: (1) toegankelijk. De missie is in het coalitieakkoord stellingen en mogelijkheden van de organisatie. meer samenwerken, (2) deregulering en (3) be- nader uitgewerkt, waarin wordt gesteld dat er Op basis van dit verzoek heeft het college een tere dienstverlening. In de programmabegroting aandacht is voor een balans tussen de ecologi- verbetering doorgevoerd door het op orde bren- staan wel de richtlijnen en het beleid om te ko- sche, sociale en economische pijler. In het be- gen van de financiën, in de verduidelijking van men tot een hogere participatie en integratie stuursakkoord zijn er drie zaken tot doel gesteld: rollen en een versterkte sturing, uitwerking van met de samenleving, maar geen concrete activi- (1) een vernieuwde en vernieuwende bestuurs- bezuinigingen en door middel van een kleine teiten. stijl, (2) het voortzetten van het ingezette beleid structuuraanpassing. en (3) een robuuste financiële huishouding van de gemeente. Vanuit vier invalshoeken wordt de haalbaarheid van verdergaande samenwerking met andere gemeenten beoordeeld, te weten: (1) gezamenlijke visie, (2) verandervaardigheid, (3) noodzaak om te veranderen en (4) realistische stappen om te realiseren.

8 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 9 Samenwerking 3 O’s Decentralisatie-opgaven Samenwerking 3 O’s Decentralisatie-opgaven

• Arbeidsmarktbeleid • Jeugdzorg • Arbeidsmarktbeleid • Jeugdzorg • Kwaliteit en beschikbaar- • Werken naar vermogen • Kwaliteit en beschikbaar- • Werken naar vermogen heid onderwijs • Wmo heid onderwijs • Wmo • Woningen en • RUD • Woningen en • RUD bedrijventerreinen bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en • Bereikbaarheid en mobiliteit mobiliteit • Topvoorzieningen • Topvoorzieningen

Operationele Bestaande Operationele Bestaande samenwerking samenwerkingsverbanden samenwerking samenwerkingsverbanden

• FIOPA • GGD • FIOPA • GGD • Belastingen • SW • Belastingen • SW • Uitkeringen • Vervoerregio • Uitkeringen • Vervoerregio • Handhaving • Handhaving

Zoals in het coalitieakkoord is verwoord, onder- In de regio Midden-Brabant worden de drie de- Jeugdzorg: de jeugdzorg wordt vanaf 1 januari Werken naar vermogen: op regionaal niveau steunt Loon op Zand op strategisch niveau de re- centralisatiethema’s zo veel mogelijk gezamen- 2015 van het Rijk overgeheveld naar de gemeen- wordt er tussen de acht gemeenten naar samen- gionale profilering van ‘Hart van Brabant: Regio lijk opgepakt. Initiatiefnemers hierin zijn de ten. In december 2011 is een regionaal transitie- werking gezocht, die tevens aanhaakt bij de an- van Sociale Innovatie’. De samenwerking in de ROM (Regionaal Overleg Midden-Brabant)-ge- plan Jeugd voor de regio Midden-Brabant opge- dere twee transities. regio tussen ondernemers, onderwijs en over- meenten. De volgende gemeenten participeren leverd. De uitvoeringsorganisatie wordt opgezet heid op onder meer de terreinen zorg, logistiek in dit overleg: Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Hil- volgens de principes van programmasturing en RUD: De regio Midden (acht gemeenten) heeft en toerisme en recreatie biedt mogelijkheden varenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en projectmatig werken. De bestuurders binnen het aangegeven te willen samenwerken met de re- voor de gemeente. Loon op Zand profileert zich Waalwijk. Heusden sluit alleen aan waar het portefeuillehoudersoverleg hebben uit hun mid- gio West (achttien gemeenten) en zo samen één hierin als topgemeente op het gebied van recre- gaat om de transitie Wet werken naar vermogen den drie wethouders (Tilburg, Waalwijk en Gilze RUD West- en Midden-Brabant te vormen. De 26 atie en toerisme. In hetzelfde document is ver- (Wwnv). en Rijen) aangewezen als ‘kartrekker’. De wet- gemeenten en de provincie hebben een intentie- woord dat de gemeente streeft naar een stich- houder van Tilburg, tevens voorzitter van het verklaring ondertekend. Het werkgebied is daar- ting van brede scholen met buitenschoolse Uitgangspunt in de regionale samenwerking is portefeuillehoudersoverleg, is ook voorzitter van mee gelijk aan de Veiligheidsregio Midden- en opvang en de mogelijkheid van ondersteuning ‘Lokaal, tenzij’, hetgeen aangeeft dat er in de de kartrekkers. Ook het regionale aanjaagteam West Brabant. Hiermee is de inrichting van de bij opvoeden en opgroeien. voorbereiding regionaal wordt samengewerkt, van deze transitie wordt ingevuld door deze drie RUD begonnen. Het doel is om naast het lande- maar het primaat blijft een lokale aangelegen- gemeenten. De ambtelijke programmasturing lijke basispakket, ook de milieutaken onder te In 2006 heeft de gemeente deelgenomen aan heid. De koers is op de verschillende domeinen wordt geleverd door de ‘machinekamer’, waarin brengen bij de RUD. In de provinciaal bestuurlij- het onderzoek naar burgerrollen, genaamd ‘waar bepaald. Ook het kwartiermakerschap is belegd de gemeenten Tilburg, Waalwijk, Gilze en Rijen, ke regiegroep van 25 januari 2012 is besloten dat staat je gemeente’. In de verschillende rollen en de projectgroepen zijn ingericht. De volgende Goirle, de provincie en de coördinator CJG cen- de BRZO-Omgevingsdienst van Noord-Brabant krijgt de gemeente voornamelijk een gemiddel- stap is de inrichting van de overlegstructuur. traal deel van uit maken. de Omgevingsdienst Midden- en West- Brabant de waardering op een 10-puntsschaal: als kiezer Momenteel wordt er een keuzenota voorbereid wordt. Een volledig bedrijfsplan van de nieuwe (5,2), als klant (6,4), als onderdaan (5,8), als part- waarin de toegang, arrangementen, contracten AWBZ/Wmo: de acht gemeenten betrekken van- omgevingsdienst Midden- en West-Brabant is ner (7,8), als wijkbewoner (6,5) en als belasting- (met afnemers) en verantwoording zijn gere- uit de decentralisatie AWBZ ook de twee andere vastgesteld. De RUD zal worden opgericht als betaler (5,7). geld. decentralisaties. Er zijn verschillende scenario’s openbaar lichaam onder een functionele ge- geschetst voor passende arrangementen. Op lo- meenschappelijke regeling, die wordt aange- kaal niveau werkt de gemeente Loon op Zand stuurd door de colleges van de gemeenten en vanuit een beleidsnota welke integraal is opge- Gedeputeerde Staten van de provincie. steld (2008).

10 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 11 Samenwerking 3 O’s Decentralisatie-opgaven Samenwerking 3 O’s Decentralisatie-opgaven

Operationele Bestaande Operationele Bestaande samenwerking samenwerkingsverbanden samenwerking samenwerkingsverbanden

• FIOPA • GGD • FIOPA • GGD • Belastingen • SW • Belastingen • SW • Uitkeringen • Vervoerregio • Uitkeringen • Vervoerregio • Handhaving • Handhaving

Bestaande samenwerkingsverbanden: in de programmabegroting 2012-2015 zijn de samenwer- Operationele samenwerking: op verschillende terreinen heeft de gemeente Loon op Zand al een kingsverbanden, waarin de gemeente actief participeert, opgenomen: Veiligheidsregio Midden- en samenwerking ingericht met Waalwijk. Vanaf 2010 is de inkoop en subsidieverwerving gezamenlijk West-Brabant (gem. reg.), Regionaal Overleg Midden-Brabant (gem. reg.), Regionaal Ambulance geregeld. In dat jaar zijn ook de overige PIJOFACH-taken uitgewerkt. De implementatie volgt. Vanuit Voorziening Brabant Midden-West- Noord (gem. reg.), Intergemeentelijke Sociale Dienst Midden- de inrichting van een gezamenlijke backoffice met Waalwijk, wil de gemeente Loon op Zand toewer- Langstraat (I.S.D.) (gem. reg.), Werkbedrijf voor gesubsidieerde arbeid, activering en trajecten (gem. ken naar een gezamenlijke werkorganisatie, waar in principe alle werkzaamheden worden uitge- reg.), Midden-Langstraat (W.M.L.) (gem. reg.), Welstand Noord-Brabant (gem. reg.), GGD Hart voor voerd. De taken die dan voor de gemeente Loon op Zand sec overblijven zijn: griffie, bestuursdienst Brabant (gem. reg.). en gemeentewinkel.

Deze lijst is uiteraard niet uitputtend. Loon op Zand werkt daarnaast ook nog actief samen met partners uit de keten.

12 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 13 Verslag SWOT-gesprek gemeente Loon op Zand

13 juni 2012

Algemeen Dit verslag is een verkorte weergave van de opgedane resultaten en indrukken tijdens de gesprekken van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant met het college van burgemeester en wethouders en een delegatie uit de raad van de gemeente Loon op Zand. De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van onder meer de beschreven situatie in de deskresearch en de antwoorden in de vragen- lijst. De deskresearch maakt integraal onderdeel uit van dit verslag. De focus ligt op een aantal ge- zichtspunten, te weten:

• Bestuurlijke stabiliteit en gezonde financiële positie. Robuust en veerkrachtig bestuur dat ook onder minder gunstige omstandigheden effectief is en adequaat functioneert.

• Vermogen om opgaven en ambities te definiëren en om te zetten in uitvoering; gereed voor de uitvoering van de decentralisatieopgaven.

• Visie op samenwerking; samenwerkingsbereidheid en inzet, bijvoorbeeld strategische opgaven in de regio; prioritering conform opgaven Agenda van Brabant.

• Kennis en vermogen om te verbinden tussen inwoners, maatschappelijke en bestuurlijke partners.

14 | Gemeente Loon op Zand Gemeente Loon op Zand | 15 Samenwerking 3 O’s Decentralisatie-opgaven Interactie met • Arbeidsmarktbeleid • Jeugdzorg de samenleving • Kwaliteit en beschikbaar- • Werken naar vermogen heid onderwijs • Wmo • Woningen en • RUD bedrijventerreinen • Bereikbaarheid en mobiliteit • Topvoorzieningen Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Samenwerkings- Gezonde financiële positie bereidheid en inzet Operationele Bestaande samenwerking samenwerkingsverbanden

• FIOPA • GGD • Belastingen • SW • Uitkeringen • Vervoerregio • Handhaving Strategie en leiderschap

Sterk • Loon op Zand heeft een unieke ligging als groene buffer tussen twee steden met een eigen com- Kansen plementaire positie op het gebied van recreatie en toerisme dat zorgt voor werkgelegenheid in • Vanuit de ‘ideale connectie’ is de samenwerking in Regio Hart van Brabant hechter gesmeed. de gemeente en daarbuiten. Er wordt druk gewerkt aan een regionale agenda met leisure/toerisme/logistiek/medische zorg • De raad en het college zijn zich ervan bewust dat goed partnerschap met andere gemeenten en/ als speerpunten. Loon op Zand kan sterk profiteren van deze regionale agenda die tevens onder- of maatschappelijke organisaties en/of bedrijven zinvol inhoud heeft als de eigen organisatie deel is van de Agenda van Brabant. qua besturing, organisatie en financiën op orde is. Daar wordt dan ook hard aan gewerkt. • Het ‘merk’ Langstraat geeft mogelijkheden voor verstevigde en robuuste samenwerking ter ver- • Loon op Zand heeft de externe oriëntatie de afgelopen periode zwaarder aangezet dan voorheen sterking van bestuurskracht en biedt tevens mogelijkheden bij de zogeheten drie decentralisatie- en is doende met doorvertaling van een toekomstvisie naar verschillende deeldossiers (interge- opgaven. Voorkomen moet worden dat het wordt ervaren als een ‘middelpuntvliedende kracht’ meentelijke samenwerking). ten aanzien van Regio Hart van Brabant. • ‘Bezint eer gij begint’ leidt tot tussenbalans en visietraject met betrekking tot samenwerkings- • Vanuit een gezamenlijk gedeelde langetermijnvisie ontstaan ook kansen om de samenwerking partners in en buiten de Regio Hart van Brabant. met de inwoners nieuwe impulsen te geven via ‘samenwerken aan de wijk’. De eerste resultaten • Innovatie op sociaal dossier: fusie sociale dienst/sociale werkvoorziening trekt landelijke aan- zijn positief en bemoedigend. dacht en berust op robuuste samenwerking in het WML-gebied. • Wethouderswisselingen hebben plaatsgevonden om de kwaliteit van het bestuur te vergroten. • Het project ‘Bruisend Dorpshart’ heeft breed draagvlak. Bedreigingen • Een fundamentele discussie over de rol van de overheid, middenveld, burgers en bedrijfsleven is onvermijdelijk. Eerdere kerntakendiscussies zijn vastgelopen. Politieke verdeeldheid over koers Zwak en maatregelen kan toekomstige bestuurskracht ondermijnen. • De gemeente heeft een aanmerkelijke verbetering doorgevoerd als het gaat om de financiële • Het uitgangspunt ‘Zelfstandigheid van Loon op Zand’ kan op gespannen voet komen te staan stabiliteit en de balanspositie. Niettemin staat de financiële positie onder druk. Recent heeft de met verdere opschaling op basis van gemeentelijke herindeling; mocht de provincie en/of het gemeente ombuigingen ingezet. Rijk hiertoe besluiten. • De organisatie is beter ‘in control’, maar vraagt op een enkel onderdeel nog om aandacht. • De open einden op de te decentraliseren terreinen kan de financiële positie verder ondermijnen. Te denken valt aan de financiële beleidsfunctie. • Bruisend Hart en de grondexploitatie kunnen op termijn risicovoller blijken te zijn dan nu is • Kwetsbaarheid door kleine schaal (eenmansposten). voorzien. • Het op (tijdelijk) stilstand zetten van de samenwerking met Waalwijk is een breuk met het re- cente verleden en kan het vertrouwen in Loon op Zand als partner ondermijnen. Sterk is dat Loon op Zand de keuzes voor samenwerkingspartners wil laten berusten op een integrale (toekomst) visie, de timing had achteraf beter gekund. Het betreft hier het samenvoegen van de ambtelijke organisaties. De strategische samenwerking in de Langstraat en Regio Hart van Brabant onder- vindt geen vertraging. • Loon op Zand heeft samenwerking met andere gemeenten nodig, omdat het de schaal mist de eigen ambities op het terrein van toerisme/recreatie en de decentralisatieopgaven alleen te realiseren. • Grote regionale samenwerkingsverbanden in GR-verband (Veiligheidsregio, RUD) maken demo- cratisch gelegitimeerde besluitvorming minder inzichtelijk en voor de raad moeilijker om haar 16 controlerende en kaderstellende rol uit te oefenen. Gemeente Loon op Zand | 17