28 Czerwca 2005 R.) Str

str. str.

TREŚĆ

105. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 28 czerwca 2005 r.) str. str. Wznowienie posiedzenia poseł Halina Szustak...... 356 Powołanie sekretarzy poseł Stryjewski ...... 357 sekretarz poseł Kozłowska ...... 327 poseł Olszewski ...... 358 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec poseł Dulias ...... 359 Ministra Finansów Pana Mirosława Gronic- minister Gronicki ...... 359 kiego – punkt 14. porządku dziennego poseł Hojarska ...... 363 poseł Masłowska ...... 327 (Przerwa w posiedzeniu) poseł Sawicki ...... 335 poseł sprawozdawca Wiesław Ciesielski . . . . .338 Wznowienie posiedzenia prezes Rady Ministrów Belka ...... 338 Punkt 14. porządku dziennego (cd.) poseł Sawicki ...... 340 Głosowanie poseł Anita Błochowiak ...... 340 wicemarszałek Zych ...... 363 poseł Chlebowski ...... 342 Odrzucenie wniosków minister Gronicki ...... 344 (Przerwa w posiedzeniu) poseł Jasiński ...... 345 poseł Piechociński ...... 347 Wznowienie posiedzenia minister Gronicki ...... 348 Oświadczenia poseł Wojtalik ...... 349 poseł Masłowska ...... 364 poseł Lepper ...... 350 poseł Antochowski ...... 364 poseł Wrzodak ...... 352 poseł Bugaj ...... 365 poseł Aumiller ...... 354 Zamknięcie posiedzenia poseł Lisak ...... 355 Porządek dzienny (Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 06)

(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie — Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Spra- Sejmu Józef Zych i Kazimierz Michał Ujazdowski) wiedliwości i Praw Człowieka – godz. 17, — do Spraw Kontroli Państwowej – godz. 18. Dziękuję za uwagę. Wicemarszałek Józef Zych:

Wznawiam posiedzenie. Wicemarszałek Józef Zych: Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję panie posłanki Joannę Sosnowską i Bożenę Kozłowską. Dziękuję, pani poseł. Protokół i listę mówców prowadzić będzie pani po- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porząd- seł Joanna Sosnowska. ku dziennego: Wnioski o wyrażenie wotum nieufności Proszę wyznaczonych posłów sekretarzy o zajęcie wobec Ministra Finansów Pana Mirosława Gronickie- miejsc. go (druki nr 4061 i 4135; 4115 i 4136). Panie już są. Witam. O zabranie głosu proszę przedstawiciela wniosko- Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów. dawców panią poseł Gabrielę Masłowską w celu przedstawienia wniosku zawartego w druku nr 4061.

Sekretarz Poseł Bożena Kozłowska: Poseł Gabriela Masłowska: Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji: Dziękuję. — Zdrowia – godz. 9.30, Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 9.15, Ministrze! Panie Premierze! Wniosek o wotum nieufności wobec ministra finansów pana Mirosława Gronickiego — Infrastruktury – godz. 9.30, składam w imieniu posłów Ligi Polskich Rodzin, Samo- — Gospodarki – godz. 10, obrony, Ruchu Katolicko-Narodowego, Domu Ojczystego, — Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Ko- Porozumienia Polskiego, Ruchu Odbudowy Polski oraz misją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej grupy posłów niezrzeszonych, aby wyrazić swój sprzeciw oraz z Komisją Skarbu Państwa – godz. 10, wobec popieranej przez pana Mirosława Gronickiego kon- — Administracji i Spraw Wewnętrznych – godz. 10, cepcji likwidacji suwerenności monetarnej Polski oraz — Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach sprzeciw wobec całokształtu prowadzonej przez Mirosła- – godz. 10, wa Gronickiego polityki fiskalnej. — Gospodarki wspólnie z Komisją Polityki Spo- Nasz wniosek nie jest w żadnej mierze ani koniunk- łecznej i Rodziny – godz. 11, turalny, ani przypadkowy. Jego złożenie wynika z na- — Administracji i Spraw Wewnętrznych wspólnie szych najgłębszych przekonań. Opowiadamy się zde- z Komisją Sprawiedliwości i Praw Człowieka – godz. 11, cydowanie przeciw przekazaniu polskich praw suwe- — Kultury Fizycznej i Sportu – godz. 14.15, rennych w dziedzinie polityki pieniężnej i pan minister — Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le- dobrze o tym wie. śnictwa – godz. 15, Na dymisję minister Gronicki zasłużył sobie już — Infrastruktury – godz. 15, dawno, uporczywie bowiem odmawiał zbilansowania — Polityki Społecznej i Rodziny – godz. 15, budżetu na rok 2005, kiedy w debacie budżetowej Liga — Finansów Publicznych – godz. 15, Polskich Rodzin zwracała bardzo mocno uwagę na — Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej fakt, że budżet państwa na rok 2005 jest niedoszacowa- – godz. 16, ny, jeśli chodzi o wydatki, i przeszacowany po stronie — Komisja do Spraw Unii Europejskiej – godz. dochodów. W tej sytuacji minister Gronicki podejmuje 16.30, usilne starania, aby podwyższyć akcyzę na olej opało- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 328 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Gabriela Masłowska le produktów, ponieważ w krajach sąsiednich podatki pośrednie są o wiele niższe. Domagaliśmy się od Mini- wy i gaz, na szczęście zablokowane przez Sejm. Utrzy- sterstwa Finansów podjęcia działań, aby wprowadzić muje również, wbrew naszym oczekiwaniom i wbrew wobec służby zdrowia zerową stawkę VAT w miejsce naszym działaniom, bardzo wysokie podatki, głównie zwolnienia od podatku, co radykalnie spowodowałoby chodzi o podatki pośrednie, to znaczy głównie akcyzę poprawę sytuacji finansowej w zakresie służby zdrowia. i VAT, przed czym wyraźnie przestrzegaliśmy i prze- Dotychczas, mimo upływu wielu miesięcy, nie podjęto ciwko czemu protestowaliśmy. żadnych działań. Nie ma uregulowań prawnych dotyczą- Wzrost cen w związku z wejściem Polski do Unii cych zwrotu podatku VAT dla inwestorów indywidual- Europejskiej oraz nadmierny fiskalizm Ministerstwa nych, tak długo oczekiwanego od ub.r., od 1 maja 2004. Finansów powodują zmniejszenie popytu globalnego, Stąd też podtrzymujemy z całym przekonaniem nasz głównie popytu konsumpcyjnego, a zatem załamanie wniosek o odwołanie ministra Gronickiego jako wyraz inwestycji, zahamowanie inwestycji, nakładów inwe- sprzeciwu wobec takich działań. stycyjnych, a przez to w efekcie obniżenie tempa wzrostu Zwrócę uwagę Wysokiej Izby na jeszcze jeden gospodarczego Polski w pierwszym kwartale 2005 r. aspekt. Brak jest ze strony Ministerstwa Finansów jed- wyraźnie zauważalnego. Polska potrzebuje niskich po- noznaczności, jeśli chodzi o zmianę rozporządzeń Rady datków i prorodzinnej polityki podatkowej. Minister Europejskiej, które stawiają kraje wchodzące do Unii Gronicki nie dostrzega związku pomiędzy nadmier- Europejskiej przed faktem dokonanym i spowodują, że nym fiskalizmem a sytuacją przeciętnej rodziny oraz tzw. pomoc, czyli wiele dotacji w stosunku do rolników, poziomem i dynamiką wzrostu gospodarczego. Taka jak też i fundusze strukturalne, zwłaszcza ten nowy, polityka jest krótkowzroczna, obliczona jedynie na przeznaczony na rozwój wsi, będą pieniędzmi w dużej uzyskanie skutków budżetowych i wywołuje nega- mierze wirtualnymi, czyli pieniędzmi na papierze. tywne konsekwencje gospodarcze i społeczne. Mini- Wysoka Izbo! Suwerenność monetarna daje prawo ster finansów uporczywie forsuje politykę przedter- do prowadzenia własnej polityki pieniężnej. Organ mo- minowej spłaty zadłużenia zagranicznego w roku gący prowadzić taką politykę to władza monetarna. 2005 na kwotę astronomiczną – 12 mld euro, czyli ok. Przystąpienie Polski do Eurolandu oznaczałoby nie tyl- 48 mld zł, w sytuacji gdy brakuje środków finanso- ko likwidację złotego, ale także i likwidację polskiej wych dla szpitali, w tym onkologicznych, które odsy- władzy monetarnej. Z tego powodu nie wyrażamy zgody łają chorych do domu. Spłata przedterminowego zana wejście Polski do strefy euro. Dla nas suwerenność dłużenia wobec Klubu Paryskiego nie jest wymagana monetarna nie jest towarem, jest szansą. Dzisiejsza de- przez naszych partnerów zagranicznych i jest działa- bata stwarza możliwość uzmysłowienia sobie, jak ważne niem ministra finansów na szkodę interesów Skarbu znaczenie ma suwerenność monetarna w gospodarce Państwa i przesadną lojalnością wobec kapitału zagra- poszczególnych krajów. Wysoka Izbo! Powinniśmy za- nicznego. stanowić się nad tym, w jaki sposób ją utrzymać i roz- Jeżeli chodzi o deficyt budżetowy za rok 2004, to, jak wijać, a nie nad tym, kiedy ją zlikwidować. Liczymy na wynika z naszej oceny i kontroli NIK, efektem tak pro- włączenie się do tej debaty wielu środowisk społecznych, wadzonej polityki fiskalnej ministra finansów jest wzrost naukowych i praktyków życia gospodarczego. Polska, deficytu budżetowego w porównaniu z rokiem 2003 jak powietrza, potrzebuje szybkiego i długookresowego o 11,8%. Ale jeśli uwzględnić, że dotacje do OFE wy- wzrostu gospodarczego. Kraje, które na przestrzeni prowadzone zostały z budżetu ze względu na zmianę ostatnich 20 lat charakteryzowały się wysokim średnio- systemu rozliczeń z FUS oraz zwroty dochodów budże- rocznym tempem realnego wzrostu produktu krajowego tu państwa dokonanych w styczniu, deficyt realnie, Wy- brutto, posiadały własną walutę i prowadziły własną soka Izbo, jest wyższy niż w roku 2003 aż 35,1%. Wsku- politykę pieniężną. Można z tego wysunąć wniosek, że tek prowadzonej przez pana Mirosława Gronickiego likwidacja własnej waluty i dobrowolna rezygnacja polityki fiskalnej o takim charakterze mamy również do z prawa do prowadzenia własnej polityki pieniężnej nie czynienia ze wzrostem długu publicznego, który sięga są wcale niezbędnym warunkiem rozwoju kraju. Wy- 450 mld zł, a nawet 480 mld – to zależy od metody licze- nika z tego, że aby szybko się rozwijać, nie musimy nia. Wysoka Izbo, w stosunku do poprzedniego roku wcale likwidować polskiego złotego i rezygnować tempo przyrostu długu, co prawda, jest wolniejsze, ale z prawa do prowadzenia własnej polityki pieniężnej. tylko i wyłącznie ze względu na aprecjację złotego, na Dostrzegają to również kraje, które ten krok popełniły, utrzymanie wysokiej wartości złotego, co, wiemy, jakie które podjęły taką decyzję. Ostatnie wydarzenia w związ- przynosi skutki dla eksporterów. Domagaliśmy się w po- ku z odrzuceniem traktatu konstytucyjnego potwierdza- przednich debatach, a także w debacie nad budżetem, ją sprzeciw społeczeństwa wobec decyzji o likwidacji wprowadzenia obniżenia podatku, zwłaszcza podatków walut narodowych w takich społeczeństwach, w takich pośrednich, które dotykają wszystkich, a w największym krajach, jak Niemcy, Francja, również i Włochy. Mówi stopniu rodziny najmniej zamożne. Utrzymanie wysokich się tam wyraźnie, że euro okazało się nieadekwatne podatków, a także zamrożenie skali podatkowej w podat- w obliczu spowolnienia gospodarczego, utraty konku- kach od dochodów, uruchamia łańcuchowo szereg nie- rencyjności i kryzysu na rynku pracy. Mimo to Minister- korzystnych zjawisk, m.in. wspomniany spadek popytu stwo Finansów i przedstawiciele naszych najwyższych globalnego, ale także rosnący przemyt, jeśli chodzi o wie- władz monetarnych tych wydarzeń, tych spraw nie do- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 329

Poseł Gabriela Masłowska wiska głównych ekonomistów. Gdyby jako minister finansów opowiedział się pan przeciwko koncepcji li- strzegają i z całą konsekwencją prowadzą gospodarkę kwidacji polskiego złotego, byłoby to wydarzeniem bez w tym właśnie kierunku. precedensu. Niestety, do tego nie doszło. Świadomie Wysoka Izbo! Działania ministra Gronickiego, o któ- i dobrowolnie popiera pan działania mające na celu prze- rych wspomniałam na początku, dotyczące polityki fi- kazanie naszych suwerennych praw w dziedzinie poli- skalnej są przejawem uporczywego dążenia Minister- tyki pieniężnej z Warszawy do Frankfurtu. Opowiada stwa Finansów do przyspieszonego trybu uzyskiwania się pan za likwidacją polskiej władzy monetarnej, standardów i wskaźników makroekonomicznych umoż- 5 listopada 2004 r. prezentował pan bowiem na forum liwiających szybkie przejście do strefy euro – i trzeba Sejmu informację rządu popierającą likwidację złotego. mieć tego świadomość. Taka polityka nie bierze się zni- Mimo naszych próśb, zawartych choćby w jednej z mo- kąd, przyświeca jej – i społeczeństwo musi o tym wie- ich wypowiedzi z października poprzedniego roku, dzieć – cel: dążenie do jak najszybszego przekazania nadal akceptuje pan działalność międzyresortowej gru- prerogatyw polityki pieniężnej z Warszawy do Frank- py roboczej do spraw członkostwa Polski w Unii Go- furtu, do Europejskiego Banku Centralnego. Mimo spodarczej i Walutowej. Pracuje w niej bowiem delego- pogorszenia sytuacji rodziny, mimo trudnej sytuacji wany przez pana sekretarz stanu w Ministerstwie Fi- finansowej i upadłości wielu przedsiębiorstw, mimo nansów pan Wiesław Szczuka. okresowego zahamowania wzrostu gospodarczego po- Suwerenność monetarna daje prawo polskiej władzy siadanie własnej waluty jest niezbędną cechą państwa. ustawodawczej do określania celów polskiego banku Było tak już kiedyś, jest tak teraz i będzie zapewne tak centralnego i instrumentów jego polityki oraz sposobu w przyszłości. usytuowania władzy monetarnej w strukturze organów Warto w tym miejscu zauważyć, że już w IV wieku władzy państwowej. Szczególnie ważnym zagadnie- przed Chrystusem Heraklides z Pontu, uczeń Platona niem jest problem tzw. niezależności banku centralne- mawiał: Jeżeli dane państwo emituje swe własne pie- go. Doświadczenie pokazuje, że Rada Polityki Pienięż- niądze, świadczy to o jego suwerenności. nej jest w stosunku do innych polskich organów władzy Teza jest jak najbardziej aktualna i dziś. Przyznaje tak niezależna, że stanowi wręcz swoiste państwo w pań- to nawet zwolennik likwidacji polskiego złotego, głów- stwie. W stosunku do organów ponadnarodowych zany ekonomista Warszawskiej Grupy Inwestycyjnej Ri- leżna jest natomiast do tego stopnia, że gotowa jest chard Mbewe. Odnosząc się do omawianego tu zagad- przekazać im swoje kompetencje. nienia, uczciwie mówi: Z wykładów z finansów mię- Często wysuwany jest argument, że na przystąpieniu dzynarodowych pamiętam, że posiadanie własnej wa- do eurolandu skorzystały najbardziej kraje najbiedniejsze. luty jest oznaką najwyższego stopnia suwerenności. Musimy się zastanowić, czy jest to w ogóle prawda i czy Z ekonomicznego punktu widzenia strefa euro, czy- skala ewentualnych korzyści jest znacząca. Warto przede li Europejska Unia Gospodarcza i Walutowa, zwana wszystkim zauważyć, że do strefy euro należą kraje także eurolandem, stanowi de facto państwo. Na przy- o zróżnicowanym poziomie PKB na jednego mieszkańca. kład według statystyk Międzynarodowego Funduszu Najniższy poziom tego wskaźnika mają Grecja, Portuga- Walutowego strefa euro jest traktowana na równi z pań- lia i Hiszpania. Grupę tych krajów nazwijmy umownie stwami. Koncepcja utworzenia Europejskiego Banku G-3. Popatrzmy teraz na ich wyniki ekonomiczne. Od Centralnego opiera się na teorii tzw. optymalnego obsza- momentu likwidacji walut narodowych, czyli od 1999 do ru walutowego. Sformułował ją Roberd Mudell z Kana- 2004 r. średnia stopa wzrostu PKB w grupie G-3 wynosi- dy, zdaniem którego wprowadzenie jednej ponadnaro- ła 2,8%. Jeśli przyjmiemy okres 2001–2004 – bo Grecja dowej waluty w miejsce walut narodowych jest uzasad- weszła dopiero w 2004 do strefy euro – czyli okres, gdy nione wówczas, gdy dany obszar jest odpowiednio wszystkie kraje już były w strefie euro, to średnie tempo zintegrowany. Urzędnicy Unii Europejskiej w praktyce wzrostu wynosi 2,5%. traktują tę koncepcję jako pretekst do coraz większej Można dokonać jeszcze innych obliczeń, można się harmonizacji prawa, do sukcesywnego przenoszenia posłużyć prognozami wzrostu gospodarczego dla tych praw suwerennych na szczebel ponadnarodwy, do sze- trzech krajów na lata 2001–2006. Według prognoz Mię- rzenia kosmopolityzmu wśród młodzieży polskiej. dzynarodowego Funduszu Walutowego średnie tempo Wprowadzenie euro i likwidacja walut narodowych wzrostu w tych krajach będzie wynosiło tylko 2,4%. stanowi główną przyczynę przenoszenia coraz większej Przecież tak naprawdę, panie premierze, jak na kraje ilości kompetencji państw członkowskich na szczebel wschodzące, mające się szybko rozwijać jest to bardzo ponadnarodowy i do tworzenia europejskiego państwa małe tempo wzrostu gospodarczego. Czy posłużymy federalnego. Pojawienie się projektu konstytucji euro- się liczbą 2,4, czy 2,8, tempo to jest małe. Czy w tej pejskiej było tak naprawdę nieuniknionym, odroczo- sytuacji można w ogóle powiedzieć, że wzrost gospo- nym w czasie skutkiem likwidacji walut narodowych. darczy najbiedniejszych krajów eurolandu był wysoki? Panie ministrze, pan mógłby bardzo dużo pomóc, Mam wątpliwości. gdyby opowiedział się pan za utrzymaniem i rozwojem Pragnę w tym momencie zwrócić uwagą na inny, suwerenności monetarnej Polski. Miałoby to ogromny może jeszcze ważniejszy aspekt sprawy. Grupa G-3 wpływ na charakter opinii publicznej jeśli chodzi o sfe- obejmuje najbiedniejsze kraje eurolandu. Popatrzmy, rę finansów i bankowości. Wywodzi się pan ze środo- czy od momentu wprowadzenia euro można znaleźć 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 330 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Gabriela Masłowska mi, wynika wyraźnie, że istnieje głód suwerenności monetarnej. Musimy tym środowiskom zaproponować przykłady krajów wschodzących, których gospodarki jednak alternatywę. rozwijały się szybciej niż grupy G-3. Przykładów ta- Dzisiaj chcę powiedzieć na temat tej alternatywy kich jest bardzo wiele. Proszę bardzo: Korea Południo- parę zdań. Mówiąc w skrócie, alternatywą jest lepsze wa, wystarczy odnotować jej tempo wzrostu, 6,1, Ma- niż dotychczas wykorzystanie suwerenności monetar- lezja – 5,3, Indie – 5,9, Tajlandia – 5, Indonecja – 4, nej Polski. Do szczegółów przejdę za chwilę. Prawie Tajwan – 3,6, Chile – 3,1, Peru – 3, Turcja 2,8. Są to rok temu, w dniu 15 czerwca 2004 r., na forum Komisji kraje, które, tak jak w przypadku Turcji, rozwijały się Finansów Publicznych przedstawiłam zarys koncepcji tak samo szybko, jak grupa G-3, bądź, jak w pozosta- programowej mogącej stanowić podstawę do debaty, łych przypadkach, o wiele szybciej. Wymienione kraje a przede wszystkim do dalszych działań, i to pilnych. różnią się od tamtych nie tylko położeniem geograﬁcz- Przyznajemy, że pomiędzy cyklami koniunkturalnym, strukturą systemu ﬁnansowego, strukturą PKB, nymi niektórych krajów strefy euro rzeczywiście wy- ale także innymi czynnikami. Łączy je jednak jedno: stępuje synchronizacja, np. między cyklem w Niem- kraje te nie zlikwidowały własnej waluty, zachowały czech i we Francji. Naszym zdaniem, panie ministrze, suwerenność monetarną. nie stanowi to jednak argumentu za wprowadzeniem Widzimy więc, że jest wiele przykładów potwier- euro. Jeżeli bowiem nawet między dwoma krajami wy- dzających tezę, że suwerenność monetarna stwarza stępuje taka synchronizacja, nie znaczy to wcale, że trze- szanse szybkiego rozwoju gospodarczego. Ważne jest ba wprowadzić na ich terenie jedną walutę. Po pierwsze, nie tylko powodzenie ekonomiczne tych krajów, ale też ta synchronizacja może nie być trwała, co w dobie sukces społeczny, którego wyrazem jest bardzo niskie współczesnej gospodarki rynkowej jest zupełnie oczy- bezrobocie. Podam najnowsze dane: Korea Południo- wiste, cechuje ją bowiem wysoki dynamizm zmian, wa, stopa bezrobocia – 3,5%, Malezja – 3,8, Tajlandia zmienność powiązań gospodarczych. Po drugie, i to jest – 2,1, Indonezja – 8,1, Chile – 8,1, Peru – 9%. Przecież o wiele ważniejsze, zawsze mogą istnieć różnice poglą- na tej podstawie wyraźnie widać, że mierząca sytuację dów co do zasadności prowadzenia takiej, a nie innej na rynku pracy stopa bezrobocia w tamtejszych krajach polityki pieniężnej. Sytuacja ta może wynikać choćby jest o wiele niższa niż w Polsce. z różnicy poglądów między osobami reprezentującymi Naprawdę widać, że możliwy jest rozwój z wyko- władzę monetarną. Przecież tego typu różnice mogły rzystaniem suwerenności monetarnej, dlatego nie zga- występować nawet w obrębie organów władzy mone- dzamy się i nigdy nie się zgodzimy na likwidację zło- tarnej w jednym kraju. Aby uzmysłowić problem, war- tego i władzy monetarnej. Dla nas jest to kwestia zasad, to cofnąć się choćby do roku 2003. Należy prześledzić ale także ekonomii. (Oklaski) Od momentu wprowa- wyniki głosowań przeprowadzonych w Radzie Polity- dzenia euro do obiegu bezgotówkowego oraz od mo- ki Pieniężnej w Polsce. Okazuje się, że można znaleźć mentu rozpoczęcia działalności przez Europejski Bank taką grupę członków tej rady, którzy opowiadali się Centralny we Frankfurcie, czyli od roku 1999, gospo- w zdecydowanej większości głosowań za obniżką stóp darka strefy euro rozwija się wolniej niż gospodarka procentowych w NBP, np. Janusz Krzyżewski, wystę- USA. O ile w eurolandzie średnie tempo wzrostu PKB powała jednakże i taka grupa członków rady, którzy ukształtowało się w latach 1999–2004 na poziomie niemal zawsze opowiadali się przeciwko decyzji o ob- 1,9%, o tyle w Stanach Zjednoczonych wynosiło 3%. niżce stóp – w tej samej sytuacji ekonomicznej – np. Można więc powiedzieć, że nadzieje na to, iż wprowa- Marek Dąbrowski. To pokazuje, że nie ma żadnego po- dzenie euro przyczyni się do tego, że krajom tworzą- wodu, aby twierdzić, że w dwóch krajach mających taki cym Unię Gospodarczą i Walutową łatwiej będzie do- sam kierunek cyklu koniunkturalnego decyzje w za- gonić Stany Zjednoczone, okazały się płonne, a kon- kresie instrumentów polityki pieniężnej byłyby podej- cepcja likwidacji walut narodowych zakończyła się na mowane w taki sam sposób i szły w tym samym kie- razie porażką. Likwidacja walut narodowych i wpro- runku. Jest oczywiste, że z jeszcze większą różnorod- wadzenie w ich miejsce jednej wspólnej waluty nie jest nością mamy do czynienia w przypadku grupy nie niezbędnym warunkiem korzystnej integracji krajów dwóch, lecz większej liczby krajów. biorących w niej udział. Ani w grupie krajów tworzą- Wielu czołowych ekonomistów światowych wyraża cych organizację NAFTA w Ameryce Północnej, ani swój niechętny stosunek do koncepcji wprowadzenia w grupie krajów tworzących organizację ASEAN w Azji euro. Milton Friedmann np. sądzi, że błędem jest pro- koncepcja likwidacji walut narodowych nie jest reali- wadzenie tej samej polityki monetarnej przez Europej- zowana, a kraje będące członkami tych organizacji ski Bank Centralny dla krajów znajdujących się w róż- mają z reguły szybsze tempo wzrostu gospodarczego nych fazach cyklu koniunkturalnego. Opinia ta wyra- niż kraje tworzące strefę euro. żona została w wypowiedzi dla włoskiego dziennika Musimy sobie odpowiedzieć, Wysoka Izbo, na dwa „Corriere della Sera” w 2001 r. Podkreśla on, że wa- pytania. Po pierwsze, dlaczego nie powinniśmy wcho- runkiem powodzenia unii walutowej jest unia politycz- dzić do strefy euro? Po drugie, co możemy zapropono- na, czyli tak naprawdę likwidacja państw narodowych wać w zamian, jaka jest alternatywa? Społeczeństwo – a na to naszej zgody po prostu być nie może, nigdy. tego oczekuje. Z moich doświadczeń i kontaktów z wy- Robert Lucas mówi z kolei, że jego zdaniem wielość borcami i różnymi środowiskami, także młodzieżowy- walut nie jest przeszkodą na drodze do osiągania wy- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 331

Poseł Gabriela Masłowska liwe przy pomocy polityki pieniężnej, pod warunkiem że musimy ją mieć we własnych rękach – i po trzecie, sokiego poziomu dobrobytu, ewentualne korzyści z wpro- sprzyjanie proeksportowemu charakterowi polskiej go- wadzenia wspólnej waluty są raczej skromne, a brak za- spodarki. ufania do kogoś obcego, kto miałby prowadzić dotychcza- Umiejętnie prowadzona polityka antycykliczna – w kil- sową krajową politykę pieniężną, może rodzić opór wobec ku, może kilkunastu zdaniach zwrócę tylko uwagę na isto- unii monetarnej. Zapytany wprost o opinię o Unii Walu- tę tego problemu. Jak wiemy, skuteczność polityki ban- towej mówi, że na polityce się nie zna, co wyraźnie ku centralnego w stosunku do gospodarki jest wyraźnie wskazuje na to, że trafnie ocenia on, iż rzeczywiste w Polsce osłabiona ze względu na strukturę własnościo- motywy likwidacji walut narodowych miały charakter wą sektora bankowego. Trzeba więc uczynić wszystko, polityczny. Te jego wypowiedzi zamieszczone zostały aby impulsy w zakresie polityki pieniężnej przepływa- na łamach miesięcznika „Gospodarka Narodowa”; za- ły do gospodarki poprzez system bankowy, system interesowanym mogę podać szczegóły. Gary Becker banków komercyjnych, oczywiście i rynek kapitałowy, twierdzi, że błędem jest likwidacja rywalizacji mone- sprawniej, tak by wywoływały pożądane zmiany w prze- tarnej między poszczególnymi krajami. Zapomnijmy biegu procesów w gospodarce – procesów produkcji, o unii walutowej – niech waluty europejskie konkurują inwestowania, zatrudnienia itd. Do tej pory mamy tu – to jego zdanie i tytuł artykułu na łamach tygodnika do czynienia z utrudnioną transmisją, z paraliżem. Wo- „Business Week”. Włoski ekonomista Alberto Alesina bec tego proponujemy na wstępie dwa rozwiązania. Po przekonuje z kolei, że argumenty za utworzeniem Unii pierwsze, możliwość ustalania przez Narodowy Bank Gospodarczej i Walutowej są mało przekonujące. Sądzi Polski – oczywiście jest to możliwe, pod warunkiem że on, że realizacja kryteriów z Maastricht przyczyniła się pozostanie on centralnym bankiem Polski – maksymal- wprawdzie do poprawy sytuacji budżetowej, ale nie nego i minimalnego poziomu oprocentowania kredy- stanowi to wystarczającego powodu do uczestnictwa tów dla sektora niefinansowego oraz depozytów dla w Unii Walutowej. Warto zauważyć, że ten ekonomista sektora niefinansowego. To jedna sprawa. I druga: Po- wyraża takie przekonanie, mimo że, po pierwsze, cykl winno się rozważyć możliwość podjęcia przez bank koniunkturalny we Włoszech jest silnie skorelowany centralny działalności typowej dla banków komercyj- z cyklem koniunkturalnym całej strefy euro, a wypeł- nych. Narodowy Bank Polski mógłby np. poprzez sieć nienie budżetowych kryteriów z Maastricht przyczy- swoich oddziałów okręgowych przyjmować depozyty niło się do znacznego obniżenia pokaźnego deficytu od gospodarstw domowych i na ich podstawie udzielać budżetowego będącego zmorą powojennej włoskiej kredytów małym i średnim polskim przedsiębiorstwom. gospodarki. Dzięki temu poprawiłyby się warunki finansowania Z problemem suwerenności monetarnej wiąże się małych i średnich polskich firm, które stanowić powin- zagadnienie ryzyka kursowego. Przejawia się ono w wie- ny lokomotywę wzrostu gospodarczego w naszym kra- lu wypowiedziach zwolenników likwidacji polskiego ju, wzorem innych państw, których gospodarki opiera- złotego, przedstawianych także z tej trybuny. Należy ją się właśnie na sektorze małych i średnich przedsię- zadać pytanie: Czy przedsiębiorstwa działające w strefie biorstw. Aby to zrobić, należy nawiązać do wykorzy- euro nie odczuwają skutków wahań kursu walutowego, stywanej w niektórych krajach koncepcji rynkowego panie ministrze? Oczywiście odczuwają, i to nawet te, monobanku. Należy zaznaczyć, i to z całą mocą pod- które niczego z eurolandu nie eksportują. Przecież sko- kreślam, że typowy dla gospodarki socjalistycznej mo- ro tempo wzrostu PKB gospodarki greckiej, irlandzkiej nobank nakazowo-rozdzielczy miał zupełnie inny cha- czy fińskiej zależy od wahań kursu euro do dolara, to rakter niż monobank rynkowy, który teraz jest możli- jest jasne, że pozytywne lub negatywne skutki tych wy. W poprzednim systemie państwo przejęło kontrolę wahań dotyczą także pośrednio firm, które działają tyl- nad całym systemem bankowym, nam chodzi nato- ko na rynku lokalnym. Różnica między stanem obec- miast o to, aby państwo uzupełniało działanie prywatnym a sytuacją członkostwa w eurolandzie jest tylko nego sektora bankowego. Należy zaznaczyć, że banki taka, że w przypadku braku złotego na sytuację pol- nie mogą stanowić swoistego państwa w państwie czy skiej gospodarki miałyby wpływ wahania kursu euro też być kulą u nogi polskiej gospodarki. Sektor ban- do dolara, na które nie mielibyśmy żadnego wpływu. kowy musi stanowić tylko i aż pas transmisyjny, za Obecnie zaś możemy mieć wpływ na charakter uwa- którego pośrednictwem polska władza monetarna od- runkowań walutowych wywierających wpływ na sytu- działywać będzie na realny poziom aktywności w go- ację naszych przedsiębiorstw, a w konsekwencji i całej spodarce. Jeżeli bowiem na przykład Narodowy Bank gospodarki w naszym kraju. Polski będzie chciał złagodzić politykę monetarną i bę- Naszą alternatywą wobec koncepcji likwidacji pol- dzie wiedział, że banki komercyjne nadal prowadzą skiego złotego powinno być lepsze wykorzystanie po- politykę restrykcyjną, bo leży to w ich interesie, spełnia lityki monetarnej Polski. Trzeba, aby faktycznymi ce- to ich cele w postaci maksymalizacji zysku, to co wte- lami generalnymi naszej polityki monetarnej stały się: dy zrobi? Po prostu ucieknie się do koncepcji monoban- po pierwsze, umiejętnie prowadzona polityka antycy- ku lub ustali maksymalny poziom oprocentowania kliczna, po drugie, podejmowanie działań mających na kredytów. Z drugiej strony, jeżeli NBP będzie chciał celu odzyskiwanie, utrwalanie i poszerzanie polskiego zaostrzyć politykę pieniężną, to będzie mógł ustalić stanu własności w naszej gospodarce – tak, jest to moż- minimalny poziom oprocentowania depozytów lub 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 332 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Gabriela Masłowska to zostanie wykonane. Zadaniem tym jest odzyskanie polskiej własności w systemie bankowym. Pierwszym określić nawet minimalne plafony kredytowe, czyli instrumentem realizacji tego zadania powinno być za- wyznaczyć maksymalny przyrost kredytów możliwy stosowanie koncepcji rynkowego monobanku. Bank w danym czasie. centralny, przyjmując od osób fizycznych średnio- i dłu- Należy podkreślić, że bank centralny w tej naszej goterminowe depozyty, będzie mógł na ich podstawie koncepcji wcale nie musi wykorzystywać tych instru- udzielać małym i średnim firmom kredytów na rozwój, mentów praktycznie, ale sama świadomość tego, że są dzięki temu wyrwiemy potencjalnych klientów z objęć one dopuszczalne, wymusi na bankach komercyjnych banków zagranicznych. Drugim krokiem na drodze działania w kierunku wytyczonym przez polską władzę odbudowy polskiego charakteru sektora bankowego monetarną, zgodnie z interesem polskiej gospodarki, powinno być utworzenie polskiego banku proekspor- a nie banków obcych. Trzeba więc powiedzieć, że opisane towego, wystarczy do tego 5% rezerw walutowych, tutaj instrumenty mogą stanowić po prostu swoisty bat, wielokrotnie o tym mówiłam. Trzecim instrumentem w cudzysłowie, na banki komercyjne. Doświadczenie hi- powinno być przyjęcie założenia, że Bankowy Fundusz storyczne uczy, że w wielu krajach takie instrumenty sto- Gwarancyjny będzie mógł sprzedawać znajdujące się sowano: w krajach skandynawskich, na Tajwanie, a nawet w procesie sanacji banki polskie tylko polskim inwe- do pewnego czasu stosował je Bundesbank. storom. Czwarta propozycja – utworzenie Polskiej Gru- Narodowy charakter sektora bankowego leży u pod- py Kapitałowej w oparciu o PKO BP i PZU. Następnie staw sukcesu wielu krajów świata, szczególne osiągnię- kolejne kroki – spowodowanie metodami ekonomicz- cia na tym polu mają tygrysy azjatyckie. Tajwan, Taj- nymi, aby samorządy, uczelnie, spółki Skarbu Państwa landia, Malezja, Korea, i wiele innych krajów tamtego utrzymywały swoje rachunki w bankach polskich, a nie regionu, budowały systemy bankowe w oparciu o ro- w bankach zagranicznych itd. Przykłady można by dzime kapitały, dzięki temu banki z tych krajów zain- mnożyć. teresowane były rozwojem krajowych proeksportowych W celu realizacji powyższych postulatów podejmo- gałęzi gospodarek. Przez wiele lat budowano narodowe wać należy odpowiednie kroki faktyczne i prawne. Aby systemy finansowe, nawet dziś na wielu giełdach azja- podjęcie tych kroków było możliwe, należy oczywiście tyckich i południowoamerykańskich notowane są wy- dokonać weryfikacji kadr NBP. Trzeba przyjąć założe- łącznie lub prawie wyłącznie spółki krajowe. nie, że każdy nowo przyjmowany pracownik banku Wielu kosmopolitów, czyli osób o mentalności bez- centralnego musi podpisać zobowiązanie, w którym państwowej, domaga się, i będzie się domagać, wyprze- deklaruje, że dołoży wszelkich starań, aby realizować, daży sektora bankowego w obce ręce, motywując to na ile leży to w jego kompetencjach, przestawione tu między innymi tym, iż takie działania przyczynią się postulaty. Żaden z pracowników NBP nie może podże- do spadku marż odsetkowych. Dane statystyczne po- gać do likwidacji polskiego złotego i polskiej władzy kazują jednak, że możliwe jest utrzymanie niskiego monetarnej, co, niestety, ma miejsce dzisiaj. poziomu marż odsetkowych w systemach bankowych Przedstawione tu postulaty wywołują z pewnością opartych na rodzimym kapitale, wystarczą choćby niezadowolenie zwolenników koncepcji niezależności przykłady Tajwanu, Malezji. Niskie marże są też cechą banku centralnego. Postulaty te należy wykonać mimo systemów bankowych krajów Bliskiego Wschodu. to. Zamiast likwidować polski złoty, należy jeszcze Można zaryzykować tezę, że w wielu krajach azja- bardziej uświadamiać społeczeństwo w zakresie zna- tyckich oparte na rodzimym kapitale banki komercyjne czenia suwerenności monetarnej Polski w życiu nasze- uczestniczyły w sukcesie gospodarczym tamtejszej go- go kraju. Na przykład proponujemy, aby 28 kwietnia spodarek. Z drugiej strony można zaobserwować, iż na każdego roku obchodzić urodziny polskiego złotego. przykład w Wenezueli wyniki finansowe banków za- Stanowiłoby to okazję do poszerzenia wiedzy w zakre- granicznych są wręcz znakomite, natomiast gospodar- sie roli Narodowego Banku Polskiego. Żądamy zaprze- ka tego kraju przechodzi ogromne trudności. W latach stania natychmiast działań mających na celu propago- 1988–1995 poziom marż działających w Wenezueli wanie, panie premierze, przez portal edukacyjny NBP banków zagranicznych był o wiele wyższy niż w ban- koncepcji likwidacji złotego. (Oklaski) Za pośrednic- kach krajowych. Dane z ostatnich lat również pokazu- twem tego portalu prezentowane są scenariusze lekcji ją, że banki zagraniczne w Wenezueli „pasą się” na dla młodzieży, których treść nie jest dostępna dla tamtejszej gospodarce w sposób wręcz nieprzyzwoity. wszystkich posiadaczy Internetu, są bowiem zakodo- W tej sytuacji można powiedzieć, że zachęcanie do wane. Domagamy się natychmiastowego ich odkodo- sprzedaży banków polskich branżowym inwestorom wania. Nie może być bowiem tak, aby polski bank cen- zagranicznym czy też zachęcanie do sprzedaży Giełdy tralny patronował akcjom edukacyjnym obrzydzającym Papierów Wartościowych jako elementu rynku kapita- polskiej młodzieży suwerenność monetarną naszego łowego inwestorom zagranicznym jest tylko i wyłącz- kraju. Jednocześnie przypominamy, że od kilku mienie lobbingiem na rzecz tych ostatnich. sięcy funkcjonuje portal „Nie dla euro” pod adresem Bank centralny staje w Polsce wobec zadania o ogrom- www.euronie.pl – zachęcamy do jego odwiedzania. nym znaczeniu. Skala tego zadania pokazuje, że dobre Przyczyną dynamicznego rozwoju wielu krajów jest jego wykonanie może przynieść kierownictwu władzy dynamika eksportu. Oczywiście dynamizacji eksportu monetarnej duże uznanie ze strony Polaków, o ile zadanie służy całokształt polityki, w tym także polityka podat- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 333

Poseł Gabriela Masłowska rezerw walutowych w akcjach amerykańskich spółek notowanych na giełdzie w Nowym Jorku. kowa. Przykładów mamy w świecie wiele, ale w tym Elementem polityki proeksportowej banku central- celu można bardzo skutecznie wykorzystać właśnie nego powinno być oczywiście poszerzenie katalogu własną walutę i własną politykę pieniężną. Na przykład papierów wartościowych mogących być przedmiotem Narodowy Bank Polski powinien przeznaczyć, jak operacji otwartego rynku, w których NBP uczestniczy, wspomniałam, do 5% rezerw na utworzenie banku pro- o akcje małych i średnich polskich spółek wchodzących eksportowego. Bank taki powinien udzielać kredytów, na giełdę warszawską. gwarancji, poręczeń naszym eksporterom. Zatrudnieni Jeżeli bank centralny będzie zainteresowany naby- w tym banku pracownicy powinni pomagać naszym ciem papierów dłużnych naszych eksporterów, których firmom proeksportowym w zdobywaniu kapitału na działalność ocenia się jako perspektywiczną, będzie to proeksportową działalność za pośrednictwem giełdy z pożytkiem dla tychże przedsiębiorstw, dla samego warszawskiej, zamiast mówić, myśleć i działać w kie- banku i dla polskiej gospodarki. runku jej sprzedaży. Trzeba, aby w tym banku utwo- Zarządzaniem rezerwami walutowymi powinna się rzony został specjalny departament, który będzie służył zająć usytuowana w strukturach NBP specjalna grupa pomocą w sporządzaniu prospektu, podejmowaniu róż- koordynacyjna. Jej członkami powinny być osoby ma- nych czynności prawnych, przeprowadzaniu emisji, ale jące praktykę w zarządzaniu aktywami finansowymi, także będzie służył pomocą w zakresie zdobywania dla rozumiejące jednak – co bardzo ważne – cele polityki naszych eksporterów nowych zagranicznych rynków proeksportowej kraju. zbytu, będzie przygotowywał analizy w poszczegól- W ramach fundacji Centrum Analiz Społeczno- nych branżach na rynkach światowych, rynkach towa- -Ekonomicznych ukazują się zeszyty. W jednym z nich rowych i walutowych. obecny wiceprezes NBP Andrzej Bratkowski wspólnie Narodowy Bank Polski oczywiście musi współdziałać z Jackiem Rostowskim zamieścili tekst „Kiedy koniec z kierownictwem banku proeksportowego w celu ustalania złotego?”, w którym wyrazili opinię, że trzeba jedno- i realizacji polityki walutowej. Powinniśmy mieć w Polsce stronnie jak najszybciej zlikwidować złotego i przeka- kurs płynny kierowany. Z jednej strony płynność tego zać władzę Europejskiemu Bankowi Centralnemu. Na kursu chroniłaby przed kryzysem walutowym, z drugiej str. 26 powyższego artykułu – którego współautorem, co warto jeszcze podkreślić, był ówczesny wiceprezes byłyby możliwe interwencje walutowe. NBP – stwierdza się: „gospodarka polska stanowi za- W celu organizacji polityki proeksportowej NBP ledwie 1,5% strefy euro, z czego wynika, że nawet przy powinien zmodyfikować nieco sposób zarządzania ak- pełnoprawnym członkostwie w unii monetarnej Euro- tywami walutowymi, stanowiącymi, jak uczy doświad- pejski Bank Centralny praktycznie nie będzie brał pod czenie, ok. 70–90% aktywów banku centralnego. Część uwagę – oczywiście cytuję – warunków gospodarczych z tych aktywów mogłaby być lokowana w akcje i pa- w naszym kraju”. piery dłużne polskich spółek proeksportowych. Cho- Pomimo tego trafnego spostrzeżenia obecny prezes dziłoby tu o dopuszczenie możliwości nabywania przez NBP Andrzej Bratkowski chce, aby Polska przekazała NBP tzw. GDR-ów, czyli kwitów depozytowych emi- możliwość prowadzenia własnej polityki monetarnej towanych na podstawie akcji spółek na giełdach zagra- Europejskiemu Bankowi Centralnemu. Czy nie inaczej nicznych. Denominowane są one w walutach obcych. jak skrajną nieodpowiedzialnością można nazwać po- NBP, nabywając te papiery, mógłby zwiększać udział parcie wysokiego urzędnika polskiej władzy monetarnej kapitału polskiego w szczególnie cennych dla polskiej dla przekazania kompetencji decydowania o polityce gospodarki przedsiębiorstwach proeksportowych. Po- pieniężnej organowi ponadnarodowemu, jednocześnie nadto dzięki takim działaniom poprawiłaby się rentow- przyznając, że on i tak przy prowadzeniu swej polityki ność zarządzania rezerwami walutowymi. Rentowność nie będzie brał pod uwagę sytuacji w naszym kraju? ta jest niska, gdyż np. w poprzednim roku wynosiła W cytowanym opracowaniu obecny wiceprezes – 2,3% – to nas zupełnie nie zadowala. mówię o Andrzeju Bratkowskim – i jego kolega Jacek Należy zaznaczyć, że podejmowanie przez bank cen- Rostowski zatytułowali jeden z rozdziałów „Suweren- tralny tych operacji na rynku akcji nie jest niczym dziw- ność czy unia monetarna?”. Postawili więc wprost, bez nym. Po pierwsze dlatego, że np. w Norwegii bank cen- owijania w bawełnę, alternatywę: albo unia monetarna, tralny zarządza specjalnym funduszem naftowym, któ- albo suwerenność. Z całego tekstu wynika, że obaj au- rego aktywa lokowane są nawet w 40% w krajowych torzy, w tym obecny wiceprezes NBP, opowiadają się spółkach notowanych na giełdach. Po drugie, w Hong- za wejściem naszego kraju do unii monetarnej, którego kongu bank centralny podjął w czasie trwania kryzysu warunkiem jest likwidacja złotego, a zatem przeciw tej walutowego skup akcji spółek na swojej rodzimej gieł- drugiej z możliwości zaprezentowanych w tytule – czy- dzie, po to, aby przeciwdziałać negatywnym skutkom li przeciw suwerenności kraju. ewentualnego potężnego krachu. Po trzecie, kiedy kilka Warto by w tym momencie postawić pytanie: Dla- lat temu wydawało się, że w USA utrwali się nadwyżka czego zwolennicy wejścia w Polski do strefy euro w ofi- budżetowa i nie będzie emisji papierów wartościowych, cjalnych wypowiedziach publicznych unikają jak ognia nie będzie po prostu podaży tych papierów, wysunięto tak jednoznacznego stawiania sprawy, jak uczynił to tezę, że banki centralne mogłyby lokować część swoich były wiceprezes NBP? Takie stanowisko, taka postawa 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 334 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Gabriela Masłowska Poseł Gabriela Masłowska: przejawia się także w wystąpieniach wielu posłów Wy- Tak, kończę. sokiej Izby. Dlaczego ukrywają tę oczywistą prawdę, mianowicie że alternatywą wobec likwidacji złotego jest suwerenność? Dlaczego nie mówią wprost, że nie Wicemarszałek Józef Zych: chcą, aby Polska zachowała suwerenność monetarną, że są jej przeciwni? Dlaczego w niby informacyjnej Pani poseł, mam dużą prośbę. Proszę pamiętać, że akcji mającej prezentować społeczeństwu zasady, na obecnie rozpatrujemy wniosek o wyrażenie wotum nie- których Polska ma wejść do Unii Europejskiej, nie mó- ufności wobec ministra ﬁnansów. Problem banku, acz- wią wprost, że są zwolennikami likwidacji polskiej kolwiek bardzo ciekawie przez panią przedstawiany, nie suwerenności w dziedzinie tak ważnej dla gospodarki jest bezpośrednio związany z tym punktem. Bardzo bym jak polityka monetarna? Niech powiedzą to otwarcie, prosił, żeby pani zechciała uwzględnić moją prośbę. że suwerenności monetarnej nie chcą. Bardzo proszę. W numerze z 14 listopada 2002 r. Magazynu Europej- skiego „Unia – Polska” wiceprezesowi NBP panu Andrze- jowi Bratkowskiemu zadano pytanie: „Wraz ze złotym Poseł Gabriela Masłowska: stracimy część naszej suwerenności. Czy to nie powinno nas niepokoić?”. Oto jaka jest odpowiedź: „To prawda, że Dziękuję za tę uwagę. Mam jednak przekonanie, że suwerenność monetarna stwarza dodatkowe możliwości moja wypowiedź jest związana z wnioskiem, z powo- oddziaływania na gospodarkę, istotne zwłaszcza w czasie dów, o których mówiłam na początku wystąpienia. kryzysu. Jednak na co dzień jest kosztowna. Można więc powiedzieć, że jest to pewien luksus, na który właściwie nas nie stać. Przyjęcie wspólnej waluty uwolni nas od Wicemarszałek Józef Zych: kosztów jego podtrzymywania”. Zdaniem więc byłego wysokiego urzędnika bardzo Proszę kontynuować. ważnej instytucji państwa, jaką jest NBP, rzekomo nie stać Polskę na suwerenność monetarną rozumianą jako możliwość prowadzenia własnej polityki pieniężnej. Poseł Gabriela Masłowska: W swej wypowiedzi pragnę dokonać syntetycznej oceny pewnych aspektów dotychczasowej polityki Euro- Kończę, panie marszałku. Dam państwu jeszcze pejskiego Banku Centralnego. Myślę, że byłoby właściwe, tylko jeden przykład. W ostatnich tygodniach zaczęły aby w najbliższym czasie przeprowadzić na forum komi- pojawiać się głosy o możliwości opuszczenia strefy sji debatę na temat oceny funkcjonowania strefy euro od euro przez Niemcy i Włochy. W tym kontekście wielce momentu wdrożenia trzeciego etapu unii walutowej i go- znamienna jest wypowiedź prezesa Europejskiego spodarczej, tzn. od 1 stycznia 1999 r., bo ważne są wnio- Banku Centralnego Claude’a Tricheta. 2 czerwca tego ski, jakie z tego mogłyby dla Polski wynikać. roku, komentując postulaty powrotu do walut narodo- Niejako wyprzedzająco w kilku zdaniach pragnę po- wych, stwierdził: „To zupełny nonsens. To tak jakby ruszyć ten problem. Proszę państwa, w kontekście deba- zapytać czy Kalifornia, Teksas lub Alaska chciałyby ty o planach likwidacji polskiego złotego mówi się wie- mieć własne waluty”. le o synchronizacji cykli koniunkturalnych. Warto się Proszę państwa, przecież to jest dowód na to, że zastanowić, czy ta synchronizacja ma miejsce i z jakim prawdziwą motywacją wprowadzenia euro jest budowa skutkiem dla krajów, które w różnym stopniu jej doko- federalnego państwa europejskiego. Jego budowa może nują. Tutaj pomocne mogą być zmiany realnych stóp odbyć się tylko i wyłącznie na gruzach państw narodo- krótkoterminowych – to jest jedna z metod badania tejże wych. Albo więc chcemy budować, Wysoka Izbo, pań- synchronizacji. Otóż okazuje się, że działania np. banku stwo polskie, albo federalne państwo europejskie. Trze- Szwajcarii były od momentu utworzenia strefy euro ciej drogi nie ma. I kończę. w bardzo dużej mierze zdeterminowane tym, jaką poli- Panie ministrze, uczestniczy pan świadomie i do- tykę prowadził EBC. Banki Anglii i Islandii starały się browolnie w procesie mającym na celu likwidację Rze- wpływać na poziom realnych stóp w swoich krajach czypospolitej Polskiej jako suwerennego państwa. w odmienny sposób, niż to czynił bank centralny, nato- Niech się pan nad tym zastanowi. Jest jeszcze czas, aby miast Norwegii i Szwecji po prostu chodziły jak koty zawrócił pan z tej drogi. Musi mieć pan świadomość, własną drogą. Ten przykład pokazuje, że banki centralne że popierając wchodzenie Polski do eurolandu, popiera w różnych krajach muszą prowadzić odmienną politykę pan proces przekazania takich praw suwerennych, któ- gospodarczą, zależnie od potrzeb własnej gospodarki. rych odzyskanie byłoby bardzo trudne, potencjalnie bardzo kosztowne, bądź wręcz niemożliwe. Kiedy ostatnio dwaj ministrowie rządu Włoch zaproponowali wyjście Wicemarszałek Józef Zych: swego kraju ze strefy euro, wielce wstrząśnięta rzecz- niczka komisarza Unii Europejskiej do spraw gospo- Bardzo przepraszam… darczych Amelia Torres stwierdziła: „Euro jest wiecz- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 335

Poseł Gabriela Masłowska przez France Telecom? Przecież to są rzeczy mierzalne, rzeczy do sprawdzenia. Niestety minister finansów ta- ne”. Musimy sobie zdawać sprawę z tego, że zgoda na kich działań podejmować nie chce. Przykłady takich firm likwidację polskiego złotego oznaczałaby przystąpie- można by mnożyć. Zresztą bardzo obszernie w ostatnim nie do organizmu, z którego byłoby bardzo trudno czasie o tych problemach donosiła Najwyższa Izba wyjść. Przecież możemy się tylko domyślać, jakiego Kontroli i media. typu warunki polityczne czy ekonomiczne postawiłyby Zarzucamy także panu ministrowi niepodjęcie ja- nam najbogatsze kraje eurolandu, aby wyrazić zgodę kichkolwiek przeciwdziałań w momencie nadmiernego na restytucję waluty narodowej, w tym wypadku na umacniania się złotego. Za pana funkcjonowania jako restytucję polskiego złotego. I niech pan, panie mini- ministra wartość złotego wzrosła o ponad 25%. Nawet strze finansów i panie premierze, nie ucieka od tego najwięksi ekonomiści nie są w stanie zastosować takich problemu. Niech pan opowie się po stronie suwerenno- technologii, tak wspaniałych rozwiązań organizacyj- ści polskiej. Dziękuję. (Oklaski) nych i tak podnieść wydajność pracy, żeby przy produkcji eksportowej nadrobić te ewidentne straty. A teraz przechodząc do spraw związanych z działa- Wicemarszałek Józef Zych: niami bieżącymi, chciałbym przypomnieć, że zapewniał pan minister, że strona rządowa jest gotowa do współ- Dziękuję pani poseł. pracy z przedsiębiorcami przy uchwalaniu i wdrażaniu Mam prośbę do wszystkich pań i panów posłów, postanowień ustawy o swobodzie gospodarczej. I co się którzy zechcą zabrać głos w debacie. Proszę państwa, stało? Instrukcja Ministerstwa Finansów w sprawie bardzo proszę, żebyśmy pamiętali o celu, o przedmiocie szczegółowych zasad, jakimi powinny kierować się or- i o zagadnieniach, które mamy tutaj omawiać. gany podatkowe przy wykonywaniu wiążących interpre- Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela tacji podatkowych, z 28 grudnia 2004 r. jest zaprzecze- wnioskodawców pana posła Marka Sawickiego w celu niem tych deklaracji. Zawęził w niej pan minister zakres przedstawienia wniosku zawartego w druku nr 4115. możliwości uzyskania wiążącej interpretacji prawa podatkowego tylko do działań faktycznych, które podatnik swoim zachowaniem wywołał, i to przed wystąpieniem Poseł Marek Sawicki: z wnioskiem. Było to rażąco sprzeczne z postanowienia- mi statuującymi tzw. wiążącą interpretację podatkową. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt Dopiero pod wpływem nacisków pracodawców minister w imieniu klubu parlamentarnego i grupy posłów przed- wycofał się z tej instrukcji. Ponadto wskazać należy, że stawić uzasadnienie do wniosku o wotum nieufności instrukcja ta nie była konsultowana z zainteresowanymi wobec ministra finansów pana Mirosława Gronickiego. – ani przedsiębiorcami, ani organizacjami reprezentują- Swoje uzasadnienie zechcę zawrzeć jak gdyby w trzech cymi ich interesy. grupach spraw. Pierwsza to sprawy dotyczące makro- Kolejny przykład ostatnich działań to sprawa zwią- ekonomii, makrogospodarki; druga to bieżące działania zana z ubezpieczeniem społecznym osób prowadzących pana ministra i trzecia odnosząca się do problemów pozarolniczą działalność gospodarczą. Samo przygoto- związanych z funkcjonowaniem rynku paliw. wanie tych propozycji może świadczyć o ogromnym Otóż, panie marszałku, Wysoka Izbo, zarzucamy niezrozumieniu potrzeb środowiska przedsiębiorców. panu ministrowi finansów nietrafność prognoz makro- Jest to też sprzeczne z obowiązującą polityką, z głoszo- ekonomicznych. Wiemy, że dla celów budżetowych na ną tezą o konieczności wspierania małych i średnich ten rok planowany był wzrost PKB na poziomie 5%, przedsiębiorstw. Wycofał się pan na szczęście z propo- dziś coraz śmielej eksperci mówią, że 3-procentowy zycji zrównania podatku akcyzowego na oleje opałowe wzrost może być zagrożony. To sprawia, że w istotnej i napędowe i innych regulacji z tym związanych, ale co mierze założenia co do przychodów budżetowych pana to spowodowało? Otóż mieliśmy do czynienia przez ministra również są nietrafione. Brak jest jakichkolwiek ponad dwa miesiące z ogromnym zawirowaniem na działań ze strony resortu finansów, także osobiście ze rynku paliw i ogromnymi spekulacjami związanymi strony pana ministra, dotyczących transferu zysków z zakupem i sprzedażą tych produktów. Ceny na rynku przez firmy rezydujące w Polsce. Chcę powiedzieć, że wzrosły o ponad 20%. Pytanie: Czy rzeczywiście było coraz częściej pod względem gospodarczym Polska to działanie nieświadome, czy zamierzone, podjęte staje się państwem filialnym. Najczęściej jest tak, że w porozumieniu z tymi, którzy mieli odciąć kupony, wielkie koncerny międzynarodowe mają swoje siedzi- osiągając zyski z tytułu takiego obrotu sprawy? by gdzieś tam poza granicami, a ich filie tu, w Polsce, Kolejna sprawa to obrona przez pana podatku akcy- drenują kieszeń konsumentów, wykorzystują różnego zowego od sprowadzanych samochodów. Mimo że Wo- rodzaju kruczki związane z zakupem usług, z zakupem jewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uznał, że dóbr, półproduktów, podzespołów, i w ten sposób wy- jest to niezgodne z prawem unijnym, pan się z tego prowadzają ogromne pieniądze, nie płacąc podatku nadal nie wycofuje. A jako substytut próbował pan dochodowego. Czy tak trudno sprawdzić, ile kosztuje wprowadzić podatek ekologiczny poprzez Wysoką doradztwo ekonomiczne, na przykład w Telekomuni- Izbę. Oczywiście projekt był źle przygotowany i przez kacji Polskiej SA, czy usługi świadczone przez tę firmę, Sejm na szczęście został odrzucony. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 336 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Marek Sawicki nych, takich jak tłuszcze pochodzenia roślinnego i zwie- rzęcego. Przypomnę, że estry mają ciężar właściwy Chcę wyraźnie stwierdzić, że te działania poka- średnio 870 kg/m3. Co trzeba jeszcze w Polsce uczynić, zują, iż jest pan osobą nieprzygotowaną do sprawo- żeby Ministerstwo Finansów zrozumiało, że barwa powania tak wysokiej funkcji, chwiejną i posiadającą wyżej 7,5, to jest kolor czarny lub brunatny, całkowicie słaby zespół w Ministerstwie Finansów. Już wszyst- eliminuje użycie olejów opałowych ciężkich do celów kie te trzy elementy są wystarczające, żeby złożyć trakcyjnych? wniosek o pana odwołanie. Chcę także wyraźnie stwier- Stawiam te pytania, panie premierze i panie mini- dzić, że działaniami w makroekonomii i działaniami strze, nie dlatego, iż myślę, że pan minister nie zna na opisanymi w ostatnich przykładach podanych przeze nie odpowiedzi, ale po to, żeby polskie społeczeństwo mnie tak naprawdę nie tworzy pan warunków dla poznało, gdzie są faktyczne drogi przekrętów paliwo- rozwoju gospodarczego, zachowuje się jak taki słaby wych. Owszem, pan wiceprokurator Olejnik oburza się, księgowy w małej firmie, któremu brakuje na naj- stając przed komisją śledczą w Sejmie, i krzyczy, że bliższą wypłatę. czterdzieści parę dochodzeń zostanie bez nadzoru, na- Czary goryczy wnioskodawców, jeśli chodzi o pań- tomiast ja pytam: Czy rząd, pan premier Belka, pan skie działanie, dopełniły propozycje, ba, wydane roz- minister Gronicki dołożyli należytych starań, aby wy- porządzenie w sprawie zmiany podatku akcyzowego. eliminować możliwości sięgania po nieuczciwe metody W związku z tym, panie ministrze i panie premierze, w gospodarce. pozwolę sobie zadać kilka pytań i mam nadzieję, że Nigdy, panie premierze i panie ministrze, nie odwa- w wystąpieniu pan premier lub pan minister do tych żyłbym się powiedzieć, że ministrowie finansów to pytań się odniosą. ojcowie chrzestni mafii paliwowych w Polsce. Ale jest Pytam: Co robiły służby finansowe i celne, gdy do takie nasze polskie, stare przysłowie: okazja czyni zło- Polski przywożono tankowcami benzynę do zapalni- dzieja. Czy nie za wiele w tych rozporządzeniach oka- czek, rozpałkę do grila czy spirytus drzewny, metanol? zji? Cieszę się, że pan premier kiwa głową, więc po- Był okres w ubiegłym roku, kiedy do lipca polski prze- zwolę sobie krótko zacytować opinie producentów mysł naftowy, paliwowy, nie kupił od polmosów ani paliw odnośnie do obecnie obowiązujących rozwiązań litra spirytusu krajowego, etanolu, bo miał za bezcen akcyzowych: rakotwórczy metanol sprowadzany z Republiki Połu- Oczywiste jest, że większość olejów opałowych bę- dniowej Afryki. dących w obszarze zainteresowania szarej strefy wy- Co robiły służby finansowe i celne, gdy do 1 maja twarzanych jest w rafineriach krajowych, nadzorowa- 2004 r. wwożono do Polski różne „wynalazki” do uży- nych przez Ministerstwo Finansów. Oleje te bez prze- cia trakcyjnego z Łotwy ze świadectwem pochodzenia szkód opuszczają rafinerie, w których stale działają Euro 1, kiedy Łotwa nie posiada złóż ropy naftowej ani nadzorowane przez Ministerstwo Finansów służby rafinerii? nadzoru podatkowego. To z rafinerii wyjeżdżają cyster- Kto analizuje rzeczywiste przeznaczenie drewno- ny z olejami adhezyjnymi, impregnatami do drewna, chronu, ceramolu, betolu i olejów antyadhezyjnych, „wynalazkami” itd. Służby Ministerstwa Finansów nie których jednomiesięczna produkcja w naszych rafine- zwróciły uwagi na to, że ilość tych produktów zaspo- riach zaspokaja potrzeby całego świata w skali roku? kaja światowe potrzeby. Główna część procederu od- Dlaczego Ministerstwo Finansów nie korzysta z upraw- bywa się w świetle jupiterów, a nie w osławionych mie- nień korporacyjnych i nie wzywa szefów Orlenu i Lotosu, szalniach mafii paliwowych. Poza tym służby finanso- i nie zabroni produkcji „wynalazków” niezgodnie z prze- we Ministerstwa Finansów nie podejmują jakichkol- pisami i interesem budżetu państwa? wiek skutecznych działań w celu ograniczenia obrotu Kto analizuje zużycie olejów bazowych w Polsce, sko- nielegalnym paliwem. W kilka minut można bez pro- ro ich roczna produkcja i import trzykrotnie przekraczają blemu znaleźć w Internecie dziesiątki podejrzanych wielkość produkcji olejów silnikowych i innych? ofert. Podobnie jest z kontrolą paliwa znajdującego się Dlaczego nie wspomaga się rolnictwa, tak jak w in- w bakach pojazdów. Ponieważ rafinerie mają prawo nych państwach europejskich, czy chociażby na Litwie, sprzedawać olej opałowy lekki do celów innych niż gdzie olej napędowy jest zabarwiony solwentem Blue opałowe, czyli na przykład do celów trakcyjnych, wy- 35 i za okazaniem specjalnych dokumentów jest sprze- starczy kupić kilkaset litrów tego produktu, by mieć dawany na stacjach paliw? alibi dla bezkarnego stosowania oleju opałowego do Czy Ministerstwo Finansów oceniło skutki dla ra- celów trakcyjnych. Jesteśmy przekonani, że wiele sa- finerii południowych ustanowienia ciężaru właściwego mochodów ciężarowych w Polsce jako paliwa używa oleju ciężkiego na poziomie powyżej 890 kg/m3, co olejów innych niż oficjalny olej napędowy. Wynika to właśnie spowoduje zaniechanie produkcji niskosiarko- nie z wszechobecności mafii paliwowej, lecz z nieegze- wych olejów opałowych w oparciu o ropę typu makata kwowania obowiązującego już prawa. Kłania się usta- z naszych źródeł podkarpackich, zielonogórskich czy wa o jakości i kontroli paliw. z olejów przepracowanych? Czy Ministerstwo Finan- Konkluzja tego cytatu producentów paliw: Gdyby sów wzięło pod uwagę, że proponowanie takiego cięża- Ministerstwo Finansów właściwie realizowało swoje ru właściwego spowoduje eliminację produkcji i użycia statutowe działania, problem szarej strefy byłby margi- olejów opałowych alternatywnych ze źródeł odnawial- nalny. A na dowód, panie ministrze finansów – bardzo 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 337

Poseł Marek Sawicki napędowego – 3,75. Olej surowy rzepakowy – 2,20. U rolników w elewatorach ogromne zapasy zboża. Roz- bym prosił, żeby pan sobie zanotował – źródła pozaak- niecone nadzieje na produkcję rzepaku. Okazuje się, że cyzowego paliwa: oleje opałowe ciężkie – kod PKWiU nasz koncern naftowy inwestuje, ale już nie w Trzebini, 23.20.17.00.41., oleje opałowe ciężkie niskosiarkowe ale po drugiej stronie Odry, tam będzie budował rafi- o zawartości siarki poniżej lub równej 1%, – z polskich nerię oleju rzepakowego. Dlaczego? Dlatego, panie rafinerii 40% szarej strefy, z Łotwy 30%; oleje specjalne, premierze, że Niemcy dofinansowują inwestycje w za- między innymi oleje antyadhezyjne produkcji polskich kresie odnawianych źródeł energii na poziomie 30% rafinerii i firm współpracujących – 15%; oleje opałowe ich wartości, dotują. A polski rząd co robi? Polski rząd lekkie typu Ecoterm – 15%. I oto przykład znamienny: nie może wydać rozporządzeń co do jakości paliw. oleje opałowe ciężkie są blendowane w taki sposób, aby Nadal nie mamy rozporządzenia ministra gospodarki nadawały się do celów trakcyjnych. Podstawowa recep- co do jakości paliw produkowanych z rzepaku, co do tura: 60% oleju podstawowego kolor jasny (kod PKWiU estrów roślinnych. 23.20.18.01.90., nazwa handlowa SN 100 lub SN 150 – Pytam pana ministra finansów, bo do niego należy akcyza od tego oleju wynosi 1141 zł od tony) plus 40% ta kompetencja: czy do dziś Ministerstwo Finansów olejów lekkich frakcji oleju napędowego kolor jasny (kod wystąpiło z wnioskiem o notyfikację zwolnienia bio- PKWiU 23.20.15. – akcyza od tego produktu wynosi komponentów z podatku akcyzowego? Ta notyfikacja, 1141 zł). Wystarczy w tej proporcji 40 do 60 zmieszać którą mieliśmy, skończyła nam się 30 kwietnia. Czy je i w wyniku tego mieszania, inaczej blendowania, po- Ministerstwo Finansów wystąpiło w tej sprawie, czy wstaje produkt jasny, kod PKWiU 23.20.17.00.41., od może wystąpi, i kiedy możemy się spodziewać pozy- którego akcyza wynosi 60 zł za jedną tonę. To tak jak- tywnej zgody ze strony Unii Europejskiej? Jeśli tych byśmy zmieszali 40% mleka i 60% śmietany i powie- spraw nie uregulujemy, a taka próba ustawowa była dzieli, że mamy gotowe kakao. torpedowana i przez rząd, i przez media, i przez pro- Panie premierze, na dowód, że tak jest, jeszcze tyl- ducentów paliw ropopochodnych – i przez prezydenta ko jedno ogłoszenie, oficjalny komunikat cenowy PKN także, podpowiada tutaj pan poseł Mojzesowicz – je- Orlen: śli tego problemu nie uregulujemy na stałe, przynajm- Regionalne Biuro Handlu Hurtowego w Nowej Wsi niej na 6 lat, z zapewnieniem, że ci, którzy zainwestu- Wielkiej uprzejmie informuje, że od dnia 8 czerwca ją, nie poniosą ryzyka i będzie to mogło się rozwijać, 2005 r. obowiązują nowe ceny na paliwa produkowane to nigdy nie wykonamy unijnej normy. Przypominam, przez Polski Koncern Naftowy Orlen SA. Mamy tutaj 7,5% w 2010 r., czas tyka na naszą niekorzyść. Co robi sześć różnych asortymentów, ale ciekawą rzeczą jest minister gospodarki? Co robi polski rząd? W 1996 r. asortyment sprzedawany czy reklamowany w pozycji średnio dolewaliśmy do paliw 2,9% biokomponentów, 5 i 6. Olej opałowy Ekoterm Plus, autocysterna 1825 zł wtedy spirytusu bezwodnego. Na ten rok okazało się, za m3 – poz. 6; olej opałowy Ekoterm Plus, autocyster- że w Polsce nie ma gorzelni, w Polsce nie ma żyta, na za m3 – 2861zł. To jest to, co przed chwilą mówiłem pszenżyta, pszenicy, kukurydzy, nie ma ziemniaków o PKWiU i o sposobie, jednym z wielu. Jeśli pan nie – wyznaczono poziom 0,5%. To Austriacy zaczynają wie, panie ministrze, to przypominam, że w tej sprawie od 2,75 na ten rok i mają odwagę, i chcą. pan ma znacznie więcej pism, niż ja ich dostałem. Bo Jeszcze raz chcę wyraźnie podkreślić – brak jest ze ja mógłbym tu złożyć to na wysokość co najmniej jed- strony rządu zainteresowania rozwojem polskiej gospo- nego metra. Zajmuje się tym prokuratura, zajmuje się darki, wspieraniem polskiej wytwórczości (Oklaski) tym komisja śledcza, ale dziwne – nie zajmuje się tym Przykład biopaliw jest niczym innym jak sabotażem minister finansów. wykonywanym ze strony rządu wobec producentów, Panie ministrze, próba zrównania akcyzy to być może wobec rolników, wobec naszej gospodarki. Jeśli war- był dobry pomysł, ale czy w związku z tym były przed- tość rynku paliw, tych oficjalnie sprzedawanych w Pol- stawione propozycje rozwiązań dotyczące ulg dla tych sce, to jest ponad 50 mld zł, to gdybyśmy tylko 5%, to, wszystkich, którzy nie stosują produktów ropopochod- co wskazują normy, już nie mówię o tych ponadnor- nych do celów trakcyjnych? Niech pan wprowadzi na matywnych, tak jak w Niemczech, w Austrii, we Fran- wszystko pełną akcyzę wzorem podatku VAT, niech ci, cji, chcieli wykorzystać, to okazuje się, że mogliby- którzy zużywają produkty ropopochodne do innych celów śmy 2,5 mld zł obrócić w polskiej gospodarce. Ile pan niż trakcyjne, po przepracowaniu tego, dodaniu wartości, by miał z tego przychodu w formie podatków? No ale wystąpią o zwrot podatku akcyzowego, pełny zwrot po- oczywiście pan minister finansów nie jest tym zainte- datku akcyzowego, i nie będzie żadnej szarej strefy. resowany, bo nawet z notyfikacją na zerową stawkę I jeszcze jeden problem. Bo nie byłbym sobą, gdy- podatku od biokomponentów się spóźnił. bym nie powiedział, tak, powiem odważnie, o sabotażu Reasumując, jeszcze raz chcę zaapelować do Wyso- gospodarczym uprawianym przez polski rząd, jeśli cho- kiej Izby: chwiejny minister, minister zmieniający swo- dzi o program produkcji biopaliw. (Oklaski) Cena pali- je decyzje co chwila, mający słaby zespół doradców wa na rynkach światowych przekracza 60 dolarów za w ministerstwie, nieumiejący rozwiązać podstawowych baryłkę, nawet 63. Cena benzyny w Polsce przekracza problemów ekonomicznych w państwie, jest nam nie- już 4,20. Spirytus bezwodny surowy – 1,50. Cena oleju potrzebny, dlatego trzeba go odwołać. (Oklaski) 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 338 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Wicemarszałek Józef Zych: tyki długofalowej nakierowanej na wstąpienie do strefy euro. Dziękuję panu posłowi. Niezależnie od wymogów formalnych istnieje wiele Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji pana przesłanek wskazujących na to, że przyjęcie euro leży posła Wiesława Ciesielskiego. w strategicznym interesie naszego kraju. Będzie to bowiem oznaczać jeszcze pełniejsze włączenie Polski w struktury gospodarcze Unii Europejskiej i stworzy Poseł Sprawozdawca Wiesław Ciesielski: możliwość wywierania większego wpływu na decyzje podejmowane w ramach Unii, między innymi poprzez Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Komisja Finansów współuczestnictwo w decyzjach podejmowanych przez Publicznych na swoim posiedzeniu w dniu 14 czerwca Europejski Bank Centralny. Przyjęcie euro przyniesie rozpatrzyła obydwa wnioski. Trzeba powiedzieć, że również korzyści wynikające z przynależności do obsza- wniosek zawarty w druku nr 4115 miał inne uzasadnie- ru charakteryzującego się dużą stabilnością gospodar- nie niż to przedstawione dzisiaj z trybuny. I można czą, rosnącym stopniem integracji rynków finansowych, powiedzieć, że tamto uzasadnienie już w trakcie obrad niską inflacją i niskimi stopami procentowymi. Członko- komisji w dużej mierze straciło swoją moc, jako że do- stwo w strefie euro powinno korzystnie wpłynąć na pol- tyczyło sprawy, w związku z którą, jak na posiedzeniu ską gospodarkę, sprzyjając osiągnięciu trwałego i zrów- komisji zakomunikował pan minister Gronicki, właśnie noważonego wzrostu gospodarczego i przyczyniając się z owego rozporządzenia się wycofał, przedstawił nam do przyspieszenia procesu realnej konwergencji. W tym projekt nowego rozporządzenia, które to czyniło. kontekście chcę przypomnieć, w ślad za jednym z gło- Chcę powiedzieć, że komisja negatywnie zaopinio- sów w dyskusji w komisji, iż Wysoki Sejm już wypowia- wała oba wnioski. Wniosek z druku nr 4061 uzyskał dał się na temat perspektyw przystąpienia Polski do stre- 7 głosów poparcia, 17 osób było przeciwnych, 3 osoby fy euro. Nastąpiło to w głosowaniu 19 listopada 2004 r., się wstrzymały. Wniosek z druku nr 4115 uzyskał kiedy to Wysoka Izba 268 głosami, przeciwko 147, przy- 7 głosów poparcia, 18 głosów było przeciw, 4 osoby się jęła stosowne kierunki przedstawione przez rząd. Dzię- wstrzymały. kuję bardzo. (Oklaski) Pozwolę sobie na koniec przytoczyć w sposób mak- symalnie syntetyczny opinię, która, jak pokazuje gło- sowanie, przeważyła i uzyskała zwolenników wśród Wicemarszałek Józef Zych: większości posłów uczestniczących w posiedzeniu. Po- nieważ pani poseł Masłowska była uprzejma dość ob- Dziękuję panu posłowi. szernie przedstawić argumentację na rzecz wniosku, ja Przypominam, iż Sejm podjął decyzję o wysłucha- pozwolę sobie w bardzo dużym skrócie przedstawić niu w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego pogląd przeciwny, który był przedstawiony na posie- 10-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-mi- dzeniu komisji. nutowych oświadczeń w imieniu kół. W roku 1990 Polska podpisała układ o stowarzysze- Otwieram dyskusję. niu ze wspólnotami europejskimi, co stanowiło pierw- Przypominam, że tu mają zastosowanie trochę od- szy krok w kierunku uzyskania członkostwa w Unii mienne reguły. I tak, zgodnie z art. 115 ust. 6 w związ- Europejskiej. Od tego momentu podejmowane były ku z art. 116 ust. 2 regulaminu Sejmu, po wyczerpaniu znaczące wysiłki zmierzające do przygotowania pol- listy mówców głos może zabrać tylko prezes Rady Mi- skiej gospodarki do pełnej integracji z gospodarkami nistrów lub minister finansów. Nie są dopuszczalne krajów Unii Europejskiej. Dostosowaniu do prawa pytania jako odrębny element debaty. wspólnotowego podlega polski porządek prawny, two- Proszę bardzo. rząc warunki dla pełnego uczestnictwa Polski w jedno- litym rynku europejskim. Ukoronowaniem wieloletnich Prezes Rady Ministrów zabiegów o dostosowaniu polskiej gospodarki oraz in- Marek Belka: frastruktury prawnej i instytucjonalnej do warunków członkostwa w Unii Europejskiej było podpisanie 16 Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wniosek o wotum kwietnia 2003 r. traktatu akcesyjnego. Od momentu przy- nieufności dla ministra Gronickiego, dla ministra fi- stąpienia do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r. Pol- nansów, 3 miesiące przed wyborami to rzecz sama ska bierze udział w trzecim etapie Unii Gospodarczej w sobie kuriozalna, to rzecz, która o niczym innym nie i Walutowej ze statusem kraju z derogacją. Oznacza to, mówi, jak tylko o tym, że już wkroczyliśmy w przed- że Polska jest zobowiązana do przyjęcia wspólnej wa- wyborczą gorączkę. luty po wypełnieniu warunków określonych w trakta- Minister finansów, wśród wielu zadań, ma przede cie ustanawiającym Wspólnotę Europejską. Innymi wszystkim konstruować i realizować budżet państwa. słowy, właśnie z tego zobowiązania wynika, że jakkol- Bardzo krótko – minister Gronicki zrealizował budżet wiekby się minister finansów nazywał – czy tak jak państwa w roku ubiegłym w sposób bardzo udany. Pro- obecnie, czy tak jak poprzednio, czy tak jak będzie się gnozy mówiły, że deficyt sektora finansów publicznych nazywał w przyszłości – w chwili, kiedy realizujemy w roku 2004 osiągnie poziom 6,3% PKB. W istocie te zobowiązania, on ma obowiązek realizowania poli- wyniósł on 4,7% PKB. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 339

Prezes Rady Ministrów Marek Belka przystąpienia Polski do strefy euro. Narzekamy dzisiaj na to, że złoty bardzo wzmocnił się, utrudniając życie Dobra realizacja dyscypliny wydatków publicznych eksporterom. Jedynym sposobem, żeby temu zapobie- umożliwiła rozpoczęcie wypłacania dopłat bezpośred- gać, jest wejście do strefy euro. nich dla rolników niemal 2 miesiące wcześniej niż pla- Zrównanie stawek akcyzy. No, byłem pod wrażeniem nowano. Także mogliśmy uregulować różne zobowią- wystąpienia pana posła Sawickiego, to wystąpienie to zania Skarbu Państwa, narosłe niekiedy od lat 10. Zo- była prawdziwa instrukcja obsługi dla przedsiębiorców, stały one spłacone. W efekcie można było zbudować którzy ewentualnie chcą się zajmować przekrętami pa- budżet realistyczny, a jednocześnie obniżający deficyt liwowymi. Jestem przekonany – jestem przekonany – że budżetowy i skalę potrzeb pożyczkowych państwa. ci doradcy, którzy panu, panie pośle, przygotowali tę Wiemy dobrze, że realizacja tego budżetu, budżetu te- informację, na pewno z tym procederem nic wspólnego gorocznego, przebiega w trudnych warunkach – wzrost nie mają. Otóż my mamy świadomość tych istniejących gospodarczy jest niższy niż planowaliśmy i, co jest problemów, które ciągną się od wielu lat, a przemyślność jeszcze istotniejsze dla realizacji budżetu, inflacja jest łobuzerii jest większa niż największa konsekwencja apa- o wiele niższa niż zakładaliśmy. Tymczasem realizacja ratu skarbowego. Stąd propozycja, trudna, którą państwo budżetu przebiega bez zakłóceń. Na dzień dzisiejszy odrzucili, zrównania stawek akcyzy. Dlaczego jednak wskaźnik upływu czasu od początku roku – poniżej odrzuciliście także propozycję pracy nad systemem 49%, rachunek dochodów – zrealizowaliśmy 49%, wy- osłon socjalnych, nad systemem rekompensowania skut- nik – 47% rocznego planu, środki przekazane dyspo- ków podwyższenia akcyzy dla osób, które używają ole- nentom – 50%. Po prostu idzie jak po sznurku i to jest ju opałowego zgodnie z jego przeznaczeniem? No cóż, najlepszy dowód wysokiej klasy ministra finansów. tymi sprawami będzie się musiał zająć nowy rząd i nowy Ostatnio usłyszałem, że w przyszłym roku będzie- Sejm. Szkoda, że już dzisiaj nie przystąpiliśmy do likwi- my mieli do czynienia z jakimś niebezpieczeństwem dacji mafii paliwowej i zjawisk patologicznych w tej gwałtownego wzrostu potrzeb pożyczkowych państwa, dziedzinie. czytałem o jakichś minach, które podobno minister fi- Co do biopaliw, pan doskonale wie, panie pośle, że nansów zakłada dla swoich następców. Chciałbym po- rząd, w którym PSL także uczestniczył, wystąpił w tym wiedzieć, że dzięki sprawnemu zarządzaniu długiem zakresie z inicjatywą ustawodawczą i ona została zabi- Skarbu Państwa udało się obniżyć potrzeby pożyczko- ta nie przez rząd, ale... we państwa, obojętnie w jakim wyrażeniu. Z roku na (Głos z sali: Nie przez Sejm. Na czele z prezyden- rok, w latach 2004, 2005 i 2006 spadają potrzeby potem.) życzkowe państwa. W roku 2006 będziemy mieli więc ...w istocie przez lobby paliwowe. do czynienia ze znaczącym spadkiem zaangażowania (Głos z sali: O!) państwa na rynku kapitałowym, co powinno mieć (Głos z sali: Brawo!) (Oklaski) wpływ pozytywny na skłonność banków do finanso- To samo lobby paliwowe, które dostarczało panu wania działalności gospodarczej. I tak, o ile w roku argumentów, żeby nie zrównywać... poprzednim państwo musiało pożyczyć na rynku kapi- (Głos z sali: Trzeba prześledzić, jakie lobby.) tałowym 143 mld zł – mówię tutaj o rynku wewnętrz- ...żeby nie zrównywać stawek akcyzy, to samo lobby nym i zagranicznym; oczywiście w większości, w zna- paliwowe uwaliło, mówiąc potocznie, tę dobrą ustawę, komitej większości pożycza się pieniądze po to, żeby którąśmy popierali. Tylko że ta ustawa była nieprzygo- spłacić przypadające na ten rok zobowiązania, przypo- towana; być może za dużo chcieliśmy załatwić w jednym minam: 143 mld – to w tym roku 130, w przyszłym 109. ruchu. Efekt był taki, jaki był. Innymi słowy, w tych To oznacza, proszę państwa, że będzie nacisk na dalszy sprawach, bardzo trudnych, trzeba się bardzo wystrze- spadek stóp procentowych. Notabene stopy procentowe gać korzystania z argumentów, które płyną – nie chcę po- dzisiaj osiągnęły minimum historyczne. Odbywa się to wiedzieć: z mafii paliwowej, bo to jest przesada – z lobby także drogą wydłużania przeciętnego okresu zapadal- paliwowego. Tak, jak w jednej sprawie pan, panie pośle, ności papierów wartościowych emitowanych przez posługiwał się tymi argumentami, a w wypadku dru- Skarb Państwa. I tak, w zeszłym roku przeciętna zapa- giej sprawy argumenty szły w innym kierunku. Niech dalność, przeciętny okres zapadalności papierów war- pan po prostu z dużym dystansem podchodzi do tych tościowych wynosił 3,3 roku, w tym roku to już jest 4,5 argumentów producentów paliw. roku i będzie to dalej rosło. Co to znaczy? To znaczy, Proszę państwa, nie ma innego sposobu na ukróce- że będziemy mogli zarządzać długiem publicznym nie nieprawidłowości, patologii w tym zakresie, jak w sposób stabilny i tańszy. To także świadczy o klasie zrównanie stawek akcyzy. Zdajemy sobie jednak spra- ministra Gronickiego. wę z tego, że propozycja ministra była nieprzygotowa- Są dwa podstawowe zarzuty wnioskodawców. na. Szkoda, że nie było czasu albo woli, żeby nad tym Pierwszy dotyczy euro, drugi dotyczy sytuacji na ryn- pracować. Musimy do tego wrócić w nowym Sejmie, ku paliwowym. Otóż Polska w strefie euro to nie fana- w nowym rządzie. beria Gronickiego, tylko decyzja Polski, decyzja tej Proszę państwa, jestem bardzo wysokiego zdania Izby, która ratyfikowała traktat akcesyjny, a jeszcze o działaniach ministra finansów. Jest znakomitym eko- jesienią ubiegłego roku większością 289 posłów przy- nomistą i znakomitym konstruktorem budżetu. Jest jęła rządową informację na temat perspektyw i skutków człowiekiem, który dobrze reprezentuje nasze interesy 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 340 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Prezes Rady Ministrów Marek Belka ponenty? Gdzie jest szereg rozporządzeń do Planu Roz- woju Obszarów Wiejskich? Nie ma ich. Gdzie projekty na forum międzynarodowym. Przykład: Rozwiązanie, typu: gospodarstwo niskotowarowe? Programy rolnośro- które zaproponował, pozwoli nam na uniknięcie proce- dowiskowe nie mogą być realizowane przez powiatowe dur nadmiernego deficytu czy też na szybkie wyjście oddziały agencji, bo brak jest rozporządzeń. Ile jest jesz- z tych procedur nadmiernego deficytu poprzez kompro- cze braków w rozporządzeniach do ustaw, które w Sej- misowe ustalenia dotyczące traktowania kosztów re- mie już dawno przyjęliśmy? (Oklaski) form emerytalnych, klasyfikacji otwartych funduszy emerytalnych. To jego propozycja została przez Unię Europejską zaakceptowana przez Radę Ekofin, radę Wicemarszałek Józef Zych: ministrów finansów Unii Europejskiej. W ten sposób się oddala – nie dla nas dzisiaj i nie dla tego rządu, ale Dziękuję panu posłowi. dla przyszłych rządów – problemy, które się mogą po- Obecnie głos zabierze pani poseł Anita Błochowiak, jawić w związku z utrzymywaniem się nadmiernego Sojusz Lewicy Demokratycznej. deficytu. Odwołanie ministra finansów w takim momencie, jak dzisiaj, oznacza destabilizację prac nad ustawą bu- Poseł Anita Błochowiak: dżetową. Oznacza także konkretne, dające się zmierzyć w pieniądzach straty wywołane dodatkowym niepoko- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! jem na rynkach finansowych. Na trzy miesiące przed Klub Parlamentarny Sojuszu Lewicy Demokratycznej wyborami – niepełne trzy miesiące przed wyborami nie poprze wniosku o udzielenie wotum nieufności wo- – odwołanie ministra finansów jest po prostu wyrazem bec ministra Gronickiego. Czynimy tak ze względu na gorączki przedwyborczej, a nie spokoju i zdrowego trzy zasadnicze przesłanki. rozsądku. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Po pierwsze, uzasadnienie do wniosku złożonego 24 maja przez klub Ligi Polskich Rodzin w znacznej części zawiera krytykę działań ministra za starania, Wicemarszałek Józef Zych: jakie czyni resort, aby Polska w przyszłości mogła wejść do strefy euro. Te działania trzeba ocenić akurat Dziękuję panu premierowi. pozytywnie. Zresztą, tak jak wcześniej już tu mówił pre- Otwieram dyskusję. mier Belka, prawie rok temu odbyła się debata w Wyso- Proszę, panie pośle. kiej Izbie na ten temat i zdecydowana większość – włącznie z klubem Platformy Obywatelskiej, który Poseł Marek Sawicki: jednomyślnie wypowiedział się pozytywnie w tej kwestii – była za tym. Dziś ze względu na punkt siedzenia i zbliżające się wybory nie jest zasadne ze względów Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pan premier nie politycznych to zdanie po prostu zmieniać. zrozumiał, okazuje się, mojej wypowiedzi. Mówiąc o tym, że moje wystąpienie było instrukcją dla prze- Po drugie, minister Gronicki prawidłowo wykonuje krętów paliwowych, pan nie zauważył, że nie apelowa- swoje konstytucyjne obowiązki; realizowany jest bu- łem o odejście od zrównania akcyzy, lecz pokazałem dżet, zadawalające są wskaźniki ekonomiczne i trwają niektóre luki prawne, dzisiaj pozwalające umiejętnie intensywne prace nad przyszłorocznym budżetem. korzystać i bocznymi drogami wprowadzać paliwo nie- Warto może przypomnieć niektórym, że za niecałe trzy akcyzowe, później nam konsumentom sprzedawane po miesiące już koniec kadencji i odbędą się wybory. droższej cenie jako akcyzowe, a więc oszukiwać budżet Po trzecie, jeśli chodzi o jedyny powód, który był państwa. Wyraźnie apelowałem o to, żeby wprowadzić zasadny jeszcze kilka tygodni temu, czyli to nieszczę- pełne obłożenie akcyzą wszystkich produktów, ale nie sne rozporządzenie zmieniające stawkę akcyzy – przy- system osłonowy przeciwdziałający wzrostowi cen pa- pomnę tym, którzy może zapomnieli lub w uzasadnie- liw, lecz pełny zwrot akcyzy wszystkim tym, którzy niu nie zmienili swoich wniosków – rozporządzenie to stosują produkty ropopochodne nie do celów trakcyj- zostało wycofane i podwyżek akcyzy do końca kaden- nych. Proszę mnie więc nie oskarżać o sprzyjanie macji już nie będzie. fiom, bo ja wykazałem, gdzie są przyczyny i źródła Przypomnę, że klub SLD już w kwietniu, gdy mi- funkcjonowania mafii. nister mówił o planowanym wprowadzeniu zrównania Jeszcze jedno. Pan premier narzekał, że to my w Sej- tych stawek, zdecydowanie sprzeciwiał się takim roz- mie znowu nie podjęliśmy trudu dyskusji i opracowania wiązaniom. Trwały intensywne rozmowy między kie- ulg. Przypominam sobie, że jeszcze nie tak dawno, parę rownictwem partii, klubu i rządem i w konsekwencji tygodni temu, jak karbowy za dawnych czasów, poganiał tej debaty, tych politycznych dyskusji o obywatelach, pan Sejm do roboty. Panie premierze, tę funkcję niech o tym, że nie zostało to we właściwy sposób przygoto- pan pełni wobec swoich ministrów. Gdzie jest rozporzą- wane, w wyniku dyskusji w Komisji Finansów Publicz- dzenie w sprawie jakości paliw z biokomponentami? nych i na skutek innych głosów krytyki ministerstwo Gdzie jest notyfikacja zerowej stawki akcyzy na biokom- wycofało się z tego rozporządzenia. Minister przepro- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 341

Poseł Anita Błochowiak Klub SLD jest przeciwny tego typu igrzyskom, jakie odbywają się w Sejmie, które mogą negatywnie odbić sił za zamieszanie i zapowiedział walkę z tą patologią się na rynkach finansowych. Dziś mimo politycznych innymi metodami. awantur, mimo takiego poziomu dyskusji w Sejmie Wracając do wniosku Ligi Polskich Rodzin, chcę po- o poważnych problemach, mimo fruwających po kraju wiedzieć, że nie podzielamy uzasadnienia wniosku, teczek te rynki finansowe są nad wyraz stabilne i po- w którym główną winą ministra Gronickiego ma być winniśmy się z tego tylko cieszyć. zdaniem autorów przedłożenia to, że minister finansów Przypomnę, że do wyborów niecałe trzy miesiące, nie powinien być osobą, która akceptuje działania zmie- a resort finansów właśnie w tym momencie zajmuje się rzające do likwidacji złotego i polskiej władzy monetar- niezwykle ważnymi, kulminacyjnymi pracami nad bu- nej, i że minister aprobuję szkodliwą działalność Mię- dżetem na rok 2006. Mamy przecież jeszcze w pamięci dzyresortowej Grupy Roboczej do spraw Integracji Pol- słynny budżet AWS z roku 2001 i równie kaleki kolejny ski z Unią Gospodarczą i Walutową, gdyż wciąż tam budżet na rok 2002, projekcję budżetu, które lewica mu- pracuje delegowany przez niego podsekretarz stanu siała gruntowanie zmieniać, aby ratować finanse pań- w Ministerstwie Finansów Wiesław Szczuka. stwa. Dziś zmiana ministra finansów może przysporzyć Autorzy wniosku sugerują, że skutkiem likwidacji kłopotów przy pracach nad budżetem na 2006 r. Takie polskiego złotego byłoby przekazanie polskich praw polityczne awanturnictwo jest właśnie w Wysokiej Izbie suwerennych z dziedziny polityki pieniężnej Polski za prezentowane, bo to już dziewiętnasty wniosek o wotum granicę. Dopiero w ostatniej chwili załączono napisane nieufności dla ministra. Wszystkie wcześniej zostały niemal na kolanie uzasadnienie do wniosku w związku odrzucone, ale ileż czasu tracimy na tego typu dyskusje z rozporządzeniem, o którym mówiłam wcześniej. To i polityczne, niezasadne wnioski. głównie był także argument i uzasadnienie wniosku, Pani Masłowska za chwilę, o godz. 14 będzie mogła który przedłożył klub SLD, choć dziś w wystąpieniu dyskutować o tym, co jest ważne dla obywateli, o wpro- poseł Sawicki więcej czasu poświęcił na problemy ryn- wadzeniu do dzisiejszego porządku obrad dyskusji ku biopaliw, co zresztą jest sztandarowym tematem o płacy minimalnej. To interesuje naszych obywateli, posła Sawickiego w tej kadencji. to jest dziś dla nich ważna kwestia, a nie kolejny wnio- Najpierw może o absurdalności pierwszego wniosek o odwołanie ministra chwilę przed zakończeniem kadencji. Ministra należy oceniać za to, jak wypełnia sku. Otóż polskie zabiegi o wejście do strefy euro mają swoje konstytucyjne obowiązki, a te minister Gronicki na celu – podkreślam – poprawkę warunków funkcjo- wypełnia dobrze. nowania naszego kraju, bowiem europejska waluta jest Wspomnę, że z powodzeniem realizowany jest tego- obok dolara walutą używaną w rozliczeniach świato- roczny budżet. Po pięciu miesiącach dochody zrealizo- wych i może jedynie wzmocnić naszą gospodarkę uza- wane zostały w prawie 40%, a wydatki roczne w 41,8%, leżnioną od spekulacyjnych praktyk na rynku między- zgodnie więc z kalendarzowym upływem czasu. Zado- bankowym. Aby jednak wejść do tego elitarnego klubu, walająco realizowany jest deficyt budżetowy, który ma trzeba spełnić w przyszłości szereg warunków określo- szansę wynieść 34 mld zł, a więc mniej niż zapisano nych w traktacie z Maastricht. Na razie jest nam jeszcze w ustawie. Spada inflacja, szacunki mówią, że na koniec do nich daleko, zatem wysiłki, jakie już teraz podejmu- roku wyniesie 2,4%. Z dużym powodzeniem realizuje- je resort w celu zmniejszenia deficytu, budżetowego my wymianę międzynarodową, w porównaniu z analo- długu publicznego, poprawy salda wymiany z zagrani- gicznym okresem ubiegłego roku eksport wzrósł o 3%, cą, inflacji itd., należy oceniać jedynie pozytywnie a import spadł o 8,5%. W rezultacie ujemne saldo ukształ- i sprzyjać tym rozwiązaniom, które w przyszłości mogą towało się na poziomie 8,7 mld, podczas gdy w roku ubie- wyjść polskiej gospodarce jedynie na korzyść. głym wynosiło minus 20 mld. Niepoważny jest zarzut mówiący o likwidacji zło- Dodam też, że złoty utrzymuje swoją silną pozycję tego jako czegoś nadzwyczaj szkodliwego. Przypomnę w relacji do dolara i euro i że spłacamy przedterminowo tym, którzy może nie pamiętają, bo pani poseł Masłow- zadłużenie zagraniczne, co jest akurat zaletą, a nie ne- ska odnosiła się do Chile i do Tajlandii oraz Korei Po- gatywnym zjawiskiem. Produkcja przemysłowa jest łudniowej, że warto wspomnieć partnerów europej- wyższa niż przed rokiem. To są, panie i panowie, argu- skich, takich sąsiadów, którzy tej samodzielności, mó- menty, o których warto dyskutować, to są dane liczbowe, wiąc w cudzysłowie, wyrzekli się, bo dwanaście państw z którymi nie sposób się nie zgodzić, ale ta dyskusja europejskich, takich właśnie potęg jak Niemcy, Wło- polityczna, która została przedstawiona we wnioskach, chy, a w przyszłości także może Wielka Brytania, pokazuje, jak daleki jest wam interes państwa, jak my- mimo przywiązania do swoich walut, mimo historycz- ślicie o tym interesie, przedstawiając jedynie polityczne nej przeszłości dokonały wejścia i zmiany waluty na awanturnictwo. Bardzo proszę, szanowni państwo, na euro. Dla nich ważniejsze niż sprawy sentymentalne koniec tej kadencji pomówmy rozsądnie o gospodarce. były sprawy gospodarcze. Czy zatem posługiwanie się Obudźcie się i przestańcie choć na chwilę przed wybo- jedyną walutą na wielkich połaciach naszego europej- rami stosować tego typu politykę w tej sali planarnej. skiego kontynentu to rzecz naganna, czy też powinien Wracam na koniec do rozporządzenia ministra fi- to być nasz interes narodowy? Odpowiadam: to jest nansów, choć ta dyskusja dzisiaj we wnioskach nie właśnie interes narodowy. przejawiała się znacząco, może dlatego, że to rozporzą- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 342 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Anita Błochowiak A jak wygląda rzeczywistość? Otóż dług publiczny dzisiaj, na koniec maja 2005 r., wynosi ponad 430 mld dzenie jest już po prostu nieaktualne i kilka tygodni zł. Warto w tym momencie przypomnieć również pani temu zostało wycofane. Jak już powiedziałam, podwy- poseł Błochowiak, że tylko przez cztery lata rządów żek akcyzy w tej kadencji nie będzie. Rząd wycofał się Sojuszu Lewicy Demokratycznej dług publiczny w Pol- z tych pomysłów dzięki dyskusji w komisji finansów, sce przyrósł o ponad 150 mld zł. dzięki argumentom merytorycznym, jakie przedstawiał My często na tej sali kłócimy się o kilkadziesiąt mi- klub SLD i inni krytycy. Wszyscy możemy mieć kry- lionów dla oświaty, dla służby zdrowia, dla rencistów, tyczny stosunek do tego, w jakim kształcie to rozporzą- emerytów. Szanowni państwo, na obsługę długu publicz- dzenie zostało zaprezentowane i wprowadzone, do tego, nego w 2004 r. wydaliśmy ponad 26 mld zł. Żeby obsłu- że nie było wcześniejszych konsultacji, do tego, że nie żyć ogromny deficyt budżetowy, musieliśmy pożyczyć towarzyszył temu rozporządzeniu wiarygodny system ponad 50 mld zł. To są liczby, to są poważne problemy, osłon, i do tego, że minister jednocześnie nie przedsta- które rujnują finanse publiczne, ale to są też problemy, wił jasnych i wiarygodnych narzędzi do walki z tą pa- które rzutują na sprawy polskiej gospodarki, na sprawy tologią nie tylko na podstawie zrównania akcyzy, ale funkcjonowania polskich przedsiębiorców. Warto rów- także innych narzędzi. Bo chyba co do tego, że trzeba nież podać, że w 2005 r. dług publiczny od marca do walczyć z patologią na rynku paliw, nie trzeba, mam maja wzrósł o prawie 3%. nadzieję, w tej Izbie nikogo przekonywać i na pewno Co się dzieje z deficytem budżetowym, o którym klub SLD te działania ministra Gronickiego będzie premier mówił, że ciągle spada, że sytuacja jest coraz wspierał. Z uwagą będziemy przyglądać się, jak ugru- lepsza, że minister finansów radzi sobie w tym zakre- powania, które dziś tak głośno krzyczą przeciw pod- sie? Otóż wiemy doskonale o tym, że tak naprawdę wyżce akcyzy, zechcą problem mafii paliwowej rozwią- w zakresie kreowania deficytu budżetowego od kilku już zać w przyszłej kadencji i czy będą tak dżentelmeńsko lat mamy do czynienia z kreatywną księgowością, z za- jak my podchodzić do interesu obywateli. Zobaczymy niżaniem deficytu budżetowego, z zamiataniem pewnych wydatków pod tzw. dywan, bo jak inaczej nazwać zani- i w odpowiednim czasie przypomnimy. żone dotacje dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej będzie gło- zaniżone dotacje dla Kasy Rolniczego Ubezpieczenia sował za odrzuceniem wniosku z takim uzasadnieniem, Społecznego, zaniżone dotacje dla Funduszu Pracy czy jakie zostało przedstawione. Dziękuję. (Oklaski) zaległości w przekazywaniu składek do otwartych funduszy emerytalnych. To jest właśnie najlepszy pomysł na to, w jaki sposób chowa się faktyczny deficyt i popra- Wicemarszałek Józef Zych: wia się tę sytuację w skali makro. Wie pan również, panie ministrze, że nie powiodły Dziękuję, pani poseł. się temu rządowi w ubiegłym roku reformy związane Obecnie głos zabierze pan poseł Zbigniew Chle- z KRUS-em i FUS-em, a ustawy, które trafiły do kosza, bowski, Platforma Obywatelska. miały zasilić te fundusze kwotą ponad 3 mld zł. I wie pan o tym doskonale, tak samo jak my, że jedna i druga instytucja będzie miała przez to na koniec 2005 r. więk- Poseł Zbigniew Chlebowski: szy deficyt, będzie brakować tych pieniędzy w ogólnym bilansie. Chwali się pan również, że tegoroczny deficyt Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie będzie mniejszy o 2 mld zł, ale powiedzmy otwarcie, Ministrze! Zachęcony przez panią poseł Błochowiak dlaczego tak będzie. Otóż Ministerstwo Finansów chciałbym rzeczywiście porozmawiać o gospodarce, zmieniło sposoby księgowania zwrotów w przypadku zostawić sprawy polityczne trochę z boku i podyskuto- podatku VAT. Zwroty za grudzień, które wypłacano wać o tym, co nurtuje mój klub, Platformę Obywatelską w styczniu, odjęto od ubiegłorocznych dochodów po- w stosunku do ministra finansów, do całego resortu, do datkowych, a pieniądze, które z takiego samego tytułu tego wszystkiego, co przez miniony rok w tym resorcie wpłacili przedsiębiorcy, zaksięgowano jako wpływy się wydarzyło. w 2005 r. To są tak naprawdę papierowe pieniądze, bo Mamy przynajmniej cztery poważne powody, które przy realizacji budżetu obowiązuje nas zasada kasowa powodują, że te wątpliwości narastają i są na tyle po- i według zasady kasowej za każdym razem były przed- ważne, żeby sformułować własne zarzuty w stosunku stawiane i realizowane dochody i wydatki budżetowe. do niewyrażenia wotum zaufania wobec ministra finan- Po raz pierwszy Ministerstwo Finansów zmieniło tę sów. Pomówmy więc o tym, w jaki sposób w ostatnim zasadę i po raz pierwszy może się chwalić, że w ciągu okresie narasta deficyt budżetowy, narasta dług pu- roku – już dzisiaj wiemy o tym – deficyt będzie prawie bliczny. Wiązaliśmy, panie ministrze, z pana przyj- o 2 mld zł większy. Potwierdza to niestety również Naj- ściem, z pana pojawieniem się w Ministerstwie Finan- wyższa Izba Kontroli, że ta zasada została po raz pierw- sów duże nadzieje: że ustabilizuje pan narastanie długu szy złamana. W świetle tych faktów, tych liczb myślę, publicznego, że będzie pan mocno zdeterminowany że ten nadmierny optymizm w zakresie radzenia sobie w naprawie finansów państwa, że zechce pan popatrzeć z deficytem budżetowym jest mocno przesadzony. Tak na to, w jaki sposób wydajemy publiczne pieniądze. samo mówił pan premier, że skala potrzeb pożyczko- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 343

Poseł Zbigniew Chlebowski ministrze, że to przede wszystkim elementy, które w spo- sób zdecydowany wpływają bezpośrednio na dochody wych stale się zmniejsza. Istotnie zmniejsza się, ale nie podatkowe, na dochody budżetowe w 2005 r. Te dobre zapominajmy, że rocznie jest to wciąż ponad 100 mld wskaźniki, które tutaj były dzisiaj przytaczane na 2005 r., zł, a więc tak naprawdę jest to ogromna kwota. nie dotyczą np. podatków pośrednich, bo w tym przy- Powód drugi: niestety, panie ministrze, umiłowanie padku realizacja wcale nie wygląda najlepiej i należy czy też skłonność do nadmiernego fiskalizmu. Myślę, że mieć bardzo poważne obawy o realizację dochodów to, co cechuje pana premiera Belkę i pana, to właśnie zwłaszcza z podatków pośrednich, a to są przede wszyst- praktyka podwyższania i wprowadzania nowych podat- kim dochody budżetu państwa, nie z podatków docho- ków. Nie mówię, że wszystkie są pana pomysłu. Ale dowych, ale właśnie z podatków pośrednich. kilka faktów. Premier Belka, ówczesny minister finan- Istnieje duża obawa o realizację budżetu w 2005 r., sów, jego osiągnięcia: otóż akcyza na energię elektrycz- ale również w tym kontekście pojawia się ogromne wy- ną, podatek od zysków z oszczędności, zamrożone pro- zwania na rok 2006, gdyż wiemy, że pojawią się dodat- gi podatkowe i kwota wolna od podatku PIT, ewidentne kowe wydatki, jak waloryzacja, jak tzw. górka w spła- podnoszenie i wprowadzanie nowych podatków. cie długu publicznego, jak zysk Narodowego Banku Co się dzieje za czasów pana ministra Gronickiego? Polskiego, którego praktycznie nie będzie. Jeżeli do Próba podniesienia składki ZUS dla przedsiębiorców. tego wszystkiego dołożymy rzeczywiście brak działań I choć to nie pan był pomysłodawcą, panie ministrze, związanych z naprawą finansów publicznych, skostnia- to niestety z ubolewaniem stwierdzam, że nie protesto- łą i złą strukturą wydatków budżetowych, to nie ma wał pan publicznie, nie pomagał pan Wysokiej Izbie mowy o tym, że będzie przełom, a na taki przełom li- odrzucić tych złych projektów, wręcz przeciwnie kon- czyliśmy. Panie marszałku, już kończę, dosłownie jesz- sekwencją wprowadzenia tych pomysłów było to, iż cze minutkę. zaniżył pan w budżecie dotacje chociażby dla Funduszu Powód czwarty – w wielkim skrócie – to, panie mi- Ubezpieczeń Społecznych. nistrze, rygorystyczne procedury narzucane przez mi- Kolejna sprawa, o której mówiliśmy, przed czym nistra finansów w zakresie wykorzystania funduszy ostrzegaliśmy. Kiedy Ministerstwo Finansów przysłało Unii Europejskiej. Przedstawiciele mojego klubu mó- bardzo późno zmiany w podatku PIT, ostrzegaliśmy, że wili o tym dwa tygodnie temu tutaj, w Wysokiej Izbie. majstrowanie przy podatkach na tej sali może dopro- Dzisiaj okazuje się, że problemem nie jest brak pomysłu wadzić do ogromnych problemów. I pojawiły się pro- wykorzystania środków w ramach funduszy struktu- blemy: 50-procentowa stawka w podatku dochodowym. ralnych. Tych środków przedsiębiorcy, samorządy przy- Potem mieliśmy do czynienia z kolejną nowelizacją gotowały naprawdę dużo. Problemem są zbyt rygory- ustawy o VAT, wprawdzie poselską, ale te poprawki, styczne wymagania, jakie stawia resort, Ministerstwo te pomysły ministra finansów dzisiaj bardzo negatyw- Finansów. I co się dzieje? Otóż beneficjenci funduszy nie są odczuwane i oceniane przez przedsiębiorców. strukturalnych otrzymali do tej pory zaledwie 0,5% Następnie podatek ekologiczny. Nie potrafi rząd po- środków, jakie Unia Europejska przyznała Polsce do radzić sobie ze starymi, zużytymi, w złym stanie tech- końca przyszłego roku. Wiemy również, panie mini- nicznym sprowadzanymi samochodami, więc dzisiaj strze, że przez to, że te pieniądze nie zostały przekaza- bezprawnie pobiera podatek akcyzowy od tych samo- ne samorządom i przedsiębiorcom, ma pan ciągle chodów, nie mając innych pomysłów. Była próba wpro- w budżecie około miliarda euro wolnych środków, któ- wadzenia powszechnego tzw. podatku ekologicznego, re – musi pan to przyznać – poprawiają wyłącznie płyn- podatku, który mieli zapłacić, przypomnę, wszyscy, nie ność finansową. A te środki powinny zasilać projekty tylko ci, którzy sprowadzają samochody, ale ten podatek inwestycyjne realizowane przez samorządy i przez mieli płacić przedsiębiorcy, którzy sprowadzają samo- przedsiębiorców. chody ciężarowe z zagranicy, i ten podatek mieli również Panie Ministrze! Istotne dla nas jest wejście do stre- płacić ci, którzy kupują nowe samochody. Nie wspomnę fy euro, jak najszybsze wejście do strefy euro. To ma już o determinacji w forsowaniu niesamowitej podwyż- służyć polskiej gospodarce, rozwojowi polskiej przed- ki akcyzy i gdyby nie rzeczywiście zdecydowany opór siębiorczości, to ma ustabilizować sytuację kursową, posłów, to myślę, że ani pan minister, ani premier z tego ale to nas zmusza właśnie do rygorystycznego podejścia pomysłu by się nie wycofał. To wszystko pokazuje przy- do deficytu budżetowego, długu publicznego, to wyma- wiązanie do pomysłów fiskalnych polegających na wpro- ga niskiej inflacji, to są wszystko pożądane działania. wadzania i podwyższania podatków. I dlatego mój klub jest za jak najszybszym wejściem do Powód trzeci: realizacja budżetu na 2005 r. oraz strefy euro. Wiele spośród tych zarzutów – jestem tego w tym kontekście pomysły i konstruowanie budżetu na absolutnie świadomy – które wymieniłem, nie jest kie- 2006 r. Kiedy zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób rowanych pod adresem pana, ale na pewno wiele z nich Ministerstwo Finansów próbuje wprowadzać nowe po- jest kierowanych pod adresem resortu, którym pan kie- datki, próbowało podnosić akcyzę, to musi nas to skła- ruje. Trudno bowiem na przykład obwiniać pana o to, niać do pewnych poważnych refleksji. Wiemy już o tym, że przez cały 2004 r. funkcjonowały tzw. specurzędy że założenia makroekonomiczne do budżetu na 2005 r. skarbowe dla dużych podatników, a okazało się, że nie są mocno przesadzone. Mniejszy PKB, mniejsza dyna- mają ku temu odpowiedniej podstawy prawnej. Decy- mika inwestycji, mniejsza konsumpcja. Wie pan, panie zje, które zostały wydane, wydane zostały z narusze- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 344 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Zbigniew Chlebowski dywaliśmy w połowie roku, to jest to zasługą Minister- stwa Finansów, które pan poseł Chlebowski chciałby niem prawa. To jest ogromna mitręga, którą zafundowa- obdarzyć wotum nieufności. liśmy tysiącom przedsiębiorców w Polsce. A miały to Po drugie, jeżeli chodzi o dług, który się zwiększa, być profesjonalne, sprawne urzędy, w których mieli za- chciałbym powiedzieć, że zwiększa się on szybko od siadać najlepsi fachowcy, którzy mieli obsługiwać naj- momentu, kiedy minister Bauc ujawnił to, co nazwa- większych polskich podatników. liśmy „dziurą budżetową”. Przypomnę, że wtedy nie- To samo dotyczy reakcji, oporu Ministerstwa Finan- dobór środków w finansach publicznych oceniano na sów w zakresie wydawania przez służby skarbowe wią- 90 mld zł. W wyniku odpowiedniego sterowania finan- żących interpretacji podatkowych. Ostatnio była zła sami publicznymi można było to zmniejszyć. Jednak, passa, bo Trybunał Konstytucyjny uchylił zapisy usta- przepraszam bardzo, nie jestem odpowiedzialny za fi- wy o wojewódzkich kolegiach skarbowych w zakresie nanse publiczne w latach 2001–2004, do połowy roku wywiadu skarbowego, uznając, że ta ustawa umożliwia 2004. Można mnie i ministerstwo oceniać za to, co ro- daleko idącą inwigilację obywateli i daje ogromne biliśmy od 21 lipca ubiegłego roku. uprawnienia wywiadowi skarbowemu. Jeśli chodzi o fakty, to są one jednoznaczne. Relacja Trzeba też wyraźnie powiedzieć, że dzisiaj, po raz długu publicznego do PKB pod koniec 2004 r. wyno- pierwszy chyba w historii powojennej, pracownicy siła 50,2%, w porównaniu z końcem 2003 r. – 51,5%. służb celnych protestują w Ministerstwie Finansów. Relacja długu do PKB pod koniec tego roku będzie Jeżeli dorzucimy do tego lukę w ulgach dotyczących poniżej 53%, ale dlaczego? Dlatego, że już nie chcemy, darowizn, jaka się przytrafiła resortowi, to rzeczywi- żeby złoty bardziej się wzmacniał, czyli to będzie ra- ście tych zarzutów kierowanych pod adresem Minister- czej wynikiem wzrostu długu w sensie nominalnym stwa Finansów jest bardzo wiele. Być może to nie pan nadal poniżej 55%. ponosi bezpośrednią odpowiedzialność za takie przy- Jeżeli będziemy realizowali program konwergencji padki, ale jedno jest pewne, panie ministrze: pan kie- tak, jak jest zapisane w dokumentach, które zostały ruje resortem Ministerstwa Finansów, pan ponosi od- przesłane do Unii Europejskiej, to mamy szanse usta- powiedzialność, dlatego Platforma Obywatelska będzie bilizować relację długu publicznego do PKB w roku niestety głosować za nieudzieleniem panu wotum za- przyszłym na podobnym poziomie jak pod koniec roku ufania, panie ministrze. W dużej mierze będzie to nie- przyszłego i od 2007 r. stopniowo tę relację zmniejszać. udzielenie wotum zaufania całemu resortowi Minister- Jeżeli poseł Chlebowski uważa, że jestem w stanie stwa Finansów. Dziękuję. (Oklaski) w takich uwarunkowaniach politycznych i uwarunkowaniach ekonomicznych uzyskać nadwyżkę w sektorze finansów publicznych i zmniejszyć nominalnie dług Wicemarszałek Józef Zych: publiczny, to wiadomo, że jest to niemożliwe. Możliwe jest natomiast stopniowe zmniejszanie tych relacji i to Dziękuję panu posłowi. staramy się robić. O zabranie głosu prosi minister finansów pan Mi- Sprawa druga – oskarżanie Ministerstwa Finansów, rosław Gronicki. a szczególnie mojej osoby, o nadmierny fiskalizm. Po- Proszę, panie ministrze. wiem tylko o jednej sprawie. To nie Ministerstwo Fi- nansów zaproponowało stawkę 50%, lecz łaskawy Sejm. Została ona zawieszona. To, jak ona będzie funk- Minister Finansów cjonowała, jest już sprawą następnego Sejmu. My nie Mirosław Gronicki: chcemy ruszać podatków. Proszę pamiętać, że moja propozycja działania z podatkami w momencie, kiedy Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę się odnieść objąłem urząd Ministerstwa Finansów, była następują- do zarzutów jako ekonomista i, powiedziałbym, czło- ca: nie majstrujemy przy podatkach. I była prośba: je- wiek, który profesjonalnie analizuje finanse publiczne. żeli coś robimy, to raczej po to, żeby wyeliminować Niestety z przykrością muszę powiedzieć, że uważam, ewidentne nonsensy w systemie podatkowym. iż zarzuty są niesłuszne. Wreszcie kwestia akcyzy, o co też jestem oskarżany. Pierwsza sprawa. Proszę pamiętać o tym, że obej- Mówił o tym pan poseł Chlebowski. Powiedziałem: mując urząd ministra finansów w ubiegłym roku, obej- nieważne jest to, że się ma rację. Jeżeli do tej racji nie mowałem ten urząd w określonej sytuacji finansowej, byłem w stanie przekonać, to się wycofałem. I na tym określonej sytuacji budżetowej i określonej sytuacji bym zakończył. politycznej. Nie jestem odpowiedzialny za to, co uchwa- Jeżeli chodzi o trzeci zarzut, dotyczący realizacji lił czy czego nie uchwalił Sejm. Jeżeli Sejm nie uchwa- budżetu na rok 2005, to, proszę państwa, po pierwsze, lił pewnych ustaw, które mogły prowadzić do uporząd- staramy się prowadzić realizację budżetu w sposób me- kowania wydatków w sektorze publicznym, to, prze- moriałowy. Staramy się powoli przekształcać kasowe praszam bardzo, nie można mnie obciążać tego typu realizowanie budżetu w memoriał. I to, co się stało sprawami. Jeżeli – tak jak powiedział pan premier z VAT w styczniu, jest właśnie tym, o czym mówimy. – udało nam się zmniejszyć w ubiegłym roku deficyt To jest po prostu przejście z kasowego funkcjonowania i potrzeby pożyczkowe o znacznie więcej niż przewi- budżetu na memoriał. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 345

Minister Finansów Mirosław Gronicki nie. Uważamy, że odroczenie tej dyskusji przez pana marszałka, niezależnie od pewnych argumentów pana Po drugie, jeżeli chodzi o dochody budżetowe, to premiera, który zresztą w tym wystąpieniu mówił nie pomimo spowolnienia gospodarczego dochody z po- na temat, zupełnie o czym innym, było powodowane datków pośrednich, VAT-owskich, będą zgodne z tym, chęcią niejako rozmycia problematyki, próbą wykaza- co przewidujemy. Taka jest ocena departamentu finan- nia, że ze względu na to, że bezpośredni powód złoże- sowego. nia wniosku w sprawie uchwalenia wotum nieufności (Poseł Zbigniew Chlebowski: Jak na razie…) zniknął – to znaczy tego pierwszego, dotyczącego Nie, właśnie takie są. Jeżeli chodzi o VAT, wszystko wprowadzenia podwyżki akcyzy – wniosek jest nieza- jest w porządku. Jeżeli chodzi o akcyzę, to jest gorzej. sadny. Tak oczywiście nie jest. Nie jest bowiem tak, że Tutaj będziemy mieli pewien niedobór, który zostanie minister jest świetny, polityka finansowa jest świetna, skompensowany nadwyżkami z wpłat przez przedsię- rząd jest świetny, a opozycja – zła, bo zdarzył się poje- biorców, czyli z CIT. PIT będzie mniej więcej na tym dynczy odosobniony przypadek, casus pascudeus, któ- samym poziomie, będziemy mieli większe dochody ry to błąd został szybko naprawiony, a ta niedobra opo- z jednostek budżetowych. Powiem jeszcze, że mamy zycja chce w związku z tym odwołania ministra. Tak nie szanse, aby nominalnie wpłaty do budżetu unijnego jest, ani też tak, że ta polityka jest świetna, że roi się były w złotówkach – podkreślam – niższe niż zaplano- w niej od sukcesów, bo sytuacja finansów publicznych wane w budżecie. jest zła. Ona, mimo obrony pana ministra, pogarsza się, To wszystko powoduje, że raczej na dzień dzisiejszy ten dług publiczny systematycznie rośnie i jednak zagra- napięć w budżecie nie ma i – powiedziałbym z dużym ża bezpieczeństwu finansów publicznych. Wzrostu go- prawdopodobieństwem, bo pewności nigdy nie ma, róż- spodarczego, który rząd zapowiadał, upojony ubiegło- ne rzeczy mogą się zdarzyć – raczej nie będzie. Takiej rocznym sukcesem, w tej chwili nie widać, a spowolnienie sytuacji, jaka była w 2001 r., kiedy dwa razy trzeba było jest wyraźne. Będziemy o tym jednak dyskutować w przy- nowelizować budżet państwa, państwu, czyli następ- szłym tygodniu przy debacie nad sprawozdaniem rządu nemu Sejmowi, na pewno nie zostawimy. z wykonania budżetu państwa. Nie jest jednak świetnie. Wreszcie, jeżeli chodzi o rygorystyczne procedury, Decyzja o wzroście VAT na gaz i olej opałowy była tą minister Jacaszek odpowiadał posłowi Chlebowskie- przysłowiową kroplą, która przelała pełną czarę goryczy, mu, jak to wygląda obecnie. Nasze procedury finanso- była tym katalizatorem, który spowodował taką właśnie we, płatnicze są zgodne z normami unijnymi i to nie reakcję. Nie jest tak, że z politycznych względów wnio- jest rzecz, która hamuje. Hamuje co innego: kwestia sek o wotum nieufności został złożony na trzy miesiące zgłaszania wniosków, oceny wniosków przez instytucje przed końcem kadencji. zarządzające. Ministerstwo Finansów nie jest instytu- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! cją zarządzającą, jest instytucją płatniczą. Jest na koń- Wróćmy do tego wniosku. Klub Parlamentarny Prawo cu kolejki. Będą projekty, będą faktury, będą zgłoszenia i Sprawiedliwość podpisał wniosek, którego przedsta- po płatność, to będą pieniądze. W przeciwnym razie po wicielem jest pan poseł Sawicki. Dlaczego między in- prostu tych pieniędzy nie uruchomimy. nymi zrobiliśmy to? Po wydaniu przez pana ministra Poza tym cały proces jest w tej chwili dogłębnie rozporządzenia z 30 maja, zdawaliśmy sobie sprawę analizowany. Działa specjalna grupa międzyresortowa z tego, że w takiej sytuacji wprowadzenie podwyżki i powoli te sprawy – no, powoli, w miarę szybko – sta- VAT dotknie oczywiście bardzo liczne grono miesz- ramy się rozwiązywać. Sądzę, że pod koniec bieżącego kańców naszego kraju, tych wszystkich, którym zale- roku zaawansowanie w przepływie środków będzie cano, których zachęcano do tego, żeby zainstalować znacząco większe. Na pewno nie oczekujemy czegoś, sobie nowe, lepsze, tańsze ogrzewanie. Dotyczy to także co naprawdę mogłoby być dla Polski ciosem – zwrotu gospodarki i tych, którzy używają do procesów technicz- pieniędzy z budżetu, a to w przeciwnym przypadku nych ciepła. Wzrost ceny ciepła byłby wyraźnie znaczny mogłoby się zdarzyć. Dziękuję. i z wszelką pewnością wpłynąłby na dalsze osłabienie koniunktury. Ale chodzi też o coś innego – o okolicz- ności, w jakich ten wniosek został złożony. Wicemarszałek Józef Zych: W lutym lub w marcu bieżącego roku na posiedzeniu Konwentu Seniorów nasz klub, klub Prawa i Sprawiedli- Dziękuję panu ministrowi. wości, ustami przewodniczącego pana Dorna wniósł Obecnie głos zabierze pan poseł Wojciech Jasiński, o przeprowadzenie debaty w związku z proponowaną Prawo i Sprawiedliwość. podwyżką cen VAT na olej i gaz. Wówczas pan marsza- łek Sejmu zasięgnął opinii rządu. Nie jesteśmy w stanie powiedzieć, czy to była opinia premiera, czy opinia pana Poseł Wojciech Jasiński: ministra, ale chodziło w niej o to, że jeśli będzie rozpo- rządzenie, to zostanie ono wprowadzone razem z pro- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedobrze się sta- gramem, wszystko jedno, czy nazwiemy go programem ło, że nad wnioskiem w sprawie wyrażenia wotum nie- osłonowym, czy zwrotu akcyzy, w każdym razie z pro- ufności dla ministra finansów debatujemy dzisiaj – pra- gramem, który nie dotykałby tych wszystkich, którzy wie dwa tygodnie po wyznaczonym na tę debatę termi- korzystają z nośników energii do celów innych niż 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 346 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Wojciech Jasiński datków publicznych. Gdyby sprawozdanie sporządzać według metodologii z 2003 r., to deficyt budżetu wy- napęd, a w związku z tym debata jest niepotrzebna. Ale nosiłby 50 mld zł, a więc byłby wyższy od założonego taki program nie został zaprezentowany. o 4,7 mld zł, a nie niższy o 3,9 mld zł. Przecież jeśli Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! jakakolwiek dyskusja o tym, czy stan finansów publicz- Zwracam się do tych wszystkich, do całych środowisk, nych ulega poprawie, czy pogorszeniu, ma mieć sens, które popierają pana premiera Belkę, mówiąc, że speł- to trzeba poruszać się w warunkach porównywalnych, nia wszystkie – jeśli tak można to nazwać – wymogi, bo inaczej ciągle jeden mówi jedno, a drugi mówi dru- standardy obowiązujące na całym świecie. Otóż Wy- gie i każdy uważa, że ma rację. Opinia publiczna nie soka Izbo, chcę powiedzieć, że gdyby w normalnym ma żadnego czytelnego sygnału o tym, jak jest napraw- kraju takie rozporządzenie, przyrzeczenie premiera, dę, bo inaczej być nie może. Zdaję sobie sprawę, że pan nie zostało wydane, to już sam ten fakt byłby dostatecz- minister Gronicki wykazał dużą sprawność w tym nym powodem do ustąpienia i premiera, i ministra, bo względzie. Tylko wątpię, panie ministrze, czy tego typu to było ewidentne wprowadzenie Sejmu w błąd. Nie sprawność ministra jest najbardziej potrzebna, czy tego mamy żadnego powodu, żeby podważać prawdomów- Sejm powinien oczekiwać. Sejm powinien oczekiwać ność, prawdziwość słów pana marszałka Cimoszewi- tego, że sprawozdania budżetowe będą przedstawiane cza, że takie zapewnienie zostało udzielone. Ono zo- tak, żeby można było dosyć jasno nad nim dyskutować, stało udzielone i uważamy to za wielką arogancję wła- posiłkując się określonymi i dającymi się porównać dzy, za arogancję premiera. Ta arogancja znalazła danymi, które sprawę przybliżą. także swoje ujście w wystąpieniu pana premiera z tego Panie Marszałku! Będę kończył, jeszcze tylko chwilę. miejsca przed Wysoką Izbą. Pan premier Belka z cha- rakterystyczną dla siebie udawaną butą powiedział wbrew zgodnej opinii chyba wszystkich z różnych stron Wicemarszałek Józef Zych: tej sali, od prawa do lewa, że rozporządzenie, chociaż trochę później, ale jednak wejdzie w życie. Przypomi- Proszę bardzo. nam, że to było bodajże na sesji Sejmu tej na początku czerwca. W związku z tym niejako nie mieliśmy wyj- ścia, to znaczy w żaden sposób nie chcemy się wypierać Poseł Wojciech Jasiński: i szukać innych powodów, dla których uważamy, że ten wniosek jest zasadny. Mówię, już samo to wystarczy- Zdaję sobie sprawę z szeregu innych problemów, łoby, aby przyjąć decyzję o dymisji. których jednak ograniczony czas nie pozwala poruszyć: Są też jednak inne powody, że tak powiem, bieżące, dług publiczny, zadłużenie funduszy w bankach ko- chociaż ze względu na ograniczony czas wystąpienia mercyjnych, które to zadłużenie w przyszłości budżet i na to, że wkrótce czeka nas debata budżetowa, siłą będzie musiał spłacić, chodzi o Fundusz Ubezpieczeń rzeczy będę mógł się skupić tylko na niektórych. Społecznych, Fundusz Pracy. Wreszcie chodzi też o to, Po pierwsze. Ustawa budżetowa na 2004 r. zakłada- że rząd na papierze usiłuje niejako nadmuchiwać do- ła, że deficyt budżetowy będzie wynosił 45 299 mln zł. chody na 2005 r., o czym mówił pan poseł Chlebowski. W sprawozdaniu z wykonania budżetu jest, że deficyt Wiemy, że tę operację próbuje się przeprowadzić, aby wyniósł 41 417 mln zł, a więc o 3 900 mln zł mniej. pokazać, że sytuacja, którą zostawi rząd, jest lepsza niż Mocno podkreśla się to jako sukces rządu, sukces go- ona będzie w istocie, bo ona taka świetna nie jest. spodarczy ministra finansów, z tym że ta sprawa w rze- Klub Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości uważa, czywistości ma inne oblicze, ma niejako drugie dno. że na dziś wejście do strefy euro oznaczałby wzrost cen, Na stronie 136 sprawozdania z wykonania budżetu pań- co byłoby trudne do zniesienia dla naszego ubogiego stwa napisano, że w 2004 r. ubytki dochodów do ZUS społeczeństwa. Niewykluczone, że w przyszłości, jak ze składek przekazywanych do Otwartych Funduszy będziemy mieli odpowiednie dochody, odpowiedni Emerytalnych były wyrównywane, czy też rekompen- wzrost, odpowiednią wysokość produktu krajowego sowane, dotacją budżetową. To było do 2004 r., nato- brutto na osobę, będzie można o tym mówić. Na dzisiaj miast od 2004 r. środki te pochodzą z przychodów bu- to będzie źle służyło naszej gospodarce. Jeśli idzie o spo- dżetu. Wiadomo, że budżet ma dochody i wydatki, sób rekompensowania czy zwracania VAT, jeśli mowa przychody i rozchody, nad kreską, pod kreską. W związ- o różnych technikach, to nie wiem, czy nie trzeba byłoby, ku z tym te dopłaty ujawniono jako rozchód budżetu, panie ministrze, mówić o przywróceniu szczególnego więc formalnie nie stanowią deficytu budżetowego, ale nadzoru podatkowego, który został zlikwidowany chyba oczywiście pieniądze publiczne zostały wydane. Wy- po to, żeby łatwiej było robić – kolokwialnie mówiąc – datki te zostały zrealizowane ze środków publicznych, przekręty w tym względzie. (Oklaski) do bilansu budżetu państwa ujmować ich nie potrzeba, Jeszcze krótko o tym, co mówił pan premier Belka a że to zaciemnia obraz przez uniemożliwienie porów- a propos wystąpienia pana posła Sawickiego. Mnie się nań do tego, co było w poprzednich latach, to i lepiej. wydaje, że premier nie ma prawa mówić, że wystąpie- Im ciemniej, tym lepiej, trudniej o tym dyskutować, nie posła to instrukcja obsługi dla przestępców, szcze- w sposób naturalny utrudnia się debatę o tym, czy bu- gólnie premier, który nie walczył dostatecznie z mafia- dżet zrobiono lepiej czy gorzej oraz jaki jest stan wy- mi paliwowymi. (Oklaski) Pan poseł Sawicki powie- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 347

Poseł Wojciech Jasiński Panie ministrze, mamy do pana wielki szacunek, my posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego, mimo dział to, o czym większość z nas w jakimś stopniu wie, że ma pan zdecydowanie inne poglądy na gospodarkę ma wiadomości na ten temat, i stawianie takich zarzu- i mechanizmy rządzące gospodarką, ale za to, że wniósł tów, uważam, przez premiera, który pod tym względem pan do resortu finansów spokój i umiar, za to, że w de- ma sobie wiele do zarzucenia, jeśli idzie o brak reakcji bacie publicznej nie jest pan showmanem, jak to w ostat- na problem w odpowiednim czasie, jest niewłaściwo- nich latach bywało, który koncentruje się na kreowaniu ścią. To jest określenie bardzo delikatne, można byłoby swojej osoby, a zapomina o swoich obowiązkach. Ale wyrazić się znacznie bardziej ostro. niewątpliwie te pańskie zalety nie przekuwają się na Reasumując, panie marszałku, Wysoka Izbo, Klub sukcesy pańskiego resortu i na sukcesy tego rządu. Parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości poprze wnio- Tego po prostu nie ma. Zadajemy więc te pytania, sek o wyrażenie wotum nieufności panu ministrowi przedkładając ten wniosek, pełni troski o sytuację w go- Gronickiemu. Dziękuję. (Oklaski) spodarce, i mówimy tak. Niewątpliwie sukcesem tego ministra finansów jest uspokojenie emocji w relacjach z Radą Polityki Pieniężnej. Te konflikty między różny- Wicemarszałek Józef Zych: mi organami władzy w Polsce w przeszłości były niepotrzebne. Tamten rodzaj dialogu publicznego, kłótni, Dziękuję panu posłowi. sporu i oskarżania się był po prostu niepotrzebny. To O zabranie głosu proszę pana posła Janusza Piecho- na pewno. Po drugie, podzielamy pogląd, że rozsądnie cińskiego, Polskie Stronnictwo Ludowe. zarządzano długiem publicznym i podzielamy pogląd, że rozpoczęcie pertraktacji w sprawie wcześniejszej spłaty zobowiązań wobec Klubu Paryskiego miało Poseł Janusz Piechociński: sens, podzielamy to. Ale teraz, skoro najważniejszy jest dla nas stan gospodarki i to, co gospodarka daje oby- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba aż wniosków watelom, zadajemy sobie pytanie następujące: skoro o odwołanie premiera czy ministra, żeby także w naszej pan premier Belka twierdzi, że jest dobrze, że budżet Izbie mogła się odbyć debata o sprawach dla kraju naj- idzie jak po sznurku, to przepraszam, skąd się bierze ta ważniejszych: o sytuacji gospodarki, o skuteczności ekwilibrystyka na linie nad przepaścią? Co się stało działań rządu, o programie tego rządu, o przekładaniu z procesem inwestycyjnym w polskiej gospodarce w tym się zamierzeń legislacyjnych rządu na prace parlamentu roku, że się załamał? Co się stało po bardzo odważnej i konsekwencjach podejmowanych decyzji. Trzeba aż decyzji i przekonaniu, że po obniżce CIT nastąpi eska- wniosku o odwołanie premiera czy ministra, żeby było lacja procesów inwestycyjnych w polskiej gospodarce? Dlaczego to wspólne nasze oczekiwanie w stosunku do to możliwe. Sami sobie w debacie publicznej narzucili- tego mechanizmu nie zadziałało? Co się stało, że polski śmy pewne więzy, które powodują, że nie możemy tej rząd toleruje fakt wypływu bardzo poważnych środków debaty prowadzić. To właśnie w parlamencie powinno wypracowanych na polskich rynkach finansowych? Co mówić się szczerze i otwarcie o problemach gospodarki. się stało, że rząd zgodził się, aby jeden z banków podjął To tu, w tej Wysokiej Izbie, przy licznym udziale me- decyzję o wypłacie dywidendy wyższej niż zysk osią- diów taka debata powinna stale trwać, szczególnie wte- gnięty w zeszłym roku? Czy Polska przestała łaknąć dy, kiedy gospodarka zaczyna pokazywać, że przechodzi kapitału? Czy Polska nie potrzebuje inwestycji? Co się z okresu wzrostu do okresu stabilizacji, a być może i sta- stało, że w zeszłym roku inwestycje zagraniczne w Pol- gnacji. Tego, niestety, nie ma. Panie ministrze, przykro, sce o wartości blisko 8 mld dały tylko 15 tys. miejsc że to mówię, ale jest pan ministrem finansów w najgor- pracy? Co się stało, że za rok 2004 mamy tylko 53% szym rządzie III Rzeczypospolitej. kasowego wykorzystania środków unijnych w obsza- (Poseł Zygmunt Wrzodak: Brawo.) (Oklaski) rze: drogi, ponad 60 w obszarze: koleje, ponad 40 w ob- Rządzie, który ma realizować scenariusze politycz- szarze samorządu? Co się stało? Czy aby stanie z bronią ne trwania u władzy i czasu potrzebnego na przeszere- u nogi, którą pan dzisiaj w swojej wypowiedzi zapre- gowania w obozie władzy. W związku z tym z góry ten zentował następująco: Od tego są inni, resort gospodar- rząd jest skazany na pożarcie, ten rząd, który nie ma ki, sejmiki, samorządy wojewódzkie, agendy rządowe, zaplecza parlamentarnego albo ten rząd, który przed- my jesteśmy finalistą tego wielkiego procesu, kiedy stawia inicjatywy. Okazuje się, że jak przedstawia ini- uruchamiamy pieniądze i dokonujemy zwrotu. A cóż cjatywę złą z punktu widzenia interesów opinii pu- mówią nam w resorcie gospodarki? Bylibyśmy w zu- blicznej, to najwyżej zostanie przez własne zaplecze pełnie innym miejscu, gdyby było elastyczne podejście parlamentarne połajany. Obecnie próbę klęski wdroże- Ministerstwa Finansów i gdyby te rygory, także for- nia akcyzy, nieprzygotowanie tego, próbuje się przekuć malno-finansowe, nie były tak zaostrzone. A cóż nam w sukces głosem pani poseł Błochowiak. No, jak to mówią w samorządzie, kiedy pytamy o takie, a nie inne dobrze, że wrażliwi społecznie posłowie obozu rządzą- wykorzystanie pieniędzy unijnych? Ano mówią tak: cego wybili z głowy i panu ministrowi, i panu premie- nasza administracja reprezentowana na czele przez ten rowi nieprzygotowany projekt. To naprawdę nie oto rząd podjęła takie decyzje, że wymogi są dużo moc- chodzi, skończmy tę grę pozorów. niejsze niż wymaga tego Komisja Europejska. W związ- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 348 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Janusz Piechociński ra będzie miała nazwisko nie Bauca, nie Belki tylko kogoś innego. ku z tym nie pańskim i pańskiego resortu prawem, ale Przypomnę, że ten budżet realizujemy statystycznie obowiązkiem pana i przez pana kierowanego resortu trochę lepiej dlatego, że – wstyd powiedzieć – wyroki jest odpowiedzialne współuczestniczenie w wykorzy- sądowe skazują Skarb Państwa, na początek Sejm, o za- staniu każdego euro w polskiej przestrzeni. płatę słynnej 203 i jej konsekwencji. Zdaję sobie sprawę, że pan premier Belka wyszedł. (Głos z sali: Ale nie ten Sejm to uchwalił.) Pamiętam, że w czasie występowania w imieniu wnio- Nie ten Sejm uchwalił, ale my w tym uczestniczy- skodawców czytał jedną z popularnych gazet lewicy, liśmy, my wnioskowaliśmy, państwo przegłosowali- ale pytanie pozostaje. Dramatycznym rzutem na taśmę ście, a problem pozostał, problem tysięcy pielęgnia- pan premier Belka nie tylko zadeklarował w imieniu rek, lekarzy i służby zdrowia, problem wielu inwesty- świeżo wstępujących krajów do Unii Europejskiej re- cji i wielu działań. dukcję środków, ale także zadeklarował niczym nie- W związku z tym, panie ministrze, nie może być też umocowany problem, to jest poważną dyskusją, ogra- tak, bo przyznał to w swojej wypowiedzi pan premier niczenia Wspólnej Polityki Rolnej. Belka, że można publicznie zgłaszać nieprzygotowane Teraz konkretnie do budżetu, który jest, jaki jest. decyzje, że można później do tych decyzji dopisywać Panie ministrze, to też jest zapewne sprawa nie tylko kolejną argumentację, można zapowiadać, że pracuje- szefów resortów finansów, ale wielu bezimiennych pra- my nad systemem osłon, które zapewne miały być cowników różnych resortów i agend rządowych. To wdrożone po 1 stycznia, czyli przez nowy rząd. Roz- prawda, raporty NIK-u pokazują, że jest coraz lepiej, huśtywanie nastrojów społecznych, nieprzewidywal- jeżeli chodzi o racjonalne, uczciwe, zgodne z zapisami ność władzy, podejmowanie tego typu decyzji, niewy- w ustawie budżetowej celami wydawanie środków pu- czucie w końcu opinii publicznej i własnego zaplecza blicznych. Kiedy prześledzimy dokładnie sprawozda- politycznego przekreśla lidera każdego resortu, także nie z wykonania budżetu za zeszły rok, kiedy przeana- lidera resortu finansów. lizujemy, ile pozycji jest opisane – wady, uchybienia, I z takim przekonaniem, że mamy do czynienia z rzą- drobne uchybienia – zobaczymy, że w ostatnich latach dem nieskutecznym, mamy do czynienia z rządem, któ- nastąpił generalny postęp. Ale czy ten budżet i pory nie realizuje własnych postulatów, także w obszarze przedni, i obecny, który jest realizowany, nie ukrywają uporządkowania ustawy VAT-owskiej, przedkładamy w sobie pewnej furtki, która powoduje, że nie osiągamy ten wniosek o odwołanie ministra finansów. Polskie Stronnictwo Ludowe konsekwentnie będzie za tym określonych celów? Jeszcze dwa lata będziemy kupo- wnioskiem głosować i nie ma to związku z nadchodzącą wać autobusy szynowe i sprzęt dla polskich kolei na kampanią i trwającą kampanią wyborczą, bo w tym ob- mocy decyzji z grudnia 2003 r. Pytanie więc brzmi: szarze ci, którzy tworzą hece polityczne, są zdecydowa- Jaki udział w tym spadku inwestycji za zeszły rok i w nie lepsi. My mówimy bardzo wyraźnie: z pewnych tym spowolnieniu wzrostu inwestycji w tym roku ma decyzji politycznych trzeba się wywiązywać. Jeśli pro- polski rząd kierowany przez pana resort, który świado- ponuje się pewne decyzje polityczne, trzeba je albo kon- mie nie udostępnia środków? Czym tak naprawdę w sekwentnie realizować, albo ponosić za nie odpowie- roku 2005 skończy się powstanie w tym budżecie wiel- dzialność. Nie może być tak, że miałem zły pomysł, kiej rezerwy europejskiej, skoro dotąd jeszcze do dys- który był dobrym pomysłem, tylko dlatego że nie uzy- ponenta na końcu, do Polskich Linii Kolejowych nie skał wsparcia, to był pomysłem, z którego dzisiaj pan, wpłynęła kasowo ani jedna złotówka, skoro dopiero w z tego błędu, się wycofuje. Dziękuję bardzo. (Oklaski) czerwcu podjęto decyzję, że udostępni się te środki resortowi infrastruktury. No więc co? W jaki sposób Polskie Linie Kolejowe wykorzystają te środki unijne, Wicemarszałek Józef Zych: skoro nie ma na projekty, na przygotowanie tych wnio- sków, kiedy te środki będą dostępne w III czy IV kwar- Dziękuję bardzo panu posłowi. tale. To już dzisiaj wiadomo, panie ministrze finansów, Bardzo proszę – chwileczkę, chwileczkę – pan mi- panie premierze Belka, że możecie zmienić kierownic- nister prosi w ramach ustosunkowania się, sprostowa- two Polskich Linii Kolejowych i kierownictwo Grupy nia pewnej wypowiedzi. PKP, a nawet możecie zmienić właściwego wicemini- Proszę uprzejmie. stra w obszarze infrastruktury, ale to niczego nie zmieni dla wykorzystania pieniędzy unijnych. To są właśnie powody, dla których przedkładamy ten wniosek. Ten Minister Finansów rząd nie osiąga sukcesów w polityce gospodarczej. Ten Mirosław Gronicki: rząd realizuje scenariusz polityczny i nie podejmuje się wyzwań przygotowujących następne rozdanie, nie po- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ramach sprosto- dejmuje się tych wyzwań. I to nie jest tak, że będziemy wania. Jeżeli chodzi o wypowiedź pana posła Jasiń- się przerzucać jesienią tego roku, w październiku, w skiego, chciałbym uprzejmie poinformować, że potrze- tej izbie kolejny raz, że przyjdzie minister z innej stro- by pożyczkowe Polski w 2003 r. i potrzeby pożyczkowe ny sali i powie: no, ja ujawniam nową dziurę. I ta dziu- Polski w 2004 r. były mniej więcej podobne, a to jest 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 349

Minister Finansów Mirosław Gronicki na to pozwolił, przegłosowując większością, że Polska zmierza do strefy euro. Obciążanie ministra finansów miara dla finansów publicznych najważniejsza, jeżeli – jakiegokolwiek, jakkolwiek on by się nazywał – tym, chodzi o coś, co jest porównywalne. I na to chciałbym że podejmuje działania zgodnie z tym, co parlament zwrócić uwagę, ponieważ jeszcze jest jeden element, zatwierdził, dążąc do strefy euro, to jest nadużycie, który zaciemnia finanse publiczne, a mianowicie to, że dlatego że za chwilę ten sam parlament mógłby rozli- w 2004 r. realizowaliśmy projekt budżetu, który był czać tego ministra, dlaczego on tego nie robi, skoro projektem de facto unijnym, ponieważ byliśmy w Unii. parlament mu nakazał, w związku z tym to nie może Wobec tego pewne rzeczy na nowo się pojawiły, jeżeli być podstawą do dymisji ministra. Jest to typowo poli- chodzi o stronę wydatkową, dochodową i te rzeczy siłą tyczne. Jeśli dzisiaj mówimy o filozofii, to możemy tu sprawy mogły pewną ocenę budżetu zaciemnić. 10 minut mówić o filozofii działania polityki. Natomiast I w ramach sprostowania jeszcze do posła Piecho- jeśli mówimy o finansach publicznych, o gospodarce, cińskiego. Prosiłbym bardzo o sprawdzenie w Mini- to tam są konkretne wyliczenia, wymienione konkret- sterstwie Infrastruktury, ile projektów czy projektów ne działania, bo filozofia konstrukcji karoserii samo- w ogóle i wniosków o finansowanie złożyło PKP i Ge- chodowej jest fajna – najlepszą mają ponoć Włosi. Ale neralna Dyrekcja Budowy Dróg. filozofia realizacji karoserii samochodu, to już muszą (Głos z sali: Ale nie ma pieniędzy.) być wyliczenia, kalkulacje: jakie materiały, jakie kosz- Tak. Zero. ty, czy obywatel kupi. I myślę, że pójście taką drogą, (Poseł Janusz Piechociński: A ile dał pan na przy- że 3 miesiące przed wyborami Sejm nie uchwala usta- gotowanie, panie ministrze?) wy o finansowaniu inwestycji, odrzuca to, jest działa- Przepraszam bardzo, na przygotowanie daje Mini- niem typowo politycznym. A późniejsze domaganie sterstwo Infrastruktury ze swoich środków, natomiast się, skarżenie, że rząd nie daje pieniędzy, a inwestorzy jeżeli chodzi o płatności, jeżeli byłby projekt, bo tak nie przychodzą do nas, to jakie to jest działanie? Jest to dyskutowaliśmy, jeżeli byłby projekt, z miejsca dajemy działanie polityczne. Jeśli Polska ustanawia strefy eko- 20% na finansowanie. Tych projektów nie ma. Tak że nomiczne, a później nie wspomagamy ich budowy, to to w ramach sprostowania. znaczy, że działamy politycznie. Największym mankamentem tego rządu, tego parlamentu i premiera, byłego ministra finansów pana Wicemarszałek Józef Zych: Belki było niezajęcie się czterema reformami rządu Buzka. Nikt nie rozwiąże problemów finansowych w służ- Dziękuję panu ministrowi. bie zdrowia, jeśli nie zajmie się reformą, którą wpro- Obecnie głos zabierze pan poseł Edward Wojtalik, wadził Buzek. Proszę państwa, starosta zatrudnia dy- Socjaldemokracja Polska. rektora, a kasy chorych… a Miller daje pieniądze. Przecież nigdzie na świecie nie ma tak, żeby mąż przy- chodził do domu, nie dawał pieniędzy, a żądał obiadu. Poseł Edward Wojtalik: I to jest problem. To jest wiele nierozwiązanych proble- mów finansowych w Polsce, to jest dziura Bauca, to są Panie Marszałku! Panie, Panowie Posłowie! Panie Mi- cztery reformy. To jest budowanie szkół, które za chwi- nistrze! Oto są dwa wnioski o nieudzielenie absolutorium. lą mogą być niepotrzebne, dlatego że jest niż demogra- Z jednej strony jest bardzo dużo podpisów, z drugiej to ficzny, jest coraz mniej dzieci, ale jest obowiązek bu- samo i z tej strony uzasadnienie. Dyskusja, której się przy- dowy, bo takie były działania. słuchuję, to jest dyskusją o absolutorium dla rządu, a nie Myślę, Wysoki Sejmie, że te wnioski, jak słyszę w wy- dyskusja dotyczącą tych dwóch wniosków. Pierwszy powiedziach, większość chce poprzeć, to znaczy chce wniosek jest nieaktualny, bo raz, że pan minister wycofał zdestabilizować prace nad budżetem państwa. Oczy- się z rozporządzenia, a dwa, że Sejm, sejmowa Komisja wiście, przecież nie ma takiej możliwości, żeby ktoś Finansów Publicznych przedstawiła projekt ustawy, którą inny przyszedł i nie zrobił budżetu państwa. Nie było Sejm zaaprobował. Oczywiście tym wnioskiem o akcyzę nas, był las; nie będzie nas i też będzie las. Tylko jeśli nastraszył pan społeczeństwo, nastraszył pan przedsię- ktokolwiek zna się na konstrukcji budżetu, to wie, że biorców, dlatego że za tą propozycją nie szły rozwiązania, to nie jest bardzo cieniutka książeczka. My jako człon- które pozwoliłyby odliczyć sobie podatek akcyzowy na kowie Komisji Finansów dostajemy kilka tomów, w tym olej opałowy czy gaz. Myślę, że polskie społeczeństwo nie załączniki, różne wyjaśnienia i w to ktoś musi wejść. stać na to, żeby skakać z tak wysokiego miejsca do pustej W związku z tym czy jest taka potrzeba, aby podejmo- studni, bo jest społeczeństwem w 60% żyjącym na kra- wać dzisiaj taką decyzję? Za miesiąc parlament ma wędzi minimum socjalnego, a część po prostu tego mini- mieć przerwę. Myślę, że nie ma takiej potrzeby: ani mum nie ma. Myślę, że tutaj jest to błąd pana ministra i nie politycznej, ani ekonomicznej, dlatego że za trzy mie- będę więcej się do tego odnosił, bo przecież nie ma już siące, nawet gdyby przyszedł najlepszy człowiek, któ- większej potrzeby. rego nie wiem, kto by wymyślił, może Pan Bóg, nie Druga sprawa to sprawa euro. Polska z chwilą de- zrobi cudów w gospodarce, bo w gospodarce cudów nie cyzji o przystąpieniu do strefy Unii Europejskiej rów- ma. Gospodarka to jest ciężka praca dzień w dzień i do- nież to wiedziała i parlament to wiedział, i parlament piero wtedy, na końcu może być efekt. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 350 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Edward Wojtalik tarni, jacy to dobrzy jesteśmy, że dbamy o obywateli. To jest kpina robiona z najwyższego aktu prawnego. Ktoś wtrącił: sprawa podatku ekologicznego. Prze- (Oklaski) cież wszyscy doskonale wiemy, że po polskich drogach Dzisiaj, przysłuchując się tej dyskusji, która oczy- jeżdżą 20-letnie samochody sprowadzane z zagranicy wiście jest polityczna… I nie wstydźmy się, że to jest za kilka euro. Ta ustawa mogła być skierowana do dal- kampania wyborcza. Przecież kampania cały czas trwa szych prac w parlamencie, ale decyzja parlamentu była i każdy z nas ją robi, bardziej agresywnie, mniej agre- polityczna: nie, bo nie. Przecież parlament… Bez dys- sywnie, jeden ma argumenty, drugi nie ma argumen- kusji, proszę państwa, nie ma żadnej demokracji. tów, ale to jest to. I dzisiaj powiedzmy sobie: wszyscy (Głos z sali: Ależ jest demokracja.) oprócz tych, którzy nie rządzili do tej pory – a w tym Jeśli nie ma dyskusji, to nie ma demokracji. Demo- jest Samoobrona Rzeczypospolitej Polskiej (Oklaski) kracja jest tylko wtedy, gdy jest dyskusja, gdy ktoś – odpowiadacie za to, co jest dzisiaj w Polsce; oczywi- przedstawia alternatywę, lepsze rozwiązanie. Państwo ście jako partie, jako szyldy, bo w każdej z tych partii, nie przedstawiacie w tych wnioskach lepszego rozwią- nawet w Platformie Obywatelskiej, są ludzie rozsądni zania dla funkcjonowania państwa. Klub Socjaldemo- i mądrzy, którzy myślą po polsku. kracji Polskiej nie poprze tych wniosków. Dziękuję. (Głos z sali: To coś nowego.) (Oklaski) Tak, mam odwagę to powiedzieć, chociaż może ro- bię im reklamę. I w SLD, i w SdPl też. Tylko uderzcie się w piersi: rządziliście przez te 16 lat, czy nie? A mo- Wicemarszałek Józef Zych: że sam Miller rządził? Buzek sam rządził może? Bie- lecki sam i Mazowiecki sam rządził, co? A wy wszyscy Dziękuję panu posłowi. nie? Cimoszewicz też nigdy nie był premierem, co? Panie i Panowie! Przed chwilą pan poseł był uprzej- Dzisiaj robi się wielkim mężem stanu. Nie byliście i nie my zwrócić uwagę między innymi na problem służby rządziliście? Wszyscy rządzili! A poszczególne partie zdrowia i na zapadłości, na to, do czego dochodzi. Czło- i kluby podnosiły łapki do góry za tym i za tym. Weź- wiek, gdy jednoznacznie lekarze stwierdzają, że jest cie tę odpowiedzialność na siebie i nie sięgajcie dzisiaj zagrożenie życia, musi czekać według wykładni nie- pomalutku do programu Samoobrony – Platforma, PiS, których dyrektorów na to, żeby być przyjętym w kolej- SdPl, SLD – tylko weźcie go całego. Ja wam go daję, ce. Oto do czego doprowadziliśmy przez 8 lat dyskusji weźcie, zrealizujcie go! (Oklaski) I nie róbcie kompro- nad projektami. (Oklaski) mitacji, bo bierzecie z tego programu to sprawy socjal- Bardzo proszę, obecnie głos zabierze pan poseł ne, to politykę finansową państwa, to służbę zdrowia, Andrzej Lepper, Samoobrona Rzeczypospolitej. to naukę, kulturę, oświatę – to, co wam potrzeba. To bierzecie z programu Samoobrony. Bo jesteśmy partią, która miała odwagę opublikować program w Internecie, Poseł Andrzej Lepper: dostępny dla każdego. (Oklaski) Każdy może wziąć. Ile w ubiegłym roku krytykowaliście, że to pusto- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzenie do słowie, że to populizm, że demagogia. To co, dzisiaj mojego wystąpienia zrobił pan marszałek Zych, za co wy jesteście demagogami? Ci, którzy już dzielicie dziękuję bardzo. (Oklaski) Tak, proszę państwa, to jest między siebie stołki premiera i ministrów? Patrzcie, prawda. Dzisiaj będziemy rozmawiać, czy ministra demagodzy do władzy chcą dojść, a mówią, że oni są Gronickiego odwołać, czy nie odwołać, czy kolejnego oryginalni. Oni mają argumenty z naszego programu, odwołać, powołać nowego – bo i tak powołają nowego, oczywiście z Samoobrony. To jest konkretny program. a polityka się nie zmieni: odejdzie Gronicki, przyjdzie Panie ministrze Gronicki, pan sam wie, że nic pan nie Iksiński i to samo będzie. Zastanówmy się w końcu, zrobi, pan administruje ministerstwem. Pan nic nie czy ten najwyższy akt prawny, Konstytucja Rzeczypo- zrobi. (Oklaski) Jeżeli nie będzie odejścia od tej błęd- spolitej Polskiej, to jest akt prawny obowiązujący, czy nej polityki finansów publicznych państwa, nic pan to jest fikcja. Czy to jest zbiór pobożnych życzeń? Bo nie zrobi, choćby pan nawet chciał. Pan ma założony wychodzi na to, że to jest zbiór pobożnych życzeń. kaganiec, pan się obraca tylko tu – tu, klapki, koniec; Człowiek chory, czekający w szpitalu, ze stwierdzonym nic więcej pan nie może zrobić. (Oklaski) I dlatego też nowotworem, nie będzie leczony według najnowocze- potrzebna jest zmiana polityki finansowej państwa, od śniejszej technologii czy techniki, bo państwa na to nie tego trzeba zacząć, wtedy takich dyskusji więcej nie stać. To po co zapis, że chronimy zdrowie i życie oby- będzie. wateli? Po co to zapisywać? (Oklaski) Jeżeli dzisiaj jako jedyne państwo mamy w konsty- Po co piszemy o bezpłatnej nauce, skoro takiej nie tucji art. 216 ust. 5, jeśli się nie mylę, który mówi, że ma w Polsce? Po co mówimy o bezpieczeństwa we- dług publiczny może być tylko do kwoty 3/5 produktu wnętrznym, zewnętrznym, skoro brakuje pieniędzy na krajowego brutto… Panie ministrze, niech pan mi od- Policję, na wojsko, na wszystko? Po co piszemy, że lu- powie raz na pytanie, które już kilka razy zadawałem: dziom, którzy nie mają pracy nie z własnej winy, trze- W którym państwie Unii, w którym państwie na świe- ba zapewnić godne życie? Po to, żeby napisać, pokazać cie – w Stanach, Kanadzie, Japonii, Chinach – jest w kon- się na zewnątrz i wewnątrz, jacy to jesteśmy humani- stytucji ograniczenie, że dług publiczny nie może być 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 351

Poseł Andrzej Lepper niądze, a później, żeby mógł istnieć, kupuje nasze obligacje, mając gwarancje, że je odkupimy i jeszcze za- wyższy niż 60% produktu krajowego brutto? W Unii? płacimy odsetki. Czy ci nowi do rządzenia szykują się, W konstytucji nie ma… Nawet panowie nie dyskutuj- żeby to zmienić? Nie, bo to ich kolesie tam siedzą, w za- cie, bo w żadnym państwie w konstytucji tego nie ma. rządach, w radach nadzorczych; i tych, i tych, wszyscy Ustalenia z Maastricht, inne – tak, ale w konstytucji nie razem. (Oklaski) I tego nie zmienią. A jeszcze ilu po- ma. A my mamy w konstytucji. Nadgorliwi znowu. średników. ZUS nie może naszymi pieniędzmi zarzą- A kto to przygotowywał? A nie jaśnie panujący Alek- dzać, bo tam nie ma specjalistów, same głąby. Następ- sander Kwaśniewski, a nie Leszek Balcerowicz, a nie nie fundusz powstał z fachowców. (Oklaski) Też się marszałek Cimoszewicz? (Oklaski) Nie przygotowy- okazuje, że same głąby. Powołali towarzystwa zarzą- wali tego? I byli zgodni co do tego. Jedyne państwo, dzające. Też nie zarządzają, bo jest jeszcze między nimi które zgodziło się na to. A chcę powiedzieć, że ten dług pośrednik, który bierze prowizję. Czterech darmozja- publiczny w stosunku do produktu krajowego we Wło- dów żyje z naszych składek. (Oklaski) I ZUS musi być szech dzisiaj jest ponad 110%, w Belgii przekroczył już 45%, a nawet wyżej, bo jak darmozjadów utrzymać? 120, w Niemczech przekroczył 80 i nikt nie bije na Gdyby był 30%, to nie starczy dla darmozjadów. A moż- alarm. Nie krzyczą larum, tylko dalej funkcjonują. Je- na go obniżyć właśnie w taki sposób. Tylko jedną ko- żeli jest kontrola nad tym wszystkim, jeżeli pieniądze mórkę w ZUS do tego powołać, bez żadnej fikcji tutaj. wydawane są racjonalnie, jeżeli służą one tworzeniu Bo fundusze w takim kształcie działały w Boliwii, Ar- miejsc pracy, rozwijaniu małej i średniej przedsiębior- gentynie, Brazylii, Chile, Peru; i co się stało z nimi, czy czości, to pod kontrolą można to zwiększyć. Oczywi- muszę to powiedzieć? Splajtowały. Nie ma ich. A dzisiaj ście u nas nie trzeba zwiększać, ten zapis nam dzisiaj kto jest zabezpieczeniem wypłacalności funduszy? nie grozi, tylko trzeba sięgnąć po rezerwy w Narodo- Skarb Państwa, proszę państwa. Ten rząd odejdzie, wym Banku Polskim. Rezerwa rewaluacyjna, którą przyjdzie następny, jeszcze następny; gwarantem jeste- można częściowo, nie mówię, że dużo, ale może 60%, śmy my, podatnicy, Polacy. A oni sobie wyjadą, bo już 40%, 20% – trzeba usiąść do stołu i powiedzieć sobie, teraz zabiegają. Nie pozwolimy na to, żeby oni mogli te ile – już da nam kilka miliardów złotych. (Oklaski) pieniądze z funduszy wyprowadzać za granicę, inwesto- Zmaterializować ją, uruchomić, żeby te pieniądze po- wać za granicą. Tak, jeszcze tego chcą, jeszcze tylko to szły na gospodarkę. Nadwyżka dewiz. Mamy ponad 35 im dać i jest koniec, i następna plajta. mld dolarów nadwyżki dewiz. Gdzie te pieniądze są Tak że nieprawdą jest, że w Polsce nie ma pieniędzy. lokowane, na jaki procent? A w tym czasie bierzemy Są w Polsce pieniądze, tylko trzeba odważnych ludzi, kredyty. Komu służą nasze nadwyżki dewiz? Zaraz odważnych decyzji politycznych: zmienić ustawę o Na- będzie oczywiście odpowiedź fachowca, że to jest narodowym Banku Polskim (Oklaski), zmienić bzdurne sze zabezpieczenie wypłacalności Polski. Proszę mi ustawy o tych funduszach, ograniczyć ilość agencji podać inne państwa, gdzie lokują nadwyżki dewiz, je- żeli mają, czy w ogóle lokują; takie państwa, które mają i agend rządowych, przecież tu są potężne pieniądze. tak dużo w stosunku do rocznych przychodów, że tyle Należy obniżyć CIT, wprowadzić podatki dla wszyst- i tyle procentowo mają pieniędzy. Nie ma. A jeżeli tak kich firm zachodnich, z zachodnim kapitałem, dużych jest, to wielka rzadkość. Tak że tych pieniądze nie chce- sieci sklepów. Czy to jest dzisiaj normalne u nas, w Pol- my jako Samoobrona rozdawać, tylko właśnie przezna- sce, że emeryt, rencista, bezrobotny, który dostaje jał- czyć na gospodarkę. Bo o gospodarce powinniśmy mużnę – emeryt też jałmużnę w większości – płaci rozmawiać. (Oklaski) Gospodarka musi ruszyć, i to podatek, a supermarket podatku nie płaci? Filantropi z kopyta. Jeżeli nie ruszy, nie rozwiążemy nigdy na- przyjechali do Polski i mówią: Biedne Polaczki takie szych problemów. są, to my im pomożemy, damy im trochę, mamy straty, Pieniądze następne – o tym, co się dzieje, niech po- ale mimo wszystko będziemy na tym rynku polskim, słuchają ludzie młodzi, którzy w przyszłości będą ko- będziemy dopłacać do tego. Szanowni państwo, biorą rzystać ze świadczeń socjalnych, z emerytur i rent – towar od naszych zakładów pracy. Czy rząd tego nie otwarte fundusze emerytalne. Panowie ministrowie, wie? Czy w projekcie Samoobrony nie ma tego, żeby to premierze Belka, do roboty, za to trzeba się wziąć. zlikwidować? Jest, tylko nie chcecie nad tym procedo- (Oklaski) Co te fundusze dzisiaj robią? Drodzy pań- wać. Marszałek Cimoszewicz nie chce nad tym proce- stwo, już mają naszych pieniędzy ponad 60 mld zł. dować. Jest, że trzeba im dać podatek obrotowy. A co Emeryci, renciści, wszyscy słuchajcie: Golasy zachod- dzisiaj robią? Biorą towar od polskiej firmy, a w umowie nie przyszły do Polski, założyli fundusze emerytalne, jest taka mała klauzula, że rozliczenie końcowe po ce- mieli parę groszy, dostali koncesję czy licencję na to, nach sprzedaży. Fakturę przyjmują przykładowo po 10 my im wpłaciliśmy pieniądze z ZUS-u, z naszych skła- zł, a sprzedali za 7 zł i rozliczają się – 7 zł. Ale nasz dek, a dzisiaj, żeby oni mogli istnieć, rząd co raz robi przedsiębiorca zapisał sobie dochód 10 zł i on płaci VAT, emisję obligacji skarbu państwa, żeby oni mogli sobie wszystko, od 10 zł. Przecież to, co się dzieje, woła o po- kupić, żeby mieli zyski. Popatrzcie, to głupszych rzą- mstę do niebios. I nie ma na nich kary, nie ma żadnego dów na świecie nie ma. (Oklaski) Tu się nie da inaczej bata. A później ogłaszają się: kiełbasa czy mięso mielo- powiedzieć, nie trzeba nawet przepraszać za to. Nie ma ne po 2,99. Za żywiec płacą 3,50, jak więc to może być tak, żeby ktoś przyszedł bez niczego, dostał nasze pie- po 2,99? Filantropi, przyjechali nam dopłacać. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 352 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Andrzej Lepper rymi trzeba się bezwzględnie zgodzić. Rzeczywiście pieniądze i różne fundusze, które w Polsce funkcjonu- Szanowni Państwo! Nienormalne jest to, co się dzie- ją, są zarządzane przez kapitał zewnętrzny. One nie je. Dlatego też – już kończę – trzeba bić na alarm, na- służą rozwojowi, one nie służą pobudzeniu polskiej prawdę trzeba grzmieć. Politykę finansową państwa gospodarki, one nie tworzą nowych miejsc pracy, trzeba zmienić; my wiemy jak to zrobić. (Oklaski) przede wszystkim są wywożone za granicę i służą ich I dość. Myślę, że bardzo mądry, świadomy polski naród mocodawcom. nie da się dłużej oszukiwać. Emeryci, renciści wysta- Chwilę trzeba się zastanowić nad tym, co powie- wią wam rachunek, szczególnie Platformie Obywatel- dział pan premier Belka, występując, broniąc ministra skiej, za głosowanie w ubiegłym roku nad waloryzacją finansów pana Gronickiego. emerytur i rent, kiedy głosowaliście przeciw, mówili- Po pierwsze, nie jest to żadna kampania wyborcza. ście, że to zlikwiduje stary portfel. Emeryci, renciści, Wniosek zgłoszony przez Ligę Polskich Rodzin, posłów powiedzcie wszystkim swoim, jak to zlikwidowało sta- Samoobrony i niezależnych kół, był złożony ponad 7 ry portfel, bo to był argument Platformy Obywatelskiej. tygodni temu, nie było jeszcze wtedy tak naprawdę żad- Wszystkim wszyscy powinni w tym roku przy urnach nej kampanii wyborczej. To, co jest przedstawiane wyborczych wystawić rachunek za te 16 lat rządzenia, przez poszczególne kluby i posłów w debacie nad odnie chodzi o to, żeby dzisiaj zajmować się tym, czy ma wołaniem ministra finansów, pokazuje tragiczną sytu- być minister ten, czy tamten. ację polskiej gospodarki, to nie ulega żadnej wątpliwo- Decyzja nasza będzie krótko przed głosowaniem, ści. I takich debat, takich dyskusji nie ma i nie ma moż- ale gdybym miał patrzeć na to politycznie, to zostawił- liwości przeprowadzenia ich inaczej, niż właśnie po- bym ministra, bo nie zrobi nic. Natomiast o tym, co przez złożenie wniosku i zwrócenie uwagi, że nasz kraj będzie, zdecyduje klub. Na pewno nasz wniosek był idzie w złym kierunku. słuszny, jeśli chodzi o odwołanie ze względu na akcyzę, Liga Polskich Rodzin w swoim wniosku przede na euro, i tego wniosku będziemy się trzymać. Nato- wszystkim zarzucała – do czego się odniósł pan pre- miast nic nie zmieni to w państwie, i to chcę powie- mier Belka – że chodziło o złotówkę i przede wszyst- dzieć, nie to, że pochwalamy i politykę. Minister wy- kim o podwyżkę akcyzy na olej opałowy i gaz. Oczy- konuje tylko to, co musi wykonywać, ma ograniczenia wiście to były podstawowe postulaty, które uzasadnia- i żeby nawet po nim przyszło pięciu Iksińskich, nie liśmy w swoim wniosku. Ale, panie ministrze, dlacze- zmieni nic. Natomiast trzeba o tym mówić, oczywiście go Wysoka Izba do dzisiaj nie otrzymała żadnej infor- trzeba to ganić, bo nie do przyjęcia jest to, co się dzie- macji o systemie spłaty długu niewymagalnego do je w kraju. Dziękuję bardzo. (Oklaski) różnych klubów, jak Klub Paryski, i innych przez pań- stwo polskie; długu niewymagalnego? Panie ministrze, proszę przedstawić, szczególnie członkom Komisji Fi- Wicemarszałek Józef Zych: nansów Publicznych, na jakich zasadach to spłacacie? Bo z naszej wiedzy wynika, że chcecie spłacić 9 mld Dziękuję. dolarów długu niewymagalnego, a termin jest, bodajże, Chciałbym, panie pośle Lepper, jedną rzecz uzupełnić. w 2009 r. Zaciągacie kredyty, żeby spłacić inny kredyt. Koledzy, na chwileczkę zatrzymajcie się jeszcze. Miano- Czy to się bilansuje? Czy wychodzimy na tym na plu- wicie pan wymienił tych wszystkich, którzy mieli zasługi sie? Jestem przekonany, że całe wyliczenie, jakby je pan w tworzeniu konstytucji, a ja uzupełnię: miał również PSL przedstawił, i udowodnimy to panu, to po prostu lewy i Unia Pracy. Proszę posłuchać, pan wspomniał o bezpłat- biznes, nie to jest korzystne dla państwa polskiego. nym nauczaniu w konstytucji. Oczywiście inne kluby finansowe nie zgadzają się (Głos z sali: To było już tak dawno.) nawet, chodzi o przyjęcie tych spłat, bo bodajże spłaci- To był nasz wniosek, chodziło właśnie o wprowa- liście dopiero 5 mld z 9 mld. Kilkakrotnie z tej trybuny, dzenie do konstytucji poprawki o bezpłatnym naucza- w imieniu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin, niu młodzieży w szkołach wyższych (Oklaski), który zwracałem się o to, żebyście przedstawili taki bizne- nie jest realizowany. splan. Ale proszę poinformować: przez kogo to przecho- Bardzo proszę, obecnie pan poseł Zygmunt Wrzo- dzi? Jaka jest procedura spłat długów zagranicznych, dak, Liga Polskich Rodzin. chodzi o brazylijski i ten ostatni, który spłacacie? Myślałem, że pan premier przyjdzie tu, do Wysokiej Izby, i powie, że jest dramatyczna sytuacja na rynku Poseł Zygmunt Wrzodak: paliw, że szaleją ceny ropy na rynkach światowych, przedstawi jakąś symulację, kalkulację mówiącą, że Dziękuję. trzeba obniżyć akcyzę, trzeba obniżyć VAT o taką i ta- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam w imie- ką kwotę, tyle i tyle będzie mniej pieniędzy, proponu- niu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin uza- jemy w takim i takim kierunku zmierzać, żeby uzupeł- sadnienie wniosku o wotum nieufności dla pana mini- nić tę kwotę. Przecież to, co się wyprawia na rynku stra finansów Mirosława Gronickiego. paliw, jeżeli nie będzie reakcji pana ministra finansów, Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele argumentów odbija się przede wszystkim na usługach, na gospodar- przywołał tutaj pan przewodniczący Lepper, z niektó- ce, na rynku pracy itd., tego nie ma. Widać, że brakuje 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 353

Poseł Zygmunt Wrzodak zbożem. I nie ma reakcji Agencji Rynku Rolnego, nie ma reakcji Ministerstwa Finansów, całego rządu, żeby wizji naszego państwa, wizji naszej gospodarki i naszej ten problem jak najszybciej rozwiązać. I co ma powie- ekonomii, jeśli chodzi o rynki światowe. Mam wraże- dzieć o tym polski chłop, polski rolnik? Przecież to jest nie, że pan jest jak księgowy, a nie jak wizjoner, jak działanie naprawdę szkodliwe, bezmyślne, technokra- minister ekonomiczny, który przede wszystkim robi tyczne, które przyczynia się do podcięcia polskiego politykę ekonomiczną państwa; tego nie ma. I o to rów- chłopa w jego pracy. Tak robić nie wolno. I to nie jest nież mamy pretensje. kampania wyborcza, panie ministrze, to jest debata Jeśli chodzi o mówienie, że euro – szczególnie pani o problemach naszego kraju, naszego narodu. Pan Bel- posłanka z SLD o tym mówiła – to jest dobrodziejstwo ka łatwo powie, oczywiście zaraz podchwycą to media, dla Polski i polskiej gospodarki. Przecież realizacja że chodzi tutaj o kampanię wyborczą. Nie o to chodzi, traktatu z Maastricht powoduje, że Polska przystoso- chodzi o reagowanie na sytuację naszego kraju. W do- wuje się do likwidacji polskiego złotego, żeby wprowa- kumencie minister finansów pan Gronicki pisze: Stra- dzić euro. A jakby dzisiaj zrobić referendum w Niem- tegia zarządzania finansami państwa 2005–2008 i za- czech, to 90% Niemców mówi: Precz z euro, chcemy powiada wprowadzenie do 2008 r. podatku liniowego marki (Oklaski), dlatego że straciliśmy na tym niewy- VAT-owskigo. I tak z 0 do 7%, z 3,7 na 12%. Panie mi- obrażalnie jako gospodarstwa rodzinne, jako gospodar- nistrze, kto zyska na wprowadzeniu tego? Kto zyska, ka, jako rynek pracy, bezrobocie się tworzy. Na 10 a kto straci? Ponad 8 mln Polaków będzie z tego tytułu tworzonych nowych firm w Niemczech w ciągu 2 lat miało droższą żywność, droższe leki, podstawowe ar- pada 7. To są efekty restrykcyjnej polityki Europejskie- tykuły utrzymania w gospodarstwie domowym. To od go Banku Centralnego, który absolutnie nie służy roz- razu pójdzie do góry i pan o tym nie mówi. Czyli zno- wojowi, tylko po prostu niszczy ich gospodarkę. A Da- wu pan chce naprawiać sytuację finansową polskiego nia, małe państwo, nie przyjęła wspólnej waluty euro- budżetu kosztem najbiedniejszych? pejskiej euro, została przy swojej. Szwedzi – to samo, (Głos z sali: Tak jest, brawo!) (Oklaski) Wielka Brytania – tak samo. Włosi, proszę zobaczyć, (Głos z sali: To nie jest prawda.) co dzieje się we Włoszech. Lir był słabszy, o wiele słab- Niech pan postąpi odwrotnie, niech pan obniży po- szy od polskiej złotówki, a nagle Włosi tęsknią za li- datek VAT. W szczególności miał pan wprowadzić rem, bo po prostu gospodarka siada. zwrot podatku w budownictwie mieszkaniowym. Nie Jak się nie ma własnej waluty, to ktoś we Frankfur- ma tego. Leży to w Komisji Finansów Publicznych i nie cie decyduje o problemach polskiego przedsiębiorstwa ma możliwości uruchomienia tej ustawy, która by w Ustrzykach Dolnych czy Suwałkach. To jest ten efekt, wspomogła rozwój polskiego budownictwa. Jest ono na jeżeli nie ma waluty narodowej, po prostu nie ma naro- krawędzi upadłości, sytuacja w budownictwie miesz- dowej gospodarki. A jeżeli od tego odchodzimy całko- kaniowym jest tragiczna. A tego nie ma, dlatego że pan wicie, to po prostu likwidujemy nasze państwo. Tak że paręset milionów złotych chce utrzymać pod dywanem, argumenty za zostawieniem polskiej złotówki są ewi- zamiast wspomóc rozwój polskiego budownictwa. Tak dentne. Jeżeli ktoś dostosowuje się restrykcyjnie, nawet samo chce pan obniżyć podatek PIT-owski z 40 do 35 ponad to, czego wymaga Europejski Bank Centralny, ale i z 30 do 28. A dlaczego nie z 19 do 15? Dlaczego nie to robi Ministerstwo Finansów, to jest po prostu działanie chce pan obniżyć po równo? Chodzi przede wszystkim na szkodę polskiej gospodarki. (Oklaski) o tych, którzy najmniej zarabiają, mają najmniejsze (Głos z sali: Tu nie chodzi o złotówkę.) dochody, by zwiększyć im przypływ pieniądza do go- Mówiliśmy o biopaliwach. Tutaj poseł Sawicki nie spodarstwa domowego, by powstał popyt wewnętrzny powiedział do końca, a przecież lobbyści tak ludziom w naszym kraju. Jak jest popyt, to następuje rozwój. zohydzili wprowadzenie biopaliw do ich samochodów, Jak jest rozwój, to powstają nowe miejsca pracy. Tej że praktycznie wszyscy uwierzyli, że te samochody polityki u pana nie ma. będą do tyłu jeździć. Cały świat korzysta z tych dobro- Również jako minister finansów odpowiada pan dziejstw, które stwarza natura, czyli z tego, co urodzi Komisji Śledczej do spraw PZU, że dokumenty Eureko, ziemia, i można to stosować: Stany Zjednoczone, Au- sprawozdania finansowe za lata 1998, 1999, 2000, któ- stria, Niemcy i wiele, wiele innych krajów rozwiniętych re były dostarczone do ministra finansów, zaginęły w Mi- gospodarczo, a w Polsce nie można było wprowadzić. nisterstwie Finansów, i nie można powiedzieć, czy I okazuje się – co pokazuje Komisja Śledcza ds. Orlenu Eureko jest firmą wiarygodną, czy niewiarygodną. Ko- – że ważniejsi są pośrednicy w imporcie ropy do Polski misja Śledcza do spraw PZU nie może otrzymać wia- z Rosji, spółka J&S, ona potrafi wpłacić 100 tys., czy rygodnych dokumentów. A pan Morysiak, który przez osoby związane z J&S potrafią wpłacić 100 tys. zł na dwa tygodnie siedział jako wiceminister skarbu pań- fundację pani Jolanty Kwaśniewskiej i pan prezydent stwa w Ministerstwie Finansów, nie zajmował się spra- nie ma żadnego wpływu na to, żeby po prostu stanąć wami ministerstwa skarbu, tylko przesiadywał w Mi- po stronie polskiego chłopa. nisterstwie Finansów. Ciekawe, co on robił. Gdzie są te Dzisiaj 3 mln ton zboża jest w silosach i nie można dokumenty, panie ministrze, ewidentnie wskazujące, go sprzedać. Żyta praktycznie za darmo nikt nie chce że Eureko nie miało żadnych funduszy własnych na to, kupić, a pszenica – przecież zaraz będą następne zbio- żeby kupić PZU? Co jeszcze ciekawe w tym wszyst- ry, a wszystkie magazyny są zawalone zeszłorocznym kim, pan jako członek rady nadzorczej lub konsultant 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 354 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Zygmunt Wrzodak Muszę powiedzieć, że chciałem coś innego w swym wystąpieniu powiedzieć, ale trzeba się też odnieść do BIG Banku Gdańskiego w tym czasie był doradcą ABN tej debaty, która się stała debatą polityczną. AMRO, który wyceniał akcje PZU. Pan premier Belka. Co do samego wotum. Po ogłoszeniu rozporządzenia To nic, żadnej tu zbieżności nie ma. Pan Morysiak – rów- ministra finansów podnoszącego stawki akcyzy na olej nież żadnej zbieżności tutaj nie ma z Ministerstwem opałowy i gaz płynny Rada Krajowa Unii Pracy zobo- Finansów, jak był związany, kiedy prywatyzowano PZU, wiązała posłów Unii Pracy do wystąpienia do pana pre- jak również teraz, w Ministerstwie Skarbu Państwa. miera o odwołanie – ale nie ministra, lecz wiceministra Panie marszałku, kończąc, kilka ewidentnych da- finansów Nenemana, który był odpowiedzialny za przy- nych. Proszę państwa, Polska ma najniższy dochód na gotowanie tego złego rozporządzenia. A dlaczego złego jednego mieszkańca, PKB w ramach Unii Europejskiej. rozporządzenia? Bo to rozporządzenie zostało tak przy- I największe bezrobocie. Wyprzedzają nas już: Litwa, gotowane, żeby nie weszło w życie i dalej kwitła mafia Łotwa, Estonia. Ostatnio minimalny wzrost w gospo- paliwowa. Jeśli się bowiem czegoś nie chce wprowadzić, darce przemysłowej w Polsce wynosi tylko 1%. Na to się to wprowadza w taki sposób, żeby były protesty Węgrzech – 8,8%, w Czechach – 5,7%. Mamy najniż- społeczne, żeby ludzie, którzy zainwestowali – z popar- szy wzrost PKB ze wszystkich krajów OECD. ciem państwa – w instalacje proekologiczne, gazowe, na Nie mam już czasu cytować tych wielu wskazówek olej opałowy, nagle się dowiedzieli, że ich ogrzewanie i wyliczeń, ale wszystko wskazuje na to, że brniemy w śle- stanie się jednym z najdroższych ogrzewań, jakie jest do pą uliczkę. A pan minister i rząd pana Belki po prostu pomyślenia. I zaczyna się szum medialny, prasa atakuje, zajmujecie się sobą. Zajmujecie się sobą, bo nie rozwią- atakują wszystkie organizacje społeczne, przedszkola, zujecie podstawowych problemów naszej gospodarki, szkoły. No i co? Minister się wycofuje, w słusznej spra- naszej ekonomii. (Oklaski) Jak można wytłumaczyć wie, i wszystkie kluby poselskie. pana premiera, który jest w partii PD, opozycyjnej wo- (Głos z sali: A mafia kasę bierze.) bec tego parlamentu, i jest premierem, popiera pana A kto zaciera ręce? Ci, którzy mogą dalej sprzeda- wać olej opałowy jako olej napędowy, odbarwiając... Cimoszewicza na prezydenta, a PD popiera panią Boch- (Głos z sali: A mafia kasę zbija. I pan minister w tym niarz na prezydenta? To zabłąkanie po prostu. Widać pomaga.) wyraźnie, że wy się zajmujecie swoimi kolegami, pre- I tu mamy pytanie, panie ministrze; nie ma pana pre- zydentem, ochroną interesów pana prezydenta, i to miera. Czy pan w ogóle skontrolował, kto się temu przy- jeszcze nie zawsze uczciwych, i całej tej kliki, która służył i dlaczego rozporządzenie zostało źle przygoto- osiadła i okrada nasz naród. O tym mówił również pan wane? Bo z prac naszej komisji śledczej wynika, zezna- przewodniczący Samoobrony. (Oklaski) To klika, mafia je wielu świadków, jaki jest wielki wpływ na pisanie polityczna, która zarządza naszym krajem, i ona rządzi zarządzeń w ministerstwach. Warto sprawdzić – my jako poza Sejmem, ona rządzi poza rządem, wy jesteście komisja już nie zdążymy sprawdzić – kto się przyczynił tylko wykonawcami. My chcemy złamać kręgosłup tej do tego, że tak źle było przygotowane to rozporządzenie. mafii. Jeżeli tego nie zrobimy, właśnie w najbliższych Stawiam tezę: dlatego źle, ażeby nie weszło. A wszyscy wyborach, to czeka nas, Polskę i naród, dramat w na- są teraz zadowoleni, bo nasze społeczeństwo zostało stępnych latach. Co wy chcecie zostawić naszemu na- uratowane przed wielkimi podwyżkami. To jest właśnie rodowi, naszym dzieciom, naszym wnukom? (Oklaski) problem, z którym stale mamy do czynienia. Dosyć tego okradania Polski, dosyć pracowania na Jeśli chodzi o pana ministra, nie będziemy głosować rzecz różnych międzynarodowych instytucji finanso- za odwołaniem go, nie chcemy się w to wpisywać. To wych. Pracujcie dla Polaków, pracujcie dla Polski, a nie błąd. Poseł Lepper doskonale to udowodnił – nic to nie dla siebie i dla różnych przekrętaczy z całego świata. zmieni, a nawet, powiedziałbym, może spowodować Dziękuję bardzo. (Oklaski) bałagan, bo przecież ustępujący parlament, ustępujący rząd musi przygotować rozwiązania założeń budżeto- wych. Jest on fachowcem, w tych ramach, które ma, na Wicemarszałek Józef Zych: pewno przygotuje to dobrze. Byłoby nieodpowiedzial- ne wobec państwa, gdyśmy się odważyli na ten krok, Dziękuję. by nagle w tej chwili zmieniać ministra. Obecnie głos zabierze pan poseł Andrzej Aumiller, Chcę jeszcze powiedzieć tak. Pan Lepper tutaj Unia Pracy. wspominał o katalogu różnych rzeczy, które mogliby- śmy mieć do ministerstwa. Podstawowa sprawa jest taka, że nasze państwo, nasz rząd chroni na każdym Poseł Andrzej Aumiller: kroku oszustów. Weźmy firmy budowlane nasze, polskie, rodzime, które przez firmy, które przyszły na nasz Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imie- rynek, przez wielkie koncerny są oszukiwane. Nie są niu Koła Parlamentarnego Unii Pracy przedstawić na- płacone podatki, bo się wymyśla pośrednika, general- sze stanowisko odnośnie do wniosku o wyrażenie wo- nego wykonawcę, jakąś spółkę z ograniczoną odpowie- tum nieufności wobec ministra finansów pana Mirosła- dzialnością; ona niby otrzymała pieniądze od general- wa Gronickiego. nego inwestora, a nasi podwykonawcy nie mają zapła- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 355

Poseł Andrzej Aumiller jednym z wniosków o odwołanie pana ministra z funkcji, którą sprawuje. Podpisaliśmy się pod tym wnio- conych faktur. Te przedsiębiorstwa padają. Mało tego, skiem w momencie, kiedy pan minister Gronicki zde- te przedsiębiorstwa odprowadzają podatek i VAT. I co cydował o wprowadzeniu w życie zwiększonej stawki się dzieje? Te przedsiębiorstwa wzięły wielokrotnie akcyzy na olej opałowy i gaz używany do celów grzew- kredyty z banku. A tu, w tej Izbie, tylko stu siedem- czych, nie wprowadzając równocześnie stosownych dziesięciu paru posłów głosowało za zniesieniem egze- rekompensat dla tych, którzy tych mediów używają kucyjnego tytułu bankowego. Ci przedsiębiorcy są li- zgodnie z przeznaczeniem. Podpisaliśmy się pod tym cytowani, ich mienie osobiste, domy, w których miesz- wnioskiem, aby w ten dramatyczny sposób wywrzeć kają. Wyrzucani są ze swoich domów, z rodzinami, presję na resort finansów i zmusić do wycofania się z tej dlatego że zaciągnęli kredyt, żeby wykonać inwestycje decyzji, bo decyzja ta w kształcie, w jakim miała być dla tych szklanych domów, które powstają w każdym podjęta, była niewątpliwie szkodliwa. Nie można bo- mieście w Polsce. To jest zadanie rządu, żeby z tym wiem postępować w ten sposób, że zwiększamy obcią- walczyć. Dlatego myślę, że jeśli chodzi o ten tytuł eg- żenia dla ludzi, którzy korzystają uczciwie z gazu opa- zekucyjny, może w przyszłej kadencji Sejm się z tym łowego, z oleju opałowego, a kiedyś przygotujemy jakąś upora i zupełnie inna będzie pozycja kredytobiorcy. formę rekompensaty – nie wiadomo kiedy, nie wiado- Następna sprawa, o której tu mówiono, to nasze złoto. Poseł Lepper nie wspomniał o tym. Tony złota za granicą. mo jak. Takie postępowanie budzie niepokój w społe- Nie leży ono w Polsce, lecz w sejfach zagranicznych. I za czeństwie, powoduje brak zaufania do władzy, i tego to płacimy ciężkie pieniądze, a złoto nie pracuje. To są robić nie wolno. nasze rezerwy, jak rozumiem. Sprowadźmy je do kraju Ale po tym naszym i innych posłów symbolicznym i pilnujmy ich za nasze pieniądze. geście pan minister Gronicki zdecydował się na krok, I ostatnia rzecz. Panie ministrze, państwo jeździcie dla którego w polskim życiu publicznym znajdujemy stale do Brukseli. Europa jest chora i Unia Europejska niewiele podobnych precedensów. Otóż pan minister jej choroby nie wyleczy. Dlaczego? Dlatego że przy tym Gronicki wycofał się z tej decyzji, a co więcej, stwier- postępie naukowym jesteśmy w takiej samej sytuacji jak dził, że rzeczywiście w tej formie wprowadzona decy- na przełomie XIX i XX wieku – robotnicy pracowali po zja nie była właściwa i przeprosił za błąd. 16 godzin, później po 12, a dopiero jak wywalczyli 8- Proszę państwa, od kiedy obserwuję polskie życie -godzinny dzień pracy, dla wszystkich była praca. Dzi- publiczne, to chyba był pierwszy minister, który miał siaj trzeba się zacząć dzielić pracą. To powinien być nie odwagę wyjść i publicznie powiedzieć: przepraszam, 12-godzinny dzień pracy – bo taki mamy, proszę zoba- to była pomyłka. Z najwyższym uznaniem, panie mi- czyć, w różnych instytucjach – lecz 6-godzinny, i za te nistrze, przyjęliśmy te słowa. I ponieważ powód, dla same pieniądze, które się należą za 8–10 godz. Wtedy którego złożyliśmy swoje podpisy pod wnioskiem, dla wszystkich starczy pracy. Dzisiaj mamy taką sytu- przestał istnieć, posłowie Stronnictwa Gospodarczego ację, że po to się utrzymuje wysokie bezrobocie, żeby za tym wnioskiem nie zagłosują. Co więcej, posłowie można było rządzić zastraszonymi społeczeństwami. Stronnictwa Gospodarczego i całe nasze środowisko są W ten sposób, kiedy ludzie boją się, że nie będą mieli zbudowani tym, że przedstawiciel polskiego rządu po- z czego żyć, i jest utrzymywane wysokie bezrobocie, trafi przyznać się do błędu, potrafi ten błąd naprawić. kapitał może rządzić naszymi społeczeństwami, dlatego A teraz kilka słów o meritum sprawy. Czy wprowa- nie ma demokracji. I to jest wyzwanie. Chodzi o to, żeby dzenie równej stawki akcyzy na gaz i olej opałowy Polska pierwsza w Unii Europejskiej pokazała, że trzeba i napędowy to posunięcie słuszne? Gdy obserwujemy się zacząć dzielić pracą. Wtedy problemy społeczne nasz rynek gospodarczy, to widzimy, że w tej dziedzi- w Unii zginą – nie będzie problemu z konstytucją, nie będzie problemu ze wspólnym euro. nie mamy bardzo głęboką patologię, że w tej dziedzinie I, panie ministrze, jeśli tam jeździcie, pokażcie, że je- obraca się ogromnymi nieuczciwymi pieniędzmi. Co steśmy w XXI wieku i skończyły się 10–12-godzinne dni więcej, widzimy, że nieuczciwi mogą skutecznie kon- pracy, bo weszła technika, weszły komputery i trzeba, kurować z uczciwymi, bo jeżeli mamy dwóch przed- żeby ludzie przychodzili do pracy na 5–6 godzin. Wtedy siębiorców i jeden do napędu do swoim maszyn używa dla wszystkich starczy pracy. Dziękuję. (Oklaski) oleju napędowego kupionego na stacji benzynowej, a drugi kupionego u złodzieja, podrobionego z oleju opałowego, to przecież wiadomo, że ten uczciwy nie Wicemarszałek Józef Zych: ma żadnej szansy dać ceny konkurencyjnej w stosunku do ceny tego nieuczciwego. Tak więc funkcjonowanie Dziękuję bardzo. tej patologii źle służy polskiej gospodarce. I problem Głos zabierze obecnie pan poseł Janusz Lisak, tej patologii trzeba rozwiązać. Jak wiemy wszyscy, nie Stronnictwo Gospodarcze. da się tego skutecznie rozwiązać metodą kontroli, bo nie da się przy każdym dystrybutorze postawić pilnu- jącego. Zresztą byłoby to bez sensu. W związku z tym Poseł Janusz Lisak: niewątpliwie należy wykonać w przyszłości ten ruch, który próbował zrobić pan minister Gronicki. Ale na- Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! leży równocześnie wprowadzić bardzo jasne zasady Posłowie Stronnictwa Gospodarczego podpisali się pod rekompensaty kosztów dla tych, którzy używają tych 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 356 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Janusz Lisak taki stan faktyczny i prawny będzie oznaczał likwida- cję polskiej władzy monetarnej. Uważamy, że koncep- mediów zgodnie z ich przeznaczeniem, czyli do celów cja wprowadzenia euro w miejsce walut narodowych grzewczych, tak aby ci ludzie nie stracili ani złotówki, jest przede wszystkim koncepcją polityczną realizowaną aby było jasne, że o uczciwych dba polskie państwo, dba głównie w interesie krajów najbogatszych, w tym zwłasz- polski rząd, dba polski parlament, natomiast, żeby było cza Francji i Niemiec. Zgodnie z zapisami traktatu akce- również jasne, że polski parlament i polski rząd wydają syjnego otwarta została droga do likwidacji polskiego jasną, jednoznaczną, zdecydowaną wojnę wszelkiego złotego i likwidacji polskiej władzy monetarnej. Nie mu- rodzaju patologii, że nie ma zgody na to, aby na ciemnych simy jednak oczywiście z niej korzystać. interesach w Polsce rosły kolejne fortuny. Zdając sobie sprawę z tego, że wprowadzenie euro Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta dyskusja wła- stanowi ważny krok na drodze utworzenia federalnego ściwie w małym tylko zakresie była skoncentrowana państwa europejskiego, należy zdecydowanie opowie- na meritum sprawy. Większość wystąpień poświęcona dzieć się za obroną suwerenności monetarnej Polski, to była ogólnej polityce państwa, co więcej, nawet poglą- znaczy za utrzymaniem naszej rodzimej waluty naro- dom pana ministra Gronickiego, które on głosił, ale dowej, którą jest polski złoty, oraz za utrzymaniem których bynajmniej nie będzie realizował. I za te po- kompetencji państwa polskiego w dziedzinie polskiej glądy też niektórzy moi przedmówcy chcieli pana mi- polityki monetarnej. Możemy zachować się jak Szwe- nistra odwołać. dzi, którzy wprawdzie spełniają kryteria konwergencji, My w Stronnictwie Gospodarczym uważamy, że ale do strefy euro nie chcą przystąpić. Wprowadzenie przyczyny, dla których podpisaliśmy się pod wnio- wspólnego pieniądza uzależnia polską gospodarkę od skiem, ustały. Uważamy, że pan minister Gronicki do- cyklu koniunkturalnego w Unii. brze wykonuje funkcję ministra, kontrolując wpływy Wprowadzenie jednej polityki pieniężnej nie jest i wydatki budżetowe w ten sposób, aby polskie finanse zresztą dobre w równym stopniu dla wszystkich krajów publiczne miały się coraz lepiej. I dlatego będziemy Unii Gospodarczej i Walutowej. Jest naiwnością sądzić, głosować przeciwko temu wnioskowi. Dziękuję za że wspólny obszar gospodarczy strefy euro będzie się uwagę. (Oklaski) rozwijał szybciej od innych krajów pozostających poza strefą euro. Dotychczasowe doświadczenia pokazują coś wręcz odwrotnego. Jeżeli euroland można nazwać Wicemarszałek Józef Zych: jakąś strefą, to przede wszystkim strefą wolnego rozwoju. Tempo wzrostu gospodarczego jest w strefie euro Dziękuję bardzo. Panie i Panowie! Po raz kolejny niższy niż w Danii, Szwecji i Wielkiej Brytanii, które chciałbym prosić o to, żeby przestrzegać tego, cośmy nie zlikwidowały swoich walut i utrzymują swą suwe- uchwalili w Sejmie. Ppaństwo w klubach mogą prze- renność. Co szczególnie warto podkreślić, Duńczycy widywać, jaka będzie debata w którym punkcie, i wte- oraz Szwedzi w referendach odrzucili koncepcję likwi- dy trzeba domagać się na posiedzeniu Konwentu, co dacji waluty narodowej, a jednym z przywódców ruchu jest rzeczą prostą, żeby w danym punkcie przewidywać przeciwników euro w Szwecji był były szef szwedzkie- inny czas. Bo inaczej jest bardzo przykra sytuacja. Nie go banku centralnego Lars Wohlin. Grupa szwedzkich chcę przerywać, bo wiem, co to znaczy, jak się wytrą- biznesmenów i polityków, wśród których znalazł się ca kogoś z toku myśli, ale przekraczanie limitu w nie- właśnie były szef banku centralnego, utworzyła w 2002 r. skończoność jest niedopuszczalne. centroprawicową organizację Obywatele przeciw Unii Bardzo proszę, obecnie pani poseł Halina Szustak, Gospodarczej i Walutowej. Dom Ojczysty. Odrzucenie projektów konstytucji we Francji i w Ho- landii może stać się początkiem szerszego sprzeciwu wobec euro także w tych krajach Unii, które niedawno Poseł Halina Szustak: do niej przystąpiły. W razie wejścia do strefy euro polska gospodarka może reagować na kryzysy gospodar- Dziękuję bardzo. cze w krajach sąsiednich inaczej niż pozostałe kraje Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu posłów strefy euro. Wprowadzenie wspólnej waluty i likwida- Domu Ojczystego chcę stwierdzić, że popieramy wnio- cja polskiej władzy monetarnej będzie oznaczać rów- sek o wyrażenie wotum nieufności w stosunku do mi- nież podporządkowanie polskiej polityki Europejskie- nistra finansów. Jesteśmy przeciwni akceptowanej mu Bankowi Centralnemu. przez pana ministra koncepcji likwidacji złotego oraz W praktyce działania europejskiego systemu ban- polityce fiskalnej, która ma charakter restrykcyjny, ków centralnych dużą wagę przywiązuje się do koor- uniemożliwiający wykorzystanie rezerw rozwojowych. dynacji polityki pieniężnej z polityką fiskalną państw Po ewentualnej akcesji Polski do strefy euro Narodowy członkowskich. Polski rząd nie będzie mógł dobrowol- Bank Polski przekształciłby się z polskiego ośrodka nie kształtować swej polityki bez uzgodnienia skutków decyzyjnego na ośrodek wykonawczy Europejskiego finansowych z EBC. Na to, jakich wydatków będzie Banku Centralnego. O instrumentach polityki pienięż- dokonywał polski rząd i jakie będą dochody, będą miano-kursowej w Polsce decydowałby wówczas jeden ły przynajmniej w pewnej mierze wpływ ośrodki cen- ośrodek władzy we Frankfurcie nad Menem. De facto tralne w Brukseli. Nie zgadzamy się na to. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 357

Poseł Halina Szustak blokować wykorzystanie środków unijnych, gdy będą dalej prywatyzować majątek narodowy, pozbawiając Wprowadzenie wspólnego pieniądza nie zlikwiduje, państwo perspektywicznych dochodów z jednej strony, co prawda, powiązań gospodarczych Polski z krajami a z drugiej obciążając je kosztami bezrobocia i wyklu- spoza strefy euro, jednakże utrudni współpracę bilate- czenia społecznego. ralną. Polska będzie musiała uzgadniać z Brukselą swe Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Nie potrzeba nam decyzje gospodarcze, z kim ma kooperować i dlaczego. nawet na te trzy miesiące i pana ministra Gronickiego, Warto zauważyć, jak ważne znaczenie dla zwolenni- i pana premiera Belki. Niech idą do swoich interesów, ków likwidacji walut narodowych miał projekt konsty- pasji i historii – z jednym zastrzeżeniem: by nie przykła- tucji europejskiej. Nie zapisano w nim w ogóle proce- dali już więcej ręki do destrukcji Rzeczypospolitej. dury wychodzenia ze strefy euro. Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Było wszem wia- Wspólna waluta i wspólny bank centralny nie mogą domo, wszem normalnym na świecie, w Europie i w Pol- przeciwdziałać szokom asymetrycznym, na które na- sce, że są nacje i środowiska w Europie, które chcą po- rażona jest każda gospodarka. Szoki te mogą występo- wołać w tejże Europie superpaństwo europejskie pod wać w sytuacji kryzysu gospodarczego poza strefą dyktatem Niemiec. Notabene mają one w tym wielowie- euro. Każda gospodarka może reagować inaczej na kry- kową praktykę kolonizowania wewnętrznego Europy zys. Na przykład Polska odczuła kryzys w Rosji silniej i budowania państwa federalnego, choć pod twardym niż kraje Unii Europejskiej. Stosowanie takiej samej butem rządu kanclerskiego. I Unia Europejska miała być polityki pieniężnej dla całego obszaru euro w sytuacji kolejnym takim projektem hegemonii niemieckiej. Oczy- nierównomiernej reakcji poszczególnych państw człon- wiście, pozwolono Francji uszczknąć trochę z tej wizji kowskich na kryzys jest nie do przyjęcia. nowego cesarstwa europejskiego – słynny duet niemiec- Wyrażamy przekonanie, że celem dzisiejszego ko-francuski, ale chyba jest to duet dysonansowy, bo wniosku jest m.in. zgłoszenie sprzeciwu wobec osób jedni śpiewają basem: „Deutschland, Deutschland über aprobujących proces likwidacji suwerenności monetar- alles”, a drudzy kontraltem: „My mamy francuską bom- nej naszego kraju, w tym zwłaszcza wobec tych, którzy bę atomową i dopłaty do rolnictwa”. z racji pełnionej funkcji publicznej zobowiązani są tej Do zrealizowania tej wizji jednolitego państwa po- suwerenności strzec. Dziękuję. (Oklaski) trzeba nieodzownie jednego pieniądza i jednej władzy monetarnej, stąd powstał pomysł na euro i na bank centralny we Frankfurcie nad Menem. I nie ma znaczenia, Wicemarszałek Józef Zych: że jedna waluta w 25 państwach o różnorodnej gospodarce, o zróżnicowanych poziomach rozwoju i potrzeb Dziękuję pani poseł. jest katastrofalnym rozwiązaniem gospodarczym i nie Głos zabierze pan poseł Antoni Stanisław Stryjew- do utrzymania w żadnej perspektywie – znaczenie ma ski, Ruch Katolicko-Narodowy. to, że jest narzędziem hegemonii. Jak się narody ujarzmi, Nie ma pana posła? Jest. a potem państwa narodowe zniszczy, gdy władzę gospo- darczą i polityczną weźmie kto trzeba, to te różne nie- domagania się jakoś załatwi. Bo przecież kto powiedział, Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: że w Unii Europejskiej ma być równo i jednakowo? Waż- ne, że Lebensraum będzie od Gibraltaru po Bug, od Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wnioski o odwo- Nordkappu po Sycylię. Tego nawet antyczni cesarze łanie ze stanowiska ministra finansów Rzeczypospoli- rzymscy nie mieli, ba, nawet o tym nie śnili. tej Polskiej pana Mirosława Gronickiego zgłaszaliśmy Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Skandaliczne jest wspólnie z innymi środowiskami politycznymi pod to, że główni funkcjonariusze państwa, jak chociażby obrady Wysokiej Izby i będziemy je nadal popierać, członkowie rządu czy prezes Narodowego Banku Pol- mimo SLD-owskiej retoryki, że to się nie opłaca, bo skiego, publicznie deklarują wolę łamania konstytucji. jeszcze tylko trzy miesiące do wyborów. Właśnie dla- Wszak polski złoty jest polskim konstytucyjnym pienią- tego że zostały jeszcze trzy miesiące do wyborów i po- dzem i władze państwowe winny stać na straży jego wołania nowego rządu, należy zmienić wadliwego mi- bytu, suwerenności i mocy. Podobnie z gospodarką. Czy nistra, a najlepiej równie wadliwego premiera. Nie to nie rząd polski odpowiada za stan polskiej gospodar- mamy wątpliwości, że nasze wotum nieufności dla ki zgodnie z konstytucją? Odpowiada, zatem dlaczego pana Gronickiego jako ministra finansów jest wotum podporządkowuje ją obcej władzy monetarnej i obcym nieufności dla jego szefa, pana Belki, jako premiera wizjom gospodarczym, dopełnia dzieła zniszczenia su- polskiego rządu, gdyż pan Gronicki jedynie realizuje werenności Rzeczypospolitej? Mówię o rządzie, gdyż dyspozycje pana Belki. Te trzy miesiące mogą być dla Narodowy Bank Polski został wyłączony z odpowie- Rzeczpospolitej szansą, a nie będą, jeśli układ perso- dzialności za naszą ojczyznę. I na straży tego wyłączenia nalny oraz myśl ideowa nie zmienią się. Te trzy miesią- dzielnie stoi marksistowski doktor nauk ekonomicznych ce mogą być dla Rzeczpospolitej dramatem, dalej pan Leszek Balcerowicz. i wciąż narastającym, gdy pan Belka wespół z panem Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wszystkie kraje Gronickim, ale także z panem Sochą i innymi ministra- w tzw. eurolandzie są niesterowalne wewnętrznymi mi, będą układać nam budżet na przyszły rok, gdy będą narzędziami finansowymi. Wszystkie mają niski wzrost 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 358 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Poseł Antoni Stanisław Stryjewski Wicemarszałek Józef Zych: gospodarczy. We wszystkich sukcesywnie narastają: Dziękuję panu posłowi. bezrobocie, dysproporcje dochodów, przestrzeń wyklu- Głos zabierze obecnie pan poseł Jan Olszewski, czenia społecznego, dług publiczny. Wszystkie mają Ruch Odbudowy Polski. kłopoty z domykaniem budżetu, wszystkie mają problemy z postępem cywilizacyjnym. A miało być tak dobrze, że aż stratedzy i ideolodzy eurolandu ogłasza- Poseł Jan Olszewski: li swoją przewodnią potęgę i siłę już w 2010 r., zgodnie ze strategią lizbońską. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wczoraj pogrze- Nigdy mi się dotąd nie zdarzyło, żebym zgodził się baliśmy strategię pyszałkowatej potęgi Unii Europej- z wystąpieniem pana posła Leppera. Otóż dzisiaj to mi skiej. Dziś, choć w ciszy, grzebiemy nieboszczkę kon- się zdarza. Podzielam tę wygłoszoną przez pana prze- stytucję dla Unii Europejskiej, jutro pogrzebiemy euro, wodniczącego Leppera na wstępie jego wystąpienia a pojutrze – cały ten antyeuropejski projekt nowego tezę, że nasza dzisiejsza dyskusja jest społecznie pusta, europejskiego obozu rad. Wspominam o pogrzebie że dyskutujemy nad sprawą, która ma w tej chwili 10-, euro, bo przecież już są jasno artykułowane żądania jeżeli nie 20-rzędną rangę. Ale skoro już jest tak, że w ja- przywrócenia lira, franka, marki niemieckiej. Bo już kiejś sprawie się z panem Lepperem zgodziłem, to są oczekiwania na przywrócenie normalnych mechani- chciałbym jednocześnie skorzystać z tej okazji, aby zmów regulacji gospodarek narodowych. A ci, co chcą zastrzec się przeciwko pewnej formule retorycznej, hegemonii i koślawej niewolnej jedności i jednolitości, której wynalazcą nie był wprawdzie pan Lepper, ale niech jadą sobie. Tylko dziś nie wiemy, dokąd. Kiedyś którą on uporczywie wśród innych osób w tej Izbie po- mogli jechać na Madagaskar. Dziś tam żyją wolni lu- wtarza. Ta teza brzmi: za to, co się w Polsce stało w ciągu dzie. Wolni i u siebie, toteż jak znam życie, nie bardzo minionych 16 lat i za jej obecny stan odpowiadają chętnie przyjęliby desant unijnoeuropejski, w niemiec- wszystkie kolejne rządy, wszyscy, którzy brali udział w rządzeniu Rzecząpospolitą w ciągu tego okresu. kich kamaszach. Otóż tak się zdarzyło, że na czele jednego z tych rzą- Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Drugi powód woli dów i mnie było dane stanąć. To był, co prawda, bardzo odwołania ministra finansów pana Gronickiego… krótki okres, ale nie chciałbym się uchylać od odpowie- Już będę kończył. dzialności za to, co w tym czasie robiliśmy. Chciałbym natomiast zastrzec się w trzech sprawach. Wicemarszałek Józef Zych: Po pierwsze, że ten rząd, którym kierowałem, był w cią- gu tych 16 lat jedynym, który zatrzymał prywatyzację majątku państwowego. Zatrzymał, bo zdawaliśmy sobie Bardzo proszę kończyć. sprawę z patologii, która wkradła się do tego procesu. I dlatego za to, co się z tym majątkiem działo i dzieje do dzisiaj, my odpowiedzialności nie przyjmujemy. Poseł Antoni Stanisław Stryjewski: Po drugie, ten rząd zmienił linię polityki pieniężnej, która obowiązywała w okresie poprzednich rządów, ...to wzrost opodatkowania paliw płynnych i gazowych. pana Tadeusza Mazowieckiego i pana Jana Krzysztofa Rozumiemy, że trzeba zwalczać patologie gospodarcze Bieleckiego, której twórcą i realizatorem był pan wice- i przestępczość mafijną. Rząd ma i obowiązek konsty- premier Balcerowicz. Odstąpiliśmy w 1992 r. od dwóch tucyjny, i konstytucyjne narzędzia prawne oraz insty- podstawowych założeń tej polityki: od utrzymywania tucjonalne. Ale nie ma zgody, aby rząd pod pozorem kursu nadwartościowej złotówki i od dramatycznie wy- walki z patologiami i przestępczością zorganizowaną sokiego oprocentowania kredytów. I w ciągu bardzo realizował politykę drenażu polskiego społeczeństwa niewielkiego czasu przyniosło to pozytywne rezultaty, i destrukcji polskiej gospodarki. chociaż oczywiście po paru miesiącach od upadku tego Panie Marszałku! W naszym przekonaniu stan fi- rządu wszystko wróciło do pierwotnego stanu. Ale za nansów państwa jest dramatyczny. I żeby go jakoś jesz- skutki tej polityki w polskiej gospodarce ja i moi współ- cze podtrzymać przy życiu, choćby do wyborów, pod- pracownicy odpowiedzialności nie przyjmujemy. wyższa się podatki pośrednie na paliwa płynne i gazo- I wreszcie po trzecie, to mój rząd po raz pierwszy we. W naszym przekonaniu rząd chce wykorzystać to w publicznie ogłoszonym raporcie, za co byliśmy atako- uzależnienie paliwowe Polski od Rosji do łatwego dre- wani, że odstraszamy inwestorów zagranicznych, ostrze- nowania kieszeni polskich rodzin i polskich przedsię- gał, że następuje proces inwazji przestępczych mafii biorców, aby finansować chore wizje polityczne i go- w struktury władzy. Ten raport jest w dokumentacji sej- spodarcze lewicowych rządów. Na to nie ma przyzwo- mowej. Każdy może do niego sięgnąć. Wtedy, zdając lenia ani Polaków, ani posłów Koła Poselskiego Ruch sobie sprawę, jaką rolę w tym procesie odgrywają daw- Katolicko-Narodowy. Stąd wnosimy, by Wysoka Izba ni funkcjonariusze i agenci służb specjalnych PRL-u, wyraziła wotum nieufności panu ministrowi Gronic- podjęliśmy próbę rozprawienia się z tym problemem. kiemu. Dziękuję pięknie. (Oklaski) Czym się ona dla tego rządu skończyła, wszyscy pamię- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 359

Poseł Jan Olszewski krok, to na pewno poprawi to pamięć o panu i na pewno będzie dobrą przysługą dla Rzeczypospolitej. Dzię- tają. Ale odpowiedzialności za skutki, które dzisiaj w tej kuję bardzo. (Oklaski) sprawie ponosimy, mój rząd ponosić nie może. A teraz przechodząc do tematu dzisiejszej naszej dyskusji, muszę stwierdzić: Panie ministrze, popierany Wicemarszałek Józef Zych: przez nas wniosek o wotum nieufności dla pana był związany z wysoce nieszczęśliwym – to bardzo łagod- Panie pośle, chciałbym przypomnieć panu – ma pan ne określenie – pana rozporządzeniem dotyczącym czas na tym posiedzeniu: minuta dziewiętnaście. Prze- akcyzy. Rozporządzenie zostało cofnięte. Przyznaję, że dłużam do 2 minut i ani sekundy dłużej. to jest pozytywne zjawisko, które trzeba zapisać panu Panie pośle, nie ma o czym mówić. Sprawa jest ewi- na korzyść. Tym niemniej chcę uzasadnić w jednym dentna. zdaniu, dlaczego będziemy mimo wszystko głosowali Proszę bardzo, 2 minuty. za tym wotum nieufności. Otóż będziemy głosowali dlatego, że generalna linia polityki gospodarczej rządu pana Belki musi się spotkać Poseł Stanisław Dulias: z generalną dezaprobatą. Ale chciałbym równocześnie powiedzieć, że z momentem kiedy to rozporządzenie Spróbuję szybciej. o akcyzie zostało uchylone nie ma dla opinii publicznej Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! problemu pana ministra Gronickiego. Dziś właściwie ta Zbliża się koniec kadencji Sejmu. Prawie od jej początku sprawa nikogo w Polsce już nie interesuje. Natomiast wielokrotnie zadawałem pytanie, na które do dzisiaj nikt szczególna sytuacja, która powstała tu, w Wysokiej Izbie nie był w stanie rzeczowo odpowiedzieć. Moje pytanie polega na tym, że my dyskutujemy o czymś, co właści- brzmi: Czy można rozwijać gospodarkę, likwidując ją? wie zainteresowania opinii, już zupełnie nie budzi, a nie Od początku transformacji realizujemy zadania związa- pada jednocześnie ani jedno słowo na temat, którym ne z obniżaniem potencjału produkcyjnego. Skutki są wszystkie media i opinia publiczna w Polsce w tej chwi- widoczne. To spowodować musiało ogromny wzrost bezrobocia i obniżenie dochodów państwa. W tej sytuacji li bardzo żywo się zajmują, a to jest mianowicie problem, jest to udawanie, że rządy zainteresowane były wzrostem czy premier rządu Rzeczypospolitej był, czy nie był gospodarczym. Polityka jest zła. Jest to likwidacja go- agentem służb specjalnych PRL. I ten problem nie może spodarki, co często ministrowie czy pan Balcerowicz zostać pominięty. nazywali schładzaniem gospodarki. Zadając od trzech Ja nie chciałbym zajmować w tej sprawie stanowi- lat to pytanie, kieruję je również dzisiaj do pana z prośbą ska. Z tytułu mojej dawnej praktyki adwokackiej znam o rzeczową odpowiedź. Bez dobrej woli zrozumienia tło wielu tego rodzaju dramatów, które dotykały bardzo tego mechanizmu żaden minister ani rząd nie zmieni wielu ludzi, i byłbym ostatnim, który by próbował oce- sytuacji społeczno-gospodarczej w Polsce. niać jednoznacznie tę sytuację, która dotknęła w cza- Czy obecny rząd – kolejne pytanie – i pan jako mini- sach PRL-u pana profesora Belkę. Ale panu premiero- ster finansów zamierzacie w tej sprawie podjąć jakieś wi Belce, premierowi rządu III Rzeczypospolitej, zda- decyzje? Dotyczy to dziury budżetowej. Czy jest prawi- rzył się przypadek, który stawia całą sprawę na innej dłowa ocena aktualnego stanu budżetu państwa i ile wy- płaszczyźnie. Otóż pan premier Belka dwukrotnie, raz nosi dziura budżetowa? Warto wspomnieć, że dzisiejsze z tej trybuny w trakcie dyskusji nad wotum zaufania społeczeństwo polskie funkcjonuje przy potencjale, który dla rządu, a potem zeznając przed sejmową Komisją nie daje szansy na zabezpieczenie bytu 38 mln ludzi. Śledczą, złożył oczywiście nieprawdziwe oświadczenie I ostatnie pytanie. Jaką ma pan wizję w tym zakre- dotyczące stosunków ze służbami specjalnymi PRL-u. sie i ile wynosi wysokość zadłużenia wewnętrznego Podstawową normą wszystkich krajów demokratycz- i długów zagranicznych Polski? Dziękuję. nych, a już zwłaszcza krajów europejskich, jest to, że premier, któremu się zdarzy taki przypadek, natychmiast winien odejść. I to jest podstawowy standard w de- Wicemarszałek Józef Zych: mokratycznym państwie prawa. Ja wiem, że w Polsce, w tej naszej specyficznej demokracji te standardy nie Dziękuję panu posłowi. obowiązują. Tu obowiązuje jeszcze w swoim czasie Lista posłów zapisanych do głosu została wyczer- sformułowane tzw. prawo Dorna – że polityk, a zwłasz- pana. cza parlamentarzysta czy członek naszego rządu, w ogó- O zabranie głosu proszę pana ministra finansów. le skompromitować się nie może – ale z tą formułą Proszę bardzo. trzeba wreszcie zerwać i być może w tym momencie mamy okazję, żeby to nastąpiło. I dlatego, mimo że nie ma pana premiera, pozwolę sobie zaapelować, aby ko- Minister Finansów rzystając z tej sytuacji złożył swoją dymisję. W ten Mirosław Gronicki: sposób będzie mógł po raz pierwszy może pokazać, że jednak także w Polsce pewne standardy demokratycz- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Chciał- ne obowiązują. Jeżeli pan zrobi, panie premierze, ten bym podzielić moje wystąpienie na dwie części. Pierw- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 360 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Minister Finansów Mirosław Gronicki mania tego stanu, im bowiem gorszy stan budżetu pań- stwa, tym gorzej dla przyszłych pokoleń, gdyż dług sza część dotyczy spraw ogólnych – przemówienie, publiczny będzie wzrastać bardzo szybko, a tym sa- które sobie wcześniej przygotowałem – druga spraw mym i koszty jego obsługi. W konsekwencji zmniejszy szczegółowych, czyli odpowiedzi na wystąpienia to pulę środków dostępnych w budżecie państwa cho- przedmówców. Postaram się na to wykorzystać, tak jak ciażby na tak ważne cele wymagające wsparcia z jego się umówiłem z panem marszałkiem, nie więcej niż pół strony. godziny. Fakt drugi: W połowie ubiegłego roku wielu anali- Panie i Panowie Posłowie! Obejmując kierownictwo tyków oczekiwało, że relacja długu do PKB może prze- resortu finansów, podkreślałem, że jestem ekonomistą kroczyć drugi próg ostrożnościowy (przypomnę: 55% – nie politykiem i nie ideologiem. Po 11 miesiącach do PKB). Jednak wiele czynników, w tym efektywne mojej pracy w resorcie utwierdziłem się w przekonaniu, zarządzanie finansami publicznymi pod moim kierow- że jakość finansów publicznych nie powinna mieć ani nictwem, doprowadziło do zmniejszenia relacji długu wymiaru, ani odcieni politycznych. Opisać tę jakość publicznego do PKB z 51,5% pod koniec 2003 r. do mogą jedynie fakty i dane ekonomiczne. Decyzje poli- 50,2% pod koniec 2004 r. tyczne, co stało się niejako regułą w tym Sejmie, rzad- Od pierwszego dnia kierowania resortem wdrażałem ko dobrze wpływają na poprawę finansów publicznych. nowe podejście do zarządzania długiem. Zaowocowało I właśnie dlatego najtrudniej o ich uzdrowienie. to zwiększeniem stabilności finansów publicznych Pol- Chciałbym państwu przypomnieć, że zostałem po- ski. Jednym z elementów tej strategii była decyzja wołany na stanowisko ministra w momencie, kiedy o wcześniejszej spłacie zadłużenia wobec Klubu Pary- sytuacja finansowa i walutowa Polski była skompliko- skiego. Chciałbym się tu odnieść do pytania pana posła wana. Miałem do zrealizowania cztery podstawowe Wrzodaka i podkreślić, że do tej pory dokonano spłaty zadania: po pierwsze, sprawną i efektywną realizację lub uzgodniono spłatę zadłużenia na rzecz dziewięciu budżetu na rok 2004, po drugie, odbudowę zaufania państw, co pozwoliło na zmniejszenie zadłużenia wobec rynków finansowych do Polski, po trzecie, przygoto- tej grupy wierzycieli o około 4,5 mld euro. Na ten cel wanie ostatecznej wersji budżetu na 2005 i, co się po- wyemitowano w tym roku obligacje zagraniczne w wiel- tem okazało, 2006 r., wreszcie, po czwarte, co bardzo kości przekraczającej tę sumę, z uwagi na to, że jeszcze dla mnie było trudne, dbanie o interesy Polski na forum dodatkowo musieliśmy spłacać odsetki. Niemniej jed- ministrów finansów Unii Europejskiej. nak, proszę państwa, to spłacone zadłużenie, po pierw- Zanim odniosę się do politycznych zarzutów posta- sze, poprawia strukturę zadłużenia, przede wszystkim wionych wobec mnie jako ministra finansów w obu wnio- związaną z zapadalnością. Po drugie, ta spłata poprawia skach poselskich, chcę krótko przedstawić ekonomiczną nam również koszty obsługi zadłużenia, ponieważ opro- sytuację w finansach publicznych. Jestem przekonany, że centowanie nowych obligacji jest niższe niż w wypadku zaprezentowane przeze mnie fakty pozwolą lepiej ocenić tego długu, który spłacaliśmy. aktualny stan polskiej gospodarki, finansów publicznych, Zyskaliśmy ponadto na czymś, co się nazywa net pre- a także rolę, jaką w tym procesie odgrywa minister finan- sent value, czyli dodatkowo około pół miliarda euro mamy sów. Powiem zatem o faktach z punktu widzenia ekono- zysku z tego tytułu, że wcześniej dokonaliśmy spłaty. misty, a nie polityka i ideologa. Spłacenie zadłużenia wobec Klubu Paryskiego wpłynęło Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Fakt na poprawę w świecie wizerunku Polski jako państwa pierwszy. Udało się w znaczący sposób, po raz pierw- pozbywającego się starego, nierynkowego długu. szy od wielu lat, zmniejszyć deficyt sektora finansów Chciałbym jeszcze powiedzieć, że dodatkowo Mi- publicznych, co było konsekwentnym działaniem rzą- nisterstwo Finansów w tym roku spłaciło zadłużenie, du. Deficyt w relacji do PKB w ubiegłym roku wyniósł które państwo zaciągnęło w latach 1993–1994 w związ- 4,6%, mimo iż pierwotnie zakładano 6,3%. Udało się ku z restrukturyzacją finansową banków i przedsię- więc go zmniejszyć o 1,7%. Realizując stałą politykę biorstw. Te obligacje przestaną już istnieć w portfelu zmniejszenia deficytu, w ustawie budżetowej na 2005 długu 30 czerwca. r. założyliśmy, że będzie on się kształtował na poziomie Rozsądna polityka zarządzania długiem Skarbu 3,6%. Jak już pan premier wspomniał, po blisko 6 mie- Państwa umożliwiła wzrost zaufania do Polski na mię- siącach praktycznie rzecz biorąc zrealizowaliśmy defi- dzynarodowych rynkach finansowych. Chciałbym pań- cyt tegoroczny w wymiarze około 50%. Jest to dowód stwu przypomnieć, że w połowie ubiegłego roku (w czerw- na zachowanie wysokiej dyscypliny finansowej. Jedno- cu) przeciętny kurs polskiego złotego do euro wynosił cześnie aktualna prognoza Ministerstwa Finansów prawie 4,90, w porównaniu z końcem 2003 r., kiedy wskazuje, że dochody budżetu państwa będą wyższe wynosiło to od 4,03. W tej chwili mamy kurs złotego o ok. 1,5 mld zł od tych, które zostały zapisane w usta- na poziomie z końca 2003 r. wie budżetowej. Pieniądze te w pierwszej kolejności Po drugie, zmniejszyły się koszty obsługi zadłuże- przeznaczone będą na dalsze zmniejszenie deficytu. nia, w związku z tym, że rynkowe stopy procentowe Realizacja budżetu państwa w tym roku przebiega obniżyły się z około 8% w połowie 2004 r. do rekordo- więc dobrze. Jest to oznaka dobrej kondycji gospodar- wo niskich w historii polskiej transformacji stóp w ostat- czej naszego państwa. Wszelkie nasze działania, także nich dniach. Niezależnie od tego, czy jest zawierucha polityczne, powinny przynajmniej zmierzać do utrzy- polityczna, czy jej nie ma. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego 361

Minister Finansów Mirosław Gronicki gramu Konwergencji, oznaczać to będzie utratę dla Polski funduszy spójności. Dodatkowo ten wzrost zaufania do Polski na mię- Jednym z fundamentów Programu Konwergencji dzynarodowych rynkach finansowych potwierdzany jest ścieżka fiskalna, czyli program wydatków budże- jest przez zmianę nastawienia przez agencje ratingowe towych na kolejne trzy lata. Jest to czynnik dyscypli- do zadłużenia zagranicznego i krajowego Polski. To nujący wydatki publiczne, który w konstrukcji budżetu oznacza poprawę warunków inwestowania w Polsce. państwa musimy uwzględniać. Musimy zatem wskazać Inaczej mówiąc: Sytuacja w polskiej gospodarce zosta- nasz deficyt budżetowy oraz wielkość zadłużenia pań- ła uznana za stabilną. stwa. Parametry te podlegają ocenie przez Komisję Chciałbym jeszcze podkreślić, że rynki finansowe Europejską. Rada Ecofin, czyli Rada Unii Europejskiej postrzegają współczesne państwo w kategoriach po- skupiająca ministrów finansów i gospodarki, na pod- dobnych do firm. Aby uzyskać kredyt na rozwój, firma stawie corocznych aktualizacji bada wdrożenie Progra- musi być wiarygodna, pokazywać swoje sprawozdania, mu Konwergencji i sygnalizuje każde istotne odstęp- prezentować prognozy rozwoju, działać przewidywal- stwo od przedstawionej w nim ścieżki ograniczenia nie i stabilnie, zachowywać się odpowiedzialnie. W ten deficytu sektora finansów publicznych. sam sposób musi też zachowywać się państwo, aby na Chciałbym podkreślić, że do tej pory Rada Ecofin arenie międzynarodowej tworzyć swoją wiarygodność, nie miała z Polską żadnych problemów. Pragnę podkre- dbać o atrakcyjność inwestycyjną oraz o konkurencyj- ślić także, na przyszłość, że każda zmiana priorytetów ność krajowych firm. To wartości, które, bez względu polityki gospodarczej pociąga za sobą obowiązek na opcje polityczne, musimy pielęgnować i rozwijać. przedstawienia nowego Programu Konwergencji. Ge- Takimi ekonomicznymi zasadami kieruję się. neralnie jednak Program Konwergencji należy uznać Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Fakt za wiążący na następne 3 lata. trzeci: W maju w Ministerstwie Finansów rozpoczęli- Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Tyle śmy prace nad budżetem państwa na 2006 r. Uważam, mówią podstawowe fakty. Dążyłem do realizacji posta- że ten kluczowy dla finansów publicznych akt prawny wionych przede mną zadań w możliwie najlepszy spo- powinien być możliwie szeroko konsultowany. W związ- sób, mimo to dzisiaj będą państwo głosować nad dwo- ku z tym zwróciłem się do wszystkich klubów parla- ma wnioskami o wotum nieufności wobec mnie. Oba mentarnych z zaproszeniem do dyskusji. Przebieg pra- dotyczą kwestii istotnych dla przyszłości polskiego cy nad budżetem można śledzić na stronach interneto- państwa, dlatego chcę szczegółowo do nich się od- wych Ministerstwa Finansów. Można wysyłać swój nieść. komentarz, rekomendacje i uwagi. Jako Ministerstwo Pierwszy wniosek o wyrażenie wotum nieufności Finansów inicjujemy społeczną debatę na temat budże- wobec mnie dotyczy wejścia Polski do strefy euro. tu państwa. To pierwsza tego typu inicjatywa. Podzie- Chciałbym podkreślić: przystąpienie Polski do strefy lam pogląd Wysokiej Izby, że nowe przepisy powinny być wcześniej konsultowane, w tym również ustawa euro to nie jest wybór ministra Gronickiego, to wybór budżetowa, ale oznacza to także przyjęcie na siebie Polaków głosujących w referendum za przystąpieniem części odpowiedzialności przez członków debaty. Polski do Unii Europejskiej, to wybór Sejmu, który ra- 14 czerwca zaprezentowaliśmy założenia do budże- tyfikował projekt akcesyjny, poza tym to wybór Sejmu, tu państwa na 2006 r. Przyjęte przez Radę Ministrów który również głosował nad polską drogą do euro. Mu- założenia określają, iż dochody budżetu państwa będą szę respektować wolę większości rodaków oraz zobo- kształtować się w 2006 r. w przedziale 184–189 mld zł. wiązania Polski wynikające z członkostwa w Unii. Jednocześnie, konsekwentnie dążąc do zmniejszenia Rolą ministra finansów jest więc jak najlepsze i jak naj- deficytu budżetowego, zakładamy, że będzie się on sprawniejsze wprowadzenie tej waluty zgodnie z tą kształtował pomiędzy 28 mld zł a 34 mld zł, a więc wolą. Muszę więc tak prowadzić politykę budżetową pomiędzy 2,8% a 3,4% PKB. We wrześniu w ustawo- państwa, aby ten cel zrealizować, czyli muszę zmniej- wym terminie Ministerstwo Finansów przekaże osta- szyć deficyt budżetowy, poziom inflacji i długu pu- teczny projekt ustawy budżetowej. blicznego. Fakt czwarty: Obecny i przyszłoroczny budżet pań- Wysoki Sejmie! Z pełną odpowiedzialnością mogę stwa to budżet kraju członkowskiego Unii Europejskiej. powiedzieć, że resort finansów pod moim kierownic- Zgodnie z unijnym Paktem Stabilności i Wzrostu każ- twem równie konsekwentnie jak pod kierownictwem de państwo członkowskie spoza strefy euro przygoto- moich poprzedników kontynuował działania z tym zwią- wuje w ramach koordynacji polityk gospodarczych tzw. zane. Działaliśmy i działamy na podstawie ekonomicz- Program Konwergencji. Prezentujemy w nim trzyletnią nej wiedzy i w najgłębszym przekonaniu, że wprowa- perspektywę rozwoju gospodarczego kraju, który dąży dzenie w Polsce euro to kwestia przyszłości cywilizacyj- do realnej konwergencji z wyżej rozwiniętymi gospo- nej kraju, fundamentalna dla sukcesów polskich przed- darkami. Chciałbym podkreślić, że Program Konwer- siębiorców, zwłaszcza eksporterów, którzy borykają się gencji został podpisany przez rząd polski i Komisję z ryzykiem kursowym. Dla przypomnienia powiem, że Europejską w tym celu, aby Polska mogła wyjść z pro- jeszcze niedawno Ministerstwo Finansów dostawało cedury nadmiernego deficytu, którą została objęta 5 mnóstwo interpelacji w sprawie niekorzystnego kursu lipca ub. r. Jeżeli do 2007 r. Polska nie zrealizuje Pro- polskiej złotówki, w sprawie ryzyka walutowego. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 362 Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego

Minister Finansów Mirosław Gronicki grzywny za wykorzystywanie tych paliw niezgodnie z przeznaczeniem. Dodatkowo w przypadku stwierdze- Zwracam również uwagę na fakt, że nigdy przez te nia znaczących nieprawidłowości w obrocie paliwami wszystkie lata zasadność wejścia Polski do strefy euro zasadne byłoby bezzwłoczne pozbawianie kontrolowa- nie była przedmiotem politycznych uwag przenoszo- nych podmiotów wszystkich posiadanych koncesji na nych na forum parlamentu. Przypomnę również, że moi obrót paliwami, ale te decyzje w ostateczności zależeć poprzednicy tłumaczyli się przed Wysoką Izbą raczej będą od opinii sejmowych komisji w przyszłości. z tego, że nie są w stanie przyspieszyć wejścia do unii Zapewniam Wysoką Izbę, że od powstania koncep- walutowej. Pragnę w tej sytuacji wyrazić wątpliwość, cji wprowadzenia zrównania stawek podatkowych mie- czy zasłużyłem na wotum nieufności tym, że resort pod liśmy świadomość, że konieczne jest wprowadzenie moim kierownictwem, zmierzając do strefy euro, dążył mechanizmów osłonowych. Na wniosek sejmowej Ko- do realizacji kryteriów z Maastricht, co jak wiadomo, w misji Finansów Publicznych przedstawiłem projekt praktyce oznacza tak bardzo potrzebne zwiększenie dys- propozycji pakietu osłonowego, który z oczywistych cypliny finansów publicznych i zmniejszenie deficytu wzglądów nie mógł być wersją ostateczną. Ponieważ budżetowego. Chciałbym się spytać, czy szkodliwe dla jednak nie został zaakceptowany, zrezygnowałem finansów publicznych jest zmniejszenie relacji długu z wprowadzenia zrównania stawek akcyzy na oleje publicznego do PKB, które udało się nam osiągnąć. opałowy i napędowy oraz gaz płynny grzewczy i do Drugi wniosek dotyczy zaproponowanego przez celów napędowych. Ministerstwo Finansów zrównania stawek podatku ak- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie jestem pierw- cyzowego na oleje opałowe i napędowe oraz gaz płyn- szym polskim ministrem finansów, który działając w naj- ny do celów grzewczych i napędowych. lepszej wierze i w trosce o interes państwa, miał okazję Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znaczne zróżnico- przekonać się, że pełnienie tej funkcji wymaga nie tylko wanie stawek podatku akcyzowego dla paliw i kompo- wiedzy fachowej, ale również silnego wsparcia politycz- nentów do ich produkcji pozwala na wprowadzenie do nego. W wielu krajach od szefa resortu finansów nie obrotu paliw bez zapłaty należnych podatków i cła. Pa- oczekuje się, aby był sprawnym politykiem, działaczem liwa obłożone niższym podatkiem akcyzowym, takie społecznym, ale przede wszystkim wymaga się, aby był jak olej opałowy oraz gaz płynny do celów grzewczych, solidnym ekonomistą. Chodzi przede wszystkim o to, by są również wykorzystywane niezgodnie z przeznacze- w trosce o własną pozycję i popularność szef resortu fi- niem jako paliwa silnikowe. Oszuści mogą zaoszczę- nansów nie unikał niepopularnych decyzji i nie szukał dzić na każdym 1 tys. litrów oleju aż 795 zł. Dotych- tylko politycznych kompromisów. Kiedy obejmowałem czasowe działania resortu finansów zwalczające pato- swoją obecną funkcję, widziałem siebie właśnie w roli logię w obrocie paliwami pomimo ich dużego natężenia ekonomisty, a nie polityka. nie wpłynęły w wystarczający sposób na zmniejszenie Zapewniam Wysoką Izbę, że wszystko, cokolwiek procederu nielegalnego obrotu paliwami. Uszczelnienie robiłem jako minister finansów, miało na celu poprawę systemu podatkowego, koncesjonowanie obrotu pali- kondycji finansowej państwa. Jeżeli po 11 miesiącach wami, ich barwienie oraz intensyfikacja działań kon- jesteśmy postrzegani przez wszystkich jako kraj bardziej trolnych nie zmniejszyły zainteresowania tym wciąż wiarygodny finansowo, jeżeli udało się zmienić na lepsze opłacalnym procederem. wizerunek Polski w opinii rynków finansowych, to jest W miejsce likwidowanych grup przestępczych po- to fakt, który cieszy mnie osobiście jako ministra finan- wstają nowe, których nie są w stanie odstraszyć sankcje sów. Cóż, zdaję się na ocenę Wysokiej Izby, uważając, karne i karno-skarbowe, zaś ich metody działania oraz że moja praca w okresie 11 miesięcy była jednakowoż powiązania są coraz trudniejsze do wykrycia. Różnice działaniem wspólnym, konsultowanym z branżowymi w stawkach na paliwa powodują, iż mimo kar i kontro- komisjami sejmowymi. Ufam więc, że ocena tej pracy li oszukiwanie państwa, czyli nas wszystkich, cały czas poprzez głosowanie będzie sprawiedliwa. niestety się opłaca. Zysk z oszustwa jest tak znaczny, Proszę państwa, chciałbym jeszcze dodatkowo od- że dopóki nie rozwiążemy tego problemu systemowo, nieść się do pewnych kwestii, które pojawiły się w wy- zawsze znajdą się ludzie, którzy nieuczciwie będą stąpieniach szanownych pań i panów posłów. Pani Ma- chcieli na tym zarabiać. Doraźne działania w tym za- słowskiej chciałbym przypomnieć, że ja jako minister kresie nie mają szansy na uzdrowienie sytuacji. finansów przyznałem się do błędu, i muszę powiedzieć, Poważnym krokiem zmierzającym do likwidacji że noblista Milton Friedman przyznał się również do szarej strefy na rynku paliw mogłoby być zrównanie błędu, odwołując wcześniejsze stwierdzenie, że wpro- stawek podatku akcyzowego na oleje opałowe i grzew- wadzenie euro jest błędem. Mam na to cytaty, mogę cze oraz gazu do napędu i ogrzewania mieszkań. Skoro pani poseł pokazać. jednak nie zyskało ono poparcia Wysokiej Izby, Mini- Chciałbym powiedzieć, że jeżeli chodzi o ocenę sterstwo Finansów widzi potrzebę zmiany przepisów wejścia Polski do strefy euro, to mamy informacje, ana- Kodeksu karnego skarbowego zwiększającej górne gra- lizy naprawdę autorytetów ekonomicznych, które wy- nice kary grzywny i kary pozbawienia wolności za raźnie mówią, że w większości bardziej jest to dla Pol- przestępstwa skarbowe związane z obrotem paliwami. ski opłacalne, niż przyniesie straty. Niezbędne, jak sądzę, będzie również dokonanie nowe- Posłowi przewodniczącemu Lepperowi chciałbym lizacji prawa wykroczeń przez podwyższenie kary raz jeszcze przypomnieć, co zresztą pan poseł wyraź- 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec ministra finansów Mirosława Gronickiego – głosowanie 363

Minister Finansów Mirosław Gronicki Przechodzimy do głosowania. Zgodnie z art. 115 ust. 5 w związku z art. 116 ust. 2 nie powiedział, że minister finansów działa w określo- regulaminu Sejmu Sejm rozpatruje wnioski o wyraże- nych ograniczeniach prawnych. Jedno z ograniczeń nie wotum nieufności łącznie, jednak poddanie ich pod prawnych dotyczy ustawy o Narodowym Banku Pol- głosowanie następuje oddzielnie, według kolejności skim, która wyraźnie mówi, że Narodowy Bank Polski zgłoszenia. W wypadku wyrażenia wotum nieufności jest niezależny. Jako niezależny bank nie może być ocena podstawie jednego wniosku pozostałe wnioski nie niany przez rząd, jest oceniany przez niezależnego au- podlegają głosowaniu. dytora i na podstawie tej oceny chciałbym powiedzieć Przypominam, że zgodnie z art. 159 ust. 2 Konstytu- państwu, Wysokiej Izbie, iż rezerwy rewaluacyjne na cji Rzeczypospolitej Polskiej Sejm wyraża wotum nie- chwilę obecną wynoszą 9,2 mld zł. Jest to wynik oceny ufności większością głosów ustawowej liczby posłów. audytora. Jeżeli chodzi o pozostałe uwagi, to postaram Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem z dru- się skontaktować – bo widzę, że czas się kończy – z po- ku nr 4061. słami, którzy je wyrażali, i postaram się wyjaśnić, dla- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku czego tak, a nie inaczej to pojmuję. Dziękuję państwu o wyrażenie wotum nieufności ministrowi finansów za uwagę. (Oklaski) panu Mirosławowi Gronickiemu, zawartego w druku nr 4061, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciwny? Wicemarszałek Józef Zych: Kto wstrzymał się od głosowania? W głosowaniu wzięło udział 404 posłów. Większość Dziękuję panu ministrowi. ustawowa – 231. Za przyjęciem wniosku głosowało Zamykam dyskusję. 205, przeciw – 188, 11 posłów wstrzymało się od gło- Proszę bardzo. sowania. (Oklaski) Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania wyma- ganej większości głosów odrzucił wniosek o wyrażenie Poseł Danuta Hojarska: wotum nieufności ministrowi finansów panu Mirosła- wowi Gronickiemu. (Oklaski) Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klu- Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem z dru- bu Parlamentarnego Samoobrona Rzeczypospolitej ku nr 4115. Polskiej proszę o 15 minut przerwy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o wyrażenie wotum nieufności ministrowi finansów panu Mirosławowi Gronickiemu, zawartego w druku nr Wicemarszałek Józef Zych: 4115, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciwny? Wysoki Sejmie! Chciałbym się zwrócić do przed- Kto wstrzymał się od głosowania? stawicielki Samoobrony. Proszę państwa, od dwóch W głosowaniu wzięło udział 404 posłów. Większość tygodni wiemy o tym, jaki jest temat, jakim zagadnie- ustawowa – 231. Za przyjęciem wniosku głosowało 208, niem będziemy się zajmowali. Wobec tego, żeby być przeciw – 187, 9 posłów wstrzymało się od głosowania. wiernym tradycji, a jednocześnie nie utrudniać – jest Stwierdzam, że Sejm, wobec nieuzyskania wyma- zaplanowane i wkrótce odbędzie się posiedzenie Kon- ganej większości głosów odrzucił wniosek o wyrażenie wentu Seniorów – zarządzam 10-minutową przerwę. wotum nieufności ministrowi finansów panu Mirosła- Proszę, żeby klub spotkał się na zapleczu i żeby nie wowi Gronickiemu. (Oklaski) było przedłużania ani zakłócania porządku. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 105. po- Bardzo proszę, ogłaszam 10-minutową przerwę. siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Wysoki Sejmie, zarządzam 2-minutową przerwę. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 32 do godz. 13 min 40) (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 44 do godz. 13 min 46)

Wicemarszałek Józef Zych: Wicemarszałek Wznawiam obrady. Kazimierz Michał Ujazdowski: Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wo- Wznawiam obrady. bec Ministra Finansów Pana Mirosława Gronickiego. Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia Sejm wysłuchał uzasadnień wniosków przedstawio- oświadczeń poselskich: pani poseł Gabriela Masłowska, nych przez panią poseł Gabrielę Masłowską oraz pana pan poseł Jan Antochowski i pan poseł Leszek Bugaj. posła Marka Sawickiego, a także opinii Komisji Finan- Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów pragnie sów Publicznych przedstawionej przez pana posła Wie- zgłosić się do wygłoszenia oświadczenia? sława Ciesielskiego oraz przeprowadził dyskusję. Nikt się nie zgłasza. 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 364 Oświadczenia poselskie

Wicemarszałek Kazimierz Michał Ujazdowski skich rezerw walutowych i zmiany zarządzania nimi. Po siódme, trzeba dopuścić możliwość stosowania nie- Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam standardowych instrumentów obrony przed szkodliwy- zatem za zamkniętą. mi wariantami napływu kapitału krótkoterminowego. Proszę panią poseł Gabrielę Masłowską o wygło- Najbliższe wybory do Sejmu i Senatu będą plebiscy- szenie oświadczenia. tem za lub przeciw suwerenności monetarnej Polski. (Gwar na sali) Dlatego apeluję do wszystkich rodaków: pamiętajmy Proszę o ciszę. o tym, aby przy wyborze poszczególnych osób do parlamentu interesować się także i tym, czy dana osoba opowiada się za tym, żeby Polska miała prawo do pro- Poseł Gabriela Masłowska: wadzenia własnej polityki pieniężnej i czy dana osoba chce, aby nie przekazać naszego prawa obcokrajowcom. W swoim oświadczeniu poselskim pragnę ustosun- To jest bardzo ważne. Proszę pamiętać, że fakt, iż wy- kować się do kilku problemów, które były przedmiotem stępuje ryzyko kursowe, powoduje, że depozytariusze dzisiejszej debaty, głównie do spraw, o których wypo- wolą oszczędzać w złotych niż w innych walutach w wiadał się pan minister finansów Mirosław Gronicki, bankach mających siedzibę za granicą. Lokata złotowa ponieważ mam taką możliwość. jest bardziej bezpieczna niż walutowa. To ważne, bo to Pojawia się czasem argument, że suwerenność mo- nam pomaga, aby nasze krajowe oszczędności były lo- netarna nie jest problem ważnym. Naszym zdaniem, kowane w bankach w naszym kraju i nie wypływały za jest wręcz odwrotnie. Bank centralny odgrywa we granicę. Czy mamy naprawdę za dużo kapitału? Po li- współczesnej gospodarce bardzo ważną rolę. Poza tym kwidacji złotego otwarta zostałaby droga do bardziej mówi się na przykład, że w krajach zachodnich nie my- znaczącego wypływu kapitału za granicę. Jeżeli zlikwi- śli się kategoriami suwerenności monetarnej. Mam dowalibyśmy złotego, to od tego momentu bardziej uak- wątpliwości. Wystarczy odwołać się choćby do badań tywniłyby się zagraniczne fundusze inwestycyjne, które Eurobarometru z poprzedniego roku. Zapytano ankie- oferowałyby potencjalnym klientom jednostki uczestnic- towanych ze wszystkich ówczesnych krajów członkow- twa lokujących kapitał na giełdach zagranicznych, bo skich Unii Europejskiej o to, czy politykę pieniężną będą wówczas mogły mówić, że ponieważ nie ma niby powinno się prowadzić na szczeblu narodowym czy ryzyka kursowego, to ryzyko związane z inwestowa- ponadnarodowym. Otóż na przykład według 70% Bry- niem na giełdzie polskiej i na giełdach zagranicznych tyjczyków czy też 60% Szwedów należy prowadzić ją może doprowadzić do wypływu kapitału za granicę po właśnie poprzez własny, krajowy bank centralny, a nie prostu. Dziękuję bardzo. wyrzekać się jej, przekazując swe kompetencje za gra- nicę. Proszę pamiętać, że zarówno Duńczycy, jak i Szwedzi, odrzucili w referendum koncepcję likwida- Wicemarszałek cji własnej waluty. Kazimierz Michał Ujazdowski: Słyszy się czasem, że temat suwerenności monetarnej jest sprawą sentymentów, że jest to sprawa nieprak- Dziękuję bardzo. tyczna. Jak to? Skoro bank centralny poprzez kanały Pan poseł Jan Antochowski, proszę o wygłoszenie transmisji może oddziaływać na gospodarką, a więc na oświadczenia. dostępność kredytów, na kurs walutowy, to czy są to zagadnienia nieistotne? Przecież to jest bardzo ważne dla naszego kraju, dla obywateli naszego państwa. Po- Poseł Jan Antochowski: jawia się argument, że jedynym sposobem – pan minister zresztą przed chwilą o tym mówił – wyeliminowa- Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Swoje oświadcze- nia negatywnych skutków aprecjacji złotego na wyniki nie składam w imieniu wszystkich dotychczasowych eksporterów, jest likwidacja naszej waluty. Nie zgadza- i przyszłych stypendystów i ich rodzin pochodzących my się z tym. Przecież poprzez odpowiednią politykę z byłych państwowych gospodarstw rolnych. Program banku centralnego można prowadzić politykę umiar- stypendialny w szkołach średnich dla młodzieży po- kowanej deprecjacji złotego, co jest ważne w sytuacjach chodzącej ze środowisk popegerowskich był realizowa- osłabienia tempa wzrostu gospodarczego. Było tak na ny od 1998 r. Celem tego programu było umożliwienie przykład w roku 2003. Poza tym jest wiele możliwości dzieciom byłych pracowników państwowych gospo- ograniczania szkodliwych skutków wahań kursu złote- darstw rolnych kontynuowanie nauki i zdobycie wy- go. Trzeba w tym celu: po pierwsze, budować polski, kształcenia na poziomie średnim i wyższym. W pierw- powtarzam polski, rynek finansowy. Po drugie, trzeba szym roku jego funkcjonowania sfinansowano 650 promować patriotyzm gospodarczy. Po trzecie, należy stypendiów, w 1999 r. – 2260, w 2000 r. – 5600, a w roku utrzymywać stopy procentowe na umiarkowanym po- szkolnym 2004/2005 ze stypendiów skorzystało już ziomie. Po czwarte, musimy powiększać udział polskiej ponad 50 tys. uczniów. własności w sektorze bankowym. Po piąte, trzeba re- Realizacja programu stypendialnego odbywała się alizować zasadę, że OFE muszą inwestować w Polsce. na podstawie porozumień podpisanych między oddzia- Po szóste, należy dążyć do zwiększania wartości pol- łami Agencji Nieruchomości Rolnych a szkołami i to 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. Oświadczenia poselskie 365

Poseł Jan Antochowski Od kilku lat obserwowaliśmy działania tego rządu jak gdyby zmierzające do tego, aby nastąpił upadek tego było ponad 2260 porozumień. Na podstawie tych poro- sektora. Patrzę po całej lewej i prawej stronie sali, gdzie zumień oddziały przekazywały środki ﬁnansowe, są ci posłowie, którzy tworzyli lobby w drugiej kaden- z którch wypłacane były stypendia uczniom i studen- cji parlamentu likwidujące polskie cukrownictwo. Le- tom. W związku z wejściem wżycie ustawy z dnia 4 dwo nam się udało stworzyć Polski Cukier, koncern marca 2004 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nie- z góry skazany na niepowodzenie. Wtedy, kiedy inne ruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, te stypendia podmioty miały pieniądze na zakup buraków cukro- wygasają. Najpierw miały wygasnąć z dniem 31 grud- wych, po kilka miesięcy polski podmiot oczekiwał na nia 2004 r., przedłużono je do końca czerwca 2005 r. gwarancje, otrzymał pomoc tylko z jednego kierunku, i w tej sytuacji uczniowie szkół średnich, jak również z jednego banku polskiego, który był wtedy związany studenci zostaną pozbawieni możliwości korzystania z rolnictwem – z Banku Gospodarki Żywnościowej. z tych stypendiów. M mają być one przesunięte do Na dzień dzisiejszy do powiatu, w którym bezrobo- wspólnego funduszu stypendialnego Ministerstwa cie sięga 29%, gdzie zginęła duża huta, gdzie zginęły Edukacji Narodowej i Sportu. Z kolei z praktyki wie- dwa zakłady Wólczanki, przemysłu lekkiego, przyszło my, że ten fundusz jeszcze nie funkcjonuje, a jeśli na- to pismo, a myśleliśmy, że rozwój rolnictwa ze względu wet zafunkcjonuje, to może być taka sytuacja, że rze- na dobre ziemie w powiecie ostrowieckim, opatow- czywiście młodzież ta najbiedniejsza na tym straci. W związku z tym apelowałbym o to, żeby te stypendia skim, lipskim pozwoli rolnikom na utrzymanie życia były kontynuowane do wygaśnięcia, to znaczy wszyscy na godziwym poziomie. Otrzymaliśmy decyzję, która, ci, którzy korzystali z nich w szkołach średnich jak naszym zdaniem, jest wbrew wszelkiemu rozsądkowi, również w szkołach wyższych, korzystali z tych sty- wyliczeniom ekonomicznym i realnym warunkom, pendiów do wyczerpania czy zakończenia nauki w szko- możliwościom, jakie są, mówiącą o tym, aby buraki łach średnich i na studiach, jeśli takie stypendia ucznio- dowozić 120 km do Lublina, zostawiając zmodernizo- wie, studenci otrzymywali. wany zakład, z zabezpieczonymi wymogami ochrony Mówię o tym problemie dlatego, gdyż jest przygo- środowiska, z tym wszystkim, co jest niezbędne do towany projekt zmiany o gospodarowaniu nieruchomo- normalnego funkcjonowania. ściami rolnymi, inaczej mówiąc, jest to zmiana ustawy W piśmie podpisanym w imieniu ministra skarbu o Agencji Nieruchomości Rolnych i na zakończenie tej przez osobę pełniącą obowiązki dyrektora departamen- kadencji byłaby jeszcze możliwość, żeby nie ujmując tu – ja myślę, że ten rząd już cały pełni tylko obowiąz- niczego, wprowadzić tę zmianę i ona by zafunkcjono- ki – mówi się nam, jaka jest wydajność pracy w Unii wała na dotychczasowych zasadach, co by było na pew- Europejskiej (my to wiemy), jaka jest w Stanach Zjed- no z korzyścią dla tych najbiedniejszych, którzy korzy- noczonych i że ten zakład ma przestać istnieć. Nato- stali ze stypendiów. Dziękuję bardzo. (Oklaski) miast co będzie z nim dalej – że będzie program dobro- wolnych odejść, którego nikt nie zna, i że należy mieć na uwadze konieczność demontażu urządzeń, i wtedy Wicemarszałek coś tam powstanie (w sąsiednim Włostowie oddalonym Kazimierz Michał Ujazdowski: o 40 km mamy pocięty, wywieziony na złom zakład, który nazywał się Cukrownia Włostów) – widzimy de- Dziękuję bardzo. montaż dużego kawałka Rzeczypospolitej. Był taki Pan poseł Leszek Bugaj jako ostatni wygłosi oświad- czas, kiedy ministrem rolnictwa i wicepremierem był czenie. Jarosław Kalinowski – jedyna ostoja i pomocą – kiedy te argumenty były brane pod uwagę. Co możemy po- Poseł Leszek Bugaj: wiedzieć? Widzę tutaj uśmiechy i dobre samopoczucie sali rządzącej. Chcemy po prostu napisać i zamknąć w tulei, która przez wiele, wiele lat ma pozostać, że w roku Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zakończył się kolejny spektakl. Rząd odniósł kolejne zwycięstwo. Mi- 2005, kiedy marszałkiem Sejmu był Włodzimierz Ci- nistrowie i premier złożyli sobie gratulacje. Szkoda, że moszewicz, kiedy premierem był Marek Belka, mini- nie mogę podzielać tej radości, która panuje wśród par- strem rolnictwa był pan Olejniczak, a ministrem skarbu tii tworzących tę koalicję. Nie mogę, bo otrzymaliśmy Jacek Socha, zlikwidowano okręgową cukrownię decyzję o likwidacji na terenie mojego powiatu ostro- w Ostrowcu Świętokrzyskim, która przez 180 lat w róż- wieckiego cukrowni, która w przyszłym roku będzie nych czasach historycznych pozwalała rolnikom, któ- obchodzić 180-lecie. Wtedy to gospodarni Polacy zało- rzy tam mieszkali, godnie żyć. Aha, a koalicję rządzą- żyli ten zakład, żeby kontynuować tam produkcję, żeby cą tworzył wtedy Sojusz Lewicy Demokratycznej, okoliczni rolnicy mogli produkować i mieć z czego SdPl, Unia Pracy i ta reszta, która głosuje i głosowała utrzymać swoje rodziny. Przez ostatnie kilka lat udało za utrzymaniem tego statusu, który jest dzisiaj. nam się, samorządowcom z powiatu, sąsiednich gmin, Dedykuję to wszystko do zapamiętania mieszkań- działaczom spółdzielczym, działaczom Związku Pro- com Rzeczypospolitej, a szczególnie tych trzech po- ducentów Buraków Cukrowych, utrzymać ten zakład. wiatów. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski) 105. posiedzenie Sejmu w dniu 28 czerwca 2005 r. 366 Komunikaty

Wicemarszałek Na tym kończymy 105. posiedzenie Sejmu Rzeczy- Kazimierz Michał Ujazdowski: pospolitej Polskiej. Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrze- Dziękuję. nia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie. Przypominam, że 106. posiedzenie Sejmu, zwołane Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz na dni 28, 29, 30 czerwca oraz 1 lipca, rozpocznie się odpowiedzi na nie została paniom i panom posłom do- ręczona w druku nr 4065*). za 5 minut, o godz. 14.05. Zamykam posiedzenie. ) * Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie do Sprawozdania Stenograﬁcznego ze 105. posiedzenia Sejmu. kowską)

(Koniec posiedzenia o godz. 14 min 01) Porządek dzienny

105. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 15, 16, 17 i 28 czerwca 2005 r.

1. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (druki nr 3366, 3894 i 3894-A). 2. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Samorządu Terytorial- nego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansowym wspar- ciu tworzenia w latach 2004–2005 lokali socjalnych, noclegowni i domów dla bezdomnych (druki nr 3863, 4078 i 4078-A). 3. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Ko- deks postępowania cywilnego i ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druki nr 3434 i 4005). 4. Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3853, 4066 i 4066-A). 5. Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządo- wym projekcie ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (druki nr 3706 i 4101). 6. Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o produk- tach biobójczych (druki nr 3880, 4067 i 4067-A). 7. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Pra- wo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3529, 4071 i 4071-A). 8. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym (druki nr 3416 i 4094). 9. Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o opłacie skarbowej (druk nr 4083). 10. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji o ujednoliceniu niektórych prawideł dotyczących międzyna- rodowego przewozu lotniczego, sporządzonej w Montrealu dnia 28 maja 1999 r. (druki nr 4036 i 4076). 11. Sprawozdanie Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Dowództwem Naczelnego Sojuszniczego Dowódcy Transformacji (HQ SACT) dotyczącej ustanowienia i wsparcia Centrum Szkolenia Sił Połączonych (JFTC) NATO na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisanej dnia 13 kwietnia 2005 r. w Brukseli (druki nr 4025 i 4080). 12. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji powołującej Europejski Instytut Uniwersy- tecki, sporządzonej we Florencji dnia 19 kwietnia 1972 r. (druki nr 4003 i 4089). 13. Pytania w sprawach bieżących. 14. Wnioski o wyrażenie wotum nieufności wobec Ministra Finansów Pana Mirosława Gronic- kiego (druki nr 4061 i 4135; 4115 i 4136). 15. Informacja bieżąca. 16. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki o poselskim projekcie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji o dużym znaczeniu dla gospodarki (druki nr 3862 i 3936). 17. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druki nr 4124 i 4124-A). 18. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Pra- wo lotnicze (druki nr 3995 i 4129). 19. Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej, Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy w sprawie wyrażenia zgody na złożenie oświadczenia o uznaniu jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Euro- pejskich na podstawie art. 35 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (druki nr 3722 i 4092). 20. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (druki nr 4053 i 4060). 21. Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Te- rytorialnego i Polityki Regionalnej o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 4111 i 4132). 22. Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o stanowisku Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz o zmianie ustawy o systemie oświaty (druki nr 4112 i 4164). 23. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o drogach publicznych (druki nr 3660 i 3934) – trzecie czytanie. 24. Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospo- litej Polskiej (druki nr 3770 i 4006) – trzecie czytanie. 25. Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o senackim, rządowym i poselskim projektach ustaw o zmianie ustawy o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (druki nr 2990, 3947, 3948, 4029 i 4029-A) – trzecie czytanie. 27. Sprawozdanie Komisji Gospodarki o rządowych projektach ustaw o: 1) partnerstwie publiczno-prywatnym, 2) Przepisy wprowadzające ustawę o partnerstwie publiczno-prywatnym (druki nr 3174, 3175, 4032 i 4032-A) – trzecie czytanie. 28. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (druki nr 3881, 4030 i 4030-A) – trzecie czytanie. 29. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskich oraz przedstawionym przez Prezyden- ta Rzeczypospolitej Polskiej projektach ustaw o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego (druki 3728, 3728-A, 3729, 3784, 3990 i 3990-A) – trzecie czytanie. 30. Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich (druki nr 4098 i 4121). 31. Sprawozdanie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie wniosku Prokuratora Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 15 lutego 2005 r., działającego za pośrednictwem Prokuratora Generalnego, o wyrażenie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pociągnięcie do odpo- wiedzialności karnej posła Piotra Smolany (druk nr 4027). 32. Sprawozdanie Komisji: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, Skarbu Państwa oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka: 1) o poselskim projekcie ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości oraz o zmianie niektórych ustaw, 2) o rządowym projekcie ustawy o przekształcaniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (druki nr 1695, 3668 i 4068). 33. Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o senackim projekcie ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn (druki nr 1313 i 3954).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności