1 3 Di-Da Gabiria: 7 hizkiko herria 5Ainhoa Aizpuru goi kargu 711 Umorez lehengo kontuak 12 Hemendik hara Herriko harriak eskalatuz 1614Udal liburutegia 18 Txorien begietatik 20 Gure basoak Urak 2322Leharrei AuR Xukalde txokoa 2624Profesio txokoa kiBi 28 Gabiriar berriak 30 Argazki zaharrak DeA 34 Berriak labur Mendi kronika 5450Eskola Argazkien jolasa 6566 Makilakixki

2 Makilari Gabiriako herri aldizkaria da, urtekaria. Di-Da

Historiako gai bat? AuR 1917 Errusia Zein garai historikotan biziko zinateke gustuen Gabirian? kiBi Orain Bizitoki bat? Gasteiz

Eguraldi emaile bat? DeA Andoni Aizpuru

Gabiriako soinu edo usain bat? Hil kanpaiak

Asteburuetarako plan bat? Mendia

Gabiriara etortzeko egun bat? Errege eguna

Liburu bat? El mundo del ayer, Stefan Zweig Mikel Aizpuru Murua Oroitzapen bat? Eibarren ikasten pasatako urteak (1963) Amets bat? Vancouver-era joatea.

Abesti bat? Xabier Leteren edozein

3 San Andres ala San Roke Txiki? (barreak) galdera hau tranpa da e!! Biekin gelditzen naiz, garaian garaikoa

Bisitatzeko toki bat? Cabo Polonio, Uruguayen. Bertara heltzeko kamioi batzuetan edo itsas ondotik dunak zeharkatuz heltzen Di-Da da. Kandela argitan bizi dira, herri ma- gikoa erabat.

Umea zinela zer izan nahi zenuen? Izeba Marijok bezala, pelukera!

Larunbatez parranda ala igande goizean mendira? Gero eta gehiagotan igande goizetan mendi buelta, hala ere, oraindik nahi- koa parranda egiteko gaude!

Astebururako plan bat? Pirinioetara koadrilan egiten ditugun asteburu pasa horietako bat

Gabiriara etortzeko egun bat? San Roke Txiki eguna

Liburu bat? Ba, adibidez, orain irakurtzen ari naize- na, Toti Martinez de Lezearen “Y todos callaron”

Oroitzapen bat? Umetan larunbatero lehengusu denok Eguzkitzan elkartzen ginenean nola aritzen ginen ezkutaketan.

Amets bat? Ilusioa inoiz ez galtzea.

Film bat? Izarren argia.

Afizio bat? Gabiriako jaietako bizikleta karreran ateratzea.

Idoia Maiz Baztarrika (1988) Aratz Igartzabal Bidegain Jon Sagarna Alustiza Jon Ander Larrañaga Aizpuru 4 GABIRIA: 7 HIZKIKO HERRIA

Aizkorri inguruan dauden herri as- Baztertuta geratu nahi ez duen he- belardiz inguratuta. Bi baserriak zein koren artean, ingurugiroaren ederra rria iruditzen zait Gabiria, baititu herri baino zein gogokoago izan ditut. mirestuz, agertzen da herri bat: “Ga- kemena, bizi-nahia eta bizigunea. biri, toki guztietatik agiri”. Txikitan- Azkenaldi honetan herritarrak batzen Herriaren izena, aipamen histo- dik ikasi nuen esaera hura. Eguzkitza eta kanpokoak erakartzen dakien he- riko bezala, XIV.mendekoa omen da, eta Errota-etxe baserrien artean egin rriaren jokaera txalogarria deritzot. “Santa Maria de Alkain” deiturare- bainituen uda luze batzuk. Ikasi nuen Iñaki, alkate berria, ilusioz eta gogo- kin (1350). Rh-faktorea ez genuen zerbait nekazaritzaz, baita abelgintzaz beroz dabil. Bejondeiola! Betiraunde oraindik ezagutzen, baina beti herri ere. Nire osaba Batiste, ferratzailea guztian biztanle bikainez eta herri iza- euskalduna izan dugu izakeraz eta izaki, ze maisua bere lanean eta baita nez jarrai dezan. sentipenez. Zenbat jira-bira… Badiru- hizketaldi luzeak –nik gozokiro entzu- di –nik umetan asko entzunda- XIX. ten nituenak- behiak eta idiak ferra- Ikuspegi modernoa duen Gabiria mendean bainuetxe bat egon zela. Ez tzen zituen bitartean. sentitzen dut gaur egun. Mendizale- dakit nire osaba-izebek ez ote zuten tasuna, kultura, Goierriko espiritua eta eztei-bazkaria bertan ospatu. Garai Gaur, Gabiria herri argi eta txukuna gaztetasuna uztartu nahi dituen herri- bateko nekazaritza eta abeltzaintza dugu, auzoak, baserriak etxetxo polit kaskoa dirudi. Iparraldetik Zumarraga nahiko ezkutatu da, nahiz eta batzuek bihurturik, ondo zaindurik, aparteko eta Ezkio-Itsaso ditu mugakide, he- jo-ta-ke hor jarraitu, batez ere orain, herria eta gainera abegitsua, horrela goaldetik berriz (ze oroitzape- jubilatuta eta denbora luze hartuta. ikusten eta sentitzen dut gaurko he- nak Lierniko Amabirjinaren egunean rrialdea. Gardena eta garbia. zoko azpi hartan lehenengo aldiz Industria, maila txikikoa du, baina Mutiloa ikusi nuenean, agian 1960.ur- bailararekin bada zerbait eta Azpiko Auzo-aldean bizi ziren nire tea izango zen). Ekialdetik norbait. 1960.urtean 700 biztanle osaba-izebak, bai Batiste eta Bittori, (bertako geltokitik hainbat alditan omen zituen, 1900.urtean 992, 1847an eta bai Eugenio eta Joxepa. Igande- oinez abiatzen bainintzen Eguzkitza 1142 biztanle, eta gaur egun 497. ro goizeko 10,30etako meza nagusira aldera). Mendebaldetik, berriz, Legaz- Gaurko baserriak baserri-etxe txuku- joaten ginen, tarteka baita pasiotarren pi. Izan ere, itzal handiko herria baita nak ditugu, nahiz eta baserria ogibi- komentura ere. Egia esan horrela lu- Gabiria. Beti irakasgarri eta etorkizu- de nagusitzat daukatenak oso gutxi rralde polita iruditzen zitzaidan Uga- nean turismorako ispilu polita. izan. Garai-aldi honetan eta epe ran bailara, baina ikusi baten gusta- motzeko etorkizunean ezaguna dugu garri egiten den lilura horren gainetik, Urkuxu errekak zeharkatzen zituen Gabiria. Mendi artean agiri, errepide barruko jatortasuna igarri nion. Adei- nire osaba-izeben lurrak, bai Eguzki- nagusietatik hurbil, eta laster, komu- tasunezko adiskidetasuna eta alaita- tzakoak eta baita Errota-Etxekoak ere, nikabide-gune ere izateko aukerarekin. sunezko aukera bikaina. Eztanda ibaiadarra dena. Basoz eta Ildo honetatik jarraituz gero, etorkizun oparoa izango duelakoan nago.

5 Aurrera edo etorkizunerantz begi- Erlijioak eragin handia zeukan. Bizi- - Bizi kalitatea fisiko eta ratuz idatzi ditut lerro hauek. Ez dira tzako une guztiak erlijio kutsuz beteak emozionala hobetu, aurreko bakarrik nire haurtzaroko eta gaztetxo zeuden. Egunean hiru edo lau aldiz belaunaldiak baino zorion- aroko bizipen soilen kontaketa, aldi Parrokiko kanpaiek gogorarazten zu- tsuago izaterako bidean. joanaren bihotz-minarekin idatziak, ten goiz, eguerdi edo gaueko otoitza, baizik baikortasunez eta itxaropenez edo meza edo arrosarioaren denbo- - Etorkizunean arrakasta adierazitako testua baita. Jaiotzez ez ra. Etxeetan, jan orduko otoitza eta handiagoa izatea lortu. naiz gabiriarra, baina nire atxikidura- gaueko arrosarioa eguneroko gauzak indarra handia da gabiriarrekin. ziren. (Gabirian bertan entzun nuen Behin Domicio Ulpiano jakintsuari lehenengo aldiz Segura Irratia). Igan- (erromatar jurista ospetsua: 170-228) Udaldi garaietan etortzen nintzen de eta jai-egunetan meza nagusia, bai galdetu omen zioten zer den zuzena, Gabiriara. Ez zen falta zereginen bat parrokian hala komentuan. hau da, zer den zentzuzko zuzenbidea. baserrian. Txiki edo handi, denon- Berak honela erantzun zuen: “Tres tzat izaten zen zeregina: ardi edo behi, Gure azken jomuga Gabiriaren gizar- ergo sunt iuris precepciones: honeste edo senide txikiagoa zaindu, erre- te eraikuntza da: elkarrekin bizitzeko, vivere, alterum non laedere, suum cui- kaduak egin… Nire lehengusuak sei etortzeko eta inbertitzeko lekua; bizi que tribuere”(“Zuzentasuna eraikitze- -zazpi urterekin eskolara joaten ziren, kalitatearekin eta elkartasunarekin: ko hiru arau daude: zuzenki bizi, ez egin ahal zenean. Kilometro batzuk oinez lehiakortasunarekin, hazkundearekin besteari kalterik, eta bakoitzari berea eginez. Maisu bakarra, umez ingura- eta gizarte integrazioarekin. “Saia gai- eman”). Ez dira asmo txarrak, agian, tuta, irakurtzen eta “lau operazioak” tezen etorkizunaren guraso izaten, eta nik uste, guretzat oso baliogarriak. erakusten ahaleginduko zen. ez iraganaren seme-alaba” (Miguel Unamuno). Gaurkoz nahiko izango da. Azken Mutilek aukera gehiago zeuzkaten: urteetan gauzak asko doaz aldatzen, ofizio bat ikasi (arotz, hargin, erre- Guzti honekin zer nahi dut bideratu?: baina hori beste baterako utziko dut, mentari…), lantegiren bat bilatu ingu- aldakuntza hauen zergatiak eta on- ruan edo urruti (Legazpi, Zumarraga, - Ongizate pertsonala han- dorioak, gainera, honek beste lan bat , Ormaiztegi…); gudari karrera ditu. eskatzen du eta beste kontu bat da. hartu; praile edo apaiz egin… Oso gu- txi izaten ziren ikasketa gehiago egi- - Gizabanako bakoitza ar- teko aukera zutenak. Noski, 1950 eta duratsu, konprometitu eta 1960ko hamarraldiaz ari naiz. kooperatiboago bihurtu. Joxe Agustin Arrieta Egiguren

6 AINHOA AIZPURU MURUA goi karguko langintzan

Ainhoa Aizpuru Murua (Gabiria, 1970) EKONOMIA SUSTAPENEKO, LANDA INGURUNEKO ETA LURRALDE ORE- KAKO DEPARTAMENTUKO DIPUTATUA Gipuzkoako Foru Aldundian. Enpresa Zientzietan lizentziatua da, oinarri te- knologikoko enpresetan jardun du la- nean orain arte, eta besteak beste, be- rrikuntza, bideragarritasun planak eta inbertsioen mundua jorratu ditu. Ho- rretaz gain, hamabi urte egin ditu Ga- biriako udalean, horietatik lau urtetan alkate izan da. “Gabiri toki guztietatik agiri” dio esaerak: muino batean ego- nik, alde eta toki askotatik ikus baitai- teke; eta halaxe gabiriarrak ere, han eta hemen, gutxi izanagatik ere, gure aho- tsa hedatu zaleak gara. Ainhoa, berriz, lehenengo gabiriarra dugu horrelako arduran. Hori dela eta, berarengana jo dugu bere kargu berriaren xehetasunak eman diezazkigun.

7 Izen luze samarra, eta beste bileraren bat dugulako. Baina inguruan daudela, eta edozeinekin ponpoxoa agian, zure kargua saiatu saiatzen gara, ahal denean, seguru sentitzen zara, lagunen edo izendatzeko erabiltzen dena. eserita edota zutik, dagoena probatu aldamenekoaren babesa izan dezake- Azaldu iezaguzu zer den. eta momentua gozatzen. telako. Ez baneuka segurtasun hori zailago litzateke, baina familia talde Bai, izen luzea da, ponpoxoa ez da- Konta iezaguzu nolakoa den horrekin errazagoa da, beharrezkoa kit, baina luzea bai. Sustapen ekono- zure egun bat. da, horrek asko laguntzen du. Egia mikoarekin eta Landa garapenarekin esan, denei tokatzen zaie pixka bat Gipuzkoan aktibitate ekonomikoan Egun guztiak oso dira desberdinak. egitea. dauden eragile guztiak bildu nahi izan Lehen esan dugun bezala, Saila oso dira. Aurretik bi departamentutan handia, oso zabala denez, batzue- Zertaz hitz egiten duzue Foru zeudenak – Sustapen ekonomikoko tan tokatzen zait zentro teknologiko Aldundiko korridoreetan? departamentua eta Landa garapene- bat bisitatzea eta mundu mailan di- ko departamentua- legealdi honetan ren punta-puntako teknologiak eta Ba, nik uste dut hemen Ostatun batu egin nahi izan dira, jarduera eko- makinak ikustea, eta ondorenean, edota etxeetan askotan hitz egiten nomikoa borobilduz. Lehen sektorea bada, sagardogileekin bilera bat edo diren gauzez: Errealeko partiduez, hor sartu nahi zen, eta Sustapen eko- nekazari-elkartekoekin beste bat, edo asteburuan zer egin dugun, egural- nomikoari garrantzi handia eman nahi beste enpresa bat bisitatzea edota diaz, hurrengo oporretan nora joan zitzaion, krisi garai hau gainditzeko mendietako baso elkartekoekin bil- behar dugun edo eguneko notiziari bereziki. Horrela, lehen sektorea, in- tzea … Egun guztiak ezberdinak: bisi- bati buruz … gai normal-normalak iza- dustria eta zerbitzuak jarduera ekono- tak, bilerak … horietaz gain, Diputatu ten ditugu hizpide, oso jende arrunta mikoak direnez, guztiak integratu dira Kontseiluko bilera egunak izendatuta antzeman ohi dut. Asko, gainera, zain izen horren azpian. Bestalde, oso kon- dauzkagu Foru Aldundian bertan. edo egoten da hitza eman diezaiozun, tuan hartu nahi izan dugu lu- eta pixka bat harritu ere egiten dira rralde txikia baina anitza dela jardue- Ordu asko? batzuk hitza eman diezulako, estima- retan. Herri txikiek pisu handia dute, garria baita hurbiltasuna. eta horri garrantzi handia eman nahi Ordu asko, bai. Egun batzuetan Foru izan zaio. Lurralde oreka lortu nahi da, Aldundian bertan egoten naiz, baina Zer da zure kargu/lan berriko herri txikien eta handien arteko oreka, behin baino gehiagotan 6,7,8 bilera gustukoena? , herri txikiak ere zerbitzu mailan, egunean, eta kanpora irtetea tokatzen kalitate mailan handien paretsu izan denean -Jaurlaritzarekin ere koordi- Jende berri eta interesgarria eza- daitezen. Horregatik guztiagatik inte- nazio handia daukagu, baita udalekin gutzeko aukera. Lehen aipatu bezala, gratu nahi izan dira jarduera ekono- ere- askotan bata bestearen atzetik. zentro teknologikoetan, Pedro Miguel miko guztiak departamentu berean. Denbora gutxiegi lasai egon eta gau- Etxenike, adibidez, zurekin batera Nik uste horrela borobilduta geratzen zak pentsatzeko. Hori botatzen dut eseri eta bere kontuak, istorioak eta dela gure departamentua. faltan. esperientziak azaltzea, edota, edozein teknikarik azaltzea bere lana eta zuri Batean, Bidasoako izokina; Erraza al da bi semeren ama laguntzeko aukera hori izatea. Espe- bestean, Astigarragako sagar- izan eta horrelako ardura duen rientzia berriak ezagutzeko egokiera doa. Baina jan eta edan beste- lana uztartzea? aparta da. rik ez al duzue ba egiten? Erraza ez. Nik, egia esan, bai lanean Eta eramangaitzena? Ba, askotan, egia esan, ez ahorik bai etxean lantalde ona dudala uste busti eta ez mokadurik probatu. Ema- dut, zorte handia dut. Etxean senarra; Oraindik, zorionez, ez zaigu tokatu, ten du egunkarietan eta telebistan amandrea eta attitte ondoan; ahizpa baina pentsatzen dut iritsi daitekeela agertzen diren irudiak ikusita, besterik eta familia ere etxetik gertu, ume egunen batean egoera gogorren bat ez dugula egiten, baina askotan, nahiz zaintzaile bikaina … azkenean denei edo latzen bat, eta nahiz eta lagundu eta gu gustura egon bertako eragi- tokatzen zaie esku bat botatzea nola nahi izan, ezina sentitzea. Dugun ahal- leekin kontutan eta beren beharrak, edo hala. Niri ez zait zaila gertatzen, mena dugu, eta askotan, nahi izanda kexak eta iradokizunak entzuten, ja- konfiantza hori badudalako. Oraindik ere, ezin iritsi hori edo ezin lagundu hori teko edota edateko momentua iristen bi semeak herrian bertan daude es- eramangaitza izango da, eta agian, denean, alde egin beharra tokatzen kolan, eta horrek ere asko errazten du, toka dakiguke momenturen batean. zaigu beste konpromisoren bat edo seguru sentitzen zara badakizulako

8 Espero al zenuen horrelako horrekin neukan harremanagatik. Es- behar zaiola, eta gure mezua ere, hain izendapenik? Ala kosta egin perientzia guztietatik ikasten da eta zuzen, horixe izan da. Jendearenga- zitzaizun erabakia hartzea? niri tokatu zaidan bizitzako esperien- nako hurbiltasuna behar-beharrezkoa tzia guzti horietatik asko ikasi dut: da; azkenean, herritarrei zerbitzu ona Espero ez, udala utzi eta lasaitzeko jendearekin tratatzen, egoera berriei eman eta laguntzeko gaude. asmo erabatekoarekin nengoen eta aurre egiten. deia jaso nuenean sorpresa handia Euskaraz lan egiteko auke- izan zen, eta kasu honetan nola den- Zenbat lagunek lan egiten rarik, modurik ba al da? Ahoz? bora asko ez dizuen uzten erabakia duzue zure departamentuan? Idatziz? hartzeko, zirt edo zart erabaki beharra izan nuen. Etxean ere asko animatu Berrehun eta hogei pertsona, Sus- Erabat, lehenengo izendapene- ninduten, eta ezagun batek esan zi- tapen Ekonomiko, Landa Garapen, ko egunetik, dena euskaraz egiten dan, “zergatik ez?” eta baliente xa- Mendi eta Baso, Naturguneak, bost dugu bai sozialistak eta bai aber- marra ere izaten naizenez, baietz esan zuzendaritzatan banatuta: zerbitzu- tzaleak euskaldunak gara, Diputatu nuen eta aurrera. Orain hori esaten buruak, teknikariak...Talde handia! Ari Kontseiluan eta nire departamentuan diot nire buruari: “Baietz esan zenuen, naiz poliki-poliki jendea ezagutzen eta bilera guztiak euskaraz egiten ditugu. eta orain aurrera” aurpegiei izenak jartzen. Nire departamentuan bost zuzen- dari ditut, bat Beizamakoa, bestea Zertan lagundu dizute au- Zerk harritu zaitu gehien Foru Errezilgoa, bestea zegamarra, bestea rreko zure esperientziek: Alde Aldundian? Goizuetakoa eta pasaitarra. Zerbitzu- batetik, Gabiriako udalaren ku- bururen bat edo bada euskaraz ez da- deaketan 12 urte eman izanak Igual harritu, positiboki eh! Funtzio- kiena, baina ulertzen dute eta euska- – horietatik 4 urtez alkate izan narioengan, oro har, daukagun imajina raz egiten dugu. Markel Olanok berak zinen- ; eta bestetik, oinarri te- hori ez dela erreala ez? Teknikari oso ere asko zaintzen du , eta niri tokatu knologikoko enpresetan jaso onak daude, lan asko egiten da, eta zaizkidan hitzaldi eta prentsaurrekoak duzun eskarmentuak? jendea asko saiatzen da erantzun on ere euskaraz egin ditut, zatiren bat bat ematen eta bere lana ondo egiten. igual erdaraz. Gehiengo handia gaude Deia nik uste dut horregatik izan zela, Kanpotik askotan ikusten ez den be- euskalduna eta euskaraz egiten dugu- udaleko esperientzia kontuan eduki zalako jarrera dute. Funtzionario asko na. zelako eta nire ibilbide profesionalean kontziente da aurrean bezero bat due- enpresekin, sare zientifiko-teknologiko la eta behar bezalako erantzuna eman

9 Zein erronka duzu esku ar- Orekako” diputatua naizenez, errea- Gabirian jaio, hazi eta bizi, zenbat tean? Industria arloan? Neka- litatea gertutik ezagutzen dut. Gabi- oroitzapen! Oroitzapenen bat: zaritza arloan? ria azpiegitura aldetik ondo dagoela Don Jose Mariarekin plazan egiten esango nuke beste herri txiki batzuen nituen paseoak. Eta New Yorken ur- Industria arloan gehienbat, hemen aldean, behinik behin; baina zerbitzu tebete pasa ondoren, Euskal Herrira Gipuzkoan %92a enpresa txikia- aldetik, teknologia berriak, Internet, etorri eta Gabiriara iritsi nintzenekoa, ertaina da; orduan, lehiakortasuna zuntz optikoa... hutsune nabarmenak “etxean nago” sentipen berezi hura. hobetzeko behar den tamaina han- dauzkagu, esaterako, bakarra naiz Liburu bat: Oso bidaia zalea naiz eta ditzea eta berrikuntza indartzea dira Foru Aldundian mugikorra Euskalte- “El sueño de Africa”, Javier Revertere- gure erronkak, batez ere, kanpoko lekin daukana, ze hemen, Gabirian, na merkatuetara zabaltzeko edo produk- Movistarrek ez dauka estaldurarik. Mendi bat: Murgil, eta batez ere han tu berriak garatu eta merkaturatzeko. Badaukagu proiektu bat herri txikie- gainean dagoen haritzondoa Landa garapenean, berriz, sektorea tarako, seguru asko aurten aterako Musikari edo musika-talde bat: profesionalizatu, oso garbi ikusi da dena, telekomunikazio aldetik egoera Xabier Lete esnearekin gertatu dena, Gipuzkoan hobetzen lagunduko duena, alegia, In- Bertsolari bat: Xalbador KAIKU eta ekoizleak elkartuta zeuden terneteko abiadura handiagoa, estal- Pertsonaia bat: Ibarretxe Lehen- eta Espainiaren aldean hobeto dau- dura zabalagoa. Horrekin nahi duguna dakaria. Beti izan diot halako mires- de, orduan, profesionaltasun hori bul- da herri txikietan ahalbideratzea bes- men bat eman dituen pausoengatik tzatu bai esne, haragi eta azpi-sektore te sektore edo aktibitate ekonomiko eta egin dituen keinuengatik. guztietan. Eta lehen sektorean, gazte batzuk. Abaltzisketan, adibidez, ba- Esaera bat: “Zozoak beleari ipur- gehiago sartzeko erronka ere bultza- dago enpresa bat, teknologiarekin oso beltz” tzen hasiak gara. lotua, eta hori nola izan da posible? Amets bat: Errespetu eta begiru- Ba, Internet, telefono eta zuntz op- nezko euskal gizarte bat Zure arlotik begiratuta, zein tiko indartsua daukatelako. Jarduera Janari bat: Senarrak preparatutako proiektu ikusten duzu bidera- ekonomiko berriak herri txikietan ere edozein garri Gabiriarako? jartzea interesgarria da, baina horreta- Ura ala …: Ondo prestatutako gin- rako baldintza egokiak behar dira. tonic bat ! Ni oso gabiriarra naizela esaten di- date, herri txikien alde egiten duda- lako, baina logikoa, bestalde, “Lurralde Juli Bidegain Ormazabal Marian Bidegain Ormazabal 10 UMOREZ LEHENGO KONT UA K Aurten negu arina joan dela eta, jen- kin irrist edo patinatuta, Baztarrikako Letagen lanean genbiltzala, deak ibili du kontua ugari. Baina orain aska esaten genion etxetik beherago Txikik irabazi zuen Eibarren bertso txa- hirurogei urte, mila bederatziehun eta kurba hartan zen aska; trumoiko euri pelketa bat. Lazkao Txiki eta Bixente berrogeita hamaseia, aurtengoa bai- kolpe batek mugitu eta kendu egin Mujika Etxaburu oso lagunak ziren no arinagoa edo beroagoa izango zen. zuten. Gure edadekoentzat leku hori eta gure enkargatua zen Etxaburu. Urtarrilean, orduan ilbeltza esaten Baztarrikako aska da. Baztarrikako Orduan, Ormaiztegin omenalditxo bat genion, udaberriko zizak zeinek non Iñaki Jauregik ikusi zuenean zer pasa egin zitzaion, eta afari bat Muruarene- atera zituen badakit, eta fruta arbolak zitzaion, kaminotik nola irten zen, ai- ko goiko jangelan. Hura bukatu zenean, loretan. Pinuak ere puja berriak eman- tzurra eta pala hartuta joan omen zen Faustorenera etorri behar genuela da dotore jarri ziren, gero otsail txikia laguntzera eta Joxemielek ikusi zue- pentsatu genuen trago bat jotzera. etorri zen, “latza”! Hasi lehenengo nean hala esan omen zion: “etorri haiz, Gora gentozela, goizaldea zen eta egunean eta bukaera arte izotza eta San Pedrok bere ondoan urrezko silla panaderi parean ginenean ordurako elurra. Elurra ez zuen asko loditu, zen- bat izango dik hiretzat zerua gozatze- Joxemiel panaderoa jaikita zebilen timetro gutxi; baina gauero izotza, eta ko.” ogia egitera. Kotxea arrankatu ezinda elur asko egiteko, hotzegi. orduan ere, eta gurekin zetorren bat Joxemielenak lehen ere kontatuak joan zitzaion Joxemieli galdezka: Otsailaren lehenengo eguna ostirala baditut batzuk, gaur beste batzuk zen, “primer viernes”, orduan esaten kontatu arren, ez ditut denak konta- - Ze Joxemiel ogirik badeu? zen bezala, eta goizeko zortzietako tuko. “Espiritualak egitea”, mezatara Eta honen erantzuna: mezatara etorri ginen jauna hartu eta joateari esaten zion eta hori Gabirian - Hik ogie behar dek ala osti beinka- hilero bezala elizako betebeharrak edo Alegin egiten zuen, Ormaiztegiko tu bat nahi dek? Hobe huan lehen betetzera. Elurra bezain zuri zegoen aldean erdi denboran egiten zelako. ere ogi gehiago jan eta ardo gutxiago izotza eta lokatzetan ez zen hanka Alegira zihoala kotxea aberiatu zaio edan bahu, eta joan hai hortik aurrea. arrastorik egiten. Horrela hil osoa, ho- Letag ondoan, eta han ari da kapota rregatik esan zaio geroztik pinuak ihar- jasota konpondu nahian. Ez zen arrazoi txarren emalea, baina tu zituen otsaila. Hor dator Sosoako Juan Bautista bi- goizeko ordu horietan lanerako jai- zikletan, eta hasten zaio galdezka: ki dena eta parrandan dabilena ezin Orduan baserri gehienetan etxean - Ze pasatzen zak Joxemiel? ondo konpondu. egiten zen ogia, baina denetan ez; eta - Etzekiat ba, ez dik joan nahi eta! panaderoak ordurako etortzen ziren. - Honea arte ondo etorri al dek? Urretxuko Estrella, esaterako, Eitza- - Etorri dek behintzat! La madre que gako Eitza esaten genion horrek den- te hecho! da gauzak ere ekartzen zituen –bera - Nora hoa ba Joxemiel? zen gaur egun etortzen den Sorkun- Eta Joxemielek: Eusebio Igarzabal Alustiza deren aitona– eta Ormaiztegiko Joxe- - Zea nijok, Jerusalena masustak miel, behintzat, bai. Orduko izotzare- biltzea!

11 hamaika ezagunek. Hamaika (aurre) iritzi izango zuten ezagun hauek herri honi buruz: castellanoz betetako he- HEMENDIK rria, PSOEren feudo, herri industriala, itsusia, erdalduna... Ospitalea dagoen herria besterik ez batzuentzat, Golden diskotekaren herria beste batzuentzat. HARA Gutxi batzuk gaztetxea eta bertako gi- roa goraipatuko dute, agian...

Hala ere askok ezingo dute ulertu nola joan zaren Gabiria bezalako herri euskaldun sano batetik horrelako herri batera bizitzera. “Gutxienez - ra joan balira”... Horrelakoak ere esan izan dizkidate zuei buruz!

Gauetik goizera aldatu ziren herri hauek duela hamarkada gutxi batzuk. Hauek ere izango ziren noizbait herri txiki, euskaldun, sano eta fededunak; industrializazioak eta Orbegozok bes- te ezer hoberik ez zuten belarri motx eta “mantxurrianoz” bete zituen arte. Orain azal beltzagoko belarri motxak datoz gure herrietara (adibidez, Zu- marragara) eta mesfidati hartuko dituzte erdaldun sano eta fededunek etorkin berri hauek.

Gizakiok sarri beldurra omen diogu ezezagunari eta ezberdinari, eta badi- rudi Zumarraga eta Gabiria oso ezber- dinak direla. Edo, agian, ez? Eta hain ezberdinak badira eta bagara, orain zuek al zarete etorkin fedegabeko, jaiotetxetik 10 kilometro eskasera?

Agian, asko eskatzea izango duk nire burutazio hauei erantzuteko eskatzea, baina gutxienez kontatu iezadak hire bizimodu berriaren berri Aritzondoko gerizpetik aparte. Ibani Madrila eta Maialeni Gironara Besarkada bana Xukaldetarrei, eta Aupa Mikelo! idatzi diet aurreko urteetan, baina ez ondo bizi! Agian arraroa egingo zaik eskutitz dut uste hain urrutira joan beharrik hau jasotzea, asteburuan elkarrekin dagoenik bizimoduz erabat aldatzeko, Jokin Murua Lopez egon garelako eta aspaldian egon ez ezta? bagina ere, ez delako ohikoa guk elka- Oharra: Barkatu nire hika eta zuka- rri idazte hau... Baina banian gogoa Duela urte pare bat salto egin ze- ren arteko nahasketak. Ez zekiat hika hire bizimoduaz galdetzeko, tarteka nuen amaren magaletik, Kezman mo- idazten eta ez zekiat hiri zuka hitz egi- kontatu izan didak nola sentitzen txilan hartu, eta, nora eta, Zumarraga- ten... haizen, baina ideiak pixka bat ordena- ra joateko. Zergatik Zumarraga? Behin tzeko, agian, behar diat distantziaren baino gehiagotan egingo zizuten gal- patxada hau. dera hau, aurpegi arraroa jantzita 12 Iepa Jokin.

Lasai motel, barkamena onartuta Alde batetik, topiko guzti horiek, dun diagu... interesa azaltzen diate, zegok, nik nola idatziko diaten kon- zerbaitegatik zebilzkiagu ahotan, egi integratu nahia, eta hori aberasgarria tuan hartuta gainera... punttu bat dutelako; Serranok hain duk Zumarrarentzat, eta, niretzat, maittea duen hormigoiaren kultura; noski. Ez diat gezurrik esango, arraroa egin kalean, komertzioetan... entzuten den zaidak eskutitza jasotzea bai, eta arra- euskara kopuru eta maila kaxkarra; Or- Espazio berriak ezagutzen ari nauk roagoa, arkatza hartu eta nik bueltan begozo gaineko laino kimiko hori... Jokin; gaztetxea, irratia, baita zapa- idaztea (ordenagailura pasatzea ia...), tuko azoka ere. Gabiriak eskaintzen ez baina gustu handiz egin diat. Baina gero eta argiago zeukaat, gure zidaken mundu zabal bat, Gabiriako buruan dagoen zerbait dela, egunero mundu intimoa galdu gabe. Zergatik Zumarraga? Pufff... ez duk puskatzen zizkidatek eskemak. Gabi- hasiera batetik buruan neukaan herria, rian bezain jende euskalduna, aber- Urte eta erdi honetan ohartu nauk, ezta gutxiagorik ere. Baina Gabiriatik tzalea eta fededuna ere bazegok, bai- nire inguruan bizi den jende hori dela irteteko beharra sentitzen nian,nire bi- ta txoko politt ugari ere. Zumarraga niretzako, espazio eta ha- dea egitekoa... batekoz besteko, ohar- rreman, berri eta ezberdin horiek direla tzerako Iosu eta Kezmanekin nengoan Hik esan bezala, etorkin ugariko Zumarraga hain erakargarri egiten du- Xukalden. Eta ni, beti oilo lurrean ibilia herria duk Zumarraga, bai Espainia- tenak. Zuek, Gabiri hain berezi izateko izanda, aldaketa handia izan zian. tik orain hamarkada batzuk trenean arrazoia zareten bezala! etorriak eta baita urrutiagotik ere, Egia duk, Urretxu-Zumarragako eta auskalo nola etorri direnak, azken A, portzierto, bueltako bazkaria zor gaztetxeko mugimendu eta parran- aldian. Gure bizilagun españolen in- diguk Xukaldetarroi!!! da ezagutu (batez ere parranda) eta plikazio handirik ez diat sumatu, baina gustukoak nizkiala. Baina niri galdezka urrutiagotik datozen horiekin, askoz Muxu bat eta laster arte etortzen diren ezagun edo lagun ho- esperantzatsuagoa nauk. Gaztetxean riek bezala,aurreiritziz beteta nengoan euskaraz aritu nauk haiekin, ekintza ni ere. kultural ezberdinetan eskuz esku jar- Mikel Asurabarrena Bidegain

13 HERRIKO HARRIAK ESK ALATUZ, GABIRIAN? “Txori izateko jaio naiz, eta bekaizkeriaz begiratzen diet lurrean pozik bizi direnei” (Garcia Pascual Miriam. Eman Izar bat)

14 Duela pare bat urte hasi ginen herriko hainbat gazte Gabiria in- guruan genituen harriak eskala- tuz, laztanduz.

- “Hi ze, bihar jungo gaittuk es- kalatzea? Egoaldi ona omen zeok! -“Bai moteil, jungoaittuk!”

Ataungo Jentil Baratza, Irimo az- Gabiriako beste txoko misteriotsu ba- tik, herriari egin diezaiokeen ekarpen piko harkaitza, Oiartzungo Pikoketa, tera iragan ginen eskalatzeko beste soziokulturala aztertzen dihardugu; Pasaiako Puntak, Hernaniko kantera, espazio “natural” baten bila, eta hara ondoren, udalarekin eta herritarrekin Uharte Arakilgo horma, Araotzeko non, eliza atzeko “paseoan” aurkitu ahalik eta aukeraketa egokiena egite- haitzulo eta labarrak, Lazkaoko boul- genuen leku txiki bat, lehengo hilerria- ko. derra, Tolosako rokodromoa… Edo- ren alboan. Koltxoneta zahar bat bi- zein larunbat edo igande goiz egokia zkarrean hartuta joan izan gara berta- Besterik gabe, hauxe Gabirian es- da Newton zaharraren grabitatearen ra, elizako kaliz(a)-harrien misterioak kalatzen ibiltzen garen gazte batzuk, legeari aurka egiteko, harkaitzetako eskalatzera. Leku txikia dugu hau, besteak beste, herrian gorpuztu nahi arrakalen misterioak ezagutzeko eta xarma berezikoa, ordea, eta edozein dugun ilusioetako bat. Gabiriako gizakiok ezer ere ez, eta, aldi berean, beso zuztar lehertzeko modukoa da. hainbat horma eta harri zahar ahaz- dena garela sentitzeko. Eskalatzeko. Hainbat asanbladaren ondoren, 6a-ko tuetara bidaiatzeko, behintzat, balio Horrela, beraz, arnesa, mosketoiak, nibela zuela adostu genuen. Azkenik, izan digu. Gehiago ere ba omen dira… soka, katu hankak eta txokolate pixka Eskolako horman amaitu genuen es- bat harturik gure bazterretako harriak kalatzen, herriko ostatutik gertuago ezagutzera irteten hasi ginen hainbat geundela eta. Bertan, ordea, hainbat gazte. zulo txiki egin behar izan genituen, harriek badakite... eta ixildu egi- eskola zaharraren pitzadurak apro- ten dira. Bidaiatxo horietan beti komenta- betxatuz. Bidaia honetan zehar beti harriek badakite basoan gerta ohi tzen genion, ordea, elkarri: “hi, ta Gabi- izan ditugu alboan bidaiari eta erro- dana rin eskalatzeko zeoze jarri beharkoiau mes gazteak, ezezaguna den horren eta lur gaiñean, belar-izpietan, ba ala?” Eta herri txikietako arratsalde erakargarritasunak bultzaturik. eta lurpean, lurraren erraietan, aspertu eder horietan Gabiriako pa- eta arnasten duten aidean reta eta harriei begira hasi ginen bat- Baina bidaia amaitu zenean pau- eta karesatzen dituen aizean... batean, beti hor egon diren harri eta su bat harago joatea erabaki genuen, harriek badakite horma zaharrak, zurrunak eta ahaz- eta rokodromo edo boulder bat eraiki- —dena begi, tuak arakatuz XVIII eta XIX. mendeko tzeko asmoak sortu zitzaizkigun geure dena belarri— bidaiari erromantikoak bezala. Izan buruetako arrakala eta pitzaduretan. zer nahi denaren berri... ere, nola begiratzen den, aukera be- Eta gure espedizioa momentu hone- harriek badakite... eta ixildu egi- rriak eskaini ditzakete hautsez bete- tan etapa berri batean sarturik da- ten dira. riko horma zahar horiek. bil. Eskalatzeko gogoak bultzaturik, balizko proiektu bat diseinatzen eta (Juan Inazio Goikoetxea, , 1970) Kasu honetan gure aurkikuntzak burutzen ari gara momentu honetan, txikiak eta bitxiak izan dira. Izan ere, herriaren aurrean aurkezteko ea Ga- udaletxeko arkupeetan aurkitu ge- birian eskaladarako rokodromo edo nuen lehenik Gabiriako lehen eskala- boulder bat eraikitzea bideragarria darako horma, are-harri, kareharri eta ote den edo mendizale erromantikoen Jon Ander Larrañaga Aizpuru “Txojan” porlan-masazko horma hain zuzen buruhausteak diren eztabaidatzeko. Beñat Maiz Agirre “Benato” ere. Hainbat gaztek herrian eskalatze- Rokodromo edo Boulder hau leku itxi Julen Sagarna Alustiza “Ezpala” ko genuen gogoa asetze aldera, bertan baten barruan diseinatzen gabiltza Jon Sagarna Alustiza “Johnny” hasi ginen geure “bia” propioak irekiz orain. Lekuaren neurriak, rokodro- Joseba Iztueta Dorronsoro “Katain” eta geure “bloke” pertsonalizatuak moaren barruko forma, honek izan Asier Bidegain Baztarrika “Patxi” entseatuz. Udaletxeko arkupeetatik dezakeen aurrekontua, eta, beste- Iban Maiz Alustiza “Banagas” 15 GABIRIAKO UDAL LIBURUTEGIA Eskolako eskuin paretari begira, Os- rrika (Errotakoa), eta han egongo Lehengora itzuliz, esan bezala ni os- tatuaren ezkerretara, Kultur etxeko naiz nahi duenak bisita egiteko ostiral tiral arratsaldeetan egoten naiz ber- atetik pasa, eskailerak igo eta ezkerre- arratsaldeetan lauetatik seietara. Bai- tan, nahi duenari liburuak eman eta tara kokaturik dago gure liburutegitxo na liburutegiko kontuekin segi aurretik, jasotzen, baita pixka bat ordenaturik xarmanta. Bertako apaletan oraindik ezin dut aipatu gabe utzi nire aurreko mantentzen saiatzen ere leku hau, li- liburuak sartzen diren arren, ongi hor- arduraduna. Pazientzia ikaragarriare- buru berriak kalifikatzeko ahaleginak nitua dago heldu zein adin guztietako kin hau guztia funtzionatzen jarri eta egiten eta tartean tokatzen den beste haurrak irakurtzera etortzeko edo zer- bertan aurki daitezkeen liburu guztiak edozertan. Orain arte, bertan jasotzen bait maileguan hartu eta ospa egiteko. kalifikatu, ordenatu eta sisteman ditudan bisitari gehienak 12 urtetik sartzea zor dioguna, Elixabete Murua. beherako umeak eta gaztetxoak izan Gaur egun, azarotik hasita, bertako Berak hau egin izan ez balu, nork jakin dira, batzuk gurasoekin eta beste ba- arduraduna ni naiz, Arantzazu Bazta- zein itxura izango zuten apal hauek… tzuk beraien kabuz denbora pasa ni

16 entretenitzera etortzen dira eta li- dizkidazue eta nik poz-pozik egingo din badugu, hartu maileguan eta listo, buruak begiratu, gustukoak aurkitu dizuet karnet polit bat. eta ez badugu, saiatuko naiz ekartzen. eta mailegatzera. Arrazoi hori dela eta, Gainera, honek beste abantaila bat apaletan aurkitu daitezkeen liburu Txartelaren diseinua Elixabetek egi- ematen du. Liburuak liburutegiaren gehienak 12 urtetik beherakoentzat na da, eta bertan hutsik dagoen zati izenean eskatzen baldin badira bes- dira. Hala ere, ez pentsa helduentzako grisean, armarriaren ondoan, bakoi- te liburutegi batera hiru hilabeterako moduko ezer ez dagoenik, liburutegian tzaren datuak jartzen dira, bertan epean etortzen dira, baina irakurlea- nahi duenak ziur irakurtzeko zerbait agertuko delarik zuen irakurle zenba- ren izenean egonez gero, askoz epe gustukoa aurkituko duela. kia ere. Baina ez duzue hau soilik laburragoa izango duzue beraiekin jasoko. Honekin batera papertxo ba- gozatzeko. Baina nire iritziz, liburutegiak duen tean idatzirik beste pasahitz bat ere eskaintzarik hoberena bertan ikusi jasoko duzue. Amaitzeko, badakit liburutegia za- ezin dena da. balik dagoen ordutegia nahiko mu- Zuen txartela eta pasahitza izanik, rritza dela, eta jende askok ezin duela Liburutegi hau Euskal Herriko beste liburuak mailegatzen hasteko prest bertara gerturatu ostiral arratsalde liburutegi askorekin batera progra- egongo zarete. Berez, liburuak maile- batean 16:00-18:00 ordu bitartean ma batean sarturik dago, non aukera gatzeko irakurle zenbakia edukitzea- egin nahiko lituzkeen gestioak aurrez ematen den liburutegi batetik bestera rekin soilik nahikoa da. Baina orduan aurre. Okupaturik dauden horientzako liburuak mailegatzeko, guk liburuak pasahitza zertarako? edozer gauza galdetu edo esateko eska diezazkiekegu eta guri eska die- eskura uzten dizuet liburutegiko pos- zazkigukete. Horrek esan nahi du Gabi- Pasahitz horren bidez Euskadiko ta elektronikoa: gabiria.liburutegia@ rian ez egon arren, nahi dugun liburua irakurketa publikoko sarean sartu ahal gmail.com beste leku batetik ekar daitekeela; epe izango zarete, liburutegiko txartelaren nahiko zabalerako, gainera. Horrek zenbakia eta gako hori jarririk bertan Bertara lotsa gabe idatzi edo egin gure irakurketa aukeren mugak lau saltsatu eta nahi dituzuen liburuak bisita bat liburutegira bertara, nik po- pareta hauetatik askoz haratago era- eskatzeko aukera edukiko duzue bai zik hartuko zaituztet. maten ditu. gure udal liburutegitik eta baita beste edozein liburutegitatik ere. Beraz, animatu gure liburutegiko Liburuak maileguan hartu ahal iza- aukera guztiak aprobetxatu eta teko egin beharreko lehen pausoa, Hala ere, edozein liburu lortzeko ez irakurtzera!! eta, ia azkena, txartela egitea da. Ho- da hori duzuen bide bakarra. Beste rretarako, zenbait datu eman beharko bidea niri esatea delako. Apaletan bal- Arantzazu Baztarrika Izagirre

17 Han goitik mundua desberdin ikusten da Leonardo Da Vinciren diseinuak, dominatuta izango duzu, lege guztiak aberrietan, legez, 120 metroraino igo Wright anaiak eta euren garbigailua- hautsiz (edo gure euskarte honetan dezakezu, nahiz eta botoi bat saka- ren motorearekin egindako hegazkina, hainbeste gustatzen zaigun ez-ikusia- tuta, muga hori desagertu egiten den. Hindenburg zepelina, Amelia Earhart... rena eginez) herri inguruetako ardiak Hala ere, esperientziaz, nahikoa txikia Salto egitea nahikoa ez, eta gizakiak jada estresatuta izango dituzulako. ikusten da jada, 120 metrora. beti nahi izan ditu txoriak imitatu; Izan ere, horretarako ere balio lezake aire boladak hartu eta igo; eta mun- dronak (ardiak biltzeko), eta ez naiz Piztu, eta hegan egitera. Ez dut dua nola okertzen den ikusi, egunero teorian ari. Artzain zakur hegalaria pa- sentsazioa parapente batean dabi- eskaintzen digun amaiera apoteosiko tentatzea denbora kontua da. lenarekin lotuko. Haizea aurpegian horretan. sentitzea eta altueraren bertigoa Metereologia, kartografia, legedia, zirraragarriak izan behar dira. Are Eta egia da, han goitik mundua des- aerodinamismoa/injenieria, fisika, gehiago bideo honetako pertsonen berdina ikusten dela. Txikia. Handia. geografia... baina finean, mendira hegaldia (https://youtu.be/BaNZzU- joatea bezalakoa da: eguraldiari be- g5Opg). Edota hauena (https://vi- Dron bat pilotatzeko ez da aparteko giratzen diozu; bidea aztertzen duzu; meo.com/38063361). Ikusteak merezi jakintza edo dohainik behar. Playes- legeak ezagutzen dituzu; ez zara du. Soinu bandengatik soilik bada ere. teixonean majo ordu sartu dituztenek takoidun zapatekin joango... Gogoa izango dute dohainik, izatekotan ere. eta kontu pixka bat behar dira: Go- Hori ikusita, ez dut esango dron Jakintzak, kursillo motz batean jaso- goa, papeleo guztian eta azterketetan bat gidatzeak hori sentiaraziko dizu- tzen dira. Nire aldetik, gomendagarria, sartzeko. Kontu handia, aberia latza nik. Ezta gutxiago ere. Baina dron bat jasotzen den kultura orokor guztiaga- sortu dezakezulako, eta kontzientzia igotzean, oin puntak lurretik apur bat tik. Ikustekoa da zenbat gauza dakiz- dron hori baino hauskorragoa delako. altxatzen zaizkizula sentitzen duzu, kizula ziurtatu behar duzun, tuperbare Horren adibide gisa, esan, ezagutzen eta egia da, han goitik, mundua nola hegalari bat modu legalean gidatzeko. dudala pinu artean galduta hilabete okertzen den ikusi dezakezula, eguzkia Mundua geoide bat bihurtuko da, ai- eman zuen horietako artzain zakur zerumugaren azpitik sei graduz ezku- reportuek zentzua hartuko dute, lai- hegalari bat. Zorionez, etxera itzuli tatzen den bitartean. noek izenak. Eguna, eguzkia zerumuga zen, trukean urdaiazpiko bat jaso zuen baino 6 gradu beherago dagoenean basoko langile bihozbera bati esker. Hori gertatzen denean, gaua iristen hasiko da, eta buelta osoa eman on- Arroz artean lehortu, eta piztu egin da, eta gauez, besteak beste, ezin dira doren, zerumugatik sei gradu eror- zen. Txasi konponketa batzuen ostean dronak aireratu. Motoreak itzali, eta tzean amaitu. Alfa, Bravo, Txarli; zure (plastikoa lijatu eta atornillatu), berriz ohera. autoaren matrikula zipa... ertzainen ere putreak izutzen dabil. jergan esan ahalko duzu... Amets politak izan. Dron sinple batek, merkatuko eza- Gauza horiek ikasterako, tuperba- gunenak, 2 kilo inguruko pisua du eta rea gidatzeari lotutako arlo praktikoa Espainian eta erreinuaren menpeko Alex Areizaga Albisua

18 19 GURE BASOAK

Baso naturalak (natiboak, bertako hariztiak, pagadiak) edo zuhaitz exotikoak egur-us- tiapen komertzialak (pinudiak, harizti amerikarrak, alertzediak, eukaliptadiak,…). Zer nahi dugu gure inguruan?

XX. mendearen bigarren hamarka- Gure lurraldean baso-politika ber- Gipuzkoako egur-ekoizpe- datik hona zuhaitz exotikoak masiboki bera aplikatu da lur pribatu zein pu- naren ekonomia. erabiltzen dituen egur-ustiapen ko- blikoetan. Gipuzkoan, hain zuzen, lur mertziala nagusitu da gure mendietan. publikoetan ematen dira ustiapen in- Datu ofizialen arabera, Gipuzkoan Onartu beharrekoa da hasiera batean tentsiboenetako asko. Gipuzkoan Na- XXI. mendeko lehen hamarkada er- itxaropen handiak sortu eta jabeen- farroa edo Araban baino herri-lur gu- dian ekoiztu zen egur bolumena tzat errentagarria suertatu bazen ere, txiago dago, eta, gainera, okerrago eta 114.000 eta 469.000 m3/urte artean azken hamarkadetan ‘urre berdearen’ modu intentsiboagoan erabiltzen dira; mugitu zen, eta %95-99 espezie exo- promesa apaltzen joan dela eta urtee- eta horren ondorioak guztiok jasaten tikoen salmentei zegokien: intsignis tan aurrekontu publikoen oxigenoaz ditugu. Non daude kalitatezko pai- pinua, haritz amerikarra, alertzea, eu- baliatu dela. Paper-lantegiek iraun saiak eta paseatzeko baso onenak? kaliptoak… duten bitartean eta kanpoko egurra Non onddo biltzeko lekurik apropose- sartu ez den bitartean izan du egurrak nak? Non basa-bizitza gehien? Jendea Balio ekonomikoari dagokionez, bideragarritasun ekonomikoa. asteburuetan nora joan ohi den galde- 2000tik 2007rako errentak, 12 eta 18 tu besterik ez da egin behar. milioi €/urte artean baloratzen dira;

20 2000. urtean 80 € inguruan saltzen Arlo pribatuan egurra ekoiztu nahi edota orain arte ezagutu dugun baso zen m3 bakoitza, egur berbera 2010. duenak, egur bikainak (haritza, pagoa, exotikoen ustiaketan jarrai dezake… ean 15 € besterik ez zen ordaintzen, eta gereziondoa, basagurbea, lizarra…) norberaren hausnarketaren arabera. berriro goraka jasango duen itxarope- landa ditzake baso naturalen berres- nik ez da aurreikusi. kuratzeari bultzadatxo bat emanez, Jon Ander Jaka Goikoetxea

Hainbat arrazoi eman daitezke, bai- na gure hausnarketarako garbi geratu behar den datu bat azpimarratuko dugu: gure mendiek dituzten baldintza fisiko eta sozialekin (mekanizatu ezi- neko aldapetan kokatuak, azalera er- latibo oso txikia, erabat zatikatutako lur-jabegoa...) balio erantsi eskasak dituzten ekoizpen klaseen errentaga- rritasuna beti izango da zalantzazkoa, edota hamarretik bederatzitan, behin- tzat, negatiboa.

Kontuan hartu behar da kalitate berdintsuko material ugari ekoizten HARITZA duten beste eskualdeen eta nazioen lehiakortasunari eustea zaila dela. Beste arlo batzuetan bezala, honetan ere globalizazioak errotik aldatu ditu baldintzak, eta eskema zaharrek ez dute baldintza berrietarako balio.

Hori gutxi balitz bezala, monola- borantzaren ondorioak gero eta na- bariagoak dira, lehen pinu-beldarra eta hainbat izurrite baziren, orain Fu- sarium izeneko onddoak eragindako gaitzak pinudi osoak kentzera behartu gaitu, eta horretan ere diru publikoak xahutzen dihardugu. PAGOA Kontuan hartzekoa da, Gipuzkoako Foru Aldundiko Baso Zerbitzuaren au- rrekontu publikoa, egur ustiaketa pri- batu (Gipuzkoako basoen %80) eta publikoa (Gipuzkoako basoen %20) batuz ateratzen den diru-errenta bai- no handiagoa dela.

Ordainetan, politika honek lurralde osoa alderik alde estaltzen duen men- di pista sare erraldoia utzi digu, mendi hegal osoak higaduraren menpe, ibai eta urtegi arretuak, bioaniztasuna- ren galera, paisaiaren bestelakotzea, mendien industrializazioa eta artifi- zializazioa... INTSINIS PINUA

Bibliografía: “herri basoetako mintegia” Gipuzkoako Diputazioa2012

21 UR AK EM ATEN ZITUEN PROBLEMAK Uraren inguruan egin dugu jira ede- Dutxa edo gorputzaren garbiketan Iturria edo ura etxea baino beherago rra gure artean, garai batean edateko ez zen gaur adina gastatzen, komu- bazegoen, orduan izaten ziren kontuak ura iturri garbi eta freskotik ekartzen nean ere ez. Ura behar zuen komunik garbitasunetarako, eta ganaduentzat zen etxerako; lurrezko pitxar edo on- ez zen orduan, ezin hasiko naiz komu- ere bai batzuetan, nahiz gehienetan tzian. Hala ere, horretarako ez zen nak nola ziren esaten. ganaduak beraiek eraman egunean asko behar izaten, eta, gaitz erdi, gar- behin ura zegoen lekura. Negua bazen, bitasunetarako behar izaten zenak Etxea baino gorago baldin bazegoen ur edan bat egin eta buelta ilea zutitu- ematen zituen lanak. Etxe barrura ura iturria, metroko hormigoizko tubotan ta. Ur garraio horretarako bazen inben- sartzen zen etxerik ez zen ia, orduko etxe ondora ekarri, askotan atariko ate tu bat: bi errara. Bizkarrean eramateko tuboa berunezkoa, ez dakit asko balio ondora, han bi aska izaten ziren (bat makilarekin, bat aurrean, eta bestea zuen edo; gero burdinazkoa, galbani- arropa garbitzeko, eta bestea gana- atzean. Errara da baldearen forma al- zatua, hasi zen, bost metrokoa, roskaz duak edateko), txorroa aska batera derantziz duena, beheran zabala eta elkarri lotzen zirenak; gero plastikoz- zuela, eta beste askara ura joatea nahi goian estua; barrua zinkezkoa, gaine- koak, gogorrak, kolaz juntak hartzen zenean, gainean gaztaina egur bat ka- tik egurra ohol txikiak eta haiei euste- zitzaienak; gero PVC plastikozko roilo- nala aterata, hura jarri txorroaren pa- ko latoizko anila batzuk. an, kobrezkoak… rean eta zihoala ura beste askara. Eusebio Igarzabal Alustiza

Errara makila

Errarea

22 MANDOAK IGO EZIN IZAN ZUENA, LASTERKETAN Herriko zenbaitzuen artean kon- Berreskuratutako bide hauek gar- luntarioen laguntzarik gabe. Gure au- tu ezaguna da Leharregiko aldapan bi mantendu eta herritarren artean rreikuspenen arabera 50 lagun inguru (Agerreko askatik herri gunera doan ezagutarazteko ibilbide bat marka- beharko ditugu egunean bertan ibilbi- herri-bidean) harri garraioan zebilen tzea bururatu zitzaigun, eta ibilbidea de osoan zehar egongo diren anoa mandoa leher eginda geratu zenekoa, markatzearekin batera etorri zen las- postu, bidegurutze eta herri gunean baina toponimo hau (Gabiriako hizke- terketarena; urtero herri-bide hauek bertan, irteera-helmuga puntuan la- ran, Leharrei) nahiko ezezaguna izan garbitzeko aitzakia bat. guntzeko. da herriko gazteenen artean, azken hilabete hauetan berriro ere ahoz aho Gauzak honela, guztira 24 km di- Bestalde, eskerrak eman nahi geniz- zabaldu den arte. Honen arrazoia, he- tuen ibilbidea prestatu dugu I.Leharrei kieke dagoeneko lasterketa hau an- rritar gazte talde bat Leharrei Mendi Mendi Lasterketarako, Gabiria herri tolatzeko lanetan lagundu diguzuen Lasterketa antolatzen hasi garela da. gunean hasi eta bukatzen dena, Mur- guztioi: herriko elkarte, taberna, udal, gil, Trapalata, Atagoiti, Aizaleku, Aztiri enpresa edota norbanako guztiei; eta Otañutik igaroz, besteak beste. ekonomikoki edo prestaketa lanetan, Lasterketa honen berezitasun nagusia zuen babesa sumatzeak ilusio handia- aldapa gora amaituko dela da, Leha- goz lanean jarraitzen lagundu baitigu. rregiko aldapatik iritsiko baitira las- terkariak helmugara. Hortik datorkio Lasterketaren inguruko xeheta- lasterketari bere izena. sun guztiak www.leharrei.eus web- gunean aurki ditzakezue, eta hortik Lasterketa apirilaren 9an izango da aurrerakoak, apirilaren 9an goizeko goizeko 9:30etik aurrera, eta lehen ur- 9:30ean! Eta animatu parte hartzera, tea izanik, 150 parte hartzailetan ipini dela lasterka edo antolaketa lanetan, dugu gehienezko lasterkari kopurua. egun bikaina izango da eta! Lasterketarik ezin da egin, ordea, bo- Endika Igarzabal Murua

Herrian mendi lasterketa bat anto- latzearen ideia duela urtebete inguru sortu zen, izatez legazpiarra den Jose Luis Ugarterekin garai bateko herri- bideak berreskuratzen hastearekin ba- teratsu. Ikusten zen garai batean gure aitona-amona edota gurasoek hara eta hona oinez mugitzeko erabili ohi zituzten bideak galduta edo ia galdu- ta zeudela denboraren eraginez. Hori dela eta, hainbat bide zati auzolanean garbitu ziren; adibidez, Atagoititik Errotaberri ingurura doana eta Gabi- riatik Aztiriarako bide nagusia zena, Eztanda baserriaren ondotik.

23 Sukalde txokoa GAZTAINA ZOPA OSAGAIAK (4 pertsonentzako):

- Gaztaina erreak - Tipula 1 - Porru 1 - 2 azenario - 2 baratxuri ale

PRESTAKETA:

Ontzi handi batean olio apur bat berotu, baratxuriak txikitu eta frijitu kolore pixka bat hartu arte. Ondoren gainontzeko barazkiak txikituta gehituko ditugu. Minutu gutxi batzuetan barazkiak ondo erregosiko ditugu, gatza gehitzen diegun heinean. Gaztainak gehitu ondo txikituta eta barazki guztiekin nahastu. Dena ongi erregosita dagoenean, ura gehitu behar zaio, nork bere gustura. Urak irakiten duenean, su alperrean utzi, ordu bete behintzat. Badira zopa hau pure egiten dutenak irabiagailuaz, guk, aldiz, zopa gisa nahiago dugu.

Jon Murua Jauregi Mikel Asurabarrena Bidegain

24 Sukalde txokoa OLO HANBURGESAK OSAGAIAK (4 pertsonentzako):

- Tipula 1 - Kalabazin erdia - Piper gorri 1 - Piper berde 1 - Azenario 1 - 250gr olo maluta - Gatza - Esnea - Olioa

PRESTAKETA:

Barazkiak ondo txikitu, ahalik eta finen. Ontzi batean, baraz- ki guztiak nahastu, olo malutak gehitu eta gatz pixka bat bota, espeziaren bat ere nahas daiteke zaleak izanez gero. Barazki eta AHOLKU DIETETIKOAK: olo masa honi, forma eman ahal izateko, esne txorrotadatxo bat gehitu. Eskuekin masa landu, eta hanburgesa forma eman. Oso menu egokia eta orekatua dela Hanburgesa sendoak lortuz gero, zartaginean frijitu daitezke, iruditzen zait, lehenengo eta behin baina olio asko hartzen dute. Ez bada hain sendoa ateratzen, oso olio gutxi erabiltzen delako pres- labean ere egin daitezke desegin ez daitezen. Guk bandeja bat takuntza hau egiteko garaian (labean olioztatu eta labean 180 gradutan ordu erdiz egiten ditugu. Nor- errez gero hanburgesak) eta ez dire- bere gustuko saltsaren bat nahastu eta on egin!!!! lako ohikoak diren osagai nagusiak erabili. Batzuetan aldatzea ez da gaizki Jon Murua Jauregi etortzen! Mikel Asurabarrena Bidegain Beste alde batetik, indibidualki be- giratzen badiegu plater bakoitzeko osagai nagusiei, gaztainek oso gantz gutxi dute, karbohidrato konplexu asko -almidoia, adibidez- eta magnesio asko daukate. Magnesioaren funtzio garrantzitsuenetako bat kaltzioa eta fosforoa hezurretan hobeto xurgatzen laguntzea da.

Olo malutei dagokienez, aldiz, karbo- hidrato konplexu asko dituzte -azukre oso gutxi- energia pixkanaka emango digutenak eta mineral desberdin asko: zinka, burdina, magnesioa…

Leire Murua Lopez 25 Profesio Txokoa

IG E LT S E R I T Z A – Kataraingo Miel Mari –

Joan den aspaldian ez omen da Gabirian igeltserorik izan, ez herrian bertan jaiotakorik, behinik behin; hala kontatu digu Kataraingo Miel Marik (Mikel Iztueta Arriola, 1958). Legorre- tako Martin jardun zen orain dela urte batzuk, orain bera aritzen den modu- ra. Hala ere, badu akorduan, lehena- go, mutikoa zen garaian, Merkategiko Felix zena nola jarduten zen igeltsero etxez etxe, beharra zeukatenei lagun- duz, etxe zuriketan. Herriko festeta- rako etxea apaindu egin behar izaten omen zen, edo sukalde pintatzen ba- tzuetan, edo sabairen bat hurrena. Nahiz eta berak ez ezagutu lanean, Jauregiko Bizente zena ere hargin aritu omen zen.

Miel Marik, euren bizileku izango zen Katarain Azpi baserria egiten ari zirenean, 16-17 bat urte izango omen zituen. Ordurako eskolatik aparte zebi- len, eta hala hasi zen igeltsero-lanean laguntzen Andres Lasa zaldibiarrare- kin eta gaineratikoekin. Behin etxean proba eginda, lana bazela eta hurrena Itsasondoko eliza berritzen hasi ziren. Horrela, bada, halabeharrez hasitako lan hura urteen joanean ofizio egin du; dagoeneko berrogei bat urte egin baititu langintza horretan. Horieta- tik hogeita hamar pasatxo, gainera, hasitako enpresa berean, hasieran 10 bat urte plantillan eta gero autonomo. Hasitako gauza guztiek bezala, ordea, enpresa hartako lanak ere izan zuen akabera. Krisiak gogor jo zuen garai horretan, lanik ez zegoela denentzat,

26 Profesio Txokoa eta bere kasa lanean hasi behar izan baita Zumarragan ere, eta Gabirian egoera berrira moldatzen jakin behar zuen. Lanik ez zitzaion falta izan, hala bertan bakarren batzuk. Denetik egi- izan zuen Miel Marik lanean bere kabuz ere, Gabirian bertan batetik eta beste- tea tokatu izan zaio, eta oraindik ere hasteko apustua eginda. Geldi egote- tik deitzen baitzioten; gauzak horrela, hala jarduten da berdin fatxada kon- ko gogorik ere ez zuela argi zuen, bai langile bat hartzeko aukera izan zuen pontzen, bainugela edo sukaldeak baitzekien lanik egin ezean, jai zuela. aurrerago, eta baita furgoneta bat egiten, azulejoak jartzen edota harrie- Kontuak kontu, joan deneko bost urte erostekoa ere. kin paretak egiten. Horrenbeste ordu- hauetan ez omen zaio lanik falta izan; tan zenbait kontu eta pasarte ez ote bera dabilen planean lana ba omen zituen biziko lanean edo lan itxuran, dago. Tartean-tartean egunen bat edo Urte horietan guztietan izandako denak gogoratzen ere lanak. Gai hori beste egiten omen dituzte geldirik, aldaketak aldaketa, lanak berdina aitatuta ez da isilik geratu, ez horixe, baina normalean ez omen da askorik izaten jarraitzen duela esaten du, pro- askorik pentsatu gabe irribarre gaix- luzatzen. Jakina da gaur egunean gero zesua ez dela aldatu. Hori bai, lehen, toa egin eta segituan esan du: “beti eta gutxiago eraikitzen direla etxeak, igeltseroa tabikeak, sukaldeak, bainu- tokatze`ittuk. Bat Itsasondon e toka- eta gehienbat “txapuzatan” edo zahar- gelak eta horrelako gauza jakinak egi- tu huan, bidoien sartutakoa! Itsason- berritze lanetan jarduten dira; denetik ten aritzen zen; hala ere, orain 40-50 doko elizan ai ginen garaien bidoien egiten duenarentzat ba omen da la- urte asko zuriketak izaten ziren. nik, lan handirik ez baina… Orain pintura emandakoan dena Garbi dauka zer den egin pintatu esaten da, baina garai behar duena: pasatu gabe, hartan pinturarik ez zen eta ka- baina bere moduan lana rearekin zuritzen ziren paretak. egin. Gabirian eta ingurue- Kareari anil pixka bat nahasten tan ere bai baitaki gauzak zitzaion, eta, oraindik eta kolo- kurioso xamar egitea, edo re zuriagoa hartzen zuen. Hala, horretarako ahalegina egi- bidoi batean “asentatzen” utzi tea, behintzat, gustatzen eta brotxa batekin pasatzen zen. zaigula denoi ere. Hargina, aldiz, harrizko paretak egiten eta etxea urreak edo in- Ofizio hau ez dago gal- guruak berritzen jarduten zen. duta, ezta gutxiagorik ere, Horretan izan da aldaketa, orain ez buruz behera sartu nian bat. Oaindio baina bertako jendea erretiroa hartzen dago horrenbeste espezializazio, ez da re beittu beittu eitteik. Itsasondon ari da eta gazteek ez dute errelebo- hargin / igeltsero bereizketarik egiten, elizea arrelatzen ai ginutzean, kixton rik hartzen; orain dabiltzan gehienak lana izatea da kontua, eta inork ez du aldamiokin, barru guztie dana alda- kanpokoak omen dira. Aurrera begira, ezezkorik esaten. Lanerako tresnerie- mioz beteta, ta tetxuk arrelatzen ai hala ere, mugimendu pixka bat igar- tan ere eman da aldaketa; esaterako, ginutzean. Eta gallegoa o etzekiat zer tzen hasita omen da, pentsa, lehen lehen azulejoak masarekin kolokatzen huan, hemen jaiotakoa Beasainen bizi lanean jardundako enpresatik deitu ziren eta gaur egun kolarekin, eta me- zana o… Hala goien ai gaittuk gu lanen eta haiei laguntzen ari da Azkoitian tro gehiago botatzen dira orduan bai- da, hura peoi o zeoan beheran da: berarekin hizketa egiteko geratu ga- no. Garabiarekin ere gora eta behera renean. Ez da seinale txarra. Gabiria eskuz egin beharreko makina bat Oiga! Esan ginuan, erramientak bo- eta inguruetan gustura dabil igeltsero, buelta aurreratzen dira. Baina aurrera- tatzeko behetik gora. nabari zaio, gainera. Zenbait lekutara penak aurrerapen, Miel Marik dioenez, Etzian botatzen, esanda. joan behar bada, arazorik gabe joaten eurena beti izan da asto-lana; orduan Baja tu si quieres! Esan zian dela dio, baina herrian bertan ikaraga- ere bai eta baita orain ere. Eh? Ahora mismo! rri gustura aritzen da. Gainera, denok Hasierako urteetan baserriren bat Hala bajatu neok behera ta, heldu berarekin gogoratze horrek sekulako edo beste zuritzea ere tokatu zitzaion. nioan da, sakristin aurren zeoan bi- poza ematen diola esan digu, eta ez Geroago lan-karga handiko urteetan doia, uden bidoia zeoan. Ta jata han da ez gutxiagorako. Bejondeiola! Donostiako Hotela eraikit- sartu nian buz behera! zen jardun ziren, baina orduan dena Oaindiore hola beitzen ziak, baino Iñigo Igartzabal Bidegain etxe blokeak izaten ziren; Zaldibian, oaindio saludatzen ziak eh!” esa-terako, etxe asko egin zituzten, Lehen esan bezala, garai zailenean

27 GABIRIAR BERRIAK GORKA ALDALUR IGARZA

- Nolatan Gabirira? Ba, etxe bila nenbilen eta horrela nenbilela sortu zitzaidan Ga- biriako aukera. Lanetik gertu eta leku politean.

- Zer moduzko giroa aurkitu duzu? Egia esan ez naiz asko murgildu gabiriarrekin, baina lehendik ere ezagutzen ditut batzuk eta giroa ederra dela esango nuke. Ederki moldatzen dira gutxi izan arren.

- Zer falta zaio? Komertzio txiki bat. Egunerokorako beharrezkoak diren gauzak erosteko. Lanetik bueltan igotzen naiz behar dudanarekin.

- Zein toki duzu gustokoen? Zumarragara bideko pistak asko gustatzen zaizkit, izerdia bo- tatzeko gogoa sartzen zaidanean. Bestela ez dut leku konkretu- rik esateko gehien gustatzen zaidanik.

28 ESTIBALITZ ALBERDI BURGOA

- Nolatan Gabirira? - Zer du onetik Gabirik? Bertso munduak ekarri nau Goie- Herritarron arteko harremana, la- rri aldera. Mexikon, bertso topaketa guntzeko jarrera, elkartasuna, … oso batzuetan ezagutu nituen Blanka eta erraz bertakotu naiz. Ez gutxi kostata, Iñaki, eta, aurrez, Clown ikastaro ba- baina ari naiz zuen arbola genealo- tean, Jokin. Familia bera bi bidetatik gikoa ezagutzen, eta ni arbola horre- ezagutzera iritsi nintzen. Eta orain, tako parte ez izan arren, Gabiriako Billabonan, Bertsozale Elkartean ari alaba sentiarazten nauzue, eta hori ez naizenez lanean, Jokinek eskaini zidan da ohikoa. Adibidez, umetxo bat pla- Gabirian bizi izateko aukera, benetan zara etortzen da eta denok zaintzen eskertzen diodana. duzue zeuena balitz bezala, dena da denona, nola onura hala erantzukizu- - Zer moduzko giroa aurkitu duzu nak. Herria denok zaretela eta denona eta jendea? dela sentitzen eta sentiarazten duzue. - Zein toki duzu gustokoen? Betiko ametsa izan dut herri txiki Bizikidetzarako lezio bikaina da. Plazako miradora! Hango bakea, la- batean bizitzea; mendia, nekazaritza, saitasuna, bistak, Aizkorri aurrez aurre, auzolana, euskara… oso eroso senti- - Zer falta zaio? eta, batez ere, arbola horiek. Txikitan tzen naiz Gabirian. Giro ederra aurkitu Kresala, itsasoa. Ezin dut eskatu aitonarekin pasatako une gogoanga- dut eta ez gazteen artean bakarrik, be- hondartza bat, baina erreka fresko rriak datozkit gogora. Aita marinela launaldien artean ere lotura naturala baten usaina, soinua entzutea faltan izan dugunontzat, aitona aita izan du- dago. Herri dinamiko bat aurkitu dut, botatzen dut. Udaran, erreka garbi eta gunontzat, horrek ez dauka parekorik. oso bizia, parte hartzailea, irekia eta putzu freskoen bila ibili naiz, eta majo Aitona duela lau urte joan zitzaigun, beso zabalik hartu nauena . Nahiz eta kostata, baina aurkitu ditut batzuk eta han bakarrik ikusten banauzue, askok esan nire izaera irekiaren ondo- Goierri aldean. berarekin goxo nagoen seinale! rio dela, sentitzen dudan hau gabiria- rron meritua da. Aratz Igartzabal Bidegain

29 Barretxe baserria DATU HISTORIKOAK. (1965.URTERARTE). -1892. urtean bertako Juana Inazia Osinal- de Astaburuaga eta Mutiloako Juan Bau- tista Apaolaza Lasa ezkondu eta 7 seme- alaba izan zituzten.

-1933. urtean aurrekoen seme Juan Apao- laza Osinalde eta Gabiriako Oñatibitxiki ba- serriko Natibidad Elosegi Odriozola ezkon- du eta 5 seme-alaba izan zituzten.

-1928. urtean hasi zen Juan Apaolaza auto- bus zerbitzua ematen.

Gabiriako Barretxe baserriko ezkontza 1933. urtean. Juan Apaolaza Osinalde eta Nati- bidad Elosegi Odriozola 30 Barretxe baserriko Juan Apaolazaren autobusa

Gabiriako Barretxe baserriko sendia Argenti- nako lehengusuekin 1950. urte inguruan: Goiko ilaran ezkerretik-eskuinera: Osinalde (Argentinako lehengusua), Julian Apaolaza Elosegi (semea), Joxe Apaolaza Elosegi (se- mea), Juan Apaolaza Osinalde (aita), Na- tibidad Elosegi Odriozola (ama), Segurako Osinalde senar-emazteak, Juana Inazia Osi- nalde Astaburuaga (amona) eta Osinalde (Argentinako lehengusua). Makurturik ezkerretik-eskuinera:Mari Kar- men Apaolaza Elosegi (alaba) eta Isabel Apaolaza Elosegi (alaba). 31 Itzaitegi baserria

DATU HISTORIKOAK

(1965. URTERARTE). -1885. urtean baserri honetako Frantzisko Goia Telleria eta legazpiako Joxepa Plazaola Ugalde ezkondu eta 5 se- me-alaba izan zituzten. -1919. urtean aurrekoen seme Joxe Antonio Goia Plazaola eta Gabiriako Alkain baserrian jaio eta Gabiriako ostatuan bizi izandako Isabel Telleria Gurrutxaga ezkondu eta 5 seme-alaba izan zituzten.

32 Gabiriako Itzaitegi baserriko sendia 1920. urte inguruan. Argazkian Juan eta Eladio semeak falta dira garai horretan Argentinan bizi bait ziren. Goiko ilaran ezkerretik eskuinera:Joxe Antonio,Felipa eta Joakin Goia Plazaola anai-arrebak. Beheko ilaran:Frantzisko Goia(aita) eta Joxepa Plazaola Ugalde(ama).

Gabiriako Itzaitegi baserriko ezkontza 1919. urtean. Isabel Telleria Gurrutxaga eta Joxe Antonio Goia Plazaola.

Andres Goia Telleria 1947

Gabiriako Itzaitegi baserriko sendia 1947. urte inguruan: Atzean ezkerretik eskuinera:Andres,Maria Jesus,Joxe Mari,Inazio eta Patxi Goia anai-arrebak. Aurreko ilaran :Joxe Antonio Goia Plazaola(aita) eta Isabel Telleria Gurrutxaga(ama). Ander Yurrita Oñatibia 33 Mozorrotuen ikuskizuna 2015-8-15 Gotzon Aranburu

Urtekaria

BERRIAK LABUR 2015a egunez egun 34 Urtekaria

-19. Elurra egin zuen, goizaldean. -25. Herriko 12 bolari Binakako Txa- URTARRILA Kaskoa zurituta. pelketan hasi ziren lehiatzen. -20. Joxe Mari Mujika Noare ETB1- -28. EH Zuzenean-ekoak Kortan -1. Herrian 497 lagun erroldatuta. eko Euskal Herria zuzenean saioan grabatzen izan ziren, Lontxo Ormaza- atera zen, Ibon Gaztañazpik elkarriz- bal sukaldariarekin. -1. Langabezia tasa %4,26koa zen ketatuta. (11 langabetu). -28. Ampo errugbi taldeko -21. Noare-Etxeberriko Juanita jokalari batzuk eskolan izan ziren. -2. Landeta baserrian sute txikia: Lazkano eta Joxe Ramon Aramendi tximiniak su hartu zuen. EH zuzenean programan atera ziren, -30. Korrika 19 aurkezteko bilera Ordiziako azokara saltzera joaten 52 egin zen, kultur etxean. Batzordea era- -3. Debako Soro Ferian Anttoni Mur- urte daramatza Lazkanok. tuko zuten herrian. giondok (Bekoetxe) frutatan 3. saria. -22. Elurra, Aztiriatik beherago zu- -30. Eurite handiak, errekak ia irten -6. Mikel Mandiola gazteetan garaile rituta. beharrean. eta Felix Maiz 3. Legazpiko Erregee- tako bola lehiaketan. -22. Yoga klaseak hasi ziren. -30. Igeribar Errotako Eztanda errotako harrizko presa puskatu eta -10. Euskal presoen aldeko mani- -22. Eskola Txikien festaren bloga eraman zuen urak. festaziora 22 gabiriar joan ziren, auto- ireki zuten Interneten. busean. -23. Euskal Herriko Mus Txapelke- -11. Taldekako bola txapelketaren tarako kanporaketa jokatu zen, Os- OTSAILA lehen saioan, Osinalde A 7. eta Osinal- tatuan. Jokin eta Jon Murua garaile, de B 9., Añorgan. Joxean Ormazabal Mapa eta Mikel Asurabarrena bigarren. -1. Elurra egin zuen, herri gunea zu- -11. Andoni Aizpuru telebista aur- rituta. kezleak ireki zuen Hernaniko sagardo -23. Autopista Elektrikorik Ez pla- denboraldia, Ana Urrutia lankideare- taformak goi tentsioko linearen aurka -3. Elurra egin zuen. kin. “egoera larriaren berri” eman zuen, kultur etxean. -4. Santa Ageda bezperan kopla -16. Elurra egin zuen. Aztiria, zuri- kantari eskean, goizean eskolakoak, tuta. -25. Goierriko Erromeria Birako arratsaldean Osinaldeko taldea. dantzaldia egin zen, plazan, herriko -17. Urkiztegiko Iñaki Etxeberriak musikariekin. -4. Hotz eta izotz handia. –4ºC neur- eta familiak Bengoetxe txakolin uzta tu ziren Zumarragan. berria aurkeztu zuten, Getarian. -25. Balentzategi eskolan 1982- 2015 bitartean ibilitako 88 lagunek -4. Jaurlaritzak Ertzaintzaren be- -18. Taldekako txapelketaren argazkia atera zuten, eskaileretan. rrantolaketa egin, eta Gabiria Oriako bukaeran, Osinalde A 8. postuan (487) komisaldegiaren zerbitzupean gelditu eta B 9. (464), Mutiloan. zen.

35 Santa Ageda bezperan eskolakoak-Balentzategi Eztanda erreka goraino, 2015-1-30-A.Maiz Urtekaria

-5. Elurrez zuri esnatu zen herria. -21. Irakurle Txokoaren 3. saioa egin zen, Eider Rodriguez idazlearen Hara- -5. Diputazioak eta Ur Kontsortzioak gia eleberriarekin. Gabiriako ur saneamendu sarean in- MARTXOA bertsioak egiteko hitzarmena sinatu -21. Elurra egin zuen, 600 metroz zuten. Ur zikinen hoditeria Ormaizte- goitik. gikoarekin lotzeko zen. Legazpi-Gabiria 17. Rallyesprinta Bi muslari bikotek (Jokin eta -1. -21. Joxe Labaka-Aitor Otaegi azpeitiarrek Elurra egin zuen, laugarren egu- Jon Murua, eta Mapa-Mikel Asura- -5. irabazi zuten. Parke itxia, hasiera eta nez jarraian. Hotz handia, –5ºC. barrena) Gipuzkoako finalean jokatu sari ematea Legazpin egin ziren, biga- zuten, Alegian; baita Txomin Bidegain rren urtez jarraian. -12. Diputazioak esan zuen Gi- ere, Ezkiotik sailkatuta. puzkoan gutxien birziklatzen zuten Lehendakari bola txapelketaren herrien artean zegoela Gabiria, aben- Sutearo suteen aurkako ase- -1. -22. lehen jardunaldia Juan Ramon Ara- duan %51ko tasarekin. guru taldeak urteko batzarra egin mendik (49) irabazi zuen, Idiazabalen. zuen, kultur etxean. Herrian 35 bazki- Eskolan inauteri festa ospatu -13. de zeuden. Andoaingo piano jaialdian Eraitz zuten, antzinako zibilizazioen mozo- -1. Gorrotxategi Zuaitzek urrezko domina rroekin. Gabiriar bertsolariek Ordizian -25. eta Goreti Izagirrek zilarrezkoa lortu bertso-triki poteoan parte hartu zu- zuten. -13. Diputazioaren udalak finan- ten, Atera lehiaketako finalisten arte- tzatzeko funtsaren likidazioan, udala- ko dema gisa. Eskolakoek Eskola Txikien arteko ren alde 3.323,95 euroko saldo positi- -6. kirol topaketan parte hartu zuten, To- boa geratu zen. Korta jatetxeak kalitate turis- -25. losako Berazubin. tikoaren konpromiso ziurtagiria jaso Guri5 taldeak Beasainen -14. zuen, Gasteizen. Ipuin kontaketa irekia egin zuten erromeria girotu zuen. -6. eskolan. -26. Udalak Interneteko webgune Oroitz Maiz Morea hil zen, 31 -19. ofizialarentzat .eus domeinua hartu Martxoan Bertsoa bertso lehi- urterekin, Bartzelonan. 14ko gauean -6. zuen: gabiria.eus. aketan Gabiria Y taldeak kantatu zuen ezbeharra izan zuen, afaltzen ari zela. (Jokin Murua, Aitzol Iturbe eta Iturri), Goierriko 27. Bola Txapelketa -28. Urretxuko Fox-en. Bigarren geratu zi- -20. Endika Igartzabal bertsola- Gabirian hasi zen. Joakin Izagirre se- ren. riak Abra Sariketako finalean kantatu gurarra garaile (47); Iker Etxezarreta 4. zuen. Aratz Igartzabalek eta Maialen (46). Emakumeek afaria egin zuten, Akizuk, Legorretako festa batean. -7. Ostatuan, nazioarteko egunaren bez- Osinalde elkarteak urteko ba- -28. peran. -20. Luiziak errepide zati bat era- tzarra egin zuen. man zuen, Gurutz-Bakarretik behera- go.

36Elurra, 2015-2-6an-Aimar Maiz Osinaldeko mus txapelketa-Aitor Goia Urtekaria

Haur Abesbatzak eta Oñatiko Ganba- Martxoan Bertsoan Gabiri X tal- Ordiziako Argi-Berri bertso sari- -7. ra Txiki haur koruak kontzertua egin -21. deak kantatu zuen (Aratz Igartzabal, tik Oihana Iguaran irabazlea eta Gem- zuten. Mikel Asurabarrena, Endika Igartza- ma Urteaga sailkatu ziren Osinaldera. bal). Irabazi egin zuten. -14. Jokin Muruak Bertsolaritzaren Maialen Akizuk ere kantatu zuen. sekretuak bertso-ikuskizunean akto- Txomin Bidegainek eta Simon Aste Santuko ospakizun be- -7. re-bertsolari gisa parte hartu zuen, -22. Idiakez ezkiotarrak Euskal Herriko Mus reziak hasi ziren, Andre Mari elizan. Zaldibarren. Txapelketaren finalean jokatu zuten, Afaria eta Artista Gaua egin Lekeition. Ezkio-Itsasoko kanporaketa Zaldibiako Osinberde bertso -22. -14. ziren, 41 lagunekin, Osinalde elkartean, irabazi, eta Gipuzkoako finaletik sail- sariketatik Eneritz Artetxe irabazlea Korrika19ren alde. katu ziren. eta Xabi Igoa sailkatu ziren Osinaldera. Korrika19 igaro zen, 03:30a -8. Maerdiko Aldapa txirrinduzale Bi pilotuk Goierriko II. Rallye- -23. -14. aldera, euri eta elurpean, Alegia eta taldeak bazkaria egin zuen, 2014ko sprintean parte hartu zuten, Lazkao- Santa Luzia ibarrean gora. lasterketen porrarekin. -Gaintzan: Xabat Goikoetxeak (14.) eta Eñaut Igartzabalek. -9. Alkain-Barren etxebizitza berrien -25. Parrilla ikastaroa eman zuen Kortako Jose Inazio Soraluzek, Osinal- promotorearekin bilera informatiboa Goierriko bola txapelketaren -14. de elkartean. 17 lagun. egin zuen udalak, herritarrei irekia. 2. saioan Iñaki Maiz 2. eta Joxe Maiz 3. Etxeak saldu ezinik zebilen enpresa. izan ziren. -26. Sandra Cliville artistak Argia Oinarri diseinu lehiaketan lehen saria -9. Igeribar Errota baserrian jaiotako Goruntz taldeak Zaldibiako 25. -15. jaso zuen, Errenterian. Artilez ehun- Isidora Izagirre Artsuaga hil zen, 96 ur- Dantzari Txiki egunean dantza egin dutako txaleko bat aurkeztu zuen, terekin, Legazpin. zuen. Artilearen berotasuna, argiaren goxo- -13. Osinalde 37. Mus Txapelekta -16. Eskola Txikien festarako mate- tasuna izenekoa. (15 bikote) Iñaki eta Iker Etxezarreta riala eta udako arropa atera zuten. anaiek irabazi zuten, finala Arantxa -27. Sua filma eman zen, kultur Bidegain-Josetxo Sagarnari irabazita. -19. Urteko lehen txirrindulari ka- etxean. Egileak eta zuzendariak ber- rrera igaro zen herritik (Atagoiti eta tan izan ziren. -13. Martxoan Bertsoan Maialen Gabiria): Zumarragako Hiria master Martxoan Bertsoko finalean Akizuk kantatu zuen. Ez Don 13 bere mailako proba. -27. taldeak irabazi zuen, eta finalera sartu aritu zen Gabiri X taldea (3.). Maialen ziren, Gabiri X taldea ere bai. -21. Gabiriar bertsolariek Mallabian Akizuren Ez Don 13k irabazi zuen. bertso-desafio batean kantatu zuten Eskolakoek Korrika Txikia egin -14. Udaberri Kulturala egitaraua (Aratz Igartzabal, Gorka Maiz, Endika -27. zuten, pilotalekuan. hasi zen, maiatzaren 31ra arte 16 egu- Igartzabal). Hirurak Gipuzkoako Txa- netan ekitaldiak egiteko. Gabiriako pelketan aterako ziren.

Gabiriarrak Korrikan-Dioni Santoyo37 Eskolako ikasleak 1982-2015-Ane Arrieta Urtekaria

Atagoititik behin, Gasteiz-Zumarraga Aztiri bertso sariketa jokatu Eskola atzean komun pu- -28. etapan. Pasaera-ordenak: Gabiria1 -15. zen, Aztiri-Bat elkartean. Aitor Bizka- blikoak jartzeko obra hasi zen. (Ormaiztegitik): 1. Omar Fraile, 2. Lieu- rra (Txaber Ormazabalen ordez), Jon we Westra, 3.Hugh Carthy; ihesean Gurrutxaga, Eñaut Martikorena, Maddi -17. Lau kirolarirekin solasaldia egin laurak. Atagoiti (Motxorrotik): 1. Lieu- Sarasua, Mikel Iturriotz eta Aratz Igar- zen: Iñaki Artola pilotaria, Irati Anda we Westra, 2. Gorka Izagirre, 3. Jon Iza- tzabal gabiriarra. Aztiri Saria, entzu- eskalatzailea, Maite Maiora gabiriar girre; Westra ihesean, 51 segundorekin. leen botoz, Igartzabalek irabazi zuen. jatorriko korrikalaria eta Gorka Izagirre Gabiria2 (Kamiñokurutzetik): 1.Westra Osinaldera Gurrutxaga eta Martikore- txirrindularia. Igor Sarriegi kazetariak (32 segundorekin). Zumarragan Joa- na sailkatu ziren. gidatu zuen. quim Rodriguez Purito garaile. Imma Albisua aukeratu zuen -17. Gabiria Hautesle Elkartearen -28. Udalak jakinarazi zuen udal EH Bilduk Zumarragako alkategai. -10. (GHE) hautagaitza aurkeztu zuten Az- hauteskundeetan zerrenda bateratua peitialdeko Hauteskunde Batzordean: -29. Gabirian bukatu zen Lehen- eta bakarra aurkeztuko dela herrian. 1. Iñaki Etxezarreta Egiguren, 2. Iñigo dakari bola txapelketa. Egunekoa Jose Igartzabal Bidegain, 3. Endika Igar- Zuazola-Atagoiti antzinako Angel Belauntzaranek (48) irabazi -11. tzabal Murua, 4. Leire Murua Lopez, 5. herribidea auzolanean garbitu zuten, zuen, eta orokorra Patxi Arrondok. Jose Ramon Peñagarikano Alustiza, 6. 9 lagunek. Xabat Goikoetxea Deba eta 7. Arantxa -31. Ikurrinarentzat masta berria Bidegain Ormazabal. Ordezkoak: Jon -11. Guri5ek Beasainen jo zuen. eta lehenagokoa baino handiagoa Ander Jaka, Xabier Arratibel eta Iban kokatu zuten, futbol zelai alboan. -11. Osinalde 44. bertso sariketa Maiz. Eñaut Martikorena hernaniarrak ira- bazi zuen, 2. Eneritz Artetxe eta bertso -18. Eskola Txikien V. Jardunaldia onena Gemma Urteagak. Beste ber- Gabirian egin zen, bost hitzaldirekin. APIRILA tsolariak: Xabi Igoa, Jon Gurrutxaga 50 lagun entzuten. eta Oihana Iguaran. -18. Oroitz Maiz Morea musikari -12. Bi eztigile gabiriarrek Gi- zenari omenaldia egin zioten, Bar- -2. Movistar taldeko hainbat ziklista, puzkoako lehiaketan parte hartu zu- tzelonan, Kataluniako Musika Eskola Gorka eta Jon Izagirre tartean, Gabi- ten, Zegaman: Juan Elgarresta eta Igor Nagusian. Gabiriatik autobuskada bat rian ibili dira entrenatzen. Altuna. lagun joan zen. -5. Aberri eguna ospatu zen, plazan. -12. Guri5ek Zumaian jo zuen, fes- -19. Mikel Markez eta Eñaut Elorrie- Bertsoak, dantza, abestiak eta udal tetan. ta musikariekin Baga-biga-higa hitzal- ordezkarien hitzaldiak. di musikatua egin zen, antzokian. -13. Sukaldaritza ikastaroa eman -8. Euskal Herriko Itzuliaren 3. eta- zuen Mutiloako Ostatuko Nereak, Er- -19. Koldo Muruak Gipuzkoako San pa Gabiriatik igaro zen bi aldiz eta bie elkartean. Huberto ehiza txakur lehiaketa irabazi

38 Aztiri bertso sariketa-Miren Deba Osinalde sarian Enaut Martikorena eta Eneritz Artetxe - A.maiz Urtekaria

zuen, Koni epagneul-bretoi txakurra- Hor konpon, Mari Anton hau- rekin, Elgoibarren. -25. rrentzat antzerkia egin zen. ETB1eko Tribuaren berbak -21. Iñaki Maizek ezin izan zuen MAIATZA saioan Gabiria eta gabiriarrak (Jokin -25. Goierriko Bola Txapelketa irabazi, Se- Murua zinegotzia, Marian Bidegain guran. 2 puntuko aldearekin lider iritsi Maizpideko zuzendari ohia) agertu zi- zen, baina Andoni Berasategik jantzi ren. Atagoitiko Andres Zufiriak Urbian zuen txapela. -1. artzain 50. denboraldia hasi zuen, eta Felix Zubia medikuak hitzaldia -22. Dantzari Txiki Eguna ospa- Irazolako Jose Luis Uribe-Etxeberriak egin zuen, bihotzekoari buruz. -26. tu zen Gabirian, Goruntzek antola- 40.a. tuta. Amets Bide (Ordizia), Irrintzi -22. Gabirian udal hauteskundee- Gabirian arrain saltzaile urte as- (Zumarraga-Urretxu), Gure Ametsa -1. tarako bi hautagaitza argitaratu ziren: koan ibilitako eta herrian etxea zeukan () eta Mollarri () etorri GHE eta PSE-EE. Jose Peralto Noriega hil zen, 85 urtere- ziren. kin, Ormaiztegin. -22. Baztarrikak Ordiziako azokan Eskola Txikien festa antolatze- gazta aurkeztu zuen, 12 hilabete, 12 -26. Erabakitzeko eskubideaz sola- ko herri batzarra egin zen. -2. produktu egitasmoan. saldia egin zuten Eneko Goia gabiriar jatorrikoak (EAJ), Donostiako alka- Udalak 2015eko aurrekontua -27. Sandra Cliville artisauak Fel- -23. tegaiak, eta Idoia Ormazabalek (EH onartu zuen, 559.000 eurokoa. Azti- troaren Europako Jardunaldietan par- Bildu). Gure Esku Dagoren Jostunak rian edateko uraren sarea eraiki, hile- te hartu zuen, Felletin herrian (Limou- dokumentala eman zuten. rrian kolunbarioak jarri, eskola atzean sin, Frantzia). komun publikoak egin, eta Murgilgo Goierriko autobus zerbitzu -3. Jubilatuen eguna. Bazkarian 45 herri basoan bertako zuhaitz espezieak -29. berria aurkeztu zuten, eta Ormaiztegi- jubilatu, Ostatuan. Segundo Aranburu mantentzea ziren asmo nagusiak. Gabiria-Ormaiztegi linea izango zela Odria (Udaletxea) eta Maria Jesus Garcia Larrea (Oñatibi Aundi) omendu Azkartza baserrian jaiotako aurreratu zuten. -23. zituzten. Juan Mari Legorburu Gurrutxaga hil Gipuzkoako Bertsolari Txapel- zen, 66 urterekin, Zizurkilen. -29. keta 2015 aurkeztu zuten, eta lau ga- -5. Jesus Artola argazkilari - rrak erakusketa jarri zuen, Ostatuan, Ez Aurkeztuak taldeak (Eñaut biriarrek parte hartuko zuten: Endika -24. Gabiriako argazkiena. Asurabarrena eta Maren Basterretxea) Igartzabal, Gorka Maiz, Maialen Akizu eta Aratz Igartzabal. kontzertua egin zuen, Ostatuan. -7. Diputazioaren Partaidetzako au- rrekontuak egitasmoaren bilera egin Atagoitiko errege-bide zaharra -29. Agerretxemendin jaiotako Ma- -25. zen, 20 milioi zertan erabili ekarpenak ezagutzeko ibilaldi gidatua egin zen, ria Cristina Jauregi Goiburu hil zen, 91 jasotzeko. Jose Luis Ugarte adituarekin. urterekin, Azkoitian.

Mikel Markez eta Eñaut Elorrieta-Jokin Murua Ez Aurkeztuak Ostatuan39 Urtekaria

Zuriak: 36. Batzar Nagusietarako: EH Maialen Akizuk eta Jon Gurru- Izargoena baserrian bizi izan- -8. -16. Bilduk 125 boto, EAJk 104, Podemos- txagak Plazatik gaztetxera bertso dako Maria Kruz Alkorta Sasiain hil Ahal Duguk 12, PSE-EEk 7, Irabazik lehiaketako saioa irabazi zuten, Sora- zen, 89 urterekin, Zumarragan. 4, PP-k 1. Errolda: 390. Abstentzioa: luzen. -17. Jon Murua Jauregi eta Iosu %33,07. Baliogabeak: 1. Zuriak: 7. Gipuzkoako Bertsolari Txapelke- Isaiasek (Isuo Sasiia) Idiaren zaintzari -9. Hilerriko kaperako kanpaia ta hasi zen, lau bertsolari gabiriarrekin. buruzko hamar estanpak diskoa aur- -26. jaitsi zuten, soldatzeko. “1891 por Jose keztu zuten, Urretxun. -9. Autobus zerbitzu publiko berria Lorenzo Balenzategui” jartzen du ban- zerbitzuan hasi zen. Gabiria-Ormaizte- -17. Goruntzek Ordiziako 4. Dantza- dan. gi linea lehenengo aldiz. ri Egunean eta Zumarragako Dantzari Txindata musika eskolako ikas- Txiki egunean dantza egin zuen. -31. -9. Gorka Maizek eta Aratz Igar- leek kontzertua egin zuten, antzokian. tzabalek Plazatik gaztetxera bertso -17. Kataraingo Iker Iztueta eta Jo- Udaberri Kulturala bukatu zen. lehiaketako saioa irabazi zuten, Mu- seba Iztueta 14. -Aizkorri men- Baztarrikako Maria Teresa trikun. di maratoia egin zuten. -31. Pikasarri Arrieta hil zen, 95 urterekin. -10. Goi tentsioko linearen aurkako -17. Legazpiko Izadi-Zaleak mendi eguna ospatu zen, Deikaztelun (Nafa- elkarteak oinezko ibilaldia Gabirian rroa). egin zuen, Atagoititik Ormaiztegira, “ataju” zaharrean. EKAINA -10. Goruntzek Ezkion dantza saioa egin zuen, jaietan. -20. Makilari aldizkaria inprentatik atera zen. -12. Udalak emakumeen aurkako -2. Eskola Txikien festa aurkezteko indarkeria kasuetarako protokoloa si- -22. Eskola Txikien festarako bi- prentsaurrekoa egin zuten, eskola au- natu zuen, Seguran. deoklipa erakutsi zuten, lehen aldiz, rrean. webgunean. -15. San Isidro nekazarien eguna -2. Udal hauteskundeetako behin ospatu zuten, bigarren urtez Kortan. -23. Guri5 taldeak Beasaingo Loi- betiko emaitzak argitaratu zituen Es- natz auzoan jo du, jaietan. painiako Barne Ministerioak. GHEk 215 -16. Goierriko Eskola Txikien festa boto (7 zinegotzi), PSEk 3 boto. ospatu zuten, Gabirian, arratsaldean. -24. Hiru neska-mutikok jaunar- tzea egin zuten. -3. Oñatibi Txikiko Miren Agirreza- -16. Hiru bolarik Gipuzkoako Txa- balak bertako gerezia eraman zuen pelketan jokatu zuten, Legazpin: Iñaki -24. Udal eta foru hauteskundeak Ordiziako azokara. Maiz, Nikolas Igartzabal eta Naiara Pe- egin ziren. Udalerako, GHE Gabiria ñagarikano. Hautesle Elkarteak 215 boto (7 zine- -3. Azkartza baserrian jaiotako Jose gotz), PSE-EEk 3 boto. Errolda: 392. Miguel Legorburu Gurrutxaga hil zen, Abstentzioa: %32,14. Baliogabeak: 12. 84 urterekin, Donostian.

Joseba Iztueta Leitzako Mendi Erronkan 2015-5-30

40 Ander Geresta kartzelatik irtenda 2015-6-6 Isuo eta Jon Murua musika diskoa 2015 apirila Urtekaria

ordura arteko alkate Ibon Elkarres- Udal aurrekontua behin betiko Guri5ek Seguran jo zuen, jaie- -4. tak Makila Jaitsierako hurritz makila -23. onartuta geratu zen, alegaziorik jaso tan. eman zion. Udalbatzako kideak: Iñaki ez eta: 559.000 euro. Etxezarreta Egiguren, Iñigo Igartzabal -24. Ainhoa Aizpuru Murua Gi- -5. Guri5ek Hegialde auzoan (Legaz- Bidegain, Endika Igartzabal Murua, puzkoako Foru Aldundiko diputatu pi) jo zuen, jaietan. Leire Murua Lopez, Joxe Ramon Peña- izango zela jakinarazi zuen Markel Ola- garikano Alustiza, Xabat Goikoetxea no ahaldun nagusiak. Aizpuruk (EAJ) -6. Gipuzkoako Bertsolari Txapel- Deba eta Arantxa Bidegain Ormaza- Sustapen Ekonomikoko, Landa Ingu- ketarako sailkatze fasea bukatu zen; bal. Beste herri batzuetan ere gabi- runeko eta Lurralde Orekako diputatu Aratz Igartzabal igaro zen udazkene- riarrek edo gabiriar jatorrikoek hartu kargua hartu zuen, biharamunean, ko txapelketara, 17. postuan. Endika zituzten karguak: Eneko Goiak Donos- Donostian. Igartzabal (33.), Gorka Maiz (44.) eta tiako alkatetza, Alaitz Igartzabal zine- Maialen Akizu (46.) ez ziren sailkatu. gotzi Antzuolan, Urtzi Iruin Lazkaon... -24. Oñatibi Txikiko Miren Agirreza- balak lehen sanjoan sagarra eraman -6. Landeta baserrian bizi izandako -13. Gorka Maizek eta Aratz Igar- zuen Ordiziako feriara. Ander Geresta Azurmendi euskal pre- tzabalek Plazatik Gaztetxera lehiake- soa (Gabiria, 1978) Lugoko kartzelatik tako finalean kantatu zuten, Markina- -26. Santa Lutzi auzoan San Pedro (Galizia) irten zen. 2000tik preso egon Xemeinen (Bizkaia). jaiak hasi zituzten, 29ra arte. Musean, zen, 2012ra arte Frantzian eta geroztik Urkiolako Iñaki Arratibel txapeldunor- Espainiako estatuan. -14. Gipuzkoako Eskola Txikien 28. de geratu zen, Joxemari Zumarragare- Festa ospatu zen, Gabirian. kin. -10. Noare-Etxeberriko Juani Laz- kanok lehenengo lekak (bainak) era- -16. Udalaren alkateorde Iñigo -27. Guri5ek Mutiloan jo zuen, jaie- man zituen Ordiziako azokara. Igartzabal izendatu zuten, alkatetza tan. ebazpenez. -11. Diputazioaren Partaidetzako -28. Goruntzek Mutiloan dantza aurrekontuak ekimeneko bilera egin -19. Ez Aurkeztuak musika taldeak saioa egin zuen, jaietan. zen, Ordizian. Gabiriari dagokion gai Ordiziako Oiangun kontzertua egin bakarra jaso zen proposamen gisa: zuen. -29. Goruntzek Santa Lutzia-An- Gabiria-Mutiloa--Ormaiztegi- duaga auzoan dantza saioa egin zuen, Hainbat gabiriar Gure Esku Da- Oñati lotzen dituen errege-bidea be- -21. jaietan. goren Gaur hautetsontzia, bihar era- rreskuratzea. bakia jaialdian izan ziren, Donostian. -29. Diputazioak Gi-3540 errepi- Euri erauntsi mardula bota dea (Zuazola-Motxorro, Kamiño za- -11. Herriko udaleku irekia hasi zen, zuen, iluntze-gauean. -22. harra) erabat itxi zuen zirkulazioaren- uztailaren 17ra arte. 34 haur eta lau be- tzat, Suestrako kurbatik gorago bidea -13. Udal berria eratu zen. Iñaki girale ibili ziren. konpontzeko. Etxezarreta izendatu zuten alkate, -23. San Joan bezperako sua egin -30. Udal talde berriak eta aurreko zen.

41 Udalbatza berria-A.Maiz Eskola Txikien festa-Aimar Maiz Urtekaria

udal gobernu taldeak bilera egin zuten, Eskola Txikien festako anto- Herri bideen aprobetxamendu karguak eta funtzioak txandatzeko. -9. -17. lakuntzako koordinazio batzordeak berezia arautzen duen ordenantza ar- -30. Bero sapa: 13:00etan 37 gradu. azkeneko bilera egin zuen, ixteko. gitaratu zuen udalak. Alerta laranja, beroagatik. -10. Kamiño Zaharra zirkula- -17. Aztirian festak hasi ziren. Auzo zioarentzat ireki zuten atzera, ekaina- afarian 60 lagun. Tokan Judith Artsua- ren 29tik itxita egon ondoren, zati bat ga eta Josu Elortza garaile, bolatan konpontzeko. Kurutz-Bakarretik behe- Asier Agirre. UZTAILA ragoko luizia egonkortzeko lanak ere amaitu zituen. -17. Alegian festak hasi ziren. Sa- gardo dastaketan 15 etxetako edariak. Manu Iurritaren arte erakuske- Joselu Anaiak musika taldea omendu Kurutz-Bakarretik beherago -10. -2. ta jarri zuten, Ostatuan: margoak eta zuten, 30. urtea zutelako auzoko jaie- errepide barrenean sortu zen luizia eskulturak. tan jotzen (1985ean hasi ziren, eta ha- konpontzen hasi zen Diputazioa. rrezkero, urtero). Irakurle Txokoaren saioa egin Ainhoa Aizpuru diputatuak lehe- -11. -2. zen, Truman Capoteren Odol hotzean Aztiriko jaietan, bolatan egu- nengo aldiz Gipuzkoako Batzar Nagu- -18. liburuarekin. neko tiraldia Felix Maizek irabazi zuen. sietan parte hartu zuen, Zumarragako Patata-tortilla lehiaketan 11 bikote; Antion, batzar ibiltarian. -11. Baztarrikak kanpainako azke- irabazle Mari eta Aloña Agirre. Futbol neko gazta egin zuen. -2. Guri5ek Zumarragan jo zuen, partida “zaharrek” irabazi zuten. jaietan. -12. Iñigo Andola Oiarbidek (Erro- -18. Alegiako jaietan, mus txapel- taberri) Beasaingo I. Murumendi men- Guri5ek Ataungo Aian jo zuen, keta Txomin Bidegain-Ximon Idiakez- -4. di maratoian 15. egin zuen. jaietan. ek irabazi zuten. Gabiriako Udalbatzak lehe- Itsaso-Deikaztelu goi tentsioko -13. -18. Kirol auto klasikoen rallya Ga- -4. nengo udalbatzarra egin zuen. Udal lineak kaltetuko dituen herrietako biriatik igaro zen, eguerdian geldialdia batzordeak izendatu eta banatu zi- alkate berriek 2013ko Altsasuko Ituna eginez Kortan. tuzten, bost: Hirigintza, Herri lanak eta berretsi dute, Altsasun bertan. Ingurunea; Ongizatea; Finantzak; Ko- -19. Aztiriko jaietan, XI. Mendi Las- -6. Renferen tren zerbitzuak atze- munikazioa eta Garapena; eta Kultura terketa Juanjo Igartzabalek irabazi rapenak izan zituen, Gabiria parean eta Euskara. zuen (47:34), 2. Adde el Qayed an- dagoen Madril-Hendaia trenbideko doaindarra (47:57) eta 3. Iker Zurutuza Herriko udalekua bukatu zen. errail-aldatzaile orratza hondatu ze- -17. idiazabaldarra (49:05). Emakumee- lako. tan 1. Imma Aranburu idiazabaldarra

42Alegiako festak-Aimar Maiz Udaleku irekiak-A.Maiz Urtekaria

(1:02:09), 2. Maider Pagola legazpia- Makilari aldizkariaren argazki- Herriko festak hasi ziren. Makila rra (1:10:33) eta 3. Miren Arizti legaz- -31. -13. erantzun lehiaketan emaitzak uzteko Jaitsieran, pregoia Guraso Elkartekoek piarra (1:16:57). Auzoko helduenaren epea bukatu zen. irakurri zuten. Bergarako zezentxoak, omenaldia Etxetxoko Jexuxa Agirreri afizionatuen pilota partida (Apeze- (Zabaletan bizi da orain). Bola lehi- -31. Gabiriar jatorriko Alex Aranburu txea-Erostarbek 19, Labaka-Telletxeak aketa Andoni Berasategi - Deba txirrindulari ezkiotarrak (ama 22), gazte afarian 126 lagun (eta 100 darrak irabazi zuen, gazteena Naiara Legorburu baserrikoa du), profesiona- litro mojito) eta Eonian elektro-txa- Peñagarikanok. letan lehenengo lasterketa lehi- atu ranga gauean. zuen, Getxoko Nazioarteko Saria. Mu- Diputazioak Gabiriari 17.795,82 -20. rias Taldeak stagiaire modura fitxatu Festen 2. eguna: haur eta gaz- euroko laguntza emango ziola jakina- -14. zuen urte bukaerara arte. te olinpiadak, txistularien biribilketa, razi zuen, 2.000 biztanletik beherako bertsolariak (Euskal Herriko hiru txa- herri gisa, azpiegitura lanetarako. peldun: Sebastian Lizaso, Maialen -22. Alegian meza, Goruntzen Lujanbio eta Amets Artzallus; eta Iban saioa, hamaiketakoa eta umeentzat ABUZTUA Urdangarin, Eneritz Artetxe eta Eñaut puzgarriak izan ziren, jaietan. Martikorena), Jurgi magoa eta Joxe Replay taldea (iragarritako Izu Nauk -22. Irizar enpresak autobusen ez zen etorri, kide batek min hartu zue- aparkalekua zabaltzeko baimena es- -3. Mediku kontsulta itxi zuten, lako furgoneta kargatzean). katu zuen, Agerreberri ondoraino. abuztuaren 28ra arte, oporrengatik. -15. Andre Mari eguna. Josu Odrio- -23. Ez Aurkeztuak musika taldeak -4. Makilari aldizkariaren argazki- zolak irabazi zuen Ormaiztegitik txi- Mutrikun jo zuen, jaietan. erantzunen lehiaketa Jose Inazio Asu- rrindulari igoera (11:41), inoizko alde rabarrenak irabazi zuen. Hark asmatu txikienarekin: 5 zentimetro ere ez, -23. Silvia Perez Cruz kantari kata- zituen hiru argazkiak nongoak ziren: Asier Izuzkitza bigarren. Nesketan Ne- luniarrak abesti bat eskaini zion Oroitz Errotaetxeko aska, Astiazaran Zahar rea Murua garaile (errekorra hautsiz, Maizi, Donostiako Jazzaldian Trinitate baserria eta Isastegi baserrirako bide- 15:20), gaztetan Eneko Aramendi. 62 plazan eman zuen kontzertuan. Hari ko txabola. partaide. Arrondo-Enetik gora Jon asko gustatzen zitzaion Sindo Gara- Eskisabel eta Izar Gaztañazatorre (5 San Lorentzo eguna ospatu yren letrekin egindako pieza bat kan- -10. partaide). Herriko gazteen musika zuten Ugarana Goikoan. Meza, ha- tatu zuen. kontzertua (Ixixti, Jon Murua, Asier maiketakoa eta mus txapelketa izan Bidegain, Iban Maiz). Bolatan egune- ziren; auzo afaririk, ez. -23. Anabel Aldalur mezzosoprano koa Martin Retegik (37), tokan Karlos gabiriarraren kontzertu batean izan Irastortzak. Mozorro gauean, 3gabe2 zen Felipe VI.a Espainiako erregea, -10. Ez Aurkeztuak taldeak Donos- tian jo zuen. taldeak utzi aurreko azken aurreko San Lorenzo de El Escorialgo teatro- kontzertua jo zuen. Gauean, lineako auditorioan. autobus bereziak gazte jendez beteta etorri ziren.

Txirrindulari igoeran esprinta-Xabi Altzelai Guri5-3gabe2 eta Salda Badago Gabiriako festetan 43 Urtekaria

-16. San Roke eguna. Bi apaizek -18. Herri garbiketa, festa ondoren. -4. Haur eskolan 15-16 ikasturtea eman zuten meza (Jesus Mari Iturri- Langileen eta laguntzaileen afarira 92 hasi zuten 0-1-2 urteko umeek. otz eta Koldo Sarasola). Organoa lagun joan ziren. Pepe Artzelusek jo zuen, eta azkeneko -4. Gabiria zainpeko 12. ehiza ere- aldiz orduan egon zen Guillermo Alda- -23. Ez Aurkeztuak taldeak Agura- muan (Usurbe-Irimo) sartu zuen Dipu- lur Pikua, laguntzen. Txistor lehiaketa inen jo zuen. tazioak, araudia berritutakoan. Amets harategiak (Urkiolakoarena) Alex Aranburu Deba gabiriar Indarkeria politikoaren biktimak irabazi zuen, sei harategi, denak gabi- -24. -4. jatorriko txirrindulariak Palentziako izan diren udalerrietako alkateekin riarrenak (oroigarri bana denei). Bola- Itzuliko 4. etapa irabazi zuen, afiziona- Eusko Jaurlaritzak egin duen bileran tan, egunekoa Jose Ramon Aramendi tu mailan. Gabiria ez zuten gonbidatu, nahiz eta gabiriarrak, tokan Jose Antonio Cal- bazegokion. Izan ere, 1977-3-8an Al- vok; bi egunetako txapeldunak Mar- -27. Ez Aurkeztuak taldeak Zarau- tzibar parean Guardia Zibilak tiroka tin Retegi eta Naiara Peñagarikano tzen jo zuen. hil zituen Sebastian Goikoetxea Ma- (bola) eta Carlos Irastortza eta Marijo riezkurrena eta Nikolas Mendizabal Olano (toka). Talco talde italiar ospe- Guri5ek Zegaman jo zuen, jaie- -29. Barandiaran kokapen geografiko oke- tsua, The Riff Truckers eta Guri5 kon- tan. rrean kokatu zituzten: Ezkio-Itsason. tzertuan. Eneko Aramendi eta Patxi -30. Ez Aurkeztuak taldeak Zarautzen San Roke Txiki eguna. Herri Ormazabal mutikoek irabazi zuten -4. -17. jo zuen. jokoak: bolatan 37 partaide (Iban Maiz Brinkolan haurren txerri harrapake- eta Naiara Peñagarikano txapeldun); ta. Patxik toka lehiaketan ere irabazi -5. Xabat Goikoetxeak 18. bukatu tokan 56 (Iñaki Maiz eta Naiara Pe- zuen. zuen Azkoitiko Rallyesprinta. ñagarikano garaile, gazteetan Xabier Aldanondo), eta tiragoman 71 partai- -31. Euri zaparrada bortitzak bota -5. Guri5ek Zarautzen jo zuen, Joxe de (Jesus Artola eta Aloña Murua ira- zituen, aurreko egunetako bero sapa Replayrekin (Gabirian izan ziren abuz- bazle; Jokin Izagirre gazteetan). Afari- lehertuta (bezperan 37 graduko beroa tuaren 14an). meriendan jendetza handiegirik ez. izan zen). Joselu Anaiekin dantzaldia. -6. Goruntzek Zarauzko Euskal Jaie- tako dantzari txiki egunean dantzatu -17. Lapurreta egin zuten kaskoaren zuen. goialdeko hainbat etxetan, herri afa- IRAILA riaren garaian. Sei etxetan sartzen -6. Bi gaztagile gabiriarrek sariak saiatu ziren, eta hirutan gutxienez la- lortu zituzten Gipuzkoako Artzain Egu- purtu zuten. neko 31. gazta lehiaketan, Legazpin: -1. Guillermo Aldalur Zabala Pikua Karmele Murua (Ondarre, Segura) 6. hil zen, 82 urterekin. eta Baztarrika 8.

44 Bola txapelketa-A.Maiz Joselu Anaiak-Aimar Maiz Urtekaria

-8. Bi udal zinegotzik kargua hartu -18. Udalak euskara ikastaroa an- -28. Ilargi eklipsea izan zen, zuten Sasieta Mankomunitatearen tolatu zuen. 04:00ak aldera. Ilargi betea ohi baino Batzorde Errektorean: Arantxa Bide- %15 handiago ikusen zen. gain ordezkari, eta Iñigo Igartzabal -19. Alex Aranburu Deba gabiriar ordezko. jatorriko txirrindulari amateurrak 28. -29. Patxi Ormazabalek Lazkaoko Oñatiko Proba irabazi zuen. San Migel pilota txapelketako finala -9. Balentzategi herri eskolak 15-16 jokatu zuen, infantiletan. kurtsoa hasi zuen, 36 ikaslerekin (iaz -20. Gorka Maizek irabazi zuen Nor- baino 2 gutxiago) eta 8 irakaslerekin tasun Agiri Atzerritarren Euskal He- -30. Ehiztari batek min hartu zuen, (lanaldi desberdinetan). rriko II. Jaurtiketa, Oñatin, Argia Egu- ehiza postua eraikitzen ari zela 2-3 nean. 28 metro ingururaino bota zuen. metrotik erorita, Ormaiztegi eta Gabi- -9. Baztarrika Ordiziako Euskal Jaie- ria bitartean. tako gazta lehiaketaren finalera sail- -21. Hilerrian 48 kolunbario jar- katu zen. Bekoetxek asteroko azoka- tzea erabaki zuen udalak, Diputazioak zaleen aipamen-sari bat jaso zuen. emandako 17.000 euroko laguntza erabiliz eta beste horrenbeste jarriz. URRIA -11. Ordiziako I. Bola txapelketan (bolatoki desmuntagarrian) Naiara -21. Judo ikastaroa hasi zen. Peñagarikanok irabazi zuen nesketan, Aztirian edateko uraren sare eta Felix Maizek 3. egin zuen gizone- -25. Joseba Iztueta gabiriarrak eta berria zerbitzua ematen hasi zen. -2. tan. Alex Sukia zaldibiarrak Boliviako men- Arriarandik jarri zuten ura. dietan abuztuan egin zuten espedi- Aieteko (Donostia) toka txa- -12. Zunba kirol-dantza ikasta- zioari buruzko ikus-entzunezkoa aur- pelketa Joxe Maizek irabazi zuen. -25. roaren deialdia egin zuten. keztu zuten, Zaldibian. -12. Gipuzkoako Bertsolari Txapel- Osinalde 22. bola txapelketa Pa- -26. Guri5ek Gaintzan jo zuen. -3. ketaren aurkezpenean, Beasain, Aratz txi Arrondo zeraindarrak irabazi zuen, Igartzabal izan zen partaide gabiriar -26. Ehiza txakurren erakustaldia Andoni Berasategi idiazalbadarrekin bakarra (udaberriko fasetik sailkatua). egin zuten 40 bat ehiztarik, Murgilen. kitarako luzea jokatuta. Herriko txape- la Haritz Maizek jantzi zuen, neskena Jose Luis Ugartek eta Mer- -18. -27. Arantzazura urteko erromesal- Naiara Peñagarikanok eta gazteena txe Urteagak (Burdinola, Arkeolan) dia egin zuten 24 gabiriarrek. Joanes Agirrek. Legazpin aurkeztu zuten Erdi Aroko burdin arkeologia. Legazpi barrutiko -27. Amurrion (Araba) 22. Artzain -3. Irakule Txokoa egin zen, Katixa zepadiak liburuan, Gabiriako 16 zepa- Egunean Gabirian 1945ean jaiotako Agirreren Atertu arte itxaron liburua- diren berri eman zuten. Carmen Perez de Albeniz artzaina rekin. omendu zuten. Munainen bizi da.

Gorka Maiz Argia Egunean txapeldun Oñatin 2015-9-20 Arantzazu erromesaldia 2015-9-2745 Urtekaria

-7. Hondakinei buruz jarduteko bile- -17. Baztarrikak lehen saria irabazi -24. Baztarrikak eta Karmele ra berezira deitu zituen udalak herrita- zuen Seu d’Urgellen (Lleida), Pirinioe- Muruaren Ondarrek Euskal Herriko rrak, iritzia eta ekarpenak emateko. tako Artisau Gaztaren Lehiaketan, gazta txapelketan parte hartu zuten, gazta zaharraren atalean. 40 gazta onenen artean, Idiazabalen. -7. Liztor beltzaren (Vespa velutina) habia bat kendu zuten suhiltzaileek, -17. Agerreberri etxean bizi zen Ana -24. Merkataritegi baserriko Mo- frontoi ondoko goiko kaletik. Udale- Martin Azkue hil zen, 36 urterekin, desta Gaztañaga Dorronsoro hil zen, rrian oso zabaldua zegoen jada es- Meagan (Getaria). 98 urterekin. pezie inbaditzaile kaltegarri hori. -18. Eñaut Igartzabalek 38. egin -25. Hip Hip Urri ekimeneko ibi- -10. Aratz Igartzabal Bidegainek zuen Urrakiko Igoera automobilismo laldi kulturala egin zen, Igeribar Errota Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan proban. (errota), Eguzkitza (ferratokia), Erro- kantatu zuen, Arrasaten, final zortzi- taetxe (lixiba jotzea) eta Itzaitegin renetan. -19. Gabiriako udal ordezkari batek (sagardotegia) barrena. hitzaldia egin zuen Zerainen, herriko -10. Gabiriako musikari eta dantza- hautagaitza formulari buruz. -25. Gabiriar jatorriko bi korrikalarik riek Lurra taldearen 50. urteurreneko irabazi zuten Ataungo Hiru Auzoetako folklore jaialdian parte hartu zuten, -22. Amelia Jauregi Baztarrikako 35. Korrikaldia: Juanjo Igartzabal De- Urretxun. nekazariak hitzaldia egin zuen, An- bak eta Maite Maiorak. doaingo Martin Ugalde Foroan. -12. Gabiriako idi pare batek Elo- -29. Antolarrazpikoa baserrian bizi suko proban parte hartu zuen, Elorria- -23. Iñaki Murua bertsolariak Adin izandako Manuel Lozano Ibargoien hil ga itzainarekin, Ipiñarrietaren uztarria- Adin proiektuan kantatu zuen, Laz- zen, 65 urterekin, Beasainen. ren aurka. kaoko gerontologikoan, Gemma Ur- teagarekin. 30ean Beasaingo Arangoi- -30. Murgil mendiko herri basoan, -14. Noare-Etxeberriko Juani Laz- tin aritu ziren. bertako zuhaitz mota autoktonoen kanok lehenengo aza lonbardak era- informazio-oholak jarri zituen udalak. man zituen Ordiziako azokara. -23. Sandra Clivillek artilearen na- Artelatza (alcornoque) da espezie zioarteko 16. biltzarrean parte hartu urriena eta bitxienetakoa. -15. Gabiriako I. Mendi Lasterketa zuen, Felletin-en (Limousin, Frantzia). 2016ko apirilaren 9an izango zela za- -30. Hilerria berritzeko margoketa, baldu zen. -23. Gabiria Goieki garapen agen- txukunketa eta banku jartze lanak, eta tziaren administrazio kontseiluko kide kolunbarioak kokatzeko obrak bukatu -17. Auto klasikoen Vasco-Navarro izatea erabaki zuten, batzar nagusian. zituen udalak. Rallya Gabiriatik pasatu zen. Azaroaren 2an osatu zuten kontseilua.

46Eñaut Igartzabal Urrakin-Eneritz Axpe Sandra Cliville feltroaren Europako biltzarrean-S.Cliville Urtekaria

-6. Udal liburutegiko arduraduna la- -13. Igeribar Errotaren Eztanda AZAROA nean hasi zen. Kultura dinamizatzeko errekako presa berreraikitzeko lanak zereginak ere bazituen. hasi zituzten.

-1. Uso pase ikusgarria izan zen Es- -7. Jesus Mari Debak 3. saria lortu -14. I. Gabiriako Kopa txirrindulari painola mendi aldetik Aizkorrirantz, zuen Beasaingo Odolki Lehiaketan. profesionalen eta zaleen arteko festa eguraldi eguzkitsu, goxo eta haize eta bazkia egin zen, Gabirian. Urteko Guri5ek Urretxun jo zuen. pixka batekin. -7. Euskal Herriko probetako txirrindulari onenak saritu, eta Txomin Perurena Loreto F. Imazek organo kontzer- Hilerriko kanpaitxoa jo zuten be- -8. omendu zuten. -1. tua egin zuen, Andre Mari elizan. rriro, berritu eta gero, Santu Guztien Balentzategi eskolakoek txan- eguneko arrosarioan. Bero handia egin zuen, 29 gradu -14. -8. goa egin zuten Pasaiara, Albaola itsas inguru. -1. Ohiturazko gaztaina jateak egin kultur faktoriara. ziren, elkarteetan. Arroaga baserrian jaiotako Luzia -9. Bertsotruk helduen taldeen Urbiztondo Uria hil zen, 90 urterekin, -14. Alex Aranburu Deba Murias arteko desafio txapelketan Gabiriak -2. Legazpin. taldeak fitxatu zuela zabaldu zen, parte hartuko zuela esan zuten, aur- 2016an profesionaletara jauzi egiteko. -10. Gabiriako Rallyesprintaren kezpenean, Agurainen. zuzendari izandako Jose Maria del Cid Kontxi Simon ormaiztegiarraren Ur saneamendu sarea luzatze- -2. Maykel hil zen, 65 urterekin, Gasteizen. -16. margo-lanen erakusketa jarri zuten ko desjabetuko diren lurren eta onda- Ostatuan. -11. Iñigo Andolak Pioletak dantzan sunen zerrenda atera zuten. Aunditegi Pirinioetan ikus-entzunezkoa aurkeztu Errota ingurutik Ormaiztegiko Zubipe- Gabiriako saneamendu proiek- -3. zuen, Ormaiztegiko Mendi Astean. ra hodia sartuko dute, 1.587 metro lu- tuko lanak gauzatzea onartu zuen Di- zean. Denera, 12 lur zati eta 144 metro putatuen Kontseiluak, Gipuzkoako Ur -13. Joseba Iztuetak eta Alex Su- koadro hartuko dituzte obrek; zorta- Kontsortzioarekin sinatutako hitzar- kiak Ormaiztegiko Mendi Astean eman suna 2.662 metro koadrokoa da, eta menaren arabera. zuten Boliviako mendi espedizioaren aldi baterako lur hartzea 10.232 metro Ametsetatik gailurretara ikus-entzu- koadrokoa. Abiadura handiko trenaren Eus- -6. nezkoa. kal Y eta Iruñea lotzeko Espainiako -18. Oñatibi-Txikiko Miren Agirreza- Gobernuak urratsak egin zituela za- -13. Guri5ek Ataunen jo zuen, jaie- balak sagarraren zukua eraman baldu zen; lau aukeretako bat Ezkio- tan. zuen, lehen aldiz, Ordiziako feriara. Itsason lotzea zen, Gabiriako lurretatik igarota.

Jesus Mari Deba odolkigilea-A.Maiz Gabiria Kopan Txomin Perurena eta Joane Somarriba-A.Maiz 47 Urtekaria

-20. Balentzategiko ikasleek an- -27. Baztarrika gaztandegiak bi -7. Aztiriko Mus Txapelketa Periko tzerkia egin zuten, Ormaiztegi, Urre- domina lortu zituen World Cheese eta Aritz Agirre aita-semeek irabazi txu eta Abaltzisketako eskoletako Awards 2015 lehiaketan, Birmingham- zuten, Iker Arratibel-Aratz Igartzabal kideentzat, elizako antzokian. 21ean en (Ingalaterra): Idiazabal sor- bigarren. 24 bikote partaide. herritarrentzat egin zuten. markakoen artean brontzezkoa, eta ardi esnez egindako gazta onduetan, -11. Igeribar Errotan berriz irina eho -21. Auzolanean Ardantzako bidea zilarrezkoa. dute, ia urtebete geldirik egon ondoren garbitu zuten. martxan jarri zuten. -29. Jesus Mari Garmendiak irabazi -20. Igeribar Errotaren presa egiten zuen Ormaiztegiko Odolki Txapelketa. -11. Udalak Gabiri Agiri informa- bukatu zuten. zio buletinaren 5. zenbakia argitaratu -30. Baztarrika gaztandegiak 2. sa- zuen. -21. Guri5ek Ormaiztegin jo zuen, ria jaso zuen Eibarren, San Andres feria festetan. bereziko gazta lehiaketan. -12. Kotxearen oinarrizko man- tenimentuari buruzko ikastaroa egin -22. Errezil sagarraren 15. festa egin zen, Isastegiko Julen Makazagarekin, zen. Erreziletan sarituak (12 partaide): Hartu-Eman Ikastaroetan. Xabier Arratibel, Pedro Iztueta, Maria Isabel Zumalakarregi. Sagar-goxotan ABENDUA -12. Luzio Gabiria zenaren omenez irabazlea (15 partaide): Nekane Agirre 28. bertso jaialdia egin zuten, Zuma- Landetakoa. Goierri Beheko Ezti Lehi- rragan. Laburu, Elustondo, Colina eta aketa (10 partaide): 1. Xabier Asegino- -1. Irizar enpresa aparkalekua han- Beñat Gaztelumendi kantuan. laza idiazabaldarra, 2. Mireia Telleria ditzeko lanak egiten hasi zen, Gabi- Elizalde baserrian jaiotako Pa- idiazabaldarra eta 3. Jesus Perez segu- riako lurretarantz. -13. rarra. Feria frontoian egin zen, euriaga- txi Gabilondo Lasa hil zen, 88 urtere- tik. 11 postu jarri zituzten. -5. Guri5ek Markinan jo zuen. kin, Ordizian. -22. Goruntzek Ormaiztegin saioa -6. Oroitz Maiz zena omendu zuten -13. Urretxuko eta Zumarragako egin zuen, jaietan. Arrasaten, Nazioarteko Akordeoi Lehi- Santa Lutzi azokan, gabiriar nekaza- aketako galan. riek 7 sari jaso zituzten: barazkitan -22. Lehenengo elurrak ikusi ziren bat (Bekoetxe), frutatan hiru (Oñatibi Gabiriatik: Otañu (Zerain) eta Izazpi -6. Jon Muruak eta Isuo Sasiiak Idia- Txikik 2, eta Bekoetxe), errezil sagarre- (Ezkio-Itsaso) zurituta. ren zaintzari buruzko hamar estanpak tan bi (Bekoetxe, Izar Aundi), eta zaldi diskoa aurkeztu zuten, Durangoko aziendetan bat (Landeta). -25. Jesus Mari Debak 5. egin zuen Azokan. Gauean hango gaztetxean Gipuzkoako Odolki Txapelketan, Ordi- kontzertua jo zuten. -14. Udalaren 2016rako araudi fis- zian. kala behin betiko onartuta geratu zen.

48 Errezil sagar eguna-Aimar Maiz Espainiako hauteskundeak-A.Maiz Urtekaria

-16. Noarezar baserrian bizi izan- -20. Jesus Mari Deba Euskal Gas- -28. Udalak herri batzarra egin dako Migel Mujika Tolosa Pittirri hil tronomia Elkarteko (Gastronomika) zuen, 2016ko asmoak azaltzeko. zen, 82 urterekin, Zumarragan. kofradiakide nagusi izendatu zuten, Donostian. -28. Udalak sortzaile berezien- -16. Gabiriako edo bertako jato- tzako (ostalaritza) hondakin bilketa rriko hiru harakinek parte hartu zuten -20. Txindata musika eskolak Ga- berezia egiteko eskatu zuen, Sasieta Euskadiko 18. Txistor Txapelketan, bonetako kontzertua egin zuen, elizan. Mankomunitatearen batzarrean. Ordizian: Benito Debak, Segurako On- darrek (4. saria) eta Javier Arratibelen -20. Udal liburutegian atzera utzi- -29. Auzolanean meategietako bi- ondorengoek. tako liburuen salmenta egin zen, pla- dea garbitu zuten. zan postu bat jarrita. -19. Goruntzek txistor jana egin -30. Urretxuko Sortu dira besteak zuen. -20. Olentzeroren etorrera ospatu musika jaialdian herriko bi taldek par- zen, Simontxoene ondoko txabolan. te hartu zuten: Ez Aurkeztuak, eta Isuo -19. Guri5ek Legorretan jo zuen. Sasiia-Jon Muruak. -20. Gaztaina erre jana egin zuen -20. Gabiriako artisauek Zumarra- Guraso Elkarteak, plazan. -30. Guri5ek Berastegin jo zuen. gako IV. Arte eta Artisau Ferian parte hartu zuten. -21. Kamioi batek su hartu zuen Gi- -30. Baztarrika gaztandegiak 632 autobidean, matxuragatik. Kalte World Cheese Awards 2015 lehiake- -20. Espainiako Gorteetarako hau- handirik ez zuen izan. tako dominak jaso zituen, Ordiziako teskundeak egin ziren. Kongresua: sari emate ekitaldian. emandako botoak: 284; abstentzioa: -21. Bekoetxek postu dotoreenaren 108 (%27,55), baliogabeak 3, zuria 1; saria jaso zuen Donostiako San Tomas -31. Urtezahar arratsa eta gaua EH Bilduk 123, EAJ 111, Podemos-Ahal ferian. herrian bertan ospatu zuten gazteek. Dugu 35, Unidad Popular en Comun Jauregi baserrian jaiotako Urtea 13 langabeturekin buka- (IU) 4, PSE-EE 3, PP 3, Ciudadanos -23. -31. Felipa Zabaleta Lekuona hil zen, 104 tu zuen Gabiriak: 7 gizon eta 6 emaku- 1. Senatua: emandako botoak: 284, urterekin, Tolosan. Hura zen gabiriar me. Industrian 4, zerbitzuetan 9. baliogabeak 5, zuriak 4; Urko Aiartza adinekoena. (EH Bildu) 125, Maider Carrere (EH -31. Udalaren erroldan 490 lagun, Bildu) 119, Pavel Viñas (EH Bildu) 115, -24. Gabon eskean ibili ziren hi- urtebete lehenago baino 7 gutxiago. M.Eugenia Iparragirre (EAJ) 111, Victo- ruzpalau talde. 2015ean 6 jaiotza eta 3 heriotza izan riano Gallastegi (EAJ) 105, Imanol Ke- ziren, kanpotik 5 etorri herrira, eta he- rejeta (EAJ) 104, Josetxo Arrieta (Po- -26. Gabiriar baserritarrek bi sari rritik 9 joan ziren kanpora. demos) 32, Julen Bollain (Podemos) jaso zituzten Elgoibarko Gabon Zahar 20, Pilar Garrido (Podemos) 20... ferian, frutatan: Bekoetxek 3.a eta Oñatibi Txikik 4.a. Aimar Maiz Morea

Espainiako hauteskundeak-A.Maiz Liburutegiko aleak saltzen-A.Maiz Gaztaina jana-A.Maiz 49 AMETSETATIK GAILU R R ETA R A

50 “Ametsetatik gailurretara” zioen kamiseta soinean genuela joan ginen Boliviara Alex eta biok 2015eko abuz- tuan, bertako mendi, kultura, jende eta tokiak ezagutzeko grinaz. Hasteko, mendia protagonista izango zuen pro- grama bat diseinatu genuen eta hala abiatu ginen. Baina hara heldu gine- nean, beste Bolivia batek egin zigun ongietorria. Bolivia koloretsu, kultura zabaleko eta gertuko batek. Modu ho- netara gure programa aldatu genuen, Nekea nuen gorputzean, arratsal- baino luzeagoa eta gogorragoa izango mendia ezagutzeaz aparte benetako dean lorik egiterik ez bainuen izan. zela konturatu nintzen, eta oraindik ez Bolivia ere ezagutu nahi genuelako. Gauean zetorrena buruan. Errepidea nekien non nengoen! txarra bazen ere, lo hartu nuen. Han pasatako 24 egunetan mendi Orduak pasa ahala argitasuna ba- asko ezagutu genituen: Huayna, Illi- Zer ote du, bada, niretzat mendiak? zetorren, eta hara! Han azaldu zen mani, Condoriri… Baita bazter eta la- Bidean horixe etorri zen nire burura. nire aurrean menditzar hura! Geldi- gun asko ere. Hauetako bat David izan Ordu haietan, gauerdian, egun har- geldirik geratu nintzen. Ikusgarria! zen, David Mayta. Gure Huayna Poto- tan ezagututako bi boliviarrekin nin- Lehen eguzki printzak iritsi zitzaiz- siko igoeran ezagutu genuen. Oso gida doalarik, hotzak inguratzen gintuela, kidan, gorputzeko hotzak pixka bat prestua zen, indartsua eta denaren erantzun gisa hitz asko etorri ziren goxatuz… gainetik mendia maite zuen pertsona. nire burura: superazioa, bakardadea, Hainbat solasaldiren ondoren, lagun laguntasuna, ixiltasuna, konfidantza, Beste inoren igoera arrastorik ez ze- egin ginen eta La Paz-en bazkaltzeko abentura, arriskua, BIZIRIK SENTI- goen mendi hartan. Aurretik inork igo ere gelditu ginen. TZEA… ote zuen pareta hau inoiz? Auskalo. Bide osoa aztertu beharra izan genuen Bazkari ederra izan zen, geure men- Hiru orduko bidaia izan zen. Hiru igoerarik errazena bilatu nahian. Izotz diko pasarteak elkarri kontatuz eta ordu mendi galdu horien artean. “Goo- gogorretik elur bigunera, elur gogorre- etorkizuneko ametsei buruz hitz egi- gle” bezalako bilatzaile garrantzitsuek tik harri izoztura… Dena 50-70 graduko nez. Ameslariak baikara benetan ezagutzen ez dituzten lurretan. Bakar- pareta batean. Teknikoa benetan. Al- mendizaleok, ez soilik mendiarekin, dadea eta hotza besterik bizi ez diren tuerak ere gogor jotzen zuen, ia 6000 baita bizitzarekin ere. lurretan. Munduak ezagutzen ez di- tuen lurretan. Izenik ez duten lurretan. Ametsetik ametsera, Bolivian zer- bait teknikoa egiteko ideia atera zen. Autoa izotz eta elurretan katiatu on- Hainbat mendiz hitz egin ondoren, doren, hala esan zigun gidariak: “Bue- Davidek aurrez ikusia zuen elur pareta no! Hasta aquí...”. Goizeko ordubatak baten inguruan hitz egin zidan. Men- ziren bazter galdu haietan. Mundu diaren izenarekin ere ez zegoen ziur, amaiera honetan ere denborak aurre- Huarahuarani izena aipatu zuen. Al- ra jarraitzen zuen. Gidaria agurtu eta tuerarik eta biderik jakin gabe amets elurretan gora jo genuen inolako GPS horri heldu eta gailurrerako bideari edota antzeko gailuren laguntzarik ekin genion. Eguna eta ordua jarri eta gabe. agurtu genuen elkar, bakoitza bere etxera joateko. Gau luzea genuen au- Gau iluna zen. rretik… Hotza zen nagusi, hotz handia. Bi ordu egin ondoren, paretaren hasie- Gaueko hamarretan geunden geldi- ran geunden, iluntasunaren erdian. Ez tuta, gau ederra zen benetan. La Paz nuen ikusten non geunden edota nora hiria ez zen lotara joan oraindik. Hiria- igo behar genuen. Sokatik lotu ginen ren gainaldera joan ginen eta bertatik David eta biok eta piolet eta kranpoien inoiz ikusi dudan paisaia zoragarriene- laguntzaz gora abiatu ginen. Segituan tako bat ikusi nuen. Hiri guztia aurrez ginen izotz pareta batean. Torlojuak aurre. Sua baino gorriago zegoen La sartuz aseguratu ginen. Igoera uste Paz. 51 zen, altueran eta arriskutsua. metrora baikeunden. Eguzkia lanean ari zen, elurrak bi- Aurreko gauean taxiak utzi gintuen Nekatuta geunden David eta biok guntzen ari ziren eta gu oraindik pa- toki berera iritsi ginen eta biok leher- eta ez genuen elkarrizketarik izan ko- retan zintzilik. Pareteko azken maldan tuta lurrean etzan ginen. Erreka txiki txean pasa genituen hiru orduetan. sartu eta hara! 4-5 metroko kornisa bat zetorren mendian behera, eta hura Atzeko kristaletik mendiari begira bat gure aldera erortzeko mehatxuan, ukituz loak hartu nuen. Nekaturik nen- pasa nituen kotxeko lehen 10 minu- mendiaren alde batetik besteraino- goen. Taxia gu iritsi eta bi ordura iritsi tuak. Menditzar hura ezkutatu zenean, koa. Momentu gogorra izan zen. Da- zen, boliviarren ohiko puntualitateare- berriz, hauxe esan nion Davidi: “David, videk aurrera egin zuen. Bere pioleta kin. Berandu etorriagatik ere, ez nen- ha sido una locura, pero gracias”. Ba- erabiliz kornisa hura zulatu zuen. 30- goen haserre. Nire aurpegian bi sen- rrutik irten zitzaidan esaldia izan zen. 40 kiloko izotz puskak eroriko ziren. Ez timendu garbi antzeman zitezkeen: Irri txiki bat egin zidan eta loak hartu zegoen gailurrera bidea egiteko beste nekea eta satisfazioa. ninduen. modurik. Kotxera sartu eta egindako horretaz Gailurra! Hura poza! Azken sustotxo gogoeta egin nuen. Igoera gogorra izan Joseba Iztueta Dorronsoro hark are eta gozoagoa egin zuen gailur lau hura. Gorputzean satisfazio izuga- rri bat eduki arren, nire buruko gailurra behean zegoen. Idatziz azaldu ezin den bista horiez gozatu eta argazki batzuk ateratzeko tartea hartu genuen. Den- bora laburra izaten da mendi baten gailurrean pasatzen dena, baina ahaz- ten ez diren momentuak dira halere…

Jaitsiera falta zitzaigun, ordea. Oraindik ez zen amaitu. Jaitsieran beste bide bat bilatu genuen. Zulo handiak zeuden izotz artean. Hauek saihestu eta behera jo genuen. Ordu asko izan ziren mendian egindakoak.

52 53 Eskola

2015-16 IKASTURTEAN ERE BIZIRIK Ekainaren 14an Gipuzkoako Eskola dienen taldekoak aritzen dira eskula- behar genuenean lanpetuta harrapa- Txikien festa denon artean prestatu nak eta esperimentuak egiten. tu gintuen. Baina lur azalean landa- eta ospatu ondoren oporrak hartu rerik ikusi ez arren, neguko lekukoa genituen. Eskerrik asko, berriro ere de- Proiektuak lantzen jarraitzen dugu animaliaren batek hartu du. Guk ez noi, laguntzagatik. eta lanak egin ahala, batez ere, dugu ikusi, berak ez gaitu ikusi, bai- hiruhilekoaren bukaera aldera, erakus- na batetik bestera dabilela da nabari, Irailean, betiko legez, martxan hasi ketak jartzen ditugu atarian eta esko- lur mordoskak harrotuta baitaude. Ez ginen, baina aldaketatxo batzuekin. lako pasilloetan. Gonbidatuta zaude- dago lo satorra, bizirik nahi du ikusi Ikasle kopurua jaisten ari da eta ho- te ikustera! Eta zuetariko norbaitek guk utzitako lurra. Ea lan hau argita- rrek eragin du taldekatzea aldatzea: guri zerbait erakutsi edo kontatu nahi ratzen denerako kolorez janzten du- badigu, gustura hartuko dugu gure ar- gun ,umeek herria alaitasunez janzten Haur Hezkuntzako ikasleak goize- tean. Berdin zaigu gaia, elkarrekin ikas- duten modura. tako lehen orduak banatuta pasa- tea polita eta aberatsa da. tzen dituzte: 2 eta 3 urteko bost, gela Eta orain, gure berri eta ikasten batean; eta, 4 eta 5eko beste bostak, Gogoratzen al duzue Eskola Txikien duguna zuek dakizuen probatu nahi bestean. Saio asko elkarrekin burutzen Festa egunean umeen artean osatu- baduzue jolasa proposatzen dizuegu. dituzte, gainera ateak irekita ego- tako lorategia? Haur Hezkuntzakoek prestatu ziguten ten dira eta alde batera eta bestera eta oso gustura parte hartu genuen ibiltzen dira. Arratsaldeetan, batzuk Bertan festako leloa landatu ge- denok atseden batean: GABIRI PASA. etxera joaten dira siesta egitera baina nuen : BIZIRIK. Eta bizirik igaro zuen Animatu, ea zenbat puntu egiten di- eskolan ere, eder askoa botatzen due- uda, Andra Mariak, San Roke egune- tuzuen! Eta erantzunik ez badakizu nik, bada. ko kontzertuak… jendeak benetan GABIRI PASA esan eta jokalaria txan- errespetuz hartu zuen. Udazkena ere datu. Bukaeran izango dituzue eran- Lehen hezkuntzako ikasleak bi gele- loran egin zuen eta negurako prestatu tzunak. tan banatuak daude: hiru maila talde bakoitzean. Txikienak bederatzi, eta, handienak, hamazazpi. Aurten ha- mar joango dira eta hutsune galanta utziko dute. Baina bik eman dute ize- na eta aurrera jarraituko dugu, bizirik, ikasleak dauden bitartean.

Irakasle kopuruan ere antzematen da jaitsiera, baina errepikatzaile asko daudenez, lan batzuk errazago egiten dira.

Ganbaran tailerra deitzen dioguna antolatu dugu. Bertan, batez ere, han-

Gipuzkoako Eskola Txikien festa egunean leloa landarez alaitzen. 54 GABIRI Eskola GABIRI PASA LH

A – Zein ikasleren amak egiten du korrika? PASAB – Eskolako bi ikasleren baserrian gazta egiten da, zein da bere izena? C – Ingelesez 4 hanketan ibiltzen den animalia. D – “Atxis” (keinua egin) euskeraz. E – Abenduaren 3an zein egun ospatzen da?. F – “Lodi”ren antonimoa. G – Interneteko bilatzaile famatuena? H – Eskolako zein ikaslek betetzen ditu urteak urtarrilean? I – Zein da eskolan ospatuko dugun eta “i”- rekin hasten den hurrengo festa? J – Nola esaten da ingelesez urtearen 6.hilabetea?. K – Jaietan kalerik kale musika joaz egiten den ibilaldia. L – Nola deitzen zaio lo asko egiten duenari. GABIRI PASA HH M – Pixa gordetzen den poltsaren izena. N – Gustuko ez dugun zerbaitek sorrarazten diguna. O – Kolorinetako zubiaren izena. A – Zeintzuk dira gehien maite gaituzten pertsonak? P – Euskal Herriko zaldi txikia. B – Gorputzeko zein ataletatik entzuten dugu?. Q – 4 gurpil dituen garraio bat. C – Gaztelaniaz, nola deitzen da burua eta sorbalda R – “R”a daukan eta ondo ezagutzen duzuen Europako hiria lotzen dituen gorputzeko zatia? S – Antonimoaren kontrakoa. D – Zein animalia erraldoi ez dira existitzen gaur egun? T – Eguberrietan jaten dugun gozoa E – Zein da andereño baten izena? U – Nondik ateratzen da kaka? F – Gorputzeko hezurrik handiena / luzeena? V – Gondolak famatuak diren hiria. G – Zein da munduko herririk politena? W – Uretan egiten zen kirola.. H – “kaixo” Ingelesez. X – Euri gutxi egiten duenean ematen zaion izena. I – Zein da handien andereño bat? Y – Ingelesez “atzo”. J – Zer da lagunekin gehien gustatzen zaizuna egitea? Z – Izarrak, hodeiak, ilargia, eguzkia… daude bertan. K – Ipurditik kanporatzen duguna. L – Oso nekatuta gaudenean ohen egiten duguna. Erantzunak: AXULAR ETA AXLOR, BAZTARRIKA, CAT edo COW, DOMINIS- M – Bi gurpiletan ibiltzen den garraioa. TIKU, EUSKARAREN EGUNA, FIN(A), GOOGLE, HELENE, IHAUTERIAK, JUNE, N – Zein da hemendik gutxira umea izan behar duen KALEJIRA, LOTI, MASKURIA, NAZKA, OSTADARRA, POTTOKA, QUAD-A, ERROMA, SINONIMOA, TURROIA, UZKIA, VENEZIA, WINDSURF EDO WATER- andereñoa? POLO, XIRI MIRI, YESTERDAY, ZERUA. O – Mantala etxera eramaten dugun eguna. P – Zer aurkitzen dugu Egipton triangelu formarekin? Q – Gazta gazteleraz. R – “R” daukan eta sagutxoaren antza daukan anima- lia txiki baten izena. S –Zein da egunero flautak ekartzen dizkigun andrea- ren izena? T – Egiptoko faraoi ezagun baten izena. U – Sudurrarekin antzematen den zentzumena. V – Ostirala gaztelaniaz. W – Ogitartekoa, bereziki binboarekin egitena dena. X – Tripan daukagun zulotxoa. Y – Kolore bat ingelesez (edo kolore horia, ingelesez, nola esaten da?) Z – San Ferminetako animalia.

Erantzunak: AMA ETA AITA, BELARRIA, CUELLO, DINOSAUROAK, ELENA, FEMURRA, GABIRIA, HELLO, IRANTZU, JOLASTU, KAKA, LO, MOTOA, NAIARA, OSTIRALA, PIRAMIDEA, QUESO, ARRATOIA, SORKUNDE, TUTANKAMON, USAIMENA, VIERNES, SANDWICH, TXIL- BORRA. YELOW, ZEZENA 55 Eskola LEGOAK LEGOTAN JOLASTEA ASKO GUSTATZEN ZAIGU.

JOAN DEN IKASTURTEAN LE- GOAREKIN PELIKULA EGITEA BURURATU ZITZAIGUN ETA EGIN GENUEN: ”ZAZPI ABENTURAZA- LEAK 3D”

ISTORIO BAT ASMATU GE- NUEN. ESZENATAN BANATU ETA KONTATU BEHAR GENUENA LE- GOAREKIN OSATU GENUEN.

TALDE BAKOITZAK EGOERA BAT OSATU ZUEN.

ONDOREN ARGAZKIAK ATERA GENITUEN, BATZUK OROKORRAK ETA BESTE BATZUK DETAILE GEHIAGOREKIN. ETA GERO AR- GAZKIAK ORDENEAN JARRI GE- NITUEN.

IRUDIAK IKUSIZ, ISTORIOAREN ZATI BAT IRAKURRI ZUEN BAKOITZAK PAREAN EGOTEKO. ETA BUKAERAN MUSIKA JARRI ETA DENAK ELKARTU GENITUEN. AZKEN EGUNEAN ESKOLAN IKUSI Hemen etxea egiten ari gara. GENUEN.

ONDOREN, IRUDI ETA ISTORIO BERAREKIN IPUINA OSATU GE- NUEN: “ZAZPIAK ZINEMAN”

AURTEN BESTE LAN BATZUK EGIN DITUGU: ETXEAK, GARA- JEAK, KOTXEAK, FUTBOL ZELAIA, SASKI BALOI PISTA… TALDE- KA EDO BANAKA OSATU, GELAN ERAKUTSI, ZER EGIN DUGUN ES- PLIKATU ETA JASO EGIN DITUGU.

Hemen lanen erakusketa bat.

56 JAION E SASIETA R I Eskola BURUZ EGUN BATEAN JAIONE SASIETA ETORRI ZEN GURI LASTERKETEI BURUZ HITZ EGITERA ETA ARGAZKIAK ERAKUSTERA. ASKO IKASI GENUEN BERE KONTAKETAREKIN. GEHIEN BAT LASTERKETAK EZ DIRELA KORRIKA EGITEA BAKARRIK, LEKU ETA JENDE ASKO EZAGUTZEN DUZULA. BAINA MENDI LASTERKETETAN BAINO LEHEN MENDI BIZIKLETA LASTERKETETAN IBILTZEN ZEN. MENDI BIZIKLETAN EUSKAL HERRIAN KARRERA UGARITAN PARTE HARTU ZUEN. EUS- KAL HERRIKO TXAPELKETA BI ALDIZ IRABAZI ZUEN. ESPAINIAKO TXAPELKETAN 3. EGIN ZUEN CANDANCHUN IZAN ZEN LASTERKETAN. EUSKAL HERRIKO SELEKZIOAREKIN TALDEKAKO LASTERKETAN 2. POSTUA LORTU ZUTEN ESPAINIAKO LASTERKETAN. LASTERKETA BATEAN BIZIKLETATIK ERORI ETA LESIO NAHIKO HANDIA IZAN ZUEN , AURPEGIAN PUNTU UGARI EMAN ZIZKIOTEN ETA SUDURRA HAUTSI… ORAINDIK JARRAITZEN DU MENDIAN BIZIKLETAN, BAINA EZ DA IBILTZEN LASTERKE- TETAN. Jaione Sasieta ikasleei hitzaldia eskaintzen ONDOREN MENDI LASTERKETETAN HASI ZEN , BATEZ ERE, AIZKORRIKO MARATOIAN PARTE HARTU NAHI ZUELAKO. HAU PRESTATZEKO LASTERKETA UGARITAN PARTE HARTU ZUEN. ZEGAMA- AIZKORRIN PARTE HARTU ZUEN SEI EDIZIOTAN , POSTURIK ONENAK 6. ETA 8. EGIN ZITUEN. EUSKAL HERRIKO LASTERKETA UGARITAN PARTE HARTU ZUEN: BERAN, OÑATIN, SA- RAN, ISABAN… ONDOREN LASTERKETA LUZEAGOETAN HASI ZEN , BATEZ ERE ULTRA TRAIL MONT BLANC OSPETSUA KORRITU NAHI ZUELAKO, LASTERKETA HORRETAN MUNDU OSOKO JENDEAK PARTE HARTZEN DU. HORRETARAKO LASTERKETA BATZUETAN PUNTUAK LORTU BEHAR DIRA. GORKA ANAIAREKIN BATERA LASTERKETA LUZE UGARI EGIN ZITUEN. HORRETARAKO, LASTER- KETAK EZ DIREN MENDI IBILALDI BEREZI BATZUK ERE EGIN ZITUEN ATERPETXEETATIK PASATUZ, DENBORA MUGA BATEAN IBILADI BAT EGINEZ, BERTAN LEKU ETA PAISAIA Hemen anaia Gorkarekin dago lasterke- UGARI EZAGUTUZ. ta hasi baino lehen. Berarekin egin zituen MONT BLAC ULTRAN BI ALDIZ EGON ZEN, BATEN AMAITZEA LORTU ZUEN, BESTEAN Jaionek lehenengo lasterketak. Geroxeago ERORKETA BATEGATIK ERRETIRATU EGIN BEHAR IZAN ZUEN. Gorkak utzi egin zuen lehiaketa maila. JAIONE SASIETAK NABARMENTZEKO MODUKO PARTAIDETZA DU EHUNMILIETAN, SEITIK BOSTETAN PODIUMERA IGOTZEA LORTU BAITU KORRIKALARI ITSASOARRAK.. TXAPELDUNORDE BI ALDIZ IZAN DA (2010EAN ETA 2013AN), ETA HIRUGARREN BESTE BITAN (2011N ETA 2012AN). PODIUMERA IGO EZ DEN ORAIN ARTEKO ALDI BAKARREAN, IAZ, LAUGARREN EGIN ZUEN EMAKUMEZKOETAN. AZKEN EHUNMILA PROBAN GORENEKO MAILAN ARITU ZEN. NESKETAN IRABAZI EGIN ZUEN. GOIZEKO 2:27AN HELMUGARATU ZEN. DENERA 32:27:54 ORDUKO DENBORA OSA- TU ZUEN. LEHENGO URTEAN EHUN MILATAKO AZKEN KILOMETROAK YIANCHANCHUN IZENEKO JAPONIAR BATEKIN EGIN ZITUEN. 2015 URTEAN ULTRA TRAIL ANDORRAN 4.ZIHOAN BAINA ERRETIRATU EGIN ZEN HANKETAKO MINEZ… ASTURIASEN PICOS DE EUROPA MENDIKATEAN TRABESERA IZENEKO LASTERKETA BATERA JOAN ZEN ETA 3. EGIN ZUEN. ETA OHAR BAT EMAN ZIGUN: BETI MOBILA , LINTERNA, URA, JANARI PIXKA BAT ETA ARROPA ERAMATEKO. KORRIKALARI BIKAINA DAUKAGU ETXEAN!!!!!! 57 Eskola

D´ELIK ATUZ BISITAT ZEN

IKASTURTE HONETAKO 1.HIRUHILEKOAN GORPUTZA LAN- DU GENUEN, ETA ELIKADURAZ GEHIAGO JAKITEKO ORDIZIAKO D´ELIKATUZERA JOAN GINEN LEHEN HEZKUNTZAKO IKASLEAK.

Menua aukeratzen ari gara hor ESPLIKAZIOAK JASO ONDOREN TXOKO DESBERDINAK EZAGUTU GENITUEN.

MENUA AUKERATU ONDOREN LABE ANTZEKO BATEAN SAR- TU ETA JANARIA EGOKIA ZEN EDO TXARRA ZEN ESATEN ZUEN ORDENAGAILU ANTZEKO BATEK. OSASUNERAKO EGOKIA EZ BAZEN, BESTE PLATER BAT AUKERATZEN GENUEN.

JANARIAREN PIRAMIDEA IKUSI GENUEN. ZATI DESBERDINAK ZITUEN:

BEHEKOAN OGIAK, FIDEOAK, ARROZA, PATATAK, HIRINA, ZE- REALAK, SAGARRAK, PLATANOAK, LARANJAK, MARRUBIAK, GE- REZIAK, MELOIAK, AZENARIOAK, AZA,

AZALOREAK, ETA ESNEA ETA ESNEKIAK ZEUDEN. HAUEK EGU- NERO JAN BEHAR DIRA.

BIGARRENEKOAK ASTERO JAN BEHAR DIRA. PISU HONETAN FRUITU LEHORRAK, ARRAINA, HARAGIA, ARRAUTZAK, EGOSKA- RIAK ETA FRUITU LEHORRAK ZEUDEN EGUNEAN BI ANOA JAN BEHAR DIRA. BAKOITZAK BEHAR DITUEN ENERGIA PREMIAK ASETZEKO.

NOIZEAN BEHIN JAN BEHARREKOAK HAUEK DIRA: HESTEBETE ETA HARAGI KOIPETSUAK, GANTZAK (GURINA, MARGARINA), LI- TXARKERIAK, PASTELAK, OPILAK ... Paretetan janari motak eta aholkuak daude. GOMENDIO HORIEK GUZTIAK ARAZO GEHIEGIRIK GABE BETE DITZAKEGU.

ELIKADURAREN PIRAMIDEARI JARRAITUZ GERO, EGUNERO 4-5 JANALDI EGIN DEHAR DIRA: GOSARIA, HAMAIKETAKOA, BAZKA- RIA, ASKARIA ETA AFARIA. ELIKADURA MULTZO GUZTIAK BAR- NERATU BEHAR DIRA.

GARAIAN GARAIKO JANARIAK DAGOKIEN NEURRIAN JATEA DA EGOKIENA.

Janariak kontserbatzeko moduak ere agertzen dira. 58 TXAIAREKIN Eskola TA RTA K A PAINT ZEN

MATERIALAK: BOLATXOAK, RODILOAK, FONDANA, FORMAK, URA, IRINA ETA PINTZELA.

TXAIAK 3 TARTA EKARRI ZITUEN ETXETIK. BARRUAN BIZKOTXOA ZEUKATEN ETA KANPOAN FONDANA. FONDANAK PLASTILINAZ EGINDA DAGOELA EMATEN DU. GELA BAKOITZAK TARTA BAT APAINDU ZUEN.

BI TARTA BORROBILAK ZIREN , ZILINDRO MOTZAK, ETA BAT KARRATU LUZEA. TARTA BOROBIL BAT TXURIA ZEN ETA BESTEA ARROSA. BESTE TARTA URDINA ZEN ETA BERE FORMA PRISMA DA.

BAKOITZAK NAHI ZUEN FONDANA HARTU, IRIN PIXKA BAT BOTA MAHAI GAINEAN ETA ZABALDU GENUEN .

MOLDEN AZPIAN FONDANA JARRI, GERO MOLDEA ZAPALDU , BATZUK OSATU: BE- GIAK JARRI, SUDURRA, BOTOIAK… ETA TARTAREN BUELTAN JARRI GENITUEN.

AZKENIK... TALDE BAKOITZAK BERAK EGINDAKOA JAN ZUEN.

59 Eskola

SASIETA MANKOMUNITATEKOAK ESKOLAN Abenduan egon ziren eskolan Sasietako Plastiko ontzia deitu ordez hobe dela Organikoa etxeko konpostan bota behar Mankomunitatekoak hainbat jarraibide ontzi arinak deitzea, bertan ez baitira da. Gaur egun etxe gehienetan aukera hori eta aholku ematen birziklatzeari buruz. plastikoak bakarrik botatzen, baita latak, badago, eta izugarrizko mesedea egiten poliespanezko bandejak, laranjen sareak, dugu ingurumenean ongarria lortzen bai- Kontsumo arduratsu batentzat aurrena break ontziak, spray poteak… ere. ta. Ekonomikoki ere merkeagoa da. hiru pausu oso inportante aipatu zizkigu- ten, kontuan hartu behar ditugunak beti: Hainbat lekutan, eskolan adibidez, ta- poiak jasotzen ditugu helburu ezberdine- 1.MURRIZTU: saiatu ontzi familiarrak tarako, jakin ezazue, tapoi horiekin batera erosten, fruta eta barazkiak soltean erosi, edozein tapa bota dezakegula. brik motako ontzien erabilera saihestu... Urdinean papera, kartoia eta askotan 2.BERRERABILI: ahal den neurrian gau- kezka sortzen diren arrautza ontziak ere zei beste funtzio bat eman edota aparailu botatzen dira. zaharrak konpondu... Berdean beirazko ontziak botatzen dira, 3. BIRZIKLATU: gaur egun gauza bakoi- eta ez kristala. Egokia zein den jakiteko tzarentzat ontzi berezia dugula probestuz. truku bat erakutsi ziguten: beteta erosi Olioaren edukiontzian olioa plastikozko baduzu, beira izango da, eta bestela, kris- botilatan edo break ontzietan bota behar Inguruko herrietako birziklatze maila tala; hau da, koparen bat edo plateren bat da, eta ez beirazko ontzietan. Bestela bei- erakutsi zigutenean Gabirian asko hobe- bada, orduan errefusara. ra puskatu daitekeelako. tu behar dugula ohartu ginen, nahiz eta bidean egon. Jakin badakizue herriko pla- Pilak ontzi arrosera bota behar dira eta zan, eta baita futbol zelaian ere, zaborrak sailkatzeko lau ontzi koloretakoak ditu- gula, eta berdin frontoian, lehen bidoi bat zegoen zakarrontzi bezala eta oso zikina zegoen, orain, berriz, zakarrontzi berrietan ontzi arinak, papera, organikoa eta errefu- sa jarri dute eta frontoia lehen baino askoz garbiagoa dago. Ziur gaude birziklatze maila hobea lortuko dugula. Animo!!!

Hainbat gauza ikasi dugu Sasietako Mankomunitatekoei esker, adibidez:

60 Eskola

ez errefusara asko kutsatzen dute eta. Be- posta prozesuko baldintzak egokiak izan rriz kargatzen diren pilak erostea, ardura- daitezen laguntzen du (euritik, haizetik, Nola dakigu konposta heldua dagoela? tsuagoa da, energia eta errekurtso gutxia- hotzetik eta eguzkitik babestuz). Gainera go gastatzeko. estetikoki ere zaindua da. Konposta heldua dagoenean, giro ten- peratura izan behar du eta itxura unifor- Arropa zaharrak badituzue, aurrena Baratza bat daukat, baina ez daukat mea. Bota ditugun hondakinak desber- saiatu berrerabiltzen: beste norbaiti pasa, etxean bertan, konpostagailu bat lor de- dintzeko ez dugu gai izan behar, bota zapietarako, eskulanetarako.... eta ez ba- zaket? ditugun ondar gogorrak dizue ezertako balio, bota zakarrontzi txu- kenduta: rira. Bai, baina ez da erosoena. Konposta prozesua egoki joateko beharrezkoa da Gauza elektronikoak edo tamaina han- hondakinak modu erregularrean bota- diko tresnak, altzariak, e.a. edota ontzia- tzea. ren azalean arriskuaren ikurra dutenak, garbigunean utzi behar dira. Mota guztietako hondakin orga- nikoak konpostatu ditzaket? Konpostaiaren inguruko datuak: Bai. Badaude hondakin mota Biztanleria Etxeko Auzokoa Konpostaia batzuk, zitrikoak, haragia eta arrai Ezkio-Itsaso 602 85 60 jatorrikoak esaterako, konposta- Gabiria 496 97 0 tzeko zailagoak direnak, baina konpostatzen hasi eta hilabe- Eta hemen konpostaiaren inguruan egi- tera, prozesua aktibo egongo ten ditugun hainbat galderen erantzunak: da eta konpostatu ditzakegu oinarrizko mantentze aholkuak jarraituz. Ez dut berdegunerik, konposta egin de- adarrak, zaket? Konpostaiak usain txarrak sortzen al hezurrak, marisko os- ditu? kolak, Konpostagailua zuzenean lurzoru natu- Ez. Ustel edo amoniako usaia antze- maten baduzue, konposta hezeegia edo Gogoratu, ahaleginak merezi du. aireztapen falta duelako izango da. Hau Hondakinak guztion ardura dira! konpontzeko nahikoa da nahasketa iraultzea eta materia lehorra gehitzea.

Konpostaiak intsektu ralarekin kontaktuan egotea beharrezkoa edo eulirik erakartzen da, lurzoruko mikroorganismoak konpos- al du? tagailura irits daitezen eta uraren draina- tzea errazteko. Berdegunerik ez duten eta Intsektuak konposta- konposta egin nahi duten herritarrek, lur- je prozesuko parte dira, zoru publikoetan kokatzen diren lorategi beraz, beti agertuko dira publikoetan egin dezakete konposta. konpostagailu barruan. Gainera, ez dira kon- Beharrezkoa al da konpostagailua kon- postagailutik ateratzen, posta egiteko? bertan bizitzeko tenpe- ratura eta hezetasun Ez. Betidanik egin izan da konposta baldintza egokiak aur- piloan. Hala ere konpostagailuak, kon- kitzen baitituzte.

61 Eskola

Yolanda Arrietarekin idazle bihurtzen Yolanda Arrieta ipuinak idazten dituen emakumea da. Bizkaian jaio zen, baina gaur egun Usurbilen bizi da. Berak ipuinak eta olerkiak idazten ditu.

Aste honetan Gabirian , Larraulen eta Olaberrian egon da. Hiruga- rren, laugarren, bosgarren eta seigarren mailakoei eman die klasea. Egunero ordu bat. Bost egunetan hauxe egin dugu: istorio bat as- matzeko nor, non, noiz, zer eta nola atalen lanketa.

Astelehenean NOR lantzeko orri laranja eman zigun. Musika en- tzunez marrazki bat egin genuen arkatza altxatu gabe. Ondoren, marrazkiaren esanahia hitzez azaldu.

Asteartean orri horian NON landu genuen. Berriro musika jarri zi- gun. Ezkutaleku bat irudikatu genuen lekua esan gabe eta bertatik ikusi, entzun, usaindu, ukitu eta dastatu zitekeena pentsa. Ondoren etxeko txoko kuttun bati buruz idatzi genuen.

Asteazkenean orri zurian NOIZ lantzeko gauzak zehaztu genituen zentzumenak erabiliz. Garai batean gertatutakoak eta oraindik ger- tatu ez dena amestu irudimena erabiliz. Adibidez, zer izango naiz 18 urte ditudanean.

Ostegunean orri arrosan ZER lantzeko Maria Gona Gorriaren etxe- txoa egin genuen formula ezagunak kopiatuz, eta kanta bati letra ja- rri behar genion, jakinda aita batek 2 urteko alabari egindakoa zela .

Ostiralean orri berdean NOLA landu genuen. Musika jarri zuen burua ez nahasteko, eta formula batzuekin ipuin osoa osatu behar genuen.

Bost egun horietan musika desberdina jarri zuen. Yolandak lasai- tasuna behar du ipuina edo olerkia idazteko. Lasaitasunaren bidez lana egiten du. Berarentzat dena da posible. Y olanda Arrietak gaztetatik idazten ditu ipuinak. Berak liburu hauek ekarri zituen eta eskaintza hauek idatzi zizkigun: “Amaren urteak” : Gabiriko laguntxoei bihotzez; “Zazpi pertsonaia istorio bila”: Gabi- riako irakurle gaztetxoi, atseginez; eta “Groau!”: Gabiriko laguntxoei katu kontu hauek,atseginez.

Yolanda Arrietak oparitutako liburuak. Oso gustura egon gara berarekin,ea idazle onak izaten garen.

62 Eskola

63 Eskola

EMA NALDIR AKO “Huesitos” OSPITALEA gure gelan egon da

64 ARGAZKIEN JOLASA

1- Non geundeke iturri honetatik ura edango bagenu?

2- Zein da baserri honen izena?

3- Herriguneko zein etxetara sartuko ginateke ate honetatik?

Asmatzen dutenen artean herriko ostatuan bi lagunentzako afari bat zozketatuko da. Erantzunak Uztailaren 31 baino lehen [email protected] era bidali.

Gorka Maiz Alustiza 65 MAKILA KIXKI Gabiriako jakituriaren testa 2016

1. Gabiriako I. Mendi Lasterketa- 4. Eta zer zegoen Aizalekuren 8. Aizaleku mendiaren maga- ri Leharrei izena jarri diote. Baina, gailurrean, lehenago? lean aspalditik izan zen produkzio nondik dator? gune bat. Zerena? a)Pasiotarren ikastetxekoek eraiki- a) Learregi parajean gora bukatuko tako harrizko pila handi bat. a) 1950ean intsinis pinua zabaltzen delako. b)Segura Irratiaren antena-erre- hasi zenean, landare mintegia. b) Aldapan gora, leher egiteko mo- pikagailua. b) Eraikuntzarako eta trenbiderako duko ibilbidea duelako. c)Erdi Aroan jarritako harrizko gu- harria ateratzeko harrobia. c) Lehen ere mendi lasterketa larregi rutze baten oinarria eta aztarnak. c) Inguruotako zizaleku onena ze- badaudelako bazterretan. goen. 5. Gabiriak Goierri mailan badu 2. Aurretik ere gabiriar jatorriko tasa baxuenetako bat (2. gutxie- 9. 1610ean, Martin de Aranburu diputatuak izan dira Gipuzkoako nekoa, hain zuzen). Zertan? gabiriarrak eta Domingo de Tejeria Foru Aldundian (Jose Joaquin itsasoarrak negozio bat jarri zuten Aztiria, Jose Julian Irizar…), baina a) Euskaraz ez dakiten hiztunetan. Getarian. Zertara dedikatzeko? iaz Ainhoa Aizpuru Murua (Elizal- b) Birzikla ezin daitekeen errefus de, 1970) izendatu zuten. Zer de- hondakinetan. a) Piratek erasotutako arrantzaleei partamenturen buru da? c) Langabezian. eta itsas merkatariei seguruak egiteko. b) Arraina eskabetxean kontserba- a) Ogasuna eta Finantzak. 6. Bertako landare mota au- tu, eta Gasteizen saltzeko. b) Mugikortasuna eta Lurralde An- toktonoen Murgilgo herri baso c) Kizkitza eta Murgil aldeko hari- tolamendua. babestuan bada oso sarria ez den tzak eta pagoak kostaldeko ontziolei c) Sustapen Ekonomikoa, Landa espezie bat. saltzeko, bergantinak eraikitzeko. Garapena eta Lurralde Orekakoa. A) Hagina. 10. Gaur egun, udalerriz gaindiko 3. Ekainaren 5ean zerk edo nork b) Gorostia. honako zein erakundetan da agin- beteko ditu 50 urte? c) Artelatza. te organoko kide Gabiriako Udala?

a) Aizaleku gailurreko gurutzeak. 7. Iñaki Etxezarreta Egiguren da a) Gipuzkoako Bertsozale Elkarteko b) Ur depositu zaharrak. alkate 2015eko ekainaren 13tik. zuzendaritzakoa. c) Ardantzako ehizarako parape- Zein zerrendatan aurkeztu zen? b) Goieki garapen agentziako Admi- toak. nisrazio Kontseilukoa. a) Gabiria Aurrera. c) Tolosako hiltegi mankomunatuko b) GHE Gabiria Hautesle Elkartea. lehendakaritza batzordekoa. c) Auzo Artea. 66 11. Duela 83 urte ere, 1933ko otsa- 15. Zerekin lotuta egon daiteke 18. Maite Maiora, Alex Aranburu, ilaren 12an, beste erakunde baten Aztiriko ermita Santa Marinaren Juanjo Igartzabal. Goi mailako ki- sorrerako kideetako bat izan zen gurtzakoa izatea? rolariak dira. Baina zerk batzen Gabiria. Zeinena? ditu? a) Itsasontzietarako egurra atera- a) ENB Euzko Nekazarien Bazkuna tzen zelako (“marina” adjektiboa hor- a) Guraso bat gabiriarra dutela. sindikatuarena. tik). b) Gabirian lasterketaren bat iraba- b) Euskal Estatutua lantzeko udale- b) Done Jakue bidea hortik igaro iza- ziak direla, norbere kirolean. rrien arteko batzordearena. narekin, antzina. c) Bigarren abizena Gabiria dutela c) Errepublikaren baloreak zabal- c) Armada Garaiezineko marinelek hirurek. tzeko Diputazioak sortu zuen elkar- diruz lagunduta eraiki zutelako. tearena. 16. Korta jatetxeak zeren ome- 19. Zer da Gabiria Kopa? 12. Orain elizak apaizez horni- nez dauka izen hori? tzea zail bihurtu bada ere, 1802an a) Txirrinduzaleen festa bat, ziklista zenbat zeuden Andre Mari elizan? a) Aizkolari edo egur ebakitzaile os- profesional onenak saritzeko sortua. petsua bizi izan zelako han XIX. men- b) Ostatuko Juanluk asmatu zuen a) Erretore bat, laguntzaile bat eta dean. koktel leherkorra. serora bat. b) Ikorta paraje zoragarriaren barre- c) Andre Mari jaietan iaz egin zen b) Erretore bat eta sei benfiziatu. nean dagoelako, eta egunaren azken lehen musu emate txapelketa, Gabi- c) Lau erretore. eguzki printzak hura argitzen duelako riako Pa Lehiaketaren laburdura. jatetxetik. 13. Zeinek irakurri zuen festen c) Zuazola Azpikoa baserri har- 20. Gaur egun Ostatuan dagoen hasierako pregoia, iazko abuztua- tan bizi izan zen Jesus Soraluzegatik, baskula, 1936ko irailera arte Sin- ren 13an? Azkoitiko Korta baserrian jaioa. dikatoan egon zen. Zein urtetan ekarri zuten nekazaritza gaien sal- a) Aztiri-Bat elkartekoek. 17. Gabiriaren auzo diren Ezkio toki hartara? b) Guri5 musika taldekoek. eta Itsaso banatzen direnean, c) Makilari guraso elkartekoek. gure udalerriak zenbat herrirekin a) 1848an. egingo du muga? b) 1900ean. 14. Amurrion Carmen Perez c) 1935ean. de Albeniz Aranburu gabiriarra a) Bostekin. omendu zuten iaz. Zer dela eta? b) Seirekin. c) Zazpirekin. a) Amurrioko merkatari elkartearen Aimar Maiz Morea lehendakari 40 urte lan egiteagatik. b) Araban euskararen aldeko lana egiteagatik. c) Bizitza osoa artzaintzari eskaini izanagatik.

Emaitzak

20-c 15-b 10-b 5-c

19-a 4-c 1 9-b 4-a

18-a 3-c 1 8-b 3-a

7-b 1 2-b 1 -b 7 -c 2

16-c 11-a 6-c 1-a

67 ARGAZKI ZAHARRA

GABIRIAKO GAZTE TALDEA ARANTZAZUN 1935.URTE INGURUAN.

Goiko ilaran erdialdean txapelarekin ageri dena: Eugenio Azarola (Mandiola). Bigarren ilaran ezkerretik eskuinera: Xerafin Irarrazabal (Zuazolagarakoa), Ramon Igarzabal (Merkategi), Patxi Alusti- za (Oñatibiaundi), Felix Oiarbide (Bidaurreta), Joxe Mari Igarzabal (Merkategi), Santiago Agirrebengoa (Otsategi), ezezagu- na, Roke Oiarbide (Bidaurreta), Patxi Murua (Alkaintxiki, txapelik gabe dagoena), Manuel Murua (Alkaintxiki), Joxe Telleria (Madariagagoena), Antonio Arratibel (Zuazolagarakoa), Gillermo Gabilondo (Madariagabarrena) eta ezezaguna. Hirugarren ilaran ezkerretik eskuinera: Tomas Azarola (Mandiola,akordeolaria), Antonio Arzelus (Kalebarren, akor- deolaria), Martin Urkiola (Aunditegi), Tomas Uria (Araneaundi) eta Antonio Ariztimuño (Izarbarrena). Beheko ilaran ezkerretik eskuinera: Anizeto Salsamendi (Astiazaran), Joxe Antonio Ormazabal (Agerre), Joxe Mari In- txausti (Igeribarrazpikoa), Pedro Ariztimuño (Igeribargarakoa), Rexurrezion Arozena (Igeribarrazpikoa), Eugenio Murua (Iza- rraundi) eta Lukas Uliondo (Urkiztegi).

Ander Yurrita Oñatibia

68