N RC WEEKEND 22 We e k e n d Z AT E R DAG 5 DECEMBER &ZO N DAG 6 DECEMBER 2015 23

Wat was het kantelpunt in uw strijd met ten. Overigens lijkt het alsof ze me nu om- Een echte de autoriteiten? armen. Onlangs kwamen hoge ambtena- „De enthousiaste publicaties in vooral ren met de Chinese minister van Cultuur Amerikaanse kranten. Als The Washington in de herberg eten. En een week later met P os t vragen stelt aan de burgemeester van de gouverneur van Osaka.” Auvers gebeurt er iets. Ik kreeg toegang Van Gogh voor tot mensen die me konden helpen.” Hoe verleidt u een miljardair om een Van Gogh voor u te kopen? U heeft panden rond de herberg gekocht „Met argumenten. Sommige captains of en al 18 miljoen euro in de droom van industry willen net als Jean Paul Getty en Van Gogh gestoken. Waar doet u dat van? François Pinault een eigen museum, een aan de muur „Mijn vrouw heeft een succesvol bedrijf. visitekaartje voor als ze er niet meer zijn. Door haar heb ik voor mezelf nog nooit Z o’n museum vergt een investering van een euro aan salaris uit de herberg hoeven tussen de 500 miljoen en 3 miljard euro. Je halen. En net als Vincent heb ik een Theo moet een collectie aanleggen, een archi- Van Gogh De eigenaar van de herberg waar Vincent die mij ondersteunt. Mijn Theo heet Alain tect vinden en daarna kost het twintig jaar en komt uit België. Toen de banken mijn om met marketing wereldwijd bekend- van Gogh zijn laatste dagen doorbracht, aast op een plannen niet langer wilden financieren heid te krijgen. schilderij van de schilder. Hij wil geld verdienen, maar omdat de autoriteiten zo vervelend deden, „Citicorp heeft me geholpen aan een heeft hij ervoor gezorgd dat ik mijn onaf- adreslijst met puissant rijke klanten. Aan geen ‘disneyfic atie’van de kunstenaar. „Wij weigeren hankelijkheid niet verloor. Amerikaanse miljardairs met een boontje „Wat ook enorm heeft geholpen is een voor Van Gogh (= Vlaams voor ‘vo o rl i e f - jaarlijks 150.000 bezoekers.” marketingidee. Van de sleutels van de her- de ’) heb ik brieven geschreven. Met een in- berg en de kamer van Van Gogh heb ik een vestering van zo’n 150 miljoen euro, de paar duizend kopieën laten maken. Eige- prijs voor een Van Gogh-schilderij, bent u naren kunnen de herberg binnenkomen de eigenaar van het kleinste museum in de Door onze redacteur Theo, dat hij, ‘un jour ou un autre’, een wanneer ze dat willen. Die sleutels heb ik wereld, hield ik ze voor. Overnight wordt u Arjen Ribbens tentoonstelling van zijn werk hoopte te voor veel geld kunnen verkopen.” wereldberoemd als de man die de droom krijgen in een café. Janssens denkt rond de van Van Gogh verwezenlijkt, de nieuwe ie de schilder Vincent jaarwisseling bekend te kunnen maken Hoe ging dat in zijn werk? Theo van Gogh. van Gogh wil leren dat de Auberge Ravoux zal veranderen van „Waarom spreekt Van Gogh als schilder zo „Van twee miljardairs kreeg ik destijds kennen, kan in de rij een museum zonder kunst in een museum aan? Omdat een stoel bij hem een stoel is antwoord. Eentje antwoordde me dat hij in gaan staan op het Mu- met één kunstwerk: een echte Van Gogh. en een paar schoenen een paar schoenen. 2015 zijn obligaties zou verkopen. Dan zou- seumplein in Amster- De herberg is al acht jaar klaar voor de Het is wat het is, er zit geen ingewikkelde den we kunnen spreken. Dat gesprek is nu dam. Wie kennis wil komst van een meesterwerk: in het ka- ideologische rechtvaardiging achter. Zo is Wmaken met de mens Van Gogh moet naar mertje van Van Gogh liet Janssens een ge- het ook met die sleutels. De CEO van Citi- Auvers-sur-Oise, het kunstenaarsdorp bij pantserde hightech vitrine bouwen. Ook corp (grote Amerikaanse bank, red.) kocht Parijs waar Van Gogh de laatste zeventig het benodigde geld voor de aanwinst, ze- er duizend en deed ze met de jaarwisse- dagen van zijn leven sleet. Het dorp trekt ker 150 miljoen euro, is voorhanden. En ling cadeau aan mensen als Bill Clinton, Al 1,3 miljoen toeristen hebben jaarlijks zo’n 300.000 Van Gogh-pelgrims. de Franse overheid lijkt het plan niet lan- Bill Gates en Steve Jobs. Die hingen ze aan het lege kamertje bezocht Met een gidsje in de hand lopen ze langs ger te blokkeren. De laatste hindernis is de muur, tussen de oorkondes, en kwa- de korenvelden, langs de kerk, het stad- een particuliere verzamelaar vinden die men naar Auvers. Zeker voor mensen die huis, de woning van Dr. Gachet en alle an- afstand wil doen van zijn Van Gogh. alles al hebben, is een privilege een echte dere plekken waar Van Gogh zijn ezel luxe. Dat idee met die sleutels heeft voor gaande. Het gaat om iemand die een collec- neerzette voor wat zijn laatste schilderijen Hoe wordt een Belg eigenaar van een mij vele deuren geopend.” tie van 22 schilderijen wil kopen van een zouden worden. Frans kunsthistorisch monument? grote particuliere verzamelaar. Naast een Op de begraafplaats van Auvers leggen „Per ongeluk. Dertig jaar geleden reed ik Toen u de herberg kocht, trok Auvers Picasso, een Cézanne en een Toulouse-Lau- de bewonderaars zonnebloemen, sake- na een dagje uit op het Franse platteland jaarlijks 5.000 toeristen, nu 300.000. trec zit daar ook een mooie Van Gogh bij.” flessen en gedichten op de door klimop terug naar ons huis in Parijs. Voor een ver- Genoeg, zegt de nieuwe burgemeester. overwoekerde zerken van Vincent en keerslicht in Auvers-sur-Oise knalde een „Eens. Wij weigeren jaarlijks 150.000 be- Zijn er nog wel schilderijen uit Auvers te Theo van Gogh. Hoogtepunt, voor wie een zatlap achterop mijn wagen. In het zieken- zoekers, bijna drie keer zoveel als we er ko o p? kaartje weet te bemachtigen, is een be- huis las ik in het politieverslag dat het on- ontvangen. Vorige week kreeg ik nog een „Zeker wel. In zeventig dagen heeft Van zoek aan de Auberge Ravoux, de herberg geluk was gebeurd voor de deur van het verzoek: 4.000 Chinezen die in de her- Gogh er tachtig geschilderd. Na de begra- waar de schilder een kamer huurde en op Maison Van Gogh. Een winkel die naar de berg willen trouwen. Laat ze dat maar bij fenis, die vanuit het restaurant van de her- 29 juli 1890 overleed in de armen van zijn schilder is vernoemd, dacht ik. Maar een de Eiffeltoren doen. Als ik de Van Gogh- berg werd geleid, omdat de priester geen broer Theo, twee dagen nadat hij zichzelf gendarme vertelde me dat het ging om de emotie wil behouden, moet ik van de her- dienst in de kerk wilde voor een protes- met een pistool in de borst had geschoten. herberg waar Van Gogh was gestorven. berg geen Walt Disney-attractie maken. tantse zelfmoordenaar, heeft Theo veel Dat kamertje is een onvergetelijke erva- „Tijdens mijn revalidatie ben ik de brie- Vijftien bezoekers per kwartier, dat is het schilderijen weggegeven. Ik heb al ver- ring: zeven vierkante meter, kale muren, ven van Van Gogh gaan lezen, van achter maximum. En twee dagen per week en schillende doeken aangeboden gekregen, één dakraampje en slechts gemeubileerd naar voren. Dus eerst de brieven uit Au- vier maanden per jaar zijn we dicht.” maar ik wil per se een meesterwerk. Ik met één houten stoel. Moeilijk voor te stel- vers en daarna die uit Saint-Rémy-de-Pro- weet een zelfportret dat te koop staat voor len dat de kunstenaar in deze veredelde vence, Arles, Parijs, enzovoorts. Mijn In 2007 was u dicht bij de realisatie van 280 miljoen dollar. En ook weet ik wie het bezemkast zijn meesterwerken droomde, beeld van Van Gogh was gevormd door de de droom van Van Gogh. U kon een schilderij van het stadhuis van Auvers be- voor hij ze in de buitenlucht in een vloek film met Kirk Douglas in de hoofdrol. Een prachtig, in Auvers geschilderd land- zit. Op dat doek hebben we eerst 95 mil- en een zucht op doek zette. melancholieke hoerenloper, absint, het schap lenen van het Pushkin Museum. joen geboden, toen 100 en ten slotte 105. De Auberge Ravoux is sinds 1987 eigen- oor, de zelfmoord –de Hollywoodversie Wat ging er mis? Steeds geweigerd. Op het goede moment dom van Dominique-Charles Janssens, van een kunstenaarsleven. Door die brie- „De grote baas van Gazprom wilde mijn moet ik het nog eens proberen.” een 67-jarige Belg. Na jarenlange strijd met ven leerde ik een heel andere Van Gogh partner worden. Dat landschap is het eni- overheden, die het historische monument kennen, een humanist, iemand met een ge schilderij dat Van Gogh in zijn leven En als het plan met de rijke Amerikanen liever weer in Franse handen zagen ko- enorme levenslust. heeft verkocht. Voor zo’n twee miljoen eu- m i sl uk t ? men, heropende Janssens de gerenoveer- „In de eerste brief die ik las, schreef Vin- ro heb ik toen gezorgd voor een vitrine en „Dan begint de strijd opnieuw. Soms, bij de herberg in 1993 voor het publiek. Het cent: ‘Auvers est gravement beau.’Dat is beveiliging op Mona Lisa-niveau: pantser- tegenslag, zegt mijn vrouw: ‘Hoe houd je kleine restaurant is weer zoals het was in Nederlands-Frans voor ‘erg mooi’. Ik glas, zeven ton plaatstaal in het dak en de het vol? Ik zou allang uit het venster zijn de tijd dat Van Gogh er dagelijks at –de ta- dacht: als Vlaming kan ik Van Gogh veel ERIK EN PETRA HESMERG FOTOGRAFIE muren, dertien verborgen camera’s, enzo- gest apt .’Maar ik geef om Van Gogh, die fels worden gedekt met eenvoudige thee- beter verstaan dan een Fransman. Als bui- De kamer van Van Gogh in de Auberge Ravoux in Auvers. Middenrechts het stadhuis van Auvers door Van Gogh. Onder: Dominique Janssens. voorts. Alles ging goed, tot de Franse over- man inspireert mij nog iedere dag.” doeken en op het menu staan stoofpotjes. tenlander in Frankrijk voelde ik ook een heid er lucht van kreeg. Een schilderij van Op de vraag wat het grootste misver- Het kamertje van de schilder op de tweede zekere verwantschap. Toen ik hoorde dat Van Gogh in een café? Dat nooit, zei Fran- stand is over Vincent van Gogh, pakt Jans- etage verkeerde nog in authentieke staat: de herberg te koop stond, zag ik dat als een „Andere partijen boden iets meer. Maar de gevecht, voor niet-bestaande parkeer- mijn uitgangspunt geweest. Voor dat doel çoise Cachin, de baas van de Franse mu- sens zijn telefoon. Hij laat een paar foto’s de spijkers waar hij schilderijen aan op- teken. Ik was directeur marketing en ex- vrouw die het verkocht, was onder de in- plaatsen moest ik kapitale bedragen neer- heb ik meteen de stichting Institut Van NIEUWE ATTRACTIES sea. Als het Pushkin Museum zou doorzet- zien die hij kreeg toegestuurd: van een col- hing zaten nog in de muur. Na zijn dood port bij Danone (het Franse voedingsmid- Van Gogh at druk van mijn restauratieplannen. En, tellen en banken trokken hun toegezegde Gogh opgericht. Na het tekenen van het ten, kon het nooit meer een schilderij le- bert, een hondendekje en een kinderwa- was het als berghok in gebruik genomen, delenconcern, red.) en reisde wel niet onbelangrijk, mijn Franse vrouw was leningen in.” koopcontract heb ik een sabbatical geno- Live rondkijken in de kamer van Van Gogh nen van een Frans museum. gen voorzien van Van Gogh-prints. „Of ik omdat slapen in de kamer van een zelf- 400.000 kilometer per jaar. Ooit, als ik ou- dagelijks in in dezelfde maand, in hetzelfde dorp en men en tweehonderd huizen van be- „Mevrouw Cachin heeft mijn leven een niks kan doen tegen die rare producten, is moordenaar ongeluk zou brengen. der was, wilde ik een eigen hotel bezitten.” het kleine door dezelfde dokter ter wereld geholpen Nooit overwogen het pand weer te verko- roemdheden bezocht: Shakespeare in Zodra er een schilderij van dan om het half jaar wisselen.” beetje kapot gemaakt. Maar je moet het dan steeds de vraag.” Sinds de heropening hebben ruim 1,3 rest aurant als de dochter van de eigenaresse.” p e n? Stratford-upon-Avon, Mozart in Salzburg, Van Gogh hangt in de Au- verzet van de Franse overheid wel in de tijd Voor het eerst valt Janssens even stil. Hij miljoen Van Gogh-toeristen het lege ka- En de eigenaren gaven de voorkeur aan „De brieven van Van Gogh hadden me Hemingway in Key West. De meeste indruk berge Ravoux hangt, opent Onlangs tekende Janssens zien. Privé-initiatieven in de culturele sec- kiest zijn woorden zorgvuldig, wil nie- mertje bezocht. Dat hadden er veel meer een jeugdige Belg? Vlak nadat u de herberg had gekocht, sterk gemaakt. Hoe klein waren mijn pro- maakte het Anne Frank Huis: een lege ka- eigenaar Janssens een site ook een koopcontract voor tor waren lange tijd per definitie verdacht: mand voor het hoofd stoten. Voorzichtig kunnen zijn, maar Janssens zegt het ‘klein- „Er waren meer gegadigden. Modeont- werd een stilleven met zonnebloemen ge- blemen niet vergeleken met die van hem? mer die je kan bemeubelen met je eigen waar tegen betaling van 1 het huis in Auvers waar de ze stonken naar geld. En zo’n sexy plan in legt hij uit dat hij zich stoort aan de vercom- ste museum ter wereld’niet te willen „di s- werper Pierre Cardin had belangstelling, veild. Opeens was Van Gogh de duurste En ze staan vol wijsheden. Dat je klein gedachten. Nietzsche zei het al: een lege euro live in de kamer van Franse schilder Paul Cézan- een café, dat was gewoon ondenkbaar.” mercialisering van de schilder. Hij pleit er- n ey f i c e re n”. net als de Franse communistische partij. schilder ter wereld. moet beginnen. En dat het niet geld is dat kamer is een spiegelkamer voor de ziel. Na Van Gogh kan worden geke- ne in 1872 ging wonen. Elke voor prudent met de schilder van de zon- Binnenkort kan Auberge Ravoux we- Overheden niet –Jack Lang, de toenmalige Lachend: „Ja, en toen begonnen mijn pro- rijk maakt, maar ideeën.” dertig jaar weet ik dat de Van Gogh-kamer ke n .Na 100 miljoen bezoe- zomer wil hij daar een kunste- Heeft u de Fransen nu aan uw zijde? nebloemen om te springen. „Van Gogh reldnieuws worden. Na bijna drie decen- minister van Cultuur, zei dat het café altijd blemen. Een Franse krant kopte: ‘Van Gogh ook als een spiegel werkt. Bezoekers ko- kers hoopt hij een tweede naar uitnodigen, die net als Hij haalt zijn schouders op: „Daar heb ik wordt steeds meer als een merk ontwik- nia lobbyen verwacht Janssens een langge- in private handen was geweest en dat dat à la frite’–opeens was ik een Belgische Wist u meteen wat u wilde met Auberge men voor de schilder, maar in zijn kamer schilderij van Van Gogh te ko- Van Gogh zeventig dagen in geen behoefte aan. Mijn publiek is een we- keld. Ik zit op een andere frequentie. Dr. koesterde wens van Vincent van Gogh te maar zo moest blijven. Vergeet niet, Van marketingman die een frietkot ging ma- Ra vo u x? ontdekken ze zichzelf, worden ze zich be- pen. „Eentje aan de muur, en Auvers zal wonen en dagelijks reldpubliek. Ik zeg altijd: le premier pou- Gachet, de vriend van Van Gogh, zei: ‘Ho e kunnen verwezenlijken. Een paar maan- Gogh had destijds minder status dan ken van een Frans historisch monu- „Ik zou op een dag in de herberg een schil- wust van hun eigen problemen. Velen ko- een tweede dat met de beel- in de Auberge Ravoux kan voir est le pouvoir de nuissance –de autori- moeilijk is het om eenvoudig te zijn.’Less is den voor zijn dood schreef de schilder aan nu . ment. De bouwvergunning werd een derij van hem tentoonstellen, dat is altijd men heftig geëmotioneerd naar buiten.” tenis tegen de muur staat. En eten. teiten kunnen me alleen maar dwarszit- m o re , dat is meer de geest van Van Gogh.”