Gebiedsprofi el Wijk en Woudenel Wijk Gebiedsprofi Wijk en Wouden el

• • • • • • • • • • • 1 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 2 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Gebiedsprofi el Wijk en Woudenel Wijk Feddes/Olthof landschapsarchitecten bv In opdrachtvanProvincieIn Zuid-Holland en HappelCornelisse Architecten juli 2013,Utrecht i.s.m. Grontmij

• • • • • • • • • • • 3 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 4 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Plangebied geprojecteerd op topografi sche kaart

ute tle 97 69 79 91 53 43 63 59 37 83 Rustenstilte Identiteitsdragers vanZuid-Holland 31 49 Werkgebieden metkarakter Linten blijven linten Verbindend Kwaliteit vandestads-endorpsrand Kwaliteit instad-endorpsgebied vrijetijdslandslandschap Water alsstructuurdrager Doorsnijdendspoor, verdichte stationsomgeving Weg door stadenland Onderscheidendrivierengebied Droogmakerij alsherkenbare eenheid 3 2 1 Inhoudsopgave 4

eknarwtrikve(ed) 25 11 Herkenbaar waterrijk veen(weide) Gebiedsprofi 2.5 2.4 2.3 2.2 2.1 Het verhaal vandestreek 1.3 1.2 1.1 7 Inleiding nd rkik 99 4.3 4.2 4.1 de praktijk In Htbedrjit 109 119 101 LintStompwijkse weg Hetboerderijlint van Landgoedin hethart Wijk en Wouden 21 19 15 17 13 Kwaliteitsbeeld Recreatief palet enmaten Linten insoorten vanpolders Staalkaart deelvanhetGroene Hart Markant Wat iseengebiedsprofi Leeswijzer 9 Hoe werkt eengebiedsprofi ekatn 23 elkaarten e? 7 el? e? 8 el?

ooo 133 Colofon 129 Bronnen

• • • • • • • • • • • 5 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 6 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kwaliteitskaart ProvincialeKwaliteitskaart Structuurvisie 1.1 Wat iseengebiedsprofi vraagtuiteindelijk ommaatwerk. Elke ontwikkeling komen; erstaandusgeencontouren, in. bestemmingen offuncties Erwordt mag niet bepaald waarwelkeontwikkelingsplan. functie geenblauwdruk te stimuleren. of Hetisnadrukkelijk ontwikkelingen Het gebiedsprofi plannen. en duurzame wordt deeerste stapgezet naarhet makenvanmooie, functionele ruimtelijke is. kwaliteit hetformuleren Met vankwaliteitscriteria isvoor destreekbepaald watkarakteristiek enwatde (gewenste) opgesteld.gemeenten enandere Gezamenlijkis gebiedspartners en ‘wat willenwe daarmee’. Hetgebiedsprofi antwoord opdevragen: ‘wat iser’, ‘wat speelter’, ‘wat iswaardevol’ te kwaliteiten wel enambitiesinhetgebied. een Of ontwikkelingen, Dit gebiedsprofi gebieden de “gebiedsprofi worden inhetbuitengebied vanZuid-Holland voor 17 kwaliteitskaart vandeze eeneerste aanzet gedaan.Alsuitwerking is hiertoe indeprovinciale structuurvisie ordening. dekwaliteitskaart Met De provincie Zuid-Holland maaktwerk inderuimtelijke vankwaliteit 1 De gebiedsprofi voor ditgebiedsprofi ishetkader zijn. Dekwaliteitskaart beschrijving van ruimtelijke elementen die vanbovenregionaal belang Een gebiedsprofi Inleiding elen geven vooral richtingaan middelgrote ruimtelijke el omvat eenbeschrijving vankarakteristieken, el is een hulpmiddel om de kwaliteit vanplannen en el iseenhulpmiddel omdekwaliteit el is een compacte kwaliteitsgidsel iseen compacte meteen elen ruimtelijke kwaliteit” opgesteld. el? el issamenmet el. De werking vanhetgebiedsprofiDe werking kwaliteitsplan. nieuw landschap)vragen omeenapart waarbij hetbestaandelandschapgetransformeerd wordt naareen ingrepen enaanpassingen.Grote ruimtelijke opgaven (opgaven duurzaamheid. omgeving, verbetering vande gebruikswaarde en/ofeenhogere van deleefomgeving. door bijte dragen aaneenmooiere Dit kan positief bijdragenaanderuimtelijke kwaliteit alle ontwikkelingen doet, doehetdan goed”. wordt beoogddat dekwaliteitskaart Met ophet kwaliteitskaart ‘waar enhoe’, onderhetmotto; “als jeiets op stuurt Terwijl defunctiekaart waar’,‘welke functie de stuurt De kwaliteitskaart ookgeplandeontwikkelingen. staan dusnaastbestaandefuncties beantwoordt devraag: kaart Wat komtwaar?Opdefunctiekaart weer die zijnvastgelegdfuncties alsruimtelijk beleidtot 2020. Deze de gewenste geeft ruimtelijke indestructuurvisie De functiekaart De functiekaart De ‘set vaninstrumenten’ is: de andere provinciale RO-instrumenten. - engebiedsprofi - verordening (kader): (kader), enkwaliteitskaart functiekaart - structuurvisie: • contouren • verplichting SER-laddervoor verstedelijking, duurzame beeldkwaliteits-paragraaf, • elen (handreiking). el moetgezienworden inrelatie tot

• • • • • • • • • • • 7 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 8 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Ze worden vastgesteld doorGedeputeerde Staten. Voor deprovincie 1. Gebiedsprofi 1.2 Hoewerkt eengebiedsprofi dat hetgebiedsprofi beschermen dooreengemeentelijk kwaliteitskader. Andersomgeldt, uit hetgebiedsprofi schaalniveau enkunnen-aanvullendhet lokale aandeambities Gemeenten hebben nogsteeds eeneigenverantwoordelijkheid op van eengebied, zoals we dat nuomonsheenwaarnemen. eenbeschrijving enambitievoor dekenmerken enkwaliteitengeeft Het van dekwaliteitskaart. vandelegenda-eenheden uitwerking (gemeentelijke of nog kleinere schaal).Hetgebiedsprofi(gemeentelijke ofnogkleinere provincie) overheden endebeeldkwaliteitsparagrafen vanlokale (meeralgemeenenopdeschaalvanhele de structuurvisie De gebiedsprofi De gebiedsprofi omgeving enmetdeinpassinginwijdere omgeving. ruimtelijke opbouw, samenhangenverschijningsvorm vandedirecte schaal, maat,functionaliteit, deontwikkelingsgeschiedenis, streek, kenmerkenvande ingrepen houden mettypische rekening kan of vernieuwen. Deze ambitiesgeven inzichtinhoemenbijruimtelijke provincie wilbehouden,versterken eenbepaaldekarakteristiek en/ geven aanofde De ambities, behorend bijdekwaliteitskaart, vandeplek). uit vandekarakteristiek nognietgerealiseerdmeegenomen. (Wat is, maaktnoggeendeel dienognietinuitvoering zijn,nietzijn stapel staandeontwikkelingen landschap zoals datervandaagdedagbijligt.Ditbetekent datop staatdaarom het Opdekaart van gebiedenintekst enkaartbeeld. dehuidigekenmerkenenkwaliteiten beschrijft De kwaliteitskaart elen zijn de schakel tussen de kwaliteitskaart van elen zijndeschakeltussenkwaliteitskaart elen elen zijn zelfbindend voor deprovincie. el - lokaal waardevolle ofkwaliteiten el -lokaal plekken el nietsexplicietverbiedt ofgebiedenopslot zet. el? el iseen . Daarnaastisheteenhulpmiddelvoor gemeenten. 3. afwegingen die gemaaktkunnenworden. gebiedsspecifi eentoelichting meteen de ambitiesuitkwaliteitskaart) Het gebiedsprofi provincie eenoverlegreactie indienen. ofeenzienswijze kan de opbasiswaarvan ishetformele kader - Dekwaliteitskaart over vaneenontwikkeling. dekwalitatieve aspecten zal bijhetvooroverleg optafel komenomhetgesprek aante gaan planprocessen, daarwaareenprovinciaal belangeen rol speelt.Het - Hetgebiedsprofi Deprovincie gebruikteengebiedsprofi 2. bij gebiedsprocessen enprovinciale uitvoeringsprojecten. dient hetgebiedsprofi wordt, zijn opditmoment*vierverschillende scenario’s mogelijk: (woonwijk, bedrijventerrein, groengebied, enzovoort) voorgelegd Als ineenoverleg tussengemeente enprovincie een ontwikkeling van ondernemers? Hoe werkt ditinde praktijkvoor gemeentelijke plannen ofinitiatieven hebben ophetgehelekwaliteitsbeeld. schaalkunneneff Immers, initiatievenkwaliteit. opdekleinste initiatiefnemers te beoordelen ophunbijdragen aanderuimtelijke de gemeente hetgebiedsprofi kan - Alsergeengemeentelijke leidraadisvoor ruimtelijke kwaliteit, de handwordt hetopstellen vandergelijke planneneenvoudiger. beeldkwaliteitsparagrafen inhetbijzonder. hetgebiedsprofi Met bijbestemmingsplannen en en gemeentelijke structuurvisies, - Hetgebiedsprofi gemeente. eke uitwerking. Hetbiedtinzichtindeprovincialeeke uitwerking. el ishierbij(dooreenconcretere invulling van el is een handreiking bijhetopstellen vanregionaleel iseenhandreiking el wordt vooral van ingezet aandevoorkant el als handleiding om de kwaliteit teel alshandleidingomdekwaliteit stimuleren el gebruikenomplannen van el ingesprek metde ect ect el in aantallen naarsturen op(kwaliteits)doelen. tekwaliteit bevorderen, iseenverschuiving nodigvansturen opverboden en de gebiedsprofi ende Verordeninguit deStructuurvisie Ruimte alshetformele kader, aangevuldmet enkwaliteitskaart * Opditmoment werken we meteencombinatie vanfunctiekaart maarpasthet nietopdefunctiekaart, Staateenontwikkeling 4. maarsluithet opdefunctiekaart, Staateenontwikkeling 3. ensluithetniet nietopdefunctiekaart Staateenontwikkeling 2. enpasthetbinnende opdefunctiekaart Staateenontwikkeling 1. voorgestelde plannaardeprovinciale kwaliteitsambities. te makenvanderuimtelijke implicatiesvanhet om eenvertaling Hetgebiedsprofi van dekwaliteitskaart. naardeambities aan dehandvaneentoelichting die verwijst tot ontheffi betreff verbetering zou betekenen vanderuimtelijke vande kwaliteit doordat heteen wel binnendeambitiesvankwaliteitskaart, ruimtelijke voorstellen. te makenvandeglobaleprovinciale ambitiesnaarconcrete Het gebiedsprofi naardeambitiesvankwaliteitskaart. hand vaneenverwijzing of bijdraagt aanverbetering vanderuimtelijke aande kwaliteit staateentoelichting,Hierin hoehetplanrekening houdtmet adviseren of–planopte omeenbeeldkwaliteitsparagraaf stellen. beschreven voor debetreff zoals diezijn niet aanbijdeambitiesvankwaliteitskaart, gaan. niet akkoord danzaldeprovincie aan bijdeambitiesvankwaliteitskaart, uitgevoerd worden. betreff zoals diezijnbeschreven voor de ambities vandekwaliteitskaart, ende locatie, dan adviseert deprovincieende locatie, omeenverzoek danadviseert hetplanongewijzigdvastgesteldende locatie, en dankan elen als handreiking. Om nog beter het ontwikkelen vanruimtelijke elen alshandreiking. Om nog beter het ontwikkelen ng of actualisering van de PSV in te dienen. Dit kan vandePSVinte dienen.Ditkan ng ofactualisering el kan in dit geval helpen om een vertaalslag inditgevalhelpenomeenvertaalslag el kan ende locatie, danzaldeprovincie el kan inditgevalhelpen el kan instrumentarium (PSV, VR) gewoon geldig. en welke instrumenten nodighebben. we daarvoor Vooralsnog hetbestaande blijft dekomendeperiode wordtIn verkend hoewe hetbestditdoelkunnenbereiken voorbeelden uitgewerkt. toepassing vanhetgebiedsprofi en geïllustreerd. Hetlaatste hoofdstuk gaatinopdepraktische systematisch uitgewerkt ruimtelijke elementen perthemakaart dieerspelen.Daarnaworden endeontwikkelingen karakteristieken in deruimere deonderscheidende context), ‘smaakmakende’ methetgebied(geschiedenis enligging dient alskennismaking Het gebiedsprofi 1.3 Leeswijzer el begint methetverhaal Ditverhaal vandestreek. el. Hierin staan terel. inspiratie Hierin

• • • • • • • • • • • 9 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 10 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden in het kwaliteitsbeeld aanheteindevandithoofdstuk. in hetkwaliteitsbeeld het Gebiedsprofi van karakteristiek Wijk en Wouden envormt daarmeedehoofdlijnen van De combinatie vandeze vier lagenbepaaltdelandschappelijke Delaagvanhetprogramma: Recreatief palet enmaten Linten insoorten Delaagvanhetnetwerk: 4. vanpolders Delaagvandeondergrond: Staalkaart 3. deelvanhetGroene Hart Markant DeschaalvandeRandstad: 2. 1. bestrijken. thema’s, dieverschillende schaalniveau’s enlandschappelijkelagen Het verhaal vandestreek aandehandvanvier laatzichvertellen 2 Hetverhaalvandestreek el. isweergegeven Deze landschappelijkekarakteristiek

• • • • • • • • • • • 11 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 12 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Markant deelvanhetGroene Hart Markant Rand gevormd door de snelweg A4. Rand gevormd doordestad(Zoetermeer). Rand gevormd doordesnelwegRand A4. Delandschappelijkegrens metdestedelijke bandstadopde • het polderlandschaphebbenelkeeneigenkarakter: aan weerszijden heente halen.Derandenrond vandeOudeRijn onderdeveenpolderseen tunnelmetlengte van7kilometer ook tot uitingindekeuze omhettracé vandeHogesnelheidslijnin Datdeic dramatiek. extra de rondom vaakzichtbaarendatgeeft ‘gespaarde’ openheideen randen. Vanuit hetopenpolderlandzijndestedelijke randen een ruimemaatzo contrastrijk enstrak begrensd doorstedelijke wordtanders inhetGroene eenopenpolderlandschapmet Hart Nergens langsdeOudeRijn. langs dekustenaanoeverwallen raakthetveenlandschap aandestrandwallen Hier Groene Hart. Het landschapvan Wijk en Wouden deelvanhet iseenmarkant deelvanhetGroene Hart 2.1 Markant Rijksweg ende Rijksweg Vliet isgrotendeels ingerichtalsrecreatiezone. van aan dewestkant Wijk en Wouden. Dezone tussende Vliet. DeA4looptparallelaande strandwal tussenLeiden enDenHaagwordt gevormd doorde oon-waarde van dit polderlandschapkomt Vliet vormt deharde grens buiten Wijk en Wouden.buiten Wijk middengebied vandepolders, metrelaties metdelandschappen randen, enhetbehoudenversterken vanhetherkenbare open van hetgebied, endemate endiversiteit vankwaliteit binnen die De ambitiesdiehierbijhoren ishetversterken vanderanden deGouwe eneenprovinciale Hetkanaal weg vormen de • Dezuidgrens wordt gevormd doorderijksweg enhetspoor, met • wordt Deuitgesponnen stadsrandlangsdeOudeRijn begrensd • voortgezet. grens: deveenpolders, worden vanhetkanaal aan deoostkant oostgrens van Wijk en Wouden. ligtgeenlandschappelijke Hier en Wouden.van Wijk ten oosten enten westen vanZoetermeer vormen dezuidrand daaraan satellietstad Zoetermeer. parkgebieden Nieuwebos-en methet HollandsePlassengebied.contact spoor ishetpolderlandschapweids enopen.Hetvenster vormt door despoorlijnLeiden- vanhet Utrecht. Aandezuidkant

• • • • • • • • • • • 13 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 14 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Staalkaart vanpolders Staalkaart Gedeeltelijke analyse vanhet ontginningssysteem. stukken bovenland,stukken endehoge veenweidepolders. de laaggelegen droogmakerijen met onverveende isdescherpe grens te zientussen Op dehoogtekaart (groen), uitdroogmakerijen deandere helft (blauw). vanhetgebiedbestaatuitveenpolders De helft binnen hetgebiedgoedte zien. isdeovergang tussenveen enklei Op bodemkaart Value 9fbur 02odrelvnd Kwaliteitskaart de van onderdeel 2012 februari 29 Bodem en Wonen Ruimte, afdeling Zuid-Holland, © provincie Low : -1004 : Low High : 14673 _g_ Koeien in dewei inde veenweidepolders. opeenkleine hoogteverschillen. kan met markante Hier zijn kades te nat.Degrenzen tussendedroogmakerijen endeveenpolders indevenige droogmakerijen isdebodemdaarvoor voor akkerbouw; zijningebruik grasland Deklei-droogmakerijen (melkveehouderij). Het landbouwkundiggebruikindeveenpolders isoverwegend Hazerswoude. debovengrondwaar dezeeklei vormt, bijBenthuizen en venige bovenlaag bij Stompwijk endegrootschalige droogmakerijen, droogmaken vaneennatuurlijkmeer, dedroogmakerijen meteen archetypische ronde Zoetermeerse meerpolder, ontstaandoorhet ‘bovenland’ veenpolders ookdroogmakerijen ontstaan.De droogmaken vandeplassenzijnernaastoorspronkelijke Door hetontgraven vanhetveenkussen weer enhetvervolgens ontwateren vanhetgrote veenkussen datdaarachter lag. van destrandwalenkreekrug Rijn, Weipoort) endoorhet ontginningen langsde Oude vanafdehogere randen(deoeverwal Het polderlandschapvan Wijk en Wouden isontstaanvanuit vanpolders 2.2 Staalkaart veranderingen in delandbouw. om deopenheidenherkenbaarheid vandepolderte behoudenbij Voor geldtde uitdaging de droogmakerijen meteenkleibodem randen rond depoldersvormen te behoudenenversterken. endemanierwaarop dedijken om delangelijnente benadrukken, de droogmakerijenIn meteenvenige ondergrond ishetde ambitie voor eventuele nieuwe ontwikkelingen. blijvenlandschappelijke structuren behouden envormen debasis de maniervanwaterbeheer. verkavelingspatronen Karakteristiek en maken, ookintijdendatergoedmoetworden gekekennaarhet waterrijke ‘Oud Hollandse’ landschapte behouden enbeleefbaarte deveenpolderIn isdehoofdambitie omhetkarakteristieke maar iskwetsbaar. koeienindewei lijktonveranderlijk, de weilanden metzwart-witte geliefde engewaardeerde smallekavels, beeldvandeopstrekkende Het bebouwing leidttot vanhetveenpakket. verdere inklinking het polderpeilten behoeve vandelandbouw, infrastructuur, en veengebied meteensterke bodemdaling. Hetaanpassenvan De veenpolders, behoren langsdeOudeRijn, deelstot het vormt ditgebiedeenkern van ‘wildernis’ inhetcultuurlandschap. veenkussen, datviade afwaterde.Weipoort naardeOudeRijn Nu De ligging vandeNoord van hetoorspronkelijke Aaisnogeenrelict worden gemaakt. deheleNederlandsepoldergeschiedenis aanschouwelijkoppervlakte

• • • • • • • • • • • 15 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 16 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kenmerkende opbouwvan hetdriedubbele lint Weipoort Linten in soorten enmaten in Linten insoorten Wijk en Wouden Kenmerkende profi el van het lintvan Weipoort verkavelingsrichting vandeopbouw vanenkelelinten, met bijbehorendeIllustratie ambities. beschreven indekaart ‘Linten blijven Linten’ metbijbehorende worden lintenvan dediversiteit. verschillende Hiertoe soorten De belangrijkste ambitieten opzichte vandelinten ishet behouden bebouwingslinten opvallend. In Wijk en Wouden isdevariatieinverschillende soorten het water, dewoningen, tuinen,schuren, beplanting. deweg, ligtallesdichtopelkaar: Op desmallehogergelegenkaden waaierden endekaden. indevorm vanlinten uitlangsdevaarten in delinten te en vinden.Dorpskernenontstonden opkruispunten lintbebouwing. Nogsteeds ishetgrootste deelvandebebouwing De kenmerkendenederzettingsvorm inditpolderlandschap is enmaten 2.3 Linten insoorten schiedenis goedzien uit1615laatdeontginningsge- kaart Historische

• • • • • • • • • • • 17 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 18 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Recreatieve vergroten mogelijkheden: vandebevaarbaarheid het gebied attractie-punten zien. attractie-punten vanhetgebiedlaatinmiddelsvele worden De parkranden. VVV-kaart bootverhuur, DestadsrandenvanZoetermeer kampeerplekken. voorzieningen te ontstaan:fi landschap alverspreid eenpatroon vanrecreatieve enkleinschalig biedt.Erbegint inhetagrarische die hetpolderlandschapdaarvoor geliefd recreatielandschap moeten zijn-binnendemogelijkheden Leiden, Zoetermeer enGroot DenHaagzou Wijk en Wouden een verdichting indeomliggendesteden enkernen. Vanuit Alphen, iseenbewustevan deRandstad, keuze alstegenhanger vande indezuidvleugel Het behoudenvanditdeelhetGroene Hart, 2.4 Recreatief palet etspaden doordepolder, horeca, en metbehoudvanderuststilte inhetgebied. gebeuren inevenwicht met deecolog vergroten vanderecreatieve vanhetgebiedmoet mogelijkheden tussen stadenland, entussenstrandwallen enpolders. Het verbindingen worden gemaakttussendepoldersenOudeRijn, om ditlandschapvanafhetwater te kunnen beleven. Hier ishetversterken vandemogelijkheden Een ambitiediehierbijhoort gedaan. dateeuwenlang dienstheeft vaarnetwerk, maaiveld vandepolders. Deboezemvaarten vormen eenpotentieel ontstaan,diehoger liggendanhet boezemvaarten enboezemkaden Door deverschillende ontginningsrichtingen iseennetwerk van ische draagkracht ter plaatse ische draagkracht

• • • • • • • • • • • 19 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 20 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kwaliteitsbeeld 2.5 Kwaliteitsbeeld LEGENDA droogmakerijen boomteeltgebied Wijk en Wouden recreatie/natuurgebied van inhart opovergangkade landschappen Zoetermeerse Meerpolder systeem waterstructuren alsrecreatief HSL groenstructuren langsdestadsrand zuidrand gevormd doorpark en diversiteit inbebouwingslinten strandwallen, metdoorzichten westrand: recreatiegebied opde venster spoor enN11 oeverwal, noordrand: Oude Rijn, veenweide Wouden. een verdere enverscherping van deze uitwerking ambities Wijk en De ambitiesdie indegebiedsprofi Versterken vanderecreatieve enmetnamede mogelijkheden, 4. Hetbehouden enversterken vandegrote mate vandiversiteit 3. Behoudenvanhetkarakteristieke ‘Oud Hollandse’ landschap 2. Versterken vanderandenhetgebied, endemate van 1. benoemde thema’s van Wijk en Wouden metbijbehorende ambities: iseensamenvattingHet kwaliteitsbeeld vandebelangrijkste het gebied. ter plaatseenmetbehoud vanderustenstilte in draagkracht van hetgebiedmoetgebeuren inevenwicht metdeecologische en polders. Hetvergroten vanderecreatieve mogelijkheden tussenstadenland,en deOudeRijn, entussenstrandwallen kunnenverbindingenHier worden gemaakttussendepolders omditlandschapvanafhet water te beleven.mogelijkheden tussen deverschillende bebouwingslinten. veenweide endedroogmakerijen. herkenbaar enbeleefbaarmakenvandeovergang tussenhet lijnen enverkavelingspatronen indedroogmakerijen, enhet van deveenpolders, hetversterken vanderandenenlange Wouden. de polders, metrelaties metdelandschappenbuiten Wijk en en versterken vanhetherkenbare open middengebiedvan endiversiteitkwaliteit binnendieranden,enhetbehouden elkaarten worden beschrevenelkaarten zijn

• • • • • • • • • • • 21 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 22 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden 3 Gebiedsprofi elkaarten

• • • • • • • • • • • 23 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 24 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Herkenbaar waterrijk veen(weide) ############ ############ ############ ############ ############ ############ """""""" """""""" """""""" """""""" Legenda Kade op overgang veenweide-droogmakerij overgang op Kade Kade in stedelijk gebied Kade bodemdalingsgevoelig sterk veen, Veenweide rivierinvloed met Veenweide Hoofdwatergang veenweide Hoofdwatergang Boezemwater verschijningsvorm en degewenste openheid vanhetlandschap. ten behoeve van schaalvergroting hebben gevolgen voor de vormenNieuwe vanlandgebruik enhetdempen van sloten polderlandschap, issprake vanschaalvergroting enverbreding. delandbouw,In vanoudsherdebelangrijkste dragervanhetopen veengebieden. van debodem,alsmedevoor deecologiedraagkracht vande waterbeheer, bodemdalingnegatieve gevolgen heeft voor de en bewoning. Naasthetduurder encomplexer worden van het het veenland te kunnen blijven gebruiken voor agrarisch gebruik het polderpeilsindsdeontginning stapvoor stapverlaagd om gevolg vandeafbraak vanhetveen. Doordemaaivelddaling is De veenweidegebieden zijn (zeer) gevoelig voor bodemdalingals Ontwikkelingen overgang vanhetveenweidegebied naardedroogmakerijen. een herkenbare opde vorm. Bijzonder inhetgebiedzijndekades begrensd Deze doorhogergelegenkades. geven depolderselk van deriviernogherkenbaar. Deveenweidepolders worden overwegend grasland. eendeelvanhetveengebied isdeinvloed In kavelsloten meteenhogewaterstand, en langesmallekavels veenstromen,ontstaan vankronkelige rechte weteringen en vanaf demiddeleeuwen ontgonnen is. iseenlandschap Hierdoor veenstromen en aangelegdeweteringen vanwaaruithetgebied wordtlandschappen. Destructuur bepaalddooroude rivieren, De veenweidepolders Hollandse zijnuniekeenkarakteristiek Karakteristiek Herkenbaar waterrijkveen(weide) • Ontwikkelingen zijn gericht op een duurzaam gebruikvan zijngericht opeenduurzaam Ontwikkelingen • Hetgebruikiszoveel mogelijkgerichtopbehoudvan • Behoudvandeveenstroom, alsherkenbare dijkenkade • Nieuweagrarische bedrijven liggenaanruilverkavelingslinten en • Bewaren verkavelingspatronen, lengtesloten zijnbeeldbepalend. • Behoudvanhetcontrast tussenhooggelegenboezems, linten • Behoudvanhetveenlandschap doorhetafremmen van • Ambitie uitdekwaliteitskaart behoort tot de mogelijkheid. tot demogelijkheid. behoort natuurlandschappen meteen (extensieve) recreatieve functie het veen(weide)gebied. Hetmakenvannieuwe (agrarische) boezems) zichtbaarheid vanwater indevorm vansloten, weteringen en verkavelingspatroon, endijkende beplanting, kades (maatvandepoldereenheden, de karakteristieken en begrenzing vanpoldereenheden. vanhetveen(weide)landschaplandschappelijke structuurdrager passende beplantingeneenligging opruimeafstand vanelkaar. vormen visueleeilandeninhetveenweidelandschap doorstevige, en bovenlanden enhetuitgestrekte, veen. ingeklonken bodemdaling.

• • • • • • • • • • • 25 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 26 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Open veenpolder. veenweidelandschap door: Behouden enversterken enherkenbare open vanhetkarakteristieke Ambitie andere ontstaan,zoals agrarischeboomkwekerijen. functies weidevogelgebieden. zijnindeloopvantijd Openkeleplekken indevorm vanweidegebiedfunctie voor koeienenzijnwaardevolle af te lezen. Degraslanden hebbengrotendeels eenagrarische ontstaansgeschiedenis vanhetgebiednoggoeduit landschap loodrecht opdeontginningsbasis verkaveld. Hierdoorisde afhankelijk vandeontginningsbasis; erwerd over hetalgemeen Deverkavelingsrichting binnendepolders is als bodemgebruik. ritmiek vansloten meteenhoogwaterpeil en overwegend grasland wordt hetlandschapgekenmerktdoorlangesmallekavels, een worden omsloten doorboezemwater Binnendepolders metkades. Wijk en Wouden, ten zuidenvandeN11.Delaaggelegenpolders De veenweide vanhetgebied gebiedenliggenaandenoordkant Karakteristiek Veenweide Hetgebruikiszoveel mogelijkgerichtopbehoudvan • Nieuwe bebouwing(rood eenplekindekernen voor rood) krijgt • Nieuwe agrarische bedrijven (eventueel metverbrede • ophet gebiedvanlandgebruik(agrarische ontwikkelingen Nieuwe • Bewakenvandeweidsheid vanhet gebiedalstotaal ende • Behoudenenversterken vanhetcontrast tussenhoge • Bewaren verkavelingspatronen, lengtesloten zijnbeeldbepalend. • waterrijk. Typerende veenweide; kavelstructuur langgerekte kavels, somsonregematig, zeer boezems) zichtbaarheid vanwater indevorm vansloten, weteringen en verkavelingspatroon, endijkende beplanting, kades (maatvandepoldereenheden, de karakteristieken of bijlinten metbehoudvandoorzichten. (zie ook ‘Linten blijven linten’) omzoomd metbeplantingpassendbijhetveenweidelandschap eenplekindebebouwingslinten, is dekavel krijgen nevenfunctie) openpoldermetgrasland.karakteristiek verbreding, vormen geenaantastingvande natuurontwikkeling), (uitgezonderdwenselijk. linten enranden). beplanting ofnieuwe bebouwingbinnenditgebiedisniet lange zichten over inhetbijzonder. dekavels Hogeopgaande rondom dekades. aanof endelagepolderbijnieuwe ontwikkelingen boezemkades Het lintvan vaneenoude Weipoort ligt op eenkreekrug Veenstroom. Hetafgraven bijnieuwe vandezandigegronden vandekreekrug • Behoudenvanhetherkenbare in hoogteverschil vandekreekrug • in Zie ambitieskreekruglint ‘Linten blijven linten’ (pag70). Ambitie linten’ pag69) zijnontstaan(zieook dan andere linten dieaankades ‘Linten blijven isdeopbouwvanhetlintanders Door deligging opdekreekrug oparcheologische vondstenkans ishierhoog. Weipoort iséénvandeoudste in hetgebied. nederzettingen De verworden tot dewathogere deleninhetomringendeveen. minder onderhevigaanbodemdaling, enzijndaarom uiteindelijk oorsprong delaagste plekinhet gebied. Deruggen zijnechter die afwaterde Deze zandigeafzetting indeOudeRijn. isvan Het lintvan vaneenoudeveenstroomWeipoort ligtopeenkreekrug Karakteristiek Veen metrivierinvloed ontwikkelingen isnietgewenst. ontwikkelingen het openpolderlandschap. Veen sterkbodemdalingsgevoelig Bijalternatieve vormen vangrondgebruik dient rekening • Zoeken naaralternatieve vormen vangrondgebruik opde • Verhogen vanhetwaterpeil enbeperkenvandedrooglegging. • zetten op: Daar waarbodemdalinghetsterkst optreedt ishetwenselijk inte Ambities overgangen vandroogmakerijen enveen(weide) gronden. bodemdalingsgevoelige ondergrond. Ditisvaakhetgevalopde te makenmeteen binnenhetgebiedheeft Een aantalplekken Karakteristiek gevoeligheid. De Geerpolder vanafdeOmmedijkse Watering. Eengebied metsterke bodemdalings- gebied te bewaren. gehouden te worden metdeambitieomopenheidvanhet hoge grondwaterstand. dieminder lasthebbenvaneen bodemdalinggevoelige plekken,

• • • • • • • • • • • 27 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 28 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kades indeveenweidepolderKades hebben vaakeen ‘slingerend’ karakter. Handhaven vantracé, profi • volgende eigenschappente behoudenofte versterken: inhetgebiedisvanbelangde aandekades Bij ontwikkelingen Ambities gelegen enmeerbesloten randen. jehetopenpolderlandschapvoornamelijk vanuitdehoger ervaar veel aangelegd. wegen Hierdoor ontsluitingsfunctie; zijnopdekades vaakookeen hebbennaast een waterstaatkundige functie De kades ruimtelijke beeldbepalend. ze sterk structurerend voor hetlandschapvan Wijk en Wouden en herkenbarevormen randenvoor dekades depolders. Hierdoor zijn ligging endeaanwezigheid vanbeplantingen(lint)bebouwing, de verschillende poldersinhetveenweidegebied. Doordehogere enruimtelijke vormen grenzenin stroomt. defunctionele Kades van boezemwater deanderhalve meter lagerliggende veenweidepolders zijn lagedijkeninhetbinnenlanddievoorkomen dathet Kades Karakteristiek Kade el en karakter vandekade. el enkarakter • Buiten de dorpen blijven kades onverhard Buiten de dorpenblijven kades enmeteengroen • Toegankelijkheid bijvoorbeeld meteenfi vandekade; • opdepolder, Zichtvanafdekades inbebouwd gebiedbehouden • inenrond Beplantingbehoudenenversterken opdekades • Beleefbaarheidvanhetcontrast tussen hetsomsbesloten • Kade instedelijkgebied Kade inZoeterwoude. Kade behoeve dat Ditzorgt vandebebouwingaanandere ervoor kant. dorpen wordt het water veelvuldig overstoken doorbruggenten De bestratingvandeweg aanhetwater. ligtdirect Binnende hier vaakgedeeltelijk verhard, beschoeiing. envoorzien vanverticale somsminderherkenbaar.Binnen dedorpenzijnkades Ze zijn Karakteristiek talud. voetpad, envoor recreatieve vaartuigen. van doorzicht. Gebruik makenvanstreekeigen beplanting. de linten vrijhoudenvanbeplanting. endorpen,overige kades ‘huiskamerachtige’ endeopenpolder. vandekades karakter ets- of ene zijdezienwe eenstijlengrillig talud naarhetveen, aande Boezemwater op grens van droogmakerij enkaden enveenpolder. worden gekenmerktdooreenzeer asymmetrischprofi Deze kades droogmakerijen hebbeneeneigenkarakteristiek. opdeovergangDe kades vanhetveenweide landschapende Karakteristiek Kade opovergangveenweide-droogmakerij alswaterkerend element. Herkenbaarheidvandekade • Contrast inbebouwd tussenharde gebiedenzachte kade kade • Toegankelijkheid, enopenbaarheid vandekade. • enbeleefbaarheidvanhetwater. Bereikbaarheid • eigenschappen te behoudenofte versterken: ishetbelangrijk devolgende aandeharde kades Bij ontwikkelingen Ambities (zie hakhout ‘Linten blijven linten’ pag70). of zijninenrond delinten vaakbeplantmetknotbomen De kades inhetdorpeengeheeleigengezichthebben. de kades daarbuiten. el. Aande Zie ‘Water alsstructuurdrager’ (pag56). Hoofdwatergang veenweide Toegankelijkheid vergroten voor recreatie, vandekades inde • aandeveenweidekant Contrast en tussendekade • Beleefbaarheidvergroten vandeverschillende landschappenaan • Ambities ligtgeenweg ofpad.kades en herkenbare grens inhetlandschap. Opgrote delenvandeze het helegebiedvanoosten tot hetwesten, enzijneenprachtige naar deveel diepergelegendroogmakerij. doorsnijden Deze kades andere zijdevaakeenrechtere eneenlangfl kade, vorm vanfi en fl (grilligdroogmakerijkant ensteil versus versus recht, lang kort vandekade. beide kanten auw), bij ontwikkelingen aandekades. auw), bijontwikkelingen etsen, wandelenenvaren. auw talud

• • • • • • • • • • • 29 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 30 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Droogmakerijherkenbare als eenheid Legenda Kade op overgang veenweide-droogmakerij overgang op Kade gebied stedelijk in Dijk Dijk klei Droogmakerij veen Droogmakerij Hoofdwatergang droogmakerij Boezemwater ondergrond nu enindetoekomst een goedevestigingsplaats voor landschapsschaal zijnmetnamededroogmakerijen meteenklei vanafhetlint.Doorderationele verkavelingdoorzichten engrote in hetlinthebben gevolgen voor delandschappelijke openheiden smalle weggetjes Functieveranderingen metweinig draagkracht. Schaalvergroting enverbreding zorgt voor verkeersdrukte op De landbouwisdedragervan deopenheidvanhetgebied. Ontwikkelingen zijn. bodem waardoor ookintensievere vormen van landgebruikmogelijk verkaveling eneendraagkrachtiger met eenmeerblokachtige droogmakerijen zijngrootschaliger bodem.Dekleiige draagkrachtige uitdrukt insmallere kavels, meersloten, eneenwatminder droogmakerijen hebbeneenwaterrijkere bodem, hetgeen zich en droogmakerijen metveen indeondergrond. Devenige In Wijk en Wouden zienwe alsondergrond droogmakerijen metklei tussen deafzonderlijke polders. algemeen gelijkvanvorm enoriëntatie, maarkunnenverschillen hoofdtochten engemalen.Dekavelsbinneneenpolderzijnover het het veenweidegebied, meteenaangelegdwatersysteem met en over hetalgemeengrootschaliger enrationelerverkaveld dan begrensd dooreenringdijkenringsloten. Hetlandschapisopen van dedroogmakerijen ligtenkelemeters lagerenisduidelijk waren werden doordevervening drooggemaakt. Hetlandschap De droogmakerijen zijnontstaannadatdemeren dieontstaan Karakteristiek Droogmakerij alsherkenbareeenheid • Een uitwerking vandetyperende opbouwvandedroogmakerij Eenuitwerking is • zijnpassendbijdegrote maaten ontwikkelingen Nieuwe • alsherkenbare Behoudvande(ring)dijk en/of vaart • Dedroogmakerij alseenheidherkenbaardoorhet blijft • Eensamenhangendevisieopdedroogmakerij alsgeheelin • Ambitie uitdekwaliteitskaart recreatiegebied. tot waterbergings- DriemanspolderwordtDe Nieuwe en ontwikkeld de agrarische sector. de basisvoor deinpassingvannieuwe ontwikkelingen rationele opzet vandedroogmakerij. droogmakerijpolders. enbegrenzinglandschappelijke structuurdrager vande land. hoogteverschil tussenlaaggelegendroogmakerij enomringend enhet beleefbaar houdenvanderanden (ringdijkof–vaart) waterhuishouding bijdrage aaneenduurzame de urgente wateropgave. leveren een ontwikkelingen Nieuwe relatie metzijnomgevingdientalsbasisvoor deaanpakvan

• • • • • • • • • • • 31 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 32 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden verkaveling met eengrote en daardoor divers draagkracht landgebruik. Typerende grootschalige, droogmakerij kavelstructuur klei; regelmatige, blokvormige Verhoogde ligging (op oorspronkelijk veen) vanHazerswoude • Ambitie wel een grillig verloop. Hazerswoudeoude dijkendoorhetdroogmakerij-dorp hebben nog enzijndijkenverlegd enrechtgetrokken.dit gebiedherverkaveld De vestigingsplaats voor deagrarische sector. deloopvantijdis In indeondergrondDe droogmakerijen metklei zijneengoede eengrotere endebodemheeft liggen ver uitelkaar draagkracht. poldersenregelmatigemet blokvormige kavels. Kavelsloten aan dedijkenrondom depolders. Hetlandschapisgrootschalig landschap. Aanwezige bebouwingenbeplantingisgekoppeld en beplanting. Hetagrarisch gebruikisdedragervanhetopen en veeteelt metweinig bebouwing enhebbeneenopenkarakter De droogmakerijen zijnoverwegend ingebruikvoor akkerbouw Karakteristiek Droogmakerij klei ontwikkelingen. als dorpindedroogmakerij herkenbaar houdenbijeventuele Waterbergingsopgaven koppelenaanrationelepatroon • groene omzoming hebbeneenstrakke enzeer brede Erven • zijnpassend bijdegrote maaten ontwikkelingen Nieuwe • Accentueren vandelange lijnenindepolder. • Eenheidendetyperende opbouwvandepolderherkenbaar • Droogmakerijen met een klei ondergrondDroogmakerijen met eenklei worden gebruikt. ookvoor akkerbouw klimaatbestendige enrobuusteklimaatbestendige inrichtingvanhetwatersysteem. vereenvoudiging vanhetwaterbeheer engewerkt aaneen van poldertochten. Waar mogelijkwordt gezocht naar deopenheidinhetlandschap behouden. blijft blijvendoorzichten bewaard. Bijnieuwe vormen vanlandgebruik rationele opzet vandedroogmakerij. houden bijnieuwe ontwikkelingen verkaveling, kavels. metlange smalle opstrekkende Typerende droogmakerij kavelstructuur veen; rationele, regelmatige, fi gebied (zie ‘Identiteitsdragers’ pag93). De Zoetermeerse vormt Meerpolder eenbijzonder elementinhet polder. bebouwing enbeplantingvormt eenherkenbaarsilhouetvanuitde bepaald doordebebouwingsrand vanZoetermeer. Deopgaande van hetdroogmakerijen gebiedworden inhetzuidenruimtelijk sterk alle bebouwingindeze Derand poldersgelegenopofaandekades. beplanting. naindeZoetermeerse Openkeleerven Meerpolder, is en dijken,dedaaraan gekoppeldebebouwing, wegen en wordt gevormd doordehooginhetlandschapgelegenringsloten wordtenkele plekken hetlandnatuurlijkbeheerd. Debegrenzing (veehouderij) enzijnwaardevollefunctie weidevogelgebieden. Op De poldersbestaanveelal uitopengrasland meteenagrarische verkavelingspatroon. Deverkavelingsrichting verschilt perpolder. Deze droogmakerijen kenneneenrationeelfi Karakteristiek Droogmakerij veen jnmazig jnmazige Herkenbaarhoudenvanhetverschil tussendroogmakerijen en • ophet gebiedvanlandgebruik(agrarische ontwikkelingen Nieuwe • Accentueren vandelange lijnenindepolder. • Waterbergingsopgaven koppelenaanrationelepatroon • Bewakenvandeweidsheid vanhet gebiedalstotaal ende • Herkenbaarhoudenvandepoldersalseenheid, omsloten door • Ambitie aan de oppervlakte. Droogmakerijen meteenvenige ondergrond: langekavels, sloten metwater dicht droogmakerijen liggenmeters lagerdanveenweidepolders. veenweide. Onderandere doorhethoogteverschil te bewaken: openpoldermetgrasland.karakteristiek verbreding, vormen geenaantastingvande natuurontwikkeling), enrobuusteklimaatbestendige inrichtingvanhetwatersysteem. vereenvoudiging vanhetwaterbeheer engewerkt aaneen van poldertochten. Waar mogelijkwordt gezocht naar (uitgezonderdwenselijk. linten enranden) beplanting ofnieuwe bebouwingbinnenditgebiedisniet lange zichten over detochten inhetbijzonder. Hogeopgaande dijk enringsloot.

• • • • • • • • • • • 33 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 34 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Dijk, metdediepgelegen droogmakerij,Dijk, endaarachter de randenvandestad. Toegankelijkheid, enopenbaarheid vandedijkenalsrecreatieve • Handhaven vantracé enprofi • aandedijkenvandroogmakerijen: Bij ontwikkelingen Ambitie bebouwde delen. overBeplanting opdedijkblijft het algemeenbeperkttot de Leidschenveen isdedijkafgegraven hetkarakter. enverandert isdedijkbij hiervan Wilsveen. Hetoudedorpligt hoog. Richting zijndedijkenafgegraven.Op sommigeplekken Eenvoorbeeld routes vormen. de ontsluitingvanhetgebied, enookvoor derecreant belangrijke wegen diebelangrijkOp demeeste zijnvoor dijkenliggenlokale dijken, envanhieruithebjeruimzichtover hetopenachterland. droogmakerijenlandschap. Bebouwingligtalslinten aan deze voor depolders, vanhet kader hetzijndestructuurdragers De dijkenindedroogmakerijen vormen eenduidelijkruimtelijk Karakteristiek Dijk el vandedijk. Dijk instedelijkgebied Zichtvanafdedijkoppolder, inbebouwd gebiedbehouden • Hetcontrast behoudenenversterken tussenhetsomsbesloten • Poldereenheden herkenbaarder makendoorinplanten vande • dorp vormt eenheldere grens vanhetdorp, dezuidelijkedijkdoor instads-endorpsgebied).Dedijkaandenoordrandkwaliteit vanhet onafgegraven veengebied waarop dedorpskernisgesitueerd. (Zie Door Hazerswoude lopeneigenlijktwee dijkenmetdaartussen vaste bruggenten behoeve vandebebouwingaanandere kant. harde oevers (beschoeiing),enwordt veelvuldig overgestoken door van hetdorp. Deweg aanhetwater. ligtdirect Hetwater heeft dekernvanStompwijkIn wordt dedijkopgenomeninhetweefsel Karakteristiek De dijk in Stompwijk. DewegDe dijkin Stompwijk. aanhetwater. ligtdirect van doorzicht. ‘huiskamerachtige’ vandedijkenopenpolder. karakter watergangen. gebruikmakenvanstreekeigen beplanting. Hierbij dijken, waardatmogelijkisvanuithetbeheervandedijk ende routes versterken. karakteristiek. droogpompen van depolder. Deontstane hoogteverschillen inhet landschapzijn lange rechte tochten. De droogmakerijen zijnontstaan doorafgraven vanveen en zijnregelmatiger verkaveldrijen met kleibodem dan deveenweidepolders, met Overgang vanveenweidepolder (hoog)naar Droogmakerij (laag).De droogmake- Herkenbaarheidvandedijkalswaterkerend element. • Alsdedijkverhard is(Stompwijk), contrast behoudentussen • Toegankelijkheid, enopenbaarheid vandedijk • enbeleefbaarheidvanhetwater. Bereikbaarheid • eigenschappen te behoudenofte versterken: aandedijkishetbelangrijk devolgende Bij ontwikkelingen Ambities tweeën deelt. steilrand diehetdorpin parkachtige het dorpheenvormt eensoort dorpskern. verharde dijkindedorpskern,engroene oevers buiten de Zie ‘Water alsstructuurdrager’ (pag56) Hoofdwatergang droogmakerij Zie ‘Herkenbaar waterrijk veenweide’ (pag29) Kade opovergangveenweide-droogmakerij Dijk en Ringsloot van de ZoetermeerseDijk enRingsloot Meerpolder.

• • • • • • • • • • • 35 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 36 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Onderscheidend rivierengebied Legenda Venster Rivierdijklint stedelijk Rivierdijklint Oeverwal Oude Rijn stimuleren inde nabijheid vandehaltes. tussenstations vanhetspoor zullenindetoekomst ontwikkelingen open poldersten noorden enzuidenvanderivier. Demogelijke deze zone waarbijhetvenster de enigezichtrelatie vormt metde vindenhunplekin enAlphen aandeRijn) Hazerswoude-Rijndijk Bouwplannen vanuitdeverschillende kernen(Leiderdorp, endespoorlijnwordt het gebiedtussendeOudeRijn In gebouwd. Ontwikkelingen hier alsvenster benoemd. nog eenrelatief Ditwordt openzichtopdepoldersaanoverkant. rivier. iserechterTussen enZoeterwoude-Rijndijk Hazerswoude- relatie herkenbaarmethetveenweidegebied ten noorden van de de isopweinig langsdeOudeRijn plekken Door deverstedelijking waaruit hetachterliggende landwerd ontgonnen. van oudsherdeplekwaareerste bebouwingontstond, envan dijken wasdaardoor nietofnauwelijks nodig. zijn Deze oeverwallen liggenrelatief hoogenfungerenRijn alsdijken.Hetopwerpen van met daarop eenweg enbebouwing. vandeoude Deoeverwallen van ditgebiedsprofi doorhetlandschap, slingert envormtDe OudeRijn denoordgrens Karakteristiek Onderscheidend rivierengebied el. De rivier ligt ingeklemd tussen oeverwallen, tussenoeverwallen, el. Derivierligtingeklemd Waar mogelijkkoppelen vanrecreatieve routes aanwater en/ • Behoudofherstel vanopenbaarheid vanoevers. • eenvoorkant opoftegen dedijkkrijgen ontwikkelingen Nieuwe • vanafdedijkophetachterliggende Behoudvandedoorzichten • Versterken vanhetdoorgaand profi • dragen bij aanbehoudvanderivierdijk ontwikkelingen Nieuwe • vandevisuelerelatie dragenbijaanversterking Ontwikkelingen • dragenbijaanhetversterken vanhetcontrast Ontwikkelingen • Ambitie uitdekwaliteitskaart of dijk. naar derivier. (veenweide)landschap. aan hetherkenbaarhoudenenbegrijpbaar houdenvandedijk rivierengebied. als herkenbare vanhet landschappelijkestructuurdrager gestrekte verkaveling. tussen rivierenachterliggend landschapmetdetyperende veenweidepolders. tussen verdichte, enopen oeverwallen multifunctionele el van de dijk. Ditdraagtbij el vandedijk.

• • • • • • • • • • • 37 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 38 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden eOd inasduk arot e aegbne ekeid Openbaarheidvan het water. ligthetoorspronkelijke jaagpa Hier vaarroute metwatergebonden alsdrukke De Oude Rijn werkgebied. Erwordt omgegaanmetaanwezig respectvol industriëleen • Herkenbaarheidencontinuïteit alsgebied vandeOudeRijnzone • Ambitie noghetoude jaagpad. Langshetwater ligtopveel stukken vaart. vormt eenbelangrijke vaarroute enrecreatieve voor beroepsvaart richting hetstrandwallenlandschapinwesten. DeOudeRijn liggen wegen, enhetiseenbelangrijke verbinding langsde rivier bedrijfsbebouwing aanwezig. Opdeoevers/dijken vandeOudeRijn oudsher eendrukbevaarde rivierenopdeoevers isveel woon- en schaal eenbelangrijke inhetlandschap. structuurdrager Hetisvan vormt opeengrotere metdijkenenoeverwallen De OudeRijn, Karakteristiek Oude Rijn bouwwerken kunnen ookgetransformeerdbouwwerken ten behoeve van inspiratiebron Industriële dienenvoor nieuwe ontwikkelingen. als enditkan langsdeOudeRijn, cultuurhistorische erfgoed oevers. versterken dooreenheidnate streven indeinrichtingvan Zie ‘Lintenblijvenlinten’ (pag76). Rivierdijklint stedelijk Zie ‘Lintenblijvenlinten’ (pag75). Rivierdijklint Rijn. • De beleefbaarheid en toegankelijkheid vanhetwater behouden Debeleefbaarheidentoegankelijkheid • gebieden. eventueel nieuwe openbare padente makenover buitendijkse en waarmogelijkversterken doorjaagpaden te herstellen en andere bestemmingen. d langsde Oude Groen karakter, bebouwinggeoriënteerd ophetwater, openbare oever. woonboerderijen, werken, enagrarische bedrijvigheid. infrastructuur. Hetlandgebruikiseenmixvanwonen ingrote statige een besloten karakter,de oeverwal metbebouwing, beplantingen Ten opzichte vanhetopenveenweidelandschap dezone van heeft achterliggende veenweidepolder nogmogelijk. tussen wonen eninfrastructuur. hetzichtnaarde Openkeleplekken metgroenezone langsdeOudeRijn, uitloopgebiedenalsbuff dichtgebouwd waardoor jenuzou kunnenspreken vaneenstedelijke isindeloopvantijdsteeds verderbebouwingslint opdeoeverwal achterliggende landwerd ontgonnen. Hetoorspronkelijke plek waardeeerste bebouwingontstond, envanwaaruithet hoger gelegenruginhetlandschap. Hetisvanoudsherde veenweidelandschap. isherkenbaaralseenfl Deoeverwal vormt deartifi de riviereninfrabundel vanhetspoorenN11.Deze bundel isgrofweg vandeOudeRijn De Oeverwal het gebiedtussen Karakteristiek Oeverwal ciële grens tussenhetrivierengebied enhet auwe er • Bij stedelijke ontwikkelingen kenmerkendeoriëntatie van Bijstedelijke ontwikkelingen • dragenbijaandeherkenbaarheid vande Ontwikkelingen • Versterken enhet vanhetcontrast tussendeoeverwal • alsbelangrijke Vaarten haaksopderivierontwikkelen • degrens tussenverdichte Despoorlijnmarkeert en oeverwal • Ambitie Op de oeverwal meerbeslotenheid,Op deoeverwal eneengroen karakter. blijven linten’) in naarhetwater (zieRivierdijklint staat metdevoorkant ‘Linten bebouwing opdedijkrichtingrivierhandhaven, dusbebouwing typerende gestrekte verkaveling haaksopderivier. versterken opdeoeverwal. vandemixfuncties een meerbesloten engroen te geven. karakter Behoudenen opdeoeverwal poldergebied doorruimtelijke ontwikkelingen en hetveenweidegebied. landschappelijke enrecreatieve verbindingen tussendeOeverwal open polderland

• • • • • • • • • • • 39 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 40 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden polderlandschap. Zicht over delange watergangen richtinghet haaks opdeOudeRijn, grotere geheelvanZuid-Hollandse veenweidepolders. alsmeerdaneengrens,ervaren inhet alseenstructuurdrager hoogspanningslijn looptdoordeze openzone. isderivier te Hier overzicht hebtover depoldersinhetHollandsePlassengebied. Een iseenvenster noghet Rijndijk behoudenwaarjevanafdeoeverwal Tussen verstedelijkte enZoeterwoude- zones vanHazerswoude- Wouden). en (Wijk Plassengebied) enhetgebiedten zuidenvandeOudeRijn veenweidelandschap ten noorden (Hollandse vandeOudeRijn het gebied Wijk en Wouden, envormt eenscheidingtussenhet bebouwing, isdenoordgrens beplantingeninfrastructuur van omringd doorsterke endichte randen.Deriviermetoeverwallen, Wijk en Wouden wordt gekenmerktdooreenopenmiddengebied, Karakteristiek Venster polderlandschap. Zicht over delange watergangen richtinghet haaks opdeOudeRijn, Recreatieve verbindingen haaksopderivierte ontwikkelen. • Deopenheidenhetzichthaaksopderiviernaar achterland • ontwikkelingen Het venster dientbehoudenenversterkt te worden doorbij Ambitie aan beidezijdente behoudenenversterken. Lokatie vensterLokatie geprojecteerd opde topografi sche kaart.

• • • • • • • • • • • 41 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 42 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden ! Weg stad land door en ! ! ! Legenda Lokale wegen Lokale N-weg stad-land op overgang Auto(snel)weg doorsnijding landelijke Auto(snel)weg ! ! ! Knooppunt Panorama ! ! ! ! ruimtelijke draagkracht van het ruimtelijke draagkracht goede balans vinden tussendeverkeerskundige druk ende werkverkeer enrecreatief verkeer te Een kunnenverwerken. zijn vaakoverbelast ente smalomzowel hetontsluitingsverkeer, wegennet ligt grotendeels DelintenHet lokale opdijkenen kaden. bij Leiden. nieuwe provinciale endeA4 wegverbinding tussen dekust(Katwijk) isdeinpassingvanRijnlandroute. Een Een andere ontwikkeling kern vanhetdorpindetoekomst ontlast. wordtDoor degeplandenieuwe traverse de bijHazerswoude-dorp hetvoor dekernenoverlastZoeterwoude levert van verkeer op. en A4(leiden,Amsterdam, DenHaag). Voor Hazerswoude en van dedoorstroming door(sluip)verkeer van ennaardeN11 De N209enN206kennenperiodiekeproblemen ten aanzien Ontwikkelingen landschap. hoofdwegenstelsel biedteenpanoramanaarhetomringende is datjehetgebiedvanafdeweg zeer goedkuntbeleven; het wegen.door enkeleN-wegen Opvallend voor enlokale ditgebied dit raamwerk wordt vaninfrastructuur Wijk en Wouden ontsloten naar hetveenweidegebied inhetnoorden vanhet gebied. Binnen de A12.Deautoweg N11ligtopdeovergang vandeoeverwal de westelijke grens gevormd doordeA4,zuidelijke grens door tegelijk opgrote delendegrens vanhetgebiedsprofi De snelwegen binnenhetgebiedvan Wijk en Wouden vormen Karakteristiek Weg doorstadenland lint iseenuitdaging voor het el. Zo wordt • Nieuwe of aan te passen infrastructuur wordt ofaante Nieuwe passeninfrastructuur altijd • Bijnieuwe beweegt infrastructuur deweg waarmogelijkmee • Eventuele concentreren nieuwe ontwikkelingen zichrond af-en • Vanaf desnelweg zijndeomringendelandschappenen • Buiten hetstedelijk gebieddoorsnijdtdesnelweg hetlandschap • Daarwaardesnelweg derand vaneenstadvormt, isextra • Ambitie uitdekwaliteitskaart snelweg. langsde enanderezicht belemmerd ontwikkelingen doorkassen wordtherkenbaarheid vanhetgebied, maaropenkeleplekken het gebied. Hetpanorama vanafdesnelweg iszeer belangrijk voor de herkenbaar te blijven (doorbijvoorbeeld eenbrug). zichtbaaren landschappelijke lijnalsafzonderlijke structuur dientde bijvoorbeeldhoofdstructuren vaarten, kruisen, inpassingsvraagstukken. Waar N-wegen landschappelijke beschouwd alseen integrale gebiedsopgave inclusief met dehoofdrichting vanhetlandschap. opritten vandesnelweg. metlandschappelijke hoofdstructuren beleefbaar.kruisingen zonder metditlandschap. logistieke functionele, interactie aandacht voor vandestadsrand. de kwaliteit

• • • • • • • • • • • 43 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 44 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden groengebied. De A12is eensnelweg met landelijkedoorsnijding, engaatdoor recreatief Bundelenenminimaliseren van ‘snelweg meubilair’. • vanaf deweg versterkt worden door: landschap beperktworden, endebeleefbaarheidvanhetlandschap vandeweg op het deimpact kan Bij nieuwe ontwikkelingen Ambitie zichtbaar. gaat doorrecreatief groengebied, hetopenlandschapishierniet entrees voor het gebied. HetstukA12door Wijk en Wouden gebied vanLeidschenveen, enbijZoeterwoude, envormen de vanhetstedelijke beleven. Deafritten dieerzijnliggenindebuurt omhetlandschapte afritten, watbijdraagtaandemogelijkheid langs hettraject Over GroeneWijk Hart. en Wouden zijnweinig heb jeover grote deleneenprachtigoverzicht over ditstukvanhet groengebied, enhetveenlandschap. Vanaf dehooggelegenweg strandwallenlandschap, dat gekenmerktwordt doormeerrecreatief doorsnijding. DeA4ligtopde overgang vanhetwestelijk gelegen De A4endeA12vormen binnenhetgebiedeenlandelijke Karakteristiek Auto(snel)weg landelijkedoorsnijding Vanuit hetlandschapvormen dewegen zo minmogelijkeen • Vanaf dewegen zichtbehoudenopbelangrijke identiteitsdragers • Wegen lijneninhetlandschap. behoudenals kale Wegen dus • Behoudenenversterken van deherkenbaarheid • te beschouwen alseenintegrale Denieuwe ontwikkeling • barrière. De A4vanaf depolders:wegen vormen zo minmogelijkeen fysieke envisuele fysieke envisuelebarrière. als molens, enkerktorens. sloten isbeeldbepalend. niet inplanten ofafschermen. Openheidenzichtopgrasland en recreatief groen inhetstrandwallenlandschap. het contrast doorbehoudenvanopenheidindepolders, en van veen endroogmakerijen vanafdeA4. Versterken van overgang vanhetstrandwallenlandschapnaarlandschap doorgaande ecologische verbindingen. doorgaande recreatieve verbindingen, en landschapsstructuren verminderen vandebarrièrewerking vanwegen voor manieren enhetonderliggend wegennet, vanvervoer gebiedsopgave, metaandachtvoor metandere verknoping landschap. De weg vormt zo min mogelijk eenfysieke en visuelebarrière vanuit het Panorama vanaf deN11. Vanaf deweg beleef jedeweidsheid vanhet landschap. Behoudenvandeherkenbaarheidweg opdeovergang • belang: zijndevolgende aandachtspunten van Bij nieuwe ontwikkelingen Ambitie landschap. Twee afslagen vanafdeN11vormen deentrees naarhet veenweidegebied. boven hetlandschap, envormt eenpanoramaroute langshet molens enkerktorens enwindturbines. Deweg ligtietsverhoogd uitzicht over hetopenpolderlandschap, metagrarische erven, geluidsschermen, groenstroken enbebouwing, en ten zuideneen de dichtgroeiende enLeiden, zone tussenAlphenaandeRijn met is vanafdeweg zeer goedte zien. Ten noorden vandeweg is er Dezehet meerverdichte overgang vandeOudeRijn. oeverwallint De N11ligtopdeovergang vanhetopenveenweidegebied en Karakteristiek Autoweg opovergangstad-land van hetopenpolderlandschapnaarmeerbesloten N-weg Zoetermeerse Meerpolder). zijn dewegen veelal beplantmetgrote bomen(nietinde droogmakerijen alsdoorhetveenweidgebied. dedroogmakerijen In voornamelijk noord zuidgeoriënteerd, enlopenduszowel door de op hetonderliggendelandschappelijkepatroon. DeN-wegen zijn dan ookmeestalnietautonoom door depolder, maarzijngeënt ontstaan dooropwaardering vanoudere wegen. Dewegen liggen Kenmerkend aandeN-wegen inhetgebiedisdatze grotendeels zijn Karakteristiek Vanuit hetlandschapvormen dewegen zo minmogelijkeen • Tussen weg enbebouwingbijvoorkeur werken met ‘zachte’ • Behoudenenversterken vanhetzichtopde ‘identiteitsdragers’ • De N209 door dedroogmakerij. fysieke envisuelebarrière. plaats van ‘harde’ geluidsschermen geluidswerende middelenalsgrondwallen engroenstroken, in dewindmolensenkerktorens.van depolder; landschap opdeoeverwal.

• • • • • • • • • • • 45 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 46 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Wegen eningetogen profi hebbeneenfunctioneel • wordt ofaante Nieuwe passen infrastructuur beschouwd als • Waar N-wegen landschappelijkehoofdstructuren kruisen, • Bijnieuwe beweegt infrastructuur deweg waarmogelijkmee • van belang: van deze wegen zijndevolgende aandachtspuntenBij ontwikkeling Ambitie weg doordedroogmakerijen langsde zuidelijkegrens vanditgebied. De N209/N455ofwel deHoogeveenseweg iseenlangerechte De N209looptgrotendeels doorhetopenlandschap. weg eennieuwtracé indevorm vaneenrondweg. en Zoeterwoude naardeA4.RondZoeterwoude iseenstukvande De N206looptdoordeZoetermeerse langsStompwijk Meerpolder daarmee onderdeel vanhet landschap. een integrale gebiedsopgave. bijvoorbeeld eenbrug). zichtbaarenherkenbaarteafzonderlijke blijven structuur (door dientdelandschappelijkelijnals bijvoorbeeld vaarten, met dehoofdrichting vanhetlandschap. el, enzijn en schaalvergroting indelandbouw. niet altijdtoereikend zijnmethetoogop toenemende recreatiedruk, zorgt vanhetgebied erookvoor datdeontsluitingsmogelijkheden dood lopen.Ditdraagt bijaanderustenstilte in hetgebied, maar wegen inhetgebiedbeperktzijn,envrijvaak opvallend datdelokale Veel inhetgebied. wegen Hetis liggenopdedijkenenkaden Karakteristiek Lokale weg • Nieuwe fi Onderscheidtussenwegen indedroogmakerijen enwegen • Grote verkeerskundige elementen (bv. rotondes, hoge • Nieuwe Nieuwe Weg door de veenpolder vanZoeterwoude naar Weipoort. aantrekkelijke vrijliggendepaden. aantrekkelijke veenweidepolder. droogmakerijen, enwater ofrietstroken langsdewegen inde in deveenweidepolders doorbeplantinglangswegen inde vermeden. verkeersborden) worden inhetopenlandschapzoveel mogelijk etspaden langsdeweg worden vormgegeven als De A4ligtopdeovergang van hetwestelijk gelegen Karakteristiek Panorama • Nieuwe fi Onderscheidtussenwegen indedroogmakerijen enwegen in • Bijaanpassingenaanbestaandewegen wordt hetprofi • isgebaseerd opbestaande infrastructuur Nieuwe • aandachtspunten vanbelang: wegen zijndevolgende vandeze lokale Bij ontwikkeling Ambitie Wouden. polderlandschap ende oriêntatiepunten zoals kerken en molens van Wijk en De (snel)wegen aanderand vanhetgebied bieden eenvrijzicht over het aantrekkelijke vrijliggendepaden. aantrekkelijke houden. kaal Meerpolder langs dewegen indeveenweidepolder. Weg doorZoetermeerse wegen indedroogmakerijen, enwater, rietstroken enknotwilgen de veenweidepolders doorhogestreekeigen beplantinglangs gehandhaafd.onderliggende dijkenofkades het landschap. enpastindemaatschaalvan landschappelijke structuren etspaden langsdeweg worden vormgegeven als el van • Nieuwe of aan te passen infrastructuur wordt ofaan te Nieuwe passeninfrastructuur altijd • kunstwerken (indevorm vanafritten Infrastructurele of • Ambitie landschap. Twee afslagen vanafdeN11vormen deentrees naarhet aandeafslag vandesnelweg.ontwikkeld voor het gebied. BijZoeterwoude wordt eenrecreatief transferium van Leidschenveen enbijZoeterwoude, envormen de entrees van hetstedelijke gebied De afritten vandeA4liggeninbuurt Karakteristiek Knooppunt Verrommeling vanhetlandschaplangs deauto(snel)wegen • Zorg dragenvoor eenlandschappelijkinpassingvandewegen • Ambitie molens, dorpenenkerkenopdeachtergrond. enbiedteenverrassend openzichtoverRijn, depoldersmet veenweidegebied enhetmeerverdichtte vandeOude oeverwallint en molengangen.DeN11ligtopdeovergang vanhetopen polders isgrotendeels vrij, enjeherkentdekerktorens, molens recreatief groengebied, en hetveenlandschap. Hetzichtrichting strandwallenlandschap, datgekenmerktwordt doormeer inpassingsvraagstukken. inpassingsvraagstukken. beschouwd alseenintegrale gebiedsopgave inclusief naarhet achterliggendeentreefunctie gebied. rond af-enopritten vandesnelweg rekening houdenmetde openheid van het landschap. Bijeventuele nieuwe ontwikkelingen opde inz’n heeft geheelzo minmogelijkimpact knooppunt overbruggingen) dienenzo te worden vormgegeven dathet zoveel mogelijkbeperken. landschap, maarwel zichtbiedenover hetlandschap. op zo’n manierdatze zo minmogelijkstorend zijnvanuithet

• • • • • • • • • • • 47 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 48 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Doorsnijdend spoor,Doorsnijdend stationsomgeving verdichte ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! Legenda ! ! OV-panorama Spoorlijn haltes met HSL ondergronds HSL ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! ! • Specifi Voor hetstedelijk gebiedgelden specialeinpassingseisen.De • Eenvisuelerelatie tussenspoorenomgevingisgewenst; dit • Ambitie uitdekwaliteitskaart (recreatieve overstappunten en –transferium). wandel netwerk van Wijk en Wouden eenbelangrijke rol gaanspelen ze kunnenvoor derecreatieve ontsluitingvanhetfi gaan bedienen,en het verstedelijkte gebiedvandeOude-Rijnzone nieuwe stationsgepland. Deze stationsmoeten indetoekomst Voor despoorlijntussen Leiden zijneenaantal enAlphenaandeRijn Ontwikkelingen landschapte sparen.gelegd omhetkarakteristieke datdoorhet veenweidehet traject landschapgaatisondergronds doorhetgebiedligtspoorvandeHSL.Hetdeel Dwars isvoortypisch Zuid-Holland. Hollandse reiservaring, eenbeleefbaarenzichtbaarlandschapdat waar sprakeisvaneenhoogwaardige Zuid- uit over depolders. Ditwordt benoemdalsOV-panorama; trajecten Zoetermeer aandezuidkant. Vanuit je detrein kijk opdeze trajecten vanhetgebied,de noordkant endespoorlijntussenDenHaag uitdespoorlijnaan Binnen hetgebiedbestaatopenbaarvervoer Karakteristiek verdichte stationsomgeving Doorsnijdend spoor, stationsomgeving iseenintegraal onderdeel vande stad. de trein opdeomgeving. rekening houdenmethetzichvanuit betekent datontwikkelingen eke aandacht voor devisuelerelatie tussenspoor ets-, vaar-en • Er ontstaan stationsgebieden met een aantrekkelijke kwaliteit die kwaliteit Erontstaanstationsgebiedenmeteenaantrekkelijke • luwe gebieden. accentueren deverschillen tussenhoogstedelijke ende kwaliteit Destationsgebieden omgeving enhaarligging inhetnetwerk. passend isbijdeaard enomvang vanhetstation,destedelijke voorrespect bestaandekwaliteiten binnenhetpanorama. omringende landschap. Dithoudtin:behoudvan deopenheiden kwaliteiten vanZuid-Holland. Behoudenvanhetzichtop vervoerpanorama’s. menvanuitdetrein de ervaart Hier en landschappelijkeomgevinggeldtindeopenbaar

• • • • • • • • • • • 49 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 50 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden vormgeving. De HSLals autonome lijn inhetlandschap, meteen zakelijkeverkeerskundige Behoudenvanhet ‘autonome’ vandespoorlijn karakter • Rechtdoenaandeinvestering vandeondergrondse HSLdoor • Ambitie aanwezig inhetlandschap. OV-panorama pag51).Demassieve isdominant brugconstructie de droogmakerij, enbiedtuitzichtover hetpolderlandschap(zie Het deelvandeHSLdatbovengronds ligtgaatautonoom door ‘Identiteitdragers’ pag95). voor eneenherinneringaandeze de streek, investering (zie De tunnelmondvandeHSLwordt gezienalseenidentiteitsdrager 900miljoen isgedaanomhetopenveenweide landschapte sparen. De HSLligtgrotendeels ondergronds. Deze investering vanca. Karakteristiek HSL/HSL ondergronds te laten lopen. vanhetspoordoor aanbeidekanten landschappelijke structuren enzakelijkmogelijkevormgeving,door eenzo kaal endoor het veenweidelandschap zo goedmogelijkinere te houden. • Het karakter vandehaltes iseerder Hetkarakter landschappelijk dan • Haltes liggenopdegrens vanhetstedelijke gebied en • enzichtbare aansluitingvanhaltes Duidelijkefunctionele op • alsrecreatieve Haltes kunnenworden ontwikkeld transferia, van • vormgeving vandespoorlijn Streven functionele naareenkale • Ambitie recreatiegebied naardroogmakerijpolder. tussen Leidschendam enZoetermeer ligtopdeovergang van die hetverstedelijkte bedienen.Hetspoor gebiedopdeoeverwal nieuwede toekomst zullenopdittraject haltes worden ontwikkeld, op deovergang enhetveenweidelandschap. vandeoeverwal In Tussen enLeiden AlphenaandeRijn ligthetspoorlangsdeN11 Karakteristiek Spoorlijn land. enLeidenDe spoorlijn tussenAlphen aandeRijn ligtopdeovergang tussen staden stedelijk. in hetlandschap, te hebben. eenhogeontwerpkwaliteit polderlandschap. Ze dienenherkenbaarte zijnzonder te storen het polderlandschap, enhebbeneenrelatie methet routes diehetlandschapinlopen. stappen opdefi maken,ofwaarmenoverwaaruit menwandeltochten kan kan ophetlandschap.met eenminimaleruimtelijke impact ets ofdekano. tussen Alphen aan de Rijn enGouda. tussen Alphen aande Rijn OV-Panorama: Behoudenvan hetzichtover hetveenweidegebied vanuit hetspoor droogmakerijen. Het bovengrondse deelvandeHSLbiedtzichtover de bepaald doorlandschappelijkgroen. in deNieuwe Driemanspolder zalhetuitzichtvoornamelijk worden Wilsveen. dekomstvanhetwaterbergings- Met enrecreatiegebied recreatiegebieden enopdroogmakerijen richting aandezuidkant, Het spoorvanDenHaagnaarZoetermeer biedtzichtopde onderbroken. sommige plekken in deEHS-zone tussenhetspoorendeN11 wordt ditzichtop over eengrote lengte zichtopdeopenveenpolders. Doorbeplanting enLeiden DespoorlijntussenAlphenaandeRijn biedt ervaren. om deweidsheid vanhetpolderlandschap Wijk en Wouden te De OVpanorama’s zorgen voor voor dereiziger demogelijkheid Karakteristiek OV-panorama • Bij ontwikkelingen indeDriemanspolderdientrekening te Bijontwikkelingen • Versterken vanhetzichtvanuitdespoorlijntussenAlphenaan • • Specifi Ambities te behouden. over hetlandschap, doorzichtlijnenrichtingdedroogmakerijen worden gehoudenmethetzichtvanuitopenbaarvervoer te houden vanopgaandebeplanting. enLeidende Rijn naarhetpolderlandschapdoorzichtlijnen vrij houden methetzichtvanuitdetrein opdeomgeving. vervoerpanorama’s. rekening Ditbetekent datontwikkelingen en landschappelijkeomgevinggeldtindeopenbaar eke aandachtvoor devisuelerelatie tussenspoor

• • • • • • • • • • • 51 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 52 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden het bevaarbare water. vanaf hetwater. wordt ditkader gekekennaarhetuitbreiden van In Recreatie richtzichooksteeds meerophetbeleven vanhetgebied zou kunnenversterken.structuur verbreden landschappelijk vandetochten, watde karakteristieke watersysteem. Ditzou gerealiseerd kunnenworden doorhet de droogmakerijenIn aanverbetering isbehoefte vanhetzoet consequenties ten aanzienvanhetwatersysteem. voor zowel hetveenweidegebied alsvoor dedroogmakerijen isaanhetopschalen enverbreden.De melkveehouderij Ditheeft Ontwikkelingen de hoofdwatergangen indedroogmakerijen (tochten). plassen, dehoofdwatergangen inhetveenweidegebied (sloten) en en stuwen. We beschrijven hierhetboezemwatersysteem, de Aan ditstelsel zitten elementen gekoppeldalsmolens, gemalen sloten, veenstromen,kanalen, tochten enplassen. polders ligteeningenieusstelsel vanboezemwater, weteringen, De rivieriseenprovinciale historische vaarverbinding. Binnende eendoorsnijdingvanhet laagliggendeveenweidegebied.oeverwallen oost naarwest. Deze grote riviervormt metz’n hogergelegen Aan denoordgrens van vanhetgebiedstroomt de OudeRijn Karakteristiek Water alsstructuurdrager Bewakenenherstellen vancontinuïteit vanlandschappelijke • enplassenzijnwaar Deoevers kanalen vanrivieren, vaarten, • deze plaatsvindenlangsderivier dankrijgen Alsontwikkelingen • buiten envaarten plaatsvindenaan kanalen Alsontwikkelingen • Waar mogelijkwordt gezocht naarvereenvoudiging vanhet • vanZuid- Eenbeleefbaarwaterstelsel alsdragendestructuur • Ambitie uitdekwaliteitskaart nodig. waar alsveenstromen, of-dijken structuurdragers kanalen vandeplassen. en/of natuurlijkekarakter mogelijk openbaartoegankelijk. Versterken vanhetrecreatieve vanderivier. van heteigenkarakter of versterking naarderivierendragen deze bijaanbehoud (ook) eenvoorkant aanliggend landschap)waarnodig. alsidentiteitsdragers enherstel vancontinuïteiterfgoed (ook hun rustigeenvoorname karakter, van behoudenversterking het stedelijk gebied, dandragen deze van bijaanversterking inrichting vanhetwatersysteem. waterbeheer enrobuuste engewerkt aaneenklimaatbestendige uitstraling vanhetwater. Holland: verbeteren vandezichtbaarheid, en toegankelijkheid,

• • • • • • • • • • • 53 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 54 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Boezemwater metkade. om interessante vaarrondjes te maken. Het water isechter doordevele bruggetjesvaakte veel versnipperd verbindingen voor (water)dieren, fi vormen eenaaneengesloten stelsel, enzijndaardoor interessante eenbelangrijke rol inecologischeen kades enrecreatieve zin.Ze hebbendeboezemvaarten Naast hunwaterhuishoudkundige functie ende Rijn Vliet. ontstaan.Deafwateringlintnederzettingen gaatrichtingdeOude zichtbaar vanuithetlandschap. Van oudsherzijnhieraandeeerste dan deveengebieden endroogmakerijen, enzijndanookgoed het gebied. Hetboezemwater liggenhoger endeboezemkades en vormen ruimtelijk geziendebelangrijkste van structuurdrager Deze eeuwenoude lijnenverbinden stad, dorpenlandmetelkaar, Het boezemwater voor is zeer hetpolderlandschap. karakteristiek Karakteristiek Boezemwatersysteem Zie ‘Onderscheidend rivierengebied’ (pag38). Oude Rijn etsers, wandelaars enbootjes. Behoudenenversterken vanderol vanhetboezemwater en • Waar mogelijkwordt gezocht naarvereenvoudiging vanhet • Bevaarbaarheidvergroten doorvaste bruggen passeerbaarte • Behoudenvandewaterkundige huishoudingenfuncties. • Behoudenversterken vaneenvoor iedereen zichtbare, • gehouden met: aanenlangshetboezemwater wordtBij ontwikkelingen rekening Ambities Beweegbare brugzorgt waterrecreatie. voor mogelijkheden boezemkades inhetrecreatieveboezemkades netwerk. inrichting vanhetwatersysteem. waterbeheer enrobuuste engewerkt aaneenklimaatbestendige tussen hetboezemwater endeplassen(middelssluizen). maken bijherstel ofvervanging, endoorkoppelingente maken identiteit vanhetgebied. toegankelijke enbeleefbare alsdragende waterstructuur Grote maat vandeNoord Aainhet centrum van Wijk en Wouden. Crucialegroen-blauwe schakelversterken enuitbouwen tussen • Behoudenenversterken vandemixtussenrecreatie ennatuur • Openbaarhoudenvandeoevers • Waar mogelijkverbindingen makentussenhetwater vande • Ambities tevens eenecologische functie. boezemwatersysteem enzijn ingebruikalsrecreatieplassen, met en rondom deDriemanspolder. Ze zijnnietgekoppeldaanhet in ruimtelijke schakeltussenhetBentwoud endeontwikkelingen met overige groenelementen langsdenoordrand eenbelangrijke vanZoetermeer.de nieuwbouwwijken Deze plassenvormen samen Zoetermeer, zijngegraven ten behoeve van de zandwinningvoor De plasseninhetrecreatiegebied Noord Aa,aanderandvan Karakteristiek Plassen Bentwoud enDriemanspolder(Groen Blauwe Slinger). mogelijk worden gemaakt. plassen enhetboezemstelsel, zodat erinteressante vaarroutes Versterken vanderelatie tussenstadenlanddoorroutes vanuit • Verder vanhetplassengebiedendeNoord Aatot ontwikkelen • Hoge ligging vanhetboezemwater ten opzichte vandepolder. Zoetermeer naardeplassenenhetbuitengebied te versterken. lopen. waaruit routes enecologische verbindingszones depoldersin het recreatieve van enecologische hart Wijk en Wouden, van

• • • • • • • • • • • 55 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 56 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Natuurontwikkeling in de vorm van natuurvriendelijke oevers inde vorm vannatuurvriendelijke Natuurontwikkeling • gemaal) ophet boezemwater afwatert. Kavelsloten wateren af opeenhoofdwatergang, (middelseen dieopz’n beurt Behoudenvanhetfi • Behoudenvandewaterkundige huishoudingenfuncties. • rekening gehoudenmet: indepolderofaanhetwatersysteem wordtBij ontwikkelingen Ambities depolderseenwaterrijk karakter.het geeft boezemwater gepompt.Hetwater staatdichtophetmaaiveld en Vanuit deze hoofdwatergangen wordt water viagemalennaarhet en zijngekoppeldaaneenfi veenweidepolders. Deze sloten enweteringen liggenoppolderniveau Het gaathieromdebelangrijkste binnende ontwateringslijnen Karakteristiek Hoofdwatergang veenweide langs dehoofdpolderwatergangen lange smallekavels metkavelsloten. jnmazige karakter binnendepoldervan jnmazige karakter jnmazig systeem vankavelslootjes. Hoofdwatergang droogmakerij • Natuurontwikkeling volgt ookhetcultuurhistorische kavelpatroon, Natuurontwikkeling • Behoudenvandewaterkundige huishoudingenfuncties. • Eventuele waterbergingsopgaven gebruiken omde • droogmakerij: indepolderenaanhetwatersysteem inde Bij ontwikkelingen Ambities centraal indedroogmakerijen. genoemd. Deze gegraven watergangen zijnlangenrecht enliggen De hoofdwatergangen indedroogmakerijen worden ooktochten Karakteristiek natuurvriendelijke oevers. natuurvriendelijke tochten te verbreden. te versterken,landschappelijke structuur bijvoorbeeld door • • • • • • • • • • • 57 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 58 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kwaliteit in stads- dorpsgebied en Legenda Dorp in droogmakerij veen in Dorp zone VerstedelijkteRijn Oude • Elke kern (dorp) ontwikkelt zijn eigen identiteit en bouwt voort zijneigen identiteit enbouwtvoort Elkekern(dorp) ontwikkelt • ligtinstadendorp binnende vandeverstedelijking Zwaartepunt • Hoogteaccenten; (waaronder hoogbouw)vallenzoveel mogelijk • vaneenbrede Behoudenversterking waaieraanwoon- en • Ambitie uitkwaliteitskaart daarnaast hetrecreatief (mede)gebruik. economische dragervan hetgebiedismetnamedelandbouw in- enuitbreidingsplannen inenaanderanden vanhetdorp. De groter dedorpenisveelal danindedorpen.In sprakevankleinere isvele langsdeoudeRijn male gebied. Deontwikkelingsdruk endelosliggende (lint)dorpeninhetlandelijk langs deOudeRijn Er iseenduidelijkruimtelijk verschil tussendeverstedelijkingszone Ontwikkelingen linten. de droogmakerij. Deze driedorpenzijnontstaandooruitbreiding van de veenweidepolders enStompwijk enHazerswoude alsdorpenin we Zoeterwoude alsdorpin deverstedelijkte zone van deOude-Rijn, Leidschenveen, enZoetermeer. Binnenhetgebiedonderscheiden verstedelijkte gebiedenvan Leiden, Alphenaan deRijn, Wijk en Wouden ligtinhetrelatief opengebiedtussende Karakteristiek Kwaliteit instads-endorpsgebied invloedssfeer van hoogwaardig openbaar vervoer. samen met ‘zwaartepunten’ inde stedelijke structuur. diversiteit vansteden vergroten elk dorpenstadzijneigenkleur; werkmilieus; vande • Als ontwikkelingen plaatsvindeninofdenabijheidvan Alsontwikkelingen • Cultuurhistorisch waardevolle gebouwen worden behouden • wordt Bijnieuwe gebruikgemaakt vande ontwikkelingen • Waar enbeschermde stads- en mogelijkblijven karakteristieke • woonmilieus. draagt ditbijaanhetinbalans brengen vandemixaan transformatie ofuitbreiding plaatsvindtbinnen destad, dan en ruimtelijkgevarieerd beeld. functioneel Alsherstructurering, vande vitalestads-endorpscentraversterking meteen het historisch centrum dandragendeze bijaanbehouden vandezebehoeften tijd. tedoor ze geven waarmogelijkeenfunctie dieaansluit bijde dorpsontwerp. groen- alsonderdeel enwaterstructuur vanhetstads-en vanuithetomringendelandschap.dorpsgezichten ervaarbaar van hetdorp. doordat onderliggendepatronen herkenbaarzijnindestructuur landschap. Hetdorpisdeelvanhetomringendelandschap, enligging aaneninhet structuur op haarkarakteristieke

• • • • • • • • • • • 59 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 60 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Zoeterwoude Dorp. een anderhalve meter lager. Binnendeze nieuwe wijkenzijn boezemwater. Latere uitbreidingen liggenindepoldersongeveer lint isnoggoedherkenbaar, enhet enligthogertegen dekade Het dorpisnaarhetwesten toe uitgebreid. Hetoorspronkelijke Zoeterwoude isoorspronkelijk eenlintdorp inhetveengebied. Karakteristiek Dorp inveen in Rivierdijklint ‘Linten blijven Linten’ (pag75). in bij Oeverwal ‘Onderscheidend rivierengebied’ (pag39),en gelden deambitiesbeschrevenBij nieuwe stedelijke ontwikkelingen Ambitie zalzichindetoekomt endespoorlijn,oeverwal, verdichten.Rijn Dezone tussendeOude langsdeOudeRijn. zich sterk ontwikkeld De stedelijke band tussenLeiderdorp heeft enAlphenaan denRijn Karakteristiek Verstedelijkte OudeRijnzone • De karakteristiek vanhetlintalscentrum en Dekarakteristiek interieur’‘besloten • vormen onderliggendelandschappelijke Bijnieuwe ontwikkelingen • op zijneigenidentiteit enbouwtvoort Zoeterwoude ontwikkelt • Bijnieuwbouwwordt rekening gehoudenmetdehuidigekorrel, • zie Veenlint in ‘Linten blijven linten’, metaanvulling: Ambitie een onnatuurlijkegrens voor hetdorpvormt. meer herkenbaar. iseenringweg Aan dewestkant aangelegd, die oorspronkelijke zoals landschappelijkstructuren, deverkaveling niet Zoeterwoude, Feddes/Olthof). boerderijenen anderzijds op eilanden (uitLandschapsvisie Kadeverbetering Principetekening kernvan Zoeterwoude dedorpskern, boezem met enerzijds fungeert alsconcentratiepunt v fungeert behoudenenwordtvan hetdorpblijft versterkt. Hetcentrum patronen eenleidraad. haar ligging in hetveenweidelandschap. boezemvaart. het profi el envariatieinbebouwing, verscheidenheid langsde oor routes enattracties. achterkanten naar depolder toe.achterkanten Principetekening Stompwijk: eenhooglintin hetlandschapmet rafelige uitbreidingswijken lagerindepolder. dorp intweeën, metdeoudebebouwinghooggelegen,ennieuwere natuurlijke grens vanhetdorp. Dezuidelijkesteilrand splijthet Aan denoordzijde vormt eensteilrand naardepolders afgegraven land, metdaar middendoorheendehoofdweg. splitstzichop,eenstuk hogergelegen,nooit kade metdaartussen Hazerswoude eenbijzondere dorpheeft opbouw. Hetwater ende het dorpligtlaagindepolder. van dedijkgelegenbebouwingaanoostzijde. Deuitbreiding van enlageraandevoetmet hooggelegenbebouwingaandewestkant, Het lintvanStompwijk eenasymmetrischprofi issmalenheeft omliggende polders. oorspronkelijke lintvormt ligtongeveer viermeter hogerdan de droogmakerij. Dedijkmetbebouwingenhetwater dathet enStompwijkHazerswoude-Dorp zijnuitgebreide lintdorpen in Karakteristiek Dorp indroogmakerij el • In Hazerswoude de noordelijke In steilrand blijft behouden als • Steilrand behoudenenherkenbaarheidversterken. • vanhetlintalscentrum en Dekarakteristiek interieur’‘besloten • Herkenbaarhoudenhoogteverschil tussenhistorisch ‘eiland’ en • Bijnieuwbouwwordt rekening gehoudenmetdehuidigekorrel, • zie Droogmakerijlint in ‘Linten blijven linten’ pag 73),metaanvulling: Ambitie hoge oorspronkelijke onafgegraven veen. metlinks hetdelagepolder,De Steilrand door Hazerswoude-Dorp enrechts het het dorp. zone dwarsdoor als parkachtige behouden enverder ontwikkeld de natuurlijkegrens vanhetdorp. Dezuidelijkesteilrand blijft alsconcentratiepunt v fungeert behoudenenwordtvan hetdorpblijft versterkt. Hetcentrum uitbreidingen indepolder. het profi el envariatieinbebouwing. oor routes enattracties.

• • • • • • • • • • • 61 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 62 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kwaliteitvan de stads- en dorpsrand Legenda Parkzone / groenzone aan stadsrand aan / groenzone Parkzone Dijk als landschappelijke grens polderlandschap het open aan ofdorpsrand Stads- hoofdweg door gevormd ofdropsrand Stads- voordoet is het een op maat gesneden ontwikkeling passend bij voordoet isheteenopmaat gesneden ontwikkeling uitbreidingsruimte voor woningbouw ofbedrijvigheid. Alsditzich De meeste dorpenhebbenaandedorpsrand beperkte Ontwikkelingen recreatieve parkranden. landschap, dorpsranden aanhetdroogmakerijenlandschap, en gevormd dooreenhoofdweg, dorpsrandenaanhetveenweide In Wijk en Wouden onderscheidenwe destads- endorpsrand overlap tussenstadenlandschap(contract). bebouwing enlandschapdiff waarde grens Randen tussen (contactkwaliteit). van verweving wordenlandschappelijke structuren gekenmerktdoordekwaliteit zijn verbonden doorzichtbare enbegaanbare doorlopende van hetfront waarbebouwd (contrast). gebiedenlandschap Randen vaststaande landschappelijkegrens onderscheidenwe dekwaliteit ‘met hetgezichtnaarelkaar’ zijngekeerd meteenheldere en komen. tot uitdrukking Waar landschapenbebouwingalshetware vandeovergangszoneDe kwaliteit opverschillende manieren kan van hetaangrenzende landschap. vandebebouwingsrand endie afhankelijk vandekarakteristieken meebrengt. Derelatie tussenbebouwd gebiedenlandschapis en destadofdorpbijelkaar, hetgeen eenzekere metzich kwaliteit bebouwd gebiedenlandschapbedoeld. komenhetlandschap Hier stads-endorpsrandenwordenMet dezones opdegrens van Karakteristiek Kwaliteit vandestads-endorpsrand uus isbezitten vande dekwaliteit realiseren vaneenrandmetovergangskwaliteit. aandestads-ofdorpsrand dragenbijaanhet Ontwikkelingen Ambitie uitkwaliteitskaart identiteit vandedorpente versterken. om debetekenis vandedorpsrand opnieuwte interpreteren ende danvoorzien. Ditbiedtmogelijkheden moment minderontwikkeld de dorpsstructuur. Doordeveranderende marktwordt opdit

• • • • • • • • • • • 63 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 64 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden beperkt, maarisderelatie vandewijkmethetpolderlandschap N11 tegenhoudt. zijndenegatieve Hierdoor gevolgen vandeinfra een redelijke groenstrook eneengrondwal diehet geluidvande ligttussendewegRond AlphenaandeRijn enbebouwing nog het landschapinte fi waarjeoverbarrière kuntsteken vandestadsrand;plekken om de EHS.Hetspoor, maarvooral ookdeweg vormt eenfysieke karakter. Desmallestrook tussenspoorenN11is onderdeel van Stadsrand vanZoetermeer wordt deels gevormd door de rondweg. groenstrook aanwezig metwandel-enfi voor debebouwing, maartussendebebouwingenhetspoor iseen enhetveenweideoeverwal liggen. Hetspoorisdefeitelijke grens de N11enspoorlijn,dieopnatuurlijkeovergang tussende worden begrensd doordeinfrabundelgevormd aandezuidkant door enZoeterwoude Rijndijk De stedelijke gebiedenvanHazerswoude- landschap. ligt. Denadelenzijneenbeperkte fysieke envisuelerelatie methet groenstrook dieover hetalgemeentussendeweg endebebouwing vanstadsranden aaneenwegDe kwaliteit zitindeparkachtige Karakteristiek Stads/dorpsrand gevormddoorhoofdweg etsen ofwandelenzijnbeperkt. etsroutes en een parkachtig etsroutes eneenparkachtig Tussen weg enbebouwingbijvoorkeur werken met ‘zachte’ • Groene schilrond bebouwd gebiedversterken, waardoor • vanuitdestadsrandnaarhet Behoudenvandoorzichten • • Barrière eff Waar mogelijkderelatie tussenstadenlandversterken door: Ambitie groenstrookparkachtige tussenweg enbebouwing. het dorp. Deweg isingeplantmetgrote bomen,enerligteen De weg rond Zoeterwoude vormt eengebiedsvreemde grens voor grotendeels verdwenen. een rafelige naarhet veenweidelandschap. achterkant Principetekening rand aanderondweg, randenvan Zoeterwoude: eenstrakke en plaats van ‘harde’ geluidsschermen. geluidswerende middelenalsgrondwallen engroenstroken, in is.aantrekkelijk op afstand vanuitdepolderstadsrand herkenbaaren landschap. langzaamverkeersroutes te makendeweg overbruggen. ect vande weg opheff ect en door Zoeterwoude: rafelige dorpsrand aandeveenweidepolders. silhouet metdekerktoren alsherkenningspunt. (contactkwaliteit). Vanuit depoldervormt hetdorpeengroen enpaden verbinden hetdorpmetlandschap Sloten, kades 66). steilrand naardepolders(zieDijkalslandschappelijkegrens, blz gedeeltelijk laag indepolder. Denoordrand wordt gevormd dooreen ligtgedeeltelijk hoogopniet afgegravenHazerswoude-dorp veen, en veenweidelandschap ofdroogmakerij. metbeplantingvormt eengroeneerven rafelige rand richting het en hetboezemwater.van hetdorp;dekade vande Deachterkant georiënteerdDe bebouwingismetdevoorkant ophet ‘interieur’ Karakteristiek Dorpsrand aanhetopenpolderlandschap Behoudenvanderafelige groene vanhetdorp achterkanten • (sloten) Zichtvanuithetdorplangslandschappelijkestructuren • Behoudenenversterken vandorpsrandmet vandeverweving • worden met: landschap. dientrekening gehoudente Bijnieuwe ontwikkelingen methet vanderanden aandepolderzitinhetcontact De kwaliteit Ambitie noordzijde en uitbreidingswijken laaggelegen in de polder aande zuidkant. Principetekening landschappelijke randaan de Hazerswoude: een strakke naar hetlandschap. naar hetachterland. dorp. polderland, bijvoorbeeld metkerkepadendoordepoldernaarhet

• • • • • • • • • • • 65 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 66 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Versterken vandeherkenbaarheiddijk als • Behoudenenversterken vanhetfront vandekwaliteit doorhet • Ambitie helder landschappelijkfront naardepolder. de vorm hetdorpeen vaneensteilrand naardepolders. heeft Hier dedijkaannoordzijde vanhetdorp heeft Bij Hazerswoude-dorp is deexpressie tussenstadenlandmaximaal. toe en liggen destadenhetlandschapmetgezichtnaarelkaar landschappelijke grens voor destadsrandvanZoetermeer. Hier De dijkvandeZoetermeerse vormt Meerpolder eenheldere Karakteristiek Dijk alslandschappelijkegrens de heldere landschappelijke grens tussen stad enland. voStadsrand metfrontkwaliteit. Hier inrichting enbeplantingvandedijk. landschappelijke grens dooreencontinuïteit inhetprofi versterken. en delandschappelijkekwaliteiten vanhetlandschapte gezicht vandestadzoveel mogelijkte richten ophetlandschap, rmt dedijk vandeZoetermeerse Meerpolder el, en hoogbouwaccenten. Stadsrand vanZoetermeer eengelaagdeopbouw metgroene vanuitdepolder: rand Erwordt aandachtbesteed aaneendooraderingvandestad • Stadligtmethetgezichtnaarlandschap, eenparkachtige • vanderand Overlapkwaliteit ‘New Towns’ versterken • Ambitie programma’s te ontwikkelen. overgangszone,te keren eneenparkachtige van metuitwisseling de rand te versterken doorhetgezichtmeernaarlandschap Leidschenveen. Deopgave voor deze ‘New Towns’ van isomkwaliteit naarhetlandschapgekeerd.de achterkant Ditisookhetgevalbij Opditmomentliggendelenvandestadnogmet en sportvelden. rand wordt gevormd dooreenmixvanrecreatiegebieden, golfbanen De randenvanZoetermeer zijnr Karakteristiek Parkzone aandestadsrand goed bereikbaar is.goed bereikbaar en stads-rand metrecreatieve routes, waardoor hetlandschap overgangszone vormt derand. meteenmixvanfuncties pakken. door deranden vandestadalsintegrale ontwerpopgave opte anden metoverlapkwaliteit. De Destadsrandvormt silhouet eenherkenbaarenaantrekkelijk • Stadsrand metoverlapkwaliteiten. in devorm vanhoogbouw. randmetdaarachtergroene destadmetaccenten parkachtige een naar hetpolderlandschapdooreengelaagdeopbouw:

• • • • • • • • • • • 67 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 68 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Linten blijven linten Legenda Rivierdijklint stedelijk Rivierdijklint Kreekruglint Boerenervenlint Veenlint droogmakerij in Weglint lint Droogmakerij Weglint in veen in Weglint landbouw een proces vanschaalvergroting enverbreding gaande. de schaalvandebebouwing.verandert Daarnaast iserbinnende Door nieuwbouw wordt eenlintverdicht, verbreed ofverlengd of ook debebouwingofwordtverandert bebouwing toegevoegd. anderegehandhaafd, gevallen In defunctie. maarverandert debebouwing soms blijft of agrarische Hierbij activiteiten. ruimte voor aanextra wonen,behoefte recreatie, bedrijvigheid Er vindencontinue veranderingen plaatsbinnendelinten door de Ontwikkelingen boerenervenlint. droogmakerij weglinten indedroogmakerij, eneen eenrivierdijklint, veenlinten endroogmakerijlinten, weglinten inhetveen ofinde We onderscheidenin Wijk en Wouden eenkreekruglint, water endeomringendepolders. ritme vanbebouwing, enrelatie beplantingendoorzichten, methet zijneigenprofi ontstaansgeschiedenis enkenmerken.Elklintheeft De linten zijnonderte verdelen opbasisvanhunspecifi verdicht enuitgebreid. hetlandschap.de achterzijde deloopdertijdzijnlinten soms In bevindt zichdehoofdontsluiting eneenbesloten huiselijkezone, aan enwegen. Aandevoorzijde vandelintbebouwing kades vaarten, enwaaierden indevormop kruispunten vanlinten uitlangsde het landschap;dorpskernenmetwoon- ontstonden enwerkfuncties lintbebouwing. Delinten bepaleningrote mate deleesbaarheidvan De kenmerkendenederzettingsvorm inditpolderlandschap is Karakteristiek Linten blijvenlinten eke el, • Bij nieuwe ontwikkelingen zijndehuidigekorrel, Bijnieuwe profi ontwikkelingen • Linten behoudenhunlineaire karakter, van waarbijdeachterzijde • Linten blijven linten alsonderscheidende bebouwingsvorm inhet • Ambitie uitdekwaliteitskaart gevolgen voorDit heeft verspreid indelinten. liggendeboerenerven • Bij grootschalige ontwikkelingen blijft hetlintherkenbaarals blijft Bijgrootschalige ontwikkelingen • transparantie en respect voortransparantie enrespect voorzijde aandeopenbare weg ofwaterloop grenst. ende methetlandschapheeft contact de bebouwingeendirect gebied. behoud zijneigengezicht. bepalendzijnvoor dezenieuwe afstand. ontwikkeling Hetlint het lintgebouwd wordt, waarbijhetlandschap, hetlintende bebouwingsvorm. Ditbetekent dateropgepaste afstand van richtinggevend. historische gaafheidvaneenlint el,

• • • • • • • • • • • 69 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 70 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden worden met: waarbijrekening gehoudendientte ismaatwerk, ontwikkelingen van gewenst. Inpassen Er zijngeennieuwe ontwikkelingen voorrespect dehistorische gaafheidvanhetlintrichtinggevend. Weipoort bestaat uit een dubbel ontginningslint, ofwel drie rijen bebouwing. Karakteristieke tuimelkade tussenhetweg en boezem tuimelkade Karakteristieke Weipoort bestaatuiteen dubbelontginningslint, ofwel drierijen bebouwing. zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambitie het water. hakhouteilandjes, cultuurhistorische bebouwingenbruggetjesover wordt afgeschermd ligt, endaarvan doorlagetuimelkades, verloop boezemwater vandekades, datter hoogte vandeweg ontgonnen. Hetbeeldvanhetlintwordt bepaalddoorhetgrillige veenstroomgekanaliseerde vanwaaruitomliggendepolderszijn gronden De vaneenoudekreekrug. Weipoortse Vliet iseen zuiden. Hetlintvan Weipoort isontstaanopdenetietshogere tussen deweg ende Weipoortse Vliet. Hetlintlooptdoodinhet bebouwingsstrook langsdeweg ligtnamelijknogeenijlboerderijlint met zeldzame tweevoudige ontginningsas. Naastdedubbele Weipoort iseenmonumentaal, schilderachtigbebouwingslint Karakteristiek Kreekruglint el, transparantieen • Erven worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • Werk waarbijzeker karakteristieke ismaatwerk, aandekade • met hetwater. Behoudenvandedirecte relatie vanerven • behoudenals beeldbepalendeelementen. Eilandjesmethakhout • Openhoudenvandebestaandespatiesinhetlint, waardoor • Behoudenvanmonumentalebebouwingenbruggen. • Behoudenvandebestaandebreedte, deopbouwvanhetprofi • Behoudenvanhetkarakteristieke ‘drievoudige’ lint. • tuimelkades behoudenblijven. tuimelkades behoudenblijvendoorzichten naarhetopenachterland en beplantingvanwegen enwaterlopen. water, methakhouteilandjes. el kade. Lint vanZoeterwoude meteen harde eneen groene kade, veelal geprivatiseerde Kavelrichting is langwerpig enhaaksopdeboezemgang • zijnlangwerpig enliggenhaaksopdeweg. Erven • gehouden dientte worden met: waarbijrekening ismaatwerk, vannieuwe ontwikkelingen Inpassen van hetlintrichtinggevend. bebouwingisbeperktmogelijk. Nieuwe zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambitie gegroeid, enerisniet veel ruimte meervoor nieuwe ontwikkelingen. toe zijnindeloopvantijdnaarelkaar Zoeterwoude enZuidbuurt door over desloten richtinghetpolderlandschap. het oosten isernogveel mogelijktussendebebouwing doorzicht fl Het lintvanZoeterwoude isaandewestkant boezemwater, ietshogergelegendanhetomringendelandschap. richtingdeweg Bebouwing ligt metdevoorkant en het op dekade. veengebied. Hetprofi De veenlinten zijnontstaanalsontginningsbasis voor het Karakteristiek Veenlint el is asymmetrisch met de weg aan een kant el isasymmetrischmetdeweg aaneenkant el entransparantie ink uitgebreid. Naar • Nieuwe ontwikkelingen bijvoorkeur ophetbestaandeerf. Mocht ontwikkelingen Nieuwe • bebouwingisgeoriënteerd Nieuwe naarhetlint metdevoorkant • ontwikkelingen Respecteren vanhetindividueleerfkarakter; • Behoudenvanzichtnaarhetopenachterland tussende • worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • Bebouwing direct aanhet waterBebouwing direct inhetlint. erfverbreding. dan het noodzakelijkzijnuitte breiden danbeter achter erf en derafelige naarhetlandschap. achterkant alsruimtelijke eenheidte versterken. dienen heterf bebouwing door.

• • • • • • • • • • • 71 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 72 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Openhoudenvandebestaande spatiesinhetlint,waardoor • worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • zijnlangwerpig enliggenhaaksopdeweg. Erven • gehouden dientte worden met: waarbijrekening ismaatwerk, vannieuwe ontwikkelingen Inpassen van hetlintrichtinggevend. bebouwingisbeperktmogelijk. Nieuwe e aerj itmtenrflg ctrat West Een waterrijk lintmet eenrafelige achterkant. zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambities betreffuitbreidingen vanbestaandeerven zullenvooral Eventuele ontwikkelingen nieuwe ontwikkelingen. geweest indeontginning vanafde Vliet. Erisweinig ruimte voor ontsloten. Ditopenenagrarische lintiseentussenstap polderwater aan weerszijden vandeweg enzijn middelseenbruggetjeover het aan weerszijde polderwater. liggenalsgroene Deerven eilanden ofboezemwater.zonder kade Deweg ligtoppolderniveau, met Hetsymmetrische lintligtmiddenineenpolder eigen karakteristiek. Het lintvan Westeinde ligtindeveenweidepolders, een maarheeft Karakteristiek Weglint indeveenpolder en. el, entransparantie • Behouden van het waterrijke karakter vanhetlint. Behoudenvanhetwaterrijke karakter • liggen laagindepolder, ontwikkelingen Nieuwe dusgeen • bijvoorkeur ophetbestaandeerf. Nieuweontwikkelingen • bebouwingisgeoriënteerd Nieuwe naarhetlint metdevoorkant • einde als smalwaterrijk lint,bebouwinggeoriënteerd opde weg. ophogingen. Eventuele danerfverbreding. uitbreidingen beter achter het erf en derafelige naarhetlandschap. achterkant behoudenblijvendoorzichten naarhetopenachterland. enerzijds, enbebouwing in depolder aande andere kant. asymmetrisch profi Karakteristiek Lint vanStompwijk. • Erven worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • hetkarakteristieke blijft aandekade Bijontwikkelingen • gehouden dientte worden met: waarbijrekening ismaatwerk, vannieuwe ontwikkelingen Inpassen van hetlintrichtinggevend. bebouwingisbeperktmogelijk. Nieuwe Bij ontwikkelingen zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambitie kade. Tussen debebouwingdooriserzichtophetachterland. polder, vanhetwater staat debebouwingbovenop aandekant de vandeweg ligtoverbebouwing aandekant hetalgemeen laaginde talud richtingdeongeveer viermeter diepergelegenpolders. De hebbeneenfl Dekades vandekade. een weg opeenkant voormalige uitgestrekte veengebied. Delinten zijnasymetrischmet boven hetomringendepolderlandschap, oprestanten vanhet De linten indedroogmakerij liggenaanhet(boezem)water, hoog Karakteristiek Droogmakerijlint asymmetrische profi el behouden. el met bebouwing op de kade el met bebouwingopde kade el, entransparantie auw • Nieuwe bebouwingisgeoriënteerd Nieuwe naarhetlint metdevoorkant • ontwikkelingen Respecteren vanhetindividueleerfkarakter; • Zichttussenalleboerderijen naarhetachterland isvanbelang • vanbestaandeopenheidinhetlintbehouden Opplekken • Lange fl en derafelige naarhetlandschap. achterkant alsruimtelijke eenheidte versterken. dienen heterf en dientbewaard te blijven. achterland. breed vanminimaal2kavels ruime doorzichten naar hetopen auwe taludslopen naardedroogmakerijpolder viermeter lager.

• • • • • • • • • • • 73 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 74 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Hoogeveenseweg. • Eventuele uitbreidingen van het erf eerder achter bestaand erf eerder Eventuele achter bestaanderf uitbreidingen vanheterf • bebouwingisgeoriënteerd Nieuwe naarhetlint metdevoorkant • liggenalsgroene Boerenerven eilandenaandeweg, • worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • zijnlangwerpig enliggenhaaksopdeweg. Erven • gehouden dientte worden met: waarbijrekening ismaatwerk, vannieuwe ontwikkelingen Inpassen van hetlintrichtinggevend. Erisruimte voor nieuwe bebouwing. Bij ontwikkelingen zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambitie afstand vanelkaar, opingeplante besloten erven. polderniveau ligt.Aandedoorgaande weg liggenboerderijen op De Hoogeveenseweg iseenlintin dedroogmakerijen datop Karakteristiek Weglint indedroogmakerij en de achterkant naarhetlandschap.en deachterkant behouden. blijven brede naarhetopenachterland doorzichten daartussen el, entransparantie • Respecteren van het individuele erfkarakter; ontwikkelingen ontwikkelingen Respecteren vanhetindividueleerfkarakter; • liggen laagindepolder, ontwikkelingen Nieuwe dusgeen • dienen het erf alsruimtelijke eenheidte versterken. dienen heterf ophogingen. dan ernaast. de sloten naarhet achterland. Herkenbaar houdenvan dehaakseverkaveling,Rivierdijklint. over en doorzichten Hogecultuurhistorische waarde vanhetrivierlint,erwordt • gehouden te worden met: van hetlintrichtinggevend. dientrekening Bijnieuwe ontwikkelingen Bij ontwikkelingen zijndehuidigekorrel, profiBij ontwikkelingen Ambities watergebonden industriegevestigd, maarlater ookwoonbebouwing. Op smallebuitendijkse zichineerste stroken instantie landheeft gedeelte aanhetwater, vaakmethetjaagpad tussenweg enwater. zijn langezichtlijnendepolderin.Deweg ligtover hetgrootste wat verder vanderivierafliggen. Tussen debebouwingdoor boerderijen staanopenigeafstand vandeweg, waarkleiruggen bebouwing metgroen Enkelemonumentale ingeplante erven. bedrijvigheid enwonen, statige boerderijen enopvallendlanggerekte op derivier. kenmerktzichdooreenmixvan Hetrivierdijklint achterliggende landisontgonnen. Deontginningsrichting ishaaks Dit washetvroegst bebouwde gebied, vanwaaruit het Karakteristiek Rivierdijklint el, entransparantie Openbare oever. ligthetjaagpad tussenweg Hier enwater. • Bebouwing staat met de voorkant naardeweg, Bebouwingstaatmetdevoorkant enmetde • Dedirecte behouden, relatie tussenhetlintenderivier blijft • Deoorspronkelijke verkavelingsrichting herkenbaar. blijft Over • achterkant naarhet polderlandschap.achterkant openbare oevers te behouden. zowel doorhetzichtover hetwater te handhaven, alsdoor veenweidelandschap. zichtmogelijknaaropen blijft sloten haaksopdeoeverwal inspiratie geputuitoorspronkelijke elementen engeschiedenis.

• • • • • • • • • • • 75 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 76 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Rivierdijklint bij Zoeterwoude-Rijndijk. Bebouwing staat met voorkant naarhetwater. staatmetvoorkant Bebouwing Waar naarde mogelijkisdoorzicht bijZoeterwoude-Rijndijk. Rivierdijklint dragenbijaandeherkenbaarheid vande Ontwikkelingen • inde directe omgevingvanhet rivierlint ontwikkelingen Nieuwe • herkenbaar alsoorspronkelijke blijft Hetrivierdijklint • dientrekening gehoudente wordenBij nieuwe ontwikkelingen met: aanvulling: in zie Oeverwal ‘Onderscheidend rivierengebied’ (pag39),met Ambities verdwijnt vaakdevisuelerelatie vanafdeweg methetwater. bebouwing. Waar hetlintopgesloktwordt doorstedelijk gebied hogere ligging ten opzichte vanhetpolderlandschapgoedvoor een stedelijk Hetgebiedleentzichdoorde lintopdeoeverwal. isoverHet rivierlintlangsdeOudeRijn grote delenverworden tot Karakteristiek Rivierdijklint stedelijk typerende gestrekte verkaveling haaksopderivier. richting het achterliggende polderlandschap achterkant aandeweg/aan eenvoorkant hetwater,krijgen eneen bebouwingsvorm. rivier. Boerenervenlint. • Erfvergroting in het lint is mogelijk als erven alslossegroene Erfvergroting inhetlintismogelijkalserven • inhetrecreatieve Hetlintmeerverknopen routenetwerk, onder • dientrekening gehoudente wordenBij nieuwe ontwikkelingen met: Ambities schaalvergroting en-verbreding vandeagrarische bedrijven. isnogveel ruimteerven enzichtnaardepolder. hetlintspeelt In aandeweg enhebbeneengrotekralen ingeplante kavel. Tussen de vanhetlintdoor.aan beidekanten Deboerderijen liggenalslosse zoals landschappelijkestructuren deverkavelingin depolder: lopen te bereiken enlooptnaar beidezijdendood. Hetlintligtautonoom aangelegde ruilverkavelingsweg. Deze weg isslechtsvaneenkant ruilverkaveling. Nieuwe boerderijen eenplek aaneennieuw kregen indeveenweidepolderHet boerenervenlint uitdetijdvan dateert Karakteristiek Boerenervenlint eilanden herkenbaarblijven. enwater zoveelOude Rijn, mogelijkbevaarbaarte maken andere doorroutes te maken langsdewaterlopen haaksopde Ruime groene metbrede naarhetachterland. doorzichten erven • Het lint blijft herkenbaaralslater toegevoegd Hetlintblijft lintindepolder. • Eventuele worden nieuwe erven vormgegeven alslossegroene • kavels enkavelsloten. doorlopende lange doorbehoudenvandekarakteristieke Dit kan eilanden, enbelemmeren niethetbestaandedoorzicht.

• • • • • • • • • • • 77 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 78 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Werkgebieden met karakter Werkgebieden met

Legenda D ¿ Windturbine Verspreid glas Glastuinbouwgebied ofdorpsrand aandestads- Werkgebied Weggebonden werkgebied Watergebonden werkgebied Watergebonden werkgebieden zijnwerkgebieden gekoppeldaan • Ambitie uitde kwaliteitskaart naar glasconcentratiegebieden. Verspreid glaswordt indeloop vandetijdopgeruimd, enverplaatst Het glastuinbouwgebied isverouderd enzaltransformeren. indelinten. detailhandel enlandbouwfuncties depoldergebieden ligthetaccentIn indekernenvandorpenop grote bedrijventerreinen entoerisme. energie, detailhandel,activiteiten, duurzame logistiek, landbouw, bedrijvigheid. accenten Met op:bovenlokaal, kadegebonden Daarbij wordt ingezet op:weggebonden enwatergebonden voor deregio spreekt deambitieuitomopeigenwijze te groeien. zullen dekomendetijdgeherstructureerd worden. DeStructuurvisie en despoorlijnliggen.Eenaantalgebiedenzijnsterk verouderd en langgerekt langshetwater liggenenterreinen dietussendeRijndijk zone isereen duidelijkverschil deOudeRijn tussenterreinenIn die Ontwikkelingen vanbedrijventerreinen. ofnieuweherstructurering ontwikkelingen westen Ambitiesgelden metnamebijtransformatie, vanStompwijk. englastuinbouwten aan stadsrand vanZoeterwoude-Rijndijk weggebondenRijn, werkgebied langsdeN11,bedrijventerreinen tussen watergebonden vandeOude werkgebied opdeoeverwal Voor wordt werkgebieden metkarakter onderscheidgemaakt Karakteristiek Werkgebieden metkarakter binnenvaartwater. Daarwaarbedrijventerreinen deentree vaneenstadofdorp • Weggebonden bedrijvigheid;ditzijnwerkgebieden gekoppeld • gebruikers. terrein voor ofhaaromgevingisaantrekkelijk verschillende vervanger. eengelijkwaardige gerespecteerd ofkrijgen Het van dorpofstad. Doorgaande routestructuren worden (rand) vanhetterrein. Deze terreinen zijnhetvisitekaartje vormen wordt aandacht geschonken aandebeeldkwaliteit extra parkeervoorzieningen. verkeersveilige, opzet functionele met voldoende (gedeelde) viadeweg.vlotte bereikbaarheid Hetterrein eenruime, heeft voor bedrijven dieafhankelijkzijn vaneenbetrouwbare en aan eenop/afritvanhethoofdinfrastructuurnet. Erisruimte

• • • • • • • • • • • 79 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 80 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Watergebonden werkgebied. Eenduidelijke relatie met hetwater. Erisruimte voor overslag wordt en opslag. Bijontwikkelingen • Erwordt omgegaanmethetcultuurhistorisch respectvol en • Derelatie tussenhetwater bijnieuwe enhetwerkgebied blijft • Ambitie het water toe georiënteerd. staan tussendeweg opdedijkenhetwater, enzijnduidelijknaar die afhankelijkzijnvanhetwater alsaan-enafvoerroute. Bedrijven liggennogenkelewerkgebiedenAan hetwater vandeOudeRijn Karakteristiek Watergebonden werkgebied omgeving. en hetbenutten vandemilieuruimte zonder hindervoor de gezorgd voor eengepaste overgang tussenterrein enomgeving langsdeOudeRijn. industriële erfgoed duidelijk zichtbaar. zichtbaar.ontwikkelingen envorm Derelatie is tussenfunctie Het Heineken terrein aan de randvanstad. isgroen enparkachtig Bedrijventerreinen aanderandvanstadkunnenook • Bedrijventerreinen aandestadsrandzijngeenhermetisch • Erwordt aandachtbesteed aandeuitstralingvanhet extra • Ambitie opgesloten door hetspoorendeN11. ligthetwerkgebied Aandeandere met eenwaterpartij. zuidkant het stedelijke woongebied afgeschermd dooreengroenstrook ligtvan Het bedrijventerrein aanderandvanZoeterwoude-Rijndijk Karakteristiek Werkgebied aandestadsrand voormalig landgoedligtdattevens als parkjefunctioneert. ishetterreinvoorbeeld vanHeineken, datopeen hiervan zijnvooraantrekkelijk andere Eengoed vormen vangebruik. doorgezet. diedoorhetbedrijventerreinlandschappelijke structuren worden gesloten gebied;erwordt aandachtbesteed aanroutes en van) hetterrein behoudenofwordt blijft versterkt. werkgebied aandestadsrand. Hetgroene van(randen karakter een enigszinsrommelig enversnipperd beeldover depolder. ontsloten vanafhetlint. Vanaf desnelweg voor zorgen dekassen glastuinbouw. Ditterrein wordt middelstwee doodlopendewegen eninzichzelfligt eenrelatief gekeerd kleinschalig gebiedmet Tussen hetlintvandeStompwijkse weg, endeautosnelweg A4 Karakteristiek Glastuinbouwgebied Terreinen ofopvallende voorkant eenaantrekkelijke ontwikkelen • zie werkgebied aandestadsrand(pag80),mettoevoeging: Ambitie ambities alsvoor hetwerkgebied aandestadsrand. Door denabijheidvanstadsrandgeldenvoor ditgebieddezelfde Het weggebonden werkgebied endeN11. ligttussende OudeRijn Karakteristiek Weggebonden werkgebied wegen. metdoodlopende eennaarbinnen gekeerdHet glastuinbouwgebied karakter heeft naar deweg. • Indien de mogelijkheid zichvoordoet demogelijkheid verspreid Indien glasopruimen. • Ambitie aanwezig. inhetgebiedzijnlossekassen Op enkeleplekken Karakteristiek Verspreid glas en enkleinschalig, duurzaam Hetglastuinbouwgebied blijft • oftransformatie vanhetgebiedgeldt: Bij nieuwe ontwikkelingen Ambitie Windturbinesstaanaande randvanhetgebied,aangrotere • Ambitie de grotereinfrastructurelelijnen inhetgebied. punten opdegrens vanstad enland. Dewindturbinesstaanlangs zijn nietmeerweg te denken,envormen zeer herkenbare oriëntatie- Modernere elementen indepolderzijnnieuwe windmolens. Deze Karakteristiek Windturbine verstoort zo minmogelijkhetpanoramavanafdeA4. verstoort hoger schaalniveauvanafde weg. infrastructurele lijnen,envormen zooriëntatiepuntenopeen

• • • • • • • • • • • 81 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 82 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden EHS nog aanpassen Gevarieerd en verbindend vrijetijdslandschap verbindend en Gevarieerd Legenda Vaarnetwerk PM Kerkepad Wandelroutenetwerk Fietsroutenetwerk fietsroute afstand Lange Natuurgebied Recreatiegebied / groen Stedelijk ! ! Botenverhuur Recreatietransferium De recreatieve verbreding vandeenkele agrariërs zorgt voor druk van. heff vaarrondjes te makendoorbarrières inhetvaarnetwerk opte wordt om meerengroterehiervoor gezocht naarmogelijkheden tochtenis groot en sloten. dooreennetwerk Ook vanvaarten, stad-landverbindingenNieuwe Depotentie voor waterrecreatie doorgaande rond infrastructuur hetgebiedkunnen verminderen. routes opdegrotere schaaldiedebarrièrewerking vandegrote kunnen boerenlandpaden zijn,maarookstad-landverbindingen en vergroten vanhetgebiedvoor debereikbaarheid derecreant .Dit Nieuwe schakelsinhetroutenetwerk vanfi Ontwikkelingen rand vanZoetermeer, inhetstedelijk groen enrecreatiegebieden. intensievere vormen vanrecreatie vindenwe voornamelijk langsde boerenbedrijf ookietsmetrecreatie entoerisme te doen.Dewat aantrekken. Veel boeren verbreden hunwerkveld doornaasthet gebied heenvindenwe dierecreanten intoenemende mate plekken toeristisch-recreatieve bestemming opzichzijn.Doorhethele vervoersmodaliteiten alsauto, fi vormen inditnetwerk overstapplaatsen tussenverschillende waterrecreatie enschaatsenindewinter. Recreatietransferia aangelegd. Hetpolderlandschapleentzichookuitstekend voor iseenuitgebreid engoedgemarkeerdHiervoor routenetwerk van recreatie, zoals natuurbeleving, wandelen,fi voor uitvalsgebied voornamelijkaantrekkelijk landelijkevormen Haag, Leidschenveen enZoetermeer, is Wijk en Wouden heteen Gelegen inhetstedelijke gebiedtussenLeiden, Alphen, Den Karakteristiek vrijetijdslandschap Gevarieerd enverbindend en of verbindingen profi te leggen.Hier ets of kano enkunneneen ets ofkano ets- enwandelpaden teren ookdeschaatsers etsen en skaten. etsen enskaten. De transferia zijn gebiedsspecifi • Toegankelijk enbeleefbaar makenvanunieke • vergroten Ontwikkelingen dediversiteit inruimtelijke inrichting • Verbinden vanhetstedelijk groen doormiddelvanrecreatieve • Verbeteren vanderecreatieve gebruikswaarde en • Sterke verbinding stad-landdooreenaansluitend routenetwerk • Toegankelijke landschappen in denabijheid enmultifunctionele • Waar mogelijktoevoegen vanopenbare verbindingen enroutes. • Voorkomen van(nieuwe) obstakelsinhetrecreatief netwerk • Ambitie uitdekwaliteitskaart gebied toevoegen. zal daarnaastvoor derecreatie aanhet nieuwe mogelijkheden De nieuwe Driemanspolderwordt voor waterberging ingerichtmaar er plannenvoor nogtwee nieuwe transferia. moment wordt enzijn hettransferium bijZoeterwoude ontwikkeld, waar destreek (producten, e.d). activiteiten zichpresenteert Opdit vandaan metdefi ontsluitingsprobleem. Eenrecreatieve Het recreatief transferium iseenoplossingvoor het meeneemt. hetgeenbezochte verkeers- enparkeerdruk plekken, metzich ecologische draagkracht ter plaatse.ecologische draagkracht natuurlandschappen vanZuid-Holland inevenwicht metde groengebieden. en programma tussendeverschillende en recreatie- doorgaande routes. vandevaarnetwerken. belevingskwaliteit voor fi van destadmeteenhogegebruiks- enbelevingswaarde. transferium enrepresentatief met etsen, varen enwandelen. ets het gebied ingegaan kan worden.ets hetgebiedingegaankan Eenplek ek ingericht, herkenbaarals entree vanhetgebiedwaar een hoge ontwerpkwaliteit. een hogeontwerpkwaliteit.

• • • • • • • • • • • 83 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 84 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Behouden van de mogelijkheid om de typisch Hollandse omdetypisch Behoudenvandemogelijkheid • Voorkomen van(nieuwe) obstakelsinhetnetwerk vanroutes. • Ambitie deze routes. lintdorpen en molens vormen Hollandsedecor voor hettypische landschappen vanmiddenNederland. Deveenweidepolders, dijken, oost naarwest daarmeealletyperende nederland, endoorkruist en NederlandrouteVlaamse landschappen.DeMidden- looptvan bedrijvigheid vandegrote Hollandse steden metderustvantypisch loopt vanAmsterdam tot Brussel wisseltcultuur, architectuur en Stedenroute, en deLF4Midden-Nederlandroute. DeStedenroute Door Wijk en Wouden lopentwee lange afstand fi Karakteristiek Lange afstandfi Trekpond over de Ommedijkse Watering. landschappen langsdeze route te beleven. etsroute etsroutes: deLF2 Het gebiedkenteenfi Karakteristiek Fietsknooppunten netwerk • Ontwikkelen vaneendoorgaande opde route opdekade Ontwikkelen • • Nieuwe fi Eventuele nieuwe padenvolgen bestaandelandschappelijke • Verbindingen makentussenhetrecreatieve systeem vande • Verknopen methet vanhetgebiedlangsdeOudeRijn • verbindingen vanaantrekkelijke tussenstadenland. Maken • Waar mogelijktoevoegen vanontbrekende schakelsinhet • Voorkomen van(nieuwe) obstakelsinhetnetwerk vanroutes. • Ambitie landverbindingen benoemd. uitvoeringsprogramma Fiets worden toekomstige fi omhethelegebiedte verkennen. het bieden demogelijkheid In een ATB-route. Deroutes verbinden stad, dorpenland dit netwerk zijnernogenkelegethematiseerde routes en overgang tussendedroogmakerijen endeveenweidepolders. vrijliggendepaden. aantrekkelijke alskavelpatroonstructuren endijken. Wouden. polders enhetstrandwallenlandschap ten westen van Wijk en historische of landschappelijke lijnenhaaksopdeOudeRijn. polderlandschap doorrecreatieve routes te koppelenaan netwerk. etspaden langsde weg worden vormgegeven als jnmazig netwerk vanfi ets- routes. Naast etspaden enstad- • Ontwikkelen vaneendoorgaande opde route opdekade Ontwikkelen • Nieuwe padendoordepoldersalsboerenlandpaden: onverhard • Nieuwepadenvolgen als bestaandelandschappelijkestructuren • verbindingen vanaantrekkelijke tussenstadenland. Maken • vanontbrekende Maken schakelsinhetroutenetwerk. • Ambitie verkennen. omhethelegebiedtedorp enland, enbiedendemogelijkheid Westvaartroute endeSteilrandroute). Deroutes verbinden stad, boerenlandpaden (Balkengatroute, Weipoortroute, Oostvaartroute, route enZaans rietveldroute) ensommigeroutes bestaanuit wandelroutes zijngemarkeerd (Oostgeerroute, Noord Aa Het gebiedkenteenfi Karakteristiek Wandelroute netwerk Principe pad opovergang tussendroogmakerijen endeveenweidepolders. overgang tussendedroogmakerijen endeveenweidepolders. en over boerenland. kavelpatroon endijken. jnmazig wandelroute Enkele netwerk. Behoudenvandekerkepadenalssmallerecreatieve padendoor • enherkenbaarheid vande Behoudenvandetoegankelijkheid • Ambitie verschillende dorpen. naar dekerkte gaan,nuzijnhetrecreatieve verbindingen tussen de nog minderwegen doorhetgebiedliepenwerden ze gebruiktom zijn bijzonder enhebbeneenlangegeschiedenis. Vroeger toen er Gelderswoude ligtnoghetGelderswoudse Deze Kerkpad. paden KerkepadenhetLangeKerkepad. Korte Tussen Weipoort en de Westbroekpolder, en tussenZuidbuurt Weipoort: het In Wijk en Wouden liggentwee parallellekerkepadendoor Karakteristiek Kerkepad Fietser op eenkerkepadbij Zuidbuurt. de polders. kerkepaden, doordepoldermetzichtopkerk.

• • • • • • • • • • • 85 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 86 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Bruggen waar mogelijkbeweegbaar. Vergroten vanhetbevaarbare water, encreëren van • Ambitie zorgen verder indevaarmogelijkheden. voor beperkingen verschillen inwaterpeil tussenboezem, plassenenpoldersysteem lage bruggenbarrières inhetaaneengesloten boezemwater. De door hethelegebiedte varen vormen beperkt: opvele vaste plekken het gebiedzijnkano’s ofsloepente huur. Toch om isdemogelijkheid recreatieveis eenaantrekkelijke vaarroute. Opmeerdere in plekken waterrecreatie (envoor schaatsenindewinter). OokdeOudeRijn eengeweldige potentie enplassenheeft voor ringvaarten Het waterrijke sloten, polderlandschapmetvele riviertjes, Karakteristiek Bevaarbaar water bij vervanging van bruggen te kiezen voor vanbruggentebij vervanging beweegbare kiezen bruggen. vaarrondjes doorbarrières bijvoorbeeld te door slechten. Ditkan Waar mogelijkverbinden vanhetbevaarbare water ten westen • Vergroten hetgebied omvanafde OudeRijn vanmogelijkheden • Vaarroutes mogelijkmakentussenstaden land. • Kanoverhuur mogelijkmakenbij recreatieve transferia. Vanaf • Koppelingenmakentussenboezemwater enplassenvoor • Water zoveel mogelijkbevaarbaar. elkaar verbinden. elkaar van deA4enhetbevaarbare water in Wijk en Wouden met in te varen. recreatie, alsfi wordt hierdoor tevens gekoppeldaandeandere vormen van ofsloep.om hetgebiedte beleven metkano Hetvaarnetwerk hier wordt hetvoor mensendie met deauto komenookmogelijk vervoeren. te makenomkano’smogelijkheden bootjesover enkleine landte waterrecreatie. doorsluizen aante leggen,ofdoor Ditkan etsen enwandelen. gebiedscontouren. het Bentwoud (ten zuidenvandeHoogeveenseweg, netbuiten de de Driemanspolder, enwordt van volop gewerkt aandeontwikkeling de aanlegvanrecreatiegebied metgrootschalige waterberging in recreatieterreinen.grootschalige natuur-en Zo zijnerplannenvoor Naast debestaandegebiedenzijnerooknogalwatplannen voor van afstand zichtbaar. metdaarindehalvanSnowworldhooggelegen bergachtige is park, en recreatiegebied Het gelegenopeenvoormalige puinstort. Recreahoge natuurwaarde. fi te recreanten te zonnen ophetstrand, demogelijkheid te varen, Recreatiegebied Noord Aa,metdaarindeZoetermeerse Plasbiedt we inhetzuidenvangebied, langsderandvanZoetermeer. vanstedelijk groen enrecreatiegebiedHet zwaartepunt vinden Karakteristiek Stedelijk groen/recreatiegebied Recreatiegebied Zoetermeerse Plas. etsen ente wandelen.Hetiseen recreatiegebied meteen tiegebied Buytenpark iseennatuur- Deinrichting, maatenschaalvanrecreatieterreinen passen • Recreatiegebieden aanderandenvanstadbieden • Stedelijk groen enrecreatiegebieden horen bijdestaden • Ambities landschap. Buytenpark Zoetermeer vanafhetlint van Wilsveen. Eengebiedsvreemde bultinhet recreatiegebied op de Oeverwal van de Oude Rijn. recreatiegebied vandeOudeRijn. opdeOeverwal Een recreatiegebied indepolderzieterandersuitdaneen vanhet landschapwaarinze liggen. bij dekarakteristieken groene randen,eneenopenmiddengebied. gebied enhetopenpolderlandschapte versterken. Dus dichte randenvanhet omhetcontrast tussende drukke mogelijkheid Oude Rijn. stadsrand vanZoetermeer, vande eneventueel opde Oeverwal past danookhetbeste aanderanden vanditgebied, langsde gebied. groen Eventueel enrecreatiegebied nieuwte ontwikkelen stadsrand. Ze vormen groene aantrekkelijke randenvanhet

• • • • • • • • • • • 87 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 88 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden weidevogels. zijn deze natuurgebieden vangroot belangvoor (debelevingvan) de fi Deze natuurlijkelandschappenzijngoedte beleven te voet, met waterstructuur, ofworden gevormd dooragrarisch natuurbeheer. Natuurlijke verbindingen zijnvoornamelijk gekoppeldaande gebied wordt deElfenbaan genoemd. natuurstrook tussendeN11enhetspoor inhetnoorden vanhet padnaontoegankelijk De voor publiek. Dit gebiedisopeenklein Daarmee ishetzeer eenzeer waardevol gebiedvoor vogels. natuurgebied: openlandschapmetveel sloten enweilanden. gelegen ophettracé vandeHSL-tunnel, veenweide iseentypisch Hoofdstructuur vormt. Natuurgebied de Wilck, gedeeltelijk Wouden denatuurlijkekern,spininhetweb dat deEcologische Het natuurgebied deNoord Aavormt binnenhetlandvan Wijk en meer formele natuurindevorm vandeEcologische Hoofdstructuur. Naast devrijnatuurlijkingerichte recreatiegebieden, iserookde Karakteristiek Natuurgebied Natuur in het hart van Natuur in hethart Wijk en Wouden. ets, ofvanafhetwater. Netalsdeoverige veenweidepolders • In natuurgebied deElfenbaan deopenheidbehoudenzodat In blijft • van RondomdeNoord Aa,inhetnatuurlijkehart Wijk en • Hetuniekenatuurlandschapvan Wijk en Wouden zo goed • zijnerop gerichtom Ontwikkelingen Ambities Natuurvriendelijke oever.Natuurvriendelijke met sloten, rietstroken enoevervegetaties. wordt gekenmerktdoor(natte) natuur, bloemrijkegraslanden Destrook zicht vanafhetspoorrichtingdepoldersmogelijkblijft. en bloemrijkegraslanden. vorm oevers vanrietzones, oevervegetaties, natuurvriendelijke denatuureerder ruimte inde krijgt openheid behouden.Hier de ookbijnatuurontwikkeling beplanting. depoldersblijft In natuurdevorm hebbenvangesloten enhogerede stadkan wouden eninderecreatieve gebiedenaanderanden van terde ecologische plaatse. draagkracht mogelijk beleefbaarentoegankelijk te makeninevenwicht met • Ontwikkelen van Ontwikkelen Toeristische Punten. Overstap • Recreatietransferia brengen zoveel mogelijkvervoersvormen • Goedingepastze zijninhetlandschap. Bijvoorbeeld doorinde • enherkenbare structuren, Gebruikte makenvanlokale • te hebben Hogeontwerpkwaliteit • Herkenbaarte zijnzonder te storen inhetlandschap • Recreatietransferia dienen: Ambities en bijdeNoord Aaeenrecreatief transferium te ontwikkelen. gebied, bijZoeterwoude. Er zijn plannenomookbijLeidschenveen Er isopditmomenteenrecreatief inhet transferium inontwikkeling Karakteristiek Recreatietransferium Ontwerp recreatietransferium bijZoeterwoude. fi zodat jevanuitdeauto hetgebiedinkuntwandelen, bij elkaar stadsrand hoger. polder laagte blijven metbebouwingenbeplanting, enaan de etsen, kanoën etc. etsen, kanoën Bootverhuur. • Recreatieve ontwikkelingen zijnerop Recreatieve gerichtomde ontwikkelingen • Ambities van detijdeenverbrede recreatieve hebbengekregen. functie verkennen. Vaak isdithetgevalbijboerenbedrijven dieindeloop kunjeeenbootjehuren omhetgebiedvarendOp enkeleplekken te Karakteristiek Bootverhuur beleefbaarheid vanhetgebiedvanafwater te vergroten.

• • • • • • • • • • • 89 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 90 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Identiteitsdragers van Zuid-Holland """""""" """""""" """""""" """""""" !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!! Legenda

Droogmakerij klei Droogmakerij veen Droogmakerij Veenweide rivierinvloed met Veenweide Meerpolder Zoetermeerse Limes Weipoort polderlint Kroonjuweel: ¿ d D å æ Windmolen met vrije windvang vrije met Windmolen Watertoren Kerktoren HSL Bouwwerken Voor Wijk en Wouden zijn de kerken,molens,watertoren, Ontwikkelingen modernere identiteitsdragers vanhetgebied. windturbines vormen vandeHSL de samenmetdebouwwerken molens (metmolenbiotoop), De windturbineseneenwatertoren. Kenmerkende oriëntatiepunten in hetgebiedzijnkerktorens, herkenbaar. kenmerkende ovale vorm isgrotendeels ongeschondenenzeer Zuid-Holland, enwasvanoorsprong eennatuurlijkmeer. De De Zoetermeerse wasdeeerste Meerpolder droogmakerij van archeologische monumentvanhetland. vormt deLimesgenoemd.ookwel hetgrootste Deze erfgoedlijn vormdeDe OudeRijn denoordgrens van hetRomeinseRijk, en herkenbaarheidvaneenplek. ankerpunten vaneengebieddiesterk bepalend zijnvoor deidentiteit benoemd tot Kroonjuweel. Kroonjuwelen zijndecultuurhistorische het lintvan Weipoort geldtditinhetbijzonder, enhetisdanook mate ende ruimtelijke bepalendvoor kwaliteit. hetkarakter Voor samenhang voorkomen. ishiernogingrote Hetcultureel erfgoed cultuurhistorische waarden inbijzondere mate éninonderlinge bijbehorende watergangen endijken.Hetiseengebiedwaar is derelatieve gaafheidvanditstuk veenweidepolder, met en zichtbaarmaken.Hetmeestkenmerkendeaanhetgebied enelementen diehetverhaal vanhetgebiedvertellen plekken Identiteitsdragers voor Wijk en Wouden zijndebijzondere Karakteristiek Identiteitsdragers vanZuid-Holland • In standhoudenenversterken In vandebeleefbaarheid • dragenbijaanhetbehoudvande uitzonderlijke Ontwikkelingen • Ambitie uitdekwaliteitskaart dient rekening te worden gehoudenmetdeze kwaliteiten. ofnieuwe zoals infrastructuur dijkversterking nieuwe ontwikkelingen polderlandschap enhebbeneenhogecultuurhistorische waarde. Bij Ook dedijkenzijnvangroot belangvoor deidentiteit vanditstuk versterken). rekening te houdenmetdeze identiteitsdragers (behoudenen doormetnieuwe ontwikkelingen leesbaarheid behoudenblijft, identiteitsdragers. Van groot belangvoor hetgebiedisdatde linten, historische kernen,molengangendelimesbelangrijke toegankelijkheid vandegebieden. toegankelijkheid de identiteitsdragers metaandachtvoor en bereikbaarheid verhaal datdeze oriëntatiepunten intijdenruimte vertellen. vandeidentiteitsdrager,kwaliteit hetleesbaarhoudenvan

• • • • • • • • • • • 91 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 92 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Kroonjuweel hetlintvan Weipoort vanafhetwater. inLinten blijven lintenzie Kreekruglint (pag70). Kroonjuweel: polderlintWeipoort zie droogmakerij alsherkenbare eenheid(pag33). Droogmakerij veen zie droogmakerij alsherkenbare eenheid(pag32). Droogmakerij klei zie herkenbaarwaterrijk veenweide (pag26). Veenweide Versterken vandebeleefbaarheid vandeLimes;archeologische • Koppelenvanrecreatieve routes vanuitdepoldernaarhetlint • Ambities binnendeze zone. ontwikkelingen eeninspiratiebron zijnvoorvan ditgebiedkan ruimtelijke vrijwel nietsmeerinditgebiedte herkennen,maardegeschiedenis het land. Van is deverdedigings- langsdeOudeRijn en transportlinie vormt hetgrootsteDeze erfgoedlijn archeologische monumentvan De Limesisdenoordelijke grens vanhetvoormalige Romeinserijk. Karakteristiek Limes De Limes. Bron: Bosatlas van degeschiedeniscanon. ontwikkelingen rond deze voormaligeontwikkelingen grenszone. DeLimesvormt eeninspiratiebronknooppunten. bij tot recreatievebeleefbaar makeneneventueel ontwikkelen herkenbaar en vindplaatsen encultuurhistorische objecten op deoeverwal. Bron: www.oudsoetermeer.nl Drooggemaakte Zoetermeerse begin Meerpolder 17de eeuw. Versterken front vanderandpolderalsaantrekkelijk voor • Versterken vandeherkenbaarheidtyperende vorm van • Zoetermeerse behandelenalseencultuurhistorisch Meerpolder • Ambitie Zoetermeer. herkenbaar. Depolder vormt eenhelderlandschappelijkfront voor debodemzijnnogvoormalige patroon.rechthoekig kreekruggen In gemaal. Hetdrooggevallen meerwerd verkaveld volgens een dooreen meer droog. vervangen Deze molenszijnondertussen geplaatsteopgeworpen. molens maaldenhet Drieachter elkaar werd rondom hetmeerwerd eenringslootgegraven eneenringdijk vorm is grotendeels ongeschonden enzeer herkenbaar. 1614 In Zuid-Holland, enwasvanoorsprong eennatuurlijk meer. Deovale De Zoetermeerse wasde eerste Meerpolder droogmakerij van Karakteristiek Zoetermeerse Meerpolder Zoetermeer. te laten. streekeigen beplanting, enhetmiddengebiedjuistopenleeg de Zoetermeerse doorderandeninte Meerpolder planten met van dedijken,openheidenverkaveling, ontstaansgeschiedenis. Dusaandacht voorrelict. herkenbaarheidvandevorm, profi el Behoudenenvergrotenvandeleesbaarheid functiedie • Instandhoudenvandemolensalscultuurhistorisch element,en • Ambitie voor hetdroogpompenvandepolders. gang. Demolensdoenhetnog,maarhebbengeenfunctie meer De driemolensbijLeidschendamvormensameneenmolendrie- kende polderlandschapvanveenweidepoldersendroogmakerijen. schap, envertellenhetverhaalvanontstaan kenmer- De cultuurhistorischewindemolenszijnoriëntatiepunten inhetland- Karakteristiek Windmolen Molendriegang bij Leidschendam.Molendriegang landschap. de molenshebbenofgehadvoorhettyperende polder- windvang enhetzichtopdemolenwordtgegarandeerd. biotoop geldtdatbijtransformatiesvandeomgeving vrije als herkenbaaroriëntatiepuntinhetgebied.Voormolen inclusief

• • • • • • • • • • • 93 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 94 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Nieuwe ontwikkelingen rondom binnendeinvloedsfeer ontwikkelingen Nieuwe vaneen • rondom dekerktorensdienenzorgvuldig ontwikkelingen Nieuwe • Inzetten opbehoudenbescherming vandekerktorens, enhet • Ambitie en Wouden. ken ookbelangrijkeoriëntatiepunteninhetopenlandschap vanWijk De kerktorens indedorpenzijnnaastcultuurhistorischebouwwer- Karakteristiek Kerktoren Kerktorens vormen belangrijke oriëntatiepunten inhetlandschap. de opgave wordt gekeken. pakt, waarbijzowel vanuithetdorpalslandschap naar kerktoren dienenalsintegrale gebiedsopgave te worden aange- te worden ingepast,enniethogerte zijndandekerktorenzelf. zicht daarop vanuithetlandschap. • Nieuwe ontwikkelingen rondom binnendeinvloedsfeer ontwikkelingen Nieuwe vande • rondom dewatertorendienenzorgvuldig ontwikkelingen Nieuwe • Behoudenvandewatertorenalskarakteristiekbouwwerk langs • Ambitie tatiepunt langsdeOudeRijn. een zeerkarakteristiekontwerpenisdaarmeebelangrijk oriën- werd hetgebouwomgebouwdtotwerkruimte.Hetbouwwerk heeft verbouwd in1999.Toendeoorspronkelijkfunctieoverbodig was De watertorenbijHazerswoude-Rijndijkwerdgebouwd in 1915,en Karakteristiek Watertoren Watertoren bij Hazerswoude-Rijndijk. pakt. watertoren dienenalsintegrale gebiedsopgave te worden aange- te worden ingepast,enniethogerte zijndandewatertoren. de OudeRijn. Detunnelmondenoverigebouwwerkentenbehoeve vandeon- • onsomgeving metaanvulling: zie HSL/HSLondergrondsbijDoorsnijdendspoorenverdicht stati- Ambitie en wordt gezienalseenherinneringaandeze investering. vanHazerswoude-Dorp, De tunnelmondvandeHSLligtinbuurt 900miljoen isgedaanomhetopenveenweide landschapte sparen. De HSLligtgrotendeels ondergronds. Deze investering vanca. Karakteristiek Bouwwerken HSL open landschap. De ondergrondse HSLiseenherinnering aandeinvestering ten behoeve van het dergrondse HSLliggenkaalenherkenbaarinhetlandschap .

• • • • • • • • • • • 95 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 96 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Rust en stilte en Rust Legenda !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! !!!!!!!!!!!!!!!! Stiltegebied van dekern Wijk en Wouden rekening houdenmethet stillekarakter Bij nieuwe ontwikkelingen ambities Overige buitengebied. vanhet De huidigestillegebiedenstil houdenalsbelevingskwaliteit Ambitie uitdekwaliteitskaart landbouw, inderecreatie. endeontwikkelingen inde hebbenopfunctieveranderingen voornamelijk betrekking Voor gaandedie eenstiltegebied zijnrelatief veel ontwikkelingen Ontwikkelingen recreatie.kleinschalige De voornaamste vorm vanruimtegebruik ishierlandbouwen De kernvan Wijk en Wouden isbenoemd tot stiltegebied. “gebiedseigen” geluid. dynamisch stedelijk gebied. destiltegebieden isalleenruimte In voor overstijgt. vindtmenrustenstilte alscontrast Hier met het verstedelijking, waarhetdagelijksgeluidde40decibelniet luwe gebiedenmetbeperkte Zuid-Holland. Hetzijnde(relatief) De stiltegebieden geven eenindicatievanhetlandelijkegebied Karakteristiek Rust enstilte

• • • • • • • • • • • 97 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 98 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden de eerste Werksessie naar voren zijngebracht. uitgewerkt zijngebaseerd opconcrete vragendie doordedeelnemersaan De driecasussen dieinhetGebiedsprofi ontwerpers enandere betrokkenen. komen zaleraltijdeensamenspraak moeten zijntussen opdrachtgever, enambities.randvoorwaarden Omtot goederuimtelijke plannente Het gebiedsprofi enige. Dekeuzes diehierzijngemaaktvoorbeelden. Ditiseenmogelijkeuitkomstvandeopgave,krijgen. maarzeker nietde inzichtelijk vorm maakthoede gewenste kan ruimtelijke ontwikkeling die De bouwstenen worden samengebrachtineenraamwerkkaart volgen uitdebeschreven ambitiesvoor deze specifi Vervolgens wordt aangegeven welke bouwstenen er (aanknopingspunten) beschreven.worden kort deambitiesvanLegenda-eenheid hebben benoemdinhet Verhaal Per vandeStreek. gebiedsprofi geordend engecombineerduitwerkingen opbasisvandethema’s diewe spelen bijdespecifi eerste instantiewordtIn gekekenwelke gebiedsprofi voorrandvoorwaarden eengoedruimtelijk planuitgezet. Bij deze worden voorbeelduitwerkingen inenkelestappende worden.de praktijk gebruiktkan ishetlaten zienhoehetgebiedsprofiHet doelvandeze uitwerkingen hetgebiedsprofiIn Inleiding Uitwerking vandriecasussen 4 Indepraktijk el en de kwaliteitskaart biedtsturing indevorm van el endekwaliteitskaart el Wijk en Wouden worden 3casussenuitgewerkt. eke casus. Degebiedsprofi el Wijk enwouden worden elkaarten zijnbijdeze elkaarten eke case. elkaarten eenrol elkaarten elkaart elkaart el in

• • • • • • • • • • • 99 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 100 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap - Weg doorstadenland Recreatief palet Linten blijven linten - - Water alsstructuurdrager en maten Linten insoorten Droogmakerij alsherkenbare eenheid Herkenbaarenwaterrijk veenweide - - - vanpolders Staalkaart op decasus: volgende gebiedsprofi Op basisvandelocatieenspecifi enambities Legenda-eenheden vaneenlandgoed. op deontwikkeling landgoed. Erisuiteindelijk voor toe gekozen te spitsen omdeuitwerking recreatieve van hart Wijk en Wouden, woningbouwlocatie, ofeen aangedragen indeworkshop: parkeerlocatievoormogelijkheden het kwaliteitsverbetering kunnengeven. zijnmeerdere Alsnieuwe functie De saneringvanhetpotgrondbedrijf zou eengrote landschappelijke blok vanbeplantingrondom hetbedrijf. gebiedsvreemd hogeconiferen elementindepolder: vormen eendicht het potgrondbedrijf Slingerland. dehuidigevorm In isheteenzeer Aan heteindvandeZuidbuurtseweg, indeveenweidepolder ligt De opgave 4.1 LANDGOEDINHETHARTVANWIJKENWOUDEN elkaarten metbijbehorende ambitiesvantoepassing elkaarten eke opgave voor deze plekzijnde

Water als structuurdrager Droogmakerij als herkenbare eenheid Weg door stad en land Linten blijven linten Gevarieerd en verbindend vrijetijdslandschap Herkenbaar en waterrijk veenweide

• • • • • • • • • • • 101 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 102 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Behouden enversterken van derol van hetboezemwater en • Behouden versterken vaneen voor iedereen zichtbare, toegankelijke • Water alsstructuurdrager Bewakenvan deweidsheid endelangezichten over de kavels. • Nieuwe bebouwing(rood eenplekindekernenofbij voor rood) krijgt • Toegankelijkheid vergroten voor recreatie. vandekades • Hetgebruikiszoveel mogelijkgerichtopbehoud vande • Bewaren verkavelingspatronen, lengtesloten zijnbeeldbepalend. • Herkenbaar enwaterrijk veenweide Ambities boezemkades inhet recreatieveboezemkades netwerk. en beleefbare alsdragendeidentiteit vanhetgebied. waterstructuur linten metbehoudvandoorzichten. endijken). beplanting, kades (maatvandepoldereenheden, verkavelingspatroon,karakteristieken Deplekligtzeer centraal inhetrecreatieve watersysteem, hetwater • Eventuele nieuwe bebouwingligtaanhetlint. • wordt Kade openbaartoegankelijk enonderdeel vanhet recreatieve • Herkenbaarmakenvande poldereenheden, grenzen van hetnieuwe • veenweidepolder Herkenbaarmakenhistorische kavelstructuur • Bouwstenen speelt eenbelangrijke rol bijnieuwe ontwikkeling. droogmakerijen beleefbaar. Daarmeewordtnetwerk. deovergang vanveenpolders naar vandeontginning.gebruik tot deachterkant Onderscheid tussenwegen indedroogmakerijen enwegen inde • isgebaseerd opbestaandelandschappelijke infrastructuur Nieuwe • Weg doorstad enland bebouwingisgeoriënteerd Nieuwe naarhetlintende met devoorkant • dienenhet ontwikkelingen Respecteren vanhetindividueleerfkarakter; • naarhetopenachterland. Behoudenvanhetdoorzicht • worden ontsloten Erven direct vanafhetlint. • Kavelrichting is langwerpig enhaaksopdeboezemgang. • Linten blijven linten A mbities en water ofrietstroken langs dewegen inde veenweidepolder. veenweidepolders doorbeplantinglangs wegen indedroogmakerijen, en pastindemaatenschaal van hetlandschap.structuren naarhet landschap.achterkant als ruimtelijke eenheidte versterken. erf • Het erf wordt ontsloten direct vanuithetlint.Debestaanderoute Heterf • Eventuele nieuwe aanhetlinten bebouwingligtmetvoorkant • Kavel vormt beëindiging vanhet boezemlint veenpolder enmoet • Bouwstenen onopvallend wel enonbeplant.(Rietstroken mogelijk). te worden vormgegeven alsonderdeel landschap, dat wilzeggen behouden blijven te ontlasten, omdeZuidbuurtseweg maardient vanaf deN206naar ‘achterkant’ eventueel kan vandekavel naarhet landschap.achterkant passen bijschaalvanhetlint.

• • • • • • • • • • • 103 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 104 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Ontwikkelen van Ontwikkelen Toeristische Punten. Overstap • Hetunieke natuurlandschap van Wijk en Wouden zo goed mogelijk • Deinrichting, maat enschaalvanrecreatieterreinen passenbij de • Kanoverhuur mogelijkmakenbijrecreatieve transferia. • Koppelingenmakentussen boezemwater enplassenvoor • Nieuwepadendoordepolders alsboerenlandpaden. • Eventuele nieuwe padenvolgen bestaandelandschappelijke structuren • vaneen doorgaande opdeovergang route opdekade Ontwikkelen • Gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap Ambities draagkracht ter plaatse. draagkracht beleefbaar en toegankelijk te makeninevenwicht metdeecologische vanhetlandschap waarinze liggen. karakteristieken waterrecreatie. als kavelpatroon endijken. tussen dedroogmakerijen endeveenweidepolders. Vergroten van deecologische door waarde van deplek, • Verbinden boezem enplassen ten behoeve vanwaterrecreatie. • vaneendoorgaand fi Ontwikkelen • vanrecreatieve ligtopeenknooppunt Dekavel enlandschappelijke • Kavel isonderdeel vanhetrecreatieve van ennatuurlijkehart Wijk en • Bouwstenen poldersloten. langshetwater vandeboezem envan de natuurontwikkeling droogmakerijenlandschap. die deovergang tussenhetveenweide- enhet markeert verhuren, ofeenandere recreatieve voorziening. verder bijvoorbeeld recreatief doorhierboten te te ontwikkelen, omditknooppunt Hetishierdoorstructuren. eengeschikte lokatie Wouden, enzou kunnenworden. verder indierichtingontwikkeld ets/wandelpad op de kade ets/wandelpad op de kade Raamwerkkaart beëindiging vanditspecifi weer herkenbaarmoetmaken.Daardoor wordt dekavel herkenbaarals de veenpolder vandeveenweidepolder enindeinrichting kavelrichting het voormalige potgrondbedrijf moethebbenaanhetlintin zijnvoorkant van opdekavel laatziendateennieuwe ontwikkeling De Raamwerkkaart van landgoedinhethart Wijk en Raamwerkkaart Wouden onbeplant. bestaan. Deze weg onopvallend volgt en dekavelrichtingenblijft vanafdeprovinciale wegDe ontsluitingvanhetLandgoedkan blijft bebouwd worden. 90% openbaartoegankelijk te zijn,envandeoverige 10%mag20% staan, indevorm landgoed. vaneen5hectare Eennieuwlandgoeddient ishetmogelijkomeengroterevaarwegen toe te groene ontwikkeling vanroutes en knooppunt van destreek) engelegenisopeenmarkant onderdeelOmdat dekavel uitmaaktvanhetrecreatieve (zieverhaal hart eke lint.

• • • • • • • • • • • 105 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 106 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden oai nrctn mrsi Huidige situatie enrichtingimpressie Lokatie Impressie: De lokatie als belangrijke kruispunt vanfi alsbelangrijke kruispunt Delokatie Impressie: ets, water enwandelroutes. Principeopbouw vanhetlandgoed routesstructuren op hetlint bebouwing geörienteerd en poldereenheden. herkenbare kavelrichting op dekavel gebiedseigen beplanting en natuurontwikkeling

• • • • • • • • • • • 107 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 108 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap - Identiteitsdragers - Linten blijven linten Recreatief palet - Water alsstructuurdrager en maten Linten insoorten Onderscheidendrivierengebied Droogmakerij alsherkenbare eenheid - Herkenbaarenwaterrijk veenweide - - - Kwaliteit dorpsranden in stads-en vanpolders Staalkaart Weg doorstadenland - - Doorsnijdend - Icoon vanhetGroene Hart spoor op decasus: volgende gebiedsprofi Op basisvandelocatieenspecifi enambities Legenda-eenheden verbreding voor ditgebied. het erf, hetlandschapenwelke trends we mogelijkzienten aanzienvan transformatie vandelandbouw naartoekomst toe. We denkennaover willenwe toestaan tenvraag iswelke aanzienvan ontwikkelingen beide zijdenvandeN209wordt alscaseuitgewerkt. Deachterliggende Het boerderijlint (Galgweg, Spookverlaat, Vierheemskinderenweg) aan De opgave 4.2 HETBOERDERIJLINT elkaarten metbijbehorende ambitiesvantoepassing elkaarten eke opgave voor deze plekzijnde

Stads en dorpsranden Identiteitsdragers Weg door stad en land Doorsnijdend spoor Droogmakerij Water als structuurdrager Herkenbaar veenweide Rivierengebied Linten blijven linten Gevarieerd vrijetijdslandschap

• • • • • • • • • • • 109 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 110 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Verkavelingsrichting herkenbaar houden haaksop deOude Rijn • vandebebouwing naarde rivier, zone voorkant OudeRijn In achterkant • Kwaliteit dorpsranden vanstads-en Versterken naarhet vanhetzicht vanuitdeRijn-Gouwelijn • vandehaltes iseerder Hetkarakter landschappelijkdanstedelijk. • enzichtbare aansluitingvanhaltes Duidelijkefunctionele oproutes die • als recreatieve Haltes kunnenworden ontwikkeld transferia. • Doorsnijdend spoor Vanuit hetlandschapvormen dewegen zo minmogelijkeenfysieke en • Behoudenenversterken vanhetzichtopde ‘identiteitsdragers’ vande • Weg doorstadenland Ambities of zijkant bebouwingnaar depolder of zijkant polderlandschap doorzichtlijnen. het landschapinlopen. visuele barrière. dewindmolensenkerktorens.polder; • Halte Rijn-Gouwelijn als recreatief knooppunt ontwikkelen, metdirecte als recreatief ontwikkelen, Halte Rijn-Gouwelijn knooppunt • ‘Venster’ open houden. Voornamelijk delangewatergangen dwarsop • Ecologische zone tussenspoorlijnenN11openhouden,dus • Bouwstenen recreatieve routes hetgebiedin. achterland in. kunnenwordende OudeRijn behoudenenversterkt alszichtlijnenhet voorkomen vanvisuelebarrière vanuithetspoornaar hetlandschap. Behoudenen versterken vanderol vanhetboezemwater en • • Bevaarbaarheid vergroten. Water alsstructuurdrager Zoeken naaralternatieve vormen vangrondgebruik opde • Bewakenvandeweidsheid vanhetgebiedalstotaal ende lange • Bewaren verkavelingspatronen, lengtesloten zijnbeeldbepalend. • Herkenbaar waterrijk veenweide alsbelangrijke landschappelijke Vaarten haaksopderivierontwikkelen • degrens enpolderland. tussenoeverwal Despoorlijnmarkeert • Onderscheidend rivierengebied Ambities boezemkades inhetrecreatieveboezemkades netwerk. bodemdalinggevoelige plekken. zichten over inhetbijzonder. dekavels en recreatieve verbindingen. • Vaarten waar mogelijk ontwikkelen alsrecreatieve Vaarten waarmogelijkontwikkelen verbindingen. • kwetsbare delenbodemdaling stoppen In doorvernatting, • behoudenalsbelangrijke zichtlijnen vaarten Bijontwikkelingen • herkenbaarhouden. Kavelrichting haaks opdeOudeRijn • Herkenbaarhoudenvandespoorlijnalsgrens en tussenoeverwal • Bouwstenen polderlandschap in. Vaarrondjes het mogelijkmakenvanafdeOudeRijn aandedroogmakerijen.direct indeveenweidepolder,bijvoorbeeld doornatte natuurontwikkeling vanaf deOudeRijn. enopenheidinveenweide.oeverwal veenweide. versterken vanbeslotenheid opde Bijontwikkelingen

• • • • • • • • • • • 111 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 112 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Het lint blijft herkenbaaralslater toegevoegd Hetlintblijft lintindepolder. • Eventuele worden nieuwe erven vormgegeven alsgroene eilanden,en • alsgroene Erfvergroting in hetlintismogelijkalserven eilanden • Linten blijven linten Ambities belemmeren niethetbestaandedoorzicht. herkenbaar blijven. herkenbaar houdendatboerderijlint geenontginningsbasis ismaarin • waarze hetzichtnietbeperken. zijnmogelijkopplekken erven Nieuwe • alsgroene Erfvergroting inboerderijlint ismogelijkalserven eilanden • Ditlintleentzichvoor erfvergroting, eneventueel nieuwe erven. • Bouwstenen van de karakteristieke doorlopende langekavelsenkavelsloten. van dekarakteristieke de 20ste eeuwalsnieuwe lijnistoegevoegd. doorbehouden Ditkan behouden. blijft ertussen metgrote vanhetlint lossegroeneHet karakter erven ruimtes blijft. herkenbaar blijven, enhetzichtnaardeopen veenpolders behouden Windturbines staan aanderand van hetgebied, aangrotere infra- • Identiteitsdragers deopenheid behouden. ookbij natuurontwikkeling de poldersblijft In • Vergroten hetgebiedinte omvanafdeOudeRijn vanmogelijkheden • Vaarroutes mogelijk makentussenstadenland. • Kanoverhuur mogelijkmakenbijrecreatieve transferia. • vaneen doorgaande opdeovergang route opdekade Ontwikkelen • Verknopen methetpolderlandschap van hetgebiedlangsdeOudeRijn • verbindingen van aantrekkelijke tussenstadenland. Maken • Gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap Ambities niveau vanaf deweg. structurele lijnen,en vormen zooriëntatiepunten opeenhoger schaal- oevers enbloemrijkegraslanden.oevervegetaties, natuurvriendelijke denatuureerder ruimte indevorm krijgt vanrietzones,Hier varen. tussen dedroogmakerijen endeveenweidepolders. lijnen haaksopdeOudeRijn. door recreatieve routes te koppelenaanhistorische oflandschappelijke • (Natte) natuurontwikkeling op delandschappelijkeovergang (Natte) natuurontwikkeling tussen • Ecologische zone tussenspoorenN11alsnatte natuur. Hetvormt • van verdere Maken recreatieve (vaarrondjes) vaarverbindingen • ook alsrecreatief Hier knooppunt. Ontwikkelen Halte Rijn-Gouwelijn • vanderecreatieve Ontwikkelen route opgrens droogmakerij- • Koppelenvanfi • haaksopde waarindevaarten vaneenvaarnetwerk, Ontwikkelen • Bouwstenen natuurstrook vanSpookverlaat. droogmakerij enveenweide. gekoppeld worden Ditkan aande hierdoor geenbelemmeringinhetzichtvanuitspoor. voor waterrecreatiemogelijkheden treff veenpolders langshetboerderijlint naardeGouwe. polders. verbindingenOude Rijn vormenen het water inde tussendeOudeRijn ets enwandelroutes aandevaarten. en.

• • • • • • • • • • • 113 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 114 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Raamwerkkaart Legenda ecologische zone ingebed. indeN11enhetrecreatieveknooppunt transferium worden indenatte de N11)enopgrens vande veenpolders endedroogmakerijen. Het overgang naardepolder(dezone tussendespoorlijnen vandeoeverwal opde De natte natuurvandeveenweidepolder zichontwikkelen kan blijft. vandepolderbehouden liggen,waardoor zichtnaarbeidekanten erven worden. zouden over Nieuweerven hetalgemeentegenover bestaande kunnen uitbreiden toegevoegd enermogelijknieuwe erven kunnen lengterichting vandeverkaveling over hetboerderijlint heendeerven laatzienhoemetbehoudvandezichtlijnenin De Raamwerkkaart boerderijlint inveenpolder Raamwerkkaart veenweide endroogmakerijen eventuele nieuwe natuur, alsnatte natuuropdeovergang van halte spoor alsrecreatief transferium oevers maken vanrecreatieve enroutes vaarverbindingen, langsde van belemmeren OV-panorama tussenspoorenN11,nattenatuurzone natuur, voorkomen doorzicht naarachterland doorzicht (zieprincipes) mogelijke nieuwe erven (zieprincipes) mogelijke erfuitbreiding Bestaande erven ontwikkeld worden. ontwikkeld alsvaarverbinding boezemwater kan tussenpolderenOudeRijn Hetverbindendeen langsdewaterlopen haaksopdeOudeRijn. veenpolders worden endroogmakerijen kan voorgezet viahetboerderijlint De doorgaande recreatieve en route (Wijk Woudenpad) op degrens van

• • • • • • • • • • • 115 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Principe mogelijke erfuitbreiding: maximaal 3 kavels breed. Erven blijven rechthoekig Principe mogelijke erfuitbreiding: maximaal 2 kavels breed. Erven worden naar achter toe van vorm, en met een groene rand. Belangrijke doorzichten blijven bewaard. uitgebreid. Belangrijke doorzichten blijven bewaard.

Principe mogelijke uitbreiding ten behoeve van functieverbreding: nieuwe functie als Principe mogelijkheid nieuwe erven: binnen het lint bestaat de uitbreiding van het bestaande erf, binnen een groene rand. Belangrijke doorzichten mogelijkheid om nieuwe erven te realiseren. Binnen groene ka- blijven bewaard. mers kunnen meerdere functies een plek krijgen, zoals parkeren, kamperen (t.b.v. agrarische verbreding) of wonen. polderlandschap metderoutes langs deOudeRijn. ontginninglint, vande weg dus landschappelijke patronen door. lopenaanbeide kanten recreatieve Nieuwe verbindingen indevor voor grote hetboerenervenlint: karakteristiek Impressie; groen diealseilanden indeveenpolder ingeplante liggen,met erven Lokatie enrichtingimpressie. ruime doorzichten naar hetachterland.ruime doorzichten Hetlintis geen m vanvaar- enfi etsroutes verbinden hetlinten

• • • • • • • • • • • 117 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 118 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap - identiteitsdragers - linten blijven linten Recreatief palet - water alsstructuurdrager en maten Linten insoorten droogmakerij alsherkenbare eenheid - - dorpsranden instads-en kwaliteit vanpolders Staalkaart weg doorstadenland - - Icoon vanhetGroene Hart toepassing opdeze casus: de volgende gebiedsprofi Op basisvandelocatieenspecifi enambities Legenda-eenheden Wouden. veranderingen invloed inhetlintdirect opdeidentiteit van Wijk en A4 enbijdecultuurhistorisch waardevolle hebben molen-driegang Door deligging vandeStompwijkse weg inhetpanoramavanafde belast doortransformatie enuitbreiding vandeerven. belastmetverkeer enwordt ookzwaar ruimtelijk maar istegelijkertijd recreatieve route vanuitdeHaagse agglomeratiehetpolderlandin, van hetlintdeStompwijkse weg. Ditlintvormt eendirecte De gemeente Leidschendam-Voorburg eenoverbelasting constateert De opgave 4.3 LINTSTOMPWIJKSEWEG elkaarten metbijbehorende ambitiesvan elkaarten eke opgave voor deze plekzijn

Gevarieerd vrijetijdslandschap Droogmakerij Stads en dorpsrandenWeg door stad en land Linten blijven lintenWater als structuurdrager Identiteitsdragers

• • • • • • • • • • • 119 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 120 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Randen Zoetermeer Randen enLeidschenveen: stad ligtmethet gezicht • Behoudenvan derafelige groene vanhetdorpnaar het achterkanten • (sloten) Zichtvanuit hetdorplangslandschappelijke structuren naar • Kwaliteit dorpsranden vanstads-en Verrommeling vanhetlandschaplangsdeauto(snel)wegen zoveel • Vanuit hetlandschap vormen de wegen zo minmogelijkeenbarrière. • Vanaf dewegen zicht behoudenopbelangrijke identiteitsdragers. • Behoudenenversterken vande herkenbaarheid vandeovergang • Weg doorstadenland Ambities functies vormt derand.functies naar het landschap, overgangszone eenparkachtige met eenmixvan landschap. het achterland. mogelijk beperken. droogmakerijen vanaf deA4. van hetstrandwallenlandschap naarhetlandschapvanveen en • De Randen vanLeidschenveen DeRanden en Zoetermeer als worden ontwikkeld • Vanuit hetdorpiszicht langsdelangewatergangen vande • Aaneengesloten groene stadsrandLeidschenveen enNieuwe • Weg lijninhetlandschap. infrastructurele alskale • Zichtvanafdesnelweg opdeidentiteitsdragers, zicht opde • benoemenenvrijhoudenhaaksopdeA4van Doorzichten Vliet tot • Bouwstenen functies. overgangszoneparkachtige tussenstadenland, meteenmix van droogmakerijen. Driemanspolder molengang. aan hetlintvanStompwijk. • Natuurontwikkeling volgt ookhetcultuurhistorische kavelpatroon, Natuurontwikkeling • Eventuele waterbergingsopgaven gebruiken omdelandschappelijke • Behoudenen versterken vanderol vanhetboezemwater en • Water alsstructuurdrager ophetgebiedvanlandgebruik(agrarische ontwikkelingen Nieuwe • Waterbergingsopgaven koppelenaanrationelepatroon van • Bewakenvandeweidsheid vanhetgebiedalstotaal ende lange • Droogmakerij alsherkenbare eenheid Ambities natuurvriendelijke oevers. natuurvriendelijke te versterken,structuur bijvoorbeeld doortochten te verbreden. inhetrecreatieveboezemkades netwerk. open poldermetgrasland.karakteristiek verbreding, vormen geenaantastingvande natuurontwikkeling), poldertochten. zichten over detochten inhetbijzonder. Vrij te houdenzichtlijnenbepalenmaximalediepte van erven. • aandelangelijnenvan Koppelenvannatte natuurontwikkeling • Waterpatroon vandedroogmakerijen verbreden ten behoeve van • Waterpatroon droogmakerij alslangezichtlijnen • Bouwstenen hoofdwatergangen indedroogmakerijen. waterberging

• • • • • • • • • • • 121 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 122 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • Nieuwe bebouwing isgeoriënteerd Nieuwe naarhetlintende metdevoorkant • dienenhet ontwikkelingen Respecteren vanhetindividueleerfkarakter; • vanbestaandeopenheidinhetlint behoudenvanhet Opplekken • asymmetrische hetkarakteristieke blijft aandekade Bijontwikkelingen • Linten blijven linten Ambities rafelige naarhetlandschap. achterkant als ruimtelijke eenheidte versterken. erf achterland. breed vanminimaal 2kavels ruime doorzichten naarhetopen profi el behouden. • Bij ontwikkelingen in het lint blijft hetasymmetrische profi inhetlintblijft Bijontwikkelingen • Bouwstenen • Achterwaartse uitbreiding van de erven vanhetlintStompwijk uitbreiding vandeerven Achterwaartse • onderaanhettalud (zuidoostzijdevanhetlint Stompwijk) Erven • Bijuitbreiding in debreedte blijven brede vanminimaal 2 doorzichten • in (noordwestkant) hebbenontwikkelmogelijkheden opdekade Erven • voor Erzijnuitbreidingsmogelijkheden bestaandeerven. • het lint vanStompwijk in begrenzen enzichtlijnenvanuit knikpunt doorzicht opMolengang cruciale doorzichten hebben eerder inde diepte metbehoud uitbreidingsmogelijkheid kavels vrijvoor zicht naarhetachterland. de breedte. plaatsvinden,enaandezuidoostzijdelaaginpolder.de kade aandenoordwestkant vanhetlintop Dit houdtindatontwikkelingen el behouden. Instand houden vandemolensals cultuurhistorisch element, enals • Versterken vandeherkenbaarheid vandetyperende vorm van • Identiteitsdragers: Recreatiegebieden aanderandenvanstadmet eenmixvan • Waar mogelijkverbinden vanhetbevaarbare water ten westen vande • Eventuele nieuwe padenvolgen bestaandelandschappelijke structuren. • Verbindingen makentussen hetrecreatieve systeem vandepolders en • Gevarieerd enverbindend vrijetijdslandschap Ambities herkenbaar oriëntatiepunt inhetgebied. laten. streekeigen beplanting, enhetmiddengebiedjuist open enleegte de Zoetermeerse doorderanden inte Meerpolder planten met functies. A4 enhetbevaarbare water in Wijk en Wouden verbinden. metelkaar het strandwallenlandschap ten westen van Wijk en Wouden. • Molens alsbelangrijke identiteitsdragers Molens voor het gebied behandelen. • van deZoetermeerse Randen herkenbaar makendoorin Meerpolder • Recreatieve randlangsZoetermeer uitbreiden viaNieuwe • langsdelangehoofdwatergangen (Natte)natuurontwikkeling inde • recreatieve Nieuwe route ten opzichte alsparallelstructuur van • Verbindingen naarstrandwallenlandschap, BieslandseBosenGroene • Bouwstenen te planten metstreekeigen beplanting. waterberging. alsnatuur, eenplekkrijgen, mix vanfuncties recreatie, sportvelden, Driemanspolder langsdestadsrand vanLeidschenveen. een kan Hier droogmakerijen. Stomwijkse weg, langs hoofwatergangen. onder desnelweg door. verbeteren, enfi Hart doornieuwe vaarverbindingen etsverbindingen

• • • • • • • • • • • 123 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 124 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Raamwerkkaart de openheidvanhetpolderland. Driemanspolder) vormen eengesloten groene incontrast met parkrand De stadsrandenlangsLeidschendam enZoetermeer (Nieuwe worden methetfeit dathet belangrijk weidevogel gebiedis. dientwel Hierbij rekeningdroogmakerij gehoudente eenaanknopingspunt. biedendelangerechte inde netwerk gemaakt.Daarvoor poldertochten Ten opzichte vandeStompwijkse weg wordt eenparallelrecreatief behouden. openheid vandedroogmakerij –tevens panoramavanafenover deA4- en vanafde ‘knik’ inhetlintvandeStompwijkse weg. Daarmeewordt de wordt deachtergrens bepaalddoorzichtlijnenopdemolens vandeerven indediepte. beidegevallen In aandeoostkant en delaaggelegenerven van hetprofi Stompwijkse weg opbouw kunnenplaatsvindenvolgens dekarakteristieke langsde laat ziendatbijdeuitbreiding vandeerven De Raamwerkkaart Stompwijkse Raamwerkkaart Weg Legenda el: de hooggelegen erven aan de westkant indebreedte aandewestkant el: dehooggelegenerven behouden en versterken vanzichtlijnen versterken herkenbaarheid Zoetermeerse Meerpolder ontwikkelen vanrecreatieveontwikkelen transferia Stomwijkse weg recreatieveontwikkelen routes vande als parallel-structuur natuurontwikkeling verbreden vandetochten ten behoeve vanwaterberging en waternetwerk inderecreatiegebieden west vandeA4 (boezem)waternetwerk waar mogelijkkoppelenaanhet

• • • • • • • • • • • 125 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 126 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Lokatie enrichtingimpressie Huidige situatie dingen. Met bomenzoudingen. Met deherkenbaarheid vande Zoetermeerse vergroot Meerpolder kunnenworden. verbredenImpressie; vandetochten ten behoeve vanwaterber ging en natuurontwikkeling en het makenvannieuwe recreatieveging ennatuurontwikkeling verb in- Principe hoe uitbreiding profi in het lintplaatszou kunnenvinden metbehoudvan hetkarakteristieke el van het lint.

• • • • • • • • • • • 127 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 128 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden http://www.zuid-holland.nl/overzicht_alle_themas/c_e_thema_verkeer-vervoer/con- Beleidsnota Provinciale 2006 Vaarwegen enScheepvaart t1naam=Water&t2naam=&t3naam= http://www.zuidholland.nl/documenten/documentenverkenner.htm?Gr=Landschap& met debegrenzing vandegebiedenzijnte vindenindePMV –zie hierboven Stiltegebieden-De regelgeving mettoelichting over destiltegebieden endekaarten provinciale_milieuverordening.htm http://www.zuid-holland.nl/overzicht_alle_themas/thema_milieu/c_e_thema_milieu- Provinciale milieuverordening t1naam=Water&t2naam=&t3naam= http://www.zuidholland.nl/documenten/documentenverkenner.htm?Gr=Landschap& Provinciaal Waterplan enwateragenda 2012-2015 goed/content_e_thema_samenleving-molens/c_e_thema_cultuur-molenbiotoop.htm http://www.zuidholland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/c_cultureel_erf- Molenbiotopen http://www.zuid-holland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/thema_groen.htm Regioprofi initaitief_inspraak_status.htm goed/chs/c_e_thema_samenleving-inhoud_doel_status/c_e_thema_samenleving- http://www.zuidholland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/c_cultureel_erf- Cultuurhistorische Hoofdstructuur (CHS) http://www.zuid-holland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/thema_groen.htm Beleidsvisie Groen +uitvoeringsprogramma (EHS,RodS,Natura2000) groengebieden/groenblauweslinger.htm http://www.zuidholland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/thema_groen/c_ Groenblauwe Slinger wonen/visieopzuidholland.htm http://www.zuidholland.nl/overzicht_alle_themas/thema_ruimtelijke_ontwikkeling_ raadpleging viaRuimtelijke Plannen.nl en ProvincialeVerordening Structuurvisie Ruimte- www.pzh.nl PROVINCIE Bronnen elen Cultuurhistorie-op kaart regio aanklikken kaart elen Cultuurhistorie-op &pagid=175&mediumid=7&stukid=2349 Beleidsnota landgoederen http://www.zoeterwoude.nl/index.php?simaction=content index.php?mediumid=17&pagid=243&stukid=2535 eff Beleidsstuk Onderzoek http://www.zoeterwoude.nl/index.php?mediumid=17&pagid=1023 LandelijkGebied Beeldkwaliteitplan http://www.zoeterwoude.nl/index.php?mediumid=9&pagid=801 Bestemmingsplan Landelijk Gebied http://www.zoeterwoude.nl/index.php?mediumid=9&pagid=787&stukid=10333 Structuurvisie ZOETERWOUDE (zie intranetthema’s onderwegverkeer /documenten) Handboek Ontwerpcriteria Wegen 4.0 (zie intranetthema’s onderwegverkeer /documenten) Vormgeving rotonde Zuid Holland2012 http://idms/livelink/livelink.exe/open/PZH-2008-1127486 Landschapsplan Wegen Beleidsvisie Cultureel 2013-2016+uitvoeringsprogramma Erfgoed en_erfgoedlijnen/content_archeologie.htm http://www.zuidholland.nl/overzicht_alle_themas/c_landschap/c_cultureel_erfgoed_ Limes tent_ouderijnzone.htm www.zuid-holland.nl/overzicht_alle_themas/thema_programma_en_projecten/con- Oude Rijnzone wegen&site=Intranet&sort=date%3AD%3AL%3Ad1 http://www.zuidholland.nl/zoeken.htm?client=in Ligplaatsenbeleid provinciale Zuid-Holland (Ontwerp) vaarwegen Ruimte voor ambities tent_beleid.htm ecten aanpassenmaaiveldecten http://www.zoeterwoude.nl/ tranet_frontend&q=provinciale+vaar

• • • • • • • • • • • 129 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 130 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden Groenbeleidsplan Haaglanden HAAGLANDEN www.landvanwijkenwouden.nl STICHTING LAND VAN WIJK EN WOUDEN Werken-aan-Stompwijk/Deelprojecten-Recreatief-knooppunt-bij-molendriegang.html http://www.leidschendam-voorburg.nl/Int/Stompwijk,-Wilsveen-en-buitengebied/ den%20Groenagenda% 20PZH.pdf http://haaglanden.nl/documenten/1024/2012-05-31%20Inzet%20Haaglan- GroenInzet Haaglanden bijdrageaandeGroenagenda vandeprovincie Zuid-Holland %20Knooppunt_6.pdf lijk%20kader%20Recr http://www.leidschendam-voorburg.nl/public/Actueel-INTERNET/2012/Ruimte- recreatiefruimtelijk kader knooppunt Defi wegpanorama’s 2009Status inbeeldDatum19maart Ruimtelijke ontwikkelingen Nationale Snelwegpanorama Wijk en Wouden NegenNationaleSnel- uithetrapport Project Cultuurhistorische Duin,Horsten Impuls Weide (belvedereproject) Stadsrandenatlas PZH /LOLA visie-Stompwijk.html http://www.leidschendam-voorburg.nl/Stompwijk,-Wilsveen-en-buitengebied-Gebieds- Integrale gebiedsvisieStompwijk 2010%20[ebook].pdf?PHPSESSID=0e39e899293cdd0ba4fd1aec6b905f3f brochures/104c2c3c5b2755a_917_LOP_DHW_inv%20en%20analyse_V2_25-11- http://www.bronsenpartners.nl/site/dbimages/projecten/ Inventarisatie enanalyse LOP duinhorstenweide http://www.voorschoten.nl/toerisme_en_recreatie/duin_horst_en_weide Duin Horsten Uitvoeringsprogramma +visieLandschapsontwikkelingsplan Weide Landelijk-Gebied/Documenten-behorende-bij-bestemmingsplan-Landelijk-Gebied.html jecten-Bestemmingsplannen/Vastgestelde-bestemmingsplannen/Bestemmingsplan- http://www.leidschendam-voorburg.nl/In bijdevoorschriften)beeldkwaliteitsparagraag Bestemmingsplan landelijkgebied2011gemeente leidschendam Voorburg (inclusief LEIDSCHENDAM-VOORBURG nitief t/Plannen-projecten-visies/Plannen-en-pro- toerisme_en_recreatie/duin_horst_en_weide Duin Horst& Landschapsontwikkelingsplan Weide http://www.voorschoten.nl/ nl/projecten/project/Landschapsontwikkelingsplan+Rijn+en+Veenstreek/87/ en Rijn- VeenstreekLandschapsontwikkelingsplan http://www.bronsenpartners.nl/ schap/regionaal-groenprogramma/copy_of_links-documenten 2010-2020 http://www.hollandrijnland.net/themas-projecten/natuur-en-land- Regionaal Groenprogramma structuurvisie/rsv-2020/regionale-structuurvisie-2020 http://www.hollandrijnland.net/themas-projecten/ruimtelijke-ordening/regionale- 2020 Regionale Structuurvisie HOLLAND RIJNLAND 5=9c9f978ee657735d520498253d7fc27&sendDate=20130301 orgId=102392&Em=1&topicId=136200012&docId=l:1845051297&start=15&md http://www6.lexisnexis.com/publisher/EndUser?Action=UserDisplayFullDocument& Kwaliteitsgids Polder Nieuwkoop Noordeinderpolder Zuid- en Kwaliteitsgids voor dedrooggemaakte polderten westen ende vanAarlanderveen Kwaliteitgids voor depolderZaanseRietveld ringsprogramma deel1Beleiddeel, Buitengebied AlphenaandenRijn, deel2uitvoe- Structuurvisie en Rijn- VeenstreekLandschapsontwikkelingsplan ALPHENAANDENRIJN documenten) Handboek Ontwerpcriteria Wegen 4.0(zieintranetthema’s onderwegverkeer / documenten) Vormgeving rotonde Zuid Holland2012(zieintranetthema’s onderwegverkeer / http://idms/livelink/livelink.exe/open/PZH-2008-1127486 Landschapsplan Wegen LOP DuinHorsten Weide http://idms/livelink/livelink.exe/properties/PZH-2013-370844844 Wandelroutenetwerk Romeinse Oude Rijn: Waterbaan” Agenda Landbouw,het provinciale –beleid Groene Hart

• • • • • • • • • • • 131 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 132 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden an lge Provincie Zuid Holland Zoetermeer Gemeente Provincie Zuid Holland Provincie Zuid Holland Coen Tückermann Regio HollandRijnland Janny Plugge Henk JanKiewiet Bernadette Keijsper Feddes Olthof Marcel Grontmij Xandra vanGinkel Gemeente AlphenaandenRijn Yttje Gordijn Yoran vanBoheemen Stadsgewest Yolanda Boekhoudt Feddes Daniëlle vandenBerg Feddes Kernteam Haaglanden Olthof (projectleider) Henk JanKiewiet Team opdrachtgever Jan-Willem (Gis-specialist) Bronkhorst Yolanda (landschapsarchitect) Boekhoudt Grontmij Yoran vanBoheemen (landschapsarchitect) Yttje Feddes (landschapsarchitect) Feddes/Olthof landschapsarchitecten Werkteam Holland Het gebiedsprofi Colofon el Wijk en Wouden isopgesteld doorGrontmij insamenwerking metFeddes/Olthof inopdrachtvanProvincie Zuid-

• • • • • • • • • • • 133 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden • • • • • • • • • • • 134 Gebiedsprofi el Wijk en Wouden aclNewbe Marcel Nieuweboer nnb Wouter vander Wiel Coen Tückermann Sven Thorissen Janny Plugge Andries Middag Mens Bert LangeveldMarijke Marc Laman Hannie Korthof Koolma Albert Koenders Maarten Klaasse Karel Henk JanKiewiet Bernadet Keijsper Clemens Kester Korine Hengst Hans Grotenhuis Marcel Gordijn Liselotte Gips Xandra vanGinkel Yttje Feddes Alexander Ditmer Elise Coenen Yoran vanBoheemen Yolanda Boekhoudt Gielijn Blom Daniëlle vandenBerg Kerngroep LTO Provincie Zuid Holland Provincie Zuid Holland Provincie Zuid Holland

Agrarische Natuurvereniging Wijk en Wouden Gemeente Leidschendam Voorburg Gemeente Zoetermeer Gemeente Alphenaanden Rijn Provincie Zuid Hollan Gemeente DenHaag Provincie Zuid Holland Stichting Landvan Wijk en Wouden Cultureel zoals Erfgoedhuis erfgoed, Stichting Landvan Wijk en Wouden Gemeente DenHaag Provincie Zuid Holland Provincie Zuid Holland Provincie Zuid Holland Hoogheemraadschap Rijnland Stadsgewest Haaglande Gemeente Zoeterwoude Regio HollandRijnland Feddes Olthof Gemeente Rijnwoude Gemeente Voorschoten Feddes Olthof Grontmij Gemeente DenHaag Gemeente Alphen aandenRijn

Gebiedsprofi el Wijk en Wouden