NR 3 (301) kwiecień 2020 ISSN 1507-5648 Nakład 1500 GAZETA BEZPŁATNA

Przez ostatnie miesiące realizuje wiele projektów z wykorzystaniem środków zewnętrznych. Oprócz nowo podpisanych umów, ciągle trwa wiele inwestycji, których efekty można codziennie dostrzec w przestrzeni publicznej.

więcej na str.3.

Pod koniec 2019 roku Galeria Sztuki „Synagoga” w Barczewie wzbogaciła się o kolejny, związany z judaizmem przedmiot. Jest to delikatny, małej wielkości pergamin

zawierający fragment Tory... więcej na str. 10.

KLUB BARCZEWSKICH POETÓW Drodzy Czytelnicy, okres ogólnoświatowej kwarantanny powoduje, iż artystyczne dusze dają upust swoim myślom, refleksjom i zaczynają tworzyć ku pokrzepieniu serc, rysując piórem nasze czasy w postaci m.in. wierszy, tekstów. więcej na str. 8. Burmistrz Barczewa Pan Andrzej Maciejewski wspólnie Biblioteka w CK-B z sołtysami gminy Barczewo, Ochotniczymi Strażami Pożar- nymi, Centrum Kulturalno – Bibliotecznym, wolontariuszami Książka na maj Szlachetnej Paczki, wolontariuszami Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w połowie miesiąca marca 2020 roku Jennifer Chambliss Bertman „Pożeracze książek” ogłosił akcję „Bezpieczny Senior”. Głównym założeniem akcji Ukryta książka, zagadki i tajemny szyfr… Gra się rozpoczyna! jest ograniczenie wychodzenia z domu zdrowych osób star- Dwunastoletnia Emily wkracza do akcji! Jej rodzina właśnie przeprowadziła szych, narażonych na zarażenie koronawirusem i pomoc się do San Francisco, miasta, w którym mieszka literacki idol dziewczynki. w zrobieniu im zakupów. Pomoc dedykowana jest osobom To Garrison Friswold, twórca przebojowej gry sieciowej Book Scavenger. samotnym, powyżej 60 roku życia, nie objętym wsparciem Wymyślona przez niego zabawa polega na rozwiązywaniu zagadek Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, a także nie objętym i odszukiwaniu książek na podstawie zawartych w nich wskazówek. kwarantanną. Pewnego dnia Emily dowiaduje się, że Griswold na skutek bandyckiego ataku Mieszkańcy miasta i gminy Barczewo wiele razy udo- znajduje się w śpiączce. Nie wiadomo, co dalej z jego nową grą, która miała wodnili, że w sytuacjach kryzysowych umieją się jednoczyć się rozpocząć. Wkrótce razem ze swoim nowym kumplem, Jamesem, i wspierać. W akcji „Bezpieczny senior” również nie zostali dziewczynka znajduje dziwaczny tom. Przyjaciele wierzą, że to własność obojętni i stanęli na wysokości zadania. Łącznie zgłosiło się 80 Griswolda i że doprowadzi ich do cennej nagrody. Tyle że tej książki szukają wolontariuszy chętnych do niesienia pomocy, którzy działają również inni… Emily i James muszą jak najszybciej rozwiązać zagadki ukryte prężnie i na życzenie seniorów docierają z pomocą. w książce Griswolda. Jeśli tego nie zrobią, sami padną ofiarą bezwzględnych Koordynator akcji „Bezpieczny Senior” Alina Urbanek tel. 504986617 napastników! Źródło: https://www.empik.com/pozeracze-ksiazek-bertman-chambliss- Koordynator akcji „Bezpieczny Senior” serdecznie dziękuje Pani Renacie Kosin za uszycie i przekazanie maseczek dla jennifer,p1123214732,ksiazka-p wolontariuszy niosących pomoc seniorom. Z podziękowaniem Alina Urbanek

Wykaz telefonów i adresów kontaktowych, czynnych całą dobę w sprawie koronawirusa SARS-CoV-2:

1. WSSE w Olsztynie ul. Żołnierska 16; 10-561 : tel.: 538 286 085, 603 131 846, 531 709 487 Informujemy, że od 1 marca 2020 r. główna informacja turystyczna Barczewa 2. PSSE Olsztyn ul. Żołnierska 16;10-561 Olsztyn: mieści się przy ul. Mickiewicza 12. tel.: 601 203 001, 693 365 322, 607 753 872 Dodatkowy punkt znajduje się w Salonie Muzycznym - muzeum im. F. 3. PSSE Ostróda ul. Kościuszki 2;14-100 Ostróda: Nowowiejskiego w Barczewie, Od poniedziałku do piątku 7.30 do 15.00: tel.: 89 646 08 przy ul. Mickiewicza 13. 70, 89 646 08 77, 89 646 08 81, po godzinie 15 oraz weekendy i święta: 601 895 096 Kontakt: Informacja turystyczna - tel. 89 514 15 06 e-mail: [email protected]

Muzeum - tel. (89) 674 04 79 e-mail: [email protected] WIADOMOŚCI BARCZEWSKIE Wydanie bieżące i numery archiwalne dostępne są w Informacji Turystycznej - ul. Mickiewicza 12, bibliotece - ul. Grunwaldzka 15, u sołtysów oraz na www.wb.barczewo.pl

Redaktor naczelny Redaktor Współpraca: Urząd Miejski, Jolanta Gieczys, SP 3, SP 1, Sołectwo . Robert Tokarski Maja Barczuk-Kalisz e-mail: [email protected] Oprac. graf. okładki: Zbigniew „Ramsko” Kozłowski Redaktor Redaktor Zdjęcia na okładce: Wojciech Zenderowski Lidia Zelman Zbigniew „Ramsko” Kozłowski, GAZETA SAMORZĄDOWA e-mail: arch. Galeria Sztuki „Synagoga” Wydawca: [email protected] Centrum Kulturalno-Biblioteczne Adres: Barczewo, ul. Słowackiego 5 Redaktor Tel. / fax. 89 514 82 81 Redaktor, korekta Magdalena Łowkiel e-mail: [email protected] Beata Rukszan

Druk: Zakład Poligraficzny U-H J. Skrajnowski 11-300 , ul. Krótka 1, tel. 89 715 34 58 Redaktor Redaktor, skład DTP: Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam, Patrycja Nowicka nie zwraca tekstów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo skracania Zbigniew Kozłowski i opracowywania tekstów, nie odpowiada i nie zamieszcza tekstów anonimowych. e-mail: Redakcja informuje o możliwości zamieszczenia reklam. [email protected] www.wb.barczewo.pl

2 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 INFORMACJE

Realizacja projektów inwestycyjnych przez Gminę Barczewo w marcu i kwietniu

Przez ostatnie miesiące Rozpoczęto prace przy zabezpieczeniu 5. Trwają prace przy utworzeniu Centrum realizuje wiele projektów z wykorzystaniem skarpy przy ulicy Armii Krajowej 1 i 1A. Wielu Kultur. środków zewnętrznych. Oprócz nowo podpi- Wykonano instalację kanalizacji deszczowej Rozpoczęto prace przy: montażu nadproży, sanych umów, ciągle trwa wiele inwestycji, za murem oporowym w 95%, wykonano podciągów, murowaniu ścian wewnętrznych których efekty można codziennie dostrzec montaż balustrad na murze oporowym parteru i piętra. w przestrzeni publicznej. w 90%, wykonano nawierzchnię z kostki brukowej w 95%. Urząd Miejski prowadzi inwestycje gminne. Zagospodarowano brzegi rzeki Pisy, m.in. Są to: wykonywano zabijanie kołków 1. Budowa drogi gminnej Nr 164007 N umacniających brzegi rzeki w 95%, w miejscowości . Jest to uporządkowano teren między brzegiem kontynuacja zadania. Planuje się wykonać rzeki a zabudową do mostu w 95%, nawierzchnię drogi z kostki betonowej na wykonano okablowanie pod lampy długości 770,00 mb i szerokości śr. 5,00 m. oświetleniowe w 95%, wykonano rampę Obecnie trwają roboty ziemne. Wartość przy schodach skarpowych w 95%, robót wynosi: 771 833,00 zł. Planowany wykonano balustrady drewniane na Trwa rozbiórka posadzek parteru, termin zakończenia inwestycji – 30.09.2020 schodach terenowych w 100%. Wszystkie przygotowywanie ścian pod tynkowanie, r. (Fundusz Dróg Samorządowych - FDS) prace w tej grupie zadaniowej wykonano tynkowanie ścian wewnętrznych, trwa średnio w 90%. wykonywanie warstw elewacyjnych, 2. Przebudowa ulicy Lipowej w Łęgajnach. Wartość wszystkich robót zgodnie z umową rozpoczęto wykonywanie wewnętrznych Roboty ziemne i montażowe związane z 3.152.469,20 zł/ brutto. instalacji elektrycznych. wykonaniem sieci kanalizacji deszczowej Wartość robót dodatkowych 100.000 zł/ W następnym okresie rozliczeniowym wykonane są na poziomie 80%. Podbudowę brutto. zaplanowano: roboty posadzek parteru - i krawężnik drogi wykonano w 80%. Wjazdy montaż nadproży, podciągów, tynkowanie na posesję wykonano również w 80%. 4. Dobiega końca adaptacja budynku ścian wewnętrznych, wykonywanie warstw Wykonawca przystąpił do układania kotłowni na świetlicę w miejscowości elewacyjnych, roboty instalacyjne nawierzchni drogi z kostki betonowej. Niedźwiedź. wewnętrzne. Wartość zadania 1.472.817,78 zł – FDS Wartość zadania 3.157.468,39 zł

6. Zakończono budowę ścieżki pieszo- rowerowej z energooszczędnym oświetleniem, bezpiecznymi przejściami dla pieszych oraz infrastrukturą rowerową i małą architekturą z miejscowości Zalesie do miasta Barczewo – wartość zadania 2.143.983,20 zł - trwają odbiory.

3. Zagospodarowanie brzegów rzeki Pisy: Do tej pory zabezpieczono skarpy przy ulicy Armii Krajowej 1 i 1A: wykonano pionową część muru oporowego w 100%, oczepu muru oporowego w 100%, odwodnienie liniowe wzdłuż muru oporowego w 100%, podbudowę pod nawierzchnię z kostki brukowej w 100%.

7. Trwa przebudowa ul. Szczepańskiego w Barczewie. W ramach zadania wykonana Trwają roboty budowlane. zostanie nawierzchnia jezdni i chodników Wykonano izolację fundamentów w 90%, z kostki betonowej. Wykonany zostanie roboty rozbiórkowe w 90%, konstrukcja odcinek kanalizacji deszczowej na długości dachu w 100%, pokrycie dachu w 100%, 45,00 mb. roboty instalacyjne elektryczne w 90%, Wartość inwestycji: 492 120,00 zł (FDS). roboty instalacyjne wod.-kan. W 80%, Termin zakończenia zgodnie z umową: Zagospodarowano brzegi rzeki Pisy roboty tynkarskie w 60%, roboty 30.09.2020 r. Zakończenie inwestycji w 100%: wykonano kładkę, taras widokowy wykończeniowe w 10%. przewidywane jest na przełomie czerwca z balustradami, wykonano podbudowę pod Wartość zadania – 778.080,49 zł i lipca br. ścieżkę przy byłym cmentarzu Wartość robót zgodnie z okresem ewangelickim, wykonano schody terenowe, rozliczeniowym 100.250,00 zł (za rok 2019). wykonano stan surowy zamknięty budynku Wartość robót budowlanych 678.080,49 zł sanitarnego. Ciąg dalszy na str. 4 >>

14 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 3 INFORMACJE INFORMACJE Funkcjonowanie szkoły w czasie kwarantanny Realizacja projektów inwestycyjnych przez Gminę Barczewo w marcu i kwietniu << s.3 Zdalne nauczanie w Zespole Szkół w Barczewie 8. Zakończono przebudowę ulicy Cedrowej 12) Wykonano zadanie: montaż latarni Na podstawie ustawy dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwią- i Pistacjowej w Wójtowie, drogi solarnej na przystanku w m. Kaplityny. - ogłoszono wyniki konkursu w działaniu zaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwal- wewnętrznej wraz z budową odwodnienia Mimo utrudnień związanych z pandemią 9.2 Infrastruktura socjalna RPO WiM 2014- czaniem COVID-19 rząd polski wprowadził stan epidemii. Na tej i niwelacji przyległego terenu. 31.03.2020 r. trwają bieżące prace remontowe, naprawy 2020. Nasze zadanie „Zmiana sposobu podstawie i zgodnie wytycznymi MEN Burmistrz Barczewa p. Andrzej komisja rozpoczęła czynności odbioru i pielęgnacje: użytkowania budynku kotłowni na budynek Maciejewski dn. 11.03.2020 r. wydał zarządzenie o zawieszeniu końcowego i w dniu 06.04.2020 r. odebrała - malowanie oznakowania pieszego, usług publicznych – świetlicę wiejską w wszystkich zajęć prowadzonych w szkołach publicznych na terenie inwestycję. - prace pielęgnacyjne terenów zielonych, miejscowości Łęgajny” otrzymało Gminy Barczewo w okresie od 12.03.2020 r. do 27.03.2020 r., który Wartość zadania – 823.000,00 zł (FDS) plaży i obiektów będących w zarządzaniu dofinansowanie w wysokości 80% tj. potem został wydłużony do 26.04.2020 r. Zakładu Budynków Komunalnych. 689.192.96 zł, całkowita wartość zadania Pierwsze dwa dni (czwartek i piątek, 12-13 marca) były okresem przejściowym. W szkole nie odbywały się zajęcia dydaktyczno- 9. 7.04.2020 r. nastąpił odbiór drogi 862.407,76 zł. wychowawcze. W przedszkolu miały miejsce jedynie zajęcia asfaltowej do Zalesia. - złożony został wniosek na zadanie opiekuńcze. Nauczyciele uzupełniali braki w dzienniku elektro- Wartość inwestycji: 370 477,91 zł (FDS). „Budowa sali sportowej wraz z zapleczem i infrastrukturą techniczną przy ZSP nicznym, sprawdzali prace uczniów, przygotowywali się do zajęć w Łęgajnach” w ramach programu Sportowa i wykonywali prace porządkowe w pracowniach. W poniedziałek Polska 2020 – wnioskowana kwota 16.03.2020 r. zajęcia lekcyjne zostały całkowicie zawieszone. Od 2.195.410,25 zł, wartość zadania tamtej pory uczniowie nie przychodzą do szkoły, a dzieci do 4.390.820,51 zł. przedszkola. Głównym narzędziem komunikacji pomiędzy szkołą, uczniami i rodzicami oraz między dyrekcją a nauczycielami stał się Realizacja zadań określonych dziennik elektroniczny. Zmiana trybu pracy wymusiła na właścicielach w budżecie obywatelskim: systemu rozszerzenia form komunikacji: umożliwiono szkole - rozpoczęto budowę wybiegu dla psów przy podpięcie dysków sieciowych (Google Drive, One Drive), ul. Jana Kasprowicza „Szczęśliwy Psiak”. przekazywanie plików i linków do zasobów, zlecanie projektów czy Fot. Archiwum ZS Informacje dodatkowe nt. przetargów: W dniu 17.04.2020 r. wykonawca zgłosił na zadań domowych, które uczniowie wykonywali i mogli odsyłać zdalnie. i nauczycieli, było bardzo trudne. Jednak z każdym dniem przybywało - rozstrzygnięto przetarg na zadanie piśmie zakończenie prac i dokonanie Poza tym MEN przygotowało pomoce do nauki na odległość – umiejętności. Nauczyciele zaczęli korzystać z platform Eduelo, Skype, „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- kilkanaście propozycji materiałów edukacyjnych (platform, stron W obecnym czasie wykonywanych jest odbioru końcowego robót związanych Zoom, Matzoo, Wordwall, Quizizz, Multibook, Flipbook, Scholaris, Aktywizacyjnego” etap 1, rewitalizacja i serwisów internetowych), m.in.: epodreczniki.pl, portal wiedzy dla wiele zadań remontowych dróg gminnych z wykonaniem niwelacji terenu YouTube, Discord. Kilkoro rodziców skorzystało z propozycji boiska przy ul. Wojska Polskiego – kwota nauczycieli, podręcznik internetowy „Włącz Polskę!”, portal i drogowej infrastruktury technicznej: z przygotowaniem pod zasiew trawy. wypożyczenia stacjonarnych komputerów ze szkoły. przeznaczona 4.155.846,55 zł lektury.gov.pl, strona Centrum Nauki Kopernik, serwis Muzykoteka 1) Przeprowadzono zmianę organizacji 23.04.2020 r. dokonano odbioru końcowego Nade wszystko istotnym stało się stworzenie atmosfery życzli- - rozstrzygnięto przetarg na zadanie Szkolna, Biblioteka Cyfrowa Polona, jak też serwis Polskie Radio ruchu na ul. Słowackiego i na terenie osiedla wykonanych robót bez uwag i w terminie wości i zrozumienia, szczególnie ważne w momencie obowiązku „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- Dzieciom. domków jednorodzinnych. (teraz plac będzie ogrodzony i wyposażony. realizacji podstawy programowej i oceniania pracy uczniów. Aktywizacyjnego” etap 1, przebudowa Ocenianiu zaczęła podlegać m.in.: rozmowa telefoniczna z uczniem, 2) Trwa realizacja naprawy dróg Szczegóły u p. Janusza Sturlisa). i modernizacja ciągów pieszych i pieszo- rozmowa na wideo czatach, na dostępnych komunikatorach gruntowych i gminnych ciągów jezdnych – kwota przeznaczona (Messenger, Skype, ClassDojo), przesyłane przez rodziców zdjęcia komunikacyjnych. Wykonano naprawy 1.330.557,06 prac uczniów (prace plastyczno-techniczne, Lapbooki, prace pisemne), w sołectwach: Kaplityny, , , - rozstrzygnięto przetarg na zadanie nagrania głosowe, np. recytacja wierszy, głośne czytanie, czy też , , Kierzliny, Odryty, „Termomodernizacja budynku ratusza – przesłane drogą elektroniczną karty pracy z zadaniami albo testy on- Leszno, Bartołty Wielkie, Kierzbuń, Gmina Barczewo” - kwota przeznaczona line na platformach Quizizz, Kahoot i inne zaproponowane przez , , Niedźwiedź, 1.030.000,00 zł, nauczycieli, np. krótkie ćwiczenia fizyczne udokumentowane . - ogłoszono przetarg na zadanie filmikiem lub zdjęciami. Dzięki licznym komunikatorom praca stała się 3) Trwa realizacja zadania: awaryjna „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- spokojniejsza, ale nie mniej trudna. naprawa odcinka ok. 70 mb ul. Topolowej Aktywizacyjnego zadanie II – Budowa Praca na odległość nie byłaby możliwa, gdyby nie zaangażowanie w Łęgajnach. skateparku i street workoutu. rodziców. To na nich spoczął obowiązek zapewnienia dzieciom 4) Wykonano zadanie: awaryjna naprawa - złożono wniosek na zakup laptopów do warunków do zdalnej edukacji: osobnego pokoju do cichej nauki lub drogi dojazdowej do budynku nr 50 przy zdalnej nauki – przyznana kwota 70 tys. zł. wydzielonego miejsca, przygotowanie komputera lub telefonu czy ul. Warmińskiej w Barczewie. Z tego wniosku gmina mogła zakupić 39 tabletu, organizacja sprawnego internetu, regulowanie czasu pracy 5) Zrealizowano zadanie: naprawa drogi laptopów wraz z oprogramowaniem, - Zakończono procedury zakupu dziecka (wykonywanie zadań w tym samym czasie, najlepiej według wewnętrznej, usytuowanej w działce torbami i myszkami oraz płyny do defibrylatorów w ramach Budżetu planu lekcji), organizowanie przerw w nauce. Szczególnie obciążeni są gminnej nr 1014, obręb Ramsowo gmina dezynfekcji. Trafiły one do szkół publicznych Obywatelskiego dla miasta Barczewa na rodzice dzieci młodszych, którzy sami uczyli się obsługi programów Barczewo. i niepublicznych z gminy Barczewo. 5 maja 2020 r. (rozstrzygnięcie postępowania, i platform. To dzięki cierpliwości i wsparciu rodziców dzieci mogły 6) Zrealizowano zadanie: przebudowa Burmistrz Barczewa Andrzej Maciejewski podpisanie umowy na dostawę przygotować swoje prace i przesłać je nauczycielom do sprawdzenia. oświetlenia ulicznego w m. Zalesie wraz z zastępcą Piotrem Mostkiem defibrylatorów, dostawa sprzętu). Za ten wysiłek należy im się serdecznie podziękowanie. W pierwszy dzień wiosny szkoła miała już za sobą pierwszy tydzień i wymiana lamp oświetlenia ulicznego na odwiedzili placówki oświatowe i przekazali nauki na odległość, któremu przyświecał cel utrwalania zdobytych Podziękowanie należy się także nauczycielom, którym przygoto- terenie miasta i gminy Barczewo. sprzęt. Zestawy komputerowe zostały wiadomości i umiejętności. Nauczyciele zasadniczo przekazywali wanie zajęć (przygotowanie materiału, pisemne lub słowne wytłu- 7) Zrealizowano zadanie: awaryjna naprawa zrefundowane z programu Centrum prace domowe przez dziennik elektroniczny, publikowali materiały na maczenie tematu, szukanie filmów wyjaśniających zagadnienie), drogi gminnej -Stare Włóki. Projektu Polska Cyfrowa. portalach społecznościowych szkoły i ciągle poszukiwali nowych przesyłanie zadań uczniom, odbieranie ich oraz sprawdzanie (notatek, 8) Wykonano zadanie: montaż 28 znaków kart pracy, zdjęć, nagranych filmów) zajmuje bardzo dużo czasu. drogowych na terenie gminy Barczewo. możliwości przekazywania wiedzy uczniom. Jednak czasami zdarzało się, że kierowali pracą uczniów tylko przez telefon. W ostatnich dniach nauczyciele coraz częściej próbują prowadzić 9) Trwa realizacja zadania: naprawa dróg lekcje on-line w oparciu o bezpłatne platformy typu Zoom. Nie jest to W wyniku poszukiwania nowych rozwiązań pojawił się kontakt za bitumicznych na terenie Gminy Barczewo. proste zadanie, wymaga ogromnej cierpliwości i ilości czasu pracy przy pomocą komunikatorów społecznościowych typu Messenger czy 10) Wykonano zadanie: dostawa 180 ton komputerze – w zasadzie cały dzień i stałej współpracy z rodzicami. piasku w celu naprawy drogi wewnętrznej Whatsapp. Mimo, że przez Messenger mogło rozmawiać tylko 8 osób i trzeba było łączyć się kilka razy, aby przeprowadzić lekcję dla całej W ten sposób chwile trudu pracy przeplatają się z chwilami radości w działce gminnej 110 obręb Ramsowo. z bycia razem. Pojawiają się chwile wzruszenia, kiedy ujawnia się 11) Wykonano zadanie (f. sołecki Tumiany): klasy, to wiele osób z tego korzystało. Po tygodniu zdalnej nauki było już widać, że nauczanie przez internet, przy braku czasu na zaangażowanie całych rodzin. Sytuacja dla wszystkich jest bardzo obustronne wykoszenie drogi gminnej Urząd Miejski w Barczewie, trudna i wszyscy tęsknimy za normalnym trybem nauki i pracy. 164031N. przygotowanie form i środków nauczania oraz dostępu do sprawnego opac. tekstu Maja Barczuk-Kalisz komputera, kamerki, mikrofonu i internetu wśród rodziców J.D. Fot.Archiwum UM / CK-B 4 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 5 INFORMACJE INFORMACJE Funkcjonowanie szkoły w czasie kwarantanny Realizacja projektów inwestycyjnych przez Gminę Barczewo w marcu i kwietniu << s.3 Zdalne nauczanie w Zespole Szkół w Barczewie 8. Zakończono przebudowę ulicy Cedrowej 12) Wykonano zadanie: montaż latarni Na podstawie ustawy dn. 02.03.2020 r. o szczególnych rozwią- i Pistacjowej w Wójtowie, drogi solarnej na przystanku w m. Kaplityny. - ogłoszono wyniki konkursu w działaniu zaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwal- wewnętrznej wraz z budową odwodnienia Mimo utrudnień związanych z pandemią 9.2 Infrastruktura socjalna RPO WiM 2014- czaniem COVID-19 rząd polski wprowadził stan epidemii. Na tej i niwelacji przyległego terenu. 31.03.2020 r. trwają bieżące prace remontowe, naprawy 2020. Nasze zadanie „Zmiana sposobu podstawie i zgodnie wytycznymi MEN Burmistrz Barczewa p. Andrzej komisja rozpoczęła czynności odbioru i pielęgnacje: użytkowania budynku kotłowni na budynek Maciejewski dn. 11.03.2020 r. wydał zarządzenie o zawieszeniu końcowego i w dniu 06.04.2020 r. odebrała - malowanie oznakowania pieszego, usług publicznych – świetlicę wiejską w wszystkich zajęć prowadzonych w szkołach publicznych na terenie inwestycję. - prace pielęgnacyjne terenów zielonych, miejscowości Łęgajny” otrzymało Gminy Barczewo w okresie od 12.03.2020 r. do 27.03.2020 r., który Wartość zadania – 823.000,00 zł (FDS) plaży i obiektów będących w zarządzaniu dofinansowanie w wysokości 80% tj. potem został wydłużony do 26.04.2020 r. Zakładu Budynków Komunalnych. 689.192.96 zł, całkowita wartość zadania Pierwsze dwa dni (czwartek i piątek, 12-13 marca) były okresem przejściowym. W szkole nie odbywały się zajęcia dydaktyczno- 9. 7.04.2020 r. nastąpił odbiór drogi 862.407,76 zł. wychowawcze. W przedszkolu miały miejsce jedynie zajęcia asfaltowej do Zalesia. - złożony został wniosek na zadanie opiekuńcze. Nauczyciele uzupełniali braki w dzienniku elektro- Wartość inwestycji: 370 477,91 zł (FDS). „Budowa sali sportowej wraz z zapleczem i infrastrukturą techniczną przy ZSP nicznym, sprawdzali prace uczniów, przygotowywali się do zajęć w Łęgajnach” w ramach programu Sportowa i wykonywali prace porządkowe w pracowniach. W poniedziałek Polska 2020 – wnioskowana kwota 16.03.2020 r. zajęcia lekcyjne zostały całkowicie zawieszone. Od 2.195.410,25 zł, wartość zadania tamtej pory uczniowie nie przychodzą do szkoły, a dzieci do 4.390.820,51 zł. przedszkola. Głównym narzędziem komunikacji pomiędzy szkołą, uczniami i rodzicami oraz między dyrekcją a nauczycielami stał się Realizacja zadań określonych dziennik elektroniczny. Zmiana trybu pracy wymusiła na właścicielach w budżecie obywatelskim: systemu rozszerzenia form komunikacji: umożliwiono szkole - rozpoczęto budowę wybiegu dla psów przy podpięcie dysków sieciowych (Google Drive, One Drive), ul. Jana Kasprowicza „Szczęśliwy Psiak”. przekazywanie plików i linków do zasobów, zlecanie projektów czy Fot. Archiwum ZS Informacje dodatkowe nt. przetargów: W dniu 17.04.2020 r. wykonawca zgłosił na zadań domowych, które uczniowie wykonywali i mogli odsyłać zdalnie. i nauczycieli, było bardzo trudne. Jednak z każdym dniem przybywało - rozstrzygnięto przetarg na zadanie piśmie zakończenie prac i dokonanie Poza tym MEN przygotowało pomoce do nauki na odległość – umiejętności. Nauczyciele zaczęli korzystać z platform Eduelo, Skype, „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- kilkanaście propozycji materiałów edukacyjnych (platform, stron W obecnym czasie wykonywanych jest odbioru końcowego robót związanych Zoom, Matzoo, Wordwall, Quizizz, Multibook, Flipbook, Scholaris, Aktywizacyjnego” etap 1, rewitalizacja i serwisów internetowych), m.in.: epodreczniki.pl, portal wiedzy dla wiele zadań remontowych dróg gminnych z wykonaniem niwelacji terenu YouTube, Discord. Kilkoro rodziców skorzystało z propozycji boiska przy ul. Wojska Polskiego – kwota nauczycieli, podręcznik internetowy „Włącz Polskę!”, portal i drogowej infrastruktury technicznej: z przygotowaniem pod zasiew trawy. wypożyczenia stacjonarnych komputerów ze szkoły. przeznaczona 4.155.846,55 zł lektury.gov.pl, strona Centrum Nauki Kopernik, serwis Muzykoteka 1) Przeprowadzono zmianę organizacji 23.04.2020 r. dokonano odbioru końcowego Nade wszystko istotnym stało się stworzenie atmosfery życzli- - rozstrzygnięto przetarg na zadanie Szkolna, Biblioteka Cyfrowa Polona, jak też serwis Polskie Radio ruchu na ul. Słowackiego i na terenie osiedla wykonanych robót bez uwag i w terminie wości i zrozumienia, szczególnie ważne w momencie obowiązku „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- Dzieciom. domków jednorodzinnych. (teraz plac będzie ogrodzony i wyposażony. realizacji podstawy programowej i oceniania pracy uczniów. Aktywizacyjnego” etap 1, przebudowa Ocenianiu zaczęła podlegać m.in.: rozmowa telefoniczna z uczniem, 2) Trwa realizacja naprawy dróg Szczegóły u p. Janusza Sturlisa). i modernizacja ciągów pieszych i pieszo- rozmowa na wideo czatach, na dostępnych komunikatorach gruntowych i gminnych ciągów jezdnych – kwota przeznaczona (Messenger, Skype, ClassDojo), przesyłane przez rodziców zdjęcia komunikacyjnych. Wykonano naprawy 1.330.557,06 prac uczniów (prace plastyczno-techniczne, Lapbooki, prace pisemne), w sołectwach: Kaplityny, Mokiny, Skajboty, - rozstrzygnięto przetarg na zadanie nagrania głosowe, np. recytacja wierszy, głośne czytanie, czy też Jedzbark, Krupoliny, Kierzliny, Odryty, „Termomodernizacja budynku ratusza – przesłane drogą elektroniczną karty pracy z zadaniami albo testy on- Leszno, Bartołty Wielkie, Kierzbuń, Gmina Barczewo” - kwota przeznaczona line na platformach Quizizz, Kahoot i inne zaproponowane przez Tumiany, Kromerowo, Niedźwiedź, 1.030.000,00 zł, nauczycieli, np. krótkie ćwiczenia fizyczne udokumentowane Ramsowo. - ogłoszono przetarg na zadanie filmikiem lub zdjęciami. Dzięki licznym komunikatorom praca stała się 3) Trwa realizacja zadania: awaryjna „Utworzenie Centrum Rekreacyjno- spokojniejsza, ale nie mniej trudna. naprawa odcinka ok. 70 mb ul. Topolowej Aktywizacyjnego zadanie II – Budowa Praca na odległość nie byłaby możliwa, gdyby nie zaangażowanie w Łęgajnach. skateparku i street workoutu. rodziców. To na nich spoczął obowiązek zapewnienia dzieciom 4) Wykonano zadanie: awaryjna naprawa - złożono wniosek na zakup laptopów do warunków do zdalnej edukacji: osobnego pokoju do cichej nauki lub drogi dojazdowej do budynku nr 50 przy zdalnej nauki – przyznana kwota 70 tys. zł. wydzielonego miejsca, przygotowanie komputera lub telefonu czy ul. Warmińskiej w Barczewie. Z tego wniosku gmina mogła zakupić 39 tabletu, organizacja sprawnego internetu, regulowanie czasu pracy 5) Zrealizowano zadanie: naprawa drogi laptopów wraz z oprogramowaniem, - Zakończono procedury zakupu dziecka (wykonywanie zadań w tym samym czasie, najlepiej według wewnętrznej, usytuowanej w działce torbami i myszkami oraz płyny do defibrylatorów w ramach Budżetu planu lekcji), organizowanie przerw w nauce. Szczególnie obciążeni są gminnej nr 1014, obręb Ramsowo gmina dezynfekcji. Trafiły one do szkół publicznych Obywatelskiego dla miasta Barczewa na rodzice dzieci młodszych, którzy sami uczyli się obsługi programów Barczewo. i niepublicznych z gminy Barczewo. 5 maja 2020 r. (rozstrzygnięcie postępowania, i platform. To dzięki cierpliwości i wsparciu rodziców dzieci mogły 6) Zrealizowano zadanie: przebudowa Burmistrz Barczewa Andrzej Maciejewski podpisanie umowy na dostawę przygotować swoje prace i przesłać je nauczycielom do sprawdzenia. oświetlenia ulicznego w m. Zalesie wraz z zastępcą Piotrem Mostkiem defibrylatorów, dostawa sprzętu). Za ten wysiłek należy im się serdecznie podziękowanie. W pierwszy dzień wiosny szkoła miała już za sobą pierwszy tydzień i wymiana lamp oświetlenia ulicznego na odwiedzili placówki oświatowe i przekazali nauki na odległość, któremu przyświecał cel utrwalania zdobytych Podziękowanie należy się także nauczycielom, którym przygoto- terenie miasta i gminy Barczewo. sprzęt. Zestawy komputerowe zostały wiadomości i umiejętności. Nauczyciele zasadniczo przekazywali wanie zajęć (przygotowanie materiału, pisemne lub słowne wytłu- 7) Zrealizowano zadanie: awaryjna naprawa zrefundowane z programu Centrum prace domowe przez dziennik elektroniczny, publikowali materiały na maczenie tematu, szukanie filmów wyjaśniających zagadnienie), drogi gminnej Lamkowo-Stare Włóki. Projektu Polska Cyfrowa. portalach społecznościowych szkoły i ciągle poszukiwali nowych przesyłanie zadań uczniom, odbieranie ich oraz sprawdzanie (notatek, 8) Wykonano zadanie: montaż 28 znaków kart pracy, zdjęć, nagranych filmów) zajmuje bardzo dużo czasu. drogowych na terenie gminy Barczewo. możliwości przekazywania wiedzy uczniom. Jednak czasami zdarzało się, że kierowali pracą uczniów tylko przez telefon. W ostatnich dniach nauczyciele coraz częściej próbują prowadzić 9) Trwa realizacja zadania: naprawa dróg lekcje on-line w oparciu o bezpłatne platformy typu Zoom. Nie jest to W wyniku poszukiwania nowych rozwiązań pojawił się kontakt za bitumicznych na terenie Gminy Barczewo. proste zadanie, wymaga ogromnej cierpliwości i ilości czasu pracy przy pomocą komunikatorów społecznościowych typu Messenger czy 10) Wykonano zadanie: dostawa 180 ton komputerze – w zasadzie cały dzień i stałej współpracy z rodzicami. piasku w celu naprawy drogi wewnętrznej Whatsapp. Mimo, że przez Messenger mogło rozmawiać tylko 8 osób i trzeba było łączyć się kilka razy, aby przeprowadzić lekcję dla całej W ten sposób chwile trudu pracy przeplatają się z chwilami radości w działce gminnej 110 obręb Ramsowo. z bycia razem. Pojawiają się chwile wzruszenia, kiedy ujawnia się 11) Wykonano zadanie (f. sołecki Tumiany): klasy, to wiele osób z tego korzystało. Po tygodniu zdalnej nauki było już widać, że nauczanie przez internet, przy braku czasu na zaangażowanie całych rodzin. Sytuacja dla wszystkich jest bardzo obustronne wykoszenie drogi gminnej Urząd Miejski w Barczewie, trudna i wszyscy tęsknimy za normalnym trybem nauki i pracy. 164031N. przygotowanie form i środków nauczania oraz dostępu do sprawnego opac. tekstu Maja Barczuk-Kalisz komputera, kamerki, mikrofonu i internetu wśród rodziców J.D. Fot.Archiwum UM / CK-B 4 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 5 INFORMACJE INFORMACJE Szkoła Podstawowa nr 1 im. F. Nowowiejskiego w Barczewie Zmieniona rzeczywistość Pogromcy koronawirusa w akcji! Wszyscy myślimy, że nic nas nie zaskoczy, a jednak okazało się, że mamy uczyć „Bogatym nie jest ten, kto posiada, lecz ten, kto daje” – św. Jan Paweł II inaczej i funkcjonować inaczej. Zderzyliśmy się z pojęciem „zdalnego nauczania”. Początkowo wszyscy byli przerażeni: rodzice, uczniowie, nauczyciele. Okazało się, Dwa miesiące temu cały świat znalazł się w zupełnie innej że nie jest najgorzej. Jak wygląda ta zmieniona rzeczywistość? Zmieniliśmy plan rzeczywistości. Nasze „wczoraj” było diametralnie inne. Obecnie cały zajęć, żeby nie przytłaczać uczniów i rodziców nadmiarem obowiązków, świat zmaga się z niewidzialnym wrogiem, jakim jest koronawirus, zróżnicowaliśmy zajęcia, tworząc bloki tematyczne. Nauczyciele podali uczniom który podobny w objawach do grypy, sieje spustoszenie w tysiącach i rodzicom swoje adresy e-mail, numery telefonów i terminy konsultacji. ludzkich istnień. Jak podaje Serwis Rzeczypospolitej Polskiej Wychowawcy skontaktowali się z rodzicami uczniów, aby ustalić, kto ma komputer www.gov.pl, w Polsce jest na dzień 25 kwietnia 2020 r. 11273 i dostęp do internetu, a kto nie. Potrzebującym uczniom wypożyczyliśmy szkolne zakażonych, wyleczyło się 2126 osób, zmarły 524 osoby. laptopy, w pierwszej kolejności otrzymali je uczniowie z rodzin wielodzietnych. W naszym województwie warmińsko-mazurskim to 146 osób Początkowo okazało się, że dziennik elektroniczny librus i platforma edukacyjna zakażonych, zmarła 1 osoba. Na świecie jest ponad 2 mln e-podręczniki nie zniosły takiego obciążenia. Stopniowo zaczęło to wszystko potwierdzonych przypadków zakażeń niewidzialnym zabójcą SARS- sprawnie funkcjonować. Rozsyłaliśmy wskazówki rodzicom od psychologa CoV-2, ponad 800 osób się wyleczyło, a zmarło ponad 200 tysięcy. Już i pedagoga szkolnego dotyczące pracy z dzieckiem tylko w domu, rozkładu zajęć w połowie marca wprowadzono obostrzenia, zarządzenia, których i sposobów rozmowy. Warto docenić więc rodziców, którzy często zmagali się efektem było zamknięcie wielu instytucji i placówek, w tym szkoły, z trudnościami organizacji życia codziennego, ze swoją zdalną pracą, stresem domy kultury, urzędy, fabryki i inne. Natomiast szpitale przepełnione i jeszcze – odrabianiem lekcji! Dziękujemy im za wspieranie nas, nauczycieli. są chorymi i narażonymi najbardziej lekarzami, pielęgniarkami, Jak przebiega nauczanie? Różnie i w różnej formie. Są to lekcje prowadzone na ratownikami. To są ludzie, którzy dla nas wszystkich narażają swoje zoomie, podczas których nauczyciel podaje i tłumaczy uczniom nowy materiał. własne życie i zdrowie. Jak ich chronić? W aptece maseczek, Fot. Archiwum sołectwa Nauczyciele skorzystali też z możliwości, jakie daje Padlet, czyli wirtualna tablica, na rękawiczek już dawno brak. Ale na szczęście w naszym środowisku nie której nauczyciele umieszczają wiadomości dla uczniów. Ten sposób uczenia służy brak, ludzi z inicjatywą, zawsze gotowych do mądrej pomocy. do wielu miejsc. Mamy duże wsparcie dwóch dużych sponsorów, ale też Fot. Marcin Cybruc jako obszar roboczy do współpracy uczniów i nauczycieli, gromadzenia zbiorów, Jedna z pierwszych akcji pomocy szycia maseczek ruszyła wielu mniejszych bardzo ważnych, gdyż dzięki nim możemy działać. przeprowadzania prostych konkursów, wspólnych opowieści, otrzymywania w Wójtowie. Pani Beata Jakubiak, sołtyska, aktywistka z wielkim Nie sposób wymienić wszystkich, aby kogoś nie pominąć, dlatego informacji zwrotnej, czy składania życzeń. Na „padletowej tablicy” nauczyciele sercem, nowo wybudowaną świetlicę, do niedawna miejsce zabaw wszystkim z całego serca serdecznie dziękuje”. i uczniowie umieszczają teksty, zdjęcia oraz linki, wspólnie rozwiązują ćwiczenia, swoich mieszkańców, postanowiła przeobrazić w prawdziwą Wszyscy zaangażowani w „wójtowską” akcję „Pogromcy sprawdzają prace domowe. Nauczyciele klas I-III nagrywają filmiki, w których pracownię krawiecką! Już nie raz kobiety z Koła Gospodyń Wiejskich koronawirusa” nie ustają w działaniach, cały czas są w akcji, aktywując objaśniają polecenia lub wprowadzają nowe litery, dając instruktaż do pracy „Wójtowianki” pokazały, że umieją się jednoczyć. Nagle okazało się, że kolejne miejscowości m.in. , Barczewo, Biesal. Tuławki, Sętal, z dziećmi. Nauczyciele języków obcych również nagrywają filmiki lub pracują na wiele z nich umie szyć, ale też była to wielka chęć do nauki, a przede Naterki, Kolno, Bęsia. Pojawiły się również inicjatywy indywidualne. Padlecie, wszystko zależy od specyfiki przedmiotu. wszystkim do niesienia pomocy! Energicznym kobietom udało się Akcja jest już znana w całej Polsce, mówią o niej media lokalne m.in. Korzystamy również ze strony MEN e-podręczniki, z wydawnictw edukacyjnych, zebrać maszyny do szycia, potrzebne materiały, angażując w to Radio Olsztyn, TVK Macrosat i ogólnopolskie m.in. program które udostępniły podręczniki i zeszyty ćwiczeń. Uczniowie klas VIII rozwiązują przyjaciół m.in., pomocne ręce pań z Olsztyna i okolic, wsparcie Interwencja w TV Polsat. zadania zamieszczane na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, stamtąd Fundacji Aktywnej Rodziny Pajacyk oraz nieocenionych sponsorów. Każdy z nas może też wspomóc tę szlachetną akcję, wpłacając pobierali Sprawdzian Próbny Ósmoklasisty, a potem go rozwiązywali. Nauczyciele Rozpoczęło się szycie na dużą skalę. Szycie odbywa się w świetlicy darowiznę na stronie www.zrzutka.pl pod nazwą „Pogromcy te prace sprawdzają i informują uczniów o ich wynikach. Należy tu wspomnieć, że i w domach. Maseczki wspomagają okoliczne szpitale i hospicja, które koronawirusa” https://zrzutka.pl/z9c4st sprawdzanie w takiej formie jest o wiele trudniejsze i trwa dłużej. pozostają z wielkim deficytem. Niezbędne materiały ochronne trafiły lub bezpośrednio na konto: Koło Gospodyń Wiejskich w Wójtowie Wójtowianki Sami też tworzymy karty pracy, uczniowie swoje prace odsyłają nam na e-maile, również do Ochotniczej Straży Pożarnej w Barczewie, Centrum Bank BGŻ Oddział w Olsztynie robią zdjęcia swoich prac, nagrywają filmiki, robią prezentacje. Rodzice uczniów, Pomocy Maltańskiej w Barczewie, OSP , Bartołty Wielkie, Nr rachunku: 83160014621823973370000001 którzy nie potrafią odesłać swojej pracy lub nie mają takiej możliwości, odbierają policji, poczty i wielu innych miejsc. W tytule przelewu - na cele statutowe zadania w szkole. Mamy wyznaczone miejsce, gdzie są wyłożone materiały do Sołtys Beata Jakubiak w wywiadzie do Radia Barczewo Magdalena Łowkiel odbioru i do zwrotu. powiedziała: „Uszyłyśmy już 2500 szt. maseczek , które zostały oddane Zadziwia nas pomysłowość uczniów i ich kreatywność, ponieważ tworzą przepiękne prace, wysyłają nauczycielom, my wstawiamy je na facebooku lub stronie internetowej szkoły. Uczniowie dzwonią do nas i mówią, że jednak tęsknią za szkołą, Iskra jednego człowieka, a pomocy moc! swoimi kolegami i koleżankami. Mamy nadzieję, że wkrótce wrócimy do normalności Któregoś dnia, pod koniec marca, przeczytałam w internecie taki wpis: „…zastanawiałem się, czy coś i do szkoły w rzeczywistości realnej, a nie wirtualnej, ale też możemy pomyśleć napisać, ale podjąłem decyzję, że tak. Jest teraz bardzo trudny okres dla wszystkich, ale jeśli mamy pozytywnie, że posiadamy nowe doświadczenie i umiejętność radzenia sobie w innej, możliwość pomagania drugiej osobie, to pomagajmy. Ratownicy i pracownicy szpitali są na pierwszej linii, trudnej sytuacji. za co jestem im wdzięczny, ale są praktycznie bez środków ochrony osobistej, dlatego trzeba im jakoś Jolanta Gieczys pomóc….”. Fot. Archiwum SP 1 Czytam i myślę sobie: „No tak, ile to już razy, miliony ludzi myśli sobie w domu, że chciałaby pomóc, ale nie wie jak”. Okazało się, że czasem zdarza się taka osoba jak Michał Senkbeil, zaangażowany strażak Otwarcie przedszkola w Barczewie z Barczewa, który wie, jak to zrobić i jak do wspólnego pomagania przyciągnąć innych ludzi. Po prostu wziął sprawy w swoje ręce. Na początku wspólnie z przyjaciółmi, Piotrem Mostkiem i Karoliną Gugałą, 4 maja odbyło się spotkanie dyrektorów przedszkoli z Burmistrzem Barczewa. zakupili z własnych środków rękawiczki lateksowe, mydło antybakteryjne oraz maseczki, które W związku małym zainteresowaniem rodziców dzieci uczęszczających do przekazali do Powiatowego Szpitala Pomocy Maltańskiej w Barczewie i ratownikom medycznym z ZRM przedszkola, jak i obowiązkiem spełnienia norm sanitarnych w budynku, Barczewo. Na zakończenie swojego wpisu w Internecie napisał: „Ja swojej zbiórki nie kończę, jeżeli ktoś podjąłem decyzję by otworzyć na razie jedno dyżurujące przedszkole byłby chętny wesprzeć mnie w działaniach, to zapraszam serdecznie do kontaktu i zrzutki”. Ten wpis w Barczewie przy ul. Słowackiego. Otwarcie przedszkola ma nastąpić nie prosty w przekazie, szczery, spotkał się z dużą odezwą znajomych i przyjaciół, ale też obcych ludzi. Od wcześniej jak 25.05., po wcześniejszym przystosowaniu sal do wytycznych tego pierwszego wpisu minął ponad miesiąc. Małymi kroczkami, wspólnie z dużą ekipą wsparcia, udało sanepidu. Zarządzenie burmistrza określające szczegółowe warunki zostanie się zebrać na ten moment kilkaset złotych i zaopatrzyć w niezbędne środki ochrony m.in. strażaków opublikowane w dniu jutrzejszym. Wszelkich informacji udziela Miejski Zespół Ochotniczej Straży Pożarnej w Barczewie i Barczewku, ratowników medycznych barczewskiej karetki Oświaty i Zdrowia w Barczewie. pogotowia, lekarzy i pielęgniarki Miejskiej Przychodni Zdrowia w Barczewie i policjantów. Gest Michała Z poważaniem okazał się iskierką, która rozpaliła serca wielu osób do działania. Serce się raduje, gdy w naszej Andrzej Maciejewski społeczności dzieją się tak pozytywne rzeczy. To pozwala nam wierzyć, że naprawdę będzie dobrze, bo Burmistrz Barczewa razem damy radę pokonać tę pandemię. O tej akcji możecie Państwo przeczytać na profilu portalu społecznościowego pod nazwiskiem Michała i możecie go wspomóc w działaniach. Zachęcamy Fot. Archiwum UM Magdalena Łowkiel Fot.Archiwum autora

6 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 7 INFORMACJE INFORMACJE Szkoła Podstawowa nr 1 im. F. Nowowiejskiego w Barczewie Zmieniona rzeczywistość Pogromcy koronawirusa w akcji! Wszyscy myślimy, że nic nas nie zaskoczy, a jednak okazało się, że mamy uczyć „Bogatym nie jest ten, kto posiada, lecz ten, kto daje” – św. Jan Paweł II inaczej i funkcjonować inaczej. Zderzyliśmy się z pojęciem „zdalnego nauczania”. Początkowo wszyscy byli przerażeni: rodzice, uczniowie, nauczyciele. Okazało się, Dwa miesiące temu cały świat znalazł się w zupełnie innej że nie jest najgorzej. Jak wygląda ta zmieniona rzeczywistość? Zmieniliśmy plan rzeczywistości. Nasze „wczoraj” było diametralnie inne. Obecnie cały zajęć, żeby nie przytłaczać uczniów i rodziców nadmiarem obowiązków, świat zmaga się z niewidzialnym wrogiem, jakim jest koronawirus, zróżnicowaliśmy zajęcia, tworząc bloki tematyczne. Nauczyciele podali uczniom który podobny w objawach do grypy, sieje spustoszenie w tysiącach i rodzicom swoje adresy e-mail, numery telefonów i terminy konsultacji. ludzkich istnień. Jak podaje Serwis Rzeczypospolitej Polskiej Wychowawcy skontaktowali się z rodzicami uczniów, aby ustalić, kto ma komputer www.gov.pl, w Polsce jest na dzień 25 kwietnia 2020 r. 11273 i dostęp do internetu, a kto nie. Potrzebującym uczniom wypożyczyliśmy szkolne zakażonych, wyleczyło się 2126 osób, zmarły 524 osoby. laptopy, w pierwszej kolejności otrzymali je uczniowie z rodzin wielodzietnych. W naszym województwie warmińsko-mazurskim to 146 osób Początkowo okazało się, że dziennik elektroniczny librus i platforma edukacyjna zakażonych, zmarła 1 osoba. Na świecie jest ponad 2 mln e-podręczniki nie zniosły takiego obciążenia. Stopniowo zaczęło to wszystko potwierdzonych przypadków zakażeń niewidzialnym zabójcą SARS- sprawnie funkcjonować. Rozsyłaliśmy wskazówki rodzicom od psychologa CoV-2, ponad 800 osób się wyleczyło, a zmarło ponad 200 tysięcy. Już i pedagoga szkolnego dotyczące pracy z dzieckiem tylko w domu, rozkładu zajęć w połowie marca wprowadzono obostrzenia, zarządzenia, których i sposobów rozmowy. Warto docenić więc rodziców, którzy często zmagali się efektem było zamknięcie wielu instytucji i placówek, w tym szkoły, z trudnościami organizacji życia codziennego, ze swoją zdalną pracą, stresem domy kultury, urzędy, fabryki i inne. Natomiast szpitale przepełnione i jeszcze – odrabianiem lekcji! Dziękujemy im za wspieranie nas, nauczycieli. są chorymi i narażonymi najbardziej lekarzami, pielęgniarkami, Jak przebiega nauczanie? Różnie i w różnej formie. Są to lekcje prowadzone na ratownikami. To są ludzie, którzy dla nas wszystkich narażają swoje zoomie, podczas których nauczyciel podaje i tłumaczy uczniom nowy materiał. własne życie i zdrowie. Jak ich chronić? W aptece maseczek, Fot. Archiwum sołectwa Nauczyciele skorzystali też z możliwości, jakie daje Padlet, czyli wirtualna tablica, na rękawiczek już dawno brak. Ale na szczęście w naszym środowisku nie której nauczyciele umieszczają wiadomości dla uczniów. Ten sposób uczenia służy brak, ludzi z inicjatywą, zawsze gotowych do mądrej pomocy. do wielu miejsc. Mamy duże wsparcie dwóch dużych sponsorów, ale też Fot. Marcin Cybruc jako obszar roboczy do współpracy uczniów i nauczycieli, gromadzenia zbiorów, Jedna z pierwszych akcji pomocy szycia maseczek ruszyła wielu mniejszych bardzo ważnych, gdyż dzięki nim możemy działać. przeprowadzania prostych konkursów, wspólnych opowieści, otrzymywania w Wójtowie. Pani Beata Jakubiak, sołtyska, aktywistka z wielkim Nie sposób wymienić wszystkich, aby kogoś nie pominąć, dlatego informacji zwrotnej, czy składania życzeń. Na „padletowej tablicy” nauczyciele sercem, nowo wybudowaną świetlicę, do niedawna miejsce zabaw wszystkim z całego serca serdecznie dziękuje”. i uczniowie umieszczają teksty, zdjęcia oraz linki, wspólnie rozwiązują ćwiczenia, swoich mieszkańców, postanowiła przeobrazić w prawdziwą Wszyscy zaangażowani w „wójtowską” akcję „Pogromcy sprawdzają prace domowe. Nauczyciele klas I-III nagrywają filmiki, w których pracownię krawiecką! Już nie raz kobiety z Koła Gospodyń Wiejskich koronawirusa” nie ustają w działaniach, cały czas są w akcji, aktywując objaśniają polecenia lub wprowadzają nowe litery, dając instruktaż do pracy „Wójtowianki” pokazały, że umieją się jednoczyć. Nagle okazało się, że kolejne miejscowości m.in. Wipsowo, Barczewo, Biesal. Tuławki, Sętal, z dziećmi. Nauczyciele języków obcych również nagrywają filmiki lub pracują na wiele z nich umie szyć, ale też była to wielka chęć do nauki, a przede Naterki, Kolno, Bęsia. Pojawiły się również inicjatywy indywidualne. Padlecie, wszystko zależy od specyfiki przedmiotu. wszystkim do niesienia pomocy! Energicznym kobietom udało się Akcja jest już znana w całej Polsce, mówią o niej media lokalne m.in. Korzystamy również ze strony MEN e-podręczniki, z wydawnictw edukacyjnych, zebrać maszyny do szycia, potrzebne materiały, angażując w to Radio Olsztyn, TVK Macrosat i ogólnopolskie m.in. program które udostępniły podręczniki i zeszyty ćwiczeń. Uczniowie klas VIII rozwiązują przyjaciół m.in., pomocne ręce pań z Olsztyna i okolic, wsparcie Interwencja w TV Polsat. zadania zamieszczane na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, stamtąd Fundacji Aktywnej Rodziny Pajacyk oraz nieocenionych sponsorów. Każdy z nas może też wspomóc tę szlachetną akcję, wpłacając pobierali Sprawdzian Próbny Ósmoklasisty, a potem go rozwiązywali. Nauczyciele Rozpoczęło się szycie na dużą skalę. Szycie odbywa się w świetlicy darowiznę na stronie www.zrzutka.pl pod nazwą „Pogromcy te prace sprawdzają i informują uczniów o ich wynikach. Należy tu wspomnieć, że i w domach. Maseczki wspomagają okoliczne szpitale i hospicja, które koronawirusa” https://zrzutka.pl/z9c4st sprawdzanie w takiej formie jest o wiele trudniejsze i trwa dłużej. pozostają z wielkim deficytem. Niezbędne materiały ochronne trafiły lub bezpośrednio na konto: Koło Gospodyń Wiejskich w Wójtowie Wójtowianki Sami też tworzymy karty pracy, uczniowie swoje prace odsyłają nam na e-maile, również do Ochotniczej Straży Pożarnej w Barczewie, Centrum Bank BGŻ Oddział w Olsztynie robią zdjęcia swoich prac, nagrywają filmiki, robią prezentacje. Rodzice uczniów, Pomocy Maltańskiej w Barczewie, OSP Barczewko, Bartołty Wielkie, Nr rachunku: 83160014621823973370000001 którzy nie potrafią odesłać swojej pracy lub nie mają takiej możliwości, odbierają policji, poczty i wielu innych miejsc. W tytule przelewu - na cele statutowe zadania w szkole. Mamy wyznaczone miejsce, gdzie są wyłożone materiały do Sołtys Beata Jakubiak w wywiadzie do Radia Warmia Barczewo Magdalena Łowkiel odbioru i do zwrotu. powiedziała: „Uszyłyśmy już 2500 szt. maseczek , które zostały oddane Zadziwia nas pomysłowość uczniów i ich kreatywność, ponieważ tworzą przepiękne prace, wysyłają nauczycielom, my wstawiamy je na facebooku lub stronie internetowej szkoły. Uczniowie dzwonią do nas i mówią, że jednak tęsknią za szkołą, Iskra jednego człowieka, a pomocy moc! swoimi kolegami i koleżankami. Mamy nadzieję, że wkrótce wrócimy do normalności Któregoś dnia, pod koniec marca, przeczytałam w internecie taki wpis: „…zastanawiałem się, czy coś i do szkoły w rzeczywistości realnej, a nie wirtualnej, ale też możemy pomyśleć napisać, ale podjąłem decyzję, że tak. Jest teraz bardzo trudny okres dla wszystkich, ale jeśli mamy pozytywnie, że posiadamy nowe doświadczenie i umiejętność radzenia sobie w innej, możliwość pomagania drugiej osobie, to pomagajmy. Ratownicy i pracownicy szpitali są na pierwszej linii, trudnej sytuacji. za co jestem im wdzięczny, ale są praktycznie bez środków ochrony osobistej, dlatego trzeba im jakoś Jolanta Gieczys pomóc….”. Fot. Archiwum SP 1 Czytam i myślę sobie: „No tak, ile to już razy, miliony ludzi myśli sobie w domu, że chciałaby pomóc, ale nie wie jak”. Okazało się, że czasem zdarza się taka osoba jak Michał Senkbeil, zaangażowany strażak Otwarcie przedszkola w Barczewie z Barczewa, który wie, jak to zrobić i jak do wspólnego pomagania przyciągnąć innych ludzi. Po prostu wziął sprawy w swoje ręce. Na początku wspólnie z przyjaciółmi, Piotrem Mostkiem i Karoliną Gugałą, 4 maja odbyło się spotkanie dyrektorów przedszkoli z Burmistrzem Barczewa. zakupili z własnych środków rękawiczki lateksowe, mydło antybakteryjne oraz maseczki, które W związku małym zainteresowaniem rodziców dzieci uczęszczających do przekazali do Powiatowego Szpitala Pomocy Maltańskiej w Barczewie i ratownikom medycznym z ZRM przedszkola, jak i obowiązkiem spełnienia norm sanitarnych w budynku, Barczewo. Na zakończenie swojego wpisu w Internecie napisał: „Ja swojej zbiórki nie kończę, jeżeli ktoś podjąłem decyzję by otworzyć na razie jedno dyżurujące przedszkole byłby chętny wesprzeć mnie w działaniach, to zapraszam serdecznie do kontaktu i zrzutki”. Ten wpis w Barczewie przy ul. Słowackiego. Otwarcie przedszkola ma nastąpić nie prosty w przekazie, szczery, spotkał się z dużą odezwą znajomych i przyjaciół, ale też obcych ludzi. Od wcześniej jak 25.05., po wcześniejszym przystosowaniu sal do wytycznych tego pierwszego wpisu minął ponad miesiąc. Małymi kroczkami, wspólnie z dużą ekipą wsparcia, udało sanepidu. Zarządzenie burmistrza określające szczegółowe warunki zostanie się zebrać na ten moment kilkaset złotych i zaopatrzyć w niezbędne środki ochrony m.in. strażaków opublikowane w dniu jutrzejszym. Wszelkich informacji udziela Miejski Zespół Ochotniczej Straży Pożarnej w Barczewie i Barczewku, ratowników medycznych barczewskiej karetki Oświaty i Zdrowia w Barczewie. pogotowia, lekarzy i pielęgniarki Miejskiej Przychodni Zdrowia w Barczewie i policjantów. Gest Michała Z poważaniem okazał się iskierką, która rozpaliła serca wielu osób do działania. Serce się raduje, gdy w naszej Andrzej Maciejewski społeczności dzieją się tak pozytywne rzeczy. To pozwala nam wierzyć, że naprawdę będzie dobrze, bo Burmistrz Barczewa razem damy radę pokonać tę pandemię. O tej akcji możecie Państwo przeczytać na profilu portalu społecznościowego pod nazwiskiem Michała i możecie go wspomóc w działaniach. Zachęcamy Fot. Archiwum UM Magdalena Łowkiel Fot.Archiwum autora

6 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 7 KLUB BARCZEWSKICH POETÓW KLUB BARCZEWSKICH POETÓW

Poezja w trudnych czasach Zatroskana Miłość Drodzy Czytelnicy, okres ogólnoświatowej kwarantanny powoduje, iż artystyczne dusze dają upust swoim myślom, refleksjom Zatroskana Miłość z czułością pochyla się nad nami i zaczynają tworzyć ku pokrzepieniu serc, rysując piórem nasze czasy w postaci m.in. wierszy, tekstów. Dziś zaprezentujemy Wam przenika nas jak światło, promieni słonecznych błogosławiona wiersze części grupy poetyckiej gminy Barczewo, która działa przy Centrum Kulturalno-Bibliotecznym i spotyka się cyklicznie w Salonie jak światło, jak jasność dnia po nocy Muzycznym im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie. Niestety spotkania na żywo w ostatnim czasie są zawieszone. Mimo wszystko w Jej ramionach można chronić się bezpiecznie grupa działa. Już kilka lat nasi gminni poeci wzruszają nas swoją twórczością. Pisaliśmy Wam o nich już nie raz i dziś znów do nich wracamy. Piszą wiersze z wielką empaą, opisując naszą codzienność w czasach trudnych dla nas wszystkich. Wiersze poetów gminy bo Miłość to samo dobro a mieszka w niebie , Barczewo prezentujemy stale na antenie internetowego Radia Warmia Barczewo. Dziś na łamach naszej gazety przedstawiamy Wam zakochani w Niej Aniołowie wielbią Ją i służą Jej z radością. pierwszą odsłonę twórczości tylko kilku naszych poetów, za tydzień natomiast zaprezentujemy kolejne. Piękna wrażliwa, wszechogarniająca i czysta jak źródlana woda to miłość Boga i dziś kiedy świat zwolnił i w ciszy przystanął Dwór Matki Natury Ku pokrzepieniu serc otwórzmy serca i czyńmy dobro wkoło nas i wszystkim z nas, Gdzie nie stanęła ludzka stopa Puste ulice i miasta - zamarły kawiarenki. tym co sami nie radzą sobie, gdzie mchy gąbczaste i paprocie, Ludzie się snują samotnie, czas niepewności udręki. pomóżmy otoczmy miłością, dostępu strzegą leśne wrota Myśli się w głowach kołaczą, smutek na twarzach gości. powierzmy Jej nas i wszystkich w naszej Ojczyźnie przy których Faun mieszka w grocie. Nie ulegajmy panice, przecież mamy miłości. i cały wielki ten świat . Kraina elfów i rusałek Chociaż wróg niewidoczny i do drzwi naszych kołacze. Czynami miłości palmy światełka nadziei żaden śmiertelnik tam nie gościł To dyscypliną uderzmy, a nie żałości i płacze. niech płoną dziś i jutro i na cały już czas Matka Natura tu na stałe Bo przecież miłość hart ducha to oręż wielki, potęga. wierząc że wiara góry przenosi ma swoje rajskie posiadłości. Nadzieja z wiosną nadejdzie, energii słońca potęga. w Jej ramionach bezpiecznie się chrońmy. Spokojnie, błogo, płynie życie, W wirusa, wroga naszego niebo grzmotem uderzy. Nie lękajmy się bo Ona moc taką na czas grozy wokół pląsają elfy boso, Wielką masą ozonu jak armia naszych żołnierzy. w radość przemienia i zdrowie przywraca rusałki już o samym świcie Wiosenne chmury ciężkie od ziemi potu. i siłę na jutro nam da. zmywają senność z powiek rosą. Wiszą złowrogo nad nami. Zbierają nektar leśnych kwiatów, A wiatr ich gna do źródeł powrotu, Janina Gruda owoc jagody i maliny, By mogły ziemie opasać rzekami. posłania mają z miękkich mszaków Ścierają się fronty, jak dwie armie świata. Nasza miłość „Dzisiaj…” są nieskalani i niewinni. Ogromna w nich potęga, naładowane jonami. Matki Natury cała świta Gromy rzucają grzmią jak armata. Wzywa cię świat, bawi od lat Dzisiaj, gdy nastały dni pełne łez i trwogi dba o dostatek, jej wygody, Ofiara ich spada deszczu kroplami. A życie latami umyka Pragniemy iść w wiosnę bez lęku i z radością nieziemska siła niespożyta Bramy niebios z bieli stworzonej przejrzystej. O tym ty wiesz, bez niej ta pieśń Świadomi, jak bardzo każdy z nas jest ubogi jest zbawczym źródłem dla przyrody. Rozwarły się by cieszyć tęczy kolorami. Gdzieś w głębi duszy zanika. Gdy w naszych sercach zimnych tak brakuje miłości Płyną perliste ptasie trele By ziemia żyła wody jej trzeba czystej. Teraz dawne przyjaźnie w myślach naszych odżyły spowite zwiewnym aromatem A życie trwa miłości barwami. Znajdziesz ją tam Te niepotrzebne, odrzucone jak lalki szmaciane i przepojone leśnym zielem Zazieleniły się lasy, barwą turkusem czystym. gdzie będziesz już sam I miłości szczere, które nie raz nic nie znaczyły zdobią natury zmienną szatę. Słońce przygrzewa nam złote. Masz dom, żonę, miłość, kochanie I kwiaty dawane ze wzruszeniem, złą ręką były stargane Wszędzie jej pełno w całym świecie Poranek słoneczny z powietrzem przejrzystym. Piękne wspomnienia, a dzieje to dziś. Bo przecież nie tak dawno nasze serca były zimne i puste w każdej krainie i zakątku, Miłość króluje, rozbudza tęsknotę. Jak dzisiejsze ulice, takie smutne i wyludnione kiedyś nie było nas tu przecież Zegar życia czas odlicza, nigdy się nie zatrzymuje. Pamiętaj, że życie nie kłamie Dawno nie szeptane modlitwy, wracają dziś na usta a ona była od początku. Nie zwraca uwagi na to co stracone. Jej oczy się szklą, a wargi wciąż drżą W pamięci odżywają te najlepsze dni - już minione Gdzie się przeplata lato z wiosną Dogonić siebie , dogonić młode lata, lata utracone. W ciszy słyszysz wołanie Czy wróci jeszcze do nas wzajemna życzliwość? zima zaglądać nie próbuje, A nie zobaczyć miłości, która na ziemi króluje. Jam twoja, tyś mój, niech tak na wieki zostanie. Czy znajdziemy w sercach pustych pokłady dobroci elf i rusałka jak brat z siostrą, Ona jest wszędzie, przychodzi, zostaje, odchodzi, Czy jeszcze stać nas będzie na ludzką, zwykłą życzliwość po tym królestwie spaceruje. Jest chwilą lub jest decyzją ostateczną. Warto więc żyć, ze szczęściem swym być Czy promienny, serdeczny uśmiech nasze twarze ozłoci? A kiedy jesień , starość nadchodzi. I weź bukiet róż u stóp szczęściu złóż Wierzę, że nasze dłonie połączymy w uścisku serdecznym Bolesław Pączyński Miłość prawdziwa, będzie miłością wieczną. Bo to jest twa miłość, kochanie. Dostrzeżemy w drugiej osobie szczerego prostego człowieka Gdy bycie w większym gronie stanie się na nowo bezpieczne Jan Zieliński, Łęgajny Zbigniew Brydniak Wtedy być może przestaniemy przed sobą uciekać. marzec 2020 r. 26.02.2020 r. Elżbieta Sińska 23.03.2020 r.

8 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 9 KLUB BARCZEWSKICH POETÓW KLUB BARCZEWSKICH POETÓW

Poezja w trudnych czasach Zatroskana Miłość Drodzy Czytelnicy, okres ogólnoświatowej kwarantanny powoduje, iż artystyczne dusze dają upust swoim myślom, refleksjom Zatroskana Miłość z czułością pochyla się nad nami i zaczynają tworzyć ku pokrzepieniu serc, rysując piórem nasze czasy w postaci m.in. wierszy, tekstów. Dziś zaprezentujemy Wam przenika nas jak światło, promieni słonecznych błogosławiona wiersze części grupy poetyckiej gminy Barczewo, która działa przy Centrum Kulturalno-Bibliotecznym i spotyka się cyklicznie w Salonie jak światło, jak jasność dnia po nocy Muzycznym im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie. Niestety spotkania na żywo w ostatnim czasie są zawieszone. Mimo wszystko w Jej ramionach można chronić się bezpiecznie grupa działa. Już kilka lat nasi gminni poeci wzruszają nas swoją twórczością. Pisaliśmy Wam o nich już nie raz i dziś znów do nich wracamy. Piszą wiersze z wielką empaą, opisując naszą codzienność w czasach trudnych dla nas wszystkich. Wiersze poetów gminy bo Miłość to samo dobro a mieszka w niebie , Barczewo prezentujemy stale na antenie internetowego Radia Warmia Barczewo. Dziś na łamach naszej gazety przedstawiamy Wam zakochani w Niej Aniołowie wielbią Ją i służą Jej z radością. pierwszą odsłonę twórczości tylko kilku naszych poetów, za tydzień natomiast zaprezentujemy kolejne. Piękna wrażliwa, wszechogarniająca i czysta jak źródlana woda to miłość Boga i dziś kiedy świat zwolnił i w ciszy przystanął Dwór Matki Natury Ku pokrzepieniu serc otwórzmy serca i czyńmy dobro wkoło nas i wszystkim z nas, Gdzie nie stanęła ludzka stopa Puste ulice i miasta - zamarły kawiarenki. tym co sami nie radzą sobie, gdzie mchy gąbczaste i paprocie, Ludzie się snują samotnie, czas niepewności udręki. pomóżmy otoczmy miłością, dostępu strzegą leśne wrota Myśli się w głowach kołaczą, smutek na twarzach gości. powierzmy Jej nas i wszystkich w naszej Ojczyźnie przy których Faun mieszka w grocie. Nie ulegajmy panice, przecież mamy miłości. i cały wielki ten świat . Kraina elfów i rusałek Chociaż wróg niewidoczny i do drzwi naszych kołacze. Czynami miłości palmy światełka nadziei żaden śmiertelnik tam nie gościł To dyscypliną uderzmy, a nie żałości i płacze. niech płoną dziś i jutro i na cały już czas Matka Natura tu na stałe Bo przecież miłość hart ducha to oręż wielki, potęga. wierząc że wiara góry przenosi ma swoje rajskie posiadłości. Nadzieja z wiosną nadejdzie, energii słońca potęga. w Jej ramionach bezpiecznie się chrońmy. Spokojnie, błogo, płynie życie, W wirusa, wroga naszego niebo grzmotem uderzy. Nie lękajmy się bo Ona moc taką na czas grozy wokół pląsają elfy boso, Wielką masą ozonu jak armia naszych żołnierzy. w radość przemienia i zdrowie przywraca rusałki już o samym świcie Wiosenne chmury ciężkie od ziemi potu. i siłę na jutro nam da. zmywają senność z powiek rosą. Wiszą złowrogo nad nami. Zbierają nektar leśnych kwiatów, A wiatr ich gna do źródeł powrotu, Janina Gruda owoc jagody i maliny, By mogły ziemie opasać rzekami. posłania mają z miękkich mszaków Ścierają się fronty, jak dwie armie świata. Nasza miłość „Dzisiaj…” są nieskalani i niewinni. Ogromna w nich potęga, naładowane jonami. Matki Natury cała świta Gromy rzucają grzmią jak armata. Wzywa cię świat, bawi od lat Dzisiaj, gdy nastały dni pełne łez i trwogi dba o dostatek, jej wygody, Ofiara ich spada deszczu kroplami. A życie latami umyka Pragniemy iść w wiosnę bez lęku i z radością nieziemska siła niespożyta Bramy niebios z bieli stworzonej przejrzystej. O tym ty wiesz, bez niej ta pieśń Świadomi, jak bardzo każdy z nas jest ubogi jest zbawczym źródłem dla przyrody. Rozwarły się by cieszyć tęczy kolorami. Gdzieś w głębi duszy zanika. Gdy w naszych sercach zimnych tak brakuje miłości Płyną perliste ptasie trele By ziemia żyła wody jej trzeba czystej. Teraz dawne przyjaźnie w myślach naszych odżyły spowite zwiewnym aromatem A życie trwa miłości barwami. Znajdziesz ją tam Te niepotrzebne, odrzucone jak lalki szmaciane i przepojone leśnym zielem Zazieleniły się lasy, barwą turkusem czystym. gdzie będziesz już sam I miłości szczere, które nie raz nic nie znaczyły zdobią natury zmienną szatę. Słońce przygrzewa nam złote. Masz dom, żonę, miłość, kochanie I kwiaty dawane ze wzruszeniem, złą ręką były stargane Wszędzie jej pełno w całym świecie Poranek słoneczny z powietrzem przejrzystym. Piękne wspomnienia, a dzieje to dziś. Bo przecież nie tak dawno nasze serca były zimne i puste w każdej krainie i zakątku, Miłość króluje, rozbudza tęsknotę. Jak dzisiejsze ulice, takie smutne i wyludnione kiedyś nie było nas tu przecież Zegar życia czas odlicza, nigdy się nie zatrzymuje. Pamiętaj, że życie nie kłamie Dawno nie szeptane modlitwy, wracają dziś na usta a ona była od początku. Nie zwraca uwagi na to co stracone. Jej oczy się szklą, a wargi wciąż drżą W pamięci odżywają te najlepsze dni - już minione Gdzie się przeplata lato z wiosną Dogonić siebie , dogonić młode lata, lata utracone. W ciszy słyszysz wołanie Czy wróci jeszcze do nas wzajemna życzliwość? zima zaglądać nie próbuje, A nie zobaczyć miłości, która na ziemi króluje. Jam twoja, tyś mój, niech tak na wieki zostanie. Czy znajdziemy w sercach pustych pokłady dobroci elf i rusałka jak brat z siostrą, Ona jest wszędzie, przychodzi, zostaje, odchodzi, Czy jeszcze stać nas będzie na ludzką, zwykłą życzliwość po tym królestwie spaceruje. Jest chwilą lub jest decyzją ostateczną. Warto więc żyć, ze szczęściem swym być Czy promienny, serdeczny uśmiech nasze twarze ozłoci? A kiedy jesień , starość nadchodzi. I weź bukiet róż u stóp szczęściu złóż Wierzę, że nasze dłonie połączymy w uścisku serdecznym Bolesław Pączyński Miłość prawdziwa, będzie miłością wieczną. Bo to jest twa miłość, kochanie. Dostrzeżemy w drugiej osobie szczerego prostego człowieka Gdy bycie w większym gronie stanie się na nowo bezpieczne Jan Zieliński, Łęgajny Zbigniew Brydniak Wtedy być może przestaniemy przed sobą uciekać. marzec 2020 r. 26.02.2020 r. Elżbieta Sińska 23.03.2020 r.

8 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 9 KALENDARIUM HISTORIA HISTORIA Kwiecień 1520.04.18 – w pobliżu Barczewa liczący ponad 80 lat temu 30 lat temu tysiąc ludzi oddział wojsk krzyżackich stoczył O francuskich jeńcach wojennych O pierwszych demokratycznych wyborach bitwę z siłami mazowieckimi ponosząc klęskę. a także na zapleczu fabryki cygar „Friedrich 1900.04.22 – w miejscowości Bredynki urodziła Począwszy od 4 kwietnia 1940 roku W 1989 roku, kiedy w kraju dokonywały do Rady Miasta i Gminy w Barczewie. Do z Samorządami, Komisja ds. Przydziału Kohl’s Nachfolger, Zigarrenfabrik” przy ul. się zmiany ustrojowe i rodziła się III końca I kadencji Rada Miasta i Gminy Mieszkań. się Augustyna Wiewiorra, nauczycielka, zasłużona pierwszą grupą, jaką skierowali okupacyjne Wojska Polskiego, gdzie pracowało ich Rzeczpospolita Polska, w Barczewie we pracowała w liczbie 23 radnych. W tym Na sesji Rady Miasta i Gminy, która odbyła działaczka warmińska. władze niemieckie na teren miasta i gminy Barczewo, byli przymusowi robotnicy z Pol- najwięcej. To, że Francuzi byli łagodnie wrześniu zebrała się grupa miejscowych, okresie radni przejawiali różne stopnie się 29 stycznia 1992 roku jej przewodniczący 1900.04.28 – w miejskiej kolekturze w Barczewie ski. Na przełomie kwietnia i maja 1940 roku, traktowani w przeciwieństwie do pozo- która dostrzegła pilną potrzebę zmian aktywności. Najrzadziej, bo tylko jeden raz, Bernard Matłoka poinformował, że zgodnie padła główna wygrana w pruskiej loterii. ze Stalagu I-B Hohenstein (Olsztynek) na stałych, dowodzi fakt, że za zezwoleniem w dziedzinie gospodarki, kultury i polityki uczestniczył w sesji, która odbyła się 7 z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia Na ćwiartkę losu wspólnie zagrali fryzjer, nasze tereny trafili jeńcy wojenni różnych niemieckich władz urządzili w jednym naszej gminy. Nowi działacze powołali tzw. czerwca 1990 roku radny z Bartołt Wielkich. 1 stycznia 1992 roku nastąpiło połączenie pomocnik zegarmistrza, mistrz mularski i urzędnik. narodowości, gdzie największą grupę stano- z pomieszczeń fabryki cygar kaplicę z małym Komitet Obywatelski, który szybko zyskał Była to pierwsza, inauguracyjna sesja demo- wspólnych organów miasta i gminy Barczewo. 1920.04.11 – niemieckie bojówki rozbiły polskie wili Francuzi, a dokładnie lotnicy z Pułku ołtarzem. Począwszy od 15 stycznia 1941 społeczne poparcie. kratycznie wybranej Rady Miasta i Gminy W związku z tym zmieniło się również zgromadzenie plebiscytowe w Barczewie. Lotnictwa Myśliwego „Normandie Niemen”. roku duchowny Fernand Toulott, francuski W życiu społeczno-politycznym Bar- w Barczewie. Ze swego składu radni wybrali nazewnictwo. I tak: Urząd Miasta i Gminy na 1930.04.25 – w Lesznie w budynku należącym czewa przełomową datą był 27 maja 1990 Bernarda Matłokę na przewodniczącego, a na Urząd Miasta, a Rada Miasta i Gminy na Radę do Augustyna Wontary otwarto polską szkołę. roku, kiedy odbyły się pierwsze demo- burmistrza miasta – Antoniego Ropelew- Miejską. 1935.04.30 – nocą w Barczewie spadł wielki, kratyczne wybory samorządowe do władz skiego, który jednocześnie został pierwszym W pierwszym roku kadencji radni zbierali nie notowany o tej porze roku śnieg, miasta i gminy. Zanim przystąpiono do demokratycznie wybranym burmistrzem się dziesięciokrotnie. W drugim i następnym tworząc 2 metrowe zaspy. wyborów, teren miasta i gminy podzielony w powojennej historii miasta. Na zastępcę roku było podobnie. Była to pionierska słu- został na 25 okręgów wyborczych. Pierwsze przewodniczącego, a zarazem i delegata do żebna praca od początku do końca kadencji. 1940.04.04 – na teren miasta i gminy Barczewo 12 okręgów wyborczych obejmowało miasto, Sejmiku Samorządowego w Olsztynie wy- Przypomnijmy, że w omawianym okresie zaczęli przybywać przymusowi robotnicy, jeńcy natomiast pozostałe – wsie leżące na terenie brano Lecha Nitkowskiego. Zarząd Miasta i Gminy był kolegialnym wojenni więzieni w Stalagu I-B Hohenstein gminy. Co ciekawe, wieś Łęgajny była W skład pierwszego Zarządu Miasta organem realizującym zadania ustawowe, (Olsztynek). w komfortowej sytuacji, gdyż jako jedyna i Gminy z wyboru weszli: Lucyna Janicka, m.in. przygotowywał projekt uchwał oraz 1940.04.23 – na cmentarzu żydowskim przy dysponowała dwoma okręgami. Okręg nr 19 Jerzy Kowalski, Janusz Matłoka, Władysław określał sposób wykonania, gospodarował ul. Warmińskiej odbył się ostatni pochówek. obejmował Łęgajny – Kombinat Państwo- Napierało, Antoni Ropelewski, Marek mieniem komunalnym, realizował budżet, 1945.04.30 – do Barczewa na krótko powrócił wych Gospodarstw Ogrodniczych, a okręg nr Wrocławski i Jerzy Zubelewicz, a zarządowi zatrudniał i zwalniał kierowników gminnych pastor Georg Braunschmidt. 20 wieś Łęgajny (bez KPGO). przewodniczył burmistrz Antoni Ropelewski. jednostek organizacyjnych, a także rozpa- 1950.04.18 – uchwałą Miejskiej Rady Narodowej Wielu kandydatów na radnych w różny Radni I Kadencji pracowali w czterech trywał oferty przy przetargach. w Barczewie park wypoczynkowy przy ul. Wojska sposób prezentowało swój program wy- problemowych stałych komisjach rady: Od pierwszych demokratycznych wy- Polskiego (obecnie w tym miejscu znajduje się borczy. Niektórzy z nich zadowolili się tylko Komisja ds. Oświaty, Kultury, Zdrowia, Spraw borów minęło 30 lat. W rocznicę tego pawilon handlowy) nazwano „Parkiem 1-Maja”. umieszczeniem swego nazwiska na liście. Socjalnych, Sportu i Turystyki, Komisja ds. wydarzenia warto było przypomnieć początki 1970.04.01 – Włókiennicza Spółdzielnia W pierwszych demokratycznych wybo- Handlu, Gospodarki Komunalnej, Przemysłu, barczewskiej demokracji. rach do Rady Miasta i Gminy Barczewo Rzemiosła, Bezpieczeństwa Publicznego, „Warmianka” w lokalu przy ul. Mickiewicza startowało 63 kandydatów na 25 miejsc Ochrony p.pożarowej, Komisja ds. Rolnictwa, Wojciech Zenderowski otworzyła punkt prania brudnej bielizny. w radzie. Udział kandydatów w okręgach Leśnictwa, Ochrony Środowiska, Współpracy 1970.04.12 – Ognisko Towarzystwo Krzewienia wyborczych był różny, od jednej kandydatury Kultury Fizycznej przy Miejskim Domu Kultury – w okręg wyborczym nr 11 i 15, do 5 W dalszej kolejności byli to jeńcy wojenni jeniec o numerze obozowym 34818, odpra- O ciekawostkach historycznych w Barczewie zorganizowało masowy Turniej kandydatów w okręgu wyborczym nr 6. m.in. Polacy, Rosjanie, Serbowie i Włosi. wiał tam msze święte. Natomiast kazania Tenisa Stołowego. Natomiast w okręgu wyborczym nr 19 nie Wszystkich, jako tanią siłę roboczą, zatru- wygłaszał w obecności tłumacza zgodnie Z barczewskiej „Synagogi” 1970.04.14 – kółko fotograczne przy Miejskim przeprowadzono wyborów z powodu nie dniono w zakładach rzemieślniczych, fa- z zezwoleniem władz niemieckich z 9 Pod koniec 2019 roku Galeria Sztuki Domu Kultury w Barczewie zorganizowało zgłoszenia kandydata. Mandat został nie- brykach, browarach, tartakach, w handlu jak stycznia 1942 roku. Kilkunastu jeńców „Synagoga” w Barczewie wzbogaciła się obsadzony do końca kadencji. Ogółem wystawę związaną z 25-leciem Warmii i Mazur u Lischewskiego w sklepie, czy na wioskach, francuskich pracowało na Kolonii w Ru- o kolejny, związany z judaizmem przedmiot. uprawnionych do głosowania na terenie pt. „Barczewo wczoraj i dziś”. w gospodarstwach rolnych. Większość szajnach, w tartaku pod lasem, którego Jest to delikatny, małej wielkości pergamin miasta i gminy Barczewo w 25 okręgach 1980.04.11 – w Barczewie powstała Rejonowa jeńców wojennych pracowała w miejsce właścicielem był Kensbock. Podobnie było zawierający fragment Tory ze słowami: wyborczych było 9767 osób. Udział Komisja Historyczna przy Zarządzie Miejsko- mężczyzn, których wcielono do Wehr- w Ramsowie, gdzie u okolicznych gospodarzy „Szema Israel…”. „Słuchaj, Israelu, ja jestem w głosowaniu wzięło 3558 osób. Frekwencja Gminnym ZSMP w Barczewie. machtu. bez dozoru pracowało 14 jeńców fran- twoim panem, Bogiem jedynym…”. Na wyniosła 36,42%. Brak jest dokładnych danych co do ilości cuskich. Na noc zamykali się od wewnątrz pergaminie zapisane są dwa fragmenty 1980.04.16 – decyzją Wojewody Olsztyńskiego Pierwszymi radnymi Rady Miasta i Gminy przymusowych robotników z Polski oraz w jednej izbie o powierzchni 14 m2, znaj- z Księgi Powtórzonego Prawa. Ma on swoją budynek synagogi w Barczewie przy w Barczewie wybranymi w demokratycznych jeńców wojennych różnej narodowości dującej się w budynku gospodarza, gdzie nazwę – klaf. Jego miejscem przecho- ul. Kościuszki wpisano na listę obiektów wyborach zostali: Teresa Bronakowska, przebywających w latach 1940-1945 na zgodnie z wymogami zainstalowano wywania jest mezuza, którą Żydzi wieszają zabytkowych.. Mirosław Cichocki, Danuta Czekała, Tadeusz terenie miasta i gminy Barczewo. Ze w oknach kraty. W Ramsówku także praco- po prawej stronie przy drzwiach wew- 1985.04.20 – w kinie Legenda w Barczewie Gryń, Lucyna Janicka, Jerzy Kowalski, Anna wszystkich jedynie francuscy jeńcy nie byli wało wielu jeńców różnych narodowości, nętrznych, także i synagogi. Wspomniany odbyło się spotkanie pokoleń przebiegające Laska, Bernard Matłoka, Janusz Matłoka, objęci większym nadzorem. Można przyjąć, w tym kilku Francuzów. Z opowiadań pergamin na ręce Krystyny Szter, prezes pod hasłem „Byliśmy, jesteśmy i będziemy”. Bogusław Mikołajczyk, Władysław Na- że byli lepiej traktowani od Rosjan, którzy na starszych mieszkańców Barczewa wiemy, że Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego pierało, Lech Jan Nitkowski, Kazimierz Perlik, 1995.04.01 – w Barczewie rozpoczęła działalność plecach mieli wymalowany napis „SU” Francuzów pracujących poza fabryką cygar „Pojezierze” o. Barczewo, przekazał czło- widziano niedzielami na mszy św. w kościele Antoni Ropelewski, Stanisław Skindel, Adolf rma „MB” - Meble Barczewo. (Sowjetunion). Nadzór nad całością spra- wiek ogromnej wiedzy historycznej Andrzej św. Andrzeja Apostoła. Słoń, Paweł Smaha, Zenon Soćko, Jan Suliński, 1995.04.01 – w Łęgajnach w stan likwidacji wowało Komando-Wartenburg, pod które Małyszko, mieszkaniec Rusi. Nadmienił on, Najwięcej jeńców wojennych różnej Gerard Szpakowski, Andrzej Więcek, Marek postawiono Hotel Robotniczy. podlegały mniejsze grupy robocze rozloko- że pergamin zabrał ze sobą wracając wane po wioskach. Pojedynczy jeńcy wo- narodowości pracowało pojedynczo na Wrocławski, Michał Zając i Jerzy Zubelewicz. 1995.04.12 – Telewizja Kablowa „Macrosat” z Londynu 30 lat temu i tyle lat przecho- jenni przeważnie nocowali w budynkach gospodarstwach rolnych m.in. w Ruszajnach, Wybrano 24 radnych. po raz pierwszy rejestrowała Sesję Rady Miejskiej wywał go w domowej szufladzie. Andrzej Małyszko. Zdjęcie Krystyna Szter gospodarczych lub w domu gospodarza Ramsowie, Ramsówku, Kronowie, Lamkowie, Tuż po wyborach rezygnację z wyko- Pan Małyszko podarował pergamin barczewskiej synagodze z myślą, że jest to w Barczewie. w wydzielonej izbie. Bywało, że zaprzy- Łapkach, Mokinach, Radostach czy w Zalesiu. nywania mandatu radnego Rady Miasta odpowiednie miejsce dla tego rodzaju pamiątek związanych z judaizmem. 2010.04.02 – w Barczewie odbyło się Gminne jaźniali się oni z rodzinami pracodawców, Przeważnie nocowali w zabudowaniach i Gminy w Barczewie złożył Adolf Słoń. Za naszym pośrednictwem prezes Krystyna Szter pragnie jeszcze raz serdecznie Święto Sportowca. którzy traktowani ich jak przyjaciół rodziny. gospodarczych, do których po pracy wracali W konsekwencji radni na sesji w dniu 10 podziękować panu Andrzejowi Małyszce. Każda, nawet drobna rzecz, podarowana synagodze 2010.04.20 – w Szkole Podstawowej nr 1 W Barczewie jeńcy francuscy zakwa- na noc. Przykładowo za Ruszajnami nie- kwietnia 1991 roku podjęli uchwałę o wy- cieszy, gdy wzbogaca jej zbiory. w Barczewie otwarto Centrum Edukacji terowani byli w pomieszczeniach nie- daleko leśniczówki Rothwalde znajdował się gaśnięciu mandatu radnego, a na sesji w dniu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. istniejącego browaru przy ul. Kościuszki oraz barak, w którym zakwaterowanych było 11 grudnia 1991 roku podjęli uchwałę o nie- Wojciech Zenderowski w jednym budynku przy tej samej ulicy, Wojciech Zenderowski Ciąg dalszy na str. 12 >> przeprowadzaniu wyborów uzupełniających

10 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 11 KALENDARIUM HISTORIA HISTORIA Kwiecień 1520.04.18 – w pobliżu Barczewa liczący ponad 80 lat temu 30 lat temu tysiąc ludzi oddział wojsk krzyżackich stoczył O francuskich jeńcach wojennych O pierwszych demokratycznych wyborach bitwę z siłami mazowieckimi ponosząc klęskę. a także na zapleczu fabryki cygar „Friedrich 1900.04.22 – w miejscowości Bredynki urodziła Począwszy od 4 kwietnia 1940 roku W 1989 roku, kiedy w kraju dokonywały do Rady Miasta i Gminy w Barczewie. Do z Samorządami, Komisja ds. Przydziału Kohl’s Nachfolger, Zigarrenfabrik” przy ul. się zmiany ustrojowe i rodziła się III końca I kadencji Rada Miasta i Gminy Mieszkań. się Augustyna Wiewiorra, nauczycielka, zasłużona pierwszą grupą, jaką skierowali okupacyjne Wojska Polskiego, gdzie pracowało ich Rzeczpospolita Polska, w Barczewie we pracowała w liczbie 23 radnych. W tym Na sesji Rady Miasta i Gminy, która odbyła działaczka warmińska. władze niemieckie na teren miasta i gminy Barczewo, byli przymusowi robotnicy z Pol- najwięcej. To, że Francuzi byli łagodnie wrześniu zebrała się grupa miejscowych, okresie radni przejawiali różne stopnie się 29 stycznia 1992 roku jej przewodniczący 1900.04.28 – w miejskiej kolekturze w Barczewie ski. Na przełomie kwietnia i maja 1940 roku, traktowani w przeciwieństwie do pozo- która dostrzegła pilną potrzebę zmian aktywności. Najrzadziej, bo tylko jeden raz, Bernard Matłoka poinformował, że zgodnie padła główna wygrana w pruskiej loterii. ze Stalagu I-B Hohenstein (Olsztynek) na stałych, dowodzi fakt, że za zezwoleniem w dziedzinie gospodarki, kultury i polityki uczestniczył w sesji, która odbyła się 7 z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia Na ćwiartkę losu wspólnie zagrali fryzjer, nasze tereny trafili jeńcy wojenni różnych niemieckich władz urządzili w jednym naszej gminy. Nowi działacze powołali tzw. czerwca 1990 roku radny z Bartołt Wielkich. 1 stycznia 1992 roku nastąpiło połączenie pomocnik zegarmistrza, mistrz mularski i urzędnik. narodowości, gdzie największą grupę stano- z pomieszczeń fabryki cygar kaplicę z małym Komitet Obywatelski, który szybko zyskał Była to pierwsza, inauguracyjna sesja demo- wspólnych organów miasta i gminy Barczewo. 1920.04.11 – niemieckie bojówki rozbiły polskie wili Francuzi, a dokładnie lotnicy z Pułku ołtarzem. Począwszy od 15 stycznia 1941 społeczne poparcie. kratycznie wybranej Rady Miasta i Gminy W związku z tym zmieniło się również zgromadzenie plebiscytowe w Barczewie. Lotnictwa Myśliwego „Normandie Niemen”. roku duchowny Fernand Toulott, francuski W życiu społeczno-politycznym Bar- w Barczewie. Ze swego składu radni wybrali nazewnictwo. I tak: Urząd Miasta i Gminy na 1930.04.25 – w Lesznie w budynku należącym czewa przełomową datą był 27 maja 1990 Bernarda Matłokę na przewodniczącego, a na Urząd Miasta, a Rada Miasta i Gminy na Radę do Augustyna Wontary otwarto polską szkołę. roku, kiedy odbyły się pierwsze demo- burmistrza miasta – Antoniego Ropelew- Miejską. 1935.04.30 – nocą w Barczewie spadł wielki, kratyczne wybory samorządowe do władz skiego, który jednocześnie został pierwszym W pierwszym roku kadencji radni zbierali nie notowany o tej porze roku śnieg, miasta i gminy. Zanim przystąpiono do demokratycznie wybranym burmistrzem się dziesięciokrotnie. W drugim i następnym tworząc 2 metrowe zaspy. wyborów, teren miasta i gminy podzielony w powojennej historii miasta. Na zastępcę roku było podobnie. Była to pionierska słu- został na 25 okręgów wyborczych. Pierwsze przewodniczącego, a zarazem i delegata do żebna praca od początku do końca kadencji. 1940.04.04 – na teren miasta i gminy Barczewo 12 okręgów wyborczych obejmowało miasto, Sejmiku Samorządowego w Olsztynie wy- Przypomnijmy, że w omawianym okresie zaczęli przybywać przymusowi robotnicy, jeńcy natomiast pozostałe – wsie leżące na terenie brano Lecha Nitkowskiego. Zarząd Miasta i Gminy był kolegialnym wojenni więzieni w Stalagu I-B Hohenstein gminy. Co ciekawe, wieś Łęgajny była W skład pierwszego Zarządu Miasta organem realizującym zadania ustawowe, (Olsztynek). w komfortowej sytuacji, gdyż jako jedyna i Gminy z wyboru weszli: Lucyna Janicka, m.in. przygotowywał projekt uchwał oraz 1940.04.23 – na cmentarzu żydowskim przy dysponowała dwoma okręgami. Okręg nr 19 Jerzy Kowalski, Janusz Matłoka, Władysław określał sposób wykonania, gospodarował ul. Warmińskiej odbył się ostatni pochówek. obejmował Łęgajny – Kombinat Państwo- Napierało, Antoni Ropelewski, Marek mieniem komunalnym, realizował budżet, 1945.04.30 – do Barczewa na krótko powrócił wych Gospodarstw Ogrodniczych, a okręg nr Wrocławski i Jerzy Zubelewicz, a zarządowi zatrudniał i zwalniał kierowników gminnych pastor Georg Braunschmidt. 20 wieś Łęgajny (bez KPGO). przewodniczył burmistrz Antoni Ropelewski. jednostek organizacyjnych, a także rozpa- 1950.04.18 – uchwałą Miejskiej Rady Narodowej Wielu kandydatów na radnych w różny Radni I Kadencji pracowali w czterech trywał oferty przy przetargach. w Barczewie park wypoczynkowy przy ul. Wojska sposób prezentowało swój program wy- problemowych stałych komisjach rady: Od pierwszych demokratycznych wy- Polskiego (obecnie w tym miejscu znajduje się borczy. Niektórzy z nich zadowolili się tylko Komisja ds. Oświaty, Kultury, Zdrowia, Spraw borów minęło 30 lat. W rocznicę tego pawilon handlowy) nazwano „Parkiem 1-Maja”. umieszczeniem swego nazwiska na liście. Socjalnych, Sportu i Turystyki, Komisja ds. wydarzenia warto było przypomnieć początki 1970.04.01 – Włókiennicza Spółdzielnia W pierwszych demokratycznych wybo- Handlu, Gospodarki Komunalnej, Przemysłu, barczewskiej demokracji. rach do Rady Miasta i Gminy Barczewo Rzemiosła, Bezpieczeństwa Publicznego, „Warmianka” w lokalu przy ul. Mickiewicza startowało 63 kandydatów na 25 miejsc Ochrony p.pożarowej, Komisja ds. Rolnictwa, Wojciech Zenderowski otworzyła punkt prania brudnej bielizny. w radzie. Udział kandydatów w okręgach Leśnictwa, Ochrony Środowiska, Współpracy 1970.04.12 – Ognisko Towarzystwo Krzewienia wyborczych był różny, od jednej kandydatury Kultury Fizycznej przy Miejskim Domu Kultury – w okręg wyborczym nr 11 i 15, do 5 W dalszej kolejności byli to jeńcy wojenni jeniec o numerze obozowym 34818, odpra- O ciekawostkach historycznych w Barczewie zorganizowało masowy Turniej kandydatów w okręgu wyborczym nr 6. m.in. Polacy, Rosjanie, Serbowie i Włosi. wiał tam msze święte. Natomiast kazania Tenisa Stołowego. Natomiast w okręgu wyborczym nr 19 nie Wszystkich, jako tanią siłę roboczą, zatru- wygłaszał w obecności tłumacza zgodnie Z barczewskiej „Synagogi” 1970.04.14 – kółko fotograczne przy Miejskim przeprowadzono wyborów z powodu nie dniono w zakładach rzemieślniczych, fa- z zezwoleniem władz niemieckich z 9 Pod koniec 2019 roku Galeria Sztuki Domu Kultury w Barczewie zorganizowało zgłoszenia kandydata. Mandat został nie- brykach, browarach, tartakach, w handlu jak stycznia 1942 roku. Kilkunastu jeńców „Synagoga” w Barczewie wzbogaciła się obsadzony do końca kadencji. Ogółem wystawę związaną z 25-leciem Warmii i Mazur u Lischewskiego w sklepie, czy na wioskach, francuskich pracowało na Kolonii w Ru- o kolejny, związany z judaizmem przedmiot. uprawnionych do głosowania na terenie pt. „Barczewo wczoraj i dziś”. w gospodarstwach rolnych. Większość szajnach, w tartaku pod lasem, którego Jest to delikatny, małej wielkości pergamin miasta i gminy Barczewo w 25 okręgach 1980.04.11 – w Barczewie powstała Rejonowa jeńców wojennych pracowała w miejsce właścicielem był Kensbock. Podobnie było zawierający fragment Tory ze słowami: wyborczych było 9767 osób. Udział Komisja Historyczna przy Zarządzie Miejsko- mężczyzn, których wcielono do Wehr- w Ramsowie, gdzie u okolicznych gospodarzy „Szema Israel…”. „Słuchaj, Israelu, ja jestem w głosowaniu wzięło 3558 osób. Frekwencja Gminnym ZSMP w Barczewie. machtu. bez dozoru pracowało 14 jeńców fran- twoim panem, Bogiem jedynym…”. Na wyniosła 36,42%. Brak jest dokładnych danych co do ilości cuskich. Na noc zamykali się od wewnątrz pergaminie zapisane są dwa fragmenty 1980.04.16 – decyzją Wojewody Olsztyńskiego Pierwszymi radnymi Rady Miasta i Gminy przymusowych robotników z Polski oraz w jednej izbie o powierzchni 14 m2, znaj- z Księgi Powtórzonego Prawa. Ma on swoją budynek synagogi w Barczewie przy w Barczewie wybranymi w demokratycznych jeńców wojennych różnej narodowości dującej się w budynku gospodarza, gdzie nazwę – klaf. Jego miejscem przecho- ul. Kościuszki wpisano na listę obiektów wyborach zostali: Teresa Bronakowska, przebywających w latach 1940-1945 na zgodnie z wymogami zainstalowano wywania jest mezuza, którą Żydzi wieszają zabytkowych.. Mirosław Cichocki, Danuta Czekała, Tadeusz terenie miasta i gminy Barczewo. Ze w oknach kraty. W Ramsówku także praco- po prawej stronie przy drzwiach wew- 1985.04.20 – w kinie Legenda w Barczewie Gryń, Lucyna Janicka, Jerzy Kowalski, Anna wszystkich jedynie francuscy jeńcy nie byli wało wielu jeńców różnych narodowości, nętrznych, także i synagogi. Wspomniany odbyło się spotkanie pokoleń przebiegające Laska, Bernard Matłoka, Janusz Matłoka, objęci większym nadzorem. Można przyjąć, w tym kilku Francuzów. Z opowiadań pergamin na ręce Krystyny Szter, prezes pod hasłem „Byliśmy, jesteśmy i będziemy”. Bogusław Mikołajczyk, Władysław Na- że byli lepiej traktowani od Rosjan, którzy na starszych mieszkańców Barczewa wiemy, że Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego pierało, Lech Jan Nitkowski, Kazimierz Perlik, 1995.04.01 – w Barczewie rozpoczęła działalność plecach mieli wymalowany napis „SU” Francuzów pracujących poza fabryką cygar „Pojezierze” o. Barczewo, przekazał czło- widziano niedzielami na mszy św. w kościele Antoni Ropelewski, Stanisław Skindel, Adolf rma „MB” - Meble Barczewo. (Sowjetunion). Nadzór nad całością spra- wiek ogromnej wiedzy historycznej Andrzej św. Andrzeja Apostoła. Słoń, Paweł Smaha, Zenon Soćko, Jan Suliński, 1995.04.01 – w Łęgajnach w stan likwidacji wowało Komando-Wartenburg, pod które Małyszko, mieszkaniec Rusi. Nadmienił on, Najwięcej jeńców wojennych różnej Gerard Szpakowski, Andrzej Więcek, Marek postawiono Hotel Robotniczy. podlegały mniejsze grupy robocze rozloko- że pergamin zabrał ze sobą wracając wane po wioskach. Pojedynczy jeńcy wo- narodowości pracowało pojedynczo na Wrocławski, Michał Zając i Jerzy Zubelewicz. 1995.04.12 – Telewizja Kablowa „Macrosat” z Londynu 30 lat temu i tyle lat przecho- jenni przeważnie nocowali w budynkach gospodarstwach rolnych m.in. w Ruszajnach, Wybrano 24 radnych. po raz pierwszy rejestrowała Sesję Rady Miejskiej wywał go w domowej szufladzie. Andrzej Małyszko. Zdjęcie Krystyna Szter gospodarczych lub w domu gospodarza Ramsowie, Ramsówku, Kronowie, Lamkowie, Tuż po wyborach rezygnację z wyko- Pan Małyszko podarował pergamin barczewskiej synagodze z myślą, że jest to w Barczewie. w wydzielonej izbie. Bywało, że zaprzy- Łapkach, Mokinach, Radostach czy w Zalesiu. nywania mandatu radnego Rady Miasta odpowiednie miejsce dla tego rodzaju pamiątek związanych z judaizmem. 2010.04.02 – w Barczewie odbyło się Gminne jaźniali się oni z rodzinami pracodawców, Przeważnie nocowali w zabudowaniach i Gminy w Barczewie złożył Adolf Słoń. Za naszym pośrednictwem prezes Krystyna Szter pragnie jeszcze raz serdecznie Święto Sportowca. którzy traktowani ich jak przyjaciół rodziny. gospodarczych, do których po pracy wracali W konsekwencji radni na sesji w dniu 10 podziękować panu Andrzejowi Małyszce. Każda, nawet drobna rzecz, podarowana synagodze 2010.04.20 – w Szkole Podstawowej nr 1 W Barczewie jeńcy francuscy zakwa- na noc. Przykładowo za Ruszajnami nie- kwietnia 1991 roku podjęli uchwałę o wy- cieszy, gdy wzbogaca jej zbiory. w Barczewie otwarto Centrum Edukacji terowani byli w pomieszczeniach nie- daleko leśniczówki Rothwalde znajdował się gaśnięciu mandatu radnego, a na sesji w dniu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. istniejącego browaru przy ul. Kościuszki oraz barak, w którym zakwaterowanych było 11 grudnia 1991 roku podjęli uchwałę o nie- Wojciech Zenderowski w jednym budynku przy tej samej ulicy, Wojciech Zenderowski Ciąg dalszy na str. 12 >> przeprowadzaniu wyborów uzupełniających

10 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 11 HISTORIA HISTORIA

<< s.10 O francuskich jeńcach wojennych O pocztówce z 1900 roku około 50-60 jeńców włoskich. Zatrudnieni swoich wyzwolicieli i sojuszników. Niestety „Normandie Niemen”. Wszyscy inni, którym Pod koniec 1900 roku H. Raddatzki byli jako pracownicy leśni przy wyrębie lasu. kawalerzyści gwardyjscy na koniach ze szpicy udało się przeżyć, nie mieli więcej szczęścia. wydał kolejną czarno-białą pocztówkę Natomiast ci, co pracowali u gospodarzy na 6DKGw otworzyli ogień do grupy francuskich Załadowano ich do bydlęcych wagonów przedstawiającą panoramę miasta od terenie Ruszajn, wieczorem po zakończonej jeńców wojennych, biorąc ich za żołnierzy i wywieziono w głąb Związku Radzieckiego. strony Jeziorańskiego Przedmieścia. Na pracy wracali do kwatery. Pod koniec 1940 niemieckich z racji podobieństwa mundurów. W latach 1947-1948 na teren Barczewa pierwszym planie widoczny jest most, roku do pracy w leśnictwie Barczewo Tego samego dnia żołnierze radzieccy wy- przybyła Francuska Misja Poszukiwań zwany przez mieszkańców miasta „Zielo- i leśnictwie Wipsowo skierowano grupę mordowali w tartaku Kensbocka za dworcem z ramienia przedstawicielstwa konsulatu nym Mostem”, z metalową, ażurową jeńców do prac w lesie. W tej grupie byli kolejowym zastałych tam jeńców francuskich. francuskiego. Jej zadaniem było nadzoro- balustradą i kościół pw. św. Anny i św. Polacy i Francuzi. Wszyscy pracowali bez Innych znaleziono zabitych także przy drodze wanie ekshumacji francuskich jeńców dozoru. Zwano ich po prostu leśną roboczą do Marun. W Radostach żołnierze radzieccy wojennych w Prusach Wschodnich, w tym na Szczepana już z przybudowanym prezbi- grupą. Mieszkali w dwóch barakach pod zagnali pojmanych jeńców francuskich do terenie miasta i gminy Barczewo. terium. Na drugim planie widoczny jest lasem. bagienka i tam zastrzelili. We wsi Łapka z rąk 670 ekshumowanych Francuzów, w tym kościół pw. św. Andrzeja Apostoła z sy- W wielu przypadkach odnotowano żołnierzy radzieckich zginął kolejny jeniec kilkudziesięciu z terenu miasta i gminy gnaturką, a w głębi widoczna jest wieża pozytywny stosunek miejscowej ludności do francuski. Podobnie było w innych miejsco- Barczewo, złożono w zbiorowym grobie na kościoła ewangelickiego i wieża ratusza. jeńców, szczególnie polskich. Ta życzliwość wościach. Przykładowo na kolonii w Krono- cmentarzu w Olsztynie przy ul. Poprzecznej Znajdujący się za „Zielonym Mostem” w wielu przypadkach była surowo karana wie kozacy przed domem gospodarza za- 9b. Informuje o tym tablica na zbiorowym po prawej stronie ulicy piętrowy budynek przez władze niemieckie. Przykładowo strzelili jeńców francuskich Murycego i Nu- grobie o treści: „We wspólnych grobach obok należał do mistrza krawieckiego Eduarda doradca burmistrza dzisiejszego Barczewa rycego. To tylko kilka wybranych tragicznych żołnierzy polskich spoczywają lotnicy Bulitty. Natomiast większy budynek Otto Heinrich za przyjęcie w swoim domu wydarzeń, które mają własną historię spisaną Wolnej Francji, którzy oddali swe życie za należał do Thiela, który miał sklep w dniu Bożego Narodzenia 1940 roku jeńców we wspomnieniach dawnych mieszkańców Liberte’ Egalite’ Fraternite” (Wolność, rymarski. Za mostem po lewej stronie ulicy francuskich został usunięty ze stanowiska tych miejscowości. W Zalesiu i na Kolonii Równość, Braterstwo). Na drugiej tablicy znajduje się parterowy budynek z za- i wykluczony z NSDAP. Wielu zapłaciło niemal w każdym gospodarstwie rolnym za znajduje się epitafium. „Lotnikom Wolnej kładem szewskim. Dalej widać dach sklepu grzywny lub odbywało kary więzienia mężczyzn, których wcielono do Wehrmachtu, Francji, Pułku Lotniczego, którzy oddali życie w Strafanstalt w Wartenburgu (Zakład Karny przeważnie pracowali Francuzi. W ostatnich w walce o wyzwolenie Warmii i Mazur. 1944- spożywczego „Kolonialuaren”, którego w Barczewie). dniach wojny spotkał ich tragiczny los. 1945”. właścicielem był Bernhard Bulitta, brat Pocztówkę wyróżnia napis: Gruss aus odwrotna zarezerwowana była na adres Różnie potoczyły się losy jeńców wo- W Barczewie największą grupę stanowili Eduarda. Po dachach widzimy zwartą Wartenburg (Ostpr.). nadawcy i znaczek pocztowy. jennych pracujących na terenie miasta wspomniani francuscy jeńcy wojenni, a do- Wojciech Zenderowski zabudowę przy dzisiejszej ul. Nowowiej- Obok odręczna data korespondencji i gminy. W styczniu 1945 roku władze kładnie lotnicy z Pułku Lotnictwa Myśliwego Fot. Zdjęcie grupowe jeńców francuskich skiego oraz przy nieistniejącej dziś ulicy 29.12.1902. Niżej Verlag v.H. Raddatz, Wojciech Zenderowski niemieckie nie zdążyły przed nacierającym Nebengaße, która znajdowała się między Wartenburg. Wolną przestrzeń pocztówki Fot. Pocztówka ze zbiorów autora frontem Armii Czerwonej ewakuować 170 lat temu ul. Mickiewicza, a ul. Kopernika oraz wypełnia korespondencja, gdyż strona wszystkich z terenu miasta i gminy Barczewo. O cegielni należącej do Królewskiego Zakładu Karnego w Barczewie widoczne budynki przy ul. Cichej. Los jeńców francuskich, podobnie jak po- zostałych różnej narodowości, był równie tragiczny. Pod koniec stycznia 1945 roku O kłaniającym się murze starego katolickiego cmentarza rozpoczął się exodus miejscowej ludności. W kierunku Jezioran ruszyły kolumny ucie- kinierów. Wozami powozili starcy, kobiety, Mur starego cmentarza katolickiego, wyrostki oraz polscy robotnicy przymusowi widoczny od strony ul. Armii Krajowej, zatrudnieni w rolnych gospodarstwach powstał po powiększeniu starego cmentarza indywidualnych. Wielu jeńców, którzy przyszpitalnego i przekształceniu go na odważyli się pozostać, zostało zamordo- Dawniej, oprócz Miejskiej Cegielni strażników więziennych. Ponadto część katolicki cmentarz parafialny. Było to w wanych przez wkraczających do miasta parowej znajdującej w pobliżu Krzyżowej produkcji przeznaczono do budowy dworca pierwszej połowie XIX wieku. Zapewne to i wiosek żołnierzy radzieckich. Nie oszczędzili Góry, przy końcu ulicy Olsztyńskiej, czyli tam, kolejowego, kościoła ewangelickiego i wówczas miał powstać mur z czerwonej oni nawet swoich rodaków wziętych do gdzie obecnie znajduje się wieś Wrócikowo, plebanii przy dzisiejszej ul. Grunwaldzkiej. W cegły, z wysoką ceglaną bramą i furtą kutą niewoli niemieckiej. Los wielu jeńców stała druga cegielnia. Natomiast trzecia latach późniejszych oprócz cegieł wypalano z żelaza. Przypomnijmy, że już na początku francuskich, którzy pozostali, zakończył się należała do „Königliche Strafanstalt rury drenowe i mniejsze kanalizacyjne na XIX wieku władze pruskie zakazały po- dla nich tragicznie. Wartenburg” (Królewski Zakład Karny w potrzeby miasta i na sprzedaż. chówków w kościołach, a w latach dwu- Kpt. Hermann Ulrichs w swoich pa- Barczewie) i była również cegielnią parową. Na planie sytuacyjnym Królewskiego dziestych XIX wieku na przykościelnych miętnikach wspomniał, że kiedy dowodzony Decyzja o jej budowie zapadła w 1850 roku. Zakładu Karnego z 1887/8 roku zaznaczony cmentarzach. przez niego zdziesiątkowany batalion wszedł Zbudowana została na gruntach należących jest duży plac cegielni, a na nim obiekty: dwa Jak opisywał ks. Walenty Barczewski, do Kronowa, które było trzy dni w rękach od 1812 roku do więzienia. Wjazd na teren budynki murowane, gdzie w jednym nowy cmentarz katolicki założono na wzgó- żołnierzy radzieckich, ich oczom ukazał się cegielni znajdował się od dzisiejszej ul. znajdował się piec z kominem do wypalania rzu, zwanym przez mieszkańców „Świętą straszny widok. We wsi zastali dzieci, kobiety, Grottgera i wiódł przez bramę. Na północ od cegieł, po lewej stronie szopa do składowania Górą”. Od dzisiejszej ulicy Armii Krajowej mężczyzn i francuskich jeńców wojennych cegielni znajdowała się przystań wodna dla drewna, a po prawej do składowania cegieł, wiedzie pod górę wybrukowana droga. Na rozstrzelanych. Leżeli po gospodarstwach łódek i kajaków, mały park z ławkami oraz wysypisko gruzu, szopy do suszenia cegieł, wzniesieniu ustawiony został krzyż cmen- w ogrodach i na ulicy w środku wsi. działki pracowników więzienia, które od latryna oraz duży skład drewna. Na terenie tarny, przy którym w połowie XIX wieku Jedynie niewielka grupa z 24 jeńców cegielni oddzielała polna droga. Natomiast od cegielni znajdował się budynek oznaczony pobudowano w stylu neogotyckim kaplicę francuskich z fabryki cygar postanowiła południa do cegielni przylegał wydzielony jako „Heider”. Prawdopodobnie było to cmentarną. pozostać w mieście. Jak się później okazało, plac ćwiczebny, z którego korzystali pruscy nazwisko kierownika cegielni, który mieszkał Z początku cmentarz katolicki zajmował była to tragiczna decyzja. 31 stycznia 1945 żołnierze przeznaczeni do ochrony więzienia. w tym budynku. Na mapie zaznaczonych jest 4 ha i zaliczany dziś jest do najstarszych roku, w godzinach rannych, uważając się za W 1851 roku w cegielni przy wypalaniu kilka mniejszych obiektów, w tym studnia do widocznych miejsc pochówków. Po 1964 cegieł pracowało już 300 osób, w tym 50 czerpania wody. Cegielnia po roku 1893 sojuszników Armii Czerwonej założyli na roku przez miejscowych nazywany jest Na współczesnych fotografiach widać jednak powiększającą się różnicę odchylania się od ko b i e t . Z p o c z ą t k u c a ł a p r o d u kc j a zaprzestała produkcję i została rozebrana. siebie lotnicze mundury. Tak zwartą grupą, za „starym cmentarzem katolickim”. pionu. Powodem tego stanu jest m.in. nasilony ruch kołowy. Pewne jest, że nieuchronnie przeznaczona była na potrzeby budowanego Wojciech Zenderowski stacją kolejową, podążali drogą do Marun Na fotografiach wykonanych w czasach z każdym rokiem mur wraz z bramą przechyla się coraz bardziej ku jezdni i stwarza zagrożenie. przy skraju lasu, wymachując zatkniętą na kiju zakładu karnego, w tym budynków Fot. Rycina przedstawiająca cegielnię z niemieckich nie widać, aby mur cmentarza Tekst i foto Wojciech Zenderowski białą szmatą. W ten sposób chcieli powitać gospodarczych oraz mieszkalnych dla widocznym kominem. wraz z bramą odchylał się od pionu.

12 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 13 HISTORIA HISTORIA

<< s.10 O francuskich jeńcach wojennych O pocztówce z 1900 roku około 50-60 jeńców włoskich. Zatrudnieni swoich wyzwolicieli i sojuszników. Niestety „Normandie Niemen”. Wszyscy inni, którym Pod koniec 1900 roku H. Raddatzki byli jako pracownicy leśni przy wyrębie lasu. kawalerzyści gwardyjscy na koniach ze szpicy udało się przeżyć, nie mieli więcej szczęścia. wydał kolejną czarno-białą pocztówkę Natomiast ci, co pracowali u gospodarzy na 6DKGw otworzyli ogień do grupy francuskich Załadowano ich do bydlęcych wagonów przedstawiającą panoramę miasta od terenie Ruszajn, wieczorem po zakończonej jeńców wojennych, biorąc ich za żołnierzy i wywieziono w głąb Związku Radzieckiego. strony Jeziorańskiego Przedmieścia. Na pracy wracali do kwatery. Pod koniec 1940 niemieckich z racji podobieństwa mundurów. W latach 1947-1948 na teren Barczewa pierwszym planie widoczny jest most, roku do pracy w leśnictwie Barczewo Tego samego dnia żołnierze radzieccy wy- przybyła Francuska Misja Poszukiwań zwany przez mieszkańców miasta „Zielo- i leśnictwie Wipsowo skierowano grupę mordowali w tartaku Kensbocka za dworcem z ramienia przedstawicielstwa konsulatu nym Mostem”, z metalową, ażurową jeńców do prac w lesie. W tej grupie byli kolejowym zastałych tam jeńców francuskich. francuskiego. Jej zadaniem było nadzoro- balustradą i kościół pw. św. Anny i św. Polacy i Francuzi. Wszyscy pracowali bez Innych znaleziono zabitych także przy drodze wanie ekshumacji francuskich jeńców dozoru. Zwano ich po prostu leśną roboczą do Marun. W Radostach żołnierze radzieccy wojennych w Prusach Wschodnich, w tym na Szczepana już z przybudowanym prezbi- grupą. Mieszkali w dwóch barakach pod zagnali pojmanych jeńców francuskich do terenie miasta i gminy Barczewo. terium. Na drugim planie widoczny jest lasem. bagienka i tam zastrzelili. We wsi Łapka z rąk 670 ekshumowanych Francuzów, w tym kościół pw. św. Andrzeja Apostoła z sy- W wielu przypadkach odnotowano żołnierzy radzieckich zginął kolejny jeniec kilkudziesięciu z terenu miasta i gminy gnaturką, a w głębi widoczna jest wieża pozytywny stosunek miejscowej ludności do francuski. Podobnie było w innych miejsco- Barczewo, złożono w zbiorowym grobie na kościoła ewangelickiego i wieża ratusza. jeńców, szczególnie polskich. Ta życzliwość wościach. Przykładowo na kolonii w Krono- cmentarzu w Olsztynie przy ul. Poprzecznej Znajdujący się za „Zielonym Mostem” w wielu przypadkach była surowo karana wie kozacy przed domem gospodarza za- 9b. Informuje o tym tablica na zbiorowym po prawej stronie ulicy piętrowy budynek przez władze niemieckie. Przykładowo strzelili jeńców francuskich Murycego i Nu- grobie o treści: „We wspólnych grobach obok należał do mistrza krawieckiego Eduarda doradca burmistrza dzisiejszego Barczewa rycego. To tylko kilka wybranych tragicznych żołnierzy polskich spoczywają lotnicy Bulitty. Natomiast większy budynek Otto Heinrich za przyjęcie w swoim domu wydarzeń, które mają własną historię spisaną Wolnej Francji, którzy oddali swe życie za należał do Thiela, który miał sklep w dniu Bożego Narodzenia 1940 roku jeńców we wspomnieniach dawnych mieszkańców Liberte’ Egalite’ Fraternite” (Wolność, rymarski. Za mostem po lewej stronie ulicy francuskich został usunięty ze stanowiska tych miejscowości. W Zalesiu i na Kolonii Równość, Braterstwo). Na drugiej tablicy znajduje się parterowy budynek z za- i wykluczony z NSDAP. Wielu zapłaciło niemal w każdym gospodarstwie rolnym za znajduje się epitafium. „Lotnikom Wolnej kładem szewskim. Dalej widać dach sklepu grzywny lub odbywało kary więzienia mężczyzn, których wcielono do Wehrmachtu, Francji, Pułku Lotniczego, którzy oddali życie w Strafanstalt w Wartenburgu (Zakład Karny przeważnie pracowali Francuzi. W ostatnich w walce o wyzwolenie Warmii i Mazur. 1944- spożywczego „Kolonialuaren”, którego w Barczewie). dniach wojny spotkał ich tragiczny los. 1945”. właścicielem był Bernhard Bulitta, brat Pocztówkę wyróżnia napis: Gruss aus odwrotna zarezerwowana była na adres Różnie potoczyły się losy jeńców wo- W Barczewie największą grupę stanowili Eduarda. Po dachach widzimy zwartą Wartenburg (Ostpr.). nadawcy i znaczek pocztowy. jennych pracujących na terenie miasta wspomniani francuscy jeńcy wojenni, a do- Wojciech Zenderowski zabudowę przy dzisiejszej ul. Nowowiej- Obok odręczna data korespondencji i gminy. W styczniu 1945 roku władze kładnie lotnicy z Pułku Lotnictwa Myśliwego Fot. Zdjęcie grupowe jeńców francuskich skiego oraz przy nieistniejącej dziś ulicy 29.12.1902. Niżej Verlag v.H. Raddatz, Wojciech Zenderowski niemieckie nie zdążyły przed nacierającym Nebengaße, która znajdowała się między Wartenburg. Wolną przestrzeń pocztówki Fot. Pocztówka ze zbiorów autora frontem Armii Czerwonej ewakuować 170 lat temu ul. Mickiewicza, a ul. Kopernika oraz wypełnia korespondencja, gdyż strona wszystkich z terenu miasta i gminy Barczewo. O cegielni należącej do Królewskiego Zakładu Karnego w Barczewie widoczne budynki przy ul. Cichej. Los jeńców francuskich, podobnie jak po- zostałych różnej narodowości, był równie tragiczny. Pod koniec stycznia 1945 roku O kłaniającym się murze starego katolickiego cmentarza rozpoczął się exodus miejscowej ludności. W kierunku Jezioran ruszyły kolumny ucie- kinierów. Wozami powozili starcy, kobiety, Mur starego cmentarza katolickiego, wyrostki oraz polscy robotnicy przymusowi widoczny od strony ul. Armii Krajowej, zatrudnieni w rolnych gospodarstwach powstał po powiększeniu starego cmentarza indywidualnych. Wielu jeńców, którzy przyszpitalnego i przekształceniu go na odważyli się pozostać, zostało zamordo- Dawniej, oprócz Miejskiej Cegielni strażników więziennych. Ponadto część katolicki cmentarz parafialny. Było to w wanych przez wkraczających do miasta parowej znajdującej w pobliżu Krzyżowej produkcji przeznaczono do budowy dworca pierwszej połowie XIX wieku. Zapewne to i wiosek żołnierzy radzieckich. Nie oszczędzili Góry, przy końcu ulicy Olsztyńskiej, czyli tam, kolejowego, kościoła ewangelickiego i wówczas miał powstać mur z czerwonej oni nawet swoich rodaków wziętych do gdzie obecnie znajduje się wieś Wrócikowo, plebanii przy dzisiejszej ul. Grunwaldzkiej. W cegły, z wysoką ceglaną bramą i furtą kutą niewoli niemieckiej. Los wielu jeńców stała druga cegielnia. Natomiast trzecia latach późniejszych oprócz cegieł wypalano z żelaza. Przypomnijmy, że już na początku francuskich, którzy pozostali, zakończył się należała do „Königliche Strafanstalt rury drenowe i mniejsze kanalizacyjne na XIX wieku władze pruskie zakazały po- dla nich tragicznie. Wartenburg” (Królewski Zakład Karny w potrzeby miasta i na sprzedaż. chówków w kościołach, a w latach dwu- Kpt. Hermann Ulrichs w swoich pa- Barczewie) i była również cegielnią parową. Na planie sytuacyjnym Królewskiego dziestych XIX wieku na przykościelnych miętnikach wspomniał, że kiedy dowodzony Decyzja o jej budowie zapadła w 1850 roku. Zakładu Karnego z 1887/8 roku zaznaczony cmentarzach. przez niego zdziesiątkowany batalion wszedł Zbudowana została na gruntach należących jest duży plac cegielni, a na nim obiekty: dwa Jak opisywał ks. Walenty Barczewski, do Kronowa, które było trzy dni w rękach od 1812 roku do więzienia. Wjazd na teren budynki murowane, gdzie w jednym nowy cmentarz katolicki założono na wzgó- żołnierzy radzieckich, ich oczom ukazał się cegielni znajdował się od dzisiejszej ul. znajdował się piec z kominem do wypalania rzu, zwanym przez mieszkańców „Świętą straszny widok. We wsi zastali dzieci, kobiety, Grottgera i wiódł przez bramę. Na północ od cegieł, po lewej stronie szopa do składowania Górą”. Od dzisiejszej ulicy Armii Krajowej mężczyzn i francuskich jeńców wojennych cegielni znajdowała się przystań wodna dla drewna, a po prawej do składowania cegieł, wiedzie pod górę wybrukowana droga. Na rozstrzelanych. Leżeli po gospodarstwach łódek i kajaków, mały park z ławkami oraz wysypisko gruzu, szopy do suszenia cegieł, wzniesieniu ustawiony został krzyż cmen- w ogrodach i na ulicy w środku wsi. działki pracowników więzienia, które od latryna oraz duży skład drewna. Na terenie tarny, przy którym w połowie XIX wieku Jedynie niewielka grupa z 24 jeńców cegielni oddzielała polna droga. Natomiast od cegielni znajdował się budynek oznaczony pobudowano w stylu neogotyckim kaplicę francuskich z fabryki cygar postanowiła południa do cegielni przylegał wydzielony jako „Heider”. Prawdopodobnie było to cmentarną. pozostać w mieście. Jak się później okazało, plac ćwiczebny, z którego korzystali pruscy nazwisko kierownika cegielni, który mieszkał Z początku cmentarz katolicki zajmował była to tragiczna decyzja. 31 stycznia 1945 żołnierze przeznaczeni do ochrony więzienia. w tym budynku. Na mapie zaznaczonych jest 4 ha i zaliczany dziś jest do najstarszych roku, w godzinach rannych, uważając się za W 1851 roku w cegielni przy wypalaniu kilka mniejszych obiektów, w tym studnia do widocznych miejsc pochówków. Po 1964 cegieł pracowało już 300 osób, w tym 50 czerpania wody. Cegielnia po roku 1893 sojuszników Armii Czerwonej założyli na roku przez miejscowych nazywany jest Na współczesnych fotografiach widać jednak powiększającą się różnicę odchylania się od ko b i e t . Z p o c z ą t k u c a ł a p r o d u kc j a zaprzestała produkcję i została rozebrana. siebie lotnicze mundury. Tak zwartą grupą, za „starym cmentarzem katolickim”. pionu. Powodem tego stanu jest m.in. nasilony ruch kołowy. Pewne jest, że nieuchronnie przeznaczona była na potrzeby budowanego Wojciech Zenderowski stacją kolejową, podążali drogą do Marun Na fotografiach wykonanych w czasach z każdym rokiem mur wraz z bramą przechyla się coraz bardziej ku jezdni i stwarza zagrożenie. przy skraju lasu, wymachując zatkniętą na kiju zakładu karnego, w tym budynków Fot. Rycina przedstawiająca cegielnię z niemieckich nie widać, aby mur cmentarza Tekst i foto Wojciech Zenderowski białą szmatą. W ten sposób chcieli powitać gospodarczych oraz mieszkalnych dla widocznym kominem. wraz z bramą odchylał się od pionu.

12 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 13 INFORMACJE

CKB ONLINE. Jesteśmy na linii dla WAS!

W tym trudnym czasie dla nas wszystkich, który wpływa na wszystkie dziedziny naszego życia, Centrum Kulturalno-Biblioteczne Spotkania z książką dla dzieci w bibliotece - czytają Anna Rok w Barczewie nie przestaje działać. i Lidia Szczerbo Jest to również nietypowy czas dla kultury, ale nie zamykamy się! dostępność: facebook, youtube - Biblioteka w CKB Jesteśmy w Wami w internecie ONLINE, a WY bądźcie z nami bez wychodzenia z domu! Warsztaty plastyczne, prezentacja punktów bibliotecznych ze świetlicami wiejskimi: Ramsowo, Barczewko, , Zapraszamy na: Wipsowo, Lamkowo „Spacerki ONLINE po Salonie Muzycznym im. Feliksa dostępność: facebook, youtube - świetlice wiejskie Centrum Nowowiejskiego w Barczewie”, od 3.04. cykliczne spotkania Kulturalno-Biblioteczne w Barczewie z zagadkami i konkursami prowadzi Magdalena Łowkiel dostępność: facebook, youtube - Centrum Kultury Barczewo Gazeta „Wiadomości Barczewskie” - www.wb.barczewo.pl

Radio Warmia Barczewo - każdy czwartek W trakcie realizacji: - 08:00 - 12:00 - audycja na żywo „Dzień dobry Barczewo, dzień Koncert ONLINE i inne ciekawe kulturalne wydarzenia dobry Warmio” w programie m.in. czytanki rodzinne, wywiady telefoniczne z gośćmi, polska muzyka. Audycje realizują - Magdalena Masz pytania, propozycje? Łowkiel, Krzysztof Nowaczyk, Krzysztof Koźmiński. Skontaktuj się z nami. Bądź z nami na linii! - 13:00-21:00 - Blok audycji autorskich. W okresie kwarantanny premierowe audycje Barczewskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku [email protected] Powtórki audycji - soboty, niedziele, wtorki tel. 89 514 82 81 dostępność: internet- www.radiobarczewo.pl, TVK Macrosat (kanał planszowy), kontakt: e-mail - [email protected] Mieszkańcy Marun walczą z zaśmiecaniem przyrody

Maruny to niewielka wieś leżąca na północny zachód od Barczewa, przy drodze z Dąbrówki Małej do Szynowa. W zapiskach historycznych można znaleźć o Marunach sporo niezwykłych informacji. Na stronie www.domwarminski.pl dowiemy się, że być może jest to najstarsza osada na Warmii, będąca niegdyś ziemią królewską. Dzisiejsze Maruny to kilkanaście domostw i około 100 mieszkańców. Żyją tu starzy i młodzi. Żyją ci, którzy tu się od dziecka wychowali i napływowi, którzy dla uroków maruńskich łąk porzucili miasto. Dawniej różnie bywało, ale od czasu kiedy gmina zarządziła segregację i wywóz śmieci, Maruny z miesiąca na miesiąc stają się bardziej zadbane. Obowiązki sołtysa już trzecią kadencję pełni Radosław Słomiński. Pracowitością, zapałem i chęcią zmian na lepsze zjednał sobie mieszkańców. We wsi jest boisko piłkarskie dostępne dla młodych i starszych, jest siłownia na wolnym powietrzu, przy drodze są nowe lampy oświetlające wieś po zmroku. Do zrobienia jest jeszcze bardzo dużo, gruntowny remont drogi od lat tylko łatanej, chodnik chociażby tylko przy przystanku, świetlica. Mimo braków Maruny maja swój urok. Wiosną przed wjazdem do wsi przejezdni, jeśli są uważni, zobaczą wąwóz i przydroże porośnięte niebieskimi przylaszczkami, zawilcami i kwitnącymi biało cebulicami. W starym, podworskim założeniu parkowym jest ogromny dąb, zarejestrowany jako pomnik przyrody, jest sosna wejmutka. Szkoda, że na niektórych ta piękna przyroda nie robi wrażenia, oni widzą tylko miejsce, gdzie można wyrzucić połamaną parasolkę, pęknięty sedes, stary fotel czy zwyczajne worki pełne śmieci. Ludziom wydaje się, że to się rozpuści, zgnije, albo wyparuje. Niestety nie. Raz w roku wieś zbiera się i gruntownie sprząta okolicę. Jak długo wystarczy im cierpliwości, by sprzątać po śmieciarzach? Ostatnio, szczególnie od czasu kradzieży posadzonych wokół boiska krzewów, maruniacy baczniej zwracają uwagą na obcych kręcących się w pobliżu wsi. I tak w sobotę, 4 kwietnia, jeden z mieszkańców wypatrzył i sfotografował mężczyznę, który wjechał na maruńskie łąki samochodem i wyrzucił w przydrożne krzewy zderzaki od samochodu, a inny mieszkaniec widział pana, który także na maruńskich łąkach, naprzeciwko wjazdu do Lamkówka, wysypał popiół. Dlaczego ludzie to robią, trudno powiedzieć, przecież wystarczy podjechać do ZGOK i tam zostawić śmieci w ramach opłaty, którą i tak każdy z nas jest zobowiązany ponieść . Może to stare przyzwyczajenia, a może zwykła głupota. Sołtys Marun jest wdzięczny wszystkim, którzy wciąż mają dobre chęci i poświęcają swój prywatny czas, by dbać o czystość wsi i jej okolic. Czasy mamy takie, że zrobić zdjęcie choćby telefonem komórkowym, to żaden problem, a mandaty za śmiecenie są coraz wyższe. Sołectwo Maruny Fot. Archiwum sołectwa

14 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 13 Burmistrz Barczewa Pan Andrzej Maciejewski wspólnie Biblioteka w CK-B z sołtysami gminy Barczewo, Ochotniczymi Strażami Pożar- nymi, Centrum Kulturalno – Bibliotecznym, wolontariuszami Książka na maj Szlachetnej Paczki, wolontariuszami Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w połowie miesiąca marca 2020 roku Jennifer Chambliss Bertman „Pożeracze książek” ogłosił akcję „Bezpieczny Senior”. Głównym założeniem akcji Ukryta książka, zagadki i tajemny szyfr… Gra się rozpoczyna! jest ograniczenie wychodzenia z domu zdrowych osób star- Dwunastoletnia Emily wkracza do akcji! Jej rodzina właśnie przeprowadziła szych, narażonych na zarażenie koronawirusem i pomoc się do San Francisco, miasta, w którym mieszka literacki idol dziewczynki. w zrobieniu im zakupów. Pomoc dedykowana jest osobom To Garrison Friswold, twórca przebojowej gry sieciowej Book Scavenger. samotnym, powyżej 60 roku życia, nie objętym wsparciem Wymyślona przez niego zabawa polega na rozwiązywaniu zagadek Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, a także nie objętym i odszukiwaniu książek na podstawie zawartych w nich wskazówek. kwarantanną. Pewnego dnia Emily dowiaduje się, że Griswold na skutek bandyckiego ataku Mieszkańcy miasta i gminy Barczewo wiele razy udo- znajduje się w śpiączce. Nie wiadomo, co dalej z jego nową grą, która miała wodnili, że w sytuacjach kryzysowych umieją się jednoczyć się rozpocząć. Wkrótce razem ze swoim nowym kumplem, Jamesem, i wspierać. W akcji „Bezpieczny senior” również nie zostali dziewczynka znajduje dziwaczny tom. Przyjaciele wierzą, że to własność obojętni i stanęli na wysokości zadania. Łącznie zgłosiło się 80 Griswolda i że doprowadzi ich do cennej nagrody. Tyle że tej książki szukają wolontariuszy chętnych do niesienia pomocy, którzy działają również inni… Emily i James muszą jak najszybciej rozwiązać zagadki ukryte prężnie i na życzenie seniorów docierają z pomocą. w książce Griswolda. Jeśli tego nie zrobią, sami padną ofiarą bezwzględnych Koordynator akcji „Bezpieczny Senior” Alina Urbanek tel. 504986617 napastników! Źródło: https://www.empik.com/pozeracze-ksiazek-bertman-chambliss- Koordynator akcji „Bezpieczny Senior” serdecznie dziękuje Pani Renacie Kosin za uszycie i przekazanie maseczek dla jennifer,p1123214732,ksiazka-p wolontariuszy niosących pomoc seniorom. Z podziękowaniem Alina Urbanek

Wykaz telefonów i adresów kontaktowych, czynnych całą dobę w sprawie koronawirusa SARS-CoV-2:

1. WSSE w Olsztynie ul. Żołnierska 16; 10-561 Olsztyn: tel.: 538 286 085, 603 131 846, 531 709 487 Informujemy, że od 1 marca 2020 r. główna informacja turystyczna Barczewa 2. PSSE Olsztyn ul. Żołnierska 16;10-561 Olsztyn: mieści się przy ul. Mickiewicza 12. tel.: 601 203 001, 693 365 322, 607 753 872 Dodatkowy punkt znajduje się w Salonie Muzycznym - muzeum im. F. 3. PSSE Ostróda ul. Kościuszki 2;14-100 Ostróda: Nowowiejskiego w Barczewie, Od poniedziałku do piątku 7.30 do 15.00: tel.: 89 646 08 przy ul. Mickiewicza 13. 70, 89 646 08 77, 89 646 08 81, po godzinie 15 oraz weekendy i święta: 601 895 096 Kontakt: Informacja turystyczna - tel. 89 514 15 06 e-mail: [email protected]

Muzeum - tel. (89) 674 04 79 e-mail: [email protected] WIADOMOŚCI BARCZEWSKIE Wydanie bieżące i numery archiwalne dostępne są w Informacji Turystycznej - ul. Mickiewicza 12, bibliotece - ul. Grunwaldzka 15, u sołtysów oraz na www.wb.barczewo.pl

Redaktor naczelny Redaktor Współpraca: Urząd Miejski, Jolanta Gieczys, SP 3, SP 1, Sołectwo Maruny. Robert Tokarski Maja Barczuk-Kalisz e-mail: [email protected] Oprac. graf. okładki: Zbigniew „Ramsko” Kozłowski Redaktor Redaktor Zdjęcia na okładce: Wojciech Zenderowski Lidia Zelman Zbigniew „Ramsko” Kozłowski, GAZETA SAMORZĄDOWA e-mail: arch. Galeria Sztuki „Synagoga” Wydawca: [email protected] Centrum Kulturalno-Biblioteczne Adres: Barczewo, ul. Słowackiego 5 Redaktor Tel. / fax. 89 514 82 81 Redaktor, korekta Magdalena Łowkiel e-mail: [email protected] Beata Rukszan

Druk: Zakład Poligraficzny U-H J. Skrajnowski 11-300 Biskupiec, ul. Krótka 1, tel. 89 715 34 58 Redaktor Redaktor, skład DTP: Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i reklam, Patrycja Nowicka nie zwraca tekstów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo skracania Zbigniew Kozłowski i opracowywania tekstów, nie odpowiada i nie zamieszcza tekstów anonimowych. e-mail: Redakcja informuje o możliwości zamieszczenia reklam. [email protected] www.wb.barczewo.pl

2 GAZETA SAMORZĄDOWA 3 (301) kwiecień 2020 Z Urzędu Miejskiego 1000 maseczek chirurgicznych, 350 masek z filtrem FFP2, 10 kombinezonów chemiczno-biologicznych, 2 urządzenia do odkażania powierzchni oraz 250 litrów płynu do dezynfekcji zakupionych ze środków samo- rządu gminy Barczewo trafiło do strażaków OSP Bar- czewo i OSP Barczewko, policji, szpitala Maltańskiego, Domu Pomocy Społecznej, Przychodni Zdrowia, Zakładu Budynków Komunalnych, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Zakładu Usług Komunalnych, Zakładu Wodociągów i Kanalizacji oraz Centrum Kultutalno-Bibliotecznego. Burmistrz Barczewa Andrzej Maciejewski odwiedził osobiście dyrektorów w/w zakładów oraz zadeklaro- wał dalsze wsparcie w tym trudnym okresie pandemii.

RADIO WARMIA BARCZEWO Emisja w każdy czwartek na żywo od godz. 8:00. Słuchajwszędzie Powtórki w soboty, niedziele i wtorki. gdzie jesteś! Jeśli chcesz współpracować z radiem, masz jakiś ciekawy pomysł na audycję, www.radiobarczewo.pl propozycje tematów lub muzyki polskiej, oraz TVK Macrosat - kanał planszowy szczególnie wykonawców z regionu, zapraszamy do współpracy!

Najbliższe wydarzenia: Kontakt: Szczegółowe informacje oraz aktualizowany kalendarz: e-mail: [email protected] www.barczewo.pl i www.ckb.barczewo.pl tel. 89 514 15 06