JAARVERSLAG 2019 | REGIONAAL LANDSCHAP DE VOORKEMPEN FEITEN EN CIJFERS REGIONALE Essen LANDSCHAPPEN Kerngetallen Regionaal Landschap de Voorkempen IN VLAANDEREN Berendrecht Oppervlakte (ha) 68 556 Zandvliet Lillo Kapellen Brecht 16 Regionale Landschappen in Aantal inwoners 435 240 Vlaanderen behouden en versterken Inwoners per ha 6,34 natuur, landschap, erfgoed, streeki- Ekeren Aantal gemeenten/districten 18 dentiteit en recreatie. We brengen Effectieve leden vzw 68 inwoners en partners samen rond Deurne een wervend verhaal over natuur en Personeelsleden vzw (VTE) 11,3 landschap dat inspireert en voor ver- Jaaromzet vzw (EURO) € 1 325 138 bondenheid zorgt.

LANDSCHAPSZORG & NATUURBELEVING DRAAGVLAK & Verder weg van de stad treffen we een meer STREEKEIGEN KARAKTER Mensen laten genieten van natuur en SAMENWERKING open landschap aan met landbouwgebieden Regionaal Landschap de Voorkempen is landschap levert heel wat op. Bewoners Samenwerking, overleg en expertise zijn en uitgestrekte heidegebieden. JAARVERSLAG jouw aanspreekpunt voor landschapszorg en toeristen die de streek beleven krijgen de positieve krachten waarmee regionale KLEINE LANDSCHAPSELEMENTEN in de streek. Iedereen kan er terecht met meer waardering. Genieten van het landschappen natuur en landschap Het landschap van de Voorkempen wordt ONS CENTRAAL THEMA VAN 2020 vragen over de aanleg en het beheer van landschap heeft ook economische effecten. versterken. Dankzij de vzw-structuur kunnen doorsneden door beekvalleien zoals de 2019 In 2019 plantten we 2,5 kilometer lijnvormige landschapselementen aan. Hagen, heggen, houtkan- boomgaarden, hagen, poelen… of over na- Uiteindelijk willen we mensen trots maken we snel en efficiënt zorgen voor resultaten, vallei van de Kleine Nete, Groot en Klein ten en dreven zijn bouwstenen van ons landschap, waar mens en dier zich thuis voelen. Het zijn tuurvriendelijke inrichting van een perceel. op de streek waarin ze wonen, werken en met inhoudelijke en financiële inbreng van Schijn, vallei van de Kleine Aa… lijnen waarlangs landbouw, erfgoed en natuur met elkaar verweven worden. Ook over historisch waardevolle sites of recreëren. eigenaars en partners als multiplicator. elementen zoals parken, veldkapellen, mo- De Kempen staat bekend voor zijn Blijvende waardering voor en onderhoud van deze elementen is van groot belang voor een produc- numentale bomen, ... krijg je een deskundig EDUCATIE & VORMING zandbodems. Aan de rand van het DE VOORKEMPEN tief en klimaatbestendig landschap. Samen met inwoners, landbouwers, jagers, natuurverenigingen advies. Onbekend is onbemind. Een thematische De Voorkempen is de overgang van het werkingsgebied van de Voorkempen en gemeenten werkt Regionaal Landschap de Voorkempen er aan. In 2020 willen we de KLE’s fietstocht of een klasuitstap in de natuur. Er stedelijk gebied rond Antwerpen naar de treffen we enkele kleibodems aan: in het extra onder de aandacht brengen bij pers en het grote publiek. NATUURBEHOUD & zijn een waaier aan mogelijkheden voor jong open ruimte van de Kempen. Dat zorgt noordwesten in de Polders van Stabroek en BIODIVERSITEIT en oud om meer te weten te komen over de voor een typisch landschap waar de invloed in het zuidwesten (Ranst) de overgang naar Ons landschap herbergt heel wat natuur en het landschap rondom ons heen. van beiden merkbaar is. Dicht bij de de groentestreek. waardevolle fauna en flora. Door zorg te Natuureducatie is belangrijk zodat ook in de stad is er een bosrijke zone met park- en dragen voor het landschap werken we ook toekomst onze kinderen zorg dragen voor kasteeldomeinen, woonparken en heel wat mee aan het behoud van deze fauna en hun omgeving. militair erfgoed. flora. REGIONAAL LANDSCHAP REGIONAAL LANDSCHAP DE VOORKEMPEN Schildesteenweg 99, 2520 Ranst•[email protected]•www.rldevoorkempen.be•ondernemingsnummer 898.729.546 RPR - Antwerpen DE Het Regionaal Landschap wordt financieel gesteund door de Vlaamse Overheid (Agentschap voor Natuur en Bos, Onroerend Erfgoed), Provincie Antwerpen, de gemeenten Brasschaat, VOORKEMPEN REGIONAAL Brecht, Essen, Kalmthout, Kapellen, Malle, Ranst, Schilde, Schoten, Stabroek, Wijnegem, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel en de districten Deurne, Ekeren, LANDSCHAP DE VOORKEMPEN Berendrecht-Zandvliet-Lillo van de stad Antwerpen. JAARVERSLAG 2019 | REGIONAAL LANDSCHAP DE VOORKEMPEN

1 MARKANTE VENNEN 3 BEHEERSPLANNEN IN DE LIFT 5 SLOTFASE 7 OORLOGSVETERANEN 10 HERBESTEMMING VAN EEN 13 NIEUWE VRIJWILLIGERS VOOR Vennen vragen onderhoud, anders INRICHTINGSWERKEN Onze oorlogshelden slepen een OUDE BOERDERIJ HET KNOTTEAM planten met het slibben ze dicht. Zeven private eigenaars DOMEIN KRABBELS nominatie in de wacht voor de Provinciale ‘Goed Geknot’ breidt uit. Het platform label ‘plant van hier’ lieten hun ven herstellen. Op drie druk Erfgoedprijs. Een teken van erkenning voor voor het beheer van Kleine Landschaps- aangeplant bezochte publieksevenementen maakten 20 bijzondere bomen die WOI overleefden. elementen zoals knotbomen, houtkanten en 4.475 buurtbewoners en geïnteresseerden kennis hakhoutbosjes wint aan bekendheid. met deze verborgen pareltjes. bomen en struiken 5.995 aangeplant 601 hoogstambomen via Gerrit en Sonja wonnen advies in voor de de 1000 bomen actie Het Schildehof, domein Ertbrugge en ha fauna-akkers ingezaaid de kerkhoven van Wuustwezel, Zoersel inrichting van het buitengebied aan hun 41 ‘Starrenborghoeve’. Het resultaat werd een 14 NIEUWE EDUCATIEVE FIGUREN en Schilde kregen een inventaris en een Bedreigde diersoorten roerdomp, 8 DREVENHERSTEL mooi evenwicht tussen tuin, erf en landschap. Hugo haas, Kimmie kievit, Regina reiger, toekomstvisie voor hun waardevolle rivierdonderpad en kleine modderkruiper De Voorkempen zijn rijk aan statige Victor vleermuis en Bieke de bij nemen je natuurelementen en erfgoed. krijgen meer kansen door het herstel van het 11 MILITAIRE BOUWWERKEN IN dreven. Die vragen specifieke zorgen. Een op sleeptouw naar de leukste plekjes in de 27 beekprofiel met afwisselend diepe en ondiepe DE KIJKER kunstnesten groot aantal particulieren en gemeenten Voorkempen. 507 stukken. fruitbomen via riepen afgelopen jaar onze hulp in. voor Waterdiertjes en verkoeling zoeken tijdens de 1000 bomen INSPIRATIE VOOR de zomerse picknick aan een Brechts vennetje. 6 zwaluwen actie DE TOEGANGSPOORTEN VAN 2 EERSTE SAMENAANKOOP DE KALMTHOUTSE HEIDE INHEEMSE HOOGSTAMBOMEN 2280m² houtkanten, 1009m hagen en heggen aangeplant

Erfgoed Voorkempen en Erfgoed 17.504 Noorderkempen lanceren “Het ABC van 15 IK ZIE IK ZIE WAT JIJ NIET ZIET... 60 individuele het Militair Erfgoed”. De brochure kan je Een landschap leren lezen is moeilijker publieks- en 4 ERFGOEDTRAJECT 2020-2026 9 ‘BUNKER ZOEKT...’ dan het lijkt. Onze inspiratiebundel met tips bezoekers op de In 2019 gebeurde voorbereidend werk verkrijgen via www.rldevoorkempen.be. boom- educatieve en ideeën haalt landschapseducatie uit haar bruggen website voor de doorstart naar een integrale werking 12 activiteiten HEROVER DE VESTINGSTEDEN kinderschoenen. 6 opgehangen rond roerend en onroerend erfgoed. Dit Europees project wil oude stadswallen georganiseerd Een academiejaar lang bogen 30 eindejaar- in vestingsteden een nieuwe toekomst geven. studenten landschaps- en tuinarchitectuur Ook Zandvliet en Lillo worden de komende zich over vraagstukken als recreatieverdeling drie jaar onder de loep genomen. 863 152.000 en ontsluiting van Grenspark Kalmthoutse dreefbomen landschapskranten Het najaar stond in het teken van de ‘1000 heide. Hun uiteenlopende visies dienden verzorgd verspreid bomen’ actie. Via de samenaankoop gingen als uitgangspunt voor een druk bijgewoonde uiteindelijk 1108 streekeigen bomen vlot de debatvoormiddag in samenwerking met het Jonge kunstenaars, scholieren en collectieven 197 deur uit. Die staan nu in blad in de tuinen Grenspark. adopteren bunkers. Met hun projecten en knot- van de deelnemers en vormen een duwtje creaties zetten ze deze erfgoedrelicten in het bomen in de rug voor het klimaat en de lokale 6281 792 landschap in de kijker. biodiversiteit. deelnemers aan activiteiten beheerd Fort Lillo rond 1650