Ochrona Zabytków W Latach 2008-2015 Ocalone Dziedzictwo

Baborów Namysłów Złotogłowice Miejsce Ścinawa Nyska Małujowice Biskupice Narok Zubrzyce Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Brzezinki Niemodlin Baborów Namysłów Złotogłowice Miejsce Byczyna Nysa Biskupice Narok Zubrzyce Młodoszowice Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Niemodlin Baborów Namysłów Czarnowąsy Opawica Byczyna Nysa Biskupice Narok Gierałcice Opole Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Niemodlin Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Opawica Byczyna Nysa Głuchołazy Paczków Gierałcice Opole Chrościna Opolska Ochodze Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Opawica Grodków Pokój Głuchołazy Paczków Gierałcice Opole Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Jakubowice OcalonePrudnik Grodków Pokój Głuchołazy Paczków Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Jędrzejów Rożnów Jakubowice Prudnik Grodków Pokój Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Rożnów Jakubowice Prudnik Małujowice Strzelniki Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Miechowa Ścibórz Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Rożnów Miejsce Ścinawa Nyska Małujowice Strzelniki Kazimierz Rysiowice Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Ścibórz Kolanowice Smogorzów Namysłów Złotogłowice Miejsce Ścinawa Nyska Małujowice Strzelniki Narok Zubrzyce Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Ścibórz Niemodlin Baborów Namysłów Złotogłowice Miejsce Ścinawa Nyska Nysa Biskupice Narok Zubrzyce Młodoszowice Tarnów Opolski Ochodze Brzezinki Niemodlin Baborów Namysłów Złotogłowice Opawica Byczyna Nysa Biskupice Narok Zubrzyce Opole Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Niemodlin Baborów Otmuchów Czarnowąsy Opawica Byczyna Nysa Biskupice Paczków dziedzictwoGierałcice Opole Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Opawica Byczyna Pokój Głuchołazy Paczków Gierałcice Opole Chrościna Opolska Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Prudnik Grodków Pokój Głuchołazy Paczków Gierałcice Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Rożnów Jakubowice Prudnik Grodków Pokój Głuchołazy Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Smogorzów Jędrzejów Rożnów Jakubowice Prudnik Grodków Strzelniki Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Ścibórz Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Rożnów Jakubowice Ścinawa Nyska Małujowice Strzelniki Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Tarnów Opolski Miechowa Ścibórz Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Złotogłowice OchronaMiejsce Ścinawa zabytkówNyska Małujowice Strzelniki Kazimierz Zubrzyce Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Ścibórz Kolanowice Baborów Namysłów Złotogłowice Miejsce Ścinawa Nyska Małujowice Biskupice w Naroklatach Zubrzyce 2008-2015 Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Brzezinki Niemodlin Baborów Namysłów Złotogłowice Miejsce Byczyna Nysa Biskupice Narok Zubrzyce Młodoszowice Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Niemodlin Baborów Namysłów Czarnowąsy Opawica Byczyna Nysa Biskupice Narok Gierałcice Opole Chrościna Opolska Ochodze Brzezinki Niemodlin Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Opawica Byczyna Nysa Głuchołazy Paczków Gierałcice Opole Chrościna Opolska Ochodze Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Czarnowąsy Opawica Grodków Pokój Głuchołazy Paczków Gierałcice Opole Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Głogówek Otmuchów Jakubowice Prudnik Grodków Pokój Głuchołazy Paczków Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Góra Świętej Anny Piotrowice Nyskie Jędrzejów Rożnów Jakubowice Prudnik Grodków Pokój Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Hajduki Nyskie Prószków Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Rożnów Jakubowice Prudnik Małujowice Strzelniki Kazimierz Rysiowice Jarnołtówek Raszowa Miechowa Ścibórz Kolanowice Smogorzów Jędrzejów Rożnów Miejsce Ścinawa Nyska Małujowice Strzelniki Kazimierz Rysiowice Młodoszowice Tarnów Opolski Miechowa Ścibórz Kolanowice Smogorzów

W latach 2008-2015 Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przeznaczyło na prace konserwatorskie przy zabytkach 1 706 000 000 zł

2015

Ocalone dziedzictwo

Ochrona zabytków w latach 2008-2015 Ocalone dziedzictwo

Ochrona zabytków w latach 2008-2015

Redakcja Bartłomiej Kaczorowski, Marcin Hinz, Jakub Wiśniewski

Centrum Informacyjne MKiDN Sylwia Piekarska

Skład i opracowanie graficzne Joanna Garbacik / takemedia

Projekt graficzny Michał Gołaś / takemedia

Druk CGS

Wydawca składa podziękowania Państwu dr Hannie Farynie-Paszkiewicz, prof. dr hab. Małgorzacie Omilanowskiej i Robertowi Pasiecznemu za zgodę na wykorzystanie w tej publikacji ich opracowań.

Warszawa 2015 Wstęp od Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzaty Omilanowskiej 6

SPIS TREŚCI Województwo dolnośląskie 9

Województwo kujawsko-pomorskie 39

Województwo lubelskie 51

Województwo lubuskie 63

Województwo łódzkie 75

Województwo małopolskie 87

Województwo mazowieckie 105

Województwo opolskie 119

Województwo podkarpackie 129

Województwo podlaskie 147

Województwo pomorskie 153

Województwo śląskie 165

Województwo świętokrzyskie 175

Województwo warmińsko-mazurskie 185

Województwo wielkopolskie 199

Województwo zachodniopomorskie 217

Indeks 228 WSTĘP

PROF. MAŁGORZATA OMILANOWSKA MINISTER KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO

pieka nad materialnymi zabytkami przeszłości, świadectwami dziejów i sztuki polskiej, stanowi jedno z najważniejszych zadań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W stale rosnących urzędowych spisach prowadzonych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa zostało już ujętych 70 tysięcy obiektów. Na listach tych znajduje się między innymi 13 tysięcy świątyń, 19 tysięcy domów mieszkalnych, 5 tysięcy zamków, pałaców i dworów, 5 tysięcy cmentarzy, 7 tysięcy parków i ogrodów, 2,5 tysiąca zabytków architektury przemysłowej. OW ciągu minionych ośmiu lat Ministerstwo przyznało dotacje na ponad 3100 projektów realizowanych w całym kraju. Nasze wsparcie wyniosło łącznie 1 miliard 706 milionów złotych. Zawierają się w tej kwocie pieniądze płynące z trzech źródeł: programów własnych ministra skierowanych na ochronę zabytków – 684 miliony złotych, środków unijnych z Programu Operacyjnego Integracja i Środowisko – 466 milionów złotych, i wreszcie z funduszy popularnie nazywanych norweskimi czyli z priorytetu Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego – 556 milionów złotych.

Ze środków pozostający w gestii Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego korzystają zarówno instytucje kultury, jak i wspólnoty religijne (zwłaszcza parafie oraz klasztory katolickie i prawosławne), jednostki samorządu terytorialnego, fundacje i stowarzyszenia regionalne, przedsiębiorstwa i inwestorzy indywidualni. Decyzje o przyznaniu dotacji zapadają wyłącznie po wnikliwym rozpatrzeniu wniosków na- desłanych przez właścicieli i opiekunów zabytków. W procedurze tej wykorzystujemy wiedzę i doświadczenie niezależnych ekspertów (konserwatorów, historyków sztuki) analizujących i opiniujących złożone w ministerstwie materiały. Stąd rola i waga po- prawnie i merytorycznie udokumentowanych wniosków, bez których najcenniejszy nawet zabytek nie doczeka się należnego mu wsparcia. Kluczową kwestią pozostaje sformułowanie w nich nie tylko zadań konserwatorskich, ale i co nie mniej ważne, opisanie współczesnej funkcji obiektu, często zupełnie nowej (jak choćby w wypadku zabytków poprzemysłowych) i ukazanie źródeł jej stabilnego finansowania w przyszło- ści. Z lektury tej publikacji może wyniknąć wniosek, że największe wsparcie ze strony państwa otrzymują niezmienne obiekty sakralne. Wynika to z kilku przesłanek: kościoły, kaplice czy klasztory to jedyna grupa polskich zabytków, która zachowała do dziś swoją pierwotną funkcję, w przeciwieństwie na przykład do architektury rezydencjonalnej, dworów i pałaców, przez dziesięciolecia porzuconych i dewastowanych; nieprzerwanie pozostają też w rękach pierwotnego właściciela i gospodarza, dbającego o nie i wyko- rzystującego zgodnie z celem do którego powstały.

Terytorialne rozmieszczenie dotowanych obiektów, zgromadzonych w tym katalogu wynika nie tylko z samej liczebności i wartości zabytków w poszczególnych regionach, ale stanowi przede wszystkim pochodną aktywności i inicjatywy potencjalnych wnio- skodawców.

Cele, zakres i wielkość dotacji bywają rozmaite. Niektóre, choć z pozoru nieefektowne i niskonakładowe, mają jednak ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa zabytków 6 i pozwalają na uniknięcie ponoszenia niewspółmiernie większych wydatków w przy- szłości – tak się sprawa ma z niepozorną naprawą rynien, załataniem dziur w dachu czy montażem sygnalizacji przeciwpożarowej. Na drugim biegunie pozostają wielkie dzieła rewaloryzacji pomników historii narodu, rezydencji monarszych, monumentalnych zespół klasztornych, całych dzielnic i miast. W tych wypadkach często posiłkujemy się środkami europejskimi i norweskimi.

Jesteśmy świadomi, że tylko częściowo mogliśmy zapewnić wsparcie oczekującym tego opiekunom zabytków – znamy bowiem dobrze skalę ich potrzeb. Przywracanie utraconego piękna, usuwanie skutków kilkudziesięcioletniego nieraz zaniedbania, czy żmudna, codzienna dbałość, kosztują wiele czasu, energii i pieniędzy. Co więcej działania te i potrzeby nigdy się kończą, są bowiem zadaniem rozpisanym na sztafetę pokoleń. Warto jeszcze nadmienić, że nie tylko Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspiera te działania: wiele środków przyznają także jednostki samorządu terytorialnego, fundacje i przedsiębiorstwa. Nad wielowiekową spuścizną Krakowa czuwa Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa dotowany z budżetu państwa za pośrednictwem Kancelarii Prezydenta RP.

W prezentowanym wydawnictwie zestawiliśmy w układzie wojewódzkim wszystkie obiekty zabytkowe, które w ciągu lat 2008–2015 otrzymały dotację ze środków pu- blicznych za pośrednictwem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest ich łącznie około 1500 w 1200 miejscowościach. Informacji o kwocie dotacji i jej celu towarzyszy krótka nota o samym zabytku. 7 Głogów Góra

głogowski górowski Głogów Góra PRZYZNANE DOTACJE Przedmoście Osetno Stara Góra Sułów Wielki Żabin Polkowice Milicz

polkowicki milicki WOJEWÓDZTWO Buczyna Cieszków Gaworzyce Sułów Jakubów Lubiń Trzebicko Górne Kłobuczyn Kwielice DOLNOŚLĄSKIE bolesławiecki lubiński Pogorzeliska Wołów Bolesławiec Przychowa Przemków Nowogrodziec Rudna Ocice Ścinawa wołowski 338 988 000 ZŁ NA 606 PROJEKTÓW Trzebnica Warta Bolesławiecka Tymowa Brzeg Dolny Żeliszów legnicki Głębowice Chojnów Lubiąż trzebnicki Bolesławiec Krzywa Pełczyn Bagno Wyszęcice Legnica Kunice Oborniki Śląskie Legnickie Pole Prusice Oleśnica Niedźwiedzice Rościsławice Legnica Prochowice Trzebnica Zgorzelec Lwówek Środa Śląska Legnica Siedliska Żmigród Lubań Śląski Złotoryja oleśnicki Strupice Oleśnica Studnica Wrocław zgorzelecki średzki Syców Bogatynia lubański złotoryjski Gałów Święty Marek Kunów Leśna Grodziec Jawor Wrocław Niedów Nawojów Łużycki Proboszczów Wrocław Przychowa Rząśnik Rudna Sokołowiec jaworski Bolków Ścinawa Złotoryja wrocławski Jawor Tymowa świdnicki Będkowice Kępy Mokrzeszów Borzygniew Kosiska Piotrowice Świdnickie Kąty Wrocławskie Płonina Oława Rogoźnica Krzyżowice Jelenia Góra Postolice Rusko Księginice Małe Świerzawa Strzegom Nasławice oławski Świdnica Jelenia Góra Sobótka Brzezimierz Świebodzice Jelenia Góra Piskorzów Witoszów Dolny Wałbrzych dzierżoniowski Kamienna Góra Wałbrzych Świdnica Dobrocin Wałbrzych Dzierżoniów Strzelin Gola Dzierżoniowska kamiennogórski Pieszyce Bolesławiec wałbrzyski Ratajno Nowogrodziec Gostków Ocice Jedlina-Zdrój Dzierżoniów Warta Bolesławiecka Sokołowsko Żeliszów Stare Bogaczowice Szczawno-Zdrój Zagórze Śląskie Ząbkowice Śląskie

lwówecki jeleniogórski ząbkowicki strzeliński Bystrzyca Bukowiec Bardo Biedrzychów Dębowy Gaj Dąbrowica Ciepłowody Jaworów Golejów Dziwiszów Henryków Grudza Jeżów Sudecki Kamieniec W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Ząbkowicki Gryfów Śląski Komarno Srebrna Góra w wysokości 143 168 000 zł. Lubomierz Kromnów Stoszowice Lwówek Śląski Łomnica Tarnów Mirsk Mała Kamienica Kłodzko Ząbkowice Śląskie W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Nielestno Miłków Ziębice Nowa Kamienica Mniszków Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 123 675 000 zł. kłodzki Pławna Dolna Piechowice Bożków Radomice Przesieka Bystrzyca Kłodzka Rębiszów Rybnica W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Duszniki Zdrój Ubocze Staniszów Gorzanów Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Wleń Szklarska Poręba Jugów Włodzice Wielkie Wojanów Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Kąty Bystrzyckie Żerkowice Wojcieszyce Kłodzko Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Krajanów Lądek-Zdrój w wysokości 72 145 000 zł. Nowa Bystrzyca Nowa Ruda Piszkowice Polanica-Zdrój Skrzynka Ścinawka Średnia Wambierzyce Zalesie Głogów Góra głogowski górowski Głogów Góra PRZYZNANE DOTACJE Przedmoście Osetno Stara Góra Sułów Wielki Żabin Polkowice Milicz polkowicki milicki WOJEWÓDZTWO Buczyna Cieszków Gaworzyce Sułów Jakubów Lubiń Trzebicko Górne Kłobuczyn Kwielice DOLNOŚLĄSKIE bolesławiecki lubiński Pogorzeliska Wołów Bolesławiec Przychowa Przemków Nowogrodziec Rudna Ocice Ścinawa wołowski 338 988 000 ZŁ NA 606 PROJEKTÓW Trzebnica Warta Bolesławiecka Tymowa Brzeg Dolny Żeliszów legnicki Głębowice Chojnów Lubiąż trzebnicki Bolesławiec Krzywa Pełczyn Bagno Wyszęcice Legnica Kunice Oborniki Śląskie Legnickie Pole Prusice Oleśnica Niedźwiedzice Rościsławice Legnica Prochowice Trzebnica Zgorzelec Lwówek Środa Śląska Legnica Siedliska Żmigród Lubań Śląski Złotoryja oleśnicki Strupice Oleśnica Studnica Wrocław zgorzelecki średzki Syców Bogatynia lubański złotoryjski Gałów Święty Marek Kunów Leśna Grodziec Jawor Wrocław Niedów Nawojów Łużycki Proboszczów Wrocław Przychowa Rząśnik Rudna Sokołowiec jaworski Bolków Ścinawa Złotoryja wrocławski Jawor Tymowa świdnicki Będkowice Kępy Mokrzeszów Borzygniew Kosiska Piotrowice Świdnickie Kąty Wrocławskie Płonina Oława Rogoźnica Krzyżowice Jelenia Góra Postolice Rusko Księginice Małe Świerzawa Strzegom Nasławice oławski Świdnica Jelenia Góra Sobótka Brzezimierz Świebodzice Jelenia Góra Piskorzów Witoszów Dolny Wałbrzych dzierżoniowski Kamienna Góra Wałbrzych Świdnica Dobrocin Wałbrzych Dzierżoniów Strzelin Gola Dzierżoniowska kamiennogórski Pieszyce Bolesławiec wałbrzyski Ratajno Nowogrodziec Gostków Ocice Jedlina-Zdrój Dzierżoniów Warta Bolesławiecka Sokołowsko Żeliszów Stare Bogaczowice Szczawno-Zdrój Zagórze Śląskie Ząbkowice Śląskie lwówecki jeleniogórski ząbkowicki strzeliński Bystrzyca Bukowiec Bardo Biedrzychów Dębowy Gaj Dąbrowica Ciepłowody Jaworów Golejów Dziwiszów Henryków Grudza Jeżów Sudecki Kamieniec W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Ząbkowicki Gryfów Śląski Komarno Srebrna Góra w wysokości 143 168 000 zł. Lubomierz Kromnów Stoszowice Lwówek Śląski Łomnica Tarnów Mirsk Mała Kamienica Kłodzko Ząbkowice Śląskie W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Nielestno Miłków Ziębice Nowa Kamienica Mniszków Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 123 675 000 zł. kłodzki Pławna Dolna Piechowice Bożków Radomice Przesieka Bystrzyca Kłodzka Rębiszów Rybnica W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Duszniki Zdrój Ubocze Staniszów Gorzanów Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Wleń Szklarska Poręba Jugów Włodzice Wielkie Wojanów Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Kąty Bystrzyckie Żerkowice Wojcieszyce Kłodzko Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Krajanów Lądek-Zdrój w wysokości 72 145 000 zł. Nowa Bystrzyca Nowa Ruda Piszkowice Polanica-Zdrój Skrzynka Ścinawka Średnia Wambierzyce Zalesie

9 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Bagno Będkowice Bolesławiec

GM. OBORNIKI ŚLĄSKIE, POW. TRZEBNICKI GM. SOBÓTKA, POW. WROCŁAWSKI POW. BOLESŁAWIECKI Dom Zakonny Towarzystwa Boskiego Inwestor prywatny: restauracja obronnego Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzię- Zbawiciela (Salwatorianów): rewaloryza- Dworu na Wodzie — remont dachu i kon- cia Najświętszej Marii Panny i św. Miko- cja zespołu parkowo-pałacowego. serwacja malowideł stropowych. łaja w Bolesławcu: konserwacja wystroju Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra wnętrza kaplicy św. Katarzyny i kaplicy św. l. 2010-2014 – 880 000 zł. l. 2014-2015 – 450 000 zł. Krzyża w kościele parafialnym. Pałac (ob. klasztor i seminarium Salwato- Dwór renesansowy, wzniesiony w 1546 r. Dotacja z programów ministra rianów), barokowy, wzniesiony w 1734 r., dla Nickela von Gelhorna, przebudowany 2009 r. – 250 000 zł. rozbudowany w początkach XX w., dwu- wewnątrz w 1. połowie XVIII w., grun- Gotycki kościół parafialny Wniebowzięcia piętrowy z nowym skrzydłem z cylin- townie przebudowany w 1844 r.; piętro- Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja, dryczną wieżą. wy, z zachowanymi wewnątrz polichro- wzniesiony z kamienia w latach 1482-1493, mowanymi stropami barokowymi z lat z wnętrzem gruntownie zbarokizowanym 1720-1730. w latach 1665-1692 przez Giulia Simo- Bardo nettiego; pseudobazylika z trójnawowym prezbiterium i wtopioną wieżą frontową. POW. ZĄBKOWICKI Biedrzychów Klasztor Zgromadzenia Najświętszego Od- Parafia Rzymskokatolicka Matki Bożej kupiciela (Redemptorystów): montaż sys- GM. KUROPATNIK, POW. STRZELIŃSKI Różańcowej w Bolesławcu: konserwacja temu sygnalizacji pożaru i remont dachów Parafia Rzymskokatolicka w Kuropat- drewnianej, złoconej i polichromowanej w Muzeum Sztuki Sakralnej w dawnym niku: wykonanie drenażu opaskowe- ambony w kościele parafialnym. klasztorze Cystersów. go oraz remont elewacji kościoła filial- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra nego Narodzenia św. Jana Chrzciciela 2012 r. – 70 000 zł. l. 2010-2014 – 525 000 zł. w Biedrzychowie. Gotycki kościół parafialny Matki Bożej Zespół dawnego klasztoru pierwotnie Au- Dotacja z programów ministra Różańcowej w dawnej wsi Bolesławice, gustianów, od połowy XII w. do 1810 r. 2010 r. – 100 000 zł. wzniesiony z kamienia w XIV w., prze- w rękach Cystersów. Postulat Redempto- Kościół filialny Narodzenia św. Jana Chrzci- budowany w 2. połowie XVI w.; jedno- rystów i muzeum w barokowej plebanii ciela, pierwotnie gotycki, wzniesiony nawowy z wieżą od frontu. z lat 1712-1716, restaurowanej w XIX w. w XV w., przebudowany w 1593 r., remontowany w XVIII-XIX w.; jednona- Parafia Rzymskokatolicka w Bardzie: wy- wowy z wieżą od frontu. Bolków miana pokrycia dachu kościoła parafialnego Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, POW. JAWORSKI konserwacja obrazów Michaela Willman- Bogatynia Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze: na i restauracja Kaplicy Różańcowej Zmar- prace zabezpieczająco-konstrukcyjne na twychwstania Jezusa Chrystusa. POW. ZGORZELECKI zamku w Bolkowie. Dotacja z programów ministra Inwestorzy prywatni: zabezpiecze- Dotacja z programów ministra l. 2011-2014 – 680 000 zł. nie i rekonstrukcja po powodzi (lub l. 2009-2015 – 762 000 zł. Obecny kościół parafialny Nawiedzenia pożarze) 5 domów o konstrukcji Gotycko-renesansowy zamek książąt świd- Najświętszej Marii Panny, wzniesiony ja- przysłupowo-zrębowo-ryglowej. nicko-jaworskich, wzniesiony z kamienia ko odpustowy w latach 1786-1704 z fun- Dotacja z programów ministra i cegły, budowany etapami od ok. 1238 r. dacji opata kamienieckiego Augustina l. 2012-2013 – 1 260 000 zł. (początkowo dla księcia Bolesława Łysego Neudecka; jednonawowy, z ciągiem ka- W mieście zachowany duży zespół do- Rogatkę) do początku XIV w., rozbudowany plic i empor nad nimi, z dwuwieżową fa- mów mieszkalnych o konstrukcji przysłu- w formach renesansowych w latach 1540- sadą; w sąsiedztwie świątyni zespół kaplic powej, piętrowych, wzniesionych w XVIII 1549 przez Jacoba Paara, restaurowany w 2. 10 Dróżek Różańcowych z 1. połowy XX w. i XIX w. połowie XIX w.; powstał na nieregularnym WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

rzucie o wrzecionowatym kształcie z klino- Dolnym: remont wnętrza kaplicy cmen- kalno-gospodarczego, stodoły i browaru wą wieża i dwoma pierścieniami murów. tarnej św. Jadwigi. na terenie zespołu pałacowo-parkowego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Gmina Bolków: remont kapliczki. l. 2008-2010 – 217 000 zł. l. 2008-2010 – 1 436 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowa kaplica cmentarna św. Jadwigi, Barokowo-klasycystyczny zespół pałacowo- 2012 r. – 50 000 zł. murowana, wzniesiona w 1666 r. z fun- -parkowy: pałac wzniesiony po 1787 r. być Barokowa kaplica, murowana, wzniesio- dacji von Dyhrnów, rozbudowana w la- może przez Karla Gottfrieda Geisslera dla na w XVIII w. przy drodze do zamku, we- tach 1840-1860 i w XX w.; jednonawo- von Redenów, z wykorzystaniem murów wnątrz rzeźby Piety i Chrystusa na Krzyżu. wa, z prezbiterium na planie ośmioboku, renesansowego dworu przebudowywanego nakrytym kopułą z latarnią. w baroku; piętrowy z ryzalitami skrajnymi od południa i zachodu, otoczony par- Borzygniew kiem krajobrazowym z początku XIX w. Brzezimierz GM. MIETKÓW, POW. WROCŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Imbramowi- GM. DOMANIÓW, POW. OŁAWSKI Bystrzyca cach: remont dachu kościoła filialnego św. Parafia Rzymskokatolicka w Brzezimie- Barbary w Borzygniewie. rzu: remont dachu i żeliwnych schodów GM. WLEŃ, POW. LWÓWECKI Dotacja z programów ministra zewnętrznych kościoła parafialnego Krzy- Parafia Rzymskokatolicka we Wleniu: l. 2012-2013 – 70 000 zł. ża Świętego. wzmocnienie ścian i wymiana pokrycia Wczesnogotycki kościół filialny św. Bar- Dotacja z programów ministra dachu kościoła filialnego Matki Bożej bary, kamienno-ceglany, wzniesiony w 2. 2012 r. – 100 000 zł. z Lourdes w Bystrzycy. połowie XIII w. lub w początkach XIV w.; Kościół parafialny Krzyża Świętego, z go- Dotacja z programów ministra jednonawowy z wieżą nad nawą. tyckim prezbiterium wzniesionym w XV w. l. 2012-2013 – 345 000 zł. oraz nawą i wieżą frontową powstałymi Późnobarokowy kościół filialny Matki Bo- w latach 1879-1880. żej z Lourdes, pierwotnie ewangelicko-au- Bożków gsburski, wzniesiony z kamienia w 1772 r. z wykorzystaniem murów budowli z lat GM. NOWA RUDA, POW. KŁODZKI Buczyna 40. XVIII w.; jednonawowy, nakryty ła- Przedsiębiorstwo Budowlano Handlowe DOM manym dachem. Sp. z o.o.: remont dachu pałacu w Bożkowie. GM. RADWANICE, POW. POLKOWICKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Łagoszowie 2013 r. – 40 000 zł. Wielkim: remont dachu i elewacji kościo- Bystrzyca Kłodzka 1. Pałac w Bożkowie, pierwotnie barokowy, ła filialnego św. Bartłomieja w Buczynie. POW. KŁODZKI Bagno wzniesiony w latach 1787-1791 dla von Dotacja z programów ministra Pałac Magnisów, z wykorzystaniem murów rene- 2008 r. – 187 000 zł. Gmina Bystrzyca Kłodzka: prace konser- sansowego dworu, rozbudowany w stylu re- Kościół filialny św. Bartłomieja, pierwot- watorskie fortyfikacji miejskich. nesansu francuskiego przez Carla Schmidta; nie gotycki, kamienno-ceglany, wzniesio- Dotacja z programów ministra 2. dwupiętrowy, nieregularny, z licznymi wy- ny w XIV w., przebudowany na renesan- l. 2010-2015 – 1 626 000 zł. Bardo Zespół kuszami, szczytami i wieżyczkami, z wielką sowy ok. połowy XVI w.; jednonawowy Gotyckie obwarowania miejskie, wznie- pocysterski cylindryczną wieżą w narożu. z wieżą frontową. sione z kamienia ok. 1319 r., częściowo rozebrane w XIX w., zachowanych kilka odcinków z wieżami Bramy Wodnej, 3. Brzeg Dolny Bukowiec Kłodzkiej i Rycerskiej. Bogatynia Domy o konstrukcji POW. WOŁOWSKI GM. MYSŁAKOWICE, POW. JELENIOGÓRSKI przysłupowo- Gmina Bystrzyca Kłodzka: wykonanie in- -zrębowo-ryglowej Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Fundacja Doliny Pałaców I Ogrodów Kotli- stalacji przeciwwłamaniowej i instalacji sy- Marii Panny z Góry Karmel w Brzegu ny Jeleniogórskiej: remont budynku miesz- gnalizacji pożaru w ratuszu. 11 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Chojnowie: 2009 r. – 85 000 zł. remont dachu i montaż systemu przeciw- Eklektyczny ratusz, wzniesiony w latach pożarowego i antywłamaniowego w kościele 1852-1854, dwupiętrowy, w narożniku parafialnym św. Apostołów Piotra i Pawła. zachodnim wtopiona wieża renesansowa, Dotacja z programów ministra w górnych partiach na planie ośmiobo- l. 2013-2015 – 940 000 zł. ku, w dolnych pokryta dekoracją sgraffi- Kościół parafialny św. Apostołów Pio- tową z 1583 r. tra i Pawła, zwany Dużym Kościołem, wzniesiony w XIV w., przesklepiony Muzeum Filumenistyczne w Bystrzycy w XV w., gruntownie restaurowany Kłodzkiej: remont budynków dawnego w początkach XX w., gotycki, cegla- kościoła i szkoły ewangelickiej, obecnie ny, bazylikowy, z wieżą w narożników siedziby muzeum. północno-zachodnim. Dotacja z programów ministra l. 2009-2014 – 117 000 zł. Inwestor prywatny: prace konserwator- Dawny kościół i szkoła ewangelicko-augs- skie przy murach miejskich i Domu Kata. burska, wzniesione w latach 20. XIX w., Dotacja z programów ministra według planów zaakceptowanych przez l. 2013-2015 – 350 000 zł. Karla Friedricha Schinkla. Od 1964 r. Dawne więzienie miejskie, zwane Domem siedziba jedynego w Polsce Muzeum Kata, barokowe, wzniesione w XVII w. Filumenistycznego. przy murze obronnym; budynek ceglany, piętrowy, nakryty dwuspadowym dachem.

Chełmsko Śląskie Ciechanowice GM. LUBAWKA, POW. KAMIENNOGÓRSKI Gmina Lubawka: remont, w tym wymia- GM. MARCISZÓW, POW. KAMIENNOGÓRSKI na gontowego pokrycia dachów w zespole Sudeckie Przedsiębiorstwo Robót Drogo- Domów Tkaczy Śląskich. wych Sp. z o.o.: restauracja polichromowa- Dotacja z programów ministra nych stropów w pałacu w Ciechanowicach. l. 2013-2014 – 357 000 zł. Dotacja z programów ministra Zespół 11 domów tkaczy, zwanych Dwu- l. 2014-2015 – 400 000 zł. nastoma Apostołami, budynków miesz- Pałac, pierwotnie dwór obronny wznie- kalnych o konstrukcji ryglowej i zrębo- siony w XVII w., przebudowany w du- wej, wzniesionych w 1707 r., ustawionych chu baroku w 1. połowie XVIII w.; kla- szczytowo, z podcieniami. sycystyczna przebudowa w 1846 r. dla von Prittwitzów; położony na wyspie, piętro- wy z facjatami, na osi balkonowy portal. Chojnów POW. LEGNICKI Ciepłowody Gmina miasta Chojnów: remont Basz- ty Tkaczy. POW. ZĄBKOWICKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Ciepłowo- l. 2010-2013 – 180 000 zł. dach: wykonanie odprowadzenia wód Ceglane obwarowania miejskie, wznoszo- opadowych z połaci dachowych, drenażu ne od 1. połowy XIV do XV w., zacho- opaskowego i izolacji przeciwwilgociowej wane w niewielkich fragmentach, w tym kościoła parafialnego Niepokalanego Po- powstała ok. 1400 r. Baszta Tkaczy, na pla- częcia Najświętszej Marii Panny. nie kwadratu, z ośmioboczną nadbudów- Dotacja z programów ministra ką szachulcową z połowy XVII w., restau- l. 2010 r. – 70 000 zł. rowana w XIX i XX w. Kościół parafialny Niepokalanego Poczę- cia Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Gmina miasta Chojnów: remont dachu gotycki, wzniesiony w XV w., z przedłużo- i elewacji Zamku Piastowskiego, obecnie nym w 1534 r. prezbiterium, odbudowa- siedziby Muzeum Regionalnego. ny i restaurowany w latach 1809 i 1867; Dotacja z programów ministra jednonawowy z wieżą frontową. l. 2008 r. – 198 000 zł. Renesansowy Zamek Piastowski, kamienno-ceglany, wzniesiony w latach 1546- Cieszków 1547 przez Franza Paara dla księcia Fry- deryka III Legnickiego, niszczony w XVII POW. MILICKI i XVIII w. (częściowa rozbiórka), przebu- Parafia Rzymskokatolicka w Cieszkowie: dowany w 1831 r.; zachowane dwa pię- remont kopuły głównej kościoła parafial- 12 trowe skrzydła. nego Wniebowzięcia Najświętszej Marii WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Panny, restauracja wystroju i wyposaże- le ekspozycyjne, remont dachu, digitaliza- nia oraz wymiana instalacji. cja zbiorów i montaż systemu sygnalizacji Gaworzyce Dotacja z programów ministra pożaru oraz systemu antywłamaniowego. POW. POLKOWICKI l. 2007-2011 – 450 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnobarokowy kościół parafialny Wniebo- l. 2009-2014 – 1 260 000 zł. Gmina Gaworzyce: remont elewacji, kon- wzięcia Najświętszej Marii Panny (zwany Pol- Dotacja ze środków priorytetu serwacja i odtworzenie zabytkowych stro- skim), wzniesiony po 1753 r. zapewne przez ochrona europejskiego dziedzic- pów i sztukaterii w pałacu w Gaworzycach. Karla Martina Frantza z fundacji Sapiehów, twakulturowego MF EOG i NMF Dotacja z programów ministra odnowiony w 1883 r.; centralno-podłużny l. 2009-2014 – 6 682 000 zł. l. 2008-2011 – 1 144 000 zł. z kopułową częścią centralną, ujętą szerszy- Barokowy młyn papierniczy, częściowo Barokowy pałac von Tschammerów, wznie- mi od niej przęsłami, z dwuwieżową fasadą. o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony siony w latach 1715-1721 z wykorzy- w 1605 r., przebudowywany w XVIII, staniem murów wcześniejszej rezydencji XIX i XX w., parterowy, kryty dachem z XVII w., przebudowany w początkach Dąbrowica uskokowym z drewnianymi wolutowymi XIX w., restaurowany w 1858 r.; piętrowy, szczytami, od 1968 r. siedziba Muzeum na rzucie zbliżonym do kwadratu, z we- GM. MYSŁAKOWICE, POW. JELENIOGÓRSKI Papiernictwa. wnętrznym dziedzińcem, otoczony par- Parafia Rzymskokatolicka w Wojanowie: re- kiem z przełomu XVIII i XIX w. mont więźby dachowej z wymianą pokrycia w kościele filialnym Matki Bożej Jasnogór- Dzierżoniów skiej Uzdrowienia Chorych w Dąbrowicy. Głębowic Dotacja z programów ministra POW. DZIERŻONIOWSKI 2012 r. – 250 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Jerzego GM. WIŃSKO, POW. WOŁOWSKI Kościół filialny Matki Bożej Jasnogórskiej w Dzierżoniowie: prace konserwatorskie Parafia Rzymskokatolicka w Głębowicach: Uzdrowienia Chorych, pierwotnie ewan- murów i zwieńczenia wieży oraz restauracja konserwacja ołtarza głównego w koście- gelicko-augsburski, wzniesiony w latach ołtarza głównego w kościele parafialnym. le parafialnym Najświętszej Marii Panny 1899-1900 przez Richarda Plüddeman- Dotacja z programów ministra z Góry Karmel. na w duchu romantycznego neogotyku, 2010-2015 – 1 995 000 zł. Dotacja z programów ministra kamienny; jednonawowy, z wysoką wie- Gotycki kościół parafialny św. Jerzego, ce- 2015 r. – 50 000 zł. żą przy prezbiterium. glany, wzniesiony w 1. tercji XV w. z wy- Kościół parafialny Najświętszej Marii Pan- korzystaniem kamiennych murów starszej ny z Góry Karmel, pierwotnie Karmeli- świątyni z XIII w., przesklepiony w połowie tów Trzewiczkowych, wzniesiony w latach Dębowy Gaj XVI w., rozbudowany ok. 1612 r.; bazyli- 1676-1686 z fundacji Johanna Adama von kowy z więżą w północno-zachodnim na- Ganiera, odbudowany w połowie XVIII GM. LWÓWEK ŚLĄSKI, POW. LWÓWECKI rożu korpusu nawowego oraz klasycystycz- w.; jednonawowy z rządem kaplic bocz- Inwestor prywatny: prace zabezpieczające ną kaplicą po stronie północnej z 1810 r., nych; klasztor przebudowany gruntownie fundamenty oraz ściany piwnic w domu projektu Carla Gottharda Langhansa. ok. 1900 r., dwupiętrowy, czworoboczny o konstrukcji ryglowej. z wirydarzem. Dotacja z programów ministra l. 2013-2014 – 145 000 zł. Dziwiszów Dom mieszkalny o konstrukcji ryglowej, Głogów powstały na przełomie XVIII i XIX w., na GM. JEŻÓW SUDECKI, POW. JELENIOGÓRSKI zrębach starszego budynku; jedno – i dwu- Parafia Rzymskokatolicka w Dziwiszowie: POW. GŁOGOWSKI kondygnacyjny, w dolnych partiach z kamie- remont elewacji kościoła parafialnego św. Gmina miasta Głogowa: zabezpieczenie nia polnego, kryty dwuspadowym dachem. Wawrzyńca. reliktów sukiennic. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2015 r. – 40 000 zł. 2013 r. – 85 000 zł. Dobrocin Kościół parafialny św. Wawrzyńca, pier- Gotyckie sukiennice, wzniesione w XIII w., wotnie gotycki, wzniesiony w 1. połowie wielokrotnie przebudowywane, zniszczo- GM. DZIERŻONIÓW, POW. DZIERŻONIOWSKI XIV w., przebudowany w XVIII w.; jedne w 1945 r.; odkryte w podczas prac ar- 1. Parafia Rzymskokatolicka w Gilowie: kon- nonawowy z wieżą od frontu. cheologicznych relikty zostały zakonser- Bolków serwacja polichromii w nawie kościoła fi- wowane i wyeksponowane. Zamek książęcy lialnego św. Piotra i Pawła w Dobrocinie. Dotacja z programów ministra Gałów Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzię- l. 2013-2015 – 200 000 zł. cia Najświętszej Marii Panny w Głogo- 2. Kościół filialny św. Piotra i Pawła, pierwot- GM. MIĘKINIA, POW. ŚREDZKI wie: odbudowa kolegiaty Wniebowzięcia Bystrzyca Kłodzka nie wczesnogotycki, wzniesiony w 2. po- Parafia Rzymskokatolicka w Lutyni: wy- Najświętszej Marii Panny. Obwarowania łowie XIII w., przebudowany w XVI w.; konanie drenażu wokół kościoła filialne- Dotacja z programów ministra miejskie jednonawowy z wieżą frontową. go Niepokalanego Poczęcia Najświętszej 2012-2014 – 1 000 000 zł. Marii Panny w Gałowie. Kościół parafialny Wniebowzięcia Naj- Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny na Ostrowie Tum- 3. 2013 r. – 175 000 zł. skim (dawna kolegiata głogowska), gotycki, Chełmsko Duszniki Zdrój Śląskie Gotycki kościół filialny Niepokalanego Po- ceglany z detalem z ciosu i reliktami mu- POW. KŁODZKI Domy Tkaczy częcia Najświętszej Marii Panny, ceglany, rów bazyliki romańskiej, wznoszony eta- Śląskich Muzeum Papiernictwa w Dusznikach wzniesiony ok. 1500 r., przebudowany ok. pami: prezbiterium 1413-1450, korpus Zdroju: adaptacja dawnej suszarni na ce- 1609 r.; jednonawowy z wieżą frontową. do 1466 r., sklepienia w połowie XVI w., 13 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

zniszczony w 1945 r., w odbudowie od Renesansowy pałac, wzniesiony w latach Dotacja z programów ministra 1988 r.; halowy, z rządami kaplic bocz- 1554-1575, rozbudowany w duchu baro- l. 2011-2014 – 748 000 zł. nych i wieżą frontową, dobudowaną w la- ku ok. 1640 r., zapewne przez Jacoba Ca- Gotycki kościół parafialny Św. Katarzyny tach 1838-1842. rove, i 1653-1657 przez Carla Longo dla Aleksandryjskiej, ceglany, wzniesiony w poło- von Herbersteinów, wnętrza przekształ- wie XVI w., z wykorzystaniem reliktów wcze- cone ok. 1737 r.; w 1818 r. powstała sa- śniejszej budowli, odbudowany po pożarze Gola Dzierżoniowska la teatralna; czteroskrzydłowy wokół we- w 2. połowie XVIII w.; halowy, z dwuwieżo- wnętrznego dziedzińca, z dwupiętrowym wym masywem frontowym (wieże nieukoń- GM. NIEMCZA, POW. DZIERŻONIOWSKI korpusem z ośmiokondygnacyjną wieżą czone) i wieńcem kaplic wokół prezbiterium. MC DIAM Sp. z o.o.: zabezpieczenie dwo- na osi i piętrowymi skrzydłami. ru obronnego w Goli Dzierżoniowskiej. Parafia Rzymskokatolicka Św. Katarzyny Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Gorzanowie: Aleksandryjskiej w Górze: remont dachu 2008 r. – 400 000 zł. odwodnienie i izolacja fundamentów ko- i elewacji kościoła cmentarnego Bożego Ciała. Renesansowy zamek wzniesiony ok. 1580 r. ścioła parafialnego św. Marii Magdaleny. Dotacja z programów ministra dla von Rohnauów, prawdopodobnie Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 185 000 zł. w miejscu gotyckiej budowli obronnej, 2012 r. – 50 000 zł. Późnogotycki kościół cmentarny Bożego rozbudowywany i przebudowywany kil- Barokowy kościół parafialny św. Ma- Ciała, wzniesiony w początkach XVI w., kukrotnie w XVII, XVIII i XX w.; złożo- rii Magdaleny wzniesiony 1658 r. przez przebudowany w XVIII w.; jednonawo- ny z czterech skrzydeł o różnej wysokości Carla Lurago z fundacji von Herberste- wy z wnętrzem krytym sklepieniem po- (od partii piętrowych do trzypiętrowych) inów, z wykorzystaniem murów kościo- zornym, na dachu barokowa sygnaturka. wokół wewnętrznego dziedzińca, z elewa- ła gotyckiego; jednonawowy na rzucie cjami pokrytymi dekoracją sgraffitową. krzyża, fasada z wtopioną wieżą, we- wnątrz bogata dekoracja sztukatorska Grodziec Domenica Rossiego i Andrei Galliego. Golejów GM. ZAGRODNO, POW. ZŁOTORYJSKI Gmina Zagrodno: modernizacja dachu GM. LUBOMIERZ, POW. LWÓWECKI Gostków budynku głównego (tzw. palatium) zam- Parafia Rzymskokatolicka w Pławnej Dol- ku w Grodźcu. nej: wymiana pokrycia dachu oraz odwod- GM. STARE BOGACZOWICE, Dotacja z programów ministra POW. WAŁBRZYSKI nienie i izolacja murów kościoła filialnego 2010 r. – 250 000 zł. św. Feliksa i Adaukta w Golejowie. Parafia Rzymskokatolicka w Gostkowie: Gotycki zamek książęcy, wzniesiony z ka- Dotacja z programów ministra naprawa więźby i wymiana pokrycia da- mienia łamanego i ciosu w latach 1473- 2011 r. – 80 000 zł. chu kościoła parafialnego św. Rodziny. 1487 z wykorzystaniem murów wcześniej Klasycystyczny kościół filialny św. Feliksa Dotacja z programów ministra budowli obronnej dla księcia legnickiego i Adaukta, wzniesiony ok. 1784 r., restau- l. 2014-2015 – 200 000 zł. Fryderyka I, w latach 20. XVI w. uzupeł- rowany w 1843 r.; jednonawowy z wie- Gotycki kościół parafialny św. Rodziny, niony o bastiony i podzamcze dla Fryde- żą od frontu. wzniesiony w XV w., przebudowany w 2. ryka II, odbudowany w początkach XX w. połowie XVIII w.; jednonawowy z wie- dla von Dirksteinów; zbudowany na pla- żą od frontu. nie nieregularnego wieloboku z basztami Gorzanów cylindrycznymi i czworobocznymi. POW. KŁODZKI Góra Fundacja Pałac Gorzanów: prace zabez- Grudza pieczające założenie pałacowo-parkowe POW. GÓROWSKI w Gorzanowie. Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzyny GM. MIRSK, POW. LWÓWECKI Dotacja z programów ministra Aleksandryjskiej w Górze: remont dachu Parafia Rzymskokatolicka w Grudzy: 14 l. 2012-2014 – 1 655 000 zł. i elewacji kościoła parafialnego. wzmocnienie konstrukcji, remont dachu, WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

wieży, odwodnienie oraz wykonanie izola- w połowie XVI w., odbudowany w począt- Dotacja z programów ministra cji kościoła parafialnego Imienia Najświęt- kach XVII w.; halowy z wieżą dostawio- 2008 r. – 763 000 zł. szej Marii Panny. ną do korpusu od południa (w górnych Kamienny most na rzece Oławie, zwany Dotacja z programów ministra partiach na rzucie ośmioboku) i z kaplicą Świętym, wzniesiony w XIII/XIV w., prze- l. 2008-2010 – 550 000 zł. von Schaffgotschów z 1545 r. budowany w latach 1779-1781, zniszczo- Kościół parafialny Imienia Najświętszej ny w 1945 r., odbudowany w zmienio- Marii Panny, barokowy, wzniesiony ok. nym kształcie, m.in. bez zdobiących go 1760 r. zapewne z wykorzystaniem mu- Henryków barokowych rzeźb św. Jana Nepomucena rów wcześniejszej świątyni; jednonawo- i św. Wawrzyńca. wy z wieżą frontową. GM. ZIĘBICE, POW. ZĄBKOWICKI Parafia Rzymskokatolicka w Henrykowie: restauracja Mauzoleum Piastów Ziębickich, Jakubów Gryfów Śląski konserwacja obrazów Michaela Willman- na w kościele pocysterskim Wniebowzięcia GM. RADWANICE, POW. POLKOWICKI POW. LWÓWECKI Najświętszej Marii Panny i św. Jana Chrzci- Parafia Rzymskokatolicka w Jakubowie: Gmina miasta Gryfowa Śląskiego: zabez- ciela, odwodnienie zespołu klasztornego. konserwacja polichromowanego stro- pieczenie i częściowa odbudowa murów Dotacja z programów ministra pu nawy głównej w kościele parafialnym miejskich. l. 2008-2015 – 2 557 000 zł. św. Jakuba. Dotacja z programów ministra Gotycko-barokowy kościół opacki Wnie- Dotacja z programów ministra 2014 r. – 1 234 000 zł. bowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. l. 2008-2015 – 500 000 zł. Gotyckie mury obronne miasta, wzniesione Jana Chrzciciela, wzniesiony w 2. tercji Gotycki kościół parafialny św. Jakuba, z kamienia pod koniec XIV w., podwyż- XIII w., rozbudowany w XIV w., poddany wzniesiony z kamienia i cegły przed szone w 1404 r., po rozbiórce z lat 1837- gruntownej przebudowie w duchu baroku, 1376 r., odnowiony w 1735 r.; jedno- 1845 zachowane w. fragmentach. zwłaszcza fasada, w latach 1687-1702 przez nawowy z kaplicą grobową z początków Matthiasa Kirchbergera; bazylikowy z tran- XVI w., wnętrze kryte drewnianym stro- Gmina miasta Gryfowa Śląskiego: remont septem i wieżą gotycką od południowego pem z barokową polichromią z 1. po- dachu, wymiana obróbek blacharskich zachodu, z fasadą poprzedzoną owalną kru- łowy XVIII w. i stolarki okiennej w ratuszu. chtą. Przy prezbiterium zachowane kaplice, Dotacja z programów ministra m.in. św. Krzyża i Grobu Pańskiego; we- 2008 r. – 200 000 zł. wnątrz kościoła bogate wyposażenie baro- Jawor Ratusz, pierwotnie renesansowy, wzniesiony kowe, w tym obrazy Michaela Willmanna. ok. 1524 r., rozbudowany w 1620 r., prze- POW. JAWORSKI kształcony gruntownie w duchu późnoba- Archidiecezja Wrocławska: instalacja syste- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Jawo- 1. rokowym w XVIII w.; czworoboczny, kryty mu ostrzegawczego w kościele i klasztorze. rze: prace konserwatorskie przy Kościele Ciechanowice Pałac mansardowym dachem, z wieżą z 1621, r. Dotacja z programów ministra Pokoju (św. Ducha). po pożarze odbudowaną w 1929 r. z żel- l. 2009-2012 – 750 000 zł. Dotacja z programów ministra l. 2009-2015 – 1 200 000 zł. betu przez Leo-Ludwiga Wolfa. Barokowy klasztor Cystersów, wzniesiony 2. w latach 1682-1698 przez Matthiasa Kir- Wczesnobarokowy ewangelicko-augsburski Duszniki Parafia Rzymskokatolicka w Gryfowie Ślą- chbergera, w miejsce gotyckich budowli, kościół parafialny św. Ducha, zwany Kościo- Zdrój skim: konserwacja ołtarza głównego, epita- czworoboczny wokół wirydarza, z ośmio- łem Pokoju (wybudowany zgodnie z posta- Młyn papierniczy fium Schaffgotschów oraz ścian i sklepień bocznymi wieżami w narożach od frontu nowieniami pokoju westfalskiego z 1648 r.), wraz z dekoracją sztukatorską w kościele i bardzo bogato opracowanymi elewacja- o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony w la- parafialnym św. Jadwigi. mi. Wewnątrz zachowane dekoracje, m.in. tach 1654-1655 przez Andreasa Gampera 3. Dzierżoniów Dotacja z programów ministra w refektarzu. według projektu Albrechta von Säbischa; Kościół 2008 r. – 450 000 zł. na rzucie prostokąta z czterema kondygna- św. Jerzego Późnogotycki kościół parafialny św. Jadwi- Fundacja „Klasztor Księgi Henrykowskiej”: cjami empor, malowidła na parapetach em- gi, wzniesiony przed 1512 r., przesklepiony remont mostu kamiennego. por z ok. 1660-1670 i ok. 1710 r. 15 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Muzeum Regionalne w Jaworze: remont Gotycki kościół św. Wojciecha (do 1945 r. fasady klasztoru pobernardyńskiego w Ja- św. Jerzego, cmentarny, następnie filialny), worze (obecnie siedziby muzeum). w dzielnicy Strupice, wzniesiony ok. 1500 r., Dotacja z programów ministra wielokrotnie przebudowywany, od lat 80. 2008 r. – 50 000 zł. XX w. połączony z nową świątynią parafialną. Gotycki zespół klasztorny pobernardyński, wzniesiony z kamienia łamanego i cegły Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia w latach 1486-1492, odnawiany w XIX Krzyża Świętego w Jeleniej Górze: konser- i XX w., z kościołem halowym z czworo- wacja czterech epitafiów na zewnętrznych boczną wieżą dostawioną od północy do murach kościoła parafialnego. prezbiterium i klasztorem, trójskrzydłowym, Dotacja z programów ministra piętrowym z wewnętrznym wirydarzem. 2009 r. – 30 000 zł. Barokowy kościół parafialny Podwyższenia Krzyża Świętego, pierwotnie ewangelicko- Jaworów augsburski (tzw. kościół Łaski), wzniesiony w latach 1709-1718 przez Martina Frantza GM. WIĄZÓW, POW. STRZELIŃSKI na rzucie krzyża, z kopułą i drewniany empo- Parafia Rzymskokatolicka w Jaworowie: rami, wzorowany na kościele św. Katarzyny remont dachu nad gotycką częścią (pre- w Sztokholmie; otoczony dawnym cmen- zbiterium i zakrystią) kościoła parafialne- tarzem z murem z kaplicami i epitafiami. go Św. Michała Archanioła. Dotacja z programów ministra Parafia Ewangelicko-Augsburska w Jeleniej 2012 r. – 44 000 zł. Górze: remont więźby połączony z całko- Gotycki kościół parafialny św. Michała Ar- witą wymianą pokrycia dachowego i pra- chanioła, wzniesiony ok. 1500 r. przez He- ce konserwatorskie przy stolarce okiennej inricha z Nysy, częściowo przebudowany w kościele św. Zbawiciela. w 1860 r.; jednonawowy z wieżą od frontu. Dotacja z programów ministra l. 2008-2013 – 280 000 zł. Ewangelicko-augsburski kościół parafial- Jedlina-Zdrój ny Zbawiciela w dzielnicy Cieplice-Zdrój, późnobarokowy, wzniesiony w latach 1774- POW. WAŁBRZYSKI -1779; na rzucie czworoboku z wieżą, we- Parafia Rzymskokatolicka w Jedlinie-Zdro- wnątrz dwie kondygnacje empor na rzu- ju: prace konserwatorskie i restauratorskie cie owalu. w dawnym kościele ewangelicko-augsburskim w Jedlinie-Zdroju. Teatr Jeleniogórski Sceny: Animacji i Dra- Dotacja z programów ministra matyczna im. C.K. Norwida: prace restau- 2011 r. – 80 000 zł. racyjno-modernizacyjne w Teatrze Zdro- Neogotycki kościół filialny, pierwotnie jowym w Jeleniej Górze. ewangelicko-augsburski, wzniesiony w la- Dotacja ze środków priorytetu tach 1860-1863, bazylikowy, z wieżą od ochrona europejskiego dziedzictwa frontu, z emporami obiegającymi wnętrze. kulturowego MF EOG i NMF l. 2008-2013 – 7 548 000 zł. Klasycystyczny budynek Teatru Zdrojowe- Jelenia Góra go w Cieplicach-Zdroju, obecnie dzielnicy Jeleniej Góry, wzniesiony w latach 30. Parafia Rzymskokatolicka św. Erazma XIX w. przez Adalberta Tollberga; piętro- i Pankracego w Jeleniej Górze: konser- wy, z salą wyłożoną wyłącznie drewnem, wacja organów Casperiniego i okien wraz z dwoma rzędami lóż, łącznie z widownią z kamiennymi obramowaniami. na 200 miejsc. Dotacja z programów ministra l. 2008-2010 – 350 000 zł. Karkonoskie Stowarzyszenie Edukacyjne Gotycki kościół parafialny (farny) św. Era- u Erazma i Pankracego: rekonstrukcja dachu zma i Pankracego, wzniesiony z kamienia budynku dawnego Kolegium Jezuickiego. w 1. połowie XIV w., przebudowany ok. Dotacja z programów ministra 1550 r., barokizowany do 1736 r.; bazyli- 2015 r. – 250 000 zł. kowy z wieżą frontową i kaplicami, m.in. Gmach dawnego kolegium Jezuitów, wznie- barokową kopułową, po południowej stro- siony w stylu barokowym ok. 1710 r., po nie korpusu z ok. 1720 r. sekularyzacji zakonu wielokrotnie przebudowywany, zwłaszcza w XIX w.; piętrowy, Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha zbudowany na planie podkowy. w Jeleniej Górze: konserwacja ołtarza głów- nego i ambony w kościele parafialnym. Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze: Dotacja z programów ministra remont dachu budynku głównego mu- 16 2015 r. – 40 000 zł. zeum i Patrycjum. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kępy 2013 r. – 97 000 zł. l. 2008-2014 – 2 300 000 zł. GM. WĄDROŻE WIELKIE, POW. JAWORSKI Modernistyczny gmach muzealny, wznie- Neogotycki pałac, ongiś jedna z najwspa- siony w latach 1912-1914 przez Karla nialszych rezydencji arystokratycznych na Parafia Rzymskokatolicka w Kosiskach: Grossera, piętrowy zwieńczony attyką, Śląsku, wzniesiony w latach 1838-1865 remont dachu z wymianą pokrycia w ko- kryty czterospadowym dachem. według projektu Karla Fridricha Schinkla ściele filialnym Podwyższenia Krzyża Świę- i Ferdinanda Martiusa dla księżnej Ma- tego w Kępach. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajo- rianny Orańskiej; symetryczny, trzypię- Dotacja z programów ministra znawcze, oddział Sudety Zachodnie w Jele- trowy, zbudowany na planie prostokąta 2012 r. – 50 000 zł. niej Górze: odtworzenie więźby i pokry- z dwoma dziedzińcami wewnętrznymi, Gotycki kościół parafialny Podwyższenia cia dachowego, rynien i rur spustowych, z cylindrycznymi wieżami w narożach, Krzyża Świętego wzniesiony z kamienia wzmocnienie murów, instalacja odgro- otoczony parkiem angielskim rozplano- polnego w początkach XVI w., przebu- mowa na budynku w bastei wschodniej wanym w latach 1858-1873 przez Pete- dowany ok. 1753 r.; jednonawowy z wie- zamku Chojnik. ra Josepha Lenné. żą od frontu. Dotacja z programów ministra l. 2009-2011 – 359 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kamień- Gotycki zamek w dzielnicy Sobieszów, cu Ząbkowickim: konserwacja ambony Kłobuczyn wzniesiony na wyniosłej górze z kamienia i elewacji wschodniej kościoła parafial- zapewne w latach 1353-1364 dla księcia nego Wniebowzięcia Najświętszej Marii GM. GAWORZYCE, POW. POLKOWICKI świdnicko-jaworskiego Bolka II, rozbudo- Panny i św. Jakuba Większego. Parafia Rzymskokatolicka w Kłobuczynie: wany poprzez dodanie bastei i murów ob- Dotacja z programów ministra remont elewacji kościoła parafialnego św. wodowych w XVI i XVII w. dla von Schaf- l. 2008-2014 – 1 085 000 zł. Jadwigi Śląskiej. fgotschów, od pożaru w 1675 r. w formie Kościół pocysterski (ob. parafialny) Dotacja z programów ministra trwałej ruiny; zbudowany na nieregular- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny 2015 r. – 100 000 zł. nym planie, rdzeniem założenia jest czwo- i św. Jakuba Większego, gotycki, wznie- Barokowy kościół parafialny św. Jadwigi roboczny budynek z kolistą basztą. siony w 1. połowie XIV w., barokizowa- Śląskiej, wzniesiony ok. 1695 r. z wyko- ny ok. 1700 r., halowy na rzucie krzyża, rzystaniem murów gotyckich z XVI w.; obok barokowy klasztor wybudowany jednonawowy z wieżą od frontu. Jeżów Sudecki w latach 1683-1685 przez Matthiasa Kircherbergera, z wykorzystaniem mu- POW. JELENIOGÓRSKI rów gotyckich budowli, dwupiętrowy, Kłodzko Parafia Rzymskokatolicka w Jeżowie Sudec- czteroskrzydłowy. kim: remont elewacji i dachu w koście- POW. KŁODZKI le parafialnym św. Michała Archanioła. Gmina miasta Kłodzko: renowacja mo- Dotacja z programów ministra Kąty Bystrzyckie stu gotyckiego wraz z konserwacją rzeźb. 2008 r. – 69 000 zł. Dotacja z programów ministra Dawna kaplica cmentarna, obecnie kościół POW. KŁODZKI 2009 r. – 500 000 zł. parafialny św. Michała Archanioła, wznie- Parafia Rzymskokatolicka w Lądku-Zdroju: Most gotycki na rzece Młynówce, z ka- siona ok. 1574 r., przebudowana w XIX konserwacja malowideł ściennych w nawie mienia, ukończony w 1390 r., restauro- i XX w.; salowa. kościoła filialnego św. Katarzyny Aleksan- wany w XVI i XVII w., na balustradzie dryjskiej w Kątach Bystrzyckich. kamienna dekoracja rzeźbiarska, wzoro- Dotacja z programów ministra wana na moście Karola w Pradze, z lat Jugów 2015 r. – 150 000 zł. 1655-1734; czteroprzęsłowy, częściowo Renesansowy kościół filialny św. Katarzyny na ostrołukowych filarach. POW. KŁODZKI Aleksandryjskiej, wzniesiony ok. 1541 r., Parafia Rzymskokatolicka w Jugowie: od- przebudowany w XVIII w.; jednonawo- Powiat Kłodzki: prace konserwator- budowa więźby wraz z wymianą pokry- wy z wieżą od frontu zwieńczoną baro- skie, restauratorskie i budowlane elewa- cia dachowego w kościele parafialnym kowym hełmem. cji wraz z wymianą stolarki w budynku św. Katarzyny. I Liceum Ogólnokształcącego im. Bole- 1. Dotacja z programów ministra sława Chrobrego. Gaworzyce 2013 r. – 350 000 zł. Kąty Wrocławskie Dotacja z programów ministra Pałac Barokowy kościół parafialny św. Katarzy- 2014 r. – 100 000 zł. ny, wzniesiony ok. 1718 r., rozbudowany POW. WROCŁAWSKI Dawne, barokowe kolegium Jezuitów, w początkach XX w.; bazylikowy z wieżą Parafia Rzymskokatolicka w Katach wzniesione w latach 1655-1690 przez 2. frontową, prezbiterium i kaplice boczne Wrocławskich: remont elewacji ko- Carla Lugaro; czworoboczne założenie Głogów Kościół zamknięte półkoliście. ścioła parafialnego św. Apostołów Pio- z dwupiętrowymi skrzydłami wokół we- Wniebowzięcia Najświętszej Marii tra i Pawła. wnętrznego dziedzińca, dziś siedziba ze- Panny Dotacja z programów ministra społu szkół ogólnokształcących im. Bole- Kamieniec Ząbkowicki 2015 r. – 200 000 zł. sława Chrobrego. Późnogotycki kościół parafialny św. Apo- 3. POW. ZĄBKOWICKI stołów Piotra i Pawła, wzniesiony z kamie- Muzeum Ziemi Kłodzkiej: wykonanie Góra Kościół Gmina Kamieniec Ząbkowicki: prace nia łamanego i cegły ok. 1500 r., rozbu- instalacji sygnalizacji pożaru w budyn- Św. Katarzyny ratownicze i konserwatorskie w zespo- dowany o zakrystię i kruchtę ok. 1520 r., ku muzeum. Aleksandryjskiej le pałacowo-parkowym w Kamieńcu restaurowany w XIX w.; jednonawowy Dotacja z programów ministra Ząbkowickim. z wieżą od frontu. l. 2010-2011 – 130 000 zł. 17 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dawny barokowy konwikt Jezuitów, wznie- z wykorzystaniem murów średniowiecznej Krzeszów siony w latach 1664-1695 z wykorzysta- budowli, w trakcie przebudowy w poło- GM. KAMIENNA GÓRA, niem murów średniowiecznych kamienic wie XIX w. utracił cechy obronne, piętro- POW. KAMIENNOGÓRSKI mieszczańskich; budynek złożony z trzech wy, kryty czterospadowym piramidalnym dwupiętrowych skrzydeł (rozplanowanych dachem, przeszklonym w szczytowej partii. Diecezja Legnicka Kościoła rzymskokato- wokół wewnętrznego dziedzińca, zamknię- lickiego: rewaloryzacja Zespołu Opactwa tego kurtynowym murem), dziś siedziba Cystersów wraz z otoczeniem w Krzeszo- Muzeum Ziemi Kłodzkiej. Kosiska wie, w tym kościoła parafialnego Wniebo- wzięcia Najświętszej Marii Panny, kościo- Klasztor Mniszek Klarysek od Wieczystej GM. WĄDROŻE WIELKIE, POW. JAWORSKI ła św. Józefa i Domu Opata. Adoracji: instalacja sygnalizacji alarmowej Parafia Rzymskokatolicka w Kosiskach: Dotacja z programów ministra pożaru w klasztorze i w kościele św. Jerze- remont dachu i sklepiania w kościele pa- l. 2010-2015 – 20 550 000 zł. go i św. Wojciecha. rafialnym św. Piotra i Pawła. Barokowy kościół bracki św. Józefa, wznie- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra siony w latach 1690-1696 przez Martina 2008 r. – 158 000 zł. l. 2012-2014 – 225 000 zł. Urbana i Michaela Kleina; halowo-empo- Dawny klasztor Bernardynów, dziś Klarysek Barokowy kościół parafialny św. Piotra rowy z wydłużonym prezbiterium; wnę- z gotycko-barokowym kościołem św. Jerzego i Pawła, wzniesiony w 2. połowie XVIII w., trze pokryte freskami Michaela Willman- i Wojciecha, wzniesionym w końcu XV w., z wykorzystaniem murów XVI-wieczne- na z lat 1693-1698. przebudowanym w XVI i XVII w.; jedno- go poprzednika, z wieżą od frontu, kryty nawowym z wieżami-sygnaturkami z ok. mansardowym dachem. Diecezja Legnicka Kościoła rzymskokato- 1760 r.; zabudowania klasztorne barokowe. lickiego: remont Pawilonu na Wodzie w zespole pocysterskim klasztornym. Wspólnota Mieszkaniowa przy pl. Bolesła- Krajanów Dotacja z programów ministra wa Chrobrego 5, 5a, 6, 6a i ul. Nad Kana- l. 2014-2015 – 250 000 zł. łem 9: remont dachu zabytkowej kamienicy. GM. NOWA RUDA, POW. KŁODZKI Dawny pawilon letni opatów krzeszow- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Świerkach: skich, zwany Betlejem lub Pawilon na 2008 r. – 30 000 zł. osuszenie i zabezpieczenie ścian kościoła Wodzie, drewniany, usytuowany pośrod- Zespół dawnych kamienic mieszczańskich filialnego św. Jerzego w Krajanowie. ku stawu, wzniesiony na palach; ośmio- wzniesionych w XVI-XVII w., przekształ- Dotacja z programów ministra boczny, w wnętrzu barokowe malowidła conych w większości w XVIII-XIX w., z za- 2015 r. – 120 000 zł. z warsztatu Michaela Willmanna. chowanymi renesansowymi i barokowymi Barokowy kościół parafialny św. Jerze- elementami (portale), m.in. wokół pl. Bo- go, wzniesiony w XVI w., przebudowa- Parafia Rzymskokatolicka w Krzeszowie: lesława Chrobrego (Rynku). ny w 1. połowie XVIII w.; jednonawowy konserwacja wystroju (w tym malowideł z wieżą od frontu. ściennych) i wyposażenia w kościele parafialnym Wniebowzięcia Najświętszej Komarno Marii Panny. Kromnów Dotacja z programów ministra GM. JANOWICE WIELKIE, l. 2008-2015 – 1 500 000 zł. POW. JELENIOGÓRSKI GM. STARA KAMIENICA, Późnobarokowy kościół pocysterski Wnie- Inwestor prywatny: konserwacja rene- POW. JELENIOGÓRSKI bowzięcia Najświętszej Marii Panny, wznie- sansowych malowideł ściennych, wypraw Gmina Stara Kamienica: prace ratunkowe siony w latach 1727-1735 być może według i kamiennego, polichromowanego portalu w kościele poewangelickim w Kromnowie. projektu Killiana Ignatza Dintzenhofera w pałacu w Komarnie. Dotacja z programów ministra przez Josepha Antona Jentscha; empo- Dotacja z programów ministra 2008 r. – 387 000 zł. rowo-halowy z nawą nakrytą sklepienia- 2011 r. – 100 000 zł. Dawny kościół (kaplica) poewangelicki, bami żaglastym, z ciągami kaplic bocznych, Pałac, pierwotnie renesansowy dwór obron- rokowy, wzniesiony w 2. połowie XVIII w.; transeptem i kopułą, z bogato ukształto- 18 ny, wzniesiony w XVI w. prawdopodobnie salowy, kryty dachem mansardowym. waną i dekorowaną dwuwieżową fasadą, WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

na przedłużeniu prezbiterium Mauzoleum Krzyżowice Dotacja z programów ministra Piastów Śląskich. 2010 r. – 100 000 zł. GM. KOBIERZYCE, POW. WROCŁAWSKI Kościół parafialny Najświętszego Serca Pa- Opactwo Sióstr Benedyktynek w Krzeszo- Powiat Wrocławski: wymiana dachu pana Jezusa, pierwotnie gotycki, wzniesiony wie: remont dachu klasztoru i konserwa- łacu w Krzyżowicach. ok. 1500 r., z korpusem barokowym z ok. cja portretów Piastów Śląskich. Dotacja z programów ministra 1755 r., restaurowany w XIX i XX w.; jed- Dotacja z programów ministra 2012 r. – 200 000 zł. nonawowy z więżą od frontu z ok. 1500 r. l. 2013-2015 – 946 000 zł. Późnobarokowy pałac von Reichellów, Dawny klasztor Cystersów, obecnie Be- wzniesiony w XVIII w., przebudowany nedyktynek, późnobarokowy, wzniesiony dwukrotnie w 2. połowie XIX w. (kor- Kunów (nieukończony) przez Johanna Gottlieba pus i ryzality skrzydeł); piętrowy na rzu- Fellera w latach 1774-1789; dwupiętro- cie podkowy, z wieżą z 1854 r. w naro- GM. ZGORZELEC, POW. ZGORZELECKI wy, dwuskrzydłowy, z trzypiętrowymi al- żu korpusu. Gmina Zgorzelec: remont dachu pałacu kierzami w narożach. w Kunowie. Dotacja z programów ministra Księginice Małe 2013 r. – 65 000 zł. Krzeszówek Pierwotnie dwór renesansowy, wzniesiony GM. SOBÓTKA, POW. WROCŁAWSKI w końcu XVI w. dla rodu von Warnsdor- GM. KAMIENNA GÓRA, Parafia Rzymskokatolicka w Nasławicach: fów, przebudowany w stylu barokowym POW. KAMIENNOGÓRSKI remont sklepienia zakrystii i empor ko- w XVIII w., następnie w 1824 r. i w koń- Parafia Rzymskokatolicka w Krzeszowie: ścioła filialnego Matki Boskiej Różańco- cu XIX w., dwupiętrowy, z wieżą na osi od konserwacja gotyckiej grupy rzeźbiarskiej wej w Księginicach Małych. frontu i neogotycką kaplicą. Ukrzyżowanie w kościele filialnym św. Dotacja z programów ministra Wawrzyńca w Krzeszówku. 2010 r. – 91 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy kościół filialny Matki Boskiej Kwielice 2009 r. – 150 000 zł. Różańcowej, pierwotnie ewangelicko-au- Gotycki kościół filialny św. Wawrzyńca, gsburski, wzniesiony w XVIII w.; salowy GM. GRĘBOCICE, POW. POLKOWICKI wzniesiony w 1. połowie XV w., rozbu- z wieżą od frontu z przełomu XV i XVI w., Parafia Rzymskokatolicka w Kwielicach: dowany w 1588 r. i w XVIII w.; dwuna- z dwiema kondygnacjami empor na rzu- instalacja systemu antywłamaniowego i sy- wowy, sklepiony sieciowo. cie owalu. gnalizacji pożaru w kościele parafialnym św. Michała Archanioła. Inwestor prywatny: rewaloryzacja i re- Dotacja z programów ministra 1. witalizacja dawnej plebanii (pastorówki) l. 2013-2015 – 69 000 zł. Henryków Krzywa Zespół pocysterski na multidyscyplinarny ośrodek twórczy. Gotycki kościół parafialny św. Michała Ar- GM. CHOJNÓW, POW. LEGNICKI Dotacja z programów ministra chanioła, wzniesiony zapewne w XIV w., l. 2012-2014 – 1 084 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Okmianach: kaplica i zakrystia dobudowane na przeło- 2. remont dachu i konserwacja polichromo- Barokowy budynek dawnej plebanii (tzw. mie XV i XVI w., przesklepiony w 1735 r., Jawor wanego stropu w kościele filialnym św. An- pastorówki), wzniesiony w XVIII w.; kry- restaurowany w 1864 r.; jednonawowy Kościół Pokoju ny w Krzywej. ty mansardowym dachem. z wieżą od frontu, z kaplicami przy pre- Dotacja z programów ministra zbiterium i wieży. l. 2010-2014 – 700 000 zł. 3. Barokowy kościół filialny św. Anny, po- Jelenia Góra Kunice Ewangelicko- ewangelicki (tzw. kościół Ucieczkowy), Lądek-Zdrój -augsburski wzniesiony w 1714 r., restaurowany POW. LEGNICKI kościół Zbawiciela POW. KŁODZKI w dzielnicy w 2. połowie XIX w.; jednoprzestrzenny Parafia Rzymskokatolicka w Kunicach: Cieplice-Zdrój z wieżą z XV w., wewnątrz barokowa po- remont dachu kościoła parafialnego Naj- Gmina Lądek Zdrój: odbudowa kościoła lichromia sklepienia. świętszego Serca Pana Jezusa. pomocniczego św. Rocha w Lądku. 19 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra cji wieży kościoła parafialnego Najświęt- 2008 r. – 90 000 zł. szej Marii Panny. Barokowy kościół pomocniczy św. Ro- Dotacja z programów ministra cha, pierwotnie cmentarny, wzniesiony l. 2011-2014 – 2 529 000 zł. w 1678 r., rozbudowany w 1691 r. o pół- Gotycki kościół ewangelicko-augsburski kolistą apsydę; jednonawowy, kryty dwu- parafialny Najświętszej Marii Panny, ce- spadowym dachem z sygnaturką. glany i z kamienia łamanego, wzniesiony przed 1386 r. jako halowy, w latach 1450- -1468 powiększony i przebudowany na ba- Legnica zylikę, z podwyższeniem wież ok. 1487 r., powtórnie zmieniony na halę w latach 20. Gmina miasta Legnicy: remont i rewalory- XIX w. z udziałem Karla Friedricha Schin- zacja gmachu dawnej Akademii Rycerskiej. kla, restaurowany w początkach XX w. Dotacja z programów ministra l. 2011-2013 – 550 000 zł. Wspólnota Mieszkaniowa Rynek 38: re- Barokowy gmach dawnej Akademii Ry- mont elewacji kamienicy. cerskiej, wzniesiony w latach 1726-1735 Dotacja z programów ministra według projektu Josepha Emmanuela Fi- 2013 r. – 30 000 zł. schera von Erlacha; dwupiętrowy, cztero- Renesansowa kamienica Pod Przepiórczym skrzydłowy, z ryzalitem od frontu na osi. Koszem, dom patrycjuszowski w Rynku, wzniesiony w początkach XVI w.; pięcio- Gmina miasta Legnicy: remont wieży piętrowy, z charakterystycznym zaokrąglo- Świętej Jadwigi. ny wykuszem na narożniku, pokryty de- Dotacja z programów ministra koracją sgraffitową (ok. 1565 r.). l. 2011-2012 – 350 000 zł. Dawna wieża-strażnica strzegąca wjazdu na zamek książąt legnickich, wzniesiona Legnickie Pole w XIII w., ceglana, w dolnych partiach cylindryczna, w górnych ośmioboczna POW. LEGNICKI zwieńczona takimż stożkowym dachem. Powiat Legnicki: restauracja zabudowań w pobenedyktyńskim zespole klasztor- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. nym w Legnickim Polu. Apostołów Piotra i Pawła w Legnicy: pra- Dotacja z programów ministra ce restauracyjne i konserwatorskie w nawie l. 2008-2015 – 2 153 000 zł. głównej i apsydzie, restauracja polichro- Barokowy klasztor pobenedyktyński, ujmu- mii w katedrze. jący symetrycznie po bokach kościół Pod- Dotacja z programów ministra wyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi l. 2009-2015 – 1 150 000 zł. Śląskiej, wzniesiony w latach 1727-1731; Gotycka katedra św. Apostołów Piotra dwu gmachy piętrowe, trójskrzydłowe, i Pawła, pierwotnie kościół parafialny, otaczające wewnętrzne dziedzińce, z na- ceglany z detalami z ciosu, wzniesiony rożnymi alkierzami. w czterech etapach od 1329 r. do 1. po- łowy XV w., restaurowany w duchu neo- Parafia Rzymskokatolicka w Legnickim gotyku w latach 1892-1894 (nadbudo- Polu: prace restauracyjne elewacji i kon- wa wieży południowej); pseudobazylika serwacja ołtarza głównego w kościele pa- z dwuwieżową fasadą. rafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi Śląskiej. Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- Dotacja z programów ministra ciela w Legnicy: zabezpieczenie sklepienia l. 2008-2015 – 1 300 000 zł. i wzmocnienie łęku ceglanego nad kopułą Barokowy kościół pobenedyktyński (dziś Mauzoleum Piastów Legnickich przy ko- parafialny) Podwyższenia Krzyża Święte- ściele parafialnym. go i św. Jadwigi Śląskiej, wzniesiony w la- Dotacja z programów ministra tach 1727-1731 według planów Kiliana 2014 r. – 71 000 zł. Ignaza Dienzenhofera; na planie central- Kaplica grobowa ostatnich Piastów legnic- no-podłużnym, oparty na systemie prze- kich, wzniesiony przez barokizację w latach platających się elips nakrytych sklepieniem 1677-1678 przez Carla Rossiego prezbite- żaglastym, fasada dwuwieżowa, bogato de- rium gotyckiego kościoła pofranciszkań- korowana; wewnątrz malowidła Cosmasa skiego św. Jana Chrzciciela, od XVIII w. Damiana Asama z 1733 r. przy barokowym kościele Jezuitów; we- wnątrz cylindryczne, z bogatą dekoracją Muzeum Miedzi w Legnicy: wykonanie sztukatorską. sygnalizacji przeciwpożarowej i instalacji antywłamaniowej w dawnym koście- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Legni- le Trójcy Świętej, obecnie Muzeum Bi- 20 cy: wzmocnienie fundamentów i konstruk- twy Legnickiej. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra go baroku austriackiego (Książęca, Biblio- 1866; halowy bez wyodrębnionego pre- 2013 r. – 14 000 zł. teka, Refektarz). zbiterium, z dwuwieżową fasadą i kapli- Dawny gotycki kościół parafialny, kamien- cą z 1496 r. ny, wzniesiony na przełomie XIII i XIV w.; jednonawowy z transeptem i wieżą fron- Lubomierz Klasztor Braci Mniejszych Konwentualnych tową, siedziba Muzeum Bitwy Legnickiej. (Franciszkanów) w Lwówku Śląskim: wy- POW. LWÓWECKI miana stolarki okiennej i remont elewacji Gmina Lubomierz: montaż systemu sygna- zachodniej klasztoru. Leśna lizacji pożaru w budynku internatu zespo- Dotacja z programów ministra łu szkół w dawnym klasztorze. 2008 r. – 300 000 zł. POW. LUBAŃSKI Dotacja z programów ministra Gotycki klasztor Franciszkanów, wznie- Parafia Rzymskokatolicka w Leśnej: wy- 2012 r. – 50 000 zł. siony po południowej stronie kościoła św. miana pokrycia dachowego w kościele fi- Dawny klasztor Benedyktynek, pierwot- Piotra i Pawła w XV w., przebudowany po lialnym Chrystusa Króla w Leśnej. nie gotycki, wzniesiony w XV w., odbu- 1652 r. i ponownie w latach 1873-1875, Dotacja z programów ministra dowany z dodaniem skrzydeł północne- piętrowy, trójskrzydłowy wokół wirydarza. 2008 r. – 250 000 zł. go i wschodniego w latach 1727-1730, Kościół filialny Chrystusa Króla, pierwot- restaurowany w XIX w.; piętrowy, czwo- nie gotycki, kilkukrotnie niszczony i odbu- roboczny wokół wirydarza z krużgankiem. Łomnica dowywany, w tym w XVIII w., gdy uzy- skał cechy późnobarokowe; dwunawowy, Parafia Rzymskokatolicka w Lubomierzu: GM. MYSŁAKOWICE, POW. JELENIOGÓRSKI z wieżą od frontu. konserwacja wystroju, w tym zespołu ma- Pałac Łomnica Sp. z o.o.: renowacja spi- lowideł ściennych w kościele parafialnym chlerza barokowego z przeznaczeniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny na skansen. Lubawka i św. Maternusa. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 150 000 zł. POW. KAMIENNOGÓRSKI l. 2008-2015 – 1 150 000 zł. Dominium Łomnica Fundacja Rozwoju Parafia Rzymskokatolicka w Lubawce: re- Późnobarokowy kościół Benedyktynek Krajobrazu Kulturowego: remont dachu mont dachu i konserwacja ołtarza boczne- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- i wzmocnienie konstrukcyjne murów sto- go św. Jana Nepomucena w kościele filialny i św. Maternusa, wzniesiony w latach doły folwarcznej przy pałacu. nym Czternastu Świętych Wspomożycieli 1727-1730 przez Johanna Jakoba Scheerho- w Lubawce-Podlesiu. fera, z wykorzystaniem murów gotyckiej Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra świątyni; halowo-emporowy z ondulowa- l. 2012-2014 – 240 000 zł. l. 2008-2015 – 550 000 zł. ną fasadą i wieżą z XIV w. przy prezbite- Zespół zabudowań gospodarczych przy Kościół filialny Czternastu Świętych Wspo- rium; wewnątrz malowidła ścienne Georga rezydencji łomnickiej, w tym stodoła, możycieli w dawnej wsi Ulanowice, baro- Wilhelma Neunhertza z lat 1728-1730. spichlerz, stajnia z XVIII i XIX w., od kowy, pierwotny wzniesiony w latach 80. lat 90 XX w. poddawany systematycznej XVII w., zastąpiony przez obecny, salo- rewitalizacji. wy, przez Michaela Jentscha w latach 20. Lwówek Śląski XVIII w.; pod koniec stulecia uzupełnio- ny o kryptę św. Aleksego i kryjący ją ta- POW. LWÓWECKI Mała Kamienica ras, szczątkowo zachowana aleja z posąga- Gmina Lwówek Śląski: odbudowa i re- mi Wspomożycieli (3 z 14). mont zniszczonej części murów obronnych. GM. STARA KAMIENICA, POW. JELENIOGÓRSKI Dotacja z programów ministra 2008 r. – 368 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Starej Kamie- Lubiąż Gotyckie mury miejskie, wzniesione z ka- nicy: konserwacja polichromowanego stro- mienia na przełomie XIII i XIV w., roz- pu oraz konserwacja techniczna gotyckich GM. WOŁÓW, POW. WOŁOWSKI budowane w początkach XVI w., częścio- malowideł ściennych w kościele filialnym Fundacja Lubiąż: prace konserwatorsko- wo rekonstruowane w latach 30. XX w.; św. Barbary w Małej Kamienicy. -restauracyjne w zespole dawnego opac- zachowane niemal na całym obwodzie, Dotacja z programów ministra 1. Kłodzko l twa Cystersów, w tym Bibliotece i Kapli- z dwiema bramami z wieżami Lubańską . 2009-2014 – 560 000 zł. Most gotycki na cy Książęcej. i Bolesławicką. Późnogotycki kościół filialny św. Barba- rzece Młynówce Dotacja z programów ministra ry, wzniesiony zapewne na przełomie XV l. 2008-2015 – 4 001 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzię- i XVI w., przebudowany w XVIII w., re- Monumentalny pocysterski zespół klasz- cia Najświętszej Marii Panny w Lwówku staurowany w XIX w.; jednonawowy, 3. torny, z gotyckim kościołem Wniebowzię- Śląskim: konserwacja elementów kamien- z ośmioboczną wieżą od wschodu, zwień- Krzeszów Freski Michaela cia Najświętszej Marii Panny, wzniesionym nych elewacji i wymiana tynków zachod- czoną barokowym hełmem. Willmanna, w kościele w XIV w. jako transeptowa bazylika, czę- niej ściany kościoła parafialnego. św. Józefa ściowo zbarokizowanym w XVII i XVIII w., Dotacja z programów ministra z dwuwieżową barokową fasadą, po obu l. 2014-2015 – 200 000 zł. Miłków stronach której w latach 1681-1715 wznie- Romańsko-gotycki kościół parafialny 4. siono właściwy klasztor od południa, cztero- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- GM. PODGÓRZYN, POW. JELENIOGÓRSKI Legnica Gmach dawnej skrzydłowy, dwupiętrowy, wokół wirydarza, ny, wzniesiony z cegły i kamienia, w partii Parafia Rzymskokatolicka w Miłkowie: Akademii i pałac opacki od północy, dwuskrzydłowy. masywu wieżowego w 2. i 3. tercji XIII w., konserwacja techniczna i estetyczna oraz Rycerskiej Wewnątrz klasztoru i pałacu zachował się korpusu nawowego w 1. połowie XVI w., remont wieży kościoła parafialnego św. Ja- bogaty wystrój kilku sal w stylu dojrzałe- gruntownie restaurowany w latach 1863- dwigi Śląskiej. 21 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra nego św. Józefa Oblubieńca Najświętszej l. 2008-2015 – 750 000 zł. Marii Panny. Gotycki kościół parafialny św. Jadwigi, Dotacja z programów ministra wzniesiony w połowie XVI w., przebu- 2012 r. – 250 000 zł. dowany na przełomie XIX i XX w.; jed- Barokowy kościół parafialny św. Józefa Ob- nonawowy z neogotycką wieżą. lubieńca Najświętszej Marii Panny, pierwotnie ewangelicko-augsburski, wzniesiony po 1707 r., rozbudowany w latach Mirsk 60. XVIII w.; salowy, z wieżą dobudowa- ną w 1859 r. POW. LWÓWECKI Parafia Rzymskokatolicka w Mirsku: prace renowacyjno-malarskie we wnętrzu ko- Nawojów Łużycki ścioła parafialnego Zwiastowania Najświęt- szej Marii Panny. GM. LUBAŃ, POW. LUBAŃSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Radogosz- 2008 r. – 213 000 zł. czy: remont kościoła filialnego Matki Bo- Późnogotycki kościół parafialny Zwiasto- żej Szkaplerznej w Nawojowie Łużyckim. wania Najświętszej Marii Panny, wznie- Dotacja z programów ministra siony z kamienia w latach 1562-1567, re- l. 2012-2015 – 271 000 zł. staurowany w XIX i XX w., halowy z wieżą Dwór renesansowy wzniesiony w latach przy prezbiterium, zbudowaną w 1769 r. 1570-1571, rozbudowany w XVIII w., jedno ze skrzydeł przekształcone w latach Parafia Rzymskokatolicka w Mirsku: re- 60. XX w. w kościół filialny Matki Bożej mont kapitalny dachu kaplicy św. Barbary. Szkaplerznej, pozostała część w stanie ruiny, Dotacja z programów ministra zachowane częściowo piętrowe krużganki 2013 r. – 80 000 zł. arkadowe, bogato dekorowane. Barokowa kaplica (kościół) cmentarna św. Barbary, wzniesiona w początkach XVIII w., salowa, kryta stropem. Niedów

GM. BOGATYNIA, POW. ZGORZELECKI Mniszków Parafia Rzymskokatolicka w Krzewinie: remont dachu kościoła filialnego Matki GM. JANOWICE WIELKIE, Boskiej Anielskiej w Niedowie. POW. JELENIOGÓRSKI Dotacja z programów ministra Inwestor prywatny: remont dachu dworu. 2010 r. – 150 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół filialny Matki Boskiej 2015 r. – 150 000 zł. Anielskiej wzniesiony w XV w., przebu- Barokowy dwór, wzniesiony w 1728 r., pię- dowany (wraz ze wstawieniem lóż kola- trowy, z górną kondygnacją o konstrukcji sza- torskich) w 1721 r. przez Johanna Jakoba chulcowej, kryty dachem mansardowym z lu- Hammera, restaurowany w XIX w.; jed- karnami, od wschodu i północy przybudówki, nonawowy z wieżą od frontu. zachowane sklepienia i stropy belkowe.

Niedźwiedzice Mokrzeszów GM. CHOJNÓW, POW. LEGNICKI GM. ŚWIDNICA, POW. ŚWIDNICKI Parafia Rzymskokatolicka w Niedźwie- Parafia Rzymskokatolicka w Mokrzeszowie: re- dzicach: remont dachu i konserwacja oł- mont dachu kościoła parafialnego św. Jadwigi. tarza głównego w kościele parafialnym Dotacja z programów ministra św. Antoniego. 2010 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Jadwigi, l. 2012-2015 – 487 000 zł. wzniesiony ok. 1517 r. z wykorzystaniem Gotycki kościół parafialny św. Antoniego murów świątyni z XIV w., przebudowany wzniesiony na przełomie XV i XVI w.; w duchu neogotyku u schyłku XIX w.; jed- jednonawowy z wieżą po stronie północ- nonawowy z wieżą od południa. nej wydłużonego prezbiterium.

Nasławice Nielestno

GM. SOBÓTKA, POW. WROCŁAWSKI GM. WLEŃ, POW. LWÓWECKI Parafia Rzymskokatolicka w Nasławicach: Powiat Lwówecki: montaż systemu alar- 22 prace przy rewaloryzacji kościoła parafial- mowej sygnalizacji przeciwpożarowej WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE w siedzibie Domu Pomocy Społecznej Ruiny barokowego klasztoru Magdalenek Dotacja z programów ministra w Nielestnie. przy kościele św. Piotra i Pawła (ob. pa- l. 2014-2015 – 161 000 zł. Dotacja z programów ministra rafialny), wzniesionego w XVIII w. z wy- Barokowy kościół filialny Narodzenia 2012 r. – 78 000 zł. korzystaniem murów gotyckiej budowli Najświętszej Marii Panny, wzniesiony Neorenesansowy pałac wzniesiony w la- z XIII w., zniszczonego w 1945 r. w 1724 r., restaurowany na początku tach 1897-1898 z wykorzystanie murów XIX w.; jednonawowy na rzucie krzyża, wczesnobarokowej rezydencji z początków z wieżą od frontu dobudowaną w 1856 r. XVII w., kilkukrotnie potem przebudowy- Oborniki Śląskie wanej; dwupiętrowy. POW. TRZEBNICKI Oleśnica Powiat Trzebnicki: remont budynku do- Nowa Bystrzyca mu dziecka przy ul. Parkowej 4. POW. OLEŚNICKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Apo- GM. BYSTRZYCA KŁODZKA, POW. KŁODZKI 2014 r. – 100 000 zł. stoła i Ewangelisty w Oleśnicy: remont Parafia Rzymskokatolicka w Wójtowi- Jeden z budynku dawnego uzdrowiska, pokrycia dachu kościoła pomocniczego cach: prace ratunkowe w kościele filial- wzniesiony ok. 1905 r. Trójcy Świętej. nym Wniebowzięcia Najświętszej Marii W 2008 r. przyznano dotację Panny w Nowej Bystrzycy. Dwie Jodły sp. z o.o.: remont budynków z programów ministra Dotacja z programów ministra przy ul. Parkowej 16 stanowiące część ze- w wysokości 100 000 zł. 2014 r. – 350 000 zł. społu sanatoryjno-parkowego. Późnobarokowy kościół pomocniczy św. Barokowy kościół filialny Wniebowzię- Dotacja z programów ministra Trójcy, wzniesiony w latach 1738-1744 cia Najświętszej Marii Panny, drewniany 2014 r. – 100 000 zł. przez Johanna Josepha Wernera, odbudowa- o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w la- Zespół budynków dawnego uzdrowiska ny po zniszczeniach wojennych w 1962 r.; tach 1726-1727, przebudowany w 1923 r.; w rejonie ul. Parkowej, na który składa jednonawowy z wtopioną wieżą frontową. jednonawowy, z sygnaturką na czterospa- się Park Zdrojowy, Dom Zdrojowy i kil- dowym dachu. ka sanatoriów, zbudowanych w duchu historyzmu w latach 1835-1870. Osetno Nowa Kamienica GM. GÓRA, POW. GÓROWSKI Ocice Parafia Rzymskokatolicka w Osetnie: re- GM. MIRSK, POW. LWÓWECKI mont elewacji i dachu w kościele parafial- Parafia Rzymskokatolicka w Grudzy: re- GM. BOLESŁAWIEC, POW. BOLESŁAWIECKI nym św. Michała Archanioła. mont dachu oraz konserwacja polichro- Parafia Rzymskokatolicka w Ocicach: re- Dotacja z programów ministra mii stropu nawy głównej i prezbiterium mont dachów wież kościoła parafialne- l. 2012-2013 – 380 000 zł. kościoła filialnego Ścięcia Głowy św. Jana go Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Kościół parafialny św. Michała, pierwotnie Chrzciciela w Nowej Kamienicy. W 2012 r. przyznano dotację być może romański (zachowany fryz cegla- Dotacja z programów ministra z programów ministra ny), w obecnej gotyckiej formie wzniesio- l. 2010-2014 – 210 000 zł. w wysokości 45 000 zł. ny w XV w., odnowiony w 1925 r.; jedno- Późnogotycki kościół filialny Ścięcia Gło- Gotycki kościół parafialny Narodzenia nawowy z wieżą od frontu z 1862 r., po wy św. Jana Chrzciciela, wzniesiony ok. Najświętszej Marii Panny, ceglany, wznie- bokach prezbiterium kaplica i zakrystia. 1500 r., przebudowany w 1702 r.; jedno- siony w końcu XV w. przebudowany w 2. nawowy, z sygnaturką na dachu. połowie XVI w., restaurowany w 1853 r.; Black & White Sp. z o.o.: remont dachu jednonawowy z dwiema wieżami od za- pałacu w Osetnie. chodu i południa oraz barokową kaplicą Dotacja z programów ministra Nowa Ruda grobową z połowy XVIII w. 2015 r. – 150 000 zł. Dawny renesansowy dwór obronny, wznie- POW. KŁODZKI Inwestor prywatny: remont dachu pała- siony w początkach XVI w., kilkukrotnie Parafia Rzymskokatolicka Św. Mikołaja cu w Ocicach. rozbudowywany, obecnie pałac; piętrowy, w Nowej Rudzie: remont dachu kościo- W 2013 r. przyznano dotację trójskrzydłowy wokół dziedzińca, z czte- ła parafialnego. z programów ministra rokondygnacyjną cylindryczną wieżą, od Dotacja z programów ministra w wysokości 120 000 zł. dziedzińca okazały portal manierystycz- l. 2011-2015 – 750 000 zł. Pałac, pierwotnie renesansowy, rozbudowany; zachowane inne elementy założenia 1. Neogotycki kościół parafialny św. Miko- ny w duchu baroku w połowie XVIII w., pałacowo-parkowego (park, zabudowa- Legnickie Pole Kościół łaja wzniesiony w latach 1885-1887; ba- restaurowany w XIX w.; dwupiętrowy, nia folwarczne). Podwyższenia zylika transeptowa z kaplicami wokół pre- z bogato dekorowanymi fasadami. Krzyża Świętego i św. Jadwigi zbiterium i wieżą frontową. Śląskie Pełczyn Okrzeszyn Nowogrodziec GM. WOŁÓW, POW. WOŁOWSKI 2. GM. LUBAWKA, POW. KAMIENNOGÓRSKI Parafia Rzymskokatolicka w Smogorzowie Lubomierz POW. BOLESŁAWIECKI Kościół Parafia Rzymskokatolicka w Chełmsku Wielkim: remont dachu oraz konstrukcji Wniebowzięcia Najświętszej Gmina Nowogrodziec: zabezpieczanie ru- Śląskim: remont dachu i restauracja ba- wieży i kościoła filialnego św. Teresy od Marii Panny i św. in klasztoru Magdalenek w Nowogrodźcu. rokowego ołtarza głównego w kościoła Dzieciątka Jezus w Pełczynie. Maternusa Dotacja z programów ministra filialnego Narodzenia Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra 2010 r. – 100 000 zł. Panny w Okrzeszynie. 2010 r. – 461 000 zł. 23 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Barokowy kościół filialny św. Teresy od Dzie- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ciątka Jezus, wzniesiony w XVII w., rozbudo- 2015 r. – 450 000 zł. 2011r. – 150 000 zł. wany w XVIII w.; jednonawowy z drewnianą Renesansowy zamek wzniesiony w latach Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, pier- wieżą przy nawie od południa, zachowany 1568-1591 dla von Zedlitzów, restaurowa- wotnie gotycki, wzniesiony przed 1384 r., polichromowany strop z końca XVII w. ny w 1799 i 1894 r.; dwupiętrowy z cy- przebudowany w XVIII w. i XIX w., po lindrycznymi wieżami w narożach, kryty raz drugi w duchu klasycystycznym, na dwuspadowym dachem i otoczony fosą. rzucie krzyża, z wysoką wieżą od frontu, Piechowice otoczony dawnym murem cmentarnym, z budynkiem bramnym zapewne z XIV w. POW. JELENIOGÓRSKI Pisarzowice Bielarnia Hessa Sp. z o.o.: renowacja ręcz- nie malowanych kafli z Delft w saloniku GM. KAMIENNA GÓRA, Pławna Dolina pałacu w Piechowicach-Pakoszowie. POW. KAMIENNOGÓRSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Pisarzowicach: GM. LUBOMIERZ, POW. LWÓWECKI 2014 r. – 90 000 zł. konserwacja ołtarza głównego (późnogotyc- Parafia rzymskokatolicka w Pławnej Dol- Pałac barokowy wzniesiony ok. 1725 r. kiego pentaptyku) w kościele parafialnym nej: remont dachu kościoła parafialnego w dawnej wsi Pakoszów, restaurowany Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. św. Tekli. w XIX w., odbudowany ok. 1960 r.; piętro- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra wy z ryzalitami bocznymi, kryty mansardo- l. 2014-2015 – 230 000 zł. 2013 r. – 140 000 zł. wym dachem; we wnętrzach zachowane de- Wczesnogotycki kościół parafialny Wnie- Barokowy kościół parafialny św. Tekli, koracje, m.in. w pomieszczeniu wyłożonym bowzięcia Najświętszej Marii Panny, wznie- wzniesiony ok. 1680 r. z wykorzystaniem płytkami holenderskimi z początku XVIII w. siony z cegły i kamienia w końcu XIII w., murów starszej świątyni, przekształcony ok. kruchta i kaplica dobudowana ok. 1600 r., 1774 r.; jednonawowy z wieżą od wschodu. restaurowany w 1784 r.; jednonawowy Pieszyce z wieżą od frontu. Płonina POW. DZIERŻONIOWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Antoniego Piskorzów GM. BOLKÓW, POW. JAWORSKI Padewskiego w Pieszycach: remont elewa- Przedsiębiorstwo Turystyczne Pałac Nie- cji i wieży kościoła parafialnego. GM. DOMANIÓW, POW. OŁAWSKI sytno w Płoninie: prace konserwatorskie Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Domaniowie: substancji zabytkowej pałacu. l. 2009-2013 – 700 000 zł. remont dachu kościoła filialnego św. Mi- Dotacja z programów ministra Neogotycki kościół parafialny św. Antoniego chała Archanioła w Piskorzowie. l. 2014-2015 – 500 000 zł. Padewskiego wzniesiony ok. 1873 r., pierwot- Dotacja z programów ministra Renesansowy dwór z połowy XVI w. wznie- nie ewangelicko-augsburski; halowy na planie 2013 r. – 100 000 zł. siony dla von Zedlitzów, przebudowa- krzyża, z drewnianymi emporami w nawach Kościół filialny św. Michała Archanioła, ny w XIX i XX w., po pożarze w 1992 r. bocznych, z wieżą od frontu i sygnaturką na pierwotnie gotycki, wzniesiony w XV w. w odbudowie wraz z sąsiednim zamkiem; dachu na skrzyżowaniu nawy i transeptu. (?), przebudowany w XVIII w.; z wnętrzem założenie nieregularne jedno – i dwupię- salowym z emporami, z wieżą od frontu. trowe z wolutowymi szczytami.

Piotrowice Świdnickie Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlo- Piszkowice we TISSO: prace restauracyjno-budow- GM. JAWORZYNA ŚLĄSKA, POW. ŚWIDNICKI lane ruin zamku Niesytno. Start Management Piotr Gerber: remont GM. KŁODZKO, POW. KŁODZKI Dotacja z programów ministra dachu i odtworzenie stolarki okiennej wraz Parafia Rzymskokatolicka w Piszkowicach: l. 20142015 – 500 000 zł. z kamiennymi obramieniami w renesanso- remont dachu kościoła parafialnego św. Ja- Gotycki rycerski zamek Niesytno, wzniesio- 24 wym zamku w Piotrowicach Świdnickich. na Chrzciciela. ny prawdopodobnie w 2. połowie XIV w., WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

kamienny, posadowiony na cyplu skalnym, nych i Teatr Zdrojowy im. Mieczysławy ewangelików, wzniesiony w XV w., restau- nieregularny, w ruinie, zachowana m.in. Ćwiklińskiej. rowany w duchu neogotyckim w XIX w.; cylindryczna wieża (donżon). Obok rene- jednonawowy z wieżą po południowej stro- sansowy zamek, który w połowie XVI w. nie prezbiterium (w dolnej kondygnacji przejął funkcje rezydencji von Zedlitzów. Postolice mauzoleum von Zedlitzów).

GM. WĄDROŻE WIELKIE, POW. JAWORSKI Inwestorzy prywatni: prace restauracyjno- Pogorzeliska Parafia Rzymskokatolicka w Kosiskach: re- -konserwatorskie zamku w Prochowicach. mont dachu kościoła filialnego św. Marci- Dotacja z programów ministra GM. CHOCIANÓW, POW. POLKOWICKI na w Postolicach. l. 2009-2014 – 2 551 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Pogorzeli- Dotacja z programów ministra Gotycko-renesansowy zamek książąt legnic- skach: naprawa dachu i konstrukcji wieży 2011 r. – 85 000 zł. kich, wzniesiony w XIV w., rozbudowany kościoła parafialnego św. Jacka. Gotycki kościół filialny św. Marcina wznie- ok. 1420 r. i 2. połowie XVI w. (piętrowy Dotacja z programów ministra siony ok. 1500 r., restaurowany w XIX w.; budynek mieszkalny z kaplicą), odbudo- l. 2011-2013 – 240 000 zł. jednonawowy z wieżą od frontu zwieńczo- wany ok. 1658 r., restaurowany w duchu Barokowy kościół parafialny św. Jacka, ną hełmem stożkowym. neogotyckim w XIX w., wieloskrzydłowe pierwotnie ewangelicko-augsburskim (tzw. założenie z wieżą i dwoma dziedzińcami. Graniczny), o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony w latach 1654-1676 z funda- Proboszczów cji von Stoschów z Chocianowa, restau- Prusice rowany w 1718 r.; jednonawowy z wie- GM. PIELGRZYMKA, POW. ZŁOTORYJSKI żą od frontu. Parafia Rzymskokatolicka w Twardocicach: POW. TRZEBNICKI remont dachu kościoła filialnego św. Trój- Gmina Prusice: rewitalizacja ratusza. cy w Proboszczowie. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2010-2012 – 385 000 zł. Polanica-Zdrój 1. l. 2011-2012 – 250 000 zł. Gmach ratusza, pierwotnie gotycki, wznie- POW. KŁODZKI Osetno Barokowy kościół filialny św. Trójcy, siony na przełomie XIV i XV w. pośrod- Kościół Gmina miasta Polanicy-Zdroju: moderni- pierwotnie ewangelicko-augsburski (tzw. ku Rynku, wielokrotnie przekształcany, św. Michała, zacja Teatru im. Mieczysławy Ćwiklińskiej Ucieczkowy), wzniesiony ok. 1673 r. z wy- zwłaszcza w połowie XVI w. i ok. 1930 r., Dotacja z programów ministra korzystaniem murów świątyni z XIII w., w obecnym kształcie neorenesansowy; na l. 2007-2010 – 324 000 zł. przebudowany w latach 1701-1702 przez rzucie prostokąta, o niesymetrycznej bry- 2. Lubiąż Klasycyzujący gmach Teatru Zdrojowego Giulia Simonettiego, halowy z empora- le jedno – i dwupiętrowej, z kilkoma re- Zespół im. Mieczysławy Ćwiklińskiej, wzniesiony mi, z pięciokondygnacyjną wieżą z baro- nesansowymi szczytami i wieżą w naroż- pocysterski w 1925 r. przez Ottona Büttnera; piętrowy, kowym hełmem, w sąsiedztwie barokowa niku południowo-wschodnim. na rzucie prostokąta, z elewacjami zdobio- kaplica grobowa von Redernów z ok. po- ny wielkoporządkowymi pilastrami toskań- łowy XVIII w. Parafia Rzymskokatolicka w Prusicach: re- 3. skimi, wejście przez portyk-przybudówkę. mont dachu kościoła pomocniczego św. Jó- Pieszyce Kościół zefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny. św. Antoniego Gmina miasta Polanicy-Zdroju: przebu- Prochowice Dotacja z programów ministra Padewskiego dowa Parku Zdrojowego. 2015 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra POW. LEGNICKI Modernistyczno-neomanierystyczny kościół 4. l. 2008-2011 – 1 391 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Prochowicach: pomocniczy św. Józefa Oblubieńca Naj- Rogoźnica Park Zdrojowy, założony na przełomie remont kościoła św. Andrzeja. świętszej Marii Panny, ceglany z piaskowco- Były niemiecki Dotacja z programów ministra obóz XIX i XX w. (obecnie o obszarze 13 hek- wym detalem, pierwotnie ewangelicko-au- koncentracyjny tarów), wokół którego rozwinęło się całe 2008 r. – 450 000 zł. gsburski, wzniesiony w latach 1910-1911, Gross-Rosen uzdrowisko; w parku m.in. wzniesiono Gotycki kościół św. Andrzeja (nieużytkowa- halowo-emporowy, z sześciokondygnacyj- Dom Zdrojowy z Pijalnią Wód Mineral- ny), dawniej zamkowy, do 1945 r. w rękach ną wieżą z hełmem z boku fasady. 25 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Przedmoście Dotacja z programów ministra 2013 r. – 70 000 zł. GM. GŁOGÓW, POW. GŁOGOWSKI Gotycki kościół parafialny św. Jakuba i św. Gmina Głogów: remont wieży-kaplicy Katarzyny, wzniesiony w XV w., kilku- Chrystusa Króla w Przedmościu. krotnie przebudowany w XVII i XVIII Dotacja z programów ministra w.; jednonawowy, z sygnaturką na dachu. 2009 r. – 60 000 zł. Barokowa wieża-kaplica Chrystusa Króla wzniesiona w 1698 r., na rzucie ośmiobocz- Raszów nym, czterokondygnacyjna z wieżyczką komunikacyjną z boku, nakryta hełmem. GM. KAMIENNA GÓRA, POW. KAMIENNOGÓRSKI Parafia Rzymskokatolicka w Pisarzowicach: Przemków restauracja kaplicy grobowej i nagrobka von Schaffgotschów w kościele filialnym POW. POLKOWICKI Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Ma- Parafia Prawosławna w Przemkowie: re- rii Panny w Raszowie. mont dachu cerkwi parafialnej św. Mi- Dotacja z programów ministra chała Archanioła. l. 2012-2013 – 150 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnogotycki kościół filialny Niepokalanego 2011 r. – 100 000 zł. Poczęcia Najświętszej Marii Panny wznie- Późnobarokowy kościół, pierwotnie ewan- siony w 2. połowie XV w., restaurowany gelicko-augsburski (ob. cerkiew prawosław- w XVIII i XIX w.; jednonawowy z wieżą od na św. Michała Archanioła), wzniesiony frontu i renesansową kaplicą von Schaffgot- w latach 1774-1778; salowy z neogotyc- schów, z zachowanym dużym zespołem na- ką wieżą z połowy XIX w. grobków renesansowych i manierystycznych.

Przesieka Ratajno

GM. PODGÓRZYN, POW. JELENIOGÓRSKI GM. ŁAGIEWNIKI, POW. DZIERŻONIOWSKI Inwestorzy prywatni: remont dachu i ry- Parafia Rzymskokatolicka w Ratajnie: re- nien w Starym Młynie. mont wieży i dachu kościoła parafialnego Dotacja z programów ministra św. Antoniego. 2008 r. – 70 000 zł. Dotacja z programów ministra Budynek dawnego młyna, wzniesiony l. 2012-2013 – 258 000 zł. w 1805 r.; na rzucie prostokąta, piętro Neogotycki kościół parafialny św. Anto- i szczyty wysokiego, dwuspadowego da- niego, pierwotnie ewangelicko-augsbur- chu o konstrukcji szachulcowej. ski, wzniesiony w latach 1848-1849; jednonawowy z wieżą od frontu zwieńczoną iglicowym hełmem. Przychowa GM. ŚCINAWA, POW. LUBIŃSKI Rębiszów Parafia Rzymskokatolicka w Olszanach: konserwacja barokowego ołtarza drew- GM. MIRSK, POW. LWÓWECKI nianego z obrazami Michaela Willman- Parafia Rzymskokatolicka w Rębiszowie: na w kościele filialnym św. Wawrzyńca remont dachu i elewacji kościoła pomoc- w Przychowej. niczego Nawiedzenia Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra Panny w Rębiszowie. 2015 r. – 80 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy kościół filialny św. Wawrzyń- 2011 r. – 250 000 zł. ca, wzniesiony w XVIII w. z wykorzysta- Kościół pomocniczy (cmentarny) Nawie- niem wcześniejszych murów, restaurowany dzenia Najświętszej Marii Panny, pierwot- w XIX w.; jednonawowy, w typie ścien- nie ewangelicko-augsburski, wzniesiono-filarowym, od frontu wieża z wysokim ny w stylu późnogotyckim w latach 60. iglicowym hełmem. XVI w., zbarokizowany w XVIII w.; jednonawowy z wieżą od frontu.

Radomice Rogoźnica GM. WLEŃ, POW. LWÓWECKI Parafia Rzymskokatolicka w Wojciecho- GM. STRZEGOM, POW. ŚWIDNICKI wie: remont dachu w kościele filialnym Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy: za- 26 św. Jakuba i św. Katarzyny w Radomicach. bezpieczenie i konserwacja zabudowań WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE poobozowych (m.in. kasyna, kuchni i łaź- ży kościoła parafialnego św. Katarzyny Dotacja z programów ministra ni), instalacja systemu sygnalizacji alarmo- Aleksandryjskiej. 2014 r. – 14 000 zł. wej pożaru na terenie byłego niemieckie- Dotacja z programów ministra Mnich, jedna z kultowych rzeźb z grani- go obozu koncentracyjnego w Rogoźnicy. 2012 r. – 150 000 zł. tu Ślężańskiego datowanych na 700-400 r. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Katarzyny p.n.e., zwana także Kręglem, dziś u stóp l. 2008-2014 – 5 785 000 zł. Aleksandryjskiej, wzniesiony w XIV w., góry Ślęża, dawniej we wsi Garncarsko. Zespół budynków i urządzeń na terenie przebudowany w początkach XVI w., re- byłego niemieckiego obozu koncentra- staurowany w XVIII w. i w 1913 r.; jed- Parafia Rzymskokatolicka w Sulistrowicach: cyjnego Gross-Rosen, obecnie w posiada- nonawowy z wieżą od frontu zwieńczoną remont wieży kościoła filialnego Nawie- niu Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy. renesansowym hełmem. dzenia Marii Panny na szczycie góry Ślęża. Dotacja z programów ministra 2014 r. – 40 000 zł. Rościsławice Rząśnik Neoromański kościół filialny Nawiedzenia Marii Panny, wzniesiony w latach 1851- GM. OBORNIKI ŚLĄSKIE, POW. TRZEBNICKI GM. ŚWIERZAWA, POW. ZŁOTORYJSKI -1852 z wykorzystaniem murów barokowej Parafia Rzymskokatolicka w Rościsławi- Parafia Rzymskokatolicka w Sokołowcu: świątyni z 2. połowy XVII w., wzniesio- cach: remont dachu kościoła parafialnego remont dachu kościoła filialnego Trójcy nej na ruinach gotyckiego zamku z poło- Podwyższenia Krzyża Świętego. Świętej Rząśniku. wy XIV w.; salowy z wieżą nad wschod- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra nią częścią nawy. 2008 r. – 400 000 zł. 2010 r. – 100 000 zł. Późnobarokowy kościół parafialny Pod- Późnogotycki kościół filialny Trójcy Świę- Ecoinvest Sp. z o.o.: remontu kaplicy ro- wyższenia Krzyża Świętego, pierwotnie tej, wzniesiony w XV w. z wykorzystaniem mańskiej i dachu Zamku Górka. ewangelicko-augsburski, wzniesiony w po- murów wcześniejszej świątyni z XIII w., Dotacja z programów ministra czątkach XVIII w. z wykorzystaniem ścian przebudowany w XVIII w.; jednonawo- l. 2013-2015 – 688 000 zł. wcześniejszej budowli z końca XVI w., nawy z wieżą od frontu; wewnątrz zachowa- Dawne probostwo augustiańskie, pier- wa o konstrukcji szachulcowej; jednona- ny drewniany strop z barokową polichro- wotnie gotyckie z 2. połowy XV w., prze- wowy z wieżą od frontu. mią z XVIII w. budowane w końcu XVI w., gruntownie przekształcone w latach 1885-1886 w neorenesansowy zamek przez Wilhelma Rhe- Rudna Siedliska niusa; piętrowe, na nieregularnym rzucie z wieżą w narożu południowo-zachod- POW. LUBIŃSKI GM. MIŁKOWICE, POW. LEGNICKI nim oraz dawnym kościołem wtopionym Parafia Prawosławna w Rudnej: remont Parafia Rzymskokatolicka w Miłkowicach: w bryłę od wschodu. wieży cerkwi parafialnej Podwyższenia wykonaniem izolacji przeciwwilgociowych Krzyża Świętego. oraz naprawa fundamentów i ścian kościo- Dotacja z programów ministra ła filialnego Podwyższenia Krzyża Święte- Sokołowiec 2011 r. – 150 000 zł. go w Siedliskach. Późnogotycki kościół (ob. cerkiew pra- Dotacja z programów ministra GM. ŚWIERZAWA, POW. ZŁOTORYJSKI wosławna Podwyższenia Krzyża Świę- 2014 r. – 200 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Sokołowcu: tego), ceglany, wzniesiony w 4. ćwierci Kościół filialny Podwyższenia Krzyża Świę- remont elewacji i wieży kościoła parafial- XV w., odbudowany w 1622 r., restauro- tego, wzniesiony 1928 r. jako rzymskoka- nego św. Jadwigi Śląskiej. wany w XIX w.; jednonawowy z wieżą od tolicka kaplica św. Bonifacego; jednona- Dotacja z programów ministra frontu (z XVI w.). wowy, z sygnaturką na dachu. 2008 r. – 100 000 zł. Kościół parafialny św. Jadwigi, pierwotnie romański, wzniesiony w połowie XIII w., Rusko Skrzynka gruntownie przebudowany w XVIII w. i odbudowany po pożarze w 1848 r.; jed- GM. STRZEGĄ, POW. ŚWIDNICKI GM. LĄDEK-ZDRÓJ, POW. KŁODZKI nonawowy z prezbiterium zamkniętym Parafia Rzymskokatolicka w Jaroszowie: re- Parafia Rzymskokatolicka w Trzebieszo- apsydą i od frontu z wieżą zwieńczoną 1. mont dachu w kościele filialnym św. Apo- wicach: remont dachu kościoła filialnego iglicowym hełmem. Rościsławice stołów Piotra i Pawła w Rusku. św. Bartłomieja w Skrzynce. Kościół Podwyższenia Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Krzyża Świętego 2015 r. – 180 000 zł. 2010 r. – 500 000 zł. Sokołowsko Gotycki kościół filialny św. Apostołów Piotra Kościół filialny św. Bartłomieja, pierwotnie i Pawła, wzniesiony w XIII w., rozbudowany gotycki, wzniesiony przed 1360 r., całko- GM. MIEROSZÓW, POW. WAŁBRZYSKI 2. w XVI i XVIII w.; jednonawowy, pierwot- wicie przebudowany w połowie XVIII w. Fundacja Sztuki Współczesnej In Situ: Sobótka nie z dwiema wieżami w układzie pseudo- w duchu barokowym; jednonawowy z wie- odbudowa neogotyckiego budynku daw- Zamku Górka transeptowym (zachowana południowa). żą od frontu. nego Sanatorium „Grunwald” na Labo- ratorium Sztuki. 3. Dotacja z programów ministra Sokołowsko Rybnica Sobótka l. 2010-2015 r. – 1 634 000 zł. Dawne sanatorium Dawne sanatorium przeciwgruźlicze dr. przeciwgruźlicze GM. STARA KAMIENICA, POW. JELENIOGÓRSKI POW. WROCŁAWSKI dr. Hermanna Hermanna Brehmera (po 1945 r. „Grun- Brehmera Parafia Rzymskokatolicka w Rybnicy: re- Gmina miasta Sobótka: konserwacja rzeź- wald”), neogotyckie z elementami kostiu- mont konstrukcji i wymiana dachu wie- by kultowej Mnich. mu francuskiego, ceglane, wzniesione ok. 27 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

1853 r., spalone w 2005 r.; dwupiętrowe ru, piętowym, pierwotnie na rzucie pro- budowany w 1826 r.; halowo-emporowy z dwiema wieżami w narożach i arkadowym stokąta, w połowie XIX w. uzupełnionym z wieżą od frontu. pierwszym piętrem korpusu głównego. od dwa skrzydła; w parku krajobrazowym pawilony ogrodowe, w tym klasycystyczny Dom Kawalera z wieżą. Stoszowice Srebrna Góra POW. ZĄBKOWICKI GM. STOSZOWICE, POW. ZĄBKOWICKI Stara Góra Parafia Rzymskokatolicka w Stoszowi- Gmina Stoszowice: zabezpieczenie, remont cach: remont dachu kościoła parafialne- i rewaloryzacja Wiaduktu Żdanowskiego GM. GÓRA, POW. GÓROWSKI go Św. Barbary. w Srebrnej Górze. Parafia Rzymskokatolicka w Osetnie: na- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra prawa dachu w kościele filialnym św. Ja- 2013 r. – 150 000 zł. l. 2008-2015 – 1 653 000 zł. kuba Apostoła w Starej Górze. Kościół parafialny św. Barbary, pierwot- Budowle inżynierskie tzw. sowiogórskiej Dotacja z programów ministra nie gotycki, wzniesiony w XV w., grun- kolejki zębatej — odcinka kolei pomię- 2011 r. – 50 000 zł. townie przebudowany w duchu baroku dzy Dzierżoniowem a Ścinawką Średnią, Gotycki kościół filialny św. Jakuba Apo- w latach 1763-1781; salowy z wtopiona w tym murowano-betonowe wiadukty: stoła, ceglany, wzniesiony w XV w., prze- wieżą frontową. Żdanowski i Srebrnogórski, wzniesione budowany w XVI i XVIII w., restaurowa- w 1901 r., wyposażone w dodatkową trze- ny w XIX w.; jednonawowy z wieżą od cią szynę zębatą. frontu i parą kaplic bocznych; wewnątrz Strupice zachował się drewniany strop z polichro- Twierdza Srebrna Góra Sp. z o.o.: remont mią barokową. GM. CHOJNÓW, POW. LEGNICKI dzieł obronnych twierdzy (Donjonu, ba- Parafia Rzymskokatolicka w Brenniku: re- stionów Kawaler i Dolny). mont dachu kościoła filialnego Narodzenia Dotacja z programów ministra Stare Bogaczowice Najświętszej Marii Panny w Strupicach. l. 2008-2015 – 6 895 000 zł. Dotacja z programów ministra Twierdza garnizonowa wzniesiona w latach POW. WAŁBRZYSKI 2011 r. – 250 000 zł. 1764-1777 (w 1867 r. zamieniona w wię- Parafia Rzymskokatolicka w Starych Boga- Klasycystyczny kościół filialny Narodzenia zienie) na szczytach Gór Sowich, według czowicach: remont dachu kaplicy św. Anny. Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w la- schematu szkoły staropruskiej, bastionowa Dotacja z programów ministra tach 1805-1806, pierwotnie ewangelicko- z donżonem jako śródszańcem, otoczona 2013 r. – 26 000 zł. augsburski; jednonawowy, z trzema kon- wykutymi w skale fosami. Umocnienia Późnobarokowa kaplica św. Anny, wznie- dygnacjami empor na rzucie owalu, kryty i forty, m.in. Rogowy, Harcerz i Ostróg. siona w latach 1734-1736 z fundacji opa- mansardowym dachem, z wieżą od frontu. ta krzeszowickiego Innozentiusa Fritscha, restaurowana w XIX w., na rzucie elipsy, Staniszów kryta kopułą. Strzegom

GM. PODGÓRZYN, POW. JELENIOGÓRSKI Parafia Rzymskokatolicka w Starych Boga- POW. ŚWIDNICKI Inwestorzy prywatni: rewitalizacja zało- czowicach: konserwacja ołtarza głównego Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów żenia pałacowo-parkowego — Zamecz- w kościele parafialnym św. Józefa Oblu- Piotra i Pawła w Strzegomiu: konserwa- ku Myśliwskiego i oficyny. bieńca Najświętszej Marii Panny. cja elewacji, portali i epitafiów, wymiana Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra instalacji elektrycznej, montaż systemu sy- 2015 r. – 150 000 zł. 2015 r. – 200 000 zł. gnalizacji pożaru. Barokowo-klasycystyczny zespół rezyden- Barokowy kościół parafialny św. Józefa Ob- Dotacja z programów ministra cjonalny książąt von Reuss, z pałacem lubieńca Najświętszej Marii Panny, pocy- l. 2008-2015 – 1 501 000 zł. wzniesiony w końcu XVIII w. z wyko- sterski, wzniesiony w latach 1685-1689 Gotycki kościół parafialny św. Apostołów 28 rzystaniem murów renesansowego dwo- przez Martina Urbana, częściowo prze- Piotra i Pawła, pierwotnie Joannitów, ka- WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

mienny, wzniesiony w latach 1335-1400, cji von Burghausów, restaurowany w XIX w górnych partiach ośmioboku, z baro- m.in. przez Jakuba ze Świdnicy, nawa głów- i XX w.; na rzucie krzyża łacińskiego z wie- kowym hełmem z XVII w. na przesklepiona ok. 1450 r., restaurowa- żą od frontu. ny w początkach XVIII w. i po II wojnie światowej; bazylika z transeptem, z trój- Szczawno-Zdrój nawowym prezbiterium i dwuwieżową fa- Sułów Wielki sadą (wieża południowa nieukończona). POW. WAŁBRZYSKI GM. WĄSOCZ, POW. GÓROWSKI Uzdrowisko Szczawno-Jedlina SA: remont Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów Parafia Rzymskokatolicka w Sułowie Wiel- i konserwacja Domu Zdrojowego, Pijal- Piotra i Pawła w Strzegomiu: remont da- kim: montaż systemu antywłamaniowego ni Wód Mineralnych i Hali Spacerowej. chu kościoła filialnego św. Barbary. i sygnalizacji pożaru w kościele parafialnym Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra św. Piotra i Pawła. l. 2011-2015 – 482 000 zł. 2013 r. – 350 000 zł. Dotacja z programów ministra Zespół budowli uzdrowiskowych, wznie- Gotycki kościół filialny św. Barbary, ka- 2012 r. – 30 000 zł. sionych w latach 1810-1910 w rozległym mienny, wzniesiony w XIV w. (do 1456 r. Kościół parafialny św. Piotra i Pawła, pier- parku, w tym: Pijalnia Wód Mineralnych bóżnica), gruntownie restaurowany w XIX wotnie ewangelicko-augsburski, wzniesio- z Halą Spacerową (lata 90. XIX w., odbu- w.; jednonawowy ze sklepieniem sieciowym. ny w 1617 r., o konstrukcji szachulcowej, dowane po pożarze 1996 r.) i Dom Zdro- na planie krzyża greckiego, ramiona tran- jowy (1909-1910, neobarokowy) septu i prezbiterium zamknięte wielo- Studnica bocznie, z wieżą od frontu, o konstrukcji słupowej. Szklarska Poręba GM. MIŁKOWICE, POW. LEGNICKI Parafia Rzymskokatolicka w Miłkowi- POW. JELENIOGÓRSKI cach: remont dachu kościoła filialnego Syców Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze: Matki Bożej Ostrobramskiej i św. Kazi- wykonanie systemów alarmowych i insta- mierza w Studnicy. POW. OLEŚNICKI lacji elektrycznej w Dom Carla i Gerhar- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Sycowie: re- ta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie. 2012 r. – 275 000 zł. mont dachu kościoła parafialnego św. Apo- Dotacja z programów ministra 1. Klasycystyczny kościół filialny Matki Bożej stołów Piotra i Pawła. 2014 r. – 67 000 zł. Srebrna Góra Ostrobramskiej i św. Kazimierza, wznie- Dotacja z programów ministra Sudecki dom wiejski, wzniesiony w 2. poło- Twierdza siony ok. 1817 r., o wnętrzu salowym 2009 r. – 150 000 zł. wie XIX w., restaurowany w końcu XX w., z emporami, z gotycką wieżą, w górnych Gotycki kościół parafialny św. Apostołów parter murowany, górne partie drewnia- 2. partiach ośmioboczną, z przełomu XIV Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony w XV w., ne, piętrowy z poddaszem; na przełomie Strzegom i XV w. i parą barokowych kaplic z 1690 r. restaurowany w latach 1905-1906 w duchu XIX i XX w. ośrodek kolonii artystycznej Kościół św. Apostołów neogotyckim; trójnawowa hala. w Szklarskiej Porębie, od 1995 r. Muzeum Piotra i Pawła Carla i Gerharta Hauptmannów. Sułów Stowarzyszenie „Rodzina Kolpinga”: remont wieży dzwonniczej przy kościele pa- Inwestor prywatny: rewaloryzacja muro- 3. GM. MILICZ, POW. MILICKI rafialnym św. Apostołów Piotra i Pawła. wanej części parteru domu przysłupowe- Szczawno-Zdrój Parafia Rzymskokatolicka w Sułowie: re- Dotacja z programów ministra go (chaty sudeckiej). Zespół budowli uzdrowiskowych mont elewacji, dachu i wieży w kościele 2013 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra parafialnym św. Piotra i Pawła. Dzwonnica przebudowana z baszty murów 2013 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra obronnych, stojąca w sąsiedztwie kościoła Sudecka chata wiejska, wzniesiona w 1738 r., 4. 2012 r. – 275 000 zł. parafialnego św. Apostołów Piotra i Pawła, drewniana, o konstrukcji przysłupowo-zrę- Świdnica Barokowy kościół parafialny św. Pio- ceglana, wzniesiona w XIV w., przebudo- bowej; parterowa, na rzucie prostokąta, kryta Kościół Pokoju tra i Pawła, o konstrukcji szachulcowej, wana w 1909 r.; na rzucie na kwadratu, wysokim, dwuspadowym dachem z dwie- wzniesiony w latach 1731-1734 z funda- ma kondygnacjami poddasza. 29 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Ścinawa Swiebodzice

POW. LUBIŃSKI POW. ŚWIDNICKI Parafia Rzymskokatolicka w Ścinawie: Parafia Rzymskokatolicka św. Franciszka remont konstrukcji kościoła parafialnego z Asyżu w Świebodzicach: konserwacja Podwyższenia Krzyża Świętego. polichromii drewnianego stropu w kru- Dotacja z programów ministra chcie południowej oraz malowideł ścien- 2008 r. – 700 000 zł. nych w kruchcie południowej i nawie ko- Gotycki kościół parafialny Podwyższenia ścioła parafialnego. Krzyża Świętego, ceglany, wzniesiony w 2. Dotacja z programów ministra połowie XV w.; halowy, z wieżą od frontu, l. 2008-2009 – 360 000 zł. w górnych partiach ośmioboczną. Gotycki kościół parafialny św. Franciszka z Asyżu, z kamienia, wzniesiony w 1. poło- wie XIV w., przebudowany w XV w., rego- Ścinawka Średnia tycyzowany u schyłku XIX w.; jednonawowy z wieżą od frontu; wewnątrz zachowane GM. RADKÓW, POW. KŁODZKI gotycka malowidła ścienne z XIV w. Inwestor prywatny: odbudowa Zamku Kapitanowo. Dotacja z programów ministra Świerzawa l. 2014-2015 – 950 000 zł. Renesansowy dwór obronny (zamek) Kapi- POW. JAWORSKI tanowo, wzniesiony w 1. połowie XVI w., Parafia Rzymskokatolicka w Świerzawie: rozbudowany ok. 1590 r. i ponownie ok. prace izolacyjne i instalacyjne oraz remont 1730 r.; dwupiętrowy, dwuskrzydłowy, na- wieży kościoła parafialnego Wniebowzię- kryty mansardowymi dachami. cia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra l. 2013-2014 – 300 000 zł. Świdnica Gotycki kościół parafialny Wniebowzię- cia Najświętszej Marii Panny, kamienny, POW. ŚWIDNICKI wzniesiony w części prezbiterialnej w koń- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka cu XIV, a korpusu nawowego w 1. po- w Świdnicy: restauracja wystroju kate- łowie XV w., restaurowany ok. 1900 r.; dry św. Stanisława Biskupa i św. Wacława. pseudobazylikowy, ze sklepieniami krzy- Dotacja z programów ministra żowo-żebrowymi, wieżą po południowej l. 2011-2015 – 630 000 zł. stronie prezbiterium. Gotycka katedra św. Stanisława i Wacła- wa, z cegły i kamienia, wzniesiona jako ko- ściół parafialny miasta w kilku fazach od Święty Marek lat 30. XIV w. poczynając (korpus i prezbiterium), po połowę XVI w. (ponow- GM. SYCÓW, POW. OLEŚNICKI ne przesklepienie nawy), zbarokizowana Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów w końcu XVII w., restaurowana w końcu Piotr i Pawła w Sycowie: remont dachu XIX w.; trójnawowa pseudobazylika, z wie- w kościele filialnym św. Marka w Świę- żą po południowej stronie fasady (druga tym Marku. planowa, niewyciągnięta). Dotacja z programów ministra l. 2013-2014 – 651 000 zł. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Świd- Barokowy kościół filialny św. Marka, nicy: konserwacja ambony, organów oraz drewniany, o konstrukcji słupowej, wznie- prace restauracyjne na cmentarzu przy siony w 1660 r.; jednonawowy, z sygna- kościele parafialnym św. Trójcy (Kościół turką na dachu z XVIII w. na mansar- Pokoju). dowym dachu. Dotacja ze środków POIiŚ l. 2014-2015 – 11 952 000 zł. Dotacja z programów ministra Tarnów l. 2008-2015 – 2 340 000 zł. Ewangelicko-augsburski kościół parafialny GM. ZĄBKOWICE ŚLĄSKIE, św. Trójcy (tzw. Kościół Pokoju), baroko- POW. ZĄBKOWICKI wy, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Tarnowie: ny w latach 1656-1657 Andresa Gampera remont zabezpieczający i naprawczy ko- według projektu Albrechta von Säbischa, ścioła parafialnego św. Marii Magdaleny. restaurowany w latach 50. XX w.; na rzu- Dotacja z programów ministra cie krzyża greckiego, z licznymi przybu- 2008 r. – 500 000 zł. dówkami, wewnątrz dwie kondygnacje Barokowy kościół parafialny św. Marii 30 empor i lóż. Magdaleny, wzniesiony w 1687 r., salo- WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE wy z wieżą od frontu z 1852 r. z wysokim Dotacja z programów ministra duchu renesansu i XVII w. – baroku dla iglicowym hełmem. 20113 r. – 117 000 zł. rodu von Hochberg, powiększony na prze- Barokowy kościół Matki Bożej Bolesnej, łomie XVII i XVIII w. (powstały wówczas drewniany, o konstrukcji szachulcowej, dwa dziedzińce i wystrój wielu sal, m.in. Trzebicko Górne wzniesiony w latach 1708-1709, restau- Maksymilianowskiej), obecny kształt uzy- rowany w XIX w.; jednonawowy, z sy- skał podczas wielkiej neobarokowej rozbu- GM. CIESZKÓW, POW. MILICKI gnaturką osadzoną na łamanym dachu. dowy w 1. ćwierci XX w.; położony na skal- Parafia Rzymskokatolicka w Trzebicku nym cyplu, złożony pięciokondygnacyjnego Górnym: remont drewnianego kościoła zamku górnego, na nieregularnym rzucie parafialnego św. Macieja. Ubocze i z wieżą przy bramie oraz zamku dolne- Dotacja z programów ministra go z budynkiem bramnym i biblioteką. 2011 r. – 200 000 zł. GM. GRYFÓW ŚLĄSKI, POW. LWÓWECKI Barokowy kościół parafialny św. Macieja, Parafia Rzymskokatolicka w Rząsinach: Zamek Książ w Wałbrzychu Sp. z o.o.: re- drewniany, o konstrukcji zrębowej, wznie- remont dachu i elewacji oraz wymiana mont Mauzoleum Hochbergów, remont siony w 1672, restaurowany w 1975 r.; stolarki okiennej i drzwiowej w kościele dachu oraz 4. i 5. piętra Zamku Książ. jednonawowy, z wieżą o konstrukcji słu- filialnym Nawiedzenia Najświętszej Ma- Dotacja z programów ministra powo-ramowej od frontu, otoczony ni- rii Panny w Uboczu. l. 2011-2014 – 1 377 000 zł. skimi sobotami. Dotacja z programów ministra Barokowa budowla, wzniesiona w 1. poło- 2010 r. – 170 000 zł. wie XVIII w. w parku okalającym zamek Późnogotycki kościół filialny Nawiedze- Książ, początkowo jako drewniana, a na- Trzebnica nia Najświętszej Marii Panny, kamienny, stępnie murowana, altana, pięcioboczna, wzniesiony w 2. połowie XVI w., w miej- z kryptą z końca XIX w. POW. TRZEBNICKI scu wcześniejszej budowli, restaurowany Parafia Rzymskokatolicka św. Bartłomie- w XIX w.; jednonawowy, z sygnaturką na Parafia Rzymskokatolicka św. Aniołów ja Apostoła i św. Jadwigi: remont posadz- dwuspadowym dachu. Stróżów w Wałbrzychu: remont dachu ki w bazylice parafialnej. kolegiaty parafialnej. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2014-2015 – 300 000 zł. Uniemyśl 2015 r. – 250 000 zł. Romańsko-barokowy kościół św. Bartło- Neogotycki kościół parafialny św. Aniołów mieja Apostoła i św. Jadwigi, początkowo GM. LUBAWKA, POW. KAMIENNOGÓRSKI Stróżów (od 2010 r. w randze kolegiaty), Cysterek, obecnie parafialny, wzniesiony Klub Przyrodników z siedzibą w Świe- wzniesiony w latach 1898-1904 według w latach 1203-1241 z fundacji księcia bodzinie: kompleksowy remont karcz- projektu Alexisa Langera; hala transep- wrocławskiego i krakowskiego Henry- my sądowej. towa z wieżą przy korpusie nawowym. ka I Brodatego, zbarokizowany w latach Dotacja z programów ministra 40. XVIII w.; bazylikowy z transeptem, l. 2011-2015 – 837 000 zł. Dom Zakonny w Wałbrzychu Zgroma- od południa do prezbiterium dostawiona Budynek dawnej karczmy sądowej, drew- dzenia Sióstr Niepokalanego Poczęcia Naj- wczesnogotycka kaplica św. Jadwigi Ślą- niany (część murowana) o konstrukcji świętszej Marii Panny (Niepokalanek): re- skiej (1268-1269) i barokową wieżą fron- przysłupowej, wzniesiony w 2. połowie mont dachu i elewacji klasztoru. tową z 1785 r.; zachowane relikty romań- XVIII w.; parterowy, z wysokim dwuspa- Dotacja z programów ministra skiego wystroju i bardzo bogaty wystrój dowym dachem. l. 2010-2013 – 360 000 zł. późnobarokowy. Historyzujący gmach klasztoru i szkoły Nie- pokalanek w dzielnicy Sobięcin, powstały Kongregacja Sióstr Miłosierdzia św. Karola Wałbrzych jako sierociniec w latach 70. XIX w. z prze- Boromeusza (Boromeuszek) w Trzebnicy: budowy rezydencji baronów von Dyhrn, kompleksowa rewitalizacja pocysterskiego Gmina miasta Wałbrzycha: rewitalizacja trójkondygnacyjny (cztero – w partii środ- klasztoru, tym remont dachu i poddasza byłej Kopalni Węgla Kamiennego „Julia” kowego ryzalitu), z kaplicą. wraz z wieżami. i adaptacja na cele kulturalne p.n. Parku Dotacja z programów ministra Wielokulturowego Stara Kopalnia. Muzeum w Wałbrzychu: remont dachu l. 2012-2015 – 2 950 000 zł. Dotacja ze środków POIiŚ dawnego pałacu Albertich. 1. Trzebnica l Barokowy klasztor, początkowo Cyste- . 2011-2015 – 50 304 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół rek, obecnie Boromeuszek, wzniesiony Zespół zabytków architektury przemysło- l. 2013-2014 – 488 000 zł. św. Bartłomieja Apostoła i św. po południowej stronie kościoła w latach wej i dzieł techniki na terenie byłej Ko- Klasycystyczna rezydencja kupiecka Son- Jadwigi 1697-1725, w miejsce średniowiecznych palni Węgla Kamiennego „Julia”, wznie- nabendów, następnie Albertich, wzniesio- budowli, piętrowy, pięcioskrzydłowy, wo- sionych w 2. połowie XIX i początkach na w latach 1800-1803 przez Leopolda kół dwóch dziedzińców, z narożnymi pa- XX w. w miejscu o tradycjach górniczych Niederräcknera; piętrowa, trójskrzydłowa 2. wilonami i bogato zdobioną elewacją ty- sięgających XVI w. z dziedzińcem od ulicy, wieżą i usytuowa- Ubocze Kościół pu pałacowego. nym na osi ryzalitem opiętym kolumna- Nawiedzenia Gmina miasta Wałbrzych: remont dachu mi, od 1926 r. siedziba muzeum. Najświętszej Marii Panny Zamku Książ. Tymowa Dotacja z programów ministra 2015 r. – 500 000 zł. Wambierzyce 3. GM. ŚCINAWA, POW. LUBIŃSKI Zamek Książ, wzniesiony ok. 1290 r., po- Wałbrzych GM. RADKÓW, POW. KŁODZKI Parafia Rzymskokatolicka w Tymowej: re- czątkowo jako gotycka, kamienna twierdza Zamek Książ mont kapitalny ścian szachulcowych ko- księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I, wie- Parafia Rzymskokatolicka w Wambie- ścioła Matki Bożej Bolesnej w Tymowej. lokrotnie przebudowany, m.in. w XVI w. rzycach: rekonstrukcja tynków i malatur 31 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

w krużgankach, remont schodów i elewa- inkastelowany w 1. połowie XVII w., re- Gotycki kościół parafialny Wniebowzięcia cji bazyliki parafialnej Nawiedzenia Naj- staurowany w 1846 r.; jednonawowy z wie- Najświętszej Marii Panny, z prezbiterium świętszej Marii Panny oraz kaplic Dro- żą frontową zwieńczoną attyką. wzniesionym w XIV w. i nawą z 2. poło- gi Krzyżowej. wy XVI w.; jednonawowy z wieżą fronto- Dotacja z programów ministra wą; wewnątrz zachowane barokowe em- l. 2008-2015 – 1 200 000 zł. Wleń pory z ok. 1608 r. Barokowy zespól pielgrzymkowy złożony przede wszystkim z kościoła Nawiedzenia POW. LWÓWECKI Najświętszej Marii Panny, wzniesionego Gmina Wleń: konserwacja i rewitaliza- Wojcieszyce w latach 1690-1720, z eliptycznym korpu- cja ruin zamku Lenno (Wleński Gródek) sem i takim prezbiterium, wraz obejściem w Łupkach. GM. STARA KAMIENICA, POW. JELENIOGÓRSKI z kaplicami, wpisanymi w czworoboczną Dotacja z programów ministra bryłę; świątynia poprzedzona monumen- l. 2009-2014 – 3 435 000 zł. Gmina Stara Kamienica: remont dachu ko- talnymi schodami z 1724 r.; we wsi i na Pozostałości zamku rycerskiego von Ze- ścioła poewangelickiego w Wojcieszycach. okolicznych wzgórzach ok. 130 kaplic kal- dlitzów we wsi Łupki, wzniesionego Dotacja z programów ministra waryjnych i maryjnych. w XVI w. z przebudowy murów książęcej 2010 r. – 381 000 zł. twierdzy z 2. połowy XIII w., od zniszcze- Późnobarokowy dawny kościół ewangelic- nia w 1646 r. ruinie; kamienny, na niere- ko-augsburski, wzniesiony w 1755 r.; salo- Warta Bolesławiecka gularnym rzucie, złożony zamku średnie- wy, kryty mansardowym dachem. go i niskiego oraz podzamcza. POW. BOLESŁAWIECKI Parafia Rzymskokatolicka w Wojcieszycach: Inwestor prywatny: remont dachu rene- konserwacja ołtarza głównego w kościele sansowego dworu. Włodzice Wielkie parafialnym św. Barbary. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2011-2014 – 750 000 zł. GM. LWÓWEK ŚLĄSKI, POW. LWÓWECKI 2014 r. – 100 000 zł. Renesansowy dwór, wzniesiony ok. 1540 r. Parafia Rzymskokatolicka w Włodzicach Późnobarokowy kościół parafialny św. Barba- być może przez Wendela Rosskopfa dla von Wielkich: remont dachu kościoła parafial- ry, wzniesiony w latach 1761-1762 w miej- Zedlitzów, powiększany do 1612 r. i ok. nego św. Michała Archanioła. sce średniowiecznej budowli; jednonawowy 1720 r., restaurowany u schyłku XIX w.; Dotacja z programów ministra z wieżą dostawioną od zachodu przy fasa- piętrowy na rzucie podkowy z wykuszami l. 2009-2014 – 180 000 zł. dzie, dekorowanej pilastrami i wolutowym w narożach, otoczony fosą z kamiennym Gotycki kościół parafialny św. Micha- szczytem, wewnątrz drewniane empory. mostem z XVIII w.; w sąsiedztwie ruiny ła Archanioła, wzniesiony w 1. połowie zamku z przełomu XIV i XV w. XVI w., restaurowany w XIX w., ceglany; jednonawowy, sklepiony sieciowo, z wie- Wrocław żą od frontu, w górnych partiach na rzu- Witoszów Dolny cie ośmiobocznym. Archidiecezja Wrocławska Kościoła rzymskokatolickiego: remont budynku dawnej GM. ŚWIDNICA, POW. ŚWIDNICKI biblioteki kapitulnej, obecnie siedziby Ar- Parafia Rzymskokatolicka w Witoszowie Wojanów chiwum i Muzeum Archidiecezjalnego. Dolnym: remont i prace zabezpieczające Dotacja z programów ministra kościoła parafialnego Nawiedzenia Naj- GM. MYSŁAKOWICE, POW. JELENIOGÓRSKI l. 2012-2014 – 912 000 zł. świętszej Marii Panny. Parafia Rzymskokatolicka w Wojanowie: Dawny Dom Kapituły, gotycko-renesan- Dotacja z programów ministra wymiana dachu i wzmocnienie stropów sowy, ceglano-kamienny, wzniesiony w la- l. 2010-2013 – 846 000 zł. nad nawą kościoła parafialnego Wniebo- tach 1519-1520, rozbudowany o barokowy Gotycki kościół parafialny Nawiedzenia wzięcia Najświętszej Marii Panny. dom mieszkalny ok. 1756 r. i neogotyc- Najświętszej Marii Panny, wzniesiony ok. Dotacja z programów ministra ki budynek z 1896 r., od 1898 r. siedziba 32 1300 r., przebudowany na początku XVI w., l. 2009-2014 – 297 000 zł. Muzeum Archidiecezjalnego. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Archikatedralna Parafia Rzymskokatolicka Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny (akademicki) św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu: kon- 2011 r. – 100 000 zł. św. Macieja, pierwotnie klasztorny Krzy- serwacja i restauracja elewacji kolegiaty św. Gotycki kościół parafialny św. Elżbiety, żowców z Czerwoną Gwiazdą, ceglany, Krzyża i św. Bartłomieja. ceglany, wzniesiony etapami od 1309 do wzniesiony w XIV w. z wykorzystaniem Dotacja z programów ministra 1480 r. jako fara Starego Miasta Wrocła- wcześniejszych murów z XIII w., odbu- l. 2011-2013 – 594 000 zł. wia, restaurowany w XIX i XX w., bazyli- dowany po zniszczeniach wojennych w la- Gotycki kościół parafialny (kolegiata) św. ka z bazylikowym prezbiterium, z rzędami tach 1961-1966; na planie krzyża, z wieżą Krzyża i św. Bartłomieja, wzniesiony od kaplic i peudotranseptem; przy zachodnim przy transepcie. ok. 1288 do ok. 1400 r. z fundacji księ- przęśle nawy głównej od południa dosta- cia wrocławskiego i krakowskiego Hen- wiona wieża z końca XV w. Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- ryka IV Probusa, wnętrza barokizowa- chanioła we Wrocławiu: remont dachu ko- ne w XVII i XVIII w., regotycyzowany Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej ścioła parafialnego. w XIX w.; świątynia odbudowana w du- Marii Panny na Piasku: remont dachu Dotacja z programów ministra chu gotyckim w latach 1946-1956; ceglany, kościoła parafialnego. l. 2008-2009 – 465 000 zł. dwukondygnacyjny (górny – św. Krzyża, Dotacja z programów ministra Neogotycki kościół parafialny Michała dolny – św. Bartłomieja), halowy, z tran- 2010 r. – 1 098 000 zł. Archanioła na Ołbinie, wzniesiony w la- septem, przy którym dwie wieże. Gotycki kościół parafialny Najświętszej tach 1862-1871 według projektu Alexis Marii Panny na Piasku, pierwotnie klasz- Langera i Carla Lüdeckego, odbudowa- Archikatedralna Parafia Rzymskokatolic- torny Kanoników Regularnych, ceglany przez Salezjanów po II wojnie świa- ka św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu: re- ny, wzniesiony w 2. tercji XIV w. przez towej; bazylika transeptowa z dwuwieżo- witalizacja kościoła św. Marcina na Ostro- mistrza Pieszkę, przesklepiony w latach wą fasadą (wieża północna runęła przed wie Tumskim. 1386-1395, restaurowany w XIX w., od- ukończenie prac, odbudowana w obni- Dotacja z programów ministra budowany po II wojnie światowej w la- żonej wersji). l. 2010-2011 – 849 000 zł. tach 1946-1963; halowy z dwuwieżową Gotycki kościół pomocniczy św. Marcina fasadą (wieża północna niedokończona) Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja we na Ostrowie Tumskim, ceglany, pierwot- i czterema kaplicami gotyckimi i baroko- Wrocławiu: rewitalizacja kościoła św. An- 1. nie dwukondygnacyjny, wzniesiony ok. wymi po północnej stronie. toniego-Sanktuarium Jasnogórskiej Mat- Wałbrzych 1275 r. jako zamkowa kaplica grobowa ki Kościoła, remont elewacji i wnętrza. Dawna kopalnia „Julia” książąt wrocławskich (tzw. kermer), prze- Parafia Rzymskokatolicka św. Karola Bo- Dotacja z programów ministra budowany w 1. połowie XIV w., znisz- romeusza: rewitalizacja kościoła parafial- l. 2008-2015 – 580 000 zł. czony w 1945 r., odbudowany w latach nego-Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej. Barokowy kościół parafialny św. Antoniego 2. 1957-1960; jednonawowy. Dotacja z programów ministra Padewskiego, pierwotnie Franciszkanów- Wambierzyce l. 2014-2015 – 170 000 zł. -Reformatów (ob. Paulinów), wzniesiony Kościół Nawiedzenia Parafia Rzymskokatolicka Bożego Ciała we Neoromański kościół św. Karola Borome- w latach 1685-1692; jednonawowy, z wie- Najświętszej Marii Wrocławiu: renowacja elewacji północnej usza, wzniesiony w latach 1911-1913 przez żą przy prezbiterium. Panny, kościoła parafialnego. Josepha Maasa, odbudowany po znisz- Dotacja z programów ministra czeniach II wojny światowej w latach 50. Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława, 3. 2008 r. – 250 000 zł. XX w.; bazylika transeptowa z jednowie- Doroty i Wacława we Wrocławiu: remont Wrocław Gotycki kościół parafialny Bożego Cia- żową fasadą i dwuwieżowym masywem elewacji i wnętrza kościoła parafialnego. Kościół ła, pierwotnie klasztorny Joannitów, ce- wschodnim. Dotacja z programów ministra św. Marcina glany, wzniesiony w 2. połowie XIV w., l. 2008-2015 – 1 500 000 zł. zniszczony w 1945 r., odbudowany w la- Parafia Rzymskokatolicka św. Macieja we Gotycki kościół parafialny św. Stanisława, tach 1955-1970; bazylikowy. Wrocławiu (Centralny Ośrodek Duszpaster- Doroty i Wacława, pierwotnie Augustianów, 4. Wrocław stwa Akademickiego): prace restauratorskie ceglany, wzniesiony w 2. połowie XIV w. Kościół Parafia Rzymskokatolicka św. Elżbiety we elewacji i wnętrza kościoła parafialnego. z fundacji cesarza i króla czeskiego Karola św. Macieja Wrocławiu: restauracja trzech portali ka- Dotacja z programów ministra IV; bazylika z wydłużonym prezbiterium miennych w bazylice parafialnej. l. 2008-2014 – 2 050 000 zł. i niską wieżą od północy. 33 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Parafia Rzymskokatolicka św. Wawrzyń- wrocławskiej Anny, zbarokizowany w koń- ca we Wrocławiu: remont i rewitalizacja cu XVII w., odbudowany w latach 1957- kościoła parafialnego. 1958; jednonawowy z kaplicą św. Jadwigi Dotacja z programów ministra od południa; klasztor barokowy z końca l. 2012-2014 – 329 000 zł. XVII w., przebudowany w XIX w. Gotycki kościół parafialny św. Wawrzyńca, w dawnej wsi Żerniki (dziś dzielnica Wro- Dom Zakonny Zgromadzenia Córek Marii cławia), ceglany, wzniesiony w 3. ćwierci Wspomożycielki (Salezjanek) we Wrocławiu: XIII w.; jednonawowy z wieżą od frontu rewaloryzacja elewacji kościoła św. Anny. z końca XV w. Dotacja z programów ministra 2013 r. – 200 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Anny we Dawny gotycki kościół św. Anny na Piasku, Wrocławiu-Praczach Odrzańskie: remont pierwotnie Kanoników Regularnych, cegla- generalny kościoła parafialnego. ny, wzniesiony w końcu XIV w., w XIX w. Dotacja z programów ministra sekularyzowany i przebudowany na szpi- 2008 r. – 600 000 zł. tal, ob. dom zakonny Salezjanek. Kościół parafialny św. Anny w dawnej wsi Pracze Odrzańskie (obecnie dzielnica Wro- Dom Zakonny Zgromadzenia Sióstr Szkol- cławia), pierwotnie ewangelicko-augsbur- nych de Notre Dame we Wrocławiu: pra- ski, wzniesiony ok. 1550 r., rozbudowany ce konserwatorsko-budowlane przy relik- w 1648 r., o konstrukcji szachulcowej, sa- tach Zamku Piastów Śląskich. lowy z emporami i wieżą frontową. Dotacja z programów ministra 2014 r. – 97 000 zł. Eparchia Wrocławsko-Gdańska Obrząd- Relikty grodu i zamku książąt wrocław- ku Greckokatolickiego: remont kościoła skich na Ostrowie Tumskim, obecnie na św. Wincentego i Jakuba, w tym krypty posesji Zgromadzenia Notre Dame, za- pod kaplicą Matki Bożej Bolesnej oraz re- chowane głównie fundamenty i kościół stauracja barokowej kaplicy Hochberga. św. Marcina. Dotacja z programów ministra l. 2009-2015 – 1 599 000 zł. Katedralna Parafia Prawosławna we Wro- Gotycki kościół św. Wincentego i Jakuba, cławiu: remont elewacji, wieży i dachu cer- pierwotnie Franciszkanów, następnie Nor- kwi katedralnej (soboru) Narodzenia Prze- bertanów (obecnie katedra greckokatolic- najświętszej Bogarodzicy. kiej eparchii wrocławsko-gdańskiej), cegla- Dotacja z programów ministra ny, wzniesiony w XIII w. z fundacji księcia l. 2011-2015 – 1 127 000 zł. wrocławskiego i krakowskiego Henryka Dawny kościół św. Barbary, pierwotnie I Brodatego, kilkukrotnie przebudowany katolicki, następie ewangelicko-augsburski do XV w., odbudowany po zniszczeniach (obecnie sobór Narodzenia Przenajświęt- II wojny światowej; bazylika z wydłużo- szej Dziewicy), gotycki, ceglany, wzniesionym prezbiterium, wieżą i barokową ka- ny w XV w., po zniszczeniach w 1945 r., plicą Hochberga od południa. odbudowany z dostawianiem wnętrza do liturgii prawosławnej; halowy z dwuwieżo- Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Do- wą fasadą (wieża północna nie ukończona). minikanów) we Wrocławiu: remont dachu kościoła św. Wojciecha. Katedralna Parafia Prawosławna we Wro- Dotacja z programów ministra cławiu: remont kamiennego cokołu elewa- l. 2012-2014 – 700 000 zł. cji cerkwi św. Cyryla i Metodego. Gotycki kościół Dominikanów św. Woj- Dotacja z programów ministra ciecha, ceglany, wznoszony w kilka eta- 2014 r. – 80 000 zł. pach od połowy XIII do końca XV w., Dawny kościół św. Jakuba (obecnie cerkiew odbudowany po zniszczeniach wojen- św. Cyryla i Metodego), barokowy, wznie- nych w latach 1946-1955; jednonawo- siony na wyspie Piasek w latach 1686-1690 wy z transeptem, z wieżą od południa przy klasztorze Augustianek, po zniszcze- i barokową kaplicą bł. Czesława Odro- niach w 1945 r., odbudowany z dostawia- wąża z lat 1711-1718. niem wnętrza do liturgii prawosławnej.

Klasztor Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Muzeum Narodowe we Wrocławiu: rewa- Unii Rzymskiej we Wrocławiu: prace kon- loryzacja i przebudowa Pawilonu Czterech serwatorsko-budowlane w klasztorze i w Kopuł na cele wystawiennicze. kościele św. Klary. Dotacja ze środków POIiŚ Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 52 822 000 zł. l. 2008-2013 – 464 000 zł. Klasycystyczno-modernistyczny Pawilon Gotycki kościół św. Klary, pierwotnie Czterech Kopuł w sąsiedztwie Hali Stu- Klarysek (obecnie Urszulanek), wzniesio- lecia, wzniesiony w latach 1912-1913 34 ny w połowie XIII w. z fundacji księżnej według projektu Hansa Poelziga na wy- WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE stawę z okazji rocznicy zwycięstwa nad bytkowej Łaźni Miejskiej (Miejskich Za- Napoleonem pod Lipskiem; założenie kładów Kąpielowych) przy ul. Teatralnej. Ząbkowice Śląskie złożone z czterech krytych kopułami na Dotacja z programów ministra POW. ZĄBKOWICKI tamburach budynków wokół prostokąt- 2010 r. – 90 000 zł. nego dziedzińca. Secesyjny gmach użyteczności publicz- Gmina Ząbkowice Śląskie: remont mu- nej (łaźnie, baseny pływackie, zakład rów obwodowych i wieży zamku w Ząb- Muzeum Architektury we Wrocławiu: re- balneologii i hydroterapii), wzniesiony kowicach Śląskich. mont dawnego kościoła i klasztoru pober- w latach 1895-1897 według projektu Dotacja z programów ministra nardyńskiego, obecnie siedziby muzeum. Wilhelma Werdelmanna, rozbudowa- l. 2012-2015 – 1 170 000 zł. Dotacja z programów ministra ny ok. 1910 r. Renesansowy zamek książąt ziębickich, l. 2013-2015 – 1 836 000 zł. wzniesiony w latach 1524-1532, być Dawny kościół św. Bernardyna, pierwotnie może przez Benedikta Reita, z wykorzy- Bernardynów, gotycki, ceglany, wzniesio- Wyszęcice staniem murów budowli wcześniejszych ny w 2. połowie XV w., po zniszczeniach z XIV w., przebudowany ok. 1650 r., w 1945 r., odbudowany w latach 1947- GM. WIŃSKO, POW. WOŁOWSKI od końca XVIII w. w ruinie; na rzucie 1967 na cele muzealne; bazylika z wydłu- Parafia Rzymskokatolicka św. Marci- czworobocznym wokół wewnętrzne- żonym prezbiterium i barokowym szczytem na w Krzelowie: remont elewacji ko- go dziedzińca (ongiś krużgankowego), fasady z ok. 1619 r.; klasztor, wzniesiony ściół filialnego św. Michała Archanioła z basztami zwieńczonymi attyką; zamek na przełomie XV i XVI w., czworobocz- w Wyszęcicach. sprzęgnięty z murami obronnymi mia- ny wokół wirydarza. Dotacja z programów ministra sta (gotyckie, wzniesione z cegieł i kamie- l. 2014-2015 – 290 000 zł. nia w XV i XVI w.) w jednolity system Zakład Narodowy im. Ossolińskich: prze- Renesansowy kościół filialny św. Micha- fortyfikacyjny. budowa kamienicy Pod Złotym Słońcem ła Archanioła, wzniesiony w latach 1606- na Muzeum Pana Tadeusza i skarbiec mu- 1638, prawdopodobnie z wykorzystaniem Parafia Rzymskokatolicka św. Anny zealny oraz digitalizacja obiektów ze zbio- gotyckich murów, przebudowany w XVIII w Ząbkowicach Śląskich: remont elewa- rów Ossolineum. i XIX w.; jednonawowy, z wieżą od frontu cji, sklepień i dachu prezbiterium kościo- Dotacja ze środków priorytetu i bogatymi szczytami, sklepienie kolebko- ła parafialnego. ochrona europejskiego dziedzic- we z lunetami. Dotacja z programów ministra twa kulturowego MF EOG i NMF l. 2008-2015 – 1 300 000 zł. l. 2014-2015 – 37 858 000 zł. Gotycki kościół św. Anny, ceglany, wznie- Barokowa kamienica Pod Złotym Słoń- Zagórze Śląskie siony w latach 1351-1415 z fundacji cesa- cem w Rynku, powstała u schyłku XVII w. rza i króla czeskiego Karola IV, rozbudo- z przekształcenia dwóch średniowiecznych GM. WALIM, POW. WAŁBRZYSKI wywany w XV i XVI w., regotycyzowany kamienic, przebudowana w 1. połowie Gmina Walim: prace konserwatorsko-re- w XIX i XX w.; halowy z parą kaplic tran- XVIII w.; pięcioosiowa, trzykondygna- stauratorskie na zamku Grodno w Zagó- septowych; późnobarokowa kaplica św. cyjna, z wysokim dachem z lukarnami. rzu Śląskim. Anny, z malowidłami ściennymi z 1772 r. Dotacja z programów ministra Fundacja „Bente Kahan”: rewaloryzacja l. 2010-2015 – 1 346 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Jadwigi synagogi Pod Białym Bocianem. Gotycko-renesansowy zamek Grodno, w Ząbkowicach Śląskich-Sadlnie: prace Dotacja ze środków priorytetu wzniesiony z kamienia i cegły, w najstar- ratowniczo-konserwatorskie w kościele ochrona europejskiego dziedzic- szej części przez księcia świdnicko-jawor- parafialnym. twa kulturowego MF EOG i NMF skiego Bolka I w końcu XIII w., przekształ- Dotacja z programów ministra l. 2008-2011 – 8 104 000 zł. cony w 1. połowie XIV w. rozbudowany l. 2012-2013 – 450 000 zł. Klasycystyczna synagoga Pod Białym Bo- w stylu renesansowym w XVI w., restau- Barokowy kościół św. Jadwigi w dzielni- cianem, wzniesiona w latach 1819-1829 rowany w XIX i XX w.; usytuowany na cy (dawnej wsi) Sadlno, wzniesiony w la- według projektu Karla Ferdinanda Lang- wzgórzu, na nieregularnym rzucie, skła- tach 1754-1758; jednonawowy z wieżą hansa, przebudowywana w 2. połowie da się z zamku wyższego i dolnego z bu- od frontu, nakryty sklepieniem żaglowym XIX i 1. połowie XX w.; na rzucie pro- dynkiem bramnym z dekoracją sgraffito- (tzw. czeską kapą), wewnątrz barokowe po- 1. stokąta z płytkim ryzalitem od wscho- wą z 3. ćwierci XVI w. lichromie z 3. ćwierci XVIII w. Wrocław Kościół (kolegiata) du, ozdobionym wielkoporządkowym św. Krzyża pseudoportykiem. Klasztor Mniszek Klarysek od Wieczystej i św. Bartłomieja Zalesie Adoracji w Ząbkowicach Śląskich: prace Wieża Perperuny: remont dachu obron- ratowniczo-konserwatorskie w klasztorze nej Baszty Niedźwiadka w obrębie daw- GM. BYSTRZYCA KŁODZKA, i kościele Podwyższenia Krzyża Świętego. 2. POW. KŁODZKI nych fortyfikacji miejskich. Dotacja z programów ministra Wrocław Pawilon Czterech Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- l. 2011-2014 – 1 189 000 zł. Kopuł 2013 r. – 97 000 zł. chanioła w Bystrzycy Kłodzkiej: wykona- Barokowy klasztor i kościół Podwyższe- Baszta Niedźwiadka, pozostałość gotyckich nie systemu sygnalizacji pożaru w koście- nia Krzyża Świętego, pierwotnie Domi- umocnień miejskich, ceglana, wzniesiona le filialnym św. Anny w Zalesiu. nikanów, obecnie Klarysek, wzniesione 3. w XIII w., przebudowana w XIV i XV w., Dotacja z programów ministra w 2. połowie XVII z wykorzystaniem Wrocław Kamienica po zniszczeniach wojennych odbudowana 2011 r. – 30 000 zł. murów wcześniejszych, gotyckich bu- Pod Złotym Słońcem w latach 1957-1958. Barokowy kościół filialny św. Anny, drew- dowli; kościół bazylikowo-emporowy, w Rynku niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony z wieżą od frontu; klasztor, przebudo- (druga od lewej) Wrocławskie Centrum SPA Sp. z o.o.: wy- w 1711 r.; salowy, z sygnaturką na dwu- wany w XIX w., czworoboczny wokół miana stalowych okien w hali basenu za- spadowym dachu. wewnętrznego dziedzińca. 35 WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

Ziębice przed 1326 r., restaurowany w XIX w.; Manierystyczny kościół parafialny św. Trój- jednonawowy z wieżą od frontu. cy, wzniesiony w latach 1595-1607 z fun- POW. ZĄBKOWICKI dacji von Schaffgotschów, wnętrze zbarokizowane w trakcie odbudowy po pożarze Gmina Ziębice: przebudowa stożka heł- Żeliszów w początkach XVIII w. przez Christopha mu Bramy Paczkowskiej. Hacknera; bazylikowy, z krótkim neo- Dotacja z programów ministra GM. BOLESŁAWIEC, POW. BOLESŁAWIECKI gotyckim prezbiterium z lat 1868-1870 2013 r. – 80 000 zł. Fundacja „Twoje Dziedzictwo”: remont i wieżą frontową. Gotyckie mury miejskie, z cegły i kamienia, dachu w kościele poewangelickim. wzniesione w końcu XIII w., rozbudowa- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Żmigrodzie: ne w XV w., rozebrane etapami w latach l. 2014-2015 – 600 000 zł. remont dachu kościoła filialnego św. Sta- 1780-1850, zachowane fragmentarycznie, Klasycystyczny kościół poewangelicki, nisława Kostki. w tym czworoboczna wieża Bramy Pacz- nieużytkowany od 1945 r., wzniesiony Dotacja z programów ministra kowskiej z końca XIII w. zwieńczona ce- w latach 1796-1797 być może projek- 2008 r. – 100 000 zł. glanym, stożkowym hełmem. tu Carla Gottharda Langhansa, na rzu- Neogotycki kościół filialny św. Stanisława cie elipsy, z bogato dekorowanym wnę- Kostki, pierwotnie ewangelicko-augsbur- trzem z dwiema kondygnacjami empor, ski, wzniesiony w latach 1854-1858 przez Złotoryja z dzwonnicą z kamienia dobudowaną Hermanna Waessermana; jednonawowy w połowie XIX w., w górnych partiach z wieżą od frontu zwieńczoną iglicowym POW. ZŁOTORYJSKI ośmioboczną. hełmem i pinaklami. Parafia Rzymskokatolicka w Złotoryi: renowacja elewacji kościoła parafialnego Na- rodzenia Najświętszej Marii Panny. Żerkowice Dotacja z programów ministra 2015 r. – 200 000 zł. GM. LWÓWEK ŚLĄSKI, POW. LWÓWECKI Romańsko-gotycki kościół parafialny Na- Parafia Rzymskokatolicka św. Franciszka rodzenia Najświętszej Marii Panny, pier- z Asyżu w Lwówku Śląskim: remont da- wotnie Joannitów, z kamienia, wznoszony chu i murów kościoła filialnego Matki Bo- etapami od 2. ćwierci XIII w. (prezbite- żej Różańcowej w Żerkowicach. rium i transept), poprzez korpus w 1. ter- Dotacja z programów ministra cji XIV w. po wieżę wschodnią w końcu 2014 r. – 200 000 zł. XV w., restaurowany w XIX i XX w.; ha- Gotycki kościół filialny Matki Bożej Ró- lowy z transeptem i dwuwieżową (połu- żańcowej, z kamienia, wzniesiony na prze- dniowa z wież niewyciągnięta) fasadą za- łomie XV i XVI w., restaurowany w XVIII chodnią i wieżą przy prezbiterium. i XIX w.; jednonawowy z kaplicą z ok. 1600 r. i z wieżą, w górnej partii ośmio- boczną, od frontu z iglicowym hełmem. Żabin GM. NIECHLÓW, POW. GÓROWSKI Żmigród Parafia Rzymskokatolicka w Żabinie: remont elewacji kościoła parafialnego św. POW. TRZEBNICKI Michała Archanioła. Parafia Rzymskokatolicka w Żmigro- Dotacja z programów ministra dzie: remont dachu kościoła parafialne- 2015 r. – 50 000 zł. go św. Trójcy. Wczesnogotycki kościół parafialny św. Dotacja z programów ministra 36 Michała Archanioła, ceglany, wzniesiony l. 2014-2015 – 490 000 zł. WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE

1. Wrocław Synagoga Pod Białym Bocianem

2. Zagórze Śląskie Budynek bramny zamku Grodno

3. Ząbkowice Śląskie Kościół św. Anny

37 brodnicki PRZYZNANE DOTACJE Bobrowo Brodnica Brudzawy Górzno Jabłonowo Pomorskie Konojady Kruszyny

Tuchola WOJEWÓDZTWO

tucholski Bysław Bysławek Grudziądz KUJAWSKO Grudziądz Sepolno Grudziądz Krajeńskie grudziądzki POMORSKIE Okonin sępoleński Pokrzywno Runowo Krajeńskie Radzyń Chełmiński 64 192 000 ZŁ NA 169 PROJEKTÓW Sypniewo Szynych Wąwelno Chełmno Zamarte

chełmiński Chełmno Wąbrzeźno bydgoski Starogród Wtelno Brodnica Żołędowo wąbrzeski Łobdowo Osieczek Wąbrzeźno Nakło nad Notecią toruński Golub Nawra Dobrzyń Przeczno nakielski Bydgoszcz Górsk golubsko-dobrzyński Zalesie Bydgoszcz Antoniewo Chełmonie Toruń Golub-Dobrzyń

Toruń Toruń

Aleksandrów Kujawski Żnin Lipno aleksandrowski Aleksandrów żniński Inowrocław Kujawski lipnowski Lubostroń Nieszawa Skępe Łabiszyn Raciążek inowrocławski Gniewkowo Inowrocław Janikowo Kościelec Pakość Włocławek Mogilno Pieranie Radziejów Rechta–Sukowy W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Włocławek mogileński Włocławek w wysokości 37 065 000 zł. Kwieciszewo radziejowski Mogilno Kościelna Wieś Siedlimowo Piotrków Kujawski W latach 2008–2015 przyznano dotację ze środków Programu Strzelno Radziejów Wylatowo Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 17 714 000 zł. włocławski Lubień Kujawski W latach 2007–2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004–2011 i 2009–2014 w wysokości 9 413 000 zł. brodnicki PRZYZNANE DOTACJE Bobrowo Brodnica Brudzawy Górzno Jabłonowo Pomorskie Konojady Kruszyny

Tuchola WOJEWÓDZTWO tucholski Bysław Bysławek Grudziądz KUJAWSKO Grudziądz Sepolno Grudziądz Krajeńskie grudziądzki POMORSKIE Okonin sępoleński Pokrzywno Runowo Krajeńskie Radzyń Chełmiński 64 192 000 ZŁ NA 169 PROJEKTÓW Sypniewo Szynych Wąwelno Chełmno Zamarte chełmiński Chełmno Wąbrzeźno bydgoski Starogród Wtelno Brodnica Żołędowo wąbrzeski Łobdowo Osieczek Wąbrzeźno Nakło nad Notecią toruński Golub Nawra Dobrzyń Przeczno nakielski Bydgoszcz Górsk golubsko-dobrzyński Zalesie Bydgoszcz Antoniewo Chełmonie Toruń Golub-Dobrzyń

Toruń Toruń

39 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

Aleksandrów Kujawski wieżową fasadą (zrealizowana tylko wie- ża północna). POW. ALEKSANDROWSKI

Gmina miasta Aleksandrowa Kujawskie- Brudzawy go: prace budowlane i konserwatorskie w sali restauracyjnej dworca kolejowego. GM. BOBROWO, POW. BRODNICKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Brudzawach: 2013 r. – 400 000 zł. konserwacja ołtarza głównego kościoła pa- Neorenesansowy zespół dworca kolejowe- rafialnego św. Andrzeja Apostoła. go, wzniesiony ok. 1862 r. podczas budo- Dotacja z programów ministra wy kolei Warszawsko-Bydgoskiej jako sta- l. 2012-2013 – 187 000 zł. cja graniczna, rozbudowany w latach 80. Gotycki kościół parafialny, kamienny, wznie- XIX do obecnego kształtu, m.in. o skrzy- siony w 1. połowie XIV w., odbudowany dła północne (pierwotnie z tzw. pokoja- z użyciem cegły w 2. połowie XV w., remon- mi carskimi) i południowe. towany w XVII w.; salowy z wieżą frontową.

Antoniewo Bydgoszcz

GM. GOLUB-DOBRZYŃ, Gmina miasta Bydgoszczy: renowacja obiek- POW. GOLUBSKO-DOBRZYŃSKI tów dziedzictwa kulturowego na terenie ORMUS-Piotr Tuliszewski, Projekty i Do- Wyspy Młyńskiej, w tym siedziby Muzeum kumentacja Konserwatorska: remont kapi- Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego. talny przeniesionej po pożarze w 2007 r. Dotacja ze środków priorytetu z Torunia willi Grossera. ochrona europejskiego dziedzic- Dotacja z programów ministra twa kulturowego MF EOG i NMF 2013 r. – 30 000 zł. l. 2007-2009 - 9 413 000 zł. Secesyjny dom mieszkalny, szachulcowy, Zespół zabytkowych budowli na Wyspie wzniesiony w latach 1902-1912 w Toruniu, Młyńskiej, wzniesionych w XVII-XIX w. po pożarze w 2006 r. pozostałości przenie- (młyn, budynki mieszkalne, przemysłowe) sione na obecne miejsce, gdzie posłużyły mieszczących oddziały Muzeum Okręgowe- do rekonstrukcji zabytku; jednopiętrowy, go w Bydgoszczy: Muzeum Archeologii (po na nieregularnym rzucie. 1789 r.), Muzeum Sztuki (ok. 1788 r.), Eu- ropejskie Centrum Pieniądza (ok. 1800 r.), Dom Wyczółkowskiego (ok. 1900 r.). Bobrowo Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. POW. BRODNICKI Marcina i św. Mikołaja w Bydgoszczy: Parafia Rzymskokatolicka w Bobrowie: prace konserwatorskie i ratunkowe więź- konserwacja ołtarza głównego kościoła by, pokrycia dachowego i stropu kościo- parafialnego św. Jakuba Apostoła. ła katedralnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2013-2014 – 170 000 zł. l. 2009-2015 – 1 582 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Jakuba Gotycka katedra rzymskokatolicka św. Apostoła, ceglany, z prezbiterium wznie- Marcina i św. Mikołaja, ceglana, wyniesio- sionym ok. 1260 r. i nawą w początkach na w latach 1425-1502 z wykorzystaniem XIV w.; jednonawowy z wieżą frontową pozostałości świątyni z XIV w., przebudo- z początku XVII w. wywana w XVI-XVIII w.; halowa o kwadratowym korpusie, ze sklepieniami sieciowymi i gwiaździstymi, z późnorenesansowa Brodnica kaplic z 1617 r. i wieżą od południa.

POW. BRODNICKI Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzyny w Bydgoszczy: naprawa więźby dacho- w Brodnicy: konserwacja ołtarza św. Wa- wej oraz instalacji odgromowej kościoła lentego a także konserwacja elewacji wie- parafialnego. ży i prezbiterium kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2013 r. – 150 000 zł l. 2008-2015 – 442 000 zł. Neobarokowy kościół parafialny św. Gotycki kościół parafialny św. Katarzy- Marcina w dzielnicy Fordon, wznie- ny, ceglany, wznoszony etapowo w latach siony w latach 1927-1928 przez Stefa- 1285-1370, restaurowany w 2. połowie na Cybichowskiego, z kaplicą boczną, XVII w.; halowy ze sklepieniami krzyżo- przekształconą z prezbiterium dawnego 40 wo-żebrowymi i gwiaździstymi oraz dwu- kościoła z XVII w.; jednonawowy z ko- WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE lebkowym sklepieniem i wieżą po połu- dynek klasztoru, nakryta wspólnym dachem; Dotacja z programów ministra dniowej stronie fasady. wieża frontowa zbudowana ok. 1821 r., 2013 r. – 250 000 zł. nadbudowana o neogotycki szczyt w 1881 r. Gotycki kościół parafialny św. Bartłomieja, Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowo- ceglany, wzniesiony w XIV w., restaurowany wiejskiego: prace odtworzeniowo-kon- w XVII w. i 2. połowie XIX w. (wraz z re- serwatorskie zabytkowej sali koncertowej Chełmno gotycyzacją); jednonawowy, z bezwieżową oraz elewacji budynku z przywróceniem fasadą z uskokowym szczytem. jej XIX-wiecznego stanu. POW. CHEŁMIŃSKI Dotacja ze środków priorytetu Gmina miasta Chełmna: ochrona i zachowa- ochrona europejskiego dziedzic- nie dziedzictwa kulturowego Starego Miasta Gniewkowo twa kulturowego MF EOG i NMF Chełmna, w tym prace remontowo-konser- l. 2007-2009 – 2 250 000 zł. watorskich przy 15 obiektach zabytkowych. POW. INOWROCŁAWSKI Klasycyzujący gmach Pomorskiego Do- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja mu Sztuki, obecnie mieszczący m.in. salę l. 2012-2014 – 1 681 000 zł. i św. Konstancji w Gniewkowie: konser- koncertową Akademii Muzycznej im. Fe- Zabudowa średniowiecznego miasta wacja elewacji kościoła parafialnego. liksa Nowowiejskiego, wzniesiony w la- w Chełmnie, jeden z najlepiej zachowa- Dotacja z programów ministra tach 1886-1887 na siedzibę Towarzystwa nych zespołów gotyckiej architektury na 2008 r. – 250 000 zł. Kasynowego „Wypoczynek” według pro- ziemiach polskich, o układzie urbanistycz- Gotycki kościół parafialny św. Mikoła- jektu Gustawa Reicherta, rozbudowany nym wzorcowym dla miast lokacyjnych ja i św. Konstancji, ceglany, wzniesiony w 1908 r.; wolnostojący, piętrowy, z ryzali- dawnych Prus i Mazowsza; zachowane w XIV–XV w., przekształcony w XVIII tem środkowym w formie pseudoportyku. m.in.: 6 kościołów, większość fortyfikacji, w.; jednonawowy, z barokową, drewnianą wiele kamienic mieszczańskich (przebudo- wieżą nad szczytem zachodnim. Fundacja Kultury YAKIZA: remont da- wane), ratusz (przebudowany, z maniery- chu i wykonanie iniekcji oraz izolacji bu- styczną attyką z końca XVI w.). dynku synagogi. Golub-Dobrzyń Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia l. 2008-2010 – 268 000 zł. Najświętszej Marii Panny w Chełmnie: POW. GOLUBSKO-DOBRZYŃSKI Barokowo-klasycystyczna synagoga w dziel- konserwacja stalli dwuosobowych i wie- Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzyny nicy (dawniej odrębnym mieście) Fordon, loosobowych a także obrazów z ołtarza Aleksandryjskiej w Golubiu-Dobrzyniu: wzniesiona prawdopodobnie przed 1832 r., głównego kościoła parafialnego. konserwacja elewacji kościoła parafialnego. z elewacjami dekorowanymi pilastrami Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra i półkolumnami w porządku toskańskim, l. 2012-2014 – 420 000 zł. l. 2013-2015 – 200 000 zł. przekryta dwuspadowym dachem. Gotycki kościół parafialny Wniebowzięcia Gotycki kościół parafialny św. Katarzyny Najświętszej Marii Panny, ceglany detalami (w Golubiu), ceglany, wyniesiony w 2. z kamienia, wzniesiony w latach ok. 1280- ćwierci XIV w., wielokrotnie odbudowy- Bysław 1320, regotycyzowany w końcu XIX w. i w wany; jednonawowy ze sklepionym pre- latach 20. XX w.; halowy ze sklepieniami zbiterium, gotycką kaplicą z przełomu GM. LUBIEWO, POW. TUCHOLSKI krzyżowo-żebrowymi i parą kaplic przy XIV i XV w., od północy, i renesansową Parafia Rzymskokatolicka w Bysławiu: prezbiterium z XVII w.; fasada dwuwie- (grobowa Kostków) z końca XVI w., od remont dachu, przebudowa murów ota- żowa, wieża południowa nieukończona. południa, oraz wieżą frontową. czających cmentarz a także renowacja i konserwacja ceglanych murów kościo- Klasztor Sióstr Miłosierdzia św. Wincen- ła parafialnego Przemienienia Pańskiego. tego a Paulo (Szarytek) w Chełmnie: kon- Górsk Dotacja z programów ministra serwacja stalli i boazerii kościoła św. Jana l. 2008-2009 – 665 000 zł. Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty. GM. ZŁAWIEŚ WIELKA, POW. TORUŃSKI Neogotycki kościół parafialny Przemienie- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Górsku: kon- nia Pańskiego, ceglany, wzniesiony w la- 2014 r. – 100 000 zł. serwacja więźby dachowej i wymiana po- tach 1886-1888; jednonawowy z wieżą Klasztor Szarytek (dawne opactwo Cyste- krycia dachu kościoła parafialnego Pod- frontową z iglicowym hełmem. rek, następnie Benedyktynek), z gotyckim, wyższenia Krzyża Świętego. ceglanym kościołem św. Jana Chrzcicie- Dotacja z programów ministra la i św. Jana Ewangelisty, wzniesiony po 2013 r. – 194 000 zł. Bysławek 1290 r., wielokrotnie przebudowanym Barokowy kościół parafialny Podwyższe- w XVI-XIX w. korpus dwukondygna- nia Krzyża Świętego, pierwotnie ewange- GM .LUBIEWO, POW. TUCHOLSKI cyjny, dołem dwunawowy, z barokowy- licko-augsburski, wzniesiony ok. 1603 r., Klasztor Sióstr Miłosierdzia św. Wincente- mi kaplicami bocznymi i wieżą frontową. odbudowany w latach 1661-1687; salo- 1. Aleksandrów go a Paulo (Szarytek) w Bysławku: konser- wy z kaplicą od północy; we wnętrzu po- Kujawski wacja i restauracja ołtarza bocznego z ka- lichromowany strop z 1694 r. Dworzec kolejowy plicy Najświętszej Marii Panny kościoła Chełmonie św. Wawrzyńca. GM. KOWALEWO POMORSKIE, Dotacja z programów ministra 2. POW. GOLUBSKO-DOBRZYŃSKI Górzno 2013 r. – 45 000 zł Brodnica POW. BRODNICKI Kościół św. Kościół i klasztor Szarytek św. Wawrzyńca Parafia Rzymskokatolicka w Chełmo- Katarzyny (pierwotnie Benedyktynek), wzniesiony niach: remont dachu nad nawą główną Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia Aleksandryjskiej w początkach XVII w., przebudowany w XIX i prezbiterium kościoła parafialnego św. Krzyża Świętego w Górznie: wymiana po- w.; bryła halowego kościoła wtopiona w bu- Bartłomieja. krycia dachowego. 41 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

Dotacja z programów ministra cyzowany ok. 1970 r.; bazylika, pierwot- 2008 r. – 190 000 zł. nie hala, z fasadą zwieńczoną neogotyc- Konojady Barokowo-klasycystyczny kościół Pod- kim szczytem. GM. JABŁONOWO POMORSKIE, wyższenia Krzyża Świętego, wzniesiony POW. BRODNICKI po 1765 r.; jednonawowy z dwuwieżo- Parafia Rzymskokatolicka Zwiastowania wą fasadą. Najświętszej Marii Panny w Inowrocła- Parafia Rzymskokatolicka w Lembargu: re- wiu: remont dachu kościoła parafialnego. mont wieży w kościele filialnym Dobrego Dotacja z programów ministra Pasterza w Konojadach. Grudziądz l. 2008-2009 – 900 000 zł. Dotacja z programów ministra Neoromański kościół Zwiastowania Naj- 2013 r. – 192 000 zł Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi świętszej Marii Panny, ceglany, wzniesio- Neogotycki kościół filialny Dobrego Pa- w Grudziądzu: wymiana instalacji prze- ny ok. 1900 r., odbudowany w 1929 r. sterza, pierwotnie ewangelicko-augsburski, ciwpożarowych w dawnych spichlerzach, po szkodzie górniczej z 1909 r.; ha- ceglany, wzniesiony w latach 1896-1898; obecnie siedzibie muzeum. la transeptowa, z wysoką (77 m) wie- jednonawowy z wieżą frontową zwieńczo- Dotacja z programów ministra żą frontową oraz parą wieżyczek komu- ną iglicowym hełmem. 2012 r. – 126 000 zł. nikacyjnych (druga przy prezbiterium); Zespół spichlerzy, ceglanych, wzniesionych wewnątrz dekoracja rzeźbiarska Włady- od XIV do XVII w. na skarpie wiślanej, sława Marcinkowskiego. Kościelec z uwzględnieniem funkcji obronnej, wielokrotnie przebudowywane, w tym w XIX na GM. PAKOŚĆ, POW. INOWROCŁAWSKI cele mieszkalne i odbudowane po 1945 r. Jabłonowo Pomorskie Parafia Rzymskokatolicka św. Małgorzaty w Kościelcu: konserwacja wnętrza kościo- Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi POW. BRODNICKI ła parafialnego. w Grudziądzu: wymiana instalacji w pa- Parafia Rzymskokatolicka w Jabłonowie Dotacja z programów ministra łacu Opatek. Pomorskim: rekonstrukcja więźby dacho- l. 2011-2014 – 646 000 zł Dotacja z programów ministra wej kościoła parafialnego św. Wojciecha. Romański kościół parafialny św. Małgo- 2013 r. – 150 000 zł. Dotacja z programów ministra rzaty, z ciosów granitowych, wzniesiony na Barokowy pałac Opatek klasztoru Bene- l. 2013-2015 – 400 000 zł. przełomie XII i XIII w., przebudowany po dyktynek, wzniesiony w połowie XVIII w., Neogotycki kościół parafialny św. Wojcie- 1488 r. (sklepienie prezbiterium i nadbu- odbudowany w latach 1949-1950, piętro- cha, wzniesiony w latach 1859-1866 przez dowa wieży) i w końcu XIX w. (sklepienie wy z niszami z posągami pomiędzy okna- Augusta Stülera; jednonawowy z wieżą nawy); jednonawowy z prezbiterium za- mi, pełniący rolę furty wjazdowej na te- frontową z hełmem iglicowym. mkniętym półkolistą apsydą, z wieżą fron- ren opactwa. tową i parą kaplic bocznych (renesansowa Kościelskich z ok. 1559 r. i neorenesanso- Janikowo wa z ok. 1862 r.). Inowrocław POW. INOWROCŁAWSKI POW. INOWROCŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- Kościelna Wieś Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja ciela w Janikowie: remont dachu, wieży w Inowrocławiu: remont dachu i kon- i elewacji kościoła parafialnego. GM. OSIĘCINY, POW. RADZIEJOWSKI serwacja ścian wewnętrznych kościoła Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Kościelnej parafialnego. l. 2011-2013 – 527 000 zł. Wsi: remont więźby i pokrycia dachowe- Dotacja z programów ministra Późnogotycki kościół parafialny św. Ja- go kościoła parafialnego św. Wawrzyńca. l. 2010-2015 – 354 000 zł. na Chrzciciela, ceglany, wzniesiony ok. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Mikołaja, pierwot- 1460 r. z fundacji Oporowskich; jedno- l. 2014-2015 – 700 000 zł. nie gotycki, wzniesiony etapami w XV w., nawowy z wieżą frontową, nadbudowa- Kościół parafialny św. Wawrzyńca, pier- 42 przekształcany w XVIII i XIX w., regoty- ną ok. 1840 r. wotnie romański, kamienny, wzniesiony WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

w końcu XII w., pierwotnie salowy, wydłu- Neoromański kościół parafialny Najświęt- wym kaplicy kościoła parafialnego św. żony w XIII w., rozbudowany o gotyckie, szego Serca Pana Jezusa, wzniesiony w latach Mikołaja. ceglane prezbiterium w 1. ćwierci XV w., 1884-1886 przez Artura Goebla; pseudoba- Dotacja z programów ministra restaurowany w początkach XX w. przez zylika transeptowa z wieżą w fasadzie, ujętą 2013 r. – 60 000 zł. Jana Koszczyc-Witkiewicza; we wnętrzu po bokach parą wieżyczek komunikacyjnych. Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, gotycka polichromia z 1. ćwierci XV w. kamienno-ceglany, wzniesiony w 1. poło- wie XIV w., odbudowany w 1665 r.; salo- Lubostroń wy z wieżą frontową, z prosto zamkniętym Kruszyny prezbiterium z bogato zdobionym, usko- GM. ŁABISZYN, POW. ŻNIŃSKI kowym szczytem. GM. BOBROWO, POW. BRODNICKI Pałac Lubostroń: kompleksowe prace kon- Parafia Rzymskokatolicka w Kruszynach: serwatorskie w zespole pałacowym. remont pokrycia dachowego, konserwa- Dotacja z programów ministra Mogilno cja ołtarza głównego kościoła parafialne- l. 2011-2015 – 507 000 zł. go św. Mikołaja. Klasycystyczny pałac, wzniesiony w latach POW. MOGILEŃSKI Dotacja z programów ministra 1795-1800 przez Stanisława Zawadzkiego Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Apo- l. 2013-2015 – 518 000 zł. dla Skórzewskich; palladiański, centralny, stoła w Mogilnie: konserwacja sklepie- Gotycki kościół parafialny, kamienno-ce- na rzucie kwadratu, piętrowy z wielkopo- nia i prace przy ołtarzu głównym kościo- glany, wzniesiony w 1. połowie XIV w., rządkowymi portykami kolumnowymi ła parafialnego. remontowany m.in. w XVII w.; salowy w każdej elewacji (boczne i tylne pozorne), Dotacja z programów ministra z kaplicą od północy i wieżą frontową. zwieńczony niską kopułą na cylindrycznym l. 2011-2014 – 450 000 zł. tamburze i rzeźbą Atlasa autorstwa Włady- Romański kościół parafialny św. Jana Apo- sława Marcinkowskiego (koniec XIX w.). stoła, pierwotnie Benedyktynów (jednym Kwieciszewo z najstarszych na ziemiach polskich, fundacji Bolesława II Śmiałego), z ciosów GM. MOGILNO, POW. MOGILEŃSKI Łabiszyn granitowych, wzniesiony w 2. połowie Parafia Rzymskokatolicka w Kwieciszewie: XI w., przebudowany wraz ze wzniesie- konserwacja elewacji kościoła parafialne- POW. ŻNIŃSKI niem transeptu w połowie XIII w., roz- go św. Mikołaja. Parafia Rzymskokatolicka św. Mikoła- budowany w duchu gotyku w 1. poło- 1. Dotacja z programów ministra ja w Łabiszynie: remont dachu kościoła wie XVI w. i barokizowany w 2. połowie Chełmno 2015 r. – 130 000 zł. parafialnego. XVIII w. (dodanie dwuwieżowej fasady); Fragment dekoracji snycerskiej Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, Dotacja z programów ministra trójnawowa bazylika z prezbiterium za- stalli w kościele ceglany, wzniesiony ok. 1522 r., rozbudo- 2015 r. – 145 000 zł mkniętym apsydą i z zachowanymi ro- Wniebowzięcia Najświętszej Marii wany w 1922 r. w części zachodniej, od- Barokowy kościół parafialny św. Mikoła- mańskimi kryptami (cenne zwłaszcza Panny budowany w latach 1954-1960; jednona- ja, pierwotnie Franciszkanów-Reformatów, w części zachodniej). wowy z neorenesansową fasadą. wzniesiony w latach1731-1736 przez Mate- usza Osieckiego, rozbudowany ok. 1911 r. Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba Więk- 2. według projektu Rogera Sławskiego (wy- szego Apostoła w Mogilnie: konserwa- Grudziądz Fragment fasady Lubień Kujawski dłużenie prezbiterium i dodanie przy nim cja wyposażenia i remont dachu kościo- pałacu Opatek pary kaplic); jednonawowy. ła parafialnego. POW. WŁOCŁAWSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Lubieniu l. 2008-2013 – 359 000 zł. Kujawskim: remont wieży głównej w ko- Późnogotycki kościół św. Jakuba Więk- 3. Łobdowo Janikowo ściele parafialnym Najświętszego Serca szego Apostoła, ceglany, wzniesiony ok. GM. DĘBOWA ŁĄKA, POW. WĄBRZESKI Kościół św. Jana Pana Jezusa 1511 r., kilkukrotnie przebudowywany, Chrzciciela Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Łobdowie: m.in. w XIX i XX w.; jednonawowy, z na- 2015 r. – 250 000 zł konserwacja kruchty i portalu wejścio- wą przekrytą stropem. 43 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

Nawra Okonin Pieranie

GM. CHEŁMŻA, POW. TORUŃSKI GM. GRUTA, POW. GRUDZIĄDZKI GM. DĄBROWA BISKUPIA, POW. INOWROCŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Nawrze: Parafia Rzymskokatolicka w Okoninie: konserwacja epitafium i remont elewa- konserwacja elewacji, murów i remont Parafia Rzymskokatolicka w Pieraniu: kon- cji w kościele parafialnym św. Katarzy- dachu kościoła parafialnego św. Kosmy serwacja polichromii i prezbiterium drew- ny Aleksandryjskiej i Najświętszej Panny i Damiana. nianego kościoła parafialnego św. Mikołaja. Wspomożycielki Wiernych. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 728 000 zł. l. 2009-2015 – 1 336 000 zł. l. 2012-2013 – 240 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Kosmy Barokowy kościół parafialny św. Miko- Kościół parafialny św. Katarzyny Aleksan- i Damiana, ceglany, wzniesiony ok. po- łaja, drewniany o konstrukcji zrębowej, dryjskiej i Najświętszej Panny Wspomo- łowy XIV w., odbudowany przed 1640 r.; wzniesiony w latach 1732-1736 z fundacji życielki Wiernych, pierwotnie gotycki, salowy z wieżą od północy, nadbudowaną Umińskich; pseudobazylikowy, pierwotnie wzniesiony w XIV w., wielokrotnie prze- w 1841 r.; we wnętrzu polichromie gotyc- z dwuwieżową fasadą, z parą kaplic bocz- budowywany, m.in. w XVII i XVIII w.; kie z końca XIV w. nych nakrytych kopulastymi hełmami. jednonawowy z wieżą frontową.

Osieczek Piotrków Kujawski Nieszawa GM. KSIĄŻKI, POW. WĄBRZESKI POW. RADZIEJOWSKI POW. ALEKSANDROWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Osieczku: Parafia Rzymskokatolicka w Piotrkowie Ku- Parafia Rzymskokatolicka w Nieszawie: konserwacja ceramicznego dachu i drew- jawskim: konserwacja elewacji ceglanych remont elewacji wieży kościoła parafial- nianej więźby dachowej kościoła parafial- kościoła parafialnego św. Jakuba Apostoła. nego św. Jadwigi. nego św. Katarzyny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2015 r. – 200 000 zł. 2015 r. – 100 000 zł. 2013 r. – 100 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Jakuba Apo- Gotycki kościół parafialny św. Jadwigi, Gotycki kościół parafialny św. Katarzy- stoła, ceglany, wzniesiony prawdopodob- ceglany, wzniesiony w latach 60. XV w., ny, kamienny z użyciem cegły, wzniesio- nie w XVI w., rozbudowany o neogotyckie uzupełniony w 1592 r. o wieżę, wielo- ny zapewne w 1. połowie XIV w.; salowy, kaplice, zachodnią część korpusu nawowe- krotnie remontowany, m.in. w 1952 r.; przekryty stropem, rozbudowany o kapli- go i wieżę frontową ok. 1864 r.; jednona- jednonawowy z wieżą frontową oraz ka- cę północną i wieżę frontową w 1618 r. wowy, przekryty sklepieniami sieciowymi. plicą gotycką (przy prezbiterium) i pa- rą kaplic barokowych (przy korpusie nawowym). Pakość Pokrzywno

Fundacja im. Krzywdów i Bieńków: re- POW. INOWROCŁAWSKI GM. GRUTA, POW. GRUDZIĄDZKI mont elewacji i tynków wewnętrznych Klasztor Braci Mniejszych Konwentual- Inwestor prywatny: naprawa dachu i ele- pofranciszkańskiego kościoła Podwyższe- nych (Franciszkanów): konserwacja ka- wacji budynku należącego do przedzam- nia Krzyża Świętego. plic zespołu pakoskiej kalwarii. cza zewnętrznego zamku w Pokrzywnie. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2012-2014 – 795 000 zł. l. 2008-2012 – 1 377 000 zł. l. 2013-2014 – 200 000 zł. Barokowy kościół Podwyższenia Krzy- Barokowa kalwaria, wytyczona w 1628 r., Ruiny gotyckiego zamku krzyżackiego, ża Świętego, pierwotnie Franciszkanów, budowana z m.in. z fundacji Działyńskich z kamienia i cegły, wzniesionego na prze- wzniesiony w latach 1611-1636, kilku- przy klasztorze Franciszkanów-Reformatów łomie XIII i XIV w., wielokrotnie prze- krotnie przebudowany w XVII-XX w.; od 1643 r., kaplice (obecnie 26) wznoszo- budowywanego, po 1772 r. częściowo jednonawowy z parą kaplic bocznych ne do końca XVII w., przebudowano czę- rozebranego; złożony z zamku górnego 44 i sygnaturką. ściowo w XVIII i XIX w. i dwóch podzamczy. WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

Przeczno jednonawowy, obecnie z nawą boczną wy- Runowo Krajeńskie dzieloną w 1930 r. GM. ŁUBIANKA, POW. TORUŃSKI GM. WIĘCBORK. POW. SĘPOLEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Przecznie: kon- Parafia Rzymskokatolicka w Runowie Kra- serwacja murów wewnętrznych kościoła pa- Radzyń Chełmński jeńskim: konserwacja malowideł ściennych rafialnego Podwyższenia Krzyża Świętego. w kościele parafialnym św. Trójcy. Dotacja z programów ministra POW. GRUDZIĄDZKI Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 400 000 zł Parafia Rzymskokatolicka w Radzyniu 2015 r. – 100 000 zł. Gotycki kościół parafialny Podwyższenia Chełmińskim: konserwacja wyposażenia Kościół parafialny św. Trójcy, renesansowy Krzyża Świętego, z kamienia i cegły, wznie- kościoła parafialnego św. Anny. (w tradycji gotyckiej), wzniesiony w latach siony w początkach XIV w., restaurowa- Dotacja z programów ministra 1606-1607 z fundacji Orzelskich; jednona- ny przed 1939 r.; jednonawowy z wieżą l. 2008-2011 – 800 000 zł. wowy z pięciokondygnacyjną wieżą fron- frontową, przekryty drewnianym stropem. Gotycki kościół parafialny św. Anny, ce- tową, zwieńczoną barokowym hełmem. glany, wzniesiony w 1. połowie XIV w., przekształcony na przełomie XV i XVI w., Raciążek a następnie dwukrotnie w XVII w.; jed- Siedlimowo nonawowy z renesansową kaplicą od po- POW. ALEKSANDROWSKI łudnia, wieżą po północnej stronie pre- GM. JEZIORA WIELKIE, POW. MOGILEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Raciążku: zbiterium i wieżyczką komunikacyjną Parafia Rzymskokatolicka w Siedlimowie: konserwacja wieży kościoła parafialnego w północnej partii fasady. prace konserwacyjne oraz montaż sygnalizacji Wszystkich Świętych i św. Hieronima. antywłamaniowej i przeciwpożarowej w ko- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Radzyniu ściele parafialnym św. Michała Archanioła. 2014 r. – 300 000 zł. Chełmińskim: konserwacja ołtarza głów- Dotacja z programów ministra Kościół parafialny Wszystkich Świętych nego cmentarnej kaplicy św. Jerzego. l. 2008-2011 – 478 000 zł. i św. Hieronima, renesansowy (acz utrzy- Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Michała Archa- many jeszcze w tradycji gotyckiej), ceglany, l. 2012-2014 – 416 000 zł. nioła, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w latach 1597-1612 z funda- Gotycka kaplica cmentarna św. Jerzego, wzniesiony w 1786 r.; jednonawowy z wie- cji biskupa kujawskiego Hieronima Roz- ceglana, pierwotnie szpitalna, wzniesiona żą frontową. drażewskiego, przebudowany w latach 20. w 1. połowie XIV w., restaurowana w po- XX w.; jednonawowy z masywną, sześcio- łowie XIX w.; salowa. kondygnacyjną wieżą od frontu. Skępe Miasto i Gmina Radzyń Chełmiński: za- POW. LIPNOWSKI bezpieczenie i konserwacja murów w ru- 1. Radziejów inach krzyżackiego zamku. Klasztor Niepokalanego Poczęcia Najświęt- Kościelec Dotacja z programów ministra Kościół św. szej Marii Panny Zakonu Braci Mniejszych Małgorzaty POW. RADZIEJOWSKI l. 2013-2015 – 547 000 zł (Bernardynów): konserwacja wyposaże- Klasztor Braci Mniejszych Konwentualnych Ruiny gotyckiego zamku krzyżackiego nia kościoła parafialnego Zwiastowania (Franciszkanów): remont dachu kościoła (jednego z największych) na ziemiach Najświętszej Marii Panny i remont da- 2. Znalezienia Ducha Świętego. polskich), ceglanego, wzniesionego w 1. chu klasztoru. Lubostroń Dotacja z programów ministra połowie XIV w., w większości rozebrane- Dotacja z programów ministra Pałac 2015 r. – 200 000 zł. go po 1772 r., restaurowanego w latach l. 2008-2012 – 584 000 zł. Gotycki kościół klasztorny Franciszkanów 1910-1911 i 1961-1968; na rzucie kwa- Gotycko-barokowy kościół Bernardynów Podwyższenia Krzyża Świętego, ceglany, dratu, z krużgankiem wokół dziedzińca, Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, 3. Mogilno wzniesiony ok. 1330 r. z fundacji Włady- ośmioboczną wieżą w narożu północno- wzniesiony w latach 1508-1510 na tere- Kościół św. Jana sława I Łokietka, rozbudowany w duchu -zachodnim i czworobocznymi wieżycz- nie ówczesnej wsi Wymyślin, przebudowa- Apostoła baroku w 1657 r. i ponownie ok. 1930 r. kami w pozostałych; od południa zbudo- ny w początkach XVII w. (prezbiterium) przez Jerzego Raczyńskiego; pierwotnie wano podzamcze. i połowie XVIII w. (wieża), barokizacja 45 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

wnętrza ok. 1767 r.; salowy z 11 przęsła- Parafia Rzymskokatolicka w Strzelnie: pra- Szynych mi i wieżą frontową; wewnątrz polichro- ce konserwatorskie wnętrza kościoła (ro- mie Walentego Żebrowskiego (po 1767 r.); tundy) św. Prokopa. GM. GRUDZIĄDZ, POW. GRUDZIĄDZKI od południa zbudowany barokowy klasz- W 2015 r. przyznano dotację tor z XVI-XVIII w., czworoboczny z we- z programów ministra 200 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Szynychu: wnętrznym wirydarzem i krużgankami. Romański kościół św. Prokopa, z ciosów Konserwacja prospektu organowego ko- granitowych, wzniesiony w XII lub XIII w., ścioła parafialnego św. Mikołaja. zgotycyzowany w XV w., w XIX i XX w. Dotacja z programów ministra Starogród poddany restauracjom, połączonym z przy- 2008 r. – 65 000 zł. wróceniem charakteru romańskiego; rotun- Barokowy kościół parafialny św. Mikołaja, GM. CHEŁMNO, POW. CHEŁMIŃSKI da z kwadratowym prezbiterium z dwiema wzniesiony ok. 1742 r. z fundacji biskupa Parafia Rzymskokatolicka w Starogro- (pierwotnie czterema) apsydami i z cylin- chełmińskiego Andrzeja Stanisława Kostki dzie: remont dachu oraz konserwacja oł- dryczną wieżą od zachodu, nadbudowaną Załuskiego, jednonawowy z pięciokondy- tarza głównego i ołtarzy bocznych a tak- na planie podkowy. gnacyjną wieżą od frontu; na pozornych że polichromii w kościele parafialnym sklepieniach barokowe polichromie z 1764 r. św. Barbary. Dotacja z programów ministra Rechta-Sukowy l. 2008-2015 – 1 701 000 zł. Toruń Późnobarokowy kościół parafialny św. Bar- GM. KRUSZWICA, POW. INOWROCŁAWSKI bary, wzniesiony ok. 1754 r. z fundacji bi- Parafia Rzymskokatolicka w Rechcie-Suko- Gmina miasta Torunia: prace konserwa- skupa chełmińskiego Wojciecha Stanisła- wych: montaż sygnalizacji antywłamanio- torsko-remontowe w obiektach sakral- wa Leskiego, restaurowany na przełomie wej i przeciwpożarowej w kościele para- nych zespołu staromiejskiego, przy cegla- XIX i XX oraz po 1945 r.; jednonawowy fialnym św. Barbary i Najświętszej Marii nych murów obronnych, elewacjach bram z parą pięciobocznych kaplic i dwuwie- Panny Matki Kościoła. i baszt miejskich oraz adaptacji zabytków żową fasadą. Dotacja z programów ministra do celów muzealnych. l. 2010-2011 – 78 000 zł. Dotacja ze środków POIiŚ Barokowy kościół parafialny św. Barbary l. 2010-2014 – 17 714 000 zł. Strzelno i Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła, Zespół zabytków architektury, głównie drewniany, wzniesiony w 1758 r.; jedno- średniowiecznej, obejmujący Stare i No- POW. MOGILEŃSKI nawowy o konstrukcji zrębowej, z sygna- we Miasto Toruń oraz pozostałości zamku Parafia Rzymskokatolicka w Strzelnie: kon- turką na dwuspadowym dachu. krzyżackiego, powstających od 1. połowy serwacja ołtarza głównego kościoła para- XIII w., unikatowy przykład oryginalnej fialnego św. Trójcy. zabudowy wielkiego miasta hanzeatyckiego. Dotacja z programów ministra Sypniewo 2008 r. – 180 000 zł. Gmina miasta Torunia: konserwacja wie- Romański kościół parafialny św. Trójcy, GM. WIĘCBORK. POW. SĘPOLEŃSKI ży Gdanisko i ruin zamku krzyżackiego. pierwotnie Norbertanek, z ciosów gra- Parafia Rzymskokatolicka w Sypniewie: Dotacja z programów ministra nitowych, wzniesiony na przełomie XII konserwacja wyposażenia kościoła para- l. 2008-2012 – 561 000 zł. i XIII w., przesklepiony i przebudowany fialnego św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Centrum Kultury Zamek Krzyżacki: kon- w XV w., w połowie XVIII w. barokiza- Dotacja z programów ministra serwacja murów i remont nawierzchni po- cja kaplic i fasady, restaurowany w latach l. 2008-2009 – 179 000 zł. dzamcza górnego zamku krzyżackiego. 1946-1953; bazylika transeptowa i prezbi- Barokowy kościół parafialny św. Katarzyny Dotacja z programów ministra terium zamkniętym apsydą; fasada późno- Aleksandryjskiej, o konstrukcji szkieletowej, 2014 r. – 150 000 zł. barokowa, dwuwieżowa; wewnątrz zacho- wzniesiony w 1781 r.; jednonawowy ze skle- Ruiny gotyckiego zamku krzyżackiego, wane cenne przykłady rzeźby romańskiej pioną kryptą pod prezbiterium z XVI w.; ceglanego, wzniesionego w 2. połowie (4 kolumny, portal z tympanonem); od pierwotnie z wieżą frontową, zastąpioną XIII w., rozbudowywanego w XIV i 1. 46 północy dawny klasztor, gotycko-barokowy. w XIX w. murowaną neoromańską kruchtą. połowie XV w., zniszczonego w większo- WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

ści w 1454 r., restaurowanego w XX w.; Wojewódzka Biblioteka Publiczna-Książ- montaż sygnalizacji antywłamaniowej rozplanowany na rzucie podkowy, z po- nica Kopernikańska w Toruniu: konser- i przeciwpożarowej. dzamczem; zachowane fundamenty i wie- wacja elewacji i murów kamienicy przy Dotacja z programów ministra ża-gdanisko połączona gankiem z zam- ul. Szczytnej 13. 2008 r. – 26 000 zł. kiem właściwym. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Apostołów Szy- 2009 r. – 50 000 zł. mona i Judy Tadeusza, z cegły i kamie- Diecezja Toruńska Kościoła rzymskokato- Gotycka kamienica mieszczańska na Sta- nia, pierwotnie gotycki, wzniesiony w 2. lickiego: adaptacja kamienicy przy ul. Że- rym Mieście, wzniesiona w XIV w., wie- ćwierci XIV w., restaurowany po 1700 r., glarskiej 7 na muzeum diecezjalne. lokrotnie przebudowywana, na początku rozbudowany w duchu neogotyku o na- Dotacja z programów ministra XXI w. odrestaurowana z przywrócenie wy boczne w 1902 r.; trójnawowy z wie- 2009 r. – 61 000 zł. gotyckiego wyglądu; dwupiętrowa, czte- żą frontową z 1779 r. Kamienica mieszczańska, pierwotnie go- roosiowa, z ceglaną elewacją, z kalenico- tycka, wzniesiona w 1. połowie XVI w., wym dachem. zbarokizowana w XVII w., w latach 2006- Wąwelno 2014 odrestaurowana na siedzibę muzeum Przedsiębiorstwo Turystyczno-Gastrono- diecezjalnego; dwupiętrowa, z elewacją de- miczne „Twierdza Toruń Fort IV” Okoń- GM. SOŚNO, POW. SĘPOLEŃSKI korowaną blendami. ski Spółka Komandytowa: interwencyjne Parafia Rzymskokatolicka w Wąwelnie: naprawy murów fosy Fortu nr IV im. Sta- konserwacja ołtarza głównego kościoła Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. nisława Żółkiewskiego. parafialnego św. Filipa, św. Jakuba i św. Jana Apostoła i św. Jana Chrzciciela w To- Dotacja z programów ministra Marii Magdaleny. runiu: konserwacja elewacji i krypt katedry. l. 2012-2015 – 550 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Jeden z fortów artyleryjskich pruskiej Twier- 2015 r. – 50 000 zł. l. 2008-2013 – 3 334 000 zł. dzy Toruń, wzniesiony w latach 1878-1884, Barokowy kościół parafialny św. Filipa, św. Gotycka katedra św. Jana Apostoła i św. unowocześniany na przełomie XIX i XX Jakuba i św. Marii Magdaleny, wzniesiony Jana Chrzciciela, ceglana, wznoszona eta- w.; obiekt typu biehlerowskiego, z trady- ok. 1758 r. przez Dawida Fetzla z funda- pami od 2. połowy XIV w. (prezbiterium), torem i 9 schronami piechoty. cji Wałdowskich; salowy z wydzielonym w 1. tercji XIV w. (korpus nawowy), przez prezbiterium, z fasadą ozdobioną szczy- cały XV w. jako kościół farny Starego To- Inwestor prywatny: remont elewacji i da- tem ze spływami. runia; halowy z rzędami kaplic bocznych, chu kamienicy przy ul. Królowej Jadwigi 9. sklepiony gwiaździście, z niskim, prosto za- Dotacja z programów ministra mkniętym prezbiterium i częściowo wto- 2012 r. – 30 000 zł. Włocławek pioną wieżą frontową. Gotycka kamienica mieszczańska, wzniesiona w XIV w. Nowym Mieście, przebu- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka 1. Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba Apo- dowana na dom czynszowy ok. 1870 r.; Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- Pakość Wnętrze jednej stoła w Toruniu: konserwacja elewacji, w obecnej formie czteropiętrowa, pię- ny we Włocławku: konserwacja elewacji z kaplic kalwarii sklepienia i ścian kościoła parafialnego. cioosiowa, z oficyną; fasada dekorowa- kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra na wielkoporządkowymi toskańskimi Dotacja z programów ministra l. 2011-2015 – 3 026 000 zł lizenami; wewnątrz zachowane polichro- 2009 r. – 500 000 zł 2. Gotycki kościół parafialny św. Jakuba, ce- mie gotyckie o tematyce religijnej z 3. Gotycka katedra rzymskokatolicka Wniebo- Radzyń glany, wznoszony jako świątynia farna No- ćwierci XIV w. wzięcia Najświętszej Marii Panny, ceglana, Chełmiński Ruiny zamku wego Torunia (XV-XVI Cysterek, XVII- wzniesiona w latach 1340-1411, uzupełnio- -XIX w. Benedyktynek) etapowo w 1. na o wieże na przełomie XV i XVI w., rego- połowie XIV w., restaurowany w XV i XX Wąbrzeźno tycyzowana w 4. ćwierci XIX w.; bazylika 3. w.; bazylikowy z rzędami kaplic między- z szeregiem kaplic (przeważnie gotyckich Skępe POW. WĄBRZESKI przyporowych i wtopioną więżą frontową, i manierystycznych) po bokach korpusu, Zespół klasztorny przekryty sklepieniami krzyżowo-żebrowy- Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów wnętrze nakryte sklepieniem gwiaździstym; mi i gwiaździstymi. Szymona i Judy Tadeusza w Wąbrzeźnie: fasada dwuwieżowa poprzedzona kruchtą. 47 WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

Wtelno Żołędowo

GM. KORONOWO, POW. BYDGOSKI GM. OSIELSKO, POW. BYDGOSKI

Parafia Rzymskokatolicka w Wtelnie: re- Parafia Rzymskokatolicka w Żołędowie: mont dachu kościoła parafialnego św. Mi- konserwacja malowideł ściennych w kościele chała Archanioła. parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2009 r. – 170 000 zł. 2014 r. – 100 000 zł. Barokowy kościół parafialny św. Mi- Barokowy kościół parafialny Podwyższenia chała Archanioła, wzniesiony w latach Krzyża Świętego, drewniany o konstrukcji 1785-1787 z fundacji cystersów koro- zrębowej, wzniesiony w 1715 r. z fundacji nowskich, rozbudowany w 1863 r. (wy- Moszczeńskich, gruntownie restaurowany dłużenie nawy i dodanie kaplic transep- w 1926 r.; jednonawowy z wieżą frontową. towych) i 1908 r. (wieża); jednonawowy z wieżą frontową.

Wylatowo

GM. MOGILNO, POW. MOGILEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Wylatowie: montaż sygnalizacji antywłamaniowej i przeciwpożarowej i remont dachu w ko- ściele parafialnym św. Apostołów Pio- tra i Pawła. W latach 2010-2014 przyznano dotacje w wysokości 555 000 zł Kościół parafialny św. Apostołów Piotra i Pawła, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony z fundacji opata trzemeszeń- skiego Michała Kosmowskiego w 1761 r.; pseudobazylika z dwuwieżową fasadą.

Zalesie

GM. SZUBIN, POW. NAKIELSKI Inwestor prywatny: wymiana pokrycia dachowego remont elewacji pałacu w Zalesiu. Dotacja z programów ministra 2012 r. – 250 000 zł Neorenesansowy pałac Jasminum, wzniesiony ok. 1870 r. dla rodu Kiehnów, rozbudowany w końcu XIX w.; piętrowy, na nieregularnym rzucie, z kolumnowym gankiem od frontu.

Zamarte

GM. KAMIEŃ KRAJEŃSKI, POW. SĘPOLEŃSKI Klasztor Zakonu Braci Bosych Najświęt- szej Maryi Panny z Góry Karmel (Karme- litów Bosych): konserwacja dachu i elewacji klasztoru. Dotacja z programów ministra l. 2008-2010 – 200 000 zł. Późnobarokowy zespół klasztorny Karme- litów Bosych (pierwotnie Bernardynów), wzniesiony w 3. ćwierci XVIII w. z kościo- łem Narodzenia Najświętszej Marii Panny (halowo-emporowy z wieżą frontową i bo- gatym wystrojem rokokowym), piętrowy, 48 trójskrzydłowy wokół wirydarza. WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE

1. Toruń Katedra św. Jana Apostoła i św. Jana Chrzciciela

2. Toruń Wnętrze kościoła św. Jakuba

3. Zamarte Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny

49 PRZYZNANE DOTACJE Biała Podlaska

Biała Podlaska Biała Podlaska

bialski Janów Podlaski Ortel Królewski WOJEWÓDZTWO Pratulin Wisznice LUBELSKIE

Radzyń Podlaski 135 690 000 ZŁ NA 139 PROJEKTÓW radzyński Czemierniki Radzyń Podlaski

Ryki Parczew

rycki parczewski Włodawa Kłoczew Sosnowica Ryki włodawski Hola Horostyta Lubartów Różanka

Puławy lubartowski Kozłówka

puławski Janowiec Kazimierz Dolny Końskowola Nałęczów Puławy Wąwolnica chełmski Lublin Kumów Plebański Świdnik Wojsławice

Lublin świdnicki Lublin Dorohucza Chełm Gardzienice Chełm Opole Lubelskie Chełm lubelski opolski Dys Wilków Krasienin Kolonia Targowisko-Kolonia Krasnystaw

krasnostawski Bończa Borowica W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości Kraśnik Krasnystaw 28 239 000 zł na 132 projektów.

Hrubieszów kraśnicki W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Borów Kraśnik hrubieszowski Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 59 352 000 zł. Stróża Chłopiatyn Dłużniów Dołhobyczów W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu zamojski Zamość Guciów Hrubieszów Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Krasnobród Świerszczów Janów Lubelski Łabunie Zamość Uchanie Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Łaziska Zamość Werbkowice Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Radecznica janowski Skierbieszów w wysokości 48 099 000 zł. Batorz Szczebrzeszyn

Biłgoraj

Tomaszów biłgorajski Lubelski Biłgoraj Górecko Kościelne Józefów tomaszowski Turobin Bełżec Bukowina Hrebenne Paary Rachanie Tomaszów Lubelski Tyszowce PRZYZNANE DOTACJE Biała Podlaska

Biała Podlaska Biała Podlaska bialski Janów Podlaski Ortel Królewski WOJEWÓDZTWO Pratulin Wisznice LUBELSKIE

Radzyń Podlaski 135 690 000 ZŁ NA 139 PROJEKTÓW radzyński Czemierniki Radzyń Podlaski

Ryki Parczew rycki parczewski Włodawa Kłoczew Sosnowica Ryki włodawski Hola Horostyta Lubartów Różanka

Puławy lubartowski Kozłówka puławski Janowiec Kazimierz Dolny Końskowola Nałęczów Puławy Wąwolnica chełmski Lublin Kumów Plebański Świdnik Wojsławice

Lublin świdnicki Lublin Dorohucza Chełm Gardzienice Chełm Opole Lubelskie Chełm lubelski opolski Dys Wilków Krasienin Kolonia Targowisko-Kolonia Krasnystaw krasnostawski Bończa Borowica W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości Kraśnik Krasnystaw 28 239 000 zł na 132 projektów.

Biłgoraj

Tomaszów biłgorajski Lubelski Biłgoraj Górecko Kościelne Józefów tomaszowski Turobin Bełżec Bukowina Hrebenne Paary Rachanie Tomaszów Lubelski Tyszowce 51 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Batorz Stowarzyszenie Koło Bialczan: konserwacja nagrobków na cmentarzu kościoła św. Anny. POW. JANOWSKI Dotacja z programów ministra 2008 r. – 116 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Batorzu: kon- Cmentarz Parafii Rzymskokatolickiej św. An- serwacja obrazu patrona świątyni z ołtarza ny, wytyczony prawdopodobnie ok. 1805 r., głównego kościoła parafialnego św. Stani- kilkakrotnie powiększany; brama i ogrodze- sława Biskupa. nie z 1909 r.; na cmentarzu zachowana grupa Dotacja z programów ministra zabytkowych grobów (najstarszy z 1821 r.). 2012 r. – 20 000 zł. Neoromański kościół parafialny św. Sta- nisława Biskupa, wzniesiony w latach Biłgoraj 1881-1883; halowy na rzucie kwadratu z frontową wieżą; w sąsiedztwie dzwon- POW. BIŁGORAJSKI nica z ostrosłupowym hełmem, wybudo- Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju: wana w 1908 r. prace konserwatorskie w obiektach drewnianych Zagrody Sitarskiej. Dotacja z programów ministra Bełżec 2012 r. – 50 000 zł. Dawna zagroda sitarska przy ul. Nadstaw- POW. TOMASZOWSKI nej, zespół zabytków architektury drew- Gmina Bełżec: remont cerkwi greckoka- nianej z początków XIX w., w tym dom tolickiej wraz z otoczeniem w granicach mieszkalny z 1810 r.; konstrukcji węgło- cmentarza. wej i sumikowo-łątkowej. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 30 000 zł. Dawna cerkiew grekokatolicka św. Bazyle- Bończa go (Wasyla) Wielkiego, drewniana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona w 1756 r. GM. KRAŚNICZYN, POW. KRASNOSTAWSKI w Lipsku, przeniesiona na obecne miejsce Parafia Prawosławna w Bończy: remont wie- w 1838 r.; trójdzielna z ośmiopołaciową ży cerkwi parafialnej Opieki Matki Bożej. kopułą; od 2007 r. mieści galerię sztuki. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 200 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Bełżcu: Cerkiew parafialna opieki Matki Bożej, prace remontowe przy dachu i elewa- murowa, wzniesiona ok. 1880 r. według cji kościoła parafialnego Matki Bożej standardowego projektu w tzw. stylu mo- Królowej Polski. skiewsko-jarosławskim; trójdzielna (prezbi- Dotacja z programów ministra terium, nawa i wieża), każdy z członów 2009 r. – 160 000 zł. zwieńczony cebulastą kopułą. Kościół parafialny Matki Bożej Królowej Polski, wzniesiony w duchu surowego klasycyzmu ok. 1911 r., na rzucie krzyża ła- Borowica cińskiego, jednonawowy, przekryty sklepieniem kolebkowym. GM. ŁOPIENNIK GÓRNY, POW. KRASNOSTAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Borowicy: wy- Biała Podlaska konanie instalacji przeciwpożarowych oraz sygnalizacji przeciwwłamaniowych w ko- Gmina miasta Białej Podlaskiej: remont ściele parafialnym Przemienienia Pańskiego. elewacji frontowej oraz konserwacja kon- Dotacja z programów ministra strukcji hełmu Wieży Bramnej zamku 2009 r. – 74 000 zł. Radziwiłłów. Klasycystyczny kościół parafialny Przemie- Dotacja z programów ministra nienia Pańskiego, drewniany o konstrukcji 2012 r. – 300 000 zł. zrębowej, w zniesiony latach 1797-1799 Pozostałości późnorenesansowego zamku przez Jakuba Kubickiego z fundacji Krasiń- Radziwiłłów, wzniesionego ok. 1622 r., skich; centralny, na rzucie kwadratu o ścię- przebudowanego w końcu XVII w., w więk- tych narożach, z ryzalitami od północy i po- szości rozebranego w 1870 r.; zachowane łudnia, wnętrze przekryte pseudokopułą. m.in. barokowe, parterowe skrzydło zachodnie z wieżą oraz Wieża Bramna z 1. połowy XVII w., połączona szyją z baro- Borów kową bramą wjazdową (ok. 1680 r., być może projekt Augustyna Locciego młod- GM. ANNOPOL, POW. KRAŚNICKI szego) i późnorenesansowa kaplica z 1. Parafia Rzymskokatolicka w Borowie: wy- 52 połowy XVII w. konanie instalacji przeciwpożarowych oraz WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE alarmowych sygnalizacji przeciwwłama- Późnorenesansowy kościół parafialny św. niowych w kościele parafialnym św. An- Czemierniki Jana Chrzciciela, wzniesiony w 2. połowie drzeja Apostoła. POW. RADZYŃSKI XVI w., rozbudowany ok. 1610 r. zapewne Dotacja z programów ministra przez Jana Wolffa; jednonawowy z wieżą 2009 r. – 53 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Czemiernikach: frontową i półkoliście zamkniętym prezbi- Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła, konserwacja detali architektonicznych ele- terium; sklepienie ozdobione geometrycz- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- wacji i wnętrza kościoła, w tym sztukaterii ną dekoracją sztukatorską. siony prawdopodobnie ok. 1662 r., rozbu- sklepienia prezbiterium kościoła parafialne- dowany po 1800 r., restaurowany w latach go św. Stanisława Biskupa i Męczennika. 1955-1957; jednonawowy z sygnaturką na Dotacja z programów ministra Górecko Kościelne dwuspadowym dachu nawy. l. 2009-2015 – 580 000 zł. Barokowy kościół parafialny św. Stanisła- GM. JÓZEFÓW, POW. BIŁGORAJSKI wa Biskupa i Męczennika, wzniesiony w la- Parafia Rzymskokatolicka w Górecku Ko- Bukowina tach 1603-1617 z fundacji biskupa łuckie- ścielnym: wykonanie instalacji przeciwpo- go Henryka Firleja, rozbudowany, m.in. żarowych i przeciwwłamaniowych w ko- GM. TOMASZÓW LUBELSKI, o portyk, w 1875 r.; jednonawowy z parą ściele parafialnym św. Stanisława Biskupa POW. TOMASZOWSKI kaplic bocznych i dwuwieżową fasadą; na i Męczennika. Parafia Rzymskokatolicka w Biszczy: od- sklepieniu geometryczna dekoracja sztuka- Dotacja z programów ministra słonięcie, konserwacja i restauracja malo- torska (tzw. lubelska) z 1614 r. 2009 r. – 85 000 zł. wideł na sklepieniu nawy kościoła filialne- Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa go Ofiarowania Najświętszej Marii Panny i Męczennika, drewniany o konstrukcji zrę- w Bukowinie. Dłużniów bowej, wzniesiony ok. 1768 r. z fundacji Dotacja z programów ministra Zamoyskich; trójnawowy, rozbudowany l. 2013-2015 – 130 000 zł. GM. DOŁHOBYCZÓW, w latach 1897-1898 o neobarokową wie- Kościół filialny Ofiarowania Najświętszej POW. HRUBIESZOWSKI żę frontową i sygnaturkę. Marii Panny, drewniany o konstrukcji zrę- Parafia Rzymskokatolicka w Żniatynie: bowej, wzniesiony w latach 70. XVII w.; konserwacja i restauracja polichromii ścien- jednonawowy, poprzedzony obszerną nej oraz montaż instalacji przeciwpożaro- Guciów kruchtą, z sygnaturką na siodłowym da- wych i przeciwwłamaniowych w kościele chu nawy. filialnym Podniesienia Krzyża Świętego GM. ZWIERZYNIEC, POW. ZAMOJSKI w Dłużniowie. Zagroda Guciów: instalacja systemów za- Dotacja z programów ministra bezpieczeń chałupy, stodoły i obory. Chełm l. 2008-2009 – 465 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół filialny Podniesienia Krzyża Święte- 2012 r. – 50 000 zł. Parafia Prawosławna w Chełmie: rewita- go, pierwotnie cerkiew prawosławna, drew- Drewniana zagroda chłopska z zachowa- lizacja cerkwi parafialnej św. Jana Teologa niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony nym zespołem budowli z XIX i XX w. (cha- wraz z otoczeniem. w 1882 r.; trójdzielna z trzema kopułami łupa, stodoła i obora z tzw. poddachem), Dotacja z programów ministra na ośmiobocznych tamburach. obecnie muzeum etnograficzne (skansen). 2010-2012 – 792 000 zł. Prawosławna cerkiew parafialna św. Ja- na Teologa, w stylu ruskim z elementami Dorohucza Hola klasycyzmu, wzniesiona przez Jana Laso- tę w latach 1848-1852; na rzucie krzyża GM. TRAWNIKI, POW. ŚWIDNICKI GM. STARY BRUS, POW. WŁODAWSKI greckiego, z wieżyczkami krytymi kopu- Parafia Rzymskokatolicka w Dorohuczy: Parafia Prawosławna w Horostycie: remont łami w narożach ramion krzyża i kopułą remont dachu i wykonanie izolacji prze- cerkwi filialnej św. Antoniego Pieczerskie- na ich przecięciu. ciwwilgociowych w kościele parafialnym go w Holi wraz z dzwonnicą. św. Judy Tadeusza. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2012 r. – 250 000 zł. Chłopiatyn 2010 r. – 200 000 zł. Prawosławna cerkiew filialna św. Antonie- Klasycystyczny kościół parafialny św. Judy go Pieczerskiego, pierwotnie unicka, drew- GM. DOŁHOBYCZÓW, Tadeusza, wzniesiony ok. 1790 r. z fundacji niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona POW. HRUBIESZOWSKI Siła-Nowickich; salowy z fasadą ozdobio- w latach 1700-1702, restaurowana ok. Parafia Rzymskokatolicka w Żniatynie: ną wielkoporządkowym portykiem z pila- 1800 r., gruntownie przebudowana w po- pokrycie gontem i wzmocnienie ścian ko- strów toskańskich. łowie XIX w.; salowa z babińcem; w są- 1. ścioła filialnego Zesłania Ducha Świętego siedztwie drewniana dzwonnica z 1814 r. Biała Podlaska w Chłopiatynie. Wieża zamkowa Dotacja z programów ministra Dys 2008 r. – 500 000 zł. Horostyta GM. NIEMCE, POW. LUBELSKI Kościół filialny Zesłania Ducha Świę- GM. WYRYKI, POW. WŁODAWSKI tego, pierwotnie cerkiew unicka, a na- Parafia Rzymskokatolicka w Dysie: za- 2. stępnie prawosławna, drewniany o kon- bezpieczenie przeciwwilgociowe oraz pra- Parafia Prawosławna Podwyższenia Krzy- Czemierniki Kościół św. strukcji zrębowej, wzniesiony w latach ce konserwatorskie przy elewacji kościoła ża Pańskiego w Horostycie: wykonanie in- Stanisława Biskupa 60. XIX w.; trójdzielny z trzema kopu- parafialnego św. Jana Chrzciciela. stalacji przeciwpożarowych i przeciwwła- i Męczennika łami na przylegających do siebie ośmio- Dotacja z programów ministra maniowych oraz prace konserwatorskie bocznych tamburach. l. 2013-2014 – 400 000 zł. wyposażenia. 53 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Dotacja z programów ministra dziba Muzeum Regionalnego im. Stani- Barokowy kościół parafialny św. Trójcy, l. 2008-2009 – 102 000 zł. sława Staszica. kolegiata (w latach 1818-1925 katedra Prawosławna cerkiew parafialna Podwyż- diecezji podlaskiej), wzniesiony w latach szenia Krzyża Pańskiego, pierwotnie unic- Parafia Prawosławna w Hrubieszowie: wy- 1714-1735 zapewne według planów Car- ka, drewniana o konstrukcji zrębowej, miana pokrycia dachowego oraz remont la Ceroniego, przebudowany w połowie wzniesiona w 1702 r. z fundacji Kopciów, elewacji cerkwi parafialnej Zaśnięcia Naj- XIX w.; bazylikowo-kaplicowy, z fasadą przebudowana w końcu XVIII w. i w po- świętszej Marii Panny. ujętą wieżami. czątkach XX w.; jednoprzestrzenna, z jed- Dotacja z programów ministra ną małą kopułą na dachu; w sąsiedztwie 2008 r. – 270 000 zł. drewniana dzwonnica z 1864 r. Prawosławna cerkiew parafialna Zaśnię- Józefów cia Najświętszej Marii Panny, wzniesiona ok. 1873 r. w stylu ruskim, na rzucie POW. BIŁGORAJSKI Hrebenne krzyża greckiego, zwieńczona 13 kopuła- Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydow- mi (w tym 5 nad nawą). skiego: uporządkowanie terenu Cmenta- GM. LUBYCZA KRÓLEWSKA, rza Żydowskiego w Józefowie. POW. TOMASZOWSKI Dotacja z programów ministra Parafia Greckokatolicka św. Mikołaja Janowiec 2008 r. – 30 000 zł. w Hrebennem: remont dachu i elewacji Cmentarz żydowski (kirkut), założony cerkwi oraz rewitalizacja zabytkowego bu- POW. PUŁAWSKI przed 1737 r., mimo zniszczeń lat wojny dynku bramy wejściowej wraz z dzwonnicą. Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu i okresu powojennego zachowało się na Dotacja z programów ministra Dolnym: konserwacja i renowacja deta- nim ok. 400 zabytkowych macew. l. 2009-2012 – 350 000 zł. li architektonicznych, zabezpieczenie po- Greckokatolicka cerkiew parafialna św. Mi- sadowienia wieży południowo-wschod- kołaja, drewniana o konstrukcji zrębowej, niej, utrwalenie koron murów Zamku Kazimierz Dolny wzniesiona być może u schyłku XVII w., w Janowcu. przebudowana ok. 1797 i 1884 r.; trój- Dotacja z programów ministra POW. PUŁAWSKI dzielna, przekryta trzema kopułami na l. 2011-2014 – 347 000 zł. Gmina Kazimierz Dolny: rewaloryzacja ośmiobocznych tamburach; w sąsiedztwie Ruiny renesansowego zamku, rezydencji i zagospodarowanie Zespołu Zamkowego. dzwonnica drewniana o konstrukcji słu- magnackiej Tarłów, następnie Lubomir- Dotacja z programów ministra powej z końca XVIII w. skich, wzniesiony w początkach XVI w., l. 2009-2011 – 989 000 zł. rozbudowany w duchu manieryzmu na Gotycki zamek królewski Kazimierza III pałac pod koniec tegoż stulecia przez San- Wielkiego, z kamienia łamanego i cegły, Hrubieszów tiego Gucciego i ponownie w stylu baro- wzniesiony w 1. połowie XIV w., wielo- kowym na przełomie XVII i XVIII w., od krotnie przebudowywany, od XVIIII w. POW. HRUBIESZOWSKI 1976 r. częściowo odbudowywany; na pla- w ruinie; na planie nieregularnego czworo- Powiat Hrubieszowski: naprawa dachu nie nieregularnym, zbliżonym do trójką- boku z czworoboczną wieżą i budynkiem oraz wymiana stolarki okiennej i drzwio- ta, z bastejami i skrzydłami pałacowymi. mieszkalnym oraz z odsuniętą, wolnosto- wej dworku Du Chateau. jącą cylindryczną wieżą. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 150 000 zł. Janów Podlaski Archidiecezja Lubelska Kościoła rzymsko- Barokowo-klasycystyczny dworek miejski, katolickiego: renowacja i ochrona dziedzic- zwany Du Chateau, wzniesiony w 1791 r.; POW. BIALSKI twa Kazimierza Dolnego oraz wybrane parterowy z wystawką i wielkoporządko- Parafia Rzymskokatolicka w Janowie Podla- zespoły zabytkowe Powiśla Lubelskiego. wy, wgłębnym portykiem toskańskim od skim: konserwacja ołtarza głównego i pro- Dotacja z programów ministra frontu, połączony arkadowymi bramka- spektu organowego w kościele św. Trójcy. l. 2009-2013 – 24 837 000 zł. mi z parterowymi oficynami (z XIX i XX Dotacja z programów ministra Grupa dziesięciu kościołów (Baranów, Pu- 54 w.), z mansardowym dachem; obecnie sie- l. 2008-2015 – 322 000 zł. ławy, Kurów, Kazimierz Dolny, Wąwolni- WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

ca, Wilków, Łaziska i Józefów nad Wisłą) Dotacja z programów ministra Końskowola reprezentujących swoją formą architekto- 2010 r. – 65 000 zł. niczną ostatnie 600 lat: od świątyń gotyc- Manierystyczna kamienica mieszczań- POW. PUŁAWSKI kich poprzez renesansowe, barokowe, aż ska przy ul. Senatorskiej, wzniesiona do neogotyckich. ok. 1635 r. dla Celejów, jednego z naj- Parafia Rzymskokatolicka Znalezienia bogatszych rodów kupieckich Kazimie- Krzyża Świętego i Św. Andrzeja Aposto- Parafia Rzymskokatolicka w Kazimierzu rza Dolnego, z wykorzystaniem murów ła w Końskowoli: remont dachu i elewa- Dolnym: prace konserwatorskie i restau- wcześniejszej budowli, restaurowana po cji wraz z izolacją fundamentów kościo- ratorskie w kaplicy królewskiej kościo- zniszczeniach I wojny światowej przez ła św. Anny. ła parafialnego św. Jana Chrzciciela i św. Jana Koszczyc-Witkiewicza; piętrowa, Dotacja z programów ministra Bartłomieja Apostoła. zwieńczona ozdobną attyką. 2013 r. – 250 000 zł. Dotacja z programów ministra Renesansowy kościół filialny św. Anny, 2012 r. – 50 000 zł. Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu pierwotnie szpitalny, wzniesiony w latach Renesansowo-manierystyczny kościół para- Dolnym: Dom Marii i Jerzego Kunce- 1611-1613; jednonawowy, z dekoracją fialny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja wiczów, montaż instalacji przeciwwłama- sztukatorską na sklepieniu (tzw. lubelską) Apostoła, wzniesiony w latach 1589-1612 niowej – zintegrowanego elektronicznego i fasadą ze szczytem z okuciowymi spły- przez Jakuba Balina, z wykorzystaniem par- systemu bezpieczeństwa. wami; w sąsiedztwie zachowany budynek tii murów gotyckiej świątyni z początków Dotacja z programów ministra dawnego szpitala parafialnego i kapliczka XIV w.; jednonawowy z niską wieżą fron- 2010 r. – 70 000 zł. słupowa z 1892 r. tową oraz z geometryczną (tzw. lubelską) Najbardziej znana (obok domu Tadeusza dekoracją sztukatorską sklepień, kopuło- Pruszkowskiego) willa kazimierskiej kowe kaplice z XVII w. (Borkowskich, Gór- lonii artystycznej, zwana Pod Wiewiór- Kozłówka skich i Królewska); w sąsiedztwie dzwon- ką, drewniana o konstrukcji zrębowej, nica z końca XVIII w. wzniesiona w 1936 r. dla znanej pisarki GM. KAMIONKA, POW. LUBARTOWSKI Marii Kuncewiczowej i jej męża Jerzego Muzeum Zamoyskich w Kozłówce: prace Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu przez Karola Sicińskiego; wkomponowa- konserwatorsko-restauratorskie przy ele- Dolnym: spichlerz Ulanowskiego przy na w uskok skarpy, piętrowa, na planie wacji i kaplicy pałącowej, remont man- ul. Puławskiej 54 – prace konserwatorskie zbliżonym do litery L, z wysokim, man- sardowego dachu, frontowego ogrodze- i roboty budowlane związane z remontem sardowym dachem. nia i fontanny oraz prace przy elewacji elewacji i dachu. korpusu głównego oraz łączników w pa- Dotacja z programów ministra łacu Zamoyskich. 2008 r. – 250 000 zł. Kołczew Dotacja z programów ministra Spośród kilkudziesięciu murowanych spi- l. 2008-2013 – 2 000 000 zł. 1. chlerzy zbudowanych nad Wisłą przez ka- POW. RYCKI Późnobarokowy pałac, wzniesiony w latach Gardzienice zimierskich kupców w XVI-XVII w., prze- Parafia Rzymskokatolicka w Kłoczewie: 1735-1742, być może przez Józefa Fonta- Pałac trwało tylko kilka, w tym Ulanowskich (na poprawa stanu zachowania murów ba- nę, dla Bielińskich, rozbudowany w stylu dawnym Gdańskim Przedmieściu), póź- rokowego kościoła parafialnego św. Jana neobaroku przez Jana Heuricha dla Za- 2. norenesansowy, z końca XVI w., restau- Chrzciciela. moyskich ok. 1900 r.; piętrowy z fasadą Hrebenne rowany w latach 70. i 80. XX w. na cele Dotacja z programów ministra ujętą płytkimi ryzalitami bocznymi i wie- Cerkiew muzealne; trójkondygnacyjny, z ozdob- 2008 r. – 80 000 zł. żami, poprzedzoną dwukondygnacyjnym grekokatolicka nym schodkowym szczytem. Barokowy kościół parafialny św. Jana portykiem; elewacja ogrodowa z ryzalita- Chrzciciela, wzniesiony etapami w latach mi bocznymi i dwupiętrowym ryzalitem Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu 1643-1757; salowy z wieżą nad południo- środkowym; z pałacem powiązane kapli- 3. Hrubieszów Dolnym: kamienica Celejowska, mon- wą częścią nawy, otoczony murem z wie- ca, teatr i inne budowle oraz park w stylu Dworek Du taż instalacji przeciwwłamaniowej – zin- żami mieszczącymi kaplicę i dzwonnicę; francuskim; zachowane bogato dekorowa- Chateau tegrowanego elektronicznego systemu wewnątrz bogata polichromia iluzjoni- ne i wyposażone wnętrza, głównie z po- bezpieczeństwa. styczna z XVIII i XIX w. czątków XX w. 55 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Krasienin Kolonia Dotacja z programów ministra Lublin 2009 r. – 43 000 zł. GM. NIEMCE, POW. LUBELSKI Barokowe kolegium pojezuickie, wznie- Gmina miasta Lublina: prace zabezpiecza- sione w 1. połowie XVIII w. przy kościele jące konstrukcję Teatru Starego. Parafia Rzymskokatolicka w Krasieninie: re- św. Franciszka Ksawerego, przebudowane Dotacja ze środków POIiŚ mont wieży i zabytkowego ogrodzenia oraz w 1902 r.; piętrowe, trójskrzydłowe z wiry- l. 2009-2013 – 18 556 000 zł. wykonanie odwodnienia wraz z chodnikiem darzem otoczonym krużgankami. Dotacja z programów ministra wokół kościoła parafialnego Narodzenia 2008 r. – 1 900 000 zł. Najświętszej Marii Panny i św. Sebastiana. Klasycystyczny Teatr Stary, wzniesiony Dotacja z programów ministra Kraśnik w 1822 r. przez Łukasza Rodakiewicza 2012 r. – 50 000 zł. w miejscu XVI-wiecznych kamienic, prze- Manierystyczny kościół parafialny Naro- POW. KRAŚNICKI budowany w 1884 r. przez Waleriana Plisz- dzenia Najświętszej Marii Panny i św. Se- Parafia Rzymskokatolicka w Kraśniku: re- czyńskiego; na rzucie prostokąta, z elewa- bastiana, wzniesiony w 2. ćwierci XVII w., mont elewacji, sklepienia nawy głównej cjami dekorowanymi ślepymi arkadami. przekształcony w połowie XVIII w. i przed oraz wieży kościoła parafialnego Wniebo- 1939 r.; salowy z wieżą frontową wystawio- wzięcia Najświętszej Marii Panny. Gmina miasta Lublina: renowacja klasz- ną ok. 1675 r.; wewnątrz geometryczna de- Dotacja z programów ministra toru powizytkowskiego na centrum dzia- koracja sklepienia (tzw. lubelska). l. 2008-2015 – 1 200 000 zł. łań artystycznych. Późnogotycki kościół parafialny Wniebo- Dotacja ze środków POIiŚ wzięcia Najświętszej Marii Panny, pier- l. 2009-2013 – 15 228 000 zł. Krasnobród wotnie Kanoników Regularnych, ceglany Dotacja z programów ministra z kamienną okładziną, wzniesiony etapo- l. 2007-2011 – 1 000 000 zł. POW. ZAMOJSKI wo w XV w., w 2. ćwierci XVI w. przebu- Barokowy zespół dawnego klasztoru i ko- Parafia Rzymskokatolicka w Krasnobro- dowany w duchu renesansu i przesklepio- ścioła Wizytek, wzniesiony w latach 1734- dzie: remont dachu wykonanie tynków ny, barokizowany po 1657 r.; pseudohala, 1749 z fundacji Szembeków, Tarłów i Cho- renowacyjnych oraz izolacji w kościele z kaplicami grobowymi Tęczyńskich i wie- mętowskich; świątynię przebudowano Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. żą zegarową z początku XX w.; w sąsiedz- w latach 30. XIX w. (na cerkiew prawo- Dotacja z programów ministra twie świątyni zachowany dawny klasztor, sławną) i ponownie po I wojnie światowej; l. 2008-2011 – 500 000 zł. barokowy, na planie litery L. restauracja z początków XXI w. przywró- Barokowy kościół parafialny Nawiedzenia ciła pierwotny barokowy kształt; piętro- Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Do- wy, czworoboczny, z trzema wirydarzami minikanów, wzniesiony w końcu XVII w. Kumów Plebański i jednonawowym kościołem na osi skrzy- według projektu Jana Michała Linka z fun- dła północnego (obecnie sala teatralna). dacji królowej Marii Kazimiery; jednonawo- GM. LEŚNIOWICE, POW. CHEŁMSKI wy z późnobarokową fasadą z ok. 1770 r.; Parafia Rzymskokatolicka w Kumowie Archidiecezja Lubelska: wykonanie insta- w 1778 r. dobudowano kruchtę i bramę; Plebańskim: zabezpieczenie polichromii, lacji przeciwpożarowych w Pałacu Arcy- do świątyni przylega piętrowy, czworo- prace romontowe dachu i stropu kościo- biskupim oraz izolacji ścian piwnicznych boczny klasztor z dzwonnicą, wybudowa- ła parafialnego Nawiedzenia Najświętszej i fundamentowych oraz ogrodzenia obiek- ny w XVIII w. Marii Panny. tów wchodzących w skład Kurii Metropo- Dotacja z programów ministra litalnej (Pałac Arcybiskupi, Pałac Konsy- 2009 r. – 500 000 zł. storski, łącznik z Kaplicą). Krasnystaw Klasycystyczny kościół parafialny Nawie- Dotacja z programów ministra dzenia Najświętszej Marii Panny, wznie- l. 2013-2014 – 120 000 zł. POW. KRASNOSTAWSKI siony w latach 1821-1824, rozbudowany Pałac Arcybiskupi, pierwotnie barokowy, Muzeum Regionalne w Krasnymstawie: ok. 1907 r.; na rzucie krzyża łacińskiego, wzniesiony 2. połowie XVIII w. dla Łań- konserwacja i rekonstrukcja fresków na skle- fasada z przyściennym portykiem zwień- cuchowskich, kilkukrotnie przebudowany 56 pieniach refektarza kolegium pojezuickiego. czonym trójkątnym szczytem. w XIX i XX w.; od połowy XIX w. w rę- WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

kach kościelnych także sąsiedni, wznie- na rzucie zbliżonym do kwadratu, z fasa- grunwaldzką, rozbudowany w duchu ma- siony w XVII w., tzw. Pałac Konsystor- dą zwieńczoną wczesnobarokowym szczy- nierystycznym w latach 1589-1630 (nowe ski, obecnie połączony z Arcybiskupim tem, ujętą parą niskich wież; liczne kaplice prezbiterium); dwunawowa hala, z prezbi- budynkiem kaplicy. boczne, m.in. Różańcowa, Firlejów, Tysz- terium na osi nawy północnej; przy koście- kiewiczów (z relikwiami Krzyża Świętego le późnorenesansowy klasztor, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja i sztukateriami Giovanniego Battisty Fal- w 1. połowie XVII w. z wykorzystaniem w Lublinie: prace konserwatorsko-malar- coniego z połowy XVII w.). gotyckich murów z XV w. skie w prezbiterium kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra Rektorat Rzymskokatolicki Niepokala- Metropolitalne Seminarium Duchowne 2012 r. – 70 000 zł. nego Poczęcia Najświętszej Marii Pan- w Lublinie: konserwacja i restauracja oł- Renesansowy kościół parafialny św. Mi- ny w Lublinie: remont dachu, konser- tarza głównego oraz zabytków ruchomych kołaja, wzniesiony w końcu XVI w. na wacja i restauracja ołtarza głównego w kościele seminaryjnym Przemienienia wzgórzu Czwartek, jednej z najstarszych oraz ambon w prezbiterium kościoła Pańskiego w Lublinie. osad w Lublinie, przebudowany w 2. rektoralnego. Dotacja z programów ministra ćwierci XVI w.; jednonawowy, z geome- Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 130 000 zł. tryczną dekoracją sztukatorską sklepienia l. 2008-2014 – 580 000 zł. Późnobarokowy kościół Seminaryjny Prze- (tzw. lubelską). Barokowy kościół rektoralny Niepokalanego mienienia Pańskiego (pierwotnie Misjona- Poczęcia Najświętszej Marii Panny, pierwot- rzy),wzniesiony w latach 1719-1736 z fun- Klasztor Zakon Braci Bosych Najświętszej nie Karmelitanek Bosych, wzniesiony w la- dacji Tarłów i Rozwadowskich; na rzucie Marii Panny z Góry Karmel (Karmelitów tach 1646-1721, restaurowany w latach 80. krzyża greckiego, przekryty kopułą, z ka- Bosych) w Lublinie: prace konserwatorsko- XX w.; na rzucie krzyża, przy dawnym trój- plicami bocznymi; przy kościele dawny -restauracyjne przy ołtarzu bocznym oraz skrzydłowym klasztorze, obecnie szpitalu. klasztor, pierwotnie dwór Lubienieckich ambonie w kościele św. Józefa Oblubieńca. z 1. połowy XVII w. Dotacja z programów ministra Rektorat Rzymskokatolicki św. Ducha 2008 r. – 150 000 zł. w Lublinie: prace konserwatorko-restau- Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN”: Wczesnobarokowy kościół Karmelitów ratorskie w kościele rektoralnym. konserwacja i restauracja zabytkowych Bosych św. Józefa Oblubieńca (pierwot- Dotacja z programów ministra maszyn w Izbie Drukarstwa. nie Karmelitanek Bosych), wzniesiony l. 2010-2013 – 120 000 zł. Dotacja z programów ministra w latach 1635-1644, przekształcony ok. Kościół rektoralny św. Ducha, poszpital- 2008 r. – 19 000 zł. 1903 r.; salowy z lubelską dekoracją sztu- ny, pierwotnie gotycki, wzniesiony ok. Ekspozycja dokumentująca dzieje dru- katorską sklepienia; przy kościele klasztor 1420 r., przekształcony w duchu manie- karstwa w Lublinie, założona w 1980 r. z początków XVII w., wzniesiony jako ryzmu w początkach XVII w., zbarokizo- w dawnej siedzibie Drukarni Popularnej 1. dwór Kalinowskich. wany w latach 30. XVIII w.; bazylikowy, (utworzonej w 1932 r.) przy ul. Żmigród, Janowiec z barokową kaplicą z 1610 r. i frontową od 2007 r. przejęta i rewitalizowana przez Ruiny zamku Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Do- wieżą przesuniętą względem osi. Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN”. minikanów) w Lublinie: remont elewacji, kaplicy Firlejów oraz konserwacja gotyc- Rektorat Rzymskokatolicki Wniebowzię- 2. Kazimierz kich polichromii i renesansowych sztuka- cia Najświętszej Marii Panny Zwycię- Łabunie Dolny terii w kościele św. Stanisława Biskupa. skiej w Lublinie: remont dachu kościo- Kamienica Dotacja z programów ministra ła rektoralnego. POW. ZAMOJSKI Celejowska l. 2009-2015 – 850 000 zł. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Łabuniach: Kościół Dominikanów św. Stanisława Bi- 2012 r. – 50 000 zł. renowacja kościoła Matki Boskiej Szka- skupa, pierwotnie późnogotycki, wzniesio- Gotycki kościół rektoralny Wniebowzię- plerznej i św. Dominika. 3. Kozłówka Dotacja z programów ministra ny ok. 1575 r. z wykorzystaniem murów cia Najświętszej Marii Panny Zwycięskiej, Park w stylu wcześniejszej gotyckiej świątyni z połowy pierwotnie Brygidek, wzniesiony z cegły 2008 r. – 400 000 zł. francuskim XIV w.; w XVII w. rozbudowany o rzędy i kamienia w latach 1412-1426 jako wo- Kościół parafialny Matki Boskiej Szkaplerz- kaplic bocznych i fasadę; korpus halowy tum Władysława II Jagiełły za wiktorię nej i św. Dominika, późnorenesansowy, 57 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

wzniesiony ok. 1605 r. z fundacji Osso- nie prawosławna, drewniany o konstrukcji Dotacja z programów ministra lińskich, przebudowany w połowie XIX zrębowej, wzniesiony w 1706 r.; trójdziel- 2010 r. – 80 000 zł. w.; jednonawowy, z półkoliście zamknię- ny z wieżą frontową nad babińcem obu- Dawna willa podmiejska, przy ul. Wacła- tym prezbiterium i potężnymi szkarpami. dowanym podcieniami. wa Sieroszewskiego 4, wzniesiona w po- czątkach XX w.; parterowa, siedmioosiowa, na rzucie prostokąta z płytkimi ryzalitem Łaziska Paary środkowym z wystawką.

GM. SKIERBIESZÓW, POW. ZAMOJSKI GM. SUSIEC, POW. TOMASZOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Łaziskach: Inwestor prywatny: remont oraz montaż Rachanie remont wnętrza Kościoła Niepokalanego instalacji przeciwpożarowej i moderniza- Serca Najświętszej Marii Panny. cja instalacji elektrycznej w dawnej straż- POW. TOMASZOWSKI Dotacja z programów ministra nicy granicznej. Parafia Rzymskokatolicka w Rachaniach: 2008 r. – 80 000 zł. Dotacja z programów ministra konserwacja barokowego ołtarza główne- Kościół parafialny Kościoła Niepokalanego l. 2012-2014 – 180 000 zł. go oraz wyposażenie kościoła parafialne- Serca Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Budynek dawnej rosyjskiej strażnicy na go Przemienienia Pańskiego. cerkiew prawosławna, wzniesiony ok. 1910 r.; granicy Królestwa Kongresowego (Pol- Dotacja z programów ministra trójdzielna, z kwadratową nawą i odręb- skiego) z austriacką Galicją, drewniany, 2008 r. – 243 000 zł. nym dachem nad każdą z części świątyni. wzniesiony w 1876 r.; na planie prosto- Późnobarokowy kościół parafialny Prze- kąta, parterowy z wysokim mansardo- mienienia Pańskiego, wzniesiony w latach wym dachem. 1769-1797 z fundacji Rostkowskich, kil- Nałęczów kukrotnie restaurowany w XIX i XX w.; jednonawowy z dwuwieżową fasadą po- POW. PUŁAWSKI Pratulin przedzoną kruchtą i elewacja zdobionymi Rektorat Rzymskokatolicki św. Karola Bo- wielkoporządkowymi pilastrami i półko- romeusza w Nałęczowie: remont dachu GM. ROKITNO, POW. BIALSKI lumnami toskańskimi. i stropu kościoła rektoralnego. Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów Pio- Dotacja z programów ministra tra i Pawła w Pratulinie: translokacja drew- 2012 r. – 140 000 zł. nianego kościoła ze Stanina do Pratulina. Radecznica Kościół rektoralny św. Karola Borome- Dotacja z programów ministra usza, drewniany o konstrukcji zrębowej, 2009 r. – 400 000 zł. POW. ZAMOJSKI w stylu zakopiańskim, wzniesiony w la- Kościół, drewniany o konstrukcji zrębo- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- tach 1917-1919 z fundacji Ludwiki Ben- wej, wzniesiony w 1756 r. (pierwotnie nardynów) w Radecznicy: prace remon- ni; jednonawowy, z sygnaturką na pół- w Staninie koło Łukowa Lubelskiego), towe i konserwatorskie przy schodach szczytowym dachu. rozbudowany przed 1914 r., w latach wejściowych przed kościołem św. Anto- 2009-2012 rozebrany i przeniesiony do niego z Padwy. Pratulina, gdzie urządzono w nim Mar- Dotacja z programów ministra Ortel Królewski tyrium Pratulińskie ku czci męczenników 2008 r. – 250 000 zł. unickich z 1875 r. Barokowy kościół Bernardynów św. An- GM. PISZCZAC, POW. BIALSKI toniego z Padwy, wzniesiony ok. 1685 r. Parafia Rzymskokatolicka w Ortelu Kró- przez Jana Michała Linka, przebudowany lewskim: remont i restauracja kościoła Puławy 1920 r. zapewne przez Józefa Piusa Dzie- parafialnego Matki Boskiej Różańcowej. końskiego; jednonawowy z bogata fasadą, Dotacja z programów ministra POW. PUŁAWSKI poprzedzoną okazałą kruchtą i schodami; l. 2008-2009 – 330 000 zł. Powiat Puławski: osuszanie i zabezpiecze- obok barokowy klasztor z końca XVII w., Kościół parafialny Matki Boskiej Różań- nie przed wilgocią budynku Młodzieżowe- projektu Jana Michała Linka, wielokrot- 58 cowej, pierwotnie cerkiew unicka, następ- go Domu Kultury w Puławach. nie przebudowany. WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Klasycystyczny dwór, wzniesiony w 1. ćwier- Radzyń Podlaski ci XIX w. dla Jezierskich; na rzucie prosto- Stróża POW. RADZYŃSKI kąta, dziewięcioosiowy parterowy z me- GM. KRAŚNIK, POW. KRAŚNICKI zzaninem i portykiem od frontu; wokół Gmina miasta Radzynia Podlaskiego: re- park z XIX w. Parafia Rzymskokatolicka Trójcy Świętej mont elewacji oraz konserwacja kamien- i Matki Boskiej Częstochowskiej w Stró- nych rzeźb autorstwa Jana Christiana Re- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego ży: remont kaplicy filialnej Trójcy Świętej. dlera w pałacu Potockich. Zbawiciela w Rykach: remont dachu plebanii. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2009 r. – 179 000 zł. l. 2008-2015 – 1 840 000 zł. 2008 r. – 100 000 zł. Późnobarokowa kaplica filialna św. Trój- Barokowy pałac, rezydencja magnacka Plebania parafii Najświętszego Zbawi- cy, wotywna, wzniesiona w latach 1766- wzniesiona ok. 1686 r. dla Szczuków przez ciela, wzniesiona po 1920 r., rozbudo- 1767 przez Josepha Horscha z fundacji Augustyna Locciego młodszego, rozbudowana w 2. połowie XX w., parterowa, Zamoyskich; na rzucie trójkąta, z kruch- wana w stylu rokoka w latach 1750-1769 na nieregularnym rzucie, z mansardo- ta od frontu. przez Jakuba Fontanę dla Potockich, re- wym dachem. montowany w latach 20. XX w., odbudowany w latach 1950-1970; piętrowy korpus Szczebrzeszyn główny z dwupiętrowym ryzalitem środ- Skierbieszów kowym, złączony ze skrzydłami boczny- POW. ZAMOJSKI mi z wieżami bramnymi pośrodku; wokół POW. ZAMOJSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzy- pałacu park w stylu angielskim, w którym Parafia Rzymskokatolicka w Skierbieszo- ny Aleksandryjskiej w Szczebrzeszy- zachowana Oranżeria (po 1750 r.). wie: remont dachów, izolacja i wzmocnienie: konserwacja ambony w kościele nie fundamentów kościoła parafialnego parafialnym. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Różanka Dotacja z programów ministra 2008 r. – 20 000 zł. l. 2008-2010 – 450 000 zł. Manierystyczny kościół parafialny św. Ka- GM. WŁODAWA, POW. WŁODAWSKI Barokowy kościół parafialny Wniebowzię- tarzyny Aleksandryjskiej, pierwotnie Kla- 1. Inwestor prywatny: prace przy bu- cia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony rysek, wzniesiony ok. 1638 r. z fundacji Kraśnik Kościół dynku dawnej wieży ciśnień w zespole w XVII w., wielokrotnie przebudowany; Zamoyskich, przekształcany w XIX w.; Wniebowzięcia Najświętszej parkowo-pałacowym. jednonawowy z wieżą frontową (w górnej bazylikowy z wieżą frontową; na sklepie- Marii Panny Dotacja z programów ministra partii drewnianą), która, tak jak korpus, niach geometryczne dekoracje sztukator- 2011 r. – 93 000 zł. ujęta w potężne szkarpy. skie (tzw. lubelskie). Wieża ciśnień w parku, pozostałości dawnej 2. rezydencji magnackiej Pociejów i Zamoy- Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja Lublin skich z XVIII w., zniszczonej podczas wojen Sosnowica w Szczebrzeszynie: konserwacja ołtarza Teatr Stary światowych, zbudowana ok. 1886 r.; trójkon- Matki Boskiej z Dzieciątkiem w koście- dygnacyjna, na rzucie prostokąta, z elewa- POW. PARCZEWSKI le parafialnym. 3. cjami zwieńczonymi trójkątnymi szczytami. Parafia Prawosławna we Włodawie: re- Dotacja z programów ministra Lublin mont cerkwi filialnej św. Apostołów Pio- 2008 r. – 35 000 zł. Zespół tra i Pawła w Sosnowicy. Manierystyczny kościół parafialny św. pobrygidkowski Ryki Dotacja z programów ministra Mikołaja, wzniesiony w latach 1610- l. 2009-2015 – 1 300 000 zł. 1620 z fundacji Kiślickich, remontowa- POW. RYCKI Eklektyczna cerkiew filialna św. Apostołów ny przed 1900 r.; halowy z parą kaplic 4. Lublin Gmina Ryki: remont dworu klasycy Piotra i Pawła, wzniesiona w latach 1891- bocznych i wieżą frontową, w górnych Kościół stycznego. 1893 według projektu Wiktora Syczu- partiach ośmioboczną; na sklepieniach powizytkowski Dotacja z programów ministra gowa; na rzucie krzyża, z kopułą i wieżą geometryczne dekoracje sztukatorskie l. 2008-2010 – 260 000 zł. nad babińcem. (tzw. lubelskie). 59 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Świerszczów Parafialna cerkiew prawosławna św. Miko- wej kościoła parafialnego Wniebowzięcia łaja Cudotwórcy, eklektyczna (z cechami Najświętszej Marii Panny. GM. HRUBIESZÓW, POW. HRUBIESZOWSKI urzędowego stylu rosyjskiego), wzniesiona Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Świerszczowie: ok. 1910 r.; trójdzielna, na planie krzyża 2010 r. – 300 000 zł. wykonanie instalacji przeciwpożarowych greckiego, z pięcioma kopułami i półko- Manierystyczny kościół parafialny Wnie- i przeciwwłamaniowych w kościele św. Bazylego. liście zamkniętym prezbiterium. bowzięcia Najświętszej Marii Panny, wznie- Dotacja z programów ministra siony ok. 1625 r. przez Jana Jaroszewicza 2009 r. – 57 000 zł. i Jan Wolffa z wykorzystaniem murów go- Kościół parafialny św. Bazylego, pierwot- Turobin tyckiej świątyni z końca XV w.; jednona- nie cerkiew unicka, drewniany o konstruk- wowy z parą symetrycznych kaplic sześcio- cji zrębowej, wzniesiony przed 1800 r., po POW. BIŁGORAJSKI bocznych przy prezbiterium i dwuwieżową przejęciu przez prawosławnych przebudo- Parafia Rzymskokatolicka w Turobinie: fasadą; na sklepieniu geometryczna deko- wany ok. 1875 r.; salowy z wyodrębnionym wykonanie zabezpieczeń przeciwwilgocio- racja sztukatorska (tzw. lubelska). prezbiterium, poprzedzony kruchtą; w są- wych ścian oraz wymiana kamiennej po- siedztwie drewniana dzwonnica o konstruk- sadzki kościoła parafialnego św. Dominika. cji słupowo-ramowej z początków XIX w. Dotacja z programów ministra Wąwolnica 2008 r. – 600 000 zł. Manierystyczny kościół parafialny św. Do- POW. PUŁAWSKI Targowisko-Kolonia minika, wzniesiony w latach 1620-1623 Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha z fundacji Zamoyskich przez Jana Jarosze- w Wąwolnicy: konserwacja polichromii GM. ZAKRZEW, POW. LUBELSKI wicza i Jana Wolffa; jednonawowy z parą i wypraw ściennych oraz ścian bocznych Parafia Rzymskokatolicka w Targowisku: symetrycznych kaplic i dwuwieżową fasa- Kaplicy Matki Bożej Kębelskiej. wykonanie instalacji przeciwpożarowych dą ujętą potężnymi szkarpami; z dekoracją Dotacja z programów ministra i przeciwwłamaniowych w drewnianym sztukatorską na sklepieniu (tzw. lubelską). 2013 r. – 40 000 zł. kościele parafialnym św. Tomasza Becke- Kaplica Matki Bożej Kębelskiej, będąca ta i św. Małgorzaty. dawnym prezbiterium kościoła, pierwot- Dotacja z programów ministra Tyszowce nie gotyckiego z XIV w., którego korpus 2010 r. – 43 000 zł. nawowy rozebrano w 1909 r.; na sklepie- Kościół parafialny św. Tomasza Becketa POW. TOMASZOWSKI niu geometryczna dekoracja sztukatorska i św. Małgorzaty, drewniany o konstrukcji Parafia Rzymskokatolicka w Tyszowcach: (tzw. lubelska). zrębowej, wzniesiony w połowie XVIII w., wzmocnienie ścian budynku kościoła pa- przebudowany (nowe stropy, prezbiterium) rafialnego św. Leonarda. w latach 20. XX w.; pseudobazylikowy, z trój- Dotacja z programów ministra Werbkowice kondygnacyjną wieżą frontową o konstruk- 2008 r. – 40 000 zł. cji słupowo-ramowej, nakrytą barokowym Neorenesansowy kościół parafialny św. Le- POW. HRUBIESZOWSKI hełmem; na dwuspadowym dachu sygna- onarda, wzniesiony w latach 186501870 Parafia Rzymskokatolicka w Werbkowi- turka; w sąsiedztwie drewniana dzwonnica. według projektu Henryka Marconiego cach: remont elewacji oraz stolarki okien- (z 1850 r.); trójnawowy z dwuwieżową nej i drzwiowej w kościele filialnym św. fasadą; w sąsiedztwie dwukondygnacyj- Michała Archanioła w Werbkowicach. Tomaszów Lubelski na ceglana wieżyca z bogatą kamieniarką. Dotacja z programów ministra 2014 r. – 100 000 zł. POW. TOMASZOWSKI Kościół filialny św. Michała Archanioła, Parafia Prawosławna św. Mikołaja Cudo- Uchanie pierwotnie cerkiew unicka, następnie pra- twórcy w Tomaszowie Lubelskim: remont wosławna, drewniany o konstrukcji zrębo- pięciu kopuł oraz nawy głównej. POW. HRUBIESZOWSKI wej, wzniesiony w 1864 r., przebudowany Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Uchaniach: po 1920 r. (wieża), restaurowana po 1945 r.; 60 l. 2009-2010 – 850 000 zł. konserwacja i restauracja elewacji fronto- trójdzielna, z wieżą frontową i sygnaturką. WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

nie prezbiterium na osi południowej nawy bocznej, w posadzce osadzona płyta nagrobna hetmana i kanclerza Jana, twór- cy miasta; na sklepieniu sztukaterie Gio- vanniego Battisty Falconiego z ok. 1634 r.

Parafia Katedralna Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła w Za- mościu: konserwacja i restauracja ołtarza św. Marii Magdaleny. Dotacja z programów ministra 2012 r. – 100 000 zł. Manierystyczna katedra rzymskokatolicka Zmartwychwstania Pańskiego i św. Tomasza Apostoła (pierwotnie kolegiata), wzniesiona w latach 1587-po 1605 według projektu Bernarda Moranda, z elewacjami prze- kształconymi po 1820 r.; bazylika z rzędami Wilków Wojsławice kaplic bocznych i parą kaplic przy prezbiterium; wewnątrz dekoracja sztukatorska POW. OPOLSKI POW. CHEŁMSKI z lat 20. XVII w.; w sąsiedztwie barokowa Parafia Rzymskokatolicka w Wilkowie: Parafia Prawosławna św. Jana Teologa dzwonnica z lat 1760-1775. remont kościoła parafialnego św. Floria- w Chełmie: konserwacja malowideł ścien- na i św. Urszuli. nych w cerkwi filialnej św. Eliasza Proroka Rektorat Rzymskokatolicki św. Katarzyny Dotacja z programów ministra w Wojsławicach. w Zamościu: remont kościoła rektoralne- l. 2011-2013 – 1 536 000 zł. Dotacja z programów ministra go (filialnego). Barokowy kościół parafialny św. Flo- 2008 r. – 130 000 zł. Dotacja z programów ministra riana i św. Urszuli, wzniesiony w la- Barokowa cerkiew filialna św. Eliasza Pro- l. 2008-2010 – 300 000 zł. tach 1625-1638 z fundacji Głuskich, roka (Kazańskiej Ikony Matki Bożej), Barokowy kościół rektoralny (filialny) rozbudowany w 1876 r.; jednonawo- pierwotnie unicka, wzniesiona w latach św. Katarzyny, pierwotnie św. Andrzeja wy z kaplica od północy, dobudowaną 1771-1774; jednonawowa z dobudowa- Franciszkanów-Reformatów, wzniesiony w 1723 r. i sygnaturką na dwuspado- ną w 1841 r. kruchtą; w sąsiedztwie ce- w latach 1680-1686 według planów Ja- wym dachu nawy; w sąsiedztwie mu- glana dzwonnica sprzed 1914 r. na Michała Linka z fundacji Zamoyskich rowana dzwonnica z 1921 r. i Żaboklickich; jednonawowy, z fasadą de- korowaną wielkoporządkowymi pilastra- Zamość mi toskańskimi. Wisznice Gmina miasta Zamościa: konserwacja, Inwestor prywatny: remont dawnej mykwy. POW. BIALSKI renowacja i adaptacja na cele kultury ze- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Wisznicach: społów fortyfikacji Starego Miasta w Za- l. 2013-2014 – 140 000 zł. renowacja i przystosowanie do celów mościu, w tym szczególnie utworzenie Budynek dawnej mykwy gminy żydow- kulturalnych cerkwi unickiej św. Jerzego Muzeum Fortyfikacji i Broni. skiej, wzniesiony w połowie XVIII w., i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- Dotacja z programów ministra przebudowany ok. 1877 r.; piętrowy z ar- ny w Wisznicach. l. 2008-2010 – 42 709 000 zł. chiwoltową dekoracją elewacji, z dwuspa- Dotacja z programów ministra Nowożytne obwarowania miejskie, roz- dowym dachem. l. 2009-2010 – 105 000 zł. planowane i wzniesione według planów Klasycystyczny kościół św. Jerzego Bernarda Moranda w latach 1587-1605, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydow- i Wniebowzięcia Najświętszej Marii rozbudowane przed 1620 r. i ponownie, skiego: rewitalizacja synagogi w Zamościu. Panny, pierwotnie cerkiew unicka, na- etapowo w latach 1809-1850; na narysie Dotacja ze środków priorytetu stępnie prawosławna, wzniesiony w la- wieloboku z pięcioma bastionami, otoczo- ochrona europejskiego dziedzic- tach 1870-1872; na rzucie krzyża zbli- ne szeregiem dzieł obronnych, częściowo twa kulturowego MF EOG i NMF 1. żonego do greckiego. rozebranych po 1866 r. l. 2009-2011 – 5 804 000 zł. Radzyń Podlaski Późnorenesansowa synagoga, wzniesiona Pałac Parafia Rzymskokatolicka w Wisznicach: Diecezja Zamojsko-Lubaczowska Kościo- przed 1618 r., przebudowa w XVIII w., renowacja nagrobków na cmentarzu. ła rzymskokatolickiego: konserwacja i re- restaurowana ok. 1958 r.; wewnątrz za- Dotacja z programów ministra stauracja wyposażenia i wystroju kaplicy chowane sztukaterie z początków XVII w. 2. l. 2008-2009 – 196 000 zł. ordynackiej Przemienienia Pańskiego w ka- Stróża Cmentarz parafii Przemienienia Pań- tedrze Zmartwychwstania Pańskiego i św. Kaplica Trójcy Świętej skiego, założony ok. 1800 r., pierwotnie Tomasza Apostoła. także unicki (do dziś odrębna kwatera), Dotacja z programów ministra l obecnie rzymskokatolicki; zachowany ze- . 2008-2009 – 450 000 zł. 3. spół zabytkowych nagrobków z XIX w., Manierystyczna kaplica grobowa ordyna- Zamość w tym rodziny pisarza Józefa Ignace- tów Zamoyskich, Przemienienia Pańskie- Arsenał go Kraszewskiego i generała Kazimierza go, zwana też Ordynacką, wzniesiona na Sosnkowskiego. przełomie XVI i XVII w. po prawej stro- 61 PRZYZNANE DOTACJE

Strzelce Krajeńskie

strzelecko–drezdenecki Dobiegniew Drezdenko gorzowski Karwin Bolemin Lubiatów Chwałowice WOJEWÓDZTWO Gorzów Wielkopolski Pielice Dąbroszyn Przynotecko Kostrzyn nad Odrą Strzelce Krajeńskie Oksza Gorzów Wielkopolski Stare Polichno Gorzów Wielkopolski LUBUSKIE

28 791 000 ZŁ NA 138 PROJEKTÓW

Sulęcin Międzyrzecz

Słubice sulęciński międzyrzecki Grabów Chociszewo Kołczyn Gorzyca słubicki Kosieczyn Krobielewo Ośno Lubuskie Lubów Międzyrzecz Radachów Maszków Święty Wojciech Radzików Muszkowo Pniów Rudna Słońsk Świebodzin

świebodziński Chlastawa Gościkowo–Paradyż Niedźwiedź Poźrzadło Świebodzin

zielonogórski Krosno Odrzańskie Bojadła Klępsk krośnieński Lipno Grabin Świdnica Gubin Trzebiechów Krosno Odrzańskie Zielona Góra Sękowice Trzebule Witaszkowo

Nowa Sól Wschowa nowosolski Broniszów Konotop wschowski Kożuchów Gola Lubięcin Wschowa Nowa Sól Nowe Miasteczko Żary Otyń Żagań Popęszyce W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra żarski Siedlisko Brody Solniki w wysokości 28 791 000 zł. żagański Studzieniec Chocicz Chotków Drożków Chrobrów Lubanice Iłowa Lubsko Lutynka Żary Mycielin Stary Żagań Witoszyn Żagań PRZYZNANE DOTACJE

Strzelce Krajeńskie strzelecko–drezdenecki Dobiegniew Drezdenko gorzowski Karwin Bolemin Lubiatów Chwałowice WOJEWÓDZTWO Gorzów Wielkopolski Pielice Dąbroszyn Przynotecko Kostrzyn nad Odrą Strzelce Krajeńskie Oksza Gorzów Wielkopolski Stare Polichno Gorzów Wielkopolski LUBUSKIE

28 791 000 ZŁ NA 138 PROJEKTÓW

Sulęcin Międzyrzecz

świebodziński Chlastawa Gościkowo–Paradyż Niedźwiedź Poźrzadło Świebodzin zielonogórski Krosno Odrzańskie Bojadła Klępsk krośnieński Lipno Grabin Świdnica Gubin Trzebiechów Krosno Odrzańskie Zielona Góra Sękowice Trzebule Witaszkowo

63 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Bojadła Broniszów Chocicz

POW. ZIELONOGÓRSKI GM. KOŻUCHÓW, GM. LUBSKO, POW. ŻARSKI POW. NOWOSOLSKI Inwestor prywatny: remont dachu pała- Parafia Rzymskokatolicka w Górzynie: in- cu w Bojadłach. Inwestor prywatny: konserwacja więźby stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- Dotacja z programów ministra dachowej i prace ratunkowe przy funda- ściele filialnym Matki Bożej Nieustającej 2015 r. – 60 000 zł. mentach dawnego szpitala św. Trójcy w ze- Pomocy w Chociczu. Barokowy pałac, wzniesiony w latach 1734- spole pałacowym w Broniszowie. Dotacja z programów ministra 1735 dla rodu von Kottwitzów; piętrowy Dotacja z programów ministra 2011 r. – 28 000 zł. na rzucie podkowy, z wyższym ryzalitem l. 2012-2014 – 351 000 zł. Kościół filialny Matki Bożej Nieustającej środkowym. Barokowy budynek dawnego szpitala Pomocy, pierwotnie ewangelicko-augsbur- św. Trójcy, wzniesiony ok. 1765 r. z fun- ski, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- dacji Skrońskich; parterowy z ryzalitem ny w 1687 r.; salowy z ceglaną wieżą z po- Bolemin od frontu. czątku XX w.

GM. DESZCZNO, POW. GORZOWSKI Inwestor prywatny: wzmocnienie murów Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia i konserwacja sali balowej w zamku (pała- Chociszewo Krzyża Świętego w Deszcznie: instalacja cu) w Broniszowie. sygnalizacji przeciwpożarowej i antywła- Dotacja z programów ministra GM. TRZCIEL, POW. MIĘDZYRZECKI maniowej w kościele filialnym św. Pio- l. 2011-2014 – 630 000 zł Parafia Rzymskokatolicka w Chociszewie: tra i Pawła. Pałac (zamek) von Kottwitzów, pierwot- remont dachu kościoła parafialnego Na- Dotacja z programów ministra nie renesansowy, wzniesiony w 2. poło- rodzenia św. Jana Chrzciciela. 2010 r. – 20 000 zł. wie XVI w., ok. 1700 r. przebudowany Dotacja z programów ministra Kościół filialny św. Piotra i Pawła, pierwot- w duchu barokowym, otoczony murem 2008 r. – 139 000 zł nie ewangelicko-augsburski, wzniesiony z neogotycką wieżą po 1839 r.; dwupię- Późnogotycki kościół parafialny Narodze- w latach 1790-1799 przez F.W. Krauze- trowy, na rzucie litery L, z cylindryczną nia św. Jana Chrzciciela, ceglano-kamien- go, o konstrukcji szachulcowej, potynko- baszta na połączeniu skrzydeł, otoczony ny, wzniesiony w XVI w. w dobrach cy- wany; salowy. z trzech stron fosą. stersów z Paradyża, przekształcany w XVII i XVIII w., rozbudowany ok. 1930 r.; jednonawowy z wieżą frontową. Brody Chlastawa POW. ŻARSKI GM. ZBĄSZYNEK, POW. ŚWIEBODZIŃSKI Chotków Fundacja „Przyjaciół Pałacu Brühla”: re- Parafia Rzymskokatolicka Macierzyństwa mont dachu i konstrukcji nośnej pała- Najświętszej Marii Panny w Zbąszynku: GM. BRZEŹNICA, POW. ŻAGAŃSKI cu Brühlów. konserwacja dachu i wieży kościoła filial- Parafia Rzymskokatolicka w Chotkowie: Dotacja z programów ministra nego Narodzenia Najświętszej Marii Pan- prace konstrukcyjne, remont dachu i reno- l. 2013-2014 – 838 000 zł. ny w Chlastawie. wacja tryptyku we wnętrzu kościoła parafial- Barokowy zespół urbanistyczno-rezyden- Dotacja z programów ministra nego Narodzenia Najświętszej Marii Panny. cjonalny, powstały w latach 1741-1753 l. 2012-2013 – 548 000 zł. Dotacja z programów ministra według projektu Johanna Christopha Kościół filialny Narodzenia Najświętszej l. 2013-2015 – 1 105 000 zł. Knöffla dla ministra saskiego Heinricha Marii Panny, drewniany o konstrukcji Gotycki kościół parafialny Narodzenia Naj- Brühla; centrum założenia stanowi daw- zrębowej, wzniesiony w 1637 r., restauro- świętszej Marii Panny, z kamienia i cegły, ny pałac Promnitzów z 1680 r., przebudowany ok. 1910 r.; jednonawowy z kaplica wzniesiony 2. połowie XIII lub 1. poło- wany gruntownie w latach 40. XVIII w.; od południa i wieża frontową (konstrukcja wie XIV w., przebudowany na przełomie dwupiętrowy z użytkowym poddaszem, słupowa) z izbicą; wewnątrz polichromia XVIII i XIX w.; salowy z wieżą od połu- 64 na rzucie litery U. barokowa z połowy XVII w. dnia (XVI w.). WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Inwestor prywatny: remont dachu w pa- nad Odrą: instalacja sygnalizacji przeciw- dachowego w spichlerzu, obecnej siedzi- łacu w Chotkowie. pożarowej i antywłamaniowej w kościele bie muzeum. Dotacja z programów ministra filialnym św. Józefa. Dotacja z programów ministra 2012 r. – 140 00 zł. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 50 000 zł Barokowy pałac von Prosskauów, wzniesiony l. 2011-2012 – 65 000 zł. Spichlerz, w dolnej części murowany, ok. 1709 r. z wykorzystaniem murów rene- Neogotycki kościół filialny św. Józefa, pier- w górnych o konstrukcji szachulcowej, sansowego dworu z połowy XVI w.; piętro- wotnie ewangelicko-augsburski, wzniesio- wzniesiony w XVII w. jako zbrojownia wy, kryty dachem mansardowym z lukarna- ny w latach 1825-1828 z wykorzystaniem (arsenał miejski), po 1763 r. nadbudo- mi, otoczony wałem ziemnym z bastejami. murów świątyni z XVII w.; jednonawowy wany na cele magazynowe; piętrowy, na z transeptem i wieżą frontową, zwieńczo- rzucie prostokąta, z wysokim dwuspado- ną iglicowym, ośmiobocznym hełmem. wym dachem i użytkowym, dwukondy- Chrobrów gnacyjnym poddaszem. GM. ŻAGAŃ, POW. ŻAGAŃSKI Dobiegniew Parafia Rzymskokatolicka Zwiastowania Gola Najświętszej Marii Panny w Bożnowie: re- POW. STRZELECKO-DREZDENECKI mont po katastrofie budowlanej kościoła Gmina Dobiegniew: konserwacja baszty GM. SZLICHTYNGOWA, POW. WSCHOWSKI filialnego św. Augustyna. z fragmentami murów miejskich. Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Piotra i Pawła w Serbach: remont dachu 2012 r. – 139 000 zł 2010 r. – 100 000 zł. i elewacji kościoła filialnego św. Jadwigi Gotycki kościół filialny św. Augustyna, Średniowieczne mury obronne, gotyckie, Śląskiej w Goli. wzniesiony ok. 1500 r., przebudowany praw- z cegły i kamienia, wzniesione w 1. połowie Dotacja z programów ministra dopodobnie w 2. połowie XVII w.; jedno- XIV w.; zachowane niewielkie fragmenty l. 2011-2012 – 380 000 zł. nawowy z kaplicą von Lüttwitzów z 1793 r. z basztą wartowniczą, ceglaną. Późnobarokowy kościół filialny św. Jadwi- gi Śląskiej, wzniesiony w 1768 r.; jednonawowy z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i kruchtą od frontu; w sąsiedztwie Chwałowice Drożków drewniana dzwonnica z 1617 r. o konstruk- GM. BOGDANIEC, POW. GORZOWSKI GM. ŻARY, POW. ŻARSKI cji słupowej, z ośmiobocznym dachem. Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Parafia Rzymskokatolicka w Drożkowie: Archanioła w Jeninie: instalacja sygnali- remont pokrycia dachowego w kościele pa- 1. zacji przeciwpożarowej w kościele filial- rafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego. Gorzów Wielkopolski Chlastawa Kościół Narodzenia nym św. Antoniego. Dotacja z programów ministra Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra 2011 r. i 2013 r. – 230 000 zł. Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publicz- Panny 2011 r. – 30 000 zł Gotycki kościół parafialny Podwyższenia na im. Zbigniewa Herberta w Gorzowie Kościół filialny św. Antoniego, pierwotnie Krzyża Świętego, z kamienia i cegły, wznie- Wielkopolskim: remont dachu willi-obec- ewangelicko-augsburski, o konstrukcji sza- siony w 2. połowie XIII w., przebudowa- nie siedziby biblioteki. 2. Gościkowo- chulcowej, wzniesiony w 1793 r.; salowy ny w XV w., restaurowany w końcu XIX Dotacja z programów ministra Paradyż z boczną kruchta, przekryty czterospado- w.; jednonawowy, oszkarpowany, z wieżą 2013 r. – 334 000 zł. Zespół pocysterski wym dachem. frontową z iglicowym hełmem. Secesyjna willa Lehmana, wzniesiona w 1903 r. przez Karla Bengerta, w latach 2006-2007 w bezpośrednim sąsiedztwie 3. Dąbroszyn Drezdenko budowa nowego gmachu biblioteki; bu- Kosieczyn dynek na rzucie zbliżonym do kwadratu, Kościół św. GM. WITNICA, POW. GORZOWSKI POW. STRZELECKO-DREZDENECKI Tadeusza Judy piętrowy o urozmaiconej, asymetrycznej i św. Szymona Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Muzeum Puszczy Drawskiej i Noteckiej bryle, w partiach ryzalitów dwupiętro- Marii Panny Matki Kościoła w Kostrzynie im. Franciszka Grasia: wymiana pokrycia wy; zachowany częściowo wystrój wnętrz. 65 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Gorzyca lizacji przeciwpożarowej w kościele filialnym Matki Bożej Częstochowskiej w Grabowie. GM. MIĘDZYRZECZ, POW. MIĘDZYRZECKI Dotacja z programów ministra 2011 r. – 28 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Pierwszych Mę- Kościół filialny Matki Bożej Częstochow- czenników Polski w Międzyrzeczu: insta- skiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, lacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony ściele filialnym Najświętszego Serca Pana w 1860 r. w miejscu poprzedniej świąty- Jezusa w Gorzycy. ni z XVIII w.; salowy z wyodrębnionym Dotacja z programów ministra krótkim prezbiterium. 2012 r. – 30 000 zł Kościół filialny Najświętszego Serca Pana Jezusa, pierwotnie ewangelicko-augsbur- Gubin ski, o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony w 1736 r.; jednonawowy z wtopioną POW. KROŚNIEŃSKI wieżą frontową z 1777 r.; w sąsiedztwie Fundacja Fara Gubińska-Centrum Spotkań drewniana dzwonnica z początku XIX w. Polsko-Niemieckich: stabilizacja korpusu nawowego kościoła farnego. Dotacja z programów ministra Gościkowo-Paradyż 2008 r. – 500 000 zł. Gotycki kościół farny, z prezbiterium GM. ŚWIEBODZIN, POW. ŚWIEBODZIŃSKI z przełomu XIII i XIV w., przebudowa- Zielonogórsko-Gorzowskie Wyższe Semi- nym w końcu XV w. i halowym korpu- narium Duchowne w Paradyżu: remont sem z 2. połowy XIV w. i wieżą z początku dachu i prace konserwatorskie we wnę- XVI w., restaurowany w 2. ćwierci XIX w., trzu kościoła seminaryjnego św. Marci- zniszczony w 1945 r., obecnie w odbudo- na z Tours i Wniebowzięcia Najświętszej wie na centrum kulturalne. Marii Panny w Paradyżu. Dotacja z programów ministra l. 2009-2015 – 1 532 000 zł. Iłowa Zespół poklasztorny, pierwotnie Cystersów, z kościołem św. Marcina z Tours i Wniebo- POW. ŻAGAŃSKI wzięcia Najświętszej Marii Panny, wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Iłowej: remont nym po 1722 r. na zrębach świątyni gotyckiej dachu kościoła filialnego Chrystusa Króla. z XIII w.; bazylikowy z prosto zamkniętym Dotacja z programów ministra prezbiterium z niższym obejściem i parą 2015 r. – 220 000 zł. owalnych kaplic od wschodu i kaplicą Mat- Kościół filialny Chrystusa Króla, pierwot- ki Boskiej Paradyskiej od południa; dwu- nie ewangelicko-augsburski, wzniesio- wieżowa fasada i wieża nad nawą z końca ny w 1729 r., gruntownie przebudowany XVIII w.; klasztor gotycko-barokowy z XIII- w XX w.; na rzucie krzyża, z wieża frontową, -XVIII w., piętrowy z dwoma wirydarzami. elewacje klasycystyczne z początku XX w.

Grabin Karwin

GM. BYTNICA, POW. KROŚNIEŃSKI GM. DREZDENKO, POW. STRZELECKO- Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów DREZDENECKI Piotra i Pawła w Bytnicy: instalacja sygna- Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Kan- lizacji przeciwpożarowej i antywłamanio- tego w Niegosławiu: instalacja sygnaliza- wej w kościele filialnym św. Jana Chrzci- cji przeciwpożarowej w kościele filialnym ciela w Grabinie. Podwyższenia Krzyża Świętego w Karwinie. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2011 r. – 40 000 zł. 2010 r. – 21 000 zł Barokowy kościół filialny św. Jana Chrzci- Kościół filialny Podwyższenia Krzyża Świę- ciela, pierwotnie ewangelicko-augsburski, tego, pierwotnie ewangelicko-augsburski, o konstrukcji salowej, wzniesiony w 1776 r.; o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony salowy z wyróżnionym prezbiterium i wto- w 1711 r., restaurowany w końcu XVIII w.; pioną wieżą frontową, drewnianą. salowy z wtopioną drewnianą wieżą frontową.

Grabów Klępsk

GM. TORZYM, POW. SULĘCIŃSKI GM. SULECHÓW, POW. ZIELONOGÓRSKI Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Bi- 66 Krzyża Świętego w Torzymiu: instalacja sygna- skupa w Łęgowie Sulechowskim: wymiana WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE instalacji elektrycznej w kościele filialnym Kostrzyn nad Odrą sygnalizacji przeciwpożarowej w koście- Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. le filialnym Matki Bożej Częstochow- Dotacja z programów ministra POW. GORZOWSKI skiej w Lipnie. 2014 r. – 118 000 zł. W 2011 r. przyznano dotację Gotycki kościół filialny Nawiedzenia Naj- Gmina miasta Kostrzyn nad Odrą: kom- w wysokości 30 000 zł. świętszej Marii Panny, pierwotnie drew- pleksowa konserwacja murów i obiektów Kościół filialny Matki Bożej Częstochow- niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony należących do twierdzy. skiej, pierwotnie ewangelicko-augsbur- na przełomie XIV i XV w., rozbudo- Dotacja z programów ministra ski, o konstrukcji szachulcowej, wznie- wany w konstrukcji szachulcowej ok. l. 2012-2015 – 988 000 zł. siony w latach 1842 r., w miejsce starszej 1580 r. i ponownie na przełomie XVII Twierdza sytemu starowłoskiego, rozpla- świątyni z XVIII w., restaurowany w la- i XVIII w.; jednonawowy z wieżą fron- nowana w latach 1537-1590 przez Fran- tach 1980-2001; salowy z wieżą na rzu- tową o konstrukcji słupowej, wystawio- cesca Chiamarellego i Rochusa Gueri- cie kwadratu od zachodu, nakrytą dachem ną przed 1657 r.; na stropie renesansowa niego, ceglana na kamiennej podwalinie, namiotowym. polichromia z początku XVII w. i bogato na rzucie nieregularnym, z czterema ba- dekorowane empory stionami i trzema bramami; rozbudowana w systemie nowowłoskim w XVII w. Lubanice i pruskim w XVIII-XIX w.; silnie znisz- Kołczyn czona w 1945 r. GM. ŻARY, POW. ŻARSKI Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia GM. KRZESZYCE, POW. SULĘCIŃSKI Krzyża Świętego w Drożkowie: wymiana Parafia Rzymskokatolicka w Kołczy- Kożuchów dachu w kościele filialnym Matki Bożej nie: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- Różańcowej w Lubanicach. rowej w kościele parafialnym św. Stani- POW. NOWOSOLSKI W 2015 r. przyznano dotację sława Kostki. Parafia Rzymskokatolicka w Kożuchowie: w wysokości 35 000 zł. Dotacja z programów ministra remont dachu, konserwacja ołtarza głów- Gotycki kościół filialny Matki Bożej Ró- 2011 r. – 40 000 zł. nego i instalacja sygnalizacji antywłama- żańcowej, ceglano-kamienny, wzniesiony Kościół parafialny św. Stanisława Kost- niowej w kościele parafialnym Matki Bo- w 2. połowie XIII w., przebudowany w XIV ki, pierwotnie ewangelicko-augsburski, żej Gromnicznej. i XV w., restaurowany w 1884 r.; jednona- o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- Dotacja z programów ministra wowy z kaplicą boczną i wieżą z dachem ny w 1776 r., rozbudowany w 1954 r.; 2011 r. i 2014-2015 – 780 000 zł. ostrosłupowym; sklepienia krzyżowo-że- salowy z sygnaturką na trzypołacio- Gotycki kościół parafialny Matki Bożej browe i sieciowe. wym dachu. Gromnicznej (Ofiarowania Pańskiego), wzniesiony w latach 1340-1369, z wykorzystaniem murów z XIII w., rozbudowany Lubiatów Konotop na przełomie XV i XVI w., restaurowany w XVIII w.; halowy z rzędami kaplic bocz- GM. DREZDENKO, POW. STRZELECKO- GM. KOLSKO, POW. NOWOSOLSKI nych i prosto zamkniętym prezbiterium, DREZDENECKI Parafia Rzymskokatolicka p.w. Narodzenia przy którym barokowa kaplica i ośmio- Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia św. Jana Chrzciciela w Kolsku: remont po- boczna wieża. Najświętszej Marii Panny w Rąpinie: insta- krycia dachowego i więźby dachowej ko- lacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- ścioła filialnego św. Anny. ściele filialnym św. Józefa w Lubiatowie. Dotacja z programów ministra Krobielewo W 2012 r. przyznano dotację 2012 r. – 100 000 zł. w wysokości 30 000 zł. Gotycko-barokowy kościół filialny św. An- GM. PRZYTOCZNIA, POW. MIĘDZYRZECKI Kościół filialny św. Józefa, pierwotnie ewan- ny, wzniesiony w 2. połowie XIV w., grun- Parafia Rzymskokatolicka św. Trójcy w Go- gelicko-augsburski, o konstrukcji szachul- townie przebudowany w 1707 r. z fun- raju: instalacja sygnalizacji przeciwpo- cowej, wzniesiony w 2. połowie XVIII w., dacji von Kottwitzów; jednonawowy na żarowej w kościele filialnym Niepokala- restaurowany przed 1960 r.; salowy z ce- rzucie nieregularnego wieloboku, z parą nego Poczęcia Najświętszej Marii Panny glanym szczytem zachodnim. kaplic i wieżą. w Krobielewie. Dotacja z programów ministra 2010 r. – 22 000 zł. Lubięcin Kosieczyn Kościół filialny Niepokalanego Poczę- cia Najświętszej Marii Panny, pierwot- GM. NOWA SÓL. POW. NOWOSOLSKI GM. ZBĄSZYNEK, POW. SULĘCIŃSKI nie ewangelicko-augsburski, o konstruk- Parafia Rzymskokatolicka w Lubięcinie: Parafia Rzymskokatolicka w Kosieczynie: cji szachulcowej, wzniesiony w 1807 r., instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej 1. konserwacja kościoła parafialnego św. Apo- przebudowany (ceglana ściana zachod- w kościele parafialnym Najświętszego Ser- Międzyrzecz stołów Szymona i Judy Tadeusza. nia); salowy z siedmiobocznie zamknię- ca Pana Jezusa. Zamek Dotacja z programów ministra tym prezbiterium. W 2011 r. przyznano dotację l. 2009-2012 – 1 897 000 zł. w wysokości 40 000 zł. Kościół parafialny św. Apostołów Szy- Kościół parafialny Najświętszego Ser- 2. mona i Judy Tadeusza, drewniany o kon- Lipno ca Pana Jezusa, pierwotnie ewangelicko- Mycielin strukcji zrębowej, być może z XVII w., augsburski, o konstrukcji szachulcowej, Gotycki poliptyk GM. ŚWIDNICA, POW. ZIELONOGÓRSKI w kościele św. restaurowany ok. 1900 r.; jednonawo- wzniesiony w latach 1742-1747; salowy, Mikołaja wy z wieżą frontowa z przełomu XVII Parafia Rzymskokatolicka św. Jadwigi Ślą- na rzucie wydłużonego ośmioboku, z za- i XVIII w. skiej w Koźli Kożuchowskiej: instalacja chowanymi emporami. 67 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Lubów Międzyrzecz

GM. TORZYM, POW. SULĘCIŃSKI POW. MIĘDZYRZECKI

Parafia Rzymskokatolicka w Boczowie: Powiat Międzyrzecki: remont i konserwa- remont dachu kościoła filialnego św. Mi- cja zamku piastowskiego. chała Archanioła w Lubowie. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2012-2013 – 250 000 zł. 2012 r. – 90 000 zł. Pozostałości gotyckiego zamku staro- Późnogotycki kościół filialny św. Michała ścińskiego, wzniesionego ok. połowy Archanioła, kamienno-ceglany, wzniesio- XIV w., przebudowanego na przełomie ny ok. 1520 r., restaurowany w 2. połowie XV i XVI w., odbudowanego w 1533 r., XVIII w. i po 1945 r.; salowy. następnie rozbudowanego, w ruinie od końca XVII w., restaurowanego w latach 1954-1964; na rzucie nieregularnym, za- Lubsko chowane m.in. basteje.

POW. ŻARSKI Parafia Greckokatolicka w Międzyrzeczu: Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia renowacja elewacji i prace przy stropie Najświętszej Marii Panny w Lubsku: insta- cerkwi parafialnej św. Cyryla i Metodego. lacja sygnalizacji antywłamaniowej w ko- Dotacja z programów ministra ściele parafialnym. l. 2009-2010 – 124 000 zł. Dotacja z programów ministra Neogotycka cerkiew greckokatolicka (pier- 2011 r. – 29 000 zł. wotnie kościół staroluterański), ceglana, Gotycki kościół Nawiedzenia Najświęt- wzniesiona w XIX w.; salowa. szej Marii Panny, z kamienia, wzniesiony w połowie XIV w., z częściowym wy- Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- korzystaniem murów późnoromańskich ciela w Międzyrzeczu: konserwacja polichro- z ok. połowy XIII w., restaurowany i roz- mii XVI-wiecznych w kościele parafialnym. budowywany w XVI w., regotycyzowa- Dotacja z programów ministra ny w 2. połowie XIX w.; halowy z wie- l. 2014-2015 – 300 000 zł. żą frontową. Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- ciela, ceglany, wzniesiony w końcu XV w., przebudowany w XVII i XIX w.; halowy. Lutynka GM. WYMIARKI, POW. ŻAGAŃSKI Muszkowo Parafia Rzymskokatolicka w Witoszynie: remont dachu i elewacji kościoła filialne- GM. KRZESZYCE, POW. SULĘCIŃSKI go św. Anny w Lutynce. Parafia Rzymskokatolicka p.w. św. Antonie- Dotacja z programów ministra go Padewskiego w Krzeszycach: wzmocnie- 2010 r. – 150 000 zł. nie więźby dachowej i ścian zewnętrznych Późnoromański kościół filialny św. An- kościoła filialnego św. Jana Chrzciciela ny, kamienny, wzniesiony w 2. połowie w Muszkowie. XIII w., przebudowany w XV w.; salowy, Dotacja z programów ministra trójbocznie zamknięty od wschodu, prze- 2014 r. – 80 000 zł. kryty drewnianym stropem. Otoczony ka- Kościół filialny św. Jana Chrzciciela, pier- miennym murem z wieża bramną-dzwon- wotnie ewangelicko-augsburski, wznie- nicą z XIV w., podwyższoną w XIX w. siony w 1814 r., uzupełniony o wieżę ok. 1892 r.; jednonawowy z wieżą od frontu z ostrosłupowym hełmem. Maszków GM. KRZESZYCE, POW. SULĘCIŃSKI Mycielin Parafia Rzymskokatolicka p.w. św. Stani- sława Kostki w Kołczynie: instalacja sygna- GM. NIEGOSŁAWICE, POW. ŻAGAŃSKI lizacji przeciwpożarowej w kościele filial- Parafia Rzymskokatolicka w Mycielinie: nym św. Marii Magdaleny w Maszkowie. konserwacja ołtarza głównego kościoła Dotacja z programów ministra parafialnego św. Mikołaja. 2011 r. – 30 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół filialny św. Marii Magdaleny, pier- l. 2014-2015 – 380 000 zł wotnie ewangelicko-augsburski, ceglany, Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, wzniesiony ok. 1902 r. z elementami neo- kamienno-ceglany, wzniesiony w 2. po- romańskimi; jednonawowy z wieżą fron- łowie XIII w., rozbudowany o barokową 68 tową z ostrosłupowym hełmem. kruchtę od południa i mauzoleum von WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Niebelschützów od północy z przełomu Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra XVII i XVIII w.; jednonawowy z wieża l. 2014-2015 – 416 000 zł. 2011 r. – 17 000 zł. frontową (zwieńczenie z końca XIX w.), Kościół filialny Matki Boskiej Częstochow- Kościół filialny Matki Bożej Nieustającej skiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, Pomocy, pierwotnie ewangelicko-augsbur- o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony ski, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- Niedźwiedź w latach 1862-1863; salowy z wyodrębnio- ny w początkach XIX w.; salowy z ceglanym prezbiterium, poprzedzony krychtą. nym szczytem zachodnim (z lat 20. XX w.) GM. ŁAGÓW, POW. ŚWIEBODZIŃSKI i wieżą wtopioną w korpus. Parafia Rzymskokatolicka w Toporowie: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Ośno Lubuskie w kościele filialnym Wniebowzięcia Naj- Pniów świętszej Marii Panny w Niedźwiedziu. POW. SŁUBICKI Dotacja z programów ministra Gmina Ośno Lubuskie: wzmocnienie mu- GM. TORZYM, POW. SULĘCIŃSKI 2011 r. – 30 000 zł. rów obronnych przy ul. 1 Maja. Parafia Rzymskokatolicka w Boczowie: Kościół filialny Wniebowzięcia Najświęt- Dotacja z programów ministra instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej szej Marii Panny, pierwotnie ewangelicko- 2015 r. – 193 000 zł. w kościele filialnym Matki Boskiej Ró- augsburski, o konstrukcji szachulcowej, Gotyckie, kamienne mury obronne, wzniesio- żańcowej w Pniowie. wzniesiony w początkach XIX w., grun- ne w początkach XIV w., nadbudowane cegłą Dotacja z programów ministra townie przekształcony w 1930 r.; salowy i uzupełnione 17 basztami łupinowymi i cy- 2011 r. – 30 000 zł. z wyodrębnionym prezbiterium i drew- lindrycznymi w 2. połowie XV w.; zachowa- Kościół filialny Matki Boskiej Różańco- nianą wieżą od frontu; od południa duża ne z wyjątkiem rozebranych w XIX w. bram. wej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, przybudówka na zakrystię. o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka w Ośnie Lubu- w 1755 r.; salowy na rzucie wydłużone- skim: ratunkowe prace konserwatorskie go ośmioboku, po bokach nawy dosta- Nowa Sól przy ścianach korpusu głównego i wieży wione kruchty; od zachodu dostawiona kościoła parafialnego św. Jakuba Apostoła. wieża frontowa o konstrukcji słupowej, POW. NOWOSOLSKI Dotacja z programów ministra zwieńczoną iglicą. Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- l. 2013-2015 – 2 114 000 zł. chanioła w Nowej Soli: konserwacja ołtarza Gotycki kościół parafialny św. Jakuba głównego kościoła parafialnego. Apostoła, z ciosów i cegły, wzniesiony Popęszyce Dotacja z programów ministra w 2. połowie XV w., z wykorzystaniem 2009 r. – 80 000 zł. murów wcześniejszej świątyni z XIII w., G. NOWE MIASTECZKO, POW. NOWOSOLSKI Renesansowy kościół parafialny św. Micha- rozbudowany w końcu XVI w., regotycy- Parafia Rzymskokatolicka w Nowym Mia- ła Archanioła, pierwotnie ewangelicko-au- zowany w 3. ćwierci XIX w.; pseudobazy- steczku: instalacja sygnalizacji przeciwpo- gsburski (do połowy XVII w.), wzniesiony lika z późnogotycką kaplicą od południa żarowej i antywłamaniowej w kościele fi- w latach 1591-1597, rozbudowany prezbi- i wieżą frontową; sklepienia z ok. 1834 r. lialnym św. Michała Archanioła. terium w końcu XVII w.; jednonawowy Dotacja z programów ministra z transeptem i wieżą frontową. 2012 r. – 40 000 zł. Otyń Gotycki kościół filialny św. Michała Ar- chanioła, ceglano-kamienny, wzniesio- Nowe Miasteczko POW. NOWOSOLSKI ny na przełomie XV i XVI w., zapewne Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia z wykorzystaniem murów wcześniejszej POW. NOWOSOLSKI Krzyża Świętego w Otyniu: odbudowa świątyni z XIII w., restaurowany w po- Parafia Rzymskokatolicka św. Marii Mag- zawalonej wieży i instalacja sygnalizacji łowie XIX w.; jednonawowy z drewnia- daleny w Nowym Miasteczku: konserwa- przeciwpożarowej w kościele parafialnym. ną wieżyczką (XIX w.) nad zachodnią cja ołtarza Mistrza z Gościeszowic w ko- Dotacja z programów ministra częścią nawy. ściele parafialnym. l. 2012-2014 – 2 150 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnogotycki kościół parafialny Podwyż- 2014 r. – 60 000 zł. szenia Krzyża Świętego, kamienno-ceglany, Poźrzadło Gotycki kościół parafialny św. Marii wzniesiony w latach 1585-1787 z funda- Magdaleny, z kamienia i cegły, wznie- cji von Rechnebergów z wykorzystaniem GM. ŁAGÓW, POW. ŚWIEBODZIŃSKI siony w początkach XIV w., odbudowa- murów świątyni z XIV w., ok. 1702 r. zba- Parafia Rzymskokatolicka w Toporowie: ny w 1634 r.; pierwotnie jednonawowy, rokizowany; jednonawowy, przekryty skle- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej rozbudowany o renesansową nawę po- pieniem sieciowym, z renesansowymi em- i antywłamaniowej w kościele filialnym 1. łudniową ok. 1550 r., z wieżą w połu- porami i potężną wieżą frontową z 1676 r. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Siedlisko Dotacja z programów ministra Ruiny budynku dniowo-zachodnim narożniku (z iglico- bramnego zamku wym hełmem). 2010 r. – 30 000 zł. Pielice Kościół filialny Zwiastowania Najświęt- szej Marii Panny, pierwotnie ewangelic- 2. GM. STRZELCE KRAJEŃSKIE, Oksza ko-augsburski, o konstrukcji szachulco- Strzelce POW. STRZELECKO-DREZDENECKI wej, wzniesiony w latach 60. XVIII w.; Krajeńskie GM. WITNICA, POW. GORZOWSKI Fragment Parafia Rzymskokatolicka w Ogardach: jednonawowy z dwoma aneksami od obwarowań Parafia Rzymskokatolicka w Krzeszycach: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej południa i północy oraz oszalowaną wie- miejskich remont dachu kościoła filialnego Matki w kościele filialnym Matki Bożej Nieusta- żą nad zachodnią częścią nawy z 1859 r., Bożej Częstochowskiej w Okszy. jącej Pomocy w Pielicach. zwieńczoną iglicą. 69 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

Siedlisko

POW. NOWOSOLSKI Mela Invest sp. z o.o.: zabezpieczenie i konserwacja portalu, kolumn i murów w zamku w Siedliskach. Dotacja z programów ministra l. 2013-2014 – 250 000 zł. Renesansowy zamek von Schönaichów, wzniesiony w latach 1597-1610 przez Melchiora Deckhardta, rozbudowany o kaplicę i otoczony fortyfikacjami z budynkiem bramnym w latach 1611-1618 przez Valentina von Saebischa, powiększo- ny o barokowe skrzydła na przełomie XVII i XVIII w., przebudowany w duchu neorenesansu w latach 60. XVIII w.; dwupię- trowy, czteroskrzydłowy z wewnętrznym dziedzińcem i kaplicą, otoczony z fortyfi- Przynotecko Dotacja z programów ministra kacjami bastionowymi; od 1945 r. w więk- 2009-2010 – 445 000 zł. szości w ruinie. GM. STARE KUROWO, Barokowy kościół filialny Matki Bożej POW. STRZELECKO-DREZDENECKI Królowej Polski, pierwotnie ewangelicko- augsburski, o konstrukcji szachulcowej, Słońsk Parafia Rzymskokatolicka w Trzebiczu: wzniesiony w 1712 r.; salowy, z wyodręb- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej nionym prezbiterium i dwukondygnacyj- POW. SULĘCIŃSKI w kościele filialnym Matki Bożej Często- ną wieżą od frontu z 1793 r., nakrytą da- Parafia Rzymskokatolicka w Słońsku: chowskiej w Przynotecku. chem namiotowym. instalacja sygnalizacji antywłamanio- Dotacja z programów ministra wej w kościele parafialnym Matki Bożej 2011 r. – 40 000 zł. Częstochowskiej. Kościół filialny Matki Bożej Częstochow- Rudna Dotacja z programów ministra skiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, 2011 r. – 25 000 zł. o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony GM. KRZESZYCE, POW. SULĘCIŃSKI Gotycki kościół parafialny Matki Bożej w 1728 r.; jednonawowy, z dostawioną Parafia Rzymskokatolicka w Kołczynie: Częstochowskiej, pierwotnie Joannitów, od zachodu nawy okazałą wieżą z małą kompleksowa konserwacja i instalacja sy- ceglany, wzniesiony w latach 1426-1429, drewnianą wieżyczką z namiotowym dasz- gnalizacji przeciwpożarowej w kościele fi- rozbudowany w połowie XVII w., z wie- kiem na szczycie. lialnym św. Mikołaja w Rudnej. żą przekształconą w latach 1814-1818 Dotacja z programów ministra według projektu Karla Friedricha Schin- 2008 i 2011 r. – 380 000 zł kla; halowy z obejściem wokół poligonal- Radachów Kościół filialny św. Mikołaja, pierwotnie nie zamkniętego prezbiterium, przekryty ewangelicko-augsburski, o konstrukcji sklepieniem gwiaździstym z ponad 200 GM. OŚNO LUBUSKIE, POW. SŁUBICKI szachulcowej, wzniesiony w 1708 r. lub rzeźbionymi zwornikami. Parafia Rzymskokatolicka w Ośnie Lubu- nieco wcześniej; salowy kryty dwuspa- skim: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- dowym dachem z naczółkiem, z dodaną rowej w kościele filialnym Wniebowzięcia w końcu XIX w. neogotycką ceglaną wieżą Solniki Najświętszej Marii Panny w Radachowie. od frontu, nakrytą wysmukłym hełmem Dotacja z programów ministra ostrosłupowym. GM. KOŻUCHÓW, POW. NOWOSOLSKI 2011 r. – 30 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kożuchowie: Kościół filialny Wniebowzięcia Najświęt- remont dachu kościoła filialnego św. An- szej Marii Panny, pierwotnie ewangelicko- Sękowice ny w Solnikach. augsburski, o konstrukcji szachulcowej, Dotacja z programów ministra wzniesiony w 1725 lub 1754 r.; jedno- GM. GUBIN, POW. KROŚNIEŃSKI 2009 r. – 384 000 zł. nawowy, z wyodrębnionym prezbiterium Parafia Rzymskokatolicka Trójcy Świętej Gotycki kościół filialnym św. Anny, wznie- i dwukondygnacyjną wieżą nakrytą da- w Gubinie: prace konstrukcyjne przy da- siony w XV w. z wykorzystaniem murów chem namiotowym. chu i ścianach kościoła filialnego Świętej świątyni romańskiej z początku XIII w.; Rodziny w Sękowicach. jednonawowy, rozbudowany o kaplicę od Dotacja z programów ministra północy i oszkarpowaną wieżę frontową Radzików l. 2010-2011 – 220 000 zł. z XVI w.; zachowane sklepienia sieciowe. Kościół filialny Świętej Rodziny, pierwot- GM. CYBINKA, POW. SŁUBICKI nie ewangelicko-augsburski, o konstrukcji Parafia Rzymskokatolicka w Gądkowie szachulcowej, wzniesiony w końcu XVII Stare Polichno Wielkim: remont dachu i instalacja sy- w.; na rzucie ośmioboku z zakrystią od gnalizacji przeciwpożarowej i antywłama- wschodu, z zachowanymi emporami, na- GM. SANTOK, POW. GORZOWSKI niowej w kościele filialnym Matki Bożej kryty drewnianym, oszalowanym tambu- Parafia Rzymskokatolicka w Starym Po- 70 Królowej Polski w Radzikowie. rem i latarnią. lichnie: instalacja sygnalizacji przeciwpo- WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

żarowej w kościele parafialnym św. Anto- Świdnica strój powstał według planów Henry’ego niego Padewskiego. van der Velde. POW. ZIELONOGÓRSKI Dotacja z programów ministra 2010 r. – 22 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Świdnicy: kon- Kościół parafialny św. Antoniego Padew- serwacja wieży, więźby dachowej i murów Trzebule skiego, pierwotnie ewangelicko-augsbur- kościoła parafialnego św. Marcina Biskupa. ski, o konstrukcji szachulcowej, wznie- Dotacja z programów ministra GM. DĄBIE, POW. KROŚNIEŃSKI siony w 1826 r. z fundacji von Brandów; l. 2014-2015 – 500 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Leśniowie salowy z wieżą frontową. Kościół parafialny św. Marcina Biskupa, Wielkim: instalacja sygnalizacji przeciw- utrzymany w tradycji gotyckiej, kamienny, pożarowej w kościele filialnym św. Jana wzniesiony w 3. ćwierci XVI w. z wyko- Chrzciciela w Trzebulach. Stary Żagań rzystaniem murów wcześniejszej świątyni Dotacja z programów ministra z XIV w., przekształcony w XVIII w.; jed- 2010 r. – 14 000 zł. GM. ŻAGAŃ, POW. ŻAGAŃSKI nonawowy z wieżą frontową (neogotycka Kościół filialny św. Jana Chrzciciela, pier- Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia forma z 1883 r.). wotnie ewangelicko-augsburski, o kon- Najświętszej Marii Panny w Żaganiu: re- strukcji zrębowej, wzniesiony w 1670 r., mont dachu w kościele filialnym Najświęt- rozbudowany w XVIII w. o dwie przybu- szej Marii Panny Królowej Polski w Sta- Świebodzin dówki o konstrukcji szachulcowej; na rzu- rym Żaganiu. cie ośmioboku, z wysokim dachem zwień- W 2008 r. przyznano dotację POW. ŚWIEBODZIŃSKI czonym ślepą latarnią. w wysokości 53 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- Romański kościół Najświętszej Marii Pan- chanioła w Świebodzinie: remont więźby ny Królowej Polski, kamienny, wzniesiony i pokrycia dachu kościoła parafialnego. Witaszkowo w 2. połowie XII w., przebudowany w XIII- Dotacja z programów ministra -XV w., restaurowany w 1670 r. i w XIX l. 2011-2012 i 2014 r. – 550 000 zł. GM. GUBIN, POW. KROŚNIEŃSKI w.; jednonawowy z półkoliście zamknię- Gotycki kościół parafialny św. Michała Ar- Parafia Rzymskokatolicka w Starosiedlu: tym prezbiterium i sygnaturką na dachu; chanioła, ceglany, wzniesiony w 2. połowie instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej dawny cmentarz otoczony murem kamien- XV w., ok. połowy XVI w. rozbudowany i antywłamaniowej oraz odtworzenie dachu ny, w którym osadzone trzy średniowiecz- o nawę północną i rząd kaplic od połu- i sygnaturki kościoła filialnego Niepokala- ne krzyże pokutne. dnia; restaurowany w XVII w.; w połowie nego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. XIX w. regotycyzacja (Alexis Langer i Frie- Dotacja z programów ministra drich August Stüler); czteronawowa, nie- l. 2011-2012 – 70 000 zł. Strzelce Krajeńskie symetryczna hala z obejściem wokół pre- Kościół filialny Niepokalanego Poczę- zbiterium i neogotycką fasadą. cia Najświętszej Marii Panny, pierwotnie POW. STRZELECKO-DREZDENECKI ewangelicko-augsburski, o konstrukcji sza- Gmina Strzelce Krajeńskie: renowacja mu- chulcowej, wzniesiony w 1749 r.; salowy rów obronnych, w tym Baszty Więziennej Święty Wojciech z wyodrębnionym prezbiterium i sygna- i Nowej Bramy. turką w centrum dachu nawy. Dotacja z programów ministra GM. MIĘDZYRZECZ, POW. MIĘDZYRZECKI l. 2012-2013 – 491 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka p.w. Pierwszych Gotyckie mury obronne, kamienne, wznie- Męczenników Polski w Międzyrzeczu: Witoszyn sione etapami od końca XIII do początków instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej XV w., w większości zachowane, w tym z 36 i antywłamaniowej w kościele filialnym GM. WYMIARKI, POW. ŻAGAŃSKI baszt łupinowych (m.in. Białogłówka, Tka- św. Wojciecha. Parafia Rzymskokatolicka w Witoszynie: czy i Morze Czerwone), Baszta Więzienna Dotacja z programów ministra remont dachu kościoła parafialnego św. (Czarownic) i brama Młyńska; w końcu 2011 r. – 30 000 zł. Michała Archanioła. XVIII w. wzniesiono Nową Bramę. Kościół filialny św. Wojciecha, pierwotnie Dotacja z programów ministra ewangelicko-augsburski, o konstrukcji sza- 2009 r. – 150 000 zł. chulcowej, wzniesiony w 1768 r.; salowy Gotycki kościół parafialny św. Micha- Studzieniec z wyodrębnionym prezbiterium i wieżą ła Archanioła, kamienny, wzniesiony za- frontową zwieńczoną barokowym hełmem. pewne na początku XIV w., przebudo- GM. KOŻUCHÓW, POW. NOWOSOLSKI wany w XVI w.; jednonawowy z wieżą Parafia Rzymskokatolicka św. Antonie- frontową z wysokim iglicowym hełmem. go w Nowej Soli: kompleksowe prace re- Trzebiechów montowe kościoła filialnego św. Wawrzyń- ca w Studzieńcu. POW. ZIELONOGÓRSKI Wschowa Dotacja z programów ministra Powiat Zielonogórski: prace konserwator- 2010 r. – 400 000 zł. skie przy budynkach należących do Do- POW. WSCHOWSKI Gotycki kościół parafialny św. Wawrzyńca, mu Pomocy Społecznej. Gmina Wschowa: konserwacja sześciu płyt z kamienia polnego i rudy darniowej, wznie- Dotacja z programów ministra epitafijnych na Staromiejskim Cmentarzu siony prawdopodobnie ok. 1480 r., z wy- 2011 r. – 90 000 zł. Ewangelickim. 1. Świdnica Dotacja z programów ministra korzystaniem murów świątyni z XIII w., Zespół budynków dawnego sanatorium Kościół św. restaurowany w 1908 r.; salowy z prezbite- (zakład fizjoterapeutyczno-dietetyczny), 2014 r. – 65 000 zł. Marcina rium przekrytym drewnianą kolebką z re- wzniesiony w latach 1902-1905, z fun- Staromiejski Cmentarz Ewangelicki za- nesansową polichromią z XVI w. dacji książąt von Reuss, secesyjny wy- łożony w 1609 r. w formie nawiązującej 71 WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

do włoskiego campo santo, do II wojny mont dachu i prace konserwatorskie we Żelechów światowej służył jako miejsce pochów- wnętrzach biblioteki w klasztorze poau- ku członków luterańskiej społeczno- gustiańskim oraz instalacja sygnalizacji GM. ŁAGÓW, POW. ŚWIEBODZIŃSKI ści Wschowy; po 1945 r. zdewastowa- przeciwpożarowej. Parafia Rzymskokatolicka w Łagowie: insta- ny, w latach 70. XX w. przekształcony Dotacja z programów ministra lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- w Muzeum Rzeźby Nagrobnej, lapida- l. 2010-2015 – 1 528 000 zł. włamaniowej w kościele filialnym św. Sta- rium, i poddany pracom restauracyjnym; Barokowy klasztor poaugustiański z ok. nisława Biskupa w Żelechowie. zachowane kilkaset kaplic, nagrobków 1730 r., wzniesiony z wykorzystaniem Dotacja z programów ministra i epitafiów z XVII-XX w. ( w tym 200 gotyckich murów, piętrowy, czworobocz- 2011 r. – 40 000 zł. sprzed 1800 r.). ny wokół wirydarza; w dawnej bibliote- Kościół filialny św. Stanisława Biskupa, ce polichromie Georga Wilhelma Neun- pierwotnie ewangelicko-augsburski, o kon- hertza z 1736 r. strukcji szachulcowej, wzniesiony w poło- Żagań wie XVII w., uzupełniony następnie o za- Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa w Ża- krystię i kruchtę; salowy z wyodrębnionym POW. ŻAGAŃSKI ganiu: remont fundamentów i dachu ko- prezbiterium i wieżą frontową zwieńczoną Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia ścioła filialnego św. Krzyża. barokowym hełmem. Najświętszej Marii Panny w Żaganiu: in- Dotacja z programów ministra stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- l. 2008-2013 – 750 000 zł. ściele parafialnym. Neogotycki kościół św. Krzyża, wzniesio- Dotacja z programów ministra ny ok. 1849 r. przez Leonharda Dorsta 2012 r. – 56 000 zł. von Schatzberga z wykorzystaniem mu- Kościół parafialny Nawiedzenia Naj- rów gotyckiej kaplicy z XIV w. na nekro- świętszej Marii Panny, pierwotnie go- polię książąt żagańskich z rodu Talleyran- tycki, kamienno-ceglany, wzniesiony dów; jednonawowy. ok. 1404 r., zbarokizowany w XVII w.; jednonawowy z kaplicą od południa; w sąsiedztwie późnogotycko-renesan- Żary sowa kaplica Bożego Grobu, kamienna, wystawiona w 1598 r. POW. ŻARSKI Kompleks Pałacowo-Zamkowy w Żarach Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia Sp. z o.o.: remont dachu pałacu Promnitzow. Najświętszej Marii Panny w Żaganiu: re- Dotacja z programów ministra mont dachu kościoła parafialnego. 2012 r. – 841 000 zł. Dotacja z programów ministra Zespół rezydencjonalny Promnitzów, l. 2014-2015 – 1 497 000 zł dawniej wspaniała rezydencja arystokra- Gotycki kościół parafialny Wniebowzięcia tyczna na Dolnych Łużycach, składająca Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Au- się z zamku wzniesionego w XIII w., na- gustianów, ufundowany w końcu XIII w., stępnych stuleciach wielokrotnie przebu- wzniesiony etapami w XIII-XVI w.; pseudo- dowanego, obecnie w formie z XVI w., bazylika z dwiema kaplicami od północy dwupiętrowego, czworobocznego wokół i wieżą; fasada z bogato dekorowanym wewnętrznego dziedzińca — połączone- szczytem poprzedzona renesansową log- go z barokowym pałacem z 1. połowy gią z ok. 1620 r. XVIII w., wybudowanym Giulia Simo- nettiego, dwupiętrowym, czworobocznym, Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia z wewnętrznym dziedzińcem; spalonym 72 Najświętszej Marii Panny w Żaganiu: re- w 1945 r., w odbudowie. WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE

1. Żagań Fragment bryły kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

2. Żagań Wieża kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

73 PRZYZNANE DOTACJE

Kutno Skierniewice Skierniewice skierniewicki kutnowski Głuchów Łęki Kościelne Prusy Oporów WOJEWÓDZTWO Łowicz

łowicki ŁÓDZKIE Łęczyca Łowicz

łęczycki 53 943 000 ZŁ NA 150 PROJEKTÓW Leźnica Mała Łęczyca Pęcławice Skierniewice Tum

zgierski Poddębice Mąkolica Zgierz Zgierz poddębicki Poddębice Brzeziny

Rawa Mazowiecka Łódź brzeziński Brzeziny rawski Łódź Boguszyce Łódź Regnów

Pabianice zduńskowolski Strońsko Szadek pabianicki Sieradz Zduńska Wola Lutomiersk Łask sieradzki Tomaszów Mazowiecki Biskupice łaski Kalinowa Łask Sieradz Łopatki-Cegielnia Warta Ostrów Wróblew Widawa

Piotrków Trybunalski Opoczno Piotrków Trybunalski Bełchatów Piotrków Trybunalski opoczyński Drzewica bełchatowski Paradyż Kaszewice Studzianna-Poświętne Kociszew Wieruszów Łobudzice piotrkowski Suchcice Sulejów wieruszowski Wygiełzów Piotrków Trybunalski Chróścin Wieluń W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Cieszęcin Kuźnica Skakawska w wysokości 30 909 000 zł. Węglewice wieluński Wieruszów Kadłub Konopnica W latach 2007–2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Krzyworzeka Pajęczno Łagiewniki Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Łyskornia tomaszowski Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Raczyn pajęczański Będków Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004–2011 i 2009–2014 Skomlin Biała Szlachecka Radomsko Inowłódz Wieluń Rząśnia Krzemienica w wysokości 23 034 000 zł. Łaznów radomszczański Popielawy Bugaj Dmeniński Rzeczyca Gidle Tomaszów Lgota Wielka Mazowiecki Radomsko Żelechlinek PRZYZNANE DOTACJE

Kutno Skierniewice Skierniewice skierniewicki kutnowski Głuchów Łęki Kościelne Prusy Oporów WOJEWÓDZTWO Łowicz

łowicki ŁÓDZKIE Łęczyca Łowicz

łęczycki 53 943 000 ZŁ NA 150 PROJEKTÓW Leźnica Mała Łęczyca Pęcławice Skierniewice Tum zgierski Poddębice Mąkolica Zgierz Zgierz poddębicki Poddębice Brzeziny

Rawa Mazowiecka Łódź brzeziński Brzeziny rawski Łódź Boguszyce Łódź Regnów

75 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Będków Brzeziny

POW. TOMASZOWSKI POW. BRZEZIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Będkowie: re- Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia nowacja ceglanej elewacji parafialnego ko- Krzyża Świętego w Brzezinach: konserwa- ścioła Narodzenia Najświętszej Marii Panny. cja krypty pod Kaplicą Matki Boskiej Ró- Dotacja z programów ministra żańcowej oraz zabezpieczenie przeciwwil- 2014 r. – 100 000 zł. gociowe kościoła parafialnego. Gotycki kościół parafialny Narodzenia Naj- Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny, ceglany, wzniesiony l. 2011-2015 – 670 000 zł. ok. 1462 r.; jednonawowy z wieżą fronto- Gotycki kościół parafialny Podwyższe- wą i kaplicami: gotycką od południa i bania Krzyża Świętego, ceglany, wzniesiony rokową, z 2. połowy XVIII w., od północy. w XIV w., restaurowany ok. 1853 r.; jednonawowy, z fasadą zwieńczoną szczytem schodkowym, z kaplicami Lasockich: re- Biała Szlachecka nesansową z 1. połowy XVI w. od połu- dnia i kopułową barokową z ok. 1619 r. GM. RZĄŚNIA, POW. PAJĘCZAŃSKI od północy. Parafia Rzymskokatolicka w Białej Szla- checkiej: montaż instalacji przeciwpo- żarowej w kościele parafialnym św. Jana Bugaj Dmeniński Chrzciciela. Dotacja z programów ministra GM. KODRĄB, POW. RADOMSZCZAŃSKI 2009 r. – 27 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Dmeninie: Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- drewniany o konstrukcji zrębowej, w tzw. ściele filialnym św. Leonarda w Bugaju stylu wieluńskim, wzniesiony ok. 1584 r. Dmenińskim. z fundacji Wolskich, pierwotnie w Woli Dotacja z programów ministra Grzymalinej, w 1984 r. rozebrany i prze- 2009 r. – 29 000 zł. niesiona na obecne miejsce; jednonawo- Kościół filialny św. Leonarda, drewniany wy z sygnaturką na dachu nawy. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1. połowie XVII w.; jednonawowy z muro- waną wieżą frontową, ośmioboczną w gór- Biskupice nych partiach (z 1862 r.) i z sygnaturką na dachu nawy. GM. SIERADZ, POW. SIERADZKI Powiat Sieradzki: remont dachu, wymiana stropu oraz wymiana instalacji elektrycznej Chróścin w Domu Pomocy Społecznej. Dotacja z programów ministra GM. BOLESŁAWIEC, POW. WIERUSZOWSKI 2011 r. – 100 000 zł. Powiat Wieruszowski: wymiana pokry- Neorenesansowy pałac, wzniesiony w la- cia dachowego budynku Domu Pomo- tach 1904-1905 przez Wojciecha Kozłow- cy Społecznej. skiego i Apoloniusza Nieniewskiego dla Dotacja z programów ministra Stanisława Graeve; budowla o złożonej l. 2008-2012 – 123 000 zł. bryle, z dwupiętrowym korpusem i pię- Eklektyczny (z przewagą nawiązań neo- trowymi skrzydłami, zwieńczony attyką; gotyckich) pałac (zamek), wzniesiony ok. brama wjazdowa do parku, z XIX w., z cy- 1888 r. dla Łopuchinów; kilkuczłonowa lindryczną wieżą. budowla o złożonej bryle, piętrowa, wysokim dachami i z wieżą.

Boguszyce Cieszęcin GM. RAWA MAZOWIECKA, POW. RAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Boguszycach: GM. WIERUSZÓW, POW. WIERUSZOWSKI konserwacja i restauracja polichromii ścian Parafia Rzymskokatolicka w Cieszęcinie: i zaskrzynień oraz figury Chrystusa Ukrzy- montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- żowanego w kościele parafialnym św. Sta- ściele parafialnym św. Wojciecha. nisława Biskupa. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2013 r. – 25 000 zł. l. 2008-2009 – 526 000 zł. Kościół parafialny św. Wojciecha, drew- Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa, niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1793 r.; jednonawowy z wieżą ny ok. 1558 r.; pseudobazylikowy, z cenną frontową i sygnaturką z barokowymi 76 polichromią renesansową z 2. połowy XVI w. hełmami. WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Drzewica 1913 r. przez Józefa Piusa Dziekońskiego Konopnica i rekonstruowany w latach 30. XX w. przez POW. OPOCZYŃSKI POW. WIELUŃSKI Karla Wilhelma Henneberga; jednonawo- Parafia Rzymskokatolicka w Drzewicy: wy z apsydą i cylindryczną wieżą frontową. Parafia Rzymskokatolicka w Konop- konserwacja gotyckiej elewacji, obejmująca nicy: konserwacji elewacji, wieży oraz wieżę kościoła parafialnego św. Łukasza. prezbiterium popaulińskiego kościo- Dotacja z programów ministra Kadłub ła św. Rocha. 2015 r. – 90 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Łukasza, cegla- GM. WIELUŃ, POW. WIELUŃSKI l. 2012-2014 – 700 000 zł. ny, pierwotnie gotycki, wzniesiony przed Parafia Rzymskokatolicka w Kadłubie: Wczesnobarokowy kościół parafialny 1460 r., rozbudowany o transept i nowe montaż instalacji przeciwpożarowej i prze- św. Rocha, pierwotnie Paulinów, ceglany prezbiterium ok. 1914 r. przez Jarosława ciwwłamaniowej w kościele parafialnym niepotynkowany, wzniesiony ok. 1642 r. Wojciechowskiego; jednonawowy z tran- św. Andrzeja Apostoła. z fundacji Konopnickich; jednonawowy septem i cylindryczną wieżą frontową. Dotacja z programów ministra z wieżą frontową, przy której zachowany 2008 r. – 64 000 zł. dwuprzęsłowy ganek, przejście do nieist- Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła, niejącego już klasztoru. Gidle drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony zapewne w XVI w., przebudowany POW. RADOMSZCZAŃSKI w 1949 r. (obniżenie wieży); jednonawo- Krzemienica Klasztor Wniebowzięcia Najświętszej Marii wy, w tzw. typie wieluńskim, z sygnatur- Panny Zakonu Kaznodziejskiego (Domi- ką i wieżą frontową. GM. CZERNIEWICE, POW. TOMASZOWSKI nikanów): instalacja zintegrowanego syste- Parafia Rzymskokatolicka w Krzemienicy: mu bezpieczeństwa w zabytkowym kom- konserwacja ołtarza głównego oraz wieży pleksie kościelno-klasztornym. Kalinowa kościoła parafialnego św. Jakuba Apostoła. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2009-2010 – 270 000 zł. GM. BŁASZKI, POW. SIERADZKI l. 2009-2014 – 350 000 zł. Barokowy zespół klasztorny Dominikanów, Parafia Rzymskokatolicka w Kalinowej: re- Gotycko-renesansowy kościół parafialny z kościołem Wniebowzięcia Najświętszej mont dachów i wzmocnienie konstrukcji św. Jakuba Apostoła, ceglany, wzniesiony Marii Panny, wzniesiony w latach 1632- kościoła parafialnego św. Marii Magdaleny. w latach 1598-1600 z fundacji Lipskich; 1644 przez Jana Buszta; bazylika transep- Dotacja z programów ministra jednonawowy z wyodrębnioną z prezbite- towa dwuwieżową fasadą, na sklepienia l. 2009-2010 – 149 000 zł. rium apsydą oraz z wieżą frontową. geometryczna dekoracja sztukatorska; od Gotycki kościół parafialny św. Marii Mag- północy przy prezbiterium klasztor, pię- daleny, ceglany, wzniesiony w latach 1465- trowy, z lat 1640-1655. 1466 z fundacji Zarembów, gruntownie Krzyworzeka restaurowany w początkach XIX w. (nowe sklepienia); jednonawowy. GM. MOKRSKO, POW. WIELUŃSKI Głuchów Parafia Rzymskokatolicka w Krzyworzece: remont dzwonnicy kościoła parafialnego POW. SKIERNIEWICKI Kaszewice św. Apostołów Piotra i Pawła. Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- Dotacja z programów ministra chanioła w Głuchowie: montaż instalacji GM. KLUKI, POW. BEŁCHATOWSKI 2009 r. – 138 000 zł. przeciwpożarowej i przeciwwłamaniowej Parafia Rzymskokatolicka w Kaszewicach: Późnoromański kościół parafialny św. Apo- w kościele parafialnym św. Wacława. montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- stołów Piotra i Pawła, kamienny, wzniesiony Dotacja z programów ministra ściele parafialnym Trójcy Przenajświętszej. ok. 1264 r. z fundacji księcia krakowskiego 2012 r. – 35 000 zł. Dotacja z programów ministra Bolesława V Wstydliwego, zbarokizowa- Późnobarokowy kościół parafialny św. Mi- 2009 r. – 29 000 zł. ny w XVIII w.; jednonawowy z sygnatur- chała, wzniesiony ok. 1786 r., restaurowa- Kościół parafialny Trójcy Przenajświętszej, ką i wolno stojącą dzwonnicą, romańską 1. ny w XIX w.; jednonawowy z dwuwieżową drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony z barokowym kopułowym dachem. Boguszyce Polichromie fasadą; w sąsiedztwie ceglana dzwonnica w 1612 r. z fundacji Koniecpolskich, restau- w kościele św. Stanisława Biskupa neogotycka z 1821 r. rowany w 1931 r.; jednonawowy z kaplicą od i Męczennika północy z 1725 r. i z sygnaturką na dachu nawy. Kuźnica Skakawska

GM. WIERUSZÓW, POW. WIERUSZOWSKI Inowłódz 2. Kociszew Parafia Rzymskokatolicka w Wieruszowie: Brzeziny POW. TOMASZOWSKI montaż instalacji przeciwpożarowej i prze- Krypty pod GM. ZELÓW, POW. BEŁCHATOWSKI kościołem Parafia Rzymskokatolicka w Inowłodzu: ciwwłamaniowej w kościele filialnym św. Podwyższenia remont kościoła filialnego Św. Idziego, Parafia Rzymskokatolicka w Kociszewie: Rocha w Kuźnicy Skakawskiej. Krzyża Świętego w tym wykonanie nowych tynków zakry- montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- Dotacja z programów ministra stii oraz pokrycie wieży. ściele św. Teodora. 2012 r. – 50 000 zł. 3. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kościół filialny św. Rocha, drewnia- Gidle 2010 r. – 62 000 zł. 2012 r. – 50 000 zł. ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Kościół Wniebowzięcia Romański kościół filialny św. Idziego, z cio- Kościół parafialny św. Teodora, drewnia- w 1744 r. na terenie grodziska, rozbu- Najświętszej sów i cegły, wzniesiony zapewne po 1086 r. ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony dowany o zakrystię i kruchtę w 1875 r.; Marii Panny z fundacji księcia Władysława I Herma- ok. 1770 r.; jednonawowy z sygnaturką jednonawowy z sygnaturką na kalenicy na, wielokrotnie restaurowany, m.in. ok. na dachu nawy. dachu nawy. 77 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Leźnica Mała Kościół filialny św. Jana Chrzciciela w Ła- giewnikach, drewniany o konstrukcji zrę- GM. ŁĘCZYCA, POW. ŁĘCZYCKI bowej, wzniesiony w 1623 r. z fundacji Parafia Rzymskokatolicka w Leźnicy Ma- Brodnickich, w 1805 r. przeniesiony na łej: remont, prace konserwatorskie i bu- obecne miejsce; jednonawowy z sygna- dowlane dachu, fundamentów oraz ścian turką na dachu nawy. zewnętrznych kościoła parafialnego św. Marii Magdaleny. Dotacja z programów ministra Łask l. 2012-2014 – 637 000 zł. Kościół parafialny św. Marii Magdaleny, POW. ŁASKI drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Parafia Rzymskokatolicka Niepokalanego siony w 1784 r., rozbudowany w 1869 r. Poczęcia Najświętszej Marii Panny i św. Mi- o murowaną kaplicę; jednonawowy z sy- chała Archanioła w Łasku: remont dachu gnaturkę na dachu. kościoła filialnego św. Ducha w Łasku. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 320 000 zł. Lgota Wielka Kościół filialny św. Ducha, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony POW. RADOMSZCZAŃSKI w 1666 r.; jednonawowy z sygnaturką Parafia Rzymskokatolicka w Lgocie Wiel- nad wejściem. kiej: montaż instalacji przeciwpożarowych i przeciwwłamaniowych oraz ołtarza głów- nego kościoła parafialnego św. Klemensa. Łaznów Dotacja z programów ministra l. 2009-2011 – 550 000 zł. GM. ROKICINY, POW. TOMASZOWSKI Kościół parafialny św. Klemensa, drew- Parafia Rzymskokatolicka w Łaznowie: niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony montaż instalacji przeciwpożarowej w drew- w 1767 r.; jednonawowy z kruchtą i za- nianym kościele parafialnym Matki Bożej krystią z lat 1869-1871 oraz sygnaturką. Różańcowej. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 30 000 zł. Lutomiersk Kościół parafialny Matki Bożej Różańco- wej, drewniany o konstrukcji zrębowej, POW. PABIANICKI wzniesiony 2. połowie XVIII w.; jedno- Dom Zakonny Towarzystwa Salezjańskie- nawowy z sygnaturką. go w Lutomiersku: montaż instalacji prze- ciwpożarowej i oddymowej oraz remont dachu po pożarze, osuszanie murów i re- Łęczyca nowacja elewacji klasztoru. Dotacja z programów ministra POW. ŁĘCZYCKI l. 2011-2015 – 244 000 zł. Dom Zakonny Zgromadzenia Sióstr Ur- Dawny zespół klasztorny Franciszkanów- szulanek Serca Jezusa Konającego w Łę- -Reformatów (obecnie Salezjanów) ufun- czycy: remont dachów klasztoru. dowany w 1642 r. przez Grudzińskich; Dotacja z programów ministra klasztor wzniesiony w połowie XVII w. l. 2014-2015 – 200 000 zł. z wykorzystaniem murów gotyckiego Klasztor Urszulanek, pierwotnie Norber- dworu obronnego; czteroskrzydłowy z wi- tanek, wzniesiony w początkach XVII w. rydarzem; barokowy kościół Niepokala- z fundacji Szczawińskich z wykorzystaniem nego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, fragmentu gotyckich murów obronnych wzniesiony w połowie XVII w., odbudo- wraz z kościołem Wniebowzięcia Najświęt- wany po I wojnie światowej w 1923 r.; szej Marii Panny (rozebrany), restaurowa- jednonawowy. ny w 1877 r. i po II wojnie światowej.

Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- Łagiewniki nardynów) w Łęczycy: montaż instalacji przeciwpożarowej oraz zewnętrzne od- GM. CZARNOŻYŁY, POW. WIELUŃSKI wodnienie w klasztorze. Parafia Rzymskokatolicka w Raczynie: Dotacja z programów ministra montaż instalacji elektrycznej, odgromo- 2008 r. – 130 000 zł. wej. przeciwpożarowej i przeciwwłamanio- Barokowy zespół klasztorny Bernardy- wej w kościele filialnym św. Jana Chrzci- nów, wzniesiony w 2. ćwierci XVII w., ciela w Łagiewnikach. restaurowany w końcu XVII w., z kościo- Dotacja z programów ministra łem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej 78 2011 r. – 50 000 zł. Marii Panny (jednonawowy z fasadą po- WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE przedzoną okazałą kruchtą); od północy w latach 1652-1668 przez Tomasza i Andrzeja wie XVIII w.; jednonawowy z transeptem; klasztor, restaurowany w połowie XVIII w., Poncinów, z wykorzystaniem murów gotyc- od południa klasztor, piętrowy, trzyskrzy- piętrowy, czteroskrzydłowy z wirydarzem. kiego kościoła sprzed 1464 r., przebudowany dłowy z wirydarzem. przed 1760 r., restaurowany m.in. ok. 1912 r. przez Stefan Szyllera i po II wojnie świato- Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiej- Łęki Kościelne wej; bazylika z dwuwieżową fasadą i wydłu- stuta Bacewiczów w Łodzi: rewitalizacja żonym prezbiterium, z licznymi kaplicami dawnej rezydencji Karola Poznańskiego, GM. KRZYŻANÓW, POW. KUTNOWSKI grobowymi prymasów Polski (m.in. Uchań- restauracja elewacji i wnętrz pałacowych. Parafia Rzymskokatolicka w Łękach Ko- skiego, Wężyka, Lipskich, Komorowskich). Dotacja ze środków priorytetu ścielnych: remont dachu oraz montaż in- ochrona europejskiego dziedzic- stalacji elektrycznej, przeciwpożarowej Dom Zakonu Ojców Pijarów w Łowiczu: twa kulturowego MF EOG i NMF i przeciwwłamaniowej w kościele para- remont elewacji frontowej i wieży zachod- l. 2014-2015 – 17 711 000 zł. fialnym św. Marii Magdaleny. niej, konserwacja barokowych polichro- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra mii na sklepieniach kościoła rektorskiego 2008 r. – 800 000 zł. l. 2010-2013 – 95 000 zł. Matki Bożej Łaskawej i Św. Wojciecha. Neorenesansowy dawny pałac Karola Po- Barokowy kościół parafialny św. Ma- Dotacja z programów ministra znańskiego przy ul. Gdańskiej, jedna z naj- rii Magdaleny, drewniany o konstrukcji l. 2009-2014 – 3 300 000 zł. wspanialszych rezydencji fabrykanckich zrębowej, wzniesiony w 1775 r.; halowy Barokowy kościół Pijarów Matki Bożej Ła- w Łodzi (obecnie siedziba Akademii Mu- z wieżą frontową i sygnaturką. skawej i św. Wojciecha, wzniesiony w la- zycznej), wzniesiony ok. 1904 r. przez Adolfa tach 1672-1680, przebudowany na przeło- Seligsona; na rzucie podkowy – korpus i dwa mie XVII i XVIII w.; bazylikowy z fasadą prostopadłe skrzydła boczne; we wnętrzu za- Łobudzice z połowy XVIII w., ujętą dwiema wieża- chowany wystrój klatki schodowej i części sal. mi, wewnątrz późnobarokowe polichro- GM. ZELÓW, POW. BEŁCHATOWSKI mie z ok. 1725 r. Muzeum Sztuki w Łodzi: adaptacja daw- Parafia Rzymskokatolicka w Łobudzi- nej tkalni Izraela K. Poznańskiego na od- cach: montaż instalacji przeciwpożarowej Klasztor Zakonu Sióstr Bernardynek w Ło- dział ms2 muzeum. w kościele parafialnym św. Wawrzyńca wiczu: konserwacja i restauracja organów Dotacja z programów ministra i św. Tomasza. w kościele zakonnym Niepokalanego Po- l. 2006-2008 – 3 000 000 zł. Dotacja z programów ministra częcia Najświętszej Marii Panny i Św. Elż- Tkalnia Izraela K. Poznańskiego stanowi 2009 r. – 30 000 zł. biety Węgierskiej. fragment rozległego zespołu fabryczno-re- Barokowy kościół parafialny św. Wawrzyń- Dotacja z programów ministra zydencjonalnego jednego z najbogatszych ca i św. Tomasza, drewniany o konstrukcji 2009 r. – 70 000 zł. fabrykantów XIX-wiecznej Łodzi, wznie- zrębowej, wzniesiony w 1795 r. z funda- Barokowy kościół Bernardynek Niepokala- sionego w 4. ćwierci XIX w. według pro- cji Krzyckich; jednonawowy z parą kaplic nego Poczęcia Najświętszej Marii Panny i Św. jektu Hilarego Majewskiego. transeptowych i sygnaturką. Elżbiety Węgierskiej, wzniesiony ok. 1650 r. przez Tomasza Poncina z fundacji Sadow- Centrum Hotele Sp. z o. o.: remont ele- skich; jednonawowy, od północy klasztor wacji hotelu Polonia Palast. Łopatki-Cegielnia piętrowy, czteroskrzydłowy z wirydarzem. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 75 000 zł. GM. ŁASK, POW. ŁASKI Muzeum w Łowiczu: konserwacja fresków Modernistyczny budynek hotelowy przy ul. Inwestor prywatny: remont dachu oraz na- w kaplicy św. Karola Boromeusza. Narutowicza, wzniesiony w latach 1910-1912 prawa korony muru renesansowego dwo- Dotacja z programów ministra według projektu Rudolfa Kolocha, pięciopię- ru obronnego. 2012 r. – 158 000 zł. trowy, z belwederkiem na narożniku, restau- Dotacja z programów ministra Barokowe dawne seminarium duchowne rowany ok. 1970 r. i w początkach XXI w. 2010 r. – 50 000 zł. Misjonarzy, wzniesione w latach 1689-1701 Renesansowy dwór obronny, wzniesiony z fundacji kardynała Michała Radziejow- Fundacja na Rzecz Ratowania Kaplicy Ka- w 1. połowie XVI w. dla Łaskich, ceglany; skiego, prymasa Polski, zapewne według rola Scheiblera: remont dachu i elewacji na rzucie prostokąta, pierwotnie piętrowy, projektu Tylmana z Gameren, odbudo- kaplicy rodziny Karola Scheiblera na Sta- z zachowanymi sklepieniami w komna- wane w latach 1950-1952; jedno- i dwu- rym Cmentarzu w Łodzi. tach na parterze. piętrowe, czteroskrzydłowe, w kaplicy św. Dotacja z programów ministra Karola Boromeusza freski Michelangela l. 2013-2014 – 450 000 zł. Palloniego (po 1695 r.). Neogotycka kaplica-mauzoleum rodzi- Łowicz ny łódzkich potentatów włókienniczych Scheiblerów, wzniesiona w 1888 r. według POW. ŁOWICKI projektu Edwarda Lilpopa i Józefa Piusa Łódź 1. Diecezja Łowicka Kościoła rzymskokato- Dziekońskiego, wzorujących się na pary- Inowłódz lickiego: rewitalizacja katedry Wniebowzię- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- skiej Sainte-Chapelle i wiedeńskiej katedrze Kościół św. Idziego cia Najświętszej Marii Panny, prace konwentualnych (Franciszkanów) w Łodzi: św. Szczepana, po 1945 r. zdewastowana; serwatorskie, restauratorskie i budowlane izolacja fundamentów kościoła św. Anto- jednonawowa z transeptem, z wysmukłą w kryptach; dostosowanie światyni i jej niego Padewskiego w Łodzi-Łagiewnikach. wieża nad skrzyżowaniem naw. 2. otoczenia do potrzeb ruchu turystycznego. Dotacja z programów ministra Łowicz Dotacja z programów ministra 2010 r. – 170 000 zł. Kościół Matki Bożej Towarzystwo Opieki nad Starym Cmen- Łaskawej i św. l. 2008-2015 – 2 700 000 zł. Barokowy kościół Franciszkanów św. An- tarzem przy ul. Ogrodowej w Łodzi: pra- Wojciecha Renesansowo-barokowa katedra Wniebo- toniego Padewskiego, w dawnej podłódz- ce konserwatorskie przy zespole trzech po- wzięcia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony kiej wsi Łagiewniki, wzniesiony w 1. poło- mników na Starym Cmentarzu. 79 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 28 000 zł. 2014 r. – 80 000 zł. Największa zabytkowa nekropolia łódzka, Gotycki zamek rycerski, ceglany, wzniesio- założona w 1855 r. przy ul. Ogrodowej, ny w latach 1434-1453 dla Oporowskich, obecnie o powierzchni 21 ha, trójwyzna- barokizowany w XVIII w., regotycyzowa- niowa (kwatery katolicka, ewangelicko- ny ok. 1840 r., restaurowany po II wojnie augsburska i prawosławna); zachowane światowej; piętrowy na rzucie czworobo- liczne kaplice i grobowce łódzkich prze- ku ze skrzydłami mieszkalnymi od połu- mysłowców (m.in. Scheiblerów, Heinzlów, dnia i północy, z wewnętrznym dziedziń- Grohmanów, Geyerów, Kindermannów). cem i wieżami, otoczony fosą.

Łyskornia Ostrów

GM. BIAŁA, POW. WIELUŃSKI GM. ŁASK, POW. ŁASKI Parafia Rzymskokatolicka w Łyskorni: Powiat Łaski: remont dachu dworu montaż instalacji elektrycznej, przeciwpo- w Ostrowie. żarowej i antywłamaniowej w drewnianym Dotacja z programów ministra kościele parafialnym św. Marii Magdaleny. 2012 r. – 200 000 zł. Dotacja z programów ministra Neobarokowy dwór, wzniesiony w latach 2010 r. – 60 000 zł. 1917-1918 według projektu Romualda Kościół parafialny św. Marii Magdaleny, Gutta dla Szweycerów, murowany, par- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- terowy z alkierzami i wystawkami, z gan- siony w 1660 r., przekształcony w 1786 r. kiem od frontu i półkolistym ryzalitem rozbudowany w 1921 r.; jednonawowy od ogrodu (projekt Franciszka Szaniora). z parą kaplic transeptowych i sygnaturką.

Paradyż Mąkolica POW. OPOCZYŃSKI GM. GŁOWNO, POW. ZGIERSKI Parafia Rzymskokatolicka w Wielkiej Wo- Parafia Rzymskokatolicka w Mąkoli- li-Paradyżu: konserwacja czterech ołtarzy cach: remont kościoła św. Wojciecha i św. bocznych kościoła parafialnego Przemie- Stanisława. nienia Pańskiego w Paradyżu. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2009 r. – 300 000 zł. 2008 r. – 62 000 zł. Kościół parafialny św. Wojciecha i św. Sta- Kościół parafialny Przemienienia Pańskie- nisława, drewniany o konstrukcji zrębowej, go, pierwotnie Bernardynów, wzniesiony wzniesiony w zapewne w 1521 r., restau- w połowie XVIII w. z fundacji Skórkow- rowany w latach 1921-1923; jednonawo- skich; bazylikowy z dwuwieżową fasadą wy z parą kaplic transeptowych z 2. poło- poprzedzoną ośmioboczną kruchtą; od wy XIX w. i sygnaturką. wschodu dawny klasztor, piętrowy, trzys- krzydłowy z wirydarzem.

Modlna Pęcławice GM. OZORKÓW, POW. ZGIERSKI Parafia Rzymskokatolicka w Modlnej: GM. PIĄTEK, POW. ŁĘCZYCKI konserwacja elewacji kaplicy Warszyc- Parafia Rzymskokatolicka w Piątku: kich w kościele parafialnym św. Stanisła- konserwacja i remont drewnianego kowa Biskupa. ścioła filialnego Matki Boskiej Łaskawej Dotacja z programów ministra w Pęcławicach. 2015 r. – 80 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa, 2008 r. – 800 000 zł. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Kościół filialny Matki Boskiej Łaskawej, siony w XVII w.; jednonawowy z sygna- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- turką i z murowaną późnorenesansową ka- siony w XVIII w.; jednonawowy z wielo- plicą Warszyckich z ok. 1600 r. bocznie zamkniętym prezbiterium.

Oporów Piotrków Trybunalski

POW. KUTNOWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba Apo- Muzeum-Zamek w Oporowie: moderniza- stoła w Piotrkowie Trybunalskim: wzmoc- 80 cja instalacji elektrycznej i przeciwpożarowej. nienie posadowienia, prace konserwator- WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE skie, w tym przy elewacji wieży kościoła Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim: Kościół parafialny św. Tekli, drewnia- farnego św. Jakuba Apostoła. wymiana instalacji elektrycznej w zamku. ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra w 1843 r., przebudowany w 1935 r. (wy- l. 2012-2015 – 710 000 zł. 2012 r. – 47 000 zł. dłużenie nawy); jednonawowy z sygnaturką. Gotycki kościół parafialny (farny) św. Jaku- Gotycko-renesansowy zamek królewski, ba Apostoła, ceglany, wzniesiony na prze- miejsce obrad wielu sejmów polskich, ce- łomie XIV i XV w., rozbudowany i skle- glany z kamiennym detalem, wzniesio- Radomsko piony w 1. połowie XVI w.; jednonawowy ny w latach 1511-1521 przez Benedykta z wieżą frontową barokizowaną w XVII w. Sandomierzanina, przekształcony w 1670 POW. RADOMSZCZAŃSKI i barokowymi kaplicami kopułowymi z 2. i 1869 r., rekonstruowany w latach 20. XX Parafia Rzymskokatolicka św. Rocha w Ra- połowy XVII w. w.; dwupiętrowy (pierwotnie trzy-), na rzu- domsku: remont ścian wewnętrznych, cie zbliżonym do kwadratu. chóru oraz wymiana instalacji elektrycz- Rektorat Rzymskokatolicki Kościoła Aka- nej w kościele parafialnym. demickiego Panien Dominikanek Mat- Dotacja z programów ministra ki Bożej Śnieżnej: prace konserwatorskie Poddębice 2011 r. – 40 000 zł. i restauratorskie w kościele rektoralnym Kościół parafialny św. Rocha w dawnej oraz montaż instalacji przeciwpożarowej. POW. PODDĘBICKI wsi Stobiecko Miejskie, drewniany, o kon- Dotacja z programów ministra Gmina Poddębice: prace konserwatorskie strukcji zrębowej, wzniesiony w 1502 r., l. 2008-2015 – 899 000 zł. w rewitalizowanym pałacu Grudzińskich. restaurowany w XVII, XVIII i XX w.; jed- Barokowy kościół akademicki Matki Bożej Dotacja z programów ministra nonawowy, z dachem o szerokim okapie Śnieżnej, pierwotnie Dominikanek, wznie- 2014 r. – 43 000 zł. i z sygnaturką; w sąsiedztwie drewniana siony w 2. i 3. ćwierci XVII w. z fundacji Późnorenesansowy pałac (dwór), wznie- dzwonnica z połowy XVIII w. Warszyckich, restaurowany końcu XVII w. siony po 1610 r. dla Grudzińskich, rozbu- i po 1786 r., przebudowany w końcu XIX w.; dowany o kaplicę w 1832 r. i o skrzydło salowy z dekoracja sztukatorską sklepienia od północy po 1873 r.; piętrowy z wieżą Regnów z XVII w. i wieżą ukończoną po 1786 r. w górnych partiach ośmioboczną, elewacja południowa z arkadową loggią z ok. 1750 r. POW. RAWSKI Dom Zakonny Towarzystwa Jezusowego Parafia Rzymskokatolicka w Regnowie: (Jezuitów): konserwacja polichromii w ka- konserwacja ołtarza głównego kościoła plicy św. Józefa w kościele św. Franciszka Popielawy parafialnego Nawiedzenia Najświętszej Ksawerego w Piotrkowie Trybunalskim. Marii Panny. Dotacja z programów ministra GM. ROKICINY, POW. TOMASZOWSKI Dotacja z programów ministra 2015 r. – 30 000 zł. Inwestor prywatny: rewaloryzacja parku 2013 r. – 40 000 zł. Kościół Jezuitów św. Franciszka Ksawerego, w Popielawach. Późnobarokowy kościół parafialny Nawie- wzniesiony w końcu XVII w., przebudo- Dotacja z programów ministra dzenia Najświętszej Marii Panny, wzniesio- wany w XVIII w.; bazylikowy z dwuwie- l. 2012-2013 – 150 000 zł. ny w latach 1764-1791 z fundacji Lanc- żową fasadą z lat 40. XVIII w.; wewnątrz Zespół podworski, obejmujący wzniesiony korońskich; bazylikowy z dwuwieżową barokowa polichromia iluzjonistyczna w XIX w. dwór (piętrowy, w górnej części fasadą, wewnątrz zachowana bogata arty- z połowy XVIII w.; w sąsiedztwie dawne drewniany), spichlerz i czworak oraz po- kulacja ścian z ornamentem rokokowym. kolegium, dwupiętrowe. zostałości parku.

Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Bernar- Rzeczyca dynów) w Piotrkowie Trybunalskim: kon- Prusy serwacja ołtarza bocznego Matki Boskiej POW. TOMASZOWSKI w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego. GM. GŁUCHÓW, POW. SKIERNIEWICKI Parafia Rzymskokatolicka w Rzeczycy: kon- Dotacja z programów ministra Instytut Ogrodnictwa: remont dachu i ta- serwacja elewacji kościoła parafialnego św. 2008 r. – 67 000 zł. rasu dworu. Katarzyny Aleksandryjskiej. Wczesnobarokowy kościół Bernardynów Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Podwyższenia Krzyża Świętego, wzniesiony 2013 r. – 80 000 zł. 2009 r. – 250 000 zł. w latach 1626-1643; jednonawowy z wieżą Klasycystyczny dwór, drewniany, wznie- Klasycystyczny kościół parafialny św. Kata- frontową; od zachodu klasztor, piętrowy, siony w początkach XIX w., przebudo- rzyny Aleksandryjskiej, wzniesiony w końcu czteroskrzydłowy z wirydarzem. wany w XX w.; parterowy, z ryzalitową XIX w. według projektu Karola Szrettera; wystawką; w sąsiedztwie zachowany spi- na rzucie krzyża łacińskiego z dwuwieżo- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piotr- chlerz i park. wą fasadą. 1. kowie Trybunalskim: montaż instalacji Łódź Dawna tkalnia przeciwpożarowej oraz osuszenie i zabez- Poznańskiego pieczenie murów kościoła. Raczyn Rząśnia Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 55 000 zł. GM. CZARNOŻYŁY, POW. WIELUŃSKI POW. PAJĘCZAŃSKI 2. Barokowy kościół ewangelicko-augsbur- Parafia Rzymskokatolicka w Raczynie: Parafia Rzymskokatolicka św. Rocha w Rzą- Łódź Sala ski, pierwotnie Pijarów, wzniesiony w la- montaż instalacji elektrycznej, odgromo- śni: prace konserwatorskie ołtarza Matki w dawnym pałacu Poznańskiego tach 1689-1718, przebudowany wewnątrz wej, przeciwpożarowej i antywłamaniowej Boskiej z Dzieciątkiem w kościele para- (ob. Akademia ok. 1824 r.; jednonawowy z bocznymi ka- w kościele św. Tekli. fialnym św. Macieja Apostoła. Muzyczna) plicami i dwuwieżową fasadą ukończoną Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra po 1888 r. 2011 r. – 50 000 zł. 2015 r. – 25 000 zł. 81 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Neorenesansowy kościół parafialny św. Klasycystyczna brama wjazdowa do par- Macieja Apostoła, wzniesiony w latach ku dawnej rezydencji prymasowskiej, na- 1862-1866 według projektu Marcele- stępnie carskiej należącej do osobistych go Berenta; bazylikowy z dwuwieżo- dóbr rodziny carskiej; wzniesiona ok. wą fasadą. 1780 r. według projektu Efraima Schro- egera; na rzucie łuku, z półkolistymi ryzalitami bocznymi. Sieradz Polskie Stowarzyszenie Miłośników Kolei: POW. SIERADZKI odbudowa XIX-wiecznej hali parowozowej. Parafia Rzymskokatolicka Wszystkich Świę- Dotacja z programów ministra tych w Sieradzu: remont elewacji Kapli- l. 2012-2015 – 229 000 zł. cy Męki Pańskiej, dachu, wieży, elewacji Zabytkowy zespół zabudowań i urządzeń i organów kościoła parafialnego Wszyst- kolejowych przy dworcu obok dawnej rezy- kich Świętych w Sieradzu. dencji carskiej, zbudowany w 1845 r. wraz Dotacja z programów ministra z koleją warszawsko-wiedeńską, wielokrot- l. 2008-2015 – 935 000 zł. nie przebudowany i modernizowany, m.in. Gotycki kościół parafialny (farny, obecnie ok. 1860 r., odbudowana po zniszczeniach kolegiata) Wszystkich Świętych, ceglany, I wojny światowej, po 1994 r. obiekt mu- wzniesiony ok. 1370 r., odbudowany w 2. zealny; hala wachlarzowa z 23 stanowiska- połowie XVII w.; halowy z barokową kami na lokomotywy. plicą od południa z 1658 r. i kaplica od północy z 1935 r.; przy fasadzie od półno- Towarzystwo Przyjaciół Skierniewic: reno- cy wieża wystawiona ok. 1585 r. wacja nagrobków na Cmentarzu św. Rocha. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka Wszystkich 2008 r. – 250 000 zł. Świętych w Sieradzu: montaż instalacji Cmentarz św. Rocha przy kościele św. przeciwpożarowej i odgromowej oraz re- Stanisława Biskupa i Męczennika, czyn- mont dachu i ścian kościoła cmentarne- ny w latach 1782-1914, o powierzchni go św. Ducha w Sieradzu. 0,6 hektara; zachowany zespół zabytko- Dotacja z programów ministra wych nagrobków pochodzących z XIX l. 2010-2011 – 550 000 zł. i 1. połowy XX w. Kościół cmentarny św. Ducha, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1416 r. na Przedmieściu Warckim (Świę- Skomlin toduskim), w 1853 r. rozebrany i przeniesiony na cmentarz miejski; jednonawowy POW. WIELUŃSKI z sygnaturką. Parafia Rzymskokatolicka w Skomlinie: konserwacja polichromii i ścian modrze- Dom Zakonny Zgromadzenia Sióstr Ur- wiowego kościoła parafialnego św. Apo- szulanek Serca Jezusa Konającego w Siera- stołów Filipa i Jakuba. dzu: remont elewacji kościoła św. Stanisła- Dotacja z programów ministra wa, konserwacja polichromii oraz remont l. 2008-2015 – 1 605 000 zł. dachu klasztoru. Kościół parafialny św. Apostołów Filipa Dotacja z programów ministra i Jakuba, drewniany o konstrukcji zrębo- l. 2008-2015 – 994 000 zł. wej, wzniesiony w 1740 r.; jednonawowy, Gotycki kościół Urszulanek św. Stanisława z nawą wtórnie rozdzieloną dwoma rzę- Biskupa, pierwotnie Dominikanów, cegla- dami słupów i sygnaturką; wewnątrz ro- ny, wzniesiony po 1331 r. z wykorzysta- kokowa polichromia z 1776 r. niem murów starszej świątyni z początku XIII w., zbarokizowany u schyłku XVII w.; jednonawowy z wydłużonym prezbiterium; Strońsko od północy klasztor z końca XIII w., rozbudowywany w XVI-XVIII w.; piętrowy, GM. ZAPOLICE, POW. ZDUŃSKOWOLSKI czteroskrzydłowy z wirydarzem. Parafia Rzymskokatolicka w Strońsku: konserwacja i restauracja ołtarzy bocznych ko- ścioła parafialnego św. Urszuli. Skierniewice Dotacja z programów ministra 2008 r. – 100 000 zł. Gmina miasta Skierniewic: prace re- Późnoromański kościół parafialny św. montowo-renowacyjne bramy pałaco- Urszuli, ceglany, wzniesiony w 1. poło- wej z kordegardami w skierniewickim wie XIII w., rozbudowywany w połowie parku miejskim. XV w. i ok. 1726 r.; jednonawowy z pre- Dotacja z programów ministra zbiterium zamkniętym apsydą, z wieżą od 82 2011 r. – 100 000 zł. południa z początku XX w. WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Studzianna-Poświętne ce okiennej kościoła parafialnego Wnie- żony i zbarokizowany w XVII w.; pseudo- bowzięcia Najświętszej Marii Panny i Św. bazylika z wieżą od północy. POW. OPOCZYŃSKI Jakuba Apostoła. Kongregacja Oratorium św. Filipa Neri (Fili- Dotacja z programów ministra Dom Zakonu Braci Mniejszych (Bernar- pinów) w Studziannie-Poświętnym: montaż l. 2011-2014 – 550 000 zł. dynów) w Warcie: remont dachu klasztoru. instalacji przeciwpożarowej w kościele para- Gotycki kościół parafialny Wniebowzię- Dotacja z programów ministra fialnym św. Filipa Neri i św. Jana Chrzciciela. cia Najświętszej Marii Panny i Św. Jaku- 2015 r. – 200 000 zł. Dotacja z programów ministra ba Apostoła, ceglany, wzniesiony przed Barokowy zespół klasztorny Bernardynów, 2015 r. – 79 000 zł. 1335 r., przebudowany w XV w.; halowy z kościołem Wniebowzięcia Najświętszej Barokowy kościół parafialny św. Filipa Ne- z kaplicą od północy i fasadą zwieńczoną Marii Panny; od południa klasztor wznie- ri i św. Jana Chrzciciela, wzniesiony w la- schodkowym szczytem; w sąsiedztwie go- siony w 1 ćwierci XVIII w. z wykorzysta- tach 1688-1724 być może według planów tycka, ceglana dzwonnica z XIV w., nadbu- niem murów gotyckich z końca XV w.; Franciszka Solariego, wzorującego się na dowana w XVIII w. piętrowy, czteroskrzydłowy z wirydarzem. kolegiacie św. Anny w Krakowie Tylma- na z Gameren; bazylikowy z transeptem i kopułą na skrzyżowaniu naw, z parą uj- Tomaszów Mazowiecki Węglewice mujących po bokach fasadę kaplic, zwień- czonych wysokimi, ośmiobocznymi ko- POW. TOMASZOWSKI GM. GALEWICE, POW. WIERUSZOWSKI pułowymi hełmami; wewnątrz polichromia Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Parafia Rzymskokatolicka w Węglewi- Adama Swacha z 1726 r. w Tomaszowie Mazowieckim-Białobrze- cach: montaż instalacji oraz remont osza- gach: remont konstrukcji ścian i dachu, lowania i podwalin kościoła parafialne- wzmocnienie fundamentów oraz izolacja go św. Trójcy. Suchcice kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2009-2013 – 99 000 zł. GM. DRUŻBICE, POW. BEŁCHATOWSKI 2014 r. – 300 000 zł. Kościół parafialny św. Trójcy, drewnia- Parafia Rzymskokatolicka w Suchcicach: Kościół parafialny św. Marcina, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ny ok. 1810 r. z fundacji Kraśnickich; ściele parafialnym św. Ignacego Loyoli. w XVII w., przebudowany w 1746 r.; jed- jednonawowy z okazałą wieżą frontową Dotacja z programów ministra nonawowy, z murowaną zakrystią (z XVII i sygnaturką. 2012 r. – 50 000 zł. w.) i sygnaturką na dachu. Kościół parafialny św. Ignacego Loyoli, drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Widawa siony w 1779 r. z fundacji Sucheckich, Tum rozbudowany o kruchtę w 1903 r.; jed- POW. ŁASKI nonawowy z sygnaturką na wielospado- GM. GÓRA ŚWIĘTEJ MAŁGORZATY, Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia wym dachu. POW. ŁĘCZYCKI Krzyża Świętego w Widawie: konserwa- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Ma- cja ołtarza w kościele parafialnym i re- rii Panny Królowej i św. Aleksego w Tumie: mont dachu pobernardyńskiego klasztoru. Sulejów prace remontowe i konserwatorskie w Ar- Dotacja z programów ministra chikolegiacie Łęczyckiej. l. 2013-2015 – 350 000 zł. POW. PIOTRKOWSKI Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny Podwyższenia Parafia Rzymskokatolicka w Sulejowie: 2008 r. – 700 000 zł. Krzyża Świętego, pierwotnie Bernardynów, montaż instalacji przeciwpożarowej oraz Romańska Archikolegiata Najświętszej wzniesiony w ok. 1638 r. z fundacji Węży- konserwacja malowideł i ołtarza głów- Marii Panny Królowej i św. Aleksego ków Widawskich; jednonawowy z roko- nego kościoła parafialnego św. Tomasza w Tumie, z kamienia, wzniesiony w po- kową polichromią wewnątrz z 3. ćwierci Kantauryjskiego. łowie XII w., wielokrotnie przebudowy- XVIII w.; od południa klasztor, piętrowy, Dotacja z programów ministra wany, m.in. w 2. połowie XV w. i koń- czworoboczny z wirydarzem. l. 2013-2015 – 399 000 zł. cu XVIII w., reromanizowany podczas Romański kościół Cystersów św. Tomasza odbudowy przez Jana Koszczyc-Witkie- Kantauryjskiego (Becketa), z ciosów pia- wicza w latach 1947-1954; bazylika em- Wieluń skowca i cegły, wzniesiony ok. 1232 r.; bazy- porowa z dwoma chórami, fasadą ujętą likowy z transeptem, z barokową sygnaturką kwadratowymi wieżami i cylindrycznymi POW. WIELUŃSKI nad skrzyżowaniem naw; świątynia stanowi wieżami przy prezbiterium. Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- część ufortyfikowanego klasztoru Cystersów, ciszkanów) w Wieluniu: konserwacja ma- wzniesionego na przełomie XII i XIII w. z fun- larstwa ściennego w kościele Zwiastowania dacji księcia Kazimierza II Sprawiedliwego, Warta Najświętszej Marii Panny. 1. wielokrotnie przebudowywanego i uzupeł- Dotacja z programów ministra Piotrków nianego, częściowo rozebranego w XIX w. POW. SIERADZKI 2008 r. – 250 000 zł. Trybunalski Kościół św. Jakuba Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja Barokowy kościół Franciszkanów Zwia- w Warcie: prace konserwatorskie elewacji stowania Najświętszej Marii Panny , pier- Szadek kościoła parafialnego. wotnie Franciszkanów-Reformatów, wznie- 2. Dotacja z programów ministra siony po 1629 r.; jednonawowy z fasadą Poddębice POW. ZDUŃSKOWOLSKI l. 2013-2014 – 200 000 zł. przekształconą w połowie XVIII w.; od Loggia w pałacu Parafia Rzymskokatolicka w Szadku: prace Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, ce- północy klasztor, piętrowy, trójskrzydło- konserwatorskie przy elewacjach i stolar- glany, wzniesiony w połowie XIV w., obni- wy z wirydarzem. 83 WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

Wieruszów rii Panny, drewniany o konstrukcji zrębo- wej, wzniesiony w 1796 r., rozbudowany POW. WIERUSZOWSKI w 1928 r.; jednonawowy z sygnaturką, Kuria Generalna Zakonu Świętego Pawła w sąsiedztwie drewniana dzwonnica. Pierwszego Pustelnika (Paulinów) i parafia Zesłania Ducha Świętego w Wieruszowie: rekonstrukcja dachu i osuszenie budynku Zgierz klasztoru w Wieruszowie oraz montaż instalacji przeciwpożarowej w kościele para- POW. ZGIERSKI fialnym Zesłania Ducha Świętego. Gmina miasta Zgierz: Rewitalizacja i roz- Dotacja z programów ministra wój historycznego kompleksu architektu- l. 2008-2012 – 1 025 000 zł. ry drewnianej miasta Zgierza. Barokowy zespół klasztorny Paulinów, Dotacja ze środków priorytetu wzniesiony w końcu XVII w., z kościo- ochrona europejskiego dziedzic- łem parafialnym Zesłania Ducha Święte- twa kulturowego MF EOG i NMF go, restaurowanym ok. 1880 r.; bazylika l. 2009-2011 - 5 322 000 zł. transeptowa z dwuwieżową fasadą, z ko- Zespół klasycystycznej drewnianej zabudo- ściołem styka się piętrowy, czteroskrzydło- wy mieszkalnej, wzniesionej głównie w la- wy klasztor z wirydarzem. tach 20. XIX w., restaurowanej w począt- kach XXI w. — Parku Kulturowy „Miasto Tkaczy” (fragment zachowanego układu Wróblew szachownicowego o regularnym podzia- le na równej wielkości parcele, gdzie wy- POW. SIERADZKI dzielono działki przeznaczone pod budo- Parafia Rzymskokatolicka w Wróblewie: wę domów dla sukienników). remont dachu i ścian kościoła parafialnego św. Piotra i Pawła. Dotacja z programów ministra Żelechlinek 2008 r. – 75 000 zł. Kościół parafialny św. Piotra i Pawła, drew- POW. TOMASZOWSKI niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka w Żelechlinku: w 1804 r., restaurowany w końcu XIX w. remont i wzmocnienie murów kościo- i w 1930 r.; jednonawowy z sygnaturką. ła parafialnego św. Bartłomieja Apostoła. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 80 000 zł. Wygiełzów Neogotycki kościół parafialny św. Bartło- mieja Apostoła, ceglany, wzniesiony ok. GM. ZELÓW, POW. BEŁCHATOWSKI 1899 r.; jednonawowy z transeptem i wieżą Parafia Rzymskokatolicka w Wygiełzo- frontową zwieńczoną hełmem iglicowym. wie: montaż instalacji przeciwpożarowej w kościele Nawrócenia św. Pawła Apostoła i Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra 2012 r. – 70 000 zł. Kościół parafialny Nawrócenia św. Pawła 84 Apostoła i Nawiedzenia Najświętszej Ma- WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE

1. Zgierz Park Kulturowy „Miasto Tkaczy”

2. Sulejów Ołtarz główny w kościele św. Tomasza Kantauryjskiego

85 PRZYZNANE DOTACJE

Miechów

miechowski Książ Wielki Olkusz WOJEWÓDZTWO

olkuski Imbramowice MAŁOPOLSKIE Olkusz Rabsztyn Proszowice Wolbrom Dąbrowa Tarnowska proszowicki 181 685 000 NA 248 PROJEKTÓW krakowski Hebdów Bolechowice Książnice Wielkie dąbrowski Chrzanów Grodzisko Dąbrowa Tarnowska Krzeszowice Krzęcin Luborzyca chrzanowski Pieskowa Skała Alwernia Prandocin Kraków Chrzanów Rudno Tarnów Oświęcim Poręba–Żegoty Rybna Wawrzeńczyce Kraków Więcławice Stare oświęcimski Kraków Brzesko Tarnów Tarnów Graboszyce Wieliczka Bochnia Oświęcim brzeski wielicki bocheński Biesiadki Biskupice Lipnica Murowana Czchów tarnowski Łazany Łapanów Iwkowa Brzozowa Marcyporęba Łapczyca Szczurowa Czermna Wadowice Niepołomice Sobolów Uście Solne Gromnik Staniątki Stary Wiśnicz Powroźnik Wieliczka Żegocina Ryglice wadowicki Myślenice Barwałd Dolny Siemiechów Kalwaria Wierzchosławice Zebrzydowska myślenicki Nidek Dobczyce Spytkowice Dziekanowice Tłuczań Raciechowice Sucha Beskidzka Limanowa suski Jordanów limanowski Gorlice Łukowica Męcina Pisarzowa gorlicki Poręba Wielka Nowy Sącz Bartne Skrzydlna Binarowa Ujanowice Blechnarka nowosądecki Bobowa Andrzejówka Bodaki Berest Brunary Binczarowa Hańczowa Jastrzębik Konieczna Krużlowa Wyżna Kunkowa W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Nowy Targ Leluchów Kwiatoń w wysokości 72 224 000 zł. Łosie Libusza Milik Lipinki nowotarski Nawojowa Łosie W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Chochołów Podole–Górowa Łużna Grywałd Polany Moszczenica Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 48 341 000 zł. Harklowa Przydonica Rozdziele Krościenko Nad Stary Sącz Rożnowice Dunajcem Szczawnik Sękowa W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Owczary Szalowa Sromowce Niżne Wilczyska Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Trybsz Wysowa-Zdrój Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego

Zakopane Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 61 120 000 zł. tatrzański Zakopane PRZYZNANE DOTACJE

Miechów miechowski Książ Wielki Olkusz WOJEWÓDZTWO olkuski Imbramowice MAŁOPOLSKIE Olkusz Rabsztyn Proszowice Wolbrom Dąbrowa Tarnowska proszowicki 181 685 000 NA 248 PROJEKTÓW krakowski Hebdów Bolechowice Książnice Wielkie dąbrowski Chrzanów Grodzisko Dąbrowa Tarnowska Krzeszowice Krzęcin Luborzyca chrzanowski Pieskowa Skała Alwernia Prandocin Kraków Chrzanów Rudno Tarnów Oświęcim Poręba–Żegoty Rybna Wawrzeńczyce Kraków Więcławice Stare oświęcimski Kraków Brzesko Tarnów Tarnów Graboszyce Wieliczka Bochnia Oświęcim brzeski wielicki bocheński Biesiadki Biskupice Lipnica Murowana Czchów tarnowski Łazany Łapanów Iwkowa Brzozowa Marcyporęba Łapczyca Szczurowa Czermna Wadowice Niepołomice Sobolów Uście Solne Gromnik Staniątki Stary Wiśnicz Powroźnik Wieliczka Żegocina Ryglice wadowicki Myślenice Barwałd Dolny Siemiechów Kalwaria Wierzchosławice Zebrzydowska myślenicki Nidek Dobczyce Spytkowice Dziekanowice Tłuczań Raciechowice Sucha Beskidzka Limanowa suski Jordanów limanowski Gorlice Łukowica Męcina Pisarzowa gorlicki Poręba Wielka Nowy Sącz Bartne Skrzydlna Binarowa Ujanowice Blechnarka nowosądecki Bobowa Andrzejówka Bodaki Berest Brunary Binczarowa Hańczowa Jastrzębik Konieczna Krużlowa Wyżna Kunkowa W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Nowy Targ Leluchów Kwiatoń w wysokości 72 224 000 zł. Łosie Libusza Milik Lipinki nowotarski Nawojowa Łosie W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Chochołów Podole–Górowa Łużna Grywałd Polany Moszczenica Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 48 341 000 zł. Harklowa Przydonica Rozdziele Krościenko Nad Stary Sącz Rożnowice Dunajcem Szczawnik Sękowa W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Owczary Szalowa Sromowce Niżne Wilczyska Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Trybsz Wysowa-Zdrój Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego

Zakopane Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 61 120 000 zł. tatrzański Zakopane

87 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Alwernia jednonawowy z wieżą od wschodu z prze- łomu XVI i XVII w. POW. CHRZANOWSKI

Klasztor Niepokalanego Poczęcia Najświęt- szej Marii Panny Zakonu Braci Mniejszych Berest (Bernardynów): odbudowa i konserwacja po pożarze zabudowań klasztornych, m in. GM. KRYNICA ZDRÓJ, POW. NOWOSĄDECKI transeptu i prezbiterium kościoła Stygma- Parafia Rzymskokatolicka w Bereście: insta- tów św. Franciszka z Asyżu. lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- Dotacja z programów ministra włamaniowej w kościele parafialnym Mat- l. 2011-2015 – 4 450 000 zł. ki Bożej Nieustającej Pomocy. Barokowy kościół Bernardynów Stygmatów Dotacja z programów ministra św. Franciszka z Asyżu, wzniesiony w 2. 2008 r. – 44 000 zł. i 3. ćwierci XVII w., uzupełniony o kaplicę Kościół parafialny Matki Bożej Nieusta- kopułową od północy ok. 1700 r. i wieżę jącej Pomocy, pierwotnie cerkiew grecko- frontową w końcu XIX w.; jednonawowy katolicka (łemkowska) św. Kosmy i Da- z transeptem i kopułą na krzyżu; od za- miana, drewniany o konstrukcji zrębowej, chodu piętrowy, czteroskrzydłowy baro- wzniesiony w 1842 r.; trójdzielny z wieżą kowy klasztor wokół wirydarza z XVII w. frontową o pochyłych ścianach i z izbicą.

Andrzejówka Biesiadki GM. MUSZYNA, POW. NOWOSĄDECKI GM. GNOJNIK, POW. BRZESKI Parafia Rzymskokatolicka w Miliku: in- Parafia Rzymskokatolicka w Biesiadkach: stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i antywłamaniowej w kościele filialnym w kościele parafialnym św. Mateusza Apo- Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej stoła Ewangelisty. w Andrzejówce. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2012 r. – 35 000 zł. 2008 r. – 46 000 zł. Kościół parafialny św. Mateusza Apostoła Kościół filialny Najświętszej Marii Panny Ewangelisty, drewniany o konstrukcji zrębo- Wniebowziętej, pierwotnie cerkiew grec- wej, wzniesiony na przełomie XV i XVI w., kokatolicka, drewniany o konstrukcji zrę- restaurowany ok. 1660 r. i w XIX w., rozbu- bowej, wzniesiony w 1864 r.; trójdzielny, dowany w 1936 r.; pseudobazylika z wieżą z wieżą nad babińcem. frontową i sygnaturką oraz trójbocznie za- mkniętą kaplicą przy prezbiterium od północy.

Bartne Binarowa GM. SĘKOWA, POW. GORLICKI Parafia Prawosławna w Bartnym: wymiana GM. BIECZ, POW. GORLICKI instalacji elektrycznej i instalacja sygnaliza- Parafia Rzymskokatolicka w Binarowej: cji przeciwpożarowej i antywłamaniowej konserwacja elementów wnętrza m.in. w cerkwi parafialnej św. Kosmy i Damiana. kaplicy bocznej, ołtarzy, ławy i szafy or- Dotacja z programów ministra ganowej kościoła parafialnego św. Micha- 2011 r. – 28 000 zł. ła Archanioła. Cerkiew parafialna św. Kosmy i Damiana, Dotacja z programów ministra drewniana o konstrukcji zrębowej, wznie- l. 2010-2015 – 2 894 000 zł. siona w 1928 r.; trójdzielna, kryta odręb- Kościół parafialny św. Michała Archanioła, nymi dachami z wieżyczkami zwieńczo- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- nymi hełmami. siony ok. 1500 r., restaurowany m.in. ok. 1641 r.; jednonawowy z kaplicą od pół- nocy i wieżą frontową o pochyłych ścia- Barwałd Dolny nach; polichromie patronowe na ścianach i stropach renesansowe (początek XVI w.) GM. WADOWICE, POW. WADOWICKI i barokowe (połowa XVII w.). Parafia Rzymskokatolicka w Barwałdzie Dolnym: konserwacja kościoła parafialnego św. Erazma Biskupa i Męczennika. Biskupice Dotacja z programów ministra 2008 r. – 350 000 zł. POW. WIELICKI Kościół parafialny św. Erazma Biskupa Parafia Rzymskokatolicka w Biskupi- i Męczennika, drewniany o konstrukcji zrę- cach: remont dachu kościoła parafialne- 88 bowej, wzniesiony w 2. połowie XVIII w.; go św. Marcina. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Dotacja z programów ministra cji przeciwpożarowej w cerkwi filialnej św. Dom mieszkalny, drewniany o konstruk- 2013 r. – 150 000 zł. Dymitra z Tesalonik w Bodakach. cji zrębowej, wzniesiony w XIX w.; parte- Gotycki kościół parafialny św. Marcina, Dotacja z programów ministra rowy z przyczółkowym dachem, w ukła- wzniesiony w XV w. z wykorzystaniem 2015 r. – 35 000 zł. dzie szczytowym. prezbiterium starszej świątyni z XIII w., Cerkiew filialna św. Dymitra z Tesalonik, przebudowany po 1660 r., rozbudowany drewniana o konstrukcji zrębowej, wznie- w duchu neogotyku w 1888 r.; jednona- siona w 1934 r.; trójdzielna z dwiema wie- Chrzanów wowy w wieżą frontową i sygnaturką oraz życzkami z hełmami. ośmioboczną kaplicą od południa z XVI w. POW. CHRZANOWSKI Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mie- Bolechowice czysława Mazarakich: instalacja sygnaliza- Binczarowa cji przeciwpożarowej w Domu Urbańczy- GM. ZABIERZÓW, POW. KRAKOWSKI ka (oddziale wystaw czasowych muzeum). GM. GRYBÓW, POW. NOWOSĄDECKI Parafia Rzymskokatolicka w Bolechowi- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Binczarowej: cach: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- 2011 r. – 25 000 zł. konserwacji kościoła parafialnego św. Sta- rowej i antywłamaniowej w kościele pa- Willa podmiejska, wzniesiona w koń- nisława Biskupa i Męczennika. rafialnym św. Apostołów Piotra i Pawła. cu XIX w., według projektu Franciszka Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Urbańczyka, ceglana, przekształcona do ce- 2008 r. – 500 000 zł. l. 2010-2011 – 105 000 zł. lów wystawienniczych w latach 80. XX w.; Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa Gotycki kościół parafialny św. Aposto- parterowa z dwoma skrajnymi ryzalitami i Męczennika, pierwotnie cerkiew greko- łów Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony z mieszkalnymi poddaszami, kryta wielo- katolicka (łemkowska) św. Męczennika z prezbiterium z końca XIV w. i korpu- spadowym dachem. Dymitra, drewniany o konstrukcji zrębo- sem z XV w., w latach 1912-1913 rozbu- wej, wzniesiony w 1760 r. przekształcona dowany o wieżę frontową; jednonawowy, w 1797 r.; trójdzielny z wieżą frontową wewnątrz gotycka polichromia. Czchów o pochyłych ścianach i z izbicą. POW. BRZESKI Brunary Parafia Rzymskokatolicka w Czchowie: Blechnarka odsłonięcie i konserwacja gotyckiej po- GM. UŚCIE GORLICKIE, POW. GORLICKI lichromii w kościele parafialnym Naro- GM. UŚCIE GORLICKIE, POW. GORLICKI Parafia Rzymskokatolicka w Brunarach: dzenia Najświętszej Marii Panny. Parafia Prawosławna w Wysowej: instala- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Dotacja z programów ministra cja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- i antywłamaniowej w kościele parafial- l. 2009-2015 – 550 000 zł. włamaniowej w cerkwi filialnej św. Kosmy nym św. Michała Archanioła. Gotycki kościół parafialny Narodzenia i Damiana w Blechnarce Dotacja z programów ministra Najświętszej Marii Panny, z kamienia ła- Dotacja z programów ministra 2015 r. – 80 000 zł. manego, wzniesiony z wykorzystaniem re- 2015 r. – 50 000 zł. Kościół parafialny św. Michała Archanioła, liktów romańskiego poprzednika etapami: Cerkwi filialna św. Kosmy i Damiana, pierwotnie cerkiew greckokatolicka, drew- prezbiterium w połowie XIV w., korpus pierwotnie greckokatolicka, z kamienia niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1430 r., przebudowywany w XVIII rzecznego, wzniesiona w 1801 r., remon- w 1797 r., przebudowany w 1831 r.; trój- i XIX w.; jednonawowy z barokową ka- towana w 1958 r.; trójdzielna (z trzema dzielny z wieżą frontową. plicą i neogotycką fasadą projektu Zyg- barokowymi hełmami) z późnobaroko- munta Hendla. wą wieżą frontową. Brzozowa Czermna Bobowa GM. GROMNIK, POW. TARNOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Brzozowej: in- GM. SZERZYNY, POW. TARNOWSKI POW. GORLICKI stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- Parafia Rzymskokatolicka w Czermnej: Parafia Rzymskokatolicka w Bobowej: wy- ściele parafialnym św. Mikołaja Biskupa. remont dachu kościoła parafialnego św. konanie izolacji przeciwwilgociowej i uzu- Dotacja z programów ministra Marcina. pełnienie instalacji odgromowej kościoła 2013 r. – 30 0000 zł. Dotacja z programów ministra cmentarnego św. Zofii. Kościół parafialny św. Mikołaja Biskupa, 2008 r. – 300 000 zł. Dotacja z programów ministra drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Kościół parafialny św. Marcina, drewnia- 2012 r. – 70 000 zł. siony w 1. połowie XVI w., przebudowany ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ok. Gotycki kościół cmentarny św. Zofii, z ka- w 1835 r.; jednonawowy z wieżą fronto- 1520 r., rozbudowany w XVIII w.; halo- 1. mienia, wzniesiony w połowie XV w.; wą o pochyłych ścianach i z sygnaturką. wy z sygnaturką, wieżą frontową o kon- Alwernia Kościół Stygmatów jednonawowy, kryty dachem siodłowym, strukcji słupowej i z kaplicą od południa, św. Franciszka z sygnaturką. nakrytą ośmioboczną kopułą. z Asyżu Chochołów

GM. CZARNY DUNAJEC, POW. NOWOTARSKI 2. Bodaki Dąbrowa Tarnowska Binarowa Inwestor prywatny: remont budynku miesz- GM. SĘKOWA, POW. GORLICKI POW. DĄBROWSKI Kościół św. Michała kalnego w Chochołowie nr 33. Archanioła Parafia Prawosławna w Bartnym: wymiana Dotacja z programów ministra Gmina Dąbrowa Tarnowska: prace za- instalacji elektrycznej i instalacja sygnaliza- 2013 r. – 34 000 zł. bezpieczające budynek dawnej synagogi 89 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

przed zawaleniem (obecnie Ośrodek Spo- Dotacja z programów ministra nienie więźby i wymiana pokrycia dacho- tkania Kultur). 2009 r. – 80 0000 zł. wego w kościele filialnym św. Marcina. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Andrzeja, drew- Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 1 220 000 zł. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- l. 2014-2015 – 643 000 zł. Eklektyczna synagoga, murowana, wznie- ny zapewne ok. 1575 r.; jednonawowy Kościół filialnym św. Marcina, drewniany siona w 1864 r. według projektu Abraha- z wieżą frontową o pochyłych ścianach, o konstrukcji zrębowej, wzniesiony przed ma Goldsteina, restaurowana w latach 70. dodaną w 1617 r. 1750 r.; jednonawowy z kaplicą Ogroj- XX w.; trzykondygnacyjna z fasadą ujętą ca i wieżą frontową, górą ośmioboczną. wieżami na rzucie kwadratu. Inwestor prywatny: prace przy dachu i naprawa pęknięć wewnątrz dworu obronnego. Dotacja z programów ministra Grywałd Dobczyce 2014 r. – 500 000 zł. Renesansowy dwór szlachecki, wzniesio- GM. KROŚCIENKO NAD DUNAJCEM, POW. MYŚLENICKI ny ok. 1575 r., barokizowany w poło- POW. NOWOTARSKI Gmina Dobczyce: konserwacja murów wie XVIII w., restaurowany w latach 80. Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Bi- miejskich. XX w.; piętrowy z wydatnymi ryzalitami skupa w Grywałdzie: konserwacja wystroju Dotacja z programów ministra na osiach dłuższych elewacji. kościoła filialnego św. Marcina. 2010 r. – 300 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotyckie murów obronne, kamienne, l. 2008-2009 – 430 000 zł. wzniesione w XIV w., zachowane frag- Grodzisko Kościół filialnym św. Marcina Biskupa, mentarycznie, w tym jedna z baszt i re- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- likty bramy miejskiej. GM. SKAŁA, POW. KRAKOWSKI siony w 2. połowie XV w.; jednonawowy Parafia Rzymskokatolicka w Grodzisku: z wieżą frontową o pochyłych ścianach wzmocnienie posadowienia kościoła i pra- sprzed 1618 r., otoczony sobotami. Dziekanowice ce zabezpieczające pustelnię, sztuczne groty i mur okalający kościół parafialny Wnie- GM. DOBCZYCE, POW. MYŚLENICKI bowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Hańczowa Parafia Rzymskokatolicka w Dziekanowi- Józefa Rzemieślnika. cach: konserwacja ścian i stropu prezbite- Dotacja z programów ministra GM. UŚCIE GORLICKIE, POW. GORLICKI rium kościoła filialnego św. Marii Magda- l. 2011-2015 – 1 200 000 zł. Parafia Prawosławna w Hańczowej: kon- leny i św. Mikołaja. Barokowy kościół parafialny Wniebowzię- serwacja ikonostasu i instalacja sygnaliza- Dotacja z programów ministra cia Najświętszej Marii Panny i św. Józe- cji przeciwpożarowej i antywłamaniowej 2014 r. – 200 000 zł. fa Rzemieślnika, wzniesiony w 1642 r. w cerkwi parafialnej Opieki Matki Bożej. Kościół filialny św. Marii Magdaleny i św. z wykorzystaniem romańskich reliktów Dotacja z programów ministra Mikołaja, z ciosu kamiennego, pierwotnie z XIII w., rozbudowany w latach 1677- l. 2009-2015 – 280 000 zł. romański (obecne prezbiterium), wznie- 1691 z fundacji ks. Sebastiana Piskorskiego Cerkiew parafialna Opieki Matki Bożej, pier- siony ok. 1226 r., przebudowany w po- jako element zachowanego założenia zwa- wotnie greckokatolicka (łemkowska), drew- łowie XVII i w XVIII w.; jednonawowy; nego eremem bł. Salomei; jednonawowy niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona za- wewnątrz polichromia z 1. połowy XIII w. z cylindryczną wieża frontową i Ogrojcem pewne w 1. połowie XIX w., przebudowana w kształcie groty od zachodu. w 1871 r.; trójdzielna, z wieżą frontową z izbicą.

Graboszyce Gromnik Harklowa GM. ZATOR, POW. OŚWIĘCIMSKI Parafia Rzymskokatolicka w Graboszycach: POW. TARNOWSKI GM. NOWY TARG, POW. NOWOTARSKI konserwacja ołtarza głównego w kościele Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Ma- Parafia Rzymskokatolicka w Harklowej: 90 parafialnym św. Andrzeja. rii Panny Królowej w Gromniku: wzmoc- kompleksowa restauracja wystroju ko- WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

ścioła parafialnego Narodzenia Najświęt- wą; od południa klasztor, piętrowy, cztero- kiego; na rzucie prostokąta, piętrowy, od szej Marii Panny. skrzydłowy z wirydarzem krużgankowym. frontu ryzalit-wieża na osi, ze szczytem Dotacja z programów ministra schodkowym. l. 2008-2009 – 544 000 zł. Kościół filialnym Narodzenia Najświętszej Iwkowa Marii Panny, drewniany o konstrukcji zrę- Kalwaria Zebrzydowska bowej, wzniesiony zapewne ok. 1500 r.; jed- POW. BRZESKI nonawowy z wieżą frontową o pochyłych Parafia Rzymskokatolicka w Iwkowej: kon- POW. WADOWICKI dachach (konstrukcja słupowa) z izbicą, serwacja malowideł ściennych w cmentar- Klasztor Niepokalanego Poczęcia Najświęt- otoczony sobotami; wewnątrz dekoracja nym kościele filialnym Nawiedzenia Naj- szej Marii Panny Zakonu Braci Mniejszych patrona na ścianach i stropach. świętszej Marii Panny. (Bernardynów) w Kalwarii Zebrzydowskiej: Dotacja z programów ministra konserwacja ogrodzenia i kopuły kruchty l. 2014-2015 – 270 000 zł. kościoła Grobu Matki Boskiej. Hebdów Gotycki kościół filialny (cmentarny) Na- Dotacja z programów ministra wiedzenia Najświętszej Marii Panny, drew- l. 2012-2015 – 1 227 000 zł. GM. NOWE BRZESKO, POW. PROSZOWICKI niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Manierystyczno-barokowy zespół kalwa- Prowincja Polska Zakonu Pijarów w Pol- w końcu XV w., wielokrotnie remontowa- ryjski Bernardynów, wznoszony od począt- sce: konserwacja i przystosowanie do zwie- ny; jednonawowy; wewnątrz polichromia ku XVII w. z fundacji Zebrzydowskich, dzania klasztoru w Hebdowie. gotycka z końca XV w. i barokowa z 1619 r. z kościołem Matki Bożej Anielskiej pro- Dotacja z programów ministra jektu Jana Marii Bernardoniego i Pawła l. 2009-2011 – 2 959 000 zł. Baudartha, klasztorem i dziedzińcem od- Gotycko-barokowe opactwo Norbertanów, pustowym; manierystyczne i barokowe 42 1. Jastrzębik Harklowa obecnie Pijarów, z kościołem Wniebowzię- kaplice pasyjne i maryjne, w tym kościół Wnętrze kościoła cia Najświętszej Marii Panny i św. Aposto- GM. MUSZYNA, POW. NOWOSĄDECKI Ukrzyżowania, Dom Matki Boskiej, Pałac Narodzenia Najświętszej Marii łów Piotra i Pawła, wzniesiony w 2. poło- Parafia Rzymskokatolicka w Złockiem: Heroda, Ratusz Piłata, Grób Matki Boskiej. Panny wie XIII w., zbarokizowanym na przełomie instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej XVII i XVIII w. (bazylikowy z barokową i antywłamaniowej w kościele filialnym kaplicą kopułową za prezbiterium i dwu- św. Łukasza w Jastrzębniku. Konieczna 2. wieżową fasadą) i położonym od południa Dotacja z programów ministra Kalwaria klasztorem z XVII w., piętrowym , trzys- 2009 r. – 39 000 zł. GM. UŚCIE GORLICKIE, POW. GORLICKI Zebrzydowska Kościół Grobu krzydłowym z krużgankowym wirydarzem. Gotycki kościół filialny św. Łukasza, pier- Parafia Prawosławna w Zdyni: instalacja Matki Boskiej wotnie cerkiew greckokatolicka (łemkow- sygnalizacji przeciwpożarowej i antywła- ska), drewniany o konstrukcji zrębowej, maniowej w cerkwi filialnej św. Bazylego Imbramowice wzniesiony w 1856 r. z wykorzystaniem Wielkiego w Koniecznej. 3. elementów wcześniej świątyni z 1837 r.; Dotacja z programów ministra Kraków GM. TRZYCIĄŻ, POW. OLKUSKI Kościół św. trójdzielna z wieżą frontową z izbicą. 2015 r. – 80 000 zł. Apostołów Piota Klasztor Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Cerkiew filialna św. Bazylego Wielkiego, i Pawła Regularnych Zakonu Premonstratensów pierwotnie greckokatolicka (łemkowska), (Norbertanek) w Imbramowicach: kon- Jordanów drewniana o konstrukcji zrębowej, wznie- serwacja elewacji dawnej szkoły i remont siona w latach 1903-1905; trójdzielna, 4. POW. SUSKI Kraków dachu w zespole klasztornym. z wieżą frontową obitą blachą. Zabudowa Dotacja z programów ministra Gmina miasta Jordanowa: remont i kon- Wawelu z archikatedrą l. 2008-2010 – 382 000 zł. serwacja elewacji budynku ratuszu. św. Stanisława Dotacja z programów ministra Biskupa Barokowy zespół Norbertanek, wzniesiony Kraków i Męczennika w latach 1711-1721 według projektu Kac- 2009 r. – 300 000 zł. i św. Wacława pra Bażanki, z jednonawowy kościołem św. Neogotycki ratusz, ceglany, wzniesiony Archidiecezja Krakowska Kościoła rzym- Apostołów Piotra i Pawła, z wieżą fronto- w 1911 r. według projektu Jana Sas-Zubrzyc- skokatolickiego: program Tarcza — instala- 91 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

cja systemów zabezpieczających w drewnia- Klasztor Kongregacji Kamedulskiej Zako- nych sakralnych obiektach w Małopolsce, nu św. Benedykta (Kamedułów) w Krako- w tym kościele filialnym Narodzenia wie: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Pańskiego i św. Bartłomieja Apostoła i wymiana instalacji elektrycznej w kościele w Krakowie-Mogile. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny Dotacja z programów ministra w zespole klasztornym. l. 2006-2007 – 705 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnogotycki kościół filialny Narodzenia 2014 r. – 100 000 zł. Pańskiego i św. Bartłomieja Apostoła w Kra- Manierystyczno-barokowy kościół Kame- kowie-Mogile, drewniany o konstrukcji dułów Wniebowzięcia Najświętszej Marii zrębowej, wzniesiony w 1466 r., przebu- Panny na Bielanach, wzniesiony w latach dowywany w XVI i XVIII w.; pseudoha- 1609-1623 z fundacji Wolskich według lowy z parą kaplic transeptowych. projektu m.in. Andrei Spezzy; bazylika kaplicowo-emporowa, z wieżą od połu- Prowincja Polski Południowej Towarzy- dnia przy prezbiterium i dwuwieżową stwa Jezusowego (Jezuitów): program Je- fasadą; w sąsiedztwie dwudziedzińcowy zuickie Perły Południa (kościoły św. Bar- klasztor i eremy. bary i Najświętszego Serca Pana Jezusa). Dotacja ze środków priorytetu Klasztor Ojców Cystersów w Krakowie: ochrona europejskiego dziedzic- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej twa kulturowego MF EOG i NMF w opactwie w Mogile. l. 2007-2009 – 7 887 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół św. Barbary, od 1583 r. l. 2014-2015 – 200 000 zł. Jezuitów, ceglany, wzniesiony w końcu Kościół Cystersów Wniebowzięcia Naj- XIV w., w latach 80. XVII w. przebudo- świętszej Panny Marii i św. Wacława wany w duchu baroku; salowy, zamknię- w Mogile, kamienno-ceglany, wzniesio- ty apsydą koszową, z kaplicami: gotyckim ny w XIII w., przekształcony w stylu go- Ogrojcem i manierystycznymi Imienia Je- tyckim, wewnątrz zbarokizowany w 2. zus i Matki Boskiej Bolesnej; w sąsiedztwie połowie XVIII w.; bazylika z transeptem, klasztor wzniesiony na początku XVII w. prosto zamkniętym prezbiterium uję- z wykorzystaniem gotyckich kamienic tym parą kaplic; fasada barokowa z ok. mieszczańskich. 1780 r.; od południa klasztor wzniesiony Modernistyczny kościół Najświętszego XIII w., wielokrotnie rozbudowywany, Serca Pana Jezusa, wzniesiony w latach piętrowy, czteroskrzydłowy z krużganko- 1909-1921 według projektu Franciszka wym wirydarzem. Mączyńskiego w duchu tzw. romantyzmu narodowego; bazylikowy z asymetrycznie Klasztor Zakonu Kanoników Regular- ustawioną wieżą przy fasadzie. nych Laterańskich w Krakowie: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ze- Parafia Rzymskokatolicka św. Mikołaja spole klasztornym. w Krakowie: instalacja sygnalizacji prze- Dotacja z programów ministra ciwpożarowej i antywłamaniowej w ko- 2015 r. – 150 000 zł. ściele parafialnym. Gotycki kościół Kanoników Regularnych Dotacja z programów ministra Laterańskich Bożego Ciała na Kazimie- 2013 r. – 93 000 zł. rzu, ceglany, wzniesiony etapami od ok. Kościół parafialny św. Mikołaja, pierwot- 1340 r. do 3. tercji XV w., przebudowa- nie gotycki, wzniesiony na przełomie XIII ny w 2. ćwierci XVII w., restaurowany ok. i XIV w., rozbudowany w XVI w., zbaro- 1900 r.; bazylikowy z wydłużonym pre- kizowany ok. 1680 r.; początkowo jedno- zbiterium, wieżą od północy i kaplicami nawowy, rozbudowany o nawę południo- od południa (gotycką i barokową); obok wą w 1906 r. klasztor, gotycki z XV w., przekształco- ny w XVII w.; wieloskrzydłowy wokół Archikatedralna Parafia Rzymskokatolic- dwóch wirydarzy. ka św. Stanisława Biskupa i Męczennika i św. Wacława: konserwacja zabytkowych Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- tkanin z obicia ścian Kapitularza Kano- wentualnych (Franciszkanów) w Krako- ników Krakowskiej Kapituły Katedralnej wie: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- Dotacja z programów ministra wej na poddaszu w kościele św. Franciszka. 2012 r. – 80 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki budynek w bezpośrednim sąsiedz- 2010 r. – 150 000 zł. twie prezbiterium katedry wawelskiej, po Gotycki kościół Franciszkanów św. Fran- jego północnej stronie, wzniesiony w XV w., ciszka, ceglany, wzniesiony w XIII w., od końca XVIII w. mieści również biblio- przebudowany w XV i XVII w.; po po- tekę i archiwum; w sali kapituły polichro- żarze w 1850 r. odbudowywany w du- 92 mie z 1904 r. chu gotyckim do 1912 r.; jednonawowy WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE z transeptem, kaplicą przy prezbiterium Opactwo Zakonu Świętego Benedykta Renesansowy Zamek Królewski na Wawe- od południa i dwiema kaplicami wzdłuż (Benedyktynów) w Tyńcu: rewitalizacja lu, wzniesiony w latach 1502-1536, z wy- korpusu; wewnątrz polichromie i witraże zabytkowego Opactwa oraz ratunkowa korzystaniem części gotyckich budowli, dla Stanisława Wyspiańskiego (1895-1900). konserwacja barokowych rzeźb w kościele Aleksandra i Zygmunta I Starego, według św. Piotra i Pawła w zespole klasztornym. projektów Franciszka Florentczyka, Mistrza Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Do- Dotacja z programów ministra Benedykta i Bartolomea Berrecciego, od- minikanów) w Krakowie: remont dachu l. 2006-2013 – 3 856 000 zł. budowany ok. 1600 r., restaurowany w 1. nad nawą główną i prezbiterium bazyliki Opactwo Benedyktynów, z kościołem św. połowie XX w. przez Zygmunta Hendla św. Trójcy, konserwacja atrium klasztorne- Piotra i Pawła, wzniesiony w XV w. z wy- i Adolfa Szyszko-Bohusza; dwupiętrowy, go i instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- korzystanie reliktów romańskiej świąty- pięcioskrzydłowy wokół nieregularnego wej w zespole klasztornym. ni z XI w., przebudowywanym w XVII dziedzińca krużgankowego; częściowo za- Dotacja z programów ministra i XVIII w. (jednonawowy z ciągami kaplic chowane dekoracje wnętrz z XVI i XVII w. l. 2009-2014 – 1 030 000 zł. bocznych, z dwuwieżową fasadą) i klasz- Gotycki kościół Dominikanów św. Trójcy, torem z XI w., rozbudowanym w XV Muzeum Narodowe w Krakowie: remont ceglany, wzniesiony w 2. połowie XIII w., i XVII w., odbudowanym w XX w. (pię- i modernizacja Galerii Sztuki Polskiej rozbudowany i przekształcony etapami do trowy, czteroskrzydłowy wokół krużgan- XIX w. w Sukiennicach. połowy XV w., po pożarze w 1850 r. od- kowego wirydarza). Dotacja ze środków priorytetu budowywany w duchu neogotyckim do ochrona europejskiego dziedzic- 1872 r.; trójnawowa bazylika z wydłużo- Arcybractwo Miłosierdzia p.w. Boguro- twa kulturowego MF EOG i NMF nym prezbiterium i rzędami kaplic bocz- dzicy Najświętszej Marii Panny Bolesnej: l. 2007-2010 – 20 600 000 zł. nych, w tym barokowe Zbaraskich (ok. konserwacja Sali Skarbca w Dom Arcy- Pierwotnie gotyckie, wzniesione w XIV w., 1630 r.) i św. Jacka (ok. 1700 r.); obok bractwa Miłosierdzia. w latach 50. XVI w. przebudowane w sty- klasztor wzniesiony w XIII w., wielokrot- Dotacja z programów ministra lu renesansowym przez Santiego Guccie- nie przebudowany; piętrowy, wieloskrzy- 2014 r. – 70 000 zł. go i Jana Marię Padovano, rozbudowane dłowy wokół trzech dziedzińców. Gotycka kamienica przy ul. Siennej 5, w duchu neogotyku w latach 1875-1879 zwana Szarą, wzniesiona w XV w., prze- przez Tomasza Prylińskiego i Jana Ma- Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Domi- budowana w duchu renesansu w XVI w. tejkę; długa hala z dwoma rzędami kra- nikanów) w Krakowie: instalacja sygnalizacji i wczesnego baroku w latach 30. XVII w.; mów, z renesansową salą na piętrze (obec- przeciwpożarowej w kościele św. Idziego. dwupiętrową z attyką i dachem pogrążo- nie muzeum), zwieńczona grzebieniastą Dotacja z programów ministra nym; zachowany barokowy wystrój i wy- attyką, przy bokach krótszych renesan- 2008 r. – 56 000 zł. posażenie Sali Skarbca z końca XVII w. sowe loggie. Gotycki kościół św. Idziego, ceglano-kamienny, wzniesiony w 1. połowie XIV w., Fundacja Panteon Narodowy: remont Muzeum Narodowe w Krakowie: prze- przebudowany w 1595 r. dla Dominika- i konserwacja krypt kościoła św. Aposto- budowa pałacu Czapskich na Europejskie nów; jednonawowy. łów Piotra i Pawła. Centrum Numizmatyki Polskiej. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Klasztor Zakonu Szpitalnego św. Jana Bo- 2013 r. – 180 000 zł. l. 2009-2013 – 18 986 000 zł. żego (Bonifratrów) w Krakowie: stabilizacja Barokowy kościół parafialny św. Aposto- Neorenesansowy pałac, wzniesiony w la- konstrukcyjna kościoła św. Trójcy i przy- łów Piotra i Pawła, pierwotnie Jezuitów, tach 1883-1884 według projektu Leandra legającego do niego klasztoru. wzniesiony w latach 1597-1635 z fundacji Marconiego dla Krasińskich, rozbudowa- Dotacja z programów ministra Zygmunta III Wazy; jednonawowy z cią- ny dla Hutten-Czapskich w 1896 r. przez 2014r. – 200 000 zł. gami skomunikowanych kaplic bocznych, Tadeusza Stryjeńskiego o skrzydło muzeal- Późnobarokowy kościół Bonifratrów św. transeptem i kopułą na krzyżu; w kapli- ne; piętrowy, o charakterze włoskiej willi. Trójcy na Kazimierzu, pierwotnie Trynita- cach sztukaterie Giovanniego Battisty Fal- rzy, wzniesiony w latach 1741-1758 przez coniego z ok. 1630 r.; w kryptach kościo- Międzynarodowe Centrum Kultury: Franciszka Placidiego; jednonawowy z cią- ła w 2012 r. otwarto Panteon Narodowy, modernizacja siedziby w kamienicy Pod gami skomunikowanych kaplic bocznych nekropolię-następczynię Skałki. Krukami. i wtopioną wieżą frontową; obok klasztor Dotacja z programów ministra z połowy XVIII w., jedno – i trzypiętro- Gmina Wyznaniowa Żydowska w Kra- l. 2007-2009 – 8 540 000 zł. wy, czteroskrzydłowy wokół wirydarza. kowie: konserwacja polichromii i elewa- Dotacja ze środków priorytetu cji budynku synagogi Remu. ochrona europejskiego dziedzic- Klasztor Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Dotacja z programów ministra twa kulturowego MF EOG i NMF Regularnych Zakonu Premonstratensów l. 2014-2015 – 750 000 zł. l. 2007-2009 – 6 989 000 zł. (Norbertanek) w Krakowie: instalacja sy- Renesansowa synagoga Remu na Kazimie- Neorenesansowa kamienica Pod Krukami gnalizacji przeciwpożarowej w budyn- rzu, wzniesiona w 1557 r., przekształcona przy Rynku Głównym 25, powstała w po- 1. ku klasztoru. w 1829 i w 1933 r.; na rzucie prostoką- łowie XIX w. z połączenia dwóch kamienic Kraków Dotacja z programów ministra ta z przybudówkami; wokół kirkut zało- mieszczańskich z XIV w., wielokrotnie prze- Galeria Sztuki 2008 r. – 68 000 zł. żony w 1551 r. budowywanych w następnych stuleciach; Polskiej w Sukiennicach Klasztor Norbertanek na Zwierzyńcu, z ro- sześcioosiowa, trzypiętrowa, z oficynami. mańskim kościołem św. Augustyna z XII w., Zamek Królewski na Wawelu-Państwo- wielokrotnie przekształcanym do XVIII w. we Zbiory Sztuki: renowacja dziedzińca Fundacja XX. Czartoryskich: przebu- 2. (jednonawowy z wieża od północy); sam zamkowego oraz adaptacja budynku na dowa i remont budynku Muzeum XX. Kraków klasztor późnorenesansowy z ok. 1600 r. centrum promocji. Czartoryskich. Synagoga Remu projektu Giovanniego Trevana, wieloskrzy- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra dłowy, wokół trzech dziedzińców. l. 2009-2013 – 10 952 000 zł. 2010 r. – 798 000 zł. 93 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Dotacja ze środków priorytetu Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ochrona europejskiego dziedzic- l. 2012-2013 – 300 000 zł. 2010 r. – 200 000 zł. twa kulturowego MF EOG i NMF Kamienica mieszczańska przy ul. Grodz- Neogotycki kościół parafialny św. Marci- l. 2009-2012 – 16 139 000 zł. kiej 39, wzniesiona w XIV w., wielokrot- na, wzniesiony w latach 1832-1844 według Zespół gmachów Muzeum XX. Czar- nie przebudowywana i łączona z sąsiedni- wcześniejszego projektu Karla Friedricha toryskich przy ul. Pijarskiej i Św. Jana, mi budynkami; według tradycji w końcu Schinkla; na rzucie krzyża, z fasadą prze- złożony z dawnego Arsenału Miejskiego XV w. mieszkał w niej i tworzył Wit Stwosz. prutą dołem trzema arkadami, nad który- (wzniesiony w 1556 r., nadbudowany mi duża rozeta maswerkowa. i przebudowany w duchu neorenesansu ok. 1860 r.), Klasztorku (część klasztoru Krościenko Nad Dunajcem Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Pijarów, przekształcony ok. 1876 r.) i pa- w Krzeszowicach: prace konserwatorskie łacu Czartoryskich (z połączenia trzech POW. NOWOTARSKI w kaplicy cmentarnej-Mauzoleum gen. kamienic), przekształconych i połączo- Parafia Rzymskokatolicka w Krościenku Józefa Chłopickiego. nych gankami według projektu Mauri- nad Dunajcem: konserwacja polichromii Dotacja z programów ministra ce’a Ouradou. i ołtarza głównego kościoła parafialnego l. 2012-2013 – 250 000 zł. Wszystkich Świętych. Neogotycka kaplica cmentarna, wzniesio- Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Dotacja z programów ministra na w 1863 r. według projektu Friedricha Kantora Cricoteka: konserwacja więźby 80 000 zł. Augusta Stülera na mauzoleum gen. Józefa dachowej i stolarki okiennej w budynku Kościół parafialny Wszystkich Świętych, Chłopickiego, dyktatora powstania listo- Galerii Pracowni Tadeusza Kantora pierwotnie gotycki, z prezbiterium z XIV w. padowego; jednonawowa, z fasadą zwień- Dotacja z programów ministra i nawą z połowy XVI w., zbarokizowany ok. czoną schodkowym szczytem z blendami. 2014 r. – 21 000 zł. 1665 r.; jednonawowy z wieżą frontową. Kamienica Gutkowskiego przy ul. Sien- nej 7 (wzniesiony w latach 50. XIX w.), Krzęcin w której mieściła się ostatnia pracownia Krużlowa Wyżna Tadeusza Kantora (1987-1990). GM. SKAWINA, POW. KRAKOWSKI GM. GRYBÓW, POW. NOWOSĄDECKI Parafia Rzymskokatolicka w Krzęcinie: Obywatelski Komitet Ratowania Krako- Parafia Rzymskokatolicka w Krużlowej instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej wa „OKRK”: konserwacja zabytkowych Wyżnej: remont kościoła parafialnego Na- w kościele parafialnym Narodzenia Naj- grobowców i nagrobków na Cmentarzu rodzenia Najświętszej Marii Panny. świętszej Marii Panny. Rakowickim. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 373 000 zł 2012 r. – 100 000 zł. 2008 r. – 215 000 zł. Kościół parafialny Narodzenia Najświęt- Kościół parafialny Narodzenia Najświęt- Cmentarz Rakowicki, rzymskokatolicki, szej Marii Panny, drewniany o konstruk- szej Marii Panny, drewniany o konstrukcji jedna z nekropolii narodowych, otwarty cji zrębowej, wzniesiony w 1529 r., wie- zrębowej, wzniesiony w 1589 r., rozbudo- w 1803 r., dziś o powierzchni 42 hektarów; lokrotnie remontowany; jednonawowy wany o parę wież frontowych w 1887 r., zachowany zespół wielu tysięcy zabytko- z wieżą frontową o pochyłych ścianach korpus od wschodu jednonawowy, od za- wych grobowców z XIX i XX w. i z sygnaturką. chodu trzynawowy.

Wspólnota Mieszkaniowa Domu Wi- ta Stwosza: remont elewacji Domu Wi- Krzeszowice Książnice Wielkie ta Stwosza. Dotacja z programów ministra POW. KRAKOWSKI GM. KOSZYKI, POW. PROSZOWICKI 2012 r. – 250 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Parafia Rzymskokatolicka w Książnicach Inwestor prywatny: prace zabezpieczają- w Krzeszowicach: konserwacja więźby Wielkich: konserwacja ołtarza głównego ce przed katastrofą budowlaną w Domu dachowej i wymiana pokrycia dachowe- kościoła parafialnego Wniebowzięcia Naj- 94 Wita Stwosza. go kościoła parafialnego. świętszej Marii Panny. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Dotacja z programów ministra wej i antywłamaniowej, a także konserwacja Lipinki 2009 r. – 100 000 zł. ikonostasu i ołtarzy bocznych w kościele Barokowy kościół Wniebowzięcia Najświęt- filialnym Matki Bożej Królowej. POW. GORLICKI szej Marii Panny, wzniesiony w 1673-1680, Dotacja z programów ministra z nawą wybudowaną w 1864; jednonawowy l. 2011-2015 – 453 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Lipinkach: re- z kaplicami kopułowymi: Loretańską z ok. Kościół filialny Matki Bożej Królowej, mont kościoła parafialnego Wniebowzię- 1680 r. i Niepokalanego Poczęcia z 1733 r. pierwotnie cerkiew greckokatolicka (łem- cia Najświętszej Marii Panny. kowska) św. Paraskewy, drewniana o kon- Dotacja z programów ministra strukcji zrębowej, wzniesiona w 2. połowie 2008 r. – 300 000 zł. Książ Wielki XVII w.; trójdzielna z łamanymi dachami Klasycystyczno-barokowy kościół para- z cebulastymi kopułami, z wieżą frontową fialny Wniebowzięcia Najświętszej Marii POW. MIECHOWSKI z 1743 r. (konstrukcja słupowa), zwieńczo- Panny, wzniesiony w 1782 r. z fundacji Powiat Miechowski: remont pawilonu przy ną izbicą i hełmem. Kuropatnickich, odbudowany po pożarze pałacu Na Mirowie w Książu Wielkim. w 1972 r.; jednonawowy z wieżą frontową. Dotacja z programów ministra 2012 r. – 50 000 zł. Leluchów Manierystyczny pałac Na Mirowie, wzniesiony Lipnica Murowana w latach 1585-1595 przez Santiego Guccie- GM. MUSZYNA, POW. NOWOSĄDECKI go dla Myszkowskich, nadbudowany w sty- Rektorat Rzymskokatolicki w Lelucho- POW. BOCHEŃSKI lu neogotyckim w latach 1841-1846 przez wie: konserwacja polichromii w kościele Parafia Rzymskokatolicka w Lipnicy Mu- Friedricha Karla Stülera; dwupiętrowy z trzy- rektoralnym Macierzyństwa Najświętszej rowanej: rewitalizacja kościoła parafialne- piętrową częścią środkową, ujętą symetrycz- Marii Panny. go św. Andrzeja Apostoła. nie cylindrycznymi wieżyczkami krenelażu; Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra po bokach manierystyczne, parterowe pawi- 2008 r. – 68 000 zł. l. 2009-2011 – 383 000 zł. lony, poprzedzone szerszymi podcieniami. Kościół rektoralny Macierzyństwa Naj- Gotycki kościół parafialny św. Andrzeja, świętszej Marii Panny, pierwotnie cerkiew kamienno-ceglany, wzniesiony ok. 1364 r. greckokatolicka (łemkowska) św. Dymi- z fundacji Kazimierza III Wielkiego , prze- Kunkowa tra, drewniany o konstrukcji zrębowej, kształcany m.in. w 1720 i 1820 r.; jedno- wzniesiony w 1861 r.; trójdzielny z wie- nawowy z wieżą frontową i sygnaturką. GM. UŚCIE GORLICKIEJ, POW. GORLICKI żą frontową. Parafia Prawosławna w Kunkowej: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- Luborzyca tywłamaniowej w cerkwi parafialnej św. Libusza Łukasza Apostoła. GM. KOCMYRZÓW-LUBORZYCA, POW. KRAKOWSKI Dotacja z programów ministra GM. BIECZ, POW. GORLICKI 2015 r. – 50 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Libuszy: re- Parafia Rzymskokatolicka w Luborzycy: Cerkiew parafialna św. Łukasza Apostoła, pier- konstrukcja kościoła parafialnego Naro- remont konserwatorski ścian i wykonanie wotnie greckokatolicka (łemkowska), drew- dzenia Najświętszej Marii Panny. izolacji przeciwwilgociowej kościoła niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona ok. Dotacja z programów ministra parafialnego Podwyższenia Krzyża 1870 r.; trójdzielna z wieżą frontową z izbicą. l. 2008-2009 – 446 000 zł. Świętego. 1. Kraków Kościół parafialny Narodzenia Najświętszej Dotacja z programów ministra Klasztor Marii Panny, drewniany o konstrukcji zrę- 2015 r. – 149 000 zł. Benedyktynów w Tyńcu, Kwiatoń bowej, wzniesiony przed 1513 r., spalony Gotycki kościół parafialny Podwyższenia w głębi z lewej w 1986 r., zrekonstruowany na początku Krzyża Świętego, ceglany z kamiennym de- strony klasztor GM. UŚCIE GORLICKIEJ, POW. GORLICKI Kamedułów na XXI w.; jednonawowy z wieżą frontową talem, wzniesiony w 1. tercji XV w.; jedno- Bielanach Parafia Rzymskokatolicka w Uściu Gorlic- z pochyłymi ścianami (konstrukcja słu- nawowy z kaplicami Ogrójcową z 1742 r. kim: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- powa) i izbicą. i św. Franciszka z ok. 1910 r. 95 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Łapanów Późnogotycko-renesansowy kościół para- Kościół parafialny św. Apostoła Andrzeja, fialny Znalezienia Krzyża Świętego, wznie- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- POW. BOCHEŃSKI siony w latach 1686-1590; jednonawowy siony w latach 1693-1697; jednonawowy z wieżą frontową i sygnaturką. z wieżą frontową o pochyłych ścianach Parafia Rzymskokatolicka w Łapanowie: i izbicą z 1720 r. remont konserwatorski, w tym naruszo- nej w wyniku powodzi posadzki w koście- Łosie le parafialnym św. Bartłomieja. Łużna Dotacja z programów ministra GM. ŁABOWA, POW. NOWOSĄDECKI l. 2008-2012 – 550 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Nowej Wsi: POW. GORLICKI Kościół parafialny św. Bartłomieja, drew- konserwacja ołtarza głównego kościoła fi- Gmina Łużna: konserwacja pomników, niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- lialnego Nawiedzenia Najświętszej Marii ogrodzenia i odtworzenie tabliczek na ny w 1614 r., rozbudowany w 2. połowie Panny w Łosiach. krzyżach na cmentarzu wojennym nr XIX w.; pseudobazylikowy z kopułową ka- Dotacja z programów ministra 123 w Łużnej. plicą od południa i sygnaturką; w sąsiedz- 2008 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra twie drewniana dzwonnica o konstrukcji Kościół filialny Nawiedzenia Najświętszej 2014 r. – 50 000 zł. słupowej z XVIII w. Marii Panny, pierwotnie cerkiew grecko- Największy cmentarz wojenny z okresu katolicka (łemkowska), drewniany o kon- I wojny światowej w dawnej Galicji Za- strukcji zrębowej, wzniesiony w 1826 r.; chodniej, leży na nim 1200 żołnierzy au- Łapczyca trójdzielny z wieżą frontową (konstrukcja striackich (połowa Polaków), niemieckich słupowa) nad babińcem. i rosyjskich, poległych w lipcu 1915 r.; po- GM. BOCHNIA, POW. BOCHEŃSKI wierzchnia 3 hektary, rozplanowany przez Parafia Rzymskokatolicka w Łapczycy: Jana Szczepkowskiego, z drewnianą gon- konserwacja polichromii na ścianach na- Łosie tyną (kaplicą) projektu Dušana Jurkoviča, wy głównej kościoła filialnego Narodzenia zrekonstruowaną po pożarze z 1985 r. Najświętszej Marii Panny. GM. ROPA, POW. GORLICKI Dotacja z programów ministra Parafia Greckokatolicka w Łosiach: wymia- 2015 r. – 200 000 zł. na pokrycia dachowego cerkwi parafial- Marcyporęba Gotycki kościół filialny Narodzenia Naj- nej Narodzenia Najświętszej Marii Panny. świętszej Marii Panny, pierwotnie parafial- Dotacja z programów ministra GM. BRZEŹNICA, POW. WIELICKI ny, z ciosu kamiennego, wzniesiony ok. l. 2008-2009 – 109 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Marcyporę- 1340 r. z fundacji Kazimierza III Wielkiego, Cerkiew parafialna Narodzenia Najświęt- bie: konserwacja ołtarza głównego kościo- regotycyzowany ok. 1900 r.; jednonawowy szej Marii Panny, drewniana o konstruk- ła parafialnego św. Marcina. z sygnaturką; wewnątrz polichromowany cji zrębowej, wzniesiona w 1810 r., roz- Dotacja z programów ministra strop z końca XVI w. i pozorne sklepienie budowana w 1928 r.; trójdzielna z wieżą. 2008 r. – 135 000 zł. nad prezbiterium z 1664 r. Kościół parafialny św. Marcina, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Łukowica w 1670 r., przekształcony w latach 80. Łazany XX w.; jednonawowy z wieżą frontową POW. LIMANOWSKI o pochyłych ścianach z izbicą. GM. BISKUPICE, POW. WIELICKI Parafia Rzymskokatolicka w Łukowicy: Parafia Rzymskokatolicka w Łazanach: wzmocnienie konstrukcji i prace przy wzmocnienie i odwodnienie budynku nawarstwieniach malarskich w nawie Męcina kościoła parafialnego Znalezienia Krzy- głównej kościoła parafialnego św. An- ża Świętego. drzeja Apostoła. GM. LIMANOWA, POW. LIMANOWSKI Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Męcinie: kon- 96 l. 2011-2012 – 475 000 zł. 2015 r. – 300 000 zł. serwacja ścian i elewacji oraz wymiana sto- WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

larki okiennej kościoła filialnego św. An- Nawojowa w latach 50. XIV w. z fundacji Kazimie- toniego Opata. rza III Wielkiego, barokizowany w końcu Dotacja z programów ministra POW. NOWOSĄDECKI XVII w.; jednonawowy (pierwotnie dwu- 2014 r. – 200 000 zł. nawowy) z manierystyczną kaplicą Branic- Kościół filialny św. Antoniego Opata, pier- Parafia Rzymskokatolicka w Nawojowej: kich Santiego Gucciego z 1596 r. i baroko- wotnie parafialny, drewniany o konstruk- wymiana pokrycia dachowego i elementów wą ze sztukateriami Giovanniego Battisty cji zrębowej, wzniesiony w końcu XVII w., więźby w kościele parafialnym Nawiedze- Falconiego z ok. 1640 r. jednonawowy z sygnaturką, wieżą fron- nia Najświętszej Marii Panny. tową i wieloboczną kaplicą od południa Dotacja z programów ministra z XVIII w.; świątynię wraz z dawnym 2014 r. – 100 000 zł. Olkusz cmentarzem przykościelnym otacza mur Eklektyczny kościół parafialny Nawiedze- zbudowany w końcu XVIII w. nia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony POW. OLKUSKI w latach 1894-1898 z fundacji Stadnic- Gmina Olkusz: konserwacja zachowanych kich; na rzucie krzyża łacińskiego z wieżą piwnic w obiekcie stanowiącym relikt ra- Milik frontową i sygnaturką na krzyżu. tusza miejskiego. Dotacja z programów ministra GM. MUSZYNA, POW. NOWOSĄDECKI 2013 r. – 250 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Miliku: insta- Nidek Pozostałości gotyckiego ratusza, wznie- lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- sionego zapewne w XIV w., rozebranego włamaniowej w kościele parafialnym św. GM. WIEPRZ, POW. WADOWICKI w 1825 r.; odsłonięte w 2010 r. piwnice Kosmy i Damiana. Parafia Rzymskokatolicka w Nidku: kon- po konserwacji staną się muzeum. Dotacja z programów ministra serwacja ołtarzy bocznych i ołtarza głów- 2008 r. – 46 000 zł. nego kościoła parafialnego św. Apostołów Parafia Rzymskokatolicka św. Andrzeja Kościół parafialny św. Kosmy i Damiana, Szymona i Judy Tadeusza. Apostoła w Olkuszu: konserwacja ołta- pierwotnie cerkiew greckokatolicka (łem- Dotacja z programów ministra rza św. Mikołaja w kościele parafialnym. kowska), drewniany o konstrukcji zrębo- l. 2009-2014 – 312 000 zł. Dotacja z programów ministra wej, wzniesiony w 1813 r., restaurowany Kościół parafialny św. Apostołów Szymo- 2009 r. – 150 000 zł. 1. w 1926 r.; trójdzielny z wieżą frontową na i Judy Tadeusza, drewniany o konstruk- Gotycka kolegiata św. Andrzeja Apostoła Książ Wielki Pałac Na Mirowie o pochyłych ścianach (konstrukcja słu- cji zrębowej, wzniesiony ok. 1530 r., prze- (także kościół parafialny), z kamienia ła- powa), z izbicą. kształcany m.in. w 1901 r.; jednonawowy manego, wzniesiony przed połową XIV w., z kaplicą od północy z 1728 r., sygnaturką przekształcony w XIX w.; halowy z kapli- 2. i wieżą o pochyłych ścianach, zwieńczoną cami, gotycką z XV w. i manierystyczną Krzeszowice izbicą; otoczony sobotami. Loretańska z 1620 r.; w sąsiedztwie neo- Kaplica- Moszczenica Mauzoleum Józefa gotycka dzwonnica projektu Sławomira Chłopickiego POW. GORLICKI Odrzywolskiego z 1913 r. Parafia Rzymskokatolicka w Moszczeni- Niepołomice cy: ratunkowa konserwacja elementów 3. architektonicznych i wymiana pokrycia POW. WIELICKI Oświęcim Kwiatoń Fragment dekoracji gontowego w kaplicy cmentarnej Chry- Parafia Rzymskokatolicka Dziesięciu Ty- snycerskiej stus w Ciemnicy. sięcy Męczenników w Niepołomicach: re- POW. OŚWIĘCIMSKI w kościele Matki Bożej Królowej Dotacja z programów ministra mont dachu i sygnaturki, wymiana insta- Klasztor Towarzystwa Świętego Francisz- 2012 r. – 60 000 zł. lacji elektrycznej i odgromowej w kościele ka Salezego (Salezjanów): renowacja da- Kaplica cmentarna Chrystus w Ciemnicy, parafialnym. chu i elewacji kaplicy św. Jacka. 4. drewniana o konstrukcji zrębowej, kryta Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Łużna gontem, wzniesiona ok. 1680 r.; na rzu- 2015 r. – 220 000 zł. 2015 r. – 100 000 zł. Cmentarz wojenny cie sześcioboku, z dachem namiotowym Gotycki kościół parafialny Dziesięciu Ty- Gotycka kaplica Salezjanów św. Jacka, pier- zwieńczonym sygnaturką. sięcy Męczenników, ceglany, wzniesiony wotnie kapitularz klasztoru Dominikanów, 97 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

ceglana, wzniesiona w 1 połowie XIV w. twa kulturowego MF EOG i NMF Polany z fundacji książąt oświęcimskich; jednona- l. 2014-2015 – 9 505 000 zł. wowa ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Renesansowy zamek, wzniesiony w la- GM. KRYNICA-ZDRÓJ, POW. NOWOSĄDECKI tach 40. XVI w. dla Szafrańców, rozbu- Państwowe Muzeum Auschwitz-Birke- dowany ok. 1580 r. i ok. 1640 r. dla Ze- Parafia Rzymskokatolicka w Bereście: insta- nau w Oświęcimiu: prace konserwator- brzydowskich, restaurowany w XIX i XX lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- skie i budowlane obiektów dawnego KL w.; położony na skalnym cyplu, na rzucie włamaniowej w kościele filialnym św. Mi- Auschwitz I i KL Auschwitz II-Birkenau. nieregularnym, z trapezowym krużgan- chała Archanioła w Polanach. Dotacja z programów ministra kowym dziedzińcem i ryzalitem z loggią Dotacja z programów ministra l. 2009-2013 – 18 404 000 zł. od południowego wschodu; podzamcze 2008 r. – 39 000 zł. Zespół ponad 150 zabudowań zachowa- otoczone obwarowaniami bastionowy- Kościół filialny św. Michała Archanioła, nych i ok. 300 w ruinie, pozostałych po mi z ok. 1640 r. pierwotnie cerkiew greckokatolicka (łem- byłym niemieckim nazistowskim obozie kowska), drewniany o konstrukcji zrębowej, koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Bir- wzniesiony w 1820 r.; trójdzielny, z wieżą kenau, powstałych w latach 1940-1944. Pisarzowa o pochyłych ścianach i izbicą.

GM. LIMANOWA, POW. LIMANOWSKI Owczary Parafia Rzymskokatolicka w Pisarzowi- Poręba Wielka cach: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- GM. SĘKOWA, POW. NOWOTARSKI rowej i antywłamaniowej w kościele para- GM. NIEDŹWIEDŹ, POW. LIMANOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Sękowej: insta- fialnym św. Jana Ewangelisty Gmina Niedźwiedź: prace konserwator- lacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- Dotacja z programów ministra sko-budowlane w Orkanówce Muzeum ściół filialny Opieki Matki Boskiej (Boga- 2008 r. – 39 000 zł. Władysława Orkana. rodzicy) w Owczarach. Kościół parafialny św. Jana Ewangeli- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra sty, drewniany o konstrukcji zrębowej, 2008 r. – 349 000 zł. 2011 r. – 32 000 zł. wzniesiony w 1713 r., rozbudowany Willa w stylu zakopiańskim, drewniana Kościół filialny Opieki Matki Boskiej (Bo- w 1875 r.; jednonawowy z wieżą fron- o konstrukcji zrębowej, wzniesiona w la- garodzicy), jednocześnie cerkiew greckoka- tową i sygnaturką zwieńczonymi baro- tach 1905-1906; parterowa z poddaszem, tolicka, drewniany o konstrukcji zrębowej, kowymi hełmami. nakryta dachem półszczytowym. wzniesiona w 1653 r. przebudowywany w XVIII i XIX w.; trójdzielny, kryty ła- manymi dachami zwieńczonymi baniasty- Podole-Górowa Poręba-Żegoty mi hełmami, z wieżą frontową z 1783 r., z izbicą i hełmem. GM. GRÓDEK NAD DUNAJCEM, GM. ALWERNIA, POW. CHRZANOWSKI POW. NOWOSĄDECKI Parafia Rzymskokatolicka w Porębie-Żego- Parafia Rzymskokatolicka w Podolu-Gó- tach: konserwacja polichromii ściennych Pieskowa Skała rowej: konserwacja polichromii i ołtarza i sklepieniowych w kościele parafialnym bocznego Serca Pana Jezusa w kościele pa- św. Marcina i św. Małgorzaty. GM. SUŁOSZOWA, POW. KRAKOWSKI rafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego. Dotacja z programów ministra Zamek Królewski na Wawelu-Państwowe Dotacja z programów ministra 2009 r. – 100 000 zł. Zbiory Sztuki: konserwacja architektury l. 2009-2015 – 475 000 zł. Barokowy kościół parafialny św. Marcina zamku w Pieskowej Skale, z poszerzeniem Kościół parafialny Podwyższenia Krzyża i św. Małgorzaty, wzniesiony w 1762 r., oferty edukacyjno-kulturalnej. Świętego, drewniany o konstrukcji zrę- rozbudowany w końcu XIX w. według Dotacja z programów ministra bowej, wzniesiony w 1827 r., przebu- projektu Zygmunta Hendla; jednonawo- l. 2010-2011 – 1 138 000 zł. dowany w 1870 r.; jednonawowy z sy- wy z transeptem i wieżą frontową; we- Dotacja ze środków priorytetu gnaturką i wieżą frontową z pochyłymi wnątrz ołtarze przeniesione na przełomie 98 ochrona europejskiego dziedzic- ścianami i izbicą. XIX i XX w. z katedry wawelskiej. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Powroźnik Kościół parafialny Matki Bożej Różańcowej włamaniowej w cerkwi filialnej Narodze- i św. Jana Kantego, drewniany o konstrukcji nia Bogurodzicy w Rozdzielach. GM. MUSZYNA, POW. TARNOWSKI zrębowej, wzniesiony w 1527 r., wielokrot- Dotacja z programów ministra nie przebudowany; jednonawowy z wieżą 2015 r. – 70 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Powroźniku: frontową o pochyłych ścianach i sygnaturką. Cerkiew filialna Narodzenia Bogurodzicy, instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej pierwotnie greckokatolicka (bojkowska), i odwodnienie kościoła parafialnego św. drewniana o konstrukcji zrębowej, wznie- Jakuba Młodszego Apostoła, Rabsztyn siona ok. 1785 r. w Serednicy w Bieszcza- Dotacja z programów ministra dach, w 1984 r. rozebrana i przeniesiona l. 2011-2015 – 125 000 zł. GM. OLKUSZ, POW. OLKUSKI do Rozdzieli; trójdzielna. Kościół parafialny św. Jakuba Starszego, Gmina Olkusz: zabezpieczenie i konserwa- pierwotnie cerkiew greckokatolicka (łem- cja murów zewnętrznych, części średniej kowska), drewniany o konstrukcji zrębowej, i części górnej ruin zamku w Rabsztynie. Rożnowice wzniesiony przed 1604 r., przebudowana Dotacja z programów ministra w latach 1813-1814; trójdzielny z wieżą l. 2010-2015 – 1 300 000 zł. GM. BIECZ, POW. GORLICKI frontową o pochyłych ścianach z izbicą. Gotycki zamek królewski, kamienny, wznie- Parafia Rzymskokatolicka w Rożnowi- siony w połowie XIV w. dla Kazimierza cach: odbudowa wieży i stropów nad na- III Wielkiego, przebudowany w połowie wą główną i prezbiterium oraz wzmocnie- Prandocin XV w., rozbudowany o pałac przez Mysz- nie fundamentów kościoła filialnego św. kowskich przed 1615 r., spalony w 1657 r., Andrzeja Apostoła. GM. SŁOMNIKI, POW. KRAKOWSKI od początku XIX w. w ruinie; zachowane Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Prandocinie: pozostałości zamku górnego i mury ob- l. 2009-2014 – 482 000 zł. wymiana pokrycia dachowego, konserwa- wodowe pałacu. Kościół filialny św. Andrzeja Aposto- cja elewacji i wykonanie kanalizacji w ko- ła, drewniany o konstrukcji zrębowej, ściele parafialnym św. Jana Chrzciciela. wzniesiony w 1756 r., częściowo spalo- Dotacja z programów ministra Raciechowice ny w 1992 r. (w tym wieża); trójnawowy l. 2012-2015 – 619 000 zł. z sygnaturką i wysmukłą wieżą frontową, Romański kościół parafialny św. Jana POW. MYŚLENICKI z kilkoma poziomami okapników i izbicą. Chrzciciela, z ciosów kamiennych, wznie- Parafia Rzymskokatolicka w Raciecho- 1. siony ok. 1130 r., przebudowany w 2. po- wicach: remont dachu i wymiana in- Oświęcim łowie XIX w.; jednonawowy z ośmioboczną stalacji elektrycznej w kościele parafial- Zabudowania Rudno byłego niemieckiego wieżą nad apsydą od zachodu i z gotyckim nym św. Jakuba Apostoła i św. Katarzyny nazistowskiego obozu POW. KRAKOWSKI koncentracyjnego prezbiterium z XV w. Aleksandryjskiej. i zagłady Dotacja z programów ministra Gmina Krzeszowice: prace zabezpiecza- Auschwitz-Birkenau l. 2012-2013 – 112 000 zł. jące i konserwatorskie w ruinach zamku Przydonica Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła Tenczyn w Rudnie i św. Katarzyny Aleksandryjskiej, drew- Dotacja z programów ministra 2. Pieskowa GM. GRÓDEK NAD DUNAJCEM, niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- l. 2010-2015 – 4 024 000 zł. POW. NOWOSĄDECKI Skała ny w 1720 r.; jednonawowy z sygnaturką Ruiny rycerskiego zamku Tenczyn, pier- Zamek Parafia Rzymskokatolicka w Przydonicy: i sobotami od północy. wotnie gotyckiego, wzniesionego ok. po- konserwacja elementów wystroju, m. in.: łowy XIV w., rozbudowanego ok. 1570 r. malowideł ściennych, tryptyku Sacra Co- dla Tęczyńskich, spalonego w czasie poto- 3. nversatione, ambony, ołtarza głównego ko- Rozdziele pu szwedzkiego, odbudowanego, od lat 80. Powroźnik ścioła parafialnego Matki Bożej Różańco- XVIII w. opuszczonego; zachowane m.in. Kościół św. Jakuba GM. LIPINKI, POW. GORLICKI Młodszego wej i św. Jana Kantego. mury obwodowe budynków mieszkalnych Apostoła Dotacja z programów ministra Parafia Prawosławna w Pielgrzymce: insta- i kaplicy zbudowanych wokół trapezowe- l. 2010-2015 – 1 500 000 zł. lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- go dziedzińca. 99 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Rybna tywłamaniowej w kościele filialnym św. Sobolów Apostołów Filipa i Jakuba. GM. ŁAPANÓW, POW. BOCHEŃSKI GM. CZERNICHÓW, POW. KRAKOWSKI Dotacja z programów ministra 2011 r. – 21 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Sobolowie: Parafia Rzymskokatolicka w Rybnej: re- Kościół filialny (pierwotnie parafialny) instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej nowacja ołtarza Matki Bożej Rybnieńskiej św. Apostołów Filipa i Jakuba, drewniany i antywłamaniowej w kościele parafial- w kościele parafialnym św. Kazimierza. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1. nym Wszystkich Świętych. Dotacja z programów ministra ćwierci XVI w., rozbudowany w XVII Dotacja z programów ministra 2012 r. – 85 000 zł. i XVIII w., restaurowany w XIX i XX w.; 2008 r. – 45 000 zł. Klasycystyczny kościół parafialny św. Kazimie- jednonawowy z sygnaturką i wieżą fron- Kościół parafialny Wszystkich Świętych, rza, wzniesiony przed 1832 r.; na rzucie krzy- tową z izbicą, otoczony sobotami. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- ża łacińskiego z wieżą frontową i sygnaturką. siony na przełomie XVI i XVII w., powięk- szony w latach 20. XX w.; jednonawowy Siemiechów z sygnaturką kalenicy dwuspadowego da- Ryglice chu; w sąsiedztwie drewniana dzwonnica GM. GROMNIK, POW. TARNOWSKI o konstrukcji słupowej, zapewne z XVII w. POW. TARNOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Siemiecho- Gmina Ryglice: renowacja spichlerza dwor- wie: prace zabezpieczające konstruk- skiego w Ryglicach. cję kościoła filialnego Matki Boskiej Spytkowice Dotacja z programów ministra Gromnicznej. 2010 r. – 135 000 zł. Dotacja z programów ministra POW. WADOWICKI Spichlerz podworski, drewniany o kon- l. 2013-2015 – 1 900 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Spytkowi- strukcji zrębowej z murowaną ścianą szczy- Gotycki kościół filialny Matki Boskiej cach: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- tową, wzniesiony w 1757 r. na folwarku Gromnicznej, drewniany o konstrukcji zrę- rowej i antywłamaniowej w kościele para- Ankwiczów, uważany za najstarszy w Ma- bowej, wzniesiony w początkach XVI w., fialnym św. Katarzyny. łopolsce; jednopiętrowy, kryty czterospa- restaurowany w połowie XIX w. i XX w.; Dotacja z programów ministra dowym dachem. jednonawowy z wieżą frontową i muro- 2008 r. – 58 000 zł. waną kaplicą z 1802 r. Wczesnobarokowy kościół parafialny św. Katarzyny, wzniesiony w 2. ćwierci XVII w.; Sękowa jednonawowy z kaplicą przy prezbiterium, Skrzydlna sygnaturką i wieżą przy północnym na- POW. GORLICKI rożniku fasady. Parafia Rzymskokatolicka w Sękowej: kon- GM. DOBRA, POW. LIMANOWSKI serwacja więźby dachowej i wymiana pokry- Parafia Rzymskokatolicka w Skrzydlnej: cia dachowego, konserwacja cegły i detalu wzmocnienie posadowienia, odwodnienie Sromowce Niżne architektonicznego ściany północnej nawy i prace konserwatorskie w kryptach i przy bocznej w kościele parafialnym św. Józe- malowidłach na ścianach prezbiterium GM. CZORSZTYN, POW. NOWOTARSKI fa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny. kościoła filialnego św. Mikołaja Biskupa. Parafia Rzymskokatolicka w Sromowcach Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Niżnych: konserwacja kościoła filialnego l. 2009-2015 – 1 200 000 zł. l. 2013-2015 – 1 200 000 zł św. Katarzyny. Neogotycki kościół parafialny św. Józe- Kościół filialny (pierwotnie parafialny) św. Dotacja z programów ministra fa Oblubieńca, ceglany, wzniesiony ok. Mikołaja Biskupa, wzniesiony w końcu l. 2008-2009 – 400 000 zł. 1885 r.; bazylika z transeptem i wieżą fron- XVI w., prezbiterium murowane w XVII w., Kościół filialny św. Katarzyny, drewniany tową i sygnaturką na krzyżu. drewniana nawa o konstrukcji zrębowej o konstrukcji zrębowej, wzniesiony zapewne rozbudowana w 1787 r., wieża frontowa ok. 1513 r., przebudowany w XVII w.; jedno- Parafia Rzymskokatolicka w Sękowej: in- o konstrukcji słupowej z izbicą, powsta- nawowy z sygnaturką i wieżą frontową o pochy- 100 stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- ła w 1838 r. łych ścianach (konstrukcja słupowa) z izbicą. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Staniątki parafialnego św. Wojciecha Biskupa i Mę- Dotacja z programów ministra czennika i św. Katarzyny. 2009 r. – 43 000 zł. GM. NIEPOŁOMICE, POW. WIELICKI Dotacja z programów ministra Kościół filialny św. Demetriusza Męczen- Klasztor Mniszek Zakonu św. Benedykta l. 2008-2014 – 840 000 zł. nika, pierwotnie cerkiew greckokatolicka, (Benedyktynek) w Staniątkach: remont Późnogotycki kościół parafialny św. Woj- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- dachu, instalacja sygnalizacji przeciwpo- ciecha Biskupa i Męczennika i św. Kata- siony w 1841 r.; trójdzielny, kryty dachami żarowej, konserwacja ołtarzy w kościele rzyny, wzniesiony ok. 1520 r. z fundacji łamanymi zcebulastymi hełmami, z wieżą Najświętszej Marii Panny i św. Wojciecha. Kmitów; salowy z wieżą frontową i ka- frontową o pochyłych ścianach z izbicą. Dotacja z programów ministra plicami pseudotranseptowymi (z lożami l. 2008-2015 – 4 186 000 zł. kolatorskimi). Wczesnogotycki kościół Benedyktynek Szczurowa Najświętszej Marii Panny i św. Wojcie- Inwestor prywatny: wymiana pokrycia da- cha, z cegły i kamienia, wzniesiony w 2. chowego i remont schodów w drewnianym POW. BRZESKI połowie XIII w., rozbudowany w XVII w. dworze Koryznówka, Muzeum Pamiątek Gmina Szczurowa: rewaloryzacja dworu o barokową kruchtę i oratorium zakonne; po Janie Matejce. zespołu dworsko-parkowego w Szczurowej. halowy; od południa klasztor wzniesiony Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra w połowie XVII w. z wykorzystaniem re- 2010 r. – 93 000 zł. 2008 r. – 45 000 zł. liktów budowli z XII i XVI w., czworo- Drewniany budynek mieszkalny (dworek Eklektyczny dwór ziemiański, murowa- boczny wybudowany wokół krużganko- przedmiejski), drewniany o konstrukcji zrę- ny, wzniesiony ok. 1860 r. dla Kępińskich wego wirydarza. bowej, wzniesiony w połowie XIX w. dla według projektu zapewne Filipa Pokutyń- rodziny Jana Matejki; parterowy, pięcio- skiego; parterowy z piętrowym skrzydłem osiowy z gankiem z przyczółkiem. północnym, wieloboczną wieżą i tarasem Stary Sącz od ogrodu. POW. NOWOSĄDECKI Szalowa Klasztor Zakonu Świętej Klary (Klarysek) Tarnów w Starym Sączu: remont wybranych ele- GM. ŁUŻNA, POW. GORLICKI 1. mentów, w tym wieży bramnej. Parafia Rzymskokatolicka w Szalowej: re- Gmina miasta Tarnowa: termorenowa- Prandocin Kościół św. Jana Dotacja z programów ministra mont elewacji i dachu kościoła parafialne- cja siedziby I Liceum Ogólnokształcące- Chrzciciela l. 2008-2010 – 505 000 zł. go św. Michała Archanioła. go w Tarnowie. Zespół Klarysek, z gotyckim kościołem Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra św. Trójcy, wzniesionym na przełomie l. 2012-2015 – 1 426 000 zł. 2008 r. – 100 000 zł. 2. XIII i XIV w., przekształcanym w XVII w. Późnobarokowy kościół parafialny św. Mi- Budynek najstarszej szkoły w mieście, Rudno Ruiny zamku (jednonawowy, korpus częściowo dwu- chała Archanioła, drewniany o konstrukcji wzniesiony w 1877 r., odbudowany po Tenczyn kondygnacyjny) i barokowym klaszto- zrębowej, wzniesiony w latach 1739-1756; zniszczeniach I wojny światowej; na rzu- rem z początku XVII w. (piętrowy, trzys- bazylikowy z arkadami międzynawowymi cie podkowy, dwupiętrowy, z pseudoryza- krzydłowy z wirydarzem); całość otoczona o falisto-uskokowym wykroju i dwuwie- litem na osi fasady, zwieńczonym attyką. 3. murem obronnym z kolistą basztą w po- żową fasadą. Staniątki Klasztor czątkach XVII w. Katedralna Parafia Rzymskokatolicka Na- Benedyktynek rodzenia Najświętszej Marii Panny w Tar- Szczawnik nowie: remont dachu i wieży katedry. Stary Wiśnicz Dotacja z programów ministra 4. GM. MUSZYNA, POW. NOWOSĄDECKI 2008 r. – 300 000 zł. Szalowa GM. NOWY WIŚNICZ, POW. BOCHEŃSKI Wnętrze kościoła Parafia Rzymskokatolicka w Złockiem: in- Gotycka katedra Narodzenia Najświętszej św. Michała Parafia Rzymskokatolicka w Starym Wi- stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- Marii Panny, wzniesiona w kilka etapach Archanioła śniczu: konserwacja dachu, detalu archi- tywłamaniowej w kościele filialnym św. w XV i w początkach XVI w., restauro- tektonicznego i ołtarza głównego kościoła Demetriusza Męczennika w Szczawniku. wana w duchu neogotyku w latach 90. 101 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

XIX w.; początkowo jednonawowa z wieżą pierwotnie późnogotycki, w latach 20. Dotacja z programów ministra frontową, rozbudowana o kaplice boczne XVIII w. przebudowany w duchu baro- 2013 r. – 200 000 zł. przekształcone w XIX w. w nawy, obecnie kowym; jednonawowy z parą neogotyc- Jeden z dawnych szybów wielickiej żupy, bazylikowa; wewnątrz cenny zespół nagrob- kich kaplic transeptowych z 1885 r. , sy- wydrążony ok. 1620 r., zasypany w 1954 r., ków renesansowych i wczesnobarokowych. gnaturką i wieżą frontową. głębokości 177 metrów, z budynkiem nadszybia z lat 90. XIX w. i zachowaną wie- żą szybową. Tłuczań Uście Solne GM. BRZEŹNICA, POW. WADOWICKI GM. SZCZUROWA, POW. BRZESKI Wierzchosławice Parafia Rzymskokatolicka w Tłuczani: re- Parafia Rzymskokatolicka w Uściu Sol- mont kościoła filialnego Nawiedzenia Naj- nym: odwilgocenie kościoła parafialnego POW. TARNOWSKI świętszej Marii Panny na Nowsiu. św. Apostołów Piotra i Pawła. Parafia Rzymskokatolicka w Wierzcho- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra sławicach: remont kościoła parafialnego l. 2013-2014 – 280 000 zł. 2009 r. – 150 000 zł. Matki Boskiej Pocieszenia. Kościół filialny Nawiedzenia Najświętszej Klasycystyczny kościół parafialny św. Apo- Dotacja z programów ministra Marii Panny, drewniany o konstrukcji zrę- stołów Piotra i Pawła, wzniesiony w latach 2009 r. – 250 000 zł. bowej, wzniesiony w 1664 r.; jednonawo- 1833-1939, z neobarokową fasadą, przebu- Klasycystyczny kościół parafialny Matki wy z sygnaturką. dowany i rozbudowany w latach 20. XX w. Boskiej Pocieszenia, wzniesiony w latach przez Franciszka Mączyńskiego; jednona- 1811-1818 z fundacji Sanguszków; jed- wowy z wieżą frontową i parą kopułowych nonawowy z drewnianą wieżyczką nad Trybsz kaplic transeptowych. zachodnią częścią korpusu.

GM. ŁAPSZE NIŻNE, POW. NOWOTARSKI Parafia Rzymskokatolicka w Trybszu: sta- Wawrzeńczyce Więcławice Stare bilizacja konstrukcji i remont dachu ko- ścioła filialnego św. Elżbiety Węgierskiej. GM. IGOŁOMIA-WAWRZEŃCZYCE, GM. MICHAŁOWICE, POW. KRAKOWSKI POW. KRAKOWSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Więcławicach l. 2010-2015 – 970 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Wawrzeń- Starych: remont dachu i instalacja sygna- Kościół filialny św. Elżbiety Węgierskiej, czycach: konserwacja estetyczna kościo- lizacji przeciwpożarowej w kościele para- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- ła parafialnego św. Zygmunta i św. Ma- fialnym św. Jakuba Apostoła. siony w 1567 r.; jednonawowy (do 1924 r. rii Magdaleny. Dotacja z programów ministra z wieżą frontową); wewnątrz barokowa po- Dotacja z programów ministra 2008 r. – 380 000 zł. lichromia z 1674 r. 2009 r. – 50 000 zł. Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła, Kościół parafialny św. Zygmunta i św. Marii drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Magdaleny, wzniesiony w początkach XV w., siony w połowie XVIII w.; jednonawowy Ujanowice pierwotnie późnogotycki, rozbudowany na z sygnaturką. barokowy po 1676 r.; jednonawowy z sy- GM. LASKOWA, POW. LIMANOWSKI gnaturką, z kaplicami z połowy XVIII w. Parafia Rzymskokatolicka w Ujanowicach: (północna) i lat 20. XX w. (południowa). Wilczyska osuszanie murów i instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i antywłamaniowej w ko- GM. BOBOWA, POW. GORLICKI ściele parafialnym św. Michała Archanioła. Wieliczka Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława Bi- Dotacja z programów ministra skupa i Męczennika w Wilczyskach: reno- l. 2010-2014 – 210 000 zł. POW. WIELICKI wacja kaplicy Majchrowiczów (Ramułtów). Kościół parafialny św. Michała Archa- Kopalnia Soli „Wieliczka” SA: remont Dotacja z programów ministra 102 nioła, wzniesiony w latach 1509-1526, konserwatorski Szybu „Górsko”. 2012 r. – 50 000 zł. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Neogotycka kaplica grobowa Majchrowi- przyczółkowym dachem i mieszkalnym czów (Ramułtów), wzniesiona w 1862 r. poddaszem. w sąsiedztwie kościoła parafialnego św. Sta- nisława Biskupa i Męczennika. Żegocina Wolbrom POW. BOCHEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Żegocinie: POW. OLKUSKI wymiana elementów więźby dachowej ko- Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzyny ścioła parafialnego św. Mikołaja. Aleksandryjskiej Dziewicy i Męczenni- Dotacja z programów ministra cy w Wolbromiu: remont dachu kościo- 2010 r. – 80 000 zł. ła parafialnego. Neobarokowy kościół parafialny św. Mi- Dotacja z programów ministra kołaja, wzniesiony w 1895 r.; trzynawo- 2015 r. – 200 000 zł. wy z sygnaturką i wieżą frontową zwień- Barokowy kościół parafialny św. Katarzyny czoną hełmem. Aleksandryjskiej Dziewicy i Męczennicy, wzniesiony w latach 1638-1664 z wykorzystaniem gotyckich murów; pierwotnie jednonawowy, rozbudowany o nawy boczne w połowie XX w.

Wysowa-Zdrój

GM. UŚCIE GORLICKIEJ, POW. GORLICKI Parafia Prawosławna w Wysowej: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej (I etap) i antywłamaniowej w cerkwi parafialnej św. Michała Archanioła. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 40 000 zł. Cerkiew parafialna św. Michała Archanioła, pierwotnie greckokatolicka (łemkowska), drewniana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona w 1779 r., przebudowana w 1874 r.; dwudzielna z wieżą frontową, kryta łama- nymi dachami z cebulastymi hełmami.

Zakopane

POW. TATRZAŃSKI Muzeum Narodowe w Krakowie: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w willi „Atma”. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 107 000 zł. Pierwotnie budynek pensjonatu, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w stylu zakopiańskim w 1895 r., w latach 1930-1935 zamieszkiwany przez Karo- la Szymanowskiego; parterowy z dachem przyczółkowym i poddaszem mieszkalnym.

Stowarzyszenie Dom pod Jedlami: remont Domu pod Jedlami. 1. Dotacja z programów ministra Wieliczka Szyb „Górsko” l. 2009-2011 – 530 000 zł. Willa w stylu zakopiańskim na Koziń- cu, drewniana o konstrukcji zrębowej 2. na kamiennej podmurówce, wzniesio- Zakopane na w 1897 r. według projektu Stanisła- Dom pod Jedlami wa Witkiewicza dla Pawlikowskich; parterowa z piętrowymi ryzalitami, wysokim 103 PRZYZNANE DOTACJE Mława

mławski Drogiszka Ratowo Przasnysz Strzegowo Szreńsk Żurominek przasnyski WOJEWÓDZTWO Duczymin Krasne Zaręby Ciechanów MAZOWIECKIE Maków Mazowiecki Sierpc ciechanowski makowski Borzuchowo-Daćbogi 264 362 000 ZŁ NA 180 PROJEKTÓW sierpecki Sieluń Ciechanów Blizno Sierpc Pułtusk

pułtuski Pułtusk Płońsk Wyszków płocki Płock płoński Drobin Czerwińsk nad Wisłą wyszkowski Płock Zyck Polski Barcice Poręba Średnia Płock Nowy Dwór Płock Mazowiecki

nowodworski Cieksyn Nowy Dwór Mazowiecki

warszawski zachodni Warszawa Sochaczew Lipków Mińsk Mazowiecki Siedlce Pruszków Warszawa sochaczewski Warszawa siedlecki Brochów Otwock miński Kozłów Biskupi pruszkowski Boża Wola Dąbrowa Nadarzyn Cegłów Przesmyki Grodzisk Mazowiecki Piaseczno otwocki Mińsk Mazowiecki Żeliszew Podkościelny Żyrardów Glinianka grodziski piaseczyński Józefów Żuków żyrardowski Czersk Guzów Konstancin-Jeziorna Żyrardów Obory Tarczyn Garwolin

Grójec garwoliński Maciejowice grójecki Błędów Łęczeszyce W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Warka w wysokości 40 043 000 zł. Wilków Pierwszy

W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 148 683 000 zł. Białobrzegi

białobrzeski W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Białobrzegi Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 75 636 000 zł. Radom

Radom Przysucha Zwoleń Radom

przysuski zwoleński Przysucha Czarnolas Szydłowiec Zwoleń

szydłowiecki Szydłowiec PRZYZNANE DOTACJE Mława mławski Drogiszka Ratowo Przasnysz Strzegowo Szreńsk Żurominek przasnyski WOJEWÓDZTWO Duczymin Krasne Zaręby Ciechanów MAZOWIECKIE Maków Mazowiecki Sierpc ciechanowski makowski Borzuchowo-Daćbogi 264 362 000 ZŁ NA 180 PROJEKTÓW sierpecki Sieluń Ciechanów Blizno Sierpc Pułtusk pułtuski Pułtusk Płońsk Wyszków płocki Płock płoński Drobin Czerwińsk nad Wisłą wyszkowski Płock Zyck Polski Barcice Poręba Średnia Płock Nowy Dwór Płock Mazowiecki nowodworski Cieksyn Nowy Dwór Mazowiecki warszawski zachodni Warszawa Sochaczew Lipków Mińsk Mazowiecki Siedlce Pruszków Warszawa sochaczewski Warszawa siedlecki Brochów Otwock miński Kozłów Biskupi pruszkowski Boża Wola Dąbrowa Nadarzyn Cegłów Przesmyki Grodzisk Mazowiecki Piaseczno otwocki Mińsk Mazowiecki Żeliszew Podkościelny Żyrardów Glinianka grodziski piaseczyński Józefów Żuków żyrardowski Czersk Guzów Konstancin-Jeziorna Żyrardów Obory Tarczyn Garwolin

Grójec garwoliński Maciejowice grójecki Błędów Łęczeszyce W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Warka w wysokości 40 043 000 zł. Wilków Pierwszy

W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 148 683 000 zł. Białobrzegi białobrzeski W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Białobrzegi Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 75 636 000 zł. Radom

Radom Przysucha Zwoleń Radom przysuski zwoleński Przysucha Czarnolas Szydłowiec Zwoleń szydłowiecki Szydłowiec 105 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Barcice Borzuchowo-Daćbogi

GM. SOMIANKA, POW. WYSZKOWSKI GM GRUDUSK, POW. CIECHANOWSKI

Parafia Rzymskokatolicka w Barcicach: re- Gmina Grudusk: renowacja przydrożnej mont dachu drewnianego kościoła para- kapliczki z figurą św. Jana Nepomucena. fialnego św. Stanisława. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 20 000 zł. 2014 r. – 150 000 zł. Przydrożna kapliczka z figurą św. Jana Późnobarokowy kościół parafialny św. Sta- Nepomucena, drewniana, wzniesiona nisława, drewniany o konstrukcji zrębo- w XVIII w. (?); kolumna z pełnoposta- wej, wzniesiony w 1758 r., remontowa- ciową rzeźbą, chroniona czterospadowym ny kilkukrotnie, między innymi w latach daszkiem. 1867-1868, 1893 r., po II wojnie świa- towej i od 1998 r.; trójnawowy z trzema wieżyczkami w fasadzie. Boża Wola

GM SIENNICA, POW. MIŃSKI Białobrzegi Podlaskie Towarzystwo Oświatowo-Kul- turalne: instalacja systemu zabezpieczenia POW. BIAŁOBRZESKI w XIX-wiecznym zespole dworsko-parko- Parafia Rzymskokatolicka w Białobrze- wym w Bożej Woli. gach: konserwacja obrazu tablicowego Dotacja z programów ministra Matka Boska z Dzieciątkiem w kościele 2008 r. – 49 000 zł. parafialnym Trójcy Świętej. Neorenesansowy dwór ziemiański, wznie- Dotacja z programów ministra siony w 1902 r., zapewne z wykorzystaniem 2015 r. – 50 000 zł. murów wcześniejszej budowli, restaurowa- Neobarokowy kościół parafialny Trójcy ny w 4. ćwierci XX w.; parterowy z ryzali- Świętej, wzniesiony w latach 1932-1959 towo wysuniętą piętrową częścią środko- według projektu Stefana Szyllera; halowy wą, zwieńczoną szczytem ze sterczynami. z wieżą frontową, zwieńczoną pięcioma wieżyczkami; w kościele obraz Matki Bo- skiej z Dzieciątkiem z 1513 r., pierwotnie Brochów w kościele w Jasionnie. POW. SOCHACZEWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Brochowie: Blizno konserwacja i restauracja murów obronnych kościoła parafialnego św. Jana Chrzci- GM SZCZUTOWO, POW. SIERPECKI ciela i św. Rocha. Parafia Rzymskokatolicka w Szczutowie: Dotacja z programów ministra remont dachu kościoła filialnego św. Waw- l. 2013-2014 – 497 000 zł. rzyńca w Bliznie. Renesansowy kościół parafialny św. Jana Dotacja z programów ministra Chrzciciela i św. Rocha, ceglany, wznie- 2011 r. – 74 000 zł. siony w latach 1551-1561 zapewne we- Kościół filialny św. Wawrzyńca, drewnia- dług projektu Jana Batysty Wenecjanina, ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony odbudowany po zniszczeniach I wojny w 1720 r. z fundacji Kępskich, w XIX w. światowej przez Jarosława Wojciechow- rozbudowany o kruchtę i zakrystię; salowy skiego i Tymoteusza Sawickiego, rekon- z niewyodrębnionym prezbiterium, z sygna- struowany po 1945 r.; inkastelowana ba- turką osadzoną na czterospadowym dachu. zylika z nawą główną sklepioną kolebką, z fasadą ujętą parą cylindrycznych wież i takąż na apsydą prezbiterium; otoczony Błędów murem obronnym z bastejami.

POW. GRÓJECKI Parafia Rzymskokatolicka w Błędowie: Cegłów konserwacja elewacji oraz izolacja fun- damentów kościoła parafialnego św. Pro- POW. MIŃSKI kopa Opata. Parafia Rzymskokatolicka w Cegłowie: re- Dotacja z programów ministra mont konserwatorski dachu kościoła pa- 2008 r. – 150 000 zł. rafialnego św. Jana Chrzciciela i św. An- Kościół parafialny św. Prokopa Opata, drzeja Apostoła. w stylu zakopiańskim, wzniesiony w latach Dotacja z programów ministra 1935-1938 według projektu Jana Koszczyc- l. 2013-2015 – 588 000 zł. -Witkiewicza; jednonawowy z wtopioną Późnogotycki kościół parafialny parafial- 106 więżą frontową. nego św. Jana Chrzciciela i św. Andrzeja WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Apostoła, ceglany, wzniesiony w 2. ćwier- Gotycki zamek książęcy, ceglany, wznie- Drobin ci XVI w. , przebudowany przed 1628 r.; siony etapowo na miejscu starszych gro- z korpusem nawowym, podzielonym wtór- dów od 1. ćwierci XV do połowy XVI w., POW. PŁOCKI nie w 1. połowie XIX w. dwoma rzędami zniszczony w 1656 i 1772 r., od tej pory słupów, i sygnaturką. w ruinie, restaurowany w latach 1907- Parafia Rzymskokatolicka św. Stanisława 1911 przez Kazimierza Skórewicza; na w Drobinie: prace konserwatorskie — na- rzucie wieloboku, zachowane znaczne grobek Anny, Piotra i Wojciecha Kryskich, Ciechanów fragmenty murów obwodowych z dwie- znajdujący się w kościele parafialnym Mat- ma wieżami cylindrycznymi i czworobocz- ki Boskiej Różańcowej. POW. CIECHANOWSKI ną wieżą bramną. Dotacja z programów ministra Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciecha- l. 2011-2012 – 160 000 zł. nowie: prace konserwatorskie na Zamku Późnogotycki kościół parafialny Matki Bo- Książąt Mazowieckich. Czerwińsk Nad Wisłą skiej Różańcowej, wzniesiony ok. 1477 r., Dotacja z programów ministra wielokrotnie przebudowany, zbarokizowany l. 2012-2015 – 1 361 000 zł. POW. PŁOŃSKI ok. 1780 r.; salowy z kaplicą od południa Gotycki zamek książęcy, ceglany, wznoszo- Parafia Rzymskokatolicka w Czerwińsku i neobarokowymi szczytami; we wnętrzu ny etapami od lat 20. XV w. do początków nad Wisłą: konserwacja i restauracja ob- renesansowy nagrobek Kryskich, zapewne XVI w., w połowie XVI w. przebudowany razu Matki Bożej Czerwińskiej w koście- dzieło Santiego Gucciego z lat 70. XVI w. na zamek mieszkalny, w ruinie od 2. poło- le parafialnym Zwiastowania Najświętszej wy XVII w.; na rzucie czworoboku z dwie- Marii Panny. ma wieżami cylindrycznymi w narożach. Dotacja z programów ministra Drogiszka 2009 r. – 60 000 zł. Romański kościół parafialny Zwiastowa- GM STRZEGOWO, POW. MŁAWSKI Cieksyn nia Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Parafia Rzymskokatolicka w Niedzborzu: Kanoników Regularnych (od XVI w. La- prace remontowe w kościele filialnym św. GM NASIELSK, POW. NOWODWORSKI terańskich), z kamienia i cegły, wzniesio- Krzyża w Drogiszce. Parafia Rzymskokatolicka św. Rocha w Cie- ny zapewne w 2. ćwierci XII w., przebu- Dotacja z programów ministra ksynie: prace konserwatorskie i restaura- dowany w XIII i XV w., zbarokizowany 2008 r. – 73 000 zł. torskie ołtarza głównego kościoła parafial- (wnętrze) w latach 20. XVII w., restauro- Kościół filialny św. Krzyża w Drogiszce, nego św. Doroty w Cieksynie. wany w latach 1907-1911 przez Stefana drewniany konstrukcji zrębowej, wzniesiony Dotacja z programów ministra Szyllera; bazylika od wschodu zamknięta w połowie XVII w., restaurowany w 1933 r.; l. 2008-2009 – 118 000 zł. apsydami, z dwuwieżową fasadą poprze- jednonawowy z dobudowaną w XVIII w. Gotycko-renesansowy kościół parafialny św. dzoną gotycką kruchtą, w której zacho- wieżą frontową, obwiedzioną z trzech stron Doroty, ceglany, wzniesiony ok. 1559 r., wał się portal romański z XII w., którego podcieniem, i sygnaturką na dachu nawy. wzorowany na architekturze Jana Bapty- autor łączony bywa z warsztatem Wiligel- sty Wenecjanina, restaurowany w latach ma z Modeny. 1909-1911 przez Stefan Szyllera; jedno- Duczymin nawowy z wieżą przy korpusie od połu- Inspektoria św. Stanisława Kostki Towa- dnia, w górnych partiach ośmioboczną. rzystwa Salezjańskiego: remont dachu GM CHORZELE, POW. PRZASNYSKI klasztoru. Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Nepo- Dotacja z programów ministra mucena w Duczyminie: izolacja i osuszenie Czarnolas 2015 r. – 483 000 zł. ścian kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Dawny klasztor Kanoników Regularnych Marii Panny w Duczyminie. GM POLICZNA, POW. ZWOLEŃSKI (Laterańskich), obecnie Salezjanów, pier- Dotacja z programów ministra Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Ra- wotnie gotycki, wzniesiony w XIV-XV w., 2013 r. – 50 000 zł. domiu: gruntowne prace remontowe i re- zbarokizowany w 1. połowie XVII w. i 2. Neoromański kościół parafialny Wniebo- nowatorskie w Muzeum Jana Kochanow- połowie XVIII w., odbudowany po II woj- wzięcia Najświętszej Marii Panny, wznie- skiego w Czarnolesie. nie światowej przez Brunona Zborow- siony w 1888 r.; jednonawowy z kaplicami Dotacja z programów ministra skiego; trójskrzydłowy, wzniesiony wo- po bokach nawy i wieżą frontową zwień- 2013 r. – 200 000 zł. kół wirydarza. czoną ostrosłupowym hełmem. Neoklasycystyczny dwór ziemiański, wzniesiony dla Jabłonowskich po 1853 r.; parterowy z gankiem arkadowym od frontu Dąbrowa Glinianka i trójbocznym ryzalitem od ogrodu; wo- kół park krajobrazowy z neogotycką ka- GM PRZESMYKI, POW. SIEDLECKI GM WIĄZOWNA, POW. OTWOCKI 1. plicą z 2. ćwierci XIX w. Muzeum Regionalne w Siedlcach: remont Parafia Rzymskokatolicka w Gliniance: Brochów elewacji i izolacja fundamentów dworu wymiana posadzki w kościele parafialnym Kościół św. Jana w Dąbrowie. św. Wawrzyńca. Chrzciciela i św. Rocha Czersk Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2012 r. – 61 000 zł. 2008 r. – 87 000 zł. GM GÓRA KALWARIA, POW. PIASECZYŃSKI Późnoklasycystyczny dwór ziemiański, Kościół parafialny św. Wawrzyńca, drew- 2. Gmina Góra Kalwaria: konserwacja murów wzniesiony w 1852 r. dla Dobrzyńskich; niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Ciechanów Zamku Książąt Mazowieckich w Czersku. parterowy z wgłębnym portykiem od w 1763 r., oszalowany w 1883 r.; jednona- Zamek książęcy Dotacja z programów ministra frontu; wokół park krajobrazowy z ofi- wowy z sygnaturką na dwuspadowym da- l. 2012-2013 – 598 000 zł. cyną z XIX w. chu nawy, poprzedzony kruchtą. 107 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Guzów Kozłów Biskupi Dotacja z programów ministra l. 2011-2012 – 289 000 zł. GM WISKITKI, POW. ŻYRARDOWSKI GM NOWA SUCHA, POW. SOCHACZEWSKI Klasycystyczny, salowy kościół parafialny Inwestorzy prywatni: prace zabezpiecza- Parafia Rzymskokatolicka Najświętsze- św. Rocha, wzniesiony w 1792 r. zapew- jące i remontowe w pałacu Sobańskich go Serca Jezusowego: konserwacja elewa- ne przez Hilarego Szpilowskiego z fundacji w Guzowie. cji kościoła parafialnego Serca Jezusowe- warszawskiego kupca pochodzenia ormiań- Dotacja z programów ministra go i św. Rocha. skiego Paschalisa Jakubowicza, któregoż kla- l. 2010-2015 – 4 450 000 zł. Dotacja z programów ministra sycystyczny dwór od lat 50. XX w. pełni Neorenesansowy pałac Sobańskich, w ko- 2009 r. – 300 000 zł. rolę plebanii (miejsce związane z Henry- stiumie francuskim, wzniesiony ok. 1880 r. Gotycki kościół parafialny Serca Jezuso- kiem Sienkiewiczem, który umiejscowił tu przez Władysława Hirszla z wykorzystaniem wego i św. Rocha, ceglany, wzniesiony jedną ze scen Ogniem i Mieczem). murów starszego dworu Łubieńskich; par- ok. 1470 r., restaurowany gruntownie terowy na wysokim podmurowaniu, z fasa- w XX w.; salowy z wieżyczką na zachod- dą ujętą wieżami, z piętrowymi ryzalitami nią częścią nawy. Łęczeszyce środkowymi, kryty wysokim mansardowym dachem; dawna kaplica pałacowa (obecnie GM BELSK DUŻY, POW. GRÓJECKI kościół) skomunikowana z resztą pałacu Krasne Zakon św. Pawła Pierwszego Pustelnika: piętrową galerią; wokół park krajobrazo- remont sklepienia i murów kościoła para- wy rozplanowany przez Waleriana Kro- POW. PRZASNYSKI fialnego św. Jana Chrzciciela w popauliń- nenberga i Franciszka Szaniora. Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- skim zespole klasztornym. ciela w Krasnem: prace remontowo-kon- Dotacja z programów ministra serwatorskie, montaż instalacji alarmo- 2015 r. – 100 000 zł. Józefów wej przeciwpożarowych i zabezpieczenie Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, przeciwwilgociowe kościoła Podwyższe- pierwotnie Paulinów, wzniesiony w po- POW. OTWOCKI nia Krzyża Świętego. czątkach lat 30. XVIII w.; jednonawowy Inwestor prywatny: remont konserwatorski Dotacja z programów ministra z kaplicą od północy; wewnątrz baroko- domu jednorodzinnego przy ul. Leśnej 19. l. 2012-2015 – 620 000 zł. wa polichromia iluzjonistyczna; w sąsiedz- Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny Podwyższenia twie, za prezbiterium, zachował się piętro- 2008 r. – 300 000 zł. Krzyża Świętego, wzniesiony ok. 1730 r. wy klasztor. Willa Jakubówka, dom mieszkalny wznie- z wykorzystaniem murów gotyckiej wie- siony ok. 1910 r., ceglany; parterowy, z trze- ży z lat 1570-1575 i renesansowej fasady ma drewnianymi werandami. z 1. połowy XVII w., przekształconych ok. Maciejowice 1826 r. przez Kacpra Malczewskiego; bazylikowy z wtopioną wieżą frontową oraz POW. GARWOLIŃSKI Konstancin-Jeziorna kryptą grobową Krasińskich; polichromie Parafia Rzymskokatolicka w Maciejowi- Sebastiana Ecksteina z 1747 r. cach: konserwacja ściany, izolacja funda- POW. PIASECZYŃSKI mentów oraz renowacja cokołów kościoła Inwestorzy prywatni: prace remontowe przy parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej dachu, stolarce i elewacji willi „Jerychonka”. Lipków Marii Panny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2012 r. – 50 000 zł. GM STARE BABICE, l. 2013-2015 – 140 000 zł. Willa „Jerychonka”, w stylu zakopiańskim, POW. WARSZAWSKI ZACHODNI Neogotycki kościół parafialny Wniebo- podmiejski dom letniskowy wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka w Lipkowie: wzięcia Najświętszej Marii Panny, wznie- po 1910 r. przez Władysława Jabłońskie- wzmocnienie fundamentów oraz sklepie- siony w. 1881 r. według projektu Leandra go; na nieregularnym rzucie, parterowa, nia plebanii znajdującej się w dawnym Marconiego, z wykorzystaniem murów ba- z wysokim dachami kryjącymi dwie kon- dworze oraz prace zabezpieczające kościo- rokowej świątyni z ok. 1780 r.; bazylika na 108 dygnacje poddasza. ła parafialnego św. Rocha. rzucie krzyża łacińskiego. WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Mińsk Mazowiecki czoną obeliskowym hełmem), rozbudo- Poręba Średnia wany w latach 1981-1985 przez Stefana POW. MIŃSKI Kuryłowicza. GM BRAŃSZCZYK, POW. WYSZKOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Mińsku Ma- Parafia Rzymskokatolicka w Porębie Śred- zowieckim: konserwacja ambony kościo- niej: konserwacja drewnianej ambony ko- ła parafialnego Narodzenia Najświętszej Obory ścioła parafialnego św. Barbary. Marii Panny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra GM KONSTANCIN-JEZIORNA, 2012 r. – 40 000 zł. POW. PIASECZYŃSKI l. 2011-2012 – 80 000 zł. Klasycystyczny kościół parafialny św. Bar- Neobarokowy kościół parafialny Narodze- Fundacja Domu Literatury i Domów bary, wzniesiony ok. 1780 r. z fundacji bi- nia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony Pracy Twórczej: remont dachu Dworu skupa płockiego Michała Poniatowskiego, w latach 1908-1912 według projektu Jó- w Oborach. rozbudowany w 1888 r., odbudowany po zefa Piusa Dziekońskiego w wyniku prze- Dotacja z programów ministra zniszczeniach II wojny światowej; bazylika kształcenia wcześniejszej budowli z XVI- 2008 r. – 506 000 zł. z dwuwieżową fasadą. -XVIII w.; bazylika transeptowa z dwiema Barokowy dwór, wzniesiony w latach 1681- wieżami frontowymi. 1688 dla Wielopolskich, gruntownie restaurowany ok. 1790 r., przebudowany Przesmyki przez Władysława Marconiego w latach Nadarzyn 1893-1896 dla Potulickich; parterowy POW. SIEDLECKI z ryzalitem klatki schodowej od wschodu Parafia Rzymskokatolicka w Przesmykach: POW. PRUSZKOWSKI i pseudoryzalitami zwieńczonymi trójkąt- remont ścian i dachu oraz montaż insta- Parafia Rzymskokatolicka w Nadarzynie: nymi szczytami od frontu i ogrodu; wo- lacji odgromowej w kościele parafialnym remont dachów dzwonnicy i kościoła św. kół park krajobrazowy z barokową oficy- św. Jakuba Apostoła. Klemensa. ną z XVIII w. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2013 r. – 200 000 zł. l. 2009-2011 – 400 000 zł. Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła, 1. Klasycystyczny kościół parafialny św. Kle- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Drobin Płock Nagrobek Kryskich mensa, wzniesiony w 1806 r. według pro- siony w 1783 r.; bazylika z sygnaturką na w kościele Matki Boskiej jektu Jakuba Kubickiego; na rzucie wydłu- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. dwuspadowym dachu. Różańcowej żonego ośmioboku, z eliptyczną nawą i z Zygmunta w Płocku: renowacja wieży Ba- ryzalitami od frontu i tyłu, zwieńczonymi zyliki Katedralnej. trójkątnymi naczółkami. Dotacja z programów ministra Przysucha 2. 2015 r. – 400 000 zł. Konstancin- Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Ma- POW. PRZYSUSKI Jeziorna Nowy Dwór Mazowiecki rii Panny, wzniesiona w latach 30. XVI w. Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydow- Willa „Jerychonka” przez Bernardino de Gianotis i Jana Ci- skiego: kompleksowy remont i konserwa- POW. NOWODWORSKI niego z wykorzystaniem pozostałości ro- cja XVIII-wiecznej synagogi oraz uporząd- 3. Parafia Rzymskokatolicka w Nowym Dwo- mańskiej budowli z XII w., rozbudowana kowanie terenu cmentarza żydowskiego. Krasne rze Mazowieckim: remont dachu kościo- ok. 1560 r. przez Giovanniego Battistę Dotacja z programów ministra Kościół ła parafialnego Św. Michała Archanioła. Wenecjanina, wielokrotnie restaurowa- l. 2008-2015 – 1 180 000 zł. Podwyższenia Krzyża Świętego Dotacja z programów ministra na, w latach 1901-1903 poddana grun- Barokowo-klasycystyczna synagoga, z cio- 2009 r. – 300 000 zł. townej restauracji według projektu Stefa- sów piaskowca, wzniesiona w latach 1764- Klasycystyczny kościół parafialny Św. Mi- na Szyllera (m.in. nowa fasada, sklepienia 1777; w części wschodniej dwupiętrowa 4. chała Archanioła, wzniesiony w 1792 r. i kopuła); bazylika transeptowa z dwu- (siedziba kahału, babiniec), w zachodniej Przysucha według projektu Stanisława Zawadzkie- wieżową fasadą i kopułą na skrzyżowa- sala modlitw z dziewięciopolowym skle- Syngoga go z fundacji Poniatowskich; pierwotnie niu naw; polichromie Władysława Dra- pieniem, budowla kryta dachem łama- jednonawowy z wieżą frontową (zwień- piewskiego z początku XX w. nym; cmentarz gminy żydowskiej czynny 109 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

w latach 1745-1942, zachowanych ok. 20 Dotacja z programów ministra Barokowy zespół klasztorny, pierwotnie nagrobków, najstarszy z 1771 r. 2009 r. – 250 000 zł. Bernardynów, obecnie Misjonarek Świę- Kościół parafialny (farny) św. Jana Chrzci- tej Rodziny, wzniesiony w 2. i 3. ćwier- ciela, pierwotnie gotycki, wzniesiony w la- ci XVIII w., z kościołem św. Antoniego Pułtusk tach 1360-1370 z fundacji Kazimierza III Padewskiego i piętrowym, czteroskrzy- Wielkiego, rozbudowany w XV-XVII w., dłowym klasztorem wzniesionym wo- POW. PUŁTUSKI przebudowany na neogotycki przez Józefa kół wirydarza. Parafia Rzymskokatolicka św. Mateusza Piusa Dziekońskiego w latach 1908-1909; w Pułtusku: konserwacja organów oraz kon- bazylikowy (pierwotnie jednonawowy), serwacja kamiennej posadzki w kolegiacie z kaplicami Różańcową i Kochanowskich Sieluń Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. oraz wieżą od północy. Dotacja z programów ministra GM MŁYNARZE, POW. MAKOWSKI l. 2008-2013 – 3 600 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Parafia Rzymskokatolicka w Sieluniu: Gotycko-renesansowa kolegiata (bazylika) Serca Jezusowego w Radomiu: remont ele- osuszanie i izolacja fundamentów kościo- Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, wacji wieży kościoła parafialnego. ła parafialnego św. Stanisława Biskupa wzniesiona w latach 40. XV w., przebu- Dotacja z programów ministra Męczennika. dowana w duchu renesansu przez Gio- 2014 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra vanniego Battistę Wenecjanina, wielokrot- Neorenesansowy kościół parafialny Naj- 2015 r. – 120 000 zł. nie restaurowana w XVII-XX w., m.in. świętszego Serca Jezusowego na Glinicach, Neorenesansowy kościół św. Stanisława ok. 1910 r. przez Stefana Szyllera; bazyli- wzniesiony w latach 1930-1957 według Biskupa Męczennika, wzniesiony w laka z nawą główną i prezbiterium krytymi projektu Stefan Szyllera; bazylika transep- tach 1913-1914 i 1927-1931 w miejscu wspólną kolebką z dekoracją kasetonową; towa z wieżą frontową i fasadą ujętą parą poprzedniego z początków XIX w. we- wewnątrz renesansowa polichromia z po- odstawionych dzwonnic. dług projektu Stefana Szyllera; pierwot- łowy XVI w. (cenne zwłaszcza partie zdo- nie jednonawowy, rozbudowany o tran- biące sklepienie); od południa renesanso- Parafia Rzymskokatolicka św. Wacława sept i wieżę frontową. wa kaplica kopułowa biskupa Andrzeja w Radomiu: zabezpieczenie przeciwwil- Noskowskiego (z nagrobkiem fundato- gociowe i konserwacja elewacji kościoła ra); w sąsiedztwie klasycystyczna dzwon- parafialnego. Sierpc nica z 1787 r. Dotacja z programów ministra l. 2012-2013 – 131 000 zł. POW. SIERPECKI Gotycki kościół św. Wacława, wzniesiony Opactwo Sióstr Benedyktynek w Sierpcu: Radom w XV w., w miejscu starszego z XII w., po zabezpieczenie wzgórza oraz izolacja fun- 1802 r. zdesakralizowany, przywrócony do damentów i wzmocnienie stropów w ze- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka: kon- kultu i odrestaurowany w latach 80. XX spole klasztornym. serwacja elewacji katedry Opieki Najświęt- w.; jednonawowy z sygnaturką. Dotacja z programów ministra szej Marii Panny. l. 2013-2015 – 1 170 000 zł. Dotacja z programów ministra Zespół opactwa Benedyktynek posado- 2008 r. – 400 000 zł. Ratowo wiony na wzgórzu, z gotycki kościołem Neogotycka katedra Opieki Najświętszej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, Marii Panny, wzniesiona w latach 1896- GM RADZANÓW, POW. MŁAWSKI wzniesionym na przełomie XV i XVI w. 1911 według projektu Józefa Piusa Dzie- Diecezja Płocka Kościoła rzymskoka- (przebudowywanym w XVII-XIX w., jed- końskiego; bazylika transeptowa z dwu- tolickiego: remont konserwatorski da- nonawowym z kaplicą przy prezbiterium) wieżową fasadą i sygnaturką na krzyżu. chu, elewacji i schodów zewnętrznych i barokowym klasztorem zbudowanym po oraz odwodnienie terenu wokół klaszto- 1703 r., dwuskrzydłowym, piętrowym, Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- ru pobernardyńskiego. połączonym z kościołem gankiem wspar- ciela w Radomiu: renowacja elewacji ko- Dotacja z programów ministra tym na arkadach (po kasacie w XIX i 1. 110 ścioła parafialnego (farnego). l. 2014-2015 – 580 000 zł. połowie XX w. pełnił funkcję więzienia). WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Strzegowo Tarczyn przez Mieczysława Kuzmę; usytuowany na usypanym i umocnionym ceglanym POW. MŁAWSKI POW. PIASECZYŃSKI bastionem tarasie nad wąwozem ul. Tam- Parafia Rzymskokatolicka w Strzegowie: Parafia Rzymskokatolicka w Tarczynie: ka, piętrowy, siedmioosiowy, z ryzalitami remont kościoła filialnego św. Anny. konserwacja polichromii oraz montaż in- środkowymi od frontu i tarasu. Dotacja z programów ministra stalacji elektrycznych, przeciwwłamanio- 2008 r. – 109 000 zł. wej i przeciwpożarowej w kościele para- Gmina miasta stołecznego Warszawy: re- Kościół parafialny (cmentarny) św. Anny, fialnym św. Mikołaja. nowacja i adaptacja na cele kulturalne piw- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Dotacja z programów ministra nic staromiejskich na obszarze wpisu na siony w 1756 r., wielokrotnie przekształ- 2013 r. – 40 000 zł. Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. cany; trójnawowy z sygnaturką; w sąsiedz- Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, Dotacja ze środków priorytetu twie dzwonnica z XIX w. ceglany, wzniesiony w 1. tercji XVI w., ochrona europejskiego dziedzic- przebudowany w latach 1623-1630; jedno- twa kulturowego MF EOG i NMF nawowy z barokową fasadą sprzed 1694 r. l. 2008-2012 - 17 598 000 zł. Szreńsk Piwnice kamienic wokół Rynku i przy przyległych ulicach stanowią najoryginal- POW. MŁAWSKI Warka niejszą część substancji zabytkowej war- Parafia Rzymskokatolicka w Szreńsku: re- szawskiego Starego Miasta, zniszczonego mont dachu oraz dzwonnicy kościoła pa- POW. GRÓJECKI w 1944 r. w ponad 90% i odbudowane- rafialnego św. Wojciecha. Parafia Rzymskokatolicka w Warce: reno- go w latach 1949-1958, w znacznej czę- Dotacja z programów ministra wacja fundamentów kościoła parafialnego ści gotyckie, zbudowane w XV i XVI w. l. 2013-2015 – 430 000 zł. św. Mikołaja Biskupa. Gotycki kościół parafialny św. Wojcie- Dotacja z programów ministra Gmina miasta stołecznego Warszawy: re- cha, ceglany, wzniesiony ok. 1530 r., re- 2010 r. – 100 000 zł. nowacja zespołu zabytkowych kamienic staurowany u schyłku XVIII w.; jedno- Kościół parafialny św. Mikołaja Biskupa, praskich przy ul. Targowej oraz ich ada- nawowy z kaplicą od południa z połowy wzniesiony w latach 1602-1635, wielo- ptacja na cele Muzeum Warszawskiej Pragi. XVI w.; w sąsiedztwie drewniana dzwon- krotnie przebudowywany, odbudowany Dotacja ze środków POIiŚ 1. nica z 1772 r. po zniszczeniach II wojny światowej; pier- l. 2008-2014 – 12 123 000 zł. Radom wotnie jednonawowy, z drugą nawą od Zespół trzech kamienic i oficyny przy ul. Kościół św. Jana 1656 r.; w sąsiedztwie neoklasycystyczna Targowej i ul. Ząbkowskiej, w sąsiedztwie Chrzciciela Szydłowiec dzwonnica z 1899 r. Bazaru Różyckiego, cenny przykład XIX- -wiecznej zabudowy prawobrzeżnej części POW. SZYDŁOWIECKI 2. Warszawy, najmniej zniszczonej podczas II Szydłowiec Parafia Rzymskokatolicka w Szydłowcu: Warszawa wojny światowej; w tym Dom Rothblitha, Kościół św. konserwacja polichromii oraz ołtarza pa- najstarszy zachowany murowany budynek Zygmunta rafialnego kościoła św. Zygmunta. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina: mieszkalny na Pradze, z zachowanym wy- Dotacja z programów ministra rewitalizacja i restauracja Zamku Ostro- strojem żydowskiej sali modlitewnej. 3. l. 2010-2015 – 330 000 zł. gskich w Warszawie. Warszawa Późnogotycki kościół parafialny św. Zyg- Dotacja ze środków POIiŚ Gmina miasta stołecznego Warszawy: re- Zamek Ostrogskich munta, z kamienia łamanego, wzniesiony l. 2010-2011 – 28 144 000 zł. mont elewacji i auli budynku liceum im. na przełomie XV i XVI w. z fundacji Szy- Barokowy Pałac (Zamek) Ostrogskich, Stefana Batorego. dłowieckich, z blendowo-sterczynowymi wzniesiony w latach 1682-1685 według Dotacja z programów ministra 4. szczytami ok. 1510-1520 r., restaurowany projektu Tylmana van Gameren dla Gliń- 2015 r. – 300 000 zł. Warszawa Jedna z kaplic w latach 1925-1926 przez Stefana Szylle- skich, w miejscu dawnej rezydencji Ostrog- Budynek Gimnazjum i Liceum im. Stefa- na Cmentarzu ra; jednonawowy, stropowy, z kaplicami; skich, przebudowany w XIX w. na siedzibę na Batorego, nawiązujący do baroku wa- Powązkowskim wewnątrz cenne nagrobki Szydłowieckich konserwatorium, spalony w 1944 r., zre- zowskiego, wzniesiony w latach 1922-1924 (XVI w.) i Radziwiłłów (XVIII w.). konstruowany według stanu z XVIII w. według projektu Tadeusz Tołwińskiego; na 111 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

rzucie prostokąta, piętrowy, czteroskrzydło- Idźkowskiego, zniszczona w 1944 r., od- Dotacja z programów ministra wy z wewnętrznym dziedzińcem, skrzydło budowana w nowym kształcie nawiązują- 2008 r. – 3 879 000 zł. południowe z ryzalitami bocznymi i aulą cym do tzw. gotyku mazowieckiego przez Barokowy kościół parafialny Znalezienia na 1. piętrze; od południa dwa symetrycz- Jana Zachwatowicza w latach 1947-1956; Krzyża Świętego (Misjonarzy), wzniesione budynki mieszkalne. halowy z trójbocznie zamkniętym pre- ny w latach 1679-1696 przez Józefa Szy- zbiterium, kaplice od wschodu i półno- mona Bellottiego, zniszczony w 1944 r. Archidiecezja Warszawska Kościoła rzym- cy (XVII-XX w.); od południa przy fasa- odbudowany przez Bruno Zborowskiego skokatolickiego: remont ogrodzenia Cmen- dzie zwieńczonej schodkowym szczytem i Karola Szymańskiego; jednonawowy rzę- tarza Powązkowskiego. dzwonnica z XVII w. dami skomunikowanych kaplic bocznych, Dotacja z programów ministra na rzucie krzyża łacińskiego, z dwuwieżo- 2009 r. – 150 000 zł. Parafia Katedry Polowej Najświętszej Ma- wą fasadą z lat 1725-1760 projektu Jaku- Społeczny Komitet Opieki nad Starymi rii Panny Królowej Polski: prace konser- ba Fontany, poprzedzona dwubiegowymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa: reno- watorskie przy trzech ołtarzach bocznych schodami z 1818 r. z wejściem do kościoła wacja i konserwacja kaplic, nagrobków Katedry Polowej Wojska Polskiego. dolnego i figurą Chrystusa autorstwa An- i pomników nagrobnych na Cmentarzu Dotacja z programów ministra drzeja Pruszyńskiego. Powązkowskim. l. 2010-2012 – 495 000 zł. Dotacja z programów ministra Barowa katedra Polowa Wojska Polskiego Parafia Rzymskokatolicka św. Alojzego l. 2008-2015 – 1 223 000 zł. Najświętszej Marii Panny Królowej Pol- Orione w Warszawie: izolacja murów i tyn- Inwestor prywatny: prace konserwatorski, pierwotnie kościół Pijarów, wzniesio- ków Kościoła Dzieciątka Jezus. skie przy nagrobku rodziny Bełżyńskich na w latach 1660-1682 przez Augustyna Dotacja z programów ministra na Cmentarzu Powązkowskim. Locciego mł. z fundacji Sobieskich, prze- 2010 r. – 350 000 zł. Dotacja z programów ministra budowana na cerkiew w latach 30. XIX w., Neogotycki kościół parafialny Dzieciąt- 2015 r. – 53 000 zł. rekatolicyzowana po 1923 r., zniszczona ka Jezus (Orionistów), ceglany, pierwot- Najstarszy czynny cmentarz Warszawy, w 1944 r., odbudowana do 1950 r.; jed- nie kaplica szpitalna, wzniesiony w latach jedna z nekropolii narodowych, założony nonawowy z kaplicami bocznymi i dwu- 1897-1901 wraz zespołem gmachów szpi- w 1792 r., kilkukrotnie poszerzany, obec- wieżową fasadą. tala Dzieciątka Jezusa według projektu Jó- nie o powierzchni 43 hektarów; zachowa- zefa Piusa Dziekońskiego, rozbudowany ne kilka tysięcy zabytkowych nagrobków Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia w latach 20. XX w.; trójnawowa bazylika i kaplic grobowych; na cmentarzu kościół Najświętszej Marii Panny: konserwacja z wieżą frontową. neorenesansowy św. Karola Boromeusza, elewacji gotyckiej dzwonnicy kościoła wzniesiony ok. 1792 r. przez Domini- parafialnego. Rektorat Kościoła Akademickiego św. ka Merliniego (?), w obecnej formie z lat Dotacja z programów ministra Anny w Warszawie: prace interwencyjne 90. XIX w. po rozbudowie Józefa Piusa 2013 r. – 40 000 zł. i konserwatorskie, w tym przy dachach, Dziekońskiego. Gotycki kościół parafialny Nawiedzenia elewacji i wieży kościoła. Najświętszej Marii Panny na Nowym Dotacja z programów ministra Katedralna Parafia Rzymskokatolicka Ścię- Mieście, ceglany, wzniesiony w począt- l. 2012-2015 – 750 000 zł. cia św. Jana Chrzciciela w Warszawie: prace kach XV w., rozbudowany przed 1500 r., Gotycko-barokowy kościół akademicki św. restauracyjno-konserwatorskie w katedrze barokizowany ok. 1690 r., regotycyzowa- Anny, pierwotnie Bernardynów, wzniesiony i budynkach przy ul. Dziekania. ny w XX w., odbudowany po zniszczeniu po połowie XV w., rozbudowany w XVI w., Dotacja z programów ministra w 1944 r.; bazylika z barokowymi kapli- odbudowany w latach 60. XVII w. przez 2013 r. – 2 765 000 zł. cami przy prezbiterium; od południa go- Izydora Affaitę, poprzedzony klasycystycz- Gotycka archikatedra Ścięcia św. Jana tycko-renesansowa dzwonnica z 1. połowy ną fasadą projektu Stanisława Kostki Po- Chrzciciela, pierwotnie fara, następnie ko- XVI w., restaurowana w XX w. tockiego i Piotra Christiana Aignera z lat legiata, ceglana, wzniesiona na przełomie 1786-1788; jednonawowy z barokową ka- XIV i XV w., wielokrotnie przekształcana, Parafia Rzymskokatolicka Znalezienia Krzy- plicą przy prezbiterium; od południa póź- w latach 1837-1842 przebudowana w du- ża Świętego w Warszawie: prace konserwa- nogotycki klasztor z XVI w., wielokrotnie 112 chu neogotyku angielskiego przez Adama torsko-remontowe w kościele parafialnym. przebudowany z dziedzińcem, skrzydło za- WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

chodnie przekształcone w klasycystyczny Fontanę w latach 1754-1763; jednonawo- oraz wymiana stolarki okiennej w budyn- odwach przez Aignera, autora neorenesan- wy z rzędami kaplic i kolumnową fasadą; ku głównym klasztoru. sowej przebudowy dzwonnicy, połączo- od wschodu klasztor z fundacji Ludwiki Dotacja z programów ministra nej od północy kolumnadą z kościołem. Marii Gonzagi z 2. połowy XVII w., roz- l. 2009-2011 – 380 000 zł. budowany w XVIII w.; piętrowy, cztero- Barokowy zespół Sakramentek na Nowym Wyższe Metropolitalne Seminarium Du- skrzydłowy z wirydarzem. Mieście, wzniesiony według projektu Tyl- chowne w Warszawie: prace konserwator- mana van Gameren w latach 1688-1693 skie dekoracji oraz remont elewacji Kościoła Polska Prowincja Zakonu Kaznodziejskie- z fundacji Marii Kazimiery, z kościołem Seminaryjnego Wniebowzięcia Najświęt- go (Dominikanów): gruntowne prace kon- św. Kazimierza (na planie krzyża greckie- szej Marii Panny i św. Józefa Oblubieńca serwatorskie na terenie klasztoru i kościo- go, zwieńczony osadzoną na ośmiobocz- Najświętszej Marii Panny. ła św. Jacka w Warszawie. nym tamburze kopułą latarnią) i zabudo- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra waniami klasztornymi z XVIII w. (w tym l. 2012-2015 – 300 000 zł. l. 2008-2015 – 3 420 000 zł. pałacyk Radziwiłłów z lat 40. XVIII w.); Barokowy kościół seminaryjny Wniebo- Gotycko-barokowy kościół Dominikanów zespół zniszczony w 1944 r., odbudowa- wzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Jó- św. Jacka na Nowym Mieście, wzniesiony ny według projektów Marii Zachwatowicz, zefa Oblubieńca Najświętszej Marii Panny, w latach 1605-1639, odbudowany po znisz- Ireny Walickiej i Stanisława Marzyńskie- pierwotnie Karmelitów Bosych, wzniesio- czeniu w 1944 r. przez Hannę Kosmólską go do 1957 r. ny w 2 i 3 ćwierci XVII w., poprzedzony do 1959 r.; bazylikowy z barokową kapli- barokowo-klasycyzującą fasadą z lat 1761- cą Kotowskich od północy (Tylman van Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- 1783 projektu Efraima Schroegera; jedno- Gameren); od wschodu klasztor z połowy nardynów) w Warszawie: remont dachów nawowy z ciągami kaplic, na rzucie krzyża XVII w., odbudowany po 1944 r. na rzu- i elewacji zespołu klasztornego. łacińskiego ze ślepą kopułą. cie litery T; przy fasadzie kościoła baroko- Dotacja z programów ministra wa dzwonnica z 1717 r. l. 2012-2015 – 630 000 zł. Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Barokowy klasztor i kościół Bernardynów Warszawsko-Praskiej: osuszenie fundamen- Prowincja Wielkopolsko-Mazowiecka To- św. Antoniego Padewskiego na Czernia- tów i wykonanie izolacji przeciwwodnej ofi- warzystwa Jezusowego (Jezuitów): reno- kowie, wzniesiony w latach 1686-1693 cyny pałacowej w kompleksie parkowo-pa- wacja elewacji oraz konserwacja nagrob- według projektu Tylmana van Gameren łacowym Mostowskich na Tarchominie. ka Jana Tarły w kościele Matki Boskiej z fundacji Lubomirskich; kościół na pla- Dotacja z programów ministra Łaskawej w Warszawie. nie krzyża greckiego z ośmioboczną czę- 2014 r. – 250 000 zł. Dotacja z programów ministra ścią prezbiterialną, wnętrze z bogatą de- Klasycystyczna oficyna pałacowa, wznie- l. 2008-2010 – 900 000 zł. koracją sztukatorską i polichromiami; od siona w początkach XIX w. przez Henry- Wczesnobarokowy kościół Jezuitów Mat- południowego zachodu klasztor, piętrowy, ka Ittara (?) dla Mostowskich; piętrowa, ki Bożej Łaskawej, wzniesiony w latach dwuskrzydłowy. z wielkoporządkowym toskańskim por- 1609-1626 z fundacji Zygmunta III Wazy tykiem wgłębnym; w sąsiedztwie drew- i Bobolów, zniszczony w 1944 r., odbudo- Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Słu- niany dwór z końca XVIII w. wany w latach 1950-1957; jednonawowy żebnic Krzyża: remont fasady i elewacji ko- z pseudotranseptem i prezbiterium nakry- ścioła św. Marcina w Warszawie. Klasztor Zakonu Nawiedzenia Najświętszej tym eliptyczną kopułą, z kaplicą i przed- Dotacja z programów ministra 1. Marii Panny (Wizytek) w Warszawie: mon- sionkiem od północy oraz wieżą przy pre- l. 2009-2012 – 1 100 000 zł. Warszawa taż instalacji przeciwpożarowej i przeciwwła- zbiterium; w kaplicy barokowy nagrobek Barokowy kościół Franciszkanek Służebnic Pałac Krasińskich (Rzeczypospolitej) maniowej w kościele Opieki św. Józefa. (cenotaf) portalowy wojewody Jana Tar- Krzyża św. Marcina, pierwotnie Augustia- Dotacja z programów ministra ły z lat 1751-1753, pierwotnie w koście- nów, wzniesiony jako gotycki na przeło- 2012 r. – 75 000 zł. le Pijarów w Warszawie. mie XIV i XV w., całkowicie przebudo- 2. Barokowy kościół Wizytek Opieki św. Jó- wany na wczesnobarokowy w latach 30. Warszawa zefa, wzniesiony w latach 1728-1733 przez Klasztor Benedyktynek od Nieustającej XVII w. i na późnobarokowy w 2. ćwier- Teatr Wielki Karola Antoniego Baya z fundacji Sieniaw- Adoracji Najświętszego Sakramentu (Sa- ci XVIII w. przez Karola Antoniego Baya, skich, z fasadą przekształconą przez Jakuba kramentek) w Warszawie: remont dachu zniszczony w 1944 r., odbudowany do 113 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

1959 r.; bazylikowy z parawanową fasa- Cmentarz Karaimski w Warszawie przy Giovanni Spazio, Jan Zygmunt Deybel), dą kolumnową. ul. Redutowej, założony w 1890 r., o po- restaurowany w XIX i XX w. (wnętrza); na wierzchni 0,11 hektara. rzucie podkowy, piętrowy z belwederem Caritas Archidiecezji Warszawskiej: kon- na osi fasady; wokół park w kilku stylach serwacja kaplicy Res Sacra Miser przy Kra- Zamek Królewski w Warszawie: renowa- (francuskim, chińskim, angielskim) z licz- kowskim Przedmieściu 62. cja elewacji wschodniej. nymi pawilonami z XVIII i XIX w. Dotacja z programów ministra Dotacja ze środków POIiŚ l. 2013-2014 – 350 000 zł. l. 2010-2013 – 3 267 000 zł. Muzeum Łazienki Królewskie: konser- Klasycystyczna dawna siedziba Warszaw- Dawna rezydencja królewska i miejsce wacja i remont Pałacu na Wyspie oraz skiego Towarzystwa Dobroczynności (na- obrad sejmu walnego, wzniesiona etapa- Starej Pomarańczarni z Teatrem Stani- zwa od łacińskiej dewizy z fasady), powsta- mi w latach 1598-1619 dla Zygmunta sławowskim na potrzeby nowej ekspo- ła w latach 20. XIX w. według projektu III Wazy (m.in. Matteo Castelli), z włą- zycji rzeźby. Antonia Corazziego z przebudowy pozo- czeniem gotyckiego dworu książąt mazo- Dotacja ze środków POIiŚ stałości pałacu Kazanowskich z 2. ćwierci wieckich z XV w. i renesansowego pałacu l. 2012-2015 – 32 330 000 zł. XVII w., zniszczonego w 1656 r., odbu- Zygmunta II Augusta z ok. 1570 r., roz- Dotacja ze środków priorytetu dowanego częściowo na klasztor Karme- budowany w połowie XVIII w. dla Augu- ochrona europejskiego dziedzic- litanek Bosych (zachowana kaplica); pię- sta III (trójryzalitowa elewacja wschodnia) twa kulturowego MF EOG i NMF trowa z mezzaninem, z dwupiętrowymi i w 3. tercji XVIII w. dla Stanisława Au- l. 2014-2015 - 15 210 000 zł. ryzalitami bocznymi; z tyłu trzy skrzydła gusta Poniatowskiego (wnętrza — Jakub Klasycystyczny zespół pałacowo-parko- wokół dawnego dziedzińca pałacowego. Fontana, Dominik Merlini, Jan Chri- wy, dawna rezydencja królewska, po- stian Kamsetzer); restaurowany w okresie wstała w 3. tercji XVIII w. z przekształce- Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Trój- międzywojennym, zniszczony podczas II nia barokowego założenia Lubomirskich cy: prace konserwatorskie i restauratorskie wojny światowej, odbudowany w latach z końca XVII w. (Tylman van Game- kaplic, nagrobków i pomników na cmen- 1971-1988 według projektu Jana Bogu- ren); Pałac na Wyspie, dawna Łazienka tarzu ewangelicko-augsburskim przy ul. sławskiego; usytuowany na skraju skarpy Lubomirskich, przebudowany w latach Młynarskiej. wiślanej, dwupiętrowy, pięcioskrzydłowy 1772-1793 dla Stanisława Augusta Po- Dotacja z programów ministra wokół nieregularnego dziedzińca, z trze- niatowskiego przez Dominika Merliniego l. 2008-2013 – 873 000 zł. ma wieżami. i Jana Christiana Kamsetzera, zniszczo- Towarzystwo Opieki nad Zabytkami: ny w 1944 r., odbudowany do 1965 r.; konserwacja historycznych nagrobków Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wila- Biały Dom (Merlini, 1774-1776), Pałac na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim nowie: rewitalizacja zespołu pałacowo-o- Myślewicki (Merlini, 1775-1785), Stara przy ul. Młynarskiej. grodowego, dawnej rezydencji monarszej. Pomarańczarnia z Teatrem Stanisławow- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra skim (Merlini, 1786-1788); park krajo- 2008 r. – 52 000 zł. 2008 r. – 1 705 000 zł. brazowy o powierzchni 76 hektarów, ze Cmentarz Ewangelicko-Augsburski przy ul. Dotacja ze środków POIiŚ stawami, w kilku stylach. Młynarskiej, założony w 1792 r. według l. 2009-2015 – 31 879 000 zł. planów Szymona Bogumiła Zuga, z kla- Dotacja ze środków priorytetu Muzeum Warszawy: modernizacja, kon- sycystyczną kaplicą Halpertów z 1835 r., ochrona europejskiego dziedzic- serwacja i digitalizacja obiektów zabytko- o powierzchni ponad 7 hektarów; zacho- twa kulturowego MF EOG i NMF wych siedziby głównej muzeum przy Ryn- wane setki zabytkowych grobowców i ka- l. 2007-2009 - 13 756 000 zł. ku Starego Miasta. plic z XIX i XX w. Barokowy zespół pałacowo-parkowy, daw- Dotacja ze środków priorytetu na rezydencja królewska i magnacka; pałac ochrona europejskiego dziedzic- Związek Karaimów Polskich: prace kon- wzniesiony w latach 1677-1679 jako dwór twa kulturowego MF EOG i NMF serwatorskie cmentarza karaimskiego alkierzowy Jana III Sobieskiego, rozbudo- l. 2014-2015 - 15 330 000 zł. w Warszawie. wany następnie w kilku fazach do 1733 r. Zespół 11 kamienic, w tym 7 stanowią- Dotacja z programów ministra o galerie ogrodowe, skrzydła boczne z wie- cych północną pierzeję Rynku Stare- 114 2012 r. – 142 000 zł. żami i nadbudowany (Augustyn Locci mł., go Miasta (Strona Dekerta), wzniesiony WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

w XV-XVIII w., zniszczonych w 1944 r. w 1939 r., odbudowany i rozbudowa- Stowarzyszenie Wspólnota Polska: kon- i odbudowanych w latach 1949-1953, ny w latach 1951-1965 według projektu serwacja Domu Polonii (dawna Resursa wśród nich jedne z najcenniejszych na Bohdana Pniewskiego. Obywatelska). Starym Mieście: Pod Murzynkiem, Ba- Dotacja z programów ministra ryczkowska i Szlichtyngera. Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA: mon- 2009 r. – 150 000 zł. taż instalacji przeciwpożarowej w budynku Neorenesansowy gmach dawnej Resursy Muzeum Warszawy: remont pałacyku przy Biblioteki Materiałów Orkiestrowy PWM Obywatelskiej, wzniesiony w latach 1860- ul. Srebrnej 12. SA przy ul. Fredry 8. 1861 według projektu Edwarda Cichockie- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra go i Piotra Leona Karasińskiego, ok. 1950 r. 2015 r. – 400 000 zł. 2008 r. – 62 000 zł. odbudowany po zniszczeniach z września Pałacyk Sikorskiego przy ul. Srebrnej, przed- Neorenesansowy gmach Banku Dyskon- 1939 r. na dom wczasowy FWP, następ- miejska willa wzniesiona ok. 1880 r., od towego przy ul. Fredry, wzniesiony w la- nie siedziba organizacji Polonia; dwupię- 1974 r. siedziba Muzeum Woli; na rzucie tach 1896-1897 według projektu Kazi- trowy, w częściach skrajnych jednopiętro- odwróconej litery L, piętrowa z belweder- mierza Loewego, w 1910 nadbudowany wy, z kolumnowym portykiem z tarasem kiem, z portykiem od strony południowej. o jedno piętro, odbudowany po zniszcze- nad podjazdem. niach 1944 r., odrestaurowany ok. 1990 r.; Biblioteka Narodowa: konserwacja trzypiętrowy, sześcioosiowy, z podwórzem ZPR Spółka Akcyjna: remont dachu Pa- i rewitalizacja Pałacu Krasińskich (Pałacu z dwiema oficynami. łacu Prymasowskiego. Rzeczypospolitej). Dotacja z programów ministra Dotacja ze środków priorytetu „EL POPO” Agnieszka Kręglicka i Marcin 2014 r. – 100 000 zł. ochrona europejskiego dziedzic- Kręglicki Spółka Jawna: wykonanie prac Pałac Prymasowski przy ul. Senator- twa kulturowego MF EOG i NMF ratunkowych w Forcie Legionów. skiej, wzniesiony w 1. połowie XVII w., l. 2014-2015 - 13 765 000 zł. Dotacja z programów ministra ok. 1690 r. rozbudowany przez Tylmana Barokowy Pałac Rzeczypospolitej, wznie- 2015 r. – 50 000 zł. van Gameren, w latach 1777-1783 prze- siony w latach 1677-1699 według planów Jeden z fortów zewnętrznych Cytadeli War- budowany w duchu klasycyzmu według Tylmana van Gameren dla Krasińskich, szawskiej, pierwotnie Fort Siergieja, wznie- planów Efraima Schroegera, a następnie wykupiony w 1765 r. na siedzibę władz siony ok. 1850 r., rozbudowany w latach Szymona Bogumiła Zuga i Jana Christia- Rzeczypospolitej, spalony w 1783 r. i od- 1864-1874, podstawę stanowiła ceglana na Kamsetzera; do 1952 r. odbudowa- budowany przez Dominika Merliniego, działobitnia; po 1920 r. wkomponowany ny ze zniszczeń września 1939 r.; korpus zniszczony w 1944 r., odbudowany w la- w Park Żeromskiego na Żoliborzu. piętrowy z trzema ryzalitami, kolumno- tach 1948-1961 przez Mieczysława Kuzmę wym portykiem i ćwierćkolistymi skrzy- i Zygmunta Stępińskiego; piętrowy z me- Fundacja Polskiego Państwa Podziemne- dłami bocznymi. zzaninem z trzema ryzalitami od ogrodu go w Warszawie: montaż systemu instala- i trzema pseudoryzalitami od frontu; pła- cji przeciwpożarowej w budynku PAST-y. Wspólnota Mieszkaniowa Właścicieli Nie- skorzeźby tympanonów Andreas Schlüter Dotacja z programów ministra ruchomości przy ul. Piwnej i Rynek Starego (1689-1694). 2010 r. – 98 000 zł. Miasta: gruntowny remont dwóch kamie- Pierwszy warszawski wieżowiec, moderni- nic — przy Rynku Starego Miasta 23 i 25. Teatr Wielki-Opera Narodowa: remont styczny, wzniesiony w latach 1907-1910 Dotacja z programów ministra 1. elewacji i poprawa funkcjonalności Teatru na siedzibę centrali telefonicznej Cedergre- 2010 r. – 100 000 zł. Warszawa Wielkiego-Opery Narodowej. na (w okresie międzywojennym PAST), Kamienice Urbanowska i Rolińska Pałac w Wilanowie Dotacja ze środków POIiŚ według Isaaka Gustawa Clasona adapto- po zachodniej stronie Rynku Starego l. 2012-2015 – 40 940 000 zł. wanego przez Bronisława Brochwicz-Ro- Miasta (Kołłątaja) 23 i 25, wzniesione Klasycystyczny gmach Teatru Wielkiego, goyskiego, odbudowana po zniszczeniach w XV w., wielokrotnie przebudowywa- 2. Warszawa wzniesiony w latach 1825-1833 przez z powstania warszawskiego; ośmiopiętro- ne, zniszczone w 1944 r., odbudowane Wnętrze kościoła Antonia Corazziego, z włączeniem o kil- wa (51 m wysokości), pierwotnie z wy- w latach 1949-1953; obecnie czteropię- Opieki św. Jóżefa ka lat starszego skrzydła dawnego Mary- strojem wzorowanym na średniowiecz- trowe z latarniami, trzyosiowe, w szacie wilu (Piotr Christian Aigner), spalony nych wieżach zamkowych. barokowo-klasycystycznej. 115 WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

Wilków Pierwszy Zyck Polski Żurominek

GM BŁĘDÓW, POW. GRÓJECKI GM SŁUBICE, POW. PŁOCKI GM WIŚNIEWO, POW. MŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Wawrzyńca Parafia Rzymskokatolicka w Zycku Polskim: Parafia Rzymskokatolicka w Żurominku: Diakona Męczennika w Wilkowie: kon- popowodziowe wzmocnienie i zabezpie- remont dachu kościoła parafialnego św. serwacja nagrobka Jakuba Kubickiego na czenie fundamentów kościoła parafialne- Stanisława Biskupa Męczennika. cmentarzu rzymskokatolickim w Wilko- go św. Michała Archanioła i Przemienie- Dotacja z programów ministra wie Pierwszym. nia Pańskiego. 2014 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny św. Stanisława 2008 r. – 29 000 zł. 2011 r. – 70 000 zł. Biskupa Męczennika, drewniany o kon- Klasycystyczny pomnik nagrobny polskiego Kościół parafialny św. Michała Archanioła strukcji zrębowej, wzniesiony w 1754 r.; architekta epoki klasycyzmu, wzniesiony i Przemienienia Pańskiego, wzniesiony ok. trójnawowy z sygnaturką. z piaskowca po jego śmierci w 1833 r.; za 1870 r., w latach 1978-1981 budowa no- płytą nagrobną kolumna dorycka, zwień- wego kościoła połączonego łącznikiem ze czona abakusem z wazą. starym; na planie krzyża greckiego, z sy- Żyrardów gnaturką na skrzyżowaniu naw. POW. ŻYRARDOWSKI Zaręby Parafia Rzymskokatolicka Matki Bożej Żeliszew Podkościeln Pocieszenia w Żyrardowie: remont dachu GM CHORZELE, POW. PRZASNYSKI kościoła parafialnego. Parafia Rzymskokatolicka w Zarębach: re- GM KOTUŃ, POW. SIEDLECKI Dotacja z programów ministra nowacja fundamentów kościoła parafial- Parafia Rzymskokatolicka w Żeliszewie: 2010 r. – 65 000 zł. nego św. Wawrzyńca. konserwacja ołtarzy bocznych kościoła Neogotycki kościół parafialny Matki Bo- Dotacja z programów ministra parafialnego św. Trójcy. żej Pocieszenia, ceglany, wzniesiony w la- 2014 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra tach 1900-1903 według projektu Józefa Barokowy kościół parafialny św. Waw- 2013 r. – 50 000 zł. Piusa Dziekońskiego; bazylika transepto- rzyńca, drewniany o konstrukcji zrębo- Kościół parafialny św. Trójcy, drewniany wa z dwuwieżową fasadą. wej, wzniesiony w 1775 r., przekształco- o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w la- ny w XIX w.; trójnawowy z sygnaturką na tach 1770-1789, przebudowany w latach kalenicy dachu. 90. XIX w.; bazylikowy z wtopioną wie- żą frontową.

Zwoleń Żuków POW. ZWOLEŃSKI Parafia Podwyższenia w Zwoleniu: osusze- GM GRODZISK MAZOWIECKI, nie murów oraz remont elewacji kościoła POW. GRODZISKI parafialnego Krzyża Świętego. Parafia Rzymskokatolicka w Żukowie: re- Dotacja z programów ministra mont dzwonnicy przy kościele parafialnym l. 2012-2013 – 200 000 zł. Przemienienia Pańskiego. Późnogotycki kościół parafialny Krzyża Dotacja z programów ministra Świętego, ceglany, wzniesiony w latach 2012 r. – 45 000 zł. 1564-1595, pierwotnie jednonawowy Kościół parafialny Przemienienia Pańskiego, z późnorenesansowymi kaplicami Ko- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- chanowskich i Owadowską z początków siony w latach 1676-1677; jednonawowy; XVII w., rozbudowany o nawy boczne w sąsiedztwie dzwonnica z końca XVIII w., 116 i wieżę frontową w latach 1920-1935. drewniana o konstrukcji słupowej. WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE

1. Warszawa Zamek Królewski od strony Wisły

2. Warszawa Pałac na Wodzie w Łazienkach Królewskich

117 PRZYZNANE DOTACJE Namysłów

namysłowski Miejsce Namysłów Pokój Smogorzów Kluczbork WOJEWÓDZTWO kluczborski Biskupice Brzezinki OPOLSKIE Byczyna Gierałcice Jakubowice Miechowa 19 192 000 ZŁ NA 97 PROJEKTÓW Rożnów

Brzeg

brzeski Grodków Jędrzejów Małujowice Młodoszowice opolski Strzelniki Chrościna Opolska Czarnowąsy Kolanowice Narok Niemodlin Ochodze Prószków Tarnów Opolski Opole

Opole Opole

Strzelce Opolskie Nysa strzelecki Góra Świętej Anny nyski Raszowa Głuchołazy Hajduki Nyskie Jarnołtówek Nysa Otmuchów Paczków Piotrowice Nyskie Rysiowice Ścibórz Prudnik Ścinawa Nyska Złotogłowice prudnicki Głogówek Kazimierz Prudnik

Głubczyce

W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra głubczycki Baborów w wysokości 19 192 000 zł na 97 projektów. Opawica Zubrzyce PRZYZNANE DOTACJE Namysłów namysłowski Miejsce Namysłów Pokój Smogorzów Kluczbork WOJEWÓDZTWO kluczborski Biskupice Brzezinki OPOLSKIE Byczyna Gierałcice Jakubowice Miechowa 19 192 000 ZŁ NA 97 PROJEKTÓW Rożnów

Brzeg brzeski Grodków Jędrzejów Małujowice Młodoszowice opolski Strzelniki Chrościna Opolska Czarnowąsy Kolanowice Narok Niemodlin Ochodze Prószków Tarnów Opolski Opole

Opole Opole

Głubczyce

W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra głubczycki Baborów w wysokości 19 192 000 zł na 97 projektów. Opawica Zubrzyce

119 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

Baborów Dotacja z programów ministra 2014 r. – 100 000 zł. POW. GŁUBCZYCKI Kościół filialny Narodzenia Najświętszej Parafia Rzymskokatolicka w Baborowie: Marii Panny, pierwotnie ewangelicko- prace ratunkowe zabezpieczające konstruk- augsburski, drewniany o konstrukcji zrę- cję kościoła, ustabilizowanie posadowienia bowej, wzniesiony być może ok. 1550 r., i wstępne badania konserwatorskie w ko- rozbudowany w 1693 r.; jednonawowy ściele cmentarnym św. Józefa. z częścią chórową od frontu. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 350 000 zł. Kościół św. Józefa (popularny Józefek), Byczyna cmentarny, drewnianej konstrukcji zrę- bowej, zbudowany w latach 1700-1702; POW. KLUCZBORSKI na rzucie krzyża greckiego, ze sklepienia- Gmina Byczyna: wzmocnienie podłoża mi pozornymi pokrytymi malowidłami gruntowego murów obronnych. barokowymi z początku XIX w. Dotacja z programów ministra l. 2014-2015 – 610 000 zł. Gotyckie, ceglane mury miejskie, wznie- Biała sione w XIV-XVI w., zachowane niemal w pełnym obwodzie, z wieżami bramnymi POW. PRUDNICKI Polską i Niemiecką oraz basztą Piaskową. Parafia Rzymskokatolicka w Białej: konserwacja i remont elewacji oraz poszycia i zwień- czenia hełmu wieży kościoła parafialnego Chrościna Opolska Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra GM. DĄBROWA, POW. OPOLSKI l. 2012-2013 – 350 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Chróścinie Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Ma- Opolskiej: remont kościoła parafialnego rii Panny, powstał w XIV lub XV w., pier- św. Piotra i Pawła. wotnie jako gotycki, ceglany, rozbudowany Dotacja z programów ministra po 1544 r. o nawę południową i zachodnią 2008 r. – 60 000 zł. część korpusu, przekształcony XVIII w., Klasycystyczny kościół św. Piotra i Paw- w 1936 r. wzbogacony o nawę północ- ła, wzniesiony w 1792 r.; jednonawowy ną; korpus dwuczłonowy z szerszą czę- z kruchtą od frontu, obok gotycka dzwon- ścią wschodnią i halową część zachodnią, nica z XV w., kamienna, w górnej partii z kaplicami bocznymi i wieżą frontową. ceglana, na rzucie kwadratu, z przejazdem bramnym.

Biskupice Czarnowąsy GM. BYCZYNA, POW. KLUCZBORSKI Parafia Rzymskokatolicka w Biskupi- GM. DOBRZEŃ WIELKI, POW. OPOLSKI cach: konserwacja chrzcielnicy z XVII w. Parafia Rzymskokatolicka w Czarnowąsach: i drewnianej ambony, polichromowanej, restauracja ołtarza głównego w kościele późnorenesansowej z baldachimem przy- parafialnym Bożego Ciała i św. Norberta. ściennym wielobocznym na rzucie sied- Dotacja z programów ministra mioboku w kościele parafialnym św. Ja- 2012 r. – 70 000 zł. na Chrzciciela. Późnobarokowy zespół klasztorny (1211- Dotacja z programów ministra 1810 r. w rękach Norbertanek), kościół l. 2012-2013 – 54 000 zł. wzniesiono ok. połowy XVIII w., z wyko- Kościół św. Jana Chrzciciela, pierwotnie rzystanie murów wczesnogotyckich z po- ewangelicko-augsburski, drewniany o kon- łowy XIII w. i barokowych z 1653 r., być strukcji zrębowej, wzniesiony 1626 r. przez może według projektu Johanna Innozen- cieślę Hansa Hasego, z fundacji von Hey- tiusa Töppera; jednonawowy z gotycką wie- denbrandtów i von Pritzelwitzów; jednona- żą od północnej strony prezbiterium. Póź- wowy z wieżą od frontu z 1777 r. nobarokowy wystrój powstały po 1777 r.; barokowe zabudowania klasztorne wokół kwadratowego wirydarza z XVII i XVIII w. Brzezinki GM. WOŁCZYN, POW. KLUCZBORSKI Gierałcice Parafia Rzymskokatolicka w Wołczynie: częściowa wymian konstrukcji w kościele GM. WOŁCZYN, POW. KLUCZBORSKI filialnym Narodzenia Najświętszej Marii Parafia Ewangelicko-Augsburska w Woł- 120 Panny w Brzezinkach. czynie: wymiana zagrożonej katastrofą WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE budowlaną substancji kościoła filialnego Głuchołazy Dotacja z programów ministra św. Michała Archanioła w Gierałcicach. l. 2011-2012 – 332 000 zł. POW. NYSKI Dotacja z programów ministra Romańsko-gotycki kościół filialny św. Je- 2015 r. – 90 000 zł. Gmina Głuchołazy: rekonstrukcja atty- rzego, z cegły i kamienia, wzniesiony ok. Kościół filialny św. Michała Archanio- ki wieży Bramy Górnej i fragmentu mu- 1300 r., przesklepiony na przełomie XVII ła, o konstrukcji szachulcowej powstały rów obronnych. i XVIII w.; jednonawowy z wieżą od fron- w XVII w., przebudowany w XIX w.; sa- Dotacja z programów ministra tu, nadbudowaną w XVI w.; wewnątrz po- lowy, z wieżą od frontu. 2008 r. – 100 000 zł. lichromia gotycka z XV w. Gotyckie mury obronne, wzniesione z kamienia ok. 1350 r., w latach 30. XVII w. Głógówek uzupełnione o baszty i bastiony; zachowa- Jakubowice ne fragmenty w tym wieża Bramy Górnej, POW. PRUDNICKI z attyką z 1631 r. i obeliskowym zwieńcze- GM. BYCZYNA, POW. KLUCZBORSKI Parafia Rzymskokatolicka w Głogówku: niem z przełomu XIX i XX w. Parafia Rzymskokatolicka w Polanowicach: konserwacja barokowych polichromii remont dachu oraz remont i impregnacja ściennych i sztukaterii we wnętrzu kole- oszalowania ścian kościoła filialnego Naj- giaty św. Bartłomieja Apostoła. Góra Świętej Anny świętszej Marii Panny Królowej Polski Dotacja z programów ministra w Jakubowicach. l. 2008-2015 – 2 250 000 zł. GM. LEŚNICA, POW. STRZELECKI Dotacja z programów ministra Kolegiata św. Bartłomieja powstała ok. Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- 2015 r. – 60 000 zł. 1380 r. jako gotycka, ceglana fara z fundacji ciszkanów): restauracja i konserwacja wy- Kościół filialny Najświętszej Marii Panny księcia opolskiego Henryka, odbudowana stroju oraz elewacji zewnętrznej kościoła Królowej Polski, pierwotnie ewangelicko- po zniszczeniach husyckich w 1463 r., bu- kalwaryjskiego Wniebowzięcia Najświęt- augsburski, drewniany o konstrukcji zrę- dowa wież i barokizacja wnętrza w latach szej Marii Panny z zespołu kaplic kalwa- bowej, wzniesiony zapewne 1585 r., odno- 1776-1781 (rokokowe freski Franza An- ryjskich, w tym Świętych Schodów. wiony 1931 r.; jednonawowy z wieżą od tona Sebastiniego); bazylikowa z kaplica- Dotacja z programów ministra frontu, wewnątrz zabytkowa polichromia. mi po bokach i dwuwieżową fasadą oraz l. 2008-2010 – 170 000 zł. gotycką kaplicą Oppersdorffów przy pre- Barokowy zespół klasztorny Franciszka- zbiterium z 2. połowy XIV w. nów-Reformatów, z kościołem św. Anny, Jarnołtówek powstały w latach 1657-1673 z fundacji Klasztor Braci Mniejszych Konwentu- Gaschin-Gaszyńskich, zapewne z wyko- GM. GŁUCHOŁAZY, POW. NYSKI alnych (Franciszkanów) w Głogówku: rzystaniem murów gotyckiej kaplicy z ok. Parafia Rzymskokatolicka w Jarnołtów- prace konserwatorskie we wnętrzu dom- 1480 r., przebudowanym w duchu późno- ku: wzmocnienie murowanej konstruk- ku loretańskiego w kościele św. Francisz- barokowym ok. 1781 r. przez Christopha cji wieży kościoła parafialnego św. Bar- ka z Asyżu. Worbsa; jednonawowym z wieżą z 1868 r.; tłomieja Apostoła. Dotacja z programów ministra budynki klasztorne barokowe z XVII Dotacja z programów ministra 2011 r. – 70 000 zł. i XVIII w., rozbudowane w 1905 r.; przed 2012 r. – 30 000 zł. Barokowy zespół klasztorny Franciszka- świątynią Rajski Plac (dziedziniec odpusto- Kościół parafialny św. Bartłomieja Apo- nów z kościołem św. Franciszka z Asyżu wy, otoczony krużgankami z XVIII i XIX stoła, neoromański z elementami neo- (Sanktuarium Matki Boskiej Loretańskiej) w.); w sąsiedztwie zespół 35 kaplic Kal- gotyckimi, ceglany wniesiony w 1907 r. z lat 1628-1632, fundacji von Oppers- warii i Dróżek Matki Boskiej z XVIII w. z fundacji cesarzowej Augusty Wiktorii; dorffów, wzniesionym z wykorzystaniem jednonawowy z wieżą frontową. gotyckich murów z XV w.; jednonawowym z masywną wieżą od frontu i parą Grodków kaplic transeptowych (w północnej do- Jędrzejów mek loretański, 1630-1634); rokokowe POW. BRZESKI freski Franza Antona Sebastiniego z lat Inwestor prywatny: remont dachu Domu GM. GRODKÓW, POW. BRZESKI 1770-1781. Pod Trzema Koronami. Parafia Rzymskokatolicka w Jędrzejowie: Dotacja z programów ministra remont muru oporowego wokół kościo- Gmina Głogówek: remont dachu zamku, 2012 r. – 300 000 zł. ła parafialnego św. Apostołów Szymona wymiana instalacji odgromowej i wykona- Barokowa kamienica w Rynku, dawna go- i Judy Tadeusza. nie kanalizacji deszczowej. spoda, zbudowana w XVI-XVII w., prze- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra kształcona w 1. połowie XIX, dwupiętro- l. 2012-2013 – 300 000 zł. l. 2014-2015 – 900 000 zł. wa, z wysokim łamanym dachem. Nad Barokowy kościół parafialny św. Aposto- Renesansowo-barokowy zamek Oppersdorf- barokowym portalem kartusz z herbami łów Szymona i Judy Tadeusza, wzniesiony fów, składający się z dwupiętrowego zam- księstwa nyskiego i biskupa Andreasa von w 1725 r. z wykorzystaniem murów gotyc- 1. ku górnego z 2. połowy XVI i XVII w. na Jerina z 1776 r. kich wcześniejszej świątyni; jednonawowy Baborów planie podkowy z licznymi basztami oraz z wtopioną wieżą frontową. Kościół św. Józefa z piętrowego zamku dolnego z 1. poło- wy XVII w., poprzedzonego budynkiem Hajduki Nyskie bramnym z wieżą. Budowle w XVIII w. 2. Kazimierz Czarnowąsy połączone podczas barokowej przebudo- GM. NYSA, POW. NYSKI GM. GŁOGÓWEK, POW. PRUDNICKI Zespół wy w latach 1743-1781, ponowne prze- Parafia Rzymskokatolicka w Kępnicy: kon- ponorbertański kształcenia w połowie XIX w.; kaplica Bo- serwacja i restauracja polichromii w kościele Parafia Rzymskokatolicka w Kazimierzu: ży Grób z 1714 r. filialnym św. Jerzego w Hajdukach Nyskich. remont elewacji oraz części dachu kościo- 121 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

ła parafialnego Wniebowzięcia Najświęt- XVI w.), gotyckich i renesansowych oraz nonawowy z wieżą od frontu (z ok. 1526 szej Marii Panny, połączony z wymianą polichromowany strop z 1. ćwierci XVI w. r.), od południa dobudowana barokowa pokrycia na łupek naturalny. kruchta. Wokół kościoła zachowane duże Dotacja z programów ministra partie średniowiecznego muru. l. 2013-2015 – 139 000 zł. Miechowa Późnobarokowy kościół parafialny Wnie- bowzięcia Najświętszej Marii Panny wznie- GM. BYCZYNA, POW. KLUCZBORSKI Namysłów siony ok. 1755 r. z wykorzystaniem mu- Parafia rzymskokatolicka w. Kostowie: rów gotyckiej świątyni; jednonawowy konserwacja polichromii drewnianych POW. NAMYSŁOWSKI z wieżą od frontu. elementów w kościele filialnym św. Jacka Gmina Namysłów: restauracja baszty w Miechowej. obronnej w południowej części miasta. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kolanowice 2008 r. – 250 000 zł. 2012 r. – 68 000 zł. Kościół filialny św. Jacka, drewniany o kon- Ceglane mury miejskie, gotyckie, wzno- GM. ŁUBNIANY, POW. OPOLSKI strukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1530 r., szenie rozpoczęto w latach 1350-1359, Parafia Rzymskokatolicka w Osowcu-Wę- rozbudowany do obecnych rozmiarów kontynuując je do początków XV w. Za- grach: wymiana poszycia gontowego i re- w 1628 r.; jednonawowy z emporami chowały się fragmenty murów obwodo- mont więźby dachowej w kościele filialnym i wieżą od frontu. wych, kilka baszt i położona w południo- św. Barbary w Kolanowicach. wo-wschodniej części obwarowań Wieża Dotacja z programów ministra Bramy Krakowskiej, nadbudowana na 2014 r. – 250 000 zł. Miejsce przełomie XVIII i XIX w. Drewniany kościół filialny św. Barbary o konstrukcji zrębowej, wzniesiony pier- GM. ŚWIERCZÓW, POW. NAMYSŁOWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Piotra i Paw- wotnie w 1678 r. w Opolu, w latach 1811- Inwestor prywatny: restauracja wnętrz ła w Namysłowie: remont dachu i sufitu 1812 rozebrany i przeniesiony do Kolano- Zameczku Myśliwskiego Książąt w kościele filialnym Niepokalanego Po- wic; jednonawowy, otoczony sobotami. Oleśnickich. częcia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 180 000 zł. 2012 r. – 100 000 zł. Małujowice Murowana rezydencja wzniesiona na prze- Gotycki kościół filialny Niepokalanego łomie XVI i XVII w., gruntownie prze- Poczęcia Najświętszej Marii Panny, cegla- GM. SKARBIMIERZ, POW. BRZESKI kształcona dla książąt oleśnickich z dyna- ny, wzniesiony na przełomie XII i XIV w. Parafia Rzymskokatolicka w Małujowi- stii Welfów (brunszwickich) w 3. ćwierci (prezbiterium) i XV w. (nawa), w osadzie cach: konserwacja ołtarza głównego, bel- XIX w. w stylu historyzmu (elementy neo- nazwanej Starym Namysłowem, poza gra- ki tęczowej i empory muzycznej, remont gotyckie i klasycystyczne) i rozbudowana nicami późniejszego miasta lokacyjnego; tynków i posadzki, wykonanie izolacji w XX w., parterowa, na planie prostokąta. jednonawowy. poziomej w kościele parafialnym św. Ja- kuba Apostoła. Dotacja z programów ministra Młodoszowice Narok l. 2010-2015 – 1 240 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Jakuba GM. GRODKÓW, POW. BRZESKI GM. DĄBROWA, POW. OPOLSKI Apostoła, ceglany, wzniesiony w począt- Parafia Rzymskokatolicka w Kolnicy: kon- Inwestor prywatny: wykonanie remontu kach XIV w., częściowo przebudowany serwacja ołtarza głównego kościoła filialnego elewacji pałacu, izolacji przeciwwilgocio- w XVI w., odnowiony 1860-1870; jedno- św. Marcina Biskupa w Młodoszowicach. wej fundamentów, konserwacja stolarki nawowy z wieżą (nadbudowaną w XV w.) Dotacja z programów ministra drzwiowej zewnętrznej, wymiana stolar- od frontu; wewnątrz zachowany cenny 2010 r. – 50 000 zł. ki okiennej. zespół malowideł ściennych powstałych Gotycki kościół parafialny św. Marcina Bi- Dotacja z programów ministra 122 w czterech etapach (koniec XIV-początek skupa, ceglany, wzniesiony w XV w.; jed- 2015 r. – 60 000 zł. WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

Neogotycki pałac w Naroku, wzniesiony z obejściem wokół pięciobocznie zamknięte- oraz rzeźb św. Piotra i Pawła z belki tęczo- w końcu XVIII w. dla von Boessowów, go prezbiterium; liczne kaplice, w tym baro- wej w kościele parafialnym św. Marcina. kilkukrotnie rozbudowany, obecna for- kowe baptysterium z połowy XVII w.; przy Dotacja z programów ministra ma w stylu neogotyku angielskiego z lat północno-zachodnim narożniku świątyni l. 2012-2014 – 130 000 zł. 60. XIX w. z czasów von Wichelhausów. gotycka dzwonnica, wolnostojąca, ceglana, Drewniany kościół parafialny św. Marcina Trzykondygnacyjny korpus, z wieżą naroż- licowana kamieniem, na rzucie kwadratu. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony pier- ną i wyższymi o jedno piętro ryzalitami. wotnie w Komprachcicach w 1702 r., roze- Parafia Rzymskokatolicka św. Dominika brany i przeniesiony do Ochódz w 1942 r.; w Nysie: remont dachu kościoła parafial- jednonawowy z wieżą od frontu. Niemodlin nego św. Dominika. Dotacja z programów ministra POW. OPOLSKI 2009 r. – 145 000 zł. Opawica Parafia Rzymskokatolicka w Niemodlinie: Barokowy klasztor podominikański z 2. konserwacja polichromii ściennych w pre- połowy XVIII w., przebudowany w sty- GM. GŁUBCZYCE, POW. GŁUBCZYCKI zbiterium i wymiana pokrycia dachu ko- lu klasycystycznym w 1830 r., piętrowy; Parafia Rzymskokatolicka w Opawicy: ścioła parafialnego Wniebowzięcia Naj- kościół klasztorny św. Dominika z 2. po- konserwacja ambony w kościele parafial- świętszej Marii Panny. łowy XVIII w.; jednonawowy, z wtopionym Trójcy Świętej. Dotacja z programów ministra ną wieżą frontową. Dotacja z programów ministra l. 2009-2014 – 440 000 zł. 2009 r. – 100 000 zł. Gotycki kościół parafialny Wniebowzięcia Muzeum w Nysie: remont dachu i elewa- Barokowy kościół parafialny Trójcy Świę- Najświętszej Marii Panny, ceglany, wznie- cji oraz zainstalowanej sygnalizacji pożaro- tej, murowany, wzniesiony w latach 1701- siony w początkach XIV (prezbiterium) wej w dawnym Pałacu Biskupim, obecnie 1706 z fundacji Siedlnickich, odbudowany i w XV w. (nawa, wieża), przebudowa- siedzibie muzeum. po wojnach śląskich w 1760 r.; jednona- ny kilkukrotnie w XVI-XVIII w., szczyt Dotacja z programów ministra wowy z wieżą od frontu, z późnobaroko- 1. i nadbudowa wieży z 1865 r.; jednona- l. 2013-2015 – 440 000 zł. wymi malowidłami iluzjonistycznymi Jo- Głogówek wowy z wieżą po północnej stronie nawy. Dawny pałac biskupów wrocławskich, sepha Lessera z 1733 r. Freski w kolegiacie św. Bartłomieja barokowy, zbudowany w dwóch fazach: Apostoła ok. 1660-1680 przez Carla Rossiego (trzy Nysa skrzydła) i ok. 1730 r. przez Felixa Antona Opole Hammersmidta (skrzydło zachodnie z re- 2. POW. NYSKI prezentacyjną fasadą); dwupiętrowy, wznie- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka Głogówek Domek loretański Parafia Rzymskokatolicka w Nysie: remont siony wokół dziedzińca wewnętrznego. w Opolu: remont elewacji, konserwacja w kościele św. elewacji i dzwonnicy, wymiana więźby witraży i montaż nowej instalacji elek- Franciszka z Asyżu dachowej, konserwacja boazerii z cyklem Gmina miasta Nysy: remont Fontan- trycznej, antywłamaniowej i przeciwpoża- obrazów tablicowych Karla Dankwarta ny Trytona. rowej w kościele katedralnym Znalezienia w baptysterium w kolegiacie św. Jakuba Dotacja z programów ministra Krzyża Świętego. 3. Starszego Apostoła i św. Agnieszki. 2008 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Małujowice Wnętrze kościoła Dotacja z programów ministra Fontana Trytona, barokowa, marmuro- l. 2009-2015 – 487 000 zł. św. Jakuba l. 2009-2015 – 3 378 000 zł. wa, wzorowana na rzymskim dziele Ber- Kościół katedralny (dawniej kolegiata) Zna- Apostoła Gotycki kościół farny (dawniej kolegiata, niniego, wzniesiona w latach 1700-1701. lezienia Krzyża Świętego, ceglany, z uży- zwana także katedrą) św. Jakuba Starszego ciem detalu kamiennego, wzniesiony w 1. 4. Apostoła i św. Agnieszki, wzniesiony z ce- połowie XV w., z wykorzystaniem relik- Nysa gły i kamiennych ciosów w 4. ćwierci XIV Ochodze tów wcześniejszych budowli; przesklepio- Kościół (kolegiata) i w 1. tercji XV w. m.in. przez Petera von ny ok. 1520 r., gruntownie przekształcony św. Jakuba GM. KOMPRACHCICE, POW. OPOLSKI Starszego Apostoła Franckensteina, przebudowany w połowie w kilku fazach na przełomie XIX i XX w., i św. Agnieszki XVI w., regotycyzowany w końcu XIX w., Parafia Rzymskokatolicka Ochodzach: reno- m.in. przez Josepha Cimbolleka; halowy odbudowany po zniszczenia 1945 r.; halowy, wacja ołtarza głównego i ołtarza św. Józefa z dwiema wieżami od frontu (nadbudo- 123 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

wanymi ok. 1900 r.) i kaplicami boczny- Dotacja z programów ministra dzie szczytowym z XVI-XIX w., jedno mi z XV i XVI w. 2010 r. – 617 000 zł. – i dwupiętrowych. Gotycki kościół parafialny św. Jana Ewan- gelisty, ceglany, wzniesiony w latach ok. Otmuchów 1361-1389, przesklepiony w końcu XV w., Piotrowice Nyskie inkastelowany i zwieńczony jaskółczą at- POW. NYSKI tyką wczesnorenesansową w latach 1529- GM. OTMUCHÓW, POW. NYSKI Parafia Rzymskokatolicka w Otmucho- 1536, restaurowany przed 1900 r.; halowy Inwestor prywatny: remont dachu dworu wie: remont dachu kościoła parafialnego z kwadratowym korpusem, wydłużonym wraz z wymianą pokrycia. św. Mikołaja i św. Franciszka Ksawerego. prezbiterium i kaplicą od południa i z wto- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra pioną w bryłę wieżę nad zakrystią. 2010 r. – 200 000 zł. 2010 r. – 150 000 zł. Pałac w Piotrowicach Nyskich, pierwotnie Kościół parafialny św. Mikołaja i św. Fran- Gmina Paczków: remont konserwatorski barokowy, wzniesiony ok. 1660 r., przebu- ciszka Ksawerego, barokowy, wzniesiony neogotyckich filarów wież Wrocławskiej, dowany w duchu klasycyzmu ok. 1830 r. w latach 1690-1696 przez Johanna Doble- Ząbkowickiej i Kłodzkiej w zespół mu- i w początkach XX w., piętrowy, czwo- ra z fundacji biskup wrocławskiego księcia rów miejskich. roboczny z wewnętrznym dziedzińcem Franza Ludwiga Neuburga, murowany, ba- Dotacja z programów ministra krużgankowym, z ryzalitem z nadbudo- zylikowo-emporowy z transeptem i dwu- 2013 r. – 30 000 zł. waną wieżą na osi elewacji południowej. wieżową fasadą. Wewnątrz barokowa po- Znakomicie zachowany zespół obwarowań lichromia Karla Dankwarta. miejskich, gotyckich z kamienia – mur we- wnętrzny wzniesiony w latach 1341-1376 Pokój Gmina Otmuchów: wymiana stolarki z inicjatywy biskupa wrocławskiego Przecła- okiennej i drzwiowej oraz remont dachu wa z Pogorzeli, niezachowany zewnętrzny POW. NAMYSŁOWSKI w dawnym Zamku Biskupim. powstał w 2. połowie XV i w początkach Parafia Ewangelicko-Augsburska w Poko- Dotacja z programów ministra XVI w.; przetrwał restaurowany u schyłku ju i Lubieni: remont elewacji i dachu oraz l. 2008-2014 – 900 000 zł. XIX w. pierścień wewnętrzny z 19 baszta- wymiana stolarki w kościele parafialnym, Zamek, dawna siedziba biskupów wrocław- mi i 3 wieżami bramnymi. zwanym Kościołem Zofii. skich, pierwotnie gotycki z kamienia i ce- Dotacja z programów ministra gły, wzniesiony w XIII w., ufortyfikowany Gmina Paczków: remont konserwatorski l. 2009-2012 – 750 000 zł. ponownie u schyłku XV w., w następnych wieży ratuszowej. Kościół ewangelicko-augsburski w Poko- stuleciach przekształcony w renesansowo- Dotacja z programów ministra ju, późnobarokowy, wzniesiony w latach -barokową rezydencję, częściowo rozebra- 2015 r. – 100 000 zł. 1765-1775, na cześć żony właściciela dóbr, ny w 1820 r. po sekularyzacji księstwa ny- Klasycystyczny ratusz, murowany, wznie- księcia wirtemberskiego, nazwany Kościo- skiego; zachowane trzypiętrowe skrzydło siony w latach 1821-1822, odnowio- łem Zofii; powstał według projektu Geor- północno-wschodnie z zewnętrzną klatką ny w początkach XX w.; dwupiętrowy ga Ludwiga Schirrmeistera na planie elip- schodową z XVII w. oraz budynek bram- z dachem naczółkowym, dostawiony sy, z trzema aneksami i wieżą frontową. ny oraz tzw. zamek dolny, barokowy pa- do zachowanej renesansowej wieży (w łac z 1. połowy XVIII w. górnych partiach na planie ośmioboku) z połowy XVI w. Prószków Paczków Wspólnota mieszkaniowa: remont domu POW. OPOLSKI mieszkalnego nr 40 przy Rynku. Parafia Rzymskokatolicka w Prószko- POW. NYSKI Dotacja z programów ministra wie: remont kościoła parafialnego św. Je- Parafia Rzymskokatolicka w Paczkowie: 2012 r. – 54 000 zł. rzego i utrzymujących go skarp i muru konserwacja wieży, attyki i ołtarza z ka- W mieście lokacyjnym zachowany, zwłasz- oporowego. plicy Maltitzów w kościele parafialnym cza wokół Rynku, zespół kilkudziesię- Dotacja z programów ministra 124 św. Jana Ewangelisty. ciu kamienic mieszczańskich, w ukła- l. 2009-2014 – 700 000 zł. WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

Barokowy kościół parafialny św. Jerzego, Drewniany kościół św. Apostołów Piotra rowany w 1853 r.; jednonawowy z wieżą murowany, wzniesiony w latach 1687- i Pawła, pierwotnie ewangelicko-augsbur- frontową nadbudowaną w końcu XVII w. 1689 przez Giovanniego Seregniego; jed- ski, o konstrukcji zrębowej, wzniesiony (hełm z połowy XIX w.); wewnątrz po- nonawowy z parą kaplic, z wieżą nad za- 1788 r.; jednonawowy z wieżą od frontu. lichromie gotyckie z XIV w.; wokół daw- chodnią częścią nawy. ny cmentarz przykościelny obwiedziony gotyckim murem. Rysiowice Prudnik GM. OTMUCHÓW, POW. NYSKI Ścibórz POW. PRUDNICKI Inwestor prywatny: remont dachu pałacu Gmina Prudnik: rewitalizacja baszt obron- połączony z wymianą łupkowego pokrycia. GM. PACZKÓW, POW. NYSKI nych Małej i Katowskiej, siedziby Muzeum Dotacja z programów ministra Inwestor prywatny: remont pałacu Hey- Ziemi Prudnickiej. l. 2011-2012 – 400 000 zł. mannów – wzmocnienie konstrukcji Dotacja z programów ministra Neorenesansowy pałac von Ingenheimów, stropów, restauracji sztukaterii i malowi- 2014 r. – 100 000 zł. wzniesiony ok. 1881 r. z cegły i kamie- deł ściennych. Pozostałości gotyckich obwarowań miej- nia; na planie czworobocznym wokół we- Dotacja z programów ministra skich, wzniesionych z cegły i kamienia wnętrznego dziedzińca, skrzydła piętrowe l. 2012-2014 – 750 000 zł. w XV w.; zachowany fragmentu murów o bogato zdobionych elewacjach, nakry- Barokowy pałac (dwór), ceglany, wznie- i dwie baszty obronne (Mała i Katowska) te wysokim dachem w stylu francuskim, siony w 1668 r. dla Heymannów; piętro- oraz wieża Bramy Dolnej, nadbudowane z licznymi wieżyczkami i lukarnami. wy, nakryty wysokim dachem z wystaw- w końcu XVI w. ką od frontu; zachowana oficyna dworska z ok. 1800 r. Smogorzów Raszowa GM. NAMYSŁÓW, POW. NAMYSŁOWSKI Ścinawa Nyska GM. LEŚNICA, POW. STRZELECKI Parafia Rzymskokatolicka w Smogorzowie: Parafia Rzymskokatolicka w Raszowej: wy- remont więźby i pokrycia dachu kościoła GM. KORFANTÓW, POW. NYSKI miana pokrycia dachowego kościoła para- parafialnego św. Jana Chrzciciela. Parafia Rzymskokatolicka w Ścinawie Ma- 1. fialnego Wszystkich Świętych. Dotacja z programów ministra łej: konserwacja sgraffitowej dekoracji wraz Nysa Dawny pałac Dotacja z programów ministra 2015 r. – 400 000 zł. z attyką na elewacji wschodniej i połu- biskupi 2010 r. – 100 000 zł. Neogotycki kościół parafialny św. Jana dniowej wieży kościoła filialnego św. Pio- Ceglany kościół parafialny Wszystkich Chrzciciela , ceglany, wzniesiony w latach tra i Pawła w Ścinawie Nyskiej. Świętych, pierwotnie gotycki z przełomu 1861-1863, według projektu Alexisa Lan- Dotacja z programów ministra 2. XV i XVI w., przebudowany w stylu póź- gera; jednonawowy z transeptem, z naroż- 2013 r. – 100 000 zł. Opawica Ambona nobarokowym w 1791 r., wzniesiony we ną wysoką wieżą od frontu. Późnobarokowy kościół filialny św. Pio- w kościele Trójcy wsi Rokicze, włączonej w XX w. do Ra- tra i Pawła, murowany, wzniesiony ok. Świętej szowej; jednonawowy, z wieżą od frontu. 1730 r. według projektu Johanna Inno- Strzelniki zentiusa Töppera (?), z wykorzystaniem murów świątyni renesansowej; halowo-em- 3. GM. LEWIN BRZESKI, POW. BRZESKI porowy z wieżą frontową z lat 1585-1586. Otmuchów Rożnów Zamek Biskupi Parafia Rzymskokatolicka w Łosiowie: od- GM. WOŁCZYN., POW. KLUCZBORSKI tworzenie dachu kościoła filialnego św. An- Parafia Rzymskokatolicka w Skałągach: re- toniego w Strzelnikach. Tarnów Opolski 4. mont ścian kościoła filialnego św. Aposto- Dotacja z programów ministra Pokój POW. OPOLSKI łów Piotra i Pawła w Rożnowie. 2012 r. – 300 000 zł. Kościół Zofii Dotacja z programów ministra Wczesnogotycki kościół filialny św. Anto- Parafia Rzymskokatolicka w Tarnowie 2012 r. – 100 000 zł. niego, wzniesiony ok. 1300 r., odrestau- Opolskim: konserwacja ołtarza św. Mar- 125 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

cina i rzeźby św. Mikołaja w kościele parafialnym św. Marcina Biskupa. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 150 000 zł. Neobarokowy kościół parafialny św. Mar- cina Biskupa, ceglany, pierwotny gotycki wzniesiono w XV w. (obecnie dawne prezbiterium przekształcone w kaplicę boczną), w połowie XVII w. zbudowana obecna nawa i narożna wieża, ponownie przekształ- cony w latach 1853-1864 i w początkach XX w.; jednonawowy.

Złotogłowice

GMINA NYSA, POW. NYSKI Inwestor prywatny: remont dachu domu mieszkalnego. Dotacja z programów ministra 2013 r. – 80 000 zł. Dom mieszkalny, murowany, wzniesiony w XIX w.; piętrowy, nakryty wysokim dwuspadowym dachem, pokrytym dwu- kolorowym łupkiem.

Zubrzyce

GM. GŁUBCZYCE, POW. GŁUBCZYCKI Parafia Rzymskokatolicka w Zubrzycach: wykonanie izolacji oraz remont elewacji i stolarki drzwiowej w kościele parafialnym św. Apostołów Piotra i Pawła. Dotacja z programów ministra 2010 r. – 80 000 zł. Gotycko-renesansowy kościół parafialny św. Apostołów Piotra i Pawła, murowany, wzniesiony ok. 1583 r., zasklepiony w po- łowie XVIII w.; jednonawowy, frontową wieżą (na planie ośmiobocznym w wyż- szych partiach).

126 WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE

1. Paczków Fragment obwarowań

2. Ścinawka Nyska Dekoracja sgraffitowa wieży kościoła Trójcy Świętej

3. Otmuchów Zamek Biskupi

127 stalowowolski Kotowa Wola Stalowa Wola Tarnobrzeg Zaklików PRZYZNANE DOTACJE Stalowa Wola Tarnobrzeg Tarnobrzeg Nisko

tarnobrzeski niżański Baranów Dąbrówka Sandomierski Huta Krzeszowska WOJEWÓDZTWO Krzeszów PODKARPACKIE

92 204 000 ZŁ NA 253 PROJEKTY Mielec Leżajsk

jasielski brzozowski Kotań Krosno Blizne Nowy Żmigród Krosno Brzozów Osiek Jasielski Domaradz Pielgrzymka Golcowa krośnieński Szebnie Grabownica Bałucianka Starzeńska Sanok Świątkowa Mała Dukla Stara Wieś W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Świątkowa Wielka Iwonicz Ulucz Trzcinica w wysokości 37 047 000 zł. Jaśliska Kombornia Miejsce Piastowe W latach 2008–2015 przyznano dotację ze środków Programu Rogi Rymanów Lesko Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 26 125 000 zł. Targowiska Usrzyki Dolne Wrocanka Zawadka leski W latach 2007–2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Rymanowska sanocki Baligród bieszczadzki Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Zręcin Czerteż Górzanka Bystre Dobra Szlachecka Lesko Czarna Górna Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Jaćmierz Michniowiec Komańcza Rabe Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004–2011 i 2009–2014 Lalin w wysokości 29 032 000 zł. Łukowe Radoszyce Sanok Siemuszowa Smolnik Turzańsk Tyrawa Wołowska Zagórz stalowowolski Kotowa Wola Stalowa Wola Tarnobrzeg Zaklików PRZYZNANE DOTACJE Stalowa Wola Tarnobrzeg Tarnobrzeg Nisko tarnobrzeski niżański Baranów Dąbrówka Sandomierski Huta Krzeszowska WOJEWÓDZTWO Krzeszów PODKARPACKIE

92 204 000 ZŁ NA 253 PROJEKTY Mielec Leżajsk

Kolbuszowa mielecki leżajski Czermin Dębno kolbuszowski Grodzisko Dolne Lubaczów Dzikowiec Leżajsk Huta Komorowska Tarnawiec Kolbuszowa lubaczowski Majdan Królewski Cieszanów Ostrowy Tuszowskie Gorajec Horyniec-Zdrój Łańcut Narol Przeworsk Radruż Wielkie Oczy Ropczyce Rzeszów Dębica łańcucki Jarosław Krzemienica przeworski Łańcut Kańczuga ropczycko-sędziszowski rzeszowski Pełnatycze dębicki jarosławski Mała Błażowa Przeworsk Brzeźnica Dębicka Chłopice Ostrów Borek Stary Siennów Jodłowa Chotyniec Sędziszów Małopolski Łąka Zarzecze Łęki Górne Wólka Niedźwiedzka Jarosław Machowa Zgłobień Laszki Michałówka Miękisz Nowy Strzyżów Młyny Pełkinie Rokietnica strzyżowski Tuligłow y Gwoździanka przemyski Wietlin Lutcza Przemyśl Bachórzec Połomia Kalwaria Pacławska Kosienice Przemyśl Kotów Przemyśl Roztoka Jasło Brzozów Stubienko Krosno jasielski brzozowski Kotań Krosno Blizne Nowy Żmigród Krosno Brzozów Osiek Jasielski Domaradz Pielgrzymka Golcowa krośnieński Szebnie Grabownica Bałucianka Starzeńska Sanok Świątkowa Mała Dukla Stara Wieś W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Świątkowa Wielka Iwonicz Ulucz Trzcinica w wysokości 37 047 000 zł. Jaśliska Kombornia Miejsce Piastowe W latach 2008–2015 przyznano dotację ze środków Programu Rogi Rymanów Lesko Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 26 125 000 zł. Targowiska Usrzyki Dolne Wrocanka Zawadka leski W latach 2007–2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Rymanowska sanocki Baligród bieszczadzki Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Zręcin Czerteż Górzanka Bystre Dobra Szlachecka Lesko Czarna Górna Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Jaćmierz Michniowiec Komańcza Rabe Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004–2011 i 2009–2014 Lalin w wysokości 29 032 000 zł. Łukowe Radoszyce Sanok Siemuszowa Smolnik Turzańsk Tyrawa Wołowska Zagórz

129 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Bachórzec Baranów Sandomierski Dotacja z programów ministra 2008 r. – 250 000 zł. GM. DUBIECKO, POW. PRZEMYSKI POW. TARNOBRZESKI Kościół parafialny św. Marcina, wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Bachórcu: Parafia Rzymskokatolicka w Baranowie ny w latach 1896-1900 w duchu roman- konserwacja polichromii w prezbiterium Sandomierskim: wymiana pokrycia da- tyzmu narodowego według projektu Jana kościoła parafialnego św. Katarzyny. chowego w kościele parafialnym Ścięcia Sas-Zubrzyckiego; bazylika transeptowa Dotacja z programów ministra św. Jana Chrzciciela. z dwuwieżową fasadą. 2008 r. – 150 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnobarokowy kościół parafialny św. Ka- 2008 r. – 400 000 zł. tarzyny, drewniany o konstrukcji zrębowej, Barokowy kościół parafialny Ścięcia św. Jana Borek Stary wzniesiony w latach 1760-1762 z funda- Chrzciciela wzniesiony z 1607 r. z fundacji cji Krasickich; trójnawowy z sygnaturką na Leszczyńskich; jednonawowy z parą kaplic GM. TYCZYN, POW. RZESZOWSKI kalenicy dachu nawy, we wnętrzu późno- z 2. połowy XIX w. oraz z wieżą frontową. Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego barokowa polichromia. (Dominikanów) w Borku Starym: wykonanie izolacji w przyklasztornym Blizne kościele Wniebowzięcia Najświętszej Baligród Marii Panny. GM. JASIENICA ROSIELNA, Dotacja z programów ministra POW. BRZOZOWSKI POW. LESKI 2015 r. – 100 000 zł. Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Bali- Parafia Rzymskokatolicka w Bliznem: im- Barokowy kościół Wniebowzięcia Naj- grodzie: remont kapitalny greckokatolickiej pregnacja dachu, ścian i ogrodzenia a tak- świętszej Marii Panny, wzniesiony w la- cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. że remont instalacji elektrycznej kościoła tach 1684-1726, restaurowany w XX w.; Dotacja z programów ministra parafialnego Wszystkich Świętych oraz bazylika z dwuwieżową fasadą i sygnatur- l. 2008-2012 – 1 200 000 zł. konserwacja dachów i instalacja sygnali- ką na kalenicy dachu. Cerkiew greckokatolicka Zaśnięcia zacji przeciwpożarowej i antywłamanio- Najświętszej Marii Panny, wzniesiona wej w budynkach zespołu plebańskiego. w 1829 r. przebudowana w 1928 r., w la- Dotacja z programów ministra Brzeźnica Dębicka tach 1947-2003 zdesakralizowana; dwu- l. 2008-2015 – 407 000 zł. dzielna z ośmioboczną drewnianą kopu- Gotycki kościół parafialny (tzw. stary) GM. DĘBICA, POW. DĘBICKI łą na tamburze. Wszystkich Świętych, o konstrukcji zrę- Parafia Rzymskokatolicka w Brzeźni- bowej, wzniesiony zapewne w 2. połowie cy Dębickiej: konserwacja polichromii XV w., w połowie XVII w. rozbudowany w transepcie kościoła parafialnego św. Ja- Bałucianka o wieżę i sygnaturkę; jednonawowy z wieżą na Chrzciciela. frontową o konstrukcji słupowej, zwieńczo- Dotacja z programów ministra GM. RYMANÓW, POW. KROŚNIEŃSKI nej izbicą; wewnątrz polichromie późno- 2011 r. – 80 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Króliku Pol- renesansowe i barokowe z XVI i XVII w.; Neogotycki kościół parafialny św. Jana skim: prace konserwatorskie w kościele fi- w sąsiedztwie zespół zabudowań plebań- Chrzciciela, wzniesiony w latach 1905- lialnym w Bałuciance. skich z XIX w. 1906 według projektu Sławomira Odrzy- Dotacja z programów ministra wolskiego; pseudobazylikowy z asymetrycz- 2012 r. – 50 000 zł. ną wieżą od południa. Kościół filialny Bożego Miłosierdzia, pier- Błażowa wotnie cerkiew greckokatolicka Zaśnięcia Przeświętej Bogurodzicy, drewniany o kon- POW. RZESZOWSKI Brzozów strukcji zrębowej, wzniesiony w 1820 r., Parafia Rzymskokatolicka w Błażowej: wy- być może z wykorzystanie starszej świą- miana pokrycia dachowego i elementów POW. BRZOZOWSKI tyni, restaurowana w 1899 r.; trójdzielny więźby dachowej w kościele parafialnym Parafia Rzymskokatolicka w Brzozowie: 130 z wieżą frontową. św. Marcina. konserwacja dekoracji malarskich i po- WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

lichromii a także ściany absydy kolegiaty Chłopice Czarna Górna Przemienia Pańskiego. POW. JAROSŁAWSKI GM. CZARNA, POW. BIESZCZADZKI Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 400 000 zł. Prace konserwatorskie w tym konserwacja Parafia Rzymskokatolicka w Czarnej Gór- Barokowa kolegiata (kościół parafialny) malowideł ściennych w kaplicy-dzwonnicy nej: konserwacja ikonostasu, rzeźb z grupy Przemienienia Pańskiego, wzniesiona w la- kościoła parafialnego Wniebowzięcia Naj- pasyjnej, ołtarza bocznego oraz instalacja tach 1676-1686 z fundacji biskupa prze- świętszej Marii Panny. sygnalizacji przeciwpożarowej i antywła- myskiego Stanisława Sarnowskiego, roz- Dotacja z programów ministra maniowej w kościele parafialnym Pod- budowana o wieżę w 1718-1724 i kaplice 2008 r. – 90 000 zł. wyższenia Krzyża Świętego. boczne w 1758 r.; bazylikowo-emporowa, Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświęt- Dotacja z programów ministra z dwoma parami kaplic kopułowych (po- szej Marii Panny, drewniany o konstruk- l. 2008-2009 – 96 000 zł. łudniowe silnie wysunięte) i dwuwieżo- cji zrębowej, pierwotnie cerkiew greckoka- Klasycystyczny kościół parafialny Podwyż- wą fasadą oraz okazałą sygnaturką na katolicka, wzniesiony w latach 1684-1688, szenia Krzyża Świętego, pierwotnie cer- lenicy dachu. przekształcony ok. 1760 r.; trójdzielny z so- kiew greckokatolicka św. Dymitra, drew- botami; wewnątrz rokokowa polichromia niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka w Brzozowie: z końca XVIII w.; w sąsiedztwie drewniana w 1834 r.; trójdzielny z sześciosłupowym wykonanie izolacji przeciwwilgociowej dzwonnica o konstrukcji słupowej, z so- portykiem od frontu. w budynku dawnego seminarium Misjo- botami, wystawiona w 1761 r. narzy, obecnie znajdującego się w zespole plebańskim. Czerteż Dotacja z programów ministra Chotyniec 2013 r. – 100 000 zł. GM. SANOK, POW. SANOCKI Barokowy budynek dawnego klasztoru GM. RADYMNO, POW. JAROSŁAWSKI Fundacja ITAJ: remont cerkwi i dzwon- i seminarium duchownego Misjonarzy, Parafia Greckokatolicka w Chotyńcu: insta- nicy oraz instalacja sygnalizacji antywła- wzniesiony w latach 1745-1748 z fun- lacja sygnalizacji antywłamaniowej w cer- maniowej greckokatolickiej cerkwi Prze- dacji biskupa przemyskiego Wacława kwi parafialnej Narodzenia Matki Bożej. mienienia Pańskiego. Hieronima Sierakowskiego; piętrowy, na Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 1. Blizne rzucie prostokąta z dwoma prostopadły- 2009 r. – 100 000 zł. 2009 r. – 67 000 zł. Kościół Wszystkich mi skrzydłami. Cerkiew greckokatolicka Narodzenia Mat- Greckokatolicka cerkiew Przemienienia Świętych ki Bożej, drewniana o konstrukcji zrębo- Pańskiego, drewniana o konstrukcji zrębo- wej, wzniesiona ok. 1613 r., przebudowana wej z ostatkami, wzniesiona w 1742 r., wie- Bystre m.in. w 1733 r., restaurowana i rekonstru- lokrotnie remontowana, m.in. w 1921 r.; 2. owana w latach 90. XX w.; trójdzielna, trójdzielna z cebulastą kopułą na ośmio- Dukla GM. CZARNA, POW. BIESZCZADZKI Zespół kryta trzyma kopułami. bocznym tamburze nad nawą. bernardyński Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Od- dział Bieszczadzki: konserwacja transeptu, tamburu kopuły nawy głównej i montaż Cieszanów Czermin 3. instalacji odgromowej w dawnej grecko- Jarosław POW. LUBACZOWSKI POW. MIELECKI Kościół św. katolickiej cerkwi św. Michała Archanioła. Mikołaja i św. Dotacja z programów ministra Gmina Cieszanów: prace remontowe w bu- Parafia Rzymskokatolicka w Czerminie: Stanisława Biskupa 2015 r. – 100 000 zł. dynku synagogi. konserwacja ołtarza bocznego Najświęt- Dawna cerkiew greckokatolicka Michała Dotacja z programów ministra szego Serca Pana Jezusa w kościele para- Archanioła, drewniana o konstrukcji zrę- 2015 r. – 100 000 zł. fialnym św. Klemensa. 4. Jarosław Dotacja z programów ministra bowej, wzniesiona w 1902 r., po 1951 r. Synagoga wzniesiona zapewne w 1889 r., Ikonostas w cerkwi zdesakralizowana; trójdzielna z aneksa- zdewastowana podczas II wojny świato- 2008 r. – 40 000 zł. mi bocznymi, kryta trzema kopułami na wej; piętrowa, na rzucie kwadratu, z pół- Barokowy kościół parafialny św. Klemen- ośmiobocznych tamburach. koliście zamkniętymi oknami. sa, wzniesiony w 1630 r., rozbudowany 131 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

w 1653 r.; jednonawowy z parą sześcio- Kościół filialny Podwyższenia Krzyża Świę- Dotacja z programów ministra bocznych kaplic z ok. 1721 r. tego, pierwotnie cerkiew greckokatolicka św. 2008 r. – 350 000 zł. Mikołaja, drewniany o konstrukcji zrębo- Klasycystyczny kościół parafialny św. Mi- wej, wzniesiony w 1879 r.; trójdzielny z wie- kołaja, wzniesiony w latach 1814-1816; Dąbrówka życzkami o baniastych hełmach nad pre- halowy z wtopioną wieżą frontową. zbiterium i nawą; w sąsiedztwie dzwonnica GM. ULANÓW, POW. NIŻAŃSKI (XVII w.) z drewnianą kaplicą z XVIII w. Parafia Rzymskokatolicka w Dąbrów- Golcowa ce: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- wej w kościele parafialnym św. Onufre- Domaradz GM. DOMARADZ, POW. BRZOZOWSKI go i Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Parafia Rzymskokatolicka w Golcowej: Marii Panny. POW. BRZOZOWSKI wymiana pokryci a dachowego kościoła Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Domaradzu: parafialnego św. Barbary. 2009 r. – 27 000 zł. remont poszycia dachowego, sygnaturki Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Onufrego i Nie- i elewacji kościoła parafialnego św. Mikołaja. 2008 r. – 182 000 zł. pokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Barbary, Panny, pierwotnie cerkiew greckokato- l. 2013-2015 – 260 000 zł. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- licka, drewniany o konstrukcji zrębowej, Późnogotycki kościół parafialny św. Mi- siony zapewne w 4. ćwierci XV w., prze- wzniesiony ok. 1764 r.; jednonawowy kołaja, drewniany o konstrukcji zrębowej, budowany m.in. w XIX (przedłużenie na- z trójbocznie zamkniętym prezbiterium wzniesiony zapewne ok. 1485 r., wielokrot- wy ku zachodowi w latach 1885-1887); i sygnaturką na kalenicy. nie odnawiany, m.in. w 1878 r. (wydłuże- jednonawowy. nie nawy ku zachodowi); jednonawowy.

Dębno Gorajec Dukla GM. LEŻAJSK, POW. LEŻAJSKI GM. CIESZANÓW, POW. LUBACZOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Dębnie: kon- POW. KROŚNIEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha serwacja 15 nagrobków i prace porządkowe Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- w Cieszanowie: konserwacja ikonostasu na dawnym cmentarzu greckokatolickim. nardynów) w Dukli: remont elewacji ze- i prestołu w kościele filialnym w Gorajcu. Dotacja z programów ministra społu klasztornego. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 80 000 zł. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 64 000 zł. Dawny cmentarz greckokatolicki przy ko- l. 2012-2015 – 730 000 zł. Kościół filialny Narodzenia Najświętszej ściele (pierwotnie cerkwi), założony w 2. Barokowy zespół klasztorny Bernardy- Marii Panny, pierwotnie cerkiew grecko- połowie XIX w., zachowany zespół kilku- nów, z kościołem św. Jana z Dukli, wznie- katolicka, drewniany o konstrukcji zrębo- dziesięciu piaskowcowych nagrobków, naj- sionym w latach 1761-1773 (bazylikowy wej, wzniesiony w 1586 r., restaurowany starszy z 1876 r. z dwuwieżową fasadą) i klasztorem z lat od 1992 r.; trójdzielny z dwiema kopułami, 40. XVIII w. (piętrowy, czteroskrzydło- rozbudowany o aneksy boczne w 1903 r. wy wokół wirydarza). (zlikwidowane w końcu XX w.) Dobra Szlachecka GM. SANOK, POW. SANOCKI Dzikowiec Górzanka Parafia Rzymskokatolicka w Mrzygło- dzie: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- POW. KOLBUSZOWSKI GM. SOLINA, POW. LESKI rowej w kościele filialnym Podwyższenia Parafia Rzymskokatolicka w Dzikow- Parafia Rzymskokatolicka w Górzance: Krzyża Świętego w Dobrej Szlacheckiej. cu: remont więźby dachowej i wymia- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Dotacja z programów ministra na pokrycia dachu kościoła parafialne- i antywłamaniowej w kościele parafialnym 132 2009 r. – 30 000 zł. go św. Mikołaja. Wniebowstąpienia Pańskiego. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ścioła parafialnego Podwyższenia Krzy- 2008 r. – 75 000 zł. 2015 r. – 50 000 zł. ża Świętego. Kościół parafialny Wniebowstąpienia Pań- Kościół filialny św. Kosmy i Damiana, pier- Dotacja z programów ministra skiego, pierwotnie cerkiew greckokatolicka wotnie cerkiew greckokatolicka, drewnia- l. 2008-2009 – 526 000 zł. św. Paraskewy, wzniesiony w 1838 r., drew- ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony za- Kościół parafialny Podwyższenia Krzyża niany o konstrukcji zrębowej; trójdzielny pewne w 1. połowie XIX w.; trójdzielny. Świętego, drewniany o konstrukcji zrę- z wieżyczkami nad prezbiterium i nawą. bowej, wzniesiony w 1766 r.; trójnawowy z czteroprzęsłowym korpusem i sygnaturką Horyniec-Zdrój na kalenicy dachu, rozbudowany o obszer- Grabownica Starzeńska ną kruchtę zachodnią w 1882 r.; mniejsze POW. LUBACZOWSKI kruchty od północy i południa. GM. BRZOZÓW, POW. BRZOZOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Horyńcu- Parafia Rzymskokatolicka w Grabownicy -Zdrój: odbudowa dachu po pożarze i kon- Starzeńskiej: konserwacja ołtarza głów- serwacja polichromii w kościele parafial- Iwonicz nego kościoła parafialnego św. Mikoła- nym Niepokalanego Poczęcia Najświętszej ja i św. Józefa. Marii Panny. GM. IWONICZ-ZDRÓJ, POW. KROŚNIEŃSKI Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Iwoniczu: in- 2013 r. – 25 000 zł. l. 2011-2015 – 290 000 zł. stalacja alarmowej sygnalizacji przeciwpo- Neogotycki kościół parafialny św. Miko- Barokowy kościół Franciszkanów (także żarowej oraz antywłamaniowej w kościele łaja i św. Józefa, ceglany, wzniesiony w la- parafialny) Niepokalanego Poczęcia Naj- parafialnym Wszystkich Świętych. tach 1913-1926; hala, na rzucie krzyża świętszej Marii Panny, wzniesiony w latach Dotacja z programów ministra łacińskiego z wieżą frontową i sygnatur- 1757-1759; jednonawowy, z dwiema sy- 2008 r. – 83 000 zł. ką na krzyżu. gnaturkami na dachu; w sąsiedztwie ba- Kościół parafialny Wszystkich Świętych, rokowy klasztor. drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1464 r., przekształcany m.in. Grodzisko Dolne w 1756 r. i gruntownie w 1884-1885; jed- Huta Komorowska nonawowy z parą kaplic bocznych i wie- POW. LEŻAJSKI żą frontową. Parafia Rzymskokatolicka w Grodzisku GM. MAJDAN KRÓLEWSKI, Dolnym: renowacja tynków zewnętrz- POW. KOLBUSZOWSKI nych w kościele parafialnym św. Barbary. Diecezja Sandomierska: instalacja sygna- Jaćmierz Dotacja z programów ministra lizacji antywłamaniowej w dawnej ofi- l. 2013-2014 – 300 000 zł. cynie dworskiej Kozłowieckich, obec- GM. ZARSZYN, POW. SANOCKI Barokowy kościół parafialny św. Barba- nie siedziba Muzeum Kardynała Adama Parafia Rzymskokatolicka w Jaćmierzu: ry, wzniesiony ok. 1700 r., rozbudowany Kozłowieckiego. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej (prezbiterium i przedłużenie nawy) w la- Dotacja z programów ministra i antywłamaniowej w kościele parafial- 1. 2014 r. – 93 000 zł. tach 1857-1867; jednonawowy z parą ka- nym Wniebowzięcia Najświętszej Ma- Jarosław plic bocznych (przed 1873 r.). Dawna oficyna pałacowa, należąca do rii Panny. Kamienica dawnego zespołu pałacowo-parkowego Dotacja z programów ministra Orsettich Kozłowieckich. 2008 r. – 50 000 zł. Gwoździanka Kościół parafialny Wniebowzięcia Naj- świętszej Marii Panny, drewniany o kon- 2. GM. NIEBYLEC, POW. STRZYŻOWSKI strukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1640- Kalwaria Huta Krzeszowska Pacławska Parafia Rzymskokatolicka w Niebylcu: 1650 r., przebudowany z dodaniem wież GM. HARASIUKI, POW. NIŻAŃSKI Zespół remont dachu, elewacji, montaż instala- w latach 1760-1768; trójnawowy z parą franciszkański cji odgromowej w kościele filialnym św. Parafia Rzymskokatolicka w Hucie Krze- kaplic bocznych z XIX w. i dwuwieżową Kosmy i Damiana. szowskiej: kompleksowy remont ko- fasadą oraz sygnaturką. 133 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Jarosław konserwacja witraży w kościele parafialnym Trójcy Przenajświętszej w zespole POW. JAROSŁAWSKI klasztornym. Gmina miasta Jarosławia: remont elewa- Dotacja z programów ministra cji budynku ratusza miejskiego. 2008 r. – 69 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy kościół Franciszkanów-Refor- 2009 r. – 200 000 zł. matów (także parafialny) Trójcy Przenaj- Neorenesansowy ratusz, wzniesiony w la- świętszej, wzniesiony w latach 1710-1716 tach 1900-1909 według projektu Teodo- według projektu Tomasza Bellottiego; jed- ra Talowskiego, z wykorzystaniem murów nonawowy z fasadą zwieńczoną trójkątnym budowli gotyckiej z 2. połowy XV w., prze- szczytem; zespół klasztorny otoczony mu- kształconej w XVIII i XIX w.; na rzucie rem ze stacjami Męki Pańskiej. prostokąta, trzypiętrowy z wieżą, zwień- czony attyką. Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Do- minikanów) w Jarosławiu: konserwacja Parafia Rzymskokatolicka Bożego Ciała polichromii w zakrystii bazyliki Matki w Jarosławiu: remont elewacji kolegiaty. Bożej Bolesnej i remont dachu klasztoru. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 350 000 zł. l. 2008-2015 – 800 000 zł. Barokowa kolegiata (także kościół parafial- Barokowy kościół Dominikanów Mat- ny) Bożego Ciała, pierwotnie przy kolegium ki Bożej Bolesnej, pierwotnie Jezuitów, Jezuitów, wzniesiona w latach 1582-1594 wzniesiony w latach 1629-1635 z fun- przez Giovanniego Marię Bernardonie- dacji Ostrogskich, przebudowany grun- go z fundacji Tarnowskich; restaurowany townie ok. 1704-1715 r., restaurowany m.in. w 1912 r.; jednonawowy z transep- w XIX w.; bazylika emporowa z bezwie- tem i parą kopułowych kaplic przy korpu- żową fasadą od zachodu i ślepą, dwuwie- sie i kaplicą od frontu; od południa daw- żową od wschodu. ne kolegium z końca XVI w. Parafia Greckokatolicka w Jarosławiu: Rektorat rzymskokatolicki św. Mikoła- konserwacja ikonostasu cerkwi parafial- ja: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- nej Przemienienia Pańskiego. wej kościoła rektoralnego św. Mikołaja Dotacja z programów ministra i św. Stanisława. l. 2013-2014 – 435 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowa cerkiew greckokatolicka Prze- 2011 r. – 40 000 zł. mienienia Pańskiego, wzniesiona w la- Klasztor Zakonu Mniszek Zakonu Św. tach1724-1746 z fundacji Wapińskich, Benedykta (Benedyktynek) w Jarosławiu: przebudowana ok. 1910 r. przez Mieczy- remont dachu, wykonanie izolacji prze- sława Dobrzańskiego; trójnawowa z dwu- ciwwilgociowej w tzw. budynku gościn- wieżową fasadą i kopułą. nym w kompleksie klasztornym. Dotacja z programów ministra Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orset- 2012 r. – 90 000 zł. tich: naprawa fundamentów Kamieni- Ośrodek Kultury i Formacji Chrześcijań- cy Orsettich, obecnej siedziby muzeum. skiej im. Służebnicy Bożej Anny Jenke Dotacja z programów ministra w Jarosławiu: remont i konserwacja ob- 2013 r. – 262 000 zł. warowań dawnego opactwa benedyktyń- Późnorenesansowa kamienica mieszczań- skiego, obecnie siedziby ośrodka. ska, wzniesiona w latach 1570-1585, prze- Dotacja z programów ministra budowana w latach 1633-1646 (dodanie l. 2013-2015 – 700 000 zł. podcieni i attyki) dla Orsettich; piętrowa Manierystyczno-barokowy zespół opac- z arkadowymi podcieniami i zwieńczona twa Benedyktynek powstały w początkach grzebieniastą attyką. XVII w. z fundacji Ostrogskich, z kościo- łem św. Mikołaja i św. Stanisława Biskupa, wzniesionym w latach 1622-1634, prze- Jaśliska budowanym w XVIII e. i restaurowanym w XX w., jednonawowym z kopułowymi POW. KROŚNIEŃSKI kaplicami bocznymi i dwuwieżową fasa- Parafia Rzymskokatolicka w Jaśliskach: kon- dą; klasztor wzniesiony ok 1625-1635 r., serwacja elewacji i odwodnienie kościoła piętrowy, dwuskrzydłowy, ze współczesny- parafialnego św. Katarzyny Aleksandryjskiej. mi mu obwarowaniami, złożonymi z mu- Dotacja z programów ministra ru i 9 cylindrycznych baszt (restaurowane l. 2012-2015 – 449 000 zł. w XIX i XX w.). Późnobarokowy kościół parafialny św. Ka- tarzyny Aleksandryjskiej, wzniesiony w la- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- tach 1724-1732 z fundacji biskupa prze- 134 ciszkanów-Reformatów) w Jarosławiu: myskiego Aleksandra Antoniego Fredry, WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE rozbudowany w 1912 r.; jednonawowy Kolbuszowa uszkodzony w czasie I wojny światowej, z wieżą frontową i parą kaplic bocznych. odbudowany; jednonawowy z sygnaturką POW. KOLBUSZOWSKI (w miejsce zniszczonej wieży frontowej). Inwestor prywatny: remont domu w Ja- Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej: śliskach 28. konserwacja dawnego kościoła parafialne- Dotacja z programów ministra go św. Marka Ewangelisty wraz z dzwon- Kotań 2014 r. – 100 000 zł. nicą z Rzochowa, obecnie w skansenie Drewniany dom o konstrukcji zrębowej, w Kolbuszowej. GM. KREMPNA, POW. JASIELSKI wzniesiony w 2. połowie XIX w., stojący Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Krempnej: w układzie szczytowym; parterowy, z wy- 2008 r. – 122 000 zł. konserwacja ikonostasu i instalacja sygna- sokim dwuspadowym dachem. Dawny kościół parafialny św. Marka Ewan- lizacji przeciwpożarowej w kościele filial- gelisty, drewniany o konstrukcji zrębo- nym św. Kosmy i Damiana w Kotaniu. wej, wzniesiony w 1840 r. w Rzochowie Dotacja z programów ministra Jodłowa k. Mielca, w latach 2008-2010 rozebrany l. 2008-2011 – 260 000 zł. i przeniesiony wraz z dzwonnicą do kolbu- Kościół filialny św. Kosmy i Damiana, POW. DĘBICKI szowskiego skansenu; jednonawowy, z sy- pierwotnie cerkiew greckokatolicka, drew- Parafia Rzymskokatolicka w Jodłowej: gnaturką na siodłowym dachu. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony remont dachu, sygnaturki, stropu, ścian, w 1782 r. przebudowany w 1841 r., re- wymiana instalacji elektrycznej i instala- staurowany w latach 60. XX w.; trójdziel- cja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- Komańcza ny z wieżą frontową, kryty łamanymi da- włamaniowej w kościele parafialnym św. chami z cebulastymi latarniami. Stanisława Biskupa i Męczennika. POW. SANOCKI Dotacja z programów ministra Klasztor Zgromadzenia Sióstr Najświętszej l. 2013-2014 – 950 000 zł. Rodziny z Nazaretu (Nazaretanek) w Ko- Kotowa Wola Kościół parafialny św. Stanisława Biskupa mańczy: konserwacja i zabezpieczenie ze- i Męczennika, drewniany o konstrukcji zrę- społu klasztornego. GM. ZALESZANY, POW. STALOWOWOLSKI bowej, wzniesiony w latach 70. XVII w., Dotacja z programów ministra Stowarzyszenie Odnowy Wsi „Wolan” wydłużony ku zachodowi w końcu XIX l. 2009-2013 – 642 000 zł. w Kotowej Woli: naprawa stolarki okien- w.; trójnawowy z sygnaturką. Klasztor Nazaretanek, drewniany w stylu nej i drzwiowej w dworze Horodyńskich. szwajcarskim, z murowanym parterem, Dotacja z programów ministra wzniesiony w latach 1929-1931; dwu- 2013 r. – 84 000 zł. Kalwaria Pacławska piętrowy, z bocznymi ryzalitami i z cią- Dwór ziemiański, murowany, wzniesio- gnącymi się wzdłuż całego budynku za- ny w 1774 r. dla Kraińskich, następnie GM. FREDROPOL, POW. PRZEMYSKI daszonymi tarasami. w rękach Horodyńskich, zrujnowany po Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- 1945 r., obecnie w odbudowie; partero- wentualnych (Franciszkanów) w Kalwarii wy z trójkątnym szczytem pośrodku fasa- Pacławskiej: konserwacja zespołu kalwaryj- Kombornia dy i kolumnową galerią-tarasem wzdłuż skiego i remont elewacji kościoła klasztor- elewacji bocznej. nego Znalezienia Krzyża Świętego. GM. KORCZYNA, POW. KROŚNIEŃSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Komborni: l. 2008-2015 – 550 000 zł. prace remontowo-budowlane w koście- Kotów Barokowa kalwaria, fundowana przez Fre- le parafialnym Matki Bożej Pocieszenia. drów ok. 1668 r., przebudowana w latach Dotacja z programów ministra GM. BIRCZA, POW. PRZEMYSKI 70. XVIII w., z kościołem Znalezienia Krzy- 2008 r. – 34 000 zł. Gmina Bircza: remont i konserwacja daw- ża Świętego (bazylika transeptowa z dwu- Kościół parafialny Matki Bożej Pocieszenia, nej greckokatolickiej cerkwi św. Anny. wieżową fasadą) i klasztorem, w obecnej ceglany z kamiennym detalem, wzniesiony Dotacja z programów ministra formie z XIX i XX w. (piętrowy, trzys- w 1931-1932 według projektu Stanisława l. 2014-2015 – 160 000 zł. krzydłowy wokół wirydarza); 43 kaplice Bergmana; bazylika z dzwonnicą w na- Dawna cerkiew greckokatolicka św. Anny, (w tym 5 drewnianych), wznoszone w la- rożniku fasady i sygnaturką na kalenicy. drewniana konstrukcji zrębowej, wzniesio- 1. tach 1825-1875. na w 1925 r., zdesakralizowana po II woj- Komańcza Klasztor nie światowej; na rzucie krzyża greckiego Nazaretanek Kosienice z kopułą na ośmiobocznym tamburze. Kańczuga GM. ŻURAWICA, POW. PRZEMYSKI

POW. PRZEWORSKI Parafia Rzymskokatolicka Matki Bożej Bo- Krosno 2. Parafia Rzymskokatolicka w Kańczudze: lesnej w Kosienicach: likwidacja zawilgo- Kotań Kościół św. Kosmy konserwacja kościoła parafialnego św. Mi- cenia i rekonstrukcja schodów w kościele Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kapu- i Damiana chała Archanioła. filialnym Trójcy Przenajświętszej. cynów w Krośnie: remont sygnaturki nad Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra chórem zakonnym w klasztorze. l. 2008-2015 – 530 000 zł. 2015 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny św. Michała Eklektyczny, z elementami neoromański- 2012 r. – 100 000 zł. 3. Leżajsk Archanioła, wzniesiony ok. 1605 r., prze- mi, kościół filialny (poprzednio parafialny) Barokowy zespół klasztorny Kapucynów Klasztor budowany m.in. w 1870 r. i w duchu neo- Trójcy Przenajświętszej, wzniesiony w la- z kościołem Podwyższenia Krzyża Świętego, Bernardynów baroku w latach 1924-1931; jednonawowy tach 1853-1865 według projektu Alfreda wzniesionym w latach 1771-1811 z fun- z parą kaplic bocznych z XVII w. Kuhna z fundacji Stadnickich, poważnie dacji Branickich (jednonawowy) i piętro- 135 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

wym, trzyskrzydłowym klasztorem wo- strukcji zrębowej, wzniesiony w 1835 r.; kół wirydarza. trójdzielny z sygnaturką.

Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- ciszkanów) w Krośnie: renowacja ołtarza Laszki w kaplicy Przemienienia Pańskiego klasztornego kościoła Nawiedzenia Najświęt- POW. JAROSŁAWSKI szej Marii Panny. Parafia Rzymskokatolicka w Laszkach: Dotacja z programów ministra remont więźby dachowej i pokrycia da- 2008 r. – 160 000 zł. chowego oraz renowacja murów kościo- Gotycki kościół Nawiedzenia Najświęt- ła parafialnego św. Zofii i św. Szczepana. szej Marii Panny, wzniesiony etapami Dotacja z programów ministra w XV i 1. ćwierci XVI w., z wykorzysta- l. 2013-2014 – 500 000 zł. niem murów z XIV w., regotycyzowany Neogotycki kościół parafialny św. Zofii ok. 1900 r. przez Tadeusza Stryjeńskiego; i św. Szczepana, wzniesiony w latach 1902- halowy z parą kaplic bocznych przy pre- 1907; trójnawowa bazylika z transeptem zbiterium i kaplic ą grobową Oświęcimów i wieżą frontową, zwieńczoną ostrosłupo- od północy przy nawie. wym hełmem.

Krzemienica Lesko

GM. CZARNA, POW. ŁAŃCUCKI POW. LESKI Parafia Rzymskokatolicka Matki Bożej Po- Parafia Rzymskokatolicka w Lesku: remont cieszenia w Krzemienicy: remont kościoła konstrukcji dachu i konserwacja elewacji parafialnego św. Jakuba Starszego. kościoła parafialnego Nawiedzenia Naj- Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny. 2008 r. – 325 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Jakuba Starszego, l. 2009-2013 – 550 000 zł. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Gotycki kościół parafialny Nawiedzenia siony w latach 50. XVIII w.; trójnawowy Najświętszej Marii Panny, kamienno-ce- ze sklepieniem pozornym z sygnaturką glany, wzniesiony ok. 1530 r. z fundacji osadzoną na kalenicy dachu; w sąsiedztwie Kmitów, przebudowany w stylu baroko- dzwonnica z połowy XVIII w. wym w połowie XVIII w. (wnętrze i pod- niesienie murów); salowy z parą kaplic transeptowych i wieżą frontową z neoro- Krzeszów mańskim zwieńczeniem z 1889 r.; w są- siedztwie późnobarokowa dzwonnica, wy- POW. NIŻAŃSKI stawiona po 1765 r. Parafia Rzymskokatolicka w Krzeszowie: wymiana filarów i posadzki w koście- Gliwicka Agencja Turystyczna Spółka Ak- le parafialnym Narodzenia Najświętszej cyjna: remont i konserwacja elewacji zam- Marii Panny. ku w Lesku. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 52 000 zł. l. 2013-2015 – 175 000 zł. Późnobarokowy kościół parafialny Naro- Rezydencja magnacka, początkowo dzenia Najświętszej Marii Panny, drew- w formie wieży mieszkalnej Kmitów z ok. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony 1540 r., przebudowana w 1580 r. i w poło- w 1727 r. z fundacji Zamoyskich, remon- wie XVII w. dla Stadnickich (wraz z wznie- towany w 1976 r.; trójnawowy ze sklepie- sieniem baszt i murów obronnych), od- niem pozornym. budowana ok. 1770 r. dla Ossolińskich, ponownie przekształcona w duchu klasycyzmu według projektu Wincentego Lalin Pola dla Krasickich w latach 30. XIX w.; położony na wysokim brzegu Sanu, zło- GM. SANOK, POW. SANOCKI żony z budynku głównego i załamanego Parafia Rzymskokatolicka w Grabówce: budynku bocznego z basztą. instalacja alarmowej sygnalizacji przeciw- pożarowej kościele filialnym św. Jerze- go w Lalinie. Leżajsk Dotacja z programów ministra 2009 r. – 30 000 zł. POW. LEŻAJSKI Kościół filialny św. Jerzego, pierwotnie cer- Gmina miasta Leżajska: rewitalizacja i za- kiew greckokatolicka, drewniany o kon- gospodarowanie przestrzeni publicznej wo- 136 kół zabytkowego rynku. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Dotacja z programów ministra zrębowej pobity gontem, wzniesiony ok. pożarowej i antywłamaniowej w kościele l. 2012-2013 – 103 000 zł. 1640 r., przebudowany m.in. po 1772 r.; filialnym św. Bartłomieja. Układ miasta lokowanego w 1. połowie jednonawowy z murowaną zakrystią z 1. Dotacja z programów ministra XVI w. przez Zygmunta I Starego, wokół połowy XVI w. l. 2011-2014 – 770 000 zł. rynku i zespołu dworu starościńskiego, Kościół parafialny św. Bartłomieja, drew- rozszerzony od XVII w. o klasztor Ber- niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony nardynów i położona przy nim nową osa- Łańcut w 1484 r., rozbudowany w XVII w.; jed- dę Podklasztor. nonawowy z wieżą frontową z izbicą i ba- POW. ŁAŃCUCKI rokowym hełmem z XVIII w. Parafia Rzymskokatolicka św. Trójcy w Le- Muzeum-Zamek w Łańcucie: ochrona żajsku: rewitalizacja zespołu kościoła para- i udostępnienie dziedzictwa kulturowe- Inwestor prywatny: prac konserwator- fialnego, plebanii, dzwonnicy wraz z ota- go Ordynacji Łańcuckiej poprzez prace skie we wnętrzach dworu. czającym go terenem. remontowo-konserwatorskie i cyfryzację Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra zasobów muzeum; rewitalizacja Maneżu, l. 2008-2009 r. – 302 000 zł. l. 2007-2013 – 465 000 zł. Kasyna i Storczykarni; prace konserwator- Późnorenesansowy dwór obronny, wznie- Manierystyczno-barokowy kościół para- skie Glorietty, rzeźb parkowych, a także re- siony w początkach XVII w., rozbudowa- fialny św. Trójcy, pierwotnie Bożogrob- mont więźby dachowej w zamku. ny w XIX w.; pierwotnie piętrowy, obec- ców, wzniesiony przed 1616 r. z fundacji Dotacja z programów ministra nie dwupiętrowy z wolutowymi szczytami. Skaryszowskich, przebudowany w poło- l. 2012-2013 – 746 000 zł. wie XVIII w.; jednonawowy z parą kaplic Dotacja ze środków priorytetu transeptowych; w sąsiedztwie piętrowa ple- ochrona europejskiego dziedzic- Łukowe bania z 1614 r., przebudowana w 1925 r. twa kulturowego MF EOG i NMF i dzwonnica; zespół niegdyś ufortyfiko- l. 2014-2015 - 13 058 000 zł. GM. ZAGÓRZ, POW. SANOCKI wany stanowił element umocnień obron- Dotacja ze środków priorytetu Parafia Rzymskokatolicka w Łukowych: nych miasta. ochrona europejskiego dziedzic- wymiana pokrycia dachowego na koście- twa kulturowego MF EOG i NMF le parafialnym Najświętszej Marii Panny Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- l. 2007-2010 - 9 099 000 zł. Królowej Polski. nardynów) w Leżajsku: rewaloryzacja i po- Wczesnobarokowa rezydencja (pałac, za- Dotacja z programów ministra prawa dostępności dla odwiedzających mek) magnacka, wzniesiona w latach 1629- 2015 r. – 60 000 zł. bazyliki i klasztoru oraz konserwacja 10 1641 być może przez Macieja Trapolę dla Barokowo-klasycystyczny kościół parafialny obrazów olejnych znajdujących się w ze- Lubomirskich, przebudowany dla Izabelli Najświętszej Marii Panny Królowej Polski, spole klasztornym. Lubomirskiej w latach 1775-1816 przez pierwotnie cerkiew greckokatolicka św. Dy- Dotacja z programów ministra Piotra Christiana Aignera i Szymona Bo- mitra, wzniesiony w 1829 r. z fundacji Tru- 2008 r. – 90 000 zł. gumiła Zuga; gruntowana modernizacja skolaskich; dwudzielna z wieżą frontową. Dotacja ze środków POIiŚ elewacji i przebudowa wnętrz dla Potoc- l. 2012-2015 – 26 125 000 zł. kich w latach 1889-1914; dwupiętrowy, Wczesnobarokowy zespół klasztorny Ber- na planie czworoboku z dziedzińcem we- Machowa nardynów, z kościołem Zwiastowania Naj- wnętrznym i czterema wieżami w narożach świętszej Marii Panny, wzniesionym w la- i skrzydłem bibliotecznym od północy; GM. PILZNO, POW. DĘBICKI tach 1618-1637 z fundacji Opalińskich, wewnętrzach bogaty wystrój i wyposaże- Parafia Rzymskokatolicka w Machowej: zasklepionym ok. 1670 r.; bazylikowy z parą nie z XVIII-XIX w.; wokół kilkustylowy remont fundamentów, konstrukcji ścian kaplic na zamknięciu naw bocznych i z fa- park z pawilonami. i elewacji kościoła parafialnego Trójcy sadą z bogato dekorowanym szczytem; we- Przenajświętszej. wnątrz barokowe polichromie i wyposaże- Dotacja z programów ministra nie (w tym największy prospekt organowy Łąka l. 2012-2015 – 300 000 zł. z końca XVII w.); od zachodu klasztor Kościół parafialny Trójcy Przenajświętszej, ukończony w 1637 r., piętrowy z cztere- GM. TRZEBOWNISKO, POW. RZESZOWSKI drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- ma skrzydłami wokół wirydarza; wokół Parafia Rzymskokatolicka w Łące: konser- siony w 1779 r. z fundacji Niemyskich; obwarowania pilaste z 2. ćwierci XVII w. wacja ołtarza głównego kościoła parafial- jednonawowy z sygnaturką. z dwiema basztami i bramą. nego św. Onufrego. Dotacja z programów ministra l. 2010-2011 – 160 000 zł. Majdan Królewski Lutcza Późnobarokowy kościół parafialny św. Onufrego wzniesiony w latach 1713- POW. KOLBUSZOWSKI GM. NIEBYLEC, POW. STRZYŻOWSKI 1744 z fundacji Sanguszków; jednonawo- Parafia Rzymskokatolicka w Majdanie 1. Parafia Rzymskokatolicka w Lutczy: remont wy z sygnaturką; w sąsiedztwie wolnosto- Królewskim: konserwacja prospektu or- Łańcut Fragment fundamentów i więźby dachowej, konser- jąca dzwonnica. ganowego i witraży w kościele parafial- Glorietty w parku wacja polichromii oraz instalacja sygnali- nym św. Bartłomieja. zamkowym zacji przeciwpożarowej i antywłamaniowej Dotacja z programów ministra w kościele parafialnym św. Wniebowzięcia Łęki Górne 2008 r. – 59 000 zł. Najświętszej Marii Panny. Barokowy kościół parafialny św. Bartło- 2. Łęki Górne Dotacja z programów ministra GM. PILZNO, POW. DĘBICKI mieja, wzniesiony w 3. tercji XVIII w.; Kościół św. l. 2011-2015 – 575 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Łękach Gór- jednonawowy z wieżą frontową i z oka- Bartłomieja Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświęt- nych: osuszenie murów, remont więźby załą wolno stojącą dzwonnicą na tyłach szej Marii Panny, drewniany o konstrukcji dachowej, instalacja sygnalizacji przeciw- prezbiterium. 137 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Mała nia Najświętszej Marii Panny, drewnia- Opieki Matki Bożej (Pokrowska), drew- ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony GM. ROPCZYCE, w 1863 r.; trójdzielny z ośmioboczną na- w 1733 r.; trójdzielny. POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI wą, kryty trzema kopułami z latarniami. Parafia Rzymskokatolicka w Małej: konserwacja i instalacja sygnalizacji przeciw- Narol pożarowej w kościele parafialnym św. Mi- Miejsce Piastowe chała Archanioła. POW. LUBACZOWSKI Dotacja z programów ministra POW. KROŚNIEŃSKI Fundacja Pro Academia Narolense: l. 2008-2009 – 455 000 zł. Klasztor Zgromadzenia Świętego Michała remont budynku głównego i mon- Kościół parafialny św. Michała Archanioła, Archanioła (Michalitów) w Miejscu Pia- taż okien w kordegardach zespołu drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- stowym: remont dachu w domu macie- pałacowo-parkowego. siony w latach 1593-1597 z fundacji Łycz- rzystym w zespole klasztornym. Dotacja z programów ministra ków; jednonawowy z wieżą dołem mu- Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 540 000 zł. rowaną, dobudowaną w połowie XIX w. 2010 r. – 100 000 zł. Barokowo-klasycystyczny pałac, wzniesiony i kaplicą z 1958 r.; wewnątrz polichromie Eklektyczny zespół klasztorny Michali- w latach 1776-1781 według projektu Jan renesansowe z ok. 1600 r. tów założony w 1897 r., z kościołem Mat- Columbaniego dla Łosiów, odbudowany ki Bożej Królowej Polski, wzniesionym po 1865 r., ponownie spalony w 1945 r., w latach 1931-1935 według projektu Ja- od lat 90. XX w. w odbudowie; piętrowy Michałówka na Sas-Zubrzyckiego. z trzema ryzalitami od frontu i ogrodu, połączony ćwierćkolistymi galeriami z par- GM. RADYMNO, POW. JAROSŁAWSKI terowymi pawilonami bocznymi, krytymi Parafia Rzymskokatolicka w Michałówce: Miękisz Nowy łamanymi dachami. prace konserwatorskie i instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i antywłamanio- GM. LASZKI, POW. JAROSŁAWSKI wej w kościele parafialnym św. Michała Parafia Rzymskokatolicka w Miękiszu No- Nowy Żmigród Archanioła. wym: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- Dotacja z programów ministra rowej w kościele parafialnym Matki Bo- POW. JASIELSKI l. 2008-2010 – 329 000 zł. żej Śnieżnej. Stowarzyszenie Gmina Chrześcijańska Kościół parafialny św. Michała Archanioła, Dotacja z programów ministra im. Leona Karcińskiego w Nowym Żmi- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- 2011 r. – 30 000 zł. grodzie: konserwacja nagrobku Agniesz- siony w 1763 r. z fundacji Drohojowskich, Kościół parafialny Matki Bożej Śnieżnej, ki Kopycińskiej. restaurowany w XX w.; z korpusem podzie- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Dotacja z programów ministra lonym dwoma rzędami kolumn. siony w 1919 r.; jednonawowy z sygnaturką. 2008 r. – 14 000 zł. Zespół zabytkowych nagrobków na cmentarzu parafialnym w Nowym Żmigrodzie Michniowiec Młyny z XIX i XX w.

GM. CZARNA, POW. BIESZCZADZKI GM. RADYMNO, POW. JAROSŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Czarnej Gór- Parafia Rzymskokatolicka w Korczowej: in- Osiek Jasielski nej: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- wej i antywłamaniowej w kościele filial- tywłamaniowej w kościele filialnym Matki POW. JASIELSKI nym św. Jana Chrzciciela. Bożej Pocieszenia w Młynach. Parafia Rzymskokatolicka w Osieku Jasiel- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra skim: remont kościoła parafialnego Prze- 2011 r. – 80 000 zł. 2008 r. – 34 000 zł. mienienia Pańskiego. Kościół filialny św. Jana Chrzciciela, pier- Kościół filialny Matki Bożej Pociesze- Dotacja z programów ministra 138 wotnie cerkiew greckokatolicka Narodze- nia, pierwotnie cerkiew greckokatolicka 2008 r. – 100 000 zł. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Kościół parafialny Przemienienia Pańskie- renesansowego dworu Kostków z 3. ter- Dotacja z programów ministra go, drewniany o konstrukcji zrębowej, cji XVI w. i dobudowę skrzydeł w latach 2008 r. – 300 000 zł. wzniesiony zapewne w 1419 r., gruntow- 1912-1913; piętrowy złożony z korpusu Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, nie przebudowany w 1640 r.; trzynawo- i dwóch prostopadłych skrzydeł bocznych, kamienny, wzniesiony ok. 1577 r. fundacji wy z wieżą frontową z izbicą. kryty łamanym dachem. Dunin-Przystałowskich, wielokrotnie remontowany, m.in. w latach 1907-1913; jednonawowy z sygnaturką i zakrystią Ostrowy Tuszowskie Pełnatycze z końca XV w.

GM. CMOLAS, POW. KOLBUSZOWSKI GM. ZARZECZE, POW. PRZEWORSKI Parafia Rzymskokatolicka w Ostrowach Parafia Rzymskokatolicka w Pełnatyczach: Przemyśl Tuszowskich: konserwacja polichromii instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i ołtarza głównego kościoła parafialnego w kościele parafialnym Ofiarowania Naj- Gmina miasta Przemyśla: remont odcin- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. świętszej Marii Panny. ka południowowschodniego dawnych mu- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra rów miejskich. 2008 r. – 185 000 zł. 2009 r. – 37 000 zł. Dotacja z programów ministra Neogotycki kościół Wniebowzięcia Naj- Późnobarokowy kościół parafialny Ofia- 2012 r. – 175 000 zł. świętszej Marii Panny, wzniesiony w latach rowania Najświętszej Marii Panny, pier- Ceglane obwarowania miejskie, wznoszo- 1901-1902; jednonawowy z wieżą fron- wotnie cerkiew greckokatolicka, wznie- ne od XIV do XVII w., rozebrane w więk- tową, w górnych partiach ośmioboczną siony w latach przed 1800 r. z fundacji szości (w tym wieże i baszty) pod koniec z ostrosłupowym hełmem, i sygnaturką. Morskich, przebudowany 1900 r.; jed- XVIII w. przez austriackiego zaborcę; za- nonawowy z sygnaturką osadzoną na ka- chowane niewielkie odcinki lenicy dachu. Ostrów Gmina miasta Przemyśla: rewaloryzacja dawnego gimnazjum, obecnie budynku POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI Pielgrzymka I Liceum Ogólnokształcącego imienia Ju- Parafia Rzymskokatolicka w Ostrowie: wy- liusza Słowackiego. miana stolarki okiennej i drzwiowej w ko- GM. OSIEK JASIELSKI, POW. JASIELSKI Dotacja z programów ministra ściele parafialnym Najświętszej Marii Pan- Parafia Prawosławna w Pielgrzymce: kon- 2008 r. – 100 000 zł. ny Królowej Polski. serwacja polichromii w cerkwi parafialnej Eklektyczny gmach szkolny, wzniesiony Dotacja z programów ministra św. Michała Archanioła. przed 1895 r.; dwupiętrowy, na planie pod- 2008 r. – 38 000 zł. Dotacja z programów ministra kowy, z wydłużonym korpusem głównym Kościół parafialny Najświętszej Marii Panny 2014 r. – 20 000 zł. i krótkim skrzydłami bocznymi. 1. Królowej Polski, drewniany o konstrukcji Cerkiew parafialna św. Michała Anioła, Narol zrębowej, wzniesiony w latach 1917-1923; pierwotnie greckokatolicka, drewniana Gmina miasta Przemyśla: rewitalizacja kom- Pałac jednonawowy z sygnaturką. o konstrukcji zrębowej, zbudowana za- pleksu powojskowego przy ul. Grodzkiej pewne w końcu XVIII w.; trójdzielna, (prace w budynku głównym, dobudówce 2. z wieżą o konstrukcji słupowo-ramowej, i Bramie Rycerskiej) na potrzeby biblio- Przemyśl Pełkinie z baniastym hełmem. teki publicznej. Kościół św. Teresy Dotacja z programów ministra GM. JAROSŁAW, POW. JAROSŁAWSKI l. 2011-2013 – 1 000 000 zł. Inwestor prywatny: remont dachu i renowa- Połomia Dawny klasztor Dominikanek, wznie- 3. cja murów przyziemia Pałacu Czartoryskich. siony w końcu XVI w., sekularyzowany Przemyśl Dotacja z programów ministra GM. NIEBYLEC, POW. STRZYŻOWSKI Dawny klasztor w 1784 r., zamieniony na szpital, następ- Dominikanek l. 2013-2015 – 850 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Połomii: nie kasyno oficerskie (budowa Sali balo- Neobarokowy pałac Czartoryskich, po- konserwacja elewacji kościoła parafialne- wej, reprezentacyjnej bramy wjazdowej – wstały w wyniku rozbudowy w 1895 r. go św. Mikołaja. Rycerskiej ok. 1900 r.), kino. 139 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Archidiecezja Przemyska Obrządku Ła- 1997 (rozebranie XIX-wiecznej kopuły); cińskiego: remont dachu i elewacji w Mu- bazylika transeptowa z kaplicą z ok. 1876 r. zeum Archidiecezjalnym. Dotacja z programów ministra Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- l. 2008-2009 – 1 200 000 zł. ciszkanów) w Przemyślu: konserwacja rzeźb Budynek dawnej przykatedralnej (filii Aka- przedstawicieli Szkoły Lwowskiej, ołtarza demii Krakowskiej), wzniesiony w latach głównego św. Marii Magdaleny kościele 1560-1572 przez Piotra Bononiego, prze- przyklasztornym. budowany w XVIII w., od 2008 r. siedziba Dotacja z programów ministra Muzeum; piętrowy z poddaszem. l. 2013-2015 – 160 000 zł. Barokowy kościół św. Marii Magdaleny, Archidiecezja Przemyska Obrządku Łaciń- wzniesiony w latach 1754-1778 przez Wa- skiego: wymiana stolarki okiennej w Pa- lentego Haltmana, restaurowany w XIX łacu Biskupów. i XX w.; bazylikowy z dwuwieżową fasadą, Dotacja z programów ministra poprzedzony schodami i tarasem z roko- 2011 r. – 200 000 zł. kowymi rzeźbami na balustradzie. Siedziba arcybiskupów przemyskich, wzniesiona w latach 1751-1754, pierwotnie ba- Towarzystwo Ulepszania Miasta: konser- rokowy, przebudowywany w XIX i XX w.; wacja zabytkowych nagrobków na Cmen- dwupiętrowy z pseudoportykiem zwień- tarzu Głównym czonym trójkątnym szczytem. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 236 000 zł. Archidiecezja Przemysko-Warszaw- Komunalny Cmentarz Główny, założony ska Obrządku Greckokatolickiego: re- w 1855 r., z kaplicą wzniesioną w 1859 r., mont elewacji dawnej siedziby biskupów z neogotyckim ogrodzeniem z 1909 r.; za- greckokatolickich. chowany zespół zabytkowych grobowców Dotacja z programów ministra z 2. połowy XIX i 1. połowy XX w. 2011 r. – 150 000 zł. Siedziba biskupów greckokatolickich, Klasztor Zakonu Sióstr Najświętszej Marii w zniesiona w latach 898-1900; dwupię- Panny z Góry Karmel (Karmelitanek Bo- trowy z ryzalitem środkowym zwieńczo- sych) w Przemyślu: remont więźby i wy- nym attyką balustradową, elewacjami po- miana pokrycia dachowego w klasztorze. krytymi boniowaniem. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 300 000 zł. Archikatedralna Parafia Rzymskokato- Neogotycki zespół Karmelitanek Bosych, licka Wniebowzięcia Najświętszej Marii wzniesiony u schyłku XIX w. według pro- Panny i św. Jana Chrzciciela: stabilizacja jektu Michała Zajączkowskiego na zboczu konstrukcyjna fundamentów, remont Wzgórza Tatarskiego, z kościołem Matki konserwatorski wieży instalacja sygna- Bożej Szkaplerznej (jednonawowy z wie- lizacji przeciwpożarowej i antywłamanio- żą frontową) i klasztorem. wej i w katedrze. Dotacja z programów ministra Zakład Produkcyjno-Handlowy „Jutrzen- l. 2008-2014 – 793 000 zł. ka” Mieczysława Tomaszewska w Przemy- Gotycka archikatedra Wniebowzięcia Naj- ślu: zabezpieczenie konstrukcji kamienicy świętszej Marii Panny i św. Jana Chrzcicie- przy pl. Konstytucji 3 maja 6. la (obrządku łacińskiego), z cegły (korpus) Dotacja z programów ministra i kamienia (prezbiterium), wznoszona eta- 2008 r. – 110 000 zł. pami od 1460 do 1571 r., zbarokizowa- Kamienica czynszowa, wzniesiona na w 2. ćwierci XVIII w., regotycyzowana w XIX w., dwupiętrowa, narożna, parter w latach 1883-1913 według projektu To- dekorowany boniowaniem. masza Prylińskiego i Stanisława Majerskie- go; pseudohalowy z kaplicami renesanso- wą (ok. 1578 r.) i barokową (Fredrów, ok. Przeworsk 1730 r.) oraz barokową fasadą POW. PRZEWORSKI Klasztor Zakonu Braci Bosych Najświęt- Parafia Rzymskokatolicka Ducha Świętego szej Marii Panny z Góry Karmel (Karme- w Przeworsku: konserwacja ambony i ołta- litów Bosych): wymiana więźby dachowej rza św. Teresy od Dzieciątka Jezus, remont w przyklasztornym kościele św. Teresy. elewacji kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2010 r. – 200 000 zł. l. 2008-2015 – 300 000 zł. Barokowy kościół Karmelitów Bosych św. Gotycki kościół parafialny Ducha Świę- Teresy (1784-1946 katedra greckokatolic- tego, pierwotnie Bożogrobców, ceglany, ka), wzniesiony w latach 1627-1631, prze- wzniesiony w latach 1430-1473, przebu- 140 budowany w latach 1876-1884 i 1996- dowany w 1845 r. i w duchu neogotyku WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE w 1908 r.; pseudobazylika z wieżą fronto- drewnianą o konstrukcji zrębowej, wznie- Dotacja z programów ministra wą i barokową kaplicą Grobu Chrystusa sionej w XVI w. (trójdzielna z nawą kry- 2015 r. – 100 000 zł. od północy (1718 r.) tą dachem łamanym, otoczona sobotami), Kościół parafialny św. Apostołów Piotra dzwonnicą o konstrukcji słupowej z izbicą, i Pawła, pierwotnie cerkiew greckokatolic- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- z przełomu XVI i XVII w., i murowanym ka Opieki Matki Bożej, drewniany o kon- nardynów) w Przeworsku: izolacja ścian domem obronnym diaka; całość otoczona strukcji zrębowej, wzniesiony w 1936 r.; fundamentowych, konserwacja polichro- kamiennym murem z XIX w. na rzucie krzyża, z kopułą. mii w kaplicy św. Antoniego i ołtarza głów- nego w kościele św. Barbary. Dotacja z programów ministra Rogi Rymanów l. 2008-2015 – 348 000 zł. Późnogotycki kościół Bernardynów św. GM. MIASTO PIASTOWE, POW. KROŚNIEŃSKI POW. KROŚNIEŃSKI Barbary, z cegły z kamiennym detalem, Parafia Rzymskokatolicka w Rogach: re- Parafia Rzymskokatolicka w Rymano- wzniesiony w latach 60. XV w., wnętrze mont wieży i zakrystii oraz instalacja sygna- wie: konserwacja nagrobka Jana i Zofii zbarokizowane w 1764 r., restaurowany lizacji przeciwpożarowej i antywłamaniowej Sienieńskich w kościele parafialnym św. w 1902 r. i w latach 60. XX w.; halowy w kościele parafialnym św. Bartłomieja. Wawrzyńca. z wieżą przy prezbiterium i barokową ka- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra plicą od północy z 1754 r.; w sąsiedztwie l. 2010-2014 – 272 000 zł. 2009 r. – 100 000 zł. klasztor gotycki z XV w., przebudowany Kościół parafialny św. Bartłomieja, drew- Późnobarokowy kościół parafialny św. w XVII-XVIII w.; całość inkastelowana. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- Wawrzyńca, wzniesiony w latach 1779- ny w tradycji gotyckiej ok. 1600 r.; jed- 1781 według projektu Antoniego Stro- nonawowy, przedłużony ku zachodowi ińskiego z fundacji Ossolińskich; jed- Rabe z dodaniem wieży frontowej w latach nonawowy z parą kaplic bocznych (w 1886-1888. jednej z nich alabastrowy nagrobek Sie- GM. CZARNA, POW. BIESZCZADZKI nieńskich z ok. 1580 r.) i wtopioną wie- Parafia Rzymskokatolicka w Czarnej Gór- ża frontową. nej: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- Rokietnica wej i antywłamaniowej w kościele filialnym św. Rodziny w Rabiu. POW. JAROSŁAWSKI Sanok Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Rokietni- 2012 r. – 40 000 zł. cy: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- POW. SANOCKI Kościół filialny św. Rodziny, pierwotnie wej w kościele parafialnym św. Mikołaja Muzeum Historyczne w Sanoku: rewi- cerkiew greckokatolicka św. Mikołaja, i Matki Bożej Częstochowskiej. talizacja wzgórza zamkowego, najstarszej drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Dotacja z programów ministra części miasta i instalacja sygnalizacji prze- siony w latach 1858-1861, remontowany 2009 r. – 37 000 zł. ciwpożarowej w dawnym zamku, siedzi- w 1974 r.; trójdzielny. Kościół parafialny św. Mikołaja i Matki bie muzeum. Bożej Częstochowskiej, wzniesiony w tra- Dotacja z programów ministra dycji gotyckiej w 1607 r. z fundacji Krasic- l. 2011-2013 – 841 000 zł. Radoszyce kich, odbudowany w 1624 r., przekształ- Renesansowy zamek starościński (kró- cony w końcu XIX w.; salowy z kaplicą lewski), z kamienia, wzniesiony 2. ćwier- GM. KOMAŃCZA, POW. SANOCKI od południa i sygnaturką. ci XVI w. dla Mikołaja Wolskiego, prze- Parafia Rzymskokatolicka w Komańczy: re- budowany na przełomie XVIII i XIX w., mont dachu wieży kościoła filialnego Mat- zniszczony podczas I wojny światowej, re- ki Bożej Wspomożycielki w Radoszycach. Ropczyce staurowany (wraz z rekonstrukcją detalu) Dotacja z programów ministra w latach 50. XX w.; zachowany piętrowy l. 2014-2015 – 300 000 zł. POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI budynek główny; od 2010 r. odbudowa Kościół filialny Matki Bożej Wspomoży- Parafia Rzymskokatolicka Przemienienia skrzydła południowego. cielki, pierwotnie cerkiew greckokatolicka Pańskiego w Ropczycach: konserwacja św. Dymitra, drewniany o konstrukcji zrę- wątku gotyckiego w kościele parafialnym. bowej, wzniesiony w 1868 r.; trójdzielny Dotacja z programów ministra Sędziszów Małopolski 1. z wieżą frontową nad babińcem. l. 2008-2010 – 250 000 zł. POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI Sanok Gotycki kościół parafialny Przemienia Pań- Zamek starościński skiego, ceglany, wzniesiony ok. 1368 r., Parafia Rzymskokatolicka Narodzenia Naj- Radruż gruntownie przebudowany w 1873 r. we- świętszej Marii Panny w Sędziszowie Ma- dług projektu Teofila Żebrawskiego; pier- łopolskim: konserwacja ołtarza bocznego 2. GM. HORYNIEC-ZDRÓJ, POW. LUBACZOWSKI wotnie jednonawowy, obecnie halowy Chrztu Chrystusa w kościele parafialnym. Ulucz Dawna cerkiew Muzeum Kresów w Lubaczowie: instala- z neogotycką wieżą frontową. Dotacja z programów ministra Wniebowstąpienia cja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- 2008 r. – 62 000 zł. Pańskiego włamaniowej, konserwacja polichromii Barokowy kościół parafialny Narodzenia w zespole zabudowań przy dawnej cerkwi Roztoka Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w la- greckokatolickiej św. Paraskewy. tach 1694-1697, ukończony w 1721 r., 3. Radruż Dotacja z programów ministra GM. BIRCZA, POW. PRZEMYSKI być może według projektu Tylmana van Dawna cerkiew l. 2010-2012 – 620 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kuźminie: Gameren, z fundacji Potockich; przebudo- św. Paraskewy Zespół zabudowań cerkiewnych z dawną prace konserwatorskie w kościele filialnym wany ok. 1790, odbudowany w 1870 r.; cerkwią greckokatolicką św. Paraskewy, św. Apostołów Piotra i Pawła w Roztoce. bazylikowy z sygnaturką. 141 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

w 1849 r., trójdzielny; w sąsiedztwie drewniana dzwonnica z połowy XIX w.

Szebnie

GM. JASŁO, POW. JASIELSKI Parafia Rzymskokatolicka w Szebniach: remont dachu, stolarki i instalacji odgromowej kościoła a także instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej dawnego kościoła parafialnego św. Marcina Biskupa. Dotacja z programów ministra l. 2009-2013 – 185 000 zł. Kościół parafialny (do 2003 r.) św. Mar- cina, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1605 r., przebudowany w końcu XVIII i końcu XIX w.; trójna- Siemuszowa Stalowa Wola wowy z sygnaturką.

GM. TYRAWA WOŁOWSKA, POW. SANOCKI POW. STALOWOWOLSKI Parafia Rzymskokatolicka w Mrzygło- Muzeum Regionalne w Stalowej Woli: in- Świątkowa Mała dzie: remont konstrukcji kościoła filial- stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- nego Chrztu Pańskiego. tywłamaniowej w dawnym budynku sądu GM. KREMPNA, POW. JASIELSKI Dotacja z programów ministra powiatowego, obecnie siedziby muzeum. Parafia Rzymskokatolicka w Desznicy: re- 2014 r. – 42 000 zł. Dotacja z programów ministra mont kościoła filialnego św. Michała Ar- Kościół filialny Chrztu Pańskiego, pier- 2015 r. – 50 000 zł. chanioła w Świątkowej Małej. wotnie cerkiew greckokatolicka Przemie- Eklektyczny budynek sądowy, wzniesiony Dotacja z programów ministra nienia Pańskiego, drewniany o konstrukcji w 1905 r., piętrowy, na rzucie prostoką- 2010 r. – 100 000 zł. zrębowej, wzniesiony w 1841 r.; dwudziel- ta, dziewięcioosiowy z trzyosiowym ryza- Kościół filialny św. Michała Archanioła, pier- ny, z baniastym hełmem nad nawą i z wie- litem środkowym. wotnie cerkiew greckokatolicka, drewniany żą frontową. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 1762 e., zapewne z wykorzystaniem kaplicy z XVII w., Stara Wieś remontowany na przełomie XIX i XX w. Siennów i w latach 70. XX w.; trójdzielny, z wieżą GM. BRZOZÓW, POW. BRZOZOWSKI frontową (konstrukcja słupowa) z izbicą. GM. ZARZECZE, POW. PRZEWORSKI Klasztor Towarzystwa Jezusowego (Je- Parafia Rzymskokatolicka w Siennowie: zuitów) w Starej Wsi: wykonanie izola- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej cji w klasztornej kościele Wniebowzięcia Świątkowa Wielka i antywłamaniowej w kościele parafial- Najświętszej Marii Panny. nym Wszystkich Świętych. Dotacja z programów ministra GM. KREMPNA, POW. JASIELSKI Dotacja z programów ministra l. 2012-2014 – 390 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Desznicy: re- 2009 r. – 56 000 zł. Barokowy kościół Wniebowzięcia Naj- mont kościoła filialnego św. Michała Ar- Kościół parafialny Wszystkich Świętych, świętszej Marii Panny, pierwotnie Pau- chanioła w Świątkowej Wielkiej. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- linów, wzniesiony w latach 1728-1762 Dotacja z programów ministra siony w 1676 r., restaurowany w 1. poło- z fundacji biskupa przemyskiego Alek- 2014 r. – 200 000 zł. wie XIX w. i po 1999 r.; jednonawowy sandra Antoniego Fredry, remontowany Kościół filialny św. Michała Archanioła, z obszerną kruchtą i sygnaturką. w 1887 r.; bazylika transeptowa z fasadą pierwotnie cerkiew greckokatolicka, drew- ujętą wieżami (nadbudowane w 1843 r.), niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony poprzedzoną reprezentacyjnymi schodami. w 1757 r., remontowany wielokrotnie, Smolnik m.in. w 1826 r. i po 1980 r.; trójdzielny, z wieżą frontową z izbicą. GM. KOMAŃCZA, POW. SANOCKI Stubienko Parafia Rzymskokatolicka w Nowym Łup- kowie: remont więźby i pokrycia dachu GM. STUBNO, POW. PRZEMYSKI Targowiska i elewacji wieży kościoła filialnego św. Mi- Parafia Rzymskokatolicka w Stubnie: insta- kołaja w Smolniku. lacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- GM. MIEJSCE PIASTOWE, POW. KROŚNIEŃSKI Dotacja z programów ministra ściele filialnym Narodzenia Najświętszej Parafia Rzymskokatolicka w Targowiskach: 2014 r. – 100 000 zł. Marii Panny w Stubienku. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Kościół filialny św. Mikołaja, pierwotnie Dotacja z programów ministra i antywłamaniowej w kościele parafial- cerkiew greckokatolicka (bojkowska), drew- 2009 r. – 26 000 zł. nym św. Małgorzaty. niany o konstrukcji zrębowej z ostatkami, Kościół filialny Narodzenia Najświętszej Dotacja z programów ministra wzniesiony w 1791 r.; trójdzielny, otoczo- Marii Panny, pierwotnie cerkiew grecko- 2008 r. – 40 000 zł. ny wydatnym okapem, kryty namiotowym katolicka Narodzenia Bogurodzicy, drew- Kościół parafialny św. Małgorzaty, drewnia- 142 dachem uskokowym. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w la- WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE tach 1736-1740 z fundacji Baranowskich, zu po wczesne średniowiecze (od XXI w. Dotacja z programów ministra przedłużony ku zachodowi w 1895 r.; jed- p.n.e. do XI w. n.e.) – zrekonstruowano l. 2012-2015 – 165 000 zł. nonawowy z kaplicą od północy. m.in. fragment wałów, 2 bramy i 6 chat. Dawna cerkiew greckokatolicka (bojkowska) Wniebowstąpienia Pańskiego, drewniana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona Tarnawiec Tuligłowy ok. 1510-1517 r., przebudowana w 2. po- łowie XVII i w XIX w.; trójdzielna, z ko- GM. KURYŁÓWKA, POW. LEŻAJSKI GM. ROKIETNICA, POW. JAROSŁAWSKI pułą nad nawą i sobotami wokół babińca. Parafia Rzymskokatolicka w Tarnawcu Parafia Rzymskokatolicka w Tuligłowach: z siedzibą w Kuryłówce: remont dachu konserwacja ścian i sklepień w kościele pa- i konserwacja malowideł neorokokowych rafialnym św. Mikołaja Biskupa. Wietlin w kościele parafialnym św. Józefa. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 200 000 zł. GM. LASZKI, POW. JAROSŁAWSKI 2010 r. – 400 000 zł. Późnobarokowy kościół parafialny św. Mi- Parafia Rzymskokatolicka w Wietlinie: Barokowy kościół parafialny św. Józefa, kołaja, pierwotnie Bożogrobców, wznie- konserwacja tynków wewnętrznych i od- wzniesiony w latach 1749-1751 jako ka- siony w latach 1768-1770; jednonawowy tworzenie stolarki zewnętrznej w koście- plica dworska, przedłużony w 1841 r.; jed- z parą kaplic bocznych, z wklęsłą fasadą le parafialnym Narodzenia Najświętszej nonawowy z para kaplic bocznych, doda- poprzedzoną kopułową kruchtą na rzu- Marii Panny. nych w 1903 r. cie elipsy; klasztor od południa, piętrowy Dotacja z programów ministra na rzucie prostokąta. 2015 r. – 120 000 zł. Kościół parafialny Narodzenia Najświętszej Tarnobrzeg Marii Panny, pierwotnie cerkiew grecko- Turzańsk katolicka (obecnie we współużytkowaniu Gmina miasta Tarnobrzega: remont obiek- obu parafii), wzniesiona w latach 1818- tu włączając zabezpieczenie przed wilgo- GM. KOMAŃCZA, POW. SANOCKI 1826, remontowana ok. 1970 r.; trój- cią zamku w Dzikowie, w Tarnobrzegu. Parafia Prawosławna w Komańczy: re- dzielny; w sąsiedztwie drewniana dzwon- Dotacja z programów ministra konstrukcja polichromii, rekonstrukcja nica z XVIII w. l. 2008-2015 – 1 420 000 zł. więźby dachowej i instalacja sygnaliza- Zamek Tarnowskich w Dzikowie (obec- cji przeciwpożarowej i antywłamaniowej nie dzielnica Tarnobrzega), wzniesiony w filialnej cerkwi św. Michała Archanio- Wólka Niedźwiedzka zapewne w początkach XVII w., przebu- ła w Turzańsku. dowany w duchu neogotyku w 1835 r. we- Dotacja z programów ministra GM. SOKOŁÓW MAŁOPOLSKI, POW. RZESZOWSKI dług planów Franciszka Marii Lanciego, l. 2011-2015 – 819 000 zł. spalony i odbudowany w szacie neobaro- Drewniana cerkiew filialna św. Michała Parafia Rzymskokatolicka w Wólce Niedź- kowej według projektu Wacława Krzyża- Archanioła, drewniana o konstrukcji zrę- wiedzkiej: instalacja sygnalizacji alarmo- nowskiego; piętrowy ze skrzydłami bocz- bowej, wzniesiona w latach 1801-1803, wej przeciwpożarowej i antywłamanio- nymi i wielobocznym ryzalitem na osi, rozbudowana w 1836 r. o przedsionek; wej w kościele parafialnym Matki Bożej zwieńczonym wieżą. trójdzielna z pięcioma wieżyczkami o ce- Królowej Polski. bulastych hełmach; w sąsiedztwie drewnia- Dotacja z programów ministra na dzwonnica z ok. 1820 r., o konstrukcji 2008 r. – 68 000 zł. Trzcinica słupowej z cebulastym hełmem. Kościół parafialny Matki Bożej Królo- wej Polski, drewniany o konstrukcji zrę- GM. JASŁO, POW. JASIELSKI bowej, wzniesiony w 1607 r. w Woli Za- Parafia Rzymskokatolicka w Trzcinicy: kon- Tyrawa Wołowska rzyckiej, w 1907 r. rozebrany i przeniesiony serwacja prospektu organowego w koście- do Wólki Niedźwiedzkiej; jednonawowy le parafialnym św. Doroty. POW. SANOCKI z sygnaturką. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Tyrawie Wo- 2008 r. – 55 000 zł. łowskiej: konserwacja dwóch ołtarzy bocz- Kościół parafialny św. Doroty, drew- nych w kościele parafialnym św. Mikołaja. Wielkie Oczy niany o konstrukcji zrębowej, wznie- Dotacja z programów ministra siony w 1558 r., przekształcany w XVII 2011 r. – 100 000 zł. POW. LUBACZOWSKI i XVIII w.; jednonawowy z wieżą fronto- Barokowy kościół parafialny św. Miko- Parafia Rzymskokatolicka w Wielkich wą (konstrukcja słupowa) z izbicą. łaja, wzniesiony przed 1745 r. z fundacji Oczach: remont dawnego zespołu klasz- Urbańskich; salowy z fasadą ujętą dwie- tornego Dominikanów Muzeum Okręgowe w Krośnie: budowa ma wieżyczkami. Dotacja z programów ministra Skansenu Archeologicznego „Karpacka 2008 r. – 600 000 zł. Troja” w Trzcinicy. Barokowy kościół parafialny Niepokala- Dotacja ze środków priorytetu Ulucz nego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, ochrona europejskiego dziedzic- pierwotnie Dominikanów, wzniesiony twa kulturowego MF EOG i NMF GM. DYDNIA, POW. BRZOZOWSKI w latach ok. 1667-1784, przekształcony l . 2007-2012 - 6 874 000 zł. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sa- po 1918 r.; jednonawowy z klasycystycz- 1. Stanowisko archeologiczne (prace wykopa- noku: konserwacja naw i prezbiterium, ną fasadą ze szczytem ujętym w spływy Zarzecze liskowe prowadzone w latach 1991-2009) wymiana pokrycia dachu w dawnej cer- (koniec XVIII w.); w sąsiedztwie klasztor Rotunda pałacu na terenie grodziska, zwanego Wałami kwi greckokatolickiej Wniebowstąpienia z końca XVII w., pierwotnie trzyskrzydło- Królewskimi, zamieszkałego od epoki brą- Pańskiego, obecnie oddziale muzeum. wy (zachowane dwa skrzydła). 143 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Wrocanka Parafia Rzymskokatolicka w Zarzeczu: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- GM. MIEJSCE PIASTOWE, POW. KROŚNIEŃSKI tywłamaniowej w kościele parafialnym św. Parafia Rzymskokatolicka we Wrocance: Michała Archanioła. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Dotacja z programów ministra i antywłamaniowej w kościele parafial- 2008 r. – 130 000 zł. nym Wszystkich Świętych. Neoromański kościół parafialny św. Mi- Dotacja z programów ministra chała Archanioła, wzniesiony w latach 2008 r. – 33 000 zł. 1880-1895 według projektu Juliana Za- Kościół parafialny Wszystkich Świętych, chariewicza; na rzucie krzyża łacińskiego drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- z kopułą na przecięciu naw. siony w latach 1936-1938 według projektu Zdzisława Mączeńskiego; jednonawowy z wieżą frontową. Zawadka Rymanowska

GM. DUKLA, POW. KROŚNIEŃSKI Zagórz Parafia Rzymskokatolicka w Trzcianie-Za- wadce Rymanowskiej: konserwacja po- POW. SANOCKI sadowienia budynku, wymiana stolarki, Gmina Zagórz: konserwacja i zabezpiecze- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej nie, ścian kościoła, budynku furty i mu- i antywłamaniowej w kościele filialnym rów dawnego zespołu klasztornego Kar- Narodzenia Najświętszej Marii Panny. melitów Bosych. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2008-2010 – 119 000 zł. 2015 r. – 100 000 zł. Kościół filialny Narodzenia Najświętszej Dawny kościół i klasztor Karmelitów Bo- Marii Panny, pierwotnie cerkiew grecko- sych, pierwotnie ufortyfikowany, wznie- katolicka Narodzenia Bogurodzicy, drew- siony w początkach XVIII w. z fundacji niany o konstrukcji zrębowej, pobity gon- Stadnickich (kościół na planie krzyża ła- tem, wzniesiony w 1855 r.; trójdzielny, cińskiego, klasztor czteroskrzydłowy z wi- kryty wspólnym dachem z trzema cebu- rydarzem); od 1822 r. w ruinie. lastymi hełmami.

Zaklików Zgłobień

POW. STALOWOWOLSKI GM. BOGUCHWAŁA, POW. RZESZOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Zaklikowie: Muzeum Okręgowe w Rzeszowie: przebu- konserwacja ścian prezbiterium, ambony dowa tzw. spichlerza ze zmianą celu użyt- i instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej kowania na składnicę zabytków archeolo- i antywłamaniowej w kościele cmentar- gicznych XVI w. nym św. Anny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2010-2011 – 225 000 zł. l. 2010-2013 – 270 000 zł. Dawny renesansowy dwór obronny, ce- Kościół cmentarny św. Anny, drewniany glany, wzniesiony ok. 1580 r. dla Jorda- o konstrukcji zrębowej, wzniesiony zapew- nowskich, w końcu XVIII w. przekształ- ne ok. 1580 r.; jednonawowy z sygnaturką. cony w spichlerz (lamus); parterowy, kryty czterospadowym dachem.

Zarzecze Zręcin POW. PRZEWORSKI Gmina Zarzecze: remont dachu GM. CHORKÓWKA, POW. KROŚNIEŃSKI i pergoli, konserwacja elewacji pałacu Parafia Rzymskokatolicka w Zręcinie: re- Dzieduszyckich. nowacja polichromii w kaplicy Matki Bo- Dotacja z programów ministra żej Różańcowej w kościele parafialnym św. l. 2008-2015 – 612 000 zł. Stanisława Biskupa i Męczennika Klasycystyczny pałac, wyniesiony ok. Dotacja z programów ministra 1819 r. według projektu Christiana Pio- 2012 r. – 50 000 zł. tra Aignera dla Morskich, następnie w rę- Neogotycki kościół parafialny św. Stani- kach Dzieduszyckich; piętrowy z rotundą sława Biskupa i Męczennika, wzniesio- w południowozachodnim narożniku, z ko- ny w latach 1874-1878 z fundacji m.in. lumnowym tarasem, połączony z partero- Ignacego Łukasiewicza; halowy, na rzucie wą oranżerią z drewnianą pergolą (z po- krzyża greckiego, z wieżą frontową, w gór- 144 czątku XX w.); wokół park krajobrazowy. nych partiach ośmioboczną, i sygnaturką. WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

1. Łańcut Henryk Lubomirski jako Amor, rzeźba Antonia Canovy

145 PRZYZNANE DOTACJE Sejny Suwałki sejneński Suwałki Krasnogruda Suwałki Sejny WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

22 630 000 ZŁ NA 60 PROJEKTÓW

Grajewo

grajewski Niedźwiadna Szczuczyn Wąsosz

Sokółka Mońki Kolno sokólski moniecki Kruszyniany Giełczyn kolneński Samogród Trzcianne Turośl

łomżyński Drozdowo

Łomża Białystok

Łomża Białystok Łomża Białystok

białostocki Choroszcz Supraśl Tykocin

Wysokie Mazowieckie

wysokomazowiecki W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Ciechanowiec w wysokości 17 913 000 zł.

Bielsk Podlaski Hajnówka W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona

bielski europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Augustowo hajnowski Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Bielsk Podlaski Koźliki Boćki Łosinka Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Saki w wysokości 4 717 000 zł. Werstok PRZYZNANE DOTACJE Sejny Suwałki sejneński Suwałki Krasnogruda Suwałki Sejny WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

22 630 000 ZŁ NA 60 PROJEKTÓW

Grajewo grajewski Niedźwiadna Szczuczyn Wąsosz

Sokółka Mońki Kolno sokólski moniecki Kruszyniany Giełczyn kolneński Samogród Trzcianne Turośl

łomżyński Drozdowo

Łomża Białystok

Łomża Białystok Łomża Białystok białostocki Choroszcz Supraśl Tykocin

Wysokie Mazowieckie wysokomazowiecki W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Ciechanowiec w wysokości 17 913 000 zł.

Bielsk Podlaski Hajnówka W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona bielski europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Augustowo hajnowski Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Bielsk Podlaski Koźliki Boćki Łosinka Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Saki w wysokości 4 717 000 zł. Werstok

147 WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

Augustowo Dotacja z programów ministra Parafia Prawosławna w Boćkach: remont l. 2012-2013 – 250 000 zł. cerkwi parafialnej Zaśnięcia Matki Bożej. GM. BIELSK PODLASKI, POW. BIELSKI Klasycyzująca kamienica mieszczańska, Dotacja z programów ministra wzniesiona prawdopodobnie w końcu 2015 r. – 170 000 zł. Parafia Prawosławna w Augustowie: remont XIX w.; siedmioosiowa, piętrowa z dwu- Cerkiew parafialna Zaśnięcia Matki Bo- dachu cerkwi parafialnej św. Jana Teologa. piętrową wystawką na osi, nad wgłębnym żej, pierwotnie unicka, obecnie prawo- Dotacja z programów ministra pseudoportykiem. sławna, wzniesiona w 1760 r., gruntow- 2012 r. – 150 000 zł. nie przebudowana w duchu klasycyzmu Cerkiew parafialna św. Jana Teologa, drew- w latach 20. XIX w. z fundacji Potockich niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona Bielsk Podlaski i ponownie ok. 1874 r. z nadaniem cech w latach 70. XIX w. z wykorzystaniem ele- stylu ruskiego, restaurowana w początkach mentów rozebranej cerkwi monasteru św. POW. BIELSKI XXI w.; o trzynawowym wnętrzu i dwu- Mikołaja w Bielsku Podlaskim; trójdzielna. Parafia Prawosławna Opieki Matki Bo- wieżowej fasadzie. skiej w Bielsku Podlaski: remont cerkwi cmentarnej św. Trójcy. Białystok Dotacja z programów ministra Choroszcz l. 2012-2014 – 900 000 zł. Gmina miasta Białegostoku: konserwacja Cerkiew cmentarna św. Trójcy, pierwot- POW. BIAŁOSTOCKI i restauracja 8 rzeźb ogrodowych w ogro- nie unicka, obecnie prawosławna, drew- Muzeum Podlaskie w Białymstoku: wy- dzie Branickich. niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona miana stolarki okiennej i drzwiowej w pa- Dotacja z programów ministra w końcu XVIII w., w połowie XIX w. ro- łacu Branickich w Choroszczy. 2012 r. – 88 000 zł. zebrana i przeniesiona na cmentarz; trój- Dotacja z programów ministra Barokowy park geometryczny przy pała- dzielna, z nawą na rzucie ośmioboku i wie- 2013 r. – 70 000 zł. cu Branickich, rozplanowany w 1. połowie żą od frontu. Barokowy pałac Branickich, wzniesiony XVIII w., przekształcany w XIX i XX w., w latach 1757-1759 według projektu Ja- rekonstruowany po II wojnie światowej na Henryka Klemma, rozbudowany w 2 przez Gerarda Ciołka; zachowane lub zre- Boćki połowie XIX w., rozebrany po 1933 r., zre- konstruowane pawilony ogrodowe i rzeź- konstruowany w latach 1969-1973; piętro- by parkowe. POW. BIELSKI wy, siedmioosiowy, z bogato zdobionym Parafia Rzymskokatolicka w Boćkach: re- ryzalitem środkowym; wokół rozległy park Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha mont dwóch elewacji i sygnaturki kościo- z połowy XVIII w. Biskupa Męczennika: remont dachu i od- ła parafialnego św. Józefa i św. Antoniego budowa wieży kościoła parafialnego. Padewskiego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Ciechanowiec l. 2014-2015 – 1 200 000 zł. 2015 r. – 200 000 zł. Neoromański kościół parafialny św. Woj- Barokowy kościół parafialny św. Józefa POW. WYSOKOMAZOWIECKI ciech Biskupa i Męczennika, pierwotnie i św. Antoniego Padewskiego, pierwot- Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa ewangelicko-augsburski, ceglany, wzniesio- nie Franciszkanów-Reformatów, wznie- Kluka: rewaloryzacja substancji zabytko- ny w latach 1908-1912 według projektu siona w latach 30. XVIII w. przez Mate- wej zespołu pałacowego. Jana Wendego; na rzucie krzyża greckie- usza Osieckiego z fundacji Sapiehów; na Dotacja z programów ministra go z półkoliście zamkniętym prezbiterium, rzucie krzyża łacińskiego z rzędami sko- l. 2006-2007 – 629 000 zł. emporami w ramionach bocznych i wieżą munikowanych kaplic bocznych, kaplicą Neorenesansowy pałac Starzeńskich, wznie- frontową, w górnych partiach ośmiobocz- grobową fundatorów i kopułą na skrzy- siony w latach 70. XIX w. przez Juliana An- ną, z iglicowym hełmem żowaniu naw; zachowane jedno skrzydło kiewicza, odbudowany w latach 1966-1969; dawnego klasztoru i dzwonnica , wzniesio- piętrowy częściowo parterowy, z pseudo- Podlaski Oddział Okręgowy PCK: re- na według projektu Jana Henryka Klem- ryzalitem poprzedzonym gankiem; w są- 148 mont kamienicy przy ul Warszawskiej 29. ma z ok. 1746 r. siedztwie oficyna w formie wilii włoskiej WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

z ok. 1860; w parku skansen budownictwa 60. XIX w.; jednonawowa z kruchtą Dotacja z programów ministra wiejskiego Mazowsza i Podlasia. i dzwonnicą. l. 2009-2012 – 350 000 zł. Katedra św. Michała Archanioła, gotycka z cegły, wzniesiona etapowo w XVI w., Drozdowo Krasnogruda wielokrotnie przebudowana w XVII- -XX w.; pseudobazylika z trzykondy- GM. PIĄTNICA, POW. ŁOMŻYŃSKI GM. SEJNY, POW. SEJNEŃSKI gnacyjną wieżą od północy, kaplicą od Muzeum Przyrody w Drozdowie: wyko- Fundacja Pogranicze: rewitalizacja zabyt- południa i fasadą zwieńczoną baroko- nanie zabezpieczenia przeciwpożarowego kowego zespołu dworskiego na Między- wymi szczytami. i antywłamaniowego dworku. narodowe Centrum Dialogu. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Katolicka Bursa Szkolna im. Księdza 2010 r. – 33 000 zł. l. 2009-2011 – 1 150 000 zł. Kardynała Stefana Wyszyńskiego: re- Dwór ziemiański, do części drewnianej Dotacja ze środków priorytetu mont dachu budynku Katolickiej Bur- wzniesionej w 1862 r. (duży czworak) dla ochrona europejskiego dziedzic- sy Szkolnej. Lutosławskich w latach 90. XIX w. dobu- twa kulturowego MF EOG i NMF Dotacja z programów ministra dowano piętrową murowaną willę o nie- l. 2009-2011 - 4 717 000 zł. 2014 r. – 70 000 zł. regularnej bryle, zapewne projektu Fran- Dwór Eysymontów, drewniany o kon- Klasycystyczny dawny pałac rosyjskie- ciszka Lilpopa. strukcji zrębowej, wzniesiony w końcu go gubernatora, wzniesiony po 1866 r. XVIII w., kilkukrotnie przebudowany, z wykorzystaniem kamienicy mieszczań- restaurowany po 1960 r. i w początkach skiej z 1. połowy XIX w., po 1923 r. prze- Giełczyn XXI w.; parterowy z gankiem kolum- budowany dla seminarium duchownego; nowym od frontu; otoczony parkiem dwupiętrowy, z fasadą zdobioną korync- GM. TRZCIANNE, POW. MONIECKI krajobrazowym. kimi pilastrami. Parafia Rzymskokatolicka w Giełczynie: remont drewnianego kościoła parafialnego Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Kruszyniany Łosinka Dotacja z programów ministra l. 2012-2013 – 500 000 zł. GM. KRYNKI, POW. SOKÓLSKI GM. NAREW, POW. HAJNOWSKI 1. Kościół parafialny Nawiedzenia Najświęt- Muzułmańska Gmina Wyznaniowa w Kru- Parafia Prawosławna w Łosince: remont Boćki szej Marii Panny, drewniany o konstrukcji szynianach: remont meczetu i konserwa- cerkwi cmentarnej św. Jerzego. Kościół św. Józefa zrębowej, wzniesiony w 1777 r., remon- cja nagrobków na cmentarzu (mizarze). Dotacja z programów ministra i św. Antoniego Padewskiego towany w 1876 r.; salowy z sygnaturką. Dotacja z programów ministra 2009 r. – 56 000 zł. l. 2008-2015 – 570 000 zł. Cerkiew cmentarna św. Jerzego, drew- Meczet tatarski, drewniany o konstrukcji niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona 2. Koźliki zrębowej, wzniesiony pod koniec XVIII w., w 1863 r., rozbudowana w 1883 r.; jed- Choroszcz remontowany w XX w.; na rzucie prosto- nonawowa z wieżyczką. Pałac Branickich GM. NAREW, POW. HAJNOWSKI kąta, z dwudzielnym wnętrzem i dwuna- Parafia Prawosławna Wniebowstąpienia wową fasadą; w sąsiedztwie cmentarz mu- Pańskiego w Klejnikach: cerkiew filialnej zułmański (mizar), założony w 2. połowie Niedźwiadna 3. św. Mikołaja w Koźlikach. XVII w. (najstarsza inskrypcja z ok. 1700 r.) Krasnogruda Dwór Dotacja z programów ministra GM. SZCZUCZYN, POW. GRAJEWSKI l. 2013-2014 – 201 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Niedźwiad- Cerkiew filialna św. Mikołaja, pierwot- Łomża nej: konserwacja sygnaturki i drewnianej 4. nie unicka, obecnie prawosławna, drew- dzwonnicy kościoła parafialnego św. Sta- Kruszyniany niana o konstrukcji zrębowej, wzniesio- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka nisława Biskupa Męczennika. Meczet na w 1793 r. w Klejnikach, rozebrana w Łomży: remont dachu i wieży katedry Dotacja z programów ministra i przeniesiona do Koźlików w latach św. Michała Archanioła. 2013 r. – 50 000 zł. 149 WOJEWÓDZTWO PODLASKIE

Późnogotycki kościół parafialny św. Stani- Supraśl sława Biskupa Męczennika, ceglany, wzniesiony w połowie XVI w., nadbudowany POW. BIAŁOSTOCKI w 1708 r., restaurowany w XIX i XX w.; salowy, kryty stropem, fasada z szczytem Prawosławny Klasztor Męski Zwiastowa- schodkowym. nia Najświętszej Marii Panny w Supraślu: prace konserwatorsko-budowlane w zespole budynków klasztornych na potrze- Saki by Akademii Supraskiej. Dotacja z programów ministra GM. KLESZCZELE, POW. HAJNOWSKI l. 2008-2010 – 6 220 000 zł. Parafia Prawosławna w Sakach: remont Prawosławny klasztor (monaster) męski, cerkwi parafialnej św. Dymitra z cerkwią Zwiastowania Najświętszej Ma- Dotacja z programów ministra rii Panny, gotycką z początku XVI w., zbu- l. 2010-2013 – 350 000 zł. rzoną w 1944 r. i obecnie odbudowywa- Cerkiew parafialna św. Dymitra, pierwot- ną; w skład zespołu wchodzą także m.in. nie unicka, obecnie prawosławna, drew- budynek klasztorny z 1764 r., barokowy niana o konstrukcji zrębowej, wzniesiona pałac archimandrytów (siedziba Akademii w końcu XVIII w. z fundacji Sakowskich, Supraskiej) z 2. ćwierci XVII w., późno- gruntownie przebudowana ok. 1890 r. i w barokowa dzwonnica z 1752 r. 2. połowie XX w.; trójdzielna, z wolno- stojącą dzwonnicą o konstrukcji słupo- wej z końca XIX w. Suwałki

Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów Samogród Piotra i Pawła w Suwałkach: remont ko- ścioła parafialnego. GM. STUDZIAŁOWO, POW. SOKÓLSKI Dotacja z programów ministra Parafia Prawosławna w Samogrodzie: re- 2008 r. – 170 000 zł. mont cerkwi parafialnej św. Apostołów Kościół parafialny św. Apostołów Piotra Piotra i Pawła. i Pawła, pierwotnie wojskowa cerkiew Dotacja z programów ministra prawosławna św. Aleksandra Newskiego, l. 2010-2012 – 180 000 zł. wzniesiony ok. 1900 r., przebudowany Cerkiew parafialna św. Apostołów Pio- po 1923 r. i w latach 50. XX w. po znisz- tra i Pawła, drewniana o konstrukcji zrę- czeniach wojennych; bazylika z dwuwie- bowej, wzniesiona w 1867 r.; trójdzielna, żową fasadą. nad kruchtą trzykondygnacyjna wieża, nad nawą ośmioboczna wieżyczka; w są- Parafia Prawosławna w Suwałkach: re- siedztwie zachowana drewniana dzwon- mont dachu cerkwi parafialnej Wszyst- nica z końca XIX w. kich Świętych. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 170 000 zł.100 000 zł. Sejny Cerkiew parafialna Wszystkich Świętych, pierwotnie kaplica cmentarna, drewnia- POW. SEJNEŃSKI na o konstrukcji krzyżowej, wzniesiona Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia ok. 1890 r.; na planie krzyża greckiego, Najświętszej Marii Panny w Sejnach: na przecięciu ramion wieża zwieńczona remont kościoła parafialnego (obec- ostrosłupowym dachem. nie kolegiaty) Nawiedzenia Najświęt- szej Marii Panny i dawnego klasztoru dominikańskiego. Szczuczyn Dotacja z programów ministra l. 2009-2015 – 2 762 000 zł. POW. GRAJEWSKI Barokowa kolegiata Nawiedzenia Najświęt- Parafia Rzymskokatolicka: remont kościo- szej Marii Panny, pierwotnie Dominika- ła parafialnego Imienia Najświętszej Ma- nów, obecnie kościół parafialny, wznie- ryi Panny i dawnego klasztoru pijarskiego. siona w latach 1610-1619, gruntownie Dotacja z programów ministra przebudowana ok. 1760 r. wraz z prze- 2015 r. – 300 000 zł. orientowaniem i dodaniem nowej fasady; Barokowy kościół parafialny Imienia Naj- halowy z kaplicami, dwuwieżową fasadą świętszej Maryi Panny, pierwotnie Pijarów, w duchu baroku wileńskiego oraz zacho- wzniesiony w latach 1701-1711 przez Jó- waną pierwotną fasadą zachodnia; od za- zefa Piolę z fundacji Szczuków; bazyli- chodu klasztor z XVII w., piętrowy, cztero- kowy, ze sztukateriami Francesca Maino skrzydłowy z wirydarzem i cylindrycznymi z 1708 r.; po obu stronach kościoła syme- 150 wieżami w narożach. trycznie, współczesne mu klasztor i kole- WOJEWÓDZTWO PODLASKIE gium, piętrowe, trzyskrzydłowe wzniesio- Werstok ne wokół wirydarzy.. GM. DUBICZE CERKIEWNE, POW. HAJNOWSKI Trzcianne Parafia Prawosławna w Werstoku: remont POW. MONIECKI cerkwi parafialnej Podwyższenia Krzy- Parafia Rzymskokatolicka w Trzciannem: ża Pańskiego. remont kościoła parafialnego św. Aposto- Dotacja z programów ministra łów Piotra i Pawła. l. 2013-2014 – 450 000 zł. Dotacja z programów ministra Cerkiew parafialna Podwyższenia Krzyża 2008 r. – 257 000 zł. Pańskiego, drewniana o konstrukcji zrębo- Klasycystyczny kościół parafialny św. Apo- wej, wzniesiona w 1768 r., rozbudowana stołów Piotra i Pawła, wzniesiony ok. o kruchtę w 1909 r.; jednoprzestrzenna 1846 r., w latach 40. XX w. rozbudowa- z wieżą frontową. ny o parę kaplic transeptowych; pseudobazylikowy z wtopioną wieżą frontową.

Turośl

POW. KOLNEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Turośli: remont kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 850 000 zł. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, drewniany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1871 r., na rzucie krzyża greckiego, z fasadą ujętą w dwie wieże i sy- gnaturką nad przecięciem naw.

Tykocin

POW. BIAŁOSTOCKI Parafia Rzymskokatolicka w Tykoci- nie: remont kościoła parafialnego Trójcy Przenajświętszej. Dotacja z programów ministra l. 2014-2015 – 600 000 zł. Barokowy kościół parafialny Trójcy Prze- najświętszej, pierwotnie Misjonarzy, wzniesiony w latach 1742-1750 z fundacji Bra- nickich; jednonawowy z rzędami kaplic, wieloczłonowym szczytem i parą wież po- łączonych z fasadą ćwierćkolistymi galeriami; wewnątrz polichromie Sebastiana 1. Ecksteina z 1764 r. Sejny Kolegiata Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny Wąsosz

POW. GRAJEWSKI 2. Parafia Rzymskokatolicka w Wąsoszu: re- Supraśl mont kościoła parafialnego Przemienie- Cerkiew Zwiastowania nia Pańskiego. Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra Panny l. 2012-2014 – 650 000 zł. Późnogotycki kościoła parafialnego Prze- mienienia Pańskiego, ceglany, wznoszony 3. Tykocin etapami w 1. połowie XVI w., wielokrot- Kościół Trójcy nie przebudowywany, m.in. ok. 1900 r.; Przenajświętszej pseudobazylika z neogotyckimi sklepieniami i fasadą przekształconą w 1912 r. 151 PRZYZNANE DOTACJE

Puck

pucki Mechowo Wierzchucino Żarnowiec Wejherowo WOJEWÓDZTWO

wejherowski Lębork Brzeźno Lęborskie POMORSKIE słupski Wejherowo Kluki Możdżanowo lęborski nowodworski Słupsk Lębork 107 496 000 ZŁ NA 207 PROJEKTÓW Cyganek Łeba Drewnica Słupsk Jeziernik Słupsk Kmiecin Lubieszewo Marynowy Nowa Kościelnica Gdańsk Orłowo Przemysław Kartuzy Stegna Gdańsk Tuja Gdańsk kartuski Żuławki Kartuzy Nowy Dwór Gdański Żukowo

Bytów

bytowski Bytów Tczew Malbork

malborski Boręty Gnojewo Klecie Starogard Kończewice Gdański Krzyżanowo Sztum Lichnowy starogardzki Lisewo Malborskie Osiek Malbork Szczodrowo Mątowy Wielkie Nowy Staw Stara Kościelnica Złotowo

W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości 43 453 000 zł.

Kwidzyń Chojnice W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 16 502 000 zł. kwidzyński sztumski chojnicki gdański tczewski Kwidzyn Dzierzgoń Chojnice Kiezmark Gniew Prabuty Jasna W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona Krzywe Koło Lignowy Szlacheckie Kalwa Różyny Pelplin Krasna Łąka europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Trutnowy Piaseczno Łoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Tczew Pietrzwałd Wielkie Walichnowy Sztum Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Żuławka Sztumska w wysokości 47 541 000 zł. PRZYZNANE DOTACJE

Puck pucki Mechowo Wierzchucino Żarnowiec Wejherowo WOJEWÓDZTWO wejherowski Lębork Brzeźno Lęborskie POMORSKIE słupski Wejherowo Kluki Możdżanowo lęborski nowodworski Słupsk Lębork 107 496 000 ZŁ NA 207 PROJEKTÓW Cyganek Łeba Drewnica Słupsk Jeziernik Słupsk Kmiecin Lubieszewo Marynowy Nowa Kościelnica Gdańsk Orłowo Przemysław Kartuzy Stegna Gdańsk Tuja Gdańsk kartuski Żuławki Kartuzy Nowy Dwór Gdański Żukowo

Bytów bytowski Bytów Tczew Malbork

W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości 43 453 000 zł.

153 WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Boręty Cyganek

GM. LICHNOWY, POW. MALBORSKI GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, POW. NOWODWORSKI Parafia Rzymskokatolicka w Borętach: remont fundamentów oraz odwod- Parafia Greckokatolicka w Żelichowie: re- nienie gruntów kościoła parafialnego mont fundamentów i ścian cerkwi św. Mi- św. Katarzyny. kołaja w Cyganku. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2009 r. – 144 000 zł. l. 2009-2015 – 328 000 zł. Kościół parafialny św. Katarzyny, pierwotnie Cerkwia parafialna grekokatolicka św. Mi- ewangelicko-augsburski, o konstrukcji ry- kołaja, pierwotnie kościół rzymsko katolic- glowej, wzniesiony w początkach XVIII w., ki (przejściowo ewangelicko-augsburski), gruntownie przebudowany w latach 1841- wzniesiona w XIV w., gruntownie przebu- 1842; salowy z sygnaturką, osadzoną na dowana w XVII w., restaurowana w XIX kalenicy dachu nad wejściem. i XX w.; zachowane gotyckie ceglane prezbiterium z korpusem nawowym wybudowanym w technice ryglowej w XVII w. Brzeźno Lęborskie GM. ŁĘCZYCE, POW. WEJHEROWSKI Drewnica Parafia Rzymskokatolicka w Brzeźnie Lę- borskim: remont wieży kościoła parafial- GM. STEGNA, POW. NOWODWORSKI nego św. Apostołów Piotra i Pawła. Inwestor prywatny: kompleksowe prace Dotacja z programów ministra budowlano-konserwatorskie w gburskim 2009 r. – 126 000 zł. domu holenderskim. Neogotycki kościół parafialny św. Apo- Dotacja z programów ministra stołów Piotra i Pawła, pierwotnie ewan- l. 2011-2013 – 310 000 zł. gelicko-augsburski, ceglany, wzniesiony Przykład domów mieszkalnych tzw. gbu- w 1912 r., restaurowany po zniszczeniach rów (gospodarzy) żuławskich, wznoszo- II wojny światowej; dwunawowy z wielo- nych w technice ryglowej, z charakte- bocznie zamkniętym prezbiterium i wieżą rystycznymi podcieniami wspartymi na frontową zwieńczoną iglicowym dachem. drewnianych filarach.

Bytów Dzierzgoń

POW. BYTOWSKI POW. SZTUMSKI Bytowskie Centrum Kultury: montaż in- Parafia Rzymskokatolicka w Dzierzgo- stalacji przeciwpożarowej i przeciwwła- niu: prace konserwatorskie i restaura- maniowej w zespole zamku krzyżackiego torskie w kościele parafialnym Trójcy prokuratorskiego. Przenajświętszej. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 236 000 zł. l. 2009-2015 – 1 629 000 zł. Gotycki zamek krzyżacki, kamienno-cegla- Gotycki kościół parafialny Trójcy Przenaj- ny, wzniesiony na przełomie XIV i XV w. świętszej, ceglany, wzniesiony w 1. połowie na siedzibę prokuratora, przebudowany XIV w., przebudowany ok. 1682 r. i po w XVI i XVII w., restaurowany w XX w.; 1730 r., restaurowany w połowie XIX w.; na rzucie czworoboku z zabudową wzdłuż pseudobazylika stropowa z wtopioną wie- kurtyn i wieżami narożnymi. żą frontową, w górnej partii neogotycką.

Chojnice Gdańsk

POW. CHOJNICKI Gmina miasta Gdańska: umocnienie Fortu Muzeum Historyczno-Etnograficzne im. Grodzisko, reduty Napoleońskiej. Juliana Rydzkowskiego w Chojnicach: re- Dotacja z programów ministra nowacja Bramy Człuchowskiej. 2013 r. – 30 000 zł. Dotacja z programów ministra Kazamatowa reduta artyleryjska z lat l. 2011-2012 – r 250 000 zł. 1811-1812. Gotycki obwarowani miejskie, wzniesiona z cegły i kamienia w 1. połowie Archidiecezja Gdańska Kościoła rzymsko- XIV w., rozebrane częściowo w XIX w.; katolickiego: konserwacja barokowego oł- zachowane fragmenty z 9 basztami i sze- tarza głównego Archikatedry Oliwskiej. ściokondygnacyjną Bramą Człuchowską Dotacja z programów ministra 154 (Kamienną). l. 2012-2013 – 200 000 zł. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Gotycka archikatedra św. Trójcy, NMP ne, wieża frontowa nadbudowana przed wany do 1983 r. po zniszczeniach II woj- i św. Bernarda, pierwotnie Cystersów; ba- 1680 r.; jednonawowy; w sąsiedztwie ple- ny światowej; trójnawowa hala z rzędami zylika transeptowa z obejściem z XIV w.; bania z ok. 1700 r. międzyprzyporowych kaplic bocznych wewnątrz m.in. organy z XVIII w. i wydłużonym prezbiterium; od zacho- Klasztor Misjonarzy Oblatów Maryi Nie- du kaplica św. Anny z początków XVI w. Konkatedralna Parafia Rzymskokatolicka pokalanej w Gdańsku: konserwacja malo- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny wideł w kościele rektoralnym św. Józefa. Parafia Greckokatolicka w Gdańsku: kon- w Gdańsku: kompleksowa konserwacja Dotacja z programów ministra serwacja wieży konkatedry św. Bartłomieja Bazyliki Mariackiej, w tym wieży kościoła. 2013 r. – 100 000 zł. i Opieki Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół rektoralny Misjonarzy Dotacja z programów ministra l. 2008-2015 – 3 421 000 zł. Oblatów św. Józefa, pierwotnie Karmeli- 2009 r. – 250 000 zł. Dotacja ze środków priorytetu tów, ceglany, wzniesiony w końcu XV w. Gotycki kościół św. Bartłomieja i Opieki ochrona europejskiego dziedzic- (prezbiterium z wieżyczkami schodowy- Najświętszej Marii Panny, obecnie konka- twa kulturowego MF EOG i NMF mi), rozbudowany o nawę w latach 20. tedra greckokatolickiej eparchii wrocław- l. 2008-2011 - 12 963 000 zł. XVII w., odbudowany po 1945 r. sko-gdańskiej, ceglany, wzniesiony w 1. Gotycki kościół parafialny Głównego tercji XVI w., odbudowany w 1946 r.; sa- Miasta w Gdańsku Wniebowzięcia Naj- Prowincja św. Maksymiliana Marii Kolbe- lowy, stropowy i wieżą frontową z przeło- świętszej Marii Panny (od 1986 r. także go Zakonu Braci Mniejszych Konwentu- mu XVI i XVII w. konkatedra), ceglany, wznoszony etapa- alnych (Franciszkanów): remont dachów mi w latach 1349-1502, restaurowany leśnej kwatery Alberta Forstera na Wyspie Parafia Polskokatolicka Bożego Ciała okresie międzywojennym, odbudowany Sobieszewskiej. w Gdańsku: konserwacja elewacji i wież po zniszczeniach 1945 r.; trójnawowa ha- Dotacja z programów ministra kościoła parafialnego. la z rzędami kaplic bocznych, trójnawo- 2015 r. – 169 000 zł. Dotacja z programów ministra wym, zamkniętym prosto prezbiterium Dawna rezydencja Alberta Forstera, wznie- l. 2008-2015 – 873 000 zł. i trójnawowym transeptem; sklepienia siona w 1933 r., składająca się z drewnia- Gotycki kościół polskokatolicki Bożego gwiaździste i kryształowe. nego domku myśliwskiego, kuchnioja- Ciała, ceglany, wzniesiony w XIV w. jako dalni i schronu. kaplica przyszpitalna (obecne prezbite- Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów rium), rozbudowany w 2. połowie XV w., Piotra i Pawła w Gdańsku: konserwacja Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ka- odbudowany po 1577 r., w końcu XVII w kościele parafialnym. pucynów) w Gdańsku: konserwacja ele- uzupełniony o barokową nawę poprzecz- Dotacja z programów ministra wacji kościoła św. Jakuba. ną, a w 1. połowie XVIII o wieżę. 2008 r. – 52 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Apostołów l. 2009-2010 – 370 000 zł. Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku: re- Piotra i Pawła na Starym Mieście, cegla- Gotycki kościół Kapucynów św. Jakuba, mont m.in. auli i Baszty Słomianej. ny, wznoszony etapowo od końca XIV ceglany, z 2. ćwierci XV w., odbudowany Dotacja z programów ministra w do ok. 1516 r., restaurowany u schyłku po 1636 r.; jednonawowy z wieżą fron- l. 2010-2013 – 15 602 000 zł. XIX w., odbudowany po 1945; trójna- tową zwieńczoną barokowym hełmem Manierystyczna Wielka Zbrojownia (Ar- wowa hala ze sklepieniami gwiaździsty- z rozebranej w 1881 r. Bramy św. Jakuba. senał), ceglana z piaskowcowym detalem, mi i kryształowymi, prosto zamkniętym wzniesiona w latach 1600-1609 zapewne prezbiterium, wieżą frontową i parą ka- Klasztor Zakonu Braci Najświętszej Ma- według projektu Antona van Obbergena, plic przywieżowych. rii Panny z Góry Karmel (Karmelitów), odbudowana po zniszczeniach II wojny w Gdańsku: odbudowa kościoła św. Ka- światowej; z wnętrzem wielokrotnie prze- Parafia Rzymskokatolicka św. Ignacego tarzyny z Aleksandrii po pożarze. kształcanym; budynek piętrowy z dwiema Loyoli w Gdańsku: remont dachu oraz Dotacja z programów ministra odmiennie zakomponowanymi fasadami montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- l. 2008-2015 – 6 599 000 zł. z bogatą dekoracją rzeźbiarską. ściele parafialnym. Gotycki kościół Karmelitów św. Katarzyny Dotacja z programów ministra z Aleksandrii, ceglany, wzniesiony 2. po- Teatr Wybrzeże: konserwacja elewacji Sta- l. 2008-2009 – 572 000 zł. łowie XIV w., rozbudowany w XV w. (w rej Apteki wchodzącej w skład zespołu bu- Barokowy kościół parafialny (jednocze- tym o wieżę), przesklepiony w początkach dynków teatru. śnie od 2011 r. kolegiata) św. Ignacego XVI w.; odbudowany po zniszczeniach Dotacja z programów ministra Loyoli na Starych Szkotach, pierwotnie wojennych i pożarze z 2006 r.; niska hala 2015 r. – 350 000 zł. Jezuitów, wzniesiony w latach 1747-1755, z trójnawowym halowym prezbiterium, Manierystyczny budynek wytwórni kul początkowo z dwuwieżową fasadą, od- kaplicami bocznymi od południa i wie- i pocisków (zwanych pigułkami) przy budowany w 1815 r. bez wież; halowy żą zwieńczoną barokowym hełmem; na Wielkiej Zbrojowni, ceglany, wzniesiony z fasadą zwieńczoną szczytem. wieży carillon. w 1636 r.; dwupiętrowy, szczytowy, z ba- 1. rokowym portalem z herbem Gdańska. Chojnice Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- Brama w Gdańsku: remont wieży oraz konserwa- wentualnych (Franciszkanów) w Gdań- Muzeum Historyczne Miasta Gdańska: Człuchowska cja budynku plebanii, dawniej klasztoru. sku: kompleksowa konserwacja kościoła remont fortu carré Twierdzy Wisłoujście Dotacja z programów ministra św. Trójcy w Gdańsku. Dotacja z programów ministra l. 2010-2013 – 360 000 zł. Dotacja z programów ministra l. 2011-2015 – 1 149 000 zł. 2. Dzierzgoń l. 2008-2015 – 1 983 000 zł. Dotacja ze środków priorytetu Gotycki kościół parafialny św. Wojciecha, Kościół Trójcy ceglany, wzniesiony w latach 70. XVI w. na Gotycki kościół Franciszkanów św. Trójcy ochrona europejskiego dziedzic- Przenajświętszej fundamentach budowli z połowy XIV w., na Starym Przedmieściu, ceglany, wznie- twa kulturowego MF EOG i NMF rozbudowany w XVII w. o kaplice bocz- siony w latach ok. 1480-1514, odbudo- l. 2004-2011 - 5 098 000 zł. 155 WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Twierdza Wisłoujście z gotycką cylindrycz- Europejska Fundacja Ochrony Zabytków: ną wieżą z ok. 1480 r., otoczona Wień- remont Dworu Studzienka w Gdańsku. cem po 1560 r., rozbudowana o umoc- Dotacja z programów ministra nienia z czterema narożnymi bastionami 2013 r. – 336 000 zł. otoczone fosą (fort carré) w latach 1586- Barokowy dwór podmiejski we Wrzesz- 1602, obwiedziona pięciobastionowym czu, wzniesiony w końcu XVIII w.; par- szańcem systemu holenderskiego w la- terowy z piętrową wystawką środkową, tach 20. XVII w. kryty mansardowym dachem.

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska: remont wartowni na Westerplatte. Gniew Dotacja z programów ministra 2013 r. – 45 000 zł. POW. TCZEWSKI Zabudowania dawnej Wojskowej Składni- Europejski Park Historyczny w Zamku cy Tranzytowej w Wolnym Mieście Gdań- Gniew: zabezpieczenie i konserwacja ele- sku na półwyspie u ujście Martwej Wisły wacji zamku krzyżackiego. do Bałtyku, wzniesione w latach 20. i 30. Dotacja z programów ministra XX w. dla jednostki Wojska Polskiego, l. 2013-2014 – 350 000 zł. w tym wartownia 1. Polmlek Sp. z o.o.: konserwacja dachów i murów zamku krzyżackiego. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku: odbudowa piwnicy romańskiej na Placu Dotacja z programów ministra Dominikańskim. l. 2012-2014 – 830 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki zamek krzyżacki, wznoszony etapa- l. 2010-2013 – 312 000 zł. mi od 1283 r. do połowy XIV w., kilkukrot- Pozostałości przedlokacyjnej osady targo- nie przebudowany w. XVII-XIX w., spalony wej przy romańskim kościele św. Mikołaja w 1921 r., od 1969 r. w odbudowie; czwo- z XII w., przekazanym w. XIII w. dominika- roboczny na rzucie zbliżonym do kwadra- nom, wyeksponowane w XIX-wiecznej hali tu , z wewnętrznym dziedzińcem i naroż- targowej, wzniesionej w miejscu klasztoru. nymi wieżami.

Komisja Krajowa Niezależnego Samo- rządnego Związku Zawodowego „Solidar- Gnojewo ność”: remont Sali BHP na terenie Stocz- ni Gdańskiej. GM. MIŁORADZ, POW. MALBORSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia l. 2008-2010 – 998 000 zł. Najświętszej Marii Panny w Gdańsku: ra- Pawilon z Salą BHP w dawnych zabudo- tunkowe prace konserwatorskie kościoła waniach Stoczni Gdańskiej, wzniesiony na św. Szymona i Judy Tadeusza w Gnojewie. przełomie XIX i XX w. w 1980 r. miejsce Dotacja z programów ministra negocjacji i podpisania porozumień sierp- 2009 r. – 870 000 zł. niowych, obecnie muzeum. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Od- dział w Gdańsku: ratunkowe prace kon- Inwestor prywatny: remont elewacji, da- serwatorskie kościoła św. Szymona i św. chu i piwnic domu „Villa Martha” przy Judy Tadeusza w Gnojewie. ul. Ceynowy 6. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2015 r. – 150 000 zł. 2011 r. – 105 000 zł. Gotycki kościół filialny św. Szymona i św. Dom mieszkalny przedmiejski w Oliwie Tadeusza Judy, o konstrukcji szachulcowej w kształcie wolnostojącej willi, wzniesio- wypełnionej cegłą, wzniesiony w XIV w., ny w latach 1903-1905, na rzucie zbliżo- restaurowany ok. 1909 r.; po II wojnie nym do kwadratu, piętrowy, z narożnym zdeskaralizowany, obecnie w odbudowie; alkierzem-wieżyczką. jednonawowy z wieżą frontową, w gór- nych partiach ośmioboczną. Elegant Export-Import: konserwacja elewacji oraz wymiana stolarki okiennej w kamienicy przy ul. Grodzkiej 9. Jasna Dotacja z programów ministra 2013 r. – 50 000 zł. GM. DZIERZGOŃ, POW. SZTUMSKI Budynek mieszkalny na Zamczysku (ob- Parafia Rzymskokatolicka w Żuławce szar dawnego zamku krzyżackiego), ce- Sztumskiej: remont dachu i montaż in- glany, wzniesiony w XVIII w. z wykorzy- stalacji odgromowej w kościele filialnym staniem gotyckich pozostałości zamku Trójcy Przenajświętszej w Jasnej. z XIV w., w odbudowie po zniszczeniach Dotacja z programów ministra 156 II wojny światowej. 2013 r. – 100 000 zł. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Gotycki kościół filialny Trójcy Przenaj- Kiezmark Dotacja z programów ministra świętszej, ceglany, wzniesiony w 2. ćwier- 2013 r. – 25 000 zł. GM. CEDRY WIELKIE, POW. GDAŃSKI ci XIV w., odbudowany ok. 1673 r.; jed- Gotycki kościół parafialny Matki Bożej nonawowy z wieżą frontową. Parafia Rzymskokatolicka w Kiezmar- Wniebowzięcia, ceglany, wzniesiony w 2. ku: remont kościoła Matki Boskiej połowie XIV w., restaurowany w połowie Częstochowskiej. XVIII w. i w początkach XX w.; trójna- Jeziernik Dotacja z programów ministra wowy z wieżą frontową dobudowaną 2010 r. – 300 000 zł. w XV w., w górnych partiach drewnianą. GM. OSTASZEWO, POW. NOWODWORSKI Barokowy kościół parafialny Matki Bo- Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- skiej Częstochowskiej, pierwotnie ewan- ciela w Ostaszewie: remont dachu kościoła gelicko-augsburski, o konstrukcji szachul- Krasna Łąka filialnego św. Jerzego w Jezierniku. cowej, wzniesiony w 1678 lub 1727 r., Dotacja z programów ministra restaurowany w XX w.; salowy z wtopio- GM. MIKOŁAJKI POMORSKIE, POW. SZTUMSKI 2009 r. – 247 000 zł. ną wieżą frontową. Parafia Rzymskokatolicka w Krasnej: Gotycki kościół filialny św. Jerzego, ce- wzmocnienie ścian kościoła parafialne- glany, wzniesiony w 1. połowie XV w., go św. Anny. restaurowany w 1837 r.; salowy z drew- Klecie Dotacja z programów ministra nianą wieżą frontową. 2009 r. – 120 000 zł. GM. STARE POLE, POW. MALBORSKI Gotycki kościół parafialny św. Anny, ka- HF Architekci Wojciech Hryniewiecki- mienno-ceglany, wzniesiony w XIV w., Kalwa -Fiedorowicz: remont domu podcienio- przebudowany w połowie XVII w. i w XIX wego w Kleciu nr 4. w.; salowy z kaplicą od północy z 1713 r. GM. STARY TARG, POW. SZTUMSKI Dotacja z programów ministra i drewnianą wieżą frontową z lat 40. XIX w. Parafia Rzymskokatolicka w Kalwie: re- 2014 r. – 190 000 zł. mont dachu i wieży kościoła parafialne- Dom podcieniowy, parter murowany, pię- go św. Marii Magdaleny. tro o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony Krzywe Koło Dotacja z programów ministra ok. 1750 r. przez Georga Pöcka. 2009 r. – 100 000 zł. GM. SUCHY DĄB, POW. GDAŃSKI Gotycki kościół parafialny św. Marii Mag- Parafia Rzymskokatolicka w Koźlinach: daleny, kamienny, wzniesiony w 2. ćwierci Kluki konserwacja ław w kościele filialnym Zna- XIV w., rozbudowany w początkach XV lezienia Krzyża Świętego w Krzywym Kole. w.; jednonawowy z drewnianą wieżą fron- GM. SMOŁDZINO, POW. SŁUPSKI Dotacja z programów ministra tową z 1821 r. Muzeum Pomorza Środkowego w Słup- 2015 r. – 90 000 zł. sku: zabezpieczenie zabytkowych obiek- Gotycki kościół filialny Znalezienia Krzyża tów na terenie skansenu w Muzeum Wsi Świętego, ceglany, wzniesiony w XIV w., Kartuzy Słowińskiej w Klukach. przebudowany w końcu XVII w., regoty- Dotacja z programów ministra cyzowany w 1879 r.; jednonawowy z drew- POW. KARTUSKI l. 2009-2013 – 195 000 zł. nianą wieżą od zachodu osadzoną na ka- Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia Skansen Słowiński, muzeum gromadzące lenicy dachu. Najświętszej Marii Panny w Kartuzach: re- zabytki drewniej architektury i rzemiosła mont dachu oraz montaż instalacji elek- Słowińców, otwarte w 1963 r. trycznej w kościele parafialnym. Krzyżanowo Dotacja z programów ministra l. 2008-2010 – 148 000 zł. Kmiecin GM. STARE POLE, POW. MALBORSKI Gotycko-barokowy kościół parafialny Wnie- Parafia Rzymskokatolicka w Krzyżano- bowzięcia Najświętszej Marii Panny, pier- GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, wie: remont dachu kościoła parafialne- wotnie Kartuzów, z kamieni polnych i cegły, POW. NOWODWORSKI go św. Barbary. wzniesiony na przełomie XIV i XV w., z ba- Parafia Rzymskokatolicka w Kmiecinie: Dotacja z programów ministra rokowym dachem w kształcie wieka trumny prace remontowo-konserwatorskie funda- 2015 r. – 150 000 zł. 1. Gdańsk z lat 1731-1733, kilkukrotnie restaurowa- mentów i drewnianej wieży kościoła para- Gotycki kościół parafialny św. Barbary, Konkatedra ny; salowy z częściowo wtopiona wieżą fron- fialnego św. Jadwigi Królowej. ceglany, uzupełniany w technice szachul- Wniebowzięcia Najświętszej Marii tową z wysmukłym barokowym hełmem. Dotacja z programów ministra cowej, wzniesiony w 2. połowie XIV w., Panny l. 2011-2013 – 136 000 zł. restaurowany po 1818 r. (po zniszczeniu Muzeum Kaszubskie im. Franciszka Gotycki kościół parafialny św. Jadwigi Kró- wieży); jednonawowy; w sąsiedztwie drew- Tredera w Kartuzach: montaż instalacji lowej, ceglany, wzniesiony w połowie XIV niana dzwonnica z XIX w. 2. przeciwpożarowej. w.; salowy z drewnianą wieżą o konstruk- Gdańsk Kościół św. Dotacja z programów ministra cji szkieletowej. Katarzyny 2008 r. – 49 000 zł. Kwidzyn z Aleksandrii Budynek przy ul. Kościerskiej, wzniesiony w początkach XX w., w latach 40. siedzi- Kończewice POW. KWIDZYŃSKI ba i więzienie Urzędu Bezpieczeństwa, od Konkatedralna Parafia Rzymskokatolicka św. 3. GM. MIŁORADZ, POW. MALBORSKI Gdańsk 1947 r. Muzeum Kaszubskiego; murowa- Jana Ewangelisty w Kwidzynie: konserwacja Organy w kościele ny, w górnych kondygnacjach w technice Parafia Rzymskokatolicka w Kończewicach: epitafium Augusta Mildego w konkatedrze. Trójcy Świętej ryglowej, na rzucie litery T, dwupiętrowy prace konserwatorskie ambony z kościele Dotacja z programów ministra z wysokim łamanym dachem. parafialnym Matki Bożej Wniebowzięcia. l. 2014-2015 – 270 000 zł. 157 WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Gotycki kościół konkatedralny św. Jana Dotacja z programów ministra cji oraz przy ołtarzu głównym kościoła Ewangelisty (do połowy XVI w. katedra l. 2013-2015 – 190 000 zł. parafialnego. diecezji pomezańskiej), ceglany, wzniesiony Gotycki kościół parafialny św. Marci- Dotacja z programów ministra w XIV w. wraz z połączonym z nim zam- na i św. Małgorzaty, ceglany, wzniesiony l. 2010-2015 – 225 000 zł. kiem kapituły pomezańskiej, regotycyzo- w czterech etapach od ok. 1320 r. do ok. Barokowy kościół parafialny Wniebowzię- wany w latach 60. XIX w. przez Friedricha 1520 r., przebudowany w 2. połowie XVII cia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony Augusta Stülera; pseudobazylika sklepiona w.; pierwotnie dwunawowa hala (obecnie w 1683 r., restaurowany w XIX w.; salowy gwiaździście, z dwukondygnacyjnym prezbi- nawa stropowa) z masywna wieżą frontową. z wieżą o konstrukcji szachulcowej z 1765 r. terium, wieżą od południowego zachodu.

Lisewo Malborskie Łoza Lębork GM. LICHNOWY, POW. MALBORSKI GM. STARY TARG, POW. SZTUMSKI POW. LĘBORSKI Parafia Rzymskokatolicka w Lisewie Mal- Parafia Rzymskokatolicka w Dąbrówce Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba Apo- borskim: remont dachu i wieży kościoła Malborskiej: remont dachu kościoła fi- stoła w Lęborku: montaż instalacji prze- parafialnego św. Mikołaja. lialnego św. Królowej Jadwigi w Łozie. ciwpożarowej i przeciwwłamaniowej w ko- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ściele parafialnym. 2010 r. – 94 000 zł. 2011 r. – 300 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, ce- Neogotycki kościół filialny św. Królowej Ja- l. 2013-2015 – 248 000 zł. glany, wzniesiony w połowie XIV w., przebu- dwigi, ceglany, wzniesiony w latach 1876- Gotycki kościół parafialny św. Jakuba Aposto- dowany w latach 60. XVII w.; jednonawowy 1878; jednonawowy z wieżą frontową, ła, ceglany, wzniesiony w 1. połowie XIV w., z drewnianą wieżą frontową z ok. 1741 r. zwieńczoną ceglanym, iglicowym hełmem. restaurowany w XVII i XIX w., regotycyzowany wraz z podwyższeniem wieży w latach 1904-1910; halowy z wieżą frontową. Lubieszewo Malbork

GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, POW. MALBORSKI Lichnowy POW. NOWODWORSKI Gmina miasta Malborka: prace ratunko- Parafia Rzymskokatolicka w Lubiesze- we miejskich murów obronnych. POW. MALBORSKI wie: remont dachu, prace konserwatorskie Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Lichnowach: re- i montaż instalacji przeciwpożarowej w ko- l. 2010-2012 – 321 000 zł. mont dachu kościoła parafialnego św. Urszuli. ściele parafialnym św. Elżbiety Węgierskiej. Gotyckie mury obronne, ceglane, wzniesio- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ne w XIV w., złączone w system obronny 2009 r. – 250 000 zł. l. 2009-2014 – 546 000 zł. zamku; zachowane fragmentarycznie, m.in. Gotycki kościół parafialny św. Urszuli, ce- Gotycki kościół parafialny św. Elżbiety Wę- Brama Mariacka z 3 ćwierci XIV w., czwo- glany, wzniesiony w 2. połowie XIV w., gierskiej, ceglany, wzniesiony ok. 1400 r., re- roboczna, pięciokondygnacyjna. odbudowany w końcu XIX w.; jednona- staurowany w 1892 r.; jednonawowy z wieżą wowy, stropowy, ze sklepionym prezbite- frontową z końca XVI w., dołem obmuro- Miasto Malbork: odbudowa historycznych rium i wieżą frontową. waną, górą drewnianą, zwieńczoną izbicą. wejść do budynku Szpitala Jerozolimskiego. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 220 000 zł. Lignowy Szlacheckie Łeba Gotycki budynek Szpitala Jerozolimskie- go (domu opieki), ceglany, wzniesiony GM. PELPLIN, POW. TCZEWSKI POW. LĘBORSKI w XVI w.; na rzucie wydłużonego prosto- Parafia Rzymskokatolicka w Lignowach Szla- Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia kąta, piętrowy, z wysokim dachem, kryją- checkich: remont dachu i elewacji kościoła Najświętszej Marii Panny w Łebie: prace cym dwie kondygnacje poddasza i z rene- 158 parafialnego św. Marcina i św. Małgorzaty. konserwatorskie i restauratorskie elewa- sansowymi szczytami. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Muzeum Zamkowe w Malborku: prace Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra adaptacyjno-konserwatorskie w rezyden- l. 2012-2015 – 1 043 000 zł. 2012 r. – 40 000 zł. cji Wielkich Mistrzów na Zamku Śred- Domy podcieniowe, drewniane o kon- Gotycki kościół filialny św. Bartłomieja, ce- nim (pałac Wielkich Mistrzów i skrzydło strukcji zrębowej z podcieniami o kon- glany, z nawą zapewne z XV w., rozbudo- zachodnie) oraz prace konserwatorskie strukcji szachulcowej, wzniesione w 2 wany w XVII w.; salowy z wieżą frontową i roboty budowlane w zamkowym koście- połowie XVIII w i w początkach XIX w. z 2. połowy XIV w. i wschodnim szczytem le Najświętszej Marii Panny. o konstrukcji szachulcowej. Dotacja ze środków priorytetu ochrona europejskiego dziedzic- Mątowy Wielkie twa kulturowego MF EOG i NMF Nowa Kościelnica l. 2007-2010 - 10 443 000 zł. GM. MIŁORADZ, POW. MALBORSKI Dotacja ze środków priorytetu Parafia Rzymskokatolicka w Miłoradzu: GM. OSTASZEWO, POW. NOWODWORSKI ochrona europejskiego dziedzic- montaż instalacji przeciwpożarowych w ko- Inwestor prywatny: kompleksowe prace twa kulturowego MF EOG i NMF ściele parafialnym św. Apostołów Piotra konserwatorskie w domu podcieniowym l. 2014-2015 - 19 047 000 zł. i Pawła w Mątowach Wielkich. pod adresem Nowa Kościelnica 64/65. Zamek krzyżacki, początkowo komturski, na- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra stępnie rezydencja wielkich mistrzów (1309- 2013 r. – 39 000 zł. l. 2013-2015 – 1 091 000 zł. 1466), z cegły na kamiennych fundamen- Gotycki kościół parafialny św. Aposto- Zachowana grupa drewnianych domów tach; wznoszony od 1280 r., rozbudowywany łów Piotra i Pawła, ceglany, zbudowany podcieniowych o konstrukcji szachulco- etapowo do połowy XV w., zdewastowany na początku XV w. w wyniku obudowa- wej, wzniesionych w połowie XVIII w. i przekształcony w końcu XVIII w., od 1817 nia świątyni o konstrukcji szachulcowej restaurowany, odbudowywany po zniszcze- z ok. 1340 r.; dwunawowy, z wieżą fron- niach II wojny światowej; warownia złożona tową, nadbudowaną w połowie XVIII w., Nowy Staw z Zamku Wysokiego z kaplicami św. Anny drewnianą w górnych partiach. i Panny Marii, Zamku Średniego (trójskrzy- POW. MALBORSKI dłowy wokół wewnętrznego dziedzińca, z pa- Parafia Rzymskokatolicka św. Mateusza łacem Wielkich Mistrzów) i Przedzamcza. Mechowo Apostoła w Nowym Stawie: remont da- chów i wieży Kolegiaty Żuławskiej (ko- 1. Inwestor prywatny: remont dachu i mon- GM. PUCK, POW. PUCKI ścioła parafialnego). Gdańsk Dziedziniec taż instalacji przeciwpożarowej w Bramie Parafia Rzymskokatolicka w Mechowie: re- Dotacja z programów ministra Twierdzy Garncarskiej. mont dachu i wzmocnienie fundamentów ko- l. 2011-2014 – 455 000 zł. Wisłoujście Dotacja z programów ministra ścioła parafialnego św. Jakuba i św. Mikołaja. Gotycki kościół parafialny św. Mate- 2010 r. – 90 000 zł. Dotacja z programów ministra usza Apostoła (obecnie kolegiata), ce- Gotycka Brama Garncarska (Elbląska, św. l. 2008-2009 – 122 000 zł. glany, wzniesiony w czterech etapach od 2. Gdańsk Ducha), ceglana, wzniesiona ok. 1380 r. jako Kościół parafialny św. Jakuba i św. Mikoła- 1325 r. do początków XV w., odbudo- Wartownia nr 1 na element umocnień miejskich; na rzucie pro- ja, o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony wany w latach 70. XVI w.; bazylikowy Westerplatte stokąta, pięciokondygnacyjna, z przejazdem w 1742 r. z fundacji Cystersów oliwskich; jedno- z dwuwieżową fasadą i zakrystią ze skle- i dwoma furtami dla pieszych po bokach. nawowy z wtopioną drewnianą wieżą frontową. pieniem kryształowym z początków XVI w. 3. Gniew Zamek krzyżacki Marynowy Możdżanowo Orłowo

GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, GM. USTKA, POW. SŁUPSKI GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, POW. NOWODWORSKI POW. NOWODWORSKI 4. Parafia Rzymskokatolicka w Dunino- Kluki Inwestor prywatny: prace konserwatorskie wie: osuszenie ścian oraz konserwacja da- Parafia Rzymskokatolicka w Lubieszewie: Skansen Słowiński i roboty budowlane w domu podcienio- chu kościoła filialnego św. Bartłomieja remont fundamentów kościoła filialnego wym przy ul. Podcieniowej 19. w Możdżanowie. św. Barbary w Orłowie. 159 WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

Dotacja z programów ministra w końcu XIX w.; bazylika z dwunawowym Gotycki kościół filialny Trzech Króli i Prze- 2009 r. – 118 000 zł. transeptem i wielobocznymi wieżyczka- najświętszej Trójcy, ceglany, wzniesiony 2. Gotycki kościół filialny św. Barbary, cegla- mi schodowymi ujmującymi, zwieńczo- połowie XIV w., przebudowany w XVII w., ny, wzniesiony zapewne w XIV w., prze- ne bogatymi szczytami, fasadę i elewację powiększony po 1920 r.; jednonawowy kształcony w XVIII w.; salowy z drewnia- wschodnią; wewnątrz cenne wyposażenie z wieżą frontową. ną wieżą frontową. z XV i XVII w.

Inwestor prywatny: prace konserwatorskie Katedralna Parafia Rzymskokatolicka Prabuty i roboty budowlane w domu podcienio- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- wym przy ul. Żuławskiej 66. ny w Pelplinie: renowacja prospektu or- POW. KWIDZYŃSKI Dotacja z programów ministra ganowego kościoła filialnego Bożego Cia- Konkatedralna Parafia Rzymskokatolicka l. 2013-2015 – 500 000 zł. ła w Pelplinie. w Prabutach: izolacja ścian fundamento- Zachowana grupa drewnianych domów Dotacja z programów ministra wych konkatedry św. Wojciecha. podcieniowych, częściowo o konstrukcji 2009 r. – 42 000 zł. Dotacja z programów ministra szachulcowej, wzniesionych na przełomie Gotycki kościół filialny Bożego Ciała, ce- l. 2014-2015 – 250 000 zł. XVIII i XIX w. glany, wzniesiony w XV w., restaurowa- Gotycki kościół parafialny św. Wojciecha ny w XVII w. i XIX w.; salowy, stropowy, (od 1992 r. konkatedra), ceglany, wznie- z sygnaturką na dwuspadowym dachu. siony w 1. ćwierci XIV w., przekształcony Osiek po 1688 r., odbudowany w latach 80. XX w.; jednonawowy z więżą przy północnej POW. STAROGARDZKI Piaseczno stronie prezbiterium. Parafia Rzymskokatolicka w Osieku: zabezpieczenia przeciwwilgociowe kościele GM. GNIEW, POW. TCZEWSKI parafialnym Św. Rocha. Parafia Rzymskokatolicka w Piasecznie: Przemysław Dotacja z programów ministra remont dachu i elewacji oraz wykonanie 2015 r. – 100 000 zł. izolacji kościoła parafialnego Narodzenia GM. STEGNA, POW. NOWODWORSKI Neogotycki kościół parafialny św. Rocha, Najświętszej Marii Panny. Inwestor prywatny: kompleksowe prace z granitu i cegły, wzniesiony po 1864 r.; Dotacja z programów ministra konserwatorskie w domu podcieniowym jednonawowy z wieżą frontową. l. 2012-2013 – 570 000 zł. w Przemysławie. Gotycki kościół parafialny Narodzenia Naj- Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny, ceglany, wzniesio- 2008 r. – 150 000 zł. Pelplin ny w czterech etapach w XIV w., restauro- Dom podcieniowy, drewniany, parterowy wany w XX w.; halowy z wieżą frontową z dwukondygnacyjnym podcieniem o kon- POW. TCZEWSKI z początku XVI w., nadbudowaną w po- strukcji szachulcowej, wzniesiony ok. 1789 r. Diecezja Pelplińska Kościoła rzymskoka- łowie XVIII w. i barokowymi kaplicami tolickiego: konserwacja i restauracja ołta- (po 1750 r.). rzy oraz obrazów katedry Wniebowzię- Różyny cia Najświętszej Marii Panny w Pelplinie. Dotacja z programów ministra Pietrzwałd GM. PSZCZÓŁKI, POW. GDAŃSKI l. 2012-2015 – 992 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Różynach: Gotycka katedra Wniebowzięcia Najświęt- GM. SZTUM, POW. SZTUMSKI montaż instalacji przeciwpożarowej i prze- szej Marii Panny, pierwotnie opacki ko- Parafia Rzymskokatolicka w Czerni- ciwwłamaniowej w kościele parafialnym ściół Cystersów, wzniesiona w kilku fazach nie: remont dachu kościoła filialnego św. Wawrzyńca. od końca XIII w. do połowy XVI w. (za- Trzech Króli i Przenajświętszej Trójcy Dotacja z programów ministra łożenie sklepień w transepcie), z baroko- w Pietrzwałdzie. 2010 r. – 30 000 zł. wą kaplica Kosów w północnym ramieniu Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny św. Waw- 160 transeptu z połowy XVII w., restaurowany 2012 r. – 250 000 zł. rzyńca, wzniesiony w połowie XVIII w.; WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

salowy z wtopioną wieżą frontową o kon- ła parafialnego Najświętszego Serca Pana Tczew strukcji szachulcowej. Jezusowego. Dotacja z programów ministra POW. TCZEWSKI 2014 r. – 250 000 zł. Powiat Tczewski: remont i odbudowa Mo- Słupsk Kościół parafialny Najświętszego Serca Pa- stu Tczewskiego. na Jezusowego, z ceglanym prezbiterium Dotacja z programów ministra Miasto Słupsk: prace restauratorskie Po- i nawie o konstrukcji szachulcowej, wznie- l. 2014-2015 – 2 625 000 zł. mnika Powstańców Warszawskich. siony w latach 1681-1683, restaurowany Most drogowo-kolejowy, wzniesiony nad Dotacja z programów ministra w latach 30. XX w.; salowy z wieżą fron- Wisłą w latach 1845-1857 przez Carla 2015 r. – 20 000 zł. tową ; wewnątrz zachowana bogata deko- Lentza (w chwili budowy najdłuższy w Eu- Najstarszy w Polsce pomnik Powstańców racja malarska, zwłaszcza na kolebkowym ropie), z neogotyckimi wieżami i brama- Warszawskich, wzniesiony w 1946 r. we- stropie i ścianach nawy. mi według projektu Friedricha Augusta dług projektu Jana Malety; grupa figural- Stülera; obecnie długości 1052 metrów. na z poległym powstańcem, płaczącym dzieckiem i orłem przed fragmentem ce- Szczodrowo glanego muru. Trutnowy GM. SKARSZEWY, POW. STAROGARDZKI Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej: Parafia Rzymskokatolicka w Szczodrowie: GM. CEDRY WIELKIE, POW. GDAŃSKI montaż instalacji przeciwpożarowej i prze- konserwacja elewacji i dachu kościoła pa- Parafia Rzymskokatolicka w Trutnowach: ciwwłamaniowej w Baszcie Czarownic. rafialnego św. Apostołów Szymona i Ju- remont dachu kościoła parafialnego św. Dotacja z programów ministra dy Tadeusza. Apostołów Piotra i Pawła. 2011 r. – 15 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Pozostałości gotyckim murów miejskich 2010 r. – 299 000 zł. 2014 r. – 200 000 zł. 1. z XIV i XV w., z Bramami Młyńską i No- Kościół parafialny św. Apostołów Szymona Gotycki kościół parafialny św. Aposto- Kwidzyn wą oraz Basztą Czarownic (łupinowa, z ok. i Judy Tadeusza, drewniany o konstrukcji łów Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony Zamek i konkatedra św. 1410 r., w XVII w. więzienie). zrębowej, wzniesiony w końcu XV w. (?), w XIV w., przebudowany w XVII w.; Jana Ewangelisty oszalowany w końcu XVI w., przebudo- jednonawowy z dolną kondygnacją wie- wany w XVIII w. i w końcu XIX w.; jed- ży od frontu. Stara Kościelnica nonawowy z wieżą frontową, zwieńczoną 2. namiotowym dachem. Inwestor prywatny: prace izolacyjne i za- Lignowy GM. MIŁORADZ, POW. MALBORSKI bezpieczające żuławski dom podcieniowy Szlacheckie Kościół św. Parafia Rzymskokatolicka w Starej Ko- w Trutnowach. Marcina i św. ścielnicy: remont dachu kościoła parafial- Sztum Dotacja z programów ministra Małgorzaty nego św. Jerzego. l. 2010-2015 – 1 034 000 zł. Dotacja z programów ministra POW. SZTUMSKI Jeden z najstarszych domów podcienio- 2008 r. – 295 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. An- wych na Żuławach, wzniesiony ok. 1720 r., 3. Gotycki kościół parafialny św. Jerzego, ce- ny w Sztumie: remont elewacji, dachu o konstrukcji szkieletowej, z zachowanym Nowy Staw Kościół (Kolegiata) glany, wzniesiony ok. 1410 r.; jednonawo- i wieży oraz konserwacja witraży kościo- oryginalnym układem wnętrza (sień z ga- św. Mateusza wy ze sterczynowo-arkadkowym szczytem ła parafialnego. lerią komunikacyjną i wielka izba). Apostoła wschodnim z blendami. Dotacja z programów ministra l. 2008-2013 – 1 795 000 zł. 4. Neogotycki kościół parafialny św. Anny, Tuja Pelplin Stegna ceglany, wzniesiony ok. 1901 r. przez Fritza Katedra Reinbotha, z zachowaniem gotyckich par- GM. NOWY DWÓR GDAŃSKI, Wniebowzięcia POW. NOWODWORSKI POW. NOWODWORSKI Najświętszej Marii tii z XV w. w zachodniej części korpusu Panny Parafia Rzymskokatolicka w Stegnie: re- nawowego; jednonawowy z transeptem Parafia Rzymskokatolicka w Maryno- mont i wymiana pokrycia dachu kościo- i wieżą frontową. wach: prace remontowo-konserwatorskie 161 WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

przy dachu i wieży kościoła filialnego św. wej i montaż instalacji przeciwpożarowej oraz montaż instalacji przeciwpożaro- Jakuba w Tui. w XVIII-wiecznym kościele poewangelickim. wej w zespole poklasztornym i kościele Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra parafialnym Wniebowzięcia Najświętszej l. 2009-2014 – 620 000 zł. l. 2008-2013 – 567 000 zł. Marii Panny. Gotycki kościół filialny św. Jakuba, ceglany, Dawny kościół ewangelicko-augsburski Dotacja z programów ministra wzniesiony w 2 połowie XIV w., restauro- neogotycki, ceglany, wzniesiony w. 1882 r.; l. 2008-2013 – 840 000 zł. wany ok. 1900 r.; pierwotnie jednonawowy jednonawowy z wieżą frontową. Dawne opactwo Norbertanek, z gotyc- (od 1901 r. trzynawowy) z ośmioboczną kim kościołem parafialnym Wniebo- wieżą frontową, nadbudowaną w drew- wzięcia Najświętszej Marii Panny, cegla- nie w 1802 r. Złotowo nym, wzniesionym etapowo od 1. połowy XIII w. do przełomu XV i XVI w., za- GM. STARE POLE, POW. MALBORSKI sklepiony w 1607 r. (salowy ze smukła Wejherowo Inwestor prywatny: zabezpieczenie i kon- ośmioboczną wieżą częściowo wtopioną serwacja po pożarze XVIII-wiecznego do- wieżą frontową); klasztor z XIII w., prze- POW. WEJHEROWSKI mu podcieniowego pod adresem Złoto- budowany w XVII w., częściowo rozebra- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Fran- wo 22/24. ny w XIX w. ciszkanów) w Wejherowie: remont elewa- Dotacja z programów ministra cji kościoła św. Anny. 2015 r. – 600 000 zł. Dotacja z programów ministra Dom podcieniowy, o konstrukcji szachul- Żuławka Sztumska 2011 r. – 52 000 zł. cowej, wzniesiony ok. 1802 r., spalony Barokowy kościół Franciszkanów (pierwot- w większości w 2014 r. GM. DZIERZGOŃ, POW. SZTUMSKI nie Franciszkanów-Reformatów), wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Żuławce ny w połowie XVII w. z fundacji Wejhe- Sztumskiej: remont dachu i prace kon- rów; jednonawowy z parą kaplic bocznych Żarnowiec serwatorskie kościoła parafialnego św. Ja- i wieżą frontową. na Chrzciciela. GM. KROKOWA, POW. PUCKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka Zwiastowania 2013 r. – 150 000 zł. Wielkie Walichnowy Pana w Żarnowcu: remont dachu Opac- Gotycko-barokowy kościół parafialny św. twa Benedyktynek. Jana Chrzciciela, wzniesiony w 2 ćwierci GM. GNIEW, POW. TCZEWSKI Dotacja z programów ministra XIV w., przebudowany u schyłku XVII w.; Parafia Rzymskokatolicka w Wielkich Wa- 2015 r. – 68 000 zł. jednonawowy z wieżą w południowo-za- lichnowych: remont dachu i wieży oraz Opactwo Benedyktynek (do 1589 r. Cyste- chodnim narożu i sygnaturką na kalenicy montaż izolacji przeciwwodnych w ko- rek), z gotyckim kościołem (obecnie także nad łukiem tęczowym. ściele parafialnym św. Jana Chrzciciela. parafialnym) Zwiastowania Pana, ceglanym, Dotacja z programów ministra wzniesionym w XIII i XIV w., przebudowa- l. 2012-2014 – 400 000 zł. nym w połowie XVIII w., restaurowanym Żuławki Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- w XIX w. (salowy z wieżą frontową) i są- ciela, wzniesiony na przełomie XIV i XV siadującym od północy klasztorem z XIII GM. STEGNA, POW. NOWODWORSKI w.; jednonawowy z wieżą frontową o kon- i XIV w., częściowo rozebranym i restauro- Inwestor prywatny: kompleksowy re- strukcji szachulcowej z 1. ćwierci XVIII w. wanym w XIX w. (z wirydarzem). mont domu podcieniowego pod adresem Żuławki 64. Dotacja z programów ministra Wierzchucino Żukowo l. 2013-2015 – 800 000 zł. Zachowana grupa drewnianych domów GM. KROKOWA, POW. PUCKI POW. KARTUSKI z podcieniami o konstrukcji szachulco- Inwestor prywatny: remont dachu, elewa- Parafia Rzymskokatolicka w Żukowie: wej, wzniesionych w XVIII w. i w po- 162 cji oraz wykonanie stolarki okienno-drzwio- remont dachu, prace konserwatorskie czątkach XIX w. WOJEWÓDZTWO POMORSKIE

1. Piaseczno Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny

2. Tczew Most

3. Trutnowy Dom podcieniowy

163 Kłobuck

PRZYZNANE DOTACJE kłobucki Wręczyca Wielka częstochowski Aleksandrówka Lelów Częstochowa Nakło Pilica Przyrów Częstochowa Wancerzów WOJEWÓDZTWO Częstochowa Złoty Potok Zrębice Żuraw gliwicki ŚLĄSKIE Kozłów Lubliniec Pilchowice Myszków Pławniowice 90 272 000 ZŁ NA 115 PROJEKTÓW Poniszowice lubliniecki Rachowice Boronów myszkowski Sierakowice Koszęcin Koziegłowy Sieroty Lubecko Żarki Smolnica Sadów Zacharzowice Żernica

Zawiercie

Tarnowskie Góry zawierciański Irządze tarnogórski Smoleń Zawiercie Szałsza Dąbrowa Górnicza Dąbrowa Górnicza Dąbrowa Górnicza

Zabrze Gliwice Chorzów Sosnowiec Zabrze Gliwice Zabrze Chorzów Gliwice Chorzów Sosnowiec Sosnowiec

Katowice Katowice Katowice

Rybnik Racibórz

rybnicki raciborski Bełk Racibórz Rudy Wodzisław Śląski Pszczyna

wodzisławski Pszów pszczyński Wodzisław Śląski Ćwiklice Miedźna

W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości 31 370 000 zł na 105 projektów. Bielsko-Biała W latach 2008-2015 przyznano dotację ze środków Programu bielski Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 24 038 000 zł. Cieszyn Stara Wieś W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona cieszyński Cieszyn europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Ustroń Żywiec Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 żywiecki Żywiec w wysokości 34 864 000 zł. Kłobuck

Zawiercie

Tarnowskie Góry zawierciański Irządze tarnogórski Smoleń Zawiercie Szałsza Dąbrowa Górnicza Dąbrowa Górnicza Dąbrowa Górnicza

Zabrze Gliwice Chorzów Sosnowiec Zabrze Gliwice Zabrze Chorzów Gliwice Chorzów Sosnowiec Sosnowiec

Katowice Katowice Katowice

Rybnik Racibórz rybnicki raciborski Bełk Racibórz Rudy Wodzisław Śląski Pszczyna wodzisławski Pszów pszczyński Wodzisław Śląski Ćwiklice Miedźna

165 WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Aleksandrówka Kościół parafialny Najświętszej Marii Pan- Zespół klasztorny Paulinów na Jasnej Górze ny Królowej Różańca Świętego, drewnia- ufundowany w 1382 r. przez księcia Wła- GM. PRZYRÓW, POW. CZĘSTOCHOWSKI ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony dysława Opolczyka; kościół Wniebowzięcia Klasztor Mniszek Zakonu Kaznodziej- ok. 1611 r.; na rzucie krzyża greckiego, Najświętszej Marii Panny pierwotnie gotyc- skiego (Dominikanek) w Aleksandrówce z sześcioboczną wieża frontową i sygna- ki, w latach 1690-1695 przebudowany na (Świętej Annie): remont klasztoru i ko- turką w krzyżu. barokowy, bazylikowy; kaplica Narodzenia ścioła św. Anny. Najświętszej Marii Panny (cudownego wi- Dotacja z programów ministra zerunku), z gotyckim prezbiterium i baro- l. 2010-2013 – 2 433 000 zł. Chorzów kowym korpusem z XVII w.; klasztor ba- Barokowy kościół Dominikanek św. An- rokowy wznoszony etapami od 1620 do ny, pierwotnie Bernardynek, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka św. Marii Mag- 1712 r.; obwarowania systemu nowowło- w latach 1609-1668; na rzucie krzyża daleny w Chorzowie: remont dachu ko- sko-holenderskiego z lat 1620-1676, roz- z wieża frontową i kopułami nad prezbi- ścioła parafialnego. budowane w XVIII i XX w.; wieża fronto- terium, ramionami transeptu i w krzyżu; Dotacja z programów ministra wa wzniesiona w latach 1901-1905 według w kaplicy św. Anny w transepcie boga- l. 2010-2014 – 600 000 zł. projektu Stefana Szyllera. ta dekoracja sztukatorska z 1695 r.; ko- Neogotycki kościół parafialny św. Ma- ściół poprzedza dziedziniec odpustowy rii Magdaleny, ceglany, wzniesiony w la- z dzwonnicą; barokowy klasztor, cztero- tach 1889-1892 według projektu Josepha Ćwiklice skrzydłowy z wirydarzem pośrodku, zbu- Ebersa; pseudobazylikowy, z transeptem dowany po 1634 r. z ramionami zamkniętymi pięciobocznie GM. PSZCZYNA, POW. PSZCZYŃSKI i wieżą od frontu, zwieńczoną ostrosłupo- Parafia Rzymskokatolicka w Ćwiklicach: wym hełmem. remont kościoła parafialnego św. Marcina. Bełk Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 1 300 000 zł. GM. CZERWIONKA-LESZCZYNY, Cieszyn Kościół parafialny św. Marcina, drewnia- POW. RYBNICKI ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Sarkan- POW. CIESZYŃSKI być może w 3. ćwierci XV w., gruntow- dra w Bełku: remont kościoła filialnego św. Zamek Cieszyn: remont Wieży Piastowskiej. nie przebudowany w XVIII i XIX w.; jed- Marii Magdaleny. Dotacja z programów ministra nonawowy z wieżą frontową o konstrukcji Dotacja z programów ministra 2015 r. – 30 000 zł. słupowej, na rzucie kwadratu i sygnaturką l. 2012-2014 – 775 000 zł. Wieża Piastowska, pozostałość twierdzy na siodłowym dachu nawy. Barokowy kościół filialny św. Marii Mag- i rezydencji książąt cieszyńskich, z kamie- daleny, drewniany o konstrukcji zrębowej, nia, wzniesiona na rzucie kwadratu w 1. wzniesiony ok. połowy XVIII w.; jednona- połowie XIV w., uzupełniona ceglanym Dąbrowa Górnicza wowy z wieżą frontową o pochyłych ścia- krenelażem w XV w. nach, zwieńczony izbicą. Parafia Rzymskokatolicka św. Antoniego z Padwy w Dąbrowie Górniczej: remont Częstochowa wieży kościoła parafialnego. Boronów Dotacja z programów ministra Klasztor Zakonu Świętego Pawła Pierwsze- 2010 r. – 80 000 zł. POW. LUBLINIECKI go Pustelnika (Paulinów) na Jasnej Górze: Kościół parafialny w Dąbrowie Górni- Parafia Rzymskokatolicka w Boronowie: konserwacja i remont zespołu jasnogórskie- czej-Gołonogu, pierwotnie barokowy, konserwacja ambony, stalli i portalu w ko- go, w tym kościoła Wniebowzięcia Naj- wzniesiony ok. 1675 r. z fundacji biskupa ściele parafialnym Najświętszej Marii Pan- świętszej Marii Panny, obwarowań i bu- krakowskiego Andrzeja Trzebickiego, prze- ny Królowej Różańca Świętego. dynków klasztornych. budowany w połowie XVIII w., w końcu Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra XIX w. uzupełniony w duchu neorenesan- 166 2014 r. – 100 000 zł. l. 2009-2015 – 5 641 000 zł. su o nawy boczne i wieżę frontową; obec- WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

nie bazylikowy z półkoliście zamkniętym ciokondygnacyjny, czteroskrzydłowy wo- Neoromański kościół parafialny Zmar- prezbiterium. kół wewnętrznego dziedzińca (na którym twychwstania Pańskiego (kościół diecezjal- wybudowano półkolistą salę Sejmu Ślą- ny), wzniesiony w latach 1856-1858 przez skiego), z czterema wydatnymi ryzalita- Richarda Lucae; jednonawowy z transep- Gliwice mi w narożach (każdy z odrębnym dzie- tem i dwuwieżową fasadą, rozbudowany dzińcem wewnętrznym). ok. 1883 i w latach 1899-1902. Parafia Rzymskokatolicka Ducha Świę- tego w Gliwicach: konserwacja polichro- Rzymskokatolicka Parafia św. Apostołów Akademia Muzyczna im. Karola Szyma- mii i ołtarza oraz wymiana instalacji elek- Piotra i Pawła w Katowicach: remont ele- nowskiego w Katowicach: rewitalizacja sie- trycznej w kościele filialnym św. Jerzego. wacji i wieży kościoła parafialnego. dziby Akademii Muzycznej w Katowicach. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja ze środków priorytetu l. 2010-2015 – 1 000 000 zł. l. 2013-2014 – 781 000 zł. ochrona europejskiego dziedzic- Barokowy kościół filialny św. Jerzego w Gli- Neogotycki kościół parafialny św. Apo- twa kulturowego MF EOG i NMF wicach-Ostropie, drewniany o konstrukcji stołów Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony l. 2014-2015 - 10 559 000 zł. zrębowej, wzniesiony ok. 1667 r. z zacho- ok. 1900 r. przez Josepha Ebersa; bazylika Neogotycki gmach przy ul. Wojewódz- wanym gotyckim prezbiterium ceglanym transeptowa z wieżą frontową z ostrosłu- kiej, ceglany, wzniesiony na przełomie z 1. połowy XV w.; jednonawowy, z wieżą powym hełmem. XIX i XX w., w latach 20. XX w. pierw- frontową o konstrukcji słupowej, zwień- sza siedziba władz województwa śląskiego; czoną izbicą. Rzymskokatolicka Parafia Przemienienia wewnątrz m.in. aula im. Bolesława Sza- Pańskiego w Katowicach: remont kaplicy belskiego, sala koncertowa dla 480 osób. cmentarnej parafii. Irządze Dotacja z programów ministra Muzeum Śląskie w Katowicach: Rewitali- 2014 r. – 100 000 zł. zacja zabytkowych budynków Łaźni Głów- POW. ZAWIERCIAŃSKI Neogotycka kaplica na cmentarzu przy ul. nej i Stolarni wraz z przyległym terenem Parafia Rzymskokatolicka w Irządzach: Gliwickiej, ceglana, wzniesiona na przeło- dawnej kopalni Katowice i budową infra- remont wieży kościoła parafialnego św. mie XIX i XX w., na rzucie sześcioboku, struktury Muzeum Śląskiego w Katowicach. Wacława. z apsydalnym prezbiterium. Dotacja ze środków priorytetu Dotacja z programów ministra ochrona europejskiego dziedzic- 1. 2014 r. – 250 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Szczepana twa kulturowego MF EOG i NMF Aleksandrówka Gotycki kościół parafialny św. Wacława, w Katowicach-Bogucicach: konserwacja l. 2014-2015 - 15 313 000 zł. Kościół św. Anny wzniesiony w końcu XIV w., przebudowa- elewacji ceglanej kościoła parafialnego. Zespół zabytków architektury przemy- ny w duchu baroku w 2. połowie XVII w., Dotacja z programów ministra słowej i urządzeń, pozostałych po działa- 2. 2008 r. – 280 000 zł. rozbudowany w 1894 r.; jednonawowy jącej w latach 1823-1999 kopalni węgla Częstochowa z kaplicami bocznymi i wieżą frontową. Neogotycki kościół parafialny św. Szcze- kamiennego Katowice (pierwotnie Ferdi- Klasztor na Jasnej pana w Katowicach-Bogucicach, ceglany, nand), m.in.: łaźnie, nadszybia, stolarnia. Górze wzniesiony w latach 1892-1894 przez Pau- la Jackischa; pseudobazylikowy z transep- Silesia Jeans Krzysztof Słowikowski: re- Katowice 3. tem, wieżą frontową, sygnaturką na krzyżu mont Starej Cechowni Huty Meta- Ćwiklice Województwo Śląskie: renowacja Sali Sej- i wieżami komunikacyjnymi po obu stro- li Nieżelaznych (Huty Uthemann) Kościół św. mu Śląskiego w Urzędzie Wojewódzkim nach prezbiterium. w Katowicach-Szopienicach. Marcina w Katowicach. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Parafia Ewangelicko-Augsburska w Kato- l. 2012-2013 – 650 000 zł. 2014 r. – 300 000 zł. wicach: remont dachu kościoła parafialne- Zespół architektury i urządzeń przemysło- 4. Gliwice Modernistyczny gmach Urzędu Woje- go (diecezjalnego – katedry) Zmartwych- wych dawnej Huta Metali Nieżelaznych Kościół św. wódzkiego i Sejmu Śląskiego, wzniesiony wstania Pańskiego. Szopienice, istniejącej od lat 30. XIX w. Jerzego w duchu klasycyzmu w latach 1923-1929 Dotacja z programów ministra do 2008 r.; wśród objętych ochroną kon- przez grupę krakowskich architektów; pię- l. 2014-2015 – 160 000 zł. serwatorską obiektów znajduje się gmach 167 WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

cechowni (dawnej dyrekcji huty Uthe- kaplica kopułową od południa, wystawio- ny, wzniesiony prawdopodobnie w XIV w., mann) z początku XX w. ną w 2. połowie XVII w. rozbudowany na przełomie XVI i XVII w. i ok. 1776 r.; jednonawowy z wieżą fron- Start Management Piotr Gerber: pra- tową z 1787 r.; w prezbiterium zespół go- ce zabezpieczające w Walcowni Cynku Kozłów tyckich fresków z XV w. w Katowicach-Szopienicach. Dotacja z programów ministra GM. SOŚNICOWICE, POW. GLIWICKI 2015 r. – 600 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kozłowie: re- Miedźna Zabytek architektury przemysłowej, wznie- mont murów i dachu kościoła parafialne- siony w początkach XX w. dla koncernu go św. Mikołaja. POW. PSZCZYŃSKI rodziny von Giesche, czynny jako zakład Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Miedźnej: re- produkcyjny do 2002 r., obecnie w prze- l. 2010-2012 – 430 000 zł. mont dachu kościoła parafialnego św. Kle- budowie na cele muzealne. Późnogotycki kościół parafialny św. Miko- mensa I Papieża i Męczennika. łaja, z kamienia, wzniesiony ok. 1500 r., Dotacja z programów ministra rozbudowany i przebudowany w latach 2009 r. – 50 000 zł. Koszęcin 1904-1928 r.; jednonawowy z drewnia- Barokowy kościół parafialny św. Klemensa ną wieżą frontową i z sygnaturką. I Papieża i Męczennika, drewniany o kon- POW. LUBLINIECKI strukcji zrębowej, wzniesiony zapewne Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisła- w XVII w., rozbudowany w XVIII w.; wa Hadyny: rewitalizacja zespołu pałaco- Lelów jednonawowy z wieżą frontową o pochy- wo-parkowego w Koszęcinie w ramach łych ścianach, zwieńczoną izbicą, otoczo- tworzenia Śląskiego Centrum Edukacji POW. CZĘSTOCHOWSKI ny sobotami. Regionalnej. Parafia Rzymskokatolicka w Lelowie: izo- Dotacja z programów ministra lacja pozioma kościoła parafialnego św. l. 2010-2014 – 24 038 000 zł. Marcina. Nakło Klasycystyczny pałac, wzniesiony ok. Dotacja z programów ministra 1829 r. z wykorzystaniem murów siedzi- 2009 r. – 50 000 zł. GM. LELÓW, POW. CZĘSTOCHOWSKI by z XVI-XVII w.; piętrowy, trzyskrzydło- Kościół parafialny św. Marcina, pierwot- Parafia Rzymskokatolicka w Nakle: remont wy, skrzydło południowe nieregularne, na nie gotycki, wzniesiony prawdopodobnie dachu kościoła parafialnego św. Mikołaja. rzucie wydłużonego prostokąta z wyższym w 2. połowie XIV w., przebudowany ok. Dotacja z programów ministra ryzalitem poprzedzonym podcieniem; przy 1638 r., zniszczony w 1939 r., zrekonstru- 2012 r. – 200 000 zł. skrzydle północnym kaplica i wieża; wo- owany w latach 40. XX w.; jednonawowy Barokowy kościół parafialny św. Mikoła- kół park krajobrazowy z początku XIX w. z wieżą frontową i dwiema parami kaplic ja, wzniesiony przed 1712 r., gruntownie przy korpusie. remontowany w końcu XVIII w.; jednonawowy z półkoliście zamkniętym prezbi- Koziegłowy terium, kopułową kaplicą z końca XVII w. Lubecko i sygnaturką na dachu. POW. MYSZKOWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Koziegło- GM. KOCHANOWICE, POW. LUBLINIECKI wach: remont kościoła parafialnego św. Parafia Rzymskokatolicka w Lubecku: Pilchowice Marii Magdaleny. konserwacja polichromii w prezbiterium Dotacja z programów ministra kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Ma- POW. GLIWICKI 2013 r. – 40 000 zł. ryi Panny. Parafia Rzymskokatolicka w Pilchowicach: Gotycki kościół parafialny św. Marii Mag- Dotacja z programów ministra remont kościoła parafialnego Ścięcia św. daleny, wzniesiony etapami (prezbiterium l. 2011-2013 – 750 000 zł. Jana Chrzciciela. przed 1470 r., nawa przed 1595 r.); jed- Gotycko-renesansowy kościół parafialny Dotacja z programów ministra 168 nonawowy z wieżą frontową i barokową Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Pan- l. 2008-2009 – 480 000 zł. WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Późnobarokowy kościół parafialny Ścięcia torskie w kościele parafialnym św. Jana Rachowice św. Jana Chrzciciela, wzniesiony w latach Chrzciciela. GM. SOŚNICOWICE, POW. GLIWICKI 1779-1780 zapewne przez Christopha Dotacja z programów ministra Worbsa; jednonawowy z wtopioną wieżą l. 2009-2013 – 750 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Rachowicach: frontową i sygnaturką. Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- remont dzwonnicy i konstrukcji kościoła ciela, drewniany o konstrukcji zrębowej, parafialnego Trójcy Świętej. wzniesiony przed 1499 r.; dwunawowy Dotacja z programów ministra Pilica z kaplicą grobową Rogojskich od północy l. 2012-2014 – 516 000 zł. z ok. 1650 r., z sygnaturką, otoczony so- Kościół parafialny Trójcy Świętej, z cegla- POW. CZĘSTOCHOWSKI botami; w sąsiedztwie drewniana dzwon- nym, gotyckim prezbiterium, wzniesionym Parafia Rzymskokatolicka w Pilicy: re- nica z ok. 1520 r., o konstrukcji słupowej na przełomie XV i XVI w. i drewnianym mont dachu i wykonanie izolacji kościo- i pochyłych ścianach, z izbicą. korpusem jednonawowym o konstrukcji ła parafialnego św. Jana Chrzciciela i św. zrębowej i wieżą frontową o pochyłym Jana Ewangelisty. ścianach (konstrukcja słupowa) z XVIII w.; Dotacja z programów ministra Przyrów wewnątrz wczesnobarokowa polichromia l. 2008-2014 – 950 000 zł. z 1. połowy XVII w. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela POW. CZĘSTOCHOWSKI i św. Jana Ewangelisty (do XIX w. kole- Parafia Rzymskokatolicka w Przyrowie: giata, obecnie prokolegiata), z gotyckim konserwacja polichromii w prezbiterium Racibórz prezbiterium z XV lub XVI w. i barokową kościoła filialnego św. Mikołaja. nawą z ok. XVII w.; jednonawowy z ka- Dotacja z programów ministra POW. RACIBORSKI plicami: gotycką św. Anny (po 1550 r.), l. 2013-2015 – 275 000 zł. Powiat Raciborski: konserwacja wnę- manierystyczną, kopułową Padniewskich Barokowy kościół filialny św. Mikołaja, trza kaplicy zamkowej św. Tomasza (1601 r.) i barokową św. Józefa z ok. 1700 r. wzniesiony w 1. połowie XVII w.; jed- Kantuaryjskiego. nonawowy z wieżą frontową (w górnych Dotacja z programów ministra partiach drewnianą) i prezbiterium prze- 2015 r. – 200 000 zł. Pławniowice krytym kopułą, z zachowanym polichro- Gotycka kaplica zamkowa św. Tomasza miami z okresu budowy. Kantuaryjskiego (Becketa), z cegły i ka- GM. RUDZINIEC, POW. GLIWICKI mienia, wzniesiona ok. 1290 r. (do XV w. Ośrodek Edukacyjno-Formacyjny Die- kolegiata), kilkukrotnie gruntownie prze- cezji Gliwickiej Zespół Pałacowo-Parko- Pszów budowana w XVI i XVII w., regotycy- wy: montaż systemu sygnalizacji pożaru. zowana ok. 1873 r., salowa, pierwotnie 1. Dotacja z programów ministra POW. WODZISŁAWSKI wolnostojąca. Katowice 2010 r. – 80 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Pszowie: kon- Sala Sejmu Neorenesansowy pałac w tzw. kostiumie serwacja baldachimu ołtarza głównego Rzymskokatolicka Parafia Wniebowzię- Śląskiego francuskim, wzniesiony w latach 1884- w kościele parafialnym Narodzenia Naj- cia Najświętszej Marii Panny w Racibo- 1885 dla Ballestremów z wykorzystaniem świętszej Marii Panny. rzu: remont dachu w kościele filialnym 2. pałacu barokowego z ok. 1737 r.; piętro- Dotacja z programów ministra św. Jakuba. Katowice wy, o złożonej bryle, z wysokim dachem, l. 2012-2013 – 300 000 zł. Dotacja z programów ministra Luterańska katedra wieżami i kolistą basztą. Późnobarokowy kościół parafialny Narodze- 2011 r. – 100 000 zł. Zmartwychwstania Pańskiego nia Najświętszej Marii Panny, pielgrzym- Gotycki kościół św. Jakuba, pierwotnie kowy, wzniesiony w latach 1743-1746 Dominikanów, ceglany z kamiennymi Poniszowice przez Friedricha Gansa; jednonawowy ty- detalami, budowa rozpoczęta w połowie 3. pu ścienno-filarowego, z apsydą i pseudo- XIII w., prezbiterium z XIV w.; w XVII w. Koszęcin GM. RUDZINIEC, POW. GLIWICKI transeptem, fasada dwuwieżowa (wieże barokizacja wnętrza, ok. 1874 r. regoty- Pałac Parafia Rzymskokatolicka w Poniszo- nadbudowane w latach 1847-1850 przez cyzacja, odbudowa po zniszczeniach wo- wicach: prace remontowe i konserwa- Josepha Linkego). jennych 1945 r.; jednonawowy z wieżą 169 WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

po południowej stronie korpusu i baro- rozbudowany ok. 1955 r.; jednonawo- kową kaplicą Gaschin-Gaszyńskich z po- wy z barokową kaplicą od północy; w są- łowy XVII w. siedztwie dzwonnica z XVII w., w dolnej kondygnacji kamienna, w wyższych par- Muzeum w Raciborzu: restauracja dawnej tiach drewniana. zakrystii kościoła św. Ducha przy klasztorze Dominikanek (obecnie siedzibie muzeum). Dotacja z programów ministra Sierakowice 2011 r. – 100 000 zł. Dawny kościół Dominikanek św. Du- GM. SOŚNICOWICE, POW. GLIWICKI cha, ceglany, wzniesiony w latach 1317- Parafia Rzymskokatolicka w Rachowi- 1335; XIX w. przekazany ewangelikom, cach: konserwacja polichromii w kościele a od 1936 r. siedziba muzeum; pierwot- filialnym św. Katarzyny Aleksandryjskiej nie jednonawowy z wieżą w korpusie od w Sierakowicach. południowego zachodu i kaplicą św. Do- Dotacja z programów ministra minika z 1815 r. 2009 r. – 244 000 zł. Kościół filialny św. Katarzyny Aleksan- dryjskiej, drewniany o konstrukcji zrębo- Rudy wej, wzniesiony ok. 1675 r.; jednonawowy, z wieżą frontową o pochyłych ścianach POW. RACIBORSKI i konstrukcji słupowej, otoczony sobota- Diecezja Gliwicka Kościoła rzymskoka- mi; wewnątrz bogata barokowa polichro- tolickiego: rewitalizacja zespołu pocyster- mia z końca XVII w. skiego, w tym konserwacja elewacji Pałacu Opata i klasztoru pocysterskiego. Dotacja z programów ministra Sieroty l. 2006-2012 – 2 428 000 zł. Barokowy zespół dawnego klasztoru Cy- GM. WIELOWIEŚ, POW. GLIWICKI stersów, wzniesiony 1671-1680 w miejscu Parafia Rzymskokatolicka w Sierotach: wy- gotyckich zabudowań z XIV w., piętrowy miana instalacji elektrycznej oraz montaż na rzucie czworoboku z wirydarzem i kruż- instalacji przeciwpożarowej i antywłama- gankami; barokowy Pałac Opata, wznie- niowej w kościele parafialnym Wszyst- siony ok. 1730 r., w XIX w. przebudowa- kich Świętych. ny na neobarokową rezydencję książąt von Dotacja z programów ministra Hohenlohe, spalony w 1945 r., odbudo- l. 2013-2014 – 139 000 zł. wany na przełomie XX i XXI w. Kościół parafialny Wszystkich Świętych, z ceglanym, gotyckim prezbiterium z ok. Parafia Rzymskokatolicka w Rudach: re- 1470 r., drewnianą nawą o konstrukcji zrę- mont prezbiterium kościoła parafialnego bowej z 1707 r. i drewnianą wieżą frontową Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. o konstrukcji słupowej z 1770 r.; wewnątrz Dotacja z programów ministra późnogotyckie polichromie z końca XV w. 2015 r. – 200 000 zł. Kościół parafialny Wniebowzięcia Naj- świętszej Marii Panny, pierwotnie Cyster- Smoleń sów, wzniesiony jako gotycki przed 1300 r., odbudowany jako barokowy w 2. połowie GM. PILICA, POW. ZAWIERCIAŃSKI XVII w. i ponownie wraz regotycyzacją po Gmina Pilica: zabezpieczanie ścian zam- 1945 r. według projektu Zdzisława Kacz- ku w Smoleniu. marczyka; bazylikowy z transeptem i parą Dotacja z programów ministra kaplic przy prezbiterium, barokową kapli- 2014 r. – 250 000 zł. cą przy południowym ramieniu transeptu Ruiny gotyckiego zamku rycerskiego, z ka- i wieżą frontową wtopioną w korpus (obie mienia, wzniesionego dla rodu panów z Pil- z 1. połowy XVIII w.). czy (Pileckich); na nieregularnym rzucie, złożony z zamku górnego z cylindrycz- ną basztą i dwóch zamków dolnych — Sadów wschodniego i zachodniego

GM. KOSZĘCIN, POW. LUBLINIECKI Parafia Rzymskokatolicka w Sadowie: re- Smolnica mont kościoła parafialnego św. Józefa. Dotacja z programów ministra GM. SOŚNICOWICE, POW. GLIWICKI 2008 r. – 289 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Smolnicy: in- Gotycki kościół parafialny św. Józefa, stalacja przeciwpożarowa, alarmowa i elek- z kamienia, wzniesiony w XIV w., prze- tryczna oraz konserwacja konstrukcji ko- 170 kształcony w duchu baroku w XVII w., ścioła filialnego św. Bartłomieja. WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, Ewangelicko-augsburski kościół para- l. 2013-2014 – 139 000 zł. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- fialny św. Trójcy (pierwotnie Franciszka- Drewniany kościół filialny (cmentarny) siony w XVI lub XVII w., odbudowany nów), gotycki, przebudowany w XVIII w., św. Bartłomieja, pierwotnie ewangelic- po 1784 r., przebudowany w 2. połowie restaurowany po II wojnie światowej; ko-augsburski, o konstrukcji zrębowej, XIX w.; jednonawowy z wieżą frontową jednonawowy. wzniesiony przed 1603 r., rozbudowany (konstrukcja słupowa). po 1680 r.; salowy z apsydą i wieżą fron- tową, o pochyłych ścianach i konstrukcji Zabrze słupowej, z początku XVIII w. Truskolasy Muzeum Górnictwa Węglowego w Za- GM. WRĘCZYCA WIELKA, POW. KŁOBUCKI brzu: restauracja Skansenu Górniczego Sosnowiec Parafia Rzymskokatolicka w Truskolasach: „Królowa Luiza”. montaż instalacji przeciwpożarowej i alar- Dotacja z programów ministra Katedralna Parafia Rzymskokatolicka mowej w kościele parafialnym św. Mikołaja. l. 2012-2013 – 330 000 zł. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Dotacja z programów ministra Zespół zabytkowych budynków i urzą- w Sosnowcu: konserwacja techniczna po- l. 2011-2012 – 145 000 zł. dzeń przemysłowych, powstałych głównie lichromii sklepienia nawy głównej katedry. Kościół parafialny św. Mikołaja, drew- w 2. połowie XIX w.; skansen utworzony Dotacja z programów ministra niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiona terenie kopalni „Królowa Luiza” (po 2015 r. – 1 000 000 zł. ny w 1737 r.; trójnawowy z takimż pre- 1945 r. – „Zabrze”), założonej w 1791 r., Neoromańska katedra rzymskokatolicka zbiterium i parą kaplic transeptowych oraz otwarto w 1993 r. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- pierwotnie dwuwieżową fasadą (wieże ro- ny, ceglana, wzniesiona przez Karola Ko- zebrane w XIX w.). Fly Development Ireneusz Mucha: re- złowskiego w latach 1893-1899; bazylika mont dachu i prace konstrukcyjne w pa- transeptowa z wieżą frontową; wewnątrz łacu w Zabrzu-Mikulczycach. polichromia Włodzimierza Tetmajera Ustroń Dotacja z programów ministra i Henryka Uziembły. 2013 r. – 200 000 zł. POW. CIESZYŃSKI Barokowy dwór (pałac), wzniesiony praw- Inwestor prywatny: konserwacja wystroju Parafia Rzymskokatolicka św. Anny dopodobnie w 2. połowie XVII w., rezyden- łazienki w Pałacu Dietla. w Ustroniu-Nierodzimiu: remont dachu cja Doleczków, a następnie Donnersmarc- Dotacja z programów ministra kościoła parafialnego. ków; piętrowy, z frontonem nad ryzalitem 2012 r. – 30 000 zł. Dotacja z programów ministra środkowym i dachem mansardowym; wo- Neobarokowy pałac Henryka Dietla, 2008 r. – 120 000 zł. kół pałacu zespół innych obiektów pod- wzniesiony na przełomie XIX i XX w., Kościół parafialny św. Anny, drewniany worskich i park. być może według projektu Antoniego Ja- o konstrukcji zrębowej, wzniesiony przed błońskiego-Jasieńczyka; wewnątrz zacho- 1769 r. z fundacji Goczałkowskich; jedno- wany wystrój, m.in. sali balowej, jadalni, nawowy z wieżą nad wschodnią częścią na- Zacharzowice gabinetu, łazienki. wy, nadbudowaną w 1938 r. GM. WIELOWIEŚ, POW. GLIWICKI Parafia Rzymskokatolicka w Sierotach: re- Stara Wieś Wancerzów mont dachu i wieży kościoła filialnego św. Wawrzyńca w Zacharzowicach. GM. WILAMOWICE, POW. BIELSKI GM. MSTÓW, POW. CZĘSTOCHOWSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Starej Wsi: Dom Zakonu Kanoników Regularnych l. 2011-2012 – 310 000 zł. prace konserwatorskie konstrukcji i wy- Laterańskich w Mstowie: remont kościoła Kościół filialny św. Wawrzyńca, drewnia- stroju oraz wymiana instalacji w kościele klasztornego Wniebowzięcia Najświętszej ny o konstrukcji zrębowej, pobity gon- parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego. Marii Panny i św. Augustyna. tem, wzniesiony ok. 1580 r., wielokrotnie Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra restaurowany; jednonawowy z wieżą fron- l. 2009-2013 – 423 000 zł. l. 2010-2012 – 180 000 zł. tową z pochyłami ścianami (konstrukcja Kościół parafialny Podwyższenia Krzyża Barokowy kościół klasztorny Kanoników słupowa), otoczony sobotami. Świętego, drewniany o konstrukcji zrębo- Regularnych Laterańskich Wniebowzię- wej, wzniesiony w 1522 r., przekształco- cia Najświętszej Marii Panny i św. Augu- ny w 1926 r.; jednonawowy z wieżą fron- styna w Mstowie (Wancerzowie), wznie- Zawiercie tową (konstrukcja słupowa) o pochyłych siony w latach 1718-1746, restaurowany POW. ZAWIERCIAŃSKI 1. ścianach, z izbicą z ok. 1644 r., otoczo- w latach 1923-1936; bazylika transepto- Pszów ny sobotami. wa z dwuwieżową fasadą. Rzymskokatolicka Parafia św. Apostołów Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Piotra i Pawła w Zawierciu: remont dachu Panny i wieży kościoła parafialnego. Szałsza Wodzisław Śląski Dotacja z programów ministra 2015 r. – 150 000 zł. GM. ZBROSŁAWICE, POW. TARNOGÓRSKI POW. WODZISŁAWSKI Neogotycki kościół parafialny św. Apo- 2. Parafia Rzymskokatolicka w Szałszy: mon- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Wo- stołów Piotra i Pawła (od 1992 r. w ran- Racibórz Kaplica zamkowa taż instalacji przeciwpożarowej w kościele dzisławiu Śląskim: remont kościoła para- dze kolegiaty), ceglany, wzniesiony w la- św. Tomasza parafialnym św. Jana Chrzciciela. fialnego św. Trójcy. tach 1896-1903 według projektu Hugona Kantauryjskiego Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kudery; bazylika transeptowa z dwuwie- 2014 r. – 40 000 zł. 2010 r. – 140 000 zł. żową fasadą. 171 WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

Złoty Potok Żarki Żuraw

GM. JANÓW, POWIAT CZĘSTOCHOWSKI POW. MYSZKOWSKI GM. JANÓW, POW. CZĘSTOCHOWSKI

Gmina Janów: wymiana pokrycia dachu Parafia Rzymskokatolicka w Żarkach: re- Parafia Rzymskokatolicka w Żurawiu: i remont i elewacji dworku Zygmunta mont elewacji kościoła parafialnego św. konserwacja ołtarza głównego w koście- Krasińskiego. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza. le parafialnym św. Bartłomieja Apostoła. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 150 000 zł. 2013 r. – 40 000 zł. 2014 r. – 70 000 zł. Klasycystyczny dwór Krasińskich, wznie- Kościół parafialny św. Apostołów Szy- Kościół parafialny św. Bartłomieja Apostoła, siony w 1829 r., restaurowany po 1952 r.; mona i Judy Tadeusza, pierwotnie gotyc- pierwotnie gotycki, wzniesiony w XV w., parterowy z gankiem kolumnowym; ki, wzniesiony ok. 1522 r., odbudowany przebudowany XVIII i XIX w., rozbudo- obecnie muzeum biograficzne Zygmun- w stylu barokowym w połowie XVIII w., wany ok. 1893 r. i w latach 30. XX w.; jed- ta Krasińskiego. przebudowany w 1846 r. w duchu neogo- nonawowy z wieżą frontową (ok. 1893 r.) tyckim przez Henryka Marconiego; jed- i parą kaplic bocznych. Parafia Rzymskokatolicka w Złotym Po- nonawowy z parą kaplic bocznych i wie- toku: konserwacja gotyckiego portalu, po- żą frontową. lichromii i ołtarzy w kościele parafialnym Żywiec św. Jana Chrzciciela. Klasztor Zakonu św. Pawła Pierwszego Dotacja z programów ministra Pustelnika (Paulinów) w Żarkach-Leśnio- POW. ŻYWIECKI l. 2008-2014 – 1 014 000 zł. wie: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- Gmina miasta Żywca: rewitalizacja ze- Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, wej w kościele klasztornym Nawiedzenia społu Starego Zamku i Parku Habsbur- pierwotnie gotycki, wzniesiony w XV w., Najświętszej Marii Panny. gów w Żywcu. przebudowany ok. 1780 r., rozbudowany Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra w 1883 r. przez Wincentego Rakiewicza l. 2010-2011 – 110 000 zł. l. 2006-2010 – 1 775 000 zł. (wieża frontowa); jednonawowy z manie- Gotycko-renesansowy kościół klasztorny Dotacja ze środków priorytetu rystyczną kaplicą kopułową z 2. ćwier- Paulinów Nawiedzenia Najświętszej Ma- ochrona europejskiego dziedzic- ci XVII w. i neogotycką kaplica grobo- rii Panny, wzniesiony ok. połowy XVI twa kulturowego MF EOG i NMF wą Krasińskich, a następnie Raczyńskich, w.; jednonawowy z dwuwieżową fasadą l. 2008-2010 - 8 991 000 zł. z połowy XIX w. z 1791 r.; po północnej stronie baroko- Stary Zamek, pierwotnie gotycki, wznie- wy klasztor z 3. ćwierci XVIII w., cztero- siony ok. 1468 r. dla Komorowskich, roz- skrzydłowy wokół wirydarza. budowany w początkach XVI w., prze- Zrębice kształcony w renesansową siedzibę ok. 1570 r., powiększony o skrzydło połu- GM. OLSZTYN, POW. CZĘSTOCHOWSKI Żernica dniowe w latach 1716-1724 dla Wielo- Parafia Rzymskokatolicka w Zrębicach: polskich; regotycyzowany w 3. ćwierci remont kościoła parafialnego św. Idzie- GM. PILCHOWICE, POW. GLIWICKI XIX w. dla Habsburgów; trzypiętrowy, go Opata. Parafia Rzymskokatolicka w Żernicy: kon- na nieregularnym rzucie, czworoboczny Dotacja z programów ministra serwacja polichromii w kościele parafial- z wewnętrznym dziedzińcem krużgan- 2015 r. – 200 000 zł. nym św. Michała Archanioła. kowym; w sąsiedztwie eklektyczny pałac Kościół parafialny św. Idziego, drewnia- Dotacja z programów ministra Habsburgów (zwany Nowym Zamkiem) ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony 2008 r. – 200 000 zł. otoczony parkiem angielskim z pawilo- w 1789 r. w miejscu starszej świątyni; Kościół parafialny św. Michała Archanioła, nami, m.in. chińską pagodą z 2. poło- jednonawowy z sygnaturką; w sąsiedz- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- wy XVIII w. twie drewniana dzwonnica o konstruk- siony w tradycji gotyckiej w połowie XVII cji słupowej, wzniesiona na przełomie w.; jednonawowy z sygnaturką i wieżą 172 XVII i XVIII w. frontową (konstrukcja słupowa) z izbicą. WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE

1. Zabrze Skansen Górniczy „Królowa Luiza”

2. Żarki- Leśniów Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny

3. Żywiec Nowy Zamek

173 PRZYZNANE DOTACJE

Końskie

konecki Czermno WOJEWÓDZTWO Końskie Maleniec Odrowąż ŚWIĘTOKRZYSKIE Starachowice 48 284 000 ZŁ NA 123 PROJEKTY starachowicki Radkowice Starachowice Wąchock Ostrowiec Świętokrzyski

ostrowiecki Krzemionki Opatowskie

Kielce kielecki Bobrza Kielce Bodzentyn Kielce Chęciny Chmielnik Opatów Lisów Łopuszno opatowski Oblęgorek Opatów Piotrkowice Sobótka Święta Katarzyna Tarłów Święty Krzyż Włostów Tokarnia Zagnańsk Sandomierz

sandomierski Jędrzejów Klimontów Koprzywnica Sandomierz jędrzejowski Zawichost Jędrzejów Staszów Mnichów Mokrsko Dolne Nawarzyce staszowski Obiechów Beszowa Piotrkowice-Zarzecze Gorzków Rembieszyce Koniemłoty Słupia Pińczów Kurozwęki Złotniki Rytwiany Busko-Zdrój Staszów pińczowski Strzegom Pińczów Szydłów buski Nowy Korczyn Stary Korczyn Świniary Wiślica W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra w wysokości 29 802 000 zł.

W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Kazimierza Wielka Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 18 482 000 zł. kazimierski Bejsce Kazimierza Wielka Skalbmierz PRZYZNANE DOTACJE

Końskie konecki Czermno WOJEWÓDZTWO Końskie Maleniec Odrowąż ŚWIĘTOKRZYSKIE Starachowice 48 284 000 ZŁ NA 123 PROJEKTY starachowicki Radkowice Starachowice Wąchock Ostrowiec Świętokrzyski

ostrowiecki Krzemionki Opatowskie

175 WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

nej z lat 80. XIX w.; bazylikowy z prosto Manierystyczno-renesansowy kościół Ber- Bejsce zamkniętym prezbiterium; w sąsiedztwie nardynek (pierwotnie Klarysek) św. Ma- POW. KAZIMIERSKI kościoła klasztor z XV w. i drewniana rii Magdaleny, wzniesiony w XVII w.; na dzwonnica z XVIII w. rzucie prostokąta z wyodrębnioną apsydą Powiat Kazimierski: remont belwederu prezbiterium. i konserwacja wystroju Sali Balowej w pa- łacu Badenich. Bobrza Klasztor Braci Mniejszych Konwentual- Dotacja z programów ministra nych (Franciszkanów) w Chęcinach: re- l. 2011-2015 – 249 000 zł. GM. MIEDZIANA GÓRA, POW. KIELECKI mont dachu w klasztorze. Klasycystyczny pałac Badenich, wzniesiony Gmina Miedziana Góra: konserwacja ar- Dotacja z programów ministra ok. 1802 r. przez Jakuba Kubickiego, pię- chitektury przemysłowej, tzw. Zakładów 2015 r. – 294 000 zł. trowy z wgłębnym, wielkoporządkowym Wielkopiecowych. Zespół zabudowań klasztoru Franciszkanów portykiem od frontu i półkolistym ryza- Dotacja z programów ministra w Chęcinach, ufundowanego w 1368 r. litem od ogrodu, z dachem zwieńczonym 2009 r. – 450 000 zł. przez Kazimierza III Wielkiego, pierwotnie masywnym belwederem. Pozostałości Zakładów Wielkopiecowych, gotycki, przebudowany w duchu baroku wznoszonych od 1826 r. według projek- w XVII w. (w XIX i XX w. po kasacie – Parafia Rzymskokatolicka w Bejscach: tu Fryderyka Lampego, przewidującego więzienie, a potem hotel); czworoboczny konserwacja elewacji kościoła parafialne- powstanie m.in. pięciu pieców i odlewni, wokół wewnętrznego dziedzińca z wiry- go św. Mikołaja. nigdy nieukończone w całości. darzem, z barokową kaplicą kopułową św. Dotacja z programów ministra Leonarda fundacji Branickich ok. 1640 r. l. 2012-2014 – 650 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, Bodzentyn ceglany z użyciem ciosu, wzniesiony w 2. Chmielnik połowie XIV w.; jednonawowy, przeskle- POW. KIELECKI piony w końcu XIX w., z gotyckim skle- Parafia Rzymskokatolicka: remont elewa- POW. KIELECKI pieniem w prezbiterium. Od północy do- cji kościoła parafialnego św. Stanisława Bi- Gmina Chmielnik: utworzenie ośrodka budowana w latach 1593-1600 kopułowa skupa i Męczennika. edukacyjno-muzealnego „Świętokrzyski kaplica grobowa Firlejów, renesansowa (być Dotacja z programów ministra Sztetl” w budynku zabytkowej synagogi. może warsztat Tomasza Nikla), z manie- l. 2012-2015 – 320 000 zł. Dotacja z programów ministra rystyczną kamienną dekoracją rzeźbiarską Gotycki kościół parafialny św. Stanisława l. 2011-2012 – 1 000 000 zł. i nagrobkiem Elżbiety i Mikołaja Firlejów Biskupa i Męczennika (dawniej kolegiata), Barokowa synagoga, wzniesiona ok. z ok. 1604 r. ceglany z kamiennym detalem, wzniesiony 1630 r., rozbudowana w połowie XVIII w., w połowie XV w. z fundacji kardynała Zbi- odrestaurowana w początkach XXI w.; gniewa Oleśnickiego; bazylikowy, ze skle- piętrowa. Beszowa pieniem z początku XVII w. z dekoracja- mi w stylu lubelskim; renesansowy ołtarz Parafia Rzymskokatolicka w Chmielniku: GM. ŁUBNICE, POW. STASZOWSKI główny przeniesiony z katedry wawelskiej. remont dachu kościoła Niepokalanego Po- Parafia Rzymskokatolicka w Beszowej: re- częcia Najświętszej Marii Panny. mont prezbiterium kościoła parafialnego Dotacja z programów ministra św. Apostołów Piotra i Pawła. Chęciny 2008 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy kościół parafialny Niepo- 2008 r. – 248 000 zł. POW. KIELECKI kalanego Poczęcia Najświętszej Marii Gotycki kościół parafialny św. Apostołów Klasztor Sióstr Bernardynek w Chęcinach: Panny, wzniesiony w latach 1730-1783 Piotra i Pawła, pierwotnie Paulinów, cegla- remont dachu kościoła klasztornego św. z fundacji Ożarowskich, restaurowany ny z okładziną z ciosów, wzniesiony w 1. Marii Magdaleny. w 1903 r.; jednonawowy, z bezwieżową ćwierci XV w., sklepienia naw bocznych Dotacja z programów ministra fasadą dekorowaną spiętrzonymi porząd- 176 z ok. 1680 r., prezbiterium i nawy głów- 2009 r. – 450 000 zł. kami architektonicznymi. WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

Czermno remont tynków zewnętrznych w koście- kopułą na bębnie; kamienna dwuwieżowa le parafialnym. fasada ukończona w 1779 r.; w prezbite- GM. FAŁKÓW, POW. KONECKI Dotacja z programów ministra rium sztukaterie barokowe Giovanniego Parafia Rzymskokatolicka w Czermnie: re- 2009 r. – 70 000 zł. Battisty Falconiego z 1643 r. mont kościoła parafialnego Nawiedzenia Barokowy kościół parafialny Podwyższe- Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja. nia Krzyża Świętego, wzniesiony w 1663 r. Rektorat Rzymskokatolicki Najświętszej Dotacja z programów ministra z fundacji Warszyckich, rozbudowany w la- Maryi Panny i św. Jacka: remont kruż- 2008 r. – 55 000 zł. tach 90. XIX w.; jednonawowy z sygna- ganków i wirydarza w dawnym klaszto- Kościół parafialny Nawiedzenia Najświętszej turką i kaplicą od południa. rze Dominikanów. Marii Panny i św. Mikołaja, wzniesiony ok. Dotacja z programów ministra 1881 r. w stylu historyzmu; jednonawowy 2015 r. – 200 000 zł. z wieżą od frontu z iglicowym hełmem. Kielce Późnogotycko-manierystyczny dawny klasztor Dominikanów przy kościele Najświęt- Katedralna Parafia Rzymskokatolicka: za- szej Maryi Panny i św. Jacka, wzniesiony Gorzków kup i montaż systemu sygnalizacji poża- w 1. połowie XVII w. z fundacji Ossoliń- ru w katedrze Wniebowzięcia Najświęt- skich, restaurowany ok. 1762 r.; piętrowy, GM. BOGORIA, POW. STASZOWSKI szej Marii Panny. trójskrzydłowy z wirydarzem otoczonym Inwestor prywatny: remont dworu Dotacja z programów ministra przez krużganki, z wieżą od wschodu, prze- szlacheckiego. 2009 r. – 100 000 zł. budowaną w 1769 r. Dotacja z programów ministra Barokowa katedra Wniebowzięcia Naj- l. 2014-2015 – 200 000 zł. świętszej Marii Panny (pierwotnie kole- Dwór ceglany, wzniesiony w końcu XIX w., giata), wzniesiona w latach 1632-1635 Koniemłoty parterowy z piętrowym ryzalitem środko- z wykorzystaniem murów romańskiej świą- wym, kryty dwuspadowym dachem. tyni z XII w., rozbudowana o kaplice w la- GM. STASZÓW, POW. STASZOWSKI tach 20. XVIII w., restaurowana w latach Parafia Rzymskokatolicka w Koniemło- 1. 1869-1872 (neobarokowa fasada) przez tach: remont dachu i dzwonnicy kościo- Bejsce Jędrzejów Franciszka Ksawerego Kowalskiego; ba- ła parafialnego Wniebowzięcia Najświęt- Pałac zylika z manierystycznym szczytem, we- szej Marii Panny. POW. JĘDRZEJOWSKI wnątrz z wyposażeniem barokowym, głów- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka św. Trójcy w Ję- nie z XVIII w. l. 2011-2012 – 350 000 zł. 2. drzejowie: konserwacja ołtarzy w koście- Późnorenesansowy kościół parafialny Wnie- Chmielnik Wystawa we le parafialnym. bowzięcia Najświętszej Marii Panny, pier- wnętrzu synagogi Dotacja z programów ministra Klimontów wotnie Benedyktynów, wzniesiony w latach l. 2008-2010 – 145 000 zł. 1639-1647; jednonawowy rozbudowany POW. SANDOMIERSKI Gotycki kościół parafialny św. Trójcy, o nawy boczne w latach 1938-1939, z ba- 3. wzniesiony w 1. połowie XV w. z kamie- Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa rokową wieżą frontową z 1708 r. i kaplicą Klimontów nia łupanego, przebudowany w końcu w Klimontowie: remont kościoła para- św. Benedykta z 1732 r. Kościół (kolegiata) XV, XVI i XVII w.; pierwotnie jednona- fialnego i montaż systemu sygnalizacji św. Józefa wowy, uzupełniony o nawy boczne ok. antypożarowej. 1760 r. i XX w. Dotacja z programów ministra Końskie 4. l. 2013-2015 – 390 000 zł. POW. KONECKI Krzemionki Barokowy kościół parafialny św. Józefa Opatowskie Kazimierza Wielka (pierwotnie kolegiata), wzniesiony w la- Gmina Końskie: remont dachu pawi- Fragment tach 1643-1650 przez Lorenza Senesa (być lonu północno-zachodniego w zespole ekspozycji POW. KAZIMIERSKI w rezerwacie może według projektu Augustyna Locciego pałacowo-parkowym. archeologicznym Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia st.) z fundacji Ossolińskich; korpus na pla- Dotacja z programów ministra Krzyża Świętego w Kazimierzy Wielkiej: nie elipsy z obejściem, nakryty ok. 1732 r. 2014 r. – 100 000 zł. 177 WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

Barokowo-klasycystyczny zespół pałacowo- tuneli; stanowisko odkryte w 1922 r. przez Pałac Dobieckich, wzniesiony w latach -parkowy, dawna rezydencja Małachow- geologa prof. Jana Samsonowicza. 1897-1905 w duchu renesansu włoskie- skich (korpus główny niezrealizowany), go przez Władysława Marconiego; piętro- z którego zachował się park francuski z czę- wy, o złożonej bryle, z wieżą i parterowy- ścią krajobrazową, ćwierćkoliste skrzydła Kurozwęki mi skrzydłami bocznymi. boczne, cztery pawilony parkowe, wzniesione 1740 r. oraz Glorietta, Świątynia POW. STASZOWSKI Grecka, Oranżeria i Domek Wnuczętów Parafia Rzymskokatolicka w Kurozwękach: Maleniec z 1. połowy XIX w. montaż systemu sygnalizacji pożaru w ko- ściele parafialnym Wniebowzięcia Najświęt- GM. RUDA MALENIECKA, POW. KONECKI szej Marii Panny i św. Augustyna Biskupa. Samorządowa Instytucja Kultury Zabyt- Koprzywnica Dotacja z programów ministra kowy Zakład Hutniczy w Maleńcu: od- 2010 r. – 30 000 zł. tworzenie głównej części północnego ko- POW. SANDOMIERSKI Późnogotycki kościół parafialny Wnie- ryta wodnego. Parafia Rzymskokatolicka w Koprzywnicy: bowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Dotacja z programów ministra konserwacja ołtarza św. Anny Samotrzeć, Augustyna Biskupa, pierwotnie Kanoni- 2008 r. – 77 000 zł. ambony, stalli i chrzcielnicy w kościele pa- ków Regularnych, wzniesiony w 4. ćwier- Zabytkowy Zakład Hutniczy, pomnik rafialnym św. Floriana. ci XV w., rozbudowany w duchu baroku techniki z XVIII i XIX w., zespół budyn- Dotacja z programów ministra w 1. połowie XVIII w., restaurowany w la- ków i urządzeń przemysłu metalurgiczne- l. 2008-2009 – 275 000 zł. tach 20. XX w.; jednonawowy z barokową go (fryszernia) istniejący od 1784 r., zało- Późnoromański kościół parafialny św. Flo- kaplicą kopułową Lanckorońskich od po- żony przez kasztelana łukowskiego Jacka riana, pierwotnie Cystersów, z ciosów ka- łudnia i neogotycką Popielów od wscho- Jezierskiego. mienia, wzniesiony w 1. połowie XIII w., du; fasada z wieżą z 1648 r., przebudowa- uzupełniony o barokową fasadę i wieżę- ną w XVIII w. -sygnaturkę (zwieńczoną okazałym heł- Mnichów mem) na krzyżu przez Józefa Karśnickie- go w latach 1770-1790, odbudowany ok. Lisów GM. JĘDRZEJÓW, POW. JĘDRZEJOWSKI 1920 r. przez Adolfa Szyszko-Bohusza; ba- Parafia Rzymskokatolicka w Mnichowie: zylika transeptowa z prosto zamkniętym GM. MORAWICA, POW. KIELECKI konserwacja szalowania elewacji zachod- prezbiterium; zachowane jedno skrzydło Parafia Rzymskokatolicka w Lisowie: re- niej i wschodniej kościoła parafialnego romańskiego klasztoru i barokowa, parte- mont drewnianej wieży i elewacji kościo- św. Szczepana. rowa Opatówka z XVII w. ła parafialnego św. Mikołaja. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2014 r. – 150 000 zł. 2008 r. – 210 000 zł. Barokowy kościół parafialny św. Szcze- Krzemionki Opatowskie Kościół parafialny św. Mikołaja wzniesiony pana, drewniany o konstrukcji zrębo- w XV w. jako gotycki, przekształcony w du- wej, wzniesiony w latach 1765-1770 GM. BODZECHÓW, POW. OSTROWIECKI chu baroku ok. 1746 r.; jednonawowy z wie- z fundacji Łubieńskich; jednonawowy Muzeum Historyczno-Archeologiczne żą frontową i parą kaplic z lat 1912-1913. z transeptem, kruchta wzdłuż ścian na- w Ostrowcu Świętokrzyskim: górnicze pra- wy, fasadą ujętą wieżami i ośmioboczną ce zabezpieczająco-konserwatorskie zabyt- kopułą na krzyżu. kowych wyrobisk górniczych. Łopuszno Dotacja z programów ministra l. 2008-2014 – 223 000 zł. POW. KIELECKI Mokrsko Dolne Rezerwat archeologiczny, obejmujący ze- Powiat Kielecki: remont pałacu Dobiec- spół kopalni krzemienia pasiastego z okre- kich w Łopusznie. GM. SOBKÓW, POW. JĘDRZEJOWSKI su neolitu (3600-1900 lat p.n.e.), z 2700 Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Mokrsku Dol- 178 szybów i siecią łączących je podziemnych 2012 r. – 244 000 zł. nym: remont dachu i konserwacja ołtarza WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

głównego w kościele parafialnym Wniebo- o kaplice i kruchtą w latach 1896-1897; wzięcia Najświętszej Marii Panny. Obiechów bazylikowy. Dotacja z programów ministra GM. SŁUPIA, POW. JĘDRZEJOWSKI l. 2008-2010 – 358 000 zł. Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświęt- Parafia Rzymskokatolicka w Obiechowie: Opatów szej Marii Panny, z romańskim prezbite- montaż instalacji antywłamaniowej i prze- rium z 1. połowy XIII w. i barokową na- ciwpożarowej w kościele parafialnym Na- POW. OPATOWSKI wą z ok. 1676 r., rozbudowaną w 1821 r., wiedzenia Najświętszej Marii Panny Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina restaurowany w latach 50. XX w.; jedno- Dotacja z programów ministra w Opatowie: restauracja kapitularza, bi- nawowy z sygnaturką na dwuspadowym 2008 r. – 45 000 zł. blioteki i skarbca przy kolegiacie parafialnej. dachu nawy. Barokowy kościół parafialny Nawiedze- Dotacja z programów ministra nia Najświętszej Marii Panny, drewnia- l. 2008-2010 – 300 000 zł. ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Romańska kolegiata św. Marcina, wzniesio- Nawarzyce ok. 1763 r., restaurowany w końcu XIX na z ciosów piaskowca przed połową XII w., w.; jednonawowy z wieżą frontową i sy- wielokrotnie przebudowywany, m.in. w 1. GM. WODZISŁAW, POW. JĘDRZEJOWSKI gnaturką na dwuspadowym dachu nawy. połowie XVI w. (założenie sklepień gotyc- Parafia Rzymskokatolicka w Nawarzy- kich w nawie głównej) i ok. 1710-1740 r.; cach: remont więźby i pokrycia dacho- bazylikowy z transeptem, z dwuwieżową wego kościoła parafialnego św. Andrze- Oblęgorek fasadą (szczyt z 1547 r.); wewnątrz zespół ja Apostoła. nagrobków renesansowych i barokowych Dotacja z programów ministra GM. STRAWCZYN, POW. KIELECKI polichromii ściennych z XVIII w. 2014 r. – 100 000 zł. Muzeum Narodowe w Kielcach: restauracja Barokowy kościół św. Andrzeja Apostoła, pałacyku Henryka Sienkiewicza. Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- wzniesiony w latach 1748-1753, restau- Dotacja z programów ministra nardynów) w Opatowie: restauracja ko- rowany w końcu XIX w.; jednonawowy l. 2009-2010 – 389 000 zł. ścioła Wniebowzięcia Najświętszej Marii z półkoliście zamkniętym prezbiterium; Eklektyczno-romantyczny pałacyk, wznie- Panny oraz montaż instalacji przeciwpo- 1. w sąsiedztwie kościoła ceglana, trzykon- siony w 1900 r. według projektu Hugo- żarowej i antywłamaniowej. Opatów Kolegiata św. dygnacyjna dzwonnica. na Kudery, ofiarowany jako dar naro- Dotacja z programów ministra Marcina du Henrykowi Sienkiewiczowi; budowla l. 2007-2011 – 608 000 zł. o złożonej bryle, piętrowa z parterowymi Barokowy kościół Bernardynów Wniebo- Nowy Korczyn przybudówkami i wieżą; wokół park kra- wzięcia Najświętszej Marii Panny (także 2. jobrazowy rozplanowany przez Francisz- parafialny), wzniesiony w latach w latach Oblęgorek POW. BUSKI ka Szaniora w 1900 r. 1751-1765; jednonawowy z półkolistymi Pałacyk Sienkiewicza Parafia Rzymskokatolicka w Nowym wnękami ołtarzowymi; od południa klasz- Korczynie: remont dachu kościoła filial- tor gotycko-renesansowy x XV-XVI w., nego św. Stanisława Biskupa i wykona- Odrowąż przebudowany w XVIII w.; piętrowy, 3. nie izolacji przeciwwilgociowej klasztoru pierwotnie trzyskrzydłowy z krużganko- Sandomierz GM. STĄPORKÓW, POW. KONECKI Katedra pofranciszkańskiego. wym wirydarzem. Narodzenia Najświętszej Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Odrowążu: Marii Panny l. 2010-2013 – 450 000 zł. restauracja wystroju kościoła parafialne- Gotycki klasztor pofranciszkański (zacho- go św. Jacka i św. Katarzyny. Pińczów wane jedno skrzydło), wzniesiony XIII Dotacja z programów ministra 4. i rozbudowany w XV w., z kościołem 2008 r. – 35 000 zł. POW. PIŃCZOWSKI Starachowice Fragmnent (obecnie filialnym) św. Stanisława Bisku- Barokowy kościół parafialny św. Jacka i św. Parafia Rzymskokatolicka w Pińczowie: ekspozycji Regio pa, przekształcony w duchu barokowym Katarzyny, wzniesiony w latach 1660-1682, konserwacja sztukaterii, organów i ołta- Ferrea w XVII w. i połowie XVIII w. jednona- zapewne z wykorzystaniem murów świąty- rzy w kościele parafialnym św. Jana Apo- wowy z fasadą z XIX w. ni z XVI w., restaurowany i uzupełniony stoła i Ewangelisty. 179 WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

Dotacja z programów ministra Wczesnobarokowy kościół parafialny św. konserwacja kaplicy św. Jana Chrzciciela l. 2008-2015 – 270 000 zł. Apostołów Piotra i Pawła, wzniesiony w la- i kościoła rektorskiego. Manierystyczno-barokowy kościół parafial- tach 1682-1790 z fundacji Morskich; jed- Dotacja z programów ministra ny św. Jana Apostoła i Ewangelisty, pier- nonawowy z półkoliście zamkniętym pre- l. 2009-2011 – 650 000 zł. wotnie Paulinów, wzniesiony w połowie zbiterium, z wolnostojącą dzwonnicą-wieżą Barokowy kościół Zwiastowania Najświęt- XVII w. z wykorzystaniem murów gotyc- bramną w sąsiedztwie i sygnaturką. szej Marii Panny, pierwotnie Kamedułów, kiej świątyni z 2. ćwierci XV w. bazyliko- wzniesiony w latach 1624-1637 z funda- wy z gotycką kruchtą i barokową kaplicą cji Tęczyńskich, pseudobazylikowy z wieżą kopułową (ok. 1720-1730). Radkowice wtopioną w elewację południową; wewnątrz bogata dekoracja stiukowa Giovanniego Bat- Klasztor Braci Mniejszych (Franciszka- GM. PAWŁÓW, POW. STARACHOWICKI tisty Falconiego i malarska Venantego da nów-Reformatów) w Pińczowie: remont Parafia Rzymskokatolicka w Radkowi- Subiaco (ok. 1630); w sąsiedztwie kościo- dachu w kościele klasztornym Nawiedze- cach Kolonii: montaż instalacji antywła- ła pozostałości dawnego eremu kamedul- nia Najświętszej Marii Panny. maniowej i przeciwpożarowej w kościele skiego , częsciowo odbudowane po 2001 r. Dotacja z programów ministra parafialnym Matki Bożej Częstochowskiej. 2010 r. – 90 000 zł. Dotacja z programów ministra Manierystyczny kościół Nawiedzenia Naj- 2010 r. – 90 000 zł. Sandomierz świętszej Marii Panny Franciszkanów-Re- Barokowy kościół Matki Bożej Często- formatów, zwany Na Mirowie, wzniesiony chowskiej, drewniany o konstrukcji zrę- POW. SANDOMIERSKI w latach 1615-1640; jednonawowy z parą bowej, wzniesiony w 1621 r. z fundacji Katedralna Parafia Rzymskokatolicka Na- kaplic kopułowych i dwuwieżową fasada Przerębskich, pierwotnie we wsi Miedzie- rodzenia Najświętszej Marii Panny w San- (obecnie wieże rozebrane). rza, w latach 1958-1963 rozebrany i prze- domierzu: restauracja części prezbiterial- niesiony na obecne miejsce; jednonawowy, nej w tym fresków bizantyńsko-ruskich, z sygnaturką na dachu nawy. konserwacja wyposażenia (obrazów i oł- Piotrkowice tarzy) katedry. Dotacja z programów ministra GM. CHMIELNIK, POW. KIELECKI Rembieszyce l. 2008-2014 – 2 049 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Piotrkowi- Dotacja ze środków priorytetu cach: remont kościoła parafialnego Zwia- GM. MAŁOGOSZCZ, POW. JĘDRZEJOWSKI ochrona europejskiego dziedzic- stowania Pańskiego. Parafia Rzymskokatolicka w Rembieszy- twa kulturowego MF EOG i NMF Dotacja z programów ministra cach: remont dachu i stropu drewniane- l. 2008-2011 - 11 857 000 zł. l. 2008-2010 – 500 000 zł. go kościoła parafialnego św. Piotra i Pawła. Gotycka katedra Narodzenia Najświętszej Manierystyczny kościół Zwiastowania Dotacja z programów ministra Marii Panny, ceglana z użyciem ciosu ka- Pańskiego Karmelitów Bosych (pierwot- 2011 r. – 300 000 zł. miennego w detalach, wzniesiony na re- nie Bernardynów), wzniesiony ok. 1652 r.; Barokowy kościół parafialny św. Piotr liktach kościoła romańskiego od połowy jednonawowy z elipsoidalną kaplicą lore- i Pawła, drewniany o konstrukcji zrębo- XIV w. (fundacja Kazimierza III Wielkiego) tańską z 1776 r. wej, wzniesiony w latach 1798-1799 z fun- aż po 1. ćwierć XV w., liczne przebudowy dacji Sarjuszy Wolskich, przebudowany i uzupełnienia w XVI-XVIII w duchu ba- na przełomie XIX i XX w.; jednonawowy roku (w tym fasada), regotycyzacji w latach Piotrkowice-Zarzecze z kruchtą zwieńczoną cebulastą kopułką. 1886-1993; halowy z trójbocznie zamknię- tym prezbiterium (tamże malowidła bizan- GM. WODZISŁAW, POW. JĘDRZEJOWSKI tyńsko-ruskie sprzed 1434 r.); w sąsiedz- Parafia Rzymskokatolicka w Piotrkowi- Rytwiany twie barokowa dzwonnica z lat 1737-1743. cach-Zarzeczu: remont dachu kościoła parafialnego św. Apostołów Piotra i Pawła. POW. STASZOWSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa w San- Dotacja z programów ministra Rektorat Rzymskokatolicki Zwiastowania domierzu: restauracja 6 zabytkowych na- 180 l. 2011-2012 – 270 000 zł. Najświętszej Marii Panny w Rytwianach: grobków na Cmentarzu Katedralnym. WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

Dotacja z programów ministra mi fryzami i dwudzielnym portalem; od skie w dolnych partiach, podwyższone 2008 r. – 38 000 zł. północy barokowe kaplice Męczenników do połowy XIX w.), przy wydłużonym Cmentarz Katedralny (od 1934 r. w za- Sandomierskich, Różańcowa i św. Jacka. prezbiterium rządzie parafii św. Józefa), najstarszy z ist- niejących w mieście, założony w 1792 r., Diecezjalne Centrum Kultury, Edukacji z ponad 200 zabytkowymi nagrobkami Chrześcijańskiej „Quo Vadis” w Sando- Słupia sprzed I wojny światowej. mierzu: remont dachu w dawnym klasztorze Franciszkanów-Reformatów. POW. JĘDRZEJOWSKI Parafia Rzymskokatolicka Nawrócenia św. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Słupi: remont Pawła Apostoła w Sandomierzu: remont 2008 r. – 190 000 zł. dachu kościoła parafialnego św. Trójcy. dachu i dzwonnicy kościoła parafialnego. Barokowy klasztor, przy kościele św. Józe- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra fa, pierwotnie Franciszkanów-Reforma- 2008 r. – 400 000 zł. l. 2008-2010 – 310 000 zł. tów, dziś parafialnym, wzniesiony w latach Klasycystyczny kościół parafialny św. Trójcy, Gotycki kościół parafialny Nawrócenia św. 1679-1689 z fundacji Kurdwanowskich, wzniesiony w latach 1778-1807; jednona- Pawła Apostoła, wzniesiony ok. 1430 r. restaurowany ok. 1820 r., piętrowy, trzy- wowy z zamkniętym półkoliście prezbite- na Starym Mieście (Wzgórzu Świętopa- skrzydłowy wokół wirydarza. rium, fasada bezwieżowa ze schodkowym welskim), barokizowany ok. 1637 r. (wy- szczytem. dłużenie nawy) i w 1. połowie XVIII w.; Muzeum Okręgowe w Sandomierzu: prace jednonawowy z barokową kaplicą św. Bar- remontowo-budowlane przy Zamku Kró- bary od południa; w murze przykościelnym lewskim w Sandomierzu, siedzibie muzeum. Sobótka barokowa dzwonnica z lat 1739-1745. Dotacja z programów ministra 2011 r. – 108 000 zł. GM. OŻARÓW, POW. OPATOWSKI Rektorat Rzymskokatolicki kościoła św. Zamek Królewski w Sandomierzu, wzno- Parafia Rzymskokatolicka w Sobót- Ducha w Sandomierzu: konserwacja ołta- szony etami w XVI w. z wykorzystaniem ce: restauracja kościoła parafialnego św. rza głównego, modernizacja instalacji elek- murów gotyckiego zamku, renesansowy; Małgorzaty. trycznej, osuszanie kościoła rektorskiego. po zniszczeniach „potopu” szwedzkiego za- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra chowane tylko skrzydło zachodnie, zbaro- 2009 r. – 50 000 zł. l. 2008-2013 – 300 000 zł. kizowane w końcu XVII w. i klasycyzowa- Klasycystyczno-barokowy kościół parafial- Kościół rektorski św. Ducha, pierwotnie ne ok. 1825 r.; czterokondygnacyjny, na ny św. Małgorzaty, wzniesiony ok. 1795 r., szpitalny, wzniesiony w XV w., gotycki, rzucie wydłużonego prostokąta, z wieża- restaurowany w końcu XIX w., odbudo- zbarokizowany w 2. połowie XVII i ok. mi w narożach południowych. wany między 1946-1950; jednonawowy 1737 r.; jednonawowy z barokową kapli- z kaplicami i wyniosłą sygnaturką. cą św. Barbary z lat 1706-1719. Skalbmierz Klasztor Zakonu Kaznodziejskiego (Do- Starachowice minikanów) w Sandomierzu: konserwa- POW. KAZIMIERSKI cja sarkofagu księżnej Adelajdy w koście- Parafia Rzymskokatolicka w Skalbmie- POW. STARACHOWICKI 1. le św. Jakuba. rzu: renowacja stalli w kolegiacie św. Ja- Muzeum Przyrody i Techniki Ekomu- Staszów Dotacja z programów ministra na Chrzciciela. zeum im. Jana Pazdura: Regio Ferrea — Kościół Wszystkich 2009 r. – 62 000 zł. Dotacja z programów ministra renowacja i adaptacja na cele kulturalne Świętych Późnoromański kościół Dominikanów św. 2009 r. – 200 000 zł. zabytkowej huty żelaza w Starachowicach. Jakuba, ceglany, wzniesiony w 1. Połowie Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- Dotacja z programów ministra XIII w., przebudowany w duchu baroku ciela (pierwotnie kolegiata), z kamienia, l. 2008-2011 – 689 000 zł. 2. Wiślica Dotacja ze środków priorytetu w latach 1624-1673, reromanizowany wzniesiony w 3. ćwierci XV w. z wyko- Fragment elewacji przez Jarosława Wojciechowskiego w la- rzystaniem reliktów świątyni romańskiej ochrona europejskiego dziedzic- Domu Długosza tach 1907-1909; bazylikowy, kryty stro- z XII w., barokowe sklepienie z 1637 r.; twa kulturowego MF EOG i NMF pem, z elewacjami zdobionymi ceglany- bazylikowy z dwiema wieżami (romań- l. 2008-2011 - 6 625 000 zł. 181 WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE

Zespół zabytkowych budynków i urzą- Drewniany kościół parafialny św. Andrzeja Barokowo-klasycystyczny zespół klasztor- dzeń przemysłowych huty żelaza w Sta- Apostoła i Matki Boskiej Bolesnej, o kon- ny pierwotnie Benedyktynów, obecnie Mi- rachowicach, w tym zespół wielkopie- strukcji zrębowej, wzniesiony zapewne na sjonarzy Oblatów, z kościołem św. Krzyża cowy wzniesiony w większości w latach przełomie XVI i XVII w., gruntownie re- wzniesionym w latach 1781-1789 z wyko- 1840-1899. staurowany ok. 1875 r., rozbudowany ok. rzystaniem murów wcześniejszych budowli 1925 r.; trójnawowy, z sygnaturką na sio- z XII-XVII w.; jednonawowy na rzucie pro- Muzeum Przyrody i Techniki Ekomu- dłowym dachu. stokąta; klasztor gotycki, wielokrotnie prze- zeum im. Jana Pazdura: remont dawne- budowany, z wirydarzem z krużgankami, go budynku Zarządu Huty w skrzydle wschodnim barokowa kopułowa Dotacja z programów ministra Szydłów kaplica grobowa Oleśnickich z lat 1614-1620. l. 2010-2012 – 664 000 zł. Dawny budynek Zarządu Huty, wznie- POW. STASZOWSKI siony w latach 90. XIX w., klasycystyczny, Gmina Szydłów: konserwacja polichromii Świniary po 1945 r. mieszkalny, spalony w 1984 r., w kościele filialnym Wszystkich Świętych. w odbudowie na siedzibę muzeum; jed- Dotacja z programów ministra GM. SOLEC-ZDRÓJ, BUSKI nopiętrowy, z dwupiętrowym ryzalitem l. 2009-2014 – 520 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Świniarach: środkowym. Gotycki kościół filialny Wszystkich Świę- remont dachu kościoła parafialnego św. tych, z kamienia, wzniesiony zapewne w 3. Stanisława Biskupa i Męczennika. ćwierci XIV w., gruntownie restaurowany Dotacja z programów ministra Stary Korczyn ok. 1836 r.; jednonawowy; wewnątrz za- 2015 r. – 250 000 zł. chowana gotycka polichromia o tematyce Barokowy kościół parafialny św. Stanisława GM. NOWY KORCZYN, POW. BUSKI maryjnej i pasyjnej z ok. 1375 r. Biskupa i Męczennika, drewniany o kon- Parafia Rzymskokatolicka w Starym Kor- strukcji zrębowej, wzniesiony ok. 1716 r., czynie: konserwacja murów oraz mon- Parafia Rzymskokatolicka w Szydłowie: gruntownie odnowiony ok. 1800 r.; jed- taż instalacji sygnalizacji pożaru i an- restauracja witraży i kamieniarki okien nonawowy, od frontu murowana dwu- tywłamaniowej w kościele parafialnym w kościele parafialnym św. Władysława. kondygnacyjna wieża z łamanym hełmem św. Mikołaja Dotacja z programów ministra o konstrukcji słupowej. Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 168 000 zł. l. 2008-2012 – 105 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Władysła- Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, wa, ceglany, wzniesiony ok. 1355 r. z fun- Tarłów z ciosów i cegły, wzniesiony w połowie dacji Kazimierza III Wielkiego, rekonstru- XIV w. z fundacji Kazimierza III Wiel- owany w latach 1945-1948; dwunawowy POW. OPATOWSKI kiego, rozbudowany w stylu neogotyc- z wczesnobarokową kaplicą od północy Parafia Rzymskokatolicka w Tarłowie: mon- kim w 2. połowie XIV w., odbudowany z początku XVII w. taż instalacji antywłamaniowej i przeciwpo- ok. 1920 r.; jednonawowy z niską wieżą żarowej w kościele parafialnym św. Trójcy. przy prezbiterium. Dotacja z programów ministra Święta Katarzyna 2011 r. – 55 000 zł. Manierystyczno-barokowy kościół pa- Staszów GM. BODZENTYN, rafialny św. Trójcy, wzniesiony w latach POW. KIELECKI 1647-1655 przez Jana Zatora z fundacji POW. STASZOWSKI Dom Zakonny Mniszek III Zakonu Re- Oleśnickich; jednonawowy z parą kaplic Parafia Rzymskokatolicka św. Bartłomieja gularnego Św. Franciszka z Asyżu (Ber- bocznych i dwuwieżową fasadą; w kapli- w Staszowie: prace konserwatorskie w ko- nardynek) w Świętej Katarzynie: remont cach sztukaterie Giovanniego Antonia Col- ściele parafialnym. dachu klasztoru. lomba z 1655 r. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2010 r. – 50 000 zł. l. 2010-2012 – 582 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Bartłomieja, Wczesnobarokowy kościół św. Katarzyny Tokarnia z kamienia i cegły, wzniesiony w 1. poło- Bernardynek, pierwotnie Bernardynów, wie XV w., przebudowany i rozbudowany wzniesiony w latach 30. XVI w., zbaro- GM. CHĘCINY, POW. KIELECKI w 1. ćwierci XVII w.; jednonawowy z ma- kizowany w 2. ćwierci XVII w., restauro- Muzeum Wsi Kieleckiej w Kielcach: roz- nierystyczną, kopułową kaplicą grobową wany w połowie XIX w.; jednonawowy; budowa Parku Etnograficznego w Tokarni Tęczyńskich (po 1610 r.) i wieżą fronto- od północny dobudowany jednopiętro- o 26 nowo pozyskanych obiektów. wą; sklepienie pokryte dekoracją sieciową wy klasztor. Dotacja z programów ministra (tzw. lubelską). l. 2009-2012 – 2 000 000 zł. Skansen drewnianej architektury wiejskiej Święty Krzyż województwa świętokrzyskiego, założony Strzegom w 1976 r., dziś na terenie 65 hektarów GM. BODZENTYN, POWIAT KIELECKI chroni ok. 80 obiektów z całego regionu. GM. RYTWIANY, POW. STASZOWSKI Dom Zakonny Misjonarzy Oblatów Maryi Parafia Rzymskokatolicka w Strzegomiu: Niepokalanej na Świętym Krzyżu: przebu- montaż instalacji sygnalizacji pożaru i an- dowa północnego skrzydła klasztoru i re- Wąchock tywłamaniowej w kościele parafialnym św. stauracja kaplicy Oleśnickich — sanktu- Andrzeja Apostoła i Matki Boskiej Bolesnej. arium relikwii Krzyża Świętego. POW. STARACHOWICKI Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Opactwo Zakonu Cysterskiego w Wą- 182 2008 r. – 30 000 zł. 2008 r. – 6 300 000 zł. chocku: montaż instalacji antywłama- WOJEWÓDZTWO ŚWIĘTOKRZYSKIE niowej i przeciwpożarowej w kościele pa- 1919 r. przez Adolfa Szyszko-Bohusza; pię- wy, z sygnaturką na dwuspadowym da- rafialnym św. Floriana i Wniebowzięcia trowa, na planie wydłużonego prostokąta. chu nawy. Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Muzeum Regionalne w Wiślicy: konser- l. 2010-2012 – 225 000 zł. wacja rezerwatu archeologicznego w pod- Złotniki Późnoromański kościół Cystersów św. Flo- ziemiach kolegiaty parafialnej Narodzenia riana i Wniebowzięcia Najświętszej Ma- Najświętszej Marii Panny. GM. MAŁOGOSZCZ, POW. JĘDRZEJOWSKI rii Panny, wzniesiony z ciosów na prze- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Złotnikach: mian żółtych i czerwonych w 1. połowie l. 2013-2014 – 273 000 zł. remont dachu i elewacji kościoła parafial- XIII w., przekształcony w końcu XV w. Relikty dwóch kolejnych romańskich ko- nego Wszystkich Świętych. (podwyższone szczyty); bazylika transep- ściołów: jednonawowego z połowy XII w. Dotacja z programów ministra towa z prosto zakończonym prezbiterium i dwuwieżowej bazyliki z 2. ćwierci XIII w.; 2009 r. – 200 000 zł. ujętym parą kaplic, przekryta sklepieniem z pierwszej budowli zachowała się posadz- Późnorenesansowy kościół parafialny krzyżowo-żebrowym, od północy dobu- ka krypty ze słynną rytą i impastowaną Wszystkich Świętych, wzniesiony ok. dowana kaplica barokowa; od południa dekoracją figuralną i inskrypcją (tzw. po- 1666 r. z fundacji cystersów jędrzejow- klasztor z XIII w., przebudowany w XVI- sadzka wiślicka). skich; jednonawowy z wieżą frontową z lat -XVII w., jedno- i dwupiętrowy wokół 1786-1804 i sygnaturką na dachu nawy. dwóch wirydarzy. Włostów Wiślica GM. LIPNIK, POW. OPATOWSKI Parafia Rzymskokatolicka we Włostowie: POW. BUSKI konserwacja zabytkowych nagrobków na Gmina Wiślica: realizacja projektu rewita- cmentarzu parafii Narodzenia św. Jana lizacji historycznej części Wiślicy – Tysiąc- Chrzciciela. letnia Wiślica śladami świetności. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2008 r. – 48 000 zł. l. 2010-2011 – 436 000 zł. Cmentarz parafii Narodzenia św. Jana Zespół zabytków architektury średnio- Chrzciciela zachowana neogotycka kapli- wiecznej będących świadectwem dawne- ca Karskich (w kształcie kopca z wieżycz- go znaczenia i roli, którą Wiślica odegrała ką) z początków XX w., wzorowana na w pierwszych wiekach polskiej państwo- Betlejemce w Ossolinie, i grupa innych wości (zwłaszcza XII–XIV w.), m.in. gro- zabytkowych nagrobków. dzisko, gotycka kolegiata i Dom Długo- sza (wikariówka). Zagnańsk Gmina Wiślica: konserwacja świadków archeologicznych w krypcie kolegia- POW. KIELECKI ty parafialnej Narodzenia Najświętszej Parafia Rzymskokatolicka w Zagnańsku; Marii Panny. remont sklepień i dachu kościoła parafial- Dotacja z programów ministra nego św. Rozalii i św. Marcina. 2012 r. – 150 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycka kolegiata parafialna Narodze- 2009 r. – 330 000 zł. nia Najświętszej Marii Panny, z ciosu, Barokowy kościół parafialny św. Rozalii wzniesiona w 3. ćwierci XIV w. z fun- i św. Marcina, wzniesiony w 2. połowie dacji Kazimierza III Wielkiego z wyko- XVII w.; jednonawowy, z fasadą ze szczy- rzystaniem pozostałości dwóch romań- tem ujętym po bokach przez dwie wieżycz- skich świątyń, nieznacznie przekształcona ki; w latach 50. XX w. do starego kościoła w XV w., odbudowana i zmienion (no- od strony prezbiterium dobudowano nowa bezwieżowa fasada) po zniszczeniach wy ośmioboczny kościół, przekryty kopułą wojennych w latach 1915-1924 przez (projekt Kazimierza Morraya). Adolfa Szyszko-Bohusza; dwunawowa hala z wydłużonym prezbiterium; w są- siedztwie czterokondygnacyjna gotycka Zawichost dzwonnica z XV w. POW. SANDOMIERSKI Parafia Rzymskokatolicka Narodzenia Naj- Parafia Rzymskokatolicka w Zawichoście: świętszej Marii Panny w Wiślicy: remont konserwacja ołtarza j ambony w kościele Domu Długosza. parafialnym św. Trójcy. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2008-2015 – 1 950 000 zł. 2013 r. – 80 000 zł. Gotycka wikariówka, zwana Domem Barokowy kościół parafialny św. Trójcy Długosza, z cegły i kamienia, wzniesio- w dzielnicy Zawichostu Trójca, z prezbi- na w latach 1460-1467 z fundacji Jana terium z XVII w. i nawą z ok. 1740 r., Długosza, częściowo rekonstruowana po restaurowany w 1981 r.; jednonawo- 183 PRZYZNANE DOTACJE WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO MAZURSKIE

70 834 000 ZŁ NA 205 PROJEKTÓW

Braniewo

braniewski Braniewo Chruściel Frombork Bartoszyce Pieniężno Pluty Węgorzewo Tolkowiec bartoszycki Elbląg Bartoszyce Bisztynek węgorzewski Unikowo Sztynort Elbląg Lidzbark Warmiński Wozławki Węgorzewo Elbląg Olecko Kętrzyn elbląski lidzbarski Kwitajny Bażyny Giżycko olecki Marianka Chwalęcin kętrzyński Cichy Pasłęk Krosno Barciany Pomorska Wieś Lidzbark Warmiński Bezławki giżycki Przezmark Lubomino Mołtajny Giżycko Rychliki Orneta Reszel Tolkmicko Stoczek Święta Lipka

Mragowo Ełk mrągowski Rybno ełcki Sorkwity Ostrykół Olsztyn Szestno

iławski Olsztyn Gałdowo Olsztyn Ostróda Iława Lubawa olsztyński Rożental ostródzki Barczewo Rudzienice Boguchwały Dobro Miasto Pisz Zalewo Jarnołtowo Głotowo Ząbrowo Kraplewo Jonkowo piski Leszcz Klebark Wielki Szczytno W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Okartowo Ostróda Olsztynek w wysokości 45 300 000 zł. Iława Piotraszewo Radostowo szczycieński Różynka Pasym Tłokowo W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona Węgój europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Nowe Miasto Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Lubawskie Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 25 534 000 zł. nowomiejski Nidzicka Biskupiec Brzozie Lubawskie nidzicki Grodziczno Kozłowo Kurzętnik Nidzica Lipinki Łąkorz Działdowo Nowe Miasto Lubawskie Radomno działdowski Szwarcenowo Iłowo–Osada Płośnica PRZYZNANE DOTACJE WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO MAZURSKIE

70 834 000 ZŁ NA 205 PROJEKTÓW

Braniewo braniewski Braniewo Chruściel Frombork Bartoszyce Pieniężno Pluty Węgorzewo Tolkowiec bartoszycki Elbląg Bartoszyce Bisztynek węgorzewski Unikowo Sztynort Elbląg Lidzbark Warmiński Wozławki Węgorzewo Elbląg Olecko Kętrzyn elbląski lidzbarski Kwitajny Bażyny Giżycko olecki Marianka Chwalęcin kętrzyński Cichy Pasłęk Krosno Barciany Pomorska Wieś Lidzbark Warmiński Bezławki giżycki Przezmark Lubomino Mołtajny Giżycko Rychliki Orneta Reszel Tolkmicko Stoczek Święta Lipka

Mragowo Ełk mrągowski Rybno ełcki Sorkwity Ostrykół Olsztyn Szestno iławski Olsztyn Gałdowo Olsztyn Ostróda Iława Lubawa olsztyński Rożental ostródzki Barczewo Rudzienice Boguchwały Dobro Miasto Pisz Zalewo Jarnołtowo Głotowo Ząbrowo Kraplewo Jonkowo piski Leszcz Klebark Wielki Szczytno W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Okartowo Ostróda Olsztynek w wysokości 45 300 000 zł. Iława Piotraszewo Radostowo szczycieński Różynka Pasym Tłokowo W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona Węgój europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Nowe Miasto Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Lubawskie Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 w wysokości 25 534 000 zł. nowomiejski Nidzicka Biskupiec Brzozie Lubawskie nidzicki Grodziczno Kozłowo Kurzętnik Nidzica Lipinki Łąkorz Działdowo Nowe Miasto Lubawskie Radomno działdowski Szwarcenowo Iłowo–Osada Płośnica

185 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Barciany Bartoszyce Bezławki

POW. KĘTRZYŃSKI POW. BARTOSZYCKI GM. RESZEL, POW. KĘTRZYŃSKI

Parafia Rzymskokatolicka w Barcianach: re- Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Ewan- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego mont dachu kościoła parafialnego Niepoka- gelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej Serca Pana Jezusa w Wilkowie: remont lanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny. w Bartoszycach: remont dachu kościoła wieży kościoła filialnego w Bezławkach. Dotacja z programów ministra parafialnego. Dotacja z programów ministra 2014 r. – 400 000 zł. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 692 000 zł. Gotycki kościół parafialny Niepokalanego 2014 r. – 100 000 zł. Gotycki kościół filialny, ceglany, pierwot- Poczęcia Najświętszej Marii Panny, cegla- Gotycki kościół parafialny św. Jana Ewan- nie budynek mieszkalny na terenie krzyżac- ny, wzniesiony w końcu XIV w., przebu- gelisty i Matki Boskiej Częstochowskiej, kiego zamku, wzniesiony ok. 1377 r., od dowany w XVIII w.; jednonawowy z wieżą ceglany, wzniesiony w 2. ćwierci XIV w., XVI w. do lat 70. XX w. świątynia ewan- frontową z końca XVI w. krytą namioto- rozbudowany 1360-1380, przesklepiony gelicko-augsburska, z wieżą frontową dowym dachem. w końcu XV w., odbudowany po znisz- budowaną w latach 1726-1730; salowy czeniach II wojny światowej; bazylika (pierwotnie budowla dwukondygnacyjna). z rzędem kaplic od południa i wtopioną Barczewo wieżą frontową, nadbudowaną w 1732 r. i sygnaturką. Biskupiec POW. OLSZTYŃSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Anny w Bar- Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- POW. NOWOMIEJSKI czewie: remont dachu i elewacji kościoła ciela w Bartoszycach: remont dachu ko- Parafia Rzymskokatolicka w Biskupcu: parafialnego. ścioła parafialnego. odtworzenie konstrukcji dachowej w ko- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ściele parafialnym św. Jana Nepomucena l. 2008-2015 – 923 000 zł. l. 2012-2013 – 140 000 zł. i Matki Bożej Różańcowej. Gotycki kościół parafialny św. Anny, ce- Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- Dotacja z programów ministra glany, wzniesiony w 3. ćwierci XIV w., ciela, ceglany, wzniesiony w 2. połowie 2013 r. – 250 000 zł. odbudowany ok. 1544 r. (wieża i część XV w., być może z wykorzystaniem daw- Neogotycki kościół parafialny św. Jana sklepień), uzupełniony w końcu XIX w. nej kaplicy zamkowej; salowy z kruchtą Nepomucena i Matki Bożej Różańcowej, o neogotyckie prezbiterium; halowy z wie- i niską wieżą frontową z XIX w. ceglany, wzniesiony w latach 1892-1894; żą frontową z klasycystycznym zwieńcze- jednonawowy z wieżą frontową z iglico- niem z końca XVIII w. wym hełmem. Bażyny Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- wentualnych (Franciszkanów) w Barcze- GM. ORNETA, POW. LIDZBARSKI Bisztynek wie: konserwacja ambony w kościele pa- Parafia Rzymskokatolicka w Bażynach: re- rafialnym św. Andrzeja Apostoła. mont dachu kościoła parafialnego św. Ro- POW. BARTOSZYCKI Dotacja z programów ministra cha i św. Mikołaja. Gmina Bisztynek: remont elewacji i pra- l. 2014-2015 – 90 000 zł. Dotacja z programów ministra ce stolarskie przy Bramie Lidzbarskiej Gotycki kościół Franciszkanów (XVI- l. 2012-2014 – 485 000 zł. w Bisztynku. -XIX w. Bernardynów) św. Andrzeja Apo- Gotycki kościół parafialny św. Rocha i św. Dotacja z programów ministra stoła, ceglany, wzniesiony w końcu XV w., Mikołaja, ceglany, wzniesiony w XIV w., 2014 r. – 100 000 zł. odbudowany w końcu XVI w. dla Bernar- restaurowany w XVII i XIX w. (m.in. neo- Pierwotnie gotycka Brama Lidzbarska, dynów; jednonawowy z barokową fasadą gotycki szczyt wschodni); salowy, z drew- pozostałość średniowiecznych obwarowań z ok. 1780 r.; w kaplicy bocznej nagrobek nianą wieżą frontową z lat 30. XX w. (w miejskich, wzniesiona po 1481 r., obniżo- Baltazara i Andrzeja Batorych z 1598 r., miejsce pierwotnej, ceglanej, rozebranej na i przebudowana w duchu baroku ok. 186 dłuta Willema van den Blocke. w XIX w.). 1780 r., restaurowana w XIX w. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Boguchwały Dotacja z programów ministra w latach ok. 1715-1728, prawdopodobnie 2012 r. – 70 000 zł. przez Johann Christopha Reimersa, z kla- GM. MIŁAKOWO, POW. OSTRÓDZKI Ceglany budynek wzniesiony na przeło- sycystyczną fasadą z ok. 1830 r. projektu mie XIX i XX w.; dwupiętrowy, z wyso- Hilarego Szpilowskiego (?), przebudowa- Parafia Rzymskokatolicka w Boguchwa- kim kalenicowym dachem. ny i ukończony w latach 50. XIX w.; ha- łach: remont dachu i hełmu wieży kościo- lowy, wewnątrz barokowe malowidła ilu- ła parafialnego św. Barbary. zjonistyczne o historii Krzyża Świętego; Dotacja z programów ministra Brzozie Lubawskie otoczony krużgankami z wieżami w na- 2014 r. – 75 000 zł. rożach i bramą od zachodu, wybudowa- Barokowy kościół parafialny św. Barbary, GM. KURZĘTNIK, POW. NOWOMIEJSKI nymi w latach 1820-1836. wzniesiony ok. 1620 r., przebudowany Parafia Rzymskokatolicka w Brzoziu ok. 1880 r.; salowy z neobarokową wieżą Lubawskim: wymiana pokrycia dachowego z lat 1906-1907. kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. Cichy Dotacja z programów ministra 2015 r. – 50 000 zł. GM. ŚWIĘTAJNO, POW. OLECKI Braniewo Neoromański kościół parafialny św. Jana Parafia Rzymskokatolicka w Cichym: re- Chrzciciela, ceglany, wzniesiony w latach mont dachu kościoła parafialnego Matki POW. BRANIEWSKI 1872-1874, przebudowany w 2. połowie Bożej Częstochowskiej. Parafia Rzymskokatolicka św. Antoniego XX w.; jednonawowy z wieżą frontową; na Dotacja z programów ministra w Braniewie: renowacja organów w ko- cmentarzu przy kościelnym gotycka kost- 2010 r. – 100 000 zł. ściele parafialnym św. Antoniego. nica z przełomu XIV i XV w. Kościół parafialny Matki Bożej Często- Dotacja z programów ministra chowskiej, pierwotnie ewangelicko-au- 2015 r. – 50 000 zł. gsburski, wzniesiony ok. 1566 r., prze- Kościół parafialny św. Antoniego, pier- Chruściel budowany w duchu baroku ok. 1772 r., wotnie ewangelicko-augsburski, wznie- przekształcony w 1881 r.; hala z wieżą siony w tzw. stylu arkadkowym w la- GM. PŁOSKINIA, POW. BRANIEWSKI frontową i krótkim transeptem. tach 1830-1837 według projektu Karla Parafia Rzymskokatolicka w Chruścielu: 1. Friedricha Schinkla; halowy z dwuwie- naprawa murów i sklepień kościoła para- Barczewo Kościół św. Anny żową fasadą. fialnego Przenajświętszej Trójcy. Dobro Miasto Dotacja z programów ministra POW. OLSZTYŃSKI Parafia Greckokatolicka w Braniewie: re- 2008 r. – 230 000 zł. 2. mont dachu cerkwi parafialnej św. Trójcy. Barokowy kościół parafialny Trójcy Prze- Parafia Rzymskokatolicka w Dobrym Mie- Bezławki Dotacja z programów ministra najświętszej, wzniesiony w latach 1719- ście: konserwacja organów i baptysterium Kościół l. 2013-2014 – 441 000 zł. 1721 przez Tobiasa Schletera; jednona- kościoła parafialnego Najświętszego Zba- Gotycka cerkiew św. Trójcy, pierwot- wowy z wieżą frontową z lat 1925-1927. wiciela i Wszystkich Świętych. nie kościół rzymskokatolicki, następnie Dotacja z programów ministra 3. ewangelicko-augsburski, ceglana, wznie- 2014 r. – 100 000 zł. Chwalęcin Kościół siona w pięciu etapach od połowy XIV Chwalęcin Gotycka kolegiata (jednocześnie kościół pa- Podwyższenia do końca XV w.; rozbudowany w latach rafialny) Najświętszego Zbawiciela i Wszyst- Krzyża Świętego 80. XVII w.; salowy z fasadą zwieńczoną GM. ORNETA, POW. LIDZBARSKI kich Świętych, ceglana, wzniesiona w 4. bogato dekorowanym szczytem. Parafia Rzymskokatolicka w Chwalęcinie: ćwierci XIV w., restaurowana ok. 1880 4. remont dachu kościoła parafialnego Pod- i ok. 1980 r.; halowa bez wyodrębnionego Elbląg Klasztor Zgromadzenia Sióstr św. Kata- wyższenia Krzyża Świętego. prezbiterium, z wieżą frontową. Dawny kościół Dotacja z programów ministra Najświętszej Marii rzyny Dziewicy i Męczennicy (Katarzy- Panny, obecnie nek) w Braniewie: remont dachu budynku l. 2012-2015 – 1 828 000 zł. Parafia Greckokatolicka w Dobrym Mie- Galeria EL mieszczącego obecnie Katolicki Ośrodek Barokowy kościół pielgrzymkowy Pod- ście: remont stropu w cerkwi parafialnej Wsparcia dla Dzieci i Młodzieży. wyższenia Krzyża Świętego, wzniesiony św. Mikołaja. 187 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Dotacja z programów ministra budowywany, po zniszczeniach II wojny 2014 r. – 100 000 zł. światowej zdesakralizowany i odbudowa- Barokowa cerkiew św. Mikołaja, ceglany w latach 1960-1982 na siedzibę galerii na, pierwotnie szpitalna kaplica rzym- sztuki; hala dwunawowa, niesymetryczna. skokatolicka, wzniesiona w latach 1736- 1741; salowa. Wspólnota Mieszkaniowa nieruchomo- ści ul. Grunwaldzka 63 w Elblągu: remont elewacji frontowej kamienicy przy Elbląg ul. Grunwaldzkiej 63. Dotacja z programów ministra Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. 2012 r. – 30 000 zł. Mikołaja w Elblągu: konserwacja ściany Eklektyczna kamienica czynszowa, wznie- południowej katedry. siona w 1897 r., odbudowana po 1945 r., Dotacja z programów ministra trzypiętrowa z dachem z lukarnami, z boga- 2009 r. – 250 000 zł. to dekorowaną ośmioosiową fasadą z dwu- Gotycka katedra św. Mikołaja, do 1992 r. osiowym wykuszem na 2. i 3. kondygnacji. kościół parafialny (farny), ceglana, wzniesiona w czterech etapach od ok. 1240 do 1510 r., odbudowana prowizorycznie Frombork w końcu XVIII w. (rozbiórka sklepień i masywu wieżowego), restaurowana na POW. BRANIEWSKI początku XX w., odbudowana do 1965 r.; Archidiecezja Warmińska Kościoła rzym- hala bez wyodrębnionego prezbiterium skokatolickiego: remont dachu prezbite- i z rzędami kaplic, przesklepiona żelbeto- rium, korytarza północnego i kaplicy św. wym stropodachem; od zachodu zrekon- Jerzego, konserwacja polichromii i ołtarza struowana wieża środkowa z neorenesan- w kaplicy Zbawiciela oraz ścian wewnętrz- sowym hełmem (95 metrów wysokości). nych archikatedry Wniebowzięcia Najświęt- szej Marii Panny i św. Andrzeja Apostoła. Parafia Rzymskokatolicka bł. Doroty z Mą- Dotacja z programów ministra towów w Elblągu: instalacja sygnalizacji l. 2010-2015 – 1 730 000 zł. przeciwpożarowej w kościele parafialnym. Gotycka archikatedra Wniebowzięcia Naj- Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny i św. Andrzeja Apo- 2011 r. – 38 000 zł. stoła, ceglana, wzniesiona w latach ok. Barokowy kościół parafialny bł. Doro- 1329-1388, z gotycką kaplicą św. Jerze- ty z Mątowów, o konstrukcji ryglowej, go przy prezbiterium z XV w. i barokową pierwotnie menonicki, wzniesiony w la- kaplica barokową Szembeka z lat 1732- tach 1705-1706 we wsi Kaczynos na Żuła- 1735; halowy z wydłużonym prezbiterium, wach, restaurowany ok. 1906 r., rozebra- ośmiobocznymi wieżyczkami w narożach ny i przeniesiony do Elbląga w latach 80. korpusu ujmującymi bogate szczyty. XX w.; salowy z emporami i wtopioną wieżą frontową. Archidiecezja Warmińska Kościoła rzymskokatolickiego: konserwacja wnętrza i re- Klasztor Mniszek Klarysek od wieczystej mont dachu dawnego kapitularza wcho- Adoracji w Elblągu: remont dachu i ele- dzącego w skład zespołu katedralnego. wacji kościoła parafialnego św. Jerzego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2008-2012 – 68 000 zł. l. 2012-2013 – 499 000 zł. Dawny kapitularz, gotycki, ceglany, wznie- Gotycki kościół parafialny św. Jerzego, siony ok. połowy XIV w. w formie baszty ceglany, pierwotnie szpitalny, wzniesio- w północno-wschodnim narożniku umoc- ny w XV w., restaurowany w XIX w. i po nień wzgórza katedralnego, w bezpośred- 1945 r.; jednonawowy z sygnaturką, na nim sąsiedztwie prezbiterium katedry, roz- stropie malowidła z 1609 r. budowany w stylu barokowym w 1727 r.; dwu- i trzykondygnacyjny. Centrum Sztuki Galeria EL: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i remont da- Archidiecezja Warmińska Kościoła rzym- chu nad kruchtą dawnego kościoła Naj- skokatolickiego: stabilizacja konstrukcji świętszej Marii Panny, obecnie siedziby dawnego kościoła św. Mikołaja wchodzą- centrum sztuki. cego w skład zespołu katedralnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2011 r. – 125 000 z 2008 r. – 217 000 zł. Gotycki dawny kościół Najświętszej Ma- Dawny kościół parafialny (farny) św. Mi- rii Panny, pierwotnie Dominikanów, na- kołaja, gotycki, ceglany, wzniesiony w 2. stępnie ewangelicko-augsburski, ceglany, ćwierci XIV w., kilkukrotnie przebudo- wzniesiony w dwóch etapach w 3. ćwierci wywany, odbudowany po zniszczeniach 188 XIII i 1. ćwierci XIV w., wielokrotnie prze- II wojny światowej na kotłownię miejską; WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE po 2002 r. zwrócony Kościołowi (przewi- cych się we wnętrzu kościoła filialnego św. Gotycki kościół parafialny Przemienie- dywany na muzeum archidiecezjalne); ha- Wojciecha w Gałdowie. nia Pańskiego, ceglany, wzniesiony w la- lowy bez wyodrębnionego prezbiterium. Dotacja z programów ministra tach ok. 1317-1325, rozbudowany (m.in. 2012 r. – 199 000 zł. o wieżę) w połowie XVI w., przebudowa- Archikatedralna Parafia Rzymskokatolic- Kościół filialny św. Wojciecha, pierwotnie ny w połowie XVII i na początku XX w.; ka Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- ewangelicko-augsburski, drewniany o kon- jednonawowy z wieżą przy prezbiterium ny i św. Andrzeja Apostoła: remont dachu strukcji zrębowej, wzniesiony w 1603 r.; od północy. i stropu pałacu biskupiego. salowy z neogotycką murowaną wieżą fro- Dotacja z programów ministra tową z 1864 r. l. 2012-2013 – 600 000 zł. Iłowo-Osada Neogotycki pałac biskupów warmińskich, ceglany, wzniesiony w latach 1844-1845 Giżycko POW. DZIAŁDOWSKI w miejsce kanonii św. Jana Nepomucena Parafia Rzymskokatolicka w Iłowie-O- i św. Andrzeja; piętrowy, z ostrołukowy- POW. GIŻYCKI sadzie: konserwacja organów w kościele mi oknami drugiej kondygnacji i szczyta- Stowarzyszenie Wspólnota Mazurska : re- parafialnym Matki Bożej Królowej Ró- mi schodkowymi w bocznych elewacjach. mont dachu po pożarze kamieniczki przy żańca Świętego. ul Warszawskiej 17. Dotacja z programów ministra Warmińska Kapituła Katedralna w. From- Dotacja z programów ministra 2013 r. – 80 000 zł. borku: remont elewacji kanonii św. Michała. 2012 r. – 30 000 zł. Neobarokowy kościół parafialny Matki Bo- Dotacja z programów ministra Dom mieszczański zwany Piekarnią Re- żej Królowej Różańca Świętego, wzniesio- 2010 r. – 50 000 zł. gelskiego, wzniesiony prawdopodobnie ny w latach 1924-1927; hala z wieżą fron- Gotycki pierwotnie dom mieszkalny, ce- w połowie XIX w.; parterowy z podda- tową i sygnaturką. glany, wzniesiony w XV w., wielokrotnie szem, w układzie szczytowym. przebudowywany; na nieregularnym rzucie, piętrowy. Jarnołtowo Głotowo Warmińska Kapituła Katedralna w. From- GM. MAŁDYTY, POW. OSTRÓDZKI borku: remont elewacji kanonii św. Piotra. GM. DOBRE MIASTO, POW. OLSZTYŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Jarnołtowie: Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Głotowie: kon- remont dachu i wzmocnienie konstruk- 2011 r. – 100 000 zł. serwacja ołtarza głównego i elewacji kościo- cji kościoła parafialnego Chrystusa Króla. Barokowy dom mieszkalny, ceglany, wznie- ła parafialnego Najświętszego Zbawiciela. Dotacja z programów ministra siony w XVIII w., wielokrotnie przebudo- Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 350 000 zł. wywany; na rzucie kwadratu, parterowy l. 2010-2014 – 380 000 zł. Gotycki kościół parafialny Chrystusa z wystawkami na osiach elewacji. Barokowy kościół parafialny Najświętsze- Króla, ceglany, wzniesiony w 2. ćwierci go Zbawiciela, wzniesiony w latach 1722- XIV w., restaurowany w 1878 i 1975 r.; Warmińska Kapituła Katedralna w. From- 1726; ścienno-filarowa bazylika empo- jednonawowy. borku: remont odcinka murów obron- rowa z wieżą od zachodu i sygnaturką; nych wraz z basztą prochową w zespole otoczony murem z kopułowymi kaplica- katedralnym. mi w narożnikach. Jonkowo Dotacja z programów ministra l. 2009-2015 – 2 090 000 zł. POW. OLSZTYŃSKI Gotyckie obwarowania Wzgórza Katedral- Grodziczno Parafia Rzymskokatolicka w Jonkowie: re- nego, ceglane, wzniesione od połowy XIV mont dachu kościoła parafialnego św. Ja- do połowy XV w.; zachowane m.in. Bra- POW. NOWOMIEJSKI na Chrzciciela. ma Południowa, Wieża Kopernika, Wie- Parafia Rzymskokatolicka w Grodzicznie: Dotacja z programów ministra ża Radziejowskiego i Baszta Prochowa. konserwacja ołtarza głównego kościoła pa- 2012 r. – 696 000 zł. rafialnego św. Apostołów Piotra i Pawła. Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- Inwestor prywatny: konserwacja elewa- Dotacja z programów ministra ciela, ceglany, wzniesiony w 3. ćwier- cji wieży wodnej znajdującej się przy ul. 2012 r. – 100 000 zł. ci XIV w., przebudowany na początku Elbląskiej 2a. Gotycki kościół parafialny św. Apostołów XVI w., rozbudowany o nawy boczne Dotacja z programów ministra Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony ok. i wieżę w XVIII w. i w początkach XX w. 2012 r. – 400 000 zł. 1340 r., rozbudowany w 1739 r., restauro- według projektu Fritza Heitmana. 1. Renesansowa Wieża Wodna, ceglana, wany w latach 20. XIX w.; jednonawowy Frombork wzniesiona ok. 1570 r. z wykorzysta- z drewnianym prezbiterium o konstruk- Archikatedra niem reliktów gotyckiej Bramy Młyń- cji zrębowej i z wieżą frontową. Wniebowzięcia Klebark Wielki Najświętszej skiej, stanowiąca element działającego do Marii Panny i św. 1778 r. systemu wodociągowego Wzgó- GM. PURDA, POW. OLSZTYŃSKI Andrzeja Apostoła rza Katedralnego. Iława Parafia Rzymskokatolicka w Klebarku Wielkim: konserwacja ołtarzy bocznych POW. IŁAWSKI 2. i ambony kościoła parafialnego Znalezie- Krosno Gałdowo Parafia Rzymskokatolicka Przemienienia nia Krzyża Świętego. Kościół Pańskiego w Iławie: konserwacja ołtarza Dotacja z programów ministra Nawiedzenia GM. IŁAWA, POW. IŁAWSKI Najświętszej Marii głównego kościoła parafialnego. 2008 r. – 300 000 zł. Panny i św. Józefa Parafia Rzymskokatolicka w Ząbrowie: Dotacja z programów ministra Neogotycki kościół parafialny Znalezie- konserwacja malowideł i rzeźb znajdują- l. 2011-2013 – 489 000 zł. nia Krzyża Świętego, ceglany, wzniesiony 189 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

ok. 1892 r. według projektu Fritza Heit- 1720, z fasadą ukończoną w 1760 r.; jedno- Gotycki kościół filialny Trójcy Świętej, ka- mana; hala z wieżą frontową, zwieńczoną nawowy, ściennofilarowy, z parą wieżyczek mienno-ceglany, wzniesiony w latach 1414- iglicowym hełmem. ujmujących fasadę.; otoczony krużganka- 1422; salowy z nadbudowaną drewniana mi z kaplicami w narożach. wieżą od frontu z 1828 r.

Kozłowo Kurzętnik Lidzbark Warmiński POW. NIDZICKI Parafia Rzymskokatolicka w Kozłowie: POW. NOWOMIEJSKI POW. LIDZBARSKI konserwacja elewacji kościoła parafialne- Parafia Rzymskokatolicka w Kurzętniku: Klasztor Zgromadzenia Sióstr św. Kata- go św. Apostołów Piotra i Pawła. konserwacja ołtarzy św. Rocha i św. Mi- rzyny Dziewicy i Męczennicy (Katarzy- Dotacja z programów ministra kołaja w kościele parafialnym św. Marii nek) w Lidzbarku Warmińskim: remont 2012 r. – 80 000 zł. Magdaleny. dachu budynku mieszkalno-gospodarcze- Barokowy kościół parafialny św. Apostołów Dotacja z programów ministra go przy klasztorze. Piotra i Pawła, pierwotnie ewangelicko-au- l. 2013-2015 – 165 000 zł. Dotacja z programów ministra gsburski, wzniesiony w latach 1733-1738; Gotycki kościół parafialny św. Marii Mag- 2012 r. – 60 000 zł. salowy z drewnianą wieżą od frontu z 1815 r. daleny, kamienno-ceglany, wzniesiony w 1. Zespół klasztorny Katarzynek, wzniesio- połowie XIV w., restaurowany w XVII, ny w XIX w. XVIII i XIX w.; korpus nawowy podzie- Kraplewo lony dwoma rzędami słupów; wieża fron- Parafia Prawosławna w Lidzbarku War- towa częściowo wtopiona. mińskim: kompleksowa konserwacja wnę- GM. OSTRÓDA, POW. OSTRÓDZKI trza cerkwi parafialnej św. Apostołów Pio- Parafia Ewangelicko-Metodystyczna w Kra- tra i Pawła. plewie: remont pokrycia dachowego ko- Kwitajny Dotacja z programów ministra ścioła parafialnego Trójcy Świętej. l. 2008-2012, 2014-2015 Dotacja z programów ministra GM. PASŁĘK, POW. ELBLĄSKI – 2 596 000 zł. 2013 r. – 80 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kalniku: re- Parafialna cerkiew prawosławna św. Apo- Parafialny kościół ewangelicko-meto- mont dachu i elewacji kościoła filialnego stołów Piotr i Pawła, pierwotnie kościół dystyczny, pierwotnie ewangelicko-augs- Chrystusa Króla w Kwitajnach. ewangelicko-augsburski, klasycystyczna, burski, o konstrukcji szachulcowej, w sty- Dotacja z programów ministra o konstrukcji szachulcowej, szalowana, lu gotyku Tudorów, wzniesiony w 1848 r.; l. 2012-2015 – 650 000 zł. wzniesiona w latach 1821-1823 z fun- salowy z emporami; w sąsiedztwie drew- Barokowy kościół filialny Chrystusa Kró- dacji Fryderyka Wilhelma III, na podsta- niana dzwonnica o konstrukcji słupowej. la, pierwotnie ewangelicko-augsburski, ce- wie typowego projektu autorstwa Karla glany, wzniesiony w latach 1714-1719; na Friedricha Schinkla; bazylika emporowa rzucie wydłużonego ośmioboku z wieżą z dwuwieżową fasadą. Krosno frontową (na rzucie kwadratu z zaokrą- glonymi narożami). Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie: GM. ORNETA, POW. LIDZBARSKI konserwacja i restauracja zamku w Li- Parafia Rzymskokatolicka w Krośnie: re- dzbarku Warmińskim. mont dachów krużganków kościoła para- Leszcz Dotacja ze środków priorytetu fialnego Nawiedzenie Najświętszej Marii ochrona europejskiego dziedzic- Panny i św. Józefa. GM. DĄBRÓWNO, POW. OSTRÓDZKI twa kulturowego MF EOG i NMF Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Dąbrównie: l. 2009-2011 – 3 889 000 zł. l. 2014-2015 – 900 000 zł. remont dachu kościoła filialnego Trój- Dotacja ze środków priorytetu Barokowy kościół parafialny Nawiedze- cy Świętej. ochrona europejskiego dziedzic- nia Najświętszej Marii Panny i św. Józefa, Dotacja z programów ministra twa kulturowego MF EOG i NMF 190 pielgrzymkowy, wzniesiony w latach 1715- 2015 r. – 180 000 zł. l. 2013-2015 – 13 391 000 zł. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Gotycki zamek biskupów warmińskich, Dotacja z programów ministra wie: remont dachu kościoła parafialne- ceglany, wzniesiony w latach 1355-1401, l. 2013-2015 – 518 000 zł. go oraz wymiana pokrycia dachowego w XVI i XVII w. rozbudowany o później Pozostałości gotyckiego zamku biskupów i remont elewacji dawnego klasztoru rozebrane pałace (w tym Wydżgi), re- chełmińskich, ceglanego, wzniesionego Bernardynów. staurowany w XX w.; na rzucie kwadra- w 1. ćwierci XIV w., w XVII w. prze- Dotacja z programów ministra tu, czterokondygnacjowy, z piętrowymi kształcony w barokową rezydencję, po l. 2014-2015 – 350 000 zł. krużgankami wokół wewnętrznego dzie- I rozbiorze Rzeczypospolitej opuszczo- Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Mi- dzińca, z narożnymi wieżyczkami i wieżą ny, rozebrany w większości w 1826 r.; chała Archanioła, pierwotnie Franciszka- w narożu północno-wschodnim; na Prze- zachowane fragmenty murów obwodo- nów, następnie Bernardynów, wzniesiony dzamczu dawne zabudowania gospodar- wych i jednej z baszt. ok. 1500 r. jako gotycki, przebudowa- cze i barokowy pałac Grabowskiego z po- ny w duchu manieryzmu w początkach łowy XVIII w. Gmina miasta Lubawy: zabezpieczenie XVII w.; jednonawowy z wieżą frontową i konserwacja reliktów Bramy Iławskiej przebudowaną w XVIII w., kryty manie- Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie: od- i ratusza. rystycznym stropem z kasetonami; w są- wodnienie i konserwacja murów obron- Dotacja z programów ministra siedztwie barokowy klasztor pobernardyń- nych pałacu Wydżgi. 2011 r. – 84 000 zł. ski, wzniesiony w początkach XVII w., Dotacja z programów ministra Odsłonięte podczas prac wykopaliskowych przebudowany w XVIII w., odbudowa- 2011 r. – 300 000 zł. fundamenty i piwnice gotyckiego ratusza ny po 1945 r. Pozostałości barokowego pałacu bisku- z XIV w., spalonego w 1724 r., i jednej piego, wzniesionego w latach 1667-1673 z trzech bram średniowiecznych obwaro- Klasztor Zgromadzenia Sióstr Miłosier- przy skrzydle południowym zamku we- wań miejskich. dzia św. Wincentego da Paulo (Szary- dług projektu Izydora Affaity; rozebrany tek) w Lubawie: wymiana pokrycia da- w 1839 r.; zachowane fundamenty i daw- Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia chowego w Zespole Szpitala Miejskiego ne obwarowania. Najświętszej Maryi Panny i świętej Anny św. Jerzego. w Lubawie: remont fundamentów i ele- Dotacja z programów ministra wacji budynku Wikariatki. 2011 r. – 60 000 zł. Lipinki Dotacja z programów ministra Neogotycki budynek, ceglany, wzniesio- l. 2014-2015 – 339 000 zł. ny ok. 1870 r.; dwupiętrowy, jedenasto- GM. BISKUPIEC, POW. NOWOMIEJSKI Dawna baszta, pozostałość średniowiecz- osiowy, z ryzalitem środkowym zwień- Parafia Rzymskokatolicka w Lipinkach: nych obwarowań miejskich, wzniesio- czonym krenelażem. kompleksowa wymiana pokrycia dacho- na w XIV w., przebudowana w XVI w., 1. wego kościoła parafialnego św. Apostołów przekształcona w budynek mieszkalny Lidzbark Piotra i Pawła. w XVIII w. Lubomino Warmiński Dotacja z programów ministra Zamek biskupi l. 2013-2014 – 190 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Nawiedzenia POW. LIDZBARSKI Kościół parafialny św. Apostołów Piotra Najświętszej Maryi Panny i świętej Anny Parafia Rzymskokatolicka w Lubominie: i Pawła, pierwotnie gotycki, kamienno- w Lubawie: instalacja sygnalizacji przeciw- konserwacja ołtarza bocznego Matki Bo- 2. Lidzbark ceglany, wzniesiony ok. połowy XIV w., pożarowej w kościele filialnym św. Barbary. żej Niepokalanej kościoła parafialnego św. Warmiński przebudowany w latach 1688-1692; jed- Dotacja z programów ministra Katarzyny Aleksandryjskiej. Cerkiew św. nonawowy z wieżą frontową. 2012 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra Apostołów Piotra i Pawła Kościół filialny św. Barbary, początkowo 2015 r. – 60 000 zł. szpitalny, drewniany o konstrukcji zrębo- Gotycki kościół parafialny św. Katarzyny Lubawa wej, wzniesiony w 1779 r.; jednonawowy Aleksandryjskiej, ceglany, wzniesiony w 3. 3. z wieżą frontową. ćwierci XIV w., odbudowany i przebudo- Nidzica POW. IŁAWSKI wany po 1807 r.; salowy z wieżą frontową Zamek krzyżacki Gmina miasta Lubawy: remont elewacji Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- (w górnych partiach ośmioboczną), ukoń- murów Zamku Biskupów Chełmińskich. ciela i św. Michała Archanioła w Luba- czoną w XV w. 191 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

ze skrzydłami wokół dziedzińca wewnętrz- Łąkorz nego , z dwiema pięciokondygnacyjnymi GM. BISKUPIEC, POW. NOWOMIEJSKI wieżami mieszkalnymi w narożach skrzy- dła wschodniego. Parafia Rzymskokatolicka w Łąkorzu: remont dachu kościoła parafialnego św. Mikołaja. Nowe Miasto Lubawskie Dotacja z programów ministra 2008 r. – 144 000 zł. POW. NOWOMIEJSKI Gotycki kościół parafialny św. Mikołaja, Parafia Rzymskokatolicka w Nowym Mie- kamienno-ceglany, wzniesiony w 1. poło- ście Lubawskim: remont dachu i konser- wie XIV w., restaurowany w 1912 r.; jed- wacja malowideł we wnętrzu kościoła pa- nonawowy z wieżą frontową. rafialnego św. Tomasza Apostoła. Dotacja z programów ministra Stowarzyszenie Ochrony Przyrody i Dzie- l. 2011-2015 – 2 000 000 zł. dzictwa Kulturowego w Łąkorzu: od- Gotycki kościół parafialny św. Tomasza budowa wewnętrznych kondygnacji Apostoła, ceglany, wzniesiony etapowo młyna-wiatraka. od 2. do 4. ćwierci XIV w., przekształco- Dotacja z programów ministra ny w końcu XV w.; bazylika z barokową 2009 r. – 150 000 zł. kaplicą Działyńskich (ok. 1650 r.) od po- Ceglany wiatrak typu holenderskiego (wie- łudnia i wtopioną wieżą frontową. życzkowego), wzniesiony w XIX w.

Okartowo Marianka GM. ORZYSZ, POW. PISKI GM. PASŁĘK, POW. ELBLĄSKI Parafia Rzymskokatolicka w Okartowie: Parafia Rzymskokatolicka w Pasłęku: re- renowacja wieży kościoła parafialnego mont dachu kościoła filialnego św. Piotra Niepokalanego Serca Najświętszego Ser- i Pawła w Mariance. ca Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2009 r. – 400 000 zł. 2012 r. – 100 000 zł. Gotycki kościół filialny św. Piotra i Pawła, Barokowy kościół parafialny Niepokalanego ceglany, wzniesiony w trzech etapach w la- Serca Najświętszego Serca Najświętszej Ma- tach 1342-1520, przebudowany w 1839 r., rii Panny, wzniesiony w 1799 r., restaurowa- restaurowany w 1892 r.; jednonawowy ny gruntownie do 1923 r. po zniszczeniach z wieżą frontową; wewnątrz polichromie I wojny światowej; salowy z wieżą fronto- gotyckie z 2. ćwierci XV w. wą, o konstrukcji szkieletowej, oszalowaną.

Mołtajny Olsztyn

GM. BARCIANY, POW. KĘTRZYŃSKI Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Parafia Rzymskokatolicka w Mołtajnach: Serca Pana Jezusa w Olsztynie: remont da- konserwacja zawilgoconej elewacji i wieży chu i wież kościoła parafialnego. kościoła parafialnego św. Anny. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra aaii l. 2012-2014 – 599 000 zł. 2008 r., 2012 r. i 2014 r. – 1 537 000 zł. Neogotycki kościół parafialny Najświętsze- Gotycki kościół parafialny św. Anny, z ka- go Serca Pana Jezusa, ceglany, wzniesiony mienia narzutowego i cegły, wzniesiony w latach 1901-1902 przez Fritza Heitman- ok. 1404 r., rozbudowany na przełomie na; halowy z wieżą frontową i dwiema wie- XV i XVI w.; salowy z wieżą frontową. żami ujmującymi prezbiterium.

Parafia Rzymskokatolicka św. Wawrzyńca Nidzica w Olsztynie: konserwacja stropu kościo- ła parafialnego. POW. NIDZICKI Dotacja z programów ministra Gmina Nidzica: remont dachu zamku. 2013 r. – 250 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Wawrzyńca, 2012 r. – 297 000 zł. ceglany, wzniesiony w 4. ćwierci XIV we Gotycki zamek krzyżacki, siedziba komtu- wsi Gutkowo (obecnie dzielnica Olsztyna), ra, ceglany, wzniesiony w latach ok. 1380- przebudowany m.in. w 1778 r.; salowy 1407, rozbudowany w początkach XVI w., z wieżą frontową nadbudowaną w drew- częściowo rozebrany w XVIII w., restauro- nie w 1778 r.; wewnątrz polichromie go- 192 wany w XIX i XX w.; na rzucie prostokąta tyckie z prawdopodobnie z końca XIV w. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie: re- cji oraz wymiana stolarki okiennej w cer- mont dachu i elewacji zespołu zamkowego. Ostrykół kwi parafialnej. Dotacja z programów ministra GM. PROSTKI, POW. EŁCKI Dotacja z programów ministra l. 2010-2012 – 571 000 zł. l. 2012-2015 – 195 000 zł. Gotycki zamek kapituły warmińskiej, Parafia Rzymskokatolicka w Prostkach: Barokowa cerkiew parafialna św. Michała, z cegły i kamienia, wzniesiony etapowo remont deskowania sufitu i ścian kościo- początkowo szpitalna kaplica rzymskoka- w latach ok. 1350-1400, rozbudowany ła filialnego Krzyża Świętego w Ostrykole. tolicka św. Jakuba Starszego i św. Rocha, w XV, XVI (kaplica) i XVIII w. (skrzydło Dotacja z programów ministra wzniesiona w latach 20. XVII w., rozbu- wschodnie), restaurowany w XIX i XX w.; 2009 r. – 498 000 zł. dowana ok. 1723 r. i po 1945 r.; salowa na rzucie czworoboku z dwoma skrzydła- Barokowy kościół filialny Krzyża Święte- z sygnaturką. mi gotyckimi od południa i północy, ba- go, pierwotnie ewangelicko-augsburski, rokowym od wschodu, ścianą kurtyno- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- wą od zachodu i z ośmiokondygnacyjną siony w 1667 r., restaurowany w 1933 r.; Piotraszewo wieżą w narożu południowo-zachodnim. pseudobazylika z wieżą frontową. GM. DOBRE MIASTO, POW. OLSZTYŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Bieniewie: re- Olsztynek Pasłęk mont dachu kościoła filialnego św. Bartło- mieja Apostoła w Piotraszewie. POW. OLSZTYŃSKI POW. ELBLĄSKI Dotacja z programów ministra Muzeum Budownictwa Ludowego-Park Parafia Rzymskokatolicka św. Józefa w Pa- 2015 r. – 300 000 zł. Etnograficzny w Olsztynku: konserwacja słęku: konserwacja organów w kościele pa- Gotycki kościół filialny św. Bartłomieja murów miejskich przy ulicy Zamkowej. rafialnym św. Bartłomieja. Apostoła, kamienno-ceglany, wzniesiony Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra ok. 1360 r., odbudowany przed 1580 r.; 2008 r. – 52 000 zł. l. 2012-2013 – 840 000 zł. salowy z nadbudowaną w drewnie wie- Gotyckie obwarowania miejskie, kamien- Gotycki kościół parafialny św. Bartłomie- żą frontową. ne, wzniesione na przełomie XIV i XV w.; ja, ceglany, wzniesiony w XIV w., odbudo- zachowane fragmentarycznie odcinki mu- wany po 1546 r., restaurowany w połowie rów z prostokątnymi basztami. XVIII i 3. ćwierci XIX w.; jednonawowy Pluty (pierwotnie zapewne halowy), z potęż- ną wieżą w południowym narożu fasady. GM. PIENIĘŻNO, POW. BRANIEWSKI Orneta Parafia Rzymskokatolicka w Plutach: re- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Ostród- mont elewacji kościoła parafialnego św. POW. LIDZBARSKI zie: remont dachu i konstrukcji ryglowej ścia- Wawrzyńca. Parafia Rzymskokatolicka w Ornecie: re- ny kościoła filialnego św. Jerzego w Pasłęku. Dotacja z programów ministra mont dachu i konserwacja ołtarza głównego Dotacja z programów ministra l. 2010-2014 – 447 000 zł. kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. 2010 r. – 200 000 zł. Kościół parafialny św. Wawrzyńca, pierwot- Dotacja z programów ministra Gotycko renesansowy kościół filialny św. nie gotycki, kamienno-ceglany, wzniesiony l. 2013-2015 – 2 705 000 zł. Jerzego (współużytkowanego jako prawo- zapewne ok. połowy XIV w., wielokrotnie Gotycki kościół parafialny (farny) św. Ja- sławna cerkiew parafialna św. Onufrego), przebudowywany w XVI-XVIII w.: salo- na Chrzciciela, ceglany, wzniesiony w la- ceglany, częściowo o konstrukcji szachul- wy z wieżą od zachodu z 1802 r. tach 1340-1379, rozbudowany o kapli- cowej (ściany boczne), wzniesiony w po- ce do 1450 r., szczyty i sklepienia nawy czątkach XV w., rozbudowany w końcu głównej z 4. ćwierci XV w., przebudowa- XVI w., z fasadą z 1822 r. Płośnica ny w ok. 1740 r., restaurowany w XIX w.; trójnawowa bazylika bez wydzielone- POW. DZIAŁDOWSKI go prezbiterium, z rzędami kaplic i wie- Pasym Parafia Rzymskokatolicka w Płośnicy: re- żą frontową. mont elewacji kościoła parafialnego św. POW. SZCZYCIEŃSKI Barbary. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pasy- Dotacja z programów ministra Ostróda miu: remont elewacji wieży kościoła 2014 r. – 70 000 zł. parafialnego. Gotycki kościół parafialny św. Barbary, POW. OSTRÓDZKI Dotacja z programów ministra kamienno-ceglany, wzniesiony pod ko- Parafia Ewangelicko-Metodystyczna l. 2011-2014 – 595 000 zł. niec XIV w., odbudowany na początku w Ostródzie: remont dachu kościoła pa- Gotycki kościół parafialny, kamienno-ce- XVI w., przebudowany m.in. w 1829 r.; 1. rafialnego Łaski Bożej. glany, wzniesiony 4. ćwierci XV w., prze- salowy z wieżą frontową. Nowe Miasto Dotacja z programów ministra budowany w duchu baroku w latach 1765- Lubawskie Kościół św. 2009 r. – 250 000 zł. 1775; salowy z masywną wieżą frontową, Tomasza Apostoła Neogotycki kościół ewangelicko-meto- zapewne z XVI w. Pomorska Wieś dystyczny Łaski Bożej, ceglany, wzniesio- GM. MILEJEWO, POW. ELBLĄSKI ny w latach 1907-1909 według projektu 2. Oskara Hossfelda dla parafii ewangelic- Pieniężno Parafia Rzymskokatolicka w Pomorskiej Pasym ko-augsburskiej (obecnie współgospo- Wsi: remont dachu i instalacja sygnaliza- Kościół POW. BRANIEWSKI ewangelicko- darza świątyni); trójnawowa pseudohala cji przeciwpożarowej w kościele parafial- augsburski z transeptem i masywem dwuwieżowym Parafia Greckokatolicka św. Michała Archa- nym Niepokalanego Serca Najświętszej od frontu. nioła w Pieniężnie: remont dachu i elewa- Marii Panny. 193 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Dotacja z programów ministra Gotycki zamek biskupów warmińskich, ce- l. 2013-2014 – 450 000 zł. Radostowo glany, wznoszony od połowy XIV do po- Gotycki kościół parafialny Niepokalane- POW. OLSZTYŃSKI czątków XV w., rozbudowany w 1. ćwierci go Serca Najświętszej Marii Panny, cegla- XVI w., m.in. cylindryczną basteję; restau- ny, wzniesiony w XV w., przebudowany Parafia Rzymskokatolicka w Radostowie: rowany w XIX i XX w.; na planie zbliżo- w 1672 r., odbudowany po zniszczeniach konserwacja ołtarza głównego w kościele nym do kwadratu, otoczony podwójnym II wojny światowej; jednonawowy z drew- parafialnym św. Anny i św. Jerzego. murem, z dwoma skrzydłami mieszkalnymi nianą wieżą frontową o konstrukcji słu- Dotacja z programów ministra (od wschodu i południa) oraz wieżą cylin- powej z XVIII w. i zachodnim szczytem 2015 r. – 100 000 zł. dryczną w narożu północno-zachodnim. sterczynowo-blendowym. Gotycki kościół parafialny św. Anny i św. Jerzego, ceglany, wzniesiony ok. połowy XIV w.; salowy z drewnianą wieżą fron- Rożental Przezmark tową, zwieńczoną ośmioboczną izbicą z XVIII w. GM. LUBAWA, POW. IŁAWSKI GM. MILEJEWO, POW. ELBLĄSKI Parafia Rzymskokatolicka w Rożentalu: Parafia Rzymskokatolicka w Pomorskiej wymiana instalacji elektrycznej w koście- Wsi: remont więźby i pokrycia dachu Reszel le parafialnym św. Wawrzyńca. kościoła filialnego Podwyższenia Krzyża Dotacja z programów ministra Świętego w Przezmarku. POW. KĘTRZYŃSKI 2012 r. – 100 000 zł. Dotacja z programów ministra Gmina Reszel: konserwacja murów Kościół parafialny św. Wawrzyńca, drew- 2012 r. – 373 000 zł. miejskich. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Gotycki kościół filialny Podwyższenia Krzy- Dotacja z programów ministra w 1761 r.; jednonawowy z wieżą fronto- ża Świętego, ceglany, wzniesiony w po- 2008 r. – 190 000 zł. wą, rozbudowany o kaplice boczne za- łowie XIV w., odbudowany po 1573 r.; Gotyckie obwarowania miejskie, ceglane, pewne w XIX w. jednonawowy z trójbocznie zamkniętym wzniesione w 4. ćwierci XIV w.; zachowa- prezbiterium i wieżą frontową. ne fragmentarycznie, m.in. jedna z baszt w zachodnim odcinku. Różynka Radomno Parafia Rzymskokatolicka w Reszlu: kon- GM. ŚWIĄTKI, POW. OLSZTYŃSKI serwacja szafy bibliotecznej, remont ele- Parafia Rzymskokatolicka w Różynce: ra- GM. NOWE MIASTO LUBAWSKIE, wacji kościoła parafialnego św. Aposto- tunkowe prace przy wieży kościoła para- POW. NOWOMIEJSKI łów Piotra i Pawła oraz dachu, stropów fialnego św. Mateusza Parafia Rzymskokatolicka w Radomnie: i murów plebanii. Dotacja z programów ministra konserwacja ołtarzy bocznych w koście- Dotacja z programów ministra 2014 r. – 274 000 zł. le parafialnym Najświętszego Serca Pa- l. 2010-2015 – 1 520 000 zł. Kościół parafialny św. Mateusza, ceglany, na Jezusa. Gotycki kościół parafialny (farny) św. Apo- wzniesiony w tradycji gotyckiej w latach Dotacja z programów ministra stołów Piotra i Pawła, ceglany, wzniesio- 1604-1606; jednonawowy z drewnianą l. 2014-2015 – 130 000 zł. ny ok. 1370 r., zasklepiony w latach 70. wieżą frontową z XVIII w., rozbudowany Neogotycki kościół parafialny Najświętsze- XV w., odbudowany w 1816 r.; halowy o prezbiterium, kruchtę i zakrystię w 1912 r. go Serca Pana Jezusa, kamienno-ceglany, ze sklepieniami gwiaździstymi i wieżą od wzniesiony w latach 1903-1906; jedno- zachodu, nadbudowaną w 2. połowie XV nawowy z polichromowanym pseudo- i w 1837 r. Rudzienice sklepieniem drewnianym i potężną wieżą frontową; część barokowego wystroju po- Stowarzyszenie Kulturalne Zamek: remont GM. IŁAWA, POW. IŁAWSKI chodzi skasowanych klasztorów Bernardy- dachu zamku biskupów warmińskich. Parafia Rzymskokatolicka w Rudzienicach: nów w Lubawie i Reformatów w Łąkach Dotacja z programów ministra remont dachu wieży kościoła parafialnego 194 Bratiańskich. l. 2011-2015 – 410 000 zł. Matki Bożej Królowej Polski. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Sztynort 2012 r. – 30 000 zł. 2012 r. i 2014 r. – 500 000 zł. GM. WĘGORZEWO, POW. WĘGORZEWSKI Neogotycki kościół parafialny Matki Bo- Kościół parafialny ewangelicko-augs- żej Królowej Polski, ceglany, pierwotnie burski, wzniesiony w tradycji gotyc- Pałac w Sztynorcie Sp. z o.o.: zabezpiecze- ewangelicko-augsburski, wzniesiony w la- kiej w latach 1593-1607, przebudowa- nie murów i dachu a także konserwacja po- tach 50. XIX w.; jednonawowy z wieżą ny ok. 1700 r.; salowy z wieżą frontową lichromii w dawnym pałacu Lehndorffów. frontową z 1866 r., zwieńczoną ostrosłu- z lat 1711-1733. Dotacja z programów ministra powym hełmem. l. 2011-2013 – 550 000 zł. Pałac von Lehendorffów, wzniesiony w sty- Stoczek lu barokowym w latach 1689-1691, roz- Rybno budowany o skrzydła boczne ok. 1830 r., GM. KIWITY, POW. LIDZBARSKI przebudowany w duchu neogotyckim GM. SORKWITY, POW. MRĄGOWSKI Klasztor Zgromadzenia Księży Marianów ok. 1860 r.; piętrowy z pseudoryzalitem Parafia Rzymskokatolicka w Rybnie: re- w Stoczku: kompleksowa konserwacja oł- frontowym, dwoma alkierzami od strony mont dachu kościoła parafialnego św. Bo- tarza głównego kościoła parafialnego Na- ogrodu i dwoma skrzydłami; wokół park nifacego Biskupa i Męczennika. wiedzenia Najświętszej Marii Panny oraz krajobrazowy, m.in. z pawilonem projek- Dotacja z programów ministra elewacji zespołu klasztornego. tu Carla Gottarda Langhansa. 2012 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra Neoromański kościół parafialny św. Bo- l. 2010-2015 – 1 665 000 zł. nifacego Biskupa i Męczennika, pierwot- Barokowy kościół Marianów Nawiedzenia Szwarcenowo nie ewangelicko-augsburski, wzniesiony Najświętszej Marii Panny, pierwotnie Ber- w 1855 r., z kamienia narzutowego i cegły; nardynów, pielgrzymkowy, wzniesiony ok. GM. BISKUPIEC, POW. NOWOMIEJSKI salowy z drewnianą sygnaturką od zachodu. 1640 r. z fundacji biskupa warmińskiego Parafia Rzymskokatolicka w Szwarceno- Mikołaja Szyszkowskiego; rotunda kopuło- wie: prace zabezpieczające dach w koście- wa powiększona o późnobarokowe prezbi- le parafialnym św. Mikołaja. Rychliki terium i wieżę ok. 1712 r., wówczas także Dotacja z programów ministra otoczona czworobokiem krużganków z ka- 2009 r. – 450 000 zł. POW. ELBLĄSKI plicami kopułowymi w narożach; baroko- Kościół parafialny św. Mikołaja, drew- Parafia Rzymskokatolicka w Rychlikach: wy klasztor zbudowany ok. 1666 r., roz- niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- remont dachu kościoła parafialnego Nie- budowany w XVIII i XIX w. ny w 1721 r.; halowy z wieżą frontową. pokalanego Serca Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 400 000 zł. Szestno Święta Lipka Neoromański kościół parafialny Niepo- kalanego Serca Najświętszej Marii Panny, GM. MRĄGOWO, POW. MRĄGOWSKI GM. RESZEL, POW. KĘTRZYŃSKI ceglany (żółta licówka), pierwotnie ewan- Parafia Rzymskokatolicka w Szestnie: Klasztor Towarzystwa Jezusowego (Je- gelicko-augsburski, wzniesiony w 1877 r.; konserwacja, stolarki kruchty, polichro- zuitów) w Świętej Lipce: konserwacja ele- 1. jednonawowy z prezbiterium zamkniętym mii stropu i chorągwi pogrzebowych wacji i ołtarza głównego, remont dachu Reszel apsydą i wieżą w północno-zachodnim na- (XVII i XVIII w.) z kościoła parafialne- kościoła parafialnego Nawiedzenia Naj- Zamek biskupi rożniku fasady. go św. Krzyża. świętszej Marii Panny oraz remont da- Dotacja z programów ministra chu klasztoru. l. 2008-2012 – 552 000 zł. Dotacja z programów ministra 2. Sorkwity Gotycki kościół parafialny św. Krzyża, ka- l. 2008-2015 – 60 000 zł. Sorkwity mienno-ceglany, wzniesiony przed 1484 r., Dotacja ze środków priorytetu Wnętrze kościoła POW. MRĄGOWSKI ewangelicko- pierwotnie trójnawowy, przebudowany ok. ochrona europejskiego dziedzic- augsburskiego Parafia Ewangelicko-Augsburska w Sorkwi- 1620 r., restaurowany w latach 30. XX w.; twa kulturowego MF EOG i NMF tach: remont wnętrza kościoła parafialnego. salowy z wieżą frontową. l. 2008-2012 – 8 254 000 zł. 195 WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Barokowy kościół Jezuitów (także para- wieżę w latach 40. XIX w.; salowy z wie- fialny) Nawiedzenia Najświętszej Marii żą frontową. Panny, pielgrzymkowy, wzniesiony w latach 1687-1693 według projektu Jerze- go Ertliego (?) z Wilna, z fasadą ukoń- Unikowo czoną przed 1730 r.; bazylika emporowa z dwuwieżową fasadą; wokół czworobok GM. BISZTYNEK, POW. BARTOSZYCKI krużganków z kopułowymi kaplicami Parafia Rzymskokatolicka w Unikowie: w narożach z ok. 1700 r.; w sąsiedztwie remont kościoła parafialnego św. Jana barokowy klasztor z lat 90. XVII w., pię- Chrzciciela. trowy (zrealizowano tylko jedno z czte- Dotacja z programów ministra rech skrzydeł). 2008 r. – 720 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzci- ciela, kamienno-ceglany, wzniesiony ok. Tłokowo 1370-1380, remontowany w połowie XIX w.; salowy z wieżą frontową. GM. JEZIORANY, POW. OLSZTYŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Jezioranach: konserwacja elewacji kościoła filialnego św. Węgorzewo Jana Chrzciciela w Tłokowie. Dotacja z programów ministra POW. WĘGORZEWSKI l. 2008-2009 – 550 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów Gotycki kościół filialny św. Jana Chrzcicie- Piotra i Pawła w Węgorzewie: remont da- la, ceglany, wzniesiony w 4. ćwierci XIV w., chu kościoła parafialnego. przebudowany ok. 1500 r. i w XVIII w.; Dotacja z programów ministra salowy z drewnianą wieżą frontową. 2009 r. – 150 000 zł. Kościół parafialny św. Apostołów Piotra i Pawła, pierwotnie ewangelicko-augsbur- Tolkmicko ski, ceglany, wzniesiony w tradycji gotyckiej w latach 1605-1611, rozbudowany o kaplice POW. ELBLĄSKI transeptowe w 1729 r. i o wieżę w latach 40. Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba XVIII w.; jednonawowy z wieżą frontową. Apostoła w Tolkmicku: remont kaplicy cmentarnej. Dotacja z programów ministra Węgój 2011 r. – 60 000 zł. Późnobarokowa kaplica cmentarna, zbu- GM. BISKUPIEC, POW. OLSZTYŃSKI dowana w połowie XVIII w., restaurowana Parafia Rzymskokatolicka w Węgoju: re- w 1958 r.; na rzucie prostokąta z wolutowy- mont elewacji kościoła parafialnego Chry- mi szczytami nad wejściem i ścianą tylną. stusa Króla. Dotacja z programów ministra Parafia Polskokatolicka w Tolkmicku: re- 2010 r. – 100 000 zł. mont dachu kościoła parafialnego Matki Kościół parafialny Chrystusa Króla, wznie- Bożej Anielskiej. siony w latach 1937-1938, modernistycz- Dotacja z programów ministra ny, odwołujący się do tradycji romańskiej; 2015 r. – 300 000 zł. pseudobazylika z masywem wieżowym od Polskokatolicki kościół parafialny Matki frontu i wydłużonym prezbiterium. Bożej Anielskiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, ceglany, wzniesiony w stylu neogotyckim w 1887 r.; jednonawowy Wozławki z sygnaturką nad wejściem. GM. BISZTYNEK, POW. BARTOSZYCKI Parafia Rzymskokatolicka w Wozławkach: Tolkowiec konserwacja malowidła ściennego Macie- ja Jana Meyera oraz remont dachu w ko- GM. PŁOSKINIA, POW. BRANIEWSKI ściele parafialnym św. Antoniego Opata. Parafia Rzymskokatolicka w Tolkowcu: Dotacja z programów ministra remont elewacji wieży kościoła parafial- l. 2013-2015 – 600 000 zł. nego św. Marcina. Gotycki kościół parafialny św. Antonie- Dotacja z programów ministra go Opata, kamienno-ceglany, wzniesiony 2014 r. – 200 000 zł. w latach 1370-1380, rozbudowany o wie- Gotycki kościół parafialny św. Marcina, żę w 2. połowie XV w., wnętrze zbaroki- kamienno-ceglany, wzniesiony zapewne zowane w początkach XVIII w.; salowy w końcu XIV w., rozbudowany w 1. po- z wieżą frontową i kopułową kaplicą św. 196 łowie XVIII w. i ponownie o neogotycką Brunona z lat 1727-1728. WOJEWÓDZTWO WARMIŃSKO-MAZURSKIE

Zalewo

POW. IŁAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Zalewie: remont dachu kościoła parafialnego św. Ja- na Ewangelisty oraz remont dachu i elewacji plebanii. Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 5488 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Jana Ewan- gelisty, ceglany wzniesiony w 2. ćwierci XIV w., restaurowany w 1879 r.; jednonawowy z wieżą frontową z początku XV w. 1. Stoczek Warmiński Ząbrowo Klasztor

GM. IŁAWA, POW. IŁAWSKI 2. Parafia Rzymskokatolicka w Ząbrowie: Święta Lipka konserwacja ołtarza głównego kościoła Kościół parafialnego Zesłania Ducha Świętego. Nawiedzenia Naj świętszej Marii Dotacja z programów ministra Panny 2010 r. – 100 000 zł. Kościół parafialny Zesłania Ducha Świę- tego, wzniesiony w XIV, przebudowa- 3. ny w początkach XVIII w., gruntownie Wozławki Polichromia przekształcony w duchu neoromańskim w kopule kaplicy św. Brunona w 1864 r.; salowy z wieżą frontową. przy kościele św. Antoniego Opata

197 Złotów PRZYZNANE DOTACJE

złotowski Krajenka Sławianowo

Piła WOJEWÓDZTWO pilski Dźwierszno Wielkie Górka Klasztorna WIELKOPOLSKIE Miasteczko Krajeńskie Morzewo Skrzatusz Chodzież Ujście 126 156 000 ZŁ NA 256 PROJEKTÓW

Czarnków chodzieski Bukowiec

czarnkowsko–trzcianecki Lubasz Nowe Dwory Wągrowiec gnieźnieński koniński wągrowiecki Dębnica Bieniszew Gołańcz Gniezno Golina Łekno Kamieniec Kuchary Kościelne Popowo Kościelne Kiszkowo Rzgów Oborniki Potulice Łubowo Rejowiec Niechanowo Konin Międzychód Szamotuły Tarnowo Pałuckie Ostrów Lednicki Konin obornicki Wągrowiec Pawłowo Budziszewko Szydłowo międzychodzki szamotulski Rogoźno Trzemeszno Rozbitek Pożarowo Wełna Szamotuły Gniezno

poznański Poznań Jankowice Konarzewo Poznań Września Nowy Tomyśl Owińska Rogalin Poznań Tarnowo Podgórne wrzesiński Słupca nowotomyski Tomice Grodzisk Czeszewo Brody Poznańskie Wielkopolski Tulce Środa Kaczanowo Konin Zbąszyń Węglewo Wielkopolska słupecki Miłosław Brudzewo Koło grodziski Nowa Wieś Królewska Cienin Kościelny średzki Rostarzewo Pyzdry Giewartów Bagrowo Wolsztyn Wilkowo Polskie Graboszewo kolski Koszuty Kościan Śrem Ląd Brdów Murzynowo Kościelne Młodojewo Kłodawa Środa Wielkopolska wolsztyński Orchowo Koło Bucz kościański śremski Ostrowo Kościelne Bronikowo Kębłowo Mórka Słupca Turek Obra Głuchowo Śrem Staw Popowo Stare Kościan Jarocin Przemęt Lubiń Wolsztyn Rąbiń leszczyński Śmigiel jarociński kaliski W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Osieczna Wonieść Gostyń Golina Pleszew Blizanów Leszno Jarocin w wysokości 59 324 000 zł. Witaszyce gostyński Żerków pleszewski Chocz Leszno Domachowo Dobrzyca W latach 2008–2015 przyznano dotację ze środków Programu Leszno Głogówko Kościelna Wieś Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 53 411 000 zł. Jeżewo Kalisz Krotoszyn Pleszew

Kalisz W latach 2007–2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona krotoszyński Ostrów Kalisz Koźmin Wielkopolski Wielkopolski europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Rawicz Krotoszyn Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Serafinów Sulmierzyce ostrowski turecki Finansowego (MF EOG i NMF) 2004–2011 i 2009–2014 rawicki Cieszyn Turek w wysokości 13 421 000 zł. Jutrosin Lewków Zakrzewo Ostrów Wielkopolski

Ostrzeszów

ostrzeszowski Kotłów Ostrzeszów Kępno

kępiński Grębanin Kępno Kierzno Złotów PRZYZNANE DOTACJE złotowski Krajenka Sławianowo

Piła WOJEWÓDZTWO pilski Dźwierszno Wielkie Górka Klasztorna WIELKOPOLSKIE Miasteczko Krajeńskie Morzewo Skrzatusz Chodzież Ujście 126 156 000 ZŁ NA 256 PROJEKTÓW

Czarnków chodzieski Bukowiec czarnkowsko–trzcianecki Lubasz Nowe Dwory Wągrowiec gnieźnieński koniński wągrowiecki Dębnica Bieniszew Gołańcz Gniezno Golina Łekno Kamieniec Kuchary Kościelne Popowo Kościelne Kiszkowo Rzgów Oborniki Potulice Łubowo Rejowiec Niechanowo Konin Międzychód Szamotuły Tarnowo Pałuckie Ostrów Lednicki Konin obornicki Wągrowiec Pawłowo Budziszewko Szydłowo międzychodzki szamotulski Rogoźno Trzemeszno Rozbitek Pożarowo Wełna Szamotuły Gniezno poznański Poznań Jankowice Konarzewo Poznań Września Nowy Tomyśl Owińska Rogalin Poznań Tarnowo Podgórne wrzesiński Słupca nowotomyski Tomice Grodzisk Czeszewo Brody Poznańskie Wielkopolski Tulce Środa Kaczanowo Konin Zbąszyń Węglewo Wielkopolska słupecki Miłosław Brudzewo Koło grodziski Nowa Wieś Królewska Cienin Kościelny średzki Rostarzewo Pyzdry Giewartów Bagrowo Wolsztyn Wilkowo Polskie Graboszewo kolski Koszuty Kościan Śrem Ląd Brdów Murzynowo Kościelne Młodojewo Kłodawa Środa Wielkopolska wolsztyński Orchowo Koło Bucz kościański śremski Ostrowo Kościelne Bronikowo Kębłowo Mórka Słupca Turek Obra Głuchowo Śrem Staw Popowo Stare Kościan Jarocin Przemęt Lubiń Wolsztyn Rąbiń leszczyński Śmigiel jarociński kaliski W latach 2008–2015 przyznano dotację z programów ministra Osieczna Wonieść Gostyń Golina Pleszew Blizanów Leszno Jarocin w wysokości 59 324 000 zł. Witaszyce gostyński Żerków pleszewski Chocz Leszno Domachowo Dobrzyca W latach 2008–2015 przyznano dotację ze środków Programu Leszno Głogówko Kościelna Wieś Operacyjnego Integracja i Środowisko (POIiŚ) w wysokości 53 411 000 zł. Jeżewo Kalisz Krotoszyn Pleszew

Ostrzeszów ostrzeszowski Kotłów Ostrzeszów Kępno kępiński Grębanin Kępno Kierzno 199 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Bagrowo Brdów (łącznie z kościołami w Brodach Poznańskich, Domachowie, GM. DOMINOWO, POW. ŚREDZKI GM. BABIAK, POW. KOLSKI Jeżewie i Zakrzewie). Parafia Rzymskokatolicka w Bagrowie: Parafia Rzymskokatolicka w Brdowie: re- Kościół parafialny św. Franciszka z Asyżu, remont dachu i wieży w kościele parafial- mont tynków zewnętrznych i dachu w ko- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- nym św. Katarzyny. ściele parafialnym św. Wojciecha. siony zapewne po 1738 r.; jednonawowy Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra z parą kaplic transeptowych z lat 30. X l. 2009-2011 – 758 000 zł. 2008 r. – 177 000 zł. i wieżą frontową. Kościół parafialny św. Katarzyny, drew- Barokowy kościół Paulinów (jednocześnie niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony parafialny) św. Wojciecha, wzniesiony ok. w 1751 r.; jednonawowy z wieżą frontową. 1758 r., jednonawowy z potężną wieżą fron- Brudzewo tową z końca XVIII w. i kaplicami dobu- dowanymi według projektu Józefa Piusa GM. STRZAŁKOWO, POW. SŁUPECKI Bieniszew Dziekońskiego ok. 1900 r. Parafia Rzymskokatolicka w Brudzewie: remont ścian zewnętrznych i instalacja GM. KAZIMIERZ BISKUPI, POW. KONIŃSKI sygnalizacji przeciwpożarowej i antywła- Klasztor Kongregacji Kamedulskiej Zakonu Brody Poznańskie maniowej św. Marii Magdaleny. św. Benedykta (Kamedułów) w Bienisze- Dotacja z programów ministra wie: remont dachu w klasztornym koście- GM. LWÓWEK, POW. NOWOTOMYSKI l. 2008-2009 – 212 000 zł. le Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Archidiecezja Poznańska: prace reno- Kościół parafialny św. Marii Magdaleny, Dotacja z programów ministra wacyjno-konserwatorskie w kościele drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- 2015 r. – 500 000 zł. parafialnym św. Andrzeja w Brodach siony w 1826 r. z fundacji Mikorowskich; Późnobarokowy kościół Kamedułów Na- Poznańskich. jednonawowy z murowaną, neogotycką fa- rodzenia Najświętszej Marii Panny, wznie- Dotacja ze środków priorytetu sadą z końca XIX w. siony w latach 1747-1781; bazylikowy ochrona europejskiego dziedzic- z ryzalitowo wysuniętą fasadą z parą wież twa kulturowego MF EOG i NMF przy elewacjach bocznych; wewnątrz ro- l. 2007-2009 - 2 873 000 zł Bucz kokowe polichromie Jana Jerzego Petrie- (łącznie z kościołami go z ok. 1780 r. w Bronikowie, Domachowie, GM. PRZEMĘT, POW. WOLSZTYŃSKI Jeżewie i Zakrzewie). Parafia Rzymskokatolicka w Buczu: wzmoc- Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła, nienie fundamentów i naprawa stropu Blizanów drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- w kościele parafialnym św. Barbary. siony ok. 1673 r. z fundacji Kurowskich; Dotacja z programów ministra POW. KALISKI jednonawowy z parą kaplic transeptowych 2015 r. – 400 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Blizanowie: i wieżą frontową. Kościół parafialny św. Barbary, drewnia- kompleksowa naprawa fundamentów wraz ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony z odwodnieniem w kościele parafialnym w 1782 r., fundacji Hersztopolskich; na Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Bronikowo rzucie krzyża greckiego, z wtopioną wie- Dotacja z programów ministra żą frontową. 2013 r. – 100 000 zł. GM. ŚMIGIEL, POW. KOŚCIAŃSKI Kościół parafialny Narodzenia Najświęt- Archidiecezja Poznańska: prace renowacyj- szej Marii Panny, drewniany o konstruk- no-konserwatorskie w kościele parafialnym Budziszewko cji zrębowej, wzniesiony w 1532 r. remon- św. Franciszka z Asyżu w Bronikowie. towany w 1760 r. i w latach 1875-1883; Dotacja ze środków priorytetu GM. ROGOŹNO, POW. OBORNICKI jednonawowy z wieżą nadbudowaną nad ochrona europejskiego dziedzic- Parafia Rzymskokatolicka w Budziszewku: częścią frontową i kaplicą od południa twa kulturowego MF EOG i NMF instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej 200 z połowy XVIII w. l. 2007-2009 - 2 873 000 zł w kościele parafialnym św. Jakuba Apostoła. WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Dotacja z programów ministra dachu kościoła parafialnego św. Katarzy- Dotacja z programów ministra 2010 r. – 68 000 zł. ny Aleksandryjskiej. l. 2010-2011 – 90 000 zł. Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła, Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Mikołaja i św. Ja- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- 2013 r. – 250 000 zł. dwigi, drewniany o konstrukcji zrębowej, siony w 1755 r., wzmocnienie konstrukcji Barokowo-klasycystyczny kościół parafialny wzniesiony w 1726 r. z fundacji Latalskich, ok. 1960 r.; jednonawowy z transeptem, św. Katarzyny Aleksandryjskiej, wzniesiony przedłużony w 1937 r. według projektu wtopioną wieżą frontową i sygnaturką. w dwóch fazach: prezbiterium w 1748 r., Stefana Cybichowskiego; jednonawowy nawa i wieża frontowa w 1802 r. z wieżą na kalenicy od frontu.

Bukowiec Cieszyn Dobrzyca GM. BUDZYŃ, POW. CHODZIESKI Parafia Rzymskokatolicka w Wyszynach: GM. SOŚNIE, POW. OSTROWSKI POW. PLESZEWSKI konserwacja więźby i wymiana pokrycia Parafia Rzymskokatolicka w Cieszynie: kon- Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy: re- dachowego w kościele filialnym Najświęt- serwacja płaskorzeźby drewnianej Święty konstrukcja i konserwacja polichromii szej Marii Panny Różańcowej. Jan Chrzciciel w kościele parafialnym św. westybulu górnego pałacu będącego czę- Dotacja z programów ministra Michała Archanioła. ścią muzeum. 2008 r. – 56 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Neogotycki kościół filialny Najświętszej Ma- l. 2012-2013 – 100 000 zł. 2014 r. – 50 000 zł. rii Panny Różańcowej, pierwotnie ewange- Barokowy kościół parafialny św. Michała Klasycystyczny pałac Gorzeńskich, wznie- licko-augsburski, ceglany, wzniesiony ok. Archanioła, wzniesiony przed 1697, restau- siony w latach 1795-1799 przez Stanisława 1863 r.; jednonawowy z wieżą frontową. rowany w 1942 r.; jednonawowy z tran- Zawadzkiego, z wykorzystaniem murów septem i wieżą frontową. dworu z XVI-XVIII w.; piętrowy, dwu- skrzydłowy, na planie węgielnicy, z wielko- Chocz porządkowym portykiem w wewnętrznym Czeszewo narożniku; wnętrza z malowidłami Anto- POW. PLESZEWSKI niego Smuglewicza z ok. 1800 r.; wokół Parafia Rzymskokatolicka w Choczu: re- GM. MIŁOSŁAW, POW. WRZESIŃSKI park krajobrazowy z pawilonami, założe- mont sklepień i wieży kościoła parafialne- Parafia Rzymskokatolicka w Czeszewie: nie o symbolice masońskiej. 1. go św. Andrzeja Apostoła. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Brudzewo Dotacja z programów ministra w kościele parafialnym św. Mikołaja. Kościół św. Marii l. 2013-2015 – 890 000 zł. Dotacja z programów ministra Domachowo Magdaleny Barokowy kościół parafialny Wniebowzię- 2011 r. – 40 000 zł. cia Najświętszej Marii Panny i św. Andrzeja Kościół parafialny św. Mikołaja, drew- GM. KROBIA, POW. GOSTYŃSKI 2. Apostoła (dawniej kolegiata), wzniesiony niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- Archidiecezja Poznańska: prace renowacyj- Gniezno ok. 1629 r. z fundacji Lipskich, rozbudo- ny w 1792 r. z fundacji Jabłonowskich; no-konserwatorskie w kościele parafialnym Kościół wany u schyłku XVIII w., restaurowany jednonawowy z sygnaturką na kalenicy św. Michała Archanioła w Domachowie. Wniebowzięcia Najświętszej Marii ok. 1900 r.; bazylikowy z wieżą fronto- dachu nawy. Dotacja ze środków priorytetu Panny wą; obok barokowo-klasycystyczny Pałac ochrona europejskiego dziedzic- Infułatów z lat 80. XVIII w. twa kulturowego MF EOG i NMF Dębnica l. 2007-2009 - 2 873 000 zł 3. (łącznie z kościołami w Brodach Ląd GM. KŁECKO, POW. GNIEŹNIEŃSKI Polichromia Cienin Kościelny Poznańskich, Bronikowie, Jeżewie w kopule kościoła Parafia Rzymskokatolicka w Dębnicy: in- i Zakrzewie). Najświętszej GM. SŁUPCA, POW. SŁUPECKI Marii Panny i św. stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- Kościół parafialny św. Michała Archanioła, Mikołaja Biskupa Parafia Rzymskokatolicka w Cieninie Ko- tywłamaniowej w kościele parafialnym św. drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- ścielnym: remont konstrukcji i pokrycia Mikołaja i św. Jadwigi. siony w 1568 r. z fundacji biskupa poznań- 201 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

skiego Adama Konarskiego, odbudowany naccich (wzorowany na Santa Maria della Archikatedralna Parafia Rzymskokato- w 1775 r.; pierwotnie jednonawowy roz- Salute Baldassarego Longheny w Wenecji), licka Wniebowzięcia Najświętszej Marii budowany o wieżę frontową i nawę po- z fasadą i kopułą ukończoną w 1728 przez Panny i św. Wojciecha w Gnieźnie: prace łudniową w 1930 r. Pompea Ferrariego; centralny, z ośmio- przy fundamentach, posadzkach i remont boczną nawą z obejściem i wieńcem ka- elewacji kościoła filialnego św. Apostołów plic, nakrytą kopułą i z dwuwieżową fa- Piotra i Pawła. Dźwierszno Wielkie sadą; bogaty wystrój i wyposażenie, m.in. Dotacja z programów ministra polichromie Georga Wilhelma Neunhertza l. 2008-2015 – 550 000 zł. GM. ŁOBŻENICA, POW. PILSKI z 1746 r.; w sąsiedztwie barokowy klasztor Barokowy kościół filialny (cmentarny) św. Parafia Rzymskokatolicka w Dźwiersznie z 2. ćwierci XVIII w. (Ferrari). Apostołów Piotra i Pawła na Zajezierzu, Wielkim: konserwacja ołtarza głównego wzniesiony ok. 1780; salowy. kościoła parafialnego św. Mikołaja. Dotacja z programów ministra Głuchowo Kościół Rektorski św. Jana Chrzciciela l. 2013-2014 – 80 000 zł. w Gnieźnie: remont muru oporowego sta- Neogotycki kościół parafialny św. Miko- GM. CZEMPIŃ, POW. KOŚCIAŃSKI bilizującego wzgórze, na którym znajduje łaja, ceglany, wzniesiony ok. 1869 r., jed- Inwestor prywatny: remont dachu pałacu. się kościół św. Jana Chrzciciela. nonawowy z wieżą frontową. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2013 r. – 100 000 zł. l. 2011-2012 – 250 000 zł. Pałac Żółtowskich, eklektyczny z elemen- Gotycki kościół św. Jana Chrzciciela, pier- Giewartów tami klasycystycznymi, wzniesiony ok. wotnie Bożogrobców, wzniesiony w po- 1882 r. z wykorzystaniem murów pała- łowie XIV w., przebudowany w końcu GM. OSTROWITE, POW. SŁUPECKI cu z 2. połowy XVIII w.; piętrowy z me- XVII i w połowie XVIII w.; restaurowany Parafia Rzymskokatolicka w Giewartowie: zzaninem, z wielkoporządkowym porty- przed 1920 r.; jednonawowy z wieża fron- remont dachu kościoła parafialnego Pod- kiem od frontu. tową; wewnątrz polichromie gotyckie z 3. wyższenia Krzyża Świętego. ćwierci XVII w. Dotacja z programów ministra 2008 r. – 400 000 zł. Gniezno Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- Neogotycki kościół parafialny Podwyż- wentualnych (Franciszkanów) w Gnieźnie: szenia Krzyża Świętego, wzniesiony w la- POW. GNIEŹNIEŃSKI remont dachu, elewacji, osuszenie funda- tach 1907-1914; jednonawowy z wieżą Archidiecezja Gnieźnieńska: instalacja sy- mentów i rekonstrukcja okien witrażowych frontową. gnalizacji antywłamaniowej w katedrze w przyklasztornym kościele parafialnym Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. ny i św. Wojciecha. Dotacja z programów ministra Głogówko Dotacja z programów ministra l. 2008-2015 – 3 482 000 zł. l. 2013-2015 – 298 000 zł. Gotycki kościół parafialny (Franciszka- GM. PIASKI, POW. GOSTYŃSKI Gotycka archikatedra Wniebowzięcia Naj- nów) Wniebowzięcia Najświętszej Ma- Klasztor Kongregacji Oratorium św. Fili- świętszej Marii Panny i św. Wojciecha, cegla- rii Panny, wzniesiony w 3. tercji XIII i 1. pa Neri (Filipinów) w Głogówku: komna, wzniesiona etapowo w latach ok. 1340- połowie XIV w., odbudowany w 1613 r., pleksowa izolacja przeciwwilgociowa Ba- ok. 1400, zbarokizowana w połowie XVII w. zbarokizowany w 3. ćwierci XVIII w., re- zyliki Świętogórskiej, konserwacja kaplicy i w 2 połowie XVIII w. (Efraim Schroeger), gotycyzowany ok. 1930 r.; jednonawowy Matki Bożej Bolesnej i renowacja elewacji po zniszczeniach wojennych regotycyzowa- z wieżą frontową. zespołu klasztornego. na przez Aleksandra Holasa w latach 50. Dotacja z programów ministra XX w.; trójnawowa bazylika z obejściem Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- l. 2008-2015 – 2 650 000 zł. i wieńcem 14 kaplic wokół prezbiterium chanioła w Gnieźnie: remont muru opo- Barokowy kościół św. Filipa Nereusza, i naw bocznych, poprzedzona dwuwieżo- rowego stabilizującego grodzisko zwane wzniesiony w latach 1676-1696 z funda- wą fasadą; wewnątrz bogate wyposażenie, Zbar znajdujące się w pobliżu kościoła 202 cji Konarzewskich według projektu Cate- w tym romańskie Drzwi Gnieźnieńskie. parafialnego. WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Dotacja z programów ministra turką; w sąsiedztwie drewniana dzwonnica 2014 r. – 200 000 zł. o konstrukcji słupowej z połowy XVIII w. Górka Klasztorna Wzgórze Zbarskie (Zbar), według niepo- GM. ŁOBŻENICA, POW. PILSKI twierdzonej archeologicznie teorii, miejsce po byłym średniowiecznym grodzisku, na Golina Klasztor Zgromadzenia Misjonarzy Świę- którym w XV w. wzniesiony gotycki ko- tej Rodziny w Górce Klasztornej: remont ściół św. Michała Archanioła. POW. KONIŃSKI dachu i elewacji kościoła Najświętszej Ma- Parafia Rzymskokatolicka w Golinie: insta- rii Panny Niepokalanie Poczętej-Sanktu- Parafia Rzymskokatolicka bł. Michała Ko- lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- arium Maryjnego. zala Biskupa i Męczennika w Gnieźnie: re- włamaniowej w kościele filialnym św. Ja- Dotacja z programów ministra mont dachu dawnej kaplicy zespołu szpi- kuba Apostoła. 2014 r. – 300 000 zł. tala psychiatrycznego Dziekanka, obecnie Dotacja z programów ministra Barokowy kościół Najświętszej Marii Pan- kościoła parafialnego bł. Michała Kozala 2008 r. – 106 000 zł. ny Niepokalanie Poczętej, pierwotnie Ber- Biskupa i Męczennika. Kościół filialny św. Jakuba Apostoła, drew- nardynów, obecnie Misjonarzy Świętej Ro- Dotacja z programów ministra niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony dziny, wzniesiony w latach 1675-1680. 2013 r. – 200 000 zł. w latach 1765-1767; z korpusem podzie- Neogotycki kościół parafialny bł. Micha- lony na nawy dwoma rzędami słupów, ła Kozala Biskupa i Męczennika, ceglany, z murowaną kaplicą od północy z 1696 r. Graboszewo pierwotnie kaplica szpitalna (współużyt- i sygnaturką. kowana wraz parafią ewangelicko-augs- GM. STRZAŁKOWO, POW. SŁUPECKI burską), wzniesiony w 1894 r.; jednona- Parafia Rzymskokatolicka w Graboszewie: wowy, z sygnaturką na dachu. Gołańcz remont wieży i instalacja sygnalizacji prze- ciwpożarowej i antywłamaniowej w koście- Parafia Rzymskokatolicka św. Trójcy POW. WĄGROWIECKI le parafialnym św. Małgorzaty. w Gnieźnie: remont dachu i wieży ko- Gmina Gołańcz: remont dachu i ścian Dotacja z programów ministra ścioła parafialnego. zamku. 2008 r. – 181 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Małgorzaty, drew- l. 2012-2015 – 750 000 zł. 2011 r. – 200 000 zł. niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- Gotycki kościół parafialny św. Trójcy, ce- Gotycki zamek rycerski, ceglany, wznie- ny w 2. połowie XVI w., rozbudowany glany, wzniesiony ok. 1430 r., wielokrot- siony w 2. połowie XIV w. w formie wie- w XVIII w.; jednonawowy z kaplicą od nie odnawiany; jednonawowy, z wieżą od ży mieszkalnej, podwyższonej o dwie południa i wieżą frontową. północy (zwieńczona barokowym hełmem kondygnacje i otoczonej murem obron- z końca XVII w.) i dwiema kaplicami. nym w XV w., odbudowany w XVII w., restaurowany w XX w.; trzypiętrowy na Grębanin rzucie prostokąta. Golina GM. BARANÓW, POW. KĘPIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Wawrzyńca Parafia Rzymskokatolicka w Grębaninie: GM. JAROCIN, POW. JAROCIŃSKI w Gołańczy: remont elewacji kościoła filial- remont dachu i ścian zewnętrznych w ko- Parafia Rzymskokatolicka w Golinie: kon- nego Najświętszej Marii Panny Anielskiej. ściele parafialnym Niepokalanego Poczę- 1. serwacja dwóch ołtarzy bocznych w ko- Dotacja z programów ministra cia Najświętszej Marii Panny. Kalisz Kamienny Most ściele parafialnym św. Andrzeja Apostoła. 2008 r. – 30 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Kościół filialny Najświętszej Marii Panny l. 2011-2014 – 660 000 zł. 2010 r. – 70 000 zł. Anielskiej, pierwotnie Bernardynów (1830- Kościół parafialny Niepokalanego Poczę- 2. Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła, 1945 ewangelicko-augsburski), wzniesiony cia Najświętszej Marii Panny, drewnia- Koszuty drewniany, z nawą o konstrukcji szachul- jako gotycki na przełomie XV i XVI w., ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Dworek cowej, wzniesiony ok. 1740 r., remonto- zbarokizowany ok. 1700 r.; jednonawowy w trzech etapach: prezbiterium w 1615 r., wany w 1935 r.; jednonawowy z sygna- z parą kaplic transeptowych. nawa w 171 r. i wieża frontowa w 1850 r. 203 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Jankowice (łącznie z kościołami w Brodach Dotacja z programów ministra Poznańskich, Domachowie, 2013 r. – 250 000 zł. GM. TARNOWO PODGÓRNE, Jeżewie i Zakrzewie). Klasycystyczny most na Prośnie, wzniesio- POW. POZNAŃSKI Kościół parafialny Wszystkich Świętych, ny w latach 1824-1825 według projektu Gmina Tarnowo Podgórne: renowacja sto- drewniany o konstrukcji ryglowej, wznie- Hilarego Szpilowskiego, zwany mostem larki okienne i drzwiowej pałacu. siony w 1740 r. z fundacji Rydzyńskich; Aleksandryjskim, Młyńskim i Wrocław- Dotacja z programów ministra jednonawowy z parą kaplic transeptowych skim, obecnie Kamiennym; 23 metry 2008 r. – 100 000 zł. oraz z wieżą frontową o konstrukcji słupo- długości, 8 – szerokości, jednoprzęsłowy, Klasycystyczny pałac Engeströmów, na- wej i sygnaturką; w sąsiedztwie dzwonnica z żeliwnymi balustradami. stępnie Kwileckich, wzniesiony w latach drewniana o konstrukcji słupowej z 1832 r. 1803-1807, prawdopodobnie według pro- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- jektu Dawida Gillego; dwupiętrowy, roz- wentualnych (Franciszkanów) w Kaliszu: budowany o boczne skrzydła, pomiędzy Jutrosin wymiana pokrycia dachowego na kapli- którymi od ogrodu kolumnowy podcień cy Męki Pańskiej w przyklasztornym ko- wybudowany przez Rogera Sławskiego POW. RAWICKI ściele parafialnym św. Stanisława Biskupa w 1912 r.; wokół park krajobrazowy z po- Parafia Rzymskokatolicka w Jutrosinie: i Męczennika. czątków XIX w. kompleksowa konserwacja polichromii Dotacja z programów ministra w kościele parafialnym św. Elżbiety. 2015 r. – 194 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół Franciszkanów św. Sta- Jarocin l. 2008-2012 – 600 000 zł. nisława Biskupa i Męczennika, cegla- Neoromański kościół parafialny św. Elżbie- ny, wzniesiony w 2. połowie XIII w. POW. JAROCIŃSKI ty, wzniesiony w latach 1900-1902 przez z fundacji księcia Bolesława Pobożne- Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina w Ja- Tomasza Pajzderskiego; trójnawowy z tran- go, przebudowany w XV i XVII w.; ha- rocinie: remont elewacji i dachu krużgan- septem, wieżą frontową wtopioną w korpus lowy z wydłużonym prezbiterium, przy ków kościoła parafialnego. i dwiema wieżami w szczycie wschodnim. którym od północy kaplica z przełomu Dotacja z programów ministra XIII i XIV w. i dzwonnica z kaplicą bł. 2008 r. – 300 000 zł. Jolenty z 1640 r. Renesansowo-barokowy kościół para- Kaczanowo fialny św. Marcina, wzniesiony przed Klasztor Zgromadzenia Sióstr Najświętszej 1610 r., gruntownie przebudowany w la- GM. WRZEŚNIA, POW. WRZESIŃSKI Rodziny z Nazaretu (Nazaretanek) w Kali- tach 70. XVIII w. i ok. 1910 r.; jedno- Parafia Rzymskokatolicka w Kaczanowie: szu: wymiana pokrycia dachowego na bu- nawowy z parą kaplic bocznych i wieżą instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej dynku klasztornym. frontową; otoczony murem z drewnia- i antywłamaniowej w kościele parafial- Dotacja z programów ministra nymi podcieniami. nym św. Marcina. 2010 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra Barokowy klasztor Nazaretanek, pierwot- l. 2010-2011 – 80 000 zł. nie Franciszkanów-Reformatów, wzniesio- Jeżewo Kościół parafialny św. Marcina, drewniany ny w latach 1665-1673, odbudowany po o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w la- zniszczeniach 1914 r., z kościołem Opie- GM. BOREK WIELKOPOLSKI, tach 1763-1765; jednonawowy, z dwie- ki św. Józefa; piętrowy, czteroskrzydłowy POW. GOSTYŃSKI ma sygnaturkami. z krużgankowym wirydarzem. Archidiecezja Poznańska: prace renowacyjno-konserwatorskie w kościele parafialnym Wszystkich Świętych w Jeżewie. Kalisz Kamieniec Dotacja ze środków priorytetu ochrona europejskiego dziedzic- Gmina miasta Kalisza: odbudowa i reno- GM. TRZEMESZNO, POW. GNIEŹNIEŃSKI twa kulturowego MF EOG i NMF wacja Mostu Aleksandryjskiego zwanego Parafia Rzymskokatolicka w Kamieńcu: 204 l. 2007-2009 - 2 873 000 zł Kamiennym. remont instalacji elektrycznej i instalacja WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

sygnalizacji przeciwpożarowej i antywła- Dotacja z programów ministra wej w kościele filialnym św. Fabiana i św. maniowej w kościele parafialnym św. Ja- 2013 r. – 75 000 zł. Sebastiana. kuba Apostoła. Kościół parafialny Wniebowzięcia Najświęt- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra szej Marii Panny i św. Mikołaja, drewniany 2008 r. – 499 000 zł. l. 2008-2009 – 136 000 zł. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w 2. Kościół filialny św. Fabiana i św. Sebastiana, Późnobarokowy kościół parafialny św. Ja- połowie XVII w.; jednonawowy z kapli- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- kuba Apostoła, drewniany o konstrukcji cami transeptowymi, wieżą frontową i sy- siony w 1557 r., gruntownie restaurowa- zrębowej, wzniesiony w latach 1722-1724; gnaturką na krzyżu. ny w latach 1846-1847; jednonawowy, jednonawowy z parą kaplic transeptowych powiększony o obszerną kruchtę od za- i wieżą frontowąo kondygnacjach rozdzie- chodu; w sąsiedztwie drewniana dzwon- lonych daszkami okapowymi. Kiszkowo nica z XVIII w.

POW. GNIEŹNIEŃSKI Kębłowo Parafia Rzymskokatolicka w Kiszkowie: Koło instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej GM. WOLSZTYN, POW. WOLSZTYŃSKI w kościele parafialnym św. Jana Chrzciciela. POW. KOLSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Bartłomie- Dotacja z programów ministra Klasztor Zakonu Braci Mniejszych (Ber- ja w Kębłowie: wzmocnienie fundamen- 2010 r. – 50 000 zł. nardynów) w Kole: remont elewacji i wy- tów w kościele filialnym św. Wawrzyńca. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, miana stolarki okiennej w przyklasztor- Dotacja z programów ministra drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- nym kościele Nawiedzenia Najświętszej 2015 r. – 250 000 zł. siony w 1733 r.; jednonawowy z wieżą Marii Panny. Kościół parafialny św. Wawrzyńca, drew- frontową i murowaną kaplicą przy pre- Dotacja z programów ministra niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony zbiterium od południa z XVII w. l. 2009-2014 – 710 000 zł. w 1778 r.; jednonawowy z wieżą frontową. Późnobarokowy kościół Bernardynów Na- wiedzenia Najświętszej Marii Panny, wznie- Kłodawa siony w latach 1773-1782, restaurowany Kępno w latach 50. XX w.; halowy z fasadą ujętą POW. KOLSKI dwiema wysuniętymi przed lico wieżami; POW. KĘPIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Kłodawie: od zachodu barokowy klasztor wzniesiony Parafia Rzymskokatolicka św. Marcina Bi- prace restauracyjno-konserwatorskie w ko- w latach 1755–1764 z wykorzystaniem mu- skupa w Kępnie: remont elewacji kościo- ściele parafialnym Wniebowzięcia Naj- rów gotyckich (piętrowy, trójskrzydłowy). 1. Lubiń ła parafialnego. świętszej Marii Panny i dawnym klaszto- Wnętrze kościoła Dotacja z programów ministra rze Karmelitów. Narodzenia Najświętszej Marii 2013 r. – 40 000 zł. Dotacja z programów ministra Konarzewo Panny Neobarokowy kościół parafialny św. Mar- l. 2009-2011 – 400 000 zł. cina Biskupa, wzniesiony w latach 1901- Późnobarokowy kościół parafialny Wnie- GM. DOPIEWO, POW. POZNAŃSKI 1911 według projektu Rogera Sławskiego; bowzięcia Najświętszej Marii Panny, pier- Parafia Rzymskokatolicka w Okowach 2. bazylikowy z wieżą frontową. wotnie Karmelitów, wzniesiony w latach w Konarzewie: stabilizacja konstrukcyjna Nowe Dwory Kościół Narodzenia 1755-1766, restaurowany w połowie kościoła parafialnego św. Marcina Biskupa. św. Jana XIX w. i w latach 50. XX w.; bazylikowy Dotacja z programów ministra Chrzciciela Kierzno z dwuwieżową fasadą; od północy dawny 2012 r. – 54 000 zł. klasztor z 1. połowy XVIII w.; piętrowy, Późnogotycki kościół parafialny św. Mar- GM. KĘPNO, POW. KĘPIŃSKI trzyskrzydłowy z wirydarzem. cina Biskupa, ceglany, wzniesiony w po- 3. Osieczna Parafia Rzymskokatolicka w Kierznie: re- łowie XVI w., przebudowany w 1965 r.; Kościół św. mont dachu w kościele parafialnym Wnie- Parafia Rzymskokatolicka w Kłodawie: jednonawowy z barokowym prezbiterium Walentego bowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. prace konstrukcyjne i instalacja sygnali- z ok. 1694 r. i barokową wieżą z począt- Mikołaja. zacji przeciwpożarowej i antywłamanio- ków XVIII w. 205 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Konin wym prezbiterium szerokości korpusu, za- przebudowany (m.in. wyburzenie ściany mkniętym siedmiobocznie, i niską wieżą. kurtynowej) w latach 1865-1869; obec- Muzeum Okręgowe w Koninie: kon- nie trójskrzydłowy, dwupiętrowy z wieżą serwacja murów obronnych zamku od północnego zachodu. w Koninie-Gosławicach. Kościelna Wieś Dotacja z programów ministra Powiat Krotoszyński: remont dachu daw- 2013 r. – 100 000 zł. GM. GOŁUCHÓW, POW. PLESZEWSKI nego klasztoru Bernardynów. Gotycki zamek w Gosławicach (obecnie Parafia Rzymskokatolicka w Kościelnej Dotacja z programów ministra dzielnica Konina), wzniesiony w latach Wsi: kompleksowy remont dachu i osu- 2012 r. – 100 000 zł. 1418-1426 dla biskupa poznańskiego An- szanie ścian przyziemia kościoła parafial- Barokowy zespół pobernardyński z 2. poło- drzeja Łaskarza, odbudowany w XVII w., nego św. Wawrzyńca. wy XVII w., z kościołem Najświętszej Marii opuszczony w połowie XIX w., zamieniony Dotacja z programów ministra Panny, św. Franciszka i św. Stanisława i klasz- na browar, odrestaurowany w końcu XX l. 2011-2015 – 570 000 zł. torem, przebudowanym w 1828 r., dwupię- w.; złożony z dwóch piętrowych budyn- Barokowy kościół parafialny (pierwotnie trowym, trzyskrzydłowym, z krużgankowym ków mieszkalnych, połączonych murem, Benedyktynów) św. Wawrzyńca, wzniesio- dziedzińcem od południa i wieżą bramną. całość obwiedziona murami obronnymi. ny ok. 1760 r. z wykorzystaniem murów romańskiej budowli z 1. połowy XII w.; jednonawowy, z bocznymi kaplicami i neo- Krajenka Koszuty gotycka fasadą z 1877 r. POW. ZŁOTOWSKI GM. ŚRODA WIELKOPOLSKA, POW. ŚREDZKI Parafia Rzymskokatolicka w Krajence: re- Muzeum Ziemi Średzkiej Dwór w Koszu- Kotłów nowacja dachu i elewacja oraz osuszenie tach: remont dachu dworu. murów kościoła parafialnego św. Anny. Dotacja z programów ministra GM. MIKSTAT, POW. OSTRZESZOWSKI Dotacja z programów ministra 2013 r. – 200 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Kotłowie: re- l. 2008-2011 – 1 439 000 zł. Barokowy dwór ziemiański, konstrukcji mont murów kościoła parafialnego Naro- Gotycki kościół parafialny św. Anny, po- szachulcowej (otynkowany), wzniesiony dzenia Najświętszej Marii Panny. wstały ok. 1774 r. z przebudowy skrzydła w końcu XVIII w. dla Zabłockich, prze- Dotacja z programów ministra gotyckiego zamku z XV w.; salowy z asy- budowany w 1902 r.; parterowy, alkierzo- l. 2008-2009 – 907 000 zł. metryczną wieżą frontową. wy, z wystawka od frontu poprzedzoną Romański kościół parafialny Narodzenia gankiem i półkolistym, piętrowym ryza- Najświętszej Marii Panny, z kostki gra- litem od ogrodu, kryty łamanym dachem. nitowej, wzniesiony ok. połowy XII w.; Krotoszyn pierwotnie jednonawowy, rozbudowany o barokową wieżę frontową z XVIII w. POW. KROTOSZYŃSKI Kościan i transept w 1905 r. Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- ciela w Krotoszynie: remont dachu i kon- POW. KOŚCIAŃSKI serwacja ołtarza bocznego Matki Bożej Nie- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Koźmin Wielkopolski ustającej Pomocy w kościele parafialnym. Marii Panny Wniebowziętej w Kościa- Dotacja z programów ministra nie;: remont dachu kościoła parafialnego. POW. KROTOSZYŃSKI l. 2008-2011 – 600 000 zł. Dotacja z programów ministra Powiat Krotoszyński: remont wnętrza wie- Późnorenesansowy kościół parafialny (far- 2009 r. – 400 000 zł. ży na zamku. ny) św. Jana Chrzciciela, wzniesiony w la- Gotycki kościół parafialny Najświętszej Ma- Dotacja z programów ministra tach 90. XVI w. z fundacji Rozdrażew- rii Panny Wniebowziętej, ceglany, wznie- 2011 r. – 99 000 zł. skich, restaurowany w końcu XVIII w.; siony w 2. ćwierci XIV w., restaurowany Gotycki zamek rycerski, ceglany, wzniesiony bazylikowy z kaplicami na zakończeniu u schyłku XIX w.; halowy z rzędami ka- w 1. połowie XIV w., rozbudowany na re- naw bocznych i wieżą frontową nadbu- 206 plic z przełomu XV i XVI w., z trójnawo- nesansowy w połowie XVI w. dla Górków, dowaną ok. 1860 r. WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Parafia Rzymskokatolicka św. Apostołów konserwacja polichromii w kopule głów- Klasycystyczny pałac Lipskich, wzniesio- Piotra i Pawła w Krotoszynie: remont da- nej i malowideł w kopule małej w koście- ny w latach 1788-1791, być może według chu kościoła parafialnego. le Najświętszej Marii Panny i św. Miko- projektu Jana Christiana Kamsetzera, re- Dotacja z programów ministra łaja Biskupa. staurowany w XX w.; piętrowy z wgłębnym 2014 r. – 200 000 zł. Dotacja z programów ministra wielkoporządkowym portykiem od fron- Barokowy kościół parafialny (pierwotnie l. 2011-2015 – 7 431 000 zł. tu i półkolistym ryzalitem od ogrodu; we Trynitarzy) św. Apostołów Piotra i Paw- Barokowy kościół Salezjanów (pierwotnie wnętrzach dekoracja malarska z kręgu An- ła, wzniesiony w latach 1765-1775 we- Cystersów) Najświętszej Marii Panny i św. toniego Smuglewicza. dług projektu Karla Martina Frantza; Mikołaja Biskupa, wzniesiony etapami od jednonawowy w układzie łańcuchowym, 1651 do 1735 r., według projektów m.in. z wieżą frontową. Tomasza Poncina, Jan Catenacciego, Józe- Lubasz fa Szymona Bellottiego i Pompea Ferrarie- Parafia Rzymskokatolicka św. Marii Mag- go; jednonawowy z transeptem, prosto za- POW. CZARNKOWSKO-TRZCIANECKI daleny: wymiana fundamentów, komplek- mkniętym prezbiterium z mała kopułą na Parafia Rzymskokatolicka w Lubaszu: sowy remont dachu i instalacja sygnalizacji krzyżu oraz nawą na rzucie owalu wpisane- konserwacja szafy organowej i balustrady przeciwpożarowej i antywłamaniowej w ko- go w prostokąt, przekrytą wielką kopułą; chóru w kościele parafialnym Narodzenia ściele parafialnym św. Marii Magdaleny. wewnątrz polichromie Georga Wilhelma Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra Neunhertza i Adama Swacha ; od połu- Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 348 000 zł. dnia klasztor (ob. semianrium duchowne). 2015 r. – 160 000 zł. Kościół parafialny św. Marii Magdaleny, Późnobarokowy kościół parafialny Narodze- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- nia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony siony w 1775 r.; jednonawowy z sygnatur- Leszno w latach 1750-1761 z fundacji Miaskow- ka na kalenicy nawy. skich; jednonawowy z parą półkolistych Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej kaplic bocznych i trójbocznie wysuniętą Marii Panny Wniebowziętej w Lesznie: fasadą ujęta skośnie ustawionymi wieżami. Kuchary Kościelne rekonstrukcja wieży kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra GM. RYCHWAŁ, POW. KONIŃSKI 2012 r. – 100 000 zł. Lubiń Parafia Rzymskokatolicka w Kucharach Kościół parafialny Najświętszej Marii Pan- Kościelnych: instalacja sygnalizacji prze- ny Wniebowziętej w Lesznie-Zaborowie, GM. KRZYWIŃ, POW. KOŚCIAŃSKI ciwpożarowej i antywłamaniowej w ko- pierwotnie ewangelicko-augsburski, o kon- Opactwo Zakonu Świętego Benedykta ściele parafialnym Wszystkich Świętych. strukcji szachulcowej, wzniesiony w 1795 r., (Benedyktynów) w Lubiniu: remont da- Dotacja z programów ministra zapewne z wykorzystaniem pozostałości chu przyklasztornego kościoła Narodzenia 2008 r. – 117 000 zł. budowli z połowy XVII w., restaurowa- Najświętszej Marii Panny, instalacja sygna- 1. Kościół parafialny Wszystkich Świętych, ny w 1868 r.; salowy z wieżą frontową. lizacji przeciwpożarowej i antywłamanio- Popowo drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- wej, renowacja murów i bram. Stare siony w 1795 r., restaurowany w 1912 r.; Dotacja z programów ministra Pałac jednonawowy z sygnaturka na kaleni- Lewków l. 2008-2015 – 2 095 000 zł. cy nawy. Stowarzyszenie Oliwskie Słoneczko: re- GM. OSTRÓW WIELKOPOLSKI, mont dachu i elewacji dawnej pastorów- 2. POW. OSTROWSKI Poznań ki opactwa Benedyktynów. Ostrów Tumski Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej: insta- Dotacja z programów ministra z kościołem Ląd Panny Marii in lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- l. 2012-2013 – 319 000 zł. Summo (z lewej) GM. LĄDEK NAD WARTĄ, POW. SŁUPECKI i archikatedrą św. włamaniowej w zespole pałacowo-parko- Zespół opactwa Benedyktynów, w tym Apostołów Piotra Inspektoria Towarzystwa Świętego Fran- wym w Lewkowie. kościół Narodzenia Najświętszej Marii i Pawła (z prawej) ciszka Salezego (Salezjanów): odwodnie- Dotacja z programów ministra Panny, w dolnych partiach częściowo ro- nie ścian, renowacja elewacji tympanonu, 2011 r. – 50 000 zł. mański z XII w., przekształcony w duchu 207 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

gotyckim w XV i XVI w., częściowo zba- Dotacja z programów ministra rokizowany w 1. połowie XVIII w. (kapli- 2014 r. – 100 000 zł. ce transeptowe) – na rzucie krzyża z wieżą Dawny kościół ewangelicko-augsburski, frontową; od północy barokowy klasztor ceglany, wzniesiony w latach 1874-1875 z XVII-XVIII w., w większości rozebrany w duchu neogotyckim, po II wojnie świa- w połowie XIX w.; w zachowanych zabu- towej zdesakralizowany; jednonawowy dowań XIX-wieczna pastorówka. z wieżą frontową.

Łekno Młodojewo

GM. WĄGROWIEC, POW. WĄGROWIECKI GM. SŁUPCA, POW. SŁUPECKI Parafia Rzymskokatolicka w Łeknie: wy- Parafia Rzymskokatolicka w Młodojewie: miana pokrycia dachowego kościoła pa- instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej rafialnego św. Apostołów Piotra i Pawła. i antywłamaniowej kościoła parafialnego Dotacja z programów ministra św. Mikołaja. 2009 r. – 550 000 zł. Dotacja z programów ministra Gotycki kościół parafialny św. Apostołów l. 2010-2012 – 100 000 zł. Piotra i Pawła, ceglany z użycie ciosów gra- Kościół parafialny św. Mikołaja, drew- nitowych, wzniesiony w trzech etapach od niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- połowy XV do połowy XVI w. z funda- ny w 1780 r., rozbudowany i przekształ- cji Łekińskich, przebudowany na neogo- cony w latach 1875-1878; jednonawowy tycki w połowie XIX w.; pseudobazylika z sygnaturką na dachu nawy. sklepiona gwiaździście, z niedokończoną wieżą frontową. Morzewo Łubowo GM. KACZORY, POW. PILSKI Parafia Rzymskokatolicka w Morzewie: GM. ŁUBOWO, POW. GNIEŹNIEŃSKI kompleksowy remont konserwatorski ko- Parafia Rzymskokatolicka w Łubowie: in- ścioła parafialnego Przemienienia Pańskiego. stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- Dotacja z programów ministra ściele parafialnym św. Mikołaja. 2008 r. – 265 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnobarokowy kościół parafialny Prze- 2013 r. – 50 000 zł. mienia Pańskiego, wzniesiony ok. 1820 r., Kościół parafialny św. Mikołaja, drewnia- w 1908 r. odbudowany po pożarze; jed- ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony ok. nonawowy z wieżą frontową. 1660 r., remontowany w 1820 r.; jednonawowy z wieżą frontową zapewne z 1820 r. i kaplicą od północy z 1720 r. Mórka

GM. ŚREM, POW. ŚREMSKI Miasteczko Krajeńskie Parafia Rzymskokatolicka w Mórce: remont dachu kościoła parafialnego Najświętszej POW. PILSKI Marii Panny Wniebowziętej. Inwestor prywatny: konserwacja i zabez- Dotacja z programów ministra pieczenie przed katastrofą budowlaną do- 2013 r. – 200 000 zł. mu mieszkalnego przy ulicy Plac Wolności Kościół parafialny Najświętszej Marii Pan- 13 w Miasteczku Krajeńskim. ny Wniebowziętej, o konstrukcji szachulco- Dotacja z programów ministra wej, wzniesiony przed 1680 r., restaurowany 2010 r. – 70 000 zł. w 1737 r.; jednonawowy z wieżą frontową. Dom mieszkalny, o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony w XVIII w.; jednopię- trowy, na rzucie prostokąta, pięcioosio- Murzynowo Kościelne wy, z dwuspadowym dachem w układzie kalenicowym. GM. DOMINOWO, POW. ŚREDZKI Parafia Rzymskokatolicka w Murzyno- wie Kościelnym: remont więźby dacho- Miłosław wej i ściany południowej nawy kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. POW. WRZESIŃSKI Dotacja z programów ministra Powiat Wrzesiński: remont dachu daw- 2008 r. – 39 000 zł. nego kościoła ewangelickiego, obecnie Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, siedziby Galerii Miłosławskiego Cen- drewniany o konstrukcji zrębowej (pre- 208 trum Kultury. zbiterium i część nawy, z dachem z sy- WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE gnaturką), wzniesiony w 1739 r., w latach ciowego w kościele parafialnym św. Ja- Ostrów Lednicki 1900-1903 wydłużono nawę o część ce- kuba Apostoła. GM. ŁUBOWO, POW. GNIEŹNIEŃSKI glaną z nową fasadą. Dotacja z programów ministra 2013 r. – 150 000 zł. Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy: Barokowy zespół pocysterski, w tym kościół konserwacja fundamentów i murów-relik- Niechanowo parafialny św. Jakuba Apostoła, wzniesio- tów palatium, budowa nowego budynku ny w 1. połowie XVIII w.; jednonawowy ekspozycyjnego i odtworzenie drewnia- POW. GNIEŹNIEŃSKI z masywną dwuwieżową fasadą; od połu- nych mostów. Parafia Rzymskokatolicka w Niechano- dnia klasztor, obecnie Misjonarzy Oblatów Dotacja z programów ministra wie: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- Maryi Niepokalanej, z XVII w., przebu- l. 2009-2010 – 3 069 000 zł. rowej i antywłamaniowej w kościele pa- dowany w 1. ćwierci XX w.; w większo- Pozostałości książęcego palatium z kapli- rafialnym św. Jakuba Apostoła ści piętrowy, trzyskrzydłowy z krużganko- cą i kościoła w grodzie na wyspie na je- Dotacja z programów ministra wym wirydarzem. ziorze Lednica, wzniesionych w 2. poło- l. 2010-2011 – 110 000 zł. wie X w., zniszczonych w 1038 r. i od tego Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła, czasu w postępującej ruinie; prace wyko- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- Orchowo paliskowe rozpoczęte w latach 40. XIX w. siony w 1776 r., rozbudowany w 1908 r. o murową część nawy z neobarokową fa- POW. SŁUPECKI sadą; jednonawowy z wieżą dobudowa- Parafia Rzymskokatolicka: remont stropu Ostrów Wielkopolski ną od północy. nad nawą kościoła parafialnego Chrystusa Dobrego Pasterza. POW. OSTROWSKI Dotacja z programów ministra Inwestor prywatny: odtworzenie tynków Nowa Wieś Królewska 2008 r. – 199 000 zł zewnętrznych i stolarki okiennej wilii Kościół parafialny Chrystusa Dobrego przy ulicy Raszkowskiej 47 w Ostrowie GM. WRZEŚNIA, POW. WRZESIŃSKI Pasterza, drewniany o konstrukcji zrę- Wielkopolskim. Parafia Rzymskokatolicka w Nowej Wsi bowej, wzniesiony w 1790 r. z fundacji Dotacja z programów ministra Królewskiej: remont pokrycia dacho- Mlickich; salowy z kaplica od południa 2010 r. – 189 000 zł. wego kościoła parafialnego św. Andrze- i wieżą frontową. Dom mieszkalny, zwany willą Schultza, ja Apostoła. wzniesiony w 1905 r.; piętrowy, na rzu- Dotacja z programów ministra cie zbliżonym do kwadratu, z wysokim 2012 r. – 200 000 zł. Osieczna wielopołaciowym dachem, z elewacjami Kościół parafialny św. Andrzeja Apostoła, z ornamentem secesyjnym z motywami drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- POW. LESZCZYŃSKI masońskimi. siony być może w 3. ćwierci XVI w.; jed- Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- nonawowy z dobudowaną później wieżą wentualnych (Franciszkanów) w Toruniu: frontową o konstrukcji słupowej. renowacja elewacji kościoła św. Walentego Ostrzeszów i klasztoru w Osiecznej. Dotacja z programów ministra POW. OSTRZESZOWSKI Nowe Dwory 2009 r. – 150 000 zł. Klasztor Zgromadzenia Sióstr Najświęt- Późnobarokowy kościół Franciszkanów św. szej Rodziny z Nazaretu (Nazaretanek) GM. WIELEŃ, Walentego, pierwotnie Franciszkanów-Re- w Ostrzeszowie: konserwacja polichromii POW. CZARNKOWSKO-TRZCIANECKI formatów, wzniesiony w latach 1729-1733 w świątyni oraz remont elewacji klasztoru według projektu Pompea Ferrariego; jed- i kościoła św. Michała Archanioła. Parafia Rzymskokatolicka w Wieleniu: pra- nonawowy; od północy barokowy klasz- Dotacja z programów ministra ce stabilizujące konstrukcję kościół filial- tor z lat 80. XVII w., przebudowany po l. 2013-2015 – 600 000 zł. ny Narodzenia św. Jana Chrzciciela w No- 1730 r., piętrowy, trzyskrzydłowy z kruż- Barokowy kościół Nazaretanek św. Micha- wych Dworach. gankowym wirydarzem. ła Archanioła, pierwotnie Bernardynów, Dotacja z programów ministra wzniesiony w latach 1660-1680, jednona- l. 2012-2015 – 693 000 zł. wowy z polichromiami z ok. 1740 r.; od Kościół filialny Narodzenia św. Jana Chrzci- Ostrowo Kościelne północy klasztor z 2. połowy XVII i 1. po- ciela, pierwotnie ewangelicko-augsburski, łowy XVIII w., na rzucie krzyża, piętrowy. drewniany o konstrukcji zrębowej, obudo- GM. STRZAŁKOWO, POW. SŁUPECKI wanej konstrukcją szkieletową, wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Ostrowie ny w 1792 r.; salowy z wieżą o konstrukcji Kościelnym: remont konstrukcji wieży Owińska słupowej, być może pozostałością kościoła wraz z odtworzeniem hełmu w koście- 1. menonitów z 1616 r. fundacji Czarnkow- le parafialnym Nawiedzenia Najświętszej GM. CZERWONAK, POW. POZNAŃSKI Poznań skich; w sąsiedztwie drewniana dzwonnicy Marii Panny. Parafia Rzymskokatolicka w Owińskach: Centrum Kultury z XVIII w. o konstrukcji słupowej. Dotacja z programów ministra renowacja elewacji i odwodnienie kościoła Zamek 2008 r. – 70 000 zł. parafialnego św. Jana Chrzciciela. Kościół parafialny Nawiedzenia Najświęt- Dotacja z programów ministra szej Marii Panny, drewniany o konstruk- 2015 r. – 200 000 zł. 2. Obra Przemęt cji zrębowej, wzniesiony w 1717 r. z fun- Barokowy kościół św. Jana Chrzciciela, GM. WOLSZTYN, POW. WOLSZTYŃSKI Kościół św. Jana dacji lądzkich cystersów; jednonawowy pierwotnie Cysterek, wzniesiony w latach Chrzciciela Parafia Rzymskokatolicka w Obrze: wy- z parą kaplic transeptowych i wieżą fron- 1720-1738 według projektu Pompea Ferra- konanie zabezpieczenia przeciwwilgo- tową z XIX w. riego, restaurowany w XX w.; trójnawowy, 209 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

na rzucie zbliżonym do kwadratu, z partią pożarowej i antywłamaniowej w kościele Poznań centralną przekrytą kopułą, z wieżą w po- parafialnym Zwiastowania Najświętszej łudniowo-zachodnim narożu fasady z ok. Marii Panny. Kapituła Metropolitalna w Poznaniu: 1700 r.; wewnątrz barokowa polichromia Dotacja z programów ministra instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Adam Swacha z ok. 1730 r.; od południa l. 2010-2011 – 105 000 zł. w kościele archikatedralnym św. Aposto- czteroskrzydłowy klasztor z krużganko- Kościół parafialny Zwiastowania Najświęt- łów Piotra i Pawła. wym wirydarzem, z 1. połowy XVIII w. szej Marii Panny, drewniany o konstrukcji Dotacja z programów ministra zrębowej, wzniesiony w 1629 r. z funda- l. 2010-2012 – 330 000 zł. cji Zagórskich, remontowany w ok. 1720 Gotycka archikatedra św. Apostołów Pio- Pawłowo i 1926 r.; jednonawowy z parą kaplic tran- tra i Pawła, ceglana, wzniesiona etapowo septowych i wieżą frontową. od połowy XIV w. do ok. 1430 r. z wy- GM. CZERNIEJOWO, POW. GNIEŹNIEŃSKI korzystaniem reliktów budowli romań- Parafia Rzymskokatolicka w Pawłowie: skiej, wielokrotnie przekształcana, m.in. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Popowo Stare po 1772 r. przez Efraima Schroegera, i antywłamaniowej w kościele parafial- odbudowany i regotycyzowany w latach nym św. Marcina. GM. PRZEMĘT, POW. WOLSZTYŃSKI 1946-1956; bazylika z obejściem wokół Dotacja z programów ministra Gospodarstwo Agroturystyczne Pałac Po- prezbiterium, wieńcem kaplic i dwuwie- l. 2010-2011 – 109 000 zł. powo: naprawa więźby dachowej pałacu. żową fasadą; wśród kaplic Złota, w stylu Kościół parafialny św. Marcina, drewnia- Dotacja z programów ministra bizantyńskim, wzniesiona w latach 1834- ny o konstrukcji zrębowej, wzniesiony 2012 r. – 140 000 zł. 1837 według planów Franciszka Marii Lan- w 1762 r. z fundacji biskupa Krzysztofa Późnobarokowy dwór (pałac) ziemiański, ciego z fundacji Raczyńskich, z grobow- Hilarego Szembeka; jednonawowy z ka- wzniesiony w latach 1780-1785 być mo- cem Mieszka I i Bolesława I Chrobrego. plicą od południa i wieżą frontową, dobu- że według projektu Ignacego Graffa dla dowany w latach 1928-1932. Szołdrskich; parterowy z piętrowymi ry- Kapituła Metropolitalna w Poznaniu: re- zalitami od frontu i ogrodu, kryty łama- mont więźby dachowej kościoła filialne- nym dachem z lukarnami; we wnętrzach go Panny Marii in Summo. Pleszew zachowana klasycystyczna klasycystyczna Dotacja z programów ministra dekoracja sztukatorska. 2014 r. – 200 000 zł. POW. PLESZEWSKI Gotycki kościół filialny Panny Marii in Inspektoria Wrocławska Zgromadzenia Summo (Wniebowzięcia), pierwotnie ko- Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych Potulice legiata, ceglany, wzniesiony w 2. ćwierci (Salezjanek): remont elewacji Katolickie- XV w. przez Hanusza Prusa w miejscu go Domu Sierot. GM. WĄGROWIEC, POW. WĄGROWIECKI dawnego palatium książęcego; restaurowa- Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Potulicach: ny w XVIII i XIX w.; krótka hala z obej- 2009 r. – 300 000 zł. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej ściem wokół prezbiterium. Budynek wzniesiony w 1866 r. z funda- i antywłamaniowej w kościele parafial- cji Taczanowskich, ceglany; piętrowy ze nym św. Katarzyny. Klasztor Towarzystwa Jezusowego (Je- schodkowymi szczytami i wystawkami Dotacja z programów ministra zuitów) w Poznaniu: remont dachu i izo- na dłuższych osiach i elewacjami z deko- l. 2010-2012 – 100 000 zł. lacja przeciwwilgociowa przyklasztornego racją nawiązującą do romanizmu i gotyku. Neorenesansowy kościół parafialny św. kościoła parafialnego Najświętszego Ser- Katarzyny, pierwotnie kaplica pałacowa, ca Jezusowego i Matki Bożej Pocieszenia. wzniesiony w 1868 r. z fundacji Potu- Dotacja z programów ministra Popowo Kościelne lickich według projektu Leandra Marco- l. 2013-2015 – 1 290 000 zł. niego; jednonawowy z obejściem wokół Romańsko-barokowy kościół Jezuitów GM. MIEŚCISKO, POW. WĄGROWIECKI prezbiterium, wieżą w narożniku między Najświętszego Serca Jezusowego i Matki Parafia Rzymskokatolicka w Popowie Ko- prezbiterium a nawą i fasadą z wejściem Bożej Pocieszenia (parafialny), pierwotnie 210 ścielnym: instalacja sygnalizacji przeciw- w głębokiej arkadzie. Dominikanów, wzniesiony w latach 1244- WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

1253 jako św. Dominika, gruntownie wany na siedzibę Adolfa Hitlera; monu- Dotacja z programów ministra przebudowany ok. 1620 r. przez Krzysz- mentalny gmach o zróżnicowanej bryle l. 2013-2014 –293 000 zł. tofa Bonadurę starszego, ok. 1700 r. przez z dziedzińcem wewnętrznym z dominu- Zespół pofranciszkański z kościołem fi- Jana Catenacciego, restaurowany w latach jącą wieżą; wnętrza przekształcone pod- lialnym Ścięcia Głowy św. Jana Chrzci- 20. XX w. przez Stefan Cybichowskiego; czas II wojny światowej. ciela, pierwotnie gotyckim, wzniesionym obecnie jednonawowy z barokową wie- w XIV w., zbarokizowany w 2. połowie żą od północy. XIV w. (jednonawowy z wieżą fronto- Pożarowo wą); od północy klasztor, wielokrotnie Klasztor Zakonu Braci Mniejszych Kon- przebudowany; piętrowy, trzyskrzydło- wentualnych (Franciszkanów) w Pozna- GM. WRONKI, POW. SZAMOTULSKI wy z krużgankowym wirydarzem z ba- niu: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- Fundacja Nasze Pożarowo: remont dachu rokowymi polichromiami Adama Swa- wej i antywłamaniowej w przyklasztornym nad korpusem głównym i wieżą pałacu. cha z 1733 r. kościele parafialnym św. Antoniego Padew- Dotacja z programów ministra skiego oraz wzmocnienie więźby dacho- 2015 r. – 200 000 zł. wej i fundamentów budynku Wikarówki. Eklektyczno-neorenesansowy dwór zie- Rąbiń Dotacja z programów ministra miański (pałac), wzniesiony w końcu l. 2009-2012 – 406 000 zł. XIX w. dla Kurnatowskich; piętrowy z par- GM. KRZYWIŃ, POW. KOŚCIAŃSKI Barokowy kościół Franciszkanów św. An- terowym skrzydłem, pięciokondygnacyj- Parafia Rzymskokatolicka w Rąbiniu: re- toniego Padewskiego, wzniesiony w 4. ną wieżą i ryzalitem frontowym z głębo- mont dachu i sklepienia kościoła parafial- ćwierci XVII w.; bazylika emporowa z parą ką, półkoliście zamkniętą wnęką. nego św. Apostołów Piotra i Pawła. kopułowych kaplic transeptowych; fasada Dotacja z programów ministra zwieńczona szczytem ujętym w parę ma- 2012 r. – 150 000 zł. łych wież; wewnątrz polichromie Adama Przemęt Późnogotycki kościół parafialny św. Apo- Swacha z 1702 r.; od wschodu barokowy stołów Piotra i Pawła, ceglany, wzniesiony klasztor z XVII i XVIII w., piętrowy, czę- POW. WOLSZTYŃSKI pod koniec XV w. i w 1. połowie XVI w. ściowo rozebrany w XIX w., zachowany Parafia Rzymskokatolicka w Przemęcie: z wykorzystaniem murów wcześniejszej m.in. budynek Wikarówki. wymiana pokrycia dachowego kościoła romańskiej świątyni z XIII w.; jednona- parafialnego św. Jana Chrzciciela. wowy z parą barokowych kaplic bocz- Parafia Prawosławna w Poznaniu: stabili- Dotacja z programów ministra nych z 1648 r. i neogotycki prezbiterium zacja konstrukcji i konserwacja ikonostasu 2010 r. – 150 000 zł. z początku XX w. cerkwi parafialnej św. Mikołaja. Barokowy kościół parafialny św. Jana Dotacja z programów ministra Chrzciciela, pierwotnie Cystersów, cegla- 1. l. 2014-2015 – 100 000 zł. ny nie potynkowany, wzniesiony u schył- Rejowiec Rogalin Cerkiew parafialna św. Mikołaja, wzniesiona ku XVII w. według projektu Jerzego i Jana Pałac w początkach XX w., pierwotnie budynek Catenaccich, odbudowany ok. 1759 r.; ba- GM. SKOKI, POW. WĄGROWIECKI stajni koszarowej, w 1924 r. przebudowa- zylikowy z transeptem i ślepą kopułą oraz Parafia Rzymskokatolicka w Rejowcu: ny na świątynię prawosławną; drewniana, okazałą dwuwieżową fasadą. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej 2. obmurowana w latach 80. XX w. w kościele parafialnym Najświętszego Ser- Rogalin Mauzoleum ca Pana Jezusa. Raczyńskich, Centrum Kultury Zamek: przebudowa Dotacja z programów ministra obecnie kościół Pyzdry św. Marcelina kompleksu Sali Wielkiej. 2010 r. – 40 000 zł. Dotacja ze środków POIiŚ POW. WRZESIŃSKI Kościół parafialny Najświętszego Serca l . 2010-2013 – 27 328 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Narodzenia Naj- Pana Jezusa, pierwotnie ewangelicko-au- 3. Neoromański Zamek Cesarski, wzniesio- świętszej Marii Panny w Pyzdrach: remont gsburski, drewniany o konstrukcji zrę- Rostarzewo ny w latach 1905-1910 według projektu dachu dawnego franciszkańskiego zespołu bowej, wzniesiony w 1820 r., być może Ratusz Frantza Schwechtena na rezydencję Wil- klasztornego, obecnie mieszczącego mu- z wykorzystaniem części starszej świąty- helma II, w latach 1940-1944 przebudo- zeum i bibliotekę. ni z początków XVII w.; jednonawowy 211 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

z sygnaturką, przy kościele współczesna (w bramie przejazdowej) z przeznaczeniem mu drewniana dzwonnica. na izbę pamięci. Dotacja z programów ministra 2013 r. – 94 000 zł. Rogalin Barokowy ratusz, wzniesiony w 1768 r.; piętrowy, kryty wysokim, łamanym da- GM. MOSINA, POW. POZNAŃSKI chem, z kwadratową wieżyczką na kalenicy. Muzeum Narodowe w Poznaniu: rewaloryzacja i modernizacja zespołu pałacowo- -parkowego w Rogalinie. Rozbitek Dotacja z programów ministra l. 2007-2009 – 2 096 000 zł. GM. KWILCZ, POW. MIĘDZYCHODZKI Dotacja ze środków POIiŚ Inwestor prywatny: renowacja elewa- l. 2013-2014 – 26 083 000 zł. cji pałacu. Dotacja ze środków priorytetu Dotacja z programów ministra ochrona europejskiego dziedzic- 2013 r. – 100 000 zł. twa kulturowego MF EOG i NMF Pałac von Reich’ów, wzniesiony w du- l. 2007-2009 - 10 548 000 zł. chu gotyku niemieckiego w latach 1856- Barokowo-klasycystyczne pałac Raczyńskich, 1858; symetryczny, piętrowy z ryzalitem wzniesiony w latach 70. XVIII w., być może frontowym zwieńczonym schodkowym z udziałem Ignacego Graffa, przekształco- szczytem i czterokondygnacyjnymi wieża- ny ok. 1788 r. przez Dominika Merliniego mi ujmującymi fasadę; wokół park krajo- i Jana Christiana Kamsetzera; restaurowa- brazowy z neogotyckim grobowcem von ny w końcu XIX w. przez Zygmunta Hen- Reiche’ów; zachowane także neogotyckie dla; piętrowy, z wyższymi pseudoryzalitami zabudowania gospodarcze. bocznymi i środkowymi od frontu i ogrodu; parterowe ćwierćkoliste galerie łączące korpus z oficynami; wokół park regularny Rzgów i krajobrazowy; zachowane zabudowania gospodarcze i kaplica (ob. kościół parafialny). POW. KONIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Rzgowie: in- Parafia Rzymskokatolicka w Rogalinie: stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej w ko- remont elewacji kościoła parafialnego św. ściele parafialnym św. Jakuba Apostoła. Marcelina. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2013 r. – 50 000 zł. l. 2010-2012 – 325 000 zł. Kościół parafialny św. Jakuba Apostoła, Klasycystyczny kościół św. Marcelina (wzo- drewniany o konstrukcji zrębowej, wznie- rowany na rzymskim Maison Carré w Nî- siony w XVI w., odnawiany m.in. w 1760 mes), wzniesiony w latach 1817-1820 ja- i 1867 r.; jednonawowy z wieżą frontową ko kaplica grobowa Raczyńskich; salowy, z 1790 r. i ośmioboczną kaplicą od półno- poprzedzony portykiem kolumnowym, cy z ok. 1600 r., restaurowaną w 1699 r. w neogotyckiej krypcie odrestaurowane mauzoleum rodowe. Serafinów

GM. KOŹMIN WIELKOPOLSKI, Rogoźno POW. KROTOSZYŃSKI POW. OBORNICKI Parafia Rzymskokatolicka w Mokrono- Parafia Rzymskokatolicka św. Wita w Ro- sie: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- goźnie: kompleksowy remont dachu kowej i antywłamaniowej w kościele filial- ścioła parafialnego św. Wita. nym św. Rozalii. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2012-2013 – 350 000 zł. 2011 r. – 40 000 zł. Gotycki kościół parafialny św. Wita, cegla- Kościół filialny św. Rozalii, drewniany ny, wzniesiony ok. 1526 r., odbudowany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w la- w 1668 r., restaurowany i przekształcony tach 1707-1708, restaurowany na przełomie w latach 1860-1862 przez Friedricha Augusta XIX i XX w.; jednonawowy z sygnaturką. Stülera; pseudobazylika z neogotycką kruchtą.

Skrzatusz Rostarzewo GM. SZYDŁOWO, POW. PILSKI GM. RAKONIEWICE, POW. GRODZISKI Parafia Rzymskokatolicka w Skrzatuszu: Gmina Rakoniewice: rewitalizacja bu- konserwacja balustrady belkowania, osusze- 212 dynku dawnego ratusza i komory celnej nie murów i remont dachu kościoła pa- WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE rafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Marii Panny. 2009 r. – 30 000 zł. l. 2012-2014 – 540 000 zł. Dotacja z programów ministra Jakub, wiatrak typu koźlak, drewnia- Późnogotycki kościół parafialny (farny) Naj- l. 2008-2014 – 1 518 000 zł. ny, wzniesiony w 1795 r., restaurowany świętszej Marii Panny Wniebowziętej, ce- Barokowy kościół parafialny Wniebowzię- w 1891 r. (być może w połączeniu zmianą glany, wzniesiony etapami w XV i 1. poło- cia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony lokalizacji) i w początkach XXI w. wie XVI w.; restaurowany w połowie XIX w latach 1687-1694 z fundacji Brezów, i w połowie XX w.; jednonawowy z wieżą restaurowany w 2. połowie XIX w. i po- frontową i kaplicą od północy. czątkach XX w.; salowy o fasadzie roz- Szamotuły członkowanej spiętrzonymi półkolumna- mi i z cylindryczną wieżyczką schodową POW. SZAMOTULSKI Środa Wielkopolska na środku fasady. Powiat Szamotulski: instalacja sygnalizacji antywłamaniowej i remont dachu zam- POW. ŚREDZKI ku Górków. Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzię- Sławianowo Dotacja z programów ministra cia Najświętszej Marii Panny w Środzie l. 2010-2013 – 250 000 zł. Wielkopolskiej: kompleksowy remont GM. ZŁOTOWO, POW. ZŁOTOWSKI Gotycki zamek rycerski Szamotulskich, dachu kolegiaty. Parafia Rzymskokatolicka w Sławianowie: ceglany, wzniesiony ok. 1440 r., prze- Dotacja z programów ministra remont dachu, ścian i elewacji w kościele budowany w 1518 r. dla Górków, w ru- l. 2014-2015 – 250 000 zł. parafialnym św. Jakuba Apostoła. inie od końca XVIII w., odrestaurowany Gotycka kolegiata (i kościół parafialny) Dotacja z programów ministra gruntownie w 1869 r. dla książąt Sachsen- Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, l. 2008-2010 – 800 000 zł. Coburg-Gotha, regotycyzowany w latach ceglana, wzniesiona w latach 20. XV w., Kościół parafialny św. Jakuba Aposto- 70. XX w.; zachowane: budynek miesz- rozbudowana na przełomie XV i XVI w., ła, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- kalny na rzucie litery L, piętrowy oraz restaurowana u schyłku XIX w.; bazyliko- ny w 1806 r.; jednonawowy z wtopioną trzykondygnacyjna Baszta Halszki z po- wy z wieżą frontową i manierystyczną ka- wieżą frontową. czątków XVI w. plicą Gostomskich przy prezbiterium, na rzucie ośmioboku z kopułą (ok. 1600 r.).

Słupca Szydłowo Tarnowo Pałuckie POW. SŁUPECKI GM. TRZEMESZNO, POW. GNIEŹNIEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka św. Leonarda Parafia Rzymskokatolicka w Szydłowie: GM. WĄGROWIEC, POW. WĄGROWIECKI w Słupcy: konserwacja polichromii nawy izolacja fundamentów wraz z odwodnie- Parafia Rzymskokatolicka w Tarnowie Pa- głównej kościoła parafialnego. niem w kościele parafialnym Najświętsze- łuckim: konserwacja ścian zewnętrznych Dotacja z programów ministra go Imienia Jezusa, Najświętszej Marii Pan- kościoła parafialnego św. Mikołaja. 2013 r. – 100 000 zł. ny i św. Józefa. Dotacja z programów ministra Kościół parafialny św. Leonarda, drewniany Dotacja z programów ministra 2012 r. – 30 000 zł. o konstrukcji zrębowej, wzniesiony w XVI 2014 r. – 91 000 zł. Kościół parafialny św. Mikołaja, drew- w.; jednonawowy z parą kaplic transepto- Kościół parafialny Najświętszego Imienia niany o konstrukcji zrębowej, wzniesio- wych, zapewne z 1730 r. oraz wieżą fron- Jezusa, Najświętszej Marii Panny i św. Jó- ny w 1639 r., restaurowany w 1. ćwierci tową z 1765 r. zefa, wzniesiony w 1795; salowy. XX w.; jednonawowy z wieżą frontową; wewnątrz polichromia późnorenesanso- wa z ok. 1639 r. Staw Śmigiel GM. STRZAŁKOWO, POW. SŁUPECKI POW. KOŚCIAŃSKI Tarnowo Podgórne Parafia Rzymskokatolicka w Stawie: insta- Parafia Rzymskokatolicka w Śmiglu: re- lacja sygnalizacji przeciwpożarowej i anty- mont konstrukcji i dachu wieży kościoła POW. POZNAŃSKI włamaniowej w kościele parafialnym św. cmentarnego św. Wita. Parafia Rzymskokatolicka w Tarnowie Pod- 1. Jadwigi Śląskiej. Dotacja z programów ministra górnym: wzmocnienie konstrukcji sklepie- Sulmierzyce Dotacja z programów ministra 2015 r. – 50 000 zł. nia i konserwacja ścian zewnętrznych ko- Wiatrak Jakub l. 2010-2011 – 90 000 zł. Kościół cmentarny św. Wita, o konstruk- ścioła parafialnego Wszystkich Świętych. Kościół parafialny św. Jadwigi Śląskiej, cji szachulcowej wzniesiony w 1769 r., od- Dotacja z programów ministra drewniany o konstrukcji zrębowej, restaurowany w 1908 r.; salowy, z nadbu- l. 2012-2013 – 800 000 zł. 2. wzniesiony przed 1780 r., rozbudowany dowaną nad kruchtą drewnianą wieżą Gotycki kościół parafialny Wszystkich Świę- Szamotuły w XIX w.; jednonawowy z murowaną ka- frontową. tych, ceglany, wzniesiony ok. 1464 r.; salo- Zamek plica od południa z końca XIX w. i wieżą wy z wieżą frontową, drewnianą, nadbu- frontową z 1854 r. dowaną w 1787 r. 3. Śrem Środa POW. ŚREMSKI Wielkopolska Sulmierzyce Tomice Kościół (kolegiata) Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Wniebowzięcia POW. KROTOSZYŃSKI GM. STĘSZEW, POW. POZNAŃSKI Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Śremie: Marii Panny Gmina miasta Sulmierzyc: kompleksowy kompleksowa renowacja elewacji kościo- Parafia Rzymskokatolicka w Tomicach: remont i impregnacja wiatraka koźlaka. ła parafialnego. wzmocnienie murów (ponad terenem) 213 WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

i sklepień ceramicznych) kościoła para- Turek dwupiętrowy, z wysokimi mansardowy- fialnego św. Barbary. mi dachami. Dotacja z programów ministra POW. TURECKI 2009 r. – 304 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Jakuba Gotycko-barokowy kościół parafialny św. Gmina miasta Turka: restauracja polichro- Apostoła w Wągrowcu: remont dachu Barbary, ceglany, wzniesiony ok. 1463 r. mii Józefa Mehoffera w kościele Najświęt- i konserwacja ołtarza głównego kościoła z fundacji Tomickich, przebudowany szego Serca Pana Jezusa w Turku. parafialnego. w 1770 r.; salowy. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra l. 2009-2011 – 700 000 zł. l. 2008-2011 – 1 149 000 zł. Neogotycki kościół parafialny Najświętsze- Późnogotycki kościół parafialny św. Jakuba Trzemeszno go Serca Pana Jezusa, ceglany, wzniesiony Apostoła, ceglany, wzniesiony na początku w latach 1904-1913 według projektu Kon- XVI w., rozbudowany do 1595 r., restau- POW. GNIEŹNIEŃSKI stantego i Jarosława Wojciechowskich; ba- rowany w początkach XX w.; pseudohala Parafia Rzymskokatolicka w Trzemesz- zylika transeptowa z dwuwieżową fasadą ze sklepieniami gwiaździstymi i krzyżowo- nie: osuszenie murów, remont przypór (jedna z wież nieukończona) i sygnatur- żebrowymi; fasada poprzedzona neogo- i wymiana stolarki okiennej w kościele ką na krzyżu; wystrój kościoła autorstwa tycką kruchtą. parafialnym Wniebowzięcia Najświęt- Józefa Mehoffera (polichromie, witraże, szej Marii Panny. stacje Drogi Krzyżowej) z lat 1933-1939. Dotacja z programów ministra Wełna l. 2011-2015 – 690 000 zł. Późnobarokowy kościół parafialny Wniebo- Ujście GM. ROGOŹNO, POW. OBORNICKI wzięcia Najświętszej Marii Panny, pierwot- Parafia Rzymskokatolicka w Parkowie: kon- nie Kanoników Regularnych Laterańskich, POW. PILSKI serwacja ołtarza Zwiastowanie Najświęt- wzniesiony w latach 1762-1781 z wykorzy- Parafia Rzymskokatolicka w Ujściu: remont szej Marii Panny i malowideł ściennych, staniem murów romańskiej bazyliki tran- dachu kościoła parafialnego św. Mikołaja. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej septowej z początków XII w., odbudowa- Dotacja z programów ministra i antywłamaniowej w kościele filialnym ny po zniszczeniach II wojny światowej do 2008 r. – 700 000 zł. Podwyższenia Krzyża Świętego w Wełnie. 1965 r.; trzynawowa bazylika z kopułową, Neobarokowy kościół parafialny św. Mi- Dotacja z programów ministra oktogonalną częścią środkową z obejściem kołaja, wzniesiony w latach 1905-1906; l. 2010-2014 – 187 000 zł. i kaplicami transeptowymi; dwuwieżowa bazylika transeptowa, z dwuwieżową fa- Kościół parafialny Podwyższenia Krzyża fasada o falistym narysie. sadą i wejściem głównym w kształcie ru- Świętego, drewniany o konstrukcji zrę- stykowej arkady. bowej, wzniesiony w latach 1727-1731 z fundacji Rydzyńskich; na rzucie krzyża Tulce łacińskiego, z sobotami wokół nawy i sy- Wągrowiec gnaturką; wewnątrz polichromie barokowe GM. KLESZCZEWO, POW. POZNAŃSKI Adama Swacha z okresu budowy. Parafia Rzymskokatolicka w Tulcach: wy- POW. WĄGROWIECKI miana pokrycia dachowego kościoła pa- Powiat Wągrowiecki: remont dachu rafialnego Narodzenia Najświętszej Ma- w dawnym zespole Królewskiego Ewan- Węglewo rii Panny. gelickiego Seminarium Nauczycielskiego Dotacja z programów ministra w Wągrowcu. GM. POBIEDZISKA, POW. POZNAŃSKI 2012 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Węglewie: Kościół parafialny Narodzenia Najświętszej 2008 r. – 750 000 zł. instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej Marii Panny, wzniesiony w stylu romań- Eklektyczny budynek szkolny, wzniesio- w kościele parafialnym św. Katarzyny skim w XIII w., gruntownie przebudowany ny ok. 1906 r., murowany, w partiach Aleksandryjskiej. i rozbudowany w duchu baroku ok. 1784 r. poddasza o konstrukcji szachulcowej, na Dotacja z programów ministra 214 oraz na początku XX w.; jednonawowy. nieregularnym rzucie, kilkuskrzydłowy, 2010 r. – 50 000 zł. WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE

Kościół parafialny św. Katarzyny Alek- wego kościoła filialnego Wniebowstąpie- nawowy z wieżą frontową o konstruk- sandryjskiej, drewniany o konstrukcji su- nia Pańskiego. cji słupowej z ostrosłupowym hełmem mikowo-łątkowej, wzniesiony w 1818 r., Dotacja z programów ministra z połowy XIX w. restaurowany po II wojnie światowej; jed- 2008 r. – 143 000 zł. nonawowy z sygnaturką na kalenicy nawy. Neoromański kościół filialny Wniebo- wstąpienia Pańskiego, pierwotnie ewan- Zbąszyń gelicko-augsburski, wzniesiony w latach Wilkowo Polskie 1830-1835 w tzw. stylu arkadkowym; POW. NOWOTOMYSKI salowy z wieżą frontową zwieńczoną igli- Parafia Rzymskokatolicka w Zbąszyniu: GM. WIELICHOWO, POW. GRODZISKI cowym hełmem. remont wieży kościoła parafialnego Naj- Parafia Rzymskokatolicka w Wilkowie świętszej Marii Panny Wniebowziętej. Polskim: naprawa konstrukcji sklepienia Dotacja z programów ministra oraz konserwacja ścian i portali we wnętrzu Wonieść 2010 r. – 400 000 zł. kościoła parafialnego św. Jadwigi Śląskiej. Barokowy kościół parafialny Najświętszej Dotacja z programów ministra GM. ŚMIGIEL, POW. KOŚCIAŃSKI Marii Panny Wniebowziętej, wzniesiony l. 2011-2014 – 300 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka św. Wawrzyń- w latach 1757-1796 według projektu Karla Późnogotycki kościół parafialny św. Jadwi- ca Diakona i Męczennika w Wonieściu: Martina Frantza; restaurowany w połowie gi Śląskiej, ceglany, wzniesiony ok. 1540 r. remont pokrycia dachowego kościoła XIX w.; jednonawowy w układzie łańcu- z fundacji Ossowskich; salowy, przekryty parafialnego. chowym, z dwuwieżową fasadą. sklepieniem gwiaździstym; w sąsiedztwie Dotacja z programów ministra ceglana dzwonnica gotycka z połowy XV w. l. 2012-2013 – 230 000 zł. Kościół parafialny św. Wawrzyńca Dia- Żerków kona i Męczennika, gotycki, wzniesiony Witaszyce w XV w. – prezbiterium obecnej świąty- POW. JAROCIŃSKI ni, w latach 1887-1890 budowa neogo- Parafia Rzymskokatolicka w Żerkowie: GM. JAROCIN, POW. JAROCIŃSKI tyckiej nawy i wieży frontowej z kruchtą konserwacja dwóch nagrobków rodziny Parafia Rzymskokatolicka w Witaszycach: według projektu Alexisa Langera. Roszkowskich i remont elewacji kościo- wymiana pokrycia dachowego w koście- ła parafialnego św. Stanisława Biskupa 1. le parafialnym Wniebowzięcia Najświęt- i Męczennika. Tarnowo szej Marii Panny. Zakrzewo Dotacja z programów ministra Podgórne Dotacja z programów ministra l. 2008-2009 – 500 000 zł. Kościół Wszystkich 2008 r. – 150 000 zł. GM. MIEJSKA GÓRKA, POW. RAWICKI Barokowy kościół parafialny św. Stanisława Świętych Neoklasycystyczny kościół parafialny Archidiecezja Poznańska: prace renowacyj- Biskupa i Męczennika, wzniesiony w latach Wniebowzięcia Najświętszej Marii Pan- no-konserwatorskie w kościele parafialnym 1717-1718 z fundacji Radomickich; jed- 2. ny, wzniesiony w latach 1928-1931; bazy- św. Klemensa w Zakrzewie. nonawowy z prezbiterium krytym kopu- Turek lika z kolumnową fasadą z bardzo wysoką, Dotacja ze środków priorytetu łą, z renesansową kaplicą Matki Boskiej od Polichromia Józefa cylindryczną więżą frontową, zwieńczo- ochrona europejskiego dziedzic- północy z przed 1610 r. – wewnątrz wcze- Mehoffera na sklepieniu kościoła ną gloriettą z kopułką, ukończoną w la- twa kulturowego MF EOG i NMF snobarokowe pomniki nagrobne Roszkow- Najświętszego tach 70. XX w. l. 2007-2009 – 2 873 000 zł skich z lat 1613-1615. Serca Pana Jezusa (łącznie z kościołami w Brodach Poznańskich, Bronikowie, 3. Domachowie i Jeżewie). Wolsztyn Wełna Kościół parafialny św. Klemensa, drew- Polichromie we POW. WOLSZTYŃSKI wnętrzu kościoła niany o konstrukcji zrębowej, wzniesiony Podwyższenia Parafia Rzymskokatolicka Najświęt- zapewne ok. 1610 r.; w 1647 dobudowa Krzyża Świętego szej Marii Panny Niepokalanie Poczętej murowanej barokowej kaplicy Pociesza- w Wolsztynie: wymiana pokrycia dacho- nia Najświętszej Marii Panny; jedno- 215 sławieński PRZYZNANE DOTACJE Cisowo Darłowo Żukowo Sławno WOJEWÓDZTWO Kołobrzeg Koszalin ZACHODNIOPOMORSKIE Koszalin kołobrzeski koszaliński Koszalin Budzistowo Iwięcino Karcino Karnieszewice 61 267 000 ZŁ NA 177 PROJEKTÓW Kołobrzeg Komorowo Krąg Osieki Koszalińskie Białogard Polanów Kamień Pomorski Strzepowo Żydowo Świnoujście białogardzki kamieński Białogard Jarszewo Karlino Świnoujście Kamień Pomorski Tychowo Świnoujście Kozielice Wolin

Świdwin

świdwiński Słonowice Szczecinek Smardzko Goleniów Łobez Świdwin szczecinecki Drawień goleniowski łobeski Żółtnica Goleniów Chwarstno Maszewo Ginawa Drawsko Pomorskie Kraśnik Łobeski Runowo Zajezierze drawski Szczecin Zwierzynek Gronowo Żelmowo Mielenko Drawskie Siemczyno Szczecin Szczecin

Stargard Szczeciński Gryfino stargardzki Chociwel gryfiński Dolice Wałcz Chełm Dolny Kępno Chojna Łęczyca wałecki Dobropole Marianowo Choszczno Bronikowo Gryfino Pęzino Kołbacz Pyrzyce Sowno Mieszkowice Stargard Szczeciński Moryń choszczeński Warszyn Boguszyny Rożnowo pyrzycki Bolewice Swobnica Brzesko Korytowo Trzcińsko-Zdrój Laskowo Pełczyce W latach 2008-2015 przyznano dotację z programów ministra Wełtyń Przelewice Przekolno Pyrzyce w wysokości 38 969 000 zł. Sławęcin Wierzbno Żabów W latach 2007-2015 przyznano dotację ze środków priorytetu Ochrona Myślibórz europejskiego dziedzictwa kulturowego Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu myśliborski Barlinek Finansowego (MF EOG i NMF) 2004-2011 i 2009-2014 Chwarszczany w wysokości 22 298 000 zł. Dolsk Golenice Myślibórz Niepołcko Rościn Warnice sławieński PRZYZNANE DOTACJE Cisowo Darłowo Żukowo Sławno WOJEWÓDZTWO Kołobrzeg Koszalin ZACHODNIOPOMORSKIE Koszalin kołobrzeski koszaliński Koszalin Budzistowo Iwięcino Karcino Karnieszewice 61 267 000 ZŁ NA 177 PROJEKTÓW Kołobrzeg Komorowo Krąg Osieki Koszalińskie Białogard Polanów Kamień Pomorski Strzepowo Żydowo Świnoujście białogardzki kamieński Białogard Jarszewo Karlino Świnoujście Kamień Pomorski Tychowo Świnoujście Kozielice Wolin

Świdwin

217 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Barlinek nego Matki Boskiej Częstochowskiej w Bolewicach. POW. MYŚLIBORSKI Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka Niepokalanego 2012 r. – 150 000 zł. Serca Najświętszej Marii Panny w Barlin- Gotycki kościół filialny Matki Bożej Często- ku: remont dachu kościoła parafialnego. chowskiej, kamienny, wzniesiony w XV w., Dotacja z programów ministra przebudowany w XVII i XIX w.; salowy l. 2011-2014 – 400 000 zł. z neoromańska wieżą frontową z triforium. Gotycki kościół parafialny Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Panny, z kostki granitowej i cegły, wzniesiony w XIV-XV w. Bronikowo z wykorzystaniem materiału rozbiórkowego budowli z XII w., trzynawowy z masywną GM. MIROSŁAWIEC, POW. WAŁECKI wieżą frontową, nadbudowaną w 1853 r. Parafia Rzymskokatolicka w Marcinkowi- cach: remont konstrukcji kościoła filial- Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Dzie- nego św. Jakuba Apostoła w Bronikowie. dzictwa „Młyn-Papiernia” w Barlinku: Dotacja z programów ministra remont skrzydła wschodniego zespołu l. 2009-2010 – 493 000 zł. „Młyn-Papiernia” Kościół filialny św. Jakuba Apostoła, o kon- Dotacja z programów ministra strukcji szachulcowej, wzniesiony w 1775 r.; 2008 r. – 160 000 zł. salowy z wieżą frontową. Zespół architektury przemysłowej z XVIII w. i XIX w., pozostały po papier- ni i młynie zbożowym czynnych kolejno Brzesko w latach 1733-1972; murowany, częścio- wo konstrukcji ryglowej. GM. PYRZYCE, POW. PYRZYCKI Parafia Rzymskokatolicka w Brzesku: konserwacja sklepienia kościoła parafialnego Białogard Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Dotacja z programów ministra POW. BIAŁOGARDZKI l. 2011-2015 – 1 350 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka Narodzenia Naj- Kościół parafialny Narodzenia Najświęt- świętszej Marii Panny w Białogardzie: za- szej Marii Panny, z ciosów kamiennych, bezpieczenie kościoła parafialnego. wzniesiony w XIII w. w stylu romańskim, Dotacja z programów ministra przekształcony w 1697 r.; salowy ze skle- l. 2014-2015 – 300 000 zł. pieniem pozornym i wieżą frontową, wy- Gotycki kościół parafialny Narodzenia Naj- stawioną w 1817 r. według projektu Karla świętszej Marii Panny, ceglany, wzniesiony Friedricha Schinkla. w 1. połowie XIV w., restaurowany w latach 1838-1840 i ponownie w duchu neogotyku 1912-1913 (nowe sklepienia nawy Budzistowo głównej); bazylikowy z wieżą frontową. GM. KOŁOBRZEG, POW. KOŁOBRZESKI Parafia Rzymskokatolicka Wniebowzięcia Boguszyny Najświętszej Marii Panny w Kołobrzegu: instalacja sygnalizacji przeciwpożarowej GM. PEŁCZYCE, POW. CHOSZCZEŃSKI w kościele filialnym św. Jana Chrzciciela Parafia Rzymskokatolicka w Boguszynach: w Budzistowie. konserwacja ołtarza głównego kościoła pa- Dotacja z programów ministra rafialnego Matki Bożej Różańcowej. 2012 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra Kościół filialny św. Jana Chrzciciela, wznie- 2010 r. – 50 000 zł. siony w stylu romańskim po 1222 r., roz- Gotycki kościół parafialny Matki Bożej Ró- budowany w XV w. o apsydę, przebudowa- żańcowej, z granitu, wzniesiony w końcu ny na neogotycki w 1892 r.; jednonawowy XV w. rozbudowany w końcu XIX w., prze- z wieżą frontową. budowany w 1975 r.; jednonawowy z wie- żą frontową, w górnej kondygnacjach ce- glaną, zwieńczoną ostrosłupowym dachem. Chełm Dolny

GM. TRZCIŃSKO-ZDRÓJ, POW. GRYFIŃSKI Bolewice Parafia Rzymskokatolicka w Warnicach: remont dachu kościoła filialnego Najświętsze- GM. PEŁCZYCE, POW. CHOSZCZEŃSKI go Serca Pana Jezusa w Chełmie Dolnym. Parafia Rzymskokatolicka w Pełczycach: Dotacja z programów ministra 218 remont dachu i wieży kościoła filial- 2014 r. – 200 000 zł. WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Gotycki kościół filialny Najświętszego Ser- ny, wzniesiony w XVI w., przekształcony ścioła filialnego Matki Bożej Różańcowej ca Pana Jezusa, kamienny, wzniesiony w 2. w XIX w.; salowy z drewnianą wieżą fron- w Dobropolu. połowie XIII w., rozbudowany od zacho- tową i szczytem wschodnim o konstruk- Dotacja z programów ministra du w 1908 r.; jednonawowy ze szczytami cji szachulcowej. 2014 r. – 100 000 zł. z blendami i wieżą od południa. Klasycystyczny kościół filialny Matki Bo- żej Różańcowej, wzniesiony ok. 1766 r.; Chwarszczany salowy, na rzucie zbliżonym do kwadratu. Chociwel GM. BOLESZKOWICE, POW. MYŚLIBORSKI POW. STARGARDZKI Parafia Rzymskokatolicka w Sarbinowie: Dolice Parafia Rzymskokatolicka w Chociwlu: re- remont kościoła filialnego św. Stanisława mont dachu i wieży kościoła parafialnego Kostki w Chwarszczanach. POW. STARGARDZKI Matki Boskiej Bolesnej. Dotacja z programów ministra Parafia Prawosławna w Stargardzie Szcze- Dotacja z programów ministra l. 2012-2015 – 1 848 000 zł. cińskim: roboty zabezpieczające konstruk- 2008 r. – 100 000 zł. Wczesnogotycki kościół filialny św. Stani- cję cerkwi filialnej św. Mikołaja. Gotycki kościół parafialny Matki Bo- sława Kostki, pierwotnie Templariuszy, od Dotacja z programów ministra skiej Bolesnej, ceglany, wzniesiony w la- 1312 Joannitów, z cegły i kamiennej kost- l. 2011-2015 – 310 000 zł. tach 50. XV w., wielokrotnie przebu- ki, wzniesiony na przełomie XIII i XIV w., Neogotycka cerkiew św. Mikołaja, pier- dowywany, m.in. w 3. ćwierci XIX w.; restaurowany w 2. połowie XIX w.; salowy wotnie kościół ewangelicko-augsburski, halowy z czworoboczną wieżą frontową, z pięciobocznym zamknięciem, ze sklepie- wzniesiona ok. 1896 r.; salowa, na rzu- otwartą w przyziemiu, zwieńczoną igli- niami krzyżowo-żebrowymi i fasadą ujętą cie prostokąta. cowym dachem. cylindrycznymi wieżyczkami.

Dolsk Chojna Cisowo GM. DĘBNO, POW. MYŚLIBORSKI POW. GRYFIŃSKI GM. DARŁOWO, POW. SŁAWIEŃSKI Parafia w Różańsku: remont fundamen- Fundacja Kościół Mariacki w Chojnie- Parafia Rzymskokatolicka św. Gertrudy tów i wieży kościoła filialnego Matki Bo- -Koenigsberg/Neumark: odbudowa da- w Darłowie: remont wieży kościoła filial- skiej Częstochowskiej w Dolsku. chu kościoła mariackiego. nego św. Stanisława Kostki w Cisowie. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2015 r. – 350 000 zł. 2012 r. – 70 000 zł. 2013 r. – 200 000 zł. Barokowy kościół filialny Matki Boskiej Gotycki kościół (dawniej parafialny) Naj- Gotycki kościół filialny św. Stanisława Częstochowskiej, wzniesiony w latach świętszej Marii Panny, z cegły i granitu, Kostki, ceglany, wzniesiony w XIV w., 1740-1741; jednonawowy z masywną wzniesiony etapami w latach 1389-1451, rozbudowany w XV i XVI w., przebudo- neobarokową wieżą frontową dobudo- zapewne z udziałem Hinricha Brunsberga; wany w 1860 r.; salowy z trójbocznym za- waną w 1878 r. halowy z obejściem wokół prezbiterium mknięciem i wieżą frontową. i wieżą od frontu, nadbudowaną w latach 1855-1861 według projektu Friedricha Au- Drawień gusta Stülera (102,5 metra wysokości); po Darłowo zniszczeniu w 1945 r. w ruinie, od 1991 r. GM. SZCZECINEK, POW. SZCZECINECKI w odbudowie. POW. SŁAWIEŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Gwdzie Wiel- Parafia Rzymskokatolicka św. Gertrudy kiej: instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- Gmina Chojna: rewitalizacja murów w Darłowie: naprawa fundamentów i mu- wej w kościele filialnym Matki Boskiej Ró- miejskich. rów oraz konserwacja polichromii w ko- żańcowej w Drawieniu. Dotacja z programów ministra ściele parafialnym. Dotacja z programów ministra 2015 r. – 300 000 zł. Dotacja z programów ministra 2010 r. – 24 000 zł. Gotyckie mury obronne, z ceglane, wzno- l. 2013-2014 – 250 000 zł. Kościół Matki Boskiej Różańcowej, o kon- szone od początku XIV w. do początku Gotycko kościół parafialny św. Gertru- strukcji szachulcowej, wzniesiony w 1695 r.; 1. Brzesko XV w.; częściowo rozebrane, zachowane dy, pierwotnie kaplica cmentarna, ce- salowy z wieżą dobudowaną w 1927 r. Strop fragmenty z basztami łupinowymi i bra- glany, wzniesiony zapewne w 2. ćwierci w kościele Narodzenia Najświętszej Marii mami: Świecką i Barnkowską. XIV w. lub dopiero w 1. połowie XV w., Panny przekształcony ok. 1620 r., restaurowany Ginawa w połowie XIX w. i ok. 1912 r.; na rzucie Chwarstno dwunastoboku, z wyższą sześcioboczną GM. WĘGORZYNO, POW. ŁOBESKI 2. częścią centralną i sklepieniami wsparty- Parafia Rzymskokatolicka w Storkowie: Chwarszczany GM. WĘGORZYNO, POW. ŁOBESKI Kościół św. mi na sześciu filarach, kryty wysokim da- kapitalny remont kościoła filialnego św. Stanisława Kostki Parafia Rzymskokatolicka w Runowie: re- chem ostrosłupowym. Anny w Ginawie. mont pokrycia dachowego kościoła filial- Dotacja z programów ministra nego Wniebowzięcia Najświętszej Marii 2009 r. – 350 000 zł. 3. Panny w Chwarstnie. Dobropole Kościół filialny św. Anny, o konstruk- Chojna Dotacja z programów ministra cji szachulcowej, wzniesiony w 1787 r., Kościół GM. TRZCIŃSKO-ZDRÓJ, POW. GRYFIŃSKI Najświętszej 2014 r. – 130 000 zł. przebudowany w XIX w.; salowy z wie- Marii Panny Późnogotycki kościół filialny Wniebo- Parafia Rzymskokatolicka w Góralicach: żą frontową, drewnianą w najwyższej wzięcia Najświętszej Marii Panny, kamien- remont konstrukcji i poszycia dachu ko- kondygnacji. 219 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Golenice Gryfino wy z drewnianą wieżą frontową z 1681 r., zwieńczoną ostrosłupowym hełmem. GM. MYŚLIBÓRZ, POW. MYŚLIBORSKI POW. GRYFIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Golenicach: Parafia Rzymsko Narodzenia Najświęt- remont elewacji kościoła parafialnego Mat- szej Marii Panny w Gryfinie: remont da- Kamień Pomorski ki Bożej Królowej Polski. chu kościoła parafialnego. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra POW. KAMIEŃSKI 2013 r. – 300 000 zł. l. 2013-2014 – 550 000 zł. Konkatedralna Parafia Rzymskokatolic- Późnobarokowy kościół parafialny Matki Gotycki kościół Narodzenia Najświętszej ka św. Ottona w Kamieniu Pomorskim: Bożej Królowej Polski, pierwotnie ewan- Marii Panny, pierwotnie późnoromań- konserwacja tryptyku Wniebowzięcie Naj- gelicko-augsburski, wzniesiony w latach ski z kostki granitowej, wzniesiony w 3. świętszej Marii Panny w ołtarzu głów- 50. XVIII w. z fundacji von Roseyów, re- ćwierci XIII w., przebudowany w stylu go- nym, remont wieży i instalacja sygnali- staurowany w latach 1976-1977; jedno- tyckim ok. 1300 r. i ok. 1400 r., przebu- zacji przeciwpożarowej w konkatedrze nawowy z półelipsoidalnym prezbiterium, dowany w duchu neogotyckim w latach św. Jana Chrzciciela. przybudówką z lożą kolatorską i masywną 1861-1863; halowy z jednoprzęsłowym Dotacja z programów ministra wieżą frontową. korpusem, transeptem i wieżą frontową. l. 2009-2015 – 556 000 zł Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska Kościo- ła rzymskokatolickiego: renowacja i kon- Goleniów Iwięcino serwacja średniowiecznych katedr Pomo- rza Zachodniego. POW. GOLENIOWSKI GM. SIANÓW, POW. KOSZALIŃSKI Dotacja z programów ministra Gmina Goleniów: konserwacja murów Parafia Rzymskokatolicka w Dobiesławiu: l. 2008-2010 – 132 000 zł miejskich. remont dachu kościoła filialnego Matki Bo- łącznie z katedrami w Kołobrzegu, Dotacja z programów ministra skiej Królowej Polski w Iwięcinie. Koszalinie i Szczecinie. 2012 r. – 139 000 zł. Dotacja z programów ministra Dotacja ze środków priorytetu Gotyckie mury obronne, kamienno-ce- 2010 r. – 200 000 zł. ochrona europejskiego dziedzic- glane, wzniesione w XIV w., zachowane Gotycki kościół filialny Matki Boskiej Kró- twa kulturowego MF EOG i NMF fragmentarycznie, w tym m.in. Brama lowej Polski, ceglano-kamienny, wzniesio- l. 2008-2010 - 1 564 000 zł. Wolińska (ceglana, po 1450 r., ob. dom ny w XIV w., rozbudowany w XVI w. lub Gotycki kościół konkatedralny (także pa- kultury), Wieża Mennicza (obok furta ok. 1737 r.; jednonawowy z dachem kry- rafialny) św. Jana Chrzciciela, ceglano-ka- wodna) i Baszta Prochowa; w miejsce for- tym gontem i z wieżą frontową. mienny, wzniesiony w latach 1330-1385, tyfacji powstały Planty (park). z wykorzystaniem romańskiego prezbiterium 4. ćwierci XII i XIII w., wielokrot- Jarszewo nie restaurowany, m.in. w połowie XIX w. Gronowo (budowa obecnej wieży frontowej) i ok. GM. KAMIEŃ POMORSKI, POW. KAMIEŃSKI 1960 r. (regotycyzacja); bazylika transep- GM. OSTROWICE, POW. DRAWSKI Parafia Rzymskokatolicka w Jarszewie: re- towa z alternacją podpór. Parafia Rzymskokatolicka w Gronowie: remont dachu kościoła parafialnego Naro- mont ścian nawy i fundamentów kościoła dzenia Najświętszej Marii Panny. Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. filialnego Wniebowstąpienia Pańskiego. Dotacja z programów ministra Ottona w Kamieniu Pomorskim: remont Dotacja z programów ministra 2008 r. – 55 000 zł. dachu Pałacu Biskupiego. 2014 r. – 200 000 zł. Kościół parafialny Narodzenia Najświęt- Dotacja z programów ministra Kościół filialny Wniebowstąpienia Pań- szej Marii Panny, z kamienia narzutowego, 2013 r. – 200 000 zł. skiego, pierwotnie ewangelicko-augsbur- wzniesiony w początkach XVI w. w stylu Pałac biskupi, wzniesiony jako gotycki po ski, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- gotyckim, gruntownie przekształcony pod- 1321 r., przebudowany na renesansowy ok. ny w XIX w.; salowy ze starszą, drewnianą czas odbudowy po 1634 r., restaurowany 1568 r. i barokowy ok. 1755 r., restauro- 220 wieżą frontową z 1703 r. w połowie XIX w. i w 1913 r.; jednonawo- wany w XX w. WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Katedralna Parafia Rzymskokatolicka św. Karnieszewice Kołobrzeg Ottona w Kamieniu Pomorskim: remont fundamentów i konserwacja elewacji ku- GM. SIANÓW, POW. KOSZALIŃSKI POW. KOŁOBRZESKI rii Dziekana. Parafia Rzymskokatolicka w Siecieminie: Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska Kościo- Dotacja z programów ministra remont fundamentów i ścian kościoła fi- ła rzymskokatolickiego: renowacja i kon- l. 2012-2015 – 600 000 zł. lialnego Najświętszego Serca Pana Jezusa. serwacja średniowiecznych katedr Pomo- Barokowy dom dziekana kapituły kamień- Dotacja z programów ministra rza Zachodniego. skiej, wzniesiony ok. 1725 r. w miejscu 2014 r. – 250 000 zł. Dotacja z programów ministra wcześniejszego dworu z XVI w., restauro- Kościół filialny Najświętszego Serca Pana l. 2008-2010 – 132 000 zł wany w XIX i XXI w.; dziewięcioosiowy, Jezusa, pierwotnie ewangelicko-augsbur- (łącznie z katedrami w Kamieniu parterowy z jednoosiową piętrową wystaw- ski, o konstrukcji szachulcowej, wzniesio- Pomorskim, Koszalinie ką pośrodku, kryty wysokim, czterospado- ny w 1803 r.; jednonawowy z drewnianą i Szczecinie). wym dachem. wieżyczką na szczycie. Dotacja ze środków priorytetu ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego MF EOG i NMF Karcino Kępno l. 2008-2010 - 5 342 000 zł. Gotycka konkatedra Wniebowzięcia Naj- GM. KOŁOBRZEG, POW. KOŁOBRZESKI GM. DOBRZANY, POW. STARGARDZKI świętszej Marii Panny, ceglana, wzniesio- Parafia Rzymskokatolicka w Sarbii: remont Parafia Rzymskokatolicka w Dobrzanach: na w czterech etapach od końca XIII w. elewacji wieży kościoła filialnego Podwyż- remont dachu kościoła filialnego św. Jó- do połowy XV w., restaurowana w końcu szenia Krzyża Świętego w Karcinie. zefa w Kępnie. XIX w., odbudowana po II wojnie świato- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra wej do 1984 r.; pięcionawowa hala ze skle- 2010 r. – 169 000 zł. 2014 r. – 200 000 zł. pieniami krzyżowo-żebrowymi i gwiaździ- Neogotycki kościół filialny Podwyższe- Klasycystyczny kościół filialny św. Józefa, stymi, od frontu potężny masyw wieżowy. nia Krzyża Świętego, pierwotnie ewange- pierwotnie ewangelicko-augsburski, wznie- licko-augsburski, ceglany, wzniesiony ok. siony w 1. połowie XIX w.; jednonawowy 1869 r.; jednonawowy z masywna wieżą z wieżą frontową z 1767 r. Komorowo frontową, zwieńczoną ostrosłupowym heł- mem ; wokół świątyni dawny cmentarz GM. POLANÓW, POW. KOSZALIŃSKI z zabytkowym murem z XIX w. i pomni- Kołbacz Parafia Rzymskokatolicka w Bukowie: kowym starodrzewiem. remont dachu i wieży kościoła filialnego 1. GM. STARE CZARNOWO, POW. GRYFIŃSKI Niepokalanego Serca Najświętszej Marii Darłowo Kościół św. Parafia Rzymskokatolicka w Kołbaczu: Panny w Komorowie. Gertrudy Karlino remont dachu i konserwacja elewacji ko- Dotacja z programów ministra ścioła parafialnego Najświętszego Serca l. 2013-2015 – 400 000 zł. POW. BIAŁOGARDZKI Pana Jezusa. Gotycki kościół filialny Niepokalanego Serca 2. Parafia Rzymskokatolicka w Karlinie: kon- Dotacja z programów ministra Najświętszej Marii Panny, ceglano-kamien- Kamień serwacja organów kościoła parafialnego św. l. 2011-2015 – 1 840 000 zł. ny, wzniesiony w XV w., przebudowany w. Pomorski Katedra św. Jana Michała Archanioła. Gotycki kościół parafialny Najświętszego XIX w.; jednonawowy z wieżą frontową. Chrzciciela Dotacja z programów ministra Serca Pana Jezusa, pierwotnie Cystersów, 2008 r. – 180 000 zł. ceglany, wzniesiony etapami od ok. 1210 r. Późnogotycki kościół parafialny św. Mi- do połowy XIV w., częściowo rozebrany Korytowo 3. chała Archanioła, ceglany, wzniesiony po 1721 r. (nawy boczne i kaplice od po- Kołbacz GM. CHOSZCZNO, POW. CHOSZCZEŃSKI Kościół ok. 1510 r., odbudowany w 1685 r. i po łudnia), restaurowany w połowie XIX w.; Najświętszego wojnach napoleńskich, przebudowany pierwotnie bazylikowy z transeptem i pa- Parafia Rzymskokatolicka w Korytowie: Serca Pana Jezusa w 1866 r.; halowy z wieżą frontową i wy- rami kaplic przy transepcie od wschodu; remont elewacji wieży kościoła parafial- dłużonym prezbiterium. na krzyżu drewniana wieża z sygnaturką. nego św. Stanisława Kostki. 221 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Dotacja z programów ministra Towarzystwo Miłośników Koszalińskiej 2015 r. – 248 000 zł. Wąskotorówki: wymiana podkładów i re- Gotycki kościół parafialny św. Stanisława mont lokomotywowni Koszalińskiej Kolei Kostki, wzniesiony w XIII w., przebudo- Wąskotorowej. wany w XIX w.; salowy z neobarokową Dotacja z programów ministra wieżą frontową. l. 2010-2013 – 269 000 zł. Zabytkowa kolej wąskotorowa, zbudowana w latach 1898-1909 na trasie Koszalin-Rar- Koszalin wino; zamknięta w 2001 r., obecnie użytko- wana turystycznie; zachowane m.in. loko- Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska Kościo- motywownia i stacja Koszalin Wąskotorowy. ła rzymskokatolickiego: renowacja i konserwacja średniowiecznych katedr Pomo- rza Zachodniego. Kozielice Dotacja z programów ministra l. 2008-2010 – 132 000 zł GM. GOLCZEWO, POW. KAMIEŃSKI (łącznie z katedrami w Kamieniu Parafia Rzymskokatolicka w Kozielicach: Pomorskim, Kołobrzegu remont dachu kościoła parafialnego Chry- i Szczecinie). stusa Króla. Dotacja ze środków priorytetu Dotacja z programów ministra ochrona europejskiego dziedzic- 2013 r. – 300 000 zł. twa kulturowego MF EOG i NMF Gotycki kościół parafialny Chrystusa Króla, l. 2008-2010 - 3 518 000 zł. ceglano-kamienny, wzniesiony w XIV w., Gotycka katedra Niepokalanego Poczęcia przebudowany w XV w., rozbudowany w la- Najświętszej Marii Panny, ceglana, wznie- tach 1912-1913; salowy z drewnianą wieżą siona w latach 1300-1333 jako kościół pa- frontową (konstrukcja słupowa) z 1771 r. rafialny (fara), restaurowany w duchu neogotyku w XIX w., regotycyzowany w latach 70. XX w.; bazylika ze sklepieniem gwiaź- Kraśnik Łobeski dzistym i masywną wieżą frontową. GM. WĘGORZYNO, POW. ŁOBESKI Parafia Prawosławna w Koszalinie: remont Parafia Rzymskokatolicka w Sielsku: kon- dachu cerkwi parafialnej Zaśnięcia Prze- serwacja grobowca von Possartów. najświętszej Bogurodzicy. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra 2010 r. – 80 000 zł. 2012 r. – 400 000 zł. Mauzoleum rodu von Possart na terenie Gotycka cerkiew parafialna Zaśnięcia przykościelnym, wzniesiony w 1866 r.; na- Przenajświętszej Bogurodzicy, pierwot- wiązujący w formie do włoskiego campo nie kościół rzymskokatolicki, następ- santo, z tablicami z obramowaniem arkad- nie ewangelicko-augsburski, wzniesiona kowym, osadzonymi w ceglanym murze. w końcu XIII w. jako kaplica zamkowa, odbudowana w początkach XVII w.; salowa z sygnaturką. Krąg

Szensztacki Instytut Sióstr Maryi w Ko- GM. POLANOWO, POW. KOSZALIŃSKI szalinie: konserwacja elewacji wieży wido- Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia kowej na Górze Chełmskiej w Koszalinie. Krzyża Świętego w Ostrowcu: konserwa- Dotacja z programów ministra cja elewacji kościoła filialnego Zwiasto- 2013 r. – 30 000 zł. wania Najświętszej Marii Panny w Krągu. Ceglana wieża widokowa na Krzyżance Dotacja z programów ministra (kulminacji Góry Chełmskiej), wznie- l. 2014-2015 – 550 000 zł. siona w 1888 r.; cylindryczna, wysoko- Renesansowo-barokowy kościół filialny ści 31,5 metra. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, pierwotnie ewangelicko-augsburska kapli- Muzeum w Koszalinie: instalacja sygnaliza- ca zamkowa, wzniesiony ok. 1580 r. przy cji przeciwpożarowej w siedzibie muzeum. rezydencji von Podewilsów, przebudowa- Dotacja z programów ministra ny w 2. połowie XVII w.; salowy z kaplicą 2013 r. – 35 000 zł. grobową od południa z ok. 1700 r. Eklektyczny budynek dawnego młyna miejskiego, wzniesiony w dwóch etapach: w latach 1838-1842 młyn właściwy i w latach Laskowo 1890-1987 tzw. pałac młynarza; o niere- gularnej bryle, kilkuskrzydłowy, jedno – GM. PRZELEWICE, POW. PYRZYCKI i dwupiętrowy, z wieżą krytą hełmem; od Parafia Rzymskokatolicka św. Wojciecha 222 1991 r. siedziba muzeum. Biskupa i Męczennika w Barlinku: remont WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE dachu kościoła filialnego Najświętszego Dotacja z programów ministra Klasztor Zgromadzenia Sióstr Jezusa Mi- Serca Pana Jezusa w Laskowie. 2015 r. – 100 000 zł. łosiernego w Myśliborzu: remont pokry- Dotacja z programów ministra Kościół filialny Matki Bożej Królowej cia dachowego klasztoru. 2011 r. – 150 000 zł. Polski, pierwotnie ewangelicko-augsbur- Dotacja z programów ministra Gotycko-romański kościół filialny Najświęt- ski, o konstrukcji szachulcowej, wznie- 2008 r. – 300 000 zł. szego Serca Pana Jezusa, z kamienia narzuto- siony w latach 1662-1663, remontowany Dom mieszkalny, wzniesiony w XIX w., wego, wzniesiony w 2. połowie XIII w.; salo- w 1726 r.; jednonawowy z masywną wieżą piętrowy z wysokim naczółkowym da- wy z drewnianą wieżą frontową z ok. 1800 r. frontową, zwieńczoną barokowym hełmem. chem, parter murowany, wyższe partie o konstrukcji szachulcowej.

Łęczyca Mieszkowice Niepołcko GM. STARA DĄBROWA, POW. STARGARDZKI POW. GRYFIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Parlinie: remont Gmina Mieszkowice: renowacja murów GM. BARLINEK, POW. MYŚLIBORSKI dachu i wieży kościoła filialnego Ofiarowa- miejskich przy ul. Granicznej. Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Dziedzic- nia Najświętszej Marii Panny w Łęczycy. Dotacja z programów ministra twa „Młyn-Papiernia” w Barlinku: stabili- Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 361 000 zł. zacja konstrukcji i remont wnętrza dworu 2013 r. – 250 000 zł. Gotyckie mury obronne, z kamienia na- ryglowego w Niepołcku. Gotycki kościół filialny Ofiarowania Naj- rzutowego i cegły, wzniesione etapami od Dotacja z programów ministra świętszej Marii Panny, kamienno-ceglany, początku XIV do końca XV w.; obwód l. 2012-2015 – 800 000 zł. wzniesiony w 4. ćwierci XV w.; salowy murów (trzech różnych typów) z basztami Dwór ziemiański, o konstrukcji ryglowej, z wieżą frontową, częściowo drewnianą. łupinowymi zachowany prawie w całości wzniesiony w XVIII w.; piętrowy, kryty (bez bram), lecz nie w pełnej wysokości. wysokim, łamanym dachem; wokół zachowany park krajobrazowy. Marianowo Moryń GM. MARIANOWO, POW. STARGARDZKI Osieki Koszalińskie Parafia Rzymskokatolicka w Mariano- POW. GRYFIŃSKI wie: wykonanie remontu dachu klaszto- Gmina Moryń: konserwacja murów GM. SIANÓW, POW. KOSZALIŃSKI ru pocysterskiego. obronnych. Parafia Rzymskokatolicka w Osiekach Ko- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra szalińskich: wykonanie odwodnienia i kon- 2012 r. – 450 000 zł. l. 2009-2014 – 350 000 zł. serwacja elewacji kościoła parafialnego św. Gotycki budynek dawnego klasztoru Gotyckie mury obronne, z kamienia na- Antoniego Padewskiego. Cysterek (sekularyzowanego w XVI w.), rzutowego i cegły, wzniesione etapami na Dotacja z programów ministra wzniesiony w XIII w., w XVII-XVIII w. przełomie XIII i XIV w.; zachowane peł- 2015 r. – 200 000 zł. barokizowany; pierwotnie dwuskrzydło- nym obwodzie, nieznacznie obniżone. Gotycki kościół parafialny św. Antoniego Pa- wy, zachowane skrzydło zachodnie (pię- dewskiego, ceglano-kamienny, wzniesiony w. trowe, kryte wysokim dachem). Parafia Rzymskokatolicka w Moryniu: re- XIV w., przebudowany w XV w., restauro- mont dachu, elewacji i wieży kościoła pa- wany w XIX w.; halowy z wieżą frontową. rafialnego Ducha Świętego. Maszewo Dotacja z programów ministra l. 2011-2013 – 1 199 000 zł. Pełczyce POW. GOLENIOWSKI Późnoromański kościół parafialny (far- Parafia Rzymskokatolicka w Maszewie: ny) Ducha Świętego, z kostki granitowej, POW. CHOSZCZEŃSKI konserwacja krucyfiksu znajdującego się wzniesiony etapami od 2. połowy XIII w. Parafia Rzymskokatolicka w Pełczycach: w wnętrzu kościoła parafialnego Matki do XV w.; pseudobazylika z transeptem, remont dachu i wnętrza kościoła para- 1. Boskiej Częstochowskiej. z wieżą frontową z ok. 1300 r., nadbudo- fialnego Narodzenia Najświętszej Ma- Koszalin Dotacja z programów ministra waną w drewnie w 1756 r. rii Panny. Wieża widokowa 2014 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra na Krzyżance Gotycki kościół parafialny (farny) Mat- 2008 r. – 600 000 zł. ki Boskiej Częstochowskiej, ceglano-ka- Myślibórz Gotycki kościół parafialny Narodzenia mienny, wzniesiony w 2. połowie XIV Najświętszej Marii Panny, pierwotnie 2. POW. MYŚLIBORSKI Mieszkowice lub 1. połowie XV w., z wykorzystaniem Cystersów, z kamienia narzutowego i ce- Mury obronne reliktów świątyni z XIII w., restaurowany Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Chrzci- gły, wzniesiony w XV w., przebudowany m.in. w latach 60. XIX w.; halowy z wie- ciela w Myśliborzu: konserwacja elewa- w 1566 r. i 1906 r.; salowy z neogotycką żą frontową. cji i remont wieży kościoła parafialnego. wieżą i kaplicą od południa. 3. Dotacja z programów ministra Pęzino l. 2010-2014 – 1 548 000 zł. Zamek Mielenko Drawskie Gotycki kościół parafialny św. Jana Chrzcicie- Pęzino la (od 1992 r. kolegiata), z kostki granitowej, GM. DRAWSKO POMORSKIE, POW. DRAWSKI wzniesiony w początkach XV w., z wykorzy- GM. STARGARD SZCZECIŃSKI, 4. POW. STARGARDZKI Runowo Parafia Rzymskokatolicka św. Pawła Apo- staniem murów świątyni z XIII w., restauro- Stalle w kościele stoła w Drawsku Pomorskim: remont wieży wany w latach 80. XVI w. i w końcu XIX w.; Rarytas Sp. z o.o.: instalacja sygnalizacji św. Tomasza kościoła filialnego Matki Bożej Królowej trójnawowa hala z wieżą frontową, zwieńczo- przeciwpożarowej w zamku w Pęzinie. Polski w Mielenku Drawskim. na ośmiobocznym, ostrosłupowym hełmem. Gotycki zamek Joannitów, z kamienia 223 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

i cegły, wzniesiony pod koniec XIV w., -XVIII w. i w 1945 r.; zachowane znacz- przebudowany w XVI w. dla von Borc- ne odcinku obwodu z basztami łupinowy- ków, rozbudowany w duchu renesan- mi (m.in. Baszta Sowia) i Wieżą Bańską. su w XVII w. i ponownie o neogotyckie skrzydło w latach 50. XIX w. dla von Puttkamerów; na rzucie kwadratu z dzie- Rościn dzińcem wewnętrznym. GM. MYŚLIBÓRZ, POW. MYŚLIBORSKI Inwestor prywatny: wzmocnienie ścian Polanów i odbudowa dachu romańskiego kościoła. Dotacja z programów ministra POW. KOSZALIŃSKI 2013 r. – 299 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Polanowie: re- Późnoromański kościół, z kamienia na- mont dachu kościoła filialnego Wniebo- rzutowego, wzniesiony 2 połowie XIII w., wzięcia Najświętszej Marii Panny. przebudowany w XIV w. (wczesnogotyckie Dotacja z programów ministra szczyty), w XIX w. zdesakralizowany i za- 2009 r. – 400 000 zł. mieniony na spichlerz, po 1945 r. zrujno- Kościół filialny Wniebowzięcia Najświętszej wany; salowy. Marii Panny, ceglany, wzniesiony w XV w. jako gotycki (zachowana wieża), gruntownie przekształcony w 1741 r. i ponownie Rożnowo w stylu neogotyckim w końcu XIX w.; jednonawowy z transeptem. GM. BANIE, POW. GRYFIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka w Lubanowie: remont dachu kościoła filialnego Mat- Przekolno ki Boskiej Częstochowskiej w Rożnowie. Dotacja z programów ministra GM. PEŁCZYCE, POW. CHOSZCZEŃSKI 2014 r. – 100 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Będargowie: Kościół filialny Matki Boskiej Częstochow- remont kościoła filialnego Matki Boskiej skiej, z kamienia narzutowego, wzniesiony Częstochowskiej. w XIII w.; salowy; w sąsiedztwie neogo- Dotacja z programów ministra tycka kaplica grobowa z XIX w. 2009 r. – 600 000 zł. Gotycki kościół filialny Matki Boskiej Czę- stochowskiej, z kostki granitowej, wzniesio- Runowo ny w końcu XIII w., oszkarpowany w XIX w.; salowy z wieżą z końca XV w. GM. WĘGORZYNO, POW. ŁOBESKI Parafia Rzymskokatolicka w Runowie: remont dachu i konserwacja wnętrza ko- Przelewice ścioła parafialnego św. Tomasza Apostoła. Dotacja z programów ministra POW. PYRZYCKI l. 2011-2015 – 480 000 zł. Parafia Rzymskokatolicka w Przelewicach: Gotycki kościół parafialny św. Tomasza konserwacja ołtarza głównego kościoła pa- Apostoła, kamienny, wzniesiony na prze- rafialnego Matki Bożej Królowej Polski. łomie XIV i XV w., przebudowany ok. Dotacja z programów ministra 1860 r.; jednonawowy z neogotycką wie- l. 2009-2010 – 160 000 zł. żą z 1882 r. Gotycki kościół parafialny Matki Bożej Królowej Polski, z kamienia narzutowego, wzniesiony w 2. połowie XIII i XIV w., re- Siemczyno staurowany w 1976 r.; salowy z drewnianą wieżą frontową z XVIII w. GM. CZAPLINEK, POW. DRAWSKI Henrykowskie Stowarzyszenie w Siem- czynie: remont dachu i wykonanie opa- Pyrzyce ski drenażowej przy pałacu. Dotacja z programów ministra POW. PYRZYCKI l. 2014-2015 – 450 000 zł. Gmina Pyrzyce: renowacja murów Barokowy pałac von Goltzów, wzniesio- miejskich. ny w latach 1722-1726, rozbudowany Dotacja z programów ministra dla Arnimów w 1796 r., przebudowany l. 2013-2015 – 700 000 zł. w początkach XI w.; na planie podkowy, Gotyckie mury obronne, z kamienia na- piętrowy (od strony ogrodu dwupiętrowy, rzutowego i cegły, wzniesione na przeło- z jednoosiowymi ryzalitami skrajnymi, po- mie XIII i XIV w., przebudowane w XIV łączonymi tarasem); kryty wysokim da- 224 i XVI w. (nadbudowa), niszczone w XVII- chem łamanym. WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Sławęcin Stargard Szczeciński Dotacja z programów ministra l. 2013-2015 – 1 067 000 zł. GM. CHOSZCZNO, POW. CHOSZCZEŃSKI POW. STARGARDZKI Zamek Joannitów, kamienno-ceglany, Parafia Rzymskokatolicka w Piaseczniku: Gmina Miasto Stargard Szczeciński: kon- pierwotnie gotycki, wzniesiony w koń- remont wieży kościoła filialnego Matki serwacja Bramy Portowej w ciągu murów cu XIV w., rozbudowany w XV w., prze- Boskiej Ostrobramskiej. miejskich. kształcony na nowożytną rezydencję (roz- Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra biórka dwóch skrzydeł) na przełomie XVII 2014 r. – 250 000 zł. 2008 r. – 150 000 zł. i XVIII w. dla Hohenzollernow; dwupię- Gotycki kościół filialny Matki Boskiej Pozostałości średniowiecznych, gotyckich trowy, z barokowym wystrojem i narożną Ostrobramskiej, kamienny, wzniesiony obwarowań, kamienno-ceglanych, najpo- gotycką wieżą. ok. 1521 r.; salowy z drewnianą wieżą tężniejszych na Pomorzu, wzniesionych w. wystawioną w 1796 r. w bezpośredniej XIII-XV w.: bramy: Pyrzycka, Wałowa, bliskości fasady. Portowa, ceglana, dwukondygnacyjna, Szczecin z dwiema wieżyczkami), Świętojańska, baszty: Morze Czerwone, Tkaczy, Jeńców, Gmina miasta Szczecina: adaptacja zabyt- Słonowice Białogłówka, basteje i Arsenał. kowej zajezdni na siedzibę Muzeum Tech- niki i Komunikacji w Szczecinie. GM. BRZEŻNO, POW. ŚWIDWIŃSKI Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Dotacja ze środków priorytetu Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Marii Panny Królowej Świata w Stargar- ochrona europejskiego dziedzic- Archanioła w Świdwinie: konserwacja dzie Szczecińskim: remont dachu, elewa- twa kulturowego MF EOG i NMF rzeźb i ołtarza głównego w kościele fi- cji instalacja sygnalizacji przeciwpożaro- l. 2008-2010 - 9 216 000 zł. lialnym Podwyższenia Krzyża Świętego wej w kolegiacie. Zajezdnia tramwajowa w dzielnicy Nie- w Słonowicach. Dotacja z programów ministra mierzyn, głównie o konstrukcji żelbetowej, Dotacja z programów ministra l. 2008-2015 – 2 480 000 zł. wzniesiona w 1907 r.; zajezdnia typu czo- 2008 r. – 60 000 zł. Gotycka kolegiata (także kościół parafialny) łowego, z 16 ślepo zakończonymi torami. Kościół filialny Podwyższenia Krzyża Świę- Najświętszej Marii Panny Królowej Świa- tego, pierwotnie ewangelicko-augsbur- ta, ceglana, wzniesiona etapowo od końca Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska Kościo- ski, o konstrukcji ryglowej, wzniesiony XIII do połowy XV w. (m.in. prze Hinri- ła rzymskokatolickiego: renowacja i kon- w XVIII w.; salowy. cha Brunsberga); restaurowana w XVII, serwacja średniowiecznych katedr Pomo- XIX (według projektu Karla Friedricha rza Zachodniego. Schinkla) i początkach XX w., odbudowana Dotacja z programów ministra Smardzko w latach 1946-1959; bazylika z obejściem, l. 2008-2010 – 132 000 zł otoczona wieńcem 24 kaplic i dwuwieżową (łącznie z katedrami w Kamieniu GM. ŚWIDWIN, POW. ŚWIDWIŃSKI fasadą (wieża południowa niewyciągnięta). Pomorskim, Kołobrzegu Parafia Rzymskokatolicka św. Michała Ar- i Koszalinie). chanioła w Świdwinie: instalacja sygnaliza- Parafia Rzymskokatolicka Najświętszej Dotacja ze środków priorytetu cji przeciwpożarowej w kościele filialnym Marii Panny Królowej Świata w Stargar- ochrona europejskiego dziedzic- Matki Bożej Ostrobramskiej. dzie Szczecińskim: remont ścian i dachu twa kulturowego MF EOG i NMF Dotacja z programów ministra budynku organistówki. l. 2008-2010 - 2 606 000 zł. 2010 r. – 24 000 zł. Dotacja z programów ministra Archikatedralna Parafia Rzymskokatolicka Kościół filialny Matki Boskiej Ostrobram- l. 2011-2014 – 700 000 zł. św. Jakuba Apostoła w Szczecinie: konser- skiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, Jeden z trzech zabytkowych budynków ple- wacja elewacji archikatedry. o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony banii przy kolegiacie, ceglany, wzniesiony Dotacja z programów ministra w XVII w.; salowy zamknięty trójbocznie, prawdopodobnie w końcu XIV w.; piętro- l. 2011-2013 – 550 000 zł. z drewnianą wtopioną wieżą od frontu, nawy, z szachulcowymi szczytami z XIX w. Gotycka Archikatedra św. Jakuba Aposto- krytą czworobocznym dachem ze stożko- ła, ceglana, wzniesiona etapowo od końca wym hełmem. XIII w. do połowy XV w., prawdopodob- Strzepowo nie m.in. z udziałem Hinricha Brunsber- ga; przebudowany w XVII w., regotycyzo- Sowno GM. BĘDZINO, POW. KOSZALIŃSKI wany w końcu XIX w., odbudowany po AB Architektura i Budownictwo Spółka zniszczeniach II wojny światowej; halowy GM. STARGARD SZCZECIŃSKI, Projektowa sp. z o.o.: zabezpieczenie ru- z obejściem i wieńcem kaplic praz fronto- POW. STARGARDZKI in pałacu w Strzepowie. wą wieżą z przełomu XV i XVI w., ukoń- 1. Dotacja z programów ministra Parafia Rzymskokatolicka w Przemoczu: czoną w 1894 r. Stargard konserwacja ołtarza głównego w kościele 2013 r. – 40 000 zł. Szczeciński filialnym św. Marii Magdaleny. Neobarokowy pałac von Blanckenburgów, Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Ewan- Kolegiata Najświętszej Marii Dotacja z programów ministra wzniesiony w 2. połowie XIX w., obecnie gelisty w Szczecinie: remont dachu i kon- Panny Królowej 2009 r. – 200 000 zł. w ruinie; piętrowy. serwacja elewacji kościoła parafialnego. Świata Neogotycki kościół filialny św. Marii Dotacja z programów ministra Magdaleny, pierwotnie ewangelicko-au- l. 2008-2015 – 1 980 000 zł. gsburski, , wzniesiony w 1889 r.; jedno- Gotycki kościół parafialny św. Jana Ewan- 2. Swobnica Szczecin nawowy z wieżą frontową; wewnątrz re- gelisty, pierwotnie Franciszkanów (obec- GM. BANIE, POW. GRYFIŃSKI Kościół św. Jana nesansowe wyposażenie (ołtarz i ambona) nie Pallotynów), ceglany, wzniesiony eta- Ewangelisty z kaplicy książęcej Barnima XI Starszego Gmina Banie: remont dachu i wieży zam- pami w XIV w., remontowany w XVIII (zm. 1573 r.). ku w Swobnicy. i XIX w., odbudowany do 1958 r.; halo- 225 WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

wy z rzędami kaplic międzyprzyporowych Świnoujście ła parafialnego Matki Bożej Wspomoże- i z prezbiterium zamkniętym większą wie- nia Wiernych. loboczną kaplicą. Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Dotacja z programów ministra Serca Pana Jezusa w Świnoujściu: remont l. 2014-2015 – 800 000 zł. Muzeum Narodowe w Szczecinie: rozbu- elewacji i wzmocnienie fundamentów ko- Późnogotycki kościół parafialnego Mat- dowa sygnalizacji antywłamaniowej w gma- ścioła filialnego Niepokalanego Poczęcia ki Bożej Wspomożenia Wiernych, ka- chu muzeum. Najświętszej Marii Panny. mienny z końca XV w., ok. 1830 r. Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra rozbudowana o część o konstruk- 2012 r. – 35 000 zł. 2008 r. – 73 000 zł. cji szachulcowej; salowy z neogotyc- Neobarokowy gmach Muzeum Narodo- Gotycki kościół filialny Niepokalanego ką wieżą z XIX w. nad prezbiterium. wego, wzniesiony w stylu wilhelmińskim, Poczęcia Najświętszej Marii Panny, wznie- z elementami modernizmu i secesji, w la- siony na przełomie XV i XVI w., rozbu- tach 1908-1913 według projektu Wilhel- dowany w XVII w. i w 2. ćwierci XIX w. Warnice ma Meyer-Schwartaua dla Muzeum Miej- (być może według planów Karla Friedri- skiego; na planie litery E, trzypiętrowy cha Schinkla); salowy z prosto zamkniętym GM. DĘBNO, POW. MYŚLIBORSKI z masywną wieżą centralną. prezbiterium i wieżą od zachodu. Parafia Rzymskokatolicka w Warnicach: konserwacja ołtarza w kościele parafial- Stowarzyszenie na rzecz Cmentarza Cen- nym św. Józefa. tralnego w Szczecinie: konserwacja 35 Trzcińsko-Zdrój Dotacja z programów ministra pomników na Cmentarzu Centralnym. 2015 r. – 50 000 zł. Dotacja z programów ministra POW. GRYFIŃSKI Gotycki pierwotnie kościół parafialny św. l. 2008-2010 – 421 000 zł. Remont murów miejskich wraz z brama- Józefa, wzniesiony w XIV w., w połowie Cmentarz komunalny, założony ok. mi: Bocianią, Chojeńską, Myśliborską. XIX w. rozbudowany m.in. o neogotycką 1900 r., według projektu Wilhelma Mey- Dotacja z programów ministra fasadę z wieżą (w górnych partiach ośmio- er-Schwartaua, obecnie o powierzchni 172 l. 2012-2015 – 791 000 zł boczną), apsydę i kruchtę; salowy. hektarów (trzeci co do wielkości w Euro- Gotyckie mury obronne, ceglano-kamien- pie, największy w Polsce); wielostylowe ne, wzniesione w XIV i XV w., restaurowa- założenie cmentarno-parkowe, z monu- ne XIX w.; zachowane m.in. duże fragmenty Warszyn mentalną neoromańską bramą, kaplicą z bramami Chojeńską i Myśliborską oraz z krematorium. 24 basztami (m.in. Bocianią i Prochową). GM. DOLICE, POW. STARGARDZKI Parafia Rzymskokatolicka w Dobropolu Py- Remont budynku ratusza. rzyckim: remont wieży kościoła filialnego Świdwin Dotacja z programów ministra Św. Antoniego Padewskiego w Warszynie. 2009 r. – 200 000 zł. Dotacja z programów ministra POW. ŚWIDWIŃSKI Gotycki ratusz, ceglano-kamienny, wznie- l. 2013-2015 – 1 350 000 zł. Gmina Miejska Świdwin: remont dachu siony na przełomie XV i XVI w., z wykorzy- Późnoromański kościół Św. Antoniego zamku w Świdwinie. staniem murów starszej budowli z XIV w., Padewskiego, kamienny, wzniesiony w 2. Dotacja z programów ministra restaurowany w XVII i XIX w. oraz po połowie XIII w.; salowy z wtopioną wieżą l. 2008-2009 – 461 000 zł. 1990 r.; piętrowy z ozdobnymi szczyta- zwieńczoną barokowym hełmem z XVIII w. Gotycki zamek książęcy, ceglano-kamien- mi z dekoracją maswerkową (ok. 1550 r.). ny, wzniesiony na przełomie XIII i XIV w., rozbudowany dla joannitów w 1. połowie Wełtyń XV w. i w XVI w., rozbudowany w no- Tychowo wożytną rezydencję w połowie XVIII w., GM. GRYFINO, POW. GRYFIŃSKI odbudowany do 1967 r.; na nieregular- POW. BIAŁOGARDZKI Parafia Rzymskokatolicka w Wełtyniu: wy- nym rzucie z palatium od północy i wie- Parafia Rzymskokatolicka w Tychowie: miana pokrycia wieży kościoła parafialne- 226 żą od południa. remont fundamentów i murów kościo- go Matki Boskiej Różańcowej. WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE

Dotacja z programów ministra Dotacja z programów ministra Żółtnica 2012 r. – 230 000 zł. 2013 r. – 200 000 zł. Gotycki kościół parafialny Matki Boskiej Neoromański kościół Najświętszego Ser- GM. SZCZECINEK, POW. SZCZECINECKI Różańcowej, kamienno-ceglany, wznie- ca Pana Jezusa, z kamienia narzutowego, siony w 2. połowie XV w., przebudowany wzniesiony w latach 40. XIX w.; salowy, Parafia Rzymskokatolicka w Gwdzie Wiel- ok. 1690 i ok. 1784 r.; salowy z masywną kryty dwuspadowym dachem. kiej: instalacja sygnalizacji przeciwpoża- wieżą, zwieńczoną iglicowym hełmem; we- rowej w kościele filialnym Matki Bożej wnątrz gotycko-renesansowa polichromia Częstochowskiej. o tematyce historii zbawienia z ok. 1520 r. Zwierzynek Dotacja z programów ministra 2010 r. – 23 000 zł. GM. WĘGORZYNO, POW. ŁOBESKI Kościół filialny Matki Bożej Częstochow- Wierzbno Parafia Rzymskokatolicka w Mieszewie: skiej, pierwotnie ewangelicko-augsburski, remont wieży kościoła filialnego św. Ro- o konstrukcji szachulcowej, wzniesiony GM. WARNICE, POW. PYRZYCKI dziny w Zwierzynku. w 1821 r.; salowy, poprzedzony kruchtą. Parafia Rzymskokatolicka w Starym Przy- Dotacja z programów ministra lepie: wzmocnienie ścian kościoła filialne- 2010 r. – 100 000 zł. go św. Józefa w Wierzbnie. Późnogotycki kościół filialny św. Rodzi- Żukowo Dotacja z programów ministra ny, kamienny, wzniesiony w XVI w.; sa- l. 2014-2015 – 400 000 zł. lowy z wieżą o konstrukcji szachulcowej GM. SŁAWNO, POW. SŁAWIEŃSKI Gotycki kościół filialny św. Józefa, kamien- z XVII w. i szczytem wschodnim z blendami. Parafia Rzymskokatolicka w Żukowie: re- ny, wzniesiony zapewne w XV w., salowy mont dachu kościoła parafialnego Przemie- z wieżą; wewnątrz barokowe polichromie nienia Pańskiego. na stropie z ok. 1738 r. Żabów Dotacja z programów ministra 2009 r. – 113 000 zł. GM. PYRZYCE, POW. PYRZYCKI Późnogotycki kościół parafialny Przemie- Wolin Parafia Rzymskokatolicka w Żabowie: in- nienia Pańskiego, kamienno-ceglany, wznie- stalacja sygnalizacji przeciwpożarowej i an- siony w XV w., przebudowany gruntownie POW. KAMIEŃSKI tywłamaniowej oraz konserwacja ambony w 2 połowie XVII w., zapewne z fundacji Gmina Wolin: przebudowa dworu na w kościele parafialnym św. Jana Chrzciciela. von Podewilsów; salowy z wieżą frontową. potrzeby Międzynarodowego Centrum Dotacja z programów ministra Kulturalnego. 2013 r. – 146 000 zł. Dotacja z programów ministra Późnogotycki kościół parafialny św. Ja- Żydowo l. 2009-2012 – 861 000 zł. na Chrzciciela, z kamienia narzutowego, GM. POLANOWO, POW. KOSZALIŃSKI 1. Barokowy dwór ziemiański, zbudowany na z 1569 r.; salowy z neogotycką wieżą z 1899 r., Świdwin przełomie XVIII i XIX w. dla von Belo- szczyt wschodni dekorowany blendami. Parafia Rzymskokatolicka w Żydowie: re- Zamek vów, w miejscu kasztelańskiego i książęcego mont dachu, ścian i instalacja sygnaliza- zamku; parterowy z wysokim, mansardo- cji przeciwpożarowej i antywłamaniowej wym dachem, z asymetrycznym ryzalitem Żelmowo w kościele parafialnym Niepokalanego Po- 2. centralnym z elementami serliany. częcia Najświętszej Marii Panny. Trzcińsko- GM. RADOWO MAŁE, POW. ŁOBESKI Dotacja z programów ministra Zdrój Ratusz Romb sp. z o. o: remont dachu pałacu. l. 2009-2011 – 430 000 zł. Zajezierze Dotacja z programów ministra Kościół parafialny Niepokalanego Poczę- l . 2010-2013 – 100 000 zł. cia Najświętszej Marii Panny, pierwotnie 3. GM. ŁOBEZ, POW. ŁOBESKI Neoklasycystyczny pałac Schultzów, wznie- ewangelicko-augsburski, o konstrukcji Wolin Parafia Rzymskokatolicka w Zajezierzu: na- siony w końcu XIX w.; piętrowy z ryzalitem szachulcowej, wzniesiony w XVIII w.; sa- Dwór prawa murów kościoła parafialnego Naj- środkowym ośmioboczną wieżą wtopioną lowy z wtopioną wieżą frontową , zwień- świętszego Serca Pana Jezusa. częściowo w elewację boczną. czoną hełmem. 227 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Aleksandrów Kujawski K-P 40 Biedrzychów DŚL 10 Boręty POM 154 Aleksandrówka ŚLĄ 166 Bielsk Podlaski PDL 148 Boronów ŚLĄ 166 Alwernia MAŁ 88 Bieniszew WIE 200 Borowica LUB 52 Andrzejówka MAŁ 88 Biesiadki MAŁ 88 Borów LUB 52 Antoniewo K-P 40 Biłgoraj LUB 52 Borzuchowo-Daćbogi MAZ 106 Augustowo PDL 148 Binarowa MAŁ 88 Borzygniew DŚL 11 Baborów OPO 120 Binczarowa MAŁ 89 Boża Wola MAZ 106 Bachórzec PDK 130 Biskupice ŁÓD 76 Bożków DŚL 11 Bagno DŚL 10 Biskupice MAŁ 88 Braniewo W-M 187 Bagrowo WIE 200 Biskupice OPO 120 Brdów WIE 200 Baligród PDK 130 Biskupiec W-M 186 Brochów MAZ 106 Bałucianka PDK 130 Bisztynek W-M 186 Brodnica K-P 40 Baranów Sandomierski PDK 130 Blechnarka MAŁ 89 Brody LUU 64 Barciany W-M 186 Blizanów WIE 200 Brody Poznańskie WIE 200 Barcice MAZ 106 Blizne PDK 130 Bronikowo WIE 200 Barczewo W-M 186 Blizno MAZ 106 Bronikowo ZAC 218 Bardo DŚL 10 Błażowa PDK 130 Broniszów LUU 64 Barlinek ZAC 218 Błędów MAZ 106 Brudzawy K-P 40 Bartne MAŁ 88 Bobowa MAŁ 89 Brudzewo WIE 200 Bartoszyce W-M 186 Bobrowo K-P 40 Brunary MAŁ 89 Barwałd Dolny MAŁ 88 Bobrza ŚWI 176 Brzeg Dolny DŚL 11 Batorz LUB 52 Boćki PDL 148 Brzesko ZAC 218 Bażyny W-M 186 Bodaki MAŁ 89 Brzezimierz DŚL 11 Bejsce ŚWI 176 Bodzentyn ŚWI 176 Brzezinki OPO 120 Bełk ŚLĄ 166 Bogatynia DŚL 10 Brzeziny ŁÓD 76 Bełżec LUB 52 Boguchwały W-M 187 Brzeźnica Dębicka PDK 130 Berest MAŁ 88 Boguszyce ŁÓD 76 Brzeźno Lęborskie POM 154 Beszowa ŚWI 176 Boguszyny ZAC 218 Brzozie Lubawskie W-M 187 Bezławki W-M 186 Bojadła LUU 64 Brzozowa MAŁ 89 Będkowice DŚL 10 Bolechowice MAŁ 89 Brzozów PDK 130 Będków ŁÓD 76 Bolemin LUU 64 Bucz WIE 200 Biała Podlaska LUB 52 Bolesławiec DŚL 10 Buczyna DŚL 11 Biała Szlachecka ŁÓD 76 Bolewice ZAC 218 Budzistowo ZAC 218 Białobrzegi MAZ 106 Bolków DŚL 10 Budziszewko WIE 200 Białogard ZAC 218 Bończa LUB 52 Bugaj Dmeniński ŁÓD 76 228 Białystok PDL 148 Borek Stary PDK 130 Bukowiec DŚL 11 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Bukowiec WIE 201 Cieszyn WIE 201 Dziekanowice MAŁ 90 Bukowina LUB 53 Cisowo ZAC 219 Dzierzgoń POM 154 Byczyna OPO 120 Cyganek POM 154 Dzierżoniów DŚL 13 Bydgoszcz K-P 40 Czarna Górna PDK 131 Dzikowiec PDK 132 Bysław K-P 41 Czarnolas MAZ 107 Dziwiszów DŚL 13 Bysławek K-P 41 Czarnowąsy OPO 120 Dźwierszno Wielkie WIE 202 Bystre PDK 131 Czchów MAŁ 89 Elbląg W-M 188 Bystrzyca DŚL 11 Czemierniki LUB 53 Frombork W-M 188 Bystrzyca Kłodzka DŚL 11 Czermin PDK 131 Gałdowo W-M 189 Bytów POM 154 Czermna MAŁ 89 Gałów DŚL 13 Cegłów MAZ 106 Czermno ŚWI 177 Gardzienice LUB 53 Chełm LUB 53 Czersk MAZ 107 Gaworzyce DŚL 13 Chełm Dolny ZAC 218 Czerteż PDK 131 Gdańsk POM 154 Chełmno K-P 41 Czerwińsk nad Wisłą MAZ 107 Gidle ŁÓD 77 Chełmonie K-P 41 Czeszewo WIE 201 Giełczyn PDL 149 Chełmsko Śląskie DŚL 12 Częstochowa ŚLĄ 166 Gierałcice OPO 120 Chęciny ŚWI 176 Ćwiklice ŚLĄ 166 Giewartów WIE 202 Chlastawa LUU 64 Darłowo ZAC 219 Ginawa ZAC 219 Chłopiatyn LUB 53 Dąbroszyn LUU 65 Giżycko W-M 189 Chłopice PDK 131 Dąbrowa MAZ 107 Glinianka MAZ 107 Chmielnik ŚWI 176 Dąbrowa Górnicza ŚLĄ 166 Gliwice ŚLĄ 167 Chochołów MAŁ 89 Dąbrowa Tarnowska MAŁ 89 Głębowice DŚL 13 Chocicz LUU 64 Dąbrowica DŚL 13 Głogów DŚL 13 Chociszewo LUU 64 Dąbrówka PDK 132 Głogówek OPO 121 Chociwel ZAC 219 Dębnica WIE 201 Głogówko WIE 202 Chocz WIE 201 Dębno PDK 132 Głotowo W-M 189 Chojna ZAC 219 Dębowy Gaj DŚL 13 Głuchołazy OPO 121 Chojnice POM 154 Dłużniów LUB 53 Głuchowo WIE 202 Chojnów DŚL 12 Dobczyce MAŁ 90 Głuchów ŁÓD 77 Choroszcz PDL 148 Dobiegniew LUU 65 Gniew POM 156 Chorzów ŚLĄ 166 Dobra Szlachecka PDK 132 Gniewkowo K-P 41 Chotków LUU 64 Dobro Miasto W-M 187 Gniezno WIE 202 Chotyniec PDK 131 Dobrocin DŚL 13 Gnojewo POM 156 Chrobrów LUU 65 Dobropole ZAC 219 Gola LUU 65 Chrościna Opolska OPO 120 Dobrzyca WIE 201 Gola Dzierżoniowska DŚL 14 Chróścin ŁÓD 76 Dolice ZAC 219 Golcowa PDK 132 Chruściel W-M 187 Dolsk ZAC 219 Golejów DŚL 14 Chrzanów MAŁ 89 Dołhobyczów LUB 53 Golenice ZAC 220 Chwalęcin W-M 187 Domachowo WIE 201 Goleniów ZAC 220 Chwałowice LUU 65 Domaradz PDK 132 Golina WIE 203 Chwarstno ZAC 219 Dorohucza LUB 53 Golina WIE 203 Chwarszczany ZAC 219 Drawień ZAC 219 Golub-Dobrzyń K-P 41 Cichy W-M 187 Drewnica POM 154 Gołańcz WIE 203 Ciechanowice DŚL 12 Drezdenko LUU 65 Gorajec PDK 132 Ciechanowiec PDL 148 Drobin MAZ 107 Gorzanów DŚL 14 Ciechanów MAZ 107 Drogiszka MAZ 107 Gorzków ŚWI 177 Cieksyn MAZ 107 Drozdowo PDL 149 Gorzów Wielkopolski LUU 65 Cienin Kościelny WIE 201 Drożków LUU 65 Gorzyca LUU 66 Ciepłowody DŚL 12 Drzewica ŁÓD 77 Gostków DŚL 14 Cieszanów PDK 131 Duczymin MAZ 107 Gościkowo–Paradyż LUU 66 Cieszęcin ŁÓD 76 Dukla PDK 132 Góra DŚL 14 Cieszków DŚL 12 Duszniki Zdrój DŚL 13 Góra Świętej Anny OPO 121 Cieszyn ŚLĄ 166 Dys LUB 53 Górecko Kościelne LUB 53 229 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Górka Klasztorna WIE 203 Jankowice WIE 204 Kępy DŚL 17 Górsk K-P 41 Janowiec LUB 54 Kielce ŚWI 177 Górzanka PDK 132 Janów Podlaski LUB 54 Kierzno WIE 205 Górzno K-P 41 Jarnołtowo W-M 189 Kiezmark POM 157 Grabin LUU 66 Jarnołtówek OPO 121 Kiszkowo WIE 205 Graboszewo WIE 203 Jarocin WIE 204 Klebark Wielki W-M 189 Graboszyce MAŁ 90 Jarosław PDK 134 Klecie POM 157 Grabownica Starzeńska PDK 133 Jarszewo ZAC 220 Klępsk LUU 66 Grabów LUU 66 Jasna POM 156 Klimontów ŚWI 177 Grębanin WIE 203 Jastrzębik MAŁ 91 Kluki POM 157 Grodków OPO 121 Jaśliska PDK 134 Kłobuczyn DŚL 17 Grodziczno W-M 189 Jawor DŚL 15 Kłoczew LUB 55 Grodziec DŚL 14 Jaworów DŚL 16 Kłodawa WIE 205 Grodzisko MAŁ 90 Jedlina-Zdrój DŚL 16 Kłodzko DŚL 17 Grodzisko Dolne PDK 133 Jelenia Góra DŚL 16 Kmiecin POM 157 Gromnik MAŁ 90 Jeziernik POM 157 Kociszew ŁÓD 77 Gronowo ZAC 220 Jeżewo WIE 204 Kolanowice OPO 122 Grudza DŚL 14 Jeżów Sudecki DŚL 17 Kolbuszowa PDK 135 Grudziądz K-P 42 Jędrzejów OPO 121 Kołbacz ZAC 221 Gryfino ZAC 220 Jędrzejów ŚWI 177 Kołczyn LUU 67 Gryfów Śląski DŚL 15 Jodłowa PDK 135 Koło WIE 205 Grywałd MAŁ 90 Jonkowo W-M 189 Kołobrzeg ZAC 221 Gubin LUU 66 Jordanów MAŁ 91 Komańcza PDK 135 Guciów LUB 53 Józefów LUB 54 Komarno DŚL 18 Guzów MAZ 108 Józefów MAZ 108 Kombornia PDK 135 Gwoździanka PDK 133 Jugów DŚL 17 Komorowo ZAC 221 Hajduki Nyskie OPO 121 Jutrosin WIE 204 Konarzewo WIE 205 Hańczowa MAŁ 90 Kaczanowo WIE 204 Konieczna MAŁ 91 Harklowa MAŁ 90 Kadłub ŁÓD 77 Koniemłoty ŚWI 177 Hebdów MAŁ 91 Kalinowa ŁÓD 77 Konin WIE 206 Henryków DŚL 15 Kalisz WIE 204 Konojady K-P 42 Hola LUB 53 Kalwa POM 157 Konopnica ŁÓD 77 Horostyta LUB 53 Kalwaria Pacławska PDK 135 Konotop LUU 67 Horyniec-Zdrój PDK 133 Kalwaria Zebrzydowska MAŁ 91 Konstancin-Jeziorna MAZ 108 Hrebenne LUB 54 Kamieniec WIE 204 Kończewice POM 157 Hrubieszów LUB 54 Kamieniec Ząbkowicki DŚL 17 Końskie ŚWI 177 Huta Komorowska PDK 133 Kamień Pomorski ZAC 220 Końskowola LUB 55 Huta Krzeszowska PDK 133 Kańczuga PDK 135 Koprzywnica ŚWI 178 Iława W-M 189 Karcino ZAC 221 Korytowo ZAC 221 Iłowa LUU 66 Karlino ZAC 221 Kosieczyn LUU 67 Iłowo–Osada W-M 189 Karnieszewice ZAC 221 Kosienice PDK 135 Imbramowice MAŁ 91 Kartuzy POM 157 Kosiska DŚL 18 Inowłódz ŁÓD 77 Karwin LUU 66 Kostrzyn nad Odrą LUU 67 Inowrocław K-P 42 Kaszewice ŁÓD 77 Koszalin ZAC 222 Irządze ŚLĄ 167 Katowice ŚLĄ 167 Koszęcin ŚLĄ 168 Iwięcino ZAC 220 Kazimierz OPO 121 Koszuty WIE 206 Iwkowa MAŁ 91 Kazimierz Dolny LUB 54 Kościan WIE 206 Iwonicz PDK 133 Kazimierza Wielka ŚWI 91 Kościelec K-P 42 Jabłonowo Pomorskie K-P 42 Kąty Bystrzyckie DŚL 17 Kościelna Wieś K-P 42 Jaćmierz PDK 133 Kąty Wrocławskie DŚL 17 Kościelna Wieś WIE 206 Jakubowice OPO 121 Kębłowo WIE 205 Kotań PDK 135 Jakubów DŚL 15 Kępno WIE 205 Kotłów WIE 206 230 Janikowo K-P 42 Kępno ZAC 221 Kotowa Wola PDK 135 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Kunice DŚL 19 Lubomino W-M 191 Kotów PDK 135 Kunkowa MAŁ 95 Luborzyca MAŁ 95 Koziegłowy ŚLĄ 168 Kunów DŚL 19 Lubostroń K-P 43 Kozielice ZAC 222 Kurozwęki ŚWI 178 Lubów LUU 68 Kozłowo W-M 190 Kurzętnik W-M 190 Lubsko LUU 68 Kozłów ŚLĄ 168 Kuźnica Skakawska ŁÓD 77 Lutcza PDK 137 Kozłów Biskupi MAZ 108 Kwiatoń MAŁ 95 Lutomiersk ŁÓD 78 Kozłówka LUB 55 Kwidzyn POM 157 Lutynka LUU 68 Koźliki PDL 149 Kwieciszewo K-P 43 Lwówek Śląski DŚL 21 Koźmin Wielkopolski WIE 206 Kwielice DŚL 19 Łabiszyn K-P 43 Kożuchów LUU 67 Kwitajny W-M 190 Łabunie LUB 57 Krajanów DŚL 18 Lalin PDK 136 Łagiewniki ŁÓD 78 Krajenka WIE 206 Laskowo ZAC 222 Łańcut PDK 136 Kraków MAŁ 91 Laszki PDK 136 Łapanów MAŁ 96 Kraplewo W-M 190 Ląd WIE 207 Łapczyca MAŁ 96 Krasienin Kolonia LUB 56 Lądek-Zdrój DŚL 19 Łask ŁÓD 78 Krasna Łąka POM 157 Legnica DŚL 20 Łazany MAŁ 96 Krasne MAZ 108 Legnickie Pole DŚL 20 Łaziska LUB 58 Krasnobród LUB 56 Lelów ŚLĄ 168 Łaznów ŁÓD 78 Krasnogruda PDL 149 Leluchów MAŁ 95 Łąka PDK 136 Krasnystaw LUB 56 Lesko PDK 136 Łąkorz W-M 192 Kraśnik LUB 56 Leszcz W-M 190 Łeba POM 158 Kraśnik Łobeski ZAC 222 Leszno WIE 207 Łekno WIE 208 Krąg ZAC 222 Leśna DŚL 21 Łęczeszyce MAZ 108 Krobielewo LUU 67 Lewków WIE 207 Łęczyca ŁÓD 78 Kromnów DŚL 18 Leźnica Mała ŁÓD 78 Łęczyca ZAC 223 Krosno PDK 135 Leżajsk PDK 136 Łęki Górne PDK 137 Krosno W-M 190 Lębork POM 158 Łęki Kościelne ŁÓD 79 Krosno Odrzańskie LUU 67 Lgota Wielka ŁÓD 78 Łobdowo K-P 43 Krościenko Nad MAŁ 94 Dunajcem Libusza MAŁ 95 Łobudzice ŁÓD 79 Krotoszyn WIE 206 Lichnowy POM 158 Łomnica DŚL 21 Kruszyniany PDL 149 Lidzbark Warmiński W-M 190 Łomża PDL 149 Kruszyny K-P 43 Lignowy Szlacheckie POM 158 Łopatki-Cegielnia ŁÓD 79 Krużlowa Wyżna MAŁ 94 Lipinki MAŁ 95 Łopuszno ŚWI 178 Krzemienica ŁÓD 77 Lipinki W-M 191 Łosie MAŁ 96 Krzemienica PDK 136 Lipków MAZ 108 Łosie MAŁ 96 Krzemionki ŚWI 178 Lipnica Murowana MAŁ 95 Łosinka PDL 149 Opatowskie Lipno LUU 67 Łowicz ŁÓD 79 Krzeszowice MAŁ 94 Lisewo Malborskie POM 158 Łoza POM 158 Krzeszów DŚL 18 Lisów ŚWI 178 Łódź ŁÓD 79 Krzeszów PDK 136 Lubanice LUU 67 Łubowo WIE 208 Krzeszówek DŚL 19 Lubasz WIE 207 Łukowe PDK 137 Krzęcin MAŁ 94 Lubawa W-M 191 Łukowica MAŁ 96 Krzywa DŚL 19 Lubawka DŚL 21 Łużna MAŁ 96 Krzywe Koło POM 157 Lubecko ŚLĄ 168 Łyskornia ŁÓD 80 Krzyworzeka ŁÓD 77 Lubiatów LUU 67 Machowa PDK 137 Krzyżanowo POM 157 Lubiąż DŚL 21 Maciejowice MAZ 108 Krzyżowice DŚL 19 Lubień Kujawski K-P 43 Majdan Królewski PDK 137 Książ Wielki MAŁ 95 Lubieszewo POM 158 Malbork POM 158 Książnice Wielkie MAŁ 94 Lubięcin LUU 67 Maleniec ŚWI 178 Księginice Małe DŚL 19 Lubiń WIE 207 Mała PDK 138 Kuchary Kościelne WIE 207 Lublin LUB 56 Mała Kamienica DŚL 21 Kumów Plebański LUB 56 Lubomierz DŚL 21 Małujowice OPO 122 231 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Marcyporęba MAŁ 96 Nawojów Łużycki DŚL 22 Orneta W-M 193 Marianka W-M 192 Nawra K-P 44 Ortel Królewski LUB 58 Marianowo ZAC 223 Nidek MAŁ 97 Osetno DŚL 23 Marynowy POM 159 Nidzica W-M 192 Osieczek K-P 44 Maszewo ZAC 223 Niechanowo WIE 209 Osieczna WIE 209 Maszków LUU 68 Niedów DŚL 22 Osiek POM 160 Mąkolica ŁÓD 80 Niedźwiadna PDL 149 Osiek Jasielski PDK 138 Mątowy Wielkie POM 159 Niedźwiedzice DŚL 22 Osieki Koszalińskie ZAC 223 Mechowo POM 159 Niedźwiedź LUU 69 Ostrowo Kościelne WIE 209 Męcina MAŁ 96 Nielestno DŚL 22 Ostrowy Tuszowskie PDK 139 Miasteczko Krajeńskie WIE 208 Niemodlin OPO 123 Ostróda W-M 193 Michałówka PDK 138 Niepołcko ZAC 223 Ostrów ŁÓD 80 Michniowiec PDK 138 Niepołomice MAŁ 97 Ostrów PDK 139 Miechowa OPO 122 Nieszawa K-P 44 Ostrów Lednicki WIE 209 Miedźna ŚLĄ 168 Nowa Bystrzyca DŚL 23 Ostrów Wielkopolski WIE 209 Miejsce OPO 122 Nowa Kamienica DŚL 23 Ostrykół W-M 193 Miejsce Piastowe PDK 138 Nowa Kościelnica POM 159 Ostrzeszów WIE 209 Mielenko Drawskie ZAC 223 Nowa Ruda DŚL 23 Ośno Lubuskie LUU 69 Mieszkowice ZAC 223 Nowa Sól LUU 69 Oświęcim MAŁ 97 Międzyrzecz LUU 68 Nowa Wieś Królewska WIE 209 Otmuchów OPO 124 Miękisz Nowy PDK 138 Nowe Dwory WIE 209 Otyń LUU 69 Milik MAŁ 97 Nowe Miasteczko LUU 69 Owczary MAŁ 98 Miłków DŚL 21 Nowe Miasto W-M 192 Owińska WIE 209 Miłosław WIE 208 Lubawskie Paary LUB 58 Mińsk Mazowiecki MAZ 109 Nowogrodziec DŚL 23 Paczków OPO 124 Mirsk DŚL 22 Nowy Dwór MAZ 109 Pakość K-P 44 Mazowiecki Młodojewo WIE 208 Paradyż ŁÓD 80 Nowy Korczyn ŚWI 179 Młodoszowice OPO 122 Pasłęk W-M 193 Nowy Staw POM 159 Młyny PDK 138 Pasym W-M 193 Nowy Żmigród PDK 138 Mnichów ŚWI 178 Pawłowo WIE 210 Nysa OPO 123 Mniszków DŚL 22 Pelplin POM 160 Obiechów ŚWI 179 Mogilno K-P 43 Pełczyce ZAC 223 Oblęgorek ŚWI 179 Mokrsko Dolne ŚWI 178 Pełczyn DŚL 23 Oborniki Śląskie DŚL 23 Mokrzeszów DŚL 22 Pełkinie PDK 139 Obory MAZ 109 Mołtajny W-M 192 Pełnatycze PDK 139 Obra WIE 209 Moryń ZAC 223 Pęcławice ŁÓD 80 Ochodze OPO 123 Morzewo WIE 208 Pęzino ZAC 223 Ocice DŚL 23 Moszczenica MAŁ 97 Piaseczno POM 160 Odrowąż ŚWI 179 Możdżanowo POM 159 Piechowice DŚL 24 Okartowo W-M 192 Mórka WIE 208 Pielgrzymka PDK 139 Okonin K-P 44 Murzynowo Kościelne WIE 208 Pielice LUU 69 Okrzeszyn DŚL 23 Muszkowo LUU 68 Pieniężno W-M 193 Oksza LUU 69 Mycielin LUU 68 Pieranie K-P 44 Oleśnica DŚL 23 Myślibórz ZAC 223 Pieskowa Skała MAŁ 98 Olkusz MAŁ 97 Nadarzyn MAZ 109 Pieszyce DŚL 24 Olsztyn W-M 192 Nakło ŚLĄ 168 Pietrzwałd POM 160 Olsztynek W-M 193 Nałęczów LUB 58 Pilchowice ŚLĄ 168 Opatów ŚWI 179 Namysłów OPO 122 Pilica ŚLĄ 169 Opawica OPO 123 Narok OPO 122 Pińczów ŚWI 179 Opole OPO 123 Narol PDK 138 Piotraszewo W-M 193 Oporów ŁÓD 80 Nasławice DŚL 22 Piotrkowice ŚWI 180 Orchowo WIE 209 Nawarzyce ŚWI 179 Piotrkowice-Zarzecze ŚWI 180 Orłowo POM 159 232 Nawojowa MAŁ 97 Piotrków Kujawski K-P 44 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Piotrków Trybunalski ŁÓD 80 Przemków DŚL 26 Rogoźno WIE 212 Piotrowice Nyskie OPO 124 Przemysław POM 160 Rokietnica PDK 141 Piotrowice Świdnickie DŚL 24 Przemyśl PDK 139 Ropczyce PDK 141 Pisarzowa MAŁ 98 Przesieka DŚL 26 Rostarzewo WIE 212 Pisarzowice DŚL 24 Przesmyki MAZ 109 Rościn ZAC 224 Piskorzów DŚL 24 Przeworsk PDK 140 Rościsławice DŚL 27 Piszkowice DŚL 24 Przezmark W-M 194 Rozbitek WIE 212 Pleszew WIE 210 Przychowa DŚL 26 Rozdziele MAŁ 99 Pluty W-M 193 Przydonica MAŁ 99 Roztoka PDK 141 Pławna Dolna DŚL 24 Przynotecko LUU 70 Rożental W-M 194 Pławniowice ŚLĄ 169 Przyrów ŚLĄ 169 Rożnowice MAŁ 99 Płock MAZ 109 Przysucha MAZ 109 Rożnowo ZAC 224 Płonina DŚL 24 Pszów ŚLĄ 169 Rożnów OPO 125 Płośnica W-M 193 Puławy LUB 58 Różanka LUB 59 Pniów LUU 69 Pułtusk MAZ 110 Różynka W-M 194 Poddębice ŁÓD 81 Pyrzyce ZAC 224 Różyny POM 160 Podole–Górowa MAŁ 98 Pyzdry WIE 211 Rudna DŚL 27 Pogorzeliska DŚL 25 Rabe PDK 141 Rudna LUU 70 Pokój OPO 124 Rabsztyn MAŁ 99 Rudno MAŁ 99 Pokrzywno K-P 44 Rachanie LUB 58 Rudy ŚLĄ 170 Polanica-Zdrój DŚL 25 Rachowice ŚLĄ 169 Rudzienice W-M 194 Polanów ZAC 224 Raciążek K-P 45 Runowo ZAC 224 Polany MAŁ 98 Racibórz ŚLĄ 169 Runowo Krajeńskie K-P 45 Połomia PDK 139 Raciechowice MAŁ 99 Rusko DŚL 27 Pomorska Wieś W-M 193 Raczyn ŁÓD 81 Rybna MAŁ 100 Poniszowice ŚLĄ 169 Radachów LUU 70 Rybnica DŚL 27 Popęszyce LUU 69 Radecznica LUB 58 Rybno W-M 195 Popielawy ŁÓD 81 Radkowice ŚWI 180 Rychliki W-M 195 Popowo Kościelne WIE 210 Radom MAZ 110 Ryglice MAŁ 100 Popowo Stare WIE 210 Radomice DŚL 26 Ryki LUB 59 Poręba Średnia MAZ 109 Radomno W-M 194 Rymanów PDK 141 Poręba Wielka MAŁ 98 Radomsko ŁÓD 81 Rysiowice OPO 125 Poręba–Żegoty MAŁ 98 Radostowo W-M 194 Rytwiany ŚWI 180 Postolice DŚL 25 Radoszyce PDK 141 Rząśnia ŁÓD 81 Potulice WIE 210 Radruż PDK 141 Rząśnik DŚL 27 Powroźnik MAŁ 99 Radziejów K-P 45 Rzeczyca ŁÓD 81 Poznań WIE 211 Radzików LUU 70 Rzgów WIE 212 Poźrzadło LUU 69 Radzyń Chełmiński K-P 45 Sadów ŚLĄ 170 Pożarowo WIE 211 Radzyń Podlaski LUB 59 Saki PDL 150 Prabuty POM 160 Raszowa OPO 125 Samogród PDL 150 Prandocin MAŁ 99 Raszów DŚL 26 Sandomierz ŚWI 180 Pratulin LUB 58 Ratajno DŚL 26 Sanok PDK 141 Proboszczów DŚL 25 Ratowo MAZ 110 Sejny PDL 150 Prochowice DŚL 25 Rąbiń WIE 211 Serafinów WIE 212 Prószków OPO 124 Rechta–Sukowy K-P 45 Sędziszów Małopolski PDK 141 Prudnik OPO 125 Regnów ŁÓD 81 Sękowa MAŁ 100 Prusice DŚL 25 Rejowiec WIE 211 Sękowice LUU 70 Prusy ŁÓD 81 Rembieszyce ŚWI 180 Siedlimowo K-P 45 Przeczno K-P 45 Reszel W-M 194 Siedliska DŚL 27 Przedmoście DŚL 26 Rębiszów DŚL 26 Siedlisko LUU 70 Przekolno ZAC 224 Rogalin WIE 212 Sieluń MAZ 110 Przelewice ZAC 224 Rogi PDK 141 Siemczyno ZAC 224 Przemęt WIE 211 Rogoźnica DŚL 26 Siemiechów MAŁ 100 233 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Siemuszowa PDK 142 Stary Wiśnicz MAŁ 101 Ścibórz OPO 125 Siennów PDK 142 Stary Żagań LUU 71 Ścinawa DŚL 27 Sieradz ŁÓD 82 Staszów ŚWI 182 Ścinawa Nyska OPO 125 Sierakowice ŚLĄ 170 Staw WIE 213 Ścinawka Średnia DŚL 27 Sieroty ŚLĄ 170 Stegna POM 161 Śmigiel WIE 213 Sierpc MAZ 110 Stoczek W-M 195 Śrem WIE 213 Skalbmierz ŚWI 181 Stoszowice DŚL 28 Środa Wielkopolska WIE 213 Skępe K-P 45 Strońsko ŁÓD 82 Świątkowa Mała PDK 142 Skierbieszów LUB 59 Stróża LUB 59 Świątkowa Wielka PDK 142 Skierniewice ŁÓD 82 Strupice DŚL 28 Świdnica DŚL 30 Skomlin ŁÓD 82 Strzegom DŚL 28 Świdnica LUU 71 Skrzatusz WIE 212 Strzegom ŚWI 182 Świdwin ZAC 226 Skrzydlna MAŁ 100 Strzegowo MAZ 111 Świebodzice DŚL 30 Skrzynka DŚL 27 Strzelce Krajeńskie LUU 71 Świebodzin LUU 71 Sławęcin ZAC 225 Strzelniki OPO 125 Świerszczów LUB 59 Sławianowo WIE 213 Strzelno K-P 46 Świerzawa DŚL 30 Słonowice ZAC 225 Strzepowo ZAC 225 Święta Katarzyna ŚWI 182 Słońsk LUU 70 Stubienko PDK 142 Święta Lipka W-M 195 Słupca WIE 213 Studnica DŚL 29 Święty Krzyż ŚWI 182 Słupia ŚWI 181 Studzianna-Poświętne ŁÓD 83 Święty Marek DŚL 30 Słupsk POM 161 Studzieniec LUU 71 Święty Wojciech LUU 71 Smardzko ZAC 225 Suchcice ŁÓD 83 Świniary ŚWI 182 Smogorzów OPO 125 Sulejów ŁÓD 83 Świnoujście ZAC 226 Smoleń ŚLĄ 170 Sulmierzyce WIE 213 Tarczyn MAZ 111 Smolnica ŚLĄ 170 Sułów DŚL 29 Targowiska PDK 142 Smolnik PDK 142 Sułów Wielki DŚL 29 Targowisko-Kolonia LUB 60 Sobolów MAŁ 100 Supraśl PDL 150 Tarłów ŚWI 182 Sobótka DŚL 27 Suwałki PDL 150 Tarnawiec PDK 143 Sobótka ŚWI 181 Swobnica ZAC 225 Tarnobrzeg PDK 143 Sokołowiec DŚL 27 Syców DŚL 29 Tarnowo Pałuckie WIE 213 Sokołowsko DŚL 27 Sypniewo K-P 46 Tarnowo Podgórne WIE 213 Solniki LUU 70 Szadek ŁÓD 83 Tarnów DŚL 30 Sorkwity W-M 195 Szalowa MAŁ 101 Tarnów MAŁ 101 Sosnowica LUB 59 Szałsza ŚLĄ 171 Tarnów Opolski OPO 125 Sosnowiec ŚLĄ 171 Szamotuły WIE 213 Tczew POM 161 Sowno ZAC 225 Szczawnik MAŁ 101 Tłokowo W-M 196 Spytkowice MAŁ 100 Szczawno-Zdrój DŚL 29 Tłuczań MAŁ 102 Srebrna Góra DŚL 28 Szczebrzeszyn LUB 59 Tokarnia ŚWI 182 Sromowce Niżne MAŁ 100 Szczecin ZAC 225 Tolkmicko W-M 196 Stalowa Wola PDK 142 Szczodrowo POM 161 Tolkowiec W-M 196 Staniątki MAŁ 101 Szczuczyn PDL 150 Tomaszów Lubelski LUB 60 Staniszów DŚL 28 Szczurowa MAŁ 101 Tomaszów Mazowiecki ŁÓD 83 Stara Góra DŚL 28 Szebnie PDK 142 Tomice WIE 213 Stara Kościelnica POM 161 Szestno W-M 195 Toruń K-P 46 Stara Wieś PDK 142 Szklarska Poręba DŚL 29 Truskolasy ŚLĄ 171 Stara Wieś ŚLĄ 171 Szreńsk MAZ 111 Trutnowy POM 161 Starachowice ŚWI 181 Sztum POM 161 Trybsz MAŁ 102 Stare Bogaczowice DŚL 28 Sztynort W-M 195 Trzcianne PDL 151 Stare Polichno LUU 70 Szwarcenowo W-M 195 Trzcinica PDK 143 Stargard Szczeciński ZAC 225 Szydłowiec MAZ 111 Trzcińsko-Zdrój ZAC 226 Starogród K-P 46 Szydłowo WIE 213 Trzebicko Górne DŚL 31 Stary Korczyn ŚWI 182 Szydłów ŚWI 182 Trzebiechów LUU 71 234 Stary Sącz MAŁ 101 Szynych K-P 46 Trzebnica DŚL 31 INDEKS MIEJSCOWOŚCI

Trzebule LUU 71 Wieluń ŁÓD 83 Zamość LUB 61 Trzemeszno WIE 214 Wieruszów ŁÓD 84 Zaręby MAZ 116 Tuja POM 161 Wierzbno ZAC 227 Zarzecze PDK 144 Tulce WIE 214 Wierzchosławice MAŁ 102 Zawadka Rymanowska PDK 144 Tulig łow y PDK 143 Wierzchucino POM 162 Zawichost ŚWI 182 Tum ŁÓD 83 Wietlin PDK 144 Zawiercie ŚLĄ 171 Turek WIE 214 Więcławice Stare MAŁ 102 Ząbkowice Śląskie DŚL 35 Turobin LUB 60 Wilczyska MAŁ 102 Ząbrowo W-M 197 Turośl PDL 151 Wilkowo Polskie WIE 215 Zbąszyń WIE 215 Turzańsk PDK 143 Wilków LUB 61 Zgierz ŁÓD 84 Tychowo ZAC 226 Wilków Pierwszy MAZ 116 Zgłobień PDK 144 Tykocin PDL 151 Wisznice LUB 61 Ziębice DŚL 36 Tymowa DŚL 31 Wiślica ŚWI 182 Złotniki ŚWI 182 Tyrawa Wołowska PDK 143 Witaszkowo LUU 71 Złotogłowice OPO 126 Tyszowce LUB 60 Witaszyce WIE 215 Złotoryja DŚL 36 Ubocze DŚL 31 Witoszów Dolny DŚL 32 Złotowo POM 162 Uchanie LUB 60 Witoszyn LUU 71 Złoty Potok ŚLĄ 172 Ujanowice MAŁ 102 Wleń DŚL 32 Zrębice ŚLĄ 172 Ujście WIE 214 Włocławek K-P 47 Zręcin PDK 144 Ulucz PDK 143 Włodzice Wielkie DŚL 32 Zubrzyce OPO 126 Uniemyśl DŚL 31 Włostów ŚWI 182 Zwierzynek ZAC 227 Unikowo W-M 196 Wodzisław Śląski ŚLĄ 171 Zwoleń MAZ 116 Ustroń ŚLĄ 171 Wojanów DŚL 32 Zyck Polski MAZ 116 Uście Solne MAŁ 102 Wojcieszyce DŚL 32 Żabin DŚL 36 Wałbrzych DŚL 31 Wojsławice LUB 61 Żabów ZAC 227 Wambierzyce DŚL 31 Wolbrom MAŁ 103 Żagań LUU 72 Wancerzów ŚLĄ 171 Wolin ZAC 227 Żarki ŚLĄ 172 Warka MAZ 111 Wolsztyn WIE 215 Żarnowiec POM 162 Warnice ZAC 226 Wonieść WIE 215 Żary LUU 72 Warszawa MAZ 111 Wozławki W-M 196 Żegocina MAŁ 103 Warszyn ZAC 226 Wólka Niedźwiedzka PDK 144 Żelechlinek ŁÓD 84 Warta ŁÓD 83 Wrocanka PDK 144 Żelechów LUU 72 Warta Bolesławiecka DŚL 32 Wrocław DŚL 32 Żeliszew Podkościelny MAZ 116 Wawrzeńczyce MAŁ 102 Wróblew ŁÓD 84 Żeliszów DŚL 36 Wąbrzeźno K-P 47 Wschowa LUU 71 Żelmowo ZAC 227 Wąchock ŚWI 182 Wtelno K-P 48 Żerkowice DŚL 36 Wągrowiec WIE 214 Wygiełzów ŁÓD 84 Żerków WIE 215 Wąsosz PDL 151 Wylatowo K-P 48 Żernica ŚLĄ 172 Wąwelno K-P 47 Wysowa-Zdrój MAŁ 103 Żmigród DŚL 36 Wąwolnica LUB 60 Wyszęcice DŚL 35 Żołędowo K-P 48 Wejherowo POM 162 Zabrze ŚLĄ 171 Żółtnica ZAC 227 Wełna WIE 215 Zacharzowice ŚLĄ 171 Żukowo POM 162 Wełtyń ZAC 226 Zagnańsk ŚWI 182 Żukowo ZAC 227 Werbkowice LUB 60 Zagórz PDK 144 Żuków MAZ 116 Werstok PDL 151 Zagórze Śląskie DŚL 35 Żuławka Sztumska POM 162 Węglewice ŁÓD 83 Zajezierze ZAC 227 Żuławki POM 162 Węglewo WIE 214 Zaklików PDK 144 Żuraw ŚLĄ 172 Węgorzewo W-M 196 Zakopane MAŁ 103 Żurominek MAZ 116 Węgój W-M 196 Zakrzewo WIE 215 Żydowo ZAC 227 Widawa ŁÓD 83 Zalesie DŚL 35 Żyrardów MAZ 116 Wieliczka MAŁ 102 Zalesie K-P 48 Żywiec ŚLĄ 172 Wielkie Oczy PDK 143 Zalewo W-M 197 Wielkie Walichnowy POM 162 Zamarte K-P 48 235