WINTER HIVER UKIUQ

wkw5 xgc5b6ym/q8i4 scsyc3i6 • GIVING VOICE TO THE EXPERIENCE srs6 w L’EXPRESSION DE L’EXPÉRIENCE INUITE • INUIT ATUQATTAQSIMAJANGINNIK UQAUSIQARNIQ 0606Inuktitut

Jxb8 gg, B≈r6ti5 WsQ/s5tx6g6 Jordin Tootoo, hockey superstar Jordin Tootoo, l’étoile du hockey Jordin Tootoo, haakiqtinit piugijauttiaqtuq

n6rb6 • ISSUE • NUMÉRO • SAQQITAQ 99 $6.25 Cambridge Bay wcl4]g5tx6 Ikaluktuttiaq Iqaluit wclw5 Iqaluit vq6Oi6 Kangiqhiniq

1st Vice-President and President 2nd Vice-President Vice-President Finance Chief Executive Officer Finance Lands & Resources Business & Economic Development Human Resources OFFICE LOCATIONS yK9o6 xqJc3j5] goE/6] Communications Wildlife xzJc3j5] g[o6, rNs/k5] Implementation g[o6 xzJc6] ttC3=q5b wiq5 kNw5 kNusbw9l Legal Services rNs/oEp4f5] Social & Cultural Development wcNw/6toEp4f5 Tuglia Angiyuqqap xqJc6] smJoEp4f5] AFISIIT HUMIINNIT Tuglinga Maniliqiyi wcNw/6tk5 xqJc6] Nunaliriyit Nunamiutailiryillu N7uic6g5 rNs0/4n=4nw9l] Angiyuqqap Tuglikkanninga W?9oxiq Maniliqiyit P.O. Box 1269 gnsmc5bstoEi6 Havaktuliriyit Cambridge Bay, NU X0B 0C0 Umayuliriyit NTI 2 colour logo xgo6tE?9oxi6 PMS 541 Blue PMS 124 Yellow moZoE=4 888-388-8028 wkyoEi6] wodyoEi3l P.O. Box 280, Y 867-983-2517 Rankin Inlet, NU X0C 0G0 • 867-983-2723 Angiyuqqaq Atanguyaq/Tuglialu 888-236-5400 Tuhaumatittiyit Y 867-645-5400 Ottawa xg]? Atuva Hivumuriyit • 867-645-3451 Maligaliuqtit Legal Services Inuliriyit moZoEp5] P.O. Box 638 Maligaliriyit Iqaluit, NU X0A 0H0

75 Albert Street, Suite 1002 888-646-0006 Ottawa, ON K1P 5E7 Y 867-975-4900 • 867-975-4949 800-465-3232 Y 613-238-1096 • 613-238-4131

sz?Ex6ymi6Ù6 grjxAt rhoµk5 kNKu The most comprehensive guide to all things

Get your copy online at www.nunavut-handbook.com PUBLISHED BY AYAYA MARKETING & COMMUNICATIONS xxxxxxxxxxx ❘ XXXXXXX ❘ XXXXXXXXXX ❘ XXXXXXXX 23

WINTER HIVER UKIUQ ■ xs4X9oxi6: kNQ/5t8i yM xy0p6X9oxic6S6 srs6 w ■ Meltdown: Climate Change Hits Home

■ Dégel : Le changement climatique et ses répercussions

■ Aukpallianiq: 0606Inuktitut Nunagijattinni Sila Asijjiqpallianiqaqpuq 13 ■ v9o6 vt/Çz5 yfu4: Jxb gg u4~k5 si4√ox6

■ When Thunder Meets Ice: The Jordin Tootoo Story 39

■ wkgcw5 wo6fygc3u4 xyst5tbwomNhx6S5: ■ Coup de tonnerre sur la glace: vtmF0Jx3i6 W7mEsJtA5 x6fbsK6 L'histoire de Jordin Tootoo

■ Elders Seek to Preserve Tradition: ■ Kalliq Katijaraangat Sikumik: Conference a Valuable Means Jordin Tootoo Miksaanut Unikkaaliaq ■ Les aînés cherchent à préserver la tradition : La conférence est un excellent médium

■ Inutuqait Iliqqusituqarmik Asiutittitailimanasuaqput: Katimavijjuarniq Pimmariujutigut Aqqutauvuq

çzi x0p8ax6: Jxb8 gg xq3Czi yf¨5g6. x0p8axcD8N6t5tMs6g6 ÷4 AÎS, USA Today; gg wonE/symJtA5 sc6ts?4g6 kxtsC fxS‰n4f8k5 Cover photo: Jordin Tootoo on home ice. Courtesy Jack Gruber, USA Today; Tootoo is an official spokeperson for NorTerra Corporation Photo Couverture : Jordin Tootoo sur la patinoire. Gracieuseté de Jack Gruber, USA Today; Tootoo est le porte-parole officiel de NorTerra Corporation

Qaangani ajjinnguaq: Jordin Tootoo angirrangani sikumiittuq. Ajjinnguaqarunnaqtittilauqtuq Jack Gruber, USA Today; Tootoo ilisarijausimajutigut uqaqtiuvaktuq Norterra Corporationkunnut WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 i n6rb6 • ISSUE • NUMÉRO • SAQQITAQ 99 w ■ ≈6r4hwps2 ~z8i5: Z?moEi3j5 x3ÇAzi...... 1 05 Inuktitut ■ From the Editor’s Desk: Political season ...... 1 xsM5tp ≈6r4hwp Managing Editor ■ Rubrique du rédacteur : y†?8 Bx8gE Stephen Hendrie La saison politique ...... 3 ≈6r4hwps9li NvtEp Co-ordinating Editor ■ Aaqqiksuijiup saangannit: În BwsE{-≈5l Rosa Harris-Adler Gavamalirinirmut Arraagungani ...... 3 giy9li NvtEp Contributing Editor ∆n 9/ Mosha Folger ■ wvJ3ic6ymJ5 ...... 4 ttCs/Zw5 Illustrations Tabea G. Murphy ■ Contributors ...... 4 bWx ∆F ■ Designer Collaborateurs ...... 4 bs5gzi4 ≈6r4hwp Lucy Shepard ■ Ikajurniqaqsimajut ...... 4 ¬y yxS5 Editorial and n6rtEJ5 Publishing Services ■ Nwˆ6ymJ5 ...... 5 x// ttC6†5 gn6t5tπ9l Ayaya Marketing & Communications ■ In Brief ...... 5 wk4t©o6tEp ■ En bref ...... 5 πi v5n4 Inuktitut Translation Jeannie Katsak ■ Nainaaqsimajut ...... 5 swÏt©o6tEp ¬y Mµ8t8, ≈6r4hwi3j5 vmpsJ6 French Translation wnWs9 gSx Lucie Lamontagne, L & A ■ eu3DisJ5...... 20 Organization Extraordinaire Isabelle Dubois ■ Reviews ...... 20 is3Dt4noEp5 ■ Ws9 m√4i, ˆtx rf8, bwF5 Fkx5 Advertising Sales Titres à signaler...... 20 Bill McConkey, Nadia Ciccone ■ Qimirruniujut...... 20 wk4tg5 scoµZ6, wkw5 W6fyq8i4, scsyq8i4 w˚yq8i[l ttCsyc6ymJ6, tnmw6Li x3ÇAu Inuktitut magazine, dedicated to Inuit n6rbs?4g6 wkw5 bW‰5 vNbu, gÇD∫ culture, language and life, is published ■ gryQxDt4n5: kN3Jxj5 x4gxzo3i6 ...... 32 170 Laurier Ave. West, Suite 510, four times a year by Inuit Tapiriit Kanatami, 170 Laurier Ave. West, ■ Ottawa, ON K1P 5V5, Canada. Floes of Information: Connecting to the World ...... 32 Suite 510, Ottawa, ON K1P 5V5, sc¬∫: (613) 238-8181. Canada. Phone: (613) 238-8181. ■ L’échange d’information : clé des échanges h4vJ4f5: (613) 234-1991. tt6v5 ≈6r4hwpj5 Fax: (613) 234-1991. Letters to the sKz ttCD8N6g5: [email protected] editor: [email protected] interplanétaires ...... 34 ■ Tukisigiarutiksat: Nunarjuamut Aktuangalirniq ...... 34 ttC6gk5 moZ4nw5 WJmAFQ5 sKz To download a copy of our cspQxD8N6gt5 www.itk.ca. freelancers' guidelines, go to www.itk.ca. ■ c9lˆ5 yåEu8Ω6ymK5 ...... 45 ISSN 0705-8527 ISSN 0705-8527 ■ Copyright 2005, Inuit Tapiriit Copyright 2005, Inuit Tapiriit Southerners are from Mars ...... 45 Kanatami. Kanatami. ■ Les gens du Sud viennent de la planète mars ...... 46 gnsm/4noEp5 Advertising: ■ Qallunaat Singuuriminngaaqsimavut...... 46 x// ttC†5 gnt5tπ9l Ayaya Marketing & Communications Building 157 ■ bwm: kNs2 m8iz P.O. Box 8 Building 157 ...... 49 Iqaluit NU X0A 0H0 P.O. Box 8 ■ Taima: Earth’s Egg...... 49 sc¬∫: (867) 979-1484 Iqaluit NU X0A 0H0 Phone: (867) 979-1484 ■ h4vJ4f5: (867) 979-7841 Taima: L’œuf terrestre ...... 49 Fax: (867) 979-7841 [email protected] [email protected] ■ Taima: Nunaup Manninga...... 50 x// ttC†5 gnt5tπ9l Ayaya Marketing & 52 Antares Drive Communications Unit 9 52 Antares Drive Ottawa ON K2E 7Z1 Unit 9 sc¬∫: (613) 224-7677 ext. 117 Ottawa ON K2E 7Z1 sc¬∫: xrc`Q5g6 800-263-1452 Phone: (613) 224-7677 ext. 117 h4vJ4f5 xrc`Q5g6 800-461-4179 Phone (toll-free): 800-263-1452 [email protected] Fax (toll-free):800-461-4179 [email protected]

n6rbsJ5 g9f xu˙o6tEpk5, ≈g¿, ≈8tsEs Printed by Dollco Printing, Ottawa, Ontario.

PUBLICATIONS MAIL AGREEMENT NO. 40068998 RETURN UNDELIVERABLE CANADIAN ADDRESSES TO: AYAYA MARKETING & COMMUNICATIONS 9-52 ANTARES DRIVE OTTAWA ON K2E 7Z1 HIVER 2006 II INUKTITUT wk4tg5 ≈6r4hwps2 ~z8i5 ❘ FROM THE EDITOR’S DESK ❘ RUBRIQUE DU RÉDACTEUR ❘ AAQQIKSUIJIUP SAANGANNIT NorTerra Corporation NorTerra

■ szy4g7mEsK6 vq6Oi3u5 ˆ{Fsj5, ryxi bm8N Jxb8 gg x6ftQc5b6bz vNbu\uxoZ3i B≈r6t3Jxk8zs/ExcoÇz5

■ It's a long way from Rankin Inlet to Nashville, but that's the road Jordin Tootoo Z?moEi3j5 Political has travelled to the NHL ■ C’est long de Rankin Inlet à Nashville, x3ÇAzi Season mais c’est le trajet que Jordin Tootoo a emprunté pour se rendre à la LNH

z4f9o B≈r6t yfu dFxNDlw/6t5toc5b6XV Jxb8 ggat9lA - hen does a hockey player ■ Ungasiktummariuvuq Kangiqinirmit xg6ymK6 wk1i5 srs6b6goµu iEsQ/symJi5 WJmiE/symJi9l. bring more than excitement Nashvillemut, kisiani tamanna Jordin csi4√ox6 ∫{hjz W9MEsK6 srs4f5 n6rtb5t8i. on the ice? When he’s Jordin W Tootoo aqqutigiqattaqtanga Kanatami/ B≈r3i6 vNbs2 wonE/symJtA5 vNboµu W8ax3iE?4XA, Z?moEi6 Tootoo—and he carries the hopes Mialigarni haakiqtirjuanunngaujariaqali- ra9ox3Ôgw8N6S6. W?9oxJos6t9lQ5, x0psq5g6 srs4f5 iDxZ4nsNhx3i6 and dreams of Inuit across the raangat xgoMs3m5. iDxZ4nsNhx6t9lQ5, w4WAh1i6nso6X4v5b vmN3is?4gi4 Z?moEi3u, Arctic. His story is a natural one for ˙3l ÛjE xW6h6bsiz. ryxi W7mEs7m5 bf4nsic6t5tx3lQ5 Z?moEis?9oxJ5 our winter issue. xsMic5txÇz5. But if hockey is Canada’s official @))% srx4~zi vJyic5txMs3m5 wk1k5, yKjx4t9ltA5 vtm0Jt4nK5 Wzh5 national sport, politics comes a ckwosQx8z6bsymJ5 ckwos3isJi. ui{bw5 vtmiE/q5 kNc6√6ymJ5 close second. At press time, a rare W0Jt4nq8k5 vtm0JtQ/s9li rMsNu, kN5yxK5 Z?m4fq5 xgo3lt4 tyWE winter election campaign was in !-at9lA x7ml kNo3JxactŒ5 vtmF0Jx3ic3lt4 yMs2 xy0p6X9oxizk5 full swing. During campaigns, we UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 1 w Gvg0pctŒaJ5 vtmF0Jx3iz5-!!H m8gxEu vtm0Jbs9li. xgi ∫4fNi, vNbu yKo6tq5 scsy4ncMs3mb wkw5 x3ÇAZn1k5 05 Inuktitut scsyE?4bgcEo6bq8i4 W?9oxt5ti3j5 wk1˚zJi4 Directeur-rédacteur en chef Aulattiji Aaqqiksuiji xgxZoEi3j5 ≈6rQxDt4ni4 x7ml w4WAh3i3nso3lt4 yMs2 Stephen Hendrie Stephen Hendrie xy0p6X9oxizk5. w4W1NMs6g6 bf9lA, scoµoDF5. Responsable de la Aaqqiksuijiulluni nakatiriji coordination éditoriale Rosa Harris-Adler scoµZ6 bf4nsic6t5t7uJ6 wvJ6ymJi5 b6Co4 ÙgE0u5, Rosa Harris-Adler Tunisilluni nakatiriji usEx8 ˙2oxw, fCw[ v˜4, wµkws9 Msw x7ml Ôy fhZ6 Conseillère de rédaction Mosha Folger Mosha Folger scsyc6t9lQ5 x0pŒ8qDlw/6gi5 cCns/4f5 bf/E/sJi5 Titiraujagait Illustrations Tabea G. Murphy tr9lA N5t6 s/6vk5 vhx4bc5b3li. si4√oxq8i4 Tabea G. Murphy Tauktunganik aaqqiksuiji si4√5tx6ymJ5 whm4n6ys5tx6ymi4f5, t5yN6g4f5 x7ml Conception Lucy Shepard Lucy Shepard gryQxDt4ns9lt4. Aaqqitirijut Services de rédaction Ayaya Tititrartiit Tusartittijiillu @))^-u ckwq5txE5t dFxh9lyl. et de publication Ayaya Marketing & Inuktituuliqtiriji Communications Jeannie Katsak y†?8 Bx8gE Traduction Inuktitut Uiviitituuliqtiriji Jeannie Katsak Lucie Lamontagne, L & A xsM5tp ≈6r4hwp Organization Extraordinaire Traduction française Isabelle Dubois Lucie Lamontagne, L & A Organisation Extraordinaire Niurrutiksalirijit Isabelle Dubois Bill McConkey, Nadia Ciccone

Ventes de publicité Inuktitut uqalimaagaq, Inuit Bill McConkey, Nadia Ciccone piqqusinginnik, uqausinginnik inuusinginniglu titirausiqaqsimajuq, Le magazine Inuktitut, axé sur la tisamaiq&uni arraagumi culture, la langue et la vie des , saqqitauvaktuq Inuit Tapiriit Kanatami, tend to focus on sensational aspects of political est publié quatre fois par année par 170 Laurier Ave. West, Suite 510, Inuit Tapiriit Kanatami, 170, ave Ottawa, ON K1P 5V5, Canada. life, such as the Gomery inquiry. But it’s important Laurier ouest, bureau 510, Ottawa Uqaluutaa: (613) 238-8181. (ON) K1P 5V5, Canada. Sukkajukkut: (613) 234-1991. to highlight the political process when it works. Téléphone : (613) 238-8181. Titiqqat aaqqiksuijimut uvunga Télécopieur : (613) 234-1991. Lettres titirarunnaqtut: [email protected] In fall 2005 it worked particularly well for au rédacteur : [email protected] Titiraqtunut maligaksait pijumaguvigit Pour télécharger un exemplaire de nos uvunga qaujigiarunnaqtutit Inuit, advancing our agenda at three historic lignes directrices à l’intention des www.itk.ca. pigistes, visiter le www.itk.ca. events. The first ministers’ meeting on aboriginal ISSN 0705-8527 ISSN 0705-8527 Copyright 2005, Inuit Tapiriit issues convened in Kelowna, the Nunatsiavut Droit d’auteur 2005, Inuit Tapiriit Kanatami. Kanatami. government came into effect on December 1 Tusaumajaksalirijit Publicité : Ayaya Tititrartiit Tusartittijiillu and a huge international conference on climate Ayaya Marketing & Building 157 Communications P.O. Box 8 change (COP-11) took place in Montreal. At each Édifice 157 Iqaluit NU X0A 0H0 Boîte postale 8 Uqaluutaa: (867) 979-1484 one, the nation’s leaders echoed the messages Iqaluit (Nunavut) X0A 0H0 Sukkajukkut: (867) 979-7841 Téléphone : (867) 979-1484 [email protected] Inuit have been delivering for years about Télécopieur : (867) 979-7841 [email protected] Ayaya Tititrartiit Tusartittijiillu developing Inuit-specific policy solutions and 52 Antares Drive Ayaya Marketing & Unit 9 about paying attention to climate change. It Communications Ottawa ON K2E 7Z1 52, Antares Drive Uqaluutaa: (613) 224-7677 ext. 117 was moving to behold, as you’ll read. pièce 9 Uqaluutaa: Akiqanngittuq Ottawa (Ontario) K2E 7Z1 800-263-1452 This edition also features contributions from Téléphone : (613) 224-7677 Sukkajukkut Akiqanngittuq: poste 117 800-461-4179 Taqralik Partridge, Marion Soubliere, Craig Clark, Téléphone (sans-frais) : [email protected] 800-263-1452 [email protected] Emanuel Lowi and Jose Kusugak on topics ranging Télécopieur (sans-frais) : 800-461-4179 from the world wide web to seal pounder rocks. [email protected] Saqqitaujut Dollco Printing, They tell our stories in thoughtful, funny and Ottawa, Ontario informative ways.

Imprimé par Dollco Printing, May 2006 bring you health and happiness. Ottawa (Ontario).

Stephen Hendrie Managing Editor 2006 srs6 2 INUKTITUT wk4tg5 ≈6r4hwps2 ~z8i5 ❘ FROM THE EDITOR’S DESK ❘ RUBRIQUE DU RÉDACTEUR ❘ AAQQIKSUIJIUP SAANGANNIT

La saison Gavamalirinirmut politique arraagungani

avez-vous quand un joueur de hockey ajoute plus que de angakkulli haakiqti sikumi quvianaruluijaqtittiliqattaqpa? Jordin l’enthousiasme sur la glace? Simple : quand c’est Jordin Tootoo - atuqsimavuq Inungnit ukiuqtaqtulimaami niriugijausimajunit STootoo—car il transporte l’espoir et les rêves des Inuits Qpijumanirijausimajunillu. Unikkaaliaq taassumunga pillariuvuq de l’Arctique. Son histoire est parfaite pour notre numéro ukiukkut saqqititattinni. d’hiver. Haakirniq Kanataup ilisarijausimajutigut Kanatalimaami pinnguarnirivak- Mais si le hockey est le sport national du Canada, la politique pagu, gavamaliriniq kingulliarjuutuinnaqpuq. Pivalliajuliuqtillugit, ajjiun- suit certainement de très près. Au moment d’aller sous gittuq ukiukkut niruagaksaunasuarniq atulilaurmat. Niruagaksaunasuaq- presse, nous étions en pleine campagne électorale : une tillugit, ikpigusungniqsauliqpakkatta kamanarniuvaktunik gavamalirinirmi, rareté en hiver. Lorsqu’il y a une campagne électorale, nous suurlu Gomery apiqsuqtauninga. Kisiani pimmariummat takuksauni- avons tendance à nous arrêter aux aspects sensationnels qaqtittiarlugit gavamaliriniuvalliajut aulaniqattiaraangat. de la vie politique, notamment l’enquête Gomery. Il est 2005 ukiaksaangani kajusiniqattialaurmat Inungnut, sivumuaktillutigut toutefois important de souligner les rouages politiques qui katimajjutiksavut pingasut qanuiliugianngaqtausimajut qanuiliurniujuni. fonctionnent bien. Ministait katimanirijangit nunaqaqqaaqsimajut pijjutiksanginnut katima- À l’automne 2005, ces rouages ont bien fonctionné pour les jjutigijaulluni Kelownami, Nunatsiavut gavamakkungit atulirlutik Inuits, puisque nous avons réalisé des progrès lors de trois December 1-ngutillugu ammalu nunalirjuanguqatigiit katimavijjuarniqarlutik événements historiques. La réunion des premiers ministres silaup asijjiqpallianinganut (katujjiqatigiingujut katimavijjuarningat-11) sur les questions autochtones a eu lieu à Kelowna; Montrealmi katimajjutaulluni. Atuni taakkunani, Kanatami sivuliqtingit le gouvernement du Nunatsiavut est entré en vigueur uqausiksaqalaurmata Inuit arraagugasangnut uqausirivaktatuqariliq- le 1er décembre et il y a eu une importante conférence tanginnik pivalliatittinirmut Inungnuungajunik atuagalirinirmut aaqqigia- internationale sur les changements climatiques (CCC-11) à rutiksanik ammalu ikpigusurnirsaulirlutik silaup asijjiqpallianinganut. Montréal. À chacun de ces événements, les leaders du Ikpingnalauqtuq takullugu, uqalimaaliruvit. Canada ont repris les messages que les Inuits avancent Uqalimaagaq takuksauniqaqtittimmijuq ikajuqsimajunit Taqralik depuis des années : il faut élaborer des solutions propres Partridgemit, Marian Soublière, Craig Clark, Emanuel Lowi ammalu Jose aux Inuits et se préoccuper des changements climatiques. Kusugak uqausiqaqtillugit ajjigiinngiruluijaqtunit qarasaujakkut takujari- C’était émouvant, comme vous pourrez vous-même le voir jaujunit tikillugu nattiq ujaqqanut kasuaktaqattarluni. Unikkaalianginnik en lisant les articles qui suivent. unikkaattiaqsimajut isumaksaqsiuttiaqsimanikkut, titsinaqtukkut ammalu Dans ce numéro, vous trouverez des articles de Taqralik tukisigiarutiksaullutik. Partridge, Marion Soubliere, Craig Clark, Emanuel Lowi et 2006-mi qanuingittiaritti quviasullusilu. Jose Kusugak portant sur une foule de sujets, allant du world wide web aux pierres de frappe des phoques. Stephen Hendrie Ces articles racontent nos histoires de manière réfléchie, Aulattiji aaqqiksuiji amusante et informative. Santé et bonheur à vous tous en 2006.

Stephen Hendrie Directeur général WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 3 wvJ3ic6ymJ5 ❘ CONTRIBUTORS ❘ COLLABORATEURS ❘ IKAJURNIQAQSIMAJUT

fCw[ v˜4 µ8N w6vNw/3m5 wkw5 bW‰f8i vNbu b6Co4 ÙgE0 WD3if ƒ0Jx6, kNF7u, fXw4 b3Czi. gmnsc5bstoEi3j5 ITK WoExc6X4g6 gryQxDt4ni4 x7ml gnsmc5b- xsM5tpsJ6 x?b6 W6fyE=F7u m8gExu. stoEi3j5 WoE0Jti4 x4gxic6t9lQ5 wk1k5. Taqralik Partridge grew up in Kujjuaq, Nunavik, Craig Clark currently works for the Northern Quebec. She is currently Communications Courtesy Westfest Ottawa Courtesy Westfest Inuit Tapiriit Kanatami, dealing with Director at Avataq Cultural Institute in Montreal. information and communication tech- nologies as they relate to Inuit. Taqralik Partridge est originaire de Kujjuaq, Nunavik, dans le Nord québécois. Elle occupe actuelle- Craig Clark travaille pour Inuit Tapiriit ment le poste de directrice des communications au Kanatami. Il s’occupe des technologies Centre culturel Avataq de Montréal. de l’information et des communications, et de leur impact sur les Inuits. Taqralik Partridge pirurniku Kuujjuaq, Nunavimmi, Quebec tarrangani. Tumasauqattautilirinirmut aulatti- Craig Clark maanna iqqanaijarmat jiujuq Avataq piqqusirivvimmi Montrealmi. Inuit Tapiriit Kanatami piliriaqaqpaktuq tukisigiarutiksanik ammalu tusaumaqat- tautilirinirmut pilirijjutinik aktuaniqaqtil- lugit Inungnut.

wnWs9 gSx w7u4ƒ3li ttC6tsJ6 x7ml x0posEpsJ6 srs6b6g6 WsŒ8Ns/6ymizk5 xq3CEoMs6ym/z b9om5 x3ÇAw5 xiA6ymo6gi5

Isabelle Dubois ˚Ms6ymt9lA ƒ0Jx6, kNF7j5.

vM7Wx wo8ix3F0Jx7mEzb wo8ix3i6 W?9oxJoEi3j5 Isabelle Dubois is a freelance writer and photographer ITK who5tym9li, wµkws Msw m8gExusbws9li who made the North that she's always loved her ttC6t\x0posEp. home five years ago when she moved to Kuujjuaq, Nunavik. A graduate of Columbia University's School of Journalism, Emanuel Lowi Isabelle Dubois est une rédactrice et photographe is a Montreal based writer/photographer. pigiste, qui adore le Grand Nord, habite Kuujjuaq (Nunavik) depuis cinq ans. Diplômé de la Columbia University's School of Journalism, Emanuel Lowi Isabelle Dubois immikkuurluni titiraqtiujuq ammalu est un rédacteur/photographe de ajjiliurijiujuq ukiuqtaqtuq piugiinnaujaqsimaninganut Montréal. angirrarililauqsimajanga tallimat arraaguit aniguqsi- maliqtunit nuulauqsimatillugu Kuujjuaq, Nunavimmut. Columbia ilinniarvijjuammaringata ilin- niarniq pivalliajulirinirmut isulittisimal- luni, Emanuel Lowi Montrealmiut- usEx8 ˙2oxw ≈g¿usbs9li ttC6t\≈6r4hwp WoEctcc5b6ymo6g6 aiulluni titiraqti/ajjiliuriji. srs6b6gu x7ml kNc6√6ymJ5 vg0pctŒaJi4 do5 x3ÇAw5 rry Halifax

Te sztx˚lxo6g6.

Marion Soublière is an Ottawa-based writer/editor who has worked with northern and aboriginal groups for more than a decade.

Marion Soublière est auteure/rédactrice à Ottawa, et elle travaille avec des groupes autochtones et du Nord depuis plus de dix ans.

Marion Soublière Ottawamiutaulluni titiraqti/ aaqqiksuiji piliriqatiqaqattaqsimaliqtuq ukiuqtaqtumi ammalu nunaqaqqaaqsimajut katujjiqatigiingujunik qulit arraaguit ungatianuulualiqtuq. HIVER 2006 4 INUKTITUT wk4tg5 Nwˆ6ymJ6 ❘ IN BRIEF ❘ EN BREF ❘ NAINAAQSIMAJUT

❘ ttC6©4 bwFt JxNy, În BwsE{-≈5l x7ml wµkws9 Msw ❘ By David Joanasie, Rosa Harris-Adler and Emanuel Lowi ❘ Par David Joanasie, Rosa Harris-Adler et Emanuel Lowi ❘ Titiraqtuuk David Joanasie, Rosa Harris-Adler ammalu Emanuel Lowi

David Joanasie/ITK yMs2 xy0p6X9oxiz: Climate Change: g8zic6S6 m4f4gk5 It’s Up to the Youth gryN5tx6g6 scsy4nE/sMs6g6 kNo3JxactŒi m4f4g5 A clear message at the International Youth vtmF0Jx3ic6t9lQ5 m8gExu yM3Jx2 kNsJi vtmF0Jx3ic6t9lQ5 Summit held in Montreal prior to the United yMs2 xy0p6X9oxizk5 Gvg0pctŒaJ5 vtmF0Jx3iE/z5 !!H Nations Conference on Climate Change (COP 11) m4f4g5 wonE/sJmMs3mb wMsic3iE/u1i4 hoix3iCDc6ym9lt9l was that youth want to be recognized for their wvJ3i3j5 kN3Jx6 wi5tx?so4v8id9lA. NlNw6bsiz involvement in and commitment to helping the vtmF0Jx3isJu xW6ftcMs3mb "®Ns/c6tbslt4 m4f4goEp4f5 world become a better place. A declaration wMos0/si3j5 kNo3JxactŒi yMs2 xy0p6X9oxizk5 coming out of the summit asked for a “funded ≈πDbs?9oxix6gu vg0pctŒaJ5 vtmF0Jx3iz5 !@-j5." yMs2 youth constituency to be included in the inter- xy0p6X9oxiz xuh5 ra¿‰4gk5 W0Jt4ns7m5 x7ml bwmw7m5 national climate change negotiation process by wMQ/s/Exc6S5 scctŒAbsJi5 ≈πDtQ/sJi9l kN3JxusaJ5 COP 12.” Climate change is a multi-generational ck6 WoExcD8N3mΩb W0Jt4nsJu4. matter and therefore needs to be a part of any m4f4g5 vtmF0Jx3iE/zi vtm/6g6ymJ5 scsy4nq8i4 gn6bst5tNhx6S5 talks and negotiations on how the global Youth summit delegates work on getting the message across community deals with the issue. Les délégués du sommet de la jeunesse veulent Changement climatique : transmettre le message place aux jeunes Makkuktut katimavijjuarnirijangani katimajaqtuqsimajut uqausiksanginnik tusaqtautittinasuaqput Un message bien clair est ressorti du Sommet international de la jeunesse de Montréal qui a précédé la Conférence des Nations Unies sur les changements climatiques (CCC 11). Silaup Asijjiqpallianinga: Tunnganiqaqpuq Makkuktunut Les jeunes veulent que l’on reconnaisse leur Tukisinattiaqtuq uqausiksarijaulauqtuq nunalirjuanguqatigiini makkuktut katimavijjuarniqaqtillugit participation et leur engagement au mieux-être Montrealmi silarjuap nunaujuni katimavijjuarniqaqtillugit silaup asijjiqpallianinganut (COP 11) du monde. Une déclaration issue du sommet makkuktut ilisarijaujumalaurmata ilauniqarnirijamingnik suliniarniraruqaqsimallutillu ikajurnirmut demandait qu’un « groupe de jeunes financé » nunarjuaq inittiavaulikkanniqullugu. Nalunaiqtauninga katimavijjuarniujumi apiqqutiqalaurmata soit intégré au processus de négociation “kiinaujaqaqtitaulutik makkuktulirijikkut ilaliujjaunirmut nunalirjuanguqatigiini silaup asijjiqpal- international sur les changements climatiques lianinganut aajiirutauvallianiaqtumi COP 12-mut.” Silaup asijjiqpallianinga amisut kinguvaariiktunut d’ici la CCC 12. « La question des changements pijjutiksaummat ammalu taimaimmat ilagijaujariaqaqput uqaqatigiigutaujunit aajiirutigijaujunillu climatiques touche tout le monde et elle doit nunarjuamiungujut qanuq piliriaqarunnarmangaata pijjutiksaujumik. donc faire partie de toutes les discussions et négociations connexes de la communauté mondiale. » UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 5 w Nwˆ6ymJ6 ❘ IN BRIEF ❘ EN BREF ❘ NAINAAQSIMAJUT 05 Inuktitut

Stacey Aarluk MacDonald

˜Xgxu4 N1uico3iC3i6 Staking the Labrador Claim WoEπ5 WoExcMs6g5 N1uico3iC3i3j5, si4√oxE/symJ6 A crew working on Staking a Claim, a W/‰6yi3j5 x7ml xtosEi3j5 ˜XgxEus5 wkw5 kN∫3izk5 documentary about the completion and signing xqctŒAtzi4, SMCMs3mb ˜XgxEus5 sx1N6Xyzk5 bmgmi of Labrador Inuit land claim agreements, visited srx4~aC∫6gu vtctc3lt4 xW6hEx6g3lt9l !) wk1i4 the north coast of Labrador this past fall to xqi6ÙaymJu4 xg3icstc6ymJ5 vmQ/c3i3j5 ∫4fiz meet and interview 10 Inuit who played a major xqcŒAtsJi4. si4√ox6 grjxAbs9li bwFt JxNyj5 x7ml role in seeing these agreements through. ∫u ≈fl4J7j5 xyq8i5 WoExccbsJi5 gnDmic9MEMs6S5 Documentary guides David Joanasie and ckwos3iE/symJi4, whmQ/symJi4 x7ml si4√E/sJ8NMs6gi5 Tommy Akulukjuk and the the rest of the crew ˜XgxEusi5 W0Jtc3lt4 @% x3ÇAk5 kNu4 N1ui6∫Chx3i3j5 were eager to hear the personal experiences, x7ml w4WQ5txMs6bK5 dFxhAtc3iDlw/q5. WoEpsMs6g5 reflections and stories that Labrador Inuit had ∫4fiz d/8N¨6g5 x4hyÎtQym/q8i4, yC0JtQym/q8i4 x7ml to share about the 25-year land claim process dFx˙tcDlw/3iq8i4 si4√D8NMs3mb. and we immersed ourselves in their excitement. ∫u ≈fl4J4 ˜Xgx¨t9lA xW6h6bsMs6g6 ©i ≈8gn8 wµ4 scsyEMs3mA, The crew thanks them for sharing their struggles, Tommy Akulukjuk on location in Labrador "s4WDh9ME4Sz wo8ix3i4f5 WD6t5t?9oxJ8NC5b wkgcdt5t8i5 Tommy Akulukjuk, au Labrador their fears and their exhilaration. W/sJmJi4." Tommy Akulukjuk laapatuamiitillugu As interviewee Tony Andersen put it, “I very much believe that through education we can build on things our elders wanted.”

Documenter les revendications Labradorimik du Labrador Nangminiqalirnirarniq Une équipe qui tourne Staking a Claim, un documentaire Pilirijiit piliriaqalauqtut Staking a Claim, unikkaaliarijausimajuq pijariiqsinirmut portant sur la ratification des revendications territoriales ammalu atiliurinirmut Labradorimiut Inuit nunataarninganut angiqatigiigutinganik, des Inuit du Labrador, a visité la côte nord du Labrador pularalaurmata Labradorimiut uangnaqpasinganut tamatumani ukiaksaangurataaqtumi l’automne dernier afin d’y rencontrer et interroger 10 Inuits katiqatiqarlutik apiqsuriaqturlutillu 10 Inungnik anginiqpaangusimajumik aturniqau- qui ont joué un rôle important dans la ratification de tiqaqsimajut kamagijaqarnirmut taakkuninga angiqagiigutiujunik. Unikkaaliaq l’accord. Les guides du documentaire, David Joanasie et tukimuagutaulluni David Joanasiemut ammalu Tommy Akulukjummut asinginnit piliri- Tommy Akulukjuk, ainsi que le reste de l’équipe, anticipaient aqaqataujunit tusarumaniqallarilauqput qanuiliurnirijausimajunik, isumagijausimajunik connaître les expériences personnelles, réflexions et ammalu unikkaarijaujunnalauqtunit Labradorimiunit pijjutiqarlutik 25 arraagunut histoires que les Inuits du Labrador avaient à raconter en nunamik nangminiqtaarasuarnirmut ammalu ikpigittialauqtavut quviasugutiqarniru- regard de cette démarche qui aura pris 25 ans. Et nous luijangit. Pilirijiulauqtut taakkuninga qujannamiiqtut aksusiruutigisimajanginnik, avons partagé leur enthousiasme. L’équipe toute entière les sirajjutigisimajanginnik ammalu quviasuutiqaruluijarninginnik unikkaarunnalaurmata. a remercié d’avoir partagé leurs défis, leurs craintes et Apiqsuqtaulauqtuq Tony Andersen imaak uqausirilaurmagu, “ukpirusullarikpunga leur exaltation. ilinniarnikkut piruqtittivalliajunnaratta inutuqaqutittinnit pijaujumajunik.” Comme le mentionnait Tony Andersen, une des personnes que nous avons interviewée, « Je crois fermement que par l’éducation, nous pouvons bâtir sur la vision de nos aînés. » 2006 srs6 6 INUKTITUT wk4tg5 Nwˆ6ymJ6 ❘ IN BRIEF ❘ EN BREF ❘ NAINAAQSIMAJUT

LIA N9os8i3ysDtc3i6 NlNw6yK6 Ceremony marks xqctŒAbsJu4 Agreement ckwosEx8zDtsMs6S6 wk1k5. tyWE !-at9lA, kN5yxK5 It was an historic moment for Inuit. Z?m4fq5 ˜Xgxu N9os8i3ysDtcMs3mb NlNw6bs9li xgo6g6 On December 1, the Nunatsiavut s9lz ˜Xgxu ra9o6Ù6ys5 kN∫3i3j5 xqctŒAt. government in Labrador held a cCns/tA5 bf4nstbsiz kN3Jxusk5 eu3D/s0JtsJ8NMs3m5 ceremony to mark the effective ckwos3iE/sJu4, WoExaym9li ≈g¿u, Nwiu, Å{ Xw, date of the Labrador Final Land is?8˜u x7m ˜Xgxu. Claims Agreement. Webcasting "x4gw0JbsMs3m5 w4W1NDts9lil wkoµk5," sc6g6 wkw5 allowed the world to tune in to the bW‰5 xzJ6√z5 Ôy fhZ6, N9os8i3ysDbsJu4 bsgMs6g6 event, held in Ottawa, in Nain, and wkw5 bW‰4f5 x[M=Fzi ≈g¿u wMQ/s9lt4 ˜XgxEus5 wkw5. in Goose Bay, Newfoundland and "ckwosEx8zDbsymJ6. dFxN7mEMs6S6 sWElQ5 kN5yxKus5 Labrador. - s9lzb WQx3izi¡" “It was a moving and emotional day for all Inuit,” said ITK president Jose Kusugak, who watched the xzJ6vs†5 N9os8i3ysDtc6S5 kN5yxK5 n6rbst9lA ceremony from ITK offices in Officials celebrated the launch of Nunatsiavut Ottawa with a group of Labrador Des représentants ont célébré la création du Nunatsiavut Inuit. “This was history in the Angajuqqautiit nalliunnirsiurutiqaqput Nunatsiavut saqqitautillugu Une cérémonie souligne making. It was wonderful to salute Nunatsiavut—on Day One!” la ratification C’était un moment historique pour les Inuits. Le 1er décembre, le gouvernement nunatsiavut du Labrador a organisé une cérémonie pour souligner l’entrée en vigueur de la Convention Nalliunnirsiurutiqarniq Nalunaiqsivuq définitive des revendications territoriales du Angiqatigiigutaujumik Labrador. L’événement qui s’est déroulé Qanuiliurianngarutiulauqpuq Inungnut. December 1-ngutillugu, Nunatsiavut gavamakkungit simultanément à Ottawa, à Nain, à Goose Bay Labradormi nalliunnirsiurutiqalaurmata nalunaiqtaulluni atuliqtuq ullunga Labradormi kingulliq- (Terre-Neuve) et au Labrador a été diffusé paaqsiut nunataarnirmut angiqatigiiguti. Qarasaujatigut takuksautitauninga nunarjuamiunut qimir- partout dans le monde. rujaujjutiujunnalaurmat qanuiliurnirijaujumik, piliriangusimalluni Ottawami, Nainimi, Goose Bay, « C’était une journée mémorable et émotive Newfoundland amma Labrador. pour les Inuits, » a mentionné le président “Aktuijjutaulaurmat ikpingnarutiullunilu Inulimaanut,” uqaqtuq Inuit Tapiriit angajuqqaangat d’ITK, Jose Kusugak, qui a regardé la cérémonie Jose Kusugak, nalliunnirsiurutaujumik Tautulauqtuq Inuit Tapiriikkut aglavvingani Ottawami à partir des bureaux d’ITK d’Ottawa, ilagijaullutik Labradorimiut Inuit. “Qanuiliurianngarutausimajuq. Quvianammarilauqpuq upirilugit en compagnie d’un groupe d’Inuit du Labrador. Nunatsiavumiut - ullungata pigiarningani!” « C’était un moment historique. Quel plaisir de pouvoir saluer le Nunatsiavut—dès son premier jour! » WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 7 w Nwˆ6ymJ6 ❘ IN BRIEF ❘ EN BREF ❘ NAINAAQSIMAJUT 05 Inuktitut

gÇ6X9oxic6g5 Hopping on a Trend Turaaqpallianiqaqtut wkw5 m4f4g5 xJq8ic5txoc5b3mb hqsti3j5 Inuit youth have always been skillful at adapting Inuit makkuktut ajunginniqattialiqattarmata sungiutinirmut c9lˆ5 W6fyq8i4 N1uiEoD8N3li0J4. x©tQ8a- elements of southern culture to make it their qallunaat piqqusinginnik nangminirilirunnarlunijjuk. Atuutigin- x3lA ccy6 d9lxo4, !&, wcl1usb6. own. Take Qaqasiq Kudlualik, 17, of Iqaluit. He’s nguarlugu Qaqasiq Kudlualik, 17, Iqalungmiutaq. Ullumiuliqtuq s9luso6g6 e3i6bw5 w8qsyE?o6bztg5 a rapper. Known among the quickly developing qirniqtait inngiusirivaliqtangatitut ingiqpaktuq rapnguniraq- wq6X4g6 Ç2aiC6bsJu4. cspm/s9li hip-hop scene in Nunavut as Capa Cassidy or taujumik. Qaujimajaulluni hip-hoptitut inngiusiqaqattarniq Bw2-Bx2tg5 w8qsycc5b3i6 kNKu √X Profella Q, he says Inuit kids don’t want to just Nunavumi Capa Cassidy uvvaluunniit Profella Q, uqalaurmat √ntg5 s=?¬8•5 SDFxM rs, scMs3m5 listen to hip-hop, they want to perform their Inuit surusiit inngiusiujumik nalingniqatuinnarumangimma- wkw5 hD¥5 w8qsysJu4 No1icgw8NDmq7mb. distinct version. ta. Piusingagut pinnguarniqarumangmijut. WsyzA5 W8ax3icDm1uJ5. Kudlualik performs “freestyle,” improvising Kudlualik pinnguaqpaktuq “piusinganik niruarijaqarluni,” d9lxo4 W8ax6X4g6 "Wsyzi4 rhymes and lyrics on the spot in both English uqausirnik ajjigiiktittinasuapalulluni inngiusirnillu atuni iDxE/c3li," scsy3i4 x0pŒ4t5tNhxXl9li and Inuit. He first appeared at this year’s Toonik Qallunaatitut Inuktitullu. Sivulliqpaami pinngualauqtuq w8qsy3i9l xgi c9lˆtg5 wk4tg9l. Tyme festival, which celebrate Nunavut culture. tamatumani arraagungani Toonik Timetillugit, nalliunnirsiu- yK9o6Ùu W8axMs6g6 bmgmi x3ÇAzi gi6 “A friend of mine told me to look at the clock rutigijauvaktuq Nunavut piqqusinganik. bw7t9lQ5, N9os8i3ysDtQ/s?4g6 kNK5 and not the crowd, and that helped,” who “Piqannarijarma uqautilaurmanga siqinngujaq tautullugu W6fyzi4. admits to suffering stage fright. inugiangunngingaaqtut, taannalu ikajuutiqalaurmijuq,” qun- "Wc8NE/3m scstMs3mz ye8a/6 bsg9lA ngiaqtauvimmi qunngiaqtautillugu qusungniraqpaktuq. wkQxa8qΩ6g5, ∫8Nl wvÔtcMs3uJ6," d8qx6bsF7u d8qx6bst9lA dh1iC6X4g6.

LIA

Hip-hop de style inuit ÷i ≈b7{ i6gDbsK6 Les jeunes inuits ont toujours su adapter des éléments de la ÷i ≈b7{, xf8i7mExl4 w4y?sbsMs6g6 vtF4 kNooµ5 culture du Sud et les personnaliser. Prenez, par exemple, Z?m4fq8i, k6vC∫Ms3m5 w6vNw÷E/ui5 kNF7u yKo6ts9li Qaqasiq Kudlualik, âgé de 17 ans, d’Iqaluit. C’est un rapper. Z?m4f8i w6vNw/6tsi3j5. vtF4 kNooµ5 Z?m4fq5 Wbc6t5t?4S5 Bien connu dans le milieu en essor du hip-hop du Nunavut kNo1i Z?m4fq8i x7ml xF4g6ymixk5 Wp5tC3i3j5 kNF4 do5 sous le nom de Capa Cassidy ou Profella Q, il mentionne que ybm9l kNo18k5. µQ wm3M4 vq6hxl0Jx3usb6 wNq6yJ6 vtF4 les jeunes inuits ne veulent pas seulement écouter le hip-hop. kNooµ5 Z?m4fq8k5 w4y?sbso3li. Ils souhaitent en exécuter leur propre version. ≈b7{, WsQ/s?4g6 dzt5tDlw/6X1izk5, yK9o6Ùu5 Kudlualik a un style « libre » : il improvise les rimes et les iDx6bsMs6ymJ6 d5t8i6Ù6 w6vNw÷4nj5 vtF4 kNooµ5 paroles, en anglais et en inuit. Il s’est produit pour la Z?m4fq8k5 !((*-at9lA. yKixA5 mw/sMs6ym9li ƒ0Jx3j5, première fois au festival Toonik Tyme de cette année, qui kNFs2 xqi6Ùa9li kNodtz5. célèbre la culture du Nunavut. ≈b7{ ixdE/sMs6g6 Wsy¿9o6t5tNhx3i3j5 kNF4 « Un ami m’a suggéré de regarder l’horloge et non la Z?m4fqb WsiE/zi4 x7ml wonE/symK6 k∫DEx6t5tymi3j5 foule, et cela m’a beaucoup aidé, » en admettant qu’il est xF4g6ymixi Xøy4fq8i4, hDyoEizi4, w[loEi3u4 x7ml ÷i ≈b7{ x7ml ui ACw nerveux sur scène. Johnny Adams and Minnie Grey Johnny Adams et Minnie Grey Johnny Adams ammalu Minnie Grey HIVER 2006 8 INUKTITUT wk4tg5 Nwˆ6ymJ6 ❘ IN BRIEF ❘ EN BREF ❘ NAINAAQSIMAJUT

kNø5 xg6X4bq8i4 xsMJ8Nd9lQ5. ≈b7{ Johnny Adams Honoured scMs6g6 w7ui4 g8i6ftQymix3li yKi4nu Johnny Adams, long-time chair of the Kativik Regional Government (KRG), stepped down recently from his job wo8ix3i3j5 swÏ5 scsyzi4 wo8ix3F0Jx7mE7u as Nunavik’s leading public servant. KRG provides public municipal and regional services to Nunavik’s fourteen fXw4 iQxi. Inuit villages. Maggie Emudluk of Kangiqsualujjuaq will succeed him as KRG chairperson. i6gDbsMs6S6 w˚yoµ3uk5 g8i6ftc6y- Adams, admired for his good-natured sense of humour, was first elected to the top job at KRG in 1998. He’d mizi4 N1ui6 Z?mc3i3j5 vtmF0jx3ic6t9lQ5 previously served as mayor of Kuujjuaq, Nunavik’s largest community. m8gExu ytWE !%, @))%-at9lA. Adams spearheaded improvements in the quality of Nunavik’s government and is credited particularly for upgrading the regional police service, childcare, housing and municipal infrastructures. Adams says he will devote the near future to studying French at a university in southern Quebec. He was honoured for his lifetime contributions to Nunavik at a self-government conference in Montreal September 15, 2005.

Hommage à Johnny Adams Johnny Adams niqturutauvuq Johnny Adams, le président de longue date de Johnny Adams, akunnimmarialuk iksivautaulauqtuq Kativik Nunalilimaat Gavamakkunginni, l’Administration régionale de Kativik (ARK), a nuqqarataalaurmat iqqanaijaarijaminit Nunavimmi sivuliqtiulluni gavamakkunni iqqanaijaqtiunir- récemment donné sa démission. L’ARK fournit mut. Kativik Nunalilimaat Gavamakkungit pitaqaqtittivakput nunalingni gavamakkunginni ammalu des services publics municipaux et régionaux à aviktuqsimanianut pijittirarnirmut Nunavik qulit sitamallu nunalingnnut. Maggie Emudluk quatorze villages inuits du Nunavik. Ce sera Kangiqsualujjuarmiutaq inangiqsijuq Kativik Nunalilimaat Gavamakkunginnut iksivautaulirluni. Maggie Emudluk, de Kangiqsualujjuaq, qui Adams, piugijauvaktuq qungatittiruluijaqpangninganut, sivulliqpaamit niruaqtaulauqsimajuq assurera dorénavant la présidence de l’ARK. quttinniqpaaq iqqanaijaaksamut Kativik Nunalilimaat Gavamakkunginnut 1998-ngutillugu. Adams, bien connu pour son sens de l’humour, Sivuniagut maijaulauqsimalluni Kuujjuarmut, Nunaviup anginiqpaangulluni nunaliqutingat. avait assumé son poste en 1998. Auparavant, Adams niaqurijaulauqtuq piusivaalliqtittinasuarnirmut Nunavik gavamakkungita piunirijanganik il était maire de Kuujjuaq, la plus importante ammalu ilisarijausimavuq nutaaruriaqtittisimanirmut aviktuqsimaniani paliisikkunginnik, collectivité du Nunavik. surusilirininganik, iglulirinirmik ammalu nunaliit atuqpaktanginnik aulajunnaqullugit. Adams Adams a initié les améliorations de la qualité uqalauqtuq imminik tunniqqutigisimaniarluni sivuniksami ilinniarnirmut Uiviit uqausinganik ilin- du gouvernement du Nunavik et a contribué à niarvijjuammarimmi Quebec nigiani. rehausser la qualité des services de police Niqturutaulauqpuq inuusilimaarminut tunniqqutiqaqsimaninganik nangminiq gavamaqarnirmut régionaux, à la petite enfance, de logement katimavijmuarniqaqtillugit Montrealmi September 15, 2005-ngutillugu. et des infrastructures municipales. Adams a mentionné qu’il étudierait le français à une université du sud du Québec. On a souligné ses longs et loyaux services pour le Nunavik lors d’une conférence d’autonomie gouvernementale tenue à Montréal, le 15 septembre 2005. UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 9 Inuksuk photo provided by Hans Blohm You’re gonna love it! On Sunday, December 11th, passengers ˆ5¥a/u, tyWE !!-at9lA, wrm?4g5 wclw5- Le dimanche 11 décembre, les passagers du flying the Iqaluit-Ottawa jet route noticed a ≈g¿ SJo4f5 wq3CiE?4bzA5 cspMs3mb vol Iqaluit-Ottawa par avion à réaction ont big change as they stretched out to enjoy xqJu4 xy0p3isJu4 wyF5txD8N3lt4 remarqué un changement important en their flight. The introduction of our new czbiE/ui4 dFxQ/cChx6t9lQ5. s’apprêtant à s’envoler. La mise en service all-passenger Boeing 737 on our popular s0pE/st5ti6 k∫6 wrm?4ggx˚zJ6 Íw1 de notre nouvel appareil Boeing 737 sur Ottawa and Iqaluit daily service, &#& xg6bsZJ4gtA5 ≈g¿j5 wclw9l csbµ5 cette populaire liaison quotidienne underscores First Air’s six decade long Wp5tCDbs?4g6, W7mEst5t9li {5 ws4f5 témoigne de notre engagement à investir commitment to invest in northern Wz˙J6g5 dø5 xfisic6gu4 dans les communautés nordiques et à communities, and to showcase the cultures hoix3iCDtQym/z5 ®Ns/osDtc3i3j5 srs6b6©2 rendre hommage à la culture et aux and traditions of the North. What better way kNoq8i, x7ml bf4nst5tJ8N3lb srs6b6gu traditions du Nord. Quelle bonne façon to start the New Year, than by making our W6fyE/sJi4 wo6fyE/sJi9l. Ws5tx6gu4 de commencer la nouvelle année que already great service even better! WQxDtsJ6 k∫6 x3ÇAu, ∫{hm8z9o WsJ7mExl4 d’améliorer un service qui brille déjà par Wp5tCDtQ?4bK5 Wsi3ns¿9o6t5tNhx3i3j5¡ son excellence! We invite everyone to visit our web site to see how they can participate to help us r4foµi4 g8zh4t5tKA5 cCns/4f5 bf/Zc3F5t8i4 Nous invitons toutes les personnes create yet another new tail design to grace eu3DJ8N3lt4 ck6 wMsicD8N3mΩb s?5t8i4 intéressées à visiter notre site Web pour our northern skies. wvJ3lt4 n6®i3j5 k∫u4 XWDzb ttCs/6ym- voir comment ils peuvent nous aider, par iEZ/6bzi4 WsnstsJ8NC/6gu4 leur participation, à créer un nouveau motif srs6b6©2 yMzi4. de queue pour sillonner l'espace aérien du Nord.

The Airline of the North Pita Aatami / „b ≈bu Bob Davis / Ù2 bwF{ President, Makivik Corporation & Chairman, First Air President and C.E.O. First Air xzJ6√6, mrF4 fxS‰nzk5 x7m w4y?sb6, {5 wsf8k5 xzJ6√6 x7ml xzJ6√ai3n6 xsM5tp {5 wsf8k5 Président, Corporation Makivik et président du conseil, First Air Président et chef de la direction First Air

or travellers, the all-passenger Boeing q3C?4gk5, wrmFs?4ggxj5 Íw1 &#&-f5 our les voyageurs, l’intérieur du 737’s interior means more comfort wwlx grc6S6 xvsi3ns9li x7ml Boeing 737 offre plus de confort et and space in a bright and roomy WFgi3ns9li csmi3nsJu x7ml d’espace dans une cabine lumineuse F wic5tx3N6gu w4y?sb4fFc3Fz i6hw0Jtc6g6 P cabin that boasts 37 inches between seats, et spacieuse, avec dégagement de 37 pouces the most legroom offered by any airline. #& w8y{k5 xqic6g6 w4y?sbw5 xf8iqtA5, entre les sièges, le plus important offert par Even the overhead storage bins have been is1j5 WFc3i6ÙaymJo4 N9oxgw8N6 une ligne aérienne. Les coffres à bagages expanded to better accommodate your czb˙oEpsJi5. d˜i Wdt4fFz xq9oQx6b- situés au-dessus des sièges ont été agrandis carry-on luggage. And on the outside, the sym9li Wsi3nu4 wic6t5tJ8N3ix3li pour offrir plus d'espace. À l'extérieur, la tail of First Air’s new 737 displays a tall x[/6bs/Exc6X4gk5. yM∫i, {5 ws4f5 k∫6 queue du nouveau Boeing 737 affiche un Inuksuk, a traditional Inuit marker, now rec- &#& XWDzi bf4nst5t9li brJf∫4 inuksuk, indicateur inuit traditionnel, ognized worldwide as a proud symbol of wk4hZ8ax6, wk1i5 NlNw4fbE/s?4ggc6, µ8N reconnu mondialement comme un symbole Canada’s far North. kN3Jxoµu wonE/symo6g6 W4fQ/s9li du Nord canadien. NlNw4fbsizk5 vNbs2 szy4g6 srs6b6gzk5.

www.firstair.ca 1 800 267-1247 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

NorTerra Corporation

Jxb gg u4~k5 si4√ox6 The Story of Jordin Tootoo 2006 srs6 12 INUKTITUT wk4tg5 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI v9o6 When vt/Çz5 Thunder yfu4 Meets Ice ❘ ttC6g6 wnWs9 gSx ❘ By Isabelle Dubois

cspm/w8NEXl4v5tA5 kNKusb6 Jxb8 gg Most of us know that Nunavut’s yK9o6Ùa9li wk4 vNbu\uxoZ3i B≈r6t3J- Jordin Tootoo is the first Inuk to make it to xq8kx6ymizk5 (NHL) W8ax6ts9li ˆyFs9 the (NHL) playing SCbg{k5. Jxb8 si4√oxac5b6ymZlox6t9lA for the . But although eu3DxZoxa?4gi5 ˙3l W8ax3iE/sJ5 Jordin’s tale has been featured in prestigious x0p8axo1i - Sports Illustrated, publications such as Sports Illustrated, ESPN bMÏnoEpsJ5 W8ax3isJk5 eu3DxZq8i - magazine and Macleans, there’s much more ESPN magazine x7ml m4Mw8{ - Macleans, to the story of the young hockey legend. m4f4g6 B≈r6t8a6ymÔ2 si4√oxE/siz sztx•8i3ns7m5. orn in 1983 and raised on land mostly covered in ice, Jordin seemed destined to ˚iƒ9li !(*#-u x7ml WD6n/sym9li become a hockey star. When Tootoo, yfw8NXlo7¨5gu, Jxb8 WJmic9ME6fwpymK6 pronounced two-two, arrived on the B≈r6t3Jxa3i3j5 cspm/so3li. gg trt9lA ra9o6 second day of the second month that year s9lzi ra9o6 b6rzi bw{hmi x3ÇAzi G@\@H, B(2/2), those who believe in omens might have wbm4fx s4WDh1ic6g5 NMs5∫3isJi4 NMs5bwymK5 predicted a great future. Certainly, hockey was ■ Jxb8 gg w0JxEuN6©K6 m4f4g5 wk1k5 yKi4nc5txC/3izk5. hoK6, B≈r6t5tx?7mEx¬o6ymK6. Jxb8 in his blood. Jordin likely inherited his talent x7ml W4fQ/s9li wkgck5 xJq8iE/i W∫Eym9lis4 x∫bui5 Ùi, W8ax3isJj5 from his father Barney, who was proficient at xJq8ic5txMs6g6bs6. ryxi wMŒaJi5 g8i6fyxz the game. But it takes more than a family legacy ■ Jordin Tootoo is a role model for B≈r6tsi3j5 xJq8ic5txo3i3u4 sztx•ic6S6. to become a hockey hero. young Inuit and a credit to elders Jxb8 kNcMs6g6 trC3Jxu vq6Oi3j5 ˚Ms6t8NA Jordin lived in Whale Cove before moving to

■ Jordin Tooto est un modèle pour les xzJ6√i, xzJz N/zl wMQ9liQ5. bwvi, WNhxDys2 Rankin Inlet with his parents, brother and sister. jeunes Inuit et fait honneur aux aînés kx8axibµXl4 x∫bi xzJil xw2XEc5bw8NMs6bq5, There, he spent most weekends with his father wo8ix3li xaNh1i3j5 wc9ox3i3j5 wk1i5 ra¿E/sJtggw8N6 and brother, learning how to hunt and fish like ■ Jordin Tootoo ijjuariminaqtuuvuq kv2WxaMs6ymJi5 yKixA5 - m3Î4 x=?3l x3ÇAco6t9lA generations of Inuit boys before him—until he makkuktut Inungnut ammalu WINTER 2006 pikkugijaulluni inutuqanut INUKTITUT wk4tg5 13 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

NorTerra Corporation

NorTerra Corporation

NorTerra Corporation

■ gg Gra9o6 nsuziH, wMQ/q8i5 ni5txz•5g6, iEctc3li vt8zs6gi4 xq3CE/zi srs6b6gu; m4f4g6 WsQ/c7mE4g6 xJq5g3JxadtQ/i we2Xs4

■ Tootoo (2nd left), flanked by his family; feasting with the gang at home in the Arctic; a young fan embraces his hero

■ Tootoo (2ième à gauche), entouré de sa famille; festoyant avec sa bande chez lui dans l'Arctique; un jeune fan étreint son héros

■ Tootoo (kingulliq saumingani), ilagijanginnit sanittianganiittuq, niriqatiqarluni

HIVER 2006 katinngauqtunik angirrarijangani ukiuqtaqtumi; makkuktuq piugijaqammariktuq ajungitturjuanguqutigijani iqippauk 14 INUKTITUT wk4tg5 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

x∫bzb yx3E/sti4 xtQs6tMs6ym/z. bwm8zi5, Jxb8 whmQ/gxEoMs6ym/z: was two and a half and his father first lashed skates onto him. From then on, Jordin B≈r3i6. had only had one thing on his mind: hockey. "scsy4ngxE?oMs6ym/z," w6vsmJ6 Ùi gg. "Jxb8¬8•5 ttCExc3iE/q8i “That’s all he ever talked about,” recalls Barney Tootoo. “Even most of Jordin’s wo8ix3F7u B≈r3i3u4 ttCsyc6XMs6g6," scE9li xˆNz, Î{. little essays in school were about hockey,” adds his mother, Rose. Wz˙J6g5 xbsy3l s=?lrx6 ybmsJ6gi4 x3ÇAco6t9lA, r4foµ5 Jxb8u4 By the time he was seven or eight, everyone knew that Jordin fiercely believed he cspm/c6g5 s4WE/c9MEMs6g5 vNbu\uxoZ3i B≈r6t3Jxq8•o˜3li. would make it to the NHL. Hockey was more than a sport to him. It was his main B≈r3i6 w7uk5 W8ax3igw8NsMs8qM6. w4WQ9lxbc5bMs6bz-WJmiE/i focus—and he wouldn’t give up on his dream until it became a reality. It helped that nWo6bwom0JtQ9lis4 ryxi W9MEso6X5. wvÔtsMs6g6 WDD8NMs3m5 he grew up with loving parents who nurtured his talent. “If you raise your children N[oAh1ic5txMs3iq8k5 xzJ6√q5 xJq8iE/zi4 vmQ/c5tx6ym9lt4. eg3zy with guidance, they can end up like Jordin,” says Rose Tootoo. “He’s where he is WD6nD{ys4 wvJ6g5txc5b3lQ5, WDD8N6g5 Jxb8tg5," sc6g6 Î{ gg. because of discipline and perseverance—because he listened to his parents and "bwv•0JtQ/z ≈6r4h6bsymizk5 x7ml nWo6bwomd/s?1Ni-W0JtQ9lA stayed out of trouble.” xzJ6√ui4 ˆMc5bMs3m5 x7ml Wi3l4bwom?1Ni." The more confident he became on skates, the more the Tootoo men—his older brother Terence, his dad and uncle—kept up the pressure on the younger and smaller Jordin until he became truly tough. That and his upbringing helped him keep his head as a teenager when he had to leave home for long stretches to pursue his passion. The youthful and tough stubby right-wing rookie played 70 games during the Coup de tonnerre 2003-2004 season and earned the trust of the team he nicknamed Smashville by scoring four goals and assisting on four others: his key hits proved invaluable during sur la glace the Predators’ six first-round playoff games. His Inuk name Kudluk (or Kalluk) was appropriate: he was thunder on ice. L’histoire de Jordin Tootoo ❘ Par Isabelle Dubois Kalliq Katijaraangt La plupart d'entre nous savent que Jordin Tootoo, originaire du Nunavut, est le premier Inuk à se rendre Sikumik jusqu'à la Ligue nationale de hockey (LNH), où il joue pour les Prédateurs de Nashville. Mais bien que l'exploit Jordin Tootoo Miksaanut Unikkaaliaq de Jordin ait fait la manchette de magazines prestigieux tels que Sports Illustrated, ESPN et Macleans, l'histoire ❘ Titiraqtuq Isabelle Dubois de cette jeune légende du hockey ne s'arrête pas là. Qaujimajainnaripalukkattigut Nunavumiutaq Jordin Tootoo sivulliqpaangulluni Inuk é en 1983 et élevé sur une contrée couverte de glace Kanatami/Mialigarni Haakiqtirjuanginnuaqsimaninganut (NHL) pinnguaqtiulluni la majeure partie de l'année, Jordin semblait destiné Nashville Predatorsnut. Jordin unikkaalianguqattaqsimagaluliaqtillugu à devenir une vedette de hockey. Avec un nom qimirruagalianguvaktunit suurlu pinnguarnirijaujut ajjinngualingni - Sports comme Tootoo, prononcé comme le chiffre deux Illustrated, talaviisalirijiujut pinnguarniujunut qimirruaganginni - ESPN magazine en anglais, two, deux fois, et venu au monde ammalu Macleans, makkuktuq haakiqtinnguqsimajuup unikkaaliarijauninga Nle deuxième jour du deuxième mois de l'année (2/2), ungatianiinnirsaummat. certains pourraient en effet croire que c'était de bon augure. nuunikuulluni 1983-mi ammalu piruqsajausimalluni sikuinnapalulimmiittumi, Jordin Une chose est sûre, le hockey coulait dans ses veines, pijumaniqallariqquijisimavuq haakiqtirjuangurnirmut qaujimajaulirluni. Tootoo Jordin ayant hérité son talent de son père Barney, qui était tikitillugu kingulliq ullungani kingulliq taqqingani taissumani arraagungani (2/2), lui-même doué pour ce sport. Mais il en faut plus que tamakkua ukpirusungniqaqtut nalauttaarniujunik nalauttaisimavut sivuniksaqat- quelques chiffres et une part d'hérédité pour devenir un tiarajarninganut. Sulivuq, haakiqtittiavammarialuuliqsimavuq. Jordin ajunginnirijani tel héros. Ipitaarisimalluniuk ataataminit Barney, pinnguarniujumut ajunginniqattialauqtuqtauq. Jordin vivait à Whale Cove avec ses parents, son frère et Kisiani ilagiingujunit tunniqqusianga haakiqtiunirmut ajunginniqattialirnirmik sa soeur aînés avant qu'ils s'établissent tous à Rankin Inlet. ungatianiiniqaqpuq. UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 15 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

dhq8ic5tx3i3ns?9oxt9lA yx3E÷Dtk5, gg xatsJ5- For all that, Jordin hasn’t been ■ d˜zi5 ye8a/s2 wq3Ciz mo9lA: gg Gbo6WziH xzJz tsC8{, x∫bz x7ml x4vzb-x4hD6†8N6XMs6bz spared tragedy. Not long after the WsQ/c7mE4gu4 xw2Xo4; bcw6yvw8N6g6 xq3Cui wMQ9liQ5 wMQ/i Wc8NE/il; wµ•ctQ/z x∫bi Ùi x7ml tsC8{; sc9Ms0p5tx3g6 m4f8i6nfl4 ur8i6nfl9l Jxb8 n8q5t5tx6X5 ryxi. ∫{hjz NHL drafted him, his older brother m4f4g5 wk1i4 wo8ix6tsJi4 x7ml WD6ns/si3uk5 w7uk5 whmc5txDtQMs6bz m4f4©t9lA Terence committed suicide for xq3Cui5 xs9M6ymf∫1ix6t9lA WNhxDm/i xgoDm9lis4. reasons no one understands. It ■ Clockwise from top: Tootoo (R) with a fan; relaxing m4f4g6 x7ml n8qJ6 Nw5©9li bo6Wz•Ω6X4g6 affected Jordin deeply, but he rose at home with family and friends; on the water with dad B≈r6t3Jx8ao~6g6 W8ax6ymK6 &) W8ax3isJi4 @))#- above his sorrow to honour his Barney and Terence; giving an inspirational talk to young @))$ B≈r3N3is2 x3ÇAzi x7ml W8ax6tsctQ/q8i5 brother’s memory by working even Inuit students btQ/s5txo6ym9li xt8axc6tbq5 Smashville harder. “When he scores a , he ■ Dans le sens des aiguilles d'une montre : Tootoo (à ybmw6h3li wy6t5tymizk5 x7ml wvJ6ym9li Í6t5tJu4 raises his hockey stick with his droite) avec un fan; relaxant à la maison avec parents et ybm4v8isJ5 xyq8k5: xiAwic5tx6ymiE/q5 NlNw6y0Jt- brother’s name on it high in the amis; sur l'eau avec son père Barney et Terence; donnant un sMs6S5 x©tc5tx3izk5 SCbg{ Wz˙J6g5 yK9o6ÙaJi5 air,” says his proud father. discours inspirant à de jeunes écoliers Inuit W8ax3iE/q8i ~M4nF0JxCh1ix6t9lQ5. wk4tg5 xtz v9l4 Although he doesn’t get to ˆ7 m4 ©Ms6S6: v9o6gt©Ms3m5 yfu. spend much time at home in the off ■ Qulaanganit siqinngujaup ingirraninga malillugu: ∫4fxoµat9lQ5, Jxb8 Wi3l1isJu4 ≈6f~DtMs3uJ6. Tootoo (taliqpingani) piugijaqammariktumik aippalik; vNbu\uxoz3i B≈r6t5 ∫{huz iDxC∫6gFisMs6t9lQ5, taqaiqsikainnaqtuq angirramini ilagillunigit ilagijani piqannarijanilu; imaaniiqatigijanga ataatani Barney ammalu Jordin nunaqalauqtuq Tikirarjuami Terence; uqallaujjittiartuq makkuktut Inungnik ilinniaqtiujunik Kangiqinirmut nuulauqtinnagu C'est donc là que lui et son frère apprirent à angajuqqaani, angajunga najangalu chasser et à pêcher en compagnie de leur père, ilagillunigit. Taikani, pinasuarusiup comme des générations de petits Inuit avant nuannguanitamaapaluk ataatani eux. Puis, à deux ans et demi, son père lui enfila angajunilu aippariqattainnalauq- ses premiers patins. Dès lors, Jordin n'eut plus tangit, ilinniarluni angunasungnirmut qu'une chose en tête : le hockey. iqalliarnirmut Inungnit kinguvaari- “Il ne parlait que de ça,” se souvient jaujutitutuinnaq nukappiangulauqsi- Barney Tootoo. “Même la plupart des petites majunit sivuniagut - marruuk avvarlu compositions que Jordin écrivait à l'école arraaguqaliqtillugu ataatangata étaient sur le hockey,” ajoute sa mère, Rose. siarrijautinik atigiuqtilauqsimajanga. Il n'avait pas huit ans que déjà tout le monde Taimannganit, Jordin isumagijatu- savait que Jordin rêvait de jouer dans la LNH un arililauqsimajanga: haakirniq. jour. Le hockey était plus qu'un sport pour lui; “Uqausiksatuarivalilauqsimajanga,” c'était son ambition principale, et il n'allait pas iqqaumajuq Barney Tootoo. “Jordin- renoncer à son rêve jusqu'à ce que celui-ci luunniit titirariaqarnirijanginni ilin- devienne réalité. Le fait que Jordin ait grandi niarvimmi haakirnirmik titirausiqaq- auprès de parents aimants qui croyaient en lui palauqtuq,” uqarilluni anaananga, a certainement joué en sa faveur. “Si l'on élève Rose. nos enfants en les guidant, ils peuvent finir Pingasuujuqtut atausirlu uvvalu- comme Jordin,” explique Rose Tootoo. “Il est où kiaq sitamaujuqtunik arraaguqaliq- il est grâce à la discipline et la persévérance tillugu, kikkulimaat Jordinmik dont il fait preuve—parce qu'il a écouté ses qaujimajaqaqtut ukpirijaqallari- parents et a su se tenir loin des ennuis.” lauqtut Kanatami/Mialigarni Haakiq- Le plus solide Jordin devenait sur ses patins, tirjuanginniililaarluni. Haakirniq le plus les hommes Tootoo—son frère aîné imminut pinnguarnituinnaulaunngi- Terence, son père et son oncle—mettaient laq. Ikpigilluataqattalauqtanga- de la pression sur ce plus jeune et plus petit pijumanirijani sapiliqtailimajjutigillu- NorTerra Corporation 2006 Tootoo, et ce jusqu'à ce qu'il devienne niuk kisiani pillariuliqpat. Ikajuutiul- srs6 16 INUKTITUT wk4tg5 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

NorTerra Corporation

NorTerra Corporation

NorTerra Corporation WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 17 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

xzJz tsC8{ w7u•6gFisMs3m5 W0Jtc6gi rxgw8Ns2 gryJ8N8qbzA5. Jxb8j5 season, he still manages to talk to the many kids who come knocking on x4gw/s0Jts7mEMs6g6, ryxi e4~3iE/zi5 mrQx4v8igw8NMs6g6 i6gDm9lis4 xzJi the family’s door. He’s such a positive role model that he’s become a x4hD4v8iChxo3li. "Í6y/Çzu, xNsbi d7jx4tc5b6bz xzJzb xtzi4 ttC6ymJo4," spokesperson for young Inuit. “Jordin is a wonderful example that W4fAh9li ≈bbz sc6S6. dreams come true if you believe in yourself and work hard,” says Carmen xq3C6ymw8N6Xq4vlx6t9lA B≈r3NsJ8•ClxÇz5, xuh5 hDyk5 sc9MctD8N6X4g6 ho Loberg, president of the NorTerra Group, which, along with Nunasi wMŒaJ5 ÙzA5 vh4g6X4gk5. w0JxDuN5tx6gx¬K6 sc6tsc5bo3izk5 m4f4g5 wk1k5. "Jxb8 Corporation works to build better futures for Arctic youth and has signed x©t5tx?8axaK6 WJmiE/sJ5 hooD8N3mb wo1i4 s4WE/c5txDF5 x7ml x4hDw8Nc5b3lt5," Jordin to promote the cause. Aside from giving speeches at the Rankin sc6g6 √m8 MsÍ[, xzJ6√aJ6 kxtsC4f5 vg0pctŒ4fq8k5, wMQ/s9lt4 kNy fxS‰n4f5 Inlet school, Jordin travels across the Arctic encouraging young people WoExc6X4g5 srs6b6gu m4f4g5 yKi4n5tx?cd9lQ5 x7ml xtos6ymJ5 Jxb W0JtQ/sJj5 to get an education and follow their dreams. d=?Ex6t5tNhxc5b3li. sc9MA8•Çz5 vq6Ois2 wo8ix3Fzi, Jxb8 wq3Cc5b6S6 srs6b6goµtA5 m4f4g5 wk1i4 x/s6gwE9li wo8ix5txExc3iq8i4 x7ml WJmiE/q8i4 WNhxD8N3lt4. auqtuq pirurunnalaurmat nagligusungniqattialaurninginnut angajuqqaangit x4hD3iE/z k6vJw5g6. B≈e6t3Jxkx6ymZlx6t9lA, w7uk5 NlNw6y0JtQ/Excv8iMs6bz ajunginnirijanganik kamagijaqattiaqsimallutik. Qiturngasi piruqsarussiuk vNbu\uxoZ3i B≈e6t3Jx5 xvs4nq8i3j5 k6vzvw8N6t9lQ5. bm8N B≈r3i6 WQx4v8io3ut9lA, ikajuqtuttiaqattarlugit, pirurunnaqtut Jordintitut,” uqaqtuq Rose Tootoo. SCbg{ ∫{huz kc6ysi3nkx6t5tv8ioMs6g5. B≈rc5b3iz ˙aJ5 usKxr ≈5jD{k5 “Taikaniijjutigijanga aaqqiksuqtausimaninganut ammalu sapiliqtaili- NlNw6y0JtsK6 x©tc3izk5. µ8N @@-i4 x3ÇAco6g6-ˆnst5tx¿l4-Jxb8 W8ax3iE?4bzi maqujauvangnani-pijjutigillugu angajuqqaaminik naalaqattalaurmat ammalu pinirluktailimavangnani.” Qusunginniqattiarnirsauvalliatillugu siarrijaarutinut, Tootoo angutiujut- réellement robuste. Cela, ainsi que son éducation, l'aida à garder une angajunga Terence, ataatanga ammalu akkangata-aksuruqtiinnaqpalauq- tête sur les épaules lorsque, adolescent, il dut quitter le foyer familial tanga makkunniqsakuluk mikinniqsakulullu Jordin sanngittittiaqpat pendant de longs mois pour poursuivre son rêve. kisiani. Taassumunga ammalu piruqsaujaunirminut imminut isumaqattiarutig- À sa première saison dans la LNH, en 2003-2004, le jeune ailier droit, ilauqtanga makkuktuutillugu angirraminit aullaqsimakutaangniaqtillugu cet inébranlable courtaud qu'est devenu Jordin, a joué 70 parties. En tant pinasuarumajani atulirumalluniuk. que recrue, il a réussi à gagner la confiance de l'équipe qu'il surnomme Makkuktuq ammalu sanngijuq naittuulluni taliqpinganiingaaqpaktuq Smashville en marquant quatre buts et en en assistant quatre autres; ses haakiqtirjuanngulisaaqtuq pinnguaqsimavuq 70 pinnguarniujunik 2003-2004 mises en échec stratégiques s'avérant aussi indispensables pendant les haakirnarniup arraagungani ammalu pinnguaqtiuqatigijanginnit tatigi- six parties auxquelles ont participé les Prédateurs lors des séries jauttialiqsimalluni atinnguaqaqtitangit Smashville sitamaiqsurluni isiqtit- éliminatoires. Son nom Inuk, Kudluk (ou Kalluk), se révéla approprié : il était tisimaninganut ammalu ikajuqsimalluni puuqtittijumik sitamakkanniujut littéralement tonnerre sur glace. asinginnut: aniguiniqattiaqsimanirijangit nalunaiqsijjutiulauqput atuutiqat- Malgré tout ça, la tragédie n'a pas épargné Jordin. Peu après avoir été tiarninganut Predators pingasuujuqtut sivulliqpaangujunit pinnguarnirijanginni repêché par la LNH, son frère aîné Terence s'est suicidé, et ce pour des saalaksavijjuarasungniaqtillugit. Inuktitut atinga Kalluk naammaktuu- raisons que personne n'arrive encore à comprendre. Bien que cela ait lauqpuq: kalliqtutituulaurmat sikumi. affecté Jordin profondément, il est parvenu à surmonter sa peine pour Taakkualimaangutillugit, Jordin pinirlungniujumik aaqqusaarutilaurmijuq. honorer la mémoire de son frère en travaillant encore plus fort. “Quand Kanatami/Mialingarni Haakiqtit taassuminga niruarataaqtuviniulauqtillugit, il marque un but, Jordin lève son bâton de hockey, qui porte le nom de angajunga Terence imminiiqtuviniulaurmat pijjutiqaqtuni kiatuinnaup son frère, haut dans les airs,” exprime son père avec fierté. tukisijunnanngitangagut. Jordinmut aktuijaujjutiummarilauqtuq, kisiani Hors saison, bien qu'il ne puisse passer autant de temps chez lui qu'il qiksaarnirijanganit makigiakkannituinnalauqtuq niqturumalluniuk angajuni ne le voudrait, Jordin trouve toujours le temps de converser avec les aksurukkannirasualirluni. “Puuqsijaraangami, anautani qummuaktiqat- nombreux enfants qui viennent cogner à la porte des Tootoo. taqtanga angajungata atinganik titiraqsimajulik,” pikkugusulluni Il représente un modèle tellement positif qu'il est même devenu un aatatanga uqaqpuq. porte-parole pour les jeunes Inuit. “Jordin est un parfait exemple que les Angirraqsimainnaqpangikkaluaqtillugu haakirnaujunniiraluaraangat, rêves peuvent se concrétiser si l'on croit en soi et y travaille fort,” amisut surusinut uqallaqatirunnaqpaktuq suli ilagiingujut paangagut explique Carmen Loberg, présidente du Groupe NorTerra, qui, avec la kasuktuqpaktunut. Ijjuaruminattiaqtualuuvuq uqaqtiuqattalirninganut Société Nunasi, travaille à bâtir un futur meilleur pour les jeunes de makkuktut inungnut. “Jordin atuutittiavannguanguvuq pijumanirijaujut l'Arctique et avec qui Jordin a signé un contrat pour promouvoir cette sulilirunnarmata ilingnik ukpirijaqattiaruvit ammalu aksuruinnaqattarlutit,” cause. En plus de faire des discours à l'école de Rankin Inlet, Jordin uqaqtuq Carmen Loberg, angajuqqaangujuq Norterrakkut katujjiqatigi- HIVER 2006 18 INUKTITUT wk4tg5 ci5gu ❘ UP CLOSE ❘ DE PRÈS ❘ QANITTUMI

d5t8i6Ùz•o6S6 x7ml st6ym5txo3u9li His hard work never stops. ikkunginnut, ilagijaullutik Nunasi Kuapuriisakkut piliriaqaqpaktut vNbu\uxoZ3i B≈r6t3Jxi5. Despite making it to the big ukiuqtaqtumi makkuktut sivuniksattiavaqaqullugit ammalu atiliuqsimajut w7mç yKi4nE/z xg3icstcMs6S6. leagues, he had to prove himself all Jordin pijjutigijaujumut quvvariaqtittinasuaqattarluni. Uqallagunniiraangat B≈rc5b3i6 wMQ/zi8Ω6ymJ4bs7m5. whxi, over again after the NHL strike. kangiqiniup ilinniarvingani, Jordin ingirraqattaqpuq ukiuqtaqtulimaatigut bwmw4vlx6t9lA, Jxb8 WNhx6ym/z When this season got underway, makkuktut Inungnik ajauqtuirilluni ilinniattiariaqarninginnik ammalu xrostsymK6. the Predators sent him back to the pijumanirijanginnik pinasuarunnarlutik. "x4hD3i6, WNhx5tx9ME1i6 x7ml whmQ/w9l minors. But his ice time with the Aksururnirijanga nuqqajuittuq. Haaqiqtirjuanuaqsimagaluaqtillugu, xbsy3jx6bwEAFQ5, rhgw8N6 xJ3N8qM6," hard-hitting imminut nalunaiqsijjutigijariaqakannilauqtanga Kanatami/Mialigarni scst?w5 m4f4g5 ∫{huz WsQ/c7mE4g5. proved worthwhile. Now 22 years Haaqiqtirjuat akauksanginnirmut nuqqangakainnaqtillugit. Tamanna w˚9li NlNw4ftsK6 N1uizb old—a lucky number—Jordin is at haakirniq pigiakkannilirmitillugu, Predators taassuminga nuqaqsiunirsan- scsyE?4bzk5. the top of his game and back in full uaqtittikannililauqtut. Haakiqattarninga suungujut Milwaukee Admirals force with the NHL. nalunaiqsijjutiuvuq atuutiqarninganut. Maanna 22-nik arraaguqaliqtuq- Maybe fate did play a role. naasautittiavaaluk-Jordin pinnguarnirivaktangani quttinniqpaanganiiliqpuq Maybe hockey was in his blood. In ammalu utiqsimattialirmilluni Kanatami/Mialigarni Haakiqtirjuanit. voyage donc aussi d'un bout à l'autre the end, though, it was Jordin’s Immaqaa sivuniksarijanga aturniqautiqalauqpuq. Haakiqattarniq de l'Arctique pour encourager les effort that paid off. ilagijanganinngaaqsimajuktaummat. Isuani, taimaikkaluaqtillugu, Jordin jeunes à rester à l'école et à “When you put hard work, pinasuaqsimajanga akiliutiusimavuq. poursuivre leurs rêves comme il determination and your heart all “Aksururniq, pinasuattiallaringniq ammalu isumagijaillu atausirmuaq- l'a fait. into one bowl, anything is tairiguvigit, kisutuinnaq ajurnanngilaq,” uqautivait makkuktut taassuminga Les efforts assidus de Tootoo ne possible,” he tells his young fans. piugijaqammariktut. s'arrêtent pas là. Bien qu'il ait He’s living proof of his own Inuulluni nalunaikkutiuvuq nangminingata uqausirivaktanganut. réussi à se rendre jusqu'à la motto. grande ligue, il a dû faire ses preuves à nouveau suite à la grève de la LNH. Lorsque la présente saison s'est enfin mise en branle, les Prédateurs l'ont renvoyé à leur ■ vq6Oi3us5 W4fQ/c6S5 kNoQ/zi8Ω6ymJu4 club école. Mais son temps de xa7u4, g8zhdpJ6 NlNw4fb6 bf4nstbs9li glace avec les implacables

Amiraux de Milwaukee en a valu la ■ Rankin Inlet is proud of its hometown peine. À 22 ans—son chiffre boy, as this welcoming sign attests chanceux (two-two)—Jordin est maintenant au sommet de sa ■ Rankin Inlet est fier de son rejeton, forme et effectue un retour en comme en témoigne ce panneau de bienvenue force dans la LNH. Peut-être est-ce donc un coup ■ Kangiqinirmiut pikkugijaqaqput du destin. Peut-être aussi que le nunaligijanganinngaaqsimajumik hockey était dans son sang. Mais angummik, tunngasuqujijuq en bout de compte, ce seront les nalunaikkutaq takuksautitaulluni efforts de Jordin qui auront porté fruit. “Lorsqu'on met tous ses efforts, sa détermination et son coeur dans NorTerra Corporation le même bol, tout est possible,” affirme-t-il à ses jeunes fans. Il est la preuve vivante de sa propre devise. UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 19 eu3DisJ5 ❘ REVIEWS ❘ TITRES À SIGNALER ❘ QIMIRRUNIUJUT

În BwsE{-≈5l ❘ Rosa Harris-Adler

❘ bfymK6, gn6ymK6, scoµ6ymK6 ❘ seen, heard, read ❘ vu, entendu, lu ❘ takusimavuq, tusaqsimavuq, uqalimaaqsimavuq

w[lxlc3i3usaJi x4hD8NDtQ/sJ5 wk1i5 Urban Plight of Inuit b3E/oxaC∫3if, cspn3ic6g6 Wzh5 wk1i4 s6ƒJx¬t9lA xs/4f5, n6r5t9li A new film, which follows the lives of three Inuit over the course of x4gw/sJ8N3iq8i4 w[lxlc3i3usao6ymiq8k5 wkw5 srs6b6g3usbsJ5. one hot summer, reveals the impact urbanization can have on people bw/sJ6 c9lN/g5, s=¬8•5 w[lxlc3i3usaJ6 wk4, $^-ui5{k5 xfisic6g6 from the Arctic. si4√ox6g6 cspn6X9oxic6g6 csp0JbsymJi5 /wn8 fk7j5 x7ml Wc8NE/z, Called Qallunajatut, or Urban Inuk, the 46-minute documentary cspm/s5tx6g6 kNF7usb6 w8q6t\w8qsyos6X4g6 ~o ≈b7{, xq3CcD8•6ym9lt4 traces the experiences of Jayson Kunnuk and his friend, renowned m8gExu. bwvi, vtctc6Í4 W5ysMM Mwbu4, wk4 wvJ6t kNc6√6ymJ5 g8zh=Fzk5. Nunavik singer/songwriter Charlie Adams, who find themselves wcl1i w˚Ms6ymJ6, !&-a9li m8gExjxMs6ymJ6 N1ui6bs6 xq3Ccq5©Ms6ymQ9li, µ8N homeless in Montreal. There, they meet Pitsulala Lyta, an Inuk w7ui4 g8i6ftQym?o6g6 xyq8i4 xq3Ccq5gi4 wvJc5b3li grjx4t5g8N3liQ5 outreach worker for the Native Friendship Centre. Born in Iqaluit, kNoXs/zi. b3E÷4noxE/symJ6 vg0/s9li n6rbsymK6 fk4-√8 b3E÷4nos6ti5, w[lo4 Pitsulala, who came to Montreal at 17 and was homeless herself, is whm4f8i5, kNK7u w7u4ƒ6g5 bMÏnoEp4f5 x7ml kNc6√6ymJ5 bMÏnoEp4f8i5 (APTN). now dedicated to helping other homeless Inuit get their bearings in the city. The film is a co-production of Kunuk-Cohn Productions, Jobie Weetaluktuk Igloolik Isuma Productions, the Nunavut Independent Television Network (NITV) and the Aboriginal People’s Television Network (APTN). Les difficultés urbaines des Inuits Un nouveau long métrage, qui documente la Iglualuqarnirmiungujuni vie de trois Inuits durant un été torride, révèle Aksurunnarutigijaujut Inungnit l’impact de l’urbanisation sur les habitants de Tarrijaliangurataarniku, qaujisarniqaqtuq pingasut l’Arctique. ~o ≈b7{ x7ml /wn8 fk4 Inungnik uqquujualuutillugu aujakkut, saqqittilluni Intitulé Qallunajatut, ou Urban Inuk, le Charlie Adams and Jayson Kunnuk aktuijaujunnarninginnik iglualuqarnirmiunguliqsi- documentaire de 46 minutes relate les Charlie Adams et Jayson Kunnuk maninginnut Inuit ukiuqtaqturmiutaujut. Charlie Adams ammalu Jayson Kunnuk expériences de Jayson Kunnuk et de son ami, Taijaujuq Qallunajatut, uvluunniit iglualuqarnir- l’interprète-compositeur bien connu du miungujuq Inuk, 46-minitsnut akuniuniqaqtuq Nunavik Charlie Adams, qui se retrouvent sans abri à Montréal. Ils y unikkaaliaqtuq qaujisaqpallianiqaqtuq qaujijjutausimajunit Jayson rencontrent Pitsulala Lyta, une travailleuse d’approche inuite auprès Kunnuk ammalu piqannarijanga, qaujimajauttiaqtuq Nunavimmiutaq du Centre d’accueil autochtone. Originaire d’Iqaluit, Pitsulala, qui est inngiqti/inngiusiliuqpaktuq Charlie Adams, angirraqarunniiqsimallutik arrivée à Montréal à l’âge de 17 ans et s’est retrouvée aussi sans Montrealmi. Taikani, katiqatiqaqpuuk Pitsiulala Lytamik, Inuk ikajuqti abri, aide maintenant d’autres sans-abri inuits à se retrouver dans la nunaqaqqaaqsimajut tunngasuvvinganut. Iqalungni inuulauqsimajuq, ville. Ce documentaire a été réalisé par Kunuk-Cohn Productions, 17-ngulluni Montrealmualauqsimajuq nangminiqtauq angirraqangit- Igloolik Isuma Productions, le Nunavut Independent Television tuulauqsimagilluni, maanna imminik tunniqqutigisimavaliqtuq asinginnik Network (NITV) et l’Aboriginal People’s Television Network (APTN). angirraqangittunik ikajuqattarluni tukimuaktittunnarlunigit nunalipau- jangani. Tarrijaaksaliarijausimajuq katujjaulluni saqqitausimavuq Kunuk-Cohn tarrijaaksaliuqtinit, Igloolik Isumakkunnit, Nunavummi immikkuuqtut talaviisalirijikkut ammalu Nunaqaqqaaqsimajut Talaviisalirijikkunnit (APTN). 2006 srs6 20 INUKTITUT wk4tg5 eu3DisJ5 ❘ REVIEWS ❘ TITRES À SIGNALER ❘ QIMIRRUNIUJUT

❘ bfymK6, gn6ymK6, scoµ6ymK6 ❘ seen, heard, read ❘ vu, entendu, lu ❘ takusimavuq, tusaqsimavuq, uqalimaaqsimavuq

wk4 w8q6t i6h6bsic6S6 Inuit Songbird Honoured kNK7usb6 w8q6t bÛ6 G∫8/ Qo{H ~McMs6S6 Wsi6Ùa9li x3Ni5 W8ax6tsJi5 Nunavut budding star Tagaq (Tanya Gillis) won in the Best Female d=?y1iE/zi i0/sy/os6ym/zk5 yˆ vNbu kNc6√6ymJ5 i0/sy/3i3j5 performer category for the album Sinaa at the Canadian Aboriginal g8i6fyxac5b6gi gÇ8gu kFWE @%-at9lA. bÛ6, vbs0/6X4g6 x7ml Music Awards held in Toronto November 25. Tagaq, who takes tradi-

xy0p6tvw8Nc5b3lis4, w8qctc3li cspm- Tanya Gillis tional throat-singing and gives it a /s5tx6g6 w8q6t WJx4 iW4n/dtzi, contemporary spin, collaborated wk4 w8q6tu4 bf4nst5tym9li e9o6g6 with pop star Bjork on the album, iW4n/dtzA5. who has also featured the Inuit "y8N4©mKz," sc6g6 bÛ6 ~McMs6t9lA, singer on her own CDs. scEx4v8iE9li x4hÎtQMs3mA nNt9lA yˆu4. “I am dreaming,” said Tagaq "e9o6g6 iW4n/dtz ~McMs3uJ6 Wsi6Ùu4 after she won, adding that she put n6rtEpsizk5 GJx8 Bsˆ8b{H x7ml cspmpb- her soul into the making of Sinaa. si3j5 GÔy ªgErº gE8√gH, x7ml Wsi6Ùai3j5 “The CD also won for Best Producer iW4nzb ≈6r4h6ymiz G≈{f Ín x7ml (Juan Hernandez) and Engineer µ85yH. yˆ xgw8NsK6 mwS9 i0/syoEpi5, (Jose [Triki] Trincado), and for www.maplemusic.com Best Album Design (Oscar Poza & Montse). Sinaa is available through Maple Music, www.maplemusic.com

Une chanteuse Inuk inngiqti inuite se démarque niqsuqtauniqaqpuq La nouvelle vedette du Nunavut, Nunavummiutaq inngiqti Tagaq Tagaq (Tanya Gillis) s’est méritée ∫8/ Qo{ x7ml Wc8NE/q5 (Tanya Gillis) saalaqalauqpuq piu- le prix de la meilleure interprète Tanya Gillis and friends niqpaangulluni arnanit pinnguaqtiu- féminine pour son album Sinaa lors Tanya Gillis et ses amis junit quvvasingnirijangani nijjausi- Tanya Gillis ammalu piqannarijangit des Canadian Aboriginal Music jaliuqsimajanganut Sinaa Kanatami Awards tenus à Toronto, le 25 nunaqaqqaaqsimajut nijjausijarnirmut novembre. Tagaq, qui adapte le chant guttural traditionnel tunniqqusianguqattaqtuni Torontomi November 25-ngutillugu. Tagaq, de manière contemporaine, a collaboré avec la vedette pop Bjork, kataujjaqpaktuq ammalu asijjiqtikainnaqattarluniuk, inngiqatiqarluni qui a également inclus la chanteuse inuite sur ses propres disques qaujimajauttiaqtuq inngiqti Bjork nipiksajaqutingani, Inuk inngiqtimik compacts. takuksautittisimalluni qilliqtuq nipiksajaqutingagut. « Je rêve, » a dit Tagaq après avoir gagné. Elle a ajouté qu’elle “Sinnaktuumavunga,” uqaqtuq Tagaq saalaqalauqtillugu, uqari- avait mis énormément d’efforts pour enregistrer Sinaa. Le disque akkannirilluni aksuruutigilaurmagu sanatillugu Sinaamik. “Qilliqtuq compact a également remporté le prix du meilleur producteur (Juan nipiksajaqutinga saalaqalaurmijuq piuniqpaamik saqqitirijiuninganut Hernandez), du meilleur ingénieur (Jose [Triki] Trincado), et du (Juan Hernandez) ammalu qaujimajitaunirmut (Jose [Triki] Trincado), meilleur design (Oscar Poza & Montse). Sinaa est disponible auprès ammalu piuniqpaangunirmut nipiksangata aaqqiksuqsimaninga de Maple Music, www.maplemusic.com (Oscar Poza ammalu Montse). Sinaa atuinnauvuq Maple nijjausilirijinit, www.maplemusic.com WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 21 eu3DisJ5 ❘ REVIEWS ❘ TITRES À SIGNALER ❘ QIMIRRUNIUJUT

❘ bfymK6, gn6ymK6, scoµ6ymK6 ❘ seen, heard, read ❘ vu, entendu, lu ❘ takusimavuq, tusaqsimavuq, uqalimaaqsimavuq

scoµZoxE/symJ6 cspn3ic6S6 Novel Explores Land Rights kNj5 WJ8Nsti4 Midnight Sun, a new novel by Lawrence Osgood, tells the story of eu3DxZ6 Midnight Sun. k∫6 scoµZoxE/symJ6 lxC8{ x{Å5j5, si4√6gx3ic6S6 Simon Umingmak and his 18-year-old nephew Nate. Set in the nwm8 su1m1u4 x7ml !*-i4 x3ÇAo4 sJDz Nw5. y0/6Xy7usbsJ6 Si4g7u sxois2 coastal village of Poniktuk on the Beaufort Sea, it’s a tale of how bEszi, si4√6gxaJ6 s9luonso6gu grysm/sJ5 ck6 xS3ic3mΩb wo6fygc4f5 modern sensibilities collide with traditional values and is an W7mEsQ/sJi4 x7ml cspn3ic6g6 wkw5 w˚yq8k5 xg3icstQ/sJi4. gnsmt5ti3j5 exploration of the role of the spiritual in the lives of Inuit. In x4hD8NDtQ/symJi4 kNj5 WJ8Nstc3i3u4 x7ml xyq8i4 whµ¬tQ/sJ5 kNc6tsJi5, conveying the struggle over land rights and other concerns of the bf4nsic6t5tJ6 w˚yE/sJu4 s9luso6gu wkw5 local villagers, it accurately portrays life in kNozi. n6rbsymJ6 Å{ Mw8 eu3DxZoEpi5, eu3DxZ6 a modern Inuit community. Published by Midnight Sun G¢@@.(%H xgw8NsK6 eu3DxZk5 Goose Lane Books, Midnight Sun ($22.95) isF3F1i vNboµu. is available at bookstores across the country.

Uqalimaagaliarijausimajuq qaujisarniqaqpuq nunamut Un roman se penche pijunnautinik sur les droits territoriaux Qimirruagaq Midnight Sun. nutaaq uqali- maagaliarijausimajuq luarans asguutmut, Midnight Sun, le nouveau roman de unikkaaqtuarniqaqpuq saiman umingmang- Lawrence Osgood, raconte l’histoire de mik ammalu 18-nik arraagulik ujurunga Simon Umingmak et de son neveu de 18 nait. Sijjaqpasimmiutaujuq puniktummi ans, Nate. Mis en scène dans le village ualiniup tariungani, unikkaaqtuangujuq côtier de Poniktuk dans la Mer de ullumilisauliqtumi tukisiumajaujut qanuq Beaufort, il décrit comment les sensibilités apurniqarmangaata iliqqusituqakkut pim- modernes se heurtent aux valeurs mariugijaujunik ammalu qaujisarniqaqtuq traditionnelles, et explore le rôle de la inuit inuusinginnut aturniqautigijaujunik. spiritualité dans la vie des Inuits. Tusaumatittinirmut aksurunnarutigijausima- La description des difficultés reliées aux junik nunamut pijunnautiqarnirmik ammalu asinginnik isumaaluutigijaujut droits territoriaux et des autres préoccupations des villageois locaux nunaqaqtiujunit, takuksauniqaqtittijuq inuusirijaujumik ullumiuliqtumi reflète bien la vie d’une collectivité inuite moderne. Publié par Goose inuit nunalingani. Saqqitausimajuq guus lain qimirruagalirijinit, Lane Books, Midnight Sun (22,95 $) est disponible dans les librairies qimirruagaq Midnight Sun ($22.95) atuinnauvuq qimirruaganut du pays. niuvirvingni 22.95) HIVER 2006 22 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

xs4X9oxi6: Meltdown: kNQ/5t8i yM Climate Change ITK xy0p6X9oxic6S6 Hits Home ❘ ttC6g6 usEx8 ˙2oxw ❘ By Marion Soublière

b=?i kNsJu xStsJ6 yƒJ3l, g4©÷6©2 In this land of snow and ice, Tuktoyaktuk’s wlFc3Fzi-wMQ/s9li WsJ6 wMQ/siz graveyard—along with a good part of the y0/6Xy7us5 kNosJ6-xysgw8NExc3mb so5gj5, coastal community—could be lost to flooding, kN3Jx2 s6ƒy?9oxizk5 bm8N yfcD8•6t5t?9o- the result of global warming that is eating xJ6, kNs2 dxaw8N3iE/zi4 xs4t5t?9ox9li away sea ice, melting permafrost and x7ml ßmJi4 xaNh4tk9l x4gwic6t5tJ6. yMs2 affecting wildlife and hunters alike. Climate xy0p6Ù9oxiz srs6b6gjx6X9oxK6 h4vi6Ù4f5 change is hitting the Arctic fastest and x4g6bsi6Ùa9lil, wkw5 hqstymoChx6t9lQ5, hardest, and while Inuit are scrambling to r[Z4v3m5 hqstymNhxo3i3j5. adapt, there are limits to adaptability. UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 23 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

"dFxh4SA5 bfJ8N3lb srs6b6g6 wonE/sli x5b3N6g¨9li xF4g6ymix•5g6 xgxZs2 “We’re glad to see the Arctic recognized as a vulnerable region in the wlxi," sc6g6 y√5 if{, WoE=Fdtx x?toEp4f5 wkw5 bW‰4f8i vNbu vg0pctco6ym9lt4 policy context,” says Scot Nickels, whose department of environment xF4g6ymixi wkw5 vg0pctŒ4fq8i4 cspn6tsJi9li vtctc3lt4 wMQ/sJ5 !^ srs6b6gu at Inuit Tapiriit Kanatami (ITK) has partnered with regional Inuit kNosJi5 @)))-ui5. gÇZE/z5: wo8ix3lt4 ck6 xJ8qbco6ym1mΩb yMs2 xy0p3izk5 x7ml organizations and scientists to meet with members of 16 Arctic cspn3iEym/q8i4 ˆM9lt4. WNhx6bsJ6, Wo7m4nwt5tMs3uJ6 xF4g6ymix vg0pctŒaJ5 communities since 2000. The goal: to learn how they’re coping with WoExcD8N3lt4 N1ui6 yMs2 xy0p6X9oxizk5 kNo8i wo8ix6t5tJ8N3i3j5, si4√oxao6ym9li climate change and to hear their observations. The project, which also x7ml scoµZos6ym9lt4, si4√ctŒ5 - scsyc3i6 yMs2 xy0p6X9oxizk5 - whmQ/symJ5 wk1i5 groomed regional organizations to carry out their own climate change vNbu. community workshops, resulted in reports and a book, Unikkaaqatigiit – Xs9g, √lÇgu kNo3Jxzi xStj5 yfj9l NlNw/stoE=F4 gn6t5tC∫Ms3mb srs6b6©2 yfz Putting the Human Face on Climate Change – Perspectives from Inuit ur8i6ÙE/zkx6ym1m5. xs/4f5 yfz srs4f9l xStz kNu ye8i6bsZJc5b3m5 srs6b6g6 in Canada. i[oN6©d9lA. ryxi yfclxD8•6X9oxiz xq9o?9oxt5tK6 e3i6g5 bEs3u4 ∫8N ye8iD8•6t5t?4g6 s6ƒicD8•6t5t?4g3l, xs/4f5 yfclxq8i3nso6t5tΩ6X4g6. bwmw7ut9lA, xfisi3nsiz sW3z4~u5 srx4~j5 kNj5 ßN6yt5t~o?4g6 ßNw8N6t5tlil xfisi3nsJj5, xStu4 wrCnz•q8N6t5t9li-yMj5 xy0p6t5tvstQic6t5t9li. "yK9o6Ùu srs4f5 WQxQs6t9lA, whmQMsC5tA5 yM5tx?slx3li s6ƒlx3lil," w6vsmJ6 Ùø8 ≈8gn8 sx1N6Xys2 ƒzi3usb6 ˜Xgxu. " ryxi bwmwq8N6X9oxq8N3m5." #) s=?lrx6 $) Aukpallianiq: Nunagijattinni Sila Asijjiqpallianiqapuq Dégel: ❘ Titiraqtuq Marion Soublière Tavvani nunaujumi aputiujuq sikuujurlu, Tuktuujaaqtuup iluviqarvingani- Le changement ilagijaulluni piujuq ilagijauninga sijjaqpasimmiut nunaliujuq- asiutuinnariaqarmata ulittumut, nunarjuap uqquusivallianinganut climatique et tamanna sikuqarunniiqtittivalliajuq, nunaup quanguinnarnirijanganik auktittivallialluni ammalu uumajunik angunasuktinullu aktuiniqaqtittijuq. Silaup asijjiqpaallianinga ukiuqtaqtumuaqpalliavuq sukkaniqpaakkut ses répercussions aktuqtauniqpaangullunilu, Inuit sungiutisimalirasuaqtillugit, kiggakkarmat sungiutisimanasualirnirmut. ❘ Par Marion Soublière

“Quviasukpugut takujunnarluta ukiuqtaqtuq ilisarijauluni attarnaqtumiil- Dans ce territoire de neige et de glace, le cimetière de Tuktoyaktuk luni aviktuqsimanianiittuq atuagaup iluani,” uqaqtuq Scot Nickels, et une grande partie de la collectivité côtière pourraient disparaître pilirivviqutia avatilirijikkut Inuit Tapiriit Kanatami katujjiqatiqaliqsimallutik suite à des inondations découlant du réchauffement de la planète qui aviktuqsimaniani Inuit katujjiqatigiikkunginnik qaujisaqtiujunilluni vient éroder les glaces de mer, dégeler le pergélisol et toucher la katiqatiqarlutik ilagijaujut 16 ukiuqtaqtumi nunaliujunit 2000-minit. faune et les chasseurs. Le changement climatique influe rapidement Turaagarijangat: ilinniarlutik qanuq ajunngitaqaliqsimangmangaata et gravement sur l’Arctique. Bien que les Inuits cherchent à s’y silaup asijjirninganut ammalu qaujisarnirisimajanginnik naalallutik. adapter, il existe des limites à l’adaptation. Pinasuaqtaujuq, pilimmaksaitittilaurmijuq aviktuqsimania katujjiqatigiingujut piliriaqarunnarlutik nangminiq silaup asijjiqpallianinganut nunalinni « Nous nous réjouissons que l’Arctique soit reconnu comme région ilinniaqtittijunnarnirmut, unikkaalianguliqsimalluni ammalu uqalimaagal- vulnérable dans un contexte de politique, » mentionne Scot Nickels, dont iuqsimallutik, Unikkaaqatigiit - Uqausiqarniq Silaup Asijjiqpallianinganut le service de l’environnement auprès de Tapiriit Kanatami (ITK) s’est allié

2006 - Isumagijausimajut Inungnit Kanatami. srs6 24 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

x3ÇA5 xiA6ymo6gi5, ≈8gn8, w6vNw/f∫{hw/3iE/ui5 k6vzo6g6, Bolder, Colorado’s National Snow and Ice scEx4v8iE9li, "ƒ8k8zs/Exc6XMsC5b Xs3z6bEx3lbl. ryxi µ8N Data Center recently announced that the Arctic wmclxo3izk5, kNsJ5 sXA8Nw9o/t9¬8•5." ice cap had shrunk to its smallest recorded size sxoi3usi, yf y0/6Xy1•5g6 xysymo6g6 m9o3i3ns?o6gil ever. The summer ice and winter snow on land yMDÔq8Nc5b6X9oxgw8No3izk5 y0/6Xyzi4 WsJ8•6t5t?9ox9li. "y0/dtK5 have always reflected the sun’s rays to keep the xyx?9oxgw8N6g5 kNXyz¬8•5, kNs2 dxaw8N3iz xs4X9ox9li x7ml Arctic cool. But the shrinking ice cap exposes wt6nsJi4 bfN6y?9oxgw8N3N6g6," sc6g6 g4©w÷6g3usb6 ~D{ Srx4, ^)-i4 greater expanses of dark oceans that trap sun- xW6hMs6g6 @))$-at9lA w˚Fxl7us5 cspm/gcq8k5 cspn3i3u4, light and heat, which in turn leads to even less sXlzw/wym9li g4yCsbsymJ6 sxoi3us5 s6hxl7j5 h9lxoEizk5. summer ice. Meanwhile, longer spring-to-fall ITK

■ yKixi m4W6gZ3u: kN yfymc5b6©Zlx6 xWym?4gil µ8N s/CZ˜agw8No6g6: b=?i m4W6gZ3u: k∫6 si4√ox6 NlNw/wK6 srs6b6gu yfz ur9o?9oxizk5

■ Previous page: Land usually covered in ice and snow is now rocky terrain; this page: a new report describes the shrinking of the polar ice cap

■ Page précédente : Le sol qui est habituellement couvert de glace et de neige, est maintenant rocailleux. Un nouveau rapport décrit le retrait de la calotte glaciaire polaire.

■ Sivuniani makpiqtugarmi: nuna sikusimaqattaqtuugaluaq apisimavaktunilu maanna ujaragalaangutuinnaliqtuq: tavvani makpiqtugarmi: nutaaq unikkaaliaq nalunaijaivuq ukiuqtaqtumi sikunga mikillivallianinganut

à des organisations inuites régionales et à des Boulder, Coloradomi nunalirjuangani aputimut sikumullu scientifiques pour rencontrer les membres de nalunaijautilirivvik tusaqtittirataalaurmata ukiuqtaqtuup 16 collectivités arctiques depuis l’an 2000. Son sikunga mikinniqpaarijanganuaqsimangmat. Aujakkut sikunga but : apprendre comment elles s’acclimatent au ukiukkullu aputinga nunami siqinniqtaugajuqattarmat ukiuq- changement climatique et entendre leurs taqtuq niglinaqtuuqullugu. Kisiani sikuqaluarunniiqpal- observations. Ce projet, qui visait également à lianinga angillivalliatittivuq qirniqtut tariurmik taanna siqin- encourager les organisations régionales à nirunniiqtittivaktuq uqquuniqarunniiqtittivakturlu, aujakkut organiser leurs propres ateliers sur le change- sikuqaluanginnirsauliqtittingaaqpaktuq. Taimaimmitillugu, ment climatique, a donné lieu à un rapport et akuniunirsauninga upirngaksaamit ukiaksaamut nunamut un ouvrage intitulé Unikkaaqatigiit – Putting uunaqsitittisaalivaktuq uunainnaqtittilunilu akuniunirsaujumut, the Human Face on Climate Change – aputimik ikirasanganiinginnaqtittilluni-silamut asijjiqtit- Perspectives from Inuit in Canada. tikautiginiqaqtittilluni. Le National Snow and Ice Data Center de “Sivulliqpaami ukiukkut pigiagiuqtillugu, isumagilaurattigut Bolder, au Colorado, a récemment annoncé que silattiavauluarluni uqquuluarlunilu,” iqqaumajuq Pauline la calotte glacière de l’Arctique avait déjà Andersen North West River Labradormi. “Kisiani taimaingin-

atteint sa plus petite superficie. La glace naqpallianginnarmat.” 30 uvvalukiaq 40 arraagut aniguqsi- WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 25 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

■ @$ x3ÇAgw8N3k5, ∫8N kN8ax6 NlNw6yt9lA, x5tQx6yym7mE4S6 yƒq8Ns/6©2 xqiz srs6b6gu. cspn6tsJ5 yCic6S5 hC4X9oxq8N3ix3izk5 ryxi kN3Jx3us5 sc9Mgw8ND8•6Xb x7ml k6v6t5tNhxΩo3lt4 xys?9ox5bwot5ti3j5 yMs2 xy0p6X9oxizi5

■ In just 24 years, as this map indicates, there was a significant reduction in the breadth of permanent sea ice in the Arctic. Scientists fear that the damage will contin-

ue until the world stops talking and starts yƒq8Ns/6g6 acting to prevent further deterioration from Permanent sea ice Glace de mer permanente climate change 1979 Sikuunginnaujaqtuq yƒq8Ns/6g6 ■ Comme le démontre la carte, la glace Permanent sea ice de mer permanente a beaucoup diminué Glace de mer permanente Sikuunginnaujaqtuq dans l’Arctique, ces 24 dernières années. 2003 Les scientifiques craignent que les dommages continueront tant et aussi longtemps que le monde ne cessera de parler et ne passera aux actes pour prévenir une plus grande détérioration causée par les changements climatiques

■ 24 arraagutuinnarnut, taanna nunan- nguaq nalunaiqsitillugu, attigiaqsisimam- marikpuq sikuunginnaujaqtuup angininga ukiuqtaqtumi. Qaujisaqtiujut sivuu- raniqaqput surakpallianginnarniarninganut kisiani nunarjuarmiut uqallatuinnarunniiqpa- ta ammalu nuqqaqtittinasuangaalirlutik asi- uvalliattailitittinirmut silaup asijjiqpal- lianinganit Stephen Fick/Canadian Geographic HIVER 2006 26 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 27 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

kNs2 dxaw8N3iz xs4X9oxizk5 kNu4 periods allow the ground to warm up earlier and stay warm vb4t5t?9oxt5t9li, w[ldtsJ5 vb4X9ox9lt4, longer, keeping snow at bay—all changes that accelerate x7ml wMq8i kNosJi wu5tx?cD8•6X9o- the pace of climate change. ■ dozi: s6ƒi3nso6t9lA wmFs2 wq3CiE/z x9lt4 kNs2 dxaw8N3iz xys?9oxt9lA, “The first winter it started to happen, we just thought it xs4X9oxt5ticgw8NExc6S6 yƒ2 x∫i, dozi5 wm5tx?siz by3•5g5 bEs3jx6X9ox9lt4. was unusually nice and warm,” recalls Pauline Andersen of xs4X9oxt9lA; x∫i nsuzi5 x7ml bo6Wzi5: sW3z4~DC∫Ms6gu xs4X9oxiz x7ml North West River in Labrador. “But it’s been happening and cspn6tsJ5 yfu4 x7ml kNs2 dxaizi4 ß4gC6g5 srx4~4f5 dx6X9oxiz x4gwic3uJ6 happening and happening.” Thirty or 40 years ago, dx6~Dtc6ym9lt4 cspym/u1i4 Andersen, now retired, adds, “we could get into the rivers

■ Top: Warmer ocean currents may be melt- to go rod fishing and berry-picking. But now the water’s ing ice from below, compounding the thaw dropped so much, there’s places you can’t even get into any- from above; bottom left and right: Scientists more.” measuring ice and permafrost are disturbed estivale et la neige hivernale In the Western Arctic, sea ice along the shoreline has by what they're finding terrestre ont toujours reflété les disappeared and waves from increasing numbers of storms rayons du soleil afin de maintenir are hammering the coastline. “There’s a lot of erosion on our ■ En haut : Des courants marins plus chauds beaches and even inland, the permafrost is dropping and peuvent faire fondre la glace dessous, ce qui le froid de l’Arctique. Mais la vient aggraver le dégel en surface. En bas à réduction de la calotte polaire you see more ditches,” says Tuktoyaktuk’s Charles Pokiak, gauche et à droite : Les scientifiques qui expose de plus grandes étendues who conducted 60 interviews in 2004 for an Inuvialuit tradi- mesurent la glace et le pergélisol sont de mers opaques qui captent les tional knowledge study, in preparation for the proposed troublés par les résultats. rayons du soleil et la chaleur, ce Mackenzie Valley gas pipeline. qui vient réduire les quantités ■ Qulingani: uqquunirsauliqtillugu imaviup de glace estivale. Entre temps, ingirranirijanga aukpalliatittiniqatuinnariaqaqpuq sikuup ataani, qulinganit aukpalliatillugu; la période allant du printemps à ataani sauminganit ammalu taliqpinganit: l’automne s’allonge, ce qui fait en maliqtunit, Andersen, iqqanaijakutaassuijarnirijaminit qaujisaqtiujut sikumik ammalu nunaup sorte que le sol se réchauffe plus nuqqangaliqtuq, uqariakkannirilluni, “kuunnunngaujariaqaq- quanguninganik uukturaqtut quaqsaarutiqaqsi- tôt et maintient la chaleur plus palauratta paurngaqtariarlutalu. kisiani maanna imaqalu- mallutik qaujisimajamingnik longtemps. Le résultat : moins de alirninganut, nunaujut upagunnaillijatilluunniit.” neige. Ce sont là des changements Ualinirmiuni, siku sijjaqpasingniittuq asiusimaliqtuq qui accélèrent le rythme du mallirnirsauvaliqtunilu silarujuunginnaqattaqpalliatuin- Arcus changement climatique. nalirninganut sijjaqpasinganik piujunniiqtittivallialluni. « Lorsque cela s’est produit “Sijjaqutivut asiavalliatuinnaqtut nunapasingaluunniit, le premier hiver, nous avons nunaup quanguinnarninga aukpallialluni ammalu itiqsaujunik pensé que la température était takunaqsivalliatuinnarnaqtuq,” uqaqtuq Tuktuuijaaqturmiutaq Charles Pokiak, 60-nik apiqsulauqtuq 2004-ngutillugu ITK Arcus 2006 srs6 28 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

i3Jti4bs6. Nwis2 ciE/zi, yfw6XMs6ymÔZlx6 mw et6Xyxi µ8N b6rs2 Permafrost melt is causing the ground to slump, buildings to cave in, and in some yKigczA5 yfw/6X9oxc5bo6g6, x7ml N5†5 N5txFi6∫6g6X9oxixoClxÇzb, communities, the local fresh water supply to be lost as permafrost lenses (ground ice) "xuh5 wµ6Xo6g5," sc6g6 Nwiusb6 Ç8 Kw2 yfus5 x?toEp4fqb xsM5ti3j5 disappear, permitting fresh water that was held back in lakes to slip into salt-water Wp5tC6t4fq8i8Ω6ymJ6, "W0JtQ9lA w˚?7mb yƒ2 çzi x[lq8isq5g6, bodies. kN3/q5 N5txFi3k5 wiQ/s?4g5 Gm3Dw5 do‰aJ5 yfi4 wic3FQ/z5H." Earlier spring thaws and later fall freeze-ups affect animals, too. Near Nain, ice wMq5 y0/6Xy1u xaNhQx3F1k5 x6ftQ/s?4g5 xysymo6g5 that used to break up in mid-May now splinters a month earlier, and by the time seals WbcD8•6X9oxiq8k5, kN6Xy7ul, c8i8qlxc5bo3iz x6ftzÅCh9li are ready to have their young, “a lot of them drown,” says Nain’s Ron Webb of x5b3N6yt5t?9oxJ6, wkw5 xyq8i4 x6ftQix6bu1i4 NiyNhxExcD- Sikumiut Environmental Management Services Ltd., “because they’re born on top of tQ/s?9o6g6. wANosChx3i6 x5b3N6y?9ox9li s6ƒi3ns?o3izk5, x7ml yMs2 the ice and not in their little uglus, their little shelters where they have their young xy0pvs6gc5bo3iz xu˙lxq5g5 s9lk5 ei3nDts/Excc5bo6ymK5 wk1i4. (in a space between two layers of ice).” yMs2 NMs5∫Z4nsJ8•3iz vt8zic3li ~9o?9oxJ5, yƒ2 ckwozizb Some coastal hunting trails have vanished through erosion, and inland, reduced ˆ7 m8 qo3iz m3ÎaJi5 xqi6ÙaJi5 xy0pDbsK6 kNFs2 kNoQ/q8k5 snowfall makes navigating trails dangerous, forcing people to find alternate routes. xvs8qosDbso6ym9li, sc6g6 µt8 gC7XMw, cspn6tsJ6 vtF4 kNooµ5 Caching meat has become riskier in warmer temperatures, and erratic weather that Z?m4fq8k5. "S7mEx¬K6 wkw5 cspmlt4 csix6gu ckwozo3ix3mΩ5," yM changes quickly in a few days has resulted in more search and rescue operations. W0JtQ9lA, ckwos3isix6gk5 ˙3l wc9ox3i3j5.

Inuvialummiut qaujimajatuqanginnut qaujisarnirmik, upalungaijaisimalluni tuksiraut- ausimajuq Ualinirmiut uqsualummut sullualirininganut. inhabituellement clémente, » raconte Pauline Andersen de Nunaup quanguinnarninga aukpallianinganut nunamik kataktittivalliatittilluni, North West River au Labrador. « Mais cela continue de se igluqutiujut katakpalliallutik, ammalu ilanginni nunaliujuni imittiavaqarunniiqpalliallutik reproduire. » Il y a 30 ou 40 ans, madame Andersen qui est nunaup quanguinnarninga asiuvalliatillugu, imattiavauninga tasirniittut tariurmuaq- maintenant à la retraite, nous a dit « que nous pouvions palliallutik. pêcher à la ligne dans les rivières et cueillir des baies. Upirngaksaarurataalauqtumi aukpallianinga ammalu ukiaksaakkut quaqpallianinga Aujourd’hui, le niveau de l’eau a tellement baissé que, par aktuiniqarmijuq nirjutiniktauq. Nainiup qanirijangani, sikuiqpalauqsimajuugaluaq endroits, nous ne pouvons plus y mettre les pieds. » May qitiqpasiani maanna taqqiup sivunituqangagut sikuijaqpalliaqattaliqtuq, Dans la partie ouest de l’Arctique, la glace de mer qui ammalu nattiit nattiaviniqtaaqtuqpallianialiraluaraangata, “amisut imaaqpaliqtut,” jalonnait la côte a disparu et les vagues d’un plus en plus uqaqtuq Nainimiutaq Ron Webb Sikumiut Avatilirijikkungita Aulattinirmut grand nombre de tempêtes s’affaissent sur les côtes. Pijittiraqtikkunginninngaaqsimajuq, “Pijjutigillugu inuuvammata sikuup qaangani « Il y a beaucoup d’érosion sur nos plages et même à aglunginniungittuq, nunarjangit nattiavinirnut inigijauvaktut (marruit quliriingujut l’intérieur, le pergélisol diminue et plusieurs fossés sikunik iniqarvigijangat).” apparaissent, » a ajouté Charles Pokiak de Tuktoyaktuk, Ilangit sijjaqpasingmi angunasugiarvingnut aqqutigijauvaktut asiusimaliqtut qui a effectué 60 entrevues en 2004 dans le cadre d’une pitaqarunniiqpallianinginnut, nunaqpasimmilu, qanninngiluaqattalirninga aqqutin- étude des connaissances traditionnelles du Inuvialuit, gaguurasulluni attarnaqsitittivalliajuq, inuit asinginnik aqqutiginiaqtamingnik pour le gazoduc de la Vallée du Mackenzie. nanisinasuariaqarutigijauvalliqtuq. Igunaliurasuarniq attarnaqsivallialluni uqquunir- Le dégel du pergélisol contribue à l’effondrement du sol sauvalirninganut, ammalu silaup asijjikauqtuqattalirninga amisuuluangittut ullunut et des bâtiments. Dans certaines collectivités, l’eau potable qinirsarutiujariaqaqattaliqsimavut inungnik. disparaît au gré de l’effritement du pergélisol, puisque l’eau Silaup nalauttaagaksaujunniirninga katinnganiqarluni saallivalliajut, sikuup douce qui était retenue dans les lacs s’écoule maintenant qanuilinganingata naammanngilirninga marruungujunit anginiqpaangujunit dans les étendues d’eau salée. asijjirutauvuq Nunaviup nunaligijanginnut akaunngiliurutauliqsimalluni, uqaqtuq Le dégel printanier précoce et le gel automnal tardif Martin Tremblay, qaujisaqtiujuq Kativik Nunalilimaat Gavamakkunginnut. touchent aussi les animaux. Près de Nain, la glace qui se “Pummarialuuvuq Inuit qaujimalutik qauniaqtumi qanuilingalirniarmangaat,” sila brisait à la mi-mai se brise maintenant un mois plus tôt. pijjutigillugu, qanuiliurniuniaqtunut suurlu iqalliarnirmut. Inuit sungiutisimaliriimmata: igalaanut taluaqsivaliqtut angirrarijaujut niglarju- umiqullugit uqquuluaqtillugu qitturiagasaaluit isiqtitauttailimatillugittauq. WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 29 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI ITK Arcus Arcus

■ ye8a/s2 wq3Ciz mo9lA: Nk6 wMQ/scbsK6 srs6b6gu ßmJ5tx¿l1i5 slExN6g¨cbso3iq8k5 kN3Jx2 s6ƒy?9oxizk5; whµlAtc6g5 cspn6tsJ5 ß4gC6g5 hC6bsiz yMs2 xy0p6X9oxizk5 nWoDtc6ymK5; yMs2 s6ƒN3i3nso3iz grc6S6 ßmJw5 yMtctŒ5 yMzl X[Fn6bsiq8k5, ˆ7mA8•6t5t9li Noj8iE/zi4 xa?4gk5 xa/6bsJk9l i3Jt5 w˚~olxÇzb, sN x©tQ8ax3lA

■ Clockwise: The majestic polar bear is just one of the Arctic's magnificent creatures threatened by global warming; concerned scientists measuring the damage done by climate change are not encouraged; warmer weather means ecosystems are disturbed, upsetting the balance between predator and prey when fauna hatch early, for example

■ Dans le sens des aiguilles d’une montre : L’ours polaire majestueux n’est qu’une des magnifiques créatures de l’Arctique qui est menacé par le réchauffement planétaire; les scientifiques qui mesurent les dommages attribuables aux changements climatiques sont inquiets; un réchauffement de la température signifie que les écosystèmes sont perturbés, ce qui crée un déséquilibre entre les prédateurs et les victimes lorsque la faune naît plus tôt, par exemple

■ Siqinngujaup ingirraninga malillugu: nanuq ilagijauqatauvuq ukiuqtaqtumi uumajuttiavaalungnit ulurianaqtumiiqataulirninginnut nunarjuap uqquusivallianinganut; isumaalugutiqaqtut qaujisaqtiujut uukturaqtut suraqtauninga silaup asijjiqpallianinganut sapilirutiqaqsimavut; silaup uqquunarnirsaulirninga tukiqaqpuq uumajuit silatiqatigiit silangalu pagvisaqtauninginnut, naammagunniiqtittilluni nalimunnirijanganik anguvaktunut angujaqtaujunullu nirjutit inuusaaliluaraangata, una atuutiginnguarlugu HIVER 2006 30 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

wkw5 hqstymo‰7mb: wZ˜k5 blx6y?o6g5 xq3CE/sJ5 i[M3Ôud9lQ5 s6ƒlx6t9lA e5gExZ~lw5 The difficulty in predicting weather combined with thinner, wy6tbs5bwomt9lQ5bs6. xqi3nu4, h4vi3nu4 suxcExco6g5 mo3ys3Jx6g4ƒD8N6gi4 szy4gExDtQ/sJ8N3lt9l unstable ice conditions are two of the biggest changes hurting xaNhQx6t9lQ5. st6tbs?9oxJ5 kNosJu dx4Ï5 xysp/symJ5 ®Ns/g6g4nw5 Nvt6bsymiq8k5, Nunavik communities, says Martin Tremblay, a researcher ie 4fFcD8N3ix3mb. with the Kativik Regional Government. “It’s really important if{ scMs6g6 vNbs2 Z?m4fq5 n6r5t/Exc6g5 srs6b6©2 yMzb xy0p6X9oxizk5 WNhx6bsJu4 xg3lt4 for Inuit to know what’s going to happen the next day,” Wo7m4n6bslt4 WNhx6bsJ5 ˙3l srs6b6gu hDJ8N6goEi3j5 WoExcvstQJ8N3lt4 WoEic5txD8N3lt9l weather-wise, for activities such as fishing. W0Jt4nsJj5. ∫8N vNbj5 d5t8i6Ù4f5 cspn3ioEi3j5 gryQxDt4nc6t5tZ/6g6. xyz W7mEs7uJ6 WNhx6bsQxo4 Inuit have already begun to adapt: installing screens to st3lt4 srs6b6©2 kNoq8k5 eu3DNA8Nd9lQ5 NlNw/6ym4v8i6gtA5: cspn5tx3lt4 kN8axaJi4, cspn3lt4 cool down homes during muggy summers while keeping xy0p6X9oxisJi4 yf¨5gi4, xuh4v8i3isJi9l. increasing swarms of mosquitoes out. Getting bigger, faster "bm8N wkw5 bW‰4f8i5 vNbu cspnC∫3iƒ7mb wkw5 ck6 s?5t8k5 scs0pJ8N3mΩb x?ts2 x7ml yMs2 boats to handle more severe waves and longer distances xy0p6X9oxizk5." needed to hunt. Bringing back community freezers lost to budget cutbacks, so that there’s a place to store the extra haul of food. Nickels says the federal government should establish an Arctic climate change program using the best practices of Lorsque les phoques sont prêts à mettre bas, « plusieurs petits se noient, » raconte programs such as the Northern Contaminants Program to Ron Webb du Sikumiut Environmental Management Services Ltd. de Nain, « parce quickly and effectively deal with issue. This would to arm qu’ils naissent sur la glace et non dans leurs petits uglus, les petits abris (entre deux Canada with world-class scientific information. Another couches de glace) où ils ont leurs petits. » important step is to return to Arctic communities to look at Certains sentiers de chasse côtiers sont disparus en raison de l’érosion et à things in more detail: poring over maps, exploring changes l’intérieur, il devient difficile d’utiliser les sentiers parce qu’il y a moins de neige et in ice regimes, and more. les gens doivent trouver d’autres passages. L’entreposage de la viande est plus “This (ITK) study only scratched the surface of what Inuit risqué par temps plus chauds et les changements radicaux de température ont can tell us about environmental and climate change.” occasionné un plus grand nombre d’opérations de sauvetage. Selon Martin Tremblay, un chercheur auprès de l’Administration régionale Kativik, le fait de ne pouvoir prévoir la température et d’avoir de la glace plus mince et plus instable sont les deux grands changements qui touchent le plus les collectivités du Nunavik. « Il est très important pour les Inuits de connaître la température du Anginirsamik, sukkanirsamik umiaqariaqaliqtut malirsiur- lendemain, » pour des activités telles que la pêche. juaqtukkuurunnaqtunik ungasikturiarutigijaujunnarlutillu Les Inuits ont déjà commencé à s’adapter : ils installent des écrans pour refroidir angunasugiaqtillugit. Utiqtitauvalliajut nunaliujumi quakviit leurs demeures durant les étés humides et tenter d’empêcher les hordes de asiujijausimajut kiinaujatuqtuksait nakatiqtausimaninginnut, moustiques de s’y installer. Ils acquièrent des embarcations plus grandes et plus niqikkuviqarunnarniarmata. rapides pour affronter de plus grosses vagues et franchir de plus grandes distances Nickels uqalauqtuq Kanataup gavamakkungit saqqittijari- pour chasser. Ils rétablissent les congélateurs communautaires qu’ils ont perdus lors aqaqtut ukiuqtaqtuup silangata asijjiqpallianinganut de coupures budgétaires afin d’entreposer la nourriture excédentaire. pinasuaqtaujumik aturlutik pilimmaksaqtaulutik pinasuaq- Nickels dit que le gouvernement fédéral devrait mettre sur pied un programme de taujut suurlu ukiuqtaqtumi surujunnaqtulirinirmut piliri- changement climatique pour l’Arctique qui retiendrait des pratiques exemplaires, aqakautigijunnarlutik piliriniqattiarunnarlutillu pijjutiksaujumut. comme le fait le Programme de lutte contre les contaminants dans le Nord, afin de Taanna Kanatamut quttinniqpaakkut qaujisarnilirinirmut résoudre ce problème de façon rapide et efficace. Le Canada recueillerait ainsi tukisigiarutiksaqaqtittigajaqtuq. Asinga pimmariummijuq de l’information scientifique de calibre. Il faudrait également retourner dans les pinasuaqtaugialik utirlutik ukiuqtaqtuup nunalinginnut collectivités de l’Arctique pour regarder les choses de plus près : examiner les cartes, qimirrunagunnaqullugit nalunaijaqsimakkanniqtutigut: étudier les changements des régimes de glaces, etc. qaujisattiarlutik nunannguangujunik, qaujisarlutik asijjiqpal- « Cette étude d’ITK ne fait qu’effleurer ce que les Inuits peuvent nous dire sur les lianiujunik sikumiittunik, amisukkannirniujunillu. changements environnementaux et climatiques. » “Tamanna Inuit Tapiriit Kanatami qaujisarataarnikuummata Inuit qanuq uvattinnut uqaujjijunnarmangaata avatiup ammalu silaup asijjiqpallianinganut.” UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 31 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

gryQxDt4n5: Floes of Information: kN3Jxj5 Connecting x4gxzo3i6 to the World

❘ ttC6g6 fCw[ v˜4 ❘ By Craig Clark

fCw[ v˜4, W?9oxJoEi3j5 x7ml WoE0Jtk5 Craig Clark, multimedia and grjx4t5tp wkw5 bW‰4f8i, yM3Jx2 kNsJi kN3Jxus5 technical coordinator at ITK, recently vtmF0Jx3iE/zi gryQxDt4nk5 vg0pctŒaJi5 attended the United Nations World Summit on wMsC∫Ms3m5 ©i{, g•yxu. vtmF0Jx3isJu W0JtQ/sMs6g6: the Information Society (WSIS) in Tunis, Tunisia. x4gxzo6t5ti6 cCns/tÅ6gu4 xF4ymJu4. The topic of the summit: Bridging No6vz•5gu si4√oxEym/z the Digital Divide. What follows is wq3CiEMs6bzk5. his diary of the trip.

s9lz ! Wzh5 kNo3JxJtÅMs6t9lz vNbu5 xs9M6t9lz, gi{, g•yxj5 tr2Sz !! s9˜4f5. Day 1 Three continents after leaving Canada, I arrive in Tunis, Tunisia sx{ypcs7mE4g6. b3C6gDt5 tuj5, nFC/1k5 cspnDt5 x7ml Xøy4f5 Nugw8ˆ6S5, at 11 a.m. Security is tight. X-rays, metal detectors and police are drst3Jxc3lt4, t=Kxistc3lt4-wMq9¬8•5 kK9oCc6g5. v2WxNDlw/7mE4g6, ryxi xyq5 everywhere, with machine guns, shotguns—some even have bayonets. r4fgw8Nw5 s0pDhlx6fwpMsq5g5. This is creepy, but no one else seems to pay much notice.

s9lz @ s9loµXl4 yivw8NMs6gz czbf∫Ms6t9lz. kN3Jx2 sztx•o6ymKz x7ml Fi Day 2 I spend most of the day sleeping after all the flying. I’m half cEb6 er6bi wkw5 vg0pctŒ4fq8i8Ω6ymJ5 w[lDym ni5txz•5g6. bm8N way around the world and Vinnie Karetak from the Qikiqtani Inuit vmN5tx?Dlw/Ms6g6¡ Association is in the room next to me. That’s a nice surprise! s8k4f5 iE8Nso6t9lA scsyc6X9oxoMs6gA5 cCns/4ƒ6gu4 xF4ymisJu4, W0Jtc6g6 At supper we begin talking about the digital divide, which refers to Wbcq8iE/z ∫4fNi xgc5b6g5 cCns/oE0Jtk5 x7ml gnsmc5bstoE0Jtk5 Wsy¿9od9lQ5 the gap between those who use information and communication WsiE/z w˚y3u x7ml ∫4fkz Wc8qlx6g5 s=?¬8•5 xgw8NcD8Nq5g5 ∫4fkz WoE0Jtk5. technologies (ICTs) to improve the quality of life and those who have scsycMs6gA5 xbsy6 WQxDtsJ8N6gu4 bm8N xF4ymisJ6 scsysd9lA-n6®i3j5 little or no access to these tools. We discuss one initiative to address kNo3JxactŒi kNc6√6ymJ5 cCns/4ƒ6tbsJu4 wyExDtsZ/6gu4. this divide—creating an international indigenous web portal.

s9lz # bmgmi s8˚J6 kNo3JxactŒi kNc6√6ymJ5 vtmπ8Nw5 vtmiE/zi yK9o6Ù6 Day 3 This evening is the international indigenous caucus’s first vtmic6t9lQ5 WoE0Jtk5. wk4bscsMs6S6 NrDlw/6 kN3Jxu8Ω6ymJi5: bfuNDlw/Ms6g5 meeting on technology. There are people from all over the world: bf9lQ5 x0pŒ8qDlw/6g5 wkQx5 wkw5. WoE0Jtk5 W0Jt4nw5 wk1˚zJ5 wMos0pymMs6g5 it’s fascinating to meet such a diverse crowd. Technological issues for vJyt5†8ND8N3i3j5 h4vJtÅD8N6gu4 cCns/4ƒ6g6 ≈6r4ymiE/q8i4, cCns/oE0Jtk5 Inuit include how to sustain broadband networks, how to use ICTs for gnsmc5bstoE0Jtk9l WoE0Jti4 ck6 xgD8N3i3u4 ≈8ixc3Nq5goEi3j5, W?9oxJoEi3j5, health, economic development, education, information management, wo8ix3ioEi3j5, gryQxDt4nk5 xsM5ti3j5, gnsmc5bstoEi3j5, wk4tg5 cCns/oEi3j5, communication, Inuktitut computing, when ICTs should and shouldn’t be cCns/oE0Jt5 x7ml gnsmc5bstoEi3j5 WoE0Jt5 cz4f5 xg6bsJ8N3mΩb used—the list goes on. Some groups, such as the Navajo nation in the 2006 xg6bs/Excq7mΩb¬8•5-ttC6ymJ5 bsKzoµ6S5. wMq5 vg0pctŒaJ5, ˙3l ˆ?Bsus5 uxoZ3i, U.S., have integrated technology into many aspects of daily life. In other WoE0Jti4 xgo6t5tym1mb csbµ6ystQ?4bq8k5. xyq8•5gi kN3Jxu, kNc6√6ymJ5 srs6 parts of the world, indigenous people are more worried about 32 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

Vinnie Karetak, Qikiqtani Inuit Association Vinnie Karetak, Qikiqtani Inuit Association

ITK innie Karetak, Qikiqtani Inuit Association V

■ ye8a/s2 wq3Ciz mo9lA WQx3li dozi5: kN3Jxu vtmF0jx3ic6g5 gryQxDt4nk5 vg0pctŒaJ5 NlNw4fbz5 xCsW4ustg5. gi{ g8zhdpJu4 NtC3u4 woyJ8NMs3mb vtmF0Jx3i3j5 S˜Ex6X9oxJk5; swox7 A‰8˜8 GvNbuH, ACw{ Fs9/ G÷7WxuH x7ml fCw[ v˜4 GvNbuH; czb˙u5 bf4nsiz gi{

■ Clockwise from top: World Summit on the Information Society banner in Arabic. Tunis laid out the welcome mat for confer- ence visitors; William Greenland (Canada), Grace Bwalya (Zambia) and Craig Clark (Canada); an aerial view of Tunis

■ De gauche à droite, à partir du haut : whµlAtc3i3ns9lt4 ie8qlx3i3j5, wuc8qlx3i3j5 x7ml x5b3N6bwomi3u having enough food, water and being safe than Bannière du Sommet mondial de la société de l’information, en arabe. Tunis a accueilli ∫{hm8z9o xgw8NcD8N3i3j5 cCns/4f5 gnwtzA5. about access to the Internet. une foule de visiteurs à la conférence : bm8N NlN6S6. ck3orx6 xqctŒAtsJu4 NiJ8N3ix6X5. whmQ/Co This is tough. I wonder how common ground William Greenland (Canada), Grace Bwalya r[Z6gwpsJ5 kNc6√6ymÔq5gk5 kN3Jxu vtctŒ4tbslt4, w[lDy3jx6bslt4 will be found. It would amuse me if representa- (Zambie) et Craig Clark (Canada); vue x7ml xWE/slt4 whmQ/sZJ4gi4 n6®J8N3mΩb. tives of the non-indigenous peoples of the aérienne de Tunis world were rounded up, put in a room and s9lz $ W7mEsi6Ùa9li s9lE/z-kNc6√6ymJ5 ckwos3iEix6bz5 asked to come up with a common opinion. ■ Siqinngujaup ingirraninga malillugu vtmF0Jx3isJu. gnDuN6©9li. w[lDyE/K5 xbsygx3u4 g~p4fFc6g6: ybmi4 pigiarluni qulinganit: nunarjuami katimavijmuarniqaqtut tukisigiarutiksanut WcExcMs6gA5. Wzhx6t w[lys2 xyxkxc5bMs6SA5. ho, ˆMc5bMs6gA5 Day 4 This is the big day—the indigenous katujjiqatigiingujut nalunaikkutangat vg0pctŒaJi5 Nrgw8ˆ6ymJi5 kN3Jxu ck6 xgc5b3mΩb cCns/oE0Jti4 side event at the summit. Logistically it leaves Arabictitut. Tunis tunngasuqujijumik gryQxDtk5 WoE0Jti4 x7ml gnZ4nscs5txMs6g5. scsyEMs6b4v WoE0JtsJ5 something to be desired. Our room has only one natirarmik ilisijunnalaurmata katimavi- srs6b6gu x7ml wkw5 bW‰4f8i5 vNbu wMsiE/z5 kNc6√6ymJ5 vNbu translation booth: we need four. We change jjuarnirmut pulaariaqpalliajunut; William wyEx3iE/zk5 (www.aboriginalcanada.gc.ca). vmQ/clxMs6gz rooms three times. Still, we hear presentations Greenland (Kanatami), Grace Bwalya msE4f5 is ¥M8u ck6 WoExc3mΩb scsyoEi3j5 x7ml wo8ix3ioEi3j5 x7ml from groups around the world on how they are (Jaampiami) ammalu Craig Clark (Kanatami); qangatasuumit takuksauninga tunis N?Bs ck6 xgc5b3mΩb WoE0Jti4. Wz8N6Xy7us5 nB≈Cus5 xgc5b6g5 using information and communication technology

cCns/oE0Jti4 gryQxDtk9l WoE0Jti4 wo8ix3ioEi4f5, x3Nw5 WJ8Nstq8k5 and there is some excellent information shared. WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 33 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

ITK ITK Tukisigiarutiksat: nunarjuamut aktuangalirniq ❘ Titiraqtuq Craig Clark

Craig Clark, pivalliajulirinirmut ammalu

ITK pilirijjutinut tukimuaktittiji Inuit Tapiriikkunni, silarjuap nunaujuni Nunarjuamiut Katimavijjuarnirijangani tukisigiarutiksanut katujjiqatigiingujunit ilaurataalaurmat Tunis, Tunisiami. Katimavijjuarniujumi pijjutigijaulauqtuq: aktuangaliqtittiniq qarasaujatiguuqtumik aviksimajumik. Naliqqanganiittumi unikkaaliarisimajanga ingirranirilauqtanganut.

■ Fi cEb6 er6bi wkw5 vg0pctŒ4f8i8Ω6ymJ6 x7ml fCw[ v˜4 n4{•t9lQ5; gi nw7mtcs7mEMs6S6 Ullunga 1 Pingasut nunalirjuajutiguulauqtil- x7ml x0p8axcsDlw/3li xzJ6√3Jxzi4 nw8 lunga Kanatamit aullaqtillunga, Tunis, Tunisiamut ws9 ≈X†8 Wx8 ≈o tikippunga 11 ullaakkut. Uassijiqaummariktuq. L’échange d’information: Tarraqturutit timimut, savirajangnut qaujisarutit ■ Vinnie Karetak of Qikiqtani Inuit ammalu paliisikkut namituinnaaqput, qukiutir- Association and Craig Clark In The Souks; clé des échanges Craig Clark’s security card; Tunis was cov- juaqarlutik, tivvuaniutiqarlutik-ilangilluunniit nuv- ered in flags and images of President Zine interplanetétaires ulliraqaqtut. Kappianaruluijammariktuq, kisiani El Abidine Ben Ali asingit kikkutuinnait ujjirusuluaqquijilaungittut. ❘ Par Craig Clark ■ Vinnie Karetak de la Qikiqtani Inuit Ullunga 2 Ullulimaapaluk sinikainnalauqtunga Association et Craig Clark, au souk; la carte Craig Clark, le Coordonnateur technique et représentant qangatakutaalauqtillunga. Nunarjuap ungatiani- de sécurité de Craig Clark; Tunis affichait une foule de drapeaux et d’images du multimédia d’ITK, a récemment participé au Sommet iliqsimavunga ammalu Vinnie Karetak Qikiqtani président Zine El Abidine Ben Ali mondial de la société de l’information des Nations Unies Inuit Katujjiqatigiikkunginninngaaqsimajut iglu- (SMSI) à Tunis, Tunisie. Le thème du sommet était : rusima sanittianganiittuq. Tamanna kamanatti- ■ Vinnie Karetak Qikiqtani Inuit Combler le fossé numérique. Un compte-rendu de son avaruluijalauqtuq! Katujjiqatigiikkunninngaaqsimajuq voyage suit. Unnukkut nirinnauliqtillugu uqausiqaqpal- ammalu Craig Clark Souksniitillugit; lialilauqtugut qarasaujakkuuqtumik aviksimani- Tunis saimmatiqaummarilauqpuq ammalu Jour 1 Trois continents plus tard, je mets les pieds à Tunis, ujumik, pijjutiqaqtuq pitaqanginnirijanga taak- ajjinnguaqauruluijarluni angajuqqaarjuanganik Zine El Abidine Ben Ali Tunisie à 11 h. La sécurité est serrée : il y a des radiographies, kunani atuqattaqtut qarasaujalirijjutinut ammalu détecteurs de métaux et policiers partout. Ces derniers ont tusaumaqattautilirijjutinut piusivaalliqullugit des mitraillettes, des fusils et même des baïonnettes. Ça piunirijanga inuusirmi ammalu taakkununga fait frissonner, mais personne ne semble y porter attention. piqanngiluaqtut uvvaluunniit atuinnaqarunnan- gittut taakkununga pilirijjutinut. Uqausiqalauq- Jour 2 J’ai dormi presque toute la journée, après toutes tugut atausiq pigiarutiujunnaqtumik tamanna ces heures de vol. Je suis à mi-chemin autour du globe et aviksimaniujuq uqausiuqullugu-saqqiinirmut Vinnie Karetak de la Qikiqtani Inuit Association occupe la nunalirjuanguqatigiini nunaqaqqaaqsimajut chambre d’à côté. Quelle agréable surprise! qarasaujakkuuqtitaujumik isiriarutiugajaqtumik. HIVER 2006 34 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

x7ml scsy3u4 xystt5bwomNhx3i3u4. gnsmc5bstoEi3j5 sz?Ex6ymic6S6 cCns/w5 I speak on technology in the Arctic and ITK’s involvement with the sz∫k5bs6. wkw5 Çyxus5 n6r5t?4g5 N1ui6 eu3DxZoxE?4bq8i4 x6ftQ/s9li gnsmt5ti3j5 Aboriginal Canada Portal (www.aboriginalcanada.gc.ca). I am particularly szy4g3usbsJk5. impressed with what the Maori in New Zealand are doing with language vtm/6g6ymJ5 xqctŒ4gw8NsMs6g5 kNo3JxactŒi wyEx3Fz WoE0Jt5tx?sZ/3li and education and how the Navajo use technology. The West Saharans gnsmc5bstctŒ4t5ti3j5 gryQxDt4ni4 wvJDt4ni9l. scsyc6X9oxo3uJ5 Z?m4f5 are using ICTs for education, women’s rights and language preservation. xg3icstQ/q8i4 cCns/oE0Jtk5 gryQxDt4nk9l WoE0Jtk5 WQx6t5tlt4. bm3uXl4 kNc6√6ymJ5 Communication extends beyond computers, too. Inuit in Russia publish vg0pctŒaJ5 ®Ns/clq7mb wvJDt4nclxCt9¬8•5 bm4fkz WsysJk5 WNhx6bsJi, s?5t8k5 their own magazine as a means of communicating across huge distances. xJ3NDtso6ym9lt4 xsM8Nhx3lQ5. Z?m4f5 bm4fkz WQxDtQ/sJi4 ®Ns/c6t5t?4vlx3mb, ho The delegates all agree that an international portal would be a good tool for sharing information and resources. There is talk about the role of governments in such ICT initiatives. Most indigenous groups have little Durant le souper, nous avons commencé à parler du fossé numérique, money or resources for these types of project, making it difficult for us c.-à-d., l’écart qui sépare les gens qui utilisent les technologies de to manage them. Governments typically fund these initiatives, yet once l’information et de la communication (TIC) pour améliorer la qualité de governments are involved the question becomes “Just how indigenous vie et ceux qui ont peu ou pas d’accès à ces outils. Nous discutons d’une is our indigenous portal?” We decided that any ICT initiatives involving initiative pour combler cet écart, soit la création d’un portail autochtone indigenous peoples must be indigenous driven. international.

Jour 3 En soirée, ce sera la première rencontre du caucus indigène Ullunga 3 Tamatumani unnuujuq nunalirjuanguqatigiini nunaqaqqaaqsi- international sur la technologie. Les participants viennent de partout majut katimajiinnait katimanirijangani sivulliqpaaq katimaniqaqtillugit dans le monde : c’est fascinant de pouvoir rencontrer un groupe aussi pilirijjutinut. Inuktauqaulauqpuq nakiruluijaq nunarjuaminngaaqsimajunit: divers. Pour les Inuits, les enjeux technologiques sont les suivants : takuminaruluijalauqtut takullugit ajjigiinngiruluijaqtut inugiat inuit. comment maintenir des réseaux à bande large, comment utiliser les TIC Pilirijjutinut pijjutiksait Inungnuungajut ilaliujjisimalauqtut kajusitittiin- dans les domaines de la santé, du développement économique, de la narunnarnirmut sukkajutiguurunnaqtumik qarasaujakkuuqtuq aaqqiksi- gestion de l’information, de la communication, de la numérisation en manirijanginnik, qarasaujalirijjutinut tusaumaqattautilirijjutinullu pilirij- Inuktitut, quand devrions-nous utiliser les TIC et ainsi de suite. Certains jutinik qanuq aturunnarnirmik aanniaqarnangittulirinirmut, pivallia- groupes, dont la nation américaine des Navajo, ont intégré la technologie julirinirmut, ilinniarnilirinirmut, tukisigiarutiksanut aulattinirmut, dans de nombreux aspects de leur quotidien. Dans d’autres parties du tusaumaqattautilirinirmut, Inuktitut qarasaujalirinirmut, qarasaujalirijjutit monde, les Autochtones se soucient bien davantage de combler des ammalu tusaumaqattautilirinirmut pilirijjutit qangakkut atuqtaujunnar- besoins fondamentaux, c.-à-d. avoir suffisamment de nourriture et d’eau mangaata atuqtaujariaqangimmangaataluunniit-titiraqsimajut tauvun- et se sentir en sécurité, que de l’accès à Internet. galimaaqput. Ilangit katujjiqatigiingujut, suurlu Navajomiut Mialigarni, C’est difficile. Je me demande comment nous trouverons un terrain pilirijjutinik atuliqtittisimangmata qautamaaqsiutigivaktanginnut. d’entente. Il serait intéressant de voir comment les représentants de Asinginniittuni nunarjuami, nunaqaqqaaqsimajut isumaalugutiqarnir- peuples non autochtones de diverses parties du monde réagiraient dans saullutik niqinngiluarnirmut, imiqanngiluarnirmut ammalu attarnaqtailimanir- des conditions similaires et arriveraient à un consensus. mi taassumanngalli atuinnaqarunnarnirmut qarasaujakkut tusaitingagut. Tamanna nalunaqpuq. qanurlikiaq angiqatigiigutiujumik nanijunnarni- Jour 4 Le grand jour est arrivé : c’est le volet indigène du Sommet. Le aqpat. Isumagijarali kiggaqtuijiujut nunaqaqqaaqsimajuungittunut volet logistique laisse à désirer. Notre salle ne comporte qu’une seule nunarjuami katiqatigiiktitaulutik, iglurusirmuaqtaulutik ammalu apiri- cabine de traduction : il nous en faut quatre. Nous changeons de salle jaulutik isumagijaugajuktunik saqqiijunnarmangaata. trois fois. Malgré tout, nous participons à des présentations sur la manière dont divers groupes du monde utilisent les technologies de Ullunga 4 Pimmariuniqpaangulluni ullurijanga-nunaqaqqaaqsimajut l’information et de la communication, et il y a d’excellente information à qanuiliurniriniaqtangat katimavijjuarniujumi. Tusaruminaqtuulluni. partager. Je parle de la technologie dans l’Arctique et de la participation Iglurusirijavut atausituarmik tusaajikkuviqaqtuq: sitamanik piqari- d’ITK au Portail des Autochtones au Canada (www.aboriginalcanada.gc.ca). aqalauqtugut. Pingasuaqti iglusiup asianuaqattalauqpugut. Suli, Je m’intéresse tout particulièrement à ce que les Maoris de la Nouvelle- naalaqattalauqtugut katujjiqatigiingujunit nakituinnaaqsimajunit nunar- Zélande font sur les plans de la langue et de l’éducation ainsi qu’à la juami qanuq atuqattarmangaata qarasaujalirijjutinik tukisigiarutinut manière dont les Navajo utilisent la technologie. Les peuples de l’ouest pilirijjutinik ammalu tusagaksauqauttialauqtut. Uqausirilauqtakka UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 35 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

Z?m4f5 wMsicogxÇzu4 xW6ftcoc5b3m5 "ck9ME4 kNc6√6ymÔi8Ω6ym? kNc6√6ymJ5 Day 5 No meetings today until 2 p.m. Vinnie and I head off to the wyQx3Fz5V" whmosEMs6gA5 N9oxgw8N6 cCns/oE0Jtk5 gnsmc5bstoE0Jtk9l WoE0Jtk5 Souk—a medieval market in downtown Tunis. The colours are incredible WQx6tbsJ5 wMsic6t5tJ5 kNc6√6ymJi4 xsMbs/Exc3iq8k5 kNc6√6ymJi5. and there are narrow passages with merchants in their stalls marketing their goods. Everywhere you look there are silk vendors, the arts and s9lz % vtmi6bc8qvw8N6g6 ryxi @-jx6X5 s8kn4f5. Fil ns4j8zsMs6SA5-w5b3isnJi4 crafts workshops of the indigenous Berbers, silver, gold and of course is3Dtc3i4f5 xgw8Nst5tJi4 ©i{ w[l3Jxoz•5gu. b6ncsDlw/6g7mEx¬9li x7ml xu5gfl7u4 piles of tourist items. As in the Arctic, there is a difference between how Wh=Fc3lt4 isFC6X4g5 isFx4nc6X4g9l isFx4nc3Fq•5g5 Wdtq8i4. Njoµ6 bf9li dW3D/i4 the young and the elders spend their time. I stop in a traditional café isFx4nc6g5 Nuoµ6, nN8axZc3Ï5 u6hZc3FQ/sJ9l kNc6√6ymJi5 e3i6gi5, cf6b5, Ålw5 where elders are talking in Arabic, drinking green tea and smoking dried x7ml SMC2X4gk5 isFx4nDlw÷lw5. srs6b6gu, x0pŒq8iE/z m4f4g5 wkgcw9l apricot/tobacco out of hookah pipes. In the back of the same café young ckwos3iE?4bq5. √WgEx3Fzkxvw8NMsCm wkgcw5 xwÇ2ustg5 sc9M9lt4, ß/s/3u4 †g3lt4 Tunisians rock out to a 50 Cent video on TV while drinking Coke. x7ml Xi6tymJu4 Xs8zu4\b=¿ru hÍ6©tj5 hÍ6g3lt4. gkxi b=?i5bw8N6 √Wg3F7u m4f4g5 In the afternoon we break into two groups for meetings—one to g^yxusbsJ5 gnC8ˆ3lt4 w8q6t %) yx85 i0/sy/3iE/zi4 b3E/ZoxEymJu4 bMÏn4f5 further discuss the portal idea and the other to discuss an international wuZ6t9lQ5 vs4u4. indigenous ICT strategy. I am in the ICT strategy group. A proper plan s8knzA5 m3Dwo6vzJk5 xF4tbsMs6SA5 vtmisJi-wMz8i scsycv8i3lt4 wyQxDtj5 takes months of research so we try to develop some basic guidelines. whmosE/symJu4 xyq9l scsyc3lt4 kNo3JxactŒi kNc6√6ymJ5 cCns/oE0Jtq8k5 Coming up with general terminology is tough, considering the diversity gnsmc5bstoEi3j5 WoE0Jti4 X3NAtos3i3j5. cCns/oE0Jtk5 gnsmc5bstoEi3j5 WoE0Jti5 of people involved, but we reach a few conclusions. We agree on the vt8zs6g•9lz. X3NAt5tx?sJ6 b6rZn3k5 cspnDbs/ExcC/3m5 W?9oxt5tNhxMs6gA5 idea of universal access to ICTs, on protecting indigenous intellectual grjxAt4ni4. n6®i6 rhoµk5 bwÅyi4 x4hD8NMs6S6, whmQ9lA x0pŒq5g5 wlw5 property rights, and that ICTs should be used to preserve, protect and

du Sahara utilisent les TIC afin de promouvoir l’éducation, les droits de pilirijjutiujut ukiuqtaqtumi ammalu Inuit Tapiriit Kanatami la femme et la préservation de la langue. La communication va aussi ilaunirijangat nunaqaqqaaqsimajut Kanatami isiriarnirijanganut au-delà des ordinateurs. Les Inuits de la Russie publient leur propre (www.aboriginalcanada.gc.ca). Kamagijaqalualauqtunga Maorikkut magazine comme moyen de communication sur de grandes distances. New Zealandmi qanuq piliriaqarmangaata uqausilirinirmut ammalu Les délégués conviennent qu’un portail international serait un ilinniarnilirinirmut ammalu Navajo qanuq atuqattarmangaata excellent outil pour échanger de l’information et des ressources. Nous pilirijjutinik. Pingannaqpasimmiut Saharamiut atuqattaqtut qarasaujalir- touchons également au rôle des gouvernements dans de telles initiatives ijjutinik tukisigiarutinullu pilirijjutinik ilinniarnilirinikkut, arnait de TIC. La plupart des groupes autochtones n’ont pas les moyens pijunnautinginnut ammalu uqausirmik asiutitittailimanasuarnirmik. financiers et autres à consacrer à de tels projets, si bien qu’il nous est Tusaumaqattautilirinirmut ungavariaqsimaniqaqpuq qarasaujait difficile de les gérer. Les gouvernements financent généralement ces ungataanuttauq. Inuit Russiamiut saqqittivaktut nangminiq qimirrua- initiatives, mais lorsqu’ils y participent l’enjeu devient alors la mesure galiarivaktanginnik aqqutigijaulluni tusaumatittinirmut ungasikturmiu- dans laquelle notre portail autochtone est réellement autochtone. Nous taujunut. avons décidé que toute initiative de TIC axée sur les peuples Katimajaqtuqsimajut angiqatigiiktuinnaulauqtut nunalirjuanguqatigiini autochtones devait être gérée par des Autochtones. isiriarvinga pilirijjutittiavaugajarluni tusaumaqattautiqatigiiktittinirmut tukisigiarutiksanik ikajurutiksanillu. Uqausiqaqpallialirmijut gavamakkut Jour 5 Relâche jusqu’à 14 h. Vinnie et moi nous rendons au souk, une aturniqautigijanginnik qarasaujalirijjutinut tukisigiarutiksanullu pilirijjutinut place du marché de type médiéval au cœur de Tunis. Les couleurs sont pigiaqtittilutik. Tamarmipaluk nunaqaqqaaqsimajut katujjiqatigiingujut extraordinaires et, dans les allées étroites, les marchands vendent leurs kiinaujaqalungimmata ikajurutiksaqaluaratilluunniit tamakkununga marchandises. Il y a une foule de vendeurs d’articles en soie, d’objets piusiujunut pinasuaqtaujuni, uvattinnut ajurnarutiuliqsimallutik d’artisanat berbères, d’or, d’argent et bien sûr, une foule d’objets pour aulannasuarlugit. Gavamakkut tamakkununga pigiarutigijaujunik les touristes. Comme dans l’Arctique, les aînés et les jeunes passent leur kiinaujaqaqtittivakkaluarmata, suli gavamakkut ilauniqalituaraangamik temps de façon différente. Je me suis arrêté dans un café traditionnel où apiqqutiqaliqattarmat “qanullarik nunaqaqqaaqsimajuuninngaaqsimava les aînés conversent an arabe en sirotant un thé vert et en fumant des nunaqaqqaaqsimajut isigiarvingat?” Isumaliurilauqtugut nalliatuinnaq abricots séchés/tabac dans leur pipe hookah. À l’arrière, de jeunes qarasaujalirijjutinut tusaumaqattautilirijjutinullu pilirijjutinut pigiaqtitau- Tunisiens se divertissent en regardant un vidéo rock de 50 Cents et en jut ilauniqaqtittijut nunaqaqqaaqsimajunik aulataujariaqarninginnut 2006 sirotant un coca-cola. nunaqaqqaaqsimajunit. srs6 36 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

wMsic3iE/q8k5, ryxi xu˙lxq5gk5 who5ticD8NMs6gA5. xqctŒ9lbl whmoE/siz promote indigenous cultures and languages. I talk about the importance kN3Jxoµu xgw8NcD8N3iz5 cCns/oE0Jtk5 gnsmc5bstoEi3j5 WoE0Jti4, nS7u5ti3j5 of content by Inuit for Inuit. Unlike more traditional media, these new kNc6√6ymJ5 n6rbs?9oxJk5 Wdtk5 WJ8Nsti4, x7ml cCns/oE0Jt5 gnsmc5bstoEi3j5 technologies allow for active participation. The potential for economic WoE0Jt5 xg6bs/Exc3iq8i4 xyst5bwomd9lQ5, nS7u/sd9lQ5 x7ml d=?Ex6tbsJ8Nd9lQ5 development, education, health services, communication, governance kNc6√6ymJ5 W6fyq5 scsyq9l. scsyc3lz W7mEsizk5 wloE/siz wk1i5 wk1k5. and artistic expression is huge. wo6fygc4f5 W?9oxJoEisq5gtA5, ∫4fx WoE0JtsJ5 WJ8N3ic6t5tK5 wMscbs9ME4v/3i3j5. WF4ncC/3i3j5 W?9oxJoEi6, wo8ix3ioEi6, ≈8ixc3Nq5goEi3j5 Wp5tCDt5, Follow-up gnsmc5bstoEi6, xsM5ti6 x7ml nNgi4f5 NlNw6yi6 xqJx¬7mb. I’m glad to get back to Canada, to see family and friends. It’s a relief to get away from all the heavy security. There are still plans to build an ckwozo3mΩ5 cspn3i6 international indigenous portal, although much needs to be sorted out. In dFxh4Sz vNbj5 stCm, bf4v8iD8N3lQ5 wMQ/4v Wc8NE/4vl. nw9oN6y9li sx{ypcs7mE4gxl1i5. the Tunis Commitment document there were two specific mentions of ho X3NAt4n6bc3m5 WD6t5ti3j5 kNo3JxactŒi kNc6√6ymJ5 wyExDt4nzi4, bwmw4vlx6t9lA Indigenous peoples. ≈6r4h6bs/Exc7mE4g6 ho. ©i{ hoix3iCDtQy/q5b tt6vdtq8i m3Î9lxbsJi4 scsyc6ymJc3m5 kNc6√6ymJi4. Section 22. In the evolution of the Information Society, particular attention must be given to the special situation of indigenous peoples, as well as to the preservation of their heritage and their cultural legacy. wMzi @@. W?9oxiE/z cCns/oE0JtoEπ5 vg0pctŒ4fq8i, Wlx6gu4 w4WQ/s/Exo4 x0psq5g5 ckwozE/sJ5 kNc6√6ymJi5, x7ml xyst5tbwomi6 w5b3indtQ/q8i4 x7ml W6fygcE/q8i4. Section 32. We further commit ourselves to promote the inclusion of all peoples in the Information Society through the development and use of wMzi #@. s?5t8k5 hoix3iCDtc4v8i6ymKA5 d=?Ex6t5tNhx3i3u4 wMos0pi3j5 wkoµi4 local and/or indigenous languages in ICTs. We will continue our efforts to cCns/oE0JtoEπ5 vg0pctŒ4fq8i W?9oxt5ti4f5 x7ml xgc5b3i3j5 kNoQ/5t8i x7ml\s=?¬8•5 protect and promote cultural diversity, as well as cultural identities, kNc6√6ymJ5 scsyq5tA5 cCns/oE0Jti gnsmc5bstoEi3j9l WoE0Jti. nS7u5tNhxq8N3ix6SA5 x7ml within the Information Society. d=?Ex6t5tNhxq8N3lb W6fytA5 x0pŒq8ic6gi4, x7ml W6fytA5 wonE/s0Jti4, cCns/oE0JtoEπ5 vg0pctŒ4fqb wlxi. Canadian Inuit communities have come far in introducing and using new vNbus5 wkqb kNoQ/q8i trstym5tx6S5 s0pE/st5ti3u4 x7ml xgc5b3i3j5 k∫i4 WoE0Jti4 technology: we’ve set examples that impress people around the world. n6r2X9oxJi4: ≈6r4yymKA5 x©t8axaJi4 wkw5 kN3Jxoµu vmo6tym9ltA5. ryxo But there is still much to do. I encourage anybody reading this to look into WoEx4n6bc7mE7m5 ho. r4fgw8N3i4 x/s6gwEKz ∫{huz scoµ6gu4 bfNA8N3li the promise and pitfalls of information technology. hoix3iCDtQ/symJi4 x7ml x5b3NDtsymJi4 cCns/oE0Jtk5.

Ullunga 5 Katimaniqtaqanngikainnaqtuq kisiani 2-muaqpat unnusakkut. En après-midi, nous formons deux groupes : un pour discuter du Vinnie Soukmunngaulauqpugut-ittarniusajunik niurrutiqarnikkut atuin- portail et le second, de la stratégie autochtone internationale des TIC. nautittijunik Tunis iglurjualinganiittumi. Taqsaqauruluijaqtummarialuulluni Je participe au groupe de stratégie des TIC. Comme il faut plusieurs ammalu amittukulummik pisuvviqarlutik niuviraqpaktut niuviaksaqaqpaktullu mois de recherche intensive pour élaborer un plan convenable, nous niuviaksaqarvinginiittut piqutinginnik. Namulimaaq takulluni qupirrujanik tentons de convenir des principes de base. Il est difficile de s’entendre niuviaksaqaqtut namilimaaq, sanannguagaqarviit miqsugaqarvigijaujullu sur une terminologie commune en raison de la diversité des participants, nunaqaqqaaqsimajunit qirniqtunit, qakuqtat, guuluit ammalu pularappak- mais nous avons convenu de certaines conclusions. Nous nous sommes tunut niuviaksaruluijaaluit. Ukiuqtaqtumi, ajjigiinginnirijanga makkuktut entendus sur le concept de l’accès universel aux TIC, la protection des inutuqaillu qanuiliurnirivaktangit. Kaapituriarvinganuakainnalaurama droits de propriété intellectuelle autochtones, ainsi que le fait que les inutuqait airaapmiutitut uqallallutik, uujaujarmik tiiturlutik ammalu TIC devraient servir à préserver, protéger et promouvoir les cultures et paniqtisimajumik paunngamik/tavvaakimi supuuqtuutimut supuuqturlutik. les langues autochtones. J’ai parlé de l’importance du contenu inuit Tunuani tavvanittainnaq kaapiturvimmi makkuktut Tunisiamiutaujut par des Inuits. À l’instar d’autres médias traditionnels, ces nouvelles tusarannaarlutik inngiqti 50 cent nijjausijarnirijanganik tarrijagaliarisi- technologies favorisent une participation active. Le potentiel est majumik talaviisakkut imigaqtillugit Cokemik. considérable sur les plans du développement économique, de Unnusangagut marruiliqqangajunut aviktitaulauqpugut katimaniujuni- l’éducation, de la santé, des communications, de la gouvernance et de ilanganni uqausiqakannirlutik isigiarutimut isumaliurijausimajumik l’expression artistique. asingillu uqausiqarlutik nunalirjuanguqatigiini nunaqaqqaaqsimajut qarasaujalirijjutinginnut tusaumaqattautilirinirmut pilirijjutinik parnagutiliurnirmut. Qarasaujalirijjutinut tusaumaqattautilirinirmut pilirijjutinit katinngauqtuniillunga. Parnagutittiavaujuq taqqigasarnut WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 37 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

Suivi Je suis heureux d’être rentré au Canada, et de voir mes parents et amis. Quel soulagement de ne plus être astreint à une sécurité aussi serrée. Nous songeons toujours à mettre sur pied un innie Karetak V portail autochtone international, mais beaucoup reste à faire. Le document d’engagement de Tunis mentionne les populations indigènes à deux reprises.

Section 22. Dans l'évolution de la société de l'information, une attention particulière doit être accordée à la situation spéciale des populations indigènes, ainsi qu'à la préservation de leur héritage, notamment culturel. Section 32. Nous nous engageons par ailleurs à promouvoir l'inclusion de tous les peuples dans la société de l'information, par le développement et l'utilisation des langues locales et/ou indigènes dans les TIC. Nous ■ N/ Ù9n8 GvÈO5 kˆ5iH, ∫8 Bws{ GvNbuH x7ml continuerons de nous efforcer de protéger et de promouvoir la diversité culturelle, ainsi que des identités culturelles, dans la société de l'information. swo og9nws95 GvNbuH vtmF0Jx3i3¨5g5

■ Naja Paulsen (Greenland), Dan Hughes Les collectivités inuites du Canada ont réalisé des progrès considérables en ce qui a trait à (Canada) and Willie Littlechild (Canada) at l’instauration et à l’utilisation des nouvelles technologies. Nous avons impressionné des gens du the summit monde entier, mais nous avons encore beaucoup à faire. J’encourage quiconque lit cet article à se renseigner sur les avantages et les inconvénients de la technologie de l’information. ■ Naja Paulsen (Groenland), Dan Hughes (Canada) et Willie Littlechild (Canada), au sommet qaujisarutaujariaqarajarmat pivalliatittinasu- juanguqatigiini nunaqaqqaaqsimajut isiriarutik-

■ Naja Paulsen (Kaaait Nunaatni), alauqtugut tukimuagutiksanik. Saqqiiniq kisuli- sanganik, taimaikkaluaqtillugu aaqqiksuqtau- Dan Hughes (Kanatami) ammalu maanut taiguusinik aksurunnalauqpuq, isumag- jariaqammariktuq suli. Tunis suliniarnirarutigisi- Willie Littlechild (Kanatami) illugu ajjigiingittut inuit ilauniqarnirijanginnut, jangitta titiqqaqutinginni marruulluataujunik katimavijjuarnirmiittut kisiani amisuuluangittunut isulittiniqarun- uqausiqaqsimajuqarmat nunaqaqqaaqsimajunik. nalauqtugut. Angiqatigiillutalu isumalirijauninga nunarjualimaami atuinnaqarunnarningat qarasau- Ilangani 22. Pivallianirijanga qarasaujalirijjutilirijiit katujjiqatigiikkunginni, piluaqtumik ikpigijaujarialik jalirijjutinut tusaumaqattautilirinirmut pilirijjutinik, ajjiungittut qanuilingarijaujut nunaqaqqaaqsimajunit, sapummittinirmut nunaqaqqaaqsimajut saqqi- ammalu asiutittitailimaniq ittarnisaqutigijanginnik tauvalliajunut piqutinut pijunnautinik, ammalu ammalu piqqusituqarijanginnik. Ilangani 32. Uvattinnut suliniarnirarutiqakkanniqsi- qarasaujalirijjutit tusaumaqattautilirinirmut mavugut quvvariaqtittinasuarnirmik ilaliujjinirmut pilirijjutit atuqtaujariaqarninginnik asiutittaili- inulimaanik qarasaujalirijjutilirijiit katujjiqatigi- maqullugit, sapummijauqullugit ammalu ikkunginni pivalliatittinikkut ammalu atuqattarnirmut nunaligijattinni ammalu/uvvaluunniit nunaqaqqaa- quvvariaqtitaujunnaqullugit nunaqaqqaaqsimajut qsimajut uqausingittigut qarasaujalirijjutini tusauma- piqqusingit uqausingillu. Uqausiqarlunga qattautilirinirmullu pilirijjutini. Sapummittinas- pimmariuninganut ilulirijauninga Inungnit uanginnarniaqpugut ammalu quvvariaqtittina- suanginnarluta piqqusitigut ajjigiinginniqaqtunik, Inungnut. Iliqqusituqakkut pivalliajuliriniungittu- ammalu piqqusitigut ilisarijaujjutinik, qarasaujalirijju- tigut, taakkua pilirijjutiujut pijunnarniqaqtittivut tilirijiit katujjiqatigiikkungita iluani. ilauqataullarikkajarnirmut. Piviksaqarajarnirmut pivalliajuliriniq, ilinniarniliriniq, aanniaqarnan- Kanatamiut Inungita nunaligijanginni tikiutisi- gittulirinirmut pijittirarutit, tusaumaqattau- mattiaqput ujjirijautittinirmik ammalu atuqat- tiliriniq, aulattiniq ammalu sanatunikkut nalu- tarnirmut nutaanik pilirijjutinik saqqippalliaju- naiqsiniq angijualuummata. nik: aaqqiksisimavugut atuutinnguangujunik inuit nunarjualimaami kamaliqtisimallutigut. Qanuilingalirmangaat qaujisarniq Kisiali piliriaksaqtaqammarimmat suli. Kikku- Quviasukpunga Kanatamut utirama, takukkan- tuinnarnik ajauqtuirivunga taassuminga uqali- nirunnarlugit ilagijakka piqannarijakkalu. maaqtumik takunagunnarluni suliniarnirarutigi- Saillinaqsilluni uassijiqaummariktualungnit. Suli jausimajunik ammalu attarnarutiusimajunik parnagutiksaqtaqarmat piruqtittinirmut nunalir- qarasaujalirijjutinut. HIVER 2006 38 INUKTITUT wk4tg5 wkw5 s9lu INUIT TODAY

srs6 WINTER HIVER UKIUQ 2006, Nwns∫ VOLUME NAISAUTAA 14, # 1

m8gExu yMs2 xy0p6X9oxizk4 vtmF0Jx3i6 Montreal’s Climate Change Conference Conférence de Montréal sur les changements climatiques Montrealmi Silaup Asijjiqpallianinganuk Katimavijjuarniq

wkw5 sc3Fc6tbsJ8NMs3mb xqi6ÙaJ6 Inuit had the opportunity to speak out Les Inuits ont eu l’occasion de se Inuit uqarviqaqtitaujunnalaurmata W0Jt4nE/sJi4 s9lusJu yM3Jxu kNsJi5 on one of the major issues of our times prononcer sur un des grands enjeux de anginiqpaangujuq pijjutiksarijaujunik vg0pctŒ4fq8i vtmi3JxE/q8i yMs2 at the United Nations Conference on l’heure, lors de la Conférence des ullumiujumi Silarjuami Nunaujunit katu- xy0p6X9oxizk5 (COP-11), vtmic6t9lQ5 Climate Change (COP-11), held in Nations Unies sur les changements jjiqatigiikkunginni Katimanirjuarijanginni m8gExu kFWE @* x7m tyWE (, @))% Montreal between November 28 and climatiques (CCC-11) qui s’est déroulée Silaup Asijjiqpallianinganut (COP-11, xf8izA5. December 9, 2005. du 28 novembre au 9 décembre 2005 asijjiqpallianinganut katimaniqaqtillugit b6rZn1k5 ≈6r4h6bsym9li wkw5 Months of preparation went into à Montréal. Montrealmi November 28 amma December n8 qJu4 i9oxicD8Nd9lQ5 vtmisJi. ensuring Inuit would have a strong Il a fallu des mois de préparatifs 9, 2005 akunningagut. wkw5 bW‰5 vNbu WoExctcMs6S5 voice at the proceedings. Inuit Tapiriit pour s’assurer que les Inuits soient Tiaqqigasangnut aaqqiksuqtausi- xF4g6ymixi wkw5 vg0pctŒ4fq8i4 Kanatami worked with regional Inuit convenablement représentés lors des malluni Inuit sanngijumik nillianiqarun- x7ml wkw5 yM3Jxoµu vtmp3Jxq8i4 organizations and with the Inuit discussions. Inuit Tapiriit Kanatami a naqullugit katimaniujuni. Inuit Tapiriit WNhxDtQ/sJ5 grjx4tbsd9lQ5 bmgjz Circumpolar Conference to coordinate travaillé avec les huit organisations Kanatami piliriaqatiqalauqput aviktuqsi- W7mEsJj5 m3Î4 WNhxD3y3k5 ckwos3isJj5. efforts for this important two-week régionales inuites et la Conférence maniani Inuit katujjiqatigiikkunginnik WoExaJ6 xiAw0JbsJ8NMs6S6: event. circumpolaire inuite pour coordonner ammalu Inuit silarjualimaami katimajir- kN3Jxu yKo6tsJ5 vtmF0Jx3iu The work paid off: world leaders les activités de ce grand événement. juanginnik pinasuarutigijaujut tukimuakti- wMscbsJ5 gnD8N5txMs3mb wkw5 attending the conference clearly heard the Nos efforts ont porté fruit : les tauqullugit tamatumunga pimmariujumut scsy4nE/q8i4 ˆMcbsJ8N6yymJtg5bs6 Inuit message as did Canadian political dirigeants mondiaux qui ont participé à marruuk pinasuarursirnut qanuiliurniu- Z?moEi3u yKo6tsJi5, ˙3l Ù9 µt8 la conférence ont entendu clairement le jumut. message des Inuits, tout comme Piliriangujuq aniguijjutaujunnalauq- d’ailleurs les représentants politiques puq: nunarjuami sivuliqtiujut katimavi- jjuarnimi ilauqataujut tusarunnattialaur- mata Inuit uqausiksarijanginnik naala- Ôy fhZ6 mgw6yi3j5 N9os8i3ysDtbsJ¨5g6 srs6b6gj5 s9lc6tbsiE/zi

S. Hendrie/ITK qataujunnaqsisimajutituttauq gava- malirinirmi sivuliqtiujunit, suurlu Paul Jose Kusugak at opening ceremony of Arctic Day Martin ammalu avatilirinirmut minista Stephane Dion, katimavijjuarniujumut Jose Kusugak, lors de la cérémonie inaugurale de la Journée angajuqqaangulauqtuq. de l’Arctique

Jose Kusugak matuiqsinirmut nalliunnirsiurutitaujumiittuq ukiuqtaqtumut ulluqaqtitaunirijangani

1 skw5 s9lu INUIT TODAY

x7ml x?toEi3j5 ui{b yb¿8 t≈8, leaders, such as Paul Martin and envi- canadiens, dont Paul Martin et le ministre Marruaqti katimavijjuarniqaqtillugit vtmF0Jx3isJj5 xzJ6√aMs6g6. ronment minister Stephane Dion, presi- de l’environnement, Stéphane Dion, qui COP-11, Inuit Tapiriit Kanatami saqqitti- m3 D x6t vtmF0Jx3ic6t9lQ5 vg0pc- dent of the conference. présidait la conférence. lauqtut uqalimaagamik, unikkaaqatigiit tŒaJ5-!!, wkw5 bW‰5 vNbu On two occasions during COP-11, Durant la conférence, ITK a par - silaup asijjirninga tukisijauqullugu: n6r5tMs6g5 scoµZu4, si4√ctŒ5 - yMs2 ITK launched a book, Unikkaaqatigiit – deux fois lancé un ouvrage intitulé tautugarijaujut Inungnit Kanatami, xy0p3iz gry/sd9lA: bsgZE/sJ5 Putting the Human Face on Climate Unikkaaqatigiit – Putting the Human unikkaarijaullutik silaup asijjiqpal- wk1i5 vNbu, si4√E/s9lt4 yMs2 Change: Perspectives from Inuit in Face on Climate Change: Perspectives lianinganut aktuijjutauvalliajut ukiuq- xy0p6X9oxizk5 x4gw0Jbs?9oxJ5 Canada, chronicling the effects of cli- from Inuit in Canada, qui documente les taqtumi. Uqalimaagaq saqqijjutausi- srs6b6gu. scoµZ6 n6r0JbsymK6 mate change happening now in the changements climatiques de l’Arctique. mavuq piliriqatiqainnaqpanninginnut WoEctcw8N6X8iq8k5 wkw5 bW‰5 vNbu, Arctic. The book is the result of an Cet ouvrage est issu d’un partenariat Inuit Tapiriit Kanatami, inuvialuit w˚Fxlw5 xF4g6ymixi fxS‰n4f5, kNK5 extensive partnership between ITK, entre ITK, la Inuvialuit Regional aviktuqsimaniani Corporationkut, Nunavut g8zF4f5 tuz5, mrF4 fxS‰n4f5, ˜XgxEu Inuvialuit Regional Corporation, Nunavut Corporation, Nunavut Tunngavik Tunngavikkut timingat, Makivik Corpor- wkw5 vg0pctŒ4fq5, N{yF4 wkw5 Tunngavik Incorporated, Makivik Incorporated, la Société Makivik, ationkut, Labradormi Inuit katuj- wlyq8k5, x?ts2 xy0p6X9oxizk5 Corporation, Labrador Inuit Association, l’Association des Inuit du Labrador, le jiqatigiikkungit, Nasivvik Inuit ilusingin- WNhx6bsJ6 MFs9 wo8ix3F0Jx7mE7u, the Nasivvik Centre for Inuit Health, the Centre Nasivvik pour la santé des inuits nut, avatiup asijjiqpallianinganut pina- xJ8qi6 vNbu kNc6√6ymJ5 ≈8i- Changing Environments program at et les changements environnementaux suaqtaujuq Laval ilinniarvijjuammarimmi, xc3Nq5goEp4f5 vg0pctŒ4fq5, x7ml Laval University, the Ajunnginiq Centre de l’Université Laval, le Centre Ajunnginiq Kanatami Nunaqaqqaaqsimajut kNosJ5 srs6b6goµu. at the National Aboriginal Health Ajunnginiq de l’Organisation nationale Aanniaqarnangittulirijikkut Katujjiqatigiik- wkw5 wkgcw5 scsycD8NMs6g5 Organization, and communities across pour la santé des Autochtones et les kungit, ammalu nunaliujut ukiuqtaqtuli- W0Jtc6gi4 xy0p6X9oxymisJi4 bfym- the Arctic. collectivités de l’Arctique. maami. /q8i4 ybm5 srs6b6©2 xF4g6ymix•5gi. Inuit elders presented their oral Des aînés inuits ont présenté des Inuit inutuqait uqausiqarunnalauqtut ÷8 rsZ4 wvsBs4usb6 r[Z6gw9li testimony regarding the changes they témoignages verbaux sur les changements pijjutiqaqtunik asijjiqpalliasimaniujunik w˚Fxl7usi4. m4∫6 xfmo4 w4Wx3J7usb6 have seen taking place in the four Arctic qu’ils ont observés dans les quatre takusimajanginnik sitamat ukiuqtaqtuup r[Z6gw9li kNK7usi4, ˆM4 N2Xl4 regions. John Keogak of Sachs Harbour régions de l’Arctique. John Keogak de aviktuqsimanianiittuni. John Keogak vq 6h3Jx3usb6 r[Z6gw9li kNF7usi4, represented the Inuvialuit Settlement Sachs Harbour a représenté la région Ikauhukmiutaq kiggaqtuilluni Inuvialum- x7ml Ùø8 ≈8gn8 Northwest River Region. Mucktar Akumalik of Arctic Bay désignée des Inuvialuit. Mucktar miunik. Muktar Akumalik Ikpiarjummiutaq r[Z6gw9li kN5yxK7usi4. represented Nunavut. Naalak Nappaluk Akumalik de Arctic Bay a représenté le kiggaqtuilluni Nunavummiunik, Naalak vtmF0Jx3icMs6g5 W0Jtc3lt4 sr- of Kangiqsujuaq represented Nunavik, Nunavut. Naalak Nappaluk de Nappaluk kangiqsurjuarmiutaq kiggaq- s6b6©2 s9lE/zi4 tyWE ^-u and Pauline Andersen of Northwest Kangiqsujuaq a représenté le Nunavik, tuilluni nunavimmiunik, ammalu Pauline mgwz9li r4fgw8N3k5 x7ml !),))) River represented Nunatsiavut. et Pauline Andersen de Northwest River, Andersen Northwest River kiggaqtuilluni vtmF0Jx3i3u vg0pctŒaJi5-!! vtm/6gc- The conference held a special Arctic le Nunatsiavut. Nunatsiavummiunik. bsymJk5. yb¿8 t≈8, csp4vwMs6g6 Day on December 6 open to the public Le 6 décembre était la Journée de Katimavijjuarniqalauqtut pijjutiqar- W7mEsizk5 s9lc6tbsiq8k5 vtmF0J- as well as to the 10,000 COP-11 delegates. l’Arctique. Cette journée était ouverte lutik ukiuqtaqtuup ullurijanganik tisipiri x3iz5 vg0pctŒaJi5-!! wlxi, Stephane Dion, acknowledging the au grand public et aux 10 000 délégués 6-mi matuingalluni kikkutuinnarnut scsyE4v8i3lis4 swÏ5 scsyzA5 - de la conférence. Le ministre Stéphane ammalu 10,000 katimavijjuarnirmi COP-11 w[ldtF5 d˜z ≈6r4h3lA yM5tx?so6X5 - Dion, qui a reconnu l’importance d’une katimajaqtuqatausimajunut. Stephane x7ml scEx4v8iE9li srs6b6g3us5 telle journée à la CCC-11, a dit « qu’il Dion, qaujikkailauqtuq pimmariuninganut ulluqaqtitauninginnut katimavijjuarningat COP-11 iluani, uqausirikkannirluniuk Uiviit uqausingagut - igluqutivit qulaanga aaqqiksurlugu silattiavauliqpat

S.Hendrie/ITK - ammalu uqariakkannirilluni ukiuqtaq- turmiut qulirijaummat nunarjuamut. Uqausirilauqtanga nalunalaungittuq: qulinga aaqqiksuriaqalirattigut pijun- ÷4 xNDx6, Ôy fhZ6 x7ml bwFt h˙r narniqaqtilluta suli. Ukiuqtaqtuup ullurijanganut matusi- Jack Anawak, Jose Kusugak and David Suzuki tillugit, Makivikkunnut angajuqqaaq Pita Aatami uqausiqattiaqtualuulaurmijuq Jack Anawak, Jose Kusugak et David Suzuki pingasuujuqtut atausirlu arraagulik paninga imminut aksuruutigivangninga Jack Anawak, Jose Kusugak ammalu David Suzuki pijjutigillugu avati - isumaliuriqusimallu- nittauq uummaqqutinik atungippaallirun-

2 doE/s7m5 kN3Jxj5. scsyEMs6bz importance of having such a day within fallait réparer son toit par beau temps » narnirmut - imminut ajauqtuijjutigilluniuk NlNMsq5g6: doz ≈6r4hExcoC5tA5 the COP-11 conference, repeated a et que l’Arctique est le toit de la planète. Inuulluni sivuliqtiutillugu. “Panigali WJ8N3ic6t9lb ho. French saying—Fix the roof of your Le message était clair : il faut réparer le qanuq uqautinialiqpara?” apirilluni. srs6b6©2 s9lE/zk5 mgyt9lQ5, house when the weather is nice—and toit pendant qu’il est encore temps. “Maanna qanuiliurniqariaqaliqtigut.” mrF4f8k5 xzJ6√6 „b xbu scsyc5t- added that the Arctic is the roof of the Au terme de la Journée de Kanataup angajuqqaarjuanga uqal- x6gx¬Ms3uJ6 Wz˙J6g5 xbsy3l planet. The implication was clear: it’s l’Arctique, le président de la Société lalaurmijuq katimavijjuarniujumi December x3ÇAo4 Xiz w7uk5 x4hÎtQ?1iz time to fix the roof while we still can. Makivik, Pita Aatami, a exprimé un 7 ullaangagut, nalunaiqsittialauqtuq, W0JtQ9lA x?t - whmosEdym9li5bs6 At the close of Arctic Day, Makivik sentiment important lorsqu’il a piungittummariuninganut silaup asijjiq- ß7m6fti4 xgq2Ù9oD8N3i3j5 - w7uk5 President Pita Aatami captured an mentionné que sa fille de sept ans le pallianinga. “Ukiuqtaqtuup quttiktungani, x/s6gw0JtQ9lis4 w˚9li yKo6tst9lA. important sentiment when he spoke questionne sur l’environnement et lui iluaniittuqutittinni ammalu sijjaqpasigi- "XiZo ck6 scstixo6XCV" xWE9li. about how his seven-year-old daughter suggère des moyens de conserver jattinni, nunalirjuaq qaujimajavut asi- "µ8N ckwos3icExco6tA5." presses him about the environment— l’énergie, afin de l’encourager dans son jjiqtauvalliammat. Ukiungujuni ijjailiq- vNbs2 xzJ6√3Jxz sc9MMs3uJ6 even suggesting ideas to save energy— rôle de leader inuit. « Que dois-je palliatuinnarluni, aujakkullu uqquusival- vtmF0Jx3isJu tyWE & s9˜zA5, to encourage him in his role as an Inuk répondre à ma fille? Nous devons agir liatuinnarluni ammalu pivalliatuinnarlutik, NlNw6y5txMs6g6, Wsq5g7mEsizk5 leader. “What am I going to tell my dès maintenant. » piruqtuqtaqauliqtuq pitaqalauqsiman- yMs2 xy0p6X9oxiz. "srs6b6©2 daughter?” he asked. “We have to act Le Premier ministre s’est adressé aux gittunit; imauniulirluni sikuuvalauqtunit. d5t4gzi, wlx•5gdt5t8i x7ml now.” participants en matinée, le 7 décembre, Nunaup quanguinnarninga aukpallialluni y0/6XyQ/5t8i, kNo3Jx6 cspm/K5 The prime minister spoke at the et a reconnu la gravité des changements - pullarmik piruqsiivingni aniavalliajunik xy0p6bs?9ox7m5. srsaJi w0/wo6X9o- conference on the morning of December 7, climatiques. « Dans l’Arctique ainsi que saqqittivallialluni silatittinnut, nangminiq xgw8N3li, xs/4f9l s6ƒy?9oxgw8N3li clearly acknowledging the severity of dans l’intérieur et le long des côtes, silamik asijjiivallialluni.” x7ml W?9oxgw8N3lt4, WD6g6bcso6g6 climate change. “High in the Arctic, in notre pays se transforme. Les hivers sont Inuit Silarjualimaami Katimajirjuangit WbcMs6ymq5gi5; wmsiso3li yƒ?M- our interior and along our coasts, the plus cléments et les étés plus torrides. Il qanuiliurnirijaujuni qanuiliurniqammari- s6gi5. kNs2 dxaw8N3iz xs4X9ox9li - country we know is being transformed. y a maintenant des plantes dans des lauqput. Inuit silarjualimaami katimajir- S9M3u4 WD6¥F1i xix?9oxJi4 Winters are growing milder, summers endroits qui n’en n’avaient pas et l’eau juanginnut iksivautaq Sheila Watt- n6r5t?9ox9li yMt5t8k5, N1ui6 yMu4 hotter and more severe, there is plant a remplacé la glace. Notre pergélisol Cloutier taakkunungalimaaq upagutiin- xy0π?9ox9li." life where before there was none; there dégèle et libère du méthane dans naqattalauqtuq, taassutunaqtauq Inuit wkw5 yM3Jxoµu vtmp3Jxq5 is water where before there was ice. Our l’atmosphère, ce qui accélère les silarjualimaami katimajirjuanginnut ckwos3iE/sJi ckwos3ic7mEMs6S5. permafrost is thawing—and releasing changements climatiques. » angajuqqaangat Duane Smith. December wkw5 yM3Jxoµu vtmp3Jxq8k5 w4y?sb6 methane gas into the atmosphere, La Conférence circumpolaire inuite 7-ngutillugu Inuit silarjualimaami ¥M Kx5-f¬txw ∫4fkzoµ6 sXA†8Nc5b- accelerating climate change itself.” était active à la conférence. Sa présidente, katimajirjuangit katimajjutiqalaurmata Ms6g6, ∫{hgN6bs6 wkw5 yM3Jxoµu The Inuit Circumpolar Conference Sheila Watt-Cloutier, y a participé tout angirutiqanginnirmut atiliuqtittinirmik vtmp3Jxq8k5 xzJ6√z5 gw8 yu5. tyWE was active at the event. ICC Chair Sheila comme le président de CCI Canada, iqqaqtuivimmuaqtittisimallutik miali- &-at9lA wkw5 yM3Jxoµu vtmp3Jxq5 Watt-Cloutier was present throughout, Duane Smith. Le 7 décembre, la CCI a garmiunik aktuijausininganut silaup vtm0JtcMs3mb xqDtcq8i3j5 xto- as was ICC Canada President Duane Smith. déposé une pétition suivant laquelle asijjiqpallianinganut pijjutigillugit Inuit s6t5ti3u4 w6v6gwF7jx6t5tym9lt4 uxo- On December 7 ICC tabled a petition elle intente des poursuites contre les pijunnautingit. Z3usi4 x4gw/syizk5 yMs2 xy0p6X9o- effectively suing the United States over États-Unis relativement aux conséquences “Taanna angirutiqarninginnirmut xizk5 W0JtQ9lQ5 wkw5 WJ8Nstq5. the effects of climate change on the des changements climatiques, en atiliurut pijjutiqangimmat kiinaujamik. "∫8N xqDtc3iq8i3j5 xtosD5 grounds of human rights. invoquant les droits de la personne. Ajauqtuiringaaqturli Mialigarmiut ilagi- W0Jtcq7m5 ®Ns/u4. x/s6gwEΩ6g3o “This petition is not about money. « Cette pétition ne recherche pas de jaulirunnarlutik nunarjuamiunik angiru- uxoZ3us5 wMQ/soD8N3lt4 kN3Jxusi4 It is about encouraging the United States compensation monétaire. Elle cherche à tiqarnirmut nakatirinirsauqullugit piruqsi- xqDtc3i3j5 NvtEi3nsd9lQ5 WD6¥F4 of America to join the world community encourager les États-Unis à se rallier à ivik iglumi pullait aniavallianinginnut w[lu S9Mw5 xix?9oxiq8k5 srs6b6©2 to agree to deep cuts in greenhouse gas la collectivité mondiale et à accepter de ukiuqtaqtuup avatinga sapummijauqul- x?tz nS7u/sd9lA, wkw5 W6fyz5 réduire considérablement les émissions lugu, Inuit piqqusingat ammalu nunar- x7ml kN3Jx3us5," Kx5-f¬txw sc6g6. de gaz à effet de serre afin de protéger juarmiut,” Watt-Cloutier uqaqtuq. l’environnement arctique, la culture inuite “Gavamaujut gavamaungittullu katu- et le monde, » a précisé madame Watt- jjiqatigiingujut nunarjualimaami tunnga- suktippakka angirutiqanginnirmut atili- uqatauqullugit ammalu puiguqtauqunagu,

3 skw5 s9lu INUIT TODAY

"Z?msJ5 Z?msq5g9l vg0pctŒaJ5 emissions to protect the Arctic environ- Cloutier. « J’encourage les gouvernements silaup asijjiqpallianinga pijjutiksaummat kN3Jxoµu g8zh4t2X4v xqDtcq8i3j5 ment, Inuit culture and ultimately the et organismes non gouvernementaux à Inuit pijunnautinginnut.” xtoscbsd9lQ5 x7ml SwA6bsdNA, yMs2 world,” Watt-Cloutier said. “I invite appuyer notre pétition et à se rappeler Kingulliqpaap ullungani katimavi- xy0p6X9oxiz W0Jt4ns7m5 wkw5 governments and non-governmental que les changements climatiques sont jjuarniujumi, Russiarmiut katimajaq- WJ8Nstq8k5." organizations worldwide to support our essentiellement une question de droits tuqsimajut uqausiqalaurmijut kingulliq- ra9o6Ù2 s9lzi vtmF0Jx3isJu, petition and to never forget that de la personne. » paaqsiut nalunaiqsinirmik ilisarijaullu- Çyx3us5 vtm/6g6ymJ5 scsycMs3uJ5 ultimately, climate change is a matter of Le dernier jour de la conférence, la ataqullugu ukiuqtaqtuq aktuijausi- ra9o6Ù6ys5 NlNw6yi3u4 wonE/- human rights.” délégation russe a ajouté un énoncé malirninganut. Uqausiksat amisuuluan- s9lxbd9lA srs6b6g6 x4gw/symo3izk5. On the last day of the conference, the dans la déclaration finale qui vient gittut, kisiani pimmariuninga angijualu- scsy4n5 xu˙lxq5g5, ryxi W7mEsiz Russian delegation inserted a statement reconnaître l’Arctique comme région ummat, arraagusangnut taqqigasangnullu xqJx¬7m5, x3ÇAn1k5 b6rZn1k9l WoE- into the final declaration specifically d’impact. Bien peu de mots, mais ce pilirianguniarninga atuutiqarniarluni. xaix3iz x©tc3ix3li. recognizing the Arctic as an impacted sont des mots lourds de conséquences “Pinasuarutigilauqtavut tautuktau- "WNhxDtQMs6bK5 bsg4bsi3nso3li area. The words were few, but the qui viennent valider des mois et années nirsaulirluni silaup asijjiqpallianinga,” yMs2 xy0p6X9oxiz," wkw5 bW‰4f5 significance was great, making the years d’efforts. Inuit Tapiriit Kanatami angajuqqaangat vNbu xzJ6√z5 Ôy fhZ6 scMs6g6 and months of work worthwhile. « Nous voulions associer les Jose Kusugak uqalauqtuq kingulliqpaanga- ra9o6Ùzb s9lzi. "bwmwos3icMs6SA5 “Our intention was to put the changements climatiques aux humains, ta ullungani. “Taimailiurniqalauqpugut wkw5 wkgc3i5 wvJ6bs9lb. scsygc6tA5 human face on climate change,” ITK » a dit le président d’ITK, Jose Kusugak, Inuit inutuqarnit ikajuqtaulluta. bm8N scsy4nEMsC5tA5 kN3Jx3usk5 President Jose Kusugak said on the final le dernier jour de la conférence. « Nous Uqausituqaqtigut tamanna uqausiksarilau- scsyE/6S5 hoizk5. W7mEx¬7m5 bm8N day. “We did so with the help of Inuit l’avons fait grâce aux aînés inuits. Par rattigut nunarjuarmiunut Uqausirijaqput vtmF0Jx3isJ6 who5t8N3li, scsy4nE/K5 elders. In our oral tradition we brought nos traditions verbales, nous avons sulininganut. Pimmarialuummat taman- gn6bsJ8N3li, gry/sJ8N3li, xgo6bs- this message to the world that what we divulgué au monde entier que ce que na katimavijjuarniujuq isulittinnarluni, J8N3lil wonE/symJtA5 ttC6ymJtA5 are saying is true. It is fundamentally nous disons est vrai. Il est très important uqausiksarijavut tusaqtaujunnarluni, scsyE/symJi5 vtmF0Jx3iE/sJu vg0pc- important as this conference comes to a que notre message ait été entendu, saisi tukisijaujunnarluni, atuliqtaujunnarlunilu tŒaJi5-!!." close, that our message has been heard, et adopté dans les déclarations écrites ilisarijausimajutigut titiraqsimajutigut understood, and adopted into the formal de la CCC-11. » uqausirijausimajunit katimavijjuarniri- written statements of COP-11.” jaujumi COP-11.”

ui{bw5 vtm5tx?1iEMs6bz5 rMsNu Historic First Ministers’ Meeting in Kelowna Réunion historique des premiers ministres à Kelowna Ministait Katimattiavangnirilauqtangat Kelownami

wkw5 W?9oxic5txMs6g5 ui{bsJ5 Inuit made tangible progress during the Les Inuits ont réalisé d’importants progrès Inuit pivallianiqattialauqtut ministaujut vtmic6t9lQ5 kNc6√6ymJ5 W0Jt4ni4 First Ministers’ Meeting on Aboriginal lors de la réunion des premiers ministres katimaniqaqtillugit nunaqaqqaaqsimajut vtmiE/sMs6gu rMsN, SEt{ vM7Wxu Issues held in Kelowna, B.C. last sur les questions autochtones, qui s’est pijjutiksanik katimanirijaulauqtumi kFWEsMs6gu @$ x7ml @%-u. November 24 and 25. Using a sports déroulée à Kelowna (C.-B.) les 24 et 25 Kelowna, British Columbia November- W8axDygXl4 NlNw/w9lt4 W?9oxi- analogy to describe the gains made for novembre derniers. Le président d’ITK, ulauqtumi 24 ammalu 25-mi. Pinnguar- E/symJ5 wk1i5 vtmF0Jx3ic6t9lQ5, Inuit during the conference, ITK President Jose Kugusak, a utilisé une analogie usitupaluk nalunaijaillutik pivallianiri- wkw5 bW‰4f5 xzJ6√z5 Ôy fhZ6 Jose Kusugak brought laughter to a sportive pour décrire les progrès qu’ont jausimajut Inungnit katimavijjuarniqaqtil- wkQxaJ5 yKo6tsJi4, vNbs2 xz- réalisé les Inuits lors de la conférence. lugit, Inuit tapiriikkut angajuqqaangat Cette analogie a fait rire toute la salle Jose Kusugak inugiangujut sivuliqtiujunik, qui était remplie de ministres, du Kanataup angajuqqaarjuanga, gava- Premier ministre, de représentants malirijiujut ammalu pivalliajulirijinik politiques et de médias. iglaqtittilauqtuq katimanirijaujuq matu- vallialiqtillugu.

4 J6√3Jxz, Z?moEpsJ5 x7ml W?9ox- room packed with premiers, the prime « Dimanche est la joute de la coupe “Naatsiingujuq aqivijjuarnirmut JoEpi4 w[M6t5tMs6g6 vtmiE/sJ6 minister, political staff and media as the Grey. Aujourd’hui, les Inuits – les vrais saalaqarniuvuq irngusimik. Ullumi Inuit- mg?9oxo6t9lA. meeting came to a close. Eskimos – ont gagné. Nous avons compté iaskimuuslattaangunirsait-saalaqarmata. "ˆ5¥aJ6 xeF0Jx3i3j5 ~Mc3isK6 “Sunday is Grey Cup. Today the trois touchés et un lancer. » Pingasuaqti saalaqaqsimavugut ammalu w3ayu4. s9lu wkw5-wx{r∆{M5∫ai3nw5- Inuit—the real Eskimos—won. We Les touchés visaient les progrès saalaqaqsimagillutik pinnguanginnarnir- ~Mc3mb. Wzhx6t ~Mc6ymKA5 x7ml scored three touchdowns and a field considérables dans les domaines du ijaujumi,” uqalauqtuq. ~Mc6ymQ9lt4 W8axq8N3iE/sJu," scM- goal,” he said. logement, de l’éducation et des Saalaqarutausimajut pimmariujumik s6g6. The touchdowns took the form of relations. Le lancer, pour sa part, visait sivumualirutausimavut iglulirinirmi, ~McDbsymJ5 W7mEsJu4 yKjxoDb- significant advances in the areas of la santé. ilinniarnilirinirmi ammalu piliriqatigiing- symK5 w[loEi3u, wo8ix3ioEi3u x7ml housing, education and relationships. ITK a fait des représentations nilirinirmi. Saalaqarnikkut pinnguangin- WoEctŒ1ioEi3u. ~Mc3i4f5 W8a- The field goal was in health. soutenues pour le logement et avait narniujumi aanniaqarnangittulirinirmut. xq8N3isJu ≈8ixc3Nq5goEi3j5. ITK lobbied hard on the housing demandé aux Inuits de lui fournir des Inuit Tapiriikkut ajauqtuiniqammar- wkw5 bW‰4f5 x/s6gwic7mEMs6S5 issue, having asked Inuit to send ITK photographies pour illustrer l’état des ilauqput iglulirinirmut pijjutiksaujumik, w[loEi3j5 W0Jt4nsJu4, wk1i4 xWEym9lt4 photographs to illustrate the state of logements dans les collectivités de Inungnik apirisimallutik Inuit Tapiriik- wkw5 bW‰4f8k5 x0p8axi4 w[lw5 housing in the Arctic communities. The l’Arctique. L’accord a suscité une kunnut ajjinnguanik igluit ukiuqtaqtuup srs6b6©2 kNoq8i ckwoziE/q8i4 agreement resulted in 1,200 housing promesse de 1 200 logements au nunalinginni qanuilinganirijanginnik N4ys0pdpym9lt4. xqctŒAbsMs6g6 units promised over the next five years. cours des cinq prochaines années. Le naksiujjiqujisimallutik. Angiqatigiigut- !,@))-i4 w[los3ix3iCDbsym9lt4 ra9o5 Funding will flow in time for the 2006 financement sera fourni à temps pour aulauqtuq 1,200-nik igluliurniarniraru- b9om5 x3ÇÅix6gk5. ®Ns/co6tbsix6g5 sealift and construction season for all le transport maritime et la période de tausimallutik kingullit tallimat arraagu- @))^-u sux3Jx4ƒ6t5tN6yt9lA w[lo- four regions. construction de 2006 des quatre uniaqtunut. Kiinaujaqaliqtitauniaqtut s3N6yt9lAl ybm5 xF4g6ymix•5goµi. Improvements to and investments régions. 2006-mi umiarjuakkuuqtittinaqsitillugu Wsy¿9oDbsymJ5 x7ml ®Ns/oxE/- in the education system will ensure more Les améliorations et les investisse- igluliurnaqsitillugulu sitamat aviktuqsi- symJ5 wo8ix3ioEi3u wk1i5 W∫D8N- Inuit attain secondary and post-secondary ments dans le secteur de l’éducation manianiittulimaani. Dtsix3li wo8ix3Fxl7u x7ml wo8i- diplomas. An Inuit education research feront en sorte qu’un plus grand nombre Piusivaallirutausimajut ammalu xÇi4gk5 won6bsJi5 who5ti3j5 wo8i- and resource centre will ensure Inuit d’Inuits obtiendront des diplômes kiinaujaliarijausimajut ilinniarnilirinirmi xÇiAyx6∫C/3i3u4. wk1i4 wo8ix3ioEi3j5 children have access to the best possible d’études secondaires et post-secondaires. Inungnit pitaarunnarutiuniarluni ilin- cspn3F4 gryQx3F9l wkw5 hDyk5 culturally specific curriculum. Un centre de recherche et de ressources niarvialummi ammalu ilinniaraaniktunut xgw8NE/sJ8NC/6g6 Wsi6ÙtA5 W6fy- In the area of Health, $1.3-billion en éducation inuite veillera à ce que les ilisaqtaujunit isulittinirmut ilinniaraani- oEi4ƒzJu4 wo8ixZ4ncd8N3lt4. in additional funding which includes enfants inuits aient accès au meilleur gusiaqtaarajarnirmik. Inungnik ilin- federal support for implementation of programme culturel possible. niarnilirinirmut qaujisarvik tukisigiarvillu initiatives contained in the Inuit Inuit surusinut atuinnarijaujunnarajaqtuq Framework appears promising. The piuniqpaatigut piqqusilirinikkuungajumik agreement reached at the table regarding ilinniagaksaqaqunnarlutik. the Health Blueprint is that it is a Aanniaqarnangittulirinirmi, $1.3- pilian kiinaujaqaqtitauniukkanniqsimajumi ilaliujjisimajuq gavamatuqakkunnit ikajuqsuqtauninga atuliqtittinirmut pigiarutausimajut Inuit aaqqiksimaniri- janganiittuq kajusiniqarniaqquijisimalluni.

Kw5 KCwh NlNw6yJ6 evvw8N6t9lQ5 ui{bw5 vtmiE/zi Bob Mesher/Makivik Corporation

Whit Fraser makes a point during a break in the First Ministers' meeting

Whit Fraser fait valoir son opinion, lors d’une pause, à la réunion des premiers ministres

Whit Fraser nalunaiqsijuq qikakainnaqtillugit ministait katimanirijangani

5 skw5 s9lu INUIT TODAY

≈8ixc3Nq5goEi3u, ¢!.#-Wox8 ®Ns- work-in-progress document that all Dans le domaine de la santé, un Angiqatigiigutiqalauqtut katimajjutau- /c6tbsis4v8i6ymJu wMos0pymJ6 Z?m- provinces, territories and the Federal financement supplémentaire de 1,3 juni pijjutiqaqtuq aanniaqarnangit- gc4f8i5 wvJ6h6bsiz xgo6t5ti3j5 Government have committed to. milliard de dollars, qui comprend un tulirinirmut parnagutiliarijausimajumi WQxDbsymJ5 wkw5 ≈6r4ymiE/z•5g6 The recognition of mental health, appui fédéral pour la mise en œuvre des pilirianguvallianinganut titiqqaqutiummat vJyic3ix6fwpym9li. xqctŒAtcMs6g5 including suicide prevention and addic- initiatives identifiées dans le cadre Kanataup aviktuqsimanianiittut, ukiuqtaq- vtm0JbsJi W0Jtc6g6 ≈8ixc3Nq5g- tions, as priority areas that require inuit, semble prometteur. L’entente tuup aviktuqsimanianiittut ammalu oEi3j5 X3NAtoxE/symJu WoExa?9o- immediate action are important gains conclue en regard du plan directeur sur Kanataup gavamakkungit suliniarni- xizk5 tt6vdts7m5 vNbs2 xF4g6y- for Inuit. la santé est qu’il s’agit là d’un document rarutigiliqsimajangat. mix•5g5, srs6b6©2 xF4g6ymix•5g5 “Overall, I am pleased with the vivant auquel ont souscrit toutes Ilisarijauninga isumaliriniq, ilagi- x7ml vNbs2 Z?m4fq5 hoix3iCD- outcome of this First Minister’s les provinces, les territoires et le jaulluni imminiiqtailimatittiniq ammalu tQo6ym/z5. Meeting,” said Jose Kusugak. “I believe gouvernement fédéral. uirijjutausimavaktut, sivulliujjaujari- wonE/siz whmoEi6, wMQ/s9li there is sincerity and commitment La reconnaissance que la santé aqaqsimallutik tamakkua qanuirutauk- w7u•6bwomt5ti6 x7ml swE0Jbsym?4g5, around the table to tackle the difficult mentale, y compris la prévention du autigijarialiit pimmariujumik pijunnaru- yK9os0/s/Exc6ym9lt4 bm4fx ckwDb- and complex problems Canada’s suicide et la toxicomanie, représente un tiusimangmata Inungnut. svstQ/Exø5 W7mEsJu4 WJ8NDtsym1mb Aboriginal Peoples face. I commend the secteur d’intervention prioritaire constitue “Katilimaarlugit, quviasugutiqaqpunga wk1k5. Prime Minister and Premiers for their un grand progrès pour les Inuits. ministait katimanirijangata qanuiliniri- "vtoµ3lQ5, dFxhAtc6Sz ui{bw5 candour on speaking openly, and « Dans l’ensemble, je suis satisfait janganik,” uqaqtuq Jose Kusugak. vtmiE/zb ckwoiE/zi4," sc6g6 Ôy committing to improving our standard des résultats de cette réunion des pre- “Ukpirusukkama ikpigusuttiartuqarnin- fhZ6. "s4WDh4vm w4WAh5tx3gc3izi4 of living, setting goals, and committing miers ministres, » a précisé Jose ganik ammalu suliniarniraqtuqarninganik x7ml hoix3iC6gc3izi4 vtmiE/sJu to measuring progress.” Kusugak. « Je suis convaincu que les katimanirijaujumi aksurunnaqtut nalu- x4hD8N6g5 NlN6g9l wlxq0JtQ/sJ5 The Inuit delegation was headed by participants étaient disposés à se naqtullu iluangijjutigijaujut Kanataup vNbs2 kNc6√6ymJqb ~0JtQym/q5 Mr. Jose Kusugak, President of Inuit pencher sur les problèmes difficiles et nunaqaqqaaqsimajungita saajjutigisima- WoExaJ8Nd9lQ5. W4fQ?4v vNbs2 Tapiriit Kanatami. Also present were complexes des Autochtones du Canada. jangit piliriangujunnaqullugit. Pikkugi- xzJ6√3Jxz x7ml yKo6tsJ5 mgwzJu4 Mr. Pita Aatami, President of Makivik Je félicite le Premier ministre et les vakka Kanataup angajuqqaarjuanga scsycD8N5txMs3mb, x7ml hix3iC- Corporation representing Nunavik Inuit; premiers ministres d’avoir parlé ammalu sivuliqtiujut matuingajumik Dtc6ym9lt4 Wsy¿9o6t5ti3j5 w˚yE/5t8i4, Mr. Paul Kaludjak, President of Nunavut librement et de s’être engagés à uqausiqarunnattialaurmata, ammalu gÇZco6t5ti3u4, x7ml W?9oxic6t5t- Tunngavik Incorporated, representing améliorer notre qualité de vie, à fixer suniarnirarutiqaqsimallutik piusivaalliqtit- Jmi3j5." Nunavut Inuit; Mr. Duane Smith, President des objectifs et à en mesurer les tinirmut inuusirijattinnik, turaagaqaliqtit- wkw5 vtm/6gcsbsymJ5 isdcMs6S5 of Inuit Circumpolar Conference (Canada) progress. » tinirmik, ammalu pivallianiqaqtittiju- Ôy fhZ3u4, xzJ6√6 wkw5 bW‰5 vNbu. and Vice-President of Inuit Tapiriit M. Jose Kusugak, président d’Inuit manirmut.” wMscbsMs3uJ5 „b ≈bu, xzJ6√6 mrF4 Kanatami and representing the Inuvialuit Tapiriit Kanatami, a dirigé la délégation Inuit katimajaqtuqautausimajut fxS‰n4f8k5 r[Z6gw9li kNF7us5 wkq8i4; Settlement Region; Mr. William Andersen inuite. Y ont également participé : M. niuquqalauqput Jose Kusugakmik, anga- Ù9 cl0/6, xzJ6√6 kNK5 g8zF4f5 III, President of the Labrador Inuit Pita Aatami, président de la Société juqqaaq Inuit Tapiriit Kanatami. tuzk5, r[Z6gw9li kNK7us5 wkq8i4; Association representing Nunatsiavut Makivik, qui représentait les Inuits du Ilauqataulaurmijut Pita Aatami, anga- gw8 yu5, xzJ6√6 wkw5 yM3Jxoµu Inuit (Labrador); Mr. Jason Tologanak, Nunavik; M. Paul Kaludjak, président de juqqaaq Makivik Corporationkunnut kig- vtmp3Jxq8k5 GvNbuH x7ml wkw5 bW‰4f5 President of the National Inuit Youth Nunavut Tunngavik Incorporated, gaqtuilluni Nunavimmiut Inunginnik; vNbu xzJ6√2 g[oz x7ml r[Z6gw9li Council (NIYC); and Mary Palliser, représentant des Inuits du Nunavut; Paul Kaludjak, angajuqqaaq Nunavut w˚Fxl7usi4; swox7 ≈8gn8 III, President of Pauktuutit. M. Duane Smith, président de la Tunngavikkut timinganut, kiggaqtuilluni xzJ6√6 ˜XgxEu wkw5 vg0pctŒ4fq8k5 Conférence circumpolaire inuite (Canada) Nunavummiut Inunginnik; Duane Smith, r[Z6gw9li kN5yxK5 wkq8i4 G˜Xg- et vice-président d’Inuit Tapiriit angajuqqaaq Inuit Silarjualimaami xEusi4H; /wn8 glZˆ6, xzJ6√6 vNbu Kanatami, représentant de la région Katimajirjuanginnut (Kanatami) ammalu wkw5 m4f4g5 vtmp3Jxq8i4; usE Ùoh, désignée des Inuvialuit; M. William Inuit Tapiriit Kanatami angajuqqaap xzJ6√6 Xs4©t4f8k5. Andersen III, président de l’Association tuglinga ammalu kiggaqtuilluni des Inuit du Labrador, représentant Inuvialummiunik; William Andersen des Inuits du Nunatsiavut (Labrador); IIIaantusan angajuqqaaq Labradorimi M. Jason Tologanak, président du Inuit Katujjiqatigiikkunginnut kiggaqtu- Conseil national jeunesse Inuit (CNJI); illuni Nunatsiavut Inunginnik et Mary Palliser, présidente de Pauktuutit. (Labradormiunik); Jason Tologanat, angajuqqaaq Kanatami Inuit Makkuktut Katimajirjuanginnik; Mary Palliser, angajuqqaaq Pauktuutikkunnut.

6 wkw5 bW‰5 vNbu vtmiEym/q8k5 s9luonsJu gryQxDt4nc6t5tK5 vtmpk5 Z?moEi3j5 tt6vdti4 ITK Meeting Updates Board on Political Files Une réunion d’ITK met le conseil à jour sur certains dossiers politiques Inuit Tapiriit Kanatami Katimanirisimajanginnut Ullumilisaujumi Tukisigiarutiksaqaqtittivut Katimajinut Gavamalirinirmut Titiqqaqutinik wkw5 bW‰5 vNbu vtmt5ticMs3mb ITK held a board of directors meeting at ITK a organisé une réunion du conseil Inuit Tapiriit Kanatami katimatit- xsM5tπ5 vtmpq8i4 ≈g¿u x[M=Fq8i its Ottawa offices last October that d’administration, à ses bureaux d’Ottawa, tiniqalaurmata aulattijiit katimajingin- sgWEsMs6ymJu ∫8N wMc6t5tMs6g6 included an update on the political files en octobre dernier au cours de laquelle nik Ottawami aglavvinginni utupiriu- s9luonsJi4 gryQxDt4ni4 Z?moEi3j5 the organization is handling—notably il a fourni une mise à jour des dossiers lauqsimajumi taanna ilaqaqtittilauqtuq tt6vdti4 vg0pctŒaJ5 vmQ/q8i4 - ITK’s plans for the first minister’s meeting politiques en cours. La mise à jour a ullumilisaujunik tukisigiarutiksanik Wlx6gu4 wkw5 bW‰5 vNbu WNAtox- on aboriginal issues held at Kelowna, également touché les plans d’ITK pour gavamalirinirmut titiqqaqutinik katu- Eym/q5 ui{bsJ5 vtm/6g6ymiE/q8i4 B.C. on November 25. la réunion des premiers ministres sur les jjiqatigiingujut kamagijanginnik - pilu- kN6√6ymJk5 W0Jt4nsJi4 vtm0JbsMs6g6 The board also heard substantive questions autochtones qui a eu lieu à aqtumik Inuit Tapiriit Kanatami rMsN, SEt{ vM7Wxu kFWE @%-at9lA. briefings on a number of files, such as Kelowna (C.-B.), le 25 novembre. pinagutiliarisimajangit ministaujut kati- vtmpsJ5 g~Ms3uJ5 Nw[oQx6ymJ5 the Conference of the Parties 11 Le conseil a également eu droit à des majaqtuqsimanirijanginnik nunaqqaaqsi- scsy4nE/sJi4 xuhZMw5 tt6vdti4, ˙3l (COP11); early childhood development; comptes-rendus exhaustifs de certains majunut pijjutiksaujunik katimajju- vtmF0Jx3i6 vg0pctŒaJi5 !!; hDy˜k5 residential schools; International Polar dossiers, notamment la Conférence des taulauqtuq Kelowna, British Columbia W?9oxt5ti3u4; wo8ixExFsc5b6ymJ5 Year (IPY); and a presentation by the partis 11 (COP11); le développement de November 25-ngutillugu. kNc6√6ymJi5; kNo3JxactŒaJi5 sr- National Aboriginal Health Organization la petite enfance; les écoles résidentielles; Katimajiujut tusaalaurmijut naigli- s6b6©2 x3ÇAzi; x7ml si4√E/symJ6 (NAHO). l’Année polaire internationale (API); et giaqsimajut uqausiksarijaujunik amisug- vNbu kNc6√6ymJ5 ≈8ixc3Nq5goEi3j5 Makivik President Pita Aatami spear- une présentation de l’Organisation alait titiqqaqutinik, suurlu Katimavijjuarniq vg0pctŒ4fq8i5. headed a discussion about the creation nationale de la santé autochtone (ONSA). Katujjiqatigiingujunit 11; surusilaanut mrF4f8k5 xzJ6√6 „b ≈bu of an Inuit Radio Network, prompted by Le président de la Société Makivik, pivalliatittinirmik; ilinniariaviuqattaqsima- scctŒ1isJj5 ixdQ/sMs6g6 n6®i3j5 concern for the lack of Inuktitut Pita Aatami, a amorcé une discussion jut Nunaqaqqaaqsimajunit; nunalirjuan- wkw5 ˆMstc3Fzi4, WQx6t0Jbsym9li language broadcasting during the CBC sur la création d’un réseau radio inuit, guqatigiingujunit ukiuqtaqtuup arraa- wk4tg5 scsyzA5 gn6nst5tJclxM- lockout in the summer and fall of 2005. suite à une absence de diffusion en gungani; ammalu unikkaarijausimajuq sq8izk5 yWyf5 k6vztbst9lQ5 @))% The National Sealing Committee, the langue inuite lors du lock-out de Radio- Kanatami nunaqaqqaaqsimajut aanni- xs/zA5 srx4~zA9l. National Aboriginal Council for Species Canada à l’été et à l’automne 2005. aqarnangittulirinirmut katujjiqatigi- vNbu N5toEi3j5 vtmpC˜q5, vNbu at Risk, Intellectual Property Rights, the Le Comité national de la chasse au ikkunginnit. kNc6√6ymJk5 vtmp3Jxq5 ßmJ5 x5b3N6g- phoque, le Conseil autochtone national Makivikkunnut angajuqqaaq Pita ¨8iq8k5, Wdtk5 WJ8Nst5, kNc6√6ymJ5 sur les espèces en péril, les droits de Aatami uqaqatigiingniujumut niaqugi- yKo6tsi3j5 vg0pctŒq5 mrm0Jt4ns7mΩ5 propriété intellectuelle, l’étude de jaulauqtuq saqqiinirmut Inuit naalau- faisabilité du Aboriginal Leadership tiqarvinganik, pigiaqtijjutausimalluni Institute, le Endowment Fund d’ITK et la Inuktitut uqausingagut tusaqsautitti- juqalualaunginninganut CBCkut nuqqan- gatitautillugit 2005 aujangagut ukiak- saangagullu. Kanatami nattilirinirmut katimaji- ralaangit, Kanatami nunaqaqqaaqsima- junut katimajirjuangit uumajut attarnaq-

S.Hendrie/ITK tumiinninginnut, piqutinut pijunnautit, nunaqaqqaaqsimajut sivuliqtiunirmut Ôy fhZ6 x7ml wkw5 bW‰4f8i8Ω6ymJ6 vNbu Kw5 KCwh katujjiqatigiingit makimajjutiksaum- mangaat qaujisarniq, Inuit Tapiriikkut Jose Kusugak and ITK's Whit Fraser tunniqqusianut kiinaujaqaqtittiningat, 2006 Inuit Tapiriit Kanatami Inuit ukiu- Jose Kusugak et Whit Fraser, d’ITK qtaqtungani pularatit- tiniq nunavimmut Jose Kusugak ammalu Inuit Tapiriikkunninngaaqsimajuq Whit Fraser

7 skw5 s9lu INUIT TODAY

cspn3i6, wkw5 bW‰4f5 g8i6fyxk5 Aboriginal Leadership Institute Feasibility Tournée de l’Arctique inuit 2006 d’ITK pitaqaqtitaugilluni naigligiaqsimajut ®Ns/c6t5tiz5, @))^ wkw5 bW‰5 Study, the ITK Endowment Fund, and the du Nunavik ont également fourni des uqausiksat. vNbu wkw5 srs6b6gzi SMCt5ti6 2006 ITK Inuit Arctic Tour to Nunavik comptes-rendus. Katimajiujut, tukimuaktitauqasiuj- kNF7j5 Wbc6tbsQ9li Nw[oQx6ymJ5 provided additional briefing notes. Le conseil, en collaboration avec jautillugit Inuit Silarjualimaami Katimajir- scsy4n5. The board, in co-ordination with ICC ICC Canada, a adopté une résolution juanginnit Kanatami, atuliqujaujumik vtmpsJ5, grjx4tbscys0/st9lQ5 Canada, passed a resolution to “compel stipulant que « nous encouragerons kajusitittilaurmata “Kanataup gava- wkw5 yM3Jxoµu vtmp3Jxq8i5 vNbu, the federal government to take into full le gouvernement fédéral à assumer makkungit kamagijaqarnirsauliqtigiarlugit xgod/sJu4 vJyt5tMs3mb "vNbs2 account Canada’s obligations under the pleinement ses obligations aux termes Kanataup kamagijaksarijanginnik sitamat Z?m4fq5 vmQ/c3i3nso6tQx3lQ5 vNbs2 four Inuit Land Claims Agreements and, to des quatre conventions de revendications Inuit nunataarninganut angiqatigiiguti- vmQ/4nE/q8i4 ybm5 wkw5 kN∫3izk5 commit sufficient resources to implement territoriales des Inuits et à engager tigut ammalu, ikajurutiksaqaqtittinir- xqctŒAttA5 x7ml, wvJDt4nc6t5t- an Arctic research approach with the suffisamment de ressources pour saullutik atuliqtitauqullugu ukiuqtaqtumi i3ns9lt4 xgo6tbsd9lA srs6b6gu objective of making Arctic research adopter une méthodologie de recherche qaujisarniujumut upagutijaunasuaqtuq cspn3isJj5 sXAt/sNhx6g6 gÇZc3lt4 more effective, efficient, coordinated pour l’Arctique selon laquelle cette turaagaqarlutik ukiuqtaqtumik qaujirsarni- srs6b6gu4 csp3n3isJ6 x©tc5tx3i4f5, and inclusive of Inuit.” recherche serait plus efficace, efficiente, ujuq atuutiqattiarnikkut, naammaktukkut, ˆ7 m4g4f5, grjx4tbsymJtA5 x7ml wMo- Other business included the president’s cohésive et inclusive des Inuits. » tukimuaktitausimajutigut ammalu ilaliu- s0pymli wk1i4." report, which focussed on the upcoming Le rapport du président s’est penché jjisimaluni inungnik.” xyq5 vtm0Jt4nE/sMs6gi5 wMos0/- first minister’s meeting and the develop- sur la réunion à venir des premiers Asingit katimajjutiksarijaulauqtunit sym9lt4 xzJ6√2 si4√oxzi4, w4WA- ment of the Inuit secretariat within the ministres et la constitution du Secrétariat ilaliujjausimallutik angajuqqaap unikkaa- h1i3nsic6g6 ui{bsJ5 vtmiEix6bzi4 Department of Indian Affairs and des Inuit au sein du ministère des lianganik, ikpigusungnirsauniqaqtuq min- s0pDh1i3nsym9lt4 x7ml W?9oxt5ti3j5 Northern Development. A new ITK Affaires indiennes et du Nord. Un nouveau istaujut katimaniriniaqtanganik ujjirusung- wiw5 x[M=Fzi4 wkoEpgc4f8i. k∫6 secretary treasurer was named. Pita secrétaire-trésorier d’ITK a été nommé. nirsausimallutik ammalu pivalliatittinirmut wkw5 bW‰4f8k5 ttC6t ®Ns/oEp8a6t- Aatami will be passing the baton to Paul Pita Aatami confiera la présidence de iniit aglavvinganik inulirijituqakkunni. bsMs6g6. „b xbu t4fx6yix6g6 Ù9 Okalik starting in 2006. l’organisation à Paul Okalik, à compter Nutaaq Inuit Tapiriikkunnut titiraqti svo3u4 WQx3ix3li @))^-u. The next ITK Board Meeting has been de 2006. kiinaujalirijinnguqtitaulauqtuq. Pita ra9o6 wkw5 bW‰4f8i vtmπ5 scheduled for February 7-8, 2006 in La prochaine réunion du conseil Aatami tikkuaqsiniaqtuq Paul Okalik vtmiEix6bz5 wi4nos6bsymJ6 ÏKxE Edmonton, . d’ITK aura lieu les 7 et 8 février 2006 à pigiarniarluni 2006-mi. &-*, @))^-u wx5m8b8, ws9Íbu. The Members of the ITK Board in Edmonton (Alberta). Kingulliq Inuit Tapiriikkunni vtmpscbsJ5 wkw5 bW‰5 vNbu attendance for the meeting were: Étaient présents à la réunion du Katimajiit katimaniriniaqtangat iniksali- vtmpq8k5 wMQ/six6g5 vtmisix6gj5 • Jose Kusugak, ITK President conseil d’ITK : uqtausimajuq February 7-8, 2006-mi • Duane Smith, ITK Vice-President, sfxaK5: • Jose Kusugak, président d’ITK Edmonton, Albertami. ICC (Canada) President • Duane Smith, vice-président d’ITK et • Ôy fhZ6, wkw5 bW‰4f8k5 vNbu xzJ6√6 • Tony Andersen, Labrador Inuit Association, Katimajiuqataujut Inuit Tapiriit président d’ICC (Canada) • gw8 yu5, wkw5 bW‰4f8k5 xzJ6√2 g[oz, Vice-President • Tony Andersen, vice-président de l’Association Kanatami katimajinginnut ilagijauniaq- wkw5 yM3Jxoµu GvNbuH xzJ6√6 • Pita Aatami, Makivik Corporation President des Inuit du Labrador • gi ≈8gn8, ˜Xgx wkw5 vg0pctŒ4fq5, • Paul Kaludjak, Nunavut Tunngavik tut katimaniuniaqtumut ukuanguvut: xzJ6√2 g[oz • Pita Aatami, président de la Société Makivik Incorporated President • Jose Kusugak, Inuit Tapiriit Kanatami „b xbu, mrF4 fxS‰n4f8k5 xzJ6√6 • Paul Kaludjak, président de Nunavut Tunngavik • • Nellie Cournoyea, Inuvialuit Regional angajuqqaaq Ù9 cl5/6, kNK5 g8zF4f5 tuz8k5 xzJ6√6 Incorporated • Corporation Chair and CEO • Duane Smith, Inuit Tapiriit angajuqqaap No fxkwp, w˚Fxlw5 fxS‰n4fq8k5 w4y?sb6 • Nellie Cournoyea, présidente et directrice • • Jason Tologanak, President National tuglinga, Inuit Silarjualimaami (Kanatami) x7ml xzJ6√ai3n6 xsM5tp générale de l’Inuvialuit Regional Corporation Inuit Youth Council (ex-officio) angajuqqaaq /wn8 glZˆ6, xzJ6√6 vNbu wkw5 m4f4g5 • Jason Tologanak, président du Conseil national • • Ataomi Blake, Pauktuutit Board Member • Tony Andersen, Labrador Inuit vtmp3Jxq8k5 Gxyxi WoExco6g6H de la jeunesse inuite (ex-officio) (ex-officio) Katujjiqatigiikkungit, angajuqqaap tuglinga xbsu XMw4, Xs4©t4f8k5 vtmp Gxyxi4 • Ataomi Blake, membre du conseil de • • Pita Aatami, Makivik Corporationkunnut WoExco6g6H Pauktuutit (ex-officio) angajuqqaaq • Paul Kaludjak, Nunavut Tunngavik angajuqqaaq • Nellie Cournoyea, Inuvialuit Corporationkunginnut iksivautaq ammalu angajuqqaangunirsaq aulattiji • Jason Tologanak, angajuqqaaq Kanatami Inuit Makkuktut Katimajirjuanginnut (asiani piliriaqaliqtuq) • Ataomi Blake, Pauktuutikkunnut katimaji (asianik piliriaqaliqtuq) Inuit Tapiriit Kanatami 170 Laurier Ave. W., Suite 510 Ottawa ON Canada K1P 5V5 Phone: 613-238-8181 1-866-262-8181 Fax: 613-234-1991 Email: [email protected] www.itk.ca

8 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI wkgcw5 wo6fygc3u4 Elders Seek to xyst5tbwomNhx6S5: Preserve Tradition: vtmF0Jx3i6 Conference a W7mEsJtA5 x6fbsK6 Valuable Means ❘ ttC6g6 wµkws9 Msw ❘ By Emanuel Lowi

x?t5 b9om9l x3ÇAw5 xfislx6g6 Twenty-five years is a long time for a place, kNosJj5, wk1k5 W6fyj5. xy0pD8N3m5 a people, a culture. Changes can happen ∫8N xy0π8NF4t5tli W7mEsQ/sJi4 that alter values and traditions forever. wo6fygcE/sJi9l. n6®?9oxNhxo6t9lQ5, A generation ago, the Inuit of Nunavik were kNF7us5 wkw5 ≈6r4hw?9oxoMs6ym1mb busily organizing the communities and kNosJi4 WoE=FsJi9l WJ8N6yym/q5 institutions they gained by signing the 1975 xtos3i4f5 !(&% /wuy Xw x7ml fXw4 James Bay and Northern Quebec

b3Czk5 xqctŒAtu4-w0JJ6 xqctŒAt ∫8N Agreement—the thick treaty that came with E. Lowi wMc6g6 ß7m6ftoEi3j5 W?9oxJoEi3u4. hydro-electric development. Today, Inuit are s9lu, wkw5 ho ≈πDtc6S5 x4gw/symizk5 still contending with the impact of the NlNoDbsymJu4. resulting upheaval. WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 39 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

E. Lowi E. Lowi

■ yKixi m4W6gZ3u: wkgcw5 tr2S5 wKpFs2 u5b3Fzi wk1i5 g8zh4tbsix3lt4; b=?i m4W6gZ3u: ~o x3z4 x/s6gwJ6 k4gCstt9lQ5–W8ax3iE/sMs6g6 ckwos3ic6t9lQ5; wkgc6 wfm4 N{n4 x0p8axo/6g6 µb vsru4 4fx whmQ/symJ5 whmQ/symK5 m3Î4 x3ÇAbµ5 xiAÇzb kNF7us5 hese thoughts were on the minds of ■ Previous page: elders arrive at Ivujivik vtmF0Jx3iE?4bzi wMscbsMs6gk5 xŒyst9lA wKpF4, fXw4u. those attending the biennial Nunavik Airport to be welcomed by the community; vtmF0Jx3i6 NlNw6y0JtsMs6S6 @% x3ÇAk5 N9os8i3ysDtc3lt4 Elders Conference held last August in this page: Charlie Arngak leads a friendly x?b4f5 W6fyoEp4f8i4, n6rbsym9li !(*)-at9lA d=?Ex6t5tNh- Ivujivik, Quebec. The conference marked tug-of-war–part of recreation at the event; ∫x3i3j5 x7ml xyst5tbwomi3j5 kxbsymJ5 w6vsm/symJ5 kNF7us5 the 25th anniversary of the Avataq elder Ikumak Nassak with a photo of T Martha Kauki

■ Page précédente : La collectivité Les aînés Inutuqait accueille les aînés qui arrivent à l’aéroport d’Ivujivik; cette page : Charlie Arngak cherchent à Iliqqusituqarmik mène la lutte à la corde : un divertissement de l’événement; l’aîné Ikumak Nassak et préserver Asiutittitailimana- une photo de Martha Kauki la tradition: suaqput: ■ Sivuniani makpiqtugarmi: inutuqait tikipput Ivujiviup mittarvingani inungnit La conférence est un excellent médium Katimavijjuarniq Pimmariujutigut tunngasuktitauniarlutik; tavvani Aqqutauvuq makpiqtugarmi: Charlie Arngak ajauqtuijuq ❘ Par Emanuel Lowi nukturautitillugit–pinnguarnirijaulauqtuq ❘ Titiraqtuq Emanuel Lowi qanuiliurniqaqtillugit; inutuqaq Ikumak Vingt-cinq ans, c’est long pour un lieu, Nassak ajjinngualijaqtuq Martha Kaukimik un peuple, une culture. Des changements Avatit tallimallu arraaguit akuniuluaqtuq nunal- peuvent survenir et modifier à tout jamais iujumut, inungnut piqqusimut. Asijjirunnarmat des valeurs et des traditions. Il y a une taanna asijjiinnaviktittiluni pimmariugijaujunik génération, les Inuits du Nunavik s’affairaient iliqqusituqarijaujunillu. Saqqiivallianasualiqtil- à organiser les collectivités et les institutions lugit, Nunavimmiut Inuit aaqqiksuivallialilauqsi- qu’ils avaient récupérées en signant la Convention mangmata nunaliujunik pilirivviujunillu pijun- de la Baie James et du Nord québécois de 1975, naqsisimajangit atiliurnikkut 1975 James Bay le traité volumineux qui englobait le développement ammalu Quebec Tarranganut Angiqatigiigutimik- hydroélectrique. Aujourd’hui, les Inuits tentent ijjujuq angiqatigiiguti taanna ilaqaqtuq toujours de s’acclimater aux changements uummaqqutilirinirmut pivalliajulirinirmik. qui en ont découlé. Ullumi, Inuit suli aajiirutiqaqput aktuijausi-

HIVER 2006 maninganut nalunalirutausimajumik. 40 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

wk1i5. wkgcw5, m4f4g5, w6vNw/6t5 x7ml cwd/symJ5 Nr8ΩDlw/6ymJ5 fXw4 b3Czi x7ml Cultural Institute, established in 1980 to promote and preserve the kNK7u, ˜Xgxu m8gExu9l trMs6g5. collective memory of Nunavik’s Inuit. Elders, youth, staff and guests vtmF0Jx3i6 WQxDtcMs6g6 d9o3u4 wr5ti3j5. mrF4f5 xzJ6√z5 „b ≈bu scsycMs6g6 flew in from all over northern Quebec and from Nunavut Labrador w7uj5 x4hD3iEym/z Wsy¿9od9lA wk5tg5 sc9Mc5b3iz x7ml NlNw6yym9li W7mEsiz and Montreal. w7u•c5b3i6, wuxllxc5b3i6 x7ml ≈z÷3N6gi4 xg3i3lc5b3iq8i4 wkw5 s9luso6g6. The conference started with the traditional lighting of a qulliq. Makivik "cspm/cD8•3mb kNu4-kNogxE8qb8i5 ryxi5bs6 kNFoµ3u," rsMs6g6 wkgc6 kxm8 president Pita Aatami spoke of his personal struggle to improve his yNsÙ vq6hxl0Jx3usb6. m4f4gi4 wo8ix6tbsdpym9li wo8ix3F1i s=?¬885 wo8ixZ4nstbsJtA5 spoken Inuttituutt and acknowledged the seriousness of suicide, alco- kNs2 xtgcq8i4 x7ml xiAwNhxD8N3i3j5 xJq8is/Exo1i4 x7ml NlNw/w9li yK9o6Ùu4 holism and drug abuse among Inuit today. cspnDbs9li WoExc3mb kNoQ/zi x7ml wk4Jxu. "ryxi vtctŒc5b3mb xbsy6 WNhxDybµu “They don’t know anything about the land any more—not just in my bm8Nl ˆ7m8qlx3m5," scEx4v8iE9li. "s9loµ6X4gu4 w6vNw/6t∫ExcC5b ∫4fiz community but all over Nunavik,” responded elder Norman Snowball of xJq8is/Exc6gi4 wo8ix6t5tZ/3i3j5 wo8ix6tsJoµk5." Kangiqsualujjuaq. He suggested that youth might be taught traditional wMq5 rslAtcMs3m5 xKAtymlx3iq8k5 wkw5 W6fyq8i4 WoE=Fs2 ≈6r4ymiEzA5. place names and survival skills in school or through courses and "wMQ/s/Exc3m5 csbµ6ysti5 w˚yE/5t8i," sc6g6 xwnr Ù5M÷5 n9l3usb6, nS†5 m4f4g5 described a pilot project in his community and in Inukjuak. “But they vg0pctŒ4fqb xzJ6√z5 ÷Nb8 wS xgdpMs3uJ6 wo8ix3Ï5 g8i6ftcv8iD8NClx3mb meet once a week and that’s not enough,” he added. “We require wo8ixDt4n4v8isZ/6gi4 wo6fygci4 xJq8isJi4 x7ml wk5tg5. vg0pctŒ4gdtz full-time staff to teach these skills to every student.” WoExc6ymJ6 ≈6r4hwi3j5 x7ml xsM0/wNhx3i3j5 kNF7us5 m4f4gdtq8i4, x7ml scsy4nE/q5 Some argued against isolating Inuit culture in institutional settings. “It r4foµk5 W4fQ/sMs6g6. must be part of our everyday life,” said Isaacie Padlayat from Salluit. „b ≈bu gnZ4ncMs3uJ6 ≈πDbsymJi4 kNF7us5 wkw5 N1uic3iC3iq8k5 bsnq8•5g5 wmFs2 er6bq8i fXw4 b3Czi kNK7us5 xsM5yA8N3izÅo6tbsym9li-whµltQ/s7mE4g6 kNK7us5 wkgcq8k5. "w4y¿ctcgw8NDmq8N5b Z?m4f8i4 ªxzJ6vstq8i4º x7ml rhoµi4 xqDtc3lb," aakkua isumagijausimajut isumagijausimavut marruuk arraagutamaat aniguraangata Nunavimmiut katimavijjuarnirivaktangani ilauqataul- auqtunut agiisiutillugu Ivujivik, Quebecmi. Katimavijjuarniq nalunaiqsijjutiulauqpuq 25 arraagunut nalliunnirsiurutiqarlutik es pensées occupaient l’esprit des participants de la Conférence Avataq Ppiqqusilirijikkunnik, saqqitausimalluni 1980-ngutillugu biennale des aînés du Nunavik qui s’est déroulée en août dernier Tquvvariaqtittinasuarnirmut ammalu asiutittitailimanirmut nuatausimajut à Ivujivik (Québec). La conférence commémorait le 25e anniversaire iqqaumajausimajut Nunavimmiut Inungnit. Inutuqait, makkuktut, de l’Institut culturel Avataq établi en 1980 afin de promouvoir et iqqanaijaqtit ammalu qaiqujausimajut nakinngaaruluijaqsimajut Quebec de préserver la mémoire collective des Inuits du Nunavik. Des Tarrangani ammalu Nunavummi, Labradormi Montrealmillu tikilauqtut. Caînés, jeunes, personnel et invités du Nord québécois, du Nunavut, du Katimavijjuarniq pigiarutiqalauqtuq qullirmik ikittinirmut. Makivikkut Labrador et de Montréal y ont participé. angajuqqaangat Pita Aatami uqausiqalauqtuq immimut aksururnirisima- La conférence a débuté en allumant le qulliq traditionnel. Le président janga piusivaalliqullugu Inuttitut uqallaqattarninga ammalu nalunaiq- de la Société Makivik, Pita Aatami, nous a entretenus de ses difficultés sisimalluni pimmariuninga imminiiqattarniq, imialuluaqattarniq ammalu à maîtriser l’inuktitut parlé et a reconnu la gravité du suicide, de aangajaarnaqtunik aturnirluqattarninginnik Inuit ullumiuliqtuq. l’alcoolisme et de la toxicomanie chez les Inuits d’aujourd’hui. “Qaujimajaqarunniirmata nunamik-nunalituarinngitannit kisianittauq « Ils ignorent tout du territoire, non seulement au sein de ma collectivité Nunavilimaarmi,” kiulauqtuq inutuqaq Norman Snowball Kangiq- mais dans le Nunavik tout entier, » a précisé l’aîné Norman Snowball de sualujjuarmiutaq. Makkuktunik ilinniaqtitauqujisimalluni ilinniarvingni Kangiqsualujjuaq. Il a suggéré que l’on enseigne des noms de lieux uvvaluunnt ilinniagaksautitaujutigut nunaup atituqanginnik ammalu traditionnels et des techniques de survie dans les écoles ou en offrant aniguinasuarunnarnirmut ajunginniujarialingnik ammalu nalunaijailluni des cours, et a décrit un projet pilote de sa collectivité et à Inukjuak. sivulliqpaamik qaujisarutaulluni piliriaqarmata nunaligijangani ammalu « Ils se rencontrent une fois par semaine, mais c’est insuffisant. Inukjuami. “Kisiani katiqatigiiqattarmata atausiq pinasuarusitamaami Nous avons besoin de personnel à temps plein pour enseigner ces tamannalu naammanngiluarmat,” uqariakkannirilluni. “Ullulimaaqpaktumik compétences à tous les étudiants. » iqqanaijaqtitaariaqaratta taakkuninga ajunginniujariaqaqtunik ilinniaq- Certains estiment qu’il faut prendre garde de restreindre la culture tittigajarnirmut ilinniaqtiujulimaanut.” inuite aux cadres institutionnels. « Elle doit faire partie de notre Ilangit kiulugutiqalaurmat avugutisimaluarninginnut Inuit piqqusinginnik quotidien, » a mentionné Isaacie Padlayat de Salluit. Le président de la pilirivviup aaqqiksimaniringagut. “Ilagijaujariaqarmat qautamaaqsiutinit Saputiit Youth Association, Jonathan Epoo, a suggéré que les écoles inuusirijattinni,” uqaqtuq Isaacie Padlayat Salluirmiutaq. Saputiit UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 41 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

≈bu scs0pK6 vtm/6g6ymJi4. xqctcq5bÇz5b, scsyE?4v5tA5." ≈bu Saputiit Youth Association president Jonathan Epoo suggested that schools could raixA5 gn6t5t9li m8gEx¨o6t9lA mrF4f5 WQx6t5tym1mb offer extra-curricular programs in traditional skills and Inuttituut. His association has xqctŒAtsix6gu4 vNbs2 Z?m4fq8k5 fXw4 wkdtq8i4 r[oc6gu4 N1uic3lt4 been instrumental in organizing and motivating Nunavik’s youth, and his comments bm3uXl4 wmFzi er6bq8i4. were praised widely. ysC x¬X vtF4 wo8ix6goEp4f5 vtmpq8i8Ω6ymJ6 scsycMs6g6 Pita Aatami brought news about negotiations over the Nunavik Inuit claim to wo8ix6t5ti3j5 W6fygc3u4, NlNw/w9li ≈6r4hwi3j5 wlxq0JtQ/sJi4 ∫4fx thousands of offshore islands in northern Quebec placed under the jurisdiction of ~0Jbs/Exco6ymJ5 xuh5 kNF4 wo8ix3Fq8k5, x7ml s0p6hdp9li Nunavut—a major concern for Nunavik elders. “We don’t just sit with government vtm/6g6ymJi4 W9MEsizk5 N0pxaJ5 wuxl7j5 x4gw/symizk5. [officials] and agree with everything,” Aatami told the meeting. “When we don’t "xqi3ns9li wlxq0Jts7m5 whmQym/Clx5t8i9o," scE9li. "cspmpbsJi4 agree, we say so.” Aatami announced later in Montreal that Makivik had initialed an WbcExc6gA5 bmguz s?5t8k5 wvJD8N6gi4." agreement with the federal government that gives Quebec Inuit exclusive ownership i4 Sˆ5, cspn3iE/sJu4 W/‰6yC∫Ms6g6 kNF7u wkgcw5 w˚yE/q8i4, of most of the offshore islands. si√os3ic6ym9li WsJi4 Wsq5gi9l gnZ4ni4. cspMs6g6 *% Sn8ts2 Sara Aloupa of the Kativik School Board spoke about teaching culture, described sztx•5g5 wkgcw5 sc9MA8N3mb wk5tg5-x©t8ax5tx¿l4 scsy3u4 the discipline problems that challenge many Nunavik schools, and alerted the meeting xyst5tbwomi3j5. &) Sn8tZMsJ5 cspn3FsMs6g5 scMs3mb ho to the realities of fetal alcohol syndrome. “It’s a bigger problem than we ever thought xaNhZJc5b3mb wc9oxc5b3lt9l. ryxi bm3uXl4 wkQx4g•5g5 w[lQ/q8i. ®Ns0/4nlxq8i3ns?4g5 xyq8i5 wkgcsJi5 fXw7u, x7ml W∫6X4g5 Z?m4f5 g8i6fyxE/q5tA5: xu˙7mb xJ6n6g5. "fXw4 Z?m4fq5 wkgci4 Makkuktut Katujjiqatigiikkungita angajuqqaangat Johnathan Epoo atuqujilaurmijuq ilinniarviit tunniqqutiqakannirunnaraluarmata ilinniarutiksakkanniugajaqtunik iliqqusi- tuqanik ajunginniujunik ammalu Inuttitut. Katujjiqatigiiktuqutinga piliriaqaqsimajuq aaqqiksuinirmut ammalu aulajjainasuarnirmut Nunavimmiut makkuktuqutinginnik, pourraient offrir des activités parascolaires touchant les ammalu uqausiksarijangit kikkulimaanut pikkugijaulauqtuq. habiletés traditionnelles et l’inuktitut. Son association a Pita Aatami tusagaksaqalaurmijuq aajiirutausimajunik Nunavimmiut Inuit contribué à organiser et motiver les jeunes du Nunavik et nangminiqarnirarninginnut tausanginniittut imaviup qikiqtanginni Quebec tarrangani ses commentaires ont été fort bien reçus. Nunavummiut aulatsigunnarningaguuliqtitausimalluni-isumaalutigijaummariktuq Pita Aatami a présenté un compte-rendu des négociations Nunavummiut inutuqanginnut. “Iksivaaqatiqatuinnarumanginnatta gavamakkunnik des revendications territoriales des Inuits du Nunavik en ce [angajuqqautinginnik] ammalu kisulimaanik angirutiqarluta,” Aatami uqaujjivuq qui a trait aux milliers d’îles au large des côtes du Nord katimajaqtuqsimajunik. “Angiqatiqangittaraangatta, uqausirivakkattigut.” Aatami québécois confiées au Nunavut, une très grande source de kinguniagut tusaqtittilluni Montrealmiiliqtillugu Makivikkut pigiaqtittisimangmata préoccupation pour les aînés du Nunavik. « Nous ne faisons angiqatigiigutiuniaqtumik Kanataup gavamakkunginnut Quebec Inuqutinginnik pas simplement accepter les demandes des représentants kigliqaqtumik nangminiqarlutik tamarmipaluk imavingani qikiqtanginnik. gouvernementaux, » a mentionné Aatami. « Lorsque nous Sara Aloupa Kativik Ilinniaqtulirijikkut Katimajinginninngaaqsimajuq uqausiqalauqtuq sommes en désaccord, nous le disons. » Aatami a annoncé ilinniaqtittinirmut piqqusituqarmik, nalunaijailluni aaqqiksuinirmut iluangijjutigijaujunik plus tard, à Montréal, que la Société Makivik avait paraphé taakkua saajjutaujariaqaliqsimajut amisut Nunavik ilinniarvinginnut, ammalu un accord avec le gouvernement fédéral qui conférait aux ujjiqsuqujilluni katimajaqtuqsimajunik pillariuninganut najjiangujut imialummut Inuits du Québec, la propriété exclusive de la plupart des îles aktuijausimaninganut. “Anginirsaulluni iluangijjutiummat isumagisimajaraluattinnilli,” au large de la côte. uqarilluni. “Qaujimajitaujunik pitaqariaqaqtugut tamatuminga uvattinnut ikajurunnaq- Sara Aloupade la Commission scolaire Kativik, a parlé de tunik.” l’enseignement de la culture et exposé les problèmes de Nick Bernard, qaujisarnirijaujumik pijariiqsirataalauqtuq Nunavimmi inutuqait discipline qu’éprouvent de nombreuses écoles du Nunavik. inuusirijanginnik, unikaaliurniqaqsimalluni piujunik piungittunillu tusagaksanik. Elle a également soulevé les réalités du syndrome de Qaujilauqtuq 85 pusantiup ungatianiittut inutuqait uqallagunnarmata Inuttitut- l’alcoolisme fœtal. « C’est un problème beaucoup plus atuutinnguattiavaaluk uqausirmik asiutittitailimanirmut. 70 pusantigalaujut sérieux que nous ne le pensions. Nous avons besoin de qaujisarviulauqtut uqalaurmata suli angunasugajuqattarmata iqalliaqattarlutillu. spécialistes pour nous aider. » Kisiani tamarmipaluk inugiaktuniittut iglugijanginni. Kiinaujjaksaluanginnirsauvaktut Nick Bernard, qui a récemment complété un sondage des asinginnit inutuqaujunit Quebecmi, ammalu pitaaqpaktut gavamakkut tunniqqusiari-

2006 conditions de vie des aînés du Nunavik, a présenté de jangittigut: amisuummata ajuqsaqtut. “Quebec gavamakkungit inutuqanik bonnes et mauvaises nouvelles. Il a découvert que plus de ilauniqaqtittinirsaujumappata inuliriniujuni, inutuqait inuunasuariaqaqtut apiringillutik, srs6 42 INUKTITUT wk4tg5 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

wMsic6t5ti3nsJm2Xb wkoEisJi, wkgcw5 before,” she said. “We need E. Lowi w˚NhxExc6g5 xWEq9lt4, 'rhu9o s9lu experts that can help us with this.” iEixo6SzV ck3o W/Excc5b6b8i4 Nick Bernard, who recently xrøJ8N3ixo6Sz'," scMs6g6, W7mEst5t9li completed a survey of the living ˚t5yi3j5 xrosbsJ5 d=?Ex6bs/Exc3iq8k5 conditions of Nunavik elders, xF4g6ymixi wkgcw5 xu˙lx8qt9lQ5 ho reported good and bad news. He wkw5 xu˙iE/q8i. N9os4fµo6yi6 found that more than 85 per cent of ®Ns/c6tbs4v8i3isJi4 xg6bwom/ExcDbs- the elders speak Inuttituut J4nsixo6g6 yKi4nu wkoEi3j5 xro6hExo1i4 exclusively— an excellent example ≈8ixc3Nq5goEi3u x7ml w6v6gwFoEi3u of language preservation. Some W0Jt4nsJ5 bm4fx W?9oxicgw8NExcC/6g5 70 per cent of the elders surveyed s9luso6g6 xuh5 m4f4gw5 w8ND6X9oxt9lQ5. said they still hunt and fish x?b4f8k5 w6vNw/6tsJ6 lw Zwˆ8 regularly too. But most live in si4√osMs3m5 n6r5tNhxDtQym/zi4 nN8ax3F- severely overcrowded conditions. sq8Nc5boC/6gu4 x7ml tt6gZ3FsZ/6gu4 They generally have less income SF3i6gu. bmgjz WNhx6bsJj5 ®Ns- than the other elderly of Quebec, E. Lowi /c6t5ti6ÙaymJ5 mrF4f5 x7ml w5b3inoEp4f5 and much of it comes in the form of government handouts: there’s a lot of poverty. “If the Quebec

85 pour cent des aînés parlent uniquement l’inuktitut, un excellent exemple de la préservation de la ‘Kisumilli ullumi nirinialiqpunga? langue. Quelque 70 pour cent des Qanurli pijariaqaqattaqtannik akili- aînés interrogés ont déclaré qu’ils ijunnarnialiqpunga’,” uqalauqtuq, chassaient et pêchaient régulière- pimmariutittilluni nuutitsinirmut ment. La plupart vivent cependant akiliutaujut quvvariaqtaujariaqar- ninginnut aviktuqsimaniani inutuqait dans des conditions de surpeuple- ■ d˜i: ÷i ≈b7{ GnsuziH x7ml „b ≈bu ment. Leur revenu est généralement amisuuluanngitillugit suli Inuit vtmt9lQ5; iEJ5 vtmF0Jx3iE/sJu gW3Jxzi inférieur à celui des autres aînés amisuunirijanginni. Nalliukkumaaliq- du Québec et il provient générale- siniq kiinaujaqaqtitaukkannirniujunik ■ Top: Johnny Adams (l) and Pita Aatami in ment de subventions gouverne- atuqtailimajariaqarutaujuk- session; feasting in one of the conference's mentales. La pauvreté sévit. « Si le saunialiqtuq sivuniksami inulirinir- giant tents gouvernement du Québec souhaite mut akiliqsurialingnik aanniaqar- ■ En haut : Johnny Adams (l) et Pita que les aînés participent plus nangittulirinirmi ammalu iqqaqtu- Aatami en session; un festin dans une des activement à la société, les aînés ivilirinirmi pijjutiksaujut tamakkua tentes géantes de la conférence doivent pouvoir vivre convenable- pivallianiqatuinnariaqarajaqtut ment sans avoir à se préoccuper ullumiuliqtuq amisut makkuktuit ■ Qulaani: Johnny Adams (saumingani) s’ils mangeront aujourd’hui ou innaruqpalliatillugit. ammalu Pita Aatami katimatillugit; nirijut katimavijjuarnirijaujumi tupirjuangani comment ils satisferont leurs Avatakkunnut iqqanaijaqtiujuq besoins fondamentaux. » Il a Louis Gagnon unikkaaliulaurmat souligné que les paiements de saqqittinasuarutigisimajanganik transfert à la région devraient sanannguarviunginnaqattalirajaq- augmenter alors que les aînés ne tumik ammalu titiqtugarviugajaq- représentent qu’une infime partie tumik Puvirniqtumi. Tamatumunga de la population. L’obtention d’un pinasuaqtaujumut kiinaujaqaqtit-

tiniqpaangusimajut Makivikkut WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 43 s9lu srs6b6gu ❘ TODAY’S ARCTIC ❘ L’ARCTIQUE D’AUJOURD’HUI ❘ ULLUMI UKIUQTAQTUMI

vNbu. X3NAtos6ymJcEK6 n6r4tZ/3i3j5 tt6gZos3F7u4 wk4Jxu. x?b4f5 wMsic6ym1uJ5 government wants elders to be more involved in society, elders must be ≈6r4hwi3j5 W6fygc3i4 bf/Zc3FsZ/6gu4 Waxlw5 u3aw6y3Fs2 S˜Ex6gk5 gryQx3Fzi. able to live without asking, ‘What am I going to eat today? How am I wkgcw5 vtmF0Jx3iE/z5 k6vvw8NExcMs6g6 e4~3ic6t9lQ5 w˚J8•Ms6g6 x7ml going to pay for my basic needs’,” he said, emphasizing that transfer w6vsmQ/sd9lA whmQ/s9li µb vsr, xsM5tpscbsMs6g6 kNF7u xJq8ic5tx6g5 g~pi5 payments to the region should increase while the elderly are still a small x7ml wMQ/scbsMs6g6 x?b4f5 vtmπ5 xsM5tpq8k5. N[oE/s5tx6g6 kNF7usk5, w˚J8•Ms3m5 proportion of the population. Securing additional funds now may stave sux4f5 W3Dlxet9lQ5 xŒy @))#-at9lA ≈8i3N6gu4 w6vsmQ/sK6 xuhk5. ryxi vtmF0Jx3isJu off future social costs in health care and the justice issues that may dFxhAtc5txMs3uJ5 N9os8i3ysDtc6t9lQ5. iEF0Jx3lt4 x?b4f5 vtmF0Jx3iE/zb gWzi occur as today’s large youthful population ages. x7ml dFxhAtc3Jx3lt4 wKpF7us5 W8ax3Fzi, Wbc6t5ttx3lt4 wkw5 ieq8i4-m4∫4f8i4 Avataq employee Louis Gagnon reported on his efforts to establish a tr9lA fx8i3k5, sFl1i4 x7ml N5tFi3i4-wKpFs2 iec6t5tiE5tx6bq8i. permanent carving and print workshop in Puvirnituq. Major funding for ra9o6 kNF7u wkgcw5 vtmF0Jx3ic˜6g5 @))&-u vq6hxl0Jx3u. x?b4f5 ra9o6 @% this project has come from Makivik and from Heritage Canada. There are x3ÇAQo6bz5 WQx6ymJgcso6t9lA. also plans to establish a printmaking workshop in Inukjuak. Avataq has also been involved in designing a cultural exhibition at the Pingualuit National Park visitors’ centre. The elders conference paused to mourn the death and honour the financement supplémentaire dès aujourd’hui pourrait aider à comprimer memory of Martha Kauki, dean of Nunavik’s corps of professional les coûts sociaux futurs des soins de la santé ainsi que les enjeux translators and a member of Avataq’s board of directors. Dearly loved by juridiques qui pourraient survenir lorsque les jeunes d’aujourd’hui Nunavimmiut, her tragic death in a boating accident in August 2003 vieilliront. remains a painful memory for many. But the conference took time for joyful Employé par Avataq, Louis Gagnon a fait part de ses efforts visant à celebration too. There were feasts in the giant Avataq conference tent mettre sur pied un atelier permanent de sculpture et d’impression à as well as a huge party in Ivujivik’s community centre, featuring all the Puvirnituq. La Société Makivik et Patrimoine Canada ont financé ce bountiful country food—from muktuk to seaweed, mussels and seal projet. On envisage également offrir un atelier de gravure à Inukjuak. meat—that Ivujivik’s hinterland offers so reliably. Avataq a également participé au montage d’une exposition culturelle au The next Nunavik Elders Conference will take place in 2007 in centre des visiteurs du parc national Pingualuit. Kangiqsujuaq. Avataq’s next 25 years have already begun. La conférence des aînés a pris quelques instants pour souligner le décès et commémorer Martha Kauki, la doyenne des traducteurs professionnels du Nunavik et membre du conseil d’administration d’Avataq. Adorée par les Nunavimmiut, son décès tragique lors d’un ammalu ittarnisalirijikkut Kanatami. Parnagutiliuqsimajuqarivuq accident de navigation de plaisance en 2003 demeure toujours un saqqiktigajarnirmut titiqtugaliurvimmik Inukjuami. Avatakkut ilauniqaqsi- souvenir tragique pour plusieurs. La conférence a également célébré mangmijut aaqqiksuinirmut piqqusituqarnik takujagaqarviugajaqtumik plusieurs événements. Il y a eu des festivités sous l’immense tente Pingualuit Mirnguiqsirviup pulaariaqtunut tukisigiarvingani. de conférence d’Avataq ainsi qu’une très grande fête au centre Inutuqait katimavijjuarnirijangat nuqqakainnariaqalauqtuq qiksaar- communautaire d’Ivujivik, où on a servi des plats extraordinaires : en niqaqtillugit inuujunniilauqtuq ammalu iqqaumagijauqullugu isumagi- passant du muktuk au varech, aux moules et à la viande de phoque, des jaulluni Martha Kauki, aulattijiuqataulauqtuq Nunavimmi ajunginniqatti- aliments qui se trouvent en abondance à Ivujivik. aqtut tusaajinit ammalu ilagijauqataulauqtuq Avatakkut katimajiit aulat- La prochaine conférence des aînés du Nunavik se tiendra en 2007 à tijinginnut. Naglirijauttiaqtuq Nunavimmiunut, inuujunniilaurmat umi- Kangiqsujuaq. Les prochains 25 ans d’Avataq ont déjà débuté. akkut pirruluaqitillugit August 2003-ngutillugu aannirnaqtumik iqqaumagi- jauvuq amisunut. Kisiani katimavijjuarniujumi quviasugutiqattialaurmijut nalliunnirsiurutiqaqtillugit. Nirivijjuarlutik Avatakkut katimavijjuarnirijan- gata tupingani ammalu quviasugutiqarjuarlutik Ivujivimmiut pinnguarvin- gani, pitaqaqtittitiarlutik Inuit niqinginnik-maktaakkunnik tikillugu kuan- nirnut, uvilungnik ammalu nattivinirnik-Ivujiviup niqiqaqtittinirittiaq- tanginni. Kingulliq Nunavimmi inutuqait katimavijjuarniqalaaqtut 2007-mi Kangiqsualujjuarmi. Avatakkut kingulliq 25 arraagugiliqtangat pigiaqsimajutuqauliqtillugu. HIVER 2006 44 INUKTITUT wk4tg5 whmN6g6 ❘ ISUMANAQTUQ

Southerners are from Mars c9lˆ5 yåEu8Ω6ymK5

❘ ttC6g6 b6Co4 ÙgE0

˚ym9lz, kNc3lz 'c9lˆi." kN3Jx2 xyz•6fwpN6g6. yåE7j8zsNhx6SA5 - ryxi SwAwJc6gFis7m5 N4ys0/Exu4 yKjx4ymJu4 cspn3isJi4, xgExco6SA5 x8kÇi4 xgZ4nsJi4.

❘ By Taqralik Partridge

This is exile, living ‘down south.’ It’s like being on another planet. We’re on a mission to Mars — but since somebody forgot to send an

advance probe, we have to Loren make do with the gear we have handy. UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 45 whmN6g6 ❘ ISUMANAQTUQ

r˙7mbo yMw8N3yst5 x8kÇ5V So what are our space suits? wkw5 bfMs6ymq5g5 kwMo7u4 s?5t8k5 xWE?7mb xg6X4gtA5 ho People who have probably never seen a properly trimmed hood ask many of us who do5bs/5t8i4: "N1ui6 ßmJ6bF•5V" s=?¬8•5 "ckw5©9li i3Jts?V" still wear our own parkas: “Did you kill that yourself?” or “What kind of animal is bwmw7ut9lA, kwMQ/sJ5 do5bs/E/sJi5 bµi xux4f3lƒ6fwpc5b3mb wk4 that?” Meanwhile, what passes for a nuilak on a coat down here often looks like a x3Ns2 u6hZ6bFiq8i5-ff4Ùo4tg5 d9o5bs/9M5∫u5. cspJ8Nc5b6bt5 hD¥5 leftover from some Inuk woman’s sewing project—the goatee version of a real parka. wk1i4 xˆNc6g5: xgc5b3mb vM7Wx s=?¬8•5 kx5 ?w{ /wvi4 tEZixk5 You can always pick out children of hardcore Inuit mothers: they wear Columbia or xmD3i9¬8•5 kwMø5. Ge7uh7u4 kwocΩExc6g5, bwmw2XMsDygczA5.H Northface jackets upgraded with a good ruff of fox-fur or wolf-pelt. (God forbid it wk4 hDy6 xgq2X9o kwMo7u4V x3Nw5 s?8k5 scs0pc5b6ymJ5 wk4 should be dog fur, as it was in the old days.) xˆNsJ6 hDydtu4 x•C/4t5tZ/q7m5 kwocq2X5. whmQq9lA wkw5 bµ•5g5 But what if an Inuk child doesn’t wear a fur-lined hood? Women have told me that xbsy6 w8y{k5 c8igx6X5 yMl1iC6bsoc5b3m5-rhoµ9l grcD8•3lt4. GnijΩ6 no self-respecting Inuk mother would let her children out without one. Never mind W6yc5b3m5.H that people down here call a one-inch snowfall a major storm—and everything goes haywire. (God forbid the snow blows sideways.) Then there’s footwear. Lately a type of mukluk is all the rage. Apparently even women “wintering” in Atlanta are sporting dainty boots with furry calves. Fashion experts say the thick ruff “changes the silhouette” and accents the feminine physique. I figure it’s a backlash against years of obsessive leg shaving. Maybe it’s true that nothing beats the allure of an Inuk woman in kamiks. But really! Les jeunes Pink plush and plastic beads? What kind of animal is that? Sealskin, of course, is a big no-no. At university I faced a constant barrage of “Stop du sud viennent the commercial sealhunt!” and “Save the seals!” People don’t want to hear that the de la planète mars ❘ Par Taqralik Partridge Qallunaat « Vivre dans le Sud, » c’est s’exiler et comme si on habitait une autre planète. On nous envoie en Singuuriminngaasimavut mission sur la planète mars. Mais comme on a oublié d’envoyer une sonde, nous devons composer avec ❘ Titiraqtuq Taqralik Partridge l’équipement disponible. Nuusimallunga, nunaqarlunga “Qallunaani.” Nunarjuap asinganiiqquijinaqtuq. Que sont nos combinaisons spatiales? Singuurimmunngaunasuaqpugut - kisiani puiguijuqaqtuviniummat naksiujjariamik Les gens qui n’ont probablement jamais vu de capuchon sivumuaksimajumik qaujisarniujunik, aturiaqaliqpugut annuraanik bien bordé de fourrure demandent, à ceux d’entre nous qui atugaksaujunik. portons toujours nos parkas, « Avez-vous tué vous-même cet animal? » ou « Quel animal est-ce? » Entre temps, ce qui est Kisuummatali silainnarsiutit annuraat? considéré comme un nuilak sur un manteau du sud, ressemble Inuit takulauqsimangittut nuilalimmik uvattinnut apirivammata atuqpaktutigut suli souvent aux restes d’un projet de couture d’une femme qulittaujattinnik: “nangminiq uumajuqtaviniit?” uvvaluunniit “qanuittuulluni nirjutiu- inuite : la version « barbiche » d’un vrai parka. Il est facile de va?” Taimaimmitillugu, nuilagijaujut qulittaujarijaujunit tamaani amiakkurlukuuqqui- repérer les enfants de mères inuites : ils portent des vestes jiqattarmata Inuk arnaup miqsugaqtavininginnit-kukukpaaliktitut qullittaujallattaamit. de marque Columbia ou Northface bordées de renard ou de Qaujijunnaqattaqtatit surusiit Inungnik anaanaqaqtut: atuqattarmata Columbia uvval- loup. (Pas de peau de chien comme par le passé.) uunniit North Face jaikanik tiriganianut amarurnilluunniit nuilaliit. (Qimmisummik Que se passe-t-il si un enfant inuit ne porte pas de capuchon nuiliqangaariaqaqtut, taimaippalaurusituqangagut.)

2006 bordé de fourrure? Les femmes m’ont dit qu’une vraie mère Inuk surusiq atungippalli nuilalimmik? Arnait uvannut uqaujjiqattaqsimajut Inuk inuite ne laisserait jamais ses enfants sortir sans son capuchon anaanaujuq surusiqutimik aniirajaktittigajangimmat nuiliqangippat. Isumagingillugu srs6 46 INUKTITUT wk4tg5 whmN6g6 ❘ ISUMANAQTUQ

bwm5bsaQ9lt4 vuxlw5. µ8Nso6gu vu4bc6Xo3m5 w6v6ts/i4 i8z8NDtsJ5. x3Nw9¬8•5 "srs6ys6g5" x5˜8bu xg6Xo3mb cutest animal imaginable makes the best vuxl1i4 isc3Fz u6fc3li. x8kÇoEpsJ5 cspmpbsJ5 scc5b6g5 u6fc33iz "ckw5©izk5 xy0π7m5" x7ml footwear. Strange, then, that many southerners x3Nsi3nst5t6fwpK6. whmQ/Co ckwo0Jbsymlx3izk5 x3ÇAn1k5 isu1i4 u6fœ/wc5b6ymiq8k5. own mukluk-y boots made of the fur of cute hoJ4nsJ6 rhgw8N6 ~McMs6ymixq5g6 wk4 x3N6 vu9M6∫6ymt9lA. ryxi¡ xsXJ4bw5 u6fw/ø5 nXzc3lt4V ckw5©9lt9o rabbits. Maybe I should launch a “Save the i3Jts?5V rabbits” campaign. N5tC/4, bwmw7m5, xgExcq9ME4g5. wo8ix3F0JxÇl7u ~5tZJc5bMsCm "N5tChc5b3i6 k6v6tbs/Exo4¡" x7ml "N5†5 nSt/so5¡" The world at large seems to find so many wkw5 gnDmJ8Nc5bq7mb i3Jt5tx?si6Ùfl4 vu5tx?si6ÙaJ8N3izi4. vmN3g6, bwmo, xuh5 c9lˆ5 vus/3i4 vuc6t9lQ5 u6fø5 aspects of Inuit culture—the animal skins, the svo5tx?fl1i4. n6r5t/Exc6g4nso6gz "svø5 nSt/so5" sNbDtcChx3i3u4. food—unpalatable. Yet it tries to imitate so r4fgw8Nw5 Niy6fwp?7mb wkw5 W6fyzi4-e¥5, iez-iEZ4nsq5©iq8i4. ho xJE8Nhxgw8N6X4g5 bmguz W6fysJu4. much of that culture. Inuit-derived icons are wk1i8Ω6ymJ5 Nugw8ˆo6g5. yK9o3u5 c/s9lt4 x8kÇ9l. µ8N wk4hZ8ax5 Nugw8ˆo6g5 ˙3l nNsZw5 y8N4gl3isJk5 k6v6t5t0JtsJ•o6g5. M8bu ∫4y6†5 s/6vi4 wk8axi4 iFzJcc5b3ixo6g5 wlxb ~zi b3C6©tzi. hoJ3o, kN3Jx3usbsq5g5 kN3Jx5t8kx6ymo‰7mb-x8kCsyE?4b5t8i4 w˚yE/5t8i9l t[o4X9oxJ5. ˙a/Exc9MEo6gA5. xJEbs0Jw4fto3ltA5, Í6v6g3lQ5, Í6v6g4v8i3lQ5 x7ml xrgi6Ùj5 is3DtQlQ5 rhoµ5 woym/K5 Inuit tamaaniittut atausiq insisnut qannituaqpat yKoE/5t8i5. nNlb wMs6ymq5gu4, s6hclxq5gu4, N1ui6 xy0p6ymJ6, silalungniraqtauliqattarmat-kisulimaallu tukiq- arunniirlutik. (Sanimungaaq piqsiqattarmat.) Taimattaungugillutik kamialuit. Maannauliqtumi kamiktaqaqpalirmat iqqaqtiujanik ninngannaru- tiujut. Arnailluunniit “ukiuqsiuqtut” Atlantami bordé de fourrure. Je passe sous silence le atuqpalirmata kamialungnik niuqarvinga miq- fait que les gens d’ici appellent une chute de AND AND quqarluni. Annuraalirijiujut qaujimajitaujut uqa- neige d’un pouce une tempête et que tout est ST qattaqtut miqquqarrninga “qanuittuuninganut immobilisé. (Ils espèrent aussi qu’il n’y aura pas asijjiimmat” ammalu arnaunirsautittiqquijivuq. de rafale.) Isumagijarali qanuilijjutausimaluarninganut Vous devriez voir les chaussures et bottes. La UP FOR arraagusangnut niumingnik miqqungii- dernière mode est un genre de mukluk. Il semblerait jaiqattaqsimaninginnut. que même les femmes de l’Atlanta portent des bottes PINK bordées de fourrure. Les spécialistes de la mode disent que la fourrure change la silhouette et accentue les courbes féminines. Selon moi, il s’agit d’une forme de PLUSH! représailles pour les nombreuses années passées à se raser les jambes. kN3Jx6kN3Jx6 Il est peut-être vrai que rien ne vaut l’allure d’une femme inuite qui porte des kamiks. Mais quand même! De la peluche rose et des perles de plastique? Quel genre d’animal est-ce? nnSSttMMKK55 La peau de phoque est mal vue. À l’université, je voyais constamment ¡¡ des bannières telles que « Arrêtez la chasse commerciale au phoque! » et « Sauvez les phoques! » Les gens ne veulent Loren pas entendre qu’un animal aussi mignon puisse faire les meilleures chaussures. Il est cependant étrange que de nombreux habitants du sud portent des bottes de style mukluk ornées de fourrure de jolis petits lapins. Je devrais peut-être lancer une campagne pour « sauver SAUVEZ les lapins! » LES LAPINS! Les non-Inuits semblent avoir une aversion à de nombreux aspects de la culture inuite, notamment les peaux animales, la nourriture. Et pourtant, ils travaillent fort pour nous imiter. Les icônes WINTER 2006 INUKTITUT wk4tg5 47 whmN6g6 ❘ ISUMANAQTUQ

ieg6Xq5g˚zli uyC6 x7ml is3DtElA xgw8Nstbsi4f5 xfisJj5 everywhere. First it was kayaks and anoraks. Now inukshuks are as ubiquitous as w˚onstsJ8N3li. Gx5t4yQxD8N6go4 s6hu4 xszi¡ s4WE8qMC uyCsizk5¡"H dream-catchers. Soon London cabbies will have little stone men hanging from their rNgw8N3l xrn6gwNhxExc6S6 xsXJ4b6 u6fw/o1k5, bwmw7m5 rearview mirrors. WQx6t5tix6ƒoCm "nSt/so5-kN3Jxu-kat6X9oxJ8Nq5g6-hC4nCwq5g6 The fact is, Martians have already been to our planet—and they’re stealing our c9lˆ3b6-x5bfF7jx6g4n/6-w6v6ts/w5 v¨5-ra9o6-x3ÇÅix6gux8kÇDygcs- fashion and lifestyle. I say it’s high time we get aggressive. Let’s brand, package, re- o3ix6t9lQ5" sNbDcChx3i3j5. package and sell for top dollar everything we’ve learned from our ancestors. We’ll bm8N csp0JbsJ8N3ix6g6 WNhx6bwoi3j5 W6fy5t8i4 xg3lt4 make a highly refined, non-hydrogenated, genetically altered, vegetarian version of x8kCsyos3i3j5 whmQ/c3o3i3u4. misiraq and market it as the new longevity serum. (“High in Omega-3 fatty acids! I can’t believe it’s not misiraq!”) And someone has to stand up for pink plush, so I think I’ll start a “Save-the-plan- et-from-non-biodegradable -polyester-destined-for-landfill-when-mukluks-are-out-of- de type inuit abondent. Il y a d’abord eu les kayaks et les style-next-season” campaign. parkas. Aujourd’hui, les symboles inuits sont aussi répandus That’ll teach ’em not to go raiding our culture for design ideas. que les capteurs de rêves. Bientôt, les conducteurs de taxi de Londres accrocheront des petits hommes de pierre à leur rétroviseur. La réalité est la suivante : les martiens ont déjà envahi Sulijuksaujuq kisutuinnaq saalaqalauqsimaniangittuq Inuk arnaq kamillaqtaaqsimatil- notre planète et empruntent notre mode et notre mode lugu. Kisiani! Aupajuktait miqquijaliit sapangaqarlutik? Qanuittuullutilli nirjutiuvat? de vie. Il est grand temps que nous passions aux actes. Nattirajak, taimaimmat, aturiaqangillariktut. Ilinniarvijjuaraalummi saattigajuqat- Marquons, emballons, reconditionnons et vendons cher talaurama “nattirasuqattarniq nuqqaqtitaujarialik!” ammalu “nattiit saputijaulit!” tout ce que nous avons appris de nos ancêtres. Nous Inuit tusarumajunnaqattangimmata nirjutittiavauniqpaakuluk kamittiavauniqpaangu- confectionnerons une version végétarienne non hydrogénée, junnarninganik. Kamanartuq, taimali, amisut qallunaat kamiujarnik kamiqaqtillugit hautement raffinée et modifiée du misiraq et nous le miqquliit ukalittiavakulungnik. saqqittijariaqaqtuksauliqtunga “ukaliit saputijaulit” commercialiserons comme le nouveau sérum de longévité. unatarutiqarasuarnirmik. (« Teneur élevée en acides gras Omega-3! Difficile de croire Kikkutuinnait nanisiqquijivammata inuit piqqusinganik-qisiit, niqinga-nirigaksaungit- que ce n’est pas du misiraq! ») tuuninginnik. Suli ajurinnasuatuinnaqpaktut tamatuminga piqqusiujumik. Quelqu’un doit défendre la peluche rose. Je pense donc Inungninngaaqsimajut namituinnaaliqtut. Sivullirmit qajaullutik annuraallu. maanna à lancer une campagne pour « Défendre la planète contre inuksugannguat namituinnaaliqtut suurlu sanaugait sinnaktulurniujunut nuqqaqtitti- le polyester non biodégradable destiné aux décharges jjutiujuniiliqtut. Londonmi taaksiqtiit ujaqqanik inunnguanik nivingajuqaqattarnialiqtut contrôlées lorsque les mukluks seront passés de mode. » iluata saangani tarraqtuutingani. Cela leur apprendra à ne pas plagier notre culture pour y Sulijurli, nunarjuarmiutaungittut nunarjuattinnuaqsimaliriimmata-annurausirivak- trouver des idées pour leurs modes. tattinnik inuusirijattinnillu tiglikpalliajut. Suungujariaqallariliqtugut. Ajuritaujjuik- kutilirlutigut, puuqqaqturlugit, puuqqaqtukkannirlugit ammalu akituniqpaamut niurrutigilugit kisulimaat ilisimajavut sivulirijattinnit. Sanaluta ilauqsimangittumik, uqsuqaluangittumik, nangminiq asijjiqsimajuq, niqituqpangittunuungaluni misiraq ammalu niurrutirilugu atuinnautitaunikkut akuniujumut inuulisautiujunnarluni. (“Attiksigiarunnaqtulik uqsumik aungani! Ukpirinngilara misirauninganut!”) Kinatuinnarlu akisaqtuinasuariaqaqpuq aupajuktaq miqquijalingnut, taimaimmat pigiaqtittiniaqquulirama “saputijaulit-nunarjuami-nungutiqpalliajunnangittuq-sura- ksaraingittuq qallunaartaq-attakuvimmuaqtuksajaq-iqqaqtiujait kamiit-kingulliq- arraaguuniaqtumi-annuraarusituqaulirniaqtillugit” unataruqarasuarnirmut. Tamanna qaujijjutaujunnarniaqtuq pinasuaqtailinirmut piqqusittinnik aturlutik annurausiliurnirmut isumagijaqarlirnirmik. HIVER 2006 48 INUKTITUT wk4tg5 bwm ❘ TAIMA kNs2 m8iz Jose Kusugak/ITK

❘ ttC6g6 Ôy fhZ6

Wc8N E/C x[M=F5t8kxMs3m5 w2X4~isMs6gu, dFxh9li ryxi Nlos6vym9li. koxz N0poD8NMsq7m5 hDy3u4 tAxoMs6©4 - tAxgxCu9l, N0poMs6g6.

m8N xuhx6t gnc5b6ymo6bC. w6vw0JtQMsC4f x©tQ8ax3lA wk1i5 cspm/s5tx6g6 - vaw5 xyq9l t1ux5 WsysJu4 m8i4∫3i3j5. s/CC˜i4 Wrs3ukx6yc5b3mb m8i4∫6go6X9oxix3mb. WrsvogxÇzu4, s/CC˜5 bW/6t6bsoc5b6g5. xyq8i4bs6 vmN6gcs3u1m5 wkw5 hqs7mtym/q8i4. wMq5 N5†, sN x©tQ8ax3lA, s/Ci4 x0/6y?4g5 yƒ2 x∫k5 ©Dt4nq8k5 wk1i5 cspm/sq5g6 rhj5 bwmwos3ic3mΩb. w7mç koxEix6bu1i4 NiyNhx3lt4, rW8aw/3lt4, s=?¬8•5 gnsmt5tNhx3i3j5. rhj4rx6 W0Jtj5, xaNh4tsJ5 Niyc5b6ymJ5 bm4fiz N5t3i4 s/6vk5 ©Dtcc5b6gi4 i3Jts2 sizi. ■ ∫8N kNs2 m8iz Ni/sMs6g6 Ôy fhZ4f5 xs9˜6ym=FQMs6bzi wMz5 kNK7u moZos6t x[M=F7usbc3m5 bf¿E9lis4. kNs2 m8iq5bs6 "NlNwZ4nsq7uJ5." Niyc5b6ymJ5 s4WDh4g5 WJuN6©o3lt4 i3Jt8aC/3lt4. µ8NC∫aMs6ymJu, koxCl x6f~EMsC8k4 ■ This earth egg was found wk6ymq5gu4 xs9˜6ym=FQMs6b5t8i. wkw5 wo6fygczÅ6gu4 X[FnExc8qbK5 - hC4bs2X5 yM9oDbsZ/3m5 - bm8Nl wo6fyE/sJ6 at Jose Kusugak's camp w4WQNhx5txc5b6bK5. xs9˜6ym=FQ/5t8i5 xs9M6ymvw8N6t9lb st3FQo3uZ5tA5, m8i4 wk6gFsiK6.

Åt eM7u4 kN3Jxu4 nNJFis¿ s=?l ç6gFis?V whmQ8ax3lA Åts2 xgdym/Fiz ∆yy nNli xqctŒAts2 ÍEix6bzi4. vJyicC/Ms6ÙV ■ Cet oeuf terrestre a été cspm/s9MEq5g6. cspmJzo, bwmw4vlx6t9lA, bmguz kN3Jxu4 vmQ/c5txExc3i5t8i4. WQ/gxEZ5tA5 bµi kNc6t9lb. trouvé au camp de Jose Kusugak

■ Taanna nunaup manninga nanijaulauqtuq Jose Kusugakkut aullaaqsi- Earth’s Egg L’œuf terrestre mavvigilauqtangani ❘ By Jose A. Kusugak ❘ Par Jose A. Kusugak

A friend of mine dropped by my office Un de mes amis est venu me voir the other day, happy but puzzled. His wife hadn’t been au bureau; il était heureux mais perplexe. able to get pregnant so they adopted a child—and as Son épouse était incapable d’enfanter et ils soon as they did, she got pregnant. ont adopté un enfant. Dès qu’ils l’ont fait, elle est devenue enceinte. ’ve heard this story many times over. It reminded me of an example well known to Inuit—how geese and other birds ’ai entendu cette histoire plusieurs fois. Iuse an ingenious method to conceive. They place stones in Elle me rappelle un exemple bien connu their nests to trigger production of their own eggs. Once Jdes Inuits, soit la méthode ingénieuse they lay eggs, they get rid of the stones. qu’utilisent les oies et d’autres oiseaux pour la There are other natural mysteries with which Inuit are conception. Ils déposent des pierres dans leurs familiar. Some seals, for example, carry rocks to pound on nids pour amorcer la production de leurs the bottom of the ice for reasons unknown to humans. propres œufs. Lorsqu’ils pondent des œufs, Perhaps they do it to find mates, for entertainment, or as a ils enlèvent les pierres. form of communication. Whatever the reason, hunters have Les Inuits connaissent d’autres mystères recovered a number of these so-called seal pounder rocks naturels. Certains phoques, par exemple, UKIUQ 2006 INUKTITUT wk4tg5 49 bwm ❘ TAIMA

from under the armpits of the transportent des pierres pour frapper le fond de la glace; et on ignore pourquoi ils le font. Ils cherchent animals. One of Nunavut’s MLAs peut-être à attirer un conjoint, à se divertir ou peut-être à communiquer. Quelle qu’en soit la raison, les even has one in his office as chasseurs ont trouvé plusieurs de ces pierres de frappe de phoques dans les aisselles des animaux. Un des a keepsake. députés du Nunavut en conserve une dans son bureau comme souvenir. Earth eggs are another “unex- Les œufs terrestres représentent un autre mystère. Les créateurs croyaient qu’ils produiraient des animaux plainable.” Founders believed they désirables. Mon épouse et moi avons récemment trouvé un œuf à notre camp. La tradition inuite dit qu’il ne would hatch into desirable animals. faut pas les briser, car la température pourrait s’en trouver affectée. Nous avons donc respecté la tradition. Recently, my wife and I came Nous avons quitté le camp pendant quelque temps, et lorsque nous sommes revenus, l’œuf avait éclos. across an unhatched one at Est-ce Dieu qui a créé le ciel et la terre ou est-ce le Big Bang? Essayez de vous imaginer suivre les instructions our own camp. Inuit tradition que Dieu a données à Moïse pour bâtir l’Arche d’alliance. Est-ce que ça fonctionnerait? Personne ne le sait. dictated that we shouldn’t disturb Ce que je sais, c’est que nous devons préserver la terre. C’est tout ce que nous avons pendant que it—breaking one is said to cause nous l’habitons. havoc with weather—and we respected that tradition. We left camp for a while and by the time we returned, the egg had hatched. Did God create the heavens and the Earth or was it the Big Bang? Nunaup Manninga Imagine following God’s instructions to Moses to build the Ark of the ❘ Titiraqtuq Jose A. Kusugak Covenant. Would it work? No one knows for sure. I do know, however, Piqannarijara aglavvittinnualaurmat that we must take good care of this ippaksaaniulauqtumi, quviasulluni kisiani naluliuqqasimalluni. earth. It is all we have while we Nulianga najjilirunnalaungimmat surusirmik live here. tigualilauqtuuk - tiguatuaramillu, najjililauqtuq.

amanna amisuaqti tusaqattaqsimaliqtara. Iqqaijjutigilaurakku atuutiginnguarlugu Inungnit qaujimajauttiaqtuq - kanguit asingillu tingmiat piusiujumik manniktaarnirmut. Ujararalaanik pikiurminuaqsiqattarmata Tmanniktaaqtuliqpallianiarmata. Pikiukalituaraangamik, ujararalaat pijaqtiqtauliqattaqtut. Asinginniktauq kamanaqtuqaurmingmat Inuit sungiummatisimajanginnik. Ilangit nattii, una atuutiginnguarlugu, ujaranik ajjaqsivaktut sikuup ataanut tuurutiksanginnut Inungnit qaujimajaungittuq kisumut taimailiurniqarmangaata. Immaqaa nuliariniaqtamingnik nanisinasuarlutik, kipinnguijarlutik, uvvaluunniit tusaumatittinasuarnirmut. Kisumukkiaq pijjutimut, angunasuktiujut nanisiqattaqsimajut tamakkuninga nattirnik ujaqqanut tuurutiqaqattaqtunik nirjutiup uningani. Ilangat Nunavummi maligaliuqti aglavvimmiu- taqarmat takuvaarilluniuk. Nunaup manningittauq “nalunaigaksaungimmijut.” Nanisiqattaqsimajut ukpirusuktut pijuminaqtuulirlutik nirjutinngurajarlutik. Maannarataangulauqsimajumi, nuliaralu aqqusaarilaurannuk inuqsimangittumik aullaaqsimavvigilauqtattinni. Inuit iliqqusituqangaguuqtumik pagvisariaqanngitavut - suraktauppat silallirutaugajarmat - tamannalu iliqqusirijaujuq ikpiginasuattiaqattaqtavut. Aullaaqsimavvigijattinnit aullaqsimakainnaqtilluta utirvigilirmigattigut, mannik inuqtuviunivuq. Guuti qilammik nunarjuamik sanajuviniuvaa uvvalu qaaqtuviniuva? Isumaginnguarlugu Guutiup atuqusimajavininga Muusisi sanaluni angiqatigiigutiup puuriniaqtanganik. Kajusiniqarajalauqpaa? Qaujimajaullaringittuq. Qaujimajungali, taimaikkaluaqtillugu, tamatuminga nunarjuamik kamagijaqattiariaqar- nittinnik. Pigijatuarigattigut tamaani nunaqaqtilluta. 2006 srs6 50 INUKTITUT wk4tg5 k∫5 w6vNw/6†5, k∫u4 ≈6r4ymico6g6, k∫u4 grjx4tbsic6g6 — µ8N Xw2Ùkx6tbs?o6S6 tnmw6h3lA x3ÇAu¡ New Staff, New Design, New Direction — now printed 4 times a year! Nouvelle équipe, nouvelle mise en page, nouvelle direction — maintenant imprimé 4 fois par année! Nutaaq iqqanaijaqtiit, nutaamik aaqqiksimaniqaliqtuq, nutaamik tukimuaktitauniqaqtuq — maanna paippaanuaqtitauvaliqpuq tisamaiqsarluqu arraagumi!

x3ÇAbµ5 eu3DxZ∫c5b3i6 G$ n6rbs?4g5H: vNbu: $25 vNbs2 ®Ns/q5tA5 uxoZ3i: $35 uxoZw5 ®Ns/q5tA5 kNo3JxaJi: $40 uxoZw5 ®Ns/q5tA5 Gwk4tg5 eu3DxZ6 wk1kx6t6bsc5b6S6 WINTER HIVER UKIUQ xrcq5©9lA vNboµuH

wkw5 xgc5b6ym/q8i4 scsyc3i6 • GIVING VOICE TO THE INUIT EXPERIENCE srs6 w L’EXPRESSION DE L’EXPÉRIENCE INUITE • INUIT ATUQATTAQSIMAJANGINNIK UQAUSIQARNIQ Yearly subscription (4 issues): Canada: $25 CAD US: $35 USD 06Inuktitut International: $40 USD (Inuktitut magazine is delivered free of charge to Inuit households across Canada) Abonnement annuel (4 numéros) : Canada : 25 $ CAD États-Unis : 35 $ USD International : 40 $ USD (La version inuktitut du magazine est livrée sans frais aux foyers inuits partout au Canada) Arraagutamaat qimirruagataaqattarniq (4 saqqitauvaktut) kanataup kiinaujangittigut Jxb8 gg, B≈r6ti5 WsQ/s5tx6g6 Kanatami: $25 Jordin Tootoo, hockey superstar Mialigarni: $35 mialigait kiinaujangittigut Jordin Tootoo, l’étoile du hockey Jordin Tootoo, haakiqtinit Nunalirjuangujuni: $40 mialigait kiinaujangittigut piugijauttiaqtuq (Inuktitut qimirruagaq inungnuaqtiqtauqattaqpuq akiqangittuullugu Kanatalimaami) n6rb6 • ISSUE • NUMÉRO • SAQQITAQ 99 $6.25

tt6v4fF4f5 s=?¬8•5 h4vJf5 eu3DxZu4 try/sJ8N6g5 sKz: Name: Mail or fax subscription orders to: Poster ou télécopier vos commandes Mailing Address: pour abonnement à : Titiqqakkuvikkut uvvaluunniit sukkajukut qimirruagamik tikisijaujunnaqtut uvunga: City: Province: Postal Code: Inuktitut c/o Inuit Tapiriit Kanatami Country: 170 Laurier Ave. W. Suite 510 Ottawa, ON K1P 5V5 ❒ ❒ Fax: 613-234-1991 VISA MASTERCARD

Card Number: ✂

Expiry Date: Signature on Card:

s9lu g4yCMsE5¡ Subscribe today! Abonnez-vous dès aujourd’hui! Ullumi tuksiralaurit! www.itk.ca