3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 30

Montagne de et Parc Naturel Régional - 70 km Route du Champagne

LILLE

A26 N31 SORTIE

PARIS Tinqueux Reims 2-3 Vrigny 1 Coulommes- 4 N44 la-Montagne Pargny-lès-Reims

N51 Jouy-lès-Reims A4

D980 Villedommange Sacy

Ecueil Rilly-la- D386 Montagne -le 5-6 Coquet D26 26 7 10 11-12 8-9 Maison du Parc Villers- Chigny Mailly- 13 Allerand les-Roses Champagne Villers-Marmery Parc Na d turel e la Mo Régio ntagn nal e de Re D9 ims Saint- 14 Trépail Imoges Louvois D26 Tauxières-Mutry D9 Fontaine-sur-Aÿ 18-19 D19 Avenay-Val-d’Or 20-21 15-16 LYON Dizy D19 D34 17 Condé-sur- 22-23-24-25 D1 D201 Aÿ Tours- Epernay sur-Marne Mareuil-sur-Aÿ

N

0 5 km

Kasteel Bebloemde stad, bebloemd dorp Bijzondere bouwstijl Park, tuin Kerk Uitkijkpunt met voorzieningen Natuurlijke bezienswaardigheid Museum Toeristeninformatiepunten De Falxen van Verzy 30 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 31 Montagne de Reims

aarom zou u uw rondrit niet beginnen bij Whet voormalige Jezuïetencollege, waar u in de geschiedenis van Reims kunt duiken en waar de drie eeuwen oude wijnstokken het eerste mysterie van deze route vormen. Na de onder- grondse gangen van de stad (talrijke wijnkelders kunnen bezocht worden), het museum Hôtel Le Vergeur, het Museum der Schone Kunsten… ontdekt te hebben, gaat u op pad om kennis te maken met de andere, geheime en intieme zijde van de Champagnestreek, met een eerste pauze in Gueux. Te Vrigny beginnen de eerste wijngaarden, die zich vermengen met de duizenden bloemen van Coulommes-la-Montagne. Een stukje verder verbergt de kapel Saint-Lié zich op de top van een heuvel. Vanaf het pad dat om de heuvel heen loopt overziet men de hele regio: de laagvlakte van Reims tot de hoogvlakte van Saint-Thierry, en in het midden van een smeedijzeren kruis, dat de instrumenten van de Passie draagt, de massieve klokkentoren van Villedommange geplaatst op een kerk (12e-16e eeuw) waarvan de geplande afmetingen zo enorm waren, dat deze nooit afgebouwd is!

U bevindt zich in het hart van de “Petite Montagne” © Klaus Gräber die u zal bekoren om de rijkdom van zijn kerken: die van Sacy, met een lange, elegante spits, die van Chamery en zijn klokkentoren van 57 meter en vervolgens die van Sermiers met zijn bolvormi- ge klokkentoren… 31 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 32

© Georges Paté

U bent nu in de “Grande Montagne”, het rijk van de Pinot noir, één van de drie druivensoorten die gebruikt worden voor het maken van champagne. Geniet van het aangename Chigny-les-Roses, een

Route du Champagne dorp dat gemarkeerd is door de herinnering aan Madame Pommery en haar rozentuin. Deze bloem, waarvan er talrijke soorten te vinden zijn in de Champagnestreek, behoedde vroeger de wijngaard tegen ziektes. Vlak voor Mailly-Champagne lijkt een beeldhouwwerk van Pages, midden in de wijn- gaard, uit een andere wereld te komen. In de pedagogische steengroeve kunt u tijdens een

© Olivier Frimat georganiseerd bezoek (inlichtingen in het Regionale Natuurpark van de Montagne de Reims) de Champagnestreek tot diep in de kern bekijken. Het circuit volgt gedeeltelijk de omtrek van het Natuurpark, waarin een woud van 50.000 hectare er om vraagt ontdekt te worden. Niet ver daar vandaan ligt het bijzondere dorpje Verzenay, diep in een vallei met aan de ene kant een windmolen en aan de andere kant een vuurtoren uit 1909, die in 1999 het museum van de wijngaard werd. Vervolg uw weg en na slechts enkele kilometers © Bernard Sivade ontdekt u Verzy, een zeer oud wijnstadje. Het bos met de Falxen van Verzy omvat ca. 1000 kronkelende beukenbomen met een parasolvormige kruin, waarvan de onduidelijke oorsprong voldoende gespreksstof oplevert. Dit mag u niet missen! U bevindt u op het hoogste punt van de Montagne de Reims: de Mont Sinaï (283 m).

Vervolgens kunt u genieten van de kleine wegget- jes tussen de laagvlakten, wijngaarden en bossen tot aan Ambonnay, met zijn honderd jaar oude 32 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 33

wijnpers, zijn fontein, zijn uithangborden en de Saint-Réol kerk. Een kleine lus tot Bouzy, dat beroemd is om zijn rode wijn. Het gilde van Champagne schepen van Bouzy nodigt u uit met de auto de in enkele cijfers Montagne de Reims “le chemin des vignes” te volgen onder 293 miljoen verzonden begeleiding van een audiocassette en een boekje flessen in 2003 waarmee u meer te weten kunt komen over het 10.607 champagnemerken werk in de wijngaard en over de productie van 15.113 champagnebedrijven deze bijzondere wijnen. 60 handelscoöperaties 284 handelaren die werk Te Louvois kunt u door het indrukwekkende hek bieden aan 5.000 personen een kasteel in privé bezit uit de 17e eeuw en zijn 32.000 personen in totaal door Le Nôtre ontworpen park ontwaren. Via de Bron CIVC glooiende weg komt u uit in Avenay-Val-d’Or. Van hieruit kunt u kiezen voor Mutigny en zijn uitzicht over Epernay en de dorpjes hier omheen of Mareuil-sur-Aÿ.

Bij het binnengaan van het dorp komt u langs de zeer steile “Clos des Goisses” één van de weinige ommuurde wijngaarden van de Champagnestreek. De twee wegen komen weer samen te Aÿ. Vroeger verschanste dit stadje zich achter dikke vesting- muren; Franse en buitenlandse vorsten bezaten hier landgoederen en pershuizen. Achter de Saint-Brice kerk (portaal in flamboyante gotische stijl) kan men een mooi vakwerkhuis bewonderen, het zogenaamde pershuis van Henri IV, die zich graag sire van Aÿ liet noemen.

U bent alweer aangekomen in Epernay, de hoofd- stad van de Champagne, waarvan de activiteit “aan de oppervlakte” een contrast vormt met de © Bernard Sivade rust die er heerst in de honderd kilometers wijnkelders, waar miljoenen flessen rusten. Een andere wereld om te ontdekken…

33 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 34

Coulommes-la-Montagne

Goede 4 Champagne Ponson Père et Fils Dhr. en Mw. Ponson Pascal ◆ Familie van wijn- adressen bouwers in de Champagnestreek sinds 4 generaties. Het landgoed en het dorp hebben de classificatie van 3 bloemen. Rondleiding. De wijngaarden, pershuizen, Montagne de Reims gistkuipen en wijnkelders in Romaanse stijl. Wijnproeven Route du Champagne en verkoop in de typische sfeer van de streek. Parc Naturel Régional 1 rue de la Fontaine 51390 Coulommes-la-Montagne Reims Tel 00 33 (0) 3 26 49 20 17 00 33 (0) 3 26 03 61 95 1 Champagne G. H. Martel et Cie Fax 00 33 (0) 3 26 49 76 48 De in de buurt van de basiliek Saint-Remi gevestigde Champagne G. H. Martel nodigt u uit zijn in Gallo- Romeinse krijtgroeven gegraven wijnkelders en zijn eco- museum te ontdekken. Aan het einde van het bezoek kunt u bij het wijnproeven 3 champagnes met elkaar ver- gelijken en de knowhow van dit familiebedrijf ontdekken. 17 rue des Créneaux - 51100 Reims Tel 00 33 (0) 3 26 82 70 67 Fax 00 33 (0) 3 26 82 19 12 Chamery © Michel Jolyot Vrigny 5 Caveau Champagne Lallement en het Treintje van de wijngaarden 2 Champagne Marie- de Latour van de Champagnestreek ◆ Marie-France de Latour Familie van wijnbou- Pascal Lallement ◆ Deze wijnbouwer biedt u wers sinds 1770. Sinds 1961 oogst Marie-France de een complete structuur om de Champagnestreek te Latour zelf haar druiven en maakt zij zelf haar champ- ontdekken: zijn wijnkelder, zijn feestkelder voor maal- agne. Typisch, zeer fleurig huis. Bezoek met uitleg over tijden. Zijn begeleiders kunnen u wegwijs maken en de wijngaard en de wijn. Op 2 km van de golfbaan van met zijn toeristentreintje trekt u door de wijngaar- Reims en de afrit Reims-Tinqueux van de snelweg. den… Groepen reserveren. Clos Saint-Vincent – BP 2 - 51390 Vrigny 29 rue de l’Eglise - 51500 Chamery Tel 00 33 (0) 3 26 03 60 41 Tel 00 33 (0) 3 26 97 66 00 Fax 00 33 (0) 3 26 03 64 05 Fax 00 33 (0) 3 26 97 61 78 Mobiele telefoon 00 33 (0) 6 85 10 28 86 Mobiele telefoon 00 33 (0) 6 08 22 00 53 [email protected] 3 Champagne Roger Coulon 6 Champagne Bonnet-Ponson Isabelle et Eric Coulon ◆ Op 10 min. van Reims nodigen Isabelle en Eric Coulon u uit hun wijnkelders, Marianne, Lucille, Thierry en Cyril Bonnet ◆ pershuis en gistkuipen te bezoeken te Vrigny, een In het hart van de wijngaarden van de Montagne de bekoorlijk dorpje met de classificatie 1er cru, gelegen Reims ontvangt het bedrijf Bonnet-Ponson u het hele aan de Champagneroute. U ontdekt hier alle stappen jaar, op afspraak. Sinds 6 generaties geven de fami- van de bereiding van een uitstekende wijn en aan het lies Bonnet en Ponson de plek een persoonlijk tintje. einde van het bezoek wordt u uitgenodigd de cham- Wijngaard, pershuis, gistkuipen, museum gewijd aan pagne van Roger Coulon te proeven, die in diverse de wijnpomp, de wijngaard en de wijn, alsmede het gespecialiseerde bladen en wijngidsen vermeld wordt. plezier champagne te proeven. De liefhebbers van 12 rue de la Vigne du Roy – 51390 Vrigny ontdekkingen zijn van harte welkom! Tel 00 33 (0) 3 26 03 61 65 20 rue du Sourd - 51500 Chamery Fax 00 33 (0) 3 26 03 43 68 Tel 00 33 (0) 3 26 97 65 40 [email protected] Fax 00 33 (0) 3 26 97 67 11 www.champagne-coulon.com [email protected]

ChampagneMuseum Toegang voor gehandicapten

34 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 35

Chigny-les-Roses Verzenay

7 Champagne J. Dumangin Fils 11 Vuurtoren van Verzenay Gilles Dumangin ◆ Meerdere malen onderscheiden De in 1909 voor reclamedoeleinden gebouwde champagnehuis. Presentatie en uitleg van de weg die de Vuurtoren van Verzenay is nu een museum waarin u druif en zijn sap afleggen in de wijnkast, plus zijn de bijzonderheden van de Champagnestreek, de verwerking tot champagne. Presentatie van de wijngaard geschiedenis van zijn wijngaarden, het werken met

en de wijn met foto’s. wijn en de plaatselijke tradities kunt ontdekken. Montagne de Reims 3 rue de Rilly - BP 23 - 51500 Chigny-les-Roses Musée de la Vigne - 51360 Verzenay Tel 00 33 (0) 3 26 03 46 34 Tel 00 33 (0) 3 26 07 87 87 Fax 00 33 (0) 3 26 03 45 61 Fax 00 33 (0) 3 26 07 87 88 [email protected] [email protected] www.champagne-dumangin.com www.lepharedeverzenay.com © Michel Jolyot Ludes-le-Coquet

8 Champagne Coqueret-Bénard In de Cellier aux Lys, in Lodewijk XIII stijl leggen de eigenaren u uit hoe champagne gemaakt wordt aan de hand van een originele tentoonstelling, waar verleden en heden hand in hand gaan. Het bezoek wordt voort- gezet met een ontdekkingstocht door de wijngaarden 12 Champagne Louis Dousset van de Montagne de Reims en eindigt in de kelder uit Champagne Louis Dousset werd in 1844 opgericht door de 18 eeuw. Uw gastheren laten u hun zeer elegante, een familie van wijnbouwers. Het bedrijf is gespeciali- op traditionele wijze geproduceerde champagne pro- seerd in de productie van wijnen uit één druivensoort even, waarvan de subtiele assemblage de uitgesproken blanc de noirs en blanc de blancs. Oude gewelfde kelder aroma's van Chardonnay doen uitkomen. van baksteen uit de streek. Micromuseum. Wijnproeven 14 rue Victor Hugo - 51500 Ludes-le-Coquet in de familiekelder. Buffetten en recepties voor groepen Tel 00 33 (0) 3 26 61 13 31 (25-50 pers.). Geopend op zo. op afspraak. Het dorp Fax 00 33 (0) 3 26 08 91 83 heeft de classificatie grand cru. 8 rue Werlé - 51360 Verzenay 9 Champagne Forget-Chemin Tel 00 33 (0) 3 26 83 99 08 Fax 00 33 (0) 3 26 83 55 80 ◆ Thierry Forget Wijnbouwer, eigenaar die zijn [email protected] eigen druiven oogst sinds vier generaties, een vrien- delijke ontvangst, wijnproeven met uitleg. Inwijding in de œnologie, deelname aan de actie “A la découverte Verzy des Champagnes”. Een bruisende etappe! 15 rue Victor Hugo - 51500 Ludes-le-Coquet 13 Champagne Etienne Lefèvre Tel 00 33 (0) 3 26 61 12 17 Etienne Lefèvre ◆ Wijngoed met traditie, gebouwd Fax 00 33 (0) 3 26 61 14 51 tijdens de tweede helft van de 19e eeuw. Vlakbij de [email protected] beroemde Falxen van Verzy en het Museum van de wijngaard te Verzenay. Gelijkvloerse kelders met Mailly-Champagne spitsbogen op meer dan 15 m diepte. Micromuseum van de wijngaard en de wijn. 10 Champagne Mailly Grand Cru 30 rue de Villers - BP 14 - 51380 Verzy Tel 00 33 (0) 3 26 97 96 99 ◆ Jean-François Préau Kom onze champagne Fax 00 33 (0) 3 26 97 97 59 proeven in onze panoramazaal met een prachtig [email protected] uitzicht over de wijngaarden van de la Montagne de www.champagne-etienne-lefevre.com Reims en de kathedraal. Lange kelder van 1 km, uitgegraven in het krijtsteen op 19 m diepte. Om van een optimale 28 rue de la Libération - 51500 Mailly-Champagne Tel 00 33 (0) 3 26 49 41 10 ontvangst te profiteren, raden wij Fax 00 33 (0) 3 26 49 42 27 u aan uw komst aan te kondigen. [email protected] Telefoneer om een afspraak www.champagne-mailly.com te maken. 35 3382_éxé 18à37 RTC_NL 1/02/05 14:20 Page 36

Trépail Bouzy

14 Champagne Fredestel 18 Caveau le Bouzy Rouge Bertrand Jacqueminet ◆ Familiebedrijf waar men Alain Vesselle ◆ Kweker die zelf zijn druiven oogst vriendelijk ontvangen wordt. Pershuis en traditionele en zijn champagne maakt. Dagelijks en na reserve- manier van flessendraaien. ring: uitgebreid bezoek aan de kelder gevolgd door Bezoek met uitleg van de druiventros tot het wijn- wijnproeven of een hapje in onze kelder tegenover proeven. Receptiezaal. Trépail biedt een 1er cru en de de wijngaard. Groepen van 30-100 pers. Geopend Route du Champagne Chardonnay is koning in een regio van Pinot noir. tijdens de druivenpluk.. 3 rue Pierre Brunet - 51380 Trépail 8 rue de Louvois - 51150 Bouzy Tel 00 33 (0) 3 26 57 06 19 Tel 00 33 (0) 3 26 57 00 88 Fax 00 33 (0) 3 26 57 92 20 Fax 00 33 (0) 3 26 57 09 77 Mobiele telefoon 00 33 (0) 6 12 64 21 06 www.champagneavesselle.com [email protected] www.vitiplus.com/champagne.fredestel 19 Champagne E. Barnaut Ambonnay Laurette en Philippe Seconde ◆ Zij zetten de familietraditie voort. In hun ouderwets gezellige 15 Champagne Marguet-Bonnerave winkeltje uit het einde van de vorige eeuw wacht u een persoonlijke ontvangst. Tijdens het gezellige Familiewijngaard op drie “grand cru” gebieden: wijnproeven ontdekt u een compleet assortiment Ambonnay, Bouzy en Mailly (70 % Pinot noir, 30 % champagnewijnen, rode Bouzy en sterke dranken uit Chardonnay). Authentieke champagnewijnen. Vol aro- de Champagnestreek. ma’s. Dagelijks een bezoek aan de wijnkelder. In het 1 place André Collard - 51150 Bouzy weekend op afspraak en uitsluitend ‘s ochtends tussen Tel 00 33 (0) 3 26 57 01 54 10u en 12.30u. Inwijding in het wijnproeven. Fax 00 33 (0) 3 26 57 09 97 14 rue de Bouzy - 51150 Ambonnay [email protected] Tel 00 33 (0) 3 26 57 01 08 www.champagne-barnaut.com Fax 00 33 (0) 3 26 57 09 98 [email protected] Avenay-Val-d’Or

16 Champagne Serge Pierlot 20 Champagne William Saintot ◆ Agnès en Serge Pierlot Een andere manier om Nathalie Trébutien ◆ Garantie van de authentici- champagne te ontdekken. Agnès en Serge Pierlot teit en het eigen karakter van onze champagnewijnen. bieden u een origineel bezoek aan het familiebedrijf. Druivenproductie en productie van onze wijnen op het Pershuis uit de 18e eeuw. Gewelfde kelder met twee landgoed. verdiepingen, 100 m lang. Specialiteit: Champagne Vlakbij de Saint-Trezain kerk. Ontvangst door de wijn- extra-brut. boer. 10 rue Saint Vincent - 51150 Ambonnay 4 rue Charles de Gaulle - 51160 Avenay-Val-d’Or Tel 00 33 (0) 3 26 57 01 11 Tel 00 33 (0) 3 26 52 32 87 Fax 00 33 (0) 3 26 57 60 92 Fax 00 33 (0) 3 26 59 09 04 [email protected] www.champagne-william-saintot.com

Tours-sur-Marne 21 Champagne Jean Augustin et Fils 17 Champagne Lamiable Familiebedrijf gelegen in het hart van de champagne- ◆ Bij uw bezoek aan Tours- Jean-Pierre Lamiable wijngaarden (1er cru). De wijngaard wordt door mid- sur-Marne, grand cru ontmoetingspunt van de wijn- del van geleide bestrijding behandeld, met gras gaarden, laten wij u onze champagnewijnen afkomstig bezaaide wijngaarden. uit één wijngaard proeven en onze verschillende collecties ontdekken tijdens het bezoek aan onze 2 route de Germaine - 51160 Avenay-Val-d’Or gewelfde kelders en wijnkasten. Bezoek uitsluitend Tel 00 33 (0) 3 26 52 31 20 op afspraak. Fax 00 33 (0) 3 26 58 07 33 [email protected] 8 rue de Condé - 51150 Tours-sur-Marne www.champagne-jean-augustin-et-fils.net Tel 00 33 (0) 3 26 58 92 69 Fax 00 33 (0) 3 26 58 76 67 [email protected] 36 3382_éxé 18à37RTC_NL1/02/0514:20Page37

© Jacques Guillard - Scope bouwer latenontdekken. onze zowelambachtelijkealsmoderneactiviteitvanwijn- debezoekerscomplexiteitvan Onzepassie: vinificatie. omteeindigenbijde het plantenvandewijnstokken, en kwekerssinds3generatiesonsvakbegintmet voor dechampagne. familie Leboeufukennismakenmetzijn vakenliefde produceren enopdezebuitentijdseplaats laatde deze betoverendeplekaluitgekozenom zijnwijnte otnvtn Geleideteeltenvoedselveiligheid(HACCP). houten vaten. koudedébourbageenvinificatieineiken- en verleden: tigde familieGiraud-Hémartgeeftuitdrukkingaanheden Claude Giraud Aÿ Vincent Leboeuf René enNicoleGoutorbe 24 Champagne Pierre Champagne Leboeuf 24 Giraud ChampagneHenri 22 23 Champagne Goutorbe Champagne 23 [email protected] Fax 0033(0)326548511 Tel 0033(0)326552170 9 bisrueJeanson-51160 Aÿ Tel 0033(0)3265503 87 11 rueSaint Vincent -51160 Aÿ [email protected] Fax 0033(0)3265549 Tel 0033(0)3265518 71 bdCharlesdeGaulle-51160 Aÿ Père etFils ◆ De sindsde17eeeuwin Aÿ geves- ◆ De goedekoningHenriIVhad ◆ Wij zijnwijnbouwers Champagne Elodie Thorin bezoek aandewijngaard. proeven gecombineerdwordtmetgastronomieeneen waarbijwijn- het ontdekkingsparcoursvantweedagen, inwijding inhetwijnproevengedurendeenkeleurentot vande hele jaardoordiversesessiesaangeboden, Erwordenuhet en uwnieuwsgierigheidtebevredigen. plek omdegeheimenvanchampagnetewaarderen de Villa Bissingerisdeideale toevallige bezoekerbent, professioneelofeen student, Of unuwijnliefhebber, cru champagnewijnen. Didier Herbertpresenterenuhungrand cru en1er Sandrine en uinéénvanzijnproefkelders. Hachette, sinds 1994vermeldstaatinde Wijngids van dat ontvangthetwijngoed Herbert, van 3bloemen, ineendorpmetdeclassificatie vanReims, Op 5min. Rilly-la-Montagne 6ChampagneDidierHerbert 26 5VillaBissinger : 25 www.villabissinger.com [email protected] Fax 0033(0)326557879 Tel 0033(0)3265578 15 rueJeanson-51160 Aÿ Villa Bissinger www.champagneherbert.fr [email protected] Fax 0033(0)326034464 Tel 0033(0)32603 41 53 32 ruedeReims-51500Rilly-la-Montagne het genoegen van hetproeven ◆ Institut Internationaldes Vins de 37 Montagne de Reims