De Nieuwe Politicus MICHIEL ZONNEVELD WAS HET DOSSIER Peper dat donderdag in deze krant stond, compleet? Wat in elk geval onderbelicht is gebleven, is dat de affaire ons leerde welke eigenschappen een Haags politicus moet hebben om te overleven. Dat een grote reputatie, intellectuele capaciteiten en bestuurlijke ervaring niet genoeg zijn, ondervond ook . [email protected]

Er zijn nog meer interessante overeenkomsten tussen Peper en Van Thijn. Ze zijn politiek groot geworden in de jaren zeventig, ze belandden 'als politieke zwaargewichten' op het departement van Binnenlandse Zaken en ze waren burgemeester van een grote stad.

Wat zou het interessant zijn beide heren te horen spreken op een seminar over De Kunst Van Het Politiek Overleven. Als burgemeester waren ze argeloos geworden, door de loftuitingen van hun ondergeschikten. Omdat ze benoemd waren door de kroon, waren ze minder gevoelig voor de luimen van de gekozen vertegenwoordigers in de gemeenteraad.

De eerste les die deelnemers aan zo'n seminar zouden leren, kregen we donderdag al van VVD-politicus . ''Met een iets nederiger houding, met de hoed in de hand, had mijn voorganger een hoop ellende kunnen voorkomen,'' zei de Rotterdamse burgemeester in deze krant. De oppositie klaagt wel over 'de excuuscultuur' van paars. Maar waarom zou de oppositie dat doen, denkt u? Omdat het een effectief verdedigingsmiddel is.

Les twee krijgen we van Ron Niessen. Hij was topambtenaar op het ministerie van Binnenlandse Zaken en bekleedt nu de Leerstoel in , waar hij zich bezighoudt met bestuurlijke integriteit. Niessen raadt politici aan er altijd op verdacht te zijn dat hun integriteit ter discussie komt te staan. Bewaar dus je bonnetjes in een schoenendoos. Reken er niet zonder meer op dat je ambtenaren je zaken goed regelen. Organiseer je eigen controle. Je zou eraan toevoegen: leid vanaf je pubertijd een kleurloos leven. Geen drugs of andere liederlijkheden. Geen fiscale slimmigheidjes.

Les drie: pas op dat je niet wordt meegezogen in een affaire, houd afstand als een medepoliticus in problemen verkeert. Laat hem niet vallen, want als de beschuldigingen onjuist blijken te zijn, sta je er slecht op. Maar ga niet onvoorwaardelijk achter hem staan, want als de aantijgingen wel juist zijn, is het ook mis. Ik dacht eraan voor dit onderdeel als gastdocent te vragen.

Les vier volgt uit les drie: reken nooit op de loyaliteit van je partijgenoten, ook al hebben ze je enkele maanden eerder nog gesmeekt om naar Den Haag te komen. Zodra een politicus wordt gezien als 'een risico voor de partij', is hij 'gezien'. Het is dan beter zelf resoluut het heft in handen te nemen en af te treden.

Les vijf leerde al snel na zijn aantreden: leg je nooit vast op doelstellingen die te meten zijn. Meer in het algemeen: zeg nooit wat je van plan bent. Want als het dan misgaat, word je erop aangesproken. In Nederland is altijd iedereen verantwoordelijk en dus niemand. Het is verder altijd verkieslijker helemaal niets te doen dan te falen. Pepers collega's vonden het dan ook erg onverstandig dat hij beloofde dat Nederland in vier jaar veiliger zou worden.

Herinnert u zich nog de manier waarop premier Lubbers zich in de jaren tachtig moeilijkheden op de hals haalde? Hij zou aftreden als er één miljoen geregistreerde werklozen waren. Meteen riepen linkse ac tiegroepen iedereen die geen baan had (ook jongeren die thuis woonden, en huisvrouwen) op zich als werkzoekende te laten registreren. Het enige dat erop zat, was het begrip werkloosheid strikter te definiëren.

Les zes: loop nooit uit de pas. Een minister dient zich op zijn vakgebied te concentreren. Kok was niet meer te genieten toen het essay van Peper de wereld rondging. Wat las de premier daar? Een oproep tot nieuw leiderschap. Bedoelde Peper daar soms iets mee?

Rest mij te melden wie volgens de lezers van deze krant voorzitter van de PvdA moet worden: de Amsterdamse advocaat . De oud-leider van de Amsterdamse PvdA verslaat onder anderen Bart Tromp, , Bram Peper, Beatrix, Johan Cruijff, Wim Kok, Ad Melkert, Felix Rottenberg, Marjanne Sint, Jeltje van Nieuwenhoven, , Mo Mowlam, Jaap van der Aa en Hanneke Groenteman met groot verschil.

Zijn aanhangers verwachten veel van hem: inspiratie, ideeën, durf, hart en ziel. De deelnemers aan het seminar o ver De Kunst Van Het Politiek Overleven weten dat Van der Laan ten dode is opgeschreven als hij die verwachtingen waarmaakt.

Trefwoord(en): Binnenlandse politiek, Lokale politiek, Politiek en Staat, Binnenlandse Politiek, Gemeenten Geografie: , amsterdam, europa, west europa, nederland, zuid holland, noord holland Rubriek: Michiel Zonneveld