S e j m Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VII

Sprawozdanie Stenograficzne z 14. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

w dniu 11 maja 2012 r. (trzeci dzień obrad)

Wa r s z a w a 2 0 1 2

str. str.

TREŚĆ

14. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 11 maja 2012 r.) str. str.

Wznowienie posiedzenia Poseł Zbigniew Kuźmiuk...... 278 Komunikaty Poseł Jacek Bogucki...... 278 Sekretarz Poseł Marek Wojtkowski ...... 267 Poseł Stanisław Piotrowicz ...... 278 Zmiana porządku dziennego Poseł Joachim Brudziński ...... 279 Marszałek...... 267 Poseł Maria Zuba ...... 279 Sprawy formalne Poseł Jadwiga Wiśniewska ...... 280 Poseł Mariusz Błaszczak ...... 267 Poseł Mariusz Orion Jędrysek ...... 280 Punkt 5. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Anna Bańkowska ...... 280 nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Poseł Jacek Bogucki...... 281 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Robert Telus...... 282 o emeryturach i rentach z Funduszu Poseł Ryszard Zbrzyzny...... 282 Ubezpieczeń Społecznych oraz niektó- Poseł Dariusz Bąk ...... 282 rych innych ustaw (cd.) Poseł Romuald Ajchler ...... 283 Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń...... 268 Poseł ...... 283 Poseł Marek Kuchciński ...... 268 Poseł ...... 283 Poseł Joachim Brudziński ...... 283 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Zbigniew Kuźmiuk...... 284 Wznowienie posiedzenia Poseł Tadeusz Iwiński ...... 284 Sprawy formalne Poseł Janusz Śniadek ...... 285 Poseł Ludwik Dorn ...... 268 Poseł Bartłomiej Bodio ...... 285 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Anna Bańkowska ...... 285 Poseł Tadeusz Woźniak ...... 286 Wznowienie posiedzenia Poseł Elżbieta Rafalska ...... 286 Punkt 5. porządku dziennego (cd.) Poseł Andrzej Dera ...... 286 Poseł Elżbieta Rafalska ...... 269 Poseł Romuald Ajchler ...... 287 Poseł Patryk Jaki ...... 270 Poseł Bartosz Kownacki ...... 287 Poseł Tadeusz Iwiński ...... 270 (Przerwa w posiedzeniu) Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski...... 270 Głosowanie Wznowienie posiedzenia Marszałek...... 271 Punkt 5. porządku dziennego (cd.) Poseł ...... 271 Głosowanie Poseł Andrzej Romanek ...... 271 Marszałek...... 287 Poseł Tomasz Kamiński ...... 272 Poseł Arkadiusz Mularczyk...... 288 Poseł Anna Bańkowska ...... 272 Poseł Józefa Hrynkiewicz ...... 288 Poseł Jacek Bogucki...... 273 Poseł Anna Bańkowska ...... 288 Poseł Mariusz Orion Jędrysek ...... 273 Minister Pracy i Polityki Społecznej Poseł Anna Bańkowska ...... 273 Władysław Kosiniak-Kamysz ...... 289 Poseł Andrzej Duda ...... 274 Punkt 6. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Stanisław Szwed ...... 274 nie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym Poseł Mariusz Orion Jędrysek ...... 275 projekcie ustawy o zmianie ustawy Poseł Stanisław Szwed ...... 275 o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy Poseł Tomasz Kamiński ...... 275 zawodowych oraz ich rodzin, ustawy Poseł Mariusz Orion Jędrysek ...... 275 o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjo- Poseł ...... 276 nariuszy Policji, Agencji Bezpieczeń- Poseł Krystyna Pawłowicz...... 276 stwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Poseł Bartosz Kownacki ...... 277 Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Poseł Marek Balt ...... 277 Służby Wywiadu Wojskowego, Central- Poseł Przemysław Wipler ...... 277 nego Biura Antykorupcyjnego, Straży str. str.

Granicznej, Biura Ochrony Rządu, oraz Komisji Spraw Zagranicznych Państwowej Straży Pożarnej i Służby o rządowym projekcie ustawy o ratyfi- Więziennej oraz ich rodzin oraz niektó- kacji decyzji Rady Europejskiej rych innych ustaw (cd.) nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. Poseł Sprawozdawca Janusz Dzięcioł...... 290 w sprawie zmiany art. 136 Traktatu Poseł Jarosław Zieliński ...... 290 o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Poseł Mariusz Błaszczak ...... 291 w odniesieniu do mechanizmu stabilno- (Przerwa w posiedzeniu) ści dla państw członkowskich, których walutą jest euro (cd.) Wznowienie posiedzenia Poseł ...... 314 Punkt 6. porządku dziennego (cd.) Poseł Marzena Dorota Wróbel ...... 314 Głosowanie Poseł Tadeusz Iwiński ...... 314 Marszałek...... 291 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Poseł Krystyna Łybacka ...... 291 Spraw Zagranicznych Grażyna Bernatowicz 315 Poseł Ludwik Dorn ...... 291 Poseł Anna Fotyga ...... 315 Poseł Janusz Dzięcioł ...... 292 Poseł Marzena Dorota Wróbel ...... 316 Poseł Krystyna Łybacka ...... 292 Głosowanie Poseł Józefa Hrynkiewicz ...... 293 Marszałek...... 316 Poseł Ryszard Zbrzyzny...... 293 Punkt 11. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Elżbieta Rafalska ...... 293 danie Komisji Edukacji, Nauki i Mło- Poseł Michał Jach ...... 294 dzieży o poselskim projekcie ustawy Poseł Anna Paluch ...... 295 o zmianie ustawy Przepisy wprowadza- Poseł Andrzej Romanek ...... 295 jące ustawy reformujące system nauki Poseł Jarosław Zieliński ...... 296 (cd.) Poseł Krystyna Łybacka ...... 296 Poseł Jerzy Żyżyński ...... 317 Poseł Zbigniew Girzyński ...... 296 Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Poseł Krystyna Łybacka ...... 297 Barbara Kudrycka ...... 318 Poseł Maciej Małecki ...... 298 Głosowanie Poseł Krystyna Łybacka ...... 298 Marszałek...... 318 Minister Finansów Jan Vincent-Rostowski. . . . . 299 Poseł Krystyna Łybacka ...... 299 Punkt 13. porządku dziennego: Sprawoz- Poseł Ludwik Dorn ...... 300 danie Komisji Finansów Publicznych Poseł Zbigniew Kuźmiuk...... 301 oraz Komisji Spraw Zagranicznych Minister Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o raty- ...... 301 fikacji zmian zakresu obowiązywania Poseł Ludwik Dorn ...... 301 Umowy o utworzeniu Europejskiego Poseł Jarosław Zieliński ...... 302 Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzą- Wiceprezes Rady Ministrów dzonej w Paryżu dnia 29 maja 1990 r. Minister Gospodarki Waldemar Pawlak. . . . 302 (cd.) Poseł Jadwiga Wiśniewska ...... 303 Głosowanie Prezes Rady Ministrów ...... 303 Marszałek...... 318 Poseł Krystyna Łybacka ...... 307 Punkt 14. porządku dziennego: Pierwsze Poseł Jarosław Kaczyński ...... 307 czytanie poselskiego projektu ustawy Poseł Anna Bańkowska ...... 309 o uznaniu za nieważne orzeczeń wy- Poseł Jacek Bogucki...... 311 danych wobec byłych posłów na Poseł Janusz Palikot ...... 311 Rzeczypospolitej Polskiej skazanych Poseł Ludwik Dorn ...... 312 w procesie brzeskim za działalność Poseł Mariusz Błaszczak ...... 312 na rzecz demokratycznego Państwa Polskiego (cd.) (Przerwa w posiedzeniu) Poseł ...... 318 Wznowienie posiedzenia Poseł Piotr Paweł Bauć ...... 319 Sprawy formalne Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk...... 319 Poseł Marek Balt ...... 313 Poseł Tomasz Kamiński ...... 319 Punkt 6. porządku dziennego (cd.) Poseł Ludwik Dorn ...... 319 Głosowanie Wiceprezes Rady Ministrów Marszałek...... 313 Minister Gospodarki Waldemar Pawlak . . . . 320 Punkt 9. porządku dziennego: Sprawozda- Poseł Leszek Aleksandrzak ...... 320 nie Komisji do Spraw Unii Europejskiej Poseł Ryszard Terlecki ...... 320 str. str.

Głosowanie Głosowanie Marszałek...... 321 Marszałek...... 323 Punkt 17. porządku dziennego: Sprawoz- Punkt 24. porządku dziennego: Wybór uzu- danie Komisji Infrastruktury o uchwale pełniający do składu osobowego Komisji Senatu w sprawie ustawy o zmianie Etyki Poselskiej ustawy o transporcie drogowym (cd.) Głosowanie Poseł Bartłomiej Bodio ...... 321 Marszałek...... 324 Głosowanie Punkt 19. porządku dziennego: Zmiany Marszałek...... 321 w składach osobowych komisji sejmo- Poseł Michał Wojtkiewicz ...... 322 wych Poseł Bartłomiej Bodio ...... 322 Głosowanie Punkt 23. porządku dziennego: Sprawoz- Marszałek...... 324 danie Komisji do Spraw Unii Europej- Punkt 20. porządku dziennego: Wybór skiej o projekcie uchwały w sprawie nowego składu osobowego Komisji do uznania projektu rozporządzenia Rady Spraw Unii Europejskiej w sprawie wykonywania prawa Głosowanie do podejmowania działań zbiorowych Marszałek...... 324 porządku dziennego w kontekście swobody przedsiębiorczo- Zmiana Marszałek...... 324 ści i swobody świadczenia usług za niezgodny z zasadą pomocniczości (Przerwa w posiedzeniu) (cd.) Głosowanie Wznowienie posiedzenia Marszałek...... 323 Oświadczenia Punkt 18. porządku dziennego: Głoso- Poseł Bożena Kamińska ...... 325 wanie nad wnioskiem o odrzucenie Poseł Józef Lassota ...... 325 przedstawionego przez ministra Poseł Tadeusz Tomaszewski ...... 325 zdrowia „Sprawozdania z realizacji Zamknięcie posiedzenia »Narodowego programu zwalczania Załącznik nr 1 – Teksty wystąpień niewygło- chorób nowotworowych« w roku 2010 szonych oraz przyjętego przez Radę Ministrów Poseł Zbigniew Chmielowiec ...... 327 harmonogramu zadań wykonywanych Poseł Anna Nemś...... 327 w ramach programu wieloletniego Poseł Piotr Polak ...... 328 »Narodowy program zwalczania chorób Poseł Józef Rojek ...... 328 nowotworowych« w roku 2011 wraz Poseł Andrzej Szlachta ...... 329 z kierunkami realizacji tego programu Poseł Jan Warzecha ...... 329 na lata 2012 i 2013” Porządek dzienny

(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)

(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu niu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpa- oraz wicemarszałek ) trzenie tego wniosku. Pan przewodniczący Błaszczak z wnioskiem for- malnym, bardzo proszę. Marszałek:

Wznawiam posiedzenie. Proszę o zajmowanie miejsc. Poseł Mariusz Błaszczak: Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Marka Wojtkowskiego oraz Marcina Witkę. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek Protokół i listę mówców prowadzić będzie pan formalny w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawa poseł Marek Wojtkowski. i Sprawiedliwości o przerwę i zwołanie Konwentu Proszę posła sekretarza o odczytanie komunika- Seniorów, gdyż chciałbym usłyszeć od pani marsza- tów. łek uzasadnienie, dlaczego na galerię sejmową nie została wpuszczona delegacja „Solidarności”. Pod- kreślam, to jest prezydium związku zawodowego Sekretarz Poseł Marek Wojtkowski: „Solidarność”. (Poruszenie na sali, oklaski) Czy to oznacza, że pani marszałek zdelegalizowa- Szanowni Państwo! W dniu dzisiejszym odbędzie ła związek zawodowy? Czy to oznacza, że te 11 osób, się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. War- które stanowią prezydium związku, nie może wejść szawy i Mazowsza. Posiedzenie odbędzie się o godz. na galerię, czy też należy to oceniać w formie prowo- 16.30 w sali nr 23 w budynku G. kacji? Być może chodzi o to, żeby ci ludzie zebrani pod Sejmem zostali w ten sposób sprowokowani. Czy pani marszałek zależy na dialogu, czy też nie? Bar- Marszałek: dzo proszę o udzielenie odpowiedzi na te pytania. Dziękuję. (Oklaski) Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwen- tu Seniorów, przedłożyło wnioski w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, a także Marszałek: wyboru uzupełniającego do składu osobowego Komi- sji Etyki Poselskiej. Dziękuję bardzo. Wnioski te zostały paniom i panom posłom dorę- Panie przewodniczący, moja decyzja jest taka czone odpowiednio w drukach nr 403 i 402. w dbałości o pracę i warunki pracy Wysokiej Izby, i nie W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii ulega zmianie. (Poruszenie na sali) Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- (Głosy z sali: Hańba!) niu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpa- Jeśli chodzi o przerwę, poddam ten wniosek pod trzenie tych wniosków. głosowanie. Prezydium Sejmu, na podstawie art. 148a ust. 8 Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem w związku z art. 148a ust. 10 regulaminu Sejmu, przed- przerwy, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. łożyło wniosek w sprawie wyboru nowego składu Kto jest przeciw? osobowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Kto się wstrzymał? Wniosek ten został paniom i panom posłom dorę- Głosowało 438 posłów. Za wnioskiem opowiedzia- czony w druku nr 404. ło się 178 posłów, przeciwnego zdania było 255, W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii wstrzymało się 5. Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnie- Wniosek upadł. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 268 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Marszałek Poseł Marek Kuchciński:

Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. po- Pani Marszałek! Wniosek formalny brzmi nastę- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- pująco: w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość pro- zwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmia- siłbym panią marszałek o ogłoszenie 5-minutowej nie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu przerwy dla klubu. Dziękuję bardzo. Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych in- nych ustaw. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Marszałek: wionego przez pana posła Janusza Cichonia oraz prze- prowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono wnio- Dziękuję. sek o odrzucenie projektu ustawy oraz poprawki. Ogłaszam 5 minut przerwy. W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 09 Dodatkowe sprawozdanie komisji zostało paniom do godz. 9 min 15) i panom posłom doręczone w druku nr 369-A. Przystępujemy do trzeciego czytania. Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Marszałek: pana posła Janusza Cichonia. Wznawiam obrady. Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 5. porząd- Poseł Sprawozdawca Janusz Cichoń: ku dziennego. Przypominam, że komisja wnosi o uchwalenie Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Pre- projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku mierze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić nr 369. (Poruszenie na sali) dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do Pan marszałek z wnioskiem formalnym. (Gwar na sali rozpatrzenia niektórych projektów ustaw z zakresu ) Bardzo proszę o zajęcie miejsc. zabezpieczenia społecznego o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektó- rych innych ustaw. Poseł Ludwik Dorn: Sprawozdanie to jest zawarte w druku nr 369-A Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu i zostało państwu dostarczone do skrytek. Solidarna Polska zgłaszam wniosek o 25-minutową Komisja Nadzwyczajna, po posiedzeniu i rozpa- przerwę. Cel tej przerwy: myślę, że kierownictwa trzeniu poprawek w dniu 10 maja 2012 r., rekomen- tych klubów, które opowiadają się przeciwko tym duje Wysokiej Izbie przyjęcie poprawek 14., 15., 16. i 18. zmianom emerytalnym, a być może także kierownic- Przypomnę, że zgłoszono w sumie 19 poprawek. Po- two klubu PSL i być może Ruchu Palikota, zechcą zostałe poprawki komisja rekomenduje odrzucić. skorzystać z tej przerwy, by wyjść do związkowców, Dziękuję bardzo. (Oklaski) do prezydium komisji „Solidarności” zgromadzonej tam, przed Sejmem, i wyrazić ubolewanie z powodu bezprecedensowej decyzji pani marszałek Sejmu... Marszałek: (Poseł Rafał Grupiński: Premier spotkał się nie- dawno z przewodniczącym „Solidarności”.) Dziękuję panu posłowi. ...którą to decyzją pani marszałek ponadto strze- Przechodzimy do głosowania. liła w swój rząd i w swojego premiera, bo, jak sądzę, Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- nie po to pan premier Donald Tusk przerywał posie- wartego w sprawozdaniu w druku nr 369. dzenie Rady Ministrów, by przyjąć przewodniczącego Komisja przedstawia również wniosek o odrzuce- Dudę i odebrać od niego projekty ustaw, zapowiadając nie projektu ustawy w całości, poprawki oraz wnioski różne przedsięwzięcia osłonowe, czyli jakby podnieść mniejszości. prestiż, znaczenie, okazać otwartość układu rządzą- W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie cego wobec „Solidarności” i związków zawodowych... wniosek o odrzucenie w całości projektu ustawy. (Poseł Stefan Niesiołowski: Kończ już, nie bła- Komisja wnosi o jego odrzucenie. znuj.) Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość ...nie po to to robił, by pani marszałek gestem ta- wszystkich pozostałych propozycji. kiej arogancji, odmowy wpuszczenia prezydium (Głos z sali: Marszałek Kuchciński, wniosek for- związku zawodowego na galerię, likwidowała ten efekt malny.) i ukazywała, można powiedzieć, prawdziwe oblicze Panie marszałku, bardzo proszę z wnioskiem for- układu rządzącego wobec ludzi i wobec związku. malnym. (Poseł Stefan Niesiołowski: Kończ, błaźnie.) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 269

Poseł Ludwik Dorn Marszałek:

Solidarna Polska chciałaby wyrazić z tego powo- Proszę o zachowanie spokoju. du ubolewanie, a myślę, że pan przewodniczący Mil- Bardzo proszę kontynuować, pani poseł. ler, pan prezes Kaczyński, być może także kierow- nictwo PSL zechce się do tego przyłączyć. Stąd wnio- sek o 25-minutową przerwę. (Oklaski) Poseł Elżbieta Rafalska: Dajecie państwo świadectwo sobie. Polacy to zo- Marszałek: baczą. Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy najbardziej ude- rza w polskie kobiety i w polską rodzinę. (Dzwonek) Dziękuję bardzo. To im, Polkom najbardziej w Europie wydłużacie Ponieważ w tej Izbie szanujemy wnioski, które wiek emerytalny – o 7 lat Polkom i o 12 lat polskim płyną ze strony klubów (Wesołość na sali), w związku rolniczkom. Pokażcie mi kraj w Unii Europejskiej, z tym szanuję również wniosek formalny i propozycję który zdobył się na taki krok. Czy uważacie, że Polki złożoną przez pana marszałka Dorna, przy czym, za mało pracują, czy źle pracują? wydaje mi się, na ubolewanie 15 minut starczy – 15 mi- nut przerwy. Dziękuję. Ogłaszam 15-minutową przerwę. Marszałek:

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 17 Pani poseł, czas na zadanie pytania minął. do godz. 9 min 30) Poseł Elżbieta Rafalska: Marszałek: Pani marszałek, nie mogłam zadać całego pytania. Wznawiam obrady. Proszę państwa o zajmowanie miejsc. Marszałek: Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 5. porząd- ku dziennego. Ale przedłużyłam pani... Przechodzimy do głosowania. W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie w całości projektu ustawy. Poseł Elżbieta Rafalska: Komisja wnosi o jego odrzucenie. Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość Wysoka Izbo! Z powodów prawnych, społecznych, wszystkich pozostałych propozycji. konstytucyjnych, proceduralnych ten projekt ustawy Do zadania pytania zgłosili się posłowie. powinien zostać odrzucony. (Głosy z sali: Nieprawda.) Czas na zadanie pytania – 1 minuta. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elż- bietę Rafalską z klubu Prawo i Sprawiedliwość. Marszałek: Bardzo proszę. Dziękuję bardzo, pani poseł. Poseł Elżbieta Rafalska: Poseł Elżbieta Rafalska: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wysoka Izbo, to jest bardzo zły projekt, to jest bardzo zła ustawa. Dlaczego robicie to własnym obywatelom? (Oklaski) (Poseł Rafał Grupiński: Nie bójcie się pracy.) To jest ustawa głęboko niesprawiedliwa. Ale cóż was to obchodzi? Marszałek: (Poseł : Ja sobie nie życzę tego Bardzo dziękuję, pani poseł. słuchać.) Proszę o zabranie głosu pana posła Bartłomieja Niech pani sobie nie życzy, proszę słuchać. Bodio z klubu Ruch Palikota. To jest ustawa niesprawiedliwa, antyspołeczna, Pan poseł zrezygnował, w związku z tym proszę to jest ustawa antysolidarnościowa. o zadanie pytania pana posła Patryka Jakiego z So- Wysoka Izbo! (Gwar na sali) Pani marszałek... lidarnej Polski. (Poseł Stefan Niesiołowski: Targowica.) Bardzo proszę. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 270 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Poseł Patryk Jaki: George Sand, kiedyś już cytowałem w tej Izbie, że można wyjaśnić ludziom, dlaczego poślubiło się wła- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! snego męża, ale nie da się tego wyjaśnić samemu sobie. Chciałbym panu pogratulować. Otóż, odniósł pan Otóż ten przypadek jest przykładem odwrotnym. Pan pierwszy sukces. Mianowicie 8 czerwca rozpocznie się i koalicja z trudem wyjaśniliście samym sobie, dlacze- Euro 2012, a dziś 11 maja zakończył pan szwindel eme- go przystępuje się do takiej reformy, ale nie da się tego rytalny. Gratuluję. Tempo niesamowite. I zapewne wyjaśnić w żaden sposób społeczeństwu. myśli pan, że wszystko jest ko, ko, ko, ko, Euro spoko. Pytanie jest więc takie. Pomijam już przedwybor- Niestety, panie premierze, tak nie jest. Społeczeństwo cze wypowiedzi pana i głównego propagandzisty nr 1 od 11 maja zacznie się jeszcze bardziej buntować prze- Platformy, czyli ministra Rostowskiego, ale to już ciwko tej skandalicznej reformie – reformie przeciwko zostawmy. Dlaczego rząd nie przedstawił całościo- interesowi przeciętnego Polaka w naszym kraju. wych prób reformy rynku pracy, a okazuje się stacha- Otóż, panie premierze, w związku z tym mam nowcem, jeżeli chodzi o rozwiązanie tą drogą proble- dwa pytania. Po pierwsze, czy ma pan świadomość, mów fiskalnych i problemów budżetowych? Dlaczego że przeciętny Polak żyje około 7 lat krócej niż Euro- nie zastosowano tu należytej kolejności, która wystę- pejczycy w krajach zachodnich, którzy mają dokład- powała przy tego typu reformach w Niemczech i we nie taki sam wiek emerytalny? (Dzwonek) To pierw- sze pytanie. Po drugie. Czy ma pan świadomość tego, wszystkich innych państwach? (Oklaski) że w Polsce na leki wydaje się zdecydowanie mniej niż w krajach zachodnich? Czy ma pan świadomość tego, że paręnaście… Marszałek: Dziękuję bardzo, panie pośle. Marszałek: Z wnioskiem formalnym zgłosił się pan marszałek Michał Ujazdowski. Dziękuję bardzo, panie pośle. Czas minął. Bardzo proszę.

Poseł Patryk Jaki: Poseł Kazimierz Michał Ujazdowski:

Ostatnie pytanie, pani marszałek. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, co się stało kil- kanaście minut temu, nie jest kwestią techniczną, tylko konstytucyjną. Art. 20 konstytucji stanowi, iż Marszałek: podstawą ustroju gospodarczego jest dialog z partne- rami społecznymi i szacunek dla nich. Niewpuszcze- Bardzo dziękuję, panie pośle. nie kierownictwa Solidarności jest drastycznym na- ruszeniem zasady konstytucyjnej. Swoją drogą nie rozumiem, i tu zwracam się przede Poseł Patryk Jaki: wszystkim do kolegów i koleżanek z lewicy, jak można jednego dnia forsować ustawę w sprawie brzeskiej, Ostatnie pytanie, pani marszałek. która dotyczy zwalczania opozycji parlamentarnej Panie premierze, czy ma pan świadomość tego, że przy użyciu metod niemających nic wspólnego z pań- u nas przeznacza się parędziesiąt razy mniej… stwem prawem, a potem godzić się na taką praktykę, z którą mamy do czynienia od kilkunastu minut. Głos z sali Marszałek: ( : Niech pan powie prawdę…) Chcę, aby pani marszałek zastosowała regulamin Panie pośle, dziękuję bardzo. Czas minął. tak, żeby pan premier Tusk i pan premier Pawlak (Poseł Patryk Jaki przemawia przy wyłączonym odpowiedzieli, czy to się dzieje z ich aprobatą, czy mikrofonie.) (Oklaski) rusyfikacja polskiego życia publicznego jest prowa- Dziękuję bardzo. dzona z pana i pana aprobatą. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana posła Tadeusza Iwińskiego. Marszałek:

Poseł Tadeusz Iwiński: Panie marszałku, bardzo mi przykro, że to byłe- mu marszałkowi muszę przypominać, że nadużył Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoki Sej- formy wniosku formalnego. (Gwar na sali) mie! Mam pytanie natury ogólnej, nieco filozoficznej. Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o od- (Wesołość na sali) Przypomnę słynne powiedzenie rzucenie projektu ustawy. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 271

Marszałek Poseł Andrzej Romanek:

Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Mogę, pani marszałek? sku o odrzucenie w całości projektu ustawy, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk? Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? (Głos z sali: Nie ma. Nie działa) Wyczytałam pana... Bardzo proszę. (Głos z sali: Działa!) Przypominam o czasie – 1 minuta, i o formie za- Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 181 posłów, dania pytania. przeciwnego zdania było 268 posłów, przy 1 głosie wstrzymującym się. Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. Poseł Andrzej Romanek: Poprawki od 2. do 11. oraz wnioski mniejszości od 1. do 7. zostały zgłoszone do art. 1 projektu usta- Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie i Pano- wy nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy wie Ministrowie! Wysoka Izbo! To jest niezwykle o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń ważna ustawa. Wszyscy mamy świadomość, jak dużo Społecznych. W 1. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- osób dożywa dzisiaj wieku emerytalnego, i musimy nują utrzymać art. 24 w dotychczasowym brzmieniu. sobie zadać pytanie, jak wiele osób go dożyje, kiedy Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- to będzie 67. rok życia. Dziś z wyliczeń statystyków towość wniosków mniejszości od 2. do 6., od 8. do 12. wynika, że 1/3 nie dożyje tego wieku. Zatem czym oraz poprawek od 2. do 16. jest ta ustawa? Emerytalną eutanazją. Trzeba sobie Przystępujemy do głosowania… z tego zdawać sprawę. A więc, posłowie Platformy, Do głosu celem zadania pytania zgłosiły się dwie PSL i Ruchu Palikota, głosując za tą ustawą, będzie- osoby. cie głosować za emerytalną eutanazją. Pani poseł Beata Mazurek z Prawa i Sprawiedli- Pytanie do pana premiera. Panie premierze, czy wości. pan ma świadomość i wiedzę, że 1/3 osób nie dożyje Bardzo proszę. tej emerytury? A świadczenie emerytalne, jak je moż- na określić, skoro to jest 50% wypracowanej składki? I wiek składkowy, który trzeba mieć, bardzo wysoki Poseł Beata Mazurek: – 35 lat dla kobiet i 40 dla mężczyzn? Szanowni pań- stwo, to nie jest żadna emerytura częściowa, tylko Pani Marszałek! Wysoka Izbo! My, Prawo i Spra- żebracza. Trzeba sobie jasno powiedzieć: to jest zwy- wiedliwość, tą poprawką chcemy zdjąć przymus pra- kła jałmużna. (Dzwonek) Przyszli emeryci muszą cy kobiet i mężczyzn do 67. roku życia. Chcemy do- mieć świadomość tego, że będą albo pobierać jałmuż- browolności, a nie przymusu. Kto ma pracę, ten niech nę, albo nie dożyją wieku. A wy musicie mieć świa- pracuje, ale dzisiaj wielu tej pracy nie ma. I co propo- nuje rząd? Nie dość, że jest podwyższenie wieku eme- domość, że głosujecie za emerytalną eutanazją. rytalnego do 67. roku życia, to jeszcze ogranicza się środki na Fundusz Pracy. Więc gdzie ci ludzie mają pracować? Marszałek: Druga rzecz. Polacy chcą pracować, ale jak powie- działam, nie mają gdzie. Gdzie są opinie ekspertów, Panie pośle, czas minął. Dziękuję panu bardzo. które uzasadniałyby podniesienie wieku emerytalne- go do 67. roku życia? Skąd w ogóle ta liczba 67 lat? Graliście kolejny raz w ruletkę i padło na 67? Powiem Poseł Andrzej Romanek: tak: droga do grzechu wymaga pośpiechu. Wy tą dro- gą kroczycie, nie bacząc ani na opinie Polaków, ani Pytanie do pana premiera… na opinie ludzi należących do komisji dialogu społecz- nego. Skierujemy tę ustawę do Trybunału Konstytu- cyjnego. Wam będą spadać słupki i przegracie kolejną Marszałek: batalię. (Oklaski) Bardzo dziękuję, panie pośle.

Marszałek: Poseł Andrzej Romanek: Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Ma- Czy w tych dwóch kwestiach, panie premierze, ma riusza Jędryska z Solidarnej Polski. pan pełną świadomość, żeby dzisiaj… 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 272 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Marszałek: W 2. wniosku mniejszości do art. 24 ust. 1a i 1b wnioskodawcy proponują, aby osobom, które urodzi- Dziękuję bardzo, panie pośle. ły się przed dniem 1 stycznia 1963 r., utrzymać do- tychczasowy wiek emerytalny: 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Poseł Andrzej Romanek: Z wnioskiem tym łączą się wnioski mniejszości 6. oraz od 8. do 12. …mógł pan to powiedzieć społeczeństwu? Nad tymi wnioskami mniejszości głosować bę- dziemy łącznie. Marszałek: Przyjęcie tych wniosków spowoduje bezprzedmio- towość 12. poprawki. Panie pośle, dziękuję panu. O głos w celu zadania pytania poprosiło dwoje państwa posłów. Pani poseł Anna Bańkowska, bardzo proszę. Poseł Andrzej Romanek:

To jest właśnie moje pytanie. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Anna Bańkowska:

Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Marszałek: Wniosek mniejszości, jak i wszystkie inne, o których pani marszałek mówiła, zmierzają do tego, żeby nie Proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Ka- wydłużać wieku emerytalnego ludziom, którzy mają mińskiego. 50 lat i więcej. W imię zaufania do państwa prawa – to po pierwsze. A po drugie, grupą, która najbar- dziej zaniepokojona jest wydłużaniem wieku, są nie Poseł Tomasz Kamiński: tyle ludzie młodzi, co ludzie w wieku dojrzałym, dla- Dziękuję. tego że oni doświadczają już dzisiaj bardzo negatyw- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! nych skutków braku pracy. Panie premierze, po raz kolejny oszukał pan Polaków. Czy pan premier wie, że w grupie osób powyżej Mówił pan, że będą konsultacje społeczne, a żadnych 50 lat już 0,5 mln osób to osoby trwale bezrobotne, konsultacji społecznych nie było. (Poruszenie na sali) dla których program 50+ okazał się zupełnie nieprzy- (Głos z sali: Gdzie ty byłeś?) datny? Według ostatnich raportów Komisji Europej- Konsultacje społeczne były w Niemczech, gdzie skiej Polska zajmuje 26. miejsce, za nami jest tylko 5 lat dyskutowano nad reformą. Malta, w niechlubnym wskaźniku najniższego stopnia Panie premierze, pytam w imieniu młodego poko- aktywizacji (Dzwonek) ludzi w wieku 55–64 lat. Nasz lenia, które nie ma pracy. Często w tej debacie padał projekt likwiduje, łagodzi negatywne skutki wprowa- argument kryzysu demograficznego. Jak młode Polki dzenia tej ustawy. Ludzie, którzy dzisiaj nie mają i młodzi Polacy będą zakładać rodziny, skoro nie pracy, nie mają złotówki na życie, będą musieli jesz- mają pracy, skoro nie mają mieszkania, skoro nie cze o kilka miesięcy dłużej czekać na emeryturę. mają preferencyjnych kredytów gwarantowanych przez państwo, skoro nie mają żłobków, przedszkoli? Panie premierze, proszę na to odpowiedzieć, bo czę- Marszałek: sto padał argument kryzysu demograficznego. Dzię- kuję. (Oklaski) Dziękuję bardzo, pani poseł. Czas minął. Marszałek:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Poseł Anna Bańkowska: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wnio- sku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Nie można tego zrobić, dlatego trzeba dla tej gru- przycisk. py osób zostawić to vacatio legis. Kto jest przeciw? Panie premierze, czy pan wie… Kto się wstrzymał? Głosowało 455 posłów. Za wnioskiem oddało głos 181 posłów, przeciwnego zdania było 273, przy 1 gło- Marszałek: sie wstrzymującym się. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Dziękuję bardzo, pani poseł. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 273

Poseł Anna Bańkowska: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Sekundę. Głosowało 453 posłów. Za wnioskami oddało głos Nie podjęto z nami żadnej merytorycznej dyskusji, 185 posłów, przeciwnego zdania było 268 posłów, kiedy zgłaszaliśmy te przekrojowe problemy, nie było przy braku głosów wstrzymujących się. żadnego namysłu. Może pan premier spowoduje, żeby Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. pana posłowie zechcieli się nad tym skupić, dokonać W 3. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- modyfikacji, naprawić to, ale sens zachować taki, nują dodać ust. 1c w art. 24. żeby ochronić ludzi przed nędzą. (Oklaski) Z wnioskiem tym łączą się wnioski mniejszości 4. i 5. Nad tymi wnioskami mniejszości głosować bę- Marszałek: dziemy łącznie. Do głosu celem zadania pytania zgłosił się pan Dziękuję bardzo, pani poseł. poseł Mariusz Orion Jędrysek, Solidarna Polska. Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Boguc- Bardzo proszę. kiego z Solidarnej Polski.

Poseł Mariusz Orion Jędrysek: Poseł Jacek Bogucki: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie Premierze! Czy pan wie, że przedłużając Otóż ciągle pytam o to samo i ciągle nie dostaję od- wiek emerytalny, wielokrotnie manipulowaliście fak- powiedzi. Nie dostał odpowiedzi również pan poseł, tami i statystyką? Po wprowadzeniu tej ustawy Po- pytał o pięć lat. Pięć lat było konsultacji społecznych lacy będą pracować najwięcej i najdłużej w Europie. w Niemczech. Skoro pięć lat było w Niemczech, to po Czy pan wie, że Polacy są tymi wśród narodów, które co u nas jeszcze to przedłużać? żyją najkrócej w Europie? Czy pan wie, że dotychczas Można było, są utracone korzyści na koncesjach tylko jeden kraj wprowadził 67 lat – Norwegia, żaden na poszukiwania, na gazie, na łupkach, mieć grubo inny w Europie? Czy pan wie, że w 2020 r. będą 3 takie ponad 100 mld zł. To w zupełności wystarczyłoby na kraje? Czy pan wie, że w 2050 r. średnia wieku eme- pokrycie wszelkich kosztów związanych z emerytu- rytalnego, według założeń i statystyki, będzie wyno- rami. Zostały rozwiązane wszystkie organy, które siła w Europie 64 lata, a nie 67, i to w krajach, miały się tym zająć. Do kosza wyrzucona została w których średnia życia jest najwyższa – te będą pod- ustawa o powołaniu polskiej służby. Nadal nic się wyższać wiek emerytalny? Czy pan wie, że Polacy w tym kierunku nie dzieje. Polska jest w fatalnej sy- żyjąc o 6 do 10 lat krócej niż obywatele krajów, tuacji politycznej i gospodarczej, jeśli chodzi o naj- w których średnia życia jest najdłuższa w Europie, większe w Europie złoża gazu. będą pracować o 2 do 7 lat dłużej? Czy pan zdaje sobie Panie Premierze! Czy pan odpowie mi wreszcie z tego sprawę? na te pytania: Co się z tym stało, jaki pan ma plan Rozumiem, że jako historyk nie zna się pan na w tym zakresie i czy rzeczywiście, jak pan obiecał, będą liczbach, nie zna się na statystyce, nie zna się na ma- z tego wypłacane emerytury? Dziękuję. (Oklaski) tematyce. (Dzwonek) Panie premierze, to jest piłka od „Solidarności”. Nie chciał pan do nich wyjść. Oni przekazują panu Marszałek: i Platformie Obywatelskiej tę piłkę, żebyście się za- jęli tym, co potraficie – graniem w piłkę, a nie rzą- Dziękuję bardzo. dzeniem. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Bań- (Poseł Jacek Bogucki podchodzi do ław rządowych kowską, Sojusz Lewicy Demokratycznej. i rzuca piłkę w stronę prezesa Rady Ministrów Donal- da Tuska) (Głos z sali: Nawet rzucić nie potrafi.) (Wesołość Poseł Anna Bańkowska: na sali) (Głos z sali: Nawet złapać nie potrafi.) Dziękuję bardzo. Nasz wniosek mniejszości zmierza do tego, żeby osoby, które mają niebywale wysoki, bo 35-letni okres Marszałek: opłacania składek na ZUS – kobieta, i 40-letni – mężczyzna, mieli prawo do przejścia na emeryturę Bardzo dziękuję. poniżej ustawowego wieku emerytalnego. Przystępujemy do głosowania. Panie Premierze! Jeśli ta ustawa przejdzie, a za- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- pewne przejdzie, na to wskazują złe doświadczenia sków mniejszości 2., 6. oraz od 8. do 12., zechce pod- Komisji Nadzwyczajnej, będziemy wyjątkiem na ma- nieść rękę i nacisnąć przycisk. pie Europy, gdy będzie tylko i wyłącznie ustawa mó- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 274 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Poseł Anna Bańkowska Marszałek: wiąca o gołym wieku emerytalnym. Wszędzie indziej Dziękuję bardzo. państwa starały się zastosować różne wentyle bez- Przystępujemy do głosowania. pieczeństwa dla różnych grup społecznych. My pro- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- ponujemy, żeby ludzie z tak wielkim stażem pracy sków mniejszości od 3. do 5., zechce podnieść rękę mieli wybór: jeśli mają pracę, mają zdrowie, żeby pra- i nacisnąć przycisk. cowali dłużej, ale jeśli tego nie mają, a mają tak ol- Kto jest przeciw? brzymi dorobek ubezpieczeniowy, żeby mieli prawo Kto się wstrzymał? przejść na emeryturę (Dzwonek), nawet kosztem jej Głosowało 454 posłów. Za wnioskami oddało głos 186 posłów, przeciwnego zdania było 267 posłów, wysokości, bo inaczej zostawiamy tych ludzi na bru- przy 1 głosie wstrzymującym. ku. Czy pan wie, dlaczego ludzie… Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. W poprawce 2. wnioskodawcy proponują skreślić dodawane przez komisję ust. od 1a do 1c w art. 25. Marszałek: Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Do głosu celem zadania pytania zgłosili się po- Dziękuję bardzo, pani poseł, czas minął. słowie. W związku z tym udzielam głosu panu posłowi Stanisławowi Szwedowi. Poseł Anna Bańkowska: Bardzo proszę.

…przechodziliby na emeryturę – raz z powodu braku pracy, zdrowia, ale również z konieczności Poseł Stanisław Szwed: opieki nad niedołężnymi rodzicami, których państwo nie otacza żadną opieką. To jest humanitarne roz- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj emerytura wiązanie. Przemyślcie to państwo, a będzie spokój minimalna to niespełna 800 zł, netto 640 zł. Tak w Polsce. (Oklaski) zwany kompromis dotyczący emerytur częściowych polega na tym, że emeryci, którzy będą mogli skorzy- stać, w cudzysłowie, z tego przywileju, otrzymają Marszałek: 50% tej kwoty, czyli trzysta parę złotych. Można by- łoby zapytać: Jak za taką kwotę żyć? Pytanie: Dla- Dziękuję bardzo. czego skazujecie te osoby na głodowe emerytury? Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Nasza poprawka idzie w takim kierunku, aby przy- najmniej przy emeryturach częściowych zastosować Dudę. podobny wariant, jak przy zwykłych emeryturach, czyli jeżeli ktoś otrzymuje najniższą emeryturę, to również przy emeryturach częściowych do tej najniż- Poseł Andrzej Duda: szej emerytury musi być dopłata. Nie może być tak, że emerytura będzie wynosiła 300 zł. Jest to rzecz Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę haniebna, nie do przyjęcia. (Dzwonek) państwa, według oficjalnych danych ogłoszonych prze Druga związana z tym poprawka mówi o tym, OECD Polacy są jednymi z najdłużej pracujących żeby był tylko jeden warunek przejścia na emeryturę w Europie, jeżeli chodzi o liczbę godzin w roku. częściową, czyli tylko staż emerytalny: 35 lat – ko- (Poseł Rafał Grupiński: Ale my się nie boimy bieta, 40 lat – mężczyzna... pracy.) Polak pracuje 1980 godzin rocznie. Niemiec pra- cuje 1420 godzin, Holender pracuje jeszcze mniej. Ja Marszałek: chcę państwa zapytać: co państwo powiecie teraz, w weekend, kiedy wrócicie do domu i pójdziecie na Dziękuję bardzo, panie pośle. zakupy, tym kobietom, które siedzą w marketach przy kasach. Powiecie im, że będą siedziały tam do Poseł Stanisław Szwed: 67. roku życia? (Poseł Rafał Grupiński: Jesteśmy na dorobku, ...bez wieku, który jest w tej chwili... musimy pracować.) Proszę państwa, są ludzie, którzy naprawdę bar- dzo ciężko pracują. Nie róbcie państwo zmiany usta- Marszałek: wy, która godzi w większość Polaków. Dziękuję bar- dzo. (Oklaski) Dziękuję bardzo, panie pośle. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 275

Poseł Stanisław Szwed: Druga kwestia z tym związana, o czym już mówi- łem, dotyczy minimalnego wynagrodzenia, emerytu- ...zapisany. Dziękuję. (Oklaski) ry. Jest zasadnicze pytanie, dlaczego nie chcecie przy emeryturach częściowych dopłacić do najniższej eme- rytury, która dzisiaj wynosi 640 zł netto, a po wpro- Marszałek: wadzeniu tej zmiany będzie wynosiła 340 zł. Dzięku- ję bardzo. (Oklaski) Proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Oriona Jędryska, Solidarna Polska. Marszałek:

Poseł Mariusz Orion Jędrysek: Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Arkadiusza Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Mularczyka, Solidarna Polska. Jeszcze raz ponawiam pytanie, jaki jest plan wyko- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Rezygnuję.) rzystania polskich zasobów. Chodzi o najbogatszy Pan poseł wycofał się z zadania pytania. geologicznie kraj w Europie. Niemal za darmo zosta- Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Toma- ły oddane koncesje na gaz, ropę, miedź, srebro, złoto, sza Kamińskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej. platynę, cynk, ołów. Jak pan to wykorzysta do eme- rytur? Pan to obiecał. Proszę na to wreszcie odpowie- dzieć, panie premierze. Dziękuję. (Oklaski) Poseł Tomasz Kamiński: Dziękuję. Marszałek: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premie- rze! Podnosicie, wydłużacie wiek emerytalny, aby Dziękuję bardzo. Polki i Polacy mieli wyższą emeryturę, aby żyło się Przystępujemy do głosowania. lepiej wszystkim. Tylko, panie premierze, wasza ob- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. łuda sięgnęła Himalajów. Mówicie, żeby Polki i Pola- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. cy pracowali do 67. roku życia, a oto minister pana rządu wyrzuca 64-latkę z pracy. Dlaczego? Bo jest za Kto jest przeciw? stara? Panie premierze, czy tak mają wyglądać stan- Kto się wstrzymał? dardy tego rządu? Jak mają żyć Polki i Polacy w kra- Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 181 posłów, ju rządzonym przez Platformę Obywatelską i Polskie przeciwnego zdania było 271, wstrzymało się od gło- Stronnictwo Ludowe? (Oklaski) su 2 posłów. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 3. wnioskodawcy proponują nowe Marszałek: brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury czę- ściowej. Rozumiem, że pan poseł Mularczyk zmienił zda- Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- nie. Czy będzie pan zadawał pytanie? wość poprawek od 4. do 9. (Poseł Mariusz Orion Jędrysek: Proszę o głos.) Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Przepraszam bardzo, panie pośle, pan się jeszcze Zgłosili się posłowie celem zadania pytań. nie zgłosił. Z którego klubu? Bardzo proszę, udzielam głosu panu posłowi Sta- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Solidarna Polska, nisławowi Szwedowi. tylko...) Bardzo proszę. To musicie państwo zdecydować, czy pan poseł Mularczyk, czy pan poseł. Rozumiem, że pan poseł Mularczyk już nie zadaje pytania. Poseł Stanisław Szwed: Pana posła proszę na mównicę. Bardzo proszę. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta poprawka jest konsekwencją nieprzyjęcia naszego poprzedniego wniosku. W tej poprawce dotyczącej emerytur częścio- Poseł Mariusz Orion Jędrysek: wych proponujemy kilka wariantów. Jeden wariant, o którym już mówiłem, jest taki, aby uprawnienie do Panie premierze, jeszcze raz. (Wesołość na sali) emerytury częściowej było tylko na podstawie stażu Nie odpowiada pan mi, nie odpowiada pan żadnym emerytalnego. Jeżeli ktoś nie ma już możliwości dal- posłom na to pytanie. Ja chcę wiedzieć. Najbogatszy szej pracy, czy nie ma sił, a będzie chciał skorzystać kraj w Europie ma wielki problem. To jest pański cud z emerytury częściowej, to żeby wtedy jego emerytura gospodarczy. Z największego atutu zrobił pan naj- była liczona tylko od stażu emerytalnego. większy problem, jeśli chodzi o złoża polskie. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 276 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Poseł Mariusz Orion Jędrysek projekt ustawy obalający tę ustawę i tak długo będzie kierowała ten projekt ustawy, tak długo zmuszała Nie odpowiada pan mi. Nie chce pan wpuścić „So- pana do dialogu społecznego, aż w końcu pan się lidarności”. Ja jestem członkiem „Solidarności”, więc ugnie, przynajmniej do końca tej kadencji. Dosyć ja ich teraz tutaj reprezentuję. (Wesołość na sali) tego, panie premierze, nie będzie pan w tej sprawie Upomną się o to i kibice, choćby Śląska, mistrza Pol- spał spokojnie i to obiecuje panu Solidarna Polska. ski, i upomni się „Solidarność”, i może jeszcze Ko- (Oklaski) ściół. Nie wiem, z kim należy rozmawiać, żeby wresz- cie uzyskać odpowiedź na pytanie, jaki jest plan. Jest tragedia, panie premierze, tragedia z polskimi złoża- Marszałek: mi. Proszę wreszcie odpowiedzieć na to pytanie, umówić się, porozmawiać. Proszę o to. Proszę powie- Dziękuję bardzo. dzieć, co pan zrobi ze złożami, jak zapewni pan eme- Przystępujemy do głosowania. rytury ze złóż. Pan to obiecał. (Oklaski) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 179, prze- Przystępujemy do głosowania. ciwnego zdania było 270 posłów, przy 1 głosie wstrzy- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. po- mującym. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? W poprawce 5. wnioskodawcy proponują nowe Kto się wstrzymał? brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 181 posłów, Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- przeciwnego zdania było 270 posłów, przy 2 głosach wość poprawek od 6. do 9. wstrzymujących. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Do zadania pytania zgłosiła się pani poseł Kry- W poprawce 4. wnioskodawcy proponują nowe styna Pawłowicz. brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Bardzo proszę. (Oklaski) Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Głosy z sali wość poprawek od 5. do 9. ( : Ooo…) Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. W celu zadania pytania o głos poprosiła pani poseł Beata Kempa. Poseł Krystyna Pawłowicz: Bardzo proszę. (Oklaski) (Głosy z sali: Ooo…) Dziękuję bardzo. Salę proszę o ciszę. Rozumiem, że są to okrzyki na moje 60. urodzi- ny, ale proszę o prezent, z okrzyków nic nie ma. (Oklaski) Poseł Beata Kempa: (Głos z sali: Brawo!) Dziękuję uprzejmie, jesteście jak zwykle życzliwi Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! i sympatyczni. Dzisiaj jest bardzo czarny dzień polskiej demokracji, Chcę powiedzieć, że projekt, o którym dzisiaj mó- tej po 1989 r. wimy, łamie konstytucję, dlatego że łamie zasadę Mam do pana jedno pytanie: Jak bardzo trzeba zaufania obywateli do państwa, łamie zasadę, że pra- nienawidzić swój naród, żeby gotować mu taki los wo nie może działać wstecz, łamie zasadę ochrony (Poruszenie na sali, oklaski) tylko po to, żeby pana praw w toku nabywania, tzn. ustawą powinny być klepano po plecach w Unii Europejskiej? Jak bardzo objęte tylko osoby, które dopiero wejdą na rynek pra- trzeba nienawidzić swój naród, panie premierze? cy, łamie zasadę równości, różnicuje sytuację we- (Głos z sali: Narodu.) wnątrz grupy emerytów – jeśli chodzi o emerytów Jeszcze jedno: żeby nie spał pan spokojnie, żeby nie było tak, że docisnął pan kolanem poprzez tego mundurowych, objęci będą dopiero ci, którzy wejdą kierowcę walca wyszkolonego przez pana Sekułę na rynek pracy. Projekt narusza zakaz tworzenia – mowa o panu Neumannie. Różnica jest tylko taka, instytucji prawnych pozornych, dlatego że emerytu- panie pośle Neumann, że pan jeszcze nie rozmawia ry częściowe są instytucją oszukańczą, pozorną – 300 zł, z krzesłami, ale jest pan już blisko. (Oklaski) nikt z tego nie wyżyje. (Oklaski) Projekt ma charak- Natomiast, panie premierze, oświadczam, że So- ter barbarzyński. Pochylacie się państwo nad zwie- lidarna Polska natychmiast po podpisaniu ustawy rzętami, żabkami, a ludzi bierzecie na łańcuch pracy. przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej skieruje (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 277

Marszałek: W poprawce 6. wnioskodawcy proponują nowe brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Dziękuję bardzo. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Proszę o zadanie pytania pana posła Bartosza wość poprawek od 7. do 9. Kownackiego, Solidarna Polska. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Bardzo proszę. Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Prze- mysława Wiplera.

Poseł Bartosz Kownacki: Poseł Przemysław Wipler: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Sześć lat temu pracowałem w Służbie Kontrwywiadu Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać Wojskowego. panu premierowi i posłom, którzy będą popierali (Głosy z sali: Ooo...) uchwalenie dzisiejszej ustawy, jedno, ale bardzo waż- (Głos z sali: Trzeba uważać.) ne pytanie: Dlaczego zmieniacie emerytury w taki Mogłem wtedy zostać funkcjonariuszem tej służ- sposób, w jaki kształtujecie system podatkowy? Po- by. Za 9 lat byłbym na emeryturze, bo pan premier datki wyjmujecie z kieszeni zwykłych obywateli, od- słusznie mówi o tym, że funkcjonariusze służb mun- puszczając bardzo duże sfery nieopodatkowane. durowych mają prawa nabyte, ale wybrałem inną W przypadku systemu emerytalnego zajmujecie się drogę. zwykłymi obywatelami, robicie wbrew zwykłym oby- Panie premierze, mam pytanie: Dlaczego mnie watelom, a w tej debacie na temat emerytur absolutnie nie poruszyliście tej części, która jest najbardziej pato- pan oszukał, dlaczego okradł mnie pan z dwóch lat logiczna, części kapitałowej. Mamy perpetuum mobile, emerytury, tak jak okradł pan kilkanaście milionów nazywające się OFE, które polega na tym, że oddajemy Polaków? Czy jest tak, że boi się pan tylko argumen- pod przymusem bardzo duże pieniądze kilkunastu in- tu siły? (Oklaski) stytucjom, które bez ryzyka koszą na nas pieniądze i bynajmniej nie pomnażają tych pieniędzy na nasze emerytury. Funkcjonowanie OFE jest źródłem bieżą- Marszałek: cego deficytu w systemie finansów publicznych. Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Balta, Marszałek: Sojusz Lewicy Demokratycznej. (Gwar na sali) Proszę o ciszę. Dziękuję bardzo, panie pośle, czas minął.

Poseł Marek Balt: Poseł Przemysław Wipler:

Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Dlaczego w tej debacie w ogóle nie było kwestii Mam do pana pytanie: Co się stało z 60-letnim foto- OFE? Dziękuję bardzo. (Oklaski) grafem, który został zwolniony z pana kancelarii? Nie odpowiada pan na pytania posłów, zlekceważył pan blisko 2 mln podpisów pod wnioskiem o referen- Marszałek: dum w sprawie wydłużenia wieku emerytalnego. Myślę, że to lekceważenie to dobry powód do tego, Bardzo dziękuję, panie pośle. żeby zacząć zbierać podpisy pod konstruktywnym Przystępujemy do głosowania. wotum nieufności dla pana. (Oklaski) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 183 posłów, Dziękuję bardzo. przeciwnego zdania było 271 posłów, przy 1 głosie Przystępujemy do głosowania. wstrzymującym się. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. W poprawce 7. wnioskodawcy proponują nowe Kto jest przeciw? brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Kto się wstrzymał? Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Głosowało 452 posłów. Za oddało głos 182 posłów, wość poprawek 8. i 9. przeciwnego zdania było 269 posłów, przy 1 głosie Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. wstrzymującym się. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Zbi- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. gniewa Kuźmiuka, Prawo i Sprawiedliwość. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 278 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Poseł Jacek Bogucki:

Dziękuję. …żeby mogli dłużej tymi pieniędzmi obracać? Czy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do to jest prawda? ministra finansów i mam nadzieję, że pan minister zdecyduje się jednak na nie odpowiedzieć. Otóż, panie ministrze, czy to prawda, że przyjmo- Marszałek: wana dzisiaj ustawa już w roku 2013 spowoduje oszczędności w wysokości 200 mln, w kolejnym roku Bardzo proszę o zajęcie miejsca. – prawie 2 mld, w 2015 r. – 4 mld, i w tym postępie te Czas minął. oszczędności będą rosnąć? I czy to prawda, że te oszczędności są, będą doko- nywane kosztem tych najsłabszych, którzy czekają Poseł Jacek Bogucki: często na zasiłku z pomocy społecznej na świadczenie emerytalne? I drugie pytanie: Czy ta pośpieszenie Niech pan, panie premierze, odpowie choć na jed- uchwalana ustawa jest panu potrzebna, aby poprawić no pytanie. Dziękuję. (Oklaski) wiarygodność Polski na rynkach finansowych? Dzię- kuję bardzo. (Oklaski) Marszałek: Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jacka poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Boguckiego, Solidarna Polska. (Gwar na sali) Kto jest przeciw? (Głos z sali: Weź piłkę.) Kto się wstrzymał? (Głosy z sali: Weź szalik. I korki.) Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 182, prze- ciwnego zdania było 271 posłów, przy 1 głosie wstrzy- mującym się. Poseł Jacek Bogucki: Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 8. wnioskodawcy proponują nowe Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Panie premierze, niech pan już więcej Polaków nie Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- kiwa. Niech pan spróbuje odpowiedzieć przynajmniej wość poprawki 9. na te pytania, bo mówiłem tu już o merytorycznych pytaniach dotyczących statystyki. Podam jeszcze Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. parę faktów. Od kiedy odebraliście uprawnienia do O głos poprosił celem zadania pytania pan poseł wcześniejszych emerytur, rocznie na emerytury prze- Stanisław Piotrowicz z Prawa i Sprawiedliwości. chodzi około 100 tys. Polaków, ale w tym samym cza- Bardzo proszę. sie na rynek pracy trafia około 400 tys. młodych, którzy kończą pracę. Wcześniej na emerytury prze- chodziło około 300 tys., czyli ten bilans się równowa- Poseł Stanisław Piotrowicz: żył. Co pan ma do zaproponowania właśnie temu młodemu pokoleniu, tym, którzy dzisiaj pokończyli Dziękuję bardzo. szkoły, studia i szukają pracy, i nie mogą jej znaleźć? Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Co pan im chce zaproponować? Proponuje pan to, Premierze! Pański rząd, pan osobiście, wielokrotnie żeby po tej ustawie zamiast 100 tys. na emerytury zapewniał Polaków, że niniejsza ustawa to dobro- przechodziło tylko kilkadziesiąt tysięcy, bo duża dziejstwo dla Polaków i szansa na większe emerytu- część kolejna straci te uprawnienia. Czy to jest zapła- ry. Ale Polacy po raz kolejny nie dali się już zwieść. ta – spytam wprost, panie premierze, bo słyszałem Wielokrotnie zostali wprowadzeni przez pana i przez takie informacje, że to jest zapłata dla tych, którzy pański rząd w błąd, by nie powiedzieć, że zostali zajmują się OFE (Dzwonek) – za utratę 2/3 wpły- oszukani. Dziś zmądrzeli i wiedzą, że ta ustawa to wów… nie poprawienie bytu rzesz Polaków, to oszczędności budżetowe na najbiedniejszych, na najsłabszych. Marszałek: Moje pytanie zmierza w tym kierunku. Jaki jest sens wydłużania pracy Polakom styranym przez życie Bardzo dziękuję, panie pośle. i jednocześnie niezapewnienie miejsc pracy milionom Czas minął. ludzi młodych? (Dzwonek) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 279

Marszałek: w młodych latach malował kominy, więc oni propo- nują, aby pan premier zamiast, jak słyszymy, po zda- Dziękuję bardzo, panie pośle. niu mandatu posła i premiera wycierać kurze na korytarzach brukselskich, zechciał do 67. roku życia malować te kominy. (Oklaski) Ci marynarze mają Poseł Stanisław Piotrowicz: nadzieję, że być może dzięki temu uda się zachować ostatniego polskiego armatora, jakim jest Polska Że- Ludzi młodych, którzy są zmuszeni wyjeżdżać gluga Morska… w poszukiwaniu pracy na emigrację.

Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo.

Poseł Joachim Brudziński: Poseł Stanisław Piotrowicz: …żeby pan premier do 67. roku życia mógł postu- Proszę odpowiedzieć na to pytanie. Dziękuję bardzo. kać młotkiem… (Oklaski)

Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo, panie pośle. Czas minął. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 8. Poseł Joachim Brudziński: poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? …i pomachać pędzlem w tropiku. Bardzo dzięku- Kto się wstrzymał? ję, Wysoka Izbo. (Oklaski) Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 181 posłów, przeciwnego zdania było 272 posłów, przy braku gło- sów wstrzymujących się. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 9. wnioskodawcy proponują nowe Przystępujemy do głosowania. brzmienie art. 26b dotyczącego emerytury częściowej. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 9. po- Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł Kto jest przeciw? Joachim Brudziński z Prawa i Sprawiedliwości. Kto się wstrzymał? Bardzo proszę, panie pośle. (Poruszenie na sali) Głosowało 454 posłów. Za oddało swój głos 182 po- (Głosy z sali: Ooo...) słów, przeciwnego zdania było 272, przy braku gło- (Głosy z sali: O, Joachim.) sów wstrzymujących. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. W poprawce 10. wnioskodawcy proponują utrzy- Poseł Joachim Brudziński: mać dotychczasowe brzmienie art. 27 i 27a. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Dziękuję. Pani poseł Maria Zuba poprosiła o głos celem za- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! dania pytania. Zadam pytanie w imieniu polskich marynarzy i ry- Bardzo proszę, pani poseł. baków, bo (Poruszenie na sali) tą ustawą, którą pan przygotował, podnosi pan wiek emerytalny nie tylko dla tych pań, które mają do 67. roku życia pracować Poseł Maria Zuba: na kasie w supermarketach, ale również dla tej gru- py zawodowej, która być może pan wie, jak ciężką Dziękuję. pracą się para. Skoro oficer mechanik czy motorzysta Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego odrzuca- ma w temperaturze 60oC pracować w siłowni okręto- cie państwo poprawkę Prawa i Sprawiedliwości, któ- wej w tropiku do 67. roku życia, czy marynarz pokła- ra łagodziłaby dyskryminację w polskim prawie męż- dowy, czy rybak w bardzo trudnych rejonach poła- czyzn z roczników 1949–1953 w dostępie do emery- wiać ryby, to ci rybacy i marynarze mają dla pana tur? Dlaczego po raz drugi dyskryminujecie w dostę- premiera taką propozycję. Jak wiadomo, pan premier pie do emerytur mężczyzn urodzonych w tych latach, 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 280 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Poseł Maria Zuba Marszałek: ze stażem ubezpieczeniowym równym okresowi Dziękuję, pani poseł, czas minął. 35 lat i przekraczającym ten okres. Już raz, w 1998 r., mężczyźni z tych roczników zostali pozbawieni pra- wa do przejścia na emeryturę o 5 lat wcześniej, i stra- Poseł Jadwiga Wiśniewska: cili w stosunku do swoich rówieśniczek. Ponieważ prawo odejścia na emeryturę o 5 lat wcześniej uzy- …przykłada do tego rękę. Dziękuję bardzo. skały ich rówieśniczki, oni stracili 10 lat w tym sys- (Oklaski) temie. Gdzie wasza wrażliwość na przestrzeganie zasady (Dzwonek) równego traktowania kobiet i męż- czyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego. Marszałek: (Oklaski) Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu pana posła Mariusza Marszałek: Oriona Jędryska.

Dziękuję bardzo, pani poseł. Przystępujemy do głosowania. Poseł Mariusz Orion Jędrysek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Panie premierze... Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 454 posłów. Za oddało swój głos 180 Marszałek: posłów, przeciwnego zdania było 273 posłów, przy 1 głosie wstrzymującym. Proszę kontynuować, bo za chwilę panu minie Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. czas. (Wesołość na sali) Czas już jest odmierzany. W poprawce 11. do art. 87 ust. 1 pkt 2 wniosko- dawcy proponują, aby w przypadku kobiety okres skład- kowy i nieskładkowy, o którym mowa w tym przepi- Poseł Mariusz Orion Jędrysek: sie, wynosił 20 lat. Ja już zadałem pytanie. Pan premier wie, jakie Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. pytanie. (Oklaski) Do głosu celem zadania pytania zgłosiła się pani poseł Jadwiga Wiśniewska, Prawo i Sprawiedliwość. (Oklaski) Marszałek: Bardzo proszę. Dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Poseł Jadwiga Wiśniewska: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytania nie będę Kto jest przeciw? kierować do pana Donalda Tuska, bo on kiedyś po- Kto się wstrzymał? wiedział, że polskość to nienormalność. Patrząc na Głosowało 447 posłów. Za oddało głos 177, prze- to, jak sprawuje funkcję premiera, jestem przekona- ciwnego zdania było 269 posłów, przy 1 głosie wstrzy- na, że tę tezę w swoim działaniu realizuje, lekcewa- mującym się. żąc głos narodu, głos społeczeństwa. Tak więc kieru- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. ję pytanie do pana premiera Waldemara Pawlaka. W 7. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- (Oklaski) nują dodać ust. 3c w art. 174. Panie premierze, czy wy chcecie przyłożyć rękę do O głos poprosiła pani poseł Anna Bańkowska. wydłużenia czasu pracy kobiet na roli, rolniczek? Do Bardzo proszę. 67. roku życia wiejskie kobiety będą musiały praco- wać w polu. Pan doskonale wie, co się dzieje na pol- skiej wsi. Likwiduje się ośrodki zdrowia, dostęp do Poseł Anna Bańkowska: opieki zdrowotnej, do świadczeń rehabilitacyjnych na wsi jest żaden. Ciężka praca na wsi dla kobiet do 67. Dziękuję bardzo. roku życia oznacza, panie premierze Waldemarze Jedną z przesłanek, jak udowadnia rząd, podwyż- Pawlak, pracę tak naprawdę do śmierci. Pan (Dzwo- szenia wieku emerytalnego są wskaźniki demogra- nek) dzisiaj swoimi głosowaniami, głosowaniami ficzne. My mówimy tak: Są one złe. W związku z tym PSL, który legitymizuje tę haniebną reformę… apelujemy do rządu: Odmroźcie wreszcie progi 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 281

Poseł Anna Bańkowska Poseł Jacek Bogucki: uprawniające do zasiłków rodzinnych, czego rząd nie Pani Marszałek! Panie Premierze! Skąd ten po- robi już kolejny rok, zacznijcie dofinansowywać żłob- śpiech? Dlaczego taki tryb procedowania ustawy, ki i przedszkola itd. Ale równocześnie naszym zda- która będzie w waszym założeniu skutkowała na kil- niem trzeba usuwać wszystkie przeszkody, które biją kadziesiąt lat, będzie skutkowała dla każdego z Po- laków, i tego, który się urodził, i tego, który ma się w wymiar emerytury dla kobiet, które urodziły dzie- urodzić? Dlaczego taki pośpiech? Dlaczego posłowie ci. Czy pan wie, panie premierze, że zgłosiłam w imie- Ruchu Palikota godzą się na taki tryb? Przecież nie niu SLD poprawkę, która ma w sposób sprawiedliwy, godziliście się, protestowaliście przy innych usta- tak jak to zrobiliśmy w zeszłym roku dla ludzi mło- wach. Dlaczego godzi się PSL? Dlaczego taki tryb dych, kształtować podstawę wymiaru do kapitału po- uchwalania, panie premierze? Ktoś tu powiedział, że czątkowego, a tym samym w przyszłości do wymiaru pan dopycha tę ustawę kolanem. Pan dopycha tę emerytury dla tych kobiet, które przerywały pracę ze ustawę Buciorem, pan dopycha tę ustawę (Poruszenie względu na urlop wychowawczy rozpoczynany lub na sali, oklaski, wesołość na sali) bezwzględnie, nie patrząc na nic. Panie premierze, podczas prac w ko- kończony? Czy pan wie, że i tę poprawkę (Dzwonek), misji, podczas prac parlamentarnych minister Bucior głęboko merytoryczną, odrzucono? Jestem przekona- zachowywał się skandalicznie, pouczał posłów, nie na, że gdyby pan w exposé… odpowiadał na pytania. Dzisiaj pan nie odpowiada na żadne z pytań. Nikt z was, z rządu, nie chce od- powiedzieć na merytoryczne pytania (Dzwonek) do- Marszałek: tyczące demografii… (Głos z sali: Przyjdzie czas.) Dziękuję bardzo, pani poseł.

Marszałek: Poseł Anna Bańkowska: Czas minął. …nie powiedział: tylko 67 lat gołe, toby pan za- Dziękuję bardzo, panie pośle. chęcił swoich urzędników do myślenia. Poseł Jacek Bogucki:

Marszałek: …dotyczące statystyki, dotyczące faktów, o któ- rych tu mówimy. Dziękuję bardzo, pani poseł.

Marszałek: Poseł Anna Bańkowska: Dziękuję bardzo, panie pośle. A oni: tylko 67 i koniec. Proszę zająć miejsce.

Marszałek: Poseł Jacek Bogucki:

Pani poseł, dziękuję bardzo. Czy odpowie pan na jakiekolwiek pytanie, zanim przejdziemy do ostatecznego głosowania? Dziękuję. (Oklaski) Poseł Anna Bańkowska:

Czy pan to wie i czy pan to akceptuje? (Oklaski) Marszałek: Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Marszałek: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 7. wnio- sku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Dziękuję bardzo. przycisk. Pan poseł Jacek Bogucki. Kto jest przeciw? Bardzo proszę. Kto się wstrzymał? 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 282 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Marszałek tylko mówił, czy rzeczywiście górnikom zabierze uprawnienia górnicze? Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 222, prze- I na koniec, panie premierze – jakie emerytury, ciwnego zdania było 232, przy braku głosów wstrzy- taka piłka. Proszę zagrać mecz. (Oklaski) mujących się. (Poseł Ryszard Zbrzyzny podaje małą piłkę oso- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- bom siedzacym w ławach rządowych) rzucił. Poprawki od 12. do 16. zostały zgłoszone do art. (Głosy z sali: Brawo!) 3 projektu ustawy nowelizującej zawierającego zmia- ny do ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. W poprawce 12. wnioskodawcy proponują utrzy- Marszałek: manie dotychczasowych przepisów tej ustawy. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Dziękuję bardzo. wość poprawek od 13. do 16. Przystępujemy do głosowania. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 12. po- Proszę o zabranie głosu celem zadania pytania pana prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. posła Roberta Telusa z Prawa i Sprawiedliwości. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poseł Robert Telus: Głosowało 453 posłów. Za oddało swój głos 180 po- słów, przeciwnego zdania było 272 posłów, 1 poseł Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tą ustawą rów- wstrzymał się od głosu. nież skazujemy rolników na głodową śmierć. I dlate- Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. go moje pytanie kieruję do prezesa Polskiego Stron- W poprawce 13. wnioskodawcy proponują nowe nictwa Ludowego pana Waldemara Pawlaka. brzmienie art. 19a. Panie prezesie, dlaczego pan skazuje rolników na Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- głodową śmierć? Panie prezesie, dlaczego pan pozba- wość poprawki 14. wia po raz kolejny rolników środków europejskich, Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. bo nie będą mogli skorzystać z programu „Młody Proszę o zabranie głosu pana posła Dariusza rolnik”? Panie prezesie, dlaczego skazuje pan rolniczki, Bąka. kobiety wiejskie, na emerytury o 12 lat późniejsze? O 12 lat dłużej będą pracować kobiety na wsi. Czy pan prezes o tym wie? Poseł Dariusz Bąk: Pan prezes razem z Polskim Stronnictwem Ludo- wym jeździ po całej Polsce i mówi: ja wynegocjowa- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rolnicy od 1978 r. łem z twardym Donaldem Tuskiem. Co pan wynego- dopiero mogli pobierać emerytury, dopiero wtedy cjował? Wynegocjował pan głodowe emerytury, ustawa weszła. Ale wtedy rządzący, PZPR i ZSL, na- 320 zł. Pan wie, ile to jest, 320 zł? Panie premierze, kładali obowiązek, żeby oddawali ziemię za to. I dzi- panie prezesie, nie wracajcie do nas, bo nie macie po siaj rządzi również PSL z Platformą Obywatelską. Oklaski co wracać. Zostańcie w Warszawie. ( ) Ja chcę zapytać: Czy wy jesteście samodzielni? Bo w tej koalicji jest wielu aktorów „nocnej zmiany”. I czy Marszałek: wtedy byliście samodzielni, i czy dzisiaj jesteście sa- modzielni? A może jesteście tak samodzielni, jak ge- Dziękuję. nerał Jaruzelski, który wprowadził stan wojenny? Proszę o zabranie głosu pana posła Ryszarda (Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Głupota.) Zbrzyznego, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Proszę odpowiedzieć, wy działacze, którzy się po- wołujecie na rodowód wiejski, jak wy macie czelność zawłaszczyć nazwę i dorobek Polskiego Stronnictwa Poseł Ryszard Zbrzyzny: Ludowego i dzisiaj przeciwko Polsce występować? To Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan premier jest naród widzi i naród was osądzi. Dziękuję za uwagę. znany z tego, że jak mówi, że coś zabierze, to oczywi- (Oklaski) ście zabierze. Przykład: rozpatrywane dzisiaj ustawy emerytalne. Z kolei jak pan premier mówi, że coś da, to tylko mówi. Przykład: służby celne, które miały Marszałek: być w systemie emerytur mundurowych i się nie zna- lazły w tym systemie. I chcę zapytać w tym kontek- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Romu- ście pana premiera: Czy to, co mówił o górnikach, to alda Ajchlera. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 283

Poseł Romuald Ajchler: że podpisał pan już akt nominacji na komisarza w Lewinie Kłodzkim, bo tam właśnie ludzie nie do- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! stali pensji. Pytanie skieruję do pana premiera Pawlaka, bo pan I wreszcie pytanie: Czy pan minister Rostowski premier Tusk dzisiaj jest mało aktywny na sali, a spo- policzył panu, że jeżeli ta ustawa przejdzie i emery- dziewaliśmy się, że na pewne pytania odpowie. Panu tura będzie wyliczona według tego przepisu, to oby- ministrowi Rostowskiemu również dam spokój, bo watelowi starczy czy będzie miał na przeżycie dzien- też jakoś tak, jakby go nie było. nie 5 zł 70 gr? Proszę powiedzieć, jak żyć. (Oklaski) Panie Premierze! Zapytam się o jedną ważną rzecz, jeśli chodzi o rolnictwo. Rozumiem, że pan sobie zdaje sprawę z tego, że rolnicy, którzy dzisiaj pobierają ren- Marszałek: ty strukturalne, będą pierwszymi ofiarami tej ustawy, nad którą dzisiaj debatujemy, bowiem aby uzyskać Bardzo proszę o zadanie pytania pana posła Pa- rentę strukturalną, kiedy osiągnęli 65 lat, musieli tryka Jakiego. zdać swoje gospodarstwo. Gdzie będą mieli pracować 65-latkowie na wsi po to, aby uzyskać wiek 67 lat przejścia na emeryturę? Czy pan, panie premierze Poseł Patryk Jaki: Pawlak (Dzwonek), zdaje sobie sprawę z tego... Dziękuję. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam tylko jedno Marszałek: pytanie. Skoro system emerytalny teraz, po przyjęciu tej ustawy będzie taki genialny, to mam pytanie do Dziękuję bardzo, panie pośle. pana ministra Rostowskiego: Czy będzie pobierał polską czy angielską emeryturę? Dziękuję bardzo.

Poseł Romuald Ajchler: Marszałek: ...co gotujecie polskiej wsi i na co się zgodziliście? Dziękuję. (Oklaski) Dziękuję bardzo. (Głos z sali: Brawo!) Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. po- prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Marszałek: Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 146, prze- Przystępujemy do głosowania. ciwnego zdania było 205 posłów, wstrzymało się od Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 13. po- głosu 99 posłów. prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Kto jest przeciw? W poprawce 15. wnioskodawcy proponują nowe Kto się wstrzymał? brzmienie ust. 1 w art. 22. Głosowało 451 posłów. Za oddało głos 182 posłów, Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. przeciwnego zdania było 269 posłów, przy braku gło- O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł sów wstrzymujących się. Joachim Brudziński, Prawo i Sprawiedliwość. Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Bardzo proszę. W poprawce 14. wnioskodawcy proponują nowe brzmienie art. 19a. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Poseł Joachim Brudziński: Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę Zalewską, Prawo i Sprawiedliwość. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym prze- prosić Wysoką Izbę. Otóż okazało się, że wprowadzi- łem Wysoką Izbę w błąd. Po zadaniu mojego pytania Poseł Anna Zalewska: rozdzwoniły się telefony. Zadzwonił m.in. były dzia- łacz Platformy Obywatelskiej z Gdańska, który po- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! informował mnie, że to urocze zdjęcie, na którym pan Panie premierze, pytanie, sugestia do pana. Może premier Donald Tusk rzekomo malował te kominy, państwo zadzwonią do sekretariatów swoich mini- to nie był pan premier Donald Tusk, tylko jego brat. sterstw i poproszą o to, żeby państwu przynieśli pocz- (Poruszenie na sali) tę. Przynajmniej będziecie jakoś zabijać czas. Pan (Głos z sali: Nie...) premier jest poirytowany, popukuje palcami, jest zie- W związku z powyższym chciałbym w imieniu wający, nieodpowiadający na pytania. Mam nadzieję, marynarzy i rybaków zmienić swoją propozycję i mam 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 284 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Poseł Joachim Brudziński Kto się wstrzymał? Głosowało 452 posłów. Za oddało głos 246 posłów, propozycję, aby pan premier do 67. roku życia za- przeciwnego zdania było 206, przy braku głosów miast stukać i malować kominy zechciał zejść pod wstrzymujących się. pokład. Jest takie stanowisko wipera, pomocnika mo- Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. torzysty do wycierania rozlanego oleju. Niech pan pre- W poprawce 17. do art. 20 ustawy nowelizującej mier do 67. roku życia w tropiku popracuje jako wiper. wnioskodawcy proponują, aby do dnia 31 grudnia Dziękuję uprzejmie. (Wesołość na sali, oklaski) 2012 r. minister właściwy do spraw pracy przygoto- wał program na zasadach określonych w tym przepi- sie, dotyczący wspierania zatrudnienia i aktywizacji Marszałek: zawodowej osób powyżej 60. roku życia oraz wspie- rania równości płci na rynku pracy. Przystępujemy do głosowania. Z poprawką tą łączy się poprawka 19. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 15. Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Komisja wnosi o ich odrzucenie. Kto jest przeciw? Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmio- Kto się wstrzymał? towość 18. poprawki i 13. wniosku mniejszości. Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 251, prze- O głos… ciwnego zdania było 204, przy braku głosów wstrzy- (Poseł Tadeusz Iwiński: Z wnioskiem formal- mujących się. nym….) Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. Bardzo proszę. W poprawce 16. wnioskodawcy proponują m.in. uchylenie pkt 1 w art. 28 ust. 1 oraz dodanie ust. 12. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Poseł Tadeusz Iwiński: O głos w celu zadania pytania poprosił pan poseł Zbigniew Kuźmiuk. Pani marszałek, chciałbym wystąpić z wnioskiem Bardzo proszę. formalnym zgodnie z art. 184 ust. 3 pkt 8, który mówi o zmianie sposobu prowadzenia dyskusji. Otóż jaki sens ma ta debata, skoro żaden z przedstawicie- Poseł Zbigniew Kuźmiuk: li rządu… (Głos z sali: To jest głosowanie.) Dziękuję bardzo. Ale to jest debata. Jaki sens ma ta debata, skoro Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tym razem mam żaden z przedstawicieli rządu… pytanie do ministra pracy. We wszystkich dokumen- (Poseł : Debata została za- tach unijnych dotyczących polityki społecznej Polska do tej pory była chwalona za promowanie więzi ro- mknięta.) dzinnych polegających m.in. na tym, że babcie i dziad- ...ani nowi ministrowie typu minister pracy, ani kowie chcą się opiekować wnukami, a z kolei dzieci starzy ministrowie, ale nowi parlamentarzyści typu chcą się opiekować starymi rodzicami. normalnie tak elokwentny minister finansów (Weso- Chciałbym zapytać pana ministra, czy zostało łość na sali), ani ministrowie, którzy są od początku policzone, jak to wydłużenie wieku emerytalnego w tej Izbie, jak minister gospodarki, nie odpowiadają o 7 lat dla kobiet, a dla tych pracujących w rolnictwie na żadne pytania? To oczywiście jest sprawa rządu. aż o 12 lat będzie godziło w więzi rodzinne? Mówiąc Ale chciałbym zapytać pana premiera, czy sobie inaczej, ile dodatkowo będzie kosztowała opieka żłob- wyobraża, żeby jego partnerzy, na przykład pani kowa i przedszkolna nad dziećmi i ile dodatkowo bę- kanclerz Merkel czy pan premier Cameron, potrafili dzie kosztowała opieka nad ludźmi starymi, którymi się tak zachowywać, nawet w części, w Izbie Gmin nie będą mogły się zajmować ich własne dzieci? Czy czy w Bundestagu? to zostało policzone i czy będzie uznane także za (Poseł Elżbieta Kruk: Ale Putin tak.) koszt tej reformy? Mam nadzieję, że pan minister Więc chciałbym zaapelować o zmianę sposobu jednak odpowie na to ważne pytanie o charakterze prowadzenia dyskusji, dlatego że to ostateczne gło- społecznym. Dziękuję bardzo. (Oklaski) sowanie jest śledzone przez bardzo dużą liczbę Pola- ków i nikt nie rozumie, dlaczego nie ma żadnych odpowiedzi na właściwe pytania. Marszałek: (Poseł Elżbieta Kruk: Jest pan marzycielem.) I zakończę tym, że przypomnę stare powiedzenie Dziękuję bardzo. Aleksandra Fredry: Bądź oszczędnym, żebyś mógł Przystępujemy do głosowania. być szczodrym. Otóż wy jesteście oszczędni, jeżeli Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 16. po- chodzi o stosowanie argumentów merytorycznych, prawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. ale dla milionów Polaków nie będziecie szczodrzy, Kto jest przeciw? więc niech pan zachowa się zgodnie z tym, jaki jest 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 285

Poseł Tadeusz Iwiński Już teraz działajmy w sprawie równości kobiet i męż- czyzn, waloryzujmy progi w zakresie opieki społecz- standard w dojrzałych demokracjach. W dojrzałych nej, budujmy żłobki, budujmy przedszkola. Już teraz demokracjach odpowiada się na takie pytania. twórzmy nowe miejsca pracy. Dziękuję. (Oklaski) (Głosy z sali: Odpowiedzi!) Natomiast w niedojrzałych demokracjach, takich jak polska, udaje się grę w króla Ciszka. Dziękuję. Marszałek: (Oklaski) Dziękuję bardzo. O głos poprosiła pani poseł Anna Bańkowska. Marszałek: Bardzo proszę.

Dziękuje bardzo, panie pośle. Informuję pana, że odbywamy trzecie czytanie Poseł Anna Bańkowska: ustawy. W trzecim czytaniu nie dopuszcza się dysku- sji. Są zadawane pytania i ewentualnie udzielane W nawiązaniu do tego, o czym mówił mój kolega odpowiedzi. (Poruszenie na sali) pan poseł Iwiński, chcę powiedzieć, że taka właśnie O zadanie pytania poprosił pan poseł Janusz była atmosfera na posiedzeniu Komisji Nadzwyczaj- Śniadek z Prawa i Sprawiedliwości. nej – upokarzająca takich posłów jak ja, którzy chcie- Bardzo proszę. (Oklaski) li dokonać pewnych modyfikacji w tej niekorzystnej (Głosy z sali: Odpowiedzi!) dla ludzi ustawie. Nasze postulaty zderzały się z mil- czeniem, nie podejmowano żadnej próby dialogu itd. To źle świadczy o współpracy rządu z koalicją. My Poseł Janusz Śniadek: wszyscy jesteśmy wybrani w demokratycznych wy- borach i powinniśmy umieć ze sobą rozmawiać w tak Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie Prze- ważnej sprawie. wodniczący Platformy Antyobywatelskiej! (Oklaski) Wracając do poprawki, chcę powiedzieć, że mamy (Poseł Stefan Niesiołowski: Uspokój się.) w kraju bardzo wysokie bezrobocie, mamy problem Dlaczego o lata opóźniacie programy aktywizacji z aktywizacją ludzi powyżej 50. roku życia. Tymcza- zawodowej dla ludzi starszych, dla ludzi starszych sem rząd nie robi nic, żeby pomóc ludziom znaleźć wyrzucanych z pracy, z Kancelarii Premiera, z kan- pracę. Czy pan wie, panie premierze – był pan zdzi- celarii ministra zdrowia? Może uważacie, że szkoda wiony, gdy mój kolega Zbrzyzny powiedział, że (Dzwo- marnować pieniądze zaoszczędzone na sukcesywnym nek) nie ma mowy o celnikach w tej ustawie. Ja panu opóźnianiu uprawnień do emerytury dla kolejnych powiem: pana urzędnicy nawet nie są skorzy, żeby do roczników, zaoszczędzone na zmniejszeniu liczby końca tego roku razem z wejściem w życie ustawy osób w ogóle uprawnionych do emerytury. Szkoda. stworzyć program osłonowy. Wie pan, czym to uza- Po co wydawać pieniądze na aktywizację zawodową, sadniali? Że nie ma pieniędzy na realizację progra- skoro mamy tak wielkie bezrobocie wśród młodzieży? mu. To po co wydłużacie wiek emerytalny, jak nie Jeszcze przez wiele lat będzie to trwało. Po co mar- wiecie, co z tymi ludźmi... nować pieniądze na aktywizację zawodową, skoro Polska ma być tylko zasobem siły roboczej dla reszty Europy? Proszę o odpowiedź. (Oklaski) Marszałek:

Dziękuję bardzo, pani poseł. Marszałek:

Dziękuję bardzo. Poseł Anna Bańkowska: Proszę o zabranie głosu pana posła Bartłomieja Bodio. ...którzy nie będą mogli pracować do 67 lat, zro- bić.

Poseł Bartłomiej Bodio: Marszałek: Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Jaki jest sens tej reformy? Najważniejsze są miejsca pracy. Rząd musi Dziękuję bardzo, pani poseł. zapewnić warunki do tworzenia nowych miejsc pracy, rząd musi wspomagać pełne zatrudnienie. Panie pre- mierze, pana rząd przygotował te reformy w kilka Poseł Anna Bańkowska: tygodni. Nie potrzebuje pan dodatkowego roku, aby przygotowywać plany aktywizacji osób w wieku 60+. Skandaliczna sprawa. (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 286 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Marszałek: Polaków, odbyły się w ciągu dwóch tygodni. Nadzwy- czajna komisja pracowała nad poprawkami w ciągu Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade- tygodnia, ale rząd na przygotowanie programu wspie- usza Woźniaka, Solidarna Polska. rania zatrudnienia osób starszych potrzebował, w pierw- szej wersji, aż 3 lat, a teraz ministerstwo potrzebuje prawie 2 lat na przygotowanie programu wspierania Poseł Tadeusz Woźniak: zatrudnienia osób powyżej 60. roku życia. Jaką macie ofertę dla osób, które znajdą się poza rynkiem pracy, Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Premie- będą wyrzucone? rze! Panie i Panowie Ministrowie! Pełno was, a jako- Kolejne pytanie. Fundusz Pracy, na którym dra- by nikogo nie było. stycznie, bo o 75%, zostały ograniczone środki (Dzwo- (Głos z sali: Jaki poeta…) nek) na aktywizację… Panie premierze, padło wiele pytań, które pan zignorował albo na które nie umie pan odpowiedzieć. Może odpowie pan chociaż na to jedno pytanie: Czy Marszałek: będzie pan odpowiadał? Widocznie na to pytanie też pan nie umie odpowiedzieć. Dziękuję bardzo, pani poseł. Panie premierze, pańska arogancja doprowadzi do tego, że naród dłużej tego nie wytrzyma. Z naro- dem trzeba rozmawiać, z narodem trzeba dyskutować, Poseł Elżbieta Rafalska: ale być może pan już zrozumiał, że czas pana i pań- skiej formacji się kończy, że zbliża się Euro, że są źle przy- …osób bezrobotnych... gotowane inwestycje infrastrukturalne. Być może panu zależy właśnie na tym, żeby wyprowadzić ludzi na ulice, a potem na nich zrzucić całe odium, całą Marszałek: odpowiedzialność za swoją niegospodarność i za swo- ją nieumiejętność. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Czas minął.

Marszałek: Poseł Elżbieta Rafalska:

Przystępujemy do głosowania. …ma nadpłynność finansową. Czy rząd dalej za- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem popra- mierza zamrażać środki i ratować deficyt… wek 17. i 19., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: Głosowało 455 posłów. Za poprawkami oddało głos 225 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, Dziękuję bardzo, pani poseł. przy braku głosów wstrzymujących się. Stwierdzam, że Sejm poprawki odrzucił. W poprawce 18. do art. 20 ustawy nowelizującej Poseł Elżbieta Rafalska: wnioskodawcy proponują, aby do dnia 31 grudnia 2013 r. minister właściwy do spraw pracy przygoto- …kosztem osób bezrobotnych? (Oklaski) wał program na zasadach określonych w tym przepi- sie, dotyczący wspierania zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób powyżej 60. roku życia oraz wspie- Marszałek: rania równości płci na rynku pracy. Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmioto- Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Derę. wość 13. wniosku mniejszości. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł Poseł Andrzej Dera: Elżbieta Rafalska. Bardzo proszę. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Drogi Narodzie! (Wesołość na sali) Nie śmiejcie się z narodu. Poseł Elżbieta Rafalska: (Poseł Sławomir Nowak: Pytanie.) To nie jest śmieszne. Naród to bardzo ważne słowo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koalicja rządząca Naród patrzy, słucha, obserwuje i wyciąga wnioski. doprowadziła do kuriozalnej sytuacji. Otóż trzy czy- Jesteśmy świadkami uchwalania ustawy, która tania tak poważnej ustawy, która dotyczy wszystkich przejdzie do historii polskiego parlamentaryzmu, nie- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 287

Poseł Andrzej Dera giwać, jeżeli rolnik gospodarstwo, które posiada, przekaże na rzecz syna czy wnuka? Bo w chwili, kie- stety niechlubnej. Niemy premier, niemy rząd, mar- dy rolnik będzie przekazywał w wieku 70 lat gospo- szałek nadzorca nie wpuszcza legalnie działającego darstwo, to już nie synowi, który może mieć 50 i trochę związku na miejsce dla publiczności. Dla nich miejsca lat, a wnukowi, jak przypuszczam. Panie premierze, nie ma, dla tych, którzy reprezentują związek zawo- jak odbierają te państwa pomysły rolnicy na wsi? Czy dowy. kontaktuje się pan z rolnikami? Jaka jest ich opinia? (Głos z sali: Jak za komuny.) Dzisiaj dziwnym zbiegiem okoliczności pan i cały Można powiedzieć: jak za komuny, jak tu kolega PSL milczy. podpowiada. Myślę, pani marszałek – to jest prośba do pani Szanowni państwo... marszałek – że rząd czeka na przyzwolenie, żeby (Głos z sali: Pytanie.) mógł odpowiadać. Pani marszałek zawsze zwyczajo- Nie ma pytań. Pytania są, nie ma odpowiedzi. To wo zwracała się do rządu z pytaniem, czy rząd odpo- już nie jest czas na pytania. wie, dzisiaj takiego zwrotu nie słyszałem. Być może (Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Nie ma py- to zachęciłoby rząd do odpowiedzi. (Oklaski) tań, nie ma odpowiedzi.) Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. Ale, panie pośle, to właśnie czas na pytanie. Pan poseł z wnioskiem formalnym?

Poseł Andrzej Dera: Poseł Bartosz Kownacki:

Pani marszałek, niech pani nie przeszkadza. Tak. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska składam wniosek Marszałek: o 5 minut przerwy. Sprawa jest bardzo poważna. Od dwóch godzin debatujemy, zadajemy pytania, a pan premier milczy. Albo opuści pan mównicę, albo pan zada pytanie. Może panu premierowi zaschło w gardle? W ta- kim razie stawiam tutaj wodę, panie premierze. 5 minut – można napić się wody i czekamy na odpo- Poseł Andrzej Dera: wiedzi. (Oklaski) To, czego jesteśmy dzisiaj świadkami, szanowni państwo, to, co robi koalicja Platformy Obywatelskiej Marszałek: i Polskiego Stronnictwa Ludowego, to nierząd na pol- skim narodzie, z zabezpieczeniem Ruchu Palikota. Klub poprosił o przerwę. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Ogłaszam 5 minut przerwy.

(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 50 Marszałek: do godz. 10 min 57)

Dziękuję. Proszę o zabranie głosu pana posła Romualda Marszałek: Ajchlera. Wznawiam... Bardzo proszę o zajmowanie miejsc. Poseł Romuald Ajchler: (Chwila przerwy) (Głos z sali: Prosimy kontynuować.) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kolejny raz próbu- Wznawiam obrady. ję zapytać pana premiera Pawlaka. Panie premierze, Przystępujemy do głosowania. na wsi jest tak, że rolnik, aby uzyskać prawo do eme- Kto z pań i panów posłów… rytury, nie tylko musi, zgodnie z waszym życzeniem, (Głos z sali: Jeszcze chwileczkę. Prosimy jeszcze pracować teraz 67 lat, ale warunkiem jest także prze- chwileczkę.) kazanie w sposób trwały gospodarstwa. Również na Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 18. wsi obserwujemy, iż z reguły żona zawsze jest od rol- poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. nika o dwa, trzy lata młodsza. Co będzie wtedy albo (Głos z sali: Nie działa.) jaka wysokość emerytury będzie rolnikowi przysłu- (Głos z sali: Działa.) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 288 Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie

Marszałek tury Polaków, a to godzi w zdrowie narodu, szczegól- nie w zdrowie całego pokolenia urodzonego w latach Kto jest przeciw? 40., 50. i 60., najmocniej pokrzywdzonego w okresie Kto się wstrzymał? transformacji. Apeluję do moich rodaków pokrzyw- Głosowało 441 posłów. Za poprawką oddało głos dzonych przez złą ustawę, ograbionych kolejny raz 293 posłów, przeciwnego zdania było 18 posłów, z ich własności: Pomóżcie nam, Prawu i Sprawiedli- wstrzymało się od głosu 130 posłów. wości, zmienić tę chorą, barbarzyńską ustawę, tę cho- W związku z przyjęciem 18. poprawki 13. wniosek rą, barbarzyńską sytuację. Musimy dzisiaj, jak w cza- mniejszości stał się bezprzedmiotowy. sach komuny, walczyć o nasze własne państwo i de- Przystępujemy do głosowania nad całością pro- mokratyczne procedury. PiS, jeśli dojdzie do władzy, jektu ustawy. zrobi wszystko, aby tę ustawę i wszystkie ustawy, O głos poprosili posłowie celem zadania pytania które prowadzą do eutanazji niemal całego pokole- i w kolejności będę prosić państwa posłów o zabranie nia, uchylić. (Burzliwe oklaski) głosu. (Posłowie PiS skandują: Zwyciężymy! „Solidar- Pan poseł Arkadiusz Mularczyk. ność”!) Bardzo proszę. (Poseł Stefan Niesiołowski: Chcecie dorwać się do władzy, ale nigdy do tego nie dojdzie.) Poseł Arkadiusz Mularczyk: Marszałek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Panie premierze, szkoda, że przez te 2 godziny debaty Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Annę nie odpowiedział pan na żadne pytanie, które zadawa- Bańkowską. li panu posłowie, bo odpowiedzi na te pytania oczekuje całe społeczeństwo. Panie premierze, Wysoka Izbo, So- Poseł Anna Bańkowska: lidarna Polska jest przeciwko proponowanym zmianom w ustawie emerytalnej, dlatego że te zmiany to nie jest Proszę państwa, uznaję, że te brawa są kierowane kompleksowa reforma systemu emerytalno-rentowego, również pod adresem Sojuszu Lewicy Demokratycz- to nie są ustawy, które chroniłyby polskich bezrobot- nej, bo my też liczymy na to, że wygramy, i też chce- nych, które chroniłyby polską rodzinę, to jest po prostu my wygrać, żeby odrzucić tę złą ustawę. Ta ustawa, przerzucanie kosztów kryzysu na barki polskiego spo- co jest najbardziej przykre, która jest ważna społecz- łeczeństwa. Panie premierze, pan dobrze wie, że pan nie, przegrała wyścig z Euro 2012. Rząd mówił: Mu- kłamie, mówiąc, że Polacy będą otrzymywali wyższe simy tę ustawę uchwalić przed mistrzostwami. Uda- emerytury po przyjęciu tych zmian w ustawie emery- ło się wam. Pyrrusowe zwycięstwo. Ja bym się na talnej. Panie premierze, prawda jest taka, że to będą waszym miejscu wstydziła. (Oklaski) śmieciowe emerytury. Tak jak obecnie tysiące Polaków, W imię ochrony ludzi będziemy głosować przeciw- setki tysięcy Polaków otrzymują śmieciowe umowy ko tej ustawie, w imię szacunku do pana słów, panie o pracę, tak w przyszłości Polacy będą otrzymywali premierze, z marca 2011 r., bo są momenty, kiedy śmieciowe emerytury, pan dobrze o tym wie. (Oklaski) panu bezwolnie ufamy. Wtedy ufaliśmy, że pan wie, Dlatego nie ma zgody na taką politykę, że te śmieciowe co mówi. (Dzwonek) Powiedział pan tak: Nie wierzę, emerytury mają być w przyszłości wypłacane polskim żeby wszyscy ludzie zbliżający się do 70 lat mogli pra- emerytom. Ten projekt powinien trafić do kosza. Soli- cować w swoich zawodach, jak to robili wcześniej. darna Polska w tej kadencji podejmie wszelkie działa- Dlatego trzeba się zastanowić, jak uniknąć zmusza- nia, żeby uchylić tę ustawę, ale również deklarujemy, nia do pracy tych, którym może brakować sił. Trzeba że w następnej kadencji, jeśli będziemy rządzić, czy też znaleźć rozwiązania elastyczne, miękkie, dobre dla będziemy w opozycji, podejmiemy wszelkie działania, wszystkich. W imię pamięci pana słów wnioskowali- żeby przywrócić dotychczasowy system emerytalny. śmy o elastyczny wiek, o ochronę ludzi w wieku Dziękuję bardzo. (Oklaski) przedemerytalnym, o prawo do przejścia na emery- turę po długim stażu pracy. I co? I nic. Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią poseł Józefę Hryn- Pani poseł, czas minął. Dziękuję, pani poseł. kiewicz, Prawo i Sprawiedliwość.

Poseł Józefa Hrynkiewicz: Poseł Anna Bańkowska:

Z tej trybuny zwracam się do moich rodaków, gdyż Wasze słowa są warte tyle, co zeszłoroczny śnieg. rząd nie chce odpowiadać na żadne pytania, nie chce Będziemy walczyć o to, żeby ta ustawa przetrwała merytorycznej debaty. Rząd i Sejm obniżają emery- jak najkrócej. Dziękuję. (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – głosowanie 289

Marszałek: Tak więc pojęcie stażu ubezpieczeniowego jest dużo bardziej szerokie niż tylko lat składkowych, O głos poprosił minister pracy i polityki społecz- i jak myślę, to jest warte tego, żeby zwrócić na to nej pan Władysław Kosiniak-Kamysz. (Poruszenie uwagę. na sali) Nie zapominajmy też o jednej, bardzo istotnej rze- Proszę salę o ciszę. czy, że proces jest procesem ewolucyjnym, rozłożo- nym na wiele lat, do 2040 r. dla kobiet i do 2020 r. dla mężczyzn. Co ważne, przegląd ustawy będzie nastę- Minister Pracy i Polityki Społecznej pował co 4 lata. Nie jest to przypadkowe, to jest wła- Władysław Kosiniak-Kamysz: śnie po to, żeby monitorować, obserwować i wprowa- dzać odpowiednie zmiany, jeżeli będą one potrzebne. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podchodząc do tej Zapisany jest tu okres monitoringu tej ustawy. To reformy i mówiąc o niej, wygłaszając w pierwszym jest część poprawek, które dzisiaj zostały przegłoso- czytaniu uzasadnienie tych zmian, mówiłem, że jest wane w wyniku prac w komisji. to zmiana trudna, ale konieczna. Nie chodzi tutaj (Głos z sali: Przez zdrajców.) tylko o odpowiedzi na pytania, na które wielokrotnie Chodzi też o przyśpieszenie sformułowania rzą- odpowiadaliśmy, bo na te, które dzisiaj państwo za- dowego projektu wspierającego równość płci, wspie- dajecie, też odpowiadaliśmy w pierwszym, w drugim rającego aktywność zawodową osób starszych. Na czytaniu, ale tu chodzi o odpowiedzialność. (Porusze- pewno z partnerami społecznymi w Komisji Trój- nie na sali) stronnej będziemy pracować nad takim programem. (Głos z sali: Nie kłam.) Zachęcam też wszystkich państwa do włączenia się O tę odpowiedzialność apeluję i proszę. w jego formułowanie. Dziękuję bardzo. (Oklaski) (Głos z sali: Siadaj.) (Poseł Jan Bury: Brawo!) (Głos z sali: Hańba.) (Poseł Teresa Piotrowska: Słuchajcie teraz.) Nie chodzi tylko o odpowiedź na pytania. Chodzi Marszałek: właśnie o tę odpowiedzialność w wielu kwestiach, Dziękuję bardzo panu ministrowi. które były poruszane, i to nie tylko w czasie debaty Przystępujemy do głosowania nad całością pro- parlamentarnej. One były poruszane w czasie debaty jektu ustawy. społecznej, która trwała od momentu ogłoszenia Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w ca- przez pana premiera w exposé zapowiedzi podwyż- łości projektu ustawy o zmianie ustawy o emerytu- szenia i zrównania wieku emerytalnego, i tak się rach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych działo. (Poruszenie na sali, oklaski) Były przeprowa- oraz niektórych innych ustaw, w brzmieniu propono- dzone konsultacje społeczne. One odbywały się na wanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyję- poziomie krajowym, regionalnym, w Komisji Trój- tymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć stronnej, w wojewódzkich komisjach dialogu społecz- przycisk. nego, na dziesiątkach spotkań z udziałem członków Kto jest przeciw? Rady Ministrów, z udziałem pana premiera Tuska, Kto się wstrzymał? pana premiera Pawlaka, z udziałem resortu pracy Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 268 posłów, i polityki społecznej. przeciwnego zdania było 185 posłów, przy 2 głosach (Głos z sali: Nieprawda.) wstrzymujących się. Dziesiątki spotkań w różnych miejscach i wiele (Głos z sali: Zdrada, hańba.) wniosków, również partnerów społecznych, np. wnio- Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie sków Forum Związków Zawodowych, które też wska- ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez- zywały na emerytury częściowe, a które zawarły się pieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. w ostatecznym rozwiązaniu. (Poruszenie na sali) (Głos z sali: PSL – zdrajcy.) Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. po- Było to zgłaszane w trakcie konsultacji społecz- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nad- nych i teraz mamy ten projekt wzbogacony właśnie zwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmia- o emerytury częściowe, o możliwość wyboru dla ko- nie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnie- biet w wieku 62 lat, dla mężczyzn w wieku 65 lat. rzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o za- Chodzi o uwzględnienie nie stażu pracy, nie tylko opatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Poli- stażu pracy, ale stażu ubezpieczeniowego, który jest cji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, pojęciem dużo szerszym, bo mówi o okresie lat skład- Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Woj- kowych i lat nieskładkowych. Do lat nieskładkowych skowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Central- zaliczamy też okres poświęcony na wychowanie dzie- nego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicz- ci, kiedy on był nieoskładkowany – przed 1999 r., jak nej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży również, co ważne, okres represji przed 1989 r. Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Głos z sali: Cisza.) oraz niektórych innych ustaw. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 290 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Marszałek spokojni, nie wierzcie plotkom, że będą jakieś zmiany na gorsze. Składa ukłony, mówi, że przestrzega zasa- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- dy praw nabytych, dziękuje za dobrą służbę itd., itd. wionego przez pana posła Janusza Dzięcioła oraz Ten list w tamtym czasie mieli wszyscy podpisać in- przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgłoszono dywidualnie w trybie pilnym. Funkcjonariusze i żoł- poprawki. nierze podpisywali, że przyjęli go do wiadomości. W związku z tym Sejm ponownie skierował pro- Dzisiaj mamy do czynienia z arogancją. Odrzucono jekt ustawy do komisji w celu ich rozpatrzenia. wniosek o wysłuchanie publiczne, na żadne pytania Dodatkowe sprawozdanie zostało paniom i panom nie ma odpowiedzi, nie ma żadnych ekspertyz i ana- posłom doręczone w druku nr 370-A. liz, nie przestrzega się zasady praw nabytych. Przystępujemy do trzeciego czytania. Panie premierze, co się zmieniło od tamtego czasu? Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji Zmieniło się wiele. Wtedy były wybory prezydenckie, pana posła Janusza Dzięcioła. za dwa tygodnie miała być druga tura wyborów pre- zydenckich. Pan chciał odciągnąć (Dzwonek) funkcjo- Poseł Sprawozdawca Janusz Dzięcioł: nariuszy, żołnierzy od głosowania na pana Jarosława Kaczyńskiego, bo za jego rządów sytuacja wszystkich Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! służb mundurowych w Polsce polepszyła się. Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrze- Marszałek: nia niektórych projektów ustaw z zakresu zabezpie- czenia społecznego. Dziękuję bardzo, panie pośle. Czas minął. Sejm na 14. posiedzeniu w dniu 9 maja 2012 r., na podstawie art. 47 regulaminu Sejmu, skierował po- nownie projekt ustawy zawarty w druku nr 370 do Poseł Jarosław Zieliński: Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektórych projektów ustaw z zakresu zabezpieczenia społecz- Chciał pan, żeby głosowano na pana kolegę, na nego w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w dru- pana Komorowskiego. gim czytaniu. Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia niektó- rych projektów ustaw z zakresu zabezpieczenia spo- Marszałek: łecznego po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 10 maja wnosi, aby Wysoki Sejm raczył po- Panie pośle, czas minął. Dziękuję uprzejmie. prawki 1., 2., 4., 5. odrzucić, a poprawkę 3. przyjąć. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Poseł Jarosław Zieliński: Marszałek: Co ma pan dzisiaj do powiedzenia funkcjonariu- Dziękuję bardzo. szom i żołnierzom, po tym czasie, kiedy pan tak ich Przechodzimy do głosowania. traktuje, odbiera prawa nabyte? Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wartego w sprawozdaniu w druku nr 370. Komisja przedstawia również wniosek o odrzuce- Marszałek: nie projektu ustawy w całości, wnioski mniejszości i poprawki. Uprzejmie dziękuję panu posłowi... W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości. Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku. Poseł Jarosław Zieliński: Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wszystkich pozostałych propozycji. Bo są takie momenty, że traktuje pan w sposób O głos poprosił pan poseł Jarosław Zieliński. arogancki wszystkich funkcjonariuszy i ich rodziny. Bardzo proszę. Milion osób w... (Poseł Jarosław Zieliński przemawia przy wyłączonym mikrofonie)

Poseł Jarosław Zieliński: Marszałek: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przed sobą list podpisany przez pana Donalda Tuska 25 czerwca Dziękuję bardzo. 2010 r., skierowany do wszystkich funkcjonariuszy Z wnioskiem formalnym pan przewodniczący i żołnierzy. W tym liście jest zapewnienie, że rząd, Błaszczak. premier dba o służby mundurowe. Czytamy: bądźcie Bardzo proszę. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 291

Poseł Mariusz Błaszczak: Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. Wnioski mniejszości od 1. do 4. zostały zgłoszone Dziękuję bardzo. do art. 2 projektu ustawy nowelizującej, zawierające- Pani Marszałek! W imieniu klubu parlamentar- go zmiany do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym nego proszę o 20-minutową przerwę. Zgodnie z na- funkcjonariuszy określonych służb mundurowych. szym parlamentarnym obyczajem proszę o 20-minu- W 1. wniosku mniejszości do tytułu ustawy oraz tową przerwę dla klubu. Dziękuję. art. 2 projektu ustawy nowelizującej wnioskodaw- (Głosy z sali: Już mieliście przerwę.) ca proponuje zasady objęcia systemem zaopatrze- nia emerytalnego lotniskowej służby ratowniczo- -gaśniczej. Marszałek: Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje bez- przedmiotowość wniosków mniejszości od 2. do 4. Ogłaszam 10 minut przerwy. O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł (Głos z sali: 20 minut.) Krystyna Łybacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. (Poseł Mariusz Błaszczak: Pani marszałek, mam Bardzo proszę, pani poseł. prośbę o 20 minut na posiedzenie klubu.) Ponieważ pan przewodniczący argumentuje, że musi się odbyć posiedzenie klubu, w związku z tym Poseł Krystyna Łybacka: ogłaszam 20 minut przerwy. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do (Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 14 pana Dzięcioła jako posła sprawozdawcy. Panie pośle, do godz. 11 min 37) czy prawdą jest, że w Polsce jest około 450 osób bę- dących strażakami lotniskowych służb ratowniczo- -gaśniczych? Podkreślam: strażakami. Do ich obo- Marszałek: wiązków należy ratowanie pasażerów w sytuacjach zagrożeń, w szczególności na przykład awaryjnego Wznawiam obrady. lądowania, szybkie ugaszenie pożaru. Przypominam Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 6. porząd- Wysokiej Izbie, że w przypadku takiego pożaru ka- ku dziennego. (Gwar na sali) dłub samolotu wytrzymuje nie dłużej niż trzy minu- Proszę panie i panów posłów o zajęcie miejsc i przy- ty, a więc muszą się one wykazać wyjątkową spraw- gotowanie się do głosowania. nością. I czy prawdą jest, że tych strażaków pracują- Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o od- cych obok strażaków z Państwowej Straży Pożarnej rzucenie projektu ustawy w całości. obejmują zupełnie inne rozwiązania prawne, są oni Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- traktowani jako zwykli pracownicy? I czy prawdą sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce jest, że większość członków Komisji Administracji podnieść rękę i nacisnąć przycisk. i Spraw Wewnętrznych od dawna postulowała przy- Kto jest przeciw? znanie strażakom z tych ratowniczych służb takich (Głos z sali: Nie działa.) samych uprawnień, jakie mają inni funkcjonariusze? Kto się wstrzymał? (Oklaski) (Głos z sali: Nie działa.) (Głos z sali: Działa, działa.) (Gwar na sali) Mam serdeczną prośbę, żeby państwo nie pokrzy- Marszałek: kiwali z sali. Wystarczy dać znać. Naprawdę służby kancelarii bardzo szybko reagują. Dziękuję bardzo. (Głos z sali: Już dzisiaj była taka sytuacja.) Jeszcze chwilę, panie pośle. Działa w tej chwili? (Głos z sali: Przepraszam.) (Głos z sali: Działa.) Bardzo proszę pana posła marszałka Dorna o za- To proszę usiąść i nacisnąć stosowny przycisk. branie głosu. (Gwar na sali) Proszę o zachowanie ciszy. Anuluję to głosowanie. Poseł Ludwik Dorn: Powtórzę w związku z tym to głosowanie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! sku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce Klub Solidarnej Polski uważa, że zmiana ustawy podnieść rękę i nacisnąć przycisk. o emeryturach mundurowych jest konieczna, w związ- Kto jest przeciw? ku z tym przy pierwszym czytaniu nie składał wnio- Kto się wstrzymał? sku o odrzucenie. Teraz złożyliśmy wniosek, bo jeże- Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 175 posłów, li chodzi o jeden jedyny warunek, jaki postawiliśmy, przeciwnego zdania było 272 posłów, przy 3 głosach czyli powrót do pierwotnej wersji rządowej, do tych wstrzymujących się. trzech lat przy wyliczaniu podstawy do średniej, to 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 292 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Poseł Ludwik Dorn …że jest wielu strażaków, którzy wiele, wiele lat temu zostali przesunięci do służb Impelu i dzisiaj rząd i koalicja się zaparły, nie spełniły tego warunku. o tych strażaków tak naprawdę nikt się nie upomina. Ale nie o tym, panie premierze, chcę mówić. Prawdą jest to, że oprócz…(Poruszenie na sali) Klub Solidarnej Polski będzie głosował za wszyst- Tak, tak, tak. Wy państwo się upominacie dzisiaj kimi wnioskami mniejszości i poprawkami o rozsze- o wszystkich, tylko jestem ciekaw, czy jak dojdziecie rzenie tej ustawy na celników, Straż Marszałkowską, do tej waszej upragnionej władzy, to tego, o czym choć w wielu przypadkach mamy wątpliwości, bo nie dzisiaj mówicie, tego słowa, dotrzymacie. Dzisiaj każ- ma odpowiednich zmian w ustawach pragmatycz- dy potrafi krzyczeć, hałasować, a w tym jesteście nych. Mimo to je poprzemy. Dlaczego? Dlatego że to najlepsi. (Oklaski) I nie próbujcie mnie państwo pro- pan, w poprzedniej kadencji, w przypadku Straży wokować, bo ja staram nie dać się sprowokować, ale Marszałkowskiej koalicja rządowa zapowiedzieliście jeżeli mnie sprowokujecie, to usłyszycie o sobie wiele zmiany w systemie emerytalnym. Pan w Kuźnicy złego. Dziękuję bardzo. (Poruszenie na sali, oklaski) Białostockiej, koalicja rządowa podczas prac nad (Głos z sali: Brawo!) ustawą. (Dzwonek) Otóż można powiedzieć „nie (Głos z sali: Ooo...) damy”, ale powiedzieć „damy”, a potem nie dotrzy- mać tego, to jest źle. I pytanie do pana: Czy pan w tej chwili oświadczy Marszałek: celnikom, Straży Marszałkowskiej, że będzie rządo- wy projekt ustawy zmieniającej jakoś kwestie eme- Dziękuję bardzo. rytalne? Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Marszałek: przycisk. Kto jest przeciw? Panie pośle, czas minął. Kto się wstrzymał? Głosowało 452 posłów. Za oddało głos 222 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, przy braku gło- Poseł Ludwik Dorn: sów wstrzymujących się. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- Już kończę, pani marszałek. rzucił. Bo pan to zapowiedział. Otóż pańskie milczenie W 2. wniosku mniejszości do tytułu ustawy oraz teraz w tej sprawie będzie wyrazem lekceważenia art. 2 projektu ustawy nowelizującej wnioskodawca dla tych ludzi, ale także będzie wyrazem swego ro- proponuje zasady objęcia systemem zaopatrzenia dzaju pogardy dla samego siebie, bo nie można za- emerytalnego funkcjonariuszy Służby Celnej i straż- powiadać… ników Straży Marszałkowskiej. Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje Marszałek: bezprzedmiotowość wniosków mniejszości 3., 4., 15., 16. i 22. oraz 5. poprawki. Dziękuję bardzo, panie pośle. O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł Krystyna Łybacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Bardzo proszę, pani minister. Poseł Ludwik Dorn:

…i tracić wiarygodność, tracić rzetelność. (Oklaski) Poseł Krystyna Łybacka:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Marszałek: Do tej pory pan milczał, ale to pytanie dotyka bezpo- średnio pana i, jak sądzę, rzeczy dla pana najcenniej- Bardzo dziękuję, panie pośle. szej, tak jak w przypadku każdego człowieka, czyli Bardzo proszę posła sprawozdawcę. pana honoru. (Poruszenie na sali) (Głos z sali: Cha, cha, cha!) Czy pamięta pan rok 2008 i protest celników? Czy Poseł Janusz Dzięcioł: pamięta pan Kuźnicę Białostocką, rok 2011? W obu przypadkach obiecał pan funkcjonariuszom Służby Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wyso- Celnej, że w momencie, kiedy będziemy rozpatrywa- ka Izbo! Otóż prawdą jest to, ale prawdą jest też to… li zmianę systemu zaopatrzeniowego służb mundu- (Głos z sali: No to co jest prawdą?) (Wesołość na rowych, włączy pan celników. Rozumiem, że pan to sali) obiecał, bo, jak sądzę, pamiętał pan o dwóch orzecze- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 293

Poseł Krystyna Łybacka proponują m.in. nowe zasady nabywania prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych oraz ich wypła- niach Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie: ty dla funkcjonariuszy przyjętych do służby po raz orzeczeniu z roku 2004 i z roku 2007. pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r., w tym funkcjo- Wreszcie, panie premierze, pana honor jest zawar- nariuszy Służby Celnej. ty również w obietnicy pańskiego klubu. Podczas 46. Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje posiedzenia Sejmu (Dzwonek) w 2009 r. klub obiecał, bezprzedmiotowość wniosków mniejszości: 4., 12. że kiedy przejdziemy do reformy służb mundurowych, oraz od 15. do 23. oraz poprawek od 2. do 4. włączy pan wtedy celników. Mam nadzieję, że wyko- O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł rzysta pan tę trybunę, aby powiedzieć, dlaczego nie Ryszard Zbrzyzny, Sojusz Lewicy Demokratycznej. ceni pan własnego honoru. (Oklaski) Bardzo proszę, panie pośle.

Marszałek: Poseł Ryszard Zbrzyzny:

Dziękuję bardzo. Dziękuję. O głos poprosiła również pani poseł Józefa Hryn- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tytuł ustawy kiewicz. mamy rozbudowany, bowiem w tytule są wymienione Bardzo proszę, Prawo i Sprawiedliwość. (Oklaski) kolejne służby, których ona dotyczy. A więc bezdy- skusyjna jest sprawa żołnierzy zawodowych czy też funkcjonariuszy Policji. W kolejności mamy Agencję Poseł Józefa Hrynkiewicz: Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Zwracam się do Wysokiej Izby z dwoma pytania- Wojskowego, Centralne Biuro Antykorupcyjne. I pa- mi. Pierwsze pytanie dotyczy przyczyn pozostawie- trząc na ten zbiór, można byłoby się zastanowić nad nia w powszechnym systemie ubezpieczenia społecz- mnogością tych służb. I to chyba jest wniosek na nego służb celnych, straży lotniskowej i Straży Mar- przyszłość. Potem mamy Straż Graniczną. Zapytam szałkowskiej. Pozostawienie ich w powszechnym zatem: Dlaczego nie ma Służby Celnej? Straż Gra- systemie emerytalnym powoduje ich pełną identyfi- niczna przecież współpracuje ze Służbą Celną, często kację. Komu jest potrzebna ta identyfikacja i po- razem odprawiają turystów. Mamy Biuro Ochrony wszechna dostępność informacji o osobach tam słu- Rządu. Zadam pytanie: Dlaczego nie mamy biura żących? ochrony parlamentu, to znaczy Straży Marszałkow- To samo pytanie, podobne pytanie, kieruję także skiej? A w czym to lepszy jest rząd? Dlaczego potrze- do Izby, ponieważ nikt mi nie może powiedzieć, co się buje mieć ochronę i przyznaje określone uprawnienia stało ze zbiorem informacji o wszystkich, o Policji, woj- tej służbie, a parlament ma ochronę, ma służby, a one sku i wszystkich służbach specjalnych, którymi w la- nie mają tych uprawnień? Dalej w kolejności jest Pań- tach 1999–2003 dysponował system informatyczny stwowa Straż Pożarna. I bardzo dobrze, że znajduje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przypominam, od się w tej ustawie. Dlaczego nie ma straży pożarnych 2004 r. służby te zostały wycofane (Dzwonek) z po- zakładowych (Dzwonek), które dokładnie to samo wszechnego systemu, natomiast nie wiadomo, co się robią? Dziękuję bardzo. (Oklaski) stało ze zbiorem tych informacji. (Oklaski) (Poseł Stefan Niesiołowski: Zasłużona towa- rzyszka.) Marszałek:

Dziękuję bardzo. Marszałek: Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Elż- bietę Rafalską, Prawo i Sprawiedliwość. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. Poseł Elżbieta Rafalska: wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chora jest sytu- Kto jest przeciw? acja, w której premier w czasie kampanii wyborczej Kto się wstrzymał? w Kuźnicy Białostockiej służbom celnym obiecuje Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 221 po- wprowadzenie ich do systemu mundurowego emery- słów, przeciwnego zdania było 228 posłów, 1 poseł się talnego i potem się nie wywiązuje z tego zobowiąza- wstrzymał. nia. Zwracam się do pana posła sprawozdawcy: Przez Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. ile dzieli się słowo premiera, przez 2, 4, czy może to W 3. wniosku mniejszości do tytułu ustawy oraz słowo jest zupełnie nic niewarte? Służby celne zosta- art. 2 projektu ustawy nowelizującej wnioskodawcy ły już raz oszukane. W 1998 r. podpisały porozumie- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 294 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Poseł Elżbieta Rafalska Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość wnio- sków mniejszości: 6., 9. i 13. nie, że w kolejnym kroku zostaną uwzględnione. I ko- O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł lejne pytanie do pana posła sprawozdawcy. Czy zna Michał Jach, Prawo i Sprawiedliwość. pan dwa wyroki Trybunału Konstytucyjnego, z 2004 Bardzo proszę. i ten z 2007 r., który mówi o tym, że służby celne są zaliczane do służb mundurowych z wszystkimi kon- sekwencjami przynależnymi tym służbom? To się Poseł Michał Jach: służbom należy jak psu zupa. (Oklaski) Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na bezpieczeń- stwie państwa nie można oszczędzać. Kto oszczędza Marszałek: na bezpieczeństwie państwa, będzie później tego gorzko żałował i będzie go to wiele kosztowało. Pro- Dziękuję bardzo. szę państwa, w całej Europie służby mundurowe Przystępujemy do głosowania. mają specjalne uregulowania emerytalne. I tu mam Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. pytanie. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Panie premierze, dlaczego oszukaliście Polaków, przycisk. nie mówiąc o tym szczególnym traktowaniu służb Kto jest przeciw? mundurowych w całej Unii Europejskiej, a podkre- Kto się wstrzymał? ślając rzekomo szczególne przywileje naszych, pol- Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 223 posłów, skich służb? Jest to typowe działanie divide et impe- przeciwnego zdania było 230 posłów, 1 poseł wstrzy- ra. Wasze majstrowanie przy służbach mundurowych mał się od głosu. spowoduje obniżenie bezpieczeństwa w naszym kra- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. ju. A może właśnie chodzi, panie premierze, o to, by W 4. wniosku mniejszości do tytułu ustawy oraz Polacy nie czuli się bezpiecznie w swojej ojczyźnie? art. 2 projektu ustawy nowelizującej wnioskodawca Dziękuję. (Oklaski) proponuje objęcie systemem zaopatrzenia emerytal- nego i rentowego funkcjonariuszy Służby Celnej i straż- ników Straży Marszałkowskiej przyjętych po raz Marszałek: pierwszy do służby po dniu 31 grudnia 2012 r. Dziękuję bardzo. Przyjęcie tego wniosku mniejszości spowoduje Przystępujemy do głosowania. bezprzedmiotowość 5. poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł sków mniejszości 5., 7. i 8., zechce podnieść rękę i na- Krystyna Łybacka. cisnąć przycisk. Bardzo proszę. Kto jest przeciw? Pani poseł rezygnuje. Dziękuję bardzo. Kto się wstrzymał? Innych zgłoszeń nie widzę. Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 222 posłów, Przystępujemy do głosowania. przeciwnego zdania było 233 posłów, przy braku gło- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 4. sów wstrzymujących się. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. przycisk. W 6. wniosku mniejszości do art. 18b ust. 1 wnio- Kto jest przeciw? skodawcy proponują, aby emerytura przysługiwała Kto się wstrzymał? żołnierzowi zwolnionemu z zawodowej służby wojsko- Głosowało 453 posłów. Za wnioskiem oddało głos wej, który w dniu zwolnienia posiada 25 lat służby 223 posłów, przeciwnego zdania było 230 posłów, nikt wojskowej w Wojsku Polskim. nie wstrzymał się od głosu. Z wnioskiem tym łączą się wnioski mniejszości Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- 9. i 13. rzucił. Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. Wnioski mniejszości: od 5. do 13. oraz 2. popraw- Przystępujemy do głosowania. ka zostały zgłoszone do art. 1 projektu ustawy nowe- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- lizującej zawierającego zmiany do ustawy o zaopa- sków mniejszości 6., 9. i 13., zechce podnieść rękę trzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich i nacisnąć przycisk. rodzin. Kto jest przeciw? W 5. wniosku mniejszości do art. 18b wniosko- Kto się wstrzymał? dawca proponuje inne warunki nabywania prawa do Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 180, prze- emerytury przez żołnierza zawodowego. ciwnego zdania było 273 posłów, przy braku głosów Z wnioskiem tym łączą się wnioski mniejszości: wstrzymujących się. 7. i 8. Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. Wnioski mniejszości od 7. do 9. już rozpatrzyliśmy. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 295

Marszałek Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 11. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć W 10. wniosku mniejszości do art. 18e wniosko- przycisk. dawcy proponują dodać ust. 4 stanowiący, że emery- Kto jest przeciw? towi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze Kto się wstrzymał? służbą, podwyższa się emeryturę o 15% podstawy Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 220 posłów, wymiaru. przeciwnego zdania było 233 posłów, przy braku gło- O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł sów wstrzymujących się. Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Bardzo proszę, pani poseł. W 12. wniosku mniejszości oraz w poprawce 2. do art. 18f ust. 1 i 2 w art. 1 projektu ustawy nowelizu- jącej, a także w 21. wniosku mniejszości oraz w po- Poseł Anna Paluch: prawce 4. do art. 18f ust. 1 i 2 w art. 2 projektu usta- Wysoka Izbo! W myśl obowiązujących obecnie prze- wy nowelizującej wnioskodawcy proponują, aby pod- pisów funkcjonariusz lub żołnierz, który doznał stawę wymiaru emerytury żołnierza albo funkcjona- trwałego inwalidztwa w związku z wykonywaniem riusza stanowiło średnie uposażenie należne przez obowiązków służbowych, w momencie przechodzenia okres kolejnych 3 lat kalendarzowych, a nie, jak pro- na emeryturę ma prawo do podwyższenia podstawy ponuje komisja, kolejnych 10 lat kalendarzowych. jej wymiaru o 15%. W przepisach, które wejdą w ży- Nad tymi propozycjami głosować będziemy łącznie. cie po uchwaleniu tej ustawy, ta możliwość podwyżki Komisja wnosi o odrzucenie poprawek. zniknie. Nasz wniosek mniejszości zmierza do tego, O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł żeby ją przywrócić. Andrzej Romanek. Wysoka Izbo! Trudno nie zauważyć, jak wiele sy- Bardzo proszę. tuacji prowadzących do doznania uszczerbku na zdro- wiu stwarza praca w Policji, w ABW, w innych służ- bach, oczywiście również w odniesieniu do żołnierzy Poseł Andrzej Romanek: zawodowych. Żeby nie być gołosłownym: skoczkowie spadochronowi – urazy układu kostnego, kręgosłupa; Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie i Panowie pirotechnicy, saperzy – uszkodzenia słuchu. Te fakty Ministrowie! Wysoka Izbo! Emerytura służb mundu- potwierdzają lekarze sprawujący opiekę zdrowotną rowych opierała się na pewnej umowie społecznej po- nad żołnierzami i nad funkcjonariuszami. legającej na tym, że świadczenie było niewysokie, ale Dlaczego w nowych przepisach zlikwidowano możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę po możliwość podwyższania podstawy świadczenia? 15 latach powodowała, że wiele osób zachęconych tą Dlaczego ona znika? Przecież problemy zdrowotne perspektywą podejmowało pracę w służbach mundu- funkcjonariuszy nie znikają. Stąd moje pytanie: Dla- rowych. Trzeba mieć świadomość, że po 15 latach czego państwo polskie pod rządami Platformy Oby- otrzymywały 40% tegoż uposażenia. watelskiej nie okazuje troski ludziom, którzy dla Obowiązkiem państwa jest zapewnienie bezpie- niego ryzykują zdrowie i życie? (Oklaski) czeństwa wewnętrznego i bezpieczeństwa zewnętrz- nego. Trzeba mieć świadomość, panie premierze, że Marszałek: przy tym projekcie, jeżeli nie ma propozycji podwyż- szenia świadczeń dla służb mundurowych, wy uczy- Dziękuję bardzo, pani poseł. nicie to państwo nie tylko bezbronnym, ale też pań- Przystępujemy do głosowania. stwem niebezpiecznym. Dziś brakuje 8,5 tys. poli- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 10. cjantów w służbie. A ilu policjantów będzie brakować wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć za rok czy za dwa? 20 tys., 30 tys.? Czy wy macie tego przycisk. świadomość? (Dzwonek) Dlaczego w tej Izbie nie dys- Kto jest przeciw? kutuje się o podwyższeniu świadczenia dla tych wła- Kto się wstrzymał? śnie służb mundurowych? Inaczej będziemy... Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 220 posłów, przeciwnego zdania było 233 posłów, przy 1 głosie wstrzymującym się. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. W 11. wniosku mniejszości do art. 18e wniosko- Dziękuję bardzo, panie pośle. dawcy proponują dodać ust. 5 stanowiący, że emery- turę podwyższa się o określoną wysokość ze względu na szczególny charakter służby określonych grup Poseł Andrzej Romanek: żołnierzy, o których mowa w propozycji. Przystępujemy do głosowania. ...jak podkreślam, państwem... 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 296 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Marszałek: opatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy określo- nych służb mundurowych. Czas minął. W 14. wniosku mniejszości polegającym na doda- niu nowej zmiany wnioskodawca proponuje, aby Rada Ministrów określiła, w drodze rozporządzenia, szcze- Poseł Andrzej Romanek: gółowe warunki podwyższania emerytury, uwzględ- niając dla poszczególnych grup między innymi liczbę ...nie tylko bezbronnym... dni w roku bezpośredniej ochrony i opieki nad osa- dzonymi także w oddziałach psychiatrycznych wię- ziennej służby zdrowia. Marszałek: O głos poprosiła celem zadania pytania pani poseł Krystyna Łybacka. Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo proszę, pani minister.

Poseł Andrzej Romanek: Poseł Krystyna Łybacka:

...ale i państwem niebezpiecznym. Dziękuję bar- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do dzo. (Oklaski) pana ministra Gowina. Panie ministrze, pan bardzo lubi uchodzić za czołowego etyka polskiego parlamen- tu. Czy zatem z pańskim systemem wartości będzie Marszałek: godził się fakt, że państwo nie uznajecie, w przypad- ku jeśli nie poprzecie tej poprawki, iż służbą w wa- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jaro- runkach szczególnych jest praca funkcjonariuszy Służ- sława Zielińskiego, Prawo i Sprawiedliwość. by Więziennej, którzy nadzorują osadzonych w zakła- dach psychiatrycznych więziennej służby zdrowia? Dziękuję. (Oklaski) Poseł Jarosław Zieliński:

W rządowym projekcie ustawy ze stycznia przyj- Marszałek: mowano kolejne 3 lata kalendarzowe jako podstawę naliczenia wymiaru emerytury. Potem pojawiło się Proszę o zabranie głosu pana posła Zbigniewa lat 10 i ten zapis nie był konsultowany ze związkami Girzyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość. zawodowymi, co związki zawodowe wyraźnie stwier- dzają. Pytanie: Dlaczego tak się stało? Dlaczego rząd łamie zasady dialogu społecznego? Dlaczego narusza Poseł Zbigniew Girzyński: ustawę o związkach zawodowych i nie przestrzega zasad przyzwoitej, poprawnej legislacji? (Oklaski) Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawicieli rządu: Czy rząd nie planuje rozsze- Marszałek: rzyć katalogu służb mundurowych o funkcję prezesa Rady Ministrów? Kiedyś to stanowisko nie obciążało Dziękuję bardzo. aż tak bardzo ciężko osób, które je sprawowały, jak Przystępujemy do głosowania. patrzy się na rześkiego 66-letniego premiera Millera Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- czy niespełna 63-letniego premiera Kaczyńskiego. sków mniejszości 12. i 21. oraz poprawek 2. i 4., ze- Ale dzisiaj jak patrzę na pana premiera, który mimo chce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. że ma lat 55, nie jest już w stanie podejść do mówni- Kto jest przeciw? cy sejmowej, zaniemówił (Wesołość na sali) i, jak wi- Kto się wstrzymał? dać, czuje się bardzo kiepsko, jestem tym głęboko Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 177 posłów, zaniepokojony. Były wprawdzie pewne nadzieje, że przeciwnego zdania było 276 posłów, przy 1 głosie pan premier uzyska intratne stanowisko w Brukseli wstrzymującym się. i będzie mógł sobie do tej emeryturki dorobić, ale pre- Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości i po- zydent Sarkozy już się pakuje, kanclerz Merkel pew- prawki odrzucił. nie się spakuje za rok i bye, bye Brukselo (Wesołość 13. wniosek mniejszości już rozpatrzyliśmy. na sali, dzwonek), a do 67 jeszcze kawałek czasu. Czy Wnioski mniejszości od 14. do 23. oraz poprawki może nie warto objąć funkcji prezesa Rady Ministrów 3. i 4. zostały zgłoszone do art. 2 projektu ustawy również przepisami o emeryturach mundurowych? nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o za- (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 297

Marszałek: wie załóg statków powietrznych. Pytam pana premie- ra: Czy jest pana intencją pogarszanie aktualnie Dziękuję bardzo. istniejących rozwiązań dla funkcjonariuszy? Dzięku- Chciałabym poinformować, że przed ostatecznym ję. (Oklaski) głosowaniem pan premier rządu, pan premier Donald Tusk zabierze głos. (Poruszenie na sali) (Głos z sali: Ooo...) Marszałek: Dziękuję za tę aprobatę. A tymczasem przystępujemy do głosowania. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 14. Przystępujemy do głosowania. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- przycisk. sków mniejszości 17. i 18., zechce podnieść rękę i na- Kto jest przeciw? cisnąć przycisk. Kto się wstrzymał? Kto jest przeciw? Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 218 posłów, Kto się wstrzymał? przeciwnego zdania było 235 posłów, przy braku gło- Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 184 posłów, sów wstrzymujących się. przeciwnego zdania było 232 posłów, 38 posłów wstrzy- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. mało się od głosu. W 15. wniosku mniejszości do art. 18b ust. 1 wnio- Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. skodawcy proponują, aby emerytura przysługiwała W 3. poprawce do art. 18e ust. 2 wnioskodawcy funkcjonariuszowi po 25 latach służby bez względu proponują, aby emeryturę podwyższać o określoną na wiek. wysokość za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia Z wnioskiem z tym łączą się wnioski mniejszości służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie dzia- łań wojennych, a nie, jak proponowała komisja, za 16. i 22. każdy pełny miesiąc tej służby. Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Przystępujemy do głosowania. Bardzo proszę panią poseł... Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- (Głos z sali: Rezygnuję.) sków mniejszości 15., 16. i 22., zechce podnieść rękę Pani poseł zrezygnowała z pytania. i nacisnąć przycisk. W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 3. Kto się wstrzymał? poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 179 posłów, Kto jest przeciw? przeciwnego zdania było 275 posłów, przy 1 głosie Kto się wstrzymał? wstrzymującym się. Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 450 posłów, Stwierdzam, że Sejm wnioski mniejszości odrzucił. przeciwnego zdania było 3 posłów, przy braku głosów W 17. wniosku mniejszości do art. 18e ust. 2 i 3 wstrzymujących się. wnioskodawca proponuje, aby emeryturę podwyższać Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął. o określoną wysokość ze względu na szczególny cha- W 19. wniosku mniejszości do art. 18e wniosko- rakter służby określonych grup funkcjonariuszy, dawcy proponują dodać ust. 4 stanowiący, że emery- o których mowa w propozycji. turę podwyższa się o 15% podstawy wymiaru eme- Z wnioskiem tym łączy się 18. wniosek mniejszości. rytowi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze Nad tymi wnioskami głosować będziemy łącznie. służbą. Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 20. Przystępujemy do głosowania. wniosku mniejszości i 3. poprawki. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 19. O głos celem zadania pytania poprosiła pani poseł wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Krystyna Łybacka. przycisk. Bardzo proszę, pani minister. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 219 posłów, Poseł Krystyna Łybacka: przeciwnego zdania było 233 posłów, przy 1 głosie wstrzymującym się. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tym wniosku Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej proponują, rzucił. aby zachować do tej pory stosowane rozwiązania, W 20. wniosku mniejszości do art. 18e wniosko- a więc nie pogarszać sytuacji dla obecnie czynnych dawca proponuje dodać ust. 5 stanowiący o podwyż- funkcjonariuszy, którzy pracują w warunkach szcze- szeniu emerytury o określoną wysokość ze względu gólnych. Warunki szczególne – to są funkcjonariusze na szczególny charakter służby określonych grup z oddziałów antyterrorystycznych, to są skoczkowie funkcjonariuszy, o których mowa w propozycji. spadochronowi, to są płetwonurkowie, to są członko- Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Macie- wie załóg nawodnych statków czy wreszcie członko- ja Małeckiego celem zadania pytania. (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 298 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Poseł Maciej Małecki: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- rzucił. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Czy premier oraz Wnioski mniejszości 24. i 25. oraz 5. poprawka posłowie Platformy i PSL mają świadomość, że wła- zostały zgłoszone do art. 3 w projekcie ustawy nowe- śnie rozpoczęli demontaż systemu zabezpieczenia lizującej zawierającego zmiany do ustawy o Policji. państwa przed terroryzmem i zorganizowaną prze- W 24. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- stępczością? Taki skutek będzie miało skasowanie nują pozostawić ustawę o Policji w brzmieniu dotych- możliwości podwyższenia wymiaru emerytur mun- czasowym. durowych za służbę pełnioną w warunkach szczegól- Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- nie trudnych. Żołnierze jednostek specjalnych, funk- towość 25. wniosku mniejszości i 5. poprawki. cjonariusze jednostek przykrywkowych, piloci samo- Przystępujemy do głosowania. lotów ponaddźwiękowych, skoczkowie spadochrono- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 24. wi, saperzy, najlepsi z najlepszych – oni ryzykują wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć swoim życiem i zdrowiem, a społeczeństwo to doce- przycisk. nia, ale i odpowiednio wynagradza. Powtórzę to, co Kto jest przeciw? mówiłem w debacie, że tych żołnierzy musi ogarniać Kto się wstrzymał? pusty śmiech, gdy patrzą na grono sytych facetów Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 178 posłów, w garniturach i ich eleganckich koleżanek, którzy przeciwnego zdania było 274 posłów, przy 1 głosie próbują zabrać coś ludziom, których praca to często wstrzymującym się. patrzenie śmierci w oczy. (Dzwonek) Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- Pytam premiera oraz posłów Platformy i PSL, rzucił. dlaczego chcecie pogorszyć warunki pracy elity pol- W 25. wniosku mniejszości wnioskodawca propo- skich służb mundurowych. Czy macie świadomość, nuje w art. 41 ust. 2 skreślić pkt 4 oraz w art. 69 ust. że bierzecie pełną odpowiedzialność za obniżenie po- 1, aby policjant po 15 latach służby nabywał prawo ziomu zabezpieczenia Polski przed terroryzmem i naj- do emerytury policyjnej, z wyjątkiem funkcjonariu- groźniejszymi przestępstwami? (Oklaski) szy przyjętych do służby po raz pierwszy po 31 grud- nia 2012 r. O głos poprosiła pani poseł Krystyna Łybacka Marszałek: celem zadania pytania. Bardzo proszę, pani minister. Dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 20. Poseł Krystyna Łybacka: wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Kto jest przeciw? Głosowanie nad tą poprawką jest papierkiem lakmu- Kto się wstrzymał? sowym rzeczywistej intencji rządu, dlatego że naj- Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 179 posłów, ważniejsze jest zapisanie w ustawie pragmatycznej, przeciwnego zdania było 234 posłów, wstrzymało się czyli w ustawie o Policji, zasady, że nowy system za- od głosu 40 posłów. opatrzenia funkcjonariuszy dotyczy tych funkcjona- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- riuszy, którzy rozpoczną służbę po 31 grudnia tego rzucił. roku, a nie dotyczy funkcjonariuszy, którzy już są Wnioski mniejszości 21. i 22. oraz 4. poprawkę już czynni. Bez tego zapisu, niestety, te intencje nie są rozpatrzyliśmy. skonsumowane w systemie prawnym. Proszę się więc W 23. wniosku mniejszości do art. 18g ust. 1 wnio- zastanowić, czy jest sens nie popierać poprawki, któ- skodawca proponuje, aby kwota emerytury bez ra jasno mówi o państwa intencjach. (Oklaski) uwzględnienia dodatków, zasiłków i świadczeń pie- niężnych, o których mowa w art. 25, nie mogła prze- kroczyć 80% podstawy wymiaru, a nie, jak proponu- Marszałek: je komisja, 75% tej podstawy. Przystępujemy do głosowania. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 23. Przystępujemy do głosowania. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem... przycisk. Pan minister? Kto jest przeciw? Bardzo proszę, panie ministrze. Kto się wstrzymał? Pan minister Cichocki. (Poruszenie na sali) Głosowało 452 posłów. Za oddało głos 176 posłów, (Głos z sali: Głosowanie jest.) przeciwnego zdania było 235 posłów, wstrzymało się (Głos z sali: W trakcie głosowania?) od głosu 41 posłów. Przystępujemy do głosowania. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 299

Marszałek My powoli, stopniowo wprowadzamy kolejne służ- by i szczególnie oczywiście... I ogranicza się to tylko Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 25. i wyłącznie do nowo wstępujących. I to, co pani poseł wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć powiedziała w poprzednim pytaniu, nie w tym obec- przycisk. nym, ale w poprzednim, jest kompletnie nieprawdzi- Kto jest przeciw? we. Ale nowo wstępujących wprowadzamy. Albo prze- Kto się wstrzymał? dłużamy system, albo kiedyś będziemy chcieli wpro- Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 221 posłów, wadzać do systemu powszechnego. Wobec tego nie przeciwnego zdania było 231 posłów, wstrzymało się ma możliwości, aby iść w drugą stronę, w odróżnie- od głosu 3 posłów. niu od tego, co zrobił rząd SLD, ustępując służbom Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. mundurowym w sposób niesamowicie tchórzliwy. W 5. poprawce do art. 3 projektu ustawy noweli- Dziękuję. (Wesołość na sali, oklaski) zującej wnioskodawcy proponują dodać nową zmianę dotyczącą Straży Marszałkowskiej. Wnioskodawcy proponują także określone zmiany w ustawach regulujących system ubezpieczeń spo- Marszałek: łecznych. Dziękuję bardzo. Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki. Pani poseł w trybie sprostowania? (Gwar na sali) Pani poseł Krystyna Łybacka. Bardzo proszę, pani minister. (Poseł Krystyna Łybacka: Tak.) Bardzo proszę o ciszę.

Poseł Krystyna Łybacka: Poseł Krystyna Łybacka: Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obiecuję, że ostat- ni raz jestem na mównicy w dniu dzisiejszym. (Okla- W trybie sprostowania. ski) Panie premierze, 150 osób, taka jest liczebność Panie ministrze, pan źle zrozumiał moją wypo- Straży Marszałkowskiej. Nie wiem, czy wszyscy wie- wiedź. Przepraszam, nie mogę mówić do pana mini- my o tym, że strażnicy Straży Marszałkowskiej mają stra w tej chwili... Panie ministrze, pan źle zrozumiał kamizelki kuloodporne, paralizatory, broń, podlega- moją wypowiedź. Moja wypowiedź miała charakter ją ćwiczeniom, tak jak funkcjonariusze BOR. Mają pytania, a pan doskonale wie, że pytanie nie może tylko inne rozwiązania prawne. Dwukrotnie Komisja być nieprawdziwe. Może być prawdziwa lub fałszywa Administracji i Spraw Wewnętrznych próbowała odpowiedź. (Wesołość na sali, oklaski) sama podjąć inicjatywę, która włączałaby strażników (Głos z sali: Brawo!) do funkcjonariuszy. Ponieważ podczas prac w Komi- (Głos z sali: Pan w ogóle nie rozumie.) sji Nadzwyczajnej posłowie PSL ubolewali, że połą- czyliśmy strażników razem z funkcjonariuszami Służby Celnej, i mówili: gdybyście to wyłączyli, to my Marszałek: byśmy poparli, to, panie i panowie z PSL, oto macie odrębną poprawkę, dotyczącą tylko strażników. A my Dziękuję bardzo. mówimy: sprawdzamy wasze intencje. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania. (Głos z sali: Brawo!) Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 224 posłów, O głos poprosił minister finansów. przeciwnego zdania było 229 posłów, przy braku gło- Proszę bardzo, panie ministrze. sów wstrzymujących się. Pan minister Rostowski. (Gwar na sali) Stwierdzam, że Sejm poprawkę odrzucił. Proszę o ciszę. Wnioski mniejszości 26. i 27. zostały zgłoszone do art. 4 w projekcie ustawy nowelizującej zawierające- Minister Finansów go zmiany do ustawy o Straży Granicznej. Jan Vincent-Rostowski: W 26. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- nują pozostawić ustawę o Straży Granicznej w brzmie- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zasada jest bardzo niu dotychczasowym. prosta. Wszyscy docelowo powinni być w systemie Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmio- powszechnym. towość 27. wniosku mniejszości. (Głosy z sali: Nie kłam, nie kłam, nie kłam.) Bardzo proszę, pan marszałek Dorn. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 300 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Poseł Ludwik Dorn: Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 28. wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! przycisk. Przed chwilą usłyszeliśmy niesłychanie ważną dekla- Kto jest przeciw? rację polityczną, złożoną – nie wiem, czy w imieniu Kto się wstrzymał? rządu, czy w imieniu premiera – przez pana ministra Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 219 posłów, Rostowskiego. Ta deklaracja brzmiała, że docelowo przeciwnego zdania było 234 posłów, przy braku gło- rząd chce wprowadzić wszystkie służby, bez żadnego sów wstrzymujących się. wyjątku, do powszechnego systemu ubezpieczeń eme- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- rytalnych. rzucił. Mam w związku z tym pytanie do pana premiera: W 29. wniosku mniejszości wnioskodawcy proponu- ją skreślić art. 7 w projekcie ustawy nowelizującej za- Czy to był indywidualny eksces pana ministra finan- wierający zmiany do ustawy o Biurze Ochrony Rządu. sów, czy jest to wola rządu i czy to będzie jeszcze w tej Przystępujemy do głosowania. kadencji, czy to będzie w przyszłej kadencji, jeśli pan Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 29. premier bądź Platforma Obywatelska, czego się nie wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć spodziewam, nadal będzie rządzić? Jeżeli tak, to bar- przycisk. dzo dziękuję za tę deklarację, bo milion głosów, jeśli Kto jest przeciw? chodzi o funkcjonariuszy i ich rodziny, macie w plecy. Kto się wstrzymał? (Wesołość na sali, oklaski) Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 221 posłów, przeciwnego zdania było 234 posłów, przy braku gło- sów wstrzymujących się. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- rzucił. Dziękuję bardzo. W 30. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- Przystępujemy do głosowania. nują skreślić art. 8 w projekcie ustawy nowelizującej Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 26. zawierający zmiany do ustawy o Centralnym Biurze wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Antykorupcyjnym. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 30. Kto się wstrzymał? wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Głosowało 455 posłów. Za oddało głos 180 posłów, przycisk. przeciwnego zdania było 274 posłów, przy 1 głosie Kto jest przeciw? wstrzymującym się. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 220 posłów, W 27. wniosku mniejszości wnioskodawca propo- przeciwnego zdania było 234 posłów, przy braku gło- nuje m.in.: sów wstrzymujących się. — w art. 74 ust. 1, aby funkcjonariusz po 15 la- Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- tach służby nabywał prawo do emerytury policyjnej, rzucił. z wyjątkiem funkcjonariuszy przyjętych do służby po W 31. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- raz pierwszy po 31 grudnia 2012 r., nują skreślić art. 9 w projekcie ustawy nowelizującej — w ust. 2, aby także funkcjonariuszom pełnią- zawierający zmiany do ustawy o Służbie Więziennej. cym służbę w strażnicach i granicznych placówkach Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 31. kontrolnych do 2005 r. zaliczać do wymiaru wysługi wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć emerytalnej za 1 rok służby 1,5 roku służby. przycisk. Przystępujemy do głosowania. Kto jest przeciw? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 27. Kto się wstrzymał? wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 222 posłów, przycisk. przeciwnego zdania było 231 posłów, przy 1 głosie Kto jest przeciw? wstrzymującym się. Kto się wstrzymał? Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości od- Głosowało 453 posłów. Za oddało głos 219 posłów, rzucił. przeciwnego zdania było 233 posłów, przy 1 głosie W 32. wniosku mniejszości do art. 11 projektu wstrzymującym się. ustawy nowelizującej wnioskodawca proponuje, aby Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. niektóre jej przepisy weszły w życie z dniem 1 stycz- W 28. wniosku mniejszości wnioskodawcy propo- nia 2014 r., a nie, jak proponuje komisja, z dniem nują skreślić art. 5 w projekcie ustawy nowelizującej 1 stycznia 2025 r. zawierający zmiany do ustawy o Państwowej Straży O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł Pożarnej. Zbigniew Kuźmiuk. Przystępujemy do głosowania. Bardzo proszę. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 301

Poseł Zbigniew Kuźmiuk: stwa, moim zdaniem to jest dla nich bardzo krzyw- dzące stwierdzenie. Nie można w ten sposób tego Dziękuję bardzo. formułować. Ludzie nie przychodzą do służb dla eme- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do rytury. Naprawdę oni mają wyższe motywacje. Pro- pana ministra Cichockiego. Powoli zbliżamy się do szę w to uwierzyć. (Oklaski) Jeżeli więc będziemy głosowania nad całością projektu ustawy. Nawiązu- tylko w ten sposób o nich mówili, to oni też będą jąc do wcześniejszych pytań, chciałbym zapytać pana czuli się pokrzywdzeni. Proszę także o tym pamiętać. ministra, czy nie obawia się, że w związku z Euro Dziękuję. (Oklaski) 2012 i kontrolami, jakie okresowo wprowadził na naszej zachodniej i południowej granicy, ale w szcze- gólności na odcinku granicy z Ukrainą, poprzez wy- Marszałek: wołanie tzw. strajku włoskiego celników, który został już zapowiedziany, sparaliżuje tę granicę i wobec Dziękuję bardzo. tego doprowadzi do skandalu. Czy państwo nie oba- Przystępujemy do głosowania. wiają się, że tym uporem, nieprawdopodobnym upo- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 32. rem, brniecie państwo w międzynarodowy skandal, wniosku mniejszości, zechce podnieść rękę i nacisnąć że ludzie będą stali na granicach i przeklinali Polskę przycisk. za to, co będzie się tam działo? Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? (Oklaski) Kto się wstrzymał? Głosowało 454 posłów. Za oddało głos 220 posłów, przeciwnego zdania było 234 posłów, przy braku gło- Marszałek: sów wstrzymujących się. Stwierdzam, że Sejm wniosek mniejszości odrzucił. Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- O zabranie głosu proszę ministra spraw we- jektu ustawy. wnętrznych pana Jacka Cichockiego. O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł Ludwik Dorn. Bardzo proszę, panie marszałku. Minister Spraw Wewnętrznych Jacek Cichocki: Poseł Ludwik Dorn: Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Od- nosząc się do pytania pana posła, chciałbym powie- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zbliżamy się do dzieć, że to są dwie różne kwestie, wprowadzenie końca maratonu głosowania, ale jednocześnie sprin- formalne, a nie faktyczne kontroli na granicach, tak tu ustawodawczego – taka nowa dyscyplina sporto- jak już wielokrotnie publicznie tłumaczyłem, po to, wa. Natomiast jest następująca kwestia: te dwie żeby mieć możliwość realnej kontroli wtedy, kiedy ustawy – pierwsza została przegłosowała, ta też zo- będziemy mieli rzeczywiście informację o tym, że do stanie przegłosowana. Ale dzięki pani marszałek do- Polski przybywają osoby, które nie powinny trafić na szło tutaj do pozytywnego wydarzenia politycznego. stadiony czy w miejsca publiczne i które mogłyby za- Tam, w namiocie „Solidarności”, pojawili się przed- kłócić tam porządek. I to jest formalne działanie. stawiciele PiS, pojawił się pan przewodniczący Le- Myślę, że większość i z państwa tutaj, na sali, i pol- szek Miller, byli przedstawiciele Solidarnej Polski. skich obywateli w ogóle nie zauważy tych kontroli. I pan przewodniczący Miller, i Solidarna Polska Zupełnie inną sytuacją jest sytuacja na granicy pol- stwierdzili, że będą po wyborach w 2015 r. współdzia- sko-ukraińskiej. Tam, proszę mi wierzyć, od 2 lat łać niezależnie od konfiguracji rządowych w uchyle- trwają, przygotowane już i przećwiczone wielokrot- niu tych ustaw. (Poruszenie na sali, oklaski) nie nawet w ostatnich dniach, procedury odprawy (Głosy z sali: Brawo!) między Polską a Ukrainą samochodów osobowych Jeśli chodzi o Prawo i Sprawiedliwość, to stwier- i autokarów tak, żeby bez przeszkód kibice między dziło ono tyle, że jak wygra, to uchyli tę ustawę. Ale Polską i Ukrainą mogli się przemieszczać. Nie będzie co będzie, jak przegra? Panie prezesie, niech panu żadnych kłopotów z przekraczaniem tej granicy. Wie- przejdzie przez gardło, że jest pan gotów w tej spra- rzę, że i polscy funkcjonariusze, i ukraińscy funkcjo- wie współdziałać z innymi. (Wesołość na sali) nariusze staną na wysokości zadania. A teraz pytanie do pana premiera Tuska. (Dzwo- (Głos z sali: To widać.) nek) Odmówiliście referendum. Odmówiliście refe- Jeżeli jestem przy głosie, to chciałbym jeszcze od- rendum w tej sprawie. Czy pan w wyborach, w kam- nieść się do pobrzmiewającego w wielu pytaniach panii wyborczej w 2015 r. powie: nie ustąpimy w tej tonu, który wskazywałby, że emerytura jest dla pol- sprawie ani o milimetr? Jeżeli bowiem pan powie, to skich oficerów, polskich funkcjonariuszy polskich te wybory będą faktycznym referendum nad ustawą służb mundurowych, polskich żołnierzy, główną mo- tzw. 67. Czyli jeżeli tak pan powie, to z góry dziękuję, tywacją do tego, żeby w ogóle pracowali. Proszę pań- bo wy to referendum przegracie. (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 302 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Marszałek: jasnością i z pełną deklaracją, że co 4 lata będziemy te sprawy przeglądać, analizować i korygować po to, Dziękuję bardzo. żeby dostosować się do wyzwań cywilizacyjnych, wy- Proszę o zabranie głosu pana posła Jarosława zwań, które są przed naszym całym społeczeństwem. Zielińskiego, Prawo i Sprawiedliwość. W przypadku ustawy o służbach mundurowych trze- ba wyraźnie powiedzieć, że te obawy, o których tu państwo mówią, są o tyle nieuzasadnione, że propo- Poseł Jarosław Zieliński: zycje dotyczą tych wszystkich, którzy będą rozpoczy- nali służbę. A więc tych, którzy w tej chwili pełnią PR-owcy doradzili panu premierowi, żeby, jak służbę, te rozwiązania nie dotyczą. Zatem nie ma u Moliera, wszedł w ostatnim akcie. Mam nadzieję, tutaj żadnego zagrożenia, ba, nawet można powie- że po to, żeby odpowiedzieć na pytania, których padło dzieć, że jest nadzwyczaj wysoka otwartość w stosun- tu wiele. Są to pytania bardzo ważne. Nie chcę ich ku do tych, którzy pełnią służbę, w stosunku do tych, przypominać, ale dwa przypomnę, bo są niezwykle którzy pracują na umowy o pracę, bo niewątpliwie ważne, najważniejsze. Po pierwsze, dlaczego w ciągu służba ma inny charakter i wymaga nie tylko zaan- tych ostatnich 2 lat zmienił się pana stosunek do for- gażowania w pracę, ale także czasami zaryzykowa- macji mundurowych z pełnego ukłonów na aroganc- nia zdrowia czy nawet życia w obronie innego czło- ki i pełen lekceważenia? Po drugie, jak pan odnosi wieka, który znalazł się w niebezpieczeństwie. Ale się do wystąpienia – po raz drugi już zresztą w tej chcę też państwu zwrócić uwagę, a szczególnie tym, sprawie – ministra Rostowskiego, który zapowiada, którzy czasami tu zadawali wiele pytań, ale w ogóle że będzie drugi krok, czyli włączenie systemu eme- nie czekali na odpowiedź czy w ogóle nie oczekiwali rytalnego służb mundurowych do systemu powszech- odpowiedzi... nego? Raz już to pan Rostowski powiedział. Chyba (Głos z sali: Nie było.) zdemaskował tym samym prawdziwe zamiary rządu. (Poseł Krystyna Łybacka: Nie było odpowiedzi.) Oczekujemy jednoznacznej deklaracji pana premiera, Dobrze, jedno takie było na pewno i zaraz to pań- bo od niej może zależeć reakcja bardzo wielu przecież stwu pokażę, bo w głosowaniach nad poprawkami do funkcjonariuszy licznych służb, może za chwilę, może poprzedniej ustawy była też taka, która stwarzała od poniedziałku, w każdym razie w najbliższym cza- równe szanse dla rolników, aby mogli łączyć staż sie, a zbliża się Euro. Proszę to, co zdemaskował mi- ubezpieczeniowy zarówno w KRUS, jak i w pracy nister Rostowski, potwierdzić. (Dzwonek) Nie wypu- poza rolnictwem. I tu ze zdumieniem przyglądam się ścimy pana stąd, zanim pan do tego się nie odniesie. wynikom głosowania. To jest głosowanie nr 31. Po- (Wesołość na sali, oklaski) lecam je wszystkim, bo, nie wiem, jesteśmy tu chyba wszyscy na tej sali bardzo świadomi i raczej o pomył- kę czy brak przytomności nikogo nie podejrzewam. Marszałek: Otóż w tym głosowaniu dziwnym trafem… (Poseł Zbigniew Babalski: Zaraz zobaczymy.) Dziękuje bardzo. Proszę o zabranie głosu wiceprezesa Rady Mini- …posłowie PiS wstrzymali się od głosu. Wskutek strów ministra gospodarki pana Waldemara Pawla- tego to właśnie państwo skazaliście tych rolników na ka. (Poruszenie na sali) to, żeby musieli długo pracować i nie mogli wykorzy- stać wcześniejszego przejścia na emeryturę. (Poru- szenie na sali, oklaski) I to jest, niestety, moi drodzy, Wiceprezes Rady Ministrów przejaw takiej… Minister Gospodarki (Poseł Beata Mazurek: To my mamy koalicję więk- Waldemar Pawlak: szościową?) …cynicznej hipokryzji, gdzie wznosi się okrzyki Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie i Pano- nie po to, żeby cokolwiek naprawić, tylko po to, żeby wie Posłowie! Warto, żebyśmy tę debatę postrzegali krzyczeć, a tak naprawdę sprzyja się rozwiązaniom, też w kontekście tego, co dzieje się na świecie, co dzie- które często są bardzo twarde i trudne. Dedykuję to je się w Europie, bo konieczne jest, żebyśmy potrafi- szczególnie pani poseł Jadwidze Wiśniewskiej, która li wyprzedzać zagrożenia i wykorzystać szanse. To, zadawała to pytanie, i też w tym głosowaniu wstrzy- co jest bardzo smutne w wykonaniu niektórych po- mała się od głosu. Chyba nie przez pomyłkę, pani słów opozycji, to to, że nawet jeżeli po trudnych la- poseł. Dziękuję. (Poruszenie na sali, oklaski) tach kryzysu widać wyraźnie, że jako naród, jako państwo, dajemy sobie radę znacznie lepiej niż wiele innych, silnych jeszcze chwilę temu, potęg, to słowa- Marszałek: mi próbuje się tak to zdemolować, żeby wszyscy stra- cili jakąkolwiek nadzieję. Te decyzje, które dotyczą Dziękuję bardzo, panie premierze. systemu emerytalnego, wszyscy dobrze wiemy, że po- Pani poseł w jakim trybie? dejmujemy z dużym wyprzedzeniem po to, aby uchro- (Poseł Jadwiga Wiśniewska: W trybie sprostowania.) nić się od zagrożeń. Ale podejmujemy też z pełną Bardzo proszę. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 303

Poseł Jadwiga Wiśniewska: podobnie nie mówimy nawet o przyszłości, w której ktokolwiek z państwa będzie miał szanse rządzić, bo Dziękuję bardzo, pani marszałek. wyprzedzająco proponujemy rozwiązania, które Panie pośle, pan nie zrozumiał mojej wypowiedzi. uchronią polskich emerytów i polskie państwo przed (Wesołość na sali) Mówiłam, że podniesienie wieku bardzo poważnym zagrożeniem w latach 30. i 40. emerytalnego, wydłużenie go do 67. roku życia spo- XXI w. Problem polega na tym, że jeśli dziś nie znaj- woduje, że skażecie polskie rolniczki na to, że będą dzie się odważny, który tę decyzję podejmie, jedno jest pracowały w polu do 67. roku życia. Ja rozumiem, że stuprocentowo pewne: Polska jako państwo i emeryci pan by chciał... (Gwar na sali) w tamtym czasie wpadną w bardzo poważne tarapaty. Niech pan się uspokoi. Ludzie przyzwoici i odpowiedzialni uczestniczący Pan by chciał zjeść ciastko i mieć ciastko. Proszę w tej debacie wiedzą, że mamy do wybrania zaledwie się rozejrzeć, jakie ma pan obok towarzystwo i kto kilka modeli, jak przeciwdziałać temu złemu scena- jest autorem tej haniebnej ustawy. Wiem, że farma- riuszowi. To jest ten, który my proponujemy, z pew- kologia czyni cuda, są leki, dadzą radę. Ma pan chyba nymi ochronami, niewystarczającymi, bo wiadomo, zaburzony obraz, odbiór rzeczywistości. To pan tkwi że taka operacja nigdy nie będzie wystarczająco bez- w tej haniebnej koalicji. pieczna i nie będzie dawała satysfakcji ludziom. Ona (Poseł Rafał Grupiński: To jest sprostowanie?) jest dotkliwa dla ludzi, wiedzieliśmy o tym od same- go początku. (Poseł Przemysław Wipler: A w kampanii wybor- Marszałek: czej?) Ale inne modele, inne propozycje, alternatywne dla Pani poseł… podniesienia i zrównania wieku emerytalnego, są tak- że dotkliwe, a w naszej ocenie gorsze i dla państwa, i dla dzisiejszych podatników, i przyszłych emerytów. Poseł Jadwiga Wiśniewska: Bo tą alternatywą dla podniesienia i zrównania wieku emerytalnego musiałoby być radykalne i trwałe pod- Dziękuję bardzo. (Oklaski) niesienie składki emerytalnej, jeśli te emerytury mia- łyby starczać już nawet ledwie na przeżycie. (Poseł Bolesław Grzegorz Piecha: Za 300 zł.) Marszałek: Nie możemy udawać, że nie wiemy, że wysokość emerytury w przyszłości będzie narażana na stałe Dziękuję bardzo. obniżanie wraz z wydłużaniem się czasu życia każ- Głos zabierze prezes Rady Ministrów pan premier dego człowieka. Tu nie trzeba kończyć matematyki, Donald Tusk. (Poruszenie na sali, oklaski) żeby zrozumieć, że jeśli relacja czasu, w którym nie pracujemy, do czasu aktywności zawodowej pogarsza się, to wpływa to bezpośrednio i jednoznacznie na Prezes Rady Ministrów wysokość emerytury. Donald Tusk: (Głos z sali: Powiedział pan to przed wyborami?) Problem polega na tym, że my z tej debaty, która Pani Marszałek! Szanowne Panie i Panowie Po- trwa wiele lat, wyciągnęliśmy praktyczny wniosek słowie! To jest finał tej części debaty na temat refor- i bierzemy na siebie ryzyko, proponując to rozwiąza- my emerytalnej, a precyzyjnie rzecz biorąc, zrówna- nie. Nie było na tej sali – i mówię o tym z przykrością nia wieku emerytalnego i podwyższenia tej bariery – nikogo, kto kwestionując model, jaki zaproponowa- wieku emerytalnego, a więc nie ukrywamy, najbar- liśmy, zaproponowałby model ekwiwalentny, to zna- dziej bolesnego i wymagającego najwięcej odwagi czy ratujący w przyszłości państwo przed bankruc- fragmentu tego ustrojowego i cywilizacyjnego przed- twem i emerytów przed głodowymi emeryturami, sięwzięcia, jakim jest zbudowanie względnie bez- a więc na przykład zgłaszając projekt realistycznie piecznego systemu emerytalnego. Chcę to podkreślić, równoważący te ryzyka, czyli radykalnego zwiększe- ponieważ ta debata, trwająca nie tak, jak niektórzy nia składki, którą musielibyśmy już dzisiaj podnieść. posłowie opozycji sugerują, trwająca lata całe, co za To jest oczywiście jakiś pomysł. (Oklaski) My uważa- chwilę udokumentuję, domagała się finalizacji. Ko- my, że nasz pomysł jest bezpieczniejszy dla ludzi alicja PO i PSL jest po to, aby wieloletnie debaty, a cza- i mniej dotkliwy. sami puste gadaniny, zakończyć czynem. Od wielu Można by także założyć trzecią drogę, to znaczy lat w Polsce różni politycy wiedzieli i artykułowali bardzo wydatnego zwiększenia opodatkowania, i to ten pogląd, że w związku ze zmianami demograficz- na dziesiątki lat do przodu po to, aby państwo uczy- nymi utrzymanie tego wieku, jaki w tej chwili nić odpowiedzialnym za dopłacanie do niskich eme- mamy w Polsce, przechodzenia na emeryturę musi rytur. Tego typu pomysły czasami się pojawiały w tej oznaczać dramatyczną alternatywę dla państwa debacie. Ale rzecz charakterystyczna, posłanki i po- polskiego w przyszłości, nie za rządów koalicji PO– słowie, którzy mówili tu np. o konieczności dopłaca- –PSL z premierami Tuskiem i Pawlakiem, prawdo- nia do emerytur minimalnych, kiedy będą pobierane 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 304 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk – powiedział prezydent Lech Kaczyński 7 listopada 2008 r. Nie zgadzacie się z tym? (Oklaski) I dodał, że: w charakterze emerytury częściowej, a więc żeby, „Należy dążyć do tego, aby ludzie przechodzili na kiedy będą rzeczywiście bardzo niskie, państwo do- emeryturę później, chociaż zdaję sobie sprawę, że jest płacało, przynajmniej do wysokości emerytury mini- to mało popularne”. (Oklaski) Czy teraz PiS zgadza malnej – OK, to jest pomysł, który łatwo zgłosić, jeśli się z tą tezą? Czy wtedy ona była dowodem odpowie- nie ma się odwagi powiedzieć: i w związku z tym dzialności, dalekowzroczności, a dzisiaj, kiedy ją re- podnieśmy na trwałe na dziesiątki lat podatki po to, alizujemy, jest zdradą, hańbą? (Oklaski) Co się żeby było z czego to zapłacić. (Oklaski) My uznajemy, z wami, ludzie, stało na miłość Boga, że potraficie że z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa i co- takimi słowami oceniać propozycje, jednym ze źródeł dziennego życia zwykłych ludzi każde z tych rozwią- których jest także ta opinia, to zdanie? zań jest dotkliwe. To, które my zaproponowaliśmy, Ja wiem, że nie ma powodu, żebyście państwo jest być może najbardziej ryzykowne politycznie, ale czuli się odpowiedzialni za wszystkie słowa z prze- jednak najmniej dotkliwe dla ludzi, szczególnie dla- szłości swoich liderów, ale jest też 8 listopada 2008 r. tego, że bardzo rozciągając ten proces w czasie do i jest prezes Jarosław Kaczyński. Cytuję za PAP, za 2040 r., zakładamy, że te najbardziej dotkliwe skutki, depeszą z tego dnia: Jarosław Kaczyński podkreślił, a więc radykalne wydłużenie pracy kobiet, zrealizu- że jeżeli chodzi o sprawę wieku emerytalnego, PiS ją się w całości w roku 2040. Wszystkie dane, wszyst- uważa, że granica tego wieku jest w Polsce zbyt ni- kie prognozy, nie tej czy innej partii politycznej, tylko ska. (Wesołość na sali, oklaski) Co więcej, zacytuję demografów, ekspertów od rynku pracy etc., wska- dalej wypowiedź prezesa Kaczyńskiego; dopiero zo- zują, mówią o jednej rzeczy bezdyskusyjnie, że w sen- baczycie, co naprawdę się zmieniło, nie w Polsce, tyl- sie fizycznym, zdrowotnym – per saldo, oczywiście ko w szefie Prawa i Sprawiedliwości. Wówczas, nie mówimy o konkretnych, pojedynczych przypad- w 2008 r., prezes Kaczyński dodał, a rządziła koalicja kach – generacja roku 2040–2050 będzie zdolna do PO–PSL: Tutaj się całkowicie zgadzamy z obecnym dłuższej pracy. rządem, robiliśmy to samo. To były decyzje dotyczą- Czy będą miejsca na rynku pracy? Nie ma takiego ce emerytur pomostowych, to był dalszy ciąg tezy mądrego ani w Polsce, ani na świecie, który będzie Jarosława Kaczyńskiego, że ludzie w Polsce przecho- wiedział, jaki będzie wskaźnik bezrobocia albo braku dzą na emeryturę zbyt wcześnie. (Oklaski) Ja przy- rąk do pracy w 2030 czy 2040 r. Te prognozy są pominam te słowa nie po to, żeby komuś dokuczać, z reguły obarczone dość dużą groźbą pomyłki, nawet przypominam te słowa, ponieważ państwo użyliście, w perspektywie roku, a co dopiero, gdy mówimy o per- jak zawsze w ostatnich miesiącach, najcięższych epi- spektywie 20, 30 lat. Dlatego zdecydowaliśmy się na tetów pod adresem tych, którzy wychodzą z tego sa- taką wersję reformy systemu emerytalnego, która nie mego założenia: że bezpieczeństwo Polski i polskich bierze pod uwagę ryzykownych domniemań. Zdecy- emerytów w przyszłości wymaga takiej trudnej de- dowaliśmy się wspólnie z ekspertami, bezpartyjnymi cyzji i wynika z takiej samej diagnozy. I że przyszłość i bezinteresownymi, na to, że wszystkie zagrożenia Polski tak naprawdę zależy też od tego, czy znajdą i wszystkie szanse, co do których mamy dużą skalę się dziś i w przyszłości na tej sali ludzie na tyle odpo- pewności, że się zdarzą w 2030 r. i później, wymaga- wiedzialni, że nienawiść nie zaślepi im oczu w taki ją właśnie takiej reakcji. Dlatego się na nią zdecydo- sposób, żeby najbardziej brutalnymi okrzykami kwe- waliśmy. stionować de facto tezy i słowa swoich liderów z prze- Miałem nadzieję, że co do tej jednej sprawy zapa- szłości. (Oklaski) nuje na tej sali konsensus. To znaczy że będziemy się Co do dyskusji, ja pozwoliłem sobie zabrać głos na spierać o narzędzia, o dojście do tego bezpiecznego koniec, ponieważ, wybaczcie, państwo, możecie zresz- systemu emerytalnego w sposób odpowiedzialny, ale tą to ocenić, sięgając do stenogramu dzisiejszego spo- nie będziemy kwestionować tego faktu, przykrego, tkania, pytania ze strony posłanek i posłów opozycji jak się go wysławia, i dlatego mało kto ma odwagę to dzisiaj były raczej coraz bardziej radykalnymi dekla- powiedzieć, ale jednak faktu społecznie bezdyskusyj- racjami niechęci wobec naszego rządu. Rozumiem, nego. I ja się zgadzam generalnie z tym, że ludzie że opozycja ma potrzebę wewnętrzną nieustannie się w Polsce przechodzą dzisiaj na emeryturę zbyt wcze- obnosić ze swoimi negatywnymi emocjami, ale bar- śnie. Czy państwo się z tym nie zgadzacie? No, po- dzo trudno odpowiadać na deklaracje, jakie padały wiedzcie, nie zgadzacie się z tym? Stąd wykrzyczeli- dzisiaj z tej mównicy. Wszystkie wątpliwości meryto- ście takie słowa: hańba, zdrada – także w czasie tej ryczne staraliśmy się skutecznie wyjaśniać; rozu- debaty? Że ja muszę nienawidzieć swojego narodu, miem, że nie przekonaliśmy opozycji do wielu czy jeśli proponuję... Czy wy naprawdę nie zgadzacie się większości naszych argumentów. Chcę powiedzieć, z tymi sformułowaniami? że my z kolei naprawdę wysłuchaliśmy bardzo wielu (Głos z sali: Nie zgadzamy się.) argumentów ze strony związków zawodowych, także Nie zgadzacie się. Prawo i Sprawiedliwość nie zga- dzisiaj protestujących pod Sejmem, ze strony posła- dza się z tym sformułowaniem. To ja jeszcze raz je nek i posłów opozycji, choćby zgłoszonych w czasie przeczytam: „Zgadzam się generalnie z tym, że w Pol- moich spotkań klubowych ze wszystkimi klubami opo- sce ludzie przechodzą na emeryturę zbyt wcześnie” zycji. Tak, ten projekt zawiera również te propozycje, 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 305

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk ludzie, nie będę wytykał palcem, nie jestem zazdro- sny (Wesołość na sali), którzy stali się symbolem tego które łagodzą wymiar tej reformy, czynią ją racjonal- niezdrowego układu. ną i bezpieczną. My w przeciwieństwie do was słu- Chcę też podkreślić, że długo dyskutowaliśmy chaliśmy, co macie do powiedzenia w tej sprawie. z mundurowymi i uznaliśmy, że są szczególne powo- Osobiście jestem bardzo dotknięty słowami pani dy, które każą wybrać model zaopatrzeniowy. I na to poseł Łybackiej, ponieważ znam jej powściągliwość się zdecydowaliśmy. Ale pytam obecnych na tej sali, – nie ma jej na sali, zdaje się, ale... szczególnie lewicę, bo ma tutaj najwięcej na sumie- (Poseł : Złożyliśmy propozycje, pa- niu, jeśli chodzi o tę nierównowagę pomiędzy mun- nie premierze.) durowymi a cywilami. O SLD myślę, tak, tak. Pan ...wygłosiła tutaj słowa skierowane, adresowanie Janusz Palikot wtedy był radykalną prawicą, tak że do mnie. Było dużo o honorze i o moich deklaracjach nie mogę tego (Wesołość na sali) epitetu czy tej defi- w czasie spotkania z celnikami. I kilka osób repre- nicji wobec pana posła użyć. Czy waszym zdaniem zentujących opozycję tę kwestię podobnie poruszało, ten system, którego symbolem stał się ten młodocia- i dzisiaj, i w czasie poprzedniej debaty na temat służb ny emeryt z dużym wyposażeniem, jest właściwy, czy mundurowych, emerytur, w kontekście celników. Ja chcecie utrzymać ten system, czy uważacie go za mam przy sobie i mogę udostępnić każdemu zainte- sprawiedliwy? Czy zgadzacie się z nami, że także ze resowanemu stenogram, słowo w słowo, co powie- względu na oczywisty postulat społecznej przyzwo- działem celnikom na tym spotkaniu. I trzeba albo nie itości i sprawiedliwości trzeba szukać pewnego zrów- wiedzieć, albo mieć złą wolę i posługiwać się, co nie- nania? Tutaj z mównicy padło wiele słów, z których stety jest coraz częstszą metodą polityczną, oszczer- mogłoby wynikać, że pozycja przyszłego emeryta ze stwem, które, wielokrotnie powtarzane, zamienia się służb mundurowych jest dramatycznie zła. Pokażcie w publicznie funkcjonującą opinię. Ale oczywiście mi w Polsce jednego człowieka, który nie chciałby pani poseł Łybackiej dam ten stenogram kończący się zamienić, a jest cywilem, wejść w system emery- się w dodatku słowami, w których nie ma tak na- talny, jaki mają służby mundurowe. To, co my pro- prawdę nic o możliwym włączeniu celników do tego ponujemy, jest nadal systemem zaopatrzeniowym systemu emerytalnego. Była deklaracja z mojej stro- wyraźnie uatrakcyjniającym służbę w służbach ny, że będziemy szukali takich sposobów, aby celnicy, mundurowych w porównaniu z innymi zawodami. pracując obok strażników granicznych na tej samej A przecież także z tej mównicy nieraz państwo wy- granicy, jakby w podobnych warunkach, nie czuli się mieniacie dziesiątki profesji równie ryzykownych, poszkodowani, żeby status materialny celnika nie był równie trudnych, a może i cięższych w takiej co- gorszy od statusu ludzi, którzy wykonują w jakimś dziennej udręce. Nie można zawracać kijem Wisły. sensie podobną pracę w podobnych warunkach. I ta Czy chcecie wrócić do problemu, który rozstrzygnę- deklaracja była opatrzona puentą: to nie jest proste liśmy, także zgodnie z intencją ówczesnego prezy- zadanie rozmawiać o wyrównywaniu tego statusu, denta Lecha Kaczyńskiego, kiedy była dyskusja ale będziemy nad tym serio się zastanawiać. (Poru- o pomostowych? szenie na sali) Nie nad włączeniem do systemu służb (Poseł Krystyna Pawłowicz: Tak.) mundurowych, tylko nad zrównaniem tego statusu. Czy mamy wrócić do tamtego czasu, mamy znowu Przejrzałem także bardzo dokładnie umowę, jaką rozpocząć licytację, która skończy się tym, że każdy podpisaliśmy z celnikami w roku 2008. Nie ma tam zawód znajdzie prawdziwe uzasadnienie, że jego pra- literalnie nic na temat tego typu zapowiedzi. Rozu- ca jest ciężka i wyjątkowa? A więc na końcu zbudu- miem, że celnicy przy tej okazji chcieliby uzyskać jemy znowu bardzo skomplikowany, bardzo niespra- akceptację dla postulatu, który zgłaszają od pewnego wiedliwy system, gdzie każdy wywalczy sobie jakiś czasu. Ministerstwo Finansów odpowiedzialne za zestaw przywilejów, tak jak było w przeszłości, tak służby celne będzie rozmawiało z celnikami na temat jak premier Miller i jego koleżanki i koledzy z po- statusu materialnego tej służby, chociaż nie ukry- przednich ekip właśnie ustępowali przed twardymi wam, że nie jesteśmy zwolennikami poszerzania pa- żądaniami i potęgowali to wrażenie, że system eme- kietu tych grup mundurowych, które miałyby uczest- rytalny składa się z gigantycznej ilości podsystemów, niczyć w systemie zaopatrzeniowym, jaki mają dzisiaj gdzie każdy ma tyle, ile sobie wywalczył, na ile po- strażacy, policjanci, wojskowi i nieliczne inne jeszcze straszył polityków. My to teraz staramy się konse- grupy mundurowe. kwentnie prostować. Chcę podkreślić, że zadaniem tej reformy było (Poseł Ryszard Kalisz: A KRUS?) także naprawienie wyraźnej nierównowagi i wypa- Dobrze wiecie, że prace nad KRUS-em… A więc czeń w praktycznym wymiarze tego systemu emery- już w tych ustawach pojawiły się działania, które talnego dla służb mundurowych, który był opisany będą zrównywały także dotychczasowych beneficjen- już na setki i tysiące sposobów i jest powszechnie tów KRUS-u, chociaż każdy, kto zna się na rzeczy, znany w Polsce. To sytuacja, w której trzydziestokil- wie, że słowa „beneficjent” i „KRUS” to właściwie kuletni emeryci z niezłym uposażeniem podejmują oksymoron. To znaczy to nie jest system, który ma pracę i obok na stanowisku mają koleżankę czy kole- jakąś dużą grupę beneficjentów. To jest, naszym zda- gę w dramatycznie gorszej sytuacji. Są na tej sali niem, zły system i będziemy go zmieniać. Ale to nie 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 306 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk Minister Rostowski nie przeforsował swojej kon- cepcji, był jedyny właściwie na posiedzeniu Rady jest tak, że dzisiaj polski rolnik – tak rozumiem Ministrów z tym głosem. Decyzja tego rządu jest jed- okrzyk pana posła Kalisza – jest jakoś szczególnie noznaczna i w wypadku tego rządu ostateczna. faworyzowany dlatego, że jest w KRUS-ie. Znam wie- Panie marszałku Dorn, tak jest, ja w roku 2015, le powodów, żeby sądzić, że zmiana tego systemu, jeśli będę uczestnikiem kolejnych wyborów, będę udochodowienie wsi i upowszechnienie także na wsi gorąco namawiał Polaków, aby nie demolowali, wy- systemów, jakie obowiązują normalnych podatników, bierając nieodpowiedzialnych polityków, systemu będzie w efekcie z korzyścią dla polskiego rolnika. emerytalnego i nie narażali Polski na takie przygo- I nad tym razem z PSL-em pracujemy i pierwsze tego dy, takie zapaści, jakie mają dzisiaj niektóre kraje. efekty są w tych ustawach. (Oklaski) (Oklaski) Chcę jeszcze raz jednoznacznie podkreślić: nie Dlatego zgadzam się z takim… Uważam, że po- rozumiem posła Zielińskiego i nikt nie może zrozu- stępujemy odpowiedzialnie, rozciągając tę reformę mieć tych słów, jeśli je poważnie potraktować, na w czasie, wmontowując do tego, do tej ustawy ten tak temat tego, że naruszamy prawa nabyte, zmieniając naprawdę kluczowy akapit, chociaż dzisiaj mało kogo system emerytalny w służbach mundurowych, pewne interesujący, że po czterech latach i co każde cztery części tego systemu. lata będzie robiony przegląd, którego celem będzie (Poseł Jarosław Zieliński: Nie, wszystko.) także wprowadzanie zmian, jeśli realia społeczne Otóż jest dokładnie odwrotnie. Jeśli ja spotykam będą nas do tego przekonywały. To znaczy, że rzeczy- się z jakimiś zarzutami, to z tym, że ta zmiana jest wiście za cztery lata większość Platforma–PSL albo jednak za łagodna, to znaczy nie dotyczy i nie będzie jakaś inna większość będzie odpowiedzialna za rze- dotyczyła nikogo, kto jest w służbie. To znaczy wszy- telne dokonanie tego przeglądu. Nie będzie musiała scy, którzy są dzisiaj w służbie i będą, zanim ta usta- niczego wywracać do góry nogami, jeśli będzie odpo- wa nie wejdzie w życie, zachowują wszystkie bez wiedzialna, tylko zobaczy, jak pierwsze elementy tego wyjątku elementy tego systemu emerytalnego. Tak systemu działają, czy ich obawy się potwierdziły, wiele miesięcy temu umówiliśmy się ze służbami i będzie mogła korygować ten system. Jesteśmy gorą- i tak jest. Jest jedna zmiana i ona dotyczy tych cymi zwolennikami odrzucenia doktryny, szczególnie w przyszłości, zmiana wobec tego projektu, który w tak wrażliwej sprawie, jaką jest emerytura Polaka. przedkładaliśmy do konsultacji, o tym wspominał Nie ma żadnej doktryny, nie ma żadnej ideologii, są marszałek Dorn. Tak, nie przekonaliście nas. Po- starania na bieżąco korygujące wady systemu, jeśli wiem szczerze, że nie znam przekonującego argu- takie się pojawią. Bo systemy emerytalne mają to do mentu, który by mówił, że mniej ryzykownym i bar- siebie, że nie są doskonałe nigdzie na świecie. Dlatego dziej sprawiedliwym byłby system naliczania emery- ja będę miał odwagę, jeśli będę miał ten zaszczyt pro- tury z wybranych trzech najlepszych lat od tego, wadzić kampanię wyborczą albo w niej uczestniczyć który my proponujemy w ostateczności, czyli średniej w imieniu Platformy Obywatelskiej, będę miał odwa- z lat dziesięciu. Nie wiem dlaczego, chyba… Mam gę mówić Polakom: jesteśmy przekonani do tego, co wrażenie, że bardzo klarownie i z najlepszą wolą tłu- zrobiliśmy, a za rok spotkamy się na przeglądzie i być maczyliśmy, że krótki okres wybrany przez uczestni- może będziemy wprowadzali korekty. ka tego systemu może powodować, tak jak dzisiaj (Głos z sali: Jeszcze wcześniej.) powoduje, zwyrodnienia polegające na tym, że ten To nie sztuka wygrać wybory, wspierając się cu- krótki okres jest szczególnie nagradzany, żeby póź- dzymi autorytetami. Możecie państwo krzyczeć: „So- niej emerytura była wyraźnie wysoka. I chodzi… lidarność”, ale i tak będziecie PiS-em. (Oklaski) Nikt nie żałuje im tych pieniędzy, tylko chodzi o to, Pan, panie premierze Miller, może chodzić do na- że nie może być tak, że podtrzymamy system, w któ- miotu „Solidarności” co tydzień, ale dla większości rym i tak człowiek wyraźnie krócej pracujący niż działaczy „Solidarności” i tak pan będzie komuną. cywil będzie miał wyraźnie, ba, wielokrotnie wyższą (Oklaski) emeryturę. Dlatego proponujemy te dziesięć lat. Nie I jak będziecie wybierani w roku 2015, to nie po- zgadzacie się, rozumiem, ale nie znalazłem żadnego mogą wam te okrzyki. Ludzie będą wiedzieli, że wy- istotnego argumentu, który by mówił, że przewagę bierają między Platformą, PSL-em, PiS-em i SLD, ma rozwiązanie: trzy lata. a nie między Kościołem, „Solidarnością” czy innymi Opinia, jaką wyraził minister Rostowski. On ma organizacjami lub instytucjami życia publicznego, za odwagę tę opinię wyrażać, także na posiedzeniu rzą- które się chowacie, bo nie macie własnej odwagi za- du. Jak wiecie, opinia ministra Rostowskiego miała brać głosu w tej sprawie. (Oklaski) charakter bardzo konkretnej propozycji, jaką złożył (Głos z sali: Brawo!) na posiedzeniu Rady Ministrów. Tak, minister Ro- (Głos z sali: Co, zlikwidujecie Kościół?) stowski jest zwolennikiem upowszechnienia systemu Bo nie jest odwagą pójść do wyborów z zapowie- emerytalnego tak szeroko, jak to tylko możliwe. Ale dzią, że obniży się podatki, obniży się wiek emerytal- przegrała…. ny, podwyższy się płace, nie wiem, jakie jeszcze rze- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Niech się określi, czy będziecie proponowali Polakom. My będziemy skąd będzie brał emeryturę, z Polski czy z Anglii.) mieli odwagę powiedzieć, powtórzyć to, co dzisiaj 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 307

Prezes Rady Ministrów Donald Tusk tach. Po pierwsze, nie zamierzałam się z panem licy- tować na pańskie cytaty w odniesieniu do Służby mamy prawo powiedzieć, co dzisiaj mam prawo po- Celnej, tylko prosiłam, żeby pan wykorzystał tę try- wiedzieć z tej mównicy: Polska przeszła przez te pięć bunę, aby to powiedzieć celnikom, nie mnie. dramatycznych dla całego świata lat bezpiecznie. Po drugie, pan premier zarzuca Sojuszowi Lewicy (Oklaski) Polacy mogą być na nas źli i mają prawo Demokratycznej, że wprowadził system zaopatrze- być źli, także za to, że szykujemy tę reformę, która niowy odrębny dla funkcjonariuszy. Pan nie może się w odczuciu zwykłego człowieka będzie dotkliwa, dziwić temu, że rząd Leszka Millera, który wprowa- wiem o tym. dził Polskę do Europy, przyjął europejskie rozwiąza- (Poseł Arkadiusz Mularczyk: Dlaczego tego nie nia odnośnie do funkcjonariuszy, bo tylko w Szwecji mówiłeś w kampanii wyborczej?) tego nie ma. (Oklaski) Nie odczuwam najmniejszej radości z tego, że Po trzecie wreszcie, pan premier mówi o bezpie- prawdopodobnie to drugie głosowanie emerytalne czeństwie, że niebezpieczeństwem jest PiS, niebez- wygramy. To jest najbardziej gorzkie zwycięstwo, pieczeństwem jest Sojusz Lewicy Demokratycznej. jakie w życiu uda mi się osiągnąć, zdaję sobie z tego Panie premierze, przykro mi to powiedzieć, ale pan sprawę. Ale też zdaję sobie sprawę z tego, że najwięk- doskonale musi sobie zdawać sprawę z faktu, że po- szą nagrodą dla każdego uczciwego i przyzwoitego ziom bezpieczeństwa państwa zależy nie tylko od polityka jest świadomość, że chroni swoją ojczyznę sprawności operacyjnej funkcjonariuszy, ale w zna- przed niebezpieczeństwem (Oklaski) czącej mierze zależy także od stosunku społeczeń- (Głosy z sali: Brawo!) stwa do nich. A pan, epatując jednym przypadkiem, Tak jak ta koalicja, nie zawsze efektowna, czasa- który jest w tej Izbie, usiłuje wywołać rozdźwięk po- mi robiąca tak przykre i takie właściwie niezgodne między społeczeństwem a służbami. Tymczasem też z naszymi wyobrażeniami i oczekiwaniami o do- niecałe 6% przechodzi na emeryturę po 15 latach, bo brej polityce działania i decyzje. Zdajemy sobie z tego to są głodowe stawki. sprawę, ale wiemy, że żeby wrócić do tego nie urzę- Na koniec, jeśli pan premier i Wysoka Izba, dowego, tylko autentycznego optymizmu, także poli- a przede wszystkim pani marszałek, pozwolą. Panie tycznego optymizmu, parę tych trudnych rzeczy premierze, różnica pomiędzy PO i SLD oraz pomię- trzeba było zrobić. Ochrona ojczyzny przed niebez- dzy przywódcą PO w pana osobie a premierem Lesz- pieczeństwem, czy to niebezpieczeństwo nazywa się kiem Millerem polega dzisiaj na tym, że pan premier kryzys, czy to niebezpieczeństwo nazywa się PiS… miał odwagę wyjść do ludzi bez wzglę- (Poseł Marek Suski: Nazywa się PO.) du na to, kim dla nich jest, a pan tej odwagi nie miał. …czy SLD, to jest pierwszy obowiązek każdego (Oklaski) odpowiedzialnego polityka w Polsce i my ten obowią- (Poseł Ryszard Kalisz: Brawo!) zek wypełnimy. Dziękuję. (Część zebranych wstaje, długotrwałe oklaski) Marszałek:

Marszałek: Dziękuję bardzo. Bardzo proszę pana prezesa Jarosława Kaczyń- Dziękuję bardzo. skiego. Widzę wiele zgłoszeń. Chcę coś wyjaśnić, co uła- Bardzo proszę, wniosek formalny. twi nam procedowanie. W myśl art. 184 regulaminu Sejmu sprostowanie złożyć mogą tylko ci posłowie, którzy brali udział Poseł Jarosław Kaczyński: w dyskusji. (Poruszenie na sali) Wszyscy pozostali mogą zgłosić wniosek formalny. (Wesołość na sali, Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mieliśmy do czy- oklaski) nienia z kolejnym nieobyczajnym wystąpieniem pana W związku z tym pani poseł, pani minister Ły- premiera. (Poruszenie na sali, oklaski) I w związku backa, która została wymieniona przez pana premie- z tym będę musiał tutaj uzasadnić wniosek formalny, ra, chce zabrać głos w ramach sprostowania. choć chwilę to potrwa, jako że ta nieobyczajność była Udzielam pani głosu. na kilku poziomach, można powiedzieć. Rozumiem, że pan prezes z wnioskiem formal- (Poseł Stefan Niesiołowski: Wniosek formalny nym? Dobrze, ale po pani minister. stawiaj.) Bardzo proszę. Nieobyczajność numer jeden to jest ta, która od- nosi się do twierdzenia, że w Polsce nie ma żadnych innych zasobów, jeżeli chodzi o możliwe dochody pu- Poseł Krystyna Łybacka: bliczne, niż tylko podnoszenie podatków dla zwy- kłych ludzi. Otóż nie, są takie zasoby. Są głębokie Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! kieszenie, są duże nieopodatkowane sfery. Jest skąd Nie zrozumiał pan mojej wypowiedzi w trzech aspek- sięgać, skąd brać. (Poruszenie na sali) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 308 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Poseł Jarosław Kaczyński Marszałek:

(Poseł Stefan Niesiołowski: Masz tylko minutę.) Proszę o ciszę. (Głosy z sali: Kościół!) Ale to po pierwsze... (Poseł Stefan Niesiołowski: Trzymaj się regula- Poseł Jarosław Kaczyński: minu.) Ja rozumiem, że państwo obawiają się tych cyta- tów. Rozumiem to. Niemniej zacytuję: W Polsce nie Marszałek: ma potrzeby podnoszenia wieku emerytalnego. Moż- na stworzyć możliwość wyboru, na przykład łączenie Proszę o ciszę. z wyższą emeryturą. Nic na siłę. Bronisław Komo- rowski, debata przed wyborami, 28 czerwca 2010 r. (Oklaski) Poseł Jarosław Kaczyński:

Po drugie, jeżeli chodzi o cytaty, do których pre- Marszałek: mier Tusk się odwołał, otóż te cytaty, oczywiście wyrwane z kontekstu, odnoszą się do sytuacji, w któ- Panie prezesie, minął czas pańskiego wystąpie- rej rzeczywiście zarówno śp. prezydent, skądinąd nia. zdumiewająca rzecz, że... (Głos z sali: Może zadzwonić do niego...) ...premier Tusk odwołuje się do tego rodzaju au- Poseł Jarosław Kaczyński: torytetu... Przecież to jego koledzy właśnie w tej chwili mówią: zadzwonić do niego. Ten poziom nie- Nie wierzę, żeby wszyscy ludzie... prawdopodobnego grubiaństwa to jest pańska zasłu- ga, jeżeli chodzi o polskie życie publiczne (Oklaski), tego nieprawdopodobnego wręcz chamstwa, takiego na poziomie marzeń Adolfa Hitlera o Polakach... (Po- Marszałek: ruszenie na sali, oklaski) Oczywiście że jest, 2 minuty na uzasadnienie... (Głosy z sali: Ooo...) (Głosy z sali: Pinokio, Pinokio.) ...o losie Polaków. To jesteście wy. A więc powtarzam, to też już jest samo przez się Poseł Jarosław Kaczyński: nieobyczajność. Ale przede wszystkim (Dzwonek) chodziło o sytu- ...zbliżający się do siedemdziesiątki... ację – i tak samo mnie chodziło o sytuację, bo nie będę tutaj odczytywał całego tekstu – w której Pola- cy przeciętnie przechodzili na emeryturę grubo po- Marszałek: niżej 60. roku życia. Tak, ja jestem w dalszym ciągu przeciwnikiem takiej sytuacji, bo to degraduje ludzi, ...wniosku formalnego. I ten czas już minął. to skraca życie, to nie jest dobre rozwiązanie. (Poru- (Poseł Stefan Niesiołowski: Wyłączyć mu mikro- szenie na sali) Natomiast czym innym jest przymus fon.) pracy, także dla ludzi pracujących bardzo ciężko, tak- że dla kobiet, do 67. roku życia. Jedno z drugim nie ma po prostu kompletnie nic wspólnego. (Oklaski) Poseł Jarosław Kaczyński: (Poseł Stefan Niesiołowski: Czas minął.) ...do siedemdziesięciu lat mogli pracować w swoich zawodach z równą wydajnością, jak robili to wcze- Marszałek: śniej. Trzeba znaleźć rozwiązanie elastyczne, mięk- kie, przede wszystkim dobre dla ludzi, zachęcające Czas minął, panie prezesie. ich do dłuższej aktywności zawodowej, a w konse- kwencji dobre dla równowagi demograficznej. Donald Tusk, 19 marca 2011 r. (Oklaski) Poseł Jarosław Kaczyński:

I wreszcie mamy do czynienia jeszcze z jednym Marszałek: rodzajem nieobyczajności. Mianowicie... (Poruszenie na sali) Dziękuję bardzo, panie prezesie. Wyczerpał pan (Głosy z sali: Czas!) czas przeznaczony... 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 309

Poseł Jarosław Kaczyński: Marszałek:

Proste podwyższenie... Panie prezesie, przekroczył pan czas.

Marszałek: Poseł Jarosław Kaczyński: ...ja jeszcze raz powtarzam, czas skończyć z tą ...na wniosek formalny... nieobyczajnością. (Część zebranych wstaje, długo- trwałe oklaski) Poseł Jarosław Kaczyński: Marszałek: ...wieku emerytalnego... Moment. Z wnioskiem formalnym zgłosił się jeszcze pan Marszałek: marszałek Dorn. (Poseł Ludwik Dorn: Sprostowanie.) ...i jego uzasadnienie. Wniosek formalny, tak? (Głos z sali: Wniosek formalny.) Pani poseł, pan poseł z wnioskiem formalnym? Poseł Jarosław Kaczyński: Proszę nie pokrzykiwać. Z wnioskiem formalnym? (Poseł Ludwik Dorn: Sprostowanie.) Pani poseł, proszę. I pan przewodniczący. ...jest w pewnym sensie... (Głos z sali: Wniosek formalny.) Pani poseł z wnioskiem formalnym. Bardzo proszę. Marszałek:

Panie prezesie... Poseł Anna Bańkowska:

Dziękuję bardzo. Poseł Jarosław Kaczyński: Panie premierze, zacznę od tego, przed czym nas pan ostrzega, że i tak będziemy nazywani komuną. ...pójściem na skróty i... (Poseł Krystyna Skowrońska: Zgłoś wniosek.) Bowiem do tego jesteśmy my akurat, przedstawi- ciele Sojuszu Lewicy Demokratycznej z Leszkiem Marszałek: Millerem na czele, przyzwyczajeni. Ale rozumiem, jak pan się musi źle czuć, kiedy obserwujemy protesty przed kancelarią premiera i tam wszyscy krzyczą pod Panie prezesie... pana adresem: Precz z komuną! (Wesołość na sali, oklaski) (Poseł Stefan Niesiołowski: To nie jest wniosek.) Poseł Jarosław Kaczyński: Więc wie pan, idziemy ręka w rękę. Niech pan nas nie straszy, bo oznacza to, jak pan się bardzo boi. ...załatwieniem (Poruszenie na sali) sprawy przy Natomiast chciałabym odnieść się do nieprawdzi- użyciu topora, a nie skalpela. Jacek Rostowski, wych, czy niesprawiedliwych stwierdzeń, które pan 9 czerwca 2011 r. (Oklaski) zawarł w swoim wystąpieniu. (Poseł Stefan Niesiołowski: Siadaj już.) Oczywistym jest, że... To znaczy żałuję, że pan nie wie, co miałam zaszczyt w imieniu Sojuszu Lewicy Demokratycznej mówić w trakcie pierwszego czyta- nia. Otóż należymy do grona ludzi, którzy patrzą Marszałek: rozsądnie, perspektywicznie i konstruktywnie... (Poseł Stefan Niesiołowski: Co to jest? To nie jest Dziękuję bardzo, panie prezesie. wniosek.)

Poseł Jarosław Kaczyński: Marszałek:

Otóż, panie premierze... Przepraszam bardzo, pani poseł. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 310 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Marszałek Poseł Anna Bańkowska:

Uprzedzam wszystkich tych, którzy za chwilę …cały szereg rozwiązań w trosce o naprawę fi- będą również w tej formule zabierać głos, żeby na nansów publicznych, o sprawiedliwość emerytalną, początku swojego wystąpienia sprecyzowali wniosek o pozytywne załatwienie obywatelskiego projektu, formalny, a uzasadnienie – po przedstawieniu wnio- który miałby przynieść profity w postaci zaintereso- sku formalnego. (Poruszenie na sali) wania się legalną pracą, zwiększyć wpływy do fun- Bardzo proszę panią poseł, żeby pani doprecyzo- duszu ubezpieczeń, więc nie może pan mówić, że nie wała, jaki wniosek formalny w tej chwili pani argu- było propozycji. Były, odsyłam pana do naszego wy- stąpienia. mentuje. Chciałam tylko o jednej rzeczy powiedzieć dzisiaj publicznie. Mieliśmy odwagę wskazać na następujący problem. Otóż mamy w Polsce w tej chwili 14,5 mln Poseł Anna Bańkowska: osób zgłoszonych do ubezpieczenia w ZUS-ie. Czy pan wie, że z tego tylko 10 900 tys. stanowią pra- Pani marszałek, mam nadzieję, że udzieli mi pani cownicy, którzy płacą prawie 90% wszystkich skła- głosu, a jeśli nie, to występuję z wnioskiem o prze- dek, 3700 tys. to są ludzie na umowach… rwę, żebym mogła panu premierowi powiedzieć to (Wesołość na sali), czego nie będę mogła powiedzieć, jeśli mi pani nie udzieli głosu. (Oklaski) Marszałek: (Głosy z sali: Brawo!) Dziękuję bardzo, pani poseł. To się przeradza w tej chwili w wystąpienie… Marszałek: Poseł Anna Bańkowska: Proszę kontynuować. …działacze gospodarczy lub pseudogospodarczy.

Poseł Anna Bańkowska: Marszałek: Dziękuję bardzo. …ponad czas przeznaczony na wniosek formal- Rozumiem, że nie musimy, że tak powiem, rozma- ny. wiać na osobności. Pan premier zechce wysłuchać kilku moich argumentów. (Gwar na sali) Otóż w imieniu SLD, mówiąc o tym, że się nie Poseł Anna Bańkowska: zgadzamy na wydłużenie wieku do 67 lat (Dzwonek), pan… 15 mld pan musi wziąć… Nie ma warunków… Marszałek: Marszałek: Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę kontynuować, bo czas minął, pani poseł. Doliczam te kilkanaście sekund, więc proszę kon- tynuować. (Gwar na sali) Poseł Anna Bańkowska: …jeśli odważnie podejdziecie do sprawy. Poseł Anna Bańkowska: Marszałek: Pani marszałek, nie mogę mówić do pleców pana ministra Grasia. Bardzo dziękuję, pani poseł. Otóż chciałam powiedzieć, że proponowaliśmy… (Głos z sali: Czas został już przekroczony.)

Marszałek: Poseł Anna Bańkowska:

Proszę o ciszę. Jedno zdanie. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 311

Marszałek: …że pan prof. Jędrysek, reprezentujący nasz klub, pół roku temu złożył projekt ustawy dotyczący Muszę poddać pod głosowanie pani wniosek for- gazu łupkowego, a mógł on pomóc rozwiązać proble- malny. my, o których dzisiaj mówimy. Że proponowaliśmy Czas został przekroczony. rozwiązania prorodzinne. Przykro mi bardzo, z całą sympatią, pani poseł. Wysoka Izbo! Panie Premierze! Proszę więc nie manipulować faktami. Przedstawiałem dane staty- styczne, że żyjemy najkrócej w Europie, pracować Poseł Anna Bańkowska: mamy najdłużej (Dzwonek) i pan na te pytania nie udzielił odpowiedzi. Dziękuję. (Oklaski) (Poseł Ryszard Kalisz: Brawo, Ania!) Marszałek:

Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo dziękuję. Marszałek:

Poddaję ten wniosek pod głosowanie. Padł wnio- Poseł Jacek Bogucki: sek formalny o przerwę. Dlatego proszę o przerwę dla pana premiera… Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem przerwy, proszę podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: Głosowało 431 posłów. Za oddało głos 173, prze- Dziękuję bardzo, panie pośle. ciwnego zdania było 257 posłów, wstrzymał się od Panie pośle... głosu 1 poseł. Wniosek upadł. Pan Jacek Bogucki z wnioskiem formalnym. Poseł Jacek Bogucki: Bardzo proszę. Przestrzegam, że odbiorę głos, jeśli to wystąpienie …żeby mógł zapoznać się z faktami. Dziękuję. nie będzie miało elementu wniosku formalnego. (Oklaski)

Poseł Jacek Bogucki: Marszałek:

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Ze zrozumieniem proszę przyjąć to, co mówię. Solidarna Polska zgłaszam wniosek o przerwę. (We- Dziękuję. sołość na sali) Nam wystarczy 10 sekund przerwy, W związku z tym, że wniosek o przerwę przed żeby przekazać panu premierowi projekt ustawy, nad chwilą został przegłosowany, Wysoka Izba wyraziła którym dzisiaj procedowaliśmy, wraz z uzasadnie- w tej sprawie swoją opinię, nie poddam go więc pod niem. Niech pan premier wyznaczy sobie czas na jej głosowanie. przeczytanie ze zrozumieniem, bo nie znam możli- Z wnioskiem formalnym… wości pana premiera w tym zakresie. Tutaj zosta- (Poseł Ludwik Dorn: Sprostowanie.) wiam do dyspozycji panu premierowi ten czas, ażeby Z wnioskiem formalnym jeszcze pan przewodni- w tych danych pan premier znalazł informacje, że czący Palikot. Austriacy, Belgowie, Bułgarzy, Cypryjczycy, Czesi, Bardzo proszę. Niemcy, Estończycy, Francuzi, Węgrzy, Litwini, Luk- (Głos z sali: Po co?) semburczycy, Łotysze, Maltańczycy, Holendrzy, Por- tugalczycy, Rumuni, Szwedzi, Słowacy nie wprowa- dzają takiego rozwiązania jak w Polsce, a więc wieku Poseł Janusz Palikot: 67 lat, w takim trybie, tak szybko. Aby doczytał sobie w tym dokumencie, że średnia wycofywania się Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Proszę o przerwę z rynku pracy, czyli przechodzenia na emerytury, i zwołanie Konwentu Seniorów w związku z niepraw- w Polsce w ostatnich kilku latach wzrosła o 5 lat dopodobnym chamstwem ze strony Jarosława Ka- i jest już zbliżona do średniej europejskiej, bo fakty, czyńskiego… (Poruszenie na sali, oklaski) o których pan mówił, pochodziły sprzed roku 2008, (Głosy z sali: Brawo!) kiedy jeszcze obowiązywały wcześniejsze emerytury. Premier Jarosław Kaczyński porównał moje Pan o tym zapomniał, mówiąc tu przed chwilą. Żeby ugrupowanie i mnie do Adolfa Hitlera. doczytał pan sobie w projektach ustaw, które leżą (Głos z sali: Chyba się nie pomylił.) u pani marszałek, że złożyliśmy projekt… (Głos z sali: Nieprawda!) (Poseł Stefan Niesiołowski: Siadaj już.) Rozumiem, że… (Gwar na sali) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 312 Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie

Marszałek: Marszałek:

Proszę o ciszę. Dziękuję bardzo. Informuję jeszcze, zanim udzielę głosu, oczywiście z wnioskiem formalnym. Proszę państwa, wszelkiego Poseł Janusz Palikot: rodzaju zachowania na tej sali, oczywiście te, które nie licują z zachowaniem posła, są rozpatrywane ...człowiek, który był gotów wysłać własnego bra- w Komisji Etyki Poselskiej. (Gwar na sali) ta na śmierć do Smoleńska (Poruszenie na sali) oraz zachęcał do stosowania aresztów wydobywczych (Głos z sali: Trzeba było reagować.) (Oklaski), jest zdolny do każdej podłości, ale Wysoka Pamiętam… Izba musi dbać o to, żeby pewne granice nie były (Głos z sali: Cicho!) przekraczane w tym parlamencie. (Oklaski, porusze- …aby te kary, które Komisja Etyki Poselskiej na- nie na sali) kłada za nieetyczne zachowanie posła na sali, były bardzo bolesne. Zwróciłam się do wszystkich klubów o to, żeby skierowały przedstawicieli do prac w zespo- Marszałek: le nad nowelizacją regulaminu. Wyobraźcie sobie pań- stwo, że tylko dwa klubu desygnowały swoich przed- Bardzo proszę o zachowanie spokoju. stawicieli. W związku z tym uważam, że zachowania (Głos z sali: Trzeba mu było odebrać głos.) na tej sali, i to ostatnie, i kilka innych, w ciągu ostat- Proszę mnie nie pouczać, panie pośle. (Gwar na sali) nich miesięcy moglibyśmy zliczyć ich wiele, zasługują Proszę Wysoką Izbę o ciszę. Proszę o powstrzy- na to, aby Komisja Etyki Poselskiej miała odpowiedni manie emocji. instrument do tego, aby może skuteczniej oduczać od Proszę o posługiwanie się językiem, który… tego rodzaju wystąpień na sali. (Oklaski) (Poseł Małgorzata Sadurska: Dlaczego pani nie Czy pan poseł… reagowała?) (Poseł Mariusz Błaszczak: Z wnioskiem formal- …przystoi posłowi Rzeczypospolitej Polskiej. nym.) (Poseł Małgorzata Sadurska: Trzeba było reago- Bardzo proszę. wać.) Proszę nie pokrzykiwać na sali. Bardzo proszę, pan poseł Dorn w trybie sprosto- Poseł Mariusz Błaszczak: wania. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o przerwę i zwołanie przez panią marszałek Konwentu Senio- Poseł Ludwik Dorn: rów. Pani marszałek ma taką tendencję do uogólnia- Pani Marszałek! Przed sprostowaniem wyrażam nia… głębokie rozczarowanie, że pani marszałek nie zare- (Poseł Stefan Niesiołowski: Nie pouczaj.) agowała na wypowiedź pana Palikota, bo bardzo …zachowania poszczególnych posłów. Tymcza- wiele można, ale nie takie wycieczki osobiste w bar- sem mamy do czynienia ze skandalicznym zachowa- dzo bolesnej sprawie. Tutaj pan Palikot, który nie jest niem konkretnego posła, który tu siedzi (Poruszenie godzien miana posła, przekroczył wszelkie granice. na sali), a nazywa się Palikot. Pani marszałek ma (Oklaski) takie kompetencje… (Głosy z sali: Brawo!) (Głos z sali: A Kaczyński to co?) Sprostowanie. Panie premierze, pan stwierdził, Wnoszę, żeby pani z nich skorzystała, żeby pani że nie padały żadne argumenty odnoszące się do kwe- pouczyła tego pana, jak powinien się zachowywać. stii wyboru: 3 lata, 10 lat. Padały, tylko do pana nie Dziękuję bardzo. dotarły bądź pan ich nie zrozumiał. Nikt nie broni (Poseł Janusz Palikot: Jarosława Kaczyńskiego.) obecnego rozwiązania, prawda? Rozciągnięcie do dziesięciu lat będzie demotywować funkcjonariuszy do inwestycji we własną karierę. To wynika ze ście- żek rozwoju i ścieżek awansu materialnego. Marszałek: Natomiast powiedział pan jeszcze jedno, odwołał się pan do rewolucji francuskiej, do hasła jakobinów: Dziękuję bardzo. la Patrie en danger – ojczyzna w niebezpieczeństwie. Ogłaszam przerwę i zwołuję Konwent Seniorów. Rozumiem, że tym niebezpieczeństwem jest dla pana Bardzo proszę. i kryzys, i opozycja. Niech pan nie idzie drogą Mus- soliniego i nie twierdzi, że im więcej wrogów, tym (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 29 większa chwała. (Oklaski) do godz. 13 min 53) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Projekt ustawy dotyczący zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych – głosowanie 313

Marszałek: Poseł Marek Balt:

Wysoka Izbo! Przedłużam przerwę do godz. 15. …zrobię wszystko, żeby panu pomóc wyelimino- wać tego…(Oklaski) (Przerwa w posiedzeniu od godz. 13 min 53 (Marszałek wyłącza mikrofon) do godz. 15 min 47) Marszałek:

Marszałek: Panie Pośle! Informuję Wysoką Izbę, że od tej chwili każde ta- Wznawiam obrady. kie zachowanie będzie oznaczało wniosek formalny marszałka Sejmu do komisji etyki. Po wysłuchaniu opinii Konwentu Seniorów, które (Głos z sali: Ale które?) nie były jednomyślne, skierowałam cały stenogram Uważam, że powinniśmy zamknąć tę dyskusję z dzisiejszego posiedzenia do komisji etyki w celu roz- i w tej chwili skoncentrować się na tym, co jest naj- strzygnięcia o tym, czy zachowania na tej sali były ważniejsze dla Polaków. Uważam za skandaliczne etyczne, czy nieetyczne. tego typu zachowania, które mają miejsce w dniu Pan poseł w jakim trybie, panie pośle? dzisiejszym. (Gwar na sali) (Poseł Marek Balt: W trybie formalnym. Chciał- Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 6. porząd- bym złożyć wniosek formalny.) ku dziennego. Wniosek formalny. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Proszę. jektu ustawy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o zmianie ustawy o zaopa- trzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich Poseł Marek Balt: rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjo- nariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrz- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! nego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Woj- Składam wniosek formalny o ogłoszenie przerwy i zwo- skowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego łanie Konwentu Seniorów w celu wyjaśnienia pomó- Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura wień, oszczerstw, które ten bezideowy cham kieruje pod Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służ- moim imieniem. (Oklaski, poruszenie na sali) by Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych (Głos z sali: Ooo!) ustaw, w brzmieniu proponowanym przez Komisję Nadzwyczajną, wraz z przyjętą poprawką, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk? Kto jest przeciw? Marszałek: Kto się wstrzymał? Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 272 posłów, Panie pośle, dość tego! Odbieram panu głos. przeciwnego zdania było 177 posłów, 1 poseł wstrzy- mał się od głosu. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Poseł Marek Balt: ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawo- dowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu eme- Panie prezesie… rytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpie- czeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Woj- skowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Marszałek: Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwo- wej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich Panie Pośle! rodzin oraz niektórych innych ustaw. Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. po- rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Poseł Marek Balt: Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Za- granicznych o rządowym projekcie ustawy o ra- …składam panu obietnicę, że… tyfikacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/ UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Euro- Marszałek: pejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilno- ści dla państw członkowskich, których walutą Panie Pośle! jest euro. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 314 Punkt 9. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Marszałek:

Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Dziękuję bardzo. wionego przez pana posła Andrzeja Gałażewskiego O głos poprosiła również pani Marzena Dorota oraz przeprowadził dyskusję, w trakcie której zgło- Wróbel. szono wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Bardzo proszę. Sejm podjął decyzję o przystąpieniu do trzeciego czytania bez kierowania projektu ustawy do komisji. Przystępujemy do trzeciego czytania. Poseł Marzena Dorota Wróbel: Przechodzimy do głosowania. Komisje wnoszą… Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do (Poseł Anna Fotyga: Zapisałam się do głosu.) rządu: Ile nas będzie kosztował europejski mecha- Za chwilę udzielę pani poseł, pani minister głosu, nizm stabilności? Nie jest bowiem prawdą, że skoro tylko formułkę dokończę. nie należymy do strefy euro, to nie będziemy ponosić Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy żadnych kosztów funkcjonowania tego mechanizmu. zawartego w sprawozdaniu w druku nr 106. Takie informacje otrzymaliśmy – że na ochotnika W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam możemy już w tej chwili przystąpić do tego mechani- wniosek o odrzucenie projektu ustawy. zmu i finansować ratowanie strefy euro. Chodzi O głos poprosiła pani poseł, pani minister Anna o ratowanie strefy euro, której nie chciał ratować Fotyga. Europejski Bank Centralny, ponieważ Europejski Bardzo proszę. Bank Centralny odmówił wypuszczenia obligacji. Ustalam czas wystąpienia na 1 minutę. Czy stało się tak dlatego, że zanadto by to uderzyło w gospodarkę niemiecką, panie premierze? Czy to o to chodzi w swej istocie? Poseł Anna Fotyga: Chciałabym również dowiedzieć się, w jaki sposób stworzenie europejskiego mechanizmu stabilności Dziękuję bardzo. wpłynie na politykę spójności. Już bowiem mamy Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wykonując mandat bardzo poważne sygnały, że stworzenie (Dzwonek) posła Rzeczypospolitej Polskiej, zwracam się z pyta- tego mechanizmu uszczupli środki na politykę spój- niami do Rady Ministrów. Po pierwsze, dlaczego rząd ności, na czym straci przede wszystkim Polska i… Rzeczypospolitej Polskiej i większość parlamentarna wspierająca ten rząd procedowały trudną i preceden- sową ratyfikację decyzji Rady z 25 marca 2011 r. pod- Marszałek: jętej w istotnej sprawie za pomocą procedury, która stanowi w tej chwili precedens, bo po raz pierwszy Dziękuję bardzo, pani poseł. Czas minął. Dzię- przyjęto zmianę traktatu w specjalnym trybie kład- kuję. ki, passerelle? Dlaczego tak procedowała, żeby do ostatecznego trzeciego czytania dochodziło w czasie (Dzwonek), kiedy są inne ważne ustawy? Poseł Marzena Dorota Wróbel: Drugie pytanie: Czy z premedytacją pan premier Donald Tusk oszukiwał Polaków w sprawie swojego …nowe kraje Unii Europejskiej. udziału w pracach nad tą zmianą traktatu? Pierwsze działania podjął jeszcze za życia śp. prezydenta. Sta- wiam pytanie: Czy wykonał dyspozycję konstytucyj- Marszałek: ną co do konsultacji, współdziałania z prezydentem, który był negocjatorem wcześniejszego traktatu? Pan Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tade- premier mediom dwa dni po podjęciu decyzji mówił, usza Iwińskiego. że nic nie zostało jeszcze przesądzone i że możemy się zastanawiać. Poseł Tadeusz Iwiński:

Marszałek: Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym zapy- tać pana premiera i nawet w jakiejś mierze dać mu Pani poseł, czas minął. dobrą radę, ale pozytywnie, żeby w następnych tego typu przedłożeniach, które są szalenie ważne i mają kluczowe znaczenie, dołożyć więcej starań, jeżeli cho- Poseł Anna Fotyga: dzi o informacje. Dlatego że ta debata, i wczorajsza i przedwczorajsza, odbyła się w atmosferze zupełnego Czy pan premier wiedział, jaką decyzję podejmu- nieporozumienia i chaosu. Mianowicie duża część je? Dziękuję. (Oklaski) mediów, a także, szczerze mówiąc, duża część osób 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Punkt 9. porządku dziennego – głosowanie 315

Poseł Tadeusz Iwiński szała dotychczasowych reguł procedowania w takich właśnie sprawach, dlatego że to, o czym mówimy, to obecnych na sali myślała, że głosuje się nad paktem jest umowa, która nie zwiększa kompetencji Unii fiskalnym – z przykrością o tym mówię – zapomina- przyznanych w traktacie. To jest normalna umowa. jąc, że to są te trzy elementy: to jest zmiana odno- W ten sposób do tej pory tego rodzaju umowy były śnego art. 136 traktatu, później mechanizm usta- procedowane. Tutaj nie ma żadnej nadzwyczajnej nowienia tego Europejskiego Mechanizmu Stabil- sytuacji. ności i dopiero później, w dalszej perspektywie, pakt To, o co pytała pani posłanka Wróbel, czy nie bę- fiskalny. Zabrakło – może w nieco mniejszym stopniu dziemy ponosić kosztów. Nie będziemy ponosić kosz- niż (Dzwonek) przy zmianie systemu emerytalnego tów, bo z ratyfikacji tego aktu prawnego żadne kosz- – akcji wyjaśniającej. Na przyszłość, kiedy będą sta- ty finansowe dla Polski nie wynikają ani dziś, ani wały sprawy ważniejsze jeszcze od tej ustawy, chciał- w najbliższej przyszłości. To jest pierwszy etap pro- bym, żeby i przedstawiciele rządu byli lepiej przygo- wadzący następnie do ratyfikacji traktatu o mecha- towani. Bo na przykład we wczorajszej wieczornej nizmie stabilności, którego Polska nie jest stroną, debacie o kwestii szczegółowej… i ewentualnie w późniejszym okresie do ratyfikacji paktu fiskalnego. Polska nie jest stroną traktatu eu- ropejskiego o stabilności. Ratyfikujemy dopiero Marszałek: pierwszy krok, który muszą zrobić wszystkie kraje członkowskie, bo Polska jest stroną Traktatu o funk- Panie pośle, czas minął. cjonowaniu Unii Europejskiej. Czy zawarcie... czy te kolejne kroki nie wpłyną na dyskusję na temat funduszy strukturalnych, na te- Poseł Tadeusz Iwiński: mat polityki spójności, dzisiaj nikt nie jest w stanie tego przewidzieć. Na razie mamy do czynienia z pro- Krótko mówiąc: Czy pan premier może nam obie- pozycją Komisji w tej sprawie. Czekamy, jakie będą cać… dalsze kroki. To może się nawet nie odbyć w czasie prezydencji duńskiej. Dlatego nie bardzo mogę zgo- dzić się z faktem, że już dzisiaj można przewidzieć, Marszałek: że to uszczupli fundusze spójności. Aha, pan poseł Iwiński, przepraszam bardzo. Dziękuję panu posłowi. Bardzo dziękuję. Powiedziałabym bardziej ogólnie, że w ogóle wiedza na temat funkcjonowania Unii Europejskiej nie jest w społeczeństwie polskim zbyt wysoka, więc wszyst- Poseł Tadeusz Iwiński: kie postulaty zmierzające w tym kierunku, że po- winniśmy o tej sprawie wiedzieć więcej – i być może …że tak się stanie w interesie, używając wielkich administracja rządowa, jak i parlament – są jak naj- słów, społeczeństwa? (Oklaski) bardziej słuszne. Pozostaje mi je tylko popierać. Dziękuję.

Marszałek: Marszałek: Dziękuję, panie pośle. Dziękuję bardzo. Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Mini- Dziękuję bardzo, pani minister. sterstwie Spraw Zagranicznych pani Grażyna Ber- W trybie sprostowania pani minister Anna Fo- natowicz. tyga. Bardzo proszę, pani minister. Następnie pani poseł Marzena Wróbel. Bardzo proszę.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Poseł Anna Fotyga: Grażyna Bernatowicz: Dziękuję bardzo, pani marszałek. Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie i Pano- Pani minister, sądzę, że moja wypowiedź nie zo- wie Posłowie! Wczorajsza debata była dość długa stała stosownie zrozumiana. Mówiąc o procedowa- i wydawało się, że wszystkie wątpliwości pań i panów niu, miałam na myśli to, że pomimo wpłynięcia do posłów zostały poniekąd wyjaśnione. Natomiast Sejmu już wiele tygodni temu, żeby nie powiedzieć chciałabym odnieść się do pytania pani poseł Fotygi, miesięcy wniosku ratyfikacyjnego przystąpiliśmy do dlaczego rząd procedował w taki sposób, a nie inny. prac w taki sposób, że głosowanie, trzecie czytanie Dlatego że to jest normalna procedura przy umowie zbiegło się z głosowaniami w takich istotnych kwe- międzyrządowej. Ta procedura w niczym nie naru- stiach, z jakimi mamy do czynienia, co powoduje, że 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 316 Punkt 9. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Anna Fotyga –2020, w związku z powstaniem EMS – ograniczenia wpłat (Dzwonek) na te środki, które zostaną... prawdziwa debata nad ważną, istotną zmianą trak- (Poseł Jan Bury: Ile minut trwa sprostowanie?) tatu, która jest podejmowana w procedurze kwestio- nowanej przez istotnych polityków szczebla unijnego, jak sprawozdawcy rezolucji Parlamentu Europejskie- Marszałek: go, którzy dołączyli do rezolucji załącznik wskazują- cy ich zdaniem lepszą procedurę niż zmiana art. 136 Czas minął, pani poseł. dla wprowadzenia instrumentu, o którym mówimy... Dziękuję bardzo. Mam na myśli tylko to, że przy pewnym, moim zda- niem, złamaniu demokracji w ramach Unii Europej- skiej następuje również siłowe rozwiązanie na pozio- Poseł Marzena Dorota Wróbel: mie parlamentu, bo sądzę, że wymagało to konsen- susu. Wielu spośród przedstawicieli klubów miało ...przeznaczone m.in. na Fundusz Spójności. Jest w trakcie debaty wątpliwości. pani ministrem spraw zagranicznych, w związku Było jeszcze moje drugie pytanie. Proszę o usto- z czym proszę, żeby odniosła się pani do tych konkre- sunkowanie się do niego, dlatego że pan premier wy- tów, które są w waszych materiałach. raźnie mówił już po podjęciu decyzji w marcu, dwa dni później, że jeszcze nic nie było postanowione, a podjął jednomyślną decyzję. Dziękuję. (Oklaski) Marszałek: Dziękuję bardzo, pani poseł. Marszałek: Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Dziękuję bardzo. sku o odrzucenie projektu ustawy o ratyfikacji decy- Proszę o zabranie głosu panią poseł Marzenę zji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 mar- ca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu Wróbel w trybie sprostowania. o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkow- Poseł Marzena Dorota Wróbel: skich, których walutą jest euro, w brzmieniu propo- nowanym przez Komisję do Spraw Unii Europejskiej i Komisję Spraw Zagranicznych, zechce podnieść Pani minister, mam wrażenie, że nie zostałam rękę i nacisnąć przycisk. przez panią minister należycie zrozumiana. Pytałam Kto jest przeciw? wprost o to, jakie Polska poniesie koszty. To pytanie Kto się wstrzymał? padało także w trakcie debaty. Głosowało 449 posłów. Za głosowało 153 posłów, Żeby może odświeżyć nieco pamięć pani minister, przeciwnego zdania było 295 posłów, 1 poseł wstrzy- zacytuję fragment materiału informacyjnego na te- mał się od głosu. mat Europejskiego Mechanizmu Stabilności, który Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił. otrzymaliśmy z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Przystępujemy do głosowania nad całością pro- Z tego materiału, cytuję, wynika wprost: Państwa jektu ustawy. członkowskie spoza strefy euro mogą dobrowolnie O głos poprosiła pani poseł Marzena Wróbel. (Po- włączać się równolegle, choć w powiązaniu, w dzia- ruszenie na sali) łania finansowe EMS. Bardzo proszę. Innymi słowy, możemy się włączać na zasadzie ochotnika. Na ile znam ochoczość pana premiera Donalda Tuska, mam prawo zakładać, że Polska już Poseł Marzena Dorota Wróbel: teraz ochoczo włączy się w finansowanie ratowania strefy euro, mimo iż nie musimy tego robić. W trak- Wiem, że dla większości sejmowej są to może mało cie debaty wielokrotnie zadawaliśmy to pytanie i ani istotne kwestie. Dla nas są to jednak kwestie zasad- razu nie otrzymaliśmy informacji, precyzyjnej in- nicze, bo mówimy tutaj o suwerenności państwa pol- formacji. Oczekujemy deklaracji, czy Polska już skiego i o tym, że ta suwerenność ma być przekazy- w tej chwili wejdzie w te tryby finansowe, które na- wana w sposób pokątny. Bo inaczej nie można nazwać rzuca EMS. tej procedury, która ma być zastosowana w odniesie- Kolejna sprawa, pani minister, to jest kwestia pi- niu do Europejskiego Mechanizmu Stabilności i spo- sma, które już dwa lata temu zostało wystosowane sobu jego ratyfikacji. Proszę państwa, mówimy przez pięć krajów płatników netto, a które pani mi- o bardzo poważnej sprawie, o zmianie prawa pierwot- nister powinna znać. Z treści tego pisma wynikało nego Unii Europejskiej, to jest zmiana traktatu. Jak wprost, że kraje te oczekują – w przyszłej perspekty- ona ma być dokonywana? Ano właśnie w taki sposób, wie finansowej dla Unii Europejskiej na lata 2014– żeby opinia publiczna za dużo na ten temat nie wie- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Punkty 9. i 11. porządku dziennego – głosowanie 317

Poseł Marzena Dorota Wróbel Głosowało 450 posłów. Za oddało głos 294 posłów, przeciwnego zdania było 155 posłów, przy 1 głosie działa, bo najpierw ma być zastosowana procedura wstrzymującym się. kładki, innymi słowy, traktat w traktacie. Za pomocą Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o ratyfika- wąskiej szczeliny, jaką stwarza art. 48 Traktatu o Unii cji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia Europejskiej… (Dzwonek) 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Trakta- tu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkow- Marszałek: skich, których walutą jest euro. Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. po- Dziękuję bardzo, pani poseł. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edu- kacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadza- Poseł Marzena Dorota Wróbel: jące ustawy reformujące system nauki. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- …ma być zmieniany Traktat o funkcjonowaniu wionego przez panią poseł Zofię Ławrynowicz oraz Unii Europejskiej. przeprowadził dyskusję. W dyskusji nie zgłoszono poprawek. Przystępujemy do trzeciego czytania. Marszałek: Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy za- wartego w sprawozdaniu w druku nr 335. Nie zdążyła pani zadać pytania. Czy pan poseł Jerzy Żyżyński podtrzymuje chęć Dziękuję bardzo, pani poseł. zabrania głosu? Czas – 1 minuta. Bardzo proszę. Poseł Marzena Dorota Wróbel:

To jest po prostu skandal. Poseł Jerzy Żyżyński: Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Po- Marszałek: słowie! Chciałbym to wyjaśnić, bo być może nie wszy- scy wiedzą, o co chodzi. (Poruszenie na sali) Poselski Dziękuję, pani poseł. projekt ustawy… (Poseł Krystyna Skowrońska: Wiemy, o co chodzi. Pytanie.) Poseł Marzena Dorota Wróbel: Chciałbym zapytać…

Na dodatek nie chcecie zastosować art. 90... (Poseł Marzena Dorota Wróbel przemawia przy Marszałek: wyłączonym mikrofonie) Proszę pozwolić panu posłowi na kontynuowanie wypowiedzi. Bardzo proszę, panie pośle. Marszałek:

Dziękuję, pani poseł. (Oklaski) Poseł Jerzy Żyżyński: Przystępujemy do głosowania nad całością pro- jektu ustawy. Dziękuję bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Chciałbym zapytać, czy rząd zamierza wziąć pod w całości projektu ustawy o ratyfikacji decyzji Rady uwagę bardzo krytyczną ocenę świata nauki, zarów- Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. no jeśli chodzi o szkolnictwo wyższe, jak i instytuty w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowa- Polskiej Akademii Nauk, dotyczącą reformy nauki. niu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu Chodzi nie tylko o to, żeby przesunąć o rok ocenę stabilności dla państw członkowskich, których wa- jednostek naukowych, bo o tym mowa w tym posel- lutą jest euro, w brzmieniu proponowanym przez skim projekcie ustawy, ale o to, żeby te jednostki Komisję do Spraw Unii Europejskiej i Komisję naukowe mogły dobrze realizować swoje zadania, Spraw Zagranicznych, zechce podnieść rękę i naci- a tymczasem nie mogą, ponieważ reformy niestety snąć przycisk. nie umożliwiają dobrej pracy. Jest złe finansowanie Kto jest przeciw? świata nauki i wydaje nam się, że ten rząd niestety Kto się wstrzymał? nie docenia tej sprawy. Dziękuję bardzo. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 318 Punkty 11., 13. i 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: nowanym przez Komisję Finansów Publicznych oraz Komisję Spraw Zagranicznych, zechce podnieść rękę Dziękuję bardzo. i nacisnąć przycisk. Odpowiedzi udzieli pani minister Barbara Ku- Kto jest przeciw? drycka. Kto się wstrzymał? Bardzo proszę, pani minister. Głosowało 451 posłów. Za oddało głos 296 posłów, przeciwnego zdania było 137 posłów, przy 18 głosach wstrzymujących się. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Barbara Kudrycka: zakresu obowiązywania Umowy o utworzeniu Euro- pejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporządzonej Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Aby wyręczyć w Paryżu dnia 29 maja 1990 r. posła Żyżyńskiego, wyjaśnię, na czym polega ta po- Powracamy do rozpatrzenia punktu 14. po- prawka, ta zmiana ustawy. Polega ona tylko i wyłącz- rządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskie- nie na zmianie jednego przepisu pozwalającego na go projektu ustawy o uznaniu za nieważne orze- przesunięcie terminu oceny jednostek naukowych, czeń wydanych wobec byłych posłów na Sejm tak aby Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie miał więcej czasu na przeprowadzenie rzetelnej, brzeskim za działalność na rzecz demokratycz- gruntownej oceny. Dziękuję bardzo. (Oklaski) nego Państwa Polskiego. Sejm wysłuchał uzasadnienia projektu ustawy przedstawionego przez pana posła Leszka Aleksan- Marszałek: drzaka oraz przeprowadził dyskusję. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie w pierw- Dziękuję bardzo, pani minister. szym czytaniu projektu ustawy. Przystępujemy do głosowania. Poddam ten wniosek pod głosowanie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem Odrzucenie tego wniosku będzie oznaczało, że w całości projektu ustawy o zmianie ustawy Przepi- Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez sy wprowadzające ustawy reformujące system nauki, Prezydium Sejmu, skierował ten projekt do Komi- w brzmieniu proponowanym przez Komisję Edukacji, sji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpa- Nauki i Młodzieży, zechce podnieść rękę i nacisnąć trzenia. przycisk. O głos celem zadania pytania, i ustalam czas Kto jest przeciw? – 1 minuta, poprosił pan poseł Ryszard Terlecki, Pra- Kto się wstrzymał? wo i Sprawiedliwość. Głosowało 446 posłów. Za oddało głos 445 posłów, Bardzo proszę, panie pośle. przy braku głosów przeciwnych i 1 głosie wstrzymu- jącym się. Stwierdzam, że Sejm uchwalił ustawę o zmianie Poseł Ryszard Terlecki: ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki. Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mój klub jest prze- Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. po- ciwko manipulowaniu historią za pomocą sejmowych rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Fi- ustaw. Jest też przeciwko kwestionowaniu wyroków nansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagra- niezawisłych sądów niepodległej Rzeczypospolitej, nicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfi- i to we wszystkich instancjach, przez organ ustawo- kacji zmian zakresu obowiązywania Umowy dawczy, czyli Sejm, i to po kilkudziesięciu latach. o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy Równocześnie jednak nie mamy nic przeciwko temu, i Rozwoju, sporządzonej w Paryżu dnia 29 maja żeby w komisjach szukać takiej formuły prawnej, 1990 r. która pozwoli uczcić Wincentego Witosa i innych lu- Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- dowców, którzy nigdy nie poszli na współpracę z ko- wionego przez pana posła Michała Szczerbę oraz munistami, oraz tych przedstawicieli niepodległo- przeprowadził dyskusję. ściowej partii socjalistycznej, którzy, aby uniknąć W dyskusji nie zgłoszono poprawek. śmierci lub więzienia z rąk komunistów, do końca Przystępujemy do trzeciego czytania. życia pozostawali na emigracji. Z tych też oczywi- Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy stych powodów nie kieruję pytania do wnioskodaw- zawartego w sprawozdaniu w druku nr 209. ców. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy o ratyfikacji zmian zakre- Marszałek: su obowiązywania Umowy o utworzeniu Europej- skiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporządzonej Proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Pawła w Paryżu dnia 29 maja 1990 r., w brzmieniu propo- Baucia, Ruch Palikota. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie 319

Poseł Piotr Paweł Bauć: Marszałek:

Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Wczoraj przed- Dziękuję bardzo, panie pośle. stawiałem sprawę i stanowisko klubu, formułując to Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Toma- w ten sposób, że bardzo dobra treść, niestety, w wa- sza Kamińskiego. dliwej formie. W związku z tym mam pytanie do wnioskodawców, nie antycypując wyniku głosowa- nia, czy nadal mają chęć emocjonalną mocno posta- Poseł Tomasz Kamiński: nowioną, aby doprowadzić tę dobrą treść, czyli upa- miętnienie naszych poprzedników posłów, w odpo- Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoki Sej- wiedniej formie w naszym parlamencie, aby można mie! Pan poseł przedmówca powiedział, o co chodzi było tę sprawę zakończyć, tak jak to wczoraj więk- w tej ustawie. My jesteśmy winni rehabilitację tym szość z nas czuła sercem, że powinniśmy zrobić. Dzię- parlamentarzystom, tym posłom na Sejm Rzeczypo- kuję. (Oklaski) spolitej Polskiej, 6 posłom Polskiej Partii Socjali- stycznej, dwóm posłom PSL „Piast” i dwóm posłom PSL „Wyzwolenie”. Jesteśmy im winni przywrócenie Marszałek: dobrego imienia. W V i VI kadencji były próby, nie- udane próby, było wiele interpelacji w tej kwestii. Dziękuję bardzo. Myślę, że nadszedł już czas, aby Sejm Rzeczypospo- Proszę o zabranie głosu pana posła Franciszka Jerzego Stefaniuka. litej Polskiej taką ustawę przyjął. A do posła wnioskodawcy mam pytanie, bo poja- wiały się tutaj wątki co do manipulowania historią. (Dzwonek) Czy prawdą jest, że w nocy z 9 na 10 wrze- Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk: śnia 1930 r. w wielu przypadkach w sposób brutalny Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To nie jest chęć aresztowano 11 parlamentarzystów i czy prawdą jest, emocjonalna uchwalenia tej ustawy, to jest akt dzie- że osadzono tych parlamentarzystów w twierdzy brze- jowy, akt sprawiedliwości, i wobec tego Wysoka Izba skiej i nie pozwolono im nawet na kontakt z obroń- powinna wypowiedzieć się na ten temat. Wczoraj cami? Dziękuję. (Oklaski) dziękowałem pani marszałek za ten termin. Dziś mamy 11 maja, jesteśmy w przededniu 86. rocznicy zamachu majowego, w którym 379 osób zginęło, Marszałek: w tym ponad 160 cywilów. Następstwem tego był proces brzeski, aresztowanie 11 posłów... Dziękuję bardzo. (Głos z sali: Byłych.) Proszę o zabranie głosu pana posła Ludwika Do- Byłych. Teraz już byłych posłów, nieżyjących, ale rna. proszę nie... (Poseł Ryszard Terlecki: Byłych, wtedy byłych.) Wtedy 11 posłów. Potem w następstwie jeszcze Poseł Ludwik Dorn: aresztowano Wojciecha Korfantego. Po procesie brze- skim w celu uniknięcia przewidywanej śmierci mu- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam parę pytań sieli uciekać za granicę. (Dzwonek) To był efekt tego do wnioskodawców. Po pierwsze, dlaczego w tej kwe- właśnie niepodległego państwa, o którym panowie stii idą daleko dalej niż po 1930 r. niektórzy sami mówicie. I dzisiaj jest właśnie ten moment do osądze- zainteresowani, np. Adam Ciołkosz czuł się usatys- nia, wobec procesu brzeskiego, tej karty historii. To fakcjonowany dekretem pana prezydenta Raczkiewi- jest moment uczynienia gestu sprawiedliwości. Dziś, kiedy polscy politycy pouczają Ukrainę czy Białoruś, cza o amnestii i przywróceniu wszystkich praw ho- czy inne państwa, mówią o łamaniu demokracji, nie norowych i nie domagał się takiej rehabilitacji, jakiej można milczeć wobec łamania konstytucji w tamtym teraz domaga się Sojuszu Lewicy Demokratycznej. okresie. I to nie jest... (Oklaski) Po drugie, to także do wnioskodawców – to jest dru- (Poseł Ryszard Terlecki: Nie złamano konsty- ga tego typu ustawa. Ta pierwsza to była ustawa tucji.) z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne wyroków ...manipulowanie historią, tylko to jest pokłon wobec osób walczących o niepodległy byt państwa wobec tych faktów, w obliczu których, jak powiedzia- polskiego, wyroków wydanych (Dzwonek) przez sądy łem i dziś powtarzam jeszcze raz, panie pośle Terlec- komunistyczne. Czy to znaczy, że wnioskodawcy sta- ki, Polska wstydziła się wobec narodów Europy, a nie wiają, by tak rzec, na równi II Rzeczpospolitą i PRL? Europa wstydziła się za Polskę. (Oklaski) Bo tak się wydaje. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 320 Punkt 14. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek: jest zła ustawa, tylko tego, że tam są działacze lewi- cy. Przecież lewica ma być zakopana, ma nie istnieć, Dziękuję, panie pośle. Czas minął. Dziękuję uprzej- bo bohaterowie są tylko po prawej stronie. W związ- mie. ku z tym nie możemy się zgodzić z takim działaniem Bardzo proszę o zabranie głosu pana premiera PiS. Waldemara Pawlaka. Dalej, pytania, które dzisiaj padły. Pan poseł Ter- lecki oczywiście próbuje znowu wszystkim zrobić za- męt, czyli powiedzieć: upamiętnijmy działaczy PSL, Wiceprezes Rady Ministrów a lewicy nie. To jest rewelacyjne podejście do posłów Minister Gospodarki II Rzeczypospolitej. To wczorajsze wystąpienia pana Waldemar Pawlak: posła, dzisiejsze z pana strony są identyczne. Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Następna rzecz, pytanie, czy rzeczywiście z 9 na Mam pytanie do wnioskodawców, którzy proponują 10 września ci posłowie zostali aresztowani, a następ- odrzucić tę ustawę. Otóż na naszych oczach rozgry- nie osadzeni. Tak, w sposób brutalny zostali areszto- wa się historia i pojawiają się wnioski np. pod adre- wani, pobici, nie mieli żadnych praw obywatelskich. sem Ukrainy, żeby nie skazywać tam polityków Nie mówiąc już o tym, że byli to posłowie, którzy po- w trybie prawa karnego. Czyż tutaj nie mamy do czy- siadali wtedy również immunitet poselski. nienia z podobnym zjawiskiem? Chodzi o przywróce- (Poseł Ryszard Terlecki: Nieprawda, byli już po nie dobrego imienia tym, którzy byli potraktowani rozwiązaniu Sejmu.) w sposób niesprawiedliwy. I chciałbym państwu Obowiązywał jeszcze, proszę spojrzeć w historię. zwrócić uwagę – panie pośle Terlecki jeżeli może pan Następna sprawa, następne pytania. Powiem tak. przez chwilę uważać – czy to nie wstyd w tej sprawie Chcę zaapelować w tym miejscu do koleżanek i kole- występować z wnioskiem o odrzucenie projektu usta- gów z Platformy Obywatelskiej, bo wczoraj – nie wiem, wy, bo tu chodzi o prawo i sprawiedliwość w prawdzi- może nieopatrznie – referujący ze strony Platformy wym tych słów znaczeniu. Dziękuję. (Oklaski) wniósł o odrzucenie tego projektu. W związku z tym (Głosy z sali: Brawo!) bardzo proszę, żeby nie podtrzymywać wczorajszego zdania. Nie będę zwracał się do kolegów z PiS i Soli- Marszałek: darnej Polski, bo jest to niepotrzebne, ale, szanowne panie i panowie posłowie z Platformy, będziemy nad Dziękuję bardzo. tym procedowali w komisji. Bardzo serdecznie proszę Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wniosko- o poparcie tego wniosku i odrzucenie wniosku o od- dawców pana posła Leszka Aleksandrzaka. (Gwar na rzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. sali) Dziękuję bardzo. (Oklaski) Za moment, panie pośle.

Marszałek: Poseł Leszek Aleksandrzak: Dziękuję bardzo. Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie i Pano- W trybie sprostowania pan poseł Ryszard Ter- wie Posłowie! Wczoraj odbyła się debata nad tą usta- lecki. wą. Rzeczywiście, była bardzo żywa, nawet bardziej Bardzo proszę. żywa niż dzisiaj. Przypomnę tylko dwie zasadnicze rzeczy dotyczące tej ustawy. Po pierwsze, celem ustawy jest pełne przywróce- Poseł Ryszard Terlecki: nie czci i godności posłom na Sejm II Rzeczypospoli- tej, represjonowanym za działalność na rzecz demo- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmówcy nie- kratycznej Polski przez obóz sanacyjny. To jest pierw- uważnie słuchają i nie zrozumieli tego, co mówiliśmy. sze stwierdzenie i to jest cel tej ustawy. Jesteśmy przeciw manipulowaniu historią, ale zga- Projektowana ustawa nie jest precedensem w naj- dzamy się, że wybitni politycy II Rzeczypospolitej, nowszej historii Rzeczypospolitej Polskiej. Poprzedzi- ła ją ustawa z 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważ- wybitni politycy niepodległościowej lewicy powinni ne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych. być honorowani przez polski parlament i nie mamy Więc nie jest to nic nowego. Czyli zarzucanie dzisiaj nic przeciwko temu, żeby znaleźć formułę prawną, tej ustawie, że nie jest zgodna z konstytucją, że łamie która by pozwoliła ich uhonorować. Natomiast oczy- prawo… W takim razie w 1991 r. nie łamała, a dzisiaj wiście nieprawdziwe są opinie, które tutaj słyszę, że łamie? Dzisiaj łamie dlatego, że mówimy o działa- to my wystąpiliśmy o odrzucenie projektu w pierw- czach Centrolewu. To cały czas przewijało się w wy- szym czytaniu. To Platforma Obywatelska zgłosiła stąpieniach PiS. Przecież to nie była kwestia tego, że wczoraj taki wniosek. (Oklaski) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Punkty 14. i 17. porządku dziennego – głosowanie 321

Marszałek: od głosu we wcześniejszych głosowaniach. Dziś za- głosujemy za poprawką nr 1, bo bez tej poprawki Dziękuję bardzo. z rynku wypadną wszystkie przedsiębiorstwa, które Przystępujemy do głosowania. zatrudniają pracowników. Bez tej poprawki tylko Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- właściciele osobiście świadczący usługi będą mogli je sku o odrzucenie w pierwszym czytaniu poselskiego wykonywać. projektu ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wy- Dlaczego nie zauważyliśmy tego wcześniej? Nie danych wobec byłych posłów na Sejm Rzeczypospo- zauważyliśmy, bo nikt nie jest w stanie stworzyć do- litej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dzia- brego prawa w warunkach takiego pośpiechu. Czy łalność na rzecz demokratycznego Państwa Polskie- długo jeszcze pośpiech i chaos będą naszym głównym go, zawartego w druku nr 363, zechce podnieść rękę doradcą? Dziękuję bardzo. (Oklaski) i nacisnąć przycisk. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Marszałek: Głosowało 433 posłów. Za głosowało 7 posłów, przeciwnego zdania było 405, wstrzymało się od gło- Dziękuję bardzo. su 21 posłów. (Oklaski) Odpowiedzi udzieli przedstawiciel Ministerstwa Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, mym skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwo- sekretarz stanu Tadeusz Jarmuziewicz. ści i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia. Jednak nie. Dziękuję bardzo. Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. po- Przystępujemy do głosowania. rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infra- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem struktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy 1. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć o zmianie ustawy o transporcie drogowym. przycisk. Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- Kto jest przeciw? wionego przez pana posła Stanisława Huskowskiego Kto się wstrzymał? oraz przeprowadził dyskusję. Głosowało 444 posłów. Większość bezwzględna Przechodzimy do głosowania. – 223. Za oddało głos 152 posłów, przeciw zagłosowa- Przypominam, że Sejm odrzuca poprawkę Senatu ło 292 posłów, głosów wstrzymujących się nie było. bezwzględną większością głosów w obecności co naj- Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- mniej połowy ustawowej liczby posłów. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu bezwzględ- W poprawce 2. do art. 18 ust. 4b pkt 2 lit. b Senat ną większością głosów, uważa się ją za przyjętą. proponuje zmianę o charakterze redakcyjno-legisla- Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie cyjnym. poprawek Senatu. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Wszystkie poprawki Senat zgłosił do art. 1 ustawy Przystępujemy do głosowania. nowelizującej zawierającego zmiany do ustawy o trans- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem porcie drogowym. 2. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć W poprawce 1. do art. 18 ust. 4b pkt 2 lit. a Senat przycisk. proponuje, aby przewóz okazjonalny dopuszczany był Kto jest przeciw? m.in. samochodami osobowymi prowadzonymi przez Kto się wstrzymał? przedsiębiorcę świadczącego usługi przewozowe. Głosowało 436 posłów. Większość bezwzględna Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. – 219. Za oddało głos 4 posłów, przeciwnego zdania było O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł 432 posłów, przy braku głosów wstrzymujących się. Bartłomiej Bodio, Ruch Palikota. Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- Bardzo proszę. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. W poprawce 3. do art. 18 ust. 4b pkt 2 lit. b Senat proponuje, aby wyrazy „siedzibie tego przedsiębior- Poseł Bartłomiej Bodio: cy” zastąpić wyrazami „lokalu przedsiębiorstwa”. Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Tradycją tej ko- O głos celem zadania pytania poprosił pan poseł alicji stało się pospieszne przygotowywanie ustaw. Bartłomiej Bodio, Ruch Palikota. Kiedyś w chaosie nie zdołamy zauważyć błędów i sta- Bardzo proszę. nie się nieszczęście. Ustawa o transporcie drogowym to świetny przy- kład błędów powstałych w wyniku pośpiechu. Nowe- Poseł Bartłomiej Bodio: lizacja tej ustawy miała poprawić wcześniejsze błędy, wykluczające z rynku część przedsiębiorców. Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Tradycją tej ko- Ruch Palikota, mając świadomość chaotyczności alicji stało się pospieszne przygotowywanie ustaw. poprawek, siedmiokrotnie i w całości wstrzymał się (Poruszenie na sali) 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 322 Punkt 17. porządku dziennego – głosowanie

Poseł Bartłomiej Bodio W poprawce 4. do art. 18 ust. 4b pkt 2 lit. c Senat proponuje, aby przewóz okazjonalny samochodami (Głos z sali: To już było, siadaj.) osobowymi dopuszczony był po ustaleniu opłaty ry- Kiedyś w chaosie nie zdołamy zauważyć błędów czałtowej za ten przewóz przed jego rozpoczęciem, i będzie nieszczęście. Nowelizacja tej ustawy miała a zapłata regulowana była na rzecz przedsiębiorcy poprawić błędy wykluczające z rynku niektórych w formie bezgotówkowej, oraz aby dopuszczać wnie- przedsiębiorców. Ruch Palikota, mając świadomość sienie opłat gotówką w lokalu przedsiębiorstwa. błędów w tych poprawkach, siedmiokrotnie wstrzy- Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. mał się od głosu. Dziś zagłosujemy za poprawką 3., Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Bar- bo bez tej poprawki z rynku, dla odmiany tym razem tłomieja Bodio. w stosunku do poprawki 1., wypadną wszystkie przedsiębiorstwa, których właściciele świadczą usłu- gi osobiście. Poseł Bartłomiej Bodio: Dlaczego nie zauważyliśmy tego wcześniej? Dla- tego że za bardzo się spieszyliśmy. Nikt nie jest Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Tradycją tej ko- w stanie stworzyć dobrego prawa w takich warun- alicji stało się (Wesołość na sali, oklaski) pospieszne kach, w warunkach takiego pośpiechu. Jak długo przygotowywanie ustaw. Kiedyś w chaosie nie zdoła- jeszcze pośpiech i chaos będą naszym głównym do- my zauważyć błędów i będzie nieszczęście. (Wesołość radcą? Dziękuję bardzo. (Oklaski) na sali) (Poseł Krystyna Skowrońska: Chłopie, ty miałeś (Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan zwolni. czas.) Gdzie pan był?) Ustawa o transporcie drogowym w swoim zamyśle Marszałek: miała być restrykcyjna, aby wykluczyć z rynku nie- uczciwych przedsiębiorców. Dziś zagłosujemy za po- Dziękuję bardzo, panie pośle. prawką 4., dlatego że bez tej poprawki ustawowo Proszę o zabranie głosu pana posła Michała Wojt- przymusimy klientów do zapłaty z góry, bez pewno- kiewicza, Prawo i Sprawiedliwość. ści, czy usługa zostanie wykonana. Dlaczego nie zauważyliśmy tego wcześniej? Nie Poseł Michał Wojtkiewicz: zauważyliśmy, bo nie jesteśmy w stanie tworzyć do- brego prawa w warunkach skandalicznego pośpie- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Będzie- chu. Jak długo jeszcze pośpiech i chaos będą naszym my głosowali nad punktem, gdzie siedzibę przedsię- głównym doradcą? (Wesołość na sali, oklaski) biorstwa zastępuje się siedzibą lokalu przedsiębior- stwa. Marszałek: Szanowni państwo, chciałbym zapytać: Jeżeli za zgodą zleceniobiorcy i zleceniodawcy podpiszemy Przystępujemy do głosowania. umowę, załóżmy, że u notariusza, czy to jest prze- Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem stępstwo? Chciałbym jeszcze raz zapytać pana mini- 4. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć stra. Jeżeli za zgodą zleceniobiorcy i zleceniodawcy przycisk. podpisze się ją w dowolnym lokalu, w jakim tylko Kto jest przeciw? będzie to możliwe, za zgodą obydwu stron, to czy Kto się wstrzymał? i jakie to będzie przestępstwo? Proszę odpowiedzieć. Głosowało 447 posłów. Większość bezwzględna Dziękuję bardzo. – 224. Za oddało głos 172 posłów, przeciwnego zda- nia było 273 posłów, przy 2 głosach wstrzymują- cych się. Marszałek: Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- Dziękuję bardzo, panie pośle. nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. Przystępujemy do głosowania. W poprawce 5. do art. 18 ust. 4b Senat proponuje, Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem aby przewóz okazjonalny był dopuszczany w przy- 3. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć padku niespełnienia kryterium konstrukcyjnego, przycisk. również gdy samochód stanowi przedmiot leasingu Kto jest przeciw? przedsiębiorcy. Kto się wstrzymał? Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki. (Gwar na Głosowało 441 posłów. Większość bezwzględna sali) – 221. Za oddało głos 150 posłów, przeciwnego zda- Bardzo proszę salę o ciszę. nia było 289 posłów, przy 2 głosach wstrzymują- Głosu udzielam panu posłowi Bartłomiejowi Bo- cych się. dio. (Wesołość na sali, oklaski) Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- Proszę mnie nie zawieść i zakończyć swoją wypo- nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. wiedź tak jak poprzednio. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Punkty 17., 23. i 18. porządku dziennego – głosowanie 323

Poseł Bartłomiej Bodio: w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 392, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Tradycją tej ko- Kto jest przeciw? alicji (Wesołość na sali) stało się pospieszne przygo- Kto się wstrzymał? towywanie ustaw. Kiedyś w chaosie nie zdołamy za- Głosowało 448 posłów. Za oddało głos 448 posłów, uważyć błędów i będzie nieszczęście. Ta nowelizacja głosów przeciwnych i wstrzymujących się nie było. miała poprawić błędy wykluczające z rynku część Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie przedsiębiorców. Dziś zagłosujemy za poprawką nr 5, uznania projektu rozporządzenia Rady w sprawie bo bez tej poprawki z rynku wypadną wszystkie wykonywania prawa do podejmowania działań zbio- przedsiębiorstwa korzystające z leasingu. Tylko wy- rowych w kontekście swobody przedsiębiorczości łączni właściciele pojazdów będą mogli świadczyć i swobody świadczenia usług za niezgodny z zasadą usługi. Dlaczego nie zauważyliśmy tego wcześniej? pomocniczości. (Wesołość na sali) Nie zauważyliśmy, bo nie jesteśmy Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. w stanie tworzyć dobrego prawa w tak skandalicz- porządku dziennego: Głosowanie nad wnio- nym pośpiechu. skiem o odrzucenie przedstawionego przez mi- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wysoki Rządzie! nistra zdrowia „Sprawozdania z realizacji »Na- (Poruszenie na sali) Jak długo jeszcze chaos i po- rodowego programu zwalczania chorób nowo- śpiech będą naszym doradcą? (Oklaski) tworowych« w roku 2010 oraz przyjętego przez Radę Ministrów harmonogramu zadań wykony- wanych w ramach programu wieloletniego »Na- Marszałek: rodowy program zwalczania chorób nowotwo- rowych« w roku 2011 wraz z kierunkami reali- Zwracam się do przed chwilą schodzącego z mów- zacji tego programu na lata 2012 i 2013” (druki nicy pana posła. Panie pośle, w dbałości o powagę tej nr 52 i 268). Izby proszę: Gdyby pan zechciał jeszcze zabrać głos Sejm na 13. posiedzeniu wysłuchał podsekretarza podczas tych głosowań, proszę zmienić retorykę. stanu w Ministerstwie Zdrowia panią Agnieszkę Pachciarz oraz przeprowadził dyskusję. Dziękuję bardzo. (Oklaski) W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie przed- Przystępujemy do głosowania. stawionych dokumentów. Kto z pań i panów posłów jest za odrzuceniem Poddam ten wniosek pod głosowanie. 5. poprawki Senatu, zechce podnieść rękę i nacisnąć Jego odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm oba przycisk. dokumenty przyjął. Kto jest przeciw? Przystępujemy do głosowania. Kto się wstrzymał? Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- Głosowało 450 posłów. Większość bezwzględna sku o odrzucenie przedstawionego przez ministra – 226. Za – 152 głosy, przeciw – 298 posłów, przy zdrowia „Sprawozdania z realizacji »Narodowego braku głosów wstrzymujących się. programu zwalczania chorób nowotworowych« w roku Stwierdzam, że Sejm wobec nieuzyskania bezwzględ- 2010 oraz przyjętego przez Radę Ministrów harmo- nej większości głosów poprawkę Senatu przyjął. nogramu zadań wykonywanych w ramach programu Powracamy do rozpatrzenia punktu 23. po- wieloletniego »Narodowy program zwalczania chorób rządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do nowotworowych« w roku 2011 wraz z kierunkami Spraw Unii Europejskiej o projekcie uchwały realizacji tego programu na lata 2012 i 2013”, zechce w sprawie uznania projektu rozporządzenia podnieść rękę i nacisnąć przycisk. Rady w sprawie wykonywania prawa do podej- Kto jest przeciw? mowania działań zbiorowych w kontekście swo- Kto się wstrzymał? body przedsiębiorczości i swobody świadczenia Głosowało 442 posłów. Za wnioskiem zagłosowa- usług za niezgodny z zasadą pomocniczości. ło 173 posłów, przeciwnego zdania było 269 posłów, Sejm wysłuchał sprawozdania komisji przedsta- żaden poseł nie wstrzymał się od głosu. wionego przez pana posła Grzegorza Tobiszowskiego Stwierdzam, że Sejm wniosek odrzucił, a tym sa- oraz przeprowadził dyskusję. mym oba dokumenty przyjął. Przechodzimy do głosowania. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. po- Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały rządku dziennego: Wybór uzupełniający do składu w brzmieniu przedłożenia zawartego w druku nr 392. osobowego Komisji Etyki Poselskiej (druk nr 402). Przystępujemy do głosowania. Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwen- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tu Seniorów, przedstawiło na podstawie art. 143 w całości projektu uchwały w sprawie uznania pro- ust. 1 regulaminu Sejmu wniosek w sprawie wyboru jektu rozporządzenia Rady w sprawie wykonywania uzupełniającego do składu osobowego Komisji Etyki prawa do podejmowania działań zbiorowych w kon- Poselskiej. tekście swobody przedsiębiorczości i swobody świad- Czy ktoś z pań i panów posłów chce zabrać głos czenia usług za niezgodny z zasadą pomocniczości, w tej sprawie? 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 324 Punkty 24., 19. i 20. porządku dziennego – głosowanie

Marszałek Głosowało 445 posłów. Za oddało głos 439 posłów, przeciwnego zdania był 1 poseł, wstrzymało się od Nikt się nie zgłasza. głosu 5 posłów. Przystępujemy zatem do głosowania. Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- wyboru nowego składu osobowego Komisji do Spraw sku w sprawie wyboru uzupełniającego do składu Unii Europejskiej. osobowego Komisji Etyki Poselskiej, w brzmieniu Wysoka Izbo! Po zasięgnięciu opinii Konwentu proponowanym w druku nr 402, zechce podnieść Seniorów podjęłam decyzję o skreśleniu z porządku rękę i nacisnąć przycisk. dziennego bieżącego posiedzenia punktów 21. i 22., Kto jest przeciw? to jest: Kto się wstrzymał? 21. Przedstawione przez Radę Ministrów spra- Głosowało 445 posłów. Za oddało głos 442 posłów, wozdanie z realizacji przedsięwzięć Euro 2012 oraz głosów przeciwnych nie było, przy 3 głosach wstrzy- z wykonanych działań dotyczących realizacji przygo- mujących się. towań Polski do finałowego turnieju Mistrzostw Eu- Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie ropy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012™ (marzec wyboru uzupełniającego do składu osobowego Komi- 2011 r. – styczeń 2012 r.) (druk nr 291) wraz ze sta- sji Etyki Poselskiej. nowiskiem Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Tu- Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. rystyki (druk nr 354). porządku dziennego: Zmiany w składach osobo- 22. Przedstawiona przez prezesa Rady Ministrów wych komisji sejmowych (druk nr 403). „Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kra- Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 re- ju 2030” (druk nr 169) wraz ze stanowiskiem Ko- gulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu misji Infrastruktury, Komisji Ochrony Środowiska, Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Sa- w składach osobowych komisji sejmowych. morządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos (druk nr 307). w sprawie przedstawionych propozycji? Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 14. po- Nikt się nie zgłasza. siedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Przystępujemy zatem do głosowania. Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygło- Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem zmian szenia oświadczeń poselskich. w składach osobowych komisji sejmowych, w brzmie- Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze niu proponowanym w druku nr 403, zechce podnieść wygłosić oświadczenie? rękę i nacisnąć przycisk. Nikt się nie zgłasza. Kto jest przeciw? Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam Kto się wstrzymał? zatem za zamkniętą. Głosowało 446 posłów. Za oddało głos 441 posłów, Ogłaszam dwie minuty przerwy, żeby ci z pań- przeciwnego zdania był 1 poseł, 4 posłów wstrzyma- stwa, którzy zamierzają opuścić salę, mogli tego do- ło się od głosu. konać. Po dwóch minutach poprosimy państwa. Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 16 min 45 Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. do godz. 16 min 47) porządku dziennego: Wybór nowego składu oso- bowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej (druk nr 404). Wicemarszałek Wanda Nowicka: Prezydium Sejmu na podstawie art. 148a ust. 8 w związku z art. 148a ust. 10 regulaminu Sejmu Wznawiam obrady. przedłożyło wniosek w sprawie wyboru nowego skła- Jako pierwszy oświadczenie wygłosi pan poseł du osobowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Dariusz Cezar Dziadzio z Klubu Poselskiego Ruch Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos Palikota. w sprawie przedstawionej propozycji? Bardzo proszę, panie pośle. Nikt się nie zgłasza. (Głos z sali: Nie ma pana posła.) Przystępujemy zatem do głosowania. Pan poseł Dziadzio zrezygnował. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wnio- W takim razie pani posłanka Bożena Kamińska sku Prezydium Sejmu w sprawie wyboru nowego z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. składu osobowego Komisji do Spraw Unii Europej- Bardzo proszę, pani posłanko. skiej, w brzmieniu proponowanym w druku nr 404, Czy jest pani posłanka? zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk. (Poseł Bożena Kamińska: Jestem.) Kto jest przeciw? Zapraszam więc na mównicę w celu wygłoszenia Kto się wstrzymał? oświadczenia. 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. Oświadczenia poselskie 325

Poseł Bożena Kamińska: Armia Krajowa, partyzanci to siła zbrojna pol- skiego państwa podziemnego, jaka narodziła się Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwracam się z ape- w czasach II wojny w celu wyzwolenia kraju. Wywo- lem o jak najszybsze zajęcie się sprawą dotyczącą dziła się z organizacji takich jak Związek Walki legislacji w zakresie ustawy o przeciwdziałaniu Zbrojnej i Polski Związek Powstańczy. W skład Armii uciążliwości zapachowej. Krajowej wchodziły: Narodowa Organizacja Wojsko- Jest to jedna z najbardziej oczekiwanych ustaw wa, Konfederacja Narodu, Narodowe Siły Zbrojne, w naszym kraju. Na chwilę obecną nie mamy żadne- Bataliony Chłopskie, Gwardia Ludowa WRN, PPS- go skutecznego sposobu na walkę z uciążliwymi za- -WRN. Kryptonimy AK to Polski Związek Powstań- pachami, które wytwarzają niektóre przedsiębior- czy, a także Siły Zbrojne w Kraju. stwa, takie jak na przykład oczyszczalnie ścieków czy Partyzanci znajdowali się pod dowództwem ta- też biogazownie. Mieszkańcy sąsiadujący z tymi kich osób jak: Stefan Rowecki „Grot”, Tadeusz Ko- przedsiębiorstwami od lat toczą nierówną walkę morowski „Bór”, Leopold Okulicki „Niedźwiadek”. z problemem uciążliwych zapachów. Zastępcami komendanta i szefami sztabu byli: gene- Jedynym ratunkiem dla tych ludzi jest oczekiwa- rał Tadeusz Pełczyński „Grzegorz”, pułkownik na od lat tzw. ustawa antyodorowa. Owa ustawa prze- Edward Bokszczanin „Sęk”. Dokonali kilku istot- widuje możliwość prowadzenia na wniosek lub z urzę- nych przewrotów, m.in. akcji pod Arsenałem. du postępowań w sprawie ograniczenia albo elimina- W Krakowie powstało jedyne na świecie Muzeum cji uciążliwych zapachów. Ograniczenie uciążliwych Armii Krajowej. Mieści się w zrewaloryzowanym za- zapachów zwiększy komfort życia ludzi sąsiadujących bytkowym budynku Twierdzy Kraków. Jest to samo- z przedsiębiorstwami, które je emitują. rządowa jednostka upowszechniania kultury, prowa- Wejście w życie ustawy antyodorowej, a dzięki dzona wspólnie przez miasto Kraków i województwo temu wprowadzenie możliwości oceny zapachowej po- małopolskie. Muzeum zgromadziło już wiele ekspo- wietrza oraz możliwości zobowiązania danego przed- natów prezentujących polskie państwo podziemne siębiorstwa do zmniejszenia uciążliwości zapachowej, i jego siły zbrojne w czasie II wojny światowej. Kolek- powinno doprowadzić do poprawy warunków życia na cja muzeum to ok. 7 tys. muzealiów oraz ponad terenie, gdzie występuje taki problem. Apeluję o pilne 12 tys. archiwaliów. Są to głównie dary żołnierzy działanie, przyspieszające proces legislacyjny dotyczą- Armii Krajowej i ich rodzin – ich pamiątki historycz- cy ustawy regulującej problematykę uciążliwych za- ne. Muzeum ma też w swoich zasobach bibliotecznych pachów. Polska wzorem pozostałych państw Unii Eu- ok. 11 500 tomów literatury. Prowadzi też bardzo ropejskiej winna ten problem już dawno rozwiązać. aktywną działalność oświatową, organizuje konfe- Dziękuję bardzo. (Oklaski) rencje, odczyty, prelekcje, lekcje muzealne czy poka- zy historyczne broni i oprzyrządowania żołnierskie- go. Muzeum tworzone jest w sposób ciągły. Ciągle Wicemarszałek Wanda Nowicka: rozwija swoją działalność i współpracę z innymi or- ganizacjami tego typu. Zachęcam państwa posłów Dziękuję bardzo, pani posłanko. i innych zainteresowanych do odwiedzenia tej uni- Kolejnym mówcą będzie pan poseł Józef Lassota kalnej placówki. Dziękuję bardzo. z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. Bardzo proszę, panie pośle. Wicemarszałek Wanda Nowicka:

Poseł Józef Lassota: Dziękuję bardzo, panie pośle. Udzielam głosu panu posłowi Tadeuszowi Toma- Dziękuję. szewskiemu z Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy De- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 67 lat temu nazi- mokratycznej. stowskie Niemcy podpisały bezwarunkową kapitula- Bardzo proszę, panie pośle. cję, która skończyła trwającą od 1 września 1939 r. wojnę w Europie. Wielki wkład w działania wojenne wniosła Armia Poseł Tadeusz Tomaszewski: Krajowa. Armia Krajowa to konspiracyjna siła zbroj- na polskiego państwa podziemnego działająca w cza- Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Tak się składa, sie II wojny światowej na terenach zarówno pod oku- że moje oświadczenie kieruję do pani minister sportu, pacją niemiecką, jak i pod okupacją sowiecką w gra- która jest jeszcze obecna na sali. Mianowicie jest ono nicach sprzed 1 września 1939 r., a także poza nimi. w sprawie wezwania przez kancelarię adwokacką Armia Krajowa to najsilniejsza armia podziemna na kilku gmin w województwie wielkopolskim do opłaty terenie Europy, jaka działała w tym czasie. Z Armią za prawa autorskie do korzystania z „Orlika”. Te we- Krajową wiążą się tak ważne w historii działania zwania przedsądowe to oczekiwanie kancelarii adwo- zbrojne jak akcja „Burza”, akcja pod Arsenałem czy kackiej zadośćuczynienia za naruszenie praw autor- powstanie warszawskie. skich w kwocie 600 tys. zł. W dniu dzisiejszym odby- 14. posiedzenie Sejmu w dniu 11 maja 2012 r. 326 Oświadczenia poselskie

Poseł Tadeusz Tomaszewski jeśli chodzi o program rządowy „Moje boisko – Orlik 2012”. Dziękuję. ła się pierwsza rozprawa dotycząca takich roszczeń wobec gminy Skulsk, ale także gminy Niechanowo, kilku innych. O tej sprawie Wydział Sportu i Tury- Wicemarszałek Wanda Nowicka: styki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wiel- kopolskiego informował już stosowny departament Dziękuję bardzo, panie pośle. ministerstwa sportu. Dlatego też, biorąc pod uwagę, Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie*). iż jest to projekt rządowy, chciałbym zwrócić się do Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz pani minister o to, aby stosowne służby prawne za- odpowiedzi na nie zostanie paniom i panom posłom jęły się tym problemem i udzielały wsparcia gmi- doręczona w druku nr 374**). nom, wobec których kancelaria adwokacka wystę- Na tym kończymy 14. posiedzenie Sejmu Rzeczy- puje z roszczeniami. Chcę tylko przypomnieć, że pospolitej Polskiej. dzisiaj z rozpoznania wynika, że są to w większości Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przej- gminy wiejskie o małych dochodach własnych. Na rzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu. przykład gmina Niechanowo na ubiegły rok na inwe- Porządek dzienny 15. posiedzenia Sejmu, wyzna- stycje miała 200 tys. zł, a roszczenia wobec tej gminy czonego na dni 23, 24 i 25 maja 2012 r., zostanie pa- z tytułu naruszenia praw autorskich zdaniem tej niom i panom posłom doręczony. kancelarii adwokackiej to 600 tys. zł. Z informacji Zamykam posiedzenie. (Oklaski) uzyskanej właśnie w urzędzie marszałkowskim wy- (Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszał- nika, że zdaniem występujących z roszczeniami są kowską) jakieś zaniedbania, które zostały popełnione przez poprzednich ministrów sportu, jeśli chodzi o te prawa autorskie. ) * Teksty wystąpień niewygłoszonych – w załączniku nr 1. Wobec powyższego zwracam się z uprzejmą proś- **) Teksty interpelacji i zapytań poselskich oraz odpowiedzi bą do pani minister, aby podjąć stosowne działania na interpelacje i zapytania – w załącznikach nr 1 i 2 w Aneksie i udzielić pomocy w odniesieniu do tych oczekiwań, do Sprawozdania Stenograficznego z 14. posiedzenia Sejmu.

(Koniec posiedzenia o godz. 16 min 56) Załącznik nr 1

Teksty wystąpień niewygłoszonych

Oświadczenia poselskie wiedzę o starożytności. Uznanie zdobyły: zbiór „Eros na Olimpie” (1924 r.), „Dwie wiosny” (1927 r.), opo- wieść „Dysk olimpijski” (z 1933 r., za którą otrzymał Poseł Zbigniew Chmielowiec brązowy medal na olimpiadzie w Berlinie), „Podróże (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) literackie” (1958 r.), „Akcja” (1967 r.). W uznaniu zasług pisarskich i obywatelskich Pa- Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu randowski odznaczony został m.in.: w 1954 r. Krzy- 11 maja będziemy obchodzić 117. rocznicę urodzin pol- żem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, zaś skiego prozaika, eseisty i tłumacza literatury, autora w 1959 r. – Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą OOP. słynnej książki „Mitologia” – Jana Parandowskiego. Za całokształt twórczości otrzymał także nagrodę Parandowski urodził się 11 maja 1895 r. we Lwo- państwową I stopnia w 1964 r., a w 1976 r. Katolicki wie. Był wychowankiem tamtejszego gimnazjum Uniwersytet Lubelski nadał pisarzowi tytuł doktora klasycznego i Uniwersytetu Lwowskiego. Studiował honoris causa Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej. filologię klasyczną i archeologię, z których to w roku Jan Parandowski zmarł w Warszawie 26 września 1923 uzyskał magisterium. W latach 1922–1924 był 1978 r. Został pochowany w Alei Zasłużonych na kierownikiem literackim w wydawnictwie Altenber- Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. W roku ga, gdzie uruchomił serię przekładów z literatur kla- 1988 jego żona, Irena Parandowska, zapoczątkowała sycznych. Przez kolejne 2 lata odbywał wiele podróży przyznawanie literackiej nagrody polskiego PEN Clu- naukowych do południowej Europy, m.in. Grecji, bu imienia jej zmarłego męża Jana Parandowskiego. Francji i Włoch. Szanowna Pani Marszałek! Stojąc dziś w Sejmie W 1929 r. przeniósł się i zamieszkał w Warszawie, Rzeczypospolitej Polskiej i wspominając tę szczegól- gdzie początkowo redagował miesięcznik „Pamiętnik ną postać, postać Jana Parandowskiego, w przypa- Warszawski”. W 1930 r. został członkiem polskiego dającą rocznicę jego urodzin, pragnę oddać hołd i wy- PEN Clubu, a od 1933 r. do 1978 r. pełnił funkcję jako razić wdzięczność za jego życie i całokształt twórczo- prezes, z przerwą spowodowaną okresem wojennym. ści, jaki nam po sobie pozostawił. Dziękuję bardzo za W czasie okupacji brał udział w konspiracyjnym ży- uwagę. ciu kulturalnym. Był też wykładowcą na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Został członkiem zwyczaj- nym Warszawskiego Towarzystwa Naukowego, Poseł Anna Nemś współpracował z „Tygodnikiem Powszechnym”, „Me- (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) andrem”, „Twórczością”. Był także członkiem Stowa- rzyszenia Kultury Europejskiej, a w 1962 r. został Oświadczenie w sprawie przypadającego dorocznie wiceprezesem międzynarodowego PEN Clubu. w dniu 15 maja Międzynarodowego Dnia Rodzin. Jan Parandowski to jeden z najwybitniejszych sty- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu 20 wrze- listów polskiej literatury i mistrz eseju. Cechowała go śnia 1993 r. Zgromadzenie Generalne ONZ w rezolu- wyborna znajomość kultury oraz literatury starożyt- cji nr 47/237 ogłosiło 15 maja Międzynarodowym nej, w których poszukiwał wzorów ładu i harmonii dla Dniem Rodzin. Celem ogłoszonej rezolucji było pod- współczesnego człowieka. Był także gorącym zwolen- kreślenie ogromnej wagi rodziny jako najmniejszej, nikiem renesansowego humanizmu. ale jednocześnie najważniejszej komórki życia spo- Jako literat debiutował już w 1913 r. szkicem lite- łecznego oraz zwrócenie uwagi rządów poszczegól- racko-filozoficznym „Rousseau”. Ogromną popular- nych krajów świata na prawa rodzin, na ich pro- ność przyniosła mu wznawiana wielokrotnie „Mito- blemy oraz na konieczność ich diagnozowania i współ- logia” z 1924 r. Pozycja ta była wielce znacząca w po- uczestniczenie w ich rozwiązywaniu. pularyzacji podstaw kultury antycznej w Polsce. Międzynarodowy Dzień Rodzin, obchodzony do- Opisuje najważniejsze mity greckie i do dzisiaj korzy- rocznie również w naszym kraju, jest świetną okazją sta się z niej w edukacji szkolnej. Do grona jego dzieł do zastanowienia się nad dzisiejszą rzeczywistością ponadto zaliczyć można: „Wojnę trojańską” (1927 r.), polskich rodzin, których wartość i znaczenie są nie- „Przygody Odyseusza” (1935 r.), upowszechniające stety coraz częściej pomniejszane. 328

Wszystkim tym, którym dane było przeżyć szczę- przez kilka dni wszyscy włączyli się w przygotowa- śliwe dzieciństwo, towarzyszy przez całe życie bardzo nia. Wszystkie obejścia dokładnie wysprzątano, chod- wiele pozytywnych skojarzeń związanych ze sło- niki pozamiatano, wykoszono rowy, wyzbierano wem „rodzina”. Swoje rodziny kojarzymy z domem, śmieci. Wzdłuż głównej drogi pracowici mieszkańcy uśmiechniętymi rodzicami, wspólnymi wakacyjny- Suchoczasów posadzili 4429 sztuk kwiatów, aksa- mi wyjazdami, obchodzonymi tradycyjnie świętami, mitek własnoręcznie przez siebie wyhodowanych. cotygodniowymi niedzielnymi obiadami czy też Dlaczego tyle? Jak wyjaśnia pan Jan Tobiasz, liczba po prostu z miłością, zaufaniem i bezpieczeń- ta odpowiada ilości tygodni życia papieża Jana Paw- stwem. ła II. Na koniec rozwieszono biało-czerwone flagi, Niestety, współcześnie instytucja małżeństwa i ro- setki flag na posesjach, słupach i drzewach, a przy dziny, również w Polsce, przechodzi głęboki kryzys, wjeździe i wyjeździe ze wsi przewieszono wysoko co zgodnie podkreślają rodzimi eksperci z zakresu przez ulicę kilkumetrowe flagi. Na posesji pana socjologii, psychologii i ekonomii. Szacuje się, iż Jana Tobiasza podobnie – też kilkumetrowe flagi. jedna trzecia polskich małżeństw rozwodzi się po Gdy przejeżdżałem tego dnia przypadkiem przez zaledwie kilku latach bycia razem. Konieczność spro- tę wieś, wyglądała imponująco. Takiego wrażenia stania często złej sytuacji ekonomicznej oraz zmiana nie zrobiła na mnie nawet Warszawa. To pięknie, stylu życia coraz bardziej oddalają od siebie bliskich, że są tacy ludzie, takie miejscowości w naszej ojczyź- którzy w efekcie spędzają ze sobą coraz mniej czasu. nie, gdzie o Dniu Flagi pamięta się tak wyjątkowo. Dla wielu Polaków założenie rodziny jest tak na- Wszystko zrobione samodzielnie, bez zewnętrznych prawdę niełatwym wyzwaniem, któremu dodatkowo pieniędzy. Jak ocenia pan Jan Tobiasz, całkowita nie służy coraz szybsze tempo współczesnego życia. wartość prac i dekoracji to około 15 tys. zł. Ten Plany stworzenia poważnego, odpowiedzialnego wyjątkowy dzień zakończył się dla społeczności Su- związku z partnerem czy też postarania się o po- choczasów szczególnie. Wszystkie dzieci z biało-czer- tomstwo są odsuwane w bliżej nieokreśloną przy- wonymi wstążkami przyczepionymi do ubrań zebra- szłość. Coraz częściej kariera i chęć zdobycia presti- ły się przy ognisku, ciesząc się smakowitymi pieczo- żowego stanowiska pracy stają się jedynymi życiowy- nymi kiełbaskami i śpiewając patriotyczne pie- mi priorytetami młodych osób. śni. Gratuluję sołtysowi, panu Janowi i wszyst- Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Uczestnicząc kim mieszkańcom takiej inicjatywy i jej organizacji. w obchodach Międzynarodowego Dnia Rodzin, Warto było poświęcić dziesiątki godzin pracy dla ta- warto zastanowić się, jak ważną rolę spełnia rodzina kich efektów. w naszym życiu, w życiu każdego Polaka. Przecież tak naprawdę właśnie w rodzinie otrzymujemy praw- Poseł Józef Rojek dziwe bezpieczeństwo, opiekę, miłość i wsparcie. Dla- (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) tego też, jako posłowie RP, chcąc świadomie współ- uczestniczyć w budowie silnego, zdrowego społeczeń- Kiedy w 2007 r. UEFA podjęła decyzję o tym, że stwa, powinniśmy w sposób szczególny chronić i wspie- najbliższe finały piłkarskich mistrzostw Europy od- rać wszystkie polskie rodziny. Dziękuję, będą się w Polsce i na Ukrainie, politycy Platformy Obywatelskiej i szefowie spółek kolejowych zaczęli Poseł Piotr Polak się prześcigać w wyliczaniu inwestycji infrastruk- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) turalnych na kolei, które zostaną zrealizowane przed czerwcem 2012 r. Na mapie, którą prezen- 2 maja od 2004 r. obchodzimy Dzień Flagi Rzeczy- towały PKP SA w 2008 r., można było zobaczyć, że pospolitej Polskiej. To nowe polskie święto z roku na do 2012 r. zostanie ukończona modernizacja linii rok nabiera coraz większego znaczenia, staje się co- E65 północ, całego odcinka od Warszawy do raz bardziej popularne. Polacy cenią ten dzień, w któ- Gdyni, odcinka linii E20 od Warszawy do Kutna, rym narodowe biało-czerwone barwy stają się coraz całej linii Warszawa – Łódź, linii E30 Rzeszów – gra- powszechniej eksponowane i widoczne. W akcję nica państwa oraz odcinka Zabrze – Katowice – Kra- popularyzacji tego święta zapoczątkowanej przez ków, a ponadto linii E59 Wrocław – Poznań i linii prezydenta Lecha Kaczyńskiego włącza się wiele in- nr 8 od Warszawy do Kielc. Zapowiedziano także stytucji i osób. Dzięki temu polskie miasta, wioski duże inwestycje na 14 dworcach kolejowych i mo- czy prywatne domy w tym dniu wyglądają dostoj- dernizację układu Warszawskiego Węzła Kolejowe- nie i pięknie. Dziś chciałbym przedstawić i opisać, go wraz z budową nowego przystanku Warszawa tutaj z mównicy sejmowej, moje wrażenia i infor- Stadion. macje dotyczące świętowania Dnia Flagi państwowej Z tych dużych planów udało się zrobić tak na- w Suchoczasach, niewielkiej miejscowości, wiosce prawdę niewiele. Część projektów infrastruktural- w gm. Zduńska Wola, liczącej 360 osób mieszka- nych w ciągu pięciu lat została skreślona z listy za- jących w 104 domach. dań priorytetowych. Na przykład nie została ukoń- Z inicjatywy sołtysa pana Jana Tobiasza czona przed mistrzostwami modernizacja linii E65, wspieranego przez wszystkich mieszkańców wieś nie pojedziemy też szybciej z Poznania do Wrocławia, wyglądała szczególnie pięknie. Wcześniej jednak a linia Warszawa – Łódź opóźniona jest co naj- 329 mniej o kilkanaście miesięcy. Również linia nr 8 stał uhonorowany tytułem i odznaką „Zasłużonego z Warszawy do Kielc, a także odcinek E30 od Rzeszo- Działacza Lotnictwa Sportowego”, był laureatem wa do granicy państwa nie zostały zmodernizowane. Błękitnych Skrzydeł, dwukrotnym laureatem plebi- Na temat postępów prac na linii nr 8 mam do po- scytu sportowego na najlepszego sportowca regionu wiedzenia najwięcej. Jako poseł z Małopolski, najczę- rzeszowskiego. ściej podróżuję tą linią do Warszawy i od pewnego cza- Witold Świadek zginął tragicznie 22 lata temu, su obserwuję, że tam tylko na niektórych odcinkach 15 maja 1990 r., w Emiratach Arabskich w czasie lotu pracują, jak widać, jakieś niewielkie firmy. Tak nie służbowego. Podkarpacie i Polska straciły wspania- powinna wyglądać modernizacja odcinka kolei łego sportowca i szkoleniowca lotniczego. Rada Mia- o pierwszorzędnym znaczeniu. Nic przeto dziwne- sta Rzeszowa w dowód pamięci o wspaniałym spor- go, że nie wykonano planowanych prac w terminie. towcu nadała jednej z ulic Rzeszowa jego imię. Jakiś czas temu dowiedzieliśmy się, że rząd czynił starania w Unii Europejskiej o przeniesienie Poseł Jan Warzecha środków z Funduszu Kolejowego na fundusz drogo- (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) wy. Byłoby to być może uzasadnione, ale tylko pod warunkiem że budowy i modernizacje na- W dzisiejszym oświadczeniu poselskim chciałbym szych dróg zostałyby ukończone w terminie i wy- zwrócić uwagę na projekt nowelizacji ustawy o dzia- konane na odpowiednim poziomie. Niestety, ten łalności leczniczej zaproponowany przez rząd, który rząd nie zrealizował ani podstawowych inwestycji bardzo niepokoi środowisko wolontariuszy, czyli drogowych, ani też nie zmodernizował zgodnie wszystkich ludzi dobrej woli świadczących nieod- z planem infrastruktury kolejowej. płatnie pomoc ludziom jej potrzebującym. Domaga- ją się oni zmiany tych zapisów w ustawie o działal- Poseł Andrzej Szlachta ności leczniczej, które mają wejść w życie l lipca 2012 r., (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość) a które znacząco utrudnią organizacjom pozarządo- wym, fundacjom, kościołom, kościelnym osobom Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W swoim oświad- prawnym i związkom wyznaniowym prowadzenie czeniu poselskim chcę przybliżyć sylwetkę Witolda tego typu działalności. Na zmianach ucierpią pa- Świadka, samolotowego mistrza świata i Polski, zwią- cjenci hospicjów, stacji opieki, placówek opieki palia- zanego od młodzieńczych lat z Rzeszowem. tywnej. Witold Świadek urodził się w Piekarach Śląskich Według przepisów ustawy wszelka tego typu dzia- 23 stycznia 1949 r. Mieszkał w Ulhówku koło Toma- łalność jest działalnością leczniczą, polega bowiem szowa Lubelskiego. W 1963 r. rozpoczął naukę w Tech- na udzielaniu świadczeń zdrowotnych (art. 3). Zgod- nikum Mechaniczno-Elektrycznym w Rzeszowie, nie z art. 2 ust. l pkt 5 działalność taką mogą prowa- którą zakończył maturą w 1968 r. Rok wcześniej zo- dzić jedynie podmioty wymienione w art. 4 ust. l stał członkiem Aeroklubu Rzeszowskiego. Już w 1968 r. ustawy oraz podmioty realizujące praktykę zawodo- zdobył pierwsze odznaczenia spadochronowe i szy- wą, czyli lekarze i pielęgniarki. Podmioty lecznicze bowcowe oraz zaliczył podstawowy kurs pilotażu dzielą się na przedsiębiorców i podmioty niebędące samolotowego. W lipcu 1969 r. uzyskał uprawnienia przedsiębiorcami, co wynika z art. 4 ust. l w związku pilota samolotowego III klasy. W styczniu 1972 r. zo- z art. 2 ust. l pkt 4. Według przedmiotowej noweliza- stał pilotem I klasy. Był również instruktorem spa- cji organizacje pozarządowe, takie jak fundacje czy dochronowym, szybowcowym i samolotowym. Od stowarzyszenia oraz kościoły, kościelne osoby prawne 12 listopada 1980 r. został pilotem doświadczalnym, lub związki wyznaniowe mogłyby prowadzić działal- będąc jednocześnie pracownikiem Wydziału Prób ność leczniczą, ale tylko jako przedsiębiorcy. w Locie WSK PZL-Rzeszów, a następnie szefem per- Niestety, przepisy zawarte w ustawie o działalno- sonelu latającego tego przedsiębiorstwa. ści leczniczej nie odzwierciedlają stanu faktycznego Wcześniej ukończył studium nauczycielskie i AWF i prawnego, w jakich działają aktualnie organizacje we Wrocławiu. Był członkiem samolotowej kadry na- pozarządowe prowadzące tego typu działalność, któ- rodowej. W sierpniu 1971 r. wygrał swoje pierwsze ra ma charakter charytatywny i od pacjentów nie są zawody kadry juniorów. Był samolotowym mistrzem pobierane opłaty. Istnieje duże ryzyko, że znaczna Polski pięciokrotnie w latach 1972–1984 oraz wice- część organizacji będzie zmuszona zlikwidować swo- mistrzem w 1988 i czterokrotnie II wicemistrzem ją działalność leczniczą lub ograniczyć liczbę objętych w latach 1982–1986. Był drugi na samolotowych raj- opieką chorych. To spowoduje przejęcie obowiązku dowych mistrzostwach świata w 1978 r. w Coventry opieki nad ludźmi ciężko chorymi przez państwo. w Wielkiej Brytanii. 31 sierpnia 1980 r. zdobył indy- Nowa ustawa uniemożliwi również organizacjom zaj- widualnie i drużynowo mistrzostwo świata w RFN. mowanie się osobami bezdomnymi, nad którymi Był trzeci podczas mistrzostw świata w Parmie i trzeci opieka finansowana była z darowizn. na mistrzostwach Europy w lataniu precyzyjnym Ponadto zastosowanie zapisów obowiązującej usta- w Dublinie w Irlandii. Triumfował wielokrotnie wy o działalności leczniczej wykluczy możliwość an- w zawodach lotniczych krajowych i międzynarodo- gażowania w działalność leczniczą wolontariuszy wych. Był m.in. wicemistrzem Węgier w 1987 r. Zo- przez organizacje pozarządowe oraz podmioty wy- 330 mienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia publicznych oraz angażując w tę działalność wolon- 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolon- tariuszy. Należy bezwzględnie umożliwić pracę wo- tariacie. Wprowadzenie ustawy leczniczej w życie lontariuszy w szpitalach i hospicjach, a przepisy do- w zaproponowanym kształcie doprowadzi do tego, że tyczące wolontariatu powinny być opracowane i wdro- w organizacjach tych wolontariusze nie będą mogli wy- żone w taki sposób, aby jak największa liczba osób konywać świadczeń na rzecz chorych, ponieważ dzia- mogła udzielać pomocy potrzebującym. łalność lecznicza będzie działalnością gospodarczą. Dlaczego Polska nie miałaby skorzystać z przy- Poważnym problemem jest także brak spójności kładu kanadyjskich szpitali, w których spotyka się legislacyjnej stanu prawnego stworzonego przez usta- powszechnie wolontariuszy, których zadaniem jest wę o działalności leczniczej z szeregiem innych ustaw informowanie i pilotowanie pacjentów oraz osób ich i z wolnością zrzeszania się, a w szczególności z pro- odwiedzających? Dzięki ich pomocy nikt nie jest zo- wadzeniem działalności leczniczej na zasadzie non profit, czyli de facto w celu nieodpłatnego pomagania stawiony w korytarzach szpitalnych samemu sobie, najbardziej potrzebującym. personel medyczny nie musi się angażować w działa- Ministerstwo Zdrowia powinno zmienić przepisy nia, do których nie potrzeba specjalnych kwalifikacji, w ustawie o działalności leczniczej w taki sposób, by a szpital oszczędza na pensjach dla szatniarzy i re- organizacje mogły ją prowadzić nadal, jak dotych- cepcjonistów. czas, nie czerpiąc z niej zysków, natomiast pokrywa- Powinien więc istnieć jakiś sposób prawny, który jąc koszty działalności z wpłat pochodzących z 1% pozwoli usytuować wolontariat w ramach działalno- podatku przekazywanego OPP, darowizn i zbiórek ści szpitali, przychodni i hospicjów. Dziękuję. Porządek dzienny*)

14. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniach 9, 10 i 11 maja 2012 r.

1. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druki nr 288, 333 i 333-A). 2. Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchwały w sprawie trybu wyrażenia zgody na ratyfikację decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro (druki nr 114 i 331). 3. Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym (druki nr 356, 372 i 372-A). 4. Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druki nr 120 i 357). 5. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 329, 369 i 369-A). 6. Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antyko- rupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (druki nr 330, 370 i 370-A). 7. Pytania w sprawach bieżących. 8. Informacja bieżąca. 9. Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilności dla państw członkowskich, których walutą jest euro (druki nr 37 i 106). 10. Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmia- nie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficz- nych napojów spirytusowych (druki nr 170 i 338). 11. Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki (druki nr 287 i 335). 12. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz innych ustaw (druki nr 282 i 337). 13. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji zmian zakresu obowiązywania Umowy o utwo- rzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporządzonej w Paryżu dnia 29 maja 1990 r. (druki nr 194 i 209).

*) Zmieniony – patrz s. 324. 14. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o uznaniu za nieważne orzeczeń wyda- nych wobec byłych posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za działalność na rzecz demokratycznego Państwa Polskiego (druk nr 363). 15. Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w Śpiączce (druk nr 326). 16. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy (druk nr 318). 17. Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmia- nie ustawy o transporcie drogowym (druki nr 364 i 373). 18. Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie przedstawionego przez ministra zdrowia „Sprawozdania z realizacji »Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych« w roku 2010 oraz przyjętego przez Radę Ministrów harmonogramu zadań wykonywanych w ramach programu wieloletniego »Narodowy program zwalczania chorób nowotworo- wych« w roku 2011 wraz z kierunkami realizacji tego programu na lata 2012 i 2013” (druki nr 52 i 268). 19. Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 403). 20. Wybór nowego składu osobowego Komisji do Spraw Unii Europejskiej (druk nr 404). 23. Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o projekcie uchwały w sprawie uznania projektu rozporządzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania działań zbiorowych w kontekście swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług za niezgodny z zasadą pomocniczości (druki nr 392 i 397). 24. Wybór uzupełniający do składu osobowego Komisji Etyki Poselskiej (druk nr 402).

Obecni posłowie według załączonej do protokołu listy obecności

TŁOCZONO Z POLECENIA MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skład – Sekretariat Posiedzeń Sejmu, druk – Wydawnictwo Sejmowe. Nakład 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 4,10 zł + 5% VAT